Ἐπιτομή Ἑρμηνείας τοῦ Βιβλίου τῆς Ἀποκαλύψεως -Α- Κεφάλαια : 1, 1 – 8, 9. Ἀποκάλυψις.

†.Ἀδελφοί μου, θά πρέπει ἀσφαλῶς μέ πολύ δέος καί προσευχή συνεχῆ νά προσεγγίζη κανείς τόν λόγον τοῦ Θεοῦ, τήν Ἁγίαν Γραφήν καί εἰδικώτερα τό προφητικώτατον Βιβλίον τῆς Ἀποκαλύψεως. Ἡ δυσκολία μάλιστα νά ἀποδοθῆ μία συντομωτάτη περίληψις τοῦ ὅλου Βιβλίου μέσα σέ δύο Ὁμιλίες εἶναι προφανής. Ὅμως, ἐπικαλούμενοι τήν βοήθειαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ, θά προσπαθήσωμε, ὅση δύναμις, κάτι νά προσφέρωμε διά τήν οἰκοδομήν τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ. Πρίν ὅμως προχωρήσωμε, θά ἐπιθυμοῦσα νά σημειώσω ὅτι καμμία ὑποκειμενική ἑρμηνεία δέν θά χρησιμοποιηθῆ παρά μόνον ὅ,τι εἶναι κατατεθειμένον εἰς τήν ὀρθόδοξον διδασκαλίαν τῆς Ἐκκλησίας μας. Πρέπει ἀκόμη νά τονισθῆ, ὅτι ὁ λαός τοῦ Θεοῦ ὀφείλει νά μελετᾶ τοῦτο τό βιβλίον κατά τήν ρητήν παραγγελίαν τοῦ Κυρίου: «ὅ βλέπεις γράψον εἰς βιβλίον καί πέμψον ταῖς ἑπτά Ἐκκλησίαις… καί μή σφραγίσῃς τούς λόγους τῆς προφητείας τοῦ Βιβλίου τούτου. Ὁ καιρός γάρ ἐγγύς ἐστίν» (Ἀποκ. 1, 11. 22, 10).

Μέσα εἰς τό Βιβλίον αὐτό θά προσπαθῆ ὁ πιστός «νά καταμανθάνη τούς καιρούς καί νά ἀναμένη τόν ἄχρονον, τόν ἀόρατον, τόν δι᾿ ἡμᾶς ὁρατόν» (Ἁγ. Ἰγνατίου, Πρός Πολύκαρπον, ΙΙΙ) κατά τόν Ἅγ. Ἰγνάτιον. Ὁ πειρασμός, νά καθορίζη, ὁ ἀναγνώστης τούς χρόνους ἐκβάσεως τῶν περιγραφομένων προφητειῶν, περιορίζεται ἀπό τόν θεμελιακόν ὅρον ἑρμηνείας τῶν προφητειῶν πού θέτει ὁ Ἅγ. Εἰρηναῖος: «Ἀσφαλέστερον καί ἀκινδυνότερον τό περιμένειν τήν ἔκβασιν τῆς προφητείας ἤ τό καταστοχάζεσθαι καί ἀπομαντεύεσθαι» (Κατά Αἰρέσ. V 30,2). Καί πού συμπληρώνει ὁ Ἅγ. Ἀνδρέας Καισαρείας: «Ὁ χρόνος ἀποκαλύψει καί ἡ πεῖρα τοῖς νήφουσιν».

Ἡ Ἀποκάλυψις εἶναι τό ἔσχατον Βιβλίον τῆς Καινῆς Διαθήκης ἀλλά καί ὁλοκλήρου τῆς Ἁγ. Γραφῆς. Ἀποτελεῖ τήν κατακλεῖδα της καί ἔχει ἱκανή ἀντιστοιχία μέ τό πρῶτον Βιβλίον, τήν Γένεσιν μέ τήν ὁποίαν συνιστᾶ τόν ἄξονα: Πτῶσις- Σωτηρία. Ἔτσι, ἄν ἡ Γένεσις μᾶς περιγράφει τήν Δημιουργίαν τοῦ Κόσμου, τοῦ Ἀνθρώπου καί τήν πτῶσιν του, ἡ Ἀποκάλυψις μᾶς περιγράφει προφητικά τήν πορείαν τῆς Ἐκκλησίας καί τῆς Δημιουργίας μέσα εἰς τόν χρόνον, τήν ἀναγέννησιν τοῦ ἀνθρώπου, τήν ἀναδημιουργίαν τοῦ κτιστοῦ ὁρατοῦ κόσμου καί τήν αἰωνίαν των δόξαν.

Ἡ Ἀποκάλυψις περιέχει ἐν συντομίᾳ ὁλόκληρον τό Μυστήριον τῆς Θείας Οἰκονομίας, ἀπό τῆς Ἐνανθρωπήσεως τοῦ Θεοῦ Λόγου, ὅπου ἡ Γυνή – Θεοτόκος μέ τό ἄρρεν παιδίον, τόν Ἰησοῦν, καταδιώκεται καί τῆς ὁποίας τό ἄρρεν παιδίον ἁρπάζεται εἰς τόν Οὐρανόν, δηλαδή ἡ Ἀνάληψις τοῦ Ἰησοῦ. Ἀναφέρεται εἰς τήν ἵδρυσιν ἐπί τῆς γῆς τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, δηλ. τῆς Ἐκκλησίας, τήν ἱστορικήν της παρουσίαν καί τήν παγκοσμίαν ἐπέκτασίν της. Τήν ἐξέλιξιν τῆς πάλης της μέ τάς ἀντιθέους δυνάμεις, τάς ἐσχάτους πληγάς πού θά ἐπιπέσουν εἰς τήν ἀμετανόητον ἀνθρωπότητα.

Τέλος, εἰς τήν ἐμφάνισιν τοῦ Ἀντιχρίστου, τήν τελικήν συντριβήν του, τήν Δευτέραν Παρουσίαν τοῦ Χριστοῦ ὡς Κριτοῦ, τήν ἀνάστασιν ὅλων τῶν ἀπ᾿ αἰῶνος νεκρῶν, τήν τελικήν Κρίσιν, τήν αἰωνίαν τιμωρίαν τῶν ἀσεβῶν, τήν αἰωνίαν δόξαν τῶν πιστῶν, τήν ἀποκάλυψιν τῆς Καινῆς Ἱερουσαλήμ – τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, τήν ἀνακαίνισιν τοῦ ὁρατοῦ κτιστοῦ κόσμου, τήν αἰωνίαν κοινωνίαν τῶν θεωμένων πιστῶν μετά τοῦ Χριστοῦ.

Κεντρική ἰδέα τοῦ Βιβλίου παραμένει πάντοτε ἡ Δευτέρα τοῦ Χριστοῦ Παρουσία. Κύριον θέμα, ὁ ἀγών τῆς Ἐκκλησίας κατά τῶν ἀντιθέων δυνάμεων μέ νικηφόρον ἔκβασιν τῆς Ἐκκλησίας. Ὅλα αὐτά καταγράφονται μέ ὁράματα, παραστάσεις καί εἰκόνες πού ἀποτελοῦν τήν συμβολικήν γλῶσσαν τοῦ Βιβλίου.
Ἡ Ἀποκάλυψις, ὡς προφητικόν Βιβλίον, ἀποκαλύπτει ὄχι μόνον τά μέλλοντα ἀλλά καί τά παρόντα σέ σχέσι μέ τόν χρόνον καταγραφῆς της. Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος σημειώνει εἰς τόν Εὐαγγελιστήν Ἰωάννην, ὁ ὁποῖος εἶναι καί ὁ καταγράψας τήν Ἀποκάλυψιν εἰς τήν νῆσον Πάτμον: «Γράψον οὖν ἅ εἶδες, καί ἅ εἰσι καί ἅ μέλλει γίνεσθαι μετά ταῦτα» (Ἀποκ. 1,19).

Ὁ σκοπός τοῦ Βιβλίου εἶναι ἡ προπαρασκευή τῶν πιστῶν ἐν ὄψει τῶν ἐπερχομένων θλίψεων, καί ἡ παρηγορία τους διά τήν ἀγαθήν ἔκβασιν τοῦ ἀγῶνος. Πρό παντός ὅμως ἡ προειδοποίησίς τους διά τάς ἀναμενομένας θλίψεις ὥστε νά μή σκανδαλιστοῦν καί θεωρήσουν τήν Ἐκκλησίαν ἀσθενῆ καί ἀνυπεράσπιστον, τόν δέ Ἰησοῦν ὡς μή ἐνδιαφερόμενον διά τήν Ἐκκλησίαν του. Κάτι παρόμοιον συνέβη καί μέ τό ἐπικείμενον Πάθος τοῦ Χριστοῦ ὅταν οἱ Μαθηταί εἰδοποιοῦνται, ἀκριβῶς διά νά μή σκανδαλισθοῦν, καί νά ἐννοήσουν ἀργότερα ὅτι τό Πάθος ἦτο ἑκούσιον.
Ἔτσι, δέν πρέπει νά ἰδοῦμε τήν Ἀποκάλυψιν μέ τήν στενήν ἔννοιαν τῆς προφητείας ἀλλά σάν ἕνα Βιβλίον πού ἔρχεται νά ἐνισχύση, νά παρηγορήση, νά ἀνορθώση, νά εἰδοποιήση, νά ἐπισημάνη, ἰδιαιτέρως δέ σέ ἐποχές πού τό θρησκευτικόν συναίσθημα εἶναι χαμηλόν.
Εἶναι ἕνα ζωντανόν Βιβλίον, μέ πολλήν καί ἀνέκφραστον χάριν καί δροσερότητα. Εἶναι ἕνα ἀληθινόν ἀριστούργημα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἔχει ἑνότητα, συμμετρίαν, εὐρυθμίαν, δύναμιν λόγου, πλοῦτον χρωμάτων καί τόνων, ποικιλίαν θεμάτων, πλαστικότητα, ζωηρότητα, παραστατικότητα. Εἶναι θεολογικώτατον, ἀφυπνιστικόν συνειδήσεων, συναρπαστικόν, μέ σκηνικά τόν οὐρανόν καί τήν γῆν, καί χρόνον ἀνελίξεως, τήν παγκόσμιον ἱστορίαν καί τήν αἰωνιότητα. Δι᾿ αὐτό καί ἀποτελεῖ λάθος ἑρμηνευτικόν νά θέλωμε νά ἑρμηνεύσωμε τό Κείμενόν του μέ βάσι ἕναν τόπον, ὅπως ἡ Ἑλλάδα, ἡ Κων/πολις, ἕνα ρεῦμα, ὅπως ὁ Μωαμεθανισμός, ὁ Κομμουνισμός, ἤ μίαν χρονικήν περίοδον, ὅπως ἡ τεσσάρων αἰώνων Τουρκική Κατοχή, ὁ εἰκοστός αἰών κλπ. Ὅλα βεβαίως αὐτά, περιέχονται εἰς τόν ὀπτικόν ὁρίζοντα τοῦ Βιβλίου τῆς Ἀποκαλύψεως, ἀλλά δέν ἐξαντλεῖται μέ αὐτά.

Ἕνα ἀκόμη σημεῖον πρέπει νά ἀναφερθῆ. Πότε ἀρχίζει τό Βιβλίον τῆς Ἀποκαλύψεως νά πληροῦται; Πρέπει νά σημειώσωμε ὅτι δέν περιορίζεται μόνον εἰς τήν ἐποχήν τοῦ ἱεροῦ συγγραφέως οὔτε εἰς τά ἔσχατα τῆς ἱστορίας, ἀλλά ἀρχίζει ἀπό τήν στιγμήν πού συγγράφεται. Κάθε τί πού πραγματοῦται εἶναι προανάκρουσμα ἑπομένων γεγονότων μέ τελικήν ἔκβασιν τά περί τήν Δευτέραν Παρουσίαν τοῦ Κυρίου. Ὀρθόδοξοι ἑρμηνευταί, ὅπως ὁ Ἅγιος Ἀνδρέας Καισαρείας, ἀναζητοῦν εἰς τήν Ἀποκάλυψιν, τήν ἱστορικήν, τήν ἠθικήν, τήν θεολογικήν καί μυστικήν διάστασιν τοῦ ἱεροῦ κειμένου.

Ἡ ἱστορική διάστασις, εἶναι ἐκεῖνο πού ἤδη συμβαίνει ἤ πρόκειται νά συμβῆ, ὅπως οἱ Ἑπτά Ἐκκλησίες τῆς Μ. Ἀσίας, τά ἔσχατα, ὁ Ἀντίχριστος, ἡ Δευτέρα τοῦ Χριστοῦ Παρουσία. Ἡ ἠθική διάστασις εἶναι ὅ,τι δύναται νά διδάξη, νά ἐπανορθώση, νά διατηρήση, νά ἐλέγξη, νά τιμωρήση, νά παρηγορήση. Ἡ μυστική καί θεολογική διάστασις εἶναι ἡ εὕρεσις βαθυτέρου νοήματος καί μηνύματος τοῦ Θεοῦ πρός τόν ἄνθρωπον πού θά ἀναπτυχθῆ μία προσωπική σχέσις ἀνθρώπου καί Θεοῦ, ὅπως καί ὅλες οἱ ἐνέργειες τοῦ Θεοῦ μέσα εἰς τήν ἱστορίαν καί τήν Δημιουργίαν πού ἐκφράζουν τήν σοφίαν, τήν δύναμιν καί τήν ἀγάπην τοῦ Θεοῦ. Μετά ἀπό τήν σύντομην αὐτήν Εἰσαγωγήν, μποροῦμε τώρα νά ἰδοῦμε πολύ περιληπτικά καί σέ κάποιες ἑνότητες τήν ἑρμηνείαν τοῦ ἱεροῦ Κειμένου τοῦ Βιβλίου τῆς Ἀποκαλύψεως.

«Ἀποκάλυψις Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἥν ἔδωκεν αὐτῷ ὁ Θεός, δεῖξαι τοῖς δούλοις αὐτοῦ ἅ δεῖ γενέσθαι ἐν τάχει, καί ἐσήμανεν ἀποστείλας διά τοῦ ἀγγέλου αὐτοῦ τῷ δούλῳ αὐτοῦ Ἰωάννῃ, ὅς ἐμαρτύρησε τόν λόγον τοῦ Θεοῦ καί τήν μαρτυρίαν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὅσα εἶδε. Μακάριος ὁ ἀναγινώσκων καί οἱ ἀκούοντες τούς λόγους τῆς προφητείας καί τηροῦντες τά ἐν αὐτῇ γεγραμμένα. Ὁ γάρ καιρός ἐγγύς» (Ἀποκ. 1, 1 – 3).

Μέ αὐτή τήν θαυμασίαν εἰσαγωγικήν ἐπιγραφήν ἀρχίζει τό Βιβλίον. Διακρίνεται διά τόν ἐπίσημον τόνον της, ὑπενθυμίζουσα τήν ἐπιγραφήν τῶν προφητικῶν βιβλίων τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Φανερώνεται ὁ χαρακτήρ τοῦ Βιβλίου ὡς «Ἀποκάλυψις» Δηλώνεται τό κῦρος καί ἡ αὐθεντία τοῦ Βιβλίου διότι πηγή του εἶναι ὁ Θεός καί ὁ Ἰησοῦς Χριστός, εἴτε προσωπικῶς εἴτε δι᾿ ἀγγέλου. Τονίζεται, ὅπως καί καθ᾿ ὅλον τό μῆκος τοῦ Βιβλίου, ὅτι «ὁ καιρός ἐγγύς».

Παρατηροῦμεν ὅτι ὅλες οἱ προφητεῖες εἰς τήν Παλαιάν Διαθήκην, δέν δείχνουν σύντομη χρονικά τήν ἔκβασίν τους, ἐνῶ ἐδῶ κατά κόρον τονίζεται ὅτι ὁ χρόνος ἐκβάσεως ὅλων τῶν γεγραμμένων εἶναι σύντομος. Ἀπό τήν ἐποχήν τοῦ Ἀβραάμ ἕως τήν Γέννησιν τοῦ Χριστοῦ παρῆλθον 2100 χρόνια, καί οἱ προφητεῖες διά τόν Χριστόν δέν δείχνουν βιασύνη ἐκπληρώσεως. Διά τήν Δευτέραν ὅμως Παρουσίαν τοῦ Χριστοῦ δείχνουν βιασύνην ἐκπληρώσεως. Καί ἔχουν παρέλθη 2000 χρόνια. Μήπως τό τέλος τῆς ἱστορίας εἶναι κοντά;

Μετά ἀπό τήν ἐπιγραφικήν Εἰσαγωγήν, ἀποτείνεται πρός τάς Ἑπτά Ἐκκλησίας τῆς Μ. Ἀσίας, πρός τάς ὁποίας καί ἀποστέλλει, κατ᾿ ἐντολήν τοῦ Χριστοῦ, τό Βιβλίον τῆς Ἀποκαλύψεως, πού τελικά παίρνει ἐπιστολικόν χαρακτῆρα. Περιγράφει ἐν συνεχείᾳ τό ἱστορικόν τῆς καταγραφῆς τοῦ Βιβλίου:

«Ἐγώ Ἰωάννης… ἐγενόμην ἐν τῇ νήσῳ τῇ καλουμένῃ Πάτμῳ… Ἐγενόμην ἐν πνεύματι ἐν τῇ Κυριακῇ ἡμέρᾳ, καί ἤκουσα φωνήν ὀπίσω μου μεγάλην ὡς σάλπιγγος λεγούσης: ὅ βλεπεις γράψον εἰς βιβλίον καί πέμψον ταῖς ἑπτά Ἐκκλησίαις, εἰς Ἔφεσον καί εἰς Σμύρναν, καί εἰς Πέργαμον καί εἰς Θυάτειρα καί εἰς Σάρδεις καί εἰς Φιλαδέλφειαν καί εἰς Λαοδίκειαν» (Ἀποκ. 1,9 – 11). Καί ἐπιστρέφει, ὅπως διηγῆται, νά ἰδῆ ποιός ὁμιλεῖ, καί βλέπει ἑπτά χρυσές λυχνίες πού ἀνάμεσά τους περιεπάτει κάποιος ὅμοιος μέ ἄνθρωπον, ντυμένος ποδήρη χιτῶνα μέ χρυσῆ ζώνη. Τά μαλλιά του ἦσαν λευκά σάν τό χιόνι καί τά μάτια του σάν φλόγα πυρός. Τά πόδια του σάν χαλκολίβανος καί ἡ φωνή του σάν ἦχος ἀπό τήν πτῶσιν πολλῶν ὑδάτων. Στό δεξί του χέρι κρατοῦσε ἑπτά ἀστέρια, καί ἀπό τό στόμα του ἐξεπορεύετο μιά κοφτερή δίκοπη ρομφαία. Τό πρόσωπό του ἦταν λαμπερό σάν τόν μεσουρανοῦντα ἥλιον. Καί ἐγώ, συνεχίζει ὁ ἱερός Εὐαγγελιστής, ἔπεσα χάμω σάν νεκρός. Ἀλλά ἐκεῖνος μέ ἤγγισε καί μοῦ λέγει: «Μή φοβοῦ. Ἐγώ εἰμί ὁ πρῶτος καί ὁ ἔσχατος καί ὁ ζῶν, καί ἐγενόμην νεκρός, καί ἰδού ζῶν εἰμί εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων, καί ἔχω τάς κλεῖς τοῦ θανάτου καί τοῦ Ἅδου. Γράψον οὖν ἅ εἶδες, καί ἅ εἰσι καί ἅ μέλλει γίνεσθαι μετά ταῦτα» (Ἀποκ. 1,17 – 19). Ποῖος λοιπόν ἦτο ὁ ἀποκαλυπτόμενος; Ὁ Ἐνανθρωπήσας Θεός Λόγος. Τά Ἑπτά ἀστέρια, εἶναι οἱ ἑπτά Τοπικές Ἐκκλησίες τῆς Μ. Ἀσίας πού προαναφέραμε. Φυσικά, ἐπειδή δέν εἶναι οἱ μόνες οὔτε καί οἱ μεγαλύτερες, διαυτό ὑπό τόν σχηματικόν ἀριθμόν ἑπτά, νοεῖται ἡ Μία, Ἁγία, Καθολική καί Ἀποστολική Ἐκκλησία πρός τήν ὁποίαν στέλλει ὁ Ἰησοῦς Χριστός ἑπτά Ἐπιστολές, ἤ ἑπτά πτυχές πού ἀφοροῦν εἰς τήν Ἐκκλησίαν. Οἱ Ἐπιστολές βέβαια ἱστορικά ἀνταποκρίνονται εἰς τούς ἑπτά ἐκκλησιαστικούς ἀποδέκτας, ἀλλά τό περιεχόμενον ἐπεκτείνεται πρός ὅλην τήν Ἐκκλησίαν. Ἄξιον παρατηρήσεως εἶναι ὅτι τά ἑπτά ἀστέρια, πού εἶναι οἱ ἐπίσκοποι τῶν ἀντιστοίχων Ἐκκλησιῶν, εὑρίσκονται εἰς τό δεξί χέρι τοῦ Χριστοῦ. Ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ εἶναι στό χέρι του, στή δικαιοδοσίαν του, στήν πρόνοιάν του, μέ ὅλον τό πλήρωμά της, λαϊκούς καί κληρικούς, καί τίποτα δέν τοῦ διαφεύγει. Καί τί λέγει ὁ Κύριος εἰς τόν Ἰωάννην;

«Τῷ ἀγγέλῳ τῆς ἐν Ἐφέσῳ Ἐκκλησίας γράψον». Μέ τόν ἴδιον τύπον θά ἀποταθῆ ὁ Κύριος καί πρός τάς ἑπτά Ἐκκλησίας. Μποροῦμε νά ὑπογραμμίσωμε μέ πολλή συντομία ἕνα κεντρικό σημεῖον ἀπό κάθε Ἐπιστολήν. Ἡ περίπτωσις, ὅπως εἴπαμε, μᾶς ἐνδιαφέρει ἄμεσα, διότι ὁ Κύριος ἀποτείνεται πρός τούς πιστούς τῆς Ἐκκλησίας τῆς κάθε ἐποχῆς.

1. Ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἐφέσου

Ὁ Κύριος ἐπαινεῖ τήν Ἐκκλησίαν αὐτήν διότι ἀπεδοκίμασε τούς ψευδαποστόλους ἰουδαΐζοντας αἱρετικούς, ὅπως καί τούς Νικολαΐτας. Ὅμως, κατά τήν προσπάθειαν κατά τῶν αἱρετικῶν ἠτόνισε κάπως ἡ ἀγάπη της πρός τόν Ἰησοῦν Χριστόν. «Ἀλλά ἔχω κατά σοῦ, ὅτι τήν ἀγάπην σου τήν πρώτην ἀφῆκας » (2,4). Τό παράπονον τοῦ Ἰησοῦ εἶναι ὅτι ὁ ἐνθουσιασμός, ἡ πύρωσις τῆς καρδίας, ἡ ἀφοσίωσις, ἡ λατρεία, ἔχουν ὑποτονισθῆ. Ἡ ἀγάπη δέν νοεῖται ὡς ἐξαντλουμένη εἰς τήν Ὀρθοδοξίαν ἀλλά καί εἰς τήν Ὀρθοπραξίαν καί εἰς τήν ἰδιαιτέραν ἀγαπητικήν ἀνάβασιν τῆς καρδίας πρός τόν Θεόν.

2. Ἡ Ἐκκλησία τῆς Σμύρνης.

Ἡ Ἐκκλησία αὐτή ἐπαινεῖται ἐξ ὁλοκλήρου. «Οἶδα σου τά ἔργα καί τήν θλῖψιν καί τήν πτωχείαν. Ἀλλά πλούσιος εἶ (2,9). Διαγράφεται ἕνα τρίπτυχο χριστιανικῆς πορείας: Τά ἔργα, ὡς δρᾶσις ποιμαντική, καί ὡς ἔργα ἀγάπης καί φιλανθρωπίας Ἡ θλῖψις, ὡς στοιχεῖον γνησιότητος πού φανερώνει τάς δυσκολίας τῶν ἀντιθέων καί κοσμικῶν δυνάμεων πού πολεμοῦν τήν Ἐκκλησίαν καί τήν θλίβουν ποικιλοτρόπως Ἡ πτωχεία, ὡς σπουδαῖον ἀγαθόν πού δείχνει τήν κατανόησιν τοῦ εὐαγγελικοῦ πνεύματος καί πού ἀποτελεῖ καί αὐτή στοιχεῖον γνησιότητος τοῦ Εὐαγγελίου. Τέλος, διαγράφεται μελλοντικός διωγμός διά τόν ὁποῖον ὁ Κύριος συμβουλεύει: μηδέν φοβοῦ ἅ μέλλεις παθεῖν», καί «Γίνου πιστός ἄχρι θανάτου». Ὁ διωγμός εἶναι ὁ κλῆρος τῆς Ἐκκλησίας εἰς τόν κόσμον. Ἐκκλησία διωκομένη εἶναι ἀπόδειξις ὅτι εὑρίσκεται εἰς ὀρθήν ὁδόν καί ἔχει χάριν πολλήν ἀπό τόν Θεόν. Ἐκκλησία μή διωκομένη καί πού συμμαχεῖ μέ τόν κόσμον, ἔχει ἀποδοκιμασθεῖ ἀπό τόν Χριστόν.

