10 Δεκεμβρίου 2021

Γενικά περί Γάμου.

†. Ὅπως θά γνωρίζετε ὅτι ἱερολόγησις μυστηριακή τοῦ γάμου εἰς τήν Παλαιά Διαθήκη δέν ὑπῆρχε, ἀλλά ὑπῆρχε ὅμως μία ἐπίσημη στιγμή, ἡ ὁποία καθιστοῦσε τόν γάμον ἀδιάλυτον· δηλαδή δέν μποροῦσε νά πῆ ὁ ἄνδρας ὅτι θά ἀφήσω τήν γυναῖκα μου ἤ ἡ γυναῖκα νά ἀφήση τόν ἄνδρα. Ἀδιάλυτον τόν γάμον!

  Μάλιστα γιά νά ἀναφέρω μία εἰκόνα ἡ ὁποία αὐτή κυρίως ἴσχυε εἰς τήν Παλαιά Διαθήκη καί πού τήν χρησιμοποιεῖ ὁ ἱερός Χρυσόστομος -ἄν ἐνθυμοῦμαι καλά- διά τόν χριστιανικόν γάμον καί πού εἶναι σέ ἕνα παλιό τυπικό τοῦ γάμου, λέγει: «πρόσεξε, διότι αὐτή τή στιγμή» -μάλιστα ἔβαζαν τήν νύφη μπροστά στήν εἰκόνα τῆς Παναγίας καί τό γαμβρό μπροστά στήν εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ χωριστά, ὁ ἕνας ἀπό δῶ καί ὁ ἄλλος ἀπό κεῖ· καί τούς ἔλεγε ὁ ἱερεύς, ἔλεγε στόν ἄνδρα γιά τήν γυναῖκα καί ἀντιστρόφως στήν γυναῖκα γιά τόν ἄνδρα- «παίρνεις τώρα αὐτή τή γυναῖκα», ἄς μιλήσω μόνο γιά τό ἕνα πρόσωπο, «τήν παίρνεις μπροστά στά μάτια τοῦ Θεοῦ, μπροστά στά μάτια τῆς Παναγίας, μπροστά στά μάτια τῶν ἁγίων καί τῶν Ἀγγέλων. Πρόσεξε! ὅλοι αὐτοί παρίστανται ἐδῶ!» Σημειώσατε δέ ὅτι ὁ γάμος ἐγίνετο κατά τήν τέλεσιν τῆς Θείας Λειτουργίας, γι’ αὐτό ἐπειδή μετά ἀπεσπάσθη, διατηρεῖ τά χνάρια του. Καί ποιά εἶναι τά χνάρια του; Εἶναι τό μόνο μυστήριο, ὅπως καί τό βάπτισμα γιατί κι ἐκεῖνο ἦτο ἐνσωματωμένο μέ τή Θεία Λειτουργία, ἀρχίζει -ὅλοι θά τό ἔχετε προσέξει αὐτό- μέ τό «Εὐλογημένη ἡ Βασιλεία». Βλέπετε σηκώνομε τό Εὐαγγέλιον ψηλά, λέμε «Εὐλογημένη ἡ Βασιλεία», πού θυμίζει Θεία Λειτουργία. Σημαίνει ὅτι ἀπεσπάσθη ἀπό τή Θεία Λειτουργία.

  Κι ἀκόμη θέλετε κάτι ἄλλο; λέμε καί τό «Πάτερ Ἡμῶν» πού τό λέμε στή Θεία Λειτουργία γιά νά μή πῶ κι ἄλλα σημεῖα. Ἄς μείνω σέ αὐτά, τά ὁποῖα δείχνουν ὅτι ἀπό κεῖ ἀπεσπάσθη τό μυστήριον τοῦ γάμου. Συνεπῶς κατά τήν τέλεσι τῆς Θείας Λειτουργίας κατά μείζονα λόγο εἶναι παρόντες οἱ Ἄγγελοι…, οἱ Ἅγιοι ὅλοι… διά τό μυστήριο πού θά τελεσθῆ. Καί τονίζεται καί λέγεται εἰς τό γαμβρόν «πρόσεξε, ἐνώπιον ὅλων αὐτῶν παίρνεις τή γυναῖκα αὐτή· πρόσεξε δέν θά τήν ἀφήσης ποτέ, δέν θά τήν κακοποιήσης, δέν θά προκαλέσης ποτέ ζημίαν εἰς αὐτήν, οὔτε θά πάρης ποτέ διαζύγιον». Ἐπικαλοῦνται μάρτυρες ὁ Θεός καί οἱ Ἅγιοί Του καί οἱ Ἄγγελοι.   

   Ἔτσι καί ἐδῶ στήν Παλαιά Διαθήκη τό ἴδιο πρᾶγμα συνέβαινε. Ἦταν μάρτυς ὁ Θεός. Γι’ αὐτό, ὅταν κατόπιν ὁ Μωϋσῆς ἔδωσε τό διαζύγιο, τό ἐπέτρεψε, τό ἐπέτρεψε διότι ἦταν σκληροτράχηλοι, κακοί οἱ Ἑβραῖοι. Μποροῦσαν δηλαδή νά θανατώσουν τή γυναῖκα τους, ἐάν ὑποτεθῆ ὅτι σέ κάτι δέν θά συμφωνοῦσαν. Καί ἐλέγετο τό διαζύγιον «βιβλίον ἀποστασίου». Ἐρωτήθηκε ὁ Κύριος «πῶς ὁ  Μωϋσῆς ἔδωσε τό βιβλίο ἀποστασίου;» δηλαδή τό δικαίωμα διαζυγίου; «καί σύ λές ὅτι εἶναι ἀδιάλυτος ὁ γάμος;» Καί εἶπε ὅτι αὐτό ὁ Μωϋσῆς τό ἔκανε ἐξ ἀνάγκης, ἕνεκα τῆς σκληροκαρδίας σας. Ἀλλά ἀπό τήν ἀρχή ὁ Θεός ἐποίησεν τόν ἄνθρωπο ἄρσεν καί θῆλυ. Καί «οὖς ὁ Θεός συνέζευξεν», λέγει ἡ Γραφή, λέγει ὁ Κύριος στούς ἀντιπάλους του, «ἄνθρωπος μή χωριζέτω». Ἐκείνους πού ὁ Θεός ἔχει συζεύξει ἐν ἐπισήμῳ στιγμῇ διά τῶν δεσμῶν τοῦ γάμου, ἄνθρωπος νά μήν ὑπάρξη πού νά σταθῆ  στή μέση νά τούς διαλύση· εἴτε μάνα εἶναι αὐτή, εἴτε πατέρας εἶναι, εἴτε γείτονας, εἴτε φίλος ἤ τρίτον πρόσωπον καθ’ οἱονδήποτε τρόπον· καθ’ οἱονδήποτε τρόπον! Εἴτε ἐν ὀνόματι τῆς πονηρίας, εἴτε ἐν ὀνόματι δῆθεν τῆς καλοσύνης καί τοῦ ἐνδιαφέροντος, δέν πρέπει ποτέ νά ὑπάρξη τρίτο πρόσωπο, τό ὁποῖον νά ἐπέμβη στή διάλυσι ἑνός γάμου.

  Ἔτσι λοιπόν ὑπάρχει ὁπωσδήποτε ἐδῶ πέρα μία μαρτυρία. Εἶναι ἡ ἐπίσημη στιγμή. Ὁ Θεός βλέπει. Γι’ αὐτό παρακάτω, ὅπως θά δοῦμε στήν ὅλη συνέχεια, ὑπάρχουν κάποια σημεῖα, ὄχι βεβαίως μυστηριακῆς τελετῆς, ἀλλά ὁπωσδήποτε μιᾶς τελετῆς. Ἕνα σημεῖο παρακάτω εἶναι τοῦτο: Ἐπῆρε τήν κόρη ἀπό τό χέρι. Προσέξτε αὐτό τό σημεῖο εἶναι κυριότατον! Ἐπῆρε τήν κόρη του ἀπό τό χέρι ὁ πατέρας. Εἰς περίπτωσι θανάτου ἦταν ἡ μητέρα, εἰς περίπτωσι θανάτου τῆς μητέρας ἦταν ἕνας κηδεμών. Ἦταν ἀδιανόητο, ὅπως καί μέχρι πρίν ἀπό ἐλάχιστα χρόνια, ἀδιανόητο μία κοπέλα νά παντρευτῆ μόνη της. Σήμερα οἱ κοπέλες παντρεύονται μόνες τους, δέν ἔχουν κανέναν ἀνάγκη καί οὔτε κανέναν ρωτοῦν. Ἄν τούς ἀρέσει ἔτσι, ὅπως τούς ἀρέσει, ἔτσι κινοῦνται. Ἀδιανόητο αὐτό!

    Ὁ πατέρας λοιπόν θά πάρη τό χέρι τῆς κόρης, ὅπως καί τό παίρνει ἐδῶ, καί πηγαίνει καί τό ἁρμόζει στό χέρι τοῦ ἀνδρός. Ἔχετε προσέξει ὅτι αὐτό τό σημεῖο τό ἔχομε εἰς τόν μυστηριακόν πλέον, τόν Χριστιανικόν γάμον; Ὑπάρχει δέ εἰδική εὐχή, πού κύριον σημεῖον τῆς εὐχῆς λέγει τοῦτο ὁ ἱερεύς πρός τόν Θεόν: «Κύριε, ἄρμοσον αὐτούς». Ἄρμοσον, ἁρμόζω, πού σημαίνει παίρνω τά δυό χέρια καί τά βάζω μαζί, τά ὁποῖα μένουν ἑνωμένα μέχρι τήν ἀπόλυσιν τοῦ γάμου. Θά τό ἔχετε δεῖ στούς γάμους αὐτό τό πρᾶγμα. Αὐτό σημαίνει ἄρμοσον· ἓνωσον, νά ἑνώσης. Καί ἄν θά ἐρωτούσατε «σέ κάθε μυστήριον ποῖο εἶναι τό κεντρικό σημεῖον;» θά ἐλέγαμε: 

-Διά τή Θεία Λειτουργία, διά τό μυστήριον τῆς Θείας Εὐχαριστίας: «καί ποίησον τόν μέν ἄρτον τοῦτον τίμιον σῶμα τοῦ Χριστοῦ σου, καί λοιπά» εἶναι τό κύριον σημεῖον.

-Στήν ἐξομολόγησι εἶναι ἡ εὐχή τό κύριον σημεῖον.-

-Εἰς τό βάπτισμα: «βαπτίζεται ὁ δοῦλος τοῦ Θεοῦ… τάδε, εἰς τό ὄνομα τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος», εἶναι τό κύριον σημεῖον· αὐτό ἄν δέν εἰπωθῆ, δέν ἔγινε μυστήριο. Αὐτό μόνο νά εἰπωθῆ εἶναι τελειωμένο μυστήριο.

-Ποιό εἶναι τό κύριον σημεῖον εἰς τό γάμον; Ἐάν τό ἀναζητήσωμε, θά βροῦμε ὅτι εἶναι αὐτό: ἡ ἄρμοσις τῶν χειρῶν μέ τήν ἀνάλογον εὐχήν.

  Ἡ ἄρμοσις τῶν χειρῶν, ἡ ἕνωσις τῆς Σάρρας μέ τόν τόν Τωβία ἀποτελεῖ τό κεντρικόν σημεῖον τοῦ χριστιανικοῦ, τοῦ μυστηριακοῦ πλέον γάμου. Εἶναι ὑπέροχο! ὑπέροχο πραγματικά. Καί πρέπει νά σᾶς πῶ γιά τήν βιβλικήν ἱστορίαν αὐτό, ὅτι εἶναι ἡ μοναδική μαρτυρία πού ὑπάρχει μέσα εἰς τήν Παλαιά Διαθήκη τελετῆς γάμου μέ τό σημεῖο μάλιστα τῆς ἀρμόσεως τῶν χειρῶν· εἶναι ἡ μοναδική μαρτυρία. Δέν ξέρομε πῶς ἐγίνετο ὁ γάμος εἰς τήν Παλαιά Διαθήκη. Αὐτή ἐδῶ ἡ μαρτυρία τοῦ βιβλίου τοῦ «Τωβίτ» μᾶς εἶναι πολυτιμότατη. Καί προφανῶς οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας προκειμένου νά συντάξουν καί νά καθορίσουν καί νά πλαισιώσουν τό μυστήριο τοῦ γάμου, ὁπωσδήποτε πρέπει νά ἐδανείσθησαν ἀπό τά σημεῖα αὐτά, τά ὁποῖα τώρα ἀναλύομε.

  Μέ τό θέμα τῆς ἀρμόσεως τῶν χειρῶν νά σᾶς πῶ καί κάτι ἄλλο. Σᾶς εἶπα ὅτι μέχρι τό τέλος στόν Χριστιανικόν πλέον γάμον τά χέρια μένουν ἡνωμένα, μέχρι πού νά ποῦμε τό «δι’ εὐχῶν». Γι’ αὐτό καί τά στεφάνια, ἀπό τά ὁποῖα βεβαίως καί παράγεται καί ἡ λέξις στεφανώνω καί ὁ γάμος λέγεται στεφάνωμα. «Πότε στεφανώθηκες;» λέμε. Δέν λέμε «πότε ὑπανδρεύθης;», «πότε ἐνυμφεύφθης;» καί τά λοιπά. Τό ὑπανδρεύομαι ἐπί γυναικός, τό νυμφεύομαι ἐπί ἀνδρός· τό καταλαβαίνετε, ἔτσι; Ὁ ἄνδρας παίρνει γυναῖκα, συνεπῶς νυμφεύεται· ἡ γυναῖκα παίρνει ἄνδρα, συνεπῶς ὑπανδρεύεται. Ἄν καί σήμερα ἡ ὀνομασία εἶναι κοινή εἴτε ἄνδρας τό λέγει, εἴτε γυναῖκα τό λέγει. Τό στεφάνωμα δέν εἶναι στοιχειῶδες σημεῖον τοῦ γάμου καί ἴσως ἐπειδή εἶναι ἐντυπωσιακόν ἐπεκράτησε -κατά λαϊκόν μόνο τρόπον ὄχι κατά μυστηριακόν- ἐπεκράτησε νά λέγεται στεφάνωμα, ἀλλά δέν ἀποτελεῖ ὅμως οὐσιῶδες σημεῖον τοῦ γάμου.

  Σέ μία Ἐκκλησία τῆς ἐπαρχίας μας -δέν θυμᾶμαι αὐτή τήν στιγμή ποῦ- εἶχα συναντήσει παλαιά στέφανα, δηλαδή στέφανα πού ἐχρησιμοποιοῦντο πρίν ἀπό ἑκατό ἤ διακόσια χρόνια καί εἶχαν τήν μορφή τῆς μίτρας, τῆς κορώνας, δηλαδή ὅπως εἶναι αὐτό πού φοροῦν οἱ Βασιλεῖς. Εἰδικότερα αὐτό πού φοράει ἡ Βασίλισσα πού εἶναι ἕνα πλαίσιο γύρω γύρω μέ γαρνιτούρα καί τά λοιπά, καί βάζει πάνω στό κεφάλι της. Ἐξ οὗ λέγεται καί στέψις· ἔ; στέψις τῶν Βασιλέων. Μεταλλικά, βέβαια ὄχι ἀπό χρυσάφι καί ἀσήμι, ἀλλά πάντως ὅμως ἦταν ἔ, σχετικῶς καλλιτεχνικά· σχετικῶς. Τέτοια ἐχρησιμοποιοῦντο εἰς τόν γάμον.

   Καί τί ἦτο αὐτό; Ἦτο καί εἶναι ἕνα ἀπομεινάρι τῆς στεφανώσεως ἑνός ἀθλητοῦ, ὅπως ἐγίνετο εἰς τό στάδιον. Δηλαδή ὅτι -τό σημειώνει ὁ ἱερός Χρυσόστομος αὐτό κι εἶναι ὑπέροχο- ὅτι ἐφτάσατε εἰς τό τέρμα τοῦ σταδίου. Ἀφοῦ ξεκινήσατε ἀπό τήν ἀφετηρία πού σᾶς ἐδόθη τό ξεκίνημα, ὅπως οἱ δρομεῖς, ἐφθάσατε εἰς τό τέρμα. Ξεκινήσατε δηλαδή ἀπό τό σημεῖον τῆς ὑπάρξεως τῆς ζωῆς σας σάν παιδιά, σάν ἔφηβοι, σάν νέοι καί φθάνετε τώρα εἰς τό τέρμα τοῦ σταδίου. Τίνος σταδίου; Τοῦ ἀγῶνος ὑπέρ τῆς σωφροσύνης, ὑπέρ τῆς ἁγνότητος, ὑπέρ τῆς ἐγκρατείας. Καί τώρα ἡ Ἐκκλησία σᾶς τιμᾶ, διότι καί οἱ δυό σας, καί ὁ ἄνδρας καί ἡ γυναῖκα, μείνατε ἁγνοί καί ἔρχεται ἡ Ἐκκλησία νά σᾶς στεφανώση. Εἶναι δηλαδή εἰκόνα παρμένη ἀπό τούς ἀθλητάς καί τό στάδιον. Νά σᾶς ἐπαινέση ἐν ἐπισήμῳ στιγμῇ.

   Αὐτά δέ πού σᾶς λέγω τώρα -καί ἔχω κοπέλες βεβαίως μπροστά μου πού ἡ καθεμία δέν ξέρω πῶς ὁ Θεός θά τήν ὁρίσει- εὐελπιστῶ γιά πολλά πράγματα, ὅτι αὐτά μένουν μέσα στήν καρδιά σας. 

   Νά σᾶς πῶ κι ἕνα περιστατικό. Μόλις τήν περασμένη ἑβδομάδα μέ πῆρε μία κοπέλα τηλέφωνο, μάλιστα ἐπιμόνως γιατί ξαναπῆρε τηλέφωνο καί δέν μέ βρῆκε τήν πρώτη φορά. Τί ἤθελε νά μοῦ πῆ; Μοῦ λέει: «εἶμαι ἡ τάδε, ἤμουνα μαθήτρια τοῦ ἀνωτέρου κατηχητικοῦ σχολείου στόν Ἅγιο Ἀχίλλιο ἐπί σειρά ἐτῶν. Εἶμαι τόσο ἐτῶν, ἐτελείωσα τό Γυμνάσιο, δέν πῆγα πιό πάνω, ἔμεινα στό σπίτι μου -εἶναι αὐτό πού σᾶς ἔχω πῆ πολλές φορές νά τελειώση κανείς Γυμνάσιο καί νά μείνη νοικοκυρά στό σπίτι της- ἀρραβωνιάστηκα καί σᾶς καλῶ στό γάμο μου καί σᾶς πῆρα γιά νά καθορίσω τά προσκλητήρια, τήν ὥρα καί τά λοιπά, καί τά λοιπά· πῶς θά σᾶς βόλευε ἐσᾶς. Διότι ὅταν ἐρχόμουν μαθήτρια στό ἀνώτερο κατηχητικό σχολεῖο, τόσο πολύ εἶχα βοηθηθεῖ, ὥστε εἶπα ὁ π. Ἀθανάσιος θά μέ παντρέψη ὅταν θά ἔρθη ἡ ὥρα τοῦ γάμου μου». Καί αὐτή τήν ὑπόσχεσί της τήν ἐτήρησε ἐκείνη τήν στιγμή, καί τώρα ἦρθε νά μέ πάρη τηλέφωνο νά μοῦ τό πῆ αὐτό. Τῆς εἶπα βέβαια ὅτι ἦταν ἀδύνατον νά βρεθῶ εἰς τόν γάμο της. Κράτησα τό ὄνομά της καί τή διεύθυνσί της, ἁπλῶς θά τῆς στείλω ἕνα δωράκι γιά εὐχές.

   Μοῦ ἔκανε ἐντύπωσι! Αὐτό μοῦ δίνει κουράγιο νά σᾶς πῶ τοῦτο: ὅτι καί σεῖς πού τά ἀκοῦτε αὐτά ἀναλόγως θά ἐνεργήσετε. Ὅτι δηλαδή αὐτά δέν θά πᾶνε χαμένα, ἀλλά μέσα στήν καρδιά σας θά μείνουν καί θά σᾶς βοηθήσουν. Τό πιστεύω. Ἐξ ἄλλου κι ὁ σκοπός πού λέγονται εἶναι ἀκριβῶς νά βοηθηθῆτε.

  Ἀλλά στή συνέχεια λέγει ὁ Ραγουήλ εἰς τόν Τωβία: «ἰδού κατά τόν νόμον Μωϋσέως κομίζου αὐτήν καί ἄπαγε πρός τόν πατέρα σου». (Τωβ. 7, 12) Κοιτάξτε! κατά τόν νόμον Μωϋσέως· ἐνεργοῦμε δηλαδή σύμφωνα μέ τόν νόμο τοῦ Μωϋσῆ, πού σημαίνει σύμφωνα μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, ὅτι ἐκεῖνα τά ὁποῖα αὐτή τή στιγμή μετερχόμεθα, ὅ,τι διαδικασία θά χρειασθεῖ ἤ χρειάζεται ἤ ἔγινε ἤ θά γίνη, ὅλα αὐτά εἶναι σύμφωνα μέ τόν νόμον τοῦ Μωϋσέως. Τί σήμαινε αὐτό; Σήμαινε ὅτι οἱ προηγούμενοι ἄνδρες δέν εἶχαν μέσα τους ἁγνά ἐλατήρια. Ἐπήγαιναν πιθανῶς γιά τήν προῖκα. Σᾶς τό εἶχα ἐξάλλου πεῖ αὐτό. Καί ἐφόσον πήγαιναν σάν προικοθῆραι, τό δαιμόνιον αὐτό ἔπνιγε, ἐφόνευε τούς ὑποψηφίους αὐτούς γαμβρούς. «Καί ἄπαγε πρός τόν πατέρα σου» καί πήγαινε στόν πατέρα σου. Δέν γίνεται σώγαμβρος ὁ Τωβίας! θά τό πῶ ἔτσι. Διότι ἐδῶ παρατηρεῖται τό ἑξῆς φαινόμενο: πολλοί γονεῖς πού ἔχουν μόνο μία κόρη θέλουν νά κρατήσουν τόν γαμπρόν μές στό σπίτι. Καί τί γίνεται ἐδῶ; Ἐάν μέν οἱ γονεῖς ἁπλῶς εἶναι συνδεδεμένοι συναισθηματικά μέ τήν κοπέλα καί θά ἤθελαν νά μήν φύγη μακριά τους, εἶναι ὅμως καλοί ἄνθρωποι, ἔχουν περιουσία τήν ὁποία θά μποροῦσε νά ἀναλάβη ὁ γαμπρός καί μάλιστα ἄν δέν ἔχη ἐπάγγελμα νά ἀναλάβη αὐτός τή διαχείρισι αὐτῆς τῆς περιουσίας, ἤ τό κατάστημα, ἤ τό ἐργοστάσιο, ἤ τά χωράφια ὅ,τι εἶναι, τό πρᾶγμα δέν εἶναι καί σπουδαῖο. Θά ἔλεγα εἶναι καί ὄμορφο.

   Ἀλλά πολλές φορές συμβαίνει τό ἑξῆς: ὅταν οἱ γονεῖς τῆς κοπέλας, τῆς μοναχοκόρης, θά ἤθελαν γαμπρόν ἐσωτερικόν -σώγαμπρον- διατηροῦν πολλάκις ἕνα αὐταρχισμόν καί ὅταν ὁ γαμπρός μπῆ μέσα στό σπίτι -ἀλλοίμονο!- δέν κυβερνάει ὁ γαμπρός τό σπίτι. Συνεχίζει νά τό κυβερνάη ἡ μαμά καί μπαμπάς. Αὐτό εἶναι τό δυστύχημα καί ὁ γαμπρός αἰσθάνεται φοβερά ἄσχημα. Οὐδέποτε αἰσθάνεται πρωτοβουλία μέσα του, πνίγεται αὐτή ἡ πρωτοβουλία καί ἄν μέν ἔχη ζωτικότητα καί ἀνδρισμόν, τότε ὁπωσδήποτε θά συμβῆ ἐπεισόδιο παρακάτω. Καί θά γίνη ρήξις καί θά πάρη τή γυναῖκα του νά σηκωθοῦν νά φύγουν καί θά τσακωθοῦν μέ τούς γονεῖς. Ἔτσι συνήθως γίνεται παιδιά. Ἤ ἄν δέν ἔχει πολλήν βουλητικότητα θά μείνη ἐκεῖ -καί δέν σᾶς τό κρύπτω τό ἔχω δεῖ σέ πολλούς τέτοιους ἄνδρες- θά μαραζώνη καί μόνο τήν ἀνδρικήν του προσωπικότητα δέν θά ἀναπτύσση. Ἀρκεῖ νά σᾶς πῶ -τό ἔχω δεῖ πολλές φορές αὐτό κι ἔχω μείνει κατάπληκτος! Καί ὅσες φορές τό βλέπω δέν μπόρεσα νά τό συνηθίσω. Καί πάντα μέ ἀφήνει κατάπληκτον!- ὅτι ὁ μισθός τοῦ γαμπροῦ πηγαίνει στά χέρια τοῦ πεθεροῦ καί ὁ πεθερός ἤ ἡ πεθερά εἶναι ἐκεῖνοι οἱ ὁποῖοι ρυθμίζουν τήν ἀγορά, τά ψώνια· τί θά πάρωμε, τί θά ξοδέψωμε καί τά λοιπά. Δέν ἔχουν στά χέρια τους οὔτε ἡ κόρη -ἡ νύφη νά ποῦμε- οὔτε ὁ γαμπρός ἔχουν στά χέρια τους τήν διαχείρισιν. Εἶναι φοβερά πράγματα αὐτά! εἶναι φοβερά πράγματα  αὐτά!

