22 Μαΐου 2025

Ἀπό τούς Μακαρισμούς τῆς Ἀποκαλύψεως

†. Α΄Μακάριος ὁ ἀναγινώσκων καί οἱ ἀκούοντες τούς λόγους τῆς προφητείας καί τηροῦντες τά ἐν αὐτῇ γεγραμμένα· ὁ γάρ καιρός ἐγγύς (Ἀποκ. Α΄3).

    Ἀνάμεσα στίς τρομακτικές εἰκόνες τοῦ Προφητικοῦ Βιβλίου τῆς Ἀποκαλύψεως πού εἶναι καί τό τελευταῖο Βιβλίο τῆς Καινῆς Διαθήκης, γραμμένο ἀπό τό χέρι τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Εὐαγγελιστοῦ, ὅταν ἦταν ἐξόριστος στήν νῆσο Πάτμο κατά τήν περίοδο πού ὁ Δομετιανός εἶχε ἐξαπολύσει διωγμό κατά τῆς Ἐκκλησίας, οἱ ἑπτά Μακαρισμοί ἀποτελοῦν μικρές ὀάσεις πού ἀναπαύουν τόν πιστό ἀγωνιστή στήν κονίστρα τοῦ κόσμου τούτου καί τόν παρηγοροῦν γιά τά ἐπικείμενα δεινά πού ἀπειλοῦν τόν ἀποστατημένο ἀπό τό Θεό, κόσμο.


    Ὁ Πρῶτος Μακαρισμός τοποθετεῖται στήν εἰσαγωγική ἐπιγραφή τοῦ ὅλου Βιβλίου τῆς Ἀποκαλύψεως πού καλύπτει τούς τρεῖς πρώτους στίχους.

    Μπορεῖ κανείς νά πῆ, ὅτι τό Βιβλίον αὐτό ἀρχίζει καί τελειώνει μέ ἕναν εὐτυχισμό.

    Εὐτυχίζει τόν ἄνθρωπο ἐκεῖνον πού μελετᾶ τόν λόγον τοῦ Θεοῦ καί τόν ἐφαρμόζει μέσα στήν ἀποστατημένη ἐποχή του, γιά νά φτάση στό τέρμα πού εἶναι ἡ ἐπικράτησι τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ καί γιά τήν ὁποία ἡ ψυχή εὔχεται: «Ναί ἔρχου, Κύριε Ἰησοῦ» (Ἀποκ. κβ΄20).

    Ὁ Μακαρισμός αὐτός πού ἀναφέρεται στή μελέτη καί ἐφαρμογή τοῦ Νόμου τοῦ Θεοῦ, μᾶς θυμίζει ἕναν ἄλλον μακαρισμό πού ἀντιφωνώντας ὁ Χριστός τόν εὐτυχισμό πού τοῦ ἀπέδιδε μιά γυναῖκα τοῦ λαοῦ, εἶπε: «Μακάριοι οἱ ἀκούοντες τόν λόγον τοῦ Θεοῦ καί φυλάσσοντες αὐτόν» (Λουκ. ια΄28).

    Τό Βιβλίον τῆς Ἀποκαλύψεως εἶναι ἕνα προφητικό βιβλίο. Ὅταν ὅμως λέμε προφητικό βιβλίο, δέν ἐννοοῦμε ὅτι ἐξαγγέλλει μόνον μελλοντικά γεγονότα, ἀλλά ὅπως καί τά προφητικά βιβλία τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, περιέχει θεόπνευστες παραινέσεις, ἔλεγχο, παρηγορία, διδασκαλία.

    Ὁ σκοπός γιά τόν ὁποῖον ἐγράφη, εἶναι συνεπῶς:

α΄ Νά ἐνισχύση τούς πιστούς γιά τά ἐπικείμενα γεγονότα μέχρι τῆς Δευτέρας τοῦ Χριστοῦ Παρουσίας.

β΄ Νά συμμορφωθοῦν οἱ πιστοί μέ τό περιεχόμενο τοῦ Βιβλίου ἐν ὄψει τῆς Δευτέρας Παρουσίας καί μελλούσης Κρίσεως.

γ΄ Νά ὑπενθυμίση ὅτι «ὁ καιρός ἐγγύς»ὁ γάρ καιρός ἐγγύς

    Γιά τόν ἐρχομό τοῦ Μεσσίου στήν Π. Διαθήκη, ὁ χρόνος ἦταν ἀόριστος. Ἀντίθετα, στήν Κ. Διαθήκη ὁ ἐρχομός τῆς Β΄Παρουσίας τοῦ Χριστοῦ, εἶναι «ἐγγύς», εἶναι πολύ κοντά. Ὁ Ἀπ. Παῦλος γράφει σχετικά: «Τοῦτο φημί, ἀδελφοί, ὁ καιρός συνεσταλμένος τό λοιπόν ἐστιν» (Α΄Κορ. ζ΄29), καί ὁ Ἀπ. Πέτρος προσθέτει: «Πάντων τό τέλος ἤγγικε»(Α΄Πέτρ. δ΄7).

    Ἡ φράσις τοῦ Εὐαγγ. Ἰωάννου «ὁ γάρ καιρός ἐγγύς» πού φανερώνει μιά βιασύνη, ἕνα λαχάνιασμα γιά τό ἐπερχόμενο τέλος, κάνει ὥστε νά νομίζη κανείς ὅτι ἤδη ἀκούει τούς καλπασμούς τοῦ χρόνου.

    Θέλοντας ὁ Κύριος νά αἰσθητοποιήση αὐτό τό «ἐγγύς», ἀνεφέρθη στό παράδειγμα τῆς συκιᾶς πού τό μπουμπούκιασμα τῶν φύλλων της πάνω στά κλαδιά της προαναγγέλλει τό πλησίασμα τοῦ καλοκαιριοῦ (Ματθ. κδ΄32).

    Πολύ φυσικό, λοιπόν, ἦταν νά ἐρωτηθῆ ὁ Κύριος ἀπό τούς Μαθητάς του, γιά τά «σημεῖα» ἐκεῖνα πού θά προανήγγειλαν τόν δεύτερο ἐρχομό του. «Εἰπέ ἡμῖν, πότε ταῦτα ἔσται καί τί τό σημεῖον τῆς σῆς παρουσίας καί τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος;» (Ματθ. κδ΄3).

    Ποῖα, δηλαδή, εἶναι τά «σημεῖα τῶν καιρῶν»;

    Καί ὡς πρός τόν χρόνο τῆς Δευτέρας τοῦ Κυρίου παρουσίας, διατηρεῖται ἀπόλυτη σιωπή.

    Ὁ χρόνος αὐτός εἶναι ὁλότελα ἄγνωστος καί στούς ἀνθρώπους καί στούς ἀγγέλους (Ματθ. κδ΄36, Πράξ. α΄7).

    Ἀντίθετα, ὡς πρός τά «σημεῖα» ἐκεῖνα πού θά προηγηθοῦν τῆς Μεγάλης ἐκείνης τοῦ Κυρίου Ἡμέρας, ὁ ἴδιος ὁ Κύριος τά διεσάφησε.

    Καί εἶναι τά ἑξῆς:

    α΄ Ἡ κήρυξις τοῦ Εὐαγγελίου σέ ὅλο τόν κόσμο.

    «Καί κηρυχθήσεται τοῦτο τό Εὐαγγέλιον τῆς Βασιλείας ἐν ὅλῃ τῆ οἰκουμένῃ εἰς μαρτύριον πᾶσι τοῖς ἔθνεσι καί τότε ἥξει τό τέλος» (Ματθ. κδ΄14). Φυσικά, ἡ ἐξάπλωσις τοῦ Εὐαγγελίου σέ μιά παγκόσμια κλίμακα, δέν σημαίνει καί ἀποδοχή του ἀπ᾿ ὅλους τούς ἀνθρώπους. Αὐτό τό «εἰς μαρτύριον πᾶσι τοῖς ἔθνεσι» ὑπονοεῖ τήν ἀπιστία πολλῶν πού θά μείνουν ἀναπολόγητοι κατά τήν κρίσι.

    β΄ Ἡ ἐπιστροφή τοῦ Ἰσραήλ εἰς τήν χριστιανική πίστι.

    Ὁ Ἀπ. Παῦλος μᾶς ἀποκαλύπτει στήν πρός Ρωμαίους ἐπιστολή του ὅτι ὅταν «τό πλήρωμα τῶν ἐθνῶν εἰσέλθη» δηλ. μετά ἀπό τόν καθωρισμένο ἀριθμό τῶν ἐθνικῶν πού θά εἰσέλθουν στήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, τότε, «πᾶς Ἰσραήλ σωθήσεται» (Ρωμ. ια΄25 – 32). Ἕνας ὑπαινιγμός τοῦ Κυρίου πάνω σ᾿ αὐτό τό σημεῖο εἶναι τό Λουκ. ιγ΄36.

    γ΄ Τίς παραμονές τῆς Δευτέρας Παρουσίας θά σημειωθῆ μεγάλη ἀποστασία πού θά τήν προκαλέσουν ψευδοπροφῆται πού «πολλούς πλανήσουσιν» (Ματθ. κδ΄4,5).

    Τό ἴδιο σημειώνει καί ὁ Ἀπ. Παῦλος, ὅτι δέν θά γίνη ἡ Δευτέρα Παρουσία τοῦ Κυρίου «ἐάν μή ἔλθῃ ἡ ἀποστασία πρῶτον»(Β΄Θεσ. β΄3). Καί ὁ Κύριος συμπληρώνει: «Καί διά τό πληθυνθῆναι τήν ἀνομίαν ψυγήσεται ἡ ἀγάπη τῶν πολλῶν» (Ματθ. κδ΄12).

    Τίς ἡμέρες ἐκεῖνες θά ἔχη πλεονάσει ἡ ἁμαρτία καί ἡ ἰδιοτέλεια.

    δ΄ Ἡ ἐμφάνισις τοῦ Ἀντιχρίστου.

    Αὐτή θά εἶναι τό ἀποκορύφωμα τῆς ἀποστασίας καί ἠθικῆς ἀθλιότητος. Μετά τήν ἀποστασία, σημειώνει ὁ Ἀπ. Παῦλος, «θά ἀποκαλυφθῇ ὁ ἄνθρωπος τῆς ἁμαρτίας, ὁ υἱός τῆς ἀπωλείας, ὁ ἀντικείμενος καί ὑπεραιρόμενος ἐπί πάντα λεγόμενον Θεόν ἤ σέβασμα, ὥστε αὐτόν εἰς τόν ναόν τοῦ Θεοῦ ὡς θεόν καθίσαι, ἀποδεικνύντα ἑαυτόν ὅτι ἐστί Θεός....οὗ ἐστιν ἡ παρουσία κατ᾿ ἐνέργειαν τοῦ Σατανᾶ ἐν πάσῃ δυνάμει καί σημείοις καί τέρασι ψεύδους....» (Β΄θεσ. β΄3 – 12).

    Οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας παρατηροῦν τόν Ἀντίχριστον «ὡς λόγιόν τινα καί συνετόν σωφροσύνην τε καί φιλανθρωπίαν ὑποκρινόμενον, ἄνθρωπόν τινα τήν φύσιν, πᾶσαν ἐν ἑαυτῷ τοῦ διαβόλου δεχόμενον τήν ἐνέργειαν. Καί ὥσπερ ὁ Θεός καί Σωτήρ ἀνθρωπείαν φύσιν ἀναλαβών τήν ἡμετέραν ἐπραγματεύσατο σωτηρίαν, οὕτω καί ὁ σατανᾶς ἄνθρωπον ἐκλεξάμενος πᾶσαν αὐτοῦ δέξασθαι δυνάμενον τήν ἐνέργειαν δι᾿ αὐτοῦ πάντας ἐξαπατῆσαι τούς ἀνθρώπους πειράσεται»....«Οὐκ αὐτός τοίνυν ὁ διάβολος γίνεται ἄνθρωπος κατά τήν τοῦ Κυρίου ἐνανθρώπησιν» ἀλλά κατοικεῖ σέ ἄνθρωπο πού θά εἶναι ἐξόχως διεφθαρμένος καί θά καταστῆ τέλειο ὄργανό του καί θρόνος του.

    Θά εἶναι τόση ἡ ἀποστασία καί ἡ πλάνη τότε, ὥστε ἐρωτᾶ ὀ Ἱεροσολύμων Κύριλλος: «Τίς ἄρα μακάριος ὁ ὑπέρ Χριστοῦ μετ᾿ εὐσεβείας μαρτυρῶν τότε; Ὑπέρ γάρ πάντας μάρτυρας ἐγώ φημι εἶναι τούς τότε μάρτυρας....οἱ μέν πρό τούτου μόνοις ἀνθρώποις ἐπάλαισαν· οἱ δέ ἐπί τοῦ Ἀντιχρίστου, αὐτῷ τῷ Σατανᾷ αὐτοπροσώπως πολεμήσουσι». Τελικά ὅμως, αὐτός «ὁ Κύριος ἀναλώσει τόν ἄνομον τῷ πνεύματι τοῦ στόματος αὐτοῦ» (Β΄ Θεσ. β΄8).

    ε΄ Παγκόσμιες ἀκαταστασίες, διωγμοί τῶν Χριστιανῶν.

    Καί σημειώνει ὁ Κύριος: «Μελλήσετε δέ ἀκούειν πολέμους καί ἀκοάς πολέμων....καί ἔσονται λιμοί καί λοιμοί καί σεισμοί κατά τόπους· πάντα δέ ταῦτα ἀρχή ὠδίνων. Τότε παραδώσουσιν ὑμᾶς εἰς θλῖψιν καί ἀποκτενοῦσιν ὑμᾶς, καί ἔσεσθαι μισούμενοι ὑπό πάντων τῶν ἐθνῶν διά τό ὄνομά μου....» (Ματθ. κδ΄6 – 10).

    Ὁ πρῶτος Μακαρισμός τῆς Ἀποκαλύψεως μᾶς ὑπενθυμίζει ὅτι «ὁ Κύριος ἐγγύς» καί συνεπῶς νά μή ἀφιστάμεθα τῆς μελέτης καί ἐφαρμογῆς τοῦ Νόμου τοῦ Θεοῦ. Πρέπει ἀκόμη νά διακρίνωμε τά «σημεῖα τῶν καιρῶν». Πρέπει νά αἰσθανώμαστε ὅτι «τό μυστήριον τῆς ἀνομίας ἤδη ἐνεργεῖται» (Β΄Θεσ. β΄7) καί ὅτι «ἐσχάτη ὥρα ἐστί, καί καθώς ἠκούσατε ὅτι ὁ Ἀντίχριστος ἔρχεται, καί νῦν ἀντίχριστοι πολλοί γεγόνασιν· ὅθεν γινώσκομεν ὅτι ἐσχάτη ὥρα ἐστίν»(Α΄Ἰωάν. β΄18).

    Κάποτε ὁ Κύριος ἐπέπληξε τούς Φαρισαίους πού τά μέν μετεωρολογικά σημεῖα μποροῦν νά ξεχωρίζουν, τά δέ σημεῖα τῶν καιρῶν, ἀδυνατοῦν (Ματθ. κδ΄3, Λουκ. ιβ΄54 – 56).

    Πρέπει νά νιώσουμε ὅτι ἔχουμε νά παλαίψωμε σκληρά. Ὅτι λίγοι εἶναι ἐκεῖνοι πού θά σωθοῦν.

    Καιρός νά ἀντιληφθοῦμε ὅτι τό τέρμα τοῦ κόσμου φθάνει μέ καλπασμό....

    Μπροστά σέ ὅλα αὐτά τά ἐνεστῶτα καί μέλλοντα γεγονότα, πού ἀναφέρει ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ, ποιός θά ἔμενε ἀδιάφορος;



Β΄

    Μακάριοι οἱ νεκροί οἱ ἐν Κυρίῳ ἀποθνήσκοντες ἀπ᾿ ἄρτι.

 Ναί, λέγει τό Πνεῦμα, ἵνα ἀναπαύσωνται ἐκ τῶν κόπων αὐτῶν· τά δέ ἔργα αὐτῶν ἀκολουθεῖ μετ᾿ αὐτῶν. (Ἀποκ. ιδ΄13).

    Συνήθως οἱ ἄνθρωποι εὐτυχίζουν τούς ζωντανούς καί εὔχονται πάντοτε ἡ ζωή νά εἶναι μακρά.

    Πῶς, λοιπόν, ἐδῶ ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ μακαρίζει τούς νεκρούς;

    Ἡ Ἁγία Γραφή μᾶς ἀναφέρει πολλές περιπτώσεις νεκρώσεων.

    Ἡ πρώτη νέκρωσις, εἶναι ἐκείνη πού γράφει τό Βιβλίον τῆς Γενέσεως: «Ἀδάμ ἔζησε τριάκοντα καί ἐννακόσια ἔτη καί ἀπέθανεν» (ε΄5).

    Αὐτός ὁ θάνατος εἶναι κοινή τῶν ἀνθρώπων κατάληξις καί δέν εἶναι δυνατόν νά μακαρίζεται, ἐφ᾿ ὅσον εἶναι γέννημα τῆς παρακοῆς τῶν πρωτοπλάστων.

    Τόν θάνατον αὐτόν δέν πρέπει πλέον νά τόν φοβώμαστε γιατί τόν νίκησε ὁ Χριστός μέ τήν ἀνάστασί Του, δίδοντας καί σέ μᾶς τήν ἀνάστασι τοῦ σώματος κατά τήν δευτέρα Του Παρουσία.

    Ἡ δεύτερη νέκρωσις, εἶναι τῆς ψυχῆς ἡ νέκρωσι, ἐκείνη ἡ ψυχή πού αἰώνια ἀποχωρίζεται ἀπό τό Θεό. «Ψυχή ἡ ἁμαρτάνουσα αὐτή ἀποθανεῖται» (Ἰεζεκ. ιη΄4).

    Αὐτός ὁ θάνατος εἶναι φοβερός. «Εἶναι ὁ δεύτερος θάνατος», ὁ αἰώνιος τῆς κολάσεως θάνατος(Ἀποκ. κα΄8).

    Ἡ τρίτη νέκρωσις, εἶναι ἐκείνη πού ἀναφέρεται ὡς πρός τήν ἁμαρτία: «ὅ γάρ ἀπέθανεν τῇ ἁμαρτίᾳ ἀπέθανεν» (Ρωμ. Σ΄10).

    Μιά τέτοια νέκρωσι εἶναι μακαριστή, γιατί ἐκφράζει τήν ἐγκατάστασι τῆς ἀρετῆς στόν ἄνθρωπο πού πέθανε ὡς πρός τήν ἁμαρτία.

