†.«Καὶ σημεῖον μέγα ὤφθη ἐν τῷ οὐρανῷ, γυνὴ περιβεβλημένη τὸν ἥλιον, καὶ ἡ σελήνη ὑποκάτω τῶν ποδῶν αὐτῆς, καὶ ἐπὶ τῆς κεφαλῆς αὐτῆς στέφανος ἀστέρων δώδεκα,/καὶ ἐν γαστρὶ ἔχουσα ἔκραζεν ὠδίνουσα καὶ βασανιζομένη τεκεῖν.» (Αποκ. 12, 1 - 2)
Είδα, λέγει, μεγάλο σημείο επάνω στον ουρανό. Γυνή ντυμένη τον ήλιο, η σελήνη κάτω από τα πόδια της και στο κεφάλι της υπήρχε ένα στεφάνι από 12 αστέρια, και η γυναίκα αυτή εγκυμονούσε και από τους πόνους της εγκυμοσύνης της κράζει και βασανίζεται για να γεννήσει. Είναι μία μεγαλοπρεπής εικόνα.
Μιά γυναίκα που είναι ντυμένη τον ήλιο. Τί σημαίνει "σημεῖον" κατ' αρχάς, για να πάρουμε το ιερό κείμενο βήμα προς βήμα. Όταν λέγει "σημεῖον μέγα ὤφθη ἐν τῷ οὐρανῷ", σημείο είναι μία πάρα πολύ, ίσως από τις πολύ λίγες λέξεις του Ελληνικού λεξιλογίου πολυσήμαντη. Όπως και η λέξη "λόγος." Σκεφτείτε ότι υπάρχουν 38 σημασίες της λέξεως "σημείον. " Θα πεί: Ένα έκτακτο γεγονός. Θα πεί μάλιστα έκτακτο γεγονός εν προκειμένου, με μια εσχατολογική διάσταση, που σημαίνει ό,τι και στα Ευαγγελία, φερ' ειπείν ο Ματθαίος γράφει, «τότε φανήσεται τὸ σημεῖον τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου». (Ματθ. 24, 30) Τότε θα φανεί το σημείο του υιού του ανθρώπου. Δηλαδή αυτό το σημείο έχει όπως βλέπουμε μία πραγματικά εσχατολογική διάσταση. Και το σημείον αυτό χαρακτηρίζεται όπως σας είπα, ως μέγα. Σαν κάτι που έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία. Και μάλιστα εις τους εσχάτους καιρούς.
Αυτό το μέγα σημείον να εμφανίζεται εις τους ουρανούς. Δεν είναι εις τον ουρανό. Αλλά εις το εσωτερικό μέρος του ουρανού. Δηλαδή αν θέλετε, είναι στο εσωτερικό ως προς την γή, δηλαδή θα λέγαμε είναι εις την ατμόσφαιρα. Συνεπώς θα μπορούσε να το βλέπει οποιοσδήποτε άνθρωπος τοποθετημένος επάνω στην γή. Προσέξτε αυτό, διότι το προηγούμενο όραμα του Ευαγγελιστού ήταν πραγματικά στον ουρανό, με τον θρόνο του Θεού και τους 24 πρεσβυτέρους. Τώρα είναι στον ουρανό με την έννοια, στο "στερέωμα", και μπορεί οποιοσδήποτε θεατής να δεί την όλη εικόνα.
Ποιό όμως είναι αυτό το μέγα σημείον; Μιά γυναίκα. Αυτή η γυναίκα είναι η μητέρα του Μεσσίου, του Ιησού Χριστού. Η Υπεραγία Θεοτόκος. Είναι μιά εικόνα της πρώτης παρουσίας του Χριστού, ταυτοχρόνως όμως στην ίδια εικόνα υπάρχει και μία άλλη θέση με εσχατολογική διάσταση και είναι η Εκκλησία. Στην ίδια εικόνα έχουμε δύο όψεις της ιδίας εικόνος. Η μία όψις είναι η Υπεραγία Θεοτόκος η άλλη όψις είναι η Εκκλησία.
Ώς προς την πρώτη εικόνα που είναι η Υπεραγία Θεοτόκος. Να κάνουμε πρώτα την ερμηνεία σε σχέση με το πρόσωπό της Υπεραγίας Θεοτόκου, και όλοι οι ερμηνευτές συμφωνούν ότι είναι η Υπεραγία Θεοτόκος, διότι υπάρχουν συγκεκριμένα στοιχεία ως προς τον τοκετό της και τί απέγινε αυτό που γέννησε. Τον Μεσσία. Περιβάλλεται τον ήλιο η γυναίκα αυτή.
Προσέξτε αυτήν την εικόνα. Ότι η Υπεραγία Θεοτόκος περιβάλλεται τον ήλιο. Είναι γνωστό ότι το ηλιακό φώς, αν θέλετε το άκτιστο φώς, αλλά πώς να το πούμε τώρα, το λέμε ηλιακό φως, περιβάλλεται μόνος ο Θεός. Είναι εκείνο που λέγει στον 103 ψαλμό στίχος 2 «ὁ ἀναβαλλόμενος φῶς ὡς ἱμάτιον,» αυτός που ντύνεται το φώς σαν ιμάτιο. Ιμάτιο είναι το απ' έξω των ενδυμάτων της αρχαίας ενδυμασίας. Αυτός που ντυνεται το φώς σαν ιματιον. Ωραία εικόνα.
Ακόμη όμως ο Χριστός είναι ο ήλιος της δικαιοσύνης. Και εφ' όσον η Υπεραγία Θεοτόκος κυοφόρησε τον ήλιο της δικαιοσύνης, τον Ιησού Χριστό, τον Υιόν και Λόγον του Θεού, ο οποίος περιβάλλεται ως ιμάτιον το φώς, τότε δικαιολογημένα φέρεται ως περιβαλλομένη τον ήλιον.
Η σελήνη είναι κάτω από τα πόδια της. Τί σημαίνει αυτό; Η σελήνη έχει μεταβολές στον δίσκο της. Τουλάχιστον κατά το φαινόμενο. Δέν φωτίζεται ως προς εμάς τους θεατές της Γής, δέν φωτίζεται η σελήνη πάντοτε το ίδιο, και δέν διατηρεί τον δίσκο της στρογγυλό, από πλευράς φωτεινότητος όπως ο ήλιος. Και είναι το σύμβολο της αλλοιουμένης κοσμικής ζωής. Και τώρα αυτή, η σελήνη, είναι κάτω από τα πόδια της Υπεραγίας Θεοτόκου. Ωραία εικόνα. Είναι η εικόνα, ότι η Υπεραγία Θεοτόκος, νίκησε το αλλοιούμενο κοσμικό φρόνημα. Στάθηκε πάνω από το κοσμικό φρόνημα της εποχής της. Γι' αυτό και την εξέλεξε ο Θεός. Για να γίνει μητέρα του Μεσσίου. Οι 12 αστέρες, τα 12 αστέρια είναι η πίστις και οι αρετές της Υπεραγίας Θεοτόκου, όπως λέγει ο Ανδρέας Καισαρείας. Ακόμη, δικαιώνεται η εμφάνιση της Υπεραγίας Θεοτόκου εις το στερέωμα με τόση λαμπρότητα, όπως λέγει ο Οικουμένιος, "εικότος ως καθαράν ψυχή καί σώματι ως εις άγγελον, ως ουρανοπολίτην." Είναι δηλαδή το πρόσωπο εκείνο μπροστά στο οποίο ιλιγγιούν οι ανώτερες πνευματικές δυνάμεις του ουρανού. Ιλιγγιούν τα Χερουβείμ και τα Σεραφείμ της Εκκλησίας μας, που θεωρούνται να ίστανται μετ' εκπλήξεως μπροστά στην Θεοτόκο, και η Υπεραγία Θεοτόκος να είναι η Πλατυτέρα των ουρανών και η Υψηλοτέρα αυτών των αγγελικών όντων, είναι όχι φιλολογία, όχι "ποιητική αδεία", υπερβολή, αλλά μία πραγματικότητα. Ο αγγελικός κόσμος ιλιγγιά προ της Υπεραγίας Θεοτόκου. Πάρα πολλές φορές έχω καθίσει και έχω σκεφτεί: "Τί είχε η Υπεραγία Θεοτόκος και στάθηκε τόσο Υψηλή;" Τί είχε; Τηρούσε τις εντολές του Θεού. Ήταν πολύ απλή. Γυναίκα ήταν και μαγείρευε όπως μαγειρεύεται εσείς οι γυναίκες. Έκανε τις δουλειές της όπως κάνετε και εσείς τις δουλειές σας. Ήρθε η ώρα να αρραβωνιαστεί και να παντρευτεί. Ο Ιωσήφ ήταν μεγάλης ηλικίας άνθρωπος, παντρεμένος με παιδιά. Είχε πεθάνει η γυναίκα του, ήτανε χήρος. Η Υπεραγία Θεοτόκος ήταν κάπου 15 ετών, όταν δόθηκε για σύζυγος, -δέν έγινε ποτέ σύζυγος- στον Ιωσήφ. Κοιτάξτε, αυτά που σας είπα είναι πολύ ανθρώπινα. Είναι πάρα πολύ ανθρώπινα. Για να σας δείξω ότι έχουμε κάτι το όχι υπερβατό. Πολύ απλά. Πολύ κοινά. Όταν εγκυμονεί μάλιστα η Θεοτόκος, ο Ιωσήφ, άνθρωπος ήταν, υποψιάζεται και λέγει, γιατί άραγε; τί συμβαίνει; Μήπως είναι κλεψίγαμος; Και πρέπει να την διώξω. Είναι όμως δίκαιος και δέν την παραδειγματίζει, και θέλει απλώς να την διώξει κρυφά. Εκείνη όμως δεν είπε τίποτα από το μυστικό της. Πώς ακριβώς είχε εν γαστρί. Προσέξτε λοιπόν. Μέσα σ' αυτήν την πεζότητα της ζωής στην οποία είμαστε όλοι οι άνθρωποι, η Υπεραγία Θεοτόκος είναι "ὕψος δυσανάβατον" να χρησιμοποιήσω φράση της ακολουθίας των χαιρετισμών, δυσθεώρητο "καὶ ἀγγέλων ὀφθαλμοῖς." Και εις τα μάτια των αγγέλων. Τί ήταν εκείνη; Τί ήταν; Είναι η εν Χριστώ απλότης. Αυτή είναι η αρετή. Η τήρησις των εντολών και η εν Θεώ απλότητα. Αλλά τι είναι αυτή η εν Θεώ απλότητα; Είναι το πρωτόκτιστο κάλλος των πρωτοπλάστων. Είναι οι πρωτόπλαστοι πριν πέσουν στην αμαρτία. Βλέπουν τα πράγματα όπως είναι. Δέν σκέφτονται κάτι διαφορετικό. Βλέπει, αυτό που άλλοτε σας έλεγα, ο άνδρας την γυναίκα και την βλέπει σαν πλάσμα του Θεού, τίποτε άλλο. Και αντιστρόφως. Βλέπεις ένα σχήμα και το μυαλό σου σκέπτεται αυτό το σχήμα που βλέπει. Όχι τίποτε άλλο. Αυτό είναι τρομακτικά δύσκολο. Τρομακτικά δύσκολο! Κι όμως αγαπητοί μου, η Υπεραγία Θεοτόκος είχε φτάσει εκεί. Γι' αυτό τώρα εμφανίζεται μ' αυτό το όραμα. Βεβαίως το όραμα, προσέξτε, είναι μεταγενέστερο του ιστορικού προσώπου της Υπεραγίας Θεοτόκου. Μήν το ξεχνάμε αυτό. Πρώτα υπήρξε η Υπεραγία Θεοτόκος και μετά έχει το όραμά του αυτό ο Ευαγγελιστής Ιωάννης. Είναι όμως αποκαλυπτικό του ποία υπήρξε η Υπεραγία Θεοτόκος. Και τι είχε να διαδραματίσει με τον τόκο της αυτόν,
τον Ιησού Χριστό, μέσα εις την Ιστορία. Γι' αυτό λοιπόν εμφανίζεται έτσι η Υπεραγία Θεοτόκος. Έτσι γεμάτη από αρετές φέρεται ως κυοφορούσα στο όραμα. Και ωδίνουσα και κράζουσα δια να γεννήσει. Βεβαίως, ο Θεός Λόγος ενανθρώπισε. Κι αφού ενανθρώπισε, κυοφορηθηκε. Και γεννήθηκε. Αυτή η έκφραση "ωδίνουσα" δηλαδή κοιλοπονούσα και βασανιζομένη, δεν υπηρετεί την εικόνα της Υπεραγίας Θεοτόκου ως πρόσωπο. Αλλά υπηρετεί την δευτέρα η εικόνα της οπτασίας, που είναι η Εκκλησία. Διότι η Εκκλησία κυοφορεί, θα το δούμε, και έχει ωδίνες τοκετού. Θα το δούμε. Μάλιστα κατά μία θεολογική θα λέγαμε επεξεργασία, η Υπεραγία Θεοτόκος δεν είχε πόνους. Άν με ρωτήσετε, που το λέγει η Αγία Γραφή, γιατί συνήθως οι άνθρωποι ρωτούν, καλά κάνουν, το λέγουν οι αιρετικοί αυτό, εμείς καλά θα κάνουμε να ρωτούμε, που το λέγει η Αγία Γραφή; Να μάθουμε να ψάχνουμε με την Αγία Γραφή. Να μελετούμε την Αγία Γραφή.
Οταν είπε ο Θεός, κατά την καταδίκη των πρωτοπλάστων στην γυναίκα, ότι με πόνους θα γεννά τα παιδιά της. Μα, η Θεοτόκος είναι η καινούργια Εύα. Η κεχαριτωμένη, η κατά συνείδηση καινούργια Εύα, ενώ η άλλη, η παλαιά, ήταν εκείνη η οποία ήταν δυνατόν να πέσει και έπεσε με τον πρώτο πειρασμό. Και η Θεοτόκος μπορούσε να πέσει. Αλλά δεν έπεσε. Και συνειδητοποίησε την αρετή της και την πίστη της. Συνεπώς, αφού είναι η καινούργια Εύα, εκείνη που θα φέρει τη ζωή την αληθινή, διότι Εύα θα πει ζωή, την αληθινή ζωή στον κόσμο, διά του Μεσσίου, διά του τοκετού της, που είναι αυτός ο Ιησούς Χριστός, προφανέστατα δέν είχε πόνους. Γέννησε χωρίς πόνους. Απαλλαγμένη παντός πόνου. Συνεπώς το όραμα δέν υπηρετεί το πρόσωπο της Υπεραγίας Θεοτόκου, αλλά την δευτέρα, όπως σας είπα, πλευρά της εικόνος. Την Εκκλησία. Θα το δούμε.
Η δευτέρα εικόνα είναι η Εκκλησία. Περιττό να σας πώ ότι σε πάρα πολλές προφητείες της Παλαιάς Διαθήκης έχουμε ταύτιση και ταυτοχρόνως διάκρισή του προσώπου της Υπεραγίας Θεοτόκου και της Εκκλησίας. Σε πάρα πολλές προφητείες. Όπως και εδώ. Άν μου πείτε, γιατί ταυτίζεται, και ταυτοχρόνως διακρίνεται, η Υπεραγία Θεοτόκος με την Εκκλησία; Θα σας απαντούσα. Η Υπεραγία Θεοτόκος έδωσε την σάρκα της, την οποία δανείστηκε ο Θεός Λόγος, περιεβλήθηκε, έγινε άνθρωπος και ήλθε. Αυτήν τη σάρκα του ο Χριστός, την δίνει τώρα στον κόσμο για να σωθεί. Και λέγει: Ελάτε να φάτε την σάρκα μου• και να πιείτε το αίμα μου. Λάβετε, φάγετε. Πάρτε την σάρκα μου να την φάτε. Αλλά όταν τρώμε την σάρκα του Χριστού γινόμαστε σώμα Χριστού. Ξέρουμε όμως από την Αγία Γραφή, το λέγει δια πολλών ο Απόστολος Παύλος, ότι η Εκκλησία είναι το σώμα του Χριστού. Αλλά αυτό το σώμα του Χριστού, που είναι η Εκκλησία, που είναι οι πιστοί, και είναι οι πιστοί γιατί γίνονται κοινωνοί του σώματός του Χριστού, είναι το σώμα που πήρε ο Χριστός από την Υπεραγία Θεοτόκο. Νά γιατί η Εκκλησία ταυτίζεται με την Υπεραγία Θεοτόκο. Επιστρέψατέ μου να σας πώ: «Τα προς τρίτον τινί ίσα και αλλήλοις ίσα». Αυτό που λέμε στα Μαθηματικά. Αυτό είναι. Γι' αυτό ταυτίζεται αλλά και ταυτοχρόνως διακρίνεται.
Απόσπασμα από την 48η ομιλία στο βιβλίο της Καινής Διαθήκης
« Ιερά Αποκάλυψις ».
†.Ερχόμαστε αγαπητοί μου εις το 12ο τώρα κεφάλαιο της Αποκαλύψεως πάντοτε, το οποίο είναι σπουδαιότατο. Διότι αποτελεί το κέντρο του όλου βιβλίου και το κλειδί ακόμη προς κατανόηση του όλου βιβλίου. Το περιεχόμενο του κεφαλαίου είναι μία τριμερής οπτασία κατά την οποία παρίσταται συμβολικώς η προκριματική τρόπον τινά πάλη μεταξύ του σατανά και του Μεσσίου. Και αυτό, τόσο κατά την πρώτη παρουσία του Κυρίου όσο και κατά την δευτέρα του παρουσία. Στην πρώτη εικόνα της οπτασίας παρίσταται μία γυνή μεγαλοπρεπής και ουρανία. Στήν δευτέρα εικόνα έχουμε την μάχη του Δράκοντος - διαβόλου μετά του Αρχαγγέλου Μιχαήλ και την πτώση του Δράκοντος από τον ουρανό. Στην τρίτη εικόνα έχουμε τον θυμό του Δράκοντος, του διαβόλου που καταδιώκει την γυναίκα της πρώτης εικόνας και η οποία καταφεύγει στην έρημο. Περιληπτικά λοιπόν όλο το κεφάλαιο είναι αυτό με την τριμερή οπτασία. Και σας διαβάζω το ιερό κείμενο.
«Καὶ σημεῖον μέγα ὤφθη ἐν τῷ οὐρανῷ, γυνὴ περιβεβλημένη τὸν ἥλιον, καὶ ἡ σελήνη ὑποκάτω τῶν ποδῶν αὐτῆς, καὶ ἐπὶ τῆς κεφαλῆς αὐτῆς στέφανος ἀστέρων δώδεκα,/καὶ ἐν γαστρὶ ἔχουσα ἔκραζεν ὠδίνουσα καὶ βασανιζομένη τεκεῖν.» (Αποκ. 12, 1 - 2)
Είδα, λέγει, μεγάλο σημείο επάνω στον ουρανό. Γυνή ντυμένη τον ήλιο, η σελήνη κάτω από τα πόδια της και στο κεφάλι της υπήρχε ένα στεφάνι από 12 αστέρια, και η γυναίκα αυτή εγκυμονούσε και από τους πόνους της εγκυμοσύνης της κράζει και βασανίζεται για να γεννήσει. Είναι μία μεγαλοπρεπής εικόνα.
