05 Μαΐου 2023

Οἱ Παιδαγωγίες τοῦ Θεοῦ.

†. Μια νέα καταπληκτική σελίδα μας εξιστορεί, αγαπητοί μου, ο ευαγγελιστής Ιωάννης, από τα θαύματα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού.

    Είχε ανεβεί και αυτή την φορά ο Κύριος εις τα Ιεροσόλυμα. Και επεσκέφθη την κολυμβήθρα, δηλαδή τη δεξαμενή της Βηθεσδά, ή «προβατική κολυμβήθρα», όπως λέγεται επί το ελληνικότερον. Εκεί ήταν ένας τόπος πόνου και δυστυχίας. Γύρω από τη δεξαμενή που περιεστοιχίζετο από πέντε στοές, ευρίσκετο ένα πλήθος ασθενών ανθρώπων, που περίμεναν την θεραπεία τους. Βλέπετε, η αγάπη του Θεού είχε δώσει μία μικρή παρηγορία στον πονεμένο αυτόν λαόν, την εξής: Γράφει, σημειώνει ο ευαγγελιστής Ιωάννης: «Ἄγγελος γὰρ κατὰ καιρὸν κατέβαινεν ἐν τῇ κολυμβήθρᾳ, καὶ ἐταράσσετο τὸ ὕδωρ· ὁ οὖν πρῶτος ἐμβὰς μετὰ τὴν ταραχὴν τοῦ ὕδατος ὑγιὴς ἐγίνετο ᾧ δήποτε κατείχετο νοσήματι».

      Βέβαια, η κολυμβήθρα αυτή ήταν μία εικόνα του Μεσσίου· που θα εγίνετο η πηγή πάσης ιάσεως και θεραπείας. Σ’ αυτόν λοιπόν τον τόπο έφθασε κάποτε ο Ιησούς. Και προσήγγισε κάποιον ασθενή, που εγνώριζε ο Κύριος ότι ήταν πολύ καιρό εκεί κατακείμενος. Και του λέγει: «Θέλεις ὑγιὴς γενέσθαι;». «Θέλεις να γίνεις καλά;». Τι όμως σημαίνει ο τονισμός ότι η ασθένεια αυτού του ανθρώπου ήταν γνωστή εις τον Ιησούν;

      Και ήταν, αλήθεια, 38 ολόκληρα χρόνια παράλυτος! Μη δυνάμενος εύκολα από κει να μετακινηθεί. Για να φανεί το μέγεθος του θαύματος. Αλλά και η παιδαγωγία του Θεού, όπως θα δούμε στην συνέχεια.

     Τι είναι η ασθένεια; Λέμε: «Είμαι ασθενής». Τι σημαίνει αυτό; Τι είναι η ασθένεια; Είναι το αποτέλεσμα μιας διαταραχής σχέσεων του ανθρώπου με τον Θεό. Θα το ξαναπώ: Είναι μία διαταραχή σχέσεως του ανθρώπου με τον Θεό. Κι εκείνο το οποίον διαταράσσει την σχέσιν ανθρώπου και Θεού είναι η αμαρτία. Μόνον η αμαρτία. Εξάλλου θα φανεί αυτό ευθύς μετά, όταν ο Κύριος θα πει εις αυτόν τον παράλυτον, που θα τον έκανε καλά και που θα τον συναντούσε εις τις αυλές του ναού του Σολομώντος λίγες μέρες μετά: «Κοίταξε, ἴδε, να, έγινες υγιής. Πρόσεξε μην ξαναμαρτήσεις, για να μη σου γίνει κάτι χειρότερο». Και τι είναι αυτό το χειρότερο; Το χειρότερο, αγαπητοί μου, είναι η πώρωση της ψυχής. Εάν ξανααμάρτανε. Και ακόμα τι άλλο είναι; Και η αιωνία κόλασις.

      Οπότε βλέπομε, αγαπητοί, την σχέσιν ασθενείας και αμαρτίας με πάρα πολλή σαφήνεια. Λέμε στην Παράκληση της Θεοτόκου (και ποιος δεν ξέρει αυτόν τον στίχον της Παρακλήσεως;): «Ἀπὸ τῶν πολλῶν μου ἁμαρτιῶν, ἀσθενεῖ τὸ σῶμα, ἀσθενεῖ μου καὶ ἡ ψυχή». «Από τις πολλές μου αμαρτίες, αρρωσταίνει, ασθενεί και το σώμα και η ψυχή».

      Και επικυρώνει εν προκειμένω αυτήν την αλήθειαν η Σοφία Σειράχ και λέγει- είναι στο 38ον κεφάλαιο. Μία μικρή παρενθεσούλα. Προσεγγίζομε εις αυτό το κεφάλαιον εις τα κατά Τρίτη θέματά μας και θα το δούμε αυτό εκτενέστερα. Είναι πολύ σπουδαίο. Εκεί ομιλεί περί ιατρού, ιατρικής, φαρμακοποιών, φαρμάκων και αμαρτίας που αρρωσταίνουν οι άνθρωποι. Τι λέγει λοιπόν το βιβλίο της Σοφίας Σειράχ; «Ἀπόστησον», λέει,  «πλημμέλειαν καὶ εὔθυνον χεῖρας, καὶ ἀπὸ πάσης ἁμαρτίας καθάρισον καρδίαν». «Πάρε τα χέρια σου μακριά και καθάρισέ τα από κάθε αμαρτία. Και έτσι να καθαρίσεις την καρδιά σου». Και προσθέτει, η Σοφία Σειράχ πάντοτε, επιγραμματικά μάλιστα: «Ὁ ἁμαρτάνων ἔναντι τοῦ ποιήσαντος αὐτὸν ἐμπέσοι εἰς χεῖρας ἰατροῦ». Δηλαδή «εκείνος ο οποίος αμαρτάνει απέναντι στον Δημιουργό του, θα πέσει στα χέρια του γιατρού». Κάποτε επισκεπτόμουν το στρατιωτικό μας Νοσοκομείο και πολύ επιθυμούσα να βάλω αυτήν την επιγραφή. Τελικά δεν τοποθετήθηκε. Δηλαδή πρόσεξε, άνθρωπε, θα αρρωστήσεις εάν παραβαίνεις τις εντολές του Θεού. Εάν, φερειπείν, πίνεις παραπάνω κρασί απ΄ό,τι πρέπει, δεν θα αρρωστήσεις; Εάν τρως παραπάνω από εκείνο που πρέπει, δεν θα αρρωστήσεις; Εάν ξενυχτάς και ασωτεύεις, δεν θα αρρωστήσεις; Βλέπετε εδώ με σαφήνεια πώς έχει το πράγμα. Μη μου πείτε ότι υπάρχουν άνθρωποι, οι οποίοι δεν μετέρχονται αυτόν τον άτακτον τρόπον ζωής. Θα το δούμε ευθύς παρακάτω.

     Ωστόσο, σε ένα ιατρικό συνέδριο που έγινε στο Bossey της Ελβετίας προ κάποιων ετών, ειπώθηκε ότι η αρρώστια είναι κάτι περισσότερο από την παρουσία ενός μικροβίου. Κάτι περισσότερον. Είναι πράγματα που τα διαπιστώνει αυτά και αυτή ακόμα η Ιατρική. Ή η λεγομένη, αν έχετε περί αυτής ακούσει, η λεγομένη Ιατρική της προσωπικότητος. Κάποτε, ένας μαθητής του Γιουνγκ, ασκούσε το επάγγελμά του στη Γαλλία. Και πήγε ένας νεαρός με νευρωτισμόν άφθονον. Ε, τον ερώτησε το ιστορικό του, τον έψαξε από δω, τον έψαξε από εκεί, και μέσα στο ιστορικό αυτό, ανεκάλυψε ο γιατρός ότι αυτός είχε συνδεθεί με μία κοπέλα, δασκάλα μάλιστα, της έφαγε τα χρήματα που είχε και μετά την εγκατέλειψε.  «Άκου», λέγει, «θα αποκαταστήσεις την ζημία και θα την παντρευτείς». Αυτός θύμωσε. «Και τι σχέση έχει», λέει, «αυτό με την νευρωτικότητά μου;». Αν έχει σχέση; Πάρα πολύ μεγάλη σχέση έχει. Θύμωσε αυτός ο νεαρός και έφυγε, πιστεύοντας ότι δεν είχε καμία σχέση το ένα με το άλλο. Και όμως, και όμως, είχε! Και μάλιστα άμεση σχέση το ένα με το άλλο.

       Βέβαια, εάν αρρωστήσομε, τι πρέπει να κάνομε; Καλά, αρρωστήσαμε.Τι πρέπει να κάνομε; Άνθρωποι είμεθα, δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην έχει αρρωστήσει ή λίγο ή πολύ. Πρώτα πρώτα θα φροντίσομε, αγαπητοί μου, να συμφιλιωθούμε με τον Θεό. Θα συμφιλιωθούμε με το μυστήριον της Ιεράς Εξομολογήσεως. Και κατόπιν, θα επισκεφτούμε τον ιατρόν.

     Συμβουλεύει πάλι η Σοφία Σειράχ και λέει: «Τέκνον(:Παιδί), ἐν ἀῤῥωστήματί σου μὴ παράβλεπε(δηλαδή: όταν αρρωστήσεις, μην παραβλέψεις την αρρώστια σου), ἀλλ᾿ εὖξαι Κυρίῳ, καὶ αὐτὸς ἰάσεταί σε». «Κάνε προσευχή εις τον Κύριον κι Εκείνος θα σε θεραπεύσει».

       Ο ιατρός, λοιπόν, ποιος είναι; Είναι από προσώπου Κυρίου. Επειδή κι Αυτός ο Κύριος Ιησούς εθεράπευε. Βέβαια ο κύριος σκοπός Του δεν ήτο να θεραπεύει. Ο κύριος σκοπός Του ήταν να αποκαλύψει τον Άγιον Τριαδικόν Θεόν και με την ανθρωπίνη φύση που πήρε, να είναι ο Θεός πια εις τους αιώνας των αιώνων μαζί με τους ανθρώπους. Εκείνοι οι οποίοι θα εσώζοντο βέβαια.

      Το θέμα της θεραπείας των ασθενειών, αγαπητοί μου, ήταν δεύτερο, αν το θέλετε. Δεύτερο. Εντούτοις ο Κύριος δεν παρέλειψε να θεραπεύει τους ασθενείς. Μάλιστα τι μας λέγει ο Απόστολος Πέτρος, ότι δεν έκανε τίποτε άλλο ο Κύριος όσο ήταν επάνω στη γη, παρά να θεραπεύει τους αρρώστους. Αλλά εάν ήταν αυτός ο κύριος σκοπός, τότε ο Χριστιανισμός- προσέξτε αυτό το σημείο- περιορίζεται όσο ο Χριστός ήταν επάνω εις την Γην. Δεν θα υπήρχαν εφεξής άρρωστοι; Και συνεπώς δεν θα είχε αξία ο Χριστιανισμός; Είδατε λοιπόν σαφώς ότι το να θεραπεύονται οι άρρωστοι από τον Κύριον ή γενικότερα από την Εκκλησία, αν θέλετε, δια των χειρών των Αποστόλων και των διαδόχων των Αποστόλων κ.τ.λ. θα ήτο κάτι πάρα πολύ περιορισμένον. Εκεί περιορίζεται ο Χριστιανισμός; Ο  Θεός να φυλάξει. Μη στενεύομε, εθελοτυφλούντες τα όρια και την σημασία του Χριστιανισμού.

     Λοιπόν· ωστόσο ο ιατρός είναι από προσώπου Κυρίου. Και πρέπει να έχει αυτήν την συνείδησιν ο ιατρός. Ότι είναι από προσώπου Κυρίου. Όποιος εμφανιστεί σε εμένα, φοιτητής της Ιατρικής ή ιατρός, νεόκοπος ιατρός, καινούριος, φρέσκος, του συνιστώ πάντοτε και του λέγω: «Πρόσεξε, απ’ το σπίτι σου όταν θα φεύγεις, θα κάνεις την πρωινή σου προσευχή και θα παρακαλέσεις τον Θεόν να σε φωτίζει να κάνεις μία καλή διάγνωση». Είναι γνωστό ότι η καλή διάγνωσις, η ακριβής διάγνωση είναι η μισή θεραπεία. Και ποιος δεν το ξέρει αυτό; Αλλιώτικα ο άρρωστος ταλαιπωρείται από ιατρού εις ιατρόν, γιατί ακριβώς δεν έχει γίνει αυτή η διάγνωσις. «Κι όταν έρθεις σε επαφή με τον ασθενή σου, πάλι θα κάνεις από μέσα σου μία προσευχούλα, μία νοερά προσευχή, να σε φωτίσει και να σε βοηθήσει. Γιατί μην ξεχνάς ότι είσαι από προσώπου Χριστού». Ναι. Και πρέπει να θεραπεύσεις.

      Θα ήτανε κάτι πολύ άσχημο, ο Χριστός να βρισκότανε μπροστά σε έναν άρρωστο και να μην τον θεράπευε. Μη νομίσετε, αυτό συνέβη εις τους εννέα μαθητάς. Όταν ο Κύριος ήταν επάνω εις το όρος Θαβώρ, οι εννέα ήταν κάτω στην πεδιάδα. Και τότε ένας πατέρας έφερε εκεί το παιδί του, το οποίο ήταν δαιμονισμένο σε μεγάλο βαθμό και έφερε αυτός ο πατέρας, ο ταλαίπωρος πατέρας, το παιδί του στους μαθητάς και αυτοί δεν μπόρεσαν να το θεραπεύσουν το παιδί. Παρότι επήραν αυτήν την άδειαν να θεραπεύουν. Και την εντολή μάλιστα. Αλλά κάπου απίστησαν. Κάτι έπαθαν οι μαθηταί. Θα ρωτήσουν αργότερα, όταν θα κατεβεί ο Κύριος και θα θεραπεύσει αυτό το παιδί, θα Τον ερωτήσουν: «Γιατί εμείς δεν μπορέσαμε;».

      Εν τω μεταξύ δε οι άλλοι οι γύρω, κάτι Φαρισαίοι, κάτι Γραμματείς, οι οποίοι δεν άφηναν ρούπι από κοντά τους τον Ιησούν Χριστόν, άρχισαν να καγχάζουν, να γελούν και να κοροϊδεύουν τους μαθητάς. Έτσι λοιπόν, δεν θα ήτανε μία κοροϊδία, να μην μπορεί η Εκκλησία, οι ιερείς, να θεραπεύσουν; Ξαναλέγω: Δεν είναι αυτό το κύριο στοιχείο του Χριστιανισμού. Και ύστερα, ποιος σας είπε ότι κατά κάποιον τρόπο δεν θα ήθελε ο Θεός να παραμένει μία αρρώστια; Θα δούμε και θα το σχολιάσομε αυτό λίγο πιο κάτω, ότι ο Ιησούς εγνώριζε ότι εκεί αυτός ο παράλυτος είναι 38 χρόνια εκεί. Πήγε και τον ρώτησε προηγουμένως άλλη φορά; Όχι. Όταν πήγε εκεί εις την κολυμβήθρα της Βηθεσδά, επήγε κατευθείαν εις αυτόν. Τι θα πει εγνώριζε; Εγνώριζε· που σημαίνει άφησε ο Κύριος, ο άνθρωπος αυτός, να ωριμάσει εις την αρρώστιά του. Γιατί; Γιατί απλούστατα μία αρρώστια έχει πολλάκις και κυρίως παιδαγωγικόν χαρακτήρα. Αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό. Αν λοιπόν ο Θεός δεν θέλει έναν άνθρωπο να τον θεραπεύσει, αν ο Θεός δεν θέλει να θεραπεύσει εμένα, πού το ξέρω εγώ; Κι αν έτσι με τον τρόπον αυτόν δεν με παιδαγωγεί;

     Ωστόσο συνεχίζομε τι λέει η Σοφία Σειράχ για τον ιατρόν. Λέει: Μάλιστα είναι ο πρώτος στίχος του 38ου κεφαλαίου. Λέει: «Τίμα ἰατρὸν(:Να τιμάς τον ιατρόν) πρὸς τὰς χρείας αὐτοῦ τιμαῖς αὐτοῦ, καὶ γὰρ αὐτὸν ἔκτισε Κύριος. Παρὰ τοῦ Ὑψίστου ἐστὶν ἴασις». Δηλαδή, να τιμάς τον γιατρό. Ο Θεός έκανε τον γιατρό για τις ανάγκες σου. Βλέπετε; Προεβλέπετο ότι θα πέσει ο Αδάμ. Και θα εισρεύσουν οι αρρώστιες και τα δεινά.

     Και δια μεν τον άνθρωπο του έδωσε την δυνατότητα να αναπτύξει κάπως τον πολιτισμόν. Όχι σε υπερθετικόν βαθμόν όμως. Γιατί μετά ο πολιτισμός είναι ένας κίνδυνος εις τα χέρια του ανθρώπου. Το ξαναλέγω, κίνδυνος. Σαν να βάλεις στα χέρια ενός μικρού παιδιού σπίρτα και να του πεις: «Ε, κάνε τα ό,τι θέλεις». Θα σου βάλει φωτιά στο σπίτι. Έτσι λοιπόν εδώ ο πολιτισμός απαλύνει, γλυκαίνει κάπως την τραχιά ζωή του ανθρώπου. Να κάνει κατοικία, να κάνει ένδυμα, τέλος πάντων, πολιτισμόν.

        Αλλά έδωσε όμως και την Ιατρικήν Επιστήμην. Έδωσε και τα φάρμακα. Για να μπορεί ο άνθρωπος να βρίσκει μία, εκεί, ανακούφιση. Λοιπόν, τι; Για τις ανάγκες σου, λέει, ο Κύριος έκτισε τον ιατρόν.

     Αλλά, θα πας στον γιατρό. Προσέξτε όμως. Έλεγε ο Παράκελσος: «Ο ιατρός νοσηλεύει, ο Θεός θεραπεύει». Πόσο χαίρομαι όταν έρχονται άνθρωποι και μου λένε: «Πήγα στον γιατρό και μας είπε: ‘’Τώρα δεν μπορούμε εμείς τίποτα παρακάτω να κάνομε. Ο Θεός έχει τον λόγον’’». Το χαίρομαι αυτό. Όταν οι γιατροί μας ομολογούν ότι τα όριά τους είναι περιορισμένα. Και ότι από κει και πέρα είναι θέμα Θεού. Αλλά ακριβέστερα είναι αυτό. Ο γιατρός νοσηλεύει. Θα σε κοιτάξει, να, ετούτα θα εκείνο. Αλλά τελικά την θεραπεία θα την πάρεις από τον Θεό.