3. Ἡ Ἐκκλησία τῆς Περγάμου

Ἡ πόλις τῆς Περγάμου ὀνομάζεται ὑπό τοῦ Κυρίου, θρόνος τοῦ Σατανᾶ. Ὅμως ἡ Ἐκκλησία τῆς Περγάμου ἔδειξε ἀντίστασιν εἰς τήν ἐπικρατοῦσαν εἰδωλολατρείαν ἔχοντας καί εἰς τό ἐνεργητικόν της τό μαρτύριον τοῦ Ἐπισκόπου της Ἀντύπα Ὑπάρχουν ὅμως καί τά παράπονα τοῦ Ἰησοῦ: «Ἔχεις κρατοῦντας τήν διδαχήν τῶν Νικολαϊτῶν». Οἱ Νικολαΐται ἦσαν γνωστικίζοντες αἱρετικοί καί ἐθεωροῦντο ὡς ἀντινομισταί.Ἐν ὀνόματι, δῆθεν τῆς χριστιανικῆς ἐλευθερίας, εἶχαν ἐλαστικές ἀντιλήψεις περί πίστεως καί σαρκικῶν ἁμαρτημάτων. Ἀρχή των ἦτο: «Παραχρῆσθαι τῇ σαρκί δεῖ». Πολλοί σήμερα Χριστιανοί μας ἔχουν μακρινούς των προγόνους τούς Νικολαΐτας, μέ τό νά ἔχουν χαλαρή ἀντίληψι περί τῆς ἠθικῆς, καί μάλιστα ἐπί τῶν σαρκικῶν ἁμαρτημάτων.

4. Ἡ Ἐκκλησία τῶν Θυατείρων

Ἐπαινεῖται ἡ ἀγάπη καί ἡ πίστις καί ἡ διακονία καί ἡ ὑπομονή τῆς Ἐκκλησίας αὐτῆς. Ἠνήχετο ὅμως μία ψευδοπροφῆτιν μέ τό συμβολικό ὄνομα Ἰεζάβελ. Αὐτή ἦτο χριστιανή πλανεμένη πού ὑπηρετοῦσε τόν προφητισμόν, δηλαδή δαιμονικές προφητεῖες. Ἡ ἐποχή μας ἔχει πολλούς τέτοιους, μέ τήν γενικήν ὀνομασίαν «φωτισμένοι», πού ἐμφανίζονται ὡς ὁραματισταί, ἐνυπνιασταί κλπ. Αὐτοί ὅλοι σφετερίζονται τήν Ἐκκλησίαν καί τόν κλῆρον καί πλανοῦν τούς πιστούς. Εὔκολα δέν γίνονται ἀντιληπτοί διότι δείχνουν ὑπερβάλλοντα ζῆλον πίστεως, ἀλλά στήν πραγματικότητα εἶναι κίβδηλοι καί ἀποδοκιμάζονται ἀπό τόν Χριστόν.

5.Ἡ Ἐκκλησία τῶν Σάρδεων

Κεντρικόν σημεῖον: «Οἶδα σου τά ἔργα, ὅτι ὄνομα ἔχεις ὅτι ζῆς, καί νεκρός εἶ». Φοβερός λόγος. Ὁ καθένας εὑρίσκει τόν ἑαυτόν του.

Πρόκειται διά μίαν εὐσεβοφάνειαν, ἕνα σχῆμα εὐσεβείας πού στό βάθος ἡ πνευματική ζωή εἶναι νεκρή. Εἶναι αὐτό πού σημειώνει ὁ Ἀπ. Παῦλος: «Τοῦτο δέ γίνωσκε, ὅτι ἐν ἐσχάταις ἡμέραις ἐνστήσονται καιροί χαλεποί· ἔσονται γάρ οἱ ἄνθρωποι φίλαυτοι, φιλάργυροι… ἔχοντες μόρφωσιν εὐσεβείας, τήν δέ δύναμιν αὐτῆς ἠρνημένοι» ( Β΄Τιμ. 3, 1 – 5).

6. Ἡ Ἐκκλησία τῆς Φιλαδελφείας

Μία ἐπιστολή γεμάτη ἀπό ἔπαινον. «Ὅτι ἐτήρησας τόν λόγον τῆς ὑπομονῆς μου, κἀγώ σε τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπί τῆς οἰκουμένης ὅλης, πειράσαι τούς κατοικοῦντας ἐπί τῆς γῆς» (3,10). Καί ποῖος αὐτός ὁ παγκόσμιος πειρασμός; Θά εἶναι ὁ πειρασμός τῆς πίστεως καί τοῦ ἠθικοῦ βίου πού θά ἀνοίξουν τόν δρόμον εἰς τόν Ἀντίχριστον. Ποῖος θά μείνη πιστός εἰς τό θεανθρώπινον Πρόσωπον τοῦ Χριστοῦ ὅταν θά ὑπάρχη ὄχι μόνον κατακλυσμός ἀπιστίας ἀλλά καί διωγμός καί μαρτύριον δι᾿ ἐκεῖνον πού θά πιστεύη εἰς τόν Χριστόν;
«Κράτει ὅ ἔχεις».
Εἶναι ἡ Παράδοσις τῆς Ἐκκλησίας πού πρέπει σταθερά νά κρατήσωμε.

7. Ἡ Ἐκκλησία τῆς Λαοδίκειας

Μία ἐπιστολή πού συνδυάζει αὐστηρότητα, δριμύτητα καί τρυφερότητα. «Οἶδα σου τά ἔργα, ὅτι οὔτε ψυχρός εἶ οὔτε ζεστός· ὄφελον ψυχρός ἦς ἤ ζεστός. Οὕτως ὅτι χλιαρός εἶ, καί οὔτε ζεστός οὔτε ψυχρός, μέλλω σε ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μου» (3,15). Εἶναι οἱ πιστοί πού «χωλαίνουσιν ἐπ᾿ ἀμφοτέραις ταῖς ἰγνύαις» (Γ΄Βασ. 18,21), ἀνάμεσα εἰς τόν Χριστόν καί εἰς τόν κόσμον. Εἶναι οἱ κοσμικοποιημένοι Χριστιανοί πού ταυτοχρόνως ἔχουν ὑψηλήν ἰδέαν περί τῆς θρησκευτικότητός των. Δυσκολεύονται νά μετανοήσουν ἐπειδή ζοῦν τήν ψυχολογίαν τῆς ἐπαρκείας καί τῆς αὐταρεσκείας. Θά σέ ξεράσω, εἶναι ἡ ἀπάντησις τοῦ Χριστοῦ. Ἐν τούτοις, ὁ Κύριος κάνει ἔκκλησιν μετανοίας: «Ἐγώ ὅσους ἐάν φιλῶ, ἐλέγχω καί παιδεύω· ζήλευε οὖν καί μετανόησον. Ἰδού ἔστηκα ἐπί τήν θύραν καί κρούω· ἐάν τις ἀκούσῃ τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξῃ τήν θύραν, καί εἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ᾿ αὐτοῦ καί αὐτός μετ᾿ ἐμοῦ» (Ἀποκ. 3,19 – 21).

Μέ τήν ἀνάλυσιν τῶν τριῶν πρώτων κεφαλαίων τοῦ Βιβλίου τῆς Ἀποκαλύψεως, κλείει τό Πρῶτον μέρος τοῦ ὅλου Βιβλίου εἰς τό ὁποῖον ἐπεσκοπήθη τό παρόν τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως ἦτο κατά τούς χρόνους τοῦ Εὐαγγ. Ἰωάννου μέ τήν ἀποστολήν τῶν Ἑπτά Ἐπιστολῶν πρός τάς Ἑπτά Ἐκκλησίας τῆς Μικρᾶς Ἀσίας. Ἦτο ἡ ἀποκάλυψις τοῦ παρόντος, «ἅ εἰσιν» χωρίς αὐτό νά ἀποκλείη τήν ἀποκάλυψιν τῆς ἐσωτερικῆς ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας, ὡς πτυχές της καθ᾿ ὅλην τήν πορείαν της μέσα εἰς τήν ἱστορίαν. Ὅσον ὅμως προχωρεῖ ἡ πορεία τῆς Ἐκκλησίας μέσα εἰς τούς αἰῶνας καί θά πλησιάζη πρός τό τέρμα της πού συμπίπτει μέ τό τέλος τῆς Ἱστορίας, τόσον θά πυκνώνονται καί οἱ πειρασμοί της μέ ἀποκορύφωσι τήν παρουσίαν τοῦ Ἀντιχρίστου. Ἔτσι ἡ Ἐκκλησία ἀποδύεται σέ ἀγῶνας πού περιγράφονται μεταξύ τῶν Κεφαλαίων Δ΄1 καί ΙΘ΄10. Εἶναι «ἅ δεῖ γενέσθαι μετά ταῦτα» (4,1). Ὁ σκοπός πού θά ἐκτεθοῦν οἱ μελλοντικοί ἀγῶνες τῆς Ἐκκλησίας, εἶναι νά προετοιμάση τούς πιστούς σέ τοῦτο, νά τούς παραμυθήση, νά τούς βοηθήση νά μή σκανδαλιστοῦν καί νά μή κοσμικοποιηθοῦν.

Οἱ ὀπτασίες πού θά ἰδῆ ὁ Εὐαγγ. Ἰωάννης καί πού ἀναφέρονται εἰς τούς ἀγῶνας τῆς Ἐκκλησίας, ἀρχίζουν μέ ἕνα ἄνοιγμα εἰς τόν οὐρανόν. «Μετά ταῦτα εἶδον καί ἰδού θύρα ἀνεωγμένη ἐν τῷ οὐρανῷ, καί ἡ φωνή ἡ πρώτη ἥν ἤκουσα ὡς σάλπιγγος λαλούσης μετ᾿ ἐμοῦ, λέγων·ἀνάβα ὧδε καί δείξω σοι ἅ δεῖ γενέσθαι μετά ταῦτα» (4,1). Ποῖα «μετά ταῦτα»; Μετά ἀπό τήν πρώτην ὀπτασίαν πού εἶδε ὁ Εὐαγγ. Ἰωάννης, τόν δοξασμένον Ἰησοῦν νά τοῦ ὑπαγορεύη τήν καταγραφήν τῶν Ἑπτά Ἐπιστολῶν, καί χωρίς νά διακοπῆ ἡ ὀργανική συνέχεια, ἀλλάσσει τό σκηνικόν καί μεταφέρεται ἀπό τήν γῆν εἰς τόν οὐρανόν.

Ὅταν κανείς μελετᾶ τό ἱερόν Κείμενον ἀπό τοῦ 4ου Κεφαλαίου, ἔχει τήν αἴσθησιν τοῦ ἀνοικτοῦ χώρου πού ὅ,τι διαδραματίζεται, εὑρίσκεται ἄλλοτε ἐπί τῆς γῆς, ἄλλοτε εἰς τόν οὐρανόν καί ἄλλοτε μεταξύ γῆς καί οὐρανοῦ. Μία θύρα ἀνοιγμένη εἰς τόν οὐρανόν. Τοῦτο σημαίνει τήν φανέρωσιν τῶν κρυπτῶν μυστηρίων τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

«Καί ἰδού θρόνος ἔκειτο ἐν τῷ οὐρανῷ καί ἐπί τόν θρόνον καθήμενος» (4,2). Ὁ θρόνος εἶναι τό σύμβολον τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ. Καί ὁ καθήμενος εἶναι ὁ Θεός, πού τό Ὄνομά του ἀποφεύγεται νά εἰπωθῆ ἀλλά γίνεται μία ζωντανή συμβολική περιγραφή. Μοιάζει μέ τόν ἴασπιν καί γύρω ἀπό τόν θρόνον μία ἴρις πού ἔμοιαζε μέ σμαράγδια. Γύρω ἀπό τόν θρόνον, 24 ἄλλοι θρόνοι πού ἐκάθηντο 24 πρεσβύτεροι φορεμένοι στά λευκά καί μέ χρυσᾶ στεφάνια εἰς τά κεφάλια τους. Εἶναι ἡ κοινωνία τοῦ Θεοῦ μετά τῶν κτισμάτων του, τούς ἀνθρώπους καί τούς ἀγγέλους. Οἱ 24 Πρεσβύτεροι εἶναι ἡ θριαμβεύουσα Ἐκκλησία, ἡ Ἐκκλησία τῶν Ἁγίων ἐπί τῶν ὁποίων ὁ Θεός ἀναπαύεται. Εἶναι Πρεσβύτεροι, διά νά δηλωθῆ ἡ πνευματική των ὡριμότητα. Ὁ ἀριθμός 24 εἶναι τό δίς 12 πού σημαίνει σχηματικά μεγάλο πλῆθος ἁγίων. Τά λευκά ἱμάτια εἶναι τό σύμβολον τῆς ἁγνότητος καί ἁγιότητος. Τά χρυσᾶ στεφάνια, εἶναι τό σύμβολον τῆς νίκης κατά τοῦ κακοῦ, ἀλλά καί ὅτι οἱ Ἁγιοι εἶναι τό «βασίλειον ἱεράτευμα» (Ἀποκ. 1,6). Οἱ 24 Πρεσβύτεροι ἦσαν καθισμένοι, πού φανερώνει τήν ἀνάπαυσιν τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Εἶναι «κυκλόθεν τοῦ θρόνου» πού θυμίζει εἰκόνα τῆς Θείας Λειτουργίας. Ὁλόκληρη ἡ εἰκόνα δείχνει τό βαθύτατον μυστήριον τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ καί τῆς κοινωνίας του μετά τῆς Κτιστῆς του Δημιουργίας
Ἀπό τόν θρόνον ἐκπορεύονται ἀστραπές καί φωνές καί βροντές. Ἡ εἰκόνα πού εἴδαμε παίρνει μιά δυναμικότητα καί ἐξαγγέλλει τό ἀπροσπέλαστον μεγαλεῖον τοῦ Παντοκράτορος Θεοῦ.
Ἑπτά λαμπάδες πυρός καίονται μπροστά εἰς τόν Θρόνον τοῦ Θεοῦ, πού εἶναι τά Ἑπτά Πνεύματα τοῦ Θεοῦ, δηλαδή τό Ἅγιον Πνεῦμα, τό Τρίτον Πρόσωπον τῆς Ἁγίας Τριάδος εἰς τήν πληρότητα τῶν ἐνεργειῶν του.
Μπροστά ἀπό τόν θρόνον τοῦ Θεοῦ, μιά γυάλινη θάλασσα ὅμοια μέ κρύσταλλο πού εἶναι προφανῶς τό «πάτωμα» τοῦ ὅλου σκηνικοῦ. Ἀλλ᾿ ἐάν εἶναι τό «πάτωμα» τοῦ οὐρανίου σκηνικοῦ, τότε διά τήν γῆν εἶναι ὁ «οὐρανός» της, ἀπό τήν ὁποίαν ἐποπτεύει ὁ Θεός καί εἶναι τό σύμβολον τῆς γνώσεως τοῦ Θεοῦ ὅλων τῶν γηίνων πραγμάτων.
Γύρω ἀπό τόν θρόνον τοῦ Θεοῦ εἶναι τέσσερα ζῶα, τέσσερις δηλαδή ἀγγελικές ὑπάρξεις πού εἶναι γεμάτα ἀπό μάτια καί τό κάθε ἕνα ἔχει ἕξι φτεροῦγες. Τό πολυόματον αὐτῶν τῶν ζώων φανερώνει τήν παγγνωσίαν τοῦ Θεοῦ καί τό πολυπτέρυγον, τήν εὐκινησίαν τους εἰς τήν ταχυτάτην ἐκτέλεσιν τῶν Θείων Βουλῶν. Τό πρῶτον ζῶον εἶναι τό λεοντάρι, καί δείχνει τό βασιλικόν μεγαλεῖον.Τό δεύτερον, εἶναι τό βόδι, καί δείχνει τήν δύναμιν. Τό τρίτον, εἶναι μέ ἀνθρώπινον πρόσωπον καί δείχνει τήν ἀνθρωπίνην εὐφυΐαν. Καί τό τέταρτον, εἶναι ὁ ἀετός καί δείχνει τό ὀξυδερκές καί εὐπετές. Τά ζῶα αὐτά θεωροῦνται καί σύμβολα τῶν τεσσάρων Εὐαγγελιστῶν. Τά ζῶα αὐτά, ὑμνοῦν τόν Θεόν εἰς τό διηνεκές μέ τόν ὕμνον: «Ἅγιος, Ἅγιος, Ἅγιος Κύριος ὁ Θεός ὁ Παντοκράτωρ, ὁ ἦν καί ὁ ὤν καί ὁ ἐρχόμενος» (4,8).
Μέ τό τέλος τοῦ ὕμνου, οἱ 24 Πρεσβύτεροι πέφτουν καί προσκυνοῦν τόν ζῶντα Θεόν τόν καθήμενον ἐπί τοῦ θρόνου, ἀφοῦ ἀποθέσουν τά χρυσᾶ στεφάνια τους πρό τοῦ θρόνου, καί λέγοντες «Ἄξιος εἶ, ὁ Κύριος καί Θεός ἡμῶν, λαβεῖν τήν δόξαν καί τήν τιμήν καί τήν δύναμιν, ὅτι Σύ ἔκτισας τά πάντα, καί διά τοῦ θελήματός σου ἦσαν καί ἐκτίσθησαν» (4,11).

Στήν συνέχεια, ὁ ἱερός Εὐαγγελιστής βλέπει στό δεξί χέρι τοῦ καθημένου ἐπί τοῦ θρόνου, ἕνα βιβλίον, περγαμηνόν ἤ παπύρινον εἰλητάριον πού ἦτο γραμμένον ἐσωτερικά καί ἐξωτερικά, δηλαδή ὀπισθόγραφα, καί ἦτο σφραγισμένον μέ ἑπτά σφραγῖδες. Τό βιβλίον στό δεξί χέρι τοῦ Θεοῦ φανερώνει τήν πάνσοφον μνήμην του, τήν ἄβυσσον τῶν κριμάτων του καί τάς θείας βουλάς του. Οἱ ἑπτά σφραγῖδες δείχνουν τό ἄγνωστον τῶν θείων βουλῶν σέ ὅλα τά κτιστά αἰσθητά καί νοητά ὄντα. Ἀντιλαμβανόμεθα ὅτι τό περιεχόμενον τούτου τοῦ μυστηριώδους βιβλίου περιλαμβάνει ὅ,τι θά καταγραφῆ στό Βιβλίον τῆς Ἀποκαλύψεως καί ἀπό τά Κεφάλαια 6 – 22 πού εἶναι ὁλόκληρον τό σωτηριῶδες μέλλον τῆς Ἐκκλησίας καί τῆς ἱστορίας τοῦ ἀνθρώπου καί τοῦ Σύμπαντος καί πού εἶναι γνωστόν μόνον εἰς τό Ἐσφαγμένον Ἀρνίον καί τό ὁποῖον θά τό ἀποσφραγίση καί θά τό ὑπαγορεύση νά καταγραφῆ στό Βιβλίον τῆς Ἀποκαλύψεως πού ἔχομεν ἡμεῖς στά χέρια μας, καί μέ γλῶσσα συμβολική καί προφητική.

Στήν συνέχεια, ὁ ἱερός Εὐαγγελιστής ἤκουσε μίαν ἀγγελικήν φωνήν νά κηρύσση: «Τίς ἄξιος ἐστιν ἀνοῖξαι τό Βιβλίον καί λῦσαι τάς σφραγῖδας αὐτοῦ;» (5,2). Καί κανείς δέν μποροῦσε, ἀπ᾿ ὅλα τά αἰσθητά καί νοητά κτίσματα, νά τό ἀνοίξη. Καί ὁ Ἰωάννης κλαίει γι᾿ αὐτό. Ἕνας ὅμως πρεσβύτερος τόν καθησυχάζει ὅτι βρέθηκε Ἐκεῖνος πού θά τό ἀνοίξη τοῦτο τό μυστηριῶδες Βιβλίον. Εἶναι «ὁ λέων ὁ ἐκ τῆς φυλῆς Ἰούδα, ἡ ρίζα Δαυίδ» (5,5). Εἶναι ὁ Μεσσίας Ἰησοῦς, ὁ ἱστορικός Ἰησοῦς, ὁ Ἐνανθρωπήσας Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ, πού ὑπερίσχυσε διά τοῦ ἀπολυτρωτικοῦ του ἔργου, διά νά ἀνοίξη τό Βιβλίον. Καί πράγματι: «Καί εἶδον, συνεχίζει ὁ Ἰωάννης, ἐν μέσῳ τοῦ θρόνου τῶν τεσσάρων ζώων καί ἐν μέσῳ τῶν Πρεσβυτέρων Ἀρνίον ἑστηκός ὡς ἐσφαγμένον, ἔχον κέρατα ἑπτά καί ὀφθαλμούς ἑπτά» (5,6).

Εἰς τήν ὅλην ὀπτασιακήν εἰκόνα, ἐφ᾿ ἐξῆς τό Ἐσφαγμένον καί ἐστηκός Ἀρνίον, τό ὁποῖον εἶναι ὁ Παθών δι᾿ ἡμᾶς Ἐνανθρωπήσας Θεός Λόγος, θά ἔχη τήν κεντρικήν θέσιν εἰς τό ὅλον Βιβλίον τῆς Ἀποκαλύψεως. Ἐφ᾿ ἑξῆς, ἡ Θεολογία τοῦ Σταυροῦ τῶν Εὐαγγελίων ἀντικαθίσταται μέ τήν Θεολογίαν τοῦ Ἐσφαγμένου Ἀρνίου, πού φυσικά εἶναι ἡ ἴδια ἡ Θεολογία μέ διαφορετικήν εἰκόνα. Ἔτσι, μέ τήν εἰκόνα τοῦ Ἀρνίου συμπληρώνεται καί ἡ ὅλη ὀπτασιακή εἰκόνα, ὁ Πατήρ ἐπί τοῦ Θρόνου, τό Πνεῦμα τό Ἅγιον μέ τάς ἑπτά καιομένας λαμπάδας, καί ὁ Υἱός ὡς Ἀρνίον. Εἶναι ὅλη ἡ Ἁγία Τριάς, ὅπως ἐμφανίζεται καί εἰς τά Εὐαγγέλια καί πού ἐργάζεται τό Μυστήριον τῆς Θείας Οἰκονομίας.
Τά ἑπτά κέρατα τοῦ Ἀρνίου δείχνουν τό πλήρωμα τῆς βασιλικῆς ἐξουσίας καί δυνάμεώς Του. Οἱ ἑπτά ὀφθαλμοί δείχνουν τήν παγγνωσίαν τοῦ Υἱοῦ, ἀλλά καί τά ἑπτά Πνεύματα – Λαμπάδες πού δείχνουν ὅτι ὁ Υἱός ἀποστέλλει τό Πνεῦμα τό Ἁγιον εἰς τόν κόσμον ὅπως καί ὁ Πατήρ. «Ὅταν δέ ἔλθῃ ὁ Παράκλητος ὅν ἐγώ πέμψω ὑμῖν παρά τοῦ Πατρός, τό Πνεῦμα τῆς Ἀληθείας ὅ παρά τοῦ Πατρός ἐκπορεύεται» παραθέτει ὁ Χριστός εἰς τό κατά Ἰωάννην Εὐαγγέλιον (15,26).

Καί συνεχίζει ὁ ἱερός Εὐαγγελιστής τήν ὀπτασιακήν του περιγραφήν: Καί εἶδα, γράφει, τό Ἀρνίον νά λαμβάνη ἀπό τήν δεξιάν τοῦ Καθημένου ἐπί τοῦ θρόνου, τό Βιβλίον. Καί ὅταν τό ἔλαβε, τά τέσσαρα Ζῶα, καί οἱ 24 Πρεσβύτεροι ἔπεσαν καί τόν προσκύνησαν μέ ὕμνους καί θυμιάματα. Αὐτό δείχνει ὅτι τόσον ὁ Ἀγγελικός κόσμος, ὅσον καί ὁ κόσμος τῶν ἀνθρώπων προσκυνοῦν τήν ἀνθρωπίνην φύσιν τοῦ Χριστοῦ λατρευτικά ὅπως καί τήν Θείαν Φύσιν. Τό γεγονός τῆς παραλαβῆς τοῦ Βιβλίου θεωρεῖται κοσμοϊστορικό γεγονός δι᾿ αὐτό καί προκαλεῖ τήν δοξολογίαν τῶν Ἀγγέλων καί τῶν Ἁγίων. Μετά τήν δοξολογίαν τῶν μυριάδων τῶν Ἁγίων Ἀγγέλων καί τῶν τεσσάρων Ζώων καί τῶν 24 Πρεσβυτέρων καί ὅλων τῶν κτισμάτων εἰς τόν οὐρανόν καί εἰς τήν γῆν καί ὑποκάτω τῆς γῆς ἀκροτελεύτια λέγουν: «Ἄξιον ἐστι τό Ἀρνίον τό ἐσφαγμένον λαβεῖν τήν δύναμιν καί τόν πλοῦτον καί σοφίαν καί ἰσχύν καί τιμήν καί δόξαν καί εὐλογίαν» (5,12).