    Τέλος, ὑπάρχει καί μιά τέταρτη νέκρωσι, πού ἀναφέρεται στή βιαία ἀφαίρεσι τῆς ζωῆς καί πού εἶναι τό μαρτύριο.

    Ὁ Κύριος, ἕναν τέτοιο θάνατο ὁλότελα τόν μακαρίζει: «ὁ φιλῶν τήν ψυχήν αὐτοῦ, ἀπολέσει αὐτήν, καί ὁ μισῶν τήν ψυχήν (ζωήν ) αὐτοῦ ἐν τῷ κόσμῶ τούτῳ, εἰς ζωήν αἰώνιον φυλάξει αὐτήν» (Ἰωάν. Ιβ΄25).

    Ὁ Μακαρισμός τῆς Ἀποκαλύψεως ἀναφέρεται στούς δυό τελευταίους θανάτους. Ὡραῖα τό ἐκφράζει αὐτό ὁ Καισαρείας Ἀνδρέας: «Ἡ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ φωνή οὔ πάντας μακαρίζει τούς νεκρούς, ἀλλά τούς ἐν Κυρίῳ ἀποθνήσκοντας, τούς νεκρωθέντας τῷ κόσμῳ καί τήν νέκρωσιν τοῦ Ἰησοῦ ἐν τῶ σώματι περιφέροντας καί Χριστῷ συμπάσχοντας».

    Ἄς ἀναλύσωμε τούς δυό αὐτούς θανάτους.

    Ἡ ἐν Κυρίῳ νέκρωσις τοῦ σώματος ἀναφέρεται στήν ἁμαρτία: «Νεκρώσατε οὖν τά μέλη ὑμῶν τά ἐπί τῆς γῆς, πορνείαν, ἀκαθαρσίαν, πάθος, ἐπιθυμίαν κακήν, καί τήν πλεονεξίαν, ἥτις ἐστίν εἰδωλολατρεία» (Κολ. Γ΄5).

    Καί ὁλοκληρώνει ὁ Ἀπ. Παῦλος: «εἰ πνεύματι τάς πράξεις τοῦ σώματος θανατοῦτε, ζήσεσθε» (Ρωμ. Η΄13).

    Ὁ ἀληθινά πιστός, πράγματι ἔχει πεθάνει γιά τήν ἁμαρτία. Εἶναι ἀδύνατον νά εἰσέλθωμε στή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἄν προηγουμένως δέν ἔχωμε πεθάνει ὡς πρός τήν ἁμαρτία.

    Ὅταν ὁ ἀληθινός Χριστιανός καλλιέργησε αὐτόν τόν θάνατο, πού ἔχει ἠθική διάστασι, τότε εἶναι ἕτοιμος νά δεχθῆ καί τόν ἄλλον, τόν μαρτυρικό θάνατο, πού εἶναι γιά τήν δόξα τοῦ Θεοῦ.

    Ὁ Ἀπ. Παῦλος γράφει χαρακτηριστικά: «πάντοτε τήν νέκρωσιν τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ ἐν τῷ σώματι περιφέροντες...ἀεί γάρ ἡμεῖς οἱ ζῶντες εἰς θάνατον παραδιδόμεθα διά Ἰησοῦν» καί ἕνεκά σου θανατούμεθα ὅλην τήν ἡμέραν»(Β΄Κορ. δ΄10, 11, 16, Ρωμ. Η΄36).

    Ἡ νέκρωσις ὡς πρός τήν ἁμαρτία, εἶναι ἡ βασική προϋπόθεσι τῆς πνευματικῆς ζωῆς. Ἡ νέκρωσι τῆς ζωῆς γιά τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ, εἶναι ὁ καρπός τῆς πρώτης.

    Τήν προσφορά τῆς ζωῆς γιά τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ, μᾶς τήν ἀποκαλύπτουν οἱ ἐπιτύμβιες πλάκες τῶν Μαρτύρων. 

    Νά μερικές:

    «Χαρά ὑμῶν ἐν Θεῷ».

    (Χαρά σας, τώρα πού βρίσκεσθε μέσα στήν μακαριότητα τοῦ Θεοῦ).

    «Κεῖται Βίκτωρ κατηχούμενος, ἐτῶν εἴκοσι, παρθένος, δοῦλος τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ».

    «Ἐπιθυμητόν μοι πεδίν, βλέπε, μή ὀργισθῆς τούτου χάριν, ὅτι σέ ἔδειραν».

    (Ἡ ἀνορθόγραφη αὐτή ἐπιγραφή δείχνει τήν πίστι καί τήν ἀνεξικακία τῶν γονέων τοῦ μικροῦ αὐτοῦ παιδιοῦ πού μαρτύρησε μέ ραβδισμούς).

    «Οἱ πρεσβύτεροι οἱ πάσης μνήμης ἄξιοι, Ἀσκλῆπις καί Ἐλπίζων καί Ἀσκλῆπις δεύτερος, καί Ἀγαλλίασις διάκονος, καί Εὐτυχία παρθενεύουσα, καί Κλαυδία παρθενεύουσα, καί Εὐτυχία ἡ τούτων μήτηρ ἔνθα κεῖνται...».

    (Μαρτύριον ὁλοκλήρου οἰκογενείας ἀπό τήν Κατακόμβη τῆς Μήλου).

    «Ἰουλία, μάρτυς, παρθένος, ἁπλῆ ψυχή».

    Τί δύναμις ζωῆς ξεπηδᾶ, ἀλήθεια, μέσα ἀπ᾿ αὐτές τίς ταφόπετρες!

    Ἀκόμη, «οἱ ἀποθνήσκοντες ἐν Κυρίῳ», γεύονται πραγματικά τοῦ Κυρίου ἀπό τούτη ἀκόμη τή ζωή καί ἐνισχυόμενοι ἀπό τή γεύσι αὐτή, προχωροῦν στήν προσφορά τῆς ζωῆς τους.

    Τά «ὁράματα» τοῦ Πρωτομάρτυρος Στεφάνου (Πράξ. ζ΄55, 56), τῆς Περπετούης, τοῦ Ἁγίου Πολυκάρπου καί ἄλλων πολλῶν, τό βεβαιώνουν.

    (Ἴδε Ἱ.Κοτσώνη, Τό ἐνθουσιαστικόν στοιχεῖον εἰς τήν Ἐκκλησίαν τῶν Μαρτύρων, σελ. 56 κ.ἑ).

    Ἀληθινά, ὁ Μακαρισμός αὐτός τῆς Ἀποκαλύψεως γεννᾶ τόν ἐνθουσιασμό καί τό θάρρος γιά τό Μαρτύριο.

    Ἐκεῖνο πού πρέπει σέ κάθε στιγμή νά ζῆ ὁ πιστός, εἶναι ἡ λαχτάρα του νά μείνη πιστός μέχρι τέλους. Ὁ Κύριος εἶπε: «γίνου πιστός ἄχρι θανάτου, καί δώσω σοι τόν στέφανον τῆς ζωῆς» (Ἀποκ. β΄10) καί «ὁ ὑπομείνας εἰς τέλος, οὗτος σωθήσεται» (Ματθ. ι΄22).

    Καί ἡ Ἐκκλησία μας εὔχεται «Χριστιανά τά τέλη τῆς ζωῆς ἡμῶν...καί καλήν ἀπολογίαν τήν ἐπί τοῦ φοβεροῦ βήματος τοῦ Χριστοῦ».

    Ζηλεύομε μιά τέτοια προσφορά;

    Ἄς ἀτενίσωμε τούς Μάρτυρες.

    Ἄν ὅμως ἰσχυρισθοῦμε ὅτι σήμερα δέν ὑπάρχουν εὐκαιρίες μαρτυρίου, ἄς ἀκούσωμε τί λέγει ὁ ἱερός Χρυσόστομος, καί μέ τήν γνώμη του αὐτή, νά κλείσωμε:

    «Ἐάν κάποιος θέλη νά ἐπαινέση τούς Μάρτυρες, ἄς τούς μιμηθῆ.

    Ἄν κάποιος θέλη νά ἐγκωμιάση τούς ἀθλητάς τῆς εὐσεβείας, ἄς ζηλέψη τούς ἀγῶνες τους...

    Καί πῶς εἶναι δυνατόν, θά πῆ κανείς, στή σημερινή ἐποχή, νά μιμηθῆς τούς μάρτυρες;

    Γιατί ἀσφαλῶς τώρα, δέν ἔχομε διωγμούς.

    Τό ξέρω κι ἐγώ πώς τώρα δέν εἶναι καιρός διωγμοῦ, μά καιρός μαρτυρίου εἶναι.

    Ἀγωνίσματα, σάν τά τοτινά τῶν Μαρτύρων δέν εἶναι, ἀλλά ὁ καιρός τῶν στεφάνων εἶναι.

    Δέν διώχνουν ἄνθρωποι, ἀλλ᾿ αὐτοί οἱ δαίμονες. Δέν κυνηγᾶ ὁ τύραννος, ἀλλά κυνηγᾶ ὁ διάβολος, πού εἶναι χειρότερος ἀπ᾿ ὅλους τούς τυράννους. Δέν βλέπεις μπροστά σου ἀναμμένα κάρβουνα, μά βλέπεις ἀναμμένη τήν φλόγα τῆς κακῆς ἐπιθυμίας. Καταπάτησαν ἐκεῖνοι τή φωτιά, καταπάτησε σύ τή φλόγα τῆς ἁμαρτωλῆς σου φύσεως.

    Πάλαιψαν ἐκεῖνοι μέ θηρία, χαλιναγώγησε σύ τό ἀνήμερο καί ἀτίθασο θηρίο τοῦ θυμοῦ σου.

    Ἦλθαν ἐκεῖνοι ἀντιμέτωποι μέ ἀφόρητους πόνους, νίκησε σύ τούς ἄτοπους καί πονηρούς λογισμούς πού εἶναι γεμάτη ἡ καρδιά σου.

    Καταφρόνησαν ἐκεῖνοι τή ζωή, καταφρόνησε σύ, τήν τρυφή.

    Ἔρριξαν ἐκεῖνοι τά σώματά τους στή φωτιά, ρίξε σύ τώρα τά χρήματά σου στά χέρια τῶν πτωχῶν.

    Μέ τόν τρόπο αὐτό, θά ἔχης μιμηθῆ τούς Μάρτυρες καί τό θάνατό τους».



Γ΄

    «Ἰδού ἔρχομαι ὡς κλέπτης·

    Μακάριος ὁ γρηγορῶν καί τηρῶν τά ἱμάτια αὐτοῦ, ἵνα μή γυμνός περιπατῇ καί βλέπωσι τήν ἀσχημοσύνην αὐτοῦ» (Ἀποκ. Ις΄15).

    Ὁ πρῶτος Μακαρισμός τῆς Ἀποκαλύψεως (α΄3) μᾶς πληροφόρησε ὅτι «ὁ καιρός ἐγγύς».

    Ὁ τρίτος Μακαρισμός, μᾶς εἰδοποιεῖ ὅτι ὁ καιρός αὐτός θά εἶναι καί αἰφνίδιος.

    Θά μοιάζη μέ τόν κλέπτη πού ἔρχεται κάποια ἄδηλη, γιά τόν νοικοκύρη, ὥρα.

    Γι᾿ αὐτό ἀκριβῶς, καλοῦνται οἱ πιστοί νά ἀγρυπνοῦν πάνω στήν πνευματική τους ζωή.

    Ὁ Μακαρισμός αὐτός, ἔρχεται νά εὐτυχίση ἐκείνους πού μένουν ἄγρυπνοι πάνω στά τείχη τῆς καρδιᾶς των καί περιμένουν τόν οἰκοδεσπότη τοῦ πύργου κάθε στιγμή τοῦ εἰκοσιτετραώρου τῆς ζωῆς των.

Μακάριος ὁ γρηγορῶν καί τηρῶν τά ἱμάτια αὐτοῦ.

    Ἄς πάρωμε τόν Μακαρισμό αὐτόν σέ μιά ὁλότελα καθημερινή σκηνή. Ἔχετε ποτέ δεῖ λουόμενον ἄνθρωπο στή θάλασσα, πού ὅταν βγῆκε στήν παραλία, ἀντελήφθη ὅτι κάποιος κλέπτης τοῦ ἀφήρεσε τά ροῦχα; Πῶς πρέπει νά αἰσθάνεται αὐτός ὁ ἄνθρωπος, ὅταν μάλιστα τό σπίτι του εἶναι πολύ μακρυά, καί δέν ἔχει κανέναν γνωστό του νά τόν βοηθήση στήν προκείμενη κατάστασι;

    Πολύ χειρότερη κατάστασι, ἀληθινή πνευματική γύμνωσι θά αἰσθανθῆ κι᾿ ἐκεῖνος πού δέν καλλιεργεῖ τήν πνευματική ζωή ὅσο ζεῖ στόν κόσμο αὐτόν.

    Καί τήν γύμνωσι αὐτή θά ἀντιληφθῆ ὅταν σταθῆ μπροστά στό φοβερό βῆμα τοῦ Κριτοῦ Χριστοῦ. Εὐτυχισμένος, λοιπόν, αὐτός πού φυλάει τά ροῦχα του, τή στολή τῆς ψυχῆς του.

    Καί ἡ στολή τῆς ψυχῆς εἶναι αὐτές οἱ ἀρετές του.

    «Τό δέ γρηγορεῖν καί φυλάττειν τά ἱμάτια, δηλοῖ τό ἐπαγρυπνεῖν ταῖς ἀγαθαῖς πράξεσι· αὗται γάρ εἰσι τῶν ἁγίων τά ἱμάτια», μᾶς λέγει ὁ Καισαρείας Ἀνδρέας.

    Ὁ Κύριος, πού διεζωγράφισε τήν παραβολή τοῦ Ἀσώτου υἱοῦ, βάζει στό στόμα τοῦ πατέρα τήν προσταγή πρός τούς δούλους του: «ἐξενέγκατε τήν στολήν τήν πρώτην καί ἐνδύσατε αὐτόν». Ποιά εἶναι αὐτή ἡ στολή ἡ πρώτη;

    Εἶναι ἡ στολή τῆς ἁγνότητος καί καθαρότητος πού πῆρε ὁ ἄνθρωπος στό βάπτισμά του.

    Δεῖγμα αὐτῆς τῆς ἐσωτερικῆς καθαρότητος, ἦταν καί ἡ παληά συνήθεια τῆς Ἐκκλησίας νά λευκοφορῆ τούς νεοβαπτισμένους. Σέ μιά ἐπιτύμβια πλάκα χριστιανοῦ μάρτυρος, χαράχθηκε ἡ ἐπιγραφή: «Ἐκοιμήθη ἐν λευκοῖς».

    Τά λευκά ἐνδύματα ἦταν μιά ἀπομίμησι τῶν ἐνδυμάτων πού φοροῦσαν οἱ ἄγγελοι ὅσες φορές ἐνεφανίζοντο στούς πιστούς, ὅπως στήν Ἀνάστασι τοῦ Κυρίου, στήν Ἀνάληψί του κ.λ.π.

    Ἀλλά καί τοῦ Κυρίου τά ἐνδύματα ἔγιναν λευκά σάν τό φῶς κατά τήν Μεταμόρφωσί Του.

    Αὐτός ὁ Θεός, περιβάλλεται τό φῶς, ὅπως μᾶς λέγει ὁ 103 Ψαλμός, στίχ. 2.

    Ἡ Ἐκκλησία μας ψάλλει: «Χιτῶνα μοι παράσχου φωτεινόν ὁ ἀναβαλλόμενος φῶς ὡς ἱμάτιον».

    Σύμβολον, λοιπόν ἠθικῆς καθαρότητος, τά λευκά ἱμάτια, καί γενικά τά ἱμάτια, σύμβολο τῆς ἐνδύσεως τῆς ψυχῆς μέ ἀρετές. «Καί ἐδόθη αὐτῇ (δηλ. τῇ Ἐκκλησίᾳ) ἵνα περιβάληται βύσσινον λαμπρόν καθαρόν· τό γάρ βύσσινον τά δικαιώματα (δηλ. οἱ ἀρετές) τῶν ἁγίων ἐστί» (Ἀποκ. ιθ΄8).

    Στήν ἐποχή πού βρισκόμαστε, μποροῦμε νά «τηροῦμεν» τά ἱμάτια τῆς ψυχῆς; Μποροῦμε νά διατηροῦμε ἀρετές καί μάλιστα ὄχι μόνο μιά περίοδο τῆς ζωῆς μας, ἀλλά σέ ὅλη τή ζωή μας; Γιατί, δέν λέγει ὁ «τηρήσας» ἀλλά ὁ «τηρῶν», πού δείχνει μιά ἀδιάκοπη, συνεχῆ καί σταθερή διατήρησι τῶν ἀρετῶν.

    Καί πρέπει νά ποῦμε, ὅτι πολλοί σάν ἔφηβοι ξεκίνησαν μέ ὄμορφες προοπτικές γιά μιά πνευματική ζωή, πού ξεθύμανε ὅμως κάπου στή στρατιωτική θητεία, ἤ στήν ἀναζήτησι ἐπαγγελματικῆς σταδιοδρομίας, ἤ ἀκόμη καί στήν σύστασι οἰκογενείας. Γιά νά δώσουν κατοπινά, ὅταν ἐπανακληθοῦν ἀπό τόν Κύριο, τήν ἀπάντησι, ὁ μέν πρῶτος: «Ζεύγη βοῶν πέντε ἠγόρασα καί πορεύομαι δοκιμάσαι αὐτά». Δέν εὐκαιρεῖ, γιατί πάει νά δοκιμάση καί νά γευθῆ τίς ἠδονές πού θά τοῦ χαρίσουν οἱ πέντε του αἰσθήσεις.

    Καί ὁ δεύτερος: «ἀγρόν ἠγόρασα καί ἔχω ἀνάγκη ἐξελθεῖν καί ἰδεῖν αὐτόν». Οἱ βιοτικές μέριμνες τόν ἀπεγύμνωσαν ἀπό κάθε πνευματικότητα, γιά νά φτάσωμε στόν τρίτο, πού ἀπαντᾶ ὅτι παντρεύτηκε καί ἔχει οἰκογενειακές φροντίδες.

    Ὁμολογουμένως, αὐτή ἡ κατάστασι εἶναι ἀποκαρδιωτική.

    Καί τίθεται πάλι τό ἐρώτημα: Ὥστε μποροῦμε νά μείνωμε στήν ἀρετή ἰσόβια;

    Μποροῦμε, ἀρκεῖ νά θέλωμε.

