†.Θυμάμαι τον πατέρα μου, κι αυτό, βεβαίως, είναι γνωστό κι άλλοτε σας τό ‘χω πει- (είναι πολύ διαδεδομένο, μόνο που τώρα όλ’ αυτά, σιγά-σιγά, χάνονται πια), όταν έπαιρνε το καρβέλι, το ψωμί, το καρβέλι - το στρογγυλό το καρβέλι, το γύριζε ύπτια, ανάσκελα, στην αγκαλιά του, έπαιρνε το μαχαίρι και, με τη μύτη τού μαχαιριού, έκανε τρεις χαρακιές, δηλαδή τρεις Σταυρούς απ’ το πίσω μέρος. Δηλαδή το σταύρωνε. Έκανε το σημείο τού Σταυρού επάνω εις το ψωμί. Το ξέρετε, γιατί, ίσως, πιθανώς και στο σπίτι σας να γινόταν από τους κάπως πιο πίσω, τους γονείς σας ξέρω ‘γώ κτλ. . Να το κάνετε μέχρι σήμερα, αγαπητοί μου. Εσείς, σαν πατεράδες στο σπίτι σας, να το κάνετε, να σταυρώνετε το ψωμί. Θα παρακαλέσω πολύ.
Στο Άγιον Όρος θα συναντήσετε στα ποτήρια, όταν οι μοναχοί πίνουν το νερό, να κάνουν επάνω εις το ποτήρι το σημείο τού Σταυρού. Το σταυρώνουν τρεις φορές και μετά το πίνουν. Ή κάνουν τον Σταυρό τους και πίνουν το νερό. Στον καφέ. Σε καθετί. “Ό,τι θα πιούμε”, λέει εδώ, “ό,τι πίνουμε κι ό,τι τρώμε”. Φυσικά! Ό,τι πίνουμε. Και στη λεμονάδα θα έλεγα, σε οτιδήποτε, παντού! Ό,τι πίνουμε. “Εσθίων και πίνων” θα κάνεις το σημείο τού Σταυρού, “καθήμενος, κοιταζόμενος, εξανιστάμενος, λαλών, περιπατών”. “Καθήμενος”, “κοιταζόμενος”, όταν κάθεσαι, σε μια δεδομένη στιγμή, να κάνουμε το σημείο τού Σταυρού. Καθόμαστε να διαβάσουμε την Αγία Γραφή ή διαβάζουμε κάτι πολύ σημαντικό στην Αγία Γραφή ή σε ένα άλλο πνευματικό βιβλίο: κάνουμε το σημείο τού Σταυρού. Ήρθε ένας πειρασμός: κάνουμε το σημείο τού Σταυρού. Ή αισθανόμεθα την ανάγκη να δοξολογήσουμε τον Θεόν: κάνουμε το σημείο τού Σταυρού.
Πολλές φορές, το έχετε προσέξει, όταν κουβεντιάζουμε -αυτά έχουνε μείνει πια σαν υποκατάστατα στη ζωή μας και τ’ ανακαλύπτουμε- βλέπετε, εκεί που κουβεντιάζουμε, λέμε κανένα παράξενο πράγμα ή λέμε, ακόμη, κάτι, από το οποίο θα θέλαμε να φυλαχτούμε. Όπως κουβεντιάζουμε, λέμε “ο Θεός να με φυλάξει!!” και κάνουμε το σημείο τού Σταυρού. Αυτό είν’ ένα κατάλοιπο. Ένα κατάλοιπο των παλιών Χριστιανών, που έκαναν τον Σταυρό τους σ’ οτιδήποτε. Εκεί που κουβεντιάζουν, λένε “λαλών, καθήμενος, περιπατών”. Βλέπετε, αυτό το “κοιταζόμενος” -όταν πέφτεις να κοιμηθείς- και “εξανιστάμενος” -όταν πας να σηκωθείς.
