Μαρτυρικές Ἀναβάσεις. (β΄ ἔκδοσις)

†. Στη σημερινή ευαγγελική περικοπή, αγαπητοί μου, ο ευαγγελιστής Μάρκος μάς διηγείται: «Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ παραλαμβάνει ὁ Ἰησοῦς τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ καί ἤρξατο αὐτοῖς λέγειν τὰ μέλλοντα αὐτῷ συμβαίνειν· ὅτι ἰδοὺ ἀναβαίνομεν εἰς ῾Ιεροσόλυμα καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου παραδοθήσεται τοῖς ἀρχιερεῦσι καὶ γραμματεῦσι, καὶ κατακρινοῦσιν αὐτὸν θανάτῳ καὶ παραδώσουσιν αὐτὸν τοῖς ἔθνεσι καὶ ἐμπαίξουσιν αὐτῷ καὶ μαστιγώσουσιν αὐτὸν καὶ ἐμπτύσουσιν αὐτῷ καὶ ἀποκτενοῦσιν αὐτόν, καὶ τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ ἀναστήσεται».

   Καθώς ο Κύριος διηγείται, αγαπητοί μου, τα μέλλοντα να συμβούν, ανερχόμενος εις τα Ιεροσόλυμα, παθαίνομε ό,τι έπαθαν και οι μαθηταί. Μας διηγείται πάλι ο Μάρκος ότι «῏Ησαν ἐν τῇ ὁδῷ ἀναβαίνοντες εἰς ῾Ιεροσόλυμα· καὶ ἦν προάγων αὐτοὺς ὁ ᾿Ιησοῦς, καὶ ἐθαμβοῦντο καὶ ἀκολουθοῦντες ἐφοβοῦντο». Δηλαδή, «ενώ ήσαν αναβαίνοντες εις τα Ιεροσόλυμα, ο Κύριος Ιησούς προπορευόταν και οι μαθηταί ακολουθούσαν σε κάποια απόσταση· και ἐθαμβοῦντο, δηλαδή έμενον έκπληκτοι και πώς είχε ο Κύριος τόσο θάρρος και δεν εφοβείτο».

   Εξάλλου, είχε προηγηθεί ένα μικρό επεισόδιο μεταξύ του Κυρίου και του Αποστόλου Πέτρου, που του είπε ο Απόστολος Πέτρος: «Κύριε, ἵλεώς σοι, πού πηγαίνεις; Πηγαίνεις στα Ιεροσόλυμα; Εσύ δεν μας είπες ότι θα σε υποβάλουν σε μαρτύρια και σε θάνατο οι άρχοντές μας; Πού πηγαίνεις;». Και του είπε ο Κύριος: «Ὕπαγε ὀπίσω μου, σατανᾶ». Γιατί; Διότι δια του στόματος του Πέτρου εμπόδιζε ο σατανάς την άνοδο του Ιησού εις τα Ιεροσόλυμα δια να μη σταυρωθεί και έτσι να μη σωθούν οι άνθρωποι. Έτσι, λοιπόν, οι μαθηταί τώρα εθαμβούντο. Έμεναν έκπληκτοι δια την αφοβίαν του Κυρίου. Οι ίδιοι, όμως, εφοβούντο. «Καὶ ἀκολουθοῦντες», λέει ο Ευαγγελιστής, ἐφοβοῦντο». Δηλαδή ο θαυμασμός. Πώς; Τόσο θάρρος…! Ήταν μία ανάβασις του Κυρίου, που προκαλούσε σε Εκείνον, τον Ιησούν, το θάρρος, στους μαθητάς τον φόβον. Και το απέδειξαν μέχρι και την ημέρα της Αναστάσεως αυτό οι μαθηταί για τον εαυτό τους, πόσο εφοβούντο.

   Αλλ’ εκείνη η ανάβασις που ήταν τοπική… ανήρχοντο. Είδατε, τα Ιεροσόλυμα ήσαν ψηλότερα από τον χώρο που ευρίσκοντο. Ενώ ήταν τοπική, γι'αυτό λέει «ἀναβαίνομεν εἰς Ἱεροσόλυμα», έμελλε να γίνει αυτή η ανάβασις τροπική. Ασφαλώς, ήταν μία ανάβασις μαρτυρική. Αλλ’ ακριβώς γι’ αυτήν την «ανάβαση», -τώρα την λέξη «ανάβαση» θα την έβαζα εντός εισαγωγικών -ήλθε από τους ουρανούς. Ακριβώς γι'αυτό. Ήλθε από τους ουρανούς, για να επιτελέσει την ανάβαση στα Ιεροσόλυμα, δηλαδή την θυσίαν, και πάλι να ανέλθει εις τους ουρανούς.

   Πράγματι, ο Κύριος Ιησούς, ο Θεός και Λόγος του Θεού, κατέρχεται από τους ουρανούς, γίνεται άνθρωπος, αναβαίνει στα Ιεροσόλυμα, για να θυσιαστεί υπέρ των ανθρώπων, και δια του θανάτου, δια του σταυρικού δη θανάτου και της Αναστάσεως και της Αναλήψεως, να ανέλθει πάλι εις τους ουρανούς, αφού θα είχε επιτελέσει το λυτρωτικόν Του έργον.

   Όταν κάποτε, μετά τον χορτασμόν των πεντακισχιλίων, αρκετοί από τον ευρύ κύκλο των μαθητών, ηγανάκτησαν που άκουσαν ότι έπρεπε να φάγουν το σώμα Του και να πιουν το αίμα Του. Είπαν μάλιστα: «Τὶς δύναται αὐτοῦ ἀκούειν;». Τότε ο Κύριος τούς απεκάλυψε το εξής: «Τοῦτο ὑμᾶς σκανδαλίζει; (: Αυτό σας σκανδαλίζει; Που σας είπα: ‘’Εάν δεν φάτε το Σώμα του Υιού του ανθρώπου και δεν πιείτε το Αίμα Του, δεν θα έχετε την αιώνιον ζωήν;’’). Ἐὰν οὖν θεωρῆτε τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου ἀναβαίνοντα ὅπου ἦν τὸ πρότερον; (:Εάν θα βλέπατε τον Υιόν του ανθρώπου να ανεβαίνει εκεί που ήταν πρώτα;)». Και το είδαν. Την ημέρα της Αναλήψεως. «Καὶ βλεπόντων αὐτῶν ἐπήρθη ἀπ’ αὐτῶν». «Κι ενώ έβλεπαν, ‘’ἐπήρθη’’, σηκώθηκε και ανήλθε στους ουρανούς». Βραδέως. Για να τυπώσουν την εικόνα. Και να πάρουν και την βεβαίωση από δύο αγγέλους, ότι κατά τον ίδιο τρόπο ο Κύριος θα ξαναέλθει εις τον κόσμον αυτόν, δια να κρίνει τον κόσμον. Και τότε όπως ο ίδιος ο Χριστός είπε: «Θα ξανάρθω και θα σας παραλάβω μαζί μου και τότε θα ανέλθομε στον ουρανόν». Και όπως λέει ο Απόστολος Παύλος: «Καὶ τότε πάντοτε σὺν Κυρίῳ ἐσόμεθα». «Και θα είμεθα πάντοτε μαζί με τον Κύριο».

   Και μετά την Ανάστασή Του είπε -μάλιστα το είπε πρώτα εις τις μαθήτριες: «Ἀναβαίνω πρὸς τὸν Πατέρα μου καὶ Πατέρα ὑμῶν» κ.λπ. «Ἀναβαίνω».

   Τέλος, μετά την Ανάληψή Του εις τους ουρανούς, σημειώνει ο Λουκάς ότι ο Κύριος ανέβη και άγγελοι υμνούσαν την άνοδόν Του. Θα μου πείτε, αυτό δεν το γράφει ο Ευαγγελιστής. Ναι. Αλλά λέγεται προφητικά και ενδεικτικότατα από έναν ειδικόν ψαλμόν. Ανερχόμενος ο Κύριος, λέγουν μεταξύ των οι άγγελοι: «Ποιος είναι Αυτός που έρχεται; Που ανεβαίνει; Ο Κύριος της δόξης!». Διότι ήταν πρωτόγνωρο, πρωτοφανές, να βλέπουν άνθρωπον, διότι με την ανθρωπίνη Του φύση ο Κύριος ανέβηκε, να ανέρχεται εις τους ουρανούς. «Άνθρωπος; Ανθρωπίνη φύσις εις τους ουρανούς;». Εμάς πόσο μας κατέπληξε, όταν άνθρωποι, επίγειοι, μπήκαν σε ένα σκάφος κι άρχισαν να περιφέρονται εις τους αιθέρες… Κι αυτή η άνοδος του ανθρώπου με τα διαστημόπλοια κ.λπ. είναι τίποτα. Είναι τίποτα... Είναι ένα πήδημα, τολμηρόν βέβαια, ωστόσο ένα πήδημα στην παραπάνω γειτονιά μας. Ο Κύριος, όμως, ανήλθε εις αυτούς τους ουρανούς. Έξω από το σύμπαν. Και… βρείτε την άκρια του σύμπαντος… Δηλαδή, τι βλέπομε εδώ; Ο Κύριος Ιησούς να κατέρχεται και να ανέρχεται. Να κατέρχεται εις την Γη και να ανέρχεται εις τον ουρανόν. Αφού, βεβαίως, πρώτα ανήλθε εις τα Ιεροσόλυμα. Και μάλιστα είπε: «Ἰδοὺ ἀναβαίνομεν». Όχι «ἀναβαίνω». «Ἀναβαίνομεν». Αυτό έχει πάρα πολλή σημασία.

   Αυτή, ωστόσο, την διαδρομή της αναβάσεως του Χριστού στα Ιεροσόλυμα και μετά ταύτα τις λοιπές αναβάσεις, οφείλει κάθε πιστός να τις ακολουθήσει. Μόνο μία ανάβασις ανήκει στην θέληση του ανθρώπου. Οι άλλες, όχι στην θέλησή του. Και αυτό τι είναι; Όταν γίνει συναναβάτης του Χριστού εις το Πάθος. Να πάρει κανείς την απόφαση να ζήσει τον Σταυρόν του Χριστού. Να ανέβει εις τον Γολγοθά του. Το είπε σαφώς ο Χριστός: «Όποιος θέλει να με ακολουθήσει, τότε να σηκώσει τον σταυρό του και να με ακολουθήσει».

 

   Οι άλλες οι αναβάσεις δεν είναι θεληματικές μας. Δεν ανήκουν στην θέλησή μας. Θέλετε να το δείτε; Λέει ο Απόστολος Παύλος στους Θεσσαλονικείς: Ότι «τότε εμείς- Πότε; Κατά την Δευτέραν του Χριστού Παρουσία- θα μας παραλάβει ο Κύριος υπό νεφέλην και θα ανέλθομε εις τους ουρανούς». Θα μας παραλάβει, λοιπόν, Εκείνος. Θέλομε δεν θέλομε -εννοείται θέλομε- διότι θα παρθούμε, θα ανυψωθούμε εις την Βασιλείαν του Θεού. Αλλά εκεί θα μας πάρει Εκείνος. Τώρα οφείλομε εμείς να ανεβούμε στα «Ἱεροσόλυμα» - τη λέξη «Ιεροσόλυμα» την βάζω εντός εισαγωγικών. Να περάσομε δηλαδή, από την τοπικότητα στην τροπικότητα.

   Αλλά γιατί ο Κύριος θέλει συναναβάτας εμάς, τότε τους μαθητάς Του και τους όποιους μαθητάς Του εις το Πάθος Του; Διότι γενόμενος άνθρωπος, γίνεται αρχηγός της σωτηρίας μας. Και πρέπει έτσι να μετέλθομε κι εμείς τα στάδια εκείνα που μετήλθεν Εκείνος. Λέγει ο Παύλος: «Ἢ ἀγνοεῖτε ὅτι ὅσοι ἐβαπτίσθημεν εἰς Χριστὸν Ἰησοῦν, εἰς τὸν θάνατον Αὐτοῦ ἐβαπτίσθημεν; Συνετάφημεν οὖν αὐτῷ διὰ τοῦ Βαπτίσματος εἰς τὸν θάνατον». Κοιτάξτε. Βαπτισθήκαμε και βαπτισθήκαμε στον θάνατο του Χριστού. Και συνταφήκαμε, μπήκαμε κι εμείς εις τον τάφον. Το νερό της κολυμβήθρας έχει πολλές σημασίες. Εδώ έχει τη σημασία της γης. Και όταν γίνεται η τριπλή κατάδυσις και ο βαπτιζόμενος είναι υπό το νερό, υπό το ύδωρ, δηλοί συμβολικά τον τάφον. Η κολυμβήθρα, λοιπόν, γίνεται ο τάφος του πιστού. Ο τάφος του Χριστού, που τώρα γίνεται και ο τάφος του πιστού. «Συνετάφημεν οὖν αὐτῷ διὰ τοῦ βαπτίσματος εἰς τὸν θάνατον, ἵνα ὥσπερ ἠγέρθη Χριστὸς ἐκ νεκρῶν διὰ τῆς δόξης τοῦ Πατρός, οὕτω καὶ ἡμεῖς ἐν καινότητι ζωῆς περιπατήσωμεν. Εἰ γὰρ σύμφυτοι γεγόναμεν τῷ ὁμοιώματι τοῦ θανάτου Αὐτοῦ -Είδατε; Ομοίωμα θανάτου. Η κολυμβήθρα δεν είναι θάνατος. Είναι ομοίωμα θανάτου. Είναι σύμβολον δηλαδή. Αλλά γινήκαμε όμως με το σύμβολον, σύμφυτοι. Αυτό το «σύμφυτοι» έχει πάρα πολλή σημασία. Σύμφυτος-, ἀλλὰ καὶ τῆς ἀναστάσεως ἐσόμεθα (:θα είμεθα σύμφυτοι και της αναστάσεως. Θα έχομε φυτευθεί σ’ αυτήν την ύπαρξή Του. Θα έχομε εμβολιαστεί σε αυτήν την ύπαρξή Του. Γιατί αποτελούμε μέλη Του. Όχι συμβολικά, αλλά οργανικά μέλη Του). Εἰ δὲ ἀπεθάνομεν σὺν Χριστῷ, πιστεύομεν ὅτι καὶ συζήσομεν αὐτῷ». Λέγει στους Ρωμαίους: «Εάν πιστεύομε ότι πεθάναμε μαζί με τον Χριστό, πιστεύομε ότι και θα ζήσομε μαζί με τον Χριστό».

   Πρέπει να σας πω ότι όλα τα γεγονότα που συνιστούν τον ανθρώπινον βίον του Χριστού, από την Ενανθρώπηση μέχρι την Ανάληψη, αυτά όλα τα γεγονότα –προσέξτε, γεγονότα- να το ξαναπώ;- γεγονότα, Ιστορία, γεγονότα, δεν κάνουν τίποτε άλλο παρά να συνιστούν την πορεία του πιστού· την οποία πορεία βαδίζει ο πιστός στην παρούσα ζωή, αρχηγός δε είναι ο Χριστός. Εκείνος ανοίγει τον δρόμο.Έτσι, αν ανεβώ στα «Ιεροσόλυμα», πεθάνω, αίροντας τον σταυρό μου, πιστεύοντας εις τον Ιησούν Χριστόν, θα αναστηθώ εις ζωήν αιώνιον. Γιατί δεν θα μπορούσε να αναστηθεί το σώμα μου, εάν ο Χριστός δεν είχε αναστηθεί. Και, όπως λέει ο άγιος Νικόλαος ο Καβάσιλας, αυτά που εργάστηκε ο Χριστός, τα γεγονότα Του, γι'αυτό ο Χριστιανισμός δεν είναι, όπως λέει ο Απόστολος Πέτρος «σεσοφισμένοι μῦθοι», «επινοημένα παραμύθια», τότε, ακολουθούμε, όπως λέγει ο άγιος Νικόλαος ο Θεσσαλονίκης ο Καβάσιλας ότι είναι τα «ποιητικά τῆς σωτηρίας μας».

   Ρίξτε μια ματιά στη Θεία Λειτουργία για να το καταλάβετε αυτό. Πέστε μου, σε ποιο σημείο της Θείας Λειτουργίας αναφέρονται τα θαύματα του Χριστού; Πουθενά. Η παρατήρηση δεν είναι δική μου. Είναι του αγίου Νικολάου του Καβάσιλα. Αλλά τι αναφέρονται; Όλα εκείνα που συνιστούν τα γεγονότα της ζωής της επιγείου του Χριστού, διότι αυτά είναι τα «ποιητικά»- από το ρήμα «ποιῶ» - «τῆς σωτηρίας μας». Αν έκανε θαύματα ο Χριστός, έδωσε μίαν πίστωσιν του Εαυτού Του, ανέστησε νεκρούς κ.τ.λ., για μένα αυτά δεν έχουν σημασία, παρά έχουν σημασία αυτή αύτη η Ενανθρώπησις, αυτός ούτος ο θάνατος επί του Σταυρού, αυτή αύτη η Ανάστασις, αυτή αύτη η Ανάληψις. Αυτά είναι τα «ποιητικά τῆς σωτηρίας» μου. Πότε θα έφθανα στον ουρανό; Θα μπορούσα ποτέ να φθάσω εγώ; Ανθρωπίνη φύσις; Πού; Και όμως, επειδή ο Χριστός κατέβηκε και ανέβηκε, κι εγώ θα ανέβω. Εγώ ο άνθρωπος, θα ανέβω στους ουρανούς. Είναι καταπληκτικά πράγματα. Δεν πειράζει αν κάνω επαναλήψεις. Θυμάμαι ότι το είπα. Αυτά όλα δεν είναι «σεσοφισμένοι μῦθοι», δεν είναι παραμύθια που τα επινοούν, όπως στα ποικίλα θρησκεύματα που υπάρχουνε, τα λεγόμενα «φυσικά θρησκεύματα». Και είναι αποτελέσματα μιας επινοήσεως αυτών των ιδρυτών των θρησκειών. Είναι γεγονότα. Γεγονότα. Χειροπιαστά. Ο Χριστιανισμός είναι γεγονότα.

   Απέθανε ο Χριστός; Κι εμείς. Ανέστη ο Χριστός; Κι εμείς. Ανελήφθη ο Χριστός; Κι εμείς. Εισήλθε ο Χριστός στον ουρανόν; Κι εμείς. Ό,τι ο Χριστός και εμείς. Εδώ βρίσκεται το μυστήριον και το βάθος της σωτηρίας μας. Ευτυχής εκείνος που το έχει καταλάβει αυτό.

   Αγαπητοί, κι αυτό γίνεται, αλήθεια, πότε; Μέσα στην καθημερινότητα. Ο Χριστός είπε, στο κατά Λουκάν Ευαγγέλιον είναι, που προσθέτει κάτι που δεν το βάζουν οι άλλοι Ευαγγελισταί: «Εκείνος που θα σηκώσει τον καθ’ ἡμέραν σταυρόν». Άλλοι Ευαγγελισταί λέγουν: «Τον σταυρόν του». Αυτό δεν είναι εφάπαξ, δεν είναι μία φορά. Ο Λουκάς μας το αποκαλύπτει αυτό: «Τὸν καθ’ ἡμέραν σταυρόν». Και ποιος είναι ὁ «καθ’ ἡμέραν σταυρός;». Ό,τι μπορεί κανείς να περνά δύσκολα, στην παρούσα ζωή, αν αυτή η δυσκολία προέρχεται γιατί πιστεύει στον Ιησούν Χριστόν. Αλλά είναι και οι άλλες περιπέτειες της ζωής, οι άλλες περιπέτειες. Είμαι στο καροτσάκι του πόνου, δεν ξέρω πού βρίσκομαι, δεν έχω να φάω εάν δείξω υπομονήν. Είναι, λοιπόν, δύο οι άξονες. Θα το ξαναπώ. Να με συγχωρείτε που κάνω τις επαναλήψεις. Ο ένας άξων είναι πάσχω γιατί πιστεύω στον Χριστό. Με κοροϊδεύουν οι άλλοι, με βάζουν στο περιθώριο. Γιατί πιστεύω. Ο άλλος άξων είναι η καθημερινότητα, στην οποία θα δείξω την υπακοή μου, την υπομονή μου. Είναι η ταλαιπωρία της ζωής ἐν ὑπομονῇ Χριστοῦ.

