17 Φεβρουαρίου 2024

Θέσεις γονίμου προσευχῆς.

†.Μία από τις ωραιότερες και συγκινητικότερες περικοπές, αγαπητοί μου, της Καινής Διαθήκης, είναι η ιστορία της Χαναναίας γυναικός· που ζητούσε από τον Κύριο την θεραπεία της δαιμονιζομένης κόρης της. Και δεν ξέρει κανείς τι να πρωτοθαυμάσει μέσα εις αυτήν την ιστορία. Πάντως είναι μία ιστορία νίκης. Μια ιστορία νίκης της Χαναναίας γυναικός. Όχι μόνον γιατί ενίκησε το θέλημα του Χριστού με το να της πει: «Γενηθήτω σοι ὡς θέλεις» και να θεραπευθεί βέβαια η θυγατέρα της, αλλά και να αποσπάσει μεγαλειώδη έπαινον από τον Χριστόν υπέρ του δικού της προσώπου, όταν ο Κύριος δημοσίως την επαινούσε κι έλεγε: «Ὦ γύναι, μεγάλη σου ἡ πίστις!».

     Και ο Κύριος, μαζί με την πίστη της Χαναναίας γυναικός, αλλά και την πίστη του Εκατοντάρχου, που δεν ήταν Εβραίος, ήταν Ρωμαίος και η Χαναναία γυναίκα δεν ήτο Εβραία, ήτο Συροφοινίκισσα, ήτο δηλαδή ειδωλολάτρης, που έφθασε να πει, για την μεγάλη πίστη που βρήκε στα δύο αυτά πρόσωπα, ώστε το εβεβαίωσε ο Χριστός, «Ούτε εις τον Ισραήλ», λέει, «δεν βρήκα τέτοια πίστη».

     Είναι γνωστή η ιστορία βέβαια της Χαναναίας, όπως την ακούσαμε σήμερα, αγαπητοί μου, εις την ευαγγελική περικοπή. Η γυναίκα αυτή, ενώ ήτο ειδωλολάτρης, έμαθε, στην πατρίδα της, βόρεια της Παλαιστίνης, ότι υπάρχει ένα πρόσωπο που λέγεται Ιησούς. Και είναι μεγάλο πρόσωπο αυτό· που είναι καταπληκτικό, κάνει θαύματα, έχει υπέροχη διδασκαλία… Έφθασε λοιπόν η μεγάλη φήμη του Χριστού έως και στην χώρα της και η γυναίκα αυτή σπεύδει.

     Πρώτος καρπός εδώ του ότι σπεύδει, είναι η πίστις της . Επίστευσε. Ότι όντως είναι σπουδαίο πρόσωπο ο Ιησούς. Και έρχεται, δεομένη τώρα στον Κύριον για την θυγατέρα της.

     Αν διαβάσετε ξανά στο σπίτι σας την περικοπή αυτή, αγαπητοί, που είναι στον Ματθαίο, στο 15ο κεφάλαιο και μείνετε με προσοχή στις λεπτομέρειες, θα θαυμάσετε πραγματικά. Γιατί όσα είπε εις τον Κύριον, δεν ήταν τίποτε άλλο παρά μία θαυμασία ζώσα προσευχή. Με όλες τις γόνιμες θέσεις που έχει μια καλή προσευχή.

     Τι έλεγε; Και ήταν μάλιστα και ο τρόπος της και το περιεχόμενον της προσευχής. «Ἐλέησόν με, Κύριε, υἱὲ Δαυῒδ· ἡ θυγάτηρ μου κακῶς δαιμονίζεται». Είδατε; Προσευχή. «Ἐλέησόν με, Κύριε, υἱὲ ΔαυῒδΓιατί η θυγατέρα μου έχει δαιμόνιον και υποφέρει φοβερό δαιμόνιο». Και είναι τελεία προσευχή και για τον τρόπο που σας είπα και για το περιεχόμενό της, όπως θα δούμε εις την συνέχειαν. Και τούτο έχει, θα λέγαμε, μια θεμελιώδη βάση, η προσευχή αυτή της γυναικός, θεολογική βάση έχει η προσευχή αυτής της γυναικός. Αποκαλεί τον Ιησούν «Κύριον». Δηλαδή Θεόν. Τον αποκαλεί ακόμα «υἱόν Δαυῒδ». Δηλαδή άνθρωπον. Δηλαδή ΘεάνθρωπονΌταν λέμε αυτήν την απλή προσευχή: «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με». Κύριε, Ιησού, Χριστέ, τρία πράγματα φανερώνομε. Με το «Κύριε» την θεότητά Του, με το «Ιησού» την ανθρωπότητά Του και με τον «Χριστέ» το έργον που είχε να επιτελέσει επάνω εδώ εις την Γη· την Μεσσιανικότητά Του.

     Είδατε πόσο σπουδαία είναι αυτή η προσευχή; Κι επειδή γίνεται ομολογία του προσώπου του Ιησού του Ποιος είναι, της ταυτότητός Του, γι' αυτό είναι παντοδύναμη προσευχή. «Κύριε Ιησού Χριστέ»: Όλη η θεολογία είναι εδώ. Και όπως είναι γνωστό, όλες οι προσευχές που η Εκκλησία μας έχει συντάξει, είτε στην Θεία Λειτουργία ή σε οποιαδήποτε περίπτωση, κάθε προσευχή, έχει δύο μέρη. Το πρώτο μέρος είναι θεολογικόν. Και αναφέρεται εις το πρόσωπον του Θεού ή της Υπεραγίας Θεοτόκου. Πάντως θεολογικόν. Και το δεύτερον μέρος είναι το πρακτικό. Αποτελεί το αίτημα. Εδώ λοιπόν «Κύριε Ιησού Χριστέ» είναι το θεολογικόν μέρος. «Ελέησόν με» είναι το πρακτικόν μέρος. Αν προσέξετε, θα δείτε ότι όλες οι ευχές έχουν αυτήν την μορφήν συντάξεως.

     Και θέτει αυτό το «Ελέησόν με» η γυναίκα αυτή, που δείχνει ότι ο Θεός γνωρίζει τι πρέπει να δώσει, για να ελεήσει τον άνθρωπο. Τι πρέπει να ζητήσουμε από τον Θεό; Δεν ξέρομε. Αν αυτό που θα ζητήσουμε, δεν μας βγει σε καλό; Δεν το ξέρουμε. Και βέβαια ο Θεός προλαβαίνει και δεν μας δίνει το κακό, εκείνο το οποίο ζητούμε και δεν το βλέπομε και δεν το καταλαβαίνομε. Αλλά τι; Μάλιστα λέμε «Θεέ μου, Κύριέ μου, κάνε με καλά»Μα εάν σε κάνει καλά, πιθανώς να ξαναπάς στην αμαρτία. Γιατί πιθανώς να αρρώστησες από την αμαρτία. Για θυμηθείτε την περίπτωση που είπε σε εκείνον τον παράλυτον, τον 38 χρόνια, «Πρόσεξε» -του λέγει, όταν τον συνήντησε μετά εις τον ναόν υγιή- μην ξαναμαρτήσεις, για να μην σου γίνει κάτι χειρότερο»Ώστε υπήρχε ο κίνδυνος, με το να έχει την υγεία του, να του γίνει κάτι χειρότερο; Ναι. Να χάσει την ψυχή του. Δεν μας το δίνει λοιπόν αυτό ο Θεός, όταν το ζητούμε. Τι απλούστερον; Τι φυσικότερον; «Κύριε, κάνε με καλά». Και δεν μας κάνει καλά ο Κύριος. Ξέρομε λοιπόν τι να ζητήσουμε; Δεν ξέρομε τι να ζητήσουμε. Ένα αίτημα όμως τα λέει όλα: «Ἐλέησόν με». Δηλαδή ζητούμε το έλεος του Θεού. Κι Εκείνος ξέρει τι θα μας δώσει. Αυτό είναι το πάρα πολύ σπουδαίο πράγμα.

      Έτσι λοιπόν, εδώ δείχνει ότι ο Θεός γνωρίζει τι πρέπει να δώσει, για να ελεήσει τον άνθρωπο. Και το «ελέησόν με» είναι γενικόν, είναι αίτημα γενικόν. Τώρα όμως η γυναίκα αυτή, προχωρεί, εάν θα ήθελε ο Κύριος, και εις το επιμέρους αίτημά της. Ποιο είναι το επιμέρους αίτημα της γυναικός; «Ἡ θυγάτηρ μου κακῶς δαιμονίζεται». Κάποτε ένας τυφλός είπε στον Κύριο: «Δώσε μου Κύριε τα μάτια, την όραση, εάν θέλεις». Και τι είπε ο Κύριος; «Θέλω». Ένας λεπρός, κάποτε. «Κύριε, καθάρισέ με». «Θέλω. Καθαρίσθητι»Αχ, αυτό το θέλω του Θεού! Όταν ταυτίζεται ή, καλύτερα, το θέλημα του ανθρώπου όταν ταυτίζεται με το θέλημα του Θεού.

    Kaι ο Κύριος τώρα εδώ προσποιείται ότι δεν την ακούει. Φώναζε από πίσω, φώναζε εκείνη. Και ο Κύριος δεν έδινε καμία σημασία. Γιατί το κάνει αυτό ο Κύριος; Για να αναδείξει περισσότερο την πίστη αυτής της γυναικός. Ώστε να φθάσει να πει: «Ὦ γύναι, μεγάλη σου ἡ πίστις!». Διότι θα μπορούσε ακόμη, αν το θέλετε, και να θυμώσει. Και λίγο παρακάτω, όπως θα δούμε, όταν ο Κύριος τής αποδίδει μομφήν, δεν θυμώνει. Εάν βέβαια μας πουν σε εμάς…ο ίδιος ο Θεός μάς πει κάτι, θυμώνομε μαζί Του και τα βάζομε μαζί Του. Τι λέγει εδώ; «Ὁ δὲ οὐκ ἀπεκρίθη αὐτῇ λόγον». Καμία κουβέντα. Καμία απάντησις.

    Και επεμβαίνουν οι μαθηταί. «Κύριε», λέει, «μας κυνηγάει από πίσω. Κάνε της αυτό που σου ζητάει. Να την ξεφορτωθούμε. Μας ενοχλεί. Φωνάζει από πίσω μας». Προσέξτε εδώ. Είπα την λέξη «ξεφορτωθούμε». Ο Κύριος είπε μία παραβολή του αδίκου κριτού· που εκεί μία χήρα επέμενε και επέμενε. Και το είπε αυτό ο άδικος κριτής. «Θέλω να την ξεφορτωθώ. Θα της κάνω το θέλημά της, γιατί μ’ ενοχλεί»«Είδατε», λέγει, «πώς σκέπτεται ο άδικος κριτής;», είπε ο Κύριος. Και για να διδάξει «μή ἐκκακεῖν», να μην αποκάμνομε στις προσευχές μας. Εδώ οι μαθηταί αντιπροσωπεύουν τους αγίους που πρεσβεύουν εις τον Χριστόν. Τι θα έλεγε κανείς, οι άγιοι δεν μας χρειάζονται; Μας χρειάζονται. Δεν είναι επαρκής ο Χριστός να ακούσει; Όπως λένε οι Προτεστάνται; Ο Θεός θέλει να ικετεύουν πολλοί Αυτόν. Και συνεπώς δέχεται τις προσευχές και των αγίων ως προσευχές πρεσβείας. Είναι διάχυτος η Αγία Γραφή, διάχυτος με την θέσιν αυτήν. Μας χρειάζονται λοιπόν οι άγιοι.

    Και ο Κύριος εδώ δικαιολογείται ότι, επειδή δεν απαντούσε, λέει στους μαθητάς Του ότι : «Οὐκ ἀπεστάλην εἰ μὴ εἰς τὰ πρόβατα τὰ ἀπολωλότα οἴκου ᾿Ισραήλ». Ότι Τον έστειλε ο Πατήρ μόνον για τους Εβραίους! «Για τα χαμένα πρόβατα», λέει, «του οίκου Ισραήλ». Δηλαδή του λαού του Ισραήλ. Όχι για τους λαούς. Όχι δια τα έθνη. Αλήθεια, Αυτός, Αυτός, ο Ιησούς Χριστός, που θα πει ευθύς μετά την Ανάστασή Του: «Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τὰ ἔθνη ἕως ἐσχάτου τῆς γῆς»Δεν αδικεί κανέναν. Αυτό που κάνει ο Χριστός ήταν ένα σχήμαΉταν ένα σχήμα κατ’ αρχάς, κατά το φαινόμενον, για να μην τον κατηγορήσουν οι Εβραίοι, γιατί το θεωρούσαν μεγάλο κακό πράγμα να αποδίδει κανείς από τον λαό του Θεού, μία ευεργεσία εις τους εθνικούς, εις τους ειδωλολάτρας. Για να τους αφαιρέσει, λοιπόν, την δικαιολογίαν αυτήν, γι'αυτό δεν μιλάει στην γυναίκα τούτη. Θα έλθει η ώρα της. Ποια ώρα; Η ώρα των εθνών· που τότε θα στείλει τους μαθητάς Του και τότε θα δώσουν την σωτηρία στα έθνη. Για να μην πω ότι θα συνέβαινε, εξαιτίας της αρνήσεως του λαού του Θεού, το ακριβώς αντίθετο. Η σωτηρία να προχωρήσει στα έθνη και να μην την εγκολπωθούν οι Εβραίοι, ο λαός του Θεού.

     Πάντως η Χαναναία το άκουσε αυτό. Το άκουσε. Ότι δεν απεστάλη ο Ιησούς, παρά μόνον για τα παιδιά του Ισραήλ. Εκείνη όμως τι κάνει; Τον προσκυνάει! «Προσεκύνει αὐτῷ λέγουσα· Κύριε, βοήθει μοι». «Κύριε, βοήθησέ μεΝαι. Δεν αξίζομε εμείς οι εθνικοί, αλλά βοήθησέ με». Και ακολούθησε ένας διάλογος μεταξύ του Κυρίου και της γυναικός, που τον παραλείπομε τουλάχιστον στην απόδοσή του, στην ερμηνεία του. Είναι γνωστό ότι ο Κύριος τής είπε: «Δεν είναι σωστό πράγμα να πάρει κανείς το ψωμί, δηλαδή τις ευεργεσίες που δίνει ο Θεός στον δικό Του λαό και να τις σπαταλήσει στα κυνάρια». Κοιτάξτε, ευγενώς «κυνάρια». Θα πει σκυλάκια. Για να μην πει σκυλιά· που πάει βαρύ. Και το λέει «κυνάρια», σκυλάκια. «Ναι», λέγει εκείνη εξυπνότατα, «και τα κυνάρια κάθονται και προσμένουν εκεί, όταν τα παιδιά τρώνε στο τραπέζι και πέφτουν τα ψιχουλάκια». Τα παιδιά είναι απρόσεκτα, όπως ξέρετε, και τους φεύγουν ψίχουλα, φεύγει φαΐ απ’ τα πιάτα τους, ξέρω ΄γω, απ’ τα χέρια τους και πέφτει κάτω. Και το σκυλάκι, όπως και η γάτα κ.τ.λ. πάνε και τρώνε. Τα σκυλάκια είναι γύρω γύρω απ’ το τραπέζι των αφεντικών, είναι πασίγνωστο. Και είναι ωραία εικόνα αυτή. Είναι πάρα πολύ ωραία εικόνα. «Ναι, Κύριε, κυνάριον είμαι, ναι, δεν το αρνούμαι. Σωστά μίλησες. Αλλά όμως κοίταξε και τα κυνάρια που τρέφονται με τα ψιχουλάκια από τα παιδιά, που πέφτουν από τα χέρια τους!».

     Εκεί ο Κύριος εθαύμασε! Εδώ είναι το καταπληκτικό. Δεν μένω πιο πολύ όμως, γιατί θα μπορούσαμε πάρα πολλά να πούμε πάνω στο σημείο αυτό. Τούτο μόνο είναι πάρα πολύ σημαντικό, ότι η γυναίκα αυτή έζησε και διεξήλθε τους καλύτερους όρους μιας καλής, γονίμου προσευχής.

      Και πρώτα πρώτα η προσευχή αυτής της γυναικός ήταν προσευχή γεμάτη από πίστηΠιστεύει η γυναίκα αυτή, γι'αυτό ομολογεί και αποκαλύπτει την θεανθρωπίνη φύση του Χριστού. Δεν Τον ήξερε.  Άκουσε. Λέει ο Απόστολος Παύλος: «Ἡ πίστις ἐξ ἀκοῆς». Ξέρετε τι σημαίνει η «πίστις ἐξ ἀκοῆς»; Γράφει ο Απόστολος Παύλος στους Κολοσσαείς και όπου αλλού: «Δεν είδατε στο πρόσωπο τον Ιησού Χριστόν. Ακούσατε μόνον. Και πιστέψατε». Μεγάλο πράγμα. Μόνο ακούσατε. Άκουσε κι αυτή στην πατρίδα της και επίστευσε. Αυτή η πίστις αποτελεί την βάση της προσευχής. Γιατί αλλιώτικα, αν δεν υπάρχει πίστις, πέφτει βέβαια η προσευχή στο κενό.

