†.«Μεγαλύνει ἡ ψυχή μου τόν Κύριον». Ποιός αληθινά αγαπητοί μου ύμνος και εγκώμιον δύναται να συντεθούν και να προσφερθούν άξια προς Εκείνη, που συνέθεσε και προσέφερε προς τον Θεόν τον ύμνον και την ωδήν της αγνοτάτης και θεοβλέπτον υπάρξεώς της;
Αλλ’ η αγάπη και η ταπείνωση εκείνης, της Υπεραγίας Θεοτόκου και αειπαρθένου Μαρίας, μας επιτρέπει να ψελλίσωμε λίγους λόγους, έστω και πτωχούς, δια να εκφράσωμε την αγάπη μας προς το άγιον πρόσωπό της.
«Μεγαλύνει ἡ ψυχή μου τόν Κύριον» ανυμνεί και δοξάζει η ψυχή μου το μεγαλείον του Κυρίου. Μία ευγενής και μεγάλη ψυχή πάντοτε στρέφεται προς τον Θεόν, δια τα χάριτας που λαμβάνει από Εκείνον. Και η Θεοτόκος εδέχθη από τον Θεόν την μεγάλην προσφοράν να γίνη η μητέρα του Θεού και Λόγου. Και τώρα, ενώπιον της Ελισσάβετ, βλέπουσα ότι κι’ εκείνη φέρει εις τα σπλάχνα της τον πρόδρομον. Εκείνου τον οποίον η Θεοτόκος φέρει εις τα δικά της σπλάχνα, αναφωνεί την ωδήν της. Βλέπει το σχέδιο του Θεού, βλέπει τι ο Θεός εργάζεται, η αγάπη του, μέσα εις την Ιστορίαν, και δοξολογεί τον Θεό με την υπέροχη αυτή ωδή της.
Μεγαλύνει η ψυχή μου τον Κύριον! Με τρία πράγματα αγαπητοί εμεγάλυνε η Θεοτόκος τον Θεόν. Πρώτον με νοήματα
μεγάλα και υψηλά και άξια της μεγαλειότητος του Θεού. ΄Όταν έμεινε εις τον ναόν 12 έτη, εκεί η Θεοτόκος κατεγίνετο εις την θεωρίαν ή καλύτερα εις αυτήν την Θεοπτίαν. Γράφει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεσσαλονικής: «Μόνη καί μόνον τόν Θεόν θεωροῦσα και μόνη παρά τοῦ μόνου Θεοῦ θεωρουμένη, Μόνη και μόνον τον Κύριον μεγαλύνουσα και μόνη παρά μόνου του Κυρίου μεγαλυνομένη. Μόνη και μόνου του Κυρίου ἐρῶσα (ἀγαπῶσα) καί μόνη παρά μόνον τοῦ Κυρίου ἐρωμένη (ἀγαπωμένη)». Εκεί εις τον ναόν επήρε την βάσιν δια την μετέπειτα ζωήν της. Διότι εκεί εις τον ναόν, μόνη της, θεοκινήτης και θεοπνεύστης, εκινήθη η ψυχή της προς τον Θεόν. Συνεκεντρώθη ο νους της προς τον εαυτόν του. Και με την προσευχήν την θείαν και παντοτεινήν, όλη δι’ όλου εστράφη προς τον Θεόν. Συνεκεντρώθη ο νου της προς τον εαυτόν του. Και με την προσευχήν την θείαν και παντοτεινήν, όλη δι’ όλου εστράφη προς τον Θεόν. Με όλες τις δυνάμεις της, της ψυχής, νοήσεως, βουλήσεως και συναισθήματος και τας δυνάμεις του σώματός της, δι’ όλου, δια παντός και συνεχώς εστρέφετο προς τον Θεόν. Κι΄ εκεί ανεκάλυψε ότι υπάρχει μία νοητή οδός∙ η οδός της εσωτερικότητος, της σιωπής, που δύναται κανείς να στραφή προς τον Θεόν. Εκεί η Θεοτόκος υπερέβη κάθε σχήμα και κάθε είδος του κόσμου τούτου. Εστάθη πάνω από όλα τα κτιστά, νοητά και θεωρούμενα όντα. Κι εκεί, μέσα εις αυτήν την θεωρίαν, ηδυνήθη να ίδη αυτόν τον Θεόν! Η θεοπτία της Θεοτόκου υπερέχει ασυγκρίτως και αυτής της θεοπτίας της Θεοτόκου υπερέχει ασυγκρίτως και αυτής της θεοπτίας του Μωυσέως επάνω εις το όρος Σινά. Μέσα εις εκείνο το εργαστήρι του ναού, -καλύτερα- μέσα εις το εργαστήρι της ψυχής της, μέσα εις το Ταμείον της ψυχής της, στραφείσα εν εαυτή, εύρε την κλίμακα δια να ανέλθη προς τον Θεόν, και ο Θεός να κατέλθη δι’ αυτής της κλίμακος, να την εκλέξη, να την καταστήση μητέρα του, να δανειστή εξ αυτής σάρκα, να σαρκωθεί και να γίνη ο Θεός Λόγος. Υιός ανθρώπου.