   Ενήστευσεν Εκείνος; Κι εμείς. Γιατί, μην ξεχνάτε ότι η νηστεία δεν είναι τι άλλο παρά μια μικρογραφία και επανάληψη μιας κακοπαθείας. Η νηστεία είναι εικόνα μιας κακοπαθείας της ζωής. Όταν έχω όλα τα αγαθά και λέγω «Όχι, δεν θα φάγω». Γι’ αυτό η Σαρακοστή είναι μία μικρογραφία της δικής Του νηστείας εις την έρημον. Ενήστευσε, λέγει, ο Ιησούς 40 ημέρες. Επείνασε Εκείνος; «Ο Ιησούς», λέει, «επείνασε». Κι εμείς. Έστω αρνούμενοι να λάβομε τροφή. Δηλαδή ο Κύριος δεν είχε κάτι να φάει. Ενθυμηθείτε την συκιά, για να μην λέγω πιο πολλά. Εδίψασε Εκείνος; Είπε στη Σαμαρείτιδα: «Δώσ’ μου να πιω νερό». Τελικά δεν Του έδωσε νερό στη σαστιμάρα της για ό,τι είχε προηγηθεί. Και στον Σταυρό ο Κύριος είπε: «Διψῶ». Εδίψασε λοιπόν Εκείνος; Κι εμείς να διψάσομε για το έργο το δικό Του. Επόνεσε Εκείνος; Κι εμείς να πονέσομε για την αγάπη τη δική Του. Κουράστηκε Εκείνος; Κι εμείς για την δική Του διακονία. Εχλευάσθη Εκείνος; Κι εμείς, σαν δικοί Του.

   Όλα αυτά τι είναι; Αν συμβούν; Γινόμαστε αυτό που είπαμε: «Σύμφυτοι» γινόμαστε του Χριστού. Ό,τι Εκείνος κι εμείς. Και για να πω εκείνο που λέει ο Παύλος ότι η ζωή μας θα είναι κρυμμένη μέσα στην δική Του ζωή. «Ἀπεθάνετε γάρ –προς Κολοσσαείς- καὶ ἡ ζωὴ ὑμῶν (:η ζωή σας) κέκρυπται (:είναι κρυμμένη) σὺν τῷ Χριστῷ ἐν τῷ Θεῷ. Ὅταν ὁ Χριστὸς φανερωθῇ, ἡ ζωὴ ἡμῶν (:που είναι η ζωή μας), τότε καὶ ὑμεῖς (:τότε και σεις) σὺν αὐτῷ φανερωθήσεσθε ἐν δόξῃ (:Θα φανερωθείτε κι εσείς τότε με δόξα)». Όλα αυτά συνιστούν το βαθύ μυστικό και νόημα μυστικόν: «Ἰδοὺ ἀναβαίνομεν εἰς Ἱεροσόλυμα». Σε πληθυντικό σχήμα. Γιατί δείχνει συνανάβαση στο Πάθος Του, αλλά και εις την Ανάστασή Του. Και «ανάβαση» σημαίνει αυτοθυσία, άρνηση του εαυτού μας, κόπος, ιδρώτας.

   «Ανάβαση», ακόμα, σημαίνει να στέκεσαι πιο πάνω από κάθε μικρότητα της ζωής. «Εἰ οὖν συνηγέρθητε –λέει πάλι ο Παύλος- τῷ Χριστῷ, τὰ ἄνω ζητεῖτε, οὗ ὁ Χριστὸς ἐστίν, ἐν δεξιᾷ τοῦ Θεοῦ καθήμενος· τὰ ἄνω φρονεῖτε, μὴ τὰ ἐπὶ τῆς γῆς». Το μυστήριον του Χριστού, σαν μυστικές, ιστορικές αναβάσεις, έζησαν όλοι οι δίκαιοι, μην σας κάνει εντύπωση, και της Παλαιάς Διαθήκης. Ο Αβραάμ είχε μαρτυρική ανάβαση στο όρος που ανέβηκε για να θυσιάσει τον Ισαάκ, σαν πατέρας, το μονάκριβο παιδί του· ο οποίος βεβαίως, είναι τύπος, ο Ισαάκ, του Ιησού Χριστού. Ο λαός του Θεού ανέβηκε από την Αίγυπτο, την χώρα της δουλείας, της σκιάς και του θανάτου, στη Γη της Επαγγελίας, περνώντας από την δοκιμασία της ερήμου 40 ολόκληρα χρόνια!

   Ο Μωυσής ακολούθησε την πορεία του λαού του Θεού, λέει στην «προς Εβραίους» κάτι καταπληκτικό, «μᾶλλον ἑλόμενος (:μάλλον προτιμών) συγκακουχεῖσθαι τῷ λαῷ τοῦ Θεοῦ -Είδατε; Να συγκακουχείται με τον λαό του Θεού στην έρημο- ἢ πρόσκαιρον ἔχειν ἁμαρτίας ἀπόλαυσιν μείζονα πλοῦτον ἡγησάμενος τῶν Αἰγύπτου θησαυρῶν –είχε υιοθετηθεί από την κόρη του Φαραώ- (:θεώρησε ότι αυτά είναι τίποτα, ο πλούτος της Αιγύπτου) τὸν ὀνειδισμὸν τοῦ Χριστοῦ». «Προτίμησε τον ονειδισμόν του Χριστού». Ποιον «ὀνειδισμὸν τοῦ Χριστοῦ»; 1500 χρόνια πριν! Ναι. Ζήσαν όλοι οι άγιοι, οι δίκαιοι της Παλαιάς Διαθήκης, το πάθος και τον ονειδισμόν του Χριστού. Ένα μυστήριο.

   Ο μαρτυρικός προφήτης Ηλίας ανέβηκε στο Καρμήλιον όρος για να δείξει και αποδείξει τον αληθινό Θεό. Πράγμα που του κόστισε την φυγή από προσώπου Ιεζάβελ. Και όμως αυτός ο προφήτης πρώτα έπρεπε να ανέλθει το Καρμήλιον όρος και μετά να αναληφθεί εις τον ουρανόν. Είναι τύπος ο προφήτης Ηλίας τι θα γίνομε όλοι εμείς. Και το καταπληκτικόν είναι ότι μετά την επανεμφάνισή του με τον Ενώχ, που κι αυτός ανελήφθη, στις ημέρες του Αντιχρίστου θα συλληφθούν και οι δύο και θα κρεμαστούν στην κεντρική πλατεία της ιστορικής Ιερουσαλήμ. Από το Καρμήλιον στο ικρίωμα και από το ικρίωμα στον ουρανόν.

   Αγαπητοί, πρέπει να ζήσομε αυτές τις μυστικές, μαρτυρικές αναβάσεις, μαζί με τον Χριστό, για να φθάσομε στην τελική ανάβαση στον ουρανό. Και το σπουδαίον· με τα σώματά μας. Και το σπουδαίον; Με τα σώματά μας! Να το τυπώσετε καλά αυτό, αδελφοί μου. Όταν ο Χριστός είπε: «Ἰδού, ἀναβαίνομεν εἰς Ἱεροσόλυμα», όπου επρόκειτο να πάθει, έδωσε μία περίληψη, μία επιτομή του πνεύματος του Ευαγγελίου. Αυτό είναι το Ευαγγέλιον. Ότι ο Χριστιανισμός είναι μία πορεία, μία ανάβαση, ένα πάθος. Αυτό και αποτελεί το βαθύ του μυστήριον. Πάντα θεμελιωμένο εις τα γεγονότα. Δεν υπάρχει, το λέω τρίτη φορά, «σεσοφισμένος μῦθος». Κι ευτυχής εκείνος που μπόρεσε αυτό να το αντιληφθεί, γιατί συνιστά αυτήν την ίδια του την σωτηρία.

714η ομιλία στην κατηγορία

« Ομιλίες Κυριακών ».

► Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Ὁμιλίαι Κυριακῶν " εδώ ⬇️
https://arnion.gr/index.php/diafora-uemata/omiliai-kyriakvn
↕️
https://aspalathos21.blogspot.com/2024/12/blog-post_25.html?m=1

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς
«Ὁμιλίαι Κυριακῶν».🔻
https://drive.google.com/file/d/1EiDp29JkRk7OQUNh2N_NVeJL2TTZ-FsY/view?usp=drivesdk

🎥 Βιντεοσκοπημένες ομιλίες της σειράς
«Ὁμιλίαι Κυριακῶν».🔻
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40ru7w20Jp2hDAJjA7k7mq_z

🔸📜 Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες της σειράς
«Ὁμιλίαι Κυριακῶν».🔻
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%94%B9%E1%BD%89%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%AF%CE%B1%CE%B9%20%CE%9A%CF%85%CF%81%CE%B9%CE%B1%CE%BA%E1%BF%B6%CE%BD.?m=1

Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.

Μεταφορά της απομαγνητοφωνημένης ομιλίας σε ηλεκτρονικό κείμενο και επιμέλεια: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

💠Πλήρης απομαγνητοφωνημένες σειρές ομιλιών (Βιβλία).
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%92%A0%CE%A0%CE%BB%CE%AE%CF%81%CE%B7%CF%82%20%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%BC%CE%B1%CE%B3%CE%BD%CE%B7%CF%84%CE%BF%CF%86%CF%89%CE%BD%CE%B7%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B5%CF%82%20%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%81%CE%AD%CF%82%20%CE%BF%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%B9%CF%8E%CE%BD%20%28%CE%92%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CE%B1%29.?m=1

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

Όλες οι ομιλίες ~4.487~ του μακαριστού πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://aspalathos21.blogspot.com/2024/12/4487.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=0

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

«Ἡ διαρκής Δοξολογία τοῦ Θεοῦ».

†. Ο Τωβίτ, παιδιά, εἶπε πολλά καί σπουδαῖα πράγματα στό παιδί του, τόν Τωβία. Τώρα, πρέπει ὅλα αὐτά πού τοῦ εἶπε νά τά σφραγίσει. Γιατί ἤδη εἴμεθα πολύ κοντά στό τέλος καί πρέπει ὅλα αὐτά νά τά σφραγίσει. Καί ἡ σφραγίδα εἶναι, σάν τό ἀποκορύφωμα ὅλων πού τοῦ εἶπε, ἡ διαρκής δοξολογία τοῦ Θεοῦ. Διότι ἄν τό καθετί πού πράττουμε πραγματικά δέν φτάνει σ’ αὐτήν τήν δοξολογία τοῦ Θεοῦ, δέν κάνουμε τίποτα. Αὐτό πρέπει νά τό καταλάβουμε, ὅτι ὅλα πρέπει νά ἀπολήγουν εἰς τήν δοξολογία τοῦ Θεοῦ. Εἶναι ἐκεῖνο πού λέει ὁ Ἀπόστολος καί τό λέει μέ διαφορετικούς τρόπους σέ κάποια σημεῖα τῶν ἐπιστολῶν του : «Ἐξ οὗ καί δι᾿ οὗ καὶ εἰς αὐτὸν τὰ πάντα». Πού θά πεῖ: « Ἀπό τόν Χριστό, μέ τόν Χριστό, γιά τόν Χριστό ὅλα». Ἐκεῖνο τό «εἰς αὐτόν τά πάντα», ὅλα πρέπει νά ξαναγυρίζουν, νά καταλήγουν εἰς τόν Χριστόν. Ἀντιλαμβάνεστε, λοιπόν, ὅτι ὅλα τά ἔργα πού μπορεῖ νά κάνει ὁ ἄνθρωπος, ἐάν δέν γυρίζουν στόν Θεό, δέν ἔχουμε τίποτα, δέν κάνουμε τίποτα, μένουν πάντα στόν χῶρο τόν ἀνθρώπινο καί θά χαθοῦν, ὅπως θά χαθοῦν ὅλα τά ἀνθρώπινα πράγματα, καί οἱ ἀνθρώπινες κατασκευές, ἐπινοήσεις, σκέψεις, φιλοσοφίες… κ.λπ. Ὅλα, λοιπόν, πρέπει νά γυρίσουν εἰς τόν Χριστόν. Εἶναι τό μόνο πού θά ἀντέξει στήν αἰωνιότητα. 

     Γι’ αὐτό λέγει στό παιδί του: «Καὶ ἐν παντὶ καιρῷ εὐλόγει Κύριον τὸν Θεὸν», πού θά πεῖ «πάντοτε, κάθε στιγμή (ἐν παντί καιρῷ) νά εὐλογεῖς τόν Θεό». Τί σημαίνει «εὐλογῶ τόν Θεόν»; Σημαίνει «δοξάζω τόν Θεό». Καί πάλι ὅταν Τόν εὐχαριστῶ, πάλι δοξάζω τόν Θεό. Ἔτσι, εὐχαριστῶ, εὐλογῶ καί δοξάζω, καταντοῦν στήν ἴδια ἔννοια. Ἔτσι ἔχουμε καί τόν λειτουργικό τύπο «Ὑμνοῦμεν Σε, εὐλογοῦμεν Σε, προσκυνοῦμεν Σε, δοξολογοῦμεν Σε, εὐχαριστοῦμεν Σοι, διά τήν μεγάλην Σου δόξαν». Ὅλα αὐτά παιδιά, εἶναι ταυτόσημα. Μέσα στήν Μεγάλη Δοξολογία, ἐπαναλαμβάνουμε διαρκῶς τό «Εὐλογητός εἶ, Κύριε» πού θά πεῖ «εἶσαι δοξασμένος, Κύριε». Θά μοῦ πεῖτε… «Κι αὐτό τό ‘’ὑμνοῦμεν’’ ἤ ‘’αἰνοῦμεν’’ -τό ἴδιο εἶναι- κι αὐτό ἔχει δοξολογικό χαρακτῆρα;». Ναί, λέγει ὁ Ἡσύχιος: «’’Αἶνον’’ τήν δοξολογίαν καλεῖ», δηλαδή ὀνομάζει τήν δοξολογίαν, «αἶνον». Ἀπό τό «αἰνῶ» ἤ «ὑμνῶ». Διότι τί ὑμνοῦμε; Τούς αἴνους. Τί θά πεῖ αἰνῶ; Θά πεῖ, λέγω πράγματα τά ὁποῖα ἀφοροῦν σέ κάτι πού τιμᾶ, ἀνεβάζει, ἐπαινεῖ τόν Θεό. 

     Τό νά δοξάζουμε τόν Θεό κατ’ ἀρχάς εἶναι δίκαιον καί ὀφειλόμενον. Διότι Ἐκεῖνος μᾶς ἐδημιούργησε, μᾶς χάρισε ἕναν ὡραῖο κόσμο τόν ὁποῖο βεβαίως ἔπλασε γιά μᾶς, καί ἀφου ἁμαρτήσαμε, ἐνηνθρώπησε καί μᾶς ἔδωσε τήν σωτηρία. Ἀλλά μᾶς ἔδωσε ἀκόμη καί τήν αἰωνία μακαριότητα τῆς Βασιλείας Του, τήν ὁποία γιά μᾶς ἔδωσε καί χάρισε, καί τήν αἰωνία θεωρία τοῦ προσώπου Του. Δηλαδή πάντοτε, αἰωνίως νά βλέπουμε τό πρόσωπό Του. Τό λέει αὐτό ὡραιότατα εἰς τό βιβλίον τῆς Ἀποκαλύψεως ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης, τό νά θεωροῦμε τό πρόσωπον τοῦ Χριστοῦ. Γι’ ὅλα αὐτά, ἀναμφισβήτητα ὀφείλουμε εὐχαριστία καί δοξολογία. Μάλιστα ἄν γνωρίζατε ὁλόκληρη τήν ἱστορία τοῦ Τωβίτ, τήν ὁποία σᾶς συνιστῶ, τουλάχιστον τά μεγάλα παιδιά, νά τήν διαβάσετε (εἶναι στήν Παλαιά Διαθήκη) θά δεῖτε πῶς ἔγινε ὅταν ὁ Τωβίτ ἐτυφλώθη… Καί πῶς ἐτυφλώθη; Στήν αὐτοθυσία του νά βοηθήσει στήν ταφή νεκρῶν ἀνθρώπων, συγκεκριμένα ἕναν νεκρόν, τόν ὁποῖον εἴχανε στραγγαλίσει οἱ Νινευΐτες καί τόν εἶχαν πετάξει στήν ἀγορά, καί ἐκεῖνος πῆγε κρυφά καί τόν ἔθαψε… κ.λπ… κ.λπ. … πῶς τυφλώθηκε, πῶς στέλνει τό παιδί του νά πάρει κάποια χρήματα -ἐξάλλου αὐτή εἶναι ἡ διαθήκη πού γίνεται καί λέγεται- ὀφειλόμενα εἰς αὐτόν ἀπό κάποιον συγγενῆ καί συμπατριώτη. Πῶς κατόπιν ἀνέβλεψε, δηλαδή θεραπεύτηκαν τά μάτια του, πῶς βρῆκε μιά κατάλληλη σύζυγο ὁ Τωβίας, πῶς ὅλα στάθηκαν ἐξαιρετικά εὐλογημένα. Ἔτσι, σᾶς συνιστῶ νά διαβάσετε τήν ἱστορία αὐτή, λυποῦμαι, ἐπειδή τήν ἔχω πεῖ πολλές φορές, δέν θά ἤθελα νά τήν ἐπαναλάβω γιά τά νεότερα παιδιά, ἀλλά μπορεῖτε νά τήν διαβάσετε. Τί δείχνει; Ὅλα αὐτά δείχνουν ὅτι ἡ οἰκογένεια τοῦ Τωβίτ ἦταν ὑπόχρεη στόν Θεό. Ναί, καί γι’ αὐτό ἀκριβῶς ἐδῶ ἀπ’ τήν καρδιά του, λέγει ὁ Τωβίτ στό παιδί του: «Παιδί μου, ἐν παντὶ καιρῷ νά εὐλογεῖς νά δοξάζεις τόν Θεό». Πῶς ὁ ἀρχάγγελος Μιχαήλ ὁδήγησε τά βήματα τοῦ Τωβία… κ.λπ… κ.λπ…. Ἔτσι ὅλα αὐτά δείχνουν ὅτι ἔχουμε χρέος, ὅλοι μας λίγο-πολύ ἔχουμε εὐεργετηθεῖ ἀπό τόν Θεό, δέν ὑπάρχει κανείς πού νά μήν ἔχει εὐεργετηθεῖ… ἄν πεῖ ὅτι δέν εὐεργετήθηκα, μυωπάζει (:δέν βλέπει πιό πέρα), καί καλό θά ἤτανε νά μήν μυωπάζει, καί νά μάθει πῶς εὐεργετήθηκε καί εὐεργετεῖται ἀπό τόν Θεό. 

