14 Απριλίου 2021

Τετάρτη δημιουργική ἡμέρα. «Γενηθήτωσαν φωστῆρες».

†.Συνεχίζουμε τό θέμα γιά τή δημιουργία τῶν φυτῶν. Παρατηροῦμε ὅτι στά φυτά ὑπάρχει μία ἐντελέχεια. Ὁ ὅρος «ἐντελέχεια» εἶναι τοῦ Ἀριστοτέλους. Καί σημαίνει ἐν - τέλος - ἔχειν. Τέλος, θά πεῖ σκοπός. Δηλαδή ὅτι ὑπάρχει ἕνας σκοπός στά δημιουργήματα, στά ὄντα. Ὅταν δηλαδή ἔχουμε ἕνα δημιούργημα, ἕνα φυτό ἐν προκειμένῳ, αὐτό εἶναι ἐνταγμένο μέσα σέ ἕνα σκοπό. Δέν εἶναι ξεκάρφωτο. Δέν εἶναι τυχαῖο. Δέν ὑπάρχει τύχη μέσα στά δημιουργήματα. Ὄχι μόνο δέν εὑρέθη τυχαίως ὁ κόσμος μέ τά στολίδια του καί τίς ὀμορφιές του, ἀλλά ὅλα ἔχουν ἕνα σκοπό. Συνεπῶς πᾶν ὅ,τι διαγράφει ἕνα σκοπό σημαίνει ὅτι δέν εἶναι τυχαῖο. Αὐτό τό παρατηροῦν φιλόσοφοι χριστιανοί, ἀλλά καί καθένας πού ἔχει ὑγιῆ νοῦ βλέπει ὅτι σ’ ὅλα τά δημιουργήματα ὑπάρχει μία ἐντελέχεια. Συνεπῶς δέν εἶναι δυνατόν νά στηριχθεῖ τό στοιχεῖο πού λέμε τύχη.
Πολύ συχνά ἀκούγεται ἰδίως στήν ἐποχή μας, πού ὑπάρχει ἡ ἀθεΐα, ὅτι ὁ κόσμος εὑρέθη τυχαίως. Δέν ὑπάρχει μεγαλύτερος παραλογισμός ἀπό αὐτό. Τό νά ὑποστηρίζει καί νά πιστεύει κανείς ὅτι ὁ κόσμος εἶναι τυχαῖος, ὅτι τά ὄντα δέν ἔχουν προδιαγραμμένο σκοπό.

~ Τί φανερώνει ἡ ἰσορροπία τοῦ φυτικοῦ καί ζωικοῦ βασιλείου. ~

   Παρατηροῦμε ἀκόμη ὅτι τά φυτά εἶναι ἡ βάση τοῦ ζωικοῦ βασιλείου. Ἐάν τά φυτά δέν ὑπῆρχαν, δέν θά ὑπῆρχε τό ζωικό βασίλειο. Καί πολύ σοφά μᾶς σημειώνει τό ἱερό κείμενο ὅτι πρῶτα δημιουργήθηκαν τά φυτά καί κατόπιν δημιουργήθηκε τό ζωικό βασίλειο. Καί πράγματι, ὄχι μόνο εἶναι ἀναγκαῖο τό φυτικό βασίλειο γιά τό ζωικό, ἀλλά καί μεταξύ τοῦ ζωικοῦ καί φυτικοῦ βασιλείου ὑπάρχει μία ἰσορροπία. Δέν μπορεῖ δηλαδή τό φυτικό βασίλειο νά αὐξηθεῖ περισσότερο ἀπό τό ζωικό. Καί ἀντιστρόφως. Δέν μπορεῖ τό ζωικό νά ἀναπτυχθεῖ περισσότερο ἀπό τό φυτικό. Διότι ἄν εἴχαμε μία ἀνισορροπία μεταξύ αὐτῶν τῶν δύο βασιλείων, με άλλα λόγια, ἐάν ὑπῆρχαν μόνο τά φυτά, τότε θά εἶχε ἐξαντληθεῖ ὅλο τό διοξείδιο τοῦ ἄνθρακα. Ἐάν εἴχαμε μόνο τά ζῶα θά εἶχε ἐξαντληθεῖ ὅλο τό ὀξυγόνο τῆς ἀτμόσφαιρας. Ἔτσι ὑπάρχει μία ἰσορροπία ἀνάμεσα σ’ αὐτά τά δυό βασίλεια. Ἀλλά καί ἐπάνω στή γῆ θά εἴχαμε μία ἀνατροπή τῶν βιολογικῶν νόμων ἀνάμεσα στά δυό αὐτά βασίλεια, ἐάν δέν ὑπῆρχε μία ἰσορροπία. Ἕνα παράδειγμα. Κάποτε μία οἰκογένεια Ἄγγλων εἶχε μεταναστεύσει ἀπό τήν Ἀγγλία γιά τήν Αὐστραλία. Καί πῆραν μαζί τους ἕνα φυτό κακτοειδές τό ὁποῖο φύτευσαν στήν αὐλή τους. Αὐτό βρῆκε γόνιμο ἔδαφος ἐκεῖ καί ἀνεπτύχθη. 
Ἀνεπτύχθη ὅμως πάρα πολύ. Τόσο πολύ ὥστε σέ μερικές δεκάδες χρόνια τό φυτό αὐτό κατέλαβε ἀπέραντες ἐκτάσεις πού δέν μποροῦσαν νά τό ἐξαλείψουν. Ὅπως εἶναι στά χωράφια τά δικά μας ἡ ἀγριάδα. Ὅλοι θά ξέρετε ὅτι εἶναι ἕνα φυτό τό ὁποῖο εὔκολα δέν ἐξαλείφεται. Ἔχει κονδύλους μέσα στό ἔδαφος. Ὅ,τι θέλετε κάνετε, ἀκόμη καί νά κοσκινίσετε τό χῶμα, ἕνα ριζίδιο νά μείνει μές στό χῶμα θά βγάλει τήν ἀγριάδα. Πατήσατέ την ὅσο θέλετε τήν ἀγριάδα ἀπό πάνω. Αὐτή θά ἐπιμείνει νά βγεῖ. Χρόνια 
ὁλόκληρα ἐάν πατᾶτε τήν ἀγριάδα ἀπό πάνω, θά ἐξακολουθεῖ νά βγαίνει. 
Ἔτσι ἐκεῖνο τό φυτό στήν Αὐστραλία ἄρχισε νά δημιουργεῖ προβλήματα στήν γεωργία. Προβλήματα πολύ σοβαρά. Δέν ἤξεραν μέ ποιό τρόπο νά τό ἐξαλείψουν. Καί τότε ὕστερα ἀπό μελέτες πού ἔκαναν, ἀνακάλυψαν ὅτι στήν Ἀφρική ὑπῆρχε ἕνας μικροοργανισμός, ὅπως εἶναι ἡ μελίγκρα, τό ὁποῖο λέγεται «λάκ». Παρατήρησαν ὅτι αὐτό τό λάκ, τό ἔντομο, ἀγαποῦσε πολύ αὐτό τό φυτό. Τό μετέφεραν λοιπόν στήν Αὐστραλία καί τό ἔβαλαν ἐπάνω στά φυτά αὐτά. Βρίσκοντας τόσο πλούσια τροφή αὐτό τό ἔντομο, ἄρχισε νά τρώει τό κακτοειδές φυτό. Σέ λίγο καιρό τό εἶχε φάει ὅλο. Ἀλλά τί παρετηρήθη ὅμως; Μή ἔχοντας τί ἄλλο νά φάει, ψόφησε καί αὐτό. Δηλαδή τί παρατηροῦμε, ὅτι ὑπῆρχε μία ἰσορροπία ἀνάμεσα σ’ αὐτά τά δυό. Δέν μποροῦσε δηλαδή τό ζωικό βασίλειο νά ἀφήσει παραπάνω τό φυτικό νά ἀναπτυχθεῖ. Ὑπάρχει λοιπόν ἰσορροπία ἀνάμεσα στό φυτικό καί ζωικό βασίλειο.

~ Σκοπός τῆς δημιουργίας τοῦ κόσμου. ~

   Ἀκόμη τά φυτά δέν εἶναι μηχανές. Μπορεῖ, ὅμως τό φυτό νά μᾶς δίνει τήν ἐντύπωση ὅτι εἶναι ἕνα πράγμα ἀκίνητο. Ἔχει ζωή μέσα του πάρα πολύ. Δέν σημαίνει ὅτι ἐπειδή δέν περπατάει δέν ἔχει ζωή. Ἀλλά ὅμως δέν εἶναι μία μηχανή ὁ ὀργανισμός ἑνός φυτοῦ. Ἡ μηχανή δέχεται ἀπ’ ἔξω τήν κίνηση καί βρίσκεται πάντοτε κάτω ἀπό τήν φροντίδα τοῦ κατασκευαστοῦ της. Ἀλλά ἕνα ἔμβιον ὄν, ὅπως εἶναι τό φυτό, εἶναι αὐτοτελές, εἶναι αὐτενέργητο, ἐνεργεῖ μόνο του, εἶναι αὐτοκίνητο, κινεῖται μόνο του, τείνει πάντοτε πρός ἕνα σκοπό. Καί ὁ σκοπός αὐτός εἶναι ὅτι θά ξεκινήσει ἀπό τό σπόρο του, θά φυτρώσει, θά ἀναπτυχθεῖ, θά βγάλει τήν ἀνθοφορία του, θά δώσει καρπό καί θά πεθάνει. Ἀκολουθεῖ, λοιπόν, ἕνα βιολογικό κύκλο. Μέ ἕνα ἀπώτερο σκοπό νά διατηρηθεῖ τό εἶδος του ἐπάνω στή γῆ. Τώρα ἐάν ὁλόκληρη βεβαίως ἡ δημιουργία στούς ἐπί μέρους σκοπούς διατηρεῖ ὅλα αὐτά καί ἔχει ἕνα τελικό σκοπό, αὐτό πιά δέν εἶναι θέμα τῆς ἐπιστήμης, εἶναι θέμα τῆς φιλοσοφίας. Καί ἐάν κανείς 
εἶναι Χριστιανός, εἶναι θέμα τῆς θεολογίας. Θά μᾶς ἀποκαλύψει ἡ θεολογία, γιατί ὑπάρχουν ὅλα αὐτά. Γιά ποιό σκοπό ὑπάρχουν. Καί βεβαίως δέν ὑπάρχουν παρά γιά νά ὑπηρετήσουν τόν ἄνθρωπο καί τή δόξα τοῦ Θεοῦ. 
Διότι ὁ Θεός ἤθελε νά κάνει τόν ἄνθρωπο. Ἀλλά γιά νά φτάσει νά κάνει τόν ἄνθρωπο, ἔπρεπε νά δημιουργήσει γιά τόν ἄνθρωπο προϋποθέσεις. Καί ὁ στολισμός τῆς γῆς μέ τό ζωικό καί τό φυτικό βασίλειο κτλ. κτλ. εἶχε τό σκοπό του. Ὅπως ὅταν παντρεύουμε δυό ἀνθρώπους θά τούς κάνουμε τό νοικοκυριό τους. Θά βάλουμε καινούργια ἔπιπλα, κτλ.. Ἔτσι, λοιπόν, καί ὁ Θεός ἔκανε τό νοικοκυριό τοῦ ἀνθρώπου. Ἄρα ὁ κόσμος, ὅσο κι ἄν μοιάζει αὐτό ἀλαζονικό ἀπό τούς ἀνόητους πού φιλοσοφοῦν, καί τελικά καταλήγουν ὅτι δέν εἶναι ἀλαζονικό, ὁ κόσμος ὁλόκληρος ἔγινε γιά τόν ἄνθρωπο. Καί ὁ ἄνθρωπος ἔγινε γιά τό Θεό. Συνεπῶς ξεκινᾶ ὁλόκληρη ἡ δημιουργία ἀπό τό Θεό, φτιάχνεται μέ τό Θεό καί ὁδηγεῖται στό Θεό. Εἶναι αὐτό πού λέγει ὁ Ἄπ. Παῦλος «ἐξ οὗ καί δι’ οὗ καί εἰς Αὐτόν τά πάντα». Ἀπό τόν ὁποῖον, διά τοῦ ὁποίου καί εἰς τόν ὁποῖον τά πάντα. Ἡ ἐπιτομή τῆς δημιουργίας εἶναι ὁ ἄνθρωπος. Καί ὁ ἄνθρωπος δίνει νόημα στή δημιουργία. Διότι ἀναρωτιέται κανείς, γιατί ὑπάρχουν φυτά, γιατί ὑπάρχουν ζῶα, γιατί ὑπάρχουν τά πουλιά, τά μυρμήγκια, τά φίδια, οἱ ἐλέφαντες, τά τετράποδα γενικῶς, γιατί ὑπάρχουν; Δέν ὑπάρχουν παρά μόνο γιά νά πάρουν νόημα ἀπό τήν παρουσία τοῦ ἀνθρώπου. Ἄν δέν ὑπάρχει ὁ ἄνθρωπος δέν ἔχουν νόημα αὐτά. Συνεπῶς ὁ ἀπώτατος σκοπός τῶν δημιουργημάτων εἶναι ὁ ἄνθρωπος. Ἀλλά ἡ παρουσία τοῦ ἀνθρώπου δίνει νόημα πιά στήν ὕπαρξη καί στήν παρουσία τοῦ Θεοῦ. Διότι ὁ ἄνθρωπος θά πάρει νόημα, ὅταν κλείσει ὁ κύκλος αὐτός στό Θεό. Λέγει ὁ Ἄπ. Παῦλος ὅτι διά τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ και δι’ αὐτόν τά όρατά καί τα αόρατα, τά πάντα ἔκτισται (ἔχουν κτισθεῖ). (Κολασσαείς.1, 16)  Ὅλα ἔχουν γίνει γιά λογαριασμό τοῦ Θεοῦ Λόγου, πού ἐνανθρώπησε. Ἔτσι κλείνει ὁ κύκλος. Παρατηροῦμε ἀκόμα ὅτι ὑπάρχουν 400.000 εἴδη φυτῶν. Τόση μεγάλη ἡ ποικιλία, τόσος πλοῦτος! Τελευταία ἔχουν ἀποκαλύψει ὅτι στήν ἔρημο Σαχάρα, ἐκεῖ πού θά πίστευε κανείς ὅτι δέν ὑπάρχει τίποτε, ὑπάρχει ἕνα φυτό. Τό φυτό αὐτό εἶναι πολύ μικροσκοπικό. Εἶναι τόσο μικροσκοπικό πού τό βλέπουν μόνο μέ φακό. Δέν φαίνεται μέ γυμνό μάτι, τό φυτό αὐτό. Καί ἔχουν κάνει σχέδια, ὅτι αὐτό τό φυτό μπορεῖ νά δώσει πολλά προϊόντα, ὅταν εἰδικῶς τό ἐκμεταλλευτοῦν. Ἀκόμα καί στήν ἔρημο, στήν καυτή, τήν ἡλιοκαμένη ἄμμο ὑπάρχει ζωή; Ναί, ἡ ζωή σφύζει στόν πλανήτη μας. Δέν ὑπάρχει οὔτε ἕνα τετραγωνικό ἑκατοστό ἐπί τῆς ἐπιφανείας τῆς γῆς πού νά μήν ἔχει ζωή. Δέν ὑπάρχει! Εἴτε ἀπό τό ζωικό εἴτε ἀπό τό φυτικό βασίλειο. Οἱ μύκητες εἶναι φυτά. Ὑπάρχουν 3.000 εἴδη! Οἱ μύκητες! Δηλαδή τά μανιτάρια. Ἕνας μύκητας εἶναι καί ἡ γνωστή πενικιλίνη. Ὅλα αὐτά λέγονται τεραμυκίνη, πενικιλίνη (τέρα θά πεῖ γῆ καί τό δεύτερο συνθετικό «μυκίνη» εἶναι οἱ μύκητες). Εἶναι δηλαδή φυτά, τά ὁποῖα δίνουν τόν καρπό τους, ὁ ὁποῖος ἔχει ποικίλη ὠφελιμότητα. Μπορεῖ νά εἶναι δηλητηριῶδες τό προϊόν τους, μπορεῖ νά φονεύει κάτι ἄλλο κ.ο.κ.. Καί πράγματι παρατηροῦμε ὅτι ὑπάρχει μία ὠφελιμότητα στά φυτά. Μία ἀπέραντη ὠφελιμότητα πού ὁ ἄνθρωπος δέν ἔχει παρά ἐλάχιστα ἀνακαλύψει.

~ Ὁ λόγος τῆς ὀμορφιᾶς τοῦ σύμπαντος. ~

   Ἀλλά στό φυτικό βασίλειο ὑπάρχει καί ὀμορφιά. Διότι ἡ ὀμορφιά εἶναι βέβαια στό γενικό σχέδιο τῆς σκοπιμότητας, ἀλλά καί ταυτόχρονα ξεφεύγει. Ὑπάρχουν ἄνθρωποι οἱ ὁποῖοι διακατέχονται ἀπό τήν ἑξῆς φιλοσοφική θέση. Δέν ἐνδιαφέρει τό ὡραῖο ἀλλά τό ὠφέλιμο. Καί εἶναι ὁ γνωστός μας ὠφελιμισμός. Ἀλλά ὁ ὠφελιμισμός εἶναι ὁ θάνατος τῆς ὀμορφιᾶς. Τό νά πεῖς ὅτι δέν μ’ ἐνδιαφέρει ἕνας πίνακας ζωγραφικῆς, παρά μ’ ἐνδιαφέρει μόνο πόσο τιμᾶται καί πόσα λεφτά θά πάρω, ἄν τόν πουλήσω, τότε καταλαβαίνετε σκοτώνουμε ἕνα ὁλόκληρο κόσμο, τόν κόσμο τῆς ὀμορφιᾶς. Ἄν τό θέλετε μέ τήν πλατιά σημασία τῆς λέξεως καί ἡ ὀμορφιά ἔχει τήν ὠφελιμότητά της. Γεμίζει τήν ψυχή τοῦ ἀνθρώπου. Ὁ Θεός δέν μένει μόνο ἁπλῶς σέ μία σκοπιμότητα τῶν φυτῶν. Τά στολίζει κιόλας. Τά κάνει ὄμορφα. Θά μοῦ πεῖτε, γιατί νά κάνει ἕνα φυτό ὄμορφο ὁ Θεός, γιά ποιό λόγο; Γιατί κάνει τήν ποικιλία χρωμάτων τῶν φύλλων καί τῶν ἀνθέων; Γιά νά προσελκυσθοῦν οἱ μέλισσες; Ὑπάρχει ἕνας κύκλος ἤ μᾶλλον ὑπάρχει ἕνας συνδυασμός ζωικοῦ καί φυτικοῦ βασιλείου ἀτελεύτητος. Ἀτελεύτητος! Ἀλλά μέσα σ’ αὐτούς τούς συνδυασμούς, στά δεσίματα φυτικοῦ καί ζωικοῦ, ὑπάρχει πάντοτε τοῦτο: Νά θαυμάζει ὁ ἄνθρωπος. Νά χαίρεται ὁ ἄνθρωπος. Τό ἴδιο τό φυτό, ἕνα τριαντάφυλλο ἐπί παραδείγματι, ἔχει συνείδηση τοῦ ἑαυτοῦ του; Ξέρει τό χρῶμα του; Ἀναγνωρίζει τήν ὀμορφιά του; Ἀναμφισβήτητα ὄχι. Τά ζῶα ὅσο κι ἄν ἑλκυστοῦν ἀπό ἕνα φυτό, μένουν στήν ἐντύπωση καί τή σκοπιμότητα νά τό δοῦν, νά τό φᾶνε, νά τό τρυγήσουν, νά πάρουν τό μέλι. Μόνο ὁ ἄνθρωπος θά εἶναι ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος ἀναγνωρίζει τήν ὀμορφιά. Γιατί μέσα του ὁ ἄνθρωπος ἔχει ποίηση. Μέσα του ἔχει τήν πνοή τοῦ δημιουργοῦ του, ὁ ὁποῖος εἶναι ποιητής! Μέ τήν πλατιά σημασία τῆς λέξης ποιητής. Δημιουργός! Καί ὁ ἄνθρωπος γίνεται πολύ εὐτυχισμένος μπροστά σ’ αὐτή τήν ὀμορφιά. Βέβαια ἡ ὀμορφιά δέν εἶναι σκοπός. Εἶναι ἕνα μέσο. Δυστυχῶς ἐκεῖνοι πού ἔχουν μία εὐαισθησία στό θέμα τῆς ὀμορφιᾶς, μένουν σ’ αὐτό τό σημεῖο. Καί καταλήγουν νά εἶναι εἰδωλολάτρες. Καί εἶναι δυστύχημα. Ὁ Θεός δέν ἔκανε τή φύση πολύ ὡραία γιά νά μείνουμε στή φύση. Ἀλλά θαυμάζοντας τή φύση νά φθάσουμε στόν Δημιουργό. Καί τότε βεβαίως δέν εἰδωλολατροῦμε. Τότε ἡ ὀμορφιά δέν εἶναι ὁ σκοπός, ἀλλά τό μέσο. Δέν σταματοῦμε σ’ αὐτή. Ὑπάρχουν ζωγράφοι, ποιητές, μουσικοί κτλ. οἱ ὁποῖοι βέβαια ἔχουν μία εὐαισθησία στήν ὀμορφιά, στό ρυθμό, στό χρῶμα, στό παιχνίδισμα τοῦ φωτός μέ τήν σκιά. Ὅλα αὐτά τούς γοητεύουν. Ἀλλά μένουν σ’ αὐτά. Καί ἡ δική μας ἡ ψυχή ἔχει μία εὐαισθησία καί θά λέγαμε καλό εἶναι νά καλλιεργοῦμε μέσα μας τήν ἀξία τοῦ ὡραίου, τήν ὀμορφιά. Ὀμορφιά δέν εἶναι τό μακιγιάζ στό πρόσωπο. Ἐκεῖνο εἶναι ἀσχήμια. Ὁμιλῶ για τήν ἀξία τοῦ ὡραίου πού ὑπάρχει διάχυτη μέσα στή δημιουργία, τήν ὁποία θέλουμε νά τή ζήσουμε, νά τή χαροῦμε. Εἶναι πολύ ὡραῖο πρᾶγμα. Νά δεῖς τό παιχνίδισμα τοῦ φωτός μέσα στήν κτίση. Εἶναι ἄλλο πρᾶγμα! Γι’ αὐτό ἔχουμε καί τήν φωτογραφική τέχνη, γιά ν’ ἀποθανατίζουμε αὐτά τά παιχνιδίσματα φωτός καί σκιᾶς, πού μᾶς τά δίδουν τά ἀντικείμενα. Καλλιεργήστε τό ὡραῖο. Ἅμα καλλιεργήσουμε τό ὡραῖο δέν θά ἀναζητήσουμε κάποιες ἄλλες ἄνομες ἐπιδιώξεις καί ἀπολαύσεις τῆς ζωῆς. Ὄχι. Γιατί θά ἔχουμε δημιουργήσει μέσα στήν ψυχή μας ἀντισταθμίσματα. Τό ν’ ἀγαπᾶς τή φωτογραφία, τήν τέχνη τῆς φωτογραφίας, τή ζωγραφική ἤ τή μουσική, ὅλα αὐτά εἶναι πολύ ὡραῖα. Προσέξτε ὅμως. Ὑπάρχει καί ἡ κακή μουσική, ἡ κακή ζωγραφική πού ὁδηγοῦν μακριά ἀπό τόν Θεό. Ὁ Θεός νά φυλάξει! Ἤ σέ καταστάσεις ἁμαρτωλές. Ἀκόμα, ἐάν καλλιεργήσουμε τήν ὑψηλή τέχνη, τή λογοτεχνία, τήν ποίηση, ὅ,τι εἶναι, δέν θά πρέπει ποτέ νά μείνουμε ἐκεῖ. Θά πρέπει νά φθάσουμε στό Θεό. Καί νά ὑμνήσουμε τό Θεό. Λέμε ὅτι ἡ φύση ὑμνεῖ τό Θεό. Πῶς τόν ὑμνεῖ; Τά πουλιά ὑμνοῦν τό Θεό. Τά πουλιά δέν ἔχουν συνείδηση. Ἡ ἴδια ἡ παρουσία τους εἶναι ἐκείνη ἡ ὁποία δημιουργεῖ τόν ὕμνο στό Θεό. Ἡ παρουσία τῶν φυτῶν, τῶν πτηνῶν, τῶν ζώων γενικά, ὅλης της κτίσης, τοῦ ἥλιου, τῆς σελήνης, τοῦ φωτός, ὅλα αὐτά δημιουργοῦν μέ τήν παρουσία τους ὕμνο στό Θεό. Ἀκόμα αὐτή ἡ ὀμορφιά ἐπαινέθηκε καί ἀπό τόν ἴδιο τόν Κύριο. «Σᾶς βεβαιώνω ὅτι οὔτε ὁ Σολομών, ὁ πλουσιότερος βασιλιάς ἐκ τῶν βασιλέων τοῦ Ἰσραήλ, μπόρεσε νά ντυθεῖ μέ τόση δόξα καί τόση ὀμορφιά ὅση ἕνα κρινάκι τοῦ ἀγροῦ» (Κατά Ματθαῖον.6, 28-29) Ἕνα κρινάκι τοῦ ἀγροῦ πού σήμερα ὑπάρχει καί αὔριο δέν ὑπάρχει. Καί ξεραμένο πιά τό βάζομε στό φοῦρνο. Νά ζεστάνουμε τόν φοῦρνο. Βλέπετε; Ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας λέγει: «ἐμβλέψατε λέγει, ἐμβλέψατε». Ἐκεῖνο τό «ἐμβλέπω» εἶναι τό ἐν-βλέπω. Κοιτάξτε μετά προσοχῆς. Στά κρινάκια τοῦ ἀγροῦ, στά πουλιά τοῦ οὐρανοῦ. Ἴσως δοῦμε τήν ὀμορφιά, ἴσως ὅμως ἀνακαλύψουμε κάτι πέρα ἀπ’ τήν ὀμορφιά. Τήν πρόνοια τοῦ Θεοῦ! Τήν σοφία τοῦ Θεοῦ! Τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ! Ἔτσι ἅμα πάρουμε κάποτε ἕνα λουλούδι στά χέρια μας μποροῦμε νά ποῦμε τί ὡραῖο
πού εἶναι αὐτό! Τί ὡραῖα πράγματα πού δημιούργησε ὁ Θεός Λόγος! Αὐτός πού ἔγινε ἄνθρωπος. Τόν ἀναγνωρίζουμε ἀλήθεια; Αὐτός ἔκανε τό λουλούδι πού κρατᾶμε στά χέρια μας. Ὁ Θεός Λόγος πού ἔγινε ἄνθρωπος, ὁ Ἰησοῦς Χριστός. Καί προχωροῦμε πιό κάτω. «Καί ἐγένετο ἑσπέρα καί ἐγένετο πρωί ἡμέρα τρίτη». Εἶδε ὁ Θεός ὅτι ἦταν ὅλα καλά. Πολύ καλά. Κάθε φορά θά μᾶς τό πεῖ αὐτό. Ὅτι θά κλείσει ἡ ἡμέρα, ποιά ἡμέρα; 
Ἡ δημιουργική ἡμέρα. Καί ὅτι βλέποντας ὁ Θεός ἐκεῖνα πού δημιουργεῖ, τά χαρακτηρίζει καλά. Καί ἤδη περνᾶμε στήν τέταρτη δημιουργική ἡμέρα. Εἶναι ἡ δημιουργία τοῦ ἥλιου, τῆς σελήνης καί τῶν ἀστέρων. «Καί εἶπεν ὁ Θεός. γενηθήτωσαν φωστῆρες ἐν τῷ στερεώματι τοῦ οὐρανοῦ εἰς φαῦσιν (φωτισμόν) ἐπί τῆς γῆς, τοῦ διαχωρίζειν ἀνά μέσον τῆς ἡμέρας καί ἀνά μέσον τῆς νυκτός. καί ἔστωσαν εἰς σημεῖα καί εἰς καιρούς καί εἰς ἡμέρας καί εἰς ἐνιαυτούς. καί ἔστωσαν εἰς φαῦσιν ἐν τῷ στερεώματι τοῦ οὐρανοῦ, ὥστε φαίνειν (φωτίζειν) ἐπί τῆς γῆς. καί ἐγένετο οὕτως. καί ἐποίησεν ὁ Θεός τούς δύο φωστῆρας τούς μεγάλους, τόν φωστῆρα τόν μέγαν εἰς ἀρχάς τῆς ἡμέρας καί τόν φωστῆρα τόν ἐλάσσω εἰς ἀρχάς τῆς νυκτός, καί τούς ἀστέρας. καί ἔθετο αὐτούς ὁ Θεός ἐν τῷ στερεώματι τοῦ οὐρανοῦ, ὥστε φαίνειν ἐπί τῆς γῆς καί ἄρχειν τῆς ἡμέρας καί τῆς νυκτός καί διαχωρίζειν ἀνά μέσον τοῦ φωτός καί ἀνά μέσον τοῦ σκότους. καί εἶδεν ὁ Θεός, ὅτι καλόν. καί ἐγένετο ἑσπέρα καί ἐγένετο πρωί, ἡμέρα τετάρτη». (Γένεσις.1, 14-19)

