17 Μαρτίου 2025

Κατά τά ὑπάρχοντά σου κᾶνε παιδί μου ἐλεημοσύνη. Ἡ ἐλεημοσύνη εἶναι θησαυρός σέ καιρό ἀνάγκης.

†. Τό θέμα, παιδιά, τῆς ἐλεημοσύνης, γιά τόν Τωβίτ δέν ἐξηντλήθη. Γιά τόν Τωβίτ ἡ ἐλεημοσύνη ἦταν ἕνα πάρα πολύ ἀγαπημένο θέμα. Γι’ αὐτό καί ἐπανέρχεται, παρότι… κάποια χωρία, δηλαδή κάποιο μῆκος κειμένου ὑπάρχει, ὅμως θά ἐπανέλθει στό θέμα αὐτό, λίγο πιό κάτω, πρός τό τέλος, θά λέγαμε, τῆς πνευματικῆς του αὐτῆς διαθήκης πρός τόν Τωβίτ. Καί ὅταν ὁμιλεῖ, ὁμιλεῖ ἀπό ἕνα περίσσευμα τῆς καρδιᾶς του, ἀπό μία προσωπική του ἐμπειρία. Ὁ ἴδιος ἔτσι ἐκινεῖτο, ἀρκεῖ νά σᾶς πῶ ὅτι ἀσκοῦσε ὄχι τήν ἐλεημοσύνη μέ τήν στενή της σημασία, ἀλλά καί μέ τήν εὐρεῖα της σημασία. Ὅταν, ἐπί παραδείγματι, πῆγε νά θάψει -ἡμέρα Πεντηκοστῆς!- κάποιους πού τούς εἶχαν -Ἑβραίους- σκοτώσει, πετάξει ἀπό τό τεῖχος τῆς Νινευή (διότι ἔτσι ἐγίνετο τότε) καί πῆγε νά τούς θάψει, μέ κίνδυνο πραγματικά τῆς ζωῆς του, καί ἔπαθε ὅλη ἐκείνη τήν περιπέτεια, πού ἔμεινε ἐκτός σπιτιοῦ του, διότι ἐθεωρεῖτο ἀκάθαρτος (πού εἶχε ἐγγίσει νεκρούς) καί μένοντας ἔξω κάποιο πουλάκι κουτσούλησε στό μάτι του… κάποιο σπουργίτι ἐκεῖ, κάποιο πουλάκι καί ἔτριψε τά μάτια του, μέ ἀποτέλεσμα τελικά νά τυφλωθεῖ. Καί μπῆκε σ’ αὐτή τή μεγάλη περιπέτεια. Βλέπει κανένας ὅτι ὁ Τωβίτ ἀγαποῦσε νά εἶναι φιλάνθρωπος, δηλαδή νά ἀσκεῖ τήν ἐλεημοσύνη -ὅπως σᾶς ἐξήγησα- μέ τήν εὐρεῖα της ἔννοια. Ὄχι ἁπλῶς βλέπω κάποιον, τοῦ δίνω δυό δραχμές, καί τελείωσε ἡ ἱστορία.

     Καί συνεχίζει καί λέγει εἰς τόν Τωβία τό γιό του: «Ὡς σοὶ ὑπάρχει κατὰ τὸ πλῆθος, ποίησον ἐξ αὐτῶν ἐλεημοσύνην· ἐὰν ὀλίγον σοι ὑπάρχῃ, κατὰ τὸ ὀλίγον μὴ φοβοῦ ποιεῖν ἐλεημοσύνην». Δηλαδή, «Ἀνάλογα μέ τήν εὐλογία πού ἔχεις στά ἀγαθά σου, κάνε τήν ἐλεημοσύνη σου. Ἄν ὁλίγα ἔχεις ἔχεις, ἀπό τά λίγα μή φοβηθεῖς νά δώσεις». Γιά νά τό δοῦμε ἐδῶ. Ὅταν ὁ Κύριος, παιδιά, μακαρίζει τόν ἐλεήμονα. «Μακάριοι -λέγει- οἱ ἐλεήμονες ὅτι αὐτοί ἐλεηθήσονται», εἶναι ἕνας μακαρισμός ὁ ὁποῖος βέβαια ἀποτείνεται πρός ὅλους τούς ἀνθρώπους, εἴτε εἶναι πλούσιοι, εἴτε εἶναι φτωχοί. Δέν κάνει καμία διάκριση στόν μακαρισμόν τῆς ἐλεημοσύνης, πού σημαίνει ὅσο φτωχός κι ἄν εἶσαι, μπορεῖς πάλι νά κάνεις ἐλεημοσύνη, κατά τά λεγόμενα ἐδῶ τοῦ Τωβίτ, ὅ,τι, ὅ,τι ἔχεις, ἀπ’ αὐτά πού ἔχεις, μπορεῖς πάντα… Λίγα; Λίγα εἶναι αὐτά πού ἔχεις, λίγο ἐλεημοσύνη νά κάνεις. Πολλά; Πολλή ἐλεημοσύνη νά κάνεις. Κι ὅταν ὁ Κύριος λοιπόν λέγει «Μακάριοι οἱ ἐλεήμονες ὅτι αὐτοί ἐλεηθήσονται» ἄν προσέξουμε εἶναι ἡ περίπτωσις πού λέγει στήν Κρίση, διότι εἶναι τό ἴδιο πρᾶγμα, ὅταν θά κρίνει τούς ἀνθρώπους καί θά πεῖ: «Ἀσθενής ἤμην καί ἐπεσκέψασθέ με». «Ἤμουν ἀσθενής καί μέ ἐπισκεφθήκατε». Προσέξτε ἐδῶ, δέν λέγει, «Ἤμουν ἀσθενής καί μοῦ φέρατε φάρμακα!» Δέν λέγει: «Ἤμουν ἀσθενής καί φέρατε γιατρό!». Διότι ὁ γιατρός καί τά φάρμακα χρειάζονται χρήματα. Ἤ ἀκόμη: «Ἤμουν ἀσθενής καί μέ θεραπεύσατε!». Προϋποθέτει νά ἔχει κανείς τό θεραπευτικό χάρισμα. Δηλαδή τό χάρισμα τῶν ἱάσεων. Δέν λέει τέτοια πράγματα ἐκεῖ ὁ Χριστός. Ἀλλά λέγει: «Μέ ἐπισκεφθήκατε». Διότι μπορεῖ νά ποῦν οἱ ἄνθρωποι (τότε στήν Κρίση): «Κύριε, οὔτε χρήματα εἴχαμε, οὔτε γιατρό μπορούσαμε νά φέρουμε, οὔτε τό θεραπευτικό χάρισμα εἴχαμε. Συνεπῶς, τί μᾶς καταδικάζεις;». Τί λέγει ὁ Κύριος; «Ἢμουν ἀσθενής καί μέ ἐπισκεφθήκατε» ἤ «δέν μέ ἐπισκεφθήκατε», ἀντιστοίχως. Διότι μία ἐπίσκεψις εἶναι ἀνέξοδος. Δέν χρειάζεται κανείς νά ξοδέψει χρήματα γιά νά ἐπισκφθεῖ ἕναν ἀσθενῆ. 

    Ἔτσι καί ἐδῶ, παίρνει τό minimum (τό ἐλάχιστον) στό θέμα τῆς ἐλεημοσύνης. Καί λέει: «Μακάριοι οἱ ἐλεήμονες, γιατί αὐτοί θά ἐλεηθοῦν». Μπορεῖ κάποιος νά πεῖ: «Κύριε, ἐγώ ἤμουν φτωχός (δέν ἔχει σημασία) συνεπῶς, πῶς πρέπει τώρα νά γίνει ἐδῶ ἐγώ δέν θά εἶχα τίποτα νά σοῦ δώσω;». Κι ὅμως ὁ Κύριος, λέγει, ἐπήνεσε ἐκείνη τήν γυναῖκα τήν χήρα πού ἔβαλε στό γαζοφυλάκιον τοῦ ναοῦ, μόνο δύο λεπτά. Δύο λεπτά ξέρετε πόσο εἶναι; Τό 1/5 τῆς δεκάρας, εἶναι τό 1/50 τῆς μιᾶς δραχμῆς, καί μάλιστα ὁ Κύριος εἶπε ὅτι ἔβαλε περισσότερο ἀπό ὅλους τούς ἄλλους πού βάζαν πολλά χρήματα! Γιατί; Διότι ἀπό κεῖνα πού εἶχε ἔδωσε, καί μάλιστα κατά τήν μαρτυρία τοῦ Κυρίου «ὅλο της τόν βίο», δηλαδή ὅλη της τήν περιουσία ἔδωκε. Γιατί; Δέν εἶχε ἄλλα. Αὐτό θέλει νά πεῖ ἐδῶ τώρα ὁ Τωβίτ. Ἀπ’ αὐτά πού ἔχεις νά κάνεις ἐλεημοσύνη. Μπορεῖ, λοιπόν, πραγματικά νά κάνει καί ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος εἶναι πτωχός, ἐλεημοσύνη.

     Ἀκόμα σᾶς θυμἰζω ἐκείνη τήν χήρα ἀπό τά Σάρεπτα τῆς Σιδωνίας. Εἶναι… ἔτσι πολύ χαρακτηριστικό ὅταν τήν ἐπεσκέφθη ὁ προφήτης Ἠλίας ὑπῆρχε λιμός, ὑπῆρχε πεῖνα! Θά ’λεγε κάποιος: «Καί στόν καιρό τῆς πείνας θά μπορούσαμε νά κάνουμε ἐλεημοσύνη;». Ναί, καί στόν καιρό τῆς πείνας μποροῦμε νά κάνουμε. Αὐτή λοιπόν ἡ χήρα μάζευε κάποια ξυλάκια γιά νά τά ἀνάψει καί νά ψήσει τό τελευταῖο της λίγο ἀλευράκι πού εἶχε καί λίγο λαδάκι, διότι ὅπως εἶπε εἰς τόν προφήτην ὅτι «Θά φᾶμε αὐτό τό πιτάκι, ἐγώ καί τά παιδιά μου, καί μετά θά πεθάνουμε, δέν ἔχουμε τίποτε ἄλλο πιά». Καί τότε προβάλλει ὁ προφήτης Ἠλίας καί τῆς λέγει: «Θά μοῦ κάνεις καί ἐμένα ἕνα πιτάκι, καί μάλιστα θά μοῦ τό ψήσεις καί θά μοῦ τό φέρεις, πρῶτα ἐμένα!». Θά ‘λεγε κάποιος: « Μά κοίταξε ἀπαίτηση! Μά φοβερό πρᾶγμα εἶναι αὐτό!». Κι ὅμως, παιδιά, αὐτό τό εἶπε ἀκριβῶς προφητικῷ τῶ τρόπῳ, διότι δέν θά τῆς ἔλειπε τό ἀλεύρι καί τό λάδι, ὅσο καιρό θά φιλοξενοῦσε τόν προφήτη Ἠλία στό σπίτι της ἡ γυναῖκα αὐτή. Ἔπρεπε συνεπῶς νά δοκιμασθεῖ ἡ πίστις της καί θά ἐδοκιμάζετο ἐάν προσέθετε, συμπεριελάμβανε στό τελευταῖο σιτηρέσιο τῶν παιδιῶν της καί τόν προφήτην Ἠλίαν.

     Σᾶς εἶπα ὅτι καί στήν πεῖνα ἀκόμη ἔ; Ναί. Θά σᾶς πῶ ἕνα παράδειγμα, τό ὁποῖο ἔχω καί ἄλλοτε πεῖ σέ μιά μου ὁμιλία. Πιθανῶς νά εἶναι γνωστό, ἀλλά τό θυμήθηκα καί δέν μπορῶ νά μήν τό πῶ. Ἦταν ὁ πρῶτος χρόνος τῆς Κατοχῆς καί ὑπῆρχε σκληρή πεῖνα! Σκληρή πεῖνα! Τουλάχιστον ἡ Ἀθήνα πέθαινε, πραγματικά! Πέθαναν πάρα πολλοί ἄνθρωποι. Αὐτό συνέβη ἐδῶ στήν Θεσσαλία. Μοῦ τό εἶπε ὁ ἴδιος ὁ ἄνθρωπος πού τοῦ συνέβη τό περιστατικό αὐτό. Εἶχε ἕνα μικρό κῆπο στό σπίτι του, καί εἶχε κάποιες ντοματιές. Περνάει, λοιπόν, ἕνα παιδί καί τοῦ λέει: «Θεῖε -ὅπως συνήθως λένε ἐδῶ τά παιδιά τούς μεγαλυτέρους τους- δῶσ’ μου μιά ντομάτα! Γιατί πεθαίνω ἀπό τήν πεῖνα». Τοῦ ‘δωσε λοιπόν μία ντομάτα. Πιθανῶς νά τοῦ ἔδωσε καί τίποτα ἄλλο νά φάει τό παιδί. Ποῦ νά θυμόνταν τώρα αὐτός ὅτι ἔδωσε μία ντομάτα. Πέρασε ὁ καιρός, πέρασαν κάποια λίγα χρόνια. Αὐτός ἦταν ἴσως 14-15 χρονῶν… κάπου ἐκεῖ. Πέρασαν μερικά χρόνια, πάλι δύσκολα χρόνια γιά τήν πατρίδα μας. Ἤτανε τότε ὁ γνωστός ἀνταρτοπόλεμος (ὁ γνωστός ἐμφύλιος πόλεμος). Τόν ἄνθρωπο αὐτόν τόν συνέλαβαν… μή ρωτῆστε γιατί… ἦταν ὁ ἐμφύλιος… ἤτανε μία πολύ ἀνακατεμένη κατάσταση… καί τόν εἴχανε γιά τουφέκι. Ἔβαλαν πολλούς γιά τουφέκι. Μεταξύ αὐτῶν τῶν ἀνθρώπων ἦταν καί αὐτός. Κάποια στιγμή ἕνας ἀντάρτης πλησιάζει αὐτόν τόν ἄνθρωπο καί τοῦ λέει «Ἒλα μαζί μου», τόν ἔβγαλε ἀπό τή γραμμή πού τούς εἴχανε ἕτοιμους γιά ἐκτέλεση… «Ἒλα μαζί μου»… τόν πῆρε κάπου, καί τοῦ λέει: «Μέ γνωρίζεις;». «Ὄχι», λέει αὐτός. Ἐγώ εἶμαι ἐκεῖνο τό παιδί πού μοῦ ἔδωσες μία ντομάτα τότε. Ἄν δέν τήν ἔτρωγα ἐκείνη τήν ντομάτα, θά εἶχα πεθάνει! Καί ὁ ἄνθρωπος αὐτός ἔσωσε τήν ζωή του. Εἴδατε; Μιά ντομάτα ἔδωσε! Καί αὐτό ὁ Θεός τοῦ τό ἀνταπέδωκε ὅπως θά δοῦμε στό ἑπόμενο θέμα μας, ὅτι «Θησαυρίζεις», λέγει, «μέ τήν έλεημοσύνη, θησαυρόν, σέ καιρό ἀνάγκης». Ἀλλά θά τό δοῦμε τήν ἐρχομένη φορά αὐτό, μένω στό σημεῖο ὅτι καί στήν πεῖνα ἀκόμη μποροῦμε νά δώσουμε. Καί μοῦ τό ‘λεγε -προσέξτε- ὁ ἴδιος αὐτό!

     Τονίζει ἀκόμη ὁ Τωβίτ καί λέγει: «Μὴ φοβοῦ ποιεῖν ἐλεημοσύνην». «Μή φοβᾶσαι», λέγει, «νά κάνεις τήν ἐλεημοσύνη». Ἀλήθεια, ἔπρεπε νά πεῖ αὐτό; Ναί. Γιατἰ ὑπάρχει πάντοτε ὁ φόβος πτωχεύσεως ἤ στερήσεως. Σοῦ λέγει: «Ἐάν δώσω ἐγώ ἐλεημοσύνη μπορεῖ νά ζημιωθῶ». Δέν θέλω νά σᾶς πῶ ὅτι δέν πρέπει νά ὑπάρχει μιά διάκρισις; Δέν θέλω νά πῶ αὐτό, ἀλλά θέλω νά σημειώσω καί νά σᾶς πῶ ὅτι πρέπει ἀκόμη νά ὑπάρχει ἡ ἀντίληψις, τό αἴσθημα, ὅτι ὅταν κάνουμε ἐλεημοσύνη, δέν θά φτωχύνουμε, δέν θά στερηθοῦμε. Διότι πίσω ἀπό μᾶς εἶναι ὁ ἐλεήμων Θεός, ὁ Ὁποῖος θά μᾶς βοηθήσει, θά μᾶς εὐλογήσει, ὥστε νά μήν στερηθοῦμε τά ἀγαθά. Τό βεβαιώνει ὁ ἴδιος ὁ Θεός αὐτό, παιδιά, διά τῆς πείρας τοῦ Ψαλμωδοῦ. Λέγει στόν 36ον ψαλμόν: «Ὃλην τὴν ἡμέραν ἐλεεῖ καὶ δανείζει ὁ δίκαιος, καὶ τὸ σπέρμα αὐτοῦ εἰς εὐλογίαν ἔσται». Λέγει: «Νέος ἤμουν καί γέρασα, καί εἶδα αὐτό· ὅτι ὅλη τήν ἡμέρα ὁ δίκαιος ἐλεεῖ καί δανείζει καί τά παιδιά του δέν πείνασαν». «Καί τό σπέρμα αὐτοῦ», λέγει, «εἰς εὐλογίαν ἔσται». «Δέν πείνασαν. Ὄχι μόνο δέν πείνασαν τά παιδιά του, ἀλλά ἔχει ἀπό πάνω καί εὐλογία». Γι’ αὐτό, λοιπόν, δέν πρέπει νά φοβόμαστε ὅταν κάνουμε ἐλεημοσύνη, ὅτι δῆθεν θά φτωχύνουμε. Πρέπει κανείς νά ἔχει ἐλεήμονα αἰσθήματα.

    Πρέπει ὅμως νά ποῦμε ὅτι ἡ ἐλεημοσύνη δέν εἶναι μόνο στά ὑλικά πράγματα. Εἶναι καί στά πνευματικά. Μήν ξεχνᾶμε ὅτι ὑπάρχει καί ἡ πνευματική πτωχεία. Καί ἡ πνευματική πτωχεία θά λέγαμε, εἶναι κάτι -δυστυχῶς- εὐρύτατο θέμα. Οἱ πιό πολλοί ἄνθρωποι πού μπορεῖ νά κολυμποῦν στά χρήματά τους, πνευματικά εἶναι πτωχοί! Γιατί; Διότι οἱ ἄνθρωποι αὐτοί δέν γνωρίζουν τό Θεό. Δέ γνωρίζουν τόν νόμο Του καί συνεπῶς εἶναι πτωχοί. Φτωχός εἶναι ἐκεῖνος πού δέν ξέρει τόν Θεό. Ἄν κάποιος συνεπῶς ὁδηγήσει στή γνώση τοῦ Θεοῦ, στή γνώση τοῦ νόμου τοῦ Θεοῦ κάποιον ἄνθρωπο, σίγουρα αὐτόν τόν ἄνθρωπο τόν ἐλεεῖ, γενικά θά λέγαμε, νά τόν ὁδηγήσει στή σωτηρία. Καί νομίζω δέν χρειάζεται κανείς νά εἶναι πλούσιος γιά νά ὁδηγήσει στή σωτηρία ἕναν ἄλλο ἄνθρωπο; Μήν τό ξεχνᾶμε αὐτό. Γι’ αὐτό λοιπόν πρέπει νά βοηθοῦμε τόν ἄλλον. Εἶναι ἡ ἄγνοια ἐκείνη πού κάνει φτωχό τόν ἄνθρωπο, ἡ ἄγνοια τοῦ Θεοῦ, ἐπαναλαμβάνω, καί ἡ ἄγνοια τοῦ Νόμου τοῦ Θεοῦ. 

     Ἀκόμη ἐλεημοσύνη εἶναι ὅταν κανείς προσφέρει στό ἔργο τοῦ Θεοῦ καί στή λατρεία τοῦ Θεοῦ. Στό ἔργο τοῦ Θεοῦ τί μπορεῖ νά προσφέρει; Ὅπως εἶναι μιά ἱεραποστολή, πού δίνουμε χρήματα, γιά νά γνωρίσουν τόν Χριστό οἱ ἄνθρωποι σέ μιά ξένη χώρα, σ’ ἕνα ξένο τόπο πού δέν ὑπάρχουν ἐκεῖ Χριστιανοί, εἶναι εἰδωλολάτρες, καί πρέπει νά γνωρίζουν κι αὐτοί τόν Θεό. Ἤ ἀκόμα γιά τήν λατρεία τοῦ Θεοῦ. Εἶναι γνωστό ότι ἡ λατρεία τοῦ Θεοῦ μπορεῖ νά γίνει ὁπουδήποτε καί σέ μιά ἀποθήκη, καί μ’ ἕνα ξύλινο Ἅγιο Ποτήριο. Ἀλλά ὅμως ἡ ἔννοια τῆς λατρείας μένει χαμηλή στά μάτια τῶν ἀνθρώπων. Ὅπως, ἐπί παραδείγματι, ὅταν κτίζουμε ἕνα μεγαλοπρεπές κτίριο δικαστικό, στήν πραγματικότητα προσπαθοῦμε, μέ τήν προβολή καί ἐπιβολή τοῦ κτιρίου, νά ἀνεβάσουμε τήν ἔννοια τῆς δικαιοσύνης. Ἤ ἀκόμα νά ἀνεβάσουμε τήν ἔννοια τῆς Παιδείας, φτιάχνοντας ὡραῖα μεγαλοπρεπῆ σχολεῖα. Δέν μποροῦμε δηλαδή νά κάνουμε σχολεῖα σέ ἀποθῆκες; Δέν μποροῦμε νά κάνουμε τά δικαστήρια σέ μικρά δωματιάκια… κ.λπ; Κάποτε τά πράγματα στή Λάρισα ἦσαν ἔτσι. Ἐνθυμοῦμαι ἐκεῖνο τό Ἐφετεῖο ἦταν… μή χειρότερα! Αὐτό τώρα κατεδαφίσθη ἐκεῖ πού σήμερα εἶναι τό Ταχυδρομεῖο. Σοῦ θύμιζε μιά σχολική τάξη -πρώτης Δημοτικοῦ τάξη- σέ χωριό ἀπόμερο. Αὐτό ἦταν τό Ἐφετεῖον! Ἔτσι βλέπετε η ἔννοια τῆς δικαιοσύνης ἤ ἡ ἔννοια τῆς παιδείας πέφτει χαμηλά. 

     Κατά τόν ἴδιο τρόπο καί ἡ ἔννοια τῆς λατρείας πέφτει χαμηλά στήν ἀντίληψη τῶν ἀνθρώπων, ὅταν εἶναι ἕνα οἴκημα φτωχό. Ἔτσι μπορεῖτε νά καταλάβετε καί νά ἐξηγήσετε γιατί ὁ Θεός ἐζήτησε νά μαζέψουν χρήματα, χρυσαφικά καί ἀσημικά ἀπό τόν λαό, προκειμένου νά γίνει ἡ Κιβωτός τῆς Διαθήκης, ἡ Σκηνή τοῦ Μαρτυρίου καί κατοπινά, ἀργότερα, πολύ ἀργότερα νά κτιστεῖ ὁ ὁμώνυμος Ναός τοῦ Σολομῶντος. Μέ πολυτέλεια ἐκπληκτική! Πολυτέλεια μέ τήν ἔννοια… δέν εἶχε ἀντικείμενα, δέν ἦταν ἐκεῖ ἡ πολυτέλεια, ἀλλά ὑπῆρχε πολύς χρυσός καί πολύς ἄργυρος καί πολύτιμη ξυλεία. Ὅλα αὐτά ἦσαν πανάκριβα! Ὁ Δαυΐδ μάζευε πάρα πολλά ὑλικά ἀγαθά, γιά νά τ’ ἀφήσει στόν γιό του, τόν Σολομῶντα, νά κτίσει τόν Ναό. Πλοῦτος πάμπολλος. Συνεπῶς αὐτό δείχνει ὅτι ἡ ἔννοια τῆς λατρείας πρέπει νά εἶναι ὑψηλά. Ἐμεῖς κτίζουμε ναούς -εἶναι κρῖμα, εἶναι παράξενο!- νά ὑπάρχουνε ὡραῖες κατοικίες, καί νά ὑπάρχει μία παράγκα γιά τή λατρεία τοῦ Θεοῦ. Θά σᾶς ἄρεσε αὐτό; Προφανῶς ὄχι. Πρέπει, λοιπόν, νά κτιστεῖ κι ἕνας μεγαλοπρεπής ναός. Ὅταν οἱ ἄνθρωποι προσφέρουν στην λατρεία τοῦ Θεοῦ χρήματα, νά κτιστεῖ ὁ ναός, νά ἁγιογραφηθεῖ, νά εἶναι μέσα εὐπρεπής, τότε αὐτό εἶναι θέμα ἐλεημοσύνης στήν εὐρεῖα ἔννοια. Ἄν μοῦ πεῖτε, οἱ τρεῖς Μάγοι -δέν εἶναι τρεῖς, δέν εἶναι γραμμένο ὅτι εἶναι τρεῖς… Ἒ, ἡ παράδοση λέει ὅτι ἦσαν τρεῖς- πού προσέφεραν τούς θησαυρούς των, εἰς τόν Χριστόν, τό νήπιον, τόν Ἰησοῦν, πέστε μου, δέν ἦταν μία πρᾶξις φιλανθρωπίας, μία πρᾶξις, θά λέγαμε, ἐλεημοσύνης; Προσέφεραν καί χρυσάφι! Ἂραγε ἡ Παναγία ἐκεῖνο τό χρυσάφι σκεφθήκατε ποτέ, τί τό ἔκανε; Τί τό ἔκανε; Τό χρησιμοποίησε προφανῶς στίς ἀνάγκες της. Γι’ αὐτό καί τό προσέφεραν ἐκεῖνοι οἱ ἄνθρωποι. Γιά τίς ἀνάγκες τοῦ Ἰησοῦ πού ἦταν νήπιον. Βλέπετε λοιπόν ὅτι ὁ Θεός δέχεται –εἶναι περίεργο!- τήν ἐλεημοσύνη τῶν ἀνθρώπων! Μή σᾶς κάνει ἐντύπωση. Προκειμένου μάλιστα νά γίνει ὁ πολυτελής ἐκεῖνος διάκοσμος στήν ἔρημο, τῆς Κιβωτοῦ τῆς Διαθήκης… κ.λπ. … κ.λπ…. κ.λπ., ξέρετε τί εἶπε ὁ Θεός; «Θά γίνει ἔρρανος μεταξύ τῶν ἀνθρώπων, θά προσφέρουν τά κοσμήματά τους, γιά νά γίνει ὁ Ναός, αὐτό τό παράπηγμα». Παράπηγμα ἤτανε, ἀλλά ἦταν ὅμως πολύτιμο παράπηγμα, Σκηνή τοῦ Μαρτυρίου. Εἴδατε; προσέφεραν χρήματα. Ὄχι χρήματα, χρυσαφικά. Τά χρήματα δέν εἶχαν ἀξία γι’ αὐτούς τότε, ἦταν στήν ἔρημο. Χρυσαφικά! Τί δείχνει αὐτό; Ὁ Θεός θέλει τήν συνδρομή τῶν πιστῶν, προκειμένου νά γίνει κάτι γιά τόν Θεό. Ὁ Θεός ὅμως δέν εἶναι Ἐκεῖνος πού ἔδωσε, ὅλη ἡ γῆ δική Του εἶναι - «τοῦ Κυρίου ἡ γῆ καί τό πλήρωμα αὐτῆς»- καί τά λατομεῖα καί τά ὀρυχεῖα τοῦ χρυσοῦ, τοῦ ἀργύρου… κ.λπ… κ.λπ…. κ.λπ…. ὁπότε καταλαβαίνετε παιδιά, ναί μέν τοῦ Θεοῦ εἶναι ὅλα, ἀλλά ὁ Θεός ὅμως θέλει νά Τοῦ προσφερθοῦν ἀπό τούς ἀνθρώπους αὐτά. Ὁ Ἲδιος εἶναι ἐλεήμων καί θέλει καί τούς ἀνθρώπους νά εἶναι ἐλεήμονες.

