†.Ἰδοὺ ἔρχεται μετὰ τῶν νεφελῶν, καὶ ὄψεται αὐτὸν πᾶς ὀφθαλμὸς καὶ οἵτινες αὐτὸν ἐξεκέντησαν, καὶ κόψονται ἐπ᾿ αὐτὸν πᾶσαι αἱ φυλαὶ τῆς γῆς. ναί, ἀμήν.» (Αποκ. 1, 7-8) Δηλαδή: Νά, ἔρχεται μέ τίς νεφέλες τοῦ οὐρανοῦ, καί θά Τόν δεῖ κάθε μάτι, καί αὐτοί πού Τόν λόγχισαν· καί τότε θα κλάψουν καί θά χτυπήσουν τα στήθη τους ὅλες οἱ φυλές τῆς γῆς. Ναί, ἀλήθεια.
Ὅπως λέγαμε τήν περασμένη φορά, ἀγαπητοί, αὐτοί οἱ στίχοι, ὁ 7 καί ὁ 8, κλείνουν το προοίμιο καί ἀποτελοῦν τήν κεντρική ιδέα ὅλου τοῦ βιβλίου –ὅπως συνήθως συμβαίνει στα βιβλία τῆς Παλαιᾶς καί τῆς Καινῆς Διαθήκης, ἀλλά καί στίς ἐπιστολές τοῦ ἀποστόλου Παύλου– πού εἶναι ἡ Β΄ τοῦ Χριστοῦ Παρουσία.
Ἡ περικοπή αὐτή περιέχει δύο χριστολογικές προφητείες ἀπό τήν Παλαιά Διαθήκη· ἡ μία ανήκει στόν προφήτη Δανιήλ καί ἡ δεύτερη στόν προφήτη Ζαχαρία.
Ὡς πρός τήν πρώτη, τήν προφητεία τοῦ Δανιήλ, Βλέπουμε πὼς ὁ προφήτης Δανιήλ, (6ος αιώνας π.Χ.) δὲν εἶδε μόνο την πρώτη έλευση τοῦ Χριστοῦ, ἀλλὰ εἶδε καὶ τὴν δεύτερη. Συγκεκριμένα το μάτι που το προφητικό διεισδύει στό ἔσχατα τῆς Ἱστορίας, και από το κεφάλαιό του μας λέει τὰ ἑξῆς: «ἐθεώρουν ἐν ὁράματι τῆς νυκτὸς καὶ ἰδοὺ μετὰ τῶν νεφελῶν τοῦ οὐρανοῦ ὡς υἱὸς ἀνθρώπου ἐρχόμενος ἦν καὶ ἕως τοῦ παλαιοῦ τῶν ἡμερῶν ἔφθασε καὶ ἐνώπιον αὐτοῦ προσηνέχθη» (Δαν. 7, 13. Πρβλ. Ζαχ. 12, 10. Περί τῆς νεφέλης τοῦ Χριστοῦ καὶ Θεοῦ, βλ. Νικολ. Σωτηροπούλου. Ο Ιησούς Γιαχβέ, ἐκδ. Ο Σταυρός, Αθήναι 1986, σ. 216). Δηλαδή, ἔβλεπα σε όραμα τη νύχτα, και να, κάποιος που έμοιαζε με άνθρωπο ερχόταν πάνω στις νεφέλες τοῦ ουρανού, έφθασε ἐνώπιον τοῦ παλαιοῦ τῶν ἡμερῶν καὶ προσῆλθε σ' Αυτόν.
Συνεπῶς ἐδῶ δὲν εἶναι ἡ Α΄ Παρουσία τοῦ Χριστοῦ, ἀλλὰ ἡ Β΄ Παρουσία Του, που βλέπουμε τὸν ὡς υἱὸν ἀνθρώπου, δηλαδή τὸν ἐνανθρωπήσαντα Υιό του Θεοῦ, να φθάνει «έως τοῦ παλαιοῦ τῶν ἡμερῶν», δηλαδή τον Θεό Πατέρα.
Αλλά καί ὁ ἴδιος ὁ Κύριος, ὅταν συνομιλούσε με τον Καιάφα, τὸ βεβαίωσε αὐτό –καί μάλιστα με όρκο, διότι ὁ Καϊάφας είχε ορκίσει τον Κύριο– λέγοντάς του: «πλὴν λέγω ὑμῖν, ἀπ᾽ ἄρτι ὄψεσθε τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου καθήμενον ἐκ δεξιῶν τῆς δυνάμεως καὶ ἐρχόμενον ἐπὶ τῶν νεφελῶν τοῦ οὐρανοῦ» (Mατθ. 26, 64). Δηλαδή, ἐσεῖς τώρα με καταδικάζετε· ὅμως, ἀπὸ ἐδῶ κι ἐμπρός, θὰ δεῖτε τὸν υἱὸ τοῦ ἀνθρώπου –ἐννοεῖ τόν ἑαυτό Του– να κάθεται στα δεξιά τῆς Δυνάμεως –Δύναμις εἶναι ἡ Θεότητας, ο Θεός Πατήρ– και να έρχεται πάνω στις νεφέλες τοῦ οὐρανοῦ. Μέ ἄλλα λόγια, θά ἔρθω νά σᾶς κρίνω ἐγώ!
Τὸ ὅτι πρόκειται νὰ ἔλθει ως κριτής και ότι αυτοί οἱ λόγοι τοῦ Κυρίου αναφέρονται στην ιδιότητα του ὡς Κριτού καὶ ὄχι ὡς Λυτρωτού το βλέπουμε και από το βιβλίο τῆς Ἀποκαλύψεως, στο 14ο κεφάλαιο, του λέει τὰ ἑξῆς: «Καὶ εἶδον, καὶ ἰδοὺ νεφέλη λευκή, καὶ ἐπὶ τὴν νεφέλην καθήμενος ὅμοιος υἱῷ ἀνθρώπου, ἔχων ἐπὶ τῆς κεφαλῆς αὐτοῦ στέφανον χρυσοῦν καὶ ἐν τῇ χειρὶ αὐτοῦ δρέπανον ὀξύ.» (Aποκ, 14, 14).
Αὐτό, τὸ ὅτι ἔρχεται με δρεπάνι κοφτερό στα χέρια του, μας θυμίζει ακριβώς ότι δεν έρχεται ως λυτρωτής, ἀλλὰ ἔρχεται ως Κριτής. Αντιθέτως, στην πρώτη έλευσή Του δέν ἦλθε ως Κριτής· ἦλθε ως λυτρωτής. Ἔτσι, ἡ Α΄ Παρουσία συνδέεται με την λύτρωση, ενώ ἡ Β΄ Παρουσία συνδέεται με την κρίση. Άλλωστε το εἶπε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος: «οὐκ ἦλθον ἵνα κρίνω τον κόσμον, ἀλλ᾽ ἵνα σώσω τὸν κόσμον» (Ιωάν. 12, 47). Ἀλλὰ ὁ ἴδιος επίσης εἶπε: «Ὅταν ἔλθῃ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐν τῇ δόξῃ αὐτοῦ, τότε καθίσει ἐπὶ θρόνου δόξης αὐτοῦ...» (Mατθ. 25, 31. Βλ. Ιωάν. 5, 22· 27· 30. 8, 16. Πράξ. 8, 33. κ.α.) και λοιπά και λοιπά, για να κρίνει τον κόσμο.
Ἔτσι λοιπόν ἔχουμε αυτές τις δύο ιδιότητες του Κυρίου, τοῦ Λυτρωτοῦ καὶ τοῦ Κριτού, που συνδέονται με τις δύο Παρουσίες του.
Ἀλλὰ τὸ ὅτι ὁ Κύριος κρατάει δρεπάνι στα χέρια θυμίζει ἀκόμη τόν λόγο ἐκεῖνο πού εἶπε ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Βαπτιστής: «τὸ πτύον ἐν τῇ χειρὶ αὐτοῦ καὶ διακαθαριεῖ τὴν ἅλωνα αὐτοῦ, καὶ συνάξει τὸν σῖτον αὐτοῦ εἰς τὴν ἀποθήκην, τὸ δὲ ἄχυρον κατακαύσει πυρὶ ἀσβέστῳ» (Ματθ. 3, 12. Λουκά 3, 17). Δηλαδή, το φτυάρι είναι στο χέρι Του και θα καθαρίσει τό ἁλῶνι Του καί θά μαζέψει το σιτάρι Του, τό δέ ἄχυρο πού θά μείνει στο ἁλῶνι θά τό κάψει με φωτιά πού δέν θά σβήνει ποτέ.
Ακόμη θυμίζει καί τήν παραβολή τῶν ζιζανίων, (Βλ. Ματθ. 13, 24-43) πού ὁ ἴδιος ὁ Κύριος εἶπε: «άφετε συναυξάνεσθαι ἀμφότερα μέχρι τοῦ θερισμοῦ», ἀφῆστε να αυξάνονται μαζί ὁ σίτος μέ τά ζιζάνια μέχρι τόν θερισμό, τη συντέλεια –αὐτήν τή λέξη χρησιμοποιεῖ ὁ Κύριος· συντέλεια. Τότε θα γίνει το ξεκαθάρισμα· καί ὁ μέν σίτος θα οδηγηθεῖ στήν ἀποθήκη, τά δέ ζιζάνια θα πάνε στον κλίβανο· δηλαδή οἱ ἀγαθοί ἄνθρωποι, οἱ εὐσεβεῖς, στην Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ἐνῶ οἱ ἀσεβεῖς στην αιώνια Κόλαση.
Αὐτά ὅλα ἀναφέρονται στο πρώτο σημεῖο τοῦ χωρίου τῆς Ἀποκαλύψεως πού σᾶς διάβασα, γιατί σᾶς εἶπα ὅτι ἔχουμε συνδυασμό δύο προφητειών. Τό πρῶτο σημεῖο λοιπόν ἀναφέρεται στην προφητεία τοῦ Δανιήλ. Καί τώρα πᾶμε στο δεύτερο, που αναφέρεται στην προφητεία τοῦ Ζαχαρίου.
Ὁ Ζαχαρίας μᾶς σημειώνει στο 12ο κεφάλαιο, 10- 14, τά ἑξῆς: «Καὶ ἐκχεῶ ἐπὶ τὸν οἶκον Δαυὶδ καὶ ἐπὶ τοὺς κατοικοῦντας Ἱερουσαλὴμ πνεῦμα χάριτος καὶ οἰκτιρμοῦ, καὶ ἐπιβλέψονται πρός με ἀνθ᾿ ὧν κατωρχήσαντο καὶ κόψονται ἐπ᾿ αὐτὸν κοπετόν, ὡς ἐπ᾿ ἀγαπητῷ, καὶ ὀδυνηθήσονται ὀδύνην ὡς ἐπὶ τῷ πρωτοτόκῳ... καὶ κόψεται ἡ γῆ κατὰ φυλὰς φυλάς· ... πᾶσαι αἱ ὑπολελειμμέναι φυλαί, φυλὴ καθ᾿ ἑαυτὴν καὶ αἱ γυναῖκες αὐτῶν καθ᾿ ἑαυτάς» (Ζαχ. 12, 10-14).
