Ἀποκαλυπτικές ἐμπειρίες Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου.

†. Σήμερα η Εκκλησία μας, αγαπητοί μου, τιμά τον μεγάλο απόστολο του Χριστού, τον Ευαγγελιστήν Ιωάννην. Βέβαια, η τιμή του βρίσκεται παντού: Είναι απόστολος του Χριστού, είναι ευαγγελιστής και συγγραφεύς του ομωνύμου Ευαγγελίου, είναι ο αρχηγός της Θεολογίας, ως υψιπέτης τον νουν εις τα βάθη της Θεότητος. Απεκλήθη από τον Χριστόν «υἱὸς βροντῆς», ως ορμητικός στη σκέψη και στα αισθήματα. Είναι ο επιστήθιος μαθητής, που για να εκφράσει το όνομά του, το λέγει περιφραστικά: «ὃν ἠγάπα ὁ Ἰησοῦς» · ή «ὁ μαθητής, ὁ ἐπιπεσὼν ἐπὶ τὸ στῆθος τοῦ Ἰησοῦ». Είναι υιός παμπόθητος, που εδέχθη κατά πρόταση του Κυρίου, να γίνει υιός της Παρθένου, και συνεπώς, αδελφός του Κυρίου. Είναι Παρθένος, κατ΄απόλυτον εκτίμησιν. Τρεις Παρθένους γνωρίζει η Εκκλησία μας: Την Θεοτόκον, τον άγιον Ιωάννην τον Βαπτιστήν και τον άγιο Ιωάννην τον Ευαγγελιστήν. Για οποιονδήποτε άλλον θα μιλούσαμε, η παρθενία του είναι σχετική. Γι'αυτό ο Κύριος ανέθεσε την Παρθένον Μαρία, την μητέρα Του, εις τον Παρθένον μαθητήν.

   Έτσι λοιπόν, έχει ο ευαγγελιστής Ιωάννης πολλά τα εγκώμια. Συνήθως δε, όταν αναφερόμεθα στη μνήμη κάποιου προσώπου, μιλάμε για το έργο του, τις δραστηριότητές του, τον πλούτο του πνεύματός του. Θα μπορούσαμε όμως, αυτήν την φορά, να μείνομε στις εμπειρίες, στις αποκαλύψεις που είχε ο ίδιος ο ευαγγελιστής Ιωάννης, και που κατέγραψε ο ίδιος εις το βιβλίον της Αποκαλύψεώς του. Βέβαια, πράγμα αν όχι αδύνατον, αλλά πολύ δύσκολο, γιατί οι προσωπικές εμπειρίες, και μάλιστα αποκαλυπτικές, είναι συνήθως απρόσιτες. Εμείς, απλώς, κάτι θα επισημάνουμε, και, ό,τι είναι δυνατόν, να μπορέσουμε να το αισθανθούμε. 

   Είναι γνωστόν, ότι ο ευαγγελιστής Ιωάννης, κατ’ αρχαίας παραδόσεις, είχε εξοριστεί στην νήσο Πάτμον· κατά την διάρκεια διωγμού υπό του Δομετιανού. Κι όπως ο ίδιος ο ευαγγελιστής αναφέρει –έχομε εσωτερική μαρτυρίαν- εις το βιβλίον της Αποκαλύψεως, εις το πρώτο κεφάλαιον, που λέγει: «διά τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν μαρτυρίαν τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ». Γι'αυτό εξορίσθη εις την νήσον Πάτμον. Η εξορία εννοείται υπό την λέξη «θλίψει», δοτική. Να τι γράφει: «Ἐγὼ Ἰωάννης, ὁ ἀδελφὸς ὑμῶν καὶ συγκοινωνὸς ἐν τῇ θλίψει, ἐγενόμην ἐν τῇ νήσῳ τῇ καλουμένῃ Πάτμῳ διὰ τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ καὶ διὰ τὴν μαρτυρίαν Ἰησοῦ Χριστοῦ». Έτσι ο άγιος Ειρηναίος μάς βεβαιώνει ότι η Αποκάλυψις, το βιβλίο, δηλαδή, της Αποκαλύψεως, «οὐ πρὸ πολλοῦ χρόνου ἑωράθη, ἀλλὰ σχεδὸν ἐπὶ τῆς ἡμετέρας γενεᾶς, πρὸς τῷ τέλει τῆς Δομετιανοῦ ἀρχῆς». Αλλά και ο Κλήμης ο Αλεξανδρεύς γράφει: «Ἐπειδὴ δὲ τοῦ τυράννου –εννοείται του Δομετιανού- τελειώσαντος ἀπὸ τῆς Πάτμου τῆς νήσου μετῆλθεν ἐπὶ τὴν Ἒφεσον». Δηλαδή, όταν πέθανε ο Δομετιανός, επέστρεψε ο Ιωάννης εις την Έφεσον. Και ο άγιος Ανδρέας ο Καισαρείας μάς γράφει: «Πάτμον οἰκεῖν τὴν νῆσον καταδικασθείς». Ότι κατεδικάσθη να κατοικήσει εις την νήσον Πάτμον. Και ο Ευσέβιος Καισαρείας μάς πληροφορεί ότι συνέβη αυτή η εξορία το 14ον έτος της βασιλείας του Δομετιανού, δηλαδή γύρω στο 94 με 95 μ.Χ.

   Η ημέρα που εδέχθη την αποκάλυψη του Χριστού, μας σημειώνει ο ίδιος ο ευαγγελιστής εις το πρώτο κεφάλαιο, ήταν Κυριακή. Κατά την παράδοση, συνέβη σε ένα σπήλαιον, που είναι μέχρι σήμερα γνωστό. Είχα την ευλογία το σπήλαιο αυτό να το επισκεφθώ. Ίσως και κάποιοι από σας να το ‘χετε επισκεφθεί, βάλετέ το στη σκέψη σας, κάποια φορά, η Πάτμος ελληνική είναι, στον χώρο τον δικό μας είναι, να σας αξιώσει ο Θεός να επισκεφθείτε την Πάτμον και το σπήλαιον του αγίου Ιωάννου του Ευαγγελιστού. Αλλά και η συγγραφή έγινε εις την Πάτμον. Κάτω από την νωπή εντύπωση των βιωμάτων που ο ευαγγελιστής έζησε. Συχνότατα, καθ΄όλον το μήκος της Αποκαλύψεως, και μάλιστα και τούτο σημειώνω, συχνά να καταφεύγομε εις το βιβλίον της Αποκαλύψεως ως ανάγνωσμα, ως ευαγγελικό ανάγνωσμα, μάλιστα θα λέγαμε πολύ συχνά, και ιδιαιτέρως όταν αισθανόμεθα κάποιαν θλίψιν, γενικοτέρας σημασίας, να ανοίγομε στο βιβλίο της Αποκαλύψεως και να διαβάζουμε. Και θα βρίσκομε πάντοτε πολλήν πολλήν την παρηγορίαν.