~ Ἑρμηνεία τῆς δημιουργίας τῶν ἀστέρων κατά τό φαινόμενο. ~

   Ὥστε στήν τέταρτη δημιουργική ἡμέρα ἔχομε τήν δημιουργία τοῦ ἥλιου, τῆς σελήνης καί τῶν ἀστέρων. Ὄχι ὅτι δημιουργήθηκαν αὐτά τήν τέταρτη ἡμέρα, ἀλλά ἐφάνησαν τήν τέταρτη ἡμέρα. Τόσον ὁ ἥλιος, ὅσο καί ἡ σελήνη, ὅσο καί οἱ ἀστέρες δέν ἕπονται τῆς δημιουργίας τῆς γῆς. Ἡ γῆ μας, ὁ ἥλιος καί ἡ σελήνη καί τ’ ἄλλα ἀστέρια ἔγιναν τήν πρώτη ἡμέρα. Ὅταν ἔγινε τό φῶς. Καί τό φῶς εἶναι ἡ οὐσία, ἡ ὑπόσταση τοῦ ὁρατοῦ κόσμου. Ἀπό τό φῶς, ὡς ἐνέργεια, ὁ Θεός ἔκανε τήν ὕλη. Ἔκανε τό φοβερό σύμπαν. Ἔτσι ὅλα ἔγιναν τήν πρώτη ἡμέρα. Ἀλλά ἡ διακόσμηση καί ἡ ἐμφάνιση, ἀκολουθοῦν, ὅπως τά βλέπει ἕνας παρατηρητής εὐρισκόμενος ἐπί τῆς γῆς, κατά τίς ἑπόμενες λεγόμενες δημιουργικές ἡμέρες. 
Τά μεγάλα αὐτά χρονικά διαστήματα. Τά φαινόμενα εἶναι ὅπως φαίνονται. Ὄχι ὅπως εἶναι στήν πραγματικότητα, ἀλλά ὅπως φαίνονται. Ὅταν γίνει ἡ περιγραφή τῶν φαινομένων κατά τό φαινόμενο, ἀναμφισβήτητα ἔχουμε δημώδη ἔκφραση, δημώδη περιγραφή. Ἄν ἕνας ποιητής, ἕνας πεζογράφος ἔπαιρνε νά γράψει τίς ὀμορφιές τῆς φύσης ὄχι κατά τό φαινόμενο, ἀλλά κατά ἐπιστημονικό τρόπο, μόνο ποίημα δέν θά ἦταν αὐτό πού θά ἔφτιαχνε. Δίνει πολύ ὡραία εἰκόνα περιγραφῆς τῶν πραγμάτων ὁ ποιητής, ὅταν μιλᾶ μέ δημώδη τρόπο. Ἕνα παράδειγμα. Ὁ ἥλιος, λένε, ἀνέβηκε μία καλαμιά πάνω ἀπ’ τό βουνό. Οὔτε στό βουνό ἀνέβηκε ὁ ἥλιος, οὔτε μία καλαμιά. Μία καλαμιά θά πεῖ δυό μέτρα, τρία μέτρα. Ἄν ἔπρεπε νά τό ποῦμε μ’ ἄλλα λόγια, θά λέγαμε, ὅτι περιστρεφόμενη ἡ γῆ, ὕστερα ἀπό τόσο χρόνο, ἔφτασε μέ τήν περιστροφή της στό ὑπό τόση γωνία σημεῖο κτλ., ἔδωσε τήν ἐντύπωση ὅτι ὁ ἥλιος εἶναι σέ ἐκεῖνο τό σημεῖο τοῦ οὐρανοῦ κτλ. Ἄν ἔγραφες ποίημα ἤ ἕνα διήγημα κι ἔγραφες ἔτσι, τί θά ἦταν αὐτό τό πράγμα; Φοβερό πράγμα! Γράφουμε λοιπόν κατά δημώδη τρόπο, τά φαινόμενα ὅπως φαίνονται. Ἀπόδειξη λοιπόν τοῦ πράγματος εἶναι τό ἑξῆς. Τί λέγει; Ἔκανε δυό μεγάλους φωστῆρες, λέγει, ὁ Θεός. Τήν ἥλιο καί τήν σελήνη. Ὁ ἥλιος εἶναι ὁ μέγας φωστήρας. Καί ὁ ἐλάσσων, ὁ μικρότερος, εἶναι ἡ σελήνη. Ἀλλά ξέρουμε ὅτι ἡ σελήνη εἶναι ἕνας δορυφόρος. Εἶναι καί πολύ μικρός. Μπορεῖ νά συγκριθεῖ ἡ σελήνη μέ τ’ ἀστέρια; Θά σᾶς πῶ τώρα μερικά νούμερα καί θά τρομάξετε. Κατά τό 
φαινόμενο ἡ σελήνη εἶναι τό μεγαλύτερο ἀστέρι ἐπάνω στόν οὐρανό. Διότι δίνει τό πιό πολύ φῶς, ἐπειδή εἶναι πολύ κοντά. Κατά τό φαινόμενο. Στήν πραγματικότητα εἶναι τό μικρότερο. Τήν πρώτη ἡμέρα ἔχουμε τήν δημιουργία τοῦ φωτός, πού εἶναι ἡ ὑπόσταση τοῦ ὁρατοῦ κόσμου. Ὁ ἥλιος ὅμως; Ὁ ἥλιος εἶναι σῶμα διάπυρο, δέν εἶναι τό φῶς. Εἶναι ὁ φορέας τοῦ φωτός. Πολύ ὡραία τό λέγει ο Μ. Βασίλειος. «Φῶς καί φωστήρ διάφορα ὄντα» (Μ. Βασιλείου, Εξαήμερος, κεφ. 6, 12, «Γρηγόριος ο Παλαμάς») Διάφορα ὄντα θά πεῖ διαφέρουν μεταξύ τους. Διάφορα ὑπάρχοντα, νά τό πῶ ἔτσι. Ποιό; Τό φῶς καί ὁ φωστήρ. Ὁ ἥλιος εἶναι ὁ φωστήρ. Εἶναι φορέας δηλαδή. Καί πολύ σωστά λέγει ἡ Ἁγία Γραφή· ἔκανε τούς φωστῆρες. Δέν λέγει· ἔκανε τό φῶς. Γιά τό φῶς μίλησε τήν πρώτη ἡμέρα. Ἀλλά τώρα τέταρτη ἡμέρα εἶναι οἱ φωστῆρες. Οἱ ὁποῖοι δέν δημιουργοῦνται, ἀλλά φαίνονται τήν τέταρτη ἡμέρα. Ὥστε φάνηκε πλέον ὁ οὐρανός τήν τέταρτη ἡμέρα. Ἔχουμε ξεκαθάρισμα πλέον τῆς ἀτμόσφαιρας. Ἄν εἴχαμε ἕναν θεατή ἐπί τῆς ἐπιφανείας τῆς γῆς θά ἔλεγε· τί ὡραῖο θέαμα! Ὁ ἥλιος, ἡ σελήνη, τ’ ἀστέρια! Αὐτός ὁ θεατής δέν ὑπῆρχε βεβαίως τότε. Εἴμαστε ὅμως ἐμεῖς θεατές. Καί τό δυστύχημα εἶναι τό ἑξῆς. Ἄν σέ κάποιον πεῖτε, νά σηκώσει τό κεφάλι του νά δεῖ τόν ἥλιο πόσο λαμπρός εἶναι καί πόσο ὡραία εἶναι ἡ σελήνη μέ τίς φάσεις της καί τ’ ἀστέρια, θά σοῦ πεῖ εἶναι πάρα πολύ κοινό πράγμα καί πεζό. Δηλαδή ἐπειδή τό βλέπουμε κάθε μέρα τό φαινόμενο τοῦ οὐρανοῦ
εἶναι πεζό; Δέν κάνει ἐντύπωση; Αὐτό φανερώνει μία ἀρρώστια τῆς ψυχῆς. Ἄς δοῦμε ὅλα τά πράγματα τοῦ κόσμου τούτου μέ παρθένα μάτια. Πού θά πεῖ μέ καθαρά μάτια ἀπό πλευρᾶς ἁμαρτίας. Νά μήν κάνουμε ἁμαρτίες. Θά τά δοῦμε νά λάμπουν. Θά τά δοῦμε ἀλλιώτικα. Ἄς δοῦμε ὅλα τά πράγματα τοῦ κόσμου, σάν νά τά βλέπουμε γιά πρώτη φορά. Μήν πέφτει στά μάτια μας ἡ σκόνη τῆς συνήθειας. Καμιά φορά λέμε γιά ἐκείνους οἱ ὁποῖοι ἔτσι θέλουν νά βλέπουν τά κτίσματα, λέμε ὅτι χάζεψαν. 
Δέν χάζεψαν, ἀλλ’ ἁπλῶς πέταξαν μακριά τους τήν σκόνη τῆς συνήθειας. Καί βλέπουν μέ μάτια ἀλλιώτικα. Βλέπουν σάν νά βλέπουν γιά πρώτη φορά. Νά βλέπουμε τήν δημιουργία πόσο ὡραία εἶναι καί νά τήν ἀπολαμβάνουμε. Καί νά εἴμαστε ἀληθινά χαρούμενοι καί ἀληθινά 
εὐτυχισμένοι μέσα σ’ αὐτόν τόν κόσμο πού τόν βλέπουν οἱ ἄνθρωποι ὅτι εἶναι ἄσχημος. Βλέπουν ἕνα τριαντάφυλλο, μέ τ’ ἀγκάθια του, φυσικά κτλ. Ἐάν βλέπεις ἄσχημα, λές: Κοίταξε νά δεῖς καί τά τριαντάφυλλα βγάζουν ἀγκάθια. Ἐάν βλέπεις ὄμορφα, λές: Γιά δές: καί τά ἀγκάθια βγάζουν τριαντάφυλλα! Ἕνα ποτήρι πού εἶναι μισό, ὁ ἄνθρωπος πού δέν ἔχει καλά μάτια δηλαδή πεσιμιστικά, ἀπαισιόδοξα μάτια, ξέρετε τί λέγει; Γιά κοίταξε, ἕνα ποτήρι μισό-ἄδειο. Ὁ αἰσιόδοξος ἄνθρωπος, αὐτός πού ἔχει ἄλλα μάτια, λέει: Ἕνα ποτήρι μισογεμάτο. Τό ἴδιο πράγμα. Αὐτό θέλω νά σᾶς πῶ τόση ὥρα. Νά ἀποκτήσουμε κάποια ἄλλα μάτια, νά βλέπουμε μέ ἄλλο τρόπο. Ἔτσι ὁ ἅγιος Ἰσαάκ ὁ Σύρος, ὁ ἀσκητής αὐτός πού ἔγραψε ἀσκητικά πράγματα, γράφει: «Ἄπληστα νά διαβάζεις τά βιβλία τῶν φυσιοδιφῶν. Θά σέ ὠφελήσουν πολύ.» (Ὁσίου Ἰσάακ τοῦ Σύρου, Λόγοι ἀσκητικοί, Κέφ. 23, 14)

   Μοῦ ἔχει κάνει μεγάλη ἐντύπωση. Ἑτοιμάζουμε 
ἕνα μικρό μουσειάκι στό μοναστήρι καί σκέπτομαι νά βάλω ὡς πινακίδα τό ρητό τοῦ ἁγίου Ἰσαάκ τοῦ Σύρου. Ἄν ἤξερα ὅτι θά ζήσω 500 χρόνια θά ‘φτιαχνα πολλά. Θά ἔκανα καί ἕνα μουσεῖο Φυσικῆς Ἱστορίας. Νά γεμίσει ἡ ψυχή τοῦ ἀνθρώπου. Στήν Κηφισιά εἶναι τό μουσεῖο Γουλανδρή, μουσεῖο Φυσικῆς Ἱστορίας. Τί ὡραῖα πράγματα ὑπάρχουν στόν κόσμο αὐτό! Λέγει ὁ ἅγιος Ἰσαάκ ὁ Σύρος, νά ρουφᾶς, νά παίρνεις πάντοτε αὐτά πού γράφουν οἱ φυσιοδίφες. Γιατί ἐκεῖ θά δεῖς τήν ὀμορφιά τοῦ Θεοῦ. Τήν ὀμορφιά τοῦ δημιουργοῦ. Νά διαβάζουμε κι ἐμεῖς ἀστρονομικά βιβλία, βιβλία Γεωλογίας, Ὀρυκτολογίας, Φυσικῆς, Βοτανολογίας, Ζωολογίας, ὅ,τι εἶναι. Ἔχουμε πολύ νά ὠφεληθοῦμε.

~ Τό ἀπέραντο 
σύμπαν. ~

   Κι ἂς ρίξουμε, λοιπόν, μία ματιά τώρα στόν οὐρανό. Αὐτός ὁ θόλος τοῦ οὐρανοῦ φυσικά δέν εἶναι ὁ μοναδικός, γιατί βλέπουν ἕναν ἄλλο οὐρανό αὐτοί πού εἶναι στό νότιο ἡμισφαίριο τῆς γῆς. Δηλαδή ὑπάρχουν ἀστέρες πού δέν εἶναι θεατοί στό βόρειο ἡμισφαίριο καί ἀντιστρόφως. Αὐτό τό πλῆθος τῶν ἀστέρων καί ἡ ἔκταση τοῦ κοσμικοῦ χώρου μᾶς καταπλήσσει. Πρίν ἀπό μερικά χρόνια, τό μεγαλύτερο τηλεσκόπιο ἦταν στό ὄρος «Πάνομαρ» τῆς Ἀμερικῆς. Ἤταν 5 μέτρα ἡ διάμετρος τοῦ φακοῦ του. Ἀλλά σήμερα ἔχομε ἕναν ἄλλο στή Ρωσία πού εἶναι 6 μέτρα. Μέ μεγαλύτερη δηλαδή διάμετρο κατά ἕνα μέτρο. Τί ἀποκαλύπτουν, λοιπόν, τά τηλεσκόπια αὐτά; Ἐμεῖς ἀνήκουμε στόν ἥλιο. Εἶναι ἡ γειτονιά μας. Κι ὅταν μιλᾶμε γιά διαπλανητικά ἀστέρια εἶναι μέσα στό πλανητικό μας σύστημα. Ποῦ νά φύγουμε ἀπό τό πλανητικό σύστημα. Εἶναι μᾶλλον ἀδύνατον. Ἐδῶ δοκιμάζεται ὁ ὑπερενθουσιασμός ὅτι κατακτήσαμε τό σύμπαν καί δέν ἔχουμε ἀνάγκη τό Θεό. Δέν ὑπάρχει μεγαλύτερη μωρία ἀπ’ αὐτή τήν θέση. Λοιπόν, ἐμεῖς ἀνήκουμε στόν ἥλιο μέ τούς πλανῆτες του. Ὁ ἥλιός μας ἀνήκει σ’ ἕνα γαλαξία. Εἶναι ὁ γνωστός μας γαλαξίας πού τόν βλέπουμε σάν ἕνα νεφέλωμα ἀπ’ τήν μία ἄκρη στήν ἄλλη ἄκρη τοῦ οὐρανοῦ. Μέσα σ’ αὐτόν τόν γαλαξία ὑπάρχουν 200 δισεκατομύρια ἥλιοι! Ὑπάρχουν ἥλιοι, 10 ἕως 50 χιλιάδες φορές μεγαλύτεροι ἀπό τόν δικό μας τόν ἥλιο! Ὁ ἕνας δέ ἀπό τόν ἄλλο εἶναι τόσο μακριά, ὅσο ἐμεῖς εἴμεθα μακριά ἀπό αὐτούς. Τί ἔκταση ἔχει ὁ δικός μας γαλαξίας; Καί δέν εἶναι ὁ μοναδικός γαλαξίας μέσα στό σύμπαν. Ὑπάρχουν καί ἄλλοι, 100 δισεκατομμύρια γαλαξίες! Ὁ ἥλιός μας εἶναι ἕνα δισεκατομμύριο τριακόσιες χιλιάδες φορές μεγαλύτερος ἀπό τήν γῆ. Ὁ Σείριος εἶναι δώδεκα φορές μεγαλύτερος ἀπό τόν ἥλιό μας. Ἡ ἀπόσταση γῆς καί ἥλιου εἶναι 149.600.000χιλιόμετρα. Καί λαμβάνεται σάν μία ἀστρονομική μονάδα. Ἐπειδή ἔχουμε νά κάνουμε μέ δισεκατομμύρια, τρισεκατομμύρια ἀποστάσεις, παίρνουμε ἀστρονομική μονάδα τήν μεταξύ ἥλιου καί γῆς ἀπόσταση. Ἡ ἀπόσταση μεταξύ τοῦ ἥλιου καί τοῦ Πλούτωνος, πού εἶναι ἕνας ἀπό τούς πλανῆτες τοῦ ἡλιακοῦ μας συστήματος, εἶναι 50 ἀστρονομικές μονάδες. Ἀπέχει 50 φορές περισσότερο ἀπό ὅ,τι ἐμεῖς ἀπό τόν ἥλιο. Συνεπῶς ἕνας θεατής στόν Πλούτωνα βλέπει τόν ἥλιο πάρα πολύ μικρό. Τί θά πεῖ ἔτη φωτός; Τό φῶς τρέχει. Πόσο τρέχει; Σέ ἕνα δευτερόλεπτο τρέχει 300 ἑκατομμύρια μέτρα. Γιά νά πάρετε μία εἰκόνα, εἶναι 7 ½ φορές ὁ γῦρος τῆς γῆς. Νά πάρετε ἀκόμα μία εἰκόνα, τό φῶς ἀπό τόν ἥλιο γιά νά φθάσει στή γῆ, ἄν κάποιος εἶχε ἕναν διακόπτη καί ἄναβε τό φῶς τοῦ ἥλιου, νά τό πάρω ἔτσι παραστατικά, τό φῶς θά ἔφθανε στήν γῆ μας ὕστερα ἀπό ὀκτώ λεπτά περίπου. Λοιπόν, ὅταν τό φῶς τώρα τρέχει, τρέχει, τρέχει, τρέχει ἕνα χρόνο, δηλαδή 360 ἡμέρες, ἤ 365ἡμέρες, ξέρετε τί ἀπόσταση καλύπτει; Ἐννέα ἑκατομμύρια τετρακόσιες ἑξήντα χιλιάδες, ἤ καλύτερα 9,5 Χ 10 εἰς τήν δωδεκάτη. Δηλαδή στήν 6η εἶναι τό ἑκατομμύριο, στήν 9η τό δισεκατομμύριο, στήν 12η εἶναι τό τρισεκατομμύριο χιλιόμετρα. 9,5 τρισεκατομμύρια χιλιόμετρα τό ἔτος! Ἐν τούτοις ὁ πλησιέστερος πλανήτης ἀστέρας πού εἶναι κοντά στόν Κένταυρο, ἀπέχει 4 ἔτη φωτός! Ὁ πιό κοντινός! Ποῦ νά πᾶμε λοιπόν; Πρέπει νά ταξιδεύουμε μέ αὐτή τήν ταχύτητα, καί ὕστερα ἀπό 4 χρόνια φωτός θά φθάσουμε ἐκεῖ. Ἔξω δηλαδή ἀπό τό πλανητικό μας σύστημα. Ὁ Σείριος ἀπέχει 9 ἔτη φωτός. Ὁ Βέγας 27 ἔτη φωτός, ὁ Στάχυς τῆς Παρθένου 300 ἔτη φωτός. Ὁ πλησιέστερος γαλαξίας μας, ἔξω ἀπό τόν δικό μας, πού εἶναι τῆς Ἀνδρομέδας, ἀπέχει 1,5 ἑκατομμύριο ἔτη φωτός! Καί ἡ διάμετρος τοῦ σύμπαντος, τελευταία μέτρηση, ἐκεῖ δηλαδή πού ἔφθασε τό μάτι μας, ὄχι ὅτι εἶναι τόσο, ἐκεῖ ἔφθασε τό μάτι μας, 18 δισεκατομμύρια ἔτη φωτός! Τί εἶναι τό σύμπαν; Φοβερό! Φοβερό! Κι ὅμως, αὐτό δείχνει τήν δύναμη, τήν σοφία καί τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ! Αὐτό τό σύμπαν ἔγινε μόνο του; Εἶναι δυνατόν ποτέ νά ἔγινε μόνο του; Καί νά ὑπάρξει τάξη καί σκοπός σ’ αὐτές τίς τροχιές τῶν ἀπειράριθμων ἀστέρων καί τῶν γαλαξιῶν; Μόνο ἕνας τρελός θά μποροῦσε νά τό πεῖ αὐτό. Ἡ ἀθεΐα εἶναι μία τρέλα. Ἐκεῖνος πού ἔχει λίγο καθαρό μυαλό θά πεῖ. Ὁ Θεός τά ἔκανε ὅλα. Δυνατός ὁ Θεός, σοφός ὁ Θεός, ἀγαθός ὁ Θεός, ὡραῖος ὁ Θεός!

12-12-1982
 

8η ομιλία στην κατηγορία
« Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία ».

Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία " εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/palaia-diauhkh/xristianikh-kosmologia-anurvpologia
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40pgmRsIiRCioth8a5E4bM7r

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Περί φυτικῆς ζωῆς. Θεωρίες περί τῆς ἀρχῆς τῆς ζωῆς. Αὐτόματος γένεσις...

†.Στό προηγούμενο θέμα ὁμιλήσαμε γιά τή δημιουργία τοῦ φυτικοῦ βασιλείου. Ὅτι ὁ Θεός τήν τρίτη ἡμέρα διευθέτησε τά νερά, τά ὁποῖα ἦσαν ὑπό μορφή νεφῶν, εἶχαν πέσει ὡς βροχή ἐπάνω στήν ἐπιφάνεια τῆς γῆς διεμορφώθησαν, καί ἀπετέλεσαν τήν ξηρά καί τή θάλασσα, τά ποτάμια καί τίς λίμνες καί τήν ἴδια ἡμέρα ἐνεφανίσθηκε ἡ ζωή, τό φαινόμενο τῆς ζωῆς ὑπό τήν μορφή τοῦ φυτικοῦ βασιλείου, αυτά λέγαμε την περασμένη φορά. “καὶ εἶπεν ὁ Θεός· βλαστησάτω ἡ γῆ βοτάνην χόρτου σπεῖρον σπέρμα κατὰ γένος καὶ καθ᾿ ὁμοιότητα, καὶ ξύλον κάρπιμον ποιοῦν καρπόν, οὗ τὸ σπέρμα αὐτοῦ ἐν αὐτῷ κατὰ γένος ἐπὶ τῆς γῆς. καὶ ἐγένετο οὕτως. Καὶ ἐξήνεγκεν ἡ γῆ βοτάνην χόρτου σπεῖρον σπέρμα κατὰ γένος καὶ καθ᾿ ὁμοιότητα, καὶ ξύλον κάρπιμον ποιοῦν καρπόν, οὗ τὸ σπέρμα αὐτοῦ ἐν αὐτῷ κατὰ γένος ἐπὶ τῆς γῆς. καὶ εἶδεν ὁ Θεός, ὅτι καλόν. καὶ ἐγένετο ἑσπέρα καὶ ἐγένετο πρωΐ, ἡμέρα τρίτη.” (Γένεσις, κεφ. 1, 11 - 13.) Ἡ προσταγή λοιπόν τοῦ Θεοῦ, εἶπεν ὁ Θεός! Παντοῦ βλέπομε τήν προσταγή τοῦ Θεοῦ. Μά ὅταν βλέπομε τήν προσταγή τοῦ Θεοῦ, δέν εἶναι τίποτε ἄλλο, παρά πάντοτε ὁ ἐνυπόστατος Θεός Λόγος. Ὅταν λέγει “εἶπεν ὁ Θεός”, ἑρμηνεύαμε εἰς τό πρῶτο μας θέμα, πάντοτε εἶναι ὁ Θεός Λόγος, ὁ ὁποῖος δημιουργεῖ.

~ Ἡ δημιουργία τῆς ζωῆς. ~

   Ὥστε, εἶπεν ὁ Θεός. Δηλαδή ὁ Θεός Λόγος τώρα προβαίνει σέ μία δευτέρα πράξη, ὄχι πλέον ἐκ τοῦ μή ὄντος, ὅπως ἦτο τό φῶς ἐκ τοῦ ὁποίου ἔγινε ὅλο τό σύμπαν, ἀλλά ἐκ τοῦ ὄντος πού εἶναι ἡ ζωή. Διότι λέγει σαφῶς “εἶπεν ὁ Θεός βλαστησάτω ἡ γῆ, βοτάνην χόρτου”. Δηλαδή ἡ γῆ νά βλαστήσει, ἀλλά ἡ γῆ εἶναι προϋπάρχουσα κατάσταση, εἶναι ὕλη καί ἐκ τῆς νεκρᾶς ὕλης νά προέλθει ἡ ζωή. Ὥστε ἐκ τῆς νεκρᾶς ὕλης προῆλθε ἡ ζωή. Ἀπό τί; Πῶς..  Ἔτσι ὁ Θεός ἐδημιούργησε τίς προϋποθέσεις, ἐδημιούργησε καί τή μεγάλη ὑπόθεση τῆς δημιουργίας τῆς ζωῆς! Βέβαια κι ἐμεῖς ἐπιχειροῦμε νά δημιουργήσουμε τή ζωή, ἴσως ἀπό τή νεκρά ὕλη ὅπως θά δοῦμε πιό κάτω, νά μιμηθοῦμε τό ἔργο τοῦ Θεοῦ, αλλά θα το δούμε αυτό λίγο πιο κάτω.. 
 