Μιά γυναίκα που είναι ντυμένη τον ήλιο. Τί σημαίνει "σημεῖον" κατ' αρχάς, για να πάρουμε το ιερό κείμενο βήμα προς βήμα. Όταν λέγει "σημεῖον μέγα ὤφθη ἐν τῷ οὐρανῷ", σημείο είναι μία πάρα πολύ, ίσως από τις πολύ λίγες λέξεις του Ελληνικού λεξιλογίου πολυσήμαντη. Όπως και η λέξη "λόγος." Σκεφτείτε ότι υπάρχουν 38 σημασίες της λέξεως "σημείον. " Θα πεί: Ένα έκτακτο γεγονός. Θα πεί μάλιστα έκτακτο γεγονός εν προκειμένου, με μια εσχατολογική διάσταση, που σημαίνει ό,τι και στα Ευαγγελία, φερ' ειπείν ο Ματθαίος γράφει, «τότε φανήσεται τὸ σημεῖον τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου». (Ματθ. 24, 30) Τότε θα φανεί το σημείο του υιού του ανθρώπου. Δηλαδή αυτό το σημείο έχει όπως βλέπουμε μία πραγματικά εσχατολογική διάσταση. Και το σημείον αυτό χαρακτηρίζεται όπως σας είπα, ως μέγα. Σαν κάτι που έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία. Και μάλιστα εις τους εσχάτους καιρούς.
Αυτό το μέγα σημείον να εμφανίζεται εις τους ουρανούς. Δεν είναι εις τον ουρανό. Αλλά εις το εσωτερικό μέρος του ουρανού. Δηλαδή αν θέλετε, είναι στο εσωτερικό ως προς την γή, δηλαδή θα λέγαμε είναι εις την ατμόσφαιρα. Συνεπώς θα μπορούσε να το βλέπει οποιοσδήποτε άνθρωπος τοποθετημένος επάνω στην γή. Προσέξτε αυτό, διότι το προηγούμενο όραμα του Ευαγγελιστού ήταν πραγματικά στον ουρανό, με τον θρόνο του Θεού και τους 24 πρεσβυτέρους. Τώρα είναι στον ουρανό με την έννοια, στο "στερέωμα", και μπορεί οποιοσδήποτε θεατής να δεί την όλη εικόνα.
Ποιό όμως είναι αυτό το μέγα σημείον; Μιά γυναίκα. Αυτή η γυναίκα είναι η μητέρα του Μεσσίου, του Ιησού Χριστού. Η Υπεραγία Θεοτόκος. Είναι μιά εικόνα της πρώτης παρουσίας του Χριστού, ταυτοχρόνως όμως στην ίδια εικόνα υπάρχει και μία άλλη θέση με εσχατολογική διάσταση και είναι η Εκκλησία. Στην ίδια εικόνα έχουμε δύο όψεις της ιδίας εικόνος. Η μία όψις είναι η Υπεραγία Θεοτόκος η άλλη όψις είναι η Εκκλησία.
Ώς προς την πρώτη εικόνα που είναι η Υπεραγία Θεοτόκος. Να κάνουμε πρώτα την ερμηνεία σε σχέση με το πρόσωπό της Υπεραγίας Θεοτόκου, και όλοι οι ερμηνευτές συμφωνούν ότι είναι η Υπεραγία Θεοτόκος, διότι υπάρχουν συγκεκριμένα στοιχεία ως προς τον τοκετό της και τί απέγινε αυτό που γέννησε. Τον Μεσσία. Περιβάλλεται τον ήλιο η γυναίκα αυτή.
Προσέξτε αυτήν την εικόνα. Ότι η Υπεραγία Θεοτόκος περιβάλλεται τον ήλιο. Είναι γνωστό ότι το ηλιακό φώς, αν θέλετε το άκτιστο φώς, αλλά πώς να το πούμε τώρα, το λέμε ηλιακό φως, περιβάλλεται μόνος ο Θεός. Είναι εκείνο που λέγει στον 103 ψαλμό στίχος 2 «ὁ ἀναβαλλόμενος φῶς ὡς ἱμάτιον,» αυτός που ντύνεται το φώς σαν ιμάτιο. Ιμάτιο είναι το απ' έξω των ενδυμάτων της αρχαίας ενδυμασίας. Αυτός που ντυνεται το φώς σαν ιματιον. Ωραία εικόνα.
Ακόμη όμως ο Χριστός είναι ο ήλιος της δικαιοσύνης. Και εφ' όσον η Υπεραγία Θεοτόκος κυοφόρησε τον ήλιο της δικαιοσύνης, τον Ιησού Χριστό, τον Υιόν και Λόγον του Θεού, ο οποίος περιβάλλεται ως ιμάτιον το φώς, τότε δικαιολογημένα φέρεται ως περιβαλλομένη τον ήλιον.
Η σελήνη είναι κάτω από τα πόδια της. Τί σημαίνει αυτό; Η σελήνη έχει μεταβολές στον δίσκο της. Τουλάχιστον κατά το φαινόμενο. Δέν φωτίζεται ως προς εμάς τους θεατές της Γής, δέν φωτίζεται η σελήνη πάντοτε το ίδιο, και δέν διατηρεί τον δίσκο της στρογγυλό, από πλευράς φωτεινότητος όπως ο ήλιος. Και είναι το σύμβολο της αλλοιουμένης κοσμικής ζωής. Και τώρα αυτή, η σελήνη, είναι κάτω από τα πόδια της Υπεραγίας Θεοτόκου. Ωραία εικόνα. Είναι η εικόνα, ότι η Υπεραγία Θεοτόκος, νίκησε το αλλοιούμενο κοσμικό φρόνημα. Στάθηκε πάνω από το κοσμικό φρόνημα της εποχής της. Γι' αυτό και την εξέλεξε ο Θεός. Για να γίνει μητέρα του Μεσσίου. Οι 12 αστέρες, τα 12 αστέρια είναι η πίστις και οι αρετές της Υπεραγίας Θεοτόκου, όπως λέγει ο Ανδρέας Καισαρείας. Ακόμη, δικαιώνεται η εμφάνιση της Υπεραγίας Θεοτόκου εις το στερέωμα με τόση λαμπρότητα, όπως λέγει ο Οικουμένιος, "εικότος ως καθαράν ψυχή καί σώματι ως εις άγγελον, ως ουρανοπολίτην." Είναι δηλαδή το πρόσωπο εκείνο μπροστά στο οποίο ιλιγγιούν οι ανώτερες πνευματικές δυνάμεις του ουρανού. Ιλιγγιούν τα Χερουβείμ και τα Σεραφείμ της Εκκλησίας μας, που θεωρούνται να ίστανται μετ' εκπλήξεως μπροστά στην Θεοτόκο, και η Υπεραγία Θεοτόκος να είναι η Πλατυτέρα των ουρανών και η Υψηλοτέρα αυτών των αγγελικών όντων, είναι όχι φιλολογία, όχι "ποιητική αδεία", υπερβολή, αλλά μία πραγματικότητα. Ο αγγελικός κόσμος ιλιγγιά προ της Υπεραγίας Θεοτόκου. Πάρα πολλές φορές έχω καθίσει και έχω σκεφτεί: "Τί είχε η Υπεραγία Θεοτόκος και στάθηκε τόσο Υψηλή;" Τί είχε; Τηρούσε τις εντολές του Θεού. Ήταν πολύ απλή. Γυναίκα ήταν και μαγείρευε όπως μαγειρεύεται εσείς οι γυναίκες. Έκανε τις δουλειές της όπως κάνετε και εσείς τις δουλειές σας. Ήρθε η ώρα να αρραβωνιαστεί και να παντρευτεί. Ο Ιωσήφ ήταν μεγάλης ηλικίας άνθρωπος, παντρεμένος με παιδιά. Είχε πεθάνει η γυναίκα του, ήτανε χήρος. Η Υπεραγία Θεοτόκος ήταν κάπου 15 ετών, όταν δόθηκε για σύζυγος, -δέν έγινε ποτέ σύζυγος- στον Ιωσήφ. Κοιτάξτε, αυτά που σας είπα είναι πολύ ανθρώπινα. Είναι πάρα πολύ ανθρώπινα. Για να σας δείξω ότι έχουμε κάτι το όχι υπερβατό. Πολύ απλά. Πολύ κοινά. Όταν εγκυμονεί μάλιστα η Θεοτόκος, ο Ιωσήφ, άνθρωπος ήταν, υποψιάζεται και λέγει, γιατί άραγε; τί συμβαίνει; Μήπως είναι κλεψίγαμος; Και πρέπει να την διώξω. Είναι όμως δίκαιος και δέν την παραδειγματίζει, και θέλει απλώς να την διώξει κρυφά. Εκείνη όμως δεν είπε τίποτα από το μυστικό της. Πώς ακριβώς είχε εν γαστρί. Προσέξτε λοιπόν. Μέσα σ' αυτήν την πεζότητα της ζωής στην οποία είμαστε όλοι οι άνθρωποι, η Υπεραγία Θεοτόκος είναι "ὕψος δυσανάβατον" να χρησιμοποιήσω φράση της ακολουθίας των χαιρετισμών, δυσθεώρητο "καὶ ἀγγέλων ὀφθαλμοῖς." Και εις τα μάτια των αγγέλων. Τί ήταν εκείνη; Τί ήταν; Είναι η εν Χριστώ απλότης. Αυτή είναι η αρετή. Η τήρησις των εντολών και η εν Θεώ απλότητα. Αλλά τι είναι αυτή η εν Θεώ απλότητα; Είναι το πρωτόκτιστο κάλλος των πρωτοπλάστων. Είναι οι πρωτόπλαστοι πριν πέσουν στην αμαρτία. Βλέπουν τα πράγματα όπως είναι. Δέν σκέφτονται κάτι διαφορετικό. Βλέπει, αυτό που άλλοτε σας έλεγα, ο άνδρας την γυναίκα και την βλέπει σαν πλάσμα του Θεού, τίποτε άλλο. Και αντιστρόφως. Βλέπεις ένα σχήμα και το μυαλό σου σκέπτεται αυτό το σχήμα που βλέπει. Όχι τίποτε άλλο. Αυτό είναι τρομακτικά δύσκολο. Τρομακτικά δύσκολο! Κι όμως αγαπητοί μου, η Υπεραγία Θεοτόκος είχε φτάσει εκεί. Γι' αυτό τώρα εμφανίζεται μ' αυτό το όραμα. Βεβαίως το όραμα, προσέξτε, είναι μεταγενέστερο του ιστορικού προσώπου της Υπεραγίας Θεοτόκου. Μήν το ξεχνάμε αυτό. Πρώτα υπήρξε η Υπεραγία Θεοτόκος και μετά έχει το όραμά του αυτό ο Ευαγγελιστής Ιωάννης. Είναι όμως αποκαλυπτικό του ποία υπήρξε η Υπεραγία Θεοτόκος. Και τι είχε να διαδραματίσει με τον τόκο της αυτόν,
τον Ιησού Χριστό, μέσα εις την Ιστορία. Γι' αυτό λοιπόν εμφανίζεται έτσι η Υπεραγία Θεοτόκος. Έτσι γεμάτη από αρετές φέρεται ως κυοφορούσα στο όραμα. Και ωδίνουσα και κράζουσα δια να γεννήσει. Βεβαίως, ο Θεός Λόγος ενανθρώπισε. Κι αφού ενανθρώπισε, κυοφορηθηκε. Και γεννήθηκε. Αυτή η έκφραση "ωδίνουσα" δηλαδή κοιλοπονούσα και βασανιζομένη, δεν υπηρετεί την εικόνα της Υπεραγίας Θεοτόκου ως πρόσωπο. Αλλά υπηρετεί την δευτέρα η εικόνα της οπτασίας, που είναι η Εκκλησία. Διότι η Εκκλησία κυοφορεί, θα το δούμε, και έχει ωδίνες τοκετού. Θα το δούμε. Μάλιστα κατά μία θεολογική θα λέγαμε επεξεργασία, η Υπεραγία Θεοτόκος δεν είχε πόνους. Άν με ρωτήσετε, που το λέγει η Αγία Γραφή, γιατί συνήθως οι άνθρωποι ρωτούν, καλά κάνουν, το λέγουν οι αιρετικοί αυτό, εμείς καλά θα κάνουμε να ρωτούμε, που το λέγει η Αγία Γραφή; Να μάθουμε να ψάχνουμε με την Αγία Γραφή. Να μελετούμε την Αγία Γραφή.
Οταν είπε ο Θεός, κατά την καταδίκη των πρωτοπλάστων στην γυναίκα, ότι με πόνους θα γεννά τα παιδιά της. Μα, η Θεοτόκος είναι η καινούργια Εύα. Η κεχαριτωμένη, η κατά συνείδηση καινούργια Εύα, ενώ η άλλη, η παλαιά, ήταν εκείνη η οποία ήταν δυνατόν να πέσει και έπεσε με τον πρώτο πειρασμό. Και η Θεοτόκος μπορούσε να πέσει. Αλλά δεν έπεσε. Και συνειδητοποίησε την αρετή της και την πίστη της. Συνεπώς, αφού είναι η καινούργια Εύα, εκείνη που θα φέρει τη ζωή την αληθινή, διότι Εύα θα πει ζωή, την αληθινή ζωή στον κόσμο, διά του Μεσσίου, διά του τοκετού της, που είναι αυτός ο Ιησούς Χριστός, προφανέστατα δέν είχε πόνους. Γέννησε χωρίς πόνους. Απαλλαγμένη παντός πόνου. Συνεπώς το όραμα δέν υπηρετεί το πρόσωπο της Υπεραγίας Θεοτόκου, αλλά την δευτέρα, όπως σας είπα, πλευρά της εικόνος. Την Εκκλησία. Θα το δούμε.
Η δευτέρα εικόνα είναι η Εκκλησία. Περιττό να σας πώ ότι σε πάρα πολλές προφητείες της Παλαιάς Διαθήκης έχουμε ταύτιση και ταυτοχρόνως διάκρισή του προσώπου της Υπεραγίας Θεοτόκου και της Εκκλησίας. Σε πάρα πολλές προφητείες. Όπως και εδώ. Άν μου πείτε, γιατί ταυτίζεται, και ταυτοχρόνως διακρίνεται, η Υπεραγία Θεοτόκος με την Εκκλησία; Θα σας απαντούσα. Η Υπεραγία Θεοτόκος έδωσε την σάρκα της, την οποία δανείστηκε ο Θεός Λόγος, περιεβλήθηκε, έγινε άνθρωπος και ήλθε. Αυτήν τη σάρκα του ο Χριστός, την δίνει τώρα στον κόσμο για να σωθεί. Και λέγει: Ελάτε να φάτε την σάρκα μου• και να πιείτε το αίμα μου. Λάβετε, φάγετε. Πάρτε την σάρκα μου να την φάτε. Αλλά όταν τρώμε την σάρκα του Χριστού γινόμαστε σώμα Χριστού. Ξέρουμε όμως από την Αγία Γραφή, το λέγει δια πολλών ο Απόστολος Παύλος, ότι η Εκκλησία είναι το σώμα του Χριστού. Αλλά αυτό το σώμα του Χριστού, που είναι η Εκκλησία, που είναι οι πιστοί, και είναι οι πιστοί γιατί γίνονται κοινωνοί του σώματός του Χριστού, είναι το σώμα που πήρε ο Χριστός από την Υπεραγία Θεοτόκο. Νά γιατί η Εκκλησία ταυτίζεται με την Υπεραγία Θεοτόκο. Επιστρέψατέ μου να σας πώ: «Τα προς τρίτον τινί ίσα και αλλήλοις ίσα». Αυτό που λέμε στα Μαθηματικά. Αυτό είναι. Γι' αυτό ταυτίζεται αλλά και ταυτοχρόνως διακρίνεται. Τώρα έχουμε την Εκκλησία μπροστά μας. Η οποία και αυτή είναι περιβεβλημένη τον ήλιο της δικαιοσύνης. Βεβαίως αφού η κεφαλή της Εκκλησίας είναι ο Χριστός, ο οποίος είναι ο ήλιος της δικαιοσύνης, προφανώς λοιπόν η Εκκλησία, περιβάλλεται, ντύνεται τον ήλιο. Δηλαδή το φώς. Την δόξα. Η σελήνη είναι κάτω από τα πόδια της Εκκλησίας. Ναί, όπως σας είπα, είναι το σύμβολο της αλλοιουμένης της κοσμικής ζωής. Και τούτο γιατί πάντοτε στην Εκκλησία το κοσμικό φρόνημα είναι κάτω από τα πόδια της. Είπα πάντοτε. Μήν ξεχνάμε ότι μέσα στην Εκκλησία υπάρχουν πολλοί μπολιασμένοι, αλλά είναι όχι όλοι δόκιμοι. Υπάρχουν και οι αδόκιμοι. Εκείνοι οι οποίοι τελικά, σαν κλαδιά άκαρπα, θα κοπούν και θα πεταχθούν.. «ἐγώ εἰμι ἡ ἄμπελος, ὑμεῖς τὰ κλήματα», οι κληματόβεργες. Και λέγει ο Κύριος, κάθε κλήμα, κληματόβεργα, που δεν κάνει καρπό κόβεται. Και εις πύρ βάλεται. Και πετιέται έξω. «ἐὰν μή τις μείνῃ ἐν ἐμοί, ἐβλήθη ἔξω ὡς τὸ κλῆμα καὶ ἐξηράνθη, καὶ συνάγουσιν αὐτὰ καὶ εἰς τὸ πῦρ βάλλουσι, καὶ καίεται.» (Ιω. 15,6)
Συνεπώς όταν λέμε η Εκκλησία πάντοτε κάτω από τα πόδια της έχει το αλλοιούμενο κοσμικό φρόνημα, αυτό αφορά μόνο εις τους πιστούς, που αποτελούν την αληθινή Εκκλησία, το σώμα του Χριστού. Άν θέλετε αυτό να σας το στηρίξω, θα σας το πώ αμέσως.
Λέγει ο Απόστολος Παύλος ότι η Εκκλησία είναι άμωμος. Πώς είναι άμωμος; Κοιτάξτε τί γράφουν και η Εκκλησία και η Εκκλησία.. Η Εκκλησία είναι άμωμος. Δέν έχει μώμο. ή σπίλο, δεν έχει λεκέ. Ούτε καμία κατηγορία. Τίποτε δεν έχει η Εκκλησία.
Γιατί την αποτελούν οι λίγοι. Την αληθινή Εκκλησία. Το λείμμα. Και αφού λοιπόν δεν έχει μώμο, δέν έχει σπίλο, δέν έχει λεκέ, σημαίνει ότι πραγματικά κάτω από τα πόδια της έχει βάλει το κοσμικό φρόνημα. Αυτά που γράφουν οι εφημερίδες είναι πάντοτε για εκείνα και γίνονται από εκείνους που δεν έχουν συνείδηση της εκκλησιαστικής τους ζωής.
Οι 12 αστέρες είναι η διδασκαλία των 12 Αποστόλων, επί της όποιας διδασκαλίας θεμελιώνεται η Εκκλησία και εξωραΐζεται. Σε μιά άλλη εικόνα, -αυτή τη γνώμη την λέει ο Οικουμένιος- σε μιά άλλη εικόνα παρακάτω, της Αποκαλύψεως, είναι πολύ υπέροχη, στο 21ο Κεφ, εμφανίζεται η Εκκλησία ως η άνω Ιερουσαλήμ που κατέρχεται.
«καὶ τὴν πόλιν τὴν ἁγίαν Ἱερουσαλὴμ καινὴν εἶδον καταβαίνουσαν ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἀπὸ τοῦ Θεοῦ,» (Αποκ. 21,2)
Η οποία είναι θεμελιωμένη επί 12 θεμελίων.
«ἔχουσα πυλῶνας δώδεκα, καὶ ἐπὶ τοῖς πυλῶσιν» (Αποκ. 21,12)
Και λέγει σαφώς εκεί ότι είναι οι 12 Απόστολοι.
«καὶ τὸ τεῖχος τῆς πόλεως ἔχον θεμελίους δώδεκα, καὶ ἐπ᾿ αὐτῶν δώδεκα ὀνόματα τῶν δώδεκα ἀποστόλων τοῦ ἀρνίου.» (Αποκ. 21,14)
Είναι αυτό που λέμε στο Σύμβολο της Πίστεως, "Πιστεύω εις Μίαν, Αγίαν (είδατε; αγίαν) Καθολικήν και Αποστολικήν Εκκλησία." Αυτό θα πεί Αποστολική Εκκλησία. Τα θεμέλια της Εκκλησίας είναι η διδασκαλία των 12 Αποστόλων, που την πήραν από τον Χριστό. Είδατε δέ και την δευτέρα της ιδιότητα; Αγία. Αυτό που σας είπα, άμωμος και άσπιλος.