      Και θα συμπληρώσει μάλιστα ο Σοφός Σειράχ: «Καὶ ἰατρῷ δὸς τόπον -δηλαδή παραχώρησέ του την δυνατότητα να σε θεραπεύσει-, καὶ γὰρ αὐτὸν ἔκτισε Κύριος, καὶ μὴ ἀποστήτω σου, καὶ γὰρ αὐτοῦ χρεία». Δηλαδή, μην τον διώξεις τον γιατρό. Τον έχεις ανάγκη. Τον έχεις ανάγκη πραγματικά. Και μάλιστα ένα άλλο χωρίο λέει: «Υπάρχει ευόδωσις εις τον ιατρόν, να ανακαλύψει κάποια στιγμή την αρρώστιά σου και να σε βοηθήσει».

     Αποτεινόμενος ο Κύριος στον παράλυτο τον ερωτά: «Θέλεις ὑγιὴς γενέσθαι;». Θέλεις να γίνεις καλά; Περίεργη, αγαπητοί μου, αλήθεια, περίεργη ερώτησις. Να πάω στον γιατρό και να με ρωτήσει ο γιατρός αν θέλω να γίνω καλά. Θα ΄λεγε κανείς, περιττεύει αυτή η ερώτησις. Μα γι΄αυτό, γιατρέ μου, ήρθα. Για να με κάνεις καλά. Και με ρωτάς εάν θέλω να γίνω καλά; Εντούτοις, όταν ο Κύριος είπε «Θέλεις να γίνεις καλά; Και υγιής;», αυτό Του το ερώτημα είχε ένα βάθος. Αποτείνεται ο Κύριος στην προαίρεση του ανθρώπου. Και υπονοεί την ολοκληρίαν της υγείας. Θα το ξαναπώ: την ολοκληρίαν της υγείας. Δηλαδή να γίνεις ο όλος άνθρωπος καλά. Διότι, πιστεύω δεν θα διαφωνήσετε μαζί μου, ότι πολλοί θα ήθελαν να γίνουν υγιείς, φερειπείν …να περάσει το στομάχι τους, να μην έχουν έλκος, να περάσει το στομάχι τους, αλλά μόνον σωματικά. Και όχι ψυχικά ή και πνευματικά. Δηλαδή να μην υπάρχει αυτή η θεραπεία, να δώσει την ολοκληρίαν εις τον άνθρωπον. Όπως το είδαμε εδώ πέρα και το είπαμε, ότι ποια είναι η ασθένεια έναντι του Θεού; Διασάλευσις της τάξεως. Μπαίνει η αμαρτία. Γιατί θέλεις μόνον, αδελφέ μου, να γίνει το στομάχι σου καλά; Για να γίνεις πάλι γαστρίμαργος; Γιατί δεν ζητάς επί παραδείγματι να είσαι ο τακτικός στην τροφή σου; Πρέπει να φάμε για να ζήσουμε, αναμφισβήτητα. Αλλά ο τακτικός όμως εις την ζωήν σου και στο φαγητό σου.Έτσι, βλέπετε, δεν ζητάμε την ολοκληρία της θεραπείας. Δηλαδή την θεραπεία και της ψυχής μας από τα πάθη μας. Αλλά ζητάμε μόνο να γίνομε καλά σωματικά, για να ξαναρίψομε αυτό το ταλαίπωρο σώμα μας εις την εκδαπάνησή του στην αμαρτία. Στην πορνεία, στη μέθη, στα ναρκωτικά και δεν ξέρω τι άλλο...

     Θέλει ακόμα να του πει, όταν τον ερωτά ο Κύριος, ότι δεν είναι μόνο το νερό της κολυμβήθρας, στο οποίο περιμένεις να μπεις μέσα και λες ότι «ἄνθρωπον οὐκ ἔχω». Άλλο μεγάλο εκείνο το θέμα. «Ἄνθρωπον οὐκ ἔχω»… Μάλιστα ο ιερός Χρυσόστομος λέει ένα χαριτωμένο: «Εγώ για σένα έγινα άνθρωπος. Και λες ότι δεν έχεις άνθρωπον;». Ώστε όταν ταράσσεται το νερό να με ρίχνει μέσα στην κολυμβήθρα κτλ.

     Αγαπητοί μου, μην πιστεύει κανείς ότι ήταν μόνον το νερό. Αλλά ήτανε και ο Ιησούς Χριστός. Δεν είναι λοιπόν μόνον η Ιατρική, αλλά είναι κι ο Θεός. Πρώτα λοιπόν ο Θεός, μετά είναι η Ιατρική. Προσέξτε, δεν θα υποτιμήσομε την Ιατρική. Αλλά πρώτα ο Θεός και μετά η Ιατρική. Γιατί κάνουν το λάθος και λένε: «Ε, θα κάνω προσευχή και δεν θα πάρω στον γιατρό». Λάθος! Αν ο Θεός έδωσε την Ιατρική σημαίνει ότι πρέπει να πας και στον γιατρό. Μόνο, θα ιεραρχήσεις τα πράγματα. Πρώτα ο Θεός και μετά η Ιατρική. Όπως μας συμβουλεύει και το βιβλίο της Σοφίας Σειράχ, όπως σας είπα προηγουμένως.

    Παρατηρούμε ένα σημαντικό σημείον. Αυτό το οποίο ήδη σας ανέφερα. Σημειώνει ο ιερός Ευαγγελιστής ότι «γνοὺς ὁ Ἰησοῦς ὅτι πολὺν χρόνον ἔχει». Εγνώριζε ο Ιησούς ότι έχει πολύν καρό εκεί εις τις πέντε στοές παρά την λίμνην, δηλαδή την δεξαμενή. Αυτό σημαίνει ότι η ασθένεια του παραλύτου, δεν είχε διαφύγει της γνώσεως και προσοχής του Θεού. Δεν είχε διαφύγει. Τότε η ασθένεια του ανθρώπου θα είχε παιδαγωγικό χαρακτήρα. Είμαι άρρωστος για να παιδαγωγηθώ. Ζούσε ο νέος αυτός… ήταν 38 χρόνια παράλυτος. Πρέπει  να τον λογαριάσομε καμιά εξηνταριά χρονώ άνθρωπο. Έζησε έκφυλη ζωή, άσωτη ζωή, μέχρι παραλυσίας.

    Έτσι, βλέπομε, έχει παιδαγωγικό χαρακτήρα η αρρώστια. Κάτσε εκεί, να ΄ρθει το μυαλό, να καταλάβεις. Αυτό θα πει παιδαγωγικό χαρακτήρα. Πάλι για τον άνθρωπο, για τη σωτηρία του. Ιδιαιτέρως αυτό πρέπει να το προσέξομε. Πολύ πρέπει να το προσέξομε. Λέγει ο Θεός, στο Δευτερονόμιο: «Πατάξω κἀγὼ ἰάσομαι». «Εγώ θα χτυπήσω, Εγώ θα θεραπεύσω».

    Πρέπει σε μία ασθένειά μας να αναζητούμε μήπως κάπου προσκρούομε στο θέλημα του Θεού. Βέβαια κάθε ασθένεια δεν είναι αποτέλεσμα της παραβάσεως των εντολών του Θεού. Αυτό είναι γνωστό. Και μάρτυς η Γραφή, αν το θέλετε. Ο Ιώβ περιέπεσε σε εκείνη την άφατη περιπέτεια, χωρίς να είναι εκείνος που πλήρωνε τις αμαρτίες του. Διότι δεν μπορούσε να δει το παρασκήνιο· που πήγε ο διάβολος και ζήτησε κ.τ.λ. κ.τ.λ. την ιστορία την ξέρετε, για να μην αργώ περισσότερο. Έτσι σήμερα εμείς πολλά πράγματα γνωρίζομε. Όπως και την ιστορία του Ιώβ τη γνωρίζομε. Ο Ιώβ όμως δεν εγνώριζε γιατί έγινε λεπρός, έχασε τα παιδιά του, άφατη δυστυχία, άφατη δυστυχία! Και σήμερα είναι το υπόδειγμα της υπομονής. Και μάλιστα, αν το θέλετε, είναι και τύπος του Ιησού Χριστού.

      Όμως το ίδιο συνέβη και με τον Τωβίτ. Δεν θα εξιστορήσω περισσότερα. Ή εκείνος ο εκ γενετής τυφλός. Ρωτούν οι μαθηταί: «Κύριε, ποιος αμάρτησε;(Γιατί έτσι λέγαν οι Εβραίοι. Ότι μπορούσε να είχε αμαρτήσει οπωσδήποτε κάποιος). Οι γονείς του ή αυτός; Μα αφού γεννήθηκε τυφλός; Πότε θα προλάβαινε να αμαρτήσει;». Και ο Κύριος είπε: «Ούτε αυτός αμάρτησε, ούτε οι γονείς του, αλλά αυτό ήτο για την δόξα του Θεού». Μπορούσε να υπηρετήσει, λοιπόν, την δόξα του Θεού. Όπως και υπηρέτησε. Και ο άνθρωπος αυτός ηκολούθησε τον Χριστόν, έγινε Χριστιανός. Ορίστε. Όριστε. Πάντως το θέμα είναι ότι έχομε πάρα πολλές περιπτώσεις, οι οποίες δεν είναι αποτέλεσμα αμαρτιών. Ο Θεός ξέρει. Πάντως με όλες αυτές τις περιπτώσεις ένα κέρδος έχομε: την παιδαγωγία του λαού.

       Αγαπητοί, στην ιστορία του Ισραήλ πάντοτε ακολουθείται τούτο το σχήμα: Αποστασία-τιμωρία- μετάνοια- σωτηρία. Και αυτό το σχήμα δεν είναι μόνον για έναν λαό. Είναι και για κάθε πρόσωπο. Και για κάθε πρόσωπο, σας το ξαναλέγω. Ο Θεός παιδαγωγεί για να μας σώσει. Πώς θα σας φαινόταν όταν ο Θεός αφήνει τον λαό Του να μείνει στην έρημο 40 ολόκληρα χρόνια! Ήταν υπόθεσις ολίγων ημερών. Περνώντας από εκεί που σήμερα είναι το Σουέζ, να περάσει ο λαός και να πάει στη γη Χαναάν. Γιατί άφησε ο Θεός τον λαό Του 40 χρόνια; Για να τον παιδαγωγήσει. Η έρημος ήταν αχμηρά. Η έρημος ήταν περιπέτεια. Κι όμως αφήνει εκεί 40 χρόνια τον λαό Του, για να παιδαγωγηθεί.

     Μην λησμονούμε εκείνον τον γραφικόν λόγον, που λέει στην προς Εβραίους ο Απόστολος Παύλος: «Ὁ Θεός ὑμῖν ὡς υἱοῖς διαλέγεται· υἱέ μου, μὴ ὀλιγώρει παιδείας Κυρίου(δηλαδή: μην αποφεύγεις την παιδαγωγία του Κυρίου), μηδὲ ἐκλύου ὑπ᾿ αὐτοῦ ἐλεγχόμενος(:ούτε να αποκάμνεις και να αγανακτείς όταν ελέγχεσαι από τον Κύριον). Ὅν γὰρ ἀγαπᾷ Κύριος παιδεύει». Δηλαδή: «Παιδαγωγεί εκείνον που αγαπά ο Κύριος, τον παιδαγωγεί». «Μαστιγοῖ δὲ πάντα υἱὸν ὃν παραδέχεται – Δεν θα πάω να δείρω το παιδί του γείτονα, όταν…, όταν… Θα δείρω το δικό μου το παιδί. Γιατί εγώ παραδέχομαι ποιο είναι το παιδί μου-«Μαστιγοῖ δὲ πάντα υἱὸν ὃν παραδέχεται· ἐπὶ τὸ συμφέρον». Κι αυτό πάντα για κάποιο συμφέρον. Ποιο είναι αυτό το συμφέρον; Ακούσατέ το: «Εἰς τὸ μεταλαβεῖν τῆς ἁγιότητος αὐτοῦ». Για να γίνομε μέτοχοι της αγιότητος του Θεού. Αμήν.


834η ομιλία στην κατηγορία
« Ὁμιλίαι Κυριακῶν ».

Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.

Μεταφορά της απομαγνητοφωνημένης ομιλίας σε ηλεκτρονικό κείμενο και επιμέλεια: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

► Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Ὁμιλίαι Κυριακῶν " εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/diafora-uemata/omiliai-kyriakvn
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40r0WAxMpRb0tx6ts1zsQWMh

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς
«Ὁμιλίαι Κυριακῶν».🔻
https://drive.google.com/file/d/1EiDp29JkRk7OQUNh2N_NVeJL2TTZ-FsY/view?usp=drivesdk

🎥 Βιντεοσκοπημένες ομιλίες της σειράς
«Ὁμιλίαι Κυριακῶν».🔻
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40ru7w20Jp2hDAJjA7k7mq_z

🔸📜 Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες της σειράς
«Ὁμιλίαι Κυριακῶν».🔻
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%94%B9%E1%BD%89%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%AF%CE%B1%CE%B9%20%CE%9A%CF%85%CF%81%CE%B9%CE%B1%CE%BA%E1%BF%B6%CE%BD.?m=1

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

01 Μαΐου 2023

Τα ειδωλολατρικά έθιμα του πρωτομαγιάτικου στεφανιού και της φωτιάς του Κλήδονα.

†.Στο Νότιο Βασίλειο βασιλεύς ήτο ο Άχαζ και ανέλαβε την βασιλείαν εις ηλικίαν 20 ετών. Και εβασίλευσε 16 όλα χρόνια. Αυτός όμως «οὐκ ἐποίησε τὸ εὐθὲς ἐν ὀφθαλμοῖς Κυρίου Θεοῦ αὐτοῦ πιστῶς, ὡς Δαυὶδ ὁ πατὴρ αὐτοῦ». Δηλαδή στάθηκε, μάλιστα σε σύγκριση με όλους προηγουμένους του, ο χειρότερος βασιλιάς της Ιουδαίας. Ο σκληρότερος, ο φοβερότερος, και ο πιο ειδωλολάτρης.

     Ακούσατε λοιπόν λίγα λόγια γι’ αυτόν: «Καὶ ἐπορεύθη, ἐν ὁδῷ βασιλέων ᾿Ισραήλ, καί γε τὸν υἱὸν αὐτοῦ διῆγεν ἐν πυρὶ κατὰ τὰ βδελύγματα τῶν ἐθνῶν, ὧν ἐξῇρε Κύριος ἀπὸ προσώπου τῶν υἱῶν ᾿Ισραήλ». Τι έκανε, λέγει; Ακούστε τι έκανε: «Τὸν υἱὸν αὐτοῦ διῆγεν ἐν πυρὶ»! Εδώ υπάρχουνε δύο ερμηνείες. Και οι δυο ευσταθούν. Βεβαίως στον Ιερεμία συναντούμε το εξής -στο έβδομο κεφάλαιο, στίχος 31 και στο 19 κεφάλαιο, στίχος 5- συναντούμε το εξής, ότι αφού εισήχθη η λατρεία του Βάαλ, οι Εβραίοι εθυσίαζαν τα παιδιά τους στον Βάαλ. Ήτο φοβερή η λατρεία του Βάαλ. Φοβερή! Διότι επύρωναν το άγαλμά του, που ήταν μεταλλικό και στην αγκαλιά του έριπταν ζωντανά τα παιδιά τους! Και τα εθυσίαζαν, τα έκαιγαν τα παιδιά τους για να προσφέρουν θυσία εις τον θεόν, για να πάνε καλά οι δουλειές τους παρακάτω κλπ. κλπ. Και μάλιστα, συνήθως τα πρωτότοκα παιδιά τους και τα πιο καλύτερα παιδιά τους θυσίαζαν. Φοβερό πράγμα, φοβερό!

       Υπήρχε όμως και μια άλλη περίπτωσις. Εδώ δεν μπορούμε να ξέρουμε εκείνο το «διῆγεν ἐν πυρί», τι ακριβώς συνέβη με τον Άχαζ· ότι περνούσε -το ρήμα διάγω θα πει περνάω- περνούσε το παιδί του στη φωτιά. Γι’ αυτό ομοίως ομιλεί η Αγία Γραφή και μάλιστα μετά βδελυγμίας. Τι είναι; Άναβαν φωτιές, κατά τα ειδωλολατρικά έθιμα και περνούσαν τα παιδιά τους πάνω από τις φωτιές, ώστε με τον τρόπον αυτόν τα παιδιά να είναι σιδερένια, γερά, να μην έχουν αρρώστιες … κι άλλα πολλά.

      Θα μου πείτε: «Μα αυτό το κάνουμε κι εμείς!». Μάλιστα αγαπητοί μου, το κάνουμε και εμείς! Το ξέρετε αυτό ότι το κάνουμε και εμείς; Εγώ το ‘χω δει πολλές φορές. Πολλές φορές το ‘χω δει, για να μην πω ότι το ‘χω και υποστεί ίσως, σαν μικρός … ναι, ναι! Πώς το έχω υποστεί; Μέσα σ’ έναν κόσμο που κάνει πολλά, τα παιδιά πώς μπερδεύονται … -γίνονται θύματα αυτών των καταστάσεων. Ιδού πώς. Όπως ξέρετε την Πρωτομαγιά κάνουμε τον «Μάη». Ειδωλολατρικό έθιμο αυτό ε; Οι Χριστιανοί δεν κάνουνε «Μάηδες» έξω απ’ την πόρτα τους, ούτε βάζουνε πέταλα, ούτε σκόρδα, ούτε κρομμύδες. Οι Χριστιανοί δεν κάνουν τίποτε απ’ αυτά τα πράγματα. Ούτε δίχτυα ψαράδικα, ούτε καλάμι, τίποτα απ’ όλα αυτά, δεν βάζουν τίποτε απ’ όλα αυτά. Τ’ ακούτε, σας παρακαλώ; Αυτά κάναν οι Εβραίοι, αυτά τα βδελύγματα και ο Θεός τους σιχάθηκε και τους οδήγησε εκεί που τους οδήγησε- γιατί θα οδηγήσει και εμάς με τη σειρά μας, εκεί που θα μας οδηγήσει. Και το βλέπει κανείς πού πηγαίνει ο λαός μας…

      Λοιπόν, οι Χριστιανοί τέτοια πράγματα δεν κάνουν. Εν τοιαύτη περιπτώσει, αυτόν τον «Μάη», δηλαδή αυτό το στεφάνι, το οποίον βάζουν στην πόρτα τους και το βάζουν ως «αποτρόπαιον του κακού», δηλαδή να φύγει το κακό, να διώξει - το στεφάνι τώρα ε! Το σκόρδο, η κρομμύδα! - να διώξει το κακό από το σπίτι, να μην μπει μέσα στο σπίτι! Κάπου εις την εορτή του Ιωάννου, τον Ιούνιο, κάπου εκεί, δεν είμαι σίγουρος ακριβώς … μου φαίνεται 24 Ιουνίου … μου φαίνεται εκείνη την ημέρα, τα στεφάνια αυτά τα βγάζουν από τις πόρτες, τα βάζουν όλα μαζί, η γειτονιά τώρα, το δίπλα σπίτι, το παραπέρα σπίτι, βάζουν τα στεφάνια όλα αυτά μαζί, βάζουν φωτιά και τα καίνε. Και πηδούν πάνω από την φωτιά. Δεν πηδούν; Δεν το ‘χετε δει αυτό να πηδούν; Πηδούν πάνω από τις φωτιές. Γιατί πηδούν; Πηδούν γι’ αυτόν τον λόγο. Βέβαια, αυτά μείνανε σαν απομεινάρια που πολλές φορές έχουμε χάσει το πραγματικό τους νόημα και την αληθινή τους διάσταση. Όμως ή το καταλαβαίνομε ή δεν το καταλαβαίνομε, κάνουμε μία ειδωλολατρική πράξη, που σαφώς λέγει ο Θεός στην Παλαιά Διαθήκη: «Δεν θα περνάς το παιδί σου, ούτε τον γιο σου, ούτε την κόρη σου, πάνω από τη φωτιά». Διότι εθεωρείτο η φωτιά σαν ένα καθαρτήριον πράγμα, που περνώντας από κει ο άνθρωπος φεύγουν κι οι αρρώστιες, φεύγουν κι όλα. Και μετά;  Και μετά παίρνουν οι νοικοκυρές εκείνη την στάχτη και την πάνε στο τζάκι τους, μέσα στο σπίτι! Όλα αυτά, αγαπητοί, - ή δεν είναι έτσι; - είναι τα βδελύγματα που τα σιχαίνεται ο Θεός.