~ Ἡ διαιώνιση τοῦ εἴδους. ~

   Όταν όμως ο Θεός είπε “βλαστησάτω ἡ γῆ, βοτάνην χόρτου” αυτό, δέν είναι μία προσταγή σε μία συγκεκριμένη στιγμή η οποία, μένει αλλά επαναλαμβάνεται.. με ποίαν έννοια, ότι το φαινόμενο της ζωής δεν θα ήταν σε κάποια ιστορική στιγμή για τα φυτά, και κατόπιν θα εξαφανίζονταν, αντιθέτως, θα έμενε η δημιουργία της ζωής όχι πια ως αρχική δημιουργία αλλά ως διαιώνιση του είδους, και αυτή η διαιώνιση του είδους θα ήταν με εκείνο το θαυμαστό που σας έλεγα την περασμένη φορά, που λέγεται σπόρος! Αυτό που λέει εδώ ο Θεός "βλαστησάτω ἡ γῆ βοτάνην χόρτου σπεῖρον σπέρμα, κατὰ γένος καὶ καθ᾿ ὁμοιότητα". Σπεῖρον σπέρμα. Σπέρμα, δηλαδή σπόρος ο οποίος θα πέσει από το αρχικό φυτό, θα πέσει στη Γή, αυτό θα πεί σπέρνω, θα σπείρετε το σπέρμα, ο σπόρος, και από εκεί και από εκεί θα βλαστάνει τώρα μία καινούργια ζωή και θα διαιωνίζεται η φυτική ζωή.
Αλλά αυτή η διαιώνιση, είναι θα λέγαμε τώρα μία τρίτη πράξη δημιουργίας. Για να το καταλάβετε όταν θα φτάσουμε στην Χριστιανική Ανθρωπολογία  στους τρεις πρώτους ανθρώπους στον Αδάμ στην Εύα και τον Κάιν έχουμε τρία διαφορετικά είδη δημιουργίας. Ο Αδάμ δημιουργείται απο το χώμα, δηλαδή από την ύλη,
από την υπάρχουσα ύλη, την Γή. Η Εύα δημιουργείται εκ της πλευράς του Αδάμ Συνεπώς όχι εκ νεκράς ύλης, αλλά, εκ ζώσης ύλης. Ο Κάιν δημιουργείται με έναν τρίτο τρόπο δημιουργίας, εκ του γάμου του Αδάμ και της Εύας. Έχουμε λοιπόν τρεις τρόπους δημιουργικούς. Ο πρώτος είναι θαύμα! Ο δεύτερος, της Εύας, είναι θαύμα! Καί ο τρίτος είναι θαύμα!  Έχουμε λοιπόν τρεις θαυμαστούς τρόπους δημιουργίας, και ο τρίτος αυτός τρόπος επαναλαμβάνεται. Είναι συνεπώς ένα επαναλαμβανόμενο θαύμα. Δέν έχουμε βέβαια σήμερα εκ της νεκράς ύλης δημιουργία ανθρώπου, ούτε εκ της πλευράς του ανδρός να γίνει μία γυναίκα, έχουμε όμως την γέννηση ενός ανθρώπου. Συνηθίζουμε να λέμε ότι κάτι που επαναλαμβάνεται δεν είναι θαύμα, ή αν θέλετε αντίστροφα, τι είναι θαύμα; Εκείνο που ξεφεύγει από την επανάληψη και αποτελεί εξαίρεση. Εγώ θα σας έλεγα - και σας το είχα πει ήδη από την περασμένη φορά - ότι, ολόκληρη η δημιουργία σε όλες τις μορφές της είναι ένα θαύμα! Δηλαδή, ολιγότερο θαύμα είναι η δημιουργία ενός νέου ανθρώπου με τον τρόπο της γεννήσεως, από τον τρόπο της δημιουργίας της Εύας εκ της πλευράς του Αδάμ, ή του Αδάμ εκ του χώματος.. Δέν είναι καθόλου! Όταν κάποτε αύριο εσείς γίνετε γονείς ή μελετήσετε διαβάσετε δείτε το παιδί σας τότε θα αρχίσετε να στέκεστε σκεπτικοί, μπροστά σε αυτό το μυστήριο, ότι ένας καινούργιος άνθρωπος που θα σας βλέπει - ώ, εκείνο το θα σας βλέπει - και θα λέτε : αυτό το παιδί είναι από μένα, αλλά δεν είμαι εγώ! Είναι ένα καινούργιο πλάσμα! Και θα μένετε έκπληκτοι μπροστά σε αυτό το μυστήριο της ζωής! Συνεπώς όταν έχουμε εδώ το φαινόμενο του σπόρου, ο όποιος σπόρος σπείρετε για να δημιουργηθεί ένα καινούργιο φυτό, - ναί βέβαια - δεν έχουμε την αρχική δημιουργία, εκ της γης εκ της νεκράς ύλης, αλλά έχουμε την διαιώνιση υπό τη μορφή πια του σπόρου. Ο Θεός βάζει όλες τις δυνάμεις εκεί μέσα εις τον σπόρο, για να δημιουργηθεί η ζωή! Ο σπόρος όπως λέγαμε και την περασμένη φορά είναι πλήρες φυτό! Μάλιστα έν μικρογραφία όπως λέγεται ή ευκόλως μεταφερόμενον. Ένα φυτό που μεταφέρεται με ευκολία και μέσα περιέχονται όλα τα γνωρίσματα του γένους. Εἶναι καταπληκτικό ὅτι ἡ ἔκφραση “κατά γένος καί καθ’ ὁμοιότητα” (Γένεσις, κεφ. 1, 11.) ὅπως λέγει τό βιβλίο τῆς Γενέσεως, θά πεῖ ὅτι αὐτό τό φυτό θ’ ἀφήσει ἀπογόνους πού θά εἶναι τοῦ ἰδίου φυτοῦ, καί ἔτσι θά εἶναι τοῦ ἰδίου γένους καί θά εἶναι καί καθ’ ὁμοιότητα.  Ἄν ἔχουμε κάποιες παραλλαγές, ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι ἐπεμβαίνοντας μέσα στή φύση, καί ἔχομε τίς παραλλαγές, ὅπως εἶναι ὁ ἐμβολιασμός, - μένω πάντα στο φυτικό Βασίλειο στο ζωικό ακόμα δεν πέρασα, και θα δούμε άλλα πράγματα - ἀλλά σ’ αὐτό τό σημεῖο ἄν ἔχω διασταυρώσεις στό ζωικό βασίλειο, κάπου καί ποῦ δηλαδή εἶναι κάποιες σπάνιες περιπτώσεις παραβιάσεως τῆς φύσης, τότε ξέρετε τί ἔχομε; Ἔχομε μία καινούρια μορφή, δέν μοιάζει τό θυγατρικό μέ τό μητρικό αλλά ὅταν ὅμως ξαναφυτέψω τό θυγατρικό, ή πάρω τον σπόρο του θυγατρικού ξαναγυρίζω στό μητρικό. Ἕνα παράδειγμα. Πάρετε μία τριανταφυλλιά ἡ ὁποία εἶναι μπολιασμένη, τί θά πεῖ μπολιασμένη; Ἦταν ἄγρια καί τώρα ἐγώ μέ διασταυρώσεις καί μέ βελτιώσεις κτλ. καταφέρω νά ἔχω πολύ ὡραία τριαντάφυλλα, καί νά μή μοιάζουν αὐτά μέ τό μητρικό φυτό. Πάρτε τούς σπόρους τοῦ θυγατρικοῦ φυτοῦ, σπείρατέ τους καί θά δεῖτε κάτι καταπληκτικό.Οἱ σπόροι θά βγάλουν τριανταφυλλιές πού θά ’ναι ὅμοιες μέ τή γιαγιά, δηλαδή μέ τήν πρώτη την τριανταφυλλιά, καί ὄχι μέ ἐκεῖνο τό ὁποῖο εἴχατε είδη βελτιώσει ἐσεῖς. Εἶναι καταπληκτικό! Αὐτό τό “κατά γένος καί καθ’ ὁμοιότητα”, λοιπόν, διατηρεῖται μέσα στή δημιουργία. Ὅταν ἔχουμε κάποιες, σᾶς εἶπα παραβιάσεις, αὐτές ξαναγυρίζουν πάλι πίσω.
Γιατί ἄν δέν ξαναγύριζαν πίσω, τότε θά εἴχαμε τήν δημιουργία νέων γενῶν, ἀλλ’ αὐτό τό πράγμα δέν μποροῦμε νά τό ἐπιτύχουμε. Ὅ,τι ὑπάρχει ὑπάρχει, μία βελτίωση ναί, νέο γένος δέν ἔχουμε! Δέν ὑπάρχει νέο γένος!
 
~ Τά ἄξυλα καί ξυλώδη φυτά. ~

   Ἀκόμα βλέπομε ὅτι τά φυτά δημιουργοῦνται τήν τρίτη ἡμέρα καί ὁ ἥλιος δημιουργεῖται τήν τέταρτη ἡμέρα. Ἐδῶ θεωρήθηκε ὅτι ὑπάρχει ἕνα σημεῖο εὐάλωτο, τῆς αὐθεντίας καί τοῦ κύρους τῆς διηγήσεως τῆς Ἑξαημέρου τοῦ Μωϋσέως, ἀλλά δέν εἶναι αὐτό σωστό, διότι ἔχει ἀποδειχθεῖ τό ἑξῆς. Ὅτι ὁ ἥλιος ἐμφανίζεται τήν τετάρτη ἡμέρα πλήρως ὡς ἡλιοφάνεια, αλλά ὑπῆρχεν ὅμως ἔμμεσο φῶς. θα δούμε λίγο πιο κάτω ότι πράγματι ο Θεός, δημιουργεί τον ήλιο την τετάρτη ημέρα αλλά ήδη σας το είπα από μία περασμένη φορά δεν δημιουργήθηκε την τετάρτη ημέρα, ὁ ἥλιος δημιουργήθηκε, ὅπως καί ἡ γῆ, τήν πρώτη ἡμέρα. Όταν δηλαδή διαμορωνόταν το σύμπαν. Οἱ μετέπειτα ἡμέρες εἶναι ὅ,τι ἀφορᾶ είς την διαμόρφωση τῆς γῆς. Ὅταν λέγει ὁ Θεός· εἶπε νά γίνει τό φῶς, σημαίνει ἔγινε τό σύμπαν. Διότι ἐκ τοῦ φωτός, ἐκ τῆς ἐνεργείας, ἔχομε πᾶν ὅ,τι ὡς ὑλικό πιά στοιχεῖο καί ὡς ἐνέργεια φωτός. Ἔχομε μέσα εἰς τό σύμπαν πᾶν ὅ,τι ἀφορᾶ ἐφ’ ἑξῆς πέραν τῆς πρώτης ἡμέρας, ἔχομε ὅ,τι ἀφορᾶ τήν διαμόρφωση τῆς γῆς. Ὁ ἥλιος, λοιπόν, δέν διαμορφώνεται τήν τετάρτη ἡμέρα, οὔτε ἡ σελήνη, οὔτε τ’ ἀστέρια, - λέει καί τ’ ἀστέρια τήν τετάρτη ἡμέρα - ὄχι, φαίνονται τήν τετάρτη ἡμέρα! Διότι ἀφοῦ τά νερά ἔπεσαν ἐπί τῆς ἐπιφανείας τῆς γῆς καί ἡ ἀτμόσφαιρα ἐκκαθάρισε, ἕνας πάντα παρατηρητής - αὐτό δέν θά τό ξεχνᾶτε ποτέ - εὑρισκόμενος ἐπί τῆς ἐπιφανείας τῆς γῆς θά δεῖ τόν ἥλιον. Γιά τόν παρατηρητή, λοιπόν, πού περιγράφει τήν ἱστορία τῆς γῆς, ὁ ἥλιος “δημιουργείται” τήν τετάρτη ἡμέρα. Ἀλλά ναί μέν ἐμφανίζεται ὁ ἥλιος, τήν τετάρτη ἡμέρα, ἀλλά δέν σημαίνει ὅτι ὑπῆρχε πλῆρες σκότος. Ὅπως σήμερα ἔχομε μία συννεφιά, ἄν θέλετε μία βαριά συννεφιά, ἀλλά ὑπάρχει φῶς, εἶναι τό ἔμμεσον φῶς, καί ἔχει γίνει ἀντιληπτόν ὅτι γιά νά ζήσει ἕνα φυτό χρειάζεται ὁπωσδήποτε θερμότητα, χρειάζεται ὑγρασία καί χρειάζεται καί φῶς. Ἐδῶ θερμότης ὑπῆρχε. Ὑγρασία ὑπῆρχε. Ἀλλά ἔλλειπε τό φῶς, τό φῶς ἦτο ἔμμεσο.. και παρατηρήθηκε τούτο, ότι, η ποώδης βλάστηση δύναται να ζήσει με έμμεσο φώς. Καί πράγματι σ’ αὐτή τήν ἐποχή, ἡ ὁποία λέγεται καί λιθανθρακοφόρος περίοδος ἀπό τήν Γεωλογία, ἔχομε κάρβουνο - λιθάνθρακες, πού ἀποτελεῖται τό κάρβουνο αὐτό ἀπό πέτρες, ὑπουρίδες, καλαμίτες, κελεπιδόδενδρα, πού τήν ἐποχή ἐκείνη ἦσαν 20 μέ 25 μέτρα, σήμερα εἶναι θάμνοι. Βλέπετε τήν πτέρη, τό πολύ νά φτάσει δυό μέτρα καί ὁ κορμός της εἶναι πάρα πολύ λεπτός, τότε ἧσαν δένδρα ὁλόκληρα, ἕνεκα τῆς πολλῆς ὑγρασίας καί θερμοκρασίας, καί τά φυτά αὐτά ζοῦν μέ ἔμμεσο φῶς. Κάποτε στήν κατοχή, τή γερμανική, ἐκεῖ στήν αὐλή μας εἶχαν φέρει οἱ Γερμανοί λιθάνθρακες γιά χρήση τῆς κουζίνας τους, καί θυμάμαι πήγα ἐκεῖ καί σκάλιζα στά κάρβουνα, δέν ξέρω πῶς ἔτσι, καί βρῆκα ἕνα κάρβουνο τό ὁποῖο εἶχε μία ἀποτύπωση πτέριδος. Τό ἔσπασα σέ κάποια κομμάτια καί βρῆκα πλῆθος ἀποτυπώσεις φύλλων πτέριδος. Δεν ξέχασα να σας το φέρω να σας το δείξω. Θα ήταν αδύνατον να σας το δείξω, διότι από μακριά πώς να σας το δείξω..  Ἄν εἴχαμε ἕνα ἐπισκόπιο, τότε θά τό πρόβαλα καί θά τό βλέπατε αυτό, εἶναι κάτι καταπληκτικό. Θά δεῖτε ὄχι μόνο ὅλο τό συγκρότημα τοῦ φύλλου, δηλαδή ό μίσχος μέ τά ἐπί μέρους φυλλαράκια στήν ἄκρη, ὅπως εἶναι οἱ πτέρες, ἀλλά καί τίς ἴνες τῶν φύλλων τῆς πτέριδος ἔχουν ἀποτυπωθεῖ ἐπάνω στό κάρβουνο, καί οἱ ἴνες! Τόσο καταπληκτικό πού πιό ζωηρά βλέπεται ἐπάνω στήν ἀποτύπωση τοῦ καρβούνου, τοῦ ἄνθρακος ἡ πτέριδα, παρά ἐάν εἴχαμε ἕνα φυτό αὐτή τήν στιγμή καί τό βλέπαμε ἐκ τοῦ φυσικοῦ. Σημειώσατε δέ, ότι είς αὐτά τά κάρβουνα πού βρῆκαν καί βρίσκουν βέβαια τέτοιες ἀποτυπώσεις τῶν δένδρων, τῶν φυτῶν, λείπουν οἱ ἐτήσιοι κύκλοι ἀπό τόν κορμό τους. Εἶναι γνωστό ὅτι φυτό τό ὁποῖο μεγαλώνει κάτω ἀπό σκιά δέν ἀναπτύσσει ἐτησίους κύκλους στόν κορμό του. Μόνο ἐάν τό φυτό εἶναι ξυλῶδες καί εἶναι στήν ἄμεση ἀκτινοβολία τοῦ ἡλίου, τότε δημιουργεῖ τούς γνωστούς ἐτησίους κύκλους. Ποιοί εἶναι αὐτοί οἱ ἐτήσιοι κύκλοι;  Ἅμα κόψουμε ἕνα δένδρο βλέπομε νά ὑπάρχουν στόν κορμό του κύκλοι. Ἄν μετρήσουμε αὐτούς τούς κύκλους βγάζομε τήν ἡλικία του δένδρου. Πού σημαίνει ὅτι κάθε χρόνο, γύρω ἀπό τήν περιστροφή τῆς γῆς, γύρω ἀπό τήν περιστροφή τοῦ ἡλίου πού κάνει ἡ γῆ μας, γιατί ἔχομε τήν ἐπίδραση τοῦ ἡλίου τόν χειμώνα καί τό καλοκαίρι, προσθέτει στό φυτό ἕναν κύκλο φυτικό. Αὐτοί οἱ φυτικοί κύκλοι, πού λέγονται ἐτήσιοι κύκλοι τοῦ φυτοῦ, δέν ὑπάρχουν, πού φανερώνει ὅτι πράγματι δέν εἴχαμε ἥλιο τότε. Δέν εἴχαμε δηλαδή ἄμεση ἀκτινοβολία τοῦ ἡλίου. Καί κάτι ἄλλο πού εἶναι, ἔτσι, πολύ χαρακτηριστικό. Λέει τό ἱερόν κείμενον ὅτι, ἀκοῦστε : “εἶπεν ὁ Θεός· βλαστησάτω ἡ γῆ βοτάνην χόρτου σπεῖρον σπέρμα κατὰ γένος καὶ καθ᾿ὁμοιότητα, καὶ ξύλον κάρπιμον ποιοῦν καρπόν, οὗ τὸ σπέρμα αὐτοῦ ἐν αὐτῷ κατὰ γένος ἐπὶ τῆς γῆς”. Πρῶτα λέει “βοτάνην” καί μετά λέει “ξύλον κάρπιμον”. Ξύλον θά πεῖ δένδρον. Τό δένδρον εἶναι, ὄχι πλέον ἡ βοτάνη, τό ἄξυλον δένδρον, ἀλλά ἐκεῖνο τό ὁποῖο ἔχει ἀνάγκη ἀπό τήν ἀκτινοβολία τοῦ ἡλίου καί εἶναι πλῆρες φυτόν. Διότι βοτάνη εἶναι ἀτελές φυτόν. Ἡ φτέρη ἐπί παραδείγματι εἶναι ἀτελές φυτόν. Καί κάνει ἐντύπωση ὅτι πρῶτα βάζει τήν βοτάνην καί μετά βάζει τό ξύλον, δηλαδή τό δένδρον. Τί σημαίνει;  Ὅτι πράγματι, ἔτσι μᾶς λέγει πλέον ἐδῶ ἡ ἐπιστήμη, ὅτι πρῶτα ἔγινε τό ἄξυλον φυτόν καί μετά τό ξυλῶδες φυτόν. Δέν σᾶς κάνει αὐτό ἐντύπωση; Καί ἀκόμη κάνει ἐντύπωση τό ἑξῆς: Ὅτι τό “σπεῖρον σπέρμα”ἀναφέρεται δυό φορές. Τόσον διά τή βοτάνη, τό ἄξυλον δηλαδή φυτόν, ὅσο καί διά τό ξυλῶδες φυτόν. Πού δείχνει ὅτι εἶναι ἄλλο τό ἕνα καί ἄλλο τό ἄλλο, εἶναι δυό διαφορετικές κατηγορίες φυτῶν. Αὐτό κάνει πολλή ἐντύπωση, καί ὄχι μόνο συνεπώς εἶναι ἕνα σημεῖο τρωτό γιά νά κατηγορήσουμε τό βιβλίο τῆς Γενέσεως, ἀλλά θαυμαστό καί καταπληκτικό! Τό ὁποῖο ἴσως, στήν συλλογή πού κάνει στίς παρατηρήσεις που κάνει, - πότε πιά - ὄχι φυσικά στήν ἐποχή τοῦ Μωϋσέως στα πράγματα, ἀλλά πότε, τόν 4ο αἰώνα ὁ Ἀριστοτέλης, αὐτό δέν θά τό παρατηροῦσε εὔκολα, μάλιστα. Γιά νά δείτε πόσο πόσο θεόπνευστη Πραγματικά είναι η Αγία Γραφή.