     Ἀκόμα ὑπάρχει ἡ ἐλεημοσύνη -ἐδῶ προσέξτε τώρα- προσφορᾶς κόπου καί ὑπηρεσιῶν, σέ ἀνθρώπους πού δέν μποροῦν νά ἀνταποκριθοῦν στίς ἀνάγκες τους. Δηλαδή, δέν ἔχεις χρήματα, δέν μπορεῖς ὅμως νά κάνεις ἐλεημοσύνη μέ μιά προσφορά τοῦ κόπου σου; Μέ μιά ἐξυπηρέτηση; Ὅπως ἔχουμε φέρ’ εἰπεῖν, μία ἐξυπηρέτηση γραφειοκρατική. Νά πᾶς σ’ ἕνα δημόσιο γραφεῖο ἤ ὁπουδήποτε ἀλλοῦ, νά διακπεραιώσεις μία ὑπόθεση. Ἐκεῖνο πού δέν μπορεῖ νά πάει ἕως ἐκεῖ. Ἀκόμη, παλιότερα ὑπῆρχε καί τώρα ἴσως λίγο, ἀλλά παλιότερα θυμᾶμαι, μετά τήν Κατοχή, ἤτανε κάτι εὐρύτατο αὐτό (στά χωριά), τό ὄργωμα τοῦ χωραφιοῦ μιᾶς χήρας γυναῖκας. Καί ἐγίνετο ἀπό πολλούς καί ἐλέγετο αὐτό «ἐξέλασις». Ἤ νά κτίσουν τό σπίτι ἑνός ἀνθρώπου ἤ μιᾶς γυναῖκας χήρας πού ἔχει παιδιά… κ.λπ…. γιατί τότε εἴχαμε πολλά θύματα, ἦσαν πολλοί οἱ φονευμένοι ἄνδρες… κ.λπ., νά τῆς κτίσουν τό σπίτι της! Αὐτό δέν εἶναι ἐλεημοσύνη; Ἀκόμη ἡ φροντίδα τοῦ σπιτιοῦ ἑνός ἀσθενοῦς, ἤ ἑνός γέροντος πού εἶναι μόνος του! Νά πᾶνε κάποιες γυναῖκες νά καθαρίσουν τό σπίτι, νά τοῦ πλύνουν τά ροῦχα, νά τόν περιποιηθοῦν. Δέν θά ξοδέψουν τίποτε. Κόπο θά προσφέρουνε μόνο. Αὐτό δέν εἶναι ἐλεημοσύνη; Ἀκόμα ἐλεημοσύνη εἶναι καί ἡ προσφορά διδασκαλίας σέ ἀνθρώπους… ἔ, ὁποιασδήποτε ἡλικίας, ἀλλά προπαντός σέ νέα παιδιά πού ἴσως δέν τά καταλαβαίνουν πολύ τά πράγματα… Θυμᾶμαι παλιότερα, ἐγίνετο τό ἐξῆς στήν Ἀθήνα (ἀπό πολλούς ἐγίνετο), ἀπό τά Κατηχητικά σχολεῖα, ἐγίνετο μία μεγάλη ὀργάνωσις, μεγάλων (φοιτητῶν τώρα) ἤ τῶν τελευταίων τάξεων τοῦ Λυκείου, νά κάνουν φροντιστήριο στά μικρότερα παιδιά πού δέν εἶχαν βεβαίως νά πληρώσουν γιά νά πᾶνε σέ φροντιστήριο, τίς ἡμέρες τῶν ἐξετάσεων. Ἄλλος Μαθηματικά, ἄλλος Ἑλληνικά, ἄλλος Φυσική… κ.ο.κ. Αὐτό δέν εἶναι μία ἐλεημοσύνη; (Ἐννοεῖται τελείως δωρεάν). Ἤ ἀκόμη νά μάθεις σέ ἔναν ἄνθρωπο μία τέχνη. Διότι ἄν τοῦ δώσεις χρήματα αὐτά ξοδεύτηκαν. Ἄν τοῦ διδάξεις ὅμως μία τέχνη, πῶς νά μπορεῖ αὐτός νά βγάζει τό ψωμί του, αὐτό δέν εἶναι κάτι πολύ μεγαλύτερο καί σπουδαιότερο; 

    Ἤ ἀκόμη νά μάθεις γράμματα σέ κάποιους ἀνθρώπους, πού δέν ξέρουνε καθόλου ἤ ἀναλφάβητοι ὁποιασδήποτε ἡλικίας, μάλιστα ἐκεῖνοι πού μποροῦν, δέν λέω γιά τούς δασκάλους καί τίς δασκάλες, ἀλλά θά ἔλεγα ὁποιοσδήποτε… Ἂ καί σεῖς ὅπως εἴσαστε νά μάθετε στή μάνα σας τήν ἴδια ἄν δέν ξέρει γράμματα νά τήν μάθετε γράμματα, νά μπορεῖ νά διαβάζει τήν Ἁγία Γραφή! Ἔχω τέτοιες περιπτώσεις. Μάλιστα μία γυναῖκα, ἡ ὁποία δέν ἤξερε οὔτε τό Α (ἄλφα)… ἔ κάποιος τήν ἔμαθε ἐκεῖ μερικά γράμματα, καί τώρα διαβάζει, καί τήν Καινή καί τήν Παλαιά Διαθήκη. Κι ἔρχεται μέ καύχημα καί μοῦ λέει: «Τήν τελείωσα τήν Παλαιά Διαθήκη» ἤ «τήν Καινή Διαθήκη» … Ναί, ναί, ναί, ναί. δέν εἶναι μεγάλο κέρδος τό νά μάθουμε ἕναν ἄνθρωπο νά διαβάζει καί μάλιστα τόν λόγο τοῦ Θεοῦ; 

     Θέλετε ἀκόμη; Τό νά ὁδηγήσεις ἕναν τυφλό στόν δρόμο, νά τόν περάσεις ἀπό τό ‘να πεζοδρόμιο στό ἄλλο. Δέν εἶναι ἐλεημοσύνη; Ἀκόμη νά ὁδηγήσεις ἕναν ἀνάπηρο στό καροτσάκι του, νά τόν πᾶς στήν Ἐκκλησία. Ἐνθυμοῦμαι… θά τό πῶ… ἤ καλύτερα νά μήν τό πῶ γιατί ζοῦν οἱ ἄνθρωποι… σέ κάποιο μεγαλοχώρι μας, ἐκεῖ ὑπάρχει ἕνας ἄνθρωπος ἀνάπηρος (χρόνια ὁλόκληρα!) καί κυρίες νά τόν πηγαίνουν κάθε Κυριακή στήν Ἐκκλησία. Μιά κυρία, μέ τήν σειρά δηλαδή, νά τόν πηγαίνουν στήν Ἐκκλησία, νά ἐκκλησιάζεται ὁ ἄνθρωπος καί νά γυρίζει πάλι πίσω στό σπίτι του… κ.ο.κ. Βλέπετε πολλά πράγματα εἶναι ἐλεημοσύνη. Νά ἐπισκεφθοῦμε ἀσθενῆ σέ σπίτι ἤ σέ Νοσοκομεῖο καί νά τοῦ ποῦμε δυό καλά λόγια, νά τοῦ προσφέρουμε τίς ὑπηρεσίες μας. Μάλιστα ἄν αὐτός ὁ ἄνθρωπος εἶναι ἀπό μακρινό τόπο, δέν ἔχει συγγενεῖς… νά τόν ἐξυπηρετήσουμε σέ μιά του ὑπόθεση, νά πάρουμε ἕνα τηλέφωνο στό σπίτι του, πού εἶναι μακριά, καί νά ποῦμε… τό καί τό… αὐτό δέν εἶναι μία ἐξυπηρέτηση; Ἐξυπηρέτησις δέν εἶναι ἀκόμη τῶν ἀσθενῶν τό νά ὑπάρχει ὁ θεσμός τῶν ἐθελοντῶν νοσοκόμων; Κοπέλες, κυρίες, πού εἶναι ἐθελόντριες νοσοκόμες… δηλαδή δέν πληρώνονται, αὐτό θά πεῖ ἐθελόντριες νοσοκόμες, οἱ ὁποῖες πηγαίνουν νά προσφέρουν τίς ὑπηρεσίες τους σ’ ἕνα Νοσοκομεῖο. Ἔστω, μιά φορά τήν ἑβδομάδα, γιά λίγες ὧρες. Κι αὐτό εἶναι μία ἐλεημοσύνη. 

     Νά σᾶς πῶ μία πολυτιμοτάτη ἐλεημοσύνη; Ἡ προσφορά αἵματος, νά εἶσαι αἱμοδότης. Αὐτό δέν εἶναι ἐλεημοσύνη; Παιδιά, ἄν ἔχει κανείς κλείσει στήν καρδιά του τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ, μυρίους τρόπους θά βρίσκει γιά νά εἶναι ἐλεήμων καί εὐεργετικός. Μυρίους τρόπους! Nά γιατί δέν χρειάζεται κανείς νά εἶναι πλούσιος, νά ‘χει χρήματα, νά ‘ναι πλούσιος γιά νά προσφέρει ἐλεημοσύνη. Γι’ αὐτό ὁ Κύριος εἶπε: «Μακάριοι οἱ ἐλεήμονες» καί δέν λέγει «οἱ πλούσιοι ἐλεήμονες» ἀλλά λέγει «οἱ ἐλεήμονες» καί ὑπονοεῖ κάθε ἄνθρωπο, εἴτε πλούσιο εἶναι εἴτε φτωχό.

     Ἀλλά συνεχίζει ὁ Τωβίτ καί λέγει: «Θέμα γὰρ ἀγαθὸν θησαυρίζεις σεαυτῷ εἰς ἡμέραν ἀνάγκης». Λέγει: «Πρᾶγμα ἀγαθόν θησαυρίζεις γιά τόν ἑαυτό σου γιά κάποια ἡμέρα ἀνάγκης δική σου». Ναί, παιδιά, ἡ ἐλεημοσύνη κατατίθεται σέ εἰδική τράπεζα καί παίρνει τόκο. Καί τόν τόκο αὐτόν τόν παίρνεις μαζί μέ τό κεφάλαιο σέ κάποια ἡμέρα ἀνάγκης σου. Ποιά εἶναι αὐτή ἡ τράπεζα; Ἡ τράπεζα τοῦ οὐρανοῦ! Εἶναι τό καλύτερο ταμιευτήριο. Κι αὐτά καί στήν παροῦσα ζωή. Ὅσο γιά τή μέλλουσα; Ὁ Κύριος εἶπε: «Ποιήσατε ἑαυτοῖς φίλους ἐκ τοῦ μαμωνᾶ τῆς ἀδικίας, ἵνα, ὅταν ἐκλίπητε, δέξωνται ὑμᾶς εἰς τὰς αἰωνίους σκηνάς». Ποιός εἶναι ὁ «μαμωνᾶς»; Τά χρήματα. «Δώσατε», λέει, «χρήματα καί κάνετε φίλους, ποιούς; Τούς φτωχούς πού τούς δώσατε χρήματα, ὥστε ὅταν θά φύγετε ἀπ’ τόν παρόντα κόσμο, νά σᾶς δεχθοῦν εἰς τίς αἰώνιες σκηνές». Διότι πιό μπροστά ἀπό μᾶς πηγαίνουν τά ἔργα μας. Τό λέγει αὐτό ἡ Ἀποκάλυψις, ὅτι τά ἔργα τά καλά συνοδεύουν τόν ἄνθρωπο ὅταν φεύγει ἀπό τήν παροῦσα ζωή. Μόνο αὐτά συνοδεύουν, τίποτα μαζί μας δέν παίρνουμε, παρά μόνο τά καλά μας ἔργα, τήν ἐλεημοσύνη μας. Ἀλλά ἐπειδή τό θέμα εἶναι πάρα πολύ σπουδαῖο, πρῶτα ὁ Θεός, θά τό τελειώσουμε τήν ἐρχομένη Κυριακή.


7η ομιλία στην κατηγορία "Ἡ Πνευματική Διαθήκη τοῦ Τωβίτ".

►Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Ἡ Πνευματική Διαθήκη τοῦ Τωβίτ. " εδώ ⬇️
https://arnion.gr/index.php/palaia-diauhkh/h-pnevmatikh-diauhkh-toy-tvbit
↕️
https://aspalathos21.blogspot.com/2024/12/blog-post_7.html?m=1

Ἀπομαγνητοφώνηση, ψηφιοποίηση: Ἠλίας Τσακνάκης.

Επιμέλεια κειμένου : Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς
«Ἡ Πνευματική Διαθήκη τοῦ Τωβίτ».🔻
https://drive.google.com/file/d/1RZ1sYHVgLqBWiFNCBGi90Z__kjEnhr2H/view?usp=drivesdk

💠Πλήρης απομαγνητοφωνημένες σειρές ομιλιών (Βιβλία).
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%92%A0%CE%A0%CE%BB%CE%AE%CF%81%CE%B7%CF%82%20%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%BC%CE%B1%CE%B3%CE%BD%CE%B7%CF%84%CE%BF%CF%86%CF%89%CE%BD%CE%B7%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B5%CF%82%20%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%81%CE%AD%CF%82%20%CE%BF%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%B9%CF%8E%CE%BD%20%28%CE%92%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CE%B1%29.?m=1

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

Όλες οι ομιλίες ~4.487~ του μακαριστού πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://aspalathos21.blogspot.com/2024/12/4487.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=0

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Κᾶνε πάντοτε ἐλεημοσύνη.

†. Ερχόμεθα σέ ἕνα νέο θέμα πού ἀναφέρεται στήν πνευματική διαθήκη τοῦ Τωβίτ πρός τόν γιο του, τόν Τωβία, καί τό θέμα αὐτό εἶναι τό περί ἐλεημοσύνης. Διά τόν Τωβίτ εἶναι μέγα θέμα. Καί πράγματι εἶναι μέγα θέμα, γι’ αὐτό ἐνῶ καί ἀπασχολεῖ -στό ἱερό κείμενο- τέσσερα χωρία, ὅμως λίγο πιό κάτω, θά ἐπανέλθει ὁ Τωβίτ γιά νά ὑπενθυμίσει τήν μεγάλη σημασία καί ἀξία τῆς ἐλεημοσύνης.

     Θά πάρουμε τόν 7ον στίχον (δηλαδή μόνο ἕναν στίχο) καί βλέπουμε νά λέει τά ἐξῆς: «Ἐκ τῶν ὑπαρχόντων σοι ποίει ἐλεημοσύνην, καὶ μὴ φθονεσάτω σου ὁ ὀφθαλμὸς ἐν τῷ ποιεῖν σε ἐλεημοσύνην· μὴ ἀποστρέψῃς τὸ πρόσωπόν σου ἀπὸ παντὸς πτωχοῦ, καὶ ἀπὸ σοῦ οὐ μὴ ἀποστραφῇ τὸ πρόσωπον τοῦ Θεοῦ». Δηλαδή, νά σᾶς τό ἀποδώσω: «Ἀπ’ τά ὑπάρχοντά σου κάνε ἐλεημοσύνη, καί μήν τσιγκουνευτεῖ τό μάτι σου σ’ αὐτό πού δίνεις. Μήν ἀποστρέψεις τό πρόσωπό σου ἀπό κάθε πτωχό, γιά νά μήν ἀποστρέψει κι ὁ Θεός τό πρόσωπό Του ἀπό σένα». Τό μέγα, λοιπόν, θέμα τῆς ἐλεημοσύνης, παιδιά. Ἔχει μία εὐρεῖα διάσταση, διότι ἔχει καί ὑλική μορφή, ἔχει καί πνευματική μορφή. Εἶναι δηλαδή, ἡ ὑλική ἐλεημοσύνη (νά δώσω στόν ἄλλον νά φάει νά πιεῖ, νά ντυθεῖ), ἀλλά ἔχει ὅμως καί πνευματική μορφή, ὅταν τόν βοηθήσω τόν ἄλλον σέ κάτι πού ἀπό πλευρᾶς πνευματικῆς εἶναι πτωχός. Διότι τί θά πεῖ ἐλεημοσύνη; «Ποιῶ ἔλεος μετά τοῦ πλησίον». Δηλαδή, κάνω ἔλεος. Δηλαδή ἐλεῶ τόν ἄλλο ἄνθρωπο. Αὐτό θά πεῖ ἐλεημοσύνη. 

     Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ προτρέπει τήν ἐλεημοσύνη, γιατί ἁπλούστατα ἐλεήμων εἶναι ὁ Θεός. Μήν ξεχνᾶμε ὅτι κάθε ἀρετή ξεκινάει ἀπό τόν Θεό, κάθε ἐνέργεια. Λέγει ὁ 102ος ψαλμός· οἰκτίρμων καὶ ἐλεήμων ὁ Κύριος, μακρόθυμος καὶ πολυέλεος, ὅτι ὁ Κύριος εἶναι ἐλεήμων. Καί μακρόθυμος. Μακροθυμεῖ. Δηλαδή, δέν τιμωρεῖ ἀμέσως. Καί εἶναι πολυέλεος, ὄχι ἁπλῶς ἔχει ἔλεος, ἀλλά ἔχει πολύ τό ἔλεος καί σέ ποσότητα καί σέ πλευρές. Καί ὅπως λέγει ὁ 32ος ψαλμός: «Ἀγαπᾷ ἐλεημοσύνην καὶ κρίσιν ὁ Κύριος, τοῦ ἐλέους Κυρίου πλήρης ἡ γῆ». Ὅτι ἀγαπάει ὁ Κύριος, λέγει, καί τήν ἐλεημοσύνην, καί τήν «κρίσιν», δηλαδή τήν δικαιοσύνη (θά τό δοῦμε αὐτό λίγο πιό κάτω). Ἡ γῆ εἶναι γεμάτη ἀπό τό ἔλεος τοῦ Κυρίου. Εἴδατε; «Τοῦ ἐλέους Κυρίου πλήρης ἡ γῆ». Ἡ ἐλεημοσύνη, παιδιά, εἶναι μία ἄκτιστη ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ, ὅπως εἶναι καί ἡ ἀγάπη. Ἐξάλλου ἡ ἐλεημοσύνη δέν εἶναι παρά μία πρακτική μορφή τῆς ἀγάπης. Καί ἔτσι εἶναι μία ἄκτιστη ἐνέργεια. Θά πεῖ: Ξεκινάει ἀπό τόν Θεό, ἔρχεται στούς ἀνθρώπους, καί ἐάν βρίσκει ἀνταπόκριση, μένει. Ἐάν δέν βρίσκει, δέν μένει. Ὅταν οἱ ἄνθρωποι ἀποδεχθοῦν τήν ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ, τήν ἀνακλοῦν πίσω. Ὅπως ἀκριβῶς ἡ σελήνη δέχεται τίς ἀκτίνες τοῦ ἡλίου -καί ἡ γῆ μας τό κάνει αὐτό- καί στέλνει τίς ἀκτίνες τοῦ ἡλίου στό περιβάλλον της. Ἔτσι λέμε: «Τό φεγγάρι εἶναι φωτεινό». Τί θά πεῖ αὐτό «εἶναι φωτεινό»; Ὄχι ἁπλῶς δέχεται τίς ἀκτίνες, ἀλλά καί τίς ἀνακλᾶ. Ἔτσι καί ὁ ἄνθρωπος δέχεται τίς ἐνέργειες τοῦ Θεοῦ καί τίς ἀνακλᾶ. Ὅταν λέμε ὅτι ἀνακλᾶ μία ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ, σημαίνει: τήν ἀποδίδει· σημαίνει: τήν ἐφαρμόζει. Ἔτσι ἐνέργεια ἄκτιστη -λέμε ἄκτιστη γιατί ἔρχεται ἀπο τόν ἄκτιστον Θεόν- ἐξάλλου οἱ ἐνέργειες τοῦ Θεοῦ εἶναι ἄκτιστες, εἶναι δηλαδή ἀδημιούργητες, εἶναι Θεότης. Ὅταν λοιπόν ἔρχεται μία ενέργεια -φέρ’ εἰπεῖν τῆς πίστεως- τότε ἄν ὁ ἄνθρωπος ἔχει προαίρεση ἀγαθή νά δεχθεῖ τήν πίστη, τότε ἀποδίδει ἐκεῖνο πού δέχθηκε, δηλαδή τήν πίστη. Δέν μπορεῖ ὁ ἄνθρωπος ἀπό μόνος του οὔτε νά πιστέψει, οὔτε ν’ ἀγαπήσει, τίποτα… τίποτα… τίποτα… τίποτα. Θά μοῦ πεῖτε ὁ ἄνθρωπος εἶναι παθητικός δέκτης. Ὄχι, ἀλλά ἁπλῶς διαθέτει τήν προαίρεσή του. Ἔτσι ἄν ἔχει ἀγαθή προαίρεση, δέχεται καί ἀνακλᾶ πίσω. Ἄν δέν ἔχει, δέν δέχεται. Ἐκεῖ εἶναι ἡ ἐνεργητικότητα καί φυσικά ὄχι παθητικότητα τοῦ ἀνθρώπου. 