Αλλά η Θεοτόκος δεν εμεγάλυνε μόνο τον Θεόν δια της εσωτερικότητός της, μοναδικής εις την Ιστορίαν εσωτερικότητος∙
αλλ’ εμεγάλυνε η Θεοτόκος τον Κύριον και με λόγια μεγάλα και υψηλά. Εκείνα που πρέπουν και ανήκουν εις την θείαν μεγαλειότητα. Η υψίστη έκφραση αυτής της με λόγια προσφοράς της είναι η ωδή της. Δεν ξέρω αγαπητοί μου εάν γνωρίζετε την ωδήν της Θεοτόκου. Είναι κατατεθημένη εις το κατά Λουκάν Ευαγγέλιο. Μας την διασώζει ο Ευαγγ. Λουκάς. Και εκείνη που η Εκκλησία μας την ψάλλει πάντοτε εις τον Όρθον κάθε ημέρα, την στιχολογεί και προσφέρει δια της ωδής της αυτής, την λεγομένην 9ης ωδήν, όχι των ψαλμικών ωδών, αλλά των ωδών των κανόνων. Πάντοτε ακούμε εις τον Όρθον την 9η ωδή, την ωδήν της Θεοτόκου, η οποία είναι 9η εις την σειρά, η οποία στιχολογείται με ανάλογα τροπάρια.
Εις αυτήν την ωδήν της η Θεοτόκος ονομάζει τον Θεόν «ἅγιον» και «πανάγιον». Κηρύττει μέσα εις αυτήν την ωδήν της ότι εκχέεται το έλεος του Θεού εις τους ανθρώπους. Ότι ο Θεός
καθαιρεί υπερηφάνους και υψώνει τους ταπεινούς. Χορταίνει τους πεινασμένους και εξαποστέλλει κενούς τους απελπισμένους. Το ύψος της ωδής της είναι τόσο μεγάλο, είναι αληθινή ποίηση εν όλη σημασία, υψηλή ποίησις, όχι μόνο εις την έκφρασιν αλλ’ εις τα νοήματα. Και όχι απλώς εις τα νοήματα, όπως θα μπορούσαμε να βρούμε την υψηλήν ποίησιν εις τους ποιητάς τους θύραθεν, τους απ’ έξω. Αλλά υπάρχει το βάθος της οράσεως προς τα πίσω της Ιστορίας και προς τα εμπρός. Υπάρχει εις την ωδήν της η προφητεία προς τα πίσω και η προφητεία προς τα εμπρός. Και έτσι η Θεοτόκος γίνεται, μέσα εις την ωδήν της, το μεθόριον μεταξύ Παλαιάς και Καινής Διαθήκης.