Δηλαδή: Θα δώσω απλόχερα στον οίκο τοῦ Δαυΐδ καί σ' αὐτούς πού κατοικοῦν στήν Ἱερουσαλήμ πνεῦμα χάριτος καί ἐλέους (εἶναι ἡ Α΄ Παρουσία τοῦ Χριστοῦ· «οὐ γὰρ ἦλθον ἵνα κρίνω τὸν κόσμον, ἀλλ᾽ ἵνα σώσω τὸν κόσμον» (Ἰωάν. 12, 47), εἶναι τό πνεῦμα τῆς χάριτος). Καί θά γυρίσουν νά μέ κοιτάξουν καί θά ἀρχίσουν νά μέ περιγελοῦν («κατωρχήσαντο» λέει, πού εἶναι τοῦ ρήματος κατορχέομαι καί σημαίνει περιφρονῶ, περιγελώ). Θα μετανοήσουν ὅμως ὅταν θά μέ δοῦν ὅπως θά μέ δοῦν πάνω στόν σταυρό, καί θά ἀρχίσουν να χτυποῦν τό κεφάλι τους καί τό στῆθος τους καί νά ξεριζώνουν τα μαλλιά τους, ὅπως ἀκριβῶς θρηνεῖ κανείς, κάνει κοπετό γιά ἕνα ἀγαπημένο του πρόσωπο· καί θά πονέσουν μέ πόνο πολύ, ὅπως ὅταν πεθαίνει το πρωτότοκο παιδί· καί θά οδύρεται ἡ γῆ. Ποιά γῆ ὅμως; Προσέξτε: τῆς Ἰουδαίας. Ὄχι ὁλόκληρη ἡ γῆ· μόνο τῆς Ἰουδαίας.
Δηλαδή: Θά ἔρθει ὁ Μεσσίας· θά ἔρθει μέ χάρη. Θά Τόν δοῦν οἱ ἄνθρωποι, τῆς Παλαιστίνης οἱ ἄνθρωποι. Θά Τόν περιφρονήσουν, θα γελάσουν μαζί Του. Τό ποιός εἶναι θά τό ἀντιληφθοῦν μετά, μέ τό πάθος πάνω στον σταυρό καί τά σημεῖα τοῦ σταυροῦ καί τήν ἀνάστασή Του. Τότε θα χτυποῦν τό κεφάλι τους.
Ἀλλά αὐτό εἶναι μία μικρογραφία τοῦ τί θα γίνει στο τέλος τῆς Ἱστορίας. Ακούστε το πώς.
Θυμᾶστε ὅτι ὅταν ὁ ἑκατόνταρχος εἶδε τόν σεισμό, εἶδε τόν σκοτισμό τοῦ ἡλίου, εἶδε ὅ,τι εἶδε, καί ἄκουσε τούς λόγους τοῦ Ἰησοῦ –μεγαλειώδεις οἱ λόγοι πάνω στον σταυρό! «πάτερ, άφες αὐτοῖς, οὐ γὰρ οἴδασι τί ποιοῦσι καί λοιπά καί λοιπά– ὅταν εἶδε πόσο ἄκακος ἦταν ὁ Ἰησοῦς, πού οὔτε καταριόταν οὔτε ἔβριζε οὔτε τίποτα, παρά τούς φρικτούς πόνους τοῦ σταυροῦ, τότε ὁμολόγησε καί εἶπε: «ἀληθῶς Θεοῦ υἱὸς ἦν οὗτος» (Ματθ. 27, 54. Μάρκ. 15, 39), πραγματικά αὐτός ἦταν παιδί τοῦ Θεοῦ! Τα δέ πλήθη πού εἶχαν βρεθεῖ ἐκεῖ στόν σταυρό, μᾶς σημειώνει ὁ εὐαγγελιστής Λουκάς, «τύπτοντες ἑαυτῶν τὰ στήθη ὑπέστρεφον» (Λουκά 23, 47-48), χτυπώντας με γροθιές τα στήθη τους ἐπέστρεφαν. Δηλαδή αὐτό ἦταν ἕνα δεῖγμα μετανοίας· Τί κάναμε... Ποιόν σταυρώσαμε... ἔστω καί ἄν ὁ Ἰσραήλ δέν Τόν πίστεψε.
Αὐτό ὅμως τό πῶς δηλαδή ἦρθε κατά την Α΄ Παρουσία Του, καί πῶς ἐκεῖνοι πού εἶδαν τόν Χριστό και κατάλαβαν τελικά ποιός ήταν άρχισαν να κόπτονται –ήταν μία μικρογραφία τῆς Β΄ Παρουσίας Του.
Ε, λοιπόν, ἀγαπητοί· λέει τώρα ὁ εὐαγγελιστής Ιωάννης: Ὅταν θα ξανάρθει ὁ Χριστός –θά ἔρθει βέβαια «μετὰ τῶν νεφελῶν τοῦ οὐρανοῦ», κατά τήν προφητεία τοῦ Δανιήλ– καὶ ὄψεται αὐτὸν πᾶς ὀφθαλμὸς», θά Τόν δεῖ ἀνεξαιρέτως κάθε μάτι, «καὶ οἵτινες αὐτὸν ἐξεκέντησαν». Ἐδῶ τό κείμενο δέν ἔχει κόμμα· βάζουμε ὅμως ένα κόμμα, για να καταλάβουμε το νόημα: θά Τόν δοῦν ἀκόμη καί ἐκεῖνοι πού Τόν λόγχισαν, «καὶ κόψονται ἐπ᾿ αὐτὸν πᾶσαι αἱ φυλαὶ τῆς γῆς» (Αποκ. 1, 7), καί τότε θα χτυποῦν τὸ στῆθος τους γι᾿ Αὐτόν, για λογαριασμό τους, ὅλες οἱ φυλές τῆς γῆς, βλέποντάς Τον. Ποιές είναι τώρα ὅλες αὐτές οἱ φυλές τῆς γῆς; Εἶναι, ἀγαπητοί μου, ὁλόκληρη ἡ ἀνθρωπότητα.
Στο πρώτο πλάνο πραγματώσεως τῆς προφητείας τοῦ Ζαχαρίου, στην μικρογραφία, ἔχουμε τίς δώδεκα μόνο φυλές τοῦ Ἰσραήλ· στο δεύτερο πλάνο ἔχουμε ὁλόκληρη τή γῆ, ὁλόκληρη τήν οἰκουμένη.
Καί εἶναι πολύ χαρακτηριστικό ὅτι ὅλοι αυτοί θά δοῦν ἐκεῖνον πού «ἐξεκέντησαν», ἐκεῖνον πού ἐλόγχισαν! Ἱστορικά όμως είναι γνωστό ὅτι τὸν Κύριο τόν ἐλόγχισε μόνο ἕνας ἄνθρωπος, ὁ Κεντυρίων, γιατί φυσικά ἦταν στα καθήκοντά του να διαπιστώσει τον θάνατο τοῦ ἐκτελεσθέντος. Ὅλα αὐτά βέβαια ἔγιναν γιατί ἤθελαν νά Τόν καταδικάσουν οἱ Ἑβραῖοι. Τί σημαίνει ὅμως τώρα ὅτι θά Τόν δοῦν ὅλοι ἐκεῖνοι πού Τόν «ἐξεκέντησαν»; Δηλαδή μόνο ἐκεῖνοι οἱ κάποιοι; Μά ἐδῶ λέει ὅλοι ἐκεῖνοι, ἀπό ὅλη τή γῆ.
Ε, λοιπόν· εἶναι ὅλοι ἐκεῖνοι πού ἀρνήθηκαν τόν Ἰησοῦ Χριστό! Αυτό δείχνει, ἀγαπητοί, ὅτι ἐκεῖνος πού ἀρνεῖται τόν Χριστό, λογχίζει τον Χριστό!
Γιά νά σᾶς ἀποδείξω ὅτι αὐτό δέν εἶναι σχῆμα λόγου, θά σᾶς ἀναφέρω δυό παραδείγματα· τό ἕνα εἶναι ἀπό τόν ἀπόστολο Παῦλο, τό ἄλλο ἀπό τήν Παράδοση.
Ὁ ἀπόστολος Παῦλος γράφει στους Φιλιππησίους: Λυπᾶμαι γι' αὐτούς, «ὧν ὁ θεὸς ἡ κοιλία» (Φιλιπ. 3, 18-19), πού ἔκαναν θεό τήν κοιλιά τους, δηλαδή τίς ἡδονές. Χριστιανοί εἶναι, ἀλλά ἔκαναν θεό τους τίς ἡδονές!... οἱ ὁποῖοι –προσέξτε αὐτήν τή φράση- ανασταυρώνουν τόν Υἱότοῦ Θεοῦ, δηλαδή Τόν ξανασταυρώνουν! (Βλ. Εβρ. 6, 6) Είναι το ἴδιο μέ τό «εξεκέντησαν», ἀκριβῶς τό ἴδιο!
Ὥστε λοιπόν πότε θεωροῦμαι ὅτι καί ἐγώ πῆρα μέρος στον λογχισμό τοῦ Χριστοῦ, καί θά Τόν δῶ μέ φόβο ὅταν θά ἔρθει; Ὅταν θά ἔχω ἀρνηθεῖ τήν θεανθρώπινη φύση Του –το πρώτο και κύριο– αλλά κι ὅταν ὡς Χριστιανός ἐπιμένω να ζω μια ζωή ἁμαρτίας· διότι ἐδῶ ὁ ἀπόστολος Παῦλος δέν ἀναφέρεται σε θέμα πίστεως, ἀλλά σε θέμα ζωῆς· «ὧν ὁ θεὸς ἡ κοιλία» λέει. Χριστιανοί ἦταν, βαπτισμένοι· ἀλλά ἡ ζωή τους ήταν τέτοια πού ὁπωσδήποτε δεν συμφωνούσε μέ τό σταυρικό πνεῦμα τοῦ Εὐαγγελίου.
Το δεύτερο παράδειγμα εἶναι ἀπό τόν ἅγιο Πέτρο, ἀρχιεπίσκοπο Αλεξανδρείας, πού γιορτάζουμε αύριο. Ἔζησε στὴν ἐποχή πού ἦταν καί ὁ Ἄρειος. Φυσικά τόν Ἄρειο τόν ἀντιμετώπισε μετά ὁ ἅγιος Αθανάσιος. Αλλά ὁ ἅγιος Πέτρος εἶδε ἕνα ὄραμα. Αὐτό μάλιστα τό ὅραμα υπάρχει καί σέ τοιχογραφίες. Επάνω στη Μονή μας υπάρχει σε τοιχογραφία –φθαρμένη βεβαίως, ἀλλά σώζεται– ὁ ἅγιος Πέτρος με το όραμα πού βλέπει.
