†.Ό,τι και να συμβαίνει όπως και να ΄χει το πράγμα όταν κανείς έχει αφεντικό το Θεό τότε δεν τον ενδιαφέρει. Εδώ εφάνηκε θαυμάσια στο Δανιήλ στη μετέπειτα ιστορία. Και είπον οι τακτικοί ουχ ευρήσομεν κατά Δανιήλ πρόφασιν .Δεν υπάρχει κάτι που να σκοντάφτει ο Δανιήλ, δεν μπορούμε να βρούμε μια αιτία, ει μη εν νομίμοις Θεού αυτού. Θα φροντίσουμε να βρούμε κάτι που να αναφέρεται στη δική του θρησκεία.
Και τι έκαναν; Ακούστε τι έκαναν: Πηγαίνουν και λέγουν εις τον βασιλέα. Βασιλεύ σου συνιστούμε το εξής όπως ος αν αιτήση αίτημα παρά παντός Θεού και ανθρώπου, δηλαδή αν κάποιος άνθρωπος έρχεται να ζητήσει κάτι είτε από Θεό είτε από άνθρωπο να μην το ζητήσει παρά μόνο από ΄σένα για τριάντα ημέρες. Αυτό μοιάζει ίσως κάτι πολύ περίεργο για την εποχή μας όπως το ακούει κανείς , αλλά όπως σας είπα και μια περασμένη φορά, σε μια εποχή που εθεοποιήτο ο βασιλεύς , ο βασιλεύς ήτο μονοκράτωρ με όλη τη σημασία της λέξεως μέχρι θεοποιήσεως. Το να υπάρχει αυτή η θέσις για τριάντα ημέρες να ζητάει ο οποιοσδήποτε κάτι που ήθελε ούτε από Θεό ούτε από άνθρωπο αλλά από το βασιλέα, αυτό ενίσχυε τη θέση του βασιλέα ως βασιλεύς μέσα στη χώρα. Δηλαδή ήταν κάτι πολύ πετυχημένο από πλευράς τακτικής και επειδή αυτό ήρεσε εις τον βασιλέα δεν υποπτεύθηκε όμως τι αυτοί μηχανεύονται, τι μηχανορραφίες δημιουργούν γι αυτό και απεδέχθη την πρότασή τους κάτι που έμοιαζε ότι στερεώνει το βασιλέα εις τον θρόνο του και για να κατοχυρώσουν αυτοί την άποψή τους ώστε εκεί να βρούν ένα πάτημα εναντίον του Δανιήλ. Είπαν αν συμφωνείς αυτό να γίνει δόγμα δηλαδή να γίνει νόμος. Οπότε ως νόμος του κράτους δεσμεύεται κατά κάποιο τρόπο και ο ίδιος ο βασιλεύς…Γι αυτό το λόγο τον έβαλαν και έκανε νόμο και υπέγραψε ο βασιλεύς τον νόμον. Όταν έγινε ο νόμος τότε παρακολουθούν το Δανιήλ αν θα κάνει προσευχή ώστε αν θα κάνει προσευχή να πάνε να τον καταγγείλουν. Σημειώστε δε εκείνος που θα ζητούσε κάτι ή από το Θεό της κάθε θρησκείας ή από άλλο άνθρωπο θα ερρίπτετο εις τον λάκκο των λεόντων. Αυτό ήτο η ποινή, όπως κάθε νόμος προβλέπει και την ποινή …Ο Δανιήλ όμως δεν ξιπάζεται να πει τώρα δεν θα κάνω την προσευχή μου επειδή βγήκε ένας τέτοιος νόμος. Αύριο παιδιά δεν ξέρουμε τι νόμοι θα βγούνε! Αύριο μεθαύριο ποιος ξέρει τι νόμοι θα βγούνε; Νόμοι οι οποίοι μπορούν να μας απαγορεύουν να πάμε και στη εκκλησία..τι θα κάνουμε; Θα αρχίσουμε να υπολογίζουμε τους νόμους του κράτους όταν άπτονται εγγίζουν την πίστη μας; Μην ξεχνάτε ότι οι μάρτυρες ήσαν οι πιο σπουδαίοι και μάλιστα αν ήταν στρατιώτες οι πιο γενναίοι στρατιώτες που πολεμούσαν υπέρ των βασιλέων. Όταν όμως οι απαγορεύσεις ήγγιζαν την πίστη τους τότε έλεγαν: Πρώτα είναι ο ουράνιος βασιλεύς και μετά ο επίγειος! Τ Ε Λ Ε Ι Ω Σ Ε ! ! ! Προσέξτε αυτό το σημείο!
…Γι αυτό σας είπα να ετοιμάζεσθε πάντοτε. Δεν ξέρουμε την αυριανή μέρα τι θα γίνει. Θεωρώ μόνο τούτο ότι ο αντίχριστος αυτό θα κάνει, αυτό θα κάνει..θα πω κάτι άλλο θα κλείσει ολότελα τις εκκλησίες. Θα γίνει διωγμός τρομερός εκ μέρους του αντιχρίστου αυτά τα γνωρίζουμε βέβαια και οι πατέρες μας ειδοποιούν γι αυτό. Οπότε ας ετοιμαζόμεθα πάντοτε!Τι έκανε όμως ο Δανιήλ όταν εβγήκε ο νόμος αυτός;Τη δουλειά του! Ακούστε τη δουλειά του! Στο κάτω κάτω της γραφής η θρησκεία είναι ιδιωτική υπόθεσις .Ήταν πολύ εντάξει απέναντι στο βασιλέα σαν υπάλληλος .Τι θα έκανε και τι θα επίστευε ήταν δικός του λογαριασμός. Γι αυτό το λόγο δε διστάζει να κάνει την προσευχή του και μάλιστα εις το υπερώον του σπιτιού του σε ένα ανώγειο σε ένα δωμάτιο που ήταν ειδικό για προσευχή με τα παράθυρα ανοιχτά. Όχι προκαλώντας αλλά διότι είχε τη συνήθεια να κάνει την προσευχή του με τα παράθυρα ανοιχτά! Σας το λέω άλλη μια φορά Όχι δια να προκαλέσει αλλά διότι απλώς δεν θέλει ούτε καν από τις συνήθειες του να βγει. Θα μπορούσε να πει κανένας να ΄κλεινε τα παράθυρά του και να κάνει την προσευχή του μέσα και να μην τον δει κανένας να τραβήξει τις κουρτίνες και ποιος θα τον έβλεπε; Ανέβηκαν σε κάποιες ταράτσες οι εχθροί του και βάλανε τα κιάλια.. . πώς κινείται πώς περπατάει.. τι κάνει, γονατίζει,προσεύχεται; Έτοιμοι να καταγγείλουν!
Όπως και εσείς παιδάκια μου στο σχολείο, τι κάνουν οι άλλες οι συμμαθήτριές σας και οι συμμαθητές σας, βάζουν τα κιάλια.. πώς περπατάει.. πως γελάει.. πώς ντύνεται.. πώς φτιάχνει τα μαλλιά της η κοπέλα η ευσεβής.. τι λέει.. τι τρώει.. τι φτιάχνει.. για να κοροϊδέψουν!
Μη ξιπάζεστε αν κοροϊδεύουν, μη φοβόσαστε αν κοροϊδεύουν, να το ξέρετε αυτό το πράγμα εάν φοβόμαστε, στη βασιλεία του Θεού δεν θα μπούμε !Τοις δε δειλοίς λέει το βιβλίο της Αποκαλύψεως ,το μέρος αυτών, οι δειλοί αυτοί οι οποίοι φοβούνται ακριβώς αυτό να ομολογήσουν τη θέση τους και τη στάση τους ως πιστοί που είναι! τοις δε δειλοίς το μέρος αυτών εν τη λίμνη τη καιομένη πυρί και θείω ο εστίν ο θάνατος ο δεύτερος… !
Απόσπασμα από την 8η ομιλία στο βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης « Προφήτης Δανιήλ ».
†.Όλοι οι λαοί της γης εδέχθηκαν την φιλανθρωπία του Θεού. Όλοι οι λαοί όμως εξέπεσαν και ετιμωρήθησαν. Δεν θα ‘θελα παρά μόνο να πάρω την Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία παιδιά έζησε ίσως περισσότερο από κάθε άλλη Αυτοκρατορία που ποτέ εις την ιστορία υπήρξε. Η περισσότερον επιβιώσασα. Χίλια τόσα χρόνια. Κι όμως, αυτή η Βυζαντινή Αυτοκρατορία δημιουργήθηκε κατά έναν θαυμαστόν τρόπο. Ήτανε η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και το Ελληνοχριστιανικόν πνεύμα επεβλήθη και χωρίς να γίνουν πόλεμοι και κατακτήσεις εδάφους, μετεστράφη και μετεβλήθη αυτή η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία της οποίας το δυτικόν μέρος έπεσε και το ανατολικόν έγινε και ανεδείχθη αυτό που λέμε: η Βυζαντινή Αυτοκρατορία.
Αυτή η Βυζαντινή Αυτοκρατορία, έβαλε σαν σύμβολό της τον Σταυρό του Χριστού. Ο Μέγας Κωνσταντίνος ύψωσε τον Τίμιον Σταυρόν και αυτή η Αυτοκρατορία ζούσε με την άκτιστη ενέργεια του Τιμίου Σταυρού. Όμως οι άνθρωποί της, οι Χριστιανοί, δεν ήσαν σωστοί -όχι βεβαίως όλοι. Έκαναν πολλές αμαρτίες. Στο Βυζάντιο έγιναν πολλές αμαρτίες και ήλθε το όριο της ανοχής του Θεού.
