18 Ιουλίου 2021

μηδὲν κατὰ ἐριθείαν ἢ κενοδοξίαν, ἀλλὰ τῇ ταπεινοφροσύνῃ ἀλλήλους ἡγούμενοι ὑπερέχοντας ἑαυτῶν.

†.«μηδὲν κατὰ ἐριθείαν ἢ κενοδοξίαν, ἀλλὰ τῇ ταπεινοφροσύνῃ ἀλλήλους ἡγούμενοι ὑπερέχοντας ἑαυτῶν.» (Φιλιπ. 2,3) Τίποτα να μην κάνετε «κατὰ ἐριθείαν», δηλαδή κατά φατριασμό, κατά αντιζηλία ή κενοδοξία, αλλά με την ταπεινοφροσύνη, ο καθένας να αναγνωρίζει τους άλλους ανωτέρους του. Αυτοί οι λόγοι του Αποστόλου Παύλου είναι εξαιρετικά πολύτιμοι για την ζωή μας, γιατί, χωρίς να πώ ότι αυτή τη στιγμή, ότι για πρώτη φορά βγαίνω εις την ζωή, ή πρώτη φορά μπορεί να βλέπω αρετές και κακίες μιας κοινωνίας ανθρώπων. Αλλά μπορώ να σας πώ, -αν θέλετε πιστέψατέ με- μόλις αρχίζω να ανακαλύπτω -μπράβο θα μου πείτε, μεγάλη ανακάλυψη έκανες, δέν την είχες δεί μέχρι τώρα;- αγαπητοί μου, μόλις αρχίζω να ανακαλύπτω, ότι υπάρχει πολύς φθόνος εις τον κόσμον αυτόν. Πολύς φθόνος και δηλητήριο. Δέν το ήξερα άλλοτε αυτό; Δεν ξέρω, τώρα αρχίζω να το συνειδητοποιώ. Κάποτε μου έλεγαν κάποιοι άνθρωποι, για κάποιον άνθρωπο ότι έχει πολύ φθόνο, διότι, διότι.. Δέν το πίστευα. Δέν μπορούσα να το πιστέψω. Τώρα αρχίζω να το βλέπω. Και μάλιστα αυτός ο φθόνος των ανθρώπων, θρησκευτικών ανθρώπων, δέν  ομιλώ περί μή πνευματικών ανθρώπων, όχι δεν εννοώ αυτό, εννοώ άνθρωποι που λέγονται Χριστιανοί. Αυτός ο φθόνος επικρατεί βαθύτατα και ευρύτατα. Δεν διστάζει αυτός ο φθόνος αυτή η εριθεία, η αντιζηλία, να χρησιμοποιεί και τις στήλες του εντύπου χάρτου. Σε εφημερίδες και περιοδικά, να γράφεται αυτός ο φθόνος. Έτσι που να λέει κανένας, "Για όνομα του Θεού, δέν ντρέπονται;" Αλλά θα μου πείτε, Ποιος πότε θα τολμούσε να προβάλει και δημοσίως, και να βάλει την υπογραφή του από κάτω, και να εμφανίζεται ως αντίζηλος; Ω, ο άνθρωπος ξέρει να βρίσκει πάντοτε τις ωραίες μουτσούνες, τις ωραίες προσωπίδες, να κρύβεται. Κάποτε και υπό την προσωπίδα της αγάπης• εδώ είναι τώρα το περίεργο, της αγάπης, και να μην είναι παρά δηλητήριο φθόνου. Είναι κάτι που.. να βλέπετε στις εκφράσεις πώς γράφουν, και να λένε, από αγάπη κινούμεθα, αλλά καλά θα ήτανε να πας να κλειστείς σε ένα μοναστήρι, να κλάψεις για τις αμαρτίες σου, να γράφουνε. Αλλά από αγάπη κινούμεθα. Άνθρωπε, αν κινείσαι από αγάπη, στείλε μία προσωπική επιστολή, το βγάζεις αυτό στη δημοσιότητα.. ή ακόμα ή ακόμα.
Άλλοι, κρύπτονται υπό το ενδιαφέρον του δόγματος. Οτι αυτοί οι άνθρωποι, αυτοί οι άνθρωποι, είναι αιρετικοί, προσέξτε, είναι αιρετικοί. Οχι να είναι αιρετικοί. Διότι τότε θα έπρεπε να πούμε και τους Πατέρες που χτυπούσαν τους αιρετικούς, θα λέγαμε ότι ήσαν φθονεροί. Να φυλάξει ο Θεός. Προσέξατε αυτό το σημείο. Τότε θα λέγαμε, ότι ο υπ αριθμόν ένα φθονερός είναι ο Μέγας Αθανάσιος, ο οποίος δεν ήθελε επουδενί λόγο να πεισθεί, ότι ο Άρειος είχε μετανοήσει. Οχι αυτό. Οταν ψάχνουν οι άνθρωποι να βρούν κάτι, για να πουν ότι ο άλλος είναι αιρετικός, μόνο και μόνο για να τον πλήξουν. Και ότι τάχα κρατάει αυτός ο οποίος ελέγχει, την θέση του Ορθοδόξου. Πόσα τέτοια γίνονται.. Μόνο αγαπητοί μου αυτήν τη στιγμή να σκεφτείτε, μόνο να σκεφτείτε, τί διαμείβεται μεταξύ παλαιοημερολογιτών και νεοημερολογιτών, είναι αρκετό, είναι αρκετό. Γιατί; Πόσο δηλητήριο χύνεται.. Γιατί; Και να κατηγορούν οι μέν τους δέ, είσαστε  αιρετικοί, είσαστε σχισματικοί.. Γιατί;
Πράγματι πρόκειται περί αιρέσεως; Να φυλάξει ο Θεός! Ποιος θα μπορούσε ποτέ να υποστηρίξει, ότι ο νεοημερολογίτης ή ο παλαιοημερολογίτης, είναι αιρετικός; Να φυλάξει ο Θεός! Ούτε ο ένας είναι, ούτε ο άλλος είναι αιρετικός. Απλώς κάτι στάθηκε, αυτό που στάθηκε, που δέν συμφώνησαν, το ημερολόγιο, και δημιουργήθηκε ένα σχίσμα. Το να λες στον άλλον, ότι τα μυστήρια που έχει είναι άκυρα, είναι βλασφημία κατά του Αγίου Πνεύματος. Τα καταλαβαίνετε. Θα τα έχετε ακούσει πολλές φορές αυτά, και λοιπά και λοιπά. Ολα αυτά αγαπητοί μου είναι η εριθεία πού λέγει ο Απόστολος Παύλος. Είναι εκείνο που σας έλεγα, ότι, όταν κάποιος -σας το είπα μία περασμένη φορά- ανοίξει ένα μαγαζί, έναν φούρνο, πάει ο άλλος πιο κάτω και ανοίγει και αυτός φούρνο. Κι αν μεν πρόκειται περί εμπορικής αντιζηλίας, ε, το κακό είναι λίγο. Οταν πρόκειται όμως περί πνευματικής αντιζηλίας, τότε τί γίνεται; Κι όταν βλέπετε, ο καθένας να προσπαθεί να αποκτήσει οπαδούς, γιατί αυτό; Δέν είναι κακό πράγμα; Μιλάει κάποιος εδώ, πάει ο άλλος δίπλα και μιλάει, από τί; Απο εριθεία, από αντιζηλία. Ο Απόστολος Παύλος το γράφει σε μία του επιστολή αυτό, «οὕτω δὲ φιλοτιμούμενον εὐαγγελίζεσθαι οὐχ ὅπου ὠνομάσθη Χριστός, ἵνα μὴ ἐπ᾿ ἀλλότριον θεμέλιον οἰκοδομῶ,» (Ρωμ. 15,20) λέγει, πουθενά ποτέ δεν πήγα να κηρύξω Χριστό, εκεί που πήγαν άλλοι Απόστολοι να κηρύξουν. Γιατί ακριβώς φοβόταν αυτήν την εριθεία. Ούτε κατά φαντασία, ούτε κάθ' υπόνοια να θεωρηθεί, ότι ο Απόστολος Παύλος κινούνταν, υπέρ του Ευαγγελίου κατά εριθεία, από αντιζηλία.

   Αλλο τώρα ότι πολλές φορές, ξέρετε, να σας το πώ και αυτό, και έχουμε ένα ιστορικό προηγούμενο, έχουμε πολλά ιστορικά προηγούμενα, πολλά, αλλά ένα είναι ίσως πολύ κεφαλαιώδες. Θα μου πείτε, δέν το σκεφτήκαμε ή δεν το ξέραμε ποτέ αυτό. Ε, να δείτε που φτάνει η ανθρώπινη κακία. Μπορεί δύο συνεργάτες στο έργο του Θεού, πραγματικά να είναι συνεργάτες και να συνεργάζονται αγαθώς, αυτοί όμως που τους ακολουθούν, ο ένας να διαβάλλει τον άλλον, ή η μία μερίδα να διαβάλλει τον αρχηγό της άλλης μερίδος, και αντιστρόφως. Αυτό στην εποχή μας είναι άφθονο, αφθονεί στην εποχή μας. Ποιο είναι όμως το ιστορικό προηγούμενο; Ο Απόστολος Πέτρος και ο Απόστολος Παύλος, είχαν αγαθές σχέσεις; Μα, τίθεται θέμα; Κι όταν κάποτε ο Απόστολος Παύλος, βεβαίως, έλεγξε τον Απόστολο Πέτρο, τον έλεγξε, ενώπιον πάντων όπως λέγει ο ίδιος. « Ὅτε δὲ ἦλθε Πέτρος εἰς Ἀντιόχειαν, κατὰ πρόσωπον αὐτῷ ἀντέστην, ὅτι κατεγνωσμένος ἦν./πρὸ τοῦ γὰρ ἐλθεῖν τινας ἀπὸ Ἰακώβου μετὰ τῶν ἐθνῶν συνήσθιεν· ὅτε δὲ ἦλθον, ὑπέστελλε καὶ ἀφώριζεν ἑαυτόν, φοβούμενος τοὺς ἐκ περιτομῆς./καὶ συνυπεκρίθησαν αὐτῷ καὶ οἱ λοιποὶ Ἰουδαῖοι, ὥστε καὶ Βαρνάβας συναπήχθη αὐτῶν τῇ ὑποκρίσει./ἀλλ᾿ ὅτε εἶδον ὅτι οὐκ ὀρθοποδοῦσι πρὸς τὴν ἀλήθειαν τοῦ εὐαγγελίου, εἶπον τῷ Πέτρῳ ἔμπροσθεν πάντων· εἰ σὺ Ἰουδαῖος ὑπάρχων ἐθνικῶς ζῇς καὶ οὐκ ἰουδαϊκῶς, τί τὰ ἔθνη ἀναγκάζεις ἰουδαΐζειν;» (Γαλ. 2, 11 - 14) Ακριβώς, διότι εκείνο το οποίο έκανε ο Απόστολος Πέτρος, από μία κάποια δειλία για μία στιγμή. Όταν ήρθαν στην Αντιόχεια Χριστιανοί εξ Ιουδαίων, εκ περιτομής, και προσποιούνταν ότι δέν έπρεπε να τρώει τα ειδωλόθυτα, ας πούμε, κάπως έτσι. Πήρε μία στάση, μαζί μ' εκείνους που ήρθαν από τα Ιεροσόλυμα. Ενώ μέχρι πριν έρθουν, ο Απόστολος Πέτρος, ορθώς, κινούνταν ελεύθερα. Κι όταν το είδε αυτό ο Απόστολος Παύλος τον έλεγξε, και του λέγει ότι αυτό που κάνεις δέν είναι σωστό. Και λέγει μάλιστα ο Απόστολος Παύλος ότι: «κατὰ πρόσωπον αὐτῷ ἀντέστην/εἶπον τῷ Πέτρῳ ἔμπροσθεν πάντων» Ήτανε θέμα πνευματικό, καθαρά πνευματικό. Ήταν η αφετηρία του Ευαγγελίου. Δέν χωρούσε τέτοιες καταστάσεις. Διότι, άν αυτές οι καταστάσεις επικρατούσαν, Τι θα γινόταν μέσ' την Εκκλησία; Αλλ' όμως, το ότι αυτό δέν στάθηκε αιτία να δημιουργηθεί πρόβλημα σχέσεων, το βλέπουμε στον Απόστολο Πέτρο αργότερα, να γράφει σε μιά του επιστολή ότι: «καθὼς καὶ ὁ ἀγαπητὸς ἡμῶν ἀδελφὸς Παῦλος κατὰ τὴν αὐτῷ δοθεῖσαν σοφίαν ἔγραψεν ὑμῖν,/ὡς καὶ ἐν πάσαις ταῖς ἐπιστολαῖς λαλῶν ἐν αὐταῖς περὶ τούτων, ἐν οἷς ἐστι δυσνόητά τινα, ἃ οἱ ἀμαθεῖς καὶ ἀστήρικτοι στρεβλοῦσιν ὡς καὶ τὰς λοιπὰς γραφὰς πρὸς τὴν ἰδίαν αὐτῶν ἀπώλειαν.» (Β Πε. 3, 15 - 16)
