†.Το πιο δύσκολο στον Χριστιανό, ιδίως στα παιδιά της εφηβικής ηλικίας, είναι η εξομολόγηση.
▪ Στην Δυτική Εκκλησία γίνεται πίσω από ένα παραβάν.
Αυτό διευκολύνει τον άνθρωπο, να είναι ειλικρινής και να τα λέει όλα.
Εμείς ντρεπόμαστε και γι' αυτό τα παιδιά, απέχουν από την εξομολόγηση, ενώ θελουν να κοινωνούν.
▪ Γιατί, είναι απαραίτητη η εξομολόγηση πριν από τη Θεία κοινωνία, όταν μάλιστα εξομολογήθηκε κανείς, πριν από ένα χρόνο, παραδείγματος χάριν;
▪ Μπορεί κάποια αμαρτήματα, να τα δώσει κανείς γραπτώς, στον εξομολόγο, όταν, από λεπτότητα, δέν μπορεί να τα κατονομάσει - εννοείται - την ώρα της εξομολογήσεως;
▪ Όταν κανείς στην εξομολόγηση λέει, ότι, δέν πιστεύει στον Θεό τι νόημα έχει η εξομολόγηση;
Όπως αντιλαμβάνεστε, είναι μία σειρά, από επιμέρους ερωτήματα και εδώ θα προσπαθήσουμε κάτι να απαντήσουμε.
Όπως αντιλαμβάνεστε, βασικό ερώτημα της όλης απορίας, είναι, το πρόβλημα της ντροπής.
Ίσως μοιάζει, ότι, η ντροπή είναι εμπόδιο, για μία ειλικρινή εξομολόγηση, όπως εδώ διατυπώνει αυτός που ρωτάει και μάλιστα, επαναλαμβάνει και λέγει, - μάλιστα θυμίζει - ότι στη δυτική εκκλησία, υπάρχει αυτό το τεχνικό σημείο. Υπάρχει ένα παραβάν, από πίσω υπάρχει ένας Ιερέας. Όταν εσύ θα πας εκεί, δέν θα ξέρεις ποιος είναι, αλλά ούτε αυτός, θα ξέρει ποιός εξομολογείται.
Θα πείς τα αμαρτήματα σου και θα φύγεις. Αυτά τα ευρήματα που έχει η δυτική εκκλησία. Τα οποία μοιάζουν, ότι είναι έξυπνα, αλλά είναι έξυπνα από την ανάποδη, όπως θα δείτε στη συνέχεια.
Διότι αυτά τα έξυπνα, πολλές φορές ευρήματα, είναι στο βάθος αντιψυχολογικά. Παρότι θα εκρίνοντο ότι θα μπορούσαν να βοηθήσουν ψυχολογικά, θα το δείτε στη συνέχεια.
Παιδιά η ντροπή, είναι ένα σπουδαίο στοιχείο για την εξομολόγηση, είναι πάρα πολύ σπουδαίο στοιχείο, δέν πρέπει να τη βγάλουμε την ντροπή, αυτή ακριβώς που λέμε ότι μας εμποδίζει.
Πρέπει να την αφήσουμε την ντροπή, διότι βοηθάει, στό να μήν επαναληφθούν τα αμαρτήματα.
Ώστε λοιπόν, εδώ βλέπουμε, ότι, δεν είναι εμπόδιο η ντροπή, αλλά είναι βοηθητικό στοιχείο, σπουδαίο βοηθητικό στοιχείο, για μία γόνιμη και καλή εξομολόγηση. Αρκεί να υπάρχει, σωστή, Ορθόδοξη, αληθινή τοποθέτηση του καθε εξομολογουμένου, μέσα είς το μυστήριο της Ιεράς εξομολογήσεως.
Λέγει ο Άγιος Ιωάννης της κλίμακος, στον τέταρτο του λόγο, στην κλίμακα :
" Γίνου καὶ τῷ εἴδει καὶ τῷ λογισμῶ ὡς κατάδικος ἐπὶ τῇ ἐξομολογήσει·" και ώς πρός το ήθος δηλαδή, ώς πώς, το πώς αισθάνεσαι, το πώς εμφανίζεσαι και ώς πρός τον λογισμό, πώς μέσα σου σκέπτεσαι, σαν κατάδικος λέει θα πας στην εξομολόγηση. "εἰς γῆν νενευκὼς"
να έχεις τα μάτια σου πρός τά κάτω. " καὶ εἰ δυνατὸν, καὶ τοὺς πόδας τοῦ ἰατροῦ, ὡς τοῦ Χριστοῦ, δάκρυσι βρέχων." και αν είναι δυνατόν, να βρέχεις τα πόδια του πνευματικού με δάκρυα, σάν να έβρεχες τα πόδια του Χριστού.