Ποιό είναι το όραμα;
Εἶδε τόν Ἰησοῦ σάν παιδί μέ ἕναν σχισμένο χιτώνα, κουρελιασμένο. Καί τότε ὁ ἅγιος Πέτρος ρωτάει τόν Ἰησοῦ: Τίς σου τὸν χιτῶνα, Σῶτερ, διεῖλε; Ποιός Σοῦ ἔσχισε τόν χιτώνα; Καί ἀπαντάει ὁ Κύριος: Ὁ Ἄρειος! δηλαδή ἡ αἵρεση· ὁ Ἄρειος ὁ αἱρετικός, πού ἀρνεῖτο τήν θεανθρώπινη φύση τοῦ Ἰησοῦ. (Ὁ Ἄρειος ἔζησε καί δίδαξε στην Αλεξάνδρεια τῆς Αἰγύπτου στίς ἀρχές τοῦ 4ου αιώνα ήταν θεολόγος και πρωτοπρεσβύτερος. Ἡ πιό ἀμφιλεγόμενη πτυχή τῶν διδασκαλιῶν τοῦ Ἀρείου άφοροῦσε την σχέση μεταξύ τοῦ Θεοῦ Πατρός καί τοῦ προσώπου του Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἡ διδασκαλία του Αρείου διατηροῦσε ἐν μέρει τις θέσεις τοῦ προγενέστερου μεγάλου αλεξανδρινού δασκάλου Ωριγένους, ὅτι δηλαδή ο Υιός είναι κατώτερος στην εξουσία σε σχέση μέ τόν Πατέρα, αλλά διαφοροποιεῖτο ὡς πρός τήν ἄχρονο γέννηση τοῦ Υἱοῦ, καθότι ὁ Ἄρειος ὑποστήριζε ὅτι ὑπῆρχε καιρός πού ὁ Πατήρ ήταν μόνος του, καί ὅτι ὁ Υἱός είναι κατώτερος από τον Πατέρα, τοποθετώντας τον Υιό μεταξύ των κτισμάτων. Θεωροῦσε τόν Χριστό ἀνώτερο κτίσμα, καί τίποτα περισσότερο. Οι θέσεις αυτές καταδικάστηκαν στο πρόσωπο τοῦ Ἀρείου ἀπό τήν Α΄ Οικουμενική Σύνοδο, της Νικαίας (325 μ.Χ.), ἀλλά καί από τήν Α' Σύνοδο τῆς Κωνσταντινουπόλεως (381 μ.Χ.). Οι τελικές θέσεις τῆς Ἐκκλησίας κατά τοῦ Ἀρειανισμού διατυπώθηκαν στα δώδεκα ἄρθρα του Συμβόλου Πίστεως τῆς Νικαίας)
Βλέπετε λοιπόν τί θά πεῖ ἐκκεντῶ, δηλαδή λογχίζω; Καί ἀφοῦ ἱστορικῶς ἕνας μόνο λόγχισε τον Κύριο καί ἠθικοί αυτουργοί το Συνέδριο τῶν Ἑβραίων, πῶς εἶναι δυνατόν τώρα ολόκληρη ἡ γῆ νά κάνει κοπετόν; Δηλαδή ὅλοι ἐκεῖνοι οἱ ἄνθρωποι πού θά σταθοῦν σέ ὅλη τή γῆ, σέ ὅλη τήν Ιστορία ἕως το τέλος της, κι από τήν ἐποχή μας φυσικά –εύχομαι να μήν εἶναι καί ἀπό τους παρόντες! νά μήν εἴμαστε!– πῶς εἶναι δυνατόν νά Τὸν δοῦν καί νά ποῦν ἐγώ Τόν ἐξεκέντησα τόν Ἰησοῦ; Νὰ πῶς εἶναι δυνατόν· μέ τήν άρνηση τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, εἴτε ὡς πίστη εἴτε ὡς πρακτική ζωή· όταν γενικά ἀρνοῦμαι τόν Ἰησοῦ Χριστό.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το «ἐξεκέντησαν» αναφέρεται ὡς σημεῖο ἀναγνωρίσεως. Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος λέει: «καὶ τότε –ὅταν εἶναι νά ἔρθει «ἐπὶ τῶν νεφελῶν τοῦ οὐρανοῦ»– φανήσεται τὸ σημεῖον τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου ἐν τῷ οὐρανῷ» (Ματθ. 24, 30. 26, 64. Πρβλ. Μάρκ. 14, 62), θα φανεῖ τὸ σημεῖο τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου. Ποιό εἶναι αὐτό τό «σημεῖον»; Εἶναι ὁ Σταυρός! (Βλ. ἱεροῦ Χρυσοστόμου, Ὁμιλία Β΄ εἰς τὸν Σταυρόν, PG 49, 404: «Τότε τὸ σημεῖον φανήσεται τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου ἐν τῷ οὐρανῷ. Εἶδες πόση ἀρετὴ τοῦ σημείου τοῦ σταυροῦ;», καί ἁγίου Ἰωάννου Δαμασκηνοῦ, Ἔκδοσις ἀκριβὴς τῆς ὀρθοδόξου πίστεως, PG 94, 1131: «"Τότε φανήσεται τὸ σημεῖον τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου ἐν τῷ οὐρανῷ", τὸν Σταυρὸν λέγω») Εἶναι ἀκριβῶς τὸ ὄργανο ἐκεῖνο τὸ ὁποῖο μέσα στοὺς αἰῶνες οἱ αἱρετικοί και χλευαστές χλευάζουν! Μεταξύ αὐτῶν εἶναι καί οἱ Χιλιαστές, οἱ ὁποῖοι χλευάζουν τον Σταυρό!
Θα λέγαμε ακόμα ὅτι «σημεῖον» –προσέξτε– εἶναι καὶ ἡ ἴδια ἡ παρουσία τοῦ παθόντος Χριστοῦ.
Θα μου πείτε: Μὰ ὁ Χριστός ἀναστήθηκε· πῶς εἶναι παθών, πῶς εἶναι πάσχων;
Ὁ Χριστός, ἀγαπητοί μου, στον Ουρανό εἶναι πάντα πάσχων, με τις πληγές! Εἶναι ἐκεῖνες οἱ πληγές, οἱ ἀθεράπευτες, πού ψηλάφησε ὁ Θωμᾶς. (Ἰωάν. 20, 27. Βλ. καί Ἰωάν. 20, 20) Εἶναι τά διάσημα τοῦ Κυρίου! Εἶναι οἱ ἀποδείξεις, τα πειστήρια τοῦ ποιός εἶναι ὁ Χριστός, καί ὅτι πραγματικά αυτός πού θά ἔρθει εἶναι ἐκεῖνος τὸν ὁποῖο «ἐξεκέντησαν». Μένουν λοιπόν οἱ πληγές· καί θά μένουν ὄχι μόνο ὅσο κρατᾶ ἡ Ἱστορία, ἀλλά καί πέρα ἀπό τήν Ἱστορία!
Θα πάμε παρακάτω στην Αποκάλυψη, πρῶτα ὁ Θεός, καί θά μᾶς παρουσιάσει αὐτές τίς πληγές ὁ εὐαγγελιστής Ιωάννης μέ μία θαυμάσια εἰκόνα, ἡ ὁποία εἶναι περίεργη· θά δεῖ τόν σαρκωμένο λόγο τοῦ Θεοῦ ὡς ἀρνίον –διότι θυσιάσθηκε και επειδή συνήθως αρνάκι θυσίαζαν– έσφαγμένον καὶ ἑστηκός. (Αποκ. 5, 6· 12) Αυτό το αντιφατικό· νά εἶναι σφαγμένο, και να στέκεται! Μα πώς στέκεται, ἀφοῦ εἶναι σφαγμένο; Αὐτό δείχνει ότι φέρει τις πληγές, και ταυτοχρόνως ζει. Εἶναι ἐκεῖνο που θα πεῖ λίγο πιο κάτω ὁ Χριστός στον Ἰωάννη, και θα το δοῦμε πρῶτα ὁ Θεός τήν ερχόμενη φορά: «και έγενόμην νεκρός, καὶ ἰδοὺ ζῶν εἰμι» (Αποκ. 1, 18).
Βλέπετε λοιπόν ὅτι οἱ πληγές μένουν! Είναι τα διάσημα τοῦ μεγάλου κατορθώματος τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, ὅτι ἔσωσε μέ αὐτές τόν κόσμο, καί ταυτοχρόνως εἶναι τα φοβερά πειστήρια για εκείνους που Τον σταύρωσαν μέσα στην Ιστορία, μή πιστεύοντες ὅτι εἶναι ὁ Χριστός, ὁ ἐνανθρωπήσας Υἱός τοῦ Θεοῦ.
Ἀλλά θά Τόν δεῖ κάθε μάτι. Ναί, ἀγαπητοί μου, κάθε μάτι θά δεῖ τόν Χριστό ὅταν θά ἔρθει! Οι ευσεβεῖς θά χαροῦν, ἐνῶ οἱ ἀσεβεῖς θά κάνουν κοπετό, θα κλαῖνε, θά ὀδύρονται. Για κοιτάξτε όμως τώρα· είναι ἀντίστροφα τά πράγματα· οδύρονται οἱ εὐσεβεῖς καὶ ἀναμένουν τόν Κύριο καί λένε Πότε θά ἔρθεις, Κύριε; Δεν βλέπεις πῶς βρισκόμαστε;... καί χαίρονται οἱ ἀσεβεῖς. Θυμίζει ἐκεῖνα πού εἶπε ὁ Χριστός στους Μαθητές Του, στην Α΄ Παρουσία Του, καί τά ὁποῖα ἀποτελοῦν μικρογραφία τῆς Β΄ Παρουσίας Του: Τώρα ο κόσμος χαίρεται καί γελᾶ, κι ἐσεῖς κλαῖτε καί πενθεῖτε· σε λίγο θά πενθεῖ ὁ κόσμος, καί θά γελᾶτε σεῖς. (Ἰωάν, 16, 20) Πόσο σε λίγο; Σε δυό-τρεῖς μέρες. Πέμπτη βράδυ τούς τά λέει, Κυριακή ἔφυγε τό πένθος.
Βλέπετε ὅτι αὐτά τά πράγματα δέν ἔχουν ἕναν αἰώνιο χαρακτήρα, γιατί εἶναι τοποθετημένα μέσα στον χρόνο. Καί ὁ χρόνος μετρά, περνά... Μετρᾶ ὁ χρόνος, καί αὐτά δέν ἔχουν αιώνιο χαρακτήρα για να μένουν κοκκαλωμένα. Συνεπῶς ὁ Χριστός ἔρχεται!... καί τότε οἱ εὐσεβεῖς θά χαροῦν, καί οἱ ἀσεβεῖς θὰ κλαῖνε.
Αὐτά πού μᾶς σημειώνει ὁ εὐαγγελιστής Ιωάννης στην Αποκάλυψή του, ὁ ἴδιος ὁ Κύριος μᾶς τά λέει ὡς ἑξῆς: «Καὶ τότε φανήσεται τὸ σημεῖον τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου ἐν τῷ οὐρανῷ, καὶ τότε κόψονται πᾶσαι αἱ φυλαὶ τῆς γῆς καὶ ὄψονται τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου ἐρχόμενον ἐπὶ τῶν νεφελῶν τοῦ οὐρανοῦ μετὰ δυνάμεως καὶ δόξης πολλής» (Ματθ. 24, 30). Εἴδατε; «κόψονται... ὄψονται»· παρήχηση. Δηλαδή, ὅλες οἱ φυλές τῆς γῆς θά κάνουν κοπετό, ὀδυρμό, καί θά δοῦν ἐρχόμενο τόν υἱό τοῦ ἀνθρώπου πάνω στις νεφέλες τοῦ οὐρανοῦ, μέ δύναμη καί δόξα πολλή. («Ὥσπερ γὰρ οἶμαι ἀνιόντος αὐτοῦ ἐν τοῖς οὐρανοῖς ἐν τῇ τῆς ἀναλήψεως ἡμέρᾳ γέγραπται ἐν ταῖς Πράξεσιν ὅτι νεφέλη αὐτὸν ὑπέλαβεν ἀπὸ τῶν ὀφθαλμῶν αὐτῶν, οὕτω πάλιν ἥξει μετὰ νεφέλης. Οἶμαι δὲ τροπικῶς τὴν θείαν γραφὴν τοὺς ἁγίους ἀγγέλους νεφέλας καλεῖν διὰ τὸ κούφον αὐτῶν καὶ μετάρσιον καὶ ἀεροβατές ὡσεὶ ἔλεγεν ἥξει ὁ Κύριος θείοις ἀγγέλοις ἐποχούμενος καὶ δορυφορούμενος.» (Οικουμένιος, σ. 37))
Βλέπετε, παρακαλῶ, συμφωνία τῶν εὐαγγελίων μέ τήν Ἀποκάλυψη; Δέν ὑπάρχει κανένα σημεῖο τοῦ βιβλίου τῆς Ἀποκαλύψεως πού νά μή συμφωνεῖ μέ τά εὐαγγέλια. Κανένα σημεῖο. Υπάρχει απόλυτη συμφωνία στο πνεῦμα, καμμιά φορά και στο γράμμα, μεταξύ του βιβλίου τῆς ᾿Αποκαλύψεως καί τῶν τεσσάρων επαγγελίων.
Αλλά σ' ἐκεῖνο πού λέει ἐδῶ ὁ Εὐαγγελιστής, ὅτι ὁ Κύριος θά ἔρθει «μετὰ τῶν νεφελῶν τοῦ οὐρανοῦ», ὑπάρχει μία ἐπισφράγιση είναι ἡ ἑξῆς: «ναί, ἀμήν».
