Περί της Θείας Λειτουργίας.

†.Δυστυχώς οι Χριστιανοί μας δεν καταλαβαίνουν τη Θεία Λειτουργία και δεν μπορούν να εκτιμήσουν την αξία της. Βέβαια, όχι με την έννοια της γλώσσης- διότι στην εποχή μας, επί παραδείγματι, επικρατούν κάποια εγκόλπια-που μπορεί ο πιστός να κρατάει ένα τέτοιο εγκόλπιο, βλέπει από δω το κείμενο της Θείας Λειτουργίας όπως λέγεται από τους ιερείς κλπ. τους ψάλτες, και από την άλλη, έχει μίαν μετάφρασιν ή, αν θέλετε, ακόμη και μίαν ερμηνείαν. Όμως δεν είναι αρκετό αυτό. Ο λαός μας δεν έχει κατηχηθεί εις τον χώρον της Θείας Λειτουργίας. Και έτσι δεν εκτιμά όσο θα έπρεπε τη Θεία Λειτουργία.

    Βέβαια, δεν έχουμε παράπονο, έχουνε περάσει 2000 χρόνια από Γεννήσεως Χριστού και πάλι έχουμε κάποιο κόσμο στη Θεία Λειτουργία, παρότι γνωρίζουμε ότι προϊόντος του χρόνου, φθάνοντας στα έσχατα της Ιστορίας, οι πιστοί θα γίνονται λιγότεροι και λιγότεροι… Μη μας τρομάζει αυτό· διότι θα αρχίσει να ενεργεί ο Αντίχριστος, η αθεΐα, ο Αντίχριστος θα επιτρέψει την αθεΐα κλπ. κλπ. και στο τέλος τη λατρεία του εαυτού του· κι έτσι, θα ‘χουμε μείωση των πιστών που θα προσέρχονται στη Θεία Λειτουργία ή που θα μένουν πιστοί, θα ‘χουμε μία μείωση. Σας το λέω να το ξέρετε για να μην παραξενευόμαστε διότι ευρισκόμεθα, αγαπητοί μου, σε ημέρες έσχατες, τελευταίες και πρέπει να το ξέρουμε αυτό, για να μην σκανδαλιζόμεθα. Δεν εξόφλησε ο Χριστιανισμός, εξόφλησαν οι πιστοί… Κι αυτό είναι η τραγική τους κατάσταση. Των Χριστιανών! Λοιπόν. Ας είναι.

    Πρέπει να βαθαίνουμε, συνεπώς, εις την Θεία Λειτουργία, να την γνωρίζουμε, τι είναι η Θεία Λειτουργία. Θα μείνω μόνο σε ένα σημείο, από έλλειψη χρόνου, που φυσικά, αν έπρεπε να ερμηνεύουμε τη Θεία Λειτουργία, θα θέλαμε πάρα πολύ καιρό. Προσέξτε… Όταν τελεστεί το μυστήριον της Θείας Ευχαριστίας, βγαίνει ο διάκονος- αν υπάρχει- και λέγει: «Μετὰ φόβου Θεοῦ, πίστεως καὶ ἀγάπης προσέλθετε». Όλοι το ξέρουμε αυτό, όλοι το έχουμε ακούσει. Και τώρα προ ολίγου το ακούσαμε.

     «Προσέλθετε». Αυτό θα ερμηνεύσω μόνο, τίποτε άλλο. Το «προσέλθετε» σημαίνει κάλεσμα, μία κλήση που θα πρέπει όλοι να προσέλθουν, για να γίνουν κοινωνοί του Σώματος και του Αίματος του Χριστού. Βέβαια, στην αρχαία Εκκλησία κοινωνούσαν όλοι. Μηδενός εξαιρουμένου! Σήμερα ελάχιστοι κοινωνούν και, αν καλώς αντιλήφθηκα, αν και ίσως θα είπατε μερικοί: «Πού να νηστέψουμε Κυριακή για να κοινωνήσουμε σήμερα, Δευτέρα;». Κανείς δεν κοινώνησε από σας… Αν καλώς αντιλήφθηκα…

     Στην αρχαία Εκκλησία κοινωνούσαν όλοι! Εάν κάποιος δεν κοινωνούσε- υπάρχουν κανόνες της Εκκλησίας μας πάνω σ’ αυτό- εάν κάποιος δεν κοινωνούσε, έπρεπε να δώσει εξήγηση, το γιατί δεν κοινώνησε, γιατί αλλιώτικα θα εθεωρείτο, επειδή δεν κοινώνησε, ότι προκάλεσε αταξίαν. Για σκεφθείτε, για σκεφθείτε… Προκάλεσε αταξίαν…

     Εν τοιαύτη περιπτώσει, καλούνται όλοι να κοινωνήσουν. «Προσέλθετε», λέει. «Μετὰ φόβου Θεοῦ, πίστεως καὶ ἀγάπης προσέλθετε». Έπρεπε να προσέλθουν, με τρεις προϋποθέσεις. Η πρώτη προϋπόθεσις, «μετά φόβου Θεοῦ»· η δευτέρα προϋπόθεσις, «μετά πίστεως» και η τρίτη προϋπόθεσις, «μετά ἀγάπης». Θα μου πείτε «Είναι πολύ απλά, τα καταλαβαίνουμε». Είναι κάτι βαθύτερο. Ας τα αναλύσουμε, λοιπόν.

    Ο πρώτος όρος: «Μετὰ φόβου Θεοῦ». Γιατί με φόβο Θεού; Όταν πηγαίνουμε στο πηγάδι, στην πηγή, στη βρύση να πάρουμε νερό, έχουμε φόβο Θεού; Ούτε έχουμε, ούτε δεν έχουμε. Εδώ γιατί λέγεται ότι για να λάβω κάτι, πρέπει να το λάβω αυτό με φόβο Θεού; Γιατί ο χώρος είναι του Θεού. Η Θεία Λειτουργία, ο χρόνος, είναι του Θεού. Πρέπει λοιπόν να προσέλθω εις τον Θεόν με φόβο. Και ως προς τον χώρον, που είναι ο ναός, και ως προς τον χρόνον, που είναι η διάρκεια της Θείας Λειτουργίας. Έτσι λοιπόν έχουμε τον ευχαριστιακόν χωροχρόνον, ευχαριστιακόν, επειδή τελέσαμε το μυστήριον της Θείας Ευχαριστίας· χωροχρόνον, χώρον και χρόνον, που βεβαίως τώρα δεν θα πάμε όπως πηγαίναμε για οποιοδήποτε άλλο θέμα μας που μας απασχολεί στην καθημερινότητα, αλλά θα πάμε με φόβο Θεού.

   Δεύτερος όρος. «Μετά πίστεως». Δηλαδή; Αυτό ίσως δεν το ξέρουμε. Όταν λέμε «μετά  πίστεως», δηλαδή να πιστεύουμε ότι ο Ιησούς Χριστός είναι ο Θεός Λόγος, ο Ενανθρωπήσας κ.τ.λ. κ.τ.λ., εκείνα τα οποία μπορούμε να λέμε εις το Σύμβολον της Πίστεως; Που λέμε: «Πιστεύω εἰς ἕνα Θεόν» κλπ. κλπ.; Βλέπετε το σύμβολον της Πίστεως λέγεται μέσα στη Θεία Λειτουργία· και ανανεώνεται αυτή η πίστις. Όταν λοιπόν λέμε «μετά πίστεως», αυτό εννοούμε; Όχι, αγαπητοί μου. Δεν εννοούμε αυτό· διότι, εάν δεν πιστεύαμε εις τον Ιησούν Χριστόν δεν θα προσερχόμεθα εις την Θείαν Λειτουργίαν. Οι άθεοι έρχονται στη Λειτουργία; Ποτέ. Τότε τι σημαίνει αυτό το «μετά πίστεως»; Αυτό θέλω να κρατήσετε, σας παρακαλώ θερμά. «Πιστεύω ότι αυτό που θα πάρω είναι το Σώμα και το Αίμα του Χριστού». Αυτό είναι το καινούριο. Όχι λοιπόν γενικά περί πίστεως, αλλά ειδικά ότι αυτό που θα πάρω είναι το Σώμα και το Αίμα του Χριστού. Και αυτό το πράγμα εκφράζεται, αγαπητοί μου, σε πολλά σημεία.

     Αν έχετε την καλή πρόθεση και όταν πρόκειται να κοινωνήσετε, μελετάτε την ακολουθία της Θείας Μεταλήψεως στο σπίτι σας, αυτό θα το έχετε συναντήσει. Και παρακαλώ, να μελετάτε, να λέτε την ακολουθία της Θείας Μεταλήψεως. Είναι χωρισμένη σε μερικά κομμάτια. Ένα τμήμα το λέμε αποβραδίς στο απόδειπνο. Ένα άλλο τμήμα το λέμε το πρωί πριν φύγουμε για την Εκκλησία. Ένα άλλο τμήμα - τρίτο τμήμα- το λέμε λίγο πριν κοινωνήσουμε, μέσα στην Εκκλησία. Και το τελευταίο- τέταρτο- τμήμα το λέμε αφού θα ‘ χουμε κοινωνήσει, γυρίζουμε στην καρέκλα μας πίσω και λέμε το υπόλοιπον της ακολουθίας.

      Ε, λοιπόν, δεν θα σας κουράσω πιο πολύ, δεν θα μείνω σε λεπτομέρειες, παρά μόνο σε ένα σημείον. Λίγο πριν κοινωνήσουμε και κρατάμε το εγκόλπιό μας, η πρώτη ευχή ξέρετε τι λέει; «Ἔτι πιστεύω ὅτι αὐτό τοῦτο ἐστι τὸ ἄχραντον Σῶμά σου καὶ αὐτό τοῦτο ἐστι τὸ τίμιον Αἷμά σου». «Ακόμη», λέει ο πιστός, «πιστεύω ότι αυτό που θα πάρω τώρα, σε λίγα λεπτά είναι το Τίμιον Σώμα Σου, το Τίμιον Αίμα Σου». Όταν λέει «αὐτό τοῦτο»- λίγα, λίγα ελληνικά να ξέρουμε, σχολείο να πήγαμε- «αὐτό τοῦτο» θα πει: «αὐτό τοῦτο»! Δηλαδή; «Αυτό που το στόμα μου, η γεύσις μου θα με πληροφορεί ότι είναι κρασί και ψωμί», αλλά δεν θα είναι, διότι μυστηριακά μετεβλήθη σε Σώμα και Αίμα του Χριστού. Αυτό, το ανανεώνω την τελευταία στιγμή, ότι είναι το Σώμα Σου και το Αίμα Σου. Πραγματικά!

     Φτάνει ο Απόστολος Παύλος να πει στους Κορινθίους ότι πολλοί που έρχονται να κοινωνήσουν – λέει στους Κορινθίους - όταν προσέρχονται, δεν πιστεύουν ότι είναι το Σώμα και το Αίμα του Χριστού, γι΄αυτό – ακούστε τη συνέπεια- «ανάμεσά μας υπάρχουνε άρρωστοι, αλλά και πεθαίνουν αρκετοί, επειδή δεν διακρίνουν το Σώμα και το Αίμα του Χριστού». Θα’ φτανα να σας πω, με βάση τον Απόστολο Παύλο, να σας πω το εξής: Αγαπητοί μου, αμαρτίες κάνουμε όλοι. Έχουμε μικρές αμαρτίες, έχουμε μεγάλες αμαρτίες. Δεν υπάρχει αντίρρησις. Αν μου λέγατε: «Ποια είναι η πιο μεγάλη αμαρτία;», θα σας έλεγα, αν το φανταζόσαστε…: «Όταν πηγαίνω να κοινωνήσω και δεν πιστεύω ότι είναι το Σώμα και το Αίμα του Χριστού». Γι’ αυτό πολλές φορές εσείς οι μανάδες λέτε στα παιδάκια σας: «Έλα, θα σου δώσει ο παππούλης κρασάκι, ψωμάκι». Τι «κρασάκι»; Τι «ψωμάκι»; Είναι το Σώμα και το Αίμα του Χριστού. Με καταλαβαίνετε, αγαπητοί μου; Προσοχή λοιπόν και επειδή αυτό με συνέχει εμένα, σας το λέγω αλήθεια, γι΄αυτό επέλεξα σήμερα στην αγάπη σας να πάρω σήμερα από τη Θεία Λειτουργία του Ιερού Χρυσοστόμου μόνον αυτό το σημείον και να σας το αναλύσω.

     Και επειδή περνάει ο χρόνος πολύ γρήγορα, να προχωρήσω και εις τον τρίτον όρον που με καλεί η Εκκλησία να κοινωνήσω: «Μετὰ φόβου Θεοῦ, πίστεως καὶ ἀγάπης». Ποια αγάπη; Βέβαια, θα λέγαμε, την αγάπη προς τον πλησίον. Δεν υπάρχει αντίρρησις. Αλλά δεν είναι η αγάπη προς τον πλησίον. Βέβαια, λέει ο λόγος του Θεού, ο Χριστός μάς το είπε: «Εκεί που θα θυμηθείς -πας, λέει, το δώρο σου στον ναό, το πρόσφορό σου, κι εκεί θυμάσαι ότι…τσακώθηκες με τη γειτόνισσά σου. Άφησε το δώρο σου, πήγαινε να συμφιλιωθείς και μετά γυρίζεις να προσφέρεις το δώρο σου». Δεν υπάρχει αντίρρησις ότι είναι και αυτό.

   Αλλά εδώ ειδικά όταν λέγει «Μετὰ φόβου Θεοῦ, πίστεως καὶ ἀγάπης προσέλθετε», αυτή η αγάπη δεν είναι προς τον πλησίον. Πάντα, πάντα και κατά κανόνα μιλάμε για την αγάπη προς τον πλησίον, αγάπη προς τον πλησίον, σε όλες τις νότες και τις…, όχι, αγαπητοί μου. Είναι η αγάπη προς τον Ιησούν Χριστόν. Τον αγαπάς; Σου προσφέρει το Αίμα Του. Σου προσφέρει το Σώμα Το. Τον αγαπάς τον Ιησούν Χριστόν; Είναι η αγάπη σου πολύ μεγάλη; Θα μπορούσε να φτάσει, μέχρι τον βαθμό του μαρτυρίου; Τι νομίζετε, όταν οι μάρτυρες, τα εκατομμύρια των μαρτύρων, έδωσαν τη ζωή τους, την έδωσαν για την πίστη στον Χριστό; Διορθώνω. Βεβαίως και για την πίστη στον Χριστό. Την έδωσαν τη ζωή τους, προσέξτε, για την αγάπη του Χριστού. Περί αυτής της αγάπης μας ομιλεί σήμερα αυτό το σημείο που λέμε στη Θεία Λειτουργία: «Μετὰ φόβου Θεοῦ, πίστεως καὶ ἀγάπης προσέλθετε». Η αγάπη μου μπορεί να φτάσει εις το επίπεδον εις τον βαθμόν του μαρτυρίου; Τότε, μάλιστα, τότε μπορώ να κοινωνήσω.

Αποσπάσματα από την 18η ομιλία στην κατηγορία
« Μνήμη Αγίων ».

Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Μνήμη Ἁγίων " εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/diafora-uemata/mnhmh-agivn
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40qFnx_UZ0gQ-sphclbJ6E6y

Απομαγνητοφώνηση και ηλεκτρονική επιμέλεια κειμένου:Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Μνήμη Ἁγίου Γρηγορίου Θεολόγου. «Τοιοῦτος ἠμίν ἔπρεπεν Ἀρχιερεύς»

†.Σήμερα, αγαπητοί μου, η Εκκλησία μας τιμά την μνήμην του αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου. Πρόκειται για μια μεγάλη μορφή της Εκκλησίας μας. Εγεννήθη περί το 328 έτος, είτε εις την Ναζιανζό είτε εις την Αριανζό της Καππαδοκίας. Παρηκολούθησε σπουδές στις σχολές της Καισαρείας της Καππαδοκίας, της Καισαρείας της Παλαιστίνης και της Αλεξανδρείας.

    Γνωρίστηκε στην Αλεξάνδρεια με τον Μέγαν Αθανάσιον και τον Μέγαν Αντώνιον. Με τον Μέγαν Βασίλειον υπήρξε συμμαθητής εις τας Αθήνας και μαζί του συνεδέθη με στενοτάτη φιλία. Εχρημάτισε αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως και προήδρευσε της Β΄Οικουμενικής Συνόδου. Όμως σύντομα παρητήθη, διαρκούσης της Συνόδου, γιατί του δημιούργησαν πράγματα(:εμπόδια), οι φθονούντες αυτόν- βλέπετε πόσο εισχωρεί ο φθόνος… Του αμφισβήτησαν την κανονικότητα ως αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως. Και όμως, δεν ήτο αντικανονικός και απελογήθη. Τέλος πάντων, το θέμα είναι ότι παρητήθηκε, έφυγε. Φεύγοντας είπε ότι αν αυτός είναι ο αίτιος της διαιρέσεως, τότε ας ερρίπτετο εις την θάλασσαν, όπως ο Ιωνάς για να παύσει η τρικυμία.

      Απέθανε πιθανώς το 391, σε ηλικία εξήκοντα τριών ετών. Η Εκκλησία τον ετίμησε απονέμοντας σ’ αυτόν, τον τίτλον, το επίθετον «Θεολόγος». Σημείωσατε ότι η Εκκλησία είναι πολύ φειδωλή στις απονομές χαρακτηρισμών και ονομάτων κ.λπ.- πολύ φειδωλή. Αρκεί να σκεφθούμε ότι ενώ υπήρξαν τόσοι και τόσοι παρθένοι, όμως αναγνωρίζει μόνο τρεις παρθένους. Έτσι και εδώ. Ενώ υπήρξαν τόσοι και τόσοι θεολόγοι- δεν εθεολόγησε ο Μέγας Αθανάσιος; Δεν εθεολόγησε ο Μέγας Βασίλειος; Όλοι οι μεγάλοι Πατέρες εθεολόγησαν. Όμως, κατεξοχήν θεολόγους αναγνωρίζει: τον άγιον Ιωάννην τον Θεολόγον, τον άγιον Γρηγόριον τον Θεολόγον και τον άγιο Συμεών τον Νέο Θεολόγον. Βλέπετε λοιπόν ότι έχει αυτόν τον επίζηλο τίτλο του Θεολόγου.

    Αγαπητοί μου, η Εκκλησία, με την ευκαιρία της αγίας μνήμης του, καταχωρεί ως αποστολικό ανάγνωσμα από την προς Εβραίους επιστολήν του αποστόλου Παύλου, που αναφέρεται η περικοπή αυτή εις τα προσόντα του Ιησού Χριστού ως Μεγάλου Αρχιερέως και συγκρίνει την αρχιερωσύνη του Χριστού ο απόστολος Παύλος με την αρχιερωσύνη των αρχιερέων της Παλαιάς Διαθήκης. Και επειδή ακριβώς η μνήμη είναι αρχιερέως, γι’ αυτόν τον λόγο μάς καταθέτει αυτήν την περικοπήν, για να δείξει ποιος πρέπει να είναι και ο αρχιερεύς.

     Και γράφει ο απόστολος Παύλος: «Τοιοῦτος ἡμῖν ἔπρεπεν ἀρχιερεύς(:τέτοιος έπρεπε σε μας αρχιερεύς), ὅσιος, ἄκακος, ἀμίαντος, κεχωρισμένος ἀπὸ τῶν ἁμαρτωλῶν καὶ ὑψηλότερος τῶν οὐρανῶν γενόμενος. Τοιοῦτον ἔχομεν ἀρχιερέα(:τέτοιον αρχιερέα έχουμε), ὃς(:ο οποίος)ἐκάθισεν ἐν δεξιᾷ τοῦ θρόνου τῆς μεγαλωσύνης- η «μεγαλωσύνη» είναι ο Πατήρ, ο Θεός και εκάθισε στα δεξιά ως άνθρωπος- ἐν τοῖς οὐρανοῖς». Αυτά καταθέτει ο απόστολος Παύλος εις την προς Εβραίους επιστολή του.

    Έτσι, ο αρχιερεύς Ιησούς Χριστός γίνεται τύπος και υπόδειγμα των κληρικών της Εκκλησίας, ιδιαίτατα των αρχιερέων. Όχι ολιγότερο και των κληρικών και των διακόνων, αλλά ιδιαίτατα όμως των αρχιερέων. Γι΄αυτό ο αρχιερεύς είναι, όπως λέγεται «εἰς τύπον καί τόπον τοῦ ᾿Αρχιερέως  Χριστοῦ». Δηλαδή είναι τύπος του Χριστού και είναι εις τον τόπον εκείνον που θα ήτο ο Χριστός -αυτό πρέπει να είναι δεδομένον, προκειμένου να εκλεγεί, πρέπει να είναι δεδομένον. Αλλά μέσα στην εκκλησιαστική μας ιστορία είναι το ζητούμενον. Άλλο δεδομένον και άλλο ζητούμενον. Έτσι, πολλοί σύγχρονοι αρχιερείς, μόνο γιατί εχειροτονήθησαν, προβάλλουν αυτή τη θέση για να απολαμβάνουν την τιμήν των πιστών. «Ω!», λέει, «είμαι εις τύπον και τόπον Χριστού! Οφείλεις να με σεβαστείς, οφείλεις να με τιμήσεις». Πρέπει όμως να τους ειπωθεί ότι αυτό δεν είναι αυτόματα δεδομένον από την χειροτονία, ότι δηλαδή εχειροτονήθης και αυτομάτως, αυτονοήτως, είσαι εις τύπον και τόπον Χριστού, αλλά είναι ζητούμενον. Δηλαδή, ο εκάστοτε αρχιερεύς είναι εις τύπον και τόπον Χριστού; Ζητούμενον! Γι΄αυτό η Εκκλησία μας σήμερα καταχωρεί αυτήν την αποστολική περικοπή, για να προβάλει τον άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγον, ο οποίος όντως εστάθη εις τύπον και τόπον Χριστού.

      Αλλά ας έρθουμε εις την αποστολική περικοπή να τη δούμε από πιο κοντά. Ένα πρώτο γνώρισμα του Μεγάλου Αρχιερέως Χριστού είναι «ὅσιος». Βέβαια, περιττό να σας πω, το κατανοείτε ότι αυτοί οι χαρακτηρισμοί αναφέρονται εις την ανθρωπίνην φύσιν του Χριστού, όχι στην θείαν. Προφανώς. Και όταν λέγει ότι ο Υιός εκάθισε εις τα δεξιά του Θεού Πατρός δεν σημαίνει ότι εκάθισε ως Θεός, εκάθισε ως άνθρωπος·  διότι ο Πατήρ, ο Υιός είναι ομοούσιος με τον Πατέρα και δεν υπάρχει τίποτα εις τον Θεόν, ως προς τον Υιόν, αριστερά και δεξιά, αφού είναι ομοούσιος. Ως άνθρωπος, λοιπόν. Και πάντα να ΄χουμε υπόψη μας αυτό το «ως άνθρωπος» για να μπορούμε να καταλαβαίνουμε και να κατανοούμε όλες αυτές τις θέσεις που έχει η Αγία Γραφή.