Αλλ’ ακόμη η Θεοτόκος εμεγάλυνε τον Κύριον και με έργα μεγάλα και υψηλά. Με την υπεράνθρωπον και ισάγγελον ζωής της, με την απαράμιλλον αγιότητά της και τας ασυνήθεις αρετάς της, υπερακόντισε κάθε μορφή αγνότητος που ποτέ εβιώθη μέσα εις την ιστορίαν και από τους δικαίους ακόμη της Π.Δ. Σημειώσατε αγαπητοί ότι ο τόπος εις τον οποίον η Θεοτόκος ανετράφη και έζησε, ήτο η φοβερή Ναζαρέτ, ήτο τόσο φοβερή η Ναζαρέτ ώστε είχε όνομα κακοποιών ανθρώπων. Όταν κάποτε ο Φίλιππος βρίσκει τον Ναθαναήλ, και του λέγει ότι βρήκε τον Μεσσία από Ναζαρέτ, θα αντείπη ο Ναθαναήλ και θα είπη «δύναται τι ἀγαθόν εἶναι ἐκ Ναζαρέτ»; Μπορεί να βγη καλός άνθρωπος από την Ναζαρέτ; Είχε φήμη κακοποιών ανθρώπων. Το βλέπομε αυτό κατοπινά, όταν ο Κύριος ωμίλησε εις την γενέτειρά του την Ναζαρέτ, όχι ακριβώς γενέτειρα, αλλά εκεί μεγάλωσε, διότι εγεννήθη εις την Βηθλεέμ, τότε οι Ναζαρηνοί μέσα στην κακία τους, επειδή έδειξε ότι ο Θεός προτίμησε στην επχοή του προφήτου Ηλία, μια χήρα έξω από τα όρια της Παλαιστίνης, κι όχι μια χήρα Εβραία, κι’ ότι επροτίμησε να θεραπεύση στους χρόνους του Ελισσαίου τον Νεμάν τον Σύρον κι όχι έναν λιπρό Εβραίο, τόσο πολύ εθύμωσαν ώστε επήραν τον Κύριον να τον γκρεμίσουν από τους βράχους του χωριού των. Αυτή ήτο η Ναζαρέτ. Μέσα εις αυτή την κοπριά της ανθρωπίνης κακίας, ανεπτύχθη το άνθος της αγιότητός που λέγεται «Ὑπεραγία Θεοτόκος». Κι’ αυτό είναι μια απάντηση για όλους εκείνους οι οποίοι ισχυρίζοναι ότι… πώς είναι δυνατόν μέσα στη διεφθαρμένη εποχή μας να μπορέσωμε να αναπτύξωμε τις αρετές που θέλει ο Θεός; Η απάντηση εδόθηκε βιωματικά από αυτήν την Θεοτόκον.
Έτσι λοιπόν η Υπεραγία Θεοτόκος εμεγάλυνε τον Κύριον δι’ αυτής της όντως ισαγγέλου ζωής της. Ακόμη επλάτυνε την κυριότητα και την βασιλεία του Θεού με την αποδοχήν της να γίνη η μητέρα του Θεού Λόγου και να βαστάση όλην την επί γης περιπέτειαν και τα παθήματα του Υιού της. Διότι εκείνο το «Ἰδοῦ ἡ δούλη Κυρίου∙ γένοιτό μοι κατά το ρῆμα σου», δεν ήτο αγαπητοί μου απηλλαγμένο, αυτή η αποδοχή δεν ήτο απηλλαγμένη από βαρυτάτας ευθύνας και περιπετείας άνευ προηγουμένου. Και η Θεοτόκος, διότι δεν εδέχετο μίαν πρόσκλησιν για κάποια εορτή, ούτε ακόμη για κάποιο ταξίδι αναψυχής, αλλά απεδέχετο να βαστάση όλα εκείνα τα οποία θα συνέβαιναν εις τον Υιόν της. Από την στιγμή της συλλήψεως του Θείου Λόγου εις τα σπλάχνα της, η Θεοτόκος διώκεται. Δεν παίρνει ο χρόνος να αναφέρη κανείς πως η Θεοτόκος διήλθε την ζωή της. Ένα μόνο. Εκείνο που της είπε ο Συμεών ο Θεοδόχος: «δίστομο μαχαίρι θά τρυπήση τήν ψυχή σου». Και πραγματικά η Θεοτόκος επόνεσε όσο καμμία άλλη γυναίκα μέσα εις την Ιστορία. Η αποδοχή της λοιπόν ήτο αποδοχή με όλας τας συνεπείας. Γι’ αυτό το λόγο η Θεοτόκος τώρα, με αυτήν την αποδοχή της μητρότητος, κάνει κάτι άλλο. Πλαταίνει την κυριότητα του Θεού επάνω στη γη. Διότι ποίο άλλο κτίσμα επέστρεψε περισσότερο τους ανθρώπους εις τον Θεόν δια του Υιού της εις τους αιώνας; Ποίο άλλο κτίσμα είναι εκείνο το οποίον επλάτυνε την κυριότητα του Θεού επάνω στη γη και τη βασιλεία Του; Είναι γνωστό ότι οι άγγελοι έχουον την επιστασία των Εθνών. Αλλά δεν την έφθασαν εις την γνώσιν του Θεού όσο εκείνη