Ερμηνεία είς το Κατά Λουκάν Ευαγγέλιο, κεφ.Α΄, εδάφια 13-17

 †.«Εἶπε δὲ πρὸς αὐτὸν ὁ ἄγγελος· μὴ φοβοῦ, Ζαχαρία· διότι εἰσηκούσθη ἡ δέησίς σου, καὶ ἡ γυνή σου Ἐλισάβετ γεννήσει υἱόν σοι, καὶ καλέσεις τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἰωάννην». Ήταν επόμενο ο Ζαχαρίας να ταραχθεί με την παρουσία του αγγέλου όπως ελέγαμε την περασμένη φορά· διότι όταν ο άνθρωπος έρχεται σε επαφή με ουράνια όντα, αισθάνεται πολύ άσχημα. Αυτό που μερικοί άνθρωποι παρακαλούν να δουν αγγέλους –άσε δε ότι είναι μία απόλυτος κενοδοξία κι έτσι συνεπώς ουδέποτε πρόκειται να δουν αγγέλους- είναι όμως κάτι το οποίο δεν ξέρουν τι ζητούν. Ο άνθρωπος όντως ταράσσεται και αισθάνεται μέσα του πολύ άσχημα. Υπήρχε δε και η αντίληψις εις την Παλαιά Διαθήκη ότι εκείνος ο οποίος θα έβλεπε άγγελον, τούτο σήμαινε ότι θα απέθνησκε, ότι ο άγγελος ήτο προάγγελος κακών πραγμάτων, κακών μηνυμάτων. Εδώ όμως τώρα όταν εμφανίζεται ο άγγελος λέγει εις τον Ζαχαρία: «Μὴ φοβοῦ», «Μη φοβάσαι».

Είναι πράγματι το πρώτο ουράνιο μήνυμα κατά την ανατολήν αυτής της Καινής Διαθήκης. Ο Αδάμ εφοβήθη εις τον Παράδεισον και εκρύβη όταν ήκουσε την φωνή του Θεού. Τι ωραία μας το αποδίδει το τροπάριο της Κασσιανής που είναι το δοξαστικό της Μεγάλης Τρίτης… Εκρύβη, διότι ήτο ένοχος· και όταν ο Θεός τον καλεί, πού ήτο, λέγει: «Τῆς φωνῆς σου ἤκουσα καί ἐφοβήθην». «Γιατί εφοβήθης;»· διότι ακριβώς ήτο, όπως σας ανέφερα, η ενοχή του Αδάμ έναντι του Θεού. Αλλά τώρα όμως η φωνή του ουρανού προς έναν απόγονο του Αδάμ δεν είναι πλέον μία κλήσις δια να αφήσει τον παράδεισο και να φύγει, αλλά αντιθέτως είναι μία κλήσις να επανέλθει εις τον Παράδεισον. Και φυσικά ο άγγελος θα έδιδε ένα χαρούμενο μήνυμα. Δεν είναι κομιστής θλιβερού μηνύματος, δεν είναι κομιστής μηνύματος εξορίας, αλλά επιστροφής. Ω αυτή η επιστροφή… Και βεβαίως, ο Ζαχαρίας- ήτο προφήτης, προεφήτευσε όταν εγεννήθη το παιδί του, ο Ιωάννης, προεφήτευσε και προφητεύων, μπορούσε να αισθάνεται ότι το παιδί του θα ήταν ο πρόδρομος Εκείνου ο οποίος θα επανέφερε την ανθρωπότητα εις τον απολεσθέντα Παράδεισον. Αλλά τώρα όμως δεν παύει ο Ζαχαρίας να είναι ο απόγονος του Αδάμ, ο έχων την ενοχήν, και φοβείται. Πρέπει συνεπώς ο άγγελος πρώτα να βγάλει τον φόβον από τον Ζαχαρία και κατόπιν να του αναφέρει το χαρούμενο μήνυμα. Γι΄αυτό του λέγει: «Μή φοβεῖσαι». Λέγει ένας πατήρ ότι όπως μία επιφάνεια νερού, όταν ταράσσεται, δεν μπορεί να αποδώσει το εικονιζόμενον αντικείμενον, έτσι και μία ψυχή ταραγμένη δεν μπορεί να παρακολουθήσει εκείνο το οποίον της ανακοινούται.

Αλλά, λέγει ο άγγελος, μετά από την ειδοποίηση να μη φοβηθεί, ότι «εἰσηκούσθη», λέγει, «ἡ δέησίς σου», «εἰσηκούσθη ἡ δέησίς σου, καὶ ἡ γυνή σου Ἐλισάβετ γεννήσει υἱόν σοι, καὶ καλέσεις τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἰωάννην». «Έχει η δέησίς σου ακουστεί». Πότε εισηκούσθη η δέησις του Ζαχαρίου; Μήπως όταν ήταν ήδη ενήλιξ; Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ακόμη ο Ζαχαρίας ζητούσε παιδί; Όχι προφανώς. Όχι διότι απλούστατα, όταν του είπε ο άγγελος ότι θα γεννήσει παιδί, εδυσπίστησε και έφερε την αντίρρηση ότι «και εγώ πια πέρασε η ηλικία μου, αλλά και της γυναικός μου η ηλικία παρήλθε και δεν κάνει παιδιά εκτός του ότι ήτο και στείρα· πολλῷ μᾶλλον, τώρα, πώς θα αποκτήσει παιδί;». Εάν αυτό είχε κατά νουν ο Ζαχαρίας, πώς είναι δυνατόν να προσηύχετο μέχρι τότε να του δώσει ο Θεός παιδί; Αποκλείεται λοιπόν. Δεν προσηύχετο ο Ζαχαρίας να του δώσει ο Θεός παιδί τότε. Πότε όμως προσευχήθη; Όταν ήτανε νέος κι αυτός και η γυναίκα του. Είχανε προσευχηθεί πολύ ζωντανά, πολύ θερμά εις τον Θεόν να τους εκπληρώσει το αίτημά τους. Ο Θεός δεν τους το εξεπλήρωσε, αλλά, προσέξτε, το αίτημά τους κατετέθη εις την τράπεζα του ουρανού. Κι όπως ακριβώς εις τις κοσμικές τράπεζες όταν καταθέτομε τα χρήματά μας, αισθανόμεθα την ασφάλειαν από πάσης πλευράς, πόσο περισσότερο εις την τράπεζα του Ουρανού, όπου ούτε σκουριά υπάρχει, ούτε σκουλήκι να καταστρέψει, ούτε κλέπται να τρυπήσουν τους τοίχους και να υπεξαιρέσουν τις καταθέσεις μας. Η τράπεζα του ουρανού είναι απολύτως ασφαλής και το σημαντικότερον, ο Θεός γνωρίζει τον κατατεθέντα λογαριασμό μας. Οι προσευχές, οι κάποτε προσευχές μας και τα κάποτε αιτήματά μας, έρχεται ώρα που ο Θεός τα ικανοποιεί.

Μπορεί να παύσαμε να ζητούμε εκείνο που θέλαμε. Ο Θεός όμως δεν το ξεχνά. Πόσο παρήγορο είναι αυτό; Μόλις και ανάγκη να το πούμε. Πόσες φορές, όταν προσευχόμεθα για ένα πρόσωπο, για το παιδί σας, εάν είναι νέος, και ίσως η ζωή του, η συμπεριφορά του δεν είναι καλή, παίρνει τον δρόμο τον κακό, και προσεύχεται η μητέρα και ο πατέρας και νηστεύουν και κάνουν παρακλήσεις και δάκρυα πολλά και βλέπουν ότι το παιδί δεν αλλάζει από την πορεία του… Μπορεί κάποτε οι γονείς να σταματήσουν να προσεύχονται. Αν θέλετε; Μπορεί και να πεθάνουν. Δεν έχει σημασία. Όπως ακριβώς, μένει ο λογαριασμός εις την τράπεζα, έστω κι αν το πρόσωπο που κατέθεσε τα χρήματά του, απήλθε του κόσμου τούτου, είναι στο όνομά του και έχουν δικαιώματα οι κληρονόμοι, έτσι και εδώ, ο Θεός θα δώσει το αίτημα, αν το κρίνει, έστω και μετά θάνατον, που το πρόσωπο αυτό ζητούσε ό,τι ζητούσε. Μπορεί να μη δείτε το παιδί σας στον δρόμο του Θεού και να φύγετε από τον κόσμον αυτόν· αλλά αυτό δεν έχει σημασία, να το δείτε εις την Βασιλεία του Θεού μια ημέρα… Πόσες φορές, ο Θεός απαντά ύστερα από πενήντα χρόνια. Γι΄αυτό ο Κύριος συνεβούλευσε να μην αποκάμνομε εις τις προσευχές μας. Είναι τόσο παρήγορο αυτό…

Και τώρα βλέπει κανείς ότι έρχεται ο άγγελος και λέγει εις τον Ζαχαρία ότι «εἰσηκούσθη ἡ δέησίς σου» και «ότι η γυναίκα σου θα γεννήσει παιδί». «Θα γεννήσει παιδί… Και το όνομά του θα είναι Ιωάννης». «Ιωάννης» –δίνει το όνομα ο άγγελος· δίνει το όνομα γιατί στους Εβραίους το όνομα είχε πάντοτε κάποια σημασία. Όλα τα ονόματα τα εβραϊκά, κατά κανόνα, αν τα ετυμολογήσουμε, θα βγάλουμε νόημα. Ο Εβραίος δεν έδιδε ποτέ όνομα, που να είναι σαν κι αυτά που δίδομε σήμερα τα πολύ χαϊδευτικά στα παιδιά μας και που κάποτε τα δίνουμε στα σκυλάκια και τις γάτες· όχι, αγαπητοί μου, Βιβή, Κοκό, Φιφί, Ριρί, Λουλού, τι πράγματα είναι αυτά, ε; Δεν είναι ονόματα αυτά. Δεν είναι ονόματα, τα οποία πράγματι, πράγματι, να εκφράζουν νόημα.

Το Ιωάννης, εξελληνισμένο, λέγεται εβραϊκά Ιεχοχανάν. Ιεχοχανάν. Και σημαίνει δώρο του Γιαχβέ, του Ιεχωβά, του Γιαχβέ, δώρο του Γιαχβέ, του Ιεχωβά, δηλαδή του Κυρίου, του Θεού, δώρο του Θεού. Και πράγματι ήταν δώρο του Θεού. Θα το λέγαμε το όνομα αυτό εις την ελληνική, μεταφράζοντας ως προς την ετυμολογία του ονόματος, Θεοδώρητος· ή Θεόδωρος ή Θεοδώρητος. Αυτός ο οποίος είναι δώρον του Θεού. Και πράγματι, ήτο δώρο του Θεού ο Ιωάννης, εις τους γονείς του οι οποίοι στα νεανικά τους χρόνια είχαν ζητήσει παιδί.

«Καὶ ἔσται χαρά σοι καὶ ἀγαλλίασις –στίχος 14- καὶ πολλοὶ ἐπὶ τῇ γεννήσει αὐτοῦ χαρήσονται». Προσέξτε: «και θα είναι χαρά σε σένα», «ἔσται χαρά σοι», «αλλά εκτός από σένα θα είναι χαρά και σε πολλούς άλλους». Λέγει «χαρά καὶ ἀγαλλίασις». Η «ἀγαλλίασις» είναι μία τονισμένη χαρά. «Χαίρετε καί ἀγαλλιᾶσθε». Δηλαδή να έχετε όχι μόνο χαρά, αλλά να έχετε κάτι παραπάνω από χαρά. Πράγματι, όταν γεννιέται ένα παιδί, οι γονείς έχουν χαρά. Ο Κύριος μάλιστα επειδή είναι πολύ φυσιολογικό αυτό, πολύ φυσιολογικό, και πολύ ψυχολογικό, να χαίρει ο άνθρωπος ηδονής, να χαίρει άμα ήρθε παιδί στον κόσμο, ο Κύριος το χρησιμοποιεί ως παράδειγμα και λέγει ότι –παράδειγμα για άλλο θέμα- και λέγει ότι όταν η γυναίκα πρόκειται να φέρει παιδί στον κόσμο, άνθρωπο στον κόσμον, πονά και αισθάνεται άσχημα. Όταν όμως γεννήσει, τότε ξεχνά τον πόνον και έχει χαρά γιατί ήρθε άνθρωπος εις τον κόσμον.

Αυτό όμως που λέμε ότι «ήρθε παιδί στον κόσμο και ότι αυτό θα δώσει τη χαρά», πράγματι οι γονείς έχουν πάντα την χαράν, όταν γεννιέται ένα παιδί; Πρέπει εδώ να σταματήσουμε λίγο και να σημειώσουμε ότι υπάρχουν γονείς, ιδίως πατεράδες, και μάλιστα κάποτε το σόι γύρω, κυρίως οι παππούδες, που, άμα δεν γεννηθεί αγόρι ας πούμε, έχουνε πολλή λύπη, πενθούν, γιατί δεν γεννήθηκε αγόρι, που το ΄θελαν αγόρι! Φθάνουν ενίοτε και σε έγκλημα. Προ ολίγων ετών, πρόπερσι θα ήταν, προ του ’60, στην Πελοπόννησο, κάποιος άνθρωπος σκότωσε τη γυναίκα του επειδή είχε γεννήσει κορίτσι. Τρομερό πράγμα! Που θα ΄πρεπε να χαρεί. Αν το θέλετε, εν παρόδω σας το λέγω, ότι επιτέλους επιτέλους αν θα γεννηθεί αγόρι ή κορίτσι δεν οφείλεται εις την γυναίκα, αλλά οφείλεται εις τον άντρα. Αυτό είναι ένα επιστημονικό δεδομένο. Αλλά βλέπετε πού φθάνουν οι άνθρωποι αντί να έχουν χαρά, αντί να πουν αυτό που λέει και ο λαός μας ότι «γεννήθηκε γερό» κ.λπ. κ.λπ. αλλά στενοχωρούνται πρώτα πρώτα γιατί γεννήθηκε παιδί· ενίοτε λυπούνται γιατί γεννήθηκε ένα τρίτο παιδί ή ένα τέταρτο παιδί, λυπούνται. Και μετά, αν είναι αγόρι ή κορίτσι, έχουν τις προτιμήσεις. Δεν είναι σωστά πράγματα αυτά. Είτε αγόρι είτε κορίτσι είναι, είναι άνθρωπος, είναι παιδί του Θεού. Πού το ξέρεις αν αυτό το κορίτσι που νομίζεις ότι θα επιβαρυνθείς για να έχεις να το προικίσεις και ό,τι άλλο, αν αυτό το κορίτσι δεν σε μαζέψει εσένα και σε γηροκομήσει, και σε βοηθήσει στη ζωή σου. Πού το ξέρεις;

Αλλά είναι και κάτι άλλο, όμως. Εδώ λέει: «Χαρά σε σένα». «Ἒσται σοι χαρά σοι καὶ ἀγαλλίασις», λέει ο άγγελος στον Ζαχαρία, γιατί γεννήθηκε παιδί. Τίθεται όμως ένα ερώτημα: Για κάθε άνθρωπο που γεννιέται, μπορούμε να ξέρομε αυτός ο άνθρωπος τι θα γίνει, ώστε να έχομε χαρά; Υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι, θα ήταν η παρουσία τους στον κόσμον αυτόν μία κατάρα; Έτσι που θα λέγαμε «να μην είχε γεννηθεί ο άνθρωπος αυτός»; Και θα ‘πρεπε οι γονείς τότε να λυπούνται γιατί γεννήθηκε άνθρωπος; Υπάρχει, αγαπητοί μου. Και έχουμε μάλιστα και δυο περιπτώσεις αγιογραφικής μαρτυρίας. Για τη χαρά, να τη μαρτυρία του αγίου Ιωάννου. Για τη λύπη; Είπε αυτό που είπε ο Κύριος: «Αλίμονο» -για τον Ιούδα! Για τον Ιούδα, ο οποίος έχει πια σταθερή την απόφαση να παραδώσει τον Κύριον, και λέγει στο κατά Ματθαίον ο Κύριος: «Καλόν ἦν αὐτῷ», ήταν καλό εις αυτόν, «εἰ οὐκ ἐγεννήθη ὁ ἄνθρωπος ἐκεῖνος». «Θα ήτανε καλό», λέγει, «να μην είχε γεννηθεί ο άνθρωπος αυτός». Γιατί; Διότι, επιτέλους, εάν δεν εγεννάτο θα ήτο ανύπαρκτος. Τώρα έχει μία ύπαρξη εις την αιωνίαν κόλασιν. Και είναι ένα στίγμα μέσα εις την ιστορία του Θεού.

Γι΄αυτό, πάντα πρέπει να κάνομε μία σκέψη, όταν έρχεται ένας άνθρωπος καινούργιος στον κόσμο: «Το παιδί αυτό, τι θα γίνει; Τι θα βγει;». Μέχρις ενός βαθμού το τι θα γίνει το παιδί αυτό, πρέπει να πούμε ότι οι γονείς έχουνε κάποιο μερίδιο. Ο παράγων κληρονομικότης, επί παραδείγματι, είναι σημαντικό στοιχείο. Εάν κατά την σύλληψη, όπως θα πούμε μερικά πράγματα στην αυριανή ομιλία, πρώτα ο Θεός, εάν κατά την σύλληψη οι γονείς, ήσαν σε κατάσταση νηφαλιότητος –δεν ήταν μεθυσμένοι-, εάν κατά την κύηση η μητέρα ήτο σε κατάσταση ειρηνική –μήπως είχε αγωνίες, ανησυχίες, άγχος ή άλλες καταστάσεις, μίσος κ.λπ. κ.λπ., υπερβολική κόπωση ή ό,τι άλλα πράγματα, ό,τι άλλα στοιχεία θα μπορούσαν να επηρεάσουν και να προσβάλουν το έμβρυο, αυτό το παιδί που καμαρώνετε εις την κούνια, το καινούργιο σας παιδί, ξέρετε ότι κατά ένα μεγάλο σημαντικό ποσοστό έχει στοιχεία μελλοντικά που του τα έχετε καταθέσει εσείς; Και αυτό έχει πάρα πολλή, σας ξαναλέγω, αξία και σημασία; Και ότι οι γονείς πρέπει να προσέχουν πολύ όταν πρόκειται να γεννήσουν, να τεκνοποιήσουν, να κάνουν παιδιά; Αλλά, θα πρέπει μου φαίνεται σε τελευταία ανάλυση να ζητούμε το παιδί αυτό να γίνει ένας καλός Χριστιανός. Παρά τις καταβολές που του καταθέσαμε, τις κληρονομικές, παρά την αγωγή που ενδεχομένως να είναι ελλιπής –άλλος παράγων η αγωγή, ε;- να ΄χει τη χάρη του Θεού, να προσευχόμαστε στον Θεό να βοηθήσει το παιδί αυτό να γίνει καλός Χριστιανός και να κερδίσει την Βασιλεία του Θεού. Όσες φορές έχω παρευρεθεί σε βάπτιση, εύχομαι, όταν τελειώσει το μυστήριο, – μ’ έχουν καλέσει, κάπου και πού, μπορεί να βρεθώ- και τελειώσει το μυστήριο – έστω σαν επισκέπτης να λαμβάνω μέρος πολλές φορές, σχεδόν μόνο στα κατηχούμενα- όταν τελειώσει πηγαίνω μέσα στο ιερό και προσεύχομαι, δύο λόγια, προ της Αγίας Τραπέζης το παιδί που βαφτίστηκε, να γίνει καλός Χριστιανός, να υπηρετήσει τον Θεόν, κατ’ οποιονδήποτε τρόπο. Δεν είναι μόνο η ιεροσύνη, είναι κατεξοχήν υπηρεσία η ιεροσύνη, αλλά δεν είναι μόνο η ιεροσύνη, να υπηρετήσει τον Θεόν κατ’ οποιονδήποτε τρόπον, και να γίνει μέλος της Βασιλείας του Θεού. Τι άλλο θα μπορούσε κανείς να ευχηθεί, και να προσευχηθεί, αυτό να ζητάτε και εκεί ακριβώς να είναι ο στόχος σας όταν είμαστε μπροστά στην παρουσία ενός νέου ανθρώπου.

Ο Ζαχαρίας όμως είχε κάθε λόγο να χαίρεται, διότι ο άγγελος του προφητεύει ποίος θα είναι αυτός. Και τι του είπε; Είναι τώρα το χωρίον 15, 16, 17, θα τα πω όλα μαζί και θα πάρω επιμέρους σημεία μετά: «Ἒσται γὰρ μέγας ἐνώπιον τοῦ Κυρίου, καὶ οἶνον καὶ σίκερα οὐ μὴ πίῃ καὶ Πνεύματος ῾Αγίου πλησθήσεται ἔτι ἐκ κοιλίας μητρὸς αὐτοῦ,καὶ πολλοὺς τῶν υἱῶν ᾿Ισραὴλ ἐπιστρέψει ἐπὶ Κύριον τὸν Θεὸν αὐτῶν· καὶ αὐτὸς προελεύσεται ἐνώπιον αὐτοῦ ἐν πνεύματι καὶ δυνάμει ᾿Ηλιού, ἐπιστρέψαι καρδίας πατέρων ἐπὶ τέκνα καὶ ἀπειθεῖς ἐν φρονήσει δικαίων, ἑτοιμάσαι Κυρίῳ λαὸν κατεσκευασμένον». Αυτά τα τρία χωρία, αγαπητοί μου, περιέχουν όλα τα χαρακτηριστικά του παιδιού που θα εγεννάτο. Δηλαδή ο άγγελος περιγράφει τι θα είναι το παιδί αυτό. Αν επί παραδείγματι μπορούσαν να μας πουν ότι το παιδί που θα γεννηθεί, θα γίνει επιστήμων, ότι θα δοξασθεί, ότι θα κάνει μια μεγάλη εφεύρεση, ότι…κατόπιν θα πάρει, ξέρω ‘γω, το βραβείο Νομπέλ και δεν ξέρω τι· να μας δώσουν τα χαρακτηριστικά. Αυτό τώρα κάνει ο άγγελος. Δίδει τα χαρακτηριστικά του υιού του Ζαχαρίου· εκείνου που θα ονομάζετο Ιωάννης.