     Όταν κάποτε από μία απειλή ότι θα ξαναπάει ο Ναβουχοδονόσωρ - δεν είναι στο βιβλίο των Βασιλειῶν - θα ξαναπάει ο Ναβουχοδονόσωρ  στα Ιεροσόλυμα να τα καταστρέψει, διότι είχε σκοτώσει κάποιος με την συμμορία του εκείνον που είχε εγκαταστήσει διοικητήν ο Ναβουχοδονόσωρ, φοβήθηκαν οι Εβραίοι και… σου λέει: «Εδώ τώρα πια ο Ναβουχοδονόσωρ θα μας πετσοκόψει». Μάζεψαν τα πράγματά τους και σηκώθηκαν κι έφυγαν κατευθυνόμενοι προς Αίγυπτον. Τους ηκολούθησε και ο προφήτης Ιερεμίας, ο ταλαίπωρος και ταλαιπωρημένος αυτός προφήτης. Ο προφήτης που σε όλη του τη ζωή κλαίει, κλαίει, κλαίει… Ο προφήτης Ιερεμίας. Τους ακολουθεί. Κάποια στιγμή -εκεί δε χάνουμε και τα ίχνη του, δεν ξέρουμε παρακάτω τι απέγινε· πιθανότατα τον εσκότωσαν οι Εβραίοι τον προφήτη Ιερεμία, αφού πέρασε πολλά. Μέχρι και σε βόθρο τον βάλανε μέσα, να τον πνίξουν! Και ποιος; Ένας ιερεύς του Ναού, κατ’ εντολήν του βασιλέως.

     Λοιπόν αγαπητοί, στον δρόμο τι αντελήφθη ο προφήτης Ιερεμίας; - Μια που θίγουμε αυτά τα βδελύγματα -: Αντελήφθη οι γυναίκες να κάνουν πίτες σε στρογγυλά ταψιά. Θα μου πείτε, τι απλούστερον το να ‘χουμε ένα σινί - πώς το λέτε - κι εκεί μέσα να κάνουμε πίτα στρογγυλή, στρογγυλό σινί. Αλλά το να κάνεις σε στρογγυλό σινί, δεν έχει καμία σημασία γιατί, τι θα πει τετράγωνο, τι θα πει τρίγωνο, τι θα πει στρογγυλό … δεν έχει καμία σημασία το σχήμα. Γι’ αυτές είχε σημασία. Ήταν προς τιμήν της Σελήνης, της θεάς Σελήνης. Δηλαδή προς τιμήν του φεγγαριού, που είναι στρογγυλό. Κι έκαναν την πίτα προς τιμήν της θεάς Σελήνης. Όταν το αντιλήφθηκε αυτό ο Ιερεμίας - που το ‘χανε πάρει οι Εβραίες από τους γύρω ειδωλολατρικούς λαούς - ανέβηκε πάνω σε μία πέτρα, σ’ ένα βράχο κι άρχισε να φωνάζει - τώρα φεύγουν ε; Φεύγουν αυτεξόριστοι για την Αίγυπτο, είναι σε κατάσταση δηλαδή πολύ άσχημη - και λέγει: «Μα επιτέλους δεν θα καταλάβετε ποτέ σας ότι εξαιτίας αυτών των βδελυγμάτων, δεν μπορούμε πουθενά να στεριώσουμε και μας κυνηγάει η οργή του Θεού;».  Και τι απήντησαν - οι γυναίκες! Όχι οι άνδρες… – τι απήντησαν, ξέρετε; Ακούστε τι απήντησαν, το φοβερό. Γιατί η γυναίκα όταν πιστεύει, πιστεύει. Όταν όμως δεν πιστεύει, είναι φοβερή! Είναι φοβερή η γυναίκα όταν είναι άπιστη. Φοβερή, σκύλα σκέτη! Όταν δεν πιστεύει στον Θεό. Και τι απαντούν στον προφήτη Ιερεμία; «Είδαμε την προκοπή μας τόσα χρόνια που πιστεύαμε εις τον Θεόν, τον δικό σου. Λοιπόν, δεν έχουμε ανάγκη από τον Θεό σου. Θα λατρεύομε τη Σελήνη». Αυτό απήντησαν οι γυναίκες.

     Εκεί, αγαπητοί μου, ιστορικά, τα ίχνη του Ιερεμίου χάνονται. Φαίνεται πως τον σκότωσαν. Αυτό ήτο το τέλος των προφητών όταν φώναζαν, φώναζαν στον λαό να απέχει από την ειδωλολατρία. Κι αυτή είναι η ιστορία πραγματικά της ειδωλολατρίας με τις επιπτώσεις της.


Απόσπασμα απο την 13η ομιλία στην κατηγορία :
«Δ΄ Βασιλειῶν»

Απομαγνητοφώνηση και επιμέλεια: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

 ►Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Δ΄ Βασιλειῶν " εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/palaia-diauhkh/d-basileivn
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40qouyLDiGIkHYxDinuiK09c

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς
«Δ΄ Βασιλειῶν».🔻
https://drive.google.com/file/d/16JUq6PT0-IlGrCJc8EHYbADpAhfA601C/view?usp=drivesdk

🔸📜 Απομαγνητοφωνημενες ομιλίες της σειράς
«Δ΄ Βασιλειῶν».🔻
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%94%B9%CE%94%27%20%CE%92%CE%B1%CF%83%CE%B9%CE%BB%CE%B5%CE%AF%CF%89%CE%BD.?m=1

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

30 Απριλίου 2023

Ταφή ἤ Καῦσις τῶν νεκρῶν;

†. Προς τιμήν όλων εκείνων των προσώπων, ανδρών και γυναικών, που συνετέλεσαν στην φροντίδα του νεκρού σώματος του Χριστού, είναι αφιερωμένη τούτη η Κυριακή, αγαπητοί μου. Και ονομάζεται Κυριακή των Μυροφόρων. Όπως της Μαρίας της Μαγδαληνής, της Μαρίας του Ιωσή, της Μαρίας του Ιακώβου και άλλων γυναικών, αλλά και ανδρών, όπως ο Ιωσήφ ο από Αριμαθαίας, και μάλιστα ευσχήμων βουλευτής και ο Νικόδημος, ένας πλούσιος άνθρωπος, που είχε εν καιρώ νυκτός επισκεφθεί τον Κύριον και τον ερώτησε πώς μπορεί να αναγεννηθεί ο άνθρωπος. Αυτοί που απεκαθήλωσαν το σώμα του Ιησού και το ενεταφίασαν.

       Μάλιστα δια τον Ιωσήφ, μας πληροφορεί ο Μάρκος ο Ευαγγελιστής ότι: «Τολμήσας εἰσῆλθε πρὸς Πιλᾶτον καὶ ᾐτήσατο τὸ σῶμα τοῦ Ἰησοῦ». Προσέξτε. Ήτο βουλευτής. Και ήτο εὐσχήμων. Ήταν σπουδαίος, σοβαρός άνθρωπος. Το να ζητήσεις δε εσύ, ο βουλευτής, το σώμα ενός καταδίκου από τον Ρωμαίον διοικητή ήταν πράγματι θέμα τόλμης. Γι'αυτό λέγει εδώ ο Μάρκος: «Τολμήσας εἰσῆλθε πρὸς Πιλᾶτον καὶ ᾐτήσατο», «και εζήτησε το σώμα του Ιησού». Και αφού εκείνος του το παρεχώρησε, λέγει στη συνέχεια: «Καὶ ἀγοράσας σινδόνα καὶ καθελὼν αὐτὸν (:αγόρασε καινούριο σεντόνι, Τον αποκαθήλωσε, τον ξεκάρφωσε από τον Σταυρόν) ἐνείλησε τῇ σινδόνι (:τον τύλιξε με το σεντόνι) καὶ κατέθηκεν αὐτὸν ἐν τῷ μνημείῳ (:τον έβαλε… προσέξτε ενάρθρως: ἐν τῷ μνημείῳ· ήταν δικό του), ὃ ἦν λελατομημένον ἐκ πέτρας, καὶ προσεκύλισε λίθον ἐπὶ τὴν θύραν τοῦ μνημείου». Ήταν οικογενειακός τάφος, στον οποίον όμως, όπως μας λέγει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης, κανείς ποτέ δεν είχε εκεί ενταφιαστεί. Ήταν καινούριος τάφος.

      Η πράξις αυτή των δύο αντρών, όπως και των Μυροφόρων γυναικών, θεωρείται πράξις τιμής και σεβασμού προς το νεκρό σώμα του Ιησού, αλλά και προς πάντα άλλον νεκρόν άνθρωπον.

     Στις μέρες μας όμως ανακινείται το θέμα και θα το έχετε ασφαλώς ακούσει, το θέμα αν πρέπει να υπάρχει η ταφή ή η καύσις των νεκρών. Θα το έχετε σίγουρα ακούσει. Δεν είναι δε η πρώτη φορά που το θέμα αυτό ανακινείται. Αλλά και αυτές τις μέρες πάλι ανακινείται. Ωστόσο η Ιστορία και το παρελθόν θα μας βοηθήσουν, με την ευκαιρία της ευαγγελικής περικοπής, να απαντήσομε.

    Η ταφή των νεκρών, δηλαδή στη γη, σκάβομε έναν λάκκο και θάπτομε το νεκρό σώμα, αυτό λέγεται ταφή, η ταφή των νεκρών είναι η πρώτη και αρχαιοτάτη πράξις της ανθρωπότητος. Σε όλα τα γεωγραφικά μήκη και πλάτη. Όλων των εποχών ευρέθησαν τάφοι με σκελετούς ανθρώπους. Δηλαδή εγίνετο ταφή. Και πολιτισμένοι και απολίτιστοι λαοί εχρησιμοποίουν την ταφήν. Όπως οι Σκύθοι - ήτανε άγριοι άνθρωποι, βορείως της Ελλάδος-  οι Σκύθοι, οι αρχαίοι Σλάβοι, οι Ινδοί, οι Πέρσαι, οι Έλληνες, οι Ασσύριοι, οι Αιγύπτιοι και βέβαια οι Ιουδαίοι. Όλοι αυτοί χρησιμοποιούσαν την ταφήν. Εξάλλου έχομε την μαρτυρία των ταφικών μνημείων. Εκ των οποίων τα σπουδαιότερα είναι τα ταφικά μνημεία της Αιγύπτου, οι γνωστές μας πυραμίδες. Κάτω από την κάθε πυραμίδα υπήρχε ένας τάφος. Εννοείται βασιλικός.

     Και θεωρείτο πολύ μεγάλη προσβολή του νεκρού αν έμενε άταφος. Ας θυμηθούμε εδώ στην πατρίδα μας την Ελλάδα, ας θυμηθούμε την πράξη της Αντιγόνης, όπως ο Σοφοκλής μας διασώζει την υπόθεση σε ένα θεατρικό του έργο, παρά την απαγόρευση να μην ταφεί ένας αδελφός της που θεωρήθηκε ότι ήτο ο επαναστάτης κατά του θείου, του Κρέοντος δηλαδή, εκείνη πήγε να θάψει τον αδελφό της. Και όταν συνελήφθη είπε ότι πρέπει κανείς μάλλον να προσέχει στους θείους νόμους παρά εις τους ανθρωπίνους. Και είχε διαταχθεί από τον Κρέοντα να μην ταφεί ο αδελφός της Αντιγόνης μόνο και μόνο για να προσβληθεί. Σας είπα, εθεωρείτο μεγάλη προσβολή το να μείνει ένα σώμα άταφο.

     Ακόμη θυμηθείτε μια ναυμαχία που είχαν κάνει οι Αθηναίοι και δεν περισυνέλεξαν οι αξιωματικοί τους ανθρώπους που επνίγηκαν στην θάλασσα, δέκα στρατηγοί, και κατεδικάσθησαν εις θάνατον δια την ασέβειαν που έδειξαν, το να μην περισυλλεγούν οι ναυαγοί. Πάντως το θέμα είναι ότι άταφος έμενε μόνον εκείνος που είχε πράξει αντικοινωνικές πράξεις. Ακριβώς δια να διαπομπευθεί, για τιμωρία του. Μάλιστα βρίσκομε την περίπτωση στο Λευιτικό, στο 20ό κεφάλαιο, 14ος στίχος, εάν κάποιος άνθρωπος έκανε μία πολύ σοβαρή σαρκική αμαρτία, δηλαδή συγκεκριμένα εάν είχε, συνήρχετο και με την γυναίκα του και με την μητέρα της γυναίκας του, την πεθερά του, η ποινή ήταν να καεί. Καύσις. Μάλιστα με μία διάκριση. Όχι να φονευθεί και να καεί. Να καεί ζωντανός. Πάντως καύσις.

     Στην Ελλάδα ήταν γνωστή μόνον η ταφή. Δηλαδή έθαπτον τους νεκρούς. Αργότερα όμως, μετά από την κάθοδο των Δωριέων εδώ στον ελλαδικό μας χώρο, κάπου στα 1100 π.Χ. όταν τελείωνε πια η Μυκηναϊκή εποχή, τότε αυτοί, οι Δωριείς, χρησιμοποιούν και την ταφήν και την καύσιν. Έκτοτε εδώ στην Ελλάδα έχομε και τους δύο αυτούς τρόπους· και της ταφής και της καύσεως. Η καύσις δε είναι γνωστή εις τον Όμηρο που έζησε τον 8ον αιώνα προ Χριστού.

    Στον χριστιανικόν όμως κόσμον ουδέποτε έγινε διανοητή η καύσις των νεκρών. Ουδέποτε.Όπως και εις τους Εβραίους, απ΄ όπου και παρελάβαμεν την συνήθειαν αυτήν. Γι'αυτό ο Ιησούς δεν καίγεται, αλλά θάπτεται. Μάλιστα όταν η Μαρία η αδελφή του Λαζάρου, ευγνωμονούσα δια την ανάστασιν του αδελφού της του Λαζάρου, αγόρασε μεγάλη ποσότητα μύρου και ήλθε και άλειψε τα πόδια του Ιησού Χριστού.  Κάπου εκεί ο Ιούδας διεμαρτυρήθη, την ιστορία την ξέρετε, γιατί τόση δηλαδή σπατάλη. Και ο Ιησούς είπε εις τον Ιούδα, τον Ισκαριώτην: «Ἄφες αὐτήν(:Άφησέ την, άστην να κάνει αυτό που κάνει), εἰς τὴν ἡμέραν τοῦ ἐνταφιασμοῦ μου τετήρηκεν αὐτό». Το εφύλαξε για την ημέρα του ενταφιασμού μου. Όταν δηλαδή θα με θάψουν. Και τότε που εσυνηθίζετο να χρησιμοποιούν αυτά τα μύρα, όπως χρησιμοποίησε και ο Ιωσήφ και ο Νικόδημος, αλλά δεν θα προλάβαινε όμως η Μαρία ή οι άλλες γυναίκες, δεν θα προλάβαιναν να αλείψουν το σώμα του Ιησού, διότι όταν πήγαν, επειδή το Σάββατο, λέγει, ησύχασαν, δηλαδή ήταν αργία και δεν μπορούσαν να πάνε, πήγαν πολύ πρωί την τρίτη ημέρα. Ο Χριστός είχε αναστηθεί. Έτσι η πράξη της Μαρίας, της αδελφής του Λαζάρου, έγινε εκ των προτέρων, α priori.  Γι΄αυτό ο Κύριος είπε ότι: «Άφησέ την, το φυλάττει το μύρον αυτό για την ημέρα του ενταφιασμού μου. Αλλά το χρησιμοποιεί τώρα, πριν ακόμη εγώ πεθάνω επί του Σταυρού». Είδατε; «Την ημέρα του ενταφιασμού μου». Δηλαδή ταφή.

     Βέβαια, αν υποτεθεί, εδώ θέλω να το προσέξετε και να το θυμόσαστε, σας είπα είναι ένα θέμα που ανακινείται πάλι, αν υποτεθεί ότι έχομε καύση νεκρών, ας πούμε ότι θα καθιερωθεί, δεν σημαίνει αυτό ότι γίνεται κώλυμα, δηλαδή εμπόδιο στην ανάσταση των σωμάτων. Όχι. Όποιος κι αν είναι ο τρόπος τύχης ενός νεκρού σώματος, είτε καεί είτε θαφτεί, αυτό θα αναστηθεί. Δεν είναι εμποδιστικό λοιπόν της μελλούσης κοινής αναστάσεως των πάντων. Αυτήν την αλήθειαν την βρίσκομε στην Αποκάλυψη, είναι στο 20ό κεφάλαιο, 13ος στίχος, που λέγει εκεί ο Ευαγγελιστής Ιωάννης: «Καὶ ἔδωκεν ἡ θάλασσα τοὺς νεκροὺς τοὺς ἐν αὐτῇ(:έδωσε η θάλασσα τους νεκρούς της. Δηλαδή όσοι πνίγηκαν εις την θάλασσαν, τους έφαγαν βεβαίως τα ψάρια. Αυτοί δεν ετάφησαν), καὶ ὁ θάνατος καὶ ὁ ᾅδης ἔδωκαν τοὺς νεκροὺς τοὺς ἐν αὐτοῖς». Έχομε λοιπόν μία διαφοροποίηση. Αυτοί που θάφτηκαν κι αυτοί που δεν θάφτηκαν. Είδατε; Και βάζει την θάλασσα. Μπορούσε να βάλει το πυρ, ότι μπορούσαν να καούν οι άνθρωποι. «Όλοι», λέει, «αυτοί», «ἐκρίθησαν ἕκαστος κατὰ τὰ ἔργα αὐτῶν». Δηλαδή αναστήθηκαν και κρίθηκαν σύμφωνα με τα έργα τους. Δεν έχει λοιπόν σημασία ποιος θα είναι ο τρόπος ταφής, διότι η ανάστασις δεν εμποδίζεται από τίποτε. Η μη καύσις, δηλαδή η ταφή απλώς εκφράζει σαν σύμβολο την ανάσταση των νεκρών, σαν σύμβολο. Χωρίς να καθορίζει βεβαίως και την ανάσταση. Δεν την καθορίζει. Είναι ένα σύμβολον και μόνο ένα σύμβολον η ταφή. Ότι θα αναστηθεί ο άνθρωπος.