έγινε η αιτία να γίνη γνωστό το όνομα του Θεού εις αυτά τα Έθνη. Οι Απόστολοι, είναι γνωστόν, ότι εμαθήτευσαν τα Έθνη έως εσχάτου της γης, κατά την παραγγελία του Κυρίου. Αλλά δεν έφθασαν όμως το πλάτος της Θεοτόκου, που Εκείνη δια του Υιού της επλάτυνε την βασιλεία του Θεού. Οι Απόστολοι υπερηκοντήσθησαν από την Θεοτόκον. Αλλά και τους αγγέλους όλους δια του τόκου της, δια του Υιού της, εστερέωσε εις αυτήν την ατρεψίαν. Διότι οι άγγελοι θα ηδύναντο ακόμη ενδεχομένως να αμαρτήσουν. Έμενε γι’ αυτούς ένα σημείο. Το θεμελιωδέστερο σημείο. Το πρώτο, άγνωστο εις ημάς, ποία δοκιμασία υπέστησαν οι άγγελοι; Αναγνωρίζουμε ότι ένας μέρος από αυτούς έπεσε. Κι έγιναν δαίμονες. Άγνωστο εις ημάς. Ένα δεύτερο σημείο κατέστησε τους αγγέλους ατρέπτους, αφού υπεβλήθησαν σε μία Δευτέρα δοκιμασία.Ποίος ο Ιησούς; Και οι άγγελοι είδαν και επίστευσαν πρώτοι. Το κριτήριο «Ἰησοῦς Χριστός» δεν είναι κριτήριο μόνον των ανθρώπων αλλά και των αγγέλων. Και αν οι άγγελοι έφθασαν εις την ατρεψίαν, να μην θέλουν πλέον να αμαρτήσου εις τους αιώνας των αιώνων, εις ατρεψίαν υπεβλήθησαν και οι δαίμονες. Διότι εκείνοι εργάσθηκαν τα παθήματα του Υιού της και τα παθήματα τα δικά της, κι εκείνοι ομοίως μένουν άτρεπτοι εις το να μετανοήσουν και να σωθούν. Οι άγγελοι λοιπόν δεν θα αμαρτήσουν πλέον, ούτε δύνανται να αμαρήσουν, όχι κατ’ ουσίαν, εν προαιρέσει δεν θέλουν να αμαρτήσουν, αλλά και οι
δαίμονες δεν θέλουν να μετανοήσουν. Κριτήριο είναι ο Ιησούς Χριστός, που ήρθε στον κόσμο δια της Θεοτόκου.
Αλλά και όλα αυτά, διότι η Θεοτόκος είναι το μεθόριον κτίστου και κτίσεως, όπως λέγει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεσσαλονίκης. Στέκεται ανάμεσα στον Θεόν και ολοκλήρου της κτιστής ορατής και αοράτου δημιουργίας.
Ακόμη αγαπητοί, ο Δαβίδ μόνος, δεν ηδύνατο να δοξολογήση τον Θεόν. Γι’ αυτό και επιστρατεύει την κτίσιν, όταν λέγει εις τον 33ο ψαλμό του «μεγαλύνατε τόν Κύριον σύν ἐμοί», «ὦ κτίσης, ἔλα νά ἑνώσης τήν φωνή∙σου μαζί μέ τήν δική μου τήν φωνή∙ γιατί ἡ δική μου ἡ φωνή εἶναι ἀδύναμη, εἶναι πτωχή, εἶναι ἁμαρτωλή νά δοξάση καί νά ὑμνήση τόν Θεό».
Αλλά η Θεοτόκος σαν μητέρα του Θεού, έχει την αυτάρκεια μόνη να υμνήση και να δοξάση τον Θεό, όταν είπε «μεγαλύνει ἡ ψυχή μου τόν Κύριον». «Δοξάζει καί αἰνεῖ καί ὑμνεῖ ἡ ψυχή μου τόν Κύριον». Και εάν η καλά λίαν δημιουργηθείσα κτίσις, με την σφραγίδα της οποίας της δυνάμεως και της αγάπης του Θεού γίνεται αιτία να δοξάζεται ο Θεός, πόσο μάλλον η Θεοτόκος διά των αρετών της και των χαρίτων της ως αποτελούσα το ακρότατον του «καλά λίαν», των κτισμάτων, θα εδόξαζε και θα εμεγάλυνε τον Θεόν;
Αλλά και η Θεοτόκος εσμίκρυνε τον διάβολον. Ναι. Διότι η Θεοτόκος δια του Υιού της εξολόθρευσε την βασιλεία του
διαβόλου, αφάνισε την ειδωλολατρία, την κοσμοκρατικότητα και την κυριαρχικότητα που είχε ο διάβολος επάνω στην κτίσιν, προ της Θεοτόκου. Όπως η Εύα εμίσκρυνε την κυριότητα του Θεού επί της γης διά της παρακοής της, και εμεγάλυνε την κυριότητα του διαβόλου, και επεκράτει ο διάβλος επί της κτίσεως, έτσι τώρα η Θεοτόκος μικραίνει την κυριαρχία του σατανά επί της κτίσεως και μεγαλύνει την κυριαρχία του Θεού επάνω εις αυτήν.