    Καί εἶναι ἀνάγκη νά θέλωμε, γιατί χωρίς τήν διατήρησι τῆς ἀρετῆς ἰσόβια, δέν θά πετύχωμε τοῦ μακαρισμοῦ πού λέγει ὁ Κύριος.

    Μέσα σ᾿ ἕνα γενικό κατακλυσμό πνευματικῆς ἐξαθλιώσεως, εὐτυχῶς μένουν καί κάποιοι πού διατηροῦν ἰσόβια τήν ἀρετή. Καί αὐτοί οἱ κάποιοι εἶναι σέ κάθε ἐποχή. Εἶναι οἱ ἐκλεκτοί.

    Εἶναι τό λεῖμμα πού θά σωθῆ(Ρωμ. Ια΄5).

    Στήν πέμπτη ἐπιστολή τοῦ Χριστοῦ πρός τήν Ἐκκλησία τῶν Σάρδεων, φαίνεται αὐτό: «Ἀλλά ἔχεις ὀλίγα ὀνόματα ἐν Σάρδεσιν, ἅ οὐκ ἐμόλυναν τά ἱμάτια αὐτῶν καί περιπατήσουσι μετ᾿ ἐμοῦ ἐν λευκοῖς ὅτι ἄξιοι εἰσιν» (Ἀποκ. Γ΄4).

    Εἴθε νά νοιώσωμε, ὅτι ἀνάμεσα στά λίγα αὐτά ὀνόματα, πρέπει νά ἀνήκωμε κι᾿ ἐμεῖς, γιά νά σταθῆ ἀντίστοιχα καί ὁ μακαρισμός δικός μας.

Ἰδού ἔρχομαι ὡς κλέπτης.

    Πολλές φορές ὁ Κύριος στά Εὐαγγέλια μᾶς μίλησε γιά τό αἰφνίδιο τῆς Δευτέρας Του Παρουσίας. Γιά τόν ἄνθρωπο, ἡ Δευτέρα τοῦ Χριστοῦ Παρουσία ἔχει δυό στάδια. Τό πρῶτο, εἶναι ὁ θάνατος τοῦ καθενός, ἡ ἔξοδός του ἀπό τή ζωή αὐτή πού γι᾿ αὐτόν εἶναι μιά μερική κρίσις, καί τό δεύτερο, ὅταν ὅλοι θά σταθοῦν μπροστά στόν δίκαιο Κριτή γιά νά δώσουν λόγο γιά τίς πράξεις του ὁ καθένας ἀτομικά. Καί στήν πρώτη περίπτωσι καί στήν δεύτερη, ὑπάρχει τό στοιχεῖο τοῦ ξαφνικοῦ.

    Πότε θά πεθάνω;

    Πότε θά γίνη ἡ Δευτέρα τοῦ Χριστοῦ Παρουσία; Καί τά δυό μοῦ εἶναι ἄγνωστα, καί ἐνδεχομένως μαζί μέ τό δεύτερο, καί τό πρῶτο αἰφνίδιο. Ἐν τούτοις, γιά τόν πιστό, δέν εἶναι τά πράγματα ἔτσι.

    «Περί δέ τῶν χρόνων καί τῶν καιρῶν, ἀδελφοί, οὐ χρείαν ἔχετε ὑμῖν γράφεσθαι· αὐτοί γάρ ἀκριβῶς οἴδατε ὅτι ἡ ἡμέρα Κυρίου ὡς κλέπτης ἐν νυκτί οὕτως ἔρχεται· ὅταν γάρ λέγωσιν, εἰρήνη καί ἀσφάλεια, τότε αἰφνίδιος αὐτοῖς ἐφίσταται ὄλεθρος.... ὑμεῖς δέ ἀδελφοί, οὐκ ἐστέ ἐν σκότει, ἵνα ἡ ἡμέρα ὑμᾶς ὡς κλέπτης καταλάβῃ· πάντες ὑμεῖς υἱοί φωτός ἐστε καί υἱοί ἡμέρας· οὐκ ἐσμέν νυκτός οὐδέ σκότους...»(Α΄Θεσ. ε΄1-11).

    Γιά ἕναν πού δέν ἔχει προβλέψει μιά ἔκλειψι ἡλίου, ὅταν βλέπη νά σκοτεινιάζη, εἶναι γι᾿ αὐτόν ἕνα φαινόμενο ξαφνικό, ὅταν γιά τούς ἀστρονόμους ἦταν γνωστό ἀπό καιρό. Τό ξαφνικό θά εἶναι γιά κείνους πού μποροῦν νά λένε: «εἰρήνη καί ἀσφάλεια» καί ὄχι γιά κείνους πού βρίσκονται σέ ἐγρήγορσι καί ἀναμονή.

    Ἄν κάθε μέρα ζῶ μέ τήν προσμονή τῆς ἐλεύσεως τοῦ Χριστοῦ, γιατί νά εἶναι γιά μένα αἰφνίδιος ὁ ἐρχομός του; Γι᾿ αὐτό, γράφει ὁ Ἀπ. Παῦλος ὅτι σεῖς δέν βρίσκεσθε στό σκοτάδι τῆς ἁμαρτίας γιά νά λέτε, «ἀσφάλεια καί εἰρήνη», ἀλλά εἶσθε παιδιά τῆς ἡμέρας καί γιά σᾶς ὑπάρχει ἀπό τώρα τό φῶς τοῦ Χριστοῦ μέ τό ὁποῖο καί ἔχετε ἑνωθεῖ.

    Σάν κλέπτης θά ἔλθη ἐκείνη ἡ ἡμέρα. Μά τό φῶς, εἶναι ξαφνικό σάν κλέπτης γιά τό σκοτάδι καί ὄχι τό φῶς γιά τό φῶς. Ὁ Ἅγιος Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος, σημειώνει ὅτι ὁ πιστός ἤδη ἔχει κριθεῖ. Νά πῶς τό λέγει στόν 57ο Λόγο του:

    «Ἡ παρουσία τοῦ Κυρίου καί ἦλθε καί ἔρχεται πάντοτε εἰς τούς πιστούς καί εἶναι παροῦσα εἰς ὅλους ἐκείνους ὅπου θέλουν». Ἀκόμη, λέγει: ὁ πιστός δέν κρίνεται εἰς τήν μέλλουσαν κρίσιν, ὅτι ἐκρίθη πρωτύτερα, οὐδέ ἐλέγχεται ἀπό ἐκεῖνο τό φῶς, ὅτι ἐφωτίσθη ἐδῶ πρωτύτερα οὐδέ ἐμβαίνει εἰς τοῦτο τό πῦρ νά κατακαίεται αἰωνίως, ὅτι ἐμβῆκεν ἐδῶ πρωτύτερα καί ἐκρίθη, οὐδέ συλλογίζεται ὅτι τότε μόνον ἐφάνη ἡ ἡμέρα Κυρίου, διατί ἐκεῖνος ἔγινεν ὅλος ἡμέρα φωτεινή καί λαμπρά, ἀπό τήν συναναστροφήν καί ὁμιλίαν τοῦ Θεοῦ». Ὅσο γιά τόν ἁμαρτωλό, τά πράγματα θά εἶναι αἰφνίδια:«Καί εἰπέ μέ τόν ἑαυτόν σου· ἀνίσως τώρα ὁπού εἶμαι εἰς τοῦτον τόν κόσμον δέν βλέπω τό φῶς τῆς θείας χάριτος, ἀλλά εὑρίσκομαι μέσα εἰς τό σκότος, βεβαιότατα καί ὕστερα ἀπό τόν θάνατον μέσα εἰς τό σκότος ἔχω νά εὑρίσκομαι, καί ἐξάπαντος ἔχει νά ἔλθη εἰς ἐμέ ἡ ἡμέρα Κυρίου ὡς κλέπτης ἐν νυκτί, καί τότε ἔχει νά γένη ἔξαφνα εἰς ἐμέ αἰώνιος ὄλεθρος».

    Ὁ Κύριος μᾶς συμβουλεύει νά εἴμαστε κάθε στιγμή, ἕτοιμοι. «Ἔστωσαν ὑμῶν αἱ ὀσφῦες περιεζωσμέναι». Τά λόγια του αὐτά μᾶς θυμίζουν τήν ἐντολή πού ἔδωσε στούς Ἰσραηλίτας στήν Αἴγυπτο: «Αἱ ὀσφῦες ὑμῶν περιεζωσμέναι καί τά ὑποδήματα ἐν τοῖς ποσίν ὑμῶν, καί αἱ βακτηρίαι ἐν ταῖς χερσίν ὑμῶν»(Ἐξόδ. ιβ΄11).

    Ἕτοιμοι γιά τή μεγάλη μας «ἔξοδο». Τότε οἱ Ἰσραηλῖται ἔφυγαν ἀπό τήν Αἴγυπτο γιά τή γῆ τῆς ἐπαγγελίας, ἐμεῖς πρέπει νά φύγωμε ἀπό τόν κόσμο τῆς φθορᾶς καί τοῦ σκότους γιά τό βασίλειο τῆς ἀφθαρσίας καί τοῦ φωτός.

    Καί συνεχίζει ὁ Κύριος: «Καί οἱ λύχνοι καιόμενοι». Αὐτό μᾶς θυμίζει τήν παραβολή τῶν Δέκα Παρθένων πού τό συμπέρασμά της εἶναι: «Γρηγορεῖτε οὖν, ὅτι οὐκ οἴδατε τήν ἡμέραν οὐδέ τήν ὥραν ἐν ᾗ ὁ Υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεται» (Λουκ. ιβ΄35, Ματθ. κε΄13).

    Ἄς γρηγοροῦμε, λοιπόν, καί ἄς φυλᾶμε τά ἱμάτια τῆς ψυχῆς, πού εἶναι οἱ ἀρετές, γιατί ὁ Κύριος ἔρχεται σάν κλέπτης.

    «Ἀθρόον ὁ Κριτής ἐπελεύσεται καί ἑκάστου αἱ πράξεις γυμνωθήσονται. Ἀλλά φόβῳ κράξωμεν ἐν μέσῳ τῆς νυκτός» τοῦ βίου τούτου, ὥστε ὁ Κύριος νά φωτίση τήν σκοτεινή μας καρδιά νά κατανοήση τήν βαρύτητα ὅλων αὐτῶν τῶν πραγμάτων καί νά φροντίση νά ἐνδύεται μέ πίστι καί ἀρετή.

    Σύνθημα

    «Γρηγορῶμεν καί νήφωμεν» (Α΄Θεσ. ε΄6).


Δ΄«Μακάριοι οἱ εἰς τό Δεῖπνο Τοῦ Γάμου τοῦ Ἀρνίου κεκλημένοι» (Ἀποκ. ιθ΄9).

    Ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ ἀγκαλιάζει ὁλόκληρη τή δημιουργία καί ἰδιαίτερα τόν ἄνθρωπο.

    Ὁ ἄνθρωπος, ἡ ζωντανή αὐτή εἰκόνα τοῦ Θεοῦ, ρημαγμένη ἀπό τίς διαβρωτικές ἐπιδράσεις τῆς ἁμαρτίας καί τῆς ἀποστασίας, καλεῖται μέσ᾿ στήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, νά ξαναβρῆ «τό ἀρχαῖον κάλλος» καί νά ζήση μέσα σ᾿ αὐτή τή μακαριότητα τῆς ζωῆς τῆς Ἁγίας Τριάδος.

    Γι᾿ αὐτό καί ὁ Δ΄Μακαρισμός τῆς Ἀποκαλύψεως μακαρίζει ἐκείνους πού κλήθηκαν νά λάβουν μέρος στό Αἰώνιο Δεῖπνο τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, στό μεγάλο πανηγύρι τοῦ Γάμου τοῦ Ἀρνίου, πού εἶναι ἡ ἕνωσι τοῦ Χριστοῦ μέ τήν νύμφη Ἐκκλησία.

Οἱ Γάμοι τοῦ Ἀρνίου

    Θέλοντας ἡ Ἁγία Γραφή νά ἐκφράση τήν ἕνωσι τοῦ Θεοῦ μέ τήν Δημιουργία του, καί ἰδιαίτερα μέ τόν ἄνθρωπο, τήν παρουσιάζει, μέ τήν ὡραία εἰκόνα τοῦ γάμου.

    Γιατί πῶς νά ἐκφρασθῆ γιά κεῖνο πού δέν ἐκφράζεται; Πῶς νά παραστήση τό οὐράνιο καί πνευματικό καί αἰώνιο μέσα στό στενό χῶρο τοῦ γήινου καί τοῦ ὑλικοῦ;

    Ἡ Παλαιά Διαθήκη, τήν στενώτατη σχέσι τοῦ Θεοῦ μέ τόν περιούσιο λαό του τήν θυγατέρα Σιών, τήν ἐκφράζει μέ γάμο. Γι᾿ αὐτό καί κάθε παρεκτροπή τοῦ λαοῦ αὐτοῦ, χαρακτηρίζεται σάν πνευματική μοιχεία: «Πῶς ἐγένετο πόρνη πόλις πιστή Σιών, πλήρης κρίσεως, ἐν ᾗ δικαιοσύνη ἐκοιμήθη ἐν αὐτῇ, νῦν δέ φονευταί;» (Ἡσ. α΄21).

    Μέ τήν ἴδια γλῶσσα μιλάει καί ὁ Κύριος στήν Καινή Διαθήκη γιά τήν γενεά του. (Πρβλ. Ματθ. ιβ΄39, Μάρκ. η΄38).

    Ἡ εἰκόνα τοῦ γάμου στήν Καινή Διαθήκη γίνεται ἀκόμη πιό τελειοτέρα. Ἡ Παραβολή τῶν Δέκα Παρθένων καί τῶν Γάμων τοῦ υἱοῦ τοῦ βασιλέως εἶναι δείγματα χαρακτηριστικά.

    Ἀλλά πίσω ἀπό τήν εἰκόνα τοῦ γάμου, τί ζητᾶ ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ νά ἐκφράση;

    Ζητᾶ νά δείξη τό μεγάλο σχέδιο τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου πού μέ τήν ἁμαρτία ξέπεσε ἀπό τή χάρι τοῦ Θεοῦ καί ἀπεμακρύνθη ἀπό τήν μακαριότητά του.

    Σχέδιο ἀρχικό τοῦ Θεοῦ, γιά τόν ἄνθρωπο, εἶναι νά περάση ὁ τελευταῖος, ἀπό τό «κατ᾿ εἰκόνα» στό «καθ᾿ ὁμοίωσιν» μέ τήν ἐλευθέρα συνεργασία Θείας χάριτος καί προσωπικῆς ἀνθρωπίνης προσπαθείας.

    Αὐτό τό «καθ᾿ ὁμοίωσιν» θά ἐξασφαλίση τήν ἕνωσι τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν Θεό.

    Θά τόν ἐπαναφέρη στή μακαριότητα τῆς ζωῆς τῆς Ἁγίας Τριάδος.

    Σάν προϋπόθεση γιά νά φθάση ὁ ἄνθρωπος στό «καθ᾿ ὁμοίωσιν», εἶναι ἡ πίστις καί ἡ ἀγάπη, οἱ δυό αὐτοί πόλοι τῆς πνευματικῆς ζωῆς. Κάτω ἀπό τήν ἀγάπη, ὑποδηλοῦται κάθε πρακτική ἀρετή, πού στόν Τρίτο Μακαρισμό τῆς Ἀποκαλύψεως (ις΄ 15) χαρακτηρίζεται ὡς «ἱματισμός» τοῦ κάθε πιστοῦ, πού χωρίς αὐτόν μένει γυμνός καί συνεπῶς ἀκατάλληλος γιά νά γίνη δεκτός στούς «Γάμους τοῦ Ἀρνίου» στήν ἕνωσί του, δηλαδή, μέ τόν Χριστό.

    Ὁ πιστός πού θά βρεθῆ κάτω ἀπό τίς συνθῆκες ἐκεῖνεςπού θά τοῦ ἐπιτρέψουν νά ἑνωθῆ μέ τόν Χριστό, αἰσθάνεται βαθειά καί ἀνέκφραστη χαρά: «Χαίρωμεν καί ἀγαλλιώμεθα καί δῶμεν τήν δόξαν αὐτῷ, ὅτι ἦλθεν ὁ γάμος τοῦ Ἀρνίου καί ἡ γυνή αὐτοῦ ἡτοίμασεν ἑαυτήν. Καί ἐδόθη αὐτῇ ἵνα περιβάληται βύσσινον λαμπρόν καθαρόν· τό γάρ βύσσινον τά δικαιώματα (δηλ. οἱ ἀρετές) τῶν ἁγίων ἐστί».

    Στήν ἕνωσι αὐτή, πού ἐπιτυγχάνεται μόνον μέσα στήν Ἐκκλησία, μέσω τῶν Μυστηρίων πού παρέχει, καλοῦνται ὅλοι οἱ ἄνθρωποι ἀνεξαιρέτως. «Δεῦτε εἰς τούς Γάμους», λέγει σχετικά ἡ Παραβολή (Ματθ. κβ΄4).

    Δυστυχῶς ὅμως, ὅπως φαίνεται, τόσον ἀπό τήν Παραβολή, ὅσο καί ἀπό τήν πραγματικότητα, λίγοι μόνον ἀνταποκρίνονται στήν πρόσκλησι αὐτή.

    Κύριο αἴτιο, εἶναι ἡ ἀμέλεια. «Οἱ δέ ἀμελήσαντες ἀπῆλθον, ὁ μέν εἰς τόν ἴδιον ἀγρόν, ὁ δέ εἰς τήν ἐμπορίαν αὐτοῦ». Ἀκόμη, αἴτιο, μπορεῖ νά χαρακτηρισθῆ γιά μερικούς, μιά συνειδητή μᾶλλον ἐχθρική στάσι, σέ ὅ, τι προέρχεται ἀπ᾿ τό Θεό, μιά ἀντίθεη, δηλ. συμπεριφορά: «Οἱ δέ λοιποί κρατήσαντες τούς δούλους αὐτοῦ ὕβρισαν καί ἀπέκτειναν».

    Ἀκόμη, ἀνάμεσα στούς πιστούς, θά βρεθοῦν κι᾿ ἐκεῖνοι πού τό ἔνδυμα τῶν ἀρετῶν θά εἶναι ἕνα ράκος. Κι᾿ αὐτοί μέ τή σειρά τους θά κριθοῦν ἀκατάλληλοι γιά τούς Γάμους.

    Θά ἀκούσουν τότε: «ἑταῖρε, πῶς εἰσῆλθες ὧδε, μή ἔχων ἔνδυμα γάμου;». Γι᾿ αὐτό καί ἡ παραβολή κατακλείει: «Πολλοί εἰσι κλητοί, ὀλίγοι δέ ἐκλεκτοί».