Αὐτό τό «ναί, ἀμήν» είναι μία επισφράγιση διπλή, λειτουργική, ἑλληνικῆς καί σημιτικής διαστάσεως. Το ναί εἶναι ἑλληνικό τό ἀμήν είναι σημιτικό, δηλαδή έβραϊκό, καί ἔχει λειτουργικό χαρακτήρα. Αυτό σημαίνει ὅτι ὑπάρχει μία επιβεβαίωση και μία ευχή. Το «ναί» θά πεῖ ναί, δηλώνει ἐπιβεβαίωση, ἐνῶ τό «ἀμήν» θὰ πεῖ ὁμοίως ναί, ταυτόχρονα ὅμως θά πεῖ καί εἶθε, δηλώνει εὐχή. Σάν νά λέει ὁ εὐαγγελιστής Ιωάννης. Αὐτό πού ἔγραψα, τό ὅτι ὁ Χριστός ἔρχεται, «ναί, ἀμήν»· δηλαδή, ναί, οπωσδήποτε ἔρχεται· αμήν, εἴθε γρήγορα να γίνει. Υπάρχει λοιπόν αυτή ή λειτουργική ἐπισφράγιση, μ' αὐτή τή διπλή διάσταση, στις δυό αυτές γλώσσες, τήν ἑλληνική καί τή σημιτική.
Τό ἴδιο σχῆμα, κατά γράμμα, θά μᾶς τό ἀναφέρει καί ὁ ἀπόστολος Παῦλος στή Β΄ Προς Κορινθίους ἐπιστολή του, καί θά πεῖ τά ἑξῆς: «Ὁ γὰρ τοῦ Θεοῦ υἱὸς Ἰησοῦς Χριστός... οὐκ ἐγένετο ναὶ καὶ οὔ, ἀλλὰ καὶ ἐν αὐτῷ γέγονεν· ὅσαι γὰρ ἐπαγγελίαι Θεοῦ, ἐν αὐτῷ τὸ ναὶ καὶ ἐν αὐτῷ τὸ ἀμὴν» (Β΄ Κορ. 1, 19-20). Δηλαδή: Ὁ Ἰησοῦς Χριστός, ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ, δέν ἦρθε στον κόσμο ὡς ναί καί ὄχι –πού δηλώνει ἀβεβαιότητα· ποιός εἶναι; τί κάνει; εἶναι ἔτσι; εἶναι ἀλλιῶς;– αλλά ἦρθε ὡς ναί, καί οἱ ὑποσχέσεις Του εἶναι ναί καί ἀμήν· δηλαδή ὅλα ὅσα εἶπε ὁ Χριστός θά πραγματοποιηθοῦν, καί δέν ἀλλάζει τίποτα!
Κοιτάξτε πῶς ταιριάζουν κατά πνεύμα τα βιβλία! Ἐδῶ, ἀγαπητοί μου, βλέπουμε πολλές φορές ὅτι ἕνας συγγραφέας, γράφοντας σε διαφορετικό χρόνο –για να μήν πῶ, κάποτε και στο ίδιο του το βιβλίο– ἔχει ἀντιφάσεις· πόσο μᾶλλον διαφορετικοί συγγραφεῖς!
Βλέπει λοιπόν κανείς ἐδῶ ὅτι αὐτό πού εἶπε ὁ Κύριος, «ἀμὴν λέγω ὑμῖν... ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ παρελεύσονται, οἱ δὲ λόγοι μου οὐ μὴ παρέλθωσι» (Ματθ. 24, 35) καί «ἰῶτα ἓν ἢ μία κεραία οὐ μὴ παρέλθῃ... ἕως ἂν πάντα γένηται» (Ματθ. 5, 18), σημαίνει ὅτι ὅλα ὅσα εἶπε ὁ Χριστός θα πραγματοποιηθοῦν. Το «ἰῶτα» (ι), δηλαδή τό γιόντ (i) πού χρησιμοποιοῦμε καί στήν Αλγεβρα, εἶναι τό γιῶτα τὸ ἐβραϊκό, αὐτό τό φοινικικό, τό σημιτικό· εἶναι τό πιό μικρό γράμμα τοῦ ἑβραϊκοῦ ἀλφαβήτου. Όταν λοιπόν ἐδῶ λέει ἰῶτα ἐν δέν θά πέσει ἢ μία κεραία –κεραία εἶναι ὁ τόνος– αὐτό σημαίνει ὅτι δέν εἶναι δυνατόν νά μήν πραγματοποιηθεῖ.
Δηλαδή: Αλήθεια σᾶς λέω, οὔτε ἕνα γιώτα, οὔτε μία κεραία ἀπ' ὅ,τι σᾶς εἶπα δέν εἶναι δυνατόν νά μήν πραγματοποιηθεί. Ὁ οὐρανός καί ἡ γῆ –αὐτά πού μοιάζουν αδιάσειστα και μεγάλα– θα φύγουν ἀπό τή θέση τους, αλλά τα λόγια μου θα μείνουν.
Συνεπῶς, ὁ Χριστός, ἀφοῦ εἶπε θά ξανάρθω, τό ἐννοεῖ. Καί ἐδῶ εἶναι ἡ ἀξιοπιστία Του, γιατί «πιστὸς ὁ λόγος, λέει ὁ ἀπόστολος Παῦλος, καὶ πάσης ἀποδοχῆς ἄξιος» (Α΄ Τιμ. 1, 15· 4, 9). Εἶναι ἀξιόπιστος ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ· ὁ Χριστός λοιπόν θα ξανάρθει!
Μιά πιστή καρδιά, ἀγαπητοί μου, ὅταν αισθάνεται όλα αυτά μέσα της, ἔχει βέβαιη την ελπίδα, καί ζει με τὴν ἐν Χριστῷ ἐλπίδα, μια ἐλπίδα πού ἀληθινά ζωογονεῖ.
«Ναί ἀμήν.Ἐγώ εἰμι τὸ Α καὶ τὸ Ω, λέγει Κύριος ὁ Θεός, ὁ ὢν καὶ ὁ ἦν καὶ ὁ ἐρχόμενος, ὁ παντοκράτωρ.» (Αποκ. 1, 8) Τί μεγαλειώδη!
Αγαπητοί μου, ἐγώ είμαι ἕνας φτωχός άνθρωπος· τί νά σᾶς πῶ... Ἡ ἀνθρώπινη γλώσσα δεν μπορεί να περιγράψει. Ακόμη καί τό ἀνθρώπινο λεξιλόγιο είναι φτωχό· οἱ λέξεις... ὅλα, είναι φτωχά! Μιά φωνή.. τι να πεῖ, τί να περιγράψει... Ἀλλά ἀπ' ὅ,τι διαισθάνεσθε, ἀπ' αὐτό τό ἀνθρώπινο φτωχό λεξιλόγιο, μπορείτε να ἀντιληφθεῖτε τήν μεγαλοπρέπεια του βιβλίου; Μπορείτε να ζήσετε αυτή την μεγαλοπρέπεια; Κοιτάξτε: «Ναι, ἀμήν»!... «Ἐγώ εἰμι το Α καὶ τὸ Ω, λέγει Κύριος ὁ Θεός... ὁ ὢν καὶ ὁ ἦν καὶ ὁ ἐρχόμενος, ὁ παντοκράτωρ»
Αὐτό τό «ναί» καί «αμήν» ξέρετε ποιός το βεβαιώνει; Αὐτός πού εἶναι το Α και το Ω, ὁ ουράνιος Θεός Πατήρ!
Ἔτσι, νά ἕνα ἀκόμη ὄνομα τοῦ Θεοῦ· το Α και το Ω. «Ἐγώ εἰμι το Α καὶ τὸ Ω» λέει ὁ Θεός. Ὥστε λοιπόν τό Ἐγώ εἶμαι το Α και το Ω εἶναι ἕνα ἀπό τά πολλά ὀνόματα τοῦ Θεοῦ.
Καί ἄλλοτε σᾶς ἔχω πεῖ, καί τό ξέρετε αυτό πολύ καλά, ὅτι ὁ Θεός ἔχει πολλά ονόματα, πάρα πολλά όνόματα, ἐπειδή ἀκριβῶς δέν ἔχει ὄνομα. Δέν μπορεῖ νά ἀποδοθεῖ ὄνομα στον Θεό, ἐπειδὴ ἡ ἀπόδοση ὀνόματος σ' Αυτόν μικραίνει αὐτό πού εἶναι ὁ Θεός. Μήν ξεχνᾶμε ὅτι ἀπό τήν στιγμή πού ὁ ἄνθρωπος θα δώσει ὄνομα, ἤδη ἔδωσε καί ὁρισμό· καί ὅταν λέμε ορισμός καί ὄνομα, σημαίνει ὅτι βάλαμε ὅρια. Ὁ Θεός όμως δέν ἔχει ὅρια.
Γι' αὐτό, στήν ἐρώτηση τοῦ Μωϋσέως Ποιό εἶναι τό ὄνομά Σου, Κύριε, γιά νά πῶ στους Εβραίους στην Αἴγυπτος; ὁ Θεός εἶπε: «Ἐγώ εἰμι ὁ ὤν» (Εξοδ. 3, 14), ἐγώ είμαι ὁ ὑπάρχων. Δέν ἔδωσε ὄνομα. Ἀλλά αὐτό ἀκριβῶς, τό ἐγώ εἶμαι ὁ ὑπάρχων, ἀποτελεῖ ἕνα ὄνομα, γιατί άκριβῶς, ἐπειδή δέν ἔχει ὄνομα, εἶναι ἀνώνυμος ὁ Θεός, γι' αὐτό εἶναι καί πολυώνυμος.
Τί ἀνόητοι πού εἶναι οἱ Χιλιαστές, αληθινά ανόητοι, ὅταν ἐπιμένουν καί μᾶς λένε Γιατί δέν λέτε τό ὄνομα Γιαχβέ; (Γιαχβέ στα ἑβραϊκά θά πεῖ Κύριος). Ε, τό λέμε καί αυτό. Μά αὐτό εἶναι τό ὄνομα τοῦ Θεοῦ μᾶς λένε. Ναί, ἀλλά δέν εἶναι μόνο αυτό. Μά εἶναι τό ὕψιστο. Δέν ἔχει σημασία· γιατί καί ἡ Γραφή επιστρατεύει πλῆθος ἀπό ὀνόματα για να μιλήσει γιά τόν Θεό. (Οἱ Μάρτυρες τοῦ Ἰεχωβᾶ ἐπιμένουν πώς ὅλοι οἱ ἄνθρωποι, άνεξαρτήτως τῆς ἐθνικῆς ἡ μητρικής τους γλώσσας, εἶναι ὑποχρεωμένοι νά ὀνομάζουν τόν Θεό μέ τήν ἑβραϊκή λέξη Ἰεχωβά, ἀλλιῶς δέν σώζονται! Θα καταφαγωθῆ ἡ σάρξ ἐκείνων πού δέν ἤθελαν να μάθουν ὅτι ὁ ζῶν καί ἀληθινός Θεός λέγεται Ἰεχωβά! Θά διαλυθοῦν, ἐνῶ θά στέκουν στα πόδια τους. (Από τόν Απολεσθέντα Παράδεισο στον Αποκατεστημένο Παράδεισο, ελλ. εκδ. 1960, σ. 209). Ὅμως ὁ ἀνωτέρω ἰσχυρισμός τους καταρρίπτεται ἀπό τό γεγονός ὅτι οἱ Ἀπόστολοι, στην ελληνική γλώσσα πού ἔγραψαν τήν Καινή Διαθήκη, οὔτε μία φορά δέν ονομάζουν τόν Θεό μέ τήν ἑβραϊκή λέξη Ἰεχωβά ή Γιαχβέ. Αυτό αναγκάζεται ἀκόμη καί ἡ ἴδια ἡ ἐταιρεία Σκοπιά νά τό ὁμολογήσει καί νά τό παραδεχθεῖ : Ἕνας λόγος εἶναι ὅτι ἕως τώρα δέν ἔχει βρεθῆ κανένα αντίγραφον ἀρχαίου χειρογράφου πού να περιέχη τό θεῖον ὄνομα εἰς την πλήρη μορφή του (Σκοπιά, 15-11-1971, σ. 677). Εἶναι ἀλήθεια ὅτι κανένα ἀπό τά ὑπάρχοντα ἀρχαία ἑλληνικά χειρόγραφα τῆς Καινῆς Διαθήκης δεν περιέχει το προσωπικόν ὄνομα τοῦ Θεοῦ. (Σκοπιά, 01-03-1991, σ. 28)
Καί μάλιστα, ἀγαπητοί μου, ὅπως βλέπουμε ἐδῶ, υπάρχει μία συσσώρευση ονομάτων αλλά αυτό θα το δοῦμε στη συνέχεια.