   Ὅταν οἱ γονεῖς παντρέψουν τά παιδιά τους, αὐτοί πρέπει νά πᾶνε εἰς τήν ἄκρην. Ἡ διαχείρισις ἀνήκει εἰς τήν κοπέλα καί εἰς τόν ἄνδρα. Αὐτοί τώρα ξεκινοῦν τό καινούριο τους σπιτικό, αὐτοί ἔχουν τώρα τήν ἱστορία τους νά γράψουνε. Οἱ ἄλλοι, τελείωσε ἡ ἱστορία τους, θά καθήσουν στή γωνία τους. Καί ἄν πραγματικά θέλουν ἐν εἰρήνῃ νά τελειώσουν τίς ἡμέρες τους, μποροῦν νά λέγουν μία συμβουλή στά παιδιά τους. Ποτέ παρέμβασι· ποτέ! γιατί οἱ παρεμβάσεις τοῦ πεθεροῦ καί τῆς πεθερᾶς ἤ τοῦ μπαμπᾶ ἤ τῆς μαμᾶς, αὐτές οἱ παρεμβάσεις εἶναι τρομακτικά φοβερές καί πολλάκις ὁδηγοῦν καί εἰς αὐτό τό διαζύγιον.

   Αὐτά ὅλα νά προσεχθοῦν παιδιά, εἶναι πτυχές περιπτώσεων πού πρέπει νά τίς λαβαίνωμε ὑπόψιν. Μήν ποῦμε: «ἔ, δέ βαριέσαι. Ναί μέν, μπορεῖ νά ἔχη ἐπεισόδια ἡ ὑπόθεσι, ἀλλά δέν πειράζει θά τά βολέψωμε». Ὄχι! Αὐτά τά πράγματα πρέπει νά ξεκαθαρίζουν ἀπό τήν ἀρχή. Γι’ αὐτό καί λέγει ὁ Ραγουήλ. «Πάρε παιδί μου, τήν κόρη» -μοναχοκόρη καί πλουσία!- ἀλλά εἶναι ὅμως εὐσεβής ἄνθρωπος, εἶναι δίκαιος, ὅ ἄνθρωπος πού στάθηκε εἰλικρινής νά πῆ, θά ἔλεγα, τό κουσούρι τῆς κόρης του, δέν μποροῦσε νά μήν φανῆ ὁ εἰλικρινής ἄνθρωπος καί στά παρακάτω καί τί λέγει: -δέν τοῦ τό ζήτησε αὐτό ὁ Τωβίας, μόνος του ὁ Ραγουήλ τό εἶπε- «παιδί μου, πάρε τήν κόρη μου γυναῖκα σου καί πήγαινε στό σπίτι σου». Γιατί εἶναι ὁ δίκαιος  καί εὐσεβής Ἑβραῖος. Ξέρει αὐτό πού εἶπε ἐν πνεύματι ἁγίω ὁ Ἀδάμ -γιατί ὁ Ἀδάμ ὑπῆρξε ὁ πρῶτος προφήτης ἐπί τῆς γῆς, μήν τό ξεχνᾶτε αὐτό- «διά τοῦτο καταλείψει ἄνθρωπος τόν πατέρα αὐτοῦ καί τήν μητέρα, καί προσκολληθήσεται τῇ ἰδίᾳ γυναικί, καί ἔσονται οἱ δύο εἰς σάρκα μίαν, καί οὕς ὁ Θεός συνέζευξεν ἄνθρωπος μή χωριζέτω». Τί θά πῆ αὐτό «καταλείψει»; Θά πῆ: ἐγκαταλείψει. Ἀλλά θά πῆτε: δέν ἔρχεται σέ ἀντίθεσι μέ ἐκεῖνο τό ἄλλο «τίμα τόν πατέρα σου καί τή μητέρα σου;» Καί λέγει «ἄνθρωπος» -βέβαια ἄνθρωπος ἀναφέρεται στόν ἄνδρα σέ σχέσι μέ τήν γυναῖκα, ἀλλά εἶναι καί στή γυναῖκα σέ σχέσι μέ τόν ἄνδρα καί τά λοιπά. Τό ἴδιο πρᾶγμα εἶναι.- δέν ἔρχεται σέ ἀντίθεσι μέ τήν ἐντολήν «τίμα τόν πατέρα σου καί τή μητέρα σου;» Σέ ὅση ἀντίθεσι ἔρχεται ἐκεῖνο πού εἶπε ὁ Χριστός «ὁ φιλῶν πατέρα ἤ μητέρα ὑπέρ ἐμέ, οὐκ ἔστί μου ἄξιος»(Μάτθ. ι΄, 37) ἄλλο τόσο καί αὐτό τό θέμα.

   Τό «καταλείψει» δέν πρόκειται περί ἠθικῆς ἐγκαταλείψεως -προσέξτε ἐδῶ, καί ἄν κρατᾶτε σημειώσεις γράψτέ το- πρόκειται περί ψυχολογικῆς ἐγκαταλείψεως. Τί σημαίνει αὐτό; Τά παιδιά μας παντρεύτηκαν; δέν θά μείνουν μαζί μας! Ἤ ἄν μείνουν μαζί μας, δέν θά ἐξαρτῶνται ἀπό ἡμᾶς. Ὁ ἄνδρας θά ἐξαρτᾶται ἀπό τήν γυναῖκα του. Ἡ γυναῖκα θά ἐξαρτᾶται ἀπό τόν ἄνδρα της. Οἱ δυό αὐτοί θά εἶναι ἡνωμένοι. Πλέον ἔχουν ἀποσπασθεῖ, ὅπως τό ἔμβρυο ἀποσπᾶται ἀπό τήν μάνα του, καί ναί μέν μέχρι τότε ἐτρέφετο μέσα στά σπλάχνα τῆς μάνας του, τώρα ὅμως ἀποσπασθέν ἀπό τά σπλάχνα τῆς μάνας δέν τρέφεται πιά, εἶναι ξεχωριστή ὕπαρξι.

   Ἔτσι καί ἐδῶ, τό ἀνδρόγυνο δέν θά πρέπη πλέον νά ἐξαρτᾶται ψυχολογικά -σᾶς εἶπα μπορεῖ νά συγκατοικοῦν, δέν ἔχει σημασία· ἕτερον ἑκάτερον- ἀλλά δέν θά ἐξαρτῶνται ψυχολογικά ἀπό τούς γονεῖς. Μέ ἄλλα λόγια ἐκεῖνο πού σᾶς εἶπα προηγουμένως, δέν θά ἐπεμβαίνουν οἱ γονείς στή ζωή τοῦ ζεύγους· «ἄν θά κάνουν παιδιά»…. καί «πόσα παιδιά θά κάνουν»…. «ἄν θά πρέπη νά κινηθοῦν ἔτσι»…. «ἤ νά  κινηθοῦν ἀλλιῶς» … Αὐτά ἀνήκουν στό ζεῦγος, κανείς δέν μπορεῖ νά ἐπέμβη. Συνεπῶς, τό «καταλείψει ἄνθρωπος» σημαίνει ψυχολογικά θά ἐγκαταλείψη. Ἡ ἀγάπη τοῦ ἀνδρός πρός τήν γυναῖκα καί τῆς γυναικός πρός τόν ἄνδρα εἶναι μία ἀγάπη πολύ διαφορετική ἀπό ἐκείνη τήν ἀγάπη πού ἔχουν τά παιδιά πρός τούς γονεῖς. Ἡ μία δέν καταργεῖ τήν ἄλλη. Ὃπως ἄν ἀγαπῶ τόν Θεό, δέν σημαίνει ὅτι δέν μπορῶ νά ἀγαπῶ τόν πατέρα μου. Καί ἄν ἀγαπῶ τόν πατέρα μου, δέν σημαίνει ὅτι δέν μπορῶ νά ἀγαπῶ τόν φίλο μου ἤ τόν συμμαθητή μου ἤ τόν συνάνθρωπό μου.

   Εἶναι ἐπίπεδα ποικίλα τῆς ἀγάπης, ποικίλης ἀγάπης, πού ὅλα ξεκινοῦν ἀπό ἕνα κέντρο. Θά λέγαμε νά! αὐτά τά ποικίλα ἐπίπεδα! Ἐπίπεδο ἐδῶ… ἐπίπεδο… ἐπίπεδο… ὅλα εἶναι ὁμόκεντρα αὐτά τά ἐπίπεδα, ἀλλά εἶναι διαφορετικά ἐπίπεδα. Καί δέν σημαίνει ὅτι τό ἕνα ἐπίπεδο δύναται νά ἀντικαθιστᾶ τό ἄλλο· ὅτι ἡ ἀγάπη τῆς γυναικός ἀντικαθιστᾶ τήν ἀγάπη τῶν γονιῶν. Ὄχι! Ἕτερον ἑκάτερον!

   Καί τί σημαίνει τώρα ἐδῶ; Αὐτό τό φοβερό πού γίνεται. Πολλοί ἄνδρες παντρεύονται ἀλλά ἔχουν μία φοβερή προσκόλλησι πρός τούς γονεῖς των, τήν μητέρα καί τόν πατέρα. Τό ἀποτέλεσμα; Ἡ γυναῖκα νά αἰσθάνεται ξένη, κι ὅταν λέγει κάτι νά συνεννοηθοῦν μεταξύ τους, ὁ ἄνδρας νά λέη: «ἂ! αὐτό λέγει ἡ μάνα μου!» ἤ «αὐτό λέγει ὁ πατέρας μου!». Θά μποροῦσε νά τοῦ πῆ ἡ γυναῖκα του: «ἔ, ἄντε νά ζήσης μέ τή μάνα σου καί τόν πατέρα σου». Εἶναι ἀνάποδο παιδιά! Καί ἀντιστρόφως· ἡ κόρη νά ἔχη προσκόλλησι στή μάνα καί τόν πατέρα καί τότε νά ἐξαρτᾶται ὄχι πιά ἀπό τόν σύζυγό της, ἀλλά νά ἐξαρτᾶται ἀπό τούς γονεῖς της. Ὀλέθρια πράγματα αὐτά· ὀλέθρια, καταστρεπτικότατα πράγματα αὐτά. Ὁ Θεός νά φυλάξη! Δέν θά πρέπει ποτέ ἔτσι νά κινηθοῦν. Οἱ γονεῖς πρέπει νά ἔχουν τήν πρόνοια νά ἐλευθερώνουν τά παιδιά τους ψυχολογικά. Καί νά λέγουν: «παιδάκι μου, μέ τόν ἄνδρα σου ἤ μέ τήν γυναῖκα σου. Τέλειωσε. Ἔλα ἀπό μένα νά πάρης μία συμβουλή, ἀλλά ὄχι ποτέ νά ἔχης ψυχολογική ἐξάρτησι. Ὄχι, ποτέ!». Γιά νά σᾶς πῶ καί ἄλλα φοβερότερα πράγματα, τέτοιου εἴδους ἐξαρτήσεως τοῦ ἀνδρός ἤ τῆς γυναικός ἀπό τούς γονεῖς, τά ὁποῖα βλέπομε μέσα εἰς τόν κόσμον αὐτόν, στήν κοινωνίαν αὐτήν καί ἐκπλησσώμεθα καί λέμε: «πῶς ζοῦν οἱ ἄνθρωποι καί πῶς οἱ ἴδιοι καταστρέφουν τήν εὐτυχία τους!».

   Ἔτσι ἐδῶ πέρα στέλνει ὁ Ραγουήλ τήν κόρη του μαζί μέ τόν ἄνδρα της, καί σημειώνει ἀκόμη ἕνα σπουδαῖο στοιχεῖο: «καί εὐλόγησεν αὐτούς». Αὐτό τό ὁποῖον ἱερολογεῖται ὡς εὐλογία μέσα εἰς τόν γάμον, καί ἐπειδή σᾶς εἶπα ἡ ἱερολογία γάμου ὑπῆρχε στή Παλαιά Διαθήκη, ἐδῶ ὁ πατέρας εὐλογεῖ· διότι τό θέμα τῆς εὐλογίας ἀναφέρεται πλέον εἰς τούς πρεσβύτας, οἱ ὁποῖοι δύνανται νά εὐλογοῦν. Σημειώσατε ὅτι αὐτό καί σέ μᾶς ὑπάρχει, τούς χριστιανούς· ὁ μεγαλύτερος δύναται νά εὐλογῆ τόν μικρότερον πάντοτε, καί εἶναι θά λέγαμε θέσις αὐτή τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὅτι «τό ἔλαττον εὐλογεῖται πάντοτε ὑπό τοῦ κρείττονος». (Ἑβρ. 7, 7) 

   Μάλιστα αὐτό τό χρησιμοποιεῖ ἡ Ἁγία Γραφή, ὁ ἀπόστολος Παῦλος εἰς τήν πρός Ἑβραίους ἐπιστολήν του γιά νά πῆ ὅτι, ὅταν εὐλογήθηκε ὁ Ἀβραάμ ἀπό τόν Μελχισεδέκ, ὁπωσδήποτε ὁ Ἀβραάμ ἦτο κατώτερος τοῦ Μελχισεδέκ· αὐτός ὁ γενάρχης τῶν Ἑβραίων ἦταν κατώτερος του Μελχισεδέκ! διότι κατά προφητικόν λόγον ὁ Μελχισεδέκ εἶναι ὁ τύπος τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. «Σύ εἶ ἱερεύς εἰς τόν αἰῶνα» λέει ὁ δεύτερος ψαλμός «κατά τήν τάξιν Μελχισεδέκ».

   Καί ἑρμηνεύοντας εἰς τήν πρός Ἑβραίους ὁ Ἀπόστολος λέγει ὅτι ἄνευ ἀντιλογίας «τό ἔλαττον εὐλογεῖται ὑπό τοῦ κρείττονος». Ἔτσι δέν μπορεῖ νά εὐλογήση ἕνα μικρό παιδί τούς γονεῖς του, ἀλλά δύνανται ὅμως νά εὐλογήσουν οἱ γονεῖς τό παιδί τους. «Παιδί μου, νά ἔχης τήν εὐχή μου», εἶναι ἡ εὐχή· «νά ’χης τήν εὐχή μου», «νά ’χης τήν εὐλογία μου». Δέν μπορεῖ νά καταραστῆ τό παιδί τούς γονεῖς του, εἶναι ἀνάποδο. Ἀφῆστε ὅτι ἀπαγορεύεται ἡ κατάρα· νά φυλάξη ὁ Θεός! τό λέγω τώρα μόνον σάν θέσι. Ἀλλά οἱ γονεῖς ὅμως δύνανται νά καταραστοῦν τό παιδί τους, πού σημαίνει ὅτι πιάνει αὐτό τό πρᾶγμα. Ὄχι δύνανται μέ τήν ἔννοια ὅτι μποροῦν νά καταριῶνται· νά φυλάξη ὁ Θεός! Θέλω νά πῶ δηλαδή ὅτι ἡ κατάρα τῶν γονέων ἔχει ἔρεισμα στά παιδιά, ἐνῶ ὅταν τό παιδί καταρᾶται τόν πατέρα του καί τήν μάνα του καί μάλιστα καί ἀδίκως, αὐτό δέν ἔχει καμμιά βάσι· δέν μπορεῖ. 

   Ἔτσι οἱ γονεῖς εὐλογοῦν τά παιδιά τους. Καί θά ἔλεγα ὅτι, ὅταν ξεκινήση κανείς γιά γάμο ἤ ὁ,τιδήποτε ἄλλο, ἀρκεῖ νά εἶναι κατά Θεόν αὐτό τό κάτι, πρέπει νά ξεκινάη μέ εὐλογία· διότι τήν εὐλογία ἄν τήν πάρης ἀπό τούς γονεῖς σου, οἱ γονεῖς σου τήν πῆραν ἀπό τούς γονεῖς των καί οὕτω καθ’ ἑξῆς, ὅπως οἱ Ἑβραῖοι, φτάνομε εἰς τόν Ἀβραάμ ὁ ὁποῖος παίρνει τήν εὐλογία ἀπό τόν Θεό. Πίσω ἀπό τήν εὐλογία τῶν γονιῶν σου εἶναι ἡ εὐλογία τοῦ Θεοῦ, καί ἐφ’ ὅσον καί καθ’ ὅσον οἱ γονεῖς σου ἐνεργοῦν κατά Θεόν. Αὐτό νά μήν τό ξεχνοῦμε! ὅτι πίσω ἀπό τήν εὐλογία τῶν γονιῶν εἶναι ἡ εὐλογία τοῦ Θεοῦ.

   «Καί ἐκάλεσεν Ἔδναν τήν γυναῖκα αὐτοῦ» (Τωβ. 7, 13) δέν ἐτελείωσε ἀκόμη ὁ γάμος, ἐκάλεσε καί τήν γυναῖκα του, τήν Ἔδνα. Εἶναι παροῦσα καί ἐκείνη, εἶναι μάρτυς. Καί ἐκείνη συγκατατίθεται. Δέν ἔχομε ἐδῶ πέρα διαφορά γνώμης, δέν ἔχομε διχογνωμία μέσα εἰς τό ζεῦγος· νά πῆ ὁ πατέρας «ἐγώ θά τήν δώσω τήν κόρη μου» καί νά λέγη ἡ μάνα «ὄχι». Καλεῖται καί ἡ σύζυγος. Ἡ Ἔδνα δίνει καί αὐτή τήν μαρτυρία της.

   Καί ἀφοῦ ὑπάρχει συμφωνία σέ ὅλους -σέ ποιούς ὅλους; προσέξτε! στόν πατέρα καί τήν μητέρα- σ’ αὐτές τίς περιπτώσεις μποροῦμε νά καλοῦμε συγγενεῖς, μπαρμπάδες, θεῖες, ξαδέλφια, κουμπάρους, κουμπάρες κι ὅλο τό συγγενολόι; Πρός Θεοῦ! ποτέ μήν καλεῖτε συγγενολόι στό σπίτι σας προκειμένου νά πάρετε ἀποφάσεις. Ὁ καθένας ἔχει τήν γνώμη του, καί τό χειρότερο τό συγγενολόι ἐπεμβαίνει στή ζωή τῆς οἰκογενείας. Ποτέ! ἱκανοί οἱ γονεῖς. Τέλειωσε! Οἱ γονεῖς καί τά παιδιά τους μεταξύ τους. Ὃ,τι κάνετε μέσα στό σπίτι σας. Ποτέ δέν θά καλέσετε εἰς βοήθειαν ἄλλους συγγενεῖς, ἐκτός ἄν δέν ὑπάρχη πατέρας καί ἡ μητέρα θά ζητήση τή βοήθεια κάποιου. Ἄν δέν ζητήση, δέν θά μπῆ κανείς. Ὑπάρχουν γυναῖκες πού θαυμάσια τά βγάζουνε πέρα. Γιατί λοιπόν νά μποῦν συγγενεῖς; Νά τά μπερδέψουν περισσότερο; Διότι εἶναι ἑπόμενον, ὅσο περισσότεροι ὑπάρχουν μέσα εἰς τήν οἰκογένειαν, στό συγγενολόι, νά ὑπάρχουν καί διαφορετικότερες γνῶμες. Ἀλλά τί θά γίνη ἐκεῖ πέρα, ψηφοφορία θά κάνωμε; Τί θά γίνη;


Απόσπασμα από την 12η ομιλία στο βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης « Τωβίτ ».

►Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
"Τωβίτ. (Ὁμιλίες βασισμένες στό βιβλίο τῆς Π. Διαθήκης Τωβίτ).

" εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/palaia-diauhkh/vivlion-tovit
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40oED0GDYsRHnrDdY5_m61pt

Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Καραμίντζα.

Ψηφιοποίηση και επιμέλεια κειμένου δια χειρός του αξιοτίμου κ. Γεωργίου Μαλούση.

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Γενικά περί Γάμου.

†.Ὁ Τωβίας, ὁ συνοδός του ὁ Ἀζαρίας, ὁ ἀρχάγγελος Ραφαήλ, βρίσκονται εἰς στό σπίτι τοῦ Ραγουήλ μέ τήν γυναῖκα του τήν Ἔδνα καί τήν κόρη τους τή Σάρρα. Ἐκεῖ τούς ὑπεδέχθησαν λαμπρά, ὅταν μάλιστα ἀπεδείχθη ὅτι ἦσαν ὄχι ἁπλῶς πατριῶται ἀλλά καί συγγενεῖς. Αὐτό τό συγγενεῖς βέβαια εἴτε ἐξ αἵματος, εἴτε ἐκ τῆς αὐτῆς φυλῆς. Πάντως τοῦ ἐπεφύλαξαν τοῦ Τωβία πολλή χαρά, πολύ καλή ὑποδοχή καί ἔδειξαν τήν ἀγάπη τους καθ’ ὑπερβολήν μάλιστα διά τόν Τωβίτ τόν πατέρα του πού ἔκλαυσαν ὅλοι τους, ὅταν ἄκουσαν ὅτι εἶχε τυφλωθεῖ.

    Ὅταν κάθισαν νά φᾶνε τότε ἔνευσε ὁ Τωβίας εἰς τόν Ραφαήλ -τόν Ἀζαρία- καί τοῦ λέγει: «τί μοῦ ἔλεγες στό δρόμο; Τώρα πές το εἰς τόν Ραγουήλ». Τότε ὁ Ἀζαρίας  «μετέδωκε τόν λόγον τῷ Ραγουήλ». Τοῦ εἶπε: «ξέρεις τό καί τό». Ὅτι «θά ἤθελα, ἄν νομίζης, νά κάνωμε ἕνα συνοικέσιο εἰς τρόπον ὥστε νά δώσης τήν κόρη σου ἐδῶ εἰς τόν Τωβία». Ὅταν τό ἄκουσε αὐτό ὁ Ραγουήλ δέν ἔδειξε οὔτε ἐνθουσιασμόν, οὔτε καί ἀποκλεισμόν. Τό ἄκουσε ἤρεμα, πού ἔδειχνε τόν ἄνθρωπο ἐκεῖνον, ὁ ὁποῖος εἶχε δοκιμάσει μίαν πικρή ἐμπειρία ἀπό τό παρελθόν τῆς κόρης του μέ ὅλα ἐκεῖνα τά περιστατικά, τά συμβάντα τά δυσάρεστα πού συνέβαιναν εἰς αὐτήν. 

   Καί τότε στρέφεται πρός τόν Τωβία καί τοῦ λέγει: «φάγε, πίε καί ἠδέως γίνου, σοί γάρ καθήκει τό παιδίον μου λαβεῖν. πλήν ὑποδείξω σοί τήν ἀλήθειαν». (Τωβ. 7, 10) Καλά, τοῦ λέγει παιδί μου, ἐντάξει. Φάγε, πιές καί… θά τά ποῦμε. Φάγε πιές -τώρα καθίσαμε καί στό τραπέζι- φάγε, πιές καί θά τά ποῦμε. Ἀλλά πρέπει νά σοῦ πῶ ὅμως τήν πραγματικότητα, νά μή βρεθῆς ἐξ ἀπίνης, μπροστά δηλαδή σέ κάτι τό ὁποῖον θά εἶναι πολύ δυσάρεστο γιά σένα ἤ τέλος πάντων σοῦ συμβεῖ ἐσένα ἕνα δυσάρεστο, γιατί ὁπωσδήποτε διατηρῶ ἀπέναντι σου μίαν πολλήν ἀγάπην καί πολύ ἐνδιαφέρον. Βέβαια σοῦ λέγω ὅτι «σοί γάρ καθήκει» δηλαδή σέ σένα ἁρμόζει, σέ σένα ταιριάζει, λέγει, «τό παιδίον μου λαβεῖν» νά πάρης τό παιδί μου, διότι εἴμεθα ἀπό τήν αὐτήν φυλήν. Ἀλλά θά σοῦ πῶ ὅμως καί τήν ἀλήθειαν.

  Ἐδῶ θά ἤθελα νά μείνω λιγάκι. Εἶναι γνωστό ὅτι, ὅταν κανείς ἤ ἔχει ἐμπορικές συναλλαγές ἤ συνοικέσιο μετέρχεται, ὁπωσδήποτε κρύβει τήν ἀλήθεια. Καί κρύβοντας τήν ἀλήθεια καταλαβαίνετε μετά ἔχομε παρακάτω ἐκπλήξεις, διότι συνήθως τό ψεῦδος λίγο πιό κάτω θά φανῆ. Ὅταν λές σέ ἕνα ἐμπόρευμα ὅτι αὐτό εἶναι πολύ καλό καί τελικά τό πουλήσεις, ἀλλά μετά αὐτό ὁ ἄλλος τό ἀντιληφθεῖ ὅτι δέν εἶναι καλό, αὐτό θά δημιουργήση παρακάτω πολύ ἄσχημες σχέσεις.

   Ἔτσι καί ἐδῶ στήν περίπτωσι ἑνός συνοικεσίου. Ὅταν καλύψης κάτι γιά νά πετύχης τό σκοπό σου, αὐτό ὁ  ἄλλος σιγά σιγά θά τό ἀντιληφθῆ. Ἤ γρήγορα ἤ ἀργά θά τό καταλάβη. Καί ἅμα τό καταλάβει θά ἔχη τήν αἴσθησι ὅτι ἐξηπατήθη· καί ὅταν ὁ ἄνθρωπος αἰσθάνεται ὅτι ἐξηπατήθη, εἴτε ὁ ἄνδρας τό αἰσθάνεται αὐτό εἴτε ἡ γυναῖκα τό αἰσθάνεται αὐτό, τότε παιδιά, αἰσθάνεται πάρα πολύ ἄσχημα καί τόν συνοδεύει ἕνα φοβερό αἴσθημα μέχρι τέλους τῆς ζωῆς του. Θά ἔλεγα ἀνεπιφύλακτα ὅτι δημιουργεῖται μία δηλητηρίασι τῆς ζωῆς.

