†. Σήμερα, αγαπητοί μου, Κυριακή των αγίων 318 θεοφόρων Πατέρων της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου, η Εκκλησία μας παραθέτει ένα απόσπασμα, ως ευαγγελική περικοπή, από την αρχιερατική προσευχή του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, την οποίαν, προσευχή, απήγγειλε μπροστά εις τους μαθητάς Του, λίγο πριν αναχωρήσουν από το υπερώον εκείνο όπου έλαβε χώραν ο Μυστικός Δείπνος.
Ο σκοπός που η Εκκλησία μας παραθέτει αυτήν την περικοπήν είναι ο εξής: Η αίρεσις του Αρειανισμού, ήδη 4ος αιών μ.Χ., διέσπασε το ένα, το ενιαίον, το ένα φρόνημα του λαού, για το θεανθρώπινον πρόσωπον του Ιησού Χριστού. Ενώ ο Κύριος εζήτησε στην αρχιερατική Του προσευχή «ἵνα ὦσιν ἓν». «Για να είναι όλοι ένα». Να έχουν το αυτό φρόνημα. Αυτό διεσπάσθη με την αίρεσιν. Και προπαντός με την αρειανική αίρεσιν, που δεν εδέχετο αυτή το θείον πρόσωπον του Ιησού Χριστού, παρά μόνον το ανθρώπινον. Οπότε ο λαός εχωρίστηκε. Και τώρα, με την ευαγγελική, αυτή, περικοπή που η Εκκλησία καθιερώνει, γίνεται μια προσπάθεια ανασυγκροτήσεως της ενότητος του λαού, κάτω από το ίδιο φρόνημα πίστεως.
Ο Απόστολος Παύλος διαρκώς υπενθυμίζει στις επιστολές του: «τὸ αὐτὸ εἰς ἀλλήλους φρονοῦντες».Όλοι να έχουν μεταξύ των το ίδιο φρόνημα. Χωρίς αυτό, δεν έχομε τίποτα. Αυτό το φρόνημα, εξάλλου, καθορίζει τον λαό του Θεού. Υπογραμμίζω. Το κοινό, το ένα φρόνημα καθορίζει τον λαό του Θεού. Όποιος έχει διαφορετικό ως φρόνημα, είναι έξω από τον λαό του Θεού. Κι αυτό δεν είναι παρά η αίρεσις, η οποία αίρεσις διασπά το ένα φρόνημα και την ενότητα του λαού.
Έτσι η ενότητα της πίστεως εξασφαλίζει και την κοινωνίαν του Αγίου Πνεύματος. Μόνον εάν έχομε αυτήν την ενότητα της πίστεως, έχομε την κοινωνίαν του Αγίου Πνεύματος. Πράγμα «ἐκ τῶν ὧν οὐκ ἄνευ» δια την σωτηρίαν μας. Γι'αυτό η Εκκλησία εύχεται στην Θεία Λειτουργία και λέγει, ζητάει από τον Θεό, «τὴν ἑνότητα τῆς πίστεως». Να έχομε όλοι το αυτό φρόνημα. Ό,τι πιστεύω, να το πιστεύεις. Ό,τι πιστεύεις, να το πιστεύω. Ό,τι πιστεύεις και πιστεύω, είναι η κοινή πίστις της Εκκλησίας. Αυτό θα πει ενότης της πίστεως. «Καὶ τὴν κοινωνίαν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος αἰτησάμενοι (: «Αφού ζητήσομε», λέγει, «και την ενότητα της πίστεως και την κοινωνίαν του Αγίου Πνεύματος» -δηλαδή την μετοχήν του Αγίου Πνεύματος, δεν μπορούμε να έχομε κοινωνίαν Αγίου Πνεύματος, εάν δεν έχομε αυτήν την ενότητα της πίστεως)». Συνεχίζει: «ἑαυτοὺς καὶ ἀλλήλους, καὶ πᾶσαν τὴν ζωὴν ἡμῶν Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθώμεθα». «Τον εαυτό μας και τους άλλους, να παραθέσομε κάτω από την πρόνοια του Θεού, του Χριστού».
Συνεπώς βλέπομε ότι εδώ, με αυτό το αίτημα, την ενότητα της πίστεως και την κοινωνίαν του Αγίου Πνεύματος, να εξασφαλίζεται ολόκληρη η ποιμαντική φροντίδα της Εκκλησίας. Αγαπητοί μου, ποιμαντική φροντίδα δεν είναι οι πτωχοί. Ποιμαντική φροντίδα δεν είναι τα ιδρύματα, ορφανοτροφεία κ.λπ. που μπορεί να ιδρύσει η Εκκλησία. Ποιμαντική φροντίδα και μάλιστα για την εποχή μας που η Εκκλησία προχωρά και σε πολιτιστικές ή πολιτισμικές, όπως θέλετε πάρτε το, εκδηλώσεις, και φροντίδες, κυριοτάτη φροντίδα της Εκκλησίας στο ποιμαντικό της έργον είναι η ενότητα της πίστεως και η κοινωνία του Αγίου Πνεύματος. Γι’ αυτήν την ενότητα της πίστεως προβάλλει το κήρυγμα, το ανελλιπές και συνεχές και βαθύ κήρυγμα, για να έχουν όλοι την ενότητα της πίστεως, όλοι να πιστεύομε το ίδιο πράγμα, και να διορθώνει πάσα, μικρή βέβαια, από άγνοια βέβαια, παρέκκλιση. Όπως λέει ο Απόστολος Παύλος γράφει στους Θεσσαλονικείς, αν θυμάμαι καλά: «Και σε κάτι αν υστερείτε και δεν το καταλαβαίνετε, δεν το ξέρετε, κι αυτό», λέει, «θα σας το φανερώσει ο Θεός».Να μην υπάρχει ουδεμία παρέκκλιση στην πίστη -το κύριον έργον της Εκκλησίας-και εξ αυτής της ενότητος του φρονήματος της πίστεως, να έχομε την κοινωνία του Αγίου Πνεύματος. Αυτά τα δυο συνιστούν την ποιμαντική φροντίδα της Εκκλησίας. Αυτά πρέπει να προσέχει κάθε κληρικός. Να εξασφαλίζει αυτά τα δύο ο κάθε κληρικός στο ποίμνιό του. Όλα τα άλλα; Έρχονται χρήσιμα και τ’ άλλα, δεν τα απορρίπτομε, έρχονται δεύτερα και τρίτα. Όλα αυτά, αγαπητοί μου, είναι τόσο σπουδαία και τόσο σημαντικά. Διότι η πρώτη φροντίδα, ενότητος πίστεως και κοινωνία Αγίου Πνεύματος, συνιστούν τον λαό του Θεού. Τότε μπορούμε να μιλάμε για τον «λαό του Θεού».
Αλλά για να μπορέσομε να έχομε σαφή γνώση, μία σωστή τοποθέτηση περί του λαού του Θεού και σαν ένα κριτήριο -ανήκομε εμείς εις τον λαόν του Θεού;- θα πούμε, στην αγάπη σας, μερικά γνωρίσματα που συνιστούν τον λαό του Θεού. Γιατί πολλές φορές συζητάμε και λέμε «ο λαός του Θεού» και «ο λαός του Θεού». Τι γνωρίσματα έχει αυτός ο λαός του Θεού;
Το πρώτο γνώρισμα του λαού του Θεού είναι εκείνο όπως το οριοθετεί ο ίδιος ο Κύριός μας και είναι η διάκρισις του λαού του Θεού από τον «κόσμον».«Κόσμος» εν εννοία ηθική. Κόσμος δεν είναι απλώς οι άνθρωποι. Με την έννοια που λέει πάλι στην Αγία Γραφή: «Οὕτω γὰρ ἠγάπησεν ὁ Θεὸς τὸν κόσμον(:Τόσο πολύ αγάπησε ο Θεός τον κόσμον)ὥστε τὸν μονογενῆ αὐτοῦ Υἱὸν ἔδωκε ἵνα σωθῇ ὁ κόσμος δι ‘Αὐτοῦ» κ.λπ. κ.λπ, όχι με την έννοια του αριθμού των ανθρώπων, αλλά με την έννοιαν την ηθική και πνευματική. Τι είναι «κόσμος»; Είναι το σύνολον των ανθρώπων εκείνων που είναι μακριά από τον Θεό· που είναι η συνισταμένη, όπως λέει ο άγιος Ισαάκ ο Σύρος, η συνισταμένη όλων των παθών. «Θέλεις», λέγει, «να έχεις ένα περιεκτικόν όνομα όλων των παθών; Το περιεκτικόν όνομα θα είναι ‘’κόσμος’’. Θέλεις να αναλύσεις την έννοια ‘’κόσμος’’; Θα έλθεις εις τα επιμέρους πάθη». Εδώ, λοιπόν, ο Χριστός ξεχωρίζει τον λαό τον δικό Του από τον κόσμον.
Στην αρχιερατική Του προσευχή, που ακούσαμε στην ευαγγελική περικοπή) λέει το εξής: «᾿Εγὼπερὶ αὐτῶν ἐρωτῶ - «ἐρωτῶ» θα πει «παρακαλώ». Λέει στον Θεό Πατέρα: «Σε παρακαλώ, Πατέρα μου, περί αυτών». Ποιων; Περί των μαθητών Του. Περί του λαού του δικού Του. Ακούστε αυτόν τον σκληρό λόγο. Και να πάψομε να λέμε εκείνο που λέμε ως κοσμικοί άνθρωποι, «Γιατί τάχα, εγώ δεν είμαι βαπτισμένος;». Είσαι. Αλλά είσαι ξεπεσμένος- Οὐ περὶ τοῦ κόσμου ἐρωτῶ (:Δεν παρακαλώ για τον κόσμο». -«Κύριε, δεν παρακαλείς δια τον κόσμον;»). Οὐ περὶ τοῦ κόσμου ἐρωτῶ (:Δεν παρακαλώ για τον κόσμον),ἀλλὰ περὶ ὧν δέδωκάς μοι, ὅτι σοί εἰσι (:αλλά για εκείνους που μου έδωσες· που είναι δικοί Σου. Δεν προσεύχομαι για τον κόσμο. Προσεύχομαι για τον λαό Σου)». Σκληρός λόγος. Δεν το λέγω εγώ.
Ακόμη είπε: «Ἐγὼ δέδωκα αὐτοῖς τὸν λόγον σου (:Εγώ –λέει- έδωσα εις αυτούς, στον λαό Σου, τον λόγο Σου) καὶ ὁ κόσμος ἐμίσησεν αὐτούς -Είδατε, παρακαλώ, την συμπεριφορά του κόσμου; «Και ο κόσμος», λέγει, «τους εμίσησε. Δεν μπορώ να παρακαλώ για τον κόσμον που μισεί τον δικό Σου τον λαό»-ὅτι οὐκ εἰσὶν ἐκ τοῦ κόσμου (:γιατί δεν είναι από τον κόσμο, δεν είναι κοσμικοί άνθρωποι ο λαός Σου), καθὼς ἐγὼ οὐκ εἰμὶ ἐκ τοῦ κόσμου(:όπως κι Εγώ δεν είμαι από τον κόσμο. -Ακόμη: ) οὐκ ἐρωτῶ ἵνα ἄρῃς αὐτοὺς ἐκ τοῦ κόσμου (: «Ακόμη», λέει, «δεν Σε παρακαλώ να πάρεις τον λαό Σου από τον κόσμο και να τον ξεχωρίσεις». Με την έννοια την τοπική. Γιατί μέχρι τώρα μίλησε τον χωρισμό του λαού του Θεού από τον κόσμον, με την έννοια την πνευματική, την ηθική και πνευματική. «Δεν Σε παρακαλώ, λοιπόν, ἵνα ἄρῃς αὐτοὺς ἐκ τοῦ κόσμου, να πας να τους βάλεις επάνω στις κορυφές των ορέων, τον λαό Σου),ἀλλ᾿ ἵνα τηρήσῃς αὐτοὺς ἐκ τοῦ πονηροῦ(:αλλά να τους φυλάξεις από τον διάβολο. Να φυλάξεις τον λαό Σου από τον διάβολο. Μες στον κόσμο θα είναι. Δεν θα έχουν σχέση με τον κόσμον. -Εννοείται πνευματική σχέση)».
Κατά τα άλλα, όλοι είμεθα μέσα εις τον κόσμον, θα πάμε στον χασάπη, στον μανάβη, στον μπακάλη, δεν θα εξετάσομε αν ο χασάπης, ο μανάβης είναι ηθικός, βαπτισμένος, αβάπτιστος. Τίποτα. Αλλά είναι όλοι αυτοί «κόσμος». Είμαστε μαζί. Όλοι μαζί. Δεν έχω, όμως, σχέση με τον κόσμο, εννοείται συνάφεια πνευματική. Γιατί τότε μεταβαλλόμεθα και εμείς σε «κόσμον».
Φυσικά ο λαός του Θεού δεν θα παρέμενε μόνον στην γενεά των Αποστόλων. Αναμφισβήτητα. Αλλά εδώ ο Κύριος ομιλεί για μια διαχρονική γενεά. Δηλαδή ως το τέλος της Ιστορίας. Αυτοί θα αποτελούν τον λαό του Θεού. Ακόμη λέγει ο Κύριος: «Οὐ περὶ τούτων δὲ ἐρωτῶ μόνον -Περί τίνων; Περί των μαθητών Του και ένας άλλος κόσμος που ήταν περί τους μαθητάς ή περί τον Κύριον- ἀλλὰ καὶ περὶ τῶν πιστευόντων διὰ τοῦ λόγου αὐτῶν εἰς ἐμέ(:αλλά και για κείνους οι οποίοι θα πιστέψουν από το κήρυγμα των μαθητών μου εις Εμένα)». Άρα, λοιπόν, βλέπει κανείς ότι εδώ έχομε μία διαχρονική γενεά, έως το τέλος της Ιστορίας.
Το γνώρισμα, λοιπόν, διαχωρισμού του λαού του Θεού από τον κόσμο, είναι βασικοτάτης σημασίας. Είδατε; Ο ίδιος ο Χριστός σημειώνει αυτόν τον χωρισμόν. Γιατί αλλιώτικα έχομε, το ξέρομε όλοι, δυστυχώς, την εκκοσμίκευση του λαού του Θεού.Αυτό που στην εποχή μας είναι διάχυτο. Ο λαός του Θεού, μέρα με τη μέρα, εκκοσμικεύεται, αποκτάει κοσμική νοοτροπία. Αν ερωτήσομε… -ήταν το 95%, το 98% ήταν, παλιότερα χρόνια-, τους ανθρώπους: «Είσαι Χριστιανός;». «Βέβαια». «Δεν είσαι». «Εγώ δεν είμαι; Είμαι Χριστιανός, βαπτισμένος!».Πέστε μου τώρα, απ’ όλους αυτούς τους ανθρώπους ποιος είναι μέσα στο πνεύμα του Ευαγγελίου και δεν είναι διαποτισμένος από το κοσμικό φρόνημα; Γι'αυτό σας είπα, διαρκώς και διαρκώς ολισθαίνει ο λαός του Θεού προς το κοσμικό φρόνημα, γίνεται «κόσμος», άρα ο λαός του Θεού εκκοσμικεύεται. Είναι το πιο μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Εκκλησία μας αυτήν την στιγμή.
Και οι ποιμένες της Εκκλησίας είναι με εκκοσμικευμένο φρόνημα. Ναι, ναι. Μη νομίσετε. Διότι αν οι ποιμένες δεν ήσαν εκκοσμικευμένοι, τότε θα είχαμε πολύ πολύ καλύτερα αποτελέσματα εις τον λαόν του Θεού, παρά την εκκοσμίκευσιν, αυτήν την ροπήν, την τάσιν της εκκοσμικεύσεως του λαού του Θεού. Κι όταν ο λαός του Θεού εκκοσμικευθεί, τότε βεβαίως παύει αυτομάτως να είναι λαός του Θεού. Με σαφήνεια. Και συνεπώς ματαιώνεται και η σωτηρία. Προσέξτε. Μη ματαιοπονούμε. Μη νομίζομε ότι… ότι…ότι θα σωθούμε. Εάν είσαι εκκοσμικευμένος άνθρωπος, αδελφέ μου, δεν θα σωθείς. Απογοητεύω; Εγώ; Κάθε άλλο. Εγώ;
Ένα δεύτερο γνώρισμα του λαού του Θεού είναι η βαθεία γνώση που πρέπει να έχει, του Αγίου Ονόματος του Θεού· που είναι: Πατήρ, Υιός και Άγιον Πνεύμα. Βαθεία γνώση. Μάλιστα ο απόστολος Παύλος δεν σταματά να λέγει για την επίγνωση του Υιού του Θεού. Πρέπει να μάθομε Ποιος είναι ο Ιησούς Χριστός. Το λέγει, το ξαναλέγει, το τονίζει στις επιστολές του ο απόστολος. Να μάθομε Ποιος είναι ο Ιησούς Χριστός. Αν θέλετε, γενικότερα, να γνωρίσομε το μυστήριο της Αγίας Τριάδος, όσο τούτο βεβαίως είναι δυνατόν και εφικτόν εις τον άνθρωπον, ακριβώς γιατί αυτό αποτελεί και το θεμέλιον της πίστεώς μας. Όπως ο Κύριος ετόνισε, το ετόνισε στους μαθητάς Του μετά την Ανάστασή Του: «Πορευθέντες –τους είπε- βαπτίζοντες αὐτοὺς - εἰς τάἔθνη ε;- εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος». Θεμέλιον. Και τονίζει ο Κύριος στην αρχιερατική Του προσευχή: «Ἐφανέρωσά σου τὸ ὄνομα τοῖς ἀνθρώποις οὓς δέδωκάς μοι ἐκ τοῦ κόσμου(:Αυτούς που πήρες από τον κόσμον, μου τους έδωσες σε μένα, σ’ αυτούς,δηλαδή στον λαό τον δικό Σου, σ’ αυτούς εφανέρωσα, λέει, το όνομά Σου)». Ποιο είναι το όνομα του Θεού; Πατήρ, Υιός και Άγιον Πνεύμα. Το όνομα, λοιπόν, του Θεού, ως αποκάλυψις, είναι θεμελιώδους σημασίας αναμφισβήτητα, γιατί καθορίζει την αυτοτέλειαν του Χριστιανισμού ως προς κάθε άλλη ψευδή και κατ’ επινόησιν θρησκεία.