~ Μυστηριακές θρησκεῖες. ~

   Ἀλλά ἐδῶ ἄς πάρουμε καί ἕνα ἄλλο σημεῖο. Αὐτό, ἄν προσέξατε, στά θέματα πού κάνομε, ἐπειδή κάνομε κατήχηση,τμή ξεχνάτε ότι κάνουμε Χριστιανική κατήχηση. Ἐδῶ δέν εἶναι ἕνα φροντιστήριο φυσικῆς, γι’ αὐτό δέ μένομε μόνο σέ κάποια στοιχεῖα φυσικῆς και τίποτε άλλο, τα μαθαίνετε αυτά και στο σχολείο σας, είναι περιττό..  Ἐδῶ μαθαίνομε ὅτι ὁ δημιουργός τοῦ παντός εἶναι ὁ Θεός, καί ἔτσι προσπαθοῦμε μέσα στό ἱερό κείμενο, νά βροῦμε καί λεγόμενα - μυστικά σημεῖα - . Μυστικό δέν σημαίνει κρυφό, ἀλλά θά πεῖ ὅτι πίσω ἀπό ἐκεῖνο τό ὁποῖον ὑπάρχει, τί μποροῦμε ἄλλο νά δοῦμε. Φερ’ εἰπεῖν, τό θέμα φῶς. Τό θέμα φῶς, βεβαίως, εἶναι ἕνα θέμα τό ὁποῖον γίνεται ἀντικείμενον ἐρεύνης ἐπιστημονικῆς, ἀλλά εἶναι καί κάτι παραπέρα. Εἶναι εἰκόνα τοῦ ἀκτίστου φωτός, δηλαδή τῆς θείας δόξης. Όπως σας έλεγα ὁ Θεός κάνει τό φῶς, γιατί ὁ ἴδιος εἶναι φῶς! Λέει ὁ Εὐάγγ. Ἰωάννης ὅτι ὁ Θεός φῶς ἐστί! (Κατά Ιωάννην, κεφ. 1, 9.) Ἔτσι κι ἐδῶ. Δέν μποροῦμε νά λέμε κάτι για ότι βλέπομε στή φύση, χωρίς νά βαθαίνουμε σε ένα πνευματικότερο στοιχείο. Ὁ ἄνθρωπος πάντοτε ἤθελε νά ἑρμηνεύει τήν φύση. Ἡ ἑρμηνεία τῆς φύσης ἐδημιούργησε τίς λεγόμενες μυστηριακές θρησκεῖες. Ὅλες κατά βάση οἱ μυστηριακές θρησκεῖες - και θα σας πώ τί είναι αυτές - δέν εἶναι τίποτε ἄλλο παρά ἡ ἑρμηνεία τῶν φυσικῶν φαινομένων καί δή τῆς βλαστήσεως καί τῆς ζωῆς, δηλαδή τοῦ φυτικοῦ καί τοῦ ζωικοῦ βασιλείου. Στήν Ἑλλάδα εἴχαμε τά Ὀρφικά μυστήρια καί τά μυστήρια της Περσεφόνης, δηλαδή τῆς κόρης, ὅπως ἐλέγετο, τῆς Δήμητρος. Στήν Αἴγυπτο ἦταν τά μυστήρια τῆς Ἴσιδος. Στή Μ. Ἀσία ἦσαν τά μυστήρια τῆς Κυβέλης. Ἡ Κυβέλη, ἡ Ἶσις καί ἡ Δήμητρα στήν πραγματικότητα εἶναι ἡ ιδία θεότης μέ διαφορετικά ὀνόματα, εἶναι ἡ θεότης Γῆ. Ὁ Ἀπόλλων εἶναι ὁ θεός ἥλιος, ὁ Ὄσιρις στήν Αἴγυπτο εἶναι ὁ θεός ἥλιος, κ.ο.κ. νά μήν πολυπραγμονῶ. Ὅλα αὐτά δέν εἶναι τίποτε ἄλλο παρά μία προσπάθεια νά θεοποιηθεῖ ἡ κτήσης, ἤ νά ἑρμηνευθεῖ θεοποιουμένη. Προσέξτε, νά ἑρμηνευθεῖ καί ταυτόχρονα νά θεοποιηθεί. Καί τί παρατηρεῖ ὁ ἄνθρωπος, παρατηρεῖ ὅτι μέ τό φῶς ἔχομε τήν ζωτικότητα τῆς ζωῆς ἐπάνω στή γῆ μας. Ἔχομε τή βλάστηση, ἔχομε τά ζῶα, καί ἔτσι δημιουργοῦνται δυό θεότητες, ὁ θεός ἥλιος, ὁ ὁποῖος γονιμοποιεῖ τήν θεά γῆ καί γεννᾶται ἐκ τῆς γονιμοποιήσεως, ἐκ τοῦ γάμου, ἐκ τῆς συζεύξεως ἡλίου καί γῆς, δημιουργεῖται ἡ ζωή. Στήν Αἴγυπτο ἔλεγαν ὅτι ἐκ τοῦ Ὀσίριδος καί τῆς Ἴσιδος γεννᾶται ὁ Ὧρος καί εἶναι ὁ ἄνθρωπος. Δηλαδή ὁ ἄνθρωπος προῆλθε ἐκ τῆς ἑνώσεως ἡλίου καί γῆς, δηλαδή αὐτόματη γένεση τῆς ζωῆς. Ὅτι ὁ ἥλιος θεοποιούμενος.. δέν εἶναι τυχαῖο τό ὅτι ὁ ἥλιος εἶναι ἀρσενικοῦ γένους, ἡ γῆ, θηλυκοῦ γένους πάντα γεννᾶ,
ἡ μητέρα γῆ. Πόσες φορές ἔχετε ἀκούσει αὐτή τήν ἔκφραση. Ἔτσι, λοιπόν, δημιουργεῖται μία θρησκεία, ἑρμηνεύοντας τά φαινόμενα τῆς ζωῆς. Μάλιστα ὅτι ὁ ἥλιος « πεθαίνει » στό χειμερινό ἡλιοστάσιο πέφτει χαμηλά.. στό θερινό ἡλιοστάσιο ἀνέρχεται πάλι ψηλά καί « ἀναζωογονεῖται» πεθαίνει καί ἀνασταίνεται. Ἐπάνω σ’ αὐτό τό φαινόμενο στηρίζεται καί ὁ Μασονισμός, ὁ ὁποῖος εἶναι θρησκεία. Άν σας πουν η ρωτήσετε εσείς για τον εαυτό σας τί είναι ο Μασονισμός, εἶναι μία μυστηριακή θρησκεία καί δέν κάνει τίποτε ἄλλο, παρά νά προσπαθεῖ νά ἑρμηνεύσει τό φαινόμενο τῆς ζωῆς καί καταλήγει στόν μύθο τοῦ Ὀσίριδος καί τῆς Ἴσιδος, ἤ ἄν θέλετε ἀκόμη καί σέ ἕναν ἄλλο μύθο, τόν μύθο τοῦ Χιράμ. Γιά νά μήν πολυπραγμονῶ ὅμως, δέν εἶναι παρά καί ἐκεῖ ἡ προσωποποίηση τοῦ ἡλίου. Ἀλλά ἐγῶ ἑρμηνεύω τά φαινόμενα τῆς ζωῆς, ὅπως τά βλέπω στή φύση. Θέλω ὅμως νά μετέχω στά φαινόμενα τῆς ζωῆς. Ὅπως ὅταν ἔχω τόν Χριστό, μετέχω στόν Χριστό. Πῶς μετέχω; Τρώγοντας τό σῶμα του καί πίνοντας τό αἷμα του καί γίνομαι σύσσωμος καί σύναιμος μέ τόν Χριστό. Ἔτσι κι ἐδῶ, ὅταν δημιουργήσω προϋποθέσεις νά ἑνωθῶ μέ τόν ἥλιο καί τή γῆ, δηλαδή νά ἑνωθῶ κατά μυστηριακό τρόπο, τότε αὐτό πιά πού ἀρχίζω νά δημιουργῶ σάν θρησκεία, λέγεται μυστηριακή θρησκεία. Ἔτσι θα δείτε οἱ τέκτονες, οἱ Μασόνοι, στά δυό ἡλιοστάσια πού ἔχομε, τό ἐαρινόν καί τό φθινοπωρινό ἡλιοστάσιο, - όταν ο ήλιος είναι ίση μέρα ίση νύχτα - τότε κάνουν τραπέζι, ἔχουν συνεστίαση πρός τιμή τοῦ θεοῦ ἡλίου. Αὐτός δέ ὁ θεός ἥλιος ὀνομάζεται εἰς τήν γλώσσα τήν δική τους Μ.Α.Τ.Σ. Εἶναι ἀρχικά τῶν λέξεων Μέγας Ἀρχιτέκτων Τοῦ Σύμπαντος, θεοποιοῦν τόν ἥλιο καί ἑρμηνεύουν τό φαινόμενο τῆς ζωῆς. Εἶναι, λοιπόν, μία μυστηριακή θρησκεία καί μέ τό τραπέζι πού θά κάνουν, προσπαθοῦν νά μετέχουν - αὐτό θά πεῖ μυστικισμός, μυστική ζωή - νά μετέχουν στό φαινόμενο τῆς ζωῆς.  Ἔτσι, κοιτάξετε τώρα ἐδῶ, τί ὡραία! Πρῶτα ἔγινε ἡ βλάστηση καί μετά ὁ ἥλιος. Γιατί λέτε; Γιά νά χτυπηθεῖ κάθε μυστηριακή θρησκεία. Διότι ὅλες οἱ μυστηριακές θρησκεῖες λέγουν ὅτι ἡ παρουσία τοῦ ἡλίου γονιμοποιεῖ τή γῆ. Μά ἐδῶ ἔχομε γονιμοποίηση τῆς γῆς, ἔχομε τήν παρουσία τῆς βλαστήσεως, πρίν ἀκόμη ἐμφανισθεῖ τό φῶς τοῦ ἡλίου, πρίν δηλαδή ἐμφανισθεῖ ὁ ἥλιος, που δείχνει ὅτι μπορεῖς νά ἑρμηνεύεις ὅ,τι θέλεις, ἀλλά δέν εἶναι θρησκεία αὐτά τά πράγματα, εἶναι ψευδή, εἶναι δαιμονικά! Ἔτσι, θά λέγαμε, τό ὅτι δημιουργεῖται πρῶτα ἡ βλάστηση καί μετά ὁ ἥλιος,
εἶναι μία ἀπάντηση καταπέλτης ἐναντίον πάσης μυστηριακῆς, δηλαδή εἰδωλολατρικῆς θρησκείας καί συνεπῶς καί τοῦ Μασονισμοῦ. Γιατί μήν νομίσετε ὅτι αὐτά τά πράγματα εἶναι παρωχημένα πράγματα.. Ότι, έ καλά, σήμερα ἔχομε τήν θρησκεία τῆς Δήμητρος; Παιδάκια μου έχομε και τήν θρησκεία τῆς Δήμητρος καί τήν θρησκεία τῆς Ἴσιδος καί τοῦ Οσίριδος, ναί, ἔχομε, μάλιστα ἔχομε. Γιατί; Ποῦ; Πῶς; Ἔχομε τόσους Μασόνους, πού πιστεύουν αὐτά τά πράγματα, καί προσκυνοῦν τό θεό ἥλιο, τόν Μ. Α. Τ. Σ μάλιστα! Ἄρα εἶναι πολύ ἐπίκαιρα καί πολύ σπουδαία καί δέν πρέπει νά βλέπουμε μόνο τή δημιουργία, ἀπό φυσικῆς πλευρᾶς, ἀλλά  ἐφόσον καί ἄλλοι τή βλέπουν πιό μέσα, πιό βαθιά, φιλοσοφοῦν πάνω είς τήν φύση καί ἐμεῖς θά θεολογήσουμε, δέν θά φιλοσοφήσουμε, ἀλλά θά θεολογήσουμε, διότι ἡ θεολογία εἶναι ἀνωτέρα τῆς φιλοσοφίας. Ἡ φιλοσοφία εἶναι καρπός τοῦ ἀνθρωπίνου νοῦ. Ἡ θεολογία εἶναι ἀποκάλυψη τοῦ Θεοῦ! Μποροῦσε νά ξέρει κανείς αὐτήν ἐδῶ τή γένεση, πῶς ἔγινε ἡ δημιουργία τοῦ κόσμου, ἡ ἑξαήμερος; Δέν εἶναι προϊόν ἀνθρωπίνης λογικῆς, ἀνθρωπίνου νοῦ, ἀλλά τί εἶναι; Εἶναι ἀποκάλυψη τοῦ Θεοῦ! Ἀποκαλύπτει ὁ Θεός στόν Μωυσέα τή δημιουργία κι ἐκεῖνος τήν περιγράφει. Έτσι , ἐκεῖνοι φιλοσοφοῦν καί ὁδηγοῦνται είς τον δαιμονισμό.. Ἐμεῖς θεολογοῦμε καί ὁδηγούμεθα είς τήν ἀλήθεια, διότι ἔχομε τήν ἀποκάλυψη τοῦ Θεοῦ. Ἡ κτίση δέν φτιάχνει τόν ἑαυτό της, δέν θεοποιεῖται, δέν δύναται νά θεοποιηθεῖ, ὁ Θεός δημιουργεῖ τήν κτίση, ἡ κτίση εἶναι κτίσμα καί σάν κτίσμα δέν δύναται νά εἶναι Θεός. Οὔτε ὁ ἥλιος δύναται νά εἶναι Θεός, οὔτε ἡ γῆ δύναται νά εἶναι Θεός. Καλά μου παιδιά προσέξτε αυτά τα θέματα, βάλτε τα καλά στο μυαλό σας. Αύριο  παντρεύεστε έναν άνθρωπο και ανακαλύπτετε ότι αυτός μπορεί να είναι μασόνος και να έχετε τραβήγματα και να λέτε Θεέ μου τι συμβαίνει εδώ. Και ἄν δέν ἔχετε κατάρτιση, τότε καί ἐσεῖς θά συμπλέετε μέ τέτοιου εἴδους φιλοσοφικές φλυαρίες καί ἀνοησίες. Ἀλλά, ποιά εἶναι ἡ ἀρχή τῆς ζωῆς κατά τήν ἐπιστήμη; Πῶς δηλαδή ἡ ζωή ἄρχισε;  Εδώ, ἐπειδὴ βέβαια δέν ήθελε ποτέ ἡ ἐπιστήμη νά μείνει σ’ ἐκεῖνο τό ὁποῖο ἀποκαλύπτει ὁ Θεός, θά ήθελε πειραματικά νά ἀποδείξει ἐκεῖνο τό ὁποῖο βρίσκει καί ὑποστηρίζει, γι’ αὐτό ἐρευνᾶ, καλά κάνει, δικαίωμά της, νά ἐρευνᾶ. Προκειμένου ὅμως νά ἑρμηνεύσει τό φαινόμενον τῆς ζωῆς, διότι καθ’ ἠμᾶς εἶναι ἑρμηνευμένον. Εἶπεν ὁ Θεός νά γίνει ἡ βλάστηση. Δηλαδή ὁ Θεός δημιουργός ἔκανε τά φυτά, δέν ἔγιναν μόνα τους. Ὁ Θεός Λόγος ἀκριβέστερα! Αὐτός πού κατόπιν ἐνηνθρώπησε, δηλαδή ὁ Ἰησοῦς Χριστός!

~ Διάφορες ἐπιστημονικές θεωρίες περί τῆς ζωῆς. ~

    Ἡ ἐπιστήμη ὅμως τί λέγει ἐν προκειμένῳ; Προσπαθεῖ για νά ἐξηγήσει τό φαινόμενον τῆς ζωῆς μέ διάφορες θεωρίες. Δέν εἶναι βέβαια καινούργιες αὐτές, θά σᾶς πῶ κάποιες λίγο παλιότερες, γιατί συνεχῶς καί συνεχῶς προστίθενται καινούργιες καί καινούριες, ἀλλά πάντοτε στριφογυρίζουν γύρω ἀπό τά ἴδια μοτίβα. Ἡ πρώτη θεωρία εἶναι ὅτι ἔγινε μεταφορά ἀπό ἄλλον πλανήτη. Κάποια σπέρματα τῆς ζωῆς, ὑπό μορφήν βεβαίως πολύ ἀφανῶν στό μάτι ὀργανισμῶν, ὅπως εἶναι τά σπέρματα τῶν μυκήτων. Ξέρετε ὅτι ἔχομε κάπου 3.000 εἴδη μυκήτων, μανιτάρια ἔ! Ἀπό τό μανιτάρι πού τρῶμε στό βουνό, μέχρι τό μανιτάρι πού λέγεται μούχλα - ἡ μούχλα εἶναι μύκητες - κτλ. Ἀλλά εἶναι τόσο μικροσκοπικοί αὐτοί οἱ μύκητες, ὥστε δέν μποροῦμε νά τούς δοῦμε. Ας πούμε σπόρια αὐτῶν τῶν μυκήτων, ἤ γενικά κάποιου φυτού, πού ὑπῆρχε σέ κάποιον πλανήτη, ἀπεφάσισε νά κάνει ο σπόρος αυτός τό ταξίδι μεταξύ ἐκεῖνου του κάποιου πλανήτου ἕως τή γῆ μας, συνεπῶς ἦρθε ἀπό ἕναν ἄλλον πλανήτη ἡ ζωή. Αὐτό ὅμως, ἐλέγχεται! Πρῶτα-πρῶτα ὑπάρχει ἕνα ἀπόλυτο μηδέν στόν ἀστρικό χῶρο. Ὑπάρχει ἀκόμα μία ἔντονος ἀκτινοβολία ἀκτίνων Γ, πού ὅπως ξέρετε, οἱ ἀκτίνες Γ σκοτώνουν τή ζωή. Δηλαδή όπως τώρα, γίνεται, γιά νά παστεριώσουμε τό γάλα χωρίς νά τό βράσουμε, τό περνᾶμε ἀπό ἀκτίνες Γ καί ἔτσι οἱ ἀκτίνες Γ σκοτώνουν ό, τι μικροοργανισμό ὑπάρχει μέσα στό γάλα, και χωρίς νά βράσει αὐτό μποροῦμε νά τό πίνουμε. Αὐτό λέγεται παστερίωση. Συνεπῶς οἱ ἀκτίνες Γ σκοτώνουν τήν ζωή! Πῶς λοιπόν, θά ταξίδευε τώρα αὐτός ὁ σπόρος στό διάστημα νά φθάσει ἐδῶ στή γῆ, που ὑπάρχει ἔντονος κοσμική, ἀκτινοβολία Γ..? Εἶναι ἡ Α, ἡ Β καί ἡ Γ. Έτσι τελικά δέν θά κατάφερνε νά ἔλθει ἡ ζωή στή γῆ παρά μόνο νεκρά. Ἀκόμη, ὅταν θά ἔφθανε αὐτός ὁ σπόρος στή γῆ, χρειάζονται καταπληκτικοί συνδυασμοί γιά νά φθάσουμε στό σημεῖο νά ἔχουμε τήν ποικιλία τῶν φυτῶν. Ξέρετε πόσα εἴδη φυτῶν ὑπάρχουν; 400.000 εἴδη φυτῶν! Εἴδη, φυτῶν, 400.000! Ἔτσι πού θά λέγαμε, κάθισε ὁ Θεός Λόγος καί ἔφτιαξε ἕνα-ἕνα φυτό. Εἶναι καταπληκτικό! Μόνο ὁ πιστός ἄνθρωπος μπορεῖ αὐτό νά τό ἀπολαμβάνει, νά τό ζεῖ!  Ἕνα - ἕνα φυτό μέ ἰδιαίτερη ἀγάπη καί μέ ἰδιαίτερα γνωρίσματα καί χαρακτηριστικά. Ἐκεῖνο πού δέν ἔχει αὐτό, τό ἔχει τό ἄλλο! Σχήματα, χρώματα, ποικιλίες! Στόν κορμό, στά φύλλα, στήν ρίζα, στόν τρόπο πού θά τραφεῖ, πού θά μεγαλώσει, στό ἀνάστημά του, στούς σπόρους του, μεγάλη ποικιλία. 400.000 εἴδη φυτῶν! Ἐν παρόδῳ σᾶς λέγω, - θά φθάσουμε βέβαια ἐκεῖ - ὑπάρχουν καί 600.000 ἔντομα! Εἴδη ἐντόμων 600.000! Ἀλλά τότε πᾶμε σέ μία ἄλλη θεωρία παρακάτω τῆς ἐξελίξεως.
 Ὅτι φθάνει ἐδῶ ἡ ζωή, ἄν μποροῦσε νά φθάσει, καί νά τύχει τέτοιων ἐπεξεργασιῶν καί τέτοιων συνδυασμῶν, ὥστε στό τέλος ν’ ἀναπτυχθεῖ αὐτό τό ὁποῖο ἔπρεπε ν’ ἀναπτυχθεῖ. Ἀλλά, δέν θά πέθαινε αὐτός ὁ σπόρος μέχρι ποῦ νά δώσει τό θαῦμα τῆς ποικιλίας τῶν φυτῶν.. θά πέθαινε! Πῶς ἦταν δυνατόν νά ἐπιζήσει αὐτό τό πρᾶγμα πού χρειάζεται τόση πολυπλοκότατοι συνδυασμοί όπως θα πούμε όταν θα φτάσουμε λίγο παρακάτω, στην θεωρία της εξελίξεως, όταν θα πούμε το ζωικό Βασίλειο.
Ἄρα δέν εἶναι δυνατόν νά μεταφέρθηκε ἀπό ἄλλον πλανήτη. Ἀλλά μήπως ἦρθε μέ κάποιον μετεωρίτη, δέν ξέρω πῶς; Χρησιμοποίησε σκάφος τόν μετεωρίτη καί ἔφθασε εἰς τήν γῆν; Ἀλλ’ ὁ μετεωρίτης πυρακτοῦται, συνεπῶς ὁ σπόρος θά κατεστρέφετο, θά ἦταν δυνατόν ποτέ νά μεταφερθεῖ; Τί βλέπομε, λοιπόν, ὅτι τό πρόβλημα δέν λύνεται, ἀλλ’ ἁπλῶς μετατίθεται. Διότι θά λέγαμε μέ τήν σειρά μας καί ἐκεῖ σ’ ἐκεῖνον τόν πλανήτη ἡ ζωή πῶς βρέθηκε; Ἄρα δέν λύομε τό πρόβλημα, ἁπλῶς τό μεταθέτουμε. Καί πηγαίνομε σέ μία τρίτη θεωρία, ἡ ὁποία βεβαίως πάρα πολύ κυκλοφόρησε καί πάρα πολύ διεδόθη, ἡ λεγομένη αὐτοβιογένεση ἤ αὐτόματος γένεση τῆς ζωῆς. Γένεσις όχι γέννησις με ένα - ν - γράφεται γένεσις από το γίγνομαι, όχι το γεννώ. Συνεπῶς ἔχομε έτσι ἐδῶ τή θεωρία τῆς αὐτομάτου γενέσεως, ὅτι ἡ νεκρά ὕλη μόνη της ἐδημιούργησε τή ζωή. Κάτω ἀπό εἰδικές συνθῆκες θερμοκρασίας, φωτός καί ὑγρασίας ἡ ὕλη ἡ ἴδια κάποτε ἄρχισε νά σαλεύει καί νά δημιουργεῖ τό φαινόμενο τῆς ζωῆς. Μετά ἀπό τό φαινόμενον τῆς ζωῆς ἔχομε τήν θεωρία τῆς ἐξελίξεως, πού ἔχομε τήν ποικιλία τῶν εἰδῶν, καί ἔτσι προσπαθοῦν νά ἑρμηνεύσουν τό φαινόμενο τῆς ζωῆς. Αλλά, κατά δυστυχίαν ἐκείνων πού βγάζουν τίς θεωρίες αὐτές, δέν ἐπαληθεύει. Δέν ἐπαληθεύει οὔτε ἡ αὐτόματος γένεση, και εξηγώ. Μόνο επειδή πέρασε η ώρα, πάρα πολύ γρήγορα θα σας μιλήσω στο σημείο αυτό. Κάποτε ὁ Φρεμύ, Γάλλος, ὑπεστήριζε ὅτι ἐκ τῆς νεκρᾶς ὕλης μποροῦσε νά δημιουργήσει ζωή. Τά πειράματα δέ πού ἐγίνοντο ἦταν τόσο ἀφελῆ. Φερ’ εἰπεῖν, ἕνα κομμάτι κρέας ἔβγαζε σκουλήκια κι ἔλεγε ὅτι ἁπλούστατα τό κρέας ἔβγαλε σκουλήκια. Ἀκόμη ἔσκαβαν στή γῆ, ἔβρισκαν σκουλήκια. Ἡ νεκρά ὕλη ἔβγαλε τά σκουλήκια, ἔλεγαν. Τότε, ὁ Παστέρ πρῶτος ἀντιμετώπισε τόν Φρεμύ, σε μία σειρά πειραμάτων πού ἔκανε στό γλεῦκος, στό μοῦστο. Ὅταν θλίβουμε τά σταφύλια, βγαίνει ὁ μοῦστος, τό γλεῦκος. Τότε όλοι το ξέρουμε ὅτι ἀρχίζει μία ζύμωση.  Ὅτι ἐκεῖ ὑπάρχουν κάποιοι μύκητες, κάποιοι μικροοργανισμοί, οἱ ὁποῖοι εἶναι ὑπεύθυνοι θα λέγαμε τῆς μετατροπῆς τῆς ζαχάρεως τοῦ μούστου τῶν σταφυλιῶν σέ οἰνόπνευμα. Ἐνῶ ὁ μοῦστος εἶναι γλυκός, κατόπιν μεταβάλλεται σέ οἰνοπνευματῶδες ποτό. Πού σημαίνει ὅτι ἡ ζάχαρη ἔγινε οἰνόπνευμα. Πῶς ἔγινε αὐτό τό πράγμα; Ἔγινε μόνο του, θά μποροῦσαν νά ποῦν ἐκεῖνοι οἱ ὁποῖοι ὑποστηρίζουν τήν αὐτοβιογένεση, τήν αὐτόματο γένεση. Πῶς ἔγινε μόνο του;  Ἔ, λοιπόν, ὁ Παστέρ ἀπέδειξε ὅτι δέν γίνεται μόνο του. Ὅτι στά φλούδια τῶν σταφυλιῶν, ὅταν εἶναι στό ἀμπέλι ἀκόμα, πᾶνε καί ἐπικάθηνται οἱ μύκητες. Κι ἐκεῖ, ὅταν συνθλιβούν τά σταφύλια, ἀνακατεύονται καί οἱ μύκητες. Στενοχωροῦνται ἀπό τό ὅτι δέν ἔχουν νά ἀναπνεύσουν, ἀρχίζει δέ ὁ μοῦστος νά βράζει, νά βγάζει διοξείδιο τοῦ ἄνθρακος, ἀναπνέουν αὐτά. Τά φυτά βγάζουν διοξείδιο του άνθρακος  διότι ἀναπνέουν. Γι’ αὐτό ἄν μείνετε σ΄ ἕνα δωμάτιο, πού ὑπάρχει ἕνα βαρέλι μέ μοῦστο θά πεθάνετε. Εἶναι γνωστό. Ἡ φλόγα τοῦ κεριοῦ σβήνει ἐπάνω ἀπό τό βαρέλι. Τό διοξείδιο τοῦ ἄνθρακα δέν εὐοδώνει τή φλόγα, διότι τό ὀξυγόνο εὐοδώνει τήν φλόγα. Ὁπότε, τί ἔκανε τώρα ὁ Παστέρ. Ἐτύλιξε τό σταφύλι, λίγο μετά τήν ἀνθοφορία, τό ἔβαλε μέσα σ’ ἕνα ἐπίδεσμο, τέτοιο πού νά μήν πᾶνε νά ἐπικαθίσουν μύκητες ἐπάνω στό σταφύλι. Πῆρε, λοιπόν, μία σειρά ἀπό σταφύλια τέτοια. Μετά πῆρε μία ἄλλη σειρά σταφύλια πού τά ἄφησε ἐλεύθερα. Ἔπειτα ὅλα αὐτά ζουλώντας τα σέ σειρά ἀπό δοκιμαστικούς σωλῆνες ἔκανε πειράματα. Μία τρίτη κατηγορία ἦταν ὅτι πῆρε τόν μοῦστο ἐκεῖνον, ὁ ὁποῖος ἐζημοῦτο καί τόν ἔβρασε. Τρεῖς, λοιπόν, κατηγορίες. Ἡ μία ὅτι ἔβαλε βαμβάκια πάνω ἀπό τά σταφύλια, νά μήν πᾶνε νά ἐπικαθίσουν οἱ μύκητες. Τό δεύτερο ὅτι πῆρε φυσικά σταφύλια. Ἡ τρίτη κατηγορία ἔβρασε τό μοῦστο ἀπό 
τά φυσικά σταφύλια. Τί παρατηρήθηκε λοιπόν; Τά σταφύλια πού δέν ἔβρασαν καί δέν εἶχαν καμία προστασία ζυμώθηκαν καί ἀπετέλεσαν κρασί. Τά σταφύλια πού ἔβαλε τά βαμβάκια δέν ἔγιναν κρασί, δέν ἔγινε ζύμωση. Καί ὁ μοῦστος, ὁ ὁποῖος ἔβρασε, αὐτό τό ξέρει κάθε νοικοκυρά πού κάνει μουσταλευριά, ὅτι αὐτός ὁ μοῦστος, δέν γίνεται κρασί. Τί σημαίνει; Κάτι πάει καί κάθεται ἐκεῖ πέρα, κι ὅταν τό βράσουμε αὐτό ψοφάει, δηλαδή νεκροῦται. Καί τί διεπιστώθη;  Ὅτι δέν γεννοῦσε τό γλεῦκος τή ζωή, ἀλλά ὑπῆρχε ἐκεῖ μέσα. Ἔτσι μέ τά περίφημα πειράματά του ὁ Παστέρ ἀντιμετώπισε τόν Φρεμύ. Ὁ Παστέρ γιά νά ἀντιμετωπίσει τόν Πουσέ πῆρε κρέας πού τ’ ἄφησε ἐκτεθειμένο, και ἔβγαλε σκουλήκια. Κρέας πού τό ‘βαλε σέ παστεριωμένη (ἡ λέξη παστεριωμένος εἶναι ἀπό τό ὄνομα τοῦ Παστέρ) φιάλη, πού δέν ὑπῆρχε ἀέρας μέσα. Κρέας κονσέρβας δηλαδή πού δέν ὑπῆρχαν σ’ αὐτό μικρόβια. Καί ἀπέδειξε τελικά ὅτι δέν παράγεται ἡ ζωή ἀπό τήν νεκρά ὕλη, ἀλλά ὑπάρχει διάχυτη στόν πλανήτη μας, χωρίς νά μποροῦμε νά ἑρμηνεύσουμε τό φαινόμενο τῆς γενέσεως τῆς ζωῆς. Ἔτσι ὑπῆρχε ἕνα ἀξίωμα βιολογικό. Πρῶτος τό διετύπωσε ὁ Οὐίλιαμ Χάρβεϊ τόν 17ο αἰώνα. Τό “omne vivum ex ovo”. Πᾶν ζῶν ἐξ ᾠοῦ, ἀπό αὐγό, δηλαδή ἀπό σπέρμα. Ὅταν ἔχομε τό φαινόμενο τῆς ζωῆς, ἔχομε σπέρμα. Ἀλλιώτικα δέν ἐξηγεῖται τό φαινόμενον τῆς ζωῆς. Κατόπιν διετυπώθη ὡς ἑξῆς. Τό ἴδιο πράγμα εἶναι. “Omne vivum ex vivo”. Κάθε τί πού ζεῖ, προέρχεται ἀπό τή ζωή. Πᾶν ζῶν ἐκ ζῶντος. Κατά λέξη. Κάθε φαινόμενον ζωῆς εἶναι πάλι ἀπό ζωή. Δέν ἔχομε δηλαδή γένεση τῆς ζωῆς ἐκ τῆς νεκρᾶς ὕλης. Αὐτό ἔγινε ἅπαξ, μία φορά, πότε; Ὅταν ὁ Θεός εἶπε νά γίνει ἡ ζωή ἀπό τήν νεκρά ὕλη καί ἔγινε ἡ ζωή ἀπό τήν νεκρά ὕλη, ἐφ’ ἑξῆς δέν ἐπαναλαμβάνεται τό φαινόμενο. Βέβαια τό 1935 ἡ Ἰολογία ἀνεκάλυψε τούς λεγομένους διηθητούς ἰούς, πού εἶναι χημικά μόρια μέ ἰδιότητες πού μοιάζουν μέ αὐτές τῶν ζώντων ὀργανισμῶν. Στό τέλος ὅμως ἀπεδείχθη ὅτι αὐτά δέν εἶναι παρά φορεῖς τῆς ζωῆς καί ὄχι ἡ ἴδια ἡ ζωή. Ἔτσι βλέπομε ὅτι καί τό κύτταρο εἶναι πολυπλοκότατο, τό λέει ἡ Βιολογία. Κατά συνέπεια ἡ αὐτόματη γένεση εἶναι ἀδύνατη. Δέν μένει παρά μόνο τοῦτο, ἡ δημιουργία τῆς ζωῆς. Καί μόνο ἡ δημιουργία τῆς ζωῆς ἀπό Θεό δημιουργό!

5-12-1982

7η ομιλία στην κατηγορία
« Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία ».

Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία " εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/palaia-diauhkh/xristianikh-kosmologia-anurvpologia
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40pgmRsIiRCioth8a5E4bM7r

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Ἡ δημιουργία τῆς Τρίτης ἡμέρας.  Ἡ ἐμφάνισιν τοῦ φυτικοῦ Βασιλείου.

†.Μετά ἀπό τήν  - όσο δύναμις - ἀνάλυση τῆς πρώτης δημιουργικῆς ἡμέρας που ο Θεός έκανε το φώς, προχωροῦμε, είς τήν τρίτη ἡμέρα. Διά να συντομεύσουμε, κάτι περισσότερο να πούμε μέσα στην χρονιά αυτήν που έχουμε, που αναφέρεται είς την δημιουργία, είς την διευθέτηση  των υδάτων επάνω είς την Γή, τήν διαμόρφωση δηλαδή της επιφάνειας της Γής  και την δημιουργία του φυτικού βασιλείου.“Και εἶπεν ὁ Θεός· συναχθήτω τό ὕδωρ τό ὑποκάτω τοῦ οὐρανοῦ εἰς συναγωγήν μίαν, καί ὀφθήτω ἡ ξηρά. καί ἐγένετο οὕτως. καί συνήχθη τό ὕδωρ τό ὑποκάτω τοῦ οὐρανοῦ εἰς τάς συναγωγάς αὐτῶν, καί ὤφθη ἡ ξηρά. καί ἐκάλεσεν ὁ Θεός τήν ξηράν γῆν καί τά συστήματα τῶν ὑδάτων ἐκάλεσε θαλάσσας. καί εἶδεν ὁ Θεός, ὅτι καλόν”. (Γένεσις, κεφ. 1, 9.)

