†.Κάποια μέρα, αγαπητοί μου, θέλησε ο Ιησούς να επισκεφτεί την πόλιν Ναΐν. Τον ακολουθούσαν οι μαθηταί Του και όχλος πολύς. Όταν έφθασαν εις την πύλην της πόλεως, γιατί ήταν πόλις οχυρωμένη, την ίδια στιγμή, «ἐξεκομίζετο», όπως μας σημειώνει ο Ευαγγελιστής Λουκάς, «ἐξεκομίζετο τεθνηκὼς». Κάποιος που είχε πεθάνει. Ήταν νεκρό κάποιο παλικάρι, νεανίσκος χαρακτηρίζεται και μονογενής μιας χήρας γυναίκας. Την όλη εκφορά συνόδευε αρκετός κόσμος, που ήλθαν βέβαια να παρηγορήσουν αυτήν την πενθούσα μάνα. Η συνάντησις έγινε εκεί, στην πύλη της πόλεως. Ο όχλος που ηκολούθει και οι μαθηταί τον Κύριον και ο όχλος που ηκολούθει τη νεκρώσιμη εκφορά.
Τότε ο Κύριος λυπήθηκε αυτήν τη γυναίκα, πραγματικά ήταν αξιολύπητη, και της λέγει: «Μή κλαῖε». Δηλαδή, «Μην κλαις». Και τότε πλησίασε το φέρετρο, που έκειτο εκεί νεκρός ο νεανίσκος. Αυτοί που τον μετέφεραν, στάθηκαν. Και τότε ο Κύριος, σαν το πιο φυσικό πράγμα, αποτείνεται προς τον νεκρόν νεανίσκον και του λέγει: «Νεανίσκε, σοι λέγω, ἐγέρθητι». «Νεανίσκε, Εγώ σου το λέγω: ‘’Σήκω επάνω’’». Και ο νεανίσκος ανεκάθισε μέσα εις το φέρετρό του και άρχισε να ομιλεί!
Ομολογουμένως ήταν ένα θαύμα καταπληκτικόν. Όλοι γύρω εξέστησαν. Και φοβήθηκαν. Γιατί ό,τι έχει σχέση με τον αόρατον κόσμον, τον πνευματικό κόσμο, φοβίζει και τρομάζει φοβερά τον άνθρωπο. Και σημειώνει ο Λουκάς: «Ἒλαβε δὲ φόβος πάντας καὶ ἐδόξαζον τὸν Θεόν, λέγοντες ὅτι προφήτης μέγας ἐγήγερται ἐν ἡμῖν, καὶ ὅτι ἐπεσκέψατο ὁ Θεὸς τὸν λαὸν αὐτοῦ». Όλους τους κατέλαβε φόβος. Δόξαζαν τον Θεό κι έλεγαν ότι «μεγάλος προφήτης μάς επισκέφθη», «ἐγήγερται», δηλαδή «στάθηκε στον λαό μας μέσα». Και ότι «επεσκέφθη ο Θεός τον λαόν Του». Το θεωρούσαν ότι ήταν μία επίσκεψις του Θεού αυτό, εν προσώπω βέβαια Ιησού Χριστού, τον Οποίον εξελάμβαναν ως μέγαν προφήτην.
Αλλά όταν ο λαός έλεγε ότι ο Θεός επεσκέφθη τον λαόν Του, πώς το εννοούσε; Μπόρεσε να συλλάβει την προσωπική επίσκεψη του Θεού; Ότι ήταν προσωπικά παρών ο Θεός; Αυτό μπόρεσε να το συλλάβει ο λαός; Όταν οι Ραββίνοι, οι διδάσκαλοι του Νόμου, διάβαζαν στον λαό την προφητεία του Βαρούχ, που λέγει ότι «Μετά τοῦτο-δηλαδή μετά από τη δημιουργία του φωτός και του σύμπαντος κόσμου- ἐπὶ γῆς ὤφθη(:εις την Γην ενεφανίσθη, Αυτός που είπε ‘’ Γενηθήτω φῶς· καὶ ἐγένετο φῶς’’ στη Γη έγινε ορατός)καὶ ἐν τοῖς ἀνθρώποις συνανεστράφη(:και συνανεστράφη τους ανθρώπους)». Πώς και οι Ραβίνοι και ο λαός μπορούσαν να εννοήσουν αυτήν την προφητείαν;
Το να μεταφερθεί ο αόρατος και πνευματικός Θεός στον χώρο της Γης και της ύλης, θα έμενε πάντοτε κάτι το ακατανόητον. Πώς είναι δυνατόν; Πώς όμως μπορούσαν τότε να εξηγήσουν κάποιες τόσο ρεαλιστικές εκφράσεις των προφητών οι Ραββίνοι; Πώς μπορούσαν να τις εξηγήσουν; Αν έπρεπε να ερμηνεύσομε, πώς θα εξηγούσαμε; Σίγουρα η ερμηνεία θα εγίνετο κατά μεταφοράν και κατά αλληγορίαν κλπ. Φερ’ ειπείν, εκεί που λέγει: «ἔστησαν οἱ πόδες αὐτοῦ»(του Θεού· ἔστησαν, στάθηκαν τα πόδια Του. Πού; Εκεί εις το όρος των Ελαιών. Ἒστησαν τα πόδια Του). Ε, πώς θα το ερμηνεύσομε αυτό; Πώς; Ο Θεός έχει πόδια; Απλώς μεταφορικώς. Απλώς αλληγορικώς, όπως σας είπα. Δηλαδή ότι ο Θεός δίνει την εύνοιά Του, δίνει την προστασία Του, εγγίζει την Γην, δίδει το αγαθόν· αλλά ότι ο Θεός προσωπικά θα ήταν παρών κατά τρόπον απτόν, που να Τον πιάνεις, να Τον εγγίζεις, τούτο θα ήταν ακατανόητο. Γιατί ο λαός δεν μπορούσε, μα ούτε και οι Ραββίνοι, να φανταστούν την Ενανθρώπηση του Θεού Λόγου. Δεν μπορούσαν. Ερμήνευαν, παρά τη σαφήνειαν των προφητών, ερμήνευαν αλληγορικά. Γιατί; Γιατί υπήρχε ένας ορθολογισμός. Μα είναι δυνατόν ποτέ; Αφού μέχρι σήμερα σε πολλούς υπάρχει και δη Χριστιανούς μας, αυτός ο ορθολογισμός. Είναι δυνατόν ποτέ ο Θεός να είναι ἐγγιζόμενος; Είναι δυνατόν; Κατά ρεαλιστικόν δε τρόπον, ε; Όχι μεταφορικώς. Λέει εκεί στον προφήτη Ησαΐα ότι: «Ἐγώ εἰμι Θεός ἐγγίζων». Ναι. Αλλά εκεί θα μπορούσαμε να το πούμε ότι θα ήτο αλληγορικόν. Δηλαδή «είμαι κοντά». Αλλά κατά τρόπον που να πιάνω, να πιάνω, ε, να πιάνω, να άπτομαι Αυτού του Θεού, πώς είναι δυνατόν; Είναι δυνατόν ποτέ; Πώς λοιπόν μπορούσε ο λαός να αντιληφθεί αυτήν την επίσκεψη του Θεού, όταν είπε ότι ο Θεός μάς επεσκέφθη· που πολύ ορθά βέβαια λέγει ότι ο Θεός επεσκέφθη τον λαό Του, αλλά πώς; Αυτό το πώς…
Ο Ζαχαρίας, ο πατέρας του προφήτου Ιωάννου και Βαπτιστού, δοξάζει τον Θεό, όταν γέννησε το παιδάκι του και λέγει προφητικότατα, είπε μίαν ωδήν: «Εὐλογητὸς Κύριος, ὁ Θεὸς τοῦ Ἰσραήλ, ὅτι ἐπεσκέψατο καὶ ἐποίησε λύτρωσιν τῷ λαῷ αὐτοῦ(«γιατί επεσκέφθη τον λαό Του και έδωσε την λύτρωση». «Ἐποίησε». Είναι πιο δυνατό το «ἐποίησε» από το «έδωσε». Δηλαδή εργάστηκε το θέμα της σωτηρίας). «Ἐν οἷς ἐπεσκέψατο ἡμᾶς ἀνατολὴ ἐξ ὕψους ἐπιφᾶναι τοῖς ἐν σκότει καὶ σκιᾷ θανάτου καθημένοις». Δύο φορές χρησιμοποιεί το ἐπεσκέψατο, το ρήμα «ἐπισκέπτομαι».
Εντούτοις, εντούτοις, έρχεται ο Θεός στη Γη κατά τρόπον όπως το είπαν οι προφήται, όπως το έβαλε εις το στόμα των το Πνεύμα το Άγιον, κατά τρόπον αισθητόν. Αφού βεβαίως ενεδύθη, ντύθηκε τη Δημιουργία Του. Έγινε άνθρωπος. Ο Ψαλμωδός θαυμάζει και ερωτά: «Τί ἐστιν ἄνθρωπος, ὅτι μιμνῄσκῃ αὐτοῦ; Ἢ υἱὸς ἀνθρώπου, ὅτι ἐπισκέπτῃ αὐτόν;». «Κύριε», λέει, «τι είναι ο άνθρωπος, ποιος είναι επιτέλους αυτός ο άνθρωπος που τον θυμάσαι; Ή απόγονος ανθρώπου που τον επισκέπτεσαι; Ποιος είναι;».
Αλλά εδώ έχομε μίαν αποκάλυψη. Για να επισκέπτεται ο Θεός τον άνθρωπον κατά τρόπον αισθητόν, με την Ενανθρώπηση, σημαίνει ποίαν αξίαν έχει ο άνθρωπος, σαν εικόνα του Θεού. Όταν φθάνει δηλαδή ο Θεός να επισκέπτεται κατ’ αυτόν τον τρόπον και να εργάζεται την Ενανθρώπηση, τότε ποιος είναι ο άνθρωπος; Πάρα πολύ μεγάλη αξία. Βλέπομε ο ένας τον άλλον, βλέπομε τα μικρά παιδιά, βλέπομε τους ηλικιωμένους και λέμε: «Ε, καλά ποιος είναι αυτός; Ένας γέρος άνθρωπος, ένα παιδάκι». Δεν μπορούμε να συλλάβομε την αξία «άνθρωπος». Ήταν ανάγκη να τύχει αποκαλύψεως. Κι εδώ έχομε ίσως το πιο δυνατό επιχείρημα, ποια είναι η αξία του ανθρώπου, όταν ο Θεός γίνεται άνθρωπος.