   Γράφει λοιπόν, συχνότατα όπως σας είπα, καθ’ όλον το μήκος της Αποκαλύψεως, την λέξη «εἶδον», δηλαδή «είδα». Είδα με τα μάτια μου, είδα. Σε κάθε νέα οραματική εικόνα αναφέρεται ο ευαγγελιστής σ’ αυτό το «εἶδον». Πολύ συχνά· που δεν είναι τίποτε άλλο παρά εκδιπλούμενες θείες εμπειρίες. Ο ίδιος αναφέρει: «Ἐγενόμην ἐν πνεύματι ἐν τῇ Κυριακῇ ἡμέρᾳ, καὶ ἤκουσα φωνὴν ὀπίσω μου μεγάλην ὡς σάλπιγγος λεγούσης· ὃ βλέπεις γράψον –ό,τι βλέπεις, σημείωσέ το-. Καὶ ἐκεῖ ἐπέστρεψα βλέπειν τὴν φωνὴν ἥτις ἐλάλει μετ᾿ ἐμοῦ· καὶ ἐπιστρέψας εἶδον –πάλι «εἶδον»- ἑπτὰ λυχνίας χρυσᾶς, καὶ ἐν μέσῳ τῶν ἑπτὰ λυχνιῶν ὅμοιον υἱῷ ἀνθρώπου · ἡ δὲ κεφαλὴ αὐτοῦ καὶ αἱ τρίχες λευκαὶ ὡς ἔριον λευκόν, ὡς χιών, καὶ οἱ ὀφθαλμοὶ αὐτοῦ ὡς φλὸξ πυρός, καὶ οἱ πόδες αὐτοῦ ὅμοιοι χαλκολιβάνῳ -ένα μίγμα χρυσού και αργύρου-, ὡς ἐν καμίνῳ πεπυρωμένοι -σαν να είχανε θερμανθεί στο καμίνι- , καὶ ἡ φωνὴ αὐτοῦ ὡς φωνὴ ὑδάτων πολλῶν, καὶ ἐκ τοῦ στόματος αὐτοῦ ῥομφαία δίστομος ὀξεῖα ἐκπορευομένη, καὶ ἡ ὄψις αὐτοῦ ὡς ὁ ἥλιος φαίνει ἐν τῇ δυνάμει αὐτοῦ». 

   Φοβερή οπτασία, αγαπητοί μου. Φοβερή οπτασία, πραγματικά· που θυμίζει λίγο την εικόνα της Μεταμορφώσεως, στην οποία είχε βρεθεί και ο Ιωάννης, προ του Πάθους του Χριστού, αλλά αυτή ήτο ασυγκρίτως περισσότερο τρομακτική. Η μορφή του Χριστού εδώ είναι «ὡς ὁ ἥλιος φαίνει ἐν τῇ δυνάμει αὐτοῦ». Όπως ακριβώς, στην περιγραφή της Μεταμορφώσεως, ότι «ήταν», λέγει, «όπως ο ήλιος». Εκεί, οι μαθηταί Πέτρος, Ιάκωβος και Ιωάννης –στη Μεταμόρφωση- είδαν την δόξαν του Ιησού στο Θαβώρ. Εδώ, για τον Ιωάννη, είναι μία δεύτερη αποκαλυπτική εμπειρία. Ασυγκρίτως πιο φοβερή, πιο βαθιά, πιο συγκλονιστική. 

   Και συνεχίζει ο ευαγγελιστής Ιωάννης: «Καὶ ὅτε εἶδον αὐτόν, ἔπεσα πρὸς τοὺς πόδας αὐτοῦ ὡς νεκρός (:έπεσα στα πόδια Του, σαν να είχα πεθάνει)». Είπαμε, φοβερή εμπειρία. Όπως και στη Μεταμόρφωση οι μαθηταί δεν μπορούσαν να βλέπουν το φως της Μεταμορφώσεως και έπεσαν χάμω. Το ίδιο είχε πάθει και ο Ησαΐας. Και τον εσήκωσε ο καθήμενος επί του θρόνου. Το ίδιο είχε πάθει και ο Δανιήλ. Βλέπετε, όλες αυτές οι εμπειρίες, οι αποκαλυπτικές εμπειρίες συγκλονίζουν, επειδή δεν είναι θέματα της καθημερινότητος. Είναι έκτακτα πράγματα. Είναι η επαφή του ανθρώπου με κάτι το υπερφυσικόν. Και είδεν το πρόσωπον Αυτού. «Καὶ ἐν τῷ ἀκοῦσαι με, ἤμην κατανενυγμένος», λέγει ο Δανιήλ, «καὶ τὸ πρόσωπόν μου ἐπὶ τὴν γῆν». Ό,τι δηλαδή τώρα παθαίνει και ο Ιωάννης. 

   Συνεχίζει ο Ιωάννης: «Καὶ ἔθηκε τὴν δεξιὰν αὐτοῦ χεῖρα ἐπ᾿ ἐμὲ λέγων· μὴ φοβοῦ· ἐγώ εἰμι ὁ πρῶτος καὶ ὁ ἔσχατος». «Μη φοβάσαι»- ό,τι συνέβη και στην Μεταμόρφωση που ο Κύριος πλησίασε τους τρεις μαθητάς και τους άγγιξε: «Μη φοβόσαστε». Ό,τι συνέβη στον Ησαΐα. Ό,τι συνέβη στον Δανιήλ. Εδώ τώρα στον Ιωάννη για δεύτερη φορά: «Μη φοβάσαι. Εγώ είμαι ο πρώτος και ο έσχατος». Όπως αλλού θα πει: «Εγώ είμαι το Άλφα και το Ωμέγα». 