Αν θα πρέπει να φιλοσοφήσουμε, γιατί έπεσε η Πόλις, η Κωνσταντινούπολις; Γιατί υπεδουλώθη εις τους Τούρκους και μένει μέχρι σήμερα υπόδουλος η Κωνσταντινούπολις;
Γιατί ο Θεός ανέχεται μεγάλη Ναοί της Πόλεως, η Αγία Σοφία και άλλοι Ναοί να είναι σήμερα ή τζαμιά ή μουσεία;
Γιατί το ανέχεται αυτό ο Θεός;
Η απάντηση παιδιά θα μας δοθεί από την ιστορία του Ισραήλ. Πόσες φορές ο Θεός επέτρεψε να βεβηλωθεί ο ναός ο δικός τους. Για τις αμαρτίες των ανθρώπων κατεστράφη ο ναός του Σολομώντος. Τρεις φορές εκτίσθηκε ο ναός του Σολομώντος. Είναι ο ναός του Σολομώντος, ο ναός του Ζοροβάβελ και ο ναός του Ηρώδου του μεγάλου. Τρεις φορές εκτίσθηκε ο ναός για να καταστραφεί. Μόλις ελάχιστα χρόνια στην εποχή του Χριστού, ήδη ο ναός ολοκληρούτο, είχε πια ολοκληρωθεί αφού 40 ολόκληρα χρόνια εκτίζετο ο ναός αυτός. Μόλις τριάντα χρόνια μετά, ο ναός αυτός εγίνετο πάλι ερείπια. Το 70μ.Χ. κατεστρέφετο και όχι μόνο κατεστράφη αλλά πριν καταστραφεί εβεβηλώθη από τους Ρωμαίους, διότι εκεί μέσα εστήθηκαν είδωλα και λατρεύτηκαν ψεύτικοι θεοί. Γιατί το επέτρεψε αυτό ο Θεός; Διότι οι Εβραίοι είχαν αμαρτήσει πολύ.
Έτσι και οι Βυζαντινοί παιδιά, είχαν αμαρτήσει πολύ. Γι’ αυτόν τον λόγο ήρθε η ώρα της πτώσεως. Ψάχνουν να βρουν πολλά αίτια. Μάλιστα το πιο αστείο είναι τούτο. Βρέθηκε, λέγει, μια πορτούλα ανοιχτή -η κερκόπορτα όπως ξέρετε. Μια πορτούλα βρέθηκε ανοιχτή και από εκεί μπήκαν οι Τούρκοι. Πορτούλα βρέθηκε ανοιχτή; Μέχρι τότε ποιός προστάτευε την Πόλη; Ο Θεός. Τώρα αίρεται η προστασία του Θεού.
Τί πόρτες κλειστές, τί ανοιχτές, τί μεγάλα ή μικρά τείχη, εάν ο Θεός δεν φυλάξει την πόλη, μάταια φυλάσσουν οι στρατοί.
Παιδιά, το όριον της ανοχής του Θεού είχε φθάσει. Η Πόλις έπεσε. Οι αμαρτίες ήσαν πολλές. Έτσι και εδώ τώρα, υπάρχουν λαοί που γεννιόνται και πεθαίνουν.
Αυτήν την στιγμή σαν Έλληνες φοβάμαι ότι προκαλούμε τα όρια της ανοχής του Θεού. Ακούστε παιδάκια μου, προκαλούμε τα όρια της ανοχής του Θεού. Το πήρατε είδηση αυτό; Με τις φοβερές μας αμαρτίες, προπαντός με την φοβερή μας αποστασία από τον Θεό. Το ξέρετε αυτό;
Ο Βαλτάσαρ είχε πάρει τα σκεύη του ναού και γλεντούσε. Μα εμείς είμαστε χειρότεροι από τον Βαλτάσαρ, διότι εμείς είμεθα αυτοί που σήμερα βεβηλώνουν τα Άγια. Είναι Χριστιανοί. Ο Βαλτάσαρ επιτέλους ήταν ειδωλολάτρης. Είναι Χριστιανοί αυτοί που βεβηλώνουν σήμερα, αυτοί που βαπτίσθηκαν. Βρίζουν καπηλικότατα, δεν σέβονται τίποτε, ούτε τα Άγια Μυστήρια, ούτε την Εκκλησία, ούτε τον Θεόν. Και τους βλέπετε και καταφέρονται εναντίον παντός Οσίου και Ιερού και Αγίου χωρίς ντροπή και χωρίς φόβο. Αδεώς. Αδεώς θα πει, χωρίς φόβον, χωρίς δέος.
Πες τε μου. Τι μας περιμένει; Δεν ήλθε ακόμη η οργή του Θεού, κρέμεται όμως όπως ένα μελανοφόρον σύννεφο, ένα καταιγιδοφόρον σύννεφο πάνω από τα κεφάλια μας, έτοιμο να πέσει η βροχή. Πολλές φορές άμα βλέπουμε ένα πολύ μαύρο σύννεφο από πάνω, λέμε «γρήγορα στο σπίτι γιατί ετοιμάζεται πολύ μεγάλη μπόρα».
Ο Χριστός μας είπε το εξής: Το πρόσωπο του ουρανού, του μετεωρολογικού ουρανού, μπορούμε και το διαβάζουμε -λέμε, «έρχεται μπόρα»- το πρόσωπο όμως του ουρανού με την πνευματική σημασία, γιατί δεν το διαβάζουμε; Ο Χριστός μας ήλεγξε γι’ αυτό και είπε, γιατί δεν βλέπετε το νόημα των καιρών; Δεν βλέπετε τί έρχεται σε σας; Τότε εις τους Εβραίους ήτο η επισκοπή του Θεού, η επίσκεψις του Θεού. Οι Εβραίοι δεν εδέχθηκαν την επίσκεψη αυτή που είναι η μοναδική στην ιστορία. Το άκρον άωτον της επισκέψεως του Θεού, που ο Θεός έγινε άνθρωπος και ήλθε και επεσκέφθη τους ανθρώπους. Επεσκέφθη αυτήν την ταλαίπωρη ιστορία μας και μπήκε μέσα στην ιστορία μας και έγινε ιστορία. Και τότε, το είπε ο Χριστός, αχ, λέει, Ιερουσαλήμ, δεν αντελήφθης την επισκοπή σου, δεν αντελήφθης την επίσκεψη που σου έκανε ο Θεός. Θα εγκαταληφθείς και θα μείνεις έρημη.
Έτσι παιδιά αυτό ζητούσε τότε ο Χριστός, οι άνθρωποι να αντιλαμβάνονται τα σημεία των καιρών, τα πνευματικά σημάδια.
Παιδάκια μου. Εσείς τα βλέπετε τα πνευματικά σημάδια; Υπάρχει πολλή αμαρτία στον κόσμον αυτόν και κρέμεται από πάνω μας η απειλή, έτοιμη να ξεσπάσει. Μα σήμερα, μα αύριο, μα ύστερα από ένα μήνα, μα ύστερα από έναν χρόνο, μα ύστερα από δέκα χρόνια, δεν ξέρω, αυτά είναι μακροπρόθεσμα πράγματα, αλλά η απειλή εάν δεν μετανοήσουμε - και όπως δείχνουμε δεν μετανοούμε αλλά πηγαίνουμε απ’ το κακό στο χειρότερο - η απειλή είναι από πάνω μας. Κι όπως έπεσε μέσα σε μία νύχτα η ένδοξη, η υπερήφανη, η υπερφίαλη Βαβυλώνα, έτσι θα πέσει και η Ελλάς. Θα πέσει η Ελλάς. Ναι. Θα πέσει η Ελλάς δυστυχώς.
Ο Κύριος έκλαυσε όταν είδε την Ιερουσαλήμ από το όρος των Ελαιών που ήταν ύψωμα. Και είπε, Ιερουσαλήμ, Ιερουσαλήμ, πόσες φορές δεν θέλησα να μαζέψω τα παιδιά σου όπως η κλώσσα τα πουλιά της αλλά δεν το θέλεις. Έτσι πολλές φορές άνθρωποι που έχουν μία συνείδηση μερικών πραγμάτων, έχουν μια ιστορική συνείδηση και μία θρησκευτική συνείδηση, όταν βλέπουν μερικά πράγματα να έρχονται, οδύρονται.
Παιδιά οδυρόμαστε. Βλέπομε το κακό αλλά δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα. Το βλέπομε. Έρχεται. Δεν μπορούμε. Και βλέπουμε [από] αυτούς τους ανθρώπους μας που μιλάμε την ίδια γλώσσα και κάνουμε τον ίδιο Σταυρό να έρχεται η απειλή να χαθούμε. Δεν είναι κάτι που θα προκαλούσε πολλά δάκρυα όταν βλέπει κανείς αυτά; Γι’ αυτό σας παρακαλώ πάρα πολύ, όπως θα ακούσετε ένα θέμα που θα έχουμε μετά, στην ομιλία για τους μεγάλους -όσοι μείνετε, όσες μείνετε- ότι ο Θεός σφραγίζει τους δικούς Του.
Τι θα πει «σφραγίζει»; Θα πει, βάζει την σφραγίδα της προστασίας Του. Ποιάς προστασίας Του; Να μην πάθει κανείς κακό; Είναι και αυτό αλλά αυτό είναι το λιγότερο, δεν έχει πολλή σημασία. Βάζει την σφραγίδα του Τιμίου Σταυρού που είναι η άκτιστη ενέργεια του Τιμίου Σταυρού για να προστατευθούν οι πιστοί Του να μην προδώσουν την Πίστη, να μην πέσουν. Μπορεί να γίνουν Μάρτυρες αλλά αυτό είναι προς τιμή τους!
Αυτό είναι το μεγάλο θέμα: να μην πέσουν. Ο Θεός ξέρει τους δικούς Του και βάζει την σφραγίδα την δική του
- θα το πω άλλη μια φορά - για να μην πέσουν σε μια διεφθαρμένη εποχή.
Θα είσαστε πολύ ευτυχείς και θα αποτελούσατε πραγματικά τον λαό του Θεού εάν κοπέλες μου μείνετε όρθιες. Όταν βλέπετε να υπάρχει τόση και τέτοια διαφθορά στον κόσμον αυτόν, σε μία παγκόσμια κλίμακα, πείτε, «Εμείς θα μείνουμε εις την Πατρώα Πίστη. Εκείνο που μάθαμε. Αυτό που ξέρουμε. Θα μείνουμε κοντά στον Θεό. Δεν θα προδώσουμε τον Κύριό μας. Θα μείνουμε ακέραιοι». Τότε παιδιά έχετε ελπίδες. Πρώτον, και την ζωή σας να σώσετε σε μια καταστροφή, σε μία πείνα, σε έναν κατατρεγμό, σε κάτι που να μην το συλλαμβάνει το μυαλό μας ποια μπορεί να είναι αυτή η καταστροφή. Αλλά προπαντός και κυρίως, προπαντός και κυρίως να μείνουμε όρθιοι εις την Πίστη μας. Να μην εγκαταλείψουμε την Πίστη μας. Να μην στραφούμε εναντίον του Θεού. Να μην ξεχάσουμε τον Θεό. Αυτό είναι το μεγάλο προνόμιο των πιστών του Θεού. Εύχομαι να το πετύχετε αυτό. Να το πετύχουμε όλοι μας.