~ Ἡ διαμόρφωση τῆς ἐπιφανείας τῆς γῆς. ~

  Ἔχομε λοιπόν πράγματι τήν διαμόρφωση τῆς ἐπιφανείας τῆς γῆς. Ας δούμε το κύριο στοιχεῖο πού ἐπικρατεῖ κατά τήν τρίτην ἡμέραν καί πού διευθετεῖται καί πού διαμορφώνει• εἶναι τό νερό. «Συναχθήτω τό ὕδωρ». Νά συναχθεῖ, νά μαζευτεῖ, νά συγκεντρωθεῖ τό νερό. Ἔχομε, λοιπόν, ἐδῶ όπως σας είπα τήν διαμόρφωση τῆς γῆς, ἄν θέλετε τήν εἰδοποίηση, δηλ. τή δημιουργία κατά τό εἶδος πιά, ὄχι ἐκ τοῦ μηδενός δημιουργίαν, ἀλλά ἐκ τοῦ εἶναι. Αὐτό πού ὑπάρχει ὁ Θεός τό διαμορφώνει, ὁ Θεός τό διακοσμεῖ. Κατά τήν τρίτην αὐτή ἡμέρα, παρ’ ὅτι ἡ Ἁγία Γραφή στό σημεῖο αὐτό δέν ἀναφέρεται, ὅμως ἄλλα σημεῖα τῆς Ἁγίας Γραφῆς ἀναφέρονται, ἔχομε τούς σχηματισμούς τούς γεωλογικούς. Δηλαδή τούς σχηματισμούς τῶν γεωλογικῶν στρωμάτων, ἔχομε τίς καθιζήσεις, τίς ὑψώσεις, τίς διαρρήξεις, τίς κατακρημνίσεις αυτού τοῦ φλοιοῦ τῆς γῆς μέ τήν παρουσία αυτού τοῦ νεροῦ. Σας είπα ότι τό βιβλίο τῆς Γενέσεως στό σημεῖο αὐτό ἀποσιωπᾶ τό θέμα. Εξάλλου σας το είχα πει στο πρώτο θέμα μας ότι ἡ περιγραφή πού γίνεται δέν εἶναι ἐπιστημονική, δηλ. δέν ἔχομε ἕνα ἐπιστημονικό ἐγχειρίδιο στά χέρια μας, παρ’ ὅτι ἔχει τόση ἀκρίβεια ἐπιστημονική, αν θα έπρεπε κάνεις να το δεί. Όμως εἶναι κατά τρόπο δημώδη γραμμένο το βιβλίο καί ἀποσκοπεῖ στό νά δώσει τήν εἰκόνα είς τούς ἀναγνώστες ὅτι ὁ δημιουργός του παντός εἶναι ὁ Θεός. Αὐτό βέβαια ἔχει μεγάλη πάρα πολύ σημασία εάν κάποτε ο πιστός αντιληφθεί ποιός είναι ο δημιουργός  του παντός. Ὅμως, τό βιβλίο τῶν ψαλμῶν, ὅπως καί τό βιβλίο τοῦ Ἰώβ, μᾶς ἀναφέρει πολλά τέτοια σημεῖα, πού βρίσκονται στήν τρίτη δημιουργική ἡμέρα. Θά σᾶς διαβάσω ἀπό τόν 103ο ψαλμό. “Άβυσσος (ὑδάτων) ὡς ἱμάτιον τό περιβόλαιον αὐτοῦ, ἐπί τῶν ὀρέων στήσονται ὕδατα”. (Θά σταθοῦν στά βουνά νερά. Εἶναι τά χιόνια). «Ἀπό ἐπιτιμήσεώς σου φεύξονται». Λίγο θά τά μαλλώσεις.. Σημειώσατε ότι, οι ψαλμοί έχουνε ποιητικό χαρακτήρα και νομίζω ότι καταλαβαίνετε όταν θα θέλαμε να δώσουμε σε κάποιες μεγάλες αλήθειες ποιητική έκφραση, βεβαίως προσωποποιούμε, και λοιπά.. Γι αυτόν τον λόγο λέει ἀπό ἐπιτιμήσεώς σου, όταν θα τα κοιτάξεις, θα τα μαλλώσεις, αυτά θα φύγουν, τα νερά. «Ἀπό φωνῆς βροντῆς σου δειλιάσουσιν». (Ὅταν ἡ βροντερή φωνή σου μιλήσει σ’ αὐτά, αὐτά θά μαζευτοῦν, θά φοβηθοῦν). «Ἀναβαίνουσιν ὄρη καί καταβαίνουσι πεδία εἰς τόν τόπον, ὅν ἐθεμελίευσας αὐτά». (Αὐτό τό ἀνεβαίνουν βουνά, κατεβαίνουν πεδιάδες. Ἐκεῖ πού τό καθένα τό’ βαλες. Ἔχομε δηλ. μέ ποιητική ἔκφραση αὐτό πού σᾶς εἶπα προηγουμένως. Τίς γεωλογικές ἀναστατώσεις). «Ὅριον ἔθου, (ἔβαλες ὅριον, δηλ. μεταξύ τῆς ξηρᾶς καί τῆς θαλάσσης) ὅ, οὐ παρελεύσονται, οὐδέ ἐπιστρέψουσι καλύψαι τήν γῆν. (Ἐκεῖ πού μπῆκε τό ὅριον θαλάσσης-ξηρᾶς, δέν ἔχομε τέτοια κατάσταση πού τό νερό ν’ ἀνεβεῖ στήν ξηρά καί νά προκαλέσει ζημία). «Ὁ ἐξαποστέλλων πηγάς ἐν φάραγξιν, ἀνά μέσον τῶν ὀρέων διελεύσονται ὕδατα». (Ἐδῶ βλέπομε τίς πηγές, τά ποτάμια). “Αὔτη ἡ θάλασσα ἡ μεγάλη καί εὐρύχωρος, ἐκεῖ ἑρπετά ὧν οὐκ ἔστιν ἀριθμός, ζῶα μικρά μετά μεγάλων”. (Ὤ, λέγει, αὐτή ἡ θάλασσα ἡ μεγάλη καί εὐρύχωρη· ἐκεῖ ὑπάρχουν, ἑρπετά, ἐννοεῖ δηλ, αὐτά τά ὁποία πλέουν μές στή θάλασσα, τόσα πολλά πού δέν ὑπάρχει ἀριθμός, ζῶα μικρά μετά μεγάλων).

~ Τό νερό, κυρίαρχο στοιχεῖο τῆς δημιουργίας. ~

   Ἔτσι βλέπομε, - πάρα πολύ σύντομα τα λέγω - ὅτι κατά τήν τρίτη δημιουργική ἡμέρα ἔχομε αὐτή τήν διευθέτηση τῆς ἐπιφανείας τῆς γῆς. Θά λέγαμε χοντρικά, ὅπως τήν ἔχομε σήμερα. Λέγω χοντρικά, διότι θά τό ξέρετε, ὅτι ἡ παρουσία τοῦ νεροῦ ἀλλά καί ἄλλων φαινομένων, ὅπως εἶναι οἱ σεισμοί κτλ. διαρκῶς διαμορφώνουν τό πρόσωπο τῆς γῆς.Ἔχομε θάλασσες ἐκεῖ πού δέν ὑπῆρχαν. Καί ἔχομε ξηρές ἐκεῖ πού δέν ὑπῆρχαν. Ἔχομε ποτάμια ἐκεῖ πού δέν ὑπῆρχαν. Καί ἀντίστροφα κτλ. Ὥστε τό νερό πράγματι εἶναι τό σπουδαιότερο στοιχεῖο τῆς δημιουργίας. Θά τό γνωρίζετε ὅτι τά 3/4 τῆς ἐπιφανείας τῆς γῆς καλύπτονται ἀπό νερά, ἀπό τούς ὠκεανούς, ἀπό τίς θάλασσες. Γνωρίζετε ἀκόμη, ὅτι, τό νερό, τό τόσο ἄφθονο αὐτό στοιχεῖο μέσα στήν κτίση, ἀποτελεῖται ἀπό δυό ἀέρια. Γιά σκεφθεῖτε τό νερό ἀπό δυό ἀέρια.. Ἀπό τό ὑδρογόνο καί ἀπό τό ὀξυγόνο. Ἀπό δυό μέρη τοῦ ὑδρογόνου καί ἀπό ἕνα μέρος τοῦ ὀξυγόνου. Ἀκόμη ἔχει ἰδιότητες τό νερό τέτοιες - προσέξτε δέν κάνομε φυσική· γι’ αὐτό καί δέν ἐξαντλῶ τά θέματά μου ἀπό φυσικῆς πλευρᾶς, ἀλλά δίνω μία μόνο εἰκόνα τῶν πραγμάτων - τό νερό έχει τέτοιες ιδιότητες πού δέν τίς ἔχουν ἄλλα σώματα. Ἔχει τρεῖς βασικές ἰδιότητες. Βρίσκεται σέ κατάσταση στερεά, σέ κατάσταση ὑγρά καί σέ κατάσταση ἀεριώδη, ἀναλόγως τῆς θερμοκρασίας. Ἔτσι ἔχομε τόν πάγο, ἔχομε τό ὑγρό νερό - τό νερό ὅπως τό ξέρομε, ἔχομε καί τόν ὑδρατμό. Καί βλέπει κανείς τό νερό αὐτό πού εἶναι στούς ὠκεανούς ν’ ἀνεβαίνει ἐπάνω εἰς τήν ἀτμόσφαιρα σέ ὄγκους καταπληκτικούς. Σκεφθείτε. Πάρτε τήν πεδιάδα τῆς Θεσσαλίας. Δέν σᾶς λέγω τήν Ἑλλάδα ὁλόκληρη, οὔτε σᾶς λέγω τήν Εὐρώπη. Πού μπορεῖ νά βρέχει στήν Εὐρώπη ὁλόκληρη ταυτοχρόνως. Πάρτε μόνο τήν περιοχή τῆς Θεσσαλίας. Καί βρέχει. Βρέχει καταρρακτωδῶς. Πόσα κυβικά νερό μπορεῖ νά πέσει στήν πεδιάδα ἐπάνω, ὅταν βρέχει ἕνα 24ωρο; Πόσα κυβικά; Ἑκατομμύρια κυβικά νερά. Αὐτά τά ἑκατομμύρια κυβικά νερά, φυγαν ἀπό τήν γῆ, ἀπό τήν θάλασσα καί ἀνέβηκαν ἐκεῖ ψηλά στόν μετεωρολογικό οὐρανό. Σκεφθήκατε ποῦ ἀνεβήκανε.. Καί ἀπό κεῖ ἄρχισαν νά πέφτουν. Αὐτά τά ἑκατομμύρια κυβικά νερά ἦσαν μετέωρα! Ἕνα θαῦμα πραγματικά! Ἀλλά ἐκεῖ πού εἶναι τό μεγάλο θαῦμα στό νερό, καί τοῦτο δέν εἶναι τυχαῖο, ἀλλά τό προβλέπει ὁ Θεός δημιουργός, εἶναι ὅτι τό νερό, ὅπως ὅλα τά ὑλικά πράγματα, ὅταν ψύχονται συστέλλονται, μαζεύονται, καί ὅσο ψύχονται τόσο συστέλλονται. Τό νερό, ὅταν φθάσει στούς 4 βαθμούς C ἄνω τοῦ μηδενός, τότε ἀρχίζει ἀντί νά συστέλλεται, νά συνεχίσει νά συστέλλεται, ἀρχίζει νά διαστέλλεται. Καί βεβαίως παγώνει, ἀρχίζει νά παγώνει, ἀλλά ὁ ὄγκος του εἶναι μεγαλύτερος ἀπ’ ὅ,τι ὅταν ἦταν στήν ὑγρή κατάσταση. Γι’ αὐτό ἔχομε τοῦτο τό φαινόμενο. Ὁ πάγος ἐπιπλέει. Εἶναι δηλ. πιό ἐλαφρύς, ἐπειδή ὁ ὄγκος εἶναι μεγαλύτερος ἀπό τήν ὑγρή κατάσταση. Γιατί ἄραγε αὐτό? Διότι ὁ Θεός ἤθελε μέ τόν τρόπο αὐτό νά προστατεύσει τήν ζωή πού βρίσκεται μέσα στά νερά. Γιά σκεφθεῖτε νά πάγωναν οἱ λίμνες καί τά ποτάμια καί οἱ θάλασσες. Καί νά πάγωνε ὅλο τό νερό μίας λίμνης, ἐπί παραδείγματι, ἕως τόν πάτο. Νά πάγωνε καί ἐκεῖ τί θά ἐγίνετο ἡ ζωή πού ὑπάρχει, τά ψάρια, ὅλα αὐτά; Θά ἀπέθνησκον. Γι’ αὐτό τό λόγο βλέπομε, ὅταν παγώνει, ὁ πάγος πηγαίνει πρός τά πάνω, ἀπό κάτω μένει νερό, δηλ. ἀπό κάτω δέν παγώνει. Θέλει πάρα πολύ χαμηλή θερμοκρασία, πού βέβαια αὐτές τίς θερμοκρασίες, τίς ἐξαιρετικά χαμηλές, δέν τίς φθάνουμε, καί τελικά ἔτσι ὁ πάγος πηγαίνει πρός τά πάνω, ἐπιπλέει καί διασώζεται ἡ ζωή. Αὐτό εἶναι ἄραγε τυχαῖο; Δέν ὑπάρχει τύχη. Τίθεται τό ἐρώτημα. Τί ὑπάρχει, τύχη ἤ δημιουργία; Ἐάν ὑποτεθεῖ ὅτι ὑπάρχει τύχη, πῶς ἐξηγοῦνται ὅλα αὐτά τά φαινόμενα τά καταπληκτικά..; Δέν ὑπάρχει πουθενά τύχη! Παντοῦ ὑπάρχει δημιουργία. Καί ὅταν λέμε δημιουργία ἐννοοῦμε κάτι πού ἔγινε κάτω ἀπό κάποιον νοῦ. Κάτω ἀπό κάποιο χέρι. Καί δέν ἔγινε στήν τύχη μόνο του. Ὅταν ἀκοῦτε ἐκείνη τήν ἔκφραση : Έ, πώς βρέθηκαν αυτά.. τυχαία! Τά ἔκανε ἡ φύση, δηλαδή ἔγιναν μόνα τους. Τά έκαμε η φύση..? Ἡ φύση δέν εἶναι λογική, ἡ φύση δέν αὐτοδημιουργεῖται. Ἀκούσατε τί εἶπα; Δέν αὐτοδημιουργεῖται ἡ φύση! Ἔχομε τό φαινόμενο τῆς αὐτοδημιουργίας, ἀλλά ἐάν δέν βλέπομε τόν Θεό, ὅπως ἔχομε ἕνα κόψιμο στό χέρι μας, μία πληγή, βλέπομε μία ἀναπλήρωση τῶν κυττάρων μέ σκοπό νά κλείσει αὐτή ἡ πληγή. Ἀλλά αὐτή ἡ ἀναπλήρωση, δέν έγινε, αρχικά δηλαδή δέν τοποθετήθηκε να γίνεται τυχαῖα.. Ὁ Θεός ἔβαλε δυνάμεις, ὥστε νά γίνεται ἔτσι! Ἄρα ἔχομε μία κατευθυνόμενη κατάσταση, δηλαδή, ἔχομε δημιουργία.Προσέξτε.Τύχη δέν ὑπάρχει! Οὔτε στή δημιουργία, οὔτε στή ζωή μας! Ποτέ μήν πεῖτε, ἦταν τυχερό! Ὅ,τι δέν μποροῦμε νά ἐξηγήσουμε, ὅ,τι δέν μποροῦμε νά πράξουμε, σέ ὅ,τι δέν μποροῦμε νά ἀνταποκριθοῦμε στή ζωή μας τό λέμε τύχη.. Ἔλεγαν οἱ ἀρχαῖοι: “Ἄνθρωποι τύχης εἴδωλον ἐπλάσαντο ἰδίας ἀβουλίας χάριν”. Οἱ ἄνθρωποι φτιάξαν, λέει, τό εἴδωλο τῆς τύχης, ἐπειδή δέν ἔφθανε ἡ βούλησή τους κάτι νά φτιάξει. Λέγαν, τί νά κάνουμε, τυχερό ἦταν.. Ἤ ἀκόμη ἔχομε περιορισμένη δυνατότητα γνώσεως κι ἐκεῖνο πού δέν γνωρίζομε τό ἀποκαλοῦμε τύχη. Ὥστε λοιπόν, τό νερό εἶναι ἕνας μέγας διαμορφωτής τῆς ἐπιφανείας τῆς γῆς, ἀλλά καί τοῦ ἐσωτερικοῦ της γῆς. Ρίξτε μία ματιά σ’ ὅλη τήν ἐπιφάνεια τῆς γῆς. Πεδιάδες, λίμνες, ποτάμια, κοῖτες, κόλποι, ἀκρωτήρια, νησιά, σπήλαια μέσα στή γῆ. Σταλακτίτες, σταλαγμίτες, ὅλα εἶναι ἔργα τοῦ νεροῦ. Δηλαδή ἔργα τοῦ Θεοῦ, πού κρατάει στά χέρια του αὐτό τό στοιχεῖο τό καταπληκτικό, πού λέγεται νερό. Μάλιστα, ἐάν θά πᾶτε σέ κάποιο σπήλαιο, ἐπί παραδείγματι τῶν Ἰωαννίνων, βλέπει κανείς ἐκεῖ τούς σταλακτίτες καί τούς σταλαγμίτες. Σταλακτίτης λέγεται ὅταν ἀποθέτει ἅλατα τό νερό, ὅπως στάζει. Συνεπῶς, κάτι κατεβαίνει πρός τά κάτω, ἕνα “μπαστούνι” πρός τά κάτω, ὁ σταλακτίτης. Καί ἕνα “μπαστούνι” πρός τά πάνω, ὁ σταλαγμίτης· καί νά σᾶς πεῖ κανείς, ὅτι γιά νά γίνει αὐτός ὁ σταλαγμίτης καί ὁ σταλακτίτης χρειάστηκαν τόσα χρόνια. Πόσο; Γιά ἕνα ἑκατοστό, ἐπί παραδείγματι, σταλακτίτου ἤ σταλαγμίτου, νά χρειάζονται 100 ἤ 200 ἤ 300 χρόνια. Καί νά βλέπετε μέτρα ὁλόκληρα ἀπό τέτοια. Μάλιστα ὅταν πέφτει κατάλληλος ὁ φωτισμός, ὅπως στό σπήλαιο τῶν Ἰωαννίνων, μένει κανείς κατάπληκτος ἀπό τήν ὀμορφιά ἐκείνου τοῦ σπηλαίου. Καί λέγει κανείς, μεγάλος ὁ Κύριος, μεγάλος ὁ Θεός, σοφός και μεγάλος τεχνίτης!

~ Τό οὐράνιο τόξο. ~

   Ἀλλά ἀκόμα ἔκανε καί τό οὐράνιο τόξο ὁ Θεός. Δηλαδή τήν δυνατότητα στό νερό νά ἀναλύει τό φῶς.  Ἕνα σταγονίδιο τοῦ νεροῦ, εἶναι γνωστό, ὅτι γίνεται ἕνας φακός, καί ἔχομε ἐδῶ τώρα κάτι καταπληκτικό. Τήν ἀνάλυση τοῦ φωτός, δηλαδή αυτό που λέμε φώς. Πού να σας πω για το φώς.. δεν σας είπα τίποτα μόνο είπαμε το φώς, τίποτα άλλο. Να σας έλεγα τί εἶναι τό φῶς; Βέβαια βασικά, δέν ξέρομε τί εἶναι τό φῶς. Κύμα εἶναι; Βλῆμα εἶναι; Ἀλλά φαίνεται ὅτι εἶναι καί τά δυό, καί κύμα καί βλῆμα. Φερ’ εἰπεῖν ἄν εἶναι κύμα ἐξηγεῖ τό φαινόμενο τῆς διαθλάσεως, ἄν εἶναι βλῆμα ἐξηγεῖ τό φαινόμενο τῆς ἀνακλάσεως. Δηλαδή πέφτει σ’ ἕνα καθρέπτη καί ἀνακλᾶται. Ἀλλά εἰλικρινά, ἐνῶ λέμε αὐτά, στήν πραγματικότητα δέν γνωρίζομε τήν φύση τοῦ φωτός. Δέν τήν γνωρίζομε. Εἶναι καταπληκτικό πράγμα τό φῶς, εἶναι μυστηριῶδες. Ἔ, λοιπόν, τό φῶς το οποίο ἀποτελεῖται ἀπό ἕνα φάσμα συχνοτήτων, ἀναλυόμενο τό φάσμα αὐτό μᾶς δίνει τά χρώματα. Ὅταν μπερδευτοῦν αὐτές οἱ συχνότητες παίρνομε τό ἄσπρο φῶς. Ὅταν τίς ἀναλύσουμε παίρνομε τά χρώματα. Ἀπό τό κόκκινο, τό ὑπερέρυθρον ὡς τό ὑπεριῶδες, τό ὑπερβιολέ χρῶμα, τό ὑπεριῶδες χρῶμα. Αὐτή ἡ περιοχή εἶναι τοῦ φωτός. Αὐτό ἀναλύεται ἀπό τό νερό. Βέβαια μπορεῖ νά ἔχουμε κι ἄλλους τρόπους νά τό ἀναλύσουμε, μέ ἕνα κρύσταλλο, ἀλλά τώρα λέμε, τό νερό, γιατί ὁ κρύσταλλος φυσικά μιμεῖται τρόπον τινά τό νερό. Ἤ τό νερό γίνεται σάν ἕνας κρύσταλλος. Καί βλέπετε καί ἀναλύεται τό φῶς καί ἔχομε τό φαινόμενον τοῦ οὐρανίου τόξου, αὐτά τά χρώματα. Εἶναι στρογγυλό βέβαια τό οὐράνιο τόξο, διότι εἶναι στρογγυλός ὁ ἥλιος. Ἀλλά ἔχομε τήν ἀνάλυση τοῦ φωτός καί ἔχομε ἐκείνη τήν χρωματική προσφορά τῆς φύσεως, πού εἶναι ἄλλο πράγμα. Ὅλα τά χρώματα πού ὑπάρχουν μέσα στήν φύση, φερ’ εἰπεῖν, τά φυτά εἶναι πράσινα τά φύλλα τους σέ μία μεγάλη κλιμάκωση πρασίνου, ἤ τά λουλούδια ἔχουν ποικιλία χρωμάτων, στό φῶς ὀφείλεται. Ὅλα αὐτά, τό φῶς μέ τό νερό παίζουν καί μᾶς δίνουν αὐτόν τόν πλοῦτο τῶν χρωμάτων, αὐτή τήν ὀμορφιά πού ὑπάρχει μέσα είς τήν φύση. Ἔτσι ἔχομε τόν ὕμνο τοῦ φωτός καί τόν ὕμνο τοῦ νεροῦ μέσα στήν δημιουργία. Κι’ ὁ Θεός σ’ αὐτά τά δυό ἐπάνω ἔβαλε τό σύμβολο τῆς εἰρήνης του μέ τούς ἀνθρώπους, ὅταν εἶπε, επάνω στό οὐράνιο τόξο θα συνάψω εἰρήνη μέ τούς ἀνθρώπους. (Γένεσις, κεφ. 9, 16.) Καί δέν εἶναι παρά τό οὐράνιο τόξο, τό φῶς καί τό νερό. Εἶναι κάτι μεγαλειώδες!

~ Ἡ θεολογική θεώρηση τοῦ νεροῦ. ~

   Ὁ Θεός εἶπε νά συναχθεῖ τό νερό - νά μαζευτεῖ τό νερό εἰς συναγωγήν μία. Σέ μία συναγωγή. Ποιά εἶναι αὐτή ἡ μία συναγωγή; Βέβαια, ὅταν λέμε συναγωγή μία, εἶναι πολύ γενικός χαρακτηρισμός, διότι ἔχομε μεγάλη ποικιλία θαλασσῶν καί ποταμῶν καί λιμνῶν κτλ.. Ὅμως ἐδῶ ὑπάρχει καί ἕνας μυστικός χαρακτήρας. Ὅπως θά γνωρίζετε, ὁ Μ. Βασίλειος ἔκανε ἑρμηνεία εἰς τήν Ἑξαήμερον τοῦ Μωυσέως. Καί πατέρες πού ἑρμηνεύουν θέσεις τῆς Ἑξαημέρου, ποτέ δέν μένουν στήν φυσική διάσταση τῆς δημιουργίας, ἀλλά προσπαθοῦν νά δοῦν κάτι τό βαθύτερο, κι ἐπειδή ἐμεῖς ἐδῶ κάνομε χριστιανική κατήχηση, πρέπει πάντοτε πέρα ἀπό τήν κτίση πού ὑποπίπτει στίς αἰσθήσεις μας νά ἔχουμε ἀναγωγή. Ἀναγωγή καί τοῦ νοῦ μας ἀναγωγή καί τῆς καρδιᾶς μας, τῶν αἰσθημάτων μας. Αὐτή τήν ἀναγωγή θά τήν δεῖτε σέ ἕναν ποιητή, ἤ σέ ἕνα λογοτέχνη, ὅταν ἐντυπωσιάζεται ἀπό τήν κτίση καί φτιάχνει ἕνα ποίημα, ἕνα λογοτέχνημα, ἐκεῖ βεβαίως δέν μένει σ’ ἐκεῖνο τό ὁποῖο μόνο βλέπει, ἀλλά κάνει μία ἀναγωγή. Βάζει μέσα τά συναισθήματά του. Δέν περιγράφει ἐκεῖνα πού βλέπει, ἀλλά ἐκεῖνα πού νιώθει. Ἔτσι καί ὁ πνευματικός ἄνθρωπος, ὅταν ξέρει ὅτι ὁ Θεός ἔκανε τήν δημιουργία, καί δέν τήν ἔκανε ἁπλῶς, γιά νά ἐξυπηρετηθεῖ κατά φυσικό τρόπο ὁ ἄνθρωπος, ἀλλά διά τῆς δημιουργίας νά ἀποκαλύπτεται ὁ Θεός να Αποκαλύπτοντε καί οἱ ἀλήθειές του. Γι’ αὐτό τό λόγο ποιά εἶναι αὐτή ἡ μία συναγωγή; Ἡ μία συναγωγή εἶναι ἡ Ἐκκλησία πού τήν εὐλογεῖ ὁ Θεός. Τό νερό ἀκόμα εἶναι τό στοιχεῖο ἐκεῖνο, πού μέ τήν παρουσία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί μέ τήν ἐπίκληση τοῦ ὀνόματος τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ ἀποβάλλομε τίς ἁμαρτίες μας. Εἶναι τό Βάπτισμα. Ὁ Κύριος μᾶς εἶπε : “ἐάν μή τις γεννηθῇ ἐξ ὕδατος καί Πνεύματος, οὐ δύναται εἰσελθεῖν εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ”. (Κατά Ιωάννην, κεφ. 3, 5.) "Ἐάν κάποιος λέγει δέν γεννηθεῖ ἀπό τήν μήτρα τῆς κολυμβήθρας, ἐξ ὕδατος καί πνεύματος, ἀπό τό νερό καί τό Ἅγιο Πνεῦμα, δέν μπαίνει στή βασιλεία τοῦ Θεοῦ". Πράγματι εἶναι μία μήτρα ἀναγέννησης ἡ κολυμβήθρα. Εἰδικότερα τό νερό, καί τό Ἅγιο Πνεῦμα. Σάν νά κυοφορούμεθα μέσα στό νερό καί στό Ἅγιο Πνεῦμα, γιά νά γίνουμε οἱ καινούριοι ἄνθρωποι. Ὅπως κυοφορήθηκε ἡ ζωή μέσα στό νερό, ὅταν λέγαμε ὅτι τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ ἐπεφέρετο ἐπάνω τῶν ὑδάτων, κατά παρόμοιο τρόπο κυοφορεῖται καί ἡ πραγματική μας ζωή ἐκεῖ μέσα, στό νερό καί στό Ἅγιο Πνεῦμα. Δηλαδή στό ἅγιον Βάπτισμα.