Τό Δεῖπνον τῆς Βασιλείας

    Κάποτε, ὁ Κύριος κλήθηκε σέ ἕνα δεῖπνο. Τό θέμα τῆς συζητήσεώς του ἦταν ἡ πνευματική καλλιέργεια τοῦ ἀνθρώπου, προκειμένου νά γίνη κατάλληλος πολίτης γιά τή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Ἕνας ἀπό τούς καλεσμένους ἐνθουσιάστηκε ἀπό τά λόγια αὐτά τοῦ Χριστοῦ καί ἀναφωνεῖ: «Μακάριος ὅς φάγεται ἄρτον ἐν τῇ Βασιλείᾳ τοῦ Θεοῦ».

    Τί θά εἶναι ὅμως αὐτό τό Δεῖπνο τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ;

    Ὁ Καισαρείας Ἀνδρέας, γράφει σχετικά: «Δεῖπνον δέ Χριστοῦ, ἡ τῶν σωζομένων ἑορτή καί εὐφροσύνη ἐναρμόνιος, ἧς μακάριοι οἱ τευξόμενοι καί τῷ ἁγίῳ τῶν καθαρῶν ψυχῶν νυμφίῳ εἰς τόν αἰώνιον νυμφῶνα συνεισελευσόμενοι».

    Δεῖπνον τῆς Βασιλείας, εἶναι ἡ γεῦσι τῶν ἀγαθῶν τῆς Βασιλείας αὐτῆς. Εἶναι ἡ μετοχή στή δόξα καί στή μακαριότητα τῆς ζωῆς τῆς Ἁγίας Τριάδος.

    Οἱ ἄνθρωποι ἐκεῖ, θά λάμψουν σάν τόν ἥλιο.

    Δάκρυ, πόνος, ἀσθένεια καί θάνατος δέν θά ὑπάρχουν πιά. Ἀπέραντη χαρά καί εἰρήνη καί ἀγάπη θά βασιλεύη ἐκεῖ. (Ἀποκ. Κα΄4).

    Ἐκεῖ θά ὑπάρχη ἡ αἰωνία θεωρία τοῦ προσώπου τοῦ Θεοῦ μέσα σ ἕνα ἀτέλειωτο ὕμνο τῆς θριαμβευούσης Ἐκκλησίας πού θά κινῆται στήν φωτοπλημμύρα τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ (Ἀποκ. κβ΄4,5). Μιά πρόγευσι ἐκείνου τοῦ Δείπνου, εἶναι τό Κυριακό Δεῖπνο, ὁ Μυστικός Δεῖπνος πού παρετέθη ἀπό τόν Κύριο κατά τήν μεγάλη Πέμπτη καί πού ἔκτοτε συνεχίζεται στό Μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας στή Θ. Λειτουργία. Ἡ Θεία Εὐχαριστία, προανάκρουσμα, λοιπόν, τῶν ἀγαθῶν ἐκείνων.

    Κατά τό Δεῖπνο ἐκεῖνο, εἶπε ὁ Χριστός τοῦτα τά λόγια: «Λέγω δέ ὑμῖν, ὅτι οὐ μή πίω ἀπ᾿ ἄρτι ἐκ τούτου τοῦ γενήματος τῆς ἀμπέλου ἕως τῆς ἡμέρας ἐκείνης ὅταν αὐτό πίνω μεθ᾿ ὑμῶν καινόν ἐν τῇ Βασιλείᾳ τοῦ Πατρός μου»(Ματθ. κς΄29).

    Πραγματικά, τό Δεῖπνο αὐτό εἶναι πρόγευμα ἐκείνης τῆς τελείας κοινωνίας πού θά πραγματοποιηθῆ στό τραπέζι τοῦ Μεσσίου.

    Θά εἶναι χαρά γεμάτη δόξα, χαρά ἀσύγκριτα διαφορετική ἀπό τίς χαρές πού δοκιμάζομε ἐδῶ. Ὅλα τά ἀγαθά πού περικλείει ἡ φράσι: Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, συμβολίζονται μέ τό Δεῖπνο καί τό κοινό τραπέζι.

    Εὐτυχισμένοι, πραγματικά ἐκεῖνοι πού κλήθηκαν στό Μεγάλο Δεῖπνο τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ.

    Ὡστόσο, πρέπει νά γνωρίζωμε ὅτι ὑπάρχουν καί οἱ ἀντίποδες αὐτοῦ τοῦ μακαριστοῦ Δείπνου. Εἶναι ἐκεῖνο τό φρικτό Τραπέζι πού συνδαιτημόνες καί καλεσμένοι εἶναι τά κοράκια καί τά ὄρνια τοῦ οὐρανοῦ καί παρατιθέμενα φαγητά, οἱ σάρκες τῶν ἁμαρτωλῶν ἀνθρώπων (Ἀποκ. ιθ΄17,18.Πρβλ. Ματθ. κδ΄28).

    Μακάβριο δεῖπνο, πού θά ἑτοιμασθῆ ἀπό τίς ὑπάρξεις τῶν ἴδιων τῶν ἀμαρτωλῶν.

    «Καί εἶδον ἕνα ἄγγελον ἑστῶτα ἐν τῷ ἡλίῳ καί ἔκραξεν ἐν φωνῇ μεγάλῃ λέγων πᾶσι τοῖς ὀρνέοις τοῖς πετομένοις ἐν μεσουρανήματι· δεῦτε συνάχθητε εἰς τό δεῖπνον τό μέγα τοῦ Θεοῦ, ἵνα φάγητε σάρκας βασιλέων καί σάρκας χιλιάρχων καί σάρκας ἰσχυρῶν καί σάρκας ἵππων καί τῶν καθημένων ἐπ᾿ αὐτῶν, καί σάρκας πάντων ἐλευθέρων τε καί δούλων, καί μικρῶν καί μεγάλων».

    Ὅτι αὐτοί θά εἶναι οἱ ἁμαρτωλοί πού κόλλησαν τήν καρδιά των στήν ὕλη καί περιφρόνησαν τήν ἀγάπη τοῦ πλησίον καί τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ, φαίνεται ἀπό μιά περικοπή τῆς Ἐπιστολῆς τοῦ Ἁγ. Ἰακώβου: «Ἄγε νῦν οἱ πλούσιοι, κλαύσατε ὀλολύζοντες ἐπί ταῖς ταλαιπωρίαις ὑμῶν ταῖς ἐπερχομέναις. Ὁ πλοῦτος ὑμῶν σέσηπε καί τά ἱμάτια ὑμῶν σητόβρωτα γέγονεν, ὁ χρυσός ὑμῶν καί ὁ ἄργυρος κατίωται, καί ἰός αὐτῶν εἰς μαρτύριον ὑμῖν ἔσται καί φάγεται τάς σάρκας ὑμῶν ὡς πῦρ. Ἐθησαυρίσατε ἐν ἐσχάταις ἡμέραις. Ἰδού ὁ μισθός τῶν ἐργατῶν τῶν ἀμησάντων τάς χώρας ὑμῶν ὁ ἀποστερημένος ἀφ᾿ ἡμῶν κράζει, καί αἱ βοαί τῶν θερισάντων εἰς τά ὦτα Κυρίου Σαβαώθ εἰσεληλύθασιν. Ἐτρυφήσατε ἐπί τῆς γῆς καί ἐσπαταλήσατε, ἐθρέψατε τάς καρδίας ὑμῶν ὡς ἐν ἡμέρᾳ σφαγῆς»(ε΄1-7).

    Καιρός, λοιπόν, νά μελετήσωμε τόν Μακαρισμό τῶν καλεσμένων στό δεῖπνο τοῦ Γάμου τοῦ Ἀρνίου. Καί ἡ μελέτη μας αὐτή πρέπει νά ἀρχίση μέ αὐτοκριτική. Πρέπει νά ἐρωτήση ὁ καθένας: εἶμαι ἄξιος ἐκείνου τοῦ Δείπνου; Γιατί ἄν ἀποδειχθῆ ἀνάξιος, τότε ἔχει νά ἀκούση τό φοβερό κατηγορητήριο ἀπό τό στόμα τοῦ ἰδίου τοῦ Κυρίου μας, πού θά τοῦ πῆ: «Πείνασα τήν ἐπιστροφή σου καί δέν μέ χόρτασες μέ τήν μετάνοιά σου.

    Δίψησα τήν σωτηρία σου καί δέν μοῦ ἔδωκες νά πιῶ. Γυμνός ἤμουν ἀπό ἀρετές σου καί δέν μέ ἔντυσες. Ἤμουν στή σκοτεινή, στενή καί μολυσμένη φυλακή τῆς καρδιᾶς σου καί δέν θέλησες νά μέ ἐπισκεφτῆς καί νά μέ βγάλης στό φῶς. Ἀσθένησα ἀπό τήν ἀμέλειά σου καί δέν μέ ὑπηρέτησες μέ τίς καλές σου πράξεις. Λοιπόν, φεῦγε, γιατί θέσι δέν ἔχεις κοντά μου»(Ἁγ. Συμεών Νέου θεολόγου, Λόγ. 57ος).

    Ὅσο, λοιπόν, διατηροῦμε τήν πνοή μας πάνω στή γῆ αὐτή, μποροῦμε νά σκεφθοῦμε καί νά ἀποφασίσωμε σέ ποιό δεῖπνο προτιμᾶμε νά ἀνήκωμε; στό δεῖπνο τῶν ὀρνέων ἤ στό δεῖπνο τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ.

Σύνθημα

Νά γίνω ἕνας καλεστός στό Δεῖπνο τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ.


🔸Οἱ τέσσαρες ἀπό τούς ἑπτά Μακαρισμοί τῆς Ἀποκαλύψεως, πού εἶχαν κυκλοφορήσει σέ πολυγραφημένα τευχίδια οἱ Ἐκκλησιαστικοί Κύκλοι Συμμελέτης Ἁγίας Γραφῆς Λαρίσης.🔸

Πηγή  : arnion.gr

Ἡ λύσις τῆς 5ης Σφραγῖδος.

†. Είδαμε την ανάλυση αγαπητοί μου της 5ης σφραγίδος, όταν ελύθη η 5η σφραγίδα, τί ο ιερός Ευαγγελιστής είδε. Δηλ. μ' άλλα λόγια, «ὅτε ἤνοιξε τὴν πέμπτην σφραγῖδα, εἶδον ὑποκάτω τοῦ θυσιαστηρίου τὰς ψυχὰς τῶν ἐσφαγμένων διὰ τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ καὶ διὰ τὴν μαρτυρίαν τοῦ ἀρνίου ἣν εἶχον· καὶ ἔκραξαν φωνῇ μεγάλῃ λέγοντες· ἕως πότε, ὁ δεσπότης ὁ ἅγιος καὶ ὁ ἀληθινός, οὐ κρίνεις καὶ ἐκδικεῖς τὸ αἷμα ἡμῶν ἐκ τῶν κατοικούντων ἐπὶ τῆς γῆς; καὶ ἐδόθη αὐτοῖς ἑκάστῳ στολὴ λευκή, καὶ ἐῤῥέθη αὐτοῖς ἵνα ἀναπαύσωνται ἔτι χρόνον μικρόν, ἕως πληρώσωσι καὶ οἱ σύνδουλοι αὐτῶν καὶ οἱ ἀδελφοὶ αὐτῶν οἱ μέλλοντες ἀποκτέννεσθαι ὡς καὶ αὐτοί.» Αποκ. 6, 9 - 11 Αυτή ήταν η εικόνα της 5ης σφραγίδος. Και είχαμε πή την περασμένη φορά ότι πρόκειται περί του χριστιανικού μαρτυρίου. Και ότι δεν νοείται το Ευαγγέλιον χωρίς το μαρτύριο. Ότι Ευαγγέλιο και μαρτύριο είναι το ίδιο πράγμα. Ευαγγέλιο το οποίο δεν διώκεται πρέπει να αμφιβάλλουμε για την ποιότητά του, διά τήν προσφοράν του, κάτι συμβαίνει, έτυχε κάποιας νοθείας, που εξυπηρετεί τον διάβολο, διότι ο διάβολος θα επιθυμούσε να υπάρχει ένα νοθευμένο Ευαγγέλιο, Ευαγγέλιο όμως που διώκεται, δηλ. λόγος Θεού που διώκεται, μαρτυρία Χριστου που διώκεται, σημαίνει ότι εκεί υπάρχει γνησιότης και συνεπώς είναι συνυφασμένο το μαρτύριο με το Ευαγγέλιο.

   Αυτά αγαπητοί μου λέγαμε την περασμένη φορά, και μάλιστα λέγει ο Άγιος Κύριλλος, μ' αυτό είχαμε κλείσει, ότι, ποιός είναι εκείνος ο μακάριος, πού μετ' ευλαβείας υπέρ Χριστού μαρτυρών τότε, πότε; την εποχή του Αντιχρίστου, "υπέρ γαρ πάντας μάρτυρας εγώ φημί είναι τους τότε μάρτυρας, οι μεν γαρ πρό τούτου μόνοις ανθρώπους επάλαισαν, οι δε επί του Αντιχρίστου, αυτώ τώ σατανά αυτοπροσώπως πολεμήσωμεν." Διότι ισχυρίζομαι, λέγω, ότι οι τότε μάρτυρες θα είναι κάτι πολύ λίγο μπροστά σε κείνους, οι τότε, οι παλαιοί, μπροστά σε κείνους που θα είναι τις ημέρες του Αντιχρίστου, διότι οι μάρτυρες, τις ημέρες των μεγάλων διωγμών, στην ανατολή του Χριστιανισμού, είχαν να παλαίσουν με τα όργανα του σατανά, αλλά στις ημέρες του Αντιχρίστου με αυτόν τον ίδιον αυτοπροσώπως τόν σατανά. Όχι βεβαίως ότι ο σατανάς θα ενανθρωπήση. Αλλά θα έχει εισέλθει σ' έναν άνθρωπο, ο οποίος ονομάζεται από τον λόγο του Θεού Αντίχριστος, καί θά εκφράση πλήρως το θέλημα του σατανά. Πλήρως άνευ δισταγμού, θα είναι δηλ. κάτι που μέχρι τότε η ανθρωπότητα, σε ποιότητα καί μέγεθος δεν θα έχει το προηγούμενό της 

   Αλλά άς παρακολουθήσαμε αγαπητοί μου αυτό το ιερό κείμενο στις λεπτομέρειές του. Κατά το άνοιγμα της 5ης σφραγίδος εμφανίζεται το ουράνιο θυσιαστήριο. Είδα, λέγει, κάτω από το θυσιαστήριο. Α, ώστε λοιπόν νέο στοιχείο στην περιγραφομένη εικόνα του ουρανού, όταν εἰς τὸ 4ο Κεφ. ενθυμείσθε, είδε να ανοίγη μία θύρα εις τον ουρανόν, και συνεχώς βλέπομε καί θά τό βλέπομε, ο ιερός Ευαγγελιστής να πλουτίζη αυτήν την εικόνα του ουρανού, η οποία όχι μόνο δεν έχει τα στοιχεία εκείνα τα οποία είπε τότε, αλλά διαρκώς πλουτίζονται, αλλά και επιπλέον βλέπομε μίαν δυναμικότητα μέσα εις εκείνες τις σκηνές του ουρανού, όχι μία στατικότητα. Αλλά, ουράνιον θυσιαστήριον βεβαίως. Εφ' όσον η όλη σκηνή στον ουρανό εμφανίζει ναόν, ο θρόνος του Θεού κλπ, τότε πάντοτε πρό του Θεού υπάρχει θυσιαστήριον, ἐξ' άλλου με βάση το πρότυπον αυτό του ουρανού δημιουργείται το δικό μας επί της γής θυσιαστήριο. Είναι πολύ χαρακτηριστικό ότι όταν ο Μωυσής εκλήθη εις το Σινά να πάρη τόν Νόμο, εκεί ο Θεός του έδωκε αντίτυπα του ουρανού. Προσέξτε αυτό το σημείο. Είναι στο Έξοδος 25, 8-9 και 40 και λέγει: «καὶ ποιήσεις μοι (θὰ κάνης σε μένα, λέγει ο Θεός) κατὰ πάντα ὅσα σοι δεικνύω ἐν τῷ ὄρει, (όσα σου δείχνω επάνω εις το βουνό, αυτά θὰ κάνης) τὸ παράδειγμα τῆς σκηνῆς καὶ τὸ παράδειγμα πάντων τῶν σκευῶν αὐτῆς· οὕτω ποιήσεις. Η Δηλ. η σκηνή του μαρτυρίου θα είναι έτσι, η Κιβωτός θα έχει αυτές τις διαστάσεις τόσο μήκος, τόσο πλάτος, τόσο ύψος, θα είναι από αυτό το ξύλο φτιαγμένη και θα είναι επενδεδυμένη με χρυσόν. Ακόμη τα σκεύη θα είναι έτσι και έτσι και έτσι. Δεν επαφύεται εἰς τήν πρωτοβουλίαν του Μωσέως, ή τών τεχνιτών να κατασκευάσουν τα σκεύη, απλούστατα διότι πρόκειται περί υποδειγμάτων, άντιτύπων ουρανίων πραγματικοτήτων. Αυτό είναι καταπληκτικόν. «ὅραλέγει, πρόσεξε, ποιήσεις κατὰ τὸν τύπον τὸν δεδειγμένον σοι ἐν τῷ ὄρει.» Πρόσεχε, θά κάνης ό,τι θά κάνης σύμφωνα μ' εκείνο το οποίο σου έχει υποδειχθεί. Και ο Απ. Παύλος γράφει στην πρός Εβραίους 8, 5 «οἵτινες ὑποδείγματι καὶ σκιᾷ λατρεύουσι τῶν ἐπουρανίων, καθὼς κεχρημάτισται Μωϋσῆς μέλλων ἐπιτελεῖν τὴν σκηνήν· ὅρα γάρ φησι, ποιήσεις πάντα κατὰ τὸν τύπον τὸν δειχθέντα σοι ἐν τῷ ὄρει·» ότι οι ιερείς υποδείγματι και σκιά (δοτική τό σκιά) λατρεύουσι τών επουρανίων, καθώς κεχριμάτισται Μωυσής μέλλων επιτελείν τήν σκήνήν." όπως εχρηματίσθη, πήρε την πληροφορία ο Μωυσής, όταν επρόκειτο να κατασκευάση τήν σκηνήν του μαρτυρίου.