Αλλά πρέπει όμως να προετοιμαζόμαστε. Είδατε ο Δανιήλ παιδιά; Είδατε ο Δανιήλ; Βλέπει το κακό. Τί μπορούσε να κάνει; Τί μπορούσε να κάνει, αν και είχε πολύ μεγάλη θέση μες την Βαβυλώνα; Τί μπορούσε να κάνει όταν έβλεπε να ξεχειλάει η αμαρτία και η ειδωλολατρεία; Τι μπορούσε να κάνει; Αλλά εκείνον όμως τον προστατεύει ο Θεός και παρακάτω τον βλέπουμε να είναι πάλι στην αυλή, όχι πια της Βαβυλώνος αλλά της Μηδοπερσικής αυλής. Βεβαίως θα περάσει περιπέτειες ο Δανιήλ. θα το δούμε την ερχομένη φορά αυτό. Θα τον πετάξουν μέσα στα λιοντάρια, να τον φάνε τα λιοντάρια. Αλλά όμως ο Δανιήλ όπου και να πέσει, όπου και να βρεθεί, μένει ακέραιος.
Οι τρεις Παίδες μπήκαν στο καμίνι. Έμειναν ακέραιοι. Ο Δανιήλ πέφτει στον λάκκο των λεόντων. Μένει ακέραιος. Έτσι κι εμείς όταν βρυχώνται οι λέοντες, οι λέοντες της αμαρτίας -όπως λέει ο Απόστολος Πέτρος, ο διάβολος ως λέων ωρυόμενος γυρίζει στους δρόμους των πόλεων ζητών τίνα να καταπίη, ζητώντας ποιον να καταπιεί- εμείς πρέπει να προσέχουμε.
Σας δίνω ένα μήνυμα. Το μήνυμα να προσέχουμε. Το μήνυμα να μείνουμε όρθιοι. Να μην συνθηκολογήσουμε με την αμαρτία. Αν οι συμμαθήτριές σας σας λέγουν, «Πάμε στο πάρτυ. Πάμε στην ντισκοτέκ. Πιάνουμε φίλο;» Εσείς θα πείτε «Όχι. Δεν το θέλει ο Θεός. Όχι.» Και όταν μάθουμε να λέμε αυτό το ΟΧΙ στην αμαρτία, τότε παιδιά θα έχουμε την ευλογία του Θεού.
Αυτά έρχεται να μας διδάξει η φοβερή αυτή ιστορία του Βαλτάσαρ, ο οποίος όπως σας εξήγησα μέσα σε μία νύχτα έχασε την ζωή του. Μην το ξεχνάτε: ΜΑΝΉ ΘΕΚΈΛ ΦΆΡΕΣ. Μετρήθηκες. Ζυγίστηκες. Βρέθηκες λειψός, γι’ αυτό θα τιμωρηθεί. Είναι τρεις φοβερές λέξεις. Πρέπει συνεχώς να αντηχούν στα αυτιά μας. Πρέπει ο Θεός να μας φυλάξει όταν θα μας μετρήσει και όταν θα μας ζυγίσει να μην βρεθούμε λειψοί. Να μην βρεθούμε υστερούντες αλλά να βρεθούμε πλήρεις και γεμάτοι από αρετές και χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος.
Απόσπασμα από την 7η ομιλία στο βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης « Προφήτης Δανιήλ ».
†.Πολλοί γονείς αποκρύπτουν από τα παιδιά τους διάφορες καταστάσεις που υπάρχουν μέσα στο σπίτι, όπως μία οικονομική δυσπραγία ή ακόμα έναν θάνατο προσφιλούς προσώπου και δεν ξέρω τι άλλα πράγματα. Τα κρύβουν από τα παιδιά ώστε τα παιδιά να μην μάθουν για να μην γίνουν δυστυχή. Και οι γονείς επιθυμούν τα παιδιά τους να είναι πάντοτε ευτυχή και πάντοτε αμέριμνα. Το παιδί μου, λέει, να μην ξέρει τίποτα. Να πάει στο σχολειό του, να βρει και το φαγητό του. Τώρα θα δανειστώ εγώ, θα κόψω το σβέρκο μου -με συμπαθάτε- τι θα κάνω εγώ για να μεγαλώσω το παιδί μου, αυτό δεν ενδιαφέρει.
Δεν νομίζετε πως αυτό είναι μία κακή τακτική; Ότι τα παιδιά μας πρέπει να τα ενημερώνομε στην πορεία της οικογενείας μας; Με την εξής διαφορά. Ότι εδώ, ανάλογα με την ηλικία των παιδιών και ανάλογα με την ψυχολογία των παιδιών μας -υπάρχουν παιδιά που είναι ευαίσθητα, υπάρχουν παιδιά που δεν είναι πολύ ευαίσθητα- θα πρέπει να τους κάνομε κοινωνούς των κοινών. Εκείνα που έχουμε στο σπίτι μας να τα γνωρίζουν.
Να πει η μητέρα, παιδιά μου κοιτάξτε η δουλειά του πατέρα σας δεν πάει καλά, ή περνάμε μία οικονομική κρίση δεν θα ξοδεύουμε, πρέπει να κάνουμε οικονομία, θα προσέξετε λοιπόν και τις σόλες των παπουτσιών σας ακόμα, αν είναι δυνατόν, να μην της λιώσετε.
Εγώ θυμάμαι, μικροί άμα είμαστε το άκουγα σε πολλούς γονείς αυτό "μην τρέχετε πολύ θα λιώσετε τα παπούτσια και θα τρέχουμε πάλι στο τσαγκάρη". Σήμερα Βεβαίως το να πεί η οικογένεια στο παιδί, μην τρέχεις γιατί θα λιώσουν τα παπούτσια, θεωρείται φοβερό και τρομερό! Καταπίεση επί καταπιέσεως. Οτι το παιδί μου, δέν το αφήνω να τρέξει για να μην λιώσουν οι σόλες των παπουτσιών του. Και όταν εμείς παίζαμε κυνηγητό, κουτσό, εκείνα τα γνωστά παιχνίδια και τα λοιπά.. λιώναν οι σόλες και έλεγαν οι γονείς "πάλι τσαγκάρη θέλουμε".
Προσέξτε, οι γονείς πρέπει να είναι ανακοινωτικοί, με διάκριση όμως. Πρέπει ακόμη να πούμε ότι ένα πρόσωπο προσφιλές πέθανε. Με τρόπο θα το πούμε. Θα πάρουμε τα παιδιά μας σε μία κηδεία. Βεβαίως δεν θα είναι ίσως η κηδεία προσφιλούς προσώπου αλλά θα είναι μία κηδεία. Περνάμε από μία Εκκλησία κι εκεί βλέπουμε μία κηδεία. Θα πάρομε τα παιδιά μας και θα πάμε μέσα εις την Εκκλησίαν. Και τα παιδιά μας δεν θα πάθουν κάτι πολύ άσχημο γιατί το πρόσωπο αυτό δεν ήταν γνωστό, αλλά επήραν όμως μία γεύση του περιβάλλοντος του πένθους και της κηδείας. Τι πετυχαίνομε; Πετυχαίνομε αγαπητοί μου την προσαρμογή των παιδιών μας με την πραγματικότητα της ζωής. Το παιδί μας αν δέν το φέρομε σε επαφή με την πραγματικότητα της ζωής θα είναι ένα παιδί ωμό, ένα παιδί που δεν θα μπορεί να κινηθεί και να ζήσει στη ζωή του. Πρέπει να ξέρει ότι κάποτε θα είναι μετρημένα εκείνα που θα ξοδέψει, ότι υπάρχει ο θάνατος εις τον κόσμον, ότι υπάρχει η αρρώστια, υπάρχει ο πόλεμος, υπάρχει ό,τι υπάρχει. Και θα πρέπει το παιδί να το προσαρμόζομε εις την ζωή. Δεν νομίζετε ότι έτσι πρέπει να γίνεται;
Όπως λοιπόν οι ποιμένες της Εκκλησίας πρέπει να ειδοποιούν τον λαό ότι θα περάσει δεινά ο λαός του Θεού, ότι ο Χριστιανός θα περάσει δεινά γιατί το όνομα Χριστιανός επαναλαμβάνω κοστίζει, έτσι και οι γονείς θα πουν στα παιδιά τους την πραγματικότητα της ζωής. Ξαναλέγώ όμως, με διάκριση και με ψυχολογικότητα.
Απόσπασμα από την 40η ομιλία στο βιβλίο της Καινής Διαθήκης « Πράξεις τῶν Ἀποστόλων ».
†.Θυμάμαι, -ήμουνα πολύ μικρό παιδάκι, κάτω των 10 ετών-είχαμε κάποιον γείτονα, ο οποίος έφτιαχνε, ένα παιχνιδάκι. Δηλαδή, μία έλικα, επάνω σε ένα στριμμένο σύρμα, και έκανε μία έτσι και έφευγε ο έλικας αυτός, και πετούσε. Ένα παιχνιδάκι, που νομίζω ότι τα προσελκύει τα παιδιά, τα εντυπωσιάζει. Του λέω, κάνε μου και 'μένα ένα, και μου λέει, φέρε μου σύρμα να σου το φτιάξω. Λέω στη μητέρα μου, βρήκα αυτό το σύρμα, να το δώσω να μου το φτιάξουνε; Και τι μου είπε η ευλογημένη: "ξέρεις όμως, ότι πρέπει να χρησιμοποιήσουμε σύρμα, για να το περάσουμε σαν γαντζάκι, σε μία εικόνα -χάρτινη- του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου, διάλεξε και πάρε..".
Άν έπρεπε, να διαθέσω το σύρμα, για το παιχνιδάκι μου, ή για την εικόνα του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου. Νά λοιπόν, εδώ τώρα, χρειάζεται ένας ηρωισμός, τι θα διαλέξω;
Σας βεβαιώνω, δέν το λέω, για να με επαινεσετε, διάλεξα να βάλουμε -το γαντζάκι αυτό τέλος πάντων- στην εικόνα. Το παιχνιδάκι αυτό, δέν το απέκτησα ποτέ!
Απόσπασμα από την 7η ομιλία στην κατηγορία
« Μνήμη Αγίων ».