     Ὁ Θεός, λοιπόν, εἶναι οἰκτίρμων καὶ ἐλεήμων. Ἔχει τό ἔλεος καί τό στέλνει στούς ἀνθρώπους, καί ὅσοι εἶναι μέ ἀγαθήν προαίρεσιν, τό ἀποδέχονται καί τό ἀποδίδουν πίσω ὑπό τήν μορφήν τῆς ἐλεημοσύνης. Ἔτσι, λοιπόν, βλέπουμε ὅτι ἡ ἐλεημοσύνη ἔρχεται ἀπό τόν Θεό. Γιατί ὁ ἄνθρωπος πρέπει νά εἶναι ἐλεήμων; Γιατί ὁ Θεός εἶναι ἐλεήμων. Γιατί ὁ ἄνθρωπος πρέπει νά εἶναι μέ ἀγάπη; Γιατί ὁ Θεός εἶναι μέ ἀγάπη… κ.ο.κ. Γιατί ὁ ἄνθρωπος πρέπει νά εἶναι μέ ὑπομονή; Γιατί ὁ Θεός εἶναι μέ ὑπομονή. Λέγεται «Ὁ Θεός τῆς ὑπομονῆς», πού σημαίνει ὅτι ὁ Θεός ἔχει τήν ἐνέργεια τῆς ὑπομονῆς… κ.ο.κ. Γιατί ἐπιμένω τόσο πολύ; Ἐπιμένω γιὰ νὰ σᾶς πῶ ὅτι ὁ ἄνθρωπος ἀπό μόνος του δέν μπορεῖ νά δημιουργήσει τίποτε, ἐάν δέν ἔλθει ἀπό τόν Θεό. Ἄνωθεν ἔρχονται ὅλα. «Πᾶσα δόσις ἀγαθή» -λέγει ὁ Ἅγιος Ἰάκωβος ὁ Ἀδελφόθεος- «καί πᾶν δώρημα τέλειον ἄνωθέν ἐστι», ἀπό πάνω κατεβαίνει, «πᾶσα δόσις ἀγαθή, κάθε δώρημα τέλειον», κάθε ἐνέργεια σπουδαῖα, ἀπό πάνω, ἀπό τόν Θεό, ἀπό τόν Πατέρα τῶν Φώτων, ἀπό κεῖ ἔρχεται. Γιά νά μή νομίσουμε ὅτι μποροῦμε νά ἀπομονώσουμε τήν ἐλεημοσύνη -γι’ αὐτό ἔκανα τόση κουβέντα- ἀπό τόν Θεό, καί νά ποῦμε ὅτι «ἐγώ κάνω ἐλεημοσύνη γιατί ἔτσι γιατί μ’ ἀρέσει». Μπορεῖ νά μήν εἶμαι Χριστιανός, μπορεῖ νά εἶμαι ὅ,τι θέλω, νά πιστεύω ὅ,τι θέλω, ἀλλά θά ἤθελα ὅμως ν’ ἀγαπῶ τόν ἄλλον ἄνθρωπο. Ἀποκόπτω δηλαδή αὐτό πού δέχομαι, ἤ καλύτερα, ὄχι τό ἀποκόπτω, ἀλλά δέν τό ἀναγνωρίζω. Καί τότε; Τότε, παιδιά ὅ,τι πράξω, ὅ,τι κάνω, τότε δέν ἔχω ἀπολύτως κανένα κέρδος! Ξέρετε τί θά πεῖ, ἐκεῖνο τό φοβερό πού λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος «πᾶν ὅ οὐκ ἐκ πίστεως ἁμαρτία ἔστί»; Ἐάν θά κάνω ἐλεημοσύνη, ἀλλά δέν τήν κάνω ἀπό πίστη -γιατί πιστεύω στόν Ἰησοῦ Χριστόν- ὅτι ἐλεῶ τόν ἄλλον ἄνθρωπο πού εἶναι εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ, , οὔτε λίγο, οὔτε πολύ, φτάνει νά μᾶς πεῖ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ὅτι εἶναι ἁμαρτία. Δέν μποροῦμε νά ἀπομονώσουμε, λοιπόν, τήν φιλανθρωπία μας, τήν ἐλεημοσύνη μας ἀπό τόν Θεό. Ὄχι! Ὄχι! Ἔτσι, γιατί πρέπει νά εἴμεθα ἐλεήμονες; Γιατί εἶναι ὁ Θεός. Γι’ αὐτό πρέπει νά εἴμεθα ἐλεήμονες. Αὐτό εἶναι πάρα πολύ σημαντικό καί θά παρακαλέσω νά τό θυμόσαστε, ἔχει πάρα πολύ μεγάλη ἀξία.

     Ἀλλά ἐδῶ λέγει ὁ Ψαλμός ὁ 32ος: «Ἀγαπᾷ ἐλεημοσύνην καὶ κρίσιν ὁ Κύριος». «Ἀγαπάει καί τήν ἐλεημοσύνη, ἀλλά ἀγαπάει καί τήν κρίση». «Κρίσις» ἐδῶ θά πεῖ δικαιοσύνη. Μήπως αὐτά τά δυό ἔρχονται σέ ἀντίφαση; Ἐλεημοσύνη καί κρίσις (δικαιοσύνη); Ἀκοῦστε τί λέγει ὁ Μέγας Βασίλειος ἐπάνω σ’ αὐτό, νά δεῖτε σέ τί ἀρμονικό συνδυασμό εἶναι αὐτά τά δύο: «Εἰ (:ἐάν δηλαδή) καθ’ ἑαυτήν ὑπῆρχε ἡ τοῦ Θεοῦ κρίσις -γιατί ἀναλύει αὐτόν τόν Ψαλμό ὁ Μέγας Βασίλειος καί λέγει: «Ἐάν ὑπῆρχε μόνη της ἡ δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ»-, ποία ἦν ἐλπίς;». «Ποία ἐλπίδα θά εἴχαμε, ἀφοῦ ὑπάρχει μόνο ἡ δικαιοσύνη;». Δηλαδή, δικαιοσύνη θά πεῖ: θά σέ καθίσω στό σκαμνί. Δικαιοσύνη! Μάλιστα. «Νῦν δέ ἀγαπᾶ ἐλεημοσύνην καί κρίσιν - τώρα ὅμως ὁ Θεός ἀγαπᾶ καί τήν ἐλεημοσύνη καί τή δικαιοσύνη- οἱωνεί πάρεδρον ἑαυτῷ τήν ἐλεημοσύνη ποιησάμενος». «Σαν» λέει, «νά ἔκανε πάρεδρο στόν ἑαυτόν του, νά ἔχει δίπλα του τήν ἐλεημοσύνη». «Οὔτε ἡ ἐλεημοσύνη ἄκριτος», δηλαδή οὔτε ἡ ἐλεημοσύνη χωρίς δικαιοσύνη, «οὔτε ἡ κρίσις ἀνελεήμων», οὔτε, ἀκόμα, ἡ δικαιοσύνη χωρίς ἔλεος. Δηλαδή ἐλεημοσύνη μέ δικαιοσύνη καί δικαιοσύνη μέ ἐλεημοσύνη. Εἶναι πολύ σπουδαῖο. «Πρό τῆς κρίσεως οὖν ἀγαπᾶ ἐλεημοσύνην (:πρίν μᾶς κρίνει ὁ Θεός μετέρχεται τό ἔλεος, τήν ἐλεημοσύνη), καί μετά τήν ἐλεημοσύνην ἔρχεται ἐπί τήν κρίσιν (:καί μετά ἀπό τό ἔλεος ἔρχεται στήν δικαιοσύνη)». 

     Γιά νά τό καταλάβετε: Αὐτή ἡ περίοδος μεταξύ τῶν δύο Παρουσιῶν τοῦ Χριστοῦ, εἶναι περίοδος ἐλέους τοῦ Θεοῦ (ἐλεημοσύνης τοῦ Θεοῦ). Ὅταν ὅμως ἔρθει ξανά ὁ Χριστός (στην Δευτέρα Του παρουσία), τότε δέν θά ὑπάρχει πιά ἐλεημοσύνη. Ἔκλεισε ἡ πόρτα τῆς ἐλεημοσύνης. Τώρα (τότε) θά ὑπάρχει μόνο ἡ δικαιοσύνη, δηλαδή ἡ «κρίσις». Τελείωσε! Γιατί τό λέγω αὐτό; Παιδιά, ὅ,τι σᾶς λέγω, μπορεῖ σήμερα νά μή σᾶς φαίνεται ὅτι εἶναι πολύ σημαντικό, κάποτε ὅμως νά σᾶς σταθεῖ πολύ σημαντικό. Στήν ἐποχή μας ὑπάρχει μία θέσις θεολογική πού λέγει ὅτι «ὁ Θεός εἶναι ἀγάπη, μήν ἀναφέρεστε εἰς κρίσιν». Ὁ Θεός εἶναι ἀγάπη, ἔ; Μην ἀναφἐρεστε στήν κρίση, δηλαδή στήν δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ. Κάποτε μ’ ἕναν σπουδαῖο καί τρανό θεολόγο -ὄχι ἐδῶ στήν Λάρισα, στήν Ἀθήνα- ἔπιασα κουβέντα καί μόλις κάτι πῆγα νά πῶ γιά τήν δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ… Πά πά πά! Μέ κατετρόπωσε! Μοῦ καταβούλωσε τό στόμα! «Ὄχι, ὄχι, ὄχι!», λέει, «μήν ἀναφέρεσαι στήν δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ, ὁ Θεός εἶναι ἀγάπη, ὁ Θεός εἶναι ἀγάπη». Τό ‘λεγε… ἔμεινα νά τόν κοιτάζω. Ἀγαπητοί μου, εἶναι, φοβερή αὐτή ἡ θέσις! Ἄς μοῦ ἐπιτραπεῖ νά πῶ, εἶναι αἱρετική θέσις. Ναί εἶναι αἰρετική θέση. Ὁ Θεός εἶναι καί ἀγάπη, ὁ Θεός εἶναι καί δικαισύνη. Καί θά ἐπαναλάβω τόν στίχον: «Ἀγαπᾶ -ποιός;- ὁ Κύριος, ἐλεημοσύνην καί κρίσιν». Καί τήν ἐλεημοσύνη, τήν ἀγάπη, ἀλλά καί τήν κρίση, δηλαδή τήν δικαιοσύνη. Ὄχι τό ἕνα χωρίς τό ἄλλο. Διότι, ὅπως μᾶς λέγει ἐδῶ ὁ Μέγας Βασίλειος, ἄν εἴχαμε μόνο τήν κρίση χωρίς τήν ἐλεημοσύνη, τότε ἀλλοίμονό μας, δέν εἴχαμε καμιά ἐλπίδα νά σωθοῦμε. Ἄν πάλι ἔχουμε μόνο τήν ἐλεημοσύνη καί ὅχι τήν κρίση, τότε ὁ καθένας θά μπορεῖ νά κάνει ὅ,τι θέλει καί νά λέει: «Ἒ, δέν βαριέσαι, ὁ Θεός εἶναι ἀγάπη, ὅ,τι καί νά γίνει, θά μέ συγχωρέσει». Δηλαδή ἀναχωρεῖ, πάει περίπατο ἡ δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ. Ὄχι, πᾶνε καί τά δυό μαζί. Μόνο πού ὁ Θεός ἐκφράζει σέ μιά περίοδο περισσότερο τό ἕνα καί σέ μιά ἄλλη περίοδο περισσότερο τό ἄλλο. 

     Κι αὐτό πού σᾶς εἶπα μεταξύ τῶν δύο παρουσιῶν Του (πού ἔχουμε τώρα τό ἔλεος, τότε τήν κρίσιν, τήν δικαιοσύνη), αὐτό εἶναι ἀκόμη καί γιά τήν ζωή ἐνός ἀνθρώπου. Κάποια ἐποχή σοῦ δείχνει ἔλεος ὁ Θεός, σέ περιμένει. Γιατί; Μακροθυμεῖ. Ὅταν δεῖ ὅτι ἐκμεταλεύεσαι τήν ἐλεημοσύνη τοῦ Θεοῦ, τότε κάποια στιγμή σταματάει αὐτή καί ἔρχεται ἡ δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ. Εἶναι φοβερό πρᾶγμα. Ὁμιλεῖ διά τόν κακόν ποιμένα καί λέγει ὅτι ἔρχεται στιγμή πού… ἀνέχεται ὁ Κύριος… ὅταν ὅμως αὐτός ἐξακολουθεῖ νά εἶναι κακός ποιμένας (ὁμιλεῖ διά τόν κακόν οἰκονόμον, κακός ποιμήν), τότε λέγει ἔρχεται σέ ὥρα πού δέν τόν περιμένει, καί τόν διχοτομεῖ, τόν κόβει στή μέση. Θά πεῖ: τόν θανατώνει. Κι αὐτό θά πεῖ διχοτόμησις τοῦ ἀνθρώπου, κόβεται ἡ ψυχή ἀπό τό σῶμα· δηλαδή θάνατος. «Καί τό μέρος του» λέγει (:ἡ θέση του) «μετά τῶν ὑποκριτῶν». Ἔ φοβερό! Φοβερό. Βλέπετε ὅτι καί στήν ἀνθρώπινη ζωή ἐπεμβαίνει ὁ Θεός, ὡς δικαιοσύνη. Ἡ παραβολή τοῦ ἄφρονος πλουσίου, πού τήν εἴχαμε τήν πιό πάνω Κυριακή: Αὐτός μάζεψε ὅλα τά ἀγαθά του, καί ἔλεγε «τά ἀγαθά μου» καί «τά ἀγαθά μου», κάποια στιγμή τοῦ λέγει ὁ Θεός· -ὅταν εἶπε αὐτός: «Ἒχω γιά πολλάαα πολλάαα χρόνια, γιά νά φάω καί νά πιῶ καί νά εὐφραίνομαι»-: «Ἂφρον, ταύτῃ τῇ νυκτί (:Άμυαλε, ἀσύνετε, αὐτήν τήν νύχτα), τὴν ψυχήν σου ἀπαιτοῦσιν ἀπὸ σοῦ· ἃ δὲ ἡτοίμασας τίνι ἔσται;». « Ζητᾶνε ἀπό σένα -Ποιοί; Οἱ δαίμονες- τήν ψυχή σου, ἐκεῖνα δέ πού ἑτοίμασες, ποιανοῦ θά μείνουν;». Ἀντιλαμβάνεστε, λοιπόν, παιδιά ὅτι δέν μπορεῖ ἡ ἐλεημοσύνη νά εἶναι χωρίς τήν δικαιοσύνη, οὔτε ἡ δικαιοσύνη νά εἶναι χωρίς τήν ἐλεημοσύνη.

     Ἡ ἐλεημοσύνη εἶναι ἡ ὡραιοτέρα ἔκφρασις τῆς ἀγάπης. Καί ἐπειδή ὁ Θεός εἶναι ἀγάπη, γι’ αὐτό εἶναι καί ἐλεήμων. Ἐκθειάζοντας τήν ἐλεημοσύνη ὁ Ἱερός Χρυσόστομος, ἀκοῦστε τί λέγει. Θά σᾶς διαβάσω τό κείμενο, θά σᾶς τό ἐξηγῶ ὅμως. Τί κρῖμα! … Ἒτσι θά εὐχόμουνα πάλι κάποτε νά ἐπανέλθουν τά Ἀρχαῖα στό σχολειό σας καί νά μπορεῖτε νά ἀπολαμβάνετε ἕνα κείμενο· στό πρωτότυπο! Γιατί ἔχει ὀμορφιά. Ὅσο νά τό μεταφράσουμε δέν μπορεῖ-ποτέ μά ποτέ- νά εἶναι δροσερό ὅπως τό κείμενο. «Λέγω δή -λέγει ὁ Ἱερός Χρυσόστομος- τήν ἐλεημοσύνην, τήν βασιλίδα τῶν ἀρετῶν, τὴν ταχέως ἀνάγουσαν εἰς τὰς ἁψῖδας τῶν οὐρανῶν τοὺς ἀνθρώπους, τὴν συνήγορον τὴν ἀρίστην». Δηλαδή «ὁμιλῶ γιά τήν ἐλεημοσύνη», λέγει, «αὐτή πού εἶναι ἡ βασίλισσα τῶν ἀρετῶν, αὐτή πού πολύ γρήγορα ἀνεβάζει στίς ἀψίδες -στίς μεγάλες πόρτες- τῶν οὐρανῶν, τούς ἐλεήμονας ἀνθρώπους. Αὐτή, ἡ ὁποία εἶναι ἡ καλύτερη συνήγορος». Δηλαδή ὅταν βρεθεῖ ὁ ἄνθρωπος μπροστά στόν Κριτήν, θά πεῖ ἡ ἐλεημοσύνη ὅτι «αὐτός -πού εἶναι τώρα κατηγορούμενος- ἔκανε καλές πράξεις, δηλαδή ἔκανε ἐλεημοσύνη». Καί εἶναι γνωστό ὅτι «τό ἔλεος κατανικᾶ τήν κρίσιν», ὅπως λέγει πάλι ἡ Καινή Διαθήκη. Συνεχίζει ὁ Ἱερός Χρυσόστομος: «Μέγα πρᾶγμα ἐλεημοσύνη (:εἶναι μεγάλο πρᾶγμα ἡ ἐλεημοσύνη). Μεγάλα τὰ πτερὰ τῆς ἐλεημοσύνης· (:τά φτερά της εἶναι μεγάλα), τέμνει τὸν ἀέρα (ὅπως πετᾶ, κόβει τόν ἀέρα) παρέρχεται τὴν σελήνην (:ξεπερνᾶ τό φεγγάρι), παρατρέχει τὰς ἀνωτέρας πάσας δυνάμεις, -δηλαδή ξεπερνᾶ καί τούς ἀγγέλους- καὶ αὐτῷ παρίσταται τῷ θρόνῳ τῷ βασιλικῷ (: καί παρίσταται ἡ ἐλεημοσύνη εἰς αὐτόν μπροστά τόν θρόνο τοῦ βασιλέως Χριστοῦ)». Ἔτσι ἔχει πολλή ὀμορφιά, ὅπως τά περιγράφει ὁ Ἱερός Χρυσόστομος. Γι’ αὐτό, παιδιά, ὁ Τωβίτ θεοπνεύστως ὁμιλεῖ διά τήν ἐλεημοσύνην, ὥστε νά λέγει ὁ Ὅσιος Μάξιμος, ὁ Ὁμολογητής: «Ἐλεημοσύνης χωρίς ἄκαρπος ἡ ψυχή», «ἐάν δέν εἶσαι ἐλεήμων, ἡ ψυχή σου εἶναι ἄκαρπη». Καί ἐπειδή ὁ Τωβίτ δέν ἤθελε τό παιδί του νά εἶναι ἄκαρπο, γι’ αὐτό τοῦ συνιστᾶ καί τοῦ ἐπανασυνιστᾶ τήν ἐλεημοσύνη, καί μάλιστα προσέξτε τί τοῦ λέγει. Τοῦ λέγει νά κάνει ἐλεημοσύνη -θά μείνω μόνο στό χωρίο αὐτό γιατί τ’ ἄλλα χωρία ἔχουν ἄλλα σημεῖα τά ὁποῖα θά δοῦμε προσεχῶς- «ἐκ τῶν ὑπαρχόντων», δηλαδή «ἀπό τά ὑπάρχοντά σου». Τί ἔχεις; Δέν σοῦ ζητάει νά εἶσαι πλούσιος γιά νά κάνεις ἐλεημοσύνη. Αὐτό πού ἔχεις. Μήν πεῖς: «Ἂ! Νά ἤμουν πλούσιος, νά δεῖς τί ἐλεημοσύνη θά ἔκανα!». Ὄχι, «ἐκ τῶν ὑπαρχόντων». Θυμηθεῖτε τό δίλεπτον τῆς χήρας. Δίλεπτον εἶναι τό 1/5 τῆς δεκάρας. Εἶναι τό 1/50 τῆς δραχμῆς. Τί ἀξία μπορεῖ νά εἶχε; Ὄχι σήμερα πού ἔχουμε κάποιον πληθωρισμόν, ἀλλά καί στήν ἐποχή ἐκείνη, τί ἀξία μποροῦσε νά ἔχει ἕνα δίλεπτον; Ὁ Κύριος παρατηροῦσε, λέγει, πῶς ἔριχναν μέσα στό ταμεῖο, στό παγκάρι (θά τό λέγαμε ἔτσι) τοῦ Ναοῦ τοῦ Σολομῶντος. Καί ἔριχναν ἄλλοι πλούσια νομίσματα, χρυσάφι… κ.λπ. ἄλλοι χαλκόν, ἀνάλογα ὁ καθένας ὅ,τι εἶχε, ὅ,τι μποροῦσε. Καί μία χήρα ἔριξε ἕνα δίλεπτον, καί εἶπε -ὁ Κύριος- ὅτι ἔριξε περισσότερο ἀπό ὅλους. Γιατί; Γιατί ἀκριβῶς ὅλη της ἡ περιουσία ἦταν αὐτή. Εἶναι ἐκπληκτικόν! Βλέπετε ὅτι δέν εἶναι τό τί θά δώσεις, ἀλλά τί ἀπό τά ὑπάρχοντά σου καί τί μερίδιο ξεχωρίζεις γιά τήν ἐλεημοσύνη. 

     Ὥστε ἐδῶ λέγει: «Παιδί μου νά κάνεις ἐλεημοσύνη ἀπό τά ὑπάρχοντά σου». Ὅπως ξέρετε τήν Πρωτοχρονιά ὅλα τά σπίτια λίγο ἤ πολύ ἔχουν μιά βασιλόπιτα. Τήν βασιλόπιτα αὐτήν τήν σταυρώνουμε. Μάλιστα ὁ πατέρας τῆς οἰκογενείας, ὁ ἀρχηγός τῆς οἰκογενείας σταυρώνει τήν βασιλόπιτα καί τήν κόβει σέ κομμάτια να μοιραστεῖ στό τραπέζι. Λέμε: «Ἡ πρώτη μερίδα εἶναι τοῦ Χριστοῦ». Ἡ δεύτερη μερίδα… τώρα ὡς πρός ἡμᾶς πού εἶναι ἀφιερωμένο στήν Παναγία καί στόν Ἅγιο Δημήτριο, λέμε τῆς Παναγίας. Ἡ τρίτη μερίδα λέμε «Τοῦ Ἁγίου Δημητρίου». Ἀλλά ἕνα σπίτι ὅμως λέει: «Ἡ πρώτη μερίδα εἶναι τοῦ Χριστοῦ». Μπορεῖτε νά μοῦ πεῖτε ἡ δεύτερη μερίδα ποιανοῦ εἶναι; … (ἀκούονται διάφορες προτάσεις….)… Ὡραῖα τό εἴπατε: «Τοῦ φτωχοῦ»! Δηλαδή πρῶτα μετά ἀπό τόν Χριστό βγάζουμε μερίδα τοῦ φτωχοῦ, καί μετά τῶν μελῶν τῆς οἰκογενείας. Αὐτό ξέρετε τί σημαίνει; Δέν πρέπει -σοφώτατα καί ὡραιότατα- δηλαδή σέ μιά λαογραφία πού ἔχουμε, ζωντανή γεμάτη ἀπό θεολογία, νά μήν ξεχνᾶμε τήν ἐλεημοσύνη. Ἀλλά καί κάτι ἀκόμα, νά δώσουμε τή μερίδα τοῦ φτωχοῦ, ἀπό τί; Ἀπό μία μόνη πίτα! Πού σημαίνει: στό σπίτι μας μόνο μία πίτα μποροῦμε νά ἔχουμε, δηλαδή «ἐκ τῶν ὑπαρχόντων σου» πού λέει ὁ Τωβίτ εἰς τόν Τωβία. 

     Ὁ Ἀπόστολος Πέτρος ὅταν κάποτε πήγαινε στόν Ναό μέ τόν Ἰωάννη γιά προσευχή (ἦταν ὥρα ἡ ἐνάτη) προσκυνήσουν, ἐκεῖ ἦταν ἕνας χωλός ἄνθρωπος, ἕνας κουτσός καί τόν πλησίασε ὁ Ἀπόστολος Πέτρος, τοῦ λέει: «Κοίταξέ με… θά μείνω μόνο σέ μία φρασούλα πού εἶπε, γιατί ἔχει καί συνέχεια τό πρᾶγμα: «Ὃ ἔχω, τοῦτο σοί δίδωμι» (Πράξ. 3, 6). « Αὐτό πού ἔχω θά σοῦ δώσω». Ὄχι αὐτό πού δέν ἔχω, αὐτό πού ἔχω. Καί βέβαια δέν τοῦ ἔδωσε χρυσάφι καί ἀσήμι, γιατί λέει, «δέν ἔχω νομίσματα», ἀλλά «στό Ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ σήκω ἐπάνω καί περπάτα». Τί ἄλλο θά ἤθελε ὁ ἄνθρωπος αὐτός; Ἐτούτη ἡ φρασούλα ἀπομονωμένη: «Αὐτό πού ἔχω αὐτό σοῦ δίνω». Εἶναι σημαντικό. Ὄχι νά πάμε νά ζητᾶμε γιά νά δώσουμε, αὐτό πού ἔχουμε. Ἐκ τῶν ὑπαρχόντων μας δηλαδή. 

     Ἀκόμη λέγει μιά ἄλλη παρατήρηση τοῦ Τωβίτ στόν Τωβία: «Καὶ μὴ φθονεσάτω σου ὁ ὀφθαλμὸς ἐν τῷ ποιεῖν σε ἐλεημοσύνην». «Τό μάτι σου ὅταν θά δίνει τήν ἐλεημοσύνη, δηλαδή παίρνεις χρήματα, πράγματα… νά μή φθονεῖ». Δηλαδή νά μήν τσιγκουνεύεται. Εἶναι ἡ τσιγκουνιά, εἶναι ἡ ὑπολογισμένη ἐλεημοσύνη… νά τό δώσω-νά μήν τό δώσω… νά τό δώσω-νά μήν τό δώσω… δέν μοῦ πάει νά τό δώσω… ἄντε βγάζω καί λιγάκι… ξέρω γώ, αὐτή ἡ τσιγκουνιά, πρόσεξε -λέει στό παιδί του- νά ὑπάρχει μιά ἄνετη καρδιά, πού ὅ,τι δώσεις θά εἶναι πλούσιο καί ἁπλόχερο. Κι ὅταν λέμε πλούσιο δέν σημαίνει ὅτι πρέχεις νά ‘χεις πλούτη, ἀλλά αὐτό πού θά δώσεις νά εἶναι ἁπλόχερο, μέ μιά ἁπλόχερη καρδιά. Δηλαδή μέ τήν καρδιά σου! Μέ τήν καρδιά σου.