Τί σημαίνει «Ἐγώ εἰμι το Α καὶ τὸ Ω»;
Σημαίνει: Εγώ εἶμαι το ξεκίνημα ολόκληρης της κτιστῆς δημιουργίας, καί ἐγώ τό τέλος αὐτῆς –ὅπως εἶναι το Α, μέ τό ὁποῖο ἀρχίζει το αλφάβητο, και το Ω, πού τελειώνει. Μέ ἄλλα λόγια: Σε ἐμένα ανήκει ἡ ὕπαρξη καί σέ ἐμένα ἡ ἀνυπαρξία, τό "εἶναι" –ὡς ἀπαρέμφατο– καί τό "μή είναι". Στόν Θεό δηλαδή ανήκει κάθε ἀρχή τῆς κτίσεως, καί σ' Αυτόν ἀνήκει μιά τυχόν ἐκμηδένισή της· ἄλλο βέβαια ὅτι ὁ Θεός δέν θέλει να ἐκμηδενίσει τήν κτίση. Εἶναι ὁ μόνος πού δημιουργεί ἐκ τοῦ μηδενός, εἶναι ἡ ὄντως Αρχή.
Ἐκεῖνο τό «Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ Λόγος» (Ἰωάν. 1, 1) αυτό σημαίνει· ὅτι ὁ Λόγος εἶναι τό Α. Δηλαδή: ὑπῆρχε ὁ Θεός Λόγος ὅταν ἔγινε ἡ ἀρχή τῆς κτίσεως ἐκ τοῦ μηδενός. Ὁ Θεός ὅμως μπορεῖ νά φέρει το Α στο Ω, τό εἶναι στο μή εἶναι, δηλαδή να οδηγήσει τήν κτίση ἀπό τήν ὕπαρξη στήν ἀνυπαρξία. Διότι μόνος ὁ Θεός ἔχει σχέση μέ τό μηδέν. Κανένα κτίσμα δέν ἔχει σχέση μέ τό μηδέν· οὐτε ὁ λογικός ἄνθρωπος οὔτε ὁ ἄγγελος. Κανείς δέν μπορεῖ νά φέρει στήν ὕπαρξη κάτι ἐκ τοῦ μηδενός, ἀλλά καί νά ὁδηγήσει κάτι στο μηδέν· εἶναι ἀδύνατον! Εἶναι ὄχι ἁπλῶς μόνο ἀδύνατον, ἀλλά καί ἀδύνατον να το διανοηθούμε! (Βλ. π. Αθανασίου Μυτιληναίου, Ἡ Γένεσις, Χριστιανική Ανθρωπολογία, Τόμος Β΄, Μάθημα 23ο, ἐκδ. Ἱερᾶς Μονῆς Κομνηνείου, Στόμιον Λαρίσης 2018, υποσ. 25)
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/1159.html?m=1
Ἔτσι, ἀφοῦ ὁ Θεός είναι το Α και το Ω, στόν ἑαυτό Του περιέχει τό πᾶν. Συνεπῶς, ὅταν λέει Εγώ εἶμαι το Α καί τό Ω, εἶναι σάν νά λέει Εγώ εἶμαι ὁ Κύριος τοῦ χώρου καί τοῦ χρόνου. Το Α καί τό Ω δέν εἶναι γνωρίσματα τοῦ Θεοῦ. Προσέξτε: δέν εἶναι. Ὁ Θεός δέν εἶναι Α καί Ω· ἀλλά μέσα στόν Θεό υπάρχει καί τό Α και το Ω, δηλαδή ἡ ἀρχή καί τό τέλος τῆς κτίσεως. Ὁ Θεός εἶναι ἄναρχος, δέν ἔχει ἀρχή· συνεπῶς εἶναι καί ἀτελεύτητος, δέν ἔχει τέλος. Η κτίση ὅμως ἔχει ἀρχή καί τέλος. Ἄρα τό Α καί τό Ω εἶναι μέσα στόν Θεό, καί ἄρα ὁ Θεός είναι κύριος τοῦ χώρου καί τοῦ χρόνου. (Βλ. άγ. Μαξίμου Ὁμολογητοῦ, Κεφάλαια Σ΄, ζ΄, PG 90, 1085: «Ἀρχὴ πᾶσα καὶ μεσότης καὶ τέλος, εἰς ἅπαν τὴν σχετικὴν δι᾿ ὅλου κατηγορίαν οὐκ ἤρνηται· Θεὸς δὲ καθόλου πάσης σχέσεως ὑπάρχων ἀπειράκις ἀπείρως ἀνώτερος, οὔτε ἀρχὴ οὔτε μεσότης οὔτε τέλος εἰκότως ἐστίν· οὐδέ τι τὸ σύνολον ἕτερον, τῶν, οἷς ἐνθεωρεῖσθαι κατὰ τὴν σχέσιν ἡ τοῦ πρός τι δύναται κατηγορίαν.»)
Σ' αυτόν λοιπόν τον στίχο, τον τελευταῖο τοῦ προοιμίου, ὁ ὁποῖος εἶναι μεγαλοπρεπέστατος καί κλείνει το προοίμιο, ἔχουμε μία συσσώρευση θείων ονομάτων. Τό πρῶτο ὄνομα: «Ἐγώ εἰμι τὸ Α καὶ τὸ Ω». Τό δεύτερο όνομα: «Κύριος» –αυτό που λένε καί οἱ Χιλιαστές, το Γιαχβέ, Κύριος. Το τρίτο όνομα: «ὁ Θεός». Το τέταρτο ὄνομα: «ὁ ὢν καὶ ὁ ἦν καὶ ὁ ἐρχόμενος». Τό πέμπτο ὄνομα: «ὁ παντοκράτωρ».
Μέ τήν συσσώρευση αὐτῶν τῶν θείων ονομάτων, βλέπουμε ὅτι πηγή ὅλων τῶν ἀποκαλύψεων εἶναι ὁ Θεός, καί συνεπῶς ὅ,τι ἀναφέρεται στο βιβλίο τῆς Ἀποκαλύψεως εἶναι ἀξιόπιστο. Προσέξτε: εἶναι ἀξιόπιστο! Ὁ Θεός ἀποκαλύπτει· ὄχι κάποιος άνθρωπος. Καί τό καταπληκτικό εἶναι πώς όταν βλέπουμε να πραγματοποιεῖται ὅ,τι ὁ Θεός ἀποκαλύπτει μέσα στην πρόοδο τῶν αἰώνων, τότε λέμε πώς πραγματικά τό βιβλίο τῆς Ἀποκαλύψεως εἶναι θείας προελεύσεως, εἶναι ὄντως θεόπνευστο.
Ἐδῶ, ἀγαπητοί μου, τελειώνει το προοίμιο τοῦ ὅλου βιβλίου. Είδαμε να ξεδιπλώνεται μπροστά μας, ὅσο τοῦτο ἦταν δυνατό, τό θεολογικό βάθος του, πού εἶναι αντάξιο ἑνός μεγάλου θεολόγου τῆς Ἐκκλησίας μας, τοῦ ἁγίου Ἰωάννου, πού γράφει το βιβλίο αυτό.
Ἀκολουθεῖ τό κύριο θέμα τοῦ βιβλίου, στό ὁποῖο περιγράφεται ἡ ἐμφάνιση τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ μπροστά στόν ἔμφοβο, κατάπληκτο και τρέμοντα Ἰωάννη, για νά τοῦ δείξει ποιά είναι ή μελλοντική πορεία τῆς Ἐκκλησίας Του, ποιοί οἱ ἀγῶνες της, οἱ περιπέτειές της, οἱ πόλεμοί της καί ἡ τελική της νίκη. Αὐτά ἀποτελοῦν τό κύριο θέμα τοῦ βιβλίου τῆς Ἀποκαλύψεως.
Καί τώρα, μέ τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ, μπαίνουμε στο κύριο θέμα:
«Ἐγὼ Ἰωάννης, ὁ ἀδελφὸς ὑμῶν καὶ συγκοινωνὸς ἐν τῇ θλίψει καὶ βασιλείᾳ καὶ ὑπομονῇ ἐν Ἰησοῦ Χριστῷ, ἐγενόμην ἐν τῇ νήσῳ τῇ καλουμένῃ Πάτμῳ διὰ τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ καὶ διὰ τὴν μαρτυρίαν Ἰησοῦ Χριστοῦ.» (Αποκ. 1, 9) Δηλαδή: Ἐγώ, ὁ Ἰωάννης, ὁ ἀδελφός σας καί συμμέτοχος στη θλίψη καί τή βασιλεία καί τήν ὑπομονή ἐν Ἰησοῦ Χριστῷ, ἤμουν στην νῆσο που ονομάζεται Πάτμος, ἐπειδή κήρυττα τον λόγο τοῦ Θεοῦ καί ἔδινα μαρτυρία γιά τόν Ἰησοῦ Χριστό,
Προκειμένου, ἀγαπητοί, ὁ ἱερός Εὐαγγελιστής να κατοχυρώσει τήν ἱστορικότητα τοῦ προφητικού του βιβλίου –μεγάλο πράγμα αὐτό, ἡ κατοχύρωση τῆς ἱστορικότητος ἑνός βιβλίου!– ἀκολουθεῖ τό παράδειγμα των προφητῶν τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ὅπως τοῦ Ἱερεμίου, τοῦ Ἰεζεκιήλ, τοῦ Ἡσαΐου καί ἄλλων προφητῶν. (Βλ. Ἰερ. 1, 1-3. Ἰεζ. 1, 1-2. Ησ. 1, 1. 6, 1)
Ἔτσι, λοιπόν, στον παρόντα στίχο, πού εἶναι ὁ πρῶτος τοῦ κυρίου θέματος, παραθέτει τον τόπο στον ὁποῖο ἀποκαλύφθηκε και γράφηκε ή προφητεία, πού εἶναι ἡ νῆσος Πάτμος. (Η Πάτμος, πού ὅλοι θά ξέρετε, ἀνήκει στο δωδεκανησιακό σύμπλεγμα· εἶναι ἕνα μικρό νησάκι τῆς Δωδεκανήσου, ἕνα ξερονήσι.) Παραθέτει ἀκόμη τόν λόγο τῆς παραμονής του στην Πάτμο, ἀλλά καί τόν χρόνο τῆς ἀποκαλύψεως, ὁ ὁποῖος ἔγινε ἡμέρα Κυριακή, ὅπως θά μᾶς πεῖ στό ἴδιο κεφάλαιο, στον στίχο 10.
Ὅταν λοιπόν μᾶς μιλάει γιά τόν τόπο, γιά τόν λόγο τῆς παραμονῆς του ἐκεῖ ἀλλά καί τόν χρόνο, τοποθετεῖται ἱστορικά· διότι αὐτά ἀκριβῶς ἀποτελοῦν τά στοιχεῖα ἐκεῖνα πού δίνουν μία ιστορική διάσταση. Δηλαδή, ἡ Ἀποκάλυψις δέν εἶναι μῦθος. Θα λέγαμε: στήν Πάτμο, σέ ἐκεῖνο το σπήλαιο, τότε, ἔγινε αὐτό· ἔχουμε δηλαδή την ιστορικότητα του βιβλίου,
Ἐπιμένω πολύ σ' αυτά, γιατί ἅμα θά βγεῖτε ἔξω θά ἀκούσετε νά σᾶς λένε ὅτι αὐτά εἶναι παραμύθια... καί γιά νά τούς ἀντικρούσετε, ἐγώ σας βοηθῶ νά καταλάβετε ὅτι δέν βρισκόμαστε μπροστά σε παραμύθια, άλλὰ μπροστά σε αλήθειες ιστορικά κατοχυρωμένες.