†.Θυμάμαι τον πατέρα μου, κι αυτό, βεβαίως, είναι γνωστό κι άλλοτε σας τό ‘χω πει- (είναι πολύ διαδεδομένο, μόνο που τώρα όλ’ αυτά, σιγά-σιγά, χάνονται πια), όταν έπαιρνε το καρβέλι, το ψωμί, το καρβέλι - το στρογγυλό το καρβέλι, το γύριζε ύπτια, ανάσκελα, στην αγκαλιά του, έπαιρνε το μαχαίρι και, με τη μύτη τού μαχαιριού, έκανε τρεις χαρακιές, δηλαδή τρεις Σταυρούς απ’ το πίσω μέρος. Δηλαδή το σταύρωνε. Έκανε το σημείο τού Σταυρού επάνω εις το ψωμί. Το ξέρετε, γιατί, ίσως, πιθανώς και στο σπίτι σας να γινόταν από τους κάπως πιο πίσω, τους γονείς σας ξέρω ‘γώ κτλ. . Να το κάνετε μέχρι σήμερα, αγαπητοί μου. Εσείς, σαν πατεράδες στο σπίτι σας, να το κάνετε, να σταυρώνετε το ψωμί. Θα παρακαλέσω πολύ. Στο Άγιον Όρος θα συναντήσετε στα ποτήρια, όταν οι μοναχοί πίνουν το νερό, να κάνουν επάνω εις το ποτήρι το σημείο τού Σταυρού. Το σταυρώνουν τρεις φορές και μετά το πίνουν. Ή κάνουν τον Σταυρό τους και πίνουν το νερό. Στον καφέ. Σε καθετί. “Ό,τι θα πιούμε”, λέει εδώ, “ό,τι πίνουμε κι ό,τι τρώμε”. Φυσικά! Ό,τι πίνουμε. Και στη λεμονάδα θα έλεγα, σε οτιδήποτε, παντού! Ό,τι πίνουμε. “Εσθίων και πίνων” θα κάνεις το σημείο τού Σταυρού, “καθήμενος, κοιταζόμενος, εξανιστάμενος, λαλών, περιπατών”. “Καθήμενος”, “κοιταζόμενος”, όταν κάθεσαι, σε μια δεδομένη στιγμή, να κάνουμε το σημείο τού Σταυρού. Καθόμαστε να διαβάσουμε την Αγία Γραφή ή διαβάζουμε κάτι πολύ σημαντικό στην Αγία Γραφή ή σε ένα άλλο πνευματικό βιβλίο: κάνουμε το σημείο τού Σταυρού. Ήρθε ένας πειρασμός: κάνουμε το σημείο τού Σταυρού. Ή αισθανόμεθα την ανάγκη να δοξολογήσουμε τον Θεόν: κάνουμε το σημείο τού Σταυρού. Πολλές φορές, το έχετε προσέξει, όταν κουβεντιάζουμε -αυτά έχουνε μείνει πια σαν υποκατάστατα στη ζωή μας και τ’ ανακαλύπτουμε- βλέπετε, εκεί που κουβεντιάζουμε, λέμε κανένα παράξενο πράγμα ή λέμε, ακόμη, κάτι, από το οποίο θα θέλαμε να φυλαχτούμε. Όπως κουβεντιάζουμε, λέμε “ο Θεός να με φυλάξει!!” και κάνουμε το σημείο τού Σταυρού. Αυτό είν’ ένα κατάλοιπο. Ένα κατάλοιπο των παλιών Χριστιανών, που έκαναν τον Σταυρό τους σ’ οτιδήποτε. Εκεί που κουβεντιάζουν, λένε “λαλών, καθήμενος, περιπατών”. Βλέπετε, αυτό το “κοιταζόμενος” -όταν πέφτεις να κοιμηθείς- και “εξανιστάμενος” -όταν πας να σηκωθείς. Από πολλά χρόνια σάς το είχα πει -και πόσο χάρηκα που ξέρω ότι υπάρχουν άνθρωποι που το άκουσαν και το κάνουν από τότε- είναι τούτο: μόλις ανοίξουμε τα μάτια μας, αγαπητοί μου, μόλις ανοίξουμε τα μάτια μας (!!) , ενώ είμεθα ακόμη στο κρεβάτι, ξαπλωμένοι, κι ανοίγουμε τα μάτια μας και βλέπουμε, φυσικά, το φως ή ανάβουμε το φως τού ηλεκτρικού (μπορεί να μην ξημέρωσε ακόμη, δεν έχει σημασία), να πει κανείς το “δόξα Σοι τω δείξαντι το φως” και να κάνετε το σημείο τού Τιμίου Σταυρού. Είναι πολύ ωραίο το σημείο τού Τιμίου Σταυρού. Αυτό είν’ ανεξάρτητο από την προσευχή του. Την προσευχή του θα την κάνει σε λίγο, δεν έχει σημασία. Όπως σηκώνεται θα το κάνει, θα πει αυτούς τους έναν-δυο στίχους στη δοξολογία του. Και θα κάνει τον Τίμιό του Σταυρό. Όπως και, όταν πέφτει να κοιμηθεί, την ώρα που πέφτει, ανεξάρτητα από την προσευχή -κάναμε την προσευχή μας, τελειώσαμε, τώρα πάμε να πέσουμε στο κρεβάτι μας- θα κάνουμε πάλι το σημείο τού Σταυρού. Ώστε, παντού και πάντοτε, να ασφαλιζόμεθα από την παρουσία τού Τιμίου Σταυρού ή από ‘Κείνον, ο οποίος εσταυρώθη στον Σταυρό. Στο αυτοκίνητό μας, πολλές φορές σάς το έχω πει αυτό -και, θα παρακαλέσω, τηρείτε το, είναι κι αυτό μια ασφάλεια, κατά το “ασφαλίζου”, “σφραγίζου”- όταν δεν θέλετε να πάθετε ποτέ ατύχημα, ή, για να δείξει ο Θεός οτι σας προστατεύει, (μπορεί) να σας συμβεί το “παρά λίγο” ατύχημα (γελάει γλυκά εδώ ο Πατέρας Αθανάσιος), και να πείτε “με φύλαξε ο Θεός” και πάλι κάνετε το σημείο τού Σταυρού, ε; “Με φύλαξε ο Θεός!” . Πριν φύγετε από το σπίτι σας, ανεξάρτητα από την πρωινή και βραδινή προσευχή σας, κάνετε τρεις μετάνοιες, προσκυνήστε την εικόνα τού Χριστού και της Παναγίας και πείτε με δύο λόγια: “Χριστέ μου, φύλαξέ με κι εμένα και τους συνεπιβάτας μου και το αυτοκίνητο” . Τίποτ’ άλλο. Απλά, αυτό όλο. Όταν θα γυρίσετε στο σπίτι σας, η πρώτη σας δουλειά, κατ’ ευθείαν (!!), κατευθείαν, θα πάτε, θα κάνετε, πάλι, τρεις μετάνοιες, θα πείτε “Χριστέ μου, Σ’ ευχαριστώ που με φύλαξες! Παναγία μου, Σ’ ευχαριστώ που με φύλαξες κι εμένα και τους συνεπιβάτες μου και το αυτοκίνητό μου!” . Πόσες φορές αυτό το κασόνι, που λέγετ’ αυτοκίνητο, γίνεται φέρετρο ολοκλήρου οικογενείας! Είναι φοβερό! Έτσι, μπορούμε να προσευχόμεθα, με τον τρόπον αυτόν, εναποθέτοντες την ελπίδα μας και την προστασία μας στα Χέρια τού Θεού. Και νά ‘χετε πάντα την ελπίδα και την πίστη ότι ο Θεός θα σας φυλάξει. Και, ξαναλέω, αν συμβεί κάτι, θα πείτε “παρά τρίχα μάς φύλαξε ο Θεός!” . Φοράμε τον Σταυρό εδώ, φορεμένο στο στήθος μας. Θα σας έλεγα είναι το άριστον φυλαχτόν. Πολλές φορές ερωτάτε “τι φυλαχτό να βάλουμε;” . Ό,τι άλλο έχουμε φυλαχτό. Τον Τίμιο Σταυρό. Απ’ οποιανδήποτε ύλη. Θέλετε να είν’ από ξύλο; Δεν έχετε χρήματα; Κάντε από ξύλο! Από σίδερο! Θέλετε να είναι αργυρός, αργυρούς, ασημένιος; Ας είναι ασημένιος! Θέλετε να είναι χρυσός; Κάντε χρυσό! Δεν έχει σημασία. Αν κάνουμε έναν Σταυρό χρυσό, σημαίνει ότι δίδουμε τιμή εις τον Τίμιον Σταυρόν, θέλοντας, έτσι, να τιμήσουμε. Αλλά δεν έχει σημασία η ουσία τής ύλης όσο σημασία έχει αυτό το σημείον με τη βαθιά επίγνωση του τι είναι! Τι είν’ ο Τίμιος Σταυρός. Τι είναι! Γι’ αυτό θα πρέπει να γνωρίζουμε, έστω και στοιχειωδώς, την θεολογίαν τού Τιμίου Σταυρού. Ένας που φοράει τον Σταυρό ξέρετε τι σημαίνει; Φοράει τον Σταυρό! Ξέρετε τι σημαίνει; Φοράει τον Σταυρό! Το καταλάβατε; Φοράει τον Σταυρό! Δηλαδή το Σταυρικό Ευαγγέλιο φοράει. Αυτό θα πει “φορώ τον Σταυρό”: φορώ το Σταυρικό Ευαγγέλιο. “Κάνω το σημείο τού Σταυρού” ξέρετε τι σημαίνει; Σταυρώνω τα πάθη μου! Το λέει ο Απόστολος Παύλος στον εαυτό του! Σταυρώνω τις σάρκες μου τις αμαρτωλές! Αυτό θα πει “κάνω το σημείο τού Σταυρού” : νεκρώνω τον εαυτόν μου. Γιατί, τι είναι ο Σταυρός; Όργανον νεκρώσεως. Νεκρώνω τον εαυτόν