Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Παραβολές.. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Παραβολές.. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

15 Φεβρουαρίου 2025

Ἡ δαπάνη τῆς ἐλευθερίας.

†. Μπροστά μας, αγαπητοί μου, η παραβολή του ασώτου υιού. Είναι μία παραβολή γεμάτη από άφθαστη διδασκαλία του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Πάνω σε αυτήν πρέπει να σκύβει και να καθρεπτίζεται ο κάθε άνθρωπος. Είτε ανήκει εις την κατηγορία του ασώτου υιού, είτε ανήκει εις την κατηγορία του πρεσβυτέρου υιού.  Γιατί ο μεν άσωτος ζητούσε μία παράλογη ελευθερία, ο δε πρεσβύτερος έπασχε από την φοβερή νόσο του φθόνου. Πάνω σ’ αυτήν την παραβολή, πρέπει, όπως είπαμε, να καθρεπτίζονται οι λαοί και οι γενεές. Μεστή εικόνων η παραβολή αυτή.

       Αλλά εμείς, επειδή είναι απέραντη παραβολή, ας ασχοληθούμε μόνον με τον νεότερον υιόν, τον άσωτον υιόν. Κι όχι βεβαίως, παρά μόνον για να δούμε την δαπάνη της ελευθερίας του. Τι κόστισε η ελευθερία του. Βέβαια κάθε ελευθερία κοστίζει. Ο Θεός μάς έκανε ελευθέρους. Δεν υπάρχει αντίρρησις γι’αυτό. Αλλά πολλές φορές, όμως, αυτή η ελευθερία, όταν ο άλλος θέλει να μας την αφαιρέσει, κοστίζει. Κοστίζει μέχρις αίματος. Όπως είναι μια εθνική ελευθερία. Ή όπως είναι μια κοινωνική ελευθερία. Αλλά μια χειραφέτηση από τον Θεό κοστίζει περισσότερο από κάθε άλλου είδους ελευθερία.

Έτσι, ας διατρέξομε την πορεία του νεοτέρου υιού. Ήταν ευτυχής εις το σπίτι του πατέρα. Ήταν πλούσιος ο πατέρας. Δεν έλειπε τίποτε. Ούτε είχε καμία δέσμευση, όπως εξάλλου φαίνεται κι από τη συνέχεια της ιστορίας. Είναι ο Θεός Πατήρ πλούσιος σε όλα τα αγαθά. Όλα δικά Του είναι· δεν υπάρχει τίποτε που να μην είναι δικό Του. Και οι άνθρωποι είναι τα παιδιά Του. Και οι άνθρωποι, αφού έχουν πλούσιο πατέρα, έχουν αυτά που έχει ο πατέρας. Τους έδωσε το αυτεξούσιο. Δεν υπάρχει μεγαλύτερος πλούτος από το αυτεξούσιο, την ελευθερία της βουλήσεως… Σε τέτοιο άπλωμα, σε τέτοια έκταση, που να φθάνει να μπορεί ο άνθρωπος να αρνηθεί τον Θεόν, ακόμη και να Τον υβρίσει. Έχει δώσει αυτήν την ελευθερίαν ο Θεός εις τον άνθρωπον. Είναι πολύ μεγάλο κεφάλαιο η ελευθερία. Κι όλα τ΄ άλλα τα αγαθά.

Και να μια πρώτη πρόταση. Λέγει ο νεότερος υιός εις τον πατέρα, ξαφνικά, χωρίς λόγον… Θα μου πείτε: «Ξαφνικά;». Βέβαια μπορούμε να αντιληφθούμε εκείνα τα οποία δεν αναφέρονται εις την παραβολήν. Ποιος ξέρει, αυτές οι λεγόμενες «διακινούμενες ιδέες», αυτές οι λεγόμενες «μοντέρνες θεωρίες»… Τις διάβασε; Τις άκουσε; Έκανε συντροφιά με άλλους και τις πήρε; Το θέμα είναι ότι κάποια στιγμή να πει στον πατέρα του: «Δς μοι τ πιβλλον μρος τς οσας». «Δώσε μου εκείνο που μου ανήκει από την περιουσία μου». Ποια περιουσία σου, νεαρέ μου; Ποια περιουσία σου; Και γιατί σου ανήκει; Θα σου δώσει ο πατέρας σου. Να το πάρομε κατ’ άνθρωπον. Θα σου δώσει ο πατέρας σου. Γιατί βιάζεσαι; Γιατί θέλεις να φύγεις; Τι θέλεις να κάνεις;

Ο άνθρωπος, βλέπομε, ζητά την χειραφέτησή του από τον Θεό. Θέλει να μην είναι κοντά στον Θεό. Ζητά δε να συναποκομίσει ό,τι ο Θεός τού έχει δώσει. Και μάλιστα ό,τι αποτελεί -ας το πούμε έτσι, κατ΄άνθρωπον- προίκα, περιουσία. Εδώ ποια είναι αυτή η περιουσία; Είναι η προίκα της ελευθέρας ανθρωπίνης του προσωπικότητος. Είναι το «κατ’ εικόνα». Παμμέγιστη προίκα· την οποία προίκα δεν έχουν ούτε οι άγιοι άγγελοι.  Ο άνθρωπος, σε κάποιο σημείο, είναι ανώτερος από τους αγίους αγγέλους. Είναι πλουσιότερος από τους αγίους αγγέλους. Στους αγίους αγγέλους, παρότι είναι λογικά όντα, δεν αναφέρεται ότι είναι «κατ’ εικόνα Θεού»· διότι απλούστατα το «κατ’ εικόνα» δεν περιορίζεται εις την λογικήν. Ούτε ακόμη και εις την ελευθερίαν την οποίαν έχουν οι άγγελοι. Γι’αυτό και κάποιοι έφυγαν από τον Θεό. Κι έγιναν δαίμονες.

Το «κατ’ εικόνα» είναι πολύ βαθύτερο. Είναι εκείνο που θα έπαιρνε ο Υιός του Θεού, δηλαδή την ανθρωπίνη Του φύση, την ανθρωπίνη μας φύση, αυτό αποτελεί στο σύνολό του το «κατ’ εικόνα». Δεν είναι μόνο εις την ψυχήν· είναι και εις το σώμα. Προσέξατέ το αυτό. Ίσως πολλοί δεν το γνωρίζουν αυτό. Ότι το «κατ’ εικόνα» επεκτείνεται και εις αυτήν την ανθρωπίνη φύση. Λέγει ο άγιος Ειρηναίος ότι επειδή ακόμη δεν είχε εμφανισθεί η Ενανθρώπησις του Θεού Λόγου, γι’αυτό η Παλαιά Διαθήκη λέγει «κατ΄εικόνα Θεού» και έτσι νομίζομε ότι αναφέρεται μόνον εις την ψυχήν. «Δεν ήτο», λέγει ο άγιος Ειρηναίος, «η πλήρης έκφρασις, η πλήρης διατύπωσις». Και δεν έγινε βεβαίως ο Ιησούς Χριστός κατ’ εικόνα του ανθρώπου. Αλλά ο άνθρωπος έγινε κατ’ εικόνα του Θεού Λόγου, που ενηνθρώπησε, έστω κι αν η Ενανθρώπησίς Του είναι μεταγενεστέρα. Δεν έκανε ο Θεός Λόγος τον Αδάμ τέτοιον, για να γίνει ο Θεός Λόγος αυτό που είναι ο Αδάμ. Αλλά ο Αδάμ έγινε εκείνο που ήθελε να γίνει ο Θεός Λόγος. Και η εικόνα, λοιπόν, αυτή, είναι στην πληρότητα της ανθρωπίνης υπάρξεως. Όχι μόνον εις την ψυχήν.

Έτσι επήρε αυτό το «κατ΄εικόνα» ο άνθρωπος. Λέγει δε ο άνθρωπος καθ’ εαυτόν: «Αισθάνομαι ωριμότητα. Δεν έχω ανάγκη πλέον ηγεμονεύσεως από τον Θεόν. Έχω απεριόριστες δυνατότητες του νου. Επινοώ ό,τι θέλω. Αναπτύσσω πολιτισμόν όπως τον θέλω. Η τεχνολογία είναι στα χέρια μου. Μπορώ, λοιπόν, να αναπτύξω ακόμη και κώδικα κοινωνικής συμπεριφοράς και ευταξίας. Και ηθικής κώδικα μπορώ να αναπτύξω εγώ. Δεν έχω ανάγκη να μου πει ο Θεός τι πρέπει να κάνω. Δεν έχω ανάγκη από τις εντολές Του. Δεν έχω ανάγκη από το Ευαγγέλιον. Είμαι αυτάρκης. Εγώ ό,τι επινοήσω, εγώ ό,τι θέλω. Τα μπορώ όλα. Κι αν σήμερα δεν μπορώ όλα, αύριο θα μπορώ». Και σημειώνει η παραβολή: «Κα μετ᾿ ο πολλς μρας συναγαγν παντα  νετερος υἱὸς πεδμησεν ες χραν μακρν, κα κε διεσκρπισε τν οσαν – «οσία» θα πει περιουσία ατο ζν στως».

Λέει ένας αρχαίος σχολιαστής: «Τ ‘’πεδήμησεν’’, ο τοπικς νοήσεις λλ προαιρετικς». Όχι ότι έφυγε και πήγε σε άλλο τόπο –ο Θεός είναι πανταχού παρών- αλλά έφυγε προαιρετικά. Με την προαίρεσή του φεύγει. «π Θεο πέστη κα  Θες π’ ατο(:Έφυγε απ’ τον Θεό και ο Θεός απ’ αυτόν)». Και όπως λέγει ο Ιερός Αυγουστίνος: «Η μακρινή χώρα σημαίνει πλήρη επιλησμοσύνη του Θεού». Και το είδαμε αυτό. Ξέχασαν τον αληθινό Θεό οι άνθρωποι. Κάποιες λίγες γενεές μετά από τον Αδάμ, ξέχασαν τον αληθινό Θεό. Κι επειδή είναι έμφυτο το θρησκευτικόν αίσθημα, έμφυτον, όσες φορές έγινε προσπάθεια να εκριζωθεί, ματαιοπόνησαν, είτε οι ίδιοι οι άνθρωποι για τον εαυτό τους, είτε για να επιβάλλουν την α-θρησκείαν, την αθεΐαν εις το σύνολο το οποίο κατοικούν, μένουν· είναι έμφυτο το θρησκευτικόν αίσθημα· γι’αυτό, αφού ελησμόνησαν τον αληθινό Θεό, έφυγαν από προσώπου Θεού, πολύ φυσικό ήτο να λατρεύσουν αυτό το οποίο ήταν μπροστά τους. Και το οποίο θεωρούσε ο άνθρωπος σαν μεγαλύτερό του, ανώτερό του. Την φύσιν. Την κτίσιν. Απέναντί μας έχομε τον Όλυμπο, αγαπητοί μου. Κι ο άνθρωπος λατρεύει τα στοιχεία της φύσεως. Τον κεραυνό του Δία. Κ.ο.κ. Την φουρτουνιασμένη θάλασσα. Λέει ότι ο Ποσειδών με την τρίαινά του, την ταράσσει. Στέκεται μπροστά στη σοφία και την ονομάζει «θεά Αθηνά»· κ.ο.κ.

Για να συμπληρώσει σε αυτό το –επιτρέψατέ μου τη λέξη- σ’ αυτό το «φευγιό», σ’ αυτήν την αναχώρηση. Ο Ζιγαβηνός: «Πόρρω το Θεο γίνονται ο μαρτάνοντες, οκ ναχωρήσει τόπου, λλ΄ ναχωρήσει τς ρετς»«Εκείνοι που αμαρτάνουν, απομακρύνονται από τον Θεόν»Όχι βεβαίως σε σχέση με τον τόπον, γιατί είπαμε ότι ο Θεός είναι πανταχού παρών, αλλά σε σχέση με την αρετή και με την γνώση του Θεού. Για να μην πω ότι επειδή ο άνθρωπος είναι πεπερασμένος, κάποτε αναζητά να φύγει και τοπικώς. Γιατί ίσως αγνοεί ότι ο Θεός είναι πανταχού παρών. Θέλει να φύγει, θέλει να φύγει, όταν η συνείδησή του τον πληροφορεί για κάτι άσχημο…

Κάποτε ένας βασιλιάς του Βυζαντίου, είχε σκοτώσει τον αδελφό του, για να μην του πάρει τον θρόνο. Υπέφερε πολύ. Άλλαζε δωμάτια μέσα στο παλάτι. Δεν μπορούσε να ησυχάσει. Επήγε εις την Σικελίαν για ένα ταξίδι αναψυχής. Εκεί δε, κατά το «ο λαβόντες μάχαιραν ν μαχαίρ ποθανονται», κάποιοι τον εδολοφόνησαν. Γύρευε όμως κάπου να πάει. Πού; Πίσω από τον ήλιο. Να μην τον βλέπει ο Θεός. Ο Θεός, όμως, είναι πανταχού παρών.

Επήγε, λέει, εις χώραν μακράν. Η μακρά χώρα είναι έμβλημα της χειραφετήσεως του ανθρώπου από τον Θεό. Έμβλημα είναι. Ο άνθρωπος δεν θέλει να θυμάται την ιδέα του Θεού. Τον ενοχλεί. Του θυμίζει -να χρησιμοποιήσω μια σύγχρονη έκφραση- του θυμίζει κατεστημένο. Το έχει διακηρύξει δια πολλών. Ότι ο Θεός είναι κατεστημένον. Ταλαίπωρε, φτωχέ άνθρωπε, είπες τον ήλιο «κατεστημένον»; Φτωχέ άνθρωπε, είπες το ψωμί «κατεστημένον»; Ανόητε άνθρωπε, είπες τον αέρα «κατεστημένον»; Για να θες να τα αλλάξεις αυτά; Αισθάνεται δέσμευση της ελευθερίας του. Και θεωρεί τον Θεόν, ο σύγχρονος άνθρωπος, κακούργον! Που του δεσμεύει την ελευθερία. Κατάσταση δε πνιγηρά, ανυπόφορη, κοντά στον Θεό.

Και εκεί –σημειώνει ο Κύριος – «διεσκρπισε τν οσαν ατο», «κε μακράν» «διεσκρπισε τν οσαν ατο», σκόρπισε την περιουσία του. Αυτό το «διεσκόρπισεν» δείχνει αυτό που λέγει πάλι ένας εκκλησιαστικός ερμηνευτής, ότι «διέφθειρεν τν τς ψυχς εγένειαν». Διότι τι είναι παρακαλώ η «οσία», η περιουσία; Το «κατ’ εικόνα», σας είπα. Εκεί το κατέστρεψε, το διέφθειρε. Διεστράφη το «κατ’ εικόνα». Επαλαιώθη το «κατ’ εικόνα». Όλες οι δυνατότητες του ανθρώπου, μετεστράφησαν, παρεδόθησαν στην διαστροφή, στον δαιμονισμό. Έγινε εφευρέτης κακών. Η φράσις είναι του αγίου Ιακώβου του Αδελφοθέου. Ο νους στρέφεται στην εξόντωση του συνανθρώπου. Το συναίσθημα υπηρετεί την ποικίλη ηδονή. Η βούλησις; Ακάθεκτη ζητά την πραγμάτωση της αποστασιαζομένης ευημερίαςΜιας ευημερίας μακράν του ΘεούΚαι λέγει ο Θεοφύλακτος: «πειδν γρ  νθρωπος ποστ π Θεο κα μακρν αυτν ποιήσει το θείου φόβου, πάντα τ θεα δρα κδαπαν». Εφόσον φεύγει, εφόσον εξορίζει τον φόβον του Θεού, τότε ό,τι δώρα του έδωσε ο Θεός, αυτά τα εκδαπανά, τα ξοδεύει, τα διασκορπίζει, τα σπαταλά.

Αλλά τι δαπανά; Την ίδια του την προσωπικότητα. Τι δαπανά; Την ίδια του την ύπαρξη. Κι αυτό, για να αποκτήσει δήθεν, τάχα, την ελευθερία του. Και συνεπώς το κόστος αυτής της κακώς νοουμένης ελευθερίας, είναι τρομακτικά τεράστιον. Αφού ο ίδιος ο άνθρωπος αυτοκαταστρέφεται.