Από πολλά χρόνια σάς το είχα πει -και πόσο χάρηκα που ξέρω ότι υπάρχουν άνθρωποι που το άκουσαν και το κάνουν από τότε- είναι τούτο: μόλις ανοίξουμε τα μάτια μας, αγαπητοί μου, μόλις ανοίξουμε τα μάτια μας (!!) , ενώ είμεθα ακόμη στο κρεβάτι, ξαπλωμένοι, κι ανοίγουμε τα μάτια μας και βλέπουμε, φυσικά, το φως ή ανάβουμε το φως τού ηλεκτρικού (μπορεί να μην ξημέρωσε ακόμη, δεν έχει σημασία), να πει κανείς το “δόξα Σοι τω δείξαντι το φως” και να κάνετε το σημείο τού Τιμίου Σταυρού. Είναι πολύ ωραίο το σημείο τού Τιμίου Σταυρού. Αυτό είν’ ανεξάρτητο από την προσευχή του. Την προσευχή του θα την κάνει σε λίγο, δεν έχει σημασία. Όπως σηκώνεται θα το κάνει, θα πει αυτούς τους έναν-δυο στίχους στη δοξολογία του. Και θα κάνει τον Τίμιό του Σταυρό. Όπως και, όταν πέφτει να κοιμηθεί, την ώρα που πέφτει, ανεξάρτητα από την προσευχή -κάναμε την προσευχή μας, τελειώσαμε, τώρα πάμε να πέσουμε στο κρεβάτι μας- θα κάνουμε πάλι το σημείο τού Σταυρού. Ώστε, παντού και πάντοτε, να ασφαλιζόμεθα από την παρουσία τού Τιμίου Σταυρού ή από ‘Κείνον, ο οποίος εσταυρώθη στον Σταυρό.
Στο αυτοκίνητό μας, πολλές φορές σάς το έχω πει αυτό -και, θα παρακαλέσω, τηρείτε το, είναι κι αυτό μια ασφάλεια, κατά το “ασφαλίζου”, “σφραγίζου”- όταν δεν θέλετε να πάθετε ποτέ ατύχημα, ή, για να δείξει ο Θεός οτι σας προστατεύει, (μπορεί) να σας συμβεί το “παρά λίγο” ατύχημα (γελάει γλυκά εδώ ο Πατέρας Αθανάσιος), και να πείτε “με φύλαξε ο Θεός” και πάλι κάνετε το σημείο τού Σταυρού, ε; “Με φύλαξε ο Θεός!” .
Πριν φύγετε από το σπίτι σας, ανεξάρτητα από την πρωινή και βραδινή προσευχή σας, κάνετε τρεις μετάνοιες, προσκυνήστε την εικόνα τού Χριστού και της Παναγίας και πείτε με δύο λόγια: “Χριστέ μου, φύλαξέ με κι εμένα και τους συνεπιβάτας μου και το αυτοκίνητο” . Τίποτ’ άλλο. Απλά, αυτό όλο. Όταν θα γυρίσετε στο σπίτι σας, η πρώτη σας δουλειά, κατ’ ευθείαν (!!), κατευθείαν, θα πάτε, θα κάνετε, πάλι, τρεις μετάνοιες, θα πείτε “Χριστέ μου, Σ’ ευχαριστώ που με φύλαξες! Παναγία μου, Σ’ ευχαριστώ που με φύλαξες κι εμένα και τους συνεπιβάτες μου και το αυτοκίνητό μου!” . Πόσες φορές αυτό το κασόνι, που λέγετ’ αυτοκίνητο, γίνεται φέρετρο ολοκλήρου οικογενείας! Είναι φοβερό!
Έτσι, μπορούμε να προσευχόμεθα, με τον τρόπον αυτόν, εναποθέτοντες την ελπίδα μας και την προστασία μας στα Χέρια τού Θεού. Και νά ‘χετε πάντα την ελπίδα και την πίστη ότι ο Θεός θα σας φυλάξει. Και, ξαναλέω, αν συμβεί κάτι, θα πείτε “παρά τρίχα μάς φύλαξε ο Θεός!” .