μου. Στα πάθη μου, σε οτιδήποτε. Αλλά, έτσι, όταν κάνω τον Τίμιο Σταυρό, δεν κινδυνεύω! Κάνουμε το σημείο τού Σταυρού -κι αυτό είναι μια ωραία συνήθεια- κι αυτό κατάλοιπο, όταν πάμε να κάνουμε το μπάνιο μας. Τόσο στο μπάνιο του σπιτιού μας όσο και στη θάλασσα. Κάπου-κάπου μπορεί να δει κανένας κανέναν κολυμβητή, που ετοιμάζεται να μπει μέσα στη θάλασσα, να κάνει τον Τίμιο Σταυρό. Δυο πράγματα έκαναν οι παλιότεροι κολυμβηταί. Τώρα δεν ξέρω, μπορεί κι αυτό να μη γίνεται, μπορεί το ένα μόνο να γίνεται. Έρριχναν λίγο νερό, έμπαιναν σιγά-σιγά μες στη θάλασσα, σιγά-σιγά. Δηλαδή, με τα πόδια τους προχωρούσαν, προχωρούσαν κι έπαιρναν νερό από την επιφάνεια της θαλάσσης, σαν πιτσιλίσματα, και τα έρριχναν επάνω τους. Ξέρετε τι θα πει αυτό; Προετοιμάζεται ο οργανισμός να μπει να σε μιαν άλλη θερμοκρασία. Διότι, με τη θερμοκρασία που έχει, αν κάνει βουτιά μέσα στη θάλασσα, μπορεί να πάθει ό,τι παθαίνει ένα ποτήρι, όταν βάλουμε ζεστό νερό μέσα: κρακ! Δηλαδή μπορεί να πάθει συγκοπή ο άνθρωπος. Όταν όμως, βρέχεται λίγο-λίγο, λίγο-λίγο, δεν ξέρω αν το ξέρατε αυτό (γι’ αυτό δεν είναι τυχαίο αυτό που κάνουν οι κολυμβηταί οι υποψήφιοι), σημαίνει ότι συνηθίζω σιγά-σιγά σε μια καινούργια θερμοκρασία. Είναι πολύτιμο. Αυτά, σαν μια προφύλαξη. Αλλά και το σημείο τού Τιμίου Σταυρού, για να μη με βρει κανένα ατύχημα μέσα στη θάλασσα. Η θάλασσα είναι άυλη. Δεν ξέρεις τι έχει η θάλασσα. Και επικίνδυνη η θάλασσα. Αλλά και στο λουτρό τού σπιτιού μας, όταν θα μπούμε να κάνουμε μπάνιο, πρέπει να κάνουμε το σημείο τού Σταυρού. Ας μου επιτραπεί να σας πω κάτι. Να τα λέμε, έτσι, καθαρά-καθαρά, έτσι; Κάθε γωνίτσα να φωτίζουμε. Κάθε γωνίτσα να φωτίζουμε. Θα πρέπει, όταν αισθανθούμε ότι, μπαίνοντας στο μπάνιο μας, να κάνουμε μπάνιο, ιδίως οι νεότεροι, τα νέα παιδιά, ότι μπορεί να γίνει ο χώρος εκείνος μία παγίδα για μιαν αμαρτία. Αν νομίζει κανείς ότι μπορεί ν’ αμαρτήσει, καλύτερα να μην κάνει μπάνιο. Καλύτερα. Δεν πειράζει. Καλύτερα να μυρίζει από ιδρώτες κτλ παρά να μυρίζει από τη βρομιά τής αμαρτίας. Είναι προτιμότερο. Αν, πάλι, δεν αισθάνεται ότι μπορεί να πέσει σε πειρασμό, τουλάχιστον εκείνη την ώρα, αλλά είναι παγίδα, όμως, το λουτρό, γιατί εμφωλεύουν δαίμονες στα λουτρά, μη σας κάνει εντύπωση αυτό, υπάρχει το ευχολόγιο μέσα στους εξορκισμούς: “ω, δαιμόνιο”, λέει, “εσύ που κρύβεσαι εκεί κι εκεί και στα λουτρά. Και στα λουτρά!” . Μη σας κάνει καθόλου εντύπωση αυτό. Λοιπόν, θα πρέπει να κάνουμε την προσευχή μας, ίσως, κάποτε, αν κανείς αισθάνεται αδυναμία στον εαυτό του, ίσως, κάποτε, εκ βαθέων!! “Χριστέ μου, σε ικετεύω, θα πάω να κάνω το μπάνιο μου, φύλαξέ με, να μην κάνω κάποια αμαρτία μετά το μπάνιο μου!” Και, αφού θα κάνει την προσευχή του αυτή, θα κάνει και τον Σταυρό του, διότι πρέπει να γλιτώσει από έναν κίνδυνο ηθικόν, πνευματικόν. Αλλά κι ένα γλίστρημα μπορούμε να έχουμε τώρα, σωματικό γλίστρημα! Ξέρω ‘γώ, έπεσε σαπουνάδα χάμω, γλιστρήσαμε μέσα στη μπανιέρα, μέσα στο ντουζ δεν ξέρω τι, να σκοτωθούμε! Λίγοι έχουν πεθάνει μέσα εις το λουτρό τους; Όχι λίγοι! Γι’ αυτό, λοιπόν, πρέπει, παντού και πάντοτε, να ασφαλιζόμεθα με την προσευχή, με την πίστη στον Εσταυρωμένον. Ομολογούμε δε τούτη μας την πίστη, κάνοντας το σημείο τού Σταυρού!
Απόσπασμα από την 28η ομιλία στο βιβλίο των "Κατηχησεων του Αγίου Κυρίλλου" Αρχιεπισκόπου ιεροσολύμων.
†.Η σύνεσις, η φρονιμάδα δηλαδή η Φρόνησις, είναι μία προίκα αληθινή και πρέπει να πούμε ότι, δέν συνάζεται την τελευταία στιγμή, όπως και η υλική προίκα δεν συνάζεται την τελευταία στιγμή. είναι υπόθεσις μιας ολοκλήρου ζωής. Θα πώ κάτι που παλιότερα σας το είχα πεί. Όταν έχετε κορίτσια, - μην κοιτάτε ότι καταργήθηκαν οι προίκες και τα ό, τι - ό, τι..- πάντα στο κορίτσι σας να ετοιμάζεται κάτι. Και νομίζω μία φρόνιμη μητέρα, συνετή μητέρα, θα πρέπει να φροντίζει για το κορίτσι τις μόλις γεννιέται.
Επήγε στην αγορά να ψωνίσει τα καθημερινά πράγματα, - τί έχει να ψωνίσει από την αγορά - ας αγοράσει κάτι και για το κορίτσι της ως προίκα, ας πάρει μία πετσέτα. Πήγε στα εμπορικά να ψωνίσει, ας πάρει ένα σεντόνι. Να 'χει ένα μπαούλο, - μα πάτερ μπαούλα τώρα στην εποχή που ζούμε.. - ναί, γιατί? Διότι φτάνουμε στο σημείο, η κοπέλα να μην έχει τίποτα και να δημιουργούνται προβλήματα. Δέν θα' θελα να τονίσω το θέμα της προίκας, να έχει η κοπέλα σπουδαία προίκα, όχι, ούτε να γίνει στόχος προικοθηρών ανδρών, όχι. Να μήν έχει το στοιχειώδες νοικοκυριό της; Και όταν το κοριτσάκι αυτό μεγαλώνει, να πεί η μητέρα στο κοριτσάκι της, το κοριτσάκι των 6 - 7 χρονών : «Το βλέπεις αυτό το μπαούλο είναι δικό σου» και όταν θα αρχίσει να μαθαίνει στο σχολείο ή στο σπίτι να κεντά, να δώσει μία μαξιλαροθήκη η μητέρα στο κοριτσάκι της να βάλει το μονόγραμμά της, να κεντήσει το μονόγραμμα. Το κορίτσι, θα αρχίσει να αποκτά μία συνείδηση των υπαρχόντων της. Κάνω την προίκα μου, κάνω το νοικοκυριό μου.
Έτσι τί πετυχαίνετε; Δέν πετυχαίνετε το θέμα προίκα, πετυχαίνεται το θέμα φρονιμάδα στο παιδί. Προνοητικότητα, σύνεσις. Διότι, έτσι μαθαίνει η μητέρα στο παιδί της σιγά-σιγά, να γίνεται φρόνιμη κοπέλα, να ενδιαφέρεται και να φροντίζει δια το μέλλον της, και ούτω καθεξής. Πώς νομίζετε ότι γίνεται φρόνιμο το παιδί μου, με το να του λέγω να γίνει φρόνιμο; Αυτό είναι μία κουβέντα. Το παιδί μου πρέπει να βλέπει φρόνιμες ενέργειες και του πατέρα και της μητέρας, φρόνιμες ενέργειες. Έτσι λοιπόν η σύνεσις, η φρονιμάδα, πώς την εννοούμε; Σας είπα, με το να λέμε έχω μυαλό, προνοητικότητα, φτάνει το μάτι μου μακριά, φροντίζω, κοιτάζω γύρω μου, κόβει το μάτι μου, κόβει δηλαδή το μυαλό μου και είναι μία υπόθεση, που ξεκινάει από τα νηπιακά χρόνια. Δέν αποκτάται εκείνη τη στιγμή, όπως βεβαίως και μία προίκα, δέν αποκτάται την τελευταία στιγμή.
Δέν θα πάμε στα εμπορικά να ψωνίσουμε τί να ψωνίσουμε και να κουβαλήσουμε στο σπίτι μας.. Όχι! Λίγο -λίγο. Για να γίνει και η σχετική αφομοίωσις συνέσεως στο παιδί μας.
Απόσπασμα από την 44η ομιλία στο βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης « Σοφία Σειράχ ».