Έτσι λοιπόν, εις την Ενανθρώπησι, έχομε μίαν σαφεστάτην αποκάλυψιν. Ανάμεσα στον Θεό Λόγο και τον άνθρωπο, υπάρχει μία αμοιβαία έλξις. Αλλιώτικα δεν θα ήταν δυνατόν να συνέβαινε η Ενανθρώπησις. Ένας έρως· που μένει βέβαια αυτός ο έρως ακατανόητος. Και η δική μας αγάπη, δυστυχώς έχει ατονίσει. Και έχει διαστραφεί. Αντίθετα, η δική Του αγάπη, του Θεού Λόγου μένει αναλλοίωτη. Μας δημιούργησε, μας έπλασε, μας αγαπά, δεν έχει μεταβολές στα αισθήματά Του υπέρ των ανθρώπων. Δημιουργεί τους πρωτοπλάστους, τους τοποθετεί εις τον ωραίον παράδεισον, που λέγεται μάλιστα και «παράδεισος τρυφῆς». Τρυφή θα πει απόλαυσις. Μετά, που ήταν ένα θαυμάσιον ενδιαίτημα, κατοικία δηλαδή ο παράδεισος, κατοικία του ανθρώπου. Εν συνεχεία δε, όταν τοποθέτησε ο Θεός τον άνθρωπο εις τον Παράδεισο, τι έκανε; Τον επεσκέπτετο! Τον επεσκέπτετο!
Τι θα κάνομε στη Βασιλεία του Θεού; Θα Τον βλέπομε και θα μας βλέπει. Αυτό είναι το ύψιστον αγαθόν. Μη σας κάνει εντύπωση. Όπως ακριβώς, όταν παντρέψομε το παιδί μας, κάνομε επίσκεψη στο σπίτι Του. Γιατί; Για να το βλέπομε και να μας βλέπει. Τίποτε άλλο. Βέβαια το «τίποτ’ άλλο», μια κουβέντα. Απ’ αυτήν τη θεωρία, από το βλέπω, απορρέουν όλα τα αγαθά. Η ειρήνη, η αγάπη, η χαρά και και και…
Οι πρωτόπλαστοι δε, όταν τους επεσκέπτετο ο Θεός Λόγος, δεν μπορούμε να κατανοήσομε πώς ήταν αυτή η επίσκεψις, γιατί βέβαια ακόμη δεν είχε ενανθρωπήσει ο Θεός Λόγος, οι πρωτόπλαστοι ωστόσο δεν εκπλήσσονται για τις επισκέψεις του Θεού Λόγου. Να πουν: «Α!». Δεν εκπλήσσονται. Μάλιστα θα λέγαμε θεωρούσαν το πιο φυσικό πράγμα να τους επισκέπτεται ο Θεός Λόγος. Ακατανόητα, βλέπετε, ακατανόητα πράγματα… Όταν όμως αμάρτησαν, κρύπτονται, ενοχλούνται από την επίσκεψη του Θεού Λόγου. Όχι γιατί, θα λέγαμε, είναι γιατί φοβήθηκαν την παράβαση της εντολής. Όχι γιατί φοβήθηκαν την παρουσία του Θεού Λόγου. Αφού ήσαν συνηθισμένοι σε αυτό. Προσέξατέ το. Ήσαν συνηθισμένοι. Γι’ αυτούς η επίσκεψις του Θεού Λόγου, θα επαναλάβω, ήταν το πιο φυσικόν, φυσικόν πράγμα. Όπως και η ανάστασις του υιού της χήρας ήταν το πιο φυσικό πράγμα. Γιατί; Γιατί ο θάνατος δεν είναι φυσικό πράγμα· είναι παράλογον. Και ο Χριστός τι έκανε; Μία πράξη φυσική. Επαναφέρει τη ζωή· γιατί η ζωή είναι το φυσικόν πράγμα. Όχι ο θάνατος. Μία καρικατούρα μέσ’ τη δημιουργία είναι ο θάνατος. Χωρίς βεβαίως να είναι ο Θεός εισηγητής του θανάτου· αλλά εισηγητής του θανάτου είναι ο διάβολος και η αμαρτία των πρωτοπλάστων. Έτσι λοιπόν κι εδώ, τι φυσικότερον να μας επισκέπτεται ο Θεός Λόγος. Κι επειδή η θέα του Θεού δεν ήτο πλέον δυνατόν εις τους πρωτοπλάστους, μετά την πτώση τους, να υπάρχει, γι΄αυτό τώρα ο Θεός αποσύρεται.
Απεσύρθη ο Θεός. Αλλά δεν άφησε, όπως λέει σε μία του ομιλία ο Απόστολος Παύλος στα Λύστρα, δεν άφησε τον εαυτόν Του αμάρτυρον, χωρίς να δίνει την μαρτυρία Του. Δίνει τη μαρτυρία Του τώρα έμμεσα. Βρέχει. Είναι δόξα του Κυρίου αυτό. Γιατί; Πρέπει να ποτιστεί η Γη. «Καὶ ἐμέθυσας τοὺς αὔλακας αὐτῆς», λέει ένας Ψαλμός. «Τα αυλάκια, που είναι εκεί φυτεμένα, ό,τι είναι φυτεμένα- κοιτάξτε, τι ωραία έκφρασις: «ἐμέθυσας». Πίνω κρασί, θα πει λίγο. Όταν πιω πολύ, μεθώ. Σημαίνει «Έδωσες τόσο νερό, ώστε εμέθυσες τη Γη, τους αύλακας της Γης· που είναι εκεί τα φυτά». Αυτό είναι δόξα του Θεού. Βγαίνει ο ήλιος. Είναι δόξα του Θεού. Όπως πέρασαν την Ερυθρά Θάλασσα οι Εβραίοι. Δεν είναι τίποτα το εκπληκτικόν. Είπε ο Θεός: «Και τώρα, θα δείτε την δόξαν μου». Τι ήταν η δόξα Του; Το ότι πέρασαν ἀβρόχοις ποσί, με άβρεχτα πόδια οι Εβραίοι την Ερυθρά θάλασσα. Αυτές είναι ενέργειες του Θεού. Έτσι ο Θεός δεν άφησε τον εαυτόν Του αμάρτυρον, χωρίς μαρτυρίαν. Μόνο που δεν υπήρχε πια η άμεσος θέα. Αυτό δεν υπήρχε.
Μέχρι, μέχρι που ενεδύθη ο Θεός Λόγος, γιατί Εκείνος μας εδημιούργησε, ενεδύθη τη Δημιουργία Του και ήλθε ανάμεσά μας κατά τρόπον αισθητόν. Αλλά και αυτό από αγάπη. Γιατί μας αγαπούσε. Συνέβη όμως τούτο. Όταν ήλθε, σημειώνει ο ευαγγελιστής Ιωάννης στο 1ο κεφάλαιο του Ευαγγελίου του: «Εἰς τὰ ἴδια ἦλθε(:ήλθε σε μας), καὶ οἱ ἴδιοι (:οι δικοί Του και μάλιστα ο λαός Του) αὐτὸν οὐ παρέλαβον». Δεν Τον δέχθηκαν. Ήλθε, αλλά δεν Τον δέχτηκαν. Και ακόμη λίγο πιο κάτω, θα πει: «Καὶ ὁ κόσμος αὐτὸν οὐκ ἔγνω». «Και ο κόσμος», λέγει, «δεν Τον εγνώρισε». Γιατί δεν Τον εγνώρισε; Μήπως επειδή ήλθε με αυτό το ταπεινό σχήμα; Μα, ήλθε άνθρωποι, με ταπεινό σχήμα, γιατί ο πρόγονός σας, ο Αδάμ, ήθελε να πάρει κάτι παραπάνω από το σχήμα που είχε. Ζητούσε την ισοθεΐαν. Το πάθος εκείνο που έπασχε και ο διάβολος. Και το εισηγήθη εις τον Αδάμ. Δεν ήταν ο απλός Αδάμ. Ζήτησε την ισοθεΐαν. Κι έπεσε. «Γι΄αυτό λοιπόν έρχομαι εγώ αντίθετα. Έρχομαι ταπεινός, απλός. Μπορείς να με δεχθείς; Μπορείς αυτό να το κατανοήσεις; Να με ανακαλύψεις μέσα ακριβώς σ’ αυτήν την ταπείνωσή μου; Ταπείνωση, όχι με την έννοια της αρετής. Με την έννοια του εξευτελισμού». Όπως λέει ο Απόστολος Παύλος: «δούλου μορφήν λαβών». «Επήρε», λέει, «μορφή δούλου».
Ωστόσο, αυτό είναι κάτι που εκπλήσσει. Αλλά δεν μπορέσαμε να το γνωρίσουμε. Προσπάθησε να μας βοηθήσει να το γνωρίσουμε. Ότι μας επεσκέφθη. Ωστόσο η θέα του Θεού στην Παλαιά Διαθήκη περιορίστηκε μόνον εις τους δικαίους. Στον Αβραάμ, τον Ισαάκ, τον Ιακώβ. Κι εκεί βέβαια αινιγματωδώς. Όταν ο Αβραάμ πέφτει σε μίαν έκστασιν… του είπε πολλά εκεί ο Θεός. Όταν ο Ιακώβ στον ύπνο του παλεύει με κάποιον, ερχόμενος πίσω εις τη γην Χαναάν, παλεύει, παλεύει… Και του λέγει: -«Άφησέ με να φύγω». -«Δεν σε αφήνω». -«Άφησέ με να φύγω». -«Δεν σε αφήνω εάν δεν με ευλογήσεις». Του λέγει: «Ε, από δω και μπρος δεν θα λέγεσαι Ιακώβ(που θα πει πτερνιστής. Δεν ήταν βεβαίως όνομα περιωπής. Ονομάστηκε έτσι, γιατί είχε πιάσει την φτέρνα, γενόμενος δίδυμος του Ησαύ. Πτερνιστής. Είναι άσχημη κατάστασις). «Θα λέγεσαι Ισραήλ». Δηλαδή ηγαπημένος. Βλέπετε λοιπόν ότι εμφανίζεται ο Θεός, αλλά αινιγματωδώς. Στον λαό; Εμφανίζεται με τις ενέργειές Του, με όλα εκείνα τα καταπληκτικά. Φερ’ ειπείν, ρίχνει το μάνα. Σαράντα ολόκληρα χρόνια. Ούτε μία ώρα, ούτε μία μέρα, ούτε μία εβδομάδα. 40 χρόνια. Αυτό είναι μία ενέργεια του Θεού. Έτσι εμφανίζεται, έμμεσα ο Θεός, δια των ενεργειών Του. Μόνο με εκείνα τα θαυμαστά που μπορούσε να βιώνει ο λαός.