     Μια φορά, και δεν είναι η μοναδική, ήρθε κάποιος να εξομολογηθεί. Αλλά δεν πίστευε όμως εις τον Ιησούν Χριστόν. «Άνθρωπέ μου», του λέω, «δυνάμει της πίστεως στην θεανθρωπίνη φύση του Χριστού, τελείται το μυστήριον της Εξομολογήσεως. Εάν δεν πιστεύεις, τότε πέφτει στο κενό το μυστήριον της εξομολογήσεως». Αναμφισβήτητα. Να λοιπόν γιατί η βάσις όλων των μυστηρίων, όλης της πνευματικής ζωής και αυτής της προσευχής είναι βεβαίως η πίστις. Και μετά την πίστη στο θεανθρώπινο πρόσωπο του Χριστού, έρχεται η πίστις συνδέσεως- προσέξτε αυτό το σημείο, πού χωλαίνομε- συνδέσεως προσώπου και λόγων Χριστού. Δηλαδή, το πρόσωπον του Χριστού κι αυτά που είπε ο Χριστός. Είναι οι λόγοι του Χριστού. Ο Χριστός είπε ότι: «Ὃ,τι ἂν αἰτήσητε ἐν τῷ ὀνόματί μου, λήψεσθε». «Ό,τι ζητήσετε» –προσέξτε- «ἐν τῷ ὀνόματί μου, θα το πάρετε». «Εάν το ζητήσετε και δεν είναι στο όνομά μου, δεν θα το πάρετε. Ή θα πέσει στο κενό. Ή δεν ξέρω τι θα σας έρθει».

    Πάντως αίτημα και όνομα Χριστού, αυτά τα δύο είναι δεμένα. Θα μου πείτε… είναι αυτονόητο. Όχι, αγαπητοί μου, δεν είναι καθόλου αυτονόητο. Διότι πάρα πολλοί είναι εκείνοι οι οποίοι δέχονται τα λόγια του Χριστού, αλλά όχι το πρόσωπό Του. Ναι. Μην σας κάνει εντύπωση. Στην ακμή της αθεΐας του σοβιετικού καθεστώτος στην Ρωσία, ήταν γραμμένο ένα λόγιον του Ευαγγελίου, του Αποστόλου Παύλου συγκεκριμένα, στη μετώπη του Κρεμλίνου. Κι έλεγε: «Ὁ μὴ ἐργαζόμενος μηδὲ ἐσθιέτω». Αυτός που δεν εργάζεται, ούτε να τρώει. Δηλαδή ο κομμουνισμός, ο υλισμός, χρησιμοποίησε …τι χρησιμοποίησε; Ένα χωρίον της Αγίας Γραφής. Γιατί; Μα είναι άθεος ο υλισμός. Μάλιστα. Διότι απλούστατα έγινε ο χωρισμός προσώπου Χριστού και λόγων του Ευαγγελίου. Είναι κάτι που… πάρα πολλοί Χριστιανοί μας δέχονται, επί παραδείγματι, τον λεγόμενον «Κοινωνικόν Χριστιανισμόν», αλλά δεν δέχονται το θεανθρώπινον πρόσωπον του Χριστού. Μπορεί να πουν: «Λυπούμεθα την ανθρωπότητα. Να φτιάξομε ιατρούς, χωρίς», λέει, «σύνορα. Να φτιάξομε…εκείνα κι εκείνα, εμβόλια κλπ.». Δεν πιστεύουν στον Χριστόν. Γίνεται ο διαχωρισμός αυτός, προσώπου Χριστού και λόγων Χριστού. Ας το προσέξομε. Πρόκειται για καμουφλαρισμένη αθεΐα.

    Πίστις ακόμη σημαίνει ότι ο Θεός σε ακούει, σε βλέπει, σε κρίνει, σε ζυγίζει, σου αποδίδει. Κι αυτό ακόμα είναι πίστις. Υπάρχει μία «λογική» θέσις· την λέξη «λογική» την βάζω μέσα σε εισαγωγικά, γιατί δεν θέλω να τονίσω τον ορθολογισμόν που πρέπει να διαθέτομε προκειμένου να δεχθούμε το Ευαγγέλιον, αλλά όμως την λογική την έχει κάνει ο Θεός. Και όταν μας καλεί δια του Ευαγγελίου, η πίστις δεν είναι παράλογος. Είναι λογική. Δεν είναι βέβαια ορθολογισμός, αλλά είναι λογική. Αποτείνεται και εις το συναίσθημα και εις την βούλησιν και εις την λογικήν. Δηλαδή εις τον όλον άνθρωπον, με άλλα λόγια. Γι'αυτό ακούστε τι λέγει εδώ μία βάσις η οποία είναι λογική: Απλώς λογική. Αναφέρεται ο Ψαλμωδός εις τον 93ον Ψαλμόν και λέγει: «Ὁ φυτεύσας τὸ οὖς οὐχὶ ἀκούει; (:Αυτός που έκανε αυτιά, φύτεψε - ωραία έκφρασις- αυτός που φύτεψε τ΄αυτιά, δεν ακούει;) ἢ ὁ πλάσας τὸν ὀφθαλμὸν οὐχὶ κατανοεί; (:Εκείνος που έκανε τα μάτια, δεν βλέπει;)». Είναι τετράγωνη λογική, με πάσαν λογικήν συνέπειαν. Όλοι έχομε αυτιά. Και τα ζώα και τα κουνούπια και οι μύγες, όλοι έχομε αυτιά. Σας ερωτώ: Εκείνος που έκανε τα πάντα με αυτιά, δεν έχει αυτιά; Εκείνος που έκανε τα πάντα με μάτια, δεν υπάρχει κανένα ζώο που να μην έχει μάτια, δεν βλέπει; Αυτό, ξέρετε πόσο ισχυρόν, θα λέγαμε, επιχείρημα είναι, όχι για τους άλλους· για τον εαυτό μας. Όταν πάμε κάπου να απιστήσουμε, να πούμε: «Δεν βλέπει ο Θεός; Βλέπω εγώ, δεν βλέπει ο Θεός; Ακούω εγώ, δεν ακούει ο Θεός;». Για να φανεί ότι η Αγία Γραφή καλεί και τον ανθρώπινον νουν, την ανθρωπίνη λογική, για να πεισθεί ο άνθρωπος.

    Η προσευχή πρέπει ακόμα να γίνεται με ταπείνωση, αγαπητοί μου. Επροσέξατε την ταπείνωση της Χαναναίας γυναικός; Δεν ντράπηκε τίποτε, προκειμένου να ζητήσει αυτό που ζητούσε. Ο Κύριος την αποκαλεί ακόμα «κυνάριον», όπως είδαμε. Εκείνη ευφυέστατα έδωσε την απάντηση που κατέπληξε τον Κύριον και τον κέρδισε. Αλλιώτικα έχομε μια φαρισαϊκή προσευχή· που ο Κύριος δεν την προσέχει. Θα έχουμε ταπείνωση. Λέγει ο όσιος Νείλος, που έχει γράψει πάρα πολλά κεφάλαια· κεφάλαιον είναι μία πρότασις μόνον. Είναι στον Α΄ τόμο της Φιλοκαλίας: «Ναὶ μὴν ἐπιγινώσκων τὰ μέτρα σου, ἡδέως πενθήσεις (:Όταν νιώσεις, γνωρίσεις καλά τις δυνατότητές σου, τα μέτρα σου, γρήγορα και ευχάριστα θα πενθήσεις) ταλανίζων σεαυτόν(:θα ταλανίσεις τον εαυτόν σου) κατὰ τὸν Ἠσαΐαν (:που είπε ο Ησαΐας) πῶς ἀκάθαρτος ὤν καὶ ἐν μέσῳ λαοῦ τοιούτου ὑπάρχων, τοὐτέστιν ἐναντίων, τολμᾷς τῷ Κυρίω Σαβαὼθ παρεστάναι;».  «Εγώ ο Ησαΐας, πώς τολμώ, που είμαι ακάθαρτος και ζω σε ακάθαρτο λαό, να σταθώ μπροστά εις τον Κύριον, που είδε τον Κύριον επηρμένον, επί θρόνου επηρμένου δόξης». Δηλαδή; Χρειάζεται η τελωνική προσευχή.

     Η προσευχή πρέπει ακόμη να γίνεται με προσοχή. Όταν η Χαναναία έκραζε προς τον Κύριον, τίποτε άλλο δεν την απασχολούσε, παρά μόνον, αγαπητοί μου, η θεραπεία της θυγατρός τηςΤην προσοχή της δεν την διασπούσε, ούτε να ‘χει το μυαλό της στο σπίτι της, ούτε στη γειτονιά της, ούτε στον όχλο που περιστοίχιζε τον Κύριο, τίποτα. Ένα την ενδιέφερε:  η θεραπεία της θυγατρός της. Δηλαδή είχε συγκεντρωμένη την προσοχή της εις το αίτημά τηςΣτην προσευχή δεν πρέπει τίποτα άλλο να μας απασχολεί, αγαπητοί, τίποτε άλλο. Αλλιώτικα έχομε διάσπαση και του νου και της καρδιάς και είναι πολύ κακό πράγμα αυτό. Είναι περίεργο να λέμε στην προσευχή μας, όπως στον 69ον Ψαλμό: «Ὁ Θεός, εἰς τὴν βοήθειάν μου πρόσχες». «Πρόσχες» θα πει πρόσεξε. «Πρόσεξέ με». Κι εμείς να μην προσέχομε. Δεν είναι περίεργο; Ζητάμε απ΄τον Θεό να προσέχει εμάς, κι εμείς δεν προσέχομε καν εκείνα που λέμε. Αντίθετα, όπως λέγει ο 122ος Ψαλμός: «Πρὸς σὲ ἦρα τοὺς ὀφθαλμούς μου, τὸν κατοικοῦντα ἐν τῷ οὐρανῷ (:Σήκωσα τα μάτια μου σε Σένα στον ουρανό, Κύριε). Ἰδοὺ ὡς ὀφθαλμοὶ δούλων εἰς χεῖρας τῶν κυρίων αὐτῶν, ὡς ὀφθαλμοὶ παιδίσκης εἰς χεῖρας τῆς κυρίας αὐτῆς, οὕτως οἱ ὀφθαλμοὶ ἡμῶν πρὸς Κύριον τὸν Θεὸν ἡμῶν, ἕως οὗ οἰκτειρῆσαι ἡμᾶς»«Όπως», λέει, «οι δούλοι κοιτάζουνε τ’ αφεντικό τους τι θα τους πει, τι δουλειά θα κάνουν σήμερα, όπως», λέει, «η δούλη την κυρία της, την προσέχει, έτσι», λέει, «κι εμείς με τα μάτια μας προσέχομε Εσένα για να μας λυπηθείς». Δηλαδή, προσοχή όπως πρέπει.

      Πρέπει να πούμε ότι το δυσκολότερο σημείο της προσευχής μας είναι η σύναξη της καρδιάς μας. Το δυσκολότερο σημείο. Γι'αυτό, προσέξτε, απαιτείται πολύς αγών. Ένα σημείο που ενισχύει την προσοχή είναι η προσευχή να γίνεται κατ’ αίσθησιν· ένα καινούριο, τώρα, στοιχείο. Τι θα πει κατ’ αίσθησιν; Λέγει ο άγιος Ισαάκ ο Σύρος ότι «θα προσεύχεσαι κατ’ αίσθησιν». Και όπως λέγει ο άγιος Νείλος πάλι: «Εἰ μετὰ ἀδελφῶν, εἴτε κατὰ μόνας προσεύχῃ, ἀγώνισαι μὴ ἔθει (:όχι κατά συνήθεια να προσεύχεσαι) ἀλλὰ αἰσθήσει προσεύχεσθαι».  «Αλλά με αίσθηση», λέει, «να προσεύχεσαι, να καταλαβαίνεις». Μ’ άλλα λόγια, λέει πάλι ο άγιος Νείλος: «Αἴσθησις ἐστὶ προσευχῆς, σύννοια -δηλαδή βαθιά σκέψη, και στο γράμμα και στο πνεύμα μιας λέξεως. Γι’ αυτό είναι ευλογία Θεού να ξέρει κανείς και μερικά γράμματα- μετ΄ευλαβείας καὶ κατανύξεως καὶ ὀδύνης ψυχῆς ἐν ἐξαγορεύσει πταισμάτων, μετὰ στεναγμῶν ἀφανῶν» κ.λπ. Θα νιώθεις όταν κάνεις την προσευχή σου τι λες.

     Και τέλος, αν μπορούμε να μιλάμε για τέλος, είναι μία προσευχή με εγκαρτέρησιν· αληθινό γνώρισμα της προσευχής της Χαναναίας. Επέμενε: «Θα πάρω το αποτέλεσμα». Ήταν σίγουρη. Εκείνη είχε να αντιμετωπίσει τη σιωπή του Κυρίου. Ο  Κύριος μάς είπε· ακούστε: «Αἰτεῖτε, ζητεῖτε, κρούετε». Τρία ρήματα κατά κλιμακωτόν σχήμα. «Αἰτῶ» θα πει απλώς «ζητώ». «Ζητῶ» θα πει «μετ’ επιμονής». «Κρούω», «αρχίζω να χτυπάω το χέρι μου». Πάμε σε ένα γραφείο και λέμε με το στόμα μας κάτι. Αλλά δεν μας δίνει προσοχή εκεί ο διευθυντής του γραφείου, ξέρω΄γω. Τότε αρχίζω να ζητώ, να υψώνω φωνήν. Πάλι δεν μου δίνει σημασία. Και αρχίζω να χτυπάω το χέρι μου επάνω στο γραφείο. Κλιμακωτόν σχήμα. «Αἰτεῖτε, ζητεῖτε, κρούετε». «Και θα σας ανοιχθεί», λέει, «θα σας δοθεί», λέει ο Κύριος. Και πάλι λέει ο όσιος Νείλος: «Οὐκοῦν, μὴ ἐκκάκει τέως (:Μην αποκάμνεις), μηδὲ ἀθύμει, ὡς μὴ λαβών (:ούτε να αθυμείς ότι δεν έλαβες). Λήψῃ γὰρ ὕστερον. Εὐθύμει τοιγαροῦν προσκαρτερῶν ἐμπόνως τῇ ἁγίᾳ προσευχῇ». «Θα το πάρεις αργότερα. Μην αθυμείς».

     Αγαπητοί, όσοι θέλομε την επικοινωνία μας με τον ουρανό, αλλά πολλάκις αγνοούμε τον τρόπο, ας προσέξομε αυτούς τους τρόπους. Και τελικά η προσευχή μας γίνεται άγονη. Κρίμα δεν είναι; Ας μάθομε λοιπόν να προσευχόμεθα. Να προσευχόμεθα με πίστη, με ταπείνωση, με προσοχή, με αίσθηση, με εγκαρτέρηση. Και με άλλα πολλά στοιχεία, θα μπορούσαμε να πούμε, αλλά αρκετά αυτά για να πλαισιώσουν μία καλή και γόνιμη προσευχή. Και τότε θα γευθούμε το μεγάλο προνόμιο σε μας τους ανθρώπους που μας εδόθη, να προσευχόμεθα στον Θεό τον Ζώντα και Αληθινό.


743η ομιλία στην κατηγορία
« Ὁμιλίαι Κυριακῶν ».

► Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Ὁμιλίαι Κυριακῶν " εδώ ⬇️
https://arnion.gr/index.php/diafora-uemata/omiliai-kyriakvn
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40r0WAxMpRb0tx6ts1zsQWMh

Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.

Μεταφορά της απομαγνητοφωνημένης ομιλίας σε ηλεκτρονικό κείμενο και επιμέλεια: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς
«Ὁμιλίαι Κυριακῶν».🔻
https://drive.google.com/file/d/1EiDp29JkRk7OQUNh2N_NVeJL2TTZ-FsY/view?usp=drivesdk

🎥 Βιντεοσκοπημένες ομιλίες της σειράς
«Ὁμιλίαι Κυριακῶν».🔻
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40ru7w20Jp2hDAJjA7k7mq_z

🔸📜 Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες της σειράς
«Ὁμιλίαι Κυριακῶν».🔻
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%94%B9%E1%BD%89%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%AF%CE%B1%CE%B9%20%CE%9A%CF%85%CF%81%CE%B9%CE%B1%CE%BA%E1%BF%B6%CE%BD.?m=1

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Ὁ μολυσμός σαρκός καί πνεύματος.

†.Ο Παύλος, αγαπητοί μου, στην σημερινή αποστολική του περικοπή, κάνει ένα προσκλητήριον αποδοχής των πολυτίμων επαγγελιών του Θεού και προβάλλει τις προϋποθέσεις. Αυτές οι πολύτιμες υποσχέσεις του Θεού είναι ότι ο κάθε πιστός αποτελεί ναόν του Θεού και ναός του Θεού είναι ολόκληρη η ύπαρξις του ανθρώπου· και το σώμα του και η ψυχή του. Και εις αυτόν τον ναόν του Θεού, τον άνθρωπον, έρχεται να κατοικήσει ο Ζων Θεός. Εξάλλου, «ναός», αυτό σημαίνει. Κατοικία. Και όχι μόνο θα κατοικήσει ο Θεός στον κάθε άνθρωπο, τον πιστόν, με στατικό χαρακτήρα, αλλά με δυναμικόν. Γιατί, λέγει: «Κατοικήσω και ἐμπεριπατήσω»· που σημαίνει κίνησις, κινητικότητα, δυναμικότητα.