†.Εδώ τίθεται ένα πάρα πάρα πολύ σοβαρό πρόβλημα -το οποίο εμένα με απασχολεί πολλά χρόνια, μια που κι εσείς κι εγώ βρισκόμαστε μέσα στην Εκκλησία και αποτελούμε την Εκκλησίαν- είναι το εξής: είναι η μυστικότητα των θεμάτων τής εκκλησίας εκ μέρους των πιστών. Κάποτε η Εκκλησία ήταν ένα μικρό κύκλωμα. Ένα λείψανο του κλειστού τής Εκκλησίας. Είναι αυτό που ακούμε: λείψανο. Που λέγεται “τας θύρας, τας θύρας”. Δηλαδή, κλείστε τις πόρτες! Βέβαια, σήμερα δεν κλείνουμε τις πόρτες, γιατί υποτίθεται ότι δεν υπάρχει λόγος να κλείσουμε τις πόρτες. Κι έχουμε δώσει στους νεοτέρους ερμηνευτάς τής Θείας Λειτουργίας μία διάσταση, θα λέγαμε, κάπως μεταφορική: “κλείστε τις πόρτες τής ψυχής, που είναι οι πέντε αισθήσεις”. Δηλαδή τα μάτια σας να μη βλέπουν παράξενα μες στην εκκλησία, τ’ αφτιά σας να μην ακούν κάτι που δε θά ‘πρεπε ν’ ακούσουν κ.ο.κ. . Κλείστε, μ’ άλλα λόγια, όλα εκείνα τα σημεία, τα οποία θα μπορούσαν να σας κάνουν να μην έχετε συγκέντρωση κατά τη θεία Λειτουργία. Όμως, αυτό το παράγγελμα δεν είναι πραγματικό. Είναι καθαρά τεχνικό, όπως εκείνο το “Σοφί. Ορθοί” . “Σοφία.” Έχει τελεία. Μετά “Ορθοί.” . Έχει τελεία. Που σημαίνει (ότι) το Ευαγγέλιο είναι Σοφία, όταν βγαίνει ο ιερεύς και λέει “Σοφία” και θά ‘πρεπε εκεί να σταματάμε: “Σοφία.” . Μία διακοπή, που να δείχνει “τελεία” . Και, μετά, “Ορθοί.” . Και πάλι τελεία! Που θα πει: “Το Ευαγγέλιο είν’ η Σοφία τού Θεού. Σηκωθείτε από τα καθίσματά σας” . Διότι οι πιστοί, από την αρχαία Ελλάδα, εκάθηντο ή μπορούσαν να καθίσουν. Όπως και σήμερα, που έχουμε καθίσματα, η δε φτάνουν για όλους -όπως θέλετε πάρτε το- πάντως, μπορούσαν να καθίσουν εις τα σκαμνιά τους, εις τους “σκίμποδες” (“ο σκύμπους – του σκύμποδος” είναι το σκαμνί - και τι περίεργο πράγμα! Να πω κι ένα γλωσσολογικό: ο σκίμπους, ελληνικοτάτη λέξις, έτσι; Ο σκίμπους – του σκίμποδος, που είναι το σκαμνί, επήγε στην Ευρώπη και γύρισε με την ονομασία “σκαμπό”) . Λοιπόν, μπορούσαν να καθίσουν. Εκεί τι; Έπρεπε να σηκωθούν την ώρα εκείνη. Να σηκωθούν! Αυτά είναι τεχνικά παραγγέλματα! Τεχνικά! Και φρόντιζαν οι αρμόδιοι, διάκονοι συνήθως, ε, ό,τι ήταν, οι αρμόδιοι, για όλ’ αυτά. Έτσι, κι εδώ, με το “τας θύρας, τας θύρας!” θα πει: “κλείστε τις πόρτες!” . Τεχνικό παράγγελμα. Γιατί; Η Εκκλησία ήταν μια κλειστή υπόθεσις. Εάν δεν ήσουν βαπτισμένος, δεν μπορούσες να μπεις στην Εκκλησία. Μετά οι κατηχούμενοι μπαίναν αλλά φεύγαν, όταν θα γινόταν η Θεία Λειτουργία, δηλαδή το κύριο σώμα, δηλαδή ο Καθαγιασμός των Τίμιων Δώρων. Θα φεύγαν. Στους χρόνους τού διωγμού, ήταν η εκκλησία κρυμμένη. Το τι έκανε εκείνη και πώς ενεργούσε δεν έπρεπε ποτέ να το μάθουν εκείνοι που δεν είχανε σχέση με την Εκκλησία. Δεν έπρεπε ποτέ. Αυτό το κρυφό, το μυστικό τού Χριστιανισμού ετηρείτο μετά απολύτου σχολαστικότητος. Σας έλεγα μια περασμένη φορά (θα το δούμε, θα το διαβάσουμε, όταν δούμε τις μυσταγωγικές κατηχήσεις τού Αγίου Κυρίλλου) υπάρχει απ’ έξω (δεν τό ‘γραψε ο Άγιος Κύριλλος, τό ‘γραψε άλλος) “πρόσεξε, λέει, “δε θα το παραδώσεις αυτό εις τους αμυήτους.” Αλλά ο Άγιος Κύριλλος, εις την πρώτη κατήχηση, το λέει με σαφήνεια: “πρόσεξε, διότι, αν μπήκες να περιπολήσεις το τι κάνουμε εμείς εδώ, σε περιπολεί ο Θεός! Και πρόσεξε καλά!”, το τονίζει και το ξανατονίζει αυτό ο Άγιος Κύριλλος! Διότι δεν έπρεπε να υπάρχουν άνθρωποι, που θα έμπαιναν ως κατάσκοποι, να δουν τι κάνουν οι Χριστιανοί μέσα στη Λειτουργία τους! Δεν έπρεπε! Εδιώκοντο δε οι Χριστιανοί! Συνεπώς, ήταν αναγκαιοτάτη η περίπτωσις διατηρήσεως μυστικών και εκ μέρους των κληρικών και εκ μέρους των λαϊκών. Πώς μπορούσε ένας ιερεύς να κυκλοφορεί; Εκείνο που θα γίνει ή έχει γίνει ή θα γίνει, τι γίνεται, όπως θέλετε πάρτε το, ας πούμε ότι κάποια μέρα των ημερών δε φοράω ράσα -όχι από μοντερνισμό αλλά διότι απαγορεύονται ρητώς και κατηγορηματικώς- δε φοράω, λοιπόν, ράσα, έχω μίαν περιβολή και εμφάνιση κοσμικού και λαϊκού (δεν ξέρει κανείς ότι είμαι ιερεύς - μάλιστα, με την ευκαιρία το λέω γιατί μού ‘καναν δώρο αυτές τις μέρες από κάπου ένα πολύ μικρό, πολύ μικρό επιτραχήλιο, στενό και μικρό. Λέω: αυτό το βάζει κανείς από μέσα, δεν το βλέπει κανένας και μπορεί να κάνει δουλειά!!! Εγώ, τουλάχιστον, τό ‘χω κάνει αυτό που σας λέω, έχω εξομολογήσει ανθρώπους στον δρόμο! Στον δρόμο! Το φαντάζεστε; Ή, μπαίνοντας στην είσοδο μιας πολυκατοικίας και το επιτραχήλιο το φοράω από μέσα από το ράσο.) . Τώρα φοράμε και τα ράσα, κάποια φορά μπορεί να μην τα φοράμε και να είναι από μέσα, σαν πουκάμισο, από μέσα, ένα πολύ μικρό επιτραχήλιο, πολύ μικρό, που το φοράει κανείς και να λέει στον άλλον “λοιπόν, Γιωργάκη, τι νέα, τι κάνουμε στο σπίτι; Λέγε τις αμαρτίες σου!!! Κι αρχίζει και λέει ο άλλος: “Πώς πάνε οι δουλειές;” Δηλαδή, με άλλα λόγια, κάποια κρυφά, κάποια δυνατά τα λέμε, ότι συζητούμε, και ο άλλος κάνει την εξομολόγησή του! Μπορείτε να φανταστείτε την περίπτωση αυτός που εξομολογήθηκε να πάει να πει -σε αδελφούς, εννοείται- ότι “ξέρετε, ο Πατήρ Αθανάσιος με εξομολόγησε στον δρόμο! Ο οποίος, βέβαια, δε φοράει ράσα!!” , έτσι; Και τώρα, κρυφά αυτά τα πράγματα -είναι διωγμός, δεν ξέρω τι είναι- τώρα αυτός ο δεύτερος, ο τρίτος, ο δέκατος, που θα το μάθουνε (γιατί οι άνθρωποι δεν έχουν εχεμύθεια), να παν να πουν: “α, αυτός είναι ιερεύς και εξομολογεί!”. Πάνε, λοιπόν, και συλλαμβάνουν τον Πατέρα Αθανάσιο, (με την κατηγορία) ότι κάνει εξομολόγηση και είναι παπάς. Και, για να μη νομίσετε ότι αυτά είναι μακρινά πράγματα, δεν είναι παρά ελάχιστα χρόνια, ίσως 5-6 χρόνια, όταν διαβάσαμε στις εφημερίδες το εξής περιστατικό: στη Ρωσία, ένας ανώτατος αξιωματούχος τής ρωσικής ιεραρχίας βρέθηκε νεκρός μέσα εις το τρένο! Πήγαινε να κάνει επιθεώρηση -ας πούμε λογιστική, δεν ξέρω τι πήγαινε να κάνει, πάντως ανώτατος αξιωματούχος- και είχε και μία βαλιτσούλα, την οποίαν πάντοτε έπαιρνε μαζί του. Πέθανε ο άνθρωπος μέσα στο τρένο από καρδιακή προσβολή. Και, όταν άνοιξαν το βαλιτσάκι, ξέρετε τι βρήκανε μέσα; Μίαν επισκοπικήν στολήν!! Ήταν κρυφός Επίσκοπος! Αχ! Στις ημέρες μας! Λοιπόν, αύριο μπορεί νά ‘ναι χειρότερα τα πράγματα. Δεν ξέρουμε, έχουμε παλινδρομήσεις των φαινομένων. Ερωτώ: ανάμεσα στους πιστούς υπάρχει η εχεμύθεια; Όταν ο Απόστολος Πέτρος τούς κάνει να ησυχάσουν και τούς είπε ό,τι τούς είπε, μπορούσε κανείς να πάει από αυτούς την άλλη μέρα στο σπίτι του, στη γειτονιά, και να πει “ξέρετε, είδαμε τον Πέτρο, κτλ κτλ!!!” ; Τσιμουδιά!! Τσιμουδιά!! Φερμουάρ!! Τ’ ακούτε; Δυστυχώς, ανάμεσα στους πιστούς μας υπάρχουν επιπόλαιοι άνθρωποι, ακριτόμυθοι, αβαθείς και ανεύθυνοι, που μπορούν αυτοί, χωρίς να λογαριάσουν το βάθος των πραγμάτων, να δημιουργήσουνε πάρα πολύ κακό στην