~ Ἡ ὀμορφιά τῆς δημιουργίας. ~

   “Και εἶδεν ὁ Θεός, ὅτι καλόν”. (Γένεσις, κεφ. 1, 10.) Εἶδε τό νερό, εἶδε τήν διαμόρφωση τοῦ νεροῦ ἐπάνω στήν ἐπιφάνεια τῆς γῆς, εἶδε τήν διαμόρφωση τῆς ἐπιφανείας τῆς γῆς καί εἶπε : Καλό! Δηλαδή ὡραῖο. Όταν ὁ Θεός δημιουργεῖ, ὅ,τι δημιουργεῖ εἶναι ὡραῖο! Ὁ Θεός δέν δημιουργεῖ ἄσχημα πράγματα, προσέξατέ το αὐτό. Κι ἄν κάποτε δημιουργεῖ ἐκεῖνα πού ἐμεῖς θά ὀνομάζαμε ἄσχημα πράγματα, υπάρχουν ζώα που είναι άσχημα, είναι πάρα πολύ άσχημα.. ερπετά και λοιπά.. Όμως αυτά δημιουργούν το φόντο τοῦ ὡραίου. Δηλαδή τό κοντράρισμα. Δηλαδή τήν ἀντίθεση. Ὅπως ἀκριβῶς καί ὁ ζωγράφος θά δημιουργήσει κοντραρίσματα καί ὁ ἀρχιτέκτων, γιά νά προβάλει τό ὡραῖο, ἔτσι καί ὁ Θεός, γιά νά προβάλει τό ὡραῖο, ἔχει φόντα τά ὁποῖα δείχνουν ἐκεῖνα, πού ἐμεῖς θά τά λέγαμε, ἅμα τά δοῦμε μεμονωμένα, ὅτι εἶναι ἄσχημα. Παρά ταῦτα δέν εἶναι ἄσχημο τίποτε. Πάρτε μία ὀχιά. Μπορεί νά αἰσθανόμεθα πολύ ἄσχημα μέ μία ὀχιά, βέβαια είναι τώρα άλλοι λόγοι.. ἀλλά κοιτάξτε τήν μετά προσοχῆς νά δεῖτε τί ὡραῖο φίδι πού εἶναι. Ἔχει κάτι γεωμετρικά σχήματα ἐπάνω στό σῶμα του, πού μένετε κατάπληκτοι. Ἐπάνω στό κεφάλι ἔχει ἕνα πολύ ὡραῖο σχῆμα αὐτό τό τριγωνικό κεφάλι τῆς ὀχιᾶς. Ὅλα αὐτά ἐνῶ ἐμεῖς, σέ μία πρώτη ἐπιπόλαια ἐννοεῖται ματιά, θά λέγαμε ὅτι εἶναι ἄσχημα πράγματα, αὐτά εἶναι πολύ ὡραῖα. Τί εἶναι ἐκεῖνο πού μᾶς κάνει γιά ἕνα ἀκόμη λόγο, πέρα από αυτά που σας είπα προηγουμένος νά βλέπουμε μερικά πράγματα στήν κτίση ἄσχημα; Εἶναι, ὅτι το μάτι μας πιά δέν βλέπει ὄμορφα, δηλαδή, ἁμαρτήσαμε! Ὁ ἁμαρτωλός ἄνθρωπος δέν βλέπει τήν δημιουργία, ὅπως βγῆκε ἀπό τά χέρια τοῦ Θεοῦ.Τήν βλέπει ἄσχημη, ἀλλά ὁ καθαρός ἄνθρωπος τήν βλέπει ὡραῖα τήν δημιουργία, τήν βλέπει πολύ ὡραία τήν δημιουργία. Εἶναι, λοιπόν, θέμα ἐσωτερικῆς καθαριότητας, καί τό ὑπογραμμίζω αὐτό. Ἔτσι πού, ἄν πραγματικά θά θέλαμε νά δοῦμε μέ τά μάτια τοῦ Θεοῦ τή δημιουργία, τότε θά λέγαμε κι ἐμεῖς μαζί μέ τόν Θεό ὅτι ἡ δημιουργία εἶναι ὡραία. Εἶναι καλή. « καὶ εἶδεν ὁ Θεός, ὅτι καλόν »!

~ Ἡ δημιουργία τοῦ φυτικοῦ βασιλείου ἀρχή τῆς ζωῆς. ~

   Καί ἐρχόμεθα τώρα σέ ἕνα ἄλλο σημεῖο δημιουργίας κατά τήν τρίτη πάλι δημιουργική ἡμέρα, πού εἶναι τό φυτικό βασίλειο. “Καί εἶπεν ὁ Θεός· βλαστησάτω ἡ γῆ βοτάνην χόρτου σπεῖρον σπέρμα κατά γένος καί καθ’ ὁμοιότητα, καί ξύλον κάρπιμον ποιοῦν καρπόν, οὗ τό σπέρμα αὐτοῦ ἐν αὐτῷ κατά γένος ἐπί τῆς γῆς. καί ἐγένετο οὕτως. Καί ἐξήνεγκεν ἡ γῆ βοτάνην χόρτου σπεῖρον σπέρμα κατά γένος καί καθ’ ὁμοιότητα, καί ξύλον κάρπιμον ποιοῦν καρπόν, οὗ τό σπέρμα αὐτοῦ ἐν αὐτῷ κατά γένος ἐπί τῆς γῆς. Καί εἶδεν ὁ Θεός, ὅτι καλόν. καί ἐγένετο ἑσπέρα καί ἐγένετο πρωί, ἡμέρα τρίτη”. (Γένεσις, κεφ. 1, 11-12) Ἐρχόμεθα στή δημιουργία τοῦ φυτικοῦ βασιλείου. Ἐδῶ τώρα ἔχομε τήν ἀρχή τῆς ζωῆς. Αυτό τό φαινόμενο τῆς ζωῆς. Μέχρι τώρα ὅ,τι εἴδαμε στή δημιουργία ἦτο ἀζωικόν. Εἴδαμε τή γῆ, εἴδαμε τά νερά, εἴδαμε ὅ,τι εἴδαμε, τό φῶς, ἀλλά ὅλα αὐτά ἦσαν ἀζωικά. Δέν εἶχαν ζωή. Τώρα μπαίνομε στό φαινόμενο τῆς ζωῆς. Ἀλλά τί εἶναι ἡ ζωή; Πῶς ἄρχισε ἡ ζωή; Δέν ἔχομε παρά νά ποῦμε ἐκ προοιμίου ὅτι εἶναι ἕνα θαῦμα! Καί στό θαῦμα δέν μπορεῖ κανείς νά πεῖ πολλά πράγματα. Ὄχι ἁπλῶς ἕνα θαῦμα, ἀλλά ἕνα μεγάλο θαῦμα. Καί ἀποτελεῖ τή δεύτερη δημιουργία μετά τήν δημιουργία τοῦ παντός. Ἀλλά ἡ πρώτη δημιουργία τοῦ παντός ἦταν ἐκ τοῦ μή ὄντος. Ἀπό τό μηδέν. Ἡ δημιουργία τῆς ζωῆς εἶναι ἐκ τοῦ ὄντος. Ἀπ’ αὐτό πού ὑπάρχει. Γι’ αὐτό βλέπομε νά λέγει ὁ Θεός “βλαστησάτω ἡ γῆ βοτάνην χόρτου”, νά βλαστήσει ἡ γῆ βοτάνην χόρτου. Ἀλλά ἡ γῆ ἤδη ὑπάρχει. Συνεπῶς ἀπό τό ὑλικό πού ὑπάρχει ἀπό τή γῆ θά γίνει τό φαινόμενο τῆς ζωῆς. Καί συνεπῶς ἔχομε μία εἰδοποίηση κι ἐδῶ. Δηλαδή μία δημιουργία εἴδους. Ἡ ζωή εἶναι ἕνα μυστήριο ἀνεξιχνίαστο. Ὅσο τό ἐρευνοῦμε τόσο βλέπομε ὅτι δέν μποροῦμε νά τό πιάσουμε. Ἡ ζωή δέν δημιουργεῖται ἐφ’ ἑξῆς, ἀλλά μεταλαμπαδεύεται. Δηλαδή ἐδημιουργήθηκε ἅπαξ, μία φορά εἴτε ἡ ζωή στά φυτά, εἴτε ἡ ζωή στά ζῶα, εἴτε ἡ ζωή στόν ἄνθρωπο.  Ἅπαξ, μία φορά! Κάτω ἀπό τίς δημιουργικές συνθῆκες τοῦ Θεοῦ. Αὐτές γιά μᾶς αὐτή στιγμή εἶναι ἄγνωστες. Δέν ξέρω ἄν ποτέ ὁ ἄνθρωπος θά μποροῦσε νά ἐξιχνίαζε αὐτές τίς εἰδικές συνθῆκες, κάτω ἀπό τίς ὁποῖες ὁ Θεός ἔκανε τή ζωή. Δέν τό γνωρίζομε αὐτό. Ἕνα γνωρίζομε, ὅτι ὁ Θεός κάτω ἀπ’ αὐτές τίς εἰδικές συνθῆκες δημιουργεῖ τή ζωή καί ἡ ζωή ὑπάρχει, ὄχι ἀνά πᾶσα στιγμή δημιουργουμένη, ἀλλά μεταλαμπαδευομένη, μεταδίδεται..  Ὅπως ἀκριβῶς ἔχομε τήν πασχαλινή φωτιά πού θά πάρετε μέ τά κεριά σας ἀπό τόν ἱερέα καί θά παίρνει ὁ ἕνας ἀπό τόν ἄλλο τήν φωτιά, εἰς τρόπον ὥστε ὅλο τό ἐκκλησίασμα γιά μία στιγμή ν’ ἀνάψει τά κεριά του. Ὅλα αὐτά τά κεριά ἄναψαν ἀπό ἕνα κερί, τοῦ ἱερέως, πού κρατοῦσε στήν ὡραία πύλη. Ἔτσι μοιάζει τό φαινόμενο τῆς ζωῆς, μεταλαμπαδεύεται.. δέν ἐπαναδημιουργεῖται. Καταχρηστικά λέμε δημιουργῶ ζωή, δηλαδή ἔφτιαξα ἕναν ἄνθρωπο, δηλαδή γέννησα ἕναν ἄνθρωπο, ἤ δημιουργήθηκε ἕνα φυτό. Ἔχει τούς γονεῖς του ὅμως, βγαίνει ἀπό τόν σπόρο του.. Συνεπῶς ἔχομε αὐτήν τήν συνέχιση, τήν μεταλαμπάδευση, ὅπως σας εἶπα, τῆς ζωῆς. Ἄρα μένει ἕνα ἀνεξιχνίαστο πραγματικά μυστήριο. Οἱ μητέρες ὅταν βλέπουν τό παιδί πού γέννησαν φιλοσοφοῦν. Λέγουν : τί εἶναι αὐτό; αυτό εἶναι δικό μου, ἀλλά τί εἶναι αὐτό; Εἶναι ἕνας καινούριος ἄνθρωπος! Τί περίεργο πράγμα! Μυστήριο.. Ὅταν εἶδε ἡ Εὕα τό πρῶτο της παιδί, τόν Κάιν, ἐξεπλάγη. Εἶπε, κοίταξε νά δεῖς, αὐτό εἶναι κάτι πού μοιάζει μέ μᾶς.. Μοιάζει μέ μᾶς.. Εἶναι κατά τήν ἰδέα τοῦ Ἀδάμ. Δηλαδή κατά τήν μορφή, κατά τό σχῆμα τοῦ πατέρα του καί τῆς μάνας του. Θέλω να σας πω με τον τρόπο αυτό, ὁ ἄνθρωπος μένει ἔκπληκτος μπροστά στό ἀνεξιχνίαστο τοῦ μυστηρίου τῆς ζωῆς, καί ὀφείλει νά μένει. Ὄχι μόνο γιά νά ἐρευνᾶ, ἀλλά καί γιά νά θαυμάζει! Καί ὄχι μόνο νά θαυμάζει, ἀλλά καί νά φθάνει στήν δοξολογία τοῦ Θεοῦ, τοῦ δημιουργοῦ πάσης σαρκός καί παντός πνεύματος. Ὁ δημιουργός σαρκός καί πνεύματος! Νά τό πεῖ ὅπως τό λέγει ἡ Ἁγία Γραφή. Ὁ Θεός τῶν πνευμάτων καί πάσης σαρκός!

~ Οἱ φυσικοί νόμοι. Οἱ βιολογικοί νόμοι.~

   Ἀλλά, ὅταν ὁ Θεός ἔκανε τόν ἀζωικόν κόσμον, ταυτοχρόνως ἐθεμελίωνε αὐτό πού λέμε σήμερα φυσικοί νόμοι. Ὅταν ἐπί παραδείγματι πάρω τό ρολόι καί τό ἀφήσω, αὐτό θά πέσει, ἀλλά θά πέσει, γιατί ἄραγε; Ἐάν βάλω ἕναν ἄνθρωπο μέσα σ’ ἕναν πύραυλο καί φύγει ἀπό τήν ἐπίδραση τῆς γῆς, αὐτός τί βάρος θά ἔχει; Μέχρι μηδέν βάρος! Τί σημαίνει αυτό λοιπόν που λέμε Βάρος; Σημαίνει μία ἕλξη. Εἶναι σχετικό πρᾶγμα;  Ἔ, βέβαια, εἶναι τό ποῦ θά βρεθῶ. Ἄλλο βάρος ἔχω στόν Βόρειο Πόλο καί ἄλλο βάρος ἔχω στόν Ἰσημερινό. Εἶναι ἀναμφισβήτητο. Γιατί; Ἄλλη εἶναι ἡ ἀπόσταση μεταξύ κέντρου γῆς καί Ἰσημερινοῦ καί ἄλλη ἡ ἀπόσταση μεταξύ κέντρου γῆς καί Βορείου Πόλου, γιατί ἡ γῆ εἶναι πεπλατυσμένη. Ἔχω, λοιπόν, ἄλλο βάρος. Ὅλα αὐτά τί εἶναι; Αὐτό πού λέμε φυσικοί νόμοι. Πέρα ὅμως ἀπό τούς φυσικούς νόμους ἔρχεται τώρα ὁ Θεός δημιουργώντας τήν ζωή νά θεμελιώσει καί τούς βιολογικούς νόμους. Τί θά πεῖ βιολογικός νόμος;  Ὁ βιολογικός νόμος ἔχει βεβαίως πολυπλοκότητα ἀφάνταστη, ἀλλά στίς πολύ γενικές του γραμμές εἶναι, ἡ γέννηση, ἡ αὔξηση καί ὁ θάνατος. Ἄν θέλετε ἡ γέννηση, ἡ αὔξηση, ἡ γέννηση πάλι ν’ ἀφήσει ἀπογόνους αὐτό τό ὄν καί νά πεθάνει. Αὐτός ὁ κύκλος κλείνει τούς βιολογικούς νόμους, πού ὑπάρχει μία ἀπέραντη πολυπλοκότητα. Ἀλλά, ἐάν ἐρωτήσετε, - προσέξτε, γιατί εἶναι πάρα πολύ χρήσιμο αὐτό τό σημεῖο, διότι ἐκεῖνοι πού θέλουν ν’ ἀρνηθοῦν τόν Θεόν ἐπικαλοῦνται τούς φυσικούς καί τούς βιολογικούς νόμους. Νόμος εἶναι ἐκεῖνο πού ἐπαναλαμβάνεται καί διατηρεῖται μία κατάσταση. Ἐάν ἐπί παραδείγματι δέν εἴχαμε ἴση καί ἀντίθετη δύναμη, κεντρόφυγο καί κεντρομόλο ἡ γῆ ποῦ θά πήγαινε..  Ἐάν εἴχαμε ἐπί παραδείγματι μεγαλύτερη κεντρομόλο θά πέφταμε μία μέρα στόν ἥλιο καί θά καιγόμασταν.  Ἄν εἴχαμε μεγαλύτερη φυγόκεντρο δύναμη, τί θά γινόμαστε; Θά φεύγαμε τόσο μακριά καί ὁ ἥλιος θά γινόταν μικρότερος καί μικρότερος, δηλαδή θ’ ἀπομακρυνόμαστε σέ βαθμό νά παγώσουμε καί νά πεθάνουμε. Τί λοιπόν εἶναι ἐδῶ, ἕνας φυσικός νόμος; Εἶναι νά κρατιέται ἀνά πᾶσα στιγμή αὐτή ἡ σταθερή ἀπόσταση μεταξύ ἡλίου καί γῆς, ἄλλο ὅτι μπορεῖ νά εἶναι ἐλλειπτική ἡ τροχιά. Ἄς μή μένουμε πιό πολύ στό θέμα. Παρατηροῦμε ἀκρίβεια, μάλιστα σέ καταπληκτικό βαθμό ἡ ἀκρίβεια. Σέ καταπληκτικό βαθμό. Ἤ ἀκόμα τό γύρισμα τῆς γῆς περί τόν ἥλιον. Ποῦ νά φανταστεῖτε ὅτι σέ τόσα χρόνια, 50, 100 χρόνια νά γίνεται λάθος μερικά δέκατα τοῦ χιλιοστοῦ τοῦ δευτερολέπτου. Ἀλλά τί γίνεται ὅμως; Αὐτό πού χάνει στά 50 χρόνια ἡ γῆ μας τό κερδίζει ἴσως στά ἄλλα 50 χρόνια. Καταπληκτικό! Ἔτσι μ’ αὐτήν ἀκριβῶς τήν ἀκρίβεια οἱ ἐπιστήμονες πηγαίνουν, γυρίζουν τό ρολόι τους πίσω, στή δημιουργία, γιά νά δοῦν τί μποροῦσε νά εἶχε συμβεῖ πρίν ἀπό ἕνα δισεκατομμύριο χρόνια, δέκα δισεκατομμύρια χρόνια, ἤ 18 δισεκατομμύρια χρόνια φωτός! Ἄν θέλετε κτλ. κτλ.. Στηριζόμενοι πάνω σ’ αὐτήν τήν καταπληκτική ἀκρίβεια. Τί εἶναι, λοιπόν, φυσικός νόμος; Εἶναι ἐκεῖνο πού ἔβαλε ὁ Θεός νά διατηρεῖται ἡ δημιουργία του, νά μή χαλάσει ἡ δημιουργία του. Τί εἶναι βιολογικός νόμος; Εἶναι ἐκεῖνο πού ἔβαλε ὁ Θεός νά μή χαθεῖ ἡ ζωή, καί μάλιστα θά δοῦμε ὅτι ὑπάρχει μία ἰσορροπία μεταξύ τοῦ ζωικοῦ καί τοῦ φυτικοῦ βασιλείου. Διότι τό ζωικό ἐξαρτᾶται ἀπό τό φυτικό καί ἄν τό φυτικό ὑπάρχει μόνο του, θά ἁπλωθεῖ σ’ ὅλη τη γῆ καί θά κλείσει τά πάντα. Ἄν τό ζωικό πάλι ἁπλωθεῖ περισσότερο τότε τί θά γίνει; Ὑπάρχει μία ἰσορροπία, μεταξύ τοῦ ζωικοῦ καί τοῦ φυτικοῦ βασιλείου. Ὅλα αὐτά διατηροῦν τήν ζωή ἐπάνω στή γῆ μας. Αὐτά λέγονται βιολογικοί νόμοι. Προσέξτε κάτι. Τί εἶναι, λοιπόν, νόμος; Εἴτε βιολογικός, εἴτε φυσικός νόμος, τί λέτε νά εἶναι; Δέν ὑπάρχει ἀπάντηση. Δέν ὑπάρχει ὁρισμός. Νά τί ὑπάρχει. Ἐξιδανικευμένη ἐμπειρία! Αὐτό εἶναι φυσικός ἤ βιολογικός νόμος. Καί τί θά πεῖ ἐξιδανικευμένη ἐμπειρία; Θά πεῖ ἐξιδανικεύω ἐκεῖνο τό ὁποῖο διαρκῶς ἐπαναλαμβάνεται, ὄχι μόνο στή γενεά μου, ἀλλά σέ κάθε προηγούμενη γενεά. Ἐπί παραδείγματι, λέμε ὅτι γυρίζει ἡ γῆ γύρω ἀπό τόν ἥλιο. Μά αὐτό, γιατί συνεχῶς βλέπομε τήν ἀνατολή τοῦ ἡλίου. Ἀκόμα λέμε ὅτι ἄν ἀφήσουμε ἕνα ἀντικείμενο θά πέσει. Λέμε, ὁ νόμος τῆς βαρύτητας. Γιατί; Γιατί πάντοτε συμβαίνει αὐτό. Αὐτό τό “πάντοτε συμβαίνει” σημαίνει ὅτι ἀφοῦ ἐπαναλαμβάνεται διαρκῶς κι ἀφοῦ διαρκῶς καί διαρκῶς γίνεται, τό ἐξιδανικεύω καί λέγω ἔτσι πρέπει νά γίνεται καί τό ἀποκαλῶ νόμον. Ἄ, ὥστε, λοιπόν, δέν ξέρομε τί εἶναι ὁ φυσικός ἤ ὁ βιολογικός νόμος. Ναί, δέν ξέρομε. Δέν ξέρομε! Πῶς, λοιπόν, μερικοί, ἰδίως οἱ ὑλιστές, ἐπικαλοῦνται τούς φυσικούς ἤ τούς βιολογικούς νόμους γιά νά πλήξουν τόν Θεό; Γιά νά πλήξουν τήν δημιουργία; Νά ποῦν ὅτι ὅλα ἔγιναν τυχαῖα; Ἀλλά κύριος τῶν νόμων εἶναι ὁ Θεός! Καί τῶν φυσικῶν καί τῶν βιολογικῶν νόμων. Νά ἕνα παράδειγμα. Κάποτε ὁ Κύριος χόρτασε 5.000 ἀνθρώπους καί τό βράδυ, ὅταν ἔστειλε τούς μαθητές του μέ τό πλοῖο νά περάσουν ἀπό τήν ἄλλη μεριά τῆς λίμνης, ἐκεῖνος ἀνέβηκε στό βουνό νά προσευχηθεῖ. Κατά τίς 3 τό πρωί εἶδαν τόν Κύριο νά περπατάει ἐπάνω στά νερά τῆς λίμνης. Μά ὅταν περπατάω ἐγώ ἐπάνω εἰς τά νερά, βουλιάζω. Ἐδῶ πῶς ὁ Κύριος κινεῖται κατά τρόπον πού δέν βουλιάζει; Εἶναι κύριος τῶν φυσικῶν νόμων! Ἀκόμη ἀνέστησε νεκρούς! Ὁ θάνατος ὅμως εἶναι ἕνα στοιχεῖο τοῦ βιολογικοῦ νόμου.Μά πῶς ἀνεστήθη αὐτός; Μά ὁ Θεός, ὁ Χριστός, εἶναι κύριος καί τῶν βιολογικῶν νόμων. Ὥστε ὁ Θεός θεμελιώνει τούς νόμους καί τούς φυσικούς καί τούς βιολογικούς καί ταυτοχρόνως εἶναι κύριος ὅλων αὐτῶν τῶν νόμων. Καί τί θά πεῖ θαῦμα; Θά πεῖ, ἐάν ἕνας νόμος διεσαλευθεῖ, τόν ἐπαναφέρει. Ἐπί παραδείγματι ὁ θάνατος δέν εἶναι φυσικό πράγμα. Δέν εἶναι φυσικό στοιχεῖο τῆς βιολογίας. Εἶναι ἀφύσικο.Τό ἐπαναφέρει. Ἤ ἁπλῶς δημιουργεῖ μία ὑποχώρηση ἑνός φυσικοῦ νόμου ἤ βιολογικοῦ γιά νά κάνει τό θαῦμα. Δηλαδή τί εἶναι τό θαῦμα. Ἁπλῶς ρυθμίζει τούς φυσικούς ἤ βιολογικούς νόμους ὁ Θεός καί αὐτό πού ἔχομε σάν ἀποτέλεσμα λέγεται θαῦμα. Ἐγώ θά ἔλεγα κάτι ἄλλο. Γιατί νά μήν ποῦμε καί θαύματα τούς φυσικούς καί βιολογικούς νόμους; Ἐκεῖνοι πού ἔχουν καθαρή ψυχή καί καθαρά μάτια ὅλα τά λέγουν μές στή δημιουργία θαύματα! Καί πράγματι εἶναι θαύματα!

28-11-1982


6η ομιλία στην κατηγορία
« Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία ».

Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία " εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/palaia-diauhkh/xristianikh-kosmologia-anurvpologia
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40pgmRsIiRCioth8a5E4bM7r

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Ἡ πρώτη ἡμέρα τῆς δημιουργίας. Ἡ ὀγδόη Ἡμέρα τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ.