Πρώτο χαρακτηριστικό: Μέγας. «Ἒσται γὰρ μέγας ἐνώπιον τοῦ Κυρίου». Πωπω… «Θα είναι μέγας ενώπιον του Θεού». Λέγει ο Ωριγένης: « Το να πει ο άγγελος ότι θα γίνει μεγάλος, τούτο δείχνει το μέγεθος της ψυχής του Ιωάννου, μέγεθος βλεπόμενον υπό μόνο του Θεού· διότι κάτι το μεγάλο ή κάτι το μικρό, μόνο ο Θεός μπορεί να το δει. Κάποτε να είναι κρυμμένος ένας άνθρωπος από τα μάτια των ανθρώπων, αλλά καθόλου κρυμμένος από τα μάτια του Θεού».

Πού ήτο ο Ιωάννης τριάντα χρόνια; Τριάντα χρόνια. Μάλιστα κατά μίαν παράδοσιν, εκκλησιαστική φυσικά παράδοση, ο πατέρας του ο Ζαχαρίας εθανατώθηκε από τους Ιουδαίους. Λέγεται, γιατί ο Κύριος, χρησιμοποιεί την περίπτωση αυτή, ο ίδιος ο Χριστός, λέει: «Θα ζητηθεί το αίμα Άβελ του δικαίου έως Ζαχαρία του προφήτου, που τον εφονεύσατε μεταξύ του ναού και του θυσιαστηρίου». Μέσα στην αυλή δηλαδή. Γιατί ο ναός, όταν λέμε «ναός», κυρίως ήτανε τα Ἅγια και τα Ἅγια τῶν Ἁγίων. Αυτό κυρίως ελέγετο ναός. Ο κυρίως ναός. Και φυσικά ολόκληρο το οικοδόμημα, οι αυλές, οι αποθήκες, μέχρι και το τείχος που υπήρχε γύρω γύρω και οι φρουρές και οι πύργοι και όλα, όλα οπωσδήποτε αποτελούσαν το συγκρότημα του ναού. Αλλά ο κυρίως ναός είναι αυτό που σας ανέφερα, που έχουμε πει μία περασμένη φορά. Το θυσιαστήριο των ολοκαυτωμάτων ήταν στην αυλή. «Μεταξύ», λοιπόν, «του θυσιαστηρίου και του ναού εφονεύσατε τον Ζαχαρία». Δεν ξέρομε όμως, αυτός ο Ζαχαρίας είναι, ή ο Ζαχαρίας ο προφήτης ο άλλος, ο παλαιός, δεν γνωρίζουμε γιατί δεν αναφέρεται τίποτα για τον παλαιό Ζαχαρία. Οι γνώμες διίστανται. Η εκκλησιαστική παράδοση διασώζει ότι πρόκειται περί του Ζαχαρίου, του πατρός του Ιωάννου. Αν θέλετε να προχωρήσω για την παράδοση ότι εισήγαγε εις τα άγια των Αγίων την Θεοτόκον. Δεν το γνωρίζω. Το γεγονός είναι ότι υπάρχει ακόμη η παράδοσις ότι ο Ηρώδης εζήτησε να φονευθεί και το νήπιον Ιωάννης –μην ξεχνάμε ότι η διαφορά της ηλικίας των ήτο μόνο έξι μήνες. Μόνο έξι μήνες. Πολύ μικρή διαφορά. Και εζήτησε να φονεύσει και το νήπιον Ιωάννης· το οποίο παρέλαβε η μητέρα Ελισάβετ και κατέφυγε εις την έρημον. Ό,τι σας είπα τώρα, δεν είναι τίποτα γραμμένο στο Ευαγγέλιο. Είναι μία παράδοση της Εκκλησίας μας. Και ότι ο Ιωάννης παρέμεινε εις την έρημο από νήπιο. Πάντως, το γεγονός είναι, έτσι φαίνεται, ότι ο Ιωάννης ήτο από νεαροτάτης ηλικίας εις την έρημον. Και εις την έρημο τριάντα χρόνια έμεινε. Και τούτο διότι έπρεπε το τριακοστόν έτος της ηλικίας του να βγει στο δημόσιο κήρυγμα, επειδή τότε ήτο η νόμιμος ηλικία στους Εβραίους.

Τριάντα χρόνια ποιος τον έβλεπε εις την έρημο; Και αν υποτεθεί ότι ένας άνθρωπος, ή όπως ακριβώς η γέννησή του ήταν θαυμαστή, εκείνοι που την παρακολούθησαν, είδαν παρακάτω το φαινόμενον της αφωνίας, θα δούμε παρακάτω το φαινόμενον της αφωνίας του Ζαχαρίου, του πατέρα του κ.λπ. κ.λπ. Γιατί τα ξέχασαν οι άνθρωποι. Πέρασαν τριάντα χρόνια. Ποιος έβλεπε τον Ιωάννη στην έρημο; Οι άνθρωποι όχι. Ο Θεός ναι. Και για τον Θεόν λοιπόν ήτο μέγας. Γι΄αυτό, η έννοια του «μεγάλου» ή του «μικρού» δεν πρέπει να ληφθεί ποτέ υπόψη σε σχέση με τους ανθρώπους, αλλά σε σχέση με τον Θεό. Ο ίδιος είπε ο Κύριος, μας είπε ότι εκείνος ο οποίος είναι υπηρέτης όλων, αυτός είναι ο μεγαλύτερος από όλους. Βλέπετε ότι η έννοια του μεγάλου είναι πολύ διάφορος της εννοίας που έχουν οι άνθρωποι;

Αλλά, τι είναι εκείνο που αναδεικνύει έναν άνθρωπον μεγάλον εις τον κόσμον αυτόν; Προφανώς είναι τρία πράγματα. Η ευγενής καταγωγή, το τζάκι, η σκούφια, η ευγενής καταγωγή, είναι τα χρήματα, ο πλούτος, και τα ταλέντα, τα τάλαντα, τα ταλέντα, τα προσόντα που μπορεί να έχει ένας άνθρωπος, εξυπνάδα ή ό,τι άλλο. Και τα τρία αυτά, που είναι ικανά να καταστήσουν έναν άνθρωπο μεγάλο ενώπιον των ανθρώπων, και τα τρία, αγαπητοί μου, δεν έχουν καμία αξία μπροστά στα μάτια του Θεού.

Ο Ιωάννης ήτο μεν ευγενούς καταγωγής, λευιτικής καταγωγής, αλλά Λευίται ήσαν και άλλοι πολλοί. Πλούσιος ο πατέρας του δεν ήταν. Άλλα ταλέντα να είχε, μόρφωση ή ό,τι άλλο, ξέρω ΄γω εξυπνάδα ή ό,τι άλλο, δεν μπορούμε να ξέρουμε. Το γεγονός είναι ότι κατά κόσμον δεν ήταν μεγάλος. Εδώ όμως τίθεται ένα θέμα: Εάν έχω ένα ταλέντο, αυτό το πράγμα δεν με κάνει μεγάλον στα μάτια του Θεού; Εάν ο ίδιος ο Θεός μού έχει δώσει το ταλέντο αυτό; Εάν επί παραδείγματι έχω ευφυΐα, έχω ευγλωττία, έχω θαυματουργικότητα, το χάρισμα του θαυματουργεῖν, αυτό δεν είναι μεγάλο, αυτό εμένα δεν μπορεί να με δοξάσει; Στα μάτια των ανθρώπων οπωσδήποτε ναι. Στα μάτια του Θεού, όχι. Μάρτυς η Γραφή. Όταν οι εβδομήκοντα απόστολοι εγύρισαν και τους έστειλε ο Κύριος στο όνομά Του να φυγαδεύσουν τους δαίμονες και να ευαγγελιστούν την Βασιλεία του Θεού και να θεραπεύσουν αρρώστους, γύρισαν με χαρά μεγάλη και ανήγγειλαν ότι στο όνομά Του πράγματι οι δαίμονες φεύγουν. Κι ο Κύριος χάρηκε που χάρηκαν οι μαθηταί Του. Και ο Ίδιος τους λέγει: «Μη χαίρεστε όμως γιατί στο όνομά μου μπορείτε να φυγαδεύετε τους δαίμονες, γιατί σας έδωσα το προνόμιο, γιατί σας έδωσα το ταλέντο, το προσόν ή το χάρισμα να φυγαδεύετε τους δαίμονες, αλλά γιατί τα ονόματά σας έχουν γραφεί στον ουρανό». Εδώ ο Κύριος αντιδιαστέλλει τα προσόντα που δίνει ο ίδιος ο Θεός για την οικοδομή της Εκκλησίας Του. Τα αντιδιαστέλλει με τα προσωπικά στοιχεία του κάθε ανθρώπου, τα οποία, επιτέλους, αυτά θα σταθούν το κριτήριο για την σωτηρία του.

Αν έχω προφητικό χάρισμα, αυτό δεν με σώζει. Θα ακούσουμε τη φωνή του Κυρίου– ω μη γένοιτο-: «Κύριε, στο όνομά Σου δεν προφητεύσαμε; Κύριε, στο όνομά Σου δεν διδάξαμε;». Θα μας πει: «Οὐκ οἴδα ὑμᾶς. Οὐ πᾶς ὁ λέγων μοί Κύριε, Κύριε εἰσελεύσεται εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ». «Φύγετε», λέει, «από μένα οι εργάται της ανομίας και της αδικίας». Το θέμα της σωτηρίας διαφορετικό. Το λέγω, γιατί πολλοί παραπονούνται γιατί δεν έχουν προσόντα, γιατί ο Θεός έδωσε σε εκείνον προσόντα πολλά, ενώ στον άλλον δεν έδωσε. Αυτά τα προσόντα δεν είναι για να… ούτε να σωθείς ούτε τίποτε, είναι για την οικοδομή της Εκκλησίας. Τίποτε άλλο. Σου έδωσε όμως τη δυνατότητα να σωθείς. Ο Ιωάννης –ανοίξτε την Γραφή, θα το δείτε- δεν έκανε ούτε ένα θαύμα. Το έχετε υπόψη σας αυτό; Ο άγιος Ιωάννης ο Βαπτιστής δεν έκανε ούτε ένα θαύμα. Ο Ιούδας έκανε θαύματα. Ο προδότης! Διότι πριν προδώσει τον Χριστό, που απεστάλη με…, και οι Εβδομήκοντα, και οι Δώδεκα πήγαν σε χωριά και πόλεις κ.λπ. και κήρυξαν και θεράπευσαν – κι ο Ιούδας έκανε θαύματα! Ύστερα και από τα χέρια του Ιούδα δεν πολλαπλασιάζονταν τα ψωμιά όταν τα μοίραζε από το κοφίνι του και τα ‘δινε εις τον κόσμον, στους πεντακισχιλίους; Δια των χειρών του Ιούδα εγίνοντο θαύματα! Δεν σώθηκε όμως. Ο Ιωάννης δεν έκανε κανένα θαύμα. Είναι μέγας. Γιατί; Πού έγκειται ακριβώς η μεγαλοσύνη του Ιωάννου; Βρίσκεται εις την υπακοή εις το θέλημα του Θεού. Εις την υπακοή εις το θέλημα του Θεού. Εσύρθη ενωρίς εις την έρημον και ετέθη απολύτως εις την υπηρεσία του Θεού. Θα ήτο πλέον το πρόσωπον του σχεδίου του Θεού. Κάτι ανάλογο συνέβη και με την Θεοτόκο. Η Θεοτόκος έδωσε απολύτως τον εαυτό της εις το σχέδιον του Θεού. Εκεί είναι το μεγάλο θέμα. Εκεί. Η υπακοή. Αυτή η τόσο δύσκολη… Κι αν το θέλετε; Η υπακοή είναι το αληθινό μας κτήμα· διότι όλα τα άλλα τα ταλέντα τα δίδει ο Θεός, είναι δώρα· ενώ η υπακοή δεν είναι δώρο από τον Θεό, είναι προσωπικός κόπος, μόχθος. Για να γίνεις ο υπάκουος εις το θέλημα του Θεού, θέλει οπωσδήποτε πολλή δουλειά.

Αλλά ακόμη μεγάλος θα ήτο ο Ιωάννης και για ένα άλλο θέμα· διότι ο Ιωάννης δεν θα εσκανδαλίζετο εις το πρόσωπο του Χριστού. Λέγει ο Ωριγένης ότι «εκείνος που σκανδαλίζεται εις το πρόσωπον του Χριστού, είναι μικρός. Εκείνος που δεν σκανδαλίζεται, αυτός είναι μεγάλος». Άλλο κριτήριο τώρα του «μεγάλου» και του «μικρού». Πέραν δηλαδή της αρετής. Είναι το κριτήριον της πίστεως. Τι θα πει σκανδαλίζομαι και τι είναι το πρόσωπον του Χριστού; Είναι ο Ενανθρωπήσας Θεός. Πώς Τον βλέπεις εις την ιστορία μέσα; Πώς θα Τον αποδεχθείς; Θα πιστέψεις ότι είναι ο Θεός; Ο ενανθρωπήσας; Θα Τον πιστέψεις απολύτως; Μήπως σκοντάψεις πουθενά; Μήπως πεις: «Μα…». Μήπως; Μήπως; Αν σκοντάψεις, σκανδαλίστηκες. Δηλαδή στάθηκε το πρόσωπο του Κυρίου σκάνδαλο, παλούκι. Σκόνταψες κι έπεσες. Και σημαίνει: «Είσαι μικρός στην ψυχή έναντι του Θεού». Δεν σκανδαλίστηκες; Είσαι μέγας.

Βλέπομε ότι ο Ιωάννης ήτο στη φυλακή και στέλνει δύο μαθητάς του να ρωτήσουν τον Χριστό –πολύ μετά την Βάπτιση: «Εσύ είσαι ο Μεσσίας ἤ ἕτερον προσδοκῶμεν;». «Ή άλλον περιμένουμε;». Εκ πρώτης όψεως δίδεται η εντύπωσις ότι ο Ιωάννης εσκανδαλίσθη εις το πρόσωπον του Χριστού. Ο ίδιος δεν είπε ότι «είδα τους ουρανούς ανεωγμένους και Εκείνος ο Οποίος μου είπε να βαπτίζω, Αυτός μου είπε ’’Σε Εκείνον που θα δεις το Πνεύμα το Άγιο σαν περιστέρι να κατέρχεται, Αυτός είναι ο Μεσσίας’’» και του οποίου δεν ήταν ικανός τον ιμάντα των υποδημάτων Του να λύσει; Εκείνος ο Οποίος αν και ο Ιωάννης ήτο χρονικώς έμπροσθέν Του –κι από πλευράς φήμης-, όμως στάθηκε πίσω του και ήτο εκείνος ο λύχνος και ο Άλλος ο ήλιος; Και ήτο ο Μεσσίας, ο Νυμφίος και ο Ιωάννης ο φίλος του Νυμφίου; Και πολύ παραπάνω χαίρει ο Νυμφίος από τον φίλο του Νυμφίου, χαίρει και ο φίλος, αλλά δεν χαίρει όπως ο Νυμφίος. Όλα αυτά δεν είχανε νόημα; Όταν ήλθαν οι δύο απεσταλμένοι και του είπαν του Κυρίου: «το και το», την ώρα εκείνη ο Κύριος εθεράπευε αρρώστους· άνοιγε μάτια τυφλών και αυτιά κουφών· και ανόρθωνε παραλυτικούς και φυγάδευε δαίμονες. Η απάντησις ήτο: «Πείτε στον Ιωάννη αυτά που βλέπετε· ότι τυφλοί βλέπουν, κουφοί ακούν, παραλυτικοί στέκονται».

Μόλις έφυγαν οι δύο απεσταλμένοι, ο Κύριος πλέκει το εγκώμιο του Ιωάννου. Και μεταξύ των άλλων, λέγει το εξής: «Μείζων ἕν γεννητοῖς γυναικῶν οὐκ ἐγήγερται Ἰωάννου τοῦ Βαπτιστοῦ». «Γυναίκα που ποτέ γέννησε άνθρωπο, μεγαλύτερον από τον Ιωάννη, δεν υπήρξε κανένας ποτέ». Ποτέ δεν υπήρξε κανένας μεγαλύτερος του Ιωάννου. Εάν εσκανδαλίζετο ο Ιωάννης, θα έπλεκε ευθύς αμέσως, μετά την αναχώρηση των απεσταλμένων μαθητών του Ιωάννου, θα έπλεκε ο Κύριος το εγκώμιον; Όχι. Γιατί λοιπόν τον κάνει μέγαν; Ότι δεν γεννήθηκε μεγαλύτερος από τον Ιωάννη; Δεν έγινε, δεν γεννήθηκε. Απλούστατα διότι δεν ήτο ο σκανδαλισμός εις τον Ιωάννη. Ήτο εις τους μαθητάς του. Και είπε εις τους μαθητάς του: «Πηγαίνετε να του πείτε ‘’Συ είσαι ο Μεσσίας;’’»· δηλαδή: «Εγώ σας είπα ότι είναι ο Μεσσίας». Δεν έδειξε ο Ιωάννης και είπε «Ἴδε ὁ Ἀμνός τοῦ Θεοῦ, ὁ αἴρων τήν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου;». «Εσείς, όμως, ακόμη δυσπιστείτε, οι μαθηταί μου. Δυσπιστείτε. Και δεν μπορείτε ακόμη να αντιληφτείτε αυτό που εγώ σας υπέδειξα. Λοιπόν. Πηγαίνετε να Τον ρωτήσετε». Όπως τίθεται όμως και είναι γραμμένο στην Αγία Γραφή, δίδεται η εντύπωσις ότι ο Ιωάννης σκανδαλίζεται. Να για μια ακόμη φορά που ο Κύριος βρίσκει την ευκαιρία να αποκαλέσει τώρα πλέον, ο Ιωάννης μεγάλος, όχι ότι θα εγεννάτο και θα ήτο μέγας, ότι πράγματι είναι μέγας. Γιατί; Γιατί δεν είχε σκανδαλιστεί.

Το ξέρετε αγαπητοί μου, μεγάλοι και τρανοί της γης, μεγάλοι και τρανοί, έχουν αξιώματα, έχουν πλούτο, έχουν καταγωγή, έχουν ευφυΐα, έχουν, τα πάντα έχουν, να δύνανται να θεωρούνται ακόμη και ευεργέται της ανθρωπότητος, αν όμως σταθούν έναντι του Κυρίου άπιστοι, σκοντάψουν, η πίστις τους δεν είναι η πίστη ενός απλού ανθρώπου που μπορεί να δέχεται απολύτως τη θεότητα του Χριστού, είναι μικροί στα μάτια του Θεού.

Και συμπληρώνει ένα δεύτερο χαρακτηριστικό ο άγγελος: «καὶ οἶνον καὶ σίκερα οὐ μὴ πίῃ». «Οἶνον», κρασί, «καί σίκερα» –είναι ο σίκερα, είναι η σίκερα, ό,τι θέλετε πάρτε το- ας πούμε ότι είναι η σίκερα, της σίκερα· ή τα σίκερα· άκλιτο είναι, είναι εβραϊκή λέξις. Δεν μεταφράζουν οι Εβδομήκοντα, δεν μεταφράζει και ο Ευαγγελιστής Λουκάς. Δεν υπάρχει αντίστοιχος ελληνική. Μονολεκτικώς τουλάχιστον. Είναι κάθε μεθυστικόν ποτόν που μπορεί να παράγεται από οποιοδήποτε προϊόν έξω της αμπέλου. Μάλιστα στην περιοχή και πολύ μάλιστα μεθυστικό ποτό ήτο αυτό που παρήγαγαν από τους χουρμάδες, τους φοινικοκαρπούς. Ήτο πολύ μεθυστικό ποτόν. Συνεπώς, με το να πει «οἶνον» εννοεί τα προϊόντα της αμπέλου και «σίκερα», προϊόντα μη αμπέλου, αλλά μεθυστικά. Με άλλα λόγια: «Οινοπνευματώδη ποτά στο στόμα του δεν θα βάλει ποτέ». Τι σημαίνει αυτό και γιατί; Στην Παλαιά Διαθήκη, στο βιβλίο των Αριθμών, στο έκτο κεφάλαιο, συναντούμε έναν τύπο αφιερώσεως, ο οποίος ήτο προσωρινός για τους ανθρώπους και σπανιότατα ισόβιος. Εάν, λέγει, κανείς είχε ένα τάμα, ένα τάμα, τότε είχε τα εξής χαρακτηριστικά: Όσο καιρό κρατούσε το τάμα του, αφιέρωσε τη ζωή του στον Θεό, δεν έπινε κανένα οινοπνευματώδες ποτόν. Όχι μόνο αυτό, αλλά δεν έτρωγε και φρέσκα σταφύλια, μέχρι και τα κουκούτσια των σταφυλιών. Τίποτε απολύτως. Ό,τι παράγεται από το σταφύλι, είτε φρέσκο, είτε κατόπιν ζυμώσεως, απολύτως τίποτε. Δεύτερον. Άφηνε μαλλιά, δεν εκούρευε τα μαλλιά του, «ξυρός», «ξυρός» το ξυ- με ύψιλον, που θα πει «ξυράφι», «ξυρός» δεν ανέβαινε στο κεφάλι, ούτε στα γένια, πουθενά τίποτε, και τρίτον, εάν απέθνησκε κάποιο πρόσωπο του σπιτιού του, δεν παρίστατο καθόλου εις την κηδεία, ούτε έβλεπε καν το πρόσωπο αυτό το οποίο είχε πεθάνει· έστω κι αν ήτο ο πατέρας του ή η μάνα του. Αυτό ήτο το τάμα, η αφιέρωση που είχαν οι Εβραίοι. Αν θέλετε πιο πολλά, μπορείτε να διαβάσετε στο βιβλίο των Αριθμών, είναι ενδιαφέρουσα η περίπτωση, από τον στίχο 1 έως 21, έχει και περιπτώσεις ειδικές εκεί. Όταν τελείωνε το τάμα, έκοβε τα μαλλιά του, προσέφερε θυσία, όπως εκαίετο ολοκαύτωμα η θυσία, εκαίετο μέσα εις το θυσιαστήριο, έβαζαν και τα μαλλιά του μέσα εκεί και εκαίοντο, και κατόπιν μπορούσε να πιει κρασί κ.λπ. Ήταν λοιπόν ορισμένη αυτή η αφιέρωσις για τρεις μήνες, ένα χρόνο, πέντε χρόνια, όσο ήθελε κανείς. Ισόβιον αφιέρωσιν, ισόβιον, δεν είχαν παρά ελάχιστα πρόσωπα. Συγκεκριμένα, έχομε μόνον τον Σαμψών και τον Σαμουήλ τον προφήτη, τον Κριτή. Ο Σαμψών και ο Σαμουήλ είναι ισοβίως αφιερωμένοι. «Αφιερώνω», «ναζίρ», «αφιερωμένος, ναζιραίος» ήτο συνεπώς τώρα και ο Ιωάννης ο Βαπτιστής. Με άλλα λόγια, αυτό που λέγει ο άγγελος στον Ζαχαρία ότι κρασί και οινοπνευματώδη ποτά δεν θα πιει, σήμαινε δε επιπλέον ότι δεν θα κουρευτεί, δεν θα ξυρίσει ποτέ τα μαλλιά του και τα γένια του -ποτέ! Δεν θα βγάλει ούτε μία τρίχα από τα μαλλιά του. Άλλο το τι πέφτει, ο ίδιος δεν θα κόψει τίποτε- σήμαινε ότι ήτο ο Ιωάννης ισοβίως Ναζιραίος· όχι Ναζωραίος, Ναζιραίος, το -ζι- με γιώτα, δηλαδή ισοβίως αφιερωμένος εις τον Θεόν.