Έχω πει -και το χαίρομαι αυτό- στον λαό, γιατί το τονίζω ιδιαιτέρως «ο Άγιος Τριαδικός Θεός μάς αξίωσε φέτος να αρχίσομε τα μαθήματά μας τα χριστιανικά» κ.λπ. κ.λπ. «Ο Άγιος Τριαδικός Θεός μάς ευλογεί». Γιατί λέγω «ο Άγιος Τριαδικός Θεός»και δεν λέγω «ο Θεός»; Και δεν λέγω: «ο Χριστός»; Αν λέγω μόνον «ο Θεός», όπως λέμε «Μεγάλος ο Θεός», ε, καλά, δεν το βγάλαμε, το λέμε, αλλά τονίζομε όμως «ο Άγιος Τριαδικός Θεός». Το έχω πει στον λαό. Πολλοί από σας το έχετε ακούσει. Θα ‘ρθουν ημέρες, κι αυτές οι ημέρες είναι… κρούουν την πόρτα της Εκκλησίας μας, αν δεν έχουν μπει αυτές οι ημέρες, του Οικουμενισμού. Και θα έχομε μετά οικουμενιστικά τερτίπια. Θα μιλάνε για Θεό, αλλά δεν θα καθορίζουν ποιοςείναι αυτός ο «θεός». Διότι κάτω από την σκέπη αυτού του Οικουμενισμού θα είναι όχι μόνο τα μεγάλα παρακλάδια του Χριστιανισμού, Ορθοδοξία, Παπισμός, Προτεσταντισμός, αλλά θα είναι και ο Ισλαμισμός.
Ο Ισλαμισμός κατακτά έδαφος εις την Δύσιν. Το έχετε δει; Κατακτά έδαφος. Και το έδαφος που κατακτά ο Ισλαμισμός, δεν είναι απλώς εμπορικός· δεν είναι τα πετρέλαια. Είναι η θρησκεία του Ισλάμ. Η Ευρώπη είναι καταγεμάτη, όχι λιγότερο και η Αμερική, είναι καταγεμάτη, στην καρδιά των πρωτευουσών της Ευρώπης κτίζονται μεγαλοπρεπή τεμένη του Ισλαμισμού. Ναι! Η κατάκτησις του Ισλάμ είναι θρησκευτική. Ας το αντιληφθούμε αυτό! Μετά είναι όλες οι θρησκείες της Ανατολής, ο βουδισμός κ.τ.λ., που θα στεγάσει όλα αυτά ο Οικουμενισμός. Όταν, λοιπόν, θα μας πουν «Εμείς δεν είμεθα άθεοι, εμείς πιστεύουμε στον Θεό, ο καθένας αυτόν τον Θεό που πιστεύει». Δηλαδή; «Ε, ένας», λέει, «είναι ο Θεός, κοινά γνωρίσματα».Τι κοινά γνωρίσματα; Ποια κοινά γνωρίσματα;Ο Ορθόδοξος Χριστιανός θα πει, τουλάχιστον ο Ορθόδοξος Χριστιανός θα πει: «Εγώ πιστεύω εις τον Άγιον Τριαδικόν Θεόν. Πατέρα, Υιόν και Άγιον Πνεύμα.Αυτός είναι ο Θεός. Όχι ο θεός τον οποίον εσείς μας σερβίρετε και μας προσφέρετε».
Αγαπητοί μου, το ακούτε; Οι ημέρες αυτές είναι όχι κοντά μας, έχουνε μπει μέσα στην ζωή μας. Ας το καταλάβομε. Και υπάρχουν πρόσωπα, στελέχη, ποιμένες, που είναι πολύ υψηλά ιστάμενα απ’ τα πρόσωπα αυτά, της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας εννοώ, που έχονται οικουμενιστικών αντιλήψεων. Ας το προσέξομε.
Λοιπόν. Για να σας πω ένα παράδειγμα, δεν είναι παρά ελάχιστα χρόνια, 3,4,5, δεν θυμάμαι πόσα είναι, έγινε μία μετάφρασις, νεοτέρα μετάφρασις του Κορανίου, χρηματοδοτήθηκε από Έλληνα εφοπλιστή, για να κολακευθεί ο αραβικός κόσμος με τα πετρέλαιά του, άντε να κάνετε εσείς στην Αραβία, όπου είναι ακόμη αραβικός κόσμος, να κάνετε εσείς εορτή του Πάσχα ή να κάνετε Θεία Λειτουργία. Απαγορεύουν ρητώς και κατηγορηματικώς. Κι εμείς χρηματοδοτούμε τη μετάφραση του Κορανίου, δια λόγους αβρότητος και δια λόγους συμφέροντος, να τα έχομε καλά με τον αραβικό κόσμο. Έγινε η τελετή στη φιλολογική αίθουσα του Παρνασσού στην Αθήνα. Παρών και ο αρχιεπίσκοπος! Ακούσατε;
Το όνομα του Θεού ή το περί Θεού θέμα, καθορίζει την κάθε θρησκεία. Αν δεν έχεις τον Άγιον Τριαδικόν Θεόν, δεν έχεις Χριστιανισμό. Άρα πρόκειται για κάτι το αληθινά θεμελιώδες.
Οι Εβραίοι έμειναν απλώς, αγαπητοί μου, έμειναν απλώς εις την ατελή γνώση του Θεού. Αφού ο Θεός προοδευτικά αποκαλύπτει το όνομά Του σ’ αυτούς. Πρώτα «Θεός», μετά «Κύριος» και μετά «Πατήρ, Υιός και Άγιον Πνεύμα». Δεν εδέχθηκαν την τελευταία αποκάλυψη. Ακριβώς γι'αυτό τον λόγο, θα λέγαμε, τι να πω, το λέει ο ευαγγελιστής Ιωάννης: «Ὁ μὴ τιμῶν τὸν υἱὸν (:Αυτός που δεν τιμά τον Υιόν)οὐ τιμᾷ τὸν πατέρα τὸν πέμψαντα αὐτόν(:δεν τιμά τον Πατέρα, που τον έστειλε τον Υιόν)»: Ιωάννης 5,23. Και ακόμη: «Ὁ μὴ ἔχων τὸν Υἱόν, οὐδὲ τὸν Πατέρα ἔχει(:Κι εκείνος που δεν έχει τον Υιόν, ούτε τον Πατέρα έχει)». Είναι έξω από την πίστιν. Είναι φοβερό.
Τρίτο γνώρισμα, αγαπητοί μου, είναι η τήρησις του θελήματος του Θεού. Η τήρησις του θελήματος του Θεού: «Σοὶ ἦσαν –λέγει ο Χριστός στην αρχιερατική Του προσευχή- καὶ ἐμοὶ αὐτοὺς δέδωκας(:και τους έδωσες σε μένα)καὶ τὸν λόγον σου τετηρήκασι(:και τήρησαν τον λόγον Σου)». Είναι η τήρησις του Ευαγγελίου.
Ακόμη, ο λαός του Θεού πιστεύει στη θεανθρωπίνη φύση του Χριστού. Ότι είναι τέλειος Θεός και τέλειος άνθρωπος. Δεν είναι ψιλός άνθρωπος, δηλαδή γυμνός άνθρωπος, σκέτος άνθρωπος.«Πάτερ δίκαιε –λέει ο Χριστός- καὶ ὁ κόσμος σε οὐκ ἔγνω (:δεν Σε γνώρισε ο κόσμος),ἐγὼ δέ σε ἔγνων (:Εγώ Σε γνώρισα)καὶ οὗτοι ἔγνωσαν -Ποιοι; Ο λαός Σου. Οι μαθηταί μου- ὅτι σύ με ἀπέστειλας(:ότι Συ με έστειλες)». Ακόμη: «Καὶ αὐτοὶ ἔλαβον, καὶ ἔγνωσαν ἀληθῶς ὅτι παρὰ σοῦ ἐξῆλθον, καὶ ἐπίστευσαν ὅτι σύ με ἀπέστειλας».«Ότι, δηλαδή, είμαι κι Εγώ Θεός. Είμεθα κοινή ουσία».
Ο λαός του Θεού δέχεται δύο θεμελιώδη της πίστεως δόγματα. Το ένα είναι το δόγμα της Αγίας Τριάδος και το άλλο είναι το δόγμα της Ενανθρωπήσεως του Θεού Λόγου.
Ακόμη, γνώρισμα του λαού, αγαπητοί μου, του λαού του Θεού, είναι η ενότητα. Γιατί η αίρεσις διασπά την ενότητα. Και ακόμα υπάρχουν κι άλλα στοιχεία που βέβαια συνιστούν τον λαό του Θεού. Στοιχεία που δίδει Αυτός ο ίδιος ο Κύριος για τον δικό Του τον λαό. Είναι η αιώνιος ζωή. Είναι η τήρησις εκ του πονηρού. Όσο βρίσκονται εις τον κόσμο της αμαρτίας και της αποστασίας. Είναι η χαρά, είναι η ειρήνη του Χριστού, στην καρδιά του λαού Του. Είναι ο εν αληθεία αγιασμός. Είναι η δόξα του Χριστού στον λαό Του. Είναι η κοινωνία του λαού του Θεού μετά του Χριστού. Είναι η αιωνία εν δόξη κοινωνία μετά του Χριστού, κατά τον λόγον… το ζήτησε ο Κύριος στην αρχιερατική Του προσευχή: «Θέλω- λέγει- Πατέρα μου, ἵνα ὅπου εἰμὶ ἐγὼ κἀκεῖνοι ὦσι μετ᾿ ἐμοῦ - όπου είμαι… Πού; Στην Βασιλεία μου. Κι εκείνοι να είναι μαζί μου. Να είναι κι εκείνοι στην Βασιλεία μου- ἵνα θεωρῶσι τὴν δόξαν τὴν ἐμὴν (:για να βλέπουν την δική μου την δόξα)ἣν δέδωκάς μοι (:εκείνη την οποία μου έδωσες) ὅτι ἠγάπησάς με πρὸ καταβολῆς κόσμου(:γιατί με αγάπησες πριν θεμελιωθεί το σύμπαν. Και οι άγγελοι ακόμη)».
Αγαπητοί, έχομε συνείδηση ότι ανήκομε στον λαό του Θεού; Έχομε συνείδηση; Θέλομε να ανήκομε στον λαό του Χριστού, στον δικό Του τον λαόν, τον νέον αυτόν λαόν, την Εκκλησία Του;Αν θέλομε, ας εξετάσομε τα γνωρίσματα εκείνα που συνιστούν τον λαό του Θεού, αν τα έχομε. Έχομε αυτά; Έχομε εκείνα; Αυτά που αναφέραμε. Γιατί έξω από τα γνωρίσματα αυτά, που ο Κύριος τα καθορίζει, μην απατώμεθα, αγαπητοί μου, λαός Του τότε δεν είμεθα.
†. Μόλις προχθές, αγαπητοί μου, την Πέμπτη, εορτάσαμε την εορτήν της Αναλήψεως του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Πριν ο Κύριος αναληφθεί, ρωτήθηκε από τους μαθητάς Του: «Κύριε», του είπαν, «εἰ ἐν τῷ χρόνῳ τούτῳ ἀποκαθιστάνεις τὴν βασιλείαν τῷ Ἰσραήλ; (:Αυτόν τον καιρό –δηλαδή- θα αποκαταστήσεις την βασιλείαν εις τον Ισραήλ;)». Και ο Κύριος απήντησε: «Οὐχ ὑμῶν ἐστι γνῶναι χρόνους ἢ καιροὺς οὓς ὁ Πατὴρ ἔθετο ἐν τῇ ἰδίᾳ ἐξουσίᾳ». «Καὶ παρήγγειλεν αὐτοῖς ἀπὸ Ἱεροσολύμων μὴ χωρίζεσθαι, ἀλλὰ περιμένειν τὴν ἐπαγγελίαν τοῦ Πατρὸς ἣν ἠκούσατέ μου· οὐ μετὰ πολλὰς ταύτας ἡμέρας». Δηλαδή «δεν είναι δικό σας θέμα να γνωρίζετε τους χρόνους και τους καιρούς, που είναι κάτω από την εξουσία του Θεού Πατρός. Και παρήγγειλε εις αυτούς να μη χωρίσουν μεταξύ των από τα Ιεροσόλυμα, αλλά να περιμένουν την υπόσχεση του Πατρός, την οποίαν ακούσατε από μένα. Όχι ύστερα από πολλές ημέρες».
Η ερώτησις των μαθητών, αφορούσε, όπως είδαμε, τον χρόνον αποκαταστάσεως της βασιλείας του Δαβίδ, αλλά και εκδιώξεως των Ρωμαίων ως κατακτητών της περιοχής, της γης των. Αλλά αυτή, όμως, η αντίληψις, όπως και η ερώτησις αντίστοιχα, δεν είχε βάθος. Είχε καθαρά μίαν εθνικήν διάστασιν. Και δεν είχε περισσότερο βάθος. Ο Κύριος, όμως, απήντησε γενικά. Ότι εξουσιαστής του χρόνου είναι μόνος ο Θεός. Εντούτοις, ο χρόνος της πνευματικής Βασιλείας του Θεού, διότι περί της πνευματικής Βασιλείας ο λόγος, κι όχι περί της βασιλείας του Δαβίδ, με εθνικές διαστάσεις, δεν ήταν πλέον εγγύς, όπως έλεγε και ο Ιωάννης ο Βαπτιστής, αλλά και ο Κύριος στο ξεκίνημά Του, ότι «ἤγγικεν ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ», αλλά ήταν ήδη παρούσα η Βασιλεία του Θεού, ήτο συντελεσθείσα η Βασιλεία του Θεού. Αφού ο Κύριος ήδη αναχωρεί από τη γη, αφήνοντας την Βασιλεία Του πάνω στη γη. Όσο γι’ αυτή, την Βασιλεία του Θεού δηλαδή, θα ολοκληρούτο με την παρουσία του Αγίου Πνεύματος, που δεν θα αργούσε να έλθει. Γι'αυτό τους είπε: «Οὐ μετὰ πολλὰς ταύτας ἡμέρας». Αυτό και αποτελεί το κεντρικόν σημείον της σημερινής μας ομιλίας.
«Οὐ μετὰ πολλὰς ταύτας ἡμέρας». «Όχι ύστερα από πολλές ημέρες». Γιατί αυτές οι μεσολαβήσασες ημέρες, δηλαδή αυτές που περιεκλείοντο μεταξύ των λόγων του Κυρίου που είπε ή της Αναλήψεώς Του και της Πεντηκοστής, δεν ήταν παρά ένα μόνον δεκαήμερον. Ένα δεκαήμερο σιωπής του ουρανού, αλλά και αναμονής της Γης. Ένα δεκαήμερο μιας σιωπής και μιας αναμονής, απόλυτα δυναμικής. Και σημειώνει το βιβλίον των «Πράξεων των Αποστόλων»: «Τότε -Πότε; Μετά την Ανάληψιν· την ιδίαν ημέραν και την ιδίαν ώραν, μετά την Ανάληψιν- ὑπέστρεψαν εἰς Ἱερουσαλήμ -Ποιοι; Οι μαθηταί και όσοι ήσαν μαζί τους -ἀπὸ ὅρους τοῦ καλουμένου ἐλαιῶνος... καὶ ὅτε εἰσῆλθον -εις την πόλιν δηλαδή- ἀνέβησαν εἰς τὸ ὑπερῶον -εκεί που είχε λάβει χώρα και ο Μυστικός Δείπνος-. Οὗτοι πάντες ἦσαν (:Όλοι αυτοί ήσαν) προσκαρτεροῦντες ὁμοθυμαδὸν τῇ προσευχῇ καὶ τῇ δεήσει (:Όλοι μαζί, λέγει, ήσαν ‘’προσκαρτεροῦντες’’, περιμένοντες, αναμένοντες, επιμένοντες, με μία ψυχή, με μία καρδιά, με ένα φρόνημα, στην προσευχήν και στην δέηση)».