Στη συνέχεια, «η γυνὴ, ἐν γαστρὶ ἔχουσα ἔκραζεν ὠδίνουσα καὶ βασανιζομένη τεκεῖν.» Εγκυμονεί, κράζει, φωνάζει, βασανίζεται να γεννήσει. Τί σημαίνει αυτό; Μπαίνουμε στην εικόνα της Εκκλησίας. Λέγει ο άγιος Ανδρέας Καισαρείας: "ώς φησιν εν Ησαΐα το πνεύμα• πρίν την ωδίνουσαν τεκείν , εξέφυγε, και έτεκεν άρσεν. Τίνα εξέφυγεν; Τίνα δε εξέφυγες; Ή πάντως τον δράκοντα, ίνα γεννήση τον λαόν, η νοητή Σιών, τον άρρενα."
Όπως λέγει στον Ησαΐα το Πνεύμα το Άγιον, πριν αυτή που κοιλοπονούσε να γεννήσει, ξέφυγε και γέννησε αρσενικό. Απο ποιον ξέφυγε; Ρωτάει ο άγιος Ανδρέας, ερμηνεύοντας τον Ησαΐα, η πάντως τον δράκοντα, οπωσδήποτε, λέγει, έχει ξεφύγει τον διάβολο, για να γεννήσει τον λαό του Θεού, τον άρρενα λαό του Θεού, τον αποκαλεί άρρενα, και πού είναι η νοητή Σιών. Η Παναγία είναι η νοητή Σιών. Δηλαδή, η Εκκλησία είναι η νοητή Σιών, που γεννά τον άρρενα λαό. Τί θα πεί τον άρρενα λαό; Είναι ο ώριμος λαός, ο γενναίος λαός του Θεού, ο τέλειος λαός του Θεού.
Προσέξτε εδώ να δείτε. Θα ξαναγυρίσω στην εικόνα του ιστορικού προσώπου της Υπεραγίας Θεοτόκου. Για να δούμε αυτό το "ξέφυγε", που λέγει ο Ησαΐας, και είναι πολύ χαρακτηριστικό, πως ξέφυγε από τον δράκοντα, τί σημαίνει αυτό; Και έχει πολύ σημασία. Γράφει ο άγιος Ιγνάτιος Αντιοχείας στην επιστολή του προς Εφεσίους στην 19η παράγραφο τα εξής: «ἔλαθεν τὸν ἄρχοντα τοῦ αἰῶνος τούτου ἡ παρθενία Μαρίας καὶ ὁ τοκετὸς αὐτῆς, ὁμοίως καὶ ὁ θάνατος τοῦ κυρίου· τρία μυστήρια κραυγῆς, ἅτινα ἐν ἡσυχίᾳ θεοῦ ἐπράχθη.» Ξέφυγε από την προσοχή του άρχοντος του αιώνος τούτου, του διαβόλου, προσέξτε, ξέφυγε από την προσοχή του. Ο διάβολος δέν είναι πανταχού παρών. Έχει τους δαίμονές του. Παρακολουθούν τα πάντα. Αλλά ξέφυγε όμως από τον διάβολο, από την προσοχή του διαβόλου. Τρία πράγματα ξέφυγαν. Η παρθενία της Θεοτόκου, ο τοκετός της, και ο θάνατος του Κυρίου. Δηλαδή ξεφυγε ότι εγκυμονούσε ως παρθένος. Αυτό ο διάβολος δέν το είδε. Προνόησε ο Θεός αυτό, ο διάβολος να μήν το δεί. Το γνώριζε ο Αρχάγγελος Γαβριήλ. Αλλά ο διάβολος δέν το ήξερε αυτό. Έχει πολλή σημασία αυτό. Συνεπώς ο διάβολος, θα το δούμε και λίγο πιο κάτω, παρακολουθούσε τις εγκυμονούσες γυναίκες τί θα γεννήσουν. Άν ρωτήσετε γιατί; Θα το δούμε λίγο πιο κάτω γιατί. Περίμενε τον αντίπαλό του. Το άκουσε στον Παράδεισο. Απόγονος της γυναικός θα σου συντρίψει την κεφαλή. Τώρα, ο διάβολος, δέν μαθαίνει ότι γεννά παρθένος. Το ήξερε ο διάβολος, στον ησαΐα είναι γραμμένο. «ἰδοὺ ἡ παρθένος ἐν γαστρὶ ἕξει, καὶ τέξεται υἱόν». (Ησ. 7,14) Ψάχνει λοιπόν να βρει ποια μπορεί παρθένος να είναι εν γαστρί. Ψάχνει, ψάχνει, έψαχνε όλες τις παρθένες. Ξέφυγε όμως, ξέφυγε. Προσέξτε. Θα βάλει λίγο αργότερα τον Ιωσήφ να την υποπτευθεί. Θα το δούμε λίγο πιο κάτω.
Το δεύτερο μυστήριο είναι ο τοκετός. Τί ήταν αυτό που γέννησε; Τί ήταν; Θα πεί ο διάβολος στον Χριστό 30 χρόνια μετά, τον παρακολουθεί τον Κύριο ο διάβολος βήμα με βήμα. Δέν βλέπει την Θεότητα. Διότι η Θεότητα δέν είναι ορατή. Βλέπει μόνο ψυχή ανθρωπίνη και ανθρώπινο σώμα. Τίποτε άλλο. Η θεία φύσις είναι αόρατη και εις τους αγγέλους. «Θεὸν οὐδεὶς ἑώρακε πώποτε·» (Ιω. 1,18) «φῶς οἰκῶν ἀπρόσιτον, ὃν εἶδεν οὐδεὶς ἀνθρώπων οὐδὲ ἰδεῖν δύναται·» (Α Τιμ. 6,16) Ποτέ.
Και τον παρακολουθεί βήμα προς βήμα τον Κύριο. Ο Κύριος πηγαίνει στην έρημο και ο διάβολος τον παρακολουθεί τι κάνει πρώτα-πρώτα. Τον βλέπει να νηστεύει 40 μέρες. Να προσεύχεται. Αισθάνεται αντίπαλο ισχυρό. Και του λέγει: «εἰ υἱὸς εἶ τοῦ Θεοῦ,», εάν είσαι Υιός του Θεού, από πού το ξέρει αυτό; Το άκουσες στην βάπτιση «οὗτός ἐστιν ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός, ἐν ᾧ εὐδόκησα· αὐτοῦ ἀκούετε·» αυτόν να ακούτε (Ματθ. 17,5) το άκουσε αυτό ο διάβολος. Και λέγει, τί είδους Υιός του Θεού μπορεί να είναι αυτός; Και πάει να τον τρικλοποδίση. Να τον κάνει να κάνει θαύμα, έτσι, προς ίδιον, κέρδος. Με τους τρεις γνωστούς πειρασμούς, δέν είναι της ώρας να τους αναλύσουμε. Και τί του είπε: «εἰ υἱὸς εἶ τοῦ Θεοῦ, εἰπὲ ἵνα οἱ λίθοι οὗτοι ἄρτοι γένωνται.» Εάν είσαι Υιός του Θεού πές οι πέτρες να γίνουν ψωμιά. Ο Κύριος δέν είπε, βεβαίως, είμαι Υιός του Θεού, τίποτα. Μιλάει με την Αγία Γραφή ο Κύριος. Για να δείξει πώς πρέπει να μιλάμε. Και πήγαινε να παγιδεύσει τον διάβολο. «γέγραπται, οὐκ ἐπ᾿ ἄρτῳ μόνῳ ζήσεται ἄνθρωπος». Είναι γραμμένο. Δέν μπορεί να ζήσει ο άνθρωπος μόνο με το ψωμί. Αλλά «ἀλλ᾿ ἐπὶ παντὶ ῥήματι ἐκπορευομένῳ διὰ στόματος Θεοῦ.» Αυτό όμως είναι γραμμένο στο "Δευτερονόμιο". Θα μπορούσε να το απαντήσει οποιοσδήποτε άνθρωπος αυτό. Έτσι απάντησε ο Κύριος αγαπητοί μου. Ο διάβολος στο τέλος έφτασε να σταυρώσει τον Χριστό, το τρίτο μυστήριο. Δέν ήξερε ποιον σταυρώνει ο διάβολος. Έβλεπε μόνον έναν φοβερό αντίπαλο. Δέν ήξερε ποιος είναι. Αλλά εκεί όμως παγιδεύτηκε. Όταν κατέβηκε η ψυχή του Χριστού κάτω στον Άδη, τότε έγινε φανερή η θεία του φύσις. Ο διάβολος αχρηστεύτηκε πια. Ο Άδης αχρηστεύτηκε πιά. Γι' αυτό εσκύλευσε τον Άδη, "Μή πειρασθείς υπ' αυτού", όπως λέγει ενα τροπάριο πολύ ωραία. Και νίκησε τον διάβολο χρησιμοποιώντας το άγκιστρο του Σταυρού, για να παγιδεύσει τον διάβολο. Αυτά τα τρία, ο άγιος Ιγνάτιος τα αποκαλεί τρία μυστήρια. Και βάζει τον χαρακτηρισμό "Τρία μυστήρια κραυγής άτινα εν ησυχία Θεού επράχθη." Έγιναν μέσα στην ησυχία του Θεού και ταυτοχρόνως στάθηκαν μυστήρια κραυγής, διότι τώρα απεκαλύφθησαν και είναι πράγματι μυστήρια κραυγής. Ώστε, αυτό σημαίνει ότι έχει εν γαστρί, ότι ξέφυγε από τον δράκοντα, που θα μας κάνει λεπτομερή ανάλυση ο Ευαγγελιστής Ιωάννης, λίγο πιο κάτω, στο ίδιο κεφάλαιο.
Αλλά μας προλαβαίνει ο Ησαΐας όταν γράφει το "εξέφυγεν".
Αλλά προσέξτε όμως εδώ. Η Εκκλησία, επανέρχομαι στην εικόνα της Εκκλησίας. Εφ' εξής, κάθε πιστός του λαού του Θεού, που γεννάται από την Εκκλησία, γεννά και τον Χριστό νοητώς. Εδώ τώρα κάτι πολύ περίεργο. Σ' έναν ψαλμό βρίσκουμε την υποψήφια νύφη του βασιλέως, τη μία στιγμή σαν σύζυγο και την άλλη στιγμή, στον ίδιο ψαλμό, ως θυγατέρα. (Ψάλμ. 44) Πώς γίνεται αυτό; Ο Χριστός γεννήθηκε από την Θεοτόκο και αναμφισβήτητα η Θεοτόκος είναι η μητέρα Του. Αλλά και ταυτοχρόνως όμως η Θεοτόκος γεννήθηκε από τον Χριστό, διότι αναγεννήθηκε πνευματικά. Φέρνει τον Χριστό στον κόσμο και αναγεννάται η ιδία. Η ιδία, για να μην πώ βέβαια, από τη στιγμή της συλλήψεώς της αναγεννάται, αλλά την πληρότητα θα λέγαμε, άν επιτρέπεται να το πω έτσι, της αναγεννήσεώς της την έχει στην Πεντηκοστή. Την ημέρα της Πεντηκοστής ηταν παρούσα η Θεοτόκος, μας το λέγει ο Ευαγγελιστής Λουκάς στις "Πράξεις". Ήταν παρούσα. Κι είναι η τελευταία φορά που βρίσκουμε την Θεοτόκο στην Καινή Διαθήκη. Ετσι η Θεοτόκος γεννά τον Χριστό και γεννάται υπό του Χριστού.
Αυτό τώρα το σχήμα υπάρχει μέσα στην Εκκλησία. Ο άγιος Ανδρέας Καισαρείας το λέγει μ' έναν θαυμάσιο τρόπο. Και υπάρχει ένα ημιστίχιον αύτου που θα σας διαβάσω, που θα ήτανε καλά να το θυμόμαστε. Ακούστε τι λέγει: "Ώστε εν εκάστω γεννάσθαι τον Χριστόν νοητώς. (Ώστε στον κάθε έναν να γεννηθεί ο Χριστός νοητά) Και δια τούτο η Εκκλησία σπαργανεί και ωδίνει άχρις αν ο Χριστός μορφωθεί εν ημίν γεννηθείς. (Γι’ αυτό η Εκκλησία κοιλοπονά, έχει τους πόνους του τοκετού, έως ότου όλοι οι πιστοί αναγεννηθούν εν Χριστώ Ιησού. Γι’ αυτό πάντοτε θα κράζει, πάντα θα κυοφορεί και πάντα θα γεννά.) Και τελειώνει, όπως έκαστος, τω μετέχειν Χριστού, Χριστός γένηται." Ώστε ο καθένας μετέχοντας του Χριστού, να γίνεται χριστός. Μετέχοντας, δηλαδή να μετέχει στον Χριστό και να γίνεται χριστός. Νά γίνεται χριστοειδής. Όπως λέει ο πατήρ Ιουστίνος Πόποβιτς, να γίνεται χριστοειδής. Νά γίνεται θεοειδής. Αυτό γίνεται μ’ αυτήν την περίεργη κυοφορία. Λέγει ο Ησαΐας στην ωδή του, που ομιλεί γι’ αυτήν την πνευματική γέννηση :
«καὶ ὡς ἡ ὠδίνουσα ἐγγίζει τοῦ τεκεῖν καὶ ἐπὶ τῇ ὠδῖνι αὐτῆς ἐκέκραξεν, οὕτως ἐγενήθημεν τῷ ἀγαπητῷ σου διὰ τὸν φόβον σου, Κύριε.» (Ησ. 26, 17).
Είναι περίφημο αυτό. Είναι η καρδία της πνευματικής ζωής! Δεν είναι το να μην κλέψουμε και να μην πούμε ψέματα. Αυτά πρέπει να έχουνε τελειώσει από την ζωή μας! Δέν πρέπει να λέμε ψέματα και να κλέβουμε και δεν ξέρω τί. Αυτά πρέπει να φύγουν από τη ζωή μας. Και να μοιχεύουμε και να πορνεύουμε. Αυτά είναι ακατανόητα. Εδώ είναι ο πυρήνας της πνευματικής ζωής!
«ἐν γαστρὶ ἐλάβομεν καὶ ὠδινήσαμεν καὶ ἐτέκομεν· πνεῦμα σωτηρίας σου ἐποιήσαμεν ἐπὶ τῆς γῆς, οὐ πεσούμεθα, ἀλλὰ πεσοῦνται πάντες οἱ ἐνοικοῦντες ἐπὶ τῆς γῆς.» (Ησ. 26,18).
Δηλαδή, όπως εκείνη που κυοφορεί, κοιλοπονάει, και στο κοιλοπόνημά της φωνάζει, «εκέκραξεν• ούτως εγενήθημεν τω αγαπητώ σου»· έτσι κι εμείς, Κύριε, γινήκαμε διά τον Μεσσίαν σου.
«διὰ τὸν φόβον σου, Κύριε, ἐν γαστρὶ ἐλάβομεν», λέγει ο Ησαΐας. «ἐν γαστρὶ ἐλάβομεν». Εγώ ο Ησαΐας, «εν γαστρί έλαβον». Εγώ ο πατήρ Αθανάσιος «εν γαστρί έλαβον». Τί θα πεί; Εγώ εγκυμονώ. Τί εγκυμονώ;
Εγκυμονώ στα σπλάχνα μου τον Σωτήρα , τον Χριστό. Αλλά η εγκυμοσύνη έχει πόνους: «και ωδινήσαμε και ετέκομεν».
Και κοιλοπονήσαμε και γεννήσανε. Τί γεννήσαμε; «Πνεύμα σωτηρίας σου εποιήσαμεν επί της γης». Γεννήσαμε την σωτηρία.
Έτσι ο Χριστός με γεννάει και μετά γεννάω εγώ τον Χριστό και γίνομαι Θεοτόκος.
Ώστε λοιπόν δεν είναι η Θεοτόκος, βέβαια η Υπεραγία Θεοτόκος, η Μαρία είναι η ιστορική Θεοτόκος, αλλά Θεοτόκος γίνεται ο κάθε πιστός. Τ' ακούσατε αγαπητοί; Θεοτόκος γίνεται ο κάθε πιστός. Νά, ο πυρήνας της πνευματικής ζωής.
«Ού πεσούμεθα». Αφού έγινα Θεοτόκος δέν θα πέσω. Θα πέσουνε μόνο αυτοί που κατοικούνε πάνω στην γή. Δηλαδή αυτοί που δεν κοιλοπόνησαν τον Χριστόν και δεν γέννησαν το πνεύμα της σωτηρίας. Αυτοί θα πέσουνε. Εμείς «ου πεσούμεθα». Εμείς δεν θα πέσουμε.
Λοιπόν αγαπητοί, σας είπα προηγουμένως, πώς μπορούμε να ψηλαφήσουμε την Υπεραγία Θεοτόκο; Τί ήταν εκείνο που την έκανε τόσο μεγάλη, τόσο μεγάλη;
Αγαπητοί μου, πρώτα - πρώτα, κατά την ωδήν του Ησαΐου, η Θεοτόκος είχε εγκυμονήσει τον αγαπητόν του Θεού «Τω αγαπητώ σου», λέγει.
Ο αγαπητός του Θεού ποιος είναι; Ακούσατέ το. «Ούτος εστίν ο Υιός μου ο αγαπητός». Είναι ο Μεσσίας. Πριν ενανθρωπήσει, η Υπεραγία Θεοτόκος, τον είχε βάλει στα σπλάχνα της. Κατά την ωδήν του Ησαΐου. Η ωδή του Ησαΐου δεν είναι προφητική για να ανήκει στους μελλοντικούς. Ο ίδιος ο Ησαΐας ήδη το ζεί, αυτό. Και φυσικά είναι και για τους μελλοντικούς.
Ώστε, λοιπόν, η Υπεραγία Θεοτόκος, η οποία ήξερε την Π. Διαθήκη, από που το ξέρουμε ότι ήξερε την Παλαιά Διαθήκη; Την προδίδει η ωδή της. Η ωδή της αγίας Άννης. Και δεν είναι δυνατόν ποτέ, να γνώριζε μόνο μία ωδή. Αλλά θα εγνώριζε, όλες τις ωδές της Παλαιάς Διαθήκης, και συνεπώς και του Ησαΐου. Και συνεπώς και αυτό το χωρίο που λέμε τώρα. Πώς την προδίδει; Διότι η δική της η ωδή, της Υπεραγίας Θεοτόκου, που είπε μπροστά στην Ελισάβετ, όταν τη συνάντησε, ότι "ἀπὸ τοῦ νῦν μακαριοῦσί με πᾶσαι αἱ γενεαί."(Λουκ. 1,48), είναι αυτή η περικοπή στο Λουκά που την ακούμε στην Παράκληση, αυτή είναι η ωδή της. Μόνο στην Παράκληση σαν Ευαγγελική περικοπή είναι λιγάκι συντμημένη, στο κείμενο, μέσα στην Αγία Γραφή, θα βρείτε όλα τα στοιχεία της ωδής της. Είναι εμπνευσμένη η ωδή της, από την ωδή της αγίας Άννης. Και σημαίνει ότι διάβαζε την Αγία Γραφή. Και σημαίνει ότι η Υπεραγία Θεοτόκος ήδη είχε συλλάβει τον αγαπητόν του Θεού στα σπλάχνα της, πριν έρθει ο αρχάγγελος Γαβριήλ να της πεί ότι και σαρκικά θα εγκαθιδρύετο, θα έκανε την σκηνή του μέσα στα σπλάχνα της Υπεραγίας Θεοτόκου. Πέστε μου, είναι μεγαλειώδες; Πεστε μου είναι ή δέν είναι ο πυρήνας της πνευματικής ζωής αυτό που σας λέγω; Αυτό είναι ο πυρήνας της πνευματικής ζωής.