Καί εὑρισκόμεθα εἰς τό 6ον Κεφάλαιον.

Ὁ Ἅγ. Ἰωάννης βλέπει εἰς τήν συνέχειαν τό ἄνοιγμα τῶν 7 σφραγίδων. Πρίν ὅμως προχωρήσωμεν εἰς τήν ἀνάλυσίν τους, θά πρέπη νά σημειώσωμε ὅτι μετά τό ἄνοιγμα καί τῶν 7 σφραγίδων πού ἀντιστοιχοῦν σέ 7 ἀποκαλυπτικάς εἰκόνας, ἔρχεται μία νέα ἑπτάδα ὀπτασιακῶν εἰκόνων πού ἀνοίγουν μέ τό σάλπισμα ἑπτά ἀγγέλων. Μετά καί ἀπό αὐτήν τήν ἑπτάδα, ἔρχεται μία τρίτη ἑπτάδα πού ἀναφέρεται πάλι σέ ὀπτασιακές εἰκόνες μέ χαρακτηριστικό τήν ἔκχυσιν ἀντιστοίχως ἑπτά φιαλῶν. Μέσα σέ αὐτάς τάς τρεῖς ἑπτάδας, σύνολο δηλαδή 21 εἰκόνων, ἔχομεν ὀπτασιακάς πτυχάς τῆς πορείας τῆς Ἐκκλησίας καί τῆς ἱστορίας.

Καί τώρα τίθεται τό ἐρώτημα. Κατά τήν διάρκειαν τῆς ἐκθέσεώς των πῶς πρέπει νά ἐννοηθοῦν χρονικά; Ἡ μία, δηλαδή, ἑπτάδα ὁραμάτων καλύπτει μία σειρά γεγονότων, μέ τό τέλος τῶν ὁποίων ἀρχίζει νέα σειρά ὁραμάτων – γεγονότων; Ποία, δηλαδή, εἶναι ἡ χρονική σχέσις αὐτῶν τῶν τριῶν ἑπτάδων ἀποκαλύψεων; Ἔχουν διατυπωθεῖ δύο ἀντιλήψεις περί χρονικῆς σχέσεως τῶν τριῶν ἑπτάδων – ὁραμάτων.

Ἡ πρώτη θεωρία δέχεται τήν κατά παραλλήλους κύκλους ἐπανάληψιν τῶν αὐτῶν πραγμάτων καί ἰδεῶν ἤ γεγονότων στίς ἑπταδικές εἰκόνες τῶν ἀλλεπαλλήλων ὁράσεων καί καλεῖται θεωρία τῆς ἐπαναλήψεως ἤ ἀνακεφαλαιώσεως ἤ κυκλική θεωρία. Ὅταν δηλαδή, πληρωθοῦν τά γεγονότα τῶν ἑπτά σφραγίδων, ἀρχίζει ἡ πλήρωσις τῶν ἑπτά σαλπίγγων. Ὅταν πληρωθοῦν καί αὐτές, ἀρχίζει ἡ πλήρωσις τῶν ἑπτά φιαλῶν. Ὅταν καί αὐτές πληρωθοῦν, ἀρχίζει πάλι ὁ κύκλος τῶν ἑπτά σφραγίδων κ.ο.κ. Ἔχομε, δηλαδή, τρεῖς παραλλήλους κύκλους πληρώσεως ἑπταδικῶν γεγονότων πού διαρκῶς πληροῦνται ἕως τῆς συντελείας τῶν αἰώνων μέ πύκνωσι πρός τά ἔσχατα. Τυπική περίπτωσις: «Παιδία, ἐσχάτη ὥρα ἐστί, καί καθώς ἠκούσατε ὅτι ὁ ἀντίχριστος ἔρχεται, καί νῦν ἀντίχριστοι πολλοί γεγόνασι· ὅθεν γινώσκομεν ὅτι ἐσχάτη ὥρα ἐστίν» (Α΄Ἰω. 2,18). Ἡ ἐσχάτη ὥρα εἶναι, δηλαδή, κάθε στιγμή, ὅπου καί ἐμφανίζονται ἀντίχριστοι. Αὐτοί θά συνεχίσουν νά ἐμφανίζωνται, ἕως ὅτου ἔλθη ἡ ὄντως ἐσχάτη ὥρα μέ τόν ὄντως Ἀντίχριστον, πού οἱ προηγούμενοί του ὑπῆρξαν πρόδρομοί του.

Ἡ δευτέρα μέθοδος ἀποδέχεται τήν εὐθύγραμμον χρονολογικήν ἤ περιοδικήν πρόοδον τῶν συμβολιζομένων στίς ἐπί μέρους ὁράσεις γεγονότων, καί καλεῖται χρονολογική θεωρία. Ὅταν, δηλαδή, πληρωθοῦν τά γεγονότα τῆς πρώτης ἑπτάδος, προχωροῦμε εἰς τά γεγονότα τῆς ἑπόμενης ἑπτάδος ἕως ὅτου φθάσωμε εἰς τά ἔσχατα χωρίς ἐπανάληψι τῶν γεγονότων.
Παράδειγμα: «Εὐθύς δέ μετά τήν θλῖψιν τῶν ἡμερῶν ἐκείνων ὁ ἥλιος σκοτισθήσεται καί ἡ σελήνη οὐ δώσει τό φέγγος αὐτῆς…» (Ματθ. 24,29). Ἐδῶ πρόκειται, ὅπως βλέπωμε, περί εὐθυγράμμου θέσεως τῶν γεγονότων. Ἐν τούτοις, οἱ καλύτεροι ἑρμηνευταί, παλαιοί καί νεώτεροι, δέχονται τήν πρώτην θεωρίαν χωρίς νά ἀποκλείουν καί τήν δευτέραν. Δέχονται, δηλαδή, ὅτι μία προφητεία, ὅπως καί τῶν παλαιῶν προφητῶν, δέν ἐξαντλεῖται σέ μία χρονική στιγμή ἀλλά συνυφαίνεται μέ τό ἄμεσον, τό προσεχές καί τό ἀπώτατον μέλλον. Μία προφητεία ἐπαναλαμβάνεται καί ταυτοχρόνως προχωρεῖ. Οἱ δύο αὐτές μέθοδοι μποροῦν νά παρασταθοῦν μέ μίαν ἑλικοειδῆ γραμμή, δηλαδή μέ μία ἀνηφορική ἄνοδο γύρω ἀπό ἕνα κυκλικό βουνό, πού μετά ἀπό κάθε πλήρη κύκλον ὁ ἀναβάτης εὑρίσκεται σέ ἕνα ἄνωθεν σημεῖον ἀπό τήν ἀφετηρίαν καί ταυτοχρόνως νά μπορῆ νά βλέπη τήν κορυφήν. (Π. Μπρατσιώτης).
Ἕνα ἀκόμη σημεῖον πρέπει νά τονισθῆ. Τά προφητευόμενα τῆς Ἀποκαλύψεως ἀρχίζουν ἀπό τήν στιγμήν πού ἐδόθη πρός δημοσίευσιν τό Βιβλίον. Κάθε τι πού πραγματοποιεῖται εἶναι προανάκρουσμα τῶν ἑπομένων γεγονότων μέ τελικήν ἔκβασι τήν Δευτέραν τοῦ Χριστοῦ Παρουσίαν.

Καί τώρα ἐρχόμεθα νά ἰδοῦμε τήν ἀποσφράγισιν τοῦ μυστηριώδους ἐκείνου Βιβλίου.

1. Τό Ἀρνίον ἀποσφραγίζει τήν πρώτην σφραγίδα, καί ὁ Ἅγ. Ἰωάννης βλέπει ἵππον λευκόν καί ὁ καθήμενος ἐπ᾿ αὐτόν εἶχε τόξον καί στεφάνι εἰς τό κεφάλι, σύμβολα νίκης, ἐξουσίας καί βασιλείας. Ὁ καθήμενος εἶναι ὁ Χριστός, ἤ ὑπό τόν Χριστόν τό Εὐαγγέλιον, ὁ Χριστιανισμός πού ἐξαγγέλλεται εἰς τά ἔθνη διά τοῦ στόματος τῶν Ἀποστόλων. Εἶναι ἡ ἀνατολή τοῦ Χριστιανισμοῦ.

«Καί ἐξῆλθε νικῶν καί ἵνα νικήσῃ». Ἀξίζει νά ἐφαρμόσωμε ἐδῶ τάς ἤδη ἀναφερθείσας μεθόδους ἑρμηνείας. Ἡ σφραγίδα ἡ πρώτη ἐκφράζει τό κήρυγμα τοῦ Εὐαγγελίου εἰς τόν κόσμον. Κατά τήν χρονολογικήν θεωρίαν θά πρέπει μετά τήν διάδοσιν τοῦ Χριστιανισμοῦ ὑπό τῶν Ἀποστόλων εἰς τόν κόσμον, ἡ πρώτη σφραγίδα νά ἔχη ἐκπνεύση καί ἐφ᾿ ἐξῆς νά μή ἔχωμε διάδοσι τοῦ Εὐαγγελίου. Κατά τήν κυκλικήν θεωρίαν, ἡ πρώτη σφραγίδα δέν ἐξαντλεῖται ἀλλά τό ἀποστολικόν κήρυγμα διά τῶν διαδόχων των συνεχίζεται μέχρι σήμερον καί μέχρι συντελείας.

2. Μέ τό ἄνοιγμα τῆς δευτέρας σφραγίδος, ἐξῆλθεν ἄλλος ἵππος πυρρός. Καί εἰς τόν καθήμενον ἐδόθη ἡ ἐξουσία νά πάρη τήν εἰρήνην ἀπό τήν γῆν καί οἱ ἄνθρωποι νά ἀλληλοσφαγοῦν. Τό Εὐαγγέλιον ὅταν ἤρχισε νά διαδίδεται, δέν ἔγινε δεκτόν ἀπό ὅλους τούς ἀνθρώπους, δι᾿ αὐτό καί ἐξαπελύθησαν διωγμοί ἐναντίον τῶν Χριστιανῶν καί ἐφάνησαν οἱ μάρτυρες τῆς Πίστεως. Ἀλλ᾿ ὅπως ὁ λευκός ἵππος, δηλαδή ἡ διάδοσις τοῦ Εὐαγγελίου συνεχῶς θά ἐξαπλοῦται μέσα εἰς τήν ἱστορίαν, ἔτσι καί ὁ πυρρός ἵππος, δηλαδή οἱ διωγμοί διαρκῶς θά ἐξαπολύωνται ἐναντίον τῶν Χριστιανῶν καί θά ἔχωμεν διαρκῶς καί νέους μάρτυρας.

3. Μέ τό ἄνοιγμα τῆς τρίτης σφραγίδος, ἐξέρχεται ἵππος μαῦρος, πού ὁ καθήμενος ἐπ᾿ αὐτόν εἶχε στό χέρι του ζυγαριά. Καί ἀκούστηκε φωνή: 1 δηνάριο θά πουλιέται ἡ λίτρα τό σιτάρι, καί 1 δηνάριον οἱ τρεῖς λίτρες κριθαριοῦ. Καί μή λείψη τό λάδι καί τό κρασί. Εἶναι ἕνας ἐπερχόμενος λιμός πού οἱ ἄνθρωποι θά πεθαίνουν ἀπό τήν πεῖνα. Αὐτός θά εἶναι τό ἀποτέλεσμα τῆς ἀποστασίας τῶν ἀνθρώπων ἀπό τό Εὐαγγέλιον.

4. Μέ τό ἄνοιγμα τῆς τετάρτης σφραγῖδος, ἐπρόβαλε ἵππος χλωρός, κίτρινος, πού τό ὄνομά του εἶναι «Θάνατος». Ὁ Ἅδης τόν ἀκολουθοῦσε, καί ἐπῆρε τήν ἐξουσίαν νά φονεύση τό τέταρτον τοῦ πληθυσμοῦ τῆς γῆς μέ πολέμους, ἀρρώστειες, πεῖνα, καί ἄγρια θηρία. Ὅλα αὐτά θά εἶναι ἀποτέλεσμα τῆς ἀποστασίας ἀπό τόν Θεόν. Ἐάν προσέξωμε, τήν προοδευτικήν λύσιν τῶν τεσσάρων πρώτων σφραγίδων θά παρατηρήσωμε ὅτι ἔχομε μίαν προοδευτικήν κλιμάκωσιν: Τήν ἐξάπλωσιν τοῦ Εὐαγγελίου, τόν διωγμόν του, τήν τιμωρίαν τῶν διωκτῶν μέ πεῖνα, μέ ἀρρώστειες, καί μέ πολέμους.

5.Ἴσως μέχρι τώρα ἀπό τάς πληγάς πού ἐξαπελύθησαν νά ἐνομίσθη ὅτι οἱ εὐσεβεῖς ἐχάθησαν. Τήν ἀπάντησι ἔρχεται νά δώση τό ἄνοιγμα τῆς πέμπτης σφραγῖδος: Ὁ Ἅγ. Ἰωάννης βλέπει «ὑποκάτω τοῦ Θυσιαστηρίου τάς ψυχάς τῶν ἐσφαγμένων διά τόν λόγον τοῦ θεοῦ καί διά τήν μαρτυρίαν ἥν εἶχον». Ζητοῦν ἀποκατάστασιν, δηλαδή ἀνάστασιν τῶν νεκρῶν, ἀλλά τούς βεβαιώνεται νά ἀναπαυθοῦν – ἐννοεῖται εἰς τόν Παράδεισον – λίγο ἀκόμη καιρόν ἕως ὅτου καί ἄλλοι ἀδελφοί των γίνουν μάρτυρες μέσα εἰς τήν ἱστορίαν. Πρόκειται διά τό χριστιανικόν μαρτύριον πού πρέπει οἱ πιστοί, ἐάν θέλουν νά εἶναι ὄντως πιστοί, νά ἔχουν πρό τῶν ὀφθαλμῶν των. Τό χωρίον αὐτό εἶναι ἕνα ἰσχυρόν σημεῖον ὑπέρ τῆς ζωῆς τῶν ψυχῶν καί τῆς παραμονῆς των εἰς τόν Παράδεισον, πού ἐδῶ τοποθετεῖται κάτω ἀπό τό Θυσιαστήριον τοῦ Θεοῦ.

6. Καί ἐρχόμεθα εἰς τήν Ἕκτη σφραγῖδα πού εἶναι πολύ ἐκτενής. Διαιρεῖται σέ τρία μέρη, ἐκ τῶν ὁποίων τό πρῶτον ἀναφέρεται εἰς τήν ἀναστάτωσιν τοῦ σύμπαντος καί τά δύο τελευταῖα εἶναι διαψάλματα.

Τό πρῶτον μέρος περιγράφει ὅτι μέ τό ἄνοιγμα τῆς σφραγῖδος, ἔγινε μέγας σεισμός. Ὁ ἥλιος ἐσκοτίνιασε καί ἡ σελήνη ἔγινε κόκκινη σάν αἷμα. Τά ἀστέρια τοῦ οὐρανοῦ ἔπεσαν, καί ὁ οὐρανός ἐχωρίσθη σάν βιβλίον εἰλητάριο, στά δυό. Στήν γῆ ἐπάνω ἐσημειώθησαν μεγάλες μετατοπίσεις καί γεωλογικές μεταβολές. Οἱ ἄνθρωποι ἐκρύβησαν εἰς τάς ὀπάς τῆς γῆς μέ φόβον πολύ μεγάλον. Ἐδῶ θά ἐφαρμόσωμε τήν εὐθύγραμμον μέθοδον πού χρησιμοποιεῖ καί ὁ Κύριος εἰς τά Εὐαγγέλια: «Εὐθύς δέ μετά τήν θλῖψιν τῶν ἡμερῶν ἐκείνων ὁ ἥλιος σκοτισθήσεται καί ἡ σελήνη οὐ δώσει τό φέγγος αὐτῆς…» (Ματθ. 24,29). Ἤ ὅπως γράφη ὁ Ἀπ. Πέτρος: «Ἤξει δέ ἡ ἡμέρα Κυρίου, …ἐν ᾖ οὐρανοί ροιζηδόν παρελεύσονται, καί γῆ καί τά ἐν αὐτῇ ἔργα κατακαήσεται»(Β΄Πέτρ. 3,10). Πρόκειταιπερί τῶν ἐσχάτων τοῦ σύμπαντος ἀναστατώσεων ἀπ᾿ ὅπου θά προέλθη, ὅπως θά ἰδοῦμε εἰς τό τέλος τοῦ Βιβλίου, τό καινούργιο Σύμπαν, ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Τά ἐπί τοῦ Σταυροῦ γεγονότα, ὅπως ὁ σεισμός, ὁ σκοτασμός τοῦ ἡλίου κλπ., ἦσαν προοίμια ἐκείνων πού θά συμβοῦν τότε κατά τήν Δευτέραν τοῦ Χριστοῦ Παρουσίαν. Πρέπει ὅμως νά εἰποῦμε ὅτι πρίν γίνουν αὐτές οἱ παγκόσμιες ἀναστατώσεις, θά γίνουν σεισμοί καί ἀναστατώσεις ἐπί τῆς πίστεως καί τῶν ἠθῶν. Εἰς τό ἀγωνιῶδες ἐρώτημα τῆς Ἐκκλησίας ἐμπρός εἰς τά κοσμοϊστορικά γεγονότα «καί τίς δύναται σωθῆναι» ἔρχεται ἀμέσως τό ἑπόμενον διπλοῦν Διάψαλμα νά δώση τήν ἀπάντησιν. Εἶναι δύο συναρπαστικές καί πολύ παρηγορητικές ὀπτασίες πού δείχνουν τήν θέσιν τῶν πιστῶν μέσα εἰς αὐτάς τάς φοβεράς ἀναστατώσεις. Ἡ πρώτη σκηνή – ὀπτασία εἶναι ἐπίγειος, ἡ δέ δευτέρα μία σύντομη ἀλλά ἁδρή εἰκόνα οὐρανίου ζωῆς τῶν πιστῶν. Ἔτσι, αὐτή ἡ δυάδα τῶν ὀπτασιῶν θέλει νά πληροφορήση τόν πιστόν ὅτι, ὅ,τι καί ἄν συμβῆ εἰς τήν γῆν μή φοβηθῆ διότι εἰς τόν οὐρανόν τόν ἀναμένει ἡ μακαριότης τοῦ Θεοῦ.

Α΄ Τέσσερις ἄγγελοι κρατοῦν τούς ζωογόνους ἀνέμους τῆς γῆς. Ἕνας πέμπτος ἄγγελος τούς φωνάζει ὅτι πρίν προβοῦν εἰς τό φθοροποιόν τοῦτο ἔργον τους διά τήν τιμωρίαν τῶν ἀσεβῶν, νά ἔλθουν νά σφραγίσουν τούς πιστούς δούλους τοῦ Θεοῦ εἰς τά μέτωπά τους. Εἶναι μία συμβολική παράστασις τῆς γραφικῆς ρήτρας: «Ἔγνω Κύριος τούς ὄντας αὐτοῦ (Ἀριθμ. 16,5. Β΄Τιμ. 2,19). Ἤδη ἡ Ἐκκλησία σφραγίζει τούς πιστούς της μέ τά μυστήρια τοῦ Βαπτίσματος καί τοῦ Χρίσματος. Καί ποιός ὁ σκοπός τῆς σφραγίσεως; Ὄχι βεβαίως ἡ ἀποφυγή τοῦ Μαρτυρίου ἀλλά ἡ προστασία τῶν πιστῶν ἀπό τήν πλάνην τῶν Ψευδοχρίστων καί κυρίως ἀπό τήν πλάνην τοῦ Ἀντιχρίστου. Βεβαίως, πρέπει νά ἔχη καί γενικώτερον χαρακτῆρα προστασίας. Ὁ Χριστός λέγει ὅτι «εἰ μή ἐκολοβώθησαν αἱ ἡμέραι ἐκεῖναι, οὐκ ἄν ἐσώθη πᾶσα σάρξ· διά δέ τούς ἐκλεκτούς κολοβωθήσονται αἱ ἡμέραι ἐκεῖναι» (Ματθ. 24,21 – 23). Αὐτή ἡ σφράγισις ἔχει ἰδιότυπον χαρακτῆρα ἀνάλογα μέ τήν περίπτωσιν καί τήν ἐποχήν. Μία προφητικήν σφράγισιν ἔχομεν εἰς τόν προφήτην Ἰεζεκιήλ(8,1-18, 9,1-11). Μία ἱστορικήν σφράγισιν ἔχομεν κατά τήν καταστροφήν τῆς Ἱερουσαλήμ ὑπό τοῦ Βεσπασιανοῦ καί Τίτου τό 70 μ.Χ. Οἱ Χριστιανοί ἐνεθυμήθησαν τούς σχετικούς λόγους τοῦ Κυρίου καί ἀφοῦ ἀπεχώρησαν ἀπό τήν πόλιν, ἐσώθησαν. Ἡ σφράγισις τῶν πιστῶν κατά τάς ἐσχάτους ἡμέρας δέν γνωρίζομε τί μορφή θά ἔχη, ἀλλά τότε ὁ Θεός θά τήν ἀποκαλύψη διά τῆς Ἐκκλησίας Του. Καί ὁ ἱερός Εὐαγγελιστής ἀκούει τόν ἀριθμόν τῶν ἐσφραγισμένων. Εἶναι 144.000 ἀπό τάς 12 φυλάς τοῦ Ἰσραήλ. Δέν εἶναι ἀκριβής ἀριθμός ἀλλά συμβολικός καί πρόκειται διά τόν κατά πνεῦμα Νέον Ἰσραήλ, δηλαδή Χριστιανοί καί ἐξ Ἰουδαίων καί ἐξ ἐθνῶν..

Β΄ Καί ἐρχόμεθα εἰς τό Δεύτερον Διάψαλμα κατά τήν λύσιν τῆς 6ης σφραγῖδος. Ἐδῶ φαίνεται ἡ λειτουργία τῆς θριαμβευούσης Ἐκκλησίας. Εἶναι μία σκηνή πού δείχνει ποῖον τό μέλλον τῶν πιστῶν πού θά σφραγισθοῦν ἐπί τῆς γῆς. Τό διάψαλμα αὐτό ἀποτελεῖ μία ἐκ τῶν ὡραιοτέρων σελίδων τῆς Ἁγίας Γραφῆς καί τό ἀποκορύφωμα τοῦ Βιβλίου τῆς Ἀποκαλύψεως. «Καί ἰδού ὄχλος πολύς ὅν ἀριθμῆσαι αὐτόν οὐδείς ἐδύνατο» ἀπό κάθε λαόν καί γλῶσσαν καί φυλήν ὅλων τῶν αἰώνων καί ὅλων τῶν ἐποχῶν. Ὅλοι αὐτοί προέρχονται ἀπό τήν θλῖψιν τήν μεγάλην καί ἐλεύκαναν τά ἱμάτιά τους εἰς τό Αἷμα τοῦ Ἀρνίου, δηλαδή ἔγιναν μάρτυρες Χριστοῦ, δι᾿ αὐτό γι᾿ αὐτούς δέν ὑπάρχει δάκρυ καί πόνος, πεῖνα καί δίψα καί ταλαιπωρία. Παντοτινά βρίσκονται ἐνώπιον τοῦ θρόνου τοῦ Θεοῦ καί τόν λατρεύουν εἰς τό διηνεκές.

Καί ἐρχόμεθα εἰς τήν λύσιν τῆς 7ης σφραγῖδος.

Μέ τό ἄνοιγμά της, γίνεται σιγή ἕως ἡμίωρον εἰς τόν οὐρανόν καί κατόπιν ἐμφανίζονται ἑπτά Ἄγγελοι μέ ἑπτά σάλπιγγες πού ἡ παρουσία τους ἀνοίγει μία καινούργια ἑπτάδα πληγῶν. Ἡ πλήρωσις τῆς δευτέρας ἑπτάδος δέν εἶναι χρονική ἐπέκτασις τῆς πρώτης ἀλλά ἁπλῶς λεπτομερέστερες πτυχές τῆς πρώτης ἑπτάδος ἡ ὁποία ἐξετέθη διαγραμματικά ἐνῶ τώρα ἔχομε μιά λεπτομεριακότητα, περιπλοκότητα, δυσληπτότητα καί φοβερότητα τῶν εἰκόνων.