      Ακόμη μία σχέσις καταπληκτική υπογραμμίζεται εδώ. Ότι θα γίνει Θεός των και αυτοί λαός Του. Και κάτι περισσότερο: Και θα γίνει πατέρας των και αυτοί παιδιά Του. Και λέγει: Σε «υἱοὺς καὶ θυγατέρας» θα κατοικήσει και θα εμπεριπατήσει. Για να δείξει ισότητα των φύλων στα προνόμια αυτά. Δεν λέγει απλώς και αόριστα «εις τους ανθρώπους». Αλλά λέγει : «Θα είσαστε υιοί μου και θυγατέρες μου»Κι έτσι εδώ βλέπει κανείς αυτήν την αποδοχήν της ισότητος των φύλων, εκ μέρους του Θεού.Αγαπητοί μου, η διαφορά των φύλων δεν είναι παρά μόνο για να υπάρξει αυτό που λέμε γέννησις νέου ανθρώπου. Κατά τα άλλα, ο άνδρας και η γυναίκα είναι το ίδιο. Άνθρωπος ο ένας, άνθρωπος και ο άλλος. Προνόμια ο ένας, προνόμια και ο άλλος· τα ίδια. Αιώνιον ζωήν ο ένας, αιώνιον ζωήν και ο άλλος.

     Και βεβαιώνει ακόμη ότι αυτά θα τα δώσει «Κύριος Παντοκράτωρ». Και δίδει αυτά τα προνόμια όχι γιατί είναι Παντοκράτωρ, αλλά γιατί οι άνθρωποι με την ελευθερία τους, την ελευθέρα τους προαίρεση, επιθυμούν να αποκαλούν τον Θεό «Πατέρα». Και τα προνόμια; Τα  προνόμια απορρέουν από την πατρικήν αγαθότητα. Πολύ ωραία πράγματα. Προνόμια. Μεγαλειώδη πράγματα. Αλλά χρειάζονται προϋποθέσεις. Γι'αυτό θα προσθέσει ο Απόστολος Παύλος: «Ταύτας οὖν ἔχοντες τὰς ἐπαγγελίας, ἀγαπητοί, (:Έχοντες –λέει- αυτές τις υποσχέσεις του Θεού) καθαρίσωμεν ἑαυτοὺς ἀπὸ παντὸς μολυσμοῦ σαρκὸς καὶ πνεύματος(:να καθαρίσομε -λέει- τους εαυτούς μας από κάθε μολυσμόν και της σαρκός και του πνεύματος)». Θέτει, δηλαδή, αυτές τις προϋποθέσεις, για να επιτύχει ο άνθρωπος να έχει τον Θεό ένοικον, να Τον έχει Πατέρα, κι Εκείνος τον άνθρωπο να τον έχει παιδί Του. Και προβάλλει τας επαγγελίας του Θεού, που αποτελούν οπωσδήποτε, όπως ακούσαμε, στη σημερινή αποστολική περικοπή, μια πρόκληση και μία πρόσκληση. Προκαλεί και προσκαλεί. Και ποια είναι αυτή η πρώτη προϋπόθεση; «Καθαρίσωμεν ἑαυτοὺς ἀπὸ παντὸς μολυσμοῦ σαρκὸς καὶ πνεύματος».

     Όταν λέγει, όμως, «καθαρίσωμεν ἑαυτοὺς» σημαίνει δυο πράγματα. Πρώτον ότι έχομε μολυσμό. Είμαστε ακάθαρτοι. Διότι όταν παίρνομε την εντολή να καθαρίσομε τον εαυτόν μας, πάει να πει ότι είμεθα ακάθαρτοι. Έχομε μολυσμό. Κι αυτό σημαίνει ότι είμεθα κατάφορτοι από αμαρτίες. Αγαπητοί μου, ουδείς καθαρός από ρύπου. Κανένας δεν είναι καθαρός από ρύπο, από βρωμιά. Αλλά για να το δει κανείς αυτό, να το καταλάβει, χρειάζεται αυτογνωσία. Και μάλιστα μια βαθιά και αντικειμενική αυτογνωσία. Χρειάζεται ο φωτισμός του Αγίου Πνεύματος, για να δει ο άνθρωπος τις μυστικές και αθέατες πτυχές της ψυχής του. Γι'αυτό λέγει ο Ψαλμωδός: «Ὃτι τὴν ἀνομίαν μου ἐγὼ γινώσκω, καὶ ἡ ἁμαρτία μου ἐνώπιόν μού ἐστι διαπαντός». «Είναι μπροστά μου πάντοτε». Κι ακόμη θα πει ο Ψαλμωδός: «Παραπτώματα τίς συνήσει;». «Ποιος μπορεί να αντιληφθεί το μέγεθος των παραπτωμάτων;». Και συνεχίζει ο Ψαλμωδός: «Ἐκ τῶν κρυφίων μου καθάρισόν με»«Από εκείνα που δεν βλέπουν οι άλλοι άνθρωποι, από εκείνα που δεν βλέπω και εγώ ο ίδιος, τα κρυφά, στις κρυφές γωνίτσες και πτυχές της ψυχής μου, Κύριε, καθάρισέ με».

     Και η δευτέρα περίπτωσις. Όταν εμείς θα καθαρίσουμε τους εαυτούς μας, σημαίνει ότι πρέπει να ενεργήσουμε, πρέπει να δραστηριοποιηθούμε, πρέπει να προβούμε εις τον καθαρισμό μας. Γι'αυτό λέει «καθαρίσωμεν». Να καθαρίσομε. Να καθαρίσομε, λέγει, τους εαυτούς μας- είναι υποτακτική. Η Χάρις του Θεού θα μας ενισχύσει. Αλλά πρέπει να κάνομε εμείς την αρχήνΑν εμείς δεν συντρέξομε σ’ αυτόν τον αυτοκαθαρισμό, στην θέλησή μας και στην φροντίδα μας, τότε η χάρις του Θεού μένει ανενέργητη. Έχομε πλείστα σημεία στον λόγο του Θεού, που δίδουν αυτήν την αμοιβαία εργασία. Λέει ο Θεός –πρόχειρα σας λέγω: «Πλάτυνον τό στόμα σου(:Άνοιξε το στόμα σου)». Λέει κανείς: «Κύριε, τι να πω; Τι να πω;». Και λέει ο Κύριος: «Πλάτυνε το στόμα σου, άνοιξέ το κι εγώ θα σου βάλω μέσα εκεί λόγον και θα μιλήσειςΑλλά εάν δεν ανοίξεις εσύ το στόμα σου Εγώ δεν θα σου βάλω λόγον». Βλέπετε λοιπόν αυτή η συνέργεια της Θείας Χάριτος και της ανθρωπίνης δραστηριότητος.

    Από τι θα καθαρίσομε όμως; «Ἀπὸ παντὸς μολυσμοῦ», μας λέγει ο Απόστολος. Τι σημαίνει «μολυσμός»Κάτι, βέβαια, που προσβάλλει την καθαρότητα. Παραδείγματος χάριν, μολύνω τα χέρια μου; Πηγαίνω και πλένομαι. Εμόλυνα το δάπεδο; Το σπίτι μου; Παίρνω νερό και σφουγγαρόπανο και τα καθαρίζω. Κάτι που προκαλεί βεβαίως ακαθαρσία, η οποία δεν είναι ανεκτή. Αυτό θα πει μολυσμός. Αλλά μπροστά στον Θεό, τι μπορεί να είναι μολυσμένο; Τι μπορεί να είναι ακάθαρτο; Ένα μόνο: Η αμαρτία. Ένα μόνο: Η αμαρτία. Αυτό είναι μόλυσμα στα μάτια του Θεού. Ούτε τα κόπρανα, ούτε τα βρώμικα ζώα, ούτε οτιδήποτε βρωμιά μπορεί να υπάρχει, γιατί κοιμόμαστε μέσα σε μία τρώγλη κι έχομε δέκα χρόνια να σκουπίσουμε... Αυτά δεν είναι ακαθαρσία. Διότι αυτά, αν θέλομε, καθαρίζομε, αν δεν θέλομε, δεν καθαρίζομε. Για τον Θεό δεν είναι ακαθαρσία αυτά. Διότι απλούστατα όλα αυτά είναι έργα του Θεού. Το ότι όλα τα ζώα που ζουν, δημιουργούν κόπρανα, αυτό είναι μόλυσμα; Αυτό είναι αμαρτία; Όχι βεβαίως. Μόνον η αμαρτία, αγαπητοί, η οποία είναι μη ον, δηλαδή είναι που ουσιαστικά δεν υπάρχει σαν ουσία, δεν έχει καμία σχέση με τον Θεό η αμαρτία· και το βασικότερο είναι ότι η αμαρτία, εδώ προσέξατέ το, όταν υπάρξει, γιατί βρίσκεται…πού αλήθεια; Αφού δεν έχει ουσία; Αφού δεν είναι ον. Δεν είναι κάτι που υπάρχει. Είναι στην προαίρεση. Δεν έχει ουσία το κακό. Είναι στην προαίρεση. Εκείνο που θα κάνω και θα είναι κακό.

      Θυμηθείτε εκεί που ο Απόστολος Πέτρος βλέπει εκείνο το όραμα με τα ακάθαρτα ζώα, που του λέγεται να θυσιάσει και να φάγει. «Μηδέποτε, Κύριε, να φάγω ακάθαρτο. Δεν έφαγα ποτέ». Ήταν τα ζώα ακάθαρτα νομικώς. Όχι οντολογικώς. Όχι στην πραγματικότητα δηλαδή. Αλλά γιατί απλώς είπε ο Θεός: «Αυτήν την κατηγορία των ζώων Εγώ την λέγω ακάθαρτα». Προσέξτε: «Εγώ την λέω ακάθαρτα». Νομικώς. Στον νόμο. Εδώ όμως η αμαρτία έχει μία οντολογική διάσταση. Προσέξατέ το. Θα το δείτε γιατί παρακάτω. Προσέξατέ το. Και αφήνει, βάζει την σφραγίδα της επάνω και στο σώμα και εις την ψυχή.

     Γράφει ο Απόστολος Παύλος ακριβώς γι'αυτό: «Τοὺς πάντας ἡμᾶς –λέγει εις την Β΄προς Κορινθίους επιστολή του- (:Όλοι μας)  φανερωθῆναι δεῖ ἔμπροσθεν τοῦ βήματος τοῦ Χριστοῦ(:θα πρέπει να σταθούμε όλοι, μετά την ανάσταση των νεκρών, μπροστά στο δικαστικόν βήμα του Χριστού), ἵνα κομίσηται ἕκαστος(:για να πάρει ο καθένας) τὰ διὰ τοῦ σώματος πρὸς ἃ ἔπραξεν, εἴτε ἀγαθὸν εἴτε κακόν». Τι έκανες με το σώμα σου; Αυτό θα απολαύσεις. Ενήστευσες; Αμοιβήν. Επόρνευσες; Κατηγορία. Και εις την ψυχήν. Βέβαια προϋποτίθεται. Αλλά τονίζει εδώ το σώμα, γιατί πολλοί θα πίστευαν ότι… «Τι το σώμα; Τι; Και λοιπόν τι;». Αλλά το σώμα είναι γνωστό ότι διαλύεται εις τον τάφον. Όταν θα πάρομε το καινούριο μας σώμα, θα είναι το παλιό, αναστημένο. Αυτό θα έχει τα στίγματα της αμαρτίας. Γι'αυτό σας είπα ότι η αμαρτία έχει μία οντολογική διάσταση εις τον άνθρωπον. Τα στίγματα της αμαρτίας. Είναι φοβερό αυτό. Και όταν το σώμα και η ψυχή ή και τα δυο φέρουν τα στίγματα της αμαρτίας, τα οποία είναι ανεξίτηλα, τότε δεν μπορεί ο άνθρωπος να μπει στην Βασιλεία του Θεού. Απλούστατα είναι ακατάλληλοςΈνα μόνο εξαλείφει αυτήν την οντολογική διάστασιν της αμαρτίας. Ένα μόνον. Η μετάνοια. Αν έχεις μετανοήσει. Αυτό εξαλείφει αυτήν την οντολογική διάσταση, την οντολογική σφραγίδα.

     Συνεπώς, η κάθαρση, που λέγει ο Απόστολος εδώ, να καθαρίσομε τους εαυτούς μας, η κάθαρση, πρέπει να σας πω, αγαπητοί, ότι είναι ένα έργο ζωής, ολοκλήρου ζωής. Δεν είναι μία υπόθεσις μίας ώρας, μίας μέρας, ενός μηνός. Είναι έργο ολοκλήρου ζωής. Και η μετάνοια αντίστοιχα είναι έργον ζωής. Γι'αυτό λέγει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος: «Ἀεί (:Πάντοτε -αφού είναι έργον ζωής) φιλοπόνει τήν κάθαρσιν». «Πάντοτε να φιλοπονείς, να εργάζεσαι την κάθαρσή σου».

      Θα τονίσει ακόμη ο Παύλος: «Ἀπὸ παντὸς μολυσμοῦ». Προσέξατε. Όχι από του μολυσμού αφηρημένα«Ἀπὸ παντὸς μολυσμοῦ»Και ο κατάλογος που μολύνει το σώμα και την ψυχή είναι μακρύς. Γι'αυτό λέγει: «ἀπὸ παντὸς μολυσμοῦ». Δεν θα αρχίσομε εμείς, κατά το δοκούν, υποκειμενικά, να αμνηστεύομε τον εαυτόν μας, κάνοντας διάκριση σε μικρές και μεγάλες αμαρτίες. «Α, αυτό δεν πειράζει. Α, εκείνο, ναι, είναι βαρύ». Γι'αυτό λέει ο Παύλος «ἀπὸ παντὸς μολυσμοῦ»Είτε μικρή, είτε μεγάλη, μπορεί να είναι αυτή η αμαρτία. Και θα επαναλάβω ότι ο μολυσμός αναφέρεται και εις το σώμα και εις την ψυχή, και εις την ψυχή και εις το σώμα. Γιατί ο άνθρωπος δεν είναι σώμα, ούτε είναι ψυχή. Ο άνθρωπος είναι σώμα συν ψυχήΑν για μια στιγμή χωρίζουν αυτά τα δυο, είναι γιατί εξυπηρετείται ό,τι εξυπηρετείται στο σχέδιο του Θεού. Και τιμωρία, ο θάνατος δηλαδή, αλλά και αποκατάσταση μετά του ανθρώπου, για να μην γίνει το κακό αθάνατο.

     Έτσι, λέγει ο Οικουμένιος: «Τὰ μὲν τῶν ἁμαρτημάτων μολύνει τὸ σῶμα, οἷον πορνεία, μοιχεία… τά δὲ τὸ πνεῦμα, τοὐτέστιν τὴν ψυχήν, οἷον ἀκάθαρτοι λογισμοί, μνησικακία»Τα μεν αμαρτήματα μολύνουν το σώμαΌπως είναι, λέει, τα σαρκικά αμαρτήματα. Τα δε μολύνουν την ψυχή. Όπως είναι, εδώ λέγει, οι ακάθαρτοι λογισμοί, η μνησικακία. Εμείς θα μπορούσαμε να προσθέσομε: Η υπερηφάνεια είναι αμαρτία της ψυχής. Ο φθόνος, η απιστία, το μίσος, το ψεύδος, η ειδωλολατρία, η μαγεία, η δειλία στην ομολογία του ονόματος του Χριστού ή στην βίωση της πνευματικής ζωής«Θα με κατηγορήσουν, θα με κοροϊδέψουν οι άλλοι, εάν βιώσω την πνευματική ζωή». Είναι αμαρτήματα της ψυχής. Ο Παύλος γράφει για τα αμαρτήματα τώρα του σώματος: «Φεύγετε την πορνείαν (:Μακριά. Αποφεύγετε. Γυρίστε την πλάτη σας και πάρετε δρόμο). Πᾶν ἁμάρτημα –με σαφήνεια το λέγει-  ὃ ἐὰν ποιήσῃ ἄνθρωπος ἐκτὸς τοῦ σώματός ἐστιν(: Κάθε αμάρτημα που θα κάνει ο άνθρωπος, είναι έξω από το σώμα του -Πού είναι; Στην ψυχή. Ειδικά όμως τα σαρκικά αμαρτήματα, πορνεία, μοιχεία, κ.λπ. αυτά λέγει, είναι στο σώμα), ὁ δὲ πορνεύων εἰς τὸ ἴδιον σῶμα ἁμαρτάνει».