Ω αγαπητοί, κι εμείς με την εν γένει αμαρτωλή ζωή μας σμικρύνομε τον Θεόν και μεγαλύνομε τον διάβολον. Πόσες φορές και εις αυτά τα ιερά πανηγύρια, όταν τιμάται η μνήμη αγίων ή μεγάλα γεγονότα της ζωής του Κυρίου μας, η μνήμη της Υπεραγίας Θεοτόκου, πόσες φορές δεν εσμικρύναμε την δόξα του Θεού και μεγαλύναμε την δόξα του σατανά; Με τη ζωή μας, μέσα εις αυτά τα πανηγύρια. Μέσα εις αυτά, πολλές φορές αμαρτάνομε. Παράδειγμα μικρό: Αύριο Τετάρτη, δεν υπάρχει κατάλυση κρέατος. Κι’ όμως οι άνθρωποι θα φάνε και θα γλεντήσουν με κρέας. Αμέσως βλέπετε, θέλουν να τιμήσουν αλλά δεν τιμούν. Και προσβάλλουν την μνήμη της Υπεραγίας Θεοτόκου. Προσβάλλουν και αυτόν τον Θεόν με την παρακοή τους στην Εκκλησία. Και ύστερα στα πανηγύρια τι κάνουν οι άνθρωποι; Εκκλησιάζονται; Κοινωνούν; Αγάλλονται πνευματικά; Αναπαύονται από τον κόπον της εργασίας των; Ή διασκεδάζουν και ασωτεύουν κατά τρόπον φοβερόν, ώστε να λέγαμε προτιμότερο να μην υπήρχαν οι γιορτές παρά να υπάρχουν και να ασωτεύουν οι Χριστιανοί μας; Να γιατί αγαπητοί μου εμείς οι Χριστιανοί σμικρύνομε την μεγαλειότητα του Θεού και μεγαλύνουμε την κυριαρχία του σατανά συνεχίζοντες εκείνο που έκανε η Εύα επί της γης.
Εάν αντιθέτως έχομε μεγάλα φρονήματα περί Θεού, μη λέμε στενόκαρδα «καί τί νά σοῦ κάνη ὁ Θεός»; Μη λέμε στενόμυαλα «ὁ Θεός δέν μπορεῖ νά μέ βοηθήση», αλλά να έχωμε μεγάλα φρονήματα για τον Θεόν, να έχωμε ορθήν γνώσιν των ιδιοτήτων του Θεού, να τον δοξολογούμε με λόγια θεολογικά και μεγάλα∙ να ζούμε κατά Θεόν, να επιστρέφωμε αμαρτωλούς. Και τότε, όταν το κάνωμε αυτό, τότε μιμούμεθα τη Κυρίαν Θεοτόκον. Τότε αγαπητοί μου η ωδή της γίνεται κατ’ επέκτασιν και ωδή μας. Τότε η δοξολογία της γίνεται και δοξολογία μας. Και τότε δυνάμεθα να είπωμεν και ημείς μαζί της «μεγαλύνει ἡ ψυχή μου τόν Κύριον».
3η ομιλία στην κατηγορία « Ὁμιλίες εἰς τὴν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον ».
Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας " Ὁμιλίες εἰς τὴν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον " εδώ ↓.
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/diafora-uemata/omilies-eis-thn-ueotokon
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40q2nQUztSMBV9bwJSxpjwda
🔸Λίστα ομιλιών της σειράς
«Ὁμιλίες εἰς τὴν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον».🔻
https://drive.google.com/file/d/16Yb2_qZgVX32iDOetdRsifuOIC0ZTA0B/view?usp=drivesdk
🎥 Βιντεοσκοπημένες ομιλίες της σειράς «Ὁμιλίες εἰς τὴν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον».🔻
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40ojFLuKMecGTVkBDEN_YP2E
🔸📜 Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες της σειράς «Ὁμιλίες εἰς τὴν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον».🔻
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%94%B9%E1%BD%89%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%AF%CE%B5%CF%82%20%CE%B5%E1%BC%B0%CF%82%20%CF%84%E1%BD%B4%CE%BD%20%E1%BD%99%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B1%CE%B3%CE%AF%CE%B1%CE%BD%20%CE%98%CE%B5%CE%BF%CF%84%CF%8C%CE%BA%CE%BF%CE%BD.?m=1
🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk
__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0
📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1
📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0
Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk
__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share
†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.