  Ὅταν ξέρης ὅτι σοῦ δώσανε μία γυναῖκα, ἡ ὁποία εἶναι ἄρρωστη ἤ ἔχει κάτι τό ὁποῖο παθαίνει καί πού ἐσύ ὅταν τήν παντρευόσουν δέν τό ἤξερες αὐτό, καί ξέρεις ὅτι σοῦ τό ἔκρυψαν διότι τό εἶχε ἐκ τῶν προτέρων αὐτό τό πρᾶγμα, αὐτό τό πρᾶγμα, σᾶς ξαναλέγω, σπάζει τά ἀγαθά αἰσθήματα, τήν ἀγάπη τήν συντρίβει. Κι ἄν μέν ὁ ἄνθρωπος εἶναι καλός ἄνθρωπος, ἔχει φόβο Θεοῦ, δέν θά ἤθελε ποτέ νά πάρη διαζύγιο, θά ὑπομείνη τήν ὅλη αὐτήν ἀπάτην, ἀλλά θά εἶναι πικραμένος καί ἡ εὐτυχία μέσα εἰς τό σπίτι ὁπωσδήποτε θά ’χη συντριβεῖ. Καί αὐτό εἶναι δυσάρεστο.

  Γι’ αὐτό τί πρέπει νά κάνωμε; Πρέπει νά λέμε τήν ἀλήθεια. Ἐδῶ τοῦ λέει θαυμάσια ὁ Ραγουήλ: «παιδί μου, θά σοῦ πῶ τήν ἀλήθεια, πῶς ἔχουν τά πράγματα». Ἐνθυμοῦμαι κάποτε μία κοπέλα, ἡ ὁποία εἶχε κάνει μία εἰδικήν ἐγχείρησιν, πού δέν θά ἔκανε παιδιά μέσα εἰς τόν γάμον. Καί ἦλθε καί μοῦ λέγει ὅτι «βεβαίως οἱ γονεῖς μου θέλουν νά μέ παντρέψουν. Ἄς ποῦμε ὅτι θέλω κι ἐγώ νά παντρευτῶ. Ἀλλά ἐγώ ὅμως εἶμαι εἰλικρινής. Θά ἤθελα νά πῶ εἰς τόν μέλλοντα σύζυγό μου ὅτι δέν μπορῶ νά κάνω παιδιά καί θέλω αὐτό νά τό ξέρη. Καί μοῦ λένε οἱ γονεῖς μου, ὅπως καί οἱ συγγενεῖς μου καί οἱ γύρω μας, ὅτι εἶμαι πάρα πολλή κουτή, ἐάν τό κάνω αὐτό. Ἐσεῖς τί λέτε;».«Παιδί μου, τῆς λέγω, σέ ἐπαινῶ μέ ὅλη μου τήν καρδιά. Διότι νά μήν ἤξερες ὅτι κάνεις ἤ δέν κάνεις παιδιά, αὐτό εἶναι ἄλλο θέμα. Παντρεύονται ἄνθρωποι καί δέν ξέρουν ἄν κάνουν ἤ δέν κάνουν παιδιά. Ἀλλά τοῦ ὅτι ἐσύ προέβης σέ μία ἐγχείρησι καί γνωρίζεις πολύ καλά ὅτι παιδί δέν θά κάνης, μπορεῖ νά φτάση ὁ σύζυγός σου νά σέ περιφρονήση καί νά σέ ἀφήση, ἀκόμη νά ζητήση διαζύγιο».

  Δέν εἶναι παρά αὐτές τίς μέρες, τήν περασμένη ἑβδομάδα, ἀντιμετώπισα μία τέτοια περίπτωσι μίας κοπέλας ἀπό κάπου, ἡ ὁποία ἦρθε νά μοῦ πῆ τόν πόνο της ὅτι ὁ σύζυγός της τήν ἀφήνει ἐπειδή δέν κάνει παιδιά. Καί νά φανταστῆτε ὅτι τήν ἐγχείρησι -ἔκανε μία ἐγχείρησι ἡ γυναῖκα αὐτή- τήν ἔκανε μετά τόν γάμο της, ἀλλά ἐπειδή ἤτανε λίγο μετά τόν γάμο της, αὐτός πίστευε ὅτι ἤτανε ἐν γνώσει της ὅτι ναί μέν θά κάνη τήν ἐγχείρησι ἀλλά κάνοντας τήν ἐγχείρησι δέν θά κάνη παιδιά. Τελικά τήν ἐγκατέλειψε. Καί εἶναι στό δρόμο νά πάρουν διαζύγιο. Εἶναι προτιμοτέρα αὐτή ἡ λύσις; Δέν τό νομίζω. Γι’ αὐτό πρέπει νά ὑπάρχη μία ἀλήθεια. Φυσικά δέν θά καθίσωμε νά ποῦμε λεπτομέρειες καί ἐλαττώματα καί τά λοιπά, καί τά λοιπά, ἀλλά κάτι πού θά μποροῦσε νά ἐνοχλήση, αὐτό πρέπει νά λέγεται. Ἐκεῖνο τό ὁποῖο θά μποροῦσε ἐκ τῶν ὑστέρων νά δημιουργήση προβλήματα, αὐτό πρέπει νά λέγεται. Καί δέν εἶναι μία προσωπική γνώμη ἡ ὁποία, σᾶς λέγω, βγαίνει ἀπό μία ἐμπειρία καί τήν ὁποία ἐμπειρία τήν ἔχομε λίγο πολύ ὅλοι μας, ἀλλά θεοπνεύστως εἶναι καί καταχωρημένο μέσα εἰς τόν λόγο τοῦ Θεοῦ.

  Γι’ αὐτό ἀκριβῶς καί ἐπαινεῖται ἐδῶ ὁ Ραγουήλ, ὁ ὁποῖος εἶναι εἰλικρινής καί ἕτοιμος νά πῆ τήν πραγματικότητα. Καί τί λέγει; Ἰδού ἡ πικρή πραγματικότητα. «Ἄκουσε παιδί μου, ἔδωσα τό κορίτσι μου σέ ἑπτά ἄνδρες καί ὅταν ἐγίνετο ὁ γάμος, μόλις εὑρίσκοντο μαζί, πέθαινε ἀμέσως ὁ σύζυγος. Ἑπτά ἄνδρες, ἑπτά φορές, παιδάκι μου, παντρεύτηκε ἡ κόρη μου -ἑπτά φορές!- χωρίς νά εἶναι τελικά παντρεμένη, διότι μόλις τούς παντρεύαμε, πέθαινε ὁ σύζυγος. Λοιπόν, ἐγώ σοῦ τό λέγω γιά νά μή πῆς ὅτι δέν σοῦ τό εἶπα. Πρῶτα πρῶτα δέν θά μοῦ ζητοῦσες βεβαίως εὐθύνη, ἄν ὑποτεθῆ ὅτι θά ἤσουν ἐσύ ὁ ὄγδοος πού θά πέθαινες· διότι πῶς θά μοῦ ζητοῦσες εὐθύνες τή στιγμή πού θά πέθαινες; Ἀλλά ἐπειδή σέ ἀγαπῶ, δέν θά ἤθελα ποτέ αὐτό τό πρᾶγμα νά σοῦ συνέβαινε».

  Νά εἶστε δέ σίγουροι -δέν τό λέγει βέβαια ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ, ἀλλά στηριζόμενοι στήν εἰλικρίνεια τοῦ ἀνθρώπου αὐτοῦ- ὁ ἄνθρωπος αὐτός πρέπει νά τό εἶπε τούς προηγούμενους γαμβρούς του, οἱ ὁποῖοι ὁπωσδήποτε θά περιφρόνησαν τό θέμα καί θά εἶπαν ὅτι «καλά, ἄν συνέβη στόν προηγούμενο, δέν σημαίνει ὅτι θά συμβῆ καί σέ μένα». Ἐδῶ ὅμως ὁ Ραγουήλ τό τονίζει ἰδιαιτέρως αὐτό εἰς τόν Τωβία.

  «Ἀλλά τό νῦν ἔχον, ἠδέως γίνου» (Τωβ. 7, 11). Ἀλλά πρός τό παρόν «ἀλλά τό νῦν ἔχον», ἀλλά πρός τό παρόν, τοῦ λέγει, «ἔ, τώρα ἡσύχασε· ἄς φᾶμε ἀπόψε καί βλέπομε· ἐγώ σοῦ εἶπα τήν ἀλήθεια. Βλέπομε, βλέπομε.» Δηλαδή μέ ἄλλα λόγια εἶναι κάτι πού θά τό κουβεντιάσωμε, διότι πρέπει ἐσύ νά τό σκεφθῆς. Ἐγώ σοῦ εἶπα τήν ἄποψί μου. Ἐγώ δέν ἔχω ἀντίρρησι, σοῦ εἶπα ὅτι σοῦ ἁρμόζει σέ σένα ἡ κόρη μου, ἀλλά τό θέμα εἶναι ἐσύ τί ἀπόφασι θά πάρης. Γι’ αὐτό λοιπόν, μή σκοτουριάζεσαι τώρα, ἀπόψε ἄς φᾶμε, νά μείνης ἥσυχος, νά κοιμηθῆς καί βλέπομε παρακάτω.

  «Οὐ γεύομαι οὐδέν ὧδε, ἕως ἄν στήσητε καί σταθῆτε πρός μέ». Δέν θά φάγω τίποτε, λέγει ὁ Τωβίας, ἐάν τό θέμα δέν κλείση πρῶτα. Ἴσως ἐκ πρώτης ὄψεως ἕνας πού δέν θά ἐγνώριζε τήν προϊστορία τοῦ Τωβία, τί προηγήθηκε μέ τόν Ἂγγελον Ραφαήλ, ἀλλά καί τήν ἱστορία τῆς Ἁγίας Γραφῆς, ὁπωσδήποτε θά ἔλεγε ὅτι ὁ Τωβίας ἤτανε πολύ βιαστικός καί αὐτό θά δημιουργοῦσε περαιτέρω προβλήματα. Καί δέν τίθεται θέμα ὅτι ποτέ δέν πρέπει νά ἐνεργήσωμε ἔτσι. Ποτέ δέν πρέπει νά ἐνεργήσωμε ἔτσι -ἔτσι γρήγορα δηλαδή- ὅταν μάλιστα μᾶς λέγεται καί μία φοβερή πραγματικότης, ἐάν δέν πάρωμε μετρημένη ἀπόφασι.

  Ἀλλά ἐδῶ τό πρᾶγμα εἶναι διαφορετικό. Πρῶτα πρῶτα ἔχει μαζί του τά ἀντίβαρα τῆς ὑποθέσεως ὁ Τωβίας. Τί τοῦ εἶπε ὁ Ραφαήλ; Κράτησε αὐτά τά ὑλικά, τό συκώτι, τήν καρδιά καί τήν χολή τοῦ ψαριοῦ, θά μᾶς χρειαστοῦν. Ὕστερα τό πρόσωπο τοῦ Ἀζαρία, ὡς συνοδοῦ, ἐνέπνεε μία βαθειά ἐμπιστοσύνη. Καί ἐφ’ ὅσον ἦταν Ἄγγελος, δέν ἦταν ἄνθρωπος, ὁπωσδήποτε δημιουργοῦσε ἕνα κάτι, μία ἀλλοίωσιν, οὕτως εἰπεῖν, μέσα εἰς τήν ψυχήν καί μέσα εἰς τήν σκέψι καί μέσα εἰς τά αἰσθήματα τοῦ Τωβία.

  Κάτι ἀνάλογο, ὅταν ὁ Κύριος ἐνεφανίσθη πρός Ἐμμαούς μέ τούς δυό ἐκείνους μαθητάς, οἱ ὁποῖοι ἄν καί δέν τόν ἐγνώρισαν, ἐκ τῶν ὑστέρων ὁμολόγησαν τί συνέβαινε μέσα εἰς τήν ψυχή τους καθ’ ὁδόν, ἐνῶ τούς συνομίλει, «δέν καιγόταν ἡ καρδιά μας» λέγει, «οὐχί ἡ καρδία ἡμῶν ἤν καιομένη» (Λουκ. κδ΄, 32) «δέν ἐφλέγετο ἡ καρδιά μας, ὅταν μᾶς ἀνέλυε τούς προφήτας;» Ἔτσι ὑπάρχει μία ἐσωτερική μαρτυρία. Θά ’λέγα μία ἐσωτερική βεβαιότης. Εἶναι εἰδική περίπτωσι, αὐτό δέν πρέπει νά διακινδυνευτῆ -τό ξαναλέγω ἄλλη μία φορά- στήν ζωή μας, στή δική μας ζωή, ποτέ! Ὁ Θεός νά φυλάξη!

  Ἀλλά καί κάτι ἀκόμα. Εἶναι μία μαρτυρία πού ἔρχεται ἀπό τόν Θεό. Ἐκεῖ ὁπωσδήποτε θά πρέπει νά θυμήθηκε ὁ Τωβίας τήν περίπτωσι τοῦ Ἀβραάμ, ὅταν ἔστειλε τόν Ἐλεάζαρο, ὁ ὁποῖος θά ἔκανε τό συνοικέσιο -οὕτως εἰπεῖν θά ἔβρισκε  νύφη- τόν νυμφαγωγόν· καί θά ἐπήγαινε εἰς τήν Μεσοποταμία ἐκεῖ εἰς τήν περιοχήν, στήν πατρίδα τοῦ Ἀβραάμ νά βρῆ νύφη. Κι ἔβαλε ἕνα σημάδι.

  Προσέξτε ἐδῶ τό θέμα «σημάδια». Εἶναι ἐπικίνδυνα. Ὅταν μέσα στήν Ἁγία Γραφή βρίσκωμε κάτι τέτοιες περιπτώσεις, ἔχουνε ἰδιάζοντα χαρακτῆρα. Δέν δυνάμεθα αὐτά νά τά γενικεύωμε. Προσέξατε πολύ! τό τονίζω. Μήν πῆτε θά βάλω ἕνα σημάδι καί θά δῶ τήν ἀπάντησι. Μήν τό πῆτε αὐτό, εἶναι ἐπικίνδυνο πρᾶγμα. Στήν Ἁγία Γραφή εἶναι ἰδιάζοντα τά σημάδια, ἔχουνε κάτι τό ἰδιαίτερο δηλαδή.

  Εἶπε ὁ Ἐλεάζαρος: «ἔρχονται κοπέλες τώρα νά πάρουνε νερό» -ἦταν μία πηγή ἔξω ἀπό τόν συνοικισμό τους, ἐκεῖ πού πότιζαν τά πρόβατα- «καί θά ζητήσω στήν πρώτη κοπέλα πού θά ἔλθη, ἤ ὅποια ἔλθει τέλος πάντων, θά ζητήσω νά μοῦ δώση νερό· καί νά μοῦ δώση νά πιοῦν καί οἱ καμῆλες μου», κάπου καμμιά δεκαριά καμῆλες. «Ἐάν μοῦ δώση εἶναι καλό σημάδι. Αὐτό βάζω σημάδι». Ἀλλά τό ἔβαλε τό σημάδι κατόπιν προσευχῆς. Μήν μοῦ πῆτε πάλι καί ἐδῶ: «θά κάνω κι ἐγώ προσευχή». Ὄχι! Εἶναι ἐπικίνδυνο! πάλι σᾶς τό ξαναλέγω. Ἔκανε προσευχή καί τί εἶπε: «Κύριε, τοῦ Κυρίου μου Ἀβραάμ, δεῖξε μου μέ τό σημάδι αὐτό, ἄν ἡ κοπέλα πού θά μοῦ δώση νερό, ταιριάζει γιά νά γίνη σύζυγος τοῦ υἱοῦ τοῦ Κυρίου μου Ἀβραάμ». Γιατί ὅμως εἶναι ἰδιάζουσα ἡ περίπτωσις; Διότι ὁ Ἀβραάμ στέλλεται ἀπό τόν Θεόν εἰς τήν γῆν τῆς Ἐπαγγελίας· διότι ὁ Ἀβραάμ ἔχει σχέσεις μέ τόν Θεόν· ἔχει σχέσεις προσωπικές μέ τόν Θεόν· καί ὁ Ἀβραάμ κινεῖται πάντα καθ’ ὑπόδειξιν τοῦ Θεοῦ. Καί ὁρκίζει τόν Ἐλεάζαρο ὅτι θά φέρη γυναῖκα ἀπό τόν τόπο του, κι ὄχι ἀπό κάπου ἀλλοῦ, καί κυρίως ἀπό τήν περίχωρο, τούς Χαναναίους, καί τά λοιπά. Εἶναι δηλαδή θέλημα Θεοῦ αὐτό. Ἐπάνω σέ αὐτό στηρίζεται ὁ Ἐλεάζαρος. Εἶχε πίστι ὁ Ἐλεάζαρος ὅπως καί τό ἀφεντικό του, ὁ Κύριός του ὁ Ἀβραάμ.

  Καί τότε ἐμφανίζεται ἡ Ρεβέκκα, ἡ πρώτη κοπέλα ἐκεῖ εἰς τό πηγάδι καί λέγει εἰς τή Ρεβέκκα: «παιδί μου, μπορεῖς νά μοῦ δώσης λίγο νερό νά πιῶ;» «Μπράβο, εὐχαρίστως!» λέει ἡ κοπέλα, «καί ὄχι μόνον σέ σένα ἀλλά  νά δώσω καί στίς καμῆλες σου!». Τότε δέ γιά νά ἀντλήσης νερό ἀπό τό πηγάδι δέν ἦταν καί πάρα πολύ εὔκολο, καί νά ποτίσης μάλιστα δέκα καμῆλες, πού ἡ κάθε καμήλα πίνει πάρα πολύ νερό, ὅπως θά ξέρετε, γιατί ἀντέχει στήν δίψα δηλαδή στό νά μήν πιῆ νερό δέκα μέρες. Πίνει…πίνει… πίνει πάρα πολύ νερό, γι’ αὐτό εἶναι τό ζῶο πού διασχίζει ἐρήμους, ἐπειδή συγκρατεῖ νερό μέσα της καί δέν διψάει καί ἀντέχει στή δίψα. Νά ἀντλήση λοιπόν πόσους κουβάδες νερό γιά νά ποτίση δέκα καμῆλες; 

  Αὐτό τό ἐξετίμησε ὁ Ἐλεάζαρος καί τί τῆς εἶπε: «θά ἤθελα νά γνώριζα τό σπίτι σου» λέει. «Βεβαίως νά ’ρθης· νά  ’ρθης νά σοῦ κάνωμε καί τραπέζι, νά φᾶς». Ἔδειξε δηλαδή αἰσθήματα φιλοξενίας, κι ὅταν ἔφτασε ἐκεῖ ὅλα τά εἶδε θαυμάσια ὁ Ἐλεάζαρος. Κι ὅταν τοῦ ἔκαναν τραπέζι -ὅτι εἶναι ἁπλῶς ἕνας, ἕνας περαστικός, ἕνας ξένος, δέν εἶπε πιό πολλά πράγματα- τότε λέγει: «δέν θά βάλω στό στόμα μου μπουκιά, ἐάν δέν κλείσω μία ὑπόθεσι». «Τί;» λέγουν ὁ πατέρας τῆς Ρεβέκκας κι ὁ ἀδελφός της ὁ Λάβαν, «τί θέλει ὁ Ἐλεάζαρος;» Καί τότε, ὅταν τούς εἶπε ὁ Ἐλεάζαρος «τό καί τό», τί βγῆκε; Ὅτι ἦσαν συγγενεῖς μέ τόν Ἀβραάμ. Ἐδόξασαν τόν Θεόν. Καί ἐδῶ μάλιστα εἶναι χαρακτηριστικό τό ἑξῆς· ὅτι δέν ἐπίεσαν τήν κοπέλα, δέν τῆς εἴπανε σώνει καί καλά «θά πάρης τόν Ἰσαάκ τόν γιό τῆς Σάρρας καί τοῦ Ἀβραάμ». Δέν τῆς εἶπαν αὐτό τό πρᾶγμα. Ἀλλά τί τῆς εἶπαν: «Ρεβέκκα, θέλεις νά πάρης τόν Ἰσαάκ;». Λέγει: «θέλω». «Ξέρεις ὅτι εἶναι πολύ μακριά καί θά φύγης ἀπό δῶ; Θά ἤθελες νά φύγης ἀπό δῶ καί νά πᾶς ἐκεῖ;». Λέγει ἐκείνη: «θέλω!» δηλαδή ἐρωτήθηκε. Αὐτή ἡ ἐλευθέρα προσφορά τοῦ ἀνθρώπου τοῦ ἐνδιαφερομένου, δηλαδή νά ὑπάρχη ἡ προαίρεσις, ὄχι μέ τό ζόρι ὅπως λέγει ἡ παροιμία «μέ τό ζόρι παντρειά γίνεται;» Δυστυχῶς γίνεται, γίνεται πάρα πολύ συχνά· ἕνα ζόρι φοβερό, θά ἔλεγα ἐξοργιστικό, τόσο πού θά ἔπρεπε νά δείρη κανείς ἐκείνους τούς ἀνθρώπους οἱ ὁποῖοι ἀσκοῦν πίεσιν καί βία γιά νά παντρέψουν δυό ἀνθρώπους.

   Αὐτά ἀσφαλῶς εἶχε ὑπόψιν του ὁ Τωβίας, ὁπωσδήποτε σάν γνήσιος Ἑβραῖος πού ἐγνώριζε πολύ καλά τήν Παλαιά Διαθήκη, καί λέγει τώρα εἰς τόν Ραγουήλ ὅτι δέν θά βάλω στό στόμα μου μπουκιά, ἐάν δέν κλείσω μίαν ὑπόθεσι.

   Καί τότε τοῦ λέγει θαυμάσια ὁ Ραγουήλ: «κομίζου αὐτήν ἀπό τοῦ νῦν κατά τήν κρίσιν σου». Δηλαδή πάρτην, ἀφοῦ ἔβγαλες -κρίσις ἐδῶ θά πῆ ἀπόφασι- ἀφοῦ ἔβγαλες τήν ἀπόφασι, παιδί μου, δική σου εἶναι. «Σύ δέ ἀδελφός εἶ αὐτῆς, καί αὐτή σοῦ ἐστίν»  εἶσαι ἀδελφός της, σ’ ἔχει ἀδελφό  δηλαδή συγγενή. (Ἐδῶ ἀδελφός θά πῆ συγγενής). 

   Ὅπως θά ξέρετε οἱ Ἑβραῖοι προσεφωνοῦντο πάντοτε μέ τόν τίτλον «ἀδελφός». Θυμόσαστε τόν Ἀπόστολο Παῦλο στήν Καινή Διαθήκη στάς Πράξεις; «ἀδελφοί καί πατέρες». Ἐάν μέν εἶναι πρεσβύτεροι, μεγαλύτεροι στήν ἡλικία ἀποκαλοῦνται «πατέρες». Ἐάν εἶναι ὅμως συνομήλικοι ἀποκαλοῦνται «ἀδελφοί». «Ἀδελφοί καί πατέρες».

  Ἔτσι λοιπόν, ὅταν λέγει ὅτι εἶναι ἀδελφή σου, δέν ἐννοεῖ ὅτι εἶναι ἀδελφή σου μέ τήν ἔννοια ὅτι εἴμεθα τῆς αὐτῆς φυλῆς. Εἴμεθα Ἑβραῖοι καί εἰδικά τῆς αὐτῆς φυλῆς. Σοῦ ἀνήκει παιδί μου. Σοῦ ἀνήκει καί ἕνα μόνο ἔχω νά σοῦ πῶ· «ὁ δέ ἐλεήμων Θεός εὐοδώσει ὑμῖν τά κάλλιστα». (Τωβ. 7, 11) Εἴθε ὁ Θεός, εἴθε ὁ Θεός νά εὐοδώση καί νά δώση τά καλύτερα, διότι σοῦ εἶπα τίς προϋποθέσεις· σοῦ εἶπα τόν κίνδυνο, τόν φοβερό κίνδυνο τοῦ θανάτου. Ἐσύ ὅμως ἔβγαλες τήν ἀπόφασι αὐτή. Ἔ, ἄς τά ἀφήσωμε τώρα ὅλα αὐτά στό χέρι τοῦ Θεοῦ.

 «Καί ἐκάλεσε Σάρραν τήν θυγατέρα αὐτοῦ καί λαβών τῆς χειρός αὐτῆς, παρέδωκεν αὐτήν Τωβίᾳ, γυναῖκα καί εἶπεν· ἰδού κατά τόν νόμον Μωϋσέως κομίζου αὐτήν καί ἄπαγε πρός τόν πατέρα σου· καί εὐλόγησεν αὐτούς». (Τωβ. 7, 12) Τί ὡραία σκηνή! μέσα σέ δυό ἁπλές γραμμές σκιαγραφεῖται ἁδρότατα τό μυστήριον τοῦ γάμου, τό ὁποῖον θά λέγαμε δίδει εἰκόνα τοῦ Χριστιανικοῦ γάμου -θά τό δοῦμε αὐτό γιατί-. Τήν ἐκάλεσε τήν Σάρρα. Ἲσως κατά τό συνοικέσιο νά μήν ἦταν παροῦσα· δηλαδή ὅταν λέμε νά μήν ἦταν παροῦσα, σέ ἄλλο δωμάτιο νά εἶχε πάη, πιθανῶς. Διότι αὐτό «τήν ἐκάλεσε» σημαίνει ὅτι κάπου πιό πέρα ἦταν. Ὁπωσδήποτε ἐρωτήθηκε. Ὁπωσδήποτε ἡ Σάρρα -ὅπως θά δῆτε στή συνέχεια- ἔχει ὅλη της τήν ἀγαθή προαίρεσι. Θέλει νά παντρευτεῖ, μόνον πού ἔχει τόν φόβον αὐτόν· τίποτε ἄλλο. Ὁ πατέρας της ὅμως ἦταν εἰλικρινής, ἔτσι μένει ἥσυχη ὅτι ὁ ὑποψήφιος γαμβρός εἰδοποιήθηκε. Καί τήν πῆρε ἀπό τό χέρι καί τήν ἔδωσε εἰς τόν Τωβία καί τοῦ εἶπε ὅτι εἶναι γυναῖκα του.