Αυτό το άνοιγμα προς τον ουρανό. Ένα παράθυρο στον ουρανό, που βλέπει κανείς όλα αυτά και τα ζει. Μία τηλεφωνική γραμμή, άν επιτρέπεται να πούμε, με τον ουρανό.
Προσέξτε όμως κάτι.
Αυτές οι ωδίνες, όπως ήδη σας ανέφερα, υπάρχουν στην εικόνα της Εκκλησίας και θα υπάρχουν πάντοτε. Υπάρχει δηλαδή η πνευματική γέννηση του κάθε πιστού. Ας πάρω ένα παράδειγμα για να το κάνω σαφές. Όλα αυτά που είπα να τα κάνουμε σαφή. Για μια στιγμή, -μόνο παρακολουθήστε πολύ καλά αυτό το σημείο- για μία στιγμή ένας άνθρωπος αρχίζει να γνωρίζει τον Χριστό. Γίνεται μέσα του ένα αναποδογύρισμα. Αλλοίωση της καρδιάς. Βάζει τα δυνατά του να ζήσει πνευματική ζωή. Του λέμε, ότι, ζήσε την πνευματική ζωή και θα δεις τί ειρήνη θα έχεις μέσα στη ψυχή σου. Να δείς τί χαρά θα έχεις μέσα στη ψυχή σου. Θα γίνεις άλλος άνθρωπος. Πραγματικά έτσι γίνεται. Αλλάζει η ζωή. Αυτό όμως δεν κρατάει πολύ καιρό. Εδώ τώρα θέλω να προσέξετε. Είναι αυτό, που, εκείνοι που μιλάνε για πνευματική ζωή, το παρακάτω δεν το λένε. Δεν το λένε το παρακάτω. Ούτε στα κηρύγματα μας δεν το ακούμε αυτό. Προσέξτε. Ηδη το είπα σε κάποιον κύριο προηγουμένως, που τα πράγματα αρχίζουν να αλλάζουν σ' αυτόν, είναι παρόν, θα του τα πώ βέβαια πιο πλατιά, αλλά, ας τ' ακούσει από τώρα που θα τα πώ σ' όλους να τ' ακούτε. Όλα πηγαίνουν καλά. Χαρά μέσ' στην ψυχή, ειρήνη, ειρήνη στο σπίτι, όλα πολύ καλά. Αφήνει ο Θεός να υπάρχει αυτή η κατάσταση, ακόμα ο Χριστός δέν γεννήθηκε, όμως μέσ' στην καρδιά. Πού είναι οι "κοιλόπονοι" της ψυχής; Πού είναι οι ωδίνες του τοκετού; Δεν υπάρχει τίποτα. Ακόμα υπάρχει στειρότης. Τώρα αρχίζουν οι ωδίνες. Αρχίζει να εγκαθιδρύεται ο Χριστός μέσ' την καρδιά, και αρχίζουν οι πειρασμοί. Πάει η ειρήνη, όχι του Θεού, αυτή η ειρήνη που είχαμε όταν ήταν όλα ησυχία. Όλοι με την καλημέρα τους, όλα ευτυχισμένα, κι ο ήλιος χαρούμενος, σού 'λεγε το πρωί ο δίσκος του, σού 'λεγε καλημέρα. Πάει αυτό, πάει, εξαφανίστηκε. Πειρασμοί, σκουντούφλες, δυσκολίες. Αρχίζει η γυναίκα σου, αδελφέ μου, να τα βάζει μαζί σου, και να σου λέει: ε, ε, ε, ε, τί είναι αυτή η πνευματική ζωή που έχειειεις; Πόλεμο! Κι αντίστροφα. Τον πόλεμο να τον κάνει ο άντρας εις την γυναίκα. Μετά; Ά, μετά οι άνθρωποι αρχίζουν απ' έξω. Βίαιον πόλεμον ο διάβολος. Βίαιον πόλεμον. Ακόμα δεν έχει γίνει τίποτε σπουδαίο. Η σωτηρία μέσ' την ψυχή αρχίζει να "κοιλοπονά." Βλέπει ο πιστός ότι η πνευματική ζωή είναι δύσκολη. Βλέπετε τί αγωνία έχει η γυναικά όταν θέλει να γεννήσει; Το βλέπουμε και στα ζωντανά αυτό, τί αγωνία έχουνε. Και μετά όταν γεννήσουν, βλέπετε το ζωντανό, ας πούμε, όταν γεννήσει η αγελάδα, το πρόβατο, μένει εκεί ξαπλωμένο. Δέν έχει πια δυνάμεις. Διότι είχε πολύ αγωνία για να γεννήσει. Αυτή είναι η αγωνία του πιστού. Χτυπιέται, άγρυπνος, βράδια, χτυπιέται. Κύριε, να φωνάζει, πού είσαι; Κύριε, δεν μπορώ Κύριε. Είναι οι πόνοι του τοκετού, του Χριστού, που θα γεννηθεί η σωτηρία. Θα χάσει την περιουσία του ακόμα. Τα χρήματά του. Θα χάσει τη υγεία του. Θυμηθείτε τον Ιώβ. Θυμηθείτε τον Τωβίτ. Θυμηθείτε τί πειρασμούς. Και μετά έρχεται το πνεύμα της σωτηρίας. Αυτή είναι η πνευματική ζωή. Αυτή είναι η πνευματική ζωή. Άραγε το καταλάβαμε; Αν σας πούν, ότι η πνευματική ζωή είναι χαρά και τραγούδια ή τραγουδάκια, είτε πλανώνται, είτε ψεύδονται. Αυτή είναι η πνευματική ζωή, έχει πόνο. Αλλά, υπάρχει κι άλλη μιά όψις. Η άλλη όψις δεν είναι άσχετη με αυτήν την πρώτη που σας είπα. Είναι ο λόγος του Χριστού που είπε Ματθαίος 24,8, κι έχει εσχατολογική διάσταση δια την Εκκλησία. «πάντα δὲ ταῦτα ἀρχὴ ὠδίνων.» Άμα δείτε, λέει, σεισμούς, άμα δείτε πολέμους, διωγμούς, όταν βλέπετε να μήν παραδέχεται η μάνα το παιδί, και το παιδί τη μάνα, ο πατέρας τον γιο και ο γιος τον πατέρα. Να σκοτώνει ο πατέρας τον γιο και ο γιος στον πατέρα, για την πίστη, για την πίστη. Αυτά, λέει, άμα τα δείτε, αυτά είναι η αρχή του "κοιλόπονου". Ἀρχὴ ὠδίνων. Α, αρχή, αρχή λοιπόν. Που σημαίνει θα δείτε πιο πολλά πράγματα. Πιό δύσκολα. Που; Ποιοί; Η Εκκλησία.
Ώστε λοιπόν, νά γιατί η γυνή, το μέγα σημείο που εμφανίζεται στον ουρανό είναι η Εκκλησία. Είναι η Παναγία από τη μία, η Εκκλησία από την άλλη, σας εξήγησα, που κυοφορεί τη σωτηρία της, αγωνίζεται, διώκεται, σε λίγο θα σταθεί ο διάβολος απέναντί της να της αρπάξει τον τοκετό. Το παιδί που γέννησε. Τί θα κάνει; Ξέρετε, αυτό που λέει ο Απόστολος Πέτρος. «ὁ ἀντίδικος ὑμῶν διάβολος ὡς λέων ὠρυόμενος περιπατεῖ ζητῶν τίνα καταπίῃ.» (Α Πετρ. 5,8) Ζητώντας ποιόν να καταπιεί. Ὡς λέων ὠρυόμενος. Έτσι πολλές φορές λέμε στα νέα μας παιδιά. "Παιδάκι μου, πρόσεχε την κοσμική ζωή. Πρόσεχέ την παιδάκι μου. Πίσω από εκεί είναι ο διάβολος. Σου ανοίγει παγίδες, δέν το βλέπεις; Βέβαια δέν το βλέπουμε. Αλλά πρέπει να πιστέψουμε. Γι' αυτό η πίστις είναι μεγάλο πράγμα. Τί νομίζετε ότι είναι η πίστις, μόνο η πίστις στον Θεό; Είναι και η πίστις να πιστέψεις ότι έτσι έχουν τα πράγματα. Κι άμα πιστέψεις ότι έτσι έχουν τα πράγματα, τότε μόνο μπορείς να σωθείς. Αλλά, ας προχωρήσουμε.
«καὶ ὤφθη ἄλλο σημεῖον ἐν τῷ οὐρανῷ, καὶ ἰδοὺ δράκων πυῤῥὸς μέγας, ἔχων κεφαλὰς ἑπτὰ καὶ κέρατα δέκα, καὶ ἐπὶ τὰς κεφαλὰς αὐτοῦ ἑπτὰ διαδήματα,/καὶ ἡ οὐρὰ αὐτοῦ σύρει τὸ τρίτον τῶν ἀστέρων τοῦ οὐρανοῦ, καὶ ἔβαλεν αὐτοὺς εἰς τὴν γῆν.» (Αποκ. 12, 3 - 4)
Και παρουσιάστηκε, εμφανίστηκε, άλλο σημείο στον ουρανό και να, ένας δράκοντας, φίδι τεράστιο κόκκινο με 7 κεφάλια, 10 κέρατα, 7 στεφάνια, διαδήματα, στέμματα, επάνω στα 7 του κεφάλια. Σήκωσε την ουρά του στον ουρανό. Τεράστιος δράκων. Και έριξε από τον ουρανό το ένα τρίτο των αστεριών.
Φοβερό θέαμα. Άν το βλέπαμε εμείς σαν οπτασία, τί θα αισθανόμασταν; Όταν λέει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης ότι «ὤφθη ἄλλο σημεῖον ἐν τῷ οὐρανῷ» θέλει να σημάνει, ότι μιά άλλη θα λέγαμε, κυρία μορφή, αλλά της αυτής οπτασιακής εικόνος. Το σκηνικό δέν αλλάζει. Εδώ βλέπει την γυναίκα, δίπλα βλέπει το δράκοντα, το σκηνικό είναι το ίδιο. Και έχει ταυτοχρόνως και τα δύο οράματα μπροστά του. Την γυναίκα από δώ, το μέγα σημείον, και από την άλλη μεριά το άλλο σημείον, του δράκοντος. Σας εξήγησα προηγουμένως ότι η λέξη "σημείον" είναι πολυσήμαντη. Αναφέρθηκε και το είπαμε, κι έχει μία πολύ βαθύτερα σημασία. Εδώ πάλι θα σας πώ, σημείον σημαίνει έκτακτο γεγονός. Θα επαναλάβω, δηλαδή αυτό που σημαίνει κάτι. Αυτό που αποτελεί διακριτικό γνώρισμα ενός πράγματος ή ενός γεγονότος. Αυτό που λέμε απλά "σημάδι" ή "σημαδιακό". Κάποτε παρατηρούμε κάτι και λέμε, "σημάδι" αυτό, "σημαδιακό" αυτό. Εδώ "σημείον" είναι ο διάβολος. Διότι αυτός είναι ο δράκων, όπως θα δούμε στη συνέχεια. Και είναι σημείο διότι συνιστά την άλλη όψη του μυστηρίου της γυναικός. Μυστήριον η γυναίκα. Μυστήριον και ο δράκων. Κι επειδή συνιστά την άλλη όψη του μυστηρίου της γυναικός, δηλαδή της Εκκλησίας, γι' αυτό λέγεται και αυτός "σημείον." Δηλαδή ποιός είναι; Το μυστήριον της ανομίας. Μας λέγει ο Απόστολος Παύλος: «τὸ γὰρ μυστήριον ἤδη ἐνεργεῖται τῆς ἀνομίας.» (Β Θεσ. 2,7) Και ακριβώς εννοεί αυτό που εκφράζει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης με την λέξη "σημείον." Σημείον η Εκκλησία, σημείον και ο διάβολος. Το μυστήριο της ευσεβείας η Εκκλησία. Το σημείον της ευσεβείας η Εκκλησία. Το σημείον της ανομίας ο διάβολος. Μυστήριον η Εκκλησία. Μυστήριον και η ανομία. Σας λέγω πάλι, σας υπενθυμίζω ότι, ο ουρανός δέν είναι ο θρόνος του Θεού, είναι το στερέωμα, που βλέπει, -είναι ίδια εικόνα, σας το εξήγησα- που βλέπει τον δράκοντα, ο Ευαγγελιστής Ιωάννης. Εδώ τώρα έχουμε ένα σκηνικό. Πάνω σε αυτό το σκηνικό θα διεξαχθεί μία μάχη. Μιά μάχη πέρα και πάνω από κάθε μάχη που πότε δόθηκε μέσα εις την Ιστορία. Συγκρούστηκαν φερ' ειπείν οι Έλληνες με τους Πέρσες, και λέμε "κοσμοϊστορικό" γεγονός. Δέν είναι κοσμοϊστορικά γεγονότα αυτά, είναι σχετικά κοσμοϊστορικά γεγονότα. Κοσμοϊστορικό γεγονός που συμπεριλαμβάνει ολόκληρη την δημιουργία, όχι την ανθρώπινη μόνο ιστορία, είναι η μάχη που θα δοθεί με το παιδί που θα γεννηθεί από αυτήν την γυναίκα και με δράκοντα.
«Καὶ ἰδοὺ, -ας αναλύσουμε- δράκων πυῤῥὸς μέγας.» Δράκων, φίδι. Είναι ο διάβολος όπως είπαμε. Ο διάβολος σαν φίδι επλάνησε τους πρωτοπλάστους. Και εξηγώντας ο Ευαγγελιστής Ιωάννης λίγο πιο κάτω γράφει• λίγο πιο κάτω, είναι στο 12ο κεφάλαιο στίχος 9 «ὁ δράκων, ὁ ὄφις ὁ μέγας ὁ ἀρχαῖος, ὁ καλούμενος Διάβολος καὶ ὁ Σατανᾶς, ὁ πλανῶν τὴν οἰκουμένην ὅλην.» Κοιτάξτε εδώ λεπτομερή περιγραφή που μας κάνει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης λίγο πιο κάτω. Συγκεντρώνει όλα τα ονόματα του σατανά, για να μη νομίζουμε ότι άλλο πράγμα ο διάβολος, άλλο ο σατανάς. "Σατανάς" θα πεί "αντικείμενος", είναι Εβραϊκή λέξη, σατάν. Και θα πεί "ο αντικείμενος". Δηλαδή όπως λέμε ο Αντίχριστος. Ο αντικείμενος εις τον Θεόν. Δράκων, όφις μέγας αρχαίος, διάβολος, σατανάς και πλανών. Με αυτό θέλει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης να δώσει δύο πράγματα. Την ταυτότητα του διαβόλου και το ολέθριο έργο του. Ποιός είναι και τι κάνει. Ο πλανών την οικουμένη όλη, το έργο του. Εμφανίζεται δέ ο δράκων, ώς πυρρός, ως κόκκινος. Είναι το κόκκινο χρώμα αυτό που εκφράζει, όπως λέγει ο άγιος Ανδρέας Καισαρείας, το φονικόν αυτού και αιμοχαρές. Αγαπά, να φονεύονται οι άνθρωποι. Και όπως είπε και ο ίδιος ο Κύριος, ότι «ἀνθρωποκτόνος ἦν ἀπ᾿ ἀρχῆς». (Ιω. 8,44) Ο διάβολος είναι απ' αρχής, πάντοτε, ανθρωποκτόνος. Από πού απ' αρχής; Από την αρχή του ανθρωπίνου γένους. Τί έκανε στους πρωτόπλαστους; Εισήγαγε την αμαρτία και εισήχθη ο θάνατος.
Ανθρωποκτόνος ο διάβολος. Γι' αυτό εμφανίζεται κόκκινος. Ἔχων κεφαλὰς ἑπτὰ καὶ κέρατα δέκα. Οι επτά κεφαλές αγαπητοί μου, σημαίνουν το πολυπληθές των οργάνων του, τα δέκα κέρατα το μέγεθος της δυνάμεώς του. Δηλαδή ο διάβολος είναι ο άρχων του κόσμου τούτου. Κι όπως γράφει ο Απόστολος Παύλος: «περιεπατήσατε κατὰ τὸν αἰῶνα τοῦ κόσμου τούτου, κατὰ τὸν ἄρχοντα τῆς ἐξουσίας τοῦ ἀέρος, τοῦ πνεύματος τοῦ νῦν ἐνεργοῦντος ἐν τοῖς υἱοῖς τῆς ἀπειθείας·» (Εφ. 2,2) Το πνεύμα που ενεργεί ήδη τώρα, επάνω όμως εις τους υιούς της απειθείας.
Όταν ο διάβολος επείραξε τον Κύριο στην έρημο του είπε• αφού του παρουσίασε στιγμή χρόνου, τον ανέβασε επάνω σ' ένα βουνό κι εκεί πανοραμικά, οπτασιακά, ο διάβολος έχει την δυνατότητα να το κάνει, όπως και ο άγγελος, συγκατάβαση του Θεού.. δέχτηκε να περαστεί από τον διάβολο. Αλλά είπαμε. Εδώ είναι η μεγάλη παγίδα που του στήθηκε. Έτσι το ήθελε ο Θεός να γίνει. Άνθρωπο πλάνησε; Απο άνθρωπο Θα επλανάτο. Ανθρωπο νίκησε; Από άνθρωπο θα ενικάτο. Αυτό που έκανε, από εκεί θα τό 'βρισκε. Γι' αυτό Χριστός είναι ο νέος Αδάμ. Έρχεται λοιπόν και του παρουσιάζει όλες τις βασιλείες της γής.
Προσέξτε• και τί λέει ο διάβολος για τις βασιλείες της γής; «σοὶ δώσω τὴν ἐξουσίαν ταύτην ἅπασαν καὶ τὴν δόξαν αὐτῶν, (δηλαδή πασών των βασιλείων του κόσμου), ὅτι ἐμοὶ παραδέδοται, (σ' εμένα έχουν παραδοθεί, δικά μου είναι) καὶ ᾧ ἐὰν θέλω δίδωμι αὐτήν.» (Λουκ. 4,6) Και όπου θέλω την δίνω την εξουσία αυτή. Αρχίζει λοιπόν ο διάβολος να υπολογίζει ότι ο Ιησούς είναι σπουδαίο πρόσωπο. Σπουδαίο. Και του λέγει: "Θα σου δώσω την εξουσία να κυβερνήσεις επί της Γής εάν μου δώσεις το προσκύνημά σου." Αυτό θα το κάνει αγαπητοί μου ο Αντίχριστος. Γι' αυτό ο διάβολος θα δώσει στον Αντίχριστο την εξουσία εφ' όλων των Εθνών, εφ' όλων των λαών, εφ' όλων των γλωσσών. Ο Κύριος τί του είπε; «ὕπαγε ὀπίσω μου, σατανᾶ· γέγραπται γάρ, Κύριον τὸν Θεόν σου προσκυνήσεις καὶ αὐτῷ μόνῳ λατρεύσεις.» Είδατε ότι ο διάβολος, λέγει, ότι έχει την εξουσία όλων των βασιλειών; Το ακούσατε και στην σημερινή περικοπή. Δηλαδή σαν να λέμε, ο διάβολος κυβερνάει τον κόσμο; Ο Θεός κυβερνάει τον κόσμο, αλλα παραχωρεί ο Θεός να κυβερνά ο διάβολος, ως άρχων τούτου του κόσμου, του αιώνος τούτου. Λέγει ο άγιος Κύριλλος: Ποιές βασιλείες, λέγει, έχει ο διάβολος; Ούτε οβολόν δεν έχει. Ούτε δεκάρα δεν έχει. Αν και η δεκάρα είναι δέκα οβολοί. Ούτε οβολόν δεν έχει ο διάβολος, κι έχει τις βασιλείες του κόσμου να τις δίνει όπου του αρέσει; Αλλά, εν τούτοις τις έχει. Με την έννοια ότι παραχωρήθηκε. Είδατε τι είπε; Παραδέδοται. Μού 'χουν παραδοθεί. Παραχώρησης του Θεού είναι. Εφ' όσον οι άνθρωποι θέλουν να μην κυβερνώνται από τον Θεόν, αλλά από τον διάβολο. Βλέπετε πόσο αποκαλυπτικά είναι όλα αυτά;
Δέν είσαι αδελφέ μου στις εντολές του Θεού, σε κυβερνάει ο διάβολος. Και το σπίτι σου και την πατρίδα σου και την υφήλιο ολόκληρη. Εδώ όμως έχουμε 7 κεφάλια, που σας το είπα προηγουμένως, 7 λέει κεφαλές, 7 κεφάλια. Τι σημαίνει τούτο; Είναι το πλήθος των οργάνων του διαβόλου. Αλλά ακόμα είναι και το μέγεθος της δυνάμεως του διαβόλου. Τί σημαίνει αυτό; Υπολογίσατε πόσες οργανώσεις φανερές και κρυφές υπάρχουν του διαβόλου; Μασονισμός, Σιωνισμός, Αιρέσεις, Υλισμός, Αναρχισμός, τί θέλετε και δεν υπάρχει.. Όλα αυτά είναι το πολυκέφαλο και το πολυκέρατο του διαβόλου. Που σημαίνει, πολλές οργανώσεις και σημαίνει πολύ δύναμη που ασκεί, που; Στην Εκκλησία. Ασκεί πολύ δύναμη στην Εκκλησία.