      Έτσι λοιπόν, ὅσιος, που αναφέρεται στην ανθρωπίνη φύση του Χριστού και ο οποίος είναι αρχιερεύς κατά την ανθρωπίνη φύση του Χριστού- διότι εις το διηνεκές είναι αρχιερεύς ο Χριστός τα προς ημάς. Μάλιστα με μια ευχή που λέμε στη Θεία Λειτουργία το δείχνομε ολοκάθαρα αυτό. Η ευχή λέγει ότι είναι ο Ίδιος «ὁ προσφέρων καὶ προσφερόμενος καὶ διαδιδόμενος». Ο Ίδιος προσφέρει, ο Ίδιος προσφέρεται και ο Ίδιος διαδίδεται. Τι είναι τότε ο ιερεύς; Απλώς γιατί η αγάπη Του το θέλει, έτσι να είναι. Δίνει ο ιερεύς ή ο αρχιερεύς, δίνει τα χέρια του· και το «θέλω», το θέλημά του. Γιατί εάν εγώ δεν θέλω, μπορεί να έχω ιεροσύνη, αν εγώ δεν θέλω να τελέσω τη Θεία Λειτουργία ή μου το επιβάλλουν δια περιστρόφου, είναι άκυρο. Πρέπει να υπάρχει το θέλω του ιερουργού. Δίνουμε λοιπόν τα χέρια μας εις τον Χριστόν, διότι Εκείνος είναι ο προσφέρων και προσφερόμενος και διαδιδόμενος. Έτσι λοιπόν, αγαπητοί μου, θα λέγαμε ότι ο άνθρωπος μετέχει τόσο λίγο και λέγει, λέγει εκεί η ευχή: «Ποιος μπορεί να Σε υπηρετήσει, Κύριε; Ποιος μπορεί να Σε προσεγγίσει; Κανείς δεν είναι άξιος…». Ωστόσο, η αγάπη του Θεού μας αξιώνει ούτως ειπείν, έστω κι αν βάλουμε τη λέξη «αξιώνω» εντός εισαγωγικών.

    Και «ὅσιος» προκειμένου εδώ του ιερού κειμένου σημαίνει: ευσεβής προς τον Θεόν. Σημαίνει «ευσεβής του Θεού λάτρης». «Ὃσιος» σημαίνει ότι είναι η συνισταμένη ιδιότης όλων των αρετών που μπορεί να έχει ένας άνθρωπος και εν προκειμένω ο αρχιερεύς. Δηλαδή της ευλαβείας, της υπακοής, της πιστότητος, της εξ ολοκλήρου αφοσιώσεως εις τον Θεόν, της ολοκληρωτικής αφιερώσεως εις τον Θεόν- δεν έχει σημασία εάν είναι έγγαμος, παλαιότερα οι ιερείς ήσαν έγγαμοι. Και ο ιερεύς δύναται να είναι έγγαμος- αυτή η αφιέρωσις δεν αφαιρεί τίποτε από την…, θα λέγαμε την τοποθέτηση του αρχιερέως παλιότερα, του ιερέως σήμερα που είναι έγγαμος, το ένα δεν αφαιρεί τίποτε από το άλλο.

    Και σημαίνει ακόμα ελεύθερος από διάφορες κλίσεις της ψυχής προς την ποικίλη αμαρτία. Έχω, ας πούμε, την κλίση σ’ αυτήν την αμαρτία ή σε εκείνη την αμαρτία. Να είμαι ανήθικος· ή να είμαι πλεονέκτης· να ‘μαι φιλάργυρος, να είμαι εγωιστής· να είμαι οτιδήποτε απ’ όλ΄αυτά. Όχι, θα πει ελεύθερος απ’ όλες αυτές τις κλίσεις προς την ποικίλη, όπως σας είπα, αμαρτία. Όλα αυτά βέβαια λέγονται, είναι κάτω από τον όρο, τη λέξη «ὅσιος».

    Τραγική αντίθεση ήταν οι αρχιερείς της εποχής του Χριστού. Τραγική αντίθεσις. Ο Άννας επί παραδείγματι ήταν ένας πονηρότατος αρχιερεύς. Δεν ήτο, όταν ο Χριστός κατεδικάσθη από το Συνέδριο, δεν ήτο εν ενεργεία, ήταν όμως η ψυχή του συνεδρίου. Ήταν στα παρασκήνια και επιδρούσε επί όλων των αποφάσεων του συνεδρίου- ήταν, σας ξαναλέγω, ένας πονηρότατος αρχιερεύς. Κι ο γαμπρός του, ο Καϊάφας, «ἐπί θυγατρί, γαμβρός»· ήσαν και οι δυο φιλορωμαίοι, δηλαδή άνθρωποι που δεν κοιτούσαν το συμφέρον του λαού, αλλά το συμφέρον της τσέπης των και του γοήτρου των, και τα είχαν καλά με τους Ρωμαίους- γιατί οι Ρωμαίοι επενέβαιναν στη θέση του αρχιερέως, δηλαδή άλλαζαν τους αρχιερείς πάρα πολύ εύκολα και συχνά, κάτι που απηγορεύετο από τον νόμο. Αν είχαν βέβαια, συνείδηση αυτοί οι αρχιερείς, θα λέγανε: «Με καταργείς, δεν επανέρχομαι». Τίποτε, γιατί ήτανε ισόβιος ο αρχιερεύς.

    Ήταν ακόμη οι δύο αυτοί, Σαδδουκαίοι. Ξέρετε τι σημαίνει αυτό; Δεν είχαν σωστή πίστη. Δεν πίστευαν σε ύπαρξη αγγέλων, δεν πίστευαν εις την αθανασίαν της ψυχής, δεν πίστευαν σε ανάσταση νεκρών, δεν πίστευαν σε αιώνιες απολαβές- Παράδεισον, Βασιλεία Θεού, Κόλασιν- δεν πίστευαν τίποτε… Πίστευαν μόνο σκέτα-νέτα στον Θεό, κατά τρόπον δεϊστικόν: «Ο Θεός είναι εκεί, και εμείς είμαστε εδώ στη γη· ο Θεός είναι στον ουρανό, ας κοιτάξει τα κατ’ Αυτόν και εμείς εδώ στη γη να κοιτάξουμε τα δικά μας». Αυτοί ήταν οι Σαδδουκαίοι… Και όμως κατελάμβαναν, παρακαλώ, και το αξίωμα του αρχιερέως…

     Και τώρα η αγάπη του Χριστού είναι, είναι…, το βάθος της ταπεινώσεως είναι καταπληκτικόν. Αφήνει τον εαυτό Του ως άνθρωπο να Τον καταδικάσουν, τέτοιας φύσεως, τέτοιας μορφής, τέτοια… -τι να πω, τι να πω; Τι χαρακτηρισμό να δώσω;- άνθρωποι… Τέτοιοι αρχιερείς… Ούτε καν δε οι άνθρωποι αυτοί, σαν Σαδδουκαίοι που ήσαν- ούτε καν αντελήφθησαν την θεία καταγωγή του Χριστού· που ήσαν εκ του αξιώματός των, φύσει-θέσει εντεταλμένοι προς τούτο. Έπρεπε να αναγνωρίσουν· για να φυλάξουν τον λαό από Ψευδομεσσίες και να υποδείξουν τον αληθινό Μεσσία. Γι΄αυτό- υποκριτικά, βέβαια, πάντοτε- είπε ο Καϊάφας που ήταν εν ενεργεία αρχιερεύς: «Πες μας», λέει, «σε ορκίζω εις τον Θεό τον ζώντα, εσύ είσαι ο Μεσσίας;». Και ο Χριστός είπε εκείνο το «Σύ εἶπας», που σημαίνει «Είναι όπως το λες, είμαι ο Μεσσίας».

     Και προσθέτει ο Χριστός το όραμα και την προφητεία του Δανιήλ: «Και θα δείτε τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου ἐρχόμενον ἐπὶ τῶν νεφελῶν τοῦ οὐρανοῦ, μετὰ τῶν ἁγίων ἀγγέλων» κλπ. «Ναι, εγώ είμαι ο Μεσσίας». Υποκριτικά λοιπόν ο Καϊάφας σχίζει τα ιμάτιά του: «Ακούσατε», λέγει, «εβλασφήμησε…». Μα δεν ζήτησες να σου πει ο κατηγορούμενός σου ποιος είναι; Σου το είπε… Τον όρκισες; Με όρκον; Σου το είπε! Αληθεύει. Γιατί δεν εξετάζεις αλλά σχίζεις τα ρούχα σου υποκριτικότατα; Και ο Καϊάφας και το συνέδριον –εκτός εξαιρέσεων- κατεδίκασαν τον Χριστόν εις θάνατον ως ψευδόχριστον, ως ψευδομεσσίαν.. Έτσι λοιπόν, βλέπει κανείς ότι ήταν εκ της θέσεώς του υποχρεωμένος για να φυλάξει, επαναλαμβάνω, τον λαό από πλάνη, να δώσει εκείνος τη μαρτυρία- αλλά η μαρτυρία του Καϊάφα ήταν να θανατωθεί ο Ιησούς.

     Ας δούμε ακόμη αυτό το «ἄκακος», που λέγει ο απόστολος Παύλος στους χαρακτηρισμούς του Μεγάλου Αρχιερέως, του Χριστού. Τι θα πει «ἄκακος»; Όπως λέει ο Ιερός Χρυσόστομος: «ἀπόνηρος, οὐχ ὓπουλος», χωρίς πονηρία, χωρίς υπουλότητα· «κακίας ἐλεύθερος», λέγει ένας άλλος, ο Ζιγαβηνός, «ἄδολος»·  «δόλος γάρ φησί οὐχ εὑρέθη δόλος ἐν τῷ στόματι αὐτοῦ», λέει ο Οικουμένιος. Και ο άγιος Ιάκωβος ο αδελφόθεος: «ἀπείραστος κακῶν».

    «καί ἀμίαντος»: ένας τρίτος χαρακτηρισμός. «Τι είναι ἀμίαντος;», λέγει ο Ζιγαβηνός, «ἐπίτασις τοῦ ἀκάκου, τό ἀμίαντον». Δηλαδή, για να τονιστεί περισσότερον αυτό που λέμε «άκακος»- βάζει τον χαρακτηρισμό: «αμίαντος», δεν έχει μίασμα, δεν έχει τίποτα, δεν έχει κηλίδα, δεν έχει «μῶμον», δεν έχει τίποτε… Απηλλαγμένος, λοιπόν, παντός μολυσμού.

    Όταν όμως σήμερα ακούμε, αγαπητοί μου, ανήκουστα πράγματα μολυσμού εις τους κληρικούς μας, και διακόνους, και πρεσβυτέρους, και αρχιερείς- αλήθεια, μας καταλαμβάνει ίλιγγος… το τι ακούμε…

    Και ακόμα ένας χαρακτηρισμός: «Κεχωρισμένος», λέγει, «ἀπὸ τῶν ἁμαρτωλῶν». Σώζει τους αμαρτωλούς, αλλά είναι χωρισμένος από τους αμαρτωλούς. Και επειδή πάντα τύπος είναι ο Χριστός-δηλαδή το αρχέτυπον- θα λέγαμε ότι ο κληρικός, ιδιαίτατα ο αρχιερεύς, οφείλουν να μην είναι εκκοσμικευμένοι. Αυτό θα πει «κεχωρισμένος ἀπὸ τῶν ἁμαρτωλῶν», να είναι χωρισμένος από την εκκοσμίκευσιν. Να μη χρησιμοποιούν τις μεθόδους του κόσμου τούτου, όπως είναι η διπλωματία, όπως είναι οι συμβιβασμοί. Σήμερα, ο Οικουμενισμός, αυτή η παναίρεσις – και δεν παύω να σας υπενθυμίζω την παρουσία του, η οποία γίνεται εντονοτέρα και εντονοτέρα- καταβροχθίζει ο Οικουμενισμός με όλη του την ευκολία και τη μεγαλοπρέπεια πολλούς εκ των συγχρόνων αρχιερέων, αρχιεπισκόπων και πατριαρχών. Έτσι λοιπόν ένας σύγχρονος αρχιερεύς δεν είναι «κεχωρισμένος ἀπὸ τῶν ἁμαρτωλῶν», διότι όλα αυτά είναι του διαβόλου κατασκευάσματα.

      Ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος αγνοούσε αυτούς τους ελιγμούς. Μάλιστα ένας σύγχρονος βιογράφος του λέει: «Ήτανε το αδύνατό του σημείο»-εγώ θα έλεγα «το δυνατό του σημείο». Δεν ήξερε να ελίσσεται, δεν ήξερε τους συμβιβασμούς της διπλωματίας, γι΄αυτό μόλις του ειπώθηκε ότι είναι αντικανονικός, αμέσως παρητήθη από την προεδρίαν της Β΄Οικουμενικής Συνόδου.

      Και η Εκκλησία, αγαπητοί μου, πάντοτε αναζήτησε ιερείς και αρχιερείς που να ανταποκρίνονται στο αρχέτυπον Ιησούς Χριστός. Για παράδειγμα, στο βιβλίο της «Διδαχῆς» αναφέρονται τα εξής. Προσέξατε και θα σας δείξω μετά ότι δεν μας είναι θέματα που δεν μας ενδιαφέρουν. Εννοείται τον λαό του Θεού. Λέγει στην ιε΄ παράγραφο το βιβλίον «Διδαχή»- είναι πολύ παλιό βιβλίο: «Χειροτονήσατε οὖν ἑαυτοῖς-να χειροτονήσετε για τους εαυτούς σας, δηλαδή για την τοπική σας εκκλησία- ἐπισκόπους καὶ διακόνους ἀξίους τοῦ Κυρίου -να΄ναι άξιοι του Κυρίου, για να Τον αντιπροσωπεύουν- ἄνδρας πραεῖς-που να είναι αυτοί άντρες πραείς, με πραΰτητα- καὶ ἀφιλαργύρους –να μην είναι φιλάργυροι- καὶ ἀληθεῖς –να’ναι ήσυχοι, αληθινοί άνθρωποι, εκείνο που είπε ο Χριστός για τον Ναθαναήλ·  ήρθε ο Φίλιππος και του είπε, λέει στον Ναθαναήλ «το και το» και όταν ο Χριστός είδε τον Ναθαναήλ είπε: «Να ένας αληθινός Ισραηλίτης, που δεν υπάρχει δόλος εις το στόμα του…». Ο ίσιος άνθρωπος, ο άδολος άνθρωπος. Αυτός είναι ο αληθινός.

   «Καὶ δεδοκιμασμένους», να έχουν δοκιμαστεί, πρώτα θα δοκιμαστούν και κατόπιν θα χειροτονηθούν. Ποια ήταν η βιοτή του; Πώς έζησε ανάμεσά μας αυτός ο άνθρωπος, για να τον χειροτονήσουμε τώρα και να τον έχουμε κληρικό μας; Ο δε άγιος Ιγνάτιος ο Θεοφόρος γράφει εις τον άγιο Πολύκαρπο, επίσκοπο Σμύρνης, μάλιστα φεύγει από την Αντιόχεια, την επισκοπή του και πηγαίνει δια ξηράς στη Ρώμη για να μαρτυρήσει. Έτσι περπατώντας πέρασε από την Σμύρνη, την επισκοπή του αγίου Πολυκάρπου. Και γράφει εκεί. Προχώρησαν προς τα πάνω, ψηλά, βόρεια δηλαδή, στους Φιλίππους κλπ. κλπ.

      Γράφει λοιπόν από τους Φιλίππους, γράφει στον άγιο Πολύκαρπο τα εξής: «Πρέπει, Πολύκαρπε θεομακάριστε, συμβούλιον ἀγαγεῖν θεοπρεπέστατον-Ποιο είναι το «θεοπρεπέστατον συμβούλιον»; Είναι η Σύνοδος. Και το λέει «θεοπρεπέστατον». Ναι…Έτσι πρέπει να είναι η Σύνοδος- «καὶ χειροτονῆσαί τινα-και να χειροτονήσετε κάποιον-, ὃν ἀγαπητὸν λίαν ἔχετε -από ανάμεσά σας που να είναι, λέγει, αγαπητός, προσεκτικός άνθρωπος- καὶ ἄοκνον – άοκνος, όχι τεμπέλης, προκομμένος θα τον λέγαμε με έναν γενικό χαρακτηρισμό, προκομμένος άνθρωπος που αγαπάει τον Θεό, αγαπάει τα του Θεού-, ὃς δυνήσεται –ο οποίος θα μπορέσει- θεοδρόμος καλεῖσθαι –να αποκληθεί θεοδρόμος, ότι είναι στον δρόμο του Θεού, δηλαδή του Θεού άνθρωπος- τοῦτον καταξιῶσαι, ἵνα πορευθεὶς εἰς Συρίαν –να πάει στη Συρία, στην Αντιόχεια- δοξάσῃ ὑμῶν τὴν ἄοκνον ἀγάπην εἰς δόξαν Θεοῦ». Βλέπετε τι γράφει ο άγιος Ιγνάτιος στον άγιο Πολύκαρπο; Ποιος θα αντικαταστήσει τον άγιο Ιγνάτιο που πηγαίνει για το μαρτύριο; Είναι στην έβδομη παράγραφο αυτά που σας λέγω, «Πρός ἃγιον Πολύκαρπον».

      Αγαπητοί. Αυτά όλα λέγονται και προβάλλονται για να γνωρίζει ο λαός ποιους πρέπει να έχει ως ποιμένας και διδασκάλους στην εκκλησία του. Δεν επιτρέπεται άγνοια· γιατί τότε λύκοι θα κυβερνούν και θα κατασπαράσσουν την ψυχή σας. Ο Κύριος μας δίδαξε ότι «ὁ ποιμὴν ὁ καλός. ὁ ποιμὴν ὁ καλὸς τὴν ψυχὴν αὐτοῦ τίθησιν ὑπὲρ τῶν προβάτων καὶ τὰ πρόβατα αὐτῷ ἀκολουθεῖ -τον ακολουθούν τα πρόβατα, τα λογικά πρόβατα-, ὅτι οἴδασι τὴν φωνὴν αὐτοῦ-γιατί γνωρίζουν την φωνή του-· ἀλλοτρίῳ δὲ οὐ μὴ ἀκολουθήσωσιν –ξένον, αλλότριον στα του Θεού δεν τον ακολουθούν-, ἀλλὰ φεύξονται ἀπ' αὐτοῦ -φεύγουν μακριά του-, ὅτι οὐκ οἴδασι τῶν ἀλλοτρίων τὴν φωνήν- γιατί δεν αναγνωρίζουν των ξένων την φωνήν».

     Αλλά και ο Θεός δια του προφήτου Ιερεμίου διαμαρτύρεται και λέγει: «Ποιμένες πολλοὶ διέφθειραν τὸν ἀμπελῶνά μου –Πολλοί ποιμένες, λέει, διέφθειραν τον αμπελώνα του· ο αμπελώνας του είναι ο λαός του Θεού-, ἐμόλυναν τὴν μερίδα μου -ήτανε ο περιούσιος λαός η μερίδα του Θεού, ήταν ο Ισραήλ· ἐμόλυναν, βρώμισαν τη μερίδα μου, τον λαό μου- ἔδωκαν τὴν μερίδα τὴν ἐπιθυμητήν μου εἰς ἔρημον ἄβατον, ὅτι οὐκ ἔστιν ἀνὴρ τιθέμενος ἐν καρδίᾳ- και την επισκοπή μου, λέει ο Θεός, τον λαό μου, τον έκαναν έρημο-πώς λέμε: «έρημος τόπος»- τον ερήμαξαν και προσέξτε μια φρασούλα που λέει ο προφήτης Ιερεμίας και που είναι στο δωδέκατο κεφάλαιο ανάμεσα στους στίχους 10^ον και 11^ον, ακούστε: «ὅτι οὐκ ἔστιν ἀνὴρ τιθέμενος ἐν καρδίᾳ», δηλαδή: «και όμως, κανείς δεν θέτει αυτό στην καρδιά του και δεν το συναισθάνεται ότι μπορεί να έχει κληρικούς, οι οποίοι κατεσθίουν την ποίμνη του λαού του Θεού». Κανείς δεν το ΄βαλε στο μυαλό του, λέει, να αντιδράσει. Και συμπληρώνει ο προφήτης: «Ὦ οἱ ποιμένες, οἱ διασκορπίζοντες καὶ ἀπολλύοντες τὰ πρόβατα τῆς νομῆς μου. διὰ τοῦτο ὑμεῖς διεσκορπίσατε τά πρόβατά μου καὶ ἐξώσατε αὐτὰ καὶ οὐκ ἐπεσκέψασθε αὐτά, ἰδοὺ ἐγὼ ἐκδικῶ ἐφ᾿ ὑμᾶς κατὰ τὰ πονηρὰ ἐπιτηδεύματα ὑμῶν· ὅτι ἱερεὺς καὶ προφήτης ἐμολύνθησαν καὶ ἐν τῷ οἴκῳ μου εἶδον πονηρίας αὐτῶν-μέσα στον οίκο μου, εις τον ναό, είδα τις βρωμιές τους», λέει ο Θεός.

   Αγαπητοί. Γι΄αυτό η Εκκλησία μας προβάλλει αγίους άνδρας, όπως τον σήμερον εορταζόμενον άγιον Γρηγόριον τον Θεολόγον, για να καθρεπτιζόμαστε στην εκείνων βιοτήν με αρχέτυπον τον Ιησούν Χριστόν, για να δοξάζεται ο Χριστός και να οικοδομείται η Εκκλησία Του, αμήν.

2α ομιλία στην κατηγορία « Μνήμη Αγίων ».

Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Μνήμη Ἁγίων " εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/diafora-uemata/mnhmh-agivn
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40qFnx_UZ0gQ-sphclbJ6E6y

Απομαγνητοφώνηση και ηλεκτρονική επιμέλεια κειμένου:Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Οι περιπέτειες του Μεγάλου Αθανασίου για την Ορθοδοξία.

†.Ο λόγος, αγαπητοί μου, σήμερα περί του μεγάλου πατρός αγίου Αθανασίου, που άγομεν την σεπτή του μνήμη. Ό,τι και να πει κανείς, τους ωραιοτέρους χαρακτηρισμούς αν αποδώσει, της αγίας προσωπικότητός του, πάντοτε θα υπολείπεται. Δεν είναι χωρίς κίνδυνο μειώσεως η περιγραφή του προσώπου γενικά ενός αγίου, πολύ δε περισσότερον εάν πρόκειται περί του όντως Μεγάλου, Αθανασίου. Η ανάγκη όμως να σκιαγραφηθεί η μεγάλη του προσωπικότης προς μίμησιν από τους πιστούς μέσα εις την Εκκλησία, μας κάνει τολμηρούς κάτι όντως να ψελλίσομεν.