  Ὅπως θά γνωρίζετε ὅτι ἱερολόγησις μυστηριακή τοῦ γάμου εἰς τήν Παλαιά Διαθήκη δέν ὑπῆρχε, ἀλλά ὑπῆρχε ὅμως μία ἐπίσημη στιγμή, ἡ ὁποία καθιστοῦσε τόν γάμον ἀδιάλυτον· δηλαδή δέν μποροῦσε νά πῆ ὁ ἄνδρας ὅτι θά ἀφήσω τήν γυναῖκα μου ἤ ἡ γυναῖκα νά ἀφήση τόν ἄνδρα. Ἀδιάλυτον τόν γάμον!

  Μάλιστα γιά νά ἀναφέρω μία εἰκόνα ἡ ὁποία αὐτή κυρίως ἴσχυε εἰς τήν Παλαιά Διαθήκη καί πού τήν χρησιμοποιεῖ ὁ ἱερός Χρυσόστομος -ἄν ἐνθυμοῦμαι καλά- διά τόν χριστιανικόν γάμον καί πού εἶναι σέ ἕνα παλιό τυπικό τοῦ γάμου, λέγει: «πρόσεξε, διότι αὐτή τή στιγμή» -μάλιστα ἔβαζαν τήν νύφη μπροστά στήν εἰκόνα τῆς Παναγίας καί τό γαμβρό μπροστά στήν εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ χωριστά, ὁ ἕνας ἀπό δῶ καί ὁ ἄλλος ἀπό κεῖ· καί τούς ἔλεγε ὁ ἱερεύς, ἔλεγε στόν ἄνδρα γιά τήν γυναῖκα καί ἀντιστρόφως στήν γυναῖκα γιά τόν ἄνδρα- «παίρνεις τώρα αὐτή τή γυναῖκα», ἄς μιλήσω μόνο γιά τό ἕνα πρόσωπο, «τήν παίρνεις μπροστά στά μάτια τοῦ Θεοῦ, μπροστά στά μάτια τῆς Παναγίας, μπροστά στά μάτια τῶν ἁγίων καί τῶν Ἀγγέλων. Πρόσεξε! ὅλοι αὐτοί παρίστανται ἐδῶ!» Σημειώσατε δέ ὅτι ὁ γάμος ἐγίνετο κατά τήν τέλεσιν τῆς Θείας Λειτουργίας, γι’ αὐτό ἐπειδή μετά ἀπεσπάσθη, διατηρεῖ τά χνάρια του. Καί ποιά εἶναι τά χνάρια του; Εἶναι τό μόνο μυστήριο, ὅπως καί τό βάπτισμα γιατί κι ἐκεῖνο ἦτο ἐνσωματωμένο μέ τή Θεία Λειτουργία, ἀρχίζει -ὅλοι θά τό ἔχετε προσέξει αὐτό- μέ τό «Εὐλογημένη ἡ Βασιλεία». Βλέπετε σηκώνομε τό Εὐαγγέλιον ψηλά, λέμε «Εὐλογημένη ἡ Βασιλεία», πού θυμίζει Θεία Λειτουργία. Σημαίνει ὅτι ἀπεσπάσθη ἀπό τή Θεία Λειτουργία.

  Κι ἀκόμη θέλετε κάτι ἄλλο; λέμε καί τό «Πάτερ Ἡμῶν» πού τό λέμε στή Θεία Λειτουργία γιά νά μή πῶ κι ἄλλα σημεῖα. Ἄς μείνω σέ αὐτά, τά ὁποῖα δείχνουν ὅτι ἀπό κεῖ ἀπεσπάσθη τό μυστήριον τοῦ γάμου. Συνεπῶς κατά τήν τέλεσι τῆς Θείας Λειτουργίας κατά μείζονα λόγο εἶναι παρόντες οἱ Ἄγγελοι…, οἱ Ἅγιοι ὅλοι… διά τό μυστήριο πού θά τελεσθῆ. Καί τονίζεται καί λέγεται εἰς τό γαμβρόν «πρόσεξε, ἐνώπιον ὅλων αὐτῶν παίρνεις τή γυναῖκα αὐτή· πρόσεξε δέν θά τήν ἀφήσης ποτέ, δέν θά τήν κακοποιήσης, δέν θά προκαλέσης ποτέ ζημίαν εἰς αὐτήν, οὔτε θά πάρης ποτέ διαζύγιον». Ἐπικαλοῦνται μάρτυρες ὁ Θεός καί οἱ Ἅγιοί Του καί οἱ Ἄγγελοι.   

   Ἔτσι καί ἐδῶ στήν Παλαιά Διαθήκη τό ἴδιο πρᾶγμα συνέβαινε. Ἦταν μάρτυς ὁ Θεός. Γι’ αὐτό, ὅταν κατόπιν ὁ Μωϋσῆς ἔδωσε τό διαζύγιο, τό ἐπέτρεψε, τό ἐπέτρεψε διότι ἦταν σκληροτράχηλοι, κακοί οἱ Ἑβραῖοι. Μποροῦσαν δηλαδή νά θανατώσουν τή γυναῖκα τους, ἐάν ὑποτεθῆ ὅτι σέ κάτι δέν θά συμφωνοῦσαν. Καί ἐλέγετο τό διαζύγιον «βιβλίον ἀποστασίου». Ἐρωτήθηκε ὁ Κύριος «πῶς ὁ  Μωϋσῆς ἔδωσε τό βιβλίο ἀποστασίου;» δηλαδή τό δικαίωμα διαζυγίου; «καί σύ λές ὅτι εἶναι ἀδιάλυτος ὁ γάμος;» Καί εἶπε ὅτι αὐτό ὁ Μωϋσῆς τό ἔκανε ἐξ ἀνάγκης, ἕνεκα τῆς σκληροκαρδίας σας. Ἀλλά ἀπό τήν ἀρχή ὁ Θεός ἐποίησεν τόν ἄνθρωπο ἄρσεν καί θῆλυ. Καί «οὖς ὁ Θεός συνέζευξεν», λέγει ἡ Γραφή, λέγει ὁ Κύριος στούς ἀντιπάλους του, «ἄνθρωπος μή χωριζέτω». Ἐκείνους πού ὁ Θεός ἔχει συζεύξει ἐν ἐπισήμῳ στιγμῇ διά τῶν δεσμῶν τοῦ γάμου, ἄνθρωπος νά μήν ὑπάρξη πού νά σταθῆ  στή μέση νά τούς διαλύση· εἴτε μάνα εἶναι αὐτή, εἴτε πατέρας εἶναι, εἴτε γείτονας, εἴτε φίλος ἤ τρίτον πρόσωπον καθ’ οἱονδήποτε τρόπον· καθ’ οἱονδήποτε τρόπον! Εἴτε ἐν ὀνόματι τῆς πονηρίας, εἴτε ἐν ὀνόματι δῆθεν τῆς καλοσύνης καί τοῦ ἐνδιαφέροντος, δέν πρέπει ποτέ νά ὑπάρξη τρίτο πρόσωπο, τό ὁποῖον νά ἐπέμβη στή διάλυσι ἑνός γάμου.

  Ἔτσι λοιπόν ὑπάρχει ὁπωσδήποτε ἐδῶ πέρα μία μαρτυρία. Εἶναι ἡ ἐπίσημη στιγμή. Ὁ Θεός βλέπει. Γι’ αὐτό παρακάτω, ὅπως θά δοῦμε στήν ὅλη συνέχεια, ὑπάρχουν κάποια σημεῖα, ὄχι βεβαίως μυστηριακῆς τελετῆς, ἀλλά ὁπωσδήποτε μιᾶς τελετῆς. Ἕνα σημεῖο παρακάτω εἶναι τοῦτο: Ἐπῆρε τήν κόρη ἀπό τό χέρι. Προσέξτε αὐτό τό σημεῖο εἶναι κυριότατον! Ἐπῆρε τήν κόρη του ἀπό τό χέρι ὁ πατέρας. Εἰς περίπτωσι θανάτου ἦταν ἡ μητέρα, εἰς περίπτωσι θανάτου τῆς μητέρας ἦταν ἕνας κηδεμών. Ἦταν ἀδιανόητο, ὅπως καί μέχρι πρίν ἀπό ἐλάχιστα χρόνια, ἀδιανόητο μία κοπέλα νά παντρευτῆ μόνη της. Σήμερα οἱ κοπέλες παντρεύονται μόνες τους, δέν ἔχουν κανέναν ἀνάγκη καί οὔτε κανέναν ρωτοῦν. Ἄν τούς ἀρέσει ἔτσι, ὅπως τούς ἀρέσει, ἔτσι κινοῦνται. Ἀδιανόητο αὐτό!

  Ὁ πατέρας λοιπόν θά πάρη τό χέρι τῆς κόρης, ὅπως καί τό παίρνει ἐδῶ, καί πηγαίνει καί τό ἁρμόζει στό χέρι τοῦ ἀνδρός. Ἔχετε προσέξει ὅτι αὐτό τό σημεῖο τό ἔχομε εἰς τόν μυστηριακόν πλέον, τόν Χριστιανικόν γάμον; Ὑπάρχει δέ εἰδική εὐχή, πού κύριον σημεῖον τῆς εὐχῆς λέγει τοῦτο ὁ ἱερεύς πρός τόν Θεόν: «Κύριε, ἄρμοσον αὐτούς». Ἄρμοσον, ἁρμόζω, πού σημαίνει παίρνω τά δυό χέρια καί τά βάζω μαζί, τά ὁποῖα μένουν ἑνωμένα μέχρι τήν ἀπόλυσιν τοῦ γάμου. Θά τό ἔχετε δεῖ στούς γάμους αὐτό τό πρᾶγμα. Αὐτό σημαίνει ἄρμοσον· ἓνωσον, νά ἑνώσης. Καί ἄν θά ἐρωτούσατε «σέ κάθε μυστήριον ποῖο εἶναι τό κεντρικό σημεῖον;» θά ἐλέγαμε:

-Διά τή Θεία Λειτουργία, διά τό μυστήριον τῆς Θείας Εὐχαριστίας: «καί ποίησον τόν μέν ἄρτον τοῦτον τίμιον σῶμα τοῦ Χριστοῦ σου, καί λοιπά» εἶναι τό κύριον σημεῖον.

-Στήν ἐξομολόγησι εἶναι ἡ εὐχή τό κύριον σημεῖον.-

-Εἰς τό βάπτισμα: «βαπτίζεται ὁ δοῦλος τοῦ Θεοῦ… τάδε, εἰς τό ὄνομα τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος», εἶναι τό κύριον σημεῖον· αὐτό ἄν δέν εἰπωθῆ, δέν ἔγινε μυστήριο. Αὐτό μόνο νά εἰπωθῆ εἶναι τελειωμένο μυστήριο.

-Ποιό εἶναι τό κύριον σημεῖον εἰς τό γάμον; Ἐάν τό ἀναζητήσωμε, θά βροῦμε ὅτι εἶναι αὐτό: ἡ ἄρμοσις τῶν χειρῶν μέ τήν ἀνάλογον εὐχήν.

  Ἡ ἄρμοσις τῶν χειρῶν, ἡ ἕνωσις τῆς Σάρρας μέ τόν τόν Τωβία ἀποτελεῖ τό κεντρικόν σημεῖον τοῦ χριστιανικοῦ, τοῦ μυστηριακοῦ πλέον γάμου. Εἶναι ὑπέροχο! ὑπέροχο πραγματικά. Καί πρέπει νά σᾶς πῶ γιά τήν βιβλικήν ἱστορίαν αὐτό, ὅτι εἶναι ἡ μοναδική μαρτυρία πού ὑπάρχει μέσα εἰς τήν Παλαιά Διαθήκη τελετῆς γάμου μέ τό σημεῖο μάλιστα τῆς ἀρμόσεως τῶν χειρῶν· εἶναι ἡ μοναδική μαρτυρία. Δέν ξέρομε πῶς ἐγίνετο ὁ γάμος εἰς τήν Παλαιά Διαθήκη. Αὐτή ἐδῶ ἡ μαρτυρία τοῦ βιβλίου τοῦ «Τωβίτ» μᾶς εἶναι πολυτιμότατη. Καί προφανῶς οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας προκειμένου νά συντάξουν καί νά καθορίσουν καί νά πλαισιώσουν τό μυστήριο τοῦ γάμου, ὁπωσδήποτε πρέπει νά ἐδανείσθησαν ἀπό τά σημεῖα αὐτά, τά ὁποῖα τώρα ἀναλύομε.

  Μέ τό θέμα τῆς ἀρμόσεως τῶν χειρῶν νά σᾶς πῶ καί κάτι ἄλλο. Σᾶς εἶπα ὅτι μέχρι τό τέλος στόν Χριστιανικόν πλέον γάμον τά χέρια μένουν ἡνωμένα, μέχρι πού νά ποῦμε τό «δι’ εὐχῶν». Γι’ αὐτό καί τά στεφάνια, ἀπό τά ὁποῖα βεβαίως καί παράγεται καί ἡ λέξις στεφανώνω καί ὁ γάμος λέγεται στεφάνωμα. «Πότε στεφανώθηκες;» λέμε. Δέν λέμε «πότε ὑπανδρεύθης;», «πότε ἐνυμφεύφθης;» καί τά λοιπά. Τό ὑπανδρεύομαι ἐπί γυναικός, τό νυμφεύομαι ἐπί ἀνδρός· τό καταλαβαίνετε, ἔτσι; Ὁ ἄνδρας παίρνει γυναῖκα, συνεπῶς νυμφεύεται· ἡ γυναῖκα παίρνει ἄνδρα, συνεπῶς ὑπανδρεύεται. Ἄν καί σήμερα ἡ ὀνομασία εἶναι κοινή εἴτε ἄνδρας τό λέγει, εἴτε γυναῖκα τό λέγει. Τό στεφάνωμα δέν εἶναι στοιχειῶδες σημεῖον τοῦ γάμου καί ἴσως ἐπειδή εἶναι ἐντυπωσιακόν ἐπεκράτησε -κατά λαϊκόν μόνο τρόπον ὄχι κατά μυστηριακόν- ἐπεκράτησε νά λέγεται στεφάνωμα, ἀλλά δέν ἀποτελεῖ ὅμως οὐσιῶδες σημεῖον τοῦ γάμου.

  Σέ μία Ἐκκλησία τῆς ἐπαρχίας μας -δέν θυμᾶμαι αὐτή τήν στιγμή ποῦ- εἶχα συναντήσει παλαιά στέφανα, δηλαδή στέφανα πού ἐχρησιμοποιοῦντο πρίν ἀπό ἑκατό ἤ διακόσια χρόνια καί εἶχαν τήν μορφή τῆς μίτρας, τῆς κορώνας, δηλαδή ὅπως εἶναι αὐτό πού φοροῦν οἱ Βασιλεῖς. Εἰδικότερα αὐτό πού φοράει ἡ Βασίλισσα πού εἶναι ἕνα πλαίσιο γύρω γύρω μέ γαρνιτούρα καί τά λοιπά, καί βάζει πάνω στό κεφάλι της. Ἐξ οὗ λέγεται καί στέψις· ἔ; στέψις τῶν Βασιλέων. Μεταλλικά, βέβαια ὄχι ἀπό χρυσάφι καί ἀσήμι, ἀλλά πάντως ὅμως ἦταν ἔ, σχετικῶς καλλιτεχνικά· σχετικῶς. Τέτοια ἐχρησιμοποιοῦντο εἰς τόν γάμον.

   Καί τί ἦτο αὐτό; Ἦτο καί εἶναι ἕνα ἀπομεινάρι τῆς στεφανώσεως ἑνός ἀθλητοῦ, ὅπως ἐγίνετο εἰς τό στάδιον. Δηλαδή ὅτι -τό σημειώνει ὁ ἱερός Χρυσόστομος αὐτό κι εἶναι ὑπέροχο- ὅτι ἐφτάσατε εἰς τό τέρμα τοῦ σταδίου. Ἀφοῦ ξεκινήσατε ἀπό τήν ἀφετηρία πού σᾶς ἐδόθη τό ξεκίνημα, ὅπως οἱ δρομεῖς, ἐφθάσατε εἰς τό τέρμα. Ξεκινήσατε δηλαδή ἀπό τό σημεῖον τῆς ὑπάρξεως τῆς ζωῆς σας σάν παιδιά, σάν ἔφηβοι, σάν νέοι καί φθάνετε τώρα εἰς τό τέρμα τοῦ σταδίου. Τίνος σταδίου; Τοῦ ἀγῶνος ὑπέρ τῆς σωφροσύνης, ὑπέρ τῆς ἁγνότητος, ὑπέρ τῆς ἐγκρατείας. Καί τώρα ἡ Ἐκκλησία σᾶς τιμᾶ, διότι καί οἱ δυό σας, καί ὁ ἄνδρας καί ἡ γυναῖκα, μείνατε ἁγνοί καί ἔρχεται ἡ Ἐκκλησία νά σᾶς στεφανώση. Εἶναι δηλαδή εἰκόνα παρμένη ἀπό τούς ἀθλητάς καί τό στάδιον. Νά σᾶς ἐπαινέση ἐν ἐπισήμῳ στιγμῇ.

   Αὐτά δέ πού σᾶς λέγω τώρα -καί ἔχω κοπέλες βεβαίως μπροστά μου πού ἡ καθεμία δέν ξέρω πῶς ὁ Θεός θά τήν ὁρίσει- εὐελπιστῶ γιά πολλά πράγματα, ὅτι αὐτά μένουν μέσα στήν καρδιά σας. 

   Νά σᾶς πῶ κι ἕνα περιστατικό. Μόλις τήν περασμένη ἑβδομάδα μέ πῆρε μία κοπέλα τηλέφωνο, μάλιστα ἐπιμόνως γιατί ξαναπῆρε τηλέφωνο καί δέν μέ βρῆκε τήν πρώτη φορά. Τί ἤθελε νά μοῦ πῆ; Μοῦ λέει: «εἶμαι ἡ τάδε, ἤμουνα μαθήτρια τοῦ ἀνωτέρου κατηχητικοῦ σχολείου στόν Ἅγιο Ἀχίλλιο ἐπί σειρά ἐτῶν. Εἶμαι τόσο ἐτῶν, ἐτελείωσα τό Γυμνάσιο, δέν πῆγα πιό πάνω, ἔμεινα στό σπίτι μου -εἶναι αὐτό πού σᾶς ἔχω πῆ πολλές φορές νά τελειώση κανείς Γυμνάσιο καί νά μείνη νοικοκυρά στό σπίτι της- ἀρραβωνιάστηκα καί σᾶς καλῶ στό γάμο μου καί σᾶς πῆρα γιά νά καθορίσω τά προσκλητήρια, τήν ὥρα καί τά λοιπά, καί τά λοιπά· πῶς θά σᾶς βόλευε ἐσᾶς. Διότι ὅταν ἐρχόμουν μαθήτρια στό ἀνώτερο κατηχητικό σχολεῖο, τόσο πολύ εἶχα βοηθηθεῖ, ὥστε εἶπα ὁ π. Ἀθανάσιος θά μέ παντρέψη ὅταν θά ἔρθη ἡ ὥρα τοῦ γάμου μου». Καί αὐτή τήν ὑπόσχεσί της τήν ἐτήρησε ἐκείνη τήν στιγμή, καί τώρα ἦρθε νά μέ πάρη τηλέφωνο νά μοῦ τό πῆ αὐτό. Τῆς εἶπα βέβαια ὅτι ἦταν ἀδύνατον νά βρεθῶ εἰς τόν γάμο της. Κράτησα τό ὄνομά της καί τή διεύθυνσί της, ἁπλῶς θά τῆς στείλω ἕνα δωράκι γιά εὐχές.

   Μοῦ ἔκανε ἐντύπωσι! Αὐτό μοῦ δίνει κουράγιο νά σᾶς πῶ τοῦτο: ὅτι καί σεῖς πού τά ἀκοῦτε αὐτά ἀναλόγως θά ἐνεργήσετε. Ὅτι δηλαδή αὐτά δέν θά πᾶνε χαμένα, ἀλλά μέσα στήν καρδιά σας θά μείνουν καί θά σᾶς βοηθήσουν. Τό πιστεύω. Ἐξ ἄλλου κι ὁ σκοπός πού λέγονται εἶναι ἀκριβῶς νά βοηθηθῆτε. 

   Ἀλλά στή συνέχεια λέγει ὁ Ραγουήλ εἰς τόν Τωβία: «ἰδού κατά τόν νόμον Μωϋσέως κομίζου αὐτήν καί ἄπαγε πρός τόν πατέρα σου». (Τωβ. 7, 12) Κοιτάξτε! κατά τόν νόμον Μωϋσέως· ἐνεργοῦμε δηλαδή σύμφωνα μέ τόν νόμο τοῦ Μωϋσῆ, πού σημαίνει σύμφωνα μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, ὅτι ἐκεῖνα τά ὁποῖα αὐτή τή στιγμή μετερχόμεθα, ὅ,τι διαδικασία θά χρειασθεῖ ἤ χρειάζεται ἤ ἔγινε ἤ θά γίνη, ὅλα αὐτά εἶναι σύμφωνα μέ τόν νόμον τοῦ Μωϋσέως. Τί σήμαινε αὐτό; Σήμαινε ὅτι οἱ προηγούμενοι ἄνδρες δέν εἶχαν μέσα τους ἁγνά ἐλατήρια. Ἐπήγαιναν πιθανῶς γιά τήν προῖκα. Σᾶς τό εἶχα ἐξάλλου πεῖ αὐτό. Καί ἐφόσον πήγαιναν σάν προικοθῆραι, τό δαιμόνιον αὐτό ἔπνιγε, ἐφόνευε τούς ὑποψηφίους αὐτούς γαμβρούς. «Καί ἄπαγε πρός τόν πατέρα σου» καί πήγαινε στόν πατέρα σου. Δέν γίνεται σώγαμβρος ὁ Τωβίας! θά τό πῶ ἔτσι. Διότι ἐδῶ παρατηρεῖται τό ἑξῆς φαινόμενο: πολλοί γονεῖς πού ἔχουν μόνο μία κόρη θέλουν νά κρατήσουν τόν γαμπρόν μές στό σπίτι. Καί τί γίνεται ἐδῶ; Ἐάν μέν οἱ γονεῖς ἁπλῶς εἶναι συνδεδεμένοι συναισθηματικά μέ τήν κοπέλα καί θά ἤθελαν νά μήν φύγη μακριά τους, εἶναι ὅμως καλοί ἄνθρωποι, ἔχουν περιουσία τήν ὁποία θά μποροῦσε νά ἀναλάβη ὁ γαμπρός καί μάλιστα ἄν δέν ἔχη ἐπάγγελμα νά ἀναλάβη αὐτός τή διαχείρισι αὐτῆς τῆς περιουσίας, ἤ τό κατάστημα, ἤ τό ἐργοστάσιο, ἤ τά χωράφια ὅ,τι εἶναι, τό πρᾶγμα δέν εἶναι καί σπουδαῖο. Θά ἔλεγα εἶναι καί ὄμορφο.

   Ἀλλά πολλές φορές συμβαίνει τό ἑξῆς: ὅταν οἱ γονεῖς τῆς κοπέλας, τῆς μοναχοκόρης, θά ἤθελαν γαμπρόν ἐσωτερικόν -σώγαμπρον- διατηροῦν πολλάκις ἕνα αὐταρχισμόν καί ὅταν ὁ γαμπρός μπῆ μέσα στό σπίτι -ἀλλοίμονο!- δέν κυβερνάει ὁ γαμπρός τό σπίτι. Συνεχίζει νά τό κυβερνάη ἡ μαμά καί μπαμπάς. Αὐτό εἶναι τό δυστύχημα καί ὁ γαμπρός αἰσθάνεται φοβερά ἄσχημα. Οὐδέποτε αἰσθάνεται πρωτοβουλία μέσα του, πνίγεται αὐτή ἡ πρωτοβουλία καί ἄν μέν ἔχη ζωτικότητα καί ἀνδρισμόν, τότε ὁπωσδήποτε θά συμβῆ ἐπεισόδιο παρακάτω. Καί θά γίνη ρήξις καί θά πάρη τή γυναῖκα του νά σηκωθοῦν νά φύγουν καί θά τσακωθοῦν μέ τούς γονεῖς. Ἔτσι συνήθως γίνεται παιδιά. Ἤ ἄν δέν ἔχει πολλήν βουλητικότητα θά μείνη ἐκεῖ -καί δέν σᾶς τό κρύπτω τό ἔχω δεῖ σέ πολλούς τέτοιους ἄνδρες- θά μαραζώνη καί μόνο τήν ἀνδρικήν του προσωπικότητα δέν θά ἀναπτύσση. Ἀρκεῖ νά σᾶς πῶ -τό ἔχω δεῖ πολλές φορές αὐτό κι ἔχω μείνει κατάπληκτος! Καί ὅσες φορές τό βλέπω δέν μπόρεσα νά τό συνηθίσω. Καί πάντα μέ ἀφήνει κατάπληκτον!- ὅτι ὁ μισθός τοῦ γαμπροῦ πηγαίνει στά χέρια τοῦ πεθεροῦ καί ὁ πεθερός ἤ ἡ πεθερά εἶναι ἐκεῖνοι οἱ ὁποῖοι ρυθμίζουν τήν ἀγορά, τά ψώνια· τί θά πάρωμε, τί θά ξοδέψωμε καί τά λοιπά. Δέν ἔχουν στά χέρια τους οὔτε ἡ κόρη -ἡ νύφη νά ποῦμε- οὔτε ὁ γαμπρός ἔχουν στά χέρια τους τήν διαχείρισιν. Εἶναι φοβερά πράγματα αὐτά! εἶναι φοβερά πράγματα  αὐτά!