Πράγματι, κατά την αρχαία παράδοση, ὁ ἅγιος Ἰωάννης ἐξορίστηκε στην Πάτμο κατά την διάρκεια του διωγμοῦ τοῦ Δομετιανοῦ, «διὰ τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ καὶ διὰ τὴν μαρτυρίαν τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ» (Αποκ. 1, 9), ὅπως μᾶς διασώζει ὁ ἴδιος ὁ Ἀπόστολος μέσα στην Αποκάλυψη. Δηλαδή: Ἦρθα ἐδῶ στὴν Πάτμο, ἐπειδή ἀκριβῶς ἔκανα κήρυγμα γιά τόν Χριστό καί ἔδινα την μαρτυρία Του. Δέν ἀναφέρει βεβαίως τό ρήμα ἐξορίστηκα, αλλά μᾶς λέει ὅτι βρέθηκε ἐκεῖ γι' αὐτή τήν αἰτία. Η εξορία ὑποννοεῖται ἀπό τήν λέξη θλίψη. Λέει είμαι συγκοινωνός στη θλίψη. Διότι ἂν ἦταν να κάνει ἕνα ταξίδι μέχρι τήν Πάτμο, ἡ ὁποία ας υποθέσουμε ότι είχε πολλούς κατοίκους, καί πῆγε ἐκεῖ νά κηρύξει, καί ἐκεῖ ἀκριβῶς δέχθηκε τήν ἀποκάλυψη τοῦ Χριστοῦ, δὲν θὰ ἔλεγε «ἐν τῇ θλίψει». Συνεπώς, πίσω από τη λέξη «θλίψει» κρύβεται ἡ πραγματικότητα τῆς ἐξορίας του.
Ὄντως, ὁ ἅγιος Εἰρηναῖος (μόλις του 2ου αιώνος - ἀρχές τοῦ 3ου) μᾶς λέει τά ἑξῆς: «οὐδὲ πρὸ πολλού χρόνου ἑωράθη, ἀλλὰ σχεδὸν ἐπὶ τῆς ἡμετέρας γενεᾶς, πρὸς τῷ τέλει τῆς Δομετιανοῦ ἀρχῆς» (Αγ. Ειρηναίου Λυῶνος, Ἔλεγχος ψευδωνύμου γνώσεως, Βιβλίον Ε΄, ΧΧΧ, 3, ΒΕΠΕΣ 5, 169, 93). Δηλαδή, το βιβλίο τῆς Ἀποκαλύψεως δέν εἶναι πολύς καιρός που εἶδε τό φῶς τῆς δημοσιότητος, αλλά σχεδόν στη δική μας γενεά, πρός τό τέλος τῆς ἐξουσίας τοῦ Δομετιανοῦ,
Ὁ δέ Κλήμης ὁ Ἀλεξανδρεύς μᾶς σημειώνει τα ἑξῆς: «Ἐπειδὴ γὰρ τοῦ τυράννου τελευτήσαντος, ἀπὸ τῆς Πάτμου τῆς νήσου μετῆλθεν ἐπὶ τὴν Ἔφεσον...) (Κλήμεντος Αλεξανδρείας, Τίς ὁ σωζόμενος πλούσιος, ΒΕΠΕΣ 8,372, 13). Δηλαδή: Όταν πέθανε ὁ Δομετιανός, ἔφυγε ἀπό τήν Πάτμο ὁ Ἰωάννης καί ἦλθε στήν Ἔφεσο.
Ἀλλά καί ὁ ἅγιος Ανδρέας Καισαρείας μᾶς λέει: «Πάτμον οἰκεῖν τὴν νῆσον καταδικασθείς» (PG 106, 225D). Δηλαδή καταδικάστηκε να κατοικήσει στη νήσο Πάτμο· δηλαδή ἐξορίστηκε, καταδικάστηκε σε εξορία. (Κατά τον Πλίνιο (Hist. Nat. IV 12, 13) αὐτό τό βραχώδες νησί χρησίμευε, κατά τήν ρωμαϊκή εποχή, κυρίως ὡς τόπος εξορίας)
Καί ὁ Εὐσέβιος Καισαρείας, στο Χρονικό του, τοποθετεῖ αὐτήν τήν ἐξορία στο 15ο ἔτος τῆς βασιλείας τοῦ Δομετιανοῦ, πού ἀντιστοιχεῖ μέ τό 94 ή 95 μ.Χ.. («Ἐν τούτῳ κατέχει λόγος τὸν ἀπόστολον ἅμα καὶ εὐαγγελιστὴν Ἰωάννην ἔτι τῷ βίῳ ἐνδιατρίβοντα, τῆς εἰς τὸν θεῖον Λόγον ἕνεκεν μαρτυρίας, Πάτμον οἰκεῖν καταδικασθῆναι τὴν νῆσον, Οἴγε καὶ τὸν καιρὸν ἐπ' ἀκριβὲς ἐπεσημήναντο, ἐν ἔτει πέντεκαιδεκάτῳ Δομετιανοῦ..., τῆς εἰς Χριστὸν μαρτυρίας ἕνεκεν, εἰς νῆσον ποντίαν κατὰ τιμωρίαν δεδόσθαι.» (Εκκλησιαστική Ιστορία, Βιβλίο Γ΄, Κεφ. ΙΗ΄, PG 20, 252ABC). Βλ. «Εξόριστον δὲ αὐτὸν γενέσθαι ἐν Πάτμῳ τῇ νήσῳ ὑπὸ Δομετιανοῦ, Εὐσέβιος ὁ Παμφίλου ἐν τῷ Χρονικῷ αὐτοῦ βιβλίῳ παρατίθεται» (Αρέθας, PG 106, 513D)) Τότε λοιπόν γράφτηκε ἡ Ἀποκάλυψις.
Αλλά δέν γράφτηκε στήν Ἔφεσο· γράφτηκε στην Πάτμο. Καί τοῦτο διότι πῶς θά ἦταν δυνατόν νά τοῦ πεῖ ὁ Χριστός Γράψε επιστολή πρός τόν ἄγγελον (τόν ἐπίσκοπο) τῆς Ἐφέσου, (Αποκ. 2, 1) ἐάν ὑποτεθεῖ ὅτι ὁ Ἰωάννης εἶναι μέσα στήν Ἔφεσο; Ἄρα λοιπόν δέν εἶναι στήν Ἔφεσο ὅταν γράφει τήν Αποκάλυψη· ἀλλά, ὑπό τό κράτος αὐτῶν τῶν ἐντυπώσεων, τῶν βιωμάτων αὐτῶν των πολύ δυνατῶν, γράφει την Αποκάλυψή του ἐκεῖ, στην Πάτμο. Καί αὐτό μάλιστα που λέει «Τῷ ἀγγέλω τῆς ἐν Ἐφέσῳ ἐκκλησίας γράψον» ἀποτελεῖ καί μιά εσωτερική μαρτυρία μέσα στο ίδιο το βιβλίο.
Ακόμη πρέπει να λάβουμε υπόψη καί τό ὅτι μέχρι σήμερα, κατά τήν παράδοση, το σπήλαιο τῆς Ἀποκαλύψεως στην Πάτμο ύποδεικνύεται ως τόπος συγγραφῆς τοῦ βιβλίου.
Ὅλα αὐτά λοιπόν, μέ τίς μαρτυρίες πού σᾶς ἀνέφερα, δείχνουν ὅτι τό βιβλίο τῆς Ἀποκαλύψεως γράφτηκε στη νήσο Πάτμο από τον εὐαγγελιστή Ιωάννη, ὅταν ἦταν ἐξόριστος σ' αυτήν.
Εἶναι χαρακτηριστικό ότι προτάσσει τοῦ ὀνόματός του τήν ἀντωνυμία ἐγώ «Ἐγὼ Ἰωάννης» λέει. Αυτό τό κάνει για να τονίσει τό ὄνομα (ἐγώ, ὁ Ἰωάννης, ὅπως λέμε ἐγώ, ὁ Ἀθανάσιος) καί ἐπιπλέον γιά νά διαπιστωθεῖ ἡ ταυτότητά του. Ἦταν ἀνάγκη νά τεθεῖ τό ὄνομα, διότι πρόκειται για προφητικό βιβλίο, όπως βλέπετε, κι ἔπρεπε οπωσδήποτε να βεβαιωθεῖ ἡ προέλευσή του. Κάτι τέτοιο δέν τό κάνει στο εὐαγγέλιό του ὁ ἱερός Ευαγγελιστής, αλλά κρύβεται πολύ χαριτωμένα πίσω από ἐκεῖνο τό «ὸν ἠγάπα ὁ Ἰησοῦς» (Ἰωάν. 13, 23, 19, 26. 21, 7· 20), ὅπως τότε πού εἶχε πέσει στο στῆθος τοῦ Ἰησοῦ καί τόν ἐρώτησε «Κύριε, τίς ἐστιν ὁ παραδιδούς σε;» (Ἰωάν. 21, 20). Αλλά ἐδῶ ὅμως τό πράγμα εἶναι πολύ σοβαρό, το περιεχόμενο τοῦ βιβλίου εἰναι προφητικό, καί πρέπει να δηλώσει ὁ Εὐαγγελιστής τό ὄνομά του.
Αλλά τόσο τό ὄνομα, ὅσο καί ἡ ἀντωνυμία, ἔρχονται νά μᾶς θυμίσουν το βιβλίο τοῦ Δανιήλ, πού και ἐκεῖνος, γιά νά βεβαιώσει ἱστορικά αλλά καί νά δηλώσει ὅτι ὁ ἴδιος εἶναι αὐτόπτης μάρτυρας τῶν πραγμάττων, βάζει καί τά δυό, καί τό ὄνομα καί τήν ἀντωνυμία. Λέει ὁ Δανιήλ, στο 8ο κεφάλαιο: «Ἐν ἔτει τρίτῳ τῆς βασιλείας Βαλτάσαρ τοῦ βασιλέως –βλέπετε; χρονική τοποθέτηση– ὅρασις ὤφθη πρός με», εἶδα ὅραμα, «ἐγὼ Δανιήλ, μετὰ τὴν ὀφθεῖσάν μοι τὴν ἀρχήν» (Δαν. 8, 1) καί τά λοιπά. Εἴδατε; «ἐγὼ Δανιήλ».
Τό χωρίο πού ἀναλύουμε ἀρχίζει μέ μία πολύ τρυφερή προσοικείωση: «Ἐγὼ Ἰωάννης, ὁ ἀδελφὸς ὑμῶν καὶ συγκοινωνὸς ἐν τῇ θλίψει καὶ βασιλείᾳ καὶ ὑπομονῇ». Ἐγώ... ὁ ἀδελφός σας!
Ἐδῶ βλέπουμε πώς ὁ ἱερός συγγραφέας δέν χρησιμοποιεῖ οὔτε τόν τίτλο τοῦ Ἀποστόλου –«ἀπόστολος Ἰησοῦ Χριστοῦ» (Α΄ και Β΄ Κορ. 1, 1. Έφεσ. 1, 1. Κολ. 1, 1. Τιμ. 1, 1. Α΄ και Β΄Πέτρ. 1, 1)– οὔτε κἄν τό «δοῦλος Ἰησοῦ Χριστοῦ» (Β΄ Πέτρ. 1, 1) τίποτα· κατευθείαν βάζει τό ὄνομα: «Ἐγὼ Ἰωάννης». Γιατί αὐτό;
Ἴσως ἐξαιτίας τῆς καταστάσεως τῆς θλίψεως καί τοῦ διωγμοῦ πού ἐπικρατοῦσε, πού ἦταν κοινή για ὅλους τούς Χριστιανούς. Ὁ μέν Ιωάννης διώκεται, ἤδη ἐξόριστος στην Πάτμο, οἱ δέ Χριστιανοί, πρός τούς ὁποίους θά ἀποστείλει το βιβλίο του, καί αὐτοί ὁμοίως ὑφίστανται διωγμό.