     Ωστόσο είναι κάτι ακόμη. Αν είχαμε την καύση, δεν θα είχαμε τα λείψανα των αγίων· που μας είναι τόσο πολύτιμα. Δεν προχωρώ πιο πολύ. Πάνω σ’ αυτό θα είχα πάρα πολλά να πω. Αλλά και λόγοι ψυχολογικοί, αλλά και συναισθηματικοί το επιβάλλουν να μην υπάρχει η καύσις. Αισθάνεσαι άσχημα να δεις να βάζουν το αγαπημένο σου πρόσωπο μέσα εις τον φούρνον, στα γνωστά μας κρεματόρια, ειδικοί φούρνοι και να σου δίνουν μετά μια φούχτα στάχτη, που την βάζουν μέσα σε μια λήκυθο, όπως έκαναν και οι αρχαίοι, σε ένα σταμνί κ.λπ. ή να σκορπιστεί στο Αιγαίον -κάποιοι, δυο δικοί μας το ζήτησαν αυτό, η Κάλλας η τραγουδίστρια και ο Μητρόπουλος, διευθυντής ορχήστρας· ζήτησαν να σκορπιστεί η τέφρα των εις το Αιγαίον. Ε, ρομαντισμοί και τίποτε περισσότερον. Πάντως δεν αισθάνεσαι καλά, είναι κάτι…δεν αισθάνεσαι καλά, πώς να σας το πω;

      Νομίζω ότι εις τον θόρυβον που γίνεται για την καύση, με διάφορα επιχειρήματα, δεν πρέπει να καθιερωθεί. Πρέπει να αντιδράσομε. Εγώ πιστεύω εις την ταφήν των νεκρών. Θα επαναλάβω για δεύτερη και τρίτη φορά. Δεν εμποδίζεται όμως η ανάστασις των νεκρών. Η καύση απλώς είναι κι αυτή ένα σύμβολον. Σύμβολον εκμηδενισμού του ανθρώπου. Κάηκε. Έγινε στάχτη. Οπτικώς τουλάχιστον. Ενώ λοιπόν η ταφή, παραμένει το σώμα, σύμβολον της αναστάσεως, η καύσις σύμβολον της εξαφανίσεως του ανθρώπου. Σύμβολα και τα δύο, ε; Και πόσο θα το επιθυμούσαν αυτό ομολογουμένως πολλοί αμαρτωλοί, να μην αναστηθούν για να μην κριθούν…

    Ακόμη και γιατί είναι συνήθεια, δεν θα έπρεπε να γίνεται η καύσις, γιατί είναι συνήθεια και ειδωλολατρική. Αν και όχι βεβαίως ολοκλήρου του εθνικού κόσμου, όπως σας είπα και προηγουμένως. Παρότι δεν αποδεικνύει την ταφή εκείνο το αγιογραφικόν που είπε ο Θεός και που το λέμε σε κάθε κηδεία: «Γῆ εἶ καὶ εἰς γῆν ἀπελεύσει (:Είσαι χωματένιος και στο χώμα ξαναγυρνάς)». Παρότι αυτό, σας ξαναλέγω, δεν αποδεικνύει ότι πρέπει να θάπτομε τον νεκρόν, όμως μας δίνει μια πολύ ωραία παραστατική εικόνα, ότι ο άνθρωπος επλάσθη από το χώμα, από την γη. Δηλαδή από τα συστατικά του υλικού κόσμου. Ασβέστιο, σίδηρος, τούτο, εκείνο. Και ένεκα της πτώσεώς του βεβαίως, τώρα τι; Επιστρέφει στην γη. Θυμίζει ότι από κει πλαστήκαμε, εκεί γυρνάμε, για να έρθει η ανάστασις των νεκρών εν Χριστώ Ιησού. Όλα αυτά πάντοτε σαν μία εικόνα.

      Αλλά, ας ξαναγυρίσομε στην ευαγγελική περικοπή. Τα πρόσωπα που σήμερα τιμούμε, είχαν φροντίσει το νεκρό σώμα του Ιησού και την ταφή Του. Έτσι δημιουργείται σαν έσχατο καθήκον η φροντίδα μας για έναν νεκρόν άνθρωπον. Είναι η τελευταία φροντίδα. Ήταν αυτό και στους αρχαίους Έλληνες και στον αρχαίο εθνικό κόσμο γενικότερα, αλλά προπαντός εις τους Ιουδαίους. Και συνεπώς και εις τους Χριστιανούς, όπως ήδη σας ανέφερα. Εξάλλου το ρήμα «κηδεύω» αυτό σημαίνει. Από το κήδομαι, που θα πει φροντίζω. Λέμε «κήδομαι», «κηδεμών», «Φέρε τον κηδεμόνα σου», λέμε στο σχολείο, λέει ο καθηγητής. Είναι από το φροντίζω. Ακηδία με το στερητικόν α, που θα πει δεν φροντίζω. Ακηδία. Κήδομαι λοιπόν θα πει φροντίζω, επιμελούμαι. Όπως και η λέξη κηδεία, είναι από την λέξιν «κῆδος».  «Κήδομαι», «κῆδος». «Κῆδος» σημαίνει φροντίδα.

      Ο Τωβίτ - για να πάρομε κάποια παραδείγματα από την Αγίαν Γραφήν- εζήτησε από τον Τωβία, τον γιο του, να τον θάψει, αυτόν και την μητέρα του. Και μετά να φύγει από την Νινευί· διότι εδέχετο την προφητεία του Ιωνά, παρότι θα περνούσαν, πέρασαν εκατόν είκοσι χρόνια ότι η Νινευί οπωσδήποτε θα κατεστρέφετο. Γι’ αυτόν λοιπόν τον λόγον, λέει στο παιδί του τον Τωβία: «Παιδίον, ἐὰν ἀποθάνω, θάψον με -κοιτάξτε: Θάψον με. Δεν λέει: «Κάψε με»-, καὶ μὴ ὑπερίδῃς τὴν μητέρα σου (:μην περιφρονήσεις την μητέρα σου). Ὅταν ἀποθάνῃ, θάψον αὐτὴν παρ᾿ ἐμοὶ ἐν ἑνὶ τάφῳ (:όταν κι αυτή πεθάνει, βάλε την στον ίδιο τάφο)». Ξέρετε εδώ… πόσην ώρα θα μπορούσαμε να μιλάμε γι'αυτό… Ένας συναισθηματισμός. Παρότι, ξέρετε, ο Τωβίτ, πέρασε άσχημα με την γυναίκα του. Ήτανε σκληρή γυναίκα. Ήταν αγαθός ο Τωβίτ. Και τώρα τι ζητάει; Ζητάει εκείνο που κάποιος άλλος αν θα υπέφερε από την γυναίκα του, θα έλεγε: «Να μην με θάψετε με την μάνα σας, με την γυναίκα μου. Να την βάλετε χωριστά».  «Θα με βάλετε στον ίδιο τάφο!».

     Εξάλλου, η περιπέτεια του Τωβίτ, η περιπέτεια της τυφλώσεώς του, οφείλεται σ’ αυτή του την προσπάθεια να θάπτει τους νεκρούς. Ήταν κάτοικος της Νινευί. Ήτανε το βόρειο βασίλειο, ήταν αιχμάλωτο εις τους Ασσυρίους. Κι επειδή, κάπου επαναστατούσαν οι Εβραίοι, είχε θυμώσει ο Σενναχηρίμ, ο βασιλιάς της Ασσυρίας, και τότε σε μία τέτοια περίπτωση είχε δώσει εντολή να αρπάζουν Εβραίους μέσα από την πόλη και να τους πετούν από το τείχος. Πέφτοντας βέβαια, εσκοτώνοντο. Αλλά είχε δώσει εντολή και να μένουν άταφοι. Ήταν ημέρα της Πεντηκοστής, έρχεται ο γιος του, έπρεπε να φάνε το τραπέζι της Πεντηκοστής και λέει: «Πατέρα, ξέρεις, το και το». Σηκώνεται αμέσως, άφησε το τραπέζι του και πήγε κρυφά να πάρει τα πτώματα των πεθαμένων Εβραίων να τα θάψει. Γιατί, σας είπα, ήτανε μεγάλη προσβολή να μείνουν άταφα τα σώματα. Γι’ αυτό εξάλλου το έκανε και ο Σενναχηρίμ. Να προσβληθούν, σαν επαναστάται.

     Βεβαίως γύρισε πίσω σπίτι, εθεωρείτο ακάθαρτος, δεν έφαγε το τραπέζι της Πεντηκοστής, κοιμήθηκε απέξω, έπεσε μια κουτσουλιά ενός πουλιού στα μάτια, έτριψε τα μάτια του, τυφλώθηκε. Αλλά πριν απ’ αυτό όμως λέγει: «Πορευθεὶς δὲ εἷς–σημειώνει στο α΄κεφάλαιο- τῶν ἐν Νινευῆ (:ένας άνθρωπος πήγε εκεί, κάτοικος της Νινευί), ὑπέδειξε τῷ βασιλεῖ περὶ ἐμοῦ ὅτι θάπτω αὐτούς -και είπε ότι ο Τωβίτ θάπτει τους νεκρούς-, καὶ ἐκρύβην(:κρύφτηκα) · ἐπιγνοὺς δὲ ὅτι ζητοῦμαι ἀποθανεῖν(:έμαθα ότι με ζητούν να με φονεύσουν), φοβηθεὶς ἀνεχώρησα(:αφού φοβήθηκα, έφυγα από την Νινευί). Καὶ διηρπάγη πάντα τὰ ὑπάρχοντά μου –συνήθεια της εποχής: Μου άρπαξαν όλα τα υπάρχοντα-, καὶ οὐ κατελείφθη μοι οὐδὲν πλὴν ῎Αννας τῆς γυναικός μου καὶ Τωβίου τοῦ υἱοῦ μου (:και δεν σώθηκε παρά η γυναίκα μου και το παιδί μου. Όλα τα υπάρχοντά μου τα αρπάξανε. Γιατί με γύρευαν να με φονεύσουν)». Υπέστη όλη αυτή την ταλαιπωρία ακριβώς για να μην παραβεί την εντολήν της ταφής.

     Ακόμη, η Σοφία Σειράχ μας λέγει πολλά, αλλά παίρνω μόνον έναν στίχο. «Τέκνον, ἐπὶ νεκρῷ, κατὰ τὴν κρίσιν αὐτοῦ περίστειλον(:ανάλογα με την αξία του να τον σαβανώσεις) τὸ σῶμα αὐτοῦ καὶ μὴ ὑπερίδῃς τὴν ταφὴν αὐτοῦ». «Μην περιφρονήσεις την ταφήν του. Είτε σπουδαίος είναι, είτε άσημος είναι. Φρόντισε, παιδί μου», λέγει, «να θάψεις το νεκρό σώμα. Να το περιποιηθείς και να το θάψεις».

     Βέβαια μέσα στα καθήκοντα για έναν νεκρόν, έχουν παρεισφρήσει πολλά απαράδεκτα στην φροντίδα την νεκρική. Και κάθε τόπος έχει τα δικά του. Είναι τόσο πολλά εκείνα που παρείσφρησαν, που δεν μετριούνται. Και που βέβαια όλα αυτά δεν είναι παρά έξω από τον Χριστιανισμόν. Είναι κατάλοιπα ειδωλολατρικά.  Ωστόσο, μπορούμε να αναφέρομε μερικά, μόνο κα μόνο, τουλάχιστον αν ξέρομε πέντε δέκα, για να τα αποφεύγομε σαν ειδωλολατρικά και μη έχοντα σχέσιν με τον Χριστιανισμόν.

     Πρώτον. Θέτουν χρήματα μέσα εις το φέρετρο, σε άλλους τόπους… εδώ στο στόμα ένα νόμισμα, για να μπορεί ο νεκρός να πληρώσει τον Χάρο! Για να περάσει απέναντι. Δεν σας θυμίζει τον αρχαίον Κέρβερον; Ήταν ένα σκυλί, λέει, το πλήρωνε η κάθε εισερχομένη ψυχή στον Άδη, για να μπορεί να μπει μέσα. Άλλοι βάζουν φρούτα εις το φέρετρο και ξηρούς καρπούς. Όταν τον αλλάζουν τον νεκρόν, όπως είναι γνωστό, τον σαβανώνουν, δεν κουμπώνουν όπου υπάρχει κουμπί και κουμπότρυπα, για να μπορεί, λέει, να πετά στον ουρανό! Του φορούν καινούρια παπούτσια, χωρίς καρφιά. Θα ήμουν περίεργος να πάω να ρωτήσω εις τα γραφεία τελετών, έτσι τώρα λέγονται, τα παπούτσια που βάζουν στους νεκρούς έχουν καρφιά άραγε; Θα ‘θελα να ρωτήσω. Για να μην έχει βάρος, λέει, το σώμα, να μπορεί να φύγει...

      Σε κηδεία ιερέως, είναι πασίγνωστο, θέτουν στο φέρετρο ένα μπουκάλι κρασί ή μπουκάλι νερό. Μένει τρία χρόνια, το βγάζουν από κει, το μπουκάλι και τα μάτια τους μάλιστα, είναι το γνωστό μας φρυξονέρι. Όταν λέει, πάθεις φρύξη, σου δίνουν απ’ αυτό το νερό ή ακόμη από το κρασί, δίκην, σαν δηλαδή Θεία Ευχαριστία, σαν θεία κοινωνία. Φρικτά πράγματα. Ακόμη θέτουν στο τραπέζι του σπιτιού, αυτό είναι κοινότατο που σας λέγω, για 40 ημέρες, ένα πιάτο φαΐ, κάθε μέρα βάζουν ένα πιάτο φαΐ κι ένα ποτήρι νερό, για να έχει να πίνει και να τρώγει ο αγαπημένος που πέθανε στο σπίτι μας. Ακόμη ανάβουν και ξεχωριστό καντήλι, έξω από εκείνο που έχομε στις εικόνες μας, γιατί λέτε; Για να έχει φως εις τον Άδη! Ακούστε· να ΄χει φως εις τον Άδη. Σάμπως το φως να φθάνει εκεί. Το φως που βάζομε εις τον τάφον είναι προς τιμήν, όπως και τα κεριά που βάζομε στον νεκρό ή τον θυμιάζουμε, είναι προς τιμήν της εικόνος του Χριστού. Δεν παύει να είναι εικόνα του Χριστού ο νεκρός. Όχι όμως για να μπορεί να περπατάει, να κινείται εις τον Άδην.

        Ακόμη με τους καρπούς που σας είπα, που βάζουν στο φέρετρο, στέλνουν και χαιρετίσματα σε προγενεστέρους νεκρούς, συγγενείς ή φίλους: «Πες στον τάδε που έχει πεθάνει προ πολλού, πες του χαιρετίσματα». Για να μη βρυκολακιάσει ο νεκρός, του θέτουν  βαμβάκι στο στόμα. Όταν βγάλουν το φέρετρο από το σπίτι, σπάζουν κάποιο πιάτο ή ποτήρι, κυρίως πιάτο. Αλλού αφήνουν, στην Νάξο αυτό, αφήνουν το σπίτι τρεις μέρες ασκούπιστο, ακούστε, ακούστε, γιατί, λέει η ψυχή του πεθαμένου τριγυρνάει εκεί και μπορεί η ψυχή με το σκούπισμα να πεταχτεί στα σκουπίδια... Σκεφτείτε τι αντίληψη περί ψυχής έχουν οι άνθρωποι! Και ακόμη το χειρότερο, για να τιμήσουν τον νεκρό, προπαντός η σύζυγος παρακαλώ, τρία ή επτά χρόνια δεν πηγαίνει στην Εκκλησία. Να την σκοτώνεις, δεν πάει στην Εκκλησία... Θεωρούν ότι οι ψυχές με την ανάσταση του Χριστού, κάθε χρόνο που γιορτάζομε το Πάσχα, ανεβαίνουν στη Γη και επιστρέφουν το Σάββατο της Πεντηκοστής. Όλα αυτά είναι λαϊκές αντιλήψεις.

      Αγαπητοί, αριθμός δεν υπάρχει... Σας είπα μόνον μερικά  περιστατικά από όσα κάνουν, σε όσα κάνουν οι άνθρωποι για να τιμήσουν τον αγαπημένο τους νεκρό. Σχεδόν όλα είναι κατάλοιπα ειδωλολατρικά. Λέγει ο Ιερός Χρυσόστομος ότι η ψυχή του ανθρώπου πηγαίνει εις τον οικείον τόπον. Ούτε περιφέρεται στο σπίτι, ούτε εις το μνήμα, ούτε πουθενά. Πηγαίνει εις τον οικείον τόπον. Εκεί που πρέπει να πάει. Και δεν τριγυρνά λοιπόν δώθε κείθε. Θα τιμήσομε τον νεκρόν, όπως ετίμησαν ο Ιωσήφ και ο Νικόδημος και οι Μυροφόρες γυναίκες, που τίμησαν το σώμα του Χριστού. Θα το τιμήσομε όπως πρέπει. Θα κάνομε τα μνημόσυνά του, θα κάνομε ελεημοσύνες για να την ψυχή του και θα τον μνημονεύομε στις κατ΄ιδίαν προσευχές μας. Ακόμη, και προπαντός, το πρόσφορό μας με το όνομά του στην Εκκλησία να μνημονευτεί. Αν προσέξομε αυτά τα πραγματάκια, είναι πολύ σπουδαία. Αλλιώτικα βαραίνομε την ψυχή του. Προσέξτε, βαραίνομε την ψυχή του.