Ο Μέγας και παγκόσμιος πατήρ, άγιος Αθανάσιος, εγεννήθη εις την Αλεξάνδρειαν της Αιγύπτου- την πόλη του Αλεξάνδρου- που ήταν τότε κέντρο σπουδαιότατον των γραμμάτων. Μάλιστα η Αλεξάνδρεια ημιλλάτο και αυτάς τας Αθήνας που ήταν τότε πόλις πασών των επιστημών και των τεχνών. Όποιος ήθελε να μετεκπαιδευθεί στα γράμματα ήρχετο εις τας Αθήνας. Όπως έφτασε εκεί ένας άλλος μεγάλος, ο Μέγας Βασίλειος ή ακόμη ένας Γρηγόριος Θεολόγος. Εντούτοις, ο Μέγας Αθανάσιος δεν έφτασε ποτέ εις τας Αθήνας. Η Αλεξάνδρεια τού ήτο επαρκής.

Εγεννήθη το 295. Μας αναφέρει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος που ήδη είχαν συνδεθεί με φιλία ότι ο Μέγας Αθανάσιος «ἐτράφη ἐν τοῖς θείοις ἤθεσι καὶ παιδεύμασι». Τα συγγράμματά του ωστόσο δείχνουν σπουδαία και πλουσία μόρφωση, τόσο θεολογική, όσο και κλασική. Μάλιστα, σε ηλικία είκοσι ετών – είκοσι ετών! – έγραψε το περισπούδαστο εκείνο έργον -διεσώθη ολόκληρο ευτυχώς- «Περί ἐνανθρωπήσεως» του Λόγου και «Κατά εἰδώλων», ένα έργο είναι σε δύο τμήματα. Περίφημο, περισπούδαστο, εις ηλικίαν είκοσι ετών. Νεαρός ακόμη επεσκέφθη στην έρημο τον Μέγα Αντώνιον και ασκήτεψε κοντά του. Ο ίδιος γράφει στον βίο που συνέθεσε του Μεγάλου Αντωνίου κατ’ απαίτησιν των Χριστιανών της Ρώμης σε μία του εξορία ότι «ἀκολουθήσας αὐτῷ χρόνον οὐκ ὀλίγον, καὶ ἐπιχέων ὕδωρ κατὰ χεῖρας αὐτοῦ», ότι δηλαδή ο ίδιος ο άγιος Αθανάσιος δεν έμεινε λίγο καιρό κοντά του, έμεινε πολύ καιρό κοντά του, και ακόμη, λέγει, του έριχνε νερό για να πλένει τα χέρια του ο Μέγας Αντώνιος- ένα χαριτωμένο στιγμιότυπον. Και τον Μέγαν Αντώνιον ξανασυνάντησε ο άγιος Αθανάσιος εις την έρημον, ύστερα από σαράντα χρόνια, στις περιπέτειές του με τις εξορίες του.

Ως διάκονος, μετείχε των εργασιών της Α΄Οικουμενικής Συνόδου που έγινε το 325, όπου και διέπρεψε. Διάκονος… Διέπρεψε! Ο όρος «ὁμοούσιος» που εισήχθη εις το Σύμβολον της Νικαίας ήτο όρος δικός του, παρά το ότι είχε σηκώσει κυριολεκτικά θύελλα εναντίον των αντιφρονούντων, εναντίον του. Εκείνος επέμενε. Επέμενε και ποτέ δεν εδέχθη τον μετριοπαθή εκείνον όρον «ὁμοιούσιος». «Ὁμοούσιος»- «ὁμοιούσιος», μάλιστα μερικοί λένε: «Για ένα γιώτα;». Μα ό,τι διαφορά υπάρχει μεταξύ του τσίγκου και του ασημιού -υπάρχει διαφορά;- έτσι λοιπόν υπάρχει διαφορά ανάμεσα στο «ὁμοιούσιος» και στο «ὁμοούσιος». Ο τσίγκος μοιάζει με ασήμι, αλλά δεν είναι ασήμι! Για να ενώσει δήθεν, δήθεν, συμβιβαστικά τους διαφωνούντας… Όχι, όχι..! Η θεολογία και η Ιστορία μάλιστα τον εδικαίωσαν τον Μέγαν Αθανάσιον.

Το 328 απέθανε ο αρχιεπίσκοπος Αλέξανδρος Αλεξανδρείας και όλος ο λαός ζήτησαν αρχιεπίσκοπο τον Μέγαν Αθανάσιον. Έτσι γράφει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος ότι η εκλογή του έγινε «ψήφῳ τοῦ λαοῦ παντός, οὐ κατὰ τὸν ὕστερον νικήσαντα πονηρὸν τύπον»· δηλαδή η εκλογή του έγινε με την ψήφο του λαού, παντός του λαού –είδατε;- και όχι, λέγει, γιατί -επρόλαβε και αυτήν την πονηράν μέθοδον ο άγιος Γρηγόριος, ποια πονηράν μέθοδον;- τόν πονηρόν, λέει, ὕστερον νικήσαντα πονηρὸν τύπον. Και ποιος είναι ο πονηρός τύπος; Να εκλέγουν τον επίσκοπον μόνον μερικοί… Όχι. Ο Μέγας Αθανάσιος εξελέγη με την ψήφο και του λαού παντός και του κλήρου- και σε ηλικία μόλις τριάκοντα τριών ετών.

Στάθηκε αληθινός τύπος ποιμένος. Πάλι γράφει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος ότι εις το πρόσωπόν του – σας το αποδίδω σε μετάφραση- «εις το πρόσωπόν του, αι παρθένοι εύρον», λέει, «τον νυμφαγωγόν· αι υπανδρευμέναι, τον σωφρονιστήν· οι ερημίται τον αναπτερωτήν· · οι άνθρωποι της κοινωνίας, τον νομοθέτην· οι πρακτικοί τον οδηγόν,

οι θεωτητικοί τον θεολόγον, αι χήραι τον προστάτην, οι ορφανοί τον πατέρα, οι αδελφοί τον φιλάδελφον, οι ασθενείς τον ιατρόν, οι υγιείς τον φύλακα της υγείας». Αυτά γράφει ο άγιος Γρηγόριος για τον άγιον Αθανάσιον.

Αγαπούσε πολύ να δει τον κόσμον όλον χριστιανικόν, και συνεπώς την ιεραποστολή. Είναι γνωστή αυτή η ιστορία, παρότι στέκεται περίεργη αν τη διαβάσετε, αλλά, ε, ήτανε σχέδιο της Θείας Πρόνοιας, πώς ένα καράβι, ελληνικό μάλιστα, στην Ερυθρά Θάλασσα, πιο κάτω εκεί που τελειώνει ή αρχίζει ο Ινδικός Ωκεανός, εκεί εναυάγησεν αυτό το καράβι, τέλος πάντων, τέλος πάντων, το θέμα είναι ότι βρέθηκαν κάποιοι ναυαγοί. Ανάμεσα σε αυτούς τους οποίους οι Αιθίοπες εσκότωσαν- πλην δύο που ήσαν δύο νεαρά παιδιά πανέξυπνα και μορφωμένα. Έλληνες… Και τότε αυτοί προσελήφθησαν ως υπηρέτες εις το παλάτι του Αιθίοπος του αυτοκράτορος και ήτανε τόσο έξυπνοι, τόσο σπουδαίοι, άρχισαν να τους εκχριστιανίζουν… Έγιναν πολλοί… Και τότε ο Φρουμέντιος, ο ένας από τους δύο, ήρθε στην Αλεξάνδρεια και ζήτησε από τον Μέγαν Αθανάσιο να στείλει έναν Επίσκοπον, να στείλει ιερείς κ.λπ. για να βοηθήσουν την Εκκλησίαν της Αιθιοπίας. Και λέγει ο Μέγας Αθανάσιος- επιτρέψατέ μου μια λαϊκή έκφραση- που «έκοβε το μάτι του», έκοβε το μάτι του: «Ποιος άλλος», λέει, «καλύτερος από σένα;». Ό,τι ακριβώς είχε πει κάποτε ο Ιωσήφ εις την Αίγυπτον, εις τον Φαραώ τι να κάνει για να αντιμετωπιστεί η πείνα, ο λιμός και είπε ο Φαραώ: «Ποιος καταλληλότερος από σένα;». Τον χειροτονεί επίσκοπον και τον στέλνει πίσω στην Αιθιοπία. Έτσι, από τις πρώτες, θα λέγαμε, χώρες που εξεχριστιανίσθησαν ήταν και η Αιθιοπία, με τη βοήθεια του Μεγάλου Αθανασίου.

Υπέστη πέντε- κατ΄άλλους έξι- εξορίες, διαρκείας δεκαέξι ετών ο Μέγας Αθανάσιος. Εδέχθη ανήκουστες συκοφαντίες, ανήκουστες, αν διαβάσετε τον βίο του θα πείτε: «Μα δεν εντρέποντο εκείνοι οι οποίοι τόσο τον συκοφαντούσαν;»- ότι είναι φονεύς, ότι είναι μάγος, ότι είναι ανήθικος, ότι είναι συνωμότης κατά του βασιλέως της Κωνσταντινουπόλεως… Πώς; Γιατί η πόλις, η Κωνσταντινούπολις, εδέχετο φορτία σιταριού, δεν ήταν αρκετά, αρκετός ο σίτος για να θρέψει τόσον λαό εκεί και ήρχετο, εγίνετο εξαγωγή, και ήρχετο το σιτάρι από την Αίγυπτον και ότι δήθεν τάχα εμπόδισε τα πλοία με το σιτάρι να φτάσουν στην Κωνσταντινούπολη και συνεπώς ήταν ένας συνωμότης ο Μέγας Αθανάσιος… Ψεύδη όλα αυτά… Ψεύδη…

Η μάχη που έδιδε δε κατά των Αρειανών ήτο άκαμπτος. Δεν υποχωρούσε ποτέ ούτε εις το ελάχιστον. Δεν ήταν ενδοτικός, παρά τας πιέσεις που εδέχετο. Εκείνο δε που εκπλήσσει, σε όλη αυτήν την υπόθεση, την ιστορία, ήταν η στάσις του λαού του Θεού- προσέξατέ το αυτό… Η στάσις του λαού του Θεού μπροστά σ’ αυτές τις περιπέτειες του Μεγάλου Αθανασίου. Ο λαός αγαπούσε και ελάτρευε τον αρχιεπίσκοπόν του. Δύο φορές επεβλήθησαν εις τον θρόνον της Αλεξανδρείας,ε, όσο δηλαδή καιρό παρέμενε, αλλεπαλλήλως, συνεχώς, εξόριστος, δύο επιβήτορες του θρόνου, δύο μοιχεπιβάται, όπως τους λέμε. Ο ένας ήταν ο Γρηγόριος ο Καππαδόκης που ο λαός δεν τον ήθελε ποσώς-ποσώς και σε λίγο ο άνθρωπος αυτός πέθανε. Ανέλαβε και ανήλθε εις τον θρόνον- όχι βεβαίως ο άγιος Αθανάσιος- άλλος Καππαδόκης, κάποιος ονόματι Γεώργιος και να φανταστείτε ότι και αυτός ηναγκάσθη- από τον λαό ηναγκάσθη- να εγκαταλείψει την Αλεξάνδρεια και να φύγει. Τον Γρηγόριον, τον πρώτον, προκειμένου η πολιτεία να τον επιβάλει εις τον λαόν, η πολιτεία να τον επιβάλει εις τον λαόν, χιλιάδες στρατός τονε προστάτευε. Ο νοών νοείτω.

Οι Αρειανοί είχαν επιστρατεύσει Ιουδαίους και εθνικούς, δηλαδή ειδωλολάτρας, εναντίον των Ορθοδόξων. Και όμως, ο λαός έμενε άκαμπτος… Έμενε άκαμπτος! Το υπογραμμίζω… Τα γεγονότα υπήρξαν ραγδαία και φοβερά. Ο Μέγας Αθανάσιος για πέντε μήνες εκρύπτετο σε μια του εξορία, σε μια του φυγή, εκρύπτετο σε έναν δικό του οικογενειακό τάφο πλησίον της πόλεως. Οι τάφοι ήσαν κατά τέτοιον τρόπον που θα μπορούσε κανείς να κρυφτεί μέσα εις τον τάφον…

Παρά τις περιπέτειές του αυτές, είχε διάθεση, αλλά και καιρό- θα λέγαμε χαλκέντερος, πραγματικά…- να ασχοληθεί και με το ποίμνιόν του… Επιστολές προς μοναχούς, προς επισκόπους συγγράφει διαρκώς-διαρκώς- τα πιο πολλά συγγράμματά του εγράφησαν κατά την εποχή που εβρίσκετο μακριά από τον θρόνον του, προκειμένου βέβαια να στηρίξει το ποίμνιόν του.

Αναδιοργάνωσε τη Θεολογική Σχολή της Αλεξάνδρειας με προϊστάμενο τον Δίδυμο. Όταν αυτοκράτωρ ήταν ο Κωνστάντιος και εστάλη βασιλικός επίτροπος στην Αλεξάνδρεια για να εκθρονίσει τον Μέγαν Αθανάσιο σε ένα διάλειμμα από τις εξορίες, να τον εκθρονίσει, να τονε βγάλει, με το αιτιολογικόν ότι χάριν της ειρήνης εις την Αίγυπτον αυτό το πράγμα συνέβαινε. Δηλαδή με άλλα λόγια, δηλαδή με άλλα λόγια, ότι ήταν ταραξίας ο Μέγας Αθανάσιος, η παρουσία του αφαιρούσε την ειρήνη από την Αλεξάνδρεια και από την Αίγυπτο, αλλά και από τον τότε χριστιανικό κόσμο, γιατί εκεί που εξορίζετο ο μέγας πατήρ και εκεί ο κόσμος εστρέφετο εναντίον της πολιτείας -όπως φερειπείν εις την Ιταλίαν ή όπου αλλού… Έτσι λοιπόν ήρθε αυτός για να εκθρονίσει τον μεγάλο πατέρα «χάριν της ειρήνης»- και ο μέγας πατήρ απήντησε τα εξής. «Θα υπάρξει» -επί λέξει- «θα υπάρξει περισσοτέρα ειρήνη αν παραιτηθώ; Ή τότε δηλαδή ακριβώς θα ξεσηκωθεί ο κόσμος και θα σας σπάσει το κεφάλι;». Και εννοούσε, εννοούσε, τη δράση του λαού υπέρ του αρχιεπισκόπου του… Αυτός ήταν ο λαός της Αλεξανδρείας που περικύκλωνε, αγαπούσε και υπεστήριζε τον μεγάλον του αυτόν ποιμένα.

Στην τελευταία του εξορία, όταν ο λαός άρχισε να θλίβεται, παρηγόρησε το πλήθος με εκείνο το θαυμάσιο που μένει τόσο εύκολα και εις την μνήμην: «νεφύδριον ἐστί καί θᾶττον παρελεύσεται»· είναι, λέει, «νεφύδριον», συννεφάκι, είναι, λέει, συννεφάκι αυτά που συμβαίνουν και γρήγορα κι αυτό το συννεφάκι θα περάσει. Έτσι παρηγόρησε τον κλαίοντα λαόν. Αυτά μας αναφέρει ο Σωζόμενος στην Εκκλησιαστική του Ιστορία.

Όταν ανέλαβε αυτοκράτωρ ο Ιουλιανός ο Παραβάτης, έστειλε στρατεύματα, παρακαλώ, εις την Αίγυπτον, για να φονεύσουν τον Αθανάσιον, αλλά δεν τον βρήκαν εκεί, γιατί ο ίδιος έφυγε για τη Θηβαΐδα· δηλαδή προς νότον, προς την Άνω Αίγυπτον, εκεί που ήτανε και η έρημος κλπ. Μάλιστα έλεγε ο Ιουλιανός ο Παραβάτης που είχε γίνει ειδωλολάτρης και ήταν συμμαθηταί με τον Μέγα Βασίλειον και τον άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο, ο Ιουλιανός, συμμαθηταί, στην Αθήνα, έλεγε ο Ιουλιανός ότι ήξιζε θάνατος εις τον Αθανάσιον. Τελικά απεκαταστάθη εις τον θρόνον του ο άγιος Αθανάσιος, αφού αρχιεράτευσε σαρανταέξι έτη και εκ των οποίων τα δεκαέξι τα πέρασε εις την εξορίαν.

Εκοιμήθη τη 2α Μαΐου του 373 έτους, τριακοστού εβδομηκοστού τρίτου έτους. Τόμοι ολόκληροι, αγαπητοί μου, θα μπορούσαν να γραφούν για τον άγιο Αθανάσιο και τις περιπέτειές του· και τον θαυμάσιο χαρακτήρα του· που ήταν οξυδερκέστατος αλλά και σταθερός. Ακούσατε στην υμνολογία σήμερα. Τον αποκαλούν οι υμνογράφοι «στῦλον»· τον αποκαλούν «βράχον» κ.ο.κ.

Αγαπητοί. Η Ιστορία είδε στο πρόσωπό του το ορθόδοξο φρόνημά του που το εκράτησε ανάμεσα σε θύελλες όρθιον. Επολέμησε τη χειρότερη αίρεση μέσα εις την εκκλησιαστική ιστορίαν. Όλες είναι φοβερές, αλλά η αίρεση του Αρείου η χειρότερη. Και όπως λέει ο πατήρ Ιουστίνος Πόποβιτς, ο Αρειανισμός είναι στη διαδοχή των Αντιχρίστων, των επιμέρους- κατά τον λόγο του ευαγγελιστή Ιωάννου: «πολλοί ἀντίχριστοι γεγόνασιν»- αναφέρει τον Αρειανισμό σαν ένα σταθμό θα λέγαμε, του Αντιχρίστου μέσα εις την Ιστορίαν. Έτσι επολέμησε αυτήν την χειρότερη αίρεση ο Μέγας Αθανάσιος. Είχε παμμεγίστη πίστη εις τον Χριστόν και βάθος αγάπης. Δεν λογάριασε ποτέ τους κινδύνους της ζωής του, αρκεί να απεδείκνυε την αλήθειαν περί της θεανθρωπίνης φύσεως του Χριστού, γιατί έλεγε ο Άρειος ότι δεν είναι Θεός, είναι «κατά προκοπήν», λέει, «Θεός», «κατά προκοπήν…», όπως κι εμείς καλούμαστε, κατά προκοπήν να γίνουμε Θεοί.

«Τι είναι άνθρωπος;», όπως λέει ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, «ζῶον- δηλαδή κάτι που ζει- θεούμενον», δηλαδή ικανόν, κατάλληλον, να γίνει ο άνθρωπος κατά χάριν Θεός. Αυτά έλεγε ο Άρειος…Ούτε λίγο, ούτε πολύ… Έτσι ο μέγας πατήρ εστάθηκε τολμηρός, ότι είναι ο Υιός του Θεού, ότι είναι το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος που ενηνθρώπησε- κοιτάξτε τη συμφωνία: «ὁ Λόγος»- δηλαδή ο Θεός- «σάρξ ἐγένετο», που λέει ο Ιωάννης, «καί ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν». Αν λοιπόν δεν θα έπρεπε να δεχθεί ούτε ο Άρειος ή να δεχθεί τον Αρειανισμόν, ολόκληρο το Ευαγγέλιον θα έπεφτε στο κενό. Θα ανετρέπετο, όπως το αντιλαμβάνεστε…

Έτσι λοιπόν στάθηκε πολύ τολμηρός· αλλά και συνετός. Εγνώριζε να πολεμά και να νικά. Εχθροί του; Ο διάβολος, οι βασιλείς- δυστυχώς!-, οι αιρετικοί. Σύμμαχός του;

Ο Χριστός και ο λαός. Και ενίκησε ο Μέγας Αθανάσιος. Και η ιστορία όντως τον ονόμασε «Μέγαν». Αυτόν τον επίζηλον τίτλον.

Αγαπητοί. Και η εποχή μας είναι καταπληκτικά παράλληλη με την εποχή του μεγάλου πατρός. Ο Αρειανισμός υποβόσκει στην ευρωπαϊκή θεολογία ή, καλύτερα, εις την δυτικήν θεολογίαν. Και επειδή υποβόσκει αυτός ο Αρειανισμός- ποτέ δεν πέθανε ο Αρειανισμός…- δεν το λέγω εγώ δε, όχι μόνο γιατί το βλέπομεν και το βλέπετε- το γράφει σε ένα του βιβλίο και ο πατήρ Ιουστίνος ο Πόποβιτς. Από κει ξεπήδησαν οι διάφορες σύγχρονες αιρέσεις και παρεκκλίσεις…

Μεγάλες προδοσίες επιτελούνται από εκκλησιαστικά και πολιτικά πρόσωπα, τουλάχιστον εις τον ορθόδοξον χώρον. Όταν Πατριάρχαι, ορθοδόξου λαού, μπορούν να συγκρίνουν και να εξισώνουν τον Χριστόν με τον Μωάμεθ, πέστε μου αν η εποχή μας είναι δεινή, φοβερή… Πατριάρχαι… Να εξισώνουν τον Χριστόν με τον Μωάμεθ… Όταν κριτήριον συνυπάρξεως θεωρείται ο μονοθεϊσμός, «α», λέει, «και οι Εβραίοι μονοθεϊσταί είναι, και οι Χριστιανοί μονοθεϊσταί είναι, και οι… Μωαμεθανοί μονοθεϊσταί είναι. Να λοιπόν, κοινόν σημείον, μονοθεϊσμός. Ελάτε λοιπόν, να δώσουμε τα χέρια και να ενωθούμε…».

Πώπω βλασφημία φοβερή…! Ναι, μονοθεϊσμός είναι ο Χριστιανισμός, αλλά το όνομά του είναι Πατήρ, Υιός και Άγιον Πνεύμα. Εάν, κύριοι, αρνείστε το τριαδικόν της θεότητος, δεν έχετε ουδεμίαν σχέση με τον μωαμεθανισμό- παίρνω τον μωαμεθανισμό γιατί είναι στο προσκήνιον και στην επικαιρότητα ο μωαμεθανισμός- προσέξετε, φοβερός εχθρός… Αλλά δεν είναι αυτοί ο φοβερός εχθρός, φοβεροί εχθροί είναι, αγαπητοί, εκείνοι οι αξιωματούχοι της Εκκλησίας που βλέπουν και ζυγίζουν και μετρούν τα πράγματα με τον τρόπον που σας ανέφερα.