Εδώ τί έχουμε;
Μία κατά πρόσωπο αντιμετώπιση του πνευματικού. Αυτό δέ, βοηθάει θαυμάσια, να αναπτυχθεί σε όλη της την ομορφιά, το μυστήριο της εξομολογήσεως, σε όλη του την ομορφιά, είναι πολύ σπουδαίο! Σκεφτείτε παιδιά ότι, στην αρχαία εκκλησία, η εξομολογηση γινόταν δημοσίως. Στεκόντουσαν στο κέντρο του ναού και έλεγαν, έκανα εκείνο.. εκείνο.. εκείνο..
Ο Άγιος Ιωάννης της κλίμακος, έχει ένα υπόδειγμα ενός τέτοιου ανθρώπου. Ήταν λέει, φοβερό να ακούει κανείς αυτά, αυτόν τον άνθρωπο. Ήταν εγκληματίας και διεφθαρμένος.. φοβερός. Και τα έλεγε με κάθε λεπτομέρεια. Ήτανε, λέει, φρικώδες και στο τέλος, αφού τα είπε όλα, ο ηγούμενος, τον πήρε, του έδειξε πολύ αγάπη και όλα εκείνα τα γνωστά πιά, σαν καρπός της εξομολογήσεως. Ενώπιον πάντων! Αυτό, το ότι η Δύσης έχει αυτό το τεχνικό στοιχείο, να μιλάει πίσω από ένα παραβάν, όπως σας είπα στην αρχή, μοιάζει, ότι είναι κάτι, που ταιριάζει με την ψυχολογία, αλλά είναι, αντιψυχολογικό και αντιπαιδαγωγικό. Υπογραμμίζω και αντιπαιδαγωγικό, διότι δεν αναπτύσσεται εκείνη η σχέση, η ωραιοτάτη σχέση πνευματικου και εξομολογουμένου.
Για να πάρετε την εικόνα αυτής της ψυχολογικής και της παιδαγωγικής τοποθετήσεως, πνευματικου και εξομολογουμένου, θα σας θυμίσω την παραβολή του "Ασώτου Υιού".
Εδώ τι βλέπουμε, ο άσωτος υιός, επιστρέφει και συναντάται προσωπικά με τον πατέρα. Θα μπορούσε να πεί στην μακρινή την Χώρα, " λύπησα τον πατέρα μου, τί κρίμα, τον λύπησα " και να μείνει εκεί στην ξενιτιά.
Τί κάνει όμως, δέν το κάνει αυτό, γυρίζει πίσω και δεν βρίσκει κάποιον δούλο ή κάποιον υπηρέτη του σπιτιού, να του πεί," ξέρεις, πήγαινε πές στον πατέρα μου το και το, ή ξέρεις, πές στον πατέρα μου να έρθει και να είναι πίσω από την πόρτα, πίσω από το παραβάν, πίσω από την πόρτα. Εγώ, θα είμαι απ' έξω.
Εγώ θα του τα λέω και εκείνος θα τα ακούει.." Κοιτάξτε, στην παραβολή, ο πατέρας κοιτάζει από το παράθυρο.. κάθε μέρα κοιτάζει, επιστρέφει το παιδί του; Και όταν γυρίζει, το πιάνει, το φιλάει, το αγκαλιάζει!
Πρόσωπο πρός πρόσωπο!
Ο γιος λέει " πατέρα μου ήμαρτον ενώπιόν σου και ενώπιον του ουρανού " έχουμε την καταπρόσωπο αντιμετώπιση.
Πέστε μου τώρα, ποιό είναι πιο ψυχολογικό; Αυτό που έχει η Δύση ή αυτό που εισηγείται η Ανατολή;
Δηλαδή όπως το βλέπουμε στην παραβολή του ασώτου υιού, πέστε μου, ποιό είναι πιό παιδαγωγικό τώρα, όχι μόνο ψυχολογικό, της Δύσεως ή της Ανατολής; Όπως το έχουμε εμείς, που δηλαδή πιά, βλέπεις το πρόσωπο.