Αλλά επάνω στα κεφάλια του έχει λέει 7 διαδήματα. Τί σημαίνει ότι έχει 7 διαδήματα; Το διάδημα είναι το σύμβολο της επικροτήσεως και του επαίνου των όσων έχει αυτή η κεφαλή πάνω στην οποία είναι το διάδημα. Σημαίνει: Αξίζει το κεφάλι μου και βάζω ένα στέμμα. Αλλά είναι και το σύμβολο της εξουσίας. Τί σημαίνει; Ώς άρχων του κόσμου τούτου ο διάβολος εξουσιάζει. Αλλά και κάτι ακόμα. Ότι επικροτείται και χειροκροτείται και επαινείται και επιδοκιμάζεται το κακό και το πονηρό εις τον κόσμο, διότι «ὁ κόσμος ὅλος ἐν τῷ πονηρῷ κεῖται.» (Α Ιω. 5,19) Ο κόσμος όλος βρίσκεται μέσα εις το πονηρό. Γι' αυτό λοιπόν ο διάβολος έχει 7 κεφάλια και 10 κέρατα. Αλλά αγαπητοί μου θα συνεχίσουμε την ερχομένη Κυριακή.
48η ομιλία στο βιβλίο της Καινής Διαθήκης
« Ιερά Αποκάλυψις ».
†. «κύκλῳ οἱ ἀσεβεῖς περιπατοῦσι·» (Ψαλ. 11,9)
Όταν το είδα το χωρίο αυτό τρόμαξα, στην δύναμη της διατυπώσεώς του. Ακούστε το. Είναι πολύ χαρακτηριστική αυτή η φράσις, ότι οι ανόσιοι και οι ασεβείς κινούνται κυκλοτεράν. Πού κυκλοτεράν; Κυκλώνουν τους ευσεβείς. Τους κάνουν κύκλο, δηλαδή τους εγκλωβίζουν. Προσπαθούν να εγκλωβίζουν τους ευσεβείς. Και αυτός ο εγκλωβισμός των ευσεβών πολλές φορές έχει πολλές μορφές μέσα στην Ιστορία. Πρώτα - πρώτα εγκλωβίζουν τους πιστούς στις κατακόμβες. Πήγαιναν οι πιστοί να λατρεύσουν τον Θεό. Εκεί πήγαιναν, κύκλωναν την κατακόμβη και τους έβαζαν φωτιά και τους έκαιγαν, ή τους έπιαναν τους έβγαζαν έξω για να τους ρίξουν στα θηρία.
Εγκλωβίζουν ακόμη τους πιστούς με τους ανοσίους νόμους. Ψηφίζουν νόμους οι οποίοι είναι ανόσιοι, είναι ασεβείς. Και ο ευσεβής δεν ξέρει τώρα τι να κάνει με τους νόμους αυτούς. Σας θυμίζω ένα συγκεκριμένο παράδειγμα. Οι μασόνοι, οι τέκτονες έχουν ένα σχήμα εγκλωβισμού του Τιμίου Σταυρού. Είναι το μασονικόν τρίγωνον που έχει την μύτη προς τα κάτω. Είναι σύμβολο μασονικό. Δεν μου μένει χρόνος να σας πω πιο πολλά γι αυτό το τρίγωνο. Και στη μέση βάζουν έναν Σταυρό. Αυτό είναι το σήμα της ΧΑΝ και της ΧΕΝ. Ξέρετε τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει αιχμάλωτος Σταυρός. Σημαίνει εγκλωβισμένος Σταυρός. Είναι αυτό που λέγει κύκλῳ οἱ ἀσεβεῖς περιπατοῦσι. Κυκλώνουν. Εγκλωβίζουν για να εξουδετερώσουν τρόπον τινά με το σύμβολον, να εξουδετερώσουν την δύναμη του Τιμίου Σταυρού.
Βλέπομε ότι ο Αντίχριστος ακόμη αγαπητοί μου θα εγκλωβίσει τους πιστούς με οικονομικόν αποκλεισμόν. Ακούστε τι γράφει στο βιβλίο της Αποκαλύψεως 13 Κεφάλαιον: «καὶ ποιεῖ πάντας, τοὺς μικροὺς καὶ τοὺς μεγάλους, καὶ τοὺς πλουσίους καὶ τοὺς πτωχούς, καὶ τοὺς ἐλευθέρους καὶ τοὺς δούλους, ἵνα δώσωσιν αὐτοῖς χάραγμα ἐπὶ τῆς χειρὸς αὐτῶν τῆς δεξιᾶς ἢ ἐπὶ τῶν μετώπων αὐτῶν,/καὶ ἵνα μή τις δύνηται ἀγοράσαι ἢ πωλῆσαι εἰ μὴ ὁ ἔχων τὸ χάραγμα, τὸ ὄνομα τοῦ θηρίου ἢ τὸν ἀριθμὸν τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ.» (Αποκ. 13, 16 - 17) Θα πάρεις το χάραγμα στο μέτωπο ή στο χέρι ώστε να μπορείς να αγοράσεις και να πουλήσεις. Δεν θα μπορείς να συναλλάσσεσαι οικονομικά εάν δεν υποχωρήσεις. Αυτό τι είναι; Εγκλωβισμός. Σου λέει: Διάλεξε. Η θα πεθάνεις από την πείνα ή θα υποχωρήσεις.
Προσέξτε μια φρασούλα που χθές, εν όψει να σας κάνω αυτήν την ομιλία την πρόσεξα: «καὶ ποιεῖ πάντας... ἵνα δώσωσιν». Κατά λέξη, μεταφράζω, «και κάνει όλους... για να δώσουν» το χέρι τους, το μέτωπό τους να χαραχθεί. Αυτό το «ποιεῖ πάντας» θυμίζει, προσέξτε παρακαλώ, θυμίζει μεθόδευση, μεθόδευση που θα κάνει ο Ψευδοπροφήτης για λογαριασμό του Αντιχρίστου. Θα σε φέρει γύρω βόλτα. Ξεκινάμε τώρα με τα 666 από εδώ κι από εκεί, σιγά σιγά, αυτή λέγεται μεθόδευση. Πιστεύω ότι η φρασούλα «καὶ ποιεῖ πάντας... ἵνα δώσωσιν» είναι ταυτόσημη με το «κύκλῳ οἱ ἀσεβεῖς περιπατοῦσι·» που λέει ο Ψαλμωδός που σε φέρνει γύρω βόλτα, σου μεθοδεύει το πως να σε εγκλωβίσει.
Απόσπασμα από την ερμηνεία του 11ου Ψαλμού. 8η ομιλία στην κατηγορία « Ἀνάλυσις Ψαλμῶν ». Βιβλίου της Παλαιάς Διαθήκης.
†.Μας μιλά ο ίδιος ο Κύριος στο Ευαγγέλιο, όταν μιλά περί των εσχάτων. Και μας λέει: “εγερθήσεται έθνος επί έθνος και βασιλεία επί βασιλείαν. Και έσονται λιμοί και λοιμοί (αρρώστιες). Ταύτα δε πάντα αρχή οδυνών” (Ματθ.24,7) .
Που δείχνει ότι είναι πράγματι στοιχεία των εσχάτων, χωρίς, όμως, αυτό να σημαίνει ότι
δεν θα επαναλαμβάνονται, από την στιγμή που γράφτηκε η Αποκάλυψη, διότι από την στιγμή εκείνη αρχίζουν τα έσχατα, με πύκνωση προς τα όντως έσχατα.
Ας δούμε, αγαπητοί μου, αυτά τα τέσσερα σημεία: Μπορώ να σας πω ότι, αν υπάρχει κάτι που ηλεκτρίζει τον κάθε αναγνώστη ή ακροατή μας του βιβλίου τής Αποκαλύψεως, αυτό είναι το στοιχείο “πόλεμος”, “πείνα”, “αρρώστια”. Είναι αυτά τα στοιχεία. Πραγματικά ηλεκτρίζουν. Και, αν έχουμε μια περιέργεια να θέλουμε να
ερμηνεύσουμε τη Γραφή, είναι, ακριβώς, για να αγγίξουμε, να δούμε τι θα γίνει παρακάτω και αν θα βρεθούμε μέσα στον χώρο ενός πολέμου ή μιας πείνας ή ενός λοιμού μιας αρρώστιας. Δέν θα ήθελα, όμως, παρακαλώ, έτσι να σκεφτόμαστε, γιατί σάς είπα ότι αυτά επαναλαμβάνονται διαρκώς. Ας προσέξουμε τα παρακάτω.
Κατ’ αρχάς οι πόλεμοι, είν’ ένα φαινόμενο κακών σχέσεων των ανθρώπων. Τι θα πει
πόλεμος; Πόλεμος θα πεί κακές σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων. Χαλούν οι σχέσεις τους. Και το φαινόμενο του πολέμου εμφανίστηκε πάνω στη γη, αφ’ ότου εμφανίσθηκε ο άνθρωπος. Οι πρώτοι άνθρωπο ήσαν τέσσερις. Ο Αδάμ κ η Εύα, ο Κάιν κ ο Άβελ. Και όμως. Ο Κάιν φόνευσε τον Άβελ. Το ένα τέταρτο της Γης τότε εφονεύθη. Διότι όλοι κι όλοι οι άνθρωποι ήταν τέσσερις. Το ένα τέταρτο της ανθρωπότητος εφονεύθη. Από τότε, από τον πρώτο φόνο, που έκανε ο Κάϊν στον Άβελ, μέχρι σήμερα, έχουν σημειωθεί στην ανθρώπινη Ιστορία χιλιάδες πόλεμοι, πραγματικά χιλιάδες πόλεμοι. Ίσως, όμως πουν μερικοί: "τότε τί έρχεται να προσθέσει η προφητεία και του Χριστού και του Ευαγγελιστού Ιωάννου περί πολέμων, αφού, από την εποχή που εμφανίστηκαν οι άνθρωποι επάνω στην Γη, έχουμε πολέμους; Τί το καινούργιο, λοιπόν, μας προσθέτει, τη στιγμή που το θέμα των πολέμων είναι πολύ γνωστό, πολύ επαναλαμβανόμενο, πυκνά
επαναλαμβανόμενο;"
Κατ’ αρχάς λέγεται ως προφητεία, για να μη νομίζουν οι πιστοί, -Προσέξτε παρακαλώ το σημείο αυτό- ότι το Ευαγγέλιο, κηρυσσόμενο στον κόσμο, θα βρει απήχηση, ώστε θα επικρατήσει επί της Γής η ειρήνη, κατά τον αγγελικό ύμνον “και επί Γής ειρήνη”. Πρέπει, λοιπόν, να βγούν απ’ αυτήν την αντίληψη κυρίως οι πιστοί ότι, τώρα, που το Ευαγγέλιο ήρθε, θα πρέπει οι χριστιανικοί λαοί, ή τουλάχιστον οι λαοί που γνωρίζουν το Ευαγγέλιο να μην έχουν, πλέον, πολέμους. Προσέξτε αυτό το σημείο! Είναι μία αυταπάτη. Και μάλιστα, αυτή η αυταπάτη βρίσκει ανταπόκριση και σε μικρές, θα λέγαμε, εκτάσεις, όπως μέσα σ’ έναν λαό, να θέλουμε να διακυβερνήσουμε χριστιανικά κι έτσι, τα πράγματα θα πάνε πολύ καλά. Δεν υπάρχει καμία αντίρρηση, αγαπητοί μου, ότι κυβερνήτες Χριστιανοί θα μπορούσαν να δώσουν πολλά αγαθά. Αλλά, προσέξτε, μην πιστέψουμε ότι θ’ αποφύγουμε τους πολέμους.
Απλούστατα, διότι οι χριστιανικοί λαοί είναι διεφθαρμένοι. Όσο προχωρούμε προς τα έσχατα, δέν θα έχουμε βελτίωση του χριστιανικού πνεύματος αλλά χειροτέρευση. Και αφού θα έχουμε χειροτέρευση, δεν
μπορούμε παρά θα έχουμε πολέμους! Και δέν θα εγκαθιδρύεται η ειρήνη επάνω στη Γή. Έτσι, πρώτα – πρώτα, η προφητεία έχει την αξία της στο να μη νομίσουν οι άνθρωποι ότι τώρα, εφ’ εξής, θα ‘ρθουν εποχές μακάριες. Μην πάτε μακριά. Αυτός ο Χιλιασμός δεν πιστεύει τούτο; Και βεβαίως, όταν πρώτα ο Θεός φτάσουμε σ’ εκείνο το χωρίο που αναφέρεται στα 1000 χρόνια, θα δούμε εκεί τι εννοεί ο λόγος τού Θεού, αλλά αυτή είναι μία πλάνη. Και μή νομίζετε ότι οι χιλιαστές δεν επηρεάζουν το περιβάλλον τους και τους Χριστιανούς; Ότι αναμένουν μιαν εποχή μακαριότητος επάνω στη Γη, που οι άνθρωποι θα τρώνε με χρυσά κουτάλια. Τα έντυπά τους που κυκλοφορούν, και μάλιστα, εκείνα τα διαφημιστικά έντυπα, έχουνε μέσα πολύ ωραίες εικόνες.
Σκίτσα δηλαδή, που έχουν τούς ανθρώπους ευτραφείς, χαμογελαστούς, ωραίους κήπους, όλοι οι καρποί τής Γής επάνω στο τραπέζι. Παίζει κιθάρα κάποιος, κάποια άλλη τραγουδάει πιο πέρα. Τα παιδιά παίζουν. Ερμηνεύοντας το χωρίον “θα βοσκήσει το λιοντάρι, η αρκούδα μαζί με το αρνί”. Δεν υπάρχει αυτή η ερμηνεία. Δεν είναι σωστή αυτή η ερμηνεία. Η προφητεία, λοιπόν, έχει τη θέση της
εδώ, ότι θα ‘χουμε πολέμους και όχι ειρήνη. Και μόνο το σημείο αυτό αν περιοριστεί η προφητεία για πολέμους, είναι υπεραρκετή να τη δικαιολογεί.
Αλλά ακόμη και κάτι άλλο. Όταν ο Κύριος μιλά για πολέμους, δεν πρόκειται περί των συνηθισμένων πολέμων αλλά περί έκτακτων και τρομερών πολέμων! Υπήρξαν, βέβαια, μεγάλοι πόλεμοι, τρομεροί πόλεμοι, σφαγές ανελέητες μέσα στην Ιστορία. Η ιστορία των ανθρώπων δεν είναι παρά πόλεμοι, τίποτε άλλο. Από την αρχή μέχρι τέλους. Είναι η ιστορία των πολέμων η ανθρώπινη ιστορία. Αλλά, όσο κι αν υπήρξαν τρομεροί πόλεμοι, θα υπάρξουν άκρως και αφάνταστα τρομεροί πόλεμοι. Και φαίνεται αγαπητοί μου, ότι αυτοί οι πόλεμοι, οι τρομεροί,
ουδέποτε προβλέφθηκαν από το ανθρώπινο μυαλό. Ποτέ ο άνθρωπος δεν φαντάστηκε
τρομερούς πολέμους, στον βαθμό που πρόκειται να πραγματοποιηθούν. Και φαίνεται ακόμα, ότι αυτή η αρχή έγινε. Διαβάστε ολόκληρη την Ιστορία όλων των λαών. Πουθενά δεν θα δείτε τον χαρακτηρισμό “παγκόσμιος πόλεμος”. Πουθενά! Και όμως, μέσα στον αιώνα μας, σημειώθηκαν δύο Παγκόσμιοι Πόλεμοι. Ο ένας φοβερότερος του άλλου. Ένας τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος -διαβάζετε εφημερίδες, ακούτε ειδήσεις λίγο πολύ πιστεύω θα έχετε μιά εικόνα τί θα σήμαινε ένας τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος.
Σας λέω μόνο τούτο! Ο Κύριος είπε την εξής φράση: «ἐγερθήσεται γὰρ ἔθνος ἐπὶ ἔθνος» (Ματθ. 24,7) . Αυτό
φανερώνει ακριβώς παγκόσμιο πόλεμο. Διότι σήμερα δεν είναι ένας λαός που πολεμά εναντίον άλλου λαού κι έρχεται ίσως ένας τρίτος σαν σύμμαχος να βοηθήσει τον πρώτο ή τον δεύτερο. Εδώ έχουμε αληθινά παγκόσμιο πόλεμο. Και συνεπώς, η έκφραση, η διατύπωση του Κυρίου «ἐγερθήσεται γὰρ ἔθνος ἐπὶ ἔθνος» -σήμερα μπορούμε να το καταλάβουμε- πρόκειται περί παγκοσμίου πολέμου. Πριν από 80 χρόνια, πολύ λιγότερο από 80, μέχρι το 1910, συνεπώς 70
χρόνια, (τότε που εκφωνήθηκε η ομιλία), δέν μπορούσαν οι άνθρωποι να διανοηθούν παγκόσμιο πόλεμο. Δέν μπορούσαν, δέν ήταν δυνατόν! Ένα προοίμιο του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου είναι ο Κριμαϊκός Πόλεμος, που
ήταν ένα είδος παγκοσμίου πολέμου, ένα ξεκίνημα. Όχι ακριβώς, παγκοσμίου, πάντως
πήραν πολλοί λαοί μέρος στο Κριμαϊκό Πόλεμο. Αλλά μπορούσε ατό να προβλεφθεί ως παγκόσμιος πόλεμος; Όχι! Μπορούσε να προβλεφθεί, παρακαλώ, ότι θα μπορούσε να υπάρχει πυρηνικός πόλεμος, που θα μπορούσε να φονευθεί ευκολότατα, στο πι και φι, εντός 24 ωρών, το ένα τέταρτο του πληθυσμού τής Γης; Όχι! Αδιανόητο! Αγαπητοί μου, πριν από 50 χρόνια, αυτά
που λέμε τώρα ήσαν αδιανόητα! Θα μπορούσε ποτέ να φανταστεί κανείς ότι σ’ έναν πόλεμο θα μπορούσαν να λάβουν μέρος 200 εκατομμύρια στρατιώτες; Αδιανόητο! Κι όμως, στο 9 Κεφάλαιο, στίχος
16, παίρνουν μέρος 3 στρατοί! Οι κόκκινοι, οι κίτρινοι και οι κυανοί. Τί λένε αυτά; Και ο πόλεμος θα γίνει στην
Μεσοποταμία, ήτοι, μεταξύ των ποταμών Ευφράτη και Τίγρη. Ήτοι στην Περσία. Τί λένε αυτά; Αυτά γράφτηκαν
πριν 2000 χρόνια. Και ότι οι στρατοί που θα λάβουν μέρος θα ειναι 200 εκατομμύρια. Είκοσι μυριάδες! Άν λάβετε υπ’ όψη ότι μόνη η Κίνα είναι 1 δις και ότι, χοντρικά, θα μπορούσε ένας στους πέντε να είναι στρατεύσιμος, μόνο η Κίνα θα διέθετε 200 εκατομμύρια στρατό!! Αυτό, πριν από μερικά χρόνια, ήταν διανοητό; Αδιανόητο! Συνεπώς, η προφητεία περί πολέμων έχει βάση! Και δεν είναι ξεκάρφωτο πράγμα. Έχει πολύ μεγάλη αξία, διότι δεν μιλά για συνηθισμένους πολέμους αλλά για ειδικούς, φοβερούς και τρομακτικούς πολέμους!