Ὅπως βλέπουμε, ὑπάρχει κοινή θλίψη· καί ἡ κοινή θλίψη πάντοτε ἀδελφώνει. Εγώ, ὁ Ἰωάννης, ὁ ἀδελφός σας... καί συγκοινωνός σας... στη θλίψη, στη βασιλεία καί στήν ὑπομονή.
Ἐδῶ, ἀγαπητοί μου, ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Θεολόγος θίγει τρία πελώρια θέματα, τρία πελώρια σημεία, που είναι αναπόσπαστα δεμένα μεταξύ τους. (Πρβλ. Ρωμ. 8, 25. Β' Τιμ. 2, 12) Τί λέει; Εἰμαι συγκοινωνός στη θλίψη, στη βασιλεία, στην υπομονή. Μεγάλα θέματα! Ας τα δούμε.
Πρῶτο θέμα: ἡ θλίψη.
Τί εἶναι ἡ θλίψη; Είναι η συμπίεση καί ἡ στενοχώρια τῆς ψυχῆς πού προέρχεται ἀπ' αὐτήν τήν πίεση, την θλίψη, τη σύνθλιψη, τό ζούληγμα. Ζουλιέται ἡ ψυχή, πιέζεται, ἄρα καί στενο–χωρεῖται (από το στενός χώρος).
Αλλά ἐάν ἡ χαρά, ἡ ἐν Κυρίῳ χαρά, εἶναι ὁ καρπός τῆς χριστιανικῆς ἰδιότητος –παρακαλῶ προσέξτε αὐτό–, τότε ἡ θλίψη εἶναι τό περικάρπιο τοῦ καρποῦ. Ἀπ᾿ ἔξω θλίψη, μέσα χαρά· ἀπ᾿ ἔξω τό τσόφλι, μέσα το ἀμύγδαλο. Τό ἀμύγδαλο δέν εἶναι μόνο του· ἔχει καί τό τσόφλι του γιατί πρέπει να προστατευθεί.
Ἡ θλίψη –ἀκοῦστε αὐτά τά ἐκ πρώτης όψεως ὀξύμωρα– ἡ θλίψη προστατεύει τή χαρά! Το φανταστήκατε ποτέ; Αὐτά ὅμως εἶναι δυνατά μόνο μέσα στο χριστιανικό βίωμα. Αν δέν τά ζήσουμε ἔτσι, πρέπει νά ἀμφιβάλουμε γιά τή χριστιανική μας ιδιότητα. Δηλαδή δεν μπορεῖ νά ἀναπτυχθεῖ καί νά περισωθεῖ ἡ χαρά καί ἡ πνευματικότητα πού τή γεννᾶ, ἂν ἀπουσιάζει ἡ θλίψη.
Αλλά ἡ ἐν Κυρίῳ θλίψη δέν εἶναι κάτι πού ἔρχεται ἀπό μέσα –ἀφοῦ ἡ χαρά εἶναι ὁ καρπός καί ἡ θλίψη το περικάρπιο– ἀλλά εἶναι κάτι πού ἔρχεται ἀπ᾽ ἔξω. Αὐτο σημειώστε το. Θλίψη εἶναι ἡ κατάσταση πού δημιουργείται στους πιστούς ἀπό τίς ἐξωτερικές αντιδράσεις τοῦ κόσμου καί τοῦ διαβόλου.
Ὁ Κύριος, ξέρετε, μᾶς εἰδοποίησε σχετικά· αλλά πόσοι τό θυμοῦνται όμως; Λέει στο Κατά Ματθαίον: «παραδώσουσιν ὑμᾶς εἰς θλῖψιν» (Ματθ. 24, 9) Α, ὥστε λοιπόν τό πράγμα εἶναι ἀπ᾽ ἔξω· θὰ μᾶς παραδώσουν σε θλίψη. Τί εἶναι ἡ θλίψη; Εἶναι ὁ διωγμός, οἱ φυλακές, οἱ στερήσεις, ὁ θάνατος, το μαρτύριο! Αλλά αὐτά εἶναι ἀπ' ἔξω· δέν εἶναι ἀπό μέσα. Η κατάσταση αὐτή ἀπό τόν Κύριο ονομάζεται στενή πύλη, (Ματθ. 7, 13-14. Λουκά 13, 24) γιά τήν ὁποία μίλησε ακόμα σαφέστερα, ὅταν εἶπε «ἐν τῷ κόσμῳ θλίψιν ἕξετε» (Ἰωάν. 16, 33), στον κόσμο θά ἔχετε θλίψη.
Ἐν τούτοις αὐτή ἡ θλίψη δίνει ἄφατη καί ὑπερεκβλύζουσα χαρά!... τόση πολλή, ὥστε νά γράφει στους Κορινθίους ὁ ἀπόστολος Παῦλος: «πεπλήρωμαι τῇ παρακλήσει, υπερπερισσεύομαι τῇ χαρᾷ ἐπὶ πάσῃ τῇ θλίψει ἡμῶν» (Β΄ Κορ. 7, 4)! Πολύ περίεργο πράγμα!... Ακούστε τήν μετάφρασή του: Είμαι γεμάτος από παρηγορία! ὑπέρ-περισσεύομαι... ἐπιτρέψετε μου νά τό πῶ μ' αὐτήν τή σύγχρονη έκφραση- σούπερ-περισσεύομαι στη χαρά... ἔχω ξεχειλήσει από χαρά, μέ ὅλη ἐκείνη τή θλίψη μας!
Ὤ, ἅγιε Παῦλε...!
Να γιατί ὁ καρπός εἶναι ἡ χαρά, ἐνῶ τό περικάρπιο ἡ θλίψη. Αν βγάλεις τη θλίψη, θα χάσεις τή χαρά· ἂν βγάλεις τό τσόφλι, θα χάσεις τό ἀμύγδαλο.
Αλλά προσέξτε: ή θλίψη είναι γνώρισμα εκείνων που θα κληρονομήσουν τη Βασιλεία του Θεού.
Εἶχε πεῖ ὁ ἀπόστολος Παύλος πάλι, στις Πράξεις, μετά τον λιθοβολισμό του στα Λύστρα, αυτό το περίφημο: «διὰ πολλῶν θλίψεων δεῖ ἡμᾶς εἰσελθεῖν εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ» (Πράξ. 14, 22). Ἐκεῖνο τὸ «δεῖ», το πρέπει, εἶναι ἀκριβῶς αὐτό πού συνδέει το μέσα με το έξω, τη χαρά μέ τή θλίψη. Δέν χωρίζονται αυτά, δεν μπορούν να χωριστούν γι' αυτό λέει ὅτι πρέπει να μπούμε στη Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ὄχι ἁπλῶς μέ θλίψεις, αλλά με πολλές θλίψεις!
Ἀλλά ἐδῶ, ἀγαπητοί μου, θά ἤθελα νὰ σᾶς σημείώσω κάτι, πού πρέπει να προσέξουμε.
Ἡ ἐποχή μας προσπαθεί να δημιουργήσει έναν Χριστιανισμό χωρίς θλίψεις, ἕναν Χριστιανισμό γεμάτο από συμβιβασμούς καί ἀπό ἀνέσεις. Δεν θέλουμε να πιεστοῦμε ἀπό τίποτα απολύτως. Πρόκειται γιὰ τὸν ἔνα ἀπό τούς δύο κινδύνους πού ἀπειλοῦν τήν Ἐκκλησία μας στον παρόντα αἰῶνα, στήν ἐποχή μας. Ὁ ἕνας κίνδυνος λέγεται ἐκκοσμίκευση καί ὁ ἄλλος κίνδυνος λέγεται Οἰκουμενισμός, ἕνας σύγχρονος δηλαδή και νεότερος θρησκευτικός συγκρητισμός. (Ὁ Οἰκουμενισμός ἐμφανίστηκε τον 19ο αιώνα, προερχόμενος ἀπό τούς Προτεστάντες. Καλλιεργεί την σχετικοποίηση τῆς ἐν Χριστῷ ἀληθείας, ζωῆς καί σωτηρίας, ἀρνούμενος την καθολικότητα καί μοναδικότητα τῆς Ἐκκλησίας, ἐφόσον στη βάση του βρίσκεται ἡ θεωρία περί Αοράτου Ἐκκλησίας, μὲ ἀσαφή όρια, μέλη τῆς ὁποίας δῆθεν εἶναι δυνατόν νά ἀνήκουν σε διάφορες ομολογίες, ἀλλά καί ἡ παραλλαγή της, δηλαδή η λεγόμενη θεωρία τῶν Κλάδων, κατά την οποία οι διάφορες χριστιανικές ὁμολογίες εἶναι δῆθεν κλάδοι τοῦ ἴδιου δένδρου τῆς Ἐκκλησίας, ὅπου κάθε κλάδος κατέχει μέρος τῆς ἀληθείας, καί ἔτσι ὅλοι οἱ κλάδοι μαζί ἀπαρτίζουν δῆθεν τό ὅλον τῆς Ἐκκλησίας. Βασικός στόχος του εἶναι ή καλλιέργεια μιας συγκρητιστικής συνυπάρξεως καί συνεργασίας, ἀλλά καί μιᾶς συγχωνεύσεως αρχικά ὅλων τῶν χριστιανικῶν κοινοτήτων (διαχριστιανικός Οικουμενισμός), καί στή συνέχεια ὅλων τῶν θρησκειῶν (διαθρησκειακός Οικουμενισμός) δηλαδή ἡ καλλιέργεια μιᾶς ἀντι-εὐαγγελικῆς νοοτροπίας, ἡ ὁποία ὁδηγεῖ ἀναπόφευκτα στην ανάδειξη ενός σώματος τῶν πιστευόντων, μιᾶς τρόπον τινά Πανθρησκείας, πού θά προλειάνει τό ἔδαφος γιά τήν ἔλευση τοῦ πειρασμοῦ τῶν ἐσχάτων (Λουκά 18, 8. Αποκ. 3, 10), δηλαδή τῆς ἐποχῆς τοῦ Ἀντιχρίστου) Αὐτοί οἱ δυο μεγάλοι κίνδυνοι ἀπειλοῦν τήν Ἐκκλησία μας αυτήν τή στιγμή. Θα τους ξαναπῶ: ὁ Οἰκουμενισμός καί ἡ ἐκκοσμίκευση, ὁ ἐκσυγχρονισμός. Ὄχι ἀκριβῶς ὁ ἐκσυγχρονισμός –γιατί δέν εἶναι ἀκριβῶς τό ἴδιο– ἀλλά ἡ έκκοσμίκευση, δηλαδή ή κοσμικοποίηση τῆς Ἐκκλησίας, ἡ κοσμικοποίηση τοῦ εὐαγγελικοῦ φρονήματος.
Σήμερα στο ευαγγέλιο, στην παραβολή τοῦ ἄφρονος πλουσίου, λέει ὁ Κύριος «ὁρᾶτε καὶ φυλάσσεσθε ἀπὸ πάσης πλεονεξίας» (Λουκά 12, 15) καί ἀναφέρεται σ' αυτό.
– Εγώ θά σᾶς λύσω τη διαφορά σας; Δεν πρέπει νά ἔχετε διαφορές.
– Μά, Κύριε, ἀδικοῦμαι!
– Ὄχι! στο βάθος υπάρχει πλεονεξία καί σ' ἐσένα τόν μικρό ἀδελφό, πού νομίζεις ὅτι ὁ μεγάλος ἀδελφός σου τρώει τό δίκαιό σου.