Ξέρετε, ο λαός λέγει
" Το πρόσωπο είναι σπαθί " ξέρετε τι σημαίνει; Άμα θέλετε να πάτε κάπου, για συνοικέσιο, για γάμο, για εργασία, δέν είναι αρκετή η φωτογραφία. Ούτε.. θα λέγαμε, τί είναι μία φωνή πίσω από ένα παραβάν.. Σάν να την έχω την φωνή στο μαγνητόφωνο. Γιατί έρχεστε εδώ να με ακούσετε, πέστε μου και δεν τα γράφω σπίτι μου αυτά, να έχω κασέτες, να πάτε σε έναν τόπο και να τις ακούσετε..
Να έχει ο καθένας μία κασέτα και να ακούει τη φωνή μου. Το πρόσωπο έχει σημασία.
Γιατί πάμε στο σχολείο; Γιατί δεν υπάρχει στην τηλεόραση, στο ραδιόφωνο σειρά μαθημάτων, που εκεί, να τα ακούμε όλα μιά χαρά και να μην πηγαίνουμε σχολείο. Το πρόσωπο, τίποτα δέν το αντικαθιστά και ψυχολογικά και παιδαγωγική. Συνεπώς, πίσω από το παραβάν θα πώ τις αμαρτίες μου;
Όχι, θα δώ τον πνευματικό.
Μά ντρέπομαι.. Μα η ντροπή έχει η αξία! Διότι, η ντροπή αυτή, θα με κάνει, να μήν ξανακάνω εκείνα, τα οποία, είχα κάνει.
Μπορούμε να πούμε ακόμα, στην παραβολή του ασώτου, πόσο συμπαθείς στέκεται αυτός ο άσωτος υιός. Προσέξτε, ο Κύριος είπε την παραβολή.
Εμείς την ακούμε μία φορά τον χρόνο στην Εκκλησία, ποιόν συμπαθούμε; Τον μεγαλύτερο γιο ή τον μικρότερο; Πάντα τον μικρότερο γιό συμπαθούμε!
Γιατί; Διότι είχε, ειλικρινή μετάνοια.
Σάς βεβαιώνω, όταν ο εξομολογούμενος - οποιασδήποτε ηλικίας - δείξει μετάνοια και θέλει να διορθωθεί, χωρίς να δικαιολογείται.. χωρίς να κατηγορεί άλλους ή να κάνει τον πνευματικό του αντίδικο, γιατί συμβαίνει και αυτό.
Ακούμε πολλές φορές να μας λένε " εσείς λέει φταίτε πάτερ που δέν μας τα 'πατε πού.." - Εγώ φταίω παιδί μου που πήγες στην αμαρτία..; " ναί, εσείς φταίτε "
σε κάνει αντίδικο. Όταν λοιπόν έχει ταπείνωση και λέγει " εγώ φταίω", άν ξέρατε πόσο συμπαθείς γίνεται.. μόλις και ανάγκη να σας το πώ.
Μάς έρχεται, να αγκαλιάσουμε τον άνθρωπο που εξομολογείται, σάν τον πατέρα της παραβολής του ασώτου και να πούμε, " παιδάκι μου, να σε έχει καλά ο Θεός, μην ξανακάνεις αυτά "
Τόσο ωραία, τόσο ψυχολογημένα και τόσο παιδαγωγικά.
Ύστερα, λέγει ο Άγιος Ιωάννης της κλίμακος " Ειπέ και μή αισχυνθείς". Πες και μην ντραπείς. Όχι Βεβαίως στο να μήν ντραπείς με την έννοια, να πάς αδιάντροπα.
Γιατί σας έλεγα, κάποτε μου είχε συμβεί το εξής. Μία κοπέλα, τελευταίας τάξης του Λυκείου, με ένα πολύ κοντό φουστάνι, με έναν αέρα που έχουνε οι κοπέλες του φεμινισμού, μπαίνει μέσα, κάθεται στην καρέκλα, χωρίς να της πώ εγώ κάθισε, μάλιστα έπεσε, με όλο το βάρος του σώματός της επάνω είς την καρέκλα, βάζει το ένα πόδι επάνω στο άλλο και μου λέει " ξέρετε, έχω προβλήματα.. προβληματίζομαι.."