     Ἐγώ πιστεύω, να, αὐτήν τήν στιγμή τό ὅτι κάθεστε σ’ αὐτές τίς καρέκλες καί ἀκοῦτε ὅ,τι ἀκοῦτε ὅλο τόν καιρό, δέν εἶναι μία εὐεργεσία ἐκ μέρους τοῦ Θεοῦ; Ἀσφαλῶς. Ἔτσι, λοιπόν, ὀφείλουμε νά εὐχαριστοῦμε καί νά δοξολογοῦμε τόν Θεό. Γράφει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στήν «πρός Ἐφεσίους» ἐπιστολή του (5, 20): «Εὐχαριστοῦντες πάντοτε ὑπὲρ πάντων». « Νά εὐχαριστοῦμε», λέει, «πάντοτε, γιά κάθε τι (ὄχι ὑπέρ πάντων ἀνθρώπων, προσώπων, εἶναι πραγμάτων, εἶναι οὐδέτερο) ἐν ὀνόματι τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ τῷ Θεῷ καὶ πατρί». Ὀφείλουμε, λοιπόν, πάντα νά εὐχαριστοῦμε. Ἀντίθετα, ἐάν δέν εὐχαριστοῦμε καί δέν δοξάζουμε τόν Θεό, αὐτό εἶναι ἕνα πολύ βαρύ ἁμάρτημα. Πού τελικά ὅταν ὁ ἄνθρωπος οὔτε εὐχαριστεῖ οὔτε δοξάζει, ἀπολήγει στόν σκοτισμό τοῦ νοῦ του καί βέβαια εἶναι κοντά σέ μία πλάνη. Γι’ αὐτό σημειώνει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος γιά κείνους οἱ ὁποῖοι δέν δοξάζουν τόν Θεό ἤ δέν δόξασαν πῶς ὁ νοῦς των ἐσκοτίσθη. Λέει στήν «πρός Ρωμαίους» στό 1ο κεφάλαιο: «Διότι γνόντες τὸν Θεὸν οὐχ ὡς Θεὸν ἐδόξασαν (:δέν τόν ἐδόξασαν ὡς Θεόν) ἢ εὐχαρίστησαν, -βλέπετε ὅτι τό «δοξάζω» καί τό «εὐχαριστῶ» πηγαίνουνε πλάϊ-πλάϊ, βεβαίως διακρίνονται, ἀλλά καί ἐν ταυτῷ ταυτίζονται, εἶναι καί τά δυό) καὶ ἐσκοτίσθη ἡ ἀσύνετος αὐτῶν καρδία». «Σκοτίστηκε ὁ νοῦς των». Γιατί; Διότι δέν ἔφθασαν νά δοξάσουν τόν Θεό ἤ νά Τόν εὐχαριστήσουν. Ἐκεῖνο πού μᾶς παραγγέλει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος: «πάντοτε ὑπέρ πάντων», τό πάντοτε ἀναφέρεται στόν χρόνο, «ὑπέρ πάντων» ἀναφέρεται γιά ὅλα τά περιστατικά. Τί σημαίνει; Σημαίνει ὃτι καί γιά τά εὐχάριστα καί γιά τά δυσάρεστα, ὀφείλουμε νά εὐχαριστοῦμε τόν Θεό. Γιατί καί τά δυσάρεστα πού μπορεῖ νά μᾶς συμβοῦν, στά χέρια τοῦ Θεοῦ, ἀπεργάζονται τό κέρδος μας καί τήν σωτηρία μας. Ναί. Λέγει πάλι ὁ Ἀπόστολος Παῦλος: «Τοῖς ἀγαπῶσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόν», «γιά κείνους πού ἀγαπᾶνε τόν Θεό, μά ὅ,τι κάνουν ἔστω καί ἄν αὐτό ἀποβεῖ θλιβερό, δυσάρεστο, ὅλα», λέγει, «συνεργοῦν στήν σωτηρία μας, στό ἀγαθόν». Ἀλλά πότε ὅμως, μέ μιά βασική προϋπόθεση: Θά πιστεύω καί θά ἀγαπῶ τόν Θεόν.

     Ὁ Ἱερός Χρυσόστομος ἔλεγε πάντοτε… δοξολογοῦσε πάντοτε τόν Θεό, ἦταν μία ἀνάγκη τῆς ψυχῆς του, γι’ αὐτό ἄν καί ἡ ζωή του ἦταν ἕνα μαρτύριο (ἐδόξαζε ὅμως), ὅταν ἐπορεύετο τήν μεγάλη του ἐξορία στήν Μ. Ἀσία -ὅπου καί πέθανε κατά τή διάρκεια τῆς πορείας του στόν τόπο τῆς ἐξορίας του, στόν ὁποῖο τόπο δέν ἔφτασε ποτέ, γιατί πέθανε στόν δρόμο- εἶπε (πεθαίνοντας!): «Δόξα τῷ Θεῷ πάντων ἕνεκεν», «Δόξα τῷ Θεῷ γιά ὅλα, εἴτε εὐχάριστα εἴτε δυσάρεστα». Ἐκεῖνο δέ τό πάντοτε δέν εἶναι τίποτε ἄλλο παρά αὐτό πού λέγει ὁ Τωβίτ: «ἐν παντί καιρῷ». Καί δείχνει ὅτι συνεχῶς πρέπει νά εὐχαριστοῦμε καί νά δοξάζουμε τόν Θεό. 

    Ἔτσι, θά σᾶς ἔλεγα, παιδιά, συνηθεῖστε ἀπό τήν μικρή σας ἡλικία, ἀπό τήν νεανική σας ἡλικία, νά δοξάζετε καί νά εὐχαριστεῖτε τόν Θεό. Θά σᾶς κάνω ἕνα ἐρώτημα, δέν περιμένω ἀπάντηση, πέστε μου τό βράδυ στἠν προσευχή σας, τήν Κυριακή τό βράδυ, ἄν ὄχι κάθε μέρα, ἔχετε ποτέ εὐχαριστήσει τόν Θεό γιά τήν εὐκαιρία πού δίνει, ν’ ἀκούσετε λίγο λόγο Θεοῦ; Φοβᾶμαι μήπως δέν τό σκεφθήκατε ποτέ. Φοβᾶμαι μήπως τό θεωρεῖτε αὐτονόητο. Παιδιά, δέν εἶναι τίποτε αὐτονόητο, ἔτσι καί κάτι γίνεται καί ὅλα σταματοῦν. Τί μπορεῖ νά γίνει; Ἔ, ὅ,τι μπορεῖ νά γίνει, καί ὅλα σταματοῦν! Ἄραγε σκεφθήκατε νά εὐχαριστεῖτε τόν Θεό γι’ αὐτό τό πρᾶγμα; «Κύριε, Σ’ εὐχαριστοῦμε γιατί μᾶς ἔδωσες τήν εὐκαιρία νά ‘χουμε μίαν κατήχησιν, ν’ ἀκούγεται ὁ λόγος Σου». Σημειώσατε ὅτι ὁ ἴδιος ὁ Θεός ἀπειλεῖ τό ἐξῆς -εἶναι στόν προφήτη Ἀμώς- «Θά σᾶς δώσω», λέει, «λιμόν (πεῖνα, ὄχι «λοιμόν»), «ὄχι», λέει, «πεῖνα ἄρτου, ἀλλά πεῖνα λόγου Θεοῦ». Δηλαδή μ’ ἄλλα λόγια, δέν θ’ ἀκουστεῖ, δέν θ’ ἀκούγεται πουθενά ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ! Τό φαντάζεστε αὐτό, ὅτι μπορεῖ νά συμβεῖ; Καί συνέβη, πολλές φορές. Ναί. Ἄρα ,λοιπόν, ὅταν ἔχουμε ὄχι τόν λιμόν, ἀλλά τήν ἀφθονία -καί νά πῶ καί μιά ἄλλη λέξη πού δέν τήν ξέρετε- τήν «εὐθηνίαν», πού θά πεῖ πλοῦτος, τόν πλοῦτον τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ, σκεφθήκαμε νά εὐχαριστήσουμε; Ἐπιμένω σ’ αὐτό. Ἐπιμένω, νά εὐχαριστεῖτε τό Θεό ὅταν ἀκοῦτε τόν λόγο τόν δικό Του. 

     Ἀκόμη σημειώνει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στούς Θεσσαλονικεῖς: «Διὰ τοῦτο καὶ ἡμεῖς εὐχαριστοῦμεν τῷ Θεῷ ἀδιαλείπτως», Εἴδατε; Ἀδιαλείπτως! Τί θά πεῖ «ἀδιαλείπτως»; Χωρίς διάλειμμα, εὐχαριστοῦμε τόν Θεό. Συνεχῶς. Κι αὐτό τό «ἀδιαλείπτως» (τό «ἐν παντί καιρῷ» δηλαδή), δείχνει ὃτι ὅσες εὐχαριστίες, καί δοξολογίες ἄν ποῦμε, ποτέ δέν θά φθάσουμε νά ἀποπληρώσουμε τήν εὐγνωμοσύνη μας. Εἶναι τόσα πολλά ἐκεῖνα τά ὁποῖα μᾶς ἔχει ὁ Θεός δώσει. Κι ἀκόμα τί μᾶς ἔχει ἑτοιμάσει! Καί λέει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος: «Δέν εἶναι δυνατόν νά τά πεῖ κανείς, οὔτε νά τά σκεφθεῖ, οὔτε νά τά ἐπιθυμήσει τά ἀγαθά ἅ (:ἐκεῖνα τά ὁποῖα) ἡτοίμασεν ὁ Θεός τοῖς ἀγαπῶσιν αὐτόν (:ἔχει ἑτοιμάσει σ’ ἐκείνους πού Τόν ἀγαποῦν)». Γι’ αὐτό καί λέει ὁ Ψαλμωδός (Ψαλ. 115): «Τί ἀνταποδώσω τῷ Κυρίῳ περί πάντων ὧν ἀνταπέδωκέ μοι;». «Πῶς», λέει, «τί νά Τοῦ ἀνταποδώσω, πῶς νά Τόν εὐχαριστήσω τόν Κύριον γιά ὅ,τι μοῦ ‘χει δώσει;». Κάτι παρόμοιο λέει κι ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στούς Θεσσαλονικεῖς (Α΄, 3, 9): «Τίνα εὐχαριστίαν δυνάμεθα τῷ Θεῷ ἀνταποδοῦναι;», εἶναι ἴδια ἔννοια ὅπως καί τοῦ Ψαλμωδοῦ. «Τί εὐχαριστία», λέει, «πῶς, πῶς… καί ὅμως δέν θέλει τίποτα ἄλλο ὁ Θεός παρά ἕνα ἐγκάρδιο ‘’εὐχαριστῶ’’, ἐγκάρδιο ‘’δόξα τῷ Θεῷ’’». Νά σας θυμίσω τόν ἕνα λεπρό ἐκ τῶν δέκα πού ἐθεραπεύθη καί γύρισε νά εὐχαριστήσει τόν Θεό, καί τοῦ εἶπε ὁ Κύριος: «Νά δοξάσεις τόν Θεό»; Καί μάλιστα παρεπονέθη ὁ Κύριος γιατί, οἱ ἄλλοι τάχα δέν θεραπεύτηκαν, γιά νά γυρίσουν νά δοξάσουν τόν Θεό;

     Κύριο ἔργο τῶν ἁγίων ἀγγέλων εἶναι ἡ διαρκής δοξολογία του Θεοῦ. Αὐτό εἶναι τό κύριο ἔργο των. Προσέξετε κάτι θά σᾶς πῶ πού μᾶς εἶναι χρήσιμο. Αὐτό θά εἶναι καί τό ἔργο ὅσων βρεθοῦν στήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Ἄν ρωτήσετε στήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ τί θά κάνουμε; Τί θά κάνουμε; Ἐργασία; Δέν χρειάζεται… ἤ μᾶλλον τήν ἐργασία ὅπως τήν ξέρουμε, δέν θά ὑπάρχει. Τί θά κάνουμε, λοιπόν, στήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ; Δυό πράγματα θά συμβαίνουν. Τό ἕνα εἶναι ἡ θεωρία τοῦ προσώπου τοῦ Χριστοῦ καί τό ἄλλο εἶναι ἡ δοξολογία τοῦ Θεοῦ. Ὅπως τό καταλαβαίνουμε τώρα, αἰσθανόμεθα ὅτι θά ὑπάρχει μία πλῆξις. Δηλαδή; Μόνο θά βλέπουμε εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων, εἰς τούς «ἀλήκτους» -στούς ἀτέλειωτους, πού δέν λήγουν ποτέ- αἰῶνες, αὐτό θά συμβαίνει; Ναί. Καί δέν θά ὑπάρξει κάποια πλῆξις; Ὄχι. Συνηθίζω νά λέγω ἕνα παράδειγμα -τό ‘χω πεῖ πολλές φορές, πιθανόν νά τό ‘χετε καί σεῖς ἀκούσει κάπου- εἶναι τό ἐξῆς: Βλέποντες τό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ θά ἐκτυλίσσεται μία καινούρια γνώση, θά ξετυλίγεται μιά καινούρια γνῶσις τοῦ Θεοῦ. Δηλαδή θά γνωρίζουμε κάτι περισσότερο στόν Θεό, καί γνωρίζοντες αὐτό τό «κάτι» μένουμε σέ ἔκπληξη. Ἔτσι συμβαίνει καί μέ τούς ἁγίους ἀγγέλους. Καί ἐκπλησσόμενοι δοξολογοῦμε. 

    Ὅταν τελειώσει ἡ δοξολογία… γιατί λέει στό βιβλίο τῆς «Ἀποκαλύψεως» ὅτι ὅταν τελειώσει ἐκεῖνο τό … ὁ Τρισάγιος ὕμνος… «Ἅγιος, Ἅγιος, Ἅγιος» κι αὐτό πού λέμε ἐμεῖς στήν Ἐκκλησία ἀπό τούς ἁγίους ἀγγέλους εἶναι… ὅταν τελειώσει, ξανοίγεται-ξεδιπλώνεται μιά καινούρια γνώση τοῦ Θεοῦ στά μάτια τῶν ἀγγέλων καί ἐκπλησσόμενοι ἐπαναλαμβάνουν τόν ὕμνον. Καί πάλι ἅμα τελειώσει, ἐκπλησσόμενοι ἐπαναλαμβάνουν τόν ὕμνον. Εἶναι δηλαδή μία διαρκής ἔκπληξις ἕνα «Ἂαααα!», ὅπως κανείς νά γυρίζει αἴθουσες μιᾶς ἐκθέσεως, καί νά βλέπει πάντα κάτι καταπληκτικότερο καί μένει ἔκπληκτος, θαμπωμενος καί λέει: «Ἂαααα!». Ἔ, αὐτό τό «Ἂαααα!» δέν εἶναι τίποτε ἄλλο παρά μία δοξολογία διαρκής τοῦ Θεοῦ. Φυσικά δέν μποροῦμε αὐτά τά πράγματα νά τά καταλάβουμε, στόν χῶρο καί στόν χρόνο πού τώρα βρισκόμαστε. Εἴθε ὁ Θεός, ὅμως, νά μᾶς ἀξίωνε νά φτάναμε ἐκεῖ. 

    Ἔχουμε, λοιπόν, τή θεωρία καί τήν δοξολογία τοῦ Θεοῦ. Ἀλλά καί στήν παροῦσα ζωή κύριον καί κορυφαῖον ἔργον μας εἶναι ἡ δοξολογία τοῦ Θεοῦ. Γι’ αὐτό σᾶς εἶπα, προσέξτε -θά τό ποῦμε λίγο πιό κάτω πού σᾶς εἶπα- οἱ ἅγιοι ἄγγελοι ἔχουνε κύριον ἔργον τήν δοξολογία, διότι καί ὑπηρετοῦν τό ἔργο τοῦ Θεοῦ, ὅπως ὑπηρετοῦν καί τήν δική μας τήν σωτηρία. Τί εἶναι οἱ ἅγιοι ἄγγελοι; «Εἰσὶ λειτουργικὰ πνεύματα -ὅπως λέει στήν «πρός Ἑβραίους» ἐπιστολή του ὁ Ἀπόστολος Παῦλος- διὰ τοὺς μέλλοντας κληρονομεῖν σωτηρίαν;». «Ἔρχονται νά ὑπηρετήσουν, οἱ Ἅγιοι ἄγγελοι, τήν δική μας τήν σωτηρία». Τό κύριον, ὅμως, ἔργον τους εἶναι ἡ δοξολογία τοῦ Θεοῦ. Γι’ αὐτό λέγει ὁ Μ. Βασίλειος, γιά τούς ἁγίους ἀγγέλους: «Ἀγγέλοις ἔργον δοξολογεῖν Θεόν», καί μαζί μ’ αὐτούς καί μεῖς, «τάξιν ἀγγέλων ἀπολαμβάνοντες (: παίρνοντας τήν τάξιν τῶν ἁγίων ἀγγέλων, ὀφείλουμε νά ὑμνοῦμε καί νά δοξολογοῦμε διαρκῶς τόν Θεό)». Μποροῦμε νά κάνουμε τήν δουλειά μας, νά περπατᾶμε, νά ταξιδεύουμε, κι ἀπό μέσα μας νά ἔχουμε μίαν ἔφεσιν διαρκοῦς εὐχαριστίας καί δοξολογίας πρός τόν Θεό. «Δόξα τῷ Θεῷ, Δόξα τῷ Θεῷ, Δόξα τῷ Θεῷ, Σ’ εὐχαριστοῦμε Κύριε, Σ’ εὐχαριστοῦμε, Δόξα τῷ Θεῷ!». 

     Πρέπει δέ νά σᾶς πῶ ὅτι αὐτό ξέρετε πότε ἐπιτυγχάνεται; Ὅταν ἔχουμε τήν λεγομένην «θεωρίαν». Τί θά πεῖ «θεωρία»; Κατά τούς Πατέρες «θεωρία» θά πεῖ βλέπω, αὐτό πού λέει ἡ λέξις τό ρῆμα «θεωρῶ», αὐτό σημαίνει βλέπω. Τί βλέπω; Ὅταν, μέ τό μυαλό μου, μέ τήν φαντασία μου, διαρκῶς ἀνακαλύπτω ἤ μᾶλλον ἀναχαράζω, μηρυκάζω διαρκῶς τά ἔργα τοῦ Θεοῦ. Ἀπό τό ἕνα λουλουδάκι πού θά δῶ, μέχρι… δέν ξέρω τί ἄλλο, διαρκῶς μέσα μου νά ἔχω μίαν ἔφεσιν, ἔχοντας τήν θεωρία (:νά βλέπω αὐτά), νά δοξάζω διαρκῶς τόν Θεό. Ναί. Καί μές στήν Ἱστορία τά γεγονότα, καί μέσα στήν φύση. Αὐτό φαίνεται σέ πάρα πολλά σημεῖα στήν Θεία Λειτουργία. Ἐκεῖνο πού σᾶς εἶπα «τάξιν ἀγγέλων λαμβάνοντες», εἶναι ἐκεῖνο πού λέμε: «Οἱ τά Χερουβίμ μυστικῶς εἰκονίζοντες, και τῇ ζωοποιῷ Τριάδι, τόν Τρισάγιον ὕμνον προσάδοντες», δηλαδή «ἐμεῖς πού εἰκονίζομεν μυστικῶς τά Χερουβίμ, μαζί μ’ ἐκείνους -λέγει- ὕμνον προσάδοντες, ὕμνον ψάλλοντες στόν Θεό -σέ ποιόν;- εἰς τήν ζωοποιό Τριάδα, εἰς τόν Ἅγιον Τριαδικόν Θεόν». Θά τονίσουμε, λοιπόν, ὅτι ἡ δοξολογία τοῦ Θεοῦ εἶναι ἔργον, εἶναι πρᾶξις, καί μάλιστα ἔργον πρώτιστον. Καί σάν ἔργον εἶναι ἀρετή, καί σάν ἀρετή ἀμείβεται ἀπό τόν Θεό. Γι’ αὐτό ὁ Ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας λέγει: «Σωτήριον χρῆμα τό δοξολογεῖν»· «χρῆμα» θά πεῖ «πρᾶγμα», θά πεῖ «χρῆσις», «εἶναι», λέγει, «κάτι τό ὁποῖον πραγματικά σώζει, τό νά δοξολογεῖ κανείς τόν Θεό».