Πρῶτον σάλπισμα ὑπό τοῦ πρώτου Ἀγγέλου.

Χαλάζι, φωτιά καί αἷμα ἔπεσε στήν γῆν καί τό τρίτον τῆς γῆς κατεκάη ὅπως καί τό τρίτον τοῦ φυτικοῦ βασιλείου. Ἡ πληγή αὐτή θυμίζει τήν 1ην καί 7ην πληγή τοῦ Φαραώ, πού ἐκεῖνες, οἱ παληές φαραωνικές πληγές ὑπῆρξαν ἱστορικοί τύποι τῶν πληγῶν τῶν ἐσχάτων. Ἡ τιμωρία τῶν Σοδόμων ὑπῆρξε καί αὐτή τύπος ἱστορικός αὐτῆς τῆς ἐσχατολογικῆς πληγῆς. Τό καταπληκτικόν εἶναι ὅτι οἱ ἱστορικοί τύποι δέν ἀφήνουν περιθώρια διά μίαν ἀλληγορικήν ἑρμηνείαν.

Δεύτερον σάλπισμα

Ἕνα ἀντικείμενον σάν βουνό, φλεγόμενον ἔπεσε εἰς τήν θάλασσαν καί τό τρίτον τῶν ψαριῶν ἀπέθανε ἀφοῦ τό νερό τῆς θάλασσας ἔγινε σάν αἷμα κόκκινον. Τό ἴδιον συνέβη καί μέ τό τρίτον τῶν πλοίων. Οἱ παλαιοί ἐκκλησιαστικοί ἑρμηνευταί ἦταν ἀδύνατον νά φαντασθοῦν τάς ἐπιτεύξεις τοῦ τεχνικοῦ πολιτισμοῦ πού θά μποροῦσε νά στραφῆ ἐναντίον τοῦ ἰδίου τοῦ ἀνθρώπου. Ἐδῶ ἰσχύει τό τοῦ Ἁγίου Ἀνδρέου Καισαρείας: «ὁ χρόνος ἀποκαλύψει καί ἡ πεῖρα τοῖς νήφουσιν». Σήμερα, μία ραδιενεργός μόλυνσις ἀπό τήν ἔκρηξιν μιᾶς πυρηνικῆς βόμβας εἶναι ἱκανή νά ἐπιφέρη τέτοια καταστροφή ὅπως προβλέπεται ἀπό τήν προφητείαν.

102α ομιλία στο βιβλίο της Καινής Διαθήκης « Ιερά Αποκάλυψις ».

Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Ἱερά Ἀποκάλυψις " εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/kainh-diauhkh/iera-apokalycis
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40qa7vUvidbEX6OBGq3b9WeV

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Η θριαμβευτική νίκη του Χριστού κατά του θηρίου.

†.Όπως θα ενθυμείσθε εις το τελευταίο μας θέμα προ των διακοπών του Πάσχα, εκάναμε περιγραφή της εικόνος του Χριστού Κριτού, που έρχεται να κρίνει την Ιστορία. Και βεβαίως δεν πρόκειται περί της τελικής κρίσεως, αλλά απλώς μιας κρίσεως μέσα στην Ιστορία. Εξάλλου μέχρι τώρα στο βιβλίον της Αποκαλύψεως, κατ’ επανάληψιν είδαμε να υπάρχει αυτή η επέμβασις του Χριστού Κριτού μέσα στην Ιστορία. Όταν, επί παραδείγματι, ο Θεός τιμωρεί με μία πολεμικήν σύρραξιν, με έναν λιμόν-πείνα-, με μια ξηρασίαν κ.ο.κ. βλέπομε να επεμβαίνει ο Χριστός Κριτής μέσ’ την ιστορία. Δεν είναι βεβαίως η τελική κρίσις που θα Τον δει όλη η ανθρωπότητα τον Χριστόν κριτήν. Μία λοιπόν απ’ αυτές τις κρίσεις μέσ’ την Ιστορία είναι και εκείνη που είχαμε πει στο περασμένο μας θέμα, που βλέπει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης να ανοίγει ο ουρανός και ο Χριστός κριτής να εμφανίζεται ως ιππέας· και του οποίου το όνομα είναι ο Λόγος του Θεού· και που το είχαμε αναλύσει.

    Και συνεχίζεται η περιγραφή. Ευρισκόμεθα εις το 19ο κεφάλαιον, στίχος 14. «Καὶ τὰ στρατεύματα τὰ ἐν τῷ οὐρανῷ ἠκολούθει αὐτῷ ἐπὶ ἵπποις λευκοῖς, ἐνδεδυμένοι βύσσινον λευκὸν καθαρόν». Εφόσον βέβαια η εικόνα του Κριτού Χριστού είναι πολεμική, δια την συμπλήρωση αυτής της πολεμικής εικόνος, γίνεται λόγος περί ουρανίων στρατευμάτων. Εν προκείμενω γράφει ο Αρέθας: «Ταῦτα δέ ἀνθρωπίνως διεσκεύασε ἐν τῇ Ἀποκαλύψει ὅτι μηδέ ἄλλως ἦν δηλωθῆναι ταῦτα». «Όλα αυτά ως εικόνα είναι κατασκευασμένα έτσι γιατί δεν μπορούσε κατ’ άλλον τρόπον να τα υποδηλώσει ο ιερός συγγραφεύς». Δηλαδή παρουσιάζει τον Χριστόν ιππέα πολεμιστή και να ακολουθείται από στράτευμα. Αλλά πρόκειται περί των ουρανίων δυνάμεων που υπηρετούν εις το έργον της κρίσεως. Και βεβαίως όπως σας είπα, ακόμη δεν έχομε την τελικήν κρίσιν, αλλά δεν πειράζει αν έχομε μίαν γεύσιν, το πώς θα εμφανιστεί αυτή η κρίσις. Γι΄αυτό γράφει ο Ευαγγελιστής Ματθαίος και λέγει. Είναι λόγια του ίδιου του Κυρίου: «Ἀποστελεῖ ὁ Υἱός τοῦ Ἀνθρώπου τούς ἀγγέλους αὐτοῦ καί συλλέξουσιν ἐκ τῆς βασιλείας αὐτοῦ πάντα τά σκάνδαλα, καί τούς ποιοῦντας τήν ἀνομίαν». Ώστε λοιπόν θα στείλει τους αγγέλους Του ο Χριστός. Ναι, τις ουράνιες δυνάμεις. Τι θα κάνουν; «Θα συλλέξουν», λέει, «από τη βασιλεία Του όλα τα σκάνδαλα. Όλους τους ασεβείς ανθρώπους. Εκείνους οι οποίοι εκτελούν την ανομίαν». Α, ώστε βλέπουμε ότι εδώ οι ουράνιες δυνάμεις πραγματικά υπηρετούν εις το έργον της κρίσεως. Ο ίδιος ο Κύριος λέγει στον ίδιον Ευαγγελιστή: «Ὅταν δέ ἔλθῃ ὁ Υἱός τοῦ Ἀνθρώπου ἐν τῇ δόξῃ αὐτοῦ καί πάντες οἱ ἅγιοι ἄγγελοι μετ'αὐτοῦ».Αυτό είναι λοιπόν το στράτευμα που ακολουθεί τον Χριστόν. Και επειδή, ξαναλέγω άλλη μία φορά, είναι πολεμική έννοια, πολεμική είναι και η εξάρτησή της. Γι΄αυτό ομιλεί περί στρατεύματος. Είναι οι άγγελοι. Είναι οι ουράνιες δυνάμεις.

     Όταν λέγει «βύσσινον», «είναι ντυμένοι» λέγει, «οι άγγελοι, οι ουράνιες δυνάμεις, κάθονται επάνω σε λευκά άλογα και είναι ντυμένοι με βύσσινον λευκόν, καθαρόν». Τι είναι αυτό το βύσσινον το λευκό, το καθαρό; Είναι βύσσος, βύσσινο, δεν έχει καμία σχέση με το βυσσινί χρώμα, ούτε ακόμα με το βύσσινον. Αλλά «βύσσος» λέγεται ένα φυτό, λινάρι είναι από το οποίο κατασκευάζεται πολυτελές ύφασμα, και το ύφασμα αυτό από το φυτό λέγεται βύσσος. Ή βύσσινον. Ώστε λοιπόν είναι λινάρι, λινό ύφασμα· το οποίο στην φυσική του κατάσταση είναι υποκίτρινο. Και λέγει εδώ ότι είναι λευκό, καθαρό βύσσινο. Ύφασμα από βύσσο. Τα λευκά άλογα και οι λεπτές, αυτές, λευκές στολές δείχνουν την ευκινησία και την καθαρότητα και την αγιότητα των αγγελικών δυνάμεων που ακολουθούν τον Χριστόν Κριτήν.

     Και συνεχίζει ο Ιερός Ευαγγελιστής 19,15: «Καὶ ἐκ τοῦ στόματος αὐτοῦ-τίνος Αυτού; Του κριτού Χριστού, του ιππέως- ἐκπορεύεται ῥομφαία ὀξεῖα δίστομος (:βγαίνει μάχαιρα καλώς ακονισμένη και από τις δύο μεριές), ἵνα ἐν αὐτῇ πατάσσῃ τὰ ἔθνη(:ώστε με αυτήν την μάχαιρα που βγαίνει από το στόμα του, να χτυπήσει τα έθνη)· καὶ αὐτὸς ποιμανεῖ αὐτοὺς ἐν ῥάβδῳ σιδηρᾷ(:και Αυτός θα τους ποιμάνει με ραβδί σιδερένιο)· καὶ αὐτὸς πατεῖ τὴν ληνὸν τοῦ οἴνου τοῦ θυμοῦ τῆς ὀργῆς τοῦ Θεοῦ τοῦ παντοκράτορος(:και Αυτός πατεί το πατητήρι με τα σταφύλια να βγει το κρασί της οργής του Θεού του Παντοκράτορος)».

     Δηλαδή, όπως αντιλαμβάνεσθε, συνεχίζεται αυτή η περιγραφή της πολεμικής εξαρτήσεως του Χριστού Κριτού. Είναι χαρακτηριστική η εκπόρευσις της διστόμου και οξείας ρομφαίας -σπαθί, μαχαίρι- με την οποία ρομφαία πλήττει, κτυπάει τα αντιτιθέμενα έθνη. Προσέξτε αυτό. Τι είναι αυτή η ρομφαία που βγαίνει από το στόμα του Χριστού Κριτού; Είναι ο λόγος Του. Είναι ο λόγος Του. Γράφει ο Ησαΐας 11,4: «Καί πατάξει γῆν τῷ λόγῳ τοῦ στόματος αὐτοῦ». «Θα χτυπήσει τη γη με τον λόγο Του». Με τον ίδιο τρόπο θα πατάξει και τον Αντίχριστον. Με τον λόγο Του. Μας σημειώνει ο Απόστολος Παύλος στην 2α προς Θεσσαλονικείς 2,8: «Καὶ τότε ἀποκαλυφθήσεται ὁ ἄνομος, ὃν ὁ Κύριος ἀναλώσει τῷ πνεύματι τοῦ στόματος αὐτοῦ». «Και τότε θα αποκαλυφθεί», λέγει, «ο Αντίχριστος, τον οποίον ο Κύριος, ο Ιησούς Χριστός, θα τον καταστρέψει με τον αέρα του στόματός Του». Δηλαδή με τον λόγον Του. Αυτός ο ίδιος ο Λόγος θα γίνει και ο κριτής των ανθρώπων. Λέγει ο απόστολος Παύλος, Εβραίους 4,12: «Ζῶν γάρ ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ(: Είναι ζωντανός ο Λόγος του Θεού) καί ἐνεργῆς(:δυναμικός) καί τομώτερος ὑπέρ πᾶσαν μάχαιραν(:και πιο κοφτερός από κάθε κοφτερό μαχαίρι), δίστομον -δίστομον μάχαιραν-, καί διικνούμενος(:φθάνει) ἄχρι μερισμοῦ τε ψυχῆς καί πνεύματος, ἁρμῶν τε καί μυελῶν, καί κριτικός ἐνθυμήσεων καί ἐννοιῶν καρδίας». Εδώ λέγει, «μέχρι που να μερίσει η ψυχή και πνεύμα»-σχήμα «ἕν διὰ δυοῖν», γιατί η ψυχή και το πνεύμα είναι το ίδιο πράγμα- «ἁρμῶν τε καί μυελῶν(:κλειδώσεις και μεδούλι των κοκκάλων)» - «ἕν διὰ δυοῖν» κι εδώ σχήμα, το ίδιο πράγμα με δύο λέξεις- «και είναι κριτικός, κρίνει τις ενθυμήσεις και τις έννοιες της καρδιάς». Αυτός είναι ο λόγος του Θεού. Και όπως λέγει ο ίδιος ο Χριστός: «Όταν θα ξανάρθω, Εγώ δεν θα κρίνω τον κόσμον, αλλά ο λόγος τον οποίον είπα, αυτός θα κρίνει τον κόσμον».

      Αγαπητοί μου, ίσως εδώ μπερδευόμαστε καμιά φορά και λέμε ο λόγος θα κρίνει, δηλαδή; Τι είναι ακριβώς αυτό το πράγμα, ο λόγος; Είναι το ίδιο πράγμα που λέγει το βιβλίο της Γενέσεως: «Εἶπεν ὁ Θεός γενηθήτω φῶς καί ἐγένετο φῶς». Δηλαδή, «τῷ λόγῳ Κυρίου οἱ οὐρανοί ἐστερεώθησαν». «Με τον λόγο του Θεού εθεμελιώθηκαν οι ουρανοί». Είπεν ο Θεός να γίνει φως. Πώς έγινε το φως; Με τον λόγο Του. «Εἶπεν ὁ Θεός», αλλά αυτό το «εἶπεν» είναι αυτός ο ίδιος ο Λόγος του Θεού.  Είναι το δεύτερον πρόσωπον της Αγίας Τριάδος. Με άλλα λόγια, ο Ιησούς Χριστός ενεργεί όλα αυτά. Τι ενεργεί; Ενεργεί τη δημιουργία του κόσμου. Ενεργεί την πάταξιν των ασεβών. Θα κρίνει κάθε άνθρωπο και θα μεταλλάξει την κτίση και θα την κάνει καινούρια. Γιατί όπως θα δούμε λίγο πιο κάτω, στο μεθεπόμενο κεφάλαιο, στο τελευταίο κεφάλαιο, θα πει ο Χριστός: «Ἰδού καινά ποιῶ πάντα». «Όλα τα κάνω καινούρια». Εκείνος που είπε να γίνει το φως, Εκείνος τώρα δημιουργεί το καινούριο φως. Το άκτιστο φως. Την άκτιστον ενέργεια, η οποία φωτίζει, όχι ο ήλιος, αλλά η θεία δόξα, την παλιά δημιουργία η οποία θα είναι ανακαινισμένη.

     Ο 2ος Ψαλμός, που είναι Ψαλμός Μεσσιανικότατος, μας πληροφορεί ακόμη ότι πραγματικά ποιμανεῖ. Λέει: «Ποιμανεῖς αὐτούς ἐν ράβδῳ σιδηρᾷ ὡς σκεύη κεραμέως συντρίψεις αὐτούς». Όπως μας λέγει και ο Ευαγγελιστής Ιωάννης εδώ, ότι και αυτός «ποιμανεῖ αὐτούς ἐν ράβδῳ σιδηρᾷ». «Θα ποιμάνει τα έθνη, θέλουν δεν θέλουν, με ραβδί σιδερένιο». Και ο Ψαλμός λέγει: «Όπως συντρίβει ο κεραμεύς με ένα σιδερένιο ραβδί ένα τσουκάλι, μία γλάστρα, ένα πήλινο δοχείο, το σπάζει με πολλήν ευκολίαν, με την ίδια ευκολία συντρίβει έναν λαό που αντιτίθεται εις το θέλημα του Θεού». Αυτή η εικόνα δείχνει την ευκολία με την οποία τιμωρεί ο Θεός τους αντιτιθεμένους. Και συνεπώς η επικράτηση του κακού δεν είναι αποτέλεσμα αδυναμίας του Χριστού, αλλά μακροθυμίας.  Αυτό το θέμα της παρουσίας του κακού μέσα στην Ιστορία, που έχει δημιουργήσει τέτοιο πρόβλημα και οι άνθρωποι δεν μπόρεσαν να το λύσουν το πρόβλημα αυτό, τι είναι το κακό -το κακό, όπως και άλλοτε σας έλεγα, δεν είναι πρόσωπον, δεν είναι ουσία. Το κακό είναι στην προαίρεση. Αλλά το κακό αφού δεν είναι ούτε πρόσωπον ούτε ουσία δεν είναι δυνατόν να είναι αιώνιο, όπως είναι ο Θεός ο Οποίος είναι ουσία αγαθή. Γι΄αυτό τον λόγο θα συντρίψει το κακό ο Χριστός. Θα έρθει ημέρα που το κακό πλέον δεν θα υπάρχει. Προσέξτε, δεν θα υπάρχει πια το κακό. Οι πιστοί άνθρωποι ας χαρούνε γι΄αυτό. Δεν έχει σημασία ότι δεν θα γίνει όσο ζούμε. Γιατί αφού θα ζήσουμε μετά την ανάσταση των νεκρών, για σκεφθείτε αν το κακό συνεχίζετο; Το κακό δεν θα υπάρχει πια. Το κακό θα παταχθεί. Είναι αυτό που λέμε την Μεγάλη Πέμπτη, εγώ καθώς διαβάζω, ξέρετε, κάθε Ευαγγέλιο τη Μεγάλη Πέμπτη, με συνέχει αυτό, επειδή εγώ ο ίδιος τα διαβάζω, και βεβαίως και να τα ήκουα, θα ήταν το ίδιο, που βλέπει κανένας τους εχθρούς του Χριστού να στρέφονται εναντίον Του με τον πιο ελεεινό τρόπο, να Τον κολαφίζουν, να Τον φτύνουν, να Τον ραπίζουν, να Τον γελοιοποιούν και να Τον σταυρώνουν και ο Χριστός να μην ομιλεί, και λέμε ύστερα από κάθε ευαγγελική περικοπή: «Δόξα τῇ μακροθυμίᾳ Σου, Κύριε».Το ‘χετε προσέξει; Γιατί εμείς οι αναγνώσται και οι ακροαταί των παθημάτων του Χριστού αγανακτούμε και λέμε: «Μα, Κύριε, δεν σήκωνες το χέρι Σου να τους πατάξεις;». Δεν το κάνει. Και τι κάνομε εμείς; Δοξολογούμεν τον Χριστόν και του λέμε: «Δόξα τῇ μακροθυμίᾳ Σου, Κύριε». «Είσαι μακρόθυμος και μακροθυμείς επάνω σε εκείνους οι οποίοι σε πλήττουν μ΄ αυτόν τον τρόπο».

     Αλλά τα πράγματα δεν είναι απεριόριστα. Οι ιδιότητες του Θεού συνυπάρχουν, άλλοτε μεν  αφήνει ο Θεός αυτήν την ιδιότητα να φαίνεται περισσότερον, και άλλοτε εκείνη. Τώρα είναι περίοδος της αγάπης Του, της μακροθυμίας Του, της ανοχής Του, γιατί «ὁ Θεός πάντας θέλει σωθῆναι καί εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν».  Θα έρθει όμως και η ώρα της δικαιοσύνης. Γιατί ο Θεός είναι τέλειος στην αγάπη, αλλά είναι και τέλειος στη δικαιοσύνη. Και θα ‘ρθει η δικαιοσύνη του Θεού και τότε αλίμονον όποιον δράξει στα χέρια Του η δικαιοσύνη του Θεού.

     Μένει ένα τρίτον σημείον ότι αυτός «πατεῖ τήν ληνόν τοῦ οἴνου τοῦ θυμοῦ τῆς ὀργῆς τοῦ Θεοῦ τοῦ Παντοκράτορος». Αλλά αυτό το σημείο το είχαμε αναλύσει προ των εορτών, στο περασμένο μας θέμα, και έτσι δεν έχω τίποτα να πω.

     Αλλά εκείνο που είναι αξιοπρόσεκτο στην περικοπή που σας είπα, αν προσέξατε δηλαδή, είναι η επανάληψις του κειμένου: «καὶ αὐτὸς»· «καὶ αὐτὸς»· δηλαδή «καὶ αὐτὸς ποιμανεῖ αὐτοὺς ἐν ῥάβδῳ σιδηρᾷ· καὶ αὐτὸς πατεῖ τὴν ληνὸν τοῦ οἴνου τοῦ θυμοῦ τῆς ὀργῆς τοῦ Θεοῦ τοῦ παντοκράτορος». Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι τα πάντα αναφέρονται στον Ιησούν Χριστόν. Δηλαδή όλο το έργον της κρίσεως το επωμίζεται ο Ιησούς Χριστός. Ο Ίδιος είπε- και όλα αυτά που είπε δεν είναι αντιφάσεις ως προς εκείνα που σας είπα προηγουμένως, αλλά είναι συμπληρώσεις. Ο Πατήρ κανέναν δεν κρίνει. Όλη την κρίση την έδωκε εις τον Υιόν· που σημαίνει αυτό το «καὶ αὐτὸς καὶ αὐτὸς» ότι επωμίζεται ο Χριστός όλην την κρίσιν ολοκλήρου της δημιουργίας. Των ανθρώπων και των δαιμόνων. Και συνεπώς δεν υπάρχει άλλος, παρά μόνον Αυτός.

    «Καὶ ἔχει ἐπὶ τὸ ἱμάτιον καὶ ἐπὶ τὸν μηρὸν αὐτοῦ ὄνομα γεγραμμένον, βασιλεὺς βασιλέων καὶ κύριος κυρίων»·19,16. «Στο ιμάτιό του», λέγει, «και εις τον μηρό του έχει όνομα γραμμένο: Βασιλιάς βασιλέων και Κύριος κυρίων. Αυτό, «ἐπὶ τὸ ἱμάτιον καὶ ἐπὶ τὸν μηρὸν», είναι και εδώ σχήμα «ἕν διὰ δυοῖν». Είναι το ίδιο πράγμα με δύο εκφράσεις. Αυτό θα πει σχήμα «ἕν διὰ δυοῖν». Είναι ένα σχήμα το οποίο πάρα πολύ συχνά χρησιμοποιεί ο Ευαγγελιστής Ιωάννης στην Αποκάλυψη, αλλά και γενικά η Αγία Γραφή,  προπαντός η Παλαιά Διαθήκη. Προπαντός. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι εις το μέρος του μηρού, εδώ του ποδιού που είναι το ιμάτιο, επάνω εις το ιμάτιο είναι γραμμένο το όνομα «Βασιλεύς βασιλέων και κύριος κυρίων». Και φαίνεται ότι το επιγονάτιο, που είναι ένα μέρος των ιερατικών αμφίων και των πρεσβυτέρων και των επισκόπων, στην ορθόδοξο λατρεία μας, δεν είναι άσχετο με το χωρίον αυτό, όπου εκεί συνήθως τυπούται ο Χριστός ο Παντοκράτωρ. Επάνω εις το επιγονάτιον. Ιδίως τα παλαιά επιγονάτια, τώρα βάζομε ένα σταυρό, τα παλαιά επιγονάτια που μπορείτε να δείτε σε ένα εκκλησιαστικό μουσείο, μοναστηριακό μουσείο, θα το δείτε αυτό ότι εκεί είναι ζωγραφισμένο το πρόσωπο ή κεντημένο το πρόσωπο του Χριστού παντοκράτορος.