Όταν λοιπόν ο Οικουμενισμός από την άλλη μεριά, γιατί αυτό το σύμπλεγμα να ενωθούμε δεν λέγεται παρά- το ξέρετε όλοι σας- Οικουμενισμός, ήδη προχωρεί ακάθεκτος χωρίς πλέον να ερωτάται ο λαός-ερωτούμε: «Τι γίνεται;». Όταν ο Χριστιανισμός εξέπεσε σε διπλωματία… Τι θα πει «διπλωματία»; Η δυνατότητα του συμβιβασμού… Αυτό λέγεται διπλωματία. Ο Χριστιανισμός όμως μπορεί να περιπέσει εις την διπλωματία; Υπάρχει περίπτωσις συμβιβασμού με τα στοιχεία του κόσμου τούτου; Είναι δυνατόν ποτέ; Όταν το ευαγγελικόν ήθος- από την άλλη μεριά- διαρκώς και αλματωδώς εκκοσμικεύεται, μια καινούρια ηθική ήδη προβάλλεται, όχι η ευαγγελική, άλλη ηθική, κοσμική ηθική, στην οποία δυστυχώς υπηρετούν και αξιωματούχοι της Εκκλησίας… Ένα πρόσφατο θα σας έρθει στο μυαλό απ’ αυτά που σας λέω.. Και για να χρησιμοποιήσω τη γλώσσα του Κυρίου που θέτει υπό ερώτησιν την ύπαρξη της πίστεως- της ακεραίας πίστεως, στον δεύτερο ερχομό Του, που είπε ο Κύριος: «Ναι, Εγώ θα ‘ρθω, θέμα δεν υπάρχει εκεί, πρόβλημα δεν υπάρχει εκεί, το πρόβλημα είναι δικό σας. Όταν Εγώ θα έλθω, θα βρω την πίστη επάνω εις την γην;». Αυτό είναι το πρόβλημα, δικό μας πρόβλημα.

Ή εκείνο που λέγει ο Παύλος- γράφει στον Τιμόθεο- «Τοῦτο δὲ γίνωσκε – αυτό να γνωρίζεις- ὅτι ἐν ἐσχάταις ἡμέραις ἐνστήσονται καιροὶ χαλεποί -καιροί δύσκολοι- ἔσονται γὰρ οἱ ἄνθρωποι φίλαυτοι- αυτή η φιλαυτία είναι το μεγάλο κεφαλάρι που γεννάει όλα τα πάθη, όλες τις κακίες και όλες τις κοινωνικές αναστατώσεις- φιλήδονοι μᾶλλον ἢ φιλόθεοι -δηλαδή οι άνθρωποι θα είναι περισσότερο φιλήδονοι· βλέπετε, ιδίως στη νεολαία μας, πώς προχωρά η φιληδονία, αντί να προχωρά η φιλοθεΐα, δηλαδή το να είναι οι νέοι μας φιλόθεοι;- «ἔχοντες μόρφωσιν εὐσεβείας» – μπορεί να ξέρουνε πολλά πράγματα, «τὴν δὲ δύναμιν αὐτῆς ἠρνημένοι» -θα έχουν όμως αρνηθεί την δύναμη του Χριστού, τη δύναμη του Αγίου Πνεύματος. Τότε εμείς, που μελετάμε τον βίο και την πολιτεία, αγαπητοί μου, του μεγάλου πατρός Αθανασίου που σήμερα τιμάμε τη μνήμη του, τι πρέπει να κάνομε; Είναι ή δεν είναι παράλληλοι οι καιροί;

Αγαπητοί. Οἱ καιροί οὐ μενετοί, δεν περιμένουν…

1η ομιλία στην κατηγορία
« Μνήμη Αγίων ».

Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Μνήμη Ἁγίων " εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/diafora-uemata/mnhmh-agivn
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40qFnx_UZ0gQ-sphclbJ6E6y

Απομαγνητοφώνηση και ηλεκτρονική επιμέλεια κειμένου:Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Ξέρετε αγαπητοί μου ότι σήμερα προσφέρεται ένα Ευαγγέλιο νοθευμένο;

†.Ξέρετε αγαπητοί μου ότι σήμερα προσφέρεται ένα Ευαγγέλιο νοθευμένο; Ξέρετε ότι πολλές φορές εμείς οι κληρικοί  οι κήρυκες του λόγου του Θεού, -λυπηρό αλλά πρέπει να σας ειδοποιήσω- εμείς οι κήρυκες του λόγου του Θεού πολλές φορές προσφέρουμε ένα Ευαγγέλιο νοθευμένο; Με τι νοθευμένο; Με κοσμικότητα. 

   Πολλές φορές, με το επιχείρημα να κάνουμε πιο μαλακά τα πράγματα, πιο απαλά, πιο εύκολα,
αρχίζουμε να βάζουμε νερό, να νοθεύουμε το Ευαγγέλιο, που είναι ένα άκρατο κρασί δηλαδή ανόθευτο κρασί, βάζουμε νερό. Λέμε, τώρα, έ, να, η εποχή είναι τέτοια, ο κόσμος δεν μπορεί να καταλάβει πολλά πράγματα... έ, ας κάνουμε κάποιες παραχωρήσεις. 
Δέν πειράζει αυτό, δέν πειράζει εκείνο, ας πάμε εδώ, ας πάμε εκεί... Αυτό είναι το νοθευμένο Ευαγγέλιο. Και μπορώ να σας πω ότι σε μία συντριπτική πλειονότητα, ο χριστιανικός μας πληθυσμός  κάνει αυτήν τη μετάθεση, από το γνήσιο Ευαγγέλιο σε αυτό το άλλο. Δηλαδή τι κάνει; Μετατίθεται, μεταναστεύει. Μεταναστεύει από την αλήθεια του Θεού εις τη πλάνη, εις τον εύκολο βίο. Και να τα κάνω πιο συγκεκριμένα.

   Όταν πεί η μάνα, μία κυρία από εσάς, ένας πατέρας από εσάς πεί, έ, δεν βαριέσαι, το παιδί μου το αγόρι μου, όλοι έτσι κάνουν... Και αν έχει και μία φιλενάδα και πέφτει στην πορνεία, τί πειράζει; Ή πει μία κυρία από εσάς, μία μητέρα, και πώς θα παντρέψω το κορίτσι μου αν δεν βγεί λιγάκι πιο έξω; Και το λίγο πιο έξω σημαίνει να έχει μία γνωριμία με κάποιον. Ώστε με αυτόν τον τρόπο έ; Η ελπίδα να παντρευτεί, να βρεί σύζυγο. Τώρα, άν αυτός ο κάποιος είναι ο δέκατος, ή ο εκατοστός, αυτή είναι άλλη παράγραφος. Η μητέρα κλείνει τα μάτια της, κοντά και ο πατέρας, και πολλές φορές τον φίλο ή την φίλη φιλοξενούν σε αυτό το ίδιο το σπίτι στο ίδιο κρεβάτι. Αυτά τι είναι; Αυτά είναι μετάθεσης από το Ευαγγέλιο σε ένα νοθευμένο Ευαγγέλιο, το καταλαβαίνετε; Το αντιλαμβάνεστε; Όταν, θέλουμε να ζήσουμε, κοσμικά στην πραγματικότητα, αλλά, με το ένα πόδι μας στον Χριστό και με το άλλο πόδι στον κόσμο, και δεν θέλουμε να αποχωριστούμε τον κόσμο. Γιατί, θα πούμε, και τι θα λέει ο κόσμος; Αυτή, θα λέγαμε, η ισχυρή ανθρωπαρέσκεια που υπάρχει σήμερα στους χριστιανούς μας. Στοιχειώδες παράδειγμα θα σας πώ.

   Κάνετε ένα μνημόσυνο και είναι μεγάλη Σαρακοστή και βάζετε κρέας. Κυριακή ας πούμε κάνετε το μνημόσυνο και βάζετε κρέας. Κρέας έχετε; Μα αφού είναι μεγάλη Σαρακοστή. Ήδη πάρα πολλοί από τους καλεσμένους σας δέν θα θέλουν να φάνε κρέας γιατί νηστεύουν. Εσείς λέτε, όχι, για να μη μας κατηγορήσουν ότι τους δώσαμε κάτι το λαδερό και συνεπώς  δείχνουμε την φτώχεια μας.. Όχι, Θα βάλουμε κρέας. Μα τότε γιατί κάλεσες; Αυτόν τον λαό τον κάλεσες για να προσευχηθεί στο Θεό να συγχωρήσει την ψυχή του κεκοιμημένου σου προσώπου, δεν εξοργίζεις τον Θεό με αυτό που κάνεις; Δεν το λογαριάζεις αδελφέ μου; Δεν το λογαριάζεις γιατί η ανθρωπαρέσκεια είναι τόσο φοβερά ριζωμένη μέσα μας, πού πιο πολύ λογαριάζουμε τους ανθρώπους, από το Θεό!

Απόσπασμα από την 11η ομιλία στην κατηγορία
« Μηνύματα Ψαλμῶν ».

Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Μηνύματα Ψαλμῶν.
Μηνύματα ἀπό τον
Ἱερόν Ψαλτήρα " εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/palaia-diauhkh/mhnymata-calmvn
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40rqoNes8Mm396tjRKtKZP5q

Απομαγνητοφώνηση: Αθανάσιος Άμβωνας.

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Οσο πηγαίνουμε πρός τά έσχατα τα πράγματα θα χειροτερεύουν για τους Χριστιανούς. 💎

†.  Όσο πηγαίνουμε προς το τέλος, τα πράγματα δε θα είναι καλύτερα, αλλά θα είναι χειρότερα. Μερικοί νομίζουν κ ονειρεύονται ότι θα έρθει μία χρυσή εποχή, που θα τρώμε με χρυσά κουτάλια, θα υπάρχει μόνο η Βασιλεία του Θεού επάνω εις τη Γη κτλ.. Βέβαια, περιττό να σας πω ότι κάτι τέτοια, συνήθως, τα λένε οι χιλιασταί. Αλλά, δυστυχώς, δεν τα λέγουν οι χιλιασταί (μόνο), κάποτε τα λέγουν κ οι Ορθόδοξοι, γιατί ερμηνεύουν στραβά εκείνα τα 1000 χρόνια, ότι θα επικρατήσει η Βασιλεία τού Θεού πάνω στη Γη.
   Και, με την ευκαιρία, θα σας έλεγα ότι αυτά τα διαβόητα 1000 χρόνια, που τά ΄χουν τόσο κακοποιήσει, κυρίως, οι αιρετικοί (κ μάλιστα οι χιλιασταί, όπου κ τ’ όνομά τους “χιλιασταί”, από τα 1000 χρόνια), δεν είναι παρά ένα μεγάλο χρονικό διάστημα. Γι’ αυτό βάζει 1000 το Πνεύμα τού Θεού, όπως βάζει “10 Παρθένοι”, για να πει “οι μισές Παρθένοι στάθηκαν ευσεβείς κ οι άλλες μισές όχι”, για να μην αρχίζει να βγάζει ποσοστά ο άνθρωπος κ να πει πόσοι θα σωθούν. Στρογγυλός αριθμός, 10. Πέντε κ πέντε. Έτσι κ εδώ. “1000” σημαίνει πάρα πολλά κ όχι 1000 χρόνια! Αλλά σημαίνει πάρα πολλά χρόνια. Πόσα; Ο Θεός ξέρει! Και είναι τα χρόνια, που μεσολαβούν, κατά την Ορθόδοξη διδασκαλία τής εκκλησίας μας, ανάμεσα σε δύο αφετηρίες: στην Πρώτη Παρουσία τού Χριστού κ εις τη Δευτέρα Παρουσία τού Χριστού. Αυτό το διάστημα, το μεταξύ των δύο Παρουσιών τού Χριστού, είναι τα 1000 χρόνια τής Αποκαλύψεως. Κ αυτά τα 1000 χρόνια, που λέγει ότι θα δεθεί ο Σατανάς, δεν είναι παρά ο λεγόμενος “χρόνος τού Ευαγγελίου”. Έτσι ερμηνεύουν οι Πατέρες τής Εκκλησίας μας. Δηλαδή ο χρόνος, ο καιρός, που κηρύσσεται το Ευαγγέλιον. Και όποιος δέχεται το Ευαγγέλιον, πραγματικά, ζει την Ειρήνη τού Θεού.
   Αλλά μόνο, βεβαίως, όποιος άνθρωπος ή όποια οικογένεια ή όποιος λαός ακολουθεί το Ευαγγέλιον τότε έχει Ειρήνη, τότε γι’ αυτούς είναι δεμένος ο Σατανάς! Δε μένει πιο πολύς χρόνος, για να σας εξηγήσω τι σημαίνει “δεμένος” κ, όπως λέγει μέσα το Βιβλίο τής αποκαλύψεως ότι θα λυθεί ο Σατανάς πάει να πει ότι οι άνθρωποι θ’ αρχίσουν ν’ αποδέχονται εκείνα, τα οποία κάποτε είχαν ζήσει στον καιρό τής ειδωλολατρείας, όπως θα το δούμε στη συνέχεια. Συνεπώς, δεν πηγαίνουμε σε καλύτερες ημέρες! Πηγαίνουμε σε χειρότερες ημέρες! Σε ημέρες περισσότερου κ περισσότερου πειρασμού! Όλη η Αγία Γραφή, όλο το πνεύμα τής Αγίας Γραφής αυτό το πράγμα τό δείχνει! Γι’ αυτό, αν πιστεύουμε αυτά τα 1000 χρόνια, θα νομίζαμε κ θα λέγαμε στον εαυτό μας ότι δεν είναι ανάγκη πια, τα πράγματα θα ‘ρθούν όμορφα κ δεν υπάρχει λόγος ν’ αγωνιζόμαστε. Όχι! Πρέπει να επιτείνουμε περισσότερο κ περισσότερο τον αγώνα μας αυτόν!
   Εξάλλου, ο Κύριος ειπε τα εξής, στο Κατά Ματθαίον 24 Κεφ. : “Και τότε ( = πότε; Τις παραμονές τής Δευτέρας τού Χριστού Παρουσίας. Προσέξτε με, σε όλη την ιστορία, αλλά ειδικότερα κ τονισμένα στις ημέρες που θα ξανάρθει ο Χριστός) σκανδαλισθήσονται πολλοί” ( = ποιοι; Από τους Χριστιανούς!). Σε τι θα σκανδαλισθούν; Στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού. Δεν είχε πει ο Κύριος στους 11 Μαθητάς Του να Τον περιμένουν κ να μην κοιμηθούν εις τον Κήπον τής Γεθσημανής; “Για να μη σκανδαλισθείτε” τούς είπε! Αλλά προσέθεσε. Σε τι να σκανδαλισθούν; Ακούστε, παρακαλώ. “Σκάνδαλο” θα πει πως έχω ένα παλούκι -τα λέω κ λίγο απλούστερα, για να είμαι κατανοητός- το οποίον εκείνος που περπατάει δεν το βλέπει. Κ εκεί σκοντάφτει κ πέφτει επάνω στο παλούκι. Αυτό θα πει “σκανδαλίζομαι”. Έπεσα στο παλούκι επάνω. Σκόνταψα, δηλαδή. Όταν, όμως, βλέπω κ το δω το παλούκι, τότε δεν πέφτω απάνω του. Άρα δεν σκανδαλίζομαι.
   Τι ήταν ο σκανδαλισμός τότε στο πρόσωπο του Χριστού; Όταν ο Κύριος τους το είπε αυτό, σε λίγο θα έβλεπαν να Τον συλλαμβάνουν τον Κύριον. Κ εκείνοι ήδη είχαν πιστέψει ότι είναι ο Υιός τού Θεού! Δεν είχε πει ο Ναθαναήλ “Συ είσαι, Κύριε, ο Υιός τού Θεού, ο Βασιλιάς τού Ισραήλ” ; Δεν είχε πει ο Απόστολος Πέτρος “Συ είσαι ο Χριστός, ο Υιός τού Θεού τού ζώντος” ; Τώρα Τον βλέπουν να συλλαμβάνεται από μερικούς στρατιώτες, απ’ τους υπηρέτας τού ναού!

Πού είναι, λοιπόν, εκείνα που είπαν; Πέφτουν στο κενό; Δεν είναι, δηλαδή, ο Βασιλιάς τού Ισραήλ; Δεν είναι ο μοναδικός Υιός τού Θεού; Αυτό σήμαινε “σκανδαλισμός”. Θα εταράσσονται. Σε ποιον πιστέψαμε τρία χρόνια; ποιον ακολουθήσαμε; Απατηθήκαμε; Γι’ αυτό ο Χριστός τούς είπε “προσεύχεσθε να μην μπείτε σε σκανδαλισμό!” Έως ότου ξεπεραστεί η Σταύρωσις κ έλθει η Ανάστασις! Κ τότε θα λέγανε, πράγματι, πια ότι είναι ο Υιός τού Θεού! Αλλά εκείνο το τριήμερο ήτανε κρίσιμον. Αυτό θα πει “σκανδαλίζομαι”.
   Κ ο Κύριος, που λέγει “και τότε (πότε; Ιδίως τις παραμονές τής Δευτέρας Μου Παρουσίας) πολλοί θα είν’ εκείνοι, οι οποίοι θα σκανδαλιστούν!” . Ακούστε, πολλοί! Δηλαδή ποιοι; Εκ των Χριστιανών! { Τι θα πει “θα σκανδαλιστούν” ; Δε θα πιστεύουν στο Θεανθρώπινο πρόσωπό Μου. Γιατί θα σκανδαλιστούν; Θα πουν: 2000 χρόνια πέρασαν, πού είναι η Δικαιοσύνη επάνω στη Γη; Πού είναι να φάμε με χρυσά κουτάλια; Πού είναι να ζήσουμε χωρίς πολέμους; Εχρεωκόπησε, λοιπόν, ο Χριστός. Εχρεωκόπησε  η Εκκλησία. Αυτό λέγεται “σκανδαλισμός” . Αν διαβάσουν καλά, όμως, την Αγία Γραφή, θα δουν ότι άλλη είναι η Ειρήνη τού Χριστού κ άλλη είναι η ειρήνη τού κόσμου. Η ειρήνη τού Χριστού έρχεται, γιατί το θέλει κανείς. Είναι μία εσωτερική υπόθεση,  αλλά, όταν οι άνθρωποι δεν πίστεψαν στον Χριστό, πώς θα έλθει η ειρήνη; Για να καταλάβετε τι θα πει “θα σκανδαλισθούν”. }
   “Και αλλήλους παραδώσουσι και μισήσουσιν αλλήλους” ! Ποιοι; Οι Χριστιανοί! Ο ένας θα παραδίδει, θ’ αρχίσει να προδίδει κ να παραδίδει στα δικαστήρια τον αδελφό του! Και τον κατά σάρκαν αδελφό του κ τον κατά πίστη αδελφό του κ ο ένας θα μισήσει τον άλλον! Ποιοι, δηλαδή; Εκείνοι που σκανδαλίσθηκαν, εκείνοι που δεν πιστεύουν πια στον Χριστό θ’ αρχίσουν να μισούν εκείνους που πιστεύουν στον Χριστό. Πάρτε την ελληνική πραγματικότητα κ δείτε το καλά καλά. Πόσοι είν’ εκείνοι οι Έλληνες που αυτή τη στιγμή δεν πιστεύουν κ υβρίζουν το θεανθρώπινον πρόσωπον του Χριστού; Και υβρίζουν τους πιστούς και σκανδαλίζονται μαζί τους; Και θα ‘ρθούν, βέβαια, κ χειρότερα. Κ όλ’ αυτά γιατί; “Διά το πληθυνθήναι την ανομίαν ψυγήσεται η αγάπη την πολλών” Επειδή θά ‘χει πολλή νίκη η ανομία, δηλαδή δε θα υπάρχουν πια όσιοι, αυτό το λέει ο Ψαλμωδός εδώ, “εκλέλοιπεν, Κύριε, σώσον με”! “Εκλέλοιπεν όσιος.” Δεν υπάρχει πια ο ευσεβής!
   Και, επειδή η ευσέβεια θά ‘χει λείψει, γι’ αυτό, λέγει, η αγάπη θα έχει παγώσει! Το ακούσατε αυτό; “Η αγάπη”, λέγει, “ψυγήσεται” ! Θα παγώσει η αγάπη. Δηλαδή, όπως συνήθως το λέμε, δε θα είναι παρά οι άνθρωποι, τότε, περιφερόμενα ψυγεία! Αδιάφοροι, ο ένας απέναντι στον άλλον, δε με νοιάζει τι κάνεις, δε με νοιάζει πώς ζεις, δε με νοιάζει τίποτα! Μια αδιαφορία ολότελη, φοβερή! Και θα γίνουν οι άνθρωποι ατομισταί εις υπερθετικόν βαθμόν. Όπως το λέει ο Απόστολος Παύλος στον Τιμόθεο, “τους εσχάτους καιρούς οι άνθρωποι θα γίνουν”, λέγει, “φίλαυτοι, θ’ αγαπάνε τον εαυτούλη τους”, δεν θ’ αγαπάνε κανέναν πια άλλον άνθρωπο, παρά μόνο τον εαυτό τους! Φοβερή εποχή! Κ βλέπουμε σήμερα πόση φιλαυτία υπάρχει εις τους ανθρώπους.
   Σημειώνει ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, αυτός  ο σύγχρονος Άγιός μας, ότι, όταν θα πλησιάζει το τέλος, οι ευσεβείς ιερείς θα είναι σπάνιοι. “Θα περπατάτε”, λέει, “χιλιόμετρα, χιλιόμετρα! Μέρες θα περπατάτε, για να βρείτε έναν ευσεβή ιερέα, παπά” . Και οι ευσεβείς ιερείς και οι ευσεβείς λαϊκοί θα είναι πολύ λίγοι! Αλλού λέει η Αγία Γραφή ότι οι ιερείς θα γίνουν σαν τους λαϊκούς. Δηλαδή θ’ αρχίσουν να ξεπέφτουν οι ιερείς. Και, καταλαβαίνετε, όλ’ αυτά δείχνουν ένα ξέπεσμα. Οπότε, πάλι φωνάζει ο Δαβίδ “Κύριε, σώσον με, ότι εκλέλοιπεν όσιος!” . Έχει εξαφανισθεί ο ευσεβής πάνω στη Γη.
   Ένα όραμα ενός αρχαίου ασκητού έδειχνε ότι ζώα ακάθαρτα, μουλάρια, άλογα, γαϊδούρια, γουρούνια, είχαν μπει μέσα στο Ιερό. Κ άρχισαν να κλωτσούν την Αγία Τράπεζα κ να αφοδεύουν πάνω στην Αγία Τράπεζα! Αυτό το όραμα έδειχνε -φοβερό!!!- έδειχνε πώς θα σταθούν πρώτον οι αιρετικοί εναντίον τής εκκλησίας κ, ύστερα, αυτοί οι ίδιοι οι Ορθόδοξοι, οι οποίοι, δυστυχώς, θ’ αρχίσουν να γίνονται ασεβείς.