      Τα νεκρικά δείπνα που καλούμε ή στην κηδεία ή στα σαράντα δεν είναι απαραίτητο να γίνουν. Προσέξτε. Έκαναν και οι Εβραίοι. Αλλά δεν είναι απαραίτητο να γίνουν, το ξανατονίζω. Να φροντίσομε, πριν πεθάνει ο άνθρωπός μας να εξομολογηθεί, να συμφιλιωθεί με τον Χριστόν και να κοινωνήσει. Αυτό είναι το μέγιστο που έχομε να προσφέρομε στο πρόσωπο που αγαπάμε. Θα τιμηθεί ο άνθρωπός μας ως νεκρός, σαν εικόνα του Χριστού, όπως σας είπα. Κι εδώ όλα συμπεριλαμβάνονται πραγματικά. Για να λεγόμαστε Χριστιανοί κι όχι ειδωλολάτραι παρακαλώ. Και να μην λησμονούμε ότι οι νεκροί θα αναστηθούν. Μην το ξεχνούμε. Το λέμε κάθε μέρα στην προσευχή μας, στο Πιστεύω: «Προσδοκῶ ἀνάστασιν νεκρῶν καί ζωήν τοῦ μέλλοντος αἰῶνος. Ἀμήν».


674η ομιλία στην κατηγορία
« Ὁμιλίαι Κυριακῶν ».

Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.

Μεταφορά της απομαγνητοφωνημένης ομιλίας σε ηλεκτρονικό κείμενο και επιμέλεια: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

► Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Ὁμιλίαι Κυριακῶν " εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/diafora-uemata/omiliai-kyriakvn
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40r0WAxMpRb0tx6ts1zsQWMh

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς
«Ὁμιλίαι Κυριακῶν».🔻
https://drive.google.com/file/d/1EiDp29JkRk7OQUNh2N_NVeJL2TTZ-FsY/view?usp=drivesdk

🎥 Βιντεοσκοπημένες ομιλίες της σειράς
«Ὁμιλίαι Κυριακῶν».🔻
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40ru7w20Jp2hDAJjA7k7mq_z

🔸📜 Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες της σειράς
«Ὁμιλίαι Κυριακῶν».🔻
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%94%B9%E1%BD%89%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%AF%CE%B1%CE%B9%20%CE%9A%CF%85%CF%81%CE%B9%CE%B1%CE%BA%E1%BF%B6%CE%BD.?m=1

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

29 Απριλίου 2023

Ἡ Γυναῖκα εἰς τόν χῶρον τῆς Καινῆς Διαθήκης.

†. Σήμερα, αγαπητοί μου, η Εκκλησία μας, Κυριακή των Μυροφόρων γυναικών, τιμά όλως ιδιαιτέρως τα πρόσωπα εκείνα που συνετέλεσαν εις την φροντίδα του νεκρού σώματος του Ιησού, όπως του Ιωσήφ, του Νικοδήμου και των λοιπών μυροφόρων γυναικών.

      Για να καταλάβουμε τι υπηρεσίες προσέφεραν και κάτω από ποιες συνθήκες προσέφεραν αυτές των τις υπηρεσίες, θα πρέπει να μεταφερθούμε στο κλίμα των ημερών εκείνων, του πώς δηλαδή εθεωρείτο για τους άρχοντες ο Ιησούς μετά την Σταύρωσή Του· ώστε να γράφει ο Μάρκος ο Ευαγγελιστής ότι ο βουλευτής Ιωσήφ «τολμήσας εἰσῆλθε πρὸς Πιλᾶτον καὶ ᾐτήσατο τὸ σῶμα τοῦ Ἰησοῦ». Τολμήσας… Επήρε την τόλμη να πάει εκεί στο Διοικητήριον του Πιλάτου να ζητήσει το σώμα του Ιησού. Γιατί βάζει «τολμήσας»; Διότι εθεωρείτο κάτι πολύ φοβερό να υπήρξες γνωστός, μέτοχος του Ιησού Χριστού, του καταδικασθέντος ως κακούργου επί του Σταυρού.

       Ωστόσο, η στάσις των γυναικών εκείνων που η Εκκλησία μας, σας είπα, τις ονόμασε «Μυροφόρες γυναίκες» γιατί αγόρασαν μύρα και ήθελαν να αλείψουν το σώμα του Ιησού, φυσικά πάνω από τα εντάφια σπάργανα, αυτό το θέμα, ιδιαιτέρως σήμερα θα μας απασχολήσει.

       Είναι γνωστή, αγαπητοί μου, η θέσις της γυναικός εις τον αρχαίον κόσμον. Ακόμη και εις τον πολιτισμένον κόσμον των Ελλήνων. Η θέσις, όμως, της γυναικός στον χώρον της Παλαιάς Διαθήκης κατά πολύ υπερέβαλε την κατάστασιν της εξωβιβλικής γυναικός, της γυναικός που ήταν έξω από τον λαό του Θεού. Δηλαδή της Βίβλου, της Παλαιάς Διαθήκης. Αλλά και αυτήν την θέση της γυναικός στην Παλαιά Διαθήκη κατά πολύ υπερβάλλει η θέσις της γυναικός εις την Καινήν Διαθήκην.

     Χωρίς υπερβολή, η θέσις της γυναικός μέσα στον Χριστιανισμό, είναι η θέσις της Εύας εις τον Παράδεισον πριν πέσει. Ακόμη περισσότερο η καταξιωμένη χριστιανή γυναίκα είναι και έχει ως πρότυπον την Θεοτόκον. Αυτήν την γυναίκα προβάλλει η Καινή Διαθήκη: την Θεοτόκον· η οποία βεβαίως, απείρως ανωτέρα είναι της παλαιάς Εύας, πριν αυτή πέσει. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς ότι ο πρώτος άνθρωπος που εισέρχεται εις την Βασιλείαν του Θεού είναι η Θεοτόκος, δηλαδή γυναίκα. Είπα «εισέρχεται»· διότι η Εκκλησία μας πιστεύει απολύτως ότι η Θεοτόκος ανεστήθη, όπως και ο Υιός της και όπως Εκείνος Ανελήφθη μετά της σαρκός εις την Βασιλείαν Του, κατά τον ίδιον τρόπο και η Θεοτόκος ανελήφθη, ανεστήθη, ανελήφθη μετά της σαρκός της. Ενώ εις την Βασιλείαν του Θεού δεν υπάρχει κανείς με την σάρκα του. Ούτε ο Ιωάννης ο Πρόδρομος. Ούτε οι Απόστολοι, ούτε ο Παύλος. Μόνη η Θεοτόκος. Όλοι αναμένομε την ανάσταση των νεκρών. Και τότε θα εισέλθομε  μετά της σαρκός, υπογραμμίζω, εις την Βασιλείαν του Θεού. Το ακούσατε καλά, ε; Μετά της σαρκός. Έτσι, αγαπητοί μου, η μόνη που εισέρχεται εις την Βασιλείαν του Θεού μετά  σαρκός είναι η Υπεραγία Θεοτόκος. Αυτό τι σημαίνει; Ότι η γυναίκα πρώτη έρχεται εις την Βασιλείαν του Θεού μετά σαρκός, λέει πολλά.

      Αλλά αξίζει να δούμε ιστορικά την θέση της γυναικός απέναντι εις τον άνδρα, διότι η γυναίκα παραπαίει στην προσπάθειά της να συνειδητοποιήσει ποια είναι η θέση της. Πραγματικά παραπαίει...

     Μια εικόνα του αληθούς ανθρώπου, ανδρός ή γυναικός, είναι ο άνθρωπος μέσα εις τον Παράδεισον. Είναι η αυθεντική δημιουργία, χωρίς τα τραύματα της περιπέτειας της ελευθερίας. Διότι η ελευθερία προς κατάκτησή της, παρέχει όχι λίγα τραύματα. Κάποτε είναι τραύματα και αίματος. Αλλά προπαντός ψυχικά τραύματα, συναισθηματικά τραύματα. Η ελευθερία δεν κατακτάται εύκολα. Πάντως εκεί και ο άνδρας και η γυναίκα, εκεί εις τον Παράδεισον είναι άνθρωποι. Άνθρωπος είναι ο άνδρας, άνθρωπος είναι και η γυναίκα. Διότι αργότερα η γυναίκα, θα θεωρηθεί από τον άνδρα, μετά την πτώση βέβαια, ως res, δηλαδή πράγμα! Σαν ένα πρόσωπο… καταχρηστικά είπα πρόσωπο, μία ύπαρξη, η οποία απλώς θα ικανοποιεί και θα ευχαριστεί τον άνδρα και αυτή δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένα αντικείμενον. Res.  Πράγμα.

     «Καὶ εἶπεν ὁ Θεός  -διαβάζομε στην Αγία Γραφή-· ποιήσωμεν ἄνθρωπον κατ᾿ εἰκόνα ἡμετέραν καὶ καθ᾿ ὁμοίωσιν. Καὶ ἐποίησεν ὁ Θεὸς τὸν ἄνθρωπον, κατ᾿ εἰκόνα Θεοῦ ἐποίησεν αὐτόν, ἄρσεν καὶ θῆλυ ἐποίησεν αὐτούς». Ώστε λοιπόν και ο άνδρας και η γυναίκα, και το άρσεν και το θήλυ, είναι άνθρωποι. Το υπογραμμίζω γιατί αυτό αποτελεί το κριτήριον των όσων θα δούμε παρακάτω. Και ο άνδρας είναι άνθρωπος και η γυναίκα είναι άνθρωπος. Η γυναίκα λοιπόν είναι άνθρωπος, σε τίποτα δεν υστερεί του ανδρός, διότι αν υστερούσε, τότε δεν θα ήτο άνθρωπος. Αν υστερούσε του ανδρός. Άλλο τώρα ότι υπάρχουν κάποια γνωρίσματα, τα οποία διαφοροποιούν τον άνδρα από την γυναίκα, για να φέρουν εις πέρας το μυστήριον του γάμου, να φέρουν τον τρίτον άνθρωπο εις τον κόσμον αυτόν. Το παιδί τους, τον τρίτον άνθρωπον.

      Η γυναίκα κατάγεται από τον Αδάμ. Και είναι σάρκα από την σάρκα και «ὀστοῦν ἐκ τῶν ὀστέων» του Αδάμ. Ό,τι είναι ο Αδάμ, είναι και η γυναίκα. Ξαναλέγω· άνθρωπος. Τα λέει όλα αυτό. Δεν έχει λοιπόν ξεχωριστή δημιουργία. Έξω, που σας είπα, ότι υπάρχουν κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, εκείνα που καθορίζουν τον άνδρα ως άνδρα, ως φύλον κι εκείνα που κάνουν την γυναίκα γυναίκα ως φύλον. Το ξαναλέγω. Για σκοπό που σας εξήγησα.

    Η γυναίκα επλάσθη ως βοηθός του ανδρός. Κυριότατα εις το έργον της σωτηρίας. Λέμε, η γυναίκα είναι βοηθός του ανδρός. Σε τι; Εις την σωτηρίαν. Όχι να την βοηθάει, επιτρέψατέ μου, να κατέβω πολύ πεζά, να της πλένει τα πιάτα και να της μαγειρεύει. Άλλο θέμα τώρα ότι πρέπει και ο άνδρας να βοηθάει και εις το νοικοκυριό. Όπως μαζί θα κτίσουν το σπίτι τους, μαζί θα το συγυρίσουν το σπίτι τους, θα το διακοσμήσουν, μαζί πάντα θα το υπηρετούν το σπίτι τους. Για να τους υπηρετεί. Αλλά δεν νομίζετε ότι είναι πολύ πεζόν να λέμε ότι η γυναίκα είναι βοηθός… δηλαδή η έννοια του «βοηθός» της λέξεως «βοηθός» είναι μόνο και μόνον για να τον εξυπηρετεί τον άνδρα; Να τον εξυπηρετεί από πλευράς δηλαδή νοικοκυριού; Άπαγε! Αν είναι δυνατόν...

    Η βοήθεια θα ήτο δε αμοιβαία. Διότι θα συνιστούσε τον σκοπόν της υπάρξεως του ανθρώπου, που είναι η κοινωνία του, του ανθρώπου η κοινωνία με τον Θεό. Σ’ αυτό θα βοηθούσε η γυναίκα. Αλλά αυτή θα βοηθούσε τον άνδρα να βρει τον σκοπόν του, την θέωση, αλλά και ο άνδρας θα βοηθούσε την γυναίκα να βρει τον σκοπό της, δηλαδή την θέωση. Διότι ο άνθρωπος -όπως λέγει ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός- είναι «ζῷον θεούμενον». Όταν λέμε «ζῷον», μην πάει το μυαλό σας στα κτήνη. Αλλά είναι ύπαρξις που ζει. Αυτό είναι το «ζῷον». Η ύπαρξις που ζει. Και συνεπώς είναι κάτι το ζωντανό με προορισμό την θέωση. Και ο άνδρας και η γυναίκα. Βλέπετε φερειπείν εις το Αγιολόγιον της Εκκλησίας μας και άνδρες και γυναίκες. Λέμε: ο άγιος άλφα, ο άγιος βήτα, η αγία άλφα, η αγία βήτα. Το βλέπετε αυτό.

     Όμως τα πράγματα δεν έμειναν όπως ο Θεός τα όρισε, αλλά αλλοιώθηκαν. Η γυναίκα, εδώ θα ήθελα να επιστήσω ιδιαιτέρως την προσοχή σας, η γυναίκα υπερέβη τα όριά της. Να το ξαναπώ; Η γυναίκα υπερέβη τα όριά της· που δεν θα έπρεπε αυτό να το κάνει. Αλλά και ο άνδρας υπερέβη και αυτός τα όριά του, που κι αυτός δεν έπρεπε να το κάνει. Διότι «η σχέσις ανδρός και γυναικός είναι η σχέσις κεφαλής και σώματος», όπως λέγει ο Απόστολος Παύλος. Έτσι, θα λέγαμε, όρια και υπήρχαν, και έπρεπε να υπάρχουν και εις την γυναίκα και εις τον άνδρα. Και τα όρια αυτά είναι τα ανθρώπινα όρια. Δεν θα τα υπερβούμε, ούτε ο άνδρας, ούτε η γυναίκα. Λέει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος: «Εἴσω τῶν ἡμετέρων ὅρων φιλοσοφῶμεν». Αν και αυτό είναι βέβαια πολύ πολύ ευρύτερο, που λέει ο άγιος Γρηγόριος, στον 1ον του θεολογικό λόγο, που σημαίνει το «εἴσω», δηλαδή εντός, μέσα, όχι έξω από τα όρια, αλλά εκτός των ορίων της ανθρωπίνης διανοίας. «Εἴσω», μέσα από τα όρια των εντολών του Θεού. Δεν θα υπερβείς τίποτα. Ούτε τις εντολές; Ναι, ούτε τις εντολές. Διότι τότε έχομε παρέκκλιση. Δεν είναι της ώρας να σας το αναπτύξω. Το να έχομε παρεκκλίσεις αριστερά, που είναι η παράβασις, και δεξιά, που είναι η υπερβολή. Εἴσω των εντολών. Εἴσω της φύσεώς του ο άνθρωπος.

       Αλλά αυτό είναι πολύ γενικό. Είδατε τι ωραία που το λέει ο άγιος Γρηγόριος; Ότι «εἴσω τῶν ἡμετέρων ὅρων φιλοσοφῶμεν». Ας φιλοσοφούμε. Μέσα από τα όριά μας. Όπως ο άνθρωπος, δεν πρέπει να ξεπερνά τα όρια εκείνα που και η φύσις του τα ορίζει. Ξέρετε, είναι πάρα πολύ σοβαρό το θέμα αυτό. Να, αυτή την στιγμή μιλάμε για κλωνοποίηση, μιλάμε για τέτοια πράγματα, κάπου θα βγάλομε τερατογενέσεις. Διότι ο άνθρωπος υπερβαίνει τα όριά του. Και σημειώσατε ότι αυτό δεν είναι πάντοτε πρόοδος. Διότι αν ήταν πρόοδος, οι σύγχρονοι Οικολόγοι δεν θα ανησυχούσαν δια το μέλλον της ανθρωπότητος. Αλλά ανησυχούν, γιατί ο άνθρωπος, στην ανόητη περιέργειά του και εις τις ανόητες ενέργειές του, βγαίνει από τα όριά του. Ας είναι.

     Η γυναίκα έδειξε προπέτεια και όχι βουλήν μετά του ανδρός. Η Εύα με τον Αδάμ. Λέγει ο Ιερός Χρυσόστομος: «Οὐκ ἀνασχομένη μεῖναι ἐπί τῶν οἰκείων ὅρων» . «Δεν ηνείχετο να μείνει», λέει, «στους δικούς της όρους». Και υπερβαίνουσα τους ιδίους της ὅρους, έφθασε στο σημείο να καταστρατηγήσει το έργον του βοηθού στην σωτηρία, τόσον του ανδρός, όσο και της  ιδίας. Έκτοτε δέχεται την ποινήν του Θεού. Από την εποχή της Εύας· που ήτο… -είναι γραμμένο αυτό που θα σας πω στο τρίτο κεφάλαιο, στον 16ον στίχο: «Πρὸς τὸν ἄνδρα σου –της λέγει- ἡ ἀποστροφή σου, καὶ αὐτός σου κυριεύσει». Πωπω!... Ξέρετε τι σημαίνει αυτό; «Ἀποστροφή» θα πει στροφή. Δηλαδή «θα είσαι κάτω από την υπακοή του ανδρός σου και αυτός θα γίνει κύριός σου». Χωρίς να το θέλει η γυναίκα και μάλιστα η σύγχρονη γυναίκα- όχι και η παλαιά, και η Σάρα το έλεγε αυτό: «Ο κύριός μου». Ο Αβραάμ. Σήμερα λένε: «Από δω είναι ο κύριός μου». Ορθώς. Διότι είναι ο άνδρας κύριος της γυναικός. Δεν είναι όμως σωστή η έκφρασις όταν ο άνδρας πει: «Από δω η κυρία μου». Όχι. «Η σύζυγός μου». Όχι «η κυρία μου», «η σύζυγός μου». Διότι ο άνδρας κυριεύει της γυναικός. Όχι η γυναίκα του ανδρός.

     Αλλά είναι γνωστόν ότι το κυριαρχικόν θέμα το έδωσε ο Θεός και εις τον άνδρα, τον Αδάμ και εις την γυναίκα. Και είπε: «Και κατακυριεύσετε -εις πληθυντικόν αριθμόν- ολόκληρη τη γη και τα ζώα κα τα πετεινά κ.λπ. κ.λπ. καί τούς ἰχθῦς τῆς θαλάσσης …». Τώρα όμως προσθέτει ο Θεός ότι ο άνδρας θα κατακυριεύσει και την γυναίκα. Αυτό είναι η ποινή της, η τιμωρία της. Και η γυναίκα να αισθάνεται την ασφάλειά της πλάι στον άνδρα.