Γι΄αυτό, η Ενανθρώπησις του Θεού Λόγου είναι κεντρικόν γεγονός της Ιστορίας. Τελείως βέβαια ακατανόητον, αλλά πραγματικό, ρεαλιστικό. Ο Θεός λοιπόν επισκέπτεται και τις επιμέρους, θα λέγαμε, ανθρώπινες καρδιές. Και τις επιμέρους ανθρώπινες καρδιές. Λέει ο Κύριος στην Αποκάλυψη, είναι στο τρίτο κεφάλαιο: «Ἰδού ἕστηκα ἐπί τήν θύραν καί κρούω». «Να, στάθηκα, μπροστά στην πόρτα του οίκου της υπάρξεώς σου. Και χτυπώ. Και κρούω». Δεν λέγει «έκρουσα». Λέει «κρούω». Πράξη διαρκείας. «Ἐάν τις ἀκούσῃ τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξῃ τήν θύραν, καί εἰσελεύσομαι πρός αὐτόν(θα μπω μέσα) καί δειπνήσω μετ' αὐτοῦ καί αὐτός μετ' ἐμοῦ». «Θα καθίσω στο τραπέζι, θα δειπνήσει αυτός μαζί μου κι εγώ μαζί του». Κι εδώ συναντούμε εκφράσεις αδιανόητα οικείες. «Χτυπάω την πόρτα». «Θύρα» είναι η προαίρεσις της υπάρξεως του ανθρώπου. Και η «κρούσις του κρούοντος την θύραν» είναι εκείνα τα μικρά-μικρά θαύματα, τα καθημερινά, που ανοίγουν και φωτίζουν τον νου και την καρδιά. Για να πει ο πιστός: «Ποιος είσαι, Κύριε; Ποιος κρούει; Τι είναι αυτό που βιώνω;». Είναι εκείνα που δημιουργούν το θάμβος και την έκπληξιν.
Ο άγιος Ισαάκ ο Σύρος έχει μία ωραία περικοπή στα Άπαντά του. Επιτρέψατέ μου να σας τη διαβάσω σε απόδοση: «Κατά καιρούς και ανεπαίσθητα πέφτει σε όλο το σώμα μία τρυφή και αγαλλίασις, που γλώσσα δεν μπορεί να περιγράψει, έως ότου ο άνθρωπος θεωρήσει όλα τα επίγεια, στάχτη, σποδόν και σκύβαλα. Αυτά συμβαίνουν την ώρα της προσευχής ή της αναγνώσεως ή στη συνεχή μελέτη, που απλώνεται η διάνοια και τότε θερμαίνεται ο νους. Ακόμα, αυτή η τρυφή συμβαίνει ανάμεσα στον ύπνο και στον ξύπνιο. Σαν να κοιμάται κανείς, αλλά δεν κοιμάται. Και όταν έλθει αυτή η τρυφή, η απόλαυσις, που σφύζει σε όλο το σώμα, ο άνθρωπος τότε νομίζει ότι αυτό είναι η Βασιλεία του Θεού». Και αυτή η κατάστασις, πρέπει να σας σημειώσω, είναι χωρίς παραστάσεις, χωρίς εικόνες. Είναι ανεικόνιστος. Δεν είναι όνειρο. Δεν υπάρχει καμία εικόνα, μα καμία εικόνα. Μόνο ένα αίσθημα μακαριότητος απιθάνου. Και τότε εκεί ο άνθρωπος παίρνει μία γεύση της Βασιλείας του Θεού· που δεν μεταφέρεται ούτε με εικόνες, ούτε με λόγια. Είναι… πώς να σας το πω; Όπως ακριβώς μας δίνει κάποιος ένα μεζεδάκι, για να πάρομε μία γεύση ενός γεύματος που θα ακολουθήσει. Έτσι ο Θεός στέλνει αυτές τις γεύσεις, για να σου πει ποιο είναι το τραπέζι της Βασιλείας του Θεού. Προσέξτε, είναι πραγματικά αυτά. Σας ξαναλέγω, δεν είναι όνειρον. Δεν είναι ύπνος, δεν είναι ξύπνιος. Είναι μία κατάστασις που ο άνθρωπος έχει πλήρη συνείδηση του εαυτού του. Αν υπάρξει ένας θόρυβος, θα ήθελε να μην υπάρξει, για να μην τελειώνει ποτέ αυτή η κατάστασις. Έχει πλήρη συνείδηση του εαυτού του.
Αγαπητοί, η καρδιά είναι ο χώρος συναντήσεως του ανθρώπου με τον Θεό. Και οι μεγάλες χαρές του ανθρώπου. Μετά την ανάσταση των νεκρών, δεν θα είναι μόνον η καρδιά τόπος συναντήσεως του Θεού. Αλλά ο όλος άνθρωπος. Γι΄αυτό γράφει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης: «Ἀγαπητοί, νῦν τέκνα Θεοῦ ἐσμεν, καὶ οὔπω ἐφανερώθη τί ἐσόμεθα(:ακόμη δεν φανερώθηκε τι θα είμαστε) οἴδαμεν δὲ ὅτι ἐάν φανερωθῇ (:γνωρίζομε ότι όταν θα φανερωθεί… -Το ἐάν είναι όχι υποθετικό, αλλά χρονικό) ὅμοιοι αὐτῷ ἐσόμεθα(:θα είμεθα όμοιοι με Εκείνον. Όπως ήταν σαρκωμένος και θεωμένος) ὅτι ὀψόμεθα αὐτὸν καθώς ἐστι». «Γιατί θα Τον δούμε όπως είναι». Θα Τον δούμε όπως είναι.
Ακόμη είναι και τούτο το ρεαλιστικό· που αρχίζει από τη Γη και εκπληρούται στη Βασιλεία του Θεού· που λέγει ο Θεός και στην Παλαιά και στην Καινή. Το χρησιμοποιεί ο Απόστολος Παύλος: «Καθὼς εἶπεν ὁ Θεὸς ὅτι ἐνοικήσω ἐν αὐτοῖς καὶ ἐμπεριπατήσω καὶ ἔσομαι αὐτῶν Θεός, καὶ αὐτοὶ ἔσονταί μοι λαός». Θα περπατήσω ανάμεσά τους. «Ταύτας οὖν ἔχοντες τὰς ἐπαγγελίας, ἀγαπητοί (λέει ο Παύλος: «έχοντες αυτές τις υποσχέσεις»),καθαρίσωμεν ἑαυτοὺς(:ας καθαρίσουμε τον εαυτόν μας) ἀπὸ παντὸς μολυσμοῦ σαρκὸς καὶ πνεύματος, ἐπιτελοῦντες ἁγιωσύνην ἐν φόβῳ Θεοῦ».
Γι΄αυτό, ας προσέχομε τη ζωή μας, το ήθος μας, την πίστη μας, την καρδιά μας. Γι΄αυτό λέγει η Γραφή: «Οὐαὶ ὑμῖν τοῖς ἀπολωλεκόσι τὴν καρδίαν(«Αλίμονο σε εκείνους που έχασαν την καρδιά τους», λέει η Σοφία Σειράχ)· Καὶ τί ποιήσετε ὅταν ἐπισκέπτηται ὁ Κύριος;». Τα»ι θα κάνετε όταν θα σας επισκεφθεί ο Κύριος;». Ο Ισραήλ έχασε την καρδιά του. Και είπε ο Χριστός: «Αλίμονό σου, Ισραήλ -από το όρος των ελαιών το είπε- οὐκ ἔγνως(:δεν εγνώρισες) τήν ἐπισκοπήν σου -«ἐπισκοπή» θα πει επίσκεψις- ὃτι σε ἐπεσκέφθη ὁ ᾋγιος τοῦ Ἰσραήλ, ὁ Κύριός σου». «Δεν το γνώρισες». Έχασε την καρδιά του. Όπως και πολλοί άνθρωποι χάνουν την καρδιά τους. Οι επισκέψεις του Θεού και δυνατές είναι και υπέροχες. Αρκεί ο Θεός να βρίσκει τόπο. Και ο τόπος είναι η καρδιά. Τότε, κατ’ αλήθειαν, λέγει, ο πιστός ότι δέχεται θείες επισκέψεις. Γιατί ο Θεός είναι πολύ κοντά μας και μας αγαπά. Και αγαπά να μας επισκέπτεται.
†.Όπως θα ενθυμείσθε, την περασμένη Κυριακή είχαμε αναλύσει το όραμα εκείνο του ιερού Ευαγγελιστού Ιωάννου, που είδε το κόκκινο θηρίο, επί του οποίου εκάθητο η πόρνη γυναίκα.
Και συνεχίζουμε. «Τὸ θηρίον τὸ κόκκινον, γέμον ὀνόματα βλασφημίας», όπως ήδη το βλέπει ο ιερός Ευαγγελιστής. Τι σημαίνει αυτό; Ότι, όπως λέγει ο Άνθιμος Ιεροσολύμων, ότι «τοῦτο τό θηρίον ἐδίδαξε τούς ὀπαδούς αὐτοῦ πάσας τάς κατά Θεοῦ
βλασφημίας». Είναι όλες εκείνες οι βλασφημίες, που ακούονται σήμερα, γιατί πρέπει να το πούμε, ότι το κόκκινο θηρίο ζει και κινείται και ενεργεί παγκοσμίως. Και επιδρά επί όλων των ανθρώπων, μικρών και μεγάλων, και με τον τρόπο αυτόν οι βλασφημίες του μεταδίδονται σε όλη τη γη.
Το αποκορύφωμα της βλασφημίας είναι το γνωστό φαινόμενον της αθεΐας. Ο αρχαίος κόσμος, μας, ο ιερός Ευαγγελιστής, εκπλήσσεται με τη θέα του θηρίου και της πόρνης γυναικός, γι’ αυτόν τον λόγο ο άγγελος λίγο πιο κάτω του λέγει: «Τι εκπλήσσεσαι; Εγώ θα σου εξηγήσω αγαπητοί μου, δεν εγνώριζε το φαινόμενο της αθεΐας, πλην μεμονωμένων περιπτώσεων. Είναι φαινόμενο και προνόμιο, δυστυχώς, των νεοτέρων χρόνων.
Το θηρίο είχε επτά κεφάλια και δέκα κέρατα. Τι σημαίνει αυτό; Επειδή ο προφήτης εκείνα για τα οποία εκπλήσσεσαι». Συνεπώς, την εξήγηση των επτά κεφαλών και των δέκα κεράτων θα δούμε λίγο πιο κάτω· όπως ερμηνεύει ο ίδιος ο άγγελος. Εκείνο που πρέπει ιδιαιτέρως να υπογραμμιστεί και το οποίο πρέπει να καταλάβομε πολύ καλά, είναι ότι πάρα πολλά πράγματα μπορούμε ήδη σήμερα να τα εξηγούμε, όπως μας περιγράφονται στο βιβλίο της Αποκάλυψης. Εξάλλου είναι μία θέση ερμηνευτική αυτή, όταν λέγει ο Ανδρέας Καισαρείας ότι «ὁ χρόνος τοῖς νήφουσι ἀποκαλύψει». Ο χρόνος που περνά και φθάνομε προς το τέλος, και που κατά τη διαδρομή του έχομε πλήρωση των προφητειών, αλλά εις εκείνους που νήφουν, εις εκείνους οι οποίοι έχουν μία καθαρότητα καρδίας. Και έχουν Πνεύμα Θεού, αυτοί θα κατανοούν· διότι αν αγαπητοί μου το βιβλίο της Αποκαλύψεως θεωρείται ότι είναι σφραγισμένο με επτά σφραγίδες, και ότι είναι ένα βιβλίο άπιαστο και ότι ματαιοπονούν οι Χριστιανοί να το πιάσουν στα χέρια τους, τότε σας ερωτώ. Γιατί εγράφη; Νομίζω ότι δεν υπάρχει μεγαλύτερο επιχείρημα από το ερώτημα αυτό. Γιατί εγράφη; Εάν δεν έρχεται να εξυπηρετήσει την Εκκλησία. Γι'αυτό και υπάρχει μέσα στην Καινή Διαθήκη για να μελετούν οι Χριστιανοί το βιβλίο αυτό -μόνο που θέλει φυσικά πάρα πολλή προσοχή- και θα υπάρχει αυτός ο όρος, η ταπείνωσις κατ’αρχάς ότι «η Εκκλησία ερμηνεύει όχι εγώ, αλλά η Εκκλησία και δέχομαι την ερμηνείαν της Εκκλησίας, γιατί αν θα βάλω την ερμηνεία τη δική μου, θα πλανηθώ· και ότι ο χρόνος θα αποκαλύπτει σε κείνους που νήφουν», τότε αναμφισβήτητα θα έκανα έγκλημα κατά του εαυτού μου, εάν δεν μελετούσα το βιβλίο της Αποκαλύψεως· διότι το βιβλίο αυτό σκοπόν έχει να με προειδοποιήσει πώς να στέκομαι στους εκάστοτε Αντιχρίστους της κάθε εποχής και εις τον έσχατον, προσωπικόν πλέον, Αντίχριστον.
Όπως βλέπομε συνεχίζει εδώ ο ιερός Ευαγγελιστής την περιγραφή του οράματός του, με αυτήν τη γυναίκα την πόρνη, την Βαβυλώνα- Ρώμην. Ανά πάσα στιγμή η Βαβυλώνα-Ρώμη. Το πορφυρούν του ιματισμού της, ο χρυσός και τα μαργαριτάρια με τους πολυτίμους λίθους που φέρει επάνω της, δείχνει μία ηγεμονική ιδιότητα, δείχνει τον πλούτον και την εξουσίαν. Πρόκειται περί της ηγεμονικής θέσεως της πρωτευούσης πόλεως, μιας υπερδυνάμεως και ταυτοχρόνως της αντιθέου διαθέσεως έναντι της Εκκλησίας. Είπα μιας υπερδυνάμεως. Δηλαδή η πόλις πρωτεύουσα, Βαβυλώνα-Ρώμη, μιας υπερδυνάμεως. Μην πηγαίνει το μυαλό σας ότι αναφέρεται σε μία υπερδύναμη. Όπως θα ιδούμε ότι δεν είναι μόνο μία Βαβυλώνα-Ρώμη. Είναι πολλές οι Βαβυλώνες-Ρώμες. Είναι πολλές. Άλλο τώρα ότι μπορεί κάποια να κατέχει κάποια σκήπτρα, και τούτο σε κάθε ιστορική στιγμή· σε μία ιστορική στιγμή να είναι η Α πόλις, σε κάποια άλλη ιστορική στιγμή να είναι η Β, η Γ, η Δ. Θα το δείτε στη συνέχεια.
Κάνει εντυπώση η διάκρισις μεταξύ του πορφυρού και του κοκκίνου. Η γυναίκα, λέγει, ήτο «περιβεβλημένη πορφυροῦν καὶ κόκκινον». Μα ξέρομε ότι το πορφυρούν είναι κόκκινο. Μάλιστα το πορφυρούν χρώμα είναι, επιτρέψτε μου να το πω, είναι το «μπορντώ» χρώμα, οι γυναίκες το γνωρίζουν αυτό, το λεγόμενον μπορντώ χρώμα, αυτό, είναι το κρασί μπορντώ το Γαλλικό, και είναι το χρώμα αυτό, το ξέρετε πιο καλά. Κόκκινο είναι, αλλά είναι σκοτωμένο κόκκινο, βαθύ κόκκινο. Λοιπόν προσέξτε. Γιατί κάνει τη διάκριση, ενώ το πορφυρούν, το μπορντώ είναι κόκκινο; Για να δείξει με το πορφυρούν, που αναφέρεται στην πορφύρα, διότι η πορφύρα ιματισμός ήτο βαμμένη με το πορφυρούν χρώμα. Αν το θέλετε, είναι η πορφύρα αυτό το θαλάσσιο ζώον. Από εκεί παίρναν το χρώμα, και κατ’ επέκταση λέγεται το χρώμα πορφυρούν. Κι επειδή έβαφαν τα πλούσια ιμάτια της αρχαιότητος που φορούσαν οι πλούσιοι και οι βασιλείς, ονομάστηκε και το ιμάτιο που ήταν από το χρώμα αυτό, ονομάστηκε πορφύρα. Ενώ η αρχική ονομασία αναφέρεται σε ένα μικρό μαλάκιον είναι της θαλάσσης. Προσέξτε λοιπόν. Υπάρχει διάκριση μεταξύ του πορφυρού και του κοκκίνου. Το πορφυρούν να δείξει την εξουσία της, τον πλούτον της και το κόκκινο το αιμοχαρές της. Ότι χαίρεται στο αίμα, χαίρεται στο αίμα.
Κρατά ένα χρυσό ποτήρι. Είναι σύμβολο. Το περιεχόμενο τουλάχιστον του ποτηριού της, σύμβολο των έργων της, αυτής της πόλεως πρωτευούσης, Βαβυλώνας-Ρώμης και των ενεργειών της. Των έργων της και των ενεργειών της. Τι είχε το ποτήρι μέσα; Είχε, λέγει, «βδελύγματα». «Σιχαμένα πράγματα». Το βδέλυγμα στην Αγία Γραφή είναι πάντα συνώνυμο της ειδωλολατρίας. Κατά κανόνα. Πιθανώς λοιπόν εδώ περιλαμβάνει όχι μόνο «τά βδελυκτά τῷ Θεῷ ἐπιτηδεύματα» που λέγει ο Ανδρέας Καισαρείας, που είναι η κακοτεχνία, δηλαδή η μαγεία, ο πνευματισμός, η μαντεία, αλλά και αυτή αύτη η ειδωλολατρία· διότι της ειδωλολατρίας γεννήματα είναι αυτά τα οποία σας ανέφερα. Γι΄αυτό εκείνος που πηγαίνει στη μαγεία ή στον Πνευματισμόν ειδωλολατρεί. Μην το ξεχνάτε αυτό ποτέ. Άμα διαβάσουμε την Παλαιά Διαθήκη., θα το δούμε αυτό καθαρά. Ειδωλολατρεί αυτός που πηγαίνει στα μάγια, στα μέντιουμ, στις χαρτορίχτρες, στις καφετζούδες κ.λπ. Ακούσατε τι είπα; Ειδωλολατρεί! Και η ειδωλολατρία του αυτή έρχεται σε αντίθεση με την πρώτην εντολήν· που λέγει ότι μόνον Κύριον τον Θεόν μας πρέπει να λατρεύσουμε. Κι όχι τον διάβολο.
Εξάλλου τι νομίζετε, αν τα μαζέψουμε όλα αυτά που γράφει εδώ στο βιβλίο της Αποκαλύψεως, τι νομίζετε, είναι ο πόλεμος που γίνεται ανάμεσα στη λατρεία του Θεού και στη λατρεία του διαβόλου. Αν σας ρωτήσουν, τι είναι το βιβλίο της Αποκαλύψεως; Είναι αυτό. Αυτός ο αγώνας μέσα στην Ιστορία, γιατί ο διάβολος θέλει να λατρευτεί, φθονών τον Θεόν και υπερήφανος, θέλει να πετύχει λατρείας. Και ο Θεός γίνεται άνθρωπος για να μας σώσει, ο Θεός Λόγος, προσβάλλει τον Θεόν τον ενανθρωπήσαντα ο διάβολος, με τον σταυρό και στρέφεται εναντίον της Εκκλησίας, γιατί ο Χριστός ανελήφθη στον ουρανό και έφυγε. Και στρέφεται εναντίον του σώματός Του, αλλά όλη αυτή η κατάσταση είναι παροδική. Ο θρίαμβος του Χριστού είναι βέβαιος. Και η καταδίκη του διαβόλου ομοίως βεβαία. Αυτό είναι όλο το διάγραμμα του βιβλίου της Αποκαλύψεως.
«Καὶ τὰ ἀκάθαρτα τῆς πορνείας» της, «τῆς πορνείας αὐτῆς», που λέγει ο ιερός Ευαγγελιστής, φανερώνει ό,τι ακατανόμαστο ενεργείται ηθικώς. Λέγει ο Άνθιμος Ιεροσολύμων: «Δηλοῖ τάς αἰσχρουργίας ἐφ’ αἶς -επί τις οποίες- ἔδει –έπρεπε- ἐγκαλύπτεσθαι και αἰσχύνεσθαι καί κρύπτειν -που θα ‘πρεπε κανείς να κρύβει, να τα καλύπτει, να ντρέπεται! - αὓτη (η γυναίκα) ἀναίδην -με αναιδή τρόπο- καί οἶον ἀνακεκαλυμμένῳ μετώπῳ ποιεῖ -και με ξέσκεπο κεφάλι, θα λέγαμε, πράττει, δηλαδή χωρίς να ντρέπεται. Χωρίς να σκεπάζει τίποτε-».
Μου ’κανε εντύπωση, αγαπητοί μου, άκουσα το μεσημέρι μια εκπομπή κριτικής θεάτρου και κινηματογράφου. Μην μου πείτε, αν τ’ ακούω αυτά και πώς και τι. Με ενδιαφέρουν γιατί θέλω να σας τα λέγω αυτά, γι΄αυτό σας τα λέγω. Μου έκανε εντύπωση το εξής- χωρίς αυτό να μου είναι καινούριο φυσικά- ότι το περιεχόμενο των κινηματογραφικών και των θεατρικών έργων είναι πλέον ανώμαλες καταστάσεις γενετήσιες. Θα μου πείτε «ω, αυτά είναι παλιά πράγματα». Ε, απλώς, ξέρω είναι παλιά,
αλλά λέγω τι γίνεται. Εκείνο που είναι χαρακτηριστικό, είναι τούτο. Στην κριτική που εγένετο, είπε ένας θεατρικός εκεί που ομίλει ότι, το χαρακτηριστικό είναι τούτο, ότι σε δύσκολη θέση, σε προβληματισμό, δεν έρχονται εκείνοι που μετέρχονται τις διαστροφές, αλλά εκείνοι οι οποίοι κινούνται φυσιολογικά. Δηλαδή φτάσαμε στο σημείο να αναρωτιέται ο φυσιολογικός άνθρωπος εάν είναι φυσιολογικός. Βλέπετε λοιπόν ότι φθάνουμε σε έσχατες ημέρες που σας είπα, διότι αυτά σε χριστιανικούς λαούς ήτανε κάποτε ακατανόητα. Τα έχουμε βγάλει όλα στο σφυρί. Τα ‘χουμε βγάλει όλα στη δημοσιότητα. Εκείνα που κάποτε ελέγοντο, εγίνοντο πάντοτε. Οι αμαρτίες εγίνοντο πάντοτε. Αλλά υπήρχε η ντροπή. Σήμερα βέβαια έχομε το επιχείρημα ότι είμεθα ειλικρινέστεροι από κάποιες προηγούμενες εποχές, γι΄αυτό τα βγάζουμε στη δημοσιότητα. Δεν είμεθα ειλικρινέστεροι, είμαστε αναιδέστεροι. Η αναίδεια πια επικρατεί στους ανθρώπους και δεν ντρέπονται τίποτε. Είναι εκείνο που λέγει ο Απόστολος Παύλος στους Φιλιππησίους 3,19 «Καὶ ἡ δόξα ἐν τῇ αἰσχύνῃ αὐτῶν». «Η δόξα τους», λέγει, «είναι σε εκείνα που έπρεπε να ντρέπονται. Εκείνοι όμως, σε εκείνα που έπρεπε να ντρέπονται, καυχώνται».
«Καὶ ἐπὶ τὸ μέτωπον αὐτῆς ὄνομα γεγραμμένον· μυστήριον, Βαβυλὼν ἡ μεγάλη, ἡ μήτηρ τῶν πορνῶν καὶ τῶν βδελυγμάτων τῆς γῆς». Στίχος 5. Τι σημαίνει ότι στο μέτωπό της ήταν το όνομά της; Και το όνομά της, μυστήριον. Βαβυλών η μεγάλη, η μάνα των πορνών και των βδελυγμάτων της γης. Το όνομα στο μέτωπο. Όλος αυτός ο τίτλος. Δηλαδή περιφραστικό όνομα. Όχι απλώς Ρώμη, Βαβυλών-Ρώμη, αλλά περιφραστικόν· που με την περίφραση του ονόματος δείχνει το περιεχόμενον της γυναικός. Οι πόρνες στη Ρώμη υπεχρεούντο να φέρουν το όνομά τους επάνω στο μέτωπό τους. Όπως ακριβώς
εγίνετο και με τους δούλους που εδραπέτευον, τους υπεχρέωναν, όταν εσημείωναν δραπέτευσιν, να βάλουν με πυρωμένο σίδερο, εδώ πάνω στο μέτωπό τους το γράμμα F, Fugitivus, που θα πει φυγάς, δραπέτης. Έτσι και οι πόρνες έβαζαν το όνομά τους επάνω στο μέτωπό τους.
Είναι γνωστό ότι εάν επιθυμώ να πράξω μία πράξη άτιμη, πρέπει να κρύψω το πρόσωπό μου. Εάν έχω φανερό το πρόσωπό μου, πρέπει να κρύψω την πράξη μου. Αυτό συμβαίνει όταν κάνομε τον καρνάβαλο τις Αποκριές, που ντύνονται οι άνθρωποι μασκαράδες. Μασκαράς θα πει αυτός που βάζει μάσκα. Δηλαδή βάζει προσωπίδα. Προσέξτε, επειδή σε λίγε μέρες, έρχονται, παρακαλώ, οι ημέρες αυτές, είναι ημέρες περισυλλογής και μετανοίας, κι όχι ξεφαντωμάτων, προς Θεού, άνθρωποι που ακούνε λόγο Θεού, δεν πρέπει να πάνε σ΄αυτούς τους τόπους· ούτε σε χορούς, ούτε ακόμη, επιτρέψατέ μου, ούτε σε χορούς σωματείων, εάν υποτεθεί ότι εκεί πέρα υπάρχει η αμαρτία. Για να μην πω ακόμη ότι βάζουν χορούς τα σωματεία επειδή δεν είναι επαρκείς οι Κυριακές, και είναι πολλά τα σωματεία και οι άνθρωποι πολλοί, βάζουν και μέσα στη Μεγάλη Σαρακοστή ακόμη χορούς τέτοιους! Θεός να φυλάξει.
Λοιπόν, τι θα πει βάζω ένα προσωπείον; Έκρυψα το πρόσωπό μου. Και αφού το
έκρυψα, τότε μπορώ να ανοίξω τον οχετό της καρδιάς μου. Γιατί δεν ντρέπομαι. Το πρόσωπό μου είναι κρυμμένο. Αν πρέπει πάλι να αποκαλύψω το πρόσωπό μου, τότε θα βουλώσω τον οχετό της καρδιάς μου. Βλέπετε πώς κινούμεθα; Έτσι κινούμεθα. Έτσι κινούμεθα, και είναι φανερό αυτό, αυτές τις μέρες που μεταμφιέζονται οι άνθρωποι, για να μην πω ότι μεταμφιεσμένοι βέβαια είναι οι άνθρωποι πάντοτε.
Ωστόσο, ωστόσο, οι πόρνες γυναίκες στη Ρώμη έβαζαν τον τίτλο τους στο μέτωπό τους και δεν τους ένοιαζε πια τίποτα. Όπως δεν βάζουν βέβαια τίτλο οι δικές μας πόρνες εδώ, αλλά εν τοιαύτη περιπτώσει κυκλοφορούν κατά ένα τέτοιο τρόπο που ξέρεις ότι αυτή η γυναίκα, την βλέπεις, ταλαίπωρο πλάσμα, ω, ταλαίπωρη γυναίκα, βαφτισμένη, έγινε πια όργανο του σατανά· αυτή η γυναίκα είναι πια θύμα του διαβόλου, θύμα των κακών ανθρώπων, θύμα του εαυτού της… Τη βλέπομε πώς κυκλοφορεί. Δεν ντρέπεται τίποτε. Δεν ντρέπεται τίποτε… Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι πλέον εφτάσαμε σε μία κατάσταση πορώσεως της ψυχής, που εκείνο που μας έκανε μέχρι τώρα να ντρεπόμαστε, πια δεν
ντρεπόμαστε. Λέγει ο Αρέθας: «Τό δέ ἐπί τό μέτωπον γεγράφθαι ὃνομα τό ἀνερυθριασμένως δηλοῖ πράττειν τά ἀπαίσια». Τι σημαίνει ότι το όνομα της πόρνης είναι γραμμένο στο μέτωπο; Ότι πλέον πράττει τα απαίσια, τα βρώμικα, τα βδελυκτά, ανερυθρίαστα, δεν κοκκινίζει. Είναι γνωστό ότι το κοκκίνισμα σήμερα θεωρείται μειονέκτημα. Η σύγχρονη παιδαγωγική λέγει: «Μη βοηθάτε το παιδί σας να κοκκινίζει από ντροπή. Είναι κόμπλεξ». Κι όμως οι αρχαίοι Έλληνες είχανε θεοποιήσει, παρακαλώ, την ντροπή· διότι η ντροπή είναι πλέον στολίδι και εις τη γυναίκα και εις τον άνδρα. Και εις τον νέο και εις την νέα. Και εις το παιδί. Και εις τον γέρο άνθρωπο. Αν χάσομε την ντροπή, τότε τα χάσαμε όλα. Η ντροπή είναι κάγκελο που σε βοηθάει να μην διαπράξεις την αμαρτία. Αλλά και να μην τη μεταδώσεις ακόμα, αν υποτεθεί ότι μέσα σου δεν ζεις ενάρετα, αλλά έχεις ντροπή. Σε εμποδίζει να τη μεταδώσεις. Όταν φθάσεις στο σημείο πλέον την ντροπή να τη διώξεις και να αφήνεις τον εαυτόν σου ελεύθερον, οχετό, είσαι πλέον ένα σημείον ηθικής μολύνσεως. Αγαπητοί μου, φθάσαμε σήμερα να λέμε ότι τα παιδιά μας δεν πρέπει να τα μεγαλώνομε με το αίσθημα της ντροπής. Γιατί γίνονται, λέει, κομπλεξικά· γιατί γίνονται παιδιά τα οποία δεν έχουν το θάρρος της ζωής. Σαν να είναι η ντροπή ανασταλτικό στοιχείο της επιτυχίας μας μέσα στη ζωή. Εκεί φθάσαμε, αγαπητοί.
Πάντως σήμερα η διαφήμιση του κακού, η παρουσίαση της διαστροφής, και η καύχηση, και το παράλογο ακόμη και ο αναρχισμός ακόμη - τι είναι ο αναρχισμός; Ένας παραλογισμός είναι, μία άρνηση κάθε καθιερωμένου. Όλα αυτά, αγαπητοί μου, εδώ βρίσκονται. Στο ότι έφυγε η ντροπή. Αν βλέπουμε μία κοινωνία που φοβόμαστε να περπατήσουμε, που διστάζουμε να μιλήσουμε και λέμε ότι η κοινωνία μας πλέον έγινε μία ζούγκλα, δεν μιλώ για την ελληνική πραγματικότητα, αλλά μιλώ για μια παγκοσμία πραγματικότητα, επειδή το βιβλίον της Αποκαλύψεως δεν κινείται στα όρια της Ελλάδος, αλλά είναι ένα παγκόσμιο βιβλίο, και αυτό να μην το ξεχνάτε ανά πάσα στιγμή. Εγώ μπροστά μου ανά πάσα στιγμή έχω ολόκληρο τον κόσμον. Όλη τη γη μας. Άλλο ότι μερικά πράγματα έχουνε κάτι το ιδιαίτερο σε μας. Όλα αυτά είναι γιατί έφυγε η ντροπή.
Και τι ήτο γραμμένο στο μέτωπο αυτής της πόρνης γυναικός; Της ανερυθρίαστης, της ξεδιάντροπης, που δεν κοκκινίζει. Μυστήριον. Βαβυλών η μεγάλη. Η μήτηρ των πορνών και των βδελυγμάτων της γης. Η έκφρασις «μυστήριον» λέγει πολλά. Όπως όταν καλεί ο άγγελος τον Ιωάννη και του λέγει «Έλα να σου ειπώ το μυστήριον της γυναικός» είναι στον παρακάτω στίχο, στον 7, ίσως εκεί εννοεί το μυστήριον του κακού και της ανομίας. Όπως ο απόστολος Παύλος στους Θεσσαλονικείς, Β΄Θεσσαλονικείς 2,7, που αναφέρεται στον Αντίχριστο, λέγει: «Τὸ γὰρ μυστήριον ἤδη ἐνεργεῖται τῆς ἀνομίας». Όπως δηλαδή η σωτηρία αποτελεί ένα μυστήριο, έτσι και το κακό αποτελεί ένα μυστήριο. Δηλαδή ένα βάθος ανεξιχνίαστο και ακατανόητο. Πράγματι μπορούμε να αντιληφθούμε, να
αισθανθούμε αυτό το ακατανόητον του μυστηρίου της ανομίας, διότι το να επιμένει μία λογική ύπαρξις, όπως είναι ο διάβολος, ή όπως είναι ο άνθρωπος που γίνεται πλέον τέλειον όργανον του σατανά, το να επιμένει στο κακό όταν βλέπει ότι αναμένεται η αιωνία κόλασις -ο διάβολος γνωρίζει ότι θα πάει στην κόλαση, το ξέρει πολύ καλά, ο διάβολος έχει διαβάσει τα βιβλία όλα της Εκκλησίας μας, τα ΄χει διαβασμένα.
Όταν ήρθε ο Χριστός και έβγαλε τους δαίμονες από τον δαιμονιζόμενον, ζήτησαν και παρεκάλεσαν στους χοίρους να πάνε και όχι στην κόλαση. «Ήρθες να μας βασανίσεις πριν την ώρα μας;» Α, ώστε λοιπόν πιστεύουν ότι θα βασανισθούν. Μα, βέβαια, το λέγει η Αγία Γραφή: «Τα δαιμόνια πιστεύουσι, και όχι μόνο πιστεύουσι αλλά και φρίττουσι». Πιστεύουν και φρίττουν. Γνωρίζει ο διάβολος ότι θα πάει στην κόλαση. Γιατί όμως δεν μετανοεί; Γιατί δεν αλλάζει; Είναι μυστήριο. Είναι κάτι το ακατανόητο. Το παράλογο.
Ίσως ακόμη υπό την λέξη «μυστήριον» που προηγείται του όλου περιφραστικού
ονόματος της πόρνης γυναικός, να θέλει ο ευαγγελιστής Ιωάννης να επιστήσει την προσοχή του αναγνώστου στο περιεχόμενο του ονόματος της πόρνης. Δηλαδή, αν έπρεπε αυτό να το παρουσιάσουμε με μίαν έκφραση προσώπου, θα έπρεπε το πρόσωπον να πάρει ειδικήν στάση, να κάνει ειδικούς μορφασμούς. Αλλά επειδή δεν έχομε το πρόσωπο, βάζει την λέξη «μυστήριον». Κι έτσι ο αναγνώστης ή ο ακροατής να αντιληφθεί ότι εδώ κάτι έχει. Να προσέξει λοιπόν αυτό το σημείο, αφού προτάσσεται η λέξις «μυστήριο».
Εν συνεχεία χαρακτηρίζεται η γυναίκα «Βαβυλώνα η μεγάλη», η μητέρα «τῶν πορνῶν καὶ τῶν βδελυγμάτων τῆς γῆς». Εδώ «μητέρα», «η μητέρα», λέει, «των
πορνών», μητέρα σημαίνει μητρόπολις. Δηλαδή μητροπολιτικόν κέντρον. Πόλις κεντρική. Όπως λέμε η Αθήνα είναι μητρόπολις. Είναι μητρόπολις της Ελλάδος. Η πόλις που είναι πάνω από όλες τις πόλεις της Ελλάδος. Γράφει ο Αρέθας -παρακαλώ προσέξτε αυτό το σημείο, προσέξτε αυτό το σημείο. Και μάλιστα θα παρακαλέσω να μη με παρεξηγήσετε και να μη με παρανοήσετε. Δεν το λέγω εγώ, το λέγει ο Αρέθας: «Μητέρα δε τῶν πορνῶν καλῶν -δηλαδή καλώντας μητέρα των πορνών ο ιερός Ευαγγελιστής- ἥν ἄν βούλει εἴτε την παλαιάν Ρώμην εἴτε την νέαν». Ξέρετε ποια είναι η νέα. Είναι η Κωνσταντινούπολις. Η νέα Ρώμη. Έτσι ονομάστηκε «νέα Ρώμη». Και ο Αρέθας είναι του 7ου αιώνος. Συνεπώς έχομε όλη τη δόξα της Κωνσταντινουπόλεως.
Είτε, λέγει, την παλαιάν Ρώμην λογαριάσεις είτε τη νέα, είτε τον καιρόν της επιδημίας του Αντιχρίστου -κάποια πόλη όταν θα ’ρχεται ο Αντίχριστος- οὐκ ἄν ἁμάρτῃς -δεν θα πέφτεις έξω- τοῦ ἀληθοῦς διότι ἀμφότεραι το κράτος ἀνεδέξαντο τῶν ἄλλων πόλεων και ἑκάστη κόρον ἔσχεν τῶν ἁγίων μαρτύρων τοῦ αἵματος». Η καθεμιά από αυτές στάθηκε μητρόπολις και η καθεμιά απ’ αυτές έβαλε τη μετοχή της, τον οβολόν της στο να χυθούν αίματα αγίων.
Θα μου πείτε: «Η Κωνσταντινούπολις;». Γιατί για τη Ρώμη, δεν τίθεται θέμα. Όλοι
ξέρομε ότι στάθηκε η μητρόπολις του διωγμού των χριστιανών. Όλοι το ξέρομε. Η νέα Ρώμη; Η Κωνσταντινούπολις; Η Κωνσταντινούπολις εδημιούργησε, αγαπητοί μου, τους ομολογητάς της πίστεως. Ποιους να πρωτοαναφέρω. Ποιους; Να σας αναφέρω τον άγιο Θεόδωρο τον Στουδίτη; Τον Θεόδωρον τον Γραπτόν; Ποιους να σας πρωτοαναφέρω; Τι βασανιστήρια υπέστησαν από τους αιρετικούς που επεκράτουν εις την Κωνσταντινούπολιν!
Η παλιά λοιπόν Ρώμη έδωσε το μέτρον της κακίας της· με τους στυγερούς εκείνους εγκληματίας, αυτοκράτοράς της που επολέμησαν την Εκκλησίαν και τους αγίους του Χριστού, και έδωσε όχι μόνο η Ρώμη, αλλά και το imperium, η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία, έδωσε όλον εκείνον τον αριθμόν των εκατομμυρίων μαρτύρων.
Αλλά, για τη νέα Ρώμη σας εξήγησα. Είναι όλοι εκείνοι που στάθηκαν ομολογηταί της πίστεως εναντίον των αιρέσεων. Πόσες αιρέσεις δεν επεκράτησαν… Και πόσες διώξεις δεν έγιναν εναντίον των αγίων του Θεού, αλλά και των ορθοδόξων. Σας αναφέρω τον Ιερό Χρυσόστομο. Επειδή έλεγε την αλήθεια, εξορίσθη και απέθανε εις την εξορίαν. Εάν αυτό συνέβη εις τον Πατριάρχην, σκεφθείτε παρακάτω τι έχει γίνει... Αλλά και ο Ιουλιανός ο αυτοκράτωρ έδωσε με την παρουσία του μία αναλαμπή αυτής της δυσεβείας που επεκράτησε έστω λίγο στην Κωνσταντινούπολη, έδωσε και αυτός το μέτρο του, όταν επεθύμει να επαναφέρει την ειδωλολατρίαν. Αυτά που σας λέγω, όπως σας τα λέγω, δεν τα αναφέρει μόνο ο Αρέθας, αλλά τα αναφέρει και ο Ανδρέας Καισαρείας. Και αναφέρει ακριβώς και τον Ιουλιανό και τις αιρέσεις κ.τ.λ. Αλλά για να μην σας κουράζω, δεν λέγω την γνώμη του.
Μετά από την πτώσιν της νέας Ρώμη, ποια διεξεδίκησε τον τίτλον της τρίτης Ρώμης; Ίσως φαίνεται παράξενο. Η Μόσχα. Η ορθόδοξος Μόσχα. Είπε -όχι τώρα, δεν είναι καινούριο, είναι παλιό, από την εποχή των Τσάρων…-· είπε: «Η Κωνσταντινούπολις προς μεγάλη θλίψη της παλαιάς Ρώμης ονομάστηκε νέα Ρώμη. Διότι η παλαιά έπεσε. Έλαμψε η νέα Ρώμη. Η Κωνσταντινούπολις. Τώρα η Κωνσταντινούπολις, η νέα Ρώμη, έπεσε. Είπε η Μόσχα, το πατριαρχείον της Μόσχας, το ορθόδοξο. Έπεσε το 1453. ‘’ Ήρθε η σειρά μας. Να διεκδικήσουμε τον ρόλον της τρίτης Ρώμης’’». Έγινε η Τρίτη Ρώμη η Μόσχα; Έγινε από την άλλη της πλευρά. Από την κακή της πλευρά. Από την πλευρά εκείνη, αγαπητοί μου, που αναφέρει ο ευαγγελιστής Ιωάννης. Είναι η Βαβυλώνα-Ρώμη. Είναι εκείνη η οποία προσέφερε και αυτή, η Τρίτη Ρώμη, τον οβολό της στο αίμα των μαρτύρων και των αγίων του Ιησού Χριστού. Πόσοι δεν εθανατώθησαν ακριβώς διότι επίστευαν εις τον Ιησούν Χριστόν! Ιδού η Τρίτη Ρώμη! Δεν τα λέγω εγώ, τα λέγει η Ιστορία, τα λέγουν οι ερμηνευταί.
Ο Ανδρέας σημειώνει: «Θα ακούτε λίγα, θα καταλαβαίνετε πολλά». Εφόσον όλες αυτές οι μητροπόλεις είναι φορείς της αθεΐας, ή της αντιθέσεως, ή των αντιθέων δυνάμεων, όπως θέλετε πάρτε το. Είτε φανερά είτε όχι φανερά, μάλιστα πού εδιάβαζα, ότι η μεγαλύτερη αίρεσις που ενοθεύτηκε το Ευαγγέλιον ήταν ο τρίτος γάμος ενός Βυζαντινού
αυτοκράτορος -συγχωρήσατέ με, αυτή την στιγμή μου διαφεύγει το όνομά του- ο οποίος εζήτησε να κάνει τρίτον γάμον, και με τον τρίτον γάμον εισήχθη πλέον η νοθεία του Ευαγγελίου. Μέσα σε ολόκληρο τον Ορθόδοξο κόσμο. Και αυτά εν Κωνσταντινουπόλει. Μη νομίσετε ότι χαριζόμαστε. Λέμε και τα δικά μας και τα ημέτερά μας, γιατί η Κωνσταντινούπολη είναι δική μας. Μην σας εκπλήσσει το γεγονός ότι εκεί είναι η Αγία Σοφία, ή στη Μόσχα είναι μεγάλοι ναοί. Δεν έχει σημασία, είναι οι αντίθεες δυνάμεις που ενεργούν κατά της Εκκλησίας του Χριστού.
Ώστε λοιπόν τι είναι αυτή η μητέρα, η μητρόπολις δηλαδή, η Βαβυλώνα-Ρώμη, που σε κάθε εποχή είναι κάποια πόλις ή κάποιες πόλεις. Είναι το κέντρον απ’ όπου εκπηδούν όλες οι υλιστικές, αμαρτωλές και αθεϊστικές θεωρίες. Όλες εκείνες που αναφέρονται τόσο στην
κοσμοθεωρία, όσο και στη βιοθεωρία. Τόσο δηλαδή στο να ερμηνεύσεις τη ζωή, το σύμπαν, όσο και το να ερμηνεύσεις τη ζωή, τον βίο. Κοσμοθεωρία και βιοθεωρία. Είναι όροι της φιλοσοφίας αυτοί. Πάντως υπό το όνομα «μητέρα» φανερούται ακόμη το κακό παράδειγμα
της αρχούσης πόλεως προς τις αρχόμενες πόλεις. Αυτές που είναι κάτω από την άρχουσα πόλη την οποία φυσικά σαν μητέρα που λάμπει μιμούνται οι θυγατέρες. Όταν η μεγάλη πόλις προσφέρει τα «φώτα» της, εντός εισαγωγικών, τα «φώτα» της αθεΐας κ.τ.λ., τι θα κάνουν οι μικρότερες πόλεις, παρακαλώ; Πάρτε παράδειγμα την Αθήνα. Όταν η Αθήνα από τα μέσα ενημερώσεως παρουσιάζει όλη τη βρωμιά της, τι θα κάνει η επαρχία; Πέστε μου τι θα κάνει η επαρχία; Οι επαρχιακές πόλεις. Δεν θα μιμηθούν; Αναμφισβήτητα θα μιμηθούν.
Γι΄αυτό ,αγαπητοί μου, κάνω μία έκκληση στην αγάπη σας. Θα έλεγα, μη μιμείσθε τις μητροπόλεις του κακού, της διαφθοράς, της απιστίας και της αθεΐας. Μη μιμείσθε. Θα λέγαμε κάτι ακόμη. Όσο στέκεται ακόμα, όσο μπορεί να στέκεται ακόμα η επαρχία, κρατήσατέ την να στέκεται. Και πρέπει να στέκεται η επαρχία. Για να δώσει στοιχεία υγείας σε αυτές τις χαλασμένες πια πόλεις ή στη χαλασμένη μητρόπολη. Μου φαίνεται
πολλές φορές θα ‘χετε ακούσει πολλούς να λέγουν: -«Πού πηγαίνεις; -Στην Αθήνα.- Αα, στη Βαβυλώνα». Υπάρχει κοινή έκφρασις. Γιατί πράγματι έγινε η Αθήνα μία Βαβυλώνα. Όχι από πλευράς πληθυσμού και κινήσεως οχημάτων κ.τ.λ., από πλευράς πλέον βρωμιάς.
«Καὶ εἶδον τὴν γυναῖκα μεθύουσαν ἐκ τοῦ αἵματος τῶν ἁγίων καὶ ἐκ τοῦ αἵματος τῶν μαρτύρων Ἰησοῦ. καὶ ἐθαύμασα ἰδὼν αὐτὴν θαῦμα μέγα». «Είδα τη γυναίκα να μεθά από το αίμα των αγίων και από το αίμα των μαρτύρων του Ιησού, και απόρησα μεγάλη απορία». Πράγματι στα τόσα ανομήματά της, αυτή η πόλις Ρώμη-Βαβυλών, πάντα σύμβολο, εξηγήσαμε, σήμερα είναι αυτή η πόλις, αύριο είναι εκείνη η πόλις, εξηγήσαμε σε Ανατολή και Δύση· μέχρι τώρα σας έχω πει για τη Δύση, τώρα σας λέγω και για την Ανατολή- σε όλα αυτά τα ανομήματά της λοιπόν αυτή η Ρώμη-Βαβυλών προσθέτει και τούτο: τον διωγμό και τον φόνο των Χριστιανών. Από εδώ βλέπει κανείς ότι, κατά αποδεικτικότατον τρόπον, ότι πρόκειται περί της αρχαίας Ρώμης σε αυτή τη συγκεκριμένη στιγμή που εγράφετο το βιβλίον της Αποκαλύψεως. Διότι ο ιερός Ευαγγελιστής, όταν γράφει το βιβλίο της Αποκαλύψεως, μπροστά του έχει τους διωγμούς της συγκεκριμένης ιστορικής Ρώμης. «Αίμα αγίων και μαρτύρων», που λέγει, είναι σχήμα «ἕν διὰ δυοῖν». Σας το λέγω κι αυτό να το ξέρετε.
Πάντως είναι χαρακτηριστική αυτή η λέξις που λέγει ότι «ἡ πόρνη ἣτο μεθύουσα ἀπό τό αἶμα τῶν ἁγίων καί τῶν μαρτύρων της». Ήτο μεθύουσα από το αίμα των αγίων και των μαρτύρων. Τι σημαίνει «μεθύουσα»; Δηλαδή μεθούσε. Όπως ξέρετε, εγκληματίες, σε κάποιες στιγμές του εγκληματικού των πάθους, όταν μέσα τους αισθάνονται την ανάγκη-περίεργο πράγμα- να σκοτώσουν, δηλαδή αισθάνονται τη δίψα και τη μέθη του
αίματος, το βλέπετε να το κάνουν αυτό χωρίς να χορταίνουν. Να σφάξουν, να σφάξουν, με συγχωρείτε για την εικόνα που σας λέγω, ξέρω ότι είναι αποκρουστική, ε, λοιπόν σ’ αυτό το αποκρουστικό θέαμα στέκεται ο ιερός Ευαγγελιστής, όταν βλέπει την πόρνη γυναίκα να πίνει από το αίμα των αγίων και των μαρτύρων. Και να μεθά… Να ηδονίζεται από το αίμα των αγίων και των μαρτύρων. Θυμηθείτε στην αρχαία Ρώμη. Όταν ο Νέρων επασσάλωνε τους Χριστιανούς, τους έβαζε σε πασσάλους μέσα στους ανακτορικούς κήπους, τους
άλειβαν με πίσσα και με λίπη και το βράδυ τους έβαζαν φωτιά για να φωτίσουν οι κήποι και να απολαμβάνει τους περιπάτους του ο Νέρων… Φρικώδης κατάστασις. Φρικώδης..!.
Μπροστά λοιπόν σ’ αυτό το θέαμα ο ιερός Ευαγγελιστής που είναι μία λεπτή φύσις και πνευματική φύσις, απορεί, εκπλήσσεται!
Εδώ προπαρασκευάζεται με την ερώτηση που κάνει ο άγγελος, το έδαφος, δια την παρακάτω ερμηνεία, διότι δεν περιμένει να του απαντήσει τίποτα ο Ιωάννης, προχωρεί κατευθείαν ο άγγελος και του λέγει: «Γιατί απορείς; Εγώ θα σου εξηγήσω το μυστήριον αυτής της γυναικός και του θηρίου που την βαστάζει, που έχει τα επτά κεφάλια και τα δέκα κέρατα».
Εδώ γίνεται πρώτα η ερμηνεία, πάντα από τον άγγελο τώρα, πρώτα η ερμηνεία του οράματος του θηρίου. Και μετά της γυναικός. Αλλά πριν προχωρήσουμε, πρέπει να σας σημειώσω ότι, παρότι ο άγγελος έρχεται να ερμηνεύσει το όραμα εις τον έκπληκτον Ιωάννην, τουλάχιστον για μας, δεν λέμε για τον Ιωάννη, η ερμηνεία που κάνει ο άγγελος, μάλλον συσκοτίζει τα πράγματα, διότι θέτει περιορισμούς. Θα το δείτε αυτό στη συνέχεια. Θέτει περιορισμούς, που ενώ πάμε να εξηγήσουμε το πράγμα έτσι, έρχεται να βάλει κάτι άλλο που κατόπιν λέμε: «Δεν θα πρέπει να είναι αυτό». Και συσκοτίζεται η ερμηνεία. Αντί δηλαδή να αποκαλυφθεί, μάλλον καλύπτεται. Είναι η γενική αυτή αρχή που σας είπα
τουλάχιστον ως προς εμάς· διότι πιθανότατα ο άγγελος ηρμήνευσε στον ιερό Ευαγγελιστή τα πράγματα σαφώς. Αλλά δι’ ευνοήτους λόγους που σας έλεγα και την περασμένη φορά, ο ιερός Ευαγγελιστής συσκοτίζει την ερμηνεία που του κάνει ο άγγελος δια να μην διωχθεί η Εκκλησία περισσότερο. Εάν υποτεθεί ότι θα απεκαλύπτετο ποια είναι αυτή η βρωμερή πόλις και το βρωμερό Imperium. Αυτή η βρωμερή ρωμαϊκή αυτοκρατορία που επότισε τους λαούς της γης με την καισαρολατρία της και την ειδωλολατρία της. Καταλαβαίνετε. Ευνόητοι λόγοι. Συσκοτίζει λοιπόν ο ιερός Ευαγγελιστής. Ο ίδιος όμως πρέπει να γνωρίζει πολλά. Ό,τι ακριβώς συνέβη και με τον Δανιήλ.
Υπάρχουν προφητείες, αγαπητοί μου, που ο Θεός τις αποκαλύπτει και είναι μόνο δια τον προφήτην. Μόνο. Δεν είναι για να δημοσιευθούν. Και άλλες δημοσιεύονται. Σε τούτο ο Θεός λέγει τι θα δημοσιεύσεις, θα κάνεις κοινό εις την Εκκλησία, και τι δεν θα δημοσιεύσεις. Εντούτοις, θα προσπαθήσουμε όπως τα πράγματα παρουσιάζονται, ό,τι μπορούμε να ειπούμε, μην περιμένετε όμως πολλά πράγματα, από αυτά που θα πούμε.
Καταρχάς πρέπει να σημειώσουμε ότι εδώ το θηρίο, όπως ερμηνεύει παρακάτω, έχει τέσσερα χαρακτηριστικά. Ακούσατέ τα: «Τὸ θηρίον ὃ εἶδες, ἦν καὶ οὐκ ἔστι, καὶ μέλλει ἀναβαίνειν ἐκ τῆς ἀβύσσου καὶ εἰς ἀπώλειαν ὑπάγειν». «Το θηρίο που είδες υπήρχε και δεν υπάρχει. Και πρόκειται να ξανάρθει από την άβυσσον και θα ξαναπάει στην απώλεια». Συνεπώς, να τα τέσσερα χαρακτηριστικά. Υπήρχε, τώρα δεν υπάρχει, θα ξανάρθει, θα ξαναπάει όμως πίσω στην απώλεια. Τέσσερα χαρακτηριστικά. Γι΄αυτό το
κόκκινο θηρίο. Για το θηρίο, υπάρχει ακόμα η ιστορική ερμηνεία, δηλαδή τώρα κάνομε ερμηνεία της ερμηνείας. Ερμηνεία της ερμηνείας του αγγέλου. Εκεί είναι η δυσκολία. Υπάρχει δια το θηρίον η ιστορική ερμηνεία που περιορίζεται στην κατάσταση της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Υπάρχει και η εσχατολογική ερμηνεία· που περιορίζει τα γνωρίσματα αυτά στους εσχάτους χρόνους. Αυτήν την εσχατολογική ερμηνεία την εισηγείται ο άγιος Ειρηναίος, επίσκοπος Λυώνος. Δηλαδή η ιστορική είναι πώς βλέπω τα πράγματα μέσα στην Ιστορία, όταν γράφτηκε το βιβλίον της Αποκαλύψεως. Πώς βλέπω τη Ρώμη. Την ιστορική Ρώμη. Ο Ειρηναίος λέγει: «Δεν αναφέρονται τόσο στην ιστορική Ρώμη, όσο σε εκείνα που θα συμβούν εις τα έσχατα της Ιστορίας». Υπάρχουν πάρα πολλές γνώμες και θεωρίες γύρω από την ερμηνεία αυτή. Του «ήταν», «δεν είναι», «θα είναι», «πηγαίνει στην απώλεια». Ο Ανδρέας και ο Αρέθας θεωρούν υπό το θηρίον, τον σατανάν. Ή την ενέργεια του σατανά εις τον κόσμον. Επιτρέψατε να πάρομε τη γνώμη των δύο αυτών, του
Ανδρέου και του Αρέθα, διότι είναι πολύ ενδιαφέρουσα, είναι αξιοπρόσεκτη. Και θα δούμε μετά, αν μπορούμε να δούμε σε μία μικτή, θα λέγαμε, ερμηνεία, τα πράγματα.
πάλιν ἐπί συντελείᾳ ἀναζῆν λέγεται, ἐνεργῶν ἐν σημείοις καί τέρασι πλάνης, διά τοῦ Ἀντιχρίστου τήν τοῦ σταυροῦ ἂρνησιν». Μία σύντομη μετάφραση: «Αυτό το θηρίο είναι ο σατανάς· ο οποίος απεκτάνθη. Εφονεύθη με την δύναμη του σταυρού του Χριστού». Όχι
εκμηδενίστηκε, γιατί ο διάβολος δεν εκμηδενίζεται, δεν πηγαίνει στην ανυπαρξία, αλλά με τη δύναμη του σταυρού του Χριστού παρουσιάζεται ως φονευμένος, σκοτωμένος. Πάλι όταν θα ‘ρθει στο τέλος της Ιστορίας, τότε θα επανέλθει και θα ενεργεί με σημεία και τέρατα πλάνης δια του Αντιχρίστου, σημειώνοντας την άρνησιν του σταυρού του Χριστού, με τον οποίον σταυρόν εθανατώθηκε. Δηλαδή, εξηγεί ο Ανδρέας: «Διά τοῦτο ἦν μεν και ἴσχυε». Προ του Σταυρού. Πριν έλθει δηλαδή ο Χριστός στον κόσμον, τότε ίσχυε διά της
ειδωλολατρίας. Υπογραμμίστε αυτό. Έχω κάτι να σας πω σπουδαίο. Ίσχυε δια της
ειδωλολατρίας. Και αυτό το σπουδαίο ίσως να μην το πούμε απόψε γιατί ήδη τελειώνει η ώρα. Είναι σπουδαίο. Ίσχυε λοιπόν ο διάβολος διά της ειδωλολατρίας. Προ του Σταυρού.
«Οὐκ ἐστι δε, μετά το σωτήριον πάθος ἐκνευρωθείς, και τῆς ἐξουσίας αὐτοῦ ἐξωσθείς, ἦν κατά τῶν ἐθνῶν διά τῆς εἰδωλολατρίας ἐκέκτητο». Ήρθε ο Χριστός, τον απονεύρωσε τον διάβολο. Διότι άρχισε να φυγαδεύεται πλέον η ειδωλολατρία και να κηρύσσεται το Ευαγγέλιον. Έγινε ο κόσμος χριστιανικός. Ο τότε γνωστός κόσμος. Συνεπώς υπήρχε, τώρα δεν υπάρχει το θηρίον, υπήρχε προ του σταυρού, τώρα δεν υπάρχει.
«Παρέσται δέ ἐν τῇ συντελεία, κατά τόν τρόπον ὃν εἰρήκαμεν». Το «παρέσται» είναι του πάρειμι. Θα είναι παρών. Είναι μέλλων του πάρειμι. Θα είναι παρών δε εις το τέλος της Ιστορίας. Με τον τρόπο που είπαμε. Λέγει ο άγιος Ανδρέας: «Ἒνθεν γάρ ὁ Ἀντίχριστος τόν Σατανᾶν ἐν ἑαυτῷ φέρων -αυτός ο Αντίχριστος που θα φέρει τον διάβολο μέσα του- ἐπ’ ὀλέθρῳ ἀνθρώπων παραγίνεται, ὀδεύων εἰς ἀπώλειαν ἐν τῷ αἰώνι τῷ μέλλοντι». Και επειδή όταν θα έλθει, θα πλανήσει την οικουμένην ο διάβολος και ο Αντίχριστος και ο Ψευδοπροφήτης, οδεύουν εις την αιωνία κόλαση. Εις την απώλεια. Να λοιπόν το θηρίον. Ήτο προ του Σταυρού, δεν υπάρχει τώρα γιατί κηρύσσεται το Ευαγγέλιον, θα ξανάρθει πάλι να ταράξει τον κόσμον με καινούρια ειδωλολατρία. Και τότε πηγαίνει στην απώλεια. Το τέταρτο χαρακτηριστικό. Αυτήν την ερμηνεία, όπως είδατε, την κάνει ο Ανδρέας και ο Αρέθας.
Εις την άποψιν αυτή του Ανδρέου μπορεί να συνδυαστεί και η ιστορική ερμηνεία ως εξής: Στην αρχαιότητα βασιλεύς και βασιλεία ήσαν έννοιες που εταυτίζοντο. Εάν η γυναίκα είναι η Βαβυλώνα-Ρώμη, δηλαδή η ιστορική Ρώμη, τότε το θηρίον, όπως λέγαμε και την περασμένη φορά, κατά την ιστορική ερμηνεία, είναι το Imperium, η ρωμαϊκή αυτοκρατορία. Η δύναμίς του ίσχυε προ Χριστού διότι ενήργει ο σατανάς εις την Ρωμαϊκήν αυτοκρατορίαν διά της ειδωλολατρίας. Με την γέννηση του Χριστού υπέστη ύφεση η δύναμις του σατανά, διότι περιορίστηκε η ειδωλολατρία, που λέγαμε προηγουμένως. Εις το πρόσωπον όμως του Νέρωνος, που είναι ο τύπος του Αντιχρίστου, ιστορική ερμηνεία τώρα, που καταδιώκει τους Χριστιανούς και είναι ο πρώτος Ρωμαίος αυτοκράτορας, που εξαπέλυσε διωγμό εναντίον των Χριστιανών, αναβιεί το θηρίον ανερχόμενον από την άβυσσον. Ξαναζεί το θηρίο. Αποκορύφωμα όμως αυτού του θηρίου, του Νέρωνος, θα είναι ο ιστορικός Αντίχριστος, ο οποίος και θα πέσει οριστικώς και θα οδηγηθεί εις την απώλειαν. Αυτός είναι ένας συνδυασμός ιστορικής και εσχατολογικής ερμηνείας.
τὸ βιβλίον τῆς ζωῆς ἀπὸ καταβολῆς κόσμου, βλεπόντων τὸ θηρίον ὅτι ἦν, καὶ οὐκ ἔστι καὶ παρέσται». Α, το τέταρτον δεν το βλέπουν. «Και τότε», λέγει, «αυτοί που κατοικούν στη γη, θα απορήσουν». Ποιοι είναι αυτοί; Αυτοί που το όνομά τους δεν γράφτηκε στο βιβλίο της ζωής. Ότι το θηρίον ήτο, δεν υπάρχει και θα ξαναϋπάρξει. Το τέταρτο; Η απώλεια; Αυτό δεν το βλέπουν. Έχει σημασία αυτό, αγαπητοί μου. Αυτό το τέταρτο το βλέπουνε μόνο οι πιστοί. Αυτοί που βλέπουν μόνο τα τρία είναι οι άνθρωποι που δεν γράφτηκε το όνομά τους εις το βιβλίο της ζωής. Το λέγει σαφώς εδώ. Δεν γράφτηκε το όνομά τους στο βιβλίο της ζωής. Είναι εκείνοι που αγαπούν να ζουν στη σκιά του σατανά και ουδέποτε με την προαίρεσή τους δεν θέλησαν να υποταχθούν εις τον Χριστόν. Ουδέποτε. Είναι η πνευματική γενεά του Κάιν· που πάντοτε θέλουν να ορθολογίζουν, μόνο και μόνο γιατί έτσι θέλουν. Να ορθολογίζουν. Γι’ αυτούς η μετάνοια είναι άγνωστος χώρα, ή μάλλον είναι μία γελοιότης η μετάνοια γι’ αυτούς, που δήθεν τάχα εξαθλιώνει τον άνθρωπο και τον κάνει ταπεινό και κακομοίρη. Έτσι τον νομίζουν. Είναι οι ερασταί της ειδωλολατρίας. Αυτό είναι το σημείο που θα ΄θελα να σας πω. Είναι οι ερασταί της ειδωλολατρίας, την οποία ειδωλολατρία υπηρετεί ο διάβολος. Η ειδωλολατρία
όμως με την παρουσία του Χριστού εξησθένησε· αλλά δεν εξαλείφθηκε. Θα το πω άλλη μία φορά. Εξησθένησε αλλά δεν εξαλείφθηκε, η ειδωλολατρία ποτέ από το πρόσωπο της γης. Και δη από τους χριστιανικούς λαούς. Ποτέ! Είναι το θηρίον λοιπόν που υπήρξε και δεν υπάρχει τώρα. Αλλά αυτοί όμως είναι οι αιώνιοι ερασταί της ειδωλολατρίας, που αυτοί οι ίδιοι γίνονται το έδαφος να επανέλθει η ενέργεια του σατανά επάνω στη γη. Με το να αγαπούν την ειδωλολατρία. Συνεπώς αυτοί είναι το «Καὶ μέλλει ἀναβαίνειν ἐκ τῆς ἀβύσσου». Οι ίδιοι αυτοί οι ερασταί της ειδωλολατρίας θα θαυμάσουν και θα απορήσουν, πώς, ενώ είχε πεθάνει η ειδωλολατρία, η μεγάλη τους αγάπη, πώς τώρα πάλι ξαναζεί.
Αλλά ιστορικά, μετά Χριστόν, το θέμα, το πώς δηλαδή άρχισε να ξαναζεί η ειδωλολατρία μέσα σε έδαφος χριστιανικό, αυτό είναι το μεγάλο θέμα, αγαπητοί μου, το οποίον θα πρέπει ιδιαιτέρως να προσέξουμε, γιατί το έδαφος αυτό υπάρχει και το οποίο πρώτα ο Θεός, θα αναλύσομε την ερχομένη Κυριακή.