     Ἀκόμη δοξολογία τοῦ Θεοῦ, παιδιά, εἶναι ὅταν ἀναφερόμαστε στίς ἐνέργειες τοῦ Θεοῦ. Ὅπως εἶναι στήν ἀγάπη Του, στήν δικαιοσύνη Του, στήν πρόνοιά Του, στή διακυβέρνησή Του… κ.ο.κ. Λέγει ὁ Μέγας Βασίλειος σέ μία του ὁμιλία στό Ἅγιον Πνεῦμα: «Δοξολογία τοῦ Πνεύματος -δηλαδή τοῦ Ἁγίου Πνεύματος (ἀλλά καί γενικά τοῦ Θεοῦ)- ἐστίν ἡ τῶν προσόντων αὐτῷ ἀπαρίθμησις». Εἶναι ἡ ἀπαρίθμησις. Τό νά ἀπαριθμεῖ κανείς διαρκῶς τίς ἐνέργειες τοῦ Θεοῦ: ὁ Θεός εἶναι Ἅγιος, ὁ Θεός εἶναι ἀγάπη, ὁ Θεός εἶναι δικαιοσύνη… Γι’ αὐτό καί στήν Θεία Λειτουργία -καί μάλιστα στήν Λειτουργία τοῦ Μεγάλου Βασιλείου- γίνεται μία διήγησις -ἀναφορά- στό ἔργο τῆς σωτηρίας μας. Σᾶς διαβάζω ἕνα μικρό κομματάκι ἀπό μία μεγάλη εὐχή τοῦ Μεγάλου Βασιλείου: «… πλάσας γὰρ τὸν ἄνθρωπον (:ἀφοῦ ἔπλασες τόν ἄνθρωπο) χοῦν λαβὼν ἀπὸ τῆς γῆς (: ἀφοῦ πῆρες χῶμα ἀπό τήν γῆ) καὶ εἰκόνι τῇ σῇ, ὁ Θεός, τιμήσας (: καί τόν ἐτίμησες μέ τήν δική Σου εἰκόνα) τέθεικας αὐτὸν ἐν τῷ Παραδείσῳ τῆς τρυφῆς (:τόν ἔβαλες μέσα στόν Παράδεισο τῆς ἀπολαύσεως) ἀλλὰ παρακούσαντα σοῦ τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ (:ἀλλά ἀφοῦ σέ παρήκουσε… κ.λπ. ξέπεσε). Ὅτε δέ ἦλθε τό πλήρωμα τῶν καιρῶν -(ἀφήνω σημεῖα) Ποιό; Ὁ χρόνος τῆς Ἐνανθρωπήσεως- ἐλάλησας ἡμῖν ἐν αὐτῷ τῷ Υἱῷ σου (:μᾶς μίλησες διά τοῦ Υἱοῦ Σου) δι᾿ οὗ καὶ τοὺς αἰῶνας ἐποίησας (:διά τοῦ ὁποίου Υἱοῦ Σου ἔκανες καί τόν χρόνο (:τούς ἀιῶνες)». Αὐτό τί εἶναι; Μία ἔκθεση, εἶναι μία διήγησις. Κι αὐτή ἡ διήγησις δέν εἶναι τίποτε παρά μία δοξολογία τοῦ Θεοῦ. Διότι ὅταν ἀναφερόμεθα στά ἔργα τοῦ Θεοῦ διηγούμενοι (ὑπογραμμίζω), δέν κάνουμε τίποτε ἄλλο παρά νά δοξάζουμε τόν Θεό. 

     Ἀκόμη, παιδιά, ὁ Θεός δοξάζεται καί ἀπό ἕναν ἁγιασμένο βίο, ἀπό τόν ἁγιασμένο βίο τοῦ χριστιανοῦ. Γι’ αὐτό ὁ Κύριος εἶπε (Ματθ. 5, 16): «ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τὰ καλὰ ἔργα καὶ δοξάσωσι τὸν πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοῖς». «Νά δοῦν τά καλά σας ἔργα, νά δοῦν τήν ζωή σας, καί νά δοξάσουν τόν Πατέρα σας τόν οὐράνιο». Ἤ ὅπως λέει ὁ Ὠριγένης: «Δοξάζεται ὁ Θεός διά τῆς εὐωδίας τοῦ βίου τῶν δικαίων». Πῶς δοξάζεται; Μέ τήν εὐωδία, μέ τήν μυρωδιά τοῦ βίου τῶν δικαίων. Ὅτι ζοῦν μία ὡραία πνευματική ζωή. Κι ἐκεῖνο πού λέει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος (Α΄ Κορ. 6, 20) ἀναφέρεται στά θέματα τῆς ἀνηθικότητος, καί λέγει: «Ὄχι, ὄχι, μακριά ἡ ἀνηθικότητα! Μακριά ἡ ἀνηθικότητα! Δοξάσατε οὗν (:δοξάσατε, λοιπόν), τόν Θεόν, ἐν τῷ σώματι ὑμῶν καί ἐν τῷ πνεύματι ὑμῶν (:καί μέ τό σῶμα σας καί μέ τό πνεῦμα σας)- Εἴδατε; Καί μέ τό σῶμα σας (ἅμα μένει ἁγνό) καί μέ τό πνεῦμα σας-, ἅτινά ἐστι τοῦ Θεοῦ (:πού καί τά δυό εἶναι τοῦ Θεοῦ)».

     Τέλος, δοξολογικό στοιχεῖο γιά τόν Θεό εἶναι τό μαρτύριον. Ναί, τό μαρτύριον. Καί τό μαρτύριον εἶναι τό μέγιστον δῶρον τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στόν πιστόν, ὅπως καί ἡ ὑψίστη δοξολογία στόν Θεό, ὅταν δώσουμε τήν μαρτυρία μας καί μαρτυρήσουμε. «Ὅτι ὑμῖν ἐχαρίσθη -λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος (Φιλιππ. 1,29)- (:χαρίστηκε), τὸ ὑπὲρ Χριστοῦ, οὐ μόνον τὸ εἰς αὐτὸν πιστεύειν (: ὄχι μόνο πιστεύοντας εἰς Αὐτόν) ἀλλὰ καὶ τὸ ὑπὲρ αὐτοῦ πάσχειν (:ἀλλά καί τό νά πάσχεις γιά τόν Χριστό εἶναι προνόμιο κι αὐτό, εἶναι μία ἀληθινή δοξολογία)». Λέγει ὁ Ἅγιος Πολύκαρπος Σμύρνης: «Ἐάν πάσχομεν διά τό ὄνομα (τό ὄνομα τοῦ Χριστοῦ) δοξάζομεν αὐτόν». Ἄς Τόν δοξάζουμε. Γιατί πράγματι εἶναι μέγα τό προνόμιο νά πάσχει κανείς γιά τό Χριστό. Καί τό καταπληκτικό, παιδιά, ξέρετε ποιό εἶναι; Ὅτι ἐνῶ ἐμεῖς καλούμεθα νά δοξάσουμε τόν Θεό, ἀλλά καί ὁ Θεός δοξάζει ἐκεῖνον ἤ ἐκείνους πού Τόν δοξάζουν. Ναί, ἐκείνους πού Τόν δοξάζουν, τούς δοξαζει. Ὅπως περιφρονεῖ ἐκείνους οἱ ὁποῖοι Τόν ἀτιμάζουν καί Τόν περιφρονοῦν. Λέγει στό «Α΄ Βασιλειῶν», στό 2ο κεφάλαιο, στίχος 30 (τό λέει ὁ Θεός): «Τοὺς δοξάζοντάς με δοξάσω, καὶ ὁ ἐξουθενῶν με ἀτιμασθήσεται (:Ἐκείνους οἱ ὁποῖοι μέ δοξάζουν θά τοὺς δοξάσω, καὶ ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος μέ ἐξουθενώνει [:μέ βάζει στήν ἄκρη, μέ περιφρονεῖ], αὐτός θά ἀτιμασθεῖ)». Δηλαδή θά φθάσει στήν ἀτιμία, δηλαδή στήν ἀπουσία τιμῆς. Γι’ αὐτό, παιδιά, ἄς προσέξουμε πάρα πολύ, νά δοξάζουμε πάντα τόν Θεό. Χρέος μας εἶναι. Τί λέγει ὁ Τωβίτ στόν Τωβία; «Καὶ ἐν παντὶ καιρῷ εὐλόγει Κύριον τὸν Θεὸν».

42η ομιλία στην κατηγορία "Ἡ Πνευματική Διαθήκη τοῦ Τωβίτ".

►Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Ἡ Πνευματική Διαθήκη τοῦ Τωβίτ. " εδώ ⬇️
https://arnion.gr/index.php/palaia-diauhkh/h-pnevmatikh-diauhkh-toy-tvbit
↕️
https://aspalathos21.blogspot.com/2024/12/blog-post_7.html?m=1

Ἀπομαγνητοφώνηση, ψηφιοποίηση: Ἠλίας Τσακνάκης.

Επιμέλεια κειμένου : Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς
«Ἡ Πνευματική Διαθήκη τοῦ Τωβίτ».🔻
https://drive.google.com/file/d/1RZ1sYHVgLqBWiFNCBGi90Z__kjEnhr2H/view?usp=drivesdk

💠Πλήρης απομαγνητοφωνημένες σειρές ομιλιών (Βιβλία).
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%92%A0%CE%A0%CE%BB%CE%AE%CF%81%CE%B7%CF%82%20%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%BC%CE%B1%CE%B3%CE%BD%CE%B7%CF%84%CE%BF%CF%86%CF%89%CE%BD%CE%B7%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B5%CF%82%20%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%81%CE%AD%CF%82%20%CE%BF%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%B9%CF%8E%CE%BD%20%28%CE%92%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CE%B1%29.?m=1

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

Όλες οι ομιλίες ~4.487~ του μακαριστού πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://aspalathos21.blogspot.com/2024/12/4487.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=0

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Ὁ διωγμός τῶν εὐσεβῶν.

†.Ο Απόστολος Παύλος, αγαπητοί μου, περνά τις τελευταίες του ημέρες στη φυλακή στη Ρώμη. Από εκεί γράφει τις τελευταίες του υποθήκες στην δευτέρα του επιστολή στον Τιμόθεο. Του αναφέρει τις περιπέτειες της ζωής του, τους διωγμούς του, τους κατατρεγμούς του. Αλλά από όλα αυτά τον απήλλαξε ο Κύριος και τον γλύτωσε, γι'αυτό και Τον ευχαριστεί. Του σημειώνει:

«Σύ δέ παρηκολούθηκάς μου τῇ διδασκαλίᾳ, τῇ ἀγωγῇ, τῇ προθέσει, τῇ πίστει, τῇ μακροθυμίᾳ, τῇ ἀγάπῃ, τῇ ὑπομονῇ, τοῖς διωγμοῖς, τοῖς παθήμασιν, οἷά μοι ἐγένοντο ἐν ᾽Αντιοχείᾳ, ἐν ᾽Ικονίῳ, ἐν Λύστροις· οἵους διωγμοὺς ὑπήνεγκα καὶ ἐκ πάντων με ἐρρύσατο ὁ Κύριος. Καὶ πάντες δὲ οἱ θέλοντες εὐσεβῶς ζῆν ἐν Χριστῷ ᾽Ιησοῦ διωχθήσονται». Του κάνει έναν έμμεσον υπαινιγμό. «Είδες, Τιμόθεε, αγαπητό παιδί, τι διωγμούς έχω υποφέρει. Είδες τι δυσκολίες έχω περάσει. Αλλά δεν είμαι εγώ μόνο. Καὶ πάντες δὲ οἱ θέλοντες εὐσεβῶς ζῆν ἐν Χριστῷ ᾽Ιησοῦ διωχθήσονται: Και όλοι εκείνοι που θα ‘θελαν να σταθούν ευσεβείς εν Χριστώ Ιησού, θα διωχθούν». Ως να του λέει: «Εάν μείνεις ευσεβής, και σε προτρέπω να μείνεις ευσεβής εν Χριστώ Ιησού, έχε το υπόψη σου, θα διωχθείς».

     Είναι λοιπόν κανόνας αυτό; Αγαπητοί μου, είναι κανόνας. Δεν υπάρχει εξαίρεσις. Δεν υπάρχει ούτε μία εξαίρεσις. Οι διωγμοί είναι το κριτήριο της αληθούς, ευσεβούς ζωής. Βέβαια, υπάρχουν και διωγμοί που αναφέρονται οι ταλαιπωρίες, οι πειρασμοί, που αναφέρονται σε μία ψευδοευσέβεια. Εκεί δεν φταίγουν άλλοι παρά ο ίδιος εκείνος που φέρει αυτήν την ψευδοευσέβεια. Τι είναι αυτό; Η αδιακρισία του. Λέγει κάπου ο Απόστολος Πέτρος: «Μην πάσχει ανάμεσά σας κανείς από πάθη και ελαττώματα. Γιατί τότε, αν υφίσταται ό,τι υφίσταται, τότε δεν φταίει κανείς άλλος παρά φταίει αυτός». Αν κανείς σαν Χριστιανός είναι επιπόλαιος άνθρωπος, δεν έχει διάκριση να κρίνει ανά πάσα στιγμή πώς πρέπει να ενεργεί, τότε κάθε κατατρεγμό που μπορεί να νιώσει, δεν φταίει κανείς άλλος παρά ο ίδιος.

    Λέγουν πολλοί και δεν αντιλαμβάνονται ότι είναι οι ίδιοι αίτιοι αυτής της καταστάσεώς των, όταν λέγουν: «Εγώ το κάνω το καλό προς πάντας, εγώ αγαπώ τους πάντας, εγώ δεν πατάω μυρμηγκάκι, γιατί όλοι με κατατρέχουν;». Αδελφέ μου, ερεύνησε τον εαυτό σου να δεις, μήπως φταις και σε τι μπορεί να φταις. Να έχεις μεν κάποια αρετή. Δεν σου την αμφισβητεί κανείς αυτήν. Αλλά αυτή σου η αρετή να είναι χωρίς διάκριση. Οποιαδήποτε αρετή, εάν είναι χωρίς διάκριση, τότε μπορεί ακόμη και σε κακία να μεταβληθεί. Αν είσαι ελεήμων, αν αγαπάς, τι ωραιότερο, τι καλύτερο; Αλλά δεν ξέρεις πώς θα ασκήσεις αυτήν την αγάπη σου και αυτήν την ελεημοσύνη σου, στο τέλος μπορεί να αποβεί σε κακό σου. Και όταν παραπονείσαι…- μα όταν φθάνεις να παραπονείσαι, ακριβώς σημαίνει κι αυτό είναι ένα έμμεσον, μία έμμεση πληροφορία και για σένα αν καταλαβαίνεις και δια το περιβάλλον σου, ότι δεν είχες μεστωμένη ευσέβεια, σωστά τοποθετημένη ευσέβεια.

     Αλλά ας έλθομε στην αληθινή ευσέβεια. Λέγει ένας εκκλησιαστικός συγγραφεύς: «Αὕτη μόνη εὐσεβὴς ζωή, ἡ ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ». «Αυτή μόνη είναι η ευσεβής ζωή· εκείνη η οποία είναι εν Χριστώ Ιησού». Είναι πολύ περιεκτικός ο λόγος. Αν έπρεπε να αναλυθεί, ίσως πολλά πράγματα θα έπρεπε να ειπωθούν, τι ακριβώς είναι η ευσεβής εν Χριστώ ζωή. Δεν είναι όμως της ώρας, γιατί θα ‘θελα να δω κάτι άλλο, μια άλλη πλευρά. Την πλευρά εκείνη που λέγει ο Απόστολος: «Και όσοι θα θελήσουν να ζήσουν την ευσεβή ζωή, αυτοί θα διωχθούν».

      Αλλά τίθεται εύλογο το ερώτημα: «Γιατί; Ποιον πειράζουν; Γιατί να διωχθούν; Και γιατί να αποτελεί κριτήριον της ευσεβείας των ο διωγμός; Και, αν θέλετε, και της γνησιότητός των. Αν δηλαδή πραγματικά έχουν μίαν γνησιότητα ευσεβείας. Γιατί απλούστατα πίσω από εκείνους που τον διώκουν, πίσω από τους πειρασμούς είναι ο μεγάλος εχθρός, ο μέγας αντίπαλος, ο διάβολος. Ο διάβολος δεν αγαπά τον Χριστόν. Είναι ο αντίπαλος του Χριστού. Όταν ο Χριστός ήλθε εις τον κόσμον, ο διάβολος Τον κοίταξε κι αναρωτήθηκε: «Ποιος τάχα να είναι Αυτός, βλέπω πολλή αγιότητα εις Αυτόν, Ποιος να είναι;». Άκουσε στην βάπτιση: «Συ είσαι ο Υιός μου ο αγαπητός, σε Σένα έχω ευδοκήσει». «Περίεργο...». Τον καιροφυλακτεί. Τον βλέπει στην έρημον. Νηστεύει. Αμφιβάλλει, ποιος να είναι; Βεβαίως ο διάβολος δεν εγνώριζε το Τριαδικόν του Θεού. Βεβαίως ο διάβολος δεν είχε υποπτευθεί την Ενανθρώπηση του Υιού του Θεού, παρότι πλήθος, πλησμονή υπήρχαν προφητειών στην Παλαιά Διαθήκη. Και ο διάβολος, κατά τον άγιο Ιωάννη τον Δαμασκηνό, γνωρίζει την Αγία Γραφή. Αλλά οι προφητείες ήσαν κεκαλυμμένες. Και έπρεπε να ξεγελαστεί ο διάβολος. Αγνοεί λοιπόν ο διάβολος. «Ποιος είναι αυτός;».

     Και όταν ο διάβολος ενικήθηκε, αφού ο ίδιος πήγε να προκαλέσει τον Κύριον, με εκείνον τον τριπλούν πειρασμόν και ξανανικήθηκε οριστικά και συντριπτικά, τουλάχιστον για τον παρόντα χρόνον, για τον παρόντα αιώνα, στον Σταυρό του Χριστού, αλλά ολοτελώς συντριπτικά, όταν θα ξανάρθει ο Χριστός στον κόσμον και τον αναμένει κόλασις αιωνία, αντιλαμβάνεσθε, ο διάβολος βλέπει τον Ιησούν Χριστόν ως φοβερόν του αντίπαλο. Γι'αυτό και ο διάβολος φθονεί και μισεί όλα τα έργα του Θεού και ιδιαιτέρως το έργο του Χριστού επάνω εις την γην.

    Πίσω, λοιπόν, από κάθε διωγμό είναι ο διάβολος. Αλλά και πίσω από τα όργανά του, τους διώκτες, είναι ο διάβολος. Αυτό είναι κάτι πάρα πολύ σπουδαίο, το οποίο αναμφισβήτητα πρέπει να γνωρίσομε. Βέβαια εδώ υπάρχει και μία ψυχολογία του πράγματος. Δεν είναι τελείως ξεκάρφωτο. Ο ευσεβής γίνεται ο στόχος και το αντικείμενον ελέγχου, εκείνου ο οποίος αμαρτάνει ασύστολα. Αν εγώ λέγω την αλήθεια, σου γίνομαι έλεγχος, έστω σιωπηρώς, χωρίς να σου πω τίποτε. Απλώς η παρουσία μου, σε σένα που λες ψέματα. Αν εγώ είμαι αγνός κι εσύ είσαι ανήθικος, η παρουσία μου, η μόνη παρουσία μου, σου γίνεται έλεγχος. Έτσι λοιπόν ο ασεβής δεν μπορεί να δει τον ευσεβή. Ελέγχεται. Πώς να το κάνομε; Υπάρχει συνείδησις. Όσο και αν ζητήσαμε να την καυτηριάσουμε, υπάρχει συνείδησις. Και αφού υπάρχει η συνείδησις, επόμενον είναι αυτή να ελέγχει, έστω και αμυδρά.