     Έχομε λοιπόν δυο σφραγίδες. Και επί του σώματος και επί της ψυχής. Ας μας επιτραπεί να προσθέσομε: Η γαστριμαργία είναι αμάρτημα του σώματοςΗ μέθη και η εφάμαρτη τρυφή, η εφάμαρτη τρυφή, εκείνη η αμαρτωλή απόλαυσις: πώς θα καπνίσω το τσιγάρο μου, πώς θα πάρω τα ναρκωτικά, πώς θα στρογγυλοκαθίσω κατά τρόπον που να δείχνω νωχέλεια κ.λπ. στον εαυτό μου, είναι αμαρτήματα του σώματος. Γι'αυτό υπάρχει ο όρος στην Καινή Διαθήκη, ο όρος «σπατάλη». Λέει φερειπείν για την γυναίκα την χήρα η οποία κοιτάζει… κοιτάζει… από δω κι από κει, κοιτάζει: «Αυτή», λέει, «ζώσα, εσπατάλησε τον εαυτόν της». Να εξηγήσω το «σπαταλώ»; Που σημαίνει… πώς να σας το πω; Ας πούμε, τρώγω και τρώγω παραπανίσια και ό,τι περισσεύει το πετάω, το ποδοπατώ… Ναι, ναι. Γιατί υπάρχει αυτή η εικόνα. Είναι ένα θηρίο που βλέπει ο Δανιήλ, στην Μεσόγειο. «Όχι», λέει, «μόνο τρώγει ό,τι τρώει- είναι η ρωμαϊκή αυτοκρατορία- αλλά με τα πόδια», λέγει, «τσαλαβουτάει ό,τι υπάρχει τροφή μπροστά». Αυτό εν ευρεία εννοία είναι η σπατάλη. Ο δε άγιος Ιάκωβος ο Αδελφόθεος λέγει: «Ἐντρυφήσατε -Είδατε; Η τρυφή. Όχι να μην χαρείς την ζωή σου. Να μην χαρείς ένα ωραίο φαγητό. Αλλά όταν πας παραπέρα. Ο Θεός έκανε τις ωραίες γεύσεις, τις ωραίες οσμές. Πρόσεξε όμως. Η τρυφή είναι κάτι πολύ πολύ παραπέρα .«Ἐντρυφήσατε ἐπὶ τῆς γῆς –λέει ο άγιος Ιάκωβος- καί ἐσπαταλήσατε».

     Αυτά αναφέρονται στο σώμα. Το σώμα και η ψυχή είναι στοιχεία, αγαπητοί μου, δοξολογικά. Θα δοξάσουμε τον Θεό και με την ψυχή μας, θα δοξάσουμε τον Θεό και με το σώμα μας. Γι'αυτό, τελειώνοντας τον κατάλογό του περί αμαρτιών σαρκικών ο Απόστολος Παύλος, στο έκτο κεφάλαιο στην Α΄ προς Κορινθίους επιστολή του, τελειώνει έτσι: «Δοξάσατε δὴ τὸν Θεὸν(:Δοξάσατε λοιπόν τον Θεόν) ἐν τῷ σώματι ὑμῶν καὶ ἐν τῷ πνεύματι ὑμῶν(:και με το σώμα σας και με το πνεύμα σας- Είναι χαρακτηριστικό ότι προτάσσει το σώμα του πνεύματος. Το προτάσσει. Που σημαίνει…δίδει το προβάδισμα επειδή μίλησε περί σαρκικών αμαρτημάτων), ἅτινά ἐστι τοῦ Θεοῦ (:που και τα δυο -λέγει ο Παύλος- είναι του Θεού)».Και το ένα ανήκει στον Θεό και το άλλο ανήκει στον Θεό. Και το συμπέρασμα μάς το δίδει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος: «Πᾶσαν ἁγνίσωμεν αἴσθησιν (:Να αγνίσομε κάθε αίσθηση), καθαρθῶμεν ἁφήν (:μην πας κι ακουμπάς πάνω στον άλλον άνθρωπο αμαρτωλά), γεῦσιν (:λάρυγγα), φωτισθῶμεν ἀκοήν, φωτισθῶμεν γλῶσσαν»Λέγει ο Ζιγαβηνός: «Οὐ γὰρ τὸ καθαρίσαι μόνον ἀρκεῖ ποιεῖν καθαρὸν, ἀλλὰ καὶ ἑτέρου τινὸς ὑμῖν δεῖ τῆς ἁγιωσύνης». Πράγματι, δεν είναι αρκετό μόνον να καθαρίσεις τον εαυτόν σου. Πρέπει να επιτελέσεις και την αγιοσύνη. Γι'αυτό λέγει ο Παύλος: «Ἐπιτελοῦντες ἁγιωσύνην ἐν φόβῳ Θεοῦ».

     Για να το καταλάβομε, με μία εικόνα. Δεν είναι αρκετό να καθαρίσεις από τα ζιζάνια το χωράφι. Δεν είναι αρκετό να το σκάψεις και βαθιά να το αρώσεις, να το προετοιμάσεις, αλλά να μην σπείρεις. Προς τι τότε, λοιπόν, το όργωμα του χωραφιού; Εάν ο καθαρισμός από παντός μολυσμού συνιστά την αρνητικήν όψιν του αγιασμού, η άσκησις της αρετής, δηλαδή της αγιοσύνης, συνιστά την θετική όψη. Είναι και τα δυο αναγκαία να γίνουν. Και ο αγιασμός είναι και ψυχής και σώματος. Και όπως λέει ο Απόστολος Παύλος στην προς Εβραίους: «Καὶ τὸν ἁγιασμόν -να επιδιώκετε-, οὗ χωρὶς οὐδεὶς ὄψεται τὸν Κύριον». «Κανείς δεν θα δει το πρόσωπο του Κυρίου, χωρίς τον αγιασμό», λέγει στο 12ο κεφάλαιο στην προς Εβραίους.

    Ο αγιασμός, αγαπητοί, δεν είναι απλώς η άσκησις μερικών αρετών. Αλλά είναι ο διαποτισμός ολοκλήρου της υπάρξεως από την αγιότητα. Και αυτή η αγιότητα όχι αυτόνομη, γιατί έτσι μ’ αρέσει. Αλλά «ἐν φόβῳ Θεοῦ», λέει ο Παύλος. Δηλαδή ο φόβος του Θεού θα είναι εκείνος, ο οποίος θα τροφοδοτεί την αγιότητα και θα την συντηρεί. Θα εξαρτάται από τον φόβο του Θεού. Θα είναι εξάρτημα του φόβου του Θεού. Επιμένω σ’ αυτό. Γιατί αλλιώτικα δημιουργούμε την αυτόνομη αγιότητα, ηθική έξω από τον Θεό, από ένα καπρίτσιο μας, γιατί έτσι μας αρέσει. Όχι. Μία τέτοια αγιότητα αποβάλλεται, απορρίπτεται από τον Θεό. Και αυτός ο φόβος του Θεού θα είναι εκείνος που θα περιφρουρεί την αγιότητα. Και μάλιστα με τα καγκελάκια της ταπεινώσεως. Έτσι θα περιφρουρεί την αγιότητα. Θέλεις να μην χάσεις καμία αρετή; Και να μειωθεί η αγιότητά σου; Έχε ταπείνωση. Ποια αρετή θέλεις; Την αγάπη; Βάλε την σφραγίδα της ταπεινώσεως. Ποια αρετή θέλεις; Την ελεημοσύνη; Βάλε την αρετή της ταπεινώσεως. Ποια αρετή θέλεις; Την αγνότητα; Βάλε την αρετή της ταπεινοφροσύνηςΗ αρετή της ταπεινοφροσύνης θα μπαίνει σαν σφραγίδα στην κάθε αρετή, είτε σωματική, είτε πνευματική. Έτσι και καυχηθήκαμε, αγαπητοί μου, ότι είμαστε κάτι, γιατί πετύχαμε εγκράτεια, γιατί πετύχαμε αγνότητα, δηλαδή δεν βάλομε την σφραγίδα της ταπεινοφροσύνης, θα αναποδογυριστούμε. Θα τα χάσομε όλα.

       Αγαπητοί, έχομε ρητή την εντολή του Θεού. «Ἅγιοι γίνεσθε, ὅτι Ἐγὼ Ἅγιος εἰμί». «Να γίνεσθε άγιοι, γιατί Εγώ είμαι Άγιος». Έτσι έχομε το πρότυπον του αγιασμού μας, που είναι ο Κύριος. Γι'αυτό σας είπα, δεν θα έχομε αγιότητα αυτόνομον. Και το «καθ' ὁμοίωσιν» -που πλαστήκαμε «κατ' εἰκόνα καὶ καθ' ὁμοίωσιν»- το «καθ' ὁμοίωσιν» θα βρίσκει την πληρότητά του εις αυτόν τον αγιασμό.

    Μας αναφέρει ο Παύλος- δεν μεταφράζω: «Παρακαλῶ οὖν ὑμᾶς, ἀδελφοί, διὰ τῶν οἰκτιρμῶν τοῦ Θεοῦ, παραστῆσαι τὰ σώματα ὑμῶν θυσίαν ζῶσαν(:τα σώματά σας θυσία ζωντανή), ἁγίαν, εὐάρεστον τῷ Θεῷ, τὴν λογικὴν λατρείαν –«λογική» θα πει πνευματική- ὑμῶνκαὶ μὴ συσχηματίζεσθαι τῷ αἰῶνι τούτῳ(:μη γίνεσθε μία φόρμα με τον κόσμον τούτον, με τον αιώνα αυτόν), ἀλλὰ μεταμορφοῦσθαι τῇ ἀνακαινώσει τοῦ νοὸς ὑμῶν, εἰς τὸ δοκιμάζειν ὑμᾶς τί τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, τὸ ἀγαθὸν καὶ εὐάρεστον καὶ τέλειον».

     Ναι. Ο αγιασμός, αγαπητοί, δεν είναι μόνον ο μη συσχηματισμός με τον κόσμον. Αλλά και η πνευματική θυσία. Ψυχής και σώματος θυσία. Τσιτσιρίζεσαι όταν θέλεις να μείνεις εγκρατής και δεν θες να παρασυρθείς από την ανηθικότητα. Σαν να μπαίνεις επάνω στη σχάρα με τα κάρβουνα αναμμένα -όπως προσεφέρετο επί εσχάρας το κρέας του θυσιαζομένου ζώου. Γι'αυτό λέει: «Να προσφέρετε θυσία τα σώματά σας, ζώσα θυσία». Είναι λοιπόν η πνευματική θυσία και της ψυχής και του σώματος. Είναι η μεταμόρφωσις, όπως μας λέει ο Παύλος, σε μια καινούρια, ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι νοοτροπία. «Τῇ ἀνακαινώσει τοῦ νοὸς ὑμῶν». Και ο πλήρης συντονισμός στο θέλημα του ΘεούΤι το θέλημα του Κυρίου· το ευάρεστον και τέλειον. Τότε, με αυτές τις προϋποθέσεις, τότε, οι υποσχέσεις του Θεού, θα μας καταστήσουν κατοικητήριά Του. Τότε θα έρθει ο Κύριος να κατοικήσει μέσα μας. Τότε γίνονται πραγματικότητα. Θέλετε; Αυτό λέγεται και αυτό είναι η πνευματική ζωή.


628η ομιλία στην κατηγορία
« Ὁμιλίαι Κυριακῶν ».

► Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Ὁμιλίαι Κυριακῶν " εδώ ⬇️
https://arnion.gr/index.php/diafora-uemata/omiliai-kyriakvn
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40r0WAxMpRb0tx6ts1zsQWMh

Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.

Μεταφορά της απομαγνητοφωνημένης ομιλίας σε ηλεκτρονικό κείμενο και επιμέλεια: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς
«Ὁμιλίαι Κυριακῶν».🔻
https://drive.google.com/file/d/1EiDp29JkRk7OQUNh2N_NVeJL2TTZ-FsY/view?usp=drivesdk

🎥 Βιντεοσκοπημένες ομιλίες της σειράς
«Ὁμιλίαι Κυριακῶν».🔻
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40ru7w20Jp2hDAJjA7k7mq_z

🔸📜 Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες της σειράς
«Ὁμιλίαι Κυριακῶν».🔻
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%94%B9%E1%BD%89%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%AF%CE%B1%CE%B9%20%CE%9A%CF%85%CF%81%CE%B9%CE%B1%CE%BA%E1%BF%B6%CE%BD.?m=1

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

10 Φεβρουαρίου 2024

Πῶς χρησιμοποιεῖς τίς δυνατότητές σου;

†.Όταν, αγαπητοί μου, ο Κύριος χρησιμοποίησε την παραβολήν των ταλάντων, που ακούσαμε σήμερα, μας την περιγράφει ο Ευαγγελιστής Ματθαίος και ήθελε να διδάξει με αυτό μια συνέπεια στην αποδοχή του Ευαγγελίου.

     Θα ήθελα να σας έλεγα βέβαια ότι δεν έχει σχέση η παραβολή αυτή των ταλάντων που αναφέρει ο Ματθαίος, με την παραβολή των ταλάντων που αναφέρει ο Λουκάς στο 19ον κεφάλαιον. Άλλο εκεί είναι το συμπέρασμα, άλλο είναι εδώ.

     Σας είπα ότι ήθελε ο Κύριος να δείξει ότι έπρεπε να υπάρχει μία συνέπεια όταν κανείς απεδέχετο την διδασκαλία Του. Δηλαδή να ήτο συνεπής. Απεδέχθης αυτό το οποίο διδάσκω; Θα ανταποκριθείς. Και θα πρέπει σωστά να ανταποκριθείς. Και η συνέπεια εκφράζεται εδώ στην παραβολή, με την επιμέλεια, την προθυμία, την δραστηριότητα, τόσο στο έργο του Κυρίου, όσο και στο έργον της σωτηρίας της προσωπικής. Ακόμη θέλει να διδάξει η παραβολή αυτή ότι ο χρόνος της ζωής, σαν καιρός εργασίας, όπως μας λέγουν τα τροπάρια της Μεγάλης Τρίτης, που γίνεται αναφορά αυτής της παραβολής, είναι καιρός εργασίας και καιρός εμπορίας. Και συνεπώς πρέπει να χρησιμοποιηθεί ο χρόνος αυτός με πολλή σοφία. Πολλές φορές ο Κύριος εξεικόνισε τον Χριστιανισμόν και την σωτηρία με εμπορικές διαστάσεις. Γι'αυτό σας είπα, λέγει η Υμνογραφία μας ότι είναι καιρός εμπορίας. Και μάλιστα για να δείξει το πόση επιμέλεια πρέπει να έχει ο πιστός, τουλάχιστον να σταθεί τόσο επιμελής, όσο ένας έμπορος επί των συμφερόντων του.

      Γι'αυτό έβγαλε ο Κύριος τούτο το συμπέρασμα, που είναι θλιβερό για μας τους Χριστιανούς: «Οἱ υἱοὶ τοῦ αἰῶνος τούτου φρονιμότεροι ὑπὲρ τοὺς υἱοὺς τοῦ φωτὸς εἰς τὴν γενεὰν τὴν ἑαυτῶν εἰσι». Ότι οι άνθρωποι οι κοσμικοί είναι φρονιμότεροι από τα παιδιά του φωτός, τα παιδιά της Βασιλείας· είναι φρονιμότεροι· διότι φροντίζουν να κάνουν τις επενδύσεις των, φροντίζουν να επαυξάνουν τα έσοδά των κ.ο.κ.  Γιατί λοιπόν ο Χριστιανός δεν θα πρέπει κι αυτός να φροντίζει, να κάνει επενδύσεις εις τον ουρανόν, να επαυξάνει την πνευματικότητά του; Γι'αυτό ο Κύριος είπε ότι τα παιδιά του κόσμου τούτου είναι πιο φρόνιμα, πιο μυαλωμένα από τα παιδιά του φωτός και της Βασιλείας.

      Και το έργον του Θεού, όπως και το έργον της προσωπικής σωτηρίας, στηρίζεται στις δυνατότητες του κάθε πιστού· οι οποίες, βεβαίως, δυνατότητες δεν είναι όλες οι ίδιες για όλους. Και οι δυνατότητες αυτές, καταρχάς, είναι τόσο φυσικά, όσο και έκτακτα χαρίσματα του Θεού στον κάθε πιστό. Θα λέγαμε ότι τα χαρίσματα αυτά, τουλάχιστον εκείνα που μας δίνει το Πνεύμα του Θεού είναι η προίκα που μας δίδει το Πνεύμα το Άγιον μετά την βάπτισή μας στο μυστήριο του Χρίσματος. Γι' αυτό λέγει ο Μέγας Βασίλειος: «Τὴν παραβολὴν αὐτήν», περί της οποίας γίνεται λόγος, «πρὸς πᾶσαν Θεοῦ δωρεὰν εἰρῆσθαι». «Αναφέρεται σε κάθε δωρεά του Θεού». Ή όπως ερμηνεύει ο Ιερός Χρυσόστομος και λέγει: «Τάλαντα γὰρ ἐνταῦθα ἐστὶν ἡ ἑκάστου δύναμις». «Τι είναι», λέει, τα τάλαντα εδώ στην παραβολή; Τι άλλο είναι παρά ‘’ἡ  δύναμις’’, οι δυνατότητες δηλαδή του καθενός μας». Γι'αυτό επιτρέψατέ μου να σας διαβάσω πολύ σύντομα την παραβολή, αλλά σε απόδοση.