Ρίξτε μια ματιά στην πατρίδα μας. Θα βρείτε πολλούς ευσεβείς; Που να είναι έτοιμοι πολλοί εκ των Ορθοδόξων Χριστιανών μας, εκείνοι που ήδη έχουν βαπτισθεί, θα τους δείτε, αγαπητοί μου, αν τους δοθεί το σύνθημα, να γκρεμίσουνε τους ναούς κ να βεβηλώσουν τα Ιερά! Δεν είναι πολλά χρόνια, όταν το είδαμε αυτό να επιτελείται κ σ’ αυτήν την πατρίδα μας! Έπαιρναν την ξιφολόγχη κ έβγαζαν τα μάτια, από τις τοιχογραφίες, τα μάτια των Αγίων, του Χριστού, της Παναγίας! Πηγαίντε στην ύπαιθρο, στην ύπαιθρο την ελλαδική, να δείτε, σε πολλές εκκλησίες, εκεί, με την ξιφολόγχη, βγαλμένα τα Μάτια Τής Παναγιάς, του Χριστού, των Αγίων!!! Βλέπετε; “Εκλέλοιπεν όσιος!” Έχει εκλείψει ο ευσεβής άνθρωπος. Θα μου πείτε “γιατί τα λέμε αυτά;” . Οφείλουμε να τα επισημάνουμε. Για να θρηνήσουμε; Αγαπητοί μου, ΚΑΙ για να θρηνήσουμε! Αλλά, κυριότατα, για να φυλάξουμε τον εαυτόν μας! Πόσοι με ακούτε αυτή τη στιγμή; Αν ο καθένας κ η καθεμιά σας μπορούσαμε να φυλάξουμε τον εαυτόν μας από ένα τέτοιο κατάντημα, αυτός είν’ ο σκοπός που λέμε κ αναλύουμε, αγαπητοί μου, αυτόν τον Ψαλμόν.
   Κάποτε ο Κύριος είχε πει στους Φαρισαίους κ τους Σαδδουκαίους : “ υποκριταί! Το μεν πρόσωπον τού ουρανού γιγνώσκετε διακρίνειν, τα δε σημεία των καιρών ου δύνασθε γνώναι; ” . Λέτε “είναι η Δύσις κατακόκκινη. Θά ‘χουμε ωραία ημέρα αύριο” . Λέτε “είναι κατακόκκινη η Ανατολή το πρωί. Θά ‘χουμε κακοκαιρία αύριο” ( = Υποκριταί! Τον μετεωρολογικόν ουρανόν κ τον μετεωρολογικόν τον καιρόν ξέρετε να τον διακρίνετε, τι καιρό θα έχουμε! Τους πνευματικούς καιρούς, όπως λέγει, εδώ, τα σημεία των καιρών, τα σημάδια των καιρών, τους πνευματικούς ορίζοντες, γιατί δεν τους διακρίνετε; Γιατί δε βλέπετε ότι εκείνο γίνεται, εκείνο γίνεται, εκείνο γίνεται, για να πείτε ‘πού πάμε, τι κάνουμε; Μήπως κ εμείς συμπεριληφθούμε σ’ αυτή τη μάζα των ανθρώπων, που είναι ασεβείς για να ειπωθεί κ για μας ότι δεν υπάρχει πια ευσεβής άνθρωπος; ’ ) .
   Γι’ αυτόν τον λόγο, στο τελευταίο κεφάλαιο της Αποκαλύψεως, που ξέρετε ότι το βιβλίο τής Αποκαλύψεως δεν είναι παρά ένα οδοιπορικόν σε προφητικό χώρο τής πορείας τής εκκλησίας. Το βιβλίο των Πράξεων των Αποστόλων είναι ένα οδοιπορικό, αλλά στον χώρο τής ιστορίας, της πορείας τής εκκλησίας. Γι’ αυτό, οι Πράξεις των Αποστόλων κ το βιβλίο τής Αποκαλύψεως δείχνουν, το ένα ιστορικά κ το άλλο προφητικά, την πορεία τής εκκλησίας που θα τερματίσει. Και ο τερματισμός της επάνω στη Γη θα είναι κ θα συμπέσει με τη Δευτέρα τού Χριστού Παρουσία.
   Λοιπόν, αγαπητοί, προσέξτε να δείτε, εδώ, το φοβερόν κ καταπληκτικόν: ειδοποιεί το Πνεύμα τού Θεού ότι ο πιστός οφείλει ν’ αντιδιαστείλει τον εαυτόν του από τους απίστους. Τι θα πει “να αντιδιαστείλει” ; (Θα πει) να ξεχωρίσει τον εαυτόν του από τους άλλους. Προσέξτε, γιατί αυτός ο ξεχωρισμός δεν είν’ ακαδημαϊκός. Είναι οδυνηρότατος, όπως ευθύς αμέσως θα σας το δείξω. Ακούστε τι λόγια λέγει. Είναι τρία τέσσερα χωρία πριν τελειώσει το τελευταίο κεφάλαιο του βιβλίου τής Αγίας Γραφής, ολοκλήρου τής Αγίας Γραφής. Ακούστε : “ο αδικών αδικησάτω έτι” ( = αυτός που αδικεί να αδικεί πιο πολύ) . Σα να τού λέει ο Θεός “Κάνεις 50 αδικίες την ημέρα; Κάν’ τες 70, αύριο κάνεις 80 κ μεθαύριο κάνεις 100!” Ακούσατε τι λέει ο Θεός; “Θέλεις αδικίες; Κάν’ τις πιο πολλές!” Παράξενο, ε; “Και ο ρυπαρός ρυπανθήτω έτι.” “Έτι” θα πει “ακόμη” ( = κι εκείνος, ο οποίος είναι ρυπαρός, δηλ. ανόσιος, δηλ. ασεβής, δηλ. ανήθικος, δηλ. βρομιάρης! Να γίνει πιο βρομιάρης. Πας κάθε μέρα στην πορνεία; Δυο φορές την ημέρα να πηγαίνεις, να γίνεις πιο ρυπαρός! ) . “Και ο δίκαιος”, λέει ο Λόγος τού Θεού, “δικαιοσύνην ποιησάτο έτι” ( = ο δίκαιος, αν κάνει 50 δικαιοσύνες, να τις κάνει 70! ) . “Και ο άγιος αγιασθήτω έτι”  ( = κ εκείνος που αγιάζεται κ γίνεται άγιος να γίνει ακόμη πιο άγιος! ) . Συνεπώς, ακόμη πιο βρόμικος ο ασεβής, ακόμη πιο άγιος ο ευσεβής. Κ πέστε μου, όταν πηγαίνει ο ένας από ‘δώ κ ο άλλος πηγαίνει από ‘κεί, ο άλλος, δηλαδή, απομακρύνεται από τον άλλον, η απόστασις μεγαλώνει; Μεγαλώνει! Ένα χάσμα!
   Θυμηθείτε ο Αβραάμ τι είπε στον πλούσιον. Ο Αβραάμ, στην παραβολή τού πλουσίου κ του Λαζάρου. “Παιδί μου”, του λέει, “πώς να ‘ρθούμε σ’ εσάς; Χάσμα μέγα εστήρικται! Χάσμα μεγάλο! Ούτε εμείς μπορούμε να ‘ρθούμε σ’ εσάς ούτε εσείς σ’ εμάς!” Αυτό θέλει να πει το χωρίο που σας διάβασα! Κ είναι εσχατολογικόν. Αναφέρεται στους πιστούς που θα ζουν κατ’ εξοχήν στο τέλος τής ιστορίας. Και πιστεύω ότι θα έχετε αντιληφθεί ότι στα τελευταία τής ιστορίας βρισκόμαστε! Μην το ξεχνάτε αυτό, μην το ξεχνάτε! Συνεπώς, τι σημαίνει; Σημαίνει ότι ο πιστός πρέπει να δημιουργεί, από πλευράς ποιότητας, χάσμα μεταξύ τού απίστου κ του ρυπαρού. Δεν πρέπει να συγχρωτίζεται, δεν πρέπει να είναι μαζί, αλλά πρέπει να χωρίσει!
   Έτσι, λοιπόν, βλέπουμε ότι ο πιστός άνθρωπος πρέπει να ξεχωρίσει από τον άπιστο. Ο άγιος από τον ανόσιον, ο ρυπαρός από τον ρυπωμένο, τον βρόμικο, τον πνευματικά βρόμικο. Πρέπει να ξεχωρίσει, Όχι να ξεχωρίσει σε απόσταση τοπική. Δηλαδή δε θα πάω να κατοικήσω κάπου κ να λέω ότι δεν θα υπάρχουν δίπλα μου βρόμικοι κ αμαρτωλοί άνθρωποι. Ποιοτικά, τροπικά. Δηλαδή εγώ μένω εδώ, μπορεί να μένω στο σπίτι μου, μαζί με τη μάνα μου κ τον πατέρα μου, το παιδί μου, την κόρη μου, τη γυναίκα μου, αλλά η διαφορά μου μ’ αυτούς θα είναι πολύ μεγάλη. Προσέξτε αυτό το σημείο. Για να μην πείτε “πώς θα γίνει αυτό;” . Ξέρετε, ο Χριστός είπε το εξής πολύ φοβερόν, πρέπει να τρομάξουμε: “δυο άνθρωποι κοιμούνται στο ίδιο κρεβάτι”. Ποιοι μπορεί να κοιμούνται στο ίδιο κρεβάτι; Ή μάνα με κόρη ή γιος με πατέρα ή σύζυγος με τη σύζυγό του. Το συνηθέστερο είναι οι δύο σύζυγοι, που είναι στο ίδιο κρεβάτι. “Ο ένας παραλαμβάνεται κ ο άλλος αφήνεται.” “Δυο γυναίκες, λέγει, αλέθουν στον χειρόμυλο. Γυρίζουν μαζί την πέτρα τού μύλου. Η μια παραλαμβάνεται κ η άλλη μένει κάτω.” Τι θα πει αυτό; τη στιγμή που θα ‘ρθει ο Κύριος, ο ένας παίρνεται από τους αγγέλους, για να συναντήσει τον Κύριον, κ ο άλλος μπαίνει στη Γη, για να κριθεί. Τόσο κοντινή η απόστασις, όπως των δύο συζύγων ή των δύο γυναικών που αλέθουν, που, στο χερούλι απάνω τής πέτρας ακουμπούνε κ τα δύο χέρια κ είναι τόσο κοντά; Είναι τόσο κοντά κ είναι τόσο μακριά!! Δε θα ξεχωρίσουμε, λοιπόν, τοπικά! Θα ξεχωρίσουμε τροπικά! Αμαρτάνουν οι άλλοι; Ας αμαρτάνουν! Τρέχουν σε φιέστες αμαρτωλές κ ειδωλολατρικές; Ας τρέχουν, εμείς δε θα πάμε! Πηγαίνουν σε διασκεδάσεις αμαρτωλές; Ας πηγαίνουν! Εμείς δε θα πάμε! Καταλάβατε πώς θα ξεχωρίσουμε;
   Για να το δείτε αυτό, λέγει κάτι, το οποίο είναι πολύ σπουδαίο! Λέει ο Θεός (είναι εις την Παλαιά Διαθήκη κ το χρησιμοποιεί ο Απόστολος Παύλος κ εις την Καινή Διαθήκη, είναι στη δευτέρα Επιστολή προς Κορινθίους, στο έκτον κεφάλαιον) : “εξέλθετε εκ μέσου αυτών και αφορίσθητε”, λέει ο θεός στον δικό του τον λαό -κ ξέρετε ποιος είναι ο λαός ο δικός Του: οι πιστοί- τι; “Εξέλθετε εκ μέσου αυτών” ( = βγείτε από ανάμεσά τους). Κάποτε χρειάζεται να γίνει κ τοπικά -κ θα γίνει, στις ημέρες τού Αντιχρίστου- τοπικά. Οι πιστοί θα πάρουν τα βουνά! Κ τοπικά θα γίνει! Τώρα γίνεται τροπικά. “Εξέλθετε”, λοιπόν! “Βγείτε από ανάμεσά τους!”  Και “αφορίσθητε”! “Αφορίζω” θα πει “ξεχωρίζω”. Στον δρόμο σου κ στον δρόμο μου. Το ακούσατε αυτό;
   Σας λέει μία κυρία, ένας κύριος, ξέρω ‘γώ: “πάμε σ’ εκείνη τη διασκέδαση;” “Οχι, δεν πηγαίνω.” “Μα, τι είσαι εσύ, καθυστερημένος άνθρωπος; Γιατί να μην έρθεις να πάμε, να διασκεδάσουμε;” “Άκουσε, αυτός είν’  δρόμος μου. Πήγαινε, λοιπόν, εσύ στον δικό σου τον δρόμο κ εγώ στον δικό μου τον δρόμο.” Αυτό θα πει “ο άγιος να γίνει πιο άγιος, ο ρυπαρός να γίνει πιο ρυπαρός” . Πιστεύω πως το καταλάβατε αυτό, ε; “Και ακαθάρτου μη άπτεσθαι καγώ εισδέξομαι υμάς” ( = τίποτα το ακάθαρτο δε θα το αγγίξετε) . Ποιο είναι το “ακάθαρτο”; Καθετί που είν’ αμαρτωλό. Καθετί. Κ εγώ τότε θα σας δεχθώ.
   Κ επιμένω να σας λέγω: αυτά δεν ισχύουν μόνο για τους μεγάλους, ισχύουν κ για την αγωγή των παιδιών. Όταν τα παιδιά σας θα σας πουν κ θα σας παρακαλούν κ θα επιμένουν κ θα δυστροπούν κ θα αντιστέκονται κ θ’ αντιδρούν να πάνε σ’ ένα πάρτι, να πάνε σε μιαν αμαρτωλή διασκέδαση, να πάνε δεν ξέρω πού να πάνε, θα πείτε “παιδί μου, όχι!” “Μα, μου!!” “Όχι!! Παιδί μου, όχι!!” Προσέξτε, θα ξεκινήσουμε από τη νηπιακή ηλικία. Αν κάποτε το παιδί μεγαλώσει κ συνηθίσει αυτό, τότε, αναμφισβήτητα, σώθηκε! Αν, όμως, επιμένει τη δυστροπία του κ μεγαλώσει, είναι υπεύθυνος αυτός για τον εαυτό του. Κ το αγόρι κ το κορίτσι.

Απόσπασμα από την 8η ομιλία στην κατηγορία « Μηνύματα Ψαλμῶν ».

†.Ξέρετε αγαπητοί μου ότι σήμερα προσφέρεται ένα Ευαγγέλιο νοθευμένο; Ξέρετε ότι πολλές φορές εμείς οι κληρικοί  οι κήρυκες του λόγου του Θεού, -λυπηρό αλλά πρέπει να σας ειδοποιήσω- εμείς οι κήρυκες του λόγου του Θεού πολλές φορές προσφέρουμε ένα Ευαγγέλιο νοθευμένο; Με τι νοθευμένο; Με κοσμικότητα. 

   Πολλές φορές, με το επιχείρημα να κάνουμε πιο μαλακά τα πράγματα, πιο απαλά, πιο εύκολα,
αρχίζουμε να βάζουμε νερό, να νοθεύουμε το Ευαγγέλιο, που είναι ένα άκρατο κρασί δηλαδή ανόθευτο κρασί, βάζουμε νερό. Λέμε, τώρα, έ, να, η εποχή είναι τέτοια, ο κόσμος δεν μπορεί να καταλάβει πολλά πράγματα... έ, ας κάνουμε κάποιες παραχωρήσεις. 
Δέν πειράζει αυτό, δέν πειράζει εκείνο, ας πάμε εδώ, ας πάμε εκεί... Αυτό είναι το νοθευμένο Ευαγγέλιο. Και μπορώ να σας πω ότι σε μία συντριπτική πλειονότητα, ο χριστιανικός μας πληθυσμός  κάνει αυτήν τη μετάθεση, από το γνήσιο Ευαγγέλιο σε αυτό το άλλο. Δηλαδή τι κάνει; Μετατίθεται, μεταναστεύει. Μεταναστεύει από την αλήθεια του Θεού εις τη πλάνη, εις τον εύκολο βίο. Και να τα κάνω πιο συγκεκριμένα.

   Όταν πεί η μάνα, μία κυρία από εσάς, ένας πατέρας από εσάς πεί, έ, δεν βαριέσαι, το παιδί μου το αγόρι μου, όλοι έτσι κάνουν... Και αν έχει και μία φιλενάδα και πέφτει στην πορνεία, τί πειράζει; Ή πει μία κυρία από εσάς, μία μητέρα, και πώς θα παντρέψω το κορίτσι μου αν δεν βγεί λιγάκι πιο έξω; Και το λίγο πιο έξω σημαίνει να έχει μία γνωριμία με κάποιον. Ώστε με αυτόν τον τρόπο έ; Η ελπίδα να παντρευτεί, να βρεί σύζυγο. Τώρα, άν αυτός ο κάποιος είναι ο δέκατος, ή ο εκατοστός, αυτή είναι άλλη παράγραφος. Η μητέρα κλείνει τα μάτια της, κοντά και ο πατέρας, και πολλές φορές τον φίλο ή την φίλη φιλοξενούν σε αυτό το ίδιο το σπίτι στο ίδιο κρεβάτι. Αυτά τι είναι; Αυτά είναι μετάθεσης από το Ευαγγέλιο σε ένα νοθευμένο Ευαγγέλιο, το καταλαβαίνετε; Το αντιλαμβάνεστε; Όταν, θέλουμε να ζήσουμε, κοσμικά στην πραγματικότητα, αλλά, με το ένα πόδι μας στον Χριστό και με το άλλο πόδι στον κόσμο, και δεν θέλουμε να αποχωριστούμε τον κόσμο. Γιατί, θα πούμε, και τι θα λέει ο κόσμος; Αυτή, θα λέγαμε, η ισχυρή ανθρωπαρέσκεια που υπάρχει σήμερα στους χριστιανούς μας. Στοιχειώδες παράδειγμα θα σας πώ.

   Κάνετε ένα μνημόσυνο και είναι μεγάλη Σαρακοστή και βάζετε κρέας. Κυριακή ας πούμε κάνετε το μνημόσυνο και βάζετε κρέας. Κρέας έχετε; Μα αφού είναι μεγάλη Σαρακοστή. Ήδη πάρα πολλοί από τους καλεσμένους σας δέν θα θέλουν να φάνε κρέας γιατί νηστεύουν. Εσείς λέτε, όχι, για να μη μας κατηγορήσουν ότι τους δώσαμε κάτι το λαδερό και συνεπώς  δείχνουμε την φτώχεια μας.. Όχι, Θα βάλουμε κρέας. Μα τότε γιατί κάλεσες; Αυτόν τον λαό τον κάλεσες για να προσευχηθεί στο Θεό να συγχωρήσει την ψυχή του κεκοιμημένου σου προσώπου, δεν εξοργίζεις τον Θεό με αυτό που κάνεις; Δεν το λογαριάζεις αδελφέ μου; Δεν το λογαριάζεις γιατί η ανθρωπαρέσκεια είναι τόσο φοβερά ριζωμένη μέσα μας, πού πιο πολύ λογαριάζουμε τους ανθρώπους, από το Θεό!

Απόσπασμα από την 11η ομιλία στην κατηγορία
« Μηνύματα Ψαλμῶν ».

Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Μηνύματα Ψαλμῶν.
Μηνύματα ἀπό τον
Ἱερόν Ψαλτήρα " εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/palaia-diauhkh/mhnymata-calmvn
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40rqoNes8Mm396tjRKtKZP5q

Απομαγνητοφώνηση : Μαρία Δερμιτζάκη:
https://youtube.com/@orthodoxaskirtimata

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

«Μακάριοι οἱ πενθοῦντες, ὅτι αὐτοί παρακληθήσονται».

†.Τήν περασμένη φορά εἴχαμε ἀναφερθεῖ στόν πρῶτο μακαρισμό, καί ἀπόψε, μέ τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ, θά μιλήσουμε γιά τόν δεύτερο.

   Ὁ Κύριος λέει: «Μακάριοι οἱ πενθοῦντες, ὅτι αὐτοί παρακληθήσονται» (Ματθ.5,4') Εἶναι εὐτυχισμένοι ἐκεῖνοι πού πενθοῦν, γιατί αὐτοί θά παρηγορηθοῦν. Ὁμολογουμένως ὑπάρχουν παράδοξα σχήματα μέσα στόν λόγο τοῦ Θεοῦ. Εἶναι εὐτυχεῖς, λέει, ἐκεῖνοι πού πενθοῦν. Δέν εἶναι ἀντιφατικό; Πῶς μπορεῖ κανείς νά εἶναι εὐτυχισμένος, ὅταν πενθεῖ, ὅταν λυπᾶται; Ἡ λύπη, ὁ πόνος, τό πένθος εἶναι στοιχεῖα πού ἀντιστρατεύονται στή μακαριότητα, δηλαδή στήν εὐτυχία. Καί,ἀκόμα, πῶς μακαρίζει ὁ Κύριος τό πένθος– ἡ λέξη πένθος ἔχει εὐρεῖα σημασία–ὅταν ὁ ἴδιος ἔχει φυτέψει μέσα στήν ἀνθρώπινη ψυχή τήν ἀναζήτηση τῆς εὐτυχίας; Ὁ ἄνθρωπος φύσει, δηλαδή ἀπό τή φύση του, ἀναζητᾶ τήν εὐτυχία, γιατί ἀκριβῶς αὐτή ἡ ἀναζήτηση εἶναι φυτεμένη μέσα του. Μή ξεχνᾶμε βέβαια ὅτι καί ὁ παλιός Παράδεισος, ὁ ἀρχαῖος, δέν ἦταν παρά ἕνας τόπος εὐτυχίας. Ὡστόσο ἐδῶ ὁ Κύριος ἐπιμένει, καί δοῦμε γιατί ἀκριβῶς ἐπιμένει. Ὅπως ὁ πρῶτος μακαρισμός εἶναι παρεξηγημένος –«μακάριοι οἱ πτωχοί τῷ πμνεύματι»– ἔτσι ἔχει παρεξηγηθεῖ καί αὐτός ἐδῶ ὁ μακαρισμός. Πῶς εἶναι δυνατόν νά εἶναι κανείς εὐτυχισμένος, ὅταν πενθεῖ; Θά τό δοῦμε αὐτό στή συνέχεια τοῦ θέματός μας.