    Και πώς η συνείδησις ξυπνά; Μόνον εάν υπάρχει στοιχείον συγκριτικόν. Και εν προκειμένω είναι ο ευσεβής άνθρωπος. Γι'αυτό, θαυμάσια μας λέγει η Σοφία Σολομώντος, μας σκιαγραφεί, αδρογραφεί αυτήν την ψυχολογία των ασεβών μπροστά στον ευσεβή. Και τι λέγουν;  «Ἐνεδρεύσωμεν δὲ τὸν δίκαιον(: Να του στήσομε παγίδα), ὅτι δύσχρηστος ἡμῖν ἐστι(: γιατί μας είναι δυσκολομεταχείριστος) καὶ ἐναντιοῦται τοῖς ἔργοις ἡμῶν(: έρχεται σε αντίθεση- έστω και σιωπηρά, όπως σας είπα- στα έργα μας). Ἐγένετο ἡμῖν εἰς ἔλεγχον ἐννοιῶν ἡμῶν(:Ό,τι συλλαμβάνομε, ό,τι σκεφτόμαστε, ό,τι θέλομε, αυτός μπροστά μας γίνεται έλεγχος ζωντανός). Βαρύς ἐστιν ἡμῖν καί βλεπόμενος(: Είναι βαρύς ακόμα να τον βλέπομε. Δηλαδή και να τον δούμε μόνο… Γιατί; Βαρύς! Γιατί είναι βαρύς, βαρίδι στην συνείδησή των),  ὅτι ἀνόμοιος τοῖς ἄλλοις ὁ βίος αὐτοῦ, καὶ ἐξηλλαγμέναι αἱ τρίβοι αὐτοῦ». Να το αίτιο. «Γιατί είναι», λέγει, «διαφορετικός ο βίος του απ’ τον δικό μας τον βίο και παρηλλαγμέναι αι μέθοδοι της ζωής του. Ζει αλλιώτικα, ζει διαφορετικά. Δεν ζει όπως ζούμε εμείς)». Είναι, λοιπόν, πάρα πολύ ψυχολογικό, πάρα πολύ να αισθάνεται ο ασεβής την παρουσία του ευσεβούς σαν κάτι που τον τσακίζει.

      Δεν έχομε παρά να θυμηθούμε, αγαπητοί μου, πολλές, πάρα πολλές τέτοιες περιπτώσεις, ιστορικές περιπτώσεις, που βεβαιώνουν αυτήν την πραγματικότητα. Γιατί ο Κάιν εφόνευσε τον Άβελ; Τι ήταν εκείνο που τον έκανε μέσα του να υποφέρει; Διότι είδε τον αδελφό του να στέκεται με ευσέβεια και να αποδέχεται την ευσέβειά του ο Θεός. Αυτό τον έκανε να μην μπορεί μέσα του να αισθανθεί καλά. Εκινήθη από φθόνο και έφθασε εις το σημείο να φονεύσει με δόλο τον αδελφό του. Θυμηθείτε, ακόμη, τον Ιωσήφ. Γιατί τον εφθόνησαν τα αδέλφια του; Έφθασαν να θέλουν να τον σκοτώσουν. Τον επώλησαν! Γιατί δεν μπορούσαν να ανεχθούν την αρετή του Ιωσήφ. Υπάρχει ένα χωρίον εκεί εις το βιβλίον της Γενέσεως, που λέγει ότι κάτι κάνανε μεταξύ τους, άσχημο, πονηρό. Ίσως καμία ανήθικη πράξη να κάνανε μεταξύ τους. Ίσως. Κάπως έτσι φαίνεται το πράγμα να είναι. Και ο Ιωσήφ το αντελήφθη. Και πήγε και το είπε στον πατέρα του τον Ιακώβ. Ε, αυτό στάθηκε η πρώτη αφορμή. Και μετά και μερικές άλλες. Δεν ησθάνοντο καλά με την παρουσία του Ιωσήφ.

      Αλλά θυμηθείτε ακόμη, αγαπητοί μου, τον άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο. Πώς ελέγχει τον Ηρώδη. Η Ηρωδιάς, εκείνη η μοιχαλίδα γυναίκα, που άφησε τον άνδρα της για να πάρει τον αδελφό του ανδρός της, αυτή η φοβερή γυναίκα, πόσο άσχημα ησθάνετο! Σκεφθείτε ότι μπορούσε να επωφεληθεί πολλά, που ο ανόητος Ηρώδης, ο δεύτερος σύζυγός της, έφθασε, μπροστά στον χορό της κόρης του, που δεν ήταν κόρη του, ανιψιά του ήταν, κόρη του αδελφού του, γιατί με αυτόν είχε γεννηθεί η Σαλώμη, έφθασε, αγαπητοί μου, να πει: «Δίνω το μισό μου βασίλειο!». Και το πάθος του μίσους και της κακίας μες στην ψυχή της Ηρωδιάδος, έφθασε στο σημείο να μην ζητήσει ούτε μία δραχμή. Αλλά τι; Μόνο το κεφάλι του Ιωάννου «ἐπί πινάκι»· μέσα σε ένα πιάτο! Βλέπετε ο έλεγχος τι φοβερό πράγμα είναι; Γιατί; Γιατί ο Ιωάννης έλεγε: «Οὐκ ἔξεστί σοι ἔχειν τὴν γυναῖκα τοῦ ἀδελφοῦ σου». «Δεν σου επιτρέπεται να έχεις την γυναίκα του αδελφού σου».  

     Αλλά, ο Κύριος δεν έπεσε θύμα αυτών των Φαρισαίων; Δεν μας λέγει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης ότι «διά φθόνον παρέδωκαν αὐτόν;». Οι Ιουδαίοι δεν εδίωκον διαρκώς τους Αποστόλους και τους Χριστιανούς, διότι δεν ησθάνοντο καλά; Και μάλιστα και στον εθνικόν κόσμον. Έξω δηλαδή από τα όρια της Ιερουσαλήμ, έξω από τα όρια της Ιουδαίας. Δεν εδίωκον τους Χριστιανούς; Διότι έβλεπαν τους ειδωλολάτρας να γίνονται χριστιανοί και εζήλευαν φοβερά και ησθάνοντο άσχημα, ησθάνοντο μειονεκτικά. Οι ειδωλολάτραι κατόπιν δεν θα διώξουν τους Χριστιανούς;

     Αλλά η Ιστορία συνεχίζει και θα συνεχίζει μέσα στους αιώνες. Είτε ομαδικούς έχομε διωγμούς, είτε ατομικούς διωγμούς. Και αν θέλετε, και στην καθημερινότητα συμβαίνουν αυτά. Μήπως μία ευσεβής γυναίκα, σύζυγος, δεν μπορεί να υφίσταται τα πάνδεινα από έναν σύζυγο ασεβή; Και το αντίστροφο. Μήπως, σ’ αυτό το ίδιο το σχολείο, δεν μπορεί να υπάρχει ένας μαθητής ευσεβής και οι άλλοι να τον διώκουν με κάθε τρόπο και να τον προγκίζουν, μόνο και μόνο γιατί είναι ευσεβής και χριστιανός; Και τόσα και τόσα και τόσα. Καθημερινά.

     Αγαπητοί μου, το πώς διώκουν; Ένα φοβερό όπλο στα χέρια του διαβόλου είναι η ειρωνεία. Όταν ειρωνεύεται ο διώκτης. Η ειρωνεία είναι διωγμός. Τσακίζει κόκαλα. Είναι φοβερό πράγμα η ειρωνεία, φοβερό πράγμα είναι. Έχετε προσέξει ότι πάρα πολλοί χριστιανοί μας δεν μπορούν να αντέξουν την ειρωνεία, η οποία μπορεί να στραφεί εναντίον των;

    Ακόμη είναι το να σε γελοιοποιήσει ο άλλος. Πολλές φορές συμβαίνει αυτό. Η καταπίεσις. Ένας παραγκωνισμός, μία διαβολή, μια συκοφαντία. Όλα αυτά είναι διωγμοί. Θέλετε; Και το μαρτύριον του σώματος. Και αυτός ο θάνατος. Κάποτε, μαρτύριον συνειδήσεως, κάποτε μαρτύριον σώματος. Και αυτός ο θάνατος. Όλα αυτά είναι τρόποι με τους οποίους οι διώκται διώκουν.

      Πώς μπορούμε να σταθούμε μπροστά σ’ αυτήν την πραγματικότητα; Διότι όταν πρέπει να είμαι χριστιανός και μου λέγει ο λόγος του Θεού ότι δεν είναι δυνατόν να είμαι χριστιανός, εάν δεν περάσω από το καμίνι των διωγμών, πώς πρέπει να σταθώ; Τι πρέπει να κάνω; Όταν γνωρίζομε ότι ο διωγμός αποτελεί στοιχείο της ζωής του πνευματικού ανθρώπου, λαμβάνομε τα μέτρα μας. Διότι ένα όπλο του διαβόλου είναι ο αιφνιδιασμός. Νομίζουν πάρα πολλοί χριστιανοί μας ότι η ζωή του Χριστιανού είναι ανθόσπαρτη. Είναι μία ζωή γεμάτη από ευλογίες και ευτυχίες. Πολλές φορές ο Θεός, στην αρχή του πνευματικού βίου, ακριβώς για να αφήσει να δυναμώσει λίγο ο άνθρωπος, να μην πέσει, του δίνει πολλές τέτοιες ευλογίες, από υλικά αγαθά και από επιτυχίες. Όταν αρχίζει να ωριμάζει πνευματικά, τότε αρχίζουν οι πειρασμοί. Τότε αρχίζει η επίθεσις του σατανά. Η επίθεσις του σατανά… Είναι φοβερό. Αυτό πρέπει να το ξέρομε. Πρέπει να το έχομε συνειδητοποιημένο.

     Γι'αυτό και ο Κύριος είπε: «Μακάριοι οἱ δεδιωγμένοι ἕνεκεν δικαιοσύνης». Δικαιοσύνη θα πει, εν ευρεία εννοία, θα πει αγιότης, θα πει αρετή. «Ευτυχισμένοι εκείνοι οι οποίοι διώκονται ένεκα της αγιότητός των».  «Ὃτι αὐτῶν ἐστιν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν». Α, ώστε λοιπόν είμαι ευτυχής αν με διώξουν. Αυτό πρέπει να το συνειδητοποιήσω. «Μακάριοί ἐστε ὅταν ὀνειδίσωσιν ὑμᾶς καὶ διώξωσι καὶ εἴπωσι πᾶν πονηρὸν ῥῆμα καθ᾿ ὑμῶν ψευδόμενοι ἕνεκεν ἐμοῦ». «Ευτυχισμένοι θα είσαστε όταν σας ονειδίσουν». Είδατε ο ονειδισμός; «Και όταν σας διώξουν και πουν εναντίον σας κάθε πονηρή κουβέντα», εννοείται, «ψευδόμενοι», δηλαδή συκοφαντική, σας βγάλουν ρετσινιές και σας πουν ότι είσαστε τέτοιοι και τέτοιοι. Αλλά προσέξτε. Όπως λέγει ο Απόστολος Πέτρος, όχι αν κάποιος πάσχει σαν φονιάς ή σαν κλέφτης. Αλλά μόνο γιατί είναι Χριστιανός. Μόνο γιατί είναι Χριστιανός. Μόνο και μόνο γι’ αυτό τα τραβάει όλα αυτά. «Χαίρετε», λέγει ο Κύριος, «καὶ ἀγαλλιᾶσθε, ὅτι ὁ μισθὸς ὑμῶν πολὺς ἐν τοῖς οὐρανοῖς· οὕτω γὰρ ἐδίωξαν τοὺς προφήτας τοὺς πρὸ ὑμῶν». Γιατί κατά παρόμοιο τρόπο εδίωξαν και τους προφήτας που έζησαν πιο μπροστά από εσάς. Αυτό πρέπει να το ξέρομε. Πρέπει, λοιπόν, να συνειδητοποιήσομε ότι είναι στοιχείο που θα το ζήσομε. Να το πάρομε απόφαση. Ένας που ξεκινάει για πνευματική ζωή, πρέπει να το πάρει απόφαση.

     Δεύτερον. Πρέπει να έχει υπομονή και επιμονή. Ο διάβολος έχει επιμονή στο κακό. Υπομονή όμως δεν έχει. Γι'αυτό πολλές φορές, όταν δει την υπομονή του ευσεβούς, αυτός, ας μου επιτραπεί να το πω με μια λαϊκή έκφραση, «σκάει». Και πολλές φορές σκάει και το όργανό του, ο κακός άνθρωπος. Όταν δει την υπομονή του ευσεβούς. Γι'αυτό λέγει ο Κύριος: «Ὁ ὑπομείνας εἰς τέλος, οὗτος σωθήσεται». « Αυτός που θα υπομείνει έως το τέλος, αυτός θα σωθεί». «Και ἐν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τάς ψυχάς ὑμῶν». «Κερδίστε τις ψυχές σας στην υπομονή σας».

    Ένα τρίτον. Ο ευσεβής άνθρωπος, παντού και πάντα και ιδιαίτερα στους πειρασμούς, προσεύχεται. Ο Κύριος είπε: «Προσεύχεσθε, ἵνα μὴ εἰσέλθητε εἰς πειρασμόν». «Προσευχηθείτε πριν μπείτε στον πειρασμό. Και αν μπείτε στον πειρασμό, πάλι να προσεύχεστε. Παντού και πάντα να προσεύχεστε. Είναι όπλο πολύ φοβερό εναντίον του εχθρού».

     Τέταρτον. Είδατε τι ακριβώς είπε ο Κύριος: «Οὕτω γὰρ ἐδίωξαν τοὺς πρὸ ὑμῶν προφήτας». Ότι εδίωξαν τους πιο μπροστά από σας προφήτας; Δηλαδή τι σημαίνει αυτό; Ε, αγαπητοί μου, δεν είμαστε μόνοι μας. Αν το θέλετε, η ιστορία του Χριστιανισμού έχει να παρουσιάσει μέχρι σήμερα εκατομμύρια μάρτυρες.Εκατομμύρια μάρτυρες… Ο Κύριος γνωρίζει τον αριθμόν. Βγάζουν από στατιστικές κάποια νούμερα. Αλλά εγώ θα σας έλεγα, ο Κύριος ξέρει τον αριθμόν. Και μέχρι τέλους της Ιστορίας, πόσοι ακόμη θα μαρτυρήσουν για το όνομα του Χριστού. Αν είμαστε κι εμείς ανάμεσα σ’ αυτούς… Βέβαια τιμή. Αλλά για να αποκτήσει κανείς την τιμή, πρέπει να κοπιάσει, πρέπει να ιδρώσει, πρέπει να σταθεί σωστά.  Πρέπει να δώσει και το αίμα του ενδεχομένως. Γι'αυτό λοιπόν τον λόγο θα πρέπει να μάθομε ότι το παράδειγμα των αγίων και των μαρτύρων πρέπει να είναι μπροστά μας.

      Ο Απόστολος Παύλος που σημειώνει αυτά στον Τιμόθεο και του λέγει: «Και συ, Τιμόθεε, θα διωχθείς». Και πράγματι εδιώχθη. Και μάλιστα εφονεύθη με λιθοβολισμό. Τον σκότωσαν στην Έφεσον. Που είχε ελέγξει μία παρανομία που είχε γίνει· ένα είδος καρναβάλου, θα λέγαμε. Και ξέρετε σήμερα, αρχή του Τριωδίου, αντί που είναι μία προφωνήσιμος περίοδος, δηλαδή έρχεται να προαναγγείλει την ερχομένη Σαρακοστή, τον ερχόμενο αγώνα, το ερχόμενο στάδιο, κι έρχεται να προετοιμάσει σιγά σιγά, κι εμείς κάνομε το ακριβώς αντίθετο. Ετοιμαζόμαστε σε ξεφαντώματα αμαρτωλά. Κάτι τέτοιο λοιπόν είχε ελέγξει ο άγιος Τιμόθεος, που τελικά λιθοβολήθηκε. Αλλά τι του λέγει ο Απόστολος Παύλος; «Σὺ δὲ μένε ἐν οἷς ἔμαθες καὶ ἐπιστώθης, εἰδὼς παρὰ τίνος ἔμαθες». «Να μένεις σταθερός σε εκείνα τα οποία έχεις μάθει, ξέροντας από ποιον τα έμαθες». Δηλαδή από εμένα τον Παύλο. Έτσι θα μπορούσαν να πουν οι άγιοι: «Σταθείτε επόμενοι Χριστιανοί. Εμείς οι προηγούμενοι Χριστιανοί σταθήκαμε. Δείτε εμάς. Δείτε το παράδειγμά μας». «Ἒχοντες», λέει ο Απόστολος Παύλος στην προς Εβραίους, «νέφος μαρτύρων, ὄγκον μέγα», μεγάλο νέφος μαρτύρων, πλήθος μάρτυρες». Όλοι αυτοί μας καλούν να ακολουθούμε το παράδειγμά τους.

    Είναι και η άλλη πλευρά όμως αν το θέλετε. Είναι το κακό τέλος των διωκτών. Έχει μάι απαράμιλλη εικόνα ο Ιερός Χρυσόστομος, όταν λέγει ότι: «Ποῦ οἱ Νέρωνες; Ποῦ οἱ Διοκλητιανοί; Ποῦ τα τήγανα; Ποῦ τὰ ὄργανα μαρτυρίου; Τὰ πάντα σεσίγηνται. Ἡ δὲ Ἐκκλησία λάμπει ὑπὲρ τὸν ἥλιον». Αυτό είναι το μέλλον, αυτή είναι η τύχη, αυτή είναι η μοίρα των διωκτών. Γι'αυτό λέγει και ο Απόστολος Παύλος, αγαπητοί μου: «Πονηροὶ δὲ ἄνθρωποι καὶ γόητες προκόψουσιν ἐπὶ τὸ χεῖρον, πλανῶντες καὶ πλανώμενοι». Αυτό είναι το μέλλον των κακών ανθρώπων και των διωκτών.

    Αλλά τέλος, είναι και η γνώσις της Αγίας Γραφής. Λέει στον Τιμόθεο ο Απόστολος Παύλος: «Καὶ ὅτι ἀπὸ βρέφους τὰ ἱερὰ γράμματα οἶδας, τὰ δυνάμενά σε σοφίσαι εἰς σωτηρίαν διὰ πίστεως τῆς ἐν Χριστῷ ᾽Ιησοῦ». «Τά δυνάμενά σε σοφίσαι». «Να σε κάνουν σοφό τα γράμματα του Θεού, τα λόγια του Θεού». Η Αγία Γραφή. Πρέπει να μελετούμε. Πρέπει να εντρυφούμε. Είναι γνωστό το μυστικό του Μεγάλου Αλεξάνδρου που τον έκανε γενναίο και νικητή. Ξέρετε ποιο είναι. Είχε κάτω από το μαξιλάρι του και διάβαζε κάθε μέρα την Ιλιάδα, το βιβλίο των ηρώων. Και ενεπνέετο από την Ιλιάδα και έγινε ο Μέγας Αλέξανδρος. Αγαπητοί μου, εμείς έχομε κάτι πολύ πέρα από την Ιλιάδα. Έχομε το βιβλίο των αγίων. Και το βιβλίο του Θεού. Ζώντος Θεού, που ενισχύει και δυναμώνει τον κάθε πιστό στον αγώνα. Ο ίδιος ο Κύριος λέγει: «Εἰ ἐμὲ ἐδίωξαν, καὶ ὑμᾶς διώξουσιν». «Εάν εμένα με εδίωξαν, και εσάς θα διώξουν». Τι κι αν; Τον έφθασαν μέχρι τον Σταυρό. Τι κι αν; Ανεστήθη ο Χριστός. Κι εμείς θα αναστηθούμε. Ναι, αγαπητοί μου, κι εμείς θα αναστηθούμε. Όπως λέγει ο Απόστολος Πέτρος στην πρώτη του επιστολή: «Ἀγαπητοί», λέγει, «μὴ ξενίζεσθε(:μην παραξενεύεστε) τῇ ἐν ὑμῖν πυρώσει(: για την πύρωση του πειρασμού που υπάρχει μέσα σας) πρὸς πειρασμὸν ὑμῖν γινομένῃ, ὡς ξένου ὑμῖν συμβαίνοντος(:σαν κάτι το ξένο, το άλλο, το αλλότριο, το παράξενο, που σας συμβαίνει ο πειρασμός) ἀλλὰ καθὸ κοινωνεῖτε τοῖς τοῦ Χριστοῦ παθήμασι (:όπως γίνεστε κοινωνοί των παθημάτων του Χριστού), χαίρετε(:να έχετε χαρά), ἵνα καὶ ἐν τῇ ἀποκαλύψει τῆς δόξης αὐτοῦ χαρῆτε ἀγαλλιώμενοι(: και όταν θα αποκαλυφθεί η δόξα Του, θα χαρείτε κι εσείς, γιατί κι εσείς θα δοξαστείτε). Εἰ ὀνειδίζεσθε(: εάν σας ειρωνεύονται) ἐν ὀνόματι Χριστοῦ(:γιατί είστε Χριστιανοί), μακάριοι(:ευτυχισμένοι), ὅτι τὸ τῆς δόξης καὶ δυνάμεως καὶ τὸ τοῦ Θεοῦ Πνεῦμα ἐφ' ὑμᾶς ἀναπαύεται(: γιατί εσείς έχετε το Πνεύμα του Θεού μέσα σας)». «Γι'αυτό σας κοροϊδεύει ο κόσμος. Γιατί ο κόσμος δεν έχει το Πνεύμα του Θεού αλλά το πονηρό πνεύμα».