   Ὅταν οἱ γονεῖς παντρέψουν τά παιδιά τους, αὐτοί πρέπει νά πᾶνε εἰς τήν ἄκρην. Ἡ διαχείρισις ἀνήκει εἰς τήν κοπέλα καί εἰς τόν ἄνδρα. Αὐτοί τώρα ξεκινοῦν τό καινούριο τους σπιτικό, αὐτοί ἔχουν τώρα τήν ἱστορία τους νά γράψουνε. Οἱ ἄλλοι, τελείωσε ἡ ἱστορία τους, θά καθήσουν στή γωνία τους. Καί ἄν πραγματικά θέλουν ἐν εἰρήνῃ νά τελειώσουν τίς ἡμέρες τους, μποροῦν νά λέγουν μία συμβουλή στά παιδιά τους. Ποτέ παρέμβασι· ποτέ! γιατί οἱ παρεμβάσεις τοῦ πεθεροῦ καί τῆς πεθερᾶς ἤ τοῦ μπαμπᾶ ἤ τῆς μαμᾶς, αὐτές οἱ παρεμβάσεις εἶναι τρομακτικά φοβερές καί πολλάκις ὁδηγοῦν καί εἰς αὐτό τό διαζύγιον.

   Αὐτά ὅλα νά προσεχθοῦν παιδιά, εἶναι πτυχές περιπτώσεων πού πρέπει νά τίς λαβαίνωμε ὑπόψιν. Μήν ποῦμε: «ἔ, δέ βαριέσαι. Ναί μέν, μπορεῖ νά ἔχη ἐπεισόδια ἡ ὑπόθεσι, ἀλλά δέν πειράζει θά τά βολέψωμε». Ὄχι! Αὐτά τά πράγματα πρέπει νά ξεκαθαρίζουν ἀπό τήν ἀρχή. Γι’ αὐτό καί λέγει ὁ Ραγουήλ. «Πάρε παιδί μου, τήν κόρη» -μοναχοκόρη καί πλουσία!- ἀλλά εἶναι ὅμως εὐσεβής ἄνθρωπος, εἶναι δίκαιος, ὅ ἄνθρωπος πού στάθηκε εἰλικρινής νά πῆ, θά ἔλεγα, τό κουσούρι τῆς κόρης του, δέν μποροῦσε νά μήν φανῆ ὁ εἰλικρινής ἄνθρωπος καί στά παρακάτω καί τί λέγει: -δέν τοῦ τό ζήτησε αὐτό ὁ Τωβίας, μόνος του ὁ Ραγουήλ τό εἶπε- «παιδί μου, πάρε τήν κόρη μου γυναῖκα σου καί πήγαινε στό σπίτι σου». Γιατί εἶναι ὁ δίκαιος  καί εὐσεβής Ἑβραῖος. Ξέρει αὐτό πού εἶπε ἐν πνεύματι ἁγίω ὁ Ἀδάμ -γιατί ὁ Ἀδάμ ὑπῆρξε ὁ πρῶτος προφήτης ἐπί τῆς γῆς, μήν τό ξεχνᾶτε αὐτό- «διά τοῦτο καταλείψει ἄνθρωπος τόν πατέρα αὐτοῦ καί τήν μητέρα, καί προσκολληθήσεται τῇ ἰδίᾳ γυναικί, καί ἔσονται οἱ δύο εἰς σάρκα μίαν, καί οὕς ὁ Θεός συνέζευξεν ἄνθρωπος μή χωριζέτω». Τί θά πῆ αὐτό «καταλείψει»; Θά πῆ: ἐγκαταλείψει. Ἀλλά θά πῆτε: δέν ἔρχεται σέ ἀντίθεσι μέ ἐκεῖνο τό ἄλλο «τίμα τόν πατέρα σου καί τή μητέρα σου;» Καί λέγει «ἄνθρωπος» -βέβαια ἄνθρωπος ἀναφέρεται στόν ἄνδρα σέ σχέσι μέ τήν γυναῖκα, ἀλλά εἶναι καί στή γυναῖκα σέ σχέσι μέ τόν ἄνδρα καί τά λοιπά. Τό ἴδιο πρᾶγμα εἶναι.- δέν ἔρχεται σέ ἀντίθεσι μέ τήν ἐντολήν «τίμα τόν πατέρα σου καί τή μητέρα σου;» Σέ ὅση ἀντίθεσι ἔρχεται ἐκεῖνο πού εἶπε ὁ Χριστός «ὁ φιλῶν πατέρα ἤ μητέρα ὑπέρ ἐμέ, οὐκ ἔστί μου ἄξιος»(Μάτθ. ι΄, 37) ἄλλο τόσο καί αὐτό τό θέμα.

   Τό «καταλείψει» δέν πρόκειται περί ἠθικῆς ἐγκαταλείψεως -προσέξτε ἐδῶ, καί ἄν κρατᾶτε σημειώσεις γράψτέ το- πρόκειται περί ψυχολογικῆς ἐγκαταλείψεως. Τί σημαίνει αὐτό; Τά παιδιά μας παντρεύτηκαν; δέν θά μείνουν μαζί μας! Ἤ ἄν μείνουν μαζί μας, δέν θά ἐξαρτῶνται ἀπό ἡμᾶς. Ὁ ἄνδρας θά ἐξαρτᾶται ἀπό τήν γυναῖκα του. Ἡ γυναῖκα θά ἐξαρτᾶται ἀπό τόν ἄνδρα της. Οἱ δυό αὐτοί θά εἶναι ἡνωμένοι. Πλέον ἔχουν ἀποσπασθεῖ, ὅπως τό ἔμβρυο ἀποσπᾶται ἀπό τήν μάνα του, καί ναί μέν μέχρι τότε ἐτρέφετο μέσα στά σπλάχνα τῆς μάνας του, τώρα ὅμως ἀποσπασθέν ἀπό τά σπλάχνα τῆς μάνας δέν τρέφεται πιά, εἶναι ξεχωριστή ὕπαρξι.

   Ἔτσι καί ἐδῶ, τό ἀνδρόγυνο δέν θά πρέπη πλέον νά ἐξαρτᾶται ψυχολογικά -σᾶς εἶπα μπορεῖ νά συγκατοικοῦν, δέν ἔχει σημασία· ἕτερον ἑκάτερον- ἀλλά δέν θά ἐξαρτῶνται ψυχολογικά ἀπό τούς γονεῖς. Μέ ἄλλα λόγια ἐκεῖνο πού σᾶς εἶπα προηγουμένως, δέν θά ἐπεμβαίνουν οἱ γονείς στή ζωή τοῦ ζεύγους· «ἄν θά κάνουν παιδιά»…. καί «πόσα παιδιά θά κάνουν»…. «ἄν θά πρέπη νά κινηθοῦν ἔτσι»…. «ἤ νά  κινηθοῦν ἀλλιῶς» … Αὐτά ἀνήκουν στό ζεῦγος, κανείς δέν μπορεῖ νά ἐπέμβη. Συνεπῶς, τό «καταλείψει ἄνθρωπος» σημαίνει ψυχολογικά θά ἐγκαταλείψη. Ἡ ἀγάπη τοῦ ἀνδρός πρός τήν γυναῖκα καί τῆς γυναικός πρός τόν ἄνδρα εἶναι μία ἀγάπη πολύ διαφορετική ἀπό ἐκείνη τήν ἀγάπη πού ἔχουν τά παιδιά πρός τούς γονεῖς. Ἡ μία δέν καταργεῖ τήν ἄλλη. Ὃπως ἄν ἀγαπῶ τόν Θεό, δέν σημαίνει ὅτι δέν μπορῶ νά ἀγαπῶ τόν πατέρα μου. Καί ἄν ἀγαπῶ τόν πατέρα μου, δέν σημαίνει ὅτι δέν μπορῶ νά ἀγαπῶ τόν φίλο μου ἤ τόν συμμαθητή μου ἤ τόν συνάνθρωπό μου.

   Εἶναι ἐπίπεδα ποικίλα τῆς ἀγάπης, ποικίλης ἀγάπης, πού ὅλα ξεκινοῦν ἀπό ἕνα κέντρο. Θά λέγαμε νά! αὐτά τά ποικίλα ἐπίπεδα! Ἐπίπεδο ἐδῶ… ἐπίπεδο… ἐπίπεδο… ὅλα εἶναι ὁμόκεντρα αὐτά τά ἐπίπεδα, ἀλλά εἶναι διαφορετικά ἐπίπεδα. Καί δέν σημαίνει ὅτι τό ἕνα ἐπίπεδο δύναται νά ἀντικαθιστᾶ τό ἄλλο· ὅτι ἡ ἀγάπη τῆς γυναικός ἀντικαθιστᾶ τήν ἀγάπη τῶν γονιῶν. Ὄχι! Ἕτερον ἑκάτερον!

   Καί τί σημαίνει τώρα ἐδῶ; Αὐτό τό φοβερό πού γίνεται. Πολλοί ἄνδρες παντρεύονται ἀλλά ἔχουν μία φοβερή προσκόλλησι πρός τούς γονεῖς των, τήν μητέρα καί τόν πατέρα. Τό ἀποτέλεσμα; Ἡ γυναῖκα νά αἰσθάνεται ξένη, κι ὅταν λέγει κάτι νά συνεννοηθοῦν μεταξύ τους, ὁ ἄνδρας νά λέη: «ἂ! αὐτό λέγει ἡ μάνα μου!» ἤ «αὐτό λέγει ὁ πατέρας μου!». Θά μποροῦσε νά τοῦ πῆ ἡ γυναῖκα του: «ἔ, ἄντε νά ζήσης μέ τή μάνα σου καί τόν πατέρα σου». Εἶναι ἀνάποδο παιδιά! Καί ἀντιστρόφως· ἡ κόρη νά ἔχη προσκόλλησι στή μάνα καί τόν πατέρα καί τότε νά ἐξαρτᾶται ὄχι πιά ἀπό τόν σύζυγό της, ἀλλά νά ἐξαρτᾶται ἀπό τούς γονεῖς της. Ὀλέθρια πράγματα αὐτά· ὀλέθρια, καταστρεπτικότατα πράγματα αὐτά. Ὁ Θεός νά φυλάξη! Δέν θά πρέπει ποτέ ἔτσι νά κινηθοῦν. Οἱ γονεῖς πρέπει νά ἔχουν τήν πρόνοια νά ἐλευθερώνουν τά παιδιά τους ψυχολογικά. Καί νά λέγουν: «παιδάκι μου, μέ τόν ἄνδρα σου ἤ μέ τήν γυναῖκα σου. Τέλειωσε. Ἔλα ἀπό μένα νά πάρης μία συμβουλή, ἀλλά ὄχι ποτέ νά ἔχης ψυχολογική ἐξάρτησι. Ὄχι, ποτέ!». Γιά νά σᾶς πῶ καί ἄλλα φοβερότερα πράγματα, τέτοιου εἴδους ἐξαρτήσεως τοῦ ἀνδρός ἤ τῆς γυναικός ἀπό τούς γονεῖς, τά ὁποῖα βλέπομε μέσα εἰς τόν κόσμον αὐτόν, στήν κοινωνίαν αὐτήν καί ἐκπλησσώμεθα καί λέμε: «πῶς ζοῦν οἱ ἄνθρωποι καί πῶς οἱ ἴδιοι καταστρέφουν τήν εὐτυχία τους!».

   Ἔτσι ἐδῶ πέρα στέλνει ὁ Ραγουήλ τήν κόρη του μαζί μέ τόν ἄνδρα της, καί σημειώνει ἀκόμη ἕνα σπουδαῖο στοιχεῖο: «καί εὐλόγησεν αὐτούς». Αὐτό τό ὁποῖον ἱερολογεῖται ὡς εὐλογία μέσα εἰς τόν γάμον, καί ἐπειδή σᾶς εἶπα ἡ ἱερολογία γάμου ὑπῆρχε στή Παλαιά Διαθήκη, ἐδῶ ὁ πατέρας εὐλογεῖ· διότι τό θέμα τῆς εὐλογίας ἀναφέρεται πλέον εἰς τούς πρεσβύτας, οἱ ὁποῖοι δύνανται νά εὐλογοῦν. Σημειώσατε ὅτι αὐτό καί σέ μᾶς ὑπάρχει, τούς χριστιανούς· ὁ μεγαλύτερος δύναται νά εὐλογῆ τόν μικρότερον πάντοτε, καί εἶναι θά λέγαμε θέσις αὐτή τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὅτι «τό ἔλαττον εὐλογεῖται πάντοτε ὑπό τοῦ κρείττονος». (Ἑβρ. 7, 7) 

   Μάλιστα αὐτό τό χρησιμοποιεῖ ἡ Ἁγία Γραφή, ὁ ἀπόστολος Παῦλος εἰς τήν πρός Ἑβραίους ἐπιστολήν του γιά νά πῆ ὅτι, ὅταν εὐλογήθηκε ὁ Ἀβραάμ ἀπό τόν Μελχισεδέκ, ὁπωσδήποτε ὁ Ἀβραάμ ἦτο κατώτερος τοῦ Μελχισεδέκ· αὐτός ὁ γενάρχης τῶν Ἑβραίων ἦταν κατώτερος του Μελχισεδέκ! διότι κατά προφητικόν λόγον ὁ Μελχισεδέκ εἶναι ὁ τύπος τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. «Σύ εἶ ἱερεύς εἰς τόν αἰῶνα» λέει ὁ δεύτερος ψαλμός «κατά τήν τάξιν Μελχισεδέκ».

   Καί ἑρμηνεύοντας εἰς τήν πρός Ἑβραίους ὁ Ἀπόστολος λέγει ὅτι ἄνευ ἀντιλογίας «τό ἔλαττον εὐλογεῖται ὑπό τοῦ κρείττονος». Ἔτσι δέν μπορεῖ νά εὐλογήση ἕνα μικρό παιδί τούς γονεῖς του, ἀλλά δύνανται ὅμως νά εὐλογήσουν οἱ γονεῖς τό παιδί τους. «Παιδί μου, νά ἔχης τήν εὐχή μου», εἶναι ἡ εὐχή· «νά ’χης τήν εὐχή μου», «νά ’χης τήν εὐλογία μου». Δέν μπορεῖ νά καταραστῆ τό παιδί τούς γονεῖς του, εἶναι ἀνάποδο. Ἀφῆστε ὅτι ἀπαγορεύεται ἡ κατάρα· νά φυλάξη ὁ Θεός! τό λέγω τώρα μόνον σάν θέσι. Ἀλλά οἱ γονεῖς ὅμως δύνανται νά καταραστοῦν τό παιδί τους, πού σημαίνει ὅτι πιάνει αὐτό τό πρᾶγμα. Ὄχι δύνανται μέ τήν ἔννοια ὅτι μποροῦν νά καταριῶνται· νά φυλάξη ὁ Θεός! Θέλω νά πῶ δηλαδή ὅτι ἡ κατάρα τῶν γονέων ἔχει ἔρεισμα στά παιδιά, ἐνῶ ὅταν τό παιδί καταρᾶται τόν πατέρα του καί τήν μάνα του καί μάλιστα καί ἀδίκως, αὐτό δέν ἔχει καμμιά βάσι· δέν μπορεῖ. 

   Ἔτσι οἱ γονεῖς εὐλογοῦν τά παιδιά τους. Καί θά ἔλεγα ὅτι, ὅταν ξεκινήση κανείς γιά γάμο ἤ ὁ,τιδήποτε ἄλλο, ἀρκεῖ νά εἶναι κατά Θεόν αὐτό τό κάτι, πρέπει νά ξεκινάη μέ εὐλογία· διότι τήν εὐλογία ἄν τήν πάρης ἀπό τούς γονεῖς σου, οἱ γονεῖς σου τήν πῆραν ἀπό τούς γονεῖς των καί οὕτω καθ’ ἑξῆς, ὅπως οἱ Ἑβραῖοι, φτάνομε εἰς τόν Ἀβραάμ ὁ ὁποῖος παίρνει τήν εὐλογία ἀπό τόν Θεό. Πίσω ἀπό τήν εὐλογία τῶν γονιῶν σου εἶναι ἡ εὐλογία τοῦ Θεοῦ, καί ἐφ’ ὅσον καί καθ’ ὅσον οἱ γονεῖς σου ἐνεργοῦν κατά Θεόν. Αὐτό νά μήν τό ξεχνοῦμε! ὅτι πίσω ἀπό τήν εὐλογία τῶν γονιῶν εἶναι ἡ εὐλογία τοῦ Θεοῦ.

   «Καί ἐκάλεσεν Ἔδναν τήν γυναῖκα αὐτοῦ» (Τωβ. 7, 13) δέν ἐτελείωσε ἀκόμη ὁ γάμος, ἐκάλεσε καί τήν γυναῖκα του, τήν Ἔδνα. Εἶναι παροῦσα καί ἐκείνη, εἶναι μάρτυς. Καί ἐκείνη συγκατατίθεται. Δέν ἔχομε ἐδῶ πέρα διαφορά γνώμης, δέν ἔχομε διχογνωμία μέσα εἰς τό ζεῦγος· νά πῆ ὁ πατέρας «ἐγώ θά τήν δώσω τήν κόρη μου» καί νά λέγη ἡ μάνα «ὄχι». Καλεῖται καί ἡ σύζυγος. Ἡ Ἔδνα δίνει καί αὐτή τήν μαρτυρία της.

   Καί ἀφοῦ ὑπάρχει συμφωνία σέ ὅλους -σέ ποιούς ὅλους; προσέξτε! στόν πατέρα καί τήν μητέρα- σ’ αὐτές τίς περιπτώσεις μποροῦμε νά καλοῦμε συγγενεῖς, μπαρμπάδες, θεῖες, ξαδέλφια, κουμπάρους, κουμπάρες κι ὅλο τό συγγενολόι; Πρός Θεοῦ! ποτέ μήν καλεῖτε συγγενολόι στό σπίτι σας προκειμένου νά πάρετε ἀποφάσεις. Ὁ καθένας ἔχει τήν γνώμη του, καί τό χειρότερο τό συγγενολόι ἐπεμβαίνει στή ζωή τῆς οἰκογενείας. Ποτέ! ἱκανοί οἱ γονεῖς. Τέλειωσε! Οἱ γονεῖς καί τά παιδιά τους μεταξύ τους. Ὃ,τι κάνετε μέσα στό σπίτι σας. Ποτέ δέν θά καλέσετε εἰς βοήθειαν ἄλλους συγγενεῖς, ἐκτός ἄν δέν ὑπάρχη πατέρας καί ἡ μητέρα θά ζητήση τή βοήθεια κάποιου. Ἄν δέν ζητήση, δέν θά μπῆ κανείς. Ὑπάρχουν γυναῖκες πού θαυμάσια τά βγάζουνε πέρα. Γιατί λοιπόν νά μποῦν συγγενεῖς; Νά τά μπερδέψουν περισσότερο; Διότι εἶναι ἑπόμενον, ὅσο περισσότεροι ὑπάρχουν μέσα εἰς τήν οἰκογένειαν, στό συγγενολόι, νά ὑπάρχουν καί διαφορετικότερες γνῶμες. Ἀλλά τί θά γίνη ἐκεῖ πέρα, ψηφοφορία θά κάνωμε; Τί θά γίνη; Ἐδῶ ἔχομε μόνο δύο βασικά σημεῖα, τόν πατέρα καί τήν μητέρα. Τέλειωσε. Συμφωνοῦν λοιπόν ἐδῶ οἱ σύζυγοι.

   Τότε «λαβών βιβλίον», ἀφοῦ ἔγινε ὅλη αὐτή ἡ συμφωνία, ἔγινε ὅλη αὐτή ἡ διαδικασία ἡ κατά Θεόν, «λαβών βιβλίον ἔγραψε συγγραφήν, καί ἐσφραγίσατο».  (Τωβ. 7, 13) Πῆρε τό βιβλίον, εἶναι ἐκεῖνο πού λέει στήν Καινή Διαθήκη ὁ Χριστός τό βιβλίον τοῦ ἀποστασίου. Εἶναι τό βιβλίον τοῦ διαζυγίου. Ὅπως ὑπῆρχε βιβλίον διαζυγίου -δηλαδή πιστοποιητικόν θά λέγαμε, χαρτί- ἔτσι ὑπῆρχε βιβλίον γάμου. Καί τί ἔκανε; Ἔγραψε μέσα τό συμβόλαιον τοῦ γάμου. Προσέξτε, ὄχι τῆς προίκας, ὄχι τῆς προίκας, ἀλλά αὐτό τό γεγονός τοῦ γάμου. Τό θέμα τῆς προίκας εἶναι παρακάτω, εἶναι ἄλλο θέμα, εἶναι παρακάτω. Ἐδῶ μπαίνει τό θέμα μόνο τοῦ γάμου. «καί ἐσφραγίσατο» ἐμπῆκε ἡ σφραγῖδα· δηλαδή ἡ ἐπικύρωσις τοῦ γάμου ὅτι τώρα εἶναι γυναῖκα σου. 

   Τό θέμα τῆς προίκας θά κλείσει καί αὐτό κατά τήν διάρκεια τοῦ τραπεζιοῦ. Εἶναι χαρακτηριστικόν ὅτι ἐδῶ τίθεται ἀπό τόν πατέρα αὐθαιρέτως, αὐτοπροαιρέτως τήν ἴδια ὥρα βεβαίως εἰς τόν Τωβία, ὁ ὁποῖος δέν εἶναι κανένας προικοθήρας. Ὅ,τι τοῦ δίδουν τό παίρνει καί μάλιστα καί ἄν δέν τοῦ δίνανε τίποτα δέν θά εἶχε καί πολλήν σημασία. Ἕνα ἐνδιαφέρει τόν Τωβία νά πάρη τήν Σάρρα. Διότι, ἐνῶ ἀκόμη τοῦ διηγεῖται στό δρόμο ὁ σύντροφός του ὁ Ἀζαρίας, ἐκεῖνος τήν ἠγάπησε. Τήν ἠγάπησε πρίν ἀκόμη τήν δεῖ. Αὐτό ἔχει σημασία· ὅλα τά ἄλλα εἶναι δευτερεύοντα.

   Καλή ἡ προῖκα, ἀλλά δευτερεῦον στοιχεῖο. Τό πρωτεῦον τί; ἡ φρόνησις στήν κοπέλα· ἄλλα στοιχεῖα πού νά βάζουν τήν σφραγῖδα τους στήν προσωπικότητα ἤ νά ἀποτελοῦν τήν προσωπικότητα τῆς κοπέλας.

   «Καί τότε ἤρξαντο ἐσθίειν». (Τωβ. 7, 14) ἄρχισαν νά τρῶνε. Γιά τήν προῖκα θά μιλήσωμε τήν ἐρχομένη φορά. Τί εἶχε πεῖ; Δέν θά βάλω μπουκιά στό στόμα μου, ἐάν τό θέμα δέν κλείση. Ἀφοῦ λοιπόν τό θέμα ἔκλεισε, ἀφοῦ ἐτελέσθη ὁ γάμος τότε ἐκάθησαν νά φᾶνε. Ἀλλά ἐνῶ τρῶνε, -ἴσως νά τρῶνε μία ἑβδομάδα, ἤ θά δοῦμε τρῶνε δεκατέσσερις ἡμέρες. Θά γελάσετε; Ναί, παιδιά! Ὁ γάμος στούς Ἑβραίους ἦταν μία ἑβδομάδα. Ἄν θέλετε, διατηρεῖται τό ἔθιμο αὐτό καί σέ μᾶς τούς Ἕλληνες. Σέ κάποια χωριά ἀκόμη ὑπάρχει· μία ἑβδομάδα ἔχουν γάμο· διασκεδάζουν καί τά λοιπά· ἤ τρεῖς μέρες- ἐπειδή ὅμως πέθαιναν οἱ γαμπροί, ὁ Ραγουήλ ἀπό τή χαρά του διπλασιάζει τίς ἡμέρες καί τίς κάνει δεκατέσσερις. Συνεπῶς, ἄς τούς ἀφήσωμε αὐτούς νά τρώγουν, καί ἐμεῖς τήν ἐρχομένη Κυριακή θά κουβεντιάσωμε τά παρακάτω.

… Μετά ἀπό μικρή διακοπή, ἀκούγεται …

   Ὄχι χωρίς δισταγμόν…, ὄχι χωρίς δισταγμόν κινοῦμαι στό θέμα αὐτό ἔχοντας στό ἀκροατήριόν μας καί νεαρώτερα παιδιά. Πλήν ὅμως, ὅταν ξέρωμε ὅτι στήν ἐποχή μας ὑπάρχει πολύ μεγάλη διαφθορά καί διαστροφή καί ἡ διαστροφή δέν εἶναι μόνο σ’ ἐκεῖνο πού λέμε κατά κυριολεξίαν διαστροφή, ἀλλά καί αὐτή αὕτη ἡ ἀνηθικότητα εἶναι μία διαστροφή. Προσέξτε! αὐτή αὕτη ἡ ἀνηθικότητα, αὐτή αὕτη ἡ πορνεία εἶναι μία διαστροφή. Τί διαστροφή; Τοῦ γάμου. Διότι, ὅταν ἕνα παιδί μαθαίνη ἀπό μικρό τήν ἁμαρτία, στήν πραγματικότητα αὐτό εἶναι ἡ διαστροφή τοῦ γάμου. Διότι δέν θά δῆ μέ καθαρό μάτι τόν μελλοντικό του γάμο. Διότι ξεκίνησε τήν ζωή του μέ βρώμικο τρόπο.