    Τι είναι το όνομα; «Βασιλεύς βασιλέων καί Κύριος κυρίων». Είναι τίτλος που προσιδιάζει, αρμόζει και αποδίδεται εις τον Θεόν της Παλαιάς Διαθήκης. Δηλαδή εις τον Γιαχβέ. Γιαχβέ θα πει Κύριος. Αλλά βλέπομε εδώ ότι αποδίδεται ο τίτλος «Βασιλεύς Βασιλέων και Κύριος κυρίων» εις τον Ιησούν Χριστόν· που σημαίνει ότι ο Ιησούς Χριστός είναι ο Γιαχβέ. Δηλαδή ο Κύριος. Εδώ μία μικρή παρένθεση θα σας κάνω. Για να καταρτίζεσθε. Να μπορείτε να αντιμετωπίζετε τους Χιλιαστάς. Βέβαια οι Χιλιασταί είναι μωσαϊκό αιρέσεων. Αγαπητοί μου, εάν θα σας πουν εναντίον των εικόνων, εναντίον της Εκκλησίας, εναντίον των αμφίων, εναντίον των ιερέων, εναντίον, εναντίον, μην πιάσετε τίποτα απ’ αυτά. Είναι πελαγοδρόμησις. Δεν θα βρείτε άκρια. Το κύριο σημείο της αιρέσεως των Χιλιαστών είναι ότι αρνούνται τη θεότητα του Ιησού Χριστού. Και συνεπώς απορρίπτουν το τριαδικόν της Θεότητος. Λέγουν: «Ένας είναι ο Θεός και ένα είναι το πρόσωπον. Τελείωσε. Ο Ιησούς Χριστός είναι κτίσμα. Είναι δούλος. Είναι ο αρχάγγελος Μιχαήλ ο οποίος ενηνθρώπησε». Και άλλα πολλά βλάσφημα κτλ. Γι’ αυτά όλα θα μπορούσαμε να πούμε, για το τελευταίο φερειπείν,  «ἄγγελος» στην προς Εβραίους στο 1ο κεφάλαιο, έτσι εν παρόδω, τι λέγει εκεί ο απόστολος Παύλος; «Σε ποιον από τους αγγέλους Του είπε, που είναι λειτουργικά πνεύματα εις διακονίαν αποστελλόμενα: ‘’Σύ Υἱός μου εἶ εἰς τόν αἰῶνα, Ἐγώ σήμερα γεγένηκά σε; Σε ποίους εκ των αγγέλων το είπε αυτό;». Άρα δεν είναι άγγελος ο Ιησούς Χριστός με την έννοια του κτίσματος. Τέλος πάντων, το θέμα είναι το εξής: Το κύριο σημείο της αιρέσεως των Χιλιαστών είναι ότι αρνούνται τη θεότητα του Ιησού Χριστού. Και λέγουν: «Μόνο ο Θεός, ο Πατήρ δηλαδή, είναι Κύριος. Ο Ιησούς Χριστός δεν είναι Κύριος». Και ονομάζεται Γιαχβέ, ο Κύριος, εβραϊκά, Γιαχβέ, Κύριος· αλλά εάν τους αποδείξουμε ότι και ο Ιησούς Χριστός είναι Κύριος, δηλαδή Γιαχβέ, τότε το Α ισούται με το Α, όπως λέμε στα Μαθηματικά. Έχομε ταυτότητα· διότι ο Ιησούς Χριστός είναι Γιαχβέ. Είναι Κύριος. Και δεν είναι κτίσμα. Ε, αυτό λοιπόν σας λέω τόσην ώρα. Ο τίτλος «Βασιλεύς βασιλέων» αναφέρεται στον Θεό της Παλαιάς Διαθήκης. Δηλαδή στον Γιαχβέ. Εδώ αναφέρεται ο ίδιος τίτλος στον Ιησούν Χριστόν. Άρα ο Ιησούς Χριστός είναι ο Γιαχβέ. Είναι ο Κύριος.

    Τέτοια δε χωρία που αποδεικνύεται ότι ο Ιησούς Χριστός είναι ο Γιαχβέ, υπάρχουν άφθονα μέσα στην Αγία Γραφή. Άφθονα. Αρκεί μόνο κανείς να τα προσέχει. Κι αν, αγαπητοί μου, αυτό το σημείο το καταλάβετε και μπορείτε με ευκολία να το διακρίνετε μέσα στην Αγία Γραφή, σας βεβαιώνω, κανένας Χιλιαστής μπροστά σας δεν θα μπορεί να σταθεί. Και θα ξαναπώ άλλη μία φορά. Και αν πιάνει να σας λέει: «Και τι έχετε τις εικόνες εκεί, και τι…». – «Άστα αυτά. Αυτά είναι λεπτομέρειες, δεν είναι σπουδαία. Σπουδαίο είναι, δέχεσαι τον Ιησούν Χριστόν ότι είναι Θεός; Εάν Τον δέχεσαι, τότε έλα να κουβεντιάσουμε και τ’ άλλα. Τα άλλα είναι η συνέπεια του εάν ο Χριστός είναι Θεός ή όχι. Διότι μου λες ότι η εικόνα είναι είδωλο. Εάν όμως ο Χριστός είναι κτίσμα, ε, τότε βεβαίως η εικόνα είναι είδωλο. Εάν όμως ο Χριστός είναι Θεός, τότε η εικόνα δεν είναι είδωλον. Γιατί προσκυνώντας την εικόνα η τιμή διαβαίνει, όπως λέγει ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, εις το πρωτότυπον. Εις τον Ιησούν Χριστόν που είναι Θεός. Ο Χριστός είναι προσκυνητός. Και είναι προσκυνητή η ανθρωπίνη Του φύσις. Είναι προσκυνητή η ανθρωπίνη Του φύσις, διότι έχομε μίαν υπόσταση. Ένα πρόσωπο.  Δύο ουσίες. Η θεία και η ανθρωπίνη. Και εφόσον το πρόσωπο είναι ένα, ένα που ενώνει τις δύο αυτές ουσίες, άρα και η ανθρωπίνη φύση είναι προσκυνητή. Και συνεπώς η εικόνα δεν είναι είδωλον». Αλλά δεν θα πιάσουμε από την εικόνα, το θέμα. Θα πιάσουμε από τον Ιησούν Χριστόν που είναι ο Γιαχβέ. Γι΄αυτό σας είπα, αν αυτό το κατέχουμε, κατέχουμε το κλειδί της απαντήσεως. Πάντως, με το να αποκαλεί το βιβλίο της Αποκαλύψεως «Βασιλέα βασιλέων καί Κύριον κυρίων» δείχνει ότι ο Ιησούς Χριστός, δηλαδή ο Χριστός κριτής θα έχει για λογαριασμό Του την οριστική και τελείαν και θριαμβευτική νίκη επάνω στην Ιστορία. Και εις ολόκληρη τη Δημιουργία. Ορατή και αόρατον.

      Και προχωρούμε παρακάτω. Προσέξτε. 19, 17-19 οι στίχοι που θα σας διαβάσω. «Καὶ εἶδον ἕνα ἄγγελον ἑστῶτα ἐν τῷ ἡλίῳ, καὶ ἔκραξεν ἐν φωνῇ μεγάλῃ λέγων πᾶσι τοῖς ὀρνέοις τοῖς πετομένοις ἐν μεσουρανήματι· δεῦτε, συνάχθητε εἰς τὸ δεῖπνον τὸ μέγα τοῦ Θεοῦ, ἵνα φάγητε σάρκας βασιλέων καὶ σάρκας χιλιάρχων καὶ σάρκας ἰσχυρῶν καὶ σάρκας ἵππων καὶ τῶν καθημένων ἐπ᾿ αὐτῶν, καὶ σάρκας πάντων ἐλευθέρων τε καὶ δούλων, καὶ μικρῶν τε καὶ μεγάλων. Καὶ εἶδον τὸ θηρίον καὶ τοὺς βασιλεῖς τῆς γῆς καὶ τὰ στρατεύματα αὐτῶν συνηγμένα ποιῆσαι τὸν πόλεμον μετὰ τοῦ καθημένου ἐπὶ τοῦ ἵππου καὶ μετὰ τοῦ στρατεύματος αὐτοῦ». Να σας αποδώσω, αγαπητοί μου, αυτό το κείμενο που σας διάβασα με λίγα λόγια, με απλά λόγια: «Και είδα έναν άγγελο να στέκεται στον ήλιο. Και έκραξε με φωνή μεγάλη λέγοντας σε όλα τα όρνια που πετούσαν στον ουρανό, στον αέρα: ‘’Ελάτε, ελάτε, μαζευτείτε στον δείπνο τον μεγάλο του Θεού, να φάτε σάρκες βασιλέων, σάρκες χιλιάρχων και σάρκες ισχυρών και σάρκες αλόγων και των ιππέων και σάρκες όλων, ελευθέρων και δούλων, μικρών και μεγάλων’’. Και είδα το θηρίον και τους βασιλείς της γης και τα στρατεύματά τους, μαζεμένα να κάνουν πόλεμο εναντίον Εκείνου που εκάθηντο επάνω στο λευκό άλογο και εναντίον του στρατεύματός Του».

     Εις όλην αυτήν την περικοπή, θα σας παρακαλέσω, πολύ εδώ να προσέξετε, να προσέξετε αυτά που θα πούμε και πέρα, όπως και εκείνα που θα πούμε την ερχόμενη φορά, προσέξτε με. Εις αυτήν την περικοπή που σας διάβασα, είναι μία δευτέρα αναφορά στον τελευταίο της Ιστορίας τρομερόν πόλεμο του Αρμαγεδώνος. Ο περίφημος, διαβόητος αυτός πόλεμος του Αρμαγεδώνος, τον οποίον Αρμαγεδώνα οι αιρετικοί εκμεταλλεύονται και τόσο συχνά μιλούνε γι’ αυτόν. Έχομε μία δευτέρα αναφορά. Η πρώτη αναφορά έγινε στο 16ον κεφάλαιον. Θα έχομε και μία τρίτη αναφορά, που θα είναι ευθύς στο επόμενο κεφάλαιο, στο 20όν. Τουλάχιστον τρεις -έχομε περισσότερες- τουλάχιστον τρεις κύριες αναφορές στο ίδιο θέμα. Γι΄αυτό σας είχα πει την περασμένη φορά ότι δεν πρέπει, δεν πρέπει να έχομε, να περιμένομε ιστορική αλληλουχία των περιγραφομένων γεγονότων. Δεν μπορούμε να τα πάρομε και να λέμε: Διαβάζομε την Αποκάλυψη και λέμε: «Τώρα μιλάει γι΄αυτό, άρα λοιπόν θα γίνει αυτό. Μετά μιλάει για κάτι παρακάτω. Ε, μετά από το πρώτο θα γίνει το δεύτερο». Όχι. Και σας είχα πει ένα παράδειγμα. Στην ίδια εικόνα όπως και στη βυζαντινή εικόνα, έχομε τον ίδιο χώρο στο ίδιο επίπεδο συμπίεση και του χώρου και του χρόνου. Έτσι και εδώ. Μέσα σε μία φιλολογική εικόνα, δηλαδή με λόγια εικόνα, έχομε συμπίεση του χώρου και του χρόνου, που δεν μπορείτε να βγάζετε καμία άκρια και να πείτε ότι «Αυτό είναι πρώτο, αυτό είναι δεύτερο». Όσοι είπαν «Αυτό πρώτο, αυτό δεύτερο», έπεσαν έξω. Και λίγο παρακάτω, την ερχομένη φορά, θα δούμε το διαβόητο εκείνο χωρίο, το οποίο δημιούργησε αιρέσεις επί αιρέσεων στην Ιστορία, περί της χιλιετούς Βασιλείας του Χριστού. Δεν υπάρχει ιστορική αλληλουχία. Αλλά ο Ευαγγελιστής, θα το καταλάβατε πλέον, αναφέρεται για το ίδιο γεγονός, που δεν τον ενδιαφέρει η χρονολογική σειρά, και πρώτη και δεύτερη και τρίτη φορά- έχετε προσέξει στο κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο έχομε την επανάληψη των αυτών προτάσεων; Και προχωρεί και πάλι επανέρχεται στις πρώτες προτάσεις και πάλι παρακάτω και πάλι επανέρχεται, είναι συνήθεια του Ευαγγελιστού. Είναι ο τρόπος με τον οποίον γράφει. Έτσι δεν πρέπει να τα πάρομε με τη σειρά. Αλλά θα πρέπει να εξακριβώσουμε περί τίνος πρόκειται, για να δούμε αυτά στο σύνολό τους μαζί. Και όχι χωρισμένα, που θα ανήκουν σε κάποια χρονική ιστορική στιγμή.

   Σας θυμίζω λοιπόν εκείνο που ήδη είχαμε αναλύσει στο 16ο κεφάλαιο. Σας το διαβάζω και θα το συνδέσουμε με αυτά τα οποία σας διάβασα τώρα. Είναι 16, 13-16 χωρία: «Καὶ εἶδον ἐκ τοῦ στόματος τοῦ δράκοντος καὶ ἐκ τοῦ στόματος τοῦ θηρίου καὶ ἐκ τοῦ στόματος τοῦ ψευδοπροφήτου πνεύματα τρία ἀκάθαρτα, ὡς βάτραχοι· εἰσὶ γὰρ πνεύματα δαιμονίων ποιοῦντα σημεῖα, ἃ -τα οποία- ἐκπορεύεται ἐπὶ τοὺς βασιλεῖς τῆς οἰκουμένης ὅλης, συναγαγεῖν αὐτοὺς εἰς τὸν πόλεμον τῆς ἡμέρας ἐκείνης τῆς μεγάλης τοῦ Θεοῦ τοῦ παντοκράτορος. Καὶ συνήγαγεν αὐτοὺς εἰς τὸν τόπον τὸν καλούμενον ῾Εβραϊστὶ ῾Αρμαγεδών».

    Ε, λοιπόν, ό,τι λέει στο 16 κεφάλαιο και ό,τι λέει στο 19, τώρα, κεφάλαιο είναι το ίδιο ακριβώς πράγμα. Το ίδιο ακριβώς πράγμα, αγαπητοί μου. Εξηγούμεθα. Ούτε εκεί, στο 16 κεφάλαιο, ούτε εδώ στο 19 κεφάλαιο, δεν γίνεται λεπτομερής μνεία αυτής της τελευταίας τρομερής μάχης, πολέμου, συρράξεως της Ιστορίας. Και τούτο, όπως σημειώνει ο Μπρατσιώτης, που υπομνημάτισε το βιβλίον της Αποκαλύψεως, μέσα στην Κατοχή, στη γερμανική Κατοχή, γράφει στον πρόλογό του ότι τότε έκαναν, τις σκοτεινές και φοβερές ημέρες, έκαναν ένα κύκλο και μελετούσαν το παρηγορητικότατο βιβλίον της Αποκαλύψεως, μάζεψε εκείνα τα οποία τότε σαν σημειώσεις είχε, και εξέδωκε το βιβλίο το οποίον έχομε. Είναι το Υπόμνημα στην Αποκάλυψη. Γράφει τα εξής ο Μπρατσιώτης επί λέξει: «Δεν αναφέρονται», λέγει, «λεπτομέρειες στη μάχη του Αρμαγεδώνος, ούτε στο 16 κεφάλαιο, ούτε στο 19, είτε χάριν της ευαισθησίας των αναγνωστών, είτε προς υποδήλωσιν της αστραπιαίας ταχύτητος αυτής, οπότε δεν μένουν περιθώρια περιγραφής». Δηλαδή, ακούστε, ακούστε. Λέγει: «Αν πει, κάνει περιγραφή της μάχης, οι αναγνώσται θα λιποψυχούσαν. Αλλά, είτε λέγει αυτό, είτε ο πόλεμος αυτός θα γίνει τόσο αστραπιαία, που δεν θα υπάρχουν περιθώρια περιγραφής». Όσο για το θέμα της ευαισθησίας, δεν πρέπει να’ ναι. Διότι ο ίδιος ο Μπρατσιώτης, κι όπως εδώ το βλέπομε και το σχολιάζει το βιβλίο της Αποκαλύψεως, μας ομιλεί δια την έκβασιν του πολέμου και μιλάει ρεαλιστικά και ωμά. «Ότι καλεί ο άγγελος», λέει, «τα όρνια τ’ ουρανού και τους λέγει: ‘’Ελάτε να φάτε σάρκες!’’». Δεν νομίζω να είναι και πολύ τρυφερή η εικόνα. Και δεν νομίζω να είναι μία εικόνα η οποία δεν θα προσέκρουε στην ευαισθησία των αναγνωστών.

     Δεν είναι λοιπόν αυτό. Είναι το άλλο. Ότι η ταχύτητα που θα γίνει αυτός ο πόλεμος δεν έχει περιστατικά, αγαπητοί μου, δεν έχει περιστατικά να περιγραφούν. Να σας πω ένα παράδειγμα. Έχομε τον πόλεμο του ’40- ’41.  Λέμε «Μας χτύπησαν οι Ιταλοί, γίνεται επιστράτευση, πηγαίνομε στην Αλβανία, τους βγάλαμε έξω από την Άρτα. Και τώρα παίρνομε μία μία πόλη. Οι πιο ηλικιωμένοι»- Εγώ το θυμάμαι, ήμουνα μικρό παιδί, το θυμούμαι, κάθε φορά που παίρναμε μία πόλη, την Κορυτσά, το Τεπελένι, τους Αγίους Τεσσαράκοντα, χτυπούσαν οι καμπάνες των Εκκλησιών πανηγυρικώς. Και βγαίναμε έξω και λέγαμε- γιατί με καμπάνες εγίνετο και ο συναγερμός, και λέγαμε: «Τι συμβαίνει, τι συμβαίνει;»- «Όχι συναγερμός, πήραμε το Τεπελένι!». «Πήραμε την Κορυτσά!». «Πήραμε τους Αγίους Τεσσαράκοντα!-το λιμάνι» κ.ο.κ. Και ο πόλεμος κράτησε από την 28η Οκτωβρίου μέχρι τον Απρίλιο που μπήκαν οι Γερμανοί, δηλαδή μήνες, γεγονότα, προσέξτε, που μπορούμε να τα περιγράψουμε.

      Ας πούμε ότι κηρύσσει τον πόλεμο η Ιταλία εναντίον της Ελλάδος. Το ίδιο περιστατικό. Τον ίδιο πόλεμο. 28  Οκτωβρίου 1940. Αλλά, αντί να στείλει τελεσίγραφο, αντί να… κ.τ.λ, να αποβιβάσει στρατεύματα στην Αλβανία κ.λπ. παίρνει μία βόμβα πολλών μεγατόνων, ατομική, και έρχεται και τη ρίχνει στην Λάρισα, που είναι το κέντρον της Ελλάδος, να πιάσει αν ήταν δυνατόν,  μέχρι τα σύνορα και μέχρι την Κρήτη. Και μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα δεν υπάρχει τίποτα επάνω στον χώρο της Ελλάδος. Έχομε γεγονότα; Δεν έχομε. Γιατί; Η βόμβα δεν άφησε περιθώρια να δημιουργηθούν γεγονότα. Ακούσατε; Η ταχύτητα καταστροφής δεν άφησε περιθώρια για γεγονότα. Ε, λοιπόν, αυτά τα έγραψε ο Μπρατσιώτης, αγαπητοί μου, τότε μεν βεβαίως δεν μπορούσε να διακρίνει τη δυνατότητα- παρότι πέθανε πέρυσι πρόπερσι ο Μπρατσιώτης- δεν μπορούσε να διακρίνει τη δυνατότητα ενός τέτοιου γρήγορου πολέμου. Ε, λοιπόν, θα μπορούσαμε να πούμε σήμερα ότι, ότι ένας πόλεμος που θα ξεκινούσε, παγκόσμιος, θα μπορούσε να κρατήσει από 24 ώρες, το πολύ μία εβδομάδα. Το πολύ. Πόσους νεκρούς μπορεί να αφήσει στα πεδία της μάχης, χωρίς να είναι πια η μάχη με τα παλιά αγχέμαχα όπλα κ.τ.λ., το 1/3 της γης. Μπορεί ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι να ξαπλώσουνε νεκροί πάνω στην επιφάνεια της γης. Μέσα, αγαπητοί μου, σε 24 ώρες. Δεν έχουνε παρά οι δυνάμεις να πατήσουν κάποια κουμπιά και η γη να γίνει απέραντο νεκροταφείο. Δεν υπάρχουν περιγραφές. Τι περιγραφές; Αλλά τι μπορούμε να περιγράψουμε; Το αποτέλεσμα. Πέστε μου, τι γεγονότα στη Χιροσίμα θα είχαμε να περιγράψουμε; Ότι οι άνθρωποι δέχθηκαν με φόβο τα αεροπλάνα και πάνε «Τώρα, να κάτι πέφτει» και μετά, αυτό άρχισε να πέφτε σιγά σιγά και μετά άρχισε να δημιουργεί, ξέρω ‘γω, παράλυση εκεί που έπεσε στους ανθρώπους, τίποτα, μια κι έξω. Μια κι έξω! Τα αποτελέσματα; Εκ των υστέρων.

      Ε, λοιπόν, τώρα ο Ιερός Ευαγγελιστής όχι από ευαισθησία, αλλά υποδηλώνει την ταχύτητα του πολέμου αυτού, αλλά μας λέγει τα αποτελέσματα. Τι είναι τα αποτελέσματα; Η γη όλη θα είναι απλωμένη με πτώματα. Αυτή είναι η μάχη του Αρμαγεδώνος. Φοβερή! Στο παρακάτω κεφάλαιο, το 20ό, γιατί θα επανέλθουμε, ακόμα δεν το εξήντλησα αυτό, θα δείτε, λέγει, καινούριες λεπτομέρειες.

     Ωστόσο, για να ιδούμε εδώ. Όταν λέγει ότι –αυτό το σημείο προσέξτε- «Και ελάτε να φάτε ‘’σάρκας πάντων ἐλευθέρων τε καὶ δούλων, καὶ μικρῶν τε καὶ μεγάλων’’», τι θα πει ότι στο πεδίο της μάχης είναι πεθαμένοι, σκοτωμένοι, και μικροί και μεγάλοι; Απλούστατα. Δεν είναι μόνο εκείνοι οι οποίοι μάχονται, αλλά είναι και ο άμαχος πληθυσμός· διότι όταν πέσουν τέτοιες βόμβες, αγαπητοί μου, δεν θα σκοτωθούν εκείνοι που είναι σε μέτωπα, αλλά θα σκοτωθούν οι πάντες. Βέβαια, επιτρέψατέ μου εδώ, τώρα το σκέφτηκα, όταν ακούτε για ειρήνη, και πορείες ειρήνης που κάνουνε, ακριβώς για να αποφευχθούν αυτά τα αποτελέσματα, θα σας απαντούσα- και αν θέλετε, πιστέψτε το-: δεν πρόκειται παρά περί φοβερής υποκρισίας. Κανείς δεν πιστεύει στην ειρήνη. Οι πολλοί άνθρωποι πιστεύουν, αλλά εκείνοι που κινούν τα νήματα της Ιστορίας και των πολέμων, δεν πιστεύουν στην ειρήνη. Φωνάζουν για ειρήνη για να παρατείνουν τον καιρό των εξοπλισμών. Και τίποτε άλλο. Και κάποια ώρα θα αρχίσουν να χορεύουν αυτές οι βόμβες από πάνω από τα κεφάλια μας και τότε θα γίνει το μεγάλο μακελειό της ανθρωπότητος. Κανείς δεν πιστεύει στην ειρήνη. Οι μεγάλες δυνάμεις, οι οποίες είναι αντίθεες δυνάμεις, δεν πιστεύουν στην ειρήνη. Ξαναλέγω άλλη μία φορά, είναι υποκρισία. Είναι υποκρισία και παρέλκουν τον καιρόν για να εξοπλίζονται περισσότερο. Και ο Χίτλερ αυτά έλεγε, αγαπητοί μου. Τι έλεγε ο Χίτλερ; «Εγώ πόλεμο;». Και ο Τσάμπερλεν ο πρωθυπουργός, δεν πολιτικολογώ, αλλά σας λέγω, ε, να μην ξεχνάμε την Ιστορία, τι έλεγε ο πρωθυπουργός της Αγγλίας; «Α… θα έχομε ειρήνη». Και παντού για ειρήνη μιλούσε κι εκείνος, και παρολίγο θα έχαναν τον πόλεμο οι Άγγλοι. Παραλίγο θα τον έχαναν τον πόλεμο. Γιατί; Οι μεν εξοπλίζονται, οι Γερμανοί, και δεν μιλούσαν, οι άλλοι δε, ε,  έχαβαν το χάπι της δήθεν ειρήνης. Δεν πιστεύουνε στην ειρήνη οι άνθρωποι της γης. Δεν πιστεύουνε. Και δεν πιστεύουν γιατί δεν έχουν τον αρχηγό της ειρήνης, που είναι ο Ιησούς Χριστός. Μόνον εκείνος που πιστεύει στον Ιησούν Χριστόν, μπορεί να ομιλεί για πραγματική ειρήνη. Κι εκείνος που έχει πρώτα ειρήνη με τον Θεό. Και για να ‘χεις ειρήνη με τον Θεό δεν πρέπει να αμαρτάνεις. Και τότε μπορείς να μιλάς για ειρήνη και όχι όλα τα άλλα.

    Πάντως, ο πόλεμος αυτός του Αρμαγεδώνος θα είναι ο καρπός της αποστασίας, βεβαίως, των ανθρώπων. Και τον οποίον βεβαίως θα επιτρέψει ο Θεός. Γι΄αυτό σημειώνει ο Ανδρέας Καισαρείας: «Τό μέν προηγούμενον τοῦ Θεοῦ θέλημα, ὃ καί εὐδοκία λέγεται καί δεῖπνον αὐτῷ περιπόθητον, τό πάντας ἀνθρώπους σωθῆναι ἐστί καί εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν, καί ἐπιστρέψαι καί ζῆν αὐτούς. Τό δέ δεύτερον, τό κολασθῆναι τούς ἑαυτοῖς ἐπισπωμένους τήν κόλασιν».