Μια μικρά παρατήρησις. Θα γνωρίζετε ότι ο Σαμψών ήταν ένας γίγας. Γίγας, γίγας φοβερός. Αν διαβάσετε στους Κριτάς, θα δείτε ότι έκλεισαν κάποτε την πόλη οι Φιλισταίοι, τα τείχη, συγνώμη, την πύλη των τειχών, σιδερένια, μεγάλη, πορτάρα…- τι πόρτες είχανε τα τείχη τότε…- την κλείσανε για να τον πιάσουνε μέσα εις την πόλη· και όταν έφτασε μπροστά στην πόλη, στην πύλη, με τα δυο του χέρια την έπιασε και την έβγαλε από τους μεντεσέδες… Την έβαλε στην πλάτη του – την σιδερένια πύλη της πόλεως!- την έβαλε στην πλάτη του και την πήγε σε ένα βουνό και την πέταξε εκεί πέρα… Τρόμαξαν οι Φιλισταίοι, πραγματικά. Τρόμαξαν! Δύναμις φοβερή. Θα ξέρετε, από το σχολείο κ.λπ. ότι η δύναμίς του ήτο στα μαλλιά του και ότι η Δαλιδά τού έκοψε μια τρίχα λέει και…, δεν ήτανε μια τρίχα· απλώς του έκοψε τα μαλλιά. Τι σήμαινε «του έκοψε τα μαλλιά»; Η δύναμίς του ήτο εις το γεγονός της αφιερώσεως. Όχι εις αυτά τούτα τα μαλλιά αλλά εις το γεγονός της αφιερώσεως, ήτο άνθρωπος του Θεού. Και μόλις εκόπησαν τα μαλλιά του, έπαψε η αφιέρωσις και ο Θεός τον εγκατέλειψε τρόπον τινά, τον εγκατέλειψε και σταμάτησε η δύναμίς του.

Πού ήτο λοιπόν η δύναμις; Στην αφιέρωση. Γιατί επιμένω; Γιατί κι εμείς όταν βαπτιζόμεθα, κόβουμε τα μαλλιά μας και τα ρίχνομε εις την κολυμπήθρα. Είναι αφιέρωσις. Ισοβία. Όχι ότι δεν θα πιούμε πια κρασί, είναι της Καινής Διαθήκης αφιέρωση πια. Σημαίνει: «βαπτίστηκα, αποθέτω τα μαλλιά μου εις την κολυμπήθρα μέσα, έχω ισόβιον αφιέρωσιν και ανήκω πάντα εις τον Θεόν». Πού βρίσκεται τώρα η δύναμίς μου ως Χριστιανού; Εις το βάπτισμά μου ότι ανήκω εις τον Θεόν. Όταν αρνηθώ τον Χριστόν, αυτομάτως δεν έχω πλέον τη δύναμη του Θεού, ούτε ο Θεός πλέον με δέχεται δικό του άνθρωπο. Βλέπετε ότι έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία και αξία. Τώρα βεβαίως αυτή η αφιέρωσις ως προς τα οινοπνευματώδη ποτά, δια τον πιστόν της Καινής Διαθήκης δεν είναι παρά η προσπάθεια νεκρώσεως των ηδονών εις τας αισθήσεις· διότι τα οινοπνευματώδη ποτά είναι ηδύποτα, πιοτά τα οποία δημιουργούν ευχαρίστηση. Εδώ μεταφορικώς θα λέγαμε ότι είναι η νέκρωση των ηδονών που εδράζουν εις τας αισθήσεις μας και συνεπώς εις την Καινή Διαθήκη – δυνάμεθα να πιούμε κρασί, θα το πούμε αύριο, σας είπα το θέμα αυτό- αλλά εισάγεται ισοβίως η ασκητικότης. Η αγωνιστικότης, η ασκητικότης, η άσκησις. Σ΄όλη του τη ζωή ο Χριστιανός οφείλει να έχει την άσκηση. Γι΄αυτό λέγει ο Ιερός Χρυσόστομος ότι «Ο καιρός της νηστείας δεν είναι πάντα, αλλά ο καιρός της εγκρατείας είναι πάντα». Και το μεν θέμα της νηστείας είναι ότι τώρα νηστεύομε, αύριο δεν θα νηστεύομε, αυτό ποικίλλει, αλλά ότι δεν πρέπει να πέσει στην γαστριμαργία, δηλαδή ασκητικότης, αυτό είναι πάντοτε, είτε νηστεύεις, είτε καταλύεις, όπως και αν έχει το πράγμα, αν τρως κρέας ή πιεις κρασί, δεν πρέπει να πέσεις στη γαστριμαργία ούτε εις την μέθην. Συνεπώς ο καιρός της εγκρατείας, ήτοι της ασκητικότητος, είναι πάντοτε.

Τρίτο στοιχείο: «καὶ πλησθήσεται Πνεύματος ῾Αγίου». Αυτό το «καὶ Πνεύματος ῾Αγίου πλησθήσεται ἔτι ἐκ κοιλίας μητρὸς αὐτοῦ» είναι αντιθετικό ως προς το προηγούμενο στοιχείο ότι δεν θα πιει οινοπνευματώδη ποτά. Δηλαδή «δεν θα μεθύσει μεν από το οινόπνευμα, αλλά θα μεθύσει όμως από Πνεύμα Άγιον». Γι΄αυτό βάζει το «πλησθήσεται», θα γεμίσει. Μάλιστα, να χρησιμοποιήσω την Παλαιά Διαθήκη, το «μεθῶ» χρησιμοποιείται πολύ μεταφορικώς. «Ἐμέθυσας», έπεσε, λέει, βροχή, πολλή βροχή, -σαν την προχθεσινή βροχή, που ήταν, πιστεύω κι εδώ να έβρεξε, στο Στόμιο, φοβερή βροχή, ποταμός! Φοβερή βροχή στο βουνό επάνω. Βλέποντας την πεδιάδα του Στομίου να έχει γεμίσει νερά μετά από την βροχή, την άλλη μέρα, γεμάτη από νερά, θα λέγαμε ότι ο Θεός «ἐμέθυσε τά πεδία», το πε- με έψιλον. Υπάρχει αντίστοιχο μέσα εις τους Ψαλμούς: «Ἐμέθυσας τους αὔλακας τῆς γῆς»· δηλαδή «έβρεξες τόσο πολύ που τα αυλάκια γεμίσαν νερό»· αλλά δεν λέει «γεμίσαν», λέει «μεθύσαν» από νερό, μέθυσαν. Συνεπώς, είτε γεμίζω, είτε μεθώ είναι συνώνυμα στη φιλολογία την εβραϊκή. Έτσι κι εδώ τώρα.

Αντιθετικώς λέγει. Ναι μεν όχι με τα οινοπνευματώδη ποτά, αλλά θα μεθάει όμως από Πνεύμα Άγιον. Μεγάλο πράγμα… Θα μεθάει από Πνεύμα Άγιον, από πότε; Ενώ ακόμη θα είναι εις την εμβρυική ηλικία. Θα είναι έμβρυο. Από την κοιλία της μητέρας ακόμη, από τα σπλάχνα της μητέρας, θα έχει Πνεύμα Άγιον. Και ότι πραγματικά θα ήτο θεόπνευστος ο άγιος Ιωάννης από την κοιλία της μητέρας του, το βλέπουμε από το εξής χαρακτηριστικό στοιχείο: Ο Χριστός έκανε θαύματα. Οι άνθρωποι επίστεψαν άλλοι μεν κι άλλοι όχι. Ποιοι πίστεψαν; Εκείνοι οι οποίοι είχαν Πνεύμα Θεού. Και φυσικά είχαν Πνεύμα Θεού όσοι είχαν την προαίρεση και τη δυνατότητα να έχουν Πνεύμα Θεού. Οι άλλοι; Δεν είχαν Πνεύμα Θεού, δεν επίστεψαν. Έτσι βλέπομε ότι οι Ιουδαίοι βλέπουν θαύματα και δεν πιστεύουν. Ο Ιωάννης, δεν είχε δει ακόμα τον Χριστόν, ενώ ήτο ακόμη έμβρυον, όταν η Θεοτόκος επεσκέφθη την Ελισάβετ, την μητέρα του, η ιδία η Ελισάβετ εγέμισε από Πνεύμα Άγιο και προφητεύει και λέγει: «Το παιδί που έχω στην κοιλιά μου, εσκίρτησε, χοροπήδησε όταν είδε αυτό που έχεις εσύ στην δική σου κοιλία». Ώστε γιατί χάρηκε ο Ιωάννης και εσκίρτησε; Από έμβρυο είχε γεμίσει Πνεύμα Άγιον και απεδέχθη –δεν σκανδαλίστηκε από έμβρυο δηλαδή, αν επιτρέπεται να το πούμε έτσι. Τι αν επιτρέπεται; Το λέει η Αγία Γραφή- και απεδέχθη τον Χριστόν και επίστεψε και Τον προσεκύνησε και εχάρηκε για τον Μεσσία. Πριν ο Μεσσίας δει το φως του κόσμου σαν άνθρωπος και πριν ο Πρόδρομός του δει το φως του κόσμου σαν άνθρωπος. Αυτή είναι η δύναμις του Αγίου Πνεύματος όταν κανείς πραγματικά γεμίσει από αυτό.

Τέταρτο στοιχείο του Ιωάννου. Βλέπετε δεν λέει ούτε εξυπνάδες, ούτε εφευρέσεις, ούτε τίποτε. Αν μπορούσαμε κάποτε να αξιολογήσουμε τα ελλιπή προσόντα, τα μένοντα, και όχι εκείνα τα οποία γεμίζουν πολλάκις εις τα μάτια των ανθρώπων… Τέταρτο στοιχείο: «Καὶ πολλοὺς τῶν υἱῶν ᾿Ισραὴλ ἐπιστρέψει ἐπὶ Κύριον τὸν Θεὸν αὐτῶν». Και πολλούς από τους Ισραηλίτας θα τους γυρίσει πίσω εις τον Θεόν. Δηλαδή τι σημαίνει «θα τους επέστρεφε»; Είναι εκείνο που μας λέγει το κατά Μάρκον Ευαγγέλιο, κατά την προφητεία: «Ἑτοιμάσατε τήν ὁδόν Κυρίου, εὐθείας ποιεῖτε τάς τρίβους αὐτοῦ». Τι θα πει «ετοιμάζω τον δρόμο του Θεού»; «Και κάνω ίσια τα μονοπάτια Του»; Τάς τρίβους αὐτοῦ; Τα μονοπάτια Του; Αυτή η ευθύτης της οδού δεν είναι ότι κάπου εκεί είναι ο Μεσσίας, κάπου εδώ είμαι εγώ και να κάνω έναν ίσιο δρόμο,γιατί λέει «εὐθείας ποιεῖτε», «ετοιμάζω την οδό Κυρίου και κάνω ίσια τα μονοπάτια Του». Ετοιμάζω και κάνω ίσια. Και το ένα και το άλλο. Δύο είναι. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει προπαρασκευάζω την καρδιά μου. Κάνω ευθεία την καρδία μου. «Καί πνεῦμα εὐθές ἐγκαίνισον ἐν τοῖς ἐγκάτοις μου», λέμε εις τον πεντηκοστόν Ψαλμόν. Είναι η ευθύτης. Τι σημαίνει ευθύτης; Είναι το άδολον, η αδολότης, εκείνο που είπε ο Κύριος βλέποντας τον Ναθαναήλ: «Να», λέγει, «ένας γνήσιος Ισραηλίτης». Δηλαδή; Η απουσία του σκανδαλισμού. Και η παραδοχή, η αποδοχή του λόγου του Θεού. Η απουσία του ορθολογισμού. Να μην πεις: «Μα, πώς, τι, ίσως». Τίποτα. Ακούς το κήρυγμα ότι έρχεται ο Μεσσίας; Δέξου το. Και τώρα περίμενε. Μόλις ακούσεις τον Μεσσία, να πεις: «Να, τον βρήκαμε τον Μεσσία», όπως το είπε ο Φίλιππος. «Εὑρήκαμε», λέει, «τον Μεσσία». Τον Ιησού, τον από Ναζαρέτ. «Εὑρήκαμεν». Τι σήμαινε αυτό; Ευθύτης. Σήμαινε ότι οι καρδιές των Ισραηλιτών θα προετοιμάζοντο από τον Ιωάννη. Ήτο έργο μικρόν; Ήτο τεράστιο έργο, αγαπητοί μου, Και από πλευράς ποιότητος, και από πλευράς ποσότητος. Ήτο δε δυσχερέστατο έργον, δυσκολότατο έργον. Κι άλλα είχε ο Ιωάννης που θα επαινεθεί, όταν θα γεννηθεί πλέον, και όταν ο Κύριος θα μπαίνει εις τον δημόσιον βίον του. Αλλά όταν θα φτάσουμε εκεί, θα τα δούμε τα άλλα του στοιχεία.

Ας συνεχίσουμε τι άλλα ο άγγελος έχει να πει. Πέμπτον στοιχείον. «Καὶ αὐτὸς προελεύσεται ἐνώπιον αὐτοῦ». Μην πει κάποιος ότι αυτά τα στοιχεία αφορούν εις τον Ιωάννην και εμάς δεν μας αφορούν. Και τον Ιωάννη μόνο να αφορούσαν, αγαπητοί μου, πάλι θα έπρεπε να μας ενδιαφέρει, αγαπητοί μου, εφόσον γνωρίζουμε την ιστορία την ιερή μας, την ιερά μας ιστορία. Αλλά, βλέπετε πώς γίνεται η αναφορά του θέματος; Ότι τα αυτά πρέπει και εμείς να έχουμε. Κι ότι αυτά πρέπει να είναι και για μας τα χαρακτηριστικά. Και φυσικά ίσως όχι όλα. Μερικά να είναι ιδιάζοντα για τον άγιο Ιωάννη. Αλλά λίγο ή πολύ δεν νομίζετε ότι μπορούμε να έχουμε κάποια χαρακτηριστικά του;

«Και αυτός θα έρθει», λέγει, «προ του Μεσσίου», «προελεύσεται ἐνώπιον αὐτοῦ», θα έρθει μπροστά από τον Μεσσία. Δηλαδή Πρόδρομος. Προσέξτε εδώ ένα σημείο που είναι πολύ σημαντικό. «Καὶ αὐτὸς προελεύσεται ἐνώπιον αὐτοῦ». Για, να πάρω τον προηγούμενο στίχο: «καὶ πολλοὺς τῶν υἱῶν ᾿Ισραὴλ ἐπιστρέψει –προσέξτε- ἐπὶ Κύριον τὸν Θεὸν». Εβραϊκά «Κύριος» λέγεται «Γιαχβέ», «Ιεχωβά», παρακαλώ προσέξτε. «Καὶ αὐτὸς προελεύσεται ἐνώπιον αὐτοῦ». Η αντωνυμία «αὐτοῦ» προφανέστατα αναφέρεται εις το κύριο όνομα του προηγουμένου στίχου. Ποίου «αὐτοῦ»; Του Κυρίου, του Θεού. Ώστε λοιπόν. Όταν λέγει ότι θα έρθει πιο μπροστά από Αυτόν, αναφέρεται εις τον Κύριον και Θεόν. Αλλά ο Κύριος και Θεός είναι ο Γιαχβέ, ο Ιεχωβά. Ξέρομε όμως ότι ομιλεί ο άγγελος ότι θα σταθεί ο Ιωάννης πρόδρομος του Μεσσίου. Άρα λοιπόν ποίος είναι ο Μεσσίας; Είναι ο επιφανείς Γιαχβέ, Ιεχωβά. Δηλαδή; Δηλαδή ότι ο Ιησούς Χριστός είναι ο Ιεχωβά. Δηλαδή ο Κύριος. Ας το ακούσουν οι Χιλιαστές που λέγουν ότι ο Ιησούς Χριστός δεν είναι ο Γιαχβέ, αλλά είναι κτίσμα… Και φλυαρούν βλάσφημα επί βλασφήμων. Βλέπει δηλαδή κανείς καθαρά, σαφέστατα εδώ την περίπτωση ότι ο Ιησούς είναι ο Γιαχβέ, ο Κύριος, ο Θεός.

Αλλά και ένα άλλο ακόμη. Ο προφήτης Μαλαχίας λέγει την εξής προφητεία: «Ἰδού ἐγώ ἀποστέλλω τόν ἄγγελόν μου –προσέξτε- πρό προσώπου μου». «Μου». «Πρό προσώπου μου». Προσέξτε αυτήν την αντωνυμία: «μου». Ποιος το λέει αυτό τώρα; Ο Γιαχβέ, ο Κύριος, της Παλαιάς Διαθήκης, ο Θεός. «Στέλνω», λέει, «τον αγγελιοφόρο μου, τον άγγελό μου, προ προσώπου μου», δηλαδή «μπροστά μου». «Μπροστά μου». Όταν παίρνει την προφητεία αυτή του Μαλαχίου ο Ευαγγελιστής Μάρκος, ακούστε πώς τη διατυπώνει, είναι στο πρώτο κεφάλαιο: «Ἰδού ἐγώ ἀποστέλλω τόν ἄγγελό μου πρό προσώπου Σου». Γιατί βάζει τώρα «Σου»; Απλούστατα, γιατί το «Σου» το λέγει ο Γιαχβέ-Λόγος, ο Κύριος-Λόγος, ο Γιαχβέ- Λόγος, το δεύτερον πρόσωπον για λογαριασμό Του. Τώρα, στην παράθεση της προφητείας, που κάνει ο Μάρκος, αναφέρεται πάλι εις τον Λόγον, αλλά από τον Πατέρα. Δηλαδή ο Πατέρας λέγει, ο Πατήρ- Γιαχβέ, λέγει εις τον Λόγο- Γιαχβέ: «προ προσώπου Σου» κατά το «Κάθου ἐκ δεξιῶν μου ἕως ἄν θῶ τούς ἐχθρούς Σου» κ.ο.κ. Είναι αυτός ο διάλογος μεταξύ Πατρός και Υιού· αλλά αφού στην Παλαιά Διαθήκη έχει το «μου», αλλά ο Γιαχβέ, εάν υποτεθεί ότι ο Πατέρας έγινε άνθρωπος, πώς έγινε άνθρωπος; Άρα λοιπόν Αυτός που ήρθε είναι ο Γιαχβέ. Άρα ο Χριστός είναι ο Γιαχβέ, ο Ιεχωβά.

Ομιλίες εις το κατά Λουκάν Ευαγγέλιο.
Ομιλία 1η.

Πηγή: Απομαγνητοφώνηση και ψηφιοποίηση της ομιλίας:
Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Ἡ ἀπιστία καί τά αἴτιά της.

†.Όταν, αγαπητοί μου, ο Κύριος επέστρεψε από το όρος Θαβώρ με τους τρεις μαθητάς Του, τον Ιάκωβον, τον Ιωάννην και τον Πέτρον, έφθασε εκεί που ήσαν οι άλλοι μαθηταί, οι εννέα, τους οποίους είχαν περικυκλώσει πλήθος πολύ κόσμου, Φαρισαίοι, και ακόμη ένας δυστυχισμένος πατέρας, ο οποίος έφερε το παιδί του εις τους μαθητάς του Κυρίου να το θεραπεύσουν, που ήταν δαιμονισμένο και δεν μπόρεσαν. Και τώρα έρχεται εις τον Κύριον και Του λέγει: «Κύριε, σε παρακαλώ κάνε καλά το παιδί μου, γιατί το έφερα στους μαθητάς σου και δεν μπόρεσαν να μου το κάνουν καλά». Και τότε ο Κύριος αναστέναξε και είπε: «Ὦ γενεὰ ἄπιστος καὶ διεστραμμένη! Ἓως πότε ἔσομαι μεθ᾿ ὑμῶν; Ἓως πότε ἀνέξομαι ὑμῶν;». «Ω γενεά άπιστη και διεστραμμένη, έως πότε θα είμαι μαζί σας, έως πότε θα σας ανέχομαι, που είδατε τόσα θαύματα και μένετε ακόμη στην απιστία σας;». Και τότε εζήτησε να φέρουν το παιδί μπροστά Του, από το οποίον έβγαλε το δαιμόνιον και το απήλλαξε.

Όταν έμεινε με τους μαθητάς Του, μόνοι έμειναν, ερώτησαν οι εννέα μαθηταί: «Γιατί δεν μπορέσαμε εμείς να βγάλομε το δαιμόνιο;». Και ο Κύριος τους απήντησε: «Διὰ τὴν ἀπιστίαν ὑμῶν». «Ένεκα της απιστίας σας δεν μπορέσατε να βγάλετε το δαιμόνιο».

Και τίθεται το ερώτημα: Μπορεί να είμαστε βαπτισμένοι Χριστιανοί, όπως και οι μαθηταί ηκολούθουν τον Κύριον, να ζούμε κοντά εις τον Χριστό, να δεχόμεθα τις ευλογίες Του και ταυτόχρονα να είμεθα, άπιστοι; Αυτοί οι οποίοι εστάλησαν να κηρύσσουν το ευαγγέλιο της Βασιλείας, να κάνουν θαύματα και να διώχνουν δαίμονες οι μαθηταί, για μια στιγμή βρίσκονται άπιστοι; Είναι δυνατόν στον πυρήνα της πίστεως να υπάρχει η απιστία; Έτσι φαίνεται, αγαπητοί μου. Από τα πράγματα έτσι φαίνεται. Και μπορούμε να πούμε ότι η απιστία είναι κάτι που μπορεί να κρύπτεται με ένα περίβλημα πίστεως και μάλιστα κάποτε και θερμής.