     Λέει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης ότι «ὁ κόσμος ὅλος ἐν τῷ πονηρῷ κεῖται». «Μέσα στο πνεύμα του σατανά κείται όλος ο κόσμος». Εν εννοία πάντοτε ηθική. Αν λοιπόν ο κόσμος μας διώκει, σημαίνει ότι αναπαύεται σε μας το Πνεύμα του Θεού. Τι χρειάζεται; Ω τι χρειάζεται! Ανδρεία! Οι αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν την ανδρεία μία από τις τέσσερις μεγάλες αρετές. Και οι Πατέρες της Εκκλησίας μας θεωρούν την ανδρεία μία μεγάλη αρετή. Και αναφέρεται και στον νου και στην καρδιά αλλά προπαντός στην βούληση. Αγαπητοί μου, η ανδρεία είναι σπουδαία αρετή. Αυτή που μας λείπει. Γι'αυτό θα σημειώσει στον Τιμόθεο ο Απόστολος Παύλος: «Οὐ γὰρ ἔδωκεν ἡμῖν ὁ Θεὸς Πνεῦμα δειλίας, ἀλλὰ δυνάμεως καὶ ἀγάπης καὶ σωφρονισμοῦ». «Δεν μας έχει δώσει ο Θεός πνεύμα δειλίας αλλά μας έχει δώσει πνεύμα δυνάμεως». Και συνεπώς αυτήν την δύναμη που μας δίνει το Πνεύμα το δικό Του, πρέπει να την αξιοποιήσομε. Και πρέπει να σταθούμε. Μην μας πυρώνει λοιπόν, ο πειρασμός και λέμε «γιατί και πώς». Απλούστατα, αδελφέ, από την στιγμή που ανέλαβες να γίνεις Χριστιανός, πάρε το είδηση· θα μπεις στον χώρο των δοκιμασιών, του πειρασμού και των διωγμών.

219η ομιλία στην κατηγορία
« Ὁμιλίαι Κυριακῶν ».

► Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Ὁμιλίαι Κυριακῶν " εδώ ⬇️
https://arnion.gr/index.php/diafora-uemata/omiliai-kyriakvn
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40r0WAxMpRb0tx6ts1zsQWMh

Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.

Μεταφορά της απομαγνητοφωνημένης ομιλίας σε ηλεκτρονικό κείμενο και επιμέλεια: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς
«Ὁμιλίαι Κυριακῶν».🔻
https://drive.google.com/file/d/1EiDp29JkRk7OQUNh2N_NVeJL2TTZ-FsY/view?usp=drivesdk

🎥 Βιντεοσκοπημένες ομιλίες της σειράς
«Ὁμιλίαι Κυριακῶν».🔻
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40ru7w20Jp2hDAJjA7k7mq_z

🔸📜 Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες της σειράς
«Ὁμιλίαι Κυριακῶν».🔻
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%94%B9%E1%BD%89%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%AF%CE%B1%CE%B9%20%CE%9A%CF%85%CF%81%CE%B9%CE%B1%CE%BA%E1%BF%B6%CE%BD.?m=1

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Τί είναι η πνευματική ζωή;

Η παρουσία σας, αγαπητοί μου – τόσο πλήθος λαού – ειλικρινά μας συγκινεί, όταν σεις ζητάτε να ξεκινήσετε με μίαν αγιαστικήν πράξιν τη μελέτη του Λόγου του Θεού μέσα στη χρονιά που έρχεται. Βεβαίως, το να επιδιώξουμε να μελετήσουμε τον Λόγο του Θεού, όπως ελέγαμε και το πρωί, είναι εκτάκτως σημαντικό και σπουδαίο. Αλλά τίθεται όμως ένα ερώτημα: τι θέλομε να επιδιώξουμε όταν μελετούμε τον Λόγο του Θεού;

Η απάντησις είναι ότι πρέπει να αναπτύξουμε την πνευματική ζωή. Συνεπώς, η μελέτη του λόγου του Θεού δεν είναι ένας σκοπός, αλλά είναι ένα μέσον για να αναπτυχθεί αυτή η πνευματική ζωή. Αλλά όπως θα δούμε στη συνέχεια, και αυτή η ιδία η πνευματική ζωή δεν αποτελεί αυτοσκοπόν. Και αυτή, δηλαδή, δεν είναι ένας σκοπός, αλλά είναι ένα μέσον, είναι ένας δρόμος, ένας  τρόπος για να συναντήσομε τον Ιησού Χριστόν, να έχομε την Αιωνία Κοινωνία μαζί Του, αυτό που το λέμε: να θεωθούμε. Να δούμε δηλαδή το πρόσωπον του Ιησού Χριστού. Το λέγει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης, όλα αυτά που σας είπα ή θα σας πω, με τα εξής πολύ σύντομα και απλά λόγια:

Είναι στην πρώτη του επιστολή, ότι: Τεκνία, οὕπω ἐφανερώθη τί ἐσόμεθα. Ακόμη, λέγει, δεν φανερώθηκε τι θα γίνουμε, αλλά γνωρίζουμε, είδαμε ότι ὅμοιοι αὐτῷ ἐσόμεθα, ὅτι ὀψόμεθα αὐτὸν καθώς ἐστι. Θα είμεθα όμοιοι με εκείνον, τον Ιησού Χριστόν, γιατί θα τον δούμε όπως είναι. Και ὁ ἔχων τὴν ἐλπίδα ταύτην –και αυτός που έχει αυτή την ελπίδα– ἁγνίζει ἑαυτόν, καθὼς ἐκεῖνος ἁγνός ἐστιν. Δηλαδή, θα δούμε το πρόσωπο του Χριστού όπως είναι, αλλά για να τον δούμε πρέπει να αγνίσομε τον εαυτόν μας, όπως εκείνος, λέγει, είναι αγνός. Πώς είναι δυνατόν να είμαι όμοιος με Εκείνον μόνο εις το να ίδω την δόξαν Του, έχοντας κι εγώ την δόξαν, αν ταυτοχρόνως δεν έχω και την αγνότητα του Χριστού, την καθαρότητα του Χριστού, ώστε λοιπόν η αγνότητα, η καθαρότητα, που είναι η πνευματική ζωή, είναι ο τρόπος, είναι το μέσον δια να ίδω τον Ιησού Χριστόν ώστε… θα τα ξαναπώ άλλη μία φορά.

Ο σκοπός της μελέτης μας, που θα κάνουμε είτε κατ’ ιδίαν στο σπίτι μας είτε σε κοινούς κύκλους είτε κήρυγμα θα ακούγεται ό,τι είναι, αποσκοπεί στο να αναπτυχθεί η πνευματική ζωή. Να γίνουμε καινούριοι άνθρωποι, να αναγεννηθούμε, να ανακαινισθούμε· αλλά και αυτό δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά αποβλέπει εις το να ίδωμεν το πρόσωπον του Ιησού Χριστού, να συναντήσομε τον Χριστό, να έχομε Κοινωνία μαζί Του εις τους αιώνας των αιώνων.

Κάποτε ο Κύριος ερωτήθηκε: Κύριε, εί πολλοί οἱ σωζόμενοι; Κύριε, είναι πολλοί αυτοί που θα σωθούν; Ο Κύριος δεν απήντησε με αριθμόν, εάν θα είναι λίγοι ή πολλοί, αλλά είπε τον τρόπο της σωτηρίας, και είπε: Ἀγωνίζεσθε εἰσελθεῖν διὰ τῆς στενῆς πύλης· ὅτι πολλοί, λέγω ὑμῖν, ζητήσουσιν εἰσελθεῖν καὶ οὐκ ἰσχύσουσιν. Ο Κύριος εδώ παρουσιάζει δύο όψεις του θέματος, δύο όψεις της σωτηρίας ή της μη σωτηρίας. Και η μία δηλαδή είναι η σωστή όψις, η άλλη είναι η λανθασμένη όψις· και μας καλεί να προσέξουμε να διαλέξομε όχι τη λανθασμένη φυσικά, αλλά τη σωστή όψη. Ποια είναι; Ἀγωνίζεσθε εἰσελθεῖν διὰ τῆς στενῆς πύλης. Αυτή η φράση του Κυρίου, θα μπορούσαμε να την πούμε με άλλα λόγια: αγωνισθείτε – που έχει το στοιχείον του αγώνος – να γίνετε πνευματικοί άνθρωποι, να ζήσετε πνευματική ζωή διά του αγώνος. Η άλλη όψις είναι ότι πολλοί θα ζητήσουν να μπουν, άλλα πού; Στη Βασιλεία του Θεού· αλλά δεν θα μπορέσουν. Είναι δυνατόν κανείς να ζητήσει και να μην μπορέσει; Εάν θα ρωτούσαμε τον οποιονδήποτε άνθρωπον: θα ήθελες να εισέλθεις στη Βασιλεία του Θεού; Θα σου πει: βεβαίως. Θα το θεωρούσες πολύ σπουδαίο αυτό; Θα απαντούσε: αναμφισβήτητα, κορυφαίον. Και όμως, αγαπητοί μου, ενώ έτσι το θέτει το θέμα, τελικά να μην εισέλθει στη Βασιλεία του Θεού. Αυτός είναι ο Λόγος του Κυρίου· πολλοί, και κοιτάξτε, πολλοί, ποπό, πολλοί θα ζητήσουν να μπουν στη Βασιλεία του Θεού αλλά δεν θα μπορέσουν. Τι είναι εκείνο που τους κάνει να μην μπορέσουν; Γιατί δεν θα έχουν ζήσει την πνευματική ζωή. Στα ίδια λόγια παρακάτω λέγει: Οὐ πᾶς ὁ λέγων μοι Κύριε Κύριε, εἰσελεύσεται εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν. Θα μου πουν πολλοί: Κύριε δεν φάγαμε μαζί σου; Δεν ήπιαμε μαζί σου; Δεν ακούσαμε το κήρυγμά σου στις πλατείες μας; Θα σας πω, θα τους πω: δεν σας ξέρω. Που σημαίνει, αγαπητοί, ότι εις αυτούς τους πολλούς, παρά την επιθυμία τους, δεν ανεπτύχθη πνευματική ζωή, ή ανεπτύχθη μία πνευματική ζωή κατ’ επίφασιν.  Νόμισαν ότι ανέπτυξαν πνευματική ζωή. Νόμισαν· και ξέρετε τι οικτρή πλάνη είναι αυτή; Ξέρετε, στο τέλος της ζωής σου να δεις ότι διάλεξες λανθασμένο δρόμο; Τι να κάνεις πια· είναι φοβερό· όταν βρεθείς στη φοβερή εκείνη τρομακτική πραγματικότητα… Ποια πραγματικότητα; Ότι για σένα δεν υπάρχει Βασιλεία του Θεού· αληθινός οδυρμός είναι. Για να αποφύγουμε όμως εμείς αυτήν την πλάνη θα πρέπει να τονίσουμε αυτές τις δύο όψεις, την μίαν όψι που είναι ποια θεωρείται πνευματική ζωή αλλά δεν είναι, και τι είναι πραγματικά πνευματική ζωή. Γι’ αυτό σας καλώ την προσοχή, για να δούμε και να ωφεληθούμε.

Τι δεν είναι πνευματική ζωή:

Πρώτον, πολλές φορές σε εκείνους που μαθαίνουν γράμματα ή ασχολούνται με τα γράμματα, με την ποίηση, με τη λογοτεχνία, ή ακόμη εκείνοι που μετέρχονται τις καλές τέχνες, τη ζωγραφική, τη γλυπτική, τη μουσική, αυτοί λέγονται πνευματικοί άνθρωποι, και όλες οι κινήσεις που γίνονται γύρω από τέτοιες εκδηλώσεις καλών τεχνών ή πολιτιστικές εκδηλώσεις, θεωρούνται ότι είναι πνευματικές κινήσεις – προσέξτε αυτό το σημείο γιατί στην εποχή μας – δεν ξέρω γιατί, απλώς λέγω τι συμβαίνει – υπάρχει ένας πληθωρισμός, μια πληθωρικότητα πολιτιστικών εκδηλώσεων. Βέβαια, περιττό να σας πω ότι στο βάθος ούτε καν πολιτιστικές εκδηλώσεις είναι, απλώς είναι ένα γλεντοκόπημα· στην πραγματικότητα δεν είναι ούτε καν πολιτιστικές εκδηλώσεις αλλά εν τοιαύτη περιπτώσει έτσι τις ονομάζουν και θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ότι είναι πνευματικές εκδηλώσεις· και πολλοί άνθρωποι που ασχολούνται με αυτές τις πνευματικές εκδηλώσεις, πολιτιστικές, να θεωρούν και ότι είναι ανώτεροι άνθρωποι, ότι πράγματι έχουνε μία πνευματική ζωή, ή συντελούν στην ανάπτυξη της πνευματικής ζωής του τόπου. Περιττό να σας πω ότι αυτό δεν έχει καμία σχέση με την πνευματική ζωή.

Δεύτερον, είναι η τυπολατρία. Πάρα πολλοί άνθρωποι μένουν σε ένα σχήμα ευσεβείας. Νομίζουν ότι αν εκκλησιαστούνε, αν κάνουν το σταυρό τους, εάν πάνε το πρόσφορό τους – και για τα οποία μάλιστα αγωνίζονται πολλάκις να το κάνουν – να κοινωνήσουνε δύο, τρεις φορές τον χρόνο, αλλά η ζωή τους όμως είναι στατική. Δεν έχει καμία προκοπή, μένουν μόνο σ’ αυτά. Αυτοί οι άνθρωποι μένουν σε έναν τύπο, τον οποίον τύπο επειδή πολλοί προσέχουν, μεταβάλλονται σε τυπολάτρες. Ο τύπος είναι σπουδαίος στην πνευματική ζωή, μην το ξεχνούμε, είναι πολύ σπουδαίος ο τύπος. Αλλά δεν πρέπει να μείνουμε ποτέ εις τον τύπον. Ο τύπος είναι ένας φορέας μιας ουσίας. Δεν μπορούμε να δεχθούμε μια ουσία αν δεν έχουμε τον τύπον. Αλλά όμως, αγαπητοί μου, δεν πρέπει να μείνομε εις τον τύπον. Αν μείνω στον τύπο τότε δεν λατρεύω την ουσία που είναι πίσω από τον τύπο, αλλά λατρεύω τον τύπο και γίνομαι τυπολάτρης. Πάρα πολλοί άνθρωποι δυστυχώς απ’ τους χριστιανούς μας είναι εκείνοι οι οποίοι μένουν στην τυπολατρία και έχουν την ψευδαίσθηση ότι ζουν πνευματική ζωή.

Μετά απ’ αυτούς είναι εκείνοι οι οποίοι θα ’θελαν να μένουν στις θεολογικές αναζητήσεις, χωρίς βέβαια έναν βίον ανάλογον πνευματικής ζωής, και ζουν φυσικά ένα κοσμικό φρόνημα. Τους βλέπετε· μελετούν βαθιά θεολογικά βιβλία, μιλάνε για τη θεολογία, ακόμη δίνουν και διαλέξεις θεολογικές, αλλά η ζωή τους όμως δεν είναι πνευματική. Είναι μία ζωή μάλλον κοσμική. Το αποτέλεσμα είναι ότι οι άνθρωποι αυτοί μπορούν να λέγονται ή από τους άλλους ή αυτοί στον εαυτό τους να το λέγουν, ότι είναι πνευματικοί άνθρωποι. Αλλά είναι μία πλάνη το να νομίζουν ότι είναι πνευματικοί άνθρωποι, ότι έχουν αναπτύξει πνευματική ζωή η οποία τελικά και θα τους σώσει.

Στην εποχή μας έχουμε και τον ηθικιστικόν άνθρωπο, της ανθρωπιάς, θα λέγαμε, και της αξιοπρεπείας. Είναι εκείνος ο οποίος κοιτάζει μερικά – πέντε – πραγματάκια να εφαρμόζει από το Ευαγγέλιο, έχει ένα αίσθημα αξιοπρεπείας, ένα αίσθημα, θα λέγαμε, μιας ανθρωπιάς, μιας αρχοντιάς, θέλει να μην του πουν τίποτε – από εγωισμό εννοείται – να μην του πουν τίποτε που να τον κατηγορήσουν, μη βρουν κανένα ψεγάδι, τίποτα επάνω του, και αυτός και η οικογένειά του, όλα να είναι πολύ σπουδαία, να ’ναι πολύ έτσι αξιοπρεπή· αλλά οι άνθρωποι αυτοί δεν ζούνε τη μυστική ζωή, δεν τη ζουν… ούτε τη μυστηριακή ζωή ούτε τη μυστική ζωή ζουν. Απλώς μένουν σε μία ετικέτα, θα λέγαμε, θρησκευτικότητος· δεν αρνούνται τίποτα από τον Λόγο του Θεού, δεν αρνούνται τίποτα από την Εκκλησία, αλλά μένουν εκείνοι οι άνθρωποι οι στεγνοί. Ούτε αυτό φυσικά είναι πνευματική ζωή.

Ακόμη υπάρχουν εκείνοι οι οποίοι έχουν ένα αίσθημα επαρκείας πνευματικής· δηλαδή, αν ακούσουν πέντε-δέκα πράγματα, πάνε ν’ ακούσουν Λόγο Θεού πέντε, ξέρω ’γώ, ένα, δυο, τρία, πέντε χρόνια, μετά αισθάνονται ότι επήλθε μία πληρότης μέσα τους. Δεν έχουν, δεν αισθάνονται την ανάγκη ν’ ακούσουν κάτι περισσότερο. Ότι αυτά που έμαθαν είναι αρκετά· ότι όλα αυτά μπορούν να τους κάνουν πνευματικούς ανθρώπους και συνεπώς έχουν το αίσθημα μιας πνευματικής επαρκείας. Βέβαια σε αυτούς δημιουργείται ένα στάσιμο, δεν έχουν καμία προκοπή, είναι πολύ φυσικό· αν και πάνω σε αυτό λέγει ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος: στην πνευματική ζωή μηδαμού ίστασθαι, πουθενά δεν πρέπει να σταθείς και να πεις ότι έχω μία πνευματικήν πληρότητα. Δηλαδή οι άνθρωποι αυτοί ζητούν ένα μίνιμουμ χριστιανισμού, και επειδή η εποχή μας έχει μια ιδιαίτερη προτίμηση στα μίνιμουμ, στα μίνι, να το πω έτσι, στα μίνι, όλο μίνι – μίνι θα πει κάτι το μικρό, κάτι το λίγο – έτσι, θέλουν να έχουν και έναν μίνι χριστιανισμόν. Δεν θέλουν κάτι πιο πολύ, είναι εκείνο που λέγουν: μα κι εγώ χριστιανός είμαι αλλά όχι σαν κι εσένα που είσαι υπερβολικός. Αρνούνται την αύξησιν, αρνούνται – προσέξτε γιατί εδώ αγαπητοί μου φοβάμαι μήπως κι ανάμεσά μας υπάρχουν αδελφοί… Αρνούνται την αύξηση· αν δουν κάποιον να ζει πνευματική ζωή με αύξηση, να θέλει να γίνει μοναχός, να θέλει να γίνει κληρικός, να θέλει να, να ζήσει, να κλειστεί και να ζήσει πιο πολύ, λέγουν οι άλλοι, ανησυχούν και λέγουν: για στάσου κι εμείς χριστιανοί είμαστε, όχι δα και έτσι να κάνεις. Είναι χριστιανισμός μίνι – ας το προσέξουμε, είναι πολύ αμαρτία· αυτό βεβαίως δεν είναι πνευματική ζωή.