   Εδώ θα έκανα μία πολύ μικρή παρένθεση, την οποία γρήγορα θα κλείσω, και ίσως κάποιος να υπενόει ότι η θεωρία του Πλάτωνος περί τών "ιδεών", ότι δηλ. τά μοντέλα, τα πρότυπα, οι ιδέες γηίνων πραγματικοτήτων, είναι αθάνατα πράγματα και απόκεινται εις τον ουρανόν. "Οτι θα  είχε δίκιο. Βέβαια εδώ που τα λέμε, ο Πλάτων πριν εγκατασταθή μονίμως εις την Αθήνα, ξέρετε ότι έκανε μία μεγάλη περιοδία, επήγε και εις τήν Παλαιστίνη, επήγε εις την Αίγυπτον. Ο Ιουστίνος, ο μάρτυς καί φιλόσοφος τον κατηγορεί ως κλέπτην. Όπως ακόμη και οι πρώτοι απολογηταί τόν κρίνουν καί τόν κατηγορούν, τόν Πλάτωνα ως κλέπτη. Ότι πήρε ιδέες από την Π.Δ. καί κατεσκεύασε το ομώνυμο φιλοσοφικό του σύστημα. Δεν ξέρω αγαπητοί μου αν ο Πλάτων είναι κλέπτης ή όχι, άν τίποτε εδανείσθη κλπ., ένα είναι, ότι μπορεί μέν να μοιάζη εξωτερικώς τό πράγμα έτσι, αλλά δέν είναι όμως έτσι. Διότι υπάρχει πολύ μεγάλη διαφορά μεταξύ της Πλατωνικής φιλοσοφίας περί τών ιδεών και των όσων εδώ έχομε. Υπάρχει πάρα πολύ μεγάλη διαφορά. Αλλά δεν είναι της ώρας να σάς το αναλύσω, γιατί σάς είπα θάναι πάρα πολύ σύντομη η παρένθεση που άνοιξα.

   Το γεγονός είναι ότι εδώ έχομε κάποια πρότυπα εις τον ουρανόν, μήν ξεχνάτε ότι ολόκληρη η δημιουργία είναι μία εικών και ένα αντανάπλασμα θείων πραγματικοτήτων θείων ενεργειών. Λάβετε υπ' όψιν σας ότι ολόκληρο το σύμπαν κατά τα δεδομένα της συγχρόνου Φυσικής, παρήχθη από το φως. Και πράγματι τό φώς είναι το πρώτο στοιχείο που έγινε εις τήν δημιουργίαν. «καὶ εἶπεν ὁ Θεός· γενηθήτω φῶς· καὶ ἐγένετο φῶς.» Γεν. 1, 3 Το πρώτο πράγμα. Αυτό το πρώτο πράγμα, το θαυμάσιο, που λέγεται "φώς" είναι ύλη, αν επιτρέπεται να τό πώ έτσι, είναι η ενέργεια από την οποία παρήχθη ύλη, ο υλικός κόσμος. Από το φώς. Αυτό είναι η τελευταία λέξη πάνω στο θέμα περί της κατασκευής του σύμπαντος. Έχομε τήν ύλη και την ενέργεια και ξεκινάμε όχι εκ τής ύλης πρός τήν ενέργεια, αλλ' εκ της ενεργείας πρός την ύλην. Έτσι λοιπόν το σύμπαν κατασκευάστηκε με βάση το δεδομένον του φωτός. Αλλά τό φώς, δέν είναι παρά μία εικόνα θείας ενεργείας. Είναι εικόνα του ακτίστου φωτός. Τής θείας δόξης. Όχι του Θεού αλλά τών ενεργειών Του. Ο άνθρωπος είναι εικόνα τού Θεού. Και όπως λέγει ο άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων είναι το μόνο κτίσμα πού είναι εικόνα του Θεού. Και μάλιστα σε κάποια φόρμα καταπληκτική όταν ολόκληρος ο άνθρωπος, μέ τό σώμα του μαζί, αποτελεί εικόνα του Θεού. Μέ τό σώμα του, το υπογραμμίζω. Είμεθα εικόνα του Χριστού. Έστω κι αν προηγείται ο Αδάμ ιστορικά του Ιησού Χριστού. Το πρότυπό μας είναι ο Ιησούς Χριστός. Διότι βάσει του τί θα εγίνετο ή ήθελε να γίνη ο Χριστός ως άνθρωπος κατεσκεύασε τον Αδάμ. Είναι το πρό καταβολής κόσμου εσφαγμένον Αρνίον. Βλέπετε το μοντέλο εδώ; Βάσει αυτού του μοντέλου γίνεται ο Αδάμ. Αλλά και ολόκληρη η δημιουργία δεν είναι τι άλλο παρά αντίτυπο θείων ενεργειών. Η κυριοτάτη δε ενέργεια είναι το φώς. Αυτό το κτιστό φώς, είναι εικόνα ούτως ειπείν θείου φωτός, ακτίστου φωτός, ακτίστου ενεργείας, ακτίστου θείας δόξης.

   Έτσι βλέπει κανείς πράγματι ότι, ό,τι δημιουγρείται αντανακλά αντιτύπως το πρωτότυπον. Είναι μεγαλειώδες. Γι' αυτό του λέγει του Μωυσέως ο Θεός, "πρόσεξε θα κάνης και θα εκτελέσης αυτά που σου είπα, σύμφωνα με τα μοντέλα που είδες επάνω εις το όρος." Πρέπει λοιπόν ο θεός νά τού έδειξε του Μωυσέως μοντέλα. Νά του είπε: Αυτό το κύπελο θα γίνη έτσι. Ο ναός είχε μερικές εκατοντάδες, καί σέ κάποια δόξα του, στην εποχή του Σολομώντος κτλ, μερικές χιλιάδες σκεύη αργυρά και χρυσά καί χάλκινα. Όλα αυτά δεν ήσαν κατά την έμπνευση των τεχνιτών. Όχι. Αλλά κατά τά μοντέλα που έδωσε ο Θεός. Έτσι καί τό επίγειο θυσιαστήριό μας αυτό που έχομε επί τής γής στους ναούς μας, είναι κατά το υπόδειγμα ουρανίου θυσιαστηρίου. Αυτό έχει πολλά να πή. Κάτω λοιπόν από αυτό το ουράνιο θυσιαστήριο είδε ο ιερός Ευαγγελιστής τίς ψυχές τῶν μαρτύρων. Εδώ ο όρος "ψυχή" έχει την έννοια του πνεύματος. Αλλού έχει την έννοια της ζωής. Αλλού έχει την έννοια της ηθικής υποστάσεως. Ζημιώνω την ψυχή μου, δηλ. την ηθική μου υπόσταση. Αγαπώ την ψυχή μου, σημαίνει αγαπώ τήν ζωή μου. Εδώ τώρα ο όρος "ψυχή" έχει την έννοια του πνεύματος. Που σημαίνει ότι εδώ είναι τα πνεύματα εκείνων πού εμαρτύρησαν γιά τόν Χριστό.

   Ωστε βλέπομε ότι όσοι αποθνήσκουν εις τόν παρόντα κόσμο ζούν ως ψυχές εις οικείον τόπον. Εκεί. Εάν μάλιστα είναι σεσωσμένοι κάτω από τον θρόνον του Χριστού, του καθημένου, που είναι το θυσιαστήριο. Αυτό είναι ένα ισχυρό χωρίο υπέρ ζωής των ψυχών. Πολύ ισχυρό χωρίο. Ότι δηλ. ο άνθρωπος όταν πεθαίνει δεν γίνεται μηδέν, δέν εξαφανίζεται, αλλά η ψυχή του πηγαίνει εις τόν οικείον τόπον.

   Θα τεθή όμως το ερώτημα. Γιατί οι ψυχές των μαρτύρων είναι κάτω από το θυσιαστήριο; Κατ' αρχάς το θυσιαστήριο προσιδιάζει εις τήν σφαγήν των. Επειδή εσφάγησαν ως μάρτυρες, έτσι θυσιαστήριο και σφαγή μαρτύρων είναι κάτι που προσιδιάζει, που μοιάζει, έρχεται κοντά. Ακόμη στα επίγεια θυσιαστήρια όταν εσφάζοντο σφάγια, τό αίμα έτρεχε στην βάση· πάντα τό αίμα, είχε αυλάκι και, έτρεχε στην βάση του θυσιαστηρίου. Αλλά το αίμα είναι ο φορέας τής ζωής. Και η ψυχή που λέγεται καί ζωή, είναι ο φορέας της ζωής, και συνεπώς αφού το αίμα ήτανε στο βάθρο κάτω-κάτω στο θυσιαστήριο, γι' αυτό οι ψυχές είναι κάτω από το θυσιαστήριο. Χαμηλά. Είναι μιά πολύ, πραγματικά, ωραία και ακριβής εικόνα. Εξ' άλλου η ιδέα ότι πάς πιστός είναι ένα σφάγιο και συνεπώς είναι ένα αντικείμενο θυσίας χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα δώσω το αίμα μου κατά κυριολεξία στο μαρτύριο, από την στιγμή που γίνεται ένας άνθρωπος πιστός, από, την στιγμή εκείνη μεταβάλλεται σ' ένα θύμα, σ' ένα σφάγιο. Μην το ξεχνάτε, γι αυτό σάς έχω πεί πολλές φορές ότι η "ηθική" αν μου επιτρέπεται να πώ τήν λέξη έτσι του Ευαγγελίου, είναι ασκητική. Η πνευματικότητα του Ευαγγελίου είναι η ασκητική.

   Να πώς το λέγει αυτό ο Απ. Παύλος εις τήν πρός Ρωμαίους 12, 1: «παραστῆσαι (ο όρος μάλιστα παραστήσαι είναι από τους όρους που χρησιμοποιούνται στις θυσίες) τὰ σώματα ὑμῶν (παραστήσαι στον Θεό εννοείται, τά σώματα. Ακούσατε; Δεν λέει τίς ψυχές.) θυσίαν ζῶσαν, ἁγίαν, εὐάρεστον τῷ Θεῷ, τὴν λογικὴν (λογική θά πή πνευματική) λατρείαν ὑμῶν.» Βλέπετε; Βλέπετε ότι από την στιγμή που θα δεχθώ τόν ἅγιον τριαδικόν Θεόν γίνομαι "ιερείον". Ιερείον θα πή θύμα, σφάγιον. Ιερείον λέγεται. Γίνομαι ιερείον. Καί τοποθετούμαι επάνω εις αυτό τό νοερόν και επουράνιον θυσιαστήριον, ως προσφορά ευάρεστος εις τόν Θεόν. Εάν αυτό το πράγμα αγαπητοί μου δεν το κάνουμε τότε δεν θυσιάσαμε τίποτα από τον εαυτόν μας. Να το γνωρίζουμε. Δηλ. τότε δέν είμεθα χριστιανοί. Τότε δέν θα βρεθούμε κάτω από το θυσιαστήριο όπως οι άλλοι μάρτυρες..

   Αλλά ακόμη και κάτι άλλο, το οποίο το βλέπουμε στην πράξη. Έχετε αντιληφθή, αν γνωρίζετε, ότι όταν κάνουμε εγκαινιασμόν ναού, εις τόν στύλον πού θα βάλωμε την πλάκα του θυσιαστηρίου, που είναι η αγία Τράπεζα, η καθ' ημάς αγία Τράπεζα είναι το θυσιαστήριο. Διότι εκεί τελείται το μυστήριο της θείας Ευχαριστίας, η υψίστη θυσία του Χριστού. Όπως στηρίζεται η πλάκα επάνω σε μία κολόνα, συνήθως μία, κάποτε είναι τρείς,κάποτε είναι τέσσερις, συνήθως μία. Καί λέγεται και κάλαμος. Εκεί μέσα εις τήν κολόνα έχει τοποθετηθεί ένα μικρό κιβωτίδιο, αργυρούν συνήθως, με λείψανα αγίων. Κατά κανόνα αυτό γίνεται εις τόν εγκαινιασμόν. Όταν κάνωμε τον κύκλο γύρω-γύρω από τον ναό τρείς φορές, κάτι πού θά τό έχετε δή, ενθυμείσθε ότι ο αρχιερεύς κρατεί ένα άγιο δισκάριο τυλιγμένο, καλυμμένο; Ένα άγιο δισκάριο όπως βγαίνουμε, το ίδιο άγιο δισκάριο όταν βγαίνουμε στην μεγάλη είσοδο. Αυτό το άγιο δισκάριο τί έχει μέσα; Έχει το κιβωτίδιο το αργυρούν τά άγια λείψανα. Και κάνομε τήν περιφορά για να καθορίσουμε τον χώρο που θα καθαγιασθή. Τρόπον τινά μια νοητή μάνδρα ότι αυτός ο ένδον χώρος, ο εντός της περιφερείας πού χαράσσομε, νοητός διά τής τριπλής περιφοράς, αγιάζεται και προσφέρεται εἰς τόν Θεόν. Ο χώρος ο πέραν των ορίων είναι βέβηλος χώρος. Ο εντός των ορίων είναι ο αγιασμένος χώρος. Καί είναι τα άγια λείψανα να κεντρικό σημείο τής όλης τελετής και θα τοποθετηθεί εις τον κάλαμον, δηλ. εις το κολονάκι πού θα τεθή απάνω η πλάκα τού θυσιαστηρίου. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι τήν βάση πάντα του θυσιαστηρίου κατ' απομίμηση του ουρανίου θυσιαστηρίου τήν κατέχουν οι μάρτυρες. Δεν έχουμε τάς ψυχάς των εδώ, έχομε όμως τα οστά των τά λείψανά των. Εξ άλλου εδώ είναι το αντίτυπον του ουρανίου θυσιαστηρίου. Ύστερα κάτι άλλο. Ότι ο Θεός επαναπαύεται επί των αγίων." ὁ ἐν τοῖς ἁγίοις ἁναπαυόμενος.". Όταν λοιπόν θα γίνεται η θυσία του καί τελείται το μυστήριο της θείας Ευχαριστίας, αναπαύεται επί τών αγίων, επί τών λειψάνων δηλ. τών αγίων. Είναι τόσο έκτυπο καί βλέπει κανένας ότι το βιβλίο της Αποκαλύψεως μάς έχει δώσει, –απλώς τώρα ένα σημείο σας είπα, πλήθος σημεία υπάρχουν–, μάς έχει δώσει την εικόνα τής ορθοδόξου λατρείας. Ας μην λέγουν οι αιρετικοί ότι αυθεραίτως κινηθήκαμε.

   Αγαπητοί μου, αν έπρεπε να υπομνηματίσωμε το βιβλίο τής Αποκαλύψεως σε σχέση με την λατρεία μας, θα βλέπατε μία ταυτότητα. Κάτι που καταπλήσει. Δέν υπάρχει αυθαιρεσία. Αλλά ας προσέξουμε κάτι. Κάτω από το θυσιαστήριο είναι οι ψυχές των μαρτύρων. Καί όχι ως πλήρεις άνθρωποι. Δηλ. ψυχές που στερούνται του σώματός των. Δηλ. τό σώμα των έμεινε στην γή. Έφυγε η ψυχή. Και μάλιστα τάς ψυχάς των αγίων που σήμερα γιορτάζουμε, έχομε τήν σύναξη των αγίων ασωμάτων των αγγέλων και αρχαγγέλων. Άγγελοι συνοδεύουν τάς ψυχάς των αγίων. Το βλέπουμε από τήν παραβολή του πλουσίου καί τοῦ Λαζάρου. Πού τήν ψυχή του Λαζάρου τήν πήραν άγγελοι καί τήν μετέφεραν στον ουρανό. Έτσι εκεί είναι μόνο οι ψυχές. Αλλά τα σώματά των έμειναν εδώ στην γή. Τούτο σημαίνει ότι δεν βρίσκονται οι μάρτυρες επί της ουρανίου σκηνής, αλλά κάτω από την ουράνιον σκηνήν. Προσέξτε παρακαλώ αυτό το σημείο. Ο Ευαγγελιστής Ιωάννης βλέπει τήν ουρανία σκηνή. Αλλά τούς μάρτυρες δέν τούς βλέπει επί της ουρανίου σκηνής. Αλλά τούς βλέπει από κάτω από την ουράνια σκηνή. Κάτω από το θυσιαστήριο. Τί σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι οι μάρτυρες δεν είναι στην βασιλεία του Θεού. Αλλά είναι εις τόν Παράδεισον. Αυτό σημαίνει.

   Αντιδιαστέλλεται βεβαίως η βασιλεία τού Θεού από τον Παράδεισον. Ο Παράδεισος είναι ο τόπος των ψυχών. Η βασιλεία του Θεού είναι ο τόπος των πλήρων ανθρώπων. Όταν θα γίνη η ανάστασις τών νεκρών και θα επαναπροσλάβουν τα σώματά των οι ψυχές μέ τήν ανάσταση των νεκρών και τότε θα είναι στην βασιλεία τού Θεού. θα είναι επί τής σκηνής όχι κάτω από την σκηνή. Σας το λέγω νά τό γνωρίζετε ότι έχομε αυτήν την διάκριση μεταξύ βασιλείας Θεού καί Παραδείσου. Βέβαια αυτά που σάς λέγω πολλές φορές σάς τάχω πή, αλλά επειδή εδώ δεν κάνομε διάλεξη, αλλά μάθημα, και επειδή έχομε και νέους αδελφούς ή παλαιούς που πρέπει να εδραιώσουν αυτά τα πράγματα, δεν πειράζει αν τα ακούτε καί πέντε καί δέκα φορές. Σάς τάχω πή. Μήν παρακαλώ, έτσι δυσφορήση κανείς αν τα ακούει ξανά και ξανά. Και ποιά είναι η αιτία της σφαγής των μαρτύρων; Τό λέγει σαφώς τό ιερό κείμενον. Διά τόν λόγον του Θεού καί τήν μαρτυρίαν του Ιησού Χριστού. Έρχονται δηλ. οι άγιοι να μαρτυρήσουν ότι ο επί τού Σταυρού αποθανών αναστάς εκ νεκρών είναι ο αιώνιος ενανθρωπήσας Υιός του Θεού. Αυτή είναι η μαρτυρία. Αυτήν η μαρτυρία είναι αγαπητοί μου που κοστίζει στον διάβολο. Ότι ο σταυρωθείς επί τού Σταυρού και αναστάς εκ νεκρών είναι ο αιώνιος ενανθρωπήσας Θεός. Διότι αυτό είναι η καταφορά επάνω εις τήν κεφαλήν τοῦ διαβόλου. Το κρέμασμα του Χριστού επί του Σταυρού και η Ανάστασή του. Αυτό κόστισε εις τον διάβολο. Ούτε τά θαύματα του Χριστού εκόστισαν, ούτε ο χορτασμός των πεντακισχιλίων, τίποτε. Αυτό του κόστισε. Τό χτύπημα στο κεφάλι του, πού συνέτριψε τον όφιν τον αρχαίον στην κεφαλήν καί τόν επάτησε πραγματικά ο Σταυρός και η Ανάστασις. Αυτήν η μαρτυρία λοιπόν κοστίζει στον διάβολο. Γι' αυτό όταν δίνωμε αυτήν τήν μαρτυρία τότε ο διάβολος μας πολεμά. Όταν πούμε ότι ο Χριστός υπήρξε ένας φιλόσοφος, ένας ανακαινιστής, κοινωνιολόγος ή ότι άλλο θέλετε, κουταμάρες και βλακείες, δαιμονικές ρήσεις αυτές. Δαιμονικά εφευρήματα. Ο διάβολος αυτά λέγει γιατί αυτά θέλει να λέγονται. Γιά πές ότι κηρύσσομεν Ιησούν Χριστον Εσταυρωμένον καί Αναστάντα εκ νεκρών, νὰ δής πώς θα εκμανή ο διάβολος.