     Κι ἀκόμα μία παρατήρηση κάνει ὁ Τωβίτ. Λέγει: «Μὴ ἀποστρέψῃς τὸ πρόσωπόν σου ἀπὸ παντὸς πτωχοῦ», δηλαδή «Μή γυρίσεις ἀπό τήν ἄλλη μεριά τό πρόσωπό σου, ἀπό κάθε φτωχό». Πρόκειται γιά τό γύρισμα τοῦ προσώπου πού κάνουμε ἀπό τό ἄλλο μέρος, ὅταν αἰσθανόμεθα μίαν ἐνόχληση. Ὅταν ἐνοχλούμεθα ἀπό αὐτή τήν πλευρά, γυρίζουμε ἀπό τήν ἄλλη πλευρά τό πρόσωπό μας, καί πολλές φορές ὑποτίθεται ὁ πτωχός ἤ μέ τά λόγια του ἤ μέ τήν παρουσία του μᾶς ἐνοχλεῖ. Αὐτό δέν εἶναι παρά ἕνα κλείσιμο τῆς καρδιᾶς. Καί λέγει ἀκόμη «παντός πτωχοῦ», γιά κάθε πτωχό. Ἐδῶ προσέξτε, ὑπάρχουν δύο ἀπόψεις. Ἡ μία εἶναι τοῦ Κλήμεντος τοῦ Ἀλεξανδρέως, ἡ ἐξῆς: « Ἐλεημοσύνην δεῖ ποιεῖν, ἀλλά μετά κρίσεως καί τοῖς ἀξίοις», πρέπει νά κάνει κανείς τήν ἐλεημοσύνη του, μετά κρίσεως. Δηλαδή θά ἐξετάζεις. Κι ἀκόμη, μόνο εἰς τούς ἀξίους ἐλεημοσύνη. Ἡ ἄλλη ἄποψις. Εἶναι τοῦ Ἱεροῦ Χρυσοστόμου. Ἀκοῦστε τί λέει ὁ Ἱερός Χρυσόστομος: «Καί σύ τοίνυν ὅτε ἐλεημοσύνην ποιεῖς, μή βίον ἐξετάσῃς, μηδέ τρόπων εὐθύνας ἀπαίτει». «Ὅταν κάνεις, ἐπιτελεῖς τήν ἐλεημοσύνη σου, μήν ἐξετάζεις τήν ζωή τοῦ ἀλλουνοῦ, οὔτε ἀκόμη νά ζητᾶς ὑπευθυνότητα συμπεριφορᾶς». 

     «Ἐλεημοσύνη γάρ διά τοῦτο λέγεται, ἵνα καί τοῖς ἀναξίοις παρέχωμεν». «Γι’ αὐτό λέμε ἐλεημοσύνη καί λέγεται ἐλεημοσύνη, γιατί παρέχουμε τήν ἐλεημοσύνη, ἀκόμη καί εἰς τούς ἀναξίους». Τί σημαίνει αὐτό; Εἶναι ἀντιφατικό αὐτό τό πρᾶγμα; Ὄχι, παιδιά, δέν ἀντιφατικό, ἀλλά καί οἱ δύο περιπτώσεις μποροῦν νά ἐφαρμοστοῦν. Διότι καί οἱ δύο αὐτές περιπτώσεις (οἱ πατερικές περιπτώσεις, τοῦ Κλήμεντος τοῦ Ἀλεξανδρέως καί τοῦ Ἱεροῦ Χρυσοστόμου), τίς συναντοῦμε καί τίς δύο στήν Ἁγία Γραφή. Θά σᾶς πῶ μία περίπτωση πού εἶναι στά σοφιολογικά βιβλία, λέγει: «Ὃταν δίδεις ἐλεημοσύνη, τό νόμισμα νά ἱδρώσει στό χέρι σου». Ὄχι μέ τήν ἔννοια τῆς τσιγκουνιᾶς, ἀλλά μέ τήν ἔννοια νά ξέρεις ποῦ θά δώσεις τήν ἐλεημοσύνη σου, γιατί μπορεῖ νά βλάψει. Εἶναι χρήσιμο. Ἀλλά καί τό ἄλλο, ὑπάρχουν περιπτώσεις, μή ρωτήσεις. Διότι ἄν ρωτήσεις, μπορεῖ νά πληγώσεις. Ἀκοῦστε, μπορεῖ νά πληγώσεις ἐάν ρωτήσεις. Σκεφθεῖτε παιδιά, ἐμεῖς λίγο-πολύ ἔχουμε τό καθημερινό μας καί τρῶμε. Κάποια στιγμή λείπει αὐτό καί ἀναγκαζόμαστε νά χτυπήσουμε μιά πόρτα καί νά ζητήσουμε ἐλεημοσύνη. Θά θέλατε νά μᾶς ἐρωτοῦν: «Καί γιατί…; Καί πῶς…; Καί πῶς καί γιατί;». Μᾶς πληγώνει αὐτό. Συνεπῶς καί ἐνῶ μοιάζουν ἀντίθετες ἀπόψεις στήν πραγματικότητα καί οἱ δύο εἶναι μές στήν Ἁγία Γραφή, ὅπως καί οἱ Πατέρες τίς μετέρχονται, καί ἄλλοτε μέν εἶναι ἡ μία περίπτωσις καί ἄλλοτε εἶναι ἡ ἄλλη περίπτωση. Πάντως ἡ ἐλεημοσύνη εἶναι σπουδαῖο πρᾶγμα, ὅπως ὁ Κορνήλιος, ὁ στρατιωτικός, ἐδέχθηκε ἄγγελον πού τοῦ εἶπε ὅτι «οἱ ἐλεημοσύνες σου καί οἱ εὐχές σου ἀνέβηκαν στόν οὑρανό». Καί δέχθηκε νά γίνει Χριστιανός ἀπό τόν Ἀπόστολο Πέτρο, ἐπειδή ἔκανε ἐλεημοσύνη. Πράγματι ἡ ἐλεημοσύνη εἶναι πολύ σπουδαία! Ἀλλά θά συνεχίσουμε, πρῶτα ὁ Θεός, τήν ἐρχομένη Κυριακή.


6η ομιλία στην κατηγορία "Ἡ Πνευματική Διαθήκη τοῦ Τωβίτ".

►Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Ἡ Πνευματική Διαθήκη τοῦ Τωβίτ. " εδώ ⬇️
https://arnion.gr/index.php/palaia-diauhkh/h-pnevmatikh-diauhkh-toy-tvbit
↕️
https://aspalathos21.blogspot.com/2024/12/blog-post_7.html?m=1

Ἀπομαγνητοφώνηση, ψηφιοποίηση: Ἠλίας Τσακνάκης.

Επιμέλεια κειμένου : Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς
«Ἡ Πνευματική Διαθήκη τοῦ Τωβίτ».🔻
https://drive.google.com/file/d/1RZ1sYHVgLqBWiFNCBGi90Z__kjEnhr2H/view?usp=drivesdk

💠Πλήρης απομαγνητοφωνημένες σειρές ομιλιών (Βιβλία).
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%92%A0%CE%A0%CE%BB%CE%AE%CF%81%CE%B7%CF%82%20%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%BC%CE%B1%CE%B3%CE%BD%CE%B7%CF%84%CE%BF%CF%86%CF%89%CE%BD%CE%B7%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B5%CF%82%20%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%81%CE%AD%CF%82%20%CE%BF%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%B9%CF%8E%CE%BD%20%28%CE%92%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CE%B1%29.?m=1

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

Όλες οι ομιλίες ~4.487~ του μακαριστού πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://aspalathos21.blogspot.com/2024/12/4487.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=0

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Σέ ὅλη σου τή ζωή νά εἶσαι δίκαιος καί ποτέ νά μή πορευθῆς στά μονοπάτια τῆς ἀδικίας.

†. Συνεχίζουμε, παιδιά, ἀπό τήν θαυμασίαν πνευματική διαθήκη τοῦ Τωβίτ πρός τόν γιό του, τόν Τωβία. Μετά ἀπό τήν προτροπή τῆς μνήμης τοῦ Θεοῦ, πού ἀποτελεῖ θεμελιῶδες γνώρισμα τοῦ πιστοῦ γιά νά μήν ἁμαρτάνει, ὁ Τωβίτ συνεχίζει καί λέγει (εἶναι τό 5ον χωρίον): «Δικαιοσύνην ποίει πάσας τὰς ἡμέρας τῆς ζωῆς σου καὶ μὴ πορευθῇς ταῖς ὁδοῖς τῆς ἀδικίας». Δηλαδή «σ’ ὅλη σου τή ζωή νά βαδίζεις τόν δρόμον τῆς δικαιοσύνης καί νά μή βαδίσεις τούς δρόμους τῆς ἀδικίας». Εἶναι πολύ ἐνδιαφέρουσα αὐτή ἡ προτροπή, τήν ὁποία κάνει ὁ Τωβίτ εἰς τόν Τωβία.

     Πρόκειται γιά τήν ἀρετή τῆς δικαιοσύνης μέ τήν στενή καί συνήθη ἔννοια τοῦ ὅρου. Διότι ἡ λέξις «δικαιοσύνη» στήν Παλαιά Διαθήκη πολλές φορές ἐννοεῖ τήν ἁγιότητα. Θά τό δοῦμε αὐτό λίγο πιό κάτω, γιατί ἐπανέρχεται στή λέξη «δικαιοσύνη», μέ τήν ἔννοια τῆς ἀρετῆς, τῆς ἁγιότητος. Ἐδῶ ὅμως ἐννοεῖ ὅ,τι καί σήμερα λέμε, τήν ἔννοια τῆς δικαιοσύνης. Ὅ,τι λέμε, ὅ,τι ἐννοῦμε δικαιοσύνη. Ἡ δικαιοσύνη, παιδιά, εἶναι μιά ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ πού βέβαια ἀποκλείει κάθε προσωποληψία. Τί θά πεῖ προσωποληψία; Θά πεῖ, νά μή λαμβάνω ὑπόψιν πρόσωπα, ἄν πρόκειται νά ἀποδώσω τήν δικαιοσύνη. Νά μήν πῶ γιά κάποιον ὅτι εἶναι φίλος μου, εἶναι συγγενής μου καί νά ἐπηρεαστῶ στήν ἀπονομή τῆς δικαιοσύνης. Αὐτό βέβαια εἶναι εἰς ὕψιστον βαθμόν, εἰς μέγιστον βαθμόν, εἰς τόν Θεόν. Ὁ Θεός δέν εἶναι προσωπολήπτης. Μάλιστα ὑπάρχει ἕνα χωρίο πού λέγει ὅτι τό κρῖμα τοῦ Θεοῦ ἀρχίζει ἀπό τοῦ οἴκου τοῦ Θεοῦ. Ὅταν δικάζει ὁ Θεός, ἤ θά δικάσει, δικάζει καί θά δικάσει, τότε θ’ ἀρχίσει νά δικάσει ἀπό τόν δικό Του τόν οἶκον, δηλαδή ἀπό τόν δικό Του τόν λαό, ἀπό τούς δικούς Του ἀνθρώπους, γιά νά πάει στούς πιό κάτω. Ἔτσι ὁ Θεός,παιδιά, δέν εἶναι προσωπολήπτης. Ἀποδίδει τήν δικαιοσύνη.

     Πολλές φορές, βέβαια, ἔχουμε τήν ἐντύπωση ὅτι ἡ δικαιοσύνη ἔρχεται σέ ἀντίφαση μέ τήν ἀγάπη, καί μάλιστα εἰς τόν Θεόν ὁ Ὁποῖος «ἀγάπη ἐστί» (ὁ Θεός εἶναι ἀγάπη) ἀλλά εἶναι καί δικαιοσύνη. Δέν πρέπει βεβαίως νά ξεχνοῦμε ὅτι εἶναι καί τά δυό ὁ Θεός, καί ὅτι δέν ὑπάρχει ἀντίφασις, οὔτε ἀντίφασις, οὔτε σύγκρουσις ἀνάμεσα στίς δύο αὐτές ἐνέργειες τοῦ Θεοῦ. Ὁ Θεός εἶναι ἀπόλυτος ἀγάπη καί ἀπόλυτος δικαιοσύνη. Ἄλλοτε ἐνεργεῖ προβάλλοντας περισσότερο τήν ἀγάπη, ἄλλοτε ἐνεργεῖ προβάλλοντας περισσότερο τήν δικαιοσύνη. Νά μήν ξεχνᾶμε λοιπόν ἡ περίοδος πού περνᾶμε - Ποιά; Ἡ μεταξύ τῶν δύο παρουσιῶν τοῦ Χριστοῦ, δηλαδή ὁ χρόνος μεταξύ τῆς πρώτης καί δευτέρας Του Παρουσίας- εἶναι χρόνος ἀγάπης, εἶναι χρόνος Εὐαγγελίου. Ὅταν θά τελειώσει ἡ περίοδος αὐτή, τότε θά ἔρθει καί θά προβληθεῖ ἡ ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ πού εἶναι ἡ δικαιοσύνη. Βλέπετε λοιπόν ὅτι εἶναι εἰς ἀπόλυτον βαθμόν ὅλες αὐτές… ἄς τό ποῦμε -κακῶς! ὡς ἔκφραση- ἀλλά ἄς τό ποῦμε ἀρετές τοῦ Θεοῦ, ἐνέργειες τοῦ Θεοῦ. Δέν εἶναι ὅμως σέ ἀντίφαση. Ἔτσι ἀκριβῶς καί ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι μποροῦμε νά εἴμεθα ἄνθρωποι ἀγαπῶντες καί ταυτόχρονα νά εἴμεθα ἄνθρωποι δίκαιοι. Διότι οὔτε μόνη ἡ δικαιοσύνη πρέπει νά ὑπάρχει, οὔτε μόνη ἡ ἀγάπη πρέπει νά ὑπάρχει. Διότι ἄν ὑπάρχει μόνη ἡ δικαιοσύνη, τότε θά μπορούσαμε νά ποῦμε ὅτι ἡ ἀγάπη θά προχωροῦσε σέ μία ἀδυναμία. Καί πάλι ἄν ἡ δικαιοσύνη ὑπῆρχε χωρίς τήν ἀγάπη, θά μπορούσαμε νά ποῦμε ὅτι προχωροῦμε σέ μία σκληρότητα. Εἶναι λοιπόν καί τά δυό μαζί. Ἔτσι ἡ δικαιοσύνη ἀφοῦ ἔτσι εἶναι στόν Θεό, ἔτσι πρέπει νά εἶναι καί στόν ἄνθρωπο, καί ὁ ἄνθρωπος πρέπει νά εἶναι δίκαιος γιά νά μπορεῖ νά γνωρίζει τί θά πρέπει νά ἀποδίδει κάθε στιγμή στόν καθέναν καί σέ κάθε περίπτωση. Δίκαιο εἶναι ἐπί παραδείγματι, νά φροντίσεις γιά τούς γονεῖς σου ὅταν γεράσουν. Καί εἶναι δίκαιο -δέν εἶναι θέμα ἀγάπης- εἶναι πρώτιστα θέμα δικαιοσύνης, διότι καί ἐκεῖνοι σου ἔδωσαν τό εἶναι -τήν ὕπαρξιν- , σέ μεγάλωσαν, πόνεσαν, ἀγρύπνησαν γιά σένα. Τώρα λοιπόν πρέπει κι ἐσύ νά φροντίσεις γι’ αὐτούς. Αὐτό τό «πρέπει» ξαναλέγω, δέν εἶναι θέμα ἀγάπης, εἶναι θέμα διακιοσύνης. Πῶς ἐμένα οἱ γονεῖς μου μέ μεγάλωσαν, μέ ἀνέστησαν, μ’ ἔκαναν αὐτό πού μ’ ἔκαναν, δέν πρέπει κι ἐγώ λοιπόν τώρα νά φροντίσω γι’ αὐτούς πού ἔχουν γεράσει; 

     Ἀκόμη δίκαιον εἶναι νά σέβεται κανείς τούς διδασκάλους του. Ἐάν, παιδιά, δέν ὑπῆρχαν οἱ διδάσκαλοι πῶς θά μαθαίναμε γράμματα; Ἔλεγε, μέσα σ’ ἕνα κλῖμα δικαιοσύνης ὁ Μ. Ἀλἐξανδρος ὅτι «τό ζῆν» (δηλαδή τή ζωή) τήν ἀπέκτησε ἀπό τούς γονεῖς του, ἀλλά «τό εὖ ζῆν» (δηλαδή τό νά ζεῖ κανείς καλά) τό ὄφειλε στόν διδάσκαλό του, τόν Ἀριστοτέλη. Βλέπετε λοιπόν ὅτι εἶναι θέμα δικαιοσύνης, ὅτι πρέπει δηλαδή νά ἀπονέμουμε τόν σεβασμόν στούς διδασκάλους μας -ἐν εὐρείᾳ ἔννοια διδάσκαλος, ὄχι τοῦ Δημοτικοῦ… καί ὁ πανεπιστημιακός διδάσκαλος- τόν σεβασμό μας, εἶναι θέμα δικαιοσύνης; Τώρα καταλαβαίνετε ἐδῶ, παιδιά, πού σήμερα τά παιδιά καί οἱ νέοι δέν ἀποδίδουν τόν σεβασμόν, εἰς τούς διδασκάλους των! Δέν ἀποδίδουν, ἀλλά… ἔ, μιλοῦνε πάρα πολύ ἄσχημα γι’ αὐτούς… κι ἄλλα πολλά. 

     Δίκαιον εἶναι ἀκόμη νά πληρώνει κανείς τούς ἐργάτες του. Διότι σοῦ δούλεψε; Θά τόν πληρώσεις. Μάλιστα ἐπανειλημμένως ἔρχεται σ’ αὐτό σημεῖο ἡ Ἁγία Γραφή καί ἡ Παλαιά καί ἡ Καινή Διαθήκη. Εἰδικά γι’ αὐτό τό σημεῖο, θά μιλήσει ὁ Τωβίτ λίγο πιό κάτω, δέν θά τό δοῦμε σήμερα, ὅτι «παιδί μου», λέγει, «νά πληρώνεις ἐκείνους πού σοῦ δουλεύουν». Ἄν σκεφθεῖ κανένας ὅτι ὑπάρχουν τόσοι ἀπατεῶνες ἄνθρωποι, τούς ἐξυπηρετεῖς, τούς κάνεις δουλειά, καί μετά δέν σέ πληρώνουν! Αὐτό εἶναι μία ἀδικία.

     Δίκαιο ἀκόμη, παιδιά, εἶναι τήν περιουσία τήν πατρική καί μητρική, τά ἀδέλφια νά τή μοιράσουν σωστά. Σήμερα πού εἴχαμε τήν παραβολή -ὡς περικοπή Εὐαγγελική- τοῦ ἄφρονος πλουσίου, ξέρετε τί ἔδωσε ἀφορμή γιά νά πεῖ ὁ Κύριος αὐτήν τήν παραβολήν; Ἐπῆγε κάποιος νεαρός (νεώτερος ἀδελφός) καί εἶπε εἰς τόν Κύριον, «Κύριε», λέγει, «πέθανε ὁ πατέρας μας, ἄφησε περιουσία, καί ὁ ἀδελφός μου τώρα μέ ἀδικεῖ!» (ὁ μεγαλύτερος ἀδελφός). Κι ὁ Κύριος, ἀντί νά τοῦ ἀπαντήσει, ἀφοῦ τοῦ εἶπε, «Ποιός μέ ἔβαλε ἐμένα δικαστή νά σᾶς μοιράσω τήν περιουσία σας;», εἶπε (στά πλήθη, τούς μαθητές του… κ.λπ.) τήν παραβολή: «Ὁρᾶτε (:Προσέχετε) καὶ φυλάσσεσθε ἀπὸ πάσης πλεονεξίας»· διότι τί καλύπτει τήν δικαιοσύνη; Τί στραβώνει καί τυφλωνει τήν δικαιοσύνη; Μιά κακῶς νοουμένη συμφεροντολογία. Ὅτι ἐγώ νά πάρω τά πιό πολλά, ἤ μία πλεονεξία, ἐγώ νά πάρω τά πιό πολλά. Αὐτό εἶναι τό πολύ κακό. Ξέρετε τί ἰδεῶδες εἶναι, τό νά ποῦν τ’ ἀδέλφια, -ὅσα καί νά εἶναι αὐτά- «Νά τά μοιράσουμε μέ πολλή ἀγάπη καί μέ πολλή εἰρήνη, ὅ,τι ἄφησε ὁ πατέρας μας», ἄν ὑποτεθεῖ ὅτι ὁ πατέρας μας δέν ἔχει ἀφήσει διαθήκη. Γιατί, ἄν ἄφησε διαθήκη, αὐτό τό ἄφησε σέ σένα, καί ἐκεῖνο τό ‘δωσε σέ μένα. Καί πάλι ἐκεῖ νά μήν ὑπάρξει ζήλια: «Γιατί ἐσένα νά ἀφήσει πιό πολλά,καί σέ μένα πιό λίγα;». Μή ξεχνᾶτε ὅτι μόνο τά χρήματα μοιράζονται στά ἴσα μέρη, ἀλλά δέν μοιράζονται, ὅμως, τά ἀντικείμενα. Ὅταν, ἐπί παραδείγματι, ὑπάρχουν κάποια σπίτια… τό ἕνα μπορεῖ νά εἶναι καλύτερο ἀπό τό ἄλλο… ἤ διαμερίσματα, τό ‘να καλύτερο ἀπό τό ἄλλο… ἤ ἕνα βόδι! Πῶς θά τό μοιράσουμε τώρα τό βόδι; Νά τό κόψουμε σέ πόσα κομμάτια; Ὑπάρχει ἕνα πρόβλημα θυμᾶμαι… ἤτανε στήν Ἄλγεβρα, καλά τό θυμᾶμαι… δέν ξέρω ἄν ὑπάρχει ἀκόμα στά βιβλία σας (μᾶλλον δέν θά ὑπάρχει) πού ἔπρεπε νά μοιραστεῖ ἕνα βόδι ἤ κάποια βόδια σέ κάποια παιδιά, πού δέν ἔπεφτε ἀκριβῶς, καί τότε βρῆκε τό τέχνασμα αὐτός ὁ κάποιος πού θά μοίραζε κι ἔβαλε τό δικό του τό βόδι, ἔκανε τή μοιρασιά… μετά περίσσευε ἕνα βόδι… τώρα πῶς ἔγινε;… ἤτανε πρόβλημα τῆς Ἀλγέβρας -οἱ παλαιοί θά τό θυμοῦνται (που μέ ἀκοῦνε γύρω-γύρω)-, κι ἔπαιρνε πάλι πίσω τό βόδι. Ὅπως κι ἄν ἔχει τό πρᾶγμα, εἶναι μερικά πράγματα τά ὁποῖα δέν χωρίζονται ἀκριβῶς, θά πρέπει τώρα νά μαλώνουμε; Θά πρέπει σάν ἀδέλφια νά μή λέμε «Καλημέρα» σ’ ὅλη μας τή ζωή μέχρι τόν θάνατό μας; Τό θέλει ὁ Θεός αὐτό; 

     Γι’ αὐτό, λοιπόν, ἐδῶ τώρα πρέπει νά ὑπάρχει δικαιοσύνη, προσέξτε, ἡ δικαιοσύνη ἐν ἀγάπῃ, κι ὅπως καί ἡ ἀγάπη ἐν δικαιοσύνῃ. Δέν θά μπορέσω ποτέ νά ἀποδώσω δικαιοσύνη, ἐάν δέν ἔχω ἀγάπη. Βλέπετε ὅτι ὄχι μόνο δέν εἶναι ἀντιφατικές ἐνέργειες τοῦ Θεοῦ, ἀλλά εἶναι καί ἀλληλοσυμπληροῦσες ἡ μία τήν ἄλλη, ἡ μιά συμπληρώνει τήν ἄλλη. Ἔτσι, ἄν ἀγαπῶ τ’ ἀδέλφια μου, θά πῶ νά γίνει διανομή ἀπό τόν μεγαλύτερο (ἄν ἐγώ δέν εἶμαι μεγάλος), καί ὅ,τι γίνει… ὅπως μοιραστοῦν... ὅπως φανεῖ καλό… ὅ,τι μοῦ δώσουν, θά πῶ «Εὐχαριστῶ». Τελείωσε. Ἀλλά ἐκεῖνος πού κάνει τή διανομή -καί νά πάω σ’ ἕνα πολύ-πολύ μικρό πρᾶγμα- … κάποιος κάνει τήν διανομή ἀπό τ’ ἀδέλφια στό τραπέζι ἐπάνω, μιᾶς τούρτας! Προσέξτε τί εἶπα, μιᾶς τούρτας, ἑνός γλυκοῦ! Τώρα, τί θά βάλει στό πιάτο του αὐτός; Ἄν εἶναι σωστός καί δίκαιος καί νά μήν προκαλέσει ἐνδεχομένως ἕναν σχολιασμό ἤ κι ἕναν λογισμό, θά πρέπει στό πιάτο τό δικό του νά βάλει μικρότερη μερίδα ἀπ’ ὅτι θά ἔβαζε εἰς τούς ἄλλους. Πότε; Ὅταν κανείς κληθεῖ νά μοιράσει. Ὅταν τό κάνει αὐτό, πρόβλημα θά προκύψει; Ποτέ! Βλέπετε, λοιπόν, ὅτι πρέπει νά ἀποδίδουμε πάντοτε τήν δικαιοσύνη, τό σωστό, νά μήν ὑπάρξει ποτέ θέμα ἀντιδικίας, καί γενικά πρέπει νά ἔχουμε τόν σεβασμό σέ ὅλους τούς ἀνθρώπους διότι ὅπως ἐσύ ἀπαιτεῖς κατά δικαιοσύνην νά σοῦ ἀποδοθεῖ σεβασμός, ἔτσι καί σύ πρέπει νά ἀποδώσεις σεβασμό, σέ ἐκείνους οἱ ὁποῖοι εἶναι γύρω σου. Τοῦτο -ξαναλέγω- κατά δικαιοσύνην. Ἕνας λαός χωρίς δικαιοσύνη εἶναι ἄνομος καί ἡ ἀδικία δέν εἶναι παρά στήν ἔλλειψη σεβασμοῦ, στούς νόμους καί τούς πολίτες καί τότε σ’ αὐτόν τόν λαό ὑπάρχει ἡ ἀναρχία καί ἡ ἀνασφάλεια. Ἔτσι ξεφυτρώνουν αὐτά τά ζιζάνια, ὅταν δέν ὑπάρχει ἡ δικαιοσύνη. 