Ακόμα έχομε μία δραστηριοποίηση της πίστεως. Ξεγελιόμαστε – προσέξτε αυτό το σημείο – εάν δοθεί ένα σύνθημα, Κυριακή απόγευμα θα πάμε να δούμε τους αρρώστους στο νοσοκομείο· την Πέμπτη το απόγευμα θα πάμε στο ορφανοτροφείο· ή θα βγούμε σε πέντε-δέκα σπίτια να τα επισκεφθούμε, να κάνομε μία, θα λέγαμε, ποιμαντική, φιλανθρωπίας, ξέρω ’γώ συμβουλών κλπ. Μέσα σ’ αυτή τη δραστηριοποίηση της πίστεως έχομε την ψευδαίσθηση ότι ήδη έχουμε αναπτύξει πνευματική ζωή. Όχι ότι δεν πρέπει να κάνουμε δράση πνευματική, άλλα εάν μένουμε μόνο σ’ αυτό δεν μπορούμε να μιλάμε και να λέμε ότι έχομε μία πνευματική ζωή.

Άλλοι πάλι εκλογικεύουν την πίστιν· βλέπετε ότι μιλούν πολύ ωραία, θαυμάσια, αλλά μένουν πάντοτε μέσα σε λογικά σχήματα της πίστεως και τίποτε άλλο, και άλλοι παρακάτω άλλα και άλλα πολλά. Υπάρχουν αναρίθμητες μορφές που δίνουν την ψευδαίσθηση, την απάτη ότι πρόκειται περί πνευματικής ζωής.

Αλλά τότε τι είναι πνευματική ζωή;

Θα ήθελα να προσέξουμε, αγαπητοί μου, τι ακριβώς είναι η πνευματική ζωή. Λέγει ο Απόστολος Παύλος: οἱ δὲ τοῦ Χριστοῦ –δηλαδή αυτοί που ανήκουν στον Χριστό, οι άνθρωποι του Χριστού, οι χριστιανοί – τὴν σάρκα ἐσταύρωσαν σὺν τοῖς παθήμασι καὶ ταῖς ἐπιθυμίαις. Σταύρωσαν, λέγει, τη σάρκα τους μαζί με τα πάθη τους, μαζί και με τις επιθυμίες που είναι η αφετηρία των παθών, η γενεσιουργός αιτία των παθών. Εἰ ζῶμεν πνεύματι, πνεύματι καὶ στοιχῶμεν. Εάν ζούμε μέσα στη ζωή του Αγίου Πνεύματος, σύμφωνα με τις επιταγές του Αγίου Πνεύματος και να πολιτευόμεθα. Αυτό, λέγει ο Απόστολος Παύλος, είναι η πνευματική ζωή. Ο Άγιος Ιγνάτιος Αντιοχείας λέγει σε μια του επιστολή: μένητε ἐν Ἰησοῦ Χριστῷ σαρκικῶς καὶ πνευματικῶς. Να μένετε, να είσαστε μέσα στον Ιησού Χριστόν – κοιτάξτε μια διάκριση που κάνει: και σαρκικά και πνευματικά.

Στην πνευματική ζωή συγκαταλέγεται και το σώμα. Θα μου πείτε: πνευματική ζωή είναι και το σώμα – μήπως είναι κάτι αντιφατικό; Όχι δεν είναι αντιφατικό. Μέσα σ’ αυτή την πνευματική ζωή είναι ο όλος άνθρωπος. Για να μη νομίσει λοιπόν κανένας ότι θα εξαιρεθεί η σάρκα επειδή οι Έλληνες διέκριναν, ξεχώριζαν το σώμα, τη σάρκα, την ύλη, από το πνεύμα – γι’ αυτό μιλάει έτσι ο Άγιος Ιγνάτιος. Στην πραγματικότητα, αγαπητοί μου, δεν υπάρχει ξεχώρισμα σαρκός και πνεύματος· είναι ο όλος άνθρωπος. Θα μπορούσαμε λοιπόν να το πούμε αυτό του Αγίου Ιγνατίου έτσι, ο όλος άνθρωπος να μένει μέσα εις τον Ιησούν Χριστόν. Ένας άλλος εκκλησιαστικός συγγραφεύς λέγει: πνευματικῶς καὶ σωματικῶς χριστιανίζειν. Να χριστιανίζομε και πνευματικά και σωματικά. Ο ίδιος λέγει κάτι πολύ ωραίο: ἀνακέκραται τῷ Ἁγίω Πνεύματι ἡ ἑκάστου ψυχὴ, καὶ γέγονεν ἓκαστος τῶν σωζομένων πνευματικός. Αυτή η ανάκρασις – ανακέκραται – αυτή η ανάκρασις, δηλαδή, ας το πούμε, λέμε κρασί – να σας βοηθήσω σ’ αυτό – λέμε κρασί κρασί είναι από το κεράννυμι, που θα πει ανακατεύω· δηλαδή, δώσ’ μου ένα ποτήρι κεκερασμένου οίνου, δώσ’ μου ένα ποτήρι με κρασί που έχει ανακατευτεί με νερό. Και επειδή το λέγανε συγκομμένο, ας το πούμε, δώσ’ μου ένα ποτήρι κεκερασμένου, σιγά σιγά το κεκερασμένο έγινε κρασί. Κρασί, λοιπόν, θα πει κάτι που είναι ανακατεμένο. Έτσι, εκεινού η ύπαρξη που ανακατεύτηκε με το Άγιο Πνεύμα, αυτός λέγεται πνευματικός άνθρωπος. Αυτός που ζυμώθηκε με το Άγιο Πνεύμα, και έτσι, είναι μαζί αυτές οι δυο ουσίες – αλλά φυσικά διακρινόμενες η μια από την άλλη – αυτός λέγεται πνευματικός άνθρωπος· δηλαδή με άλλα λόγια, αν καταλάβατε, ποιος είναι  ο πνευματικός άνθρωπος; Αυτός που έχει το Άγιον Πνεύμα. Αυτός που είναι κάτω από τις επιταγές του Αγίου Πνεύματος, αυτός που έγινε ναός του Αγίου Πνεύματος, αυτός που δεν είναι κάτω από τους φυσικούς νόμους, όπως κάπου αλλού λέγει ο Απόστολος Παύλος και λέγει αυτόν τον άνθρωπον ψυχικόν άνθρωπον, δεν είναι κάτω από τους βιολογικούς νόμους, αλλά κάτω από την παρουσία και την επιταγή και το θέλημα του Αγίου Πνεύματος. Αντιλαμβάνεστε, είναι πολύ σπουδαίο αυτό. Εάν, αγαπητοί μου, στη ζωή μας ολόκληρη δεν καταφέρουμε να αποκτήσουμε το Άγιο Πνεύμα, δεν κάναμε τίποτα απολύτως. Αυτός λοιπόν λέγεται ο πνευματικός άνθρωπος.

Πάρα ταύτα, για να δούμε πώς ακριβώς θα επιτύχω να γίνω πνευματικός άνθρωπος. Διότι, είναι μια κουβέντα να έχω το Άγιο Πνεύμα· πώς μπορώ να έχω το Άγιο Πνεύμα; Είναι πολλά εκείνα που μπορεί να πει κανείς, αλλά μέσα σε τόσο λίγη ώρα τι να πρωτοπεί κανείς. Ωστόσο, ένα γρήγορο, έτσι, ένα γρήγορο διάγραμμα του πράγματος είναι η διαρκής νήψις. Το να ’χομε διαρκή νήψη. Η νήψις, το νη με ήτα και περισπωμένη. Δηλαδή είναι εκείνος ο οποίος μετέρχεται την νήψιν. Νήφει, του ρήματος νήφω. Κατά λέξη το ρήμα νήφω θα πει εγκρατεύομαι από κρασί, και συνεπώς είμαι νηφάλιος. Έχω δηλαδή καθαρό νου. Διότι, αν πιω κρασί, δεν έχω καθαρό νου, έχω ζαλιστεί. Έτσι, αν νήφω, είμαι νηφάλιος. Δηλαδή, αν εγκρατεύομαι από κρασί – αυτό θα πει νήφω – άρα είμαι νηφάλιος, έχω καθαρή σκέψη, καθαρό νου. Ε λοιπόν, αυτή η λέξις υπάρχει και στην Καινή Διαθήκη. Λέγει ο Απόστολος Παύλος στον Τιμόθεο, σὺ δὲ νῆφε ἐν πᾶσι, να νήφεις σε όλα, λέει στον Τιμόθεο ο Απόστολος Παύλος.

Οι Πατέρες, και ιδίως οι λεγόμενοι από αυτή τη λέξη Νηπτικοί Πατέρες – αυτό θα πει νηπτικός. Από το νήφω. Οι νηπτικοί πατέρες ιδιαιτέρως τονίζουν το θέμα της νήψεως. Τι είναι λοιπόν η νήψις; Λέγει ο Άγιος Ησύχιος – προσέξατε, είναι πολύ σπουδαίο αυτό το σημείο, είναι το κλειδί – τι είναι; Φυλακή νοός καὶ καθαρότης καρδίας ὃ ἐστι καὶ λέγεται νήψις. Τι είναι, και ονομάζεται, νήψις; Το φύλαγμα του νου, να μην αφήσω να σκεφθεί κάτι που δεν πρέπει ο νους μου, και η καθαρότητα της καρδιάς μου. Αυτό λέγεται νήψις. Είναι αυτό που είπε ο Κύριος, μακάριοι οἱ καθαροί τῇ καρδίᾳ ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονται. Κοιτάξτε συμφωνία Αγίας Γραφής, αυτό που είπε ο Ευαγγελιστής Ιωάννης στην πρώτη του επιστολή: μακάριοι οἱ καθαροί τῇ καρδίᾳ· τι είναι η καθαρή καρδιά; Είναι η αγνότης, δηλαδή είναι η πνευματική ζωή. Γιατί αυτοί θα δουν τον Θεό· ὅτι ὀψόμεθα αὐτὸν, λέει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης, καθώς ἐστι. Όπως είναι.

Η νήψις είναι μια μέθοδος καθάρσεως· είναι ένας τρόπος δηλαδή να καθαρίσουμε τον εαυτό μας για να φτάσουμε ακριβώς σ’ αυτή τη θέωση. Σ’ αυτή τη συνάντηση με τον Θεό. Σε τούτο θα μας βοηθήσουν πολλά πράγματα. Η μελέτη της Αγίας Γραφής, βεβαίως, η μυστηριακή ζωή, η εξομολόγησις, η Θεία Κοινωνία, αυτά τα πολύ συχνά, η προσευχή, κατ’ εξοχήν η προσευχή, η άσκησις που θα κάνομε, όλα αυτά, αγαπητοί μου, οδηγούν εις την νήψιν. Και εκεί, βεβαίως, και πρέπει να οδηγούν. Ο Άγιος Ησύχιος μας λέγει κάτι πολύ ωραίο, συνεχίζοντας πάνω σ’ αυτό που μας είπε προηγουμένως. Νήψις ἐστι μέθοδος. Μέθοδος, λοιπόν. Είναι ένας τρόπος. Μέθοδος πνευµατική, ἐµπαθῶν νοηµάτων καὶ λόγων καὶ πονηρῶν ἔργων, πάµπαν τὸν ἄνθρωπον, σὺν Θεῷ, ἀπαλλάττουσα. Είναι μια μέθοδος που απαλλάσσει τον άνθρωπο καθ’ ολοκληρίαν από τους πονηρούς λογισμούς, από τις πονηρές, συγγνώμη, από τους εμπαθείς λογισμούς, από τους εμπαθείς λόγους, και από τα πονηρά έργα. Ολότελα τον άνθρωπο τον καθαρίζει αυτή η μέθοδος της νήψεως. Ακόμη, έχει και κάτι άλλο. Δεν έχει μόνο μιαν αρνητική πλευρά, έχει και μία θετική: γνῶσίν τε ἀσφαλῆ Θεοῦ χαρίζεται. Χαρίζει την ασφαλή και βεβαία γνώση του Θεού. Δίδει τα μυστικά της Βασιλείας του Θεού, αποκαλύπτει τα μυστικά της Βασιλείας του Θεού. Υπάρχει τε πάσης εντολής ποιητική, είναι η ποιητική αυτή που σε κάνει να φτιάχνεις, να εφαρμόζεις όλες τις εντολές του Θεού. Όχι, αυτή μ’ αρέσει, εκείνη δεν μ’ αρέσει. Και παντός αγαθού του μέλλοντος αιώνος περιεκτική. Είναι περιεκτική, περιέχει όλα τα αγαθά της μελλούσης ζωής, του μέλλοντος αιώνος. Τούτο και επίβασις θεωρίας. Αυτή η νήψις είναι εκείνη που θα με κάνει να ανεβώ στη θεωρία. Τι θα πει θεωρία· από το βλέπω, θεωρώ, δηλαδή θα ίδω το πρόσωπο του Θεού. Είναι η σκάλα, πράξις, το λέγουν όλοι οι Πατέρες, από τον Άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο, τον Μέγα Αθανάσιο, και τα λοιπά, μέχρι τους Νηπτικούς, όλοι το λέγουν: πράξις επίβασις θεωρίας. Τι είναι η πράξις; Είναι η σκάλα που θα με ανεβάσει στη θεωρία. Τούτω και τας γενικάς τέσσαρας αρετάς εν τω μετόχω αυτής καθ' ημέραν αυξει. Εκείνος που την έχει, αυτή την νήψιν, αποκτάει τέσσερις αρετές, και οι οποίες τέσσερις αρετές κάθε μέρα μεγαλώνουν. Ποιες είναι αυτές; Μας κάνει εντύπωση ότι αυτές τις τέσσερις αρετές, αγαπητοί μου, τις αναφέρουν όλοι οι Πατέρες της Εκκλησίας μας και ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός. Και τις έχουνε πάρει από τους Αρχαίους Έλληνες. Και αυτές οι τέσσερις αρετές είναι εκείνες που γεννούν όλες τις άλλες. Το φαντάζεστε ποιες μπορεί να είναι; Η ανδρεία, η φρόνησις, η σωφροσύνη, και η δικαιοσύνη. Και λέγουν οι Πατέρες, λέγει ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, ότι από αυτές τις τέσσερις γεννιέται η πίστις, η ελπίς, η αγάπη κι όλες οι άλλες αρετές. Αυτές οι τέσσερις αρετές είναι το θεμέλιο. Τι είναι η ανδρεία; Αναφέρεται στο θυμικόν. Δηλαδή στη βούληση αναφέρεται η ανδρεία. Και δεν είναι παρά, ό,τι λέμε ανδρεία, δηλαδή φρόνημα ανδρείον και η υπομονή· το να αντέχω σε έναν πειρασμό, σε μια δυσκολία, σε οτιδήποτε, στα δεινά της ζωής. Εάν δεν έχω αυτήν την ανδρεία, μαζί με τον Χριστό δεν ανεβαίνω στον Σταυρό. Μαζί με τον Χριστό δεν ακολουθώ τραβώντας τον δικό μου τον Σταυρό. Θα σας έλεγα ότι η αρετή που λείπει από την εποχή μας, ιδίως στις γυναίκες, τις νεότερες γυναίκες, είναι η ανδρεία. Λέγει η Παλαιά Διαθήκη: όποιος βρήκε ανδρεία γυναίκα, βρήκε θησαυρό. Είναι η γυναίκα που θα πει στον άνδρα της: τι φοβάσαι; Δόξα τω Θεώ, θα τα βγάλουμε πέρα. Σε σταμάτησαν από τη δουλειά σου, ή αρρώστησες, ή τούτο ή εκείνο το δυστύχημα, ή έπεσε το σπίτι μας με τον σεισμό, ή ό,τι άλλο· μη φοβάσαι, θα τα βγάλουμε πέρα· ο Θεός βοηθός. Ή μας κυνηγούν γιατί έχομε χριστιανικήν ιδιότητα; Μη φοβάσαι, θα τα βγάλουμε πέρα. Αυτή είναι η ανδρεία. Μαρτύριο χωρίς ανδρεία είναι ουτοπία.

Η δευτέρα αρετή, αγαπητοί μου, είναι η φρόνησις· δηλαδή, είναι στο λογιστικόν, στον νου. Και είναι η σύνεσις και η σοφία. Έχετε δει ότι πολλάκις η Εκκλησία μας εγκωμιάζει κάποιους Αγίους ως σοφούς; Και πολλές φορές οι άνθρωποι αυτοί να μην έχουνε μάθει ούτε γράμματα. Τι είναι ακριβώς αυτή η σοφία; Αυτή η σοφία δεν έχει καμία σχέση με την κοσμική σοφία. Είναι όταν ο νους βρίσκει τρόπους πάντοτε να λέγει και να πράττει το ορθόν. Αυτό λέγεται σοφία· είναι μεγάλο πράγμα ο σοφός και συνετός άνθρωπος.

Η τρίτη είναι η σωφροσύνη, και αναφέρεται εις το συναίσθημα, σ’ αυτά τα τρία μέρη της ψυχής· και εδώ αναφέρεται η αγάπη, η σωφροσύνη με την έννοια της αγνότητος από τα σαρκικά αμαρτήματα, και γενικά η εγκράτεια. Όχι εγκράτεια μόνο στο θέμα των σαρκικών αμαρτημάτων, σ’ οτιδήποτε, σ’ οτιδήποτε.

Και τέλος, η δικαιοσύνη είναι η αρετή η εγκατεσπαρμένη, κατά τους Πατέρες, σε όλες τις άλλες τρεις αρετές.

Έτσι έχομε αυτές τις τέσσερις μεγάλες, θεμελιώδεις αρετές, επί των οποίων στηρίζεται όλο, θα λέγαμε, όλο το ρεπερτόριο των αρετών. Όλη η πνευματική ζωή.