   Ἐδῶ ἔχουμε δύο κατηγορίες λύπης ἤ πένθους. Ἡ μία κατηγορία εἶναι ἡ κατά κόσμον λύπη, καί ἡ ἄλλη εἶναι ἡ κατά Θεόν. Καί γιά τίς δύο αὐτές ἁπαντᾶ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, στήν Β΄Πρός Κορινθίους ἐπιστολή του, καί μᾶς λέει: «Ἡ κατά Θεόν λύπη μετάνοιαν εἰς σωτηρίαν ἀμεταμέλητον κατεργάζεται, ἡ δέ τοῦ κόσμου λύπη θάνατον κατεργάζεται» (Β' Κορ.7,10') Δηλαδή: Ἡ κατά Θεόν λύπη ὁδηγεῖ στή σωτηρία· ἀντίθετα ἡ κοσμική λύπη ἐπεξεργάζεται, προετοιμάζει, τόν θάνατο, τή συμφορά, τή δυστυχία, καί ὄχι βέβαια τή μακαριότητα. Ἀλλά γιά νά τά καταλάβουμε αὐτά τά δύο –γιατί εἶναι οὐσιώδους σημασίας γιά μικρούς καί μεγάλους– πρέπει νά δοῦμε πῶς ἔχουν, καί τό ἕνα καί τό ἄλλο. Καί ἄς δοῦμε πρῶτα τήν κατά κόσμον λύπη: Αὐτή εἶναι ἡ κοσμική λύπη, ἡ λύπη ἐκείνη πού εἶναι χωρισμένη ἀπό τήν ἐλπίδα μας πρός τόν Θεό καί ἀπό τήν ὑπομονή. Εἶναι ἡ λύπη πού ὁδηγεῖ στήν ἀπόγνωση, δηλαδή στήν ἀπελπισία, στήν ἀπώλεια τῆς ἐλπίδας. Εἶναι ἐκείνη πού προκαλεῖται ἀπό ποικίλες δυσκολίες τῆς ζωῆς μας. Ἡ λύπη πού προέρχεται ἀπό ἀτυχήματα, ἀπό οἰκονομικές δυσχέρειες, φτωχεία, διάφορες ἀποτυχίες, ὅπως μία ἀποτυχία στό σχολεῖο ἤ στίς λεγόμενες πανελλήνιες ἐξετάσεις. Λύπη ἔχουμε καί ἀπό τή ματαίωση κοσμικῶν ἐλπίδων καί ὀνείρων καί προσδοκιῶν, ἐπίσης ἀνικανοποίητων ἐπιθυμιῶν καί ἀνεκπλήρωτων πόθων πού εἴχαμε στή ζωή μας καί δέν τούς πραγματοποιήσαμε.

   Ἡ κατά κόσμον λύπη γεννιέται ἀκόμα καί ἀπό ἕναν πληγωμένο ἐγωισμό, ἐξαιτίας μιᾶς προσβολῆς πού μᾶς κάνουν οἱ ἄλλο. Ἀκόμη μπορεῖνά ἔχουμε λύπη, πάντα κοσμική, καί ἀπό τόν φθόνο ἤ ἀπό μία τυχόν ἐχθρότητα πού θά μᾶς δείξουν οἱ ἄλλοι ἄνθρωποι. Σύντροφος μιᾶς τέτοιας λύπης εἶναι ἡ ἀπόγνωση, ἡ ἀπελπισία, καί ὄχι σπάνια, ἡ αὐτοκτονία. Κανείς δέν αὐτοκτονεῖ, ἄν δέν ἔχει αὐτοῦ τοῦ εἴδους τή λύπη. Ἄρα ἡ κατά κόσμον λύπη εἶναι πέρα γιά πέρα κοσμικῶν διαστάσεων. Συνήθως, τά τελευταῖα χρόνια, –παλιότερα αὐτό δέν συνέβαινε– βλέπουμε στό τέλος τῶν πανελληνίων ἐξετάσεων Λυκείου καμιά φορά καί Γυμνασίου, νά αὐτοκτονοῦν μέ διάφορους τρόπους, μαθήτριες καί μαθητές! Ἔχουμε, δυστυχῶς, αὐτό τό φαινόμενο στά παιδιά μας, πού ἀπελπίζονται ἀπό τήν ἀποτυχία. Πρέπει λοιπόν νά μάθουμε νά ξεχωρίζουμε τήν κατά κόσμον λύπη ἀπό τήν κατά Θεόν.

   Ἀκόμα ἡ κοσμική λύπη καταστρέφει καί τήν ψυχοσωματική μας ὑγεία. Αὐτό εἶναι ἕνα πολύ σπουδαῖο στοιχεῖο, πού πρέπει νά τό προσέξουμε. Γιά παράδειγμα, μία ἀπό τίς αἰτίες τοῦ καρκίνου –ἔχουμε καί πολλές ἄλλες βέβαια– εἶναι ἡ ἀξεπέραστη λύπη, ὅπως μᾶς λέει σήμερα ἡ ἰατρική ἐπιστήμη. Ἡ κατά κόσμον λύπη δημιουργεῖ καί νευρώσεις στό στομάχι. Πολλές φορές, χωρίς νά ὑπάρχει αἰτία, τό στομάχι ἔχει δυσλειτουργία, δέν μπορεῖ νά χωνέψει τό φαγητό, ἔχει πόνους, καί ὁ γιατρός μᾶς λέει ὅτι εἶναι νεύρωση. Ἡ νεύρωση, κυριότατα, ἔχει ψυχολογική αἰτία, καί συνήθως εἶναι κάποια λύπη, κάποια στενοχώρια, καί ἀδιέξοδο πού μπορεῖ νά ἔχει κανείς σέ κάποιο πρόβλημά του. Ἀκόμη μπορεῖ νά ἔχουμε καί κακή λειτουργία τῆς καρδιᾶς ἀλλά καί δυσλειτουργία τῶν ἐκκρίσεων τῶν ἀδένων. Μία ἀπό αὐτές τίς δυσλειτουργίες, πού εἶναι καί πάρα πολύ φανερή καί γνωστή ἡ ἐνέργειά της, εἶναι στούς σιελογόνους ἀδένες, μέσα στό στόμα μας. Ὅταν βλέπουμε ἕνα ὡραῖο φαγητό, αὐτό ἀμέσως προκαλεῖ τούς ἀδένες αὐτούς καί βγάζουν σάλιο. Τό σάλιο εἶναι πεπτικό ὑγρό. Ἡ πέψη ἀρχίζει στό στόμα μέ τό σάλιο, συνεχίζεται στό στομάχι καί ὁλοκληρώνεται στό λεπτό ἔντερο, μέ τή βοήθεια καί ἄλλων πεπτικῶν ὑγρῶν. Τό σάλιο εἶναι χωνευτικό, καί ἐάν δέν τό ἔχουμε, τότε δυσκολεύεται ἡ πέψη. Ὅταν εἴμαστε στενοχωρημένοι –τό ἔχετε προσέξει; – δέν ἔχουμε ἔκκριση ἀπό τούς σιελογόνους ἀδένες, καί λέμε ὅτι στέγνωσε τό στόμα μας ἀπό τή στενοχώρια. Εἴδατε πῶς ἀναστέλλεται ἡ ἔκκριση τῶν ἀδένων ἀπό τήν στενοχώρια; Τό λέω γιατί ἔχουμε κι ἄλλους ἀδένες στόν ὀργανισμό μας, τούς ὁποίους βεβαίως δέν μποροῦμε νά ἐλέγξουμε. Μέσα στό στομάχι ἐκκρίνονται διάφορα πεπτικά ὑγρά γιά νά γίνει ἡ χώνευση. Αὐτό ὅμως δέν συμβαίνει ὅταν, ἀπό μία στενοχώρια, ἀπό μία λύπη, αὐτά τά ὑγρά, οἱ ἐκκρίσεις, δέν παράγονται. Τότε πέφτει σάν μολύβι τό φαγητό μέσα μας.

   Ἡ λύπη, ἐπίσης, πολύ συχνά, εἶναι ὑπεύθυνη καί γιά ἐγκεφαλικά ἐπεισόδεια. Ὅλα λοιπόν αὐτά δείχνουν ὅτι ἡ κατά κόσμον λύπη ὁδηγεῖ σέ πράγματα ἀνεπιθύμητα, καί δέν θά μποροῦσε βέβαια αὐτό νά μήν ἀπασχολήσει καί τόν λόγο τοῦ Θεοῦ. Γι᾿ αὐτό στή Σοφία Σειράχ, στό 30ο κεφάλαιο, διαβάζουμε: «Μή δῷς εἰς λύπην τήν ψυχήν σου καί μή θλίψῃς σεαυτόν, ἐν βουλῇ σου… λύπην μακράν ἀπόστησον ἀπό σοῦ· πολλούς γάρ ἀπώλεσεν ἡ λύπη, καί οὐκ ἔστιν ὠφέλεια ἐν αὐτῇ » (Σοφ.Σειρ.30,21'/23') Μήν παραδώσεις τόν ἑαυτό σου σέ θλίψη καί μή τόν πιέσεις… Νά ἀπομακρύνεις ἀπό κοντά σου τή λύπη, διότι κατέστρεψε πολλούς, καί δέν κερδίζεις τίποτα ἀπό αὐτήν. Πενθεῖς, ἄς ποῦμε, ἀλλά θλίβεσαι πάρα πολύ· καί πᾶς καί βρίσκεις, ἀπό τή λύπη σου, τόν μακαρίτη! Τί κέρδισες; Τόν ἔφερες πίσω; Ὄχι· ἀλλά, ἀντίθετα, μᾶλλον ἄνοιξες τόν δρόμο γιά νά πᾶς καί ἐσύ ἐκεῖ πού εἶναι ἐκεῖνος.

   Ἀκόμη, συνεχίζει ἡ Σοφία Σειράχ στό 38ο κεφάλαιο: «ἀπό λύπης γάρ ἐκβαίνει θάνατος, καί λύπη καρδίας κάμψει ἰσχύν» (Σοφ.Σειρ.38,18') γιατί ἀπό τή λύπη ξεπηδᾶ ὁ θάνατος, καί ἡ λύπη τῆς καρδιᾶς θά λυγίσει τή δύναμη, πού ἔχει μέσα του ὁ ἄνθρωπος γιά νά ἀντέξει.

   Στό 30ο κεφάλαιο ὅμως τοῦ ἴδιου βιβλίου λέει: «Εὐφροσύνη καρδίας ζωή ἀνθρώπου, καί ἀγαλλίαμα ἀνδρός μακροημέρευσις» (Σοφ.Σειρ.30,22') Ἡ χαρά καί ἡ εὐφροσύνη τῆς καρδιᾶς εἶναι ζωή γιά τόν ἄνθρωπο, καί ἡ ἀγαλλίασή του εἶναι ἡ μακροημέρευση, τό νά ζήσει πολλά χρόνια. Ἐνῶ ὅταν δέν ἔχει κανείς αὐτή τήν ἀγαλλίαση, δηλαδή δέν ζεῖ χαρούμενα, ζεῖ θλιμμενα καί ζορισμένα, τότε αὐτό τοῦ λιγοστεύει τή ζωή. Αὐτοί πού ἔχουν τήν κατά κόσμον λύπη ζοῦν σάν νά μήν ὑπάρχει ὁ Θεός. Γι᾿ αὐτό καί ὁ Ἀπόστολος Παῦλος γράφει: «Οὐ θέλομεν ὑμᾶς ἁγνοεῖν, ἀδελφοί, περί τῶν κεκοιμημένων, ἵνα μή λυπῆσθε καθώς καί οἱ λοιποί οἱ μή ἔχοντες ἐλπίδα» (Α' Θεσσ.4,13') Δέν θέλουμε, ἀδελφοί, ἐσεῖς νά ἔχετε ἄγνοια γιά τούς πεθαμένους, γιά νά μή λυπᾶστε ὅπως αὐτοί πού δέν ἔχουν τήν ἐλπίδα τῆς ἀναστάσεως τῶν νεκρῶν, πού εἶναι ἔξω ἀπό τόν χῶρο τοῦ Χριστιανισμοῦ. Ἔτσι, ἡ πίστη μας στήν ἀνάσταση τῶν νεκρῶν δέν εἶναι ἕνας μῦθος, πού νά μποροῦμε ἁπλῶς νά τόν προβάλλουμε γιά νά παρηγορήσουμε τόν συνάνθρωπό μας, ἀλλά εἶναι μία πραγματικότητα. Ἀναστήθηκε ὁ Χριστός, θά ἀναστηθοῦν καί οἱ νεκροί.

   Πρέπει νά γνωρίζουμε ἀκόμη ὅτι ἐφόσον ἡ κατά κόσμον λύπη ὁδηγεῖ καί στόν βιολογικό ἀλλά καί στόν πνευματικό θάνατο –τό ὑπογραμμίζω– εἶναι ἑπόμενο νά συνιστᾶ θανάσιμο ἁμάρτημα. Ὄντως οἱ Πατέρες ἔχουν κατατάξει τήν κατά κόσμον λύπη ἀνάμεσα στά ἑπτά θάνάσιμα ἁμαρτήματα! Αὐτή εἶναι ἡ κατά κόσμον λύπη, ἡ ὁποία εἶναι ἰδιαίτερα καταστρεπτική, καί πνευματικά καί σωματικά.

   Ἀλλά ἄς δοῦμε καί τήν κατά Θεόν λύπη, πού ἐδῶ μακαρίζεται. Ἡ κατά Θεόν λύπη λοιπόν συνδέεται πάντοτε ἄμεσα μέ τόν πρῶτο μακαρισμό. Δηλαδή ἡ συναίσθηση τῆς ἁμαρτωλότητος δημιουργεῖ στήν ψυχή μία λύπη. Οἱ «πτωχοί τῷ πνεύματι», αὐτοί πού εἶναι φτωχοί μέ δική τους προαίρεση, αὐτοί πού εἶναι ταπεινοί, αὐτοί πού βλέπουν τόν πραγματικό τους ἑαυτό, λυποῦνται. Γι᾿ αὐτό σᾶς εἶπα ὅτι ὁ δεύτερος μακαρισμός συνδέεται μέ τόν πρῶτο. Ἀλλά αὐτή ἡ λύπη, πού μακαρίζεται ἐδῶ, εἶναι λύπη δημιουργική, εἶναι λύπη γόνιμη. Θά πάρω ἕνα παράδειγμα, πού τό χρησιμοποιεῖ ὁ ἴδιος ὁ Κύριος: Ὅταν ἡ γυναίκα ἑτοιμάζεται νά γεννήσει, λέει, λυπᾶται· ἀλλά αὐτή ἡ λύπη της εἶναι «πρός ζωήν», διότι μετά τόν τοκετό θά ἔχει χαρά. Νά πῶς τό λέει αὐτό ὁ Κύριος: «Οὐκέτι μνημονεύει τῆς θλίψεως διά τήν χαράν ὅτι ἐγεννήθη ἄνθρωπος εἰς τόν κόσμον» (Ιω.16,21') Δηλαδή ἡ γυναίκα δέν θυμᾶται πιά τή θλίψη πού πέρασε προηγουμένως, γιατί ὅταν γεννηθεῖ τό παιδί τήν ξεχνάει, καί χαίρεται πού ἦρθε στόν κόσμο ἕνας καινούργιος ἄνθρωπος. Αὐτό δέ τό παράδειγμα ὁ Κύριος τό εἶπε στούς μαθητές Του ἐπειδή θά συνέβαινε καί σ᾿ αὐτούς τό ἴδιο. Τούς εἶπε: «Καί ἐσεῖς θά ἔχετε λύπη πού θά σταυρωθῶ· ἀλλά ὅταν ἐγώ θά ἀναστηθῶ καί θά μέ ξαναδεῖτε, τότε θά ἔχετε χαρά, ἐνῶ ὁ κόσμο, πού χαιρόταν πρίν μέ τή δική σας λύπη, γιατί κατάφερε νά μέ σταυρώσει, τώρα θά λυπᾶται». Εἶναι λοιπόν μία λύπη , ἡ κατά Θεόν, πού γρήγορα ὁδηγεῖ στή χαρά. Ἔτσι εἶναι καί ὁ πνευματικός τοκετός, πού ἰδιαιτέρως μάλιστα ἀναλύεται ἀπό τούς Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας.

   Μιά πολύ-πολύ ὡραία ἀνάλυση κάνει ὁ Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης στό Ἑορτοδρόμιο· ἀλλά καί στήν Ἁγία Γραφή ἀναφέρεται ἀπό τήν ὠδή τοῦ Ἡσαΐου ὡς ἑξῆς: «Διά τόν φόβον σου, Κύριε, ἐν γαστρί ἐλάβομεν καί ὠδινήσαμεν καί ἐτέκομεν· πνεῦμα σωτηρίας σου ἐποιήσαμεν ἐπί τῆς γῆς» (Ησαΐας.26,18') Δηλαδή: Πήραμε τόν φόβο τοῦ Θεοῦ, τόν βάλαμε μέσα μας, σάν σπέρμα, κοιλοπονήσαμε –ὡδινήσαμε εἶναι οἱ ὠδίνες τοῦ τοκετοῦ, οἱ πόνοι πού ἔχει ἡ γυναίκα ὅταν πλησιάζει ἡ ὥρα νά γεννήσει– καί γεννήσαμε πνεῦμα σωτηρίας. Εἶναι περίφημο αὐτό, εἶναι ὁ λεγόμενος πνευματικός τοκετός· εἶναι πάρα πολύ σπουδαῖος! Ἕνας πού συλλαμβάνει τόν φόβο τοῦ Θεοῦ ἔχει ὠδίνες, ἔχει μεγάλους πόνους. Αὐτά ὅλα πού αἰσθάνεται δέν εἶναι εὐχάριστα· ἔχει πένθος, ἔχει λύπη... Στό τέλος ὅμως γεννάει τό πνεῦμα τῆς σωτηρίας, πού εἶναι θαυμάσιο!

    Ἄς θυμηθοῦμε ἀκόμα τόν ἄσωτο υἱό. Λυπήθηκε, πένθησε, ὅταν εἶπε «πόσοι μίσθιοι τοῦ πατρός μου περισσεύουσιν ἄρτων, ἐγώ δέ λιμῷ ἀπόλλυμαι!» (Λουκ.15,17') δηλαδή οἱ ἐργάτες τοῦ πατέρα μου ἔχουν νά φᾶνε ψωμί, ἐγώ ὅμως πεθαίνω ἀπό τήν πείνα! Λυπήθηκε, ἔκλαψε, καί αὐτή ἡ λύπη τόν ὁδήγησε πίσω στόν πατέρα του, δηλαδή τοῦ προκάλεσε τήν ἐπιστροφή.

   Ἡ κατά Θεόν λύπη γεννάει δάκρυα· ἀλλά εἶναι δάκρυα ἀγαλλιάσεως, σωτηρίας. Ἀναφέρεται ὡραιότατα στόν 125ο Ψαλμό: «Οἱ σπείροντες ἐν δάκρυσιν ἐν ἀγαλλιάσει θερισοῦσι» αὐτοί πού σπέρνουν μέ δάκρυα, θά θερίσουν μέ αἰσθήματα χαρᾶς, ἀγαλλιάσεως. Σπέρνουν! Φανταστεῖτε νά ἔχουμε τό δισάκι μέ τόν σπόρο –εἶναι μιά παλιά εἰκόνα σπορᾶς– καί νά σπέρνουμε τό χωράφι. Καί αὐτό εἶναι μία μεταφορική εἰκόνα γά ἐκείνους πού κάνουν προσπάθειες γιά ὁτιδήποτε, καί ἀπό τόν κόπο τους ἔχουν πένθος, ἔχουν λύπη στήν καρδιά τους· ὅταν ὅμως τελεσφορήσει ὁ κόπος τους, τότε θά θερίσουν τούς καρπούς μέ πολλή ἀγαλλίαση καί χαρά. Καί ὁ Ἀπόστολος Πέτρος λυπήθηκε καί «ἔκλαυσε πικρῶς» (Λουκ.22,62') καί μέ τό κλάμα του αὐτό σώθηκε.

   Ἀκόμα, ἡ κατά Θεόν λύπη βοηθάει τόν ἄνθρωπο νά ἐπιστρέψει στόν Παράδεισο πού ἔχασε. Ἕνα ὡραῖο τροπάριο – τῆς Κυριακῆς τῆς Τυρινῆς – πού δέν τό ἀναφέρει βέβαια ἡ Ἁγία Γραφή, λέει ὅτι ὁ Ἀδάμ κάθισε ἀπέναντι ἀπό τόν Παράδεισο καί θρηνοῦσε φωνάζοντας: «Σέ ἔχασα, Παράδεισε, σέ ἔχασα! Αὐτά τά δάκρυα τοῦ Ἀδάμ ἔφεραν καί τόν ἴδιο καί τούς ἀπογόνους του πίσω στόν Παράδεισο, ἀλλά σέ ἕναν κρείτονα Παράδεισο, καλύτερον ἀπό τόν ἀρχαῖο Παράδεισο, γιατί ἦλθε ἐδῶ ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ μέ τήν ἀνθρώπινη φύση Του. (Βλ. Τριώδιον, Δοξαστικό Ἐσπερινοῦ. «Ἐκάθισεν Ἀδάμ ἀπέναντι τοῦ Παραδείσου, καί τήν ἰδίαν γύμνωσιν θρηνῶν ὠδύρετο.» καί Οἶκος τῆς Κυριακῆς τῆς Τυρινῆς. «'Εκάθισεν Ἀδάμ τότε, καί ἔκλαυσε ἀπέναντι τῆς τρυφῆς τοῦ Παραδείσου, χερσί τύπτων τάς ὄψεις...»)

   Ἡ κατά Θεόν λύπη ἐπίσης εἶναι τό προοίμιο καί τῆς μετάνοιας καί τῆς σωτηρίας. Ὅταν κάποιος κλάψει γι᾿ αὐτό πού ἔκανε, δέν ὁδηγεῖται στή σωτηρία;

   Ἀκόμη τό κατά Θεόν πένθος ὁδηγεῖ καί στήν ἀπόκτηση τῆς ἀρετῆς καί τῆς εἰδικῆς θεολογικῆς γνώσεως, ἀλλά καί τῆς γενικότερης γνώσεως, δηλαδή τῆς ἐπιστήμης, τῶν γραμμάτων. Τό βιβλίο τῶν Παροιμιῶν ἀναφέρει ὅτι ἡ ρίζα τοῦ δέντρου τῶν ἀρετῶν καί τῆς γνώσεως εἶναι βέβαια πικρή, ἀλλά οἱ καρποί της εἶναι γλυκεῖς. Ὅταν βάλω στόχο νά διαβάζω, ἤ βάλω στόχο νά ἀποκτήσω μιά ἀρετή, αὐτή ἡ ἄσκηση βέβαια, αὐτός ὁ κόπος, ὁπωσδήποτε εἶναι κάτι κουραστικό, πικρό· ὅμως οἱ καρποί μετά εἶναι πραγματικά γλυκεῖς. Ἀκόμη ὁ Θεός ἀγαπᾶ τό πένθος, ὅταν ὁ ἄνθρωπος πενθεῖ γιά λογαριασμό ἄλλων, κυρίως ὅταν οἱ ἄλλοι ἁμαρτάνουν. Γράφει ὁ Ἀπόστολος Πέτρος, πάνω σ᾿ αὐτό τό σημεῖο, ὅτι ὁ Λώτ ἦταν “καταπονούμενος” καί παρακάτω λέει ὅτι “βασανιζόταν ἡ ψυχή του” (Β΄ Πέτρ. 2 : 7-8). Προσέξτε: βασανιζόταν καθημερινά ὁ Λώτ στά Σόδομα! Τό λέει αὐτό ὁ Ἀπόστολος Πέτρος. Βασανιζόταν γιατί ἔβλεπε αὐτή τήν πόλη, τούς κατοίκους αὐτῆς τῆς πόλεως, νά ἁμαρτάνουν. Ἔβλεπε γύρω του φοβερή ἔκλυση ἠθῶν, κάτι φρικτό καί φοβερό, αὐτό πού σήμερα ἔμεινε παροιμιῶδες, καί τό λέμε: Σόδομα καί Γόμορρα! Ἀλλά ὅλες οἱ πόλεις, καί ἀνάλογα μέ τήν ἐποχή, ἰδίως στήν ἐποχή μας, μεταβάλλονται σέ Σόδομα καί Γόμορρα. 