Φοράμε τον Σταυρό εδώ, φορεμένο στο στήθος μας. Θα σας έλεγα είναι το άριστον φυλαχτόν. Πολλές φορές ερωτάτε “τι φυλαχτό να βάλουμε;” . Ό,τι άλλο έχουμε φυλαχτό. Τον Τίμιο Σταυρό. Απ’ οποιανδήποτε ύλη. Θέλετε να είν’ από ξύλο; Δεν έχετε χρήματα; Κάντε από ξύλο! Από σίδερο! Θέλετε να είναι αργυρός, αργυρούς, ασημένιος; Ας είναι ασημένιος! Θέλετε να είναι χρυσός; Κάντε χρυσό! Δεν έχει σημασία. Αν κάνουμε έναν Σταυρό χρυσό, σημαίνει ότι δίδουμε τιμή εις τον Τίμιον Σταυρόν, θέλοντας, έτσι, να τιμήσουμε. Αλλά δεν έχει σημασία η ουσία τής ύλης όσο σημασία έχει αυτό το σημείον με τη βαθιά επίγνωση του τι είναι! Τι είν’ ο Τίμιος Σταυρός. Τι είναι! Γι’ αυτό θα πρέπει να γνωρίζουμε, έστω και στοιχειωδώς, την θεολογίαν τού Τιμίου Σταυρού.
Ένας που φοράει τον Σταυρό ξέρετε τι σημαίνει; Φοράει τον Σταυρό! Ξέρετε τι σημαίνει; Φοράει τον Σταυρό! Το καταλάβατε; Φοράει τον Σταυρό! Δηλαδή το Σταυρικό Ευαγγέλιο φοράει. Αυτό θα πει “φορώ τον Σταυρό”: φορώ το Σταυρικό Ευαγγέλιο. “Κάνω το σημείο τού Σταυρού” ξέρετε τι σημαίνει; Σταυρώνω τα πάθη μου! Το λέει ο Απόστολος Παύλος στον εαυτό του! Σταυρώνω τις σάρκες μου τις αμαρτωλές! Αυτό θα πει “κάνω το σημείο τού Σταυρού” : νεκρώνω τον εαυτόν μου. Γιατί, τι είναι ο Σταυρός; Όργανον νεκρώσεως. Νεκρώνω τον εαυτόν μου. Στα πάθη μου, σε οτιδήποτε. Αλλά, έτσι, όταν κάνω τον Τίμιο Σταυρό, δεν κινδυνεύω!
Κάνουμε το σημείο τού Σταυρού -κι αυτό είναι μια ωραία συνήθεια- κι αυτό κατάλοιπο, όταν πάμε να κάνουμε το μπάνιο μας. Τόσο στο μπάνιο του σπιτιού μας όσο και στη θάλασσα. Κάπου-κάπου μπορεί να δει κανένας κανέναν κολυμβητή, που ετοιμάζεται να μπει μέσα στη θάλασσα, να κάνει τον Τίμιο Σταυρό. Δυο πράγματα έκαναν οι παλιότεροι κολυμβηταί. Τώρα δεν ξέρω, μπορεί κι αυτό να μη γίνεται, μπορεί το ένα μόνο να γίνεται. Έρριχναν λίγο νερό, έμπαιναν σιγά-σιγά μες στη θάλασσα, σιγά-σιγά. Δηλαδή, με τα πόδια τους προχωρούσαν, προχωρούσαν κι έπαιρναν νερό από την επιφάνεια της θαλάσσης, σαν πιτσιλίσματα, και τα έρριχναν επάνω τους. Ξέρετε τι θα πει αυτό; Προετοιμάζεται ο οργανισμός να μπει να σε μιαν άλλη θερμοκρασία. Διότι, με τη θερμοκρασία που έχει, αν κάνει βουτιά μέσα στη θάλασσα, μπορεί να πάθει ό,τι παθαίνει ένα ποτήρι, όταν βάλουμε ζεστό νερό μέσα: κρακ! Δηλαδή μπορεί να πάθει συγκοπή ο άνθρωπος. Όταν όμως, βρέχεται λίγο-λίγο, λίγο-λίγο, δεν ξέρω αν το ξέρατε αυτό (γι’ αυτό δεν είναι τυχαίο αυτό που κάνουν οι κολυμβηταί οι υποψήφιοι), σημαίνει ότι συνηθίζω σιγά-σιγά σε μια καινούργια θερμοκρασία. Είναι πολύτιμο. Αυτά, σαν μια προφύλαξη. Αλλά και το σημείο τού Τιμίου Σταυρού, για να μη με βρει κανένα ατύχημα μέσα στη θάλασσα. Η θάλασσα είναι άυλη. Δεν ξέρεις τι έχει η θάλασσα. Και επικίνδυνη η θάλασσα.