  Έτσι, αγαπητοί, ο Ιωάννης ζει αυτές τις αποκαλυπτικές εμπειρίες· τις οποίες καταγράφει· και μας τις πληροφορεί· και μας κάνει –όσο τούτο φυσικά είναι δυνατόν- μετόχους και εμάς. Σημειώνει ακόμη, ο ιερός Ευαγγελιστής, ο Ιωάννης, ότι «ἐγενόμην ἐν πνεύματι». Τι θα πει αυτό; Αυτό σημαίνει ότι ο ευαγγελιστής περιήλθε σε κατάσταση εκστάσεως· που είναι μία απομόνωσις του εσωτερικού κόσμου του ανθρώπου από το γνώριμό του εξωτερικό περιβάλλον, με σκοπό να έρθει σε επαφή με τον υπερφυσικόν κόσμον. «Έκστασις» σημαίνει αλλάζω θέση, αλλαγή θέσεως. Είμαι εδώ και πετιέμαι εκεί. Έκστασις· στάσις και εκ· έκστασις. Δηλαδή βρίσκομαι σε μια άλλη οπτική γωνιά. Είναι κάτι πολύ βαθύτερο φυσικά. Σ’ αυτήν διατηρείται φυσικά, στην έκσταση, απόλυτος αυτοσυνείδησις και διατηρείται το πρόσωπον ακέραιον –του υφισταμένου την έκστασιν- με όλα τα χαρακτηριστικά του: την μνήμη του, την κρίση του κ.λπ.

   Στο δέκατο κεφάλαιον της Αποκαλύψεως, ο ευαγγελιστής Ιωάννης ακούει μία φωνή που του λέει να παραλάβει από το χέρι κάποιου αγγέλου ένα μικρό βιβλίον, «βιβλιαρίδιον». Και του λέγει ο άγγελος: «Λάβε καὶ κατάφαγε αὐτό» - «Πάρτο και φάτο»-, «καὶ πικρανεῖ σου τὴν κοιλίαν (:θα αισθανθείς δυσάρεστα στο πεπτικό σου σύστημα), ἀλλ᾿ ἐν τῷ στόματί σου ἔσται γλυκὺ ὡς μέλι (: όμως στο στόμα σου θα είναι γλυκό σαν μέλι)». «Καὶ ἔλαβον τὸ βιβλίον ἐκ τῆς χειρὸς τοῦ ἀγγέλου καὶ κατέφαγον αὐτό», σημειώνει ο ίδιος, «καὶ ἦν ἐν τῷ στόματί μου ὡς μέλι γλυκύ· καὶ ὅτε ἔφαγον αὐτό, ἐπικράνθη ἡ κοιλία μου. Καὶ λέγουσί μοι· δεῖ σε πάλιν προφητεῦσαι ἐπὶ λαοῖς καὶ ἔθνεσι καὶ γλώσσαις καὶ βασιλεῦσι πολλοῖς». «Θα σταθείς πάλι προφήτης».

   Εδώ έχουμε μια εμπειρία προετοιμασίας για περαιτέρω προφητική δράση. Σκεφθείτε, αγαπητοί, αυτά τα πράγματα. Ας κάνουμε μια μεταφορά, αν είναι δυνατόν, του εαυτού μας στη θέση του ευαγγελιστού Ιωάννου. Ο προφήτης βρίσκεται βέβαια κάτω από ειδικές συνθήκες του Αγίου Πνεύματος, που είναι εντελώς προσωπικές και αμεταβίβαστες. Είναι αλήθεια αυτό. Το συναντούμε σε όλους τους προφήτας της Παλαιάς Διαθήκης. Ζει συναισθήματα ποικίλα ο προφήτης· όπως φόβου, απορίας, αντιστάσεως στο θείο θέλημα –«Σε παρακαλώ, Κύριε», λέει ο Ησαΐας, «Σε παρακαλώ», λέγει ο προφήτης Ιερεμίας, «στείλε κάποιους άλλους, κάποιον άλλον»- ένεκα συναισθήσεως βέβαια μιας αδυναμίας. Ωστόσο είναι τα αισθήματα ενός προφήτου, όταν ο Θεός αποκαλύπτεται και παραγγέλλει στον προφήτη μια παραγγελία. 

   Ωστόσο ο προφήτης δεν παύει από του να είναι ανάμεσα στον Θεό και τους ανθρώπους· στους οποίους ανθρώπους εκφράζει το θείον θέλημα. Πάρετε την Παλαιά Διαθήκη, πηγαίνετε σε όλους τους προφήτες, και τους τέσσερις μεγάλους και τους δώδεκα μικρούς, που γίνεται εκεί μια περιγραφή, και θα δείτε την δυσκολία των προφητών να αποδεχθούν το θείο μήνυμα· επειδή βλέπουν την κατάστασή τους. Σας είπα, ένας ολόκληρος Ησαΐας αρνείται.

   Η τελευταία αποκαλυπτική εμπειρία του Ιερού Ευαγγελιστού, αγαπητοί, είναι σε σχέση με την Αποκάλυψη, το βιβλίο της Αποκαλύψεως, και λέγει: «Καὶ εἶδον οὐρανὸν καινὸν καὶ γῆν καινήν». «Είδα», λέει, «καινούριο ουρανό και καινούρια γη». Σημειώσατε ότι θα συμβεί αυτός ο καινούριος ουρανός και η καινούρια γη, όπως το σημειώνει και ο απόστολος Πέτρος σε μια του επιστολή. Ο Ιωάννης τώρα εδώ την βλέπει την καινούρια γη και τον καινούριο ουρανό, πριν ακόμη συμβεί. Θα δούμε κι εμείς τον καινούριο ουρανό και την καινούρια γη, όταν αυτά θα έλθουν μετά την Κρίσιν και την ανάστασιν των νεκρών κλπ. κλπ. 