   Μποροῦμε νά κλάψουμε γιά τούς ἀνθρώπους τῆς ἐποχῆς μας; Μποροῦμε νά πονέσουμε; Μποροῦμε νά πενθήσουμε, καί μάλιστα σήμερα πού ὁ κόσμος ὁδηγεῖται στήν καταστροφή μέ μαθηματική ἀκρίβεια, καί προπαντός ἡ νέα γενεά μας; Τό λέω αὐτό γιατί ἀπευθύνομαι σέ νέους ἀνθρώπους αὐτή τή στιγμή. Ξέρετε πόσοι εἶναι οἱ νέοι ἐκεῖνοι πού πῆραν τόν δρόμο τῆς καταστροφῆς; Μπορεῖ λοιπόν νά μήν κλάψει κανείς, νά μήν πενθήσεις; Πενθεῖ ἡ καρδιά, καί ὄχι σπάνια, ἀπό τά μάτια τρέχουν δάκρυα. Λέει λοιπόν ἐδῶ ὅτι εἶναι μακάριος ὅποιος πενθεῖ γιά ὅ,τι κακό συμβαίνει στούς ἄλλους ἀνθρώπους, ἀλλά καί γενικά στήν κτίση. Τό λέει πολύ ὡραῖα αὐτό ὁ ἅγιος Ἰσαάκ ὁ Σύρος, ἰδίως γιά τήν κτίση. (Βλ. Ἅγ. Ἰσαάκ ὁ Σύρος, Εὑρεθέντα Ἀσκητικά, Λόγος ΠΑ΄, 7,)

   Ὅταν βλέπει κανείς τήν καταστροφή τῆς κτίσεως, γιά παράδειγμα, νά κόβονται τά δέντρα, νά καταστρέφεται τό περιβάλλον γενικά, λυπᾶται!

Ὅταν βλέπει νά ἀναποδογυρίζεται ἡ ἰσορροπία τῆς δημιουργίας καί νά γίνεται καταστροφή, καί στό φυτικό καί στό ζωϊκό βασίλειο, ὄχι λιγότερο ὅμως καί στόν ἄνθρωπο, λυπᾶται, πενθεῖ. Αὐτό εἶναι τό κατά Θεόν πένθος. Αὐτό ὁ Κύριος τό μακαρίζει, καί λέει: «μακάριοι οἱ πενθοῦντες», διότι, ἁπλούστατα, δείχνει ὅτι αὐτοί οἱ ἄνθρωποι ἔχουν εὐαισθησία· δέν εἶναι ἀναίσθητοι, δέν γελοῦν. Βλέπετε ἴσως κάποιους ἀνθρώπους πού γελοῦν ὅταν βλέπουν μία κηδεία ἤ κάποια καταστροφή. Εἶναι ἀναίσθητοι μπροστά στό κακό πού γίνεται, εἶναι πορωμένοι. Ὅταν ὅμως μπορεῖ κανείς νά πενθεῖ, αὐτό δείχνει εὐαισθησία συναισθηματική καί λογική, δείχνει εὐαισθησία τῆς ψυχῆς. Σ᾿ ὅλα αὐτά βέβαια ὑπάρχουν καί κάποιες ἐπικίνδυνες ἀκρότητες, πού θά τίς ἀναφέρουμε μέ συντομία. Ἄν προσέξουμε, ὁ Κύριος λέει «μακάριοι οἱ πενθοῦντες»· δέν λέει «οἱ πενθήσαντες». Αὐτό δείχνει διάρκεια, εἶναι χρόνος Ἐνεστώτας, πού δηλώνει διάρκεια· δηλαδή εἶναι κάτι πού πρέπει νά ὑπάρχει σέ ὅλη μας τή ζωή. Ἐδῶ ὅμως ὑπάρχει καί μία ἐπικίνδυνη ἀκρότητα· εἶναι ἡ ὑπερβολική λύπη. Αὐτή εἶναι μία ἀκρότητα, εἶναι τό παραπάνω θά λέγαμε πένθος. Αὐτό φανερώνει ὅτι δέν ὑπολογίζει κανείς τή χάρη καί τήν πρόνοια τοῦ Θεοῦ, ἀλλά ἔχει καί κάποια ἴσως ἀπιστία, σάν νά πρόκειται νά σηκώσει ὁ ἴδιος ὁ ἄνθρωπος τό βάρος τοῦ κακοῦ! Θά πενθήσουμε, ἀλλά ὄχι ἐρήμην τοῦ Θεοῦ. Εἶναι σάν νά ἐνεργοῦμε χωρίς τή δύναμη καί χωρίς τήν ἀγάπη καί τή σοφία τοῦ Θεοῦ. Αὐτό συνήθως γίνεται στίς προσωπικές μας πτώσεις, τότε πού δέν μποροῦμε μέ τίποτα νά παρηγορηθοῦμε. Ὅταν λέμε «Μά ἐγώ νά πέσω!...», στό βάθος ὑπάρχει κάποιος ἐγωισμός· προσβλήθηκε ἡ ὑπερηφάνειά μας, ὁ ἐγωισμός μας. Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, γιά κάποιον πού ἁμάρτησε στήν Κόρινθο, ἐπέβαλε κυρώσεις· ἀλλά μετά συνέστησε στούς Χριστιανούς τήν παύση τῶν κυρώσεων αὐτών, γιατί σκέφτηκε «μήπως τῇ περισσοτέρᾳ λύπῃ καταποθῇ ὁ τοιοῦτος», (Β΄ Κορ. 2 : 7.) δηλαδή μήπως τόν καταπιεῖ ἡ λύπη, ἡ περισσότερη λύπη. Ὁ Ἰούδας, ὅπως ξέρετε, ἔφθασε στήν αὐτοκτονία, ἐπειδή ἡ λύπη του οὐσιαστικά ἤτανε χωρίς ἐλπίδα. Ἀντίθετα, ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, ναί μέν δίωκε τήν Ἐκκλησία, ἀλλά ἀργότερα μετανόησε, δέν ἀπελπίστηκε, καί σώθηκε, παρηγορήθηκε ἡ λύπη του.

   Στό βάθος τῆς κατά Θεόν λύπης ὑπάρχει ἡ χαρά. Γι᾿ αὐτό οἱ Πατέρες δημιούργησαν μία σύνθετη λέξη, τή χαρμολύπη, αὐτήν πού στό τέλος φέρνει χαρά. Οἱ καρποί, τέλος, τοῦ κατά Θεόν πένθους εἶναι οἱ ἑξῆς: Ἕνας πρῶτος καρπός εἶναι ἡ εἰρήνη. Μία καρδιά πού τήν παρηγορεῖ ὁ Θεός ἔχει εἰρήνη, τήν ἀναφαίρετη εἰρήνη τοῦ Θεοῦ. Ἀκόμα, ἕνας δεύτερος καρπός, εἶναι καί ἡ χαρά, ἡ ἀναφαίρετη χαρά τοῦ Χριστοῦ. Ἕνας τρίτος καρπός εἶναι ἡ ἐλπίδα. Ναί, τό κατά Θεόν πένθος εἶναι γεμᾶτο καί ἀπό ἐλπίδα. Αὐτό τό πένθος, ἐπίσης, ἐκλεπτύνει τήν ψυχή, τό συναίσθημα καί τή σκέψη. Συγκεντρώνει τίς δυνάμεις τῆς ψυχῆς, σπάζει ἐκείνη τήν ξέχειλη ἐξωστρέφεια, πού καταστρέφει τήν ψυχή. Ἀλλά καί στόν Οὐρανό ἔχουν παράκληση, δηλαδή παρηγοριά, αὐτοί πού πένθησαν. Ὁ εὐαγγελιστής Ἰωάννης λέει στήν Ἀποκάλυψη ὅτι εἶδε κάποιος σπουδαίους, μέ λευκούς χιτῶνες, πού γι᾿ αὐτούς πληροφορήθηκε πώς ἦταν «αὐτοί πού προέρχονται ἀπό τή μεγάλη θλίψη». (Ἀποκ. 7 : 14.) Καί ὁ ἱερός Χρυσόστομος λέει:«Ὅτι αὐτοί παρακληθήσονται, φησίν. Ποῦ παρακληθήσονται; εἰπέ μοι. Καί ἐνταῦθα καί ἐκεῖ». (Ἅγ. Ἰωάννης Χρυσόστομος, Εἰς τό Κατά Ματθαῖον, Ὁμιλία ιε΄, γ΄MPG 57, 226, 8.) Αὐτοί θά παρηγορηθοῦν καί ἐδῶ στή γῆ καί στόν Οὐρανό. 

   Ἀγαπητοί μου, μαζί μέ τόν πρῶτο μακαρισμό, ἄς ἀποκτήσουμε καί τόν δεύτερο, πού εἶναι τό κατά Θεόν πένθος, γιά νά ἔχουμε τήν ἀληθινή παράκληση.

2α ομιλία στην κατηγορία « Οἱ Μακαρισμοί ».

Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Οἱ Μακαρισμοί " εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/diafora-uemata/oi-makarismoi
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40rwQxy-UBSPhmJGutrTEIRl

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Μακάριοί ἐστε ὅταν ὀνειδίσωσιν ὑμᾶς καί διώξωσι καί εἴπωσι πᾶν πονηρόν ρῆμα..

†.Μιλήσαμε τήν περασμένη φορά γιά τόν Ἔνατο μακαρισμό, ἀγαπητοί, ἀλλά δέν τόν ὁλοκληρώσαμε, γιατί ὁ χρόνος μας εἶχε ἐξαντληθεῖ. Σᾶς τόν ξαναδιαβάζω γιά ὑπενθύμηση: «μακάριοί ἐστε ὅταν ὀνειδίσωσιν ὑμᾶς καί διώξωσι καί εἴπωσι πᾶν πονηρόν ῥῆμα καθ᾿ ὑμῶν ψευδόμενοι ἕνεκεν ἐμοῦ. χαίρετε καί ἀγαλλιᾶσθε, ὅτι ὁ μισθός ὑμῶν πολύς ἐν τοῖς οὐρανοῖς· οὕτω γάρ ἐδίωξαν τούς προφήτας τούς πρό ὑμῶν». (Ματθ. Ε΄ : 11-12.)

   Αὐτά λέει ὁ ἔνατος μακαρισμός. Ἐδῶ, ὅπως σᾶς ἔλεγα τήν περασμένη φορά, θέλω νά σᾶς πῶ ὅτι σχετικά μέ τήν ἀξία τῶν ἀρχαίων ἑλληνικῶν –συζητούσαμε γι᾿ αὐτό τό θέμα μιά ἄλλη φορά στίς ἀπορίες πού μοῦ ὑποβάλλετε– συμπτωματικά βρῆκα ἕνα χαρακτηριστικό ἀπόσπασμα στόν Ἐπίκτητο. Αὐτός εἶναι νεοστωϊκός φιλόσοφος, ἔζησε ἀνάμεσα στόν 5ο καί 12ο μ.Χ. αἰώνα καί καταγόταν ἀπό τήν Ἱεράπολη τῆς Φρυγίας. Ἦταν θαυμάσιος ἄνθρωπος, καί λυπᾶμαι πού δέν ἔχω καιρό νά σᾶς πῶ πιό πολλά. Θά σᾶς διαβάσω τό κείμενο, γιατί συνηθίζω νά λέω τά κείμενα, γιά νά ἔχουμε μία πρόσβαση. Εἶναι πάρα πολύ σημαντικό νά συνηθίζουν τά αὐτιά μας νά ἀκοῦν τά ἀρχαῖα κείμενα· εἶναι μία θετική προσφορά· ἀλλά πρέπει βέβαια νά ὑπάρχει καί ἡ ἀπόδοση, ἡ μετάφραση. Λέει λοιπόν ὁ Ἐπίκτητος στό ἀπόσπασμα αὐτό: «Εἰ φιλοσοφίας ἐπιθυμεῖς, παρασκευάζου αὐτόθεν ὡς καταγελασθησόμενος ὡς καταμωκησομένων σου πολλῶν, ὡς ἐρούντων ὅτι “ἄφνω φιλόσοφος ἡμῖν ἐπανελήλυθε” καί “πόθεν ἡμῖν αὕτη ἡ ὀφρύς;” σύ δέ ὀφρύν μέν μή σχῇς· τῶν δέ βελτίστων σοι φαινομένων οὕτως ἔχου, ὡς ὑπό τοῦ θεοῦ τεταγμένος εἰς ταύτην τήν χώραν· μέμνησό τε διότι, ἐάν μέν ἐμμείνῃς τοῖς αὐτοῖς, οἱ καταγελῶντές σου τό πρότερον οὗτοί σε ὕστερον θαυμάσονται· ἐάν δέ ἡττηθῇς αὐτῶν, διπλοῦν προσλήψῃ καταγέλωτα».

(Ἐπίκτητος, Epicteti dissertationew ad Arriano digestae, Ἐγχειρίδιον, 22,1, 1-9, ἐκ. Teunber, Leipzig 1916.) Καί ἡ ἀπόδοση εἶναι: Ἄν θέλεις νά γίνεις φιλόσοφος, ἑτοιμάσου νά ἀκούσεις πολλές κοροϊδίες καί νά περιφρονηθεῖς ἀπό πολλούς, πού θά ποῦν: «Ἀπό ποῦ μᾶς ξετρύπωσε πάλι αὐτός ὁ φιλόσοφος;» καί «Ἀπό ποῦ μᾶς ἦλθε αὐτή ἡ ὑπερηφάνεια;».Ἐσύ ὅμως μήν ἔχεις ὑπερηφάνεια, παρά μόνο κρατήσου μέ τήν πίστη σ᾿ ἐκεῖνες τίς ἀρχές πού σοῦ φαίνονται καλύτερες, σάν νά εἶναι αὐτή ἡ θέση πού σέ ἔβαλε ὁ Θεός. Συλλογίσου δέ ὅτι ἄν μείνεις σταθερός στίς ἀρχές σου, ἐκεῖνοι πού σέ κορόϊδευαν προτύτερα θά σέ θαυμάσουν ἀργότερα· ἄν ὅμως νικηθεῖς ἀπ᾿ αὐτούς, τότε θά σέ περιγελάσουν διπλᾶ.

  Καί μιά διευκρίνιση: Ἡ ὀφρύς, τό φρύδι, σημαίνει τήν ὑπερηφάνεια. Καί ὁ μέγας Βασίλειος ἀποκαλοῦσε τόν πάπα Ρώμης «ἐπηρμένην ὀφρύν», σηκωμένο φρύδι. (Βλ. Μ. Βασίλειος, Ἐπιστολές, τομ. 3, Εὐσεβίῳ ἐπισκόπῳ Σαμοσάτων, 239, 2, 14-15, ἔκδ. Les Belles Lettes, Paris1957. «Ἐάν δέ ἐπιμείνῃ ἡ ὀργή τοῦ Θεοῦ, ποία βοήθεια ἡμῖν τῆς Δυτικῆς ὀφρύος;») Ἦταν ἔκφραση τότε γιά τόν ὑπερήφανο ἄνθρωπο. Φανταστεῖτε δέ ὅτι ὁ Ἐπίκτητος ἦταν εἰδωλολάτρης· δέν ἦταν Χριστιανός. Καί ἄν αὐτά συμβαίνουν στόν φιλόσοφο, πού πρέπει νά μείνει σταθερός ὅ,τι καί ἄν τοῦ ποῦ, πόσο περισσότερο θά συνέβαιναν σ᾿ ἕναν ὁμολογητή Χριστιανό! Γι᾿ αὐτό, ὅταν τό βρῆκα αὐτό τό ἀπόσπασμα, μοῦ ἔκανε ἐντύπωση· καί εἶπα: «Θά τό πῶ στά παιδιά, στούς φίλους μας».

   Λοιπόν, νά συνεχίσουμε τό θέμα μας πάνω στόν ἔνατο μακαρισμό. Ἔχουμε τό ἑξῆς ἐρώτημα: Ποιόν χαρακτηρισμό μποροῦμε νά δώσουμε σ᾿ αὐτόν τόν διωγμό τῶν εὐσεβῶν, πού ἀναφέρει ἐδῶ ὁ ἔνατος μακαρισμός;

    Ὁ Κύριος εἶπε: «Εἰ ὁ κόσμος ὑμᾶς μισεῖ, γινώσκετε ὅτι ἐμέ πρῶτον ὑμῶν μεμίσηκεν. εἰ ἐκ τοῦ κόσμου ἦτε, ὁ κόσμος ἄν τό ἴδιον ἐφίλει· ὅτι δέ ἐκ τοῦ κόσμου, διά τοῦτο μισεῖ ὑμᾶς ὁ κόσμος». (Ἰωάν. Ιε΄: 18-19.) Δηλαδή: Ἄν ὁ κόσμος σᾶς μισεῖ, τοῦτο νά ξέρετε, ὅτι πιό μπροστά μίσησε ἐμένα. Προσέξτε, γιατί ἐδῶ θά δοῦμε νά ὑπάρχει ἕνα θεολογικό βάθος τοῦ φαινομένου τοῦ διωγμοῦ καί τῆς ἀποστροφῆς. Ἄν ὅμως ἤσασταν ἀπό τόν κόσμο αὐτό, δηλαδή εἴχατε συνάφεια μέ αὐτόν τόν κόσμο, τότε ὁ κόσμος θά σᾶς ἀγαποῦσε σάν δικούς του, θά ἀγαποῦσε αὐτό πού τοῦ ἀνήκει· ἐπειδή ὅμως δέν εἶστε ἀπ᾿ αὐτόν τόν κόσμο, δέν ἔχετε ποιοτική συνάφεια μαζί του, δέν τοῦ μοιάζετε, ἀλλά ἐγώ σᾶς ξεχώρισα, σᾶς διάλεξα ἀπ᾿ αὐτόν, γι᾿ αὐτόν τόν λόγο σᾶς μισεῖ ὁ κόσμος. Ἔτσι ὁ πιστός μένει ξένος ἀπό τόν κόσμο· καί ὁ κόσμος τόν μισεῖ καί τόν διώκει, ἐπειδή δέν τοῦ μοιάζει. Ὁ διωγμός γιά τό ὄνομα τοῦ Χριστοῦ ἔχει ἕνα θεολογικό χαρακτήρα, ἀρνητικά ὅμως. Ἀπό τή θετική δέ πλευρά, καθιστᾶ μετόχους τῶν παθημάτων τοῦ Χριστοῦ τούς ὁμολογητές. Αὐτό, ξέρετε, μᾶς ἐνδιαφέρει πάρα πολύ, ἄν τό κατανοήσουμε.

   Ὅπως λέει ὁ ἀπόστολος Πέτρος στήν πρώτη του ἐπιστολή, «καθό κοινωνεῖτε τοῖς τοῦ Χριστοῦ παθήμασι, χαίρετε». (Α΄Πέτρ. Δ΄ : 13.) Νά ἔχετε χαρά, ἐπειδή συμμετέχετε στά παθήματα τοῦ Χριστοῦ. Αὐτός πού δέχεται τόν διωγμό συνεχίζει τό πάθος τοῦ Χριστοῦ ἐπάνω στόν σταυρό.Ἄν ὁ Χριστός –τιμημένα γιά τούς πιστούς, ἀλλά ἄτιμα γιά τούς ἀπίστους– βρέθηκε ἐπάνω στόν σταυρό, τότε ὁ πιστός συνεχίζει τό σταυρικό πάθος Του. Κάθε πιστός συνεχίζει τό πάθος τοῦ Χριστοῦ στόν ἑαυτό του!

    Ἀκοῦστε πῶς τό λέει αὐτό ὁ ἀπόστολος Παῦλος, σ᾿ ἕνα πολυτιμότατο χωρίο, πού δείχνει, ἄς μοῦ ἐπιτραπεῖ νά τό πῶ ἔτσι, τόν μυστικισμό τοῦ Χριστιανοῦ. Μυστικισμός θά πεῖ τό νά μπορεῖ νά μπεῖ κανείς μέσα στό πνεῦμα τοῦ Χριστιανισμοῦ, δηλαδή νά μυηθεῖ, νά κατανοήσει τό βαθύτερο νόημα. Αὐτό λέγεται μυστικισμός. Ἀκοῦστε λοιπόν τί γράφει ὁ ἀποστολος Παῦλος: «Ἀνταναπληρῶ τά ὑστερήματα τῶν θλίψεων τοῦ Χριστοῦ ἐν τῇ σαρκί μου ὑπέρ τοῦ σώματος αὐτοῦ, ὅ ἐστιν ἡ ἐκκλησία». Δηλαδή: Ἀναπληρώνω τά ὑστερήματα τῶν θλίψεων τοῦ Χριστοῦ στό δικό μου σῶμα, γιά χάρη τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ, πού εἶναι ἡ Ἐκκλησία. Ἀνταναπληρῶ θά πεῖ ἀναπληρώνω κάποιον στή θέση του πού λείπει. Συνεπῶς ὁ Χριστός σταυρώθηκε μία φορά, τελείωσε, ἀναστήθηκε, ἔφηγε. Τώρα ἐμεῖς συνεχίζουμε τή σταύρωση τοῦ Χριστοῦ, γιατί ὁ Χριστός διαρκῶς σταυρώνεται μέσα στήν Ἱστορία, ὁ κόσμος διαρκῶς σταυρώνει τόν Χριστό μέσα στήν Ἱστορία. Προσέξτε αὐτό τό μυστικιστικό σημεῖο. Ἔτσι, τώρα πού ὁ Χριστός ἀναστήθηκε, τή θέση Του ἐπάνω στόν σταυρό τήν παίρνει ὁ Χριστιανός.

    Τά «ὑστερήματα τῶν παθημάτων τοῦ Χριστοῦ» εἶναι ἐκεῖνα πού δέν πρόλαβε ὁ Χριστός νά πάθει ἐπάνω στόν σταυρό. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος ὅμως μιλάει γιά ὑστερήματα «ἐν τῆ σαρκί του»· δέν λέει «ἐν τῇ ψυχῇ του». Ἀναφέρεται στήν ἀνθρώπινη σάρκα, αὐτήν πού βλέπουν οἱ διῶκτες, οἱ ἐχθροί, καί καταδιώκουν τόν πιστό. Καί ἡ ἀναπλήρωση αὐτή γίνεται «ὑπέρ τοῦ σώματος αὐτοῦ», γιά λογαριασμό τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ. Τό «σῶμα τοῦ Χριστοῦ» εἶναι βέβαια ἡ Ἐκκλησία. Σκεφθεῖτε ὅτι τά παθήματα τοῦ Παῦλου γιά τήν Ἐκκλησία ἦταν ὑπέρ τοῦ Σώματος τοῦ Χριστοῦ· γι᾿ αὐτό ἀκριβῶς παίρνει καί αὐτή τή θέση. Εἶναι ἰδιαίτερα σημαντικό νά συνειδητοποιήσει τό γιατί πάσχει. Πρόσεξε: Δέν ἐνδιαφέρει ἄν εἶσαι μαθητής Δημοτικοῦ, Γυμνασίου, Λυκείου, φοιτητής, στρατιώτης, ὅ,τι καί νά εἶσαι. Σέ κοροϊδεύουν οἱ ἄλλοι μόνο καί μόνο γιατί εἶσαι πιστός; Μπορεῖς νά συνειδητοποιήσεις τήν ἀρνητική θέση τοῦ διωγμοῦ – γιατί δέν μοιάζεις μέ τόν κόσμο· ἄν ἔμοιαζες μ᾿ αὐτόν, δέν θά σέ κορόϊδευαν καί δέν θά σέ δίωκαν – ἀλλά καί τή θετική θέση του, ὅτι δηλαδή σταυρώνεται μαζί μέ τόν Χριστό καί ὅτι συνεχίζεις τή σταύρωσή Του στόν παρόντα κόσμο; Ἄν τό συνειδητοποιήσεις αὐτό, τότε ὁμολογουμένως εἶσαι μακάριος!

    Καί προσθέτει ὁ ἀπόστολος Παῦλος: «νῦν χαίρω ἐν τοῖς παθήμασί μου ὑπέρ ὑμῶν».Καί τώρα ἔχω χαρά γιά τά παθήματά μου γιά σᾶς, γιά τήν Ἐκκλησία τῶν Κολασσααίων. Στά παθήματα τοῦ Χριστοῦ γίνεται μία ταύτιση μέ τά παθήματα τοῦ πιστοῦ. Ἔχουμε ταύτιση παθημάτων Χριστοῦ καί παθημάτων πιστοῦ, γιά νά γίνει ταύτιση καί στήν ἀνάσταση τοῦ πιστοῦ μέ τήν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ. Αὐτό ὅλο ἀποτελεῖ τόν χριστιανικό μυστικισμό. Γι᾿ αὐτό ἀκριβῶς τά παθήματα ὑπέρ τοῦ Χριστοῦ θεωροῦνται ἀπό τόν ἀπόστολο Παῦλο θεῖο δῶρο. Ναί, ναί, εἶναι θεῖο δῶρο! Ἀκοῦστε πῶς τό γράφει αὐτό ὁ ἀπόστολος Παῦλος στούς Φιλιππησίους: «Ὑμῖν ἐχαρίσθη τό ὑπέρ Χριστοῦ, οὐ μόνον τό εἰς αὐτόν πιστεύειν, ἀλλά καί τό ὑπέρ αὐτοῦ πάσχειν». (Φιλιπ. Α΄ : 29.) Σέ σᾶς δόθηκε ὡς χάρη, ὄχι μόνο τό νά πιστεύετε στόν Ἰησοῦ Χριστό, ἀλλά καί νά πάσχετε ὑπέρ Αὐτοῦ. Εἴδατε τί λέει; «ἐχαρίσθη», σᾶς δόθηκε ὡς δῶρο! Δέν χαρίστηκε στούς ἐκλεκτούς μόνο τό δῶρο τῆς πίστεως –ναί, γιατί καί ἡ πίστη εἶναι δῶρο· κάπου ἀλλοῦ θά πεῖ «οὐ πάντων ἡ πίστις», δέν εἶναι γιά ὅλους ἡ πίστη, γιατί ὑπάρχουν καί ἄνθρωποι ἄπιστοι– ἀλλά τούς χαρίστηκε καί τό δῶρο τῶν παθημάτων. Μεγάλο δῶρο!…

    Ἄν κάποιος, ἀγαπητοί μου φίλοι, κατανοήσει καί κινηθεῖ μέσα σ᾿ αὐτόν τόν χῶρο, θά μπορούσαμε νά ποῦμε ὅτι μπαίνει στά ἐνδότερα τοῦ Χριστιανισμοῦ. Ναί. Ἀπό ἐκεῖ καί μετά θά προέλθουν ὅλα τά ἄλλα πού θά ἔχει νά κάνει στή ζωή του. Καί ἡ ἀμοιβή αὐτῶν πού ὁμολογοῦν τόν Χριστό ποιά εἶναι; Ὁ Κύριος τήν εἶπε: «Χαίρετε καί ἀγαλλιάσθε». Εἶναι ἡ χαρά· ἡ χαρά καί ἐδῶ στόν παρόντα κόσμο, ἀλλά καί ἐκεῖ στόν Οὐρανό. «… ἵνα ἔχωσι τήν χαράν τήν ἐμήν πεπληρωμένην ἐν αὐτοῖς», γιά νά ἔχουν τή χαρά τή δική μου πεπληρωμένη, ξέχειλη!  (Ἰωάν. Ιζ΄ : 13) 

    Ξέρετε, εἶναι περίεργο! Τό νά πάσχεις καί νά χαίρεσαι εἶναι πολύ περίεργο. Γι᾿ αὐτό, ἄν ρωτήσετε «ὑπάρχει χαρά;», ἡ ἀπάντηση εἶνα «βεβαίως ὑπάρχει χαρά». Ἡ χαρά εἶναι μία πραγματικότητα· μόνο πού ἡ χαρά δέν εἶναι ἕνα ἀντικείμενο πού μποροῦμε νά τό κατακτήσουμε, ὅπως εἶναι τά χρήματα, ἡ δόξα, ὁ πλοῦτος, τό ἀξίωμα. Ἡ χαρά εἶναι καρπός· εἶναι καρπός τῆς ἑνώσεως τοῦ πιστοῦ μέ τόν Χριστό, κι ἀκόμη εἶναι καρπός τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἀναφέροντας ἐννέα καρπούς ὁ ἀπόστολος Παῦλος, μεταξύ αὐτῶν μιλάει καί γιά τή χαρά. (Βλ. Γαλ. Ε΄ : 22.)

     Ἔξω ἀπό αὐτή τήν ἕνωση Χριστοῦ καί πιστοῦ δέν ὑπάρχει χαρά. Δέν ὑπάρχει. Ὅλη ἡ χαρά πού ἀπολαμβάνουμε στή ζωή μας εἶναι μία ἐπιφανειακή μορφή τῆς χαρᾶς, δέν εἶναι πραγματική χαρά. Χθές, γιά παράδειγμα, γιορτάζαμε τή μνήμη τοῦ ἁγίου Χαραλάμπους, πρός τιμήν τοῦ ὁποῖου ἀνήκει ὁ ναός ὅπου βρισκόμαστε. Ξέρετε τί θά πεῖ νά σοῦ κάνουν ἐκδορά, νά σέ γδέρνουν, νά σοῦ βγάζουν τό δέρμα, καί νά χαίρεσαι; Εἶναι καταπληκτικό! Μά δέν πονᾶ; Ἄνθρωπος εἶσαι, καί βέβαια πονᾶς· ἀλλά κάπου ὁ πόνος σβήνει μέσα στήν ἀγάπη καί στή χαρά τοῦ Χριστοῦ. Εἶναι καταπληκτικό! Ὅλοι οἱ Μάρτυρες εἶχαν χαρά. Καί ἄν ὁ Χριστός ἔπαθε, τότε καί γιά τόν πιστό ἡ χαρά θά βγεῖ μέσα ἀπό τά παθήματα, μέσα ἀπό τόν διωγμό, τόν ὀνειδισμό καί τή δυσφήμιση πού μπορεῖ νά τοῦ κάνουν οἱ ἄλλοι. Καί τό θαυμαστό ξέρετε ποιό εἶναι; Τούς μαθητές τοῦ Χριστοῦ –διαβάζουμε στίς Πράξεις, στό 5ο κεφάλαιο– τούς συνέλαβαν, τούς ἔβαλαν φυλακή, ἐπειδή κήρυτταν ἐκεῖ στήν αὐλή τοῦ ναοῦ τοῦ Σολομῶντος, καί ἀφοῦ τούς ἔδειραν ἀνελέητα, τούς ἔβγαλαν ἀπό τή φυλακή καί τούς παράγγειλαν νά μή κηρύσσουν τό ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ! Ἀλλά, ὅπως γράφει στό βιβλίο τῶν Πράξεων: «Οἱ μέν οὖν ἐπορεύοντο χαίροντες ἀπό προσώπου τοῦ συνεδρίου, ὅτι ὑπέρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναι». (Πραξ. Ε΄ : 41.) Αὐτοί λοιπόν, οἱ μαθητές, ἔφυγαν ἀπό τό συνέδριο, γεμᾶτοι χαρά γιατί καταξιώθηκαν – ὄχι ἀξιώθηκαν, ἀλλά καταξιώθηκαν!– νά ἀτιμασθοῦν γιά χάρη τοῦ ὀνόματος τοῦ Χριστοῦ!

    Σήμερα, ἄν ὑποτεθεῖ ὅτι κάποιος μᾶς ἀτιμάζει, ἀσφαλῶς δέν χαιρόμαστε καθόλου. Καί βέβαια δέν θά πρέπει νά ἔχουμε χαρά, ἄν ἀτιμαζόμαστε γιά μιά ἀτιμία μας. Ἀλλά ἄν αὐτό γίνει ἐπειδή εἴμαστε κοντά στόν Χριστό, ἐπειδή κάτι κάναμε γιά χάρη τοῦ Χριστοῦ, τότε πρέπει νά ἔχουμε αὐτή τή χαρά. Καί ὁ Χριστός δίνει ὁλόκληρη χαρά· ὄχι μισή! Λέει ὁ ἴδιος: «… ἵνα ἔχωσι τήν χαράν τήν ἐμήν πεπληρωμένην ἐν αὐτοῖς» ( Ἰωάν. Ιζ΄ : 13.) γιά νά ἔχουν τή χαρά τή δική μου πεπληρωμένη, ξέχειλη! Θά μέ ρωτήσετε: «Γιατί ὅμως τώρα, πολλοί Χριστιανοί μας δέν ἔχουν αὐτή τή χαρά;». Οἱ περισσότεροι δέν τήν ἔχουν γιατί διστάζουν νά μετέχουν στά παθήματα τοῦ Χριστοῦ, γιατί εἶναι Χριστιανοί ἀσυνεπεῖς, κουράστηκαν προτοῦ ἐργασθοῦν, ἀπόκαμαν προτοῦ τρέξουν. Σέ κάθε στιγμή, στό πρῶτο ἐμπόδιο πού βρίσκουν, προδίδουν τόν Χριστό, γιατί μέ τό ἕνα πόδι γονατίζουν στόν Χριστό καί μέ τό ἄλλο πόδι γονατίζουν στόν ἐγωισμό τους, στόν κόσμο καί στήν ἀβεβαιότητα. Ἡ ἀμοιβή αὐτή, ἀγαπητοί μου, ὑπάρχει καί στόν Οὐρανό. Ὁ μακαρισμός λέει «ὅτι ὁ μισθός ὑμῶν πολύς ἐν τοῖς οὐρανοῖς», γιατί ὁ μισθός σας εἶναι πολύς στόν Οὐρανό.

    Ἄς δοῦμε ὅμως τή μορφή πού θά ἔχεις αὐτός ὁ μισθός στόν Οὐρανό.

    Πρῶτα–πρῶτα, θά εἶναι ἡ δημόσια ἀνακήρυξη τῶν ὁμολογητῶν μπροστά στόν Θεό, τούς ἀγγέλους καί τούς ἁγίους. «Πᾶς ὅστις ὁμολογήσει ἐν ἐμοί ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὁμολογήσω κἀγώ ἐν αὐτῷ ἔμπροσθεν τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς» (Ματθ. Ι΄: 32.) εἶπε ὁ Χριστός. Μία μορφή λοιπόν εἶναι ἡ ὁμολογία ἀπό τόν Χριστό, εἶναι ἡ παραδοχή ὅτι ὁ ὁμολογητής ἀξίζει, στάθηκε στή ζωή του σωστός.

    Ὕστερα, θά εἶναι ἐκεῖ ἡ μεγάλη δόξα, ὡς ἀντιστάθμισμα τῆς ἀδοξίας πού ὑπέστησαν οἱ ἄνθρωποι αὐτοί ἐδῶ στή γῆ, γιατί ὁ Κύριος ἐπίσης λέει «τότε ἐκλάμψουσιν ὡς ὁ ἥλιος ἐν τῇ βασιλείᾳ τοῦ πατρός αὐτῶν» (Ματθ. Ιγ΄: 43.) θά λάμψουν σάν τόν ἥλιο!  Εἶναι τό ἄκτιστο φῶς, μέ τό ὁποῖο θά γεμίσουν οἱ ὁμολογητές.

    Καί τέλος, μαζί μέ τή δόξα ἔρχεται καί ἡ χαρά καί ἡ μακαριότητα. Ὁ εὐαγγελιστής Ἰωάννης λέει στήν Ἀποκάλυψη: «Καί αὐτοί ἐνίκησαν αὐτόν διά τό αἷμα τοῦ ἀρνίου καί διά τόν λόγον τῆς μαρτυρίας αὐτῶν, καί οὐκ ἠγάπησαν τήν ψυχήν αὐτῶν ἄχρι θανάτου. διά τοῦτο εὐφραίνεσθε οὐρανοί καί οἱ ἐν αὐτοῖς σκηνοῦντες». (Ἀποκ. Ιβ΄: 11-12.) Δηλαδή:Καί αὐτοί –πού διώχθηκαν– μέ τό αἷμα τοῦ Ἀρνίου νίκησαν αὐτόν –τόν Σατανᾶ– καί γι᾿ αὐτήν ἀκριβῶς τήν μαρτυρία τους δέν ἀγάπησαν τή ζωή τους, ἀδιαφόρησαν γι᾿ αὐτήν μέχρι θανάτου. Γι᾿ αὐτό νά χαίρεσθε Οὐρανοί, καί σεῖς πού ἔχετε στήσει τήν σκηνή σας σ᾿ αὐτούς. Καί συνεχίζει ὁ ἅγιος Ἰωάννης:  «Ἐβασίλευσε Κύριος ὁ Θεός ὁ Παντοκράτωρ. χαίρωμμεν καί ἀγαλλιώμεθα καί δῶμεν τήν δόξαν αὐτῷ». (Ἀποκ. Ιθ΄: 6-7.) Βασίλευσε ὁ Κύριος ὁ Θεός μας, ὁ Παντοκράτορας. Ἄς γεμίσουμε χαρά καί ἀγαλλίαση καί ἄς δώσουμε τή δόξα σ᾿ Αὐτόν. Κι ἐμεῖς τί θά κάνουμε; Τί θά κάνουμε ἐμεῖς, μέ τίς καθημερινές μας δοκιμασίες καί τούς πειρασμούς, ἀφοῦ ἀναλάβαμε, θά λέγαμε, τό μεγάλο ἔργο νά ὁμολογοῦμε μέ λόγια καί μέ ἔργα, μέ ὅλη τή ζωή μας, τό ἅγιο ὄνομα τοῦ Χριστοῦ;

    Ἄς ἀκούσουμε –ἐνώ ἀκόμα εἴμαστε στόν παρόντα κόσμο– τί μᾶς συμβουλεύει ὁ ἀπόστολος Παῦλος, γιά νά πάρουμε θάρρος. Γράφει στήν Πρός Ρωμαίους ἐπιστολή, στό 8ο κεφάλαιο, καί στήν Β΄ Πρός Κορινθίους, στό 4ο κεφάλαιο:«Λογίζομαι γάρ ὅτι οὐκ ἄξια τά παθήματα τοῦ νῦν καιροῦ πρός τήν μέλλουσαν δόξαν ἀποκαλυφθῆναι εἰς ἡμᾶς». Γιατί σκέπτομαι ὅτι τά παθήματα τοῦ παρόντος αἰῶνος δέν ἔχουμε ἀξία μπροστά σ᾿ ἐκεῖνα πού θά μᾶς ἀπκαλυφθοῦν καί θά ἀπολαύσουμε στό μέλλον, δηλαδή τήν αἰώνια δόξα τοῦ Θεοῦ. Καί: «Τό γάρ παραυτίκα ἐλαφρόν τῆς θλίψεως ἡμῶν καθ᾿ ὑπερβολήν ἡμῖν, μή σκοπούντων ἡμῶν τά βλεπόμενα, ἀλλά τά μή βλεπόμενα. τά γάρ βλεπόμενα πρόσκαιρα, τά δέ μή βλεπόμενα αἰώνια». (Β΄ Κορ. δ΄: 17-18.) Διότι τήν προσωρινή καί πολύ λίγη θλίψη πού ἔχουμε σ᾿ αὐτόν τόν κόσμο τήν ἀνταλλάσουμε μέ πράγματα μεγάλης ἀξίας, αἰωνίου βάρους δόξας, μήν ὑπολογίζοντας ἐκεῖνα πού παθαίνουμε, δηλαδή διωγμούς, παθήματα, ὅ,τι εἶναι, ἀλλά ἐκεῖνα πού δέν βλέπουμε, ἐκεῖνα πού ἑτοιμάζει ὁ Θεός γιά μᾶς, γιατί ἐκεῖνα πού βλέπουμε εἶναι πρόσκαιρα, ἐνῶ ἐκεῖνα πού δέν βλέπουμε εἶναι αἰώνια. Γι᾿ αὐτό, θά λέγαμε, ἄς σταθοῦμε συνεπεῖς ὁμολογητές τοῦ Χριστοῦ σέ ὅλη μας τή ζωή.

    Ἐδῶ, ἀγαπητοί μου φίλοι, τελειώσαμε τούς ἐννέα μακαρισμούς τοῦ Χριστοῦ, σέ δέκα θέματα, ἀφοῦ τόν τελαυταῖο τόν ἀναλύσαμε σέ δύο μαθήματά μας. Οἱ μακαρισμοί ἀποτελοῦν μία ἁλυσίδα πνευματικοῦ βίου, χριστιανικῆς τελειότητος. Εἶναι ἡ περίληψη τοῦ εὐαγγελικοῦ νόμου, τόσο πρός τήν πίστη, ὅσο καί πρός τό ἦθος. Εἶναι ἕνας καθρέφτης τῆς ζωῆς μας, πού μᾶς δείχνει τί ἀγγίξαμε καί ποῦ ὑστεροῦμε. Οἱ ἐννέα μακαρισμοί ἀποτελοῦν ἕνα κριτήριο τῆς χριστιανικῆς μας ἰδιότητος. Καί συγκεκριμένα:

    Ὁ Πρῶτος μακαρισμός δείχνει τόν βαθμό τῆς ταπεινώσεως τῆς διανοητικῆς, της ἠθικῆς καί τῆς σωματικῆς αὐτογνωσίας μας, ἀλλά καί τῆς θεληματικῆς πτωχείας γιά τή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ.

    Ὁ δεύτερος μακαρισμός ἀναφέρεται στό κατά Θεόν πένθος, πού εἶναι τό ὑπόστρωμα τῆς μετανοίας, καί πού γεννᾶ τή χαρμολύπη. Στό κατά Θεόν πένθος κατοικεῖ μόνιμα καί ἡ εἰρήνη τοῦ Θεοῦ.

    Ὁ τρίτος μακαρισμός ἀναφέρεται στούς πράους, στούς ἀόργητους –δηλαδή αὐτούς πού δέν ὀργίζονται καί δέν θυμώνουν– καί σ᾿ αὐτούς πού δέν μάχονται μέ τούς ἄλλους ἀνθρώπους.

    Ὁ τέταρτος μακαρισμός ἀναφέρεται στήν πεῖνα καί τή δίψα τῆς ἁγιότητος.Ἐπιτρέψτε μου νά πῶ ἐδῶ ὅτι ὑπάρχουν ἀδελφοί μας καί παιδιά –νάι, ναί, καί παιδιά, μπορῶ νά σᾶς τό μαρτυρήσω αὐτό– πού πεινᾶνε καί διψάνε γιά τήν ἁγιότητα. Σᾶς τό βεβαιώνω!

    Ὁ πέμπτος μακαρισμός ἀναφέρεται στούς ἐλεήμονες, πού μοιάζουν μέ τόν ἐλεήμονα Θεό. Παιδιά τοῦ Θεοῦ αὐτοί, ἐλεήμων ὁ Θεός, ἐλεήμονες κι αὐτοί.

    Ὁ ἕκτος μακαρισμός ἀναφέρεται στήν καθαρότητα καί στή νηπτικότητα τῆς καρδιᾶς, ὡς βασική προϋπόθεση θεωρίας τοῦ Θεοῦ. Οἱ καθαροί στήν καρδιά θά δοῦν τόν Θεό ἀπό τόν παρόντα κόσμο!

    Ὁ ἕβδομος μακαρισμός μακαρίζει τούς εἰρηνοποιούς, αὐτούς πού προσπαθοῦν νά βοηθήσουν τούς ἀνθρώπους νά μή μάχονται μεταξύ τους.

    Ὁ ὄγδοός μακαρισμός ἀναφέρεται σ᾿ ἐκείνους πού διώκονται γιά λόγους πνευματικότητος.

    Καί, τέλος, ὁ ἔνατος μακαρισμός, πού εἴδαμε καί τήν περασμένη φορά καί σήμερα, ἀποδίδεται σ᾿ ἐκείνους πού φέρουν τόν ὀνειδισμό τοῦ Χριστοῦ, γιατί εἶναι ὁμολογητές. Γι᾿ αὐτό γράφει ὁ ἀπόστολος Παῦλος στήν Πρός Ἐβραίους ἐπιστολή:«Τοίνυν ἐξερχώμεθα πρός αὐτόν ἔξω τῆς παρεμβολῆς τόν ὀνειδισμόν αὐτοῦ φέροντες». (Ἑβρ. Ιγ΄: 13) Δηλαδή: Ἄς βγοῦμε λοιπόν κι ἐμεῖς πρός τήν πόλη –γιατί ὁ Χριστός σταυρώθηκε ἔξω ἀπό τήν πόλη, στόν Γολγοθᾶ– φορτωμένοι τόν ὀνειδισμό τοῦ Χριστοῦ. Εἶναι καταπληκτικό!

    Ἔτσι, ἄς εὐχηθοῦμε νά βρεθοῦμε ὅλοι μέσα σ᾿ αὐτόν τόν πυκνό σέ πνευματικότητα χῶρο τῶν ἐννέα μακαρισμῶν τοῦ Χριστοῦ, γιά νά ζήσουμε ὅλη τή μακαριότητα τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ.

Κυριακή, 11 Φεβρουαρίου 1996

10η ομιλία στην κατηγορία 
« Οἱ Μακαρισμοί ».

Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Οἱ Μακαρισμοί " εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/diafora-uemata/oi-makarismoi
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40rwQxy-UBSPhmJGutrTEIRl

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.