Εκκλησία! Μαζεύονται 50 άνθρωποι και κάνουνε κρυφά κάποια Λειτουργία. Κρυφά από αρχές κι εξουσίες!! Και πάει κάποιος/-α και το λέει στη γειτονιά: “Αχ, να δεις μια ωραία Λειτουργία!!” . “Πού, πώς, τι;” Ξέρετε! Κρατιέται μυστικό; Κυκλοφορεί! Και μετά, άμα ξαναπάμε δεύτερη φορά εκεί, έρχονται και μας συλλαμβάνουν. Και τι κάνουμε παρακάτω; Τι κάνουμε παρακάτω; Εμένα αυτό το πρόβλημα μου ήταν πάντοτε! Αν έλθουν δύσκολες ημέρες, πώς θα μπορούσε κανείς να ασκήσει ποιμαντικήν, όταν οι άνθρωποι έχουν αυτήν την επιπολαιότητα; Γιατί πρέπει να σας πω ότι, σε καιρό διωγμού, το θέμα αυτό, ως πρόβλημα, είναι σχεδόν αξεπέραστο. Είναι πρόβλημα. Γι’ αυτό οι πιστοί πρέπει, αγαπητοί μου, να αποκτούν μίαν εκκλησιαστική συνείδηση και μίαν υπευθυνότητα έναντι της Εκκλησίας, ώστε να μη φθάσουν να βλάψουν την Εκκλησία. Και μην ξεχνάμε ότι, στις έσχατες ημέρες, που δε θα είναι εύκολη η Θεία Λειτουργία, τι πιστεύετε; Όταν θα πάρουν τα βουνά οι Χριστιανοί, στις ημέρες Αντιχρίστου ή παραμονών Αντιχρίστου, αυτό το θέμα δε θα υπάρχει; Είναι πάρα πολύ σπουδαίο θέμα. Πάρα πολύ! Το πώς μπορείς να κάνεις μία Θεία Λειτουργία κρυφά, πώς ν’ ασκείς τα πνευματικά σου καθήκοντα κρυφά! Τότε, ο αποτέλεσμα θα είναι: εκείνοι, που δε θα είναι σοβαροί και θα είναι ακριτόμυθοι, έτοιμοι κάτι να τους φύγει από τα δόντια τους, να πουν, δηλαδή, από το έπος των δοντιών τους, όπως λέγεται, τότε θα παραχωρήσει ο Θεός (έτσι το καταλαβαίνω) να προσκυνήσουν οι άνθρωποι αυτοί τον Αντίχριστον. Θα μου πείτε “γιατί;” . Είναι πολύ απλό. Είναι πολύ απλό. Διότι θα συλληφθούν. Και τότε, επειδή έφθασαν σ’ αυτή την επιπολαιότητα, για να μην κακοποιηθούν από τις αρχές κι εξουσίες, θα αρνηθούν τον Χριστό!! Συνεπώς, θα προσκυνήσουν τον Αντίχριστον. Αυτό έχουν να πάθουν εκείνου που δεν κρατάνε ένα μυστικό. Σας παρακαλώ, ας ασκούμεθα στο σημείο αυτό να είμαστε πάρα πολύ προσεκτικοί, να είμαστε σοβαροί, να είμεθα εχέμυθοι σε θέματα Εκκλησίας. Να μην είμεθα έτοιμοι να βγούμε έξω και να πούμε ό,τι μάς κατέβει στο μυαλό μας. Και, πολλές φορές, τα λέμε και παραποιημένα εκείνα, τα οποία ακούμε μέσα στην Εκκλησία. Βέβαια, ένας τέτοιος τύπος, είτε το καταλαβαίνει είτε δεν το καταλαβαίνει, γίνεται προδότης. Και, δυστυχώς, όπως λέγει το Πνεύμα το Άγιον, διά γραφίδος τού Αποστόλου Παύλου, στις έσχατες ημέρες θα υπάρξουν και οι προδόται. Λέγει στον Τιμόθεο, στην δευτέρα του Επιστολή (3,4) “έσονται γαρ οι άνθρωποι εν εσχάταις ημέραις άσπονδοι προδόται”. “Άσπονδοι”, όπως λέει ένας ερμηνευτής, “ου βέβαιοι περί τής φιλίας ουδέ αληθείς περί ά συντίθενται!” . Είν’ εκείνοι, οι οποίοι έχουνε μία επιπολαιότητα γύρω από τις συμφωνίες που κάνουν. Αυτοί λέγονται “άσπονδοι”, δεν είναι “τής αυτής σπονδής”, από ‘κεί κατάγεται. Συνεπώς, είν’ εκείνοι, που αθετούν τις συμφωνίες τους. Και μετά λέει “προδόται”. Προσέξτε! “Προδόται!” Και το θέμα, βέβαια, είναι ευρύ! (Το θέμα) τού προδότου και τής προδοσίας είναι ευρύ! Μπορεί κανείς να γίνει προδότης από επιπολαιότητα. Όπως κάποτε πίεσαν κάποια παιδιά να πουν πού βρίσκεται ο Άγιος Πολύκαρπος, ο Επίσκοπος Σμύρνης. Και τα παιδιά αυτά υπέδειξαν πού βρίσκεται ο Άγιος Πολύκαρπος. Και τον συνέλαβαν τον Άγιο Πολύκαρπο. Αλλά κάποτε, όμως, και από μία διάθεση προδοσίας. Δυστυχώς, ποτέ δεν έχει λείψει αυτό το στοιχείο τής προδοσίας. Είτε για να πετύχει κανείς κάτι καλύτερο στη ζωή ή όπως θέλετε. Πάντως, προδόται είν’ εκείνοι, οι οποίοι μπορεί να φτάσουν να προδώσουν τούς οικείους τής πίστεως αλλά και τους οικείους-οικείους τους, δηλαδή τους κατά σάρκαν συγγενείς τους. Όπως μάς τό ‘χει πει ο Κύριος, “θα προδώσει”, λέει, “ο πατέρας το παιδί (κτλ κτλ) σε ημέρες τέτοιες, δύσκολες”. Ακόμη προδόται είναι εκείνοι, οι οποίοι μπορούν να καταδώσουν πιστούς, το τι κάνουν, στους εχθρούς τους, στους διώκτας τους. Ακόμη προδόται είν’ κείνοι, οι οποίοι, όπως μάς είπε ο Κύριος, “θα προδίδει ο ένας τον άλλον από ποικίλα συμφέροντα”. Ποικίλα, σας το ξαναλέγω! Και η προδοσία, ακόμη, μέσα στην Εκκλησία έχει έναν ευρύτερο χαρακτήρα. Όπως ένας, που μπορεί να γράψει ένα βιβλίο -να βαπτίσθηκε Χριστιανός, ε;- να γράψει ένα βιβλίο, το οποίο να είναι, ας πούμε, οικουμενιστικόν. Οικουμενιστικόν, δηλαδή να προσπαθεί ν’ αποπλανήσει τους πιστούς εις την αίρεσιν του οικουμενισμού. Δεν είναι προδότης αυτός; Και ούτω καθεξής. Γι’ αυτό, λοιπόν, ας προσέχουμε πάρα πολύ και μην ξεχνάμε ότι προδότες βρίσκονται στον χώρο μιας υποτονισμένης πνευματικότητος. Διότι εκείνος που έχει μίαν ακμαία πνευματικότητα, ανθούσα-ανθηρά πνευματικότητα, ο άνθρωπος αυτός προτιμάει να γίνει μάρτυς παρά προδότης.
Απόσπασμα από την 127η ομιλία στο βιβλίο της Καινής Διαθήκης « Πράξεις τῶν Ἀποστόλων ».
†.Είναι ακόμη αξιοπρόσεκτον ότι οι Απόστολοι δείχνουν μίαν ανακοινωτικότητα εις την Εκκλησσίαν και δεν έχουνε οι ίδιοι προσωπικά μυστικά. Ό,τι συνέβη εκεί, το ανακοινώνουν εις την Εκκλησίαν. Βλέπετε εκείνα τα νεότερα μετά τεχνάσματα και τερτίπια της λεγομένης πολιτικής, η οποία δυστυχώς έχει μπει και μέσα εις την Ορθόδοξον Εκκλησίαν μας. Αυτά τα πράγματα και τα καμώματα οι Απόστολοι δέ τα ήξεραν. Εκείνο που κάποτε είπαν στον Χριστόν, ότι σε πρόσωπο ανθρώπου δεν βλέπεις αλλά λες την αλήθεια, πες μας επιτρέπεται να πληρώνουμε φόρο στον Καίσαρα ή όχι; Είδατε τί του είπαν; Επειδή πρόσωπο δεν λαμβάνεις υπόψιν. Αυτό είναι πολύ σπουδαίο. Δυστυχώς αγαπητοί μου μες στην Εκκλησία εμείς όταν διοικούμε τα της Εκκλησίας πράγματα, πολιτευόμεθα. Και όταν λέγω πολιτευόμεθα, δέν εννοώ ότι ανήκομε σε ένα πολιτικό κόμμα, αλλά χρησιμοποιούμε τους κανόνες ούτως ειπείν της πολιτικής τους οποίους κανόνες χρησιμοποιούν οι άνθρωποι του κόσμου τούτου. Καλώς ή κακώς δεν λέγω τίποτα δια την πολιτικήν. Η πολιτική είναι η πολιτική και η πολιτική έχει τους κανόνες της, πρέπει να κάνεις τους ελιγμούς σου, πρέπει τούτο πρέπει εκείνο, αλλά αυτό όμως είναι ένα ξένο πράγμα για την Εκκλησία. Ή διοικεί την Εκκλησία το Πνεύμα του Θεού ή δεν διοικεί. Δεν είναι οι πολιτικοί μου ελιγμοί τους οποίους θα κάνω για να μπορώ να γλιτώνω μερικά πράγματα ή να επιτυγχάνω μερικά πράγματα. Αυτό νομίζω πρέπει να το προσέξουμε. Βέβαια τί να κάνομε, δεν ξέρω, είναι ένα δυστύχημα αλλά δεν πρέπει να υπάρχει αυτό. Και μην νομίσετε, μην πάει το μυαλό σας στους Πατριάρχες και στους Αρχιεπισκόπους. Και ο εφημέριος ακόμα μπορεί κάποτε να δημιουργεί τεχνάσματα πολιτικά, ελιγμούς πολιτικούς για να γλιτώνει μερικά πράγματα. Δεν είναι πάντοτε εκείνο που θέλει ο Θεός. Άλλο πράγμα είναι η διάκρισις που ξέρει κανείς πως θα κινηθεί εν Πνεύματι Αγίω και άλλο πράγμα είναι το να διεπώμεθα από τους κανόνες συμπεριφοράς του κόσμου τούτου. Στο περιβάλλον της οικογενείας ομοίως είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει αυτή η ανακοινωνικότις, διότι οι Απόστολοι είπαν ότι συμβαίνει. Ο λαός έπρεπε να ξέρει. Προσέξτε τι είπα. Έπρεπε να ξέρει ο λαός. Η διοίκησίς του δεν μπορούσε να έχει μυστικά από τον λαό διότι η Εκκλησία αυτό είναι. Η Εκκλησία πρέπει να γνωρίζει που πηγαίνει, τί κάνει. Αυτό αν το εφαρμόσουμε στην οικογένεια, η οποία είναι η κατ’ οίκον Εκκλησία, αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό. Πως θα το κάνουμε αυτό. Όταν υπάρχει ανακοινωτικότητα μεταξύ των συζύγων και μεταξύ των παιδιών και των γονέων. Θα σας παρακαλέσω αυτό το πράγμα προσέξατέ το. Πως θα κάνομε τα παιδιά μας, ό,τι βλέπουν, ό,τι ακούν, ό,τι συναντούν να ΄ρθούν να μας το πουν. Και ό, τι οι σύζυγοι έχουν, ο ένας είς τον άλλον να το ανακοινώνει. Είναι πολύτιμο αυτό. Δέν πρέπει ο ένας να κρατάει μυστικά απέναντί του άλλου. Εκτός, αν κάποτε από διάκριση, όταν ξέρουμε ότι ο άλλος μπορεί να πειραχτεί, να μην πούμε κάτι, ίσως, άχρι καιρού. Ίσως για πάντα. Μπορεί κάτι να υπάρχει που, εάν το ξέρει ο σύζυγός μου η σύζυγός μου, αυτό να πειράξει πολύ.[...]Αλλά η ανακοινωτικότητα των παιδιών, είναι πάρα πολύ σημαντικό εάν οι γονείς, μάθουν τα παιδιά τους να είναι ανακοινωτικά, διότι, έτσι η αγωγή γίνεται ευκολωτέρα. Για να το επιτύχουν αυτό οι γονείς στα παιδιά τους, θα πρέπει από πολύ πολύ μικρή ηλικία, να τα μάθουν να λέγουν ότι ακούν και βλέπουν παντού και γύρω τους. Έτσι, το παιδάκι σας πήγε στο νηπιαγωγείο, από εκεί θα ξεκινήσετε, για να μην πώ ακόμη και πιο μπροστά. Ρωτήσατέ το, κυρίως η μητέρα. "Πώς πέρασε την ημέρα του.. Τί λένε τα άλλα παιδάκια.. Τί του είπαν.. Τί είπε η δασκάλα η νηπιαγωγός.." η μητέρα εντοπίζεται. Ξέρει το περιβάλλον του σχολειού η μάνα πλέον, το περιβάλλον του παιδιού της, το ξέρει. Όταν ακούσει ανάποδα πράγματα, - προσέξτε αυτό το σημείο - δεν θα επιπλήξει. Δέν θα αρχίσει να μαλώνει και να φωνάζει και να αγριεύει, διότι το παιδί θα κουμπωθεί και πλέον δεν θα είναι ανακοινωτικό. Αλλά θα πρέπει, η μητέρα κυρίως, όχι ολιγότερο και ο πατέρας, αλλά κυρίως η μητέρα, να μην επιπλήξει ποτέ, για να μην κόψει την διάθεση του παιδιού να ανακοινώνει.[...]
Άν έτσι διευθύνει τα παιδιά της, να 'στε σίγουροι Αγαπητοί, τα παιδιά ό, τι να έχουν θα το πούν στούς γονείς. Όταν το παιδί είναι ανακοινωτικό, τί άλλο θέλει ο γονιός. Ξέρει το παιδί του που πηγαίνει, ξέρει πώς περπατάει, δε λέει ποτέ ψέματα, λέει την αλήθεια και λέει ό, τι είναι, ακόμη και βρώμικα πράγματα. Αυτό είναι σπουδαίο, είναι μία νίκη της αγωγής μέσα εἰς το σπίτι. Και το παίρνουμε σαν αφορμή, από τους Αποστόλους που ανεκοίνωσαν στην εκκλησία, ό, τι ακριβώς είχε συμβεί. Πάντως μή ξεχνάτε, ότι αυτό το άνοιγμα του διαλόγου με τα παιδιά, απαιτεί πολύ τέχνη, πολύ ψυχολογία και πολύ υπομονή.
Απόσπασμα από την 40η ομιλία στο βιβλίο της Καινής Διαθήκης « Πράξεις τῶν Ἀποστόλων ».
†.Ό,τι μας συμβεί πρέπει να καταφεύγομε εις την προσευχήν. Βεβαίως θα καταφύγομε και σε πρόσωπα. Βεβαίως θα καταφύγομε και σε ενέργειες. Πρώτα όμως θα καταφύγομε εις την προσευχήν. Αυτό έχει πολύ μεγάλη σημασία και αξία. Και λέει το ιερόν κείμενο : "οἱ δὲ ἀκούσαντες ὁμοθυμαδὸν ἦραν φωνὴν πρὸς τὸν Θεὸν καὶ εἶπον· - όταν άκουσαν τους Αποστόλους με μία ψυχή, ομοθυμαδόν, σήκωσαν φωνή προς τον Θεό και είπαν την προσευχή - Δέσποτα, σὺ ὁ ποιήσας τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν καὶ τὴν θάλασσαν καὶ πάντα τὰ ἐν αὐτοῖς," (Πραξ. 4,24)
Έχομε εδώ αγαπητοί μου μία προσευχή της Εκκλησίας και είναι οι προσευχές των Αγίων. Δηλαδή είναι ο τρόπος που οι Άγιοι μίλησαν στον Θεό. Είναι οι προσευχές της Εκκλησίας. Μέσα στην Καινή Διαθήκη και στην Παλαιά Διαθήκη θα βρούμε πολλές προσευχές. Προσέξτε όμως εδώ. Εμείς κατ’ επίδραση προτεσταντική θεωρούμε τις προσευχές των Αγίων σαν τυπικές, σαν ξένες προς ημάς. Ενώ αντιθέτως θεωρούμε πολύ δικές μας τις αυτοσχέδιες προσευχές σαν δήθεν πιο θερμές, πιο δικές μας, πιο προσωπικές μας προσευχές, και υποτιμούμε τις προσευχές της Εκκλησίας. Δηλαδή δέν θα πάρομε το Ωρολόγιον, να χρησιμοποιήσουμε από εκεί μία Ακολουθία, μία Παράκληση, ένα Απόδειπνο, ή οτιδήποτε άλλο.. αλλά θα πούμε λόγια δικά μας λέγοντας ότι εκείνα δεν τα καταλαβαίνουμε. Ύστερα λέμε : "γιατί να χρησιμοποιήσω τους Ψαλμούς του Δαυίδ; Εκείνος είχε τα προβλήματά του.. είχε τα θέματα της ψυχής του.. τα εξέθετε εις τον Θεόν. Εγώ τι σχέση έχω με τον Δαυίδ;" Έτσι σκεφτόμαστε αγαπητοί μου. Και εδώ πρέπει να σας το πώ ότι προτεσταντίζουμε. Γι' αυτό θα δείτε, ουδέποτε οι Προτεστάντες να χρησιμοποιούν μία προσευχή που θα μπορούσε να ήταν η προσευχή Αγίων, προσευχή καθιερωμένη. Έξω, από το πάτερ ημών. Όμως, αυτό δεν είναι σωστό!
Φυσικά όταν λέμε ότι θα χρησιμοποιήσουμε τις προσευχές των Αγίων, δέν σημαίνει ότι δέν θα χρησιμοποιήσουμε μια δική μας προσευχή, μίαν αυτοσχέδιον προσευχήν. Άλλο το ένα και άλλο το άλλο. Ασφαλώς θα χρησιμοποιήσουμε και δική μας προσευχή. Ασφαλώς θα κάνομε έγχυσιν της καρδιάς μας, των προβλημάτων μας, της ψυχής μας, του πόνου μας προς τον Θεό και θα μιλήσομε με τα λόγια εκείνα που νοιώθουμε, που καταλαβαίνομε, που μας πονάνε. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα αποκλείσω τις προσευχές των Αγίων ή ακόμη, ότι το ένα από τα δυο θα αποκλείεται, όχι. Το ένα δεν αποκλείει το άλλο.
Και προσέξτε τι αξία έχουν οι προσευχές των Αγίων. Μή ξεχνάμε ότι με τις προσευχές αυτές οι Άγιοι εισηκούσθησαν και συνεπώς, εάν προσοικειωθούμε την προσευχήν των Αγίων - πάρτε τον 50ο Ψαλμό, ποιος δεν γνωρίζει τον 50ο Ψαλμό ‘Ελέησόν με ο Θεός ..’ που ο Δαυίδ είπε στον Θεό σαν προσευχή μετανοίας και συντριβής - εάν κανείς προσοικειωθεί το περιεχόμενο του Ψαλμού, ξέρει τι λέει, το κατανοεί αυτό, πες τε μου σας παρακαλώ, δέν θα ευαρεστήσει είς τον Θεόν; Διότι, δια της προσευχής αυτής που συνέταξαν οι άγιοι, ευηρέσθησαν είς τον Θεόν. Που σημαίνει, ότι εάν μείνω εις την αυτοσχέδιον προσευχήν και δεν χρησιμοποιήσω την προσευχή των Αγίων, κινδυνεύω να ζητήσω από τον Θεό τα μή ανήκοντα, εκείνα που δεν πρέπει.
Θα ιδείτε στην συνέχειαν της προσευχής, ότι δέν ζήτησαν, - η Εκκλησία προσευχομένη - να απαλλαγούν από τον πειρασμό αλλά ζήτησαν κάτι άλλο.
Εμείς, - θα μου πείτε αυτονόητο είναι - θα σταθώ στην προσευχή μου και θα πώ στον Θεόν να με απαλλάξει από τον πειρασμόν. Νά αμέσως η παγίδα. Διότι εγώ με το μυαλό μου δέν μπορώ να κρίνω τι αρέσει στον Θεό, ενώ οι προσευχές των Αγίων είναι δοκιμασμένες. Διότι επήραν την απάντηση οι Άγιοι! Διότι ήσαν αγιασμένοι άνθρωποι, γιατί είχανε τη χάρη του Θεού και ήξεραν τί να ζητούν!
Απόσπασμα από την 40η ομιλία στο βιβλίο της Καινής Διαθήκης « Πράξεις τῶν Ἀποστόλων ».