Θά μᾶς τό πεῖ καί ὁ ἀπόστολος Παῦλος αὐτό στην Α΄ Προς Κορινθίους ἐπιστολή του, στο 6ο κεφάλαιο, στίχους 7-9, ὡς ἑξῆς:
«Ἤδη μὲν οὖν ὅλως ἥττημα ὑμῖν ἐστιν ὅτι κρίματα ἔχετε μεθ᾿ ἑαυτῶν· διατὶ οὐχὶ μᾶλλον ἀδικεῖσθε; διατὶ οὐχὶ μᾶλλον ἀποστερεῖσθε; ἀλλ᾽ ὑμεῖς ἀδικεῖτε καὶ ἀποστερεῖτε, καὶ ταῦτα ἀδελφούς; ἢ οὐκ οἴδατε ὅτι ἄδικοι βασιλείαν Θεοῦ οὐ κληρονομήσουσι;»
Δηλαδή: Καί μόνο τό ὅτι ἔχετε μεταξύ σας δίκες, δέν εἶναι προς τιμήν σας. Γιατί δέν μάθατε νά ἀδικεῖστε; Γιατί δέν μάθατε νά ἀποστερείστε, να διαρπάζεστε; Αλλά σεῖς, ἀντίθετα, καί ἀδικεῖτε καί διαρπάζετε, καί μάλιστα τούς ἀδελφούς σας!
Ἑπομένως θα λέγαμε ἐδῶ ὅτι δέν πρέπει νά πᾶμε κάποιον στο δικαστήριο! Αὐτό τό εἶπα σήμερα, καί κάποιος ἀπό τούς ἀκροατές μοῦ εἶπε: Αὐτό, ἂν ἤσασταν νεότερος ἱεροκήρυκας καί τό λέγατε στη Λάρισα, θα γελοῦσαν ὅλοι εἰς βάρος σας!
Αλλά τοῦτο ἔχω νά σᾶς πῶ –γι' αὐτό σᾶς εἶπα τό παράδειγμα αὐτό– ὅτι ἐκκοσμίκευση σημαίνει να αρχίζουμε τούς συμβιβασμούς και να τοποθετούμε τό Εὐαγγέλιο στις φόρμουλες τῆς ἐποχῆς μας. Αὐτός εἶναι ὁ κίνδυνος. Ὄχι ὅμως· θά ποῦμε τήν ἀλήθεια, αὐτό πού λέει τό Εὐαγγέλιο, εἴτε τό ἀκούσουν οἱ ἄνθρωποι εἴτε δέν τό ἀκούσουν. Αὐτό εἶναι τό σωστό.
Αυτός λοιπόν εἶναι ὁ μεγάλος κίνδυνος· τῆς ἐκκοσμικεύσεως· νά ἀρχίσει τό Εὐαγγέλιο να γίνεται κοσμικό πράγμα. Δηλαδή, να βάλουμε τόν ὀρθολογισμό μας, να σκεφτόμαστε λογικά, κατά πῶς λένε. Γιατί αὐτό ἔτσι; γιατί ἐκεῖνο ἀλλιῶς; Φοβερός κίνδυνος!
Δηλαδή, ὁ σύγχρονος Χριστιανός ἀπαιτεῖ μιά πίστη μέ τό αζημίωτο, μιά πίστη χωρίς σταυρό, μία πνευματικότητα αντισταυρική –πού τόσες φορές σᾶς ἔχω μιλήσει γι' αὐτήν– ἡ ὁποία ὅμως παύει πλέον νά εἶναι πνευματικότητα μέ τήν ἔννοια τῆς παρουσίας τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, καί παραμένει ἕνα ὑποκατάστατο τῆς πνευματικότητος· μιᾶς πνευματικότητος ὄχι πλέον ὡς παρουσίας τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἀλλ' ὡς πνευματικότητος μέ τήν ἔννοια τῶν γραφομένων στη δεύτερη σελίδα τῶν ἐφημερίδων, πού μιλοῦν γιά πνευματική ζωή, καί ἐννοοῦν ἔκθεση βιβλίου, παρουσιάσεις σε ὠδεῖα, ποιήματα, καί δέν ξέρω τί ἄλλα τέτοια πράγματα! Καί ὅλα αὐτά λέγονται πνευματική ζωή! Μέ αὐτήν τήν ἔννοια ἐννοοῦν τήν πνευματικότητα σήμερα, καί ὄχι μέ αὐτήν τῆς παρουσίας τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πιά. Δραπέτευσε πλέον τό Πνεῦμα τὸ Ἅγιο!
Το βιβλίο τῆς Ἀποκαλύψεως, ἀγαπητοί μου, μᾶς εἰδοποιεῖ καί μᾶς λέει: «ἐδόθη αὐτῷ πόλεμον ποιῆσαι μετὰ τῶν ἁγίων καὶ νικῆσαι αὐτούς» (Αποκ. 13, 7). Δηλαδή παραχωρήθηκε σ' αυτό, στο θηρίο, να κάνει πόλεμο εναντίον τῶν ἁγίων, τῶν πιστῶν, καί νά τούς νικήσει. Ακούσατε; παραχωρήθηκε από τόν Θεό νά νικηθοῦν οἱ πιστοί από τό θηρίο!
»καὶ ἵνα μή τις δύνηται ἀγοράσαι ἢ πωλῆσαι εἰ μὴ ὁ ἔχων τὸ χάραγμα, τὸ ὄνομα τοῦ θηρίου ἢ τὸν ἀριθμὸν τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ χξς'» (Αποκ. 13, 17), καί νά μή μπορεῖς νά ἀγοράσεις ἢ να πουλήσεις –οικονομικός αποκλεισμός– παρά μόνο ἐάν ἔχεις το χάραγμα, τό ὄνομα τοῦ θηρίου ἤ τόν ἀριθμό τοῦ ὀνόματός του 666. Το χάραγμα... ὅτι δηλαδή εἶσαι Μασόνος, ὅτι εἶσαι Λάϊονς, ὅτι εἶσαι Ροταριανός, ὅτι εἶσαι... τί ἄλλα θά βγοῦν δέν ξέρω. Αὐτό εἶναι τό χάραγμα τοῦ Ἀντιχρίστου κάθε ἀντίχριστη ενέργεια, βίωση, τοποθέτηση ή σχῆμα. Αὐτό εἶναι τό χάραγμα. (Το χάραγμα –στοιχεῖο ὄχι τόσο εξωτερικό, ὅσο εσωτερικό– δίδεται διαχρονικά στούς ἀνθρώπους ἀπό τόν Ἀντίχριστο, ὁ ὁποῖος ὑπῆρχε, ὑπάρχει, ἀλλά καί ἔρχεται (Α΄ Ιωάν. 2, 18-19 και 4, 3). Το μυστήριον τῆς ἀνομίας, ὅπως καί τό μυστήριον τῆς εὐσεβείας (Α΄Τιμ. 3,16), ἐνεργεῖται σέ ὅλο τό μῆκος τῆς Ἱστορίας (Β΄ Θεσ. 2,7). Βλ. άγ. Γρηγορίου Παλαμά, Ὁμιλία ΙΑ΄, Εἰς τὸν τίμιον καὶ ζωοποιὸν Σταυρὸν, PG 151, 124D-125A-D: «Ὁ τοῦ Χριστοῦ σταυρὸς προανεκηρύττετο καὶ προανετυποῦτο μυστικῶς ἐκ γενεῶν ἀρχαίων, καὶ οὐδείς ποτε κατηλλάγη τῷ Θεῷ χωρὶς τῆς τοῦ σταυροῦ δυνάμεως.... Ὥσπερ μήπω παραγενομένου τοῦ ἀνθρώπου τῆς ἁμαρτίας, τοῦ υἱοῦ τῆς ἀνομίας, τοῦ Ἀντιχρίστου λέγω, ὁ ἡγαπημένος τῷ Χριστῷ φησι Θεολόγος “καὶ νῦν, ἀγαπητοί, ο Αντίχριστός ἐστιν", οὕτω καὶ ὁ σταυρὸς ἦν ἐν τοῖς προγενεστέροις καὶ πρὸ τοῦ τελεσθῆναι· ὁ γὰρ μέγας Παῦλος σαφέστερον ἡμᾶς διδάσκων, πῶς καὶ μήπω παραγενόμενος ἐν ἡμῖν ἐστιν ὁ Ἀντίχριστος, φησίν· "ὅτι τὸ μυστήριον αὐτοῦ ἐνεργεῖται ἐν ἡμῖν". Ούτω δὴ καὶ ὁ σταυρὸς τοῦ Χριστοῦ μήπω γεγονὼς ἐν τοῖς προπάτορσιν ἦν· τὸ γὰρ μυστήριον αὐτοῦ ἐνηργεῖτο ἐν αὐτοῖς») Εάν λοιπόν είσαι ἔτσι, τότε ὅλες οἱ πόρτες θά σοῦ εἶναι ἀνοιχτές· ἄν ὅμως δέν εἶσαι ἔτσι, τότε θά εἶσαι αποκλεισμένος ἀπό τή ζωή· δέν θά μπορεῖς οὔτε νὰ ἀγοράζεις οὔτε να πουλάς. «Ὧδέ ἐστιν ἡ ὑπομονὴ καὶ ἡ πίστις τῶν ἁγίων» (Αποκ. 13, 10). Ἐδῶ εἶναι ἡ ὑπομονή και η πίστη τῶν ἁγίων. Εδώ είναι... ἐδῶ!... Σαν να λέει: Γιά νὰ δοῦμε τώρα ποιοί θά εἶναι ἐκεῖνοι πού θά ἔχουν πίστη καί ὑπομονή και θα πουν: Αποκλεισμό; αποκλεισμό! Στο περιθώριο, στο περιθώριο!
Όπως βλέπετε, ὁ πόλεμος, ὁ διωγμός τῶν Χριστιανῶν καί ὁ οἰκονομικός αποκλεισμός τους στοχεύουν στην μέ κάθε τρόπο εξόντωση τῶν πιστῶν. Ὅλα αὐτά ἀποτελοῦν τήν θλίψη, το περικάρπιο τῆς χαρᾶς, τήν προϋπόθεση της Βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Δεν μιλάει ἐδῶ τό ἱερό κείμενο οὔτε γιά ἀνέσεις οὔτε γιά συμβιβασμούς, ἀλλά τονίζει τό «ὧδέ ἐστιν ἡ ὑπομονὴ καὶ ἡ πίστις τῶν ἁγίων»!
Αγαπητοί μου, τί ξημερώνει αὔριο δέν ξέρουμε· γι' αὐτό ἄς προετοιμαζόμαστε.
Λάρισα, 23 Νοεμβρίου 1980
6η ομιλία στην κατηγορία « Ἱερά Ἀποκάλυψις ».
►Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Ἱερά Ἀποκάλυψις " εδώ ⬇️
https://arnion.gr/index.php/kainh-diauhkh/iera-apokalycis
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40qa7vUvidbEX6OBGq3b9WeV
🔸Λίστα ομιλιών της σειράς
«Ἱερά Ἀποκάλυψις».🔻
https://drive.google.com/file/d/1A9Q7I5lLBiBm6AUhfYsXAdHckIBgYe7j/view?usp=drivesdk
🔸📜 Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες της σειράς «Ἱερά Ἀποκάλυψις».🔻
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%94%B9%CE%99%CE%B5%CF%81%CE%AC%20%CE%91%CF%80%CE%BF%CE%BA%CE%AC%CE%BB%CF%85%CF%88%CE%B9%CF%82.?m=1
Απομαγνητοφώνηση :
Ιερά μονή Κομνηνείου.
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1
💠Πλήρης απομαγνητοφωνημένες σειρές ομιλιών (Βιβλία).
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%92%A0%CE%A0%CE%BB%CE%AE%CF%81%CE%B7%CF%82%20%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%BC%CE%B1%CE%B3%CE%BD%CE%B7%CF%84%CE%BF%CF%86%CF%89%CE%BD%CE%B7%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B5%CF%82%20%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%81%CE%AD%CF%82%20%CE%BF%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%B9%CF%8E%CE%BD%20%28%CE%92%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CE%B1%29.?m=1
🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk
__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0
📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1
📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0
__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share
Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk
†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.