     Αγαπητοί μου, κοιτάξτε. Μπορεί καμία κυρία από σας να λέγει: «Δεν τα ανέχομαι αυτά». Τα λέγει ο Θεός. Δεν τα λέγω εγώ. Μέσα στον Χριστιανισμό, η γυναίκα επιστρέφει στην προπτωτική της κατάσταση. Μες στον Χριστιανισμό όμως. Και μάλιστα στα μέτρα της Θεοτόκου. Εφόσον πάλι τηρήσει ό,τι και τότε στον Παράδεισον. Ήτοι τους ὅρους της, τα όριά της. Αυτό όμως δεν άρεσε εις την Χριστιανή γυναίκα των μετέπειτα χρόνων. Και είτε από τον δικό της εγωισμό δεν της άρεσε αυτό, είτε από τον εγωισμό του ανδρός της, γιατί κι αυτός έκανε υπέρβαση των ὅρων του, με το να είναι εγωιστής και να μην προσέχει την σύζυγό του, ξεχνώντας ότι εξήλθε εκ της πλευράς του, και ότι και οι δύο είναι άνθρωποι και τότε, αγαπητοί μου, τα πράγματα αρχίζουν να μην πηγαίνουν καλά. Αυτή δε η υπέρβαση των ὅρων, των ορίων, και από την γυναίκα και από τον άνδρα, εγέννησε ένα τέρας, που λέγεται… -αφύσικο πράγμα, τέρας- που λέγεται φεμινισμός. Όλοι έχετε ακούσει την λέξιν Φεμινισμόν. Είναι η κίνησις εκείνη που θέλει να δώσει δικαιώματα εις την γυναίκα.

     Αλλά γιατί να δώσει δικαιώματα; Δεν τα έχει τα δικαιώματά της η γυναίκα; Ναι, αλλά έκανε υπέρβαση ο άνδρας. Ορθόν. Αυτό είναι αλήθεια. Είπαμε ότι και οι δύο υπερέβησαν τα όριά τους. Αλλά όμως δεν καταλαβαίνει η γυναίκα ότι αυτό το κίνημα του φεμινισμού την οδηγεί στην ίδια της την καταδίκη. Ναι, ναι. Στην υποβάθμισή της, στην φθορά της. Δεν θέλω να προσβάλλω τις κυρίες οι οποίες εργάζονται έξω. Αλλά το να εργάζεται η γυναίκα έξω, ενώ είναι η βασίλισσα του οίκου της, δεν είναι υποβάθμισις; Αν το σκεφθούμε καλά και το φιλοσοφήσουμε και το μελετήσουμε, όταν η γυναίκα βγαίνει έξω να δουλέψει, ουσιαστικά υποβαθμίζεται. Λίγο παλιότερα χρόνια, μερικές δεκαετίες πίσω, μόνον η γυναίκα εκείνη που είχε ανάγκη, δηλαδή ήτανε χήρα, ο πατέρας της ήταν άρρωστος ή υπερήλικας, τότε έβγαινε να δουλέψει η γυναίκα. Ήταν ντροπή να βγει έξω η γυναίκα να δουλέψει. Μερικές δεκαετίες πίσω. Κι αν η γυναίκα φθαρεί, τότε βεβαίως θα φθαρεί και ο άνδρας. Αν η γυναίκα υποβαθμιστεί, θα υποβαθμιστεί ασφαλώς και ο άνδρας.

     Και αν θέλετε, να τα δούμε τα πράγματα ως εξής. Διαβάζουμε ένα περίεργο χωρίο του Αποστόλου Παύλου· εκ πρώτης όψεως περίεργο. Δεν θα κάνω πλήρη ανάλυση, παρά μόνον τούτου. Ο Απόστολος Παύλος εντέλλεται οι γυναίκες, όταν προσεύχονται, να φορούν κάλυμμα. Κάλυμμα να φορούν. Μία μαντήλα. Ξέρετε γιατί;  Όπως ο άνδρας απαγορεύεται να λειτουργεί ή να προσεύχεται, το λέει ο Απόστολος Παύλος, με καλυμμένο το κεφάλι. Γιατί είναι εις δόξαν του Υιού του Θεού. Η γυναίκα είναι εις δόξαν του ανδρός της. Και δείχνει υποταγή. Σύμβολον είναι. Αλλά εάν καταργήσομε τα σύμβολα, δηλαδή τους τύπους, τότε θα καταργήσομε και την ουσία. Και έτσι ακριβώς γίνεται. Είναι λοιπόν σύμβολον. Όταν η γυναίκα βάζει κάλυμμα, όταν πηγαίνει στην Εκκλησία, δείχνει την υποταγή της εις τον άνδρα.

     Λέει ο Απόστολος Παύλος στην πρώτη του επιστολή: «Οὕτω γάρ ποτε καὶ αἱ ἅγιαι γυναῖκες(:κάποτε –λέει- έτσι και οι άγιες γυναίκες)  αἱ ἐλπίζουσαι ἐπὶ τὸν Θεὸν, ἐκόσμουν ἑαυτάς(:έτσι στόλιζαν τον εαυτό τους. Υπήρχε το κάλυμμα), ὑποτασσόμεναι τοῖς ἰδίοις ἀνδράσιν(:υποτασσόμενες στους ίδιους τους τους άνδρες), ὡς Σάῤῥα ὑπήκουσε τῷ Ἀβραάμ, κύριον αὐτὸν καλοῦσα (:υπήκουσε και τον αποκαλούσε κύριον τον Αβραάμ, τον άνδρα της)».

    Έτσι, στον χώρο της Καινής Διαθήκης, αλλά και στην Εκκλησιαστική Ιστορία, αγαπητοί, βλέπομε ποια είναι η καταξιωμένη γυναίκα. Πρώτα πρώτα οι Μυροφόρες γυναίκες που έχουν ανδρείον φρόνημα, χωρίς να μεταβάλλονται σε άνδρες. Χωρίς να μεταβάλλονται σε άνδρες. Ανδρείον φρόνημα. «Τίς εὗρε  ἀνδρεία γυναῖκα –λέει το τελευταίο κεφάλαιο των Παροιμιών στην Παλαιά Διαθήκη- εὗρε θησαυρόν». Η ανδρεία γυναίκα. Όχι η ανδρούτσα! Η ανδρεία γυναίκα. Ανδρεία στο φρόνημα. Όχι στα «ποντίκια», να δίνει ξύλο στον άνδρα της. Στο φρόνημα. Αρρωσταίνει ο σύζυγος, παθαίνει ένα ατύχημα. «Τι στενοχωριέσαι, άνδρα μου; Εγώ θα πάω να δουλέψω». «Τι θα κάνεις;». «Θα πλένω σκάλες πολυκατοικιών. Τι σε νοιάζει εσένα;». Αυτή είναι η ανδρεία γυναίκα·  που με ανδρείο φρόνημα θα μεγαλώσει και τα παιδιά της κ.ο.κ. Η Μάρθα και η Μαρία, που γνωρίζουν πώς να αγαπούν και πώς να φιλοξενούν, να ασχολούνται τόσο με το νοικοκυριό τους, όσο και με την ακρόαση του θείου λόγου. Η μητέρα, όπως σημειώνει ο Απόστολος Παύλος, του Ρούφου, την οποία αποκαλεί και δική του μητέρα, ο Παύλος, που τον διακονούσε η μητέρα του Ρούφου: «Ἀσπάσασθε -γράφει εις την προς Ρωμαίους- Ροῦφον τὸν ἐκλεκτὸν ἐν Κυρίῳ καὶ τὴν μητέρα αὐτοῦ καὶ ἐμοῦ». Και την μητέρα του, που είναι δική του, αυτή τον γέννησε, «αλλά κι εμένα με έχει βοηθήσει, με έχει περιθάλψει, και την δική μου μητέρα». Είδατε;

     Η  Λυδία, με τον δυναμικό της χαρακτήρα, που μεταβάλλει το σπίτι της σε Εκκλησία. Και φιλοξενεί εκεί τον Παύλο. Η Χλόη, σαν διάκονος που υπηρετεί την Εκκλησία της Κορίνθου. Κι αν το θέλετε, σ’ αυτήν εμπιστεύτηκε την προς Ρωμαίους επιστολήν του ο Απόστολος Παύλος. Ξέρετε τι σήμαινε εμπιστοσύνη για μια επιστολή; Δεν είναι της ώρας να σας το αναλύσω περισσότερο. Η Πρίσκιλλα, αυτή η θαυμασία απόστολος και θεολόγος, που διορθώνει έναν τρανόν Απολλώ. Και στέκεται δεξί χέρι του Παύλου. Η Ολυμπιάς, στα μετέπειτα χρόνια, η ξακουστή εκείνη διάκονος της Κωνσταντινουπόλεως και δεξί χέρι του Ιερού Χρυσοστόμου στα έργα της φιλανθρωπίας.

       Και να έρθουμε εις τους νεοτέρους χρόνους. Η Φιλοθέη η Αθηναία. Η κυρία και αρχόντισσα των Αθηνών· που μέσα στα μαύρα χρόνια της Τουρκοκρατίας, προστατεύει τις Αθηναίες κοπέλες από την αμαρτωλή βουλιμία του κατακτητού. Είναι και όλες εκείνες οι γυναίκες που σκιαγραφούνται στις επιστολές του Παύλου και του Πέτρου.

     Πρότυπον όμως πάντων είναι η Κυρία Θεοτόκος. Όλη της την ζωή, που ήταν αληθινά μια ζωή προσφοράς. Από την σύλληψη του Υιού της στα σπλάχνα της, του Υιού του Θεού, μέχρι τον Σταυρό και μέχρι την παρουσία της ανάμεσα στους δώδεκα Αποστόλους και τους 120 Χριστιανούς την ημέρα της Πεντηκοστής.

      Αγαπητοί, με αυτά τα κριτήρια θα εξετάσομε και θα ελέγξομε τον σύγχρονον Φεμινισμόν· που είναι προϊόν του αποστρατημένου και παραπαίοντος ανθρώπου. Ενός Φεμινισμού που κινείται με κριτήρια καθαρά υλιστικά, που αρνείται τον Θεό και φθάνει τέλος στην άρνηση και αυτού του ανθρώπου. Ένας φεμινισμός που αρνείται την χριστιανική ηθική και ζητά να κηρύξει την χειραφέτηση από τον Θεό και την ηθική, για να ζήσει αυτόν τον ελευθεριασμόν, είναι κάτι πολύ κακό. Αυτός ο ελευθεριασμός, εξάλλου, όχι ελευθερία, ελευθεριασμός, όπως λέμε, μια πρόστυχη γυναίκα, λέμε «ἐλευθερίων ἠθῶν», αυτός ο ελευθεριασμός εξάλλου θα γεννήσει τον Αντίχριστον. Γιατί λένε οι Πατέρες ότι θα γεννηθεί από πόρνη γυναίκα ο Αντίχριστος. Έτσι, οι αντίποδες, θα λέγαμε, αυτού του φεμινισμού, και που είναι η αγνότης, και που είναι η παρθενία της Θεοτόκου, φέρει τον Χριστόν εις τον κόσμον.

     Γι'αυτό είναι ανάγκη η χριστιανή γυναίκα να επανεύρει τον αληθινό της δρόμο και να μην δέχεται θέσεις και επιδράσεις από τον αρνητικόν φεμινισμόν. Σ’ αυτό έχει ευθύνη και ο άνδρας. Όχι να προσφέρει στην γυναίκα του τσιγάρο, για να μάθει κι αυτή να καπνίζει... Τι να λέω, πού να λέω, τα ξέρετε. Πρέπει να μην δέχεται το φεμινιστικό κίνημα. Αλλά πρέπει να παύσει ο άνδρας και να καταδυναστεύει την γυναίκα. Αυτός είναι η κεφαλή. Και η κεφαλή δεν καταδυναστεύει το σώμα. Αλλά το κατευθύνει, το προφυλάττει, το αγαπά και συναλγεί μαζί του.

      Αγαπητοί, το αιώνιο παράδειγμα είναι μπροστά μας: ο Χριστός και η Εκκλησία· την οποία ως νύμφη ο Χριστός την αγαπά και παρέδωκε Εαυτόν υπέρ αυτής. Έτσι σήμερα, η τρίτη Κυριακή μετά το Πάσχα, η Εκκλησία μας αφιερώνει την ημέρα αυτή στις θαυμάσιες εκείνες και ανδρείες γυναίκες, τις Μυροφόρες. Για να δείχνει στις χριστιανές γυναίκες όλων των αιώνων και όλων των εποχών, την σωστή πορεία της χριστιανής γυναίκας.


754η ομιλία στην κατηγορία
« Ὁμιλίαι Κυριακῶν ».

Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.

Μεταφορά της απομαγνητοφωνημένης ομιλίας σε ηλεκτρονικό κείμενο και επιμέλεια: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

► Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Ὁμιλίαι Κυριακῶν " εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/diafora-uemata/omiliai-kyriakvn
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40r0WAxMpRb0tx6ts1zsQWMh

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς
«Ὁμιλίαι Κυριακῶν».🔻
https://drive.google.com/file/d/1EiDp29JkRk7OQUNh2N_NVeJL2TTZ-FsY/view?usp=drivesdk

🎥 Βιντεοσκοπημένες ομιλίες της σειράς
«Ὁμιλίαι Κυριακῶν».🔻
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40ru7w20Jp2hDAJjA7k7mq_z

🔸📜 Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες της σειράς
«Ὁμιλίαι Κυριακῶν».🔻
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%94%B9%E1%BD%89%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%AF%CE%B1%CE%B9%20%CE%9A%CF%85%CF%81%CE%B9%CE%B1%CE%BA%E1%BF%B6%CE%BD.?m=1

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

02 Απριλίου 2023

Ἡ κατάνυξις καί τά δάκρυα.

†.Η Εκκλησία μας, αγαπητοί μου, την Ε΄ Κυριακή των Νηστειών, την έχει αφιερωμένη εις την οσία Μαρία την Αιγυπτία. Δεν είναι η μνήμη της σήμερα. Είναι την 1η Απριλίου. Αλλά την τοποθετεί, όπως τοποθετεί και τις μνήμες άλλων, τις προηγούμενες Κυριακές, του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, του αγίου Ιωάννου της Κλίμακος, έχει μία Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως και μία Κυριακή της Ορθοδοξίας, ακριβώς γιατί θέλει κάτι να προβάλει. Και αυτό που θέλει να προβάλει η Εκκλησία, είναι τούτο: Ότι ο βίος της οσίας μητρός ημών Μαρίας της Αιγυπτίας υπήρξε πανάθλιος. Ο καρπός της μετανοίας της και των δακρύων της, όμως, την εισήγαγε εις την Βασιλείαν του Θεού και έγινε αγία. Συνεπώς θέλει να πει με αυτό η Εκκλησία μας: «Μην απογοητεύεστε. Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι ένα σκάμμα, είναι ένα στάδιον, είναι ένα πεδίον αγώνος. Αγωνιστείτε, μετανοήσατε, δακρύσατε, κλάψατε και θα συγχωρηθείτε· όχι μόνο θα συγχωρηθείτε, αλλά και θα αγιασθείτε. Όχι μόνο θα αγιασθείτε, αλλά και θα δικαιωθείτε. Δηλαδή θα αναγνωριστείτε παιδιά του Θεού αγαπημένα, ζώντας μέσα στην αιωνιότητα, μαζί με Εκείνον».

     Πράγματι, αγαπητοί, αν ερωτήσετε τι ακριβώς ήταν εκείνο που έκανε την οσίαν Μαρίαν να μετανοήσει, είναι τούτο: Κατά τον βίο της -έζησε επί Ιουστινιανού του Μεγάλου, τον 6ο αιώνα-  ήτο Αιγυπτία, ήτο ακόλαστος, ζούσε πολλά χρόνια στην αμαρτία και κάποτε με τους φίλους της, τους εραστάς της, ήλθε στα Ιεροσόλυμα κι αυτή να προσκυνήσει. Όπως ακριβώς βλέπουμε και σήμερα αγαπητοί, στον Επιτάφιο, επί παραδείγματι, πηγαίνουνε οι νέοι με τις φιλενάδες τους, πορνικές φιλενάδες εννοείται, ανήθικες φιλενάδες, με την κακή σημασία της λέξεως «φιλενάδες», πηγαίνουν, παρακολουθούν τον Επιτάφιο, πηγαίνουν στην περιφορά, πηγαίνουν στα πανηγύρια, στις περιφορές αγίων εικόνων κ.λπ. κ.λπ.  Μη σας φαίνεται παράξενο, είναι ένα ξέφτισμα αυτό πια των Χριστιανών, που ζουν μια ασυνέπεια. Διότι αν έπρεπε λίγο να σκεφθούν, θα έπρεπε να πουν: «Τι κάνω τώρα; Ακολουθώ τι; Τι ακολουθώ; Τον Επιτάφιον του Χριστού; Κι έχω δίπλα μου την φίλη μου, τον φίλο μου, και αμαρτάνω;». Είναι αδιανόητο πράγμα.

    Έτσι λοιπόν κάπως εκινείτο και η οσία Μαρία. Πήγε με τους εραστάς της στα Ιεροσόλυμα να προσκυνήσει. Ήταν η ημέρα της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, 14 Σεπτεμβρίου. Πήγε να μπει μέσα, αλλά ένα αόρατο χέρι την κρατούσε στην πόρτα και δεν μπορούσε να μπει. Προσπαθούσε, αδύνατον. Προσπαθούσε, αδύνατον! Κατάλαβε. Άρχισε να συνέρχεται. «Είμαι αμαρτωλή! Είμαι πόρνη! Παναγία μου», λέγει, «βοήθησέ με να μπω μέσα και θα σταματήσω τον ακόλαστο βίο μου». Και μόλις το είπε αυτό, κατενύγη. Δάκρυα ήρθαν στα μάτια της και τότε σταμάτησε να εμποδίζει εκείνο το αόρατο χέρι. Μπήκε μέσα, προσεκύνησε. Βγήκε μετά έξω, όταν τελείωσε η Λειτουργία και εξαφανίστηκε. Επέρασε τον Ιορδάνη κι εκεί στην έρημο του Ιορδάνου, αγαπητοί μου, ησκήτευσε μόνη προς μόνον τον Θεόν 41 ολόκληρα χρόνια. Και τότε κάποτε εκεί, στο τέλος της ζωής της επέρασε ο όσιος Ζωσιμάς, ιερεύς, προς τον οποίον είπε τον βίο της, την εκοινώνησε και του λέγει: «Έλα και του χρόνου να με κοινωνήσεις». Αλλά την ίδια ημέρα που κοινώνησε η οσία Μαρία, προαισθανθείσα το τέλος της, απέθανε. Βρήκε το λείψανό της και το έθαψε ο Ζωσιμάς ύστερα από ένα χρόνο.

    Αυτήν λοιπόν προβάλλει η Εκκλησία μας. Είναι μεγάλο πράγμα, αγαπητοί. Τι ήταν το προκαταρκτικόν της σωτηρίας της; Η κατάνυξις και τα δάκρυα. Πράγματι, ο άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος λέγει ότι ο γέροντάς του,  ο όσιος Συμεών ο ευλαβής, έλεγε: «Ποτέ μην κοινωνήσετε, εάν δεν έχετε δακρύσει». Είναι πολύ μεγάλο αυτό, ότι πρέπει να προσεγγίζει κανείς τον Θεόν με κατάνυξη. Η κατάνυξις είναι η αφετηρία να προσεγγίσει κανείς τον Θεόν, αλλά είναι και ακόμη, αν θέλετε, και ένας καρπός. Όπως καρπός της κατανύξεως είναι τα δάκρυα.