Τι σημαίνει «ζν στως»; Λέγει ο Ζηγαβηνός: «φειδς, κρατς, κολάστως». Προσπαθεί να σπαταλήσει. Είναι η βάναυση σπατάλη των ταλάντων που έλαβε από τον Θεό σαν προίκα του. Και το αποτέλεσμα… Αυτά που ακούτε όταν διαβάζομε την παραβολή του ασώτου υιού, παρακαλώ ξέρετε πού να πηγαίνει ο νους μας; Στην εποχή μας, στο περιβάλλον μας, γύρω μας. Ανάγλυφη εκφράζεται η παραβολή αυτή. Και… το αποτέλεσμα;

«Δαπανσαντος  όπως σημειώνει ο Λουκάς στο Ευαγγέλιό του- δ ατο πντα (: όλα τα ξόδεψε) γνετο λιμς σχυρς». «Σε εκείνον τον τόπο»λέγει, «έγινε λιμός, πείνα, δυνατή πείνα». Τι εδαπάνησε; Τα πάντα. Και ανθρωπίνη αξιοπρέπεια και ηθική και υγεία  ψυχής και σώματος και χρήματα. Και εστάλη να βόσκει χοίρους. Έγινε χοιροβοσκός. Χοιροβοσκός των παθών του. Γιατί χοίροι είναι τα πάθη μας, γουρούνια είναι τα πάθη μας. Κι έρχεται ο άνθρωπος να τα βοσκήσει αυτά τα πάθη του. Να αναζητήσει λίγη ευτυχία, λίγη αναψυχή. Αλλά στα πάθη δεν υπάρχει χαρά. Υπάρχει –προσέξτε- ο φαύλος κύκλος ηδονής και οδύνης. Η ηδονή φέρνει την οδύνη. Κι όταν ζητήσεις λίγο πάλι ηδονή, δια να φευγατίσεις, να απομακρύνεις την οδύνη, σου δημιουργεί αυτή η νέα ηδονή, μεγαλύτερη οδύνη. Φαύλος κύκλος… Και σ’ αυτόν τον φαύλον κύκλον, γίνεται ο άνθρωπος μία τραγική ύπαρξις. Τα «κεράτια», τα χαρούπια, τα «κεράτια» που τρώγανε οι χοίροι, δεν δίνουν ευφροσύνη, δεν δίνουν χαρά, δεν δίνουν ανάπαυση. Είναι τροφή για τα ζώα. Όχι για ανθρώπους. Προσέξτε, το λέγω μεταφορικώς. Έτσι ο άνθρωπος εξομοιούται με τα ζώα. Είναι ο θλιβερός απολογισμός, που αναφέρει ο Θεός δια στόματος ψαλμωδού: «Κα νθρωπος ν τιμ ν ο συνκε (:Κι ο άνθρωπος, υπάρχων εν τιμή, ως εικόνα του Θεού, δεν το κατάλαβε, δεν το ένιωσε, δεν το έβαλε στο μυαλό του) παρασυνεβλήθη τος κτήνεσι τος νοήτοις κα μοιώθη ατος». Συγκρίθηκε, συνεκρίθη με τα ανόητα, τα  μη έχοντα λογική ζώα και ομοιώθηκε μαζί τους.

Είπαμε ότι η παραβολή, αγαπητοί, του ασώτου υιού, είναι μία εικόνα. Μία εικόνα όλων των γενεών. Ιδιαίτατα μία εικόνα της γενεάς μας. Όχι των νέων ανθρώπων. Όχι των νέων ανθρώπων… Αλλά των ανθρώπων. Μικρών και μεγάλων! Τους νέους τους εδίδαξε η παλαιοτέρα γενεά. Συνεπώς όλων των ανθρώπων. Όλη η γενεά, απαξάπασα. Ο σύγχρονος άνθρωπος είναι άξιος πολλών δακρύων, εκεί που έχει ήδη φθάσει.

Σ’ αυτό βοηθούν: Η σύγχρονη παιδαγωγική«Άσε το παιδί να κάνει ό,τι θέλει. Μην το καταπιέζεις». Η σύγχρονη παιδαγωγική. Χειραφετημένη από τον ΘεόΟι σύγχρονες διακινούμενες υλιστικές ιδέες και θεωρίες περί ζωής. Δηλαδή αρνητικές βιοθεωρίες. Το ολέθριο παράδειγμα των ταγών μιας κοινωνίας. Έτσι που να σιχαίνεσαι πια να τους βλέπεις  και να τους ακούς. Σ’ όλους τους τομείς. Ο εύκολος πλουτισμός· που οδηγεί στην εγκληματικότητα σαν το ιδεώδες κοινωνικής συμπεριφοράς. Η οκνηρία του συγχρόνου ανθρώπου, που ζητά λίγο κόπο, μεγάλην αμοιβήν. Η άρνηση του Θεού και των ευαγγελικών αξιών. Όλα αυτά όμως πού οδηγούν; Ασφαλώς σε ένα αδιέξοδο. Στην κατάπτωση, στην παρακμή, στη φτώχεια. Φτώχεια όχι μόνο από χρήματα, αλλά φτώχεια από ιδέες. Φτώχεια από αισθήματα. Ο σύγχρονος άνθρωπος έγινε σκληρός, ανάλγητος, εκμεταλλευτής του άλλου ανθρώπου.

Και πώς μπορούμε να βγούμε, θα μου πείτε, από το τρομερό αυτό αδιέξοδο; Η παραβολή μάς δείχνει την λύση. Μας δείχνει την κάθαρση. Ο στραπατσαρισμένος υιός, άσωτος υιός, σκέφτηκε να γυρίσει πίσω στον πατέρα. Να γυρίσει πίσω στον Θεό. Και να του πει: «Πατέρα μου, έκανα λάθος. Συγχώρεσέ με. Συγχώρεσέ με. Δεν είμαι άξιος να λέγομαι παιδί σου. Νόμισα ότι η ελευθερία δεν έχει δαπάνη. Δεν φαντάστηκα ποτέ μία τόσο φοβερή δαπάνη, που πρέπει να πληρώσει κανείς, για μια ελευθερία μακριά από τον Θεό. Έγινα κουρελής και απέξω και από μέσα. Κουρελιάστηκε η ψυχή μου. Πουθενά δεν έχω ανάπαυση». Αλλά αυτό, όμως, είναι το άλλο ήμισυ της παραβολής. Το ένα μισό μάς δείχνει το κατάντημα. Το άλλο μισό μάς δείχνει την επιστροφή. Και που είναι η κάθαρση του δράματος. Αλλά ο σύγχρονος άνθρωπος θα σκεφθεί να επιστρέψει στον Θεό;

Αγαπητοί, η μετάνοια όλα τα διορθώνει. Εκεί πρέπει να φθάσομε. Με μια σωστή αυτογνωσία, με ταπείνωση, αυτογνωσία, σαν πρόσωπα, σαν λαός, σαν γενιά. Περιθώρια δεν μένουν πλέον. Η Εκκλησία μας σαλπίζει αυτήν την παραβολήν. Προς υπόμνησιν. Όποιος ωρίμασε στην αποστασία και δοκίμασε τους καρπούς της και ζύγισε το πόσο κοστίζει η ελευθερία που βρίσκεται μακριά από τον Θεό, ας σκεφθεί. Ο Πατέρας στον ουρανό περιμένει. Περιμένει με χέρια ανοιχτά. Και είναι έτοιμος να δώσει την στολή την πρώτη. Εκείνη που πήραμε στο Βάπτισμα. Και την καταλερώσαμε. Και να μας αποκαταστήσει. Ναι, ο Θεός Πατήρ είναι έτοιμος να μας θεώσει.


664η ομιλία στην κατηγορία
« Ομιλίες Κυριακών ».

► Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Ὁμιλίαι Κυριακῶν " εδώ ⬇️
https://arnion.gr/index.php/diafora-uemata/omiliai-kyriakvn
↕️
https://aspalathos21.blogspot.com/2024/12/blog-post_25.html?m=1

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς
«Ὁμιλίαι Κυριακῶν».🔻
https://drive.google.com/file/d/1EiDp29JkRk7OQUNh2N_NVeJL2TTZ-FsY/view?usp=drivesdk

🎥 Βιντεοσκοπημένες ομιλίες της σειράς
«Ὁμιλίαι Κυριακῶν».🔻
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40ru7w20Jp2hDAJjA7k7mq_z

🔸📜 Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες της σειράς
«Ὁμιλίαι Κυριακῶν».🔻
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%94%B9%E1%BD%89%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%AF%CE%B1%CE%B9%20%CE%9A%CF%85%CF%81%CE%B9%CE%B1%CE%BA%E1%BF%B6%CE%BD.?m=1

Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.

Μεταφορά της απομαγνητοφωνημένης ομιλίας σε ηλεκτρονικό κείμενο και επιμέλεια: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

💠Πλήρης απομαγνητοφωνημένες σειρές ομιλιών (Βιβλία).
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%92%A0%CE%A0%CE%BB%CE%AE%CF%81%CE%B7%CF%82%20%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%BC%CE%B1%CE%B3%CE%BD%CE%B7%CF%84%CE%BF%CF%86%CF%89%CE%BD%CE%B7%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B5%CF%82%20%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%81%CE%AD%CF%82%20%CE%BF%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%B9%CF%8E%CE%BD%20%28%CE%92%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CE%B1%29.?m=1

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

Όλες οι ομιλίες ~4.487~ του μακαριστού πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://aspalathos21.blogspot.com/2024/12/4487.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=0

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

10 Φεβρουαρίου 2024

Πῶς χρησιμοποιεῖς τίς δυνατότητές σου;

†.Όταν, αγαπητοί μου, ο Κύριος χρησιμοποίησε την παραβολήν των ταλάντων, που ακούσαμε σήμερα, μας την περιγράφει ο Ευαγγελιστής Ματθαίος και ήθελε να διδάξει με αυτό μια συνέπεια στην αποδοχή του Ευαγγελίου.

     Θα ήθελα να σας έλεγα βέβαια ότι δεν έχει σχέση η παραβολή αυτή των ταλάντων που αναφέρει ο Ματθαίος, με την παραβολή των ταλάντων που αναφέρει ο Λουκάς στο 19ον κεφάλαιον. Άλλο εκεί είναι το συμπέρασμα, άλλο είναι εδώ.

     Σας είπα ότι ήθελε ο Κύριος να δείξει ότι έπρεπε να υπάρχει μία συνέπεια όταν κανείς απεδέχετο την διδασκαλία Του. Δηλαδή να ήτο συνεπής. Απεδέχθης αυτό το οποίο διδάσκω; Θα ανταποκριθείς. Και θα πρέπει σωστά να ανταποκριθείς. Και η συνέπεια εκφράζεται εδώ στην παραβολή, με την επιμέλεια, την προθυμία, την δραστηριότητα, τόσο στο έργο του Κυρίου, όσο και στο έργον της σωτηρίας της προσωπικής. Ακόμη θέλει να διδάξει η παραβολή αυτή ότι ο χρόνος της ζωής, σαν καιρός εργασίας, όπως μας λέγουν τα τροπάρια της Μεγάλης Τρίτης, που γίνεται αναφορά αυτής της παραβολής, είναι καιρός εργασίας και καιρός εμπορίας. Και συνεπώς πρέπει να χρησιμοποιηθεί ο χρόνος αυτός με πολλή σοφία. Πολλές φορές ο Κύριος εξεικόνισε τον Χριστιανισμόν και την σωτηρία με εμπορικές διαστάσεις. Γι'αυτό σας είπα, λέγει η Υμνογραφία μας ότι είναι καιρός εμπορίας. Και μάλιστα για να δείξει το πόση επιμέλεια πρέπει να έχει ο πιστός, τουλάχιστον να σταθεί τόσο επιμελής, όσο ένας έμπορος επί των συμφερόντων του.

      Γι'αυτό έβγαλε ο Κύριος τούτο το συμπέρασμα, που είναι θλιβερό για μας τους Χριστιανούς: «Οἱ υἱοὶ τοῦ αἰῶνος τούτου φρονιμότεροι ὑπὲρ τοὺς υἱοὺς τοῦ φωτὸς εἰς τὴν γενεὰν τὴν ἑαυτῶν εἰσι». Ότι οι άνθρωποι οι κοσμικοί είναι φρονιμότεροι από τα παιδιά του φωτός, τα παιδιά της Βασιλείας· είναι φρονιμότεροι· διότι φροντίζουν να κάνουν τις επενδύσεις των, φροντίζουν να επαυξάνουν τα έσοδά των κ.ο.κ.  Γιατί λοιπόν ο Χριστιανός δεν θα πρέπει κι αυτός να φροντίζει, να κάνει επενδύσεις εις τον ουρανόν, να επαυξάνει την πνευματικότητά του; Γι'αυτό ο Κύριος είπε ότι τα παιδιά του κόσμου τούτου είναι πιο φρόνιμα, πιο μυαλωμένα από τα παιδιά του φωτός και της Βασιλείας.

      Και το έργον του Θεού, όπως και το έργον της προσωπικής σωτηρίας, στηρίζεται στις δυνατότητες του κάθε πιστού· οι οποίες, βεβαίως, δυνατότητες δεν είναι όλες οι ίδιες για όλους. Και οι δυνατότητες αυτές, καταρχάς, είναι τόσο φυσικά, όσο και έκτακτα χαρίσματα του Θεού στον κάθε πιστό. Θα λέγαμε ότι τα χαρίσματα αυτά, τουλάχιστον εκείνα που μας δίνει το Πνεύμα του Θεού είναι η προίκα που μας δίδει το Πνεύμα το Άγιον μετά την βάπτισή μας στο μυστήριο του Χρίσματος. Γι' αυτό λέγει ο Μέγας Βασίλειος: «Τὴν παραβολὴν αὐτήν», περί της οποίας γίνεται λόγος, «πρὸς πᾶσαν Θεοῦ δωρεὰν εἰρῆσθαι». «Αναφέρεται σε κάθε δωρεά του Θεού». Ή όπως ερμηνεύει ο Ιερός Χρυσόστομος και λέγει: «Τάλαντα γὰρ ἐνταῦθα ἐστὶν ἡ ἑκάστου δύναμις». «Τι είναι», λέει, τα τάλαντα εδώ στην παραβολή; Τι άλλο είναι παρά ‘’ἡ  δύναμις’’, οι δυνατότητες δηλαδή του καθενός μας». Γι'αυτό επιτρέψατέ μου να σας διαβάσω πολύ σύντομα την παραβολή, αλλά σε απόδοση.

     «Η  Βασιλεία του Θεού μοιάζει με έναν άνθρωπο που ήθελε να πάει ταξίδι. Κάλεσε τους δούλους του και τους εμπιστεύτηκε τα υπάρχοντά του. Σ’ άλλον εμπιστεύτηκε πέντε τάλαντα, σ’ άλλον δύο, σ’ άλλον ένα. Στον καθένα, ανάλογα με την ικανότητά του, κι έφυγε ταξίδι. Αυτός που έλαβε τα πέντε τάλαντα πήγε, τα εκμεταλλεύτηκε και κέρδισε άλλα πέντε. Και αυτός που έλαβε τα δύο, κέρδισε επίσης άλλα δυο. Εκείνος όμως που έλαβε το ένα τάλαντο, πήγε έσκαψε τη γη και έκρυψε εκεί τα χρήματα του κυρίου του.

     Ύστερα από ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, γύρισε εκείνος ο κύριος των δούλων κι έκανε λογαριασμό μαζί τους. Παρουσιάστηκε εκείνος που είχε λάβει τα πέντε τάλαντα και του έφερε κι άλλα πέντε, λέγοντας «Κύριε, μου εμπιστεύτηκες πέντε τάλαντα, να, κέρδισα άλλα πέντε». Τότε ο Κύριος τού είπε: «Εύγε, μπράβο, καλέ και έμπιστε δούλε. Αποδείχτηκες αξιόπιστος σε μικρές υποθέσεις, γι'αυτό θα σου εμπιστευθώ και μεγαλύτερες. Έλα κι εσύ να γιορτάσεις μαζί μου· έλα στην χαρά του Κυρίου σου». Παρουσιάστηκε και ο άλλος με τα δύο τάλαντα και είπε: «Κύριε, μου εμπιστεύτηκες δύο τάλαντα. Να, κέρδισα άλλα δύο». Του είπε ο Κύριος: «Εύγε, καλέ και έμπιστε δούλε. Απεδείχθης αξιόπιστος σε μικρές υποθέσεις, γι'αυτό θα σου εμπιστευθώ μεγαλύτερες. Έλα κι εσύ μέσα στη χαρά του Κυρίου σου».

      Παρουσιάστηκε και εκείνος που είχε λάβει το ένα τάλαντο και είπε: «Κύριε, ήξερα πώς είσαι σκληρός άνθρωπος. Θερίζεις εκεί όπου δεν έσπειρες και συνάζεις καρπούς εκεί που δεν φύτεψες. Γι' αυτό φοβήθηκα και πήγα και έκρυψα το τάλαντόν σου στη γη. Να λοιπόν το τάλαντό σου, πάρ’ το». Και του αποκρίθηκε ο Κύριός του: «Δούλε κακέ και πονηρέ και τεμπέλη, ήξερες πως θερίζω όπου δεν έσπειρα και συνάζω καρπούς όπου δεν φύτεψα. Τότε έπρεπε να καταθέσεις τα χρήματά μου στην τράπεζα κι εγώ όταν θα γυρνούσα πίσω, θα τα έπαιρνα με τόκο. Πάρτε λοιπόν το τάλαντό του και δώστε το σ’ αυτόν που έχει τα δέκα τάλαντα. Γιατί σε καθέναν που έχει, θα του δοθεί με το παραπάνω και θα έχει περισσότερα και περίσσευμα, ενώ από όποιον δεν έχει, θα του πάρουν και τα λίγα που έχει. Κι αυτόν τον άχρηστο δούλο, πετάξτε τον έξω στο σκοτάδι. Εκεί θα κλαίνε και θα τρίζουν τα δόντια».