Τι είναι εκείνο το οποίο μπορεί να γεννά την απιστία; Και δια την οποίαν πίστιν μας δεν μπορούμε να είμεθα σίγουροι. Δεν μπορούμε. Τι έκανε τον Απόστολο Πέτρο, από την μια να ομολογεί τον Κύριον ότι είναι ο Υιός του Θεού του ζώντος και από την άλλη να τον αρνείται; Εάν, άγιε Πέτρε του Θεού, άγιε Απόστολε του Θεού, Εκείνον τον οποίον ομολόγησες ότι είναι ο Υιός του Θεού του ζώντος, τώρα γιατί φοβείσαι να Τον ομολογήσεις ενώπιον δυο- τριών ανθρώπων ασήμων; Για ποιο λόγο; Μήπως λοιπόν πράγματι μέσα στον πυρήνα, θα ξαναπώ άλλη μία φορά, στον πυρήνα της πίστεως, φωλιάζει η απιστία; Έτσι φαίνεται, ξαναλέγω. Τι είναι εκείνο το οποίο μπορεί να δημιουργεί τι να φωλιάζει ή να διατηρεί αυτήν την απιστίαν; Νομίζω ότι μας ενδιαφέρει όλους, γιατί όλοι θα θέλαμε να είμεθα πιστοί.

Αγαπητοί μου, το πρώτο πράγμα είναι ο ορθολογισμός μας. Τι είναι ο ορθολογισμός; Είναι αυτό που λέγει ο Κύριος σε μίαν άλλη περίπτωση· «Ἐάν πιστεύετε μηδέν διακρινόμενοι». «Διακρίνομαι» θα πει «έχω μίαν απιστίαν, η οποία στηρίζεται στον λογισμό μου». Αυτό θα το λέγαμε με έναν σύγχρονο τρόπο «ορθολογισμόν». Τι είναι ακριβώς ο ορθολογισμός; Ο ορθολογισμός είναι το να βάζω τα πράγματα με την δική μου λογική να τα ερμηνεύσω. Ο Κύριος είπε πιο κάτω, στην ιδίαν περικοπήν: «Ἐάν ἔχητε πίστιν ὡς κόκκον σινάπεως», δηλαδή κάτι λίγη πίστη, αλλά θερμή, «μπορείτε να πείτε σε αυτό το βουνό να φύγει από την θέση του και να πάει να πέσει στην θάλασσα και θα σας υπακούσει». Τι είναι τώρα ο ορθολογισμός; Ο ορθολογισμός είναι ο εξής: «Πώς είναι δυνατόν ένα βουνό να φύγει από την θέση του και να πάει να πέσει εις την θάλασσαν; Είναι δυνατόν ποτέ;».

Θέλετε ακόμη κάτι άλλο; Έχομε ιστορικό προηγούμενο; Εάν είχαμε ένα ιστορικό προηγούμενο, να αποπειραθούμε να το κάνομε. Μα εάν δεν υπάρχει ιστορικό προηγούμενο, τότε γιατί; Ε, αυτό θα πει ορθολογισμός. Δηλαδή το να βάζεις όχι την εμπιστοσύνη σου στον λόγο του Θεού μπροστά, αλλά το να βάζεις τον δικό σου λογισμό, το δικό σου σχήμα της λογικής, για να ερμηνεύσεις τα φαινόμενα. Αυτό λέγεται ορθολογισμός. Δηλαδή με άλλα λόγια είναι μια αρρώστια του ιδίου του λογικού. Διότι η λογική είναι δημιούργημα του Θεού. Αλλά η λογική η ιδία, σαν δημιούργημα του Θεού, θα πρέπει να πει στον εαυτόν της: «Έχω τα όριά μου». Η ιδία η λογική πρέπει να υπαγορεύσει εις τον άνθρωπον και να του πει· αφού έχω τα όριά μου, πέραν τούτων των ορίων θα έχεις εμπιστοσύνη στην αγάπη και την δύναμη και την σοφία του Θεού. Αλλά δεν το κάνει όμως αυτό η λογική, γιατί έχει αρρωστήσει. Και αφού έχει αρρωστήσει, αυτή η λογική, έχει αρρωστήσει, υποβάλλει αρρωστημένα πράγματα. Συνεπώς ο ορθολογισμός είναι μία αρρωστημένη κατάστασις. Είναι αυτή η αρρωστημένη κατάσταση του πεπτωκότος ανθρώπου, του ξεπεσμένου ανθρώπου. Δηλαδή αυτός ο ορθολογισμός πάνω στον οποίον στηρίζεται, τρέφεται, ζει, αυξάνει γενικά ο άνθρωπος, ειδικότερα δε ο δυτικός άνθρωπος, ο άνθρωπος της Δύσεως. Τρέφεται με αυτόν τον ορθολογισμόν. Παρότι η Δύσις είναι χριστιανική, φωλιάζει μέσα στην καρδιά του δυτικού ανθρώπου αυτός ο ορθολογισμός που του γεννά την απιστία και έχομε τόσα φαινόμενα απιστίας στον δυτικόν άνθρωπον.

Είναι όμως κι άλλος λόγος, που μπορεί να δημιουργήσει την απιστία. Είναι ο διεφθαρμένος βίος. Όταν κανείς, δηλαδή, πιστεύει στον Θεό, αλλά ταυτοχρόνως ζει έναν βίον διεφθαρμένον, έναν βίον αμαρτωλόν. Έναν αμαρτωλό βίο, τον οποίον όμως αγαπά. Δεν ομολογεί. Διότι ποιος δεν είναι αμαρτωλός; Θα λέγαμε τότε, αφού είμεθα όλοι αμαρτωλοί, τότε όλοι κουτσαίνομε στην πίστη; Αναμφισβήτητα όχι. Δεν είναι η αμαρτωλότητα που ομολογώ. Δεν είναι η αμαρτωλότητα για την οποία μετανοώ και παραδέχομαι. Αλλά είναι η αμαρτωλότητα την οποία δεν παραδέχομαι· θέλω να την κρατώ για δική μου, να είναι στη ζωή μου και θα ήθελε και να την δικαιολογώ, αν θέλετε -τραγικό για τον άνθρωπο…- με το ίδιο το Ευαγγέλιο. Το Ευαγγέλιο να μου δικαιολογεί την διεφθαρμένη μου ζωή. Είναι φοβερό! Φοβερό!

Σ’ αυτές τις περιπτώσεις, αγαπητοί μου, θα μπορούσαμε να πούμε είναι εκείνο το οποίον λέγει πάλι ο λόγος του Θεού, ο Ιωάννης το λέγει: «Τό φῶς ἐλήλυθεν εἰς τόν κόσμον καί οἱ ἄνθρωποι ἠγάπησαν μᾶλλον τό σκότος ἤ τό φῶς». Λέγει εδώ: «ἦν γὰρ πονηρὰ αὐτῶν τὰ ἔργα. Πᾶς γὰρ ὁ φαῦλα πράσσων μισεῖ τὸ φῶς καὶ οὐκ ἔρχεται πρὸς τὸ φῶς, ἵνα μὴ ἐλεγχθῇ τὰ ἔργα αὐτοῦ». Να η ψυχολογία του πράγματος, να η ερμηνεία του πράγματος. «Καθένας που πράττει», λέει, «το πονηρόν, πράττει τα φαύλα, μισεί το φως». Γιατί; Το μισεί διότι, εφόσον επιμένει και θέλει να επιμένει εις το να πράττει τα φαύλα, επόμενον είναι, εάν έρθει κοντά στο φως που είναι ο Χριστός, η ζωή του να ελεγχθεί, να φανερωθεί. Και τότε, εάν απ’ την μία επιμένει να ζει και απ’ την άλλη θα είναι κοντά στο φως, τότε τι κάνει; Προσβάλλεται, υποτιμάται, και για να μην υποτιμηθεί, τι κάνει; Δεν πάει στο φως. Και όχι μόνον δεν πάει στο φως αλλά και μισεί το φως. Επιτίθεται εναντίον του φωτός, να το σταυρώσει το φως, να φύγει από την μέση, δια να μην υπάρχει στοιχείον ελέγχου της συνειδήσεώς του.

Είναι φοβερή η ψυχολογία του ανθρώπου που θα ήθελε να μένει στην αμαρτία χωρίς να μετανοεί. Αυτό του δίδει την διάσταση της απιστίας. Μένει στην απιστία τελικά. Όταν θα του πεις του άλλου: «Μην πέφτεις στην ανηθικότητα», την οποία αγαπά, θα σου πει: «Και πού είναι γραμμένο αυτό;». «Μα το είπε ο Χριστός». «Το αμφισβητώ». «Πιστεύεις στον Χριστό;». «Βεβαιότατα!». «Ε, μα πώς πιστεύεις στον Χριστό, όταν αμφισβητείς τα λόγια Του;». Πιστεύω στον Χριστό σημαίνει «πιστεύω στα λόγια Του». Εδώ υπάρχει μία ασυνέπεια. Πώς λοιπόν είναι δυνατόν να λες «Πιστεύω» και να αμφισβητείς τον λόγον του Χριστού; Βλέπετε, ο άνθρωπος ο οποίος θέλει να μένει στην αμαρτία; Ενώ ο άνθρωπος ο αμαρτωλός που έχει μετάνοια, θα πει: «Δεν το ήξερα. Ώστε το λέγει ο Χριστός, θα αλλάξω ζωή». Αυτό είναι μία φυσιολογική ομαλή κατάστασις.

Θυμηθείτε εκείνο που λέγει ο ψαλμικός στίχος: «Εἶπεν ἄφρων ἐν καρδίᾳ αὐτοῦ· Οὐκ ἔστι Θεός». Ποιος είναι αυτός ο ἄφρων; Είναι ο αμαρτωλός άνθρωπος ο οποίος λέγει· «Δεν υπάρχει Θεός». Ώστε σήμερα, αν υποτεθεί ότι λέμε, και το λέμε, ότι δεν υπάρχει ο Θεός, τότε τι σημαίνει; Σημαίνει δύο πράγματα. Η λέξις ἄφρων σημαίνει δυο πράγματα. Καταρχάς, κατά κυριολεξίαν θα πει ο μη έχων φρόνησιν, ο άμυαλος άνθρωπος, δηλαδή ο άνθρωπος που δεν έχει μυαλό. Λέει ότι δεν υπάρχει Θεός. Ώστε είναι αμυαλοσύνης αποτέλεσμα η αθεΐα; Ε, δεν θέλει φιλοσοφία, να το καταλάβει κανείς αυτό το πράγμα. Και το άλλο, ἄφρων θα πει εδώ και αμαρτωλός. Ώστε, εἶπεν ἄφρων ἐν καρδίᾳ αὐτοῦ … Πού το είπε; «Ἐν καρδίᾳ αὐτοῦ». Γιατί ἐν καρδίᾳ αὐτοῦ; Διότι η καρδία, κατά τον Κύριον, είναι η έδρα των λογισμών των επιθυμιών και όλων εκείνων που κατόπιν η καρδία θα εξωτερικεύσει με πράξεις. Λέει: «Από την καρδία εκπορεύονται μοιχείες, πορνείες, κλοπές», είπε ο Κύριος.

Πολύ ωραία λέγει ο ιερός Αυγουστίνος το εξής: «Κανείς δεν αρνείται τον Θεό παρά μόνον όσοι έχουν συμφέρον να μην υπάρχει». Αλλά εκείνη η μαρτυρία που είναι πολύ αξιόλογη, είναι του αγίου Θεοφίλου Αντιοχείας, είναι του 2ου αιώνος, που λέγει στην πρώτη του επιστολή προς Αυτολύκον – φίλος του ήτο ή εικονικόν πρόσωπον, δεν ξέρομε ακριβώς- τα εξής. Αμφισβητεί αυτός ο φίλος του ο ειδωλολάτρης, αμφισβητεί διά την ύπαρξιν του Θεού, όπως τα παρουσιάζει τα πράγματα ο Θεόφιλος. Και λέγει: «Ἐὰν φῇς· “Δεῖξόν μοι τὸν θεόν σου”, κἀγώ σοι εἴποιμι ἄν· “Δεῖξόν μοι τὸν ἄνθρωπόν σου κἀγώ σοι δείξω τὸν Θεόν μου”». Είναι κλασική αυτή η πρότασις· κλασική. Ακούσατέ την. Και πολύ σπουδαία. Νομίζω συνοψίζει όσα είπαμε. «Εάν μου πεις, δείξε μου τον Θεόν σου για τον οποίον μιλάς τόσο και λες ‘’ο Θεός μου και ο Θεός μου’’· δείξε μου τον. Θα σου τον δείξω, λέγει. Θα σου τον δείξω, εάν μου δείξεις κι εσύ ποιος είσαι». «Δεῖξόν μοι τὸν ἄνθρωπόν σου». Δείξε μου ποιος είσαι, ποια είναι η ζωή σου. «Βλέπεται γὰρ Θεὸς τοῖς δυναμένοις αὐτὸν ὁρᾶν». Διότι τον Θεόν πράγματι μπορείς να τον δεις. Βλέπεται ο Θεός, οράται ο Θεός. Για εκείνους που μπορούν να Τον δουν. «Δεῖξον οὖν καὶ σὺ σεαυτόν, εἰ οὐκ εἶ μοιχός(:Δείξε κι εσύ τον εαυτό σου ότι δεν είσαι μοιχός), ἅρπαξ, ὀργίλος, φθονερός, ἀλαζών, πλήκτης, φιλάργυρος». Εάν δεν είσαι όλα αυτά, τότε δεν έχεις λόγους να πεις ότι δεν υπάρχει ο Θεός. Εάν είσαι όλα αυτά και θέλεις να μένεις σε αυτό που είσαι, τότε έχεις λόγους να λες: «Πού είναι ο Θεός;».

Και κάτι που είναι πολύ σπουδαίο ακόμα και είναι όχι ένα παράδειγμα, προσέξτε αυτό το σημείο, όχι ένα παράδειγμα, αλλά είναι μία πραγματικότης· λυπούμαι, δεν θα μπορέσω να σας την αναλύσω περισσότερο. Είναι η εξής. Λέγει: «Η ανθρωπίνη ψυχή μοιάζει με ένα κάτοπτρο, με έναν καθρέπτη. Εάν τώρα η επιφάνεια του καθρέπτου έχει σκουριά, τότε δεν μπορεί να ανακλάσει το φως». Όλα, ξέρετε, τα χαρίσματα, όλες οι θείες ενέργειες έρχονται στον άνθρωπο από τον Θεό. Η αγάπη δεν είναι παρά μία ενέργεια του Θεού, που έρχεται στον άνθρωπο. Δεν μπορεί να αγαπήσει ο άνθρωπος, εάν ο Θεός δεν στείλει την ενέργειά Του αυτή, την άκτιστη ενέργεια. Και η πίστις το ίδιο. Έχει πολλά σημεία η Αγία Γραφή που το δείχνει αυτό. Θυμηθείτε για την πίστη που μιλάμε, θυμηθείτε εκείνο που λέγει ο Χριστός: «Εάν ο Πατήρ δεν σας ελκύσει προς Εμένα, δεν μπορείτε να ‘ρθείτε σε μένα». Τι θα πει «Δεν σας ελκύσει;». Θα πει ότι πρέπει να στείλει την θεία Του άκτιστη ενέργεια που αναφέρεται στο θέμα της ελκύσεως στην πίστη. Αλλιώτικα δεν γίνεται. «Μα τότε», θα πει κάποιος, «μα τότε εγώ δεν ελκύστηκα, για να μην πιστεύω».

Δεν είναι έτσι τα πράγματα. Αλλά μια που μιλάω για την έλξη, επιτρέψατέ μου να χρησιμοποιήσει την μαγνητική ιδιότητα. Αδελφέ μου, εάν είσαι σίδηρος θα ελκυστείς. Εάν είσαι μπρούντζος, δεν θα ελκυστείς. Εάν είσαι αλουμίνιο, δεν θα ελκυστείς. Δεν παύει να ασκεί την ελκτική δύναμη ο μαγνήτης. Εσύ δεν έλκεσαι. Γιατί είσαι κάτι άλλο. Έτσι κι εδώ. Όταν έρχονται οι θείες ακτίνες, οι θείες άκτιστες ενέργειες, επάνω στην ψυχή να ανακλαστούν και να επανέλθουν, παν ό,τι ανακλάται, ξαναγυρίζει πίσω… τι θα πει «ανακλάται» εδώ; «Ανακλάται» θα πει, αγαπητοί μου, ότι όταν θα σου στείλει ο Θεός την ενέργεια να πιστέψεις, πρέπει να ανακλάσεις αυτήν την ενέργεια. Δηλαδή να ανταποκριθείς. Σου στέλνει την ενέργειά Του κι Εσύ πρέπει να πεις: «Πιστεύω, Κύριε». Αλλά πότε θα γίνει η ανάκλασις αυτών των θείων ακτίνων; Όταν ο καθρέπτης της ψυχής σου είναι λείος, είναι καθαρός και μπορεί να ανακλάσει. Πότε γεμίζει σκουριά; Από τις αμαρτίες, τις ηθελημένες αμαρτίες. Γιατί ο αμαρτωλός σώζεται. Μετανοεί. Αλλά τις ηθελημένες, που είναι εκεί ο εγωισμός, ο ριζωμένος στο κέντρον της ψυχής, που δεν αφήνει περιθώρια ανακλάσεως αυτής της θείας ενεργείας. Γι΄αυτό ο Κύριος είπε: «Μακάριοι οἱ καθαροί τῇ καρδίᾳ ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονται». «Ευτυχισμένοι εκείνοι που έχουν καθαρή καρδιά, γιατί αυτοί θα δουν τον Θεό». Πώς; Είναι ό,τι σας λέγω τόσην ώρα.

Αλλά ακόμη είναι και κάτι άλλο που γεννάει, αγαπητοί μου, την απιστία. Δηλαδή στο κέντρον της πίστεως δημιουργείται το μικρόβιον της απιστίας. Ποιο είναι αυτό; Αυτό είναι… – εδώ θέλω να το προσέξετε αυτό- είναι…- θα πω μία σύγχρονη λέξη, η οποία δεν μ’ αρέσει σαν λέξη, αλλά θα την πω γιατί είναι γνωστή- είναι ο σνομπισμός. Δηλαδή να το πω Ελληνικά, η μίμησις. Αλλά η μίμησις επί αξιοθρήνητων πραγμάτων. Όχι επί σπουδαίων πραγμάτων. Το να μιμηθείς το καλό, να μιμηθείς το ωραίο, αυτό δεν λέγεται σνομπισμός. Η λέξις αυτή -ξένη είναι, όπως σας είπα- και καθιερώθηκε στην γλώσσα μας, να φανερώσει την μίμησιν επί πραγμάτων ανοήτων και που δεν διαθέτει κανείς κρίση και λογική να κρίνει αν αυτό είναι καλό ή δεν είναι καλό. Απλώς επειδή το κάνουν οι πολλοί, το κάνω κι εγώ. Ντύνεται ο άλλος σαν καραγκιόζης, θα ντυθώ κι εγώ σαν Καραγκιόζης, όχι διότι κάπως η λογική μου δεν θα μου έλεγε ότι αυτό που είναι… βγαίνω με τις πυτζάμες μου, σήμερα βγαίνουν οι γυναίκες με τις πυτζάμες τους έξω. Φοράνε κάτι παντελόνια… σαν πυτζάμες είναι· που κάποτε θα ντρεπόντουσαν να βγουν στο σαλόνι τους απ’ την κρεβατοκάμαρά τους, και βγαίνουνε στους δρόμους… Να πεις κανείς: «Βρε κυρά μου, δεν ντρέπεσαι με αυτόν τον τρόπο που βγαίνεις έξω;». Θα σου απαντήσει, αν είναι ειλικρινής: «Το καταλαβαίνω». «Γιατί το κάνεις;». «Μα όλες έτσι βγαίνουν».Άρα λοιπόν τι είναι ο σνομπισμός; Ο σνομπισμός είναι η μίμησις επί πραγμάτων που η λογική και η κρίσις έχουν ευνουχιστεί, έχουν παραμεριστεί. Είναι δυστύχημα, όταν ο άνθρωπος ενεργεί κατ΄αυτόν τον τρόπον. Ο λογικός άνθρωπος.

Ε, λοιπόν, αγαπητοί, σήμερα παρουσιάζεται το φαινόμενο και της απιστίας και της αθεΐας ευρύτατα, στον ελληνικό μας χώρο, να μην πάω πιο πέρα, μένω στον ελληνικό μας χώρο. Αν ερωτήσετε κάποιον: «Καλά δεν πιστεύεις; Εσύ ήσουνα πιστός μέχρι τώρα». Αν έχει ειλικρίνεια, θα σας πει ότι πιστεύει. Αλλά τότε γιατί μιλάει με τρόπο που σαν να δείχνει ότι είναι άθεος; Θα σας πει, αν έχει πάντα ειλικρίνεια, το ξαναλέγω, θα σας πει: «Γιατί όλοι έτσι μιλάνε». Μα δεν έχεις προσωπικότητα, άνθρωπε; Δεν έχεις ιδίαν κρίσιν; Είσαι τόσο δουλικός, ώστε να ακολουθείς το τι λέγει το σύνολο, η μάζα; Δεν έχεις δική σου κρίση; Αυτό είναι το φοβερό. Λοιπόν, στην εποχή μας, στον ελλαδικό μας χώρο, αγαπητοί μου, αυτό το φαινόμενο, αυτό το μυστήριο της ανομίας ενεργείται. Και συναγωνιζόμεθα να εμφανιστούμε ο ένας απιστότερος του άλλου, ο ένας αθεότερος του άλλου. Αυτό όμως είναι πια ένα κατάντημα αυτής της χώρας, που υπήρξε ανέκαθεν χριστιανική. Και αν θέλετε, η πίστις υπήρχε και στους προγόνους μας, που ήσαν ειδωλολάτρες. Γιατί αν δεν υπήρχε αυτή η πίστη, έστω κι αν ειδωλολάτρες ήσαν, δεν θα κτίζανε Παρθενώνες και σπουδαίους ναούς με καλλιτεχνήματα που τα θαυμάζει ο κόσμος όλος.