    «Υπάρχουν στον Θεό», λέγει ο Ανδρέας Καισαρείας, «δύο θελήματα. Είναι το προηγούμενον θέλημα», έτσι λέγεται: ‘’τό προηγούμενον’’, «το και κατ’ ευδοκίαν»· που σημαίνει, είναι το περιπόθητο εκείνο δείπνο που είχαμε αναλύσει μία προπερασμένη φορά, είναι το δείπνο του Αρνίου. Το δείπνο της Βασιλείας του Θεού· που λέγει: «Μακάριος εκείνος που θα καθίσει στο δείπνο της Βασιλείας του Θεού. Μακάριος… Ευτυχισμένος!». Και το άλλο, το δεύτερο θέλημα του Θεού, το λεγόμενον ἑπόμενον θέλημα ή το κατά παραχώρησιν θέλημα· ἑπόμενον, δεύτερον ή κατά παραχώρησιν θέλημα· τι είναι; «Τό κολασθῆναι τούς ἑαυτοῖς ἐπισπωμένους τήν κόλασιν». Δηλαδή «το να τιμωρηθούν εκείνοι που επισύρουν την κόλαση για τον εαυτόν τους». Δηλαδή, το επιτρέπει ο Θεός.

    Ο πόλεμος λοιπόν αυτός θα είναι ο καρπός της αποστασίας των ανθρώπων. Εκείνο που κάνει εντύπωση είναι ότι έχομε αυτά τα δύο δείπνα· τα οποία αντιπαραβάλλονται. Το δείπνο του Θεού και το δείπνο των ορνέων. Τι θέλεις, αδερφέ μου; Να καθίσεις στο δείπνο της Βασιλείας του Θεού; Χμ… ή να σε φάνε τα κοράκια; Και θα είναι, τι θα’ ναι αυτό; Τα κοράκια μπορεί να φάνε και τους αγίους, αλλά είναι εικόνα που δείχνει πώς θα σε τρώνε τα κοράκια στην κόλαση. Δεν έχει κοράκια η κόλασις. Αλλά τι εννοούμε; Εκεί που θα κατατρώγεσαι χωρίς να καταναλώνεσαι. Και λέγεται «δεῖπνον μέγα τοῦ Θεοῦ», γιατί είναι το αποτέλεσμα της κρίσεως του Χριστού Κριτού επί των αντιθέων δυνάμεων. Πρέπει να σημειώσουμε ότι θα γίνει κι αυτή η τρίτη αναφορά στα της μάχης του Αρμαγεδώνος, αλλά… για να ιδούμε εδώ, πώς ακριβώς μας το λέει παρακάτω.

      ΙΘ΄, 19-21: «Καὶ εἶδον τὸ θηρίον καὶ τοὺς βασιλεῖς τῆς γῆς καὶ τὰ στρατεύματα αὐτῶν συνηγμένα ποιῆσαι τὸν πόλεμον μετὰ τοῦ καθημένου ἐπὶ τοῦ ἵππου καὶ μετὰ τοῦ στρατεύματος αὐτοῦ. Καὶ ἐπιάσθη τὸ θηρίον καὶ ὁ μετ᾿ αὐτοῦ ψευδοπροφήτης ὁ ποιήσας τὰ σημεῖα ἐνώπιον αὐτοῦ, ἐν οἷς ἐπλάνησε τοὺς λαβόντας τὸ χάραγμα τοῦ θηρίου καὶ τοὺς προσκυνοῦντας τῇ εἰκόνι αὐτοῦ· ζῶντες ἐβλήθησαν οἱ δύο εἰς τὴν λίμνην τοῦ πυρὸς τὴν καιομένην ἐν θείῳ. Καὶ οἱ λοιποὶ ἀπεκτάνθησαν ἐν τῇ ῥομφαίᾳ τοῦ καθημένου ἐπὶ τοῦ ἵππου, τῇ ἐξελθούσῃ ἐκ τοῦ στόματος αὐτοῦ· καὶ πάντα τὰ ὄρνεα ἐχορτάσθησαν ἐκ τῶν σαρκῶν αὐτῶν».

   «Είδα», λέγει, «το θηρίον -ο Αντίχριστος- και τους βασιλείς της γης και τα στρατεύματά τους μαζεμένα να κάνουν πόλεμο εναντίον του ιππέως Χριστού Κριτού, και εναντίον του στρατεύματός Του, των αγγέλων, και πιάστηκε το θηρίο, συνελήφθη το θηρίο, μαζί και ο ψευδοπροφήτης, αυτός που έκανε τα σημεία και τα τέρατα για να πλανά τους ανθρώπους, αυτός που έβαλε το χάραγμα του θηρίου επάνω εις τους προσκυνούντας την εικόνα του θηρίου. Και ζωντανοί πετάχτηκαν στη λίμνη του πυρός που καίγεται με θειάφι. Οι υπόλοιποι; Εφονεύθησαν με τη ρομφαία που εξήρχετο από το στόμα του καθημένου επί του λευκού ίππου, του Χριστού».

     Αγαπητοί μου, πώς πρέπει να εννοήσουμε αυτή τη μάχη; Αυτό είναι μία εικόνα. Είναι μία εικόνα αυτό που σας είπα. Πώς πρέπει να την εννοήσουμε; Διότι, αν έπρεπε να κάνομε μία ζωγραφική, έναν ζωγραφικό πίνακα, σαν κι αυτούς που υπάρχουν στο Άγιον Όρος, άφθονες εικόνες της Αποκαλύψεως σε τοιχογραφίες, πώς θα το παριστάναμε αυτό; Κάπως έτσι ψηλά στα σύννεφα, τον Χριστό ιππέα και τα στρατεύματά Του, οι άγγελοι, ιππείς. Και κάτω στη γη να είναι οι άνθρωποι. Κάπως έτσι θα είναι; Όχι, βεβαίως. Όχι, βεβαίως. Αυτό είναι μία εικόνα. Γι΄αυτό σας λέγω, πώς πρέπει να εννοήσουμε αυτή την μάχη; Μεταξύ των εθνών, που θα ηγείται ο Αντίχριστος και ο ψευδοπροφήτης εναντίον του ιππέως Χριστού. Πιθανώς το πράγμα είναι όπως το περιγράφει προφητικά ο προφήτης Ιεζεκιήλ στα περίφημα κεφάλαια 38 και 39. Εδώ προσέξτε, παρακαλώ. 

     Σημειώσατε δε ότι αυτά που γράφει ο Ιεζεκιήλ, κατά λέξη σχεδόν και τα ίδια ονόματα αναφέρει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης, στο επόμενο κεφάλαιο που είναι η τρίτη αναφορά της μάχης του Αρμαγεδώνος. Και αναφέρεται εις τον βασιλέα τον Γωγ. Και εις τον Μαγώγ. Μα-γώγ θα πει «η χώρα του Γωγ». Γωγ είναι το όνομα του βασιλέως και Μαγώγ είναι «η χώρα του βασιλέως Γωγ». Λοιπόν πρόκειται συνεπώς, αυτής της μάχης του Αρμαγεδώνος και τα όσα μας γράφει ο προφήτης Ιεζεκιήλ πρόκειται περί ταυτότητος. Είναι το ίδιο πράγμα. Και ναι μεν, εκεί γράφει, όπως θα σας το διαβάσω εδώ τώρα ότι σκέφτεται εναντίον του Ισραήλ. Και έγινε αυτό ιστορικά. Αλλά ο ιστορικός τύπος δεν εξαντλείται. Εις το βάθος του ιστορικού αυτού τύπου, σε σχέση με τα προφητευόμενα, υπάρχει ο έσχατος πόλεμος της Ιστορίας. Η μάχη του Αρμαγεδώνος. Ακούστε πώς το λέγει ο προφήτης Ιεζεκιήλ: «Τάδε λέγει Κύριος Κύριος τῷ Γώγ(:Αυτά λέγει ο Κύριος ο ένδοξος εις τον Γωγ)· καὶ ἔσται ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ, ἐν ἡμέρᾳ, ᾗ ἂν ἔλθῃ Γὼγ ἐπὶ τὴν γῆν τοῦ ᾿Ισραήλ(:«και θα είναι την ημέρα εκείνη όταν θα κατέβει από βορράν ο Γωγ εις την περιοχήν του Ισραήλ». Ο Ισραήλ όμως τώρα…-τότε ήταν πραγματικά. Είχαμε την κάθοδο των Σκυθών. Θα μας μιλήσει λίγο πιο κάτω. Αλλά ο Ισραήλ τώρα είναι ο νέος Ισραήλ. Είναι η Εκκλησία. Και είναι η κάθοδος του Γωγ, που είναι εκπρόσωπος όλων των αντιθέων δυνάμεων του κόσμου εναντίον της Εκκλησίας), λέγει Κύριος Κύριος, ἀναβήσεται ὁ θυμός μου. Καὶ καλέσω ἐπ' αὐτὸν πᾶν φόβον, λέγει Κύριος(:Θα τον κάνω να τρομάξει)· μάχαιρα ἀνθρώπου ἐπὶ τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ ἔσται(:Θα υπάρξει μαχαίρι εναντίον, τι; -Ξαναδιαβάζω: «Μάχαιρα ἀνθρώπου ἐπὶ τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ ἔσται»… Εμφύλιος πόλεμος. Δηλαδή ο Γωγ, τα στρατεύματά του, θα πολεμήσουν μεταξύ τους. Εμφυλίως.

    Αυτό συνέβη, αγαπητοί μου, όταν οι Σκύθαι- δεν υπήρξε Γωγ, είναι συμβολικό όνομα, δεν υπήρξε Γωγ βασιλεύς- οι Σκύθαι που κατοικούσαν, προσέξτε, λέγει ο προφήτης Ιεζεκιήλ τρία ονόματα. Το πρώτο όνομα είναι το όνομα Ρως, και όλοι οι ερμηνευταί, παλαιοί και νεότεροι, λέγουν είναι οι κάτοικοι περί τον Βόλγα ποταμόν. Αυτό που και σήμερα λέμε: Οι Ρώσοι. Δεν το λέγω εγώ. 38 και 39 κεφάλαια. Διαβάστε δε στην ερμηνεία του πατρός Ιωήλ Γιαννακοπούλου, στα σχόλια από κάτω, να το δείτε αυτό. Και έχει και άλλα δύο ονόματα, που είναι λαοί που κατοικούν περί τη Μαύρη Θάλασσα. Με τη γενική ονομασία Σκύθαι. Οι Σκύθαι, φοβεροί τοξόται, ήσαν ορδή πραγματική. Κατέβηκαν, απολίτιστοι άνθρωποι, κατέβηκαν τότε εναντίον του Ισραήλ. Εναντίον της Μικράς Ασίας, του Ισραήλ και της Αιγύπτου. Τον Ισραήλ τον κοσκίνισαν. Έφθασαν έξω από την Αίγυπτο- ιστορία τώρα σας λέγω, ε, ιστορία, όχι προφητεία, ιστορία- εκεί, εδόθησαν από τους Αιγυπτίους πολλά δώρα και πολύτιμα εις τους Σκύθας να μην μπουν στην Αίγυπτο. Επιστρέφουν αυτοί, και επιστρέφοντας έγινε μάχη εναντίον των, με αποτέλεσμα αυτοί να καταληφθούν από φόβον και στο τέλος να πάθουν τέτοιο πανικό, που να χάσουν τα νερά τους και να πολεμάει ο ένας τον άλλον χωρίς να ξέρουν αν είναι ο εχθρός ή αν είναι φίλοι τους. Πολεμούσαν μεταξύ τους. Και αλληλοεξοντώθησαν. Δια την διατήρησιν την ιστορική που πέρασε η ορδή των Σκυθών από τη χώρα του Ισραήλ, ονομάστηκε μια πόλις, Σκυθόπολις. Και είναι στην Παλαιστίνη. Ήταν τότε. Στην Παλαιστίνη. Η Σκυθόπολις Γι΄αυτό ονομάστηκε. Για να θυμίζει τον τρόμο των Ισραηλιτών από την κάθοδο των Σκυθών.

    Εκεί δεν εξαντλείται η προφητεία. Η προφητεία έχει εσχατολογικόν βάθος. Και είναι η μάχη του Αρμαγεδώνος υπό το όνομα «Ρως». Ή: «τα στρατεύματα του Γωγ». Δεν είναι οι Ρώσοι. Ακριβώς οι Ρώσοι. Προσέξατε. Δεν είναι ακριβώς οι Ρώσοι. Είναι ο ιστορικός τύπος οι Ρώσοι. Αλλά δεν είναι οι Ρώσοι. Αλλά τι είναι; Να σας πω τι είναι. Όλες οι αντίθεες δυνάμεις Ανατολής και Δύσεως. Πώς μπορούν να πολεμήσουν μεταξύ τους στη μάχη του Αρμαγεδώνος και να αλληλοεξοντωθούν; Να σας πω. Είναι ο άθεος κομμουνισμός, όπου επικρατεί, της Ανατολής. Είναι ο άθεος υλισμός της Δύσεως. Και ο άθεος Σιωνισμός των Εβραίων. Συμπίπτουν τα συμφέροντά τους; Σ΄ένα σημείο συμπίπτουν τα συμφέροντά τους. Μόνο σε ένα σημείο: Να πολεμήσουν τον Χριστό και την Εκκλησία. Μόνο σ’ αυτό το σημείο. Γι΄αυτό βλέπετε και στην Ελλάδα συμβαίνει αυτό. Προκειμένου να χτυπηθεί η Ελλάδα, συμμαχούν οι σκοτεινές δυνάμεις! Σε άλλα θέματα δεν συμφωνούν. Γιατί ο κάθε τομέας έχει τα συμφέροντά του. Άλλο είναι ο άθεος κομμουνισμός, άλλο είναι ο άθεος υλισμός της Δύσεως. Και έτσι, όπως ακριβώς θα λέγαμε, η Ανατολή με τη Δύση θα πατήσουνε τα κουμπιά να έρθουν οι βόμβες και οι πύραυλοι. Α, ώστε λοιπόν η Ανατολή με τη Δύση. Ακριβώς αυτό. Αυτός σημαίνει εμφύλιος πόλεμος. Εμφύλιος ως προς τις αντίθεες δυνάμεις που θα είναι ενωμένες αυτές. Αλλά δεν θα είναι ενωμένες. Είναι ενωμένες εναντίον του Χριστού. Αλλά τα συμφέροντά τους δεν είναι ενωμένα.

    Αλλά, αγαπητοί μου, η ώρα πέρασε και θα συνεχίσομε πάνω σ’ αυτό το σημείο, πρώτα ο Θεός, την ερχομένη Κυριακή.

 
77η ομιλία στο βιβλίο της Καινής Διαθήκης
« Ιερά Αποκάλυψις ».

Όλες οι ομιλίες του βιβλίου 
« Αποκάλυψις » εδώ ↓.
http://www.arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/kainh-diauhkh/iera-apokalycis
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40qa7vUvidbEX6OBGq3b9WeV

Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.

Ψηφιοποίηση και επιμέλεια κειμένου: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Ἡ ἐμφάνισις τοῦ Χριστοῦ – Κριτοῦ εἰς τόν οὐρανόν ὡς ἱππέως.

†.Όπως θα ενθυμείσθε, αγαπητοί μου, από την περασμένη φορά, στην ομιλία μας είχαμε αναφερθεί εις τον γάμον του Αρνίου και εις εκείνο το διάψαλμα που ήρχετο να δώσει έναν ενθουσιασμό εις τον άγιον Ιωάννη τον Ευαγγελιστή, όπως ο άγγελος ο οποίος του τα εξηγεί, τον ενθουσιάζει. Έκθαμβος λοιπόν και ενθουσιών ο ιερός Ευαγγελιστής από αυτήν την τελικήν νίκην  της Εκκλησίας και την οριστικήν καταδίκην του κακού και τον θρίαμβον των αγίων, παρότι προσωρινά θα νικηθούν από τον Αντίχριστον, πέφτει στα πόδια του αγγέλου, που του τα δείχνει όλα αυτά, να τον προσκυνήσει.

     «Καὶ ἔπεσα», λέγει ο ιερός Ευαγγελιστής, «ἔμπροσθεν τῶν ποδῶν αὐτοῦ προσκυνῆσαι αὐτῷ. καὶ λέγει μοι· ὅρα μή· σύνδουλός σού εἰμι καὶ τῶν ἀδελφῶν σου τῶν ἐχόντων τὴν μαρτυρίαν ᾿Ιησοῦ· τῷ Θεῷ προσκύνησον· ἡ γὰρ μαρτυρία τοῦ ᾿Ιησοῦ ἐστι τὸ πνεῦμα τῆς προφητείας». «Έπεσα στα πόδια του να τον προσκυνήσω. Και μου λέγει: ‘’Πρόσεχε, όχι! Κι εγώ είμαι σύνδουλός σου, μαζί με τους αδελφούς σου που έχουν την μαρτυρίαν του Ιησού. Τον Θεό να προσκυνήσεις· διότι η μαρτυρία του Ιησού είναι το πνεύμα της προφητείας’’».

     Αυτή η προσκύνησις την οποία δεν δέχεται ο άγγελος, είναι ό,τι αγαπητοί μου, συμβαίνει με μία ομάδα ανθρώπων, που όταν δεχθούν μία κοινή ευχάριστο είδηση ο ένας αγκαλιάζει τον άλλον. Μεταξύ των. Δηλαδή τόσο ενθουσιάστηκε ο ευαγγελιστής Ιωάννης για την τελική νίκη των αγίων, ώστε πέφτει να προσκυνήσει στα πόδια του αγγέλου. Παρά ταύτα, ο άγγελος δεν τον αφήνει να τον προσκυνήσει και γράφει επ’ αυτού ο Ανδρέας Καισαρείας: «Ἐκ τούτου δέ τό ταπεινόν φρόνημα τῶν ἁγίων ἀγγέλων μανθάνομεν, πῶς οὐ σφετερίζονται τήν θείαν δόξαν κατά τούς ἀλάστορας δαίμονας, ἀλλά ταύτην τῷ  Δεσπότῃ προσφέρουσι».  Απ’ αυτό το σημείο βλέπομε, λέγει ο Ανδρέας, ότι οι άγγελοι έχουν ταπεινόν φρόνημα -είναι ταπεινόφρονες· και δεν σφετερίζονται τη θείαν δόξαν, όπως τη σφετερίζονται οι μιαροί και άθλιοι δαίμονες, που θα έπρεπε να προσφερθεί εις τον Θεόν». Ο άγγελος επεμβαίνει με άκρως τρυφερόν τρόπον δια να εμποδίσει τον Ιωάννη να μην το κάνει αυτό, λέγοντάς του: «Ὅρα, μη». «Πρόσεχε, όχι!». Είναι μία πραγματικά χαριτωμένη σκηνή αυτή που είναι ανάμεσα στον άγιο Ιωάννη και στον άγγελο. Και αιτιολογεί όπως σας εξήγησα, ότι είναι σύνδουλος του Ιωάννου και των αδελφών του των πνευματικών, που έχουν όλοι μαζί την μαρτυρίαν του Ιησού Χριστού. Ονομάζει δε ο άγγελος τον εαυτόν του «σύνδουλον» του Ιωάννου, διότι και αυτός ο άγγελος υπηρετεί την δόξαν του Θεού και τη σωτηρίαν των ανθρώπων. Μην ξεχνάμε, όπως μας λέγει στην προς Εβραίους επιστολή ο Απόστολος Παύλος, ότι οι άγγελοι είναι «λειτουργικά πνεύματα εἰς διακονίαν ἀποστελλόμενα διά τούς μέλλοντας κληρονομεῖν σωτηρίαν». «Είναι διακονικά λειτουργικά πνεύματα, που τους στέλνει ο Θεός δια να υπηρετήσουν τη σωτηρία εκείνων των ανθρώπων που πρόκειται να κληρονομήσουν τη Βασιλεία του Θεού».

     Αλλά με το χωρίον αυτό, το τόσο χαριτωμένο, ένα επεισόδιο είναι, ένα επεισόδιο στο όλο κείμενο, γίνονται τρία σημεία φανερά. Πρώτον· φανερώνεται η πνευματική διαύγεια του προφήτου Ιωάννου, όταν δείχνει με πάσαν απλότητα μία του ενέργεια -άστοχος ενέργεια αυτή- την οποία διορθώνει ο άγγελος. Και με όλο του το θάρρος την καταγράφει. Όπως ακριβώς βλέπομε και στα Ευαγγέλια να καταγράφονται οι αδυναμίες των μαθητών που οι ίδιοι είναι οι συγγραφείς των ιερών Ευαγγελίων. Ενθυμείσθε σήμερα που ακούσατε στην ευαγγελική περικοπή, πώς ο Ιωάννης και ο Ιάκωβος θέλησαν να καθίσουν αριστερά και δεξιά του Κυρίου, και ότι αυτήν την επιθυμία την καλλιεργούσαν όχι μόνο οι δύο, αλλά και οι υπόλοιποι δέκα· διότι ηγανάκτησαν οι δέκα για τους δύο ότι έσπευσαν αυτοί πρώτοι, και μάλιστα έβαλαν και – άλλος Ευαγγελιστής το λέγει αυτό- έβαλαν και τη μητέρα τους ως μέσον για να επιτύχουν τον σκοπόν αυτόν. Κι όμως, αγαπητοί μου, βλέπετε την ειλικρίνειά τους; Οι αιώνες θα διάβαζαν τα Ευαγγέλιά τους, κι όμως γράφουν εκείνα τα οποία δεν πρόσεξαν, είχαν ως ελαττώματα ή ως πάθη. Τα γράφουν. Όλα τα γράφουν. Αυτό θα πει κάνω Ιστορία. Έτσι είναι ένα σημείο αυτό που μας φανερώνει ότι ο άγιος Ιωάννης ο Ευαγγελιστής γράφει με ειλικρίνεια, δεν ωραιοποιεί τον εαυτόν του, δεν τον αγλαΐζει, αλλά γράφει, έστω κι αν υποτεθεί ότι συμβαίνει μία του πτώσις. Αν βέβαια ήτο πτώσις αυτό εν τοιαύτη περιπτώσει.

   Δεύτερον. Φανερώνεται το θρησκευτικόν ύψος του βιβλίου της Αποκαλύψεως, που δέχεται μόνη τη λατρεία του Θεού. Φαίνεται ότι, πώς να το πω, σας εξήγησα προηγουμένως ότι ο άγιος Ιωάννης από τη χαρά του έσπευσε να προσκυνήσει τον άγγελον. Παρά ταύτα, είναι σε τέτοιο ύψος το Βιβλίο της Αποκαλύψεως, ώστε δεν επιδέχεται τίποτε, παρά μόνο τη λατρεία του Θεού. Φυσικά αυτό δεν αντιφάσκει από το να τιμούμε τους αγίους. Είναι φανερόν. Ή ακόμη να κάνομε μετάνοια σε ανθρώπους ή στις εικόνες των αγίων. Είναι φανερό. Δεν αντιφάσκει. Σας το σημειώνω. Διότι, όπως λέγει ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, ότι, η τιμή διαβαίνει δια των εικόνων, δια των αγίων εις το πρωτότυπον. Εις τον Ιησούν Χριστόν.

     Και ένα τρίτο σημείο κατά έμμεσον τρόπον αποκρούεται κάθε αγγελολατρία, η οποία αγγελολατρία  ελυμαίνετο ήδη σε μερικές εκκλησίες της Ανατολής. Ο Απόστολος Παύλος έχει υπόψη του αυτήν την αγγελολατρία. Γι΄αυτό και σημειώνει και εις τους Κολοσσαείς: «Μηδείς ὑμᾶς καταβραβευέτω θέλων ἐν ταπεινοφροσύνῃ καί θρησκείᾳ τῶν ἀγγέλων». Είχανε κάνει θρησκεία των αγγέλων. Οπότε εδώ, κατά έμμεσον τρόπον το χωρίον αυτό, έρχεται να διορθώσει εκείνο που οι εκκλησίες της Ανατολής- όχι όλες, μερικές- και σε άλλα μέρη, είχαν παρεκκλίνει εις την λατρείαν των αγγέλων. Εις την θρησκεία των αγγέλων.