†.Συνεχίζουμε ἐπί τοῦ θέματος τῆς Χριστιανικῆς Κοσμολογίας «καί διεχώρισεν ὁ Θεός ἀνά μέσον τοῦ φωτός καί ἀνά μέσον τοῦ σκότους. καί ἐκάλεσεν ὁ Θεός τό φῶς ἡμέραν καί τό σκότος ἐκάλεσε νύκτα»
(Γένεσις, κεφ. 1, 5) Τήν πρώτη ἡμέρα πού δημιούργησε ὁ Θεός τό φῶς, λέγει ἐδῶ ὁ ἱερός συγγραφέας, ὅτι ὁ Θεός διεχώρισε τό φῶς ἀπό τό σκοτάδι. Δηλαδή τά ξεχώρισε. Καί ὀνόμασε ὁ Θεός τό φῶς ἡμέρα καί τό σκοτάδι νύκτα. Ἐδῶ βλέπουμε τό Θεό νά ὀνοματίζει.
Ἐκεῖνο τό «ἐκάλεσεν» δείχνει ὅτι ὁ Θεός εἶναι ὁ πνευματικός ἀνάδοχος τῶν δημιουργημάτων του. 
Δημιουργεῖ καί ἀποκαλεῖ. Δηλαδή ἀποδίδει ὀνόματα. Συνεπῶς τά πάντα στόν Θεό εἶναι γνωστά μέ τά ὀνόματά τους. Κάνει ἐντύπωση αὐτό. Ἐν τούτοις στό βιβλίο τοῦ Ἰώβ, ἀλλά καί σέ ἄλλα βιβλία τῆς Ἁγίας Γραφῆς, βλέπουμε ὅτι ὁ Θεός ὀνοματίζει τά ἀστέρια. Καί ἔτσι εἶναι γνωστά στό Θεό μέ τά ὀνόματά τους.
Αὐτό σημαίνει ὅτι γιά τό Θεό δέν ὑπάρχει τίποτα ἄγνωστο. Ὅτι ὅλα εἶναι μπροστά στό Θεό γνωστά. Ἡ ὀνοματολογία ὅλων τῶν δημιουργημάτων δείχνει ὅτι ὅλα ἀνήκουν στό ἐνδιαφέρον τοῦ Θεοῦ, καί ὅλα στήν πρόνοια καί τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ. Καί ὁ ἄνθρωπος θά ἀποκτήσει τή δυνατότητα νά ὀνοματίζει τά δημιουργήματα. Θά δοῦμε, ὅταν θά μιλήσουμε γιά τήν Χριστιανική Ἀνθρωπολογία, ἕνα πάρα πολύ σπουδαῖο χαρακτηριστικό, τό ὁποῖο μοιάζει, ὅπως περιγράφεται εἰς τό βιβλίο τῆς Γενέσεως, σάν ἀσήμαντο, ὅτι ὁ ἄνθρωπος ἐκλήθη νά ὀνοματίσει τά ζῶα. Πέρασαν μπροστά του τά ζῶα, λέγει, γιά νά τούς δώσει ὀνόματα.
Ὁ Θεός ἀπέβλεπε στό νά ἀντιληφθεῖ ὁ Ἀδάμ, ὅτι δέν ὑπάρχει κάποιο ὄν πού νά τοῦ μοιάζει, ὅτι ὅλα τά ζῶα μεταξύ τους ἔχουν τήν ὁμοιότητά τους, δηλαδή τό πρόβατο δέν ἦταν μόνο ἕνα πρόβατο, ἦταν περισσότερα τοῦ ἑνός κ.ο.κ., ὥστε νά ἀντιληφθεῖ ὁ Ἀδάμ ὅτι εἶναι μόνος του, ὅτι δέν ὑπάρχει ἄλλος πού νά τοῦ μοιάζει. Αὐτό βασικά βέβαια ἐξυπηρετεῖ τό σχέδιο τοῦ Θεοῦ, ἀλλ’ ὅμως φανερώνει καί κάτι ἄλλο, δείχνει ὅτι ὁ Ἀδάμ ἔχει τήν δυνατότητα νά ὀνοματίζει. Ὅπως θά  ξέρετε, τά ζῶα δέν ἔχουν τήν δυνατότητα νά ὀνοματίζουν, γιατί τό ὄνομα ἐκφράζει μία ἔννοια, καί ἡ ἔννοια δημιουργεῖται μόνον ἀπό ἕνα λογικό ὄν.
Συνεπῶς , τό ὅτι ὁ Ἀδάμ εἶχε τήν δυνατότητα νά ὀνοματίσει,αὐτό ἐκφράζει ὅτι ὁ Ἀδάμ ἀπ’ ἀρχῆς εἶχε λογική, καί συνεπῶς δέν ἦταν ζῶο, τό ὁποῖο ἐξελίχθηκε. Βλέπετε πόσο πολύτιμο στοιχεῖο εἶναι αὐτό; Ὅτι δέν ὑπῆρξε ζῶο, ὅπως εἶναι ἡ μαϊμού, ὁ πίθηκος καί ἐξελίχθηκε.. Ἀπ’ ἀρχῆς τῆς δημιουργίας του εἶχε λογικότητα, καί μάλιστα μία λογικότητα πολύ 
καλύτερη ἀπό ἐκείνη τήν ὁποία ἔχουμε ἐμεῖς σήμερα, δηλαδή οἱ ἀπόγονοί του. Μία λογικότητα ἡ ὁποία στούς ἀπογόνους του ἐσκοτίσθη. Ὁ Θεός ὀνοματίζει, καί ὁ ἄνθρωπος, ἡ εἰκόνα τοῦ Θεοῦ, ὀνοματίζει. Καί ὅτι, ὅπως ὁ ἄνθρωπος θά ἔπρεπε νά ἔχει γνωριμία μέ τά ὄντα, ἔτσι καί ὁ Θεός δίδει ὀνόματα, πού ἐκφράζει τήν γνωριμία του, τήν ἐπαφή του, τήν κοινωνία τοῦ Θεοῦ μέ τά δημιουργήματά του. Αὐτό εἶναι πάρα πολύ σπουδαῖο. Πάρετε ἕνα δάσκαλο στό σχολεῖο σας, πού ξέρει τά μικρά σας ὀνόματα, ἤ ἕναν καθηγητή, αὐτό δέν ἔχει κάποια ξεχωριστή σημασία; Ὅταν σᾶς ξέρει μέ τά ὀνόματά σας καί σᾶς ἀποκαλεῖ μέ τά ὀνόματά σας;
Σημαίνει μία γνωριμία. Μετά ταύτα συνεχίζουμε· «καί διεχώρισεν ὁ Θεός ἀνά μέσον τοῦ φωτός καί ἀνά μέσον τοῦ σκότους». Ὁ χωρισμός φωτός καί σκότους δέν εἶναι τοπικός χωρισμός, εἶναι χρονικός χωρισμός.
Δηλαδή δέν εἶπε ὁ Θεός ἐδῶ θά ὑπάρχει τό σκοτάδι κι ἐκεῖ θά ὑπάρχει τό φῶς. Ἀλλά εἶναι χρονικός χωρισμός πού δείχνει τήν μεταβολή τῶν σωμάτων, πού δύναται ἤ νά δέχονται ἤ νά μή δέχονται τό φῶς. Θά λέγαμε, ὅτι ἡ παρουσία τοῦ σκότους δέν εἶναι τίποτε ἄλλο παρά ἡ ἀπουσία τοῦ φωτός, διότι δέν εἶναι τίποτε ἄλλο τό σκοτάδι ἀπό τήν ἀπουσία τοῦ φωτός. Θά μοῦ πεῖτε, αὐτό εἶναι πάρα πολύ αὐτονόητο. Αὐτό πού τό θεωροῦμε αὐτονόητο σήμερα, κάποτε δέν ἦταν καθόλου αὐτονόητο! Τόσο πολύ ὥστε τό σκότος νά θεωρεῖται αὐθύπαρκτον. Καί τό φῶς αὐθύπαρκτον. Καί μάλιστα ὄχι μόνο νά θεοποιεῖται τό φῶς ἀπό τούς ἀνθρώπους, ἀλλά νά θεοποιεῖται καί τό σκότος. Φερ’ εἰπείν στήν Περσική διαρχία, στίς θεότητες, πού ὑπῆρχαν δυό βασικοί θεοί, ἦταν ὁ θεός τοῦ φωτός, Μάζντα, καί ὁ θεός τοῦ σκότους, ὁ Ἀριμάν, καί ἐθεωροῦντο δυό βασικές ἀρχές, πού ἐπάλευαν χωρίς ἡ μία ποτέ νά νικᾶ τήν ἄλλη εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων.τἜτσι τό σκότος ἐθεωρήθη αὐθύπαρκτο.
Δέν εἶναι αὐθύπαρκτον. Ὡραία τό λέγει αὐτό ὁ Μέγας Βασίλειος. Φέρνει καί ἕνα παράδειγμα μέ μία σκηνή, μέ ἕνα ἀντίσκηνο. Λέγει: «Πάρε ἕνα ἀντίσκηνο. Θά δεῖς πέφτει τό φῶς ἐπάνω. Ἀπ’ τό πίσω μέρος πού δέν πέφτει τό φῶς, προφανῶς ἔχομε σκότος. Μπές λέγει, μέσα στό ἀντίσκηνο, θά ἔχει σκότος. Τί εἶναι τό σκότος; Τό σκότος δέν εἶναι παρά ἡ ἀπουσία τοῦ φωτός. Εἶναι πολύ ἁπλό. Δέν ἦταν ὅμως κάποτε καί αὐτονόητο ὅτι τό σκότος εἶναι ἡ ἀπουσία τοῦ φωτός.
Ὥστε, τί σημαίνει ἐδῶ χρονικός χωρισμός σκότους καί φωτός; Δέν σημαίνει τίποτε ἄλλο παρά τήν δυνατότητα τῆς γῆς νά περιστρέφεται περί τόν ἑαυτό της καί νά δημιουργεῖ μέ τόν τρόπο αὐτό τό φαινόμενο σκότους καί φωτός, δηλαδή αὐτό πού λέμε τό ἡμερονύκτιον. Ὅταν, λοιπόν, λέγει ὁ Θεός ὅτι διαχώρισε ἀνά μέσον τοῦ φωτός καί ἀνά μέσον τοῦ σκότους, ὑπαινίσσεται τήν περιστροφήν τῆς γῆς περί τόν ἑαυτό της καί τή δημιουργία τοῦ εἰκοσιτετραώρου.
Ἄρα ἡ χρονική μεταβολή, ἡ κίνηση δηλαδή τῆς γῆς, εἶναι καί ποιητικό αἴτιον τοῦ σκότους καί φωτός. Δηλαδή τοῦ ἡμερονυκτίου.

~ Ἡ ἔννοια τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ χρόνου ~

   «Καί ἐγένετο ἑσπέρα καί ἐγένετο πρωί ἡμέρα μία»
(Γένεσις, κεφ. 1, 5) Εἶναι στερεότυπος αὐτή ἡ ἔκφραση γιά τίς ἕξι ἡμέρες τίς δημιουργικές. «Καί ἐγένετο ἑσπέρα καί ἐγένετο πρωί ἡμέρα μία». Ἡ ἡμέρα Δευτέρα, ἡμέρα Τρίτη κoκ. Καί ἔγινε ἀπόγευμα καί ἔγινε πρωί, ἡμέρα Πρώτη, Δευτέρα, Τρίτη..
Προσέξτε αὐτή τήν ἔκφραση πῶς ἀπαριθμεῖται ἐδῶ ὁ χρόνος. Ἔγινε ἑσπέρα καί ἔγινε πρωί. Ὥστε τό μέτρημα γίνεται ἀπό ἑσπέρα σέ ἑσπέρα. Πράγματι στό ἑβραϊκό ἡμερολόγιο τήν ἀλλαγή τῆς ἡμέρας τήν ἔχουμε ἀπό δύση σέ δύση ἡλίου. Αὐτό τό ἑβραϊκό ἡμερολόγιο, το οποίο βεβαίως δέν είναι ίδιο με το αστρονομικό.
Το αστρονομικό ημερολόγιο ὅπως ξέρετε, εἶναι ἀπό μεσάνυκτα σέ μεσάνυκτα. Τά μεσάνυκτα ἀλλάζει ἡ ἡμέρα, κι ἐκεῖ κλείνει ἡ προηγούμενη ἡμέρα. Στό ἐκκλησιαστικό μας ἡμερολόγιο ἐμεῖς οἱ Χριστιανοί διατηροῦμε τό ἑβραϊκό ἡμερολόγιο, εἰδικά μόνον.
Γι’ αὐτό βλέπετε ὅτι μία γιορτή ἀρχίζει, ὅπως εἶναι γνωστό μέ τόν Ἑσπερινό. Καί τελειώνει μέ τήν 9η ὥρα, πού εἶναι ἡ τελευταία πράξη ἀπό τίς ἀκολουθίες μέσα στό 24ωρο. Ἀρχίζουμε μέ τόν Ἑσπερινό, μέ τήν δύση τοῦ ἡλίου, μετά εἶναι τό Απόδειπνο, μετά τό Μεσονυκτικόν, μετά εἶναι ὁ Ὄρθρος, κατόπιν εἶναι ἡ 1η ὥρα, ἡ 3η ὥρα, ἡ 6η ὥρα, ἡ 9η ὥρα. Ἡ 1η ὥρα εἶναι στίς 6 τό πρωί, ἡ 3η στίς 9, ἡ 6η στίς 12, καί ἡ 9η στίς 3 τό μεσημέρι. Μέτρησα ὀκτώ. Οἱ ἀκολουθίες τοῦ 24ώρου εἶναι ὀκτώ. Θά τίς βρεῖτε καταχωρημένες μέσα εἰς τό Ὡρολόγιο τό Μέγα. Ὥστε ἀρχίζουμε μέ τόν Ἑσπερινό καί τελειώνουμε μέ τήν 9η ὥρα. Ἄρα ὁ Ἑσπερινός εἶναι ἡ ἔναρξη τοῦ 24ώρου. Πιστεύω θά τό ἔχετε ἀντιληφθεῖ αὐτό, πού οἱ γιορτές μας ἀρχίζουν ἀπό τόν Εσπερινό. Φερ’ εἰπείν, λέμε, Ἁγίου Δημητρίου, ψάλλομε τά τροπάρια τοῦ ἁγίου Δημητρίου. Πότε τελειώνει ἡ γιορτή; Τήν ἄλλη ἡμέρα, δηλαδή ἀνήμερα στήν 9η.
Ἐκεῖ τελειώνει. Τοῦ ἁγίου ἐνδόξου μεγαλομάρτυρος Δημητρίου, λέμε στήν ἀπόλυση, «οὗ καί τήν μνήμην ἐπετελέσαμεν». Τήν κάναμε, τελειώσαμε. Καί εὐθύς μετά ἀρχίζουμε τόν Ἑσπερινό διά τήν ἑπομένην ἡμέρα. 
Πρακτικά ὅμως δέν τηροῦμε τό ἡμερολόγιο τό ἑβραϊκό. Ὅταν νηστεύουμε δέν τηροῦμε τό ἑβραϊκό ἡμερολόγιο, γιατί θά ἔπρεπε ἡ νηστεία τῆς Τετάρτης νά ἀρχίζει ἀπό τό ἀπόγευμα τῆς Τρίτης. Ἀλλά νά τερματίζεται εἰς τό ἀπόγευμα τῆς Τετάρτης. Δηλαδή τό βράδυ τήν Τρίτη πρέπει νά ἔχουμε νηστεία. Καί νά ἔχουμε κατάλυση μετά ἀπό τόν Ἑσπερινό της Τετάρτης. Ἀλλά ἔτσι δέν νηστεύουμε! Νηστεύουμε πῶς; Νηστεύουμε ὅπως ξημερώνει καί ὅπως βραδιάζει. Δηλαδή οὐσιαστικά κρατᾶμε τό ἡμερολόγιο τό ἀστρονομικό. Σᾶς τό εἶπα γιά νά δικαιολογήσω, γιατί ἔχει τήν φράση «καί ἐγένετο ἑσπέρα καί ἐγένετο πρωί ἡμέρα μία». Θά γίνει ἑσπέρα γιά νά κλείσει ἡ μία ἡμέρα, θά γίνει πάλι πρωί γιά νά πᾶμε εἰς τήν Δευτέρα ἡμέρα κ.ο.κ..

~ Ὁ χρόνος 
ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ ~

   Ἀλλά ἄς προσέξουμε κάτι. Ὑπάρχει ἕνα πρόβλημα ἐδῶ. Τό πρόβλημα τῆς λεγόμενης ἡμέρας τῆς δημιουργίας. Εἶναι ἐκεῖνο πού τούς ἀδαεῖς ἀνθρώπους, πού ποτέ δέν ἔπιασαν τήν Ἁγία Γραφή στά χέρια τους, τούς διακρίνει ἡ ἀπιστία καί χλεύη.. Τούς ἀκοῦμε νά χλευάζουν ἐκεῖνο τό ὁποῖο θά συναντήσουν ἤ θά ἀκούσουν ἀπό τήν Ἁγία Γραφή, καί λέγουν ὅτι : «καλά σέ ἕξι ἡμέρες ὁ Θεός ἔκανε τόν κόσμο; Τόσο γρήγορα ἔγινε ὁ κόσμος; Ἐμεῖς ξέρουμε ἀπό τήν ἐπιστήμη ὅτι ὁ κόσμος ἔχει ἡλικία, ἤ ἔγινε τουλάχιστον μέσα σέ μία ἐξέλιξη, ἐπί τῆς γῆς ἐπί παραδείγματι, ἄν ὄχι ἐπί τοῦ σύμπαντος, σέ ἑκατομμύρια χρόνια. Ἐσεῖς μᾶς λέτε σέ ἕξι ἡμέρες;». Λοιπόν, τί λέτε, δέν εἶναι δυνατός ὁ Θεός νά κάνει τήν δημιουργία του, ὄχι σέ 6 ἡμέρες, ἀλλά σέ μία ἡμέρα; Τί λέγω σέ μία ἡμέρα; Σέ ἕνα κλάσμα τοῦ δευτερολέπτου! Σέ μία στιγμή χρόνου μπορεῖ νά φέρει ὁ Θεός ἐκ τοῦ μηδενός εἰς τό εἶναι, τήν ὕπαρξη δηλαδή ὁλόκληρου τοῦ σύμπαντος. Ἀδυνατεῖ ὁ Θεός; Γιά τόν Θεό ὑπάρχει χρόνος; Ὁ χρόνος εἶναι γιά τά δημιουργήματα. Γιά τόν Θεό δέν εἶναι. Ἀλλά παρά ταῦτα θά εἶχα νά σᾶς σημειώσω τό ἑξῆς. Ὅταν ἡ δημιουργία θά ἀλλάξει, δηλαδή θά γίνει καινούργια, στό τέλος πιά, ὅταν δηλαδή θά τελειώσει ἡ Ἱστορία καί τότε θά γίνουν ὅλα καινούργια, ὅπως λέγει ὁ Μ. Βασίλειος, θά γίνει ἀναστοιχείωση τῆς κτίσεως. Θά περάσει ἀπό τή φθορά στήν ἀφθαρσία καί ἀπό τήν θνητότητα εἰς τήν ἀθανασία, ἡ κτίση ὄχι μόνον οι ἄνθρωποι. Σας το 'χω πεί σε ένα περασμένο θέμα που σας έλεγα ότι τό σύμπαν εἶχε ἀρχή θά ἔχει τέλος; Τί εἶναι τό τέλος; Εἶναι ἐκμηδένιση; Ἀφοῦ ἐκ τοῦ μηδενός ἡ δημιουργία; Εἶναι καταστροφή καί ἐρημία; Ὄχι! Εἶναι ἀνακαίνιση καί ζωή ἄφθαρτος καί ἀθάνατος. Αὐτό σᾶς ἔλεγα στό 1ο καί 2ο θέμα. Ἔτσι ἡ κτίση ὁλόκληρη θά ἀναστοιχειωθεῖ καί θά γίνει καινούργια. Συνεπῶς ὁ κόσμος θά τελειώσει. Ἀλλά δέν θά γίνει μηδέν.
Πῶς θά γίνει καινούργιος ὁ κόσμος; Πόσος χρόνος θα χρειαστεί; Όσος χρειάστηκε για να δημιουργηθεί ο κόσμος; Λοιπόν. Ξέρετε τί λέει ὁ Ἄπ. Παῦλος; Βεβαίως ἀναφέρεται στήν ἀνάσταση τῶν νεκρῶν, ἀλλά τά σώματα πού θά πάρουμε θά εἶναι μέν τά παλαιά, τά ὁποῖα ἔχουμε πάρει ἀπό τήν γῆ. Ἀπό τήν γῆ πήραμε τά σώματά μας, ἐκεῖ καί τά καταθέτουμε. Και λιώνουν. Ὁ Ἀδάμ δέν εἶναι ἀπό τή γῆ; Δηλαδή ἔχει ὑλικά στοιχεία. Ὅτι αὐτή ἡ ἀνάσταση τῶν νεκρῶν, ἤτοι ἡ ἀλλαγή τῆς ὕλης ἀπό ἄφθαρτης εἰς ἄφθαρτον καί θνητῆς εἰς ἀθάνατον, θά γίνει ἀκαρεῖ. Δηλαδή. Δέν εἶχε τήν ἐποχή ἐκείνη ὁ Ἄπ. Παῦλος ἄλλο τρόπο νά τό ἐκφράσει, τό ἐξέφρασε μέ μία ἔκφραση φιλολογική, μέ μία λέξη καί μ’ ἕνα παράδειγμα. Ἀκοῦστε τήν φιλολογική λέξη. Εἶπε: «Ἐν ἀτομῳ». Ἄτομο θά πεῖ ἄτμητον. Αὐτό πού δέν κόβεται. Ἄτομον χρόνου. Δηλαδή ἄτμητον χρόνου. Δηλαδή τόσος μικρός χρόνος, πού πιό μικρός δέν μπορεῖ νά κοπεῖ. Ὅπως λέμε, δευτερόλεπτο. Ἤ ἀκόμα λέμε, μικροδευτερόλεπτο. Πιό κάτω ἀπό τό μικροδευτερόλεπτο δέν ἔχουμε. Ἔ, κάπως ἔτσι θά μπορούσαμε νά τό ποῦμε. Δηλαδή ἕνα «κβάντουμ» χρόνου. Νά τό ποῦμε ἔτσι. Ὄχι «κβάντουμ» ἐνέργειας,
ἕνα πολύ μικρό κομματάκι χρόνου. Αὐτό τό εἶπε ὁ Ἄπ. 
Παῦλος στήν ἐποχή του, μέ τήν λέξη «ἄτομον» (Α’ Κορινθίους, κεφ. 15, 52) Ἔπρεπε ὅμως νά γίνει κατανοητός. Καί εἶπε καί ἕνα παράδειγμα. Τό παράδειγμα εἶναι χοντρικό. Παρά ταῦτα ὅμως εἶναι ἕνα παράδειγμα. «Ἐν ριπῇ ὀφθαλμοῦ». Ριπή ὀφθαλμοῦ θά πεῖ ἀνοιγόκλεισμα τῶν ματιῶν. Ὅσο κρατάει ὁ χρόνος καί ἀνοιγοκλείνουν τά μάτια μας. Ἐπειδή, ὅπως ξέρετε ἀπό τήν Φυσική, τίς εἰκόνες τῶν ἀντικειμένων τίς ἔχουμε, ἐάν τό ἀνοιγόκλεισμα τῶν ματιῶν εἶναι μεγαλύτερο ἀπό τό 1/16 τοῦ δευτερολέπτου δέν ἀντιλαμβανόμεθα ὅτι τά μάτια μας κάτι ἐμποδίζουν μπροστά. Ἡ ὅραση ἔχει μία ἀδράνεια. Πάνω σ’ αὐτό στηρίζεται καί ὁ κινηματογράφος. Περνᾶνε μπροστά οἱ εἰκόνες τοῦ φίλμ πού εἶναι σταθερές. Περνᾶνε μέ μία μικρή μεταβολή, μία διαφορά ἡ μία ἀπό τήν ἄλλη. Ὅπως, λοιπόν, περνοῦν, θά πρέπει ὁ φακός νά ἀνοίξει καί νά κλείσει 16 φορές στό δευτερόλεπτο. Ἄν αὐτό γίνει, προβάλλεται δηλαδή ἡ εἰκόνα κλείνει ὁ φακός, πηγαίνει πιό κάτω ἡ ταινία, ἀνοίγει πάλι ὁ φακός, ἔρχεται ἡ ἄλλη εἰκόνα, αὐτό γίνεται 16 φορές τό δευτερόλεπτο. Τό μάτι ἕνεκα τῆς ἀδράνειάς του δέν ἀντιλαμβάνεται τή μεταβολή καί βλέπει τήν κίνηση, βλέπουμε τόν κινούμενο κινηματογράφο, ἐνῶ στήν πραγματικότητα τί εἶναι; Εἶναι εἰκόνες οἱ ὁποῖες εἶναι σταθερές, ἀλλά κινοῦνται μέ αὐτόν τόν τρόπο. Καί τά μάτια μας ἀνοιγοκλείνουν κατά κάποιο τρόπο πού δέν παίρνουμε εἴδηση, δέν χάνουμε δηλαδή τά ἀντικείμενα. Ὅπως βλέπουμε, βλέπουμε τά ἀντικείμενα, τά ἀνοιγοκλείνουμε τά μάτια, ἡ εἰκόνα δέν φεύγει ἀπό τήν ἐντύπωση πού δημιουργεῖται εἰς τόν ἐγκέφαλο. Αὐτό σημαίνει, πρακτικά, ἕνας πολύ μικρός χρόνος. Θά μποροῦσε, λοιπόν, ὁ κόσμος ὄχι μόνο νά γίνει καινούργιος «ἐν ριπῇ ὀφθαλμοῦ» πού λέγει ὁ Ἄπ. Παῦλος, ἀλλά καί να δημιουργηθεί ἐν ριπῇ ὀφθαλμοῦ».
Ο Θεός θέλησε να διαμορφωθεῖ ὁ κόσμος μέσα σέ ἑκατομμύρια χρόνια, καί νά γίνει καινούργιος «ἐν ριπῇ ὀφθαλμοῦ». Καί νομίζετε ὅτι εἶναι μικρό πράγμα ἡ διαμόρφωση ἑνός δημιουργήματος μέσα σέ ἕνα χρόνο ἑκατομμυρίων ἐτῶν. Εἶναι θαυμαστό!υὍπως θαυμαστό εἶναι καί τό ἄλλο. Τό «ἐν ριπῇ». Γιά νά μάθουμε ὅτι ὁ Θεός εἶναι δυνατός καί γιά τό ἕνα καί γιά τό ἄλλο. Πάντως, αὐτό πού λέμε ἕξι ἡμέρες, δέν εἶναι βεβαίως ἕξι ἡλιακές ἡμέρες. Ἀλλά εἶναι ἕξι δημιουργικές ἡμέρες, τήν ἔννοια τῶν ὁποίων εὐθύς ἀμέσως θά ἀναλύσουμε.