     «Η  Βασιλεία του Θεού μοιάζει με έναν άνθρωπο που ήθελε να πάει ταξίδι. Κάλεσε τους δούλους του και τους εμπιστεύτηκε τα υπάρχοντά του. Σ’ άλλον εμπιστεύτηκε πέντε τάλαντα, σ’ άλλον δύο, σ’ άλλον ένα. Στον καθένα, ανάλογα με την ικανότητά του, κι έφυγε ταξίδι. Αυτός που έλαβε τα πέντε τάλαντα πήγε, τα εκμεταλλεύτηκε και κέρδισε άλλα πέντε. Και αυτός που έλαβε τα δύο, κέρδισε επίσης άλλα δυο. Εκείνος όμως που έλαβε το ένα τάλαντο, πήγε έσκαψε τη γη και έκρυψε εκεί τα χρήματα του κυρίου του.

     Ύστερα από ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, γύρισε εκείνος ο κύριος των δούλων κι έκανε λογαριασμό μαζί τους. Παρουσιάστηκε εκείνος που είχε λάβει τα πέντε τάλαντα και του έφερε κι άλλα πέντε, λέγοντας «Κύριε, μου εμπιστεύτηκες πέντε τάλαντα, να, κέρδισα άλλα πέντε». Τότε ο Κύριος τού είπε: «Εύγε, μπράβο, καλέ και έμπιστε δούλε. Αποδείχτηκες αξιόπιστος σε μικρές υποθέσεις, γι'αυτό θα σου εμπιστευθώ και μεγαλύτερες. Έλα κι εσύ να γιορτάσεις μαζί μου· έλα στην χαρά του Κυρίου σου». Παρουσιάστηκε και ο άλλος με τα δύο τάλαντα και είπε: «Κύριε, μου εμπιστεύτηκες δύο τάλαντα. Να, κέρδισα άλλα δύο». Του είπε ο Κύριος: «Εύγε, καλέ και έμπιστε δούλε. Απεδείχθης αξιόπιστος σε μικρές υποθέσεις, γι'αυτό θα σου εμπιστευθώ μεγαλύτερες. Έλα κι εσύ μέσα στη χαρά του Κυρίου σου».

      Παρουσιάστηκε και εκείνος που είχε λάβει το ένα τάλαντο και είπε: «Κύριε, ήξερα πώς είσαι σκληρός άνθρωπος. Θερίζεις εκεί όπου δεν έσπειρες και συνάζεις καρπούς εκεί που δεν φύτεψες. Γι' αυτό φοβήθηκα και πήγα και έκρυψα το τάλαντόν σου στη γη. Να λοιπόν το τάλαντό σου, πάρ’ το». Και του αποκρίθηκε ο Κύριός του: «Δούλε κακέ και πονηρέ και τεμπέλη, ήξερες πως θερίζω όπου δεν έσπειρα και συνάζω καρπούς όπου δεν φύτεψα. Τότε έπρεπε να καταθέσεις τα χρήματά μου στην τράπεζα κι εγώ όταν θα γυρνούσα πίσω, θα τα έπαιρνα με τόκο. Πάρτε λοιπόν το τάλαντό του και δώστε το σ’ αυτόν που έχει τα δέκα τάλαντα. Γιατί σε καθέναν που έχει, θα του δοθεί με το παραπάνω και θα έχει περισσότερα και περίσσευμα, ενώ από όποιον δεν έχει, θα του πάρουν και τα λίγα που έχει. Κι αυτόν τον άχρηστο δούλο, πετάξτε τον έξω στο σκοτάδι. Εκεί θα κλαίνε και θα τρίζουν τα δόντια».

      Η όλη, βλέπομε, παραβολή, όπως σας την διάβασα, θέλει να τονίσει τον στίχον που προηγήθηκε της παραβολής και ο οποίος δεν ανεφέρθη στην σημερινή ευαγγελική περικοπή. Ακριβώς ο προηγούμενος στίχος που είπε ο Κύριος, «γρηγορεῖτε», γιατί είχε τελειώσει την παραβολή των δέκα παρθένων, γιατί αυτές οι παραβολές είναι συναφείς με ένα κεντρικό σημείο: «Γρηγορεῖτε οὖν(:Μένετε ξύπνιοι, έχετε τον νου σας, βάλτε μυαλό), ὅτι οὐκ οἴδατε τὴν ἡμέραν οὐδὲ τὴν ὥραν ἐν ᾗ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεται (:γιατί δεν ξέρετε ούτε την μέρα ούτε την ώρα που έρχεται ο υιός του ανθρώπου)». Δηλαδή, όπως λέει εδώ η παραβολή, είναι ὁ ἀποδημῶν ἄνθρωπος. Είναι ο Υιός του Θεού. Δηλαδή ο υιός του ανθρώπου, δηλαδή ο Ιησούς Χριστός. Είναι το έργον που άφησε στη γη που εργάστηκε, πρώτα πρώτα με αυτήν την Ενανθρώπησή Του και ύστερα με ό,τι εργάστηκε. Κυρίως με τα γεγονότα τα μεγάλα, σταθμοί της σωτηρίας μας, που μας προοδοποίησε την σωτηρίαν. Εκείνα τα οποία είναι δημιουργά της σωτηρίας μας, όπως είναι η Βάπτισις, η Σταύρωσις, η Ανάστασις, η Ανάληψις. Κι όλα τα άλλα μετά έρχονται. Αυτά τα έργα τα εδούλεψε στη Γη ο Κύριος, έφυγε με την Ανάληψή Του, θα γυρίσει πίσω με την Δευτέρα Του Παρουσία και τότε θα ζητήσει λογαριασμό των πεπραγμένων της κάθε ψυχής.

       Οι τρεις αναφερόμενοι δούλοι εδώ στην παραβολήν, δεν είναι παρά απλώς τρεις κατηγορίες πιστών, που η καθεμιά ανταποκρίνεται ανάλογα στο έργο της ευαγγελικής εργασίας. Πρέπει, λοιπόν, όπως μας λέγει εδώ, να μάθομε ότι το Ευαγγέλιον είναι εργασία, είναι έργον. Θέλετε να επαναλάβω; Είναι εμπορία, με την μεταφορική βέβαια σημασία. Είναι η εργασία των εντολών. Πρέπει να εμπορευθούμε τις εντολές. Δηλαδή, μεταφορικά πάντοτε, πρέπει να επιτύχομε το μέγιστον κέρδος από την εργασία των εντολών, όπως κάθε έμπορος, το μέγιστον, βέβαια, κέρδος επιδιώκει. Είναι ακριβώς ό,τι είχε πει ο Κύριος εις τους πρωτοπλάστους όταν τους είπε: «Ἐργάζεσθε τον Παράδεισον». Και ο Παράδεισος δεν είναι παρά η ψυχή του ανθρώπου· την οποία έπρεπε να εργαστούν. Ή όπως λέγει πολύ χαρακτηριστικά ο Ιερός Χρυσόστομος: «Τάλαντα ἐνταῦθα ἡ ἑκάστου δύναμις». Τι είναι εδώ τα τάλαντα. Η δύναμις του καθενός. «Εἴτε ἐν προστασίᾳ (:είτε, δηλαδή, κηδεμονεύει κάποιους, σαν προϊστάμενος) εἴτε ἐν χρήμασιν(:αν ο Θεός του έδωκε χρήματα και είναι πλούσιος· τα οποία πρέπει να χρησιμοποιήσει καταλλήλως) εἴτε ἐν διδασκαλίᾳ (:εάν ο Κύριος τού έδωκε την δυνατότητα να διδάσκει) εἴτε ἐν οἰῳδήποτε πράγματι (:ή ό,τι άλλο του έχει δώσει ο Κύριος)». Αυτά αποτελούν τα τάλαντα.

      Προσέξτε, δεν είναι τα πνευματικά, μόνο, χαρίσματα. Είναι και τα υλικά χαρίσματα. Δεν είναι μόνο ό,τι αναφέρεται στην ψυχή, αλλά και στο σώμα. Αν ο Θεός σου ‘δωσε γερά πόδια ή γερά χέρια, αν σου ‘δωσε καλή υγεία, σου ‘δωσε πλούτο, όλα αυτά είναι χαρίσματα που μπορούν να υπηρετήσουν το έργο του Θεού, το έργον της Εκκλησίας, την δόξα του Θεού, τους αδερφούς και την δική σου την σωτηρία. «Διὰ τοῦτο –λέγει ο Ιερός Χρυσόστομος- λόγον ἡμῖν ἔδωκεν ὁ Θεός (:Γι’ αυτόν τον λόγον, λέει, μας έδωσε τον λόγον, να ομιλούμε· τον προφορικόν ή, αν θέλετε, και τον γραπτόν ακόμη) καὶ χεῖρας καὶ πόδας καὶ σώματος ἰσχύν -ό,τι σας είπα προηγουμένως: Μας έδωκε χέρια, πόδια και την δύναμιν του σώματος) καὶ νοῦν καὶ σύνεσιν (:και μυαλό και φρονιμάδα) ἵνα πᾶσι τούτοις (:ώστε με όλα αυτά) καὶ εἰς τὴν ἡμῶν αὐτὼν σωτηρίαν καὶ εἰς τὴν τῶν πλησίον ὠφέλειαν χρησόμεθα (: για να τα χρησιμοποιήσομε και για την δική μας και για την των άλλων σωτηρίαν)».

     Έτσι τα τάλαντα βλέπομε ότι είναι οι δυνατότητες, είναι τα χαρίσματα, όπως σας είπα, τα φυσικά ή τα επίκτητα ή τα δώρα του Αγίου Πνεύματος· που πρέπει να χρησιμοποιηθούν. Δεν πρέπει να θαφτούν. Αν υπάρχει μία ανισότητα διανομής -γιατί είπε στον έναν δίδει πέντε τάλαντα, στον άλλον δίδει δύο τάλαντα, στον άλλον δίδει ένα, το λέει και η ιδία παραβολή το γιατί: «Ἑκάστῳ κατὰ τὴν ἰδίαν δύναμιν». Όλοι οι άνθρωποι δεν είναι το ίδιο. Δεν έχουν ίδια δομή, ίδια κατασκευή, ίδιες δυνατότητες. Αυτό είναι πασίγνωστο. Ποτέ όμως δεν θα ζητηθεί ευθύνη περισσοτέρα από εκείνη την οποία ο άνθρωπος δύναται να ανταποκριθεί. Ποτέ. Μόνο ό,τι ο άνθρωπος έχει, με βάση αυτό ο Θεός θα του ζητήσει ευθύνη.

     Έτσι, τόσον ο πρώτος, όσο και ο δεύτερος, βλέπομε στην παραβολή, εδιπλασίασαν τα τάλαντα. Ο έχων τα πέντε, τα έκανε δέκα, ο έχων τα δύο, τα έκανε τέσσερα. Αυτό σημαίνει ότι εργάστηκαν τις εντολές, έδειξαν προκοπή. Έγιναν ενάρετοι και απέδωκαν στο έργον της Εκκλησίας. Πρόβλημα γι’ αυτούς δεν υπάρχει. Θα λέγαμε, κατά έναν πάρα πολύ φυσικόν τρόπον, τα πράγματα λέγονται όπως όφειλαν να γίνουν.

     Πρόβλημα υπάρχει στον τρίτον. Χάριν του οποίου έγινε και η παραβολή, ξέρετε. Διότι για τους δύο πρώτους δεν έγινε η παραβολή. Ή, αν θέλετε, έγινε και για τους δύο πρώτους για να τους δώσει μια ηθικήν ικανοποίησιν. Να τους δώσει την χαρά. Ότι καλά περπατάνε, καλά πολιτεύονται. Αλλά η παραβολή κυρίως έγινε για τον τρίτον. Αυτός παρουσιάζει το πρόβλημα. Και το πρόβλημα είναι το εξής: «Ὁ τὸ ἓν -λέγει η παραβολή- λαβὼν (:αυτός ο οποίος πήρε το ένα τάλαντο) ἀπελθὼν ὤρυξεν ἐν τῇ γῇ καὶ ἀπέκρυψε τὸ ἀργύριον τοῦ κυρίου αὐτοῦ (:πήγε, έσκαψε, το ‘θαψε και το φύλαξε εκεί, θαμμένο μέσα στο χώμα)». Ποια είναι η «γῆ»; Λέγει ένας ερμηνευτής, ο Ζιγαβηνός: «Γῆν αὐτὸν νόησον». «Γη να εννοήσεις αυτόν τον ίδιον, την ψυχή του». «Ἐν ἑαυτῷ γὰρ κατέχωσε τὸ δοθὲν εἰς ἐργασίαν, ὡς μήτε αὐτῷ μὴθ' ἑτέρους χρησιμεῦσαι». «Μέσα του το έθαψε το τάλαντο· ώστε να μην χρησιμοποιηθεί ούτε από τον ίδιον, ούτε για λογαριασμό των άλλων».

    Λοιπόν, το ‘θαψε. Α, ώστε δεν ήταν καταχραστής. Δεν κατεχράστη τα χρήματα του Κυρίου του. Αλλά τι; Προσέξτε, το υπογραμμίζω, δεν ήτο καταχραστής. Αλλά τι; Ήτο αμελής. Ήτο οκνηρός. Συνεπώς, πάνω σ’ αυτό θα δώσει λόγο. Όχι δια τυχόν κατασπατάλησιν και κατάχρησιν. Πολλοί νομίζουν ότι η αμέλεια δεν είναι σπουδαίο πράγμα. Και πολλές φορές το λέγουν και ως επιχείρημα, εάν δεν ανταποκριθούν σε κάτι. «Ξέρετε», σου λέγουν, «να, δεν είχα καιρό, δεν μπόρεσα, αμέλησα». Το λέγουν πολύ απλά. Ακόμη κι όταν δίδουν ενώπιον δικαστηρίου λόγον, κι εκεί επικαλούνται την αμέλεια. Ποιος σας είπε, αγαπητοί μου, ποιος μας το λέει αυτό; Το ξέρετε ότι η αμέλεια είναι ένα από τα επτά θανάσιμα αμαρτήματα; Ο Απόστολος Παύλος… -μάλιστα λέγεται με την ονομασία «ἀκηδία», ἀ- κήδομαι, δεν φροντίζω, αναμελιά. Ο Απόστολος Παύλος, που είναι μέσα στον χώρο της Καινής Διαθήκης, τρομάζει όταν βλέπει το φαινόμενο της ακηδίας, αυτής της αναμελιάς, της πνευματικής τεμπελιάς. Ακούστε τι γράφει στην προς Εβραίους επιστολή του: «Διὰ τοῦτο δεῖ περισσοτέρως ἡμᾶς προσέχειν τοῖς ἀκουσθεῖσι, (:εμείς πρέπει, λέγει, περισσότερο να προσέξομε σε εκείνα που ακούστηκαν από τους Αποστόλους) μή ποτε παραῤῥυῶμεν (:για να μην πέσομε έξω). Εἰ γὰρ ὁ δι᾿ ἀγγέλων λαληθεὶς λόγος ἐγένετο βέβαιος(-δηλαδή πιστοποιήθηκε ο λόγος στην Παλαιά Διαθήκη δι’ αγγέλων), καὶ πᾶσα παράβασις καὶ παρακοὴ ἔλαβεν ἔνδικον μισθαποδοσίαν (:όποιος παρέβη, παρήκουσε, ετιμωρήθη αυστηρά από τον Θεόν εις τον χώρον της Παλαιάς Διαθήκης), πῶς ἡμεῖς ἐκφευξόμεθα τηλικαύτης ἀμελήσαντες σωτηρίας; (:πώς εμείς θα ξεφύγομε από την οργή του Θεού και την τιμωρίαν, αμελήσαντες μιας τόσο μεγάλης σωτηρίας;)». «Τηλικαύτης». Μιας τόσο μεγάλης σωτηρίας. Μια σωτηρία που ήλθε από Αυτό το Αίμα του Χριστού και όχι από το αίμα των ζώων των θυσιαζομένων στην Παλαιά Διαθήκη; Πώς εμείς θα ξεφύγομε την τιμωρία και την δίκη του Θεού, ἀμελήσαντες; Είναι φοβερό. Βλέπετε λοιπόν ότι το θέμα της αμελείας είναι πολύ σοβαρό. Γι'αυτό και η παραβολή των ταλάντων. Ξαναλέγω, δεν θα δικαστεί ο τρίτος για κατάχρηση, αλλά για παραμέληση.