   Έτσι έδωσαν το αίματους αγαπητοί μου, το αίμα τους οι άνθρωποι αυτοί διά τόν λόγον του Θεού καί διά τήν μαρτυρίαν τού Ιησού Χριστού.

   «καὶ ἔκραξαν φωνῇ μεγάλῃ λέγοντες· (οι μάρτυρες, κάτω από τό θυσιαστήριο) ἕως πότε, ὁ δεσπότης ὁ ἅγιος καὶ ὁ ἀληθινός, οὐ κρίνεις καὶ ἐκδικεῖς τὸ αἷμα ἡμῶν ἐκ τῶν κατοικούντων ἐπὶ τῆς γῆς;»

   Πότε, λέγει Κύριε, ω Κύριε, Δέσποτα Θεέ, άγιε αληθινέ, πότε θα έλθη η ώρα να κρίνης και να εκδικηθής το αίμα μας πάνω στην γή;

   Ώστε οι ψυχές όταν φύγουν από τόν κόσμον αυτόν καί ευρισκόμενες εἰς τόν οικείον τόπον, οι ψυχές των κεκοιμημένων έχουν πλήρη συνείδηση. Βεβαίως. Το βλέπομε αυτό και από την παραβολή του πλουσίου και του Λαζάρου. Δηλ. δέν υπνώτουν, όπως λέγουν οι χιλιασταί καί άλλοι αιρετικοί. Ότι οι ψυχές πέφτουν σ' ένα λήθαργο. Και ότι ναι, θα αναστηθούν οι ψυχές, έτσι λέγουν οι αιρετικοί. Οι ψυχές θα αναστηθούν. Τα σώματα θα αναστηθούν. Οι ψυχές δεν υπνώνουν, δεν κοιμώνται. Δεν βρίσκονται σε μια κατάσταση αδρανείας. Έχουνε πλήρη συνείδηση. Όταν λέγει ο Αβραάμ εις τόν πλούσιον τῆς παραβολής «τέκνον, μνήσθητι ὅτι ...» Λουκ. 16, 25 μνήσθητι, θυμήσου. Έχει πλήρη συνείδηση και ο Αβραάμ έχει πλήρη συνείδηση και ο πλούσιος της 

παραβολής, των πεπραγμένων του επί της γής.

   Κράζουν λοιπόν μέ μεγάλη φωνή εκφράζοντες τον ζωηρότατον πόθον των προς αποκατάστασίν ... αυτής της ηθικής τάξεως. Με την απόδοσιν τῆς δικαιοσύνης. Καί τόν θρίαμβο του αγαθού που θα έρθη με την 2α του Χριστού Παρουσία. Κύριε πότε θα έλθης;

   Αλλά εδώ πρέπει να πούμε τούτο : Δεν πρόκειται περί αιτήματος εκδικήσεως. Εκείνο το "έως πότε εκδικείς;" Δέν είναι εκδίκηση που ζητούν οι μάρτυρες διά τούς ευρισκομένους εις τόν κόσμον, θάτανε πολύ περίεργο, οι άνθρωποι ζώντες ήδη, οι μάρτυρες με το σώμα τους, και υφιστάμενοι το μαρτύριον το φοβερόν, μέ τό γδάρσιμο του δέρματός των, τήν εξώριξιν των οφθαλμών των, την κοπή των μελών των, τό τηγάνισμά τους κτλ δέν έβριζαν εναντίον των φονευτών. Δεν εξέφεραν κατάρες, δέν αγανακτούσαν, δεν θύμωναν. Πώς είναι δυνατόν τώρα, οι άνθρωποι αυτοί, αφού εδικαιώθησαν και είναι εἰς τόν Παράδεισον να ζητούν την εκδίκηση; Είναι δυνατόν ποτέ; Κάτι άλλο λοιπόν πρέπει να συμβαίνει. Είναι η κραυγή του ψαλμωδού, «ἕως πότε, Κύριε, ἐπιλήσῃ μου εἰς τέλος;» Κύριε έως πότε θα με έχης ξεχασμένον; Αυτό εννοεί, πότε θα εκδικηθής το αίμα μας πού χύθηκε στην γή. Δεν είναι αναζήτησις εκδικήσεως, αλλά υπάρχει εδώ ένας πόθος πρός εκπλήρωσιν, όπως θα δούμε στην συνέχεια. Κύριε μας ξέχασες; Η απάντηση που δόθηκε κάποτε από τον Κύριον, Λουκ. 18, 7 « ὁ δὲ Θεὸς οὐ μὴ ποιήσῃ τὴν ἐκδίκησιν τῶν ἐκλεκτῶν αὐτοῦ τῶν βοώντων πρὸς αὐτὸν ἡμέρας καὶ νυκτός, καὶ μακροθυμῶν ἐπ᾿ αὐτοῖς;» Αυτό εννοεί εκδίκηση. “Όχι ότι ο θεός θα εκδικηθή το μαρτύριο των μαρτύρων. Όχι. Εις τό βάθος της επικλήσεως, ακούσατέ το, είναι ο πόθος τής Αναστάσεως τών νεκρών και η επαναπρόσληψις του χαμένου σώματος. Η ψυχή αισθάνεται ότι λείπει το ένδυμά της, η κατοικία της· καί τό σπίτι της· καί ο ναός της. Τό σώμα. Αυτό το σώμα. Το οποίον αποτελεί την όλην ανθρωπίνην ύπαρξιν. Μήν τό ξεχνάμε αυτό. Η ψυχή ποτέ δεν αισθάνεται καλά όταν της λείπει το σώμα· θέλει το άλλο ήμισύ της. Θέλει το σώμα της. Θά τό εκφράση αυτό κατά έναν θαυμάσιον τρόπον ο Απ. Παύλος στήν 2α προς Κοριν. επιστολή του 5, 4 πού θα δήτε θαυμαστά πόσο έρχεται σε αντίθεση με την Πλατωνική φιλοσοφία, πού δέν είχα καιρό προηγουμένως γιατί ήταν μια μικρή παρένθεση να σάς πώ, πόσο μακρυά είναι ο Πλάτων. Ο Πλάτων θεωρεί το σώμα φυλακή, καί τή ψυχή απελεύθερη. Ότι η ψυχή μοιάζει του Θεού και όχι το σώμα. Χωρίς με αυτό να σημαίνει ότι έχομε ανθρωπομορφικές εκφράσεις. Αφού ο Θεός έγινε άνθρωπος. Και είμεθα εικόνα του Χριστού.

   Ακούστε λοιπόν τί λέγει ο Απ. Παύλος: «καὶ γὰρ οἱ ὄντες ἐν τῷ σκήνει στενάζομεν, (εμείς λέγει πού βρισκόμεθα εις αυτό το σκήνος, το σώμα μας, στενάζομε) βαρούμενοι ἐφ᾿ ᾧ οὐ θέλομεν ἐκδύσασθαι,

(είναι οι θλίψεις, είναι οι αρρώστειες, είναι τα γηρατιά, όλα αυτά βαραίνουν τον άνθρωπο, για όλα αυτά στενάζομε αλλά δεν θέλομε να γδύσωμε το σώμα μας, δέν εί και πουκάμισο το σώμα να το βγάζω και να μένω χωρίς αυτό το πουκάμισο) (οὐ θέλομεν ἐκδύσασθαιακούστε το ρήμα βάζει,) ἀλλ᾿ ἐπενδύσασθαι, (δέν θέλω να γδυθώ και να απαλλαγή η ψυχή μου και να βρεθή εις τον ουρανόν, θέλω να ντυθώ) ἵνα καταποθῇ τὸ θνητὸν ὑπὸ τῆς ζωῆς.» Πώς; Μέ τό νά ξανα πάρω, τό σώμα πίσω άφθαρτον και αθάνατον. Και θέλω λοιπόν ξανά πίσω το σώμα μου. Αλλά ένα σώμα στο οποίον το θνητόν θά ἔχη, θά τόχει καταπιή, καταποθή, θά τόχει καταπιή αυτή η ίδια η ζωή.

   Να λοιπόν τί ζητούν τώρα οι μάρτυρες. Την ανάστασή τους. Αυτό είναι. Όχι την εκδίκηση του κόσμου. Λυπώνται γι' αυτούς. Οδύρονται γι' αυτούς. Και προσεύχονται γι' αυτούς, θέλουν την ανάστασή τους. Κύριε, σαν να λέγουν με άλλα λόγια, πότε θ' αναστηθούμε; Αλλά ο Κύριος υπεσχέθη ότι οπωσδήποτε θ' αναστηθήτε, ω άνθρωποι. Εγώ αναστήθηκα για να σας ανοίξω τον δρόμο. Και δέν ανεστήθη για να μάς βεβαιώση περί της Αναστάσεως, αλλά και κυρίως να μας ανοίξη τον δρόμο, να μάς αποδείξη είναι δευτερεύον, ν' ανοίξη το δρόμο είναι τό πρωτεύον.

   Και ιδού. Ακούστε παρακαλώ. Λουκ. 21, 17-18«καὶ θανατώσουσιν ἐξ ὑμῶν (παρήγγειλε ο Κύριος) καὶ ἔσεσθε μισούμενοι ὑπὸ πάντων διὰ τὸ ὄνομά μου· καὶ θρὶξ ἐκ τῆς κεφαλῆς ὑμῶν οὐ μὴ ἀπόληται·» Περίεργο. Αντιφατικώτατο. Εδώ μάς λέγεις Κύριε ότι θα μάς θανατώσουν οι άνθρωποι και λέγεις ότι μία τρίχα από το κεφάλι μας δεν θα χαθή. Εδώ χάνω το κεφάλι μου και μου λές ότι δεν θα χάσω μιά τρίχα τής κεφαλής μου; Τί εννοεί εδώ; Ότι θα πάρω καί τήν τελευταία τρίχα της κεφαλής μου. Ομιλεί για την ανάσταση του σώματος αγαπητοί μου. Αλλοιώτικα θα ήταν αντιφατικώτατο και συνεπώς απορριπτέο. Να με συγχωρέση ο Κύριος, αυτό θα ήταν ανοησία πιά. Αλλά ποτέ δέν εξελήφθη ανοησία. Γιατί; Γιατί εκλαμβάνεται ως η ανάστασις του σώματος. Όταν εμαρτύρει ο τρίτος υιός τής Σολομονής στην εποχή του Αντιόχου του Επιφανούς, από τους επιγόνους του Μ. Αλεξάνδρου, όχι άμεσος επίγονος, πολύ μεταγενέστερος, είμεθα ήδη στον 2ου αιώνα π.Χ. στο 2ο ήμισυ του 2ου αιώνος π.Χ. Όταν μαρτυρούν τα επτά παιδιά της Σολομονής που είναι στο Μακαβαίων Β' τό μαρτύριό τους εκεί, αυτό πού θά σάς πώ τώρα είναι στο Κεφ. 7 στιχ. έντεκα. Ο τρίτος υφός της Σολομονής λέγει πριν θανατωθή από τον διώκτην τό εξής: Ακούστε: «ἐξ οὐρανοῦ ταῦτα κέκτημαι (ποιά ταύτα; τά μέλη μου χέρια πόδια. Τάχω πάρει δηλ. από τον Θεό. Μήν τό πάρει κανείς, μήν το εκλάβη κανείς Πλατωνικά ότι έχομε τίποτα από τον ουρανό. Όταν λέγει ουρανό εδώ εννοεί τόν Θεό. Από τον Θεό τάχω τά μέλη μου, δηλ. με άλλα λόγια είμαι δημιουργημένος από τον Θεό.) καὶ διὰ τοὺς αὐτοῦ νόμους ὑπερορῶ ταῦτα (καί χάριν των νόμων του Θεού, υπερορώ, αντιπαρέρχομαι, τα περιφρονώ τα μέλη μου) καὶ παρ᾿ αὐτοῦ ταῦτα πάλιν ἐλπίζω κομίσασθαι· (Αυτά τα ίδια μου τα μέλη ελπίζω ότι από τόν Θεό θά τά ξαναπάρω.) Τι ωραίο αυτό το μαρτύριο των Μακαβαίων, αποτελεί αγαπητοί μου υπόδειγμα των μαρτύρων όλων των αιώνων και όλων των εποχών. Σημειώσατε δέ ότι το μαρτύριον των Μακαβαίων είναι το μοναδικό μαρτύριο στην Π.Δ. που έχει όλα τα γνωρίσματα της Κ.Δ. Γι' αυτό και γιορτάζου με την μνήμη των 7 Μακαβαίων, της μητέρας των Σολομονής και του δίδασκάλου των Ελεαζάρου την 1ην Αυγούστου. Τούς γιορτάζουμε ως μάρτυρες της Καινής ούτως ειπείν Διαθήκης. Γιατί το μαρτύριό των όπως σας είπα έχει όλα τα γνωρίσματα του χριστιανικού μαρτυρίου. Ψάξτε ολόκληρη τήν Π.Δ., δεν θα βρήτε πουθενά μαρτύριο ως το μαρτύριο των Μακαβαίων.

   Και ποιά ήταν η απάντηση που δίδει αυτός ο Κύριος εις τούς μάρτυρας; Μάς λέγει τό ιερόν βιβλίον της Αποκαλύψεως Κεφ. 6, 11 «καὶ ἐδόθη αὐτοῖς ἑκάστῳ στολὴ λευκή, καὶ ἐῤῥέθη (ειπώθηκε) αὐτοῖς ἵνα ἀναπαύσωνται ἔτι χρόνον μικρόν, ἕως πληρώσωσι καὶ οἱ σύνδουλοι αὐτῶν καὶ οἱ ἀδελφοὶ αὐτῶν οἱ μέλλοντες ἀποκτέννεσθαι ὡς καὶ αὐτοί.»

   Εδώ βλέπουμε ότι έγινε εισακουστή η προσευχή των μαρτύρων υπό του Χριστού. Έγινε εισακουστή. Διότι εκείνο που ζήτησαν εδόθηκε η απάντησις δητώς. Αφ' ενός μέν εμπράκτως, αφ' ετέρου δέ ρηματικά. Με λόγια. Η έμπρακτη απάντησις είναι ότι τους δόθηκε λευκή στολή. Τί σημαίνει αυτό; Είναι το σύμβολον του θριάμβου και της μακαριότητος. Τούς ελέχθη ακόμη ν' αναπαυθούν και να ησυχάσουν. Είναι το δεύτερον. Ο λόγος. Έτσι παίρνουν την λευκή στολή καί παίρνουν καί τήν παραγγελία να ησυχάσουν. Κοιτάξτε εδώ. "ἵνα ἀναπαύσωνται".

   Ώστε λοιπόν ο παράδεισος είναι ανάπαυσις. Ίνα αναπαύσωνται. Αλλά είναι προαπόλαυσις τής τελείας αναπαύσεως, πού είναι στην Βασιλεία του Θεού. Πρό απόλαυσις. Όχι απόλαυσις. Αλλά και επί πλέον επειδή τους ειπώθηκε ίνα αναπαύσωνται εν υπομονή. Είναι μία προανάπαυσις, αλλά επειδή ανησυχούν για το σώμα τους και επιποθούν την ανάσταση πρέπει εις αυτήν έστω τήν προαπόλαυση να έχουνε μίαν υπομονήν, θα ξανατονίσω πάλι κάτι. Ο παράδεισος είναι πρόγευσις τής μακαριότητος. Η βασιλεία του Θεού είναι γεύσις τής μακαριότητος. Μην το ξεχνάτε.

   Πόσο θα ανέμενον; Χρόνος έτι μικρός. Μικρό χρόνο. Χρόνος ακόμη μικρός. Είναι χρόνος που συγκρίνεται με την αιωνιότητα του θείου κριτού. Αλλ' αυτός ο χρόνος που συγκρίνεται είναι μικρός. Τί είναι τα 1000 χρόνια διά τόν Θεόν; ως μία ημέρα μάς λέγει ο Απ. Πέτρος. Αλλά απλώς συγκρινόμενος ή πράγματι είναι μικρός ο χρόνος; Είναι μικρός αγαπητοί μου ο χρόνος. Διότι όταν ήδη ζούμε και μιλάμε για έσχατα, καί πάντοτε ανά πάσα στιγμή μέ μίαν πύκνωση πρός τά έσχατα διαρκή, αυτό σημαίνει ότι ο χρόνος πράγματι είναι μικρός και όχι απλώς συγκρινόμενος μέ τήν αιωνιότητα του Θεού. Γιατί αν έπρεπε να συγκριθή με την αιωνιότητα του Θεού τότε και 10.000 ή 100.000 ή 100 εκατομ. χρόνια, θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι ένας χρόνος μικρός σε σχέση με την αιωνιότητα του Θεού. Δεν πρόκειται τόσο γι' αυτό. Αλλά πράγματι είναι μικρός ο χρόνος. Κι άλλη φορά σάς τό είχα πή αυτό πού θά σάς πώ τώρα. Δεν πειράζει αν το ξανακούσετει.