Τι σημαίνει; Σημαίνει ότι έχομε μαραζώσει, έχομε ξεφτίσει. Και βλέπετε την αθεΐα να κηρύσσεται παντού με τον τρόπο που σας είπα· τον σνομπισμό. Στην οικογένεια μέσα; Ω στην οικογένεια μέσα! Αρχίζει η πίστη στην οικογένεια να ατονεί και να δημιουργείται η απιστία. Δεν κάνουν πια οι άνθρωποι προσευχή. Οι γονείς δεν βάζουν τα παιδιά τους από νήπια να μάθουν να προσεύχονται, να κάνουν τον σταυρό τους στο τραπέζι, να κοινωνούν, να εξομολογούνται, να πηγαίνουν στην Εκκλησία. Στην κοινωνία έξω; Τι να πει κανείς; Τι να πει κανείς; Στα σχολεία μας; Που εκεί ακριβώς καθρεπτίζεται η αγωγή της νέας γενεάς; Κατεβάζομε τις εικόνες του Χριστού, οι δάσκαλοι και καθηγηταί μιλάνε εναντίον του Χριστού, άλλοι θα μιλήσουνε περιφρονητικότατα για τον Χριστό και άλλοι, οι κάπως ευγενέστεροι, όχι ολιγότερον δηλητηριώδεις, θα μιλήσουν για την ανθρωπίνη μόνον φύσιν του Χριστού. Έτσι βλέπετε, διαρκώς, μέσα σ’ αυτούς τους χώρους, στην οικογένεια, το σχολειό και την κοινωνία να ανθεί το φαινόμενον της αθεΐας και της απιστίας. Δεν είναι κρίμα; Δεν είναι κρίμα;

Οι Έλληνες δεν είμαστε πολλοί. Εννέα εκατομμύρια είμαστε. Αν αγαπητοί μου, όμως μερικοί άνθρωποι ξεφύγουν απ’ αυτόν τον κλοιόν, γιατί περί κλοιού πρόκειται, που λέγεται «σνομπισμός» και σταθούν όρθιοι και πουν: «Για στάσου βρε αδελφέ, αν εσύ είσαι άπιστος, εγώ δεν είμαι. Λες ότι είσαι παραδοσιακός; Και τι είναι η παράδοση; Τα μπουζούκια; Οι πολιτιστικές εκδηλώσεις; Και τα σαντούρια; Γιατί αυτά βάζομε συνέχεια στο ραδιόφωνο και στην τηλεόραση και λέμε… «παράδοσις» και «παράδοσις». Στα χωριά κρατάνε από μια μέχρι εφτά μέρες οι γιορτές, με σαντούρια και με χορούς. Αυτά είναι η Παράδοση; Αυτά είναι η Παράδοση; Φτωχοί άνθρωποι! Η Παράδοσις είναι να κρατήσεις την ψυχή του λαού σου. Και η ψυχή του λαού σου είναι η πίστις. Η πίστις στον Χριστό και η αγάπη στην πατρίδα σου. Αν αυτά δεν τα κρατήσεις, έχασες την ψυχή σου.

Θυμηθείτε τι έλεγε ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός. Τι έλεγε; «Ό,τι να σας κάνουν, να σας γδάρουν, να σας τηγανίσουν, να σας κάνουν, να σας κάνουν… ψυχή και Χριστό μην χάσετε». Αυτό είναι η Παράδοσις. Αυτό που λέγει στον Τιμόθεο ο Παύλος: «Φύλαξε την παρακαταθήκη». Αυτό θα πει παρακαταθήκη. Θα πει παράδοσις. Δηλαδή αυτό που παίρνω και σου δίνω. Αυτό θα πει παρακαταθήκη. Παίρνω και σου δίνω. Και σου λέω «Κράτα το καλά». Και τι λέει εκεί στην Αποκάλυψη ο Χριστός; «Κράτει καλά αυτό που έχεις. Για να μην σου πάρει κανείς το στεφάνι με το να πετάξεις αυτό που κρατάς. Κράτα καλά αυτό που έχεις». Τι είναι αυτό που έχεις; Αυτό που σας είπα τόσην ώρα. Αυτό είναι Παράδοσις. Εκείνος που το κατάλαβε καλά αυτό, που είναι η ψυχή της ψυχής μας, τότε δεν παρασύρεται από τα ρεύματα αυτά της εποχής, από αυτόν τον σνομπισμόν τον ανόητο, τον βλακωδέστατο και δαιμονικότατον ταυτοχρόνως. Αλλά στέκεται όρθιος. Στέκεται όρθιος και λέει: «Εγώ κρατώ την παράδοση των προγόνων μου. Κρατώ εκείνο που πήρα από την μάνα μου και τον πατέρα μου, κι εκείνοι απ’ τους γονείς των κι εκείνοι απ’ τους Αποστόλους και οι Απόστολοι από τον Χριστό. Αυτή είναι η αλήθεια. Αυτή είναι η μία πίστις, αυτή είναι η μία Παράδοση, μπροστά στην οποία αξίζει να πεθάνει κανείς».

Αν λοιπόν, εμείς οι Έλληνες, είμαστε 9 εκατομμύρια και μερικοί δεν υποκύψουν σ’ αυτούς τους συγχρόνους πειρασμούς αντί πινακίου φακής, για να έχομε κάποια αγαθά και κάποια καλοπέραση, τότε ίσως μας λυπηθεί ο Θεός και επιζήσουμε. Αν όμως όλοι οι Έλληνες φθάσουν σ’ αυτό το κατάντημα της απεμπολήσεως των πάντων, ε, τότε… η Ελλάδα τέλειωσε την ζωή της μέσα στην Ιστορία· την τέλειωσε. Δεν θα ήθελα ποτέ να είμαι προφήτης κακών αλλά ας μιμηθούμε τουλάχιστον τον Αβραάμ που ζήτησε: «Αν υπάρχουν μερικοί άνθρωποι στα Σόδομα, να σωθούν οι πόλεις αυτές». Έτσι, αν υπάρχουν, αν υπάρχουν κάποιοι Έλληνες πιστοί, που θα μείνουν πιστοί παρά το ρεύμα της εποχής, τότε η Ελλάς θα ζήσει. Καταλαβαίνετε, αγαπητοί μου, τι ανεβαίνει και τι πέφτει επάνω στους ώμους μας; Καταλαβαίνετε τι επωμιζόμεθα; Κι εμείς οι κληρικοί κι εσείς οι λαϊκοί. Εμείς οι πιστοί δηλαδή. Καταλαβαίνετε; Έχομε πολλή ευθύνη. Έχω να σηκώσω στους ώμους μου εκείνο που δεν σηκώνει ο άλλος. Και ο παραπέρα και ο παραπέρα. Το φορτίο; Βαρύτατο. Μα πρέπει να το σηκώσω. Και ο Χριστός θα με βοηθήσει να το σηκώσω, να το σηκώσομε. Και άμα το σηκώσομε, αγαπητοί μου, το φορτίο, τότε κι εμείς θα σωθούμε και θα έχομε εκφράσει στους συμπατριώτες μας, Έλληνες και Χριστιανούς, την πιο αγνή, την πιο καθαρή, την πιο σπουδαία αγάπη. Μια αγάπη στηριγμένη πάνω στη βαθιά πίστη.

198η ομιλία στην κατηγορία
« Ομιλίες Κυριακών ».

Όλες οι ομιλίες της κατηγορίας " Ομιλίες Κυριακών " 🔻
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/diafora-uemata/omiliai-kyriakvn
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40r0WAxMpRb0tx6ts1zsQWMh

Πηγές:
Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.

Μεταφορά της απομαγνητοφωνημένης ομιλίας σε ηλεκτρονικό κείμενο και επιμέλεια: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Περί Ἐκκλησιαστικῆς Παραδόσεως.

†.Εάν έπρεπε, αγαπητοί μου, να ερωτήσουμε τι είναι το Ευαγγέλιον, θα μπορούσαμε με συντομία να απαντήσουμε: «Η παράδοσις της αληθείας». Αλλά τι είναι αλήθεια; Η αλήθεια είναι ο Χριστός και ο λόγος Του. Όχι ο λόγος Του, αλλά και ο λόγος Του. Διότι ο ίδιος είπε: «Ἐγώ εἰμί ἡ ἀλήθεια». Συνεπώς η αλήθεια είναι τα λόγια Του. Αλλά η πηγή των λόγων Του είναι ο Ίδιος. Συνεπώς η πηγή της αληθείας είναι το πρόσωπό Του.

Επανερχόμενοι λοιπόν εις την ερώτηση, εάν θα πρέπει να ρωτήσουμε τι είναι Ευαγγέλιον, θα απαντούσαμε: «Η Αλήθεια, η Παράδοσις της αληθείας». Δηλαδή ο Χριστός και ο λόγος Του. Αλλ’ όμως πολλές φορές, αγαπητοί μου, ξεχνάμε αυτήν την Παράδοσιν της αληθείας, που είναι το Ευαγγέλιον. Ο Απόστολος Παύλος θα βρεθεί σε μία πολύ δύσκολη θέση, δυσάρεστη, όταν θα γράψει την πρώτη προς Κορινθίους επιστολή του εις την εκκλησία της Κορίνθου και θα τους πει: «Γνωρίζω δὲ ὑμῖν, ἀδελφοί, τὸ εὐαγγέλιον ὃ εὐηγγελισάμην ὑμῖν, ὃ καὶ παρελάβετε, ἐν ᾧ καὶ ἑστήκατε, δι᾿ οὗ καὶ σῴζεσθε, τίνι λόγῳ εὐηγγελισάμην ὑμῖν εἰ κατέχετε, ἐκτὸς εἰ μὴ εἰκῆ ἐπιστεύσατε. Παρέδωκα γὰρ ὑμῖν ἐν πρώτοις ὃ καὶ παρέλαβον, ὅτι Χριστὸς ἀπέθανεν ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν κατὰ τὰς γραφάς, καὶ ὅτι ἐτάφη, καὶ ὅτι ἐγήγερται τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ κατὰ τὰς γραφάς» κ.λπ. Δηλαδή μερικοί Κορίνθιοι αμφισβητούσαν την ανάστασιν των νεκρών.

Και φυσικά, όπως λέγει ευστοχότατα κάποιος Πατήρ ότι «εάν αμφισβητείς την ανάστασιν των νεκρών, τότε μην μιλάς πια για το Ευαγγέλιο, δεν έχεις τίποτα». Και συνεπώς ο Απόστολος Παύλος βλέποντας πόσο ακριβώς μεγάλο είναι το θέμα αυτό, αφιερώνει ένα ολόκληρο και μακρότατο κεφάλαιον υπέρ της αναστάσεως των νεκρών, αφού βεβαίως η κατοχύρωσις θα γίνει επάνω στην Ανάσταση του Χριστού. Και θα τους πει: «Γνωρίζω δέ ὑμῖν ἀδελφοί», δηλαδή το «γνωρίζω» εδώ έχει την έννοια «Σας υπενθυμίζω. Γιατί το ξέρετε. Αλλά, το ξεχάσατε;». Δεν τους θίγει. Να τους πει: «Το αμφισβητήσατε; Σας υπενθυμίζω, λοιπόν, αδελφοί, το Ευαγγέλιον. Εκείνο που εγώ ευαγγελίστηκα σε σας. Εκείνο το οποίον εσείς παραλάβατε και επάνω στο οποίο σεις σταθήκατε, δια του οποίου Ευαγγελίου σεις σώζεσθε, εἰ κατέχετε, εάν βεβαίως το κρατάτε».

Εδώ βλέπομε, σ’ αυτήν την έκφρασή του, αγαπητοί μου, όλη εκείνη την διαδικασία της παραδόσεως της αληθείας. Γιατί είναι μεγάλο θέμα η παράδοσις της αληθείας. Είναι αυτό που πήρα εγώ, να το δώσω στον άλλον. Αλλά αυτό που θα δώσω στον άλλον, πώς θα το δώσω; Και αυτός που θα το πάρει από μένα και θα το δώσει στην επόμενη γενεά, πώς θα το δώσει; Θα το δώσει ακέραιο, σωστό, όπως ακριβώς βγήκε από την πηγήν; Ή θα είναι διαφορετικό; Έτσι προκύπτει, αγαπητοί μου, ένα πρόβλημα. Φυσικά αυτό που λέγει εδώ ο Απόστολος ότι «εγώ σας έδωκα το Ευαγγέλιον -εὐηγγελισάμην ὑμῖν τό Εὐαγγέλιον- το οποίον εσείς πήρατε και επάνω στο οποίο σταθήκατε», θέμα δεν ετίθετο τόσο τότε εις τον Απόστολον και την γενεά στην οποία υπάρχει, διότι είναι ο ίδιος εκείνος ο οποίος πήρε απευθείας από την πηγήν τον λόγο του Θεού, όπως και οι άγιοι Απόστολοι. Μάλιστα θα πει λίγο πιο κάτω, που ακούσαμε την αποστολικήν περικοπήν, ότι «εἴτε ἐγώ εἴτε ἐκεῖνοι, οὕτῳ κηρύσσομεν καί οὕτως ἐπιστεύσατε». «Έτσι κηρύσσομε και έτσι πιστεύετε. Αλλά το θέμα είναι ότι εκείνο που εγώ σας έδωκα, εσείς πώς το παραλάβατε; Και ακόμη, όταν εσείς θα το δώσετε λίγο πιο κάτω, οι άλλοι οι επιγενέστεροι, πώς θα το παραλάβουν;».

Όταν λέμε, αγαπητοί μου, «Παράδοση», τι ακριβώς εννοούμε; Είναι ό,τι λέγει η λέξις σε μία πρώτη διάσταση. Δηλαδή αυτό το οποίο παίρνω και δίδω. «Ὃ παρέλαβον -λέγει ο Απόστολος- ὃ καί παρέδωκα ὑμῖν». Τι; Ότι ο Χριστός απέθανε και την τρίτη ημέρα ανέστη. Αυτό πήρα, αυτό σας έδωκα. Αυτό βασικά είναι Παράδοσις. Αλλά το θέμα είναι όταν γραφτεί αυτή η Παράδοσις, κι αυτή η Παράδοσις εγράφη, είναι το Ευαγγέλιον – φερ’ ειπείν, αυτά που γράφει στους Κορινθίους ο Απόστολος Παύλος, αυτά αγαπητοί είναι κατατεθειμένα, έγιναν βιβλίο. Έτσι λοιπόν τίθεται το ερώτημα: Οι επόμενες γενεές, όταν θα διαβάσουν αυτό, πώς θα το καταλάβουν; Δηλαδή πώς θα το ερμηνεύσουν το Ευαγγέλιο; Διότι αν δεν υπήρχε πρόβλημα ερμηνείας, τότε δεν υπήρχε θέμα παραδόσεως. Εάν υπήρχε ένας τρόπος που όλες οι γενεές να καταλαβαίνουν το Ευαγγέλιο σωστά, όπως ακριβώς παρεδόθη από τον Κύριον στους μαθητάς Του, επαναλαμβάνω, δεν θα υπήρχε ανάγκη παραδόσεως.

Η Παράδοσις λοιπόν δεν είναι τίποτε άλλο παρά το φρόνημα της Εκκλησίας, πώς ακριβώς βλέπει τις Γραφές. Πώς η Εκκλησία, πάντοτε η Εκκλησία, από την εποχή των Αποστόλων, από την Αποστολικήν Εκκλησίαν μέχρι σήμερα, πώς η Εκκλησία βλέπει τις Γραφές και τι φρονεί γι’ αυτές. Δηλαδή, πώς ερμηνεύει τις γραφές. Και έτσι το κλειδί της ερμηνείας βρίσκεται μέσα εις αυτό το φρόνημα της Εκκλησίας, δηλαδή μέσα εις αυτήν την Παράδοση της Εκκλησίας. Είναι γνωστό ότι είναι θεμελιωδέστατο αυτό, από τα πιο θεμελιώδη. Γιατί αν αυτό δεν το κρατώ στα χέρια μου, τότε πώς θα καταλάβω την Γραφή; Και μην νομίσετε ότι αυτό είναι μια κουβέντα με την οποία μπορούμε τώρα να απασχολούμεθα και ανήκει σε κάποιους άλλους κύκλους θεωρητικούς. Όχι, δεν είναι καθόλου έτσι τα πράγματα. Το πείραμα έγινε. Έγινε στους Προτεστάντες. Επήραν την Γραφή και άρχισαν να την μελετούν. Και επειδή ήθελαν να αντιδράσουν εις την ρωμαϊκήν Εκκλησίαν, την Δυτικήν, την Εκκλησίαν της Ρώμης, γι΄αυτό τον λόγο άρχισαν να λέγουν ότι… «Μελετάτε την Γραφήν κι όπως την καταλαβαίνετε». Κι έτσι ο κάθε ένας μελετητής έγινε μία αυθεντία ερμηνείας. Το αποτέλεσμα; Επειδή δεν δέχτηκαν την Παράδοσιν, το φρόνημα της Εκκλησίας, πώς ερμηνεύει η Εκκλησία, το αποτέλεσμα είναι να διασπαστούν σε χίλια κομμάτια. Και η πίστις να διασπαστεί και να εισαχθούν πλήθος αναρίθμητο αιρέσεων. Επόμενο ήταν. Διότι όταν ο καθένας ερμηνεύει όπως θέλει, δεν θα εισαχθούν αιρέσεις;

Κατηγορούν την Εκκλησία μας ότι κρατούμε την Παράδοση. Προσέξτε. Όχι τας Παραδόσεις· την Παράδοσιν. Προσέξτε. Όχι τας Παραδόσεις· την Παράδοσιν(Το Π με κεφαλαίο και ενάρθρως). Την Παράδοσιν. Όχι «Παράδοσιν», την Παράδοσιν. Συγκεκριμένο στοιχείο. Την Παράδοσιν. Μας κατηγορούν. Ή ακόμη αν θέλετε και η εποχή μας είναι τέτοια, που εμείς οι ίδιοι οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί να στεκόμεθα εναντίον της Παραδόσεως και να λέμε: «Και πού τα βρήκες αυτά; Και τι είναι αυτά;». Και πολλοί που θα’ θελαν ίσως να ζήσουν μία πνευματική ζωή, έξω όμως από την Εκκλησία, έξω από την Παράδοση της Εκκλησίας, όπως πολλές φορές έχομε λογίους ανθρώπους, που παίρνουν την Γραφή την μελετούν, την θαυμάζουν αλλά την καταλαβαίνουν όπως θέλουν αυτοί. Τότε αυτό δεν έχει καμία αξία. Γιατί απλούστατα η Γραφή κατανοείται μόνο μέσα εις την Εκκλησίαν. Μόνον. Δεν μπορώ ποτέ να βρω τον Χριστό, εάν δεν μελετήσω την Γραφή μες την Εκκλησία· που θα πει μέσα στο φρόνημα, με το φρόνημα της Εκκλησίας. Αυτή όμως η Παράδοσις είναι μέσα εις αυτήν την ουσίαν του Χριστιανισμού.

Θα μπορούσαμε να απαντήσομε λοιπόν το εξής: Όταν ο Χριστός παρέδωκε στους Αποστόλους την αλήθειαν, τι είπε; Είπε το εξής: «Εγώ δεν ελάλησα τίποτε απ’ ό,τι ήκουσα από τον Πατέρα. Τίποτα δεν ελάλησα παραπάνω ή παρακάτω απ’ ό,τι ήκουσα από τον Πατέρα. Κι εκείνο που ήκουσα από τον Πατέρα, τούτο λαλώ». Αλλά αυτό που ο Χριστός λαλεί επιβεβαιούται από το Πνεύμα το Άγιον την ημέρα της Πεντηκοστής. Συνεπώς παρατηρούμε ότι μέσα εις τα πρόσωπα της Αγίας Τριάδος να υπάρχει μία ιδιότυπος παράδοσις. Λέγω «ιδιότυπος» διότι ο Θεός είναι εις. Η ουσία του Θεού είναι μία. Παρά ταύτα, επειδή «ο Χριστιανισμός είναι μίμησις της Αγίας Τριάδος», όπως λέγει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, γι΄αυτό και εις το σημείο αυτό η Εκκλησία μιμείται την Αγία Τριάδα. Σε τι; Στην Παράδοση. Αφού ο Υιός τίποτα δεν λέγει απ’ ό,τι δεν ήκουσε από τον Πατέρα και το Πνεύμα το Άγιον επιβεβαιοί παν ό,τι ο Υιός είπε την ημέρα της Πεντηκοστής, διότι τότε κατενοήθη, αλλά και το σπουδαίον είναι ότι δεν θα ήρχετο ποτέ η Πεντηκοστή εάν ο άνθρωπος Ιησούς, όπως τον έβλεπαν οι άνθρωποι, δεν ήτο αληθής. Συνεπώς το Πνεύμα το Άγιον απέδειξε την ημέρα της Πεντηκοστής ότι ο Ιησούς είναι αληθής, συνεπώς είναι Θεάνθρωπος. Ώστε αυτή η Παράδοσις μέσα στη ζωή της Αγίας Τριάδος, που δείχνει μια πειθαρχία, η οποία μας καταπλήσσει, γίνεται μοντέλο, γίνεται πρότυπον για μας μες την Εκκλησία.

Έτσι τώρα πηγή είναι ο Ιησούς Χριστός. Διδάσκει. Οι μαθηταί ακούν. Κατόπιν εκείνοι παίρνουν την εντολή ότι «Πορευθέντες εἰς πάντα τά ἔθνη, διδάσκοντες αὐτούς τηρεῖν πάντα ὅσα ἐνετειλάμην ὑμῖν». «Αφού τους διδάξετε να τηρούν όσα εγώ σας παρήγγειλα». Προσέξτε: Πάντα. Ούτε παραπάνω ούτε παρακάτω. Και η αξία, αγαπητοί μου, του Αποστόλου είναι η πιστότητα. Ο Απόστολος δεν πρωτοτυπεί. Η αξία του δεν είναι στην πρωτοτυπίαν. Η αξία του είναι εις την πιστότητα. Εάν παρέδωκε επακριβώς εκείνο το οποίον έχει πάρει.