    Τι σημαίνει εκείνο που λέγει: «Ἡ γάρ μαρτυρία ἐστι τό πνεῦμα τῆς προφητείας»; Είναι ένα, θεωρείται ερμηνευτικά δύσκολο χωρίο, και υπάρχουν πολλές ερμηνείες. Σας παίρνω και σας λέγω την πιο πιθανή εκδοχή. «Μην εκπλήττεσαι», ως να λέγει εις τον Ιωάννη, «για όσα σου απεκαλύφθησαν, που σπεύδεις να με προσκυνήσεις, διότι αυτός που κατέχει την ομολογία του Ιησού και είναι πρόθυμος, όπως είσαι κι εσύ, να μαρτυρήσεις γι' αυτήν  την ομολογίαν του Ιησού Χριστού, αυτός είναι και κάτοχος του πνεύματος της προφητείας που περιέχεται σε τούτο το βιβλίο».

      Δηλαδή, με άλλα λόγια, θα μπορούσαμε να ειπούμε ότι εδώ διακηρύσσεται, και αυτό είναι μία αλήθεια, ο άρρηκτος σύνδεσμος μεταξύ μαρτυρίας Ιησού και προφητείας. Εκείνος ο οποίος φθάνει να ομολογεί τον Ιησούν Χριστόν με μαρτυρικόν τρόπον, εκεί, όχι πάντοτε αλλά πολλάκις, συμβαίνει να έχει και να παίρνει από το Πνεύμα το Άγιον, και το προφητικό χάρισμα. Πολλάκις, χωρίς ακόμα να έχει συμβεί το μαρτύριον, αλλά ενόψει ότι θα συμβεί το μαρτύριον, αλλά υπάρχει η ομολογία στον Ιησού Χριστόν, η θαρραλέα ομολογία στον Ιησούν Χριστόν, ο Χριστός δίδει το πνεύμα της προφητείας. Πάρτε παράδειγμα τον άγιο Κοσμά τον Αιτωλό. Είναι ένα τυπικό παράδειγμα ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός. Γιατί ήταν προφήτης ο Άγιος Κοσμάς; Διότι ομολογούσε τον Χριστόν. Και εν τη ομολογία του έφθασε να μαρτυρήσει υπέρ του Χριστού. Επάνω σ’ αυτό γράφει ο Ανδρέας Καισαρείας: «Μή προσκύνει με, φησίν ὁ ἄγγελος, ὡς τά μέλλοντα προλέγοντα (:Μη με προσκυνήσεις επειδή σου λέγω τα μέλλοντα· επειδή σου προφητεύω. Εγώ ο άγγελος που σου προφητεύω). Ἡ γάρ εἰς Χριστόν ὁμολογία ἤγουν μαρτυρία, αὕτη χορηγός ἐστίν προφητικοῦ Πνεύματος».  Ποια είναι χορηγός του προφητικού πνεύματος; Η ομολογία, η μαρτυρία υπέρ του Χριστού.

     Και εισερχόμεθα σε ένα καινούριο θέμα. Κλείνει αυτό το περιστατικό, αυτό το διάψαλμα, με αυτό το μικρό επεισόδιο που ήδη αναλύσαμε και την περασμένη φορά και σήμερα, και έχομε ένα καινούριο θέμα.

   Είμεθα στο 19ο κεφάλαιο, στίχοι 11-13: «Καὶ εἶδον τὸν οὐρανὸν ἀνεῳγμένον, καὶ ἰδοὺ ἵππος λευκός, καὶ ὁ καθήμενος ἐπ᾿ αὐτόν, καλούμενος πιστὸς καὶ ἀληθινός, καὶ ἐν δικαιοσύνῃ κρίνει καὶ πολεμεῖ· οἱ δὲ ὀφθαλμοὶ αὐτοῦ ὡς φλὸξ πυρός, καὶ ἐπὶ τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ διαδήματα πολλά, ἔχων ὀνόματα γεγραμμένα, καὶ ὄνομα γεγραμμένον ὃ οὐδεὶς οἶδεν εἰ μὴ αὐτός, καὶ περιβεβλημένος ἱμάτιον βεβαμμένον ἐν αἵματι, καὶ κέκληται τὸ ὄνομα αὐτοῦ, ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ».

    Όπως αντιλαμβάνεσθε, απ΄ό,τι σας διάβασα, έχουμε μία πολεμική εικόνα, ανοίγοντας ο ουρανός. Εισερχόμεθα εις την τελευταίαν πράξιν και έκβασιν του όλου αυτού δράματος της πάλης του Χριστού και της Βασιλείας Του εναντίον των αντιθέων δυνάμεων και του κακού. Είναι άξιο πολλής προσοχής, και εδώ θα παρακαλέσω ιδιαιτέρως προσέξατε, από ερμηνευτικής πλευράς, ό,τι ο προφήτης Ιωάννης θα μας περιγράψει στα επόμενα κεφάλαια 19, 20, 21, 22. Βγάζω όμως το 22 και ένα τμήμα του 21. Συνεπώς 19, 20, και το μισό περίπου του 21. Αυτά τα οποία θα μας περιγράψει, προσέξατε,  δεν υπόκεινται σε χρονολογική αλληλουχία. Εδώ βλέπει κανείς να αναφέρεται εις την πρώτην παρουσία του Ιησού, εις την δευτέραν παρουσίαν του Χριστού, εις το παρελθόν, εις το παρόν και εις το μέλλον. Εις το προσεχές και απώτατον μέλλον, και όλα αυτά βρίσκονται επάνω σε μία εικόνα· σε μία επιφάνεια. Και δεν υπάρχει καμία χρονική αλληλουχία. Προσέξατέ το αυτό το σημείο, γιατί αυτό θα μας σταθεί οδηγός στην ερμηνεία του παρακάτω κειμένου.

     Συγκεκριμένα για να το καταλάβουμε αυτό που σας είπα ας κοιτάξουμε μια βυζαντινή εικόνα. Πολλές φορές στις βυζαντινές εικόνες, επάνω στην ίδια επιφάνεια, στον ίδιο χώρο, έχομε την ιστορία ενός προσώπου ή τις φάσεις ενός γεγονότος. Είπα την ιστορία ενός προσώπου, όχι ένα πρόσωπο. Αλλά βλέπετε πολλές μικρές εικόνες. Εικονίζει στο κέντρο, φερειπείν, την μορφή ενός μάρτυρος και γύρω γύρω έχει μικρές εικόνες που δείχνουν την ιστορία του προσώπου που εικονίζεται εις το κέντρο της εικόνος. Αυτό τι σημαίνει; Σημαίνει ότι εδώ πέρα έχομε την ιστορία ενός γεγονότος ή τις φάσεις ενός γεγονότος, όπως είναι επί παραδείγματι, η Γέννηση του Χριστού, το σπήλαιον, η Θεοτόκος, το βρέφος Ιησούς, τα ζώα. Πλάι ο Ιωσήφ, ένας βοσκός. Ο διάβολος. Παρά πέρα είναι οι μάγοι. Οι μάγοι ξέρομε ότι ήρθαν ύστερα από ένα χρόνο. Από δίπλα είναι οι βοσκοί και πιο πέρα είναι οι άγγελοι, που ψάλλουν το «Δόξα ἐν ὑψίστοις». Όλα αυτά είναι στην ίδια εικόνα, έχομε δηλαδή φάσεις ενός γεγονότος. Συνεπώς, επειδή συγκεντρώνονται στην ίδια εικόνα έχομε και τον ίδιο χρόνο, μάλιστα πάρα πολλοί νομίζουν ότι οι μάγοι ήρθαν να προσκυνήσουν τον Χριστό, μόλις γεννήθηκε. Πάρα πολλοί το πιστεύουν αυτό το πράγμα. Γιατί; Επειδή δεν μπορούν να αντιληφθούν ότι εικονογραφικά έχομε συμπίεση του χρόνου. Και εμφανίζονται όλα αυτά στην ίδια εικόνα.

  Ό,τι συμβαίνει στη βυζαντινή αυτή εικόνα, που ο ζωγράφος τα παρουσιάζει χωρίς να ενδιαφέρεται για την ιστορική ή χρονική αλληλουχία ότι αυτό έγινε πρώτο, εκείνο έγινε δεύτερο, εκείνο τρίτο, τα εικονίζει όλα σε ένα επίπεδο. Το ίδιο πράγμα κάνει ο Άγιος Ιωάννης ο Ευαγγελιστής στα επόμενα κεφάλαια της Αποκαλύψεως. Τα γεγονότα που θα πει δεν έχουν χρονική αλληλουχία. Αλλά είναι όλα σε ένα επίπεδο. Αν υποτεθεί ότι θα ζητούσαμε να ερμηνεύσουμε τα παρακάτω γεγονότα, και θα αρχίσουμε να ερμηνεύουμε, τώρα αυτό που σας διάβασα θα το ερμηνεύσουμε· αν υποτεθεί ότι θα αρχίσουμε να ερμηνεύουμε αναζητώντας χρονική αλληλουχία, τι πρώτο, τι δεύτερο, τότε κινδυνεύουμε να αποδεχθούμε χιλιαστικές θέσεις· διότι λίγο παρακάτω αναφέρεται για τη χιλιετή Βασιλεία του Χριστού. Κι αν υποτεθεί ότι δεχόμεθα, όπως περιγράφονται εις το ιερόν κείμενον τα πράγματα, τότε πέφτουμε σε αυτήν την αίρεσιν, που η Εκκλησία έχει καταδικάσει, αυτήν την χιλιαστικήν αντίληψιν, ότι μετά από τον αντίχριστο θα βασιλεύσει ο Χριστός επί της γης χίλια χρόνια. Αυτό που διδάσκουν και οι χιλιασταί. Και που, έστω κι αν δεχθούμε αυτό, κάτω από τις πνευματικότερες προϋποθέσεις, όπως κάποιοι πατέρες της Εκκλησίας μας το εσημείωσαν, εντούτοις δεν γίνεται δεκτό από την Εκκλησία. Η Εκκλησία δεν γνωρίζει χιλιετή βασιλεία του Χριστού. Στη χιλιετή βασιλεία του Χριστού δίνει άλλη τοποθέτηση όπως θα ιδούμε. Αν υποτεθεί λοιπόν ότι δεν ερμηνεύουμε με τον τρόπον που σας εξήγησα, υπάρχει αυτός ο κίνδυνος. Γι΄αυτό έμεινα πολύ στο να κατανοήσουμε το κλειδί της ερμηνείας που θα χρησιμοποιήσουμε παρακάτω, αν και εδώ που τα λέμε, βασικά αυτό είναι το κλειδί της ερμηνείας ολοκλήρου του βιβλίου της Αποκαλύψεως.

       Θα ήθελα να σας πω ένα-δύο παραδείγματα. Το χωρίο που σας ανέφερα την αναφορά του την έχει στον Χριστόν κριτήν. Θυμόσαστε μέχρι τώρα πόσες φορές μιλήσαμε για τον Χριστόν Κριτήν; Τότε πότε έρχεται; Σ’ εκείνη, σε εκείνη, σε εκείνη την περίπτωση; Πότε έρχεται; Ο Χριστός πάντα έρχεται. Δεν μπορούμε να πούμε ότι «τότε, τότε, τότε». Εντούτοις, ενώ πάντα έρχεται, ο Χριστός θα έρθει στο τέλος της Ιστορίας. Σας θυμίζω το θέμα της μάχης του Αρμαγεδώνος. Ενθυμείσθε εκείνη τη μάχη του Αρμαγεδώνος. Είναι τύπος, σύμβολο είναι. Εκείνη η πεδιάδα δεν χωράει εκείνο το πλήθος που αναφέρεται ότι θα λάβει μέρος στον πόλεμον αυτόν. Θα αναφερθεί πάλι ο ιερός Ευαγγελιστής σε έναν φοβερό πόλεμο. Λίγο πιο κάτω. Λίγο πιο κάτω. Και δεν είναι παρά η μάχη του Αρμαγεδώνος. Τότε θα πείτε: «Ποια είναι η μάχη του Αρμαγεδώνος, εκείνη ή ετούτη; Ή θα είναι δύο μάχες; Θα είναι πρώτα εκείνη και μετά αυτή;». Όχι, είναι πάντοτε η ίδια. Αλλά την λέγει πολλές φορές ο Ευαγγελιστής Ιωάννης. Πιάνει ένα θέμα, λέει κάτι και πηγαίνει παραπέρα. Πιάνει άλλο θέμα. Πιάνει δέκα θέματα. Και ξαναγυρίζει από το πρώτο. Και ξαναμιλάει για το πρώτο θέμα. Ή για το δεύτερο, ή για το τρίτο. Σας το είπα σαν παράδειγμα για να αντιληφθείτε ότι αν θα κάναμε το λάθος να λέγαμε «Όχι, θα τα βάλουμε στη σειρά και θα πούμε: Αυτό θα γίνει πρώτο, εκείνο θα γίνει δεύτερο», τότε πέφτομε έξω. Η ερμηνεία μας πλέον δεν είναι σωστή. Λίγο όμως αυτό το πράγμα να γίνει. Για να ξέρομε πώς τοποθετούμεθα.

    Λοιπόν, αγαπητοί μου, ύστερα από τις τρεις επτάδες των πληγών και τις αλλεπάλληλες εικόνες της Αποκαλύψεως, βλέπει ο ιερός Ευαγγελιστής ανοιγμένον τον ουρανό, όχι όπως εις το 4ον κεφάλαιον που περνάει η περίοδος του παρόντος, αναφερόμενο το παρόν εις την κατάσταση των επτά εκκλησιών της Μικράς Ασίας, και ανοίγει ο ουρανός για να δει τα «ἅ δεῖ γενέσθαι», «εκείνα τα οποία πρέπει να γίνουν». Εκείνα τα οποία θα γίνουν εις το μέλλον. Εδώ δεν ανοίγει ο ουρανός δια να αποκαλυφθούν τα μυστήρια του μέλλοντος, όπως εκεί, αλλά ανοίγει ο ουρανός δια να εμφανιστεί ο Χριστός Κριτής. Και μάλιστα ως Κριτής συμπάσης της δημιουργίας, ορατής και αοράτου.

      Αυτή η μεγαλόπρεπη εικόνα του Χριστού Κριτού που σας διάβασα προηγουμένως ήδη διεζωγραφήθη από τον ίδιον τον Κύριο εις το Ευαγγέλιο του Ματθαίου στο 25 κεφάλαιο,  31 στίχος έως 46, που εκεί βλέπομε ότι ο ίδιος ο Χριστός λέγει: «Ὃταν ὁ Υἱός τοῦ Ἀνθρώπου ἔλθῃ ἐν τῇ δόξῃ Αὐτοῦ», «όταν θα έλθει στην δόξα Του, και όλοι οι άγγελοι του Θεού μαζί Του, και θα γίνει παγκοσμία κρίσις πάντων» κλπ. κλπ. Εκείνη η μεγαλοπρέπεια του Χριστού Κριτού ήδη εμφανίζεται εδώ στο βιβλίο της Αποκαλύψεως, κατά προφητικόν τρόπον από τον Ευαγγελιστή Ιωάννη.

    Μία ωραία ερμηνεία δίδει ο Ανδρέας Καισαρείας γι΄αυτό το άνοιγμα των ουρανών. Λέγει: «Τῷ ἠνεῶχθαι τόν οὐρανόν δηλοῖ τήν τοῦ ὀραθέντος κριτοῦ παρουσίαν ἐλεύσεσθαι. Ὥσπερ ἡ τῶν ἐνταῦθα παραπετασμάτων συνολκή, τῶν ἐπί γῆς δικαστῶν τήν κατά τῶν ὑπευθύνων κρίσιν καί ἀπόφασιν».

    Τι είναι εκείνο το άνοιγμα του ουρανού; Είναι για να εμφανισθεί ο Χριστός Κριτής, όπως ανοίγει η αυλαία για να εμφανιστούν οι δικασταί να αναγγείλουν μία δικαστική απόφαση. Δηλαδή αυτή δεν την έχομε σήμερα έτσι ακριβώς, ήτο φαίνεται μία εικόνα της αρχαιότητος, αλλά την έχομε μερικώς. Όταν αποσύρονται οι δικασταί, πηγαίνουν σε ένα άλλο δωμάτιο, θα λέγαμε ότι σύρουν τα παραπετάσματα, βγάζουν την απόφαση της δίκης, έρχονται πάλι επί της έδρας, ανοίγουν τα παραπετάσματα και εξαγγέλλουν την απόφασιν της δίκης. Ε, αυτό λέγει τώρα ο Ανδρέας Καισαρείας. Ανοίγουν τα παραπετάσματα του ουρανού, εμφανίζεται ο Κριτής Χριστός για να δώσει την απόφασή Του επί της Ιστορίας πλέον. Διότι όπως θα ‘χετε δει στο κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο, εκεί ο Χριστός δεν ανακρίνει -γιατί είναι παντογνώστης- αλλά μόνο την απόφαση λέγει. Και την αιτιολογεί. «Ήμουν πεινασμένος, διψασμένος και με κοιτάξατε. Ελάτε στη Βασιλεία μου». Στους άλλους: «Ήμουν πεινασμένος, διψασμένος και…». Το ίδιο κριτήριο, ίδιο αντικείμενο κρίσεως, ο ίδιος νόμος «και… αλλά δεν με  προσέξατε. Πηγαίνετε εις την κόλασιν». Βλέπετε ότι έχομε εδώ ειλημμένην πλέον την απόφασιν. Δεν θα γίνει έρευνα όπως έχομε στα ανθρώπινα δικαστήρια, γιατί οι δικασταί δεν γνωρίζουν φυσικά ούτε τον εγκληματία ούτε τίποτα. Στηριζόμεθα στους μάρτυρες και στην ανάκριση, στην έρευνα, κ.ο.κ. Εκεί αυτά δεν χρειάζονται. Γι'αυτό και ανοίγουν οι ουρανοί και ο Χριστός Κριτής κρίνει αμέσως.

     Και ερχόμεθα, αγαπητοί μου, να το δούμε αυτό. «Καί ἰδού ἵππος λευκός καί ὁ καθήμενος ἐπ' αὐτόν». «Και να, ένα λευκό άλογο και κάποιος να κάθεται πάνω στο λευκό άλογο».  Αυτός βέβαια, εκ προοιμίων σας το λέγω, είναι ο Χριστός Κριτής. Μέχρι τώρα, σε όλες αυτές τις αποκαλυπτικές εικόνες της Αποκαλύψεως ο Χριστός εμφανίζεται ως Αρνίον. Και μάλιστα όπως το Άγιον Πνεύμα στην ελληνική γλώσσα είναι ουδετέρου γένους, και ξέρετε ότι το ουδέτερον γένος μέσα μας όταν το λέμε μας δημιουργεί ένα αίσθημα… ό,τι λέγει το ουδέτερο γένος. Δηλαδή ένα αίσθημα ουδετερότητος. Ένα αίσθημα στατικότητος. Στην Λατινική γλώσσα είναι αντίθετα. Ο Λόγος είναι ουδετέρου γένους και το Πνεύμα το Άγιον είναι αρσενικού γένους. Πάντως θέλω να σας πω ότι όταν μιλάμε για ένα ουδετέρου γένους αντικείμενο κ.τ.λ. έχομε το αίσθημα ότι είναι παθητικόν. Πολύ δε παραπάνω με την εικόνα του Αρνίου· του ακάκου, αμάχου Αρνίου. Μέχρι τώρα  λοιπόν ο Χριστός εμφανίζεται ως «ἐσφαγμένον ἀλλά ἑστηκός ἀρνίον». Τώρα δεν υπάρχει πια αυτή η εικόνα. Τώρα εμφανίζεται ως άνθρωπος και μάλιστα ως νικηφόρος στρατηλάτης και σαν βασιλιάς. Αυτή τη βασιλική Του ιδιότητα την δείχνουν το λευκό Του άλογο και τα πολλά Του διαδήματα, που θα δούμε λίγο πιο κάτω. Επ’ αυτού γράφει ο Αρέθας: «Ἵππον μέν δια τό τάχος τῆς ἐπελεύσεως, λευκός δέ δια τό φαιδρόν καί ἀνεπισκίαστον τῶν κριμάτων ἐπ' οὐδεμιᾷ δηλουμένων προσωποληψίᾳ». Τι σημαίνει το άλογο; Δια την ταχύτητα του πράγματος. Έρχεται ο κριτής. Θα το δούμε αυτό λίγο πιο κάτω, για την ταχύτητα, πώς γίνεται. Λευκό δε το άλογο για να δείξει το φαιδρόν, το ευχάριστον, αλλά και το δίκαιον, το ανεπισκίαστον. Ότι θα κρίνει χωρίς προσωποληψία. Θα κρίνει δικαιότατα όλους τους ανθρώπους, αλλά και τους αγγέλους.

   «Καί ἰδοὺ ἵππος λευκός, καὶ ὁ καθήμενος ἐπ᾿ αὐτόν, καλούμενος πιστὸς καὶ ἀληθινός». Αυτά τα δύο επίθετα, «πιστὸς καὶ ἀληθινός», αποδίδονται εις το βιβλίον της Αποκαλύψεως εις τον Ιησούν Χριστόν. Λέγει ο Αρέθας: «Πιστός δέ καί  ἀληθινός ὁ ἀναβάτης, περί οὗ καί Παῦλος φησίν, πιστός μένει ἀρνήσασθαι ἑαυτόν οὐ δύναται». «Πιστός και αληθινός είναι ο αναβάτης του ίππου περί του οποίου ο Παύλος λέγει ότι είναι πιστός και δεν δύναται να αρνηθεί τον εαυτόν του». Το λέγει στη 2α προς Τιμόθεον, 2,13. Εμείς τον αρνούμεθα, Εκείνος όμως δεν μπορεί να αρνηθεί τον εαυτόν Του. Δηλαδή αυτό σημαίνει το πιστός και αληθινός, ότι, ό,τι εξήγγειλε ο Χριστός στα Ευαγγέλια, οπωσδήποτε θα πραγματωθεί· διότι είναι αξιόπιστος και αληθινός. Αγαπητοί μου, αυτό είναι πάρα πολύ σπουδαίο, πάρα πολύ σπουδαίο. Βλέπει κανένας αυτή την παρούσα εικόνα του Εσχάτου Κριτού να γίνεται μία προφητική επαλήθευση των όσων ο Χριστός είπε. Ο Ιωάννης βλέπει την εικόνα αυτή και θα μπορούσε να ζει ταυτοχρόνως την προφητεία του Χριστού, ότι θα ξανάρθει, με την αποκάλυψη της εικόνος, της προφητείας του Χριστού ότι θα ξανάρθει. Κι αυτό δίνει μία σιγουριά. Δηλαδή μία προφητεία προφητείας ή μία όραση προφητείας που ειπώθηκε πιο μπροστά και θα ‘λεγε ο Ιωάννης: «Αληθινός είναι ο Κύριος, πιστός είναι ο Κύριος». Κι εμείς ζώντας αυτήν την πιστότητα και αληθινότητα του Κυρίου του Χριστού, έχομε πολλή την ελπίδα και πολλή τη χαρά. Ο πιστός, αγαπητοί μου, ζει με την ελπίδα και τη χαρά αυτής της προσμονής. Γιατί ό,τι ειπώθηκε από τον Χριστό, θα γίνει. Και θα γίνει γιατί ο Χριστός είναι «πιστὸς καὶ ἀληθινός». Είναι ο «Ναί» και ο «Ἀμήν», όπως λέγει ο Απόστολος Παύλος.

    «Καί ἐν δικαιοσύνῃ κρίνει καί πολεμεῖ». Προσέξτε αυτό το σημείο. Αυτή η εν δικαιοσύνη πάταξις των ασεβών και αντιθέων δυνάμεων είναι μία ιδιότης του Μεσσίου. Θυμηθείτε τον 2ο Ψαλμό που λέγει ότι «ἐν ράβδῳ σιδηρᾶ» θα πατάξει τα έθνη. Αυτή λοιπόν η πάταξις ἐν δικαιοσύνῃ των ασεβών, είναι ξαναλέγω άλλη μία φορά, ιδιότης του Μεσσίου. Επάνω σε αυτό γράφει ο Ησαΐας τα εξής -γιατί μας ενδιαφέρει, μας ενδιαφέρει πάρα πολύ για να ζήσουμε τα γεγονότα και να αναμένομε. Στο 11ο κεφάλαιό του γράφει: «Ἀλλά κρινεῖ καί ἐλέγξει καί πατάξει γῆν τῷ λόγῳ τοῦ στόματος αὐτοῦ καί ἐν πνεύματι διά χειλέων ἀνελεῖ (:θα φονεύσει) ἀσεβῆ καί ἔσται δικαιοσύνῃ ἐζωσμένος τήν ὀσφύν αὐτοῦ καί ἀληθείᾳ εἰλημένος τάς πλευράς». «Είναι», θα λέγαμε, «οπλισμένος στις πλευρές Του με την αλήθεια». Ώστε βλέπομε εδώ αυτό που λέγει ο Ησαΐας να επαληθεύεται ευθύς πιο κάτω από τον Ευαγγελιστή Ιωάννη, όπως σας το ανέφερα, θα το δούμε, που θα πολεμήσει τους εχθρούς Του, τις αντίθεες δυνάμεις ο Χριστός, με τον ιππέα που τον αποκαλεί «ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ». Και είναι ο ενανθρωπήσας Λόγος του Θεού· που θα κρίνει τη γη. Είναι εκείνο που είπε ο Ίδιος: «Ο Πατήρ δεν κρίνει κανέναν. Όλη την κρίση την έχει δώσει εις τον Υιόν».