  «Καὶ τὴν πόλιν τὴν ἁγίαν Ἱερουσαλὴμ καινὴν –είναι η Εκκλησία, καινούρια- εἶδον καταβαίνουσαν ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἀπὸ τοῦ Θεοῦ, ἡτοιμασμένην ὡς νύμφην κεκοσμημένην τῷ ἀνδρὶ αὐτῆς» - που είναι ο Ιησούς Χριστός. Όταν θα έλθει ο Κύριος, μετά των αγίων αγγέλων και όλων των αγίων. «Καὶ ἤκουσα φωνῆς μεγάλης ἐκ τοῦ οὐρανοῦ λεγούσης· ἰδοὺ ἡ σκηνὴ τοῦ Θεοῦ μετὰ τῶν ἀνθρώπων, καὶ σκηνώσει μετ᾿ αὐτῶν, καὶ ὁ θάνατος οὐκ ἔσται ἔτι (:δεν υπάρχει πλέον θάνατος), ὅτι τὰ πρῶτα ἀπῆλθον». Πέρασε η πρώτη κατάστασις του παλαιού ουρανού και της παλαιάς γης. «Καὶ εἶπεν ὁ καθήμενος ἐπὶ τῷ θρόνῳ· ἰδοὺ καινὰ ποιῶ πάντα (:Να, όλα τα κάνω καινούρια)». «Καὶ λέγει μοι» - σημειώνει και συνεχίζει ο ευαγγελιστής Ιωάννης- «Και μου είπε»: «Γράψον, ὅτι οὗτοι οἱ λόγοι πιστοὶ καὶ ἀληθινοί εἰσι». «Ότι αυτοί οι λόγοι, ό,τι είδες, άκουσες, σου είπα, σου απεκάλυψα, όλα είναι αξιόπιστα και αληθινά». Για φανταστείτε, αλήθεια, αγαπητοί, όλα αξιόπιστα και αληθινά. Γι'αυτό όταν παίρνομε την Αγία Γραφή στα χέρια μας, πάντα θα έχομε αυτήν την αίσθηση, ότι όλα είναι αξιόπιστα και αληθινά.

   Αγαπητοί, οι αποκαλυπτικές εμπειρίες του ευαγγελιστού Ιωάννου, είναι για μας ένας πλούτος, ένας θησαυρός· που ο Θεός αποκαλύπτει διαμέσου εκλεκτών Του ανθρώπων προς ημάς. Για να γνωρίζουμε την πορεία της ιστορίας και την αγάπη του Θεού για τον λαό Του. Τον θησαυρόν αυτόν ακόμη δεν τον δοκιμάσαμε. Είναι σαν να ‘ρθουν να μας βάλουν στα χέρια ένα βιβλιάριο τραπέζης και να μας πουν ότι «στο όνομά σου υπάρχει ένα υπέρογκον ποσόν χρημάτων, στην τράπεζα». Είμαι κάτοχος. Ακόμη δεν περιήλθε στα χέρια μου. Έτσι είναι η Αγία Γραφή. Είμεθα όλοι μας, όλοι μας κάτοχοι αυτού του θησαυρού, μόνο που ακόμα δεν τον αισθητοποιήσαμε. Θα ‘ρθει η μέρα που θα δούμε τον καινούριο ουρανό και την καινούρια γη και την Εκκλησία ως Νύμφη να κατεβαίνει από τον ουρανό-δηλαδή οι άγιοι μετά του Κυρίου. Και όπως λέει ο Απόστολος Παύλος: «Θα κατέβει πρώτα» λέει, ο Κύριος και θα πάρει τους δικούς Του από τη γη. Θα έρθει Εκείνος να μας υποδεχθεί, όχι εμείς Εκείνον, Εκείνος εμάς· και θα μας πάρει εις τον ουρανόν».

    Είναι καταπληκτικά πράγματα όλα αυτά, είναι εμπειρίες φοβερές· οι οποίες, εμπειρίες, ζωντανεύουν μέσα μας. Όχι απλώς με την φαντασία μας, αν είμεθα ευφάνταστοι άνθρωποι –βέβαια και η φαντασία χρησιμοποιείται- αλλά προπαντός με βαθιά αισθήματα στην πιστότητα του λόγου του Θεού. Και όταν κανείς έχει αυτό, έχει τα πάντα. Είναι όπως λέμε: «Τι είναι η ελπίδα; Είναι η χαρά πριν από την χαρά». Όταν σε ένα μικρό παιδί, του πείτε θα του φέρετε καραμέλες το μεσημέρι, το παιδί χαίρεται, προκαταβολικά χαίρεται. Ακόμα δεν είδε τις καραμέλες. Έτσι και εδώ ο πιστός έχει μεγαλωμένη, αυξημένη την ελπίδα ότι όλα αυτά έτσι θα είναι και έχει χαρά. Και όπως λέει ο Παύλος: «Τῇ ἐλπίδι χαίροντες». «Τῇ ἐλπίδι χαίροντες». Είναι πάρα πολύ σπουδαία πράγματα αυτά.

   Και ως προς τον ευαγγελιστή Ιωάννη, που σήμερα τιμούμε την μνήμη του, ας τον ευχαριστήσουμε που η αγιότητά του έγινε το μέσον να γνωρίσομε τις απόκρυφες βουλές του Θεού και την αγάπη Του για το ανθρώπινον γένος, αμήν.

50η ομιλία στην κατηγορία «Μνήμη Ἁγίων».

► Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Μνήμη Ἁγίων " εδώ ⬇️
https://arnion.gr/index.php/diafora-uemata/mnhmh-agivn
↕️

https://aspalathos21.blogspot.com/2024/12/blog-post_19.html?m=1

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς
«Μνήμη Ἁγίων».🔻
https://drive.google.com/file/d/1X7GIQVC2zCc3Lr7tGV-Aoyp5XbofXJU3/view?usp=drivesdk

🎥 Βιντεοσκοπημένες ομιλίες της σειράς «Μνήμη Ἁγίων».🔻
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40o9I2jFsY8IjMSH_yrMTqC1

🔸📜 Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες της σειράς
«Μνήμη Ἁγίων».🔻
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%94%B9%CE%9C%CE%BD%CE%AE%CE%BC%CE%B7%20%CE%91%CE%B3%CE%AF%CF%89%CE%BD.?m=1

Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.