      Η όλη, βλέπομε, παραβολή, όπως σας την διάβασα, θέλει να τονίσει τον στίχον που προηγήθηκε της παραβολής και ο οποίος δεν ανεφέρθη στην σημερινή ευαγγελική περικοπή. Ακριβώς ο προηγούμενος στίχος που είπε ο Κύριος, «γρηγορεῖτε», γιατί είχε τελειώσει την παραβολή των δέκα παρθένων, γιατί αυτές οι παραβολές είναι συναφείς με ένα κεντρικό σημείο: «Γρηγορεῖτε οὖν(:Μένετε ξύπνιοι, έχετε τον νου σας, βάλτε μυαλό), ὅτι οὐκ οἴδατε τὴν ἡμέραν οὐδὲ τὴν ὥραν ἐν ᾗ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεται (:γιατί δεν ξέρετε ούτε την μέρα ούτε την ώρα που έρχεται ο υιός του ανθρώπου)». Δηλαδή, όπως λέει εδώ η παραβολή, είναι ὁ ἀποδημῶν ἄνθρωπος. Είναι ο Υιός του Θεού. Δηλαδή ο υιός του ανθρώπου, δηλαδή ο Ιησούς Χριστός. Είναι το έργον που άφησε στη γη που εργάστηκε, πρώτα πρώτα με αυτήν την Ενανθρώπησή Του και ύστερα με ό,τι εργάστηκε. Κυρίως με τα γεγονότα τα μεγάλα, σταθμοί της σωτηρίας μας, που μας προοδοποίησε την σωτηρίαν. Εκείνα τα οποία είναι δημιουργά της σωτηρίας μας, όπως είναι η Βάπτισις, η Σταύρωσις, η Ανάστασις, η Ανάληψις. Κι όλα τα άλλα μετά έρχονται. Αυτά τα έργα τα εδούλεψε στη Γη ο Κύριος, έφυγε με την Ανάληψή Του, θα γυρίσει πίσω με την Δευτέρα Του Παρουσία και τότε θα ζητήσει λογαριασμό των πεπραγμένων της κάθε ψυχής.

       Οι τρεις αναφερόμενοι δούλοι εδώ στην παραβολήν, δεν είναι παρά απλώς τρεις κατηγορίες πιστών, που η καθεμιά ανταποκρίνεται ανάλογα στο έργο της ευαγγελικής εργασίας. Πρέπει, λοιπόν, όπως μας λέγει εδώ, να μάθομε ότι το Ευαγγέλιον είναι εργασία, είναι έργον. Θέλετε να επαναλάβω; Είναι εμπορία, με την μεταφορική βέβαια σημασία. Είναι η εργασία των εντολών. Πρέπει να εμπορευθούμε τις εντολές. Δηλαδή, μεταφορικά πάντοτε, πρέπει να επιτύχομε το μέγιστον κέρδος από την εργασία των εντολών, όπως κάθε έμπορος, το μέγιστον, βέβαια, κέρδος επιδιώκει. Είναι ακριβώς ό,τι είχε πει ο Κύριος εις τους πρωτοπλάστους όταν τους είπε: «Ἐργάζεσθε τον Παράδεισον». Και ο Παράδεισος δεν είναι παρά η ψυχή του ανθρώπου· την οποία έπρεπε να εργαστούν. Ή όπως λέγει πολύ χαρακτηριστικά ο Ιερός Χρυσόστομος: «Τάλαντα ἐνταῦθα ἡ ἑκάστου δύναμις». Τι είναι εδώ τα τάλαντα. Η δύναμις του καθενός. «Εἴτε ἐν προστασίᾳ (:είτε, δηλαδή, κηδεμονεύει κάποιους, σαν προϊστάμενος) εἴτε ἐν χρήμασιν(:αν ο Θεός του έδωκε χρήματα και είναι πλούσιος· τα οποία πρέπει να χρησιμοποιήσει καταλλήλως) εἴτε ἐν διδασκαλίᾳ (:εάν ο Κύριος τού έδωκε την δυνατότητα να διδάσκει) εἴτε ἐν οἰῳδήποτε πράγματι (:ή ό,τι άλλο του έχει δώσει ο Κύριος)». Αυτά αποτελούν τα τάλαντα.

      Προσέξτε, δεν είναι τα πνευματικά, μόνο, χαρίσματα. Είναι και τα υλικά χαρίσματα. Δεν είναι μόνο ό,τι αναφέρεται στην ψυχή, αλλά και στο σώμα. Αν ο Θεός σου ‘δωσε γερά πόδια ή γερά χέρια, αν σου ‘δωσε καλή υγεία, σου ‘δωσε πλούτο, όλα αυτά είναι χαρίσματα που μπορούν να υπηρετήσουν το έργο του Θεού, το έργον της Εκκλησίας, την δόξα του Θεού, τους αδερφούς και την δική σου την σωτηρία. «Διὰ τοῦτο –λέγει ο Ιερός Χρυσόστομος- λόγον ἡμῖν ἔδωκεν ὁ Θεός (:Γι’ αυτόν τον λόγον, λέει, μας έδωσε τον λόγον, να ομιλούμε· τον προφορικόν ή, αν θέλετε, και τον γραπτόν ακόμη) καὶ χεῖρας καὶ πόδας καὶ σώματος ἰσχύν -ό,τι σας είπα προηγουμένως: Μας έδωκε χέρια, πόδια και την δύναμιν του σώματος) καὶ νοῦν καὶ σύνεσιν (:και μυαλό και φρονιμάδα) ἵνα πᾶσι τούτοις (:ώστε με όλα αυτά) καὶ εἰς τὴν ἡμῶν αὐτὼν σωτηρίαν καὶ εἰς τὴν τῶν πλησίον ὠφέλειαν χρησόμεθα (: για να τα χρησιμοποιήσομε και για την δική μας και για την των άλλων σωτηρίαν)».

     Έτσι τα τάλαντα βλέπομε ότι είναι οι δυνατότητες, είναι τα χαρίσματα, όπως σας είπα, τα φυσικά ή τα επίκτητα ή τα δώρα του Αγίου Πνεύματος· που πρέπει να χρησιμοποιηθούν. Δεν πρέπει να θαφτούν. Αν υπάρχει μία ανισότητα διανομής -γιατί είπε στον έναν δίδει πέντε τάλαντα, στον άλλον δίδει δύο τάλαντα, στον άλλον δίδει ένα, το λέει και η ιδία παραβολή το γιατί: «Ἑκάστῳ κατὰ τὴν ἰδίαν δύναμιν». Όλοι οι άνθρωποι δεν είναι το ίδιο. Δεν έχουν ίδια δομή, ίδια κατασκευή, ίδιες δυνατότητες. Αυτό είναι πασίγνωστο. Ποτέ όμως δεν θα ζητηθεί ευθύνη περισσοτέρα από εκείνη την οποία ο άνθρωπος δύναται να ανταποκριθεί. Ποτέ. Μόνο ό,τι ο άνθρωπος έχει, με βάση αυτό ο Θεός θα του ζητήσει ευθύνη.

     Έτσι, τόσον ο πρώτος, όσο και ο δεύτερος, βλέπομε στην παραβολή, εδιπλασίασαν τα τάλαντα. Ο έχων τα πέντε, τα έκανε δέκα, ο έχων τα δύο, τα έκανε τέσσερα. Αυτό σημαίνει ότι εργάστηκαν τις εντολές, έδειξαν προκοπή. Έγιναν ενάρετοι και απέδωκαν στο έργον της Εκκλησίας. Πρόβλημα γι’ αυτούς δεν υπάρχει. Θα λέγαμε, κατά έναν πάρα πολύ φυσικόν τρόπον, τα πράγματα λέγονται όπως όφειλαν να γίνουν.

     Πρόβλημα υπάρχει στον τρίτον. Χάριν του οποίου έγινε και η παραβολή, ξέρετε. Διότι για τους δύο πρώτους δεν έγινε η παραβολή. Ή, αν θέλετε, έγινε και για τους δύο πρώτους για να τους δώσει μια ηθικήν ικανοποίησιν. Να τους δώσει την χαρά. Ότι καλά περπατάνε, καλά πολιτεύονται. Αλλά η παραβολή κυρίως έγινε για τον τρίτον. Αυτός παρουσιάζει το πρόβλημα. Και το πρόβλημα είναι το εξής: «Ὁ τὸ ἓν -λέγει η παραβολή- λαβὼν (:αυτός ο οποίος πήρε το ένα τάλαντο) ἀπελθὼν ὤρυξεν ἐν τῇ γῇ καὶ ἀπέκρυψε τὸ ἀργύριον τοῦ κυρίου αὐτοῦ (:πήγε, έσκαψε, το ‘θαψε και το φύλαξε εκεί, θαμμένο μέσα στο χώμα)». Ποια είναι η «γῆ»; Λέγει ένας ερμηνευτής, ο Ζιγαβηνός: «Γῆν αὐτὸν νόησον». «Γη να εννοήσεις αυτόν τον ίδιον, την ψυχή του». «Ἐν ἑαυτῷ γὰρ κατέχωσε τὸ δοθὲν εἰς ἐργασίαν, ὡς μήτε αὐτῷ μὴθ' ἑτέρους χρησιμεῦσαι». «Μέσα του το έθαψε το τάλαντο· ώστε να μην χρησιμοποιηθεί ούτε από τον ίδιον, ούτε για λογαριασμό των άλλων».

    Λοιπόν, το ‘θαψε. Α, ώστε δεν ήταν καταχραστής. Δεν κατεχράστη τα χρήματα του Κυρίου του. Αλλά τι; Προσέξτε, το υπογραμμίζω, δεν ήτο καταχραστής. Αλλά τι; Ήτο αμελής. Ήτο οκνηρός. Συνεπώς, πάνω σ’ αυτό θα δώσει λόγο. Όχι δια τυχόν κατασπατάλησιν και κατάχρησιν. Πολλοί νομίζουν ότι η αμέλεια δεν είναι σπουδαίο πράγμα. Και πολλές φορές το λέγουν και ως επιχείρημα, εάν δεν ανταποκριθούν σε κάτι. «Ξέρετε», σου λέγουν, «να, δεν είχα καιρό, δεν μπόρεσα, αμέλησα». Το λέγουν πολύ απλά. Ακόμη κι όταν δίδουν ενώπιον δικαστηρίου λόγον, κι εκεί επικαλούνται την αμέλεια. Ποιος σας είπε, αγαπητοί μου, ποιος μας το λέει αυτό; Το ξέρετε ότι η αμέλεια είναι ένα από τα επτά θανάσιμα αμαρτήματα; Ο Απόστολος Παύλος… -μάλιστα λέγεται με την ονομασία «ἀκηδία», ἀ- κήδομαι, δεν φροντίζω, αναμελιά. Ο Απόστολος Παύλος, που είναι μέσα στον χώρο της Καινής Διαθήκης, τρομάζει όταν βλέπει το φαινόμενο της ακηδίας, αυτής της αναμελιάς, της πνευματικής τεμπελιάς. Ακούστε τι γράφει στην προς Εβραίους επιστολή του: «Διὰ τοῦτο δεῖ περισσοτέρως ἡμᾶς προσέχειν τοῖς ἀκουσθεῖσι, (:εμείς πρέπει, λέγει, περισσότερο να προσέξομε σε εκείνα που ακούστηκαν από τους Αποστόλους) μή ποτε παραῤῥυῶμεν (:για να μην πέσομε έξω). Εἰ γὰρ ὁ δι᾿ ἀγγέλων λαληθεὶς λόγος ἐγένετο βέβαιος(-δηλαδή πιστοποιήθηκε ο λόγος στην Παλαιά Διαθήκη δι’ αγγέλων), καὶ πᾶσα παράβασις καὶ παρακοὴ ἔλαβεν ἔνδικον μισθαποδοσίαν (:όποιος παρέβη, παρήκουσε, ετιμωρήθη αυστηρά από τον Θεόν εις τον χώρον της Παλαιάς Διαθήκης), πῶς ἡμεῖς ἐκφευξόμεθα τηλικαύτης ἀμελήσαντες σωτηρίας; (:πώς εμείς θα ξεφύγομε από την οργή του Θεού και την τιμωρίαν, αμελήσαντες μιας τόσο μεγάλης σωτηρίας;)». «Τηλικαύτης». Μιας τόσο μεγάλης σωτηρίας. Μια σωτηρία που ήλθε από Αυτό το Αίμα του Χριστού και όχι από το αίμα των ζώων των θυσιαζομένων στην Παλαιά Διαθήκη; Πώς εμείς θα ξεφύγομε την τιμωρία και την δίκη του Θεού, ἀμελήσαντες; Είναι φοβερό. Βλέπετε λοιπόν ότι το θέμα της αμελείας είναι πολύ σοβαρό. Γι'αυτό και η παραβολή των ταλάντων. Ξαναλέγω, δεν θα δικαστεί ο τρίτος για κατάχρηση, αλλά για παραμέληση.

      Έρχεται και η ώρα των λογαριασμών: «Μετὰ πολὺν δὲ χρόνον ἔρχεται ὁ κύριος». Μας λέγει η παραβολή. Σας λέγω τώρα από το κείμενο. Ο Κύριος έφυγε, βλέπομε. Πώς έφυγε; Από τον παρόντα κόσμο. Έφυγε με την Ανάληψή Του. Επιστρέφει με την Δευτέρα Του Παρουσία. Ευκαίρως ακαίρως, ο Κύριος δείχνει μέσα στην Αγίαν Γραφήν την Δευτέρα Του Παρουσίαν. Γιατί αυτό είναι θεμελιώδους σημασίας. Σε παραβολές το δείχνει αυτό κ.ο.κ. Αλλά με πολύ σαφή διδασκαλία μάς το λέγει στο ίδιο Ευαγγέλιο στο 25ο κεφάλαιο, στο ίδιο αυτό το οποίο σήμερα αναλύομε: «Ὅταν ἔλθῃ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐν τῇ δόξῃ αὐτοῦ», όταν θα έλθει ο Υιός του ανθρώπου. Θα ‘ρθει με την ανθρωπίνη Του φύση, την οποία έχει τώρα εις τον ουρανόν. Με την ανθρωπίνη Του φύση. Ούτε την απέβαλε, ούτε θα την αποβάλει ποτέ. Αντιθέτως, αυτή Του η ανθρωπίνη φύσις είναι η δόξα Του, είναι το καύχημά Του, είναι τα παράσημά Του. Μια ανθρωπίνη φύση κακοποιηθείσα και κακοπαθήσασα επί του Σταυρού για χάρη ημών. Δηλαδή τα παράσημα της αγάπης του Θεού Λόγου για τα δημιουργήματά Του.

      Δυστυχώς πολλοί Χριστιανοί δεν πιστεύουν στην Δευτέρα του Χριστού Παρουσία. Και θα λέγαμε, αφήνουν έτσι τον Χριστιανισμόν και την σωτηρίαν ακέφαλον. Ακέφαλον.  Διότι αν ο Χριστός δεν ξανάρθει ή δεν υπάρχει κρίσις και ανάστασις νεκρών, τότε ως προς τι; Ούτε ακόμα πιστεύουν στην ανάσταση των σωμάτων. Τότε ως προς τι το να είσαι Χριστιανός; Το λέγει αυτό ο Απόστολος Παύλος στο 15ο κεφάλαιο στην Α΄ προς Κορινθίους: «Γιατί λέγει να φθάσω μέχρι θηριομαχίας, αν οι νεκροί δεν αναστήνονται με τα σώματά τους; Γιατί να ταλαιπωρούμεθα εις τον παρόντα κόσμον, εάν δεν υπάρχει ανάσταση των νεκρών;». Έτσι δυστυχώς, για πολλούς Χριστιανούς, πολλούς Χριστιανούς, είτε απληροφορήτους, είτε κακοπίστους στο σημείο αυτό, ο Χριστιανισμός δεν είναι παρά ένας κώδικας ηθικής. Αν ξέρατε πόσο είναι το ξέφτισμα αυτό του Χριστιανισμού, να θεωρείς τον Χριστιανισμόν αδελφέ μου, κώδικα ηθικής, μόλις και ανάγκη να το πούμε.

     Για άλλους, «χρονιεῖ ο Κύριος. Έχει καιρό. Θα ‘ρθει κάποτε». Πότε κάποτε; Ναι. Λέει η παραβολή ότι θα επιστρέψει μετά πολύν χρόνον. Αυτό είναι αληθές. Γιατί έπρεπε να ‘ρθουν πολλές γενεές και να δουλέψουν στο έργον του Ευαγγελίου. Αλλά δεν έχει σημασία πότε θα ΄ρθει. Σημασία έχει ότι θα έλθει. Ύστερα μην ξεχνάμε ότι η Ιστορία θα κλείσει οπωσδήποτε, όπως κλείνει και η προσωπική ιστορία του καθενός, με τον θάνατόν Του. Δεν έχει σημασία αν έρθει ύστερα από εκατό χρόνια. Για μένα ο Κύριος έρχεται, όταν εγώ φύγω από τον παρόντα κόσμον και θα δώσω φυσικά λόγο εις τον Θεόν. Ο Κύριος θα έλθει όποτε κρίνει, φυσικά. Εγώ όμως πότε θα απέλθω… Αυτό πρέπει να ερωτώ. Εγώ πότε θα φύγω. Όχι πότε θα ‘ρθει ο Κύριος. Ο Κύριος είπε το εξής: «Γρηγορεῖτε οὖν (:Μένετε ξύπνιοι) · οὐκ οἴδατε γὰρ πότε ὁ κύριος τῆς οἰκίας ἔρχεται - ὁ κύριος τῆς οἰκίας: Η οικία είναι η οικία του Θεού, η Βασιλεία του Θεού-, ὀψὲ -δηλαδή βραδάκι- ἢ μεσονυκτίου ἢ ἀλεκτοροφωνίας(:όταν φωνάζουν τα κοκόρια)  ἢ πρωΐ (:όταν ξημερώνει πια)· μὴ ἐλθὼν ἐξαίφνης εὕρῃ ὑμᾶς καθεύδοντας(:μην έλθει ξαφνικά και σας βρει να κοιμόσαστε)».