~ Ἡ ἔννοια τῶν δημιουργικῶν ἡμερῶν ~

Ὅταν λέμε ἡμέρα, ἐννοοῦμε ἡμέρα καί νύκτα,  24ωρη. Αὐτό πού λέμε, ἡμερονύκτιο. Ἀλλά τό ἡμερονύκτιο προϋποθέτει τήν παρουσία τοῦ ἥλιου. Αλλά  ὅμως, τήν πρώτη ἡμέρα ἔχουμε τήν δημιουργία τοῦ φωτός. Δέν ἔχουμε τήν παρουσία τοῦ ηλίου ή τουλάχιστον όπως λέγαμε σε ένα περασμένο μάθημα, δεν έχουμε την παρουσία του φωτός του ηλίου πῶς λοιπόν θά ἔχουμε τήν μέτρηση τοῦ χρόνου, που θα την έκανε ένας παρατηρητής πού εὑρίσκεται στήν ἐπιφάνεια τῆς γῆς, και δέν υπάρχει διάκριση φωτός καί ἡμέρας; Η διάκριση φωτός καί ἡμέρας θά γίνει αἰσθητή τήν 4η ἡμέρα, πού ἔχουμε τόν ἥλιο, πού λάμπει πάνω στή γῆ πιά. Ἄρα ἐδῶ δείχνει ὅτι ὅταν λέγει ἡμέρα, δέν ἐννοεῖ τήν 24ωρη ἡμέρα. Δεύτερον. Ἡ λέξη ἡμέρα στήν Ἁγία Γραφή, ἑβραϊκά λέγεται «Ἰώμ», πολύ συχνά σημαίνει ὄχι 24ωρη ἡμέρα, ἀλλά μεγάλο χρονικό διάστημα. Στό ἴδιο τό βιβλίο τῆς Γενέσεως βρίσκουμε αὐτή τήν ἔννοια τῆς ἡμέρας. Μέ τήν ἔννοια δηλαδή τοῦ μεγάλου χρονικοῦ διαστήματος. Εἶναι στό ἑπόμενο κεφάλαιο Β΄, στίχος 4. Λέγει: «Αὔτη ἡ βίβλος - σημειώνει ὁ Μωυσῆς- γενέσεως οὐρανοῦ καί γῆς, ὅτε ἐγένετο (Αὐτό εἶναι τό βιβλίο πού ἔγινε ὁ οὐρανός καί ἡ γῆ, ὅταν ἔγινε)· ᾗ ἡμέρᾳ ἐποίησεν Κύριος ὁ Θεός τόν οὐρανόν καί τήν γῆν» (ᾗ - δοτική τοῦ ἀναφορικοῦ, ᾗ - ἡ ὁποία, ἡ, ἧς). Κατά τήν ὁποίαν, θά τό ἑρμηνεύσουμε ἔτσι, κατά τήν ὁποία ἡμέραν ἔκανε ὁ Κύριος τόν οὐρανόν καί τήν γῆν. Στό προηγούμενο κεφάλαιο μᾶς εἶπε ὅτι ἔκανε σέ 6 ἡμέρες τόν κόσμο. Τώρα μᾶς λέγει, ὅτι κατά τήν ἡμέρα πού ἔκανε τόν οὐρανό καί τή γῆ, τά ἔκανε ὅλα δηλαδή. Εδώ βάζει μία ἡμέρα, πού δείχνει τό ἀδιάφορον τοῦ πράγματος, ὅτι δέν πρόκειται περί 24ώρου ἡμέρας ἀλλά περί μεγάλου χρονικοῦ διαστήματος. Ἔτσι μέ τήν λέξη ἡμέρα συμπεριλαμβάνει καί τίς 6 ἡμέρες. Ακόμα. Ἡ ἡμέρα τοῦ Θεοῦ εἶναι ὄχι ἡ δική μας ἡ ἡμέρα. Λέγει ὁ Ἀπ. Πέτρος 3,8: «μία ἡμέρα ὡς χίλια ἔτη καί χίλια ἔτη ὡς ἡμέρα μία παρά Κυρίῳ». Ὅτι ἡ ἡμέρα, λέγει, γιά τό Θεό εἶναι σάν χίλια χρόνια καί τά χίλια χρόνια εἶναι σάν μία ἡμέρα. Ἀκόμα ἕνα τρίτο σημεῖο. Στήν Ἁγία Γραφή δεσπόζει ἡ ἔννοια τοῦ συμπυκνωμένου χρόνου. Τί εἶναι αὐτός ὁ συμπυκνωμένος χρόνος; Λέγει ὁ Μ. Βασίλειος: «κἄν ἡμέρα εἴπῃς κἄν αἰῶνα τήν αὐτήν ἐρεῖς ἔννοιαν» (Βασίλειος ο Μέγας, Εξαήμερος, κεφ. 2, 4: ΕΠΕ) Εἴτε πεῖς ἡμέρα, εἴτε πεῖς αἰῶνα, τήν ἴδια ἔννοια θά ἔχεις, τό ἴδιο πράγμα θά πεῖς. Εἶναι τό ἴδιο πράγμα. Ἤ ἡμέρα ἤ αἰώνας. Ἕνα ἀκόμα σημεῖο. Ἐνῶ ὁ Μωυσῆς ἀναφέρει γιά ὅλες τίς ἡμέρες «καί ἐγένετο ἑσπέρα καί ἐγένετο πρωί ἡμέρα μία», ὅταν φθάνει στήν ἕβδομη (7η ) ἡμέρα, ξέρετε τί λέγει; «Καί ἐγένετο πρωί», χωρίς νά σημειώσει ὅτι ἐγένετο ἑσπέρα. Πού δείχνει ὅτι ἡ ἕβδομη ἡμέρα ποιά εἶναι;  Ἡ ἕβδομη ἡμέρα εἶναι αὐτή πού διερχόμεθα τώρα. Αὐτή εἶναι ἡ ἕβδομη ἡμέρα. Ζοῦμε δηλαδή στήν ἕβδομη ἡμέρα, πού στήν μέν 6η ἔγινε ὁ ἄνθρωπος, καί μετά τήν δημιουργία τοῦ ἀνθρώπου ἀρχίζει ἡ ἕβδομη ἡμέρα καί δέν γίνεται ἑσπέρα, παρά μόνο πρωί, σημαίνει, ὅτι καί γι’ αὐτήν θά γίνει ἑσπέρα, ἀλλά ἀκόμη δέν ἔγινε. Καί πότε θά γίνει ἡ ἑσπέρα τήν ἕβδομη ἡμέρα; Δεῖτε ἀκρίβεια στήν Ἁγία Γραφή, εἶναι καταπληκτικό! Οὐδέποτε ἄνθρωπος θά μποροῦσε νά χαλκεύσει τέτοιο κείμενο, μέ τέτοια ἀκρίβεια πραγμάτων, παρά μόνον ἐάν εἶναι θεόπνευστος ἐκεῖνος πού γράφει. Ἡ ἑσπέρα τῆς ἕβδομης ἡμέρας εἶναι τό τέλος τῆς Ἱστορίας. Καί ὅταν θά τελειώσει ἡ ἕβδομη ἡμέρα, θά γίνει ἑσπέρα, τότε θά ἀρχίσει ἡ ὄγδοη (8η)ἡμέρα. Γιά τήν ὁποία εὐθύς παρακάτω θά σᾶς μιλήσω. Ἀλλά, προσέξτε. Ἀφοῦ, λοιπόν, δέν ἔγινε ἡ ἑσπέρα τῆς ἕβδομης ἡμέρας σημαίνει πράγματι τότε ὅτι οἱ ἡμέρες οἱ δημιουργικές δέν εἶναι 24ωρες ἡμέρες, ἀλλά πολύ μεγάλα χρονικά διαστήματα. Αὐτό ἀκριβῶς πού λέγει καί ἡ Ἐπιστήμη, ὅτι γιά νά περάσουμε, ἐπί παραδείγματι, ἀπό τήν ἀζωική μορφή στή ζωική μορφή καί δή τή φυτική, ἐκ τῆς φυτικῆς εἰς τήν ζωικήν, δηλαδή εἰς τά ζῶα, ἐκ τῶν ζώων εἰς τόν ἄνθρωπο, ἔχουν περάσει ἑκατομμύρια χρόνια. Μάλιστα, θά λέγαμε! Διότι οἱ ἕξι δημιουργικές ἡμέρες εἶναι μεγάλα χρονικά διαστήματα. Όλα αυτά να τα ξέρετε, να σας τυπώνονται στο μυαλό, να κρατάτε και σημειώσεις, για νά σᾶς μένουν κτῆμα σας ἀληθινό, και εσείς νά κατοχυρωνόμαστε, ἀλλά καί νά να ξέρετε να απολογείστε, όταν στο σχολείο σας ή όπου αλλού ἀκοῦτε νά πλήττουν τήν Ἁγία Γραφή, ἔχοντες ἕωλα, κουτά ἐπιχειρήματα, ἀκριβῶς γιατί κι αὐτοί ἀγνοοῦν.
 Ἄν ἀγνοεῖτε κι ἐσεῖς τί γίνεται; Τότε θά παρασυρθεῖτε..  Ὁ σκοπός δέ πού χτυποῦνε τήν Ἁγία Γραφή ποιός είναι λέτε; Ο σκοπός τους εἶναι νά χτυπήσουνε τόν Θεό δημιουργό. Ὅτι ὁ κόσμος δέν εἶχε δημιουργό.. Ὁ κόσμος, οὔτε ἀρχή εἶχε, ὑπῆρχε πάντοτε, ὑπάρχει καί θά ὑπάρχει πάντοτε όπως λέγει ὁ ὑλισμός. Κι ἀφοῦ, λοιπόν, ὑπῆρχε καί θά ὑπάρχει πάντοτε, τί ἔχεις νά φοβᾶσαι γιά τό Θεό.. γιά κρίση.. γιά κόλαση.. γιά παράδεισο.. γιά ἠθικό νόμο.. Ὕστερα, ὁ ἄνθρωπος ἔγινε ἀπό τόν πίθηκο.. Εἶναι ζῶο.. Δέν ἔχει πολλές εὐθύνες.. Συνεπώς, τί ἔχεις νά φοβηθεῖς; έχεις τίποτα να φοβηθείς. Νά πού φθάνουμε.
Και γιατί σας κάνω τα θέματα αυτά, να κατοχυρώνεστε.
Να πείτε ὄχι! Ὑπάρχει Θεός δημιουργός καί Θεός πού κυβερνᾶ καί προνοεῖ γιά τήν δημιουργία του, ἀλλά καί Θεός πού θά κρίνει τήν δημιουργία του! Θεός πού βλέπει τά πάντα, γνωρίζει τά πάντα! Γι’ αὐτό,σας είπα προηγούμενος ἔδωσε ὀνόματα στά δημιουργήματα, πού σημαίνει γνωρίζει τά πάντα. Ἔτσι θά μπορεῖτε νά πεῖτε κι ἐσεῖς σάν τόν Ἰωσήφ «πῶς ποιήσω τό πονηρόν τοῦτο ρῆμα ἐναντίον τοῦ Θεοῦ μου καί ἁμαρτήσω;» Πῶς θά κάνω τήν πονηρή αὐτή πράξη, πού τοῦ εἶπε ἐκείνη ἡ κυρά – Πετεφρήνα, νά κάνει τήν ἁμαρτία, ἡ γυναίκα τοῦ Πετεφρῆ. Καί εἶπε: «Τί; Πῶς θά κάνω τήν 
ἁμαρτία μπροστά στά μάτια τοῦ Θεοῦ;» «Καί ἁμαρτήσω;» (Γένεσις, κεφ. 39, 9) Ἄ, μπροστά στά μάτια τοῦ Θεοῦ! Τί εἶχε ὁ Ἰωσήφ; Ὁ Ἰωσήφ εἶχε μές στήν ψυχή του, εἶχε στή συνείδησή του τήν ἁπανταχοῦ παρουσία τοῦ Θεοῦ. Ὁ Θεός τά βλέπει ὅλα μπροστά του. Εἶχε τήν αἴσθηση τοῦ Θεοῦ. Καί αὐτό ἔχει πάρα πολλή σημασία καί πολύ μεγάλη ἀξία. Γιά νά μήν ἁμαρτάνουμε. Καί νά ζοῦμε ζωή πραγματικῆς ἀρετῆς. 
Αὐτά, λοιπόν, πού λέμε ἔχουν πολύ πρακτικό χαρακτήρα, ἔχουν πάρα πολύ πρακτική σημασία. Γι’ αὐτό θά παρακαλέσω νά τά κρατᾶτε.υἈλλά σᾶς ἐξήγησα ὅτι ἡ ἕβδομη ἡμέρα, θά τελειώσει, - ἡ ἑσπέρα δηλαδή τῆς 7ης - ὅταν θά τελειώσει ἡ Ἱστορία. Θά τελειώσει τότε ὁ κόσμος. Μέ τήν ἔννοια ὅτι θά ἔρθει ὁ Χριστός ξανά. Ὅταν θά ἔρθει ὁ Χριστός ξανά. Συμπίπτει δηλαδή ἡ Δευτέρα τοῦ Χριστοῦ Παρουσία μέ τήν ἑσπέρα τῆς ἕβδομης ἡμέρας. Ἀφοῦ τώρα ἀκόμη δέν ἦρθε καί τήν ζοῦμε. Ἡ πρώτη Παρουσία τοῦ Χριστοῦ ἔγινε μέσα στήν ἕβδομη ἡμέρα.

~ Ἡ ὄγδοη ἡμέρα ~

Ἀλλά τί θά ἀρχίσει μετά ἀπό τήν ἕβδομη ἡμέρα; Θά ἀρχίσει ἡ ὄγδοη ἡμέρα. Καί ποιά εἶναι αὐτή ἡ ὄγδοη ἡμέρα; Εἶναι ἡ ἡμέρα πού ἔχει μόνο πρωί καί δέν ἔχει πιά ἑσπέρα. Οὔτε πρόκειται ποτέ νά ἔχει ἑσπέρα. Εἶναι ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ! Γι’ αὐτό ὡραία στόν κανόνα τοῦ Πάσχα λέμε ἀνέσπερος ἡμέρα.  Ἡ ὄγδοη ἡμέρα, ἡ ἀνέσπερος, χωρίς ἑσπέρα! Δέν βραδιάζει πιά! Δέν τελειώνει πιά! Θά μοῦ πεῖτε, αὐθαιρέτως τό λέμε αὐτό; Ὄχι βεβαίως! Ἀκόμη καί τό ἴδιο τό γράμμα μᾶς βοηθάει νά τό ἑρμηνεύσουμε σχετικά. Ἀκούσατέ το. Προσέξτε μία λεπτομέρεια γραμματική. «Καί ἐγένετο ἑσπέρα καί ἐγένετο πρωί ἡμέρα μία». Δέν λέγει ἡμέρα πρώτη. Ἀλλά λέγει ἡμέρα μία. Δηλαδή παρακάτω θά πεῖ ἡμέρα δευτέρα, ἐνῶ θά ἔπρεπε νά πεῖ ἡμέρες δύο. Λέει δευτέρα. Δηλαδή αὐτό πού λέμε δευτέρα, τρίτη, ἡμέρα τρίτη, ἡμέρα τετάρτη, πού ὁ Θεός δημιουργεῖ τίς ἡμέρες τίς δημιουργικές, εἶναι οἱ γνωστοί μας ἀπό τήν Γραμματική τακτικοί ἀριθμοί. Ἐνῶ ἀντιθέτως, ὅταν λέμε πρώτος δεύτερος τρίτος αὐτό εἶναι οἱ ἀπόλυτοι ἀριθμοί σύμφωνα απο τήν Γραμματική. Ἀντί, λοιπόν, νά χρησιμοποιήσει τακτικόν ἀριθμόν καί νά πεῖ ἡμέρα πρώτη, χρησιμοποιεῖ ἀπόλυτον ἀριθμόν καί λέγει ἡμέρα μία. Και διά μέν την πρώτη ημέρα λέει ημέρα μία χρησιμοποιεί απόλυτο αριθμό για όλες τις άλλες μέρες χρησιμοποιεί τακτικό αριθμό δηλαδη πρώτη - δευτέρα - τρίτη για την πρώτη λέει μία, όχι πρώτη, μία. Αὐτό τί σημαίνει; Αὐτό σημαίνει ὅτι εἶναι ἀσύντακτο. Ἔπρεπε νά πεῖ ἡμέρα πρώτη, ὄχι ἡμέρα μία. Ασύντακτο, ναί, απο σκοπού. Ἔχει κάποιο λόγο. Γιά νά προκαλέσει τήν προσοχή τοῦ ἀναγνώστου ἐπάνω σ’ αὐτήν τήν πρώτη ἡμέρα, ὅτι αὐτή ἡ πρώτη ἡμέρα ἔχει κάτι τό ἰδιαίτερο. Ἔχει κάτι τό ξεχωριστό. Καί ποιό εἶναι αὐτό τό ξεχωριστό; Ἄς πᾶμε στήν Καινή Διαθήκη νά δοῦμε. Στήν Καινή Διαθήκη λέγει : «τῇ δέ μιᾷ τῶν σαββάτων» (Κατά Λουκᾶν, Κέφ. 24ο, 1) Σάββατα θά πεῖ ἑβδομάς. Ὅταν λέγει: «τῇ μιᾷ τῶν σαββάτων» θά πεῖ τήν πρώτη ἡμέρα τῆς ἑβδομάδος. Ἐάν τό Σάββατο ἦταν ἡ ἕβδομη, ποιά εἶναι ἡ πρώτη ἡμέρα τῆς ἑβδομάδος; Εἶναι αὐτή πού λέμε ἐμεῖς ἡμέρα Κυριακή. Εἶναι ἡ πρώτη. Ποιά εἶναι ἡ δεύτερη ἡμέρα τῆς ἑβδομάδος; Εἶναι ἡ Δευτέρα. Ὁμαλά, λοιπόν, πηγαίνει παρακάτω. Ἀλλά δέν λέγει «τήν πρώτην τῆς ἑβδομάδος», ἀλλά λέγει «τήν μιᾷ τῆς ἑβδομάδος» λέγει «τῇ μιᾷ τῶν σαββάτων τῶν θυρῶν κεκλεισμένων κτλ.» (Κατά Ιωάννην, Κεφ. 20ο, 19) ἔγινε ἡ ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ. Γιατί βάζει καί ἐδῶ τόν ἀπόλυτο ἀριθμό καί δέν βάζει τόν τακτικόν ἀριθμό; Γιά νά προκαλέσει τήν προσοχή τοῦ ἀναγνώστου. Ὅτι αὐτή ἡ πρώτη ἡμέρα δέν εἶναι τώρα ὅπως ἡ πρώτη, ὅταν πρωτόγινε ἡ δημιουργία. Ἔχει κάτι ἄλλο! Κάτι ξεχωριστό! Κάτι τό ἰδιαίτερο! Τί; Τήν μέν πρώτη ἡμέρα ἔγινε τό φῶς, τήν πρώτη ἡμέρα τώρα ἐδῶ πού ἀρχίζει ἡ ἑβδομάδα γίνεται ἡ ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ! Ἀλλά τήν ἡμέρα πού ἔγινε τό φῶς ἔχουμε κάτι τό ξεχωριστό. Ποιό; Τήν δημιουργία τοῦ κόσμου!  Ὅταν ἀνασταίνεται ὁ Χριστός ἔχουμε κάτι τό ξεχωριστό. Ποιό; Τήν σφραγῖδα, τήν προϋπόθεση, τήν κατάθεση τοῦ τεκμηρίου. Τής ἀναδημιουργίας τοῦ κόσμου. Νά γίνει δηλαδή ὁ κόσμος καινούργιος. «Ἰδού καινά ποιῶ πάντα» θά πεῖ ὁ Χριστός, ὅταν θά ξανάρθει ὡς ἀναστημένος. Συνεπῶς ἡ μία τῶν σαββάτων εἶναι ἡ 8η ἡμέρα, διότι ἡ 7η εἶναι τό Σάββατο. Τώρα ὅμως ἀριθμώντας πιό κάτω λέμε ἡ μία τῶν σαββάτων καί εἶναι ἡ 8η ἡμέρα. Αὐτή ἡ 8η ἡμέρα, ἡ μία τῶν σαββάτων, ἡ βασιλίς καί κυρία, ὅπως λέγει ὁ Κανών ὁ Πασχαλινός. Ἡ ἑορτή ἑορτῶν καί πανήγυρις πανηγύρεων! Εἶναι ἡ ἡμέρα, πού θά γίνει ἡ Δευτέρα τοῦ Χριστοῦ Παρουσία καί θά εἰσέλθουν στή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ ὅλοι οἱ ἅγιοι. Γι’ αὐτό ἀκριβῶς λέγεται καί καινούργια ἡμέρα, ἡ 8η ἡμέρα, ἡ ἡμέρα Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, ἡ μία τῶν σαββάτων.
Οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας πολύ συχνά θεωροῦν τήν ἕβδομη ἡμέρα - στην έκφραση τους πολύ συχνά χρησιμοποιούν - ὡς σαββατισμόν. Καί λέγουν. Ἀφοῦ εἴμεθα σήμερα στήν ἕβδομη ἡμέρα, σ’ αὐτή ζοῦμε, ἀλλά ἡ 7η ἡμέρα εἶναι τό Σάββατο, πού ὁ Θεός πλέον δέν δημιουργεῖ τίποτα καινούργιο, ἀλλά ἁπλῶς συντηρεῖ. Ὅταν πεθάνουμε, τότε σαββατίζομεν. Ὁ Χριστός ἐσαββάτισε τό Μέγα Σάββατον. Τήν Παρασκευή ἀπέθανε. Τό Σάββατο ἐσαββάτισε. Καί τήν Κυριακή ἀνεστήθη. Τί θά πεῖ σαββατίζω; Ἀναπαύομαι. Δηλαδή θά πεθάνουμε καί θά πᾶμε, εὔχομαι στόν Παράδεισο, ὄχι στόν Ἅδη, εὔχομαι στόν Παράδεισο, καί ἐκεῖ στόν Παράδεισο οἱ ψυχές, - ὡς ψυχές - οὐδένα ἔργο πράττουν, τίποτε. Τί κάνουν; Σαββατίζουν. Δηλαδή ἀναπαύονται. Καί τί περιμένουν; Ἐκεῖ περιμένουν τήν 8η ἡμέρα. Δηλαδή τήν ἡμέρα τῆς ἀναστάσεως τῶν νεκρῶν. Ὅταν θά ἀναστηθοῦν οἱ νεκροί, δηλαδή θά σαλπίσει ὁ ἄγγελος, τότε θά ἀποδοθεῖ τό παλαιό σῶμα, ἐκεῖνο τό ὁποῖο ἐφθάρη - ἔλιωσε εἰς τόν τάφον, ἔγινε χῶμα, τό παλαιόν σῶμα. Αὐτό τό παλαιόν σῶμα, θά τό ἀναστήσει ὁ Χριστός, αὐτή τήν ἐσχάτη ἡμέρα. Αὐτή εἶναι ἡ ἐσχάτη ἡμέρα τῆς 7ης τοῦ σαββατισμοῦ. Καί θά τό ἀναστήσει ὁ Χριστός μέ τήν δύναμή του, καί τότε ἡ κάθε ψυχή, εἴτε εὐσεβής, εἴτε ἀσεβής θά ἑνωθεῖ μέ τό παλαιό σῶμα. Καί ἄν μέν ἡ ψυχή αὐτή μέ τό σῶμα ἐκεῖνο ἐργάστηκε εὐσεβῆ πράγματα, ἐδούλεψε τήν ἐγκράτεια, - δούλεψε - διότι τώρα ἔχομε τήν ἐπί μέρους ἑβδομάδα πού εἶναι ἡ ἐργασία τοῦ ἀνθρώπου. Λέγει ὁ Κύριος: «Ἕως τό φῶς ἔχετε, ἐργάζεσθε». Ὅταν θά γίνει νύχτα δέν μπορεῖτε νά δουλέψετε. Καί ποιά εἶναι ἡ νύχτα; Εἶναι ὁ σαββατισμός. Εἶναι ὁ θάνατος. Καί ποιό εἶναι τό φῶς; Εἶναι ἡ ἡμέρα πού βλέπουμε νά δουλέψουμε. Ποιά ἡμέρα; Ἡ ζωή μας! Ἕως τό φῶς ἔχετε, ἐργάζεσθε. Δουλέψετε. Δηλαδή ὅσο ζεῖτε δουλέψετε. Τί θά δουλέψετε; Τήν ἀρετή! Αὐτή πρέπει νά ἐργασθοῦμε καί νά δουλέψουμε. Τήν ἀρετή! Καί ὅταν δουλέψουμε τήν ἀρετή τότε θά ἔχουμε δουλέψει τήν ἐγκράτεια, τήν ἁγνότητα, τήν νηστεία. Πῆρα αὐτές τίς ἀρετές πού ἀναφέρονται στό σῶμα. Τήν ἁγνότητα, τήν ἐγκράτεια εἰδική καί γενική, τήν νηστεία. Καί κάθε κακοπάθεια τοῦ σώματος γιά τό ἔργο τοῦ Θεοῦ, γιά τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ. Τότε, ὅταν θ’ ἀναστηθοῦμε, αὐτό τό σῶμα το καινούργιο που θα πάρουμε. Δέν θά εἶναι καινούργιο, θα είναι το παλιό αλλά θα είναι καινούργιο, δηλαδή ἀνανεωμένο. Αὐτό θά πεῖ ἀναστημένο. Καί αὐτό τό σῶμα θά εἶναι ἄφθαρτο καί ἀθάνατο. Θά ἐπανενωθεῖ ἡ ψυχή μέ τό καινούργιο αὐτό σῶμα. Καί ἄν τό σῶμα αὐτό ἔφυγε μέ αὐτή τήν ἀρετή, τότε μέ παρρησία θά σταθεῖ ἐνώπιον τοῦ κριτοῦ Χριστοῦ.  Ἄν ἔφυγε ὅμως μ’ ἕνα σῶμα τό ὁποῖον ἐλερώθηκε μέ τήν ἀνηθικότητα.. μέ τίς μέθες.. 
μέ τίς ποικίλες βρωμιές τῆς ἀκρατείας καί τῆς κραιπάλης.. ὅταν.. τί νά πῶ! Πώς νά τό πῶ..! Ὅταν κάποιος πίνει ναρκωτικά, μεθάει, προσβάλλει καί τήν ψυχή βεβαίως, προσβάλλει καί τό σῶμα, μ’ αὐτό τό σῶμα.. πῶς θά προβληθεί ἐνώπιον τοῦ Χριστοῦ;
Πῶς θά προβληθεῖ; Τέτοιες ὑπάρξεις εἶναι ἀκατάλληλες γιά τήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Καί τότε θ’ ἀκούσουν τό νά πορευθοῦν εἰς τό αἰώνιο πῦρ, εἰς τήν αἰώνια κόλαση. Ἡ ὁποία κόλαση εἶναι πῦρ ἄφθαρτο, καί τά σώματα καίονται χωρίς νά φθείρονται. Δηλαδή, φθορά ἄφθαρτος. Καί θάνατος ἀθάνατος! Εἶναι φοβερό! Αὐτή εἶναι ἡ ὄγδοη ἡμέρα καί αὐτή εἶναι καί ἡ 7η ἡμέρα, στήν ὁποία ὅπως σᾶς ἐξήγησα πρέπει νά σαββατίσουμε.Δηλαδή θά σαββατίσουμε οὕτως ἤ ἄλλως. Πρέπει νά δουλέψουμε καί θά σαββατίσουμε εἰς τόν τάφο. Καί θά περιμένουμε - εἰς τόν Παράδεισον εύχομαι - τήν ἀνάσταση τῶν νεκρῶν. Ὅλα αὐτά εἶναι μεγαλειώδη. Ἀλήθεια ἐξηγήστε μου καί πέστε μου, συνδέεται ἡ Καινή Διαθήκη μέ τήν Παλαιά Διαθήκη?  Ἤ μήπως εἶναι ξεκάρφωτα τά δυό αὐτά βιβλία?  Ἄμεσα συνδέονται! Βλέπετε μάλιστα ἀπό τό πρῶτο κεφάλαιο τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης μέχρι τά τελευταῖα κεφάλαια τῆς Ἀποκαλύψεως τῆς Καινῆς Διαθήκης, που ἀναφέρονται εἰς τά ἔσχατα τῆς δημιουργίας καί τήν κρίση πού θά κάνει ὁ Θεός και θά ξανάρθει ὁ Χριστός βλέπετε πῶς συνδέονται; Καινή καί Παλαιά Διαθήκη εἶναι ἕνα βιβλίο, τό βιβλίο τοῦ Θεοῦ! Πού ἔρχεται νά μᾶς πεῖ τήν μεγάλη ἀλήθεια, ὅτι ὁ Θεός ἔκανε τόν κόσμον, ὁ Θεός θά τόν ἀναδημιουργήσει τόν κόσμον, καί τότε μέσα σ’ αὐτόν τόν κόσμο δέν θά ζεῖ παρά ἡ δικαιοσύνη, δηλαδή ἡ ἀρετή καί ἡ ἁγιότης. Τό κακό πιά θά ἔχει ὁριστικά παρέλθει καί καταδικασθεῖ.  Ἔτσι, λοιπόν, ἄς ἀξιοποιήσουμε τήν ἕβδομη ἡμέρα πρίν ἀκόμη γίνει ἑσπέρα καί πρίν ἀκόμη εἰς τόν θάνατο καί εἰς τόν τάφο σαββατίσουμε..

21-11-1982 

5η ομιλία στην κατηγορία
« Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία ».

Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία " εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/palaia-diauhkh/xristianikh-kosmologia-anurvpologia
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40pgmRsIiRCioth8a5E4bM7r

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.