Μεταφορά της απομαγνητοφωνημένης ομιλίας σε ηλεκτρονικό κείμενο και επιμέλεια: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

💠Πλήρης απομαγνητοφωνημένες σειρές ομιλιών (Βιβλία).
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%92%A0%CE%A0%CE%BB%CE%AE%CF%81%CE%B7%CF%82%20%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%BC%CE%B1%CE%B3%CE%BD%CE%B7%CF%84%CE%BF%CF%86%CF%89%CE%BD%CE%B7%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B5%CF%82%20%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%81%CE%AD%CF%82%20%CE%BF%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%B9%CF%8E%CE%BD%20%28%CE%92%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CE%B1%29.?m=1

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

Όλες οι ομιλίες ~4.487~ του μακαριστού πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://aspalathos21.blogspot.com/2024/12/4487.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=0

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Τά προσωνύμια τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου.

 

†.Σήμερα η εκκλησία μας, αγαπητοί μου, τιμά την μνήμην του αγίου ενδόξου αποστόλου και ευαγγελιστού Ιωάννου. Και εφόσον η Ιερά μας Μονή έχει το προνόμιον να θεωρεί σαν προστάτη της τον ηγαπημένον μαθητήν, μετά από την Υπεραγίαν Θεοτόκον και τον μεγαλομάρτυρα Δημήτριον, οφείλομε να εγκωμιάσομε τον μεγάλον Απόστολο του Χριστού. Αλλά πώς να εγκωμιάσει κανείς έναν άγιον; Πρέπει να είναι στο παραπλήσιον ύψος του, για να τιμήσει δεόντως έναν άγιον. Ύστερα, όπως λέει η Γραφή: «Οὐχ ὡραῖος αἶνος ἐν στόματι ἁμαρτωλοῦ». «Δεν είναι ωραίος ο αίνος, η δοξολογία, εις το στόμα ενός αμαρτωλού ανθρώπου». Αλλά για την αγάπη του λαού του Θεού και για την αγάπη προς τον μεγάλον Απόστολον, θα επιχειρηθούν λίγα απλά λόγια, σαν αγριολούλουδα του βουνού μας, που τα συλλέξαμε για να του τα προσφέρουμε.

     Ο άγιος Ιωάννης ζούσε εις την Βησθαϊδά της Γαλιλαίας. Ήταν παιδί του Ζεβεδαίου και της Σαλώμης και μικρότερος αδερφός του Ιακώβου, ο οποίος και αυτός έγινε Απόστολος και διακρίνεται από τον Ιάκωβο, τον επίσκοπο Ιεροσολύμων, τον λεγόμενον «αδερφό του Κυρίου» και ο πρώτος, ο Απόστολος, λέγεται Ιάκωβος ο Μεγάλος και ο δεύτερος, ο πρώτος επίσκοπος Ιεροσολύμων, λέγεται Ιάκωβος ο Μικρός, για διάκριση.

    Μαθήτευσε ο μέγας απόστολος Ιωάννης στον κύκλο των μαθητών πρώτα πρώτα του Τιμίου Προδρόμου μαζί με τον αδελφό του Πέτρου, τον Ανδρέα. Και κάποτε όταν ο Κύριος ενεφανίσθη εις τον ορίζοντα και είπε ο Ιωάννης ο Βαπτιστής: «Να, ο αμνός του Θεού», άφησαν τον Ιωάννην τον Πρόδρομον, ο Ανδρέας και ο Ιωάννης ο Θεολόγος και ακολούθησαν τον Κύριον. Και μάλιστα, λέγει εκεί, ότι γύρισε ο Ιησούς να δει ποιος Τον ακολουθεί. Δεν τολμούσαν τίποτε άλλο να κάνουν παρά όταν ο Κύριος είπε: «Ποιον ζητάτε;», απήντησαν οι δύο, σε αμηχανία ευρισκόμενοι: «Κύριε, πού μένεις;». «Ελάτε και θα δείτε», τους είπε ο Κύριος, βγάζοντάς τους από αυτήν την αμηχανία. Κι έμειναν, λέγει, εκείνη την ημέρα, ακούγοντας τα λόγια Του. Μάλιστα ο ευαγγελιστής Ιωάννης, ο οποίος αγαπάει όπου είναι αυτόπτης μάρτυς, αυτό να το καταθέτει και να λέει λεπτομέρειες οι οποίες προδίδουν ακριβώς ότι ήταν αυτόπτης. «Ήταν», λέει, «κάπου 4 το απόγευμα»- σας το λέγω με τη συνήθη γλώσσα που έχομε στην ώρα· γιατί η ώρα, και εις τους αρχαίους Έλληνες και εις τους Εβραίους άρχιζε από τις 6 το πρωί. 6 και 4 μετά το μεσημέρι, είναι 10. Σημειώνει έτσι, λοιπόν, ο Ιωάννης: «Ήταν ωσεί ώρα δεκάτη», θυμάται και την ώρα! Είναι εμπειρίες οι οποίες δεν εξαλείφονται ποτέ από τη μνήμη…