      Έρχεται και η ώρα των λογαριασμών: «Μετὰ πολὺν δὲ χρόνον ἔρχεται ὁ κύριος». Μας λέγει η παραβολή. Σας λέγω τώρα από το κείμενο. Ο Κύριος έφυγε, βλέπομε. Πώς έφυγε; Από τον παρόντα κόσμο. Έφυγε με την Ανάληψή Του. Επιστρέφει με την Δευτέρα Του Παρουσία. Ευκαίρως ακαίρως, ο Κύριος δείχνει μέσα στην Αγίαν Γραφήν την Δευτέρα Του Παρουσίαν. Γιατί αυτό είναι θεμελιώδους σημασίας. Σε παραβολές το δείχνει αυτό κ.ο.κ. Αλλά με πολύ σαφή διδασκαλία μάς το λέγει στο ίδιο Ευαγγέλιο στο 25ο κεφάλαιο, στο ίδιο αυτό το οποίο σήμερα αναλύομε: «Ὅταν ἔλθῃ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐν τῇ δόξῃ αὐτοῦ», όταν θα έλθει ο Υιός του ανθρώπου. Θα ‘ρθει με την ανθρωπίνη Του φύση, την οποία έχει τώρα εις τον ουρανόν. Με την ανθρωπίνη Του φύση. Ούτε την απέβαλε, ούτε θα την αποβάλει ποτέ. Αντιθέτως, αυτή Του η ανθρωπίνη φύσις είναι η δόξα Του, είναι το καύχημά Του, είναι τα παράσημά Του. Μια ανθρωπίνη φύση κακοποιηθείσα και κακοπαθήσασα επί του Σταυρού για χάρη ημών. Δηλαδή τα παράσημα της αγάπης του Θεού Λόγου για τα δημιουργήματά Του.

      Δυστυχώς πολλοί Χριστιανοί δεν πιστεύουν στην Δευτέρα του Χριστού Παρουσία. Και θα λέγαμε, αφήνουν έτσι τον Χριστιανισμόν και την σωτηρίαν ακέφαλον. Ακέφαλον.  Διότι αν ο Χριστός δεν ξανάρθει ή δεν υπάρχει κρίσις και ανάστασις νεκρών, τότε ως προς τι; Ούτε ακόμα πιστεύουν στην ανάσταση των σωμάτων. Τότε ως προς τι το να είσαι Χριστιανός; Το λέγει αυτό ο Απόστολος Παύλος στο 15ο κεφάλαιο στην Α΄ προς Κορινθίους: «Γιατί λέγει να φθάσω μέχρι θηριομαχίας, αν οι νεκροί δεν αναστήνονται με τα σώματά τους; Γιατί να ταλαιπωρούμεθα εις τον παρόντα κόσμον, εάν δεν υπάρχει ανάσταση των νεκρών;». Έτσι δυστυχώς, για πολλούς Χριστιανούς, πολλούς Χριστιανούς, είτε απληροφορήτους, είτε κακοπίστους στο σημείο αυτό, ο Χριστιανισμός δεν είναι παρά ένας κώδικας ηθικής. Αν ξέρατε πόσο είναι το ξέφτισμα αυτό του Χριστιανισμού, να θεωρείς τον Χριστιανισμόν αδελφέ μου, κώδικα ηθικής, μόλις και ανάγκη να το πούμε.

     Για άλλους, «χρονιεῖ ο Κύριος. Έχει καιρό. Θα ‘ρθει κάποτε». Πότε κάποτε; Ναι. Λέει η παραβολή ότι θα επιστρέψει μετά πολύν χρόνον. Αυτό είναι αληθές. Γιατί έπρεπε να ‘ρθουν πολλές γενεές και να δουλέψουν στο έργον του Ευαγγελίου. Αλλά δεν έχει σημασία πότε θα ΄ρθει. Σημασία έχει ότι θα έλθει. Ύστερα μην ξεχνάμε ότι η Ιστορία θα κλείσει οπωσδήποτε, όπως κλείνει και η προσωπική ιστορία του καθενός, με τον θάνατόν Του. Δεν έχει σημασία αν έρθει ύστερα από εκατό χρόνια. Για μένα ο Κύριος έρχεται, όταν εγώ φύγω από τον παρόντα κόσμον και θα δώσω φυσικά λόγο εις τον Θεόν. Ο Κύριος θα έλθει όποτε κρίνει, φυσικά. Εγώ όμως πότε θα απέλθω… Αυτό πρέπει να ερωτώ. Εγώ πότε θα φύγω. Όχι πότε θα ‘ρθει ο Κύριος. Ο Κύριος είπε το εξής: «Γρηγορεῖτε οὖν (:Μένετε ξύπνιοι) · οὐκ οἴδατε γὰρ πότε ὁ κύριος τῆς οἰκίας ἔρχεται - ὁ κύριος τῆς οἰκίας: Η οικία είναι η οικία του Θεού, η Βασιλεία του Θεού-, ὀψὲ -δηλαδή βραδάκι- ἢ μεσονυκτίου ἢ ἀλεκτοροφωνίας(:όταν φωνάζουν τα κοκόρια)  ἢ πρωΐ (:όταν ξημερώνει πια)· μὴ ἐλθὼν ἐξαίφνης εὕρῃ ὑμᾶς καθεύδοντας(:μην έλθει ξαφνικά και σας βρει να κοιμόσαστε)».

     Δηλαδή δεν ενδιαφέρει πότε θα ΄ρθει ο Κύριος. Ενδιαφέρει εγώ πότε θα φύγω, σας είπα. Δηλαδή: Ο θάνατός μου πότε θα έλθει; Στην παιδική μου ηλικία; Στην νεανική μου, στην ώριμο ή στην γεροντική. Ο Κύριος έβαλε τέσσερις σταθμούς χρονικούς. Δεν με ενδιαφέρει πότε θα ‘ ρθει ο Κύριος. Με ενδιαφέρει το πότε θα φύγω εγώ. Έχουν περάσει, αγαπητοί μου, δύο χιλιάδες χρόνια από τότε που είπε ο Κύριος τα λόγια αυτά. Είναι, αν το θέλετε, ο πολύς χρόνος. Φαίνεται όμως ότι ο χρόνος αυτός λιγόστεψε πολύ. Γιατί τα σημάδια που μας άφησε για το τέλειωμα αυτού του χρόνου είναι πια εμφανή. Έτσι, θα γράψει ο Απόστολος Παύλος στην προς Φιλιππησίους: «Ὁ Κύριος ἐγγύς». Όχι τοπικά εγγύς. Χρονικά. Ο Κύριος είναι κοντά. Έρχεται. Και μόνο αν είχαμε αυτήν την αίσθηση, ότι ο Κύριος έρχεται, είναι κοντά, τότε σίγουρα θα διπλασιάζαμε τα τάλαντα. Σας ερωτώ, αν μας έλεγαν ότι το πρωί, θα πάμε να σκάψομε κάπου και ότι θα βρούμε εκεί πολλά πολλά λεφτά, χρυσά νομίσματα…Τι ώρα θα σηκωνόμασταν άραγε το πρωί; Θα έλεγα καλύτερα, μήπως δεν κοιμόμαστε καθόλου όλη την νύχτα, στην λαχτάρα μας πότε θα ‘ρθει η ώρα να πάμε να σκάψουμε να βρούμε τα χρήματα. Θέλω να πω μ’ αυτό, εκείνος που πιστεύει ότι ο Κύριος έρχεται, εργάζεται το τάλαντο που του έχει δώσει ή τα τάλαντα. Τότε, αν έτσι όλοι σκέπτονται, έχουμε μίαν γρηγορούσα Εκκλησία. Μια Εκκλησία η οποία μένει ξύπνια, δηλαδή είναι ακμαία.

      Και ερχόμενος ο Κύριος τι κάνει; «Συναίρει λόγον». Κινεί λογαριασμό, ζητά λογοδοσία. Ο πρώτος· κατάφορτος. Δείχνει τον διπλασιασμό του εμπιστευθέντος ποσού. Ο δεύτερος; Το ίδιο. Τι λέγει στους δυο πρώτους ο Κύριος; «Εὖ, -μπράβο- δοῦλε ἀγαθὲ καὶ πιστέ! Ἐπὶ ὀλίγα ἦς πιστός, ἐπὶ πολλῶν σε καταστήσω ». Δηλαδή τι είναι αυτά; Είναι εκείνα τα πολλά, είναι τα μέλλοντα που πρόκειται να απολαύσει ο άνθρωπος και που οφθαλμός δεν είδε. «Πολλῶν χαρίτων σὲ ἀξιώσω, πολλῶν ἀγαθῶν σοὶ μεταδώσω», λέγει ο Ζιγαβηνός. Δείτε τους τίτλους. «Εὖ», μπράβο. «Πιστέ, ἀγαθέ». Θαυμάσιοι τίτλοι. Κι όταν μάλιστα τους λέει αυτούς ο Θεός. Και το κορυφαίον; «Εἴσελθε εἰς τὴν χαρὰν τοῦ κυρίου σου». Μπες στην χαρά του Κυρίου σου. Δηλαδή μέσα στην Βασιλεία του Θεού.

    Τι απολογία όμως έδωσε ο τρίτος; Προσέξτε. Καταρχάς επιστρέφει το παραληφθέν ποσόν. «Κύριε, πάρ' το». Δικαιολογείται. Δικαιολογείται όπως περίπου ο Αδάμ· ο οποίος αποδίδει την αιτία στον Θεό. Όταν του λέγει: «Δεν φταίγω εγώ… η γυναίκα που μου έδωσες». Μετάθεση ενοχής. «Κύριε· ἔγνων σε  -λέει ο δούλος της παραβολής… «Σε ξέρω». Αλήθεια, από πού το ξέρεις;-  ὅτι σκληρὸς εἶ ἄνθρωπος(:είσαι σκληρός, είσαι αυστηρός), θερίζων ὅπου οὐκ ἔσπειρας καὶ συνάγων ὅθεν οὐ διεσκόρπισας(:ότι θέλεις να θερίσεις εκεί όπου δεν έσπειρες. Και να μαζέψεις εκεί που δεν σκόρπισες. Δηλαδή είσαι παράλογος, είσαι άδικος · καὶ φοβηθεὶς –Τι υποκρισία! Τι φοβήθηκες;- ἀπελθὼν ἔκρυψα τὸ τάλαντόν σου ἐν τῇ γῇ· ἴδε ἔχεις τὸ σόν». «Το ΄κρυψα. Πάρ’ το». Υποκρισία. Φοβήθηκες. Και δεν φοβήθηκες να πεις αυτά που λες τώρα στον Κύριό σου; Βλέπετε η ψυχολογία του τρίτου δούλου; Φοβερή ψυχολογία. Θα επαναλάβω. Δεν κατεχράστη. Αμέλησε. Και δείτε χαρακτηρισμούς τώρα γι’ αυτόν. «Πονηρέ, ὀκνηρέ, ἀχρεῖε».  Άχρηστε. Και τιμωρία; «Καὶ τὸν ἀχρεῖον δοῦλον ἐκβάλετε εἰς τὸ σκότος τὸ ἐξώτερον· ἐκεῖ ἔσται ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων». Δηλαδή η αιώνια κόλασις, αγαπητοί μου. «Καί κολάζεται –όπως λέγει ο Ζιγαβηνός- οὐχ ὅτι ἔπραξε κακά –όχι επειδή έπραξε κακά πράγματα- ἀλλ' ὅτι οὐκ ἔπραξεν ἀγαθά». Δεν έπραξε καλά πράγματα. «Ἔκκλινον γὰρ, φησὶν, ἀπὸ κακοῦ καὶ ποίησον ἀγαθόν». Και τι λέει η Γραφή. Φύγε από το κακό -δεν είναι αρκετό- και πράξε το αγαθόν.

     Αγαπητοί μου, βλέπει κανείς ενδεικτική αυτήν την παραβολήν των ταλάντων, πώς πρέπει να διαθέτομε τις δυνατότητές μας και τα χαρίσματά μας και την σωτηρία μας στη δόξα του Θεού και στη σωτηρία του πλησίον. Και το καταπληκτικόν, ξέρετε, ποιο είναι και κορυφαίον; Ευθύς μετά την παραβολή αυτή, αναφέρεται ο Κύριος στην Κρίση της Δευτέρας Του Παρουσίας. «Καὶ ὅταν ἔλθῃ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐν τῇ δόξῃ αὐτοῦ…». Αυτή είναι η πραγματικότητα.

     Αγαπητέ μου, πώς διαθέτεις τα χαρίσματα και τις δυνατότητές που σου έδωκε ο Θεός;


423η ομιλία στην κατηγορία
« Ὁμιλίαι Κυριακῶν ».

► Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Ὁμιλίαι Κυριακῶν " εδώ ⬇️
https://arnion.gr/index.php/diafora-uemata/omiliai-kyriakvn
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40r0WAxMpRb0tx6ts1zsQWMh

Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.

Μεταφορά της απομαγνητοφωνημένης ομιλίας σε ηλεκτρονικό κείμενο και επιμέλεια: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς
«Ὁμιλίαι Κυριακῶν».🔻
https://drive.google.com/file/d/1EiDp29JkRk7OQUNh2N_NVeJL2TTZ-FsY/view?usp=drivesdk

🎥 Βιντεοσκοπημένες ομιλίες της σειράς
«Ὁμιλίαι Κυριακῶν».🔻
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40ru7w20Jp2hDAJjA7k7mq_z

🔸📜 Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες της σειράς
«Ὁμιλίαι Κυριακῶν».🔻
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%94%B9%E1%BD%89%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%AF%CE%B1%CE%B9%20%CE%9A%CF%85%CF%81%CE%B9%CE%B1%CE%BA%E1%BF%B6%CE%BD.?m=1

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

06 Φεβρουαρίου 2024

Όταν ο Χριστιανός συντάσσεται με τον « κόσμο » χάνει την Χριστιανική του ταυτότητα.

†.Ασφαλώς είμεθα όλοι, κατά τεκμήριον, που εδώ βρίσκεσθε αγαπητοί μου, Ορθόδοξοι Χριστιανοί. Και αυτό είναι αληθές. Όλοι εβαπτισθήκαμε, και μάλιστα έχοντες το προνόμιον να είμεθα Ορθόδοξοι Χριστιανοί. Αλλά, αυτή την αλήθειαν, ότι είμεθα Ορθόδοξοι Χριστιανοί, δυστυχώς δεν την ομολογούμε. Και η αιτία είναι ότι δεν θέλομε να ξεχωρίζομε από τους ανθρώπους που λέγονται «κόσμος». Διότι πάντοτε θα υπάρχει, ας είμεθα όλοι οι Έλληνες βαπτισμένοι (ή σχεδόν όλοι οι Έλληνες), δεν παύομε όμως, δεν παύει όμως μες στην ιστορία να υπάρχει αυτός ο διαχωρισμός, όπως θα δούμε στη συνέχεια, του λαού του Θεού και του κόσμου. Έτσι, κατά κάποιον τρόπο, δεν θέλομε (γι’ αυτό δεν ομολογούμε) να ξεχωρίζομε από τον κόσμον, διότι αισθανόμεθα υποτιμητικά.

Είναι ένας πολύ μεγάλος πειρασμός να θέλεις να ξεχωρίζεις από τον κόσμο. Αυτό όμως αποτελεί ένα πρόβλημα των Χριστιανών και, αν θέλετε, ένα τονισμένο πρόβλημα στην εποχή μας, διότι η εποχή μας είναι τέτοια που θέλει όλα να τα ανακατώσει και να τα ενώσει. Και ακόμα, η επίπτωσις, το να μην θέλει ο Χριστιανός να ξεχωρίζει από τον κόσμον, είναι βαρυτάτη, όπως θα τη δείτε στη συνέχεια.

Μία πρώτη επίπτωσις είναι η απώλεια της χριστιανικής μας ταυτότητος. Δεν φαίνεσαι πια σαν χριστιανός, διότι, αφού δεν θέλεις να ξεχωρίζεις, δεν φαίνεσαι πια σαν χριστιανός. Και, ακόμα, η συνταύτιση – η άλλη πλευρά (το ίδιο είναι) – με τον κόσμον, η συνταύτιση. Συνεπώς, δεν ξεχωρίζεις πια σε τίποτε. Είναι αυτό που ο Χριστός είπε: «Ἐὰν τὸ ἅλας μωρανθῇ, ἐν τίνι ἁλισθήσεται;»
(Ματθ. 5, 13.)
Εάν, λέει, το αλάτι χάσει την αλιστική του ιδιότητα, με τι θα αλατισθεί; Είναι άχρηστο, το πετάμε στον δρόμο. Ούτε, λέει, και για κοπριά δεν κάνει. Το πετάμε στον δρόμο και ποδοπατείται υπό των ανθρώπων. Πράγματι, ανάλατοι Χριστιανοί στο τέλος αυτή την επίπτωση έχουν, να ποδοπατούνται από τους κοσμικούς, να λένε «Α, εσύ... Εσύ που τα πρόδωσες όλα! Σε καταφέραμε, σε κερδίσαμε». Βλέπετε, λοιπόν, ότι έχομε εδώ πολύ σοβαρές επιπτώσεις.