     Ἡ δικαιοσύνη δέν πρέπει νά παρασύρεται -σᾶς τό ‘πα καί πιό μπροστά- ἀπό τήν συμπάθεια. Ὄχι τήν ἀγάπη, τήν συμπάθεια. Γιατί τότε πέφτει εἰς τήν προσωποληψία, ὅτι «Ἐγώ αὐτόν τόν ἄνθρωπο τόν συμπαθῶ ἀλλά δέν συμπαθῶ τόν ἄλλον, κι ἄν πρέπει τώρα νά τούς μοιράσω κάτι, θά δώσω κάτι περισσότερο σέ ἐκεῖνον τόν ὁποῖον συμπαθῶ καί λιγότερο σέ ἐκεῖνον τόν ὁποῖον λιγότερο συμπαθῶ». Ἡ δικαιοσύνη, παιδιά, εἶναι μιά δύσκολη ἀρετή, εἶναι πάρα πολύ δύσκολη ἀρετή, γιατί πρέπει νά παραβλέπει τίς κλίσεις, τίς ἀποκλίσεις τῆς καρδιᾶς, ἀλλά καί των παθῶν, καί τῶν συμφερόντων, καί τῆς ἰδιοτελείας. Πρέπει νά σταθεῖ πιό πάνω ἀπό ὅλα αὐτά γιά νά μπορεῖ νά ἐκφραστεῖ ἡ δικαιοσύνη. Καί ἡ δικαιοσύνη πρέπει νά εἶναι μία ἀρετή ἰσόβιος. Ἄν κάποτε γίνετε γονεῖς, ἐκεῖνα πού θά δώσετε στά παιδιά σας, θά εἶναι κατά δικαισούνην. Ἀπό τήν μόρφωση μέχρι τήν περιουσία… ὁτιδήποτε. Ἄν οἱ γονεῖς σας αὐτήν τήν στιγμή δέν σᾶς δώσουν ἐκεῖνο πού θά θέλατε κατά δικαιοσύνην (μόρφωση ἤ περιουσία), δέν πειράζει… οἱ ἄνθρωποι τόσο καταλάβαιναν, τόσο μποροῦσαν, τόσο ἔνιωθαν. Ἄν καί κεῖνοι στήν ἐποχή τους ἄκουγαν κατηχητικά μαθήματα (ὅπως ἀκοῦτε ἐσεῖς), δέν θά μποροῦσαν κι ἐκεῖνοι νά εἶναι καλιεργημένοι; Ποτέ λοιπόν μή κακίσουμε, ἐμεῖς τί μποροῦμε νά εἴμεθα, ὄχι ὁ ἄλλος ἄν εἶναι λίγο ἤ πολύ ἄδικος. Ἐμεῖς τί πρέπει νά εἴμεθα, νά εἴμεθα ἄνθρωποι δίκαιοι. Καί τέλος, θά ‘θελα νά σᾶς ἔλεγα ὅτι ἀπό τίς δέκα ἐντολές πού ὑπάρχουν καί δέν εἶναι παρά μία ἐπιτομή ὅλων τῶν ἐντολῶν τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης -ἀλλά καί τῆς Καινῆς Διαθήκης! Μήν ξεχνᾶτε ὅτι ὁ Δεκάλογος τῶν ἐντολῶν, δέν εἶναι ἕνας Δεκάλογος πού ἔχει πέσει σέ ἀχρηστία ἐπειδή ἐδόθη εἰς τόν χῶρο τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Ὅταν ὁ Κύριος ἐμίλησε γιά τίς ἐντολές συνεπλήρωσε, τίς ἔκανε τελειότερες ἀκόμα, δέν καταργοῦνται, ἐκεῖνο πού καταργεῖται εἶναι ὁ τελετουργικός νόμος… οἱ θυσἰες τῶν ζώων… κ.λπ. ἤ ἡ δικαίωση ἀπό τίς θυσίες τοῦ νόμου τοῦ τελετουργικοῦ κ.λπ. 

     Λοιπόν, οἰ τέσσερις πρῶτες ἐντολές ἀναφέρονται στόν Θεό, καί οἱ ἕξι τελευταῖες ἀναφέρονται στίς σχέσεις μας μέ τούς ἄλλους ἀνθρώπους. Θά πρέπει νά εἴμεθα δίκαιοι καί ἀπέναντι στό Θεό. Ὅταν ἐπί παραδείγματι, μᾶς δίνει τόσα ἀγαθά ὁ Θεός, δέν πρέπει ἐμεῖς νά τόν σεβόμαστε, νά τόν τιμοῦμε, νά τόν λατρεύουμε; Ὅταν πηγαίνουμε νά λειτουργηθοῦμε δέν ὑποβάλλουμε στόν Θεό σέ κάποια, θά λέγαμε, ὑποχρέωση… ἔτσι, τί παράξενο πρᾶγμα νά τό νομίζουμε αὐτό; Ὄχι παιδιά, ἐμεῖς ἔχουμε ἀνάγκη, καί ἄν τό θέλετε, πηγαίνουμε νά ἀποδώσουμε καί τήν δικαιοσύνη μας στόν Θεό. Νά Τόν λατρεύσουμε… γιατί, τί εἶναι ἡ Θεία Λειτουργία, δέν εἶναι λατρεία τοῦ Θεοῦ; Ἡ κατ’ ἐξοχήν λατρεία τοῦ Θεοῦ; Ἐφόσον λοιπόν ὁ Θεός μᾶς ἔχει δώσει τόσα ἀγαθά, ὀφείλουμε -ἀκούσαστε τί εἶπα;- ὀφείλουμε νά Τόν εὐχαριστήσουμε, ὀφείλουμε νά Τόν λατρεύσουμε. Αὐτό τό «ὀφείλομεν» εἶναι στόν χῶρο τῆς δικαιοσύνης. Δίκαιο δέν ἦτο νά γυρίσει ὁ ἕνας ἀπό τούς δέκα λεπρούς καί νά πεῖ τό εὐχαριστῶ του εἰς τόν Κύριον; Δίκαιο δέν ἦτο; Λοιπόν καί οἱ ἕξι τελευταῖες ἐντολές, τό ἴδιο. Ὅταν λέγει «Οὐ κλέψεις», δέν εἶναι θέμα δικαιοσύνης; Διότι ὅταν κλέψεις τόν ἄλλον, τόν ἀδικεῖς. Ὅταν λέγει «Οὐ μοιχεύσεις»… «Μήν ἐπιθυμήσεις τά πράγματα τά ξένα, τοῦ ἀλλουνοῦ», δέν εἶναι θέμα δικαιοσύνης πού πρέπει πολύ νά προσέξουμε; Ἄρα βλέπετε ὅτι ἄν κανείς δέν ἔχει τήν δικαιοσύνη, τό αἴσθημα τῆς ἀρετῆς τῆς δικαιοσύνης, δέν μπορεῖ νά ἐφαρμόσει ἀκόμα καί τίς ἐντολές! Οὔτε τίς τέσσερις πρῶτες στόν Θεό, οὔτε τίς ἕξι τελευταῖες στόν πλησίον του. Νά γιατί σᾶς εἶπα ὅτι θεμελιώδης ἀρετή εἶναι ἡ δικαιοσύνη, καί λέγει τώρα ὁ Τωβίτ στόν Τωβία, «Δικαιοσύνην ποίει -νά κάνεις, δηλαδή- πάσας τὰς ἡμέρας τῆς ζωῆς σου καὶ μὴ πορευθῇς ταῖς ὁδοῖς τῆς ἀδικίας»· «καί μήν πορευθεῖς στούς δρόμους τῆς ἀδικίας».

     Ἀλλά προχωρεῖ ὅμως καί λέγει ἀκόμα ἕνα σημεῖον γιά τό θέμα τῆς δικαιοσύνης -ἄν καί θά μιλήσει γιά τή δικαιοσύνη, ἀλλά τώρα ἐν εὐρείᾳ ἐννοίᾳ: «Διότι ποιοῦντός σου τὴν ἀλήθειαν, εὐοδίαι ἔσονται ἐν τοῖς ἔργοις σου καὶ πᾶσι τοῖς ποιοῦσι τὴν δικαιοσύνην». «Διότι», λέγει, «ὅταν κάνεις τήν ἀλήθειαν (θά τό δοῦμε αὐτό) γιά σένα θά ὑπάρχει εὐόδωσις -Ποῦ; Στά ἔργα σου- καί σ’ ὅλους ἐκείνους οἱ ὁποῖοι κάνουν τήν δικαιοσύνη». Δηλαδή, ἀκοῦστε, κάνουν, (ποιῶ δικαιοσύνην, ἔχει σημασία), δηλαδή τήν ἁγιότητα. Τώρα ἡ λέξις ἐδῶ «δικαιοσύνη» δέν ἔχει τήν ἔννοια τῆς δικαιοσύνης καθ’ ἑαυτήν, ἀλλά ἔχει τήν ἔννοια τῆς ἁγιότητας. Γιά νά τό δοῦμε. Κατ’ ἀρχάς ἐκεῖνο τό «ποιοῦντός σου τήν ἀλήθειαν». «Ποιῶ τήν ἀλήθειαν». Δέν εἶναι ἡ διατύπωσις «λέγω τήν ἀλήθειαν», ἀλλά «ποιῶ τήν ἀλήθειαν». Ἐκφράζει τήν πρἁξιν τῶν ἁγιογραφικῶν ἀληθειῶν. Ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης πάρα πολύ πυκνή χρήση κάνει τῆς ἐκφράσεως, «ὁ ποιῶν τήν ἀλήθειαν». Ἐμεῖς οἱ Ἕλληνες θά λέγαμε: «ὁ λέγων τήν ἀλήθειαν», διότι θεωροῦμε τήν ἀλήθεια ἕνα προϊόν τῆς διανοίας καί συνεπῶς θά πρέπει νά «λέγω τήν ἀλήθειαν». Ἐδῶ στήν ἑβραϊκή φιλολογία «ποιῶ τήν ἀλήθειαν» θά πεῖ πράττω τήν ἀλήθειαν. Συνεπῶς πρόκειται περί πράξεως. Αὐτό νά τό γνωρίζετε. Ἀκόμη ἐκεῖνο πού λέγει: «νά κάνεις τήν ἀλήθειαν», δηλαδή νά ἔχεις σάν πράξη σου τό ἀληθινό, ὅτι θά ἔχεις εὐοδίες, θά πεῖ «εὖ» (πού θά πεῖ καλῶς) καί «ὁδός», δηλαδή «θά σοῦ βγαίνουν σέ καλό». Θά ἔχεις εὐόδωση. Τό λέμε καί στή γλῶσσα μας, τήν νεοελληνική· εὐόδωση. Μᾶς θυμίζει τήν ἐντολή πού λέγει: «Τίμα τὸν πατέρα σου καὶ τὴν μητέρα σου, ἵνα εὖ σοι γένηται… κλπ.» γιά νά σοῦ βγεῖ σέ καλό. Νά σοῦ γίνεται πάντα κάτι καλό. Ἐγώ θυμᾶμαι πού ἔλεγε ἡ μητέρα μου τήν ἐξῆς εὐχή -τήν ὁποία λένε οἱ μητέρες, δέν ξέρω ὅλες, πάντως τήν λένε τήν εὐχή αὐτή- ὅταν με κάποιο τρόπο τήν εὐχαριστοῦσα τή μητέρα μου, τῆς ἔκανα ἐκεῖνο τό ὁποῖο ἤθελε, τότε μοῦ ἔλεγε: «Παιδί μου νά πιάνεις χῶμα καί νά γίνεται μάλαμα». Εἶναι τοῦ λαοῦ μας αὐτή ἡ παροιμία. Δηλαδή «ὅλα νά σοῦ πηγαίνουν πολύ καλά». Εἶναι σπουδαῖο αὐτό τό πρᾶγμα, πολύ σπουδαῖο· «ἵνα εὖ σοι γένηται…», «γιά νά ἔχεις», λέγει, «εὐοδίες» -ξαναλέγω: μέ ὄμικρον- πού θά πεῖ «ὅλα νά σοῦ πηγαίνουν καλά». 

     Βέβαια πράγματι τό ἀποτέλεσμα τῆς τηρήσεως τῶν ἐντολῶν, δέν εἶναι παρά ἡ εὐόδωσις τόσο τῶν πνευματικῶν πραγμάτων ὅσο καί τῶν ὑλικῶν. Πηγαίνουμε καλά κι ἔχουμε προκοπή καί στά πνευματικά μας, καί στά ὑλικά μας πράγματα. Ἔτσι βλέπει κανένας, ὅταν ὁ Ἰωσήφ πουλήθηκε εἰς τόν Πετεφρῆ (ἐκεῖνον τόν αὐλικόν τοῦ Φαραώ), νά τοῦ λέγει ὅτι «Παιδί μου, ἀπό τόν καιρό πού σ’ ἀγόρασα -καί ξέρετε τότε ὁ Ἰωσήφ ἦτο 18 ἐτῶν, ἦτο στήν ἡλικία πολλῶν ἀπό σᾶς- ὅλα στό σπίτι μου εἶναι εὐλογημένα». Ἀκοῦστε τό ἀρχαῖο κείμενο, εἶναι ἀπό τό 39ον κεφάλαιον τῆς «Γενέσεως»: «Καὶ ἦν Κύριος μετὰ ᾿Ιωσὴφ», «καὶ ἦταν ὁ Κύριος μαζί μέ τόν Ἰωσήφ (ἐπωλήθη ὁ Ἰωσήφ, ἀλλά ὁ Κύριος δέν τόν χωρίστηκε), γιατί τηροῦσε τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ ὁ Ἰωσήφ. Κι ἀκόμη ξέρετε δέν ὑπῆρχε ὁ Δεκάλογος! Ὁ Δεκάλογος δόθηκε ὕστερα περίπου ἀπό 450 χρόνια. «Καί ἦν ἀνὴρ ἐπιτυγχάνων (:ἦταν ἄνδρας νέος) -ἀκοῦστε αὐτό-ἐπιτυγχάνων (:πετυχημένος) … ᾔδει δὲ ὁ κύριος αὐτοῦ, ὅτι ὁ Κύριος ἦν μετ᾿ αὐτοῦ - ἐγνώριζε, λέει, τό ἀφεντικό του ὅτι ὁ Κύριος ἦταν μαζί μέ τόν Ἰωσήφ- καὶ ὅσα ἐὰν ποιῇ, Κύριος εὐοδοῖ ἐν ταῖς χερσὶν αὐτοῦ (:και ὅ,τι κάνει ὁ Κύριος, τό εὐοδώνει στά χέρια τοῦ Ἰωσήφ). Καὶ ηὐλόγησε Κύριος τὸν οἶκον τοῦ Αἰγυπτίου διὰ ᾿Ιωσήφ, (:χάριν τοῦ Ἰωσήφ ὁ Κύριος εὐλόγησε τό σπιτικό τοῦ Πετεφρῆ) καὶ ἐγενήθη -ἀπό τό ρῆμα γίγνομαι- εὐλογία Κυρίου ἐν πᾶσι τοῖς ὑπάρχουσιν αὐτῷ ἐν τῷ οἴκῳ καὶ ἐν τῷ ἀγρῷ αὐτοῦ». Ὅ,τι εἶχε καί δέν εἶχε ὁ Πετεφρῆς ἤ στό σπίτι του ἤ στά χωράφια του, ὅλα εἶχαν εὐλογία. Γιατί; Γιατί εἶχε ἕναν ἄνθρωπο μέσ’ στό σπίτι του πού ἐλέγετο Ἰωσήφ, μαζί μέ τόν ὁποῖον ἦτο ὁ Κύριος. Σᾶς συγκινεῖ ἐκεῖνο τό «ἀνὴρ ἐπιτυγχάνων»; «Ἂνδρας πού ἐπιτυγχάνει»; Ποιός δέν θά ἤθελε νά εἶναι ὁ ἄνδρας πού πετυχαίνει στήν ζωή του, ὁ λεγόμενος «πετυχημένος ἄνθρωπος»; Καί πετυχημένος, σωστά πετυχημένος. Ἐγώ θά ‘θελα νά σᾶς ἔλεγα, νά τό ζηλέψετε αὐτό. Ἄν θέλετε νά γίνετε πετυχημένοι ἄνθρωποι, τηρεῖτε τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ, και ἔχετε τόν φόβον τοῦ Θεοῦ καί γιά τόν ὁποῖο φόβο τοῦ Θεοῦ ἤδη σέ τρία θέματά μας ἔχουμε μιλήσει. 

     Τό ἴδιο ἀποτέλεσμα συμβαίνει «καὶ πᾶσι τοῖς ποιοῦσι τὴν δικαιοσύνην». Δηλαδή σ’ ὅλου ἐκείνους οἱ ὁποῖοι πράτουν ἤ μετέρχονται (καλύτερα) τήν ἁγιότητα. Ὄχι τώρα δκαιοσύνη μέ τή στενή σημασία ἀλλά μέ τήν εὐρεῖα, πού θά πεῖ ἁγιότητα. Καί ἁγιότητα ὅταν λέμε, ἐννοοῦμε ἀρνητικά, νά ἀποφεύγει κανείς τήν ἁμαρτία, θετικά νά τηρεῖ τίς ἐντολές. Φέρ’ εἰπεῖν, «οὐ κλέψεις» εἶναι ἀρνητική ἁγιότητα, δηλαδή ἡ ἀρνητική πλευρά τῆς ἁγιότητος. «Τίμα τόν πατέρα σου καί τή μητέρα σου… » εἶναι ἡ θετική πλευρά τῆς ἁγιότητος. Γιατί ὁ Θεός λέγει: «Ἅγιοι γίνεσθε καθώς ἐγώ ἅγιος εἰμί». «Νά γίνεσθε», λέγει, «ἅγιοι, γιατί Ἐγώ εἶμαι ἅγιος». Καί ἤ ὁ λόγος ἐκεῖνος τοῦ Κυρίου: «Ἒσεσθε οὗν ὑμεῖς τέλειοι, ὥσπερ ὁ Πατήρ ὑμῶν ὁ ἐν τοῦς οὐρανοῖς τέλειος ἐστίν». Τέλειοι -κατ’ ἄνθρωπον, ὅσο τό δυνατόν- ὅπως καί ὁ πατέρας σας εἶναι τέλειος. Κι ὅμως ὁ κόσμος καί ὁ διάβολος, παιδιά, ἔχουν γελοιοποιήσει τήν ἁγιότητα, καί λένε: «Ἂ, θέλεις ἅγιος νά γίνεις;». Ναί, εἶναι ἐντολή τοῦ Θεοῦ νά γίνουμε ἅγιοι. Λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος: «Τοῦτο ἐστί τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, ὁ ἁγιασμός ὑμῶν». Αὐτό εἶναι, λέγει, τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, ὁ ἁγιασμός σας. Καί στήν «πρός Ἑβραίους» θά πεῖ «Διώκετε τόν ἁγιασμόν οὗ χωρίς οὐδείς ὄψεται τόν Κύριον». «Νά ἐπιδιώκετε», λέει, «τόν ἁγιασμόν, χωρίς τόν ὁποῖον, κανείς δέν θά μπορέσει νά δεῖ τόν Κύριο». Ὥστε, λοιπόν, ἐδῶ θά πρέπει νά πράττουμε τήν ἀλήθεια, ὡς πρᾶξις ἡ ἀλήθεια πού εἶναι ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν καί θά πρέπει νά ἐπιζητοῦμε καί νά «διώκουμε» (:νά ἐπιδιώκουμε) τήν ἁγιότητα, τήν δικαιοσύνη πού λέγει ἐδῶ, γιά νά μπορέσουμε νά δοῦμε τό πρόσωπο τοῦ Θεοῦ. Θά ‘θελα νά σᾶς ἐρωτήσω: Δέν εἶναι ὡραῖες συμβουλές αὐτές πού δίνει ὁ Τωβίτ στόν Τωβία; Ἔ, δέν τίς δίνει μόνο στόν Τωβία, τίς δίνει καί σέ ὅλους ἐμᾶς …


5η ομιλία στην κατηγορία "Ἡ Πνευματική Διαθήκη τοῦ Τωβίτ".

►Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Ἡ Πνευματική Διαθήκη τοῦ Τωβίτ. " εδώ ⬇️
https://arnion.gr/index.php/palaia-diauhkh/h-pnevmatikh-diauhkh-toy-tvbit
↕️
https://aspalathos21.blogspot.com/2024/12/blog-post_7.html?m=1

Ἀπομαγνητοφώνηση, ψηφιοποίηση: Ἠλίας Τσακνάκης.

Επιμέλεια κειμένου : Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς
«Ἡ Πνευματική Διαθήκη τοῦ Τωβίτ».🔻
https://drive.google.com/file/d/1RZ1sYHVgLqBWiFNCBGi90Z__kjEnhr2H/view?usp=drivesdk

💠Πλήρης απομαγνητοφωνημένες σειρές ομιλιών (Βιβλία).
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%92%A0%CE%A0%CE%BB%CE%AE%CF%81%CE%B7%CF%82%20%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%BC%CE%B1%CE%B3%CE%BD%CE%B7%CF%84%CE%BF%CF%86%CF%89%CE%BD%CE%B7%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B5%CF%82%20%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%81%CE%AD%CF%82%20%CE%BF%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%B9%CF%8E%CE%BD%20%28%CE%92%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CE%B1%29.?m=1

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

Όλες οι ομιλίες ~4.487~ του μακαριστού πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://aspalathos21.blogspot.com/2024/12/4487.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=0

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Ἡ διαρκής μνήμη τοῦ Θεοῦ. Μή θελήσης νά ἁμαρτάνης.

†. Συνεχίζουμε, παιδιά, τήν θαυμασία πνευματική διαθήκη τοῦ Τωβίτ πρός τόν γιό του, τόν Τωβία. Λέγει, ὅπως ἤδη εἴχαμε ἀναφέρει τήν περασμένη φορά, «Ὃταν ἀποθάνει ἡ μητέρα σου», «Ὃταν ἀποθάνῃ, θάψον αὐτὴν παρ᾿ ἐμοὶ ἐν ἑνὶ τάφῳ». «Ὅταν», λέγει, «παιδί μου, πεθάνει ἡ μητέρα σου τήν ὁποία πρέπει νά τιμᾶς, τήν ὁποία πρέπει ν’ ἀγαπᾶς, πρέπει νά θυμᾶσαι τί κινδύνους πέρασε κατά τήν ἐγκυμοσύνη της σέ σένα… κλπ… κλπ. ὅταν πεθάνει λοιπόν, νά τήν θάψεις πλάϊ μου στόν ἴδιο τάφο» (ἐν ἑνὶ τάφῳ). Αὐτό τό λέγαμε τήν περασμένη φορά καί μάλιστα σᾶς ἀνέφερα, πού θά εἶχε λόγους ὁ Τωβίτ, νά εἶναι δυσαρεστημένος μέ τήν σύζυγό του, ἐν τούτοις παρουσίασε μία μεγαλοψυχία. Διότι ἐκείνη τόν εἶχε πικράνει. Ὡστόσο αὐτό πού ζήτησε ὁ Τωβίτ ἦταν ἕνα ἁπλό συναίσθημα, δηλαδή, τό νά ταφοῦμε στόν ἴδιο τάφο; Εἶναι ἀσφαλῶς κάτι πολύ περισσότερο ἀπό ἕνα συναίσθημα. Καί ἀκριβῶς θά δοῦμε αὐτό τό σημεῖο, πῶς καί γιατί τό εἶπε αὐτό ὁ Τωβίτ.