     Δηλαδή δεν ενδιαφέρει πότε θα ΄ρθει ο Κύριος. Ενδιαφέρει εγώ πότε θα φύγω, σας είπα. Δηλαδή: Ο θάνατός μου πότε θα έλθει; Στην παιδική μου ηλικία; Στην νεανική μου, στην ώριμο ή στην γεροντική. Ο Κύριος έβαλε τέσσερις σταθμούς χρονικούς. Δεν με ενδιαφέρει πότε θα ‘ ρθει ο Κύριος. Με ενδιαφέρει το πότε θα φύγω εγώ. Έχουν περάσει, αγαπητοί μου, δύο χιλιάδες χρόνια από τότε που είπε ο Κύριος τα λόγια αυτά. Είναι, αν το θέλετε, ο πολύς χρόνος. Φαίνεται όμως ότι ο χρόνος αυτός λιγόστεψε πολύ. Γιατί τα σημάδια που μας άφησε για το τέλειωμα αυτού του χρόνου είναι πια εμφανή. Έτσι, θα γράψει ο Απόστολος Παύλος στην προς Φιλιππησίους: «Ὁ Κύριος ἐγγύς». Όχι τοπικά εγγύς. Χρονικά. Ο Κύριος είναι κοντά. Έρχεται. Και μόνο αν είχαμε αυτήν την αίσθηση, ότι ο Κύριος έρχεται, είναι κοντά, τότε σίγουρα θα διπλασιάζαμε τα τάλαντα. Σας ερωτώ, αν μας έλεγαν ότι το πρωί, θα πάμε να σκάψομε κάπου και ότι θα βρούμε εκεί πολλά πολλά λεφτά, χρυσά νομίσματα…Τι ώρα θα σηκωνόμασταν άραγε το πρωί; Θα έλεγα καλύτερα, μήπως δεν κοιμόμαστε καθόλου όλη την νύχτα, στην λαχτάρα μας πότε θα ‘ρθει η ώρα να πάμε να σκάψουμε να βρούμε τα χρήματα. Θέλω να πω μ’ αυτό, εκείνος που πιστεύει ότι ο Κύριος έρχεται, εργάζεται το τάλαντο που του έχει δώσει ή τα τάλαντα. Τότε, αν έτσι όλοι σκέπτονται, έχουμε μίαν γρηγορούσα Εκκλησία. Μια Εκκλησία η οποία μένει ξύπνια, δηλαδή είναι ακμαία.

      Και ερχόμενος ο Κύριος τι κάνει; «Συναίρει λόγον». Κινεί λογαριασμό, ζητά λογοδοσία. Ο πρώτος· κατάφορτος. Δείχνει τον διπλασιασμό του εμπιστευθέντος ποσού. Ο δεύτερος; Το ίδιο. Τι λέγει στους δυο πρώτους ο Κύριος; «Εὖ, -μπράβο- δοῦλε ἀγαθὲ καὶ πιστέ! Ἐπὶ ὀλίγα ἦς πιστός, ἐπὶ πολλῶν σε καταστήσω ». Δηλαδή τι είναι αυτά; Είναι εκείνα τα πολλά, είναι τα μέλλοντα που πρόκειται να απολαύσει ο άνθρωπος και που οφθαλμός δεν είδε. «Πολλῶν χαρίτων σὲ ἀξιώσω, πολλῶν ἀγαθῶν σοὶ μεταδώσω», λέγει ο Ζιγαβηνός. Δείτε τους τίτλους. «Εὖ», μπράβο. «Πιστέ, ἀγαθέ». Θαυμάσιοι τίτλοι. Κι όταν μάλιστα τους λέει αυτούς ο Θεός. Και το κορυφαίον; «Εἴσελθε εἰς τὴν χαρὰν τοῦ κυρίου σου». Μπες στην χαρά του Κυρίου σου. Δηλαδή μέσα στην Βασιλεία του Θεού.

    Τι απολογία όμως έδωσε ο τρίτος; Προσέξτε. Καταρχάς επιστρέφει το παραληφθέν ποσόν. «Κύριε, πάρ' το». Δικαιολογείται. Δικαιολογείται όπως περίπου ο Αδάμ· ο οποίος αποδίδει την αιτία στον Θεό. Όταν του λέγει: «Δεν φταίγω εγώ… η γυναίκα που μου έδωσες». Μετάθεση ενοχής. «Κύριε· ἔγνων σε  -λέει ο δούλος της παραβολής… «Σε ξέρω». Αλήθεια, από πού το ξέρεις;-  ὅτι σκληρὸς εἶ ἄνθρωπος(:είσαι σκληρός, είσαι αυστηρός), θερίζων ὅπου οὐκ ἔσπειρας καὶ συνάγων ὅθεν οὐ διεσκόρπισας(:ότι θέλεις να θερίσεις εκεί όπου δεν έσπειρες. Και να μαζέψεις εκεί που δεν σκόρπισες. Δηλαδή είσαι παράλογος, είσαι άδικος · καὶ φοβηθεὶς –Τι υποκρισία! Τι φοβήθηκες;- ἀπελθὼν ἔκρυψα τὸ τάλαντόν σου ἐν τῇ γῇ· ἴδε ἔχεις τὸ σόν». «Το ΄κρυψα. Πάρ’ το». Υποκρισία. Φοβήθηκες. Και δεν φοβήθηκες να πεις αυτά που λες τώρα στον Κύριό σου; Βλέπετε η ψυχολογία του τρίτου δούλου; Φοβερή ψυχολογία. Θα επαναλάβω. Δεν κατεχράστη. Αμέλησε. Και δείτε χαρακτηρισμούς τώρα γι’ αυτόν. «Πονηρέ, ὀκνηρέ, ἀχρεῖε».  Άχρηστε. Και τιμωρία; «Καὶ τὸν ἀχρεῖον δοῦλον ἐκβάλετε εἰς τὸ σκότος τὸ ἐξώτερον· ἐκεῖ ἔσται ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων». Δηλαδή η αιώνια κόλασις, αγαπητοί μου. «Καί κολάζεται –όπως λέγει ο Ζιγαβηνός- οὐχ ὅτι ἔπραξε κακά –όχι επειδή έπραξε κακά πράγματα- ἀλλ' ὅτι οὐκ ἔπραξεν ἀγαθά». Δεν έπραξε καλά πράγματα. «Ἔκκλινον γὰρ, φησὶν, ἀπὸ κακοῦ καὶ ποίησον ἀγαθόν». Και τι λέει η Γραφή. Φύγε από το κακό -δεν είναι αρκετό- και πράξε το αγαθόν.

     Αγαπητοί μου, βλέπει κανείς ενδεικτική αυτήν την παραβολήν των ταλάντων, πώς πρέπει να διαθέτομε τις δυνατότητές μας και τα χαρίσματά μας και την σωτηρία μας στη δόξα του Θεού και στη σωτηρία του πλησίον. Και το καταπληκτικόν, ξέρετε, ποιο είναι και κορυφαίον; Ευθύς μετά την παραβολή αυτή, αναφέρεται ο Κύριος στην Κρίση της Δευτέρας Του Παρουσίας. «Καὶ ὅταν ἔλθῃ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐν τῇ δόξῃ αὐτοῦ…». Αυτή είναι η πραγματικότητα.

     Αγαπητέ μου, πώς διαθέτεις τα χαρίσματα και τις δυνατότητές που σου έδωκε ο Θεός;


423η ομιλία στην κατηγορία
« Ὁμιλίαι Κυριακῶν ».

► Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Ὁμιλίαι Κυριακῶν " εδώ ⬇️
https://arnion.gr/index.php/diafora-uemata/omiliai-kyriakvn
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40r0WAxMpRb0tx6ts1zsQWMh

Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.

Μεταφορά της απομαγνητοφωνημένης ομιλίας σε ηλεκτρονικό κείμενο και επιμέλεια: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς
«Ὁμιλίαι Κυριακῶν».🔻
https://drive.google.com/file/d/1EiDp29JkRk7OQUNh2N_NVeJL2TTZ-FsY/view?usp=drivesdk

🎥 Βιντεοσκοπημένες ομιλίες της σειράς
«Ὁμιλίαι Κυριακῶν».🔻
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40ru7w20Jp2hDAJjA7k7mq_z

🔸📜 Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες της σειράς
«Ὁμιλίαι Κυριακῶν».🔻
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%94%B9%E1%BD%89%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%AF%CE%B1%CE%B9%20%CE%9A%CF%85%CF%81%CE%B9%CE%B1%CE%BA%E1%BF%B6%CE%BD.?m=1

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

15 Οκτωβρίου 2023

Οἱ Ἀναίσθητοι.

†.Η παραβολή του σπορέως, αγαπητοί μου, που κάθε χρόνο τέτοιο καιρό μας δίνει την ευκαιρία να κοιτάξομε τον εαυτό μας, το πώς ακούμε τον λόγο του Θεού και πώς ο λόγος του Θεού, που μοιάζει κατά την παραβολή, με σπόρο, μπορεί να καρποφορεί ή να τελεσφορεί στο χωράφι της ψυχής μας. Είναι λοιπόν μία ευκαιρία να ξανακαθρεπτιστούμε. Και βέβαια η ποιότητα του σπόρου είναι μία. Και δεν υπάρχει καμία αμφισβήτησις, αφού είναι ο λόγος του Θεού.

    Αλλά στην αμφισβήτηση μπαίνει το έδαφος. Το τι έδαφος διαθέτει ο κάθε ένας εκ των ακροατών. Δηλαδή τι έδαφος καρδιάς διαθέτει. Και το έδαφος αυτό είναι ποικίλο και συνεπώς τα αποτελέσματα του σπόρου, δηλαδή του θείου λόγου, είναι ποικίλα. Έτσι, ο Κύριος στην παραβολή αυτή αναφέρει τέσσερις κατηγορίες ακροατών.

     Είναι οι αναίσθητοι και οι πωρωμένοι που ακούνε τον λόγο του Θεού. Είναι ακόμα οι επιπόλαιοι, που αλλάζουν πάρα πολύ εύκολα αισθήματα. Είναι κι εκείνοι που θέλουν να συμβιβάζουν τον Χριστόν με τον κόσμον. Και είναι, τέλος, τέταρτοι, οι σοβαροί, εκείνοι που έχουν ένα αίσθημα ευθύνης, όταν ακούνε τον λόγο του Θεού, για την αθάνατη ψυχή τους και για την σωτηρία τους. Αυτοί αποδέχονται,  -«κατέχουσι», λέει στην παραβολή- αποδέχονται και κρατούν τον λόγον του Θεού. Όχι «έχουν», κατέχουν. Κρατούν τον λόγον του Θεού. Και αποδίδουν καρπόν, με υπομονήν βεβαίως πολλήν, όπως σημειώνει ο Κύριος.

     Είναι λοιπόν, αγαπητοί μου, σήμερα μια καλή ευκαιρία να δούμε αυτήν την εδαφικήν ποιότητα της πρώτης κατηγορίας των ακροατών. Δηλαδή ο σπόρος, λέγει, όπως μας σημειώνει εδώ ο Ευαγγελιστής Λουκάς «Καὶ ἐν τῷ σπείρειν αὐτὸν…».  Ποιος σπέρνει; Σπέρνει το δεύτερον πρόσωπον της Αγίας Τριάδος, ως Ενανθρωπήσαν, δηλαδή ο Ιησούς Χριστός που ωμίλει στα πλήθη. Και βγήκε να σπείρει τον σπόρον Αυτού. Βγήκε. Βγήκε. Σημαίνει, βγήκε από την αορασία ο Θεός Λόγος. Και γίνεται ορατός με την Ενανθρώπησή Του. Εξέρχεται από τον εαυτόν Του και έρχεται εις τον κόσμον αυτόν, για να σπείρει τον λόγο Του.

    «Ὃ μὲν ἔπεσε …». «Ὃ » θα πει μέρος, όχι ο σπόρος. Θα έπρεπε να πει «ὃς». Μέρος του σπόρου από εκείνο που εσπάρη. Είναι η γνωστή παλιά εικόνα, που ο γεωργός με το δισάκι βάζει το χέρι μέσα στο δισάκι, παίρνει μία χούφτα καρπό, σιτάρι και το σκορπά, το πετά. Ε, αυτό όπως πετιέται, πέφτει σε ποικίλα σημεία στο χωράφι, που το χωράφι αυτό διαφοροποιείται. Ένα, λοιπόν, μέρος από το χωράφι, «ὃ μὲν ἔπεσε παρὰ τὴν ὁδόν, καὶ κατεπατήθη». «Έπεσε», λέγει, «πλάι στον δρόμο». Τα χωράφια έχουν πλάι τους κάποια μονοπάτια, που περνούν οι άνθρωποι. Και τα μονοπάτια αυτά βεβαίως είναι πατημένα. Σκληρή γη δηλαδή. Αλλά και επιπλέον εκείνοι που περνούν, πατούν τον σπόρον αυτόν. «Και κατεπατήθη», λέει, «το μέρος αυτό». Εννοείται από τους ανθρώπους. «Καὶ τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ κατέφαγεν αὐτό». Αυτό δε το μέρος του σπόρου τελικά ήρθαν τα πουλιά και το φάγανε. Το βρήκαν άθαφτο, το βρήκαν στην επιφάνεια και φυσικά το έφαγαν.

     Τι σημαίνει αυτό; Την ερμηνεία την δίδει ο ίδιος ο Κύριος. Αφού ερωτήθη από τους μαθητάς Του τι σημαίνει αυτή η παραβολή, είπε: «Οἱ δὲ παρὰ τὴν ὁδόν εἰσιν οἱ ἀκούσαντες». Είναι μια κατηγορία ακροατών που ακούνε τον λόγο του Θεού, που μοιάζουνε με τον σπόρο που είναι «παρὰ τὴν ὁδόν», πλάι στο χωράφι, αλλά στον δρόμο επάνω. «Εἶτα ἔρχεται ὁ διάβολος, ἵνα μὴ πιστεύσαντες σωθῶσιν (:Ύστερα, κατοπινά, έρχεται ο διάβολος) καὶ αἴρει τὸν λόγον ἀπὸ τῆς καρδίας αὐτῶν (:Δεν φυτρώνει τίποτα. Παίρνει τον λόγον από την καρδιά τους) ἵνα μὴ πιστεύσαντες σωθῶσιν(:ώστε να μη φθάσει ο λόγος να τους δημιουργήσει μέσα τους την πίστιν για να σωθούν)».

    Είναι οι ακροαταί εκείνοι του λόγου του Θεού, που ακούν μόνο με τα εξωτερικά τους αυτιά, αγαπητοί μου, αλλά τίποτα δεν εισδύει μέσα στην καρδιά τους, μέσα στην ψυχή τους. Δεν γεννιέται μες στην καρδιά τους κανένα αίσθημα συγκινήσεως ή εκπλήξεως ή χαράς, όπως βλέπομε στην δευτέρα κατηγορία των επιπολαίων βέβαια, ανθρώπων. Χαίρονται, εκπλήσσουν, δακρύουν, κατανύγονται, κατανύσσονται· βέβαια σαν επιπόλαιοι το χάνουν αυτό... Η πρώτη κατηγορία, οι πωρωμένοι άνθρωποι, αυτοί δεν αισθάνονται τίποτε απολύτως, μα τίποτε απολύτως. Και θα λέγαμε, έστω και φευγαλέα να ησθάνοντο μία συγκίνηση, μιαν έκπληξη. Τίποτε απολύτως. Γράφει ο άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας: «Ὅσοι τὸν νοῦν ἔχουσι σκληρόν (: Όσοι έχουν –λέει- τον νουν σκληρόν, την καρδίαν) οὐκ εἰσδύεται ἐν αὐτοῖς θεῖον τί καὶ ἱερὸν νουθέτημα (:δεν μπορεί να μπει τίποτα το ιερό και θείον μέσα στην καρδιά τους. Μα τίποτα). Στείραν καὶ ἄγονον ἔχοντες τὴν καρδίαν (:Έχουν την καρδιά τους –λέει- στείρα και άγονη)». Φοβερό! Φοβερό! Είναι μία κατάστασις της ανθρωπίνης ψυχής, που, πώς να την χαρακτηρίσει κανείς; Πλέον να μην υπάρχει γι’ αυτήν την καρδιά σωτηρία. Δηλαδή η καρδιά τους είναι γη πεπατημένη. Είναι γη πατημένη. Είναι μια καρδιά που δεν φυτρώνει τίποτα, δεν καταλαβαίνει τίποτα. Και το έργον της καταστροφής, το συμπληρώνει αυτός ο διάβολος, που έρχεται και παίρνει από την καρδιά, ό,τι θεϊκό έχει σπαρεί. Τα δε πουλιά που παίρνουν τον υπόλοιπο σπόρο, είναι οι διάφορες θεωρίες· φιλοσοφικές, κοινωνιολογικές, που έρχονται και δεν τους αφήνουν να μείνει στην καρδιά ο θείος σπόρος. Σαρώνουν σαν μια άλλη σκούπα αυτές όλες οι θεωρίες των ανθρώπων, ώστε την ώρα που ακούν, κάνουν κριτική· την ίδια στιγμή. Και δεν αποδέχονται, την ίδια στιγμή. Είναι «τα πουλιά», δηλαδή οι θεωρίες που αρπάζουν τον λόγο του Θεού. Σας είπα, κάνοντας δυσμενή κριτική στον λόγο του Θεού. Κι ο διάβολος τελικά παίρνει κάθε ευκαιρία πίστεως για να σωθεί ο άνθρωπος.