    Ἄν, λοιπόν τώρα τό παιδί πού ἀκούει στό σχολεῖο, στό δρόμο, στήν τηλεόρασι, στόν κινηματογράφο ὅλον αὐτόν τόν ὀχετό τῆς βρωμιᾶς, πάρη ὑγιεῖς θέσεις γιά τό θέμα τοῦ γάμου ἀπό μικρός, τίς διατηρήσει μές στό μυαλό του, τότε ἀγαπητοί μου, θά μπορῆ νά κινηθῆ ὑγιῶς ὅταν θά ἔρθη ἡ ὥρα τοῦ γάμου. Διότι ἂν σ’ ἕναν ἄνθρωπο πού δέν ἄκουσε ποτέ τίποτε, τοῦ μιλήσεις μέ χρυσές συμβουλές γιά τό γάμο του, αὐτός ὁ ἄνθρωπος δέν εἶναι μορφωμένος, καλουπιασμένος, σ’ ἐκεῖνο πού ἔπρεπε νά εἶχε καλουπιαστῆ ἀπό πολλά χρόνια πιό μπροστά. Συνεπῶς τό θεωρῶ κέρδος.

    Ἐγώ προσωπικά ἔχω μία μικρή ἱστορία, νά σᾶς τήν πῶ δέν πειράζει. Δούλευα κάποτε σ’ ἕνα φαρμακεῖο. Ἤμουν ἡλικίας δεκατριῶν ἐτῶν, πεῖτε καί δεκατεσσάρων γιατί ἔμεινα κάνα δυό χρόνια ἐκεῖ στό φαρμακεῖο αὐτό· πάντος δεκατριῶν χρόνων πῆγα στό φαρμακεῖο. Ἐν συνέχειᾳ, σ’ ἕνα ἄλλο φαρμακεῖο δούλευε ἕνα ἄλλο παιδί πού ἦταν δεκαοχτώ μέ δεκαεννιά χρονῶν. Αὐτό τό παιδί ἦταν ἀρκετά διεφθαρμένο παιδί. Εἶχε καί μία φιλενάδα, μία ὑπηρέτρια· καί μάλιστά μοῦ εἶχε δείξει καί τό σπίτι πού ἦταν αὐτή ἡ φιλενάδα του. Ἐγώ ἀπ’ αὐτά δέν ἔπαιρνα εἴδησι. Ἤμουνα μικρός, εἰλικρινά ὁ Θεός φώτισε, δέν ἔπαιρνα εἴδησι. Ἔβλεπα τά πράγματα κάπως ἰδεώδη, ἰδανικά, δέν ξέρω πῶς τά ἔβλεπα. Μοῦ εἶχε πεῖ δέ τό παιδί αὐτό ὅτι, σάν ὑπάλληλός του φαρμακείου, ὅτι κατεσκεύαζε μόνος του καλλυντικά γιά νά τά προσφέρη στήν κοπέλα.

   Ἐγώ δέ πού εἶχε μείνει τό μυαλό μου; Δέν ἔμεινε στό θέμα τῆς ἁμαρτίας, δέν σκέφτηκα τί μποροῦσε νά εἶχε συμβεῖ, ἤ νά συνέβαινε, ἀλλά ἔμεινε στό ἕξης σημεῖο: τί ὡραῖο πρᾶγμα ὅτι αὐτός μόνος του κατεσκεύαζε τά καλλυντικά νά τά προσφέρη εἰς τήν κοπέλα! Σ’ αὐτό ἔμεινε τό μυαλό μου! Ἦταν ἡ ὑγιής θέσις αὐτή. Ἦταν ἡ προσφορά τοῦ νέου πρός τή νέα πού… τίποτε ἄλλο, ἕως ἐκεῖ· μία προσφορά μόνο! ἰδανική, ἰδεώδης, τίποτε ἄλλο. Ξέρετε αὐτό τό πρᾶγμα πόσο μέ βοήθησε εἰς τήν ζωή μου, νά μήν δῶ κάτι βρώμικο μέσα εἰς τόν γάμον; ………………

 
12η ομιλία στο βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης « Τωβίτ ».

►Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
"Τωβίτ. (Ὁμιλίες βασισμένες στό βιβλίο τῆς Π. Διαθήκης Τωβίτ).

" εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/palaia-diauhkh/vivlion-tovit
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40oED0GDYsRHnrDdY5_m61pt

Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Καραμίντζα.

Ψηφιοποίηση και επιμέλεια κειμένου δια χειρός του αξιοτίμου κ. Γεωργίου Μαλούση.

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Η πορεία της ανθρωπότητας είναι γνωστή και καθορισμένη προ καταβολής κόσμου;

†.Ἀλλά καί κάτι τό ὁποῖον εἶναι πολύ παρήγορον καί τό ὁποῖο ὁπωσδήποτε ἔχει καί σέ μᾶς πολλά μηνύματα νά μᾶς πῆ: «ὅτι» ἐξηγεῖ τώρα τό γιατί δέν πρέπει νά φοβῆσαι «ὅτι σοί αὐτή ἡτοιμασμένη ἦν ἀπό τοῦ αἰῶνος» γιατί αὐτή ἑτοιμάστηκε γιά σένα, πρίν γεννηθεῖ καί αὐτή καί ἐσύ. Ἤ καλύτερα, πρίν γίνει ὁ κόσμος, «ἀπό τοῦ αἰῶνος». Πώ! πώ! καταπληκτικό!

   Ὥστε ἡ πορεία τοῦ κόσμου εἶναι γνωστή καί καθορισμένη πρό καταβολῆς κόσμου; Ἴσως κάποια κοπέλα θά πῆ -ἀπό σᾶς!- «νά τό κισμέτ!», «νά ἡ μοίρα!», «νά ἡ τύχη!», «νά τό γραμμένο!» Ὄχι, παιδιά! Δέν ὑπάρχει τίποτε γραμμένο· οὔτε μοίρα, οὔτε κισμέτ. Τίποτα! Τίποτα, τίποτα. Ἀλλά ἐκεῖνα τά ὁποῖα μέσα στόν χρόνο –προσέξτε αὐτό τό σημεῖο εἶναι τό κλειδί- ἐκεῖνα τά ὁποῖα μέσα στόν χρόνο ἐλευθέρως ὁ ἄνθρωπος θά ἐνεργοῦσε, αὐτά γιά τόν Θεό ἤδη εἶναι γνωστά.

   Δηλαδή γιά νά τό καταλάβετε: Πῶς ἐδῶ ὁ Τωβίας ἦτο προορισμένος διά τήν Σάρρα ἀπό τοῦ αἰῶνος; Ἁπλούστατα, ἦτο γνωστή ἡ ἐνέργεια τοῦ Τωβία ὅτι θά ἐνεργοῦσε κατά πνευματικόν τρόπον ἔναντι τῆς Σάρρας καί συνεπῶς ἦτο διά αὐτόν· ὄχι γιά τούς ἑπτά πού πέθαναν.

   Νά τό καταλάβετε αὐτό μέ ἕνα ἄλλο παράδειγμα, γιά νά μήν κολλήση καμμιά κοπέλα ἐπάνω στό θέμα γραμμένο -«ἤτανε γραμμένο, λέει, ἦταν τυχερό!»- καί πάρα πολλές φορές γύρω ἀπό τό θέμα τοῦ γάμου τό λέγουν αὐτό οἱ ἄνθρωποι, «ἦταν τό τυχερό του, λέει, αὐτό!». Δέν ὑπάρχει τυχερό, δέν ὑπάρχει.

   Προσέξτε! ἦτο γραμμένο ὅτι ὁ Ἰούδας θά ἐπρόδιδε τόν Χριστόν; Βεβαίως! Τό εἶπαν οἱ προφῆται; Ναί! Εἶπε ὁ Χριστός ὅτι κατά τό γεγραμμένον θά ὁδηγηθῆ εἰς τόν θάνατον ἀπό τό βέβηλο χέρι τοῦ μαθητοῦ Tου; Ναί! Τότε ἀθῶος ὁ Ἰούδας, ἀφοῦ ἤτανε γραμμένο· τί φταίει ὁ ἄνθρωπος; Ὄργανον, θά λέγαμε, τοῦ γραμμένου· ὄργανον τῆς μοίρας. Κι ἄν ὑποτεθῆ ὅτι αὐτή τή μοίρα, τό γραμμένο τό καθοδηγεῖ ὁ Θεός, τότε ὁ Θεός ἔβαλε, θά λέγαμε, τόν Ἰούδα νά προδώση τόν Ἰησοῦν Χριστόν. Ἄπαγε τῆς βλασφημίας! Ἄπαγε! Ὁ Θεός βλέποντας τήν ἐλευθέραν προαίρεσι τοῦ ἀνθρώπου, «ἐν χρόνῳ τί θά ἔκανε», τό προλέγει. Συνεπῶς δέν εἶναι ἐδῶ γραμμένο ὅτι ὁ Τωβίας θά ἔπαιρνε τήν Σάρρα, ἀλλά ἐπειδή ὁ Τωβίας θά ἔδειχνε αὐτήν τήν συμπεριφορά, ὁ Θεός φροντίζει ὥστε νά γίνη ἡ γυναῖκα τοῦ Τωβία. Πιστεύω νά τό καταλάβατε. Προσέξατε πάρα πολύ. 

   Μάλιστα ὑπάρχει ἕνα κλασσικό χωρίον εἰς τήν πρός Ρωμαίους ἐπιστολήν, τό ὁποῖον ἐνῶ μπερδεύει, γιά ἐκείνους πού θά ἔβλεπαν ἐπιπόλαια· καί ἐπιπόλαια τό ἔχουν δεῖ μέχρι σήμερα -περίεργον γιατί;- οἱ προτεστάνται· καί πάνω ἐκεῖ μπερδεύτηκαν καί μπερδεύονται ἀκόμη. Ἓνας ὅμως πού θά τό ἔβλεπε μέ καθαρό μάτι, θά ἔβλεπε ὅτι εἶναι ὄχι μπέρδεμα, ἀλλά τό κλειδί.

   Λέγει «ὁ Θεός ἐκάλεσε οὕς προώρισε καί προώρισε οὕς προέγνω.» (Ρωμ. η΄, 30)  Τό πρῶτο εἶναι σκάλωμα, τό δεύτερο εἶναι κλειδί. Ἐκάλεσε ἐκείνους πού ἔχει προορίσει. Εἶναι -θά τό ξέρετε καί ἀπό τό σχολεῖο σας- εἶναι αὐτό πού δέχονται οἱ Προτεστάνται: ὁ ἀπόλυτος προορισμός. Ἀπόλυτος προορισμός θά πῆ: μέ καλεῖ ὁ Θεός πέρα ἀπό τή θέλησί μου, εἶναι κάτι πού ἔτσι τό κρίνει ὁ Θεός· ἐμένα νά μέ καταδικάση, τόν ἄλλον νά τόν ἀνεβάση. Ὄχι! δέν ὑπάρχει ἀπόλυτος προορισμός. Διότι ποιούς ἐκάλεσε; Ἐκείνους πού προόρισε. Μάλιστα. Ποιούς προόρισε ὅμως; «Οὕς προέγνω», ἐκείνους πού προγνώρισε. Τί θά πῆ προγνώρισε; Ἐκείνους τούς ὁποίους εἶδε τήν προαίρεσί τους πρίν γίνουν ἀκόμα. Πρίν γίνουν! Ἐγνώρισε τήν προαίρεσί τους ὅτι «ἐν ἐλευθέρῳ χρόνῳ» θά ἔκαναν αὐτό πού θά ἔκαναν καί συνεπῶς τούς προόρισε ἐπειδή ἤξερε πώς θά ἐνεργοῦσαν.

   Ἔτσι καί μέ τόν Ἰούδα. Ἐπειδή ἤξερε πώς θά ἐνεργοῦσε ὁ μαθητής ἤδη χαλκεύεται ἡ προφητεία. Πιστεύω νά τό καταλάβατε. Ἔμεινα λίγο παραπάνω σ’ αὐτό γιά νά μή λέτε αὐτό τό ἀνόητο: «εἶναι τυχερό». Ποτέ νά μήν τό πῆτε αὐτό τό πρᾶγμα «εἶναι τυχερό!». Ποτέ μά ποτέ. Νά πῆτε «ὁ Θεός τό ἐπέτρεψε», «ναί». «Παρά τήν πρόβλεψί μας», «ναί». «Τυχερό», ποτέ! Γιατί τυχερό θά πῆ νά ὑπάρχη κάτι πού εἶναι ἔξω ἀπό τήν πρόγνωσι τοῦ Θεοῦ, ἔξω ἀπό τήν γνῶσι, ἔξω ἀπό τήν κυβέρνησι τοῦ Θεοῦ.


Απόσπασμα από την 11η ομιλία στο βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης « Τωβίτ ».

►Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
"Τωβίτ. (Ὁμιλίες βασισμένες στό βιβλίο τῆς Π. Διαθήκης Τωβίτ).

" εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/palaia-diauhkh/vivlion-tovit
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40oED0GDYsRHnrDdY5_m61pt

Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Καραμίντζα.

Ψηφιοποίηση και επιμέλεια κειμένου δια χειρός του αξιοτίμου κ. Γεωργίου Μαλούση.

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

08 Δεκεμβρίου 2021

Ὁ Τωβίας στά Ἐκβάτανα. Ὁ Τωβίας ζητάει πληροφορίες γιά τή νύφη.

†.Ἐνθυμεῖσθε πού ἐλέγαμε ὅτι ὁ Ἂγγελος Ραφαήλ συνιστοῦσε εἰς τόν Τωβία τήν κόρη τοῦ Ραγουήλ τήν Σάρρα, καί μάλιστα εἶχε δώσει τούς χαρακτηρισμούς ὅτι τό κοράσιον ἦτο «καλόν καί φρόνιμον». Ὁπωσδήποτε, καί αὐτό ἤτανε πάρα πολύ σωστό, ὁ Τωβίας εἶχε τίς ἀντιρρήσεις του, διότι εἶχε ἀκούσει νά εἶχε δημιουργηθεῖ μία περιπέτεια γύρω ἀπό τό πρόσωπο τῆς Σάρρας μέ τόν θάνατον ἐκείνων πού ἐπιχειροῦσαν νά τήν παντρευτοῦν. Καί ἐφοβήθηκε διά τόν ἑαυτό του, ἐφ’ ὃσον ἦταν καί μονογενής -καί μοναχοπαίδι- μήπως ἀφήσει τούς γονεῖς του κατά τρόπον τέτοιον πού νά τούς λυπήση καί νά τούς ὁδηγήση στόν θάνατον ὁ δικός του χαμός.

    Καί τοῦ λέγει ὁ Ἄγγελος: «οὐ μέμνησαι τῶν λόγων ὧν ἐνετείλατό σοι ὁ πατήρ σου, ὑπέρ τοῦ λαβεῖν σε γυναῖκα ἐκ τοῦ γένους σου;» ( Τωβ. 6, 16) Δέν θυμᾶσαι πού σοῦ  εἶπε, σοῦ παρήγγειλε, ὁ πατέρας σου νά πάρης γυναῖκα ἀπό τό γένος σου;

    Ἴσως ἐδῶ θά ἐρωτήση κάποια κοπέλα ὅτι ὅταν ὁ Τωβίτ ἔδινε τίς παραγγελίες εἰς τόν γιό του τόν Τωβία -τή γνωστή του διαθήκη, τήν ὁποία εἴχαμε ἀναλύσει καί ἐνθυμεῖσθε πόσο ἐπέμενε στό σημεῖο αὐτό νά παντρευτῆ γυναῖκα ἀπό τό γένος του. Βέβαια κατ’ ἀρχάς Ἑβραία· ἂν ἦταν δυνατόν καί ἀκόμα καλύτερα καί ἀπό τήν φυλή  Νεφθαλείμ, ἀπό τήν ἴδια τή φυλή τους- ὁ Ἄγγελος, ὁ ὁδηγός ὁ Ἀζαρίας, δέν ἦτο παρών. Μετά ταῦτα, ὅταν ἔγινε θέμα γιά τά δέκα τάλαντα καί εἶπε ὁ Τωβίας: «πατέρα, πῶς νά πάω νά τά πάρω;». «Καλά, παιδί μου, τοῦ λέγει, πήγαινε βρές στήν ἀγορά κάποιον ὁδηγόν πού νά ξέρη τούς τόπους ἐκείνους καί  νά πᾶτε μαζί. Θά τόν μισθώσωμε, νά πᾶτε μαζί», ἐκ τῶν ὑστέρων εὑρέθηκε ὁ ὁδηγός ὁ Ἀζαρίας. Πῶς λοιπόν τώρα ἐδῶ λέγει ὁ ὁδηγός αὐτή τήν κουβέντα: «θυμᾶσαι τί σοῦ εἶπε ὁ πατέρας σου;» Πότε; ἦτο παρών;

   Ἐδῶ θά λέγαμε ἀφήνει ρωγμές, σχισμές, ὁ Ἄγγελος νά φανῆ ὅτι ἤτανε παρών, ὅτι δέν ἦτο ἕνας συνήθης ὁδηγός. Ἐξάλλου, ὅταν θά γίνη ὁλόκληρη ἡ ἀποκάλυψις, τότε θά θυμηθῆ ὁ Τωβίας, καί ὁ Τωβίτ ἐν συνέχειᾳ ὁ πατέρας, θά θυμηθοῦν ὅτι ὁ ὁδηγός αὐτός παρουσίαζε μερικά παράξενα ἰδιώματα. Θά μποροῦσε αὐτή τή στιγμή νά τοῦ ἔλεγε ὁ Τωβίας: «καί ποῦ  τό ξέρεις  αὐτό ὅτι μοῦ τό εἶπε ὁ πατέρας μου;» Ἀλλά δέν τοῦ πέρασε ἀπό τό μυαλό. Ἴσως διότι ὑπό τό κράτος τῆς ἐντολῆς τοῦ πατέρα, νομίζοντας ὅτι θά μποροῦσαν καί ἄλλοι νά τό ξέρουν αὐτό, σάν μία κοινή ἐντολή τῆς φυλῆς τῶν Ἑβραίων, καλύτερα τοῦ γένους, δέν ἔδωσε καί πολλή σημασία. Ὅμως, ἐκ τῶν ὑστέρων ὁπωσδήποτε θά πρέπη νά τό ἐσκέφθηκε, κι αὐτό θά μεγάλωσε βεβαίως τόν θαυμασμόν τους «ποιός ἦταν αὐτός ὁ ὁδηγός!».

   Καί τοῦ λέγει τώρα ὁ Ἄγγελος: «ἄκουσέ με ἀδελφέ τώρα· αὐτή ἡ γυναῖκα, ἡ κόρη τοῦ Ραγουήλ, σοῦ ἀνήκει. Καί ὡς πρός τό δαιμόνιον γιά τό ὁποῖον φοβᾶσαι πού ὑπάρχει εἰς αὐτήν, οὔτε νά τό σκέπτεσαι. «Μηδένα λόγον ἔχε», οὔτε νά τό σκέπτεσαι, γιατί αὐτή τήν νύχτα ἡ Σάρρα θά γίνη γυναῖκα σου· «ὅτι τήν νύκτα ταύτην δοθήσεταί σοι αὕτη εἰς γυναῖκα» (Τωβ. 6, 16) Αὐτή τή νύχτα θά γίνη γυναῖκα σου.

   Καί ὅπως λέγαμε τήν περασμένη φορά, ὁπωσδήποτε πρέπει νά ὑπάρξη ἕνας χρόνος μνηστείας, διότι αὐτό ἀπαιτεῖ ἡ ἀνθρωπίνη ἔρευνα καί διαπίστωσις. Μά, ὅταν ὁ Θεός ἐντέλλεται, ὅταν ὑπάρχη ἡ ἐγγύησις τοῦ Ἀγγέλου, δέν τίθεται θέμα πλέον. Θά μοῦ πῆτε: «τό ἤξερε αὐτό ὁ Τωβίας;» Ἐδῶ ὑπάρχει κάτι τό ἰδιάζον. Ὅταν κάποτε ἔχωμε τή θεία παρουσία, ὁ ἄνθρωπος χωρίς νά τό καταλαβαίνη -ὁ πιστός ἄνθρωπος- παραμερίζει τή δική του πρόβλεψι· τήν ἀνθρωπίνη πρόβλεψι τήν παραμερίζει καί πείθεται σέ ἐκεῖνο τό ὁποῖο ὁ Θεός τοῦ λέγει, ἔστω κι ἄν ἀκόμα δέν ἀντιλαμβάνεται πλήρως ὁ ἄνθρωπος ὅτι πρόκειται περί μιᾶς θείας ἐνεργείας.

  Τέτοια φαινόμενα ἔχομε πολλά εἰς τήν Ἁγία Γραφή ὁπωσδήποτε, διότι ἕνας ἄνθρωπος πιστός διαισθάνεται, ἔστω κι ἄν δέν γνωρίζει ὅλο τό βάθος, ὅτι ἔχει νά κάνη μέ θεῖο πρόσωπο· τό διαισθάνεται αὐτό. Οἱ μαθηταί ἐπί παραδείγματι τρία χρόνια δέν κατενόησαν ποιός ἦταν ὁ Χριστός, ὁπωσδήποτε· δέν μποροῦσαν ποτέ νά συλλάβουν -ἄν μάλιστα παρακολουθεῖτε καί τά θέματα τῆς Κυριακῆς μετά, τά βραδινά, τά ἑσπερινά- δέν μποροῦσαν ποτέ νά συλλάβουν ὅτι Αὐτός πού ἦταν μαζί τους, ὁ Ἰησοῦς, εἶναι ὁ Γιαχβέ τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης πού ἔδωσε τό νόμο εἰς τό Σινᾶ· εἶναι Αὐτός πού παρήγγειλε εἰς τόν Μωυσῆ νά βγάλη τόν λαό ἀπό τήν Αἴγυπτο· εἶναι Αὐτός πού ὁδήγησε τόν λαό μέσα εἰς τήν γῆ τῆς Ἐπαγγελίας. Αὐτό θά τούς ἦταν ἀδιανόητο! ἀδιανόητο! Θά διερήγνυαν τά ἱμάτια τους ὅτι εἶναι ἀδύνατον αὐτό τό πρᾶγμα. Τό κατάλαβαν μετά. Πῶς ὅμως ἀφοῦ δέν εἴχανε πλήρη γνῶσι «ποῖος ὁ Ἰησοῦς;», πῶς ἄφησαν τά ὑπάρχοντά τους, τή γυναῖκα τους ὅσοι ἦταν παντρεμένοι τέλος πάντων, τά δίχτυα τους, τά πλοῖα τους, τό τελωνεῖο τους, τή δουλειά τους, τήν ὑπαλληλική τους θέσι ὅπως ἦταν ὁ Ματθαῖος, καί τά λοιπά; καί ἠκουλούθησαν τόν Χριστό. Πῶς; Εἶναι αὐτό τό ἕνα κάτι· αὐτό τό ὁποῖο εἶναι ἕνα προοίμιον ὠθήσεως τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, πού ἡ ἀγαθή προαίρεσις παραδίδεται χωρίς ἀκόμα νά ἔχη πλήρη γνῶσι τοῦ τί θά ἐπακολουθήση. Αὐτό εἶναι πολύ σπουδαῖο στοιχεῖο! Ἀνήκει ὅμως μόνο στίς πιστές ψυχές. Μόνο στίς πιστές ψυχές! τό ξαναλέγω.

   Συνεπῶς λόγος δέν γίνεται, ὅτι θά ἔπρεπε νά δοθῆ χρόνος γιά νά γίνη διαπίστωσις καί ἀναγνώρισις, ἄν τά πράγματα τελικά θά συνέφεραν εἰς τόν Τωβία ἀπό ἕνα τέτοιο γάμο.

   Καί συνεχίζει ὁ Ἄγγελος νά συμβουλεύη: «καί ἐάν εἰσέλθης εἰς τόν νυμφῶνα, λήψη τέφραν θυμιάματος, καί ἐπιθήσεις ἀπό τῆς καρδίας καί τοῦ ἥπατος τοῦ ἰχθύος καί καπνίσεις.» (Τωβ. 6, 17) Ὅταν, λέγει, θά κλείση τό συνοικέσιον καί θά εἰσέλθης εἰς τόν νυφικό θάλαμο, ἐκεῖ θά ζητήσης κάρβουνα -τέφρα θυμιαμάτων, ἀναμμένα κάρβουνα- καί ἐπάνω ἐκεῖ στά ἀναμμένα κάρβουνα θά βάλης τήν καρδιά καί τό συκώτι τοῦ ψαριοῦ καί θά τ’ ἀφήσης νά καπνίσουν.   

   «Καί ὀσφρανθήσεται τό δαιμόνιον καί φεύξεται καί οὐκ ἐπανελεύσεται εἰς τόν αἰῶνα τοῦ αἰῶνος.» (Τωβ. 6, 18) Τότε, λέγει, θά ὀσφρανθῆ, θά μυρίση, τόν καπνόν τό δαιμόνιον καί θά φύγη καί δέν θά ξαναγυρίση -ἡ ἔκφρασις «εἰς τόν αἰῶνα τοῦ αἰῶνος» σημαίνει «ποτέ»- δέν θά ἐπανέλθη τό δαιμόνιον ποτέ. Αὐτό σημαίνει ὅτι δύναται νά ἐπανέλθη; Βεβαίως!