     Εἶναι γνωστό ὅτι ὁ Ἰακώβ, ὁ ἐγγονός τοῦ Ἀβραάμ, ὅταν κατέβηκε εἰς τήν Αἴγυπτον, καί ἐκεῖ ἦρθε ἡ ὥρα νά πεθάνει, τότε μαζεύτηκαν ὅλα του τά παιδιά καί τά δώδεκα, ἐκεῖ στήν ἐπιθανατία κλίνη του (κρεβάτι του) καί τούς εἶπε: «Καὶ εἶπεν αὐτοῖς· ἐγὼ προστίθεμαι πρὸς τὸν ἐμὸν λαόν· θάψατέ με μετὰ τῶν πατέρων μου… ἐν τῷ σπηλαίῳ τῷ διπλῷ, τῷ ἀπέναντι Μαμβρῆ, ἐν γῇ Χαναάν, -Νά μέ θάψετε, λέει, μέ τούς προγόνους μου εἰς τό σπήλαο πού εἶναι διπλό καί βρίκεται ἀπέναντι ἀπό τήν… -Τώρα ἀπό τήν δρῦν Μαμβρῆ; Γῆ Μαμβρῆ; ὅπως θέλετε πᾶρτε το- πού εἶναι στή γῆ Χαναάν… ἐκεῖ ἔθαψαν Ἀβραὰμ καὶ Σάρραν τὴν γυναῖκα αὐτοῦ -δηλαδή τόν παπποῦ μου καί τήν γιαγιά μου- ἐκεῖ ἔθαψαν ᾿Ισαὰκ καὶ Ρεβέκκαν τὴν γυναῖκα αὐτοῦ, ἐκεῖ ἔθαψα -λέει ὁ ἴδιος τώρα… δηλαδή ὁ παππούς ἡ γιαγιά, ὁ πατέρας ἡ μητέρα, καί τώρα λέγει: «ἐγώ ἔθαψα ἐκεῖ τήν γυναῖκα μου τή Λεία» (Γέν. 49, 29-32) Ὅπως βλέπετε, λοιπόν, ἐδῶ, τό ἐζήτησε αὐτό ἰδιαιτέρως ὁ Ἰακώβ. Καί μάλιστα ὁ παππούς του ὁ Ἀβραάμ εἶχε ἀγοράσει αὐτό τό σπήλαιο ἀντί 400 διδράχμων ἀργυρῶν, δηλαδή ἀσημένιων. Καί ἔχει σημασία γιατί τό ἀγόρασε καί γιατί ἀναφέρεται καί ἡ τιμή. Δέν εἶναι ὅμως τῆς ὥρας νά τό ἐξηγήσουμε αὐτό. Πάντως τό θέμα εἶναι ὅτι ἡ ἐπιθυμία αὐτή τοῦ Ἰακώβ πραγματοποιήθηκε ἀπό τά παιδιά του, μέ ἐπικεφαλῆς τόν Ἰωσήφ. Θά θυμόσαστε ἀπό τήν περίπτωση, τήν ἱστορία πού εἶναι στήν Γένεση ὅτι ἐζήτησε ὁ Ἰωσήφ νά τοῦ δοθεῖ ἄδεια ἀπό τόν βασιλέα καί νά πάρει ὅ,τι μποροῦσε νά πάρει μαζί του, δηλαδή στρατό.. κ.λπ… κ.λπ. γιά τήν ταφή τοῦ πατέρα του. Ἔγινε ὁλόκληρη πομπή. Πάρα πολύς κόσμος! Πάρα πολύς! Γιά νά πᾶνε νά θάψουν τόν Ἰακώβ κατά τήν ἐπιθυμία του ἐκεῖ σ’ αὐτόν τόν τάφον πού εἶχε ἀφήσει παραγγελία ὁ ἴδιος. Ἀλλά γιατί ἄφησε; Ποιός εἶναι ὁ λόγος πού ζήτησε κι ἐκεῖνος νά ταφεῖ ἐκεῖ; Σᾶς εἶπα προηγουμένως ὅτι ὁ Ἀβραάμ ἀγόρασε αὐτό τό διπλό σπήλαιο. Δέν ἀγόρασε τίποτε ἄλλο. Δέν ἀγόρασε οὔτε ἕνα πῆχυ! Θά ἔλεγα καλύτερα αὐτό πού λέει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος: Οὔτε ἕνα πόδι γῆς! Δηλαδή οὔτε 30 πόντους -ἀφοῦ ἕνα πόδι εἶναι 30 πόντοι περίπου- γῆ δέν ἀγόρασε. Γιατί; Εἶναι μεγάλο τό θέμα, παρ’ ὅτι ἤτανε πάρα πολύ πλούσιος, ἀγόρασε ὅμως τόν τόπο τῆς ταφῆς. Λόγοι συναισθηματικοί; Ὄχι, κάτι περισσότερο. Διότι, ἕνας χριστιανός, ἐπί παραδείγματι, ποῦ θά ἐπιθυμοῦσε νά ταφεῖ; Ποῦ ἀλλοῦ παρά σ’ ἕνα χριστιανικό κοιμητήριο. Ἄν ζεῖ σέ μία περιοχή, σ’ ἕνα τόπο πού εἶναι μουσουλμάνοι ἤ εἰδωλολάτρες, θά ἤθελε νά ταφεῖ σ’ ἕνα μουσουλμανικό κοιμητήριο ἤ εἰδωλολατρικό; Θά ἤθελε νά ταφεῖ σ’ ἕνα νεκροταφεῖο, σ’ ἕνα κοιμητήριο χριστιανικό. Ἐδῶ ἔχουμε μία εἰκόνα, ὅτι οἱ πιστοί ἐπιθυμοῦν νά εἶναι ὅλοι μαζί. Προσέξτε, γιά νά εἴμαστε ἀκριβεῖς. Ὅταν θά γίνει ἡ ἀνάστασις τῶν νεκρῶν, ὅπου νά ἐτάφης, ὅπως νά ἐτάφης, τό θέμα εἶναι ὅτι δέν θά ὑπάρχει περίπτωση κάπου νά χαθεῖς. Νά εἴμεθα ἀκριβεῖς. Ὁ Κύριος εἶπε: «Δυό γυναῖκες ἀλέθουν στόν μύλο. Ἡ μία ἀφήνεται ἡ ἄλλη παραλαμβάνεται. Δυό εἶναι στό ἴδιο κρεβάτι, ὁ ἕνας ἀφήνεται κι ὁ ἄλλος παραλαμβάνεται». Δηλαδή ποῦ παραλαμβάνεται; Δηλαδή ὁ ἕνας μένει κι ὁ ἄλλος παίρνεται. Ποῦ; Ὃταν θά γίνει ἡ ἀνάσταση τῶν νεκρῶν, κι ὅταν θα γίνει ἡ ἀλλαγή τῶν ἀνθρώπων ἀπό τήν φθορά στήν ἀφθαρσία, κι ἀπό τήν θνητότητα στήν ἀθανασία. Δέν ὑπάρχει θέμα ὅσο κοντά καί νά ‘σαι… πόσο πιό κοντά μπορεῖ νά εἶναι άπό τοῦ νά εἶναι δυό ἄνθρωποι σ’ ἕνα κρεβάτι, ὅπως εἶναι δύο σύζυγοι, ὅπως εἶναι πατέρας καί γιός, ὅπως εἶναι μάνα καί κόρη, σ’ ἕνα κρεβάτι. Κι ὅμως, λέει, ὁ ἕνας παίρνεται κι ὁ ἄλλος ἀφήνεται. Πού δείχνει ὅτι δέν θά κριθουν οἱ ἄνθρωποι μέ βάση τό ἄν εἶναι κοντά σ’ ἔναν ἅγιο ἄνθρωπο ἤ ὄχι. Αὐτή εἶναι ἡ πραγματικότητα. 

     Ὅμως γιατί θά ἐπιθυμοῦσε κάποιος νά ταφεῖ σ’ ἕνα χριστιανικό κοιμητήριο; Εἶναι τώρα μιά εἰκόνα -εἰκόνα!- ὅτι οἱ πιστοί εἶναι ὅλοι μαζί, καί ἐκεῖ πού εἶναι οἱ πιστοί, ἐκεῖ εἶναι κι ὁ Θεός. Ἐκεῖ ἀναπέμπονται δεήσεις ὑπέρ τῶν κεκοιμημένων, ἐκεῖ τοποθετεῖται ὁ Σταυρός, ἐκεῖ καίει καί τό κανδήλι. Βλέπετε, λοιπόν, ὅτι δέν θά θέλαμε νά πᾶμε νά ταφοῦμε, σ’ ἕνα μουσουλμανικό, ὅπως σᾶς εἶπα, ἤ σ’ ἕνα εἰδωλολατρικό κοιμητήριο. Ἀκόμα εἶναι μιά εἰκόνα πού δείχνει τό ξεχώρισμα τῶν πιστῶν ἀπό τούς ἀπίστους. Θέλετε; Τόν Παράδεισο ἀπό τόν Ἅδη. Θέλετε ἀκόμη; Τήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἀπό τήν Κόλαση. Γι’ αὐτό καί οἱ Χριστιανοί τούς πρῶτους αἰῶνες, στήν Ρώμη, ἐπί παραδείγματι, τούς ἔθαπταν μέσα εἰς τίς κατακόμβες τούς νεκρούς. Ἔσκαβαν, ὅπως ἦταν ἡ κατακόμβη διάδρομος, ἔσκαβαν τούς πλαϊνούς χωματένιους τοίχους, καί ἐκεῖ ἐναπέθεταν τά σώματα τῶν μαρτύρων. Διότι εἴπαμε, ἐκεῖ ἐτελεῖτο ἡ Θεία Λειτουργία, ἐκεῖ τό κανδήλι, ἐκεῖ ὁ Σταυρός, ἔτσι ἀγαπᾶμε τά πράγματα. Ἄν θέλετε μάλιστα ἀκόμη κάτι περισσότερο, γι’ αὐτό ὑπάρχει καί ἡ λεγομένη «ἀνακομιδή λειψάνων». Ἄν δηλαδή κάποιος ἐτάφη σ’ ἕνα τόπο καί θά ἤθελε νά μή μείνει ἐκεῖ, τά ὀστά του τά παίρνουν. Κάποιος ἐπιθυμεῖ νά ταφεῖ στήν πατρίδα του, στό χωριό του, ἀλλά δέν εἶχε τήν δυνατότητα ἐκεῖ πού πέθανε ἤτανε ξένος τόπος, Ἀφρική, Ἀμερική, θέλει νά ρθεῖ στήν Ἑλλάδα, νά πάει στό χωριό, καί τόν θάπτουν (παίρνουν τά ὀστά ἐννοεῖται) στή γενέτειρα, ἐκεῖ στό χωριό του… κ.λπ. Ἤ ἀκόμη λείψανα ἁγίων, ἄν εἶναι ἀνάμεσα… ποῦ δέν ξέρω… γίνεται ἀνακομιδή. Αὐτό θά πεῖ ἀνακομιδή, βγάζουμε τά ὀστά, τά λείψανα, καί τά βάζουμε σ’ ἕνα τόπο, ὅπως εἶναι ὁ ναός μας, καί τά τιμοῦμε τά ὀστά αὐτά, ἐάν εἶναι ἁγίου… κ.λπ…. κ.λπ. Ὥστε βλέπει κανένας ὅτι ὑπάρχει καί μία θεολογική διάστασις, δέν εἶναι ἁπλῶς κάτι τό συναισθηματικό.

     Καί προχωροῦμε, συνεχίζει ὁ Τωβίτ νά καταθέτει τήν πνευματική του διαθήκη στό παιδί του, τόν Τωβία. Καί τοῦ λέγει: «Πάσας τὰς ἡμέρας, παιδίον, Κυρίου τοῦ Θεοῦ ἡμῶν μνημόνευε καὶ μὴ θελήσῃς ἁμαρτάνειν καὶ παραβῆναι τὰς ἐντολὰς αὐτοῦ». Δηλαδή, «Παιδί μου, ὅλες τίς ἡμέρες τῆς ζωῆς σου νά θυμᾶσαι Κύριον τόν Θεόν σου, τόν Θεόν μας. Καί νά μή θελήσεις νά ἁμαρτάνεις καί νά παραβαίνεις τίς ἐντολές Του». Ἐδῶ ἔχουμε μία σπουδαιοτάτη παρότρυνση πού κάνει ὁ Τωβίτ, καί δέν εἶναι τι ἄλλο παρά ἡ διαρκής καί ἰσόβιος μνήμη τοῦ Θεοῦ. Ἄν ξέρατε παιδιά πόσο σπουδαῖο εἶναι αὐτό! Αὐτή ἡ μνήμη τοῦ Θεοῦ! Ἄς εἶναι… γιά νά δοῦμε. Ἡ μνήμη τοῦ Θεοῦ. Ἄν ὑπάρχει, πῶς μπορεῖ νά ὑπάρχει; Κατ’ ἀρχάς εἶναι ἐκεῖνο πού λέγει ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, ὅτι περισσότερο νά θυμᾶσαι τόν Θεό παρά νά ἀναπνέεις. Ἄρα ἐφόσον ἀναπνέουμε διαρκῶς, ἡ μνήμη τοῦ Θεοῦ πρέπει νά εἶναι διαρκής. Θά μοῦ πεῖτε πῶς μπορεῖ νά εἶναι διαρκής ἡ μνήμη; Ἀπό μιά αἴσθηση, γιατί «ἄν κάνω μία δουλειά, μία μελέτη», κάποιος θά πεῖ: «πῶς μπορῶ νά θυμᾶμαι;»… «συζητῶ, πῶς μπορῶ νά θυμᾶμαι;». Τώρα αὐτή τήν στιγμή, ἐσεῖς ἀκοῦτε -ἐγώ ὁμιλῶ, πῶς μπορῶ νά ἔχω αὐτή τήν μνήμη τοῦ Θεοῦ; Αὐτή ἡ μνήμη τοῦ Θεοῦ, παιδιά, πρέπει νά μπεῖ μέσα στά κατάβαθα τῆς ὑπάρξεώς μας, εἰς τρόπον ὥστε -ἐγώ τό λέγω μέσ’ στό κύτταρό μας, πρέπει νά πάει στό ὑποσυνείδητό μας, ἔτσι τό λέω- ὥστε, μπορεῖ νά μή μιλᾶμε γιά τόν Θεό, μπορεῖ νά ἀσχολούμεθα μέ κάτι, ἀλλά θά ὑπάρχει αὐτή ἡ αἴσθηση τοῦ Θεοῦ. Θά σᾶς πῶ ἕνα παράδειγμα: Εἶστε σπίτι σας κι ἔρχεται ἕνας φίλος σας, μία φίλη σας νά κουβεντιάσετε. Σέ κάποιο δωμάτιο τοῦ σπιτιοῦ σας κοιμᾶται ὁ πατέρας σας. Συνεπῶς δέν πρέπει νά τόν ξυπνήσετε. Ἐσεῖς μιλᾶτε, βέβαια μιλᾶτε χαμηλόφωνα, δέν εἶναι ἀπαραίτητο νά θυμόσαστε ἀνά πᾶσα στιγμή ὅτι ὁ πατέρας σας εἶναι στό σπίτι καί κοιμᾶται. Ἁπλούστατα ἔχετε τήν αἴσθηση -αἴσθηση!- ὅτι ὁ πατέρας σας εἶναι στό σπίτι καί κοιμᾶται. Ἔτσι δέν θά πεῖτε στόν φίλο σας: «Ξέρεις θύμιζέ μου ἀνά πᾶσα στιγμή… νά, νά πάρω ἕνα καρτελάκι νά τό βλέπω μπροστά μου, ὅτι ὁ πατέρας μου κοιμᾶται». Δέν τό λέμε αὐτό. Ἐν τούτοις δέν μᾶς ἐμποδίζει ἀπό τοῦ νά συζητήσουμε, νά ποῦμε ὅ,τι θέλουμε μέ τόν φίλο μας. Αὐτό δείχνει ὅτι ὑπάρχει ὄχι ἡ μνήμη ἁπλῶς σάν μνήμη αὐτό πού λέμε, ὑπάρχει σάν αἴσθηση, ἔχει μπεῖ μέσα μου, εἶναι κάτι πού τό νιώθω, δέν εἶναι ἀνάγκη νά τό ὑπενθυμίζω διαρκῶς στόν ἑαυτό μου. Βέβαια μέχρι πού νά γίνει ἡ μνήμη τοῦ Θεοῦ αἴσθηση, ἀντιλαμβάνεστε ὅτι πρέπει νά περάσει κάποιος καιρός, καί νά γίνει μία προσπάθεια. 

     Ἔτσι, παιδιά, ἐγώ σᾶς εὔχομαι πού εἴσαστε τώρα παιδιά, βάλετε μέσα σας τήν αἴσθηση τοῦ Θεοῦ, πού θά εἶναι ἐκεῖνο πού θά σᾶς δημιουργεῖ πάντα τήν μνήμη τοῦ Θεοῦ. εἶναι πολύ σπουδαῖο, πολύ σπουδαῖο! Γιά νά δουμε πόσο σπουδαῖο εἶναι. Αὐτή ἡ μνήμη τοῦ Θεοῦ, γίνεται ἕνας φράχτης, ἐμποδίζει, προφυλάττει ἀπό τήν εἰδωλολατρία καί ἀπό τήν ἁμαρτία. Ὁ Ἰωσήφ, τό ἑνδέκατο παιδί τοῦ Ἰακώβ, εἶχε αὐτή τήν μνήμη τοῦ Θεοῦ. Κι ὅταν μπῆκε ὁ πειρασμός, καί προκλήθηκε γιά νά ἁμαρτήσει, ἐκεῖνος ξέρετε τί ἐπικαλέστηκε; Τήν παρουσία τοῦ Θεοῦ. «Μᾶς βλέπει ὁ Θεός –λέει-πῶς θά κάνω αὐτή τήν πονηρή πράξη;». «… καὶ πῶς ποιήσω τὸ ρῆμα τὸ πονηρὸν τοῦτο, καὶ ἁμαρτήσομαι ἐναντίον τοῦ Θεοῦ;» (Γέν. 39, 9). «Ἐναντίον», θά πεῖ ἀπέναντι. Τί εἶναι ἐκεῖνο πού ἔκανε τόν Ἰωσήφ νά πεῖ: « Μέ βλέπει ὁ Θεός»; Ἦταν ἡ μνήμη τοῦ Θεοῦ, ὁ Θεός μέ βλέπει. Εἴδατε λοιπόν τί σπουδαῖο πρᾶγμα εἶναι ἡ μνήμη τοῦ Θεοῦ; Προστατεύει τόν Ἰωσήφ νά μήν ἁμαρτήσει. Ἤ ἀκόμη νά μή πέσει ὁ ἄνθρωπος σέ μία εἰδωλολατρία. Διότι ἡ λήθη τοῦ Θεοῦ (λήθη θά πεῖ ξέχασμα), εἶναι μία ἀπό τίς κακίες καί εἶναι παιδάκι… ἄν θέλετε ὁμογάλακτη ἀδελφή μιᾶς φοβερῆς ἁμαρτίας, θανασίμου, πού λέγεται ἀκηδία. Ἡ ἀκηδία, δηλαδή ἡ ἀνεμελιά, γεννάει δύο παιδιά ἤ ἔχει δυό ἀδερφές (ὁμογάλακτες!), εἶναι ἡ λήθη καί ἡ ἄγνοια. Τά θέματα αὐτά τά ‘χουμε κάνει πέρυσι-πρόπερσυ, δέν ἐνθυμοῦμαι. Λήθη καί ἄγνοια. Λήθη τί θά πεῖ; Ξέχασμα. Ἔτσι λοιπόν ἐδῶ ἡ λήθη τοῦ Θεοῦ εἶναι πηγή πολλοῦ-πολλοῦ κακοῦ. Πρέπει νά ἔχουμε, λοιπόν, ἔντονη αὐτήν τή μνήμη τοῦ Θεοῦ, γιά μήν ἁμαρτάνουμε. 

     Ἡ μνήμη τοῦ Θεοῦ ἀκόμα διατηρεῖ αὐτή τήν αἴσθηση τῆς ἀπανταχοῦ παρουσίας, καί ἡ αἴσθηση τῆς ἀπανταχοῦ παρουσίας διατηρεῖ τήν μνήμην, μέσα μας, τοῦ Θεοῦ. Ἡ μνήμη τοῦ Θεοῦ αὐξάνει τήν εὐσέβεια. Θέλετε νά ‘χετε πνευματική προκοπήν, καί μάλιστα μία δυναμική προκοπή, δηλαδή πραγματικά νά ‘χετε προκοπή, ν’ ἀνεβαίνετε; Δέν ἔχετε παρά νά αὐξἀνετε τήν μνήμη τοῦ Θεοῦ. Ἄν τήν παίρνετε μαζί σας, ὅπου πᾶτε… φεύγετε ἀπό τό σπίτι καί πηγαίνετε στό σχολεῖο, ἄν τήν κρατᾶτε τήν μνήμη αὐτή, δηλαδή μήν ξεχνιόσαστε -ὅπως θά λέγαμε- στό σχολεῖο, ἤ τήν ἔχετε σπίτι ἤ πηγαίνετε στό κρεβάτι σας νά κοιμηθεῖτε, καί τήν ἔχετε αὐτή τή μνήμη τοῦ Θεοῦ, τί νά σᾶς πῶ; Αὐτό θά σᾶς αὐξάνει πραγματικά τήν πνευματικότητα. Ἀκόμα ἡ μνήμη τοῦ Θεοῦ, κάνει ὡραία τή δημιουργία, διότι ἀποδίδει εἰς τόν Θεόν τήν ὕπαρξή της. Δηλαδή, λές: «Τί ὡραῖο λουλούδι αὐτό; Τί ὡραῖα πράγματα κάνει ὁ Θεός!». Εἴδατε λοιπόν ὅτι ἡ ἡ μνήμη τοῦ Θεοῦ ἀμέσως, ἔχει τήν ἀναφορά τῆς δημιουργίας στόν Θεό; «Τί ὡραῖος πού εἶναι ὁ οὐρανός, τί ὡραία πού εἶναι ἡ μέρα σήμερα;». Τό μυαλό πηγαίνει στον Θεό. Γίνεται αὐτή ἡ ἀναφορά στόν Θεό.

      Ἀκόμα ἡ μνήμη τοῦ Θεοῦ γεννάει μέσα μας τόν πόθο νά γίνει ὁρατό τό πρόσωπο τοῦ Θεοῦ, καί συνεπῶς μεταφέρει τήν ἐπιθυμία μας ἀπό τά γήϊνα πράγματα εἰς τά οὐράνια. Δέν κολλᾶμε στἀ ἐπίγεια πράγματα. Δέν λέμε: « Ν’ ἀποκτήσω αὐτό… ν’ ἀποκτήσω ἐκεῖνο…». Ξέρετε ὁ ἄνθρωπος πού θέλει νά ἔχει πολλά πράγματα ἤ περιουσία, ἐπειδή εἶναι ἄδειος ἀπό τήν παρουσία τοῦ Θεοῦ, αὐτό το κενό τῆς ψυχῆς, τῆς καρδιᾶς, θέλει νά τό γεμίσει, ἐπειδή εἶναι ἄδειο ἀπό Θεό, καί τό γεμίζει μ’ ἕνα σωρό ἀπό τοῦ πολιτισμοῦ ἀποκτήματα… καί τοῦτο… κι ἐκεῖνο… κι ἐκεῖνο… Ἐκεῖνος ὅμως πού ἔχει τήν καρδιά του γεμάτη ἀπό μνήμη τοῦ Θεοῦ κι ἀπό Θεό… ἔ, κινεῖται μόνο σέ στοιχειώδη πράγματα, ἐκεῖνα πού τόν ὑπηρετοῦν. Δέν κολλάει τήν καρδιά του στά ὑλικά πράγματα ἤ στόν τεχνικόν πολιτισμόν. Ἀκόμα ἡ μνήμη τοῦ Θεοῦ παιδιά, δέν προκαλεῖ ποτέ ὑπαρξιακή ἀπομόνωση (μοναξιά). Ξέρετε ὅτι στήν ἐποχή μας, πού ἔχουν ἀρνηθεῖ πάρα πολλοί ἄνθρωποι τόν Θεό, πάσχουν ἀπ’ αὐτό; Ποιό; Ἀπό τή λεγομένη ὑπαρξιακή μοναξιά. Τί θά πεῖ ὑπαρξιακή; Δηλαδή τή μοναξιά πού αἰσθάνεται ἡ δική μου ὕπαρξη. Βρίσκω τόν ἑαυτό μου χωρίς σκοπό καί χωρίς νόημα εἰς τήν ζωήν. Σᾶς βεβαιώνω ἀπό δική μου ἐμπειρία, ὅτι ἄν δέν εἶχα αὐτή τή μνήμη τοῦ Θεοῦ, ἐάν δέν ἐγνώριζα τόν Θεό, σᾶς λέγω, θά ἔβλεπα τή ζωή μου χωρίς περιεχόμενο καί χωρίς σκοπό. Τό νόημα τοῦ σκοποῦ τῆς ζωῆς μου μοῦ τό δίδει αὐτή ἡ μνήμη τοῦ Θεοῦ. Μά δέν ἔχουμε ἐδῶ πατρίδα, ἁπλῶς δίνουμε ἐξετάσεις στήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, πηγαίνουμε. Ἅμα δέν πιστεύεις στήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ἅμα δέν ἔχεις τή μνήμη τοῦ Θεοῦ, τότε ποῦ θά πᾶς; καί λές : «Γιατί ὑπάρχω; Δέν βαριέσαι, δέν ὑπάρχει τίποτα. Καί ἐγώ ὑπάρχω, δέν ξέρω γιατί ὑπάρχω. Δέν ἔχω νόημα γιατί ὑπάρχω». Προσέξατέ το, εἶναι ἀληθινό σαράκι στήν ἀνθρωπίνη ὕπαρξη, αὐτή ἡ μοναξιά ἡ ὑπαρξιακή. Τό νά αἰσθάνεσαι μόνος σου κι ὅτι δέν ἔχεις νόημα στή ζωή. Ἐνῶ ἡ μνήμη τοῦ Θεοῦ δημιουργεῖ τήν αἴσθηση τοῦ Θεοῦ καί συνεπῶς ὄχι μοναξιά. Ὅπου νά βρεθεῖς, ἀπό τό δωμάτιό σου μέχρι μέσα σ’ ἕνα πύραυλο καί ταξιδεύεις πρός κάποιον πλανήτη καί θά μείνεις ἐκεῖ κάποιους μῆνες, θά ‘χεις τήν αἴσθηση ὅτι ὁ Θεός εἶναι μαζί σου. Δέν χάνεις τόν Θεό κι αὐτό τό πρᾶγμα γεμίζει τήν καρδιά. 