Απόσπασμα από την 30η ομιλία στο βιβλίο της Καινής Διαθήκης
« Ιερά Αποκάλυψις ».
†.Καθώς, αγαπητοί μου, ανοίγει η εκκλησιαστική περίοδος του ευαγγελιστού Ματθαίου, η Εκκλησία μας, παρουσιάζει την ωραία εκείνη εικόνα που ο Κύριος αναζητά τους πρώτους Του μαθητάς παρά την λίμνην της Τιβεριάδος. Εκεί βρήκε τα πρώτα δύο ζεύγη αδελφών, που τους κάλεσε κοντά Του. Ήταν ο Πέτρος και ο Ανδρέας, ο Ιάκωβος και ο Ιωάννης. Ήταν ένα όμορφο πρωινό στην ακρολιμνιά. Εκεί, στα ήσυχα νερά της λίμνης, είδε το πρώτο ζεύγος, «βάλλοντας ἀμφίβληστρον εἰς τὴν θάλασσαν· ἦσαν γὰρ ἁλιεῖς». Ρίχνοντας το δίχτυ τους στη θάλασσα· γιατί ήσαν αλιείς. Και τους λέγει: «Δεῦτε ὀπίσω μου, καὶ ποιήσω ὑμᾶς ἁλιεῖς ἀνθρώπων». Και εκείνοι «εὐθέως ἀφέντες τὸ πλοῖον καὶ τὸν πατέρα αὐτῶν ἠκολούθησαν αὐτῷ». Κι εκείνοι αμέσως, αφού άφησαν τα δίχτυα τους, τον ηκολούθησαν. Και αφού προχώρησε λίγο πιο πέρα ο Κύριος, είδε το δεύτερο ζεύγος αδελφών. Τον Ιάκωβο και τον Ιωάννη. Λέγει τότε και σ’ αυτούς να Τον ακολουθήσουν. «Οἱ δὲ εὐθέως ἀφέντες τὸ πλοῖον καὶ τὸν πατέρα αὐτῶν ἠκολούθησαν αὐτῷ». Εκείνοι δε αμέσως, αφού άφησαν το πλοίο και τον πατέρα τους, Τον ηκολούθησαν.
Οι πρώτοι άφησαν τα δίχτυα τους και Τον ακολουθούν. Οι δεύτεροι άφησαν πλοίο και πατέρα και ακολούθησαν τον Ιησούν. Μένομε, αγαπητοί μου, έκπληκτοι, που τόσο οι πρώτοι, όσο και οι δεύτεροι, άφησαν ευθέως, αμέσως, ό,τι τους συνέδεε και ακολουθούν τον Χριστόν.Τους χαρακτηρίζει εκείνο το «ευθέως», τους χαρακτηρίζει μία ανεξαρτητοποίησις με ό,τι ήσαν δεμένοι. Με πρόσωπα και με πράγματα. Είναι εκπληκτικόν. Και μένουν στην εξάρτηση του Ιησού, χωρίς όρους και συμφωνίες.
Αυτήν την απόρριψη των εξαρτήσεων και τη μετάβαση σε μία νέα εξάρτηση, αγαπητοί μου, θα δούμε σήμερα. Οι μαθηταί, σαν ψαράδες το επάγγελμα - ἦσαν γὰρ ἁλιεῖς- για να μη θεωρηθεί ότι απλώς έκαναν το χόμπυ τους, δηλαδή ήσαν ερασιτέχνες, πήγαν στη λίμνη εκεί, για να ψαρέψουν. Ήσαν επαγγελματίαι. Ζούσαν. Ήταν η δουλειά τους. Οι μαθηταί, λοιπόν, σαν ψαράδες επαγγελματίαι και σαν άνθρωποι, είχαν τη δική τους οικογένεια· όπως ο Πέτρος. Είχε πενθερά, μας σημειώνει κάπου αλλού το Ευαγγέλιο. Ή ήσαν άγαμοι ακόμη, όπως ο Ιάκωβος και ο Ιωάννης, στην πατρική τους οικογένεια, με τον πατέρα τους και τη μητέρα τους και τα τυχόν άλλα τους αδέλφια. Πάντως ευρίσκοντο στον χώρον των νομίμων και φυσικών εξαρτήσεων.
Πράγματι, κάθε άνθρωπος που έρχεται εις τον κόσμον, από τη στιγμή που παίρνει διαστάσεις υπάρξεως μέσα σε αυτά τα σπλάχνα ακόμη της μάνας του, μπαίνει στην εξάρτηση του χώρου και του χρόνου. Ο άνθρωπος κατ’ ανάγκην είναι χωροχρονικός. Δύο δεσμά που μπαίνουν αμέσως στην κάθε ύπαρξη και από τα οποία δεσμά του χώρου και του χρόνου, είναι αδύνατον να απαλλαγεί κάθε ύπαρξις, φυσικά και αυτός ο άνθρωπος. Έτσι γεννιέται ο άνθρωπος και κατοπινά μπαίνει σε ένα πολύπλοκο δίκτυο εξαρτήσεων, αλληλεξαρτήσεων. Άνθρωποι με ανθρώπους, κοινωνικά, έχομε μίαν εξάρτησιν κοινωνικά και άνθρωποι με περιβάλλον βιολογικά. Αναπνέομε τον αέρα, χωρίς αέρα δεν μπορούμε να ζήσουμε, εξαρτώμεθα από τον αέρα, το οξυγόνο του αέρος, ακόμη από το νερό, από τις τροφές, από τον ήλιο… Γενικά εξαρτώμεθα. Από τη βαρύτητά μας επάνω στη Γη κ.ο.κ. Και αυτή η Γη μας ακόμη, εξαρτάται από τον δικό μας τον ήλιο. Πώς κινείται η Γη μας; Κινείται περί τον ήλιον, εξαρτώμενη απ’ αυτόν. Αλλά και ο ήλιος ο δικός μας ανήκει στον δικό μας τον Γαλαξία. Αν λογαριάσει κανείς, ότι υπάρχουν, όσα είδαμε τουλάχιστον μέχρι σήμερα, κάπου διακόσια εκατομμύρια Γαλαξίαι. Και κάθε Γαλαξίας έχει εκατομμύρια και δισεκατομμύρια ηλίους. Το ένα εξαρτάται από το άλλο. Και αυτές όλες οι εξαρτήσεις είναι εντελώς, εντελώς φυσικές εκ κατασκευής. Έτσι ο Θεός έκανε τα πράγματα, γιατί έτσι ήθελε να κάνει τα πράγματα. Να έχουν μια αλληλεξάρτησιν. Δεν υπάρχει τίποτε, μα απολύτως τίποτε εις τον κόσμον αυτόν, ανεξάρτητον. Ούτε ένα ηλεκτρόνιον. Δεν λέγω άτομον της ύλης. Ούτε ένα ηλεκτρόνιον δεν έχει, θα λέγαμε, ανεξαρτησία. Τα πάντα εξαρτώνται. Ένα μόνο δεν εξαρτάται. Ο Θεός. Ο Θεός είναι έξω από όλα αυτά. Είναι ανεξάρτητος ο Θεός.
Μέσα λοιπόν σε αυτές τις δαιδαλώδεις αλληλεξαρτήσεις, ο Θεός θέλει να πετυχαίνεται η κοινωνία των όντων και όλα τα όντα μαζί, την κοινωνία με τον Θεό, διά των χειρών του ανθρώπου. Είδατε προηγουμένως στη Θεία Λειτουργία; Εσηκώσαμε το άγιο ποτήριον και το άγιο δισκάριον προς της τελεσιουργήσεως του μυστηρίου και του είπαμε, εσείς Του είπατε του Θεού, δια στόματος ιερέως: «Τά σά ἐκ τῶν σῶν Σοι προσφέρομεν». Σεις το είπατε, με τα χέρια του ιερέως και το κάνατε. Γιατί εσείς φτιάξατε το κρασί και το πρόσφορο. Και προσφέρει ο ιερεύς με τα χέρια, τα δικά του είναι, αλλά τα δικά σας χέρια, εις τον Θεόν την κτίσιν. Έτσι βλέπει κανείς ότι πραγματικά όλα τα όντα μαζί πρέπει να τύχουν μιας κοινωνίας με τον Θεό, δια των χειρών του ανθρώπου.
Ο άνθρωπος προσφέρει, ως ιερεύς, την κτίσιν στον Θεό. Προσέξατέ το. Πας άνθρωπος. Είναι εκείνο που λέγει και στην Παλαιά και στην Καινή Διαθήκη, ότι ο Θεός τον λαόν Του τον έκανε να είναι ἱερεῖς καί βασιλεῖς. Το γνωστόν βασίλειον ἱεράτευμα. Δεν είναι βέβαια της ώρας να πούμε τι σημαίνει για τον κάθε πιστό που βαπτίζεται, ότι είναι ιερεύς της Δημιουργίας. Και ιερεύς του εαυτού του στον Θεό. Προσφέρει στον Θεό. Όταν λέει στην προς Ρωμαίους ο απόστολος Παύλος: «Να προσφέρετε θυσίαν ζώσαν και ευάρεστον εις τον Θεόν. Την λογικήν», λέγει, -δηλαδή πνευματικήν- «λατρεία στον Θεό». Τι είναι; Η καθαρότητα του εαυτού σας. Είναι εκπληκτικό αυτό, αγαπητοί μου. Έτσι ζούσε ο Αδάμ στον Παράδεισο. Προσφέροντας την κτίσιν. Εξηρτημένος από την φύσιν, διότι έτρωγε, έπινε, ανέπνεε. Ωστόσο προσφέρει στον Θεό την κτίσιν ως ιερεύς της Δημιουργίας. Είναι μεγαλειώδες. Έτσι το θέλει ο Θεός. Και ξαναλέγω: είναι μεγαλειώδες.
Ο Αδάμ όμως με την παραδοχή που έκανε με τον διάβολο, αμέσως πέρασε από τον χώρον των θείων και φυσικών και νομίμων εξαρτήσεων, στον χώρο της δαιμονικής εξαρτήσεως. Κι από δω αρχίζει μία περιπέτεια δαιμονικών αλληλεξαρτήσεων. Η φύσις δαιμονοκρατείται με την πτώση του Αδάμ και ο άνθρωπος εξαρτάται πλέον από μίαν δαιμονοκρατουμένη κτίση. Έχουν πολλή σημασία αυτά. Αρχίζει η ιστορία των παθών εις τον άνθρωπον. Ο άνθρωπος αρχίζει να σωριάζει στον εαυτό του ή καλύτερα, να τον εθίζει στα πάθη. Και τα πάθη δεν είναι τίποτε άλλο παρά ο χρονισμός συγκεκριμένων αμαρτημάτων. Αν πω ψέματα και ξαναπώ, έκανα αμαρτία. Και ξαναπώ και ξαναπώ, τότε αυτή η αμαρτία γίνεται πάθος, γίνεται εθισμός. Και έχω μία ροπή, χωρίς κανείς να με προκαλεί, να λέγω ψέματα εκεί που θα ήταν περιττό να πω ψέματα. Γιατί; Γιατί αυτό έγινε πάθος. Έτσι, αγαπητοί μου, όλα τα αμαρτήματα, εάν χρονίσουν, γίνονται πάθη. Τα πάθη πλέον όμως επιβάλλουν την εξάρτηση στον άνθρωπο.
Εδώ είναι που γίνεται ο άνθρωπος ένα τραγικόν πρόσωπον. Εξάρτησις από τα πάθη αφύσικος και παράνομος. Δηλαδή και παρά φύσιν και παρά νόμον. Αυτό θα πει αφύσικος και παράνομος. Ο άνθρωπος γίνεται δούλος των παθών. Δεν διστάζει με τον τρόπον αυτόν, όχι μόνον τις εντολές του Θεού να παραβεί –παράνομος- αλλά και αυτούς τους φυσικούς νόμους να παραβεί και λέγεται «παρά φύσιν άνθρωπος». Να αναφέρω τι σημαίνει παρά φύσιν άνθρωπος; Είναι φοβερό. Κάπου ο Δανιήλ αναφέρεται εις τον Αντίχριστον και λέγει εκεί ότι θα καταργήσει νόμον, τον νόμον και την φύσιν. Δεν είναι όμως της ώρας αυτό. Απλώς έκανα έναν υπαινιγμό.
Τώρα ο άνθρωπος, μετά την πτώση του, τι κάνει; Αναζητά την ηδονή. Την ηδονή εν ευρεία εννοία. Άμεσα. Εκείνη η οποία με τη σειρά της η ηδονή επιβάλλει την εξάρτηση από αυτήν του ανθρώπου. Τον κάνει δούλο τον άνθρωπο η ηδονή. Η ιστορία της ηδονής ξεκίνησε από τον Παράδεισο. Όταν η Εύα είδε ότι ο καρπός ήταν ωραίος, λέγει να τον βλέπεις, και γλυκύς να τον τρως. Μέχρι τότε, δεν έβλεπε η Εύα τον καρπόν; Πώς τώρα ξυπνά μία άλλη επιθυμία; Όπως λέγει ο άγιος Ανδρέας Κρήτης στον μεγάλο του Κανόνα: αυτή η «παράλογος ἐπιθυμία, ἡ παράλογος βρώσις». Τι είναι λοιπόν αυτό; Απ΄τη στιγμή που ο άνθρωπος δοκιμάζει, αφού ξεκινάει από κει η αναζήτηση της ηδονής, της ευχαρίστησης πάντα, ξαναλέγω, εν ευρεία εννοία, επέρχεται η οδύνη. Εφεξής, ηδονή και οδύνη, θα πηγαίνουν πλάι πλάι. Έκτοτε ο άνθρωπος την αναζητά, παρ’ ότι γνωρίζει την οδύνη, αναζητά την ηδονή και με τον τρόπον αυτόν εδημιούργησε τον ευδαιμονισμό· που είναι ο υπ’ αριθμόν ένα εχθρός του πνευματικού βίου. Λέει ο Ιερός Χρυσόστομος ότι «ὁ εὐδαιμονισμός διώκει μηδενός διώκοντος». Ότι ο ευδαιμονισμός διώκει όχι όπως ο Νέρων και ο Διοκλητιανός. Εκεί οι Χριστιανοί πραγματικά εχαλυβδώνοντο και αντιστέκονταν και γίνονταν μάρτυρες. Ο ηδονισμός, η ευημερία, παραλύει τον άνθρωπον και παραδίδεται εις το κοσμικόν φρόνημα. Γι΄αυτό λέγει ο Ιερός Χρυσόστομος ψυχολογικότατα και αληθινότατα ότι όλη αυτή η ιστορία είναι η χειρότερη για τον άνθρωπο.
Ακόμη ο ευδαιμονισμός αναζητείται στον πλούτον. Δηλαδή στα πολλά αγαθά, δηλαδή σε εκείνα που είναι παραπάνω από τις ανάγκες μας. Εκείνο το ξεπέρασμα, που λέγει ο Απόστολος «ἔχοντες δὲ διατροφὰς καὶ σκεπάσματα, τούτοις ἀρκεσθησόμεθα». Με αυτά τα πολλά αγαθά γεννιέται η αλαζονεία του βίου, δηλαδή είναι μία επίδειξις και μια προβολή ενός νομιζομένου υπάρχοντος και υπερέχοντος εγώ. «Εγώ είμαι εγώ!». Αναζητείται ακόμη μέσα εις τον ευδαιμονισμό, ένας πληθωρικός πολιτισμός και μάλιστα τεχνικός. Αναζητείται ακόμη η ικανοποίησις του γενετησίου ενστίκτου. Με όλο το ρεπερτόριο των διαστροφών. Επέρχεται κορεσμός και αναζητούμε νέους τρόπους ικανοποιήσεως, που είναι ο χώρος των παρεκτροπών, των διαστροφών. Αυτό έκαναν οι Σοδομίται. «Ἐπλήσθησαν ἄρτου», λέει η Γραφή. Δηλαδή χόρτασαν. Χόρτασαν, είχαν πολλά αγαθά. Και αναζητούσαν να βρουν σε νέους τρόπους την ηδονή.
Το κάπνισμα, ναι, προσέξτε, το κάπνισμα, το κάπνισμα είναι ηδονιστικόν. Γι΄αυτό και δεν μπορεί ο άνθρωπος να το κόψει. Διεγείρει το νευρικό σύστημα. Και αφήνει μνήμη επάνω στο νευρικό σύστημα. Κι αν το΄κοψες, αδελφέ μου, κάποια φορά, υπάρχει μεγάλη πιθανότης να το ξαναθυμηθείς. Γιατί απλούστατα είναι ναρκωτικόν. Και όπως δόθηκε ο χαρακτηρισμός «κοινής αποδοχής». Ναρκωτικόν κοινής αποδοχής. Ναι. Το κάπνισμα λοιπόν μπορεί να χαρακτηριστεί το σήμα κατατεθέν του ηδονιστικού πολιτισμού μας. Δεν είναι υπερβολή. Διότι το κάπνισμα άνοιξε τον δρόμο· τον δρόμο στα ναρκωτικά· που αποτελούν πλέον την κορωνίδα του πράγματος. Κανείς δεν έπεσε στα ναρκωτικά εάν προηγουμένως δεν έμαθε να καπνίζει. Είναι η πρόσβασις. Είναι η γέφυρα.
Μάλιστα αυτές τις ημέρες, χθες, προχθές, είχαμε την ημέρα κατά των ναρκωτικών. Ας θεωρηθούν κι αυτά που λέμε, μία μικρή, σπουδαιοτάτη όμως, με θεολογικό υπόβαθρο, συμβολή εις την προσπάθεια αυτή, γιατί έχω παρατηρήσει ότι κάνομε μνεία των πραγμάτων, εισηγούμεθα μύριες μεθόδους, εκτός από κείνη την σπουδαία, την τρανή. Να βάλομε στα παιδιά μας τον φόβο του Θεού. Και την μη αναζήτηση της ηδονής, μ’ αυτήν την ευρεία έννοια.
Έτσι, κάπνισμα και ναρκωτικά, δημιουργούν φοβερές εξαρτήσεις στον άνθρωπο. Φοβερές. Να κάνω περιγραφή; Δεν κάνω. Μπορεί και με τα μάτια σας να είδατε τους ανθρώπους θύματα, ιδίως νέους, αυτών των καταστάσεων. Ξέρετε ότι στην Ελλάδα, από τον μαθητόκοσμο έχομε 27.000 μαθητάς, αγόρια και κορίτσια, που παίρνουν ναρκωτικά; Το ακούσατε καλά; Εικοσιεφτά χιλιάδες μαθητάς έχομε. Δεν σας ανησυχεί αυτό; Δεν μπορείτε να σκεφτείτε ότι ένα παιδί σας, ένα εγγόνι σας, μπορεί να είναι μέσα σε αυτόν τον αριθμό; Κι επειδή είπαμε αυτόν τον σύνδεσμο της ηδονής με την οδύνη, γι΄αυτό σήμερα βλέπομε άπειρα θύματα που ξεκινούν από την ηδονή και εξαρτώμενοι από αυτήν, ζουν την πιο φοβερή οδύνη, την πιο τραγική οδύνη. Μέχρι τον θάνατο! Και οι εξαρτήσεις αυτές δημιουργούν την πιο στυγνή τυραννία.