      Δύο, λοιπόν, παράγοντες βλέπομε ότι διαμορφώνουν αυτήν την εδαφικήν ποιότητα, αυτής της πρώτης κατηγορίας των ακροατών. Είναι η κακή προαίρεσις και η αναίσθητη καρδιά και ο διάβολος. Εδώ μάλιστα, επιτρέψατέ μου μία παρένθεση, έχομε ένα ισχυρόν επιχείρημα ότι ο διάβολος είναι πρόσωπον. Γιατί αμφισβητούν κάποιοι ότι ο διάβολος δεν είναι πρόσωπον, αλλά είναι απλώς μία προσωποποίησις των κακών δυνάμεων ή των δυνάμεων που έρχονται σε αντίθεση από μέσα μας, μέσα μας. Από μέσα μας, μέσα μας. Δηλαδή καταστάσεις που αναφύονται κι έρχονται σε μία σύγκρουση μέσα στην ίδια την ψυχή μας, την ύπαρξή μας. Όχι. Ο διάβολος είναι απέξω. Είναι πρόσωπον. Έρχεται απέξω. Και ενεργεί μέσα εις τον άνθρωπον. Σας είπα αυτό το σημείο, είναι ένα ισχυρόν επιχείρημα, υπέρ της προσωπικότητος, δηλαδή του προσώπου του διαβόλου, υπέρ του προσωπικού διαβόλου.

     Και βλέπομε ότι είναι μια κατηγορία που βρίσκεται σε μια απελπιστική κατάσταση. Αν με ρωτήσετε, γιατί θίγομε το θέμα αυτό; Οίκοθεν νοείται ότι εσείς που ήρθατε να ακούσετε τον λόγο του Θεού, ε, δεν είσαστε πατημένη γη. Υποτίθεται. Είσαστε με μία καρδιά έτοιμη να δεχθεί τον λόγο του Θεού. Και νομίζω ότι έρχεστε εδώ για να ακούσετε και τον λόγο του Θεού, γιατί φεύγετε πολλά χιλιόμετρα από το σπίτι σας, για να ‘ρθείτε να ακούσετε, πιστεύω ακριβώς τον λόγο του Θεού· και τον λόγο του Θεού. Παραλλήλως με την Θεία Λειτουργία. Άρα λοιπόν ίσως μου πείτε ότι… «Σε μας δεν υπάρχει ούτε ένας πιθανώς, που να έχει καρδίαν αναίσθητη, γη πεπατημένη, το χωράφι του να είναι τέτοιο που να μη φυτρώσει τίποτα. Αντιθέτως έχομε μία πρόσφορη καρδιά». Θα με ρωτήσετε, επαναλαμβάνω, γιατί τότε διαλέξαμε το θέμα αυτό; Αγαπητοί μου, το ξέρετε ότι… σήμερα είμαι χωράφι εύφορον και αύριο ανοίγεται ένα μονοπάτι μέσα στο χωράφι αυτό, όπως συμβαίνει στα φυσικά χωράφια. Όταν κάποια χρονιά δεν σπαρεί, και δεύτερη χρονιά, οι άνθρωποι, για να συντομεύουν κάποιον δρόμον, να μην κάνουν γωνία, μέσα απ’ αυτό το χωράφι που τώρα δεν σπέρνεται, κάνουν μονοπάτι. Περίεργο; Φυσικότατον. Ποιος ξέρει, λοιπόν, αν αύριο, αυτό το καλό χωράφι της καρδιάς μου γίνει μια πατημένη γη; Συνεπώς αυτό που λέμε, δεν είναι για να θεραπεύσει. Γιατί η πατημένη γη δεν θεραπεύεται. Αλλά είναι για να προλάβει. Είναι μία πρόληψις ιατρική. Πρόληψις. Όχι ιατρική θεραπεία. Και το έδαφος αυτό της καρδιάς μπορεί, που σήμερα είναι μαλακό, ωραίο, αύριο να σκληρύνει με μια επίμονη επανάληψη της αμαρτίας, μέσα σε μια απρόσεκτη, χρονίζουσα κοινωνία μας μέσα εις αυτόν τον κόσμον και με μια προοδευτικήν α-θεοφοβία μας· που να φθάσομε να μην έχομε πια τον φόβο του Θεού. Γι'αυτό ας τ’ ακούσουμε, τι μπορούμε να πάθομε εάν δεν προσέξομε: Η καρδιά πρώτα κρυώνει. Δηλαδή σκανδαλίζεται. Ύστερα, αρρωσταίνει. Δηλαδή γεμίζει από πάθη. Κατόπιν σκληραίνει, γίνεται δηλαδή αναίσθητη. Και τέλος, νεκρώνεται.

     Αλλά τι είναι αυτή η πνευματική αναισθησία που μπορεί να υπάρχει μες στην καρδιά σαν μία κατάσταση, η οποία βεβαίως επισημαίνεται έντονα από τον Κύριον; Είναι μία νόσος, αγαπητοί μου, βαρυτάτη. Νόσος βαρυτάτη. «Ἀναισθησία ἐστὶ νενεκρωμένη αἴσθησις ἐκ χρονίας νόσου καὶ ἀμελείας εἰς ἀναισθησίαν καταλήξασα», λέγει ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακος. «Τι είναι», λέγει, «αναισθησία»; Μια νεκρωμένη αίσθησις, από μια χρόνια αρρώστια, που με τη συνεργία της αμελείας, καταλήγει στην αναισθησία. Αυτό είναι, λέγει. Ο Ιούδας, αγαπητοί μου, ο Ιούδας, ο μαθητής –μαθητής!- είχε τη μεγάλη τιμή, το μέγα προνόμιο να είναι ανάμεσα στους δώδεκα, της πρώτης σειράς απόστολος. Βεβαίως άκουγε την διδασκαλίαν του Κυρίου. Αλλά το πάθος της φιλαργυρίας τον έκανε να μην την προσέχει την διδασκαλίαν του Κυρίου. Γιατί η φιλαργυρία σιγά σιγά του σκλήρυνε την καρδιά. Κι αυτή η κατάστασις, που δεν φρόντιζε να την διορθώσει, δηλαδή από αμέλεια, άρχισε να χρονίζει. Έτσι η καρδιά του νεκρώθηκε και δεν δίστασε, ο ταλαίπωρος αυτός, τραγικός άνθρωπος να προδώσει τον Διδάσκαλον. Σας ανέφερα σαν ένα πολύ χαρακτηριστικό, το παράδειγμα του Ιούδα, για να αντιληφθούμε αυτά τα στάδια, από μια πολύ μεγάλη καλοσύνη να φθάσεις σε μια πολύ μεγάλη κακότητα.

      Η αναισθησία, αγαπητοί μου, έχει δύο φάσεις. Και θα ήθελα να τις προσέξομε αυτές τις δύο φάσεις. Η τελευταία φάσις λέγεται πώρωσις. Λέμε: «πωρωμένος άνθρωπος».  Σ’ αυτήν την φράση, την τελευταία, δεν υπάρχει πλέον καμία διάκρισις καλού και κακού. Είναι ισοπεδωμένες αυτές οι θέσεις, οι έννοιες, μέσα στην καρδιά του πωρωμένου ανθρώπου. «Τι θα πει καλό, τι θα πει κακό;».  Καμία διάκρισις. Μας είναι ακατανόητο. Αν έχομε εμείς λίγη ευαισθησία καρδιάς, να πούμε: «Μα, πώς είναι δυνατόν να υπάρχουν άνθρωποι, που να μην κάνουν ουδεμία διάκρισιν μεταξύ καλού και κακού;». Είναι περίεργο. Είναι πραγματικά περίεργο. Αλλά είναι πραγματικότης. Είναι αληθινό. Κι ακόμη, δεν διαθέτουν ουδεμίαν αυτογνωσίαν. Διάκρισις και αυτογνωσία είναι στο μηδέν.Αυτή λοιπόν η δευτέρα φάσις, η φοβερή -την βάζομε στην άκρη- είναι αθεράπευτη. Είναι νέκρωσις πριν από την νέκρωση, είναι θάνατος πριν από τον θάνατο, είναι κόλασις πριν από την κόλαση.

      Ας έρθομε όμως εις την πρώτην φάσιν της αναισθησίας, διότι αυτή μας ενδιαφέρει πολύ. Εμφανίζεται βέβαια σαν μία πρακτική αμετανοησία. Λέμε στον άλλον να μετανοήσει. Έρχεται στην Εκκλησία, ακούει κήρυγμα, κάθεται, κάθε Κυριακή μπορεί να έρχεται, δεν αποφασίζει όμως να μετανοήσει, να εξομολογηθεί κ.τ.λ. Έχουμε λοιπόν μία κατάσταση πρακτικής αμετανοησίας. Λέω «πρακτικής» γιατί δεν προχωράει να κάνει κάτι που να δείχνει αυτή την επιστροφή του. Ακόμη, σαν μία έλλειψη- παρακαλώ προσέξτε να ιδείτε πόσο θα βρούμε τον εαυτόν μας- σαν μία έλλειψη πνευματικής προόδου. Όταν δηλαδή παρουσιάζομε μια απουσία, θα λέγαμε, προόδου στην πνευματική μας ζωή, μια τελμάτωση. Δηλαδή κάποτε ξεκινήσαμε, εξομολογηθήκαμε πιθανώς, ξέρω ‘γω, αρχίσαμε να κοινωνούμε και μετά μένομε εκεί. Προσέξτε, δεν προχωρούμε. Κι έχομε αυτήν την εικόνα του τελματώδους πνευματικά ανθρώπου. Και αυτή η αμετανοησία, θα λέγαμε, αυτή η ακινησία της ψυχής, περιγράφεται από τον άγιο Ιωάννη της Κλίμακος, κατά έναν αριστοτεχνικόν τρόπον. Έκανα μία επιλογή, δεν πήρα όλα γιατί έχει πολλά και σας διαβάζω σε μια απόδοση, αυτά που γράφει.

      Λέει ο άνθρωπος, ο οποίος υποτίθεται εξωτερικά ότι έχει μία ευσέβεια -αλλά είναι τελματώδης, σας είπα, ε;-  λέει αυτός: «Άσχημα κάνω» φωνάζει και με ευχαρίστηση επιμένει στην αμαρτία. Το στόμα προσεύχεται εναντίον του πάθους, του όποιου πάθους, αλλά το σώμα εύχεται γι'αυτό το πάθος. Περί θανάτου φιλοσοφεί και συμπεριφέρεται σαν να μείνει αθάνατος. Ομιλεί για την εγκράτεια και δίνει αγώνες για τη γαστριμαργία. Μακαρίζει την υπακοή και πρώτος αυτός παρακούει. Διαβάζει για την Κρίση και αρχίζει και χαμογελά. -Ξέρετε πόσες φορές μιλάμε για την κόλαση, για την Κρίση με μία ειρωνεία; «Α! Εσύ… Εμείς… θα πάμε, ουουου… θα πάμε στην Κόλαση». Και γελάμε. Και γελάμε. Κοιτάξτε, θα βρούμε τον εαυτό μας σε όλα αυτά τα σημεία. Εδώ θα πιαστούμε, θα μας πιάσει αυτή η ανάλυση που κάνει ο λόγος του Θεού δια του αγίου πατρός. Θα μας πιάσει… Και γελάμε και αστειευόμεθα και λέμε ανέκδοτα για την κόλαση. Σαν να ‘ναι κάτι που μπορούμε να γελάμε, να αστειευόμεθα-… «Με εμπάθεια ατενίζει στα όμορφα πρόσωπα και ομιλεί για τη σωφροσύνη και την αγνότητα. Πάντοτε γίνεται κατήγορος του εαυτού του, αλλά να συνέλθει δεν θέλει, για να μην πω, δεν μπορεί», λέει ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακος.

      Και ο άγιος Ιωάννης, προσωποποιώντας την αναισθησία, είναι μία συνήθειά του σε όλους τους λόγους του αυτούς, στο τέλος της ομιλίας να προσωποποιεί το κάθε πάθος ή την κάθε αρετή και να δίδει έμφαση σε εκείνα που γράφει. Προσωποποιώντας λοιπόν και λέγει ότι… «Έκανα πολλή προσευχή, να την ζουλήξω να ομολογήσει κι άλλα πράγματα. Έλα εδώ, αναισθησία! Θα μου ομολογήσεις κι άλλα». Κι εκείνη λέει: «Οι δικοί μου οι σύντροφοι όταν βλέπουν νεκρούς, γελούν. ‘’Πάει κι αυτός, ξόφλησε κι αυτός…!’’. Και γελούν. Ενώ βρίσκονται στην προσευχή, είναι πέτρινοι και σκληροί και σκοτεινοί -Αυτό και στην Εκκλησία μέσα στην Λειτουργία- . Αντικρίζουν την αγία Τράπεζα και μένουν αναίσθητοι. Μεταλαμβάνουν τα άγια Δώρα και μοιάζουν σαν να γεύτηκαν απλό ψωμί. Εγώ, η αναισθησία, όταν βλέπω κάποιον να κατανύσσεται, τον περιγελώ. Εγώ, η αναισθησία, είμαι η μάνα του αναίσθητου γέλιου. Εγώ, η αναισθησία, τρέφω τον πολύν ύπνον. Εγώ είμαι η φιλενάδα του χορτασμού. Εγώ, όταν ελέγχομαι, δεν πονάω. Εγώ είμαι σφιχταγκαλιασμένη με την ψευτοευλάβεια». Αυτό το τελευταίο, πόσα πράγματα λέει!

     Μέσα λοιπόν σε όλα αυτά, τι λέτε; Τι λέτε, αγαπητοί  μου; Βρίσκετε τον εαυτό σας; Εγώ τον βρίσκω. Δηλαδή όλοι μας βρίσκουμε τον εαυτό μας. Α, ώστε λοιπόν έχομε μία δόσιν αναισθησίας. Όταν πρωτοδιάβασα αυτόν τον λόγον, δεν είχα την δύναμη, εδώ και χρόνια, να τον τελειώσω, γιατί σας βεβαιώνω, δεν άντεχα. Έβρισκα σε κάθε βήμα τον εαυτό μου. Και είπα: «Είμαι αναίσθητος;». Φαίνεται έχομε μίαν δόσιν, λίγο ή πολύ, μιας κάποιας αναισθησίας.

    Και ερωτάμε, σύμφωνα με την παραβολή που είπε ο Κύριος: «Κάτω από τέτοιες συνθήκες αναισθησίας, πώς μπορεί κανείς να ακούει τον λόγο του Θεού; Και τι μπορεί να αποδώσει;». Θα πρέπει να ρωτήσομε, τι πρέπει να κάνομε; Εξαναγκάζει πάλι την αναισθησία κατά τον τρόπο που γράφει ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακος, να ομολογήσει και πάλι τι μπορεί να κάνομε για να την διώξομε: «Εμένα», λέγει, «με αύξησε η πολυκαιρία. Εμένα με έχει παγιώσει, στερεώσει, η κακή συνήθεια».

    Ώστε, λοιπόν, ευρισκόμενοι σε αυτήν την πρώτην φάσιν της αναισθησίας όλοι μας, αγαπητοί, σημαίνει ότι αντιλαμβανόμεθα μεν την κατάστασή μας, παρατηρούμε όμως να εδραιώνονται μέσα μας δύο πράγματα. Να εδραιώνονται αυτά τα δύο. Ποια; Ο πολυκαιρισμός, κάτι που χρονίζει, και η συνήθεια. Και αυτά τα δυο είναι τα φοβερά όπλα της αναισθησίας, που ζει,  κινείται και κραταιώνεται. Γι'αυτό πρέπει να πολεμούμε, αγαπητοί μου, αμέσως μόλις κάποιο κακό παρατηρήσουμε στον εαυτό μας και να μην το αφήνουμε ούτε να χρονίζει, ούτε να περνά μέσα εις τον χώρον της συνηθείας. Αυτό που πολλοί λένε: «Συνήθειά μου». Να την κόψεις. «Μα…». Να την κόψεις την συνήθειά σου. Αλλά είναι τόσο δυνατή η συνήθεια, σχοινί, παλαμάρι, που δεν μπορούμε να την κόψομε. Κόβεται. Θέλεις; Στο βάθος - ακούστε με, σας λέω αλήθεια- δεν θέλομε. Γιατί; Αγαπάμε την συνήθειά μας ή τις συνήθειές μας. Τις αγαπούμε.

    Και συμπληρώνει εδώ ο άγιος Ιωάννης, δηλαδή η αναισθησία: «Εάν μελετάς επίμονα και με πολλή αγρυπνία την αιωνία Κρίση, ίσως με κάνεις να χαλαρώσω λίγο. Βρες την αιτία που σου συμβαίνουν αυτά. Κοντά στα φέρετρα να προσεύχεσαι συχνά. Έχε έντονη την εικόνα τους. Μένε στην αδιάλειπτη προσευχή, στη νηστεία, στον φόβο του Θεού. Ίσως κάτι καταφέρεις».

    Αυτή η αναισθησία, αγαπητοί μου, πρέπει να πούμε ότι κάποτε πιάνει ολόκληρο λαό. Οι Εβραίοι δυστυχώς, δυστυχώς ήταν ένας λαός πωρωμένος. Γι'αυτό, σε μετάφραση σάς διαβάζω αυτό που λέει ο Ησαΐας: «Κύριε, ποιος πίστεψε στο μήνυμά μας; Σε ποιον φανέρωσε ο Κύριος την δύναμή Του; Ο Θεός παρεχώρησε, από την αναισθησία τους να τυφλωθούν τα μάτια τους και σκότισε τον νου τους έτσι, που να μην μπορούν να δουν τα μάτια τους και με τον νου τους να καταλάβουν και επιστρέψουν σε εμένα για να τους γιατρέψω».

       Με μελαγχολία λέει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης στο ευαγγέλιό του για τον Χριστό: «Τοσαῦτα δὲ αὐτοῦ σημεῖα πεποιηκότος ἔμπροσθεν αὐτῶν οὐκ ἐπίστευον εἰς αὐτόν». Ήταν πωρωμένοι. Εξάλλου αυτήν την προφητείαν χρησιμοποιεί ο Ευαγγελιστής Ιωάννης για να το δείξει το θέμα.