Και βέβαια, αυτή η συνταύτιση με τον κόσμον δεν επιτελείται με μίαν αποκήρυξη επίσημο του Χριστιανισμού. Δεν βγαίνει κάποιος να πει «Εγώ αποκηρύσσω τον Χριστιανισμόν, αποκηρύσσω το βάπτισμά μου!». Όχι, αλλά επιτελείται με μια προοδευτική προσχώρηση στο φρόνημα του κόσμου· ή, αν θέλετε, με μια διαλεκτική που υπάρχει, ανάμεσα στον Χριστιανό και τον κόσμο. Και όταν λέμε «διαλεκτική» εννοούμε: όταν ανοίγουμε συζήτηση. Δηλαδή, «Μου είπες να έρθω σ’ εκείνη τη διασκέδαση. Καλά. Δεν πρέπει να ’ρθω, αλλά αφού επιμένεις, τότε θα ’ρθω, αλλά ξέρεις, δεν θα χορέψω». Αυτό είναι μία διαλεκτική, μία συζήτηση, και από τη συζήτηση αυτή πάμε σιγά-σιγά, βήμα-βήμα πηγαίνομε στο να προσχωρήσουμε και να ταυτιστούμε ολότελα.

Θυμάμαι έναν συνάδελφό μου, ταλαίπωρο παιδί, όταν υπηρετούσαμε. Υπηρετούσαμε την βασική μας εκπαίδευση και είμεθα κάπου στην Ελλάδα, μακριά από την Αθήνα, και βγήκαμε με την πρώτη μας έξοδο. Βέβαια, είχαμε μια παρέα όμορφη, που δεν πηγαίναμε ούτε σε άσχημους τόπους, κ.λπ. κ.λπ. Μαζί ήμαστε, εκκλησιαζόμαστε μαζί, παίρναμε κάποιες άδειες, σε ένα διπλανό χωριό, κ.λπ. κ.λπ. Βγήκαμε κάποτε στη μεγάλη την πόλη. Όταν γυρίσαμε, αυτό το παιδί είχε πάει μαζί τους (ήμαστε παρέα, καμμιά δεκαπενταριά). Αυτός πήγε μαζί τους, με τον κόσμο, τους πολλούς, τους πολλούς στρατιώτες. Και του είπαν ότι αυτοί θα πήγαιναν σε σπίτια αμαρτίας. Εκείνος δεν ήθελε. Αυτοί επέμεναν και έλεγαν ότι «Κοίταξε... Τέλος πάντων, συνόδευσέ μας». Αυτός τους εσυνόδευσε, αλλά όταν έφθασε μέχρις εκεί, το δεύτερο βήμα ήταν της πτώσεως, να τον καταφέρουν να πέσει και αυτός στην αμαρτία. Και το άκουσα αυτό από δύο συναδέλφους όταν, στα φορτηγά μέσα, γυρίζαμε στη μονάδα μας. Από πίσω μου πιασμένοι, τώρα, (στα φορτηγά σας είπα, απ’ τα σίδερα του αυτοκινήτου) άκουσα από πίσω μου αυτό να το λένε, με τι; Με ειρωνική διάθεση. «Τον καταφέραμε τον... τάδε»· και θυμάμαι και το όνομά του από τότε ακόμα (δεν σας το λέγω). «Τον καταφέραμε να κάνει ό,τι κάναμε κι εμείς». Αυτό λέγεται «διαλεκτική». Βήμα-βήμα, σιγά-σιγά. Είναι η χειροτέρα μέθοδος του διαβόλου. Είναι δε και η πρώτη, διότι μέσα εις τον Παράδεισον τι έκανε ο διάβολος; Έπιασε και τους έδωσε ξύλο στους πρωτοπλάστους; Τους πέταξε έξω από τον Παράδεισο; Τι; Άνοιξε διάλογον. Η μέθοδος της διαλεκτικής.

Λοιπόν. Θα λέγαμε όμως σήμερα, ο κόσμος μας ‒ ο Χριστιανικός μας κόσμος – πάσχει από αυτό, το ότι ανοίγει διάλογο με την αμαρτία, με τον διάβολο, με τον κόσμο. Είναι αλήθεια ότι τα μηνύματα του Θεού έρχονται πάντοτε μέσα στον κόσμο, αλλ’ ο κόσμος δεν έχει πάντοτε μια θετική στάση απέναντι στον Θεό, απέναντι στα μηνύματά Του. Ο Θεός λέγει «αυτό θα κάνετε» ή «αυτό είναι η αλήθεια». Άλλοι μεν αποδέχονται, άλλοι δεν αποδέχονται. Αυτομάτως – προσέξτε αυτό το σημείον – αυτομάτως ξεχωρίζουν οι άνθρωποι και κατατάσσονται σε δύο στρατόπεδα: Σε εκείνους οι οποίοι αποδέχονται και σε εκείνους οι οποίοι δεν αποδέχονται. Και εκείνοι οι οποίοι αποδέχονται το θέλημα του Θεού, εκείνο που ο Θεός δηλαδή θέλει, αυτοί λέγονται «λαός του Θεού». Εκείνοι που δεν αποδέχονται το θέλημα του Θεού, αυτοί λέγονται «κόσμος».

Αυτομάτως, λοιπόν, η ανθρωπότητα χωρίζεται σε δύο στρατόπεδα. Μην ξεχνάτε δε, ότι η παρουσία του Χριστού μοίρασε, διήρεσε τον κόσμον σε δύο στρατόπεδα. Μάλιστα λένε, «Μα ο Χριστός είναι ειρηνοποιός». Ειρηνοποιός κατά την έννοια που νοείται από την Γραφή, όχι ειρηνοποιός με την έννοια να ενωθούν, να μειγούν, τα άμεικτα, να μειγούν τα άμεικτα, εκείνα που δεν μείγονται. Κι έτσι, ο Χριστός είπε εκείνον τον φοβερό λόγο: «Ήλθα να βάλω, τι νομίζετε;», λέει, «ότι ήλθα να βάλω ειρήνη στη γη; Ήλθα να βάλω μάχαιραν και πυρ, μαχαίρι και φωτιά».
(Ματθ. 10, 34, Λουκ. 12, 49.)
Τι σημαίνει αυτό; Ήλθε, λέγει ακόμη ό Ίδιος, να διχάσει. Και δεν παίρνει να πει να διχάσει την Ευρώπη με την Ασία, αλλά να διχάσει τον γιο με τον πατέρα και τη μάνα με την κόρη και τη νύφη με την πεθερά.
(Λουκ. 12, 53.)
Αυτός ο διχασμός δεν είναι παρά (προσέξτε, είναι έκφρασις αυτό, ότι ήρθε να διχάσει) παρά [το ότι] η διδασκαλία του αυτομάτως κάποιους τους κάνει να αποδέχονται και κάποιους να μην αποδέχονται. Έτσι, το αποτέλεσμα είναι σαν να έχει βάλει ο Χριστός το μαχαίρι και τον διχασμόν. Δεν τον έβαλε ο Χριστός, αλλά η κακή προαίρεση των ανθρώπων, με τον καυστικόν άνεμον που λέγεται διάβολος.

Έτσι, βλέπει κανένας εδώ ότι έχομε τον λαό του Θεού, που ακούει στο θέλημα του Θεού, και αυτό που λέγεται «κόσμος». Έτσι, ο κόσμος νοείται ‒ αυτό θα είναι μέχρι το τέλος της Ιστορίας, μην το ξεχνάτε αυτό ‒ «κόσμος» εννοείται το σύνολο των ανθρώπων που δεν θέλει να έχει καμμία κοινωνία με τον Θεό, που θέλει να ζει στην αυτονομία του, να ζει στην αυταρέσκειά του, να ζει στην αυτάρκειά του, να ζει στον εγωισμό του. Αυτός ο κόσμος, δηλαδή αυτοί οι άνθρωποι, αυτή η μερίδα, λέγονται «κόσμος».

Κόσμος ακόμα είναι το σύνολο των ανθρώπων που είτε αποδέχονται την ύπαρξη του Θεού ή και το θέλημά Του, αλλά δεν ανταποκρίνονται όμως στο θέλημα του Θεού. Λένε «Ναι, πιστεύω στον Θεό». Προσέξτε, μη μας ξεγελά η περίπτωση. «Πιστεύω στον Θεό. Πιστεύω, και πηγαίνω και κάπου-κάπου στην εκκλησία». Δεν εφαρμόζει όμως το θέλημα του Θεού. «Θα μου πείτε», λέει ο Χριστός, «εκείνη την ημέρα: “Κύριε, δεν σε αποδεχθήκαμε; Δεν πιστέψαμε, αφού ακούσαμε το κήρυγμά σου, που το έκανες στις πλατείες μας; Πώς τώρα μας αποδοκιμάζεις;”. Και θα τους πω: Φύγετε από μένα, δεν σας γνωρίζω» (δηλαδή δεν σας αναγνωρίζω) «εσείς που είσαστε οι εργάται της ανομίας. Δεν εφαρμόσατε το θέλημά μου».
(Ματθ. 7, 21-23.)
Έτσι λοιπόν έχομε, αγαπητοί μου, τους ανθρώπους οι οποίοι αποδέχονται τον Θεό, την ύπαρξή Του, μάλιστα μερικοί φθάνουν να λένε «πιστεύω σε μια ανωτέρα δύναμη» ‒ που θα πει «τίποτα», που θα πει «τίποτα» αυτό το πράγμα (δεν είναι συγκεκριμένο πράγμα) – και αυτοί στο τέλος να αποτελούν αυτό που λέμε κόσμο. Είτε, ακόμη, στρέφουν τα νώτα τους στον Θεό, είτε, αποστατούντες, ή ακόμη και αρνούμενοι την ύπαρξη του Θεού, που είναι το φαινόμενον της αθεΐας. Όπως και αν έχει το πράγμα, όλα αυτά λέγονται με μία λέξη «κόσμος».

Αν θέλετε να σας προσθέσω ακόμη κάτι, λέγει ο Άγιος Ισαάκ ο Σύρος: «Αν». λέγει, «θέλεις να πεις όλα τα πάθη που υπάρχουν στον κόσμον αυτόν μόνο με μία λέξη, θα τα πεις “κόσμος”. Αν θέλεις να αναλύσεις την έννοια “κόσμος”, είναι τα επιμέρους πάθη».

Αυτά όλα, αγαπητοί μου, λέγονται «κόσμος»· και τώρα αυτοί οι δύο κόσμοι έρχονται σε μία αντιπαράθεση. Ο ένας απέναντι εις τον άλλον. Ο κόσμος του Θεού και ο λαός του Θεού. Και επιθυμεί, ο μεν λαός του Θεού να χριστοποιήσει τον κόσμον ‒ μια επίσημη μορφή του είναι η Ιεραποστολή, αλλά μία ανεπίσημη είναι όταν εσύ πεις στο παιδί σου, στον γείτονά σου, στον συμπολίτη σου, του πεις δυο καλά λόγια για να γίνει Χριστιανός, να επιστρέψει, να μετανοήσει ‒ και από την άλλη μεριά ο αποστασιασμένος κόσμος επιθυμεί να καταργήσει και να εξαφανίσει τον λαό του Θεού. Γι’ αυτό υπάρχουν και οι διωγμοί, σε όλους τους αιώνες. Όταν λέμε διωγμούς, μην πηγαίνει το μυαλό σας στους τρεις πρώτους αιώνες. Ο διωγμός ήταν, είναι και θα είναι πάντοτε, διότι όταν σε περιθωριοποιεί, όταν δεν σου δίνει σημασία, όταν δεν σε αφήνει κατ’ αξίαν να ανέλθεις κοινωνικά, επειδή μόνο και μόνο είσαι Χριστιανός, αυτό δεν είναι διωγμός; Και τόσα και τόσα και τόσα άλλα… Όταν στην Παιδεία οι δάσκαλοι, οι εκπαιδευτικοί γενικά, κηρύσσουν στους μαθητάς τους πράγματα τα οποία είναι άθεα, και σου λέει, αν θέλουν να στηριχθούν κάπου, να πουν «το Υπουργείον είναι εκείνο το οποίον επιβάλλει αυτήν την ύλην στο α΄ και β΄σχολικό βιβλίο», όλα αυτά είναι ένας διωγμός, και αυτό το πράγμα πρέπει να το καταλάβουμε.


Απόσπασμα από την 47η ομιλία στην κατηγορία
« Ομιλίες εις προσκυνητὰς ».

Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Ὁμιλίες εἰς προσκυνητὰς " εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/diafora-uemata/omilies-eis-proskynhtas
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40pcaJFSqeP8BhtiUyk-htJ9

Απομαγνητοφώνηση :  «Κάλαμος ὀξυγράφου».

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

12 Ιανουαρίου 2024

OMIΛΙΑ ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΥ ΕΙΣ ΤΗΝ ΥΠΕΡΑΓΙΑΝ ΘΕΟΤΟΚΟΝ ΔΕΥΤΕΡΑ 24-3-1997

†.Αύριο έχουμε του Ευαγγελισμού. Πότε συνελήφθη ο Χριστός; Εις τα σπλάχνα της Παναγίας μας; Συνελήφθη μόλις πήρε ο άγγελος την απάντησιν της Θεοτόκου ότι είναι δεκτική εις την πρόταση του Θεού. «Ιδού η δούλη Κυρίου, γένοιτό μοι κατά το ρήμα Σου». Να, εγώ προσφέρομαι. Είμαι δούλη του Κυρίου και ας γίνει όπως το είπες. Από την στιγμή, λοιπόν που αποδέχεται η Θεοτόκος το μήνυμα αυτό του Θεού, διά του αγγέλου, έγινε η σύλληψις εις τα σπλάχνα της Υπεραγίας Θεοτόκου! Δηλ. ο Θεός Λόγος πήρε την ανθρώπινη φύση. Την πήρε απ’ ό,τι εκλεκτότερο και αντιπροσωπευτικότερο από τους ανθρώπους, από την ανθρωπίνη φύση. Και αυτή ήτο η Θεοτόκος. Δεν μπορούμε να συλλάβωμε, αγαπητοί, το μέγεθος, το βάθος και το ύψος της αγιότητος της Θεοτόκου. Δεν μπορούμε να το συλλάβωμε. Όση προσπάθεια κι αν κάνομε, δεν μπορούμε. Γι’ αυτό ακριβώς δεν είναι ένας λεκτισμός, ένας τριτονισμός, όταν λέμε ότι η Θεοτόκος είναι πλατυτέρα των ουρανών, υψηλοτέρα, καθαρωτέρα λαμπηδόνων ηλιακών, Χερουβείμ και Σεραφείμ. Δεν είναι ρητορισμοί. Δεν είναι φιλολογικά άνθη. Είναι μια πραγματικότητα. Κι αυτό δεν μπορούμε να το συλλάβωμε. Δεν μπορούμε.

     Κι όμως η Θεοτόκος ήτο φοβερά ρεαλίστρια. Ζούσε στην εποχή της κατά ρεαλιστικότατον τρόπον. Είχε το σπίτι της, είχε το νοικοκυριό της. Μάλιστα υπάρχουν και κάποιες εικόνες, που την παρουσιάζουν, όταν έρχεται ο Αρχάγγελος Γαβριήλ, να κρατάη τη ρόκα της! Θα το έχετε δει αυτό. Ήτο νοικοκυρά. Και όταν επεσκέφθη την συγγενή της, πιθανότατα εξαδέλφη της, αλλά πολύ μεγαλυτέρα στην ηλικία, την Ελισσάβετ, για να της πη τα «κατ’ αυτήν», και εκείνη τα «κατ’ αυτήν», και έμεινε κάπου τρεις μήνες μαζί της, η Θεοτόκος έφυγε, όπως μας λέγει ο Λουκάς, και εγύρισε εις το σπίτι της. Είναι ένας ρεαλισμός πέρα για πέρα. Δεν ήτο ένα πλάσμα η Θεοτόκος που αιωρείτο, που δεν έτρωγε. Τίποτε. Πέρα για πέρα ένας ρεαλισμός. αυτό είναι εκείνο που μας τρομάζει. Κυριολεκτικά μας τρομάζει. Πώς, αυτό το πρόσωπο της Υπεραγίας Θεοτόκου, που ζη μέσα σ’ αυτόν τον ρεαλισμόν της εποχής της, κατοικεί στην Ναζαρέτ η Ναζαρέτ είναι μια …κωμόπολις ήταν την εποχή εκείνη, εξαιρετικά διεφθαρμένη. Εξαιρετικά. Όπως μάλιστα λέγει ο Ναθαναήλ στον Φίλιππο «βγήκε τίποτα καλό από την Ναζαρέτ;»

    Δεν ξέρω ποια πόλη έχομε, ποιο χωριό, αγαπητοί μου, που να μας δείχνει εδώ στην Ελλάδα, αλλά και να ξέρομε, δεν λέμε τώρα, που να μας δείχνει  την κακότητα των κατοίκων της. Αλλά εάν στο μυαλό σας τρέχει κάποια περιοχή με κακότητα των ανθρώπων, ε, τέτοια ήταν στην Παλαιστίνη, τι ήταν; Ήταν παρακαλώ η Ναζαρέτ. Και ζούσε σ’ αυτό το περιβάλλον. Το κακοποιόν. Και διεφθαρμένο. Θυμηθήτε, αργότερα, όταν ο Κύριος μίλησε εις την Ναζαρέτ, τον έπιασαν, τον συνέλαβαν δηλαδή και πήγαν να τον γκρεμίσουν από μίαν οφρύν, από ένα βράχο που εξείχε εκεί, κάτω στο βάραθρο. Σ’ αυτή την εποχή και εις αυτή την πόλη μεγάλωσε η Θεοτόκος. Σας κάνει εντύπωση; Γιατί; Γιατί απλούστατα δείχνει σαφώς ότι μπορεί κανείς να ζήση την πραγματική ζωή.

           Βέβαια σας είπα, η ζωή της ήταν ακατανόητη, ασύλληπτη. Όμως ρεαλιστική. Μη νομισθή ότι το Πνεύμα το Άγιον, ότι ο Θεός ο ίδιος την προστατεύει και δεν μπορεί να εκτίθεται σε τυχόν κινδύνους. Αν έπρεπε να αναλύσωμε την περικοπή του Λουκά, θα λέγαμε πολλά πράγματα. Μάλιστα ένα τροπάριο εκφράζει το εξής: Ότι η Θεοτόκος, όταν εδέχθη την επίσκεψη του Γαβριήλ, ο ποιητής βάζει στο στόμα της, «μη με ξεγελάσεις όπως ο διάβολος ξεγέλασε την Εύα, μ’ αυτά που μου λες. Μη με ξεγελάσεις.» Θα το έχετε συναντήσει αυτό το τροπάριο, λυπάμαι που δεν το θυμάμαι στο πρωτότυπο, σας το λέγω έτσι περιφραστικά τώρα, απλά.

              Συνεπώς η Θεοτόκος ζούσε στην εποχή της. Όπως ήταν η εποχή της. Έτσι πολλές φορές λέμε στις κοπέλλες, που ντύνονται περίεργα και παράξενα, κοπέλλα μου λες ότι ευλαβείσαι την Παναγία η Παναγία θα ντυνότανε όπως ντύνεσαι εσύ; Η Παναγία θα πήγαινε στο πάρτυ, όπως πηγαίνεις εσύ; Η Παναγία θα είχε φίλο, όπως έχεις εσύ; κ.ο.κ. Γι’ αυτό λοιπόν αγαπητοί μου, ας συλλάβωμε τα πράγματα, όσο μπορούν να συλληφθούν είναι ασύλληπτα στο ανθρώπινο μυαλό.

            Κι ένα ακόμη να σας πω, που το είπα σ’ αυτήν την κυρία, ότι, όταν συνελήφθη ο Θεός Λόγος ως άνθρωπος, στην ανθρωπίνη φύση, εδώ δε έχομε πλήθος, πλήθος, πλήθος, θα λέγαμε θέσεων ακατανοήτων. Φερ’ ειπείν, πώς χωρά ο αχώρητος; Τέτοιες θέσεις βρίσκομε πολλές στην ακολουθία του Ακαθίστου Ύμνου. Ο αχώρητος! Και εκείνο που λέγει ο Παύλος και η ακολουθία του Ακαθίστου «όλος ην εν τοις κάτω, και τοις άνω ουδόλως απήν». Η θεία φύσις ήτο όλη κάτω. Δεν είναι κανένα κομματάκι του Θεού Λόγου. Αλλά όλος ο Θεός Λόγος. Και ταυτόχρονα ο Θεός Λόγος είναι ηνωμένος με τον Πατέρα και το Πνεύμα το Άγιον! Μυστήρια. Ασύλληπτα μυστήρια. κ. ο. κ.

           Λοιπόν, αυτή η ανθρώπινη φύσις, που συνελήφθη στα σπλάχνα της Θεοτόκου, την ιδίαν στιγμήν με την σύλληψιν έτυχε και θεώσεως. Η ανθρωπίνη φύσις ήτο θεωμένη άμα συλλήψει. Θα το ξαναπώ: ήταν θεωμένη άμα συλλήψει. Η ανθρωπίνη λοιπόν φύσις του Χριστού, καθ’ όλο το μήκος της ζωής Του, τριάκοντα τριών ετών επάνω εις την γην, ήτο πάντοτε η φύσις αυτή, ήτο θεωμένη.

               Θέλετε ακόμη μια προέκταση; Και η Θεοτόκος ήτο θεωμένη. Πότε θεώθηκε; Την ώρα που κάνει την πρόταση ο αρχάγγελος κι εκείνη λέει το «ιδού η δούλη Κυρίου». Θεωμένη. Δηλ. τι; Το Πνεύμα του Θεού θεώνει την ανθρωπίνη φύση και της Θεοτόκου! Όπως ακριβώς η μητέρα του Ιωάννου, η Ελισσάβετ, μετέχει του προφητικού χαρίσματος του υιού της του Ιωάννου, τον οποίον κυοφορεί, και λέγει εκείνο το φοβερό, ασύλληπτο  ασύλληπτο δηλ. με την έννοια αν δεν είχε προφητικό πνεύμα πώς θα το έλεγε αυτό, «πώς ήταν, λέει στην συγγενή της την Θεοτόκο, να με επισκεφθεί η μητέρα του Κυρίου μου;!» Πού ήταν ο Κύριός της; Στα σπλάχνα της Παναγίας. Είδατε πώς αποκαλεί το έμβρυο της Θεοτόκου η Ελισσάβετ; Κύριον! Και εξηγεί: «Διότι μόλις άκουσα τον χαιρετισμό σου, τότε, το βρέφος που έχω μέσα μου, στην κοιλιά μου, ο Ιωάννης χοροπήδησε. Για να υποδεχθεί τον Κύριο που έχεις εσύ, εις τα σπλάχνα σου.» Καταπληκτικό. Και όπως λέγουν οι Πατέρες, ερμηνευταί κ.λ.π., πήρε, μετείχε του προφητικού χαρίσματος του Ιωάννου, που το είχε από τα σπλάχνα της Ελισσάβετ, της μητέρας του, μετείχε και η ίδια, η Ελισσάβετ.

               Έτσι λοιπόν, αυτό βέβαια είναι κατώτερο της θεώσεως, και η Παναγία μετείχε της θεώσεως του εμβρύου, δηλ. της θεωμένης σαρκός. Ό,τι λοιπόν παρακάτω ο Χριστός θα κάνη εις την ζωή του, πάντοτε είναι θεωμένη η ανθρωπίνη του φύσις. Δεν υπάρχει ούτε μια στιγμή, να μην είναι θεωμένη η ανθρωπίνη του φύσις. Η ανθρωπίνη, δεν πρόκειται περί του Θεού. Της θείας φύσεως, αλλά της ανθρωπίνης φύσεως. Πού είναι εκείνα, και μάλιστα κάποιος αρχιεπίσκοπος το είπε αυτό, δεν λέω το όνομα, όσοι διαβάζετε θα καταλάβετε, όχι ο δικός μας αρχιεπίσκοπος, ότι, αρχαία αίρεσις είναι αυτή, δεν είναι καινούρια, ότι ο Χριστός έγινε θεωμένος κατά προκοπήν. Δηλ. έδειξε προκοπήν και εθεώθηκε. Ο Θεός να φυλάξη. Ότι θεώθηκε η ανθρωπίνη του φύσις κατά προκοπήν. Εν τούτοις εκείνο το «εκένωσεν» που λέγει ο Απόστολος Παύλος, δείχνει ότι και ο θάνατος ακόμα του Χριστού ήταν πραγματικός, αλλά κατά παραχώρησιν. Γιατί θα λέγαμε, κάτι το θεωμένο πέρα για πέρα, πώς θα μπορούσε να υποστή ό,τι θα υφίστατο; Και όμως γίνεται αυτή η παραχώρησις, παίρνοντας την δική μας τη φύση, κ.λ.π., κ.λ.π.

                 Κι άλλοτε σας είπα, μάλιστα προ τινός, δεν είναι πολύς καιρός, ότι κάποιοι πατέρες, όχι λίγοι, έχουνε γράψει για την Θεοτόκον λόγους, ομιλίες, λόγους που δεν είναι λίγοι αυτοί οι λόγοι, που αναφέρονται σε πλήθος τέτοια θέματα, σε σχέση με την Θεοτόκον και την σύλληψη και την κύηση και την γέννηση κ.τ.λ. Πάρα πολλοί λόγοι έχουν θεολογικό βάθος δυσθεώρητον. Αν έπρεπε να μαζέψει κανείς όλες αυτές τις ομιλίες και να τις διαβάση, να τις μελετήση θα είχε να κάνη αγαπητοί μου, πάμπολλες, πάμπολλες ομιλίες. Ναι. Το λέει ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός και ο Νικόλαος Καβάσιλας, και εκείνος, και εκείνος, πάρα πολλοί.

                Έτσι η Παναγία μας είναι ένα πρόσωπον πάρα πολύ μεγάλο. Κι όπως λέγει ένα τροπάριον, κατέχει τα «δευτερεία» της Τριάδος. Υπήρχε μια εικόνα στον παλιό Άγιο Αχίλλειο, δεν την ξαναείδα την εικόνα αυτή, μπαίνοντας, ήταν αριστερά η εικόνα, ήταν η κοίμησις νομίζω, αλλά πάνω ψηλά ήτανε η Αγία Τριάς και ακριβώς από κάτω ήτο η Θεοτόκος. Που έδειχνε αυτό που σας είπα. Ότι κατέχει η Παναγία τα δευτερεία της Τριάδος. Δηλ. είναι το πρόσωπον μετά την Αγία Τριάδα.

   «Υπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάς» Η Υπεραγία Θεοτόκος σώζει;

               Φθάνομε ακόμη να πούμε, είναι μερικοί που δεν το καταλαβαίνουν αυτό, ορθόδοξοι δεν το καταλαβαίνουν, λέμε, στο «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με», λέμε εναλλάσσουμε όταν κάνομε κομποσχοίνι, λέμε «Υπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάς». Αυτό το   «Υπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάς» πώς μπορούμε να το καταλάβωμε; Η Υπεραγία Θεοτόκος σώζει; Αυτό είναι το ερώτημα πολλών. Δεν είναι εκείνη που πρεσβεύει υπέρ ημών; Όπως και οι Άγιοι; Όχι. Όχι. Και το δείχνει αυτό η πράξη. Διότι αν δεν ήτανε σωστή αυτή η θέσις «Υπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάς», που την λέγουν μάλιστα οι θεολόγοι μοναχοί, ποιοι θεολόγοι μοναχοί; Οι θεολογήσαντες μοναχοί μέσα στους αιώνες. Δεν θα το διόρθωναν αυτό; Θα ήταν τεράστιο λάθος. Η Υπεραγία Θεοτόκος σώζει; Σώζει! Και πώς σώζει; Σώζει όχι δια πρεσβειών, όπως οι Άγιοι, όπως λέμε «Άγιε του Θεού, Άγιε Γεώργιε, Άγιε Δημήτριε, πρέσβευε υπέρ ημών» ακούστε: πρέσβευε υπέρ ημών. Εδώ λέμε «σώσον» στην Παναγία. Η σωτηρία που η Παναγία μας δίνει, όσο κι αν φαίνεται εκ πρώτης όψεως σκανδαλώδες και μάλιστα στους αιρετικούς, και μάλιστα σ’ εκείνους που δεν πολυγνωρίζουν την Ορθοδοξία, λυπούμαι, είναι οντολογική! Τι θα πει οντολογική; Δεν είναι πρεσβεία λόγων. Αλλά πρεσβεία προσώπου και παρουσίας. Δηλ. εφόσον το πρόσωπο αυτό ,η Μαρία, έδωσε την ανθρωπίνη φύση εις τον Θεόν Λόγον, και η ανθρωπίνη φύσις του Χριστού είναι εκείνη η οποία στέκεται οντολογική πρεσβεία, δηλ. ως άνθρωπος ο Θεός Λόγος πρεσβεύει στον Άγιον Τριαδικόν Θεόν, δεν είπα στον πατέρα και το Πνεύμα το Άγιον, είπα στον Άγιον Τριαδικόν Θεόν, προσέξατέ το, η ανθρωπίνη φύσις βρίσκεται και πρεσβεύει, δηλ. ο Πατήρ βλέπει την ανθρωπίνη φύση του Υιού και χαρίζεται εις τους ανθρώπους. Γι’ αυτό ο Χριστός είπε, «σας συμφέρει εγώ να φύγω». Τι εννοεί «σας συμφέρει εγώ να φύγω;» Πρέπει να ανεβή η ανθρωπίνη φύση παρά τω Πατρί. Ώστε ο Πατήρ, που ο Υιός κάθεται στα δεξιά του Θεού Πατρός-αυτό το «δεξιά»… αλλά πάμε πολύ μακριά- θα δει την δική μου ανθρωπίνη φύση, και βλέποντας εμένα, θα στείλει το Πνεύμα το Άγιον εις τον κόσμον κ.λ.π., κ.λ.π. Γι’ αυτό λέγει ότι «σας συμφέρει εγώ να φύγω», γιατί αν εγώ δεν φύγω, δεν θα έλθει ο Παράκλητος, ο άλλος Παράκλητος, το Πνεύμα το Άγιον. Εδώ κανείς έχει μια απορία. Γιατί έπρεπε ν’ ανεβή ο Υιός για να κατέβη το Πνεύμα το Άγιον; Τι εμπόδιζε; Αυτό είναι. Τούτο εμπόδιζε. Εμπόδιζε το ότι η ανθρωπίνη φύσις ήτο κατάδικος. Όταν λοιπόν ο Υιός την ανεβάζει έως τον Πατέρα, την ανθρωπίνη φύση, τότε δικαιώνει ο Πατήρ τους ανθρώπους, βλέποντας την ανθρωπίνη φύση του Υιού Του, τον οποίον αγαπά. Το καταλάβαμε;

             Τώρα αυτή η ανθρωπίνη φύσις του Χριστού, πούθε; Από την Παναγία! Συνεπώς αν η ανθρωπίνη φύσις του Χριστού είναι μεσιτεία, το λέμε αυτό, μεσιτεύει ο Υιός στον ουρανό για μας, τι μεσιτεύει με λόγια; Λεκτικώς; Δεν είναι αυτό. Αυτό δε θα’ χε πάρα πολύ σημασία. Σημασία έχει αυτή αύτη η ανθρωπίνη φύσις του Υιού. Εάν λοιπόν η ανθρωπίνη φύσις του Υιού είναι πρεσβευτική, όχι λεκτικά-το είπα τρεις φορές-αλλά η παρουσία της ανθρωπίνης φύσεως, την οποία παίρνει από την  Θεοτόκον, έτσι και η ανθρωπίνη φύσις της Παναγίας μας, που πιστεύει η εκκλησία, δέχεται την μετάστασή της, είναι πρεσβεία οντολογική. Δεν είναι λεκτική. Μπορεί να υπάρχει στην Παναγία μας και υπάρχει, έχομε πολλές μαρτυρίες, και η λεκτική πρεσβεία, αλλά είναι κυριότατα αυτή η ανθρωπίνη φύσις, που θεώθηκε από τον παρόντα κόσμον και είναι η φύση που έδωσε εις τον Θεόν Λόγον και έγινε άνθρωπος. Γι’ αυτό λέμε λοιπόν, εάν ο Υιός σώζει, και η Παναγία σώζει! Και ασφαλέστατα θα λέγαμε η ευαισθησία, η θεολογική ευαισθησία της Ορθοδόξου Εκκλησίας λέγει «Υπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάς!». Είναι σπουδαία πράγματα, παρακαλώ, αυτά.

              Αυτά που σας είπα, τα λίγα, εξ αφορμής της απορίας, θα έλεγα, ας είναι μια μικρή συμβολή, ένα λουλουδάκι του αγρού, στην εορτή του Ευαγγελισμού, προς τιμήν της Υπεραγίας Θεοτόκου.


?η ομιλία στην κατηγορία
« Ὁμιλίες εἰς τὴν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον ».

►Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Ὁμιλίες εἰς τὴν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον " εδώ ⬇️
https://arnion.gr/index.php/diafora-uemata/omilies-eis-thn-ueotokon
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40q2nQUztSMBV9bwJSxpjwda

ΑΚΡΙΒΗΣ ΑΠΟΜΑΓΝΗΤΟΦΩΝΗΣΗ ΑΠΟ ΤΟΝ κ. ΑΘΑΝΑΣΙΟ ΚΑΡΑΜΙΝΤΖΑ.

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς
«Ὁμιλίες εἰς τὴν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον».🔻
https://drive.google.com/file/d/16Yb2_qZgVX32iDOetdRsifuOIC0ZTA0B/view?usp=drivesdk

🎥 Βιντεοσκοπημένες ομιλίες της σειράς «Ὁμιλίες εἰς τὴν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον».🔻
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40ojFLuKMecGTVkBDEN_YP2E

🔸📜 Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες της σειράς «Ὁμιλίες εἰς τὴν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον».🔻
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%94%B9%E1%BD%89%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%AF%CE%B5%CF%82%20%CE%B5%E1%BC%B0%CF%82%20%CF%84%E1%BD%B4%CE%BD%20%E1%BD%99%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B1%CE%B3%CE%AF%CE%B1%CE%BD%20%CE%98%CE%B5%CE%BF%CF%84%CF%8C%CE%BA%CE%BF%CE%BD.?m=1

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.