Και ο άνθρωπος θα μένει πάντοτε καταδικασμένος σε αυτές τις δαιμονικές, πώς αλλιώς να το πούμε, τις δαιμονικές εξαρτήσεις; Τα ναρκωτικά ποιος τα έφτιαξε; Ο Θεός, αγαπητοί μου. Είναι υπεύθυνος ο Θεός; Άπαγε. Τα σταφύλια που κάνουν κρασί, ποιος τα δημιούργησε; Ο Θεός. Αν υπάρχουν μέθυσοι, φταίει ο Θεός; Άπαγε της βλασφημίας! Είναι η δαιμονική υπόδειξις: «Φάε αυτό». Μα ο Θεός δεν το έκανε γι’ αυτό να το φας. Όλα τα πράγματα δεν δοκιμάζονται. Έχουν ποικίλους σκοπούς, αν το θέλετε, αποτελούν, αν το θέλετε, αποτελούν και σκοπόν να μην είχαν, που έχουν σκοπόν, και σκοπόν να μην είχαν, αποτελούν το δένδρο της γνώσεως καλού και κακού, που σου λέει ο Θεός: «Απ’ αυτό δεν θα δοκιμάσεις». Βλέπετε ότι μέσα στην Ιστορία συνεχίζει η παρουσία του δένδρου του καλού και του κακού;
Αλλά πάντα θα μένουν έτσι τα πράγματα; Όχι, αγαπητοί μου. Γι΄αυτό ήλθε ο Υιός του Θεού. Να σπάσει αυτές τις αφύσικες εξαρτήσεις και να μας ξαναφέρει στη φυσική και θεϊκή εξάρτηση. Ο Χριστός μάς ξαναγύρισε στο μέτρο της χρήσεως της κτίσεως. Μόνο ό,τι είναι φυσικόν, ευλογείται. Ό,τι είναι αφύσικον, δεν ευλογείται. Ο γάμος ευλογείται· αλλά όχι η πορνεία. Η λήψη τροφής ευλογείται. Γιατί έτσι κατασκευαστήκαμε. Θυμηθείτε όταν ανέστησε την κόρη του Ιαείρου και είπε: «Δώσατέ της να φάει». Εκείνος που την ανέστησε, δεν θα μπορούσε να τη δυναμώσει άνευ τροφής; Όχι· έτσι τα κατασκεύασε ο Θεός. Αλλά ωστόσο δεν είναι ευλογημένη η γαστριμαργία. Μας είπε να αγαπάμε τους γονείς μας και τα παιδιά μας και τους άλλους ανθρώπους. Αλλά όχι πιο πάνω από τον Θεό. Έβαλε μία ιεράρχηση. Μας έδωσε μια ωραία φύση, που μπορούμε να την εκμεταλλευώμεθα, αλλά όχι να την καταχρώμεθα. Ή να την καταστρέφομε ή να την θεοποιούμε. Με τον τρόπον αυτόν ο Κύριος μας έβγαλε από τη δαιμονική και παράνομη εξάρτηση σε μία φυσική και νόμιμη. Και όχι μόνον ο Χριστός μας ελευθέρωσε από την αφύσικη και δαιμονική εξάρτηση, αλλά και κάτι πολύ περισσότερο, ασύλληπτα περισσότερο. Ήλθε να σπάσει τα δεσμά του καθηλωμένου Προμηθέα από τον Καύκασον της φθοράς και του θανάτου. Γιατί; Γιατί μετά την κοινήν ανάστασιν, δεν θα υπάρχει φθορά. Φθορά θα πει μεταβολή σωματική. Τρώγω, πεινώ, κοιμάμαι, κουράζομαι. Και λέγει ο Παύλος ότι «Ὁ δὲ Θεὸς καὶ ταύτην(την κοιλίαν, γράφει στους Κορινθίους στην Α΄επιστολή του) καὶ ταῦτα (τα βρώματα, τα φαγητά) καταργήσει». Γιατί; Δεν θα υπάρχει πλέον η φθορά. Καταργείται και ο θάνατος. Φθορά και θάνατος, καταργούνται αυτά. Κοιλία λοιπόν και θάνατος, είναι οι δύο ακαταμάχητοι εχθροί που νικώνται. Και από τους οποίους εχθρούς τώρα, έχομε πλήρη εξάρτηση.
Αυτά μας έφερε ο Κύριος. Ήρθε να σπάσει λοιπόν τους δεσμούς του κακού και των εξαρτήσεων. Παρατηρούμε ότι όταν ο Κύριος κάλεσε τα δύο ζεύγη των αδελφών, Πέτρον, Ιάκωβον, Ιωάννην και Ανδρέα, τους είπα λίγο ανάποδα, αυτοί άφησαν κάποιες φυσικές και νόμιμες και ευλογημένες εξαρτήσεις. Ψαράδες ήσαν. Τι ωραίο επάγγελμα! Είχαν οικογένειες. Τον πατέρα τους, τη μάνα τους είχαν… Άφησαν όμως τα σύνεργά τους, συγνώμη ήσαν εξαρτώμενοι από όλα αυτά. Αλλά εδώ έχομε κάτι καταπληκτικό με τους μαθητάς αυτούς, τα δύο ζεύγη των μαθητών. Να δημιουργούν μία προοδευτική απεξάρτηση ακόμη κι από αυτές τις φυσικές και ευλογημένες εξαρτήσεις, για να μεταφερθούμε σε μία και μόνη εξάρτηση, τον Χριστό. Τα άφησαν όλα. Τα δίχτυα, το πλοίο και τον πατέρα, το επάγγελμα, τα άφησαν όλα. Ο Κύριος τους είπε: «Ελάτε να σας κάνω αλιείς ανθρώπων». Αυτό έκαναν οι μαθηταί. Δηλαδή απηλλάγησαν από τις εξαρτήσεις, θα το πω άλλη μία φορά, τις φυσικές και νόμιμες και ευλογημένες, για να δεχθούν μία άλλη εξάρτηση. Έτσι ο Κύριος, ξαναγυρίζει τον άνθρωπο στην πρώτη, την αρχέγονη, την παραδεισία εξάρτηση.
Αγαπητοί, η σημερινή ευαγγελική περικοπή, με μία εικόνα τόσο απλή και φυσική, μας έδειξε πώς πρέπει να κινούμεθα. Και πρώτα πρώτα πρέπει να σπάσουμε κάθε δαιμονική εξάρτηση. Τα πάθη πρέπει να φύγουν. Μετά να σπάσομε, όσο τούτο είναι επιτρεπτό φυσικά, γιατί ζούμε εις τον παρόντα κόσμο, κάθε φυσική εξάρτηση, πραγμάτων και προσώπων· που μπορούν να μας εμποδίσουν στο παρακάτω βήμα. Η νηστεία, σκεφτήκατε ποτέ ότι είναι μία άσκησις που προσπαθεί να μας απαλλάξει, να μας κάνει περισσότερο ανεξάρτητους του φαινομένου που λέγεται κοιλία και γαστριμαργία; Η ξενιτεία, δηλαδή το να πω, θα βρεθώ μακριά από τους ανθρώπους μου και την πατρίδα μου. Κάποτε μπορεί να είναι τροπική. Αλλά κυρίως είναι τοπική. Πρέπει να είναι και τροπική και τοπική, αν το θέλετε. Τι είναι παρακαλώ η ξενιτεία; Μία θαυμασία άσκησις απεξαρτητοποιήσεως.
Αλλά δεν σταματούμε εδώ. Πρέπει να προχωρήσουμε στην όσο το δυνατόν περισσότερα μας εξάρτηση από την Κύριον. Το καθημερινό μάννα που έπεφτε στην έρημο, το ενθυμείσθε; Αυτό θέλει να διδάξει. Δεν έριχνε μάννα ο Κύριος για πολλές μέρες. Κάθε μέρα. Σήμερα. Όποιος μάζευε περισσότερο, σκουλήκιαζε την άλλη μέρα. Πλην το μάννα της Παρασκευής πριν το Σάββατο. Εκείνο δεν σκουλήκιαζε. Γιατί; Ήθελε αυτό να διδάξει ο Κύριος. Ότι ο άνθρωπος πρέπει να μένει ανεξάρτητος ακόμη και από τη φυσική του τροφή! Θα σου τη δώσει ο Κύριος. Θα σου τη δώσει. Γιατί εκεί πρέπει, εκεί πρέπει να έχεις την εξάρτησή σου. Τι είπε ο Κύριος εις τον διάβολον; Είναι γραμμένο στο Δευτερονόμιο: «Οὐκ ἐπ' ἄρτῳ μόνῳ ζήσεται ἄνθρωπος». Και όλη αυτή η διαδικασία, δεν είναι τίποτε άλλο παρά μία διαρκής πορεία προς την ελευθερία. Η δε ελευθερία, όπως την θέλει το Ευαγγέλιον. Εξάλλου, αυτό σημαίνει, αγαπητοί, απελευθέρωσις και σωτηρία. Και ο Χριστός γι΄αυτό λέγεται Λυτρωτής και Σωτήρας.
†.Έχουμε την έβδομη εντολή: «οὐ φονεύσεις» ( Έξοδ. 20, 15. Δευτ. 5, 17. Ματθ. 5,21. Ρωμ. 13, 9), δεν θα σκοτώσεις, με κανένα τρόπο δεν θα αφαιρέσεις τη ζωή του συνανθρώπου σου. Η εντολή αυτή, αγαπητοί μου, κατά το βιβλίο της Εξόδου είναι όγδοη· κατά το Δευτερονόμιο όμως είναι έκτη. Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς την τοποθετεί έβδομη. Ακολουθούμε τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά.
Ήθελα να δώσω μια επεξήγηση για τον λόγο που υπάρχει εδώ αυτή η δυσκολία της σειράς. Βεβαίως τόσο το βιβλίο Έξοδος, όσο και το βιβλίο Δευτερονόμιο, έχουν βγει από την γραφίδα του νομοθέτου Μωυσέως. Ο Μωυσής είναι εκείνος που δευτερώνει την συγγραφή και την εξαγγελία του Νόμου· γι' αυτό λέγεται και Δευτερονόμιο. Όμως δείχνει ότι δεν υπήρχε απολυτότητα στην έκφραση, διότι θα μπορούσε να είχε πάρει ρητή εντολή από τον Θεό, ώστε και η διατύπωση και η έκφραση να είναι κάτι το απολύτως παγιωμένο. Κι αυτό σημαίνει ότι οι θεοφόροι άνθρωποι μπορούν να αναλύσουν τον λόγο του Θεού πάντα θεοπνεύστως.
Αυτό έχει πολλή σημασία από ερμηνευτικής πλευράς.
Κι έρχομαι τώρα στην εντολή: «ου φονεύσεις», δεν θα σκοτώσεις. Η εντολή αυτή, αγαπητοί μου, αναφέρεται στον σεβασμό της ζωής. Η ζωή, απ’ όλα τα φυσικά δώρα του Θεού, είναι το πρώτο δώρο. Είναι πολύ φυσικό, διότι η ζωή συνιστά την ύπαρξη· κι αν έχουμε άνθρωπο, συνιστά και την αυτοσυνειδησία του ανθρώπου. Όπως ο άνθρωπος δεν μπορεί να δώσει ζωή, να δημιουργήσει δηλαδή ζωή, όχι διά της γεννήσεως, αλλά να κατασκευάσει ζωή, έτσι δεν μπορεί και να αφαιρέσει ζωή.
Η ζωή μεταλαμπαδεύεται κατ' έναν μυστηριώδη πάντοτε και ανεξιχνίαστο τρόπο· όπως αν έχω ένα σβηστό κερί, και κάποιος άλλος έχει ένα αναμμένο κερί, παίρνω το φως από κει. Μεταλαμπαδεύεται λοιπόν η ζωή, μεταδίδεται. Αν έχω μία διακοπή της ζωής, δεν μπορώ να προχωρήσω παρακάτω, δεν έχω αναπαραγωγή ζωής. Αυτό δείχνει ότι απόλυτος Κύριος της ζωής και του θανάτου είναι μόνον ο Θεός γι' αυτό λέει και η Παλαιά Διαθήκη «Κύριος θανατοῖ καὶ ζωογονεῖ» (Α Βασ. 2,6), είναι ο μόνος ο οποίος είναι απόλυτος Κύριος της ζωής.
Βέβαια η ζωή, εξεταζόμενη και από επιστημονικής πλευράς, αποτελεί ένα ανεξήγητο και ερμητικά κλειστό μυστήριο. Έγιναν πολλές απόπειρες, και θεωρήθηκε ότι αν έχουμε κάποιες προϋποθέσεις ύλης, κάτω από ορισμένες συνθήκες, θα παραγάγουμε την ζωή. Είναι όμως μία απάτη. Η ζωή, όπως σας είπα προηγουμένως, είναι μία φλόγα που μεταλαμπαδεύεται· δεν παράγεται, δεν μπορεί να παραχθεί, δεν είναι δυνατόν να παραχθεί, ούτε ακόμη κι αν υποτεθεί ότι έχουμε μία υπεραισιοδοξία πως θα μπορούσαμε κάποτε να παραγάγουμε την ζωή. Φαίνεται ότι είναι από τα ερμητικώς κλειστά μυστήρια η ζωή, όπως ακριβώς από τα ερμητικώς κλειστά μυστήρια είναι η φύση της ύλης.
Αλλά ας δούμε, αγαπητοί μου, πώς μας αναλύει την εντολή αυτή ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς. Λέει: «Ου φονεύσεις, ίνα μη της υιοθεσίας εκπέσης». Πρόσεξε μην σκοτώσεις, για να μην ξεπέσεις από την υιοθεσία -τίνος;- εκείνου που ζωοποιεί και τους νεκρούς, και γίνεις παιδί, έργω του απ’ αρχής ανθρωποκτόνου Διαβόλου· για να μη ξεπέσεις από την χάρη του Θεού, να μη ξεπέσεις από την υιοθεσία του Θεού, και γίνεις παιδί του Διαβόλου.
Πράγματι, αγαπητοί μου, ο αληθινός και πρώτος ανθρωποκτόνος είναι ο Διάβολος. Όπως το λέει ο Κύριος, «ἐκεῖνος ἀνθρωποκτόνος ἦν ἀπ᾿ ἀρχῆς καὶ ἐν τῇ ἀληθείᾳ οὐχ ἕστηκεν» (Ιωάν. 8, 44).. Ώστε ο Διάβολος από την αρχή ήταν ανθρωποκτόνος! Πότε από την αρχή; Από την αρχή της δημιουργίας, της δημιουργίας του ανθρώπου.
Όταν ο Διάβολος είδε την δημιουργία του ανθρώπου, είδε την ιδιαίτερη πρόνοια και φροντίδα του Θεού γι' αυτόν, είδε ότι ο άνθρωπος είναι εικόνα του Θεού, είδε ότι είναι λογικός και ελεύθερος -όπως ακριβώς και ο Διάβολος ως πνεύμα, ως άγγελος- φθόνησε, και με κάθε τρόπο προσπάθησε να σκοτώσει τον άνθρωπο. Και τον σκότωσε! Γι' αυτό είναι «απ’ αρχής ανθρωποκτόνος».
Τον σκότωσε διπλά τον άνθρωπο· διπλά τον σκότωσε! Διότι τι είναι ο άνθρωπος; Ο άνθρωπος είναι ψυχή και σώμα. Σκότωσε λοιπόν και το σώμα του, σκότωσε και την ψυχή του. Πώς σκοτώνεται η ψυχή; Ο θάνατος της ψυχής δεν είναι παρά ο χωρισμός της ψυχής από τον Θεό, κι όχι η εκμηδένιση. Βγάλτε από το μυαλό σας την έννοια της εκμηδενίσεως δεν υπάρχει ούτε για την ψυχή ούτε για το σώμα, ούτε για ολόκληρη την δημιουργία, ούτε για ένα άτομο της ύλης. Δεν υπάρχει εκμηδένιση· βγάλτε τη από το μυαλό σας! Ακόμα και στη νεκρή ύλη αν ζουλήξω κάτι, θα βγει κάτι άλλο. Δηλαδή, σε κάθε περίπτωση, εκμηδένιση δεν υπάρχει. Λοιπόν. Τι σημαίνει ψυχικός θάνατος; Σημαίνει τον χωρισμό της ψυχής από τον Θεό. Αυτός είναι ο θάνατος της ψυχής. Έτσι λοιπόν ο Διάβολος έκανε τον άνθρωπο ν' αμαρτήσει, να παραβεί την εντολή του Θεού, και να χωριστεί η ψυχή του ανθρώπου από τον Θεό. Αλλά είχε πει ο Θεός και είχε ειδοποιήσει: «Πρόσεξε» είπε στον Αδάμ, «αν αμαρτήσεις, θα πεθάνεις». Και κατόπιν επήλθε ο χωρισμός της ψυχής από το σώμα, αυτό που λέμε πια βιολογικός θάνατος, και έχουμε πια το νεκρό σώμα. Δηλαδή ο Διάβολος σκότωσε τον άνθρωπο διπλά· τον σκότωσε και στην ψυχή, τον σκότωσε και στο σώμα.
Έτσι αυτός ο Διάβολος είναι εκείνος που ενέπνευσε τον φόνο, προκάλεσε την διάθεση του φόνου στον Κάιν, για να σκοτώσει τον Άβελ. Διότι βλέποντας ότι ο Αδάμ και η Εύα πέθαναν ψυχικά, πνευματικά, -πέθαναν δε την στιγμή που αμάρτησαν- δεν έμενε παρά να πεθάνουν και σωματικά. Αλλά αντί να δει αυτό -και το περίμενε ο Διάβολος πώς και πώς... και το περίμενε για να χαρεί!- βλέπει να γεννιούνται δύο παιδιά. Του ήρθε συμφορά· αισθάνθηκε ότι ο φθόνος του δεν τελεσφόρησε· και βάζει τον έναν αδελφό να σκοτώσει τον άλλο, ακριβώς για να υπάρξει θα λέγαμε η εξουδετέρωση του ανθρώπινου γένους, και συνεπώς και εκείνου του απογόνου της Εύας -της Θεοτόκου- που θα ερχόταν και θα του συνέτριβε την κεφαλή «αὐτός σου τηρήσει κεφαλήν, καὶ σὺ τηρήσεις αὐτοῦ πτέρναν.» (Γεν. 3, 15).
Και συνεχίζει ο άγιος Γρηγόριος -σας διαβάζω σε απόδοση: «Ο φόνος προέρχεται από μια πληγή. Μια πληγή προέρχεται από μια κακομεταχείριση, ή από μία ύβρη. Μια κακομεταχείριση από μια οργή. Κι όλα αυτά συμβαίνουν στον άλλο, και εμείς ανταποδίδουμε». Γι' αυτό, όπως είπε ο Χριστός, «Αυτόν που θα σου πάρει το ιμάτιο, μην τον εμποδίσεις να σου πάρει και τον χιτώνα. Αυτόν που σε χτυπά, μην τον χτυπήσεις. Αυτόν που σε βρίζει, μην τον βρίσεις. Έτσι θα γλιτώσεις από φονικό, και εσύ και ο άλλος. Ακόμη, και θα συγχωρήσεις. Αυτός που κακολογεί και κακοποιεί θα τιμωρηθεί. Αυτός που λέει "μωρέ" τον αδελφό του -μωρόν, ανόητο δηλαδή· "είσαι μωρός"-θα είναι ένοχος» « Ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν ὅτι πᾶς ὁ ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ εἰκῆ ἔνοχος ἔσται τῇ κρίσει· ὃς δ᾿ ἂν εἴπῃ τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ ῥακά, ἔνοχος ἔσται τῷ συνεδρίῳ· ὃς δ᾿ ἂν εἴπῃ μωρέ, ἔνοχος ἔσται εἰς τὴν γέενναν τοῦ πυρός.»