     Ἀκόμα ἡ μνήμη τοῦ Θεοῦ προκαλεῖ τήν αἴσθηση τῆς προνοίας τοῦ Θεοῦ. Ὅταν ἔρχονται δύσκολες στιγμές δύσκολες ὧρες, λές: « Ἒ, ὁ Θεός πέθανε;». Δέν πέθανε ὁ Θεός Ἄν ξέρατε πόσο μ’ ἔχει βοηθήσει αὐτό! Ποιό; Ἕνα ἀνέκδοτο κάποτε διάβασα, μιά γυναῖκα ἔχασε τόν ἄνδρα της κι εἶχε μόνο ἕνα παιδάκι πέντε χρονῶν. Κι αὐτή ἔκλαιγε ἀπαρηγόρητα καί ἔλεγε: « Τί θά γίνουμε;… Τί θά κάνουμε;… Τί θά κάνουμε;…» καί κάποια στιγμή, λέει τό μικρό στήν μητέρα του: «Καλέ μαμά, πέθανε καί ὁ Θεός;». «Ὁ μπαμπᾶς πέθανε, ἀλλά πέθανε καί ὁ Θεός;». Τότε συνῆλθε αὐτή. Ἐμένα αὐτό τό ἀνέκδοτο -ἀπό πολλά χρόνια τό γνωρίζω- κάθε φορά πού τυχόν βρεθῶ σέ μία δυσκολία «Καί τώρα τί θά γίνει;», -ὁποιασδήποτε μορφῆς δυσκολία- ἀμέσως ἔχω πρόχειρη τήν ἀπάντηση, σᾶς τό λέω ἐντίμως, ἔτσι μιλάω στόν ἑαυτό μου: «Καί πέθανε ὁ Θεός;». Δέν πέθανε ὁ Θεός, ζεῖ ὁ Θεός, βλέπει ὁ Θεός, ἀκούει ὁ Θεός, στά χέρια του εἴμαστε -γιατί ὁ ἴδιος τό εἶπε- στά χέρια του εἴμαστε, ἄρα λοιπόν; Βλέπετε λοιπόν ἡ μνήμη τοῦ Θεοῦ ποῦ μᾶς ὁδηγεῖ; Στό νά πιστεύουμε στήν πρόνοια τήν δική Του καί στήν κυβέρνηση τήν δική Του, ὅτι μᾶς κυβερνᾶ ὁ Θεός. 

     Ἀκόμη τέλος, ἡ μνήμη τοῦ Θεοῦ, φέρνει χαρά! Λέγει ὁ ψαλμωδός στόν 76ον ψαλμόν: «Ἐμνήσθην τοῦ Θεοῦ καί ηὐφράνθην». «Θυμήθηκα τόν Θεό καί χάρηκα». Δηλαδή, μιά κατάβαθη χαρά. Αὐτή ἡ χαρά εἶναι δῶρον τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ὅταν ἀναφέρει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ἕναν μεστόν καρπόν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, πού λέγει: «Ὁ δέ καρπός τοῦ Πνεύματος ἐστίν… τό… τό…. τό…» ἀναφέρει ἐννέα περιπτώσεις, μία ἀπό τίς ἐννέα εἶναι καί ἡ χαρά, κι αὐτή ἡ χαρά δέν εἶναι γιατί σοῦ χάρισαν ἕνα ρολόϊ, ἕνα κοστούμι, ἤ ἕνα αὐτοκίνητο ἤ γιατί πέτυχες στίς ἐξετάσεις ἤ διότι… διότι… εἶναι ἡ χαρά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Κι αὐτή ἡ χαρά εἶναι ὅταν φτάσεις στό σημεῖο νά καλλιεργηθεῖς καί νά θυμᾶσαι τόν Θεό. Καί μόλις θυμᾶσαι τόν Θεό, αἰσθάνεσαι μία ἀπέραντη χαρά. Ἐγώ θά εὐχόμουνα μεγάλα παιδιά -ὄχι λιγότερο καί μικρά, μή νομίσετε ἀκόμη κι ἕνα παιδάκι 7 χρονῶ-8 χρονῶ αὐτό μπορεῖ νά τό νιώσει, μήν πεῖτε ὅτι εἶναι πάρα πολύ μικρό, νά θυμηθεῖ τόν Θεό καί νά χαρεῖ!- ἐγώ πιστεύω καί ἐλπίζω ὅτι πολλά παιδιά ἀπό σᾶς, ἀγόρια-κορίτσια, ἰδίως τά μεγαλυτερα θά πρέπει ὅταν θυμόσαστε τόν Θεό, νά αἰσθάνεστε αὐτή τή χαρά, ὡς καρπό τοῦ Ἀγίου Πνεύματος. Συνεπῶς, νά θυμόμαστε τόν Θεό. Καί ὅσοι ἐνθυμοῦνται τόν Θεόν, τούς ἐνθυμεῖται καί ὁ Θεός. Ὑπάρχει μία ἀμοιβαία μνήμη. Κάπου λέει ὁ Θεός: «Οὐ μή μνησθῶ ἔτι», «Δέν θά τούς ξαναθυμηθῶ». Ὄχι βεβαίως ὅτι ὁ Θεός, δέν ἔχει μνήμη, εἶναι ἐκλεκτική ἡ μνήμη Του ὅπως εἶναι σέ μᾶς τούς ἀνθρώπους. Θά πεῖ: « Δέν ἀναγνωρίζω». Ἔτσι, μή φτάσουμε στό σημεῖο αὐτό, νά φυλάξει ὁ Θεός. Ὅταν ὅμως λέει ὁ Θεός «μνησθῶ», «θά θυμηθῶ», τότε ἄς θυμόμαστε κι ἐμεῖς τόν Θεό. Τί εἶπε ὁ ἄγγελος σ’ ἐκεῖνον τόν θαυμάσιο Κορνήλιο τόν ἑκατόνταρχο, ὅτι στάθηκαν μνημόσυνο -μνημόσυνο θά πεῖ μνήμη, θύμηση- οἱ προσευχές σου καί οἱ ἐλεημοσύνες σου. Ἔ λοιπόν ἐπειδή ἐσύ θυμᾶσαι τόν Θεό καί προσεύχεσαι, τότε σέ θυμᾶται τώρα καί Ἐκεῖνος, καί σοῦ λέει τοῦτο: «Στεῖλε κάποιους ὑπηρέτες σου νά καλέσουν τόν Πέτρο»… κ.λπ. … κ.λπ. καί πού ὁ Κορνήλιος ἔγινε Χριστιανός. Εἴδατε; Ἐνεθυμεῖτο τόν Θεό καί τόν ἐνεθυμεῖτο ὁ Θεός. 

     Πολύ σωστά, παιδιά, λέγει τό ἐξῆς, ἀκοῦστε τί λέγει: «Καὶ μὴ θελήσῃς ἁμαρτάνειν». «Καί νά μή θελήσεις νά ἁμαρτάνεις». Ναί ὀρθά λέγει αὐτό, «καὶ μὴ θελήσῃς». Ξέρετε γιατί; Γιατί ἡ πηγή τῆς ἁμαρτίας εἶναι στήν προαίρεση καί είς τήν θέληση. Ὀρθότατα λέγει «μή θελήσεις». Ὅταν κάποιος ἰσχυρίζεται ὅτι «θέλει, ἀλλά δέν μπορεῖ», στό βάθος, δέν θέλει, νά τό ξέρετε. Καμμιά φορά μοῦ λέγει κάποιος: «Δέν μπορῶ… Δέν μπορῶ…» ἰδίως παιδιά,. Ὄχι δέν μπορεῖς, δέν θέλεις! «Μά…».. Ὄχι! Δέ θέλεις! Γιατί στό βάθος δέν θέλεις. Εἶναι ἐκεῖνο πού ἔλεγε ὁ ἱερός Αὐγουστῖνος· «Παρακαλοῦσα τόν Θεό νά μέ ἀπαλλάξει ἀπό τά πάθη μου -ἀκοῦστε πόσο χαρακτηριστικό εἶναι!- ἀλλά ἐνδόμυχα εὐχόμουνα νά μήν ἔρθει γρήγορα ἡ ἀπαλλαγή μου ἀπό τά πάθη μου, γιατί ἀγαποῦσα τά πάθη μου». Γι’ αὐτό σᾶς εἶπα εἶναι θέληση. Θέλεις; Ἅμα θέλεις, μέσα σε 24, ὧρες γίνεσαι πραγματικά ἅγιος. Καί ἐκεῖνος πού ἀγαπᾶ τόν Κύριο, παιδιά, δέν ἐπιθυμεῖ νά ἁμαρτάνει, καί προβαίνει στό νά τηρεῖ τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ. Πολλοί βέβαια ἁμαρτάνουν ἀπό μία ἐγωϊστική καί δαιμονική ἀντίδραση στόν Θεό, πού αὐτό δέν ἔχει λογική βάση. «Γιατί τό κάνεις, παιδί μου, αὐτό;». «Ἔτσι μ’ ἀρέσει». Δέν ὑπάρχει λογική βάσις. «Ἔτσι μ’ ἀρέσει». «Ἔτσι σ’ ἀρέσει;». Μή φτάσουμε ποτέ στό σημεῖο αὐτό, νά ποῦμε: «Ἒτσι μ’ ἀρέσει», καί νά μήν ὑπάρχει λογικόν ἔρεισμα, λογική βάση. Γιατί ὁ Θεός νά μᾶς φυλάξει. Λοιπόν τό θέμα εἶναι θέμα θελήσεως, νά μήν ἀμαρτάνουμε. Καί ἡ μνήμη εἶναι ἐκείνη ἡ ὁποία μᾶς συντηρεῖ, στό νά ἔχουμε μία παντοτινή κοινωνία μέ τόν Θεό, νά μήν ἁμαρτάνουμε καί νά εἴμεθα σωστοί Χριστιανοί.


4η ομιλία στην κατηγορία "Ἡ Πνευματική Διαθήκη τοῦ Τωβίτ".

►Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Ἡ Πνευματική Διαθήκη τοῦ Τωβίτ. " εδώ ⬇️
https://arnion.gr/index.php/palaia-diauhkh/h-pnevmatikh-diauhkh-toy-tvbit
↕️
https://aspalathos21.blogspot.com/2024/12/blog-post_7.html?m=1

Ἀπομαγνητοφώνηση, ψηφιοποίηση: Ἠλίας Τσακνάκης.

Επιμέλεια κειμένου : Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς
«Ἡ Πνευματική Διαθήκη τοῦ Τωβίτ».🔻
https://drive.google.com/file/d/1RZ1sYHVgLqBWiFNCBGi90Z__kjEnhr2H/view?usp=drivesdk

💠Πλήρης απομαγνητοφωνημένες σειρές ομιλιών (Βιβλία).
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%92%A0%CE%A0%CE%BB%CE%AE%CF%81%CE%B7%CF%82%20%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%BC%CE%B1%CE%B3%CE%BD%CE%B7%CF%84%CE%BF%CF%86%CF%89%CE%BD%CE%B7%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B5%CF%82%20%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%81%CE%AD%CF%82%20%CE%BF%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%B9%CF%8E%CE%BD%20%28%CE%92%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CE%B1%29.?m=1

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

Όλες οι ομιλίες ~4.487~ του μακαριστού πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://aspalathos21.blogspot.com/2024/12/4487.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=0

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Ἡ τιμή τῶν γονέων. Ἕνα ὕστατο καθῆκον.

†. Ἐνθυμεῖσθε, τήν περασμένη φορά, πάντοτε ἀναφερόμενοι, βεβαίως εἰς τήν διαθήκην τοῦ Τωβίτ πρός τόν γιό του τόν Τωβία, πού κάνουμε μιά ἀνάλυση, ἀκριβῶς μέ σκοπό νά ὠφεληθοῦμε, εἴχαμε δεῖ νά τοῦ λέγει: «Καὶ μὴ ὑπερίδῃς τὴν μητέρα σου». Δηλαδή, «μήν τήν περιφρονήσεις, τήν μητέρα σου». «Τίμα αὐτὴν πάσας τὰς ἡμέρας τῆς ζωῆς σου καὶ ποίει τὸ ἀρεστὸν αὐτῇ καὶ μὴ λυπήσῃς αὐτήν». Καί ὅτι « νά τήν τιμᾶς σ’ ὅλη σου τή ζωή, καί ἀκόμη νά κάνεις ἐκεῖνο τό ὁποῖον τήν εὐχαριστεῖ, καί νά μήν τήν λυπήσεις».

     Καί λέγαμε τήν περασμένη φορά ὅτι πράγματι εἶναι ἀξιοθρήνητο νά περιφρονεῖ κανείς τούς γονεῖς του. Καί λέγει τό βιβλίο τῶν «Παροιμιῶν» -τό λέγαμε τήν περασμένη φορά: «Ἂκουε, υἱέ, πατρὸς τοῦ γεννήσαντός σε καὶ μὴ καταφρόνει ὅτι γεγήρακέ σου ἡ μήτηρ». «Ἄκουσε παιδί μου, ἐγώ πού σέ γέννησα, νά μήν καταφρονήσεις τήν μητέρα σου (πού βεβαίως σέ ἔχει γεννήσει), μόνο καί μόνο γιατί ἔχει γεράσει». Δηλαδή, νά μήν τήν περιφρονήσεις. Πράγματι ἀκούω παιδιά, πολλές φορές πολλούς μεγάλης βέβαια ἡλικίας -ἄνω τῶν 15 ἤ τῶν 18 χρονῶν- νά λέγουν τόν πατέρα τους «γέρο» καί τήν μητέρα τους «γριά». Μέ τόν τρόπο αὐτόν ἀκριβῶς δείχνουν μία περιφρόνηση. Δηλαδή θά ἦταν δύσκολο, θά ἦταν ὑποτιμητικό νά τό νά πεῖ κανείς «πατέρα» καί «μητέρα» καί θά ἦταν εὐκολότερο καί πιό εὔηχον καί πιό ὡραῖο νά πεῖ «γέρο» καί «γριά»; Ἀπό δῶ βλέπει κανένας ἀκριβῶς ὅτι ἀπό τά πολύ πρώϊμα χρόνια ἀρχίζει μία περιφρόνηση πρός τούς γονεῖς. Ἀλλά μή νομίσετε ὅταν καί αὐτοί γεράσουν τά παιδιά τους μέ τή σειρά τους -γιατί ὁ ἕνας ἀντιγράφει τόν ἄλλον, ἡ μία γενεά ἀντιγράφει τήν ἄλλη- μή νομίσετε καί ἐκεῖνοι μέ τή σειρά τους θ’ ἀκούσουν ἀπό τά παιδιά τους τά ἴδια πράγματα. Κι ἐπειδή βεβαίως θά ἔχουν ὡριμάσει καί θά ἔχουν σκεφθεῖ πολλά… ἔ τότε θά τούς κακοφαίνεται νά τούς λέγουν τά παιδιά τους, ὅπως ἐκεῖνοι λέγανε τούς γονεῖς των. Ἀλλά θά εἶναι πολύ ἀργά πιά καί τότε θά δοκιμάσουν ὅλη τήν πικρία. Κι αὐτό εἶναι εὐτύχημα ἀπό μιᾶς πλευρᾶς, γιατί μέ τόν τρόπον αὐτόν θά μετανοήσουν (ἄν μετανοήσουν!) καί θά ἀναθεωρήσουν, ὅτι ἡ συμπεριφορά τους δέν ἦταν σωστή ἔναντι τῶν γονέων. 

     Πάντως, παιδιά, εἶναι ἐντολή τοῦ Θεοῦ, εἶναι ἡ 5η ἐντολή τοῦ Θεοῦ, πού λέγει: «Τίμα τὸν πατέρα σου καὶ τὴν μητέρα σου, ἵνα εὖ σοι γένηται, καὶ ἵνα μακροχρόνιος γένῃ ἐπὶ τῆς γῆς τῆς ἀγαθῆς, ἧς Κύριος ὁ Θεός σου δίδωσί σοι.» (Εἶναι στό βιβλίον τῆς «Ἐξόδου», εἶναι καί στό «Δευτερονόμιον»). Δηλαδή, «νά τιμᾶς τόν πατέρα σου καί τή μητέρα σου, γιά νά εὐοδοῦσαι (ἵνα εὖ σοι γένηται, εὖ θά πεῖ καλῶς), γιά νά εὐοδώνεσαι, νά σοῦ πηγαίνουν καλά ὅλα στή ζωή σου καί γιά νά ζήσεις πολλά χρόνια, εἰς τήν γῆ τήν ἀγαθή, δηλαδή στή γῆ τῆς ἐπαγγελίας, στήν ὁποία θά εἰσέλθεις», διότι, ὁ νόμος δόθηκε στήν ἔρημο στό Σινᾶ. Ὥστε βλέπει κανένας, παιδιά, ἐδῶ, δύο σημεῖα, ἄν θέλετε κι ἕνα τρίτο. Τό ἕνα σημεῖον εἶναι· ἄν θέλεις νά ἔχεις προκοπή, τίμα τούς γονεῖς σου. Τό δεύτερο σημεῖο εἶναι: « Ἂν θέλεις νά ζήσεις (αὐτήν τήν βιολογικήν ζωήν) τίμα τούς γονεῖς σου». Καί τό τρίτο σημεῖο τό ὁποῖο θά τό ἀναφέρουμε ἀναγωγικά. Δηλαδή «για νά μπεῖς», λέγει, «γιά νά ζήσεις μέσα στή γῆ τῆς ἐπαγγελίας πού σοῦ δίνει ὁ Θεός». Βέβαια αὐτή ἦταν ἡ γνωστή γῆ Χαναάν, ὅμως δέν παύει, κι ἔχουμε πλῆθος χωρία στήν Ἁγία Γραφή νά μᾶς δείχνουν ὅτι ἦτο τύπος τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Μ’ ἄλλα λόγια εἶναι, νά ἔχεις προκοπή, νά ζήσεις χρόνια, καί ἀκόμη νά κερδίσεις τή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Βλέπετε ὅτι σέ ἀντίθετη περίπτωση, δηλαδή ἐάν δέν τιμᾶς τούς γονεῖς σου, τότε σίγουρα τά πράγματα αὐτά πού ὑπόσχεται ὁ Θεός, δέν θά γίνουν, δέν θά πραγματοποιηθοῦν. Ὀφείλουμε, λοιπόν, μετά τόν Θεό νά ἀγαπᾶμε τούς γονεῖς μας. Διότι οἱ τέσσερις πρῶτες ἐντολές, ἀναφέρονται στόν Θεό (ἀπό τό Δεκάλογο ἐννοῶ), ἡ πέμπτη ἐντολή εἶναι ἡ πρώτη πού ἀναφέρεται εἰς τίς σχέσεις μας μέ τόν ἄλλον ἄνθρωπο (δηλαδή οἱ ἕξι ἐντολές, καί εἶναι ἡ πρώτη ἀπό τίς ἕξι ἐντολές (ἡ πέμπτη) πού ἀναφέρεται στήν τιμή τῶν γονιῶν. Γιατί θά πεῖ: «Νά μήν ψευδομαρτυρήσεις… νά μήν κάνεις ἀνήθικες πράξεις… νά μή σκοτώσεις…» κ.λπ. Ὁπότε αὐτή εἶναι ἡ πρώτη ἐντολή. Ἡ παράβαση τῶν τεσσάρων πρώτων -καί ἄλλοτε σᾶς τό ἔχω πεῖ- συνιστᾶ ἀσέβεια, γιατί ἀναφέρεται στόν Θεό. Ἡ παράβαση τῶν ἕξι τελευταίων συνιστᾶ ἁμαρτία. Ἄς προσέχουμε, λοιπόν, πράγματι νά τηροῦμε αὐτήν τήν ἐντολήν (ὅλες!) ἀλλά ἐπειδή ὁ λόγος περί αὐτῆς, νά ἀγαπᾶμε τούς γονεῖς μας, νά τούς ἀγαπᾶμε! 

     Ἀλλά ὅπως λέει ἐδῶ ἡ Σοφία Σειράχ: «Ἐν ὅλῃ καρδίᾳ δόξασον τὸν πατέρα σου καὶ μητρὸς ὠδῖνας μὴ ἐπιλάθῃ» (7, 27). «Μέ ὅλη σου τήν καρδιά», λέγει, «νά δοξάσεις τόν πατέρα σου». Αὐτό τό νά «δοξάσεις» εἶναι «νά τόν τιμήσεις», ὅπως ἔχετε ἀκούσει… θά πῶ κάτι, πολύ-πολύ ἁπλό πραγματάκι πού λέμε ὅταν κάνεις μιά καλή πράξη… εἴτε δώσεις χρήματα ἤ κάνεις μιά ἁπλῶς καλή πράξη μέ μιά κίνησή σου… σώσεις ἕναν ἄνθρωπο… βοηθήσεις ἕναν ἄνθρωπο, τότε ἀκοῦς νά λένε· «Θεός σχωρέσ’ τόν πατέρα σου καί τήν μάνα σου»(ὑποτίθεται ὅτι ἔχουν πεθάνει, ὑποτίθεται). Γιατί τό λέγουν αὐτό; Ἀκριβῶς, πηγαίνει ἡ τιμή στούς γονεῖς. Ὅπως πηγαίνει καί ἡ ἀτιμία εἰς τούς γονεῖς, ὅταν λένε: « Κοίταξε κάτι παιδιά πού ὑπάρχουν! Ποιοί γονεῖς εἶναι ἐκεῖνοι… ποιά μάνα εἶναι αὐτή πού σέ γέννησε καί ποιός πατέρας εἶναι αὐτός πού σ’ ἔθρεψε;». Βλέπετε λοιπόν ὅτι τό θέμα ἀνακλᾶ στούς γονεῖς. Γι’ αὐτό θά πρέπει νά δοξάζουμε τόν πατέρα μας. Ὅπως καί τόν Θεό, ξέρετε, μέ τίς καλές μας πράξεις Τόν δοξάζουμε. «…ὅπως ἴδωσιν», λέει, «οἱ ἄνθρωποι -λέει ὁ Χριστός- ὑμῶν τὰ καλὰ ἔργα καὶ δοξάσωσι τὸν πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοῖς» (Ματθ. 5, 16). Ἔτσι καί ἐδῶ, θά δοῦν οἱ ἄνθρωποι τήν καλή σας τήν συμπεριφορά καί θά τιμήσουν τούς γονεῖς. Δέν θά χαιρόσαστε νά τιμηθοῦν οἱ γονεῖς σας; Δέν θά τό θέλατε αὐτό; 

     Ἀλλά καί μήν ξεχάσεις -λέει στή συνέχεια ἡ Σοφία Σειράχ- «Τάς ὠδίνας τῆς μητρός σου μή ἐπιλάθη»· εἶναι οἱ κοιλόπονοι τοῦ τοκετοῦ, πού κοιλοπόνησε ἡ μάνα σου γιά σένα. Σέ ἐγκυμόνησε καί κοιλοπόνησε. Θά τό δοῦμε λίγο πιό κάτω, θά τό πεῖ ὡραῖα ὁ Τωβίτ αὐτό: «Μνήσθητι ὅτι δι᾿ αὐτῶν ἐγεννήθης, καὶ τί ἀνταποδώσεις αὐτοῖς καθὼς αὐτοί σοι;». «Μήν ξεχνᾶς, θυμήσου, ὅτι ἀπό τούς γονεῖς σου γεννήθηκες, δηλαδή τήν ὕπαρξή σου τήν ὀφείλεις στούς γονεῖς σου. Τί μπορεῖς νά τούς ἀνταποδώσεις ὅ,τι ἐκεῖνοι σοῦ ἔχουνε κάνει;».Παιδιά ὅ,τι νά τούς δώσουμε, ὅσο νά τούς ἀναπαύσουμε, ὅσο νά τούς χαροποιήσουμε, ὅσο νά τούς τιμήσουμε καί νά τούς ἀνεβάσουμε, δέν μποροῦμε ποτέ νά φτάσουμε στό νά ἐξισώσουμε ἐκεῖνο τό ὁποῖο μᾶς ἔχουν κάνει αὐτοί. Τί μᾶς ἔχουν κάνει; Μᾶς ἔφεραν στήν ὕπαρξη. Τό φανταστήκατε αὐτό; Μᾶς ἔφεραν στήν ὕπαρξη. Συνεπῶς ἡ ὕπαρξις ἐάν εἶναι ἀνωτέρα ἀπό κάθε ἄλλο πρᾶγμα, τότε τί μπορεῖς ὄντως νά ἀνταποδώσεις στούς γονεῖς σου, ἀφοῦ αὐτοί σέ ἔφεραν εἰς τήν ὕπαρξη; Γι’ αὐτό θά πρέπει νά μήν τούς λυπίζουμε ποτέ τούς γονεῖς μας καί νά τούς προσφέρουμε ὅ,τι ἐπιθυμοῦν. Ὅταν ἤμουνα μικρό παιδί –μικρό παιδί, πραγματικά μικρό παιδί- δηλαδή κάτω τῶν 10 ἐτῶν, βέβαια ὅπως λίγο-πολύ ὅλα τά παιδιά… θά μου πεῖτε: ‘’Γιατί ὅλα τά παιδιά;’’ Ναί, τότε δέν ὑπῆρχε ζάχαρη, ἔκλεβα τό γλυκό. Τώρα δίνουμε στά παιδιά γλυκό καί δέν τό τρῶνε! «Ἄ», λέει, «δέν θέλω!». Γιατί; εἶναι μπουχτισμένα τά παιδιά. Τότε δέν ἤμασταν μπουχτισμένοι, καί τά παιδιά ἀγαποῦν καί πάντα ἀγαποῦν τά γλυκά, ὁπότε ἔκλεψα γλυκό. Ἡ μητέρα μου ἀγανακτοῦσε γι’ αὐτό. Δέν τήν λύπισα σ’ ἄλλα πράγματα τήν μητέρα μου… μέ κάτι τέτοια, σάν κι αὐτό πού σᾶς εἶπα. Τό πιστεύετε ὅτι ὅσες φορές τό θυμᾶμαι ἤ ἀκούω ἕνα παιδί νά ἐξομολογεῖται, καί νά λέγει… να, σάν κι αὐτά πού ἔκανα κι ἐγώ, μικρά πραγματάκια μέσ’ στό σπίτι, ὅτι λυπᾶμαι; Λυπᾶμαι, θλίβομαι, ναί! Σᾶς τό λέγω ἀλήθεια, ναί τώρα πού εἶμαι ἡλικιωμένος ἄνθρωπος, σᾶς τό λέγω ἀλήθεια. Γιά νά μη, λοιπόν, λυπηθεῖτε ποτέ γιά τούς γονεῖς σας ὅτι συμπεριφερθήκατε ἄσχημα καί τούς λυπήσατε, προσέχετε τώρα. Ἐξάλλου αὐτός εἶναι κι ὁ σκοπός τῆς κατηχήσεως νά βοηθήσει ἐγκαίρως. 