    Μαθήτευσε ο Ιωάννης, αφού εκλήθη από τον Κύριον και εις τον κύκλον των δώδεκα μαθητών και ίσως ήτο ο Ιωάννης ο νεότερος από όλους τους μαθητάς, άγαμος, ενώ ο Πέτρος ήτο έγγαμος. Είχε ορμητικό χαρακτήρα ο Ιωάννης, με την καλή σημασία της λέξεως «ορμητικό χαρακτήρα», αλλά και βαθιά και τρυφερά αισθήματα. Από τα ονόματα και τους χαρακτηρισμούς που έλαβε από Αυτόν τον Κύριον, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι ήτο μία αγία ψυχή υψιπετής έως τα κράσπεδα της Θεότητος, που παρά ταύτα εγεννήθη και μεγάλωσε σε μία εποχή παρακμής του λαού του, εκπεσμού δε του θρησκευτικού συναισθήματος των Εβραίων και της πολλής πλεοναζούσης αμαρτίας. Ναι. Σε μία τέτοια εποχή γεννήθηκε ο Ιωάννης ο Θεολόγος. Ήτο λοιπόν ως κρίνον, όπως λέγει το βιβλίο του Άσματος, «ὡς κρίνον ἐν μέσῳ ἀκανθῶν». Δεν τον εμπόδισε όμως να αναπτύξει την προσωπικότητά του εκείνη η οποία ανεδείχθη. Το λέω για να το γνωρίζουμε, γιατί πολλές φορές λέμε, δικαιολογώντας την ακηδία μας, την αφροντισιά μας, ότι «Μα ξέρετε σε τι εποχή ζούμε;». Ξέρω σε τι εποχή ζούμε. Όλοι οι άγιοι δεν έζησαν σε εποχές ωραίες, ανθόσπαρτες, εύκολες, ευνοϊκές, όχι! Ο καθένας στην εποχή του έζησε αυτό που έζησε. Έτσι λοιπόν ο Ιωάννης βρέθηκε ανάμεσα σε μία εποχή, σε έναν κόσμο πάρα πολύ διεφθαρμένον. Είχε διαφθορά και η ηγεσία και ο λαός. Έτσι λοιπόν κρίνεται «ὡς κρίνον ἐν μέσῳ ἀκανθῶν». Και όπως λέει στη συνέχεια το   «ᾎσμα ᾀσμάτων», ότι «ήλθε εκείνος ο οποίος ποιμαίνει εις τα κρίνα, να τον συλλέξει»· δηλαδή ο Ιησούς Χριστός, ο ποιμήν των κρίνων.

     Ας δούμε όμως τη θέση του κοντά εις τον Κύριον και τα ονόματα ή τους χαρακτηρισμούς που Αυτός ο Κύριος του έδωσε. Και πρώτα. Εκλέγεται μεταξύ των Δώδεκα που είναι οι πιο εκλεκτοί κάτω από τον ουρανό- δεν έχει σημασία αν εξελέγη και ο Ιούδας· ο Χριστός δεν εξέλεξε τον προδότη Του, ο Χριστός εξέλεξε τον Ιούδα ως μαθητή Του. Ξέρετε ότι απεστάλη με τους δώδεκα, ανά δύο, ανά τρεις, σε χωριά και πόλεις, στην Ιουδαία και εις την Γαλιλαία, για να πουν: «Η Βασιλεία του Θεού εγγίζει»; Ξέρετε ότι ο Ιούδας επήρε στα χέρια του και την εξουσία να κάνει θαύματα; Έτσι, δεν εξέλεξε ο Κύριος τον προδότη Του, όχι! Εξέλεξε έναν μαθητήν. Έγινε προδότης. Όχι ότι αυτό το αγνοούσε ο Κύριος, ο Ίδιος μας το λέει: «Εγώ σας εξέλεξα, ξέρω ο καθένας ποιος είναι». Έγινε προδότης ο Ιούδας. Απώλεσε την χάριν και μάλιστα το μέγα προνόμιον να καλείται μαθητής εκ των Δώδεκα. Και μάλιστα όταν ο Κύριος είπε, υπάρχοντος του Ιούδα, ότι «Θα καθίσετε σε δώδεκα θρόνους, κρίνοντας τις δώδεκα φυλές του Ισραήλ»· «δώδεκα φυλές του Ισραήλ» δεν είναι καθαυτό οι δώδεκα φυλές του Ισραήλ -σημειώσατέ το-αλλά είναι μεταφορικώς όλος ο κόσμος. Όλη η υφήλιος βρίσκεται μοιρασμένη σε δώδεκα φυλές, κατά τα πρότυπα των δώδεκα φυλών του Ισραήλ. Δηλαδή, έκφρασις είναι για να γίνει φανερή η κρίση των αποστόλων εφ’ όλης της γης. Εφ’ όλου του κόσμου!

      Δεύτερον. Ο Ιωάννης εκλέγεται μεταξύ των τριών από τους δώδεκα αποστόλους σε εκείνον τον ιδιαίτερον και κορυφαίον χορόν, που ήταν ο Πέτρος, ο Ιάκωβος και ο Ιωάννης. Θυμηθείτε εις το Θαβώρ, αυτούς τους τρεις επήρε ο Κύριος-δεν είναι της ώρας να πούμε: «Άραγε γιατί;». Θυμηθείτε ακόμη ότι αυτούς τους τρεις πήρε προκειμένου να αναστήσει τη θυγατέρα του Ιαείρου. Οι άλλοι έμειναν απέξω. Όλοι εκλεκτοί, αυτοί όμως ήσαν οι εκλεκτοί των εκλεκτών. Και ήταν μέσα εις τον χορόν αυτόν των τριών, κι αυτός ο Ιωάννης. Θυμηθείτε ακόμη την υπερφυά εκείνη κατάσταση που βρέθηκε ο Κύριος επάνω εις το όρος Θαβώρ, οι τρεις αυτοί μόνο ήσαν, και μάλιστα, άκουσαν και την φωνήν του Ουρανίου Πατρός: «Αὐτοῦ ἀκούετε»· «Αυτόν να ακούτε». Είδαν, άκουσαν την φωνή του Ουρανίου Πατρός, οπότε ο Ιωάννης, μαζί με τους άλλους, δεν γίνεται μόνο μαθητής του Χριστού, αλλά και μαθητής του Πατρός, γιατί είπε «Αὐτοῦ ἀκούετε» η ουράνιος φωνή και υπακούουν, και μαθητεύουν στην ουρανία αυτήν φωνή. Είδαν ακόμα ένα φοβερό παρελθόν, τον Μωυσέα, που έζησε 1500 χρόνια προ Χριστού, και τον Ηλία, που έζησε 8 αιώνες προ Χριστού-ξέρετε τι θα πει να έχεις μία εποπτεία της Ιστορίας και του παρελθόντος και του παρόντος και, σε άλλες περιπτώσεις, που έχομε και του μέλλοντος αιώνος; Είναι καταπληκτικό! Είναι προνόμιο που ποιος μπορεί να έχει παρά μόνο κάποιες ψυχές απόλυτα απόλυτα εκλεκτές;