χαίρω πολύ της λέω.
Αυτό βεβαίως, θα λέγαμε, μπαίνει χωρίς ντροπή. Αυτό, δέν είναι που λέει εδώ, ο Άγιος Ιωάννης "Ειπέ και μή αισχυνθείς"
αυτό είναι αυθάδεια, είναι αναίδεια, είναι φοβερό πράγμα! Μήν ντραπείς να πείς τις αμαρτίες σου! Βεβαίως, για προσέξτε εδώ.
Θα σας πώ ένα άλλο παράδειγμα. Έχετε πάει σε γάμο; Ασφαλώς ναί. Ξέρετε ότι στη νύφη, υπάρχει ένα πέπλο, δηλαδή, στην όλη στολή θα λέγαμε τη νυφική, υπάρχει ένα πέπλο. Αυτό το Πέπλο Θα μου πείτε τί; Της δίνει μεγαλοπρέπεια; Όχι. Καλά, δίνει και μεγαλοπρέπεια. Το πέπλο, είναι ακριβώς ότι σε μία χειροτονία διακόνου, αν έχετε δεί, που του βάζουν μία πετσέτα επάνω στο κεφάλι, το έχετε δεί αυτό; Κρατάει μία λεκάνη και του βάζουν μία πετσέτα. Άν ξέρατε, - γιατί και εγώ πέρασα από το διακονικό, θα λέγαμε, την διακονική τάξη - πόσο ευεργετική είναι εκείνη η πετσέτα. Διότι όλοι κοιτάζουν τον χειροτονούμενο διάκονο. Αυτός, είναι κουκουλωμένος με την πετσέτα και γλιτώνει τα βλέμματα του κόσμου.
Και η νύφη, που την κοιτάζουν όλοι και υποτίθεται μία φορά παντρεύεται ένας άνθρωπος, - κανονικά μία φορά παντρεύεται - είναι πολύ φυσικό, είναι η πρώτη της εμπειρία, να ντρέπεται.
Εκείνο το βέλο, το οποίο σήμερα είναι διαφανές, - θα έπρεπε να μην είναι διαφανές - την σκεπάζει και την προστατεύει και έτσι η ντροπή της κρύβεται πίσω από το πέπλο. Άν τώρα, όλα αυτά που είναι πολύ ωραία, και μάλιστα να έχει μία ελαφρά σύγχυση, ένα μικρό τράκ να έχει η κοπέλα, είναι πολύ φυσικό. Όλα είναι πολύ φυσικά. Αυτό το τράκ.. το κοκκίνισμα.. το ντρόπιασμα.. το κατέβασμα των ματιών.. όλα έχουν τη θέση τους, χαριτωμένα.
Άν τώρα η νύφη, την ώρα που παντρεύονται κλείνει το μάτι στους φίλους και στις φίλες γύρω στο περιβάλλον, τί θα λέγατε για αυτήν τη νύφη, ξεβγαλμένη, ξεβγαλμένη..
Αυτό είναι η ντροπή; Ωραία είναι αυτή η ντροπή; Ωραία ντροπή.
Και θα πείς " εμόν το τραύμα Πάτερ , έμή ή πληγή" δικό μου το τραύμα δική μου η πληγή, εγώ αμάρτησα, εγώ. Δέν επιρρίπτω ευθύνη σε κανέναν, εγώ αμάρτησα. Και όπως λέγει ο ιερός Χρυσόστομος "Μή αναμείνεις τον ελέγχοντα" όπως ακριβώς μερικοί λένε " κάντε μου ερωτήσεις.." παιδάκι μου, τι περιμένεις;
"Μή εκδέξη τον κατήγορον αλλά αυτός προλαβών άρπασων την πρωτολογία" εσύ ξεκίνα να λες είμαι αυτός.. και αυτός.. και αυτός. Εξάλλου όπως λέει το βιβλίο των παροιμιών " ἔστιν αἰσχύνη ἐπάγουσα ἁμαρτίαν " υπάρχει αισχύνη που οδηγεί στην αμαρτία " καί ἐστιν αἰσχύνη δόξα καὶ χάρις " (Παρ. 26,11α) και υπάρχει ντροπή που είναι δόξα και Χάρις.
Όπως η νύφη η οποία ντρέπεται.
Αυτό τί είναι; Μία δόξα μία χάρις.
Λέει κάνεις, αυτή η κοπέλα τί υπέροχη είναι. Έχει μία συστολή, ντρέπεται.
Και όπως λέει πάλι ο Άγιος Ιωάννης της κλίμακος " Οὐ γάρ ἐστιν ἐκτὸς αἰσχύνης, αἰσχύνης ἀπαλλαγῆναι. " θυμηθείτε αυτό να το ξέρετε. Δέν υπάρχει, λέει, ο τρόπος να απαλλαγείς από την ντροπή, παρά, μέσα στον χώρο της ντροπής και αυτός ο χώρος, είναι η εξομολόγηση.
Τόσο ψυχολογημένο. Θα το πώ, άλλη μία φορά: " Δέν υπάρχει τρόπος, να απαλλαγείς από την ντροπή, παρά μέσα στον χώρο της ντροπής " και αυτός είναι η εξομολόγηση.
Γι' αυτό σας είπα προηγουμένως, ότι και από ψυχολογικής και από παιδαγωγικής πλευράς, ο χώρος της εξομολογήσεως χωρίς παραβάν, είναι σπουδαίος.
Ύστερα, μήν ξεχνάτε, ότι ο πνευματικός γνωρίζει πολλά. Νομίζετε ότι αυτό που θα πά' να πείτε.. πρωτοτυπείτε;
Θα τα ακούσει για πρώτη φορά ο πνευματικός και θα πει αλήθεια;
Πω.. πώ! Σοβαρά; Έκανες αυτό;
Παιδιά, ο πνευματικός γνωρίζει πολλά. Έχει ακούσει πολλά. Δεν εκπλήσσεται. Έτοιμος να βοηθήσει μόνο και τίποτε άλλο.
Ακόμη, η ντροπή που αποκρύπτει τα αμαρτήματα, είναι Διαβολική.
Είναι γνωστό, λέγει πάλι ο Ιερός Χρυσόστομος " εἰπὲ ἐνταῦθα, ἵνα μὴ ἐκεῖ ὑπὸ μυριάδων ἀγγέλων καὶ ἀνθρώπων αἰσχυνόμενος έλεγχθῆς" πέστα εδώ, στην Γή αυτήν, όσο ζείς, για να μήν ντροπιαστείς, λέει, ενώπιον μυριάδων Αγγέλων, εκεί στον ουρανό. « Είπέ μοι, τί ἐστι κάλλιον , ὧδε ἐν Ἐκκλησία τῷ Θεῷ μόνῳ ἐξομολογήσασθαι καἱ τῷ Πνευματικῷ σου πατρἱ , ἧ ἐκεῖ ὲπἱ τοσσούτων μυριάδων δημοσιεύεσθαι » (ΣΥΜΒΟΥΛΉ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΜΕΤΑΝΟΥΝΤΑ. -Τόμ.ζ'. Λόγ. οζ'-)
Πες μου, λέει, τί είναι καλύτερο;
Δέν είναι καλύτερο, να τα πείς εδώ, στην Εκκλησία; Να τα πείς στον πνευματικό σου και να απαλλαγείς; Δέν είναι καλύτερο; Παρά εκεί, όταν θα δημοσιευθούν τα αμαρτήματά μας;
Ξέρετε τι φοβερό πράγμα είναι παιδιά, εσείς που με ακούτε τώρα, να ακούσετε εν ήμερα κρίσεως ότι, αυτός που σας έκανε μαθήματα, ο Κατηχητής σας, ο Πνευματικός σας, έκανε εκείνη και εκείνη και εκείνη την αμαρτία.. και δέν πήγε να εξομολογηθεί. Πέστε μου, τί ντροπή θα αισθάνομαι.. φοβερή! Ε λοιπόν, δέν είναι προτιμότερο, λέει ο Ιερός Χρυσόστομος, εδώ να πάμε να καταθέσουμε, εδώ στη ζωή αυτή, ενώπιον του Πνευματικού; Ας προσέξουμε. Δέν θα αποκρύψουμε τίποτα! Μην ξεχνάμε « Θεὸς οὐ μυκτηρίζεται » ο Θεός δεν εμπαίζεται.(Γαλ. 6,7')
Είναι απαραίτητη η εξομολόγηση πριν από κάθε κοινωνία;
Ασφαλώς όχι! Δέν είναι απαραίτητη, αλλά εφόσον:
Πρώτον , δέν υπάρχει σοβαρό αμάρτημα.
Δεύτερον κοινωνούμε πολύ συχνά. Ένας άνθρωπος, ένας Χριστιανός, ένας νέος μία νέα, που κοινωνεί κάθε εβδομάδα, ή κάθε 15', πολύ συχνά, δέν θα πηγαίνει κάθε 15' ή κάθε εβδομάδα να εξομολογείται. Θα πηγαίνει όποτε υπάρξει λόγος. Αλλά κι αν δέν υπάρξει λόγος, δέν θα αφήσει τους δύο μήνες να περάσουν, θα πάει να εξομολογηθεί, έστω και αν δέν υπάρχει λόγος. Μπορούμε λοιπόν να κοινωνούμε, εφόσον κοινωνούμε συχνά, χωρίς, κάθε φορά να εξομολογούμεθα, με τον όρο, ότι προσέχουμε τη ζωή μας.
Ακόμη, ένα τρίτο σημείο, άλλο ερώτημα στην κυρίως απορία. Μπορεί κάποια αμαρτήματά, για λόγους λεπτότητος, να τα δώσει γραπτώς στον πνευματικό ο εξομολογούμενος και φυσικά να είναι παρών, ο εξομολογούμενος; Μπορεί βεβαίως, για κάποιο λόγο, μπορεί να γράψει σε ένα χαρτάκι, κάποια πράγματα, που θα δίσταζε, να τα πει με το στόμα και να τα δώσει στον πνευματικό. Ο πνευματικός, παίρνει το χαρτί και τα διαβάζει, είναι μπροστά όμως ο εξομολογούμενος. Αυτό μάλιστα, μπορεί να γίνει.
Ένα τέταρτο σημείο. Όταν κάνεις λέγει, στην εξομολόγηση, ότι, δέν πιστεύει στον Θεό, τί νόημα έχει η εξομολόγησης;
Εδώ, προσέξτε. Εμένα, μου έχει τύχει, πάρα πολλές φορές αυτό. Βεβαίως, για να έχει νόημα η εξομολόγηση, πρέπει να πιστεύει, όχι απλώς, στον Θεό, αλλά, και στην ενανθρώπηση του Υιού του Θεού, ότι ο Ιησούς Χριστός, είναι τέλειος άνθρωπος και τέλειος Θεός, διότι, δυνάμει αυτής της ενανθρωπήσεως και της Θυσίας του Χριστού, έχουμε την σύσταση των μυστηρίων και την άφεση των αμαρτιών μας. Χωρίς τον Χριστό, την ενανθρώπησή του και την θυσία του, δέν έχουμε σωτηρία.
Δέν έχουμε εξομολόγηση, δέν έχουμε άφεση αμαρτιών! Βεβαίως, άμα δέν πιστεύω στον Χριστό, τότε, δέν μπορεί, δέν στέκεται η εξομολόγηση, δέν είναι δυνατόν!
Αλλά εδώ, θα 'θελα να σας έλεγα κάτι, προσέξτε πολύ για να μην μπερδευτούμε.
Όταν κάποιο πρόσωπο, μία κοπέλα, ένα αγόρι πεί " Δέν πιστεύω στον Θεό " δέν πρόκειται περί αθεΐας, διότι, το λέει έτσι, το μπερδεύει, δέν κάνει καλή διατύπωση. Πολλές φορές, πρόκειται περί ολιγοπιστίας και αυτή η ολιγοπιστία, προέρχεται, από μία αγνωσία Θεού. Μερικά πράγματα, δέν μπορεί να τα καταλάβει και επειδή δεν μπορεί να τα καταλάβει, αυτά που αφορούν στον Θεό, τα λέγει ή δέν τα δέχεται, είναι μπερδεμένο το παιδί. Το λέγει, ότι δεν πιστεύει στον Θεό, δέν πρόκειται περί απιστίας.
Γιατί πολύ συχνά, η αγνωσία ή η απορία, με την απιστία στον έφηβο μπερδεύονται, συγχέονται. Βεβαίως, όταν έχουμε μία άγνοια, όχι μόνο διότι, είναι θέμα ευγένειας και λεπτότητος, αλλά είναι και θέμα σπουδαίο, διότι το αντικείμενο που χειριζόμεθα είναι το όνομα του Θεού.
Εάν έχουμε μία απορία, που αφορά στον Θεό, θα την υποβάλλουμε με ευλάβεια, θα πούμε επί παραδείγματι, ότι δέν το καταλαβαίνω αυτό, μπορείτε να μου το εξηγήσετε;
Μερικοί τί κάνουν. Όπως και στις απορίες, - ευτυχώς έχετε μία ευγένεια -άλλοι, βάζουν το εξής " και πού ξέρω εγώ ότι τούτο.. ή εκείνο.. "
Ακούστε! Δηλαδή, ο τρόπος με τον οποίο διατυπώνουν την απορία τους, είναι, ανευλαβής! Είναι ασεβής τρόπος! Βεβαίως, δέν θα μιλήσουμε έτσι, αλλά θα μιλήσουμε ευλαβώς. Τί θα πει ευλάβεια. Ευ - λαμβάνω πιάνω καλώς, παίρνω το αντικείμενο και το πιάνω, με της άκρες των δακτύλων μου, με πολλή προσοχή. Γιατί; Τό όνομα του Θεού είναι!
Έχω απορίες.. ποιός ξέρει όλα τα του Θεού; Κανένας. Όλοι έχουμε απορίες, περί το πρόσωπό του Θεού. Αλλά, οι λίγες ή πολλές ποτέ δεν θα μάθουμε το βάθος του Θεού, ποιος θα το μάθει ποτέ;
Αλλά ευλαβώς, θέτουμε τις απορίες μας.
Έτσι, μπορούμε να πούμε, εις τον πνευματικό, έχω αυτήν την απορία ή εκείνη. Θα μας πεί, καλά παιδάκι μου, κοίταξε, δεν είναι αθεΐα αυτό το πράγμα, είναι μία αγνωσία. Δέν ξέρεις πολλά πράγματα ή ακόμη, είναι μία απιστία που έδειξες, μία ολιγοπιστία. Όταν λέμε απιστία, εννοούμε την ολιγοπιστία, δηλαδή λίγη πίστη, κλονίστηκες, εντάξει θα διορθωθείς, δέν πρόκειται περί αθεΐας.
Αν όμως, πρόκειται περί αθεΐας, διότι, κάποιος μπορεί να φτάσει στο εξομολογητήριο, που πράγματι, να είναι άθεος, να μην πιστεύει τίποτα. Μόλις μπεί να σου δηλώσει " Ξέρετε είμαι άθεος.
Δέν πιστεύω ότι υπάρχει ο Θεός.
Δέν πιστεύω είς τον Ιησού Χριστό ότι είναι Θεός.
Ότι ο Θεός ενηνθρώπησε.
Δέν πιστεύω τίποτα!
Μάλιστα, πολύ ωραία.
Βέβαια, δέν θα κάνουμε εκείνο, που αναφέρεται σε ένα ανέκδοτο. Ότι κάποτε, πήγε κάποιος και είπε αυτό, και σηκώθηκε ο πνευματικός και άρχισε να τον ψάχνει από 'δω από 'κεί.
Λέει, τί με ψάχνετε; Να δώ, τί περίεργο Ον, είναι αυτό, που δεν πιστεύει. Γιατί πράγματι, εκείνος που δέν πιστεύει, είναι αφύσικο πλάσμα. Ακούστε με, είναι άρρωστο πλάσμα, είναι αφύσικο και σηκώθηκε ο πνευματικός να ψάξει, να δεί, τί περίεργο Ον είναι εκείνο, που λέει και ομολογεί, ότι δέν πιστεύει.
Δέν θα κάνουμε αυτό. Θα κάνουμε το εξής: " Παιδάκι μου λές ότι δέν πιστεύεις στον Θεό και το λες συνειδητά, γιατί ήρθες; "Ε.. ήρθα να κουβεντιάσουμε.*
Πολύ ωραία.
Δέν θα σε διώξω. Πολύ ωραία.
Βγάζουμε το επιτραχήλιο μας, διότι, το επιτραχήλιο, είναι δυνάμει ενός μυστηρίου.
Είναι το ορατό σημείο, του μυστηρίου της Ιεράς εξομολογήσεως.
Προϋποθέτει πίστη, αυτά που λέγαμε προηγουμένως.
Το διπλώνουμε, το βάζουμε στην άκρη το επιτραχήλιο μας και καθόμαστε, σαν δύο καλοί φίλοι. Όχι τώρα, μεταξύ πνευματικου και εξομολογουμενου.
Σάν δύο καλοί φίλοι.
Να πούμε και να κουβεντιάσουμε, τί απασχολεί τον νέον ή την νέα αυτή. Τι έχεις παιδάκι μου;
Δέν πιστεύεις στο Θεό, μάλιστα. Για πες μου πώς και τι και τα λοιπά..
Κάνουνε συζήτηση, δέν είμαστε πιά, στο χώρο του μυστηρίου, αλλά είμαστε, στον χώρο μιας ελευθέρας συζητήσεως.
Έτσι μόνο, μπορούμε να κινηθούμε, στο μυστήριο της εξομολογήσεως.
Με την ευκαιρία που ετέθη η απορία και που καταναλώσαμε, όλο μας τον χρόνο με την απορία αυτή και που αν θέλετε, επέλεξα, ακριβώς ενόψει και των εορτών των Χριστουγέννων, θα σας έλεγα ότι, είναι τώρα μία ευκαιρία, να θυμηθούμε, ότι πρέπει να εξομολογηθούμε.
Είπα να θυμηθούμε, κακός. Διά τους ραθύμους και τους αμνήμονες, η Εκκλησία , έβαλε εορτές, για να θυμούνται όταν έρχεται το Πάσχα και τα Χριστούγεννα, ότι πρέπει να εξομολογούνται και να κοινωνούν. Όταν ρωτήσουμε, κάποιον τέτοιον αμνήμονα, άν κοινωνεί και εξομολογείται, ναί λέγει, κάθε Πάσχα και Χριστούγεννα.
Δέν είναι το πράγμα όμως εκεί παιδιά. Ο πνευματικός άνθρωπος, ο οποίος αγάπα τον Ιησού Χριστό, όπως λέγει ο άγιος Νικόδημος Ο Αγιορείτης " Δέν αφήνει - λέγει - 40 ημέρες να περάσουν, χωρίς να κοινωνήσει "και το λέγει σε μία εποχή, που και αυτό που έγραψε ήτανε δύσκολο!
Άν ο άγιος Νικόδημος, ζούσε στην εποχή μας.. δέν θέλω να πω πιο πολλά.
Αρκεί να σας πώ, ότι, όταν έγραψε το περί συνεχούς Θείας Μεταλήψεως βιβλίο του, δέν έβαλε το όνομά του απ έξω, δεν το έβαλε, ήτανε μία άλλη εποχή.. εκρηκτική περί το θέμα.
Δέν εξετάζω, πάρα μόνο τούτο. Αν ζούσε ο άγιος Νικόδημος στην εποχή μας θα έλεγε," Όποιος αγαπάει τον Ιησού Χριστό, δέν θα αφήνει Κυριακή που να μην κοινωνήσει ", αυτό θα έλεγε.
Δηλαδή, πρέπει να κοινωνούμε συχνά. Δέν είναι ένα θέμα μνήμης, όπως και η τροφή μας δέν είναι θέμα μνήμης, είναι θέμα ανάγκης.
Η Θεία Κοινωνία για μας είναι θέμα ανάγκης.
Η πνευματική ζωή, είναι θέμα ανάγκης.
Είναι και θέμα αγάπης.
Όταν αγαπάμε τον Ιησού Χριστό, θέλουμε να τον έχουμε κοινωνόν μας, να τον έχουμε συντροφιά μας, γιατί είναι η ζωή μας, είναι η αληθινή μας αγάπη, είναι ο Κύριός μας και ο Θεός μας!
24η ομιλία στην κατηγορία « Απαντήσεις Αποριών».
Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Ἀπαντήσεις ἀποριῶν Κατηχητικοῦ.
(Ἀνωτέρου Κατηχητικοῦ Σχολείου) " εδώ ⬇️
http://www.arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/diafora-uemata/pantiseis-pori-n-katixitiko
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40piYIRD1TnC0P4MXyO_otbm
Απομαγνητοφώνηση: Αθανάσιος Άμβωνας.
🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk
__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0
📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1
📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0
__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share
Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk
†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.