    Και ο απόστολος Παύλος τι λέει για τους Εβραίους; «Ἐπωρώθη τὰ νοήματα αὐτῶν ἄχρι της σήμερον(:πωρώθηκαν). Τὸ αὐτὸ κάλυμμα ἐπὶ τῇ ἀναγνώσει τῆς παλαιᾶς διαθήκης μένει». Τίθεται όμως το ερώτημα, αγαπητοί: Αν και στον νέον Ισραήλ, της χάριτος, δηλαδή στην Εκκλησία, υπάρχει μια τέτοια αναισθησία, θα πρέπει να προσέξουμε ότι υπάρχει σε απελπιστικό βαθμό αυτή η αναισθησία στον λαό μας, τον ορθόδοξο λαό μας… Ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακος ονομάζει την αναισθησία «λιθώδη»-πέτρινη-,  «μαινάδα»- δηλαδή μανιασμένη- και «μωράν»-ανόητη. Σήμερα, τον λαό μας, τον ορθόδοξο λαό μας τον βλέπομε να μένει ασυγκίνητος και λιθώδης σε θέματα πίστεως και ζωής.  Προσβάλλεται η πίστις; Δεν συγκινείται ο λαός μας. Προσβάλλεται και υπονομεύεται η Εκκλησία του; Τίποτα δεν τον συγκινεί. Δηλαδή λιθώδης. Όσοι δεν είναι ανυποψίαστοι και διαμαρτύρονται για την κατάσταση, θεωρούνται παρεκκλησιαστικοί και φανατικοί. Θα είχα πολλά να πω στο σημείο αυτό αλλά δεν έχω χρόνο. Ακόμη, βλέπομε τον λαό μας να μαίνεται, να είναι τρελός για ό,τι υγιές έχει απομείνει σ’ αυτόν τον ταλαίπωρο τόπο. Ζητά την αλλαγή, πάντα στο χειρότερο, εν ονόματι όμως της προόδου. Και προσβάλλει κάθε πιστόν που αντιστέκεται, κρατώντας τις παραδόσεις της πίστεως. Ακόμη τον λαό μας τον διακρίνει και μια μωρία, που είναι συνέπεια αυτής του της αναισθησίας. Βλέπει ότι πηγαίνει κατά κρημνού ο λαός μας και δεν ανησυχεί. Αρκεί να έχει να φάει. Εχθροί μας υπονομεύουν μεθοδευμένα και την πατρίδα μας και την Ορθοδοξία μας και ο λαός μας μένει ανυποψίαστος. Αρκεί που έχει να τρώει…  Είχε δίκαιο λοιπόν ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακος όταν αποκαλεί την αναισθησία «λιθώδη καί μαινάδα καί μωράν».

     Αγαπητοί, ο Κύριος σήμερα μας μίλησε για τους αναισθήτους ακροατάς του θείου λόγου. Είναι η χειρότερη κατηγορία ακροατών. Θα σας υπενθυμίσω ότι σε κάποιο βαθμό, το είπαμε, αναισθησίας έχομε όλοι μας. Ας σπεύσομε να την θεραπεύσομε. Ίσως αύριο να φθάσομε στην πώρωσιν, που δεν θεραπεύεται. Ίσως αύριο είναι αργά. Ίσως αύριο είναι πολύ αργά…

413η ομιλία στην κατηγορία
« Ὁμιλίαι Κυριακῶν ».

Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.

Μεταφορά της απομαγνητοφωνημένης ομιλίας σε ηλεκτρονικό κείμενο και επιμέλεια: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

► Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Ὁμιλίαι Κυριακῶν " εδώ ⬇️
https://arnion.gr/index.php/diafora-uemata/omiliai-kyriakvn
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40r0WAxMpRb0tx6ts1zsQWMh

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς
«Ὁμιλίαι Κυριακῶν».🔻
https://drive.google.com/file/d/1EiDp29JkRk7OQUNh2N_NVeJL2TTZ-FsY/view?usp=drivesdk

🎥 Βιντεοσκοπημένες ομιλίες της σειράς
«Ὁμιλίαι Κυριακῶν».🔻
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40ru7w20Jp2hDAJjA7k7mq_z

🔸📜 Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες της σειράς
«Ὁμιλίαι Κυριακῶν».🔻
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%94%B9%E1%BD%89%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%AF%CE%B1%CE%B9%20%CE%9A%CF%85%CF%81%CE%B9%CE%B1%CE%BA%E1%BF%B6%CE%BD.?m=1

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

19 Οκτωβρίου 2022

Χρῆσις καί ἀξία τῆς Παραβολῆς.

†. Ακούσαμε, σήμερα, αγαπητοί μου, την παραβολήν του σπορέως, που ο Κύριος με αυτήν ήθελε να δείξει εις τους ακροατάς Του ότι όλοι δεν ήσαν εξίσου διατεθειμένοι έναντι της διδασκαλίας Του. Και με την παραβολήν που τους είπε, δείχνει ότι ήσαν τέσσερις κατηγορίες ακροατών. Εκείνοι που είχαν μίαν πώρωση καρδιάς έναντι του λόγου του Θεού, εκείνοι που είχαν μια επιπολαιότητα, πάντα έναντι του λόγου του Θεού και εκείνοι που είχαν μια προσωπική ρηχότητα. Έπεσε, λέγει, ο σπόρος επάνω εις την πέτραν και «διά τό μή χειν κμάδα», μη έχοντας υγρασία, φύτρωσε αλλά ξεράθηκε. Εκείνοι που έχουν μία ρηχότητα. Και εκείνοι που οι μέριμνες του βίου τούτου δεν τους αφήνουν να αναπτύξουν την πνευματική ζωή. Είναι εκεί που έπεσε ο σπόρος στις αγκαθιές. Αλλά όμως, ευτυχώς, υπάρχει και « γαθή γ», που είναι η καρδιά η αγαθή· «που εκεί έπεσε ο σπόρος», λέγει, «και απέφερε εκατονταπλάσια».

     Βλέπετε, βλέπει κανείς μια κοσμοσυρροή να υπάρχει, όπως μας το σημειώνει και ο Λουκάς και ο Ματθαίος εις το κήρυγμα του Χριστού. Λέγει ο Λουκάς: «Συνιόντος δ χλου πολλο κα τν κατ πόλιν πιπορευομένων πρς ατν επε δι παραβολς» κ.τ.λ. Ώστε λοιπόν ήταν πάρα πολύς όχλος. «Συνιόντος δ χλου πολλο». Εμαζεύετο όχλος πολύς, κόσμος, κόσμος, κοσμοσυρροή.

     Αλλά γιατί ο Κύριος μίλησε με παραβολή; Ήταν μια συνήθεια του Κυρίου να ομιλεί με παραβολή. Η παραβολή είναι μία μικρή φανταστική, αλλά εντός της πραγματικότητος όμως ιστορία, που έχει διαφορετικούς και ποικίλους σκοπούς. Λέγω εντός της πραγματικότητος. Φερειπείν, οι μύθοι ή οι παραβολές του Αισώπου, λέγει ότι ένας κόρακας κρατούσε ένα κομμάτι τυρί και του λέγει η αλεπού: «Α, τι ωραία που κελαηδάς…». Αυτό δεν είναι δυνατόν να πραγματοποιηθεί. Διότι ούτε η αλεπού μιλάει, ούτε ο κόρακας μιλάει. Συνεπώς είναι μύθοι ή εικόνες ή παραβολές μη πραγματικές. Ενώ όλες κατά κανόνα οι παραβολές του Χριστού είναι μεν ιστορίες φανταστικές, αλλά είναι όμως πραγματοποιήσιμες. Δύνανται να πραγματοποιηθούν.

     Η παραβολή αποτελεί μία εσωτερική εποπτεία που διασαφίζει την έννοια. Προσέξατέ το αυτό. Λέγει ο Μάρκος: «Χωρίς δέ παραβολς οχ λάλει ατος». «Χωρίς δε παραβολή δεν μιλούσε στα πλήθη ποτέ». Έτσι, όταν είπε: «Προσέχετε πό πάσης πλεονεξίας» είπε μίαν έννοιαν, διασαφίζει όμως με μίαν παραβολήν τον κίνδυνο που υφίσταται εκείνος ο οποίος είναι πλεονέκτης. Και είπε την παραβολή του άφρονος πλουσίου. Ή ακόμη για να δείξει το μέγεθος του γεγονότος της σωτηρίας  και πόσο του αμαρτωλού ανθρώπου, και πόσο είναι αποδεκτή έναντι του Θεού, είπε τρεις παραβολές. Είπε την παραβολή της απωλεσθείσης δραχμής, του χαμένου προβάτου, αλλά και του ασώτου υιού. Βλέπετε ότι ο Κύριος λέγει μία θέση του ήθους ή της πίστεως και κατόπιν παραθέτει μία παραβολή. Γιατί; Για να διασαφήσει εκείνο το οποίο λέγει.

      Η παραβολή έχει την φαινομενική αδυναμία να μη δίδει ορισμόν. Αν θέλετε, προσέξατέ το αυτό. Ο ορισμός ορίζει. Εξ ου και ο ορισμός. Δηλαδή περιορίζει. Βάζει όρια. Σ’ αυτό που θέλει να πει. Ο ορισμός της δικαιοσύνης, ο ορισμός της αληθείας. Τι είναι; Είναι πέντε κουβέντες που μιλάνε γι’αυτό το θέμα, αλλά και που περιορίζουν αυτό το θέμα σε κάποια όρια. Πέραν των οποίων ορίων δεν έχομε τίποτε άλλο να πούμε. Αυτό λέγεται ορισμός. Και είναι γνωστό ότι ορισμούς έχομε επί πολλών πολλών πραγμάτων. Ιδιαιτέρως δε οι Έλληνες, οι αρχαίοι Έλληνες αγαπούσαν πάρα πολύ να ορίζουν τα πράγματα. Δηλαδή πάντοτε διατυπώνουν έναν ορισμόν. Λέμε ότι ο Θεός είναι α-όριστος. Δηλαδή δεν ορίζεται. Τι να πούμε για τον Θεό; Θα λέγαμε για ένα τραπέζι…: «Έχει τέσσερα ποδάρια, είναι μία επίπεδος επιφάνεια…». Τι μπορούμε να πούμε για τον Θεό; Ο Θεός δεν ορίζεται. Γιατί δεν γνωρίζομε τον Θεό παραπάνω απ’ ό,τι γνωρίζομε. Και συνεπώς ο Θεός είναι αόριστος. Δεν ορίζεται.

     Αντίθετα, η παραβολή εκφράζει τον πλούτο μιας εννοίας που μπορείς να την δεις σφαιρικά. Και από δω και από κει και από κει. Αυτό το πλεονέκτημα έχει η παραβολή. Ενώ δεν μπορείς να πεις τίποτα περισσότερο στον ορισμό, όμως μπορείς να πεις πάρα πολλά πράγματα και να βγάλεις πολλά εξαγόμενα συμπεράσματα, όταν ειπωθεί μία παραβολή. Και λέμε -χωρίς περιορισμό- και λέμε: «Κι αυτό σημαίνει η παραβολή, σημαίνει κι αυτό, σημαίνει κι αυτό». Χωρίς να μπορούμε να περιορίσουμε εκείνα τα οποία μπορούμε να βγάλομε από την παραβολή.

      Η παραβολή ακόμη, αγαπητοί μου, αποτελεί μία ευσύνοπτη διδασκαλία. Μια διδασκαλία με λίγα λόγια. Με μία εικόνα συμπεριλαμβάνει τα πάντα. Κυκλοφορεί στην εποχή μας η θέση ότι μία φωτογραφία λέγει χίλια πράγματα. Φερειπείν δημοσιεύεται μία φωτογραφία ενός περιστατικού, ενός γεγονότος, που δεν μπορεί αυτά τα χίλια πράγματα να τα πει ένα κύριο άρθρο. Το λέμε, στην εποχή μας. Έτσι κι εδώ. Η παραβολή είναι μία εικόνα που συμπεριλαμβάνει τα πάντα, κατά ευσύνοπτον τρόπον. Εκείνο που θα έλεγες, δηλαδή, αλλιώτικα, με πολλήν φλυαρίαν. Επικρατεί συνήθεια στην Ανατολή, πάντοτε, μέχρι σήμερα, από αρχαιοτάτων χρόνων να υπάρχει μία ευσύνοπτη διδασκαλία, πάντοτε, διαμέσου εικόνων που πάντοτε λένε πολλά.

      Η παραβολή, ακόμη, είναι μία αξιομνημόνευτη διδασκαλία. Μπορείς δηλαδή να την θυμάσαι. Γιατί είναι ντυμένη με εικόνες. Και αφού είναι ντυμένη με εικόνες αυτή η διδασκαλία, με παραστάσεις, ο άνθρωπος τις θυμάται πολύ καλά. Αλλά είναι ταυτόχρονα η παραβολή και ένα ορυχείο από το οποίο μπορεί στο μέλλον, όσο ο άνθρωπος μορφώνεται, διευρύνει τις γνώσεις του, από εκεί μέσα να βγάζει περισσότερα και περισσότερα, θα έλεγα, μέχρι βαθμού ανεξαντλήτου, συμπεράσματα. Ό,τι του συμβεί, κάτι πάντα καινούριο θα συμβαίνει στον άνθρωπο και θα καταφύγει εις την παραβολή, για να βρει εκείνο που τον καλύπτει. Και να πει: «Να, η παραβολή λέγει αυτό».

      Με την παραβολή εκφράζονται τα ανέκφραστα. Οι άκτιστοι λόγοι πώς θα εκφραστούν μέσα εις τον κτιστόν κόσμον; Παρά με μίαν παραβολήνΈτσι η παραβολή είναι μία εικόνα θείων πραγματικοτήτων, ντυμένη με επίγεια ενδύματα. Ο Παύλος επί παραδείγματι, αρπαγείς έως τρίτου ουρανού, είδε και άκουσε, όπως μας λέγει ο ίδιος, «ρρητα ήματα». Ρήματα που δεν λέγονται. Και ακόμη είπε εκείνο το «οκ ξν νθρώπ λαλσαι». Το «ξν» θα πει και δεν επιτρέπεται να πεις, αλλά και δεν μπορείς να πεις. Δεν υπάρχει δυνατότητα να πεις. Ότι ηρπάγη εκεί. Πού; Εις τον Παράδεισον! Έτσι λοιπόν ο Παράδεισος, ο ουράνιος Παράδεισος, εδώ τώρα εκφράζεται με έναν κήπο· που αντίγραφό του είναι ο Παράδεισος της Εδέμ, που ήταν εδώ κάτω στη Γη. Και ήταν πράγματι ένας κήπος. Αλλά πώς να εκφράσεις τον ουράνιον Παράδεισον;

     Ακόμη ο Κύριος, προκειμένου να μιλήσει για την Βασιλεία του Θεού λέγει: «Τίνι μοιώσω τν βασιλείαν τν ορανν;».  «Με τι να την παρομοιάσω την βασιλείαν του Θεού;». Τρόπον τινά ο Κύριος βρίσκεται σε μία δυσκολία- τρόπον τινά. Πώς να παρομοιάσει την Βασιλείαν του Θεού; Πώς να την παρομοιάσω; Και είπε τρεις παραβολές. Δεν είπε μία. Είπε τρεις παραβολές· που στην κάθε παραβολή μπορούσε να αναπτύξει μία πτυχή της Βασιλείας του Θεού. Δηλαδή η παραβολή εκφράζει τα ανέκφραστα. Η κτιστή γλώσσα, αυτήν την οποία έχομε, όχι γλώσσα το όργανον, αλλά η ομιλία, η κτιστή γλώσσα είναι πτωχή και ανεπαρκής. Αυτό το βλέπομε και στην καθημερινότητα. Πόσες φορές βρίσκομε δυσκολία να μεταφέρομε από τη μία γλώσσα στην άλλη, μία μετάφραση να κάνομε, κάποιες έννοιες. Δεν μπορούμε εύκολα. Πόσο περισσότερο να εκφράσομε πράγματα που δεν εκφράζονται. Η γλώσσα, λοιπόν, είναι πάρα πολύ, η ανθρώπινη γλώσσα, είναι πάρα πολύ πτωχή. Όσο κι αν λέμε εμείς οι Έλληνες ότι η ελληνική γλώσσα είναι πλουσία. Ναι, έναντι άλλων γλωσσών. Στην πραγματικότητα όμως τι να εκφράσεις από τα ουράνια;

     Η παραβολή ακόμα διαφοροποιεί το ακροατήριον. Λέγει ο Ιερός Χρυσόστομος: « παραβολή τόν ξιον καί οκ ξιον διαιρε». Διαιρεί, ξεχωρίζει, τον άξιον από τον ανάξιον. Και αυτό συμβαίνει εδώ στην παρούσα παραβολή, του σπορέως. Ήταν εκείνοι οι οποίοι πήγαν να ακούσουν τον Κύριο, αλλά με τι διάθεση πήγαν να ακούσουν; Από περιέργεια; Το συναντούμε αυτό, να μας το λέγουν οι ιεροί Ευαγγελισταί, σε άλλες περιπτώσεις. Από κακεντρέχεια; Όπως οι Φαρισαίοι; Δεν μίλησε πουθενά ο Χριστός δημοσίως και να μην είναι παρόντες οι κακεντρεχείς Φαρισαίοι. Από επιπολαιότητα πήγαν; «Να, έτσι, πάμε να δούμε»Ή από έναν γνήσιο πόθο; Εδώ βλέπετε ότι η παραβολή διαφοροποιεί τους ακροατάς.

    Η παραβολή ακόμη -και αυτό είναι σπουδαίο- αποκαλύπτει και αποκρύπτει, διασαφίζει και συσκοτίζει. Και τα δύο κάνει αυτά. Τα δύο ζεύγη. Αποκαλύπτει, ξαναλέγω, αλλά και αποκρύπτει. Μοιάζει με το φως που είχαν οι Εβραίοι στην Αίγυπτο. Ηλιόλουστη ημέρα, όταν ταυτόχρονα.. ή στην Αίγυπτο, γιατί αυτοί ήσαν στη γη Γεσέμ, λιγάκι νοτιοανατολικά που ήσαν οι Αιγύπτιοι, υπήρχε βαθύ σκοτάδι. Μάλιστα μας λέγει ο ιερός συγγραφεύς ότι το σκοτάδι ήταν ψηλαφητόν. Δηλαδή ψηλαφούσες για να αντιληφθείς κάτι. Οι Εβραίοι είχαν άπλετο φως! Έτσι μοιάζει η παραβολή. Άλλοι βλέπουν και άλλοι δεν βλέπουν. Σε όλους η παραβολή μπορεί να διασαφίσει και σε κάποιους μπορεί να συσκοτίσει.

     Ακούστε τι γράφει ο Ματθαίος: «Καί προσελθόντες ο μαθηταί επον ατ (:«Τον ρώτησαν τον Κύριο». Και μάλιστα επάνω στην παραβολή του σπορέως)· διατί ν παραβολας λαλες ατος; (: «Γιατί», λέγει, «μιλάς στα πλήθη με παραβολές;»).  δέ ποκριθείς επεν ατος· τι μν δέδοται γνναι τά μυστήρια τς βασιλείας τν ορανν, κείνοις δέ ο δέδοται (:«Σε σας», λέει, «δόθηκε να γνωρίσετε τα μυστήρια της Βασιλείας των ουρανών, που είναι κρυμμένα με το ένδυμα μιας παραβολής. Ή δια των παραβολών. Σε εκείνους, τους πολλούς; Αυτό το χάρισμα δεν δόθηκε»). στις γάρ χει, δοθήσεται ατν καί περισσευθήσεται· στις δέ οκ χει, καί  χει ρθήσεται π’ ατο». Δηλαδή εάν έχεις λίγο Πνεύμα Θεού, εάν διαθέτεις κάποια μάτια, τότε θα σου δοθεί και πιο πολλή δυνατότητα να ξεχωρίσεις. Αντίθετα, εάν έχεις βέβαια κάτι,  αλλά δεν έχεις μέσα σου την πίστη, κι εκείνο που έχεις για να μπορείς να ξεχωρίσεις, κι αυτό θα σου το πάρει ο Θεός. Μη σας κάνει εντύπωση… «Δια τοτο -συμπληρώνει ο Κύριος- ν παραβολας ατος λαλ (: «Γι’ αυτόν τον λόγο», λέει, «μιλάω με παραβολές»),να βλέποντες μ βλέπωσι κα κούοντες μ συνισιν (:ώστε να βλέπουν και να μην βλέπουν, να ακούνε και να μην ακούνε, και να μην καταλαβαίνουνε)».

      Θα μου πείτε ο Κύριος δεν ήθελε όλοι να καταλαβαίνουν; Όχι, αγαπητοί μου. Γιατί εξαρτάται από την διάθεση που προσεγγίζεις τον λόγο του Θεού. Είναι σφραγισμένος ο λόγος του Θεού με επτά σφραγίδες. Επτασφράγιστος είναι, αν δεν έχεις αγαθήν διάθεσιν. Γι΄αυτό πολλοί που δεν έχουν το Πνεύμα του Θεού, ερμηνεύουν την Αγία Γραφή και λένε –επιτρέψατέ μου την λέξη- αρλούμπες. Θέλετε ακόμη; Και βέβηλα συμπεράσματα. Και βλάσφημα συμπεράσματα. Γιατί δεν έχουν το Πνεύμα του Θεού. Ώστε να βλέπεις αλλά να μην βλέπεις, να ακούς, αλλά να μην ακούς. Γιατί λέει κανείς: «Να, δεν ακούς τώρα; Δεν βλέπεις τώρα τον Κύριο που ομιλεί;». Ο Κύριος τούς είπε: «Είσαστε τυφλοί». «Τυφλοί; Και σε βλέπομε και σε ακούμε!». «Όχι», λέει, «αν βλέπατε, θα στεκόσαστε απέναντί μου διαφορετικά». «μν δ μακάριοι ο φθαλμοί -λέει τώρα στους μαθητάς- (:«Τα μάτια τα δικά σας», λέει στους μαθητάς, «είναι μακάρια, ευτυχή») τι βλέπουσι, κα τ τα μν, τι κούουσιν». Γιατί βλέπουν τα μάτια σας. Ποια μάτια; Της ψυχής τα μάτια. Ποια αυτιά ακούνε; Της ψυχής τα αυτιά. Είσαστε ευτυχείς.

     Βλέπετε λοιπόν να υπάρχει εδώ μία διαφοροποίησις. Οι μεν έτσι, οι δε έτσι. Και προχωρώ. Αλλά και αυτή η κτίσις είναι μία παραβολή. Ολόκληρη η Δημιουργία. Είναι μία παραβολή. Που οι μεν, ω, αποκρυπτογραφούν την Ενυπόστατον Σοφία του Θεού, παντού την βλέπουν, την Ενυπόστατον Σοφίαν του Θεού. Ποια είναι η Ενυπόστατος Σοφία; Η προσωπική Σοφία του Θεού, δηλαδή ο μετέπειτα Ιησούς Χριστός, ο Θεός Λόγος. Παντού βλέπουν την σφραγίδα του Ιησού Χριστού, ότι ο Θεός Λόγος τα έκανε όλα. Και μένουν έκπληκτοι. «Πώς σοφία! Πώς δύναμις! Πώς ωραιότης μέσα στην Δημιουργία!». Έτσι λένε. Οι δε… Ποιοι; Εκείνοι που δεν έχουν τον τρόπο να δουν, δεν διακρίνουν τίποτα. Έτσι βγαίνουν οι διάφορες θεωρίες, αγαπητοί, εκείνες οι θεωρίες οι κοσμολογικές, ή, ξέρω γω, ανθρωπολογικές θεωρίες, γιατί δεν μπορούν να διακρίνουν την Ενυπόστατον Σοφίαν μέσα εις την Δημιουργία. Τι είναι λοιπόν η Δημιουργία; Κι αυτή είναι μία παραβολή που χρειάζεται ερμηνεία.

     Αλλά γιατί; Θα μου πείτε, τα πράγματα έχουν έτσι; Αγαπητοί μου, από φιλανθρωπία του Θεού. Για να μην έχουν μεγαλυτέρα τιμωρία σαν καταφρονηταί οι άνθρωποι. Ξέρετε τι θα πει καταφρονητής; Φοβερό πράγμα! Να βλέπεις κάτι να μην δίνεις σημασία σ΄ αυτό, να μην το εκτιμάς και να γυρίζεις τα νώτα σου. Θα θυμόσαστε οι άνδρες… τρώγαμε την κουραμάνα, το ψωμί. Και πολλές φορές, πολλές φορές, άστε ότι καθαρίζαμε και την καραβάνα μας από τις σάλτσες με το ψωμί, αλλά και ψωμιά που περίσσευαν, τα… κλωτσούσαμε, σαν να παίζαμε ποδόσφαιρο. Παπ, μια κλωτσιά στο ψωμί. Το ψωμί κλωτσάς; Άνθρωπέ μου, μη φθάσεις να πεις το ψωμί ψωμάκι. Το ψωμί κλωτσάς; Έτσι κι εδώ. Για να μην περιφρονήσεις τα άγια των αγίων, τα ουράνια άγια δεν σου τα αποκαλύπτει ο Θεός. Ναι, ναι, δεν σου τα αποκαλύπτει ο Θεός. Είναι χαρακτηριστικό. Δεν είπε ο Χριστός «Μην πετάξετε τά για τος κυσί»; Δηλαδή στα σκυλιά. Και «ούτε να βάλετε», λέει, «μπροστά στα γουρούνια τα μαργαριτάρια»Ποια; Τα άγια και τα μαργαριτάρια της πίστεως. Γιατί; Γιατί τα γουρούνια δεν τρώνε διαμάντια και μαργαριτάρια. Τρώνε βαλανίδια. Και όταν δουν ότι δεν είναι βαλανίδια, εκείνα που τους πέταξες, τα μαργαριτάρια, θα τα ποδοπατήσουνε, και όχι μόνον, λέει, αυτό, αλλά θα στραφούν τα γουρούνια, θα στραφούν και ίξωσιν μς, θα επιτεθούν εναντίον σας. Και θα σας ανατρέψουν. Γιατί δεν τους δώσατε βαλανίδια που αγαπούν αλλά τους δώσατε τι; Μαργαριτάρια που δεν τρώγονται. Αυτά είπε ο Χριστός. Αυτός είναι ο λόγος. «Για να μην πλέον -λέγει ο Θεοφύλακτος– κατακριθσιν(:για να μην κατηγορηθούν, να μην καταδικαστούν περισσότερο οι καταφρονηταί) ς μετά τό γνναι τά μυστήρια καταφρονήσαντες ατν, τούτου νεκεν, πέκρυψεν  Χριστός π’ ατν τατα (:Γι΄αυτό –λέει- τα απέκρυψε) γάρ γνούς ετα καταφρονήσας, βαρυτέρας ξιος τιμωρίας». «Γιατί εκείνος που γνώρισε και κατεφρόνησε, έχει μεγαλυτέρα τιμωρία».

      Αγαπητοί, το κλειδί της ερμηνείας και κατανοήσεως ολοκλήρου της Αγίας Γραφής, φυσικά και των παραβολών, είναι κατατεθειμένοΕίναι ο Χριστός. Επίστευσες εις τον Χριστόν; Θα βρίσκεις μία αποκάλυψη μέσα εις την Αγίαν Γραφήν καταπληκτική. Και η Παλαιά και η Καινή Διαθήκη θα σου μιλάνε συνέχεια για τον Χριστό. Εάν όμως δεν επίστεψες, τίποτα δεν θα βγάζεις, τίποτα δεν θα καταλαβαίνεις.

      Η παραβολή μοιάζει με τη σάρκα του Χριστού. Δηλαδή την ανθρωπίνη φύση του Θεού Λόγου. Έτσι μοιάζει η παραβολή. Βλέπεις… αλλά δεν βλέπεις. Θα ‘λεγαν οι ακροαταί του Χριστού. Τι είναι αυτά που είπε αυτός ο άνθρωπος; Τι είναι αυτά που είπε; Τίποτα δεν καταλαβαίνουν. Οι μαθηταί τι λένε; «Φράσον μν», «εξήγησέ μας, τι είναι αυτά που είπες;». Όταν πιστεύεις, βλέπεις. Όταν δεν πιστεύεις, δεν βλέπειςΓι΄αυτό σας είπα, είναι κατατεθειμένη η ερμηνεία. Είναι ο Χριστός· τον Οποίον πρέπει να πιστέψομε.

     Λέγει ο Ωριγένης… με δικά μου λόγια θα σας το πω, ότι τον Ιησούν Τον είδαν οι πάντες. Δηλαδή τον άνθρωπον Ιησούν, τον είδαν οι πάντες. Και ο Ηρώδης και ο Καϊάφας και ο Άννας και ο Πιλάτος. Όλοι είδαν τον Ιησούν. Αλλά τον Λόγον, την θεότητα, μόνον εκείνοι που επίστευσαν εις Αυτόν. Βλέπετε; Θαυμάσια. Αυτός ο λόγος του Ωριγένους τα λέγει όλα.

      Η Αγία Γραφή, ομοίως, αγαπητοί, είναι μία παραβολή που αποκαλύπτει και συγκαλύπτει. Αποκαλύπτει και συγκαλύπτει. Εξαρτάται από την όραση που διαθέτεις. Λέγει ο Ιερός Χρυσόστομος: «Τό Πνεμα τό γιον στίν τό ποιον τέρους φθαλμούς». Το Πνεύμα το Άγιο, λέει, είναι εκείνο που καθιστά καινούρια μάτια. Έχεις το Πνεύμα το Άγιον; Τότε βλέπεις εκείνα που δεν βλέπει ο άλλος, που δεν έχει το Πνεύμα το Άγιον. Το Πνεύμα το Άγιον μάς αλλάζει τα μάτια. Μας δημιουργεί καινούρια μάτια. Τα μάτια του Πνεύματος. Πώς λέμε επί παραδείγματι, για τον Ιωάννη τον Θεολόγο. Πω! Πω! Και μάλιστα το σύμβολο του αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, ξέρετε ποιο είναι. Είναι ο αετός. Είναι γνωστό ότι ο αετός είναι οξυδερκέστατος. Δηλαδή έχει μάτι… το λέμε στη γλώσσα μας, αετίσιο. Δηλαδή βλέπει πάρα πολύ καλά. Αν σας πω ότι μπορεί να δει τα ψιλά γράμματα μιας εφημερίδος, ο αετός, τα ψιλά γράμματα μιας εφημερίδος σε απόσταση εκατό μέτρων! Γι’αυτό το σύμβολο του Ιωάννου είναι ο αετός. Δηλαδή ότι είναι οξυδερκέστατος, που το βλέμμα του διείσδυσε μέσα εις τα πνευματικά και τα ουράνια και είπε: «ν ρχ ν  Λόγος καί  Λόγος ν πρός τόν Θεόν καί Θεός ν  Λόγος». Και ότι «Χωρίς ατο -χωρίς τον Θεόν Λόγον- οδέ ν γέγονεν  γέγονεν». Απ’ ό,τι έχει γίνει, τίποτα δεν έχει γίνει, χωρίς τον Θεόν Λόγον.

     Συνεπώς αυτό πρέπει κι εμείς, αγαπητοί μου, να ζητάμε. Το Πνεύμα το Άγιον. Για να ανοίγουν τα μάτια μας. Στην σημερινή, επί παραδείγματι, παραβολή, μπορώ να διακρίνω τι μέρος λόγου ακροατής είμαι; Πωρωμένος; Σκληρυμένος; Επιπόλαιος; Ρηχός; Ή γ γαθή; Να κάνω δηλαδή μία αυτοσκόπηση. Να τρομάξω. Να διορθωθώ. Και να σωθώ. Αμήν.


774η ομιλία στην κατηγορία
« Ομιλίες Κυριακών ».

Όλες οι ομιλίες της κατηγορίας " Ομιλίες Κυριακών " 🔻
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/diafora-uemata/omiliai-kyriakvn
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40r0WAxMpRb0tx6ts1zsQWMh

Πηγές:
Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.

Μεταφορά της απομαγνητοφωνημένης ομιλίας σε ηλεκτρονικό κείμενο και επιμέλεια: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

12 Νοεμβρίου 2021

Ἡ Παραβολή τοῦ Καλοῦ Σαμαρείτου. Ἡ Ἐκκλησία ὡς Πανδοχεῖον, Ἰατρεῖον, Κιβωτός Σωτηρίας.


†. Και μόνη, αγαπητοί μου, η παραβολή του καλού Σαμαρείτου, που ηκούσαμε σήμερα στην ευαγγελικήν περικοπήν, αν εγράφετο, μαζί με την άλλη παραβολή του ασώτου υιού, θα ήτο αρκετό να μας δώσει ένα θαυμάσιο διάγραμμα της πτώσεως του ανθρώπου, της αγάπης του Θεού και της σωτηρίας του ανθρώπου. Αυτό το βλέπομε ιδίως σήμερα, όπου, όπως αναφέρεται, κάποιος άνθρωπος κατήρχετο από τα Ιεροσόλυμα στην Ιεριχώ, που γεωγραφικά η Ιερουσαλήμ είναι υψηλοτέρα της Ιεριχούς. Η Ιερουσαλήμ είναι ο τύπος του αρχεγόνου Παραδείσου· και η Ιεριχώ είναι η γη της απαθλιώσεως και της αποστασίας. Η πτώσις εις τους ληστάς δεν είναι παρά η πτώσις του ανθρώπου στα χέρια των δαιμόνων και των παθών. Ακόμα, ο ιερεύς και ο Λευίτης που προσέρχονται, περνούν, παρέρχονται, αλλά δεν δύνανται να βοηθήσουν, είναι ο τελετουργικός νόμος, ο ηθικός νόμος, αν θέλετε, ακόμη και η φιλοσοφία.

Περνάει ο καλός Σαμαρείτης. Είναι ο Ενανθρωπήσας Υιός του Θεού. Είναι η ευσπλαχνία του Θεού. Παραδίδει τον τραυματίαν αυτόν, που έπεσε στα χέρια των ληστών, που είναι η ανθρωπότηταστο Πανδοχείον που λέγεται Εκκλησία. Και το οποίον πανδοχείον δέχεται τους πάντας και στο οποίον πανδοχείον έτυχε θεραπείας αυτός που έπεσε εις τους ληστάς, δηλαδή η ανθρωπότης, και που η Εκκλησία είναι πανδοχείον, είναι ιατρείον, αλλά και σωστική Κιβωτός.