    Επάνω σ’ αυτό γράφει ο Απόστολος Παύλος το εξής, Εβραίους 4,12: «Ζῶν γάρ ὁ Λόγος» -επειδή ομιλεί περί Λόγου του Θεού ο Ευαγγελιστής Ιωάννης. «Ζῶν γάρ ὁ Λογος τοῦ Θεοῦ καί ἐνεργῆς(:δυναμικός) καί τομώτερος (:κοφτερότερος) ὑπέρ πᾶσαν μαχαίραν δίστομον καί διϊκνούμενος ἄχρι μερισμοῦ ψυχῆς τε καί πνεύματος, ἁρμῶν τε καί μυελῶν, καί κριτικός (:κρίνει) ἐνθυμήσεων καί ἐννοιῶν καρδίας (:κρίνει τα βάθη της ανθρωπίνης ψυχής) καί οὐκ ἔστι κτίσις ἀφανής ἐνώπιον αὐτοῦ (:δεν υπάρχει κάτι που να κρύβεται μπροστά εις τον κριτήν Χριστόν), πάντα δέ γυμνά καί τετραχηλισμένα τοῖς ὀφθαλμοῖς αὐτοῦ». «Όλα είναι διαφανή μπροστά στα μάτια του δικαίου Κριτού». Διότι δεν θα μπορούσε ποτέ να κρίνει δίκαια αν ήταν, υπήρχε φύσις συσκιασμένη και αδιαφανής.

     Εκείνο που είναι πολύ χαριτωμένο είναι αυτό που λέγει η Σοφία Σολομώντος στο 18ο κεφάλαιο, στίχοι 14-15. Ακούσατέ το, είναι περίφημο. Πριν σας το διαβάσω, το χωρίον αυτό αναφέρεται στην τιμωρία της Αιγύπτου  που εταλαιπώρησε τον λαό του Θεού. Τους Ισραηλίτας. Και ευρισκόμεθα στην τελευταία νύχτα που παραμένουν οι Εβραίοι εις την Αίγυπτον· και που πρόκειται να επέλθει η 10η και τελευταία πληγή, που είναι ο θάνατος των πρωτοτόκων της Αιγύπτου. Σας διαβάζω τώρα: «Ἡσύχου γάρ σιγῆς περιεχούσης τά πάντα καί νυκτός ἐν ἰδίῳ τάχει μεσαζούσης, ὁ παντοδύναμός σου λόγος ἀπ' οὐρανῶν ἐκ θρόνων βασιλειῶν ἀπότομος πολεμιστής εἰς μέσον τῆς ὀλεθρίας ἤλατο γῆς». Περίφημο! Περίφημο χωρίο! «Ενώ», λέγει, «ήταν σιγή, είχε πέσει νύχτα, κάπου τα μεσάνυχτα, αποτόμως», λέγει, ο παντοδύναμός Σου λόγος»· ο Λόγος του Θεού…· δηλαδή ο Υιός του Θεού – «ο παντοδύναμός Σου Λόγος από τους ουρανούς, από θρόνων βασιλειῶν, θα λέγαμε, από τα βασιλικά παλάτια, από τον ουρανό». Απότομος πολεμιστής, κοιτάξτε, απότομος πολεμιστής. Όπως εμφανίζεται εδώ τώρα στο βιβλίον της Αποκαλύψεως· «εἰς μέσον τῆς ὀλεθρίας ἤλατο γῆς». «Ήρθε να καταπατήσει και να προσφέρει την καταστροφή σε μια γη που Τον αρνήθηκε. Σε μια γη που επέμενε στην αμαρτία της. Σε μια γη που επέμενε στην επιμονή της…». Αγαπητοί μου, το χωρίο αυτό πρέπει να σας πω είναι ένας ιστορικός τύπος των Εσχάτων· που δείχνει πώς θα εισέλθει πάλι εις την Ιστορίαν ο Λόγος του Θεού που σαρκώθηκε.

     Αυτό το «ἀπότομος» ο Χριστός είπε: «αιφνιδίως». Είπε την εικόνα του κλέπτου εν νυκτί. Ουδείς θα περιμένει. Τίποτα. Οι πιστοί μόνο θα περιμένουν. Μόνον οι πιστοί θα περιμένουν. Οι άπιστοι θα’ χουν μεσάνυχτα. Μεσάνυχτα στην καρδιά τους και στον νου τους. Μέσα σ’ αυτά τα μεσάνυχτα, ξαφνικά, απότομα, αιφνίδια, θα γίνει η Δευτέρα του Χριστού παρουσία. Ξέρετε πόσο απότομα; Η έλευση του Χριστού και η ανάσταση των νεκρών θα γίνει όπως λέγει ο Απόστολος Παύλος: «ἐν ριπῇ ὀφθαλμοῦ, ἐν ἀτόμῳ». Ριπή θα πει ανοιγόκλειμα των ματιών. Έχομε την αίσθηση του χρόνου ανοιγοκλεισίματος των βλεφάρων μας; Χάνουμε την εικόνα από  μπροστά μας όταν ανοιγοκλείνομε τα μάτια μας προκειμένου να διαβραχούν με το δάκρυ οι επιφάνειες των ματιών μας; Δεν την χάνομε. Ήταν ένα πρακτικός τρόπος να δοθεί μια εικόνα του πολύ γρήγορου.

    Μίλησε όμως και θεωρητικά ο Απόστολος Παύλος. Είπε «ἐν ἀτόμῳ». «Άτομον» θα πει άτμητον. Αυτό που δεν κόβεται πιο κάτω. Όχι άτομον ύλης, αλλά άτομον χρόνου. Δηλαδή μικρότατος χρόνος. Και πώς να τον παραστήσει;  Τον παριστάνει με το ανοιγόκλειμα των ματιών. Τι σημαίνει αυτό; Το αιφνίδιον της εμφανίσεως του Χριστού Κριτού και της αναστάσεως των νεκρών. Γι΄αυτό σας είπα, είναι πολύ ωραία αυτή η εικόνα από τη Σοφία Σολομώντος. Η αξία της ξέρετε πού βρίσκεται; Δεν βρίσκεται στην περιγραφή. Αλλά σε ένα ιστορικό προηγούμενο. Στο ότι δηλαδή αυτό συνέβη τη νύχτα εκείνη στην Αίγυπτο. Τύπος ιστορικός. Όπως και οι 10 πληγές είναι ιστορικοί τύποι των τριών επτάδων πληγών, που προσφέρονται μέσα στην Ιστορία και προπαντός στα έσχατα. Είναι λοιπόν οι δέκα πληγές, ιστορικός τύπος. Εκείνο που έχει βαρύτητα εις τον Χριστιανισμόν είναι το ιστορικόν προηγούμενον. Ο ιστορικός τύπος. Αγαπητοί μου, ο Χριστιανισμός είναι αποκάλυψις, είναι ιστορία, είναι ιστορικόν προηγούμενον. Είναι χειροπιαστό πράγμα. Όλες οι άλλες θρησκείες, επειδή υπάρχουν τόσες και κυκλοφορούν και τις λέγουν ότι είναι όλες καλές, σας λέγω, όλες οι άλλες θρησκείες είναι επίνοια ανθρωπίνη. Αν μπορείς, χάλκευσε την προφητεία. Μπορείς; Δεν μπορείς. Κι ο Χριστιανισμός έχει και στηρίζεται επάνω στην προφητεία και στα γεγονότα. Στα γεγονότα και στην προφητεία. Όλες οι άλλες θρησκείες είναι κατ’ επίνοιαν. Κατά κατασκευή του νου.

       «Οἱ δέ ὀφθαλμοί αὐτοῦ ὡς φλόξ πυρός». «Τα μάτια Του», λέγει, «είναι σαν φλόγα πυρός». Φωτιά που βγαίνει από τα μάτια. Παράξενο! Βγαίνει από τα μάτια φωτιά! Φοβερό το θέαμα. Επάνω σ’ αυτό γράφει ο Ανδρέας Καισαρείας: «Κρίνει τοῖς ὀφθαλμοῖς ἤγουν τή ἐποπτική αὐτοῦ δυνάμει, ἀφορίζων φλόγα πυρός. Δικαίοις μέν φωτιστικήν, ἀλλ' οὐ καυστικήν, ἁμαρτωλοῖς δέ καυστικήν, ἀλλά ἀφώτἱστον». Ωραίο χωρίο! Σπουδαίο. Ασφαλώς το ‘χει πάρει από τον Μεγάλο Βασίλειο. Ότι κρίνει με τα μάτια Του, δηλαδή είναι η εποπτική δύναμις του Θεού Λόγου, ότι τα βλέπει όλα. Και αυτή η φλόγα που φεύγει από τα μάτια, η φωτιστικότητά της φθάνει στους δικαίους και δίνει την δόξαν, χωρίς την καυστικότητα. Η καυστικότητά της φθάνει στους αμαρτωλούς και χωρίς την φωτιστικότητα και δίνει την κόλαση. Την τιμωρία. Είναι αξιοσημείωτο ότι αυτή η πύρινη φλόγα φεύγει από τα μάτια του Χριστού και όχι από κάποιο άλλο μέρος του σώματος. Ξέρετε τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι ο Χριστός ανά πάσα στιγμή βλέπει και τους εν τη Βασιλεία του Χριστού και τους εις την κόλασιν. Τους βλέπει ανά πάσα στιγμή. Αν αποσύρει τα μάτια Του ο Χριστός, παύει η κόλασις να είναι κόλασις. Βλέποντας τους αμαρτωλούς, γίνεται κόλασις. Φοβερό!

     «Καί ἐπί τήν κεφαλήν αὐτοῦ διαδήματα πολλά». «Και πάνω στο κεφάλι του πολλά στέμματα βασιλικά». Αυτά τα πολλά διαδήματα είναι μία εικόνα ότι είναι ο πραγματικός Βασιλιάς των βασιλέων. Και αντιδιαστέλλεται προς τον πρόσκαιρον άρχοντα του κόσμου τούτου, τον δράκοντα και το θηρίον με τα επτά κεφάλια και τα επτά διαδήματα. Επάνω σ’ αυτό γράφει ο Αρέθας τα εξής: «Τά πολλά διαδήματα τῆς κατά πάντων ἐξουσίας ἐστίν γνώρισμα οὐρανίων καί ἐπιγείων καί καταχθονίων». Ότι είναι Κύριος ο Χριστός των ουρανίων δυνάμεων, των αγγέλων, των επιγείων- όσοι είναι στη γη- και των καταχθονίων- όσοι είναι στον Άδη. Είναι κύριος του παντός. Ενεφανίζετο ο Αντίχριστος κύριος του παντός και ο δράκων, αλλά δεν είναι. Αυτούς θα τους πιάσει ο Χριστός, θα δούμε λίγο πιο κάτω, μετά το Πάσχα, πρώτα ο Θεός, από τον σβέρκο, από το αυτί, και θα τους πετάξει μέσα στην κόλαση. Τι αθλιότης!

   «Ἔχων ὀνόματα γεγραμμένα». «Είχε ονόματα γραμμένα». Προφανώς στο μέτωπο, ή στα στέμματα. Τα ονόματα του Μεσσίου, κατά την ανατολικήν συνήθεια σχετίζονται και ανταποκρίνονται πάντοτε προς την φύσιν και τις ιδιότητες που τις εκφράζουν. Δηλαδή για να καταλάβετε ο Ησαΐας στο 9ο κεφάλαιό του γράφει τα εξής: «Καί καλεῖται -αναφέρεται στον Μεσσία- τό ὄνομα αὐτοῦ Μεγάλης Βουλῆς Ἄγγελος, Θαυμαστός Σύμβουλος, Θεός Ἰσχυρός, Ἐξουσιαστής, Ἄρχων εἰρήνης, Πατήρ τοῦ μέλλοντος αἰῶνος». Αυτά είναι ονόματα, ονόματα ιδιότητες όμως που εκφράζουν ποιος είναι ο Μεσσίας.

   «Καί ὄνομα γεγραμμένον ὃ οὐδείς οἶδεν εἰ μή αὐτός». «Και όνομα γραμμένο που κανείς δεν το ξέρει παρά μόνον Αυτός». Αυτός ο στίχος δεν έρχεται σε αντίφαση με το προηγούμενο χωρίο που λέγει «ονόματα πολλά γραμμένα», και συνεπώς ευανάγνωστα, αλλά απλώς θέλε να εκφράσει ότι τα πάντα του Θεού δεν είναι γνωστά εις τα κτίσματα. Κι όπως εν προκειμένω γράφει ο Αρέθας: «Τό ἄγνωστον τό τοῦ ὀνόματος, το τῆς οὐσίας αὐτοῦ ἀκατάληπτον σημαίνει». Ποιο είναι αυτό το «ἄγνωστον ὂνομα»; Αναφερόμενο στην ουσία του Θεού. Ποια είναι η ουσία του Θεού; Άγνωστη.  Ποιος την ξέρει την ουσία του Θεού; Την ξέρει μόνον ο Θεός. Και συνεχίζει: «Τaῖς γάρ οἰκονομίαις ὢν πολυώνυμος ὡς ἀγαθός ὡς ποιμήν, ὡς ἥλιος, ὡς φῶς, ὡς ζωή, ὡς ἁγιασμός, ὡ ἀπολύτρωσις». Τι θα πει εδώ: «ταῖς γάρ οἰκονομίαις»; Ό,τι αφορά στις σχέσεις Του με το μυστήριο της θείας οικονομίας. Στις σχέσεις Του με τον κόσμο. Εκεί έχει τα ονόματα: Αγαθός, Ποιμήν, Ήλιος, Φως, Ζωή, Αγιασμός, Απολύτρωσις. Και αν θέλετε, λέγει ο Αρέθας, «καί ταῖς ἀποφάσεσιν». «Ἀπόφασις» είναι η αποφατικότητα, δηλαδή και να μιλήσομε αποφατικά «ὁμοίως ὡς ἄφθαρτος, ἀόρατος, ἀναλλοίωτος». «Η ουσία», λέγει ο Αρέθας, «ανώνυμος». Δεν έχει όνομα η ουσία του Θεού. Η ουσία ανώνυμος. «Αὐτῷ μόνο γνωστή καί οὐ τί μή ἑτέρῳ». «Μόνον εις τον Θεόν είναι γνωστή η ουσία του Θεού και σε κανέναν απολύτως άλλον».

   Πέραν της ουσίας, που είναι ανώνυμος, αυτό το άγνωστον όνομα είναι, αγαπητοί μου, ήδη γνωστόν εις την Εκκλησίαν. Και είναι εκείνο που αναφέρει ο Ιερός Ευαγγελιστής, προσέξτε, προσέξτε αυτό το σημείο, στον πρόλογο του Ευαγγελίου του, εις τον πρόλογον της πρώτης επιστολής του, της Καθολικής, και εις τον εξής επόμενο στίχο που λέγει: «Καί τό ὄνομα Αὐτοῦ ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ». Είναι γνωστός μόνον εις τους πιστούς της Εκκλησίας. Θα μου πείτε: «Κι ένας απέξω μπορεί να πει: ‘’Ο Λόγος  του Θεού’’». Δεν θα καταλάβει τίποτα. Το περιεχόμενο του ονόματος Αυτού είναι αποκαλυμμένο μόνο μέσα στην Εκκλησία. Και είναι γνωστό ότι το όνομα «Λόγος» δεν εκφράζει βέβαια την ουσία του Θεού. Εκφράζει όμως την τριαδικότητα του Θεού· διότι έτσι πληροφορούμεθα τα τρία πρόσωπα της Αγίας Τριάδος. Αλλά θα επανέλθω στον Λόγο του Θεού, γιατί είναι λίγο πιο κάτω.

      «Καί περιβεβλημένος ἱμάτιον βεβαμμένον ἐν αἵματι». «Και ντυμένος με ιμάτιο που είναι βαμμένο με αίμα». Τι σημαίνει αυτό; Ότι γυρίζει νικητής από τον πόλεμο εναντίον των εχθρών Του, τους οποίους κατενίκησε. Γράφει σ’ αυτό ο Ησαΐας: Και παρακαλώ παρακολουθήστε το γιατί είναι λίγο μακρύ. Ησαΐας, 63 κεφάλαιο, στίχοι 1-4: «Τίς οὗτος ὁ παραγενόμενος ἐξ ᾿Εδώμ, ἐρύθημα ἱματίων ἐκ Βοσόρ, οὕτως ὡραῖος ἐν στολῇ βίᾳ μετὰ ἰσχύος; (:Ποιος είναι Αυτός που ήρθε από την Εδώμ, από την Ιδουμαία, -Εδώμ θα πει κόκκινος-, από την χώρα την κόκκινη και τα ιμάτιά του είναι κόκκινα. Είναι πολύ όμορφος. Είναι τόσο πολύ ωραίος που φέρει στρατιωτική στολή και προχωρεί βιαστικά και με δύναμη; Ποιος είναι αυτός;)», ερωτά ο προφήτης. «Ἐγὼ διαλέγομαι δικαιοσύνην καὶ κρίσιν σωτηρίου -ομιλεί τώρα ο ερχόμενος, δηλαδή ο Μεσσίας: Εγώ είμαι Εκείνος ο Οποίος κηρύττω δικαιοσύνη, κρίνω δίκαια μετά δυνάμεως και σώζω». Ερωτά πάλι ο προφήτης διαλογικά: «Διατί σου ἐρυθρὰ τὰ ἱμάτια καὶ τὰ ἐνδύματά σου ὡς ἀπὸ πατητοῦ ληνοῦ; (:Γιατί είναι κόκκινα τα ρούχα σου και τα ενδύματά σου σαν να βγήκες από το πατητήρι με σταφύλια κόκκινα, βυσσινιά και έβαψες τα ρούχα σου;)». «Πλήρης καταπεπατημένης, καὶ τῶν ἐθνῶν οὐκ ἔστιν ἀνὴρ μετ᾿ ἐμοῦ».  Και απαντάει: «Ναι, είμαι γεμάτος από τους χυμούς των σταφυλιών που καταπατούνται μέσα στον ληνόν, μέσα στο πατητήρι. Κανείς άλλος από τους εθνικούς δεν ήτο μαζί μου στη δουλειά αυτή, στο έργο αυτό»· καὶ κατεπάτησα αὐτοὺς ἐν θυμῷ μου καὶ κατέθλασα αὐτοὺς ὡς γῆν καὶ κατήγαγον τὸ αἷμα αὐτῶν εἰς γῆν. Ἡμέρα γὰρ ἀνταποδόσεως ἐπῆλθεν αὐτοῖς, καὶ ἐνιαυτὸς λυτρώσεως πάρεστι». «Ήρθα και καταπάτησα», λέγει, «τους εθνικούς, τους εχθρούς μου, -είναι οι αντίθεες δυνάμεις που θα κατανικήσει ο Χριστός- γιατί ήρθε η ημέρα της εκδικήσεως και η ημέρα της λυτρώσεως. Εκδικήσεως κατά των ασεβών, της λυτρώσεως υπέρ των ευσεβών». Είναι πολύ ωραίο αυτό που λέγει ο Ησαΐας στο 63ο κεφάλαιο.

   Ο δε Ανδρέας Καισαρείας ερμηνεύει. Προσέξτε τώρα αυτό. Την ερμηνεία του Αγίου Ανδρέου. «Ἱμάτιον ἐνταῦθα τοῦ Θεοῦ Λόγου, ἡ παναγία σάρξ αὐτοῦ καί ἄφθαρτος, ἡ βαφεῖσα ἐν τῷ ἑκουσίῳ πάθει, τῷ ἰδίῳ αὐτοῦ αἵματι». «Τι είναι τα κόκκινα ιμάτια; Είναι η παναγία σάρκα Του. Η σάρκα του Θεού Λόγου· που ενανθρώπησε. Και που έμεινε άφθαρτη. Και που βάφτηκε σ’ αυτό το θεληματικό του πάθος επάνω στον σταυρό για την λύτρωση των ανθρώπων». Δηλαδή πρόκειται για την ενανθρώπηση και την ιλαστήριον θυσία του Θεού Λόγου.

      «Καί κέκληται τό ὄνομα αὐτοῦ ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ». «Και ονομάστηκε το όνομά Tου, «ο Λόγος του Θεού». Εάν έπρεπε, αγαπητοί μου, να αναλύσουμε το όνομα αυτό, «ο Λόγος του Θεού» και πολύ χρόνον θα χρειαζόμαστε, αλλά προπαντός γνώσιν μυστηρίων Θεού. Δηλαδή αληθή θεολογία. Γι΄αυτό τον λόγο θα περιοριστώ μόνο σε πολύ λίγα σημεία. Σας υπενθυμίζω μόνο ότι η Εκκλησία μας, την ευσχημοτάτη ημέρα του Πάσχα, ως ευαγγελική περικοπή έχει το πρώτο κεφάλαιο από το κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο και για να δείξει ακριβώς και να προβάλει τον Θεόν Λόγον που ενηνθρώπησε. Γι΄αυτό το κάνει η Εκκλησία μας αυτό. Και θα μας πει ότι «ὁ λόγος σάρξ ἐγένετο».

   Ωστόσο, ακούστε μια ωραιοτάτη ερμηνεία, στα λίγα λεπτά που μας μένουν, του Ανδρέου Καισαρείας: «Πῶς ὁ ἀνώνυμος καί πᾶσιν ἄγνωστος ἐνταῦθα Λόγος ὀνομάζεται;». «Πώς, αφού είναι ανώνυμος και είναι σε όλους άγνωστος, πώς παρά ταύτα ονομάζεται ο Λόγος του Θεού;». Και έχει τρία σημεία. Πρώτον. «Ἢ πρός ἔνδειξιν τῆς ὑικῆς ὑποστάσεως καί τῆς ἀπαθοῦς ἐκ Πατρός γεννήσεως, καθάπερ καί ὁ ἡμέτερος λόγος ἐκ τοῦ ἡμετέρου νοῦ πρόεισιν (:όπως φεύγει ο δικός μας λόγος, η φωνή μας και εκφράζει τον νουν, έτσι και ο Θεός Λόγος, ο Υιός, πώς να το εκφράσει κανείς, είναι απαθής η γέννησίς Του από τον Πατέρα. Και ονομάζεται Λόγος)». Δεύτερον. «Ἢ τῶν πάντων τῶν ὄντων τούς λόγους ἐν ἑαυτῷ φέρειν (:ή διότι μέσα του ο Θεός Λόγος φέρει τους λόγους των όντων)». Τα όντα είναι τα όντα. Όλα τα όντα. Οι λόγοι είναι οι αιτίες. Οι αιτίες των όντων λέγονται λόγοι των όντων. Και ονομάζεται Λόγος επειδή Εκείνος εδημιούργησε τον κόσμον και «ἐν ἑαυτῷ φέρει», μέσα Του έχει τους λόγους των όντων. Τι ωραίο αυτό! Όσοι το καταλαβαίνετε.  Μεγαλείο! Να βλέπεις τον Ιησούν Χριστόν παντού μέσα στην Δημιουργία, διότι όλους τους λόγους των όντων τους βρίσκομε μέσα στον Θεόν Λόγον· που «σάρξ ἐγένετο καί ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν». Και τρίτον. «Ἢ τό ἐξαγγελεύς εἶναι τῆς πατρικῆς σοφίας τε καί δυνάμεως». Τρίτον, λέγεται Λόγος, διότι εξαγγέλλει την σοφίαν και την δύναμιν την πατρικήν. Έρχεται να πει ό,τι είχε να πει ο Πατέρας. Γι΄αυτό λέγεται Λόγος.

     Αγαπητοί μου, αυτού του Λόγου του Θεού που τα ιμάτιά Του είναι ερυθρά, εορτάζομε αυτές τις μέρες. Όσο βαθαίνομε στους προφήτας και γενικά στο νόημα της Αγίας Γραφής, τόσο ανακαλύπτομε Ποιος είναι αυτός ο ενανθρωπήσας Λόγος του Θεού. Και ότι είναι «ὁ ἀληθινός καί ὁ πιστός».

       Καλές γιορτές.

76η ομιλία στο βιβλίο της Καινής Διαθήκης
« Ιερά Αποκάλυψις ».

Όλες οι ομιλίες του βιβλίου 
« Αποκάλυψις » εδώ ↓.
http://www.arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/kainh-diauhkh/iera-apokalycis
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40qa7vUvidbEX6OBGq3b9WeV

Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.

Ψηφιοποίηση και επιμέλεια κειμένου: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.