Και κατόπιν, η Παράδοση αυτή περνάει στους αγίους της Εκκλησίας μας, στους Πατέρες. Και συνεπώς η Αποστολική Παράδοσις γίνεται Πατερική Παράδοσις. Και είναι το φρόνημα της Εκκλησίας. Είναι το κλειδί της ερμηνείας της Αγίας Γραφής. Λέγει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης χαρακτηριστικότατα εις την Α΄ του επιστολή. Δια πολλών, εγώ σας λέω μόνον τρεις λέξεις. Το λέγει κατ’ επανάληψιν συνωνύμους λέξεις: «Ὃ ἑωράκαμεν, ὃ ἀκηκόαμεν ἀπαγγέλλομεν ὑμῖν». «Εκείνο που είδαμε και εκείνο που ακούσαμε, αυτό σας λέμε. Τίποτα παραπάνω από εκείνο που είδαμε και ακούσαμε και τα χέρια μας», λέγει παρακάτω, «εψηλάφησαν περί του λόγου της ζωής. Και σας τα λέμε όχι για να κάνομε τον έξυπνο, αλλά για να έχετε κι εσείς την ζωή, όπως την έχομε και εμείς». Είναι καταπληκτικό, αγαπητοί μου. Αυτή ακριβώς η πιστότης. Θα μας πει δε αργότερα ο Μέγας Αθανάσιος το εξής θαυμάσιον: «Εἴδομεν καί αὐτήν τήν ἐξ ἀρχῆς Παράδοσιν καί διδασκαλίαν καί πίστιν τῆς Καθολικῆς Ἐκκλησίας, ἥν (:την οποίαν) ὁ μέν Κύριος ἔδωκεν, οἱ δέ Ἀπόστολοι ἐκήρυξαν καί οἱ Πατέρες ἐφύλαξαν». «Καί οἱ Πατέρες ἐφύλαξαν». Συνεπώς το ταμείον της αληθείας είναι σ’ αυτό που εφύλαξαν οι Πατέρες, που επήραν από κείνο που εδίδαξαν οι Απόστολοι, οι οποίοι ήκουσαν από το στόμα του Χριστού. «Ἐν ταύτῃ γάρ τῇ παραδόσει ἡ Ἐκκλησία τεθεμελίωται». «Εδώ είναι», λέγει, «θεμελιωμένη, έχει θεμελιωθεί η Εκκλησία. Επάνω εις αυτήν την Παράδοσιν».

Έτσι, αγαπητοί, βλέπομε ότι δεν μπορούμε να λέμε ότι θα παίρνομε την Γραφή να την διαβάζομε, για να παίρνομε συνθήματα ζωής και να την εξηγούμε όπως εμείς την θέλομε και μας συμφέρει. Ή ακόμη να βλέπομε κάποια που να νομίζομε ότι μας αρέσουν και κάποια άλλα να τα βάζομε στην άκρη. Η Γραφή ολόκληρη είναι η αλήθεια.

Θα΄θελα όμως ακόμη να σας τονίσω και κάτι άλλο. Πολλές φορές, όταν μελετούμε την Γραφή, νομίζομε ότι είναι ένα γράμμα η Γραφή. Όπως ακριβώς θα ήταν ένας που μας στέλνει ένα γράμμα, μια επιστολή, και ξεχνάμε για μια στιγμή τον αποστολέα και μένομε μόνο στο γράμμα. Έτσι θέλομε πολλές φορές να μείνομε σε ένα ρητό, το οποίο θα θέλαμε να το εφαρμόσομε. Σωστό. Δεν αντιλέγει κανείς. Ξεχνάμε όμως κάτι που είναι πολύ ουσιώδες. Ότι δεν είναι αρκετό να πεις «Θα βάλω μπροστά να εφαρμόσω το Ευαγγέλιον, με άσκηση φυσικά». Δεν πρέπει να ξεχνώ ότι πίσω από εκείνο που διαβάζω, πίσω από εκείνο το οποίον με πάσαν προσπάθειαν προσπαθώ να το οικειωθώ, είναι ένα πρόσωπο. Δεν είναι ένας λόγος. Είναι ένα πρόσωπο. Και το πρόσωπο αυτό είναι ο Ιησούς Χριστός. Γι΄αυτό η Παράδοσις δεν είναι ένα γράμμα. Είναι μία ζωντανή πραγματικότης. Και η τελειοτάτη έκφρασις αυτής της Παραδόσεως, όχι σαν γράμμα, αλλά σαν ζωή, είναι η Θεία Λειτουργία. Την νύχτα που παρεδίδετο ο Υιός Σου, ω Πάτερ, πήρε στα χέρια Του το ψωμί και το κρασί και είπε: «Αυτό είναι το Σώμα μου και αυτό είναι το Αίμα μου· γιατί είμαι Εγώ σ’ αυτό που τώρα Εγώ σας παραδίδω». Και η Εκκλησία εκράτησε την υψίστην Παράδοσιν, την Θεία Λειτουργία. Τον ανεκτίμητον αυτόν θησαυρόν. Και δεν έχομε πια μια παράδοση γράμματος, αλλά μια Παράδοση προσώπου. Αυτόν τον Ίδιον τον Χριστό· ο Οποίος είναι… το Σώμα Του, η Εκκλησία. Έτσι, ο Χριστός και η Εκκλησία είναι Ένα. Ό,τι η κεφαλή με το σώμα. «Και το σώμα του Χριστού», λέει ο Απόστολος Παύλος, «είναι η Εκκλησία». Όταν κοινωνούμε σωστά, όπως πρέπει, το σώμα και το αίμα του Χριστού, κρατάμε την Παράδοση, την ζώσα Παράδοση. Γι’ αυτόν τον λόγο λέγει ο Απόστολος Παύλος ότι θα τελείται το μυστήριον αυτό ἄχρις οὗ ἄν ἔλθῃ, έως ότου έλθει ο Χριστός. Δεν έχει σημασία, αγαπητοί μου, αν λίγοι άνθρωποι τηρούν αυτό. Έστω κι αν αποτελεστεί ένα λείμμα. Πάντα δε, θα είναι η Ορθοδοξία.

Μην το ταυτίζομε, θέλω να ξυπνήσομε λίγο, να ξυπνήσομε. Μην το ταυτίζομε, «ΕΛΛΑΣ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ». Κάποτε θα δραπετεύσει η Ορθοδοξία από την Ελλάδα. Θα δραπετεύσει. Δεν ξέρω πού θα πάει. Στην Κίνα θα πάει; Στην Ουγκάντα θα πάει; Στον Βόρειο Πόλο θα πάει; Δεν ξέρω. Στους Εσκιμώους; Δεν ξέρω. Ένα μόνο. Η Ορθοδοξία θα μείνει ἄχρις οὗ ἄν ἔλθῃ ο Χριστός. Μας το είπε ο Απόστολος Παύλος. Βεβαίως, εάν δεν μείνει η Ορθοδοξία στην Ελλάδα, εδώ που κηρύχτηκε κι από δω που ξεκίνησαν οι ιεραπόστολοι, πραγματικά θα ήταν κάτι πολύ λυπηρό για μας. Πάρα πολύ λυπηρό για μας. Αλλά, όπως πηγαίνομε και όπως σκεφτόμαστε και όπως κινούμεθα εμείς οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί, φοβάμαι ότι γρήγορα θα χάσομε αυτήν μας την μεγάλη δόξα και τιμή. Όπως την έχασαν και οι Εβραίοι· την τιμή να γνωρίσουν τον Χριστό. Μην νομίζετε, ο Θεός δεν μεροληπτεί. Ο Θεός δεν περιορίζεται από συναισθηματισμούς. Όχι. «Τήρησες; Θα σε ανεβάσω και θα σε δοξάσω. Δεν ετήρησες; Θα σε απορρίψω»… Δεν εδίστασε, λέει ο Απόστολος Παύλος στην προς Ρωμαίους επιστολή του, «να απορρίψει τον Ισραήλ. Εσύ ποιος είσαι; Εσύ είσαι αγριέλαιος. Θα σε απορρίψει. Εάν λέει την φύσει καλλιέλαιον απέρριψε, εσύ που είσαι αγριέλαιος και σε εκέντρισε δηλαδή σε μπόλιασε, πολύ παραπάνω θα σε απορρίψει».

Γι’ αυτόν τον λόγο αν αγαπάμε και την πατρίδα μας, την Ελλάδα, ας προσέξομε. Η Ελλάς υπάρχει γιατί υπάρχει Ορθοδοξία. Ή καλύτερα, η δόξα της Ελλάδος είναι η Ορθοδοξία. Και η Ορθοδοξία είναι η Παράδοση της Εκκλησίας, είναι η Παράδοση των Αποστόλων, είναι η Παράδοση των Πατέρων. Και εμείς είμεθα η ζώσα παρακαταθήκη. Αλλά ακόμη κάτι να μην ξεχνάμε. Οι Πατέρες, όπως και ο Πλάτων και ο Αριστοτέλης και ο Θαλής ο Μιλήσιος και ο Σωκράτης και ει τις έτερος σοφός και σπουδαίος, όπως και οι μεγάλοι καλλιτέχνες, δεν ανήκουν στην Ελλάδα αλλά σε όλον τον κόσμο. Είναι κληρονομιά όλου του κόσμου. Βεβαίως οι Πατέρες είναι Έλληνες, αλλά δεν ανήκουν παρά σε ολόκληρο τον κόσμο. Μην, λοιπόν, εμείς καυχόμαστε και λέμε ότι οι Πατέρες ήσαν Έλληνες. Είδατε τι σας διάβασα; Την γνώμη του Μεγάλου Αθανασίου. Και όμως οι Πατέρες θα πουν: «Ανήκομε σ’ όλο τον κόσμο. Όπου υπάρχει Ορθοδοξία. Και σας σάς αγνοούμε». Μη μείνομε, δηλαδή, μόνο με το όνομα. Με ψιλό όνομα ότι οι Πατέρες είναι Έλληνες. Αλλά να κρατήσομε την πίστιν μας. Λέγει ο Απόστολος Παύλος: «Κρατάτε τάς παραδόσεις». Να κρατάτε τις παραδόσεις που εγώ σας παρέδωσα. Θα πει να κρατούμε ,να φυλάττουμε. Και τι λέγει ο Κύριος στην Αποκάλυψη σε μια Του επιστολή σε μία Του Εκκλησία. «Κράτει ὃ ἔχεις ἕως οὗ ἄν ἔλθω». «Κράτησε αυτό που έχεις, έως ότου έλθω». Και θέλετε; Αυτή η Εκκλησία της Μικράς Ασίας… -αν και οι επτά Εκκλησίες της Μικράς Ασίας είναι τύπος της Μίας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας με επτά πτυχές, με επτά πλευρές, μία η Εκκλησία. Αυτές οι τοπικές Εκκλησίες αποτελούν τύπον. Αυτή η Εκκλησία που πήρε την εντολή να κρατήσει εκείνο που έχει έως ότου έλθει ο Χριστός, δεν το κράτησε. Η λυχνία της έσβησε. Οριστικά το 1922. Έσβησε. Πάει. Βλέπετε δεν εκράτησε την λυχνίαν έως ότου έλθει ο Χριστός. Τι δυστύχημα… Λοιπόν η φωνή του Χριστού μάς ειδοποιεί: «Κράτει ὃ ἔχεις ἕως οὗ ἄν ἔλθω».

69η ομιλία στην κατηγορία
« Ομιλίες Κυριακών ».

Όλες οι ομιλίες της κατηγορίας " Ομιλίες Κυριακών " 🔻
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/diafora-uemata/omiliai-kyriakvn
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40r0WAxMpRb0tx6ts1zsQWMh

Πηγές:
Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.

Μεταφορά της απομαγνητοφωνημένης ομιλίας σε ηλεκτρονικό κείμενο και επιμέλεια: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Ἡ Θεοτόκος Μαρία, ὁ ἀληθής ἄνθρωπος.

†.Σήμερα, αγαπητοί μου, η Εκκλησία μας γιορτάζει το Γενέθλιον της Θεοτόκου. Είναι γνωστόν ότι γενέθλιος ημέρα θεωρείται η ημέρα στην αυγή της με το Άγιον Βάπτισμα, στην δύση της με το άγιον τέλος, κατόπιν αγώνων του βίου τούτου. Η βιολογική γέννησις δεν έχει βεβαίως καμία σημασία δια την Βασιλεία του Θεού. Έτσι εις τους αγίους έχομε γενέθλιον ημέραν την ημέραν του θανάτου των που είναι και η τελείωσίς των. «Τελείωσις» θα πει ολοκλήρωσις · που πέραν του χρόνου τούτου του θανάτου, δεν υπάρχει άλλος χρόνος γι’ αυτήν την τελείωσιν.

Αυτό, όμως, δεν συμβαίνει εις την Υπεραγίαν Θεοτόκον. Εκείνη αποτελεί εξαίρεσιν. Όχι γιατί είχε κάποια ξεχωριστή πρόνοια από τον Θεόν. Αλλά γιατί μόνη της έφθασε εις τα μέτρα του προπτωτικού ανθρώπου και φανέρωσε τον αληθή άνθρωπον. Φανέρωσε στο πρόσωπό της, μες στην Ιστορία, τον αληθή άνθρωπον, τον γνήσιο άνθρωπο. Και όπως αναφέρεται από την Αγία Γραφή, η βιολογική δημιουργία του Αδάμ, έτσι αναφέρεται και η βιολογική γέννησις της Θεοτόκου, σαν παγκοσμίου χαράς προοίμιον. «Επήρε», λέει, «ο Θεός πηλόν και έκανε τον άνθρωπον…». Δείχνει όλη την δημιουργία του ανθρώπου. Και το τέλος του Αδάμ. «Και ο Αδάμ έζησε… τόσα χρόνια, 930! Και απέθανεν». Έτσι λοιπόν και εις την Θεοτόκον αναφέρεται η αρχή της και το τέλος της. Για να μην πω και η προϊστορία της!

Όταν ήλθε ο καιρός να λυτρωθεί η οικουμένη από την τυραννία των δαιμόνων και να εισαχθεί στη ζωή των θνητών η αθανασία, ακόμη να φυτευθεί στις ψυχές των ανθρώπων η αγγελική ζωή και γενικά να ενωθεί ο ουρανός με την γη, ο Θεός προετοίμασε το επίγειον κατάλυμά Του, που είναι η Θεοτόκος. Γράφει το βιβλίο των «Παροιμιών» εις το 9ο κεφάλαιο: «Ἡ σοφία ᾠκοδόμησεν ἑαυτῇ οἶκον καὶ ὑπήρεισε στύλους ἑπτά». Ποια είναι η Σοφία; -Παλαιά Διαθήκη, προσέξατέ το. Είναι η Ενυπόστατος Σοφία. Ενυπόστατος θα πει προσωπική. Δηλαδή αυτή που είναι πρόσωπο. Οι Έλληνες έχουν την σοφία βέβαια σαν κάτι το απρόσωπο, μία ιδέα, ένα θέμα, ένα στοιχείο, μία αξία. Αλλά δεν έχουν, όμως, ως πρόσωπο. Φυσικά την θεοποιούν.Στο πρόσωπο της θεάς Αθηνάς, την σοφία, αλλά δεν είναι, γιατί δεν υπάρχει Αθηνά. Για τους Έλληνες η σοφία δεν είναι πρόσωπο. Αλλά για τον λαό του Θεού η Σοφία είναι πρόσωπον. Και λέγεται Ενυπόστατος Σοφία. Είναι ο Θεός Λόγος· που λέγει ο ευαγγελιστής Ιωάννης: «Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ Λόγος» ,Οικοδομεί Αυτός ο Θεός Λόγος, η Ενυπόστατος Σοφία, οικοδομεί τον οίκον Του, ή τον οίκον της, αν πάρομε την λέξη σοφία. Δηλαδή ο Θεός Λόγος οικοδομεί την Ενανθρώπησή Του και προετοιμάζει τα… ούτως ειπείν, τα «υλικά» με τα οποία θα περιβληθεί –«υλικά», τη λέξη την βάζω εντός εισαγωγικών- την ανθρωπίνη φύση. Κι αυτά τα υλικά που θα περιβληθεί είναι η Θεοτόκος.

Προς τούτο ετοιμάζονται και οι γονείς της Θεοτόκου, όπως είναι ο Ιωακείμ και η Άννα. Σημειώσατε εκείνο που ήδη σας είπα, ότι η Θεοτόκος έχει προϊστορία. Η προϊστορία της Θεοτόκου είναι η ρίζα του Ιεσσαί. Απ’ όπου ο Δαβίδ, απ’ όπου ο Χριστός. Συνεπώς η Θεοτόκος, που θα φέρει τον Χριστόν, έχει ως προϊστορία την ρίζα του Ιεσσαί. Και οι δίκαιοι αυτοί άνθρωποι, ο Ιωακείμ και η Άννα, ετήρησαν τον νόμον. Και ήσαν δίκαιοι περισσότερο από όλους τους δικαίους της Παλαιάς Διαθήκης. Και από τον Νώε και από τον Αβραάμ και από τον Μωυσή. Και τούτο φαίνεται από την υψίστη τιμή, να φέρουν εις τον κόσμον την Θεοτόκον. Βέβαια πολλά γράφει η Γραφή δια τον Νώε. Πιο πολλά για τον Αβραάμ. Και περισσότερα για τον Μωυσή. Αλλά οι γονείς της Θεοτόκου είναι δικαιότεροι, δηλαδή αγιότεροι, εν ησυχία! Δεν δημοσιεύεται η δικαιοσύνη τους, δηλαδή η αγιότητά τους. Όπως κι Εκείνη, ο καρπός ο δικός των, η Θεοτόκος, θα έλθει εις τον κόσμον εν ησυχία, ἐν σιγῇ.

Το ιερόν ζεύγος, Ιωακείμ και Άννα, δεν ήτο όργανον του Θεού, αλλά ήσαν συνεργοί του Θεού. Όπως και οι κάθε γονείς δεν είναι όργανον του Θεού, για να φέρουν εις τον κόσμον παιδί- παιδιά, αλλά είναι συνεργοί του Θεού· μην το ξεχνούμε αυτό εις τον γάμον. Γι΄αυτό μπορεί οι γονείς να πουν το όχι εις τον Θεόν, αλλά αν ήσαν όργανα του Θεού, δεν θα μπορούσαν να που το όχι εις την τεκνογονίαν. Δεν είναι λοιπόν όργανον του Θεού το ζεύγος το ιερόν, αλλά είναι συνεργοί του Θεού· που δείχνει την προσωπική συμμετοχή τους στο έργο του Θεού. Γι΄αυτό και ο Ιερός Δαμασκηνός υμνεί το ιερό ζεύγος και λέει: «Ὦ μακαρία συνωρίς (:Ω ευτυχισμένο ζεύγος) Ἰωακεὶμ καὶ Ἂννα, ὑπόχρεως ὑμῖν ἐστι πᾶσα ἡ κτίσις». «Είναι υποχρεωμένη όλη η δημιουργία, και των αγγέλων η δημιουργία, αγαπητοί, όλη η δημιουργία η κτιστή, έλλογος και άλογος, όλη η δημιουργία, είναι υπόχρεος σε σας». Το ιερόν ζεύγος! Σε σας την μακαρία «συνωρίδα» ή «ξυνωρίδα».

Πρέπει να τονισθεί αυτή η ιδιαιτέρα αξία της αγίας ζωής των γονέων. Πρέπει να τονισθεί, προκειμένου να φέρουν παιδιά εις τον κόσμον. Εμείς όμως σήμερα πώς εννοούμε την προετοιμασία των νέων μας για τον γάμον; Βέβαια δεν θα γίνει καμία σπασμωδική προετοιμασία, όταν κάπου αρχίσει να αναφαίνεται κάποιο πρόσωπο για το παιδί μας, γαμπρός ή νύφη. Θα ήταν αδιανόητο πράγμα αυτό. Η προετοιμασία αρχίζει από πολύ ενωρίς, πάρα πολύ ενωρίς. Εντούτοις μένομε στην έννοια της προετοιμασίας που λέγεται προίκα. Ακόμα, στην μόρφωση. Ακόμα, στο επάγγελμα. Φυσικά δεν αντιλέγομε ότι αυτά αποτελούν οπωσδήποτε μία προετοιμασία. Αλλά παθαίνομε κάτι. Δεν προετοιμάζομε το παιδί μας ή τα παιδιά μας σε ένα άλλο σπουδαίο στοιχείον, που είναι η αγιότητα, που είναι η αρετή. Λέγει μάλιστα ο Ιερός Χρυσόστομος επάνω σ’ αυτό: «Σκοτώνεσαι, άνθρωπε, να αφήσεις περιουσία στα παιδιά σου· για να σε κλωτσήσουν αύριο, κι όταν αυτά μαλώνουν αύριο πώς θα μοιράσουν την περιουσία, θα σε καταρώνται!». Και το βλέπομε αυτό, καταρώνται τον γέρο πατέρα τους, ζωντανός ή πεθαμένος, γιατί δεν μπορούν να χωρίσουν την περιουσία, επειδή ο καθένας απ’ αυτούς είναι ένας πλεονέκτης. «Κάνε τα παιδιά σου άγια και όταν γίνουν άγια τα παιδιά σου», λέγει, «τότε και μόνα τους θα αποκτήσουν περιουσία».

Δεν παραθεωρούμε αυτά που ανέφερα. Και την μόρφωση –ξαναλέγω- και την προίκα και το επάγγελμα. Δεν είναι όμως πρώτα. Είναι δεύτερα και τρίτα. Βλέπετε τι αγώνα έχουν οι γονείς για τα παιδιά τους και για την αποκατάστασή τους; Τι αγώνα όμως έχουν για την αγιότητά τους; Πρέπει, λοιπόν, τα παιδιά μας να ασκηθούν από νήπια· για να μην πω εκείνο που είπε ένας σύγχρονος παιδαγωγός, ότι η αγωγή αρχίζει πριν από εκατό χρόνια! Δηλαδή από τους προγόνους, από τους προπαππούδες αρχίζει η αγωγή. Είναι εκείνο που λέγει ένας σύγχρονος παιδαγωγός: «Παιδί μου, αν μείνεις εγκρατής, η εγκράτεια για τα παιδιά σου θα είναι ευκολότερη. Αν είσαι ηδονιστικός τύπος, τότε θα είναι δυσκολότερη η εγκράτεια για τα παιδιά σου».

Έτσι, λοιπόν, πρέπει τα παιδιά μας να ασκηθούν στην αγάπη, στην υπακοή, στην υπομονή, στην δικαιοσύνη με την ευρεία έννοια, στην αγιότητα, στην περιεκτική εγκράτεια, που λέγει ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακος, δηλαδή σε όλο της το φάσμα η εγκράτεια· από το φαΐ μέχρι όλα τα άλλα στην ζωή. Στην βαθιά πίστη στον Θεό. Αλλά και στην βαθιά πίστη στη συζυγία. «Γιατί ο Θεός έκανε την φύση;» λέγει ο Μέγας Βασίλειος. «Για να μας διδάσκει. Έλα δω, παιδάκι μου, έλα να δεις την ζωή και την πολιτεία των πελαργών. Είναι μονόγαμα πτηνά. Τα βλέπεις; Σημαίνει ότι δεν προδίδουν την συζυγική τους πίστη». Στην εποχή μας, ίσως προβάλλεται ακόμα και το αρνητικό περιβάλλον, που είναι έξω από το σπίτι. Δηλαδή: «Δεν βλέπεις τι κάνει σήμερα η κοινωνία; Τι να σου κάνουν τα παιδιά;». Δεν έχω αντίρρηση, τις βαθιές επιδράσεις που μπορεί να έχει το εξωτερικό περιβάλλον· αρνητικές βαθιές επιδράσεις στα παιδιά μας. Αλλά θα ήθελα όμως να σας θυμίσω και το περιβάλλον της Ναζαρέτ, που εμεγάλωσε η Θεοτόκος. Και δεν είχε το περιβάλλον της Ναζαρέτ καθόλου καλή φήμη. Μάλιστα το έχομε σαν παροιμία: «Δύναται να βγει τίποτα καλό από την Ναζαρέτ; Κι εσύ μου λες ότι ο Μεσσίας κατάγεται από την Ναζαρέτ;», λέγει ο Ναθαναήλ στον Φίλιππο. «Βγαίνει τίποτε καλό από την Ναζαρέτ;».