Εκεί που πέφτει όλο το βάρος της παραβολής είναι το πρόσωπον του Σαμαρείτου και το πανδοχείον. Εκεί πέφτει όλο το βάρος. Θα παρακαλέσω ας προσέξομε. Είναι η Εκκλησία το πανδοχείον. Πράγματι, η Εκκλησία είναι ένα πανδοχείον. Όπως θα γνωρίζετε, στην παλιά εποχή δεν υπήρχαν ξενοδοχεία, παρά μόνον πανδοχεία· διότι στο πανδοχείο εδέχοντο κάθε άνθρωπο, είτε καλοντυμένον, είτε κακοντυμένον, είτε πλούσιον, είτε πτωχόν. Εάν σήμερα πάει ένας κουρελής, ένας ζητιάνος, σε ένα ξενοδοχείο, όχι και πολυτελές, αλλά και τρίτης κατηγορίας, αν θέλετε, δεν θα γίνει δεκτός ο ζητιάνος, με τα βρώμικα και… κουρελιασμένα του ρούχα. Στο πανδοχείο εγίνοντο όλοι δεκτοί. Όχι μόνον άνθρωποι, αλλά και ζώα. Διότι ήσαν οι περαστικοί ταξιδιώτες που είχαν τα ζώα τους. Έτσι, οδηγούσαν τα ζώα τους εις τους στάβλους του πανδοχείου, αυτοί δε στα καταλύματα, στα δωμάτια του πανδοχείου. Έτσι, το πανδοχείο ήτο ό,τι λέει και η λέξις, ό,τι λέει το όνομά του. Εδέχετο τους πάντας και τα πάντα.

Σκεφθήκατε ότι πράγματι η Εκκλησία είναι ένα Πανδοχείον; Ότι δέχεται τους πάντας και τα πάντα; Αν έπρεπε να απλωθούμε πάνω στο σημείο αυτό, του ότι η Εκκλησία είναι ένα πανδοχείον, αγαπητοί μου, θα έπρεπε ώρα πολλή να μιλάμε. Σκεφθείτε ότι δέχεται τους ανθρώπους σε οποιαδήποτε κατάσταση κι αν βρίσκονται. Δηλαδή, κουρελιασμένοι, βρώμικοι, άρρωστοι· σε οποιαδήποτε κατάσταση κι αν βρίσκονται. Δηλαδή αμαρτωλοίΣε οποιαδήποτε κλιμάκωση αμαρτωλότητος κι αν είναι. Τους δέχεται όλους η Εκκλησία. Με σκοπόν τον αγιασμόν των. Να τους καταρτίσει. Όπως λέγει ο Απόστολος Παύλος, ότι δεν είναι άλλος ο σκοπός της Εκκλησίας παρά ο καταρτισμός των αγίων. Είναι η επεξεργασία μέσα εκεί μιας εντολής του Θεού: «γιοι γίνεσθε, τι γ γιός εμι». Μέσα εκεί θα μπουν οι οποιοιδήποτε, για να γίνουν άγιοι. Πολύ ωραία το λέγει αυτό ο Ιερός Χρυσόστομος ως εξής: «λθών ες τό καταφύγιον ατς -δηλαδή ο Χριστός- καί ερών -την ανθρωπότητα- υπσαν, αχμσαν(:κακοτράχαλη)γυμνήν, πεφυρμένην αματι, λουσεν, λειψεν, θρεψεν, νέδυσεν μάτιον, Ατός ατ γενόμενος περιβολή(:Αυτός ο Ίδιος έγινε ιμάτιον αυτής της ανθρωπότητος). Καί λαβών ατήν, οτως νάγει».

Πραγματικά, βλέπει κανείς με πόσην αγάπην ο Θεός «νάγει», αναλαμβάνει αυτήν την ανθρωπότητα και την οδηγεί εις το πανδοχείον της Εκκλησίας. Βάζει λοιπόν η Εκκλησία, δέχεται αμαρτωλούς και βγάζει αγίους. Στην αρχαία Εκκλησία ήταν κάτι πολύ συγκινητικό, που το ’βλεπε κανείς αυτό σε μικρό χρονικό διάστημα, να εισέρχονται πρώην ειδωλολάτραι, πρώην ανήθικοι, πρώην βρωμεροί άνθρωποι, να γίνονται άγιοι, μπαίνουν από την πόρτα την κεντρική όλοι μέσα, και από μιαν άλλη πόρτα της Εκκλησίας έβγαιναν για το μαρτύριον! Και εγίνοντο μάρτυρες! Τι ωραία αυτή η εικόνα! Το έβλεπε κανείς πολύ σύντομα, γιατί σήμερα το βλέπομε, αλλά σε έναν μακρύ χρόνο, ώστε δεν μπορούμε να έχομε μίαν σύντομη εικόνα. Ενώ τότε το έβλεπε κανείς μέσα σε μια σύντομη, αλλά και συναρπαστική εικόνα. Πώς η Εκκλησία εδέχετο αμαρτωλούς και έβγαζε αγίους και μάρτυρες.

Αλλά η Εκκλησία δέχεται και ολόκληρον την κτίσιν. Σας είπα, είναι πανδοχείον. Δεν δέχεται μόνον τους ανθρώπους. Δέχεται και τα υλικά στοιχεία. Βλέπετε, προηγουμένως, κάναμε μνημόσυνο. Βάλαμε κόλυβα. Κάναμε αρτοκλασία. Είχαμε τους άρτους. Μπορούμε να βάλομε λουλούδια μέσα εις τον ναόν. Όλα τα αντικείμενα είναι υλικά. Αυτά είναι αντιπροσωπευτικά της κτίσεως· τα οποία η Εκκλησία δέχεται, αγιάζει, για να αγιάσει ολόκληρον την κτίσιν, να εκκλησιαστικοποιήσει ολόκληρον την κτίσιν και να την κάνει Βασιλεία του Θεού. Όταν θα γίνει, τότε στα έσχατα, ο μεγάλος σεισμός, δεν θα είναι τι άλλο παρά η μετάθεσις από την παλαίωσιν εις την ανακαίνισιν αυτού τούτου του σύμπαντος, ολοκλήρου του σύμπαντος, το οποίον δεν χάνεται, αλλά περνά με τον σεισμόν, δηλαδή την μετάθεσιν, από την φθοράν εις την αφθαρσίαν και από τον θάνατον εις την αθανασίαν. Είναι πραγματικά κάτι μεγαλειώδες. Όντως η Εκκλησία είναι πανδοχείον.

Αλλ’ είναι και Ιατρείον η Εκκλησία. Διότι οι πιστοί εις τον παρόντα κόσμον δεν κάνουν τίποτε άλλο παρά να μάχονται διαρκώς προς τας αρχάς και εξουσίας του σκότους, «ν τος πουρανίοις», όπως λέγει ο Απόστολος Παύλος. Συνεπώς η παρούσα ζωή δεν είναι τι άλλο παρά ένα διαρκές στρατόπεδον μάχης. Εδώ δίδονται οι μάχες με τους πονηρούς ανθρώπους, με τους πονηρούς δαίμονες, αλλά και με τον κακόν, περασμένον, φθαρτόν, αδαμικόν εαυτόν μας. Είναι επόμενον, όπως σε κάθε μάχη, όταν γίνεται πόλεμος, υπάρχουν και τραυματίαι, υπάρχουν τραύματα, υπάρχουν πληγές. Έτσι, εκείνοι που πληγώνονται από πτώσεις, μέσα στον αγώνα τους και την προσπάθειά τους, έρχονται στο Ιατρείον της Εκκλησίας, δια να θεραπευθούν.

Θεραπευτήριο η Εκκλησία. Τι ωραίο! Θεραπευτήριον. Σκεφθείτε, ο αρχαίος κόσμος δεν εγνώριζε νοσοκομεία και θεραπευτήρια. Τα θεραπευτήρια είχαν μία ειδική μορφή, όπως ήταν τα ιερεία, αλλά με την έννοια που σήμερα γνωρίζομε, δεν υπήρχαν τότε τα θεραπευτήρια. Κι έρχεται η Εκκλησία να σταθεί αληθινό θεραπευτήριο και ψυχών αλλά όχι ολιγότερον και σωμάτων. Γιατί όταν ο Κύριος στέλνει τους μαθητάς Του και δια των μαθητών Του, τους διαδόχους των, να θεραπεύουν πάσαν ασθένειαν εις τον λαόν, αυτό δεν είναι τι άλλο, παρά ότι η Εκκλησία είναι ένα θεραπευτήριον, ένα ιατρείον.

Τα φάρμακά της; Ω, τα φάρμακά της! Είναι τα δύο δηνάρια που έδωκεν ο καλός Σαμαρείτης, εις τον πανδοχέα, που είναι ο κλήρος, είναι ο ιερεύς· που του δίδει αυτά τα δύο δηνάρια και του λέγει: «Με αυτά να θεραπεύσεις τον μεγάλο μου ασθενή, τον μεγάλο μου τραυματία, την ανθρωπότητα»Είναι ο λόγος Του και τα μυστήρια. Με αυτά τα δύο δηνάρια, τον λόγο του Θεού και τα μυστήρια της Εκκλησίας, έρχεται, αγαπητοί μου, να θεραπεύσει η Εκκλησία. Πολλές φορές μου λέγουν οι άνθρωποι: «Πώς μπορώ να διορθωθώ; Τι πρέπει να κάνω;». Και απαντώ: «Να έρχεσαι να ακούς λόγον Θεού». Γιατί το έχω δει αυτό και είναι μία πραγματικότητα. Ότι εκείνος που ακούει συνεχώς και επιμελώς λόγον Θεού, καλλιεργείται η ψυχή του και θεραπεύεται από τα τραύματα που του επιφέρει η αμαρτία. Σταματά να αμαρτάνει. Είναι μεγάλης-μεγάλης αξίας, αγαπητοί μου, αυτά τα φάρμακα. Ο λόγος του Θεού και τα μυστήρια! Όπως είναι η Εξομολόγησις, η Θεία Ευχαριστία, η προσευχή… Όλα αυτά είναι εκείνα τα μέσα με τα οποία η Εκκλησία θεραπεύει τους τραυματισμένους πιστούς της.

Αλλ΄η Εκκλησία είναι και μία Κιβωτός. Μία Κιβωτός σωτηρίας. Ενθυμείσθε την παλιά ιστορία, τον Νώε  με την Κιβωτό του. Ό,τι έμεινε απέξω από την Κιβωτόν, επνίγηΌ,τι έμεινε και διεφυλάχθη μέσα εις την Κιβωτόν, εσώθη. Έτσι κι εδώ η Εκκλησία, αγαπητοί μου, είναι μία Κιβωτός. Εξάλλου η παλαιά Κιβωτός ήτο τύπος της Εκκλησίας. Ό,τι μένει απέξω, χάνεται. Πώς χάνεται; Από τα ρεύματα και τον κατακλυσμό των ιδεών και των θεωριών και της ανηθικότητος και της ποικίλης αμαρτίας. Χάνεται κάθε άνθρωπος. Είναι αδύνατο να σωθεί έξω από την Εκκλησία. Όποιος είναι μέσα εις την Εκκλησίαν, αυτός μόνο φυλάσσεται, αυτός μόνο σώζεται.

Όταν όμως λέμε «Είμαι μέσα στην Εκκλησία», εδώ προσέξτε να άρομε μία παρανόηση, μία παρεξήγηση, που μπορούν οι άνθρωποι να έχουν. Όταν λέμε «είμαι μέσα στην Εκκλησία» δεν σημαίνει είμαι μέσα εις τον ναόν. Κατά συνεκδοχήν ο ναός λέγεται Εκκλησία, επειδή ο πιστός λαός είναι μέσα εις τον ναόν. Και κατ’ επέκτασιν, τα ντουβάρια, ο ναός, λέγονται ΕκκλησίαΕίμαι λοιπόν μέσα στην Εκκλησία, δεν σημαίνει είμαι μέσα εις τον ναόν. Γιατί μπορεί να είμαι μέσα εις τον ναόν, αλλά να μη μετέχω των μυστηρίων του Θεού και συνεπώς να είμαι αλλοτριωμένος, να είμαι αποξενωμένος από εκείνα τα σωστικά στοιχεία που μου δίδει ο Χριστός. «Είμαι μες στην Εκκλησία», θα πει «είμαι σύμφυτος», όπως λέγει εδώ ο Απόστολος Παύλος, «σύμφυτος τ σώματι το Χριστοῦ». Είμαι φυτεμένος, είμαι οργανικά δεμένος με το σώμα του Χριστού. Αυτή είναι η Εκκλησία.

Η Εκκλησία είναι το Σώμα του Χριστού. Όταν κοινωνώ σώματος και αίματος Χριστού, τότε λέγομαι ότι είμαι μέσα εις την Εκκλησίαν. Όταν τηρώ τις εντολές του Θεού. Θυμηθείτε την περίπτωση που λέει ο Κύριος: «Αυτός ο οποίος ως κληματόβεργα δεν θα μείνει ηνωμένος με την άμπελον, τον κορμόν, που είμαι Εγώ, τότε αυτός δεν αποφέρει καρπόν, αυτός ξηραίνεται και συνάγεται προς καύσιν, προς φωτιά». Σημαίνει ότι πρέπει να είμαι οργανικά δεμένος, όπως είναι η κληματόβεργα με τον κορμόν της κληματαριάς, που αντλεί χυμούς. Έτσι κι εγώ πρέπει να είμαι ηνωμένος με τον Χριστόν, να είμαι σύμφυτος τω σώματι του Χριστού, να αντλώ από κει τους χυμούς της ζωής, το σώμα Του και το αίμα Του, που είναι για μένα εις ζωήν αιώνιονΤότε μπορώ να πω ότι είμαι μέσα εις την Εκκλησία. Αλλιώτικα δεν είμαι. Μην πλανάσθε. Αν προσπαθώ να κοροϊδέψω τον εαυτό μου ότι είμαι ψάλτης, ότι είμαι επίτροπος, ότι είμαι φροντιστής της Εκκλησίας, δηλαδή του ναού, αλλά δεν κοινωνώ, μην πλανώμαι, είμαι έξω από την Εκκλησία. Κι ας είμαι κάτω από τα κεραμίδια της Εκκλησίας. Είμαι έξω από την Κιβωτόν. Θα παρασυρθώ από τον κατακλυσμόν και δεν πρόκειται να σωθώ.

Αγαπητοί μου, κάμποσα χρόνια είμαι κληρικός. Σπάνια από τα πιο σπάνια έχω δει ψάλτες και επιτρόπους να κοινωνούν και να εξομολογούνται. Δεν ξέρω γιατί. Δεν είναι της στιγμής να σας πω το γιατί. Μόνο τούτο έχω βεβαιώσει και έχω διαπιστώσει. Οι ψάλται και οι επίτροποι δεν μετέχουν των μυστηρίων της Εκκλησίας. Κάποτε στην κρίση, θα συμβεί με αυτούς εκείνο που ο Κύριος ήδη μας έχει πει: «Κύριε, εσύ δεν μίλησες στις πλατείες μας και στο σπίτι μας δεν ήρθες να φας;». Όπως θα πουν τότε οι επίτροποι και οι ψάλται και όποιοι άλλοι…: «Κύριε, δεν ήρθες στο πρόσωπο του ιερέως, του επισκόπου, να μας κηρύξεις στον ναό; Δεν σε πήραμε στο σπίτι και σε φιλοξενήσαμε; Δεν σου κάναμε ένα ωραίο τραπέζι; Πώς λες ότι δεν μας γνωρίζεις;».  «Σας βεβαιώνω», λέει ο Κύριος, «Οκ οδα μς, ργάται τς νομίας». Φύγετε από δω, δεν σας αναγνωρίζω». Ακούσατε; Είναι φοβερό. Ας βγάλομε τις αυταπάτες, αγαπητοί μου, ας βγάλομε τις ψευδαισθήσεις. Μόνο εάν είμαι μετανοημένος άνθρωπος, μόνον εάν γίνομαι κοινωνός σώματος και αίματος Χριστού, κατά το ανθρώπινον, άξιος, όσο είναι δυνατόν, μόνο εάν τηρώ τις εντολές του Θεού, τότε μόνο μπορώ να λέγω ότι είμαι μέσα στην Εκκλησία. Και τότε μόνο μπορώ να διατηρώ την ελπίδα ότι μπορώ να σωθώ. Μόνον τότε. Αλλά να το ξέρομε. Έξω από την Εκκλησία δεν υπάρχει η σωτηρία, όπως σαφώς το λέγει ο άγιος Κυπριανός αυτό. Έξω της Εκκλησίας σωτηρία δεν υπάρχει.

Αγαπητοί μου, η Εκκλησία, είδαμε, ότι είναι το μεγάλο εργαστήρι της αγιότητος, το πανδοχείον που δέχεται την έλλογον και την άλογον κτίσιν, για να την αγιάσει, να την αφθαρτίσει, να την αθανατίσει, να την εισαγάγει εις την μακαριότητα του Θεού. Η Εκκλησία ακόμη είναι το θαυμάσιον θεραπευτήριον. Η Εκκλησία είναι η κιβωτός η αληθής που σώζει.

Αλλά ας κλείσομε με αυτά τα θαυμάσια λόγια του Ιερού Χρυσοστόμου: «Μή απέχου πό κκλησίας. Οδέν γάρ κκλησίας ισχυρότερον(:Μην απομακρύνεσαι από την Εκκλησία. Δεν υπάρχει τίποτα ισχυρότερο από την Εκκλησία).  λπίς σου;  κκλησία.  σωτηρία σου;  κκλησία.  καταφυγή σου;  κκλησία».

  
123η ομιλία στην κατηγορία
« Ομιλίες Κυριακών ».

Όλες οι ομιλίες της κατηγορίας " Ομιλίες Κυριακών " 🔻
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/diafora-uemata/omiliai-kyriakvn
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40r0WAxMpRb0tx6ts1zsQWMh

Πηγές:
Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.

Μεταφορά της απομαγνητοφωνημένης ομιλίας σε ηλεκτρονικό κείμενο και επιμέλεια: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.