     Βέβαια, θά μοῦ πεῖτε: « Κι ἄν οἱ γονεῖς μας μᾶς ζητήσουν κάτι πού δέν πρέπει;». Γιατί μπορεῖ νά μήν ἔχουν καλλιέργεια πνευματική καί νά μᾶς ζητήσουν κάτι πού ἀντιβαίνει στόν νόμο τοῦ Θεοῦ. Ἔ σίγουρα τότε δέν θά πρέπει σ’ αὐτό τό σημεῖο, νά τούς ἀκούσουμε. Βέβαια θά τούς ἐξηγήσουμε ὅτι ὁ Θεός λέγει αὐτό κι ὅτι δέν πρέπει νά ἀφαρμόζουμε ἐκεῖνο τό ὁποῖο μᾶς λένε. Σᾶς λέει ὁ πατέρας, ἡ μητέρα σας: «Δέν θά πᾶτε στήν Ἐκκλησία». Προσέξτε, ὅμως, γιά νά μήν παρανοηθῶ, μπορεῖ νά ‘χετε ζῆλο, καί νά ‘χετε πυρετό, νά ‘χετε μία ἀσθένεια, καί νά θέλετε νά πᾶτε, καί νά κινδυνεύατε ἀπ’ αὐτό γιά μιά χειρότέρευση! Τότε ἄν οἱ γονεῖς σας ποῦν: «Δέν θά πᾶς στήν Ἐκκλησία», δέν εἶναι γιατί ἀντιστέκονται στόν ἐκκλησιασμό σας, ἀλλά ἁπλῶς μιλᾶνε γιά τήν προστασία σας. Εἶναι εἰδική περίπτωση. Ἄν ὅμως λένε οἱ γονεῖς, ὅτι «εἶσαι μαθητής καί κουράζεσαι» -τώρα ἔχετε καί τό Σάββατο ἐλεύθερο, ἐμεῖς δέν τό ‘χαμε κάποτε τό Σάββατο- καί κουράζεστε δῆθεν καί πρέπει νά κοιμηθεῖτε… κι ἄλλα τέτοια πολλά, δέν θά τούς ἀκούσετε. «Ὄχι πατέρα, ὄχι μητέρα, θά πάω στήν ἐκλησία, γιατί ὁ Κύριος εἶπε· ὁ φιλῶν πατέρα ἤ μητέρα ὑπέρ ἐμέ οὐκ ἔστι μου ἄξιος. Αὐτός λέει πού ἀγαπάει τόν πατέρα του καί τήν μητέρα του πιό πάνω ἀπό μένα («ὑπέρ ἐμέ», εἶναι μετ’ αἰτιατικῆς, ὄχι «ὑπέρ ἐμοῦ»), αὐτός δέν μοῦ εἶναι ἄξιος». Ἄν κάποτε θέλει ἕνα παιδί νά ἀφιερωθεῖ στόν Θεό, εἴτε ὡς μοναχός, εἴτε ὡς κληρικός, εἴτε ὡς μοναχή, θέλει νά ἀφιερωθεῖ, ἀναμφισβήτητα θά κάνει μία συζήτηση μέ τό σπίτι του. Ἀλλά ἐάν οἱ γονεῖς ἀντιτίθενται (καί ὑπάρχει ὡριμότητα στό παιδί, νά ἐξηγοῦμαι), τότε τό παιδί δέν θά ἀκούσει τούς γονεῖς του. Δέν θά ἀκούσει. Αὐτό σᾶς τό ὑπογραμμίζω, γιατί ἁπλούστατα ἔρχεται σέ σύγκρουση μέ τήν ἀγάπη στό Χριστό. Αὐτό νά τό γνωρίζετε. Ἐφόσον, ὅμως, ὑπάρχει μία ὡριμότητα. Ἕνα παιδάκι 15 χρονῶν ἤ 17 ὅταν ξεκινάει καί λέει: «Ἐγώ θά κάνω αὐτό ἤ ἐκεῖνο, διότι δέν πρέπει νά σᾶς ἀκούσω», πρέπει νά βάλει λίγο νερό στό κρασί, μέ τήν ἐξῆς ἔννοια: «Γιἀ ν’ ἀκούσω, νά ρωτήσω κι ἄλλους ἀνθρώπους, μήπως εἶμαι ἀνώριμος», διότι πολλές φορές (πολλές φορές!), τίς πιό πολλές φορές, ὑπάρχει μία ἀνωριμότητα, πού συνοδεύεται μ’ ἔναν ἐνθουσιασμό. Ἐκεῖ θά πρέπει νά προσέξουμε.

     Καί πηγαίνουμε, εἰς τόν ἑπόμενον στίχον, τῆς διαθήκης τοῦ Τωβίτ: «Μνήσθητι, παιδίον, ὅτι πολλοὺς κινδύνους ἑώρακεν ἐπὶ σοὶ ἐν τῇ κοιλίᾳ». «Νά θυμηθεῖς, παιδί μου, ὅταν σέ ἐγκυμονοῦσε, πέρασε πολλούς κινδύνους». Σᾶς εἶπα θά τό πεῖ λίγο πιό κάτω ὁ Τωβίτ. Εἶναι αὐτό τό χωρίο τό 4ο. Ἀλλά πρέπει νά σᾶς πῶ τοῦτο. Ἐάν ὁ Τωβίτ καί ἡ Ἄννα εἶχαν μόνο ἕνα παιδί (τόν Τωβία), καί ἐάν οἱ Ἑβραῖοι ἔκαναν πολλά παιδιά, φαίνεται –φαίνεται- θά ὑπῆρχε κάποια δυσκολία στήν Ἄννα, νά γεννήσει ἄλλα παιδιά. Φαίνεται. Εἶναι ἐκεῖνο πού βλέπουμε κάπου-κάπου καί δέν εἶναι καθόλου σπάνιο, νά ὑπάρχει στά ζεύγη (τούς γονεῖς) ἕνα παιδί. Νά λέει κανείς: «Γιατί κάνατε ἕνα παιδί;». Καί νά λέγουν ἐκεῖνοι: «Καί αὐτό μέ μεγάλη δυσκολία». Ναί, ὑπάρχουν πάρα πολλοί λόγοι, πάρα πολλοί. Ὅπως κι ἄν ἔχει τό πρᾶγμα, τό θέμα εἶναι ὅτι ὅταν μία γυναῖκα μένει μόνο μ’ ἕνα παιδί, διότι… χίλια διότι, προφανῶς περνάει κινδύνους. Ὅταν μία γυναῖκα, μία ὑποψηφία μητέρα, πρέπει νά μείνει ὅσο ἐγκυμονεῖ -τό φανταστήκατε αὐτό;- ἐννέα μῆνες εἰς τό κρεβάτι; Φαντάζεστε αὐτήν τήν θυσίαν; Ἡ μητέρα μου ἔλεγε… πρίν ἀπό τόσα χρόνια, ὅτι τό ἕνα πόδι τῆς ἐγκυμονοῦσης γυναικός εἶναι στόν λάκκο. Δηλαδή στόν τάφο. Καί μάλιστα τήν ἐποχή ἐκείνη πού γύρω ἀπό τό θέμα αὐτό τῆς περιποιήσεως μιᾶς γυναικός ἐπιτόκου ἤτανε λιγώτερο πλούσιο ἀπ’ ὅ,τι εἶναι σήμερα. Ὑπῆχε ὁ ἐπιλόχειος πυρετός, σήμερα ἀντιμετωπίζεται, τότε δέν ἀντιμετωπίζετο καί εἴχαμε θνησιμότητα, καί εἰς τήν μητέρα -ἀρκετά ηὐξημένη- καί στά παιδιά. Πέθαιναν καί παιδιά. Γιατί ὑπῆρχε δυσκολία τοκετοῦ… κι ἄλλα, κι ἄλλα πολλά… Καί ἐγώ εἶχα ἕνα ἀδερφάκι ἀκόμα -τό βαφτίσαμε ὅμως, προλάβαμε τό βαφτίσαμε- ἤμουνα 5 χρονῶ ἐγώ τό θυμᾶμαι πολύ καλά, καί τό καημένο, 8 μέρες μόνο ἔζησε, καί πέθανε. Ξέρουμε σήμερα τήν αἰτία, τότε δέν τήν ξέραμε τήν αἰτία γιατί πέθανε, τώρα τήν ξέρουμε τήν αἰτία… τότε τοῦ ἀδελφοῦ μου δηλαδή τήν αἰτία, γιατί πέθανε. Ὑπάρχουν λοιπόν πάρα πολλοί κίνδυνοι, τότε ἦταν ἀξεπέραστοι πολλοί ἀπ’ αὐτούς, σήμερα ξεπερνιῶνται, ἀλλά δέν παύει ὅμως μία γυναῖκα πάντα νά κινδυνεύει. Ἄκουγα μία ὁμιλία, ὅτι ὅταν μία γυναῖκα ἐγκυμονεῖ, στήν πραγματικότητα μέσα στήν κοιλιά της, ἔχει ἔναν κλέφτη! πού τῆς κλέπτει ἐκεῖνα πού ἡ ἴδια χρειάζεται. Καί τό πρῶτο πρᾶγμα πού τῆς κλέπτει εἶναι τό ἀσβέστιο. Γι’ αὐτό μία γυναῖκα μπορεῖ νά πάθει ὀστεοπόρωση ἤ νά χαλάσουν τά δόντια της, ἐπειδή ἐννέα μῆνες τήν ρημάζει τό ἔμβρυον. Βλέπετε λοιπόν ὅτι πράγματι μία γυναῖκα ἔχει ἔναν κλέφτη μέσα στά σπλάχνα της. Ὅπως κι ἄν ἔχει τό πρᾶγμα παιδιά τό θέμα εἶναι ὅτι μία κυοφοροῦσα γυναῖκα, πάντοτε περνάει κινδύνους. Γι’ αὐτό λέγει ἐδῶ ὁ Τωβίτ, παιδί μου, νά θυμᾶσαι ὅτι ὅταν σέ ἐγκυμονοῦσε ἡ μητέρα σου, πέρασε πολλούς κινδύνους. Δέν ξέρω… γι’ αὐτό ἡ μητέρα ἀγαπάει τό παιδί, γιατί πονᾶ… πονᾶ κι αὐτόν τόν βιολογικόν πόνον, ὄχι τόν ψυχικό πόνο μόνον ἀλλά καί τόν βιολογικόν. Διότι ὅταν ἐγκυμονεῖ, λέγει ἡ μητέρα, ἀκούει τό παιδί της. Αὐτό στριφογυρίζει, κινεῖται, καί τό ἀγαπάει ἤδη, ἀπό τήν ἡλικία τήν ἐμβρυακή, γιατί ἀκριβῶς πονᾶ γιατί κινδυνεύει, καί ὅταν γιά κάτι κινδυνεύουμε, τό ἀγαπᾶμε. Πρέπει ὅμως νά ὑπάρχει καί μία ἀναταπόκρισις, ἔτσι; Γι’ αὐτό ποιός θά μποροῦσε νά φανταστεῖ τούς κόπους της; Ἰδίως κατά τήν περίοδο τῆς ἐγκυμοσύνης; Ἀλλά καί τήν βαρυθυμία της. Σκεφθεῖτε, τί σηκώνει, πῶς κινεῖται, πῶς περπατᾶ! Ἀκόμη πόση εἶναι ἡ εὐθύνη της διά τό κυοφορούμενον! Μή κάπου προσκρούσει, γλιστρήσει, πέσει χτυπήσει, μπεῖ σ’ ἕνα αὐτοκίνητο πού ‘χει λακκοῦβες ὁ δρόμος, καί ἀποβληθεῖ τό ἔμβρυον… κ.λπ…. κ.λπ…. κ.λπ. 

     Ἀκόμη οἱ κόποι τῆς ἀνατροφῆς. Γιά νά μεγαλώσεις ἕνα παιδί δέν εἶναι εὔκολο πρᾶγμα, εἶναι πάρα πολύ δύσκολο πρᾶγμα. Ὅταν τό παιδί, σκύβει καί λέει στή μάνα του: «Καί τί ἔκανες γιά μένα;». «Τί ἔκανα γιά σένα; Σέ κυοφόρησα, σέ γέννησα, κινδύνευσα, σέ μεγάλωσα. Τί ἄλλο θά ἤθελες;». Εἶναι μία πάρα πολύ συχνή κουβέντα τῶν παιδιῶν: «Τί ἔκανες γιά μένα;». Τί θά ἤθελες, παιδί μου; Νά σοῦ δίνει ἄδεια νά βγαίνεις κάθε μέρα ἔξω; Νά σοῦ δίνει λεφτά στό χέρι; Νά σέ ντύνει πριγκηπικά; Τί ἤθελες αὐτό; Τ’ ἄλλα δέν τά λογαριάζεις; Ἐκεῖνα εἶναι τά οὐσιώδη, ὄχι αὐτά! Κι ἀκόμα, τό μεγάλο θέμα τῆς ἀγωγῆς. Ξέρετε πόσο δύσκολο πρᾶγμα εἶναι νά ἐπιβάλλεις καί νά ἀγωγεῖς τό παιδί; Λέει ἕνας Πατέρας τῆς Ἐκκκλησίας μας: «Πάντων χαλεπώτατον τό ἐπιμελεῖσθαι ψυχάς». «Εἶναι ἀπ’ ὅλα τό πιό δύσκολο πρᾶγμα τό νά ἐπιμελεῖσαι μίαν ψυχήν, νά γίνει σωστός ἄνθρωπος». Διότι, γιά σκεφθεῖτε, τό παιδί μιᾶς μάνας νά γίνει κλέφτης, νά γίνει ἀπατεῶνας, νά γίνει διαστροφεύς τῆς κοινωνίας, τί εὐθύνη ἔχει ἀπέναντι στόν Θεό καί στούς ἀνθρώπους. Φροντίζει, λοιπόν, νά γίνει καλός ἄνθρωπος. Εἶναι ἐκεῖνο πού λένε μερικές μανάδες -μοῦ τό ‘λεγε καί ἡ μάνα μου!- μοῦ ‘λεγε: «Ἢ θά γίνεις καλός ἀνθρωπος ἤ δέν θέλω νά ζήσεις, νά πεθάνεις!». Τό λένε αὐτό μερικές φορές. Προσέξτε με, δέν θά ‘θελε μιά μάνα νά πεθάνει τό παιδί της, ἀλλά συγκρίνει δύο ποσά. Κι ὅταν δεῖ ὅτι τό παιδί της δέν γίνεται καλός ἄνθρωπος, φτάνει στό σημεῖο νά πεῖ: «Ἒ, ἄς πεθάνει τό παιδί μου». Αὐτό. Παιδιά, ἔχω δεῖ συμπεριφορά παιδιῶν (ἰδίως νέων) τόσο φοβερή, πού ὅταν ἡ μάνα λέγει: «Θά προτιμοῦσα τό παιδί μου νά πεθάνει», τό λέγει κατά κυριολεξία! Ναί, τό λέγει κατά κυριολεξία! Ὅταν τούς βασανίζει ὅλους καί βασανίζει καί τήν κοινωνία στήν ὁποία βρίσκεται αὐτό τό παιδί. 

     Ἀκόμη, γιά νά φανεῖ τί προσφέρει μία μητέρα, ὑπάρχει ἠ ἐντολή πού λέγει –τήν ὁποία ἐπαναλαμβάνει ὁ Εὐαγγελιστής Μᾶρκος (7, 10)- «Ὁ κακολογῶν πατέρα ἤ μητέρα θανάτῳ τελευτάτω». «Ὁ κακολογῶν - θά πεῖ: αὐτός πού λέει κακά λόγια, βρίζει τήν μάνα του ἤ τόν πατέρα του-, αὐτός νά τιμωρεῖται μέ θάνατον». Ἀλλά τί θά λέγατε, παιδιά, ὅταν ὄχι ἁπλῶς κανείς βρίζει τήν μάνα του ἤ τόν πατερα του, πολύ περισσότερο ἐάν χειροδικήσει. Δέν θά ὑπῆρχε μεγαλύτερο κατάντημα, νά ξυλοδέρνει, νά ξυλοφορτώνει ἕνα παιδί τήν μάνα του ἤ τόν πατέρα του. Ἤ νά σπρώνει! Πώ! Πώ! Θέαμα φοβερόν! Νά σπρώξεις τήν μάνα σου ἤ τόν πατέρα σου, φοβερό! Δέν ξέρω ἄν ὑπάρχει τίποτε ἄλλο πιό φοβερό καί πιό ἀχάριστο πρᾶγμα. Θέλετε; Πόσο ἀκόμα φοβερώτερο ὅταν ἕνα παιδί ἔφηβος ἤ νέος ἤ μεγάλος, σκοτώνει τόν πατέρα του ἤ τή μάνα του! Καί τοῦτο, δέν εἶναι καθόλου σπάνιο. Τό βλέπουμε δυστυχῶς νά ὑπάρχει ὅταν ὑπάρχουνε κληρονομικές διαφορές, ὄχι μόνον ἀδέρφια νά σκοτώνονται, ἀλλά νά σκοτώνουν καί τόν πατέρα, διότι ἠδικήθη ἕνα παιδί καί σκοτώνει τόν πατέρα, ἤ σκοτώνει τήν μάνα …κλπ… κλπ. νά τήν κληρονομήσει… κλπ…. κλπ. Ὅπως ἀντιλαμβάνεστε εἶναι φοβερές καταστάσεις αὐτές. Ἄν ξέρω ὅτι κάποιος -καί τό ξέρω δυστυχῶς- ἔχει σκοτώσει τόν πατέρα του… δέν ξέρω, γυρίζει ἡ ψυχή μου ἀνάποδα, δέν μπορῶ νά τονε βλέπω τόν ἄνθρωπο αὐτόν. Μπορεῖ ὁ Θεός νά τόν συγχωρήσει -ἐννοεῖται ἄν μετανοήσει- ἀλλά… δέν ξέρω, ἀπό συναισθηματικῆς πλευρᾶς δέν θέλω νά τονε βλέπω τόν ἄνθρωπο αὐτόν, πού σκότωσε τόν πατέρα του ἤ σκότωσε τήν μάνα του. Δέν μπορῶ νά τό νιώσω μέσα μου καλά. Πιστεύω θά συμφωνεῖτε κι ἐσεῖς. Γι’ αὐτό, λοιπόν, ἄς προσέχουμε παιδιά, ἄς προσέχουμε. Ὕστερα μιλάω μέ τέτοιον ἀποτροπιασμό, ἀλλά ἐάν ὅμως τούς γονεῖς μας τούς σκοτώνουμε μέ ἄλλον τρόπο… μέ τίς θλίψεις, γιατί εἴμαστε κακοκέφαλοι, καί κάνουμε τοῦ κεφαλιοῦ μας, καί θέλουμε ἐμεῖς ἔτσι νά κάνουμε, καί θλίβεται ἡ μάνα, καί θλίβεται ὁ πατέρας καί γρήγορα πηγαίνουν, νωρίς-νωρίς πηγαίνουν στόν τάφο, γιατί με τόν τρόπο μας ἐμεῖς τούς πεθάναμε; Τί θά εἴχατε νά πεῖτε; Ἀλλά ἄς προχωρήσουμε.

      Συνεχίζει ὁ Τωβίτ: «Ὃταν ἀποθάνῃ -ἐννοεῖται: ἡ μητέρα σου-, θάψον αὐτὴν παρ᾿ ἐμοὶ ἐν ἑνὶ τάφῳ». «Παρ’ ἐμοί», δίπλα μου, στόν ἴδιο τάφο, νά τήν θάψεις», λέγει ἐκεῖ. Γιατί ζητάει αὐτό ὁ Τωβίτ; Κατ’ ἀρχάς ἔχει κάτι νά πεῖ αὐτό γιά τόν ἴδιο τόν Τωβίτ, διότι ὁ λόγος πού τώρα κάνει τήν διαθήκη του, εἶναι γιατί τυφλώθηκε, καί θά φύγει τό παιδί του γιά κάποιο ποσόν πού τοῦ χρωστοῦσαν, νά τό πάρει ἀπό κεῖ, ἀπό τούς Ράγους τῆς Μηδίας. Ἀλλά ξέρετε ὅμως ὅτι ἐκείνη πού τόν λύπησε ἤτανε ἡ σύζυγος, ἡ Ἄννα; Σᾶς τό εἶχα πεῖ μιά περασμένη φορά, ὅταν… αὐτή δούλευε - τυφλός τώρα πῶς νά δουλέψει! - καί ἔφερε ἕνα κατσικάκι στό σπίτι, κι ἄκουσε τό βέλασμα, καί λέγει: «Αὐτό τό κατσικάκι ποῦ τό βρῆκες;». «Μοῦ τό χάρισαν τ’ ἀφεντικά μου», λέει ἐκείνη. «Λές ἀλήθεια;». Φαίνεται εἶχε κάποια ἐμπειρία ὅτι ἡ γυναῖκα του μποροῦσε νά λέει καί ψέματα. Δέν ὑπάρχει χειρότερο πρᾶγμα μεταξύ τῶν συζύγων νά ὑπάρχει τό ψέμα, ὁποιασδήποτε μορφῆς, ν’ ἀποφύγει κανείς, νά πεῖ ἐκεῖνο πού δέν θέλει νά πεῖ. Ὄχι ψέμα. Ὄχι ψέμα! Ὅπως ὁμοίως δέν πρέπει οἱ γονεῖς νά λέγουν στά παιδιά ψέματα. Κι ἔτσι θά μάθουν τά παιδιά τους κι ἐκεῖνα μέ τή σειρά τους νά μή λέγουν ψέματα. «Λοιπόν, λές ἀλήθεια;». « Ἀλήθεια σοῦ λέγω». «Σίγουρα;» Τῆς λέει κι ὁ Τωβίτ: «Μήπως εἶναι κλεψιμέϊκο;». Θύμωσε αὐτή. Θύμωσε, πῆρε φωτιά, καί λέγει: «Δέν εἶδα τήν προκοπή σου μέ τό νά τηρεῖς τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ νά ‘χεις τίποτα καλύτερο στήν ζωή σου… κ.λπ… να, τώρα τυφλώθηκες…»- τοῦ ‘πε πολλά… κλπ…. κλπ… Λυπήθηκε κατάκαρδα ὁ Τωβίτ, καί παρεκάλεσε τόν Θεό νά πεθάνει. «Κύριέ μου», λέγει, «ἤ διόρθωσέ μου τά πράγματα ἤ νά πεθάνω». Συνεπῶς μετά ἀπ’ αὐτήν τήν κατάσταση τῆς πικρίας μέ τήν σύζυγο, κάνει τήν διαθήκη του στόν Τωβίτ, γι’ αὐτό ἔχει πολλή μεγάλη ἀξία ἡ πρίπτωση ὅτι λέγει γιά τήν γυναῖκα του, τήν μάνα τοῦ Τωβία, νά τήν θάψει πλάϊ του στόν ἴδιο τάφο! Αὐτό δείχνει…


3η ομιλία στην κατηγορία "Ἡ Πνευματική Διαθήκη τοῦ Τωβίτ".

►Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Ἡ Πνευματική Διαθήκη τοῦ Τωβίτ. " εδώ ⬇️
https://arnion.gr/index.php/palaia-diauhkh/h-pnevmatikh-diauhkh-toy-tvbit
↕️
https://aspalathos21.blogspot.com/2024/12/blog-post_7.html?m=1

Ἀπομαγνητοφώνηση, ψηφιοποίηση: Ἠλίας Τσακνάκης.

Επιμέλεια κειμένου : Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς
«Ἡ Πνευματική Διαθήκη τοῦ Τωβίτ».🔻
https://drive.google.com/file/d/1RZ1sYHVgLqBWiFNCBGi90Z__kjEnhr2H/view?usp=drivesdk

💠Πλήρης απομαγνητοφωνημένες σειρές ομιλιών (Βιβλία).
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%92%A0%CE%A0%CE%BB%CE%AE%CF%81%CE%B7%CF%82%20%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%BC%CE%B1%CE%B3%CE%BD%CE%B7%CF%84%CE%BF%CF%86%CF%89%CE%BD%CE%B7%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B5%CF%82%20%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%81%CE%AD%CF%82%20%CE%BF%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%B9%CF%8E%CE%BD%20%28%CE%92%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CE%B1%29.?m=1

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

Όλες οι ομιλίες ~4.487~ του μακαριστού πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://aspalathos21.blogspot.com/2024/12/4487.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=0

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.