   Θυμηθεῖτε τόν λόγον τοῦ Χριστοῦ πού εἶπε ὅτι, ὅταν φύγη τό δαιμόνιον ἀπό τόν ἄνθρωπον -εἶναι στό κατά Λουκᾶν Εὐαγγέλιον- καί δέν αἰσθάνεται καλά εἰς ἀνύδρους τόπους ὑπάρχον, καί λέγει: «δέν ξαναγυρίζω στήν παλιά μου κατοικία;» Καί ἐπιστρέφοντας βρίσκει τήν παλιά του κατοικία, λέγει, καθαρή καί σεσαρωμένη, σκουπισμένη. Καί λέγει: «γιατί ἔφυγα ἀπό ἐδῶ;» Τότε παραλαμβάνει ἑπτά δαιμόνια πονηρότερα ἀπό αὐτό καί ἐπανέρχεται εἰς τήν παλαιά του κατοικία καί γίνονται τά ἔσχατα τοῦ ἀνθρώπου χείρονα τῶν πρώτων. (Λουκᾶ ια΄, 24-25)

   Δηλαδή ὅταν ἕνας ἄνθρωπος -αὐτό εἶναι τό νόημα τῶν λόγων τοῦ Χριστοῦ- ἀμελῶς καταρτισθῆ, δεχθῆ τήν Χάριν τοῦ Θεοῦ ἀμελῶς -φέρ’ εἰπεῖν βαπτισθεῖ, δεχθεῖ τά μυστήρια, τήν ἐξομολόγησι καί τά λοιπά ἀμελῶς- τί θά πῆ ἀμελῶς; χωρίς καρποφορία, πῆγε ἐξομολογήθηκε, κοινώνησε, καθαρίστηκε· ἔφυγαν θά λέγαμε οἱ δαίμονες τῶν παθῶν, ὅταν ἀφήση ὅμως τήν ψυχή χωρίς νά καταρτίζεται, χωρίς ἄσκησι -χωρίς ἄσκησι!- τότε ὄχι ἁπλῶς ἐπανέρχεται ὁ παλαιός δαίμων, τά παλιά πάθη, ἀλλά ἐπανέρχονται περισσότερα καί τότε ὁ ἄνθρωπος αὐτός γίνεται χειρότερος ἀπ’ ὅ,τι ἤτανε τήν πρώτη φορά.

    Εἶναι κάτι τό ὁποῖον παρατηροῦμε δυστυχῶς στή ζωή μας σέ πολλούς ἀνθρώπους. Εἶναι ἡ ἀμελής κατάρτισις, δηλαδή ὄχι ἡ σωστή κατάρτισι· ὅτι καθαρίστηκα πρέπει νά ἀγωνισθῶ, διαρκῶς νά ἀγωνίζωμαι καί νά καθαρίζωμαι καί νά καταρτίζωμαι. Εἶναι ἐκεῖνο πού λέγει εἰς τό βιβλίο τῆς Ἀποκαλύψεως «ὁ ἅγιος ἁγιασθήτω ἔτι».(Ἀποκ. κβ΄, 11)  Ἐκεῖνο τό «ἔτι» πού θά πῆ «ἀκόμη», σημαίνει ὅτι πρέπει διαρκῶς καί διαρκῶς, χωρίς σταματημό κατά ἕναν δυναμικόν τρόπον νά ἀγωνίζεται ὁ ἄνθρωπος καί νά ἁγιάζεται. Ἔτσι δέν θά ἐπανέλθη τό δαιμόνιον εἰς τόν αἰῶνα τοῦ αἰῶνος.

   Ἀλλά θά πῆ κάποιος, ἤ κάποια κοπέλα ἀπό σᾶς: «εἶχε τήν δύναμι ὁ καπνός τοῦ συκωτιοῦ καί τῆς καρδιᾶς ἑνός ψαριοῦ νά διώξη τόν διάβολον»; Ὁπωσδήποτε, ὄχι! Ὅπως λέγαμε καί τήν περασμένη καί τήν προπερασμένη φορά, αὐτά καθ’ ἑαυτά καιόμενα τά ἐντόσθια καί ἀναδίδοντα καπνόν, φυσικά δέν διώχνουν τόν διάβολον· φυσικά. Αὐτά ὁπωσδήποτε εἶναι ἐξωτερικά σημεῖα, ὑλικά σημεῖα μιᾶς ἐσωτερικῆς πράξεως.

   Πρέπει νά ἀναζητήσωμε συνεπῶς αὐτήν τήν ἐσωτερικήν πρᾶξιν. Ἔχει δυό ὄψεις αὐτή ἡ ἐσωτερική πρᾶξις. Ἡ πρώτη ὄψις εἶναι τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, διότι αὐτό πού λέγει ὁ Ἄγγελος εἶναι κατ’ ἐντολήν τοῦ Θεοῦ. Εἶναι ἀκριβῶς αὐτό πού λέγει φέρ’ εἰπεῖν ὁ Χριστός· ὅτι «θά βαπτισθῆς μέ νερό». Καί θά ἔλεγε κανένας: «τό νερό θά καθαρίση τό προπατορικόν ἁμάρτημα; αὐτό καθ’ ἑαυτό τό νερό;» Βεβαίως αὐτό καθ’ ἑαυτό τό νερό, ὄχι! ἀλλά εἶναι ὅμως ἀπαραίτητο, εἶναι τό ἐξωτερικόν σημεῖον ἑνός μυστηρίου· ὅπως εἶναι τό ἐπιτραχήλιον στήν ἐξομολόγησι. Τό ἐπιτραχήλιον ἀφαιρεῖ τάς ἁμαρτίας; Ὄχι! Εἶναι ὅμως τό ἐξωτερικόν σημεῖον τοῦ μυστηρίου. Ὅπως εἶναι τό λάδι εἰς τό εὐχέλαιον, ὅπως εἶναι πάλι αἱ ἐλαιώδεις ἀρωματικαί οὐσίαι εἰς τό Χρῖσμα, ὅπως εἶναι -θά τό δοῦμε λίγο πιό κάτω αὐτό, ἐδῶ εἶναι καί τό μοναδικό σημεῖο μάλιστα εἰς τήν Παλαιά Διαθήκη- εἰς τόν γάμον ἡ ἄρμοσις τῶν χειρῶν· ἡ ἄρμοσις τῶν χειρῶν, αὐτό τό πιάσιμο τῶν χεριῶν, τό μοναδικό σημεῖο, εἶναι τό ἐξωτερικό σημεῖο τοῦ γάμου, τό ὁποῖον μυστήριον μένει ἀδιάλυτο. Κι ὅμως πάρα πολλές φορές χαιρετοῦμε ἀνθρώπους, κάνομε τήν ἰδίαν κίνησιν· πιάνει ὁ ἕνας τό χέρι τοῦ ἀλλουνοῦ. Κάθε ἄλλο ὅμως παρά αὐτό θά σήμαινε ὅτι οἱ σχέσεις μας δύνανται νά μείνουν ἀδιάλυτες. Αὐτό εἶναι τό ἐξωτερικό σημεῖο· τό ἐξωτερικό σημεῖο.  Αὐτό καθ’ ἑαυτό λοιπόν δέν ἔχει νά παίξη κανένα ρόλο· ὁ Θεός ὅμως τό θέλει.

   Καί σᾶς ἔλεγα τήν περασμένη φορά ὅτι τό θέλει, ἐπειδή εἶναι ἡ μετοχή τῆς ὅλης δημιουργίας. Δέν εἶναι μόνο ἡ μία προαίρεσις, δέν εἶναι μόνο ἡ πίστις, εἶναι καί ἡ μετοχή τῆς κτίσεως· διότι αὐτό φανερώνει ὅτι ἡ κτίσις εἶναι τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος τήν θέλει μέσα στήν σωτηρία, νά συντελῆ εἰς τήν σωτηρία, διότι καί ἡ ἰδία ἡ κτίσις θά σωθῆ. Θά σωθῆ ἡ κτίσις!

   Γιά νά δοῦμε ὅμως τίς δυό αὐτές ὄψεις, οἱ ὁποῖες εἶναι πίσω ἀπό τό ὁρατόν σημεῖον πού εἶναι τώρα τά καιόμενα ἐντόσθια ἐπάνω στά κάρβουνα, ἡ καρδιά καί τό συκώτι.

  Τό πρῶτο· εἴπαμε, τό θέλημα τοῦ Θεοῦ· γιατί τό λέει ὁ Θεός. Ὅπως βλέπομε στήν Καινή Διαθήκη… ἤ καλύτερα νά πῶ στήν Παλαιά Διαθήκη λέγει ὁ Θεός: «θά πάρης τό ραβδί σου, λέει στό Μωυσῆ, καί θά χτυπήσης τό νερό». Αὐτό ἐάν τό ἔκανε κάποτε ἄλλοτε ὁ Μωυσῆς μπροστά στήν Ἐρυθρά Θάλασσα, ἡ θάλασσα θά ὑποχωροῦσε καί θά ἐγίνετο ξηρά; Ὄχι! Γιατί; Τό λέγει ὁ Θεός! Καλά κι ἕνα ραβδί; Ἔ, μά τό ραβδί τό θέλει ὁ Θεός γιά τόν λόγο πού ἀνέφερα προηγουμένως.

   Στήν Καινή Διαθήκη· ὅποιος βαπτισθεῖ θά σωθῆ, λέει ὁ Χριστός. Ἀλλά πότε ὅμως; «Ὁ πιστεύσας καί βαπτισθείς». Προσέξτε! τό ἕνα εἶναι γιατί τό λέει ὁ Θεός· τό λέγει ὁ Χριστός. Τό ἄλλο; Ἡ ἄλλη ὄψις. Στό βάπτισμα· ὁ πιστεύσας, εἶναι ἡ πίστις, εἶναι κάτι πού ἀφορᾶ εἰς τόν ἄνθρωπο πιά. Εἰς τόν Μωυσῆ· τό θέλημα τοῦ Θεοῦ εἶναι μέ τό ραβδί νά ἀνοίξη ἡ θάλασσα. Ἡ ἀνθρωπίνη πλευρά· ὁ Μωυσῆς νά σηκώση τό ραβδί καί νά χτυπήση τή θάλασσα.

   Ἡ ἀνθρωπίνη πλευρά τώρα ἐδῶ, περί τοῦ ὁποίου τό θέμα. Κοιτάξτε: «ὅταν δέ προσπορεύη αὐτή» ὅταν θά βρεθῆτε εἰς τόν νυμφικόν θάλαμο «ἐγέρθητε ἀμφότεροι» σηκωθεῖτε καί οἱ δυό «καί βοήσατε πρός τόν ἐλεήμονα Θεόν» θά κάνετε προσευχή «καί σώσει ὑμᾶς καί ἐλεήσει». Ποιά εἶναι λοιπόν ἡ ἀνθρωπίνη τώρα πλευρά; Εἶναι ἡ προσευχή! Τρία σημεῖα βλέπομε ἐδῶ λοιπόν συναντούμενα. Ἐάν λείπη τό ἕνα δέν γίνεται τίποτα, γιατί ἔτσι τό  θέλει ὁ Θεός. Μποροῦσαν νά λείπουν δυό καί νά τό ἤθελε μόνο ὁ Θεός· ἀλλά ὁ Θεός ἐπειδή ἔτσι τό θέλει καί ἔτσι τό ἐπιθυμεῖ, συνεπῶς γιά νά γίνη κάτι, αὐτά τά τρία πρέπει νά ὑπάρχουν: πρῶτον τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, δεύτερον τό θέλημα τοῦ ἀνθρώπου καί τρίτον τό ὁρατόν σημεῖον, τό ἐξωτερικόν.

   Στό γάμο, ὁ Θεός θέλει νά παντρευτεῖτε -δυό ἄνθρωποι θέλουν νά παντρευτοῦν, ὑπάρχουν καί τά ἐξωτερικά σημεῖα- δέν θέλει ὁ εἷς ἐκ τῶν δύο συζύγων. Φέρ’ εἰπεῖν δέν θέλει ἡ γυναῖκα καί γίνεται μέ τό ζόρι ὁ γάμος· προσέξτε! μέ τό ζόρι, ὅπως πολλές φορές γίνεται ὑπό τήν ἀπειλή περιστρόφου. Πολλές φορές! Πᾶνε τόν ἄνδρα, γίνεται ἀπαγωγή ἤ τῆς γυναίκας ἀναλόγως καί ὑπό τήν ἀπειλή περιστρόφου πᾶνε καί τούς παντρεύουν. Ὁ γάμος εἶναι ἄκυρος, ἐπειδή δέν εἶναι καί τά τρία σημεῖα, εἶναι μόνον τά δυό. Εἶναι φανερό! τό βλέπει κανείς πολύ καθαρά! Ποῦ νά τά βλέπουν αὐτά οἱ προτεστάνται, οἱ ὁποῖοι δέν θέλουν καί δέν δέχονται πολλά σημεῖα. Ποῦ; 

   Ὥστε ἡ προσευχή! «Θά κάνετε προσευχή!» Παιδιά, ξέρετε τί ἦταν ἐκεῖνο πού ἔκανε τούς ἀνθρώπους -μοῦ φαίνεται σᾶς τό εἶχα πεῖ- αὐτούς ὅλους τούς μνηστῆρες, ἑπτά τόν ἀριθμόν, νά φονεύωνται ἀπό τό δαιμόνιον πού ἐμφιλοχωροῦσε εἰς τήν Σάρρα; Ὅτι ἔβλεπαν τήν γυναῖκα, τήν Σάρρα, ὡς γυναῖκα μόνον. Ἔβλεπαν μόνο παθιασμένα, ἔβλεπαν μόνο ἐρωτικά. Καί ὅταν ὁ ἄνθρωπος, οἱ σύζυγοι, βλέπουν ὁ ἕνας τόν ἄλλον μόνον ἐρωτικά, τότε ἐμφιλοχωρεῖ τό δαιμόνιον τῆς φθορᾶς. Αὐτό μή νομίσετε ὅτι ἔγινε ἅπαξ εἰς τήν Σάρρα καί τούς μνηστήρας της, ἀλλά γίνεται πάντοτε εἰς τούς ἀνθρώπους πού παντρεύονται μέ κριτήρια μόνον σαρκικά. Ἀντιθέτως, ἄν τά κριτήρια εἶναι πνευματικά, τότε παρά τίς δυσκολίες πού μποροῦν νά προκύψουν ἤ νά προκύπτουν, πάντοτε ὁ γάμος θά διασώζεται, καί ἡ ἑνότητα θά διασώζεται πάντοτε παρά τίς δυσκολίες.

   Καί τί λέγει ἐδῶ: καί τότε «σώσει ὑμᾶς καί ἐλεήσει» ο Θεός. Θά σᾶς σώση καί θά σᾶς ἐλεήση. «Μή φοβοῦ»!

   Πόσο παρήγορος αὐτός ὁ λόγος τοῦ Ἀγγέλου εἰς τόν Τωβία! «Μή φοβᾶσαι! Μή φοβᾶσαι! διότι εἶναι ἑπόμενον νά φοβῆσαι μέ ὅλα αὐτά σοῦ λέγω ὃτι κάτι κακό θά πάθης». Εἶναι ὅπως θά λέγαμε ἐδῶ πού συνήθως εἰς τόν τομέα αὐτόν γίνονται τά περισσότερα μάγια. Ναί!.. ναί! εἰς  στόν τομέα τῶν συνοικεσίων, τῶν γάμων καί τά λοιπά, καί τά λοιπά. Ἐδῶ γίνονται τά μεγάλα, τά φοβερά μάγια πού κάνουν οἱ ἄνθρωποι σάν ἐνέργειες τοῦ σατανᾶ, διότι δέν προτιμήθηκε ἕνα δικό μας πρόσωπο, προτιμήθηκε ἕνα ἄλλο. Θά πᾶμε ἐμεῖς στή νύφη ἤ στό γαμπρό νά ρίξωμε μάγια, νά κάνωμε μάγια, νά κάνωμε ἐνέργειες σατανικές καί λοιπά, καί λοιπά. Καί ναί μέν, ἕνα ποσοστό ἀπό αὐτά εἶναι ἀγυρτεῖες καί ψεύδη. Καί ἕνα ποσοστό ἐνδεχομένως εἶναι καί ἀληθῆ γιατί εἶναι ἐνέργεια τοῦ σατανᾶ. Ἀλλά παρά τίς ἐνέργειες αὐτές ὅλα μποροῦν νά μποῦν κάτω ἀπό τά πόδια τῶν νεόνυμφων, νά τά ποδοπατήσουν καί νά μήν πάθουν ἀπολύτως τίποτε, ὅταν… ὅταν ἀνάμεσά τους εἶναι ὁ Θεός, ὅταν ὁ γάμος τους εἶναι κατά Θεόν. Τότε τά μάγια δέν τούς πιάνουν! Ὅταν ὅμως τά κριτήριά τους εἶναι σαρκικά, τότε τά μάγια τούς πιάνουν. Εἶναι αὐτός ὁ δαίμων, ὁ ἀπολύων, ὁ καταστροφεύς, αὐτός πού καταστρέφει· τό δαιμόνιο τό καταστρεπτικό.

   Ἀλλά καί κάτι τό ὁποῖον εἶναι πολύ παρήγορον καί τό ὁποῖο ὁπωσδήποτε ἔχει καί σέ μᾶς πολλά μηνύματα νά μᾶς πῆ: «ὅτι» ἐξηγεῖ τώρα τό γιατί δέν πρέπει νά φοβῆσαι «ὅτι σοί αὐτή ἡτοιμασμένη ἦν ἀπό τοῦ αἰῶνος» γιατί αὐτή ἑτοιμάστηκε γιά σένα, πρίν γεννηθεῖ καί αὐτή καί ἐσύ. Ἤ καλύτερα, πρίν γίνει ὁ κόσμος, «ἀπό τοῦ αἰῶνος». Πώ! πώ! καταπληκτικό!

   Ὥστε ἡ πορεία τοῦ κόσμου εἶναι γνωστή καί καθορισμένη πρό καταβολῆς κόσμου; Ἴσως κάποια κοπέλα θά πῆ -ἀπό σᾶς!- «νά τό κισμέτ!», «νά ἡ μοίρα!», «νά ἡ τύχη!», «νά τό γραμμένο!» Ὄχι, παιδιά! Δέν ὑπάρχει τίποτε γραμμένο· οὔτε μοίρα, οὔτε κισμέτ. Τίποτα! Τίποτα, τίποτα. Ἀλλά ἐκεῖνα τά ὁποῖα μέσα στόν χρόνο –προσέξτε αὐτό τό σημεῖο εἶναι τό κλειδί- ἐκεῖνα τά ὁποῖα μέσα στόν χρόνο ἐλευθέρως ὁ ἄνθρωπος θά ἐνεργοῦσε, αὐτά γιά τόν Θεό ἤδη εἶναι γνωστά.

   Δηλαδή γιά νά τό καταλάβετε: Πῶς ἐδῶ ὁ Τωβίας ἦτο προορισμένος διά τήν Σάρρα ἀπό τοῦ αἰῶνος; Ἁπλούστατα, ἦτο γνωστή ἡ ἐνέργεια τοῦ Τωβία ὅτι θά ἐνεργοῦσε κατά πνευματικόν τρόπον ἔναντι τῆς Σάρρας καί συνεπῶς ἦτο διά αὐτόν· ὄχι γιά τούς ἑπτά πού πέθαναν.

   Νά τό καταλάβετε αὐτό μέ ἕνα ἄλλο παράδειγμα, γιά νά μήν κολλήση καμμιά κοπέλα ἐπάνω στό θέμα γραμμένο -«ἤτανε γραμμένο, λέει, ἦταν τυχερό!»- καί πάρα πολλές φορές γύρω ἀπό τό θέμα τοῦ γάμου τό λέγουν αὐτό οἱ ἄνθρωποι, «ἦταν τό τυχερό του, λέει, αὐτό!». Δέν ὑπάρχει τυχερό, δέν ὑπάρχει.

   Προσέξτε! ἦτο γραμμένο ὅτι ὁ Ἰούδας θά ἐπρόδιδε τόν Χριστόν; Βεβαίως! Τό εἶπαν οἱ προφῆται; Ναί! Εἶπε ὁ Χριστός ὅτι κατά τό γεγραμμένον θά ὁδηγηθῆ εἰς τόν θάνατον ἀπό τό βέβηλο χέρι τοῦ μαθητοῦ Tου; Ναί! Τότε ἀθῶος ὁ Ἰούδας, ἀφοῦ ἤτανε γραμμένο· τί φταίει ὁ ἄνθρωπος; Ὄργανον, θά λέγαμε, τοῦ γραμμένου· ὄργανον τῆς μοίρας. Κι ἄν ὑποτεθῆ ὅτι αὐτή τή μοίρα, τό γραμμένο τό καθοδηγεῖ ὁ Θεός, τότε ὁ Θεός ἔβαλε, θά λέγαμε, τόν Ἰούδα νά προδώση τόν Ἰησοῦν Χριστόν. Ἄπαγε τῆς βλασφημίας! Ἄπαγε! Ὁ Θεός βλέποντας τήν ἐλευθέραν προαίρεσι τοῦ ἀνθρώπου, «ἐν χρόνῳ τί θά ἔκανε», τό προλέγει. Συνεπῶς δέν εἶναι ἐδῶ γραμμένο ὅτι ὁ Τωβίας θά ἔπαιρνε τήν Σάρρα, ἀλλά ἐπειδή ὁ Τωβίας θά ἔδειχνε αὐτήν τήν συμπεριφορά, ὁ Θεός φροντίζει ὥστε νά γίνη ἡ γυναῖκα τοῦ Τωβία. Πιστεύω νά τό καταλάβατε. Προσέξατε πάρα πολύ. 

   Μάλιστα ὑπάρχει ἕνα κλασσικό χωρίον εἰς τήν πρός Ρωμαίους ἐπιστολήν, τό ὁποῖον ἐνῶ μπερδεύει, γιά ἐκείνους πού θά ἔβλεπαν ἐπιπόλαια· καί ἐπιπόλαια τό ἔχουν δεῖ μέχρι σήμερα -περίεργον γιατί;- οἱ προτεστάνται· καί πάνω ἐκεῖ μπερδεύτηκαν καί μπερδεύονται ἀκόμη. Ἓνας ὅμως πού θά τό ἔβλεπε μέ καθαρό μάτι, θά ἔβλεπε ὅτι εἶναι ὄχι μπέρδεμα, ἀλλά τό κλειδί.

   Λέγει «ὁ Θεός ἐκάλεσε οὕς προώρισε καί προώρισε οὕς προέγνω.» (Ρωμ. η΄, 30)  Τό πρῶτο εἶναι σκάλωμα, τό δεύτερο εἶναι κλειδί. Ἐκάλεσε ἐκείνους πού ἔχει προορίσει. Εἶναι -θά τό ξέρετε καί ἀπό τό σχολεῖο σας- εἶναι αὐτό πού δέχονται οἱ Προτεστάνται: ὁ ἀπόλυτος προορισμός. Ἀπόλυτος προορισμός θά πῆ: μέ καλεῖ ὁ Θεός πέρα ἀπό τή θέλησί μου, εἶναι κάτι πού ἔτσι τό κρίνει ὁ Θεός· ἐμένα νά μέ καταδικάση, τόν ἄλλον νά τόν ἀνεβάση. Ὄχι! δέν ὑπάρχει ἀπόλυτος προορισμός. Διότι ποιούς ἐκάλεσε; Ἐκείνους πού προόρισε. Μάλιστα. Ποιούς προόρισε ὅμως; «Οὕς προέγνω», ἐκείνους πού προγνώρισε. Τί θά πῆ προγνώρισε; Ἐκείνους τούς ὁποίους εἶδε τήν προαίρεσί τους πρίν γίνουν ἀκόμα. Πρίν γίνουν! Ἐγνώρισε τήν προαίρεσί τους ὅτι «ἐν ἐλευθέρῳ χρόνῳ» θά ἔκαναν αὐτό πού θά ἔκαναν καί συνεπῶς τούς προόρισε ἐπειδή ἤξερε πώς θά ἐνεργοῦσαν.

   Ἔτσι καί μέ τόν Ἰούδα. Ἐπειδή ἤξερε πώς θά ἐνεργοῦσε ὁ μαθητής ἤδη χαλκεύεται ἡ προφητεία. Πιστεύω νά τό καταλάβατε. Ἔμεινα λίγο παραπάνω σ’ αὐτό γιά νά μή λέτε αὐτό τό ἀνόητο: «εἶναι τυχερό». Ποτέ νά μήν τό πῆτε αὐτό τό πρᾶγμα «εἶναι τυχερό!». Ποτέ μά ποτέ. Νά πῆτε «ὁ Θεός τό ἐπέτρεψε», «ναί». «Παρά τήν πρόβλεψί μας», «ναί». «Τυχερό», ποτέ! Γιατί τυχερό θά πῆ νά ὑπάρχη κάτι πού εἶναι ἔξω ἀπό τήν πρόγνωσι τοῦ Θεοῦ, ἔξω ἀπό τήν γνῶσι, ἔξω ἀπό τήν κυβέρνησι τοῦ Θεοῦ. Ὁ Θεός νά φυλάξη· ὁ Θεός νά φυλάξη!

   Λοιπόν· «ὅτι σοί αὐτή ἡτοιμασμένη ἦν ἀπό τοῦ αἰῶνος καί σύ αὐτήν σώσεις.» Καί σύ, λέγει, αὐτήν θά τήν σώσης. Ἀπό τί θά τήν σώσης; Ἀπό τό δαιμόνιο πού τήν ἔπληττε· ἀπό τήν ἀπογοήτευσι πού τήν ἔπνιγε. Ἐνθυμεῖσθε, ὅταν ἐκεῖνες οἱ ὑπηρέτριές της τῆς εἶπαν: «ἔ, ἐπιτέλους εἰς τόν αἰῶνα παιδί ἀπό σένα νά μή δοῦμε. Δέν σοῦ φθάνει πού πνίγεις καί σκοτώνεις τούς ἄνδρες σου, ἄντε νά χαθῆς!» –ἀκοῦστε!- «ἄντε νά χαθῆς, καί σύ νά πνιγῆς μαζί τους· νά πεθάνης καί σύ μαζί τους». Αὐτό τῆς εἶπαν. Βαρύς λόγος! Κι ἀνέβηκε στό ὑπερῶον κι ἀπό κεῖ ἤθελε νά αὐτοκτονήση. Τό ἐνθυμεῖσθε πού τό λέγαμε; Καί τότε λέγει «γιατί νά φονευθῶ; θά λυπήσω τόν πατέρα μου καί τή μητέρα μου. Θά παρακαλέσω τό Θεό νά μέ βοηθήση». Κι ἔκανε προσευχή καί συνῆλθε.