    Πράγματι, θα λέγαμε, ότι η κατάνυξις… -Τι θα πει κατάνυξις, αλήθεια; Πολλές φορές το λέμε. Ξέρετε, πρέπει να το εξηγήσομε. Πολλές φορές νομίζομε κατάνυξη ότι είναι ένα ημίφως, ένας μικρός χώρος, ένας χώρος, ένα περιβάλλον που υποβάλλει. Λέμε: «Κατανυκτικός ναός αυτός· κατανυκτικός ναός»· ή: «Κατανυκτική Θεία Λειτουργία»· ή: «Κατανυκτικοί ήσαν οι ψάλτες». Όλα αυτά αλήθεια τι σημαίνουν; Δεν ξέρω αν προσεγγίζουν την πραγματικότητα. «Κατανύσσω» θα πει κατά+νύττω, νύσσω. Θα πει: κατά+τρυπώ. «Νύττω» θα πει τρυπώ. Κατατρυπώ λοιπόν θα πει κατανύσσω. Δηλαδή είναι το κατατρύπημα της καρδιάς. Όταν η καρδιά, με άλλα λόγια, τρυπηθεί. Από τι τρυπηθεί; Από κάτι. Αυτό το κάτι που θα την τρυπήσει, θα την πληγώσει. Και το πλήγωμα θα επιφέρει τα δάκρυα. Αυτό θα πει κατάνυξις. Τρύπημα και πλήγωμα της καρδιάς, με αποτέλεσμα τα δάκρυα.

      Έτσι, η αφετηρία της κατ΄αίσθησιν πνευματικής ζωής, είναι, αγαπητοί μου, η  κατάνυξις. Και ο καρπός της, όπως σας είπα, τα δάκρυα. Πράγματι, εγώ προσωπικά είμαι μάρτυς κάπου κάπου τέτοιων ψυχών, που βλέπει κανένας ότι σε αυτούς τους ανθρώπους ήδη επεσκέφθη την καρδιά τους η χάρις του Θεού και έχουν ήδη κατανυγεί. Και το βλέπει κανείς να δημιουργεί στο πρόσωπό τους, γιατί ήδη έχει γίνει στην καρδιά τους, στην ψυχή τους, μία αλλοίωσις. Και αυτή η αλλοίωσις είναι «ἡ ἀλλοίωσις τῆς δεξιᾶς τοῦ Ὑψίστου». Όταν το χέρι το δεξί του Θεού ακουμπήσει επάνω στην ψυχή και η ψυχή πυρπολείται, πληγώνεται, κατανύσσεται. Τότε έρχονται και τα δάκρυα. Κι όταν δει κανείς αυτό σε μία ψυχή, τότε λέγει: «Αυτή η ψυχή μετενόησε». Επιστρέφει κατ΄αίσθησιν. Δηλαδή κατά συνείδησιν. Καταλαβαίνει, νιώθει. Πιστέψτε με, αγαπητοί μου, δεν ξέρω αν είναι φοβερός ο λόγος που θα πω, φοβάμαι ότι στους εκατό ανθρώπους που μετανοούν, μόνον ο ένας ξεκινάει με κατάνυξιν. Οι πιο πολλοί, ψυχροί έρχονται να μετανοήσουν και ψυχροί φεύγουν… Είναι σαν την κατσαρόλα που την βάλαμε στη φωτιά, αλλά φωτιά από κάτω δεν υπάρχει. Και δεν μπορεί να γίνει μαγείρεμα. Έτσι ακριβώς, όταν δεν υπάρχει το πυρ της θείας, θα λέγαμε, πληγώσεως, δεν μπορεί να υπάρξει πνευματική ζωή. Δεν είναι δυνατόν.

     Γι΄αυτό βλέπει κανείς τους Χριστιανούς μας, ενώ ξεκίνησαν ή ξεκινούν να εξομολογούνται και να κοινωνούν και να πηγαίνουν στην Εκκλησία, στην πραγματικότητα είναι περιφερόμενα ψυγεία. Και είναι φοβερό αυτό το πράγμα… Γι’ αυτό και είναι έτοιμοι σε κάθε περίπτωση πειρασμού, να εγκαταλείψουν την πνευματική τους ζωή, διότι επιτέλους δεν τους εκόστισε…  Δεν θ’ αφήσεις ποτέ κάτι που σου έχει κοστίσει. Ένα παιδί που το γέννησες, δεν το εγκαταλείπεις. Γιατί δεν το εγκαταλείπεις; Γιατί πόνεσες. Και μια πνευματική ζωή που βγήκε μέσα από μία πνευματική γέννηση, από έναν πόνο πνευματικό, από ένα πλήγωμα της καρδιάς, δεν την αφήνεις. Γιατί απλούστατα σε έχει πονέσει. Έχεις προκαλέσει πνευματικόν τοκετόν. Λέγει ο άγιος Γρηγόριος ο Νύσσης ένα θαυμάσιο: Ότι «ο Θεός Πατήρ είναι ο τοξότης· ο Υιός είναι το βέλος. Και τοξεύει με το τόξο Του ο Θεός Πατήρ τις ανθρώπινες καρδιές, ρίπτοντας το βέλος «Ιησούς Χριστός». Και όταν η καρδιά τρωθεί, πληγωθεί, τότε… ω, τότε…!». Πληγωθεί από το βέλος, δηλαδή Ιησούς Χριστός, τότε, αγαπητοί μου, είναι άλλο πράγμα. Είναι πραγματικά άλλο πράγμα…

     Θυμηθείτε τον Απόστολο Πέτρο όταν είχε αρνηθεί τον Χριστόν. Τον ηρνήθη με κάποια ευκολία. Όπως με κάποια ευκολία Του είπε ότι δεν θα Τον αρνηθεί. Και μόλις Τον ηρνήθη ο Πέτρος, ο Κύριος ήτο λίγα μέτρα πιο πέρα, ως υπόδικος. Τότε Τον αρνείται ο Πέτρος, φωνάζει ο πετεινός και γυρίζει ο Κύριος και βλέπει τον Πέτρον. Κοιτάξτε· μόνον εγύρισε και Τον κοίταξε. Α, εκείνο το μάτι! Α, εκείνο το μάτι ήταν βέλος. Με κέντρον, στόχο, την καρδιά του Πέτρου. Τόσο επληγώθη, ώστε αμέσως εβγήκε έξω, όπως μας λέει το Ιερόν Ευαγγέλιον, και έκλαυσε πικρώς.

    Θυμηθείτε ακόμη εκείνη την πόρνη γυναίκα, όταν ο Κύριος επήγε στο σπίτι κάποιου Φαρισαίου, Σίμωνος ονόματι, και εκείνη εμπήκε μέσα και με δάκρυα Τού έπλενε τα πόδια, με δάκρυα. Γιατί; Γιατί είχε κατανυγεί από την παρουσία του Κυρίου, αισθανομένη την αμαρτωλή της ζωή. Γι'αυτό και ο Κύριος είπε… αξίζει να το πούμε, στον Σίμωνα, που του λέγει: «Δεν μου λες, Σίμων, να σε ρωτήσω κάτι -Γιατί ο ίδιος διενοήθη και είπε… «Αν ήταν προφήτης»- ούτε καν προφήτη δεν τον είχε ο Σίμων· απλώς έναν διδάσκαλον τον είχε: «θα έπρεπε να ξέρει ποια είναι αυτή τώρα που του πλένει τα πόδια και θα ‘πρεπε να της δώσει μία κλωτσιά και να την αποδοκιμάσει». -  «Σίμων, θα σου πω μια ιστορία. Δύο άνθρωποι χρωστούσαν σε ένα αφεντικό χρήματα. Ο ένας χρωστούσε 50 και ο άλλος 500. Επειδή, όμως, ούτε ο ένας, ούτε ο άλλος είχαν να δώσουν, τους εχάρισε και στους δύο το ποσόν. Πες μου, από τους δυο ποιος θα είναι πιο ευγνώμων;». «Ε, προφανώς», λέγει, «εκείνος που του χαρίστηκε το μεγαλύτερο ποσόν, τα 500 νομίσματα». -«Ε, λοιπόν, αυτή είναι εδώ τώρα που της χαρίστηκαν τα 500 νομίσματα. Αυτή είναι η πόρνη που συγχωρήθηκε. Γι'αυτό κλαίει. Εσύ καημένε, ταλαίπωρε, είσαι των 50. Σου χαρίστηκαν οι αμαρτίες, αλλά δεν έχεις αίσθηση, δεν έχεις αίσθηση…». Είναι καταπληκτικό!

     Θυμηθείτε ακόμη, αγαπητοί μου, τα πλήθη την ημέρα της Πεντηκοστής. Όταν ο Απόστολος Πέτρος βγήκε στον εξώστη του υπερώου για να πει ότι αυτό που ακούν και βλέπουν είναι η επιφοίτησις του Αγίου Πνεύματος, που ήρθε να μαρτυρήσει ότι ο Ιησούς δεν ήταν εγκληματίας, δεν ήταν πλάνος του λαού, δεν ήταν ψευδομεσσίας. Έρχεται να δώσει την μαρτυρία Του ο ουρανός. Διότι εάν ο Ιησούς ήτο πλάνος και ψευδόχριστος, τότε πώς ήρθε η Πεντηκοστή; Το είχε πει ο Χριστός. «Εγώ θα φύγω και θα στείλω το Πνεύμα το Άγιον». Γιατί ο Ίδιος είπε: «Εμένα θα με δείτε εγκληματία, λαοπλάνο, αλλά Εκείνος, ο Παράκλητος, το Πνεύμα το Άγιον, θα μαρτυρήσει περί Εμού Ποιος είμαι». Η μαρτυρία του Ποιος είναι ο Ιησούς Χριστός είναι η Πεντηκοστή. Και βγήκε ο Απόστολος Πέτρος στον εξώστη· ακριβώς τέτοια τους έλεγε. Και το πλήθος εκείνο που συγκεντρώθηκε, κατενύγη, πληγώθηκε η καρδιά του. «Καί ἀκούσαντες», λέει το ιερόν κείμενον, «κατενύγησαν τῇ καρδίᾳ». Πληγώθηκαν στην καρδιά τους. Και είπαν: «Αδελφοί, τι πρέπει να κάνομε, για να σωθούμε;».

     Πάντως, όπως αντιλαμβάνεσθε, το θέμα της κατανύξεως είναι ένα έργο του Θεού. Ένα έργο της δεξιάς του Υψίστου. Αλλά δεν είναι μόνον έργο του Θεού. Είναι ένα έργο και της αγαθής προαιρέσεως. Αν ο άνθρωπος δεν διαθέτει αγαθή προαίρεση, τότε ο Θεός δεν μπορεί τίποτα να κάνει. Ακριβώς γιατί μπροστά Του έχει το θέμα της προαιρέσεως, δηλαδή της ελευθερίας. Και βλέπετε, ούτε Αυτός ο Θεός επεμβαίνει στην ανθρώπινη καρδιά, αν ο ίδιος ο άνθρωπος δεν ανοίξει. Τι λέγει εκεί στο βιβλίο της Αποκαλύψεως; «Ἰδού, ἕστηκα ἐπί τήν θύραν καί κρούω». «Να, στάθηκα στην πόρτα και χτυπώ». Τι θα πει «χτυπώ»; Πληγώνω, έρχομαι να πληγώσω. «Αλλά, αλλά, εάν κανείς ακούσει την φωνή μου, τότε θα μου ανοίξει. Αν δεν ακούσει την φωνή μου, τότε αναμφισβήτητα δεν θα μου ανοίξει».

    Λέγει ο άγιος Εφραίμ ο Σύρος κάτι πραγματικά θαυμάσιο, το οποίον, παρακαλώ, ακούσατέ το. Μας ενδιαφέρει: «Επειδή ο Θεός μάς αγαπάει όλους και θέλει όλοι να σωθούμε, τότε έρχεται η Χάρις Του και από πάνω υπερίπταται απ’ την καρδιά μας. Υπερίπταται. Η καρδιά είναι ακάθαρτη, είναι γεμάτη πάθη. Τότε πετάει ένα βέλος. Έρχεται και τρυπά την καρδιά, λίγο. Και δημιουργεί μία κατάνυξη, αλλά χωρίς εμείς να έχομε ίσως αγαθήν προαίρεσιν. Τίποτα. Είμεθα αμαρτωλοί άνθρωποι. Ο Θεός, λοιπόν, πληγώνει λίγο την καρδιά. Από ένα κήρυγμα, από ένα περιβάλλον, από έναν λόγο, από ένα περιστατικό, από μια κατάσταση. Και πληγώνεται η καρδιά, δηλαδή κατα-νύσσεται και τότε αισθάνεται μία γλυκύτητα. Και δίνει ο Θεός ένα δείγμα και σου λέει: ‘’Αυτό θα νιώθεις, όταν καθαρίσεις την καρδιά σου. Εγώ τώρα έριξα το βέλος και φεύγω. Το αποσύρω το βέλος μου. Εσύ, αν θέλεις, να διαθέσεις την προαίρεσή σου και τότε θα δημιουργήσεις προϋποθέσεις και καταστάσεις που θα έχεις μόνιμη γλυκύτητα’’». Δηλαδή, με άλλα λόγια, μας δίνει ένα δείγμα. Ένα δείγμα της δικής Του αγάπης και της δικής Του παρουσίας. Ποιο είναι το έργο το δικό μας παρακάτω; Να καθαρίσομε την καρδιά μας.

    Αλλά ας πούμε και δυο λόγια, αγαπητοί μου, και δια τα δάκρυα. Λέγει ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακος στον 7ο του λόγο: «Ὁ περί τῶν δακρύων λόγος ἐκ πολλῶν καί διαφόρων τρόπων τίκτεσθαι λέγεται (ότι τα δάκρυα, λέει, από διάφορες αιτίες δημιουργούνται)· λέγω δή, ἐκ φύσεως(είναι κάποιος άνθρωπος ο οποίος έτσι έχει εύκολα τα δάκρυα από την φύση του. Είναι μία κυρίως χαλάρωση του νευρικού συστήματος πολλές φορές και με το παραμικρό ο άλλος δακρύει. Με το παραμικρό), ἐκ Θεοῦ, ἐκ θλίψεως ἐναντίας(από μία στενοχώρια), ἐξ ἐπαινουμένης -όταν επαινεθεί ένας άνθρωπος, αμέσως συγκινείται και δακρύζει· όταν τον επαινέσουν, τον ανεβάσουν, του δώσουν ένα παράσημο, δακρύει, κλαίει-, ἐκ κενοδοξίας (μπορεί να δακρύσει), ἐκ πορνείας(μπορεί να δακρύσει), ἐξ ἀγάπης(μπορεί να δακρύσει), ἐκ μετανοίας, ἐκ μνήμης θανάτου (όταν ενθυμείται τον θάνατον. Όχι με την παθητική έννοια. Αλλά με την έννοια ότι: «Τι κάνω εγώ; Τι κάνω εγώ; Αδικώ, αμαρτάνω, σαν να ζήσω στην ζωή αυτή αιώνες αιώνων... Τι κάνω εγώ;». Αυτή είναι η μνήμη του θανάτου, η γόνιμη μνήμη του θανάτου) καί ἑτέρων πολλῶν», λέγει ο άγιος Ιωάννης.

     Βλέπετε ότι είναι πολλές οι αιτίες των δακρύων. Ποιες όμως από αυτές είναι οι νόμιμες; Ποιες είναι εκείνες οι οποίες θα καθαρίσουν την καρδιά, οι καταστάσεις; Εκείνες που πραγματικά θα μου δώσουν πνευματικότητα; Είναι τρεις. Είναι τα δάκρυα της μετανοίας, τα δάκρυα της μνήμης του θανάτου και τα δάκρυα της αγάπης του Θεού. Και τα δάκρυα της μετανοίας, αγαπητοί μου, είναι τα δάκρυα εκείνα τα οποία κανείς χύνει, όταν καταλάβει την κατάστασή του την φοβερή. Ότι υπήρξε αμαρτωλός. Φθάνει να πει ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακος έναν τολμηρόν λόγον. Το λέγει ο ίδιος. Λέγει: «Τολμηρός είναι ο λόγος, αλλά κάπως έτσι είναι. Ότι τα δάκρυα αποτελούν ένα δεύτερο βάπτισμα!». Διότι με το βάπτισμα, το νερό του βαπτίσματος, καθαριζόμεθα από τον ρύπον της αμαρτίας. Και με τα δάκρυα καθαριζόμεθα από τον ρύπον, την βρωμιά της αμαρτίας.

     Αλλά είναι και τα δάκρυα από το κατά Θεόν πένθος, από την μνήμη του θανάτου. Όταν ο άνθρωπος βλέπει τις αμαρτίες του και πενθεί για τον εαυτόν του και οδύρεται. Αν κάποιος δει έναν τέτοιον άνθρωπο, θα πει ότι είναι δυστυχισμένος, ότι είναι μελαγχολικός. Δεν είναι. Είναι ευτυχισμένος. Αγαπητοί, μπορείτε να φανταστείτε, πίσω από ένα κατά Θεόν πένθος ότι υπάρχει ευτυχία; Ότι υπάρχει ειρήνη; Αν γνωρίζατε ότι όταν ο άνθρωπος δει τις αμαρτίες του και κλάψει και κλαίει γι’ αυτές, έχει μία ανείπωτη ειρήνη, την ειρήνη του Θεού… Το συλλαμβάνετε αυτό; Νομίζει κάποιος που είναι άγευστος τέτοιων καταστάσεων, ότι μπορεί αυτός ο άνθρωπος να είναι δυστυχισμένος. Αλλά είναι μία ελπιδοφόρος μνήμη του θανάτου. Δηλαδή είναι τούτο· προσέξατέ το. Αυτό που λέγει ο γέρων Σιλουανός: «Έχε τον νου σου εις τον άδη και μην απελπίζεσαι». Τι θα πει «Έχε τον νου σου στον άδη»;. Γιατί ο άδης είναι ο τόπος των κολασμένων ψυχών, για την ώρα. Μέχρι να ξανάρθει ο Χριστός και να γίνει η ανάστασις των νεκρών. Ο άδης είναι η πρόγευσις της κολάσεως. Όχι κόλασις. Η πρόγευσις της κολάσεως. «Έχε λοιπόν τον νου σου στον άδη» θα πει, «έχε τον νου σου εκεί στον τόπο των τιμωριών και της βασάνου». Να λες: «Δεν θα σωθώ». Είναι μεγάλο πράγμα αυτό. Κλαις και οδύρεσαι για τις αμαρτίες σου. «Δεν θα σωθώ. Είμαι πολύ αμαρτωλός…».