Ένα διάγραμμα μιας πνευματικής, θα λέγαμε, πορείας, μας δίδει ο Άγιος Θεόδωρος ο Εδέσσης. Μας λέγει: πίστις ορθή και ενδιάθετος γεννά τον του Θεού φόβον. Ο δε φόβος του Θεού τήρησιν εντολών ημάς εκδιδάσκει εκ της των εντολών τηρήσεως συνίσταται η πρακτική αρετή, αρχή ούσα της θεωρητικής, τούτων δε καρπός εστίν η απάθεια. Δι’ απαθείας δε γίνεται ημίν η αγάπη, και ο μένων εν τη αγάπη εν τω Θεώ μένει και ο Θεός εν αυτώ. Δηλαδή· ξεκινάμε από την πίστη την ορθή. Έχει σημασία η ορθή πίστις; Αναμφισβήτητα, διότι ο αιρετικός άνθρωπος ποτέ δεν μπορεί να αναπτύξει πνευματική ζωή. Δηλαδή, δεν μπορεί να ’χει το Πνεύμα το Άγιον. Μην μου πείτε ότι έχουμε δει χιλιαστάς, που τους βλέπετε να ’χουν υπομονή και λοιπά· είναι αρετές που μπορεί να αποκτήσει κανείς – προσέξτε – και με τον Διάβολο.  Ο Διάβολος ξέρετε τι υπομονή έχει, για να σε φτάσει να σε ρίξει; Μεγάλη υπομονή. Ξέρετε τι σοφία έχει ο Διάβολος; Μεγάλη σοφία· αλλά είναι διαβολική. Είναι χωρίς το Πνεύμα του Θεού. Και η υπομονή του, και όλα αυτά που έχει ο Διάβολος, λογίζονται για μια στιγμή αρετές· αλλά αρετές χωρίς τον Θεό, χωρίς το Πνεύμα του Θεού. Μην βλέπετε στους αιρετικούς αρετή. Είναι αρετή, αλλά δεν είναι από τον Θεό. Ή δεν οδηγεί στον Θεό. Ή δεν είναι μέσα στο Πνεύμα του Θεού. Λοιπόν· ορθή πίστις, και ενδιάθετος: από μέσα μου θα πιστεύω και σωστά. Αυτό, λέγει, γεννά τον του Θεού φόβον. Από τη στιγμή που θα πιστέψω, μέσα μου θα γεννηθεί ο φόβος του Θεού. Ο δε φόβος του Θεού τήρησιν εντολών ημάς εκδιδάσκει. Όταν θ’ αρχίσω να έχω τον φόβο του Θεού, θ’ αρχίσω να ρωτώ: τι θέλει ο Θεός από μένα; Θ’ αρχίσω να τηρώ τις εντολές του Θεού. Όταν αρχίσω να τηρώ τις εντολές του Θεού, τότε θ’ αρχίσει να γεννιέται η πρακτική αρετή· δηλαδή, είναι τα έργα, η άσκησις, η πρακτική αρετή. Αλλά η πρακτική αρετή, το τέλος της πρακτικής αρετής, είναι η αρχή της θεωρητικής. Ποια είναι η θεωρητική; Ο άνθρωπος που καθαρίζει την καρδιά του, αγαπητοί μου, αρχίζει να βλέπει· αρχίζει να βλέπει μέσα του· να βλέπει τους άλλους ανθρώπους· να βλέπει την κτήσιν, και να ανάγεται στον Θεό. Θεωρητικός λέγεται, σε μια πρώτη φάση, ο άνθρωπος που αρχίζει να σκέπτεται και να βλέπει τα έργα του Θεού, τόσο μέσα στην ιστορία όσο και μέσα στη φύση, και να τα μελετά. Αυτός λέγεται θεωρητικός άνθρωπος. Αυτό δεν μπορεί να το πετύχει αν δεν καθαρίσει την καρδιά του· είναι αδύνατο να το πετύχει. Θα μου πείτε, ο επιστήμων δεν κάνει το ίδιο πράγμα; Ναι, αλλά δεν μπορεί να έχει καθαρή καρδιά ο επιστήμων – εκτός αν είναι χριστιανός. Δεν έχει καθαρή καρδιά και τελικά δεν θα μπορέσει να συλλάβει τους Λόγους των Όντων. Και πίσω από τους Λόγους των Όντων, τις Αίτιες των Όντων, να βρει τον Λόγον. Αδύνατον. Είναι αυτό που λέει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης στο πρώτο κεφάλαιο: ο Λόγος, λέει, ήταν εις τον κόσμο, αλλά δεν τον γνώρισαν οι άνθρωποι. Είναι ακριβώς αυτό. Γιατί – ούτε έγινε δεκτός. Διότι ήταν πονηρά τα έργα τους. Εις τα ίδια ήρθε. Και οι άνθρωποι δεν τον εδέχθησαν, γιατί: ἦν γὰρ πονηρὰ τὰ ἔργα αὐτῶν. Εάν δεν καθαρίσει η καρδιά, δεν καθαρίσει ο νους, είναι αδύνατο να ιδεί κανείς αυτά τα πράγματα. Γι’ αυτό σας είπα: το τέλος της πρακτικής ζωής είναι η αρχή της θεωρητικής ζωής.

Καρπός δε της θεωρητικής ζωής είναι η απάθεια. Τι θα πει απάθεια; Απάθεια, αγαπητοί μου, είναι το α-πάσχω, α-πάσχω· δηλαδή: δεν πάσχω, δεν έχω κάτι, δεν έχω πάθη. Αυτό θα πει απάθεια. Είναι μεγάλο πράγμα να είναι κανείς απαθής. Ξέρετε πόσο δύσκολο πράγμα είναι, να φτάσει κανείς στην απάθεια; Όταν δε, φτάσουμε στην απάθεια, λέγει, τότε γεννιέται μέσα μας η αγάπη. Η αγάπη, ναι. Θα μου πείτε, αγαπούμε; Αγαπούμε. Αλλά αγαπούμε απαθώς ή εμπαθώς; Πρώτα πρώτα αγαπούμε, αγαπητοί μου, συμφεροντολογικά. Δηλαδή εμπαθώς. Ύστερα, αγαπούμε σαρκικά. Δηλαδή εμπαθώς. Όταν βλέπω εγώ έναν άνθρωπο, μπορώ να πω «α, είναι ωραίος άνθρωπος»· γεννιέται μέσα μου κάποιο πάθος; Μπορεί. Τότε, είναι μια αγάπη εμπαθής. Αυτή η αγάπη δεν είναι δυνατόν ποτέ να είναι αγάπη. Είναι μια αγάπη βρόμικη. Έχει πέσει μέσα στη λάσπη. Πρέπει να την καθαρίσω αυτή την αγάπη. Για να τη καθαρίσω, πρέπει να είναι απαθής. Να βγει από έναν άνθρωπο ο οποίος έχει απάθειαν. Μόνο τότε μπορώ να μιλώ για σωστή αγάπη. Ξέρετε λοιπόν, ξανά λέγω, πόσο δύσκολο πράγμα είναι; Ο Χριστός μας είπε να αγαπάμε, αλλά αυτό έχει μεγάλη κλιμάκωση· φυσικά, στην αρχή θα προσφέρομε μιαν αγάπη, η οποία δεν θα είναι καθαρή, θα είναι βρόμικη. Τη δέχεται ο Χριστός, εν όψει ότι θα προβαίνομε διαρκώς σ’ ένα καθάρισμά της. Και όταν προβαίνομε σ’ αυτό το καθάρισμα διά της απαθείας, τότε θα προσφέρομε μίαν αγάπη περισσότερον και περισσότερον ευπρόσδεκτη εις τον Θεό. Και ο μένων εν τη αγάπη, εν τω Θεώ μένει και ο Θεός εν αυτώ. Κι εκείνος που έχει φτάσει πια σ’ αυτή την αγάπη, την απαθή αγάπη, τότε μένει μες στο Θεό και ο Θεός μένει μέσα σ’ αυτόν. Δηλαδή, πλέον έχουμε αποκτήσει την πνευματική ζωή.

Αυτή είναι η πορεία της πνευματικής ζωής. Ξεκινάμε από την πίστη, από κείνο το «πιστεύω». Πιστεύω είναι τον Ιησούν τον Υιόν του Θεού, που είπε ο Αιθίοπας: πιστεύω ότι ο Ιησούς είναι ο Υιός του Θεού. Από εκεί αρχίζει μετά ο φόβος του Θεού, αρχίζει η τήρηση των εντολών – κάνω μια σύνοψη πάλι – μετά, από κει προχωρούμε στην πρακτική αρετή και στη θεωρητική, από κει πάμε στην απάθεια, από την απάθεια στην αγάπη και πια είμεθα κατ’ ενώπιον του Θεού. Αυτή είναι η πορεία της πνευματικής ζωής.

Ο Απόστολος Παύλος διακρίνει τους ανθρώπους σε τρεις κατηγορίες: στους ψυχικούς, στους σαρκικούς και εις τους πνευματικούς. Φερ’ ειπείν, εις την προς Κορινθίους επιστολήν του, Α’ Κορινθίους 3.1, λέγει: Καὶ ἐγώ, ἀδελφοί, οὐκ ἠδυνήθην ὑμῖν λαλῆσαι ὡς πνευματικοῖς, ἀλλ᾿ ὡς σαρκικοῖς, ὡς νηπίοις ἐν Χριστῷ. Δεν μπόρεσα, λέγει, να σας μιλήσω, έχοντας μπροστά μου πνευματικούς ανθρώπους, δεν μπόρεσα. Αλλά μίλησα απέναντί σας σαν να είχα σαρκικούς ανθρώπους, νήπια εν Χριστώ, νήπια. Δηλαδή, είσαστε μόλις στα πρώτα βήματά σας στην πνευματική ζωή. Βέβαια, θα μου πείτε, για να ’χω τον άντρα τον τέλειον, πρέπει να ξεκινήσω από το νήπιο. Βλέπετε, δεν τους λέγει ότι δεν αξίζετε τίποτα. Τους λέγει «είσαστε νήπια». Αλλά θα αυξηθείτε όμως. Είδατε τι λέγει: ψυχικός, σαρκικός και πνευματικός άνθρωπος. Ποιος είναι ο ψυχικός άνθρωπος; Ο ψυχικός είναι ο άνθρωπος ο οποίος, αγαπητοί μου, είναι κάτω από τους νόμους μόνο της ζωής και της βιολογίας, και τους φυσικούς νόμους, τίποτε άλλο. Είναι ο ζωώδης άνθρωπος. Που σου λέει ότι, αν δεν φάω, δεν θα ζήσω. Που σου λέει, αν βλέπω να περνάν τα χρόνια μου – με συγχωρείτε που θα μιλήσω έτσι – αν βλέπω να περνάνε τα χρόνια μου και να μην έχω γενετήσιες σχέσεις, η ζωή μου χάθηκε· με συγχωρείτε γι’ αυτό που λέγω. Είναι ο ζωώδης άνθρωπος. Είναι, όπως ακριβώς βλέπομε να κυβερνιέται ο άνθρωπος μόνο από τους βιολογικούς νόμους. Τι κρίμα. Ο σαρκικός άνθρωπος είναι αυτός που γνώρισε τις επιταγές του Αγίου Πνεύματος αλλά δεν τις έχει φτασμένες. Γι’ αυτό, δεν τους λέγει τους Κορινθίους ο Απόστολος Παύλος ψυχικούς, γιατί – α, να το ερμηνεύσω – ψυχή, θα πει ζωή· γι’ αυτό είναι ζωικοί άνθρωποι, δηλαδή οι άνθρωποι οι βιολογικοί· αλλά τους λέγει σαρκικούς· ότι ξεκινήσατε να γίνετε πνευματικοί, αλλά ακόμα επικρατεί και ο νόμος της σαρκός· δηλαδή, με άλλα λόγια, δεν είσαστε βέβαια ψυχικοί, αλλά ούτε και πνευματικοί άνθρωποι. Και τέλος, ομιλεί για τους πνευματικούς ανθρώπους. Ο πνευματικός άνθρωπος είναι εκείνος ο οποίος έχει ξεφύγει πια κι από τον ψυχικό κι από τον σαρκικό. Είναι ό,τι λέγαμε σ’ όλη αυτή την ώρα που αναπτύξαμε, αγαπητοί μου, το θέμα αυτό. Πώς θα ξεκινήσουμε όμως, αγαπητοί μου, πώς θα ξεκινήσουμε· εμείς είμεθα σαρκικοί άνθρωποι, δεν είμαστε ψυχικοί· εδώ τώρα που ακούμε τον Λόγο του Θεού, κατά τεκμήριον τουλάχιστον είμεθα ψυχικοί άνθρωποι. Πώς θα ξεκινήσουμε να γίνουμε πνευματικοί άνθρωποι; Πώς θα μπορέσουμε να αυξηθούμε εν Κυρίω; Και να μην είμεθα νήπια; Ποια θα είναι η αφετηρία μας; Θα είναι η αυτογνωσία μας. Θα βάλομε τον εαυτό μας κάτω και θα πούμε: ποιος είμαι. Προσέξτε· ακούσαμε πέντε πραγματάκια σήμερα. Αν αυτά δεν τα δουλέψετε μέσα σας, τότε δεν μπορούμε να καλλιεργήσουμε την αυτογνωσία. Αν τα δουλέψουμε αυτά μέσα μας που πήραμε, και αρχίσουμε να σκεφτόμαστε, γιατί αυτά που ειπώθηκαν αναμφισβήτητα δεν εξαντλούν το θέμα, αλλά τι; Δίνουν μόνο αφορμές, ερεθίσματα· να αρχίσουμε να λέμε για στάσου, ποιος είμαι εγώ; Τι κάνω εγώ; Κι αρχίζω, το υλικό που πήρα να το δουλεύω μέσα μου, ως αυτογνωσία. Να καθρεπτίζω, με άλλα λόγια, τον εαυτόν μου σ’ εκείνα που πήρα, τότε μπορώ να λέγω ότι αρχίζω να έχω μίαν αυτογνωσία. Και όταν κάνω, κάνω επισήμανση του πραγματικού μου εαυτού, τότε θ’ αρχίσω να γίνομαι πνευματικός άνθρωπος. Με όλην εκείνη τη διαδρομή που σας είπα και την πορεία που σας είπα προηγουμένως.

Γι’ αυτό τον λόγο, μη φοβηθούμε, ξέρω· ότι, αν όχι όλοι, πολλοί αδελφοί πρέπει να αισθάνθηκαν μέσα τους πολύ άσχημα με το θέμα αυτό. Κι εγώ αισθάνομαι άσχημα, αγαπητοί μου, όταν σας τα λέγω. Πού αισθάνομαι άσχημα; Να, είναι αυτό που σας είπα· διαθέτομε τη στοιχειώδη αυτογνωσία. Εγώ, ποιος είμαι, πού μπορώ να φτάσω; Κι όμως, όπως λέγει ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, αυτά, λέγει, δεν είναι για τους αγγέλους, είναι για τους ανθρώπους. Το ακούσατε; Δεν είναι για τους αγγέλους, είναι για τους ανθρώπους. Που σημαίνει ότι: πρέπει να ξεκινήσουμε· όσο μπορούμε. Αρκεί να ξεκινήσουμε, και να ανεβαίνουμε, και να αυξανόμαστε, να μεγαλώνουμε πνευματικά. Ξέρετε ποιο είναι, ο τύπος μας, το καλούπι μας, το μοντέλο μας; Ο Ιησούς Χριστός. Τι λέγει ο Απόστολος Παύλος; Να αυξηθούμε εις μέτρον ηλικίας του πληρώματος του Χριστού. Ηλικία θα πει ανάστημα. Πρέπει, δηλαδή, να αρχίσουμε να μεγαλώνουμε, να φτάσουμε στο ανάστημα του Χριστού. Ο Χριστός έγινε εκείνο που πρέπει να γίνουμε. Μη σας κάνει εντύπωση αυτό. Αλλά, εάν κάποια στιγμή έρθει ο Χριστός να μας πάρει από τον παρόντα κόσμον και είμεθα σε κάποιο σημείο αναπτύξεως, όπως ακριβώς και εις τον βιολογικόν αυτόν κόσμον πεθαίνουν και τα νήπια, πεθαίνουν και οι έφηβοι, πεθαίνουν και οι νέοι, όχι μόνο οι γέροι, έτσι κι εδώ στην πνευματική ζωή θερίζει ο Θεός και επιστρατεύει στη Βασιλεία του σ’ οποιοδήποτε σημείο αναπτύξεως κι αν βρίσκεται κανείς. Μόνο να είμεθα στην πορεία της αναπτύξεως. Μόνον αυτό αγαπητοί μου. Κάθε μέρα να λέμε: πώς μπορώ να αυξηθώ; Τι μπορώ να κάνω; Και τότε, αναμφισβήτητα, θα φτάσω στο πλήρωμα του μέτρου, της ηλικίας δηλαδή, του Χριστού. Έχοντας αυτά υπ’ όψιν, μας δίνει ο Άγιος Ισαάκ ο Σύρος μια πολύ ωραία προσευχή, που έρχεται να μας βοηθήσει σ’ αυτόν μας τον αγώνα. Λέγει: αλλ', ω Χριστέ, ο μόνος δυνατός, μακάριος ου η αντίληψις αυτού παρά σοι και αναβάσεις εν τη καρδία αυτού διέθετο. Σύ, Κύριε, απόστρεψον τα πρόσωπα ημών εκ του κόσμου εν τη επιθυμία σου. Κάνε να γυρίσουμε τα πρόσωπά μας, να μην βλέπουμε τον κόσμο και τις επιθυμίες του, αλλά να επιθυμούμε εσένα. Έως αν ίδωμεν αυτόν όπερ εστί, έως ότου τον δούμε τον κόσμον όπως είναι. Είναι μεγάλη βοήθεια να δει κανείς την απάτη του κόσμου. Για να το καταλάβετε· εάν αγαπητοί μου είχατε αντιληφθεί ότι κυκλοφορούν χρυσαφικά στα χρυσοχοεία τα οποία είναι κάλπικα, κι έχετε την δυνατότητα να τα διακρίνετε, θα ψωνίσετε ποτέ ένα χρυσό κόσμημα για χρυσό ενώ δεν είναι; Αν κάποτε δούμε ότι ο κόσμος –κοσμικό φρόνημα, εν εννοία κοσμική κόσμος, εν εννοία ηθική– είναι κάλπικος ο κόσμος, δεν τον επιθυμούμε πια. Παρακαλώ, κοιτάξτε σε μια διασκέδαση που κάνουνε σήμερα οι άνθρωποι. Σ’ ένα λεγόμενο πάρτι. Τι κραιπάλη εκεί, πώς χορεύουν, σαν δαιμονισμένοι. Θα πείτε· μπα, αυτό είναι καλό πράγμα; Είναι ωραίο πράγμα; Δεν μ’ αρέσει, το σιχαίνομαι, δεν μ’ αρέσει· βλέπω την απάτη του πράγματος. Εάν εκτιμήσουμε, δούμε με καθαρά μάτια την απάτη του κόσμου, δεν μπορούμε ποτέ να τον αγαπήσουμε. Τότε τι θα κάνουμε; Τότε θα στραφούμε εις τον Χριστόν. Γι’ αυτό λέγει: έως αν ίδωμεν αυτόν – τον κόσμον – όπερ εστίν, όπως είναι, και μη πιστεύσωμεν τη σκιά, ώσπερ τη αληθεία. Και να μη πιστέψουμε στα φευγαλέα πράγματα όπως θα πιστεύαμε στην αλήθεια, ότι είναι αληθινά αυτά. Καινοποιήσας, εγκαίνισον εν τη διανοία ημών, Κύριε, σπουδήν προ του θανάτου. Όπως εν τη ώρα της εξόδου ημών γνώμεν, πώς ην η είσοδος ημών και η έξοδος είς τον κόσμον τούτον, έως αν τελειώσωμεν το έργον, είς ο εκλήθημεν κατά το θέλημά σου εν τη ζωή ταύτη πρώτον, και μετά ταύτα ελπίσωμεν εν διανοία πεπληρωμένη πεποιθήσεως δέξασθαι τα μεγάλα, κατά την επαγγελίαν των Γραφών, α ητοίμασεν η αγάπη σου εν τη δευτέρα καινουργία ων η μνήμη αυτών φυλάττεται εν τη πίστει των μυστηρίων. Εύχομαι κι εγώ, αγαπητοί μου, μ’ όλη μου την καρδιά, στο ξεκίνημα αυτής της καινούργιας χρονιάς που θα καλλιεργήσει τα χωράφια των καρδιών σας ο Λόγος του Θεού, να αρχίσει να φυτρώνει το ωραίον φυτόν της πνευματικής ζωής. Κι αυτό να αυξάνει, και να αυξάνει έως ότου κάποτε βρεθούμε στη Βασιλεία του Θεού, αμήν.

25-09-1983

?η ομιλία στην κατηγορία
« Ὁμιλίες εἰς προσκυνητὰς ».

Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Ὁμιλίες εἰς προσκυνητὰς " εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/diafora-uemata/omilies-eis-proskynhtas
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40pcaJFSqeP8BhtiUyk-htJ9

Απομαγνητοφώνηση : «Κάλαμος ὀξυγράφου»

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.