   «Καί πορεύσεται μετά σοῦ» θά ἔρθη μαζί σου «καί ὑπολαμβάνω ὅτι σοί ἔσται ἐξ αὐτῆς παιδία» (Τωβ. 6, 18). Καί ὅτι ἀκόμα θά γεννηθοῦν σέ σένα ἀπ’ αὐτήν παιδιά· θά ἀποκτήσης καί παιδιά. Ὄχι μόνον δηλαδή θά γίνη γυναῖκα σου, ὄχι μόνον θά ζήσης, ἀλλά καί θά τεκνογονήσης. Αὐτά τοῦ λέγει ὁ Ἄγγελος, ὁ ὁποῖος βεβαίως παραμένει ὁ ἄνθρωπος ὁδηγός. Ἀλλά ὅπως σᾶς εἶπα προηγουμένως, ὅταν εἶναι θεῖο πρόσωπο, τότε διατηρεῖ πάντοτε μίαν πειθώ, ἕνα κάτι πού οἱ εὐλαβεῖς ψυχές πείθονται χωρίς ἀντιλογία.

   Ἄν κάποτε ἔχουν τήν ἀντιλογία, δέν τήν ἔχουν σάν ἀντιλογία ἐγωιστική, ἀλλά σάν ἀναζήτησι διασαφήσεως. Ὅταν ἡ Παναγία εἶπε στόν Ἄγγελο καί  «πῶς μοί ἔσται τοῦτο, ἐπεί ἄνδρα οὐ γιγνώσκω;», δέν ἦτο ἀντιλογία, ἀλλά ἦτο ἀναζήτησις διασαφήσεως. «Πῶς θά γίνη;» ἐξήγησέ μου δηλαδή, ὄχι ὅτι «πῶς εἶναι δυνατόν;» κατά τρόπον ὀρθολογιστικόν· ἀλλά «ἐξήγησέ μου, κάν’ το μου λιανά, δηλαδή διασάφησέ μου τό· τό δέχομαι, ἀλλά πῶς θά γίνη; τί θά γίνη παρακάτω;» Αὐτό ἐννοοῦσε ἡ Θεοτόκος πού εἶπε εἰς τόν Ἄγγελον.

   «Καί ὡς ἤκουσε Τωβίας ταῦτα, ἐφίλησεν αὐτήν, καί ἡ ψυχή αὐτοῦ ἐκολλήθη σφόδρα αὐτῇ.» (Τωβ. 6, 19)  Ὡραία φράσις! Ὅταν τά ἄκουσε ὅλα αὐτά ὁ Τωβίας τότε, μόνο ἀπό τήν περιγραφή, μόνο ἀπό ἐκεῖνα ὅλα τά ὁποῖα τώρα τοῦ λέει ὁ Ἀζαρίας ὁ συνοδός του, τήν ἀγάπησε τήν κοπέλα. Εἶναι αὐτή ἡ ἀγάπη πού ὑπάρχει πρίν ἀκόμη ἔλθη στό προσκήνιο τό πρόσωπον, ἀπό τά χαρακτηριστικά. Ἐκολλήθη, λέγει, ἡ ψυχή του· μέ ἄλλα λόγια σημαίνει ὅτι δημιουργήθηκε μία σφοδρή ἀγάπη πρός τήν Σάρρα, ἐνῶ ἀκόμη βεβαίως, ὅπως σᾶς εἶπα, δέν τήν ἔχει καθόλου ἰδεῖ.

   Προχωροῦν, παιδιά, καί τά λέγουν αὐτά, ὁπότε μπήκανε μέσα εἰς τήν πόλιν τῶν Ἐκβατάνων καί προχωροῦν γιά τό σπίτι τοῦ Ραγουήλ.

  Εἰσερχόμεθα τώρα εἰς τό ἕβδομον κεφάλαιον. «Καί ἦλθον εἰς τά Ἐκβάτανα καί παρεγένετο εἰς οἰκίαν Ραγουήλ, καί τότε Σάρρα δέ ὑπήντησεν αὐτοῖς καί ἐχαιρέτισεν αὐτούς καί αὐτοί αὐτήν, καί εἰσήγαγεν αὐτούς εἰς τήν οἰκίαν.»  (Τωβ. 7, 1) Ἔφτασαν εἰς τό σπίτι τοῦ Ραγουήλ, χτύπησαν τήν πόρτα καί βγῆκε ἡ Σάρρα. Κάνει ἐντύπωσι ὅτι δέν βγῆκε κάποια ὑπηρέτρια, ἀλλά βγῆκε ἡ κόρη τοῦ ζεύγους, τῆς οἰκογενείας, ἡ Σάρρα. Γιατί ἄραγε; Μήπως κατ’ οἰκονομίαν Θεοῦ; Πιθανότατα. Ἀλλά αὐτό ὅμως ἔχει καί κάποια ἄλλη τοποθέτησι. Ὅταν τήν πόρτα τήν χτυποῦν ξένοι, τότε ὁ ἰδιοκτήτης -ὅταν μάλιστα ὑποτίθεται ὅτι οἱ ξένοι αὐτοί, ὅπως τήν ἐποχή ἐκείνη ἦσαν ὁδοιπόροι πού εἶχαν ἀνάγκη φιλοξενίας- βγαίνει ὁ ἴδιος ὁ ἰδιοκτήτης. Γιά νά μή νομίσετε πώς εἶναι θέμα συμπτωματικό, θά σᾶς θυμίσω δύο ἄλλα περιστατικά, γιά νά μήν ἀναφερθῶ σέ πλῆθος ἄλλα μέσα εἰς τήν Παλαιά Διαθήκη.

   Ὅταν τρεῖς ἄνδρες φτάνουν μέχρι τό ἀντίσκηνο τοῦ Ἀβραάμ -τριακόσιοι δεκαοκτώ οἰκογενεῖς ὑπῆρχαν· ἀκούσατε! τριακόσιοι δεκαοκτώ οἰκογενεῖς· ἄνδρες, ὑπηρέται! Αὐτό τό οἰκογενεῖς, ὄχι μέ τήν ἔννοια τοῦ ὑπηρέτου, ἀλλά μέ τήν ἔννοια τοῦ ψυχογιοῦ. Εἶναι ὁ ἄνθρωπος -οἰκογενής- εἶναι ὁ ἄνθρωπος τοῦ σπιτιοῦ πιά· δέν εἶναι ὁ ὑπηρέτης, δέν εἶναι ὁ δοῦλος· εἶναι ὁ ψυχογιός. Καί εἶναι τριακόσιοι δεκαοκτώ ἄνδρες, πού ἔχουν τίς γυναῖκες τους καί τά παιδιά τους. Πρέπει νά ἦσαν παραπάνω ἀπό δύο χιλιάδες ἄνθρωποι τό σπιτικό του Ἀβραάμ- ποιός τούς προϋπήντησε αὐτούς τούς τρεῖς; οἱ ὁποῖοι ἦσαν τρεῖς Ἂγγελοι εἰς τύπον τῆς Ἁγίας Τριάδος. Ποιός τούς προϋπήντησε; Διαβάσετε τήν Ἁγία Γραφή θά ἰδῆτε, δέν ὑπῆρχε κανένας ὑπηρέτης στή μέση. Ὁ ἴδιος ὁ Ἀβραάμ, λέγει, ἐκάθητο ἔξω ἀπό τήν σκηνή του τό μεσημέρι, μήπως δῆ κάποιον περαστικόν, νά τόν φωνάξη νά τοῦ δώση νερό καί φαΐ. Ὁ ἴδιος ὁ Ἀβραάμ!

   Θέλετε νά δῆτε ἀκόμη καί ἕνα ἄλλο παράδειγμα ἐκτυπώτερον; Ὁ Λώτ· ὅταν οἱ δυό ἐκ τῶν τριῶν Ἀγγέλων ἔφθασαν εἰς τά Σόδομα. Ὁ Λώτ ἐπήγαινε κάθε ἀπόγευμα εἰς τόν πυλῶνα τῆς πόλεως καί ἐκάθητο ἐκεῖ. Τί ἔκανε ἐκεῖ; Ὅπως ξέρετε ὁ πυλώνας ἤτανε πάντοτε καί τό καφενεῖο τῶν κατοίκων τῆς πόλεως. Ἔ; Ἤτανε γνωστό. Ἐκεῖ κοντά εἰς τόν πυλῶνα ἤτανε ἡ ἀγορά, ἐκεῖ ἤτανε καί τό λεγόμενο καφενεῖο· δηλαδή ἐμαζεύοντο ἐκεῖ οἱ ἄνδρες καί συζητοῦσαν· ἡ ἀγορά. Ὅπως θά λέγαμε θά βγοῦμε στό κέντρο, στήν ἀγορά πού ἐκεῖ μαζεύονται οἱ ἄνδρες καί κουβεντιάζουν· ὄχι γυναῖκες, μόνον ἄνδρες. Γιατί ἔβγαινε ἐκεῖ ὁ Λώτ κάθε μέρα; Πήγαινε νά περάση τόν καιρό του; Ὄχι! Τό λέει σαφῶς ἡ Ἁγία Γραφή ἐκεῖ. Παρατηροῦσε μήπως μπεῖ κανένας ξένος εἰς τήν πόλι νά τόν πάρη στό σπίτι νά τόν φιλοξενήση. Ἐπειδή βεβαίως δέν ὑπῆρχαν ξενοδοχεῖα τήν ἐποχή ἐκείνη, εἶναι γνωστό -ὄχι στήν ἐποχή πού ἤδη μιλᾶμε, βρισκόμαστε στό 2000 περίπου π.Χ- ἀλλά διότι οἱ κάτοικοι τῆς πόλεως ἦσαν τόσο πονηροί ἄνθρωποι καί ἀφιλόξενοι, ὥστε ὁ Λώτ ἔκανε αὐτό τό ἔργον τῆς φιλοξενίας. Καί ἐκάθητο ἐκεῖ καί περίμενε: «ποιός ξένος θά μπῆ;» Καί μόλις εἶδε τούς δυό Ἀγγέλους -δέν τούς ἐγνώρισε ὡς Ἀγγέλους φυσικά, ὅπως καί ὁ Τωβίας δέν γνωρίζει τόν Ραφαήλ- καί τούς λέγει: «ἐλᾶτε στό σπίτι μου. Ἄν βρήκατε χάρι, λέγει, εἰς τό σπίτι τοῦ δούλου σας, ἐλᾶτε στό σπίτι μου νά φᾶτε καί νά κοιμηθῆτε καί αὔριο πάτε στή δουλειά σας». «Ὄχι! ὄχι!» εἶπαν ἐκεῖνοι. «Θά μείνωμε ἐδῶ εἰς τήν πλατεία». «Σᾶς παρακαλῶ, δέν θά μείνετε -τούς ἐβίασε κιόλας- δέν θά μείνετε, θά ρθῆτε εἰς τό σπίτι μου».

   Αὐτό παρακαλῶ, τώρα συμβαίνει καί εἰς τό σπίτι τοῦ Ραγουήλ. Κατεβαίνει ἡ Σάρρα νά ὑποδεχθῆ ἐκείνους πού χτυπᾶνε τήν πόρτα καί πού εἶναι -ποιός ξέρει;- περαστικοί ἄνθρωποι, κουρασμένοι, ὁδοιπόροι, καί νά τύχουν τῆς ἰδιαιτέρας φιλοξενίας καί φροντίδος. Τό ἀκοῦτε παρακαλῶ; Τό ἀκοῦτε ἐσεῖς οἱ κοπέλες; πῶς πρέπει εἰς τό σπίτι μέσα νά φροντίζετε διά τούς ἐπισκέπτας, διά τούς ξένους καί τά λοιπά; Τό ἀκοῦτε;

   Καί ἐδῶ τώρα βλέπομε ὅτι τούς ἐχαιρέτησε -τούς ἐχαιρέτησε- καί αὐτοί αὐτήν, καί τούς ἔβαλε εἰς τό σπίτι· τούς ἐχαιρέτησε. Εἶναι ὅλο θά λέγαμε, -ἄς μοῦ ἐπιτραπεῖ νά πῶ τή λέξι αὐτή, τήν ἔκφρασι αὐτή- ὅλο τό savoir vivre, δηλαδή ὅλος ἐκεῖνος ὁ ὁρμαθός τῆς καλῆς συμπεριφορᾶς· ἔτσι; Ὅλη ἡ εὐγένεια. Πράγματι μή νομίσετε -ἕνας ἀπό τούς δικούς μας στό μοναστήρι ἀναγκάστηκε νά τυπώση, τώρα θά τό τυπώνη, τοῦ ἄφησα τόν πολύγραφο, τό τυπώνει ἕνα τευχίδιο γιά τά παιδιά τοῦ κατηχητικοῦ σχολείου στό Στόμιο μέ μερικές συμβουλές καλῆς συμπεριφορᾶς- δέν ἔχουν οἱ ἄνθρωποι καλή συμπεριφορά. Δέν ἔχουν, παιδιά. Εἶναι φοβερό πρᾶγμα· φοβερό! Καί λυποῦμαι πού θά τό πῶ, ὀφείλεται εἰς τούς γονεῖς κατά πρῶτον καί κύριον λόγον. Βλέπετε πάω στό 303 Π.Ε.Β -χωρίς νά θέλω νά δυσφημίσω κανέναν ἄνθρωπο, λέω ἁπλῶς πραγματικότητες- ἔχουν κάτι μεγάλες πολυθρόνες ἐκεῖ μπροστά καί βλέπετε κάθονται τά παιδιά… πῶς νά σᾶς πῶ; Οὔτε σέβονται ὅτι γίνεται μάθημα, οὔτε ὅτι εἶναι ἕνας ἱερεύς καί τούς ὁμιλεῖ. Τίποτα. Ἁπλωμένα τά πόδια ἔτσι! -Κύριε ἐλέησον!- Δηλαδή οὔτε εἰς τό καφενεῖο δέν θά ἐκάθηντο ἔτσι οἱ ἄνθρωποι. Φοβερό πρᾶγμα! Παιδιά, τό θέμα τῆς εὐγενείας εἶναι πολύ μεγάλο πρᾶγμα· δείχνει πολιτισμένον ἄνθρωπο, εὐγενῆ ψυχή. Ὡραῖο πρᾶγμα! 

   Καί προσέξτε, βεβαίως εἶναι προνόμιο τῆς Ἁγίας Γραφῆς νά κάνη τούς ἀνθρώπους εὐγενεῖς, ἀλλά θά ἔλεγα, θά τολμοῦσα νά πῶ, ὅτι στό κάτω κάτω τῆς γραφῆς ἡ εὐγένεια ἀπορρέει ἀπό τό κατ’ εἰκόνα τοῦ ἀνθρώπου· ἀπό τό κατ’ εἰκόνα τοῦ ἀνθρώπου! Ὁ ἄνθρωπος εἶναι δημιούργημα τοῦ Θεοῦ; Εἶναι κατ’ εἰκόνα Θεοῦ πλασμένος; Γι’ αὐτό καί ἐκτός Εὐαγγελίου ἡ εὐγένεια ἔχει καλλιεργηθεῖ· τήν συναντοῦμε καί στούς ἀρχαίους λαούς τήν εὐγένεια πού δέν ἔχουν γνωρίσει Εὐαγγέλιον. Γιατί; Θά τό ξαναπῶ ἄλλη μία φορά: Ἀπορρέει ἀπό αὐτό τό κατ’ εἰκόνα· ὅσο ἐφθαρμένο καί νά εἶναι αὐτό τό κατ’ εἰκόνα στόν ἄνθρωπο, ἀπό κεῖ ἀπορρέει. Φυσικά βελτιοῦται μέ τό Εὐαγγέλιον. Ἔτσι ἕνας ἀγενής ἄνθρωπος, χονδροκομμένος ἄνθρωπος, ὄχι μόνον ἀποδεικνύει ὅτι δέν ἔχει καμμία σχέσι μέ τό Εὐαγγέλιο, ἀλλά ὅτι καί τό κατ’ εἰκόνα μέσα του εὑρίσκεται σέ ἄθλια κατάστασι. Ἄς τό προσέξωμε λοιπόν παιδιά αὐτό, ἔ;     

  Τούς ἐχαιρέτησε εὐγενῶς, τούς εἰσήγαγε εἰς τό σπίτι. Καί τότε βεβαίως ἦρθε καί ὁ ἰδιοκτήτης, ὁ νοικοκύρης, ὁ πατέρας· ἦρθε καί ἡ μητέρα. «Καί εἶπε Ραγουήλ Ἔδνα τῇ γυναικί αὐτοῦ». Ὅταν κάθισαν στό σαλόνι, λέγει ὁ Ραγουήλ -ὅταν ἐκεῖ μιλοῦν μέ τούς δύο ἐπισκέπτας ὁδοιπόρους- λέει στή γυναῖκα του γιά μία στιγμή, τήν Ἔδνα: «ὡς ὅμοιος ὁ νεανίσκος Τωβίτ τῷ ἀνιψιῷ μου;» (Τωβ. 7, 2) Γιά κοιτάξτε αὐτό τό παιδί, δέν μοιάζει μέ τόν ξάδελφό μου τόν Τωβίτ; -ἀνεψιός ἐδῶ θά πῆ ξάδερφος- Δέν μοιάζει αὐτό τό παιδί μέ τόν ξάδελφό μου τόν Τωβίτ; Πῶς τά οἰκονομεῖ ὁ Θεός; Καί τότε τούς ἠρώτησε ὁ Ραγουήλ: «Ἀδελφοί, ἀπό πού εἴσαστε;» Καί ἐκεῖνοι τοῦ ἀπήντησαν: «εἴμεθα ἀπό τήν φυλή τοῦ Νεφθαλείμ, ἀπό τούς αἰχμαλώτους πού τούς πῆραν οἱ Ἀσσύριοι καί εἴμεθα εἰς τήν Νινευή, ἀπό κεῖ ἐρχόμεθα ἀπό τήν Νινευή». «Ἀπό τήν Νινευή λοιπόν εἴσαστε, ἔ; Ἀπό τήν φυλή τοῦ Νεφθαλείμ;» -ἀπό τήν ὁποία κατήγετο καί ὁ Ραγουήλ-. «Δέν μοῦ λέτε, ξέρετε κάποιον Τωβίτ πού εἶναι ἀπό τήν φυλή τοῦ Νεφθαλείμ;» Τοῦ ἀπαντοῦν: «τόν ξέρομε…» «Εἶναι καλά; Ὑγιαίνει;» Θά σᾶς τά διαβάσω στό κείμενον: «Γιγνώσκετε Τωβίτ τόν ἀδελφόν ἡμῶν; Οἱ δέ εἶπον, γινώσκομεν. Καί εἶπεν αὐτοῖς. Ὑγιαίνει;» (Τωβ. 7, 4) Τί ὡραῖος διάλογος! Τί ὡραῖος, ἔ; Τόν γνωρίζετε; Τόν ξέρομε. Εἶναι καλά; Ἔχει ὑγεία; «οἱ δέ εἶπον. Καί ζῆ καί ὑγιαίνει». Βεβαίως, καί ζεῖ καί εἶναι καί καλά.

  Καί τότε λέγει ὁ Τωβίας: «εἶναι ὁ πατέρας μου!» «πατήρ μου ἐστί» (Τωβ. 7, 5) Εἶναι ὁ πατέρας μου ὁ Τωβίτ. «Καί ἀνεπήδησεν Ραγουήλ καί κατεφίλησεν αὐτόν καί ἔκλαυσε» (Τωβ. 7, 6) Μόλις ἄκουσε ὅτι εἶναι μπροστά του ὁ γιός τοῦ Τωβίτ, τοῦ ἐξαδέλφου του -αὐτό τό χαριτωμένο ρῆμα!- ἀνεπήδησε, πετάχτηκε ἀπό τήν καρέκλα του, ἀγκάλιασε τό παιδί καί ἄρχισε νά τόν φιλᾶ. Μία πραγματικά ὡραία σκηνή, συγκινητική, πού δείχνει τήν ἀγάπη τῶν συγγενῶν. Ναί! -ὅταν οἱ συγγενεῖς πολλές φορές γίνονται ἀπό πέντε χωριά!… «γιατί δέν μέ κάλεσες στό γάμο τῆς κόρης…», «διότι δέν μέ ἐκάλεσες σέ ἐκεῖνο τό τραπέζι…», «σέ ἐκείνη τή γιορτή», «γιατί ἔτσι μοῦ μίλησε…» καί γίνονται ἀπό πέντε χωριά!- Βλέπετε αὐτή τήν ἀγάπη τῶν συγγενῶν; Τί χαριτωμένο πρᾶγμα!

   Πραγματικά εἶναι ὑπέροχο νά ὑπάρχη αὐτή ἡ ἀγάπη! Καί βλέπει κανείς ὅτι εἶναι εἰλικρινής. Αὐτό τό «κατεφίλησεν» -καταφιλῶ- πού σημαίνει φιλῶ κατά κράτος. Μόνον αὐτό; «Καί ἔκλαυσε». Ἔκλαψε ὁ Ραγουήλ ἀπό τήν χαρά του. Εἶναι τό κλάμα τῆς συγκινήσεως, ὅτι μπροστά του εἶχε τό παιδί τοῦ ἐξαδέρφου του τοῦ Τωβίτ. Καί τόν εὐλόγησε. Καί τοῦ λέγει: ὥστε παιδί μου, ἐσύ εἶσαι ὁ γιός «ὁ τοῦ καλοῦ καί ἀγαθοῦ ἀνθρώπου»; Ἐσύ εἶσαι τό παιδί ἐκείνου τοῦ καλοῦ καί ἀγαθοῦ ἀνθρώπου; Τί ὡραῖο πρᾶγμα ἡ φήμη ἔ; ἡ ἀρχοντιά!

   Εἴχαμε φιλοξενήσει πρό ὀλίγου καιροῦ τόν π. Παΐσιο καί μιλοῦσε γι’ αὐτήν τήν ἀρχοντιά πού ὑπάρχει στούς ἀνθρώπους, τούς ἀληθινά πνευματικούς καί τούς ἔχοντας μέσα τους πνεῦμα Θεοῦ. Ξέρετε δέν κάνει ἄρχοντα τόν ἄνθρωπο τό χρῆμα. Ἐκεῖ βλέπετε -ὅπως τό χαρακτήρισε- «γυφτιά». Χτυπᾶς μιά πόρτα, δέν σοῦ λένε πεινᾶς; διψᾶς; εἶσαι κουρασμένος; Γυφτιά! Ἐνῶ ποιά εἶναι ἡ ἀρχοντιά; Ἡ ἀρχοντιά εἶναι νά κατανοήσης τόν ἄλλον ἄνθρωπο· αὐτή εἶναι ἡ ἀρχοντιά. Νά, αὐτή ἡ φιλοτιμία! Ἐμεῖς οἱ Ἕλληνες εἴχαμε, καί ἀκόμη διατηροῦνται χνάρια -καί εἴθε ὁ Θεός νά δώση νά μή τά χάσωμε αὐτά τά χνάρια- αὐτή τήν ἀρχοντιά πού μᾶς τήν ἔχει κληροδοτήσει ἡ πίστις μας στόν Ἰησοῦν Χριστόν. Βέβαια τήν εἴχαμε καί πρίν γνωρίσωμε τόν Χριστόν ἐμεῖς οἱ Ἕλληνες· τήν εἴχαμε, ἀλλά ἁπλῶς τό Εὐαγγέλιον ἐξαγίασε αὐτήν τήν ἀρχοντιά μας, τήν πνευματοποίησε.

   «Καί ἀκούσας ὅτι Τωβίτ ἀπώλεσε τούς ὀφθαλμούς ἑαυτοῦ, ἐλυπήθη καί ἔκλαυσε». (Τωβ. 7,7) Τότε διηγήθηκε -βέβαια λεπτομερέστερα διότι ἡ πρώτη περιγραφή ἦτο πολλή γενική- τότε διηγήθηκε ὁ Τωβίας ὅτι ὁ πατέρας του εἶχε τυφλωθεῖ. Καί ἅμα ἄκουσε ὁ Ραγουήλ ὅτι ὁ Τωβίτ εἶχε τυφλωθεῖ, ἔφθασε ἀπό τήν λύπη του νά κλάψη.

   Ἀλλά «καί Ἔδνα ἡ γυνή αὐτοῦ καί ἡ Σάρρα ἡ θυγάτηρ αὐτοῦ ἔκλαυσαν καί ὑπεδέξαντο αὐτούς προθύμως». (Τωβ. 7, 8) Ὅταν ἄκουσαν τά καθέκαστα ἔκλαψαν κι αὐτές. Δηλαδή ἔκλαψαν ὅλοι τους γιά τό πάθημα αὐτό τοῦ Τωβίτ.   

   Ὅμως ἡ ὑποδοχή τους ἦταν λαμπρή· ἤτανε πραγματικά λαμπρή! Καί τότε ὁ Ραγουήλ δίνει ἐντολή, ἔσφαξαν ἕνα καλό κριάρι καί ἔβαλαν «ὄψα πλείονα»· ἔβαλαν ἀρκετά φαγητά ἐπάνω στό τραπέζι. Ἀφοῦ τό τραπέζι στρώθηκε, τότε νεύει ὁ Τωβίας εἰς τό Ραφαήλ -τόν Ἀζαρία τόν ὁδηγόν- τοῦ λέγει: «τί λέγαμε εἰς τόν δρόμον;» «Ναί, λέγει, ναί, θά μιλήσω». «Πές, ὅ,τι ἔχομε νά ποῦμε, νά τό ποῦμε τώρα».

   Ἀλλά αὐτά θά τά ποῦμε τήν ἐρχομένη Κυριακή.


11η ομιλία στο βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης « Τωβίτ ».

►Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
"Τωβίτ. (Ὁμιλίες βασισμένες στό βιβλίο τῆς Π. Διαθήκης Τωβίτ).

" εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/palaia-diauhkh/vivlion-tovit
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40oED0GDYsRHnrDdY5_m61pt

Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Καραμίντζα.

Ψηφιοποίηση και επιμέλεια κειμένου δια χειρός του αξιοτίμου κ. Γεωργίου Μαλούση.

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.