Ώστε, λοιπόν, ήταν ένα δεκαήμερο αυτό περισυλλογής, προσευχής, δεήσεως και ομοφροσύνης. Αλλά δεκαήμερον, όμως, δυναμικόν. Διότι η προσευχή δεν είναι μία σιωπηλή κατάστασις που εκφράζει νέκρα. Όπως θα λέγαμε... –δεν είναι σωστό, αλλά το λέω σαν έκφραση- όπως θα λέγαμε: «μια νέκρα είναι η έρημος Σαχάρα». Όχι. Ήταν ένα δεκαήμερον πολλής ζωής και πολλής δυναμικότητος. Επειδή είπα, δεν είναι σωστό, επιτρέψατέ μου, μέσα σ’ αυτήν την άμμον, την έρημον, υπάρχουν κάποια άνθη μικροσκοπικά, που μόνο με το μικροσκόπιο βλέπονται και είναι καταγεμάτη η έρημος που έχει αφήσει καταπλήκτους τους επιστήμονες. Δεν υπάρχει τίποτε νεκρόν. Το είπα σαν παράδειγμα και το παράδειγμα τώρα… του παραδείγματος έκανα ερμηνεία, για να μη σας αφήσω κενό. Περίμεναν, λοιπόν, τώρα οι μαθηταί τι; Με λαχτάρα και υπομονή την επαγγελίαν του Πατρός, την υπόσχεσιν του Πατρός· που τους είχε πει ο Κύριος. Όλοι οι άγιοι έχουν μάθει, αγαπητοί μου, να περιμένουν καταρτιζόμενοι.
Ο παλαιός νόμος, είναι γνωστό ότι δεν επέτρεπε τον δημόσιον βίον κάτω του 30ού έτους της ηλικίας. Έτσι βλέπομε έναν γίγαντα Ιωάννην Βαπτιστήν, να πρέπει να συμπληρώνει το 30όν έτος της ηλικίας του, να μένει δηλαδή στην σιωπή, σε μία σιωπή όμως δυναμική, το επαναλαμβάνω, γεμάτη από κατάρτιση, γεμάτη από ωριμότητα, για να βγει στον δημόσιο βίο κάπου τριάντα ετών. Αυτός ο Κύριος Ιησούς, δεν είχε ανάγκη βεβαίως ωριμότητος, αλλά υπήρχε ανάγκη πληρώσεως του νόμου. Κι Εκείνος εξέρχεται στον δημόσιον βίον κάπου 30 ετών. Κι αυτός ο Απόστολος Παύλος, ο άλλος γίγας, όταν επήρε την κλήσιν εξ ουρανού, κατέφυγε εις την έρημον της Αραβίας. Θα λογαριάσετε, όχι της τραπεζοειδούς Αραβίας, αλλά της πετραίας Αραβίας, που είναι ανατολικά, θα λέγαμε, του Ιορδάνου, προς βορράν. Δηλαδή από την Δαμασκό ανατολικά. Κατέφυγε εκεί τρία χρόνια. Τι να κάνει εκεί; Για μια περισυλλογή. Και για μια προετοιμασία. Να τακτοποιήσει ό,τι του απεκαλύφθη και ό,τι του απεκαλύπτετο. Να τα τακτοποιήσει όλα αυτά στον νου του και στη σκέψη του.
Βλέπετε, λοιπόν, ότι αυτός ο χρόνος μιας σιωπής είναι τόσο αναγκαίος, τόσο σπουδαίος, όπως το ίδιο πράγμα συμβαίνει και για τον κάθε άνθρωπο; Τι νομίζετε πως είναι τα παιδικά και τα εφηβικά χρόνια; Δεν είναι παρά χρόνια σιωπής, χρόνια καταρτισμού, ωρίμανσης της προσωπικότητος, τόσο στα Γράμματα, όσο και προπαντός στην πνευματική ζωή. Δεν είναι, λοιπόν, άχαρα χρόνια, άγονα χρόνια. Είναι χρόνια προετοιμασίας. Σ’ αυτά τα χρόνια ετοιμάζεται και ο νέος και η νέα, στο μεγάλο μυστήριο του γάμου και της οικογενείας. Δυστυχώς, τώρα να πω με ποσοστά; Δεν κάνομε βεβαίως λογαριασμούς, αλλά θα σας έλεγα, από μια εμπειρία που έχομε όλοι μας λίγο πολύ μέσα στην κοινωνική μας ζωή, οι πιο πολλοί, τελείως, σχεδόν τελείως ακατάρτιστοι προσέρχονται εις τον γάμον. Δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν ούτε τον εαυτό τους, ούτε την σύζυγό τους κι αντίστροφα, ούτε τα ερχόμενα παιδιά. Δεν είναι σε θέση. Δεν έχουν ωριμότητα. Δεν έχουν το αίσθημα της ευθύνης. Δεν έχουν την γνώση εκείνη που χρειάζεται για να συμπήξει κανείς το πιο ιερό και το πιο σπουδαίο πράγμα επάνω στη γη, αυτό που λέγεται «οικογένεια», για να ‘ρθουν καινούριοι άνθρωποι εις τον κόσμον αυτόν. Συνεπώς θα λέγαμε, αυτά τα χρόνια είναι χρόνια προετοιμασίας.
Παλιότερα οι μητέρες ετοίμαζαν την προίκα στην κόρη. Δεν ξέρω τώρα πια, καταργήθηκε, λένε, δεν ξέρω, έτσι λένε, η κοπέλα μάθαινε κάποια γράμματα, λίγα ή πολλά. Παράλληλα, ετοιμαζόταν στον ιματισμό της και σε ό,τι άλλο. Αγόραζαν από την αγορά ιματισμό και η κοπέλα κυρίως τον τακτοποιούσε. Να ράψει, να κεντήσει, να τακτοποιήσει, να βάλει στο μπαούλο, να περιμένει να έρθει η ώρα του γάμου. Τι φοβερό πράγμα να έρθει η ώρα του γάμου και να μην έχει ένα σεντόνι η κοπέλα. Θα μου πείτε, έχομε τα καταστήματα. Μα τα καταστήματα έχουν και τις ντομάτες, και τα κολοκυθάκια και τα αγγουράκια και τις πατάτες. Εσύ έχεις κήπο. Είσαι αγρότης. Όλα από τον μανάβη; Όλα; Πού είναι εκείνο το παλιό νοικοκυριό; Θα μου πείτε, άλλαξε το σχήμα της κοινωνίας. Άλλαξε, αλλά δεν άλλαξε στο καλύτερον. Είσαστε μάρτυρες και μπορείτε να το βεβαιώσετε στον εαυτό σας. Δεν άλλαξε στο καλύτερο. Έτσι να γίνει ένας συναγερμός αύριο το πρωί, το σπίτι δεν έχει μέσα ούτε 100 γραμμάρια τρόφιμα. Γιατί; Γιατί μάθαμε να παίρνομε καθημερινά από τον μπακάλη, από το σούπερ μάρκετ, δεν ξέρω τι. Δεν κάνομε εργασία, δεν ετοιμαζόμαστε. Δεν έχομε εκείνο που θα μας βοηθήσει στο να δημιουργήσομε ταυτόχρονα και την προσωπικότητά μας. Όταν η κοπέλα πάει και ψωνίσει την προίκα της τελευταία στιγμή παραμονές του γάμου, δεν είναι το ίδιο να καθίσει χρόνια να κεντάει και να φτιάχνει και να ράβει. Το ίδιο είναι; Το να πας να ψωνίσεις, δεν σου ωριμάζει την προσωπικότητα. Το να καθίσει η κοπέλα χρόνια εκεί με το βελόνι και με τη ραπτομηχανή, της ωριμάζει την προσωπικότητα. Είναι το ίδιο; Τέλος πάντων. Λέει ένας ξένος συγγραφεύς ότι είναι η δυναμική αναμονή του σιταριού μέσα στο χώμα κατά τον χειμώνα, εκεί που ετοιμάζεται ψωμί πολύ, έτσι μοιάζουν τα χρόνια, αυτά, της σιωπής.
Μέσα, λοιπόν, σ’ αυτό το διάστημα της σιωπής του ουρανού… σιωπά ο ουρανός, ανέβηκε ο Κύριος στον ουρανό, θα λέγαμε «μία ουράνιος νηνεμία». Σιωπά ο ουρανός. Έγινε και κάτι ακόμη στη Γη. Σημειώνει πάλι το βιβλίο των Πράξεων: «Καὶ τὴν ἐπισκοπὴν αὐτοῦ λάβοι ἕτερος -είπε ο Απόστολος Πέτρος κατά τους προφήτας- δεῖ οὖν τῶν συνελθόντων ἡμῖν ἀνδρῶν ἐν παντὶ χρόνῳ ἐν ᾧ εἰσῆλθε καὶ ἐξῆλθεν ἐφ’ ἡμᾶς ὁ Κύριος Ἰησοῦς, ἕως τῆς –ημέρας- ἧς ἀνελήφθη ἀφ’ ἡμῶν, μάρτυρα τῆς ἀναστάσεως αὐτοῦ γενέσθαι σὺν ἡμῖν ἕνα τούτων». Πρέπει να προβούμε σε εκλογή ενός Αποστόλου. Όχι για να είναι ο αριθμός «δώδεκα» πάντοτε. Ήτο και αυτό. Υπήρχε λόγος. Αλλά για να σταθεί μάρτυρας μαζί μ’ αυτά, μαζί με μας, της Αναστάσεώς Του, της αναστάσεως του Χριστού, αλλά και όλης της ζωής του Χριστού. Μάρτυρας. Αυτόπτης μάρτυς. Τι σπουδαίο! Έπρεπε, λοιπόν, να γίνει αυτή η εκλογή. Ήταν τόσο μεγάλης σημασίας αυτή η μαρτυρία της ζωής του Χριστού. Αλλά προπαντός και κυριότατα της Αναστάσεώς Του.
Η ζωή της Εκκλησίας, αγαπητοί μου, μέσα σ’ αυτό το δεκαήμερο, αποτελούσε μια μικρογραφία της ζωής της ανάμεσα στις δύο παρουσίες του Χριστού. Στην πρώτη και στην Δευτέρα Παρουσία. Διότι μέσα στους αιώνες που θα διέρρεαν και διαρρέουν και διέρρευσαν είκοσι αιώνες, ο χρόνος αυτός δεν ήτο παρά χρόνος αναμονής -και είναι- χρόνος αναμονής του Χριστού. Ο χρόνος που σιωπά ο ουρανός και αφήνεται ένα ευρύ περιθώριο στην πίστη ότι ο Κύριος θα ξανάρθει. Ένα περιθώρια καλλιεργείας της ψυχής και ετοιμασίας της ψυχής για την υπάντησιν του Κυρίου. Πολλές παραβολές μέσα στα Ευαγγέλια αναφέρουν αυτήν την αναμονή, την σιωπή του ουρανού και την αναμονή. «Άνθρωπός τις», λέει, «εμοίρασε διακονίες στους δούλους του και έφυγε εις χώραν μακράν… Και ήρθε ξανά…», κ.λπ. κ.λπ. Έχομε αρκετές παραβολές που εκφράζουν αυτόν τον χρόνον της σιωπής, της αναμονής. Ο Κύριος μοιάζει ότι απουσιάζει, ότι δεν είναι παρών και αφήνει την Εκκλησία Του να εργαστεί.
Ακόμη, μέσα σ’ αυτόν τον χρόνον, όπως στο υπερώον τότε, ήταν η Μαρία, η μητέρα του Ιησού «καὶ οἱ ἀδελφοὶ αὐτοῦ», μας λέγει το ιερόν κείμενον και οι Απόστολοι και όχλος ονομάτων ως εκατόν είκοσι, δεν είναι τίποτε άλλο παρά, σε εκείνο το δεκαήμερο, πάλι μία μικρογραφία της παρουσίας μες στην Εκκλησία, στους αιώνες που διέρρευσαν, της Θεοτόκου και των αγίων της Εκκλησίας. Μία μικρογραφία.
Οι δέκα ημέρες αυτές, δεν είναι χρόνος μακρύς· όπως και η σιωπή γίνεται στον ουρανό· που είναι κι εκεί, όπως μας λέγει το βιβλίον της Αποκαλύψεως, ένα ημίωρον. Δεν λέει «μία ώρα». Λέει «ένα ημίωρον». Μισή ώρα. Και αυτή η «μισή ώρα» δείχνει το βραχύ του χρόνου. Λέει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης στο 8ο κεφάλαιο της Αποκαλύψεως: «Καὶ ὅτε ἤνοιξε τὴν σφραγῖδα τὴν ἑβδόμην, ἐγένετο σιγὴ ἐν τῷ οὐρανῷ ὡς ἠμίωρον». Όταν άνοιξε ο άγγελος ο έβδομος, την 7η σφραγίδα, την αντίστοιχον, έγινε στον ουρανό, λέγει, σιγή· μισή ώρα, περίπου μισή ώρα. Ως ημίωρον. Τι σημαίνει αυτό; Μικρός χρόνος. Όχι πολύς. Για κάποια γεγονότα που θα εγίνοντο βεβαίως με το άνοιγμα της 7ης σφραγίδος. Αλλά αν το πάρομε αυτό το σημείον με μία γενική θεώρηση, θα λέγαμε ότι ουσιαστικά εκφράζει την σιωπή του ουρανού ανάμεσα στις δύο παρουσίες του Χριστού. Μπορεί να είναι είκοσι αιώνες. Αλλά τι είναι 20 αιώνες; Η Εκκλησία η στρατευομένη να βρίσκεται 20 αιώνες επί της Γης, δεν είναι χρόνος μακρύτατος. Η ιδία η Αγία Γραφή μάς λέγει: «Ὁ Κύριος ἐγγύς». Κι αυτό το «ἐγγύς» δεν είναι τροπικόν, είναι χρονικόν. Ο Κύριος μάς λέγει: «Ναί, ἔρχομαι ταχύ». «Ναι, έρχομαι γρήγορα». Γρήγορα, γρήγορα, γρήγορα· που σύμβολον είναι αυτό το δεκαήμερον που σας είπα.
Και τι ακριβώς τώρα ο ουρανός σιωπά; Είτε οι άνθρωποι πιστεύουν, είτε οι άνθρωποι δεν πιστεύουν, είτε ευλαβούνται, είτε δεν ευλαβούνται, αφήνεται η δράσις της προαιρέσεώς των. Πόσο μεγάλο! Ιδού η ελευθερία του ανθρώπου. Να φανείς ποιος είσαι. Να φανείς πώς εργάζεσαι, πώς αντιλαμβάνεσαι και πώς πιστεύεις.
Ακόμη, λέγει εδώ ότι ο Κύριος Ιησούς δεν εδήλωσε πόσος καιρός θα ήταν, για να ήρχετο το Πνεύμα το Άγιον. Απλώς είπε: «Οὐ μετὰ πολλὰς ταύτας ἡμέρας». Όχι πολλές ημέρες μετά. Προσέξτε τι λέγει ο Ιερός Χρυσόστομος. Και αυτό έχει πάρα πολλή σημασία και αξία για μας. «Καὶ οὐκ ἐδήλωσεν πότε, ἵνα ἀεὶ γρηγορῶσιν. Ἀλλ’ ὅτι μὲν ἐγγὺς ἔσται εἶπεν ἵνα μὴ ἐκλυθῶσιν· πότε δέ, οὐκέτι προσέθηκεν, ἵνα ἀεὶ νήφωσιν». «Δεν είπε», λέγει, «πότε». Και δεν τους το είπε για να αγρυπνούν, να γρηγορούν πάντοτε. Πάντοτε να νήφουν. Αλλά και δεν είπε απεριόριστα· «οὐ μετὰ πολλὰς ταύτας ἡμέρας». Γιατί; «ἵνα μὴ ἐκλυθῶσιν». Βαρεθούν. Περιμένουν, περιμένουν, πότε θα γίνει; Περιμένουν, περιμένουν. Ούτε λοιπόν αναγγέλλει το πότε, ούτε και αργεί. Ανάμεσα σ’ αυτές τις δύο ψυχολογικότατες στιγμές, έρχεται ο Κύριος. Δίδει εκείνο το οποίον υπόσχεται. Και όπως βλέπομε, ότι δεν μας εδηλώθη το πότε θα πεθάνομε. Θα πεθάνομε. Πότε θα πεθάνομε; Δεν ξέρομε. Γιατί; «Ἵνα ἀεὶ γρηγορῶμεν, ἵνα ἀεὶ νήφωμεν». «Πάντοτε να είμεθα ξυπνητοί και πάντοτε να νήφομε, να διατηρούμε καθαρή καρδιά».
Το ίδιο πράγμα έγινε και για το θέμα της Δευτέρας του Χριστού Παρουσίας. Πότε θα έλθει; Ακούστε. Τι είπε ο Χριστός; «Ἔρχομαι ταχύ». «Έρχομαι γρήγορα». Όμως… επροσέξατε; Πότε; Επέρασαν δύο χιλιάδες χρόνια. Δεν είναι πολλά. Είναι μία πίστωσις χρόνου, για να πληροφορηθεί η Γη το κήρυγμα του Ευαγγελίου. Αδιάφορον εάν η Γη αποδεχθεί ή δεν αποδεχθεί το κήρυγμα του Ευαγγελίου. Αλλά να το ακούσει η Γη το κήρυγμα του Ευαγγελίου. «Μή τι τοίνυν θαυμάζεις- λέγει πάλι ο Ιερός Χρυσόστομος -ἢ τὴν ἡμέραν τῆς συντελείας, (:Μη –λέγει-, τι απορείς; Όταν δε λέγει πάλιν την ημέρα της συντελείας…) ὅπου καὶ ταύτην τὴν οὕτως ἐγγύς οὖσαν οὐκ ἠθέλησε ποιῆσαι κατάδηλον. Καὶ μάλα εἰκότως (:και πολύ φυσικά) ἵνα γρηγορότες ὦσιν καὶ ἐν προσδοκίᾳ καὶ μερίμνῃ(:για να βρίσκονται οι άνθρωποι σε μία εγρήγορση, για να είναι σε μία προσδοκία, να είναι σε μία μέριμνα, σε μία φροντίδα)».