   Ότι, αν λάβωμε υπ' όψη ότι ο χρόνος από τον Αβραάμ ως τον Χριστόν είναι 2.100 χρόνια, στο διάστημα αυτό δέ, δεν υπάρχει καμμία βιασύνη να ρθή ο λυτρωτής, να ρθή η πρώτη Παρουσία του Χριστού, δεν υπάρχει καμμιά βιασύνη. Βλέπομε τους προφήτες να μιλούν για κάτι που θα είναι πολύ μελλοντικό. Όταν μάλιστα μιλάει ο Θεός στον Δανιήλ, είναι στο τελευταίο Κεφ. τού βιβλίου "Δανιήλ" και του λέγει ότι θ' αναστηθούν οι νεκροί και θα δώσουνε λόγο οι μέν τά φαύλα πράξαντες εἰς ὀνειδισμὸν καὶ εἰς αἰσχύνην αἰώνιον οι δέ τά αγαθά εἰς ζωὴν αἰώνιον και λέγει ότι «ἐν γῆς χώματι ἐξεγερθήσονται», έτσι λέει, μ' αυτήν τήν φράση εκεί, είναι όπως σας είπα στο τελευταίο Κεφ. 12, 2 καί όταν ακούει όλα αυτά καί τά καταγράφει βεβαίως ο Δανιήλ, του λέγει, τού παραγγέλει ο Θεός του Δανιήλ «καὶ σὺ δεῦρο καὶ ἀναπαύου· ἔτι γὰρ ἡμέραι καὶ ὧραι εἰς ἀναπλήρωσιν συντελείας, καὶ ἀναστήσῃ εἰς τὸν κλῆρόν σου, εἰς συντέλειαν ἡμερῶν.» αυτά σφράγισε τα, θ' αρχήσουν να γίνουν, εσύ τώρα θ' αναπαυτής από τους κόπους σου, δηλ. τώρα εσύ θα πεθάνης. Δεν θα γίνουν στις μέρες σου, προσέξτε, θ' αργήσουν να γίνουν. Αγαπητοί μου, βέβαια ομιλεί γιά τήν 2α του Χριστού Παρουσία εδώ αυτό, αλλά κι εκείνα που γράφει ο Δανιήλ γιά τήν 1η Παρουσία του Χριστού δεν άργησαν. Επέρασαν μόλις έξι αιώνες. Το ξέρετε; Μόλις, μόλις έξι αιώνες. Τί σημαίνει αυτός 'Αν γιά τήν 1η Παρουσία του Χριστού μέσ' τα 2.100 χρόνια δεν υπήρξε βιασύνη, μέσα στην Κ.Δ. βρίσκουμε διαρκώς τό "ο Κύριος εγγύς",τό "έρχομαι ταχύ." Μπορούμε να μιλάμε για χιλιάδες χρόνια; Εγώ δεν το καταλαβαίνω έτσι. Εσείς πώς τό καταλαβαίνετε; Θα πρέπει νάναι πράγματι ο Κύριος εγγύς. Όχι συγκρητικά με την αιωνιότητα. Αλλά συγκριτικά μέ τίς πρώτες τις προφητείες καί τήν πρώτη έλευση του Χριστού.

   Πράγματι ο Κύριος εγγύς. Αλλά ο χρόνος πόσος θάναι; Θά είναι τόσος όσος χρειάζεται για την πλήρωση του θείου σχεδίου. Αυτό το θείο σχέδιο έχει τα εξής τρία σημεία. Είναι η πλήρωση, όπως σαφώς μάς λέγει το ιερό κείμενο «ἕως πληρώσωσι (πληρών, γεμίζω) καὶ οἱ σύνδουλοι αὐτῶν καὶ οἱ ἀδελφοὶ αὐτῶν οἱ μέλλοντες ἀποκτέννεσθαι  (αυτοί πού πρόκειται να φονευθούν) ὡς καὶ αὐτοί.» Ως και αυτοί πού είναι τώρα ως ψυχές κάτω από το θυσιαστήριο. Λοιπόν κατ' αρχάς είναι η πλήρωσις τού χρόνου, η πλήρωσις του δρόμου καί η πλήρωσις τού αριθμού. Ως πρός τήν πλήρωση του χρόνου, είναι ο χρόνος της συντελείας, πού είναι μόνον γνωστός εις τόν Θεόν. Ο Θεός ξέρει πότε θα ξανάρθη. Εμείς δεν το ξέρουμε. Είναι γνωστός ο χρόνος της 2ας Παρουσίας μόνον εις τόν Θεόν. Πότε λοιπόν θά ἔρθη; Όταν πληρωθή ο χρόνος, θυμόσαστε τί λέγει ο Απ. Παύλος γιά τήν πρώτη παρουσία του Χριστού; «ὅτε δέ ἦλθε τὸ πλήρωμα τοῦ χρόνου.» Γαλ. 4, 4 Έτσι, διά το οποίο πλήρωμα οι προφήται μίλησαν μετά καταπληκτικής ακριβείας. Είναι οι 70 εβδομήντα εβδομάδες του Δανιήλ. Οι 70 εβδομάδες. Η κάθε εβδομάς (επτά) 7 χρόνια, 7 Χ 7 = 490 χρόνια. Αλλά το ξεκίνημα των εβδομάδων, λέγει ο Δανιήλ, θα είναι από τον καιρό πού θα αρχίση να κτίζεται ο ναός κλπ,κλπ. Όχι από την στιγμή που εκφέρεται η προφητεία. Και ακριβέστατα αγαπητοί μου, εξεπληρώθη η προφητεία ως πρός τόν χρόνον. 'Αρα προφητεύτηκε ο χρόνος της 1ης παρουσίας. Καί γι' αυτό, ότε ήλθε το πλήρωμα του χρόνου. Ο δεύτερος χρόνος δεν αποκαλύπτεται. Είναι μυστικόν. Μόνο ο θεός το ξέρει. Όταν λοιπόν έλθη το πλήρωμα του χρόνου τότε θα έλθη ο Χριστός.

   Δεύτερον ως πρός τόν δρόμον. Είναι η ωριμότης εις τήν πνευματική τελειότητα των μαρτύρων. Χρειάζεται αυτή η ωριμότητα. Διότι ποτέ δέν φτάνομε στο μαρτύριο αν δεν υπάρξη ωριμότης.

   Καί ως πρός τόν αριθμόν είναι όσων τα ονόματα πρό καταβολής κόσμου έχουν γραφεί εις τό βιβλίον τής ζωής. Όχι ότι υπάρχει μοίρα. Όχι ότι υπάρχει προκαταβολή και καθορισμός των ονομάτων. Όχι. Λέγει ο Απ. Παύλος εἰς τήν πρός Ρωμ, 8, 29 ότι  οὓς προέγνω, καὶ προώρισε». Δεν προόρισε γιατί έτσι τόθελε. Εσύ θέλω να σωθής, εσύ δεν θέλω να σωθής. Αλλά προόρισε ούς προέγνω. Εκείνους πού προγνώρισε. Ο Θεός ξέρει ποιοί είναι εκείνοι πού θα σωθούν. Πριν γεννηθούν. Γιά μένα ο Θεός ξέρει αν θα σωθώ πριν γεννηθώ. Καί γιά σας. Πολύ πρίν. Πάντοτε, εις τούς αιώνας πάντοτε. Όσο υπάρχει ο Θεός γνωρίζει τα όντα που θα ρθούν στην ύπαρξη. Έτσι ξέρει τον αριθμό πού θέλει Εκείνος. Όταν θα πληρωθή και ο αριθμός, τότε θα γίνη η 2α τού Χριστού παρουσία.

   Αυτά τα τρία όταν συμπέσουν, ο χρόνος που καθορίστηκε, η πλήρωσις τού αριθμού και η πνευματική τελειότητα των μαρτύρων, τότε αγαπητοί μου θα έρθη ο Χριστός. Γι' αυτό τούς είπε, αναμένετε λίγο περιμένετε λίγο. Γράφει ο άγιος Ανδρέας Καισαρείας : "τήν του κόσμου συντέλειαν αιτούμενοι φαίνονται οι άγιοι." Αυτό φαίνεται ότι ζητούν, τήν συντέλεια. Δηλ. την ανάσταση των νεκρών. "Διό καί μακροθυμείν άχρι τής των αδελφών τελειώσεως καλεύονται." Γι' αυτό και κελεύονται, διατάσσονται να μακροθυμούν έως ότου φθάσουν εις τήν τελείωσιν και οι λοιποί των αδελφοί. Αλλά είναι και κάτι βαθύτερο. Εδώ πρόκειται αγαπητοί μου περί μιάς αλληλεγγύης μεταξύ θριαμβευούσης και στρατευομένης Εκκλησίας. Είναι κάτι πού μάς κάνει εντύπωση, πραγματικά. Μπορείτε να φανταστείτε ότι οι επί γής άνθρωποι, οι πιστοί, επικοινωνούν με τους μάρτυρες στην θριαμβεύουσα εκκλησία; Μα αγαπητοί μου, η θεία λειτουργία τί άλλο είναι παρά μια επικοινωνία στρατευομένης και θριαμβευούσης εκκλησίας. Αυτό είναι, αυτό είναι κατ' εξοχήν. Εδώ πρέπει νά μάς περιμένουν εκείνοι. Δεν πρέπει να μπούν στην βασιλεία του Θεού χωρίς εμάς. Λέγει 

ωραιότατα στην πρός Εβραίους ο Απ. Παύλος 11, 39-40 τα εξής: «Καὶ οὗτοι πάντες (ποιοί ούτοι πάντες; οι μάρτυρες.) μαρτυρηθέντες διὰ τῆς πίστεως οὐκ ἐκομίσαντο τὴν ἐπαγγελίαν,

(δεν πήραν την υπόσχεση της αναστάσεως των νεκρών) τοῦ Θεοῦ περὶ ἡμῶν κρεῖττόν τι προβλεψαμένου(επειδή ο Θεός για μας προέβλεψε κάτι καλύτερο. Κι εδώ αναφέρεται εἰς τούς μάρτυρας της Π.Δ. Δεν τους δικαιώνει ακόμα, δηλ. δέν τούς δίδει τήν ανάσταση. Καθείστε, περιμένετε, θαρθούν κι άλλοι. Κι άλλοι. Όχι, λέει χωρίς ημών.) ἵνα μὴ χωρὶς ἡμῶν τελειωθῶσι. (μήν πάρουν τήν τελείωση, πού είναι η ανάσταση, χωρίς εμάς. Πρέπει νά μάς περιμένουν)» Έτσι λοιπόν, αφού πρέπει νά μάς περιμένουν, υπάρχει μία κοινωνία και μία αλληλεγγύη, στρατευομένης και θριαμβευούσης εκκλησίας. Τί ωραίο πράγμα: Όταν ο πιστός τα ζή αυτά, ζή πραγματικά μέσα σ' έναν κόσμον άλλον. Αρχίζει να αλλοτριώνεται από τον παρόντα κόσμο, άν καί είναι πολίτης τούτου του κόσμου, παντρεύεται, όπως λέγει η πρός Διόγνητον επιστολή, παντρεύεται, κτίζει το σπίτι του, κινείται πάει στην αγορά, έχει το επάγγελμά του, ψηφίζει, είναι ο πολίτης του παρόντος κόσμου και ταυτοχρόνως βλέπει εκεί. Εκεί είναι η πατρίδα. Εκεί είναι η πατρίδα.

   Τέλος οι μάρτυρες χαρακτηρίζονται σύνδουλοι ως πρός τόν Θεόν και αδελφοί ως πρός τάς μεταξύ των σχέσεις. Λέει "συνδούλους και αδελφούς." Βεβαίως ως πρός τόν Θεόν είμεθα σύνδουλοι, ως πρός μεταξύ μας είμεθα αδελφοί. Τί μεγάλη παρηγορία, αλλά και τί μεγάλος τίτλος τιμής, να ονοματιζόμεθα, αν υποτεθή ότι σηκώνουμε το στεφάνι του μαρτυρίου, σηκώνουμε μάλλον τόν σταυρό του μαρτυρίου, στεφάνι εννοώ το ακάνθινο, και να λεγόμεθα αδελφοί των μαρτύρων, αδελφοί των μαρτύρων. Υπάρχει μια τάξις πολύ συμπαθής. Είναι οι μάρτυρες. Πάς άγιος είναι μάρτυς. Είτε αίματος είτε συνειδήσεως. Αγαπητοί μου στην συνείδηση της Εκκλησίας ο μάρτυς είναι πολύ ψηλά. Σας κάνει εντύπωση ότι άγιοι πολύ σπουδαίοι με τα συγγράμματά των δέν εορτάζονται από τήν συνείδηση του λαού μας τόσο λαμπρά όσο οι μάρτυρες; Ο Απ. Παύλος, μπορεί νά πή κανείς, ἄν καί είναι και μάρτυς ο Απ. Παύλος, αλλά προβάλλεται με τα συγγράμματά του, δέν προβάλλεται τόσο όσο η αγία Βαρβάρα, η Αγία Παρασκευή, ο άγιος Παντελεήμων, ο άγιος Δημήτριος, ο άγιος Γεώργιος· ενώ άλλοι, ο άγιος Νικόδημος δεν προβάλλεται κλπ. Γιατί δεν προβάλλονται; Όλοι είναι άγιοι. Όλοι είναι σπουδαίοι, όλοι είναι, εκεί, οι ψυχές των κάτω από το θυσιαστήριο. Αλλά είναι αυτό ακριβώς που θέλει να τονισθή από την συνείδηση της στρατευομένης εκκλησίας. Το μαρτύριο. Το χριστιανικό μαρτύριο. Έχει μια άλλη λάμψη. Έχει κάτι άλλο. Κάτι εντελώς άλλο. Γι' αυτό λοιπόν οι μάρτυρες εδώ θα λέγαμε έχουνε μια εντελώς ξεχωριστή θέση.

   Ωστόσο το διάψαλμα αυτό αγαπητοί μου τελειώνοντάς το τής 5ης σφραγίδος, είναι ένα θαυμάσιο διάψαλμα. Έρχεται να μάς ξεκουράση από τις αλλεπάληλες εκείνες πληγές, οι οποίες πάλι θα συνεχίσουν στην 6η λύση της σφραγίδος, κι εκεί μάλιστα, ω, Θεέ μου, μ' έναν φοβερόν σεισμόν. Όταν ανοίξη η έκτη σφραγίδα, αλλά έως ότου δούμε την 6η σφραγίδα, άς μείνωμε με το διάψαλμα αυτό πού ήρθε να μας ξεκουράση, νά μάς αναπαύση, να μας κάνη ν' αναπνεύσωμε και να χαρούμε την ζωή των μαρτύρων. Οι μάρτυρες όπως είδαμε, σαφώς συνεχίζονται μέσα στους αιώνες έως ότου προστεθούν κι άλλοι, λέει αδελφοί σας και σύνδουλοί σας. Δεν γνωρίζομε αγαπητοί μου τί τέξεται η επιούσα. Τί θα γεννήση η αυριανή μέρα; Εδώ όσοι ευρισκόμεθα, ποιοί από μάς μπορούν να αναδειχθούν μάρτυρες; Ο Θεός το ξέρει. Αλλά ένα μόνον. Ότι έχομε στράτευσιν. Διαρκή στράτευση μαρτύρων. Γιά τήν εκκλησία τήν επουράνιο. Γι' αυτό λοιπόν τόν λόγο άς καταρτιζόμεθα. Κατά τόν άγιον Κύριλλον Ιεροσολύμων το μαρτύριο είναι χάρισμα. Όπως έχεις τό χάρισμα να είσαι ελεήμων, ή έχεις το χάρισμα νά κάνης ιἄσεις, έτσι καί τό μαρτύριο είναι ένα χάρισμα. Καί τό Πνεύμα το Άγιον προπαρασκευάζει τούς μέλλοντες μάρτυρες. Αν θέλετε, χωρίς να υπάρχει προπαίτια, γιατί η προπαίτια είναι φοβερό πράγμα, να πή κανείς, άχ, να ήμουν ένας μάρτυς, τότε θα προδώση το μαρτύριο. Αλλά χωρίς προπαίτια, μέ πολύ ταπείνωση, να λέη κανείς μόνο αυτός "Κύριε σε αγαπώ, βοήθησε με να μείνω στην αγάπη σου. Κι αν πρέπει να μαρτυρήσω, δεν ξέρω, εγώ είμαι αδύνατος. Κατάρτισέ με. Ένα μόνο σου λέω, θέλω να σε αγαπώ. Δεν σε αγαπώ όσο πρέπει, θέλω να σε αγαπώ. Δώσε μου μία μαρτυρική αγάπη. Αν η αγάπησου αυτό το κρίνει." Και τότε το Πνεύμα του Θεού, αν μας κρίνει, άν μάς θέλει, τότε θα μας παρασκευάση για το μαρτύριο. Και τότε θα προστεθούμε εις τούς αδελφούς μας μάρτυρες.


31η ομιλία στην κατηγορία « Ἱερά Ἀποκάλυψις ».

►Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Ἱερά Ἀποκάλυψις " εδώ ⬇️

https://arnion.gr/index.php/kainh-diauhkh/iera-apokalycis
↕️
https://aspalathos21.blogspot.com/2024/12/blog-post_80.html?m=1

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς
«Ἱερά Ἀποκάλυψις».🔻
https://drive.google.com/file/d/1A9Q7I5lLBiBm6AUhfYsXAdHckIBgYe7j/view?usp=drivesdk

🔸📜 Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες της σειράς «Ἱερά Ἀποκάλυψις».🔻
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%94%B9%CE%99%CE%B5%CF%81%CE%AC%20%CE%91%CF%80%CE%BF%CE%BA%CE%AC%CE%BB%CF%85%CF%88%CE%B9%CF%82.?m=1

🔹Επιμέλεια κειμένου : "Αθανάσιος Άμβωνας".

💠Πλήρης απομαγνητοφωνημένες σειρές ομιλιών (Βιβλία).
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%92%A0%CE%A0%CE%BB%CE%AE%CF%81%CE%B7%CF%82%20%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%BC%CE%B1%CE%B3%CE%BD%CE%B7%CF%84%CE%BF%CF%86%CF%89%CE%BD%CE%B7%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B5%CF%82%20%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%81%CE%AD%CF%82%20%CE%BF%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%B9%CF%8E%CE%BD%20%28%CE%92%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CE%B1%29.?m=1

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

Όλες οι ομιλίες ~4.487~ του μακαριστού πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://aspalathos21.blogspot.com/2024/12/4487.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=0

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

20 Μαΐου 2025

Μνήμη Ἁγίων Κωνσταντίνου καί Ἑλένης.


†. Η εορτή, αγαπητοί μου, των αγίων θεοστέπτων και ισαποστόλων βασιλέων, αγίου Κωνσταντίνου και αγίας Ελένης μάς δίνει την ευκαιρία να δούμε ένα μεγάλο σταθμό στην πορεία της Εκκλησίας μας μέσα εις τους αιώνες. Η Εκκλησία εβρίσκετο, όπως γνωρίζετε και πρέπει να γνωρίζουμε, να διαβάζουμε, θα λέγαμε, την πορεία της Εκκλησίας μες στην ιστορία, εβρίσκετο εις απηνή διωγμόν υπό της τότε κρατούσης πολιτείας, η οποία θεωρούσε σαν εσχάτη προδοσία εκ μέρους των Χριστιανών το γεγονός ότι δεν εθυσίαζαν στην «αγαθή τύχη» του αυτοκράτορος, του Καίσαρος. Έτσι, τρεις αιώνες η Εκκλησία δίδει συνεχώς μάρτυρες εις την θριαμβεύουσα Εκκλησία.