Ο αγαπητός ημών αδελφός Παύλος, έγραψε επιστολές, που μερικοί, οι οποίοι είναι αστήρικτοι, τις παρανοούν και πλανώνται. Πώς αποκαλεί τον Απόστολο Παύλο; Τον αποκαλεί αγαπητό αδελφό; Ε, λοιπόν αγαπητοί, θα το φανταζόσασταν ποτέ.. Ο Απόστολος Πέτρος έφυγε από τον κόσμον αυτόν, Απόστολος Παύλος έφυγε από τον κόσμον αυτόν. Ύστερα μάλιστα, αν θέλετε, από τρείς αιώνες, δηλαδή θα λέγαμε σε χρόνο ανύποπτο, απλώς; Γράφτηκαν κάποια συγγράμματα, τα οποία, ότι δήθεν τα έγραψε ο άγιος Κλήμης επίσκοπος Ρώμης. Δήθεν. Αλλά αυτά είναι ψευδή είναι νόθα. Και αυτά τα ονόμασε  η ιστορία η εκκλησιαστική "κλημέντια", και μάλιστα "ψευδοκλημέντια." Οτι δήθεν προέρχονται από τον Κλήμεντα Ρώμης, αλλά είναι ψευδή, νόθα, είναι του 3ου αιώνος. Τί γράφει εκεί μέσα λέτε; Άν σας πώ ότι μιλάει για το πρωτείο του Πάπα.. Εκεί στηρίζονται οι παπικοί, σ' αυτά τα νόθα συγγράμματα. Και τι άλλο λέει; Να βρίζει ο Απόστολος Πέτρος τον Απόστολο Παύλο. Και ότι ο Απόστολος Παύλος δέν είναι μαθητής του Χριστού, αλλά είναι ο Απόστολος Πέτρος. Γιατί λέτε; Συκοφαντία δεινή! Μόνο και μόνο, για να στηρίξουν το προνόμιο του Επισκόπου της Ρώμης. Για να έχει το προβάδισμα. Ακούτε παρακαλώ. Βλέπετε ότι κάποτε οι άνθρωποι φτιάχνουν, χαλκεύουν καταστάσεις και μετά θάνατον; Βάζουνε τους ανθρώπους δηλαδή, ανθρωποι που φύγαν από την παρούσα ζωή, γράφουν τέτοια πράγματα μόνο και μόνο γιατί; Για λόγους ιδιοτελείς, συμφεροντολογικούς και λοιπά. Ολα αυτά λέγονται εριθεία. Αυτά τα πράγματα είναι δυνατόν ποτέ, εάν επικρατούν στην ζωή μας, να λεγόμαστε πνευματικοί άνθρωποι; Γράφει λοιπόν ο Απόστολος Παύλος. Σας παρακαλώ, σας ικετεύω «μηδὲν κατὰ ἐριθείαν», τίποτα να μήν κάνετε κατά αντιζηλία, ή κενοδοξία. Ώ, αυτή η κενοδοξία, αυτή η κενοδοξία. Η εριθεία και η κενοδοξία μαστίζει τις κοινωνίες μας. Ο καθένας θέλει να προβληθεί, θέλει τ' όνομά του να ακουστεί. Μα στη γειτονιά, μα στο σπίτι μέσα, μα στους συγγενείς, μα στην κοινωνία, μα οπουδήποτε θέλει να ακουστεί. Κι αν το θέλετε, αυτές οι εριθείες και οι αντιζηλίες, έκαναν την κοινωνία να είναι αυτή που είναι. Να έχει τα προβλήματά της, κι αν το θέλετε, που τελικά ο Χριστιανισμός, να μήν βρήκε την εφαρμογή του μέσα στην ζωή μας. Κι αφού δέν εγκαθιδρύθηκε η πνευματική ζωή μέσα στις κοινωνίες μας, επόμενο ήταν να εγκαθιδρυθούν άλλα συστήματα. Όταν σήμερα έχουμε αυτά τα συστήματα που έχουμε, κομμουνισμοί, αθεΐες, πράματα θάματα, ή συστήματα κοινωνιστικά, όλα αυτά τί λέτε, από πού είναι; Γιατί δέν εγκαθιδρύθηκε η αγάπη του Χριστού μέσα στις καρδιές μας. Οι άνθρωποι κινούνται από συμφέροντα, κινούνται από κενοδοξίες, και από ιδιοτέλειες και από εριθείες. Να μήν έχεις εσύ το προβάδισμα, να το έχω εγώ. Μεταξύ λαών, το βλέπετε αυτό το πράγμα; Όχι, γιατί να έχεις το προβάδισμα εσύ; Θα το έχω εγώ. Θα σε φάω εγώ, δέν θα με φας εσύ εμένα, θα σε πάω εγώ. Αυτός ο ανταγωνισμός, φερ' ειπείν Ανατολής - Δύσεως, ω, να με φας εσύ; Εγώ θα σε φάω. Φοβερά πράγματα, φοβερά! Από την μικρογραφία δύο ανθρώπων ή μιας οικογενείας, πάμε στην μεγαλογραφία των λαών, πώς οι λαοί σκέπτονται και κινούνται.

    «ἀλλὰ (λέγει ο Απόστολος Παύλος) τῇ ταπεινοφροσύνῃ ἀλλήλους ἡγούμενοι ὑπερέχοντας ἑαυτῶν.» Είναι η πρώτη φορά, στην Καινή Διαθήκη φυσικά, που προβάλλεται η αρετή της ταπεινοφροσύνης. Είναι μιά αρετή, που δεν είχε προβληθεί ούτε και εις αυτήν ακόμη την Παλαιά Διαθήκη, σε όλο της το βάθος και σε όλο της το πλάτος, η ταπεινοφροσύνη.
Και λέγει τώρα ο Απόστολος, με ποιο τρόπο θα μπορέσετε να νικήσετε την εριθεία και την κενοδοξία, παρά με την ταπεινοφροσύνη. Τί θα πεί ταπεινοφροσύνη. Πολλές φορές έχω μιλήσει, παρά μόνο δυο λόγια θα σας πώ. Γιατί ο Απόστολος δίνει ένα μέτρο. Το να έχω ταπεινό φρόνημα, και να μήν πιστεύω για τον εαυτό μου μεγάλα πράγματα. Ή, αν θέλετε, όπως λέει και ο Μέγας Βασίλειος, να βλέπω τον αληθινό εαυτό μου, αυτός που είναι. Κι άμα βλέπω τον αληθινό εαυτό μου, τότε ποτέ, μα ποτέ δέν πρόκειται να υπερηφανευθώ ή να κενοδοξίσω. Ποιος είναι ο πραγματικός μου εαυτός; Αυτός που είμαι, όπως με βλέπει ο Θεός. Αν μπορούσαμε να βλέπουμε τον εαυτό μας όπως μας βλέπει ο Θεός.. Άν μπορούσαμε.. Διότι, τότε είναι αδύνατον να κενοδοξίσουμε. Θα βρούμε τόσα και τέτοια πράγματα, που είναι αδύνατον, αδύνατον. Ομως ποιό είναι το μέτρο που προβάλλει ο Απόστολος Παύλος; Είναι υπέροχο, αλλά είναι και ουσιώδες, λέγει: «ἀλλήλους ἡγούμενοι ὑπερέχοντας ἑαυτῶν.» Να πιστεύετε, να θεωρείτε, ότι, όλοι οι άλλοι υπερέχουν από εσάς. Ότι, όλοι οι άλλοι είναι ανώτεροι από εσάς. Προσέξτε, αυτό είναι πάρα πολύ δύσκολο πράγμα. Πότε θα θεωρήσω τον άλλον ότι είναι ανώτερος από 'μένα; Όταν βλέπω την πραγματική μου κατάσταση. Οταν δέν δώ τον πραγματικό μου εαυτό, αληθινά δηλαδή, είναι αδύνατον ποτέ να πώ ότι οι άλλοι είναι καλύτεροι από' μένα. Εδώ όμως υπάρχει νόθος περίπτωση, την οποία οπωσδήποτε πρέπει να δούμε. Και η οποία είναι ευρυτάτη, είναι η εξής:  Έχουμε ακούσει πάρα πολλές φορές την φράση, "Εγώ δεν είμαι καλός άνθρωπος, ενώ εσύ είσαι πολύ καλός άνθρωπος. Εγώ δέν έχω χαρίσματα, έχεις εσύ χαρίσματα. Εγώ είμαι αμαρτωλός, ενώ εσύ είσαι άγιος άνθρωπος." Το έχετε ακούσει αυτό; Κατά πλησμονή λέγεται, ε λοιπόν, είναι ψεύτικο. Λέγεται από ένα αίσθημα μειονεκτικότητος. Κι όταν επικρατούν στη ζωή μας αισθήματα μειονεκτικότητος, αυτό δεν είναι ειλικρίνεια, δεν είναι αληθινή ταπείνωση, αλλ' είναι εγωισμός, είναι αληθινός εγωισμός. Δεν φτάνω εκείνο, το οποίο έπρεπε να φτάνω, και μη δυνάμενος να το φτάσω, υποτιμώ τον εαυτόν μου, τον υποτιμώ όμως από μία ανάστροφη αντίδραση. Δεν μπορώ ν' ανεβώ; Κατεβαίνω πιο κάτω. Και κατεβαίνω πιο κάτω από αντίδραση, κι αυτό λέγεται στην ψυχολογία αίσθημα μειονεκτικότητος. Αλλά ξέρουμε όλοι, ότι τα αισθήματά μειονεκτικότητος έχουν υπόβαθρο τον εγωισμό, και είναι δυσθεράπευτα. Εξίσου μ' εκείνον ο οποίος έχει αισθήματα υπεροχής. Είτε λοιπόν αισθήματα μειονεκτικότητος έχω,  είτε αισθήματα υπεροχής, το υπόβαθρο είναι εγωιστικό. Για να μπορέσω να πώ στον άλλον άνθρωπο, να το πώ μέσα μου αυτό το πράγμα, όχι να το λέω με λόγια, ότι πραγματικά αυτός ο άνθρωπος είναι ανώτερος από 'μένα, πρέπει να έχω αληθινή ταπείνωση, αληθινή, να το πιστεύω. Ποιό είναι το κριτήριο; Ακούσατέ το. Όταν αυτός ο άνθρωπος με προσβάλλει, να μή θυμώσω, όχι να καμωθώ να μή θυμώσω, όχι να προσπαθήσω να μη θυμώσω, αλλά να μή θυμώσω. Και να μήν στεναχωρηθώ. Γιατί; Γιατί αυτό που μου 'πε, είναι εκείνο που εγώ έβλεπα στον εαυτό μου. Επί παραδείγματι, ο άλλος είναι γραμματισμένος, και με πει εμένα αμόρφωτο, "αμόρφωτε άνθρωπε. Εάν εγώ έχω δεί στον εαυτό μου ότι είμαι αμόρφωτος, τότε δέν θα θυμώσω, αλλά θα πώ, "μου είπε εκείνο που πραγματικά είμαι". Αλλά όταν θυμώσω, σημαίνει ότι αυτό δέν το είχα πιστέψει, γι' αυτό και θύμωσα. Ώστε, αν κάποιες άλλες μπορώ να λέω ότι είμαι αμόρφωτος, το λέω από αίσθημα μειονεκτικότητος, δέν είναι αληθινό, είναι ψεύτικο. Το ξέρετε ότι πάσχουμε όλοι από αυτά τα αισθήματα μειονεκτικότητος, λίγο ή πολύ; Γι' αυτό αγαπητοί μου, ας προσπαθούμε να αισθανόμαστε ότι οι άλλοι πραγματικά, υπερέχουν. Κι όταν πραγματικά υπερέχουν, χωρίς να ζηλοτυπούμε, κι αν μας πουν μία κουβέντα να μας υποτιμήσουν, να μήν θυμώσουμε, τότε μπορούμε να έχουμε το κριτήριο, ότι πράγματι αισθανόμαστε τον εαυτό μας ότι είναι κατώτερος από τους άλλους. Αλλά εάν αισθάνομαι τον εαυτό μου κατώτερο από τους άλλους, υπάρχει περίπτωση να κενοδοξίσω; Ποτέ. Κι αν δεν υπάρχει περίπτωση να κενοδοξίσω, υπάρχει περίπτωση να έρθω σε αντιζηλία και σε τσακωμό; Ποτέ. Και τελειώνει η ιστορία. Αυτό θα πει ταπείνωση, που εξασφαλίζει πραγματικά αγαθές σχέσεις των ανθρώπων μεταξύ των σε μία κοινωνία.


Απόσπασμα από την 7η ομιλία στην κατηγορία
« Πρός Φιλιππησίους ».

►Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Πρός Φιλιππησίους " εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/kainh-diauhkh/pros-filipphsioys
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40q0NJcUkV1yUUJ9sEkHiDIu

Απομαγνητοφώνηση :
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.