    Ακόμα, αγαπητοί, γίνεται συγγραφεύς του Ευαγγελίου και της Αποκαλύψεως και των τριών επιστολών του. Αν αφαιρέσομε την Αποκάλυψη- δεν την αφαιρώ παρά μόνο για να εκφράσω αυτό που θα σας πω τώρα· γιατί η Αποκάλυψη έχει τρομερές σκηνές- το Ευαγγέλιον και οι επιστολές έχουν μία υφήν τρυφερότητος, μεγαλείου, με εκείνους μάλιστα τους επαναλαμβανομένους Παρακειμένους, «ἑωράκαμεν» (είναι Παρακείμενος του ὁράω-ῶ), που είναι τόσο χαριτωμένο το ύφος του Ιωάννου εις το Ευαγγέλιό του και εις τις επιστολές του. Μα, τρισχαριτωμένο! Όχι ότι δεν είναι στην Αποκάλυψη, αλλά επειδή όπως σας είπα εκεί επικρατούν οι σκηνές των πληγών, εκεί κάπως περιορίζεται το ύφος αυτό της τρυφερότητος. Πώς θα γίνει;

    Ακόμη, είχε το προνόμιον, αφού στάθηκε ένας ευαγγελιστής, ο τέταρτος, όχι στην ποιότητα, αλλά θα λέγαμε εις την χρονολογικήν συγγραφήν. Είναι ο τελευταίος που συγγράφει το ευαγγέλιό του και όπως αναφέρει το βιβλίο των Αριθμών στην Παλαιά Διαθήκη, εκεί οι Εβραίοι είχαν μοιραστεί για λόγους διοικήσεως, για λόγους κυβερνήσεως σε τμήματα. Και κάθε τμήμα είχε τη σημαία του. Έχομε λοιπόν τέσσερις σημαίες που είναι τα σύμβολα που έχομε των τεσσάρων ευαγγελιστών. Ο βους, ο λέων-μάλιστα ο λέων ήτανε στη φυλή του Ιούδα-και πήρε παρακαλώ τη θέση ενός ζώου που ήταν ένα από τα τέσσερα που είχανε στις τέσσερις αυτές σημαίες του παλαιού Ισραήλ. Αυτό το ζωγραφίζουμε, το ξέρετε, επάνω εις τον τρούλον, που έχομε τον Παντοκράτορα. Επήρε και αυτό το προνόμιον, αν το θέλετε, και έτσι το ευαγγέλιό του είναι μεγαλοφωνότατον και απροσπέραστον σε ύψος θεολογίας, τίποτα δεν ξεπερνάει τη συγγραφή του ευαγγελίου του Ιωάννου.

      Για το βιβλίο της Αποκαλύψεως, σας είπα προηγουμένως, επάνω εις το Θαβώρ, έζησε το παρόν- το παρόν: ο Διδάσκαλος μεταμορφούται· είναι εκεί και ο Ιάκωβος, είναι και ο Πέτρος. Έχει την αίσθηση του παρόντος. Όταν όμως βλέπει, βλέπει, με τα μάτια του, βλέπει, τον Μωυσέα και τον Ηλία, ζει το παρελθόν. Ζει ακόμη ένα κομματάκι αιωνιότητος του αιωνίου Θεού που λέει «Αὐτοῦ ἀκούετε» αλλά ζει και κάτι άλλο. Εκείνο το οποίο σας είπα προηγουμένως, αλλού γράφεται, θα σας το πω: ό,τι ακριβώς αναφέρεται στην Αποκάλυψιν. Και τι λέγει παρακαλώ τώρα εδώ ο Ιησούς Χριστός που είναι πίσω και πάνω από τον Ιωάννην εις την Πάτμον, ότι «Γράψε», «ἃ εἰσὶν καὶ ἃ μέλλει γενέσθαι», αλλά για να γράψει εκείνα που υπάρχουν, «ἃ εἰσὶν καὶ ἃ μέλλει γενέσθαι», είναι το μέλλον! Να και το μέλλον! Το οποίο παρόν και το οποίο μέλλον βλέπει με το προφητικό του μάτι τώρα ο Ιωάννης. Δεν είναι καταπληκτικόν;

    Έζησε όλα τα γεγονότα της τριετίας του δημοσίου βίου του Κυρίου τόσο κοντά, όσο κανένας άλλος. Μόνο αυτός, από τους Αποστόλους, και όλους τους πριν και μετά από αυτόν, κατόρθωσε να καλείται Παρθένος. Σήμερα η παρθενία που τυχαίνει ειρωνείας και κοροϊδίας ασταμάτητης- ασταμάτητης!- και πολύ παραπάνω αν υποτεθεί ότι είναι αγόρι, πόσο τον κοροϊδεύουν οι άλλοι αν ανακαλύψουν ότι είναι εν παρθενία…-, δεν έτρεξε τους δρόμους και τα μονοπάτια και τα σκαλοπάτια δεν ανέβηκε της πορνείας, και αποκαλείται εδώ Παρθένος. Προσέξτε όμως τι λέει ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς για την παρθενία του αγίου Αποστόλου: «Μόνος ὡς ἕοικεν, -μόνος όπως φαίνεται- ἀμφότερον ἐν παρθενίᾳ διά βίου φυλάξας, διά βίου ἐν παρθενίᾳ, καί ψυχήν καί σῶμα». Είναι εκείνο που έλεγε ο Μέγας Βασίλειος: «Καὶ γυναῖκα ἀγνοῶ, καὶ παρθένος οὐκ εἰμί». «Δεν είμαι παρθένος, παρότι», λέει, «δεν ήρθα σε επαφή με άλλο σώμα»-Γιατί; Γιατί έβλεπε ο Μέγας Βασίλειος την ψυχή του. Εδώ, λέει ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, ότι ήταν και στην ψυχή ο Ιωάννης παρθένος. Και λέγει: «Καί ψυχήν καί σῶμα · καί τόν νοῦν καί τήν αἲσθησιν· τήν μέν οὖν τοῦ σώματος παρθενίαν, ὀλίγοι μέν ἲσχυσαν· ἲσασιν δέ σχεδόν ἃπαντες ψυχῆς δέ ἀκριβῆς παρθενία ἡ πρός πᾶσαν κακίαν ἀσυνδύαστος γνώμη»· δηλαδή ασυμβίβαστη γνώμη. «ᾫστε διά τοῦ προσρήματος τούτου τό ἀναμάρτητον σχεδόν προσμαρτυρεῖται τῷ Ἰωάννῃ- κάπου περίπου να μπορούμε να τον πούμε ἀναμάρτητον- δι’ ὃ καί ἠγαπημένος γέγονεν τῷ ἐκ φύσεως ἀναμαρτήτω μόνῳ Χριστῷ- καί μόνος παρθένος ὁ Χριστός- καί τοῦτο μόνος ἁπάντων προσεκτήσατο τό ἐπώνυμον». Είδατε;