     Προσέξτε· μερικοί το λένε υποκριτικά: «Δεν θα σωθώ». Δεν το πιστεύουν στο βάθος. Να το πιστέψει κανείς: «Δεν θα σωθώ». Και ταυτοχρόνως, να μην χάσει την ελπίδα του ότι μπορεί να σωθεί. Διότι αν πενθεί τις αμαρτίες του και χάσει την ελπίδα της σωτηρίας του, τότε πράγματι είναι δυστυχισμένος άνθρωπος. Τότε πράγματι κινδυνεύει ακόμη και από αρρώστια ψυχική να πάθει. Ο άνθρωπος όμως ο οποίος πενθεί, έχει το κατά Θεόν πένθος, αλλά υπάρχει η ελπίδα της σωτηρίας, τότε είναι μακάριος. Είναι εκείνο που λέει ο Κύριος στους Μακαρισμούς: «Μακάριοι οι πενθούντες, γιατί αυτοί θα γελάσουν». Είδατε; Ευτυχίζει τους πενθούντας. Δεν εννοεί βέβαια να σου πεθάνουν οι συγγενείς σου, να χάσεις τα υπάρχοντά σου. Δεν το λέει αυτό. Δεν εννοεί αυτό ο Κύριος. Αλλά εννοεί να πενθήσεις μια κατάστασή σου αμαρτωλή. Τότε αναμφισβήτητα θα έχεις την ειρήνη. Βλέπετε; Μέθοδοι αντίθετοι από εκείνες τις μεθόδους που εισηγείται ο κόσμος. Ο κόσμος τι εισηγείται; «Ρίχ΄το έξω, διασκέδασε, γλέντησε, μην αφήνεις τίποτα που να μην το δοκιμάσεις! Και θα δεις πόσο χαρά θα έχεις!». Εκεί θα αποκτήσεις την κατάθλιψη και την απουσία της ειρήνης… Βλέπετε μέθοδοι; Αντίθετοι! Αντίθετοι αι μέθοδοι του Θεού από τας μεθόδους του κόσμου. Εντελώς αντίθετα πράγματα!

    Και τέλος είναι τα δάκρυα από την αγάπη του Θεού. Εκείνος ο οποίος αγαπάει τον Θεό, αγαπάει και τα δημιουργήματά Του. Και τους ανθρώπους και τα πουλιά και τα φυτά και τις πέτρες. Τ’ αγαπάει όλα. Γιατί είναι όλα δημιουργήματα του Θεού και ανακλούν την σοφία Του, την αγάπη Του και την θεία Του δύναμη. Έτσι εκείνος που έχει πραγματικά αγαπήσει τον Θεό, είναι άλλο πράγμα. Λέγει μάλιστα ο Ιερός Χρυσόστομος: «Κοίταξε, όταν προσκρούσεις τον Θεό με μια αμαρτία, να λυπηθείς· όχι γιατί θα τιμωρηθείς, αλλά γιατί ελύπησες τον Θεό». Αυτό μπορεί να το λέγει κανένας μόνο όταν αγαπάει τον Θεό. Όταν Τον αγαπάει πραγματικά τον Θεό. Και τότε, όπως λέγει ο άγιος Ισαάκ ο Σύρος, σε μία θαυμασία του ομιλία: «Και όταν έχει κανείς αυτήν την θεωρία της κτίσεως(«θεωρία» δηλαδή το να βλέπει την δημιουργία) καί ἐκ τῆς μνήμης αὐτῶν τῶν κτισμάτων καί τῆς θεωρίας αὐτῶν (με το να τα βλέπει) ῥέουσι ὀφθαλμοί αὐτοῦ δάκρυα!». Και είναι αυτή η αγάπη η ανείπωτη. Η ανείπωτη αγάπη. Η αγάπη προς τον Θεό και τα δημιουργήματά Του. Ημερώνει τον άνθρωπο, τον κάνει Άνθρωπο με Α κεφαλαίο.

     Αν έπρεπε να δούμε πρότυπον ανθρώπου, ποιο είναι αυτό το πρότυπον του ανθρώπου; Που προβάλλονται μέσα στην Ιστορία και από τα διάφορα κοινωνικά και φιλοσοφικά συστήματα, πρότυπα ανθρώπων. Θα λέγαμε: Αυτό είναι το πρότυπον του ανθρώπου: Ο αληθινός άνθρωπος· που έχει την χάρη του Θεού και έχει την αγάπη του Θεού, την αγάπη όλων των δημιουργημάτων και είναι αληθινός παράδεισος…

    Ω αγαπητοί, η Εκκλησία μας έβαλε την μνήμη της οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας σήμερα, για να μας πει ότι η κατάνυξις και τα δάκρυα είναι η αφετηρία της πνευματικής μας ζωής.


226η ομιλία στην κατηγορία
« Ομιλίες Κυριακών ».

► Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Ὁμιλίαι Κυριακῶν " εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/diafora-uemata/omiliai-kyriakvn
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40r0WAxMpRb0tx6ts1zsQWMh

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς
«Ὁμιλίαι Κυριακῶν».🔻
https://drive.google.com/file/d/1EiDp29JkRk7OQUNh2N_NVeJL2TTZ-FsY/view?usp=drivesdk

🎥 Βιντεοσκοπημένες ομιλίες της σειράς
«Ὁμιλίαι Κυριακῶν».🔻
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40ru7w20Jp2hDAJjA7k7mq_z

🔸📜 Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες της σειράς
«Ὁμιλίαι Κυριακῶν».🔻
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%94%B9%E1%BD%89%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%AF%CE%B1%CE%B9%20%CE%9A%CF%85%CF%81%CE%B9%CE%B1%CE%BA%E1%BF%B6%CE%BD.?m=1

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

21 Μαρτίου 2023

🇷🇺 «Таков нам подобаше Архиерей». Память святителя Григория Богослова.

†.Сегодня, дорогие мои, наша Церковь чтит память святителя Григория Богослова. Это великий святой нашей Церкви. Он родился около 328 года либо в Назианзе, либо в Арианзе в Каппадокии. Учился в школах Кесарии Каппадокийской, Кесарии Палестинской и Александрии.

В Александрии он познакомился со святителем Афанасием Великим и преподобным Антонием Великим. Святитель Василий Великий был его соучеником в Афинах, их связывала сердечная и близкая дружба. В дальнейшем святитель Григорий был поставлен архиепископом Константинопольским и председательствовал на Втором Вселенском Соборе. Но вскоре он ушел в отставку, потому что завистники затеяли смуту — видите, как всюду проникает зависть... Они поставили под сомнение каноничность его избрания на Константинопольскую кафедру. Однако, обвинения были напрасны, и он был оправдан.

Так или иначе, он подал в отставку, ушел. Уходя, он сказал, что если он — причина разделения, то пусть лучше он будет брошен в море, как Иона, чтобы остановить бурю.

Святитель Григорий умер, вероятно, в 391 году в возрасте шестидесяти трех лет. Церковь почтила его особым образом, присвоив ему титул, наименование «Богослов». Разве не богословствовал святитель Афанасий Великий? Разве не богословствовал святитель Василий Великий? Все великие отцы богословствовали. И все же, несмотря на то, что было столько богословов, наша Церковь именует богословами только троих: св. Иоанна Богослова, св. Григория Богослова и св. Симеона Нового Богослова. Итак, вы видите, что он удостоился редкостного наименования богословом.

Дорогие мои, по случаю празднования его святой памяти, Церковь приводит в качестве апостольского чтения отрывок из Послания к Евреям апостола Павла, в котором говорится о качествах Иисуса Христа как Великого Архиерея, и апостол Павел сравнивает архиерейство Христа с архиерейством ветхозаветных первосвященников. Церковь предлагает нам этот отрывок, чтобы показать, каким должен быть настоящий архиерей.

Первосвященник Иисус Христос становится прообразом и образцом для духовенства Церкви. Это не в меньшей степени касается иереев и диаконов, но особенно — архиерея, который должен находиться на своем месте «по образу Архиерея Христа» (гр. εἰς τύπον καί τόπον τοῦ ᾿Αρχιερέως Χριστοῦ). Чтобы быть избранным во архиерея, он должен изначально обладать определенными качествами, это должно быть данностью. Но в нашей церковной истории сложилось так, что это стало искомым, стало целью. Одно дело — данность, и совершенно другое — искомое. Многие современные архиереи выставляют свое высокое положение и требуют, чтобы верующие воздавали им честь только в силу их сана. «О, — говорит он, — я нахожусь на своем месте по образу Христа! А значит ты должен уважать, ты должен почитать меня». Но им нужно сказать, что способность жить и служить по образу Христа не дается автоматически при рукоположении, но это искомое, к этому нужно стремиться. Поэтому наша Церковь сегодня зачитывает отрывок из Послания к Евреям апостола Павла, чтобы охарактеризовать святителя Григория Богослова, который действительно стоял на своем месте по образу Христа.

В своем Послании апостол Павел пишет:

«Таков бо нам подобаше Архиерей: преподобен, незлобив, безсквернен, отлучен от грешник и вышше небес бывый. Такова имамы Первосвященника, иже седе одесную Престола величествия на Небесех».

Первый признак Великого Архиерея Христа — это «преподобен». Слово «преподобный» в данном контексте означает: благочестивый перед Богом. «Преподобный» означает совокупность всех добродетелей, которые могут быть у человека, и в данном случае у первосвященника: благоговение, послушание, верность, всецелая преданность Богу, полное посвящение себя Богу. Это касается любого священнослужителя, вне зависимости от семейного положения.

А еще это значит — свободный от порочных наклонностей, от стремления к различным грехам, будь то плотские страсти, сребролюбие, эгоизм и прочие. Все это включает в себя понятие «преподобный».

Трагической противоположностью настоящего архиерея были первосвященники времен Христа. Например, первосвященник Анна был в высшей степени коварен и лукав. Когда Христос был осужден, Анна уже не был действительным членом синедриона, но он был его «душой». Он стоял за кулисами и влиял на все решения синедриона — он был, повторяю вам, лукавейшим архиереем. Как и его зять Каиафа («зять по дочери»); они оба полностью перешли на сторону римских властей, то есть это были люди, смотревшие не на интересы народа, а на свою личную выгоду и свой личный престиж. Они прежде всего заботились о том, чтобы быть в хороших отношениях с властями, потому что римляне вмешивались в назначение первосвященника, то есть очень легко и часто меняли первосвященников (что было запрещено по закону).

А еще эти двое были саддукеями. Знаете ли вы, что это значит? У них не было должной веры. Они не верили в существование Ангелов, не верили в бессмертие души, не верили в воскресение мертвых, не верили в вечное воздаяние — Рай, Царствие Божие, ад... Они верили в Бога как это делают деисты: «Бог где-то там наверху, а мы здесь на земле. Бог на Небе пусть присматривает за Своими делами, а мы здесь, на земле, будем заботиться о своем». Таковы были саддукеи... Однако, смотрите, и они тоже приняли сан архиерея...

Глядя на них, еще раз поражаешься величайшей любви Христа и поразительной глубине Его смирения. Он позволяет осудить Себя как человека таким негодным первосвященникам, которых трудно даже назвать людьми... Будучи саддукеями, они не способны были понять божественного происхождения Христа, хотя это было их прямой обязанностью в силу их сана, занимаемого ими места и служения. Они просто обязаны были узнать Его, чтобы защитить людей от лжемессий и указать им на истинного Мессию. Поэтому Каиафа, бывший в то время действующим первосвященником, спросил у Христа (конечно же, лицемерно, как всегда): «Заклинаю Тя Богом живым, да речеши нам, аще Ты еси Христос, Сын Божий?» (Мф. 26, 63). И Христос на это ответил знаменитое «Ты рекл еси: Аз есмь», что означает «Да, это так, как ты сказал, Я — Мессия».

И Христос добавляет к Своим словам видение и пророчество Даниила: «Отселе узрите Сына Человеческаго, седяща одесную Силы и грядуща на облацех небесных, со святыми Ангелами» (Мф. 26, 24). Лицемерно Каиафа рвет на себе одежды: «Вы слышали, Он богохульствовал...». Но разве ты не просил своего Обвиняемого сказать тебе, кто Он такой? Он сказал тебе об этом… Ты брал с него клятву говорить только правду? Вот Он и сказал ее тебе! Почему же ты не продолжаешь дознание, а лицемерно рвешь на себе одежду? И Каиафа, и синедрион — за исключением некоторых — осудили Христа на смерть как лжеспасителя, как лжемессию... Повторюсь еще раз: по своему положению Каиафа был обязан удерживать народ от заблуждения, он должен был сам свидетельствовать о Спасителе, но вместо этого он свидетельствует так, чтобы Иисуса предали смерти.

Давайте еще рассмотрим слово «незлоблив», как говорит апостол Павел в описании Великого Архиерея Христа. Что означает «незлоблив»? Как говорит св. Иоанн Златоуст, это «не лукавый, не причастный злу, не коварный». «Свободный от зла, — говорит нам другой толкователь, Евфимий Зигабен, — не льстивый». «Не было лести в устах Его», — отмечает Икумений. А святой Иаков, брат Господень говорит: «Не искушенный злом» (ср. Иак. 1, 13).

И «безсквернен» — третье определение. «Что такое безсквернен — спрашивает Зигабен, — как не усиление слова незлоблив?». Чтобы больше подчеркнуть то, что мы называем незлобием, он использует характеристику «безсквернен» — свободный от греха, позора, нравственных пятен, всяческой скверны.

Но когда мы сегодня слышим, дорогие мои, о неслыханных сквернах в нашем духовенстве — и у дьяконов, и у пресвитеров, и у архиереев — поистине, просто голова идет кругом...

Еще одна характеристика: «Отлучен от грешник». Он спасает грешников, но Он не смешивается с ними, стоит отдельно от них. А поскольку Христос всегда является образцом для подражания, можно сказать, что духовенство, особенно архиереи, не должны впадать в обмирщение. Вот что означают слова «отлучен от грешник» — быть отделенным от мирского. Не использовать методы мира сего, такие как дипломатия и компромиссы.

Святитель Григорий Богослов не знал об этих маневрах. Один современный ему биограф говорит: «Это было его слабое место»; а я бы сказал — «сильное место». Он не умел маневрировать, он не знал дипломатических компромиссов, поэтому, как только ему было предъявлено обвинение в неканоничности, он тут же сложил с себя полномочия председателя Второго Вселенского Собора.

Церковь, дорогие мои, всегда искала священников и архиереев, которые являли бы образ Иисуса Христа. Например, в книге «Дидахе», в разделе 15 (это очень старинная книга) говорится следующее:

«Рукополагайте себе (то есть для своей Поместной Церкви) епископов и диаконов, достойных Господа, мужей кротких и несребролюбивых, и истинных». Под словом «истинный» имеется в виду человек прямой и бесхитростный. Это то, что Спаситель сказал о Нафанаиле: «Се, воистинну израильтянин, в немже льсти несть» (Ин. 1, 47).

«И испытанных» — они должны быть проверенными, сначала пройти испытание, а затем уже рукополагаться. Какой была его жизнь? Как этот человек жил среди нас, можем ли мы теперь рукоположить его и сделать своим священником?

Когда св. Игнатий Богоносец уезжал из Антиохии, своей епархии, и отправился сухопутным путем в Рим, чтобы принять мученическую смерть, по пути он заехал в Смирну, епархию святого Поликарпа, а потом направился на север, в Филиппы. Оттуда, из Филипп, он написал послание к епископу Поликарпу Смирнскому:

«Тебе, богоблаженнейший Поликарп, надобно созвать боголепнейший совет (то есть Собор) и избрать кого-нибудь особенно вам любезного (человека из вашего окружения, который был бы вам дорог) и усердного (старательного, трудолюбивого человека, который любит Бога и дела Божии), кто бы мог называться боготечным (шествующим, живущим по воле Божией): ему поручить, чтобы, отправившись в Сирию, он прославил там неослабную любовь вашу к славе Божией»[1].

Дорогие мои! Всё это было сказано для того, чтобы люди знали, каковы должны быть пастыри и учителя Церкви. Невежество недопустимо, ибо тогда будут править волки, которые вас раздерут и нанесут великий ущерб вашей душе. Господь нас учил, что «пастырь добрый душу свою полагает за овцы, и овцы по нем идут (следуют за ним), яко ведят глас его (ибо знают его учение). По чуждем же не идут (за чужим, за тем, кому чуждо учение Божие, они не следуют), но бежат от него, яко не знают чуждаго гласа».

Но устами пророка Иеремии Господь говорит и нечто иное:

«Пастырие мнози растлиша виноград Мой (многие пастыри испортили, развратили Мой виноградник, народ Божий), оскверниша часть мою (избранный народ, «участок (часть) Бога»), даша часть желаемую мою в пустыню непроходную (и Мое владение, говорит Господь, Мой народ, они сделали пустыней, опустошили его).

Обратите внимание на фразу, которую говорит пророк Иеремия в двенадцатой главе (стихи 10–11):

«Яко ни един есть, иже размышляет сердцем» — однако никто не принимает этого близко к сердцу, не слышит увещеваний Бога и не сознает, что могут быть священники, которые истребляют стадо народа Божия.

И пророк добавляет: «Горе пастырем, иже погубляют и расточают овцы паствы Моея! Сего ради вы расточили есте овцы Моя, и отвергосте я, и не посетисте их, се, Аз посещу на вас по лукавству умышлений ваших. Понеже пророк и священник осквернишася, и в дому Моем обретох лукавство их», — говорит Господь.

Дорогие мои! Наша Церковь почитает святых мужей, таких как прославляемый ныне святитель Григорий Богослов, чтобы мы, глядя как в зеркало на их житие по образу Иисуса Христа, могли увидеть себя, немощных, чтобы прославлялся Христос и созидалась Церковь Его Святая. Аминь.


2α ομιλία στην κατηγορία « Μνήμη Αγίων ».

► Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Μνήμη Ἁγίων " εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/diafora-uemata/mnhmh-agivn
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40qFnx_UZ0gQ-sphclbJ6E6y

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς
«Μνήμη Ἁγίων».🔻
https://drive.google.com/file/d/1X7GIQVC2zCc3Lr7tGV-Aoyp5XbofXJU3/view?usp=drivesdk

Расшифровка магнитозаписи беседы :
https://apologet.spb.ru/ru

🎥 Βιντεοσκοπημένες ομιλίες της σειράς «Μνήμη Ἁγίων».🔻
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40o9I2jFsY8IjMSH_yrMTqC1

🔸📜 Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες της σειράς
«Μνήμη Ἁγίων».🔻
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%94%B9%CE%9C%CE%BD%CE%AE%CE%BC%CE%B7%20%CE%91%CE%B3%CE%AF%CF%89%CE%BD.?m=1

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.