(Ματθ. 5, 21-22. 5, 40. Λουκ. 6, 29).
Τι μορφές φόνου συμπεριλαμβάνει, αγαπητοί μου, η εντολή «ου φονεύσεις»;
4. Η εντολή «ου φονεύσεις», όπως σας είπα και προηγουμένως, αναφέρεται σε ολόκληρο τον άνθρωπο. Μην το ξεχνάμε. Έτσι, μπορεί κανείς να διαπράξει φόνο στην ψυχή του ανθρώπου ή να διαπράξει φόνο στο σώμα του ανθρώπου. Το δυστύχημα είναι ότι όταν επιτελέσει ο άνθρωπος φόνο στην ψυχή του άλλου ανθρώπου, ο νόμος ο ανθρώπινος δεν τον πιάνει· όταν επιτελέσει φόνο του σώματος, τότε τον πιάνει ο νόμος ο ανθρώπινος. Ωστόσο, με την διάκριση που κάνουμε τώρα, ότι φονεύεται ολόκληρος ο άνθρωπος, ψυχή και σώμα, δίνεται ένα πολύ μεγάλο πλάτος στην εντολή.
Ας δούμε πώς μπορούμε να καταλάβουμε τον φόνο ως προς το σώμα.
Πρώτα-πρώτα, είναι αυτό που ονομάζουμε φόνο, είναι δηλαδή η άμεση αφαίρεση της ζωής. Μπορεί αυτό να γίνει ή από υπολογισμό, δηλαδή εκούσια, ή ακούσια. Μπορεί να γίνει ένα δυστύχημα, ένα αυτοκινητιστικό δυστύχημα, οπουδήποτε, και να σκοτώσουμε έναν άνθρωπο, να γίνουμε φονείς, αλλά χωρίς να το θέλουμε.
Είτε λοιπόν εκούσια είτε ακούσια, το θέμα είναι ότι έχουμε άμεση αφαίρεση της ζωής του άλλου.
Δεύτερον, είναι η αυτοκτονία· όταν ο άνθρωπος φονεύει τον ίδιο του τον εαυτό. Είναι πολύ βαρύ αμάρτημα, αγαπητοί μου, η αυτοκτονία· διότι ο μεν φόνος δίνει περιθώρια στον φονέα να μετανοήσει -και δεν είναι καθόλου σπάνιο φονείς να έχουν μετανοήσει- αλλά αυτός που αυτοκτονεί δεν έχει περιθώρια να μετανοήσει. Διότι πρώτα πρέπει να κάνουμε την κακή πράξη και μετά πρέπει να μετανοήσουμε· αλλά στην αυτοκτονία δεν υπάρχουν τέτοια περιθώρια, διότι κάνοντας την τελική πράξη φύγαμε από την παρούσα ζωή· άρα δεν έχουμε την δυνατότητα να μετανοήσουμε. Έτσι αυτός που αυτοκτονεί φεύγει με το βαρύ αμάρτημα του φόνου του σώματός του, της υπάρξεως του.
Τρίτον, έχουμε την έκτρωση. Η έκτρωση είναι φόνος είναι φόνος εκ προμελέτης. Μπορεί βεβαίως να έχουμε και τον φόνο εδώ τον ακούσιο, όπως είναι η αποβολή του εμβρύου. Να οδύρεται η μητέρα -που εν πάση περιπτώσει μπορεί κάποτε και να φταίει, μπορεί και να μη φταίει· αυτό εξετάζεται- αλλά η έκτρωση δεν είναι παρά ο θεληματικός φόνος του εμβρύου. Και το τραγικό, η τραγική ειρωνεία θα έλεγα, είναι ότι ο εικοστός αιώνας ονομάστηκε αιώνας του παιδιού... και ταυτόχρονα στον εικοστό αιώνα η έκτρωση, ο φόνος του παιδιού, έχει γίνει ολόκληρη επιστήμη και τεχνική! Αυτό είναι μία καθαρή ανθρώπινη υποκρισία.
Τέταρτον, έχουμε την ευθανασία. Όπως θα γνωρίζετε, είναι πολύ επίκαιρο θέμα αυτό. Ευθανασία σημαίνει ότι εκείνος που θεωρείται ανίατα άρρωστος κάποτε ζητάει ο ίδιος να τον φονεύσουν (οπότε είναι υπεύθυνος και αυτός, γιατί δεν μπορούμε να πούμε ότι πρώτα θα ζητήσει συγγνώμην, μετά θα πάει να εξομολογηθεί, κι έπειτα θα πει «τώρα σκοτώστε με»!... συνεπώς είναι στην κατηγορία του αυτοκτονούντος εκείνος που ζητάει την ευθανασία) ή δεν γνωρίζει ο ανίατα άρρωστος το θέμα αυτό, αλλά προβαίνουν σε ευθανασία οι συγγενείς με τον γιατρό· κάνουν ένα κάτι, μία ένεση ή ό,τι άλλο, και τελικά φονεύουν τον άνθρωπο.
Αυτό είναι φοβερό! Διότι, αγαπητοί μου, αν ξέρω ότι σήμερα υπάρχουν κλέφτες και δολοφόνοι, κλειδώνω τις πόρτες μου και τα παράθυρα μου, κλειδώνω διπλά και τριπλά, και φυλάγομαι μέσα στο σπίτι μου. Αν υποτεθεί όμως ότι την ευθανασία θα μου την προκαλέσει ο γιατρός που με παρακολουθεί και με θεραπεύει, ότι θα την προκαλέσει την ευθανασία το παιδί μου, ο άνδρας μου, η γυναίκα μου, δηλαδή οι οικείοι μου προκαλέσουν την ευθανασία, τότε πώς μπορώ να φυλαχτώ; Αυτό πια θα είναι ένας αληθινός τρόμος των ανιάτως ασθενούντων, αλλά και των ηλικιωμένων ανθρώπων! Και μια μέρα -είναι παρά πολύ κοντά αυτό για πάρα-πάρα πολλούς λόγους- όταν οι ηλικιωμένοι πηγαίνουν στα νοσοκομεία, θα τους γίνεται πολύ ωραία η ευθανασία· θα προκαλείται ο θάνατος με τον τρόπο αυτό. Όποτε ο ηλικιωμένος πια θα λέει: «Δεν τολμώ να πάω στο νοσοκομείο, δεν θέλω· άστε με να πεθάνω εδώ»· ή ακόμη, αν φοβάται τους συγγενείς του -δεν ξέρω... τι να φανταστώ!- μπορεί να πάει σ' ένα δωμάτιο ξενοδοχείου και να πει: «Όσο ζήσω θα μείνω εδώ, κι ό,τι γίνει. Αν πάω σε νοσοκομείο, θα με σκοτώσουν με τον τρόπο αυτό. Πλέον ο γιατρός είναι κίνδυνός μου, οι συγγενείς είναι κίνδυνός μου, αυτή η ίδια η πολιτεία είναι κίνδυνός μου!». Αντιλαμβάνεστε, αγαπητοί μου, που βρισκόμαστε;
Ακόμη, πέμπτον, είναι ο πόλεμος. Ο πόλεμος! Στον πόλεμο κανείς σκοτώνει· γίνεται και εκεί ο φόνος. Θα μου πείτε: «Μπορεί να δικαιολογείται ο φόνος αυτός;». Ναι, αλλά δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να εξομολογηθείς, εάν γνωρίζεις ότι σκότωσες. Όπως ακόμη, όπως λέει ο μέγας Βασίλειος, εάν θέλεις να γίνεις ιερέας και γνωρίζεις ότι σκότωσες στον πόλεμο, δεν μπορείς να γίνεις ιερέας" είναι κώλυμα.
Έχουμε όμως και μια άλλη περίπτωση, έκτη: τον έμμεσο φόνο. Τι νομίζετε πώς είναι το τσιγάρο; Σκοτώνει τον άνθρωπο· του αφαιρεί χρόνια ζωής. Αφού λοιπόν του αφαιρεί χρόνια ζωής, κι αυτό δεν είναι έ'να στοιχείο φόνου; Τα ναρκωτικά επίσης τι νομίζετε ότι είναι; Όταν πάρεις υπερβολική δόση, δεν πεθαίνεις; Δεν είναι και αυτό μία αυτοκτονία, έστω κι αν δεν ήθελες να αυτοκτονήσεις; Αλλά και το ότι τα χρόνια της ζωής σου λιγοστεύουν, αυτό δεν είναι μέσα στην εντολή «ου φονεύσεις»;
Κατόπιν, έβδομο, είναι και η νοθεία. Εκείνοι που νοθεύουν τα φάρμακα ή τα τρόφιμα, και έτσι παθαίνουν ζημιά οι άνθρωποι στον οργανισμό τους είναι ένοχοι φόνου. Δεν θυμάστε πριν από λίγα χρόνια, όταν κάποιοι στην Ισπανία νόθευσαν το λάδι για να έχουνε κάποιο διάφορο, κάποιο κέρδος, και πέθαναν πολλοί άνθρωποι τρώγοντας το λάδι στο φαγητό τους; Φοβερό πράγμα αυτό!
Ακόμη, όγδοον, είναι οι μολυσμένες ή οι αλλοιωμένες τροφές που προσφέρονται, και μπορεί να πάθουν κακό ή να πάθουν ζημία στην υγεία τους οι άνθρωποι ή και να πεθάνουν. Όσο για το μολυσμένο περιβάλλον, αυτό πια είναι μία ευθύνη ομαδική, με τα εργοστάσια, με τα καυσαέρια, όλα αυτά, που ελαττώνουν τη ζωή του ανθρώπου.
Είναι ακόμη και η υπερκόπωση, ένατον, και η σωματική και η πνευματική· όταν κανείς κουράζεται υπερβολικά, και μπορεί να φθάσει να πεθάνει.
Επίσης είναι και η γαστριμαργία, δέκατον· που μπορεί κανείς να πεθάνει όταν φάει υπερβολικά· ή όταν τρώγει κατά τρόπο τέτοιον που λιγοστεύει τη ζωή του. Λέγεται ότι το μαχαιροπήρουνο, δηλαδή η γαστριμαργία, σκοτώνει περισσότερους απ’ όσους σκοτώνει ένας παγκόσμιος πόλεμος!
Ακόμη είναι και τα σπορ, ενδέκατον, με τα οποία σπορ επιδιώκεται το ρεκόρ· και γίνεται μία υπερένταση του οργανισμού, με κίνδυνο να σπάσει ο άνθρωπος και να πεθάνει ή να λιγοστέψει η ζωή του.
Ακόμα και η μόδα, αγαπητοί μου, που με τα καλλυντικά και το αδυνάτισμα ζητάει πράγματα τα οποία τελικά αποβαίνουν σε ζημία του ίδιου του ανθρώπου.
Μία πολύ γνωστή μου κυρία πήγε στο κομμωτήριο, έφτιαξε τα μαλλιά της, και γύρισε σπίτι της και έβαλε τηγάνι για να τηγανίσει κάτι. Άλλα, είναι γνωστό, στα κομμωτήρια βάζουν στο κεφάλι δηλητήρια για να φτιάξουν τα κατσαρά μαλλιά η ό,τι άλλο, και το δηλητήριο αυτό -δεν ξέρω πώς· ίσως έπεσε περισσότερο- πέρασε από την επιδερμίδα στον εγκέφαλο. Αγαπητοί μου, εκεί που τηγάνιζε τα ψάρια, έπεσε νεκρή. Ήταν από το φάρμακο που πριν από λίγη ώρα είχε βάλει στο κεφάλι της για να φτιάξει τα μαλλιά της!
Έχουμε όμως και τον θάνατο της ψυχής· εδώ είναι γενικώς τα πάθη. Τα πάθη δεν σκοτώνουν μόνο τον άλλο άνθρωπο, αλλά και εκείνον που φέρει τα πάθη. Η οργή σκοτώνει τον άλλο, αλλά σκοτώνει και εκείνον που έχει την οργή· διότι ένας άνθρωπος που οργίζεται δεν είναι δυνατόν ποτέ να έχει μία καλή υγεία. Ακόμη, όταν κυριαρχείται κανείς από το πάθος του φθόνου, του μίσους, της μνησικακίας, μπορεί να σκοτώσει, αλλά προπαντός και να σκοτωθεί. Ο άνθρωπος ο φθονερός, αγαπητοί μου, είναι φοβερό πράγμα. Λέμε έναν άνθρωπο ο οποίος είναι φθονερός και είναι κίτρινος, και του λέμε: «Α, κιτρινιάρη... σ' έφαγε η ζήλια!». Το λέμε αυτό· γιατί έχουμε διαπιστώσει ότι τα πάθη αυτά σκοτώνουν τον φορέα τους.
Ακόμα είναι και η συκοφαντία, που μπορεί να σκοτώσει την ανθρώπινη ψυχή. Να πει κανείς κάτι για έναν άλλο, και αυτό να του σκοτώσει την τιμή του και την υπόληψη του.
Αλλά είναι και τα σκάνδαλα, και τα ηθικά και τα σκάνδαλα της πίστεως. Ο Κύριος είπε: «ὃς δ᾿ ἂν σκανδαλίσῃ ἕνα τῶν μικρῶν τούτων τῶν πιστευόντων εἰς ἐμέ, συμφέρει αὐτῷ ἵνα κρεμασθῇ μύλος ὀνικὸς εἰς τὸν τράχηλον αὐτοῦ καὶ καταποντισθῇ ἐν τῷ πελάγει τῆς θαλάσσης.» (Ματθ. 18, 6)
Δηλαδή: αυτός που σκανδαλίζει έστω έναν απλό άνθρωπο που πιστεύει στ' όνομα μου, συμφέρει να αυτοκτονήσει, διότι η τιμωρία του θα είναι μικρότερη. Καλύτερα να βάλει μυλόπετρα στον λαιμό του και να φουντάρει στη θάλασσα, λέει, παρά να σκανδαλίσει και σκοτώσει την ψυχή ενός ανθρώπου!...
Θα με ρωτήσετε: «Πώς σκοτώνεται η ψυχή ενός ανθρώπου;».
Συγκεκριμένα, αυτό που είπε ο Κύριος: όταν κάποιος πει εναντίον της θεανθρώπινης φύσεως του Χριστού, και τον άλλο τον σκανδαλίσει και τον βγάλει από τον χώρο της Πίστεως, ή τον σκανδαλίσει με ηθικό τρόπο, δηλαδή τον ρίξει στην αμαρτία, στην ανηθικότητα ή σε ό,τι άλλο. Είναι ακόμη τα αθεϊστικά βιβλία και τα πορνικά βιβλία, αγαπητοί μου· τα μεν σκοτώνουν την ψυχή ως προς την απιστία, τα δε ως προς την αμαρτία. Και τέλος είναι ο κινηματογράφος, είναι το θέατρο, είναι η τηλεόραση. Όλα αυτά είναι ψυχοκτόνα· ψυχοκτόνα πράγματα! σκοτώνουν την ανθρώπινη ψυχή! Και εκείνοι που τα παρασκευάζουν για την ανθρωπότητα, αυτοί είναι φονιάδες των ανθρώπινων ψυχών.
Αν καταλάβαμε, τα αίτια του φόνου είναι: πρώτα το κακώς νοούμενο συμφέρον και μετά ο θυμός· αυτά τα δύο. Προσέξτε: το κακώς νοούμενο συμφέρον! θέλετε με τη νοθεία, θέλετε με την πώληση και διάδοση αθεϊστικών ή πορνικών βιβλίων, θέλετε με την διοχέτευση βρώμικων πραγμάτων, εκπομπών, μέσω της τηλεοράσεως και του ραδιοφώνου; Σε όλα αυτά κυριαρχεί το συμφέρον. Είτε ατομικό είτε ομαδικό, πάντως το συμφέρον! Αν ξέρατε, αγαπητοί μου, αυτό το συμφέρον, το κακώς νοούμενο συμφέρον, πόσο συντελεί στον φόνο ψυχών και σωμάτων!...
Αλλά είναι και ο θυμός, η οργή. «Εάν μπορείς, λέει ο άγιος Πατήρ, ο άγιος Γρηγόριος, εάν μπορείς να ξεριζώσεις το κακό "προ ριζών", από τη ρίζα, αφού έχεις την αρετή της πραότητος. Αφού έχεις την αρετή της πραότητος, είσαι ευτυχής. Εάν δεν μπορείς να μείνεις αόργητος, χωρίς οργή, τότε να έχεις αυτομεμψία και να μετανοείς απέναντι στον Θεό και στον πλησίον σου που τον κακοποίησες. Γιατί αυτός που μετανοεί στην αρχή του κακού, δεν φθάνει στην ολοκλήρωση του κακού». Μόλις θυμώσω και μετανοήσω, τότε δεν ολοκληρώνω το κακό, διότι το τέλος, το άλλο άκρο του θυμού, πιθανότατα είναι ο φόνος.
Ο Κύριος, αγαπητοί μου, είπε: « Ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν ὅτι πᾶς ὁ ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ εἰκῆ ἔνοχος ἔσται τῇ κρίσει·» (Ματθ. 5, 22).
Εάν χωρίς λόγο, λέει, οργίζεται κανείς εναντίον του αδελφού του, τότε είναι ένοχος στην Κρίση. Ένοχος! Πότε; Όταν οργίζεται. Διότι ο Κύριος, όπως την επιθυμία την θεωρεί την αιτία της μοιχείας και θεωρεί κάποιον μοιχό εάν επιθύμησε ανήθικα, έτσι ως αιτία του φόνου θεωρεί την οργή. Γι' αυτό, για να σώσει τον άνθρωπο να μην φθάσει σ' αυτές τις ακραίες καταστάσεις λέει: «Δεν θα οργισθείς». «Ακούσατε, λέει, τον παλιό καιρό, τον αρχαίο καιρό, ου φονεύσεις· εγώ σας λέω δεν πρέπει να οργισθείς, διότι η οργή είναι η αιτία του κακού, η αιτία του φόνου».
Όπως αντιλαμβανόμαστε, αγαπητοί μου, όλοι είμαστε ένοχοι απέναντι στην εντολή «ου φονεύσεις». Δεν βρήκατε πουθενά τον εαυτό σας σε όσα είπαμε; Εγώ τον έχω βρει· σε πολλά σημεία. Πού είναι εκείνοι που λένε «Δεν έκλεψα! Δεν σκότωσα!»; Για ψάξε να δεις τι σκότωσες, και κατόπιν να λες «Δεν έκλεψα!» και «Δεν σκότωσα!».
Όταν θα μιλήσουμε για την κλοπή, θα δούμε ότι οι πρώτοι κλέφτες δεν είναι τα χέρια, αλλά είναι τα μάτια. Κατά τον άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη, αυτά κλέβουν, με κάποια αόρατα χέρια βασκαίνουν, φθονούν, γιατί τα θέλουν δικά τους. Αυτά κλέβουν πρώτα. Μη λέμε λοιπόν, αγαπητοί μου, «Δεν έκλεψα! Δεν σκότωσα!»" είναι πολύ ρηχό.
Όταν δούμε τα πράγματα έτσι, τότε ας φροντίζουμε για το καλώς νοούμενο συμφέρον μας και για την αοργισία, ώστε να μην βρεθούμε ένοχοι φόνου απέναντι στον Θεό, που κάποτε θα δώσουμε λόγο για τις πράξεις μας.
7η ομιλία στην κατηγορία « Οἱ Δέκα Ἐντολές ὑπό τό φῶς τῆς Καινῆς Διαθήκης κατά τόν Ἅγ. Γρηγόριον τόν Παλαμᾶ. ».