Αλλά και στο λουτρό τού σπιτιού μας, όταν θα μπούμε να κάνουμε μπάνιο, πρέπει να κάνουμε το σημείο τού Σταυρού. Ας μου επιτραπεί να σας πω κάτι. Να τα λέμε, έτσι, καθαρά-καθαρά, έτσι; Κάθε γωνίτσα να φωτίζουμε. Κάθε γωνίτσα να φωτίζουμε. Θα πρέπει, όταν αισθανθούμε ότι, μπαίνοντας στο μπάνιο μας, να κάνουμε μπάνιο, ιδίως οι νεότεροι, τα νέα παιδιά, ότι μπορεί να γίνει ο χώρος εκείνος μία παγίδα για μιαν αμαρτία. Αν νομίζει κανείς ότι μπορεί ν’ αμαρτήσει, καλύτερα να μην κάνει μπάνιο. Καλύτερα. Δεν πειράζει. Καλύτερα να μυρίζει από ιδρώτες κτλ παρά να μυρίζει από τη βρομιά τής αμαρτίας. Είναι προτιμότερο. Αν, πάλι, δεν αισθάνεται ότι μπορεί να πέσει σε πειρασμό, τουλάχιστον εκείνη την ώρα, αλλά είναι παγίδα, όμως, το λουτρό, γιατί εμφωλεύουν δαίμονες στα λουτρά, μη σας κάνει εντύπωση αυτό, υπάρχει το ευχολόγιο μέσα στους εξορκισμούς: “ω, δαιμόνιο”, λέει, “εσύ που κρύβεσαι εκεί κι εκεί και στα λουτρά. Και στα λουτρά!” . Μη σας κάνει καθόλου εντύπωση αυτό. Λοιπόν, θα πρέπει να κάνουμε την προσευχή μας, ίσως, κάποτε, αν κανείς αισθάνεται αδυναμία στον εαυτό του, ίσως, κάποτε, εκ βαθέων!! “Χριστέ μου, σε ικετεύω, θα πάω να κάνω το μπάνιο μου, φύλαξέ με, να μην κάνω κάποια αμαρτία μετά το μπάνιο μου!” Και, αφού θα κάνει την προσευχή του αυτή, θα κάνει και τον Σταυρό του, διότι πρέπει να γλιτώσει από έναν κίνδυνο ηθικόν, πνευματικόν. Αλλά κι ένα γλίστρημα μπορούμε να έχουμε τώρα, σωματικό γλίστρημα! Ξέρω ‘γώ, έπεσε σαπουνάδα χάμω, γλιστρήσαμε μέσα στη μπανιέρα, μέσα στο ντουζ δεν ξέρω τι, να σκοτωθούμε! Λίγοι έχουν πεθάνει μέσα εις το λουτρό τους; Όχι λίγοι!
Γι’ αυτό, λοιπόν, πρέπει, παντού και πάντοτε, να ασφαλιζόμεθα με την προσευχή, με την πίστη στον Εσταυρωμένον. Ομολογούμε δε τούτη μας την πίστη, κάνοντας το σημείο τού Σταυρού!
Απόσπασμα από την 28η ομιλία στο βιβλίο των "Κατηχησεων του Αγίου Κυρίλλου" Αρχιεπισκόπου ιεροσολύμων.
Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
"Κατηχήσεις Ἁγίου Κυρίλλου" εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/diafora-uemata/katixhseis-agioy-kyrilloy
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40pflatKwmt7YTFImD8-XbX0
Απομαγνητοφώνηση : Μαρία Δερμιτζάκη:
https://youtube.com/@orthodoxaskirtimata
🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk
__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0
📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1
📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0
__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share
Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk
†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.