     Αγαπητοί μου ακόμη αποκαλείται ο Ιωάννης «υιός της Παρθένου». Ποιας Παρθένου; Της Θεοτόκου. Γιατί; Διότι απλούστατα όταν ο Κύριος είπε στον Ιωάννη: «Να η μητέρα σου» και στη μητέρα Του: «Να ο υιός σου», ο παρθένος παραλαμβάνει την Παρθένον εις τα ίδια, εις το σπίτι του. Εις μόνον τον παρθένον μαθητήν Του εμπιστεύεται τη μητέρα Του, την Παρθένον. Σας κάνει εντύπωση αυτό; Έτσι λοιπόν είναι και υιός της Παρθένου Μαρίας και αδερφός του Παρθένου Ιησού. Πωπω προνόμια…! Κατά συσσώρευσιν, αλήθεια…

     Λέει πάλι ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς: «Υιός αγαπητός, Εκείνος, και αυτός- είναι μετάφραση- μαθητής αγαπητός· στον κόλπον του Πατρός Εκείνος, δηλαδή ο Ιησούς· και αυτός επιστήθιος στον Ιησούν. Παρθένος Εκείνος, και αυτός διά της χάριτος Εκείνου. Παρθένου Υιός Εκείνος, της ιδίας και αυτός-της ιδίας Παρθένου. Εβρόντησε εξ ουρανού ο Κύριος, όπως λέει ο 17^ος ψαλμός, και αυτός είναι βροντή-και τον αποκάλεσε «βροντή» αυτός ο ίδιος ο Χριστός: «βοανεργές», δηλαδή υιός βροντής. Γι΄αυτό και αποκαλείται βροντή περισσότερο από τους άλλους και βροντής υιός», συνεχίζει ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, «και μάλιστα βροντή θεολογικοτάτη, που αντηχεί σε όλα τα πέρατα της γης, και θεολογεί τον Λόγον του Πατρός ότι ‘’ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ Λόγος’’» κ.λπ. που είναι πραγματική βροντή θεολογική· «και προς τον Θεόν είναι και Θεός είναι και η αυτοζωή είναι και το φως το αληθινόν είναι, που φωτίζει κάθε άνθρωπον που έρχεται στον κόσμον και δια του Οποίου έγιναν στην αρχή τα πάντα». Αυτά σημειώνει ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς.

      Αγαπητοί. Ο ευαγγελιστής Ιωάννης ήτο «ὁ ἠγαπημένος μαθητής» · ήτο «ὁ ἐπιπεσῶν ἐπὶ τὸ στῆθος τοῦ Ἰησοῦ» . Ξέρετε πόσες φορές το λέει αυτό; Πέντε φορές το λέει. Και δίνει την ταυτότητα του εαυτού του. Την ταυτότητα του εαυτού του. «Εκείνος», λέει, «ο μαθητής», «ὃν ἠγάπα ὁ ᾿Ιησοῦς», «εκείνος ο μαθητής επί το στήθος του Οποίου επέπεσεν ο μαθητής αυτός». Πέντε φορές το λέγει… Και έτσι θα μας πει ακόμα ότι «Ὁ Θεὸς ἀγάπη ἐστί». Είναι αγάπη. Και μας εδίδαξε στις επιστολές και στο ευαγγέλιό του την ακροτάτην αρετήν της αγάπης. Μας δίδαξε ότι η ενέργεια της αγάπης είναι διπλή· και στον Θεό και στον πλησίον. Και όπως λέει ο άγιος Γρηγόριος πάλι: «ἀμερίστως μερίζων»· διακρίνει τις δύο αγάπες, τις διακρίνει, αλλά τις διακρίνει αμέριστα, χωρίς να τις ξεχωρίζει. Τις ξεχωρίζει χωρίς να τις ξεχωρίζει. Πώς; Εκείνος λέει που αγαπάει τον Θεόν, αγαπάει και τον πλησίον. Εκείνος που αγαπάει τον πλησίον, αγαπάει και τον Θεόν. Δύο αγάπες, αλλά είναι αμέριστες, αξεχώριστες. Έτσι ο ευαγγελιστής Ιωάννης μάς έδειξε τα δύο πόδια της θεογνωσίας, που είναι η αγάπη σαν πράξις και η θεολογία σαν θεωρία. Με αυτά τα δύο πόδια πρέπει να κατευθυνόμεθα εμείς αγαπητοί μου, προς τον Θεόν και να Τον αναζητούμε. Με τα δύο αυτά πόδια, περπάτησε και ο μακαριστός επίσκοπός μας Θεολόγος, που σήμερα είχαμε το μνημόσυνό του. Άλλος δρόμος δεν υπάρχει. Άλλος τρόπος είναι ουτοπία.

     Αγαπητοί. Ο άγιος Ιωάννης ο ευαγγελιστής, ο μαθητής ο ηγαπημένος, ο παρθένος, ο υιός της Παρθένου, ο υιός της βροντής και της θεολογίας και της αγάπης στέκεται οροθέσιον στα βήματά μας στον Θεό. Εμείς, όσο μπορούμε, το κατά δύναμιν, ας τον ακολουθήσομε.

8η ομιλία στην κατηγορία
« Μνήμη Αγίων ».

Όλες οι ομιλίες της κατηγορίας
" Μνήμη Αγίων " εδώ ↓.
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/diafora-uemata/mnhmh-agivn
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40qFnx_UZ0gQ-sphclbJ6E6y

Απομαγνητοφώνηση και ηλεκτρονική επιμέλεια κειμένου:Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.