     Το βιβλίο της Αποκαλύψεως μάς δίδει μία θαυμασία εικόνα των μαρτύρων στον ουρανό. Θα σας το διαβάσω, παρότι είναι λίγο μακρά η περικοπή: «Καὶ ὅτε ἤνοιξε τὴν πέμπτην σφραγῖδα», γράφει ο Ιωάννης ο ευαγγελιστής, «εἶδον ὑποκάτω τοῦ θυσιαστηρίου τὰς ψυχὰς τῶν ἐσφαγμένων διὰ τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ καὶ διὰ τὴν μαρτυρίαν τοῦ ἀρνίου ἣν εἶχον(Αυτός ο χώρος, νοητός πάντοτε, κάτω από το θυσιαστήριον δεν είναι παρά ο Παράδεισος)»· «ἐσφαγμένων», λοιπόν, «διὰ τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ καὶ διὰ τὴν μαρτυρίαν τοῦ ἀρνίου ἣν εἶχον(:την οποίαν είχαν)· «καὶ ἔκραξαν φωνῇ μεγάλῃ λέγοντες· ἕως πότε, ὁ δεσπότης ὁ ἅγιος καὶ ὁ ἀληθινός, οὐ κρίνεις καὶ ἐκδικεῖς τὸ αἷμα ἡμῶν ἐκ τῶν κατοικούντων ἐπὶ τῆς γῆς; Καὶ ἐδόθη αὐτοῖς ἑκάστῳ στολὴ λευκή, καὶ ἐρρέθη αὐτοῖς(:ειπώθηκε εις αυτούς) ἵνα ἀναπαύσωνται ἔτι χρόνον μικρόν –σημειώσατε: «χρόνον μικρόν»-, ἕως πληρώσωσι καὶ οἱ σύνδουλοι αὐτῶν καὶ οἱ ἀδελφοὶ αὐτῶν οἱ μέλλοντες ἀποκτέννεσθαι ὡς καὶ αὐτοί».

     Βλέπει κανείς ότι το θέμα του διωγμού των Χριστιανών και του μαρτυρίου των Χριστιανών θα είναι έως το τέλος της ιστορίας. Οι δε Πατέρες μάς λέγουν, συγκεκριμένα ο άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων, ότι προς το τέλος της Ιστορίας, το μαρτύριο θα είναι φοβερότερο και οδυνηρότερο· των Χριστιανών· ιδίᾳ στις ημέρες του Αντιχρίστου. Όταν μάλιστα –το είδαμε στον αιώνα μας, να κάνουν, να προσβάλλουν τον μάρτυρα, με πράγματα τα οποία, βέβαια, οι παλαιότεροι αιώνες δεν τα είχαν διανοηθεί· όπως, φερειπείν, μίαν φαρμακευτικήν, φαρμακευτικήν προσέξτε, ένα φαρμακευτικόν μαρτύριον ή ένα ψυχολογικόν μαρτύριον κ.ο.κ. Να κάνουν, φερειπείν, σε ανθρώπους υγιείς μεγάλες δόσεις ινσουλίνης, μόνο και μόνο για να υφίστανται μαρτύριον- είναι φοβερό πράγμα… Αυτά γίνηκαν λίγα χρόνια πιο πίσω. Τα ξέρετε πού γίνηκαν. Ο Θεός να ελεεί πάντως, το μαρτύριον θα υπάρχει και θα επιτείνεται.

     Αλλά ο Κύριος του ελέους έδωσε κάποια άνεση στον λαό Του, χρησιμοποιώντας σαν εκλεκτό όργανό Του, τον αυτοκράτορα Κωνσταντίνον και την μητέρα του αγίαν ΕλένηΉταν η ευτυχής ημέρα του 311 μ.Χ., με το διάταγμα του Μεδιολάνου, που κατέπαυσε κάθε διωγμός της Εκκλησίας. Εθεωρήθη το γεγονός τεράστια μεγάλο, ανακουφίστηκε η Εκκλησία, ανέπνευσε η Εκκλησία και πολύ δικαίως ανεκήρυξε τον μεγάλον, αυτόν, αυτοκράτορα, τον Κωνσταντίνο –δεν ήτο βαπτισμένος· αργότερα εβαπτίσθη ο Μέγας Κωνσταντίνος- και την μητέρα του, αγίαν Ελένη, η οποία βεβαίως κατήγετο από τον Πόντο η αγία Ελένη, ήταν Ποντία και αυτή ήτο βαπτισμένη. Και έτσι τους ανεκήρυξε δικαιότατα ως αγίους.

      Υπάρχει, όμως, και η άλλη όψις του θέματος. Αυτή, η οποία πάρα πολύ μας ενδιαφέρει, όπως θα το δείτε. Η άνεση της Εκκλησίας έδωσε την αφορμή ώστε οι Χριστιανοί να χαλαρώσουν εις τα ήθη. Αυτό είναι παρατηρημένο. Αυτό το γνωρίζουμε. Προς αντιμετώπισιν του πράγματος εδημιουργήθη ο μοναχισμός· ο οποίος βέβαια υπήρχε και προ του διατάγματος του Μεδιολάνου, υπήρχε, πάντοτε υπήρχε, αλλά όμως ο μοναχισμός ιδιαιτέρως εγιγαντώθη κατά τους μετά χρόνους των διωγμών. Γιατί; Γιατί η Εκκλησία εδέχθη, βέβαια, αυτήν την έξωθεν άνεσιν, αλλά ελησμονήθη, όμως, ότι η φύσις της Εκκλησίας είναι ασκητική, είναι μαρτυρική και συνεπώς τώρα που της δόθηκε η άνεσις, κάπου τα πράγματα άρχισαν να μην πηγαίνουν καλά, εφόσον, βέβαια, ο κόσμος όλος κατά την μαρτυρία της Αγίας Γραφής, «ὅλος κεῖται ἐν τῷ πονηρῷ». Έτσι λοιπόν οι Χριστιανοί βρέθηκαν μέσα εις έναν κόσμο, ο οποίος κόσμος ζούσε ό,τι πονηρόν.

        Το θέμα είναι ότι ναι μεν, καλή είναι η άνεσις, να μην έχουμε διωγμούς, αλλά θα είμεθα, όμως, προσεκτικοί. Γιατί, μην ξεχνάμε, ότι όταν έχομε την έξωθεν,αυτήν, άνεσιν, τότε ο διάβολος είναι ο μεγάλος διώκτης. Και διώκει. Και ξέρετε πώς διώκει; Με την εκκοσμίκευση της Εκκλησίας. Εδώ είναι το μεγάλο πρόβλημα, που η εκκοσμίκευση της Εκκλησίας οδηγεί, μετά μαθηματικής ακριβείας, εις την αποστασίαν. Το λέει ο απόστολος Παύλος εις τους Θεσσαλονικείς: «Θα ‘ρθουν οι μέρες που-σχετικά με τον Αντίχριστον- και τότε θα έρθει και η αποστασία». Αλλά πώς θα έρθει η αποστασία; Παρατηρήσατέ το στην εποχή μας. Παρατηρήσατέ το εις τους εαυτούς μας. Όπου έχουμε μίαν ελευθερία κινήσεων, δεν πάμε καλά. Καθόλου καλά… Αυτό είναι το μεγάλο θέμα.

     Ο μεγάλος διώκτης, δε, κατά τον Ιερόν Χρυσόστομον, είναι ο ευδαιμονισμός«Έχω όλα τα αγαθά. Γιατί να προσέχω; Γιατί να μη γευθώ εγώ τα αγαθά τα οποία μου δίδονται; Θα ήμουν ανόητος να μην τα δεχθώ»Οπότε, με τον τρόπον αυτόν, επέρχεται, όπως σας είπα, και η χαλάρωσις της Εκκλησίας. Και ναι μεν ο Θεός έδωσε την άνεση από τους διωγμούς και ο Μέγας Κωνσταντίνος είναι όντως μέγας, αλλά δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι η άνεσις είναι σχετική. Πρέπει πάρα πολύ να προσέχομε.

     Έχω τρομάξει μπροστά σ’ αυτό που λέμε «εκκοσμίκευση» και μάλιστα, η εκκοσμίκευσις αυτή παίρνει χίλιες μορφές. Βλέπετε τον τελευταίο καιρό –να μείνω μόνον εις τον χώρο τον εκκλησιαστικό- αν διαβάζετε, αν παρακολουθείτε, ιδιαιτέρως τονίζονται πολλές αλλαγές μέσα στην Εκκλησία μας, «χάριν», λένε, «εκσυγχρονισμού». Βέβαια, και μια εκδήλωση να βγάλομε κι εμείς τα ράσα μας και άλλα πολλά και τοιαύτα και τοιαύτα. Γιατί να βγάλω τα ράσα μου; Για να πηγαίνω στον κινηματογράφο άνετα; Να μην πουν: «Α, δες αυτός ο παπάς…» -γιατί σήμερα αν πάω σε έναν κινηματογράφο με τα ράσα μου θα μου πουν: «Δείτε, δείτε, ένας παπάς πάει στον κινηματογράφο!». Αυτό έχει γίνει στην Αμερική, είναι γνωστό. Κι εκεί, οι Ορθόδοξοι – όχι οι Ρώσοι όμως- ορθόδοξοι ιερείς απέβαλαν το ράσο. Και μπορούν να βρίσκονται όπου θέλουν… Αλλά τότε όμως, εάν εγώ μπορώ να πηγαίνω όπου θέλω, χωρίς να έχω τουλάχιστον τον εξωτερικόν έλεγχον, δεν εκκοσμικεύομαι;

      Όλες δε αυτές οι αλλαγές που προτείνονται, ιδίως στην Θεία Λειτουργία κ.λπ. κ.λπ. δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένας τρόπος να λιγοστεύομε τα πράγματα, και ποσοτικώς και ποιοτικώς, και στο τέλος να παραδώσουμε στους μετά από μας μίαν κατάσταση αγνώριστη. Είναι τραγικό! Είναι φοβερό! Αλήθεια, θα είχαμε ποτέ σκεφτεί αν αυτήν την στιγμή εμείς οι Έλληνες βρισκόμεθα κάτω από μίαν ξενικήν κατοχήν –ας πούμε γερμανική κατοχή· που περάσαμε πρόσφατα, εις τον αιώνα μας- θα είχαμε διανοηθεί ποτέ κατά την διάρκεια της ξενικής κατοχής να προβούμε σε διορθώσειςσε ανανεώσεις, σε εκσυγχρονισμούς κ.λπ; Νομίζω ποτέ δεν θα το είχαμε σκεφθεί!

     Γι'αυτό, αγαπητοί μου, εκείνο που δυναμώνει τους Χριστιανούς είναι ο διωγμός. Είναι ο διωγμός. Βέβαια, ένας άνεμος φυσάει πάνω στα δέντρα. Αν ποτέ δεν φυσούσε, και πρώτη φορά γινόταν ένας άνεμος, πολλά δέντρα θα είχαν ξεριζωθεί. Ξέρετε τι είναι εκείνο που τα κρατάει τα δέντρα να μην ξεριζωθούν; Και να απλώνουν βαθύτερα και βαθύτερα τις ρίζες των; Οι άνεμοι που υπάρχουν. Τι νομίζετε; Οι άνεμοι που υπάρχουν κάνουν το δέντρο να αντιστέκεται και να είναι ανθεκτικό σε κάποια βία του ανέμου. Και απλώνει πιο βαθιά ακόμα τις ρίζες. Αυτό είναι με τους Χριστιανούς. Είναι -δεν θέλομε να μειώσομε- αυτό το χάρισμα που μας έδωσε ο Μέγας Κωνσταντίνος, και μάλιστα προήδρευσε, παρακαλώ, και εις την πρώτην Οικουμενικήν Σύνοδον, δεν θα ‘θελα να το μειώσω, αντιθέτως, μάλιστα, να δοξάζομε τον Θεόαλλά μην ξεχνάμε όμως ότι όταν έχουμε μίαν άνεσιν, οπουδήποτε αυτή αν υπάρχει, ιδίως στον ευδαιμονισμόν, τα πράγματα δεν θα πάνε καθόλου καλά.

    Έτσι, αγαπητοί, μη μας τρομάζει κάθε διωγμός. Πολλές φορές λένε: «Να, ξέρετε θα στραφούν εναντίον της Εκκλησίας…». Ας στραφούν! Ε, λοιπόν; Και τι θα γίνει; Το ξέρουμε. Το ‘παν και οι Πατέρες μας, ότι «ἡ Ἐκκλησία διωκομένη νικᾶ»Ρωτάει κάπου ρητορικότατα ο Ιερός Χρυσόστομος: «Πού είναι εκείνοι οι οποίοι εδίωξαν την Εκκλησία; Πού είναι; Όλοι εσίγησαν. Γιατί; Γιατί δεν είχανε βοηθόν τον Θεόν». «Ἡ Ἐκκλησία», λέει, «γιγαντοῦται». Μη φοβόμαστε. Αυτό είναι αλήθεια. Μπορεί αυτή τη στιγμή ίσως να έχομε αυτήν την ελευθερία, αυτήν την άνεση, αλλά προς Θεού, μη μας οδηγήσει αυτή η άνεσις εις την εκκοσμίκευσιν. Πολύ θα το παρακαλέσω! Η εκκοσμίκευσις είναι, είναι μπροστά μας, είναι μια απειλή μας, πρέπει να το ξέρουμε· γιατί απευθύνεται πλέον, κατευθύνεται πλέον αυτή η άνεσις, η εκκοσμίκευσις, όπως σας είπα και προηγουμένως, προς την αποστασία. Μη φοβόμαστε τον διωγμόν.

     Και ξέρετε, ο πιστός έχει τον καθημερινό του διωγμόν. Όταν κάποτε τα πράγματα δεν πηγαίνουν καλά, με τους οικείους του, με τον γείτονα, με την κοινωνία, λέει: «Με κοροϊδεύουν». «Και δεν χαίρεσαι;». Α δεν χαίρεσαι... Και διαμαρτύρεσαι! Και λες: «Με κοροϊδεύουν»Τα παιδιά· πάρτε τα κορίτσια- σήμερα αρχίζουν μάλιστα τα παιδιά και τις εξετάσεις των· να τους βοηθήσει ο Θεός να πάνε καλά-. Όμως, όμως, όταν πείτε σε ένα κορίτσι να βάλει φουστάνι και όχι παντελόνι, θα σας πει: «Μα με κοροϊδεύουνε». Και δεν χαίρεσαι; Μια φορά, γιατί ήταν φανάρια δηλαδή, μας σταμάτησαν εκεί στην γέφυρα της Λαρίσης, που περνάμε από την άλλη μεριά· σταματήσαμε εκεί, εκείνη την ώρα δε περνούσε και ένα σχολείο, δημοτικό σχολείο ήτανε, και πήγαιναν αυτές τις ολιγόωρες εκδρομούλες εις το Αλκαζάρ. Κι εμείς ήμασταν μέσα στο αυτοκίνητο. Δεν είδα κανένα κοριτσάκι να φοράει φουστάνι. Όλα τα παιδάκια, τα κοριτσάκια φορούσανε παντελόνι. Οπότε λέει κανείς για μια στιγμή: «Να, το παιδί μου έρχεται διαμαρτυρόμενο ότι το κοροϊδεύουνε, γιατί αποτελεί μοναδικότητα εις το σχολείο». Εδώ τώρα η μητέρα και ο πατέρας πρέπει να βοηθήσουν το παιδί να καταλάβει ότι ακριβώς αυτή η μοναδικότητα είναι σπουδαία! Το καταλαβαίνουν, όμως, οι γονείς;

       Αγαπητοί, σας είπα, ας προσέχομε. Ας προσέχομε γιατί δεν πρέπει ποτέ από την ζωή μας, την καθημερινότητα, να λείπει η ασκητικότητα. Μάλιστα, να την προκαλούμε. Ακριβώς όπως προκαλείται και η άσκησις σε κάποιους ανθρώπους νέους· φερειπείν, στρατιώτες, θα κάνουνε τις πορείες τους, ακούσατε; Τις πορείες τους, χωρίς να υπάρχει πρόβλημα. Να καταρτίζονται. Να βρίσκονται, δηλαδή, σε μία κίνηση. Κι εμείς οι Χριστιανοί σε μια ασκητικότητα. Και πρέπει πάντοτε να ζούμε την μαρτυρικότητα του Ευαγγελίου. Τότε, έχουμε μία ελπίδα, όταν θα ‘ρθουν τα χειρότερα και τα δελεαστικότατα, να μπορούμε να λέμε«Όχι!». Αλλά το λέει αυτό ο Χριστιανός εκείνος που συνήθισε τον εαυτό του να ζει την μαρτυρική ευαγγελικότητα. Αμήν.



52η ομιλία στην κατηγορία :
" Μνήμη Ἁγίων ".

► Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Μνήμη Ἁγίων " εδώ ⬇️
https://arnion.gr/index.php/diafora-uemata/mnhmh-agivn
↕️
https://aspalathos21.blogspot.com/2024/12/blog-post_19.html?m=1

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς
«Μνήμη Ἁγίων».🔻
https://drive.google.com/file/d/1X7GIQVC2zCc3Lr7tGV-Aoyp5XbofXJU3/view?usp=drivesdk

🎥 Βιντεοσκοπημένες ομιλίες της σειράς «Μνήμη Ἁγίων».🔻
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40o9I2jFsY8IjMSH_yrMTqC1

🔸📜 Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες της σειράς
«Μνήμη Ἁγίων».🔻
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%94%B9%CE%9C%CE%BD%CE%AE%CE%BC%CE%B7%20%CE%91%CE%B3%CE%AF%CF%89%CE%BD.?m=1

🔸Απομαγνητοφώνηση και επιμέλεια: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

💠Πλήρης απομαγνητοφωνημένες σειρές ομιλιών (Βιβλία).
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%92%A0%CE%A0%CE%BB%CE%AE%CF%81%CE%B7%CF%82%20%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%BC%CE%B1%CE%B3%CE%BD%CE%B7%CF%84%CE%BF%CF%86%CF%89%CE%BD%CE%B7%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B5%CF%82%20%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%81%CE%AD%CF%82%20%CE%BF%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%B9%CF%8E%CE%BD%20%28%CE%92%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CE%B1%29.?m=1

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

Όλες οι ομιλίες ~4.487~ του μακαριστού πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://aspalathos21.blogspot.com/2024/12/4487.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=0

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.