Και η αρετή των Θεοπατόρων, αγαπητοί, εξεδηλώθη σαν απόλυτη υπακοή εις τον Θεό. Γιατί; Όπως ο Απόστολος Πέτρος έριξε τα δίχτυα πρωί, 10, 11 η ώρα, για να πιάσει ψάρια, χωρίς προσδοκία –ψαρεύουν εκείνη την ώρα;-, αλλά γιατί το είπε ο Χριστός, έδειξε υπακοή, έτσι και οι γέροντες Ιωακείμ και Άννα, συνήλθαν εις τον γάμον τους, χωρίς καμία σαρκική έλξη· ήσαν γέροντες. Ήσανε πολύ γέροντες. Όπως ο Αβραάμ, ήταν, ξέρετε, εκατό χρονών και η Σάρα ενενήντα. Μάλιστα λέει η Γραφή εκεί δια την Σάρα, εξέλειπαν τα γυναικεία της Σάρας. Εκείνα τα στοιχεία δηλαδή που συνιστούν την γονιμότητα της γυναικός. Έτσι λοιπόν δεν υπήρξε καμία έλξη ιδιαιτέρα. Υπήρξε μόνο υπακοή στον Θεό. Το είπε ο Θεός. Γι΄αυτό θα γίνει. Έτσι και η Θεοτόκος είναι καρπός της υπακοής και της σωφροσύνης. Και σαν τέλειος καρπός, και η ιδία η Θεοτόκος ξεπέρασε τα μέτρα αγιότητος κάθε ανθρώπου, προγενεστέρου της, συγχρόνου της και μεταγενεστέρου της.

Και πράγματι, λέγει ο Θεός δια του Ησαΐου: «Αἱ ἁμαρτίαι ὑμῶν διιστῶσιν ἀναμέσον ἐμοῦ καί ὑμῶν». «Οι αμαρτίες σας», λέει, «είναι εκείνες που μας χωρίζουν· εσάς κι Εμένα», λέγει ο Θεός δια του Προφήτου. Αλλά η Θεοτόκος δεν εχωρίσθη από τον Θεόν. Κατά μίαν απόλυτον εκτίμησιν. Άρα λοιπόν η Θεοτόκος, προς την οποία ήλθε και ενοίκησε ο Θεός Λόγος, ήτο χωρίς προσωπική αμαρτία!! Αγαπητοί, χωρίς προσωπική αμαρτία! Αληθινό, όντως, θαύμα. Ακατανόητο για την ανθρωπίνη διάνοια.

Γι’αυτό, μέσω αυτής, της Θεοτόκου, ο άνθρωπος γνωρίζει αληθινά τον Δημιουργό του. Μόνος του δεν μπορεί να γνωρίσει τον δημιουργό του. Δια της Θεοτόκου γνωρίζει τον δημιουργό του. Ούτε ο νόμος, ούτε οι γλώσσες των προφητών, ούτε η τέχνη, η ομορφιά της φύσεως, ούτε οι άγγελοι μπόρεσαν να αποκαλύψουν σε ένα μέτρο ικανοποιητικό τον Θεό. Μόνον ο άνθρωπος, που φέρει την εικόνα του Θεού, όταν φανερωθεί αυθεντικά, όπως η Θεοτόκος, τότε αποκαλύπτει τον Θεό. Και τέτοιος άνθρωπος, σε ύψη δυσθεώρητα, ακόμη και σε μάτια αγγελικά, εστάθη η αγιότης εις μόνην την Θεοτόκον.

Έτσι για πρώτη φορά η γη, σήμερα, που γεννάται Εκείνη, η μητέρα του Θεού Ενανθρωπήσαντος Λόγου, έδωκε καθαρά τον καρπό της. Ενώ μέχρι τώρα έδινε αγκάθια και τριβόλια… Είπε ο Θεός στον Αδάμ: «Στα χέρια σου η γη να βγάζει αγκάθια και τριβόλια». «Στα χέρια σου», ξέρετε τι θα πει; «Όταν εσύ πας να την εργασθείς, Εγώ ο Θεός δεν καταρώμαι την γην. Αλλά όταν εσύ πας να δουλέψεις την γη, ἐν τῇ ἐργασίᾳ, θα είναι καταραμένη η γη. Όχι η γη καθ’ εαυτήν. Αλλά, ἐν τῷ ἔργῳ σου. Εις το έργο των χειρών σου». Ό,τι λοιπόν κάνει ο άνθρωπος, μπορεί να έχει κάποιες ευφορίες, μπορεί να έχει τι άλλο, έχει όμως και τόσες αφορίες επάνω εις την γην, τόσες ξηρασίες, τόσες άσχημες πλευρές. Για πρώτη φορά, αγαπητοί, για πρώτη φορά η γη αποδίδει καρπόν αντάξιον του κατ’ ευδοκίαν θελήματος του Θεού. Κι αυτός ο καρπός είναι η Θεοτόκος· που είναι μόνον η ευλογία· δεν υπάρχει καμία σκιά κατάρας. Μόνο η ευλογία.

Έτσι η Θεοτόκος ονομάζεται Μήτηρ της ζωής, όπως μας λέγει ένα τροπάριο των αποστίχων, της ημέρας: «Μήτηρ τῆς ζωῆς… Ἀδάμ ἀνάπλασις, Εὔας ἀνάκλησις -ανακαλείται η Εύα, διότι η Εύα ξέπεσε· και ανακαλείται από την πτώση της. Αλλά είναι και η ανάπλασις του Αδάμ. Ο Αδάμ έχασε την φύση εκείνη, όπως την έκανε ο Θεός. Έγινε αμαρτωλή φύση. Η Θεοτόκος αναπλάθει την ουσία, θα λέγαμε, την φύση του Αδάμ – ἀφθαρσίας πηγή, φθορᾶς ἀπαλλαγῆ, δι’ ἧς ἡμεῖς ἐθεώθημεν καί θανάτου ἐλυτρώθημεν -είναι η απαλλαγή από την φθορά· γιατί ο Χριστός θα μας αναστήσει, αθανάτους και αφθάρτους, όταν έρθει η ώρα της αναστάσεως των νεκρών. Και τούτο διότι η Παναγία έφερε Εκείνον που θα μας κάνει αφθάρτους. Δια της οποίας Θεοτόκου… Ορθώς. Δεν λέγει «δια του οποίου Χριστού» αλλά λέγει «δια της οποίας Θεοτόκου» και είναι πολύ σημαντικό, διότι η σωτηρία δεν έρχεται μόνον από τον Χριστόν, αλλά και από την Θεοτόκον. Γι΄αυτό λέμε: «Ὑπεραγία Θεοτόκε –στην μονόλογη εκείνη προσευχή- Ὑπεραγία Θεοτόκε σῶσον ἡμᾶς». Μην αντείπετε. Μόνον οι αιρετικοί αντιλέγουν. Προτεστάντες κλπ. Κι έτσι, δια της οποίας εμείς θεωθήκαμε και λυτρωθήκαμε από τον θάνατον.

«… εὐλογίας ἀντίδοσις, κατάρας ἀναίρεσις -αναιρεί την κατάρα, που ο Θεός έδωσε στον Αδάμ και την Εύα. ‘’Με πόνους’’, λέει στην Εύα, ‘’θα γεννάς τα παιδιά σου· και η ζωή σου θα είναι θλιμμένη, και η κεφαλή σου θα είναι ο Αδάμ. Και αυτός’’ -ακούστε- ‘’σοῦ κυριεύσει’’. Πριν όμως την πτώση, ξέρετε τι είπε ο Θεός; «Αυξάνεσθε και πληθύνεσθε και κατακυριεύσατε της γης». Κύριος της γης όχι μόνο ο Αδάμ· και η Εύα. Επειδή όμως η Εύα έγινε η αιτία να πέσει και ο Αδάμ, τώρα θα είναι υπό την κυριαρχία του Αδάμ. Δεν τα λέγω εγώ. Τα λέγει ο λόγος του Θεού. «Και αυτός σου κατακυριεύσει»· κατάντημα συνεπώς. «Και αυτός ο άνδρας θα σου κατακυριεύσει». Συνεπώς ο φεμινισμός έρχεται σε αντίθεση με το θέλημα του Θεού. Γιατί; Διότι γίνεται μία προσπάθεια αποκαταστάσεως, άθεος όμως. Θα αποκατασταθεί η γυναίκα. Στο πρόσωπο της Θεοτόκου. Αλλά τώρα ο φεμινισμός κάνει μίαν προσπάθεια αποκαταστάσεως της γυναικός ερήμην του Θεού, άθεα. Συνεπώς είναι τόλμημα και ανταρσία κατά του Θεού. Δεν τα λέγω εγώ, τα λέγει η Γραφή. Κι όλα αυτά, γιατί; Γιατί υπήρξε Υπέρ-αγία. Και ηξιώθη να γίνει, όπως λέγει πάλι ένα δοξαστικό της ημέρας, των αποστίχων «ὁ βασιλικός θάλαμος -δηλαδή εκεί που πάει το ζεύγος, η κρεβατοκάμαρα- ἐν ᾧ (:θαλάμῳ) τό παράδοξον τῆς ἀπορρήτου ἑνώσεως τῶν συνελθουσῶν ἐπί Χριστοῦ φύσεων ἐτελεσιουργήθη μυστήριον». Ποιο είναι το μυστήριο που ετελεσιουργήθη; Εις αυτόν τον βασιλικόν θάλαμον; Οι δύο φύσεις του Χριστού. Αυτό που λένε – μια άσχημη έκφραση, δεν μ’ αρέσει- «Να παντρέψομε», λέει, «την τέχνη με την ζωή». Σύγχρονη έκφρασις. Δεν είναι ωραία. Τέλος πάντων. Εδώ τι έχομε; Την συνένωση των δύο φύσεων· μέσα από τον θάλαμο· τον γαμήλιο θάλαμο. Ο Θεός Λόγος παίρνει την ανθρωπίνη φύση από την Θεοτόκο, και την συζευγνύει, την ενώνει με την θεία Του φύση. Τι ωραίο είναι αυτό, όπως το λέγει το τροπάριο!

Αγαπητοί, η Θεοτόκος είναι το κοινόν αγαθόν, όπως λέγει ο άγιος Νικόλαος ο Καβάσιλας, το κοινόν κτήμα ανθρώπων και αγγέλων και απάσης της κτίσεως. Διότι δι’ αυτής, της Θεοτόκου, άπασα η νοερά και αισθητή κτίσις, εγνώρισε τον Θεόν τελειότερα και ηνώθη μετ’ Αυτού, όπως λέγει κάποιος. Ενώθηκε η γη με τον ουρανό, ο άνθρωπος με τον Θεό.

Έτσι, η Γέννησις της Θεοτόκου είναι το προοίμιο της παγκοσμίου χαράς. Ότι θα έλθει ο Σωτήρ. Και ήλθε. Και εσκήνωσε ανάμεσά μας. Και εκείνη στάθηκε η οδός, η κλίμακα, η γέφυρα, η πύλη· όπως αυτά τα στοιχεία μάς τα αποκαλύπτει η Παλαιά Διαθήκη. Έτσι σήμερα, στα Γενέθλια της Υπεραγίας Θεοτόκου, ας την ευχαριστήσομε δεόντως. Ας την τιμήσομε μιμούμενοι την αγιότητά της. Και τότε η χάρη της θα μας ανοίγει νέους θεολογικούς ορίζοντες. Θεολογικούς ορίζοντες για να γνωρίσομε τον Άγιο Τριαδικό Θεό, την σοφία Του, την δύναμή Του και την αγάπη Του.

83η ομιλία στην κατηγορία « Ὁμιλίες εἰς τὴν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον ».

Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας " Ὁμιλίες εἰς τὴν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον " εδώ ↓.
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/diafora-uemata/omilies-eis-thn-ueotokon
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40q2nQUztSMBV9bwJSxpjwda

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς
«Ὁμιλίες εἰς τὴν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον».🔻
https://drive.google.com/file/d/16Yb2_qZgVX32iDOetdRsifuOIC0ZTA0B/view?usp=drivesdk

🎥 Βιντεοσκοπημένες ομιλίες της σειράς «Ὁμιλίες εἰς τὴν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον».🔻
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40ojFLuKMecGTVkBDEN_YP2E

🔸📜 Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες της σειράς «Ὁμιλίες εἰς τὴν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον».🔻
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%94%B9%E1%BD%89%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%AF%CE%B5%CF%82%20%CE%B5%E1%BC%B0%CF%82%20%CF%84%E1%BD%B4%CE%BD%20%E1%BD%99%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B1%CE%B3%CE%AF%CE%B1%CE%BD%20%CE%98%CE%B5%CE%BF%CF%84%CF%8C%CE%BA%CE%BF%CE%BD.?m=1

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

Πηγές:
Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.

Μεταφορά της απομαγνητοφωνημένης ομιλίας σε ηλεκτρονικό κείμενο και επιμέλεια: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Οἱ Προφῆται διά τόν Χριστόν.

†. Σε λίγες μέρες, αγαπητοί μου, θα γιορτάσομε το πιο μεγάλο ιστορικό γεγονός. Είναι εκείνο που στάθηκε το κέντρον της Ιστορίας. Και που μέχρι τώρα αυλακώνει την Ιστορία και επηρεάζει την Ιστορία. Είναι η είσοδος του Υιού του Θεού μέσα εις αυτήν την Ιστορίαν. Και που δεν είναι τι άλλο παρά αυτό που λέμε: η Γέννησις του Ιησού Χριστού.

Με πολλή σαφήνεια ο ευαγγελιστής Ιωάννης μάς παρουσιάζει ακριβώς αυτό το γεγονός: «Ὁ Λόγος σὰρξ ἐγένετο καὶ ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν». «Ο Λόγος σαρκώθηκε και ήλθε και σκηνώθηκε, σκήνωσε ανάμεσά μας». Από τότε ο Υιός του Θεού, που εμφανίζεται μέσα στην ανθρώπινη Ιστορία, αναταράσσει τις ανθρώπινες καρδιές και θέτει ένα βαθύ, όσο κανένα άλλο, ερώτημα, στην κάθε ψυχή της κάθε εποχής: «Τίνα με λέγουσιν οἱ ἄνθρωποι εἶναι τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου;». «Οι άνθρωποι τι λένε για μένα; Ποιος είμαι;».

Πράγματι, στέκεται το πιο μυστηριώδες πρόσωπο της Ιστορίας ο Ιησούς Χριστός. Είναι τόσο μυστηριώδες το πρόσωπό Του, αλλά και τόσο μεγάλο και φοβερό, που εξαρτάται η ευτυχία ή η δυστυχία των ανθρώπων και των λαών, από την στάση που θα πάρουν απέναντί Του. Αν θα πάρω μία στάση Α ή Β απέναντι στον Πλάτωνα ή στον Αριστοτέλη, αν θα πάρω μία στάση Α ή Β απέναντι στους σύγχρονους φιλοσόφους ή κοινωνιολόγους, δεν έχει και πολλή σημασία. Μόδες είναι όλα και παρέρχονται. Αν όμως πάρω μια θετική ή αρνητική στάση απέναντι στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού, έχει επιπτώσεις ή θετικές ή αρνητικές. Εδώ είναι το καταπληκτικό. Έτσι το ερώτημα του Κυρίου: «Τίνα με λέγουσιν οἱ ἄνθρωποι εἶναι τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου;», στέκεται όχι επίκαιρο, αλλά τρομακτικά επίκαιρο σε κάθε στιγμή. Θα το δείτε -πολύ απλό- πώς ακριβώς οι άνθρωποι ή θα Τον αγαπούν ή θα στρέφονται εναντίον Του. Και σήμερα· και αύριο· μέχρι που να τελειώσει ο κόσμος.

Αν ο Ιησούς Χριστός δεν είναι σημαντικό, δεν είναι κεντρικόν πρόσωπον της Ιστορίας, τότε για ποιο λόγο να μιλάνε γι’ Αυτόν και να λέγουν αν είναι ή δεν είναι Θεός; Γιατί να στρέφονται εναντίον του Ιησού Χριστού, αν υποτεθεί ότι δεν είναι –επαναλαμβάνω- κεντρικόν πρόσωπον; Είναι λοιπόν κεντρικόν πρόσωπον. Σήμερα τι αντιθρησκευτικός αγών γίνεται; Αναμφισβήτητα όχι εναντίον του Βουδισμού. Ούτε εναντίον του Ισλαμισμού. Αλλά εναντίον του Χριστιανισμού. Γιατί; Γιατί άραγε; Μάλιστα, ο Ισλαμισμός; Εν ονόματί του; Ωωωω… Σωβινισμός και εθνικισμός ορθώνεται τόσο που να απειλείται η Δύσις. Αλλά, γιατί στρέφεται ο κόσμος εναντίον του Χριστού; Τι συμβαίνει; Τι είναι το πρόσωπο αυτό; Ποιος είναι ο Ιησούς Χριστός; Είναι εκείνο το οποίον είπε ο Απόστολος Πέτρος στο ερώτημα του Κυρίου «Τίνα με λέγουσιν οἱ ἄνθρωποι εἶναι τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου;». Και εξ ονόματος των λοιπών μαθητών λέγει: «Σὺ εἶ ὁ Χριστὸς ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος». «Συ είσαι ο Χριστός -δηλαδή ο αναμενόμενος Μεσσίας-, ο Οποίος έχεις την ανθρωπίνη διάσταση. Αλλά ταυτοχρόνως είσαι και ο Υιός του Θεού. Δηλαδή ο αιώνιος Θεός. Δηλαδή ο αληθινός Θεός, ο ζωντανός Θεός, ο πραγματικός Θεός. Ο αεί υπάρχων. Συ που πάντα υπάρχεις. Συ που είπες ‘’πρὶν Ἀβραὰμ γενέσθαι, ἐγώ’’, όχι ‘’ήμουν’’, αλλά: ‘’εἰμί’’. Εγώ είμαι. Είμαι πάντοτε. Ο αεί υπάρχων, ο πάντοτε υπάρχων. Αυτός είσαι».

Αυτό λοιπόν αποτελεί, αγαπητοί μου, και την «λυδίαν λίθον», το κριτήριο του Χριστιανισμού. Δεν μπορείς να πεις ότι είσαι Χριστιανός, αδελφέ μου, αν δεν πιστεύεις στο θεανθρώπινο πρόσωπο του Ιησού Χριστού. Είναι τόσο θεμελιώδες. Ξαναλέγω, το πρόσωπο το Θεανθρώπινο του Χριστού είναι το κριτήριον του Χριστιανισμού και του κάθε Χριστιανού. Από εκεί ακριβώς θα φανεί τι πιστεύει.

Αλλά πλάι, θα λέγαμε, στα θαύματα του Κυρίου, την σοφή Του διδασκαλία και την αγιότητά Του, στέκεται ως πίστις αδιάσειστος, ο προφητικός λόγος, η προφητεία. Διότι πού μπορώ να ξέρω ποιος είναι ο Ιησούς Χριστός; Η διδασκαλία Του; Σοφή. Τα θαύματά Του; Καταπληκτικά. Ο βίος Του; Άγιος. Ποιος έχει να επιδείξει, ό,τι επιδεικνύει ο Κύριος; Ο ίδιος είπε «Τίνα με λέγουσιν οἱ ἄνθρωποι εἶναι τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου;». «Τι λέγουν οι άνθρωποι για μένα; Ποιος είμαι; Τίς ἐλέγχει με περί ἁμαρτίας;», λέγει ο Κύριος. «Ποιος με ελέγχει για αμαρτία; Ποιος μπορεί να βρει ένα ψεγάδι τόσο δα; Τι λέτε για μένα;».

Αγαπητοί, παρά ταύτα, ενώ όλα μαζί μπορούν να αποδείξουν το θεανθρώπινο πρόσωπό Του, όμως εκείνο που στέκεται αδιάσειστο πραγματικά, είναι, επαναλαμβάνω, ο προφητικός λόγος. Είναι η προφητεία. Δηλαδή είναι το πρόσωπο που προεφητεύθη. Ο Ιησούς Χριστός. Σημειώσατε ότι ολόκληρη η Παλαιά Διαθήκη, είτε σαν προφητεία, με την έννοια την γνωστή, δηλαδή με την έννοια της προρρήσεως, είτε ως τυπολογία, όπως θα λέγαμε αυτός ούτος ο λαός του Ισραήλ, μέσα στα γεγονότα του τα ιστορικά, αποτελεί στους σταθμούς του τους ιστορικούς, αποτελεί τύπον του Μεσσίου, είναι ο πρωτότοκος υιός, ο οποίος έρχεται από την Αίγυπτο στη γη της Επαγγελίας. Είναι ο πρωτότοκος υιός. Είναι λοιπόν τύπος του πρωτότοκου υιού του Θεού. Όλα αυτά συγκλίνουν σε ένα πρόσωπο. Αν κανείς έχει λίγο γνώση της Παλαιάς Διαθήκης και έχει κάποιες προϋποθέσεις μελέτης, τότε θα αντιληφθεί πολύ καθαρά ότι όλες οι προφητείες μιλάνε για κάποιο πρόσωπο. Όλες συγκλίνουν σε κάποιο πρόσωπο, σε μία εστία. Και αυτό το πρόσωπον είναι ο Ιησούς Χριστός.

Γι’ αυτό λέγει ο Απόστολος Πέτρος: «Καὶ ἔχομεν βεβαιότερον τὸν προφητικὸν λόγον - γράφει στην επιστολή του την δευτέρα-, ᾧ(:τῷ ὁποίῳ προφητικῷ λόγῳ) καλῶς ποιεῖτε προσέχοντες ὡς λύχνῳ φαίνοντι ἐν αὐχμηρῷ τόπῳ(:καλά κάνετε και προσέχετε. Καλά κάνετε και μελετάτε)». Διότι πραγματικά όταν άκουγαν το κήρυγμα περί του Χριστού, οι Εβραίοι κυρίως, γιατί σ’ αυτούς ανήκει ο προφητικός λόγος, άνοιγαν την Γραφή. Να δουν τι λέει η Γραφή γι'αυτό το πρόσωπο. «Καλά κάνετε», λέγει, «και προσέχετε, διότι η προφητεία μιλάει για τον Χριστόν, οι προφητείες ‘’ἕως οὗ ἡμέρα διαυγάσῃ καὶ φωσφόρος ἀνατείλῃ ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν’’, έως ότου φωτιστεί η καρδιά σας και αντιληφθείτε Ποιος είναι ο Ιησούς Χριστός».

Ο απόστολος Παύλος στις Συναγωγές χρησιμοποιούσε τον προφητικό λόγο, για να καταδείξει Ποιος είναι ο Ιησούς Χριστός. Ιδίως και κυρίως, κυριότατα, θα λέγαμε, όταν φυσικά ομιλούσε σε ακροατήριο εβραϊκό, δηλαδή στις Συναγωγές, όχι στους Έλληνας, όχι δηλαδή στους εθνικούς.

Έτσι, βλέπει κανένας πραγματικά τον προφητικόν λόγον να έρχεται να δώσει την μαρτυρίαν του περί του προσώπου του Ιησού Χριστού. Μάλιστα μια μαρτυρία μέχρι λεπτομερειών καταπληκτικών. Γι'αυτό, στην αγάπη σας, για λίγα λεπτά, ας αναφερθούμε, έτσι, σε πολύ αδρές γραμμές, πώς ακριβώς οι προφήται μίλησαν για το πρόσωπον του Ιησού Χριστού.

Είναι γνωστό ότι όταν οι πρωτόπλαστοι αμάρτησαν και ο Θεός τους κρίνει και τους διώχνει απ’ τον Παράδεισον, έστησε δικαστήριο ο Θεός μέσα εις τον Παράδεισον, για να κρίνει τρεις ενόχους. Τον Αδάμ, την Εύα και τον διάβολον. Για κάποια στιγμή παραμερίζεται ο Αδάμ, ενώ είναι το κύριον πρόσωπον. Δεν είναι η Εύα το κύριον πρόσωπον. Είναι ο Αδάμ το κύριον πρόσωπον. Και στρέφεται στον διάβολο και στην Εύα και λέγει: «Ἒχθραν θήσω ἀνὰ μέσον σοῦ - του όφεως· «Θα βάλω», λέγει, «έχθρα, θα στήσω έχθρα, ανάμεσα σε σένα, τον διάβολο»- καὶ ἀνὰ μέσον τῆς γυναικὸς(:και ανάμεσα στην γυναίκα. Ανάμεσα σε σας τους δυο) καὶ ἀνὰ μέσον τοῦ σπέρματός σου(: ανάμεσα στο σπέρμα σου- Και ποιο είναι το σπέρμα του διαβόλου; Οι κακοί άνθρωποι. Σπέρμα του διαβόλου. Ο διάβολος δεν έχει σώμα. Το σπέρμα λοιπόν του διαβόλου είναι νοητόν, είναι ἐν ἐννοίᾳ πνευματικῇ, ἐν ἐννοίᾳ ἠθικῇ. Είναι οι κακοί άνθρωποι-) καὶ ἀνὰ μέσον τοῦ σπέρματος αὐτῆς». Αλλά η γυναίκα είναι άνθρωπος. Είναι άνθρωπος και συνεπώς έχει απογόνους. Απογόνους σωματικούς, οντολογικούς απογόνους. Όχι ηθικούς, όχι πνευματικούς απογόνους. Αλλά η γυναίκα δεν έχει σπέρμα, ο άνδρας έχει σπέρμα. Γιατί λοιπόν βλέπομε να ομιλεί έτσι; Ακούσατε προηγουμένως στην ευαγγελική περικοπή: «Ἀβραὰμ ἐγέννησε τὸν Ἰσαάκ, Ἰσαὰκ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰακώβ» κ.ο.κ. Ώστε ο Αβραάμ γεννά. Δεν γεννά η Σάρα. Πώς λοιπόν εδώ λέγει «ἀνὰ μέσον τοῦ σπέρματος αὐτῆς» και δεν λέγει «ἀνὰ μέσον τοῦ σπέρματος αὐτοῦ»; Δηλαδή του Αδάμ. Τον Αδάμ τον παραμερίζει, το ξαναλέγω αυτό. Για να καταδείξει, αλλά σε υπαινιγμό σαφέστατο, ότι θα γεννηθεί κάποιος άνευ σπέρματος ανδρός. Και Αυτός που θα γεννηθεί, θα είναι εκ παρθένου. Γιατί την στιγμή που μιλάει για την Εύα, η Εύα εκείνη την ώρα είναι παρθένος η Εύα. Γάμος ακόμη δεν έχει επιτελεστεί μέσα εις τον Παράδεισον. Ο γάμος θα επιτελεστεί μετά ταύτα, έξω από τον Παράδεισον.

Και ποια αυτή, θα λέγαμε, η συνάφεια, ανάμεσα στους απογόνους σου τους πνευματικούς, διάβολε, και εις Αυτόν τον κάποιον που θα γεννηθεί από αυτήν την γυναίκα, την Εύα; Να ποια θα είναι η σχέσις: «Αὐτός σου τηρήσει κεφαλήν καὶ σὺ τηρήσεις αὐτοῦ πτέρναν». «Αυτός θα σου συντρίψει το κεφάλι, συ, δε, θα του δαγκώσεις την φτέρνα». Η φτέρνα δε μια ακρούλα του σώματος· που σημαίνει ότι η ζημιά δεν είναι πολλή. «Θα τον ανεβάσεις στον Σταυρό, αλλά Εκείνος θα αναστηθεί. Αλλά με τον Σταυρό Του και την Ανάστασή Του, θα συντρίψει το δικό σου το κεφάλι». «Πρωτευαγγέλιον» ονομάστηκε. Μέσα σε εκείνο το ζοφερό δειλινό, έρχεται μία ακτίνα ελπίδος: Θα ‘ρθει Εκείνος που θα σώσει τον Αδάμ και την Εύα και τους απογόνους του. Είναι καταπληκτικό... Είναι η πρώτη προφητεία, αγαπητοί μου, μέσα στην Αγία Γραφή. Αλλά έκτοτε, αυτή η προφητεία θα μείνει σαν πόθος, σαν προσδοκία στους λαούς. Και όλοι οι λαοί θα τον αναμένουν. Γιατί όλοι καταγόμεθα από τον Αδάμ και την Εύα. Και αυτό το Πρωτευαγγέλιον πέρασε μέσα στους λαούς, έστω κι αν περιεβλήθη με πολλά περιβλήματα μύθου. Ο πυρήνας όμως είναι αληθινός: «Περιμένομε κάποιον». Και όπως θα πει ο Ιακώβ αργότερα ευλογώντας το παιδί του τον Ιούδα: « Και Αυτός που θα ΄ρθει, από σένα, Ιούδα, απόγονος σου, προσδοκία ἐθνῶν». Αυτός είναι η προσδοκία των Εθνών. Να μια δεύτερη προφητεία. Γένεση 49,10.

Αλλά προφητεύεται, αγαπητοί μου, ακόμη και ο τόπος που θα γεννηθεί ο Μεσσίας. Λέγει ο Μιχαίας και επαναλαμβάνει ο Ματθαίος: «Καί σύ, Βηθλεέμ – στρέφεται προς την Βηθλεέμ. Ω, προς την Βηθλεέμ! Εκεί που γεννήθηκε ο Δαβίδ, που είναι η περιοχή του Ιούδα και που ο Ιησούς Χριστός, ο Μεσσίας, θα κατάγεται από τον Δαβίδ. Αγαπητοί μου, γι'αυτό ακούστηκε αυτό το γενεαλογικό δένδρο σήμερα στην ευαγγελική περικοπή. Για να καταδειχθεί ποια είναι η καταγωγή Του κατ΄άνθρωπον, του Ιησού Χριστού. Δηλαδή βασιλική καταγωγή. Ότι κατάγεται από τον Δαβίδ. Αλλ΄ ο Δαβίδ είναι απόγονος του Αβραάμ. Καλύτερα, είναι απόγονος του Ιούδα, ο οποίος είναι απόγονος του Αβραάμ. Είναι καταπληκτικό, καταπληκτικό! «Καί σύ, Βηθλεέμ, γῆ Ἰούδα (: Και συ, Βηθλεέμ, που είσαι από την περιοχή του κλήρου του Ιούδα, της επαρχίας του Ιούδα) οὐδαμῶς ἐλαχίστη εἶ ἐν τοῖς ἡγεμόσιν Ἰούδα(: καθόλου δεν είσαι μικρή ανάμεσα στις πόλεις και πρωτεύουσες της επαρχίας του Ιούδα)· ἐκ σοῦ γὰρ ἐξελεύσεται ἡγούμενος, ὅστις ποιμανεῖ τὸν λαόν μου τὸν Ἰσραήλ(:γιατί από σένα θα βγει αρχηγός που θα ποιμάνει τον λαόν μου τον Ισραήλ)». Και αυτά προφητεύει ο Μιχαίας. Αλλά ο Μιχαίας είναι μετά τον Δαβίδ, τον μεγάλο βασιλέα, που εποίμανε τον λαόν. Τον εποίμανε όμως ως βασιλιάς. Δεν τον εποίμανε ως μέγας αρχιερεύς και βασιλιάς. Και Αυτός είναι ο Ιησούς Χριστός, ο αιώνιος βασιλεύς.

Αλλά και ο τρόπος, αγαπητοί μου, προφητεύεται. Λέγει ο προφήτης Ησαΐας εκείνο το καταπληκτικό, στο 7ο κεφάλαιο, στίχος 14: «Ἰδοὺ ἡ παρθένος ἐν γαστρὶ ἕξει(: Ιδού. -Αυτό το ἰδού που δείχνει ότι προκαλεί την προσοχήν του αναγνώστου- Να. Να η παρθένος –πρόκλησις- Να, η παρθένος θα εγκυμονήσει) ἐν γαστρὶ ἕξει καὶ τέξεται υἱόν». «Και θα γεννήσει υιόν». Και το όνομά του; Εμμανουήλ. Δηλαδή, «μαζί μας ο Θεός». Το Εμμανουήλ είναι περιφραστικόν όνομα· που δείχνει ιδιότητα· που δείχνει Ποιο θα είναι το πρόσωπο αυτό, τι θα κάνει το πρόσωπον αυτό. Και το όνομά Του; Δηλαδή του Ποιος θα είναι; Γιατί έτσι συνήθιζαν στους Εβραίους, το όνομα να εκφράζει το πρόσωπο. Και το όνομά Του; «Μαζί μας ο Θεός». Δηλαδή θα είναι ο Θεός. Αλλά ο Θεός δεν είναι μαζί μας; Γιατί τονίζει ότι ο Θεός θα είναι μαζί μας; Πάντα ο Θεός δεν ήταν μαζί με τον Ισραήλ; Ναι, αλλά ήταν όμως και ταυτόχρονα μακριά. Είναι ο κοντινός και ταυτόχρονα ο απρόσιτος Θεός. Τώρα όμως γιατί Εμμανουήλ; Γιατί ‘’μαζί μας ο Θεός’’; Που δείχνει ότι θα είναι πολύ κοντά μας, πάρα πολύ κοντά μας. Πόσο κοντά μας; Όσο μπορεί να είναι δύο άνθρωποι μεταξύ τους. Δηλαδή θα γίνει άνθρωπος.

Αλλά ακόμη και ο χρόνος που προφητεύεται, αγαπητοί μου· που είναι οι περίφημες εβδομήκοντα εβδομάδες του Δανιήλ. Αν διαβάσετε τον προφήτη Δανιήλ, θα ιδείτε ότι αναφέρεται από κάποιο ιστορικό σημείο που θα συνέβαινε μελλοντικά, δηλαδή από το διάταγμα του Πέρσου βασιλέως δια την ανοικοδόμηση του ναού, από εκεί μετράται ο χρόνος, έως τον χρόνον της Σταυρώσεως. Και μάλιστα η τελευταία εβδομάς χωρίζεται στην μέση -που είναι η εβδομάς επτά χρόνια- χωρίζεται στη μέση,3 ½ χρόνια, ακριβώς δημιουργεί μία δαιδαλότητα στην προφητεία του, για να βγάλει κάθε υποψία ότι μπορούσε ποτέ ανθρώπινη πρόβλεψη να μιλήσει.

Αλλά και τα πάθη Του ακόμη προφητεύονται. Λέγει ο Ησαΐας στο 53ο κεφάλαιο, ολόκληρο το κεφάλαιο: «Καὶ εἴδομεν αὐτόν(: Τον είδαμε. -Τον βλέπει στον Σταυρό ο Ησαΐας, 800 χρόνια προ Χριστού…), καὶ οὐκ εἶχεν εἶδος οὐδὲ κάλλος(:Δεν είχε ομορφιά. Το ανθρώπινο είδος Του έφυγε· δηλαδή κακοποιήθηκε)· ἀλλὰ τὸ εἶδος αὐτοῦ ἄτιμον καὶ ἐκλεῖπον(: αλλά η μορφή Του, το εἶδος Του, ήταν χωρίς τιμή· είχε εξαφανιστεί. - Όπως ένας άνθρωπος που κακοποιείται και φονεύεται, χάνει το πρόσωπό του τρόπον τινά, όχι μόνον την ομορφιά του. Εννοείται το ανθρώπινο, το εξωτερικό πρόσωπον). Οὗτος τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν φέρει –Ποιος είναι όμως αυτός που είναι «τὸ εἶδος αὐτοῦ ἄτιμον καὶ ἐκλεῖπον;»: Αυτός είναι Εκείνος που φέρει τις αμαρτίες μας) καὶ περὶ ἡμῶν ὀδυνᾶται(:και για μας πονά) · ὡς πρόβατον ἐπὶ σφαγὴν ἤχθη καὶ ὡς ἀμνὸς ἐναντίον τοῦ κείροντος αὐτὸν ἄφωνος, οὕτως οὐκ ἀνοίγει τὸ στόμα αὐτοῦ(:Σαν πρόβατο οδηγήθηκε στη σφαγή. Και όπως ακριβώς το αρνί μπροστά σε εκείνον που το κουρεύει, τον ποιμένα, έτσι και Εκείνος ο αμνός, το στόμα του δεν το ανοίγει να διαμαρτυρηθεί και να φωνάξει εναντίον εκείνων που Τον κακοποιούν)».

Αλλά, μεγαλειώδης, αγαπητοί μου, είναι και η προφητεία εκείνη του Δανιήλ, ή καλύτερα του Ναβουχοδονόσορος το όραμα, το οποίον ερμηνεύει ο Δανιήλ. Και είναι περίεργο πώς ο Θεός τα οικονομεί. Το όραμα, το όνειρο εκείνο, το βάζει στον Ναβουχοδονόσορα ο Θεός. Δηλαδή σε έναν άνθρωπο… θέλετε; Είναι εκείνος ο οποίος κατέστρεψε, κατακατέστρεψε, θα λέγαμε, τους Εβραίους. Ο Ναβουχοδονόσορ. Άρπαξε τα σκεύη του ναού, ήταν ο βέβηλος για τον ναό. Και του βάζει ο Θεός, αγαπητοί μου, όνειρο, που το προφητεύει ο Δανιήλ και είναι καταπληκτικό. Γιατί άραγε έβαλε σε έναν εχθρό του λαού του Θεού, ένα τέτοιο όνειρο; Για να δημιουργήσει το ανύποπτον της προφητείας. Το ανύποπτον! Να μην πει κανείς ότι… να, ότι τα πράγματα παρασκευάστηκαν. Αλλά, το σπουδαιότερον· ότι τις προφητείες, μέχρι σήμερα κατέχουν και κρατούν οι άπιστοι Εβραίοι. Αυτοί είναι οι θεματοφύλακες της γνησιότητος των προφητειών. Οι άπιστοι Εβραίοι. Όπως ακριβώς άπιστος άνθρωπος ο Ναβουχοδονόσορ, ομιλεί γι'αυτό.

Τι λέγει; «Είδα», λέγει, «ένα βουνό αλατόμητον -Δεν είχε γίνει λατομείο, δεν υπήρχε κάτι που να είναι σκαμμένο· αλατόμητον -. «Και από εκεί φεύγει», λέγει, «μία πέτρα, αποσπάται, άνευ χειρός ανθρώπου και πηγαίνει και πέφτει επάνω σε ένα άγαλμα, που είναι τετραμερές στη σύνθεση της ύλης του και το λιάνισε». Είναι οι τέσσερις μεγάλες δυναστείες: η Βαβυλωνιακή, η Περσική, η Ελληνική ή Μακεδονική, του Μεγάλου Αλεξάνδρου και η Ρωμαϊκή. «Και στον τόπο», λέει, «εκείνον, εκείνη η πέτρα η αποσπαθείσα από το αλατόμητον όρος, έγινε μέγα όρος και κάλυψε την γην». Και λέγει ο Δανιήλ: «Βασιλιά μου, Αυτός είναι ο Μεσσίας. Αυτός είναι Εκείνος που θα ‘ρθει από Παρθένον». «Ἀλατόμητον ὄρος». Γι΄αυτό και η Θεοτόκος λέγεται «ἀλατόμητον ὄρος». Επειδή είναι Παρθένος. Από εκείνην απεσπάσθη άνευ χειρός ανδρός, δηλαδή χωρίς την επέμβασιν ανδρός. «Καί ἡ βασιλεία Αὐτοῦ», λέγει, ο Δανιήλ, «οὐκ ἒσται τέλος». «Δεν έχει τέλος η βασιλεία Του, που θα εγκαθιδρυθεί πάνω στα ερείπια των ανθρωπίνων βασιλειών και δυναστειών». Είναι καταπληκτικό. Αγαπητοί, είναι καταπληκτικό. Είναι στο 2ο κεφάλαιο, αν έχετε Παλαιά Διαθήκη –πρέπει να έχετε- διαβάσατέ το στο σπίτι σας).

Αγαπητοί μου, θα έλεγα ακόμα, ότι ο Κύριός μας δεν είναι απλώς ένας μεγάλος αναμορφωτής ή ένας αρχηγός ή φιλόσοφος. Είναι Αυτός ο Υιός του Θεού. Είναι Αυτός ο Ενανθρωπήσας Υιός. Είναι ο Σωτήρας του κόσμου. Όλα μαρτυρούν γι’ Αυτόν. Προπαντός όμως η προφητική απόδειξις. Προπαντός δηλαδή η προφητεία. Γι'αυτό ας μελετάμε την Αγία Γραφή, όπως μας συνιστά και ο Απόστολος Πέτρος. Εκεί θα δούμε τον Χριστό. Την Γραφή μελετούσαν κι εκείνοι οι δύο οι μαθηταί Του -όλοι οι μαθηταί Του, αλλά τουλάχιστον κατεγράφη αυτό- ο Φίλιππος και ο Ναθαναήλ. Και όταν ο Φίλιππος βρήκε τον Χριστόν… δυνάμει τίνων χαρακτηριστικών; Δυνάμει των χαρακτηριστικών της μελέτης που έκανε στην Αγία Γραφή. Δυνάμει των χαρακτηριστικών των προφητών για το πρόσωπο του Μεσσίου. Βρίσκει τον Ναθαναήλ και του λέγει: «Ευρήκαμε τον Μεσσία». «Τον Μεσσία;». «Τον από Ναζαρέτ», λέγει. «Από Ναζαρέτ; Όχι», του λέγει. «Εμείς διαβάσαμε ότι δεν κατάγεται από την Ναζαρέτ ο Μεσσίας». Εμείς διαβάσαμε. Εμείς ξέρομε.

Πράγματι ο Ιησούς δεν κατήγετο από την Ναζαρέτ. Κατήγετο από την Βηθλεέμ. Γνωρίζετε το περιστατικό, το γιατί έφυγε ο Ιωσήφ από την Βηθλεέμ. Επήγε στην Αίγυπτο. Όταν δε επέστρεψε, και αντί του Ηρώδου, εβασίλευε ο Αρχέλαος, φοβηθείς δε, γιατί κι αυτός ήταν ωμός άνθρωπος, μήπως είχε καμία περιπέτεια, κατέφυγε εις το Βόρειον Βασίλειον, στην Ναζαρέτ και επειδή εκεί πέρασε τα παιδικά του χρόνια ο Κύριος και τα μετέπειτα χρόνια Του, ονομάστηκε Ναζωραίος· ενώ δεν ήτο Ναζωραίος. Δηλαδή δεν είναι Ναζαρηνός ο Μεσσίας. Και του λέγει ο Φίλιππος: «Ἔρχου καί ἴδε». Βέβαια τα πράγματα μπερδεύτηκαν εκεί. Πού μπερδεύτηκαν; Όχι στην Γραφή, αλλά στον Ναθαναήλ. «Έλα και θα δεις».

Και πράγματι, αγαπητοί μου, θα μπορούσαμε κι εμείς, αν ψάχναμε την Αγία Γραφή, αυτό το ζωντανό βιβλίο του Θεού, τότε εκεί, αν διαθέτομε και μία ευσεβή ψυχή, μια καθαρή ψυχή, και χωρίς προκατάληψη μελετούμε τον λόγο του Θεού, εκεί θα βρούμε τον Μεσσίαν. Οπωσδήποτε θα βρούμε τον Μεσσίαν. Εκεί οπωσδήποτε θα αναγνωρίσουμε Ποιος είναι ο Ιησούς Χριστός. Αυτός που γεννήθηκε ταπεινά και απλά σε ένα σπήλαιο της Βηθλεέμ, εδώ και δύο χιλιάδες χρόνια. Και τότε θα αναφωνήσομε μαζί με τον Απόστολο Πέτρο: «Σὺ εἶ ὁ Χριστὸς, ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος».

260η ομιλία στην κατηγορία
« Ομιλίες Κυριακών ».

Όλες οι ομιλίες της κατηγορίας " Ομιλίες Κυριακών " 🔻
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/diafora-uemata/omiliai-kyriakvn
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40r0WAxMpRb0tx6ts1zsQWMh

Πηγές:
Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.

Μεταφορά της απομαγνητοφωνημένης ομιλίας σε ηλεκτρονικό κείμενο και επιμέλεια: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.