Όταν, αγαπητοί μου, γράφει ο Κύριος, στον άγγελο της Σμύρνης, δηλαδή στον επίσκοπο της Σμύρνης, στην Αποκάλυψη, σημειώνει: «Μηδὲν φοβοῦ (:Τίποτα να μη φοβάσαι) ὃ μέλλεις παθεῖν (:απ’ ό,τι πρόκειται να πάθεις) καὶ ἔξετε θλῖψιν ἡμέρας δέκα (:και θα έχετε θλίψη, πίεση, στενοχώρια, δέκα ημέρες)». Δηλαδή τόσα χρόνια, τόσους αιώνες, δέκα ημέρες! Πού δείχνει τι; Το μικρόν του διαστήματος, το μικρόν του χρόνου. Ένα σ’ ενδιαφέρει: «Γίνου πιστὸς ἄχρι θανάτου καὶ δώσω σοι τὸν στέφανον τῆς ζωῆς(: και θα σου δώσω το στεφάνι της ζωής)». Μόνο τούτο: «Γίνε πιστός μέχρι τον θάνατό σου. Ή ακόμη, μέχρι μαρτυρικόν θάνατον γίνε πιστός».
Και αυτές οι δέκα μέρες, αγαπητοί, είναι το σύμβολον του μικρού χρόνου των πειρασμών! Μέσα σ’ αυτές τις δέκα ημέρες, που είναι σύμβολο πια, ε; Θα δοκιμαστεί η υπομονή μας, η πίστις μας, η αγάπη μας προς τον Κύριον. Γιατί η ζωή μας δεν είναι παρά… ολόκληρη η ζωή μας, δέκα ημέρες! Γιατί και ο περικλειόμενος χρόνος μεταξύ των δύο παρουσιών, σας το είπα πιο μπροστά, είναι 10 ημέρες! Κι ο Κύριος το υπεσχέθη: «Οὐ μετὰ πολλὰς ταύτας ἡμέρας». Όχι πολύ αργότερα. Και η πρώτη Του επαγγελία ήταν η αποστολή του Αγίου Πνεύματος εις τον κόσμον. Κι αυτή εξεπληρώθη τόσο σύντομα. Κι έδωσε άλλη μία επαγγελία, άλλη μία υπόσχεση. Ότι θα ξανάλθει. Και ο χρόνος αυτός δεν είναι μακρύς. Αλλά εκείνο που μας ενδιαφέρει είναι ότι θα ξανάρθει ο Κύριος. «Ὁ Κύριος», λέγει ο Απόστολος Πέτρος, οὐ χρονιεῖ». «Δεν αργεί ο Κύριος. Θα ξανάρθει».
Αγαπητοί, ο χρόνος της ζωής μας δεν είναι μακρύς. Μέσα σ’ αυτό τον χρόνο θα πολλαπλασιάσομε το τάλαντο της ευσεβείας. Γι'αυτό ακριβώς είναι χρόνος δυναμικός. Δεν είναι στατικός, δεν είναι νεκρός. Θα μένομε άγρυπνοι, αναμένοντες τον Κύριον· που ένα Του όνομα από τα πολλά που αποκαλύπτει η Αγία Γραφή για το πρόσωπό Του, είναι και το όνομα: «κλέπτης». Είναι το Φως -«Ἐγὼ εἰμί το φῶς, Ἐγὼ εἰμὶ ἡ Ζωή, Ἐγὼ εἰμὶ ἡ Ἀνάστασις». Ένα απ’ αυτά είναι και το όνομα «κλέπτης». «Ἔρχομαι», λέγει, «ὡς κλέπτης ἐν νυκτί». Έρχεται. Πότε; Εκείνος το ξέρει. Έρχεται. Γρήγορα. Οι μαθηταί πήραν την υπόσχεσιν ότι θα λάβουν το Πνεύμα το Άγιον. Κι εμείς θα αγωνιζόμεθα και έως ότου λάβομε το Πνεύμα το Άγιον. Εκείνοι εμαθήτευσαν παρά τους πόδας Του τρία χρόνια. Και περίμεναν δέκα ημέρες, για να πάρουν το Πνεύμα το Άγιον. Ό,τι συνέβη με τους μαθητάς και με μας θα συμβεί. Το ίδιο πράγμα. Αρκεί δυναμικά να σιωπούμε και να περιμένομε μέσα στο δεκαήμερον της ζωής μας.
†. Σήμερα, αγαπητοί μου, η Εκκλησία μας γιορτάζει την μνήμην των 318 θεοφόρων Πατέρων, που έλαβαν μέρος εις την Α΄Οικουμενικήν Σύνοδον της Νικαίας της Κωνσταντινουπόλεως. Δια να κατανοήσομε την θέση των Πατέρων μέσα εις τον χώρον της Εκκλησίας, θα πρέπει να γνωρίζουμε μερικά πράγματα, τα οποία μπορούν να σταθούν πραγματικά οδηγός μας, διότι η παρουσία των είναι «ἐκ τῶν ὧν οὐκ ἄνευ» και ακόμα, δεν μπορούμε να σταθούμε χωρίς την παρουσία εκείνων. Γι'αυτό ακριβώς τον λόγο θα πρέπει να γνωρίσουμε πολύ καλά την θέση των μέσα εις αυτόν τον χώρον της Εκκλησίας.
Δια να το κατανοήσομε ας πάρομε σαν οδηγό το απολυτίκιον των αγίων Πατέρων της ημέρας. Λέγει αυτό: «Τῶν Ἀποστόλων τὸ κήρυγμα, καὶ τῶν Πατέρων τὰ δόγματα τῇ Ἐκκλησίᾳ μίαν τὴν πίστιν ἐκράτυνεν· ἣ καὶ χιτῶνα φοροῦσα τῆς ἀληθείας, τὸν ὑφαντὸν ἐκ τῆς ἄνω θεολογίας, ὀρθοτομεῖ καὶ δοξάζει, τῆς εὐσεβείας τὸ μέγα μυστήριον». Αυτό το «μέγα μυστήριοντῆς εὐσεβείας»είναι ο Χριστιανισμός, είναι η Εκκλησία, είναι η σωτηρία, είναι η λύτρωσις, είναι ό,τι μας έφερε ο Χριστός, είναι το μυστήριον της Θείας Οικονομίας. Αυτό λοιπόν, «τό μυστήριον τό μέγα», όπως λέγει ο Απόστολος Παύλος, «τῆς εὐσεβείας», «τὸ κήρυγματῶν Ἀποστόλων» και «τὰ δόγματα τῶν Πατέρων», εκράτυναν, εστερέωσαν την μίαν μόνην πίστιν εις την Εκκλησία.
Ώστε, λοιπόν, βλέπομε ότι πλάι στο κήρυγμα των Αποστόλων, είναι τα δόγματα των Πατέρων. Και ότι οι Πατέρες της Εκκλησίας είναι οι γνήσιοι συνεχισταί των Αποστόλων της Εκκλησίας. Διότι και οι μεν και οι δε υπηρετούν την αλήθειαν της Εκκλησίας. Ή να είμαι ακόμη πιο πλατύτερος, υπηρετούν την Παράδοσιν της Εκκλησίας, που είναι η αλήθεια της Εκκλησίας. Αυτό ακριβώς υπηρετούν και οι Απόστολοι και οι Πατέρες της Εκκλησίας μας. Είναι πολλοί εκείνοι οι οποίοι δεν κατανοούν την θέση και τη σημασία των Πατέρων. Γι’ αυτό ακριβώς, αγαπητοί μου, τονίζομε αυτά τα σημεία.
Πρέπει να πούμε ακόμη ότι οι Απόστολοι το κήρυγμά των το διετύπωσαν μέσα εις τις επιστολές και τα ευαγγέλια· διότι αυτό είναι το κήρυγμα των Αποστόλων. Είναι το κήρυγμα του Χριστού. Είναι η αλήθεια του Χριστού. Η αλήθεια του Χριστού δια γραφίδος θεοπνεύστου, απετυπώθη εις αυτό το Ευαγγέλιον. Αυτό όμως το Ευαγγέλιον τώρα πρέπει να κατανοηθεί. Είναι γνωστόν ότι δεν είναι δυνατόν ποτέ μέσα στους αιώνες που περνάνε, να μπορούν οι γενεές να κατανοούν πάντοτε το Ευαγγέλιο όπως πρέπει. Ακόμα και τον καιρό που γράφτηκε το ευαγγέλιο, είχε ανάγκη μιας ερμηνείας. Για να το καταλάβετε αυτό, σας φέρνω υπόψιν το σύνταγμα, το πολιτειακό Σύνταγμα. Το πολιτειακό Σύνταγμα δεν είναι τίποτε άλλο παρά αλήθειες πολιτειακές, οροθέσια, καλύτερα, πολιτειακά, βάσει των οποίων κινούνται οι νόμοι. Πώς τώρα, παρακαλώ, θα κατανοήσομε τους νόμους; Εάν ερμηνεύσομε ορθά το Σύνταγμα. Πολλές φορές λέμε ότι αυτός ο νόμος είναι αντισυνταγματικός· γιατί προσκρούει σε μία θέση του Συντάγματος. Ό,τι είναι, λοιπόν, το Σύνταγμα δια την κατανόησιν των νόμων και χρειαζόμεθα την ερμηνείαν του Συντάγματος, έτσι ακριβώς είναι και η Αγία Γραφή. Είναι ένα Σύνταγμα. Για να κατανοήσομε αυτό το Σύνταγμα της Θείας αποκαλύψεως, χρειαζόμεθα την ερμηνεία που θα μας κάνουν οι Πατέρες. Διότι, όπως μέσα στην πολιτεία δεν ερμηνεύει ο κάθε πολίτης το Σύνταγμα και τους Νόμους, αλλά ορισμένα πρόσωπα ειδήμονα, γνώστες των πραγμάτων, ερμηνεύουν το Σύνταγμα και τους Νόμους, οι δικασταί, επί παραδείγματι, διάσημοι νομικοί, έτσι κι εδώ, εκείνοι που γνησίως θα ερμηνεύσουν το ευαγγέλιο είναι οι Πατέρες.
Καταλαβαίνετε, λοιπόν, αγαπητοί μου, ότι χρειαζόμεθα τους Πατέρες για την ορθήν ερμηνείαν της Αγίας Γραφής. Το απολυτίκιον της ημέρας το οποίον πιθανόν είναι και έργο του αγίου Ρωμανού του Μελωδού, λέγει: «Ὑπερδεδοξασμένος εἶ, Χριστέ, ὁ Θεὸς ἡμῶν, ὁ φωστῆρας ἐπὶ γῆς, τοὺς Πατέρας ἡμῶν θεμελιώσας, καὶ δι’ αὐτῶν, πρὸς τὴν ἀληθινὴν πίστιν, πάντας ἡμᾶς ὁδηγήσας».
Προσέξατε αυτό τι λέγει: «Είσαι δοξασμένος, Κύριε, Χριστέ μας, Εσύ που εθεμελίωσες πάνω στη γη ως φωστήρας τους Πατέρας, που δι’ αυτών , πρὸς τὴν ἀληθινὴν πίστιν, πάντας ἡμᾶς ὁδηγήσας, που Εσύ μας οδηγείς στην αληθινή πίστη δια της δικής των παρουσίας». Αυτό είναι το πολύ σημαντικό. Μάλιστα, για να δείτε ότι αυτό είναι σύμφωνο με το πνεύμα της Αγίας Γραφής, σας λέγω μόνο ότι επανειλημμένως εις την Παλαιά Διαθήκην αναφέρεται η εξής θέσις: «Ρώτησε τον πατέρα σου και θα σου πει. Ρωτήσατε τους Πατέρες σας και θα σας ερμηνεύσουν, θα σας πουν». Γιατί ο Θεός λέγει εις τον παλαιόν νόμον: «Ρώτησε τον πατέρα σου» ή «Ρωτήστε τους πατέρες σας και θα σας πουν;». Και γιατί δεν λέγει: «Πάρτε στα χέρια σας ο καθένας τον λόγο μου και τον νόμο μου και αρχίστε να ερμηνεύετε ο καθένας σας, όπως καταλαβαίνετε;».Θα ήταν δυνατόν ποτέ; Θα είχαμε τόσες ερμηνείες όσα υποκείμενα. Αλλά εδώ λέγει «Ρώτησε τον πατέρα σου». Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει μια παράδοση. Σημαίνει αυτό που ο πατέρας σου παρέλαβε από τον πατέρα του και θα σου παραδώσει. Συνεπώς αυτή η παράδοση είναι παραπέρα από το υποκείμενο του καθενός. Και αυτή η παράδοση δεν είναι η αλήθεια, αλλά είναι ο φορέας της αληθείας. Κουβαλάει την αλήθειαν αυτή των Αποστόλων και των Πατέρων. Οι Πατέρες, λοιπόν, πραγματικά ορθά μας ερμηνεύουν το ευαγγέλιον, τον λόγο του Θεού, την Αγία Γραφή, την αποκάλυψη και θα πρέπει πραγματικά να τους έχομε πλάι μας.
Πρέπει να σας πω ακόμα ότι οι Πατέρες εκφράζουν όχι μόνο το σωστό δόγμα, ερμηνεύουν ορθά, αλλά και ζουν ορθά. Διότι το Ευαγγέλιον είναι ακόμη και επιταγή βίου. Όχι μόνον αλήθειες εξ αποκαλύψεως, αλλά και επιταγές βίου. Πώς θα ζήσομε. Ο τρόπος με τον οποίο θα πρέπει να ζήσομε, κι αυτός χρήζει ερμηνείας. Χθες άκουγα ότι υπάρχει μια καινούρια αντίληψη, σας τα λέγω αυτά για παράδειγμα, μια καινούρια αντίληψη, στις κατασκηνώσεις εφεξής πώς ακριβώς θα υπάρχει η συμπεριφορά του προσωπικού προς τα παιδιά, τα οποία, λέγει, καταπιέζονται από την ζωή μέσα στις πόλεις. Και θα πρέπει στην εξοχή να ζήσουν έναν άλφα τρόπο ζωής. Αυτός ο τρόπος ζωής ποιος είναι; Καταπιέζονται τώρα. Πρώτα δεν καταπιέζοντο; Πρώτα δεν κατενοείτο; Τώρα κατανοείται; Και πώς κατανοείται τώρα; Σας το είπα, σαν παράδειγμα, για να καταλάβετε ότι δεν είναι μόνον οι αλήθειες που αναφέρονται στον Θεό, αλλά και οι αλήθειες που αναφέρονται στον τρόπο που θα ζήσουμε. Με ποιον τρόπο θα ζήσουμε. Και πάλι κατά παρόμοιο τρόπο εάν αγαπητοί μου, πάρετε τους ανθρώπους να μελετήσουν το ευαγγέλιο, ο καθένας θα βγάλει για την ζωή του κάποια συμπεράσματα. Είναι ορθά; Όχι. Ποιος είναι εκείνος ή ποιοι είναι εκείνοι οι οποίοι ορθά εβίωσαν το ευαγγέλιο; Είναι οι Πατέρες. Συνεπώς οι Πατέρες είναι δείκτες, όχι μόνον της αληθείας της θεολογικής, αλλά και της βιολογικής αληθείας.
Γι'αυτό τον λόγο, δύο είναι εκείνα τα γνωρίσματα τα οποία καθορίζουν αυτήν την ιδιότητα του «εκκλησιαστικού πατρός». Ποιος είναι «εκκλησιαστικός Πατήρ»; Είμαι εγώ; Είσαστε εσείς; Ποιος είναι ο «εκκλησιαστικός Πατήρ»; Ο εκκλησιαστικός Πατήρ, αγαπητοί μου, είναι εκείνος ο οποίος συγκεντρώνει αυτά τα δύο γνωρίσματα. Την ορθοδοξότητα και τον πολύ άγιον βίον. Αυτά τα δύο. Γιατί είναι δείκτης αυτών των δύο πραγμάτων. Και ερμηνευτής αυτών των δύο συντεταγμένων: του δόγματος, δηλαδή της αληθείας της πίστεως και της αληθείας του βίου. Όπως αντιλαμβάνεστε, αυτό είναι πολύ σπουδαίο. Γιατί είναι σπουδαίο; Γιατί στέκονται δείκτες για το λιμάνι της Βασιλείας του Θεού. Δεν θα φθάσομε ποτέ στην Βασιλεία του Θεού, εάν, αγαπητοί μου, δεν έχομε ορθούς δείκτας. Γι'αυτό η Εκκλησία πολεμά τις αιρέσεις. Διότι η αίρεσις είναι απόκλισις από την ορθή κατεύθυνση. Και εάν ένα καράβι δεν έχει τον τρόπο να προσανατολισθεί για να μπει σε ένα λιμάνι, θα πέσει έξω. Και αν και ο Χριστιανός δεν έχει την ακριβή γνώση περί της αποκεκαλυμμένης αληθείας και του βίου, θα πέσει έξω. Δεν μπαίνει στην Βασιλεία του Θεού.
Ξέρετε δε ότι αυτός ο λόγος του Θεού μας ομιλεί περί ακριβούς πίστεως; Μάλιστα αναφέρεται δια τον Απολλώ, ότι ήτο ακριβής, λέγει, στην διδασκαλία του, πλην ενός σημείου. Και τον παρέλαβε η Πρίσκιλλα και ο Ακύλας και του εδίδαξαν –ακούστε φράση, είναι στις Πράξεις- «ἀκριβέστερον». Δηλαδή το ακριβέστερον του ακριβούς. Όχι… πάνω κάτω. Όπως δυστυχώς στην εποχή μας κινούμεθα, ερμηνεύοντες το Ευαγγέλιο και εφαρμόζοντάς το στη ζωή μας πάνω κάτω, περίπου. Ακριβής, πιο πολύ ακριβής από το ακριβούς. Είδατε; Ακριβέστερον, λέγει, της ακριβούς διδασκαλίας του Απολλώ εδίδαξαν ο Ακύλας και η Πρίσκιλλα. Έχει πολλή σημασία.
Ακόμα, θα λέγαμε ότι η έννοια των Πατέρων δεν περιορίζεται μόνον στις συγγραφές τους. Υπάρχει αντίληψις και είναι ευρεία αυτή η αντίληψις ότι Πατέρες λέγονται εκείνοι που έγραψαν συγγράμματα. Όπως ο Μέγας Βασίλειος, ο Ιερός Χρυσόστομος, ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος κ.ο.κ. Όχι. Μπορεί να εδίδαξαν μόνο και όμως να είναι Πατέρες της Εκκλησίας. Ο άγιος Αχίλλιος δεν έγραψε τίποτε. Έλαβε μέρος στην Α΄Οικουμενική Σύνοδο. Ο άγιος Νικόλαος δεν έγραψε τίποτε. Ο άγιος Σπυρίδων δεν έγραψε τίποτε. Και πλήθος, πραγματικά Πατέρες της Εκκλησίας μας, δεν έγραψαν τίποτε. Εκήρυξαν ορθόδοξα. Έζησαν ορθόδοξα με πολλήν αγιότητα. Είναι Πατέρες της Εκκλησίας μας. Και θα λέγαμε, πλάι στον άγιο Αθανάσιο, που έγραψε πολλά, είναι και ο άγιος Σπυρίδων, που δεν έγραψε τίποτα και ο ένας είναι μορφωμένος και είχε και θύραθεν σοφία, ο άλλος δεν είχε καμία θύραθεν σοφία και ήταν βοσκός και από βοσκόν τον πήραν και τον έκαναν επίσκοπο Τριμυθούντος και βλέπετε ότι είναι αδιάφορον της μορφώσεως του καθενός, αρκεί να είχε ο καθένας ορθοδοξότητα διδασκαλίας, ή την έγραφε ή την δίδασκε προφορικά, και άγιον βίον, για να έχει τον τίτλον, το προνόμιον του να είναι εκκλησιαστικός πατήρ. Είναι μεγάλο αυτό.
Ακόμα πρέπει να σας πω ότι η έννοια των Πατέρων, και αυτό μία πλάνη πολλών, δεν περιορίζεται μόνο σε μία εποχή. Δεν μπορούμε να πούμε ότι τους πέντε πρώτους αιώνες ή τους οκτώ πρώτους αιώνες έχομε μόνο Πατέρες και μετά δεν έχομε Πατέρες. Οι Πατέρες της Εκκλησίας μας υπάρχουν πάντοτε. Βέβαια, δεν είναι σε σχέση με τους πιστούς οι πολλοί, αναμφισβήτητα. Αλλά οι Πατέρες υπάρχουν και θα υπάρχουν σε κάθε εποχή. Θα έλεγα, μέχρι τον άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη, μέχρι τον άγιο Κοσμά τον Αιτωλό, μέχρι τον άγιον Νεκτάριον, μέχρι τον άγιο Σάββα της Καλύμνου, που είναι…προσφατότατος. Όλοι αυτοί είναι Πατέρες της Εκκλησίας μας. Ή έγραψαν, όπως ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης, ή δεν έγραψαν, όπως ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός. Όπως και να έχει το πράγμα ή έζησαν κάποια εποχή ή τον προπερασμένο αιώνα, όπως ο άγιος Κοσμάς και ο άγιος Νικόδημος ή στον 20ό αιώνα, όπως είναι ο άγιος Νεκτάριος και ο άγιος Σάββας εκ Καλύμνου. Αντιλαμβάνεσθε, λοιπόν, ότι δεν περιορίζεται η ιδιότητα του εκκλησιαστικού πατρός μόνο σε μία εποχή. Η κάθε εποχή έχει να δώσει τους Πατέρες της η Εκκλησία. Γι' αυτόν τον λόγο θα πρέπει να προσέχομε πολύ όλους αυτούς, οι οποίοι έρχονται στον χώρο της Εκκλησίας, να ερμηνεύσουν ορθά και με την διδασκαλία τους και με την ζωή τους τον λόγο του Θεού. Και την παρουσία αυτής της Ίδιας της Εκκλησίας.
Απέναντι σ’ αυτούς, αγαπητοί μου, έχομε ένα χρέος, ένα βαρύ χρέος. Ειδικότερα εμείς οι Ορθόδοξοι, που έχομε τους Πατέρας της Εκκλησίας μας και είναι κατά συντριπτική πλειοψηφία Έλληνες. Και μίλησαν ελληνικά και έγραψαν ό,τι έγραψαν, ελληνικά. Κατά συντριπτική πλειοψηφία. Για να καταλάβομε το χρέος μας πρέπει να αποκτήσουμε αυτήν την αγία συνήθεια να μελετούμε μετά από την Αγίαν Γραφήν, τους Πατέρες της Εκκλησίας μας, τα συγγράμματά τους, ό,τι έγραψαν, όσοι έγραψαν, ό,τι έγραψαν. Η παραγωγή των είναι πλουσιοτάτη.Υπάρχουν, αγαπητοί μου, εμβριθείς μελετηταί, που ξοδεύουν ολόκληρη την ζωή τους, και για ντροπή μας το λέγω, αυτοί οι εμβριθείς μελετηταί δεν είναι Έλληνες και δεν είναι και Ορθόδοξοι! Και μελετούν έναν Πατέρα της Εκκλησίας σε όλη τους την ζωή! Σοφοί άνθρωποι, καθηγηταί Πανεπιστημίων, να μελετούν σε όλη τους την ζωή έναν Άγιο Γρηγόριο Θεολόγο, έναν άγιο Γρηγόριο Νύσσης ή έναν άγιο Γρηγόριο Παλαμά ή έναν άγιο Συμεών Νέο Θεολόγο. Για όλη τους την ζωή! Έναν Πατέρα. Για να καταλάβετε τι βάθος υπάρχει.
Και να φανταστείτε ότι έχομε μεγάλη παραγωγή μέσα σε αυτούς τους είκοσι αιώνες έργων των Πατέρων. Δηλαδή κυρίως την λεγομένην «Ἑλληνικήν Πατρολογίαν». Πρέπει να αρχίσομε να μελετούμε. Πρέπει να σας πω ακόμα επειδή κατενοήθη η αξία τους, ότι οι Πατέρες μεταφράζονται. Έχομε εκδόσεις στην εποχή μας. Κυκλοφορούν. Σύγχρονες εκδόσεις· που από την μια μεριά υπάρχει το κείμενο και από την άλλη μεριά υπάρχει η μετάφρασις. Και δεν μπορεί κανείς να πει ότι «δεν ξέρω πολλά γράμματα ή δεν ξέρω αρχαία γλώσσα για να καταλάβω τους Πατέρες». Όχι, αγαπητοί μου. Έχομε την μετάφραση. Αρκεί να αρχίσομε να τους μελετάμε τους Πατέρες.
Ακόμη, πρέπει να μελετήσομε και την ζωή τους. Όχι μόνον τα συγγράμματά τους, αλλά και την ζωή τους, τον βίο τους, πώς επολιτεύθησαν, πώς έζησαν. Ακόμη, θα λέγαμε, οι βίοι των αγίων δεν είναι παρά η μελέτη της ζωής των Πατέρων της Εκκλησίας μας. Είναι πολύ σημαντικό αυτό. Όχι, λοιπόν, μόνο ό,τι έγραψαν για την αλήθεια του Ευαγγελίου, αλλά και ό,τι οι ίδιοι επολιτεύθησαν μέσα στην αλήθεια του Ευαγγελίου.
Θα πρέπει ακόμη, για να αποδώσομε το χρέος μας, να αποκτήσομε πατερικόν φρόνημα, δηλαδή εκκλησιαστικόν φρόνημα, δηλαδή νουν Χριστού. Πρέπει να σας πω εδώ ότι σήμερα στην εποχή μας είναι λίγο «της μόδας», όπως πάντα σε όλες τις εποχές, κάτι οι άνθρωποι αρπάζουν και το κάνουνε μόδα. Είναι «της μόδας» να αναφερόμεθα εις τους Πατέρες της Εκκλησίας μας και να μιλάμε γι’ αυτούς. Αλλά πώς μιλάμε; Και μάλιστα τους επιστρατεύομε και παίρνομε αποσπάσματα από τα έργα τους, δια να υποστηρίξομε διάφορες θέσεις της κοινωνικής μας ζωής, υπαρξιακές θέσεις. Ακόμα και πολιτειακές, ακόμα και πολιτικές. Παίρνομε αποσπάσματα από τους Πατέρες. Αυτό είναι ένα λάθος. Ένα λάθος πάρα πολύ σοβαρό, γιατί στο τέλος βρισκόμεθα έξω από το πνεύμα των Πατέρων. Το να πάρεις μία περικοπή από τον Ιερό Χρυσόστομο και να υποστηρίζεις ότι τον Χριστιανισμό μπορείς να τον κάνεις πολιτική, αυτό είναι ένα λάθος. Πρέπει να διαβάσεις ολόκληρον τον Ιερόν Χρυσόστομον, να δεις το πλαίσιο μέσα στο οποίο κινείται, για να αποκτήσεις τον νουν σου, το πνεύμα του, το φρόνημά του, για να καταλάβεις πώς σκέπτεται. Και τότε θα ανακαλύψεις ότι όλοι οι Πατέρες έχουν κοινό φρόνημα. Εκείνο που λέγει και στις «Πράξεις» ο ευαγγελιστής Λουκάς: «Τοῦ δὲ πλήθους τῶν πιστευσάντων ἦν ἡ ψυχὴ καὶ ἡ καρδία μία».Ένα φρόνημα, ένα φρόνημα. Και το φρόνημα αυτό είναι το φρόνημα της Εκκλησίας, είναι ο νους Χριστού. Πρέπει, λοιπόν, να αποκτήσομε αυτό το φρόνημα των Πατέρων.
Ακόμη, θα πρέπει, αγαπητοί μου, να τους τιμάμε. Και αυτή ακριβώς η τιμή που θα τους δώσουμε… γιατί η Εκκλησία μας τους τιμά γι’ αυτούς τους λόγους που σας είπα, γι’ αυτούς τους λόγους, η τιμή αυτή που θα τους δώσομε πώς θα εκφράζεται; Όπως ακριβώς αρχίζουν οι αποφάσεις της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου, που λέγει: «Ἑπόμενοι τοῖς ἁγίοις πατράσι».Δηλαδή, «ακολουθούντες τους αγίους Πατέρες, λέμε τούτο, εκείνο, εκείνο, κάνομε εκείνο, εκείνο, εκείνο…». Τι σημαίνει αυτό, ότι… «ἑπόμενοι τοῖς ἁγίοις πατράσι»; Πώς θα τους ακολουθήσομε; Όπως και ο Χριστός είπε: «Όποιος θέλει να είναι μαθητής μου, να με ακολουθήσει». Τι σημαίνει «ακολουθώ»; Πώς το καταλαβαίνομε αυτό; Σημαίνει ο τρόπος με τον οποίον σκέφτηκαν, ο τρόπος με τον οποίον πολιτεύτηκαν, ο τρόπος με τον οποίον έζησαν, κινήθηκαν, αυτός πρέπει να είναι και ο δικός μας τρόπος. Αυτό θα πει «ακολουθούμε τους Πατέρες της Εκκλησίας».
Αγαπητοί μου, αν πραγματικά θέλομε να γίνομε μια ζωντανή Εκκλησία, αν πραγματικά θέλομε να αναβιώσει μέσα μας το πνεύμα του Ευαγγελίου, όπως ήταν ζωντανό στην αρχαία Εκκλησία, θα πρέπει να πλησιάσομε πάλι την Αγία Γραφή και τους Πατέρες της Εκκλησίας μας, τους γνησίους αυτούς ερμηνείς του λόγου του Θεού, τους γνησίους αυτούς ερμηνείς της ευαγγελικής πολιτείας. Κι εκεί θα καταλάβομε πραγματικά πώς πρέπει να ζήσομε. Γιατί λόγος πολύς γίνεται στις ημέρες μας, όπως και κάθε φορά γίνεται λόγος, πώς πρέπει να βιώσομε το Ευαγγέλιον. Και λέγουν οι μεν δια τους δε: «Σαν πολύ τον Χριστιανό μου κάνεις και εμφανίζεσαι… και είσαι υποκριτής». Και άλλος λέγει: «Όχι, εσύ είσαι υποκριτής, που νομίζεις ότι με τον τρόπον αυτόν που ελευθεριάζεις, ότι είσαι Χριστιανός». Όλα αυτά θα πάνε στη πάντα, όταν έχομε δείκτες τους Πατέρες της Εκκλησίας μας που ερμηνεύουν τον λόγο του Θεού. Όλα θα πάνε στην άκρη. Γι'αυτό, αγαπητοί μου, να μην μένομε στους υποκειμενισμούς και στις προσωπικές μας γνώμες.Αλλά τι λέγει η Εκκλησία. Δια της αποκαλύψεως, δια στόματος Αποστόλων, δηλαδή Αγία Γραφή, και δια στόματος Πατέρων. Κι εκεί θα βρούμε την πορεία μας.
Ευρισκόμεθα αγαπητοί μου εις τό 8ον Κεφ. της Αποκ. όταν οι άγγελοι σαλπίζουν ευρισκόμεθα εις τό σάλπισμα του δευτέρου αγγέλου, όπως θα ενθυμείσθε. Μέ τό σάλπισμα του 2ου αγγέλου βλέπομε ότι έπεσε εις τήν θάλασσαν ένα αντικείμενον. Λέγει, εσάλπισε ο άγγελος καί έπεσε ως όρος, σαν βουνό, όχι βουνό, αλλά σαν βουνό. Μέγα Το οποίον εκαίετο με φωτιά, δηλ. ήτανε πυρακτωμένο και έπεσε εις τήν θάλασσαν, καί μέ τήν πτώσιν αυτήν εις τήν θάλασσαν το τρίτον τής θαλάσσης τής γής μετεβλήθη σε αίμα, δηλ. κοκκίνισε και απέθανε τό τρίτον από τα ζώα που ήσαν μέσα εις τήν θάλασσαν, αλλά και όσα πλοία ευρέθησαν το τρίτον των πλοίων διεφθάρη, κατεστράφη. Με το σάλπισμα λοιπόν βλέπομε αυτό, ότι έπεσε εις τήν θάλασσαν ένα αντικείμενο πολύ μεγάλο που θα μπορούσε βεβαίως να συγκριθή μέ ένα βουνό, όπως θα δούμε και στη συνέχεια, και το οποίο ήταν πυρακτωμένο, πυρύφλεκτο.
Μία φοβερή πληγή, πραγματικά έχομε εδώ, αλλά εν τούτοις είναι συγκρατημένη. Διότι αναφέρεται εις τό τρίτον τής θαλάσσης, εις τό τρίτον τής εναλίου ζωής, δηλ. τής ζωής που υπάρχει μέσα εις τήν θάλασσαν, καί εις τό τρίτον τών πλοίων. Φοβερή μέν πληγή, αλλά συγκρατημένη όπως σας είπα.
Εδώ θάθελα να προσέξετε λιγάκι. Πολλοί ερμηνευταί παλαιοί, όπως είναι ο άγιος Ανδρέας Καισαρείας, τον οποίον βεβαίως ακολουθούμε, όπως είχα πή ήδη από πέρυσι, καί είναι οδηγοί μας, ο Αρέθας, οποίος ακολουθεί κι αυτός με την σειρά του τόν άγιο Ανδρέα, μή έχοντες τα σημερινά δεδομένα, το αδύνατον να ερμηνεύσουν ρεαλιστικώς το βιβλίο της Αποκαλύψεως. Γι'αυτό θα δήτε ότι ερμηνεύουν, προσπαθούν να ερμηνεύσουν πνευματικώς, αλληγορικώς. Όμως όταν συναντάται μία ερμηνεία, η οποία είναι αλληγορική και η ιδία έρχεται να σάς φωνάξη ότι δεν σηκώνει αλληγορική ερμηνεία, τί θα εκάνατε; Ύστερα αυτός ο Αρέθας σημειώνει το εξής: "ούτως εκδέχεσθαι δεί σύμβολα πράγματος ουκ ενέργειαν τής προκειμένης αποκαλύψεως παριστώσης." λέγει ότι έτσι πρέπει να τα δεχθούμε τα πράγματα, ότι είναι σύμβολα. Και ότι δεν μπορεί να έχουν αυτά πραγματικά μίαν ενέργειαν. Διότι ευρίσκοντο εις μίαν εποχήν που ήταν αδιανόητη η δυνατότητα πραγματώσεως τών λεγομένων και αποκαλυπτομένων από το βιβλίο της Αποκαλύψεως.
θά σάς πώ ένα μικρό παράδειγμα, μού φαίνεται σάς τόχω ξαναπή, είναι το εξής: θά τό δούμε λίγο πιο κάτω αυτό, δέν είναι μακρυά, είναι λίγο πιό κάτω, ότι εις τόν χώρον τής Μεσσοποταμίας, λέγει εις τόν χώρον του Τίγρητος και του Ευφράτου, σαφώς. Όπως σαφής είναι και η περίπτωσις ότι εις τήν Μεσσοποταμίαν, –Μεσσοποταμίαν θα πή μεταξύ δύο ποταμών– ετέθηκε ο παράδεισος. Τών πρωτοπλάστων. Δεν σηκώνει καμμιά αλληγορία. Λέγει ο Μ. Βασίλειος στο βιβλίο του στην "Εξαήμερο." Ξέρομε πολύ καλά τήν μέθοδο της αλληγορίας αλλά δεν σηκώνει αλληγορία. Είναι ιστορία, είναι ιστορία. Όχι αλληγορία. Μην ξεχνάτε δέ ότι η Αλεξανδρινή σχολή, μάλιστα κυριώτατος εκπρόσωπός της είναι ο Ωριγένης, έπεσε έξω, ακριβώς σε μια υπερβολή της αλληγορίας. Ότι μπορούμε να αλληγορίσουμε κάτι σε κάποιο σημείο, αυτό είναι αληθές. Αλλά δεν μπορούμε να αλληγορούμε τα πάντα, ό,τι βρίσκομε μπροστά μας, μόνο και μόνο επειδή δεν καταλαβαίνομε. Μπορούμε να τ' αφήσουμε ανοιχτό. Έτσι δεν μπορούμε να αλληγορίσουμε τα πάντα στο βιβλίο της Αποκαλύψεως.
Καί νά ένα παράδειγμα που σας είπα προηγουμένως. Μας λέγει, εκεί στην Μεσσοποταμία θα γίνη ένας φοβερός πόλεμος, θα συγκεντρωθούν τρείς στρατοί. Ιππικόν, αλλά όμως τό ιππικόν δεν είναι άλογα. Είναι μία εικόνα. Πού θα αποτελούνται οι στρατιώται μόνο σε 20 μυριάδες. Είναι γνωστό ότι η μυριάς είναι 10.000. Συνεπώς έχομε 200 εκατομύρια στρατό. Πώς θάταν δυνατόν ποτέ, θα έλεγε ένας παλαιός ερμηνευτής, και μάλιστα πολύ παραπάνω τότε που εγράφη το βιβλίο της Αποκαλύψεως, μην ξεχνάτε ότι κάπου τον 6ον αιώνα είναι ο άγιος Ανδρέας Καισαρείας, κάπου τόν 7ον, 8ον αιώνα, ή έστω τον 9ον είναι ο Αρέθας Πώς θάταν δυνατόν να εξηγήση αυτήν την περικοπή ένας παλαιός ερμηνευτής; Όλοι οι κάτοικοι της γής δεν ήσαν 200 εκατομμύρια. Πώς λοιπόν θα έλεγε, α, 200 εκατομμύρια κάποια αλληγορία πρέπει να υπάρχει εδώ. Δηλ. σε σπρώχνει το κείμενο να χρησιμοποιήσης αλληγορία. Αντίστροφα σήμερα. Μας σπρώχνει το κείμενο να μην χρησιμοποιήσουμε αλληγορία. Διότι μόνο η Κίνα που συνορεύει με αυτόν τον χώρο της Μεσσοποταμίας, μόνη η Κίνα, μόνη, διαθέτει 200 εκατομμύρια στρατό. Μόνη η Κίνα. Κι όμως, λέγει ότι τα 200 εκατομμύρια θα είναι από τρείς στρατούς, τρία έθνη. Αρα, τί βλέπομε; Ότι οι παλαιοί ερμηνευταί ήτο αδύνατο να φανταστούν την πραγματικότητα των εσχάτων. Γι αυτό πολύ σοφά συμπληρώνει ο άγιος Ανδρέας Καισαρείας τα εξής: "Ο χρόνος(αυτό μάλιστα το σημείο να μην το ξεχάσετε ποτέ, είναι ένα πολύ σοβαρό και σπουδαίο σημείο, που αποτελεί κλειδί τρόπον τινά στην επιχείρηση της ερμηνείας)αποκαλύψει και η πείρα τοίς νήφουσιν". Δηλ. όσο περνάει ο καιρός, ο χρόνος και η πείρα, εκείνοι που έχουν καθαρή καρδιά τοῖς νήφουσι, αυτοί που ζούν μια νηπτική ζωή, η πείρα και ο χρόνος σε κείνους που έχουν καθαρή καρδιά θα αποκαλύψουν, θα αποκαλύπτεται η αλήθεια.
Συνέππως μπορούμε να πούμε ότι είναι ένα κλειδί μέ τό οι ποιο δυνάμεθα να προχωρούμε στην ερμηνεία αυτού του δυσκολωτάτου, μυστηριωδεστάτου βιβλίου της Αποκαλύψεως. Γιατί ειλικρινά πολλές φορές βρίσκομαι σε μια δυσκολία να σταθώ μπροστά στο κείμενο, και λέγω, τώρα εδώ τί; Κι όπως παρατηρώ τους αρχαίους ερμηνευτάς, το αφήνουν κενό. Αδειο. Δηλ; Δεν απαντούν. Ε, ή απαντούν αλληγορικά. Γι' αυτό μην σας κάνει εκτύπωση αν κάποτε δήτε να αφήνωμε κενά, δηλ. αναπάντητα κάτι. Κάποια σημεία αναπάντητα. Δεν μπορούμε να τα ερμηνεύσωμε. Δεν ήρθε γι' αυτά η ώρα. Για κείνα που ήρθε η ώρα μπορούμε να απαντήσωμε. Έτσι, να μην ξεχνάμε ότι όταν θα γίνεται η πλήρωσις, τότε θα γίνεται μια έκπληκτη κατανόηση θα μένωμε με το στόμα ανοιχτό και θα λέμε, κοίταξε να δής, αυτό είναι γραμμένο. Κι αυτό βεβαίως έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία.
Η πληγή αυτή του 2ου σαλπίσματος, υπενθυμίζει την πρώτη πληγή, ομοίως την πρώτη πληγή του Φαραώ. Πού είναι ο μολυσμός των υδάτων. Το "όρος". κατά τον Αρέθα είναι η οργή του Θεού. Είδατε; Αλληγορία Τι είναι το όρος; Η οργή του Θεού. Πού πέφτει πάνω στην γη κατά των ασεβών. Αλλά δύναται να είναι όμως και ένα αντικείμενο. Πού πέφτει επί της γής, και πού εκφράζει αυτή του αντικειμένου την οργή του Θεού, επιφέροντας το αντικείμενο καταστροφή επί της γής. Βλέπετε, δεν απομακρυνόμεθα. Ακόμη κι αν την αλληγορία χρησιμοποιήσομε όπως εδώ ο Αρέθας, όμως πάλι μπορούμε να το δούμε το σημείο αυτό, πάλι ως οργή Θεού, όχι όμως κατά ακαδημαϊκόν τρόπον, αλλά με το μέσον ενός αντικειμένου. Πού το λέγει ο ιερός Ευαγγελιστής ότι το είδα σαν ένα μεγάλο βουνό πυρίφλεκτον να πέφτη επάνω στην γή.
Αυτό το αντικείμενο, προφανώς κατά τήν περιγραφή, πίπτοντας εις τα νερά της θαλάσσης, θα μολύνη την θάλασσαν. Βέβαια σε περιορισμένη έκταση, διότι λέει το τρίτον της θαλάσσης. Αν υποτεθή ότι έχομε τρείς μεγάλους ωκεανούς, άς πούμε τον Ειρηνικόν ωκεανόν, πού, –χοντρικά μιλάω τώρα–, τον Ειρηνικόν ωκεανόν, τον Ατλαντικόν ωκεανόν, ας πούμε και τον Ινδικόν ωκεανόν· όλος εκείνος ο χώρος της θαλάσσης που είναι μεταξύ της ανατολικής Αφρικής, νοτίως των Ινδιών και της Αυστραλίας, ας πάρωμε όλον αυτόν τον χώρον τρείς μεγάλοι, χοντρικά-χοντρικά ωκεανοί, θα μπορούσαμε να πούμε ότι θα προσεβάλετο ένας ωκεανός. Το 1/3 της γῆς. Δηλ. περιορισμένη αυτή η καταστροφή. Εντελώς περιορισμένη. Πώς μπορεί να μολυνθή σήμερα μία θάλασσα; Ενώ σε μια περασμένη εποχή, μόλις πριν 20-30 χρόνια ήταν αδιανόητο. Σήμερα είναι τόσο διανοητό, ώστε να τρομάζωμε με πόση μεγάλη ευκολία μπορεί να μολυνθή ένας ωκεανός. Και βεβαίως όχι με έναν μηχανικόν τρόπο, όπως είναι η περίπτωση να χυθή πετρέλαιο πάνω στην θάλασσα, αλλά μόνον αγαπητοί μου μία βόμβα να πέση, ή ένα μηχάνημα να πέση το οποίον να είναι ραδιενεργόν, αυτό αμέσως θα μολύνη τά νερά. Δηλ σήμερα είναι, ευκολωτάτη η μόλυνσις του νερού, ευκολωτάτη. Αλλά και η συνέπεια του πράγματος είναι ότι έχομε και θάνατον τής εναλίου ζωής. Είναι πολύ φυσικό. Όταν έχομε ραδιενέργεια αυξημένη, όταν έχομε μόλυνση των υδάτων, τα ψάρια τί κάνουν ψοφούν. Αλλά ακόμη και τα καράβια που θα ευρίσκονται εις τόν χώρον εκείνον που θα εβάλετο, τα καράβια αυτά ομοίως θα καταστρέφοντο. Πάντως θα επανέλθω καί θά σάς πώ, ξαναλέγω ότι η καταστροφή αυτη είναι εντελώς περιορισμένη, όπως και η επομένη της επομένης πληγής, όπως και η προηγούμενη, η πρώτη πληγή, κι εκείνη ανεφέρετο εις το 1/3. Έτσι η πρώτη πληγή ανεφέρετο εις τα φυτά, εις την ξηρά. Η δευτέρα πληγή ανεφέρετο εις τήν θάλασσαν, πάντα το 1/3. Βέβαια όταν λέμε το 1/3 δεν σημαίνει μετά μαθηματικής ακριβείας το 1/3. Σημαίνει ένα τμήμα. Απλώς περιορισμένο, λιγότερο από το μισό χοντρικά. Η τρίτη πληγή αναφέρεται σε κάτι άλλο. Στα γλυκά νερά. Τα θαλασσινά νερά εβλήθησαν, τώρα τα γλυκά νερά θα βληθούν. Και έρχομαι αγαπητοί μου εἰς τήν τρίτην πληγήν. θα επανέλθω στην δευτέρα διότι θα συνδεθώ μέ τήν τρίτην.
Έτσι βλέπομε καθαρά ότι πλήτονται τα γλυκά νερά, αφού σαλπίζει ο τρίτος άγγελος, πίπτει, λέγει, πίπτει ένα αστέρι μεγάλο από τον ουρανό, όχι από αστέρια που είναι στον ουρανό, θα δούμε τι μπορεί να είναι, καιόμενον, πυρπολούμεμον, ως λαμπάδα ως βολίδα, εξ άλλου η λέξις "βολίς" είναι και αστρονομικός όρος,αναφέρεται ακριβώς εις αυτά τα οποία πέφτουν επάνω στην γή, και λέγονται βολίδες ή μετεωρίτες, είναι άλλο η βολίς, άλλο ο μετεωρίτης, θα το δούμε, και ακόμη πέφτει και καταστρέφει τα νερά της γής, αλλά κατά το 1/3. Όχι όλα τα νερά τῆς γῆς. Καί πολλοί άνθρωποι που ήπιαν από κεί έπαθαν δηλητηρίαση. Δηλ. πέθαναν το όνομά του ήταν Αψινθος, πού θά πή πικρός. Θα το δούμε παρακάτω. Δεν φαίνεται πιθανώς να πρόκειται περί αλληγορικής πληγής. Όπως λέγαμε και στην πρώτη περίπτωση. Όπως θεωρείται ότι αστήρ είναι ο διάβολος, κατά τον Ανδρέα Καισαρείας, ο αστήρ είναι ο διάβολος, ο οποίος πίπτει, είδατε εδώ την αλληγορική ερμηνεία, "και ανατροπήν θαλεράν και πικράν δι' ηδονής ποτίζων τους ανθρώπους και δια ταύτην συγχωρούμενος τάς τιμωρητικάς αυτοίς επάγειν ενταύθα μάστιγας". Του επετράπη, πέφτει ο διάβολος στη γή, του επετράπη να επιφέρη πληγές επάνω στην γή. Η κατά τον ίδιον ερμηνευτήν, τον άγιο Ανδρέα, γιατί προσέξτε ο ίδιος ερμηνευτής μπορεί να κάνη 2 και 3 ερμηνείες· να πή, πιθανώς αυτό είναι, πιθανώς αυτό, ή πιθανώς εκείνο. Και ένα τρίτο: "Η (λέγει ο ίδιος) τόν αστέρα δηλούν τα κατά τόν δηλωθέντα καιρόν αλγεινά σημαίνεσθαι, (πού έρχεται περισσότερο στην πραγματικότητα και φεύγει από την αλληγορίαν)ουρανόθεν τοῖς ἀνθρώποις επέρχεσθαι (Αναφέρεται στα δεινά που πρόκειται να έρθουν στην γή)Ότι γάρ πικρά συμβήσεται τοῖς πρό τῆς συντελείας ευρισκομένοις(θα συμβούν θλιβερά, πικρά πράγματα λίγο πρό της συντελείας στους ανθρώπους)ὧν τα ορώμενα πρόδρομα, μάλλον δε προΐμια, προλαβών ο Κύριος επιστώσατο,Εκείνα τα οποία βλέπουν και θα είναι προδρομικά, μάλλον λέγει προΐμιακά, όπως ο Κύριος επρόλαβε, πριν από 2.000 χρόνια, ο Ιησούς Χριστός, καί μάς έδωσε την πίστωση αυτών των πραγμάτων.
Ίσως λοιπόν αγαπητοί μου, χωρίς να αποκλείεται και αυτή η πνευματική ερμηνεία της πληγής, που μάλλον αποτελεί την μια πλευρά, να πρόκειται περί μιας αισθητής πληγής, σύμφωνα με τα σύγχρονα δεδομένα. Και πάντα θα πρέπει, όταν βρίσκομε στην Αγια Γραφή και φιλοσοφούμε ή θεολογούμε επί της Ιστορίας, πάντοτε το κριτήριό μας θα είναι τούτο: ΑΠΟΣΤΑΣΙΑ = ΤΙΜΩΡΙΑ. ΑΝ θέλετε να κάνετε μία πολύ καλή πρόβλεψη, τί μπορεί να συμβή σ' έναν λαό, δεν υπάρχει ασφαλεστέρα πρόβλεψις, άλλο ότι μπορεί αυτό να είναι πολύ γρήγορα ή πολύ αργά. Αλλά είναι ασφαλεστάτη πρόβλεψις τούτο: ΑΠΟΣΤΑΣΙΑ = ΤΙΜΩΡΙΑ. Επιμονή στην αποστασία= καταστροφή. Επιμονή ακόμη στην αποστασία, εξαφάνιση από την Ιστορία.
Αν διαβάσετε στην Π.Δ. θα δήτε ακριβώς αυτό το σχήμα να υπάρχη εκεί. Αποστατεί ο λαός, τιμωρείται από τον Θεόν. Μετανοεί, επανέρχεται, θεραπεύεται, πάλι αποστατεί από τον Θεόν και πάλι τιμωρείται κ.ο.κ. Ο Ισραήλ δεν χάθηκε γιατί ο Θεός έχει κάποιο σχέδιο. Άλλοι λαοί χάθηκαν όμως. Έτσι αν θέλομε να προβλέψωμε μια καταστροφή για έναν λαό, θα δούμε τον τρόπο της ζωής του και θα βγάλωμε συμπεράσματα.
Αν με ρωτήσετε, χωρίς βέβαια να διεκδικώ φυσικά προφητικόν χάρισμα, αλλ' είναι κάτι που κάθε πιστός μπορεί να τό δή, αν θάπρεπε να με ρωτήσετε, πώς τα βλέπομε τα πράγματα στην σύγχρονη ζωή μας εδώ στην Ελλάδα, αν όχι σε μια παγκόσμια κλίμακα, θα σας έλεγα: ΠΟΛΥ ΑΣΧΗΜΑ. ΠΟΛΥ ΑΣΧΗΜΑ. Εγώ ξημερώνομαι και βραδυάζομαι σαν κάτι να περιμένω. Είναι παλιό, είναι τα τελευταία χρόνια που σάν κάτι περιμένω.. Ε, τί να σας πώ πιο πολύ; Κάτω περιμένω. Διότι δεν πάμε καλά ως λαός. Έχομε τόσο ξεφρενιάσει, έχομε βγάλει στην δημοσιότητα πιά το βρώμικο υποσυνείδητό μας και κινούμενα με τέτοιο βαθμό καλπάζοντα αποστασίας, ώστε δεν μένει παρά μόνο πλέον να έρθη, να εξαντληθή θα λέγαμε η μακροθυμία του Θεού και νάρθη η τιμωρία. Έτσι το αισθάνομαι. Νομίζω ότι είναι κάτι πού πάρα πολλοί θα πρέπει κάπως έτσι να το αισθάνονται.
Λοιπόν. Ίσως πρόκειται και εδώ περί μολύνσεως τού περιβάλλοντος. Διότι λέγει ότι θα βληθούν τα γλυκά νερά. Αυτά που πίνωμε φυσικά. Τα ποτάμια, σημειώσατε ότι πολλές πόλεις, όπως η δική μας πόλη εδώ υδρεύεται από έναν ποταμό. Δεν έχουμε πηγές, δέν έχουμε πηγάδια, Υδρευόμεθα από έναν ποταμό. Εάν λοιπόν ο ποταμός αυτός βληθή, μολυνθή, τότε τί θα πιή η πόλις; Το σκεφτήκατε αυτό αγαπητοί μου, έχει τεθη και άλλοτε αυτό το θέμα υπόψιν και οι αρμόδιοι το ξέρουν αυτό. Έχετε υπόψιν σας ότι μπορεί να βληθή σε μια δεδομένη στιγμή το ποτάμι, ο Πηνειός, καί νά μήν έχουμε νερό να πιούμε; Τι θα έκανε η Λάρισα, που θα πήγαινε νερό να πιή; Το σκεφτήκατε αυτό;
Αλλά πώς μπορούσε να προσβληθή το περιβάλλον; Από μία πάλι πτώση κάποιας βόμβας, δέν λέω πιά ατομικής ή νετρονίου ή υδρογονοβόμβα, τί να πώ, κάθε φορά έχομε καί κάτι καινούριο. Απλώς ένα μηχάνημα που εκρηγνύμενο να δημιουργήση ραδιενέργεια. Κι έτσι γενικεύω κάθε παλιό ή σύγχρονο ή μελλοντικό μηχάνημα που μπορεί να προκαλέση μια ραδιενέργεια. Έτσι τα νερά να μολυνθούν και οι άνθρωποι να πεθαίνουν από την ραδιενέργεια αυτή. Ακόμη μπορεί να ἔχομε, καί ἔχομε, αυτό τουλάχιστον συμβαίνει στην εποχή μας σ' ένα βαθμό τρομερά ανησυχητικό, όπως είναι τα λείμματα των εργοστασίων, πού πέφτουν στην θάλασσα και στα ποτάμια. Ο Πηνειός είναι ίσως περίπου άχρηστος. Η αρχίζει να είναι άχρηστος. Η Μεσόγειος θάλασσα είναι η πιο μολυσμένη θάλασσα του κόσμου. Τα διαβάζετε αυτά καί τά γνωρίζετε. Η πιό μολυσμένη θάλασσα. Αυτή η κλειστή θάλασσα. Τό Αιγαίον πέλαγος, δέν είναι πιά το ωραίον Αιγαίον πέλαγος. Ο Σαρωνικός, μήν κάνετε κουβέντα γι' αυτόν. Ο θερμαϊκός, από τον οποίον και εφοδιαζόμεθα ψάρια, ω, μην κάνετε κουβέντα πιά γι' αυτόν. Έχω ένα απόκομμα εφημερίδος, καρκινογόνα μύδια, λέγει στον Θερμαϊκό. Αυτό κατ' επανάληψη έχει γίνει. Μολυσμένα τα ψάρια. Έχουν σε πολύ σοβαρό βαθμό μόλυνση τα ψάρια, διότι πέφτουν τα λείμματα των εργοστασίων μέσα στα νερά του θερμαϊκού. Έχω αυτό το απόκομμα, οπότε λέει εδώ πολλά, νὰ μὴν σάς τό διαβάζω φυσικά καί βλέπομε ότι οι θάλασσές μας διαρκώς μολύνονται. Σημειώσατε δέ, ότι όταν μολυνθούν οι θάλασσές μας, με όλα αυτά τα στοιχεία, δεν είναι δυνατόν να επανέλθη, να καθαρισθή τό νερό. Δεν υπάρχει περίπτωση να καθαρισθή τό νερό.
Διά να μην πώ διά τα φυτοφάρμακα τα οποία πέφτουν στην γή με αυτήν την αλόγιστη χρήση που γίνεται, γιά νάχουμε ωραία φρούτα, νάχουμε πολλά, νάχουμε αυτήν την ευδαιμονία. Έχομε καταστρέψει τήν γή με την χρήση των φυτοφαρμάκων ανεπανορθότως. Μέχρι που ίσως να τελειώση η Ιστορία τής γής, η γή μας θα είναι μολυσμένη. Έτσι λέγουν οι ειδικοί. Το "ντί-ντί-ντι" που κάποτε ερρίπτετο, μένει και θα μένη μέσα εις τήν γή.
Ακόμη αγαπητοί μου στο αίμα μας κυκλοφορεί, τί λέτε κυκλοφορεί; Εξω από τα πολλά δηλητήρια που κυκλοφορούν. Κυκλοφορεί και νάυλον. Πώς κυκλοφορεί το νάυλον; Όταν βάζομε το φαί μας μέσα σε νάυλον κουτιά, νάυλον σακκούλες κτλ παίρνουν οι τροφές από τό νάυλον, θεωρείται δέ τό νάυλον πολύ επικίνδυνο, αλλά πολλές βιομηχανίες είναι εκείνες που θα κλείσουν ἄν ἔπρεπε να το καταργήσουμε, καί τί αλλοιώτικα θα κάνουμε, να γυρίσουμε στα πήλινα; Και στα γυάλινα; Τα οποία βεβαίως είναι υγιεινά καί είναι τελείως αβλαβή για τον άνθρωπο; Έτσι βεβαίως μέσα στο αίμα μας κυκλοφορεί νάυλον. Κι άν ανεβή σε κάποια στάθμη αρχίζουνε οι αρρώστειες. Οι καρκίνοι, οι λευχαιμίες, οι ποικίλες αρρώστειες, αυτές που τόσο πλούσιες στην εποχή μας έχομε. Βλέπετε λοιπόν ότι έχομε μια μόλυνση του περιβάλλοντος.
Αυτή η ονομασία, άψινθος, είναι εκ τού φαρμακευτικού φυτού "αρτεμισία ή αψίνθιος." Υπάρχει και στην Ελλάδα. Είναι φυτό αρωματώδες, πικρό στήν γεύση, στους Εβραίους υπήρχε η αντίληψις, και μ' αυτήν τήν έννοια γράφεται στο βιβλίο της Αποκαλύψεως, ότι ήτο δηλητηριώδες. Βεβαίως δεν είναι δηλητηριώδες φυττό, αλλά σε μιά μεγάλη δόση, τό απόσταγμά του, σε μια μεγάλη δόση προκαλεί τοξικότητα. Σάς είπα όμως κατά την Εβραϊκή φιλολογία θεωρείται ότι είναι δηλητηριώδες. Καί μ' αυτήν τήν έννοια γράφεται αλληγορικώς πιά στην Αγία Γραφή. Ακόμη, λέγει, ο άψινθος, σε εκφορά αρσενικού γένους, νά σάς πώ κι αυτό το σημείο, διότι γίνεται κατά προσαρμογήν πρός τό γένος τής λέξεως "ο αστήρ". Ο αστήρ του λέγεται άψινθος. Ενώ είναι η άψινθος. Γιά νά κάνη λοιπόν, να ταιριάζει τήν αψινθο,μέ τό αρσενικού γένους "αστήρ", λέει ο αψινθος. Μην ξεχνάτε δέ ότι κατά την Εβραϊκήν αντίληψιν, έκφρασιν, τά ονόματα των αντικειμένων τῶν προσώπων ή τών τόπων, λαμβάνονται από μια ιδιότητα ή από ένα περιστατικό. Ενθυμείσθε το φυτό εκείνο στού οποίου τα κλαδιά ήταν μπερδεμένος ένας κριός, όταν ο Αβραάμ πήγε να θυσιάση τόν Ισαάκ; Πώς είναι το όνομα εκείνου του φυτού; "Σαβώκ." Τί θά πή αυτό; Σε κανένα λεξικό δεν βρίσκομε τήν ονομασία αυτή. Απλούστατα διότι η λέξις αυτή θα πή "άφεσις." Γιατί λέγεται άφεσις; Διότι μέ τόν τρόπον αυτόν, αφέθηκε η θυσία του Ισαάκ και αντ' αυτού έγινε η θυσία του κριού. Συνεπώς η ονομασία του φυτού δέν είναι στο φυτό, σαν φυτό που έχει κάποιο όνομα. Αλλά παίρνει ένα όνομα επιπλέον, ένεκα της ιδιότητος που δημιουργήθηκε. Δηλ. τό ότι πάνω σ' αυτό μπλέχτηκαν τα κέρατα του κριού και έτσι δεν θυσιάστηκε ο Ισαάκ.
Έτσι κι εδώ πέρα αγαπητοί μου, άψινθος, ο αστήρ λέγεται άψινθος, τί σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι θα επιφέρη πικρίαν. 'Αρα ονομάζεται άψινθος. Γιατί ο άψινθος ή η άψινθος είναι πικρά. Είναι κάτι που συχνά το βρίσκομε αυτο στην Αγία Γραφή καί άς τό γνωρίζετε, εφ' όσον βέβαια μελετάτε την Αγία Γραφή. Έτσι κινδυνεύομε στην εποχή μας, όπως βλέπετε να μολύνομε τα πάντα. Τα πάντα μολύνομε. Τρώμε καί μάς τρώνε τα φαγητά. Ούτε ελεύθερα μπορούμε να πιούμε νερό, οπουδήποτε, ούτε ελεύθερα μπορούμε να φάμε κάτι· να πούμε το ψωμί; Κι εκείνο έχει μέσα, πόσα έχει μέσα; Μέ τήν γενική ονομασία "βελτιωτικά". Ούτε τρόφιμα, κονσέρβες; Μην μιλάτε για κονσέρβες, κατεψυγμένα, ή να πούμε για τα νωπά, πού βάζουνε ορμόνες, τούτα ή εκείνα... Ούτε αυτόν τον αέρα ελευθέρως δεν μπορούμε να αναπνεύσωμε, να απολαύσωμε. Παραβάλατε τήν περίπτωσιν τού νέφους της Αττικής. Να πάς στην Αττική και να αναπνεύσης με τη καρδιά σου τί; Το ωραίο θυμαρίσιο αεράκι της κάποτε... το κάποτε ωραίο θυμαρίσιο αεράκι του Υμητού; Η της Πεντέλης; Πάει αυτό: Πέθανε. Οριστικά ίσως.
Δεν αποκλείεται, εξ' άλλου μελετάται και ένας χημικός πόλεμος. Εάν υποτεθή ότι πέφτει μία ειδική βόμβα που μπορεί να έχη μέσα ειδικά αέρια, ειδικές ουσίες ή μικρόβια. Υπάρχουν μικρόβια πού η ποσότητά τους λέει είναι όσο μια δακτυλήθρα καί πού τά μικρόβια αυτά μπορούν να καταστρέψουν ολόκληρη την ζωή επάνω εις τήν γήν. Εάν λοιπόν, πέφτει μία βόμβα, ένας φλεγόμενος αστήρ, ο άψινθος, πικρός, και πέφτει επάνω στα νερά δηλ. το βλέπει κανείς, σε προκαλεί πια αυτήν η ερμηνεία, η ρεαλιστική, η κατά γράμμα, σε προκαλεί γιατί έχομε τα δεδομένα πιά αυτά στην εποχή μας, που είναι χημική αυτή η βόμβα, και έτσι να πέση καί νά μολύνη τα νερά. Ποιός θα μπορούσε πλέον να πιή; Από πού; Καί πίνοντας οι άνθρωποι σκάζοντας από την δίψα θα πεθαίνουν.
Δεν αποκλείεται όμως αγαπητοί μου, αυτή η πτώση του αστέρος να είναι και ένας μετεωρίτης. Να είναι πράγματι κάτι που έρχεται από άλλην γήν. Από άλλον χώρον. Βεβαίως οι μετεωρίτες δέν είναι παρά πέτρες, μεγέθους από το κεφαλάκι της καρφίτσας και πιο μικρό ακόμη, μέχρι τόνοι ολόκληροι, χιλιάδες τόννοι πέτρες, διαλυμένοι από την διάλυση ίσως κάποιων πλανητών, κι αυτές οι πέτρες είναι αδέσποτες, γυρίζουν, όχι ακριβώς αδέσποτες, γιατί ο Θεός δεν έχει κάνει τίποτα αδέσποτον, γιά μάς είναι αδέσποτες, είναι ένας γενικός χαρακτηρισμός, στρέφονται σε μιά τροχιά, συμπίπτει πολλές φορές η τροχιά της γής με την τροχιά αυτών, μπαίνουν στην ατμόσφαιρα και είναι αυτά που βλέπουμε σαν αστέρια που πέφτουν, ξαφνικά ξεκολλάει ένα αστέρι από τον ουρανό, παρουσιάζει μια γραμμή φωτεινή και πέφτει. Αυτό το ξέρετε ότι μπορεί να είναι ένας διάτων αστήρ, έχομε τους διάτοντες αστέρες, έχομε τις βολίδες και τούς μετεωρίτες. Είναι τρείς κατηγορίες. Διάτων αστήρ πού να είναι όσο το κεφαλάκι της καρφίτσας. Τόσο μικρό. Μπήκε στην ατμόσφαιρα και παρήγαγε αυτήν την τρομακτικήν ενέργειαν σε φώς, που είναι σε πολύ μεγάλο ύψος βέβαια και το βλέπομε όπως το βλέπομε, σάν ἕνα αστρέρι να πέφτει. Αν είναι βολίς είναι λίγο πιό μεγάλο το υλικό, κάνει κρότο πολλές φορές όταν μπαίνει μέσα στην ατμόσφαιρα, κι όταν είναι μετεωρίτης δηλ. μεγάλος βράχος πιά, από μερικά κιλά έως μερικούς τόννους ή χιλιάδες τόννους που θα πέσουν επάνω στην γη, τότε προκαλούν κάτι αληθινά φοβερό. Θα σας αναφέρω μόνο δύο περιστατικά γιατί στον αιώνα μας έχουνε πέσει πολλοί μετεωρίτες, σ' όλους τους αιώνες έχουνε πέσει, θά σάς αναφέρω ένα παλιό καί ένα σύγχρονο. Διότι όπως λέγει εδώ έχομε, «ὡς ὄρος μέγα πυρὶ καιόμενον». Δέν μοιάζει ότι μπορεί να είναι ένας μετεωρίτης; «καὶ ἔπεσεν ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἀστὴρ μέγας καιόμενος ὡς λαμπάς». Αναφέρεται καί εις τήν δευτέραν πληγήν καί εἰς τήν τρίτην πληγήν. Η περιγραφή δεν μοιάζει να είναι, σαν να είναι ένας μετεωρίτης; Αφού πέφτει καιόμενος μέσα στην ατμόσφαιρα; Καί πέφτει επί τῆς γῆς. Λοιπόν, βρέθηκε ένας λάκκος εις τήν Αριζόνα, εις το μέσον της ερήμου της Αριζόνας, ένας λάκκος τεράστιος. Αυτό δημιουργήθηκε από την πτώση ενός μετεωρίτου. Σε μία όχι πολύ παλιά αστρονομία βρήκα ότι έπεσε πρό 5.000 ετών, σε μια νεώτερη όμως αστρονομία μετρήθηκαν πάλι τα πράγματα, ότι έπεσε πρό 22.000 ετών. Αυτές οι μετρήσεις μια μικρή παρένθεση όταν μάλιστα χρήσιμοποιούνται για να μετρήσουν παλαιοντολογικά ευρήματα ξέρετε πόσο νερό χωράνε; Το λέω σε κείνους πού θάθελαν να υποστηρίξουν ότι καταγόμαστε από τήν μαϊμού. Νά, χοντρικά σάς τό λέω τώρα, πόσο νερό χωράνε, αυτές οι μετρήσεις που γίνονται. Οι ίδιοι επιστήμονες τί λένε; 5.000, μετά 22.000 χρόνια. Ανέβηκε η τιμή. Ας είναι. Προκάλεσε λοιπόν αυτή η πτώση του μετεωρίτου έναν κρατήρα διαμέτρου 1.800 μέτρων. Με βάθος 200 μέτρα και 40 μέτρα πάνω από το έδαφος της ερήμου. Δύναται αυτός ο κρατήρας να περιλάβη 20 ποδοσφαιρικά γήπεδα, με 2,5 εκατομμύρια θεατάς. Τόσο μεγάλος λάκκος ανοίχτηκε. Το βάρος που έπεσε, του μετεωρίτου, από τό άνοιγμα πού έκανε, υπολογίζεται σε 12 εκατομμύρια τόννους.
Ομοίως έχομε και μίαν άλλην πτώσιν ενός αντικειμένου, κανείς δέν τό είδε, κανείς δεν το ξέρει, παρ' ότι έγινε στον αιώνα μας και αισθάνθηκε τρομακτικό. Ξέρω ότι πολλοί από σας μπορεί να γνωρίζετε το περιστατικό. Μόνο με δυό λόγια θά σάς τό πώ. Έπεσε στις 30 Ιουνίου του 1908. Συνεπώς είναι εἰς τόν αιώνα μας, εις τήν Σιβηρίαν. Καί προκάλεσε εκρήξεις. Όχι μία, πολλές, πού ακούστηκαν σε απόσταση 1.000 χιλιομέτρων. Δηλ. σάν νά συνέβη κάτι εις τα σύνορα, και ο κρότος να ακούστηκε στην Κρήτη, Χοντρικά: Τί κρότος πρέπει να ήταν αυτός; Προκάλεσε σεισμό που όλοι οι σεισμογράφοι του κόσμου κατέγραψαν αυτήν την κίνηση των κυμμάτων. Πού τα κύμματα πολλές φορές έκαναν τον γύρο τής γής. Η περιγραφή είναι τρομακτική. Εθεάθησαν φλόγες 20.000 μέτρων Εις απόστασιν 400.000. Αφού έφτασε η όραση αυτών τών πραγμάτων έως την Μαύρη θάλασσα, ενώ συνέβη στην Σιβηρία. Σε μία πραγματικά απρόσιτη περιοχή, διότι κανείς δέν μπόρεσε να πάη εκεί, παρά η πρώτη αποστολή που οργανώθηκε, έγινε το 1927, 20 περίπου χρόνια μετά από την πτώση καί μόνο με αεροπλάνο. Τί παρετηρήθη λοιπόν; Παρετηρήθη ότι –δάσος ήταν– τα δέντρα είχαν κοπεί, είχαν όλα κοπεί, και όλα έδειχναν σε μία έκταση και μία ακτίνα από το κέντρο της πτώσης, 60 χιλιομέτρων, όλα να είναι κάτω τα δέντρα, οι κορμοί, όλα κάτω και να είναι ακτινωτά. Δηλ. νά έχουνε πέσει σε μίαν ακτινωτήν θα λέγαμε κατεύθυνση από το κέντρο της πτώσεως αυτού του περιέργου αντικειμένου. Υπολογίζεται το βάρος του να ήταν 100.000 τόννοι, αυτό που έπεσε. Τί ήταν; Κανείς μέχρι σήμερα δεν ξέρει τί ήταν. Διατυπώθησαν διάφορες θεωρίες. Μία από αυτές η οποία δεν θεωρήθηκε όμως επαρκής, θά σάς τήν πώ, ωστόσο γιατί το θέμα μέχρι σήμερα, το βιβλίο που διάβασα είναι του 1977, η αστρονομία, συνεπώς είναι σχετικά πολύ νέα, μέχρι σήμερα δεν δόθηκε καμμία απάντηση, ότι πιθανώς, σάς είπα όμως ότι αυτή η θεωρία δεν θεωρείται επαρκής, πιθανώς να ήτο αντιύλη, δηλ. ένα κομμάτι ύλης που ήρθε από το στερέωμα, από τον ουρανό, η συμπεριφορά αυτής της ύλης να είναι αντίστροφη σε σχέση μέ τήν συμπεριφορά της ύλης που έχομε εδώ εις τήν γήν, όπως για να καταλάβετε, λέμε ότι ένα άτομο ύλης, έχομε τον πυρήνα καί ἔχομε και το ηλεκτρόνιο. Ο πυρήν είναι θετικός τό ηλεκτρόνιο είναι θετικό από πλευράς φορτίου ηλεκτρικού. Λέμε το αντίστροφο, ο πυρήνας να είναι αρνητικός και το ηλεκτρόνιο να είναι θετικόν. Τί γίνεται; Είναι κάτι που έχει γίνει στα εργαστήρια και γίνεται στα εργαστήρια. Μπορεί να κάνομε μία τεχνική αντιύλη, θα λέγαμε. Όταν ενωθή η ύλη με την αντιύλη, αμέσως έχομε εξαέρωση, εξαύλωση καλύτερα, απόδοση δηλ. ενεργείας, δέν μένει τίποτε υπόλοιπο, γιατί δεν βρέθηκε τίποτε υπόλοιπο από όλα αυτά τα πράγματα. Και ακόμα δημιουργεί έκληση ενεργείας φοβερή. Γι' αυτό το λόγο έγινε αυτή η τρομακτική έκρηξη. Σημειώσατε δέ όπως λέγεται, ότι εάν έπεφτε 4 ώρες και κάτι λεπτά ενωρίτερα, θα είχε πέσει επάνω εις τό Στάλιγραντ, καί όλη η πόλις θα είχε καταστραφεί. Έπεσε όμως στην έρημο της Σιβηρίας και κανείς δέν έπαθε απολύτως τίποτε. Πολύ μακρυά από κατοικημένες περιοχές. Το 1908. Ο Θεός ο οποίος χρησιμοποιεί υλικά στοιχεία και νόμους φυσικούς, όταν έρχεται να πλήξη, γιατί θα❓ απεκλείετο να είναι ένας ασυνήθης μετεωρίτης; Σημειώσατε ότι όταν ο Θεός έκανε το θαύμα να χωρίση η Ερυθρά θάλασσα καί νά γίνη ξηρά, καί νά περάσουν από εκεί οι Εβραίοι, μην ξεχνάτε ότι φυσικά μέσα χρησιμοποίησε ο Θεός. Όλη νύχτα, λέει το ιερό κείμενο, έπνεε νότιος. Νότιος άνεμος, σφοδρός. Καί μέ τήν πίεσή του διεχώρισε τα νερά και έμεινε αυτή η λωρίδα, εις τρόπον ώστε να μπορούν να περάσουν από εκεί οι Εβραίοι. Το θαύμα που βρίσκεται; Το θαύμα βρίσκεται ότι αυτό έγινε, κάτι που είναι πολύ σπάνιο, αν μπορεί να επαναληφθή, ένας φίλος μου μου έλεγε, συμμαθητής μου πού μένει στην Αγγλία, ότι έγινε, τό είδε αυτό, σε ένα ποτάμι της Β. Αγγλίας. Τό είδε αυτό. Ο αέρας, λέει, είχε σταματήσει το νερό του ποταμού και δέν έρρεε. Είχε, ενώ έτρεχε, είχε σταματήσει εκεί, σάν τοίχος, κάποιο άλλο νερό έφυγε, εκείνο στάθηκε εκεί, πώς έγινε τώρα ακριβώς, δεν ξέρω, το θέμα είναι ότι μπορεί να επαναληφθή κάτι. Τό θαύμα πού βρίσκεται; Τό θαύμα βρίσκεται ότι έγινε την στιγμή που ο Θεός τό χρειάστηκε, τό χρειάζεται. Εκεί είναι το θαύμα. Ο Θεός όμως χρησιμοποιεί φυσικά μέσα γιά νά κάνη τό θαύμα, μήν τό ξεχνάτε αυτό. Έτσι πάλι η Αγία Γραφή, μάς βοηθάει να αντιληφθούμε για να καταλάβωμε αυτά που γράφονται τώρα στο βιβλίο της Αποκαλύψεως. Δέν θά είναι κάτι υπερφυσικό, δέν θάναι πνευματικό θέμα, θα είναι πάλι υλικά πράγματα, υλικά στοιχεία τα οποία όμως θα στραφούν εναντίον τής γής μας.
Τί έχομε εδώ; Έχομε πλήξη τώρα της ατμοσφαίρας. Η ξηρά πρώτα, η θάλασσα μετά, τα γλυκά νερά μετά, τώρα είναι η ατμόσφαιρα. Και πλήττεται η ατμόσφαιρα με συνέπειες επάνω στον ήλιο, στην σελήνη και στ' αστέρια. Προσέξτε τί θα πή με συνέπειες. Δεν φτάνει βέβαια τίποτε στ' αστέρια. Αλλά, σε σχέση μέ τή γή. Σας διαβάζω μια μετάφραση από την σύντομη μετάφραση του αειμνήστου Παναγιώτη Τρεμπέλα. "Καὶ ὁ τέταρτος ἄγγελος ἐσάλπισε καὶ ἐσήμανε τὴν θεομηνίαν κατὰ τῶν οὐρανίων σωμάτων καὶ τῆς ἀτμοσφαίρας. Καὶ ἐκτυπήθη τὸ ἓν τρίτον τοῦ φωτὸς καὶ τῆς ζωογόνου θερμότητος τοῦ ἡλίου καὶ τὸ ἓν τρίτον τῆς σελήνης καὶ τὸ ἓν τρίτον τῶν ἀστέρων, διὰ νὰ σκοτισθῇ τὸ ἓν τρίτον τοῦ φωτὸς τῶν οὐρανίων αὐτῶν φωστήρων καὶ προκληθοῦν μετεωρολογικαὶ ἀνωμαλίαι καὶ ἀναστατώσεις καὶ διὰ νὰ μὴ φανῇ τὸ ἓν τρίτον τοῦ φωτὸς τῆς ἡμέρας, καὶ τῆς νυκτὸς ὁμοίως τὸ ἓν τρίτον τῆς ἀστροφεγγιᾶς καὶ τοῦ σεληνόφωτος".
Ώστε λοιπόν τί έχομε εδώ; 'Εχομε μία φωτιστική ανωμαλία των ουρανίων σωμάτων σε σχέση μέ τήν γή. Δεν πρόκειται περί αλλοιώσεως των ουρανίων σωμάτων, όπως λέγαμε εις τό άνοιγμα των σφραγίδων, που θα είναι κάτι πρὸς τὸ τέλος και όταν η κτίση θα ετοιμάζεται να αλλάξη. Δεν πρόκειται περί αλλοιώσεως των ουρανίων σωμάτων, αλλά σε σχέση μέ τήν γή, στήν φωτιστική τους προσφορά. Δηλ. με άλλα λόγια, θα υπάρχη ένα μετεωρολογικό φαινόμενο, το οποίο θα κρύπτη το 1/3 του φωτός των ουρανίων σωμάτων. Όπως θα λέγαμε, έχομε μια συννεφιά που δεν είναι από σύννεφο, τό γνωστό μας σύννεφο, που είναι σταγονίδια νερού, πού θά πέση σε λίγο, θά γίνη χιόνι, θά γίνη χαλάζι, θά γίνη βροχή, θά τό πάρη ο άνεμος θα φύγη, αλλά κάτι που δεν θα μπορούμε νά τό διώξουμε, και πού θα είναι ψηλά και που θα εμποδίζη στο νά δεχόμεθα τήν φωτιστικότητα των ουρανίων σωμάτων. Το φαινόμενο θα είναι μετεωρολογικό.
Γιά νά τό καταλάβωμε θά σάς έλεγα τούτο: Ότι η πληγή αυτή είναι αντίστοιχος μέ τήν 9η πληγή του Φαραώ Έξοδος 10, 21. Ακούστε την πληγή του Φαραώ και θα μάς δώση πολλά στοιχεία να καταλάβωμε αυτήν την πληγή των εσχάτων.
«Εἶπε δὲ Κύριος πρὸς Μωυσῆν· ἔκτεινον τὴν χεῖρά σου εἰς τὸν οὐρανόν, καὶ γενηθήτω σκότος ἐπὶ γῆς Αἰγύπτου, ψηλαφητὸν σκότος.(Κάνει επανάληψη. Άπλωσε το χέρι σου λέγει στον ουρανό καί θά γίνη σκοτάδι. Σκοτάδι ψηλαφητό. Όπως θα λέγαμε να ψάχνη κανείς γιά νά βρή κάτι, όπως μέσα σ' ένα σκοτεινό δωμάτιο, πού δέν έχει φώς, ψαχουλεύοντας, προσπαθεί να βρή κάτι.)ἐξέτεινε δὲ Μωυσῆς τὴν χεῖρα εἰς τὸν οὐρανόν, καὶ ἐγένετο σκότος γνόφος, θύελλα ἐπὶ πᾶσαν γῆν Αἰγύπτου τρεῖς ἡμέρας,καὶ οὐκ εἶδεν οὐδεὶς τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ τρεῖς ἡμέρας, καὶ οὐκ ἐξανέστη οὐδεὶς ἐκ τῆς κοίτης αὐτοῦ(δεν βγήκε από το σπίτι του ούτε σηκώθηκε από το κρεββάτι του)τρεῖς ἡμέρας· πᾶσι δὲ τοῖς υἱοῖς Ἰσραὴλ φῶς ἦν ἐν πᾶσιν, οἷς κατεγίνοντο. (Στην περιοχή Γεσέμ που ήταν οι Εβραίοι, εκεί δεν υπήρχε τόποτα, σκοτάδι, κανονικά)». Ανέτειλε και έδυε ο ήλιος καί υπήρχε όλη θα λέγαμε η φωτεινότης του ηλίου, της σελήνης καί τών αστέρων. Αυτή η πληγή λοιπόν όπως σας είπα του Φαραώ, έρχεται να μας βοηθήση, στο να κατανοήσουμε αυτήν την 4η πληγή της Αποκαλύψεως. Πάντως είναι αξιοπαρατήρητο ότι η πληγή του Φαραώ ήταν σκότος ψηλαφητόν. Ενώ εδώ δεν θα έχωμε σκότος ψηλαφητόν, αλλά απλώς θά έχομε μόνο μείωση της ηλιοφάνειας, δηλ. τού φωτός του ηλίου ή τής σελήνης, μόνο μείωση κατά το 1/3.
Ό,τι ακούσατε μέχρι τώρα σάν 4η πληγή απ' την πρώτη μέχρι τήν τετάρτη, αντιλαμβάνεσθε περί τίνος πρόκειται; Ότι όλα αυτά αναφέρονται εις τό περιβάλλον του ανθρώπου. Ξαναλέγω. Στην ξηρά, στην θάλασσα, στα ποτάμια και τώρα στην ατμόσφαιρα. Τί θα είναι αυτό το κάτι; Ώστε θα έχομε το νέφος της Αττικής; Αυτό το διαβόητο, τέλος πάντων, που αφαιρεί –οπωσδήποτε–, δεν αφαιρεί από την ηλιοφάνεια; Όταν υπάρχει μία αχλίς, διότι εδώ λέγει η πληγή, σκότος, γνόφος, θύελλα. Είναι λοιπόν μετεωρολογικό, είναι καθαρά, είναι φανερόν. Όλα αυτά τί φανερώνουν; Φανερώνουν ότι έχομε μία πληγή του περιβάλλοντος του ανθρώπου. Θυμίζει έναν πάρα πολύ σύγχρονο όρο, που έχω ακούσει στο δελτίο ειδήσεων κτλ. "περιβαλοντολογία." Είναι καινούριος όρος αυτός. Περιβαλοντολογία. Δηλ. πάν ότι αφορά τό περιβάλλον. Δηλ. πώς θα φροντίσουμε να μήν ρυπαίνεται το περιβάλλον μας. Η να φροντίσουμε να καθαρίσουμε από την ρύπανση τό περιβάλλον μας. Δηλ. περιβαντολογία. Σας κάνει εντύπωση ότι σε καμμιά άλλη εποχή, μά καμμιά άλλη εποχή ποτέ δεν παρετηρήθη κάτι τέτοιο; Πότε ο άνθρωπος εφρόντισε να διορθώση το περιβάλλον του; Οι νυκοκυρές σκουπίζαν τήν αυλή τους, τί άλλο; Ε, αν περνούσε καμμιά φορά και κανένα κάρρο και το ζώο εκεί κόπριζε στον δρόμο, ή κάποια αυτοκίνητα που λέγαν, ουφ, καυσαέρια, για μια στιγμή, όλα περνούσανε, όλα περνούσανε. Σήμερα έχομε μια μόνιμη κατάσταση μόλυνσης του περιβάλλοντος. Έτσι παρατηρούμε ότι οι 4 αυτές πληγές, αναφέρονται σ' αυτήν την μόλυνση του περιβάλλοντος. Σάς κάνει εντύπωση;
Αλλά όμως, είναι αυτά που ζούμε αυτήν την στιγμή, είναι οπωσδήποτε προϊμιακά. Διότι φαίνεται ότι θα ζήσουμε πολύ άσχημες καταστάσεις, διότι θα φτάνωμε στο σημείο να γίνωμε Μίδαι. Ο Μίδας, λέγει, ότι έπιανε γινόταν χρυσάφι. Πήγαινε να φάη, χρυσάφι. Πού νά τό φάη. Ότι πήγαινε να πιάση, χρυσάφι. Ε, θα είμεθα πλούσιοι, αλλά δεν θα μπορούμε τίποτα να φάμε πιά. Θα βλέπουμε την ωραία θάλασσα, αλλά τίποτα δεν θα μπορούμε να πάρωμε. Τα ψάρια, τίποτα δέν θά μπορούμε να φάμε. Τό κρέας, τό γάλα, τίποτα. Μάλιστα είναι γνωστό ότι, όταν γίνεται μια έκρηξη μιας βόμβας, η ραδιενέργεια απορροφάται πολύ εύκολα από το χορτάρι, και οι αγελάδες τρώγοντας το χορτάρι παρουσιάζουν στο γάλα τους ραδιενέργεια. Θα βλέπομε λοιπόν το γάλα, θα λέμε: Ραδιενεργόν. Το κρέας, ραδιενεργόν. Το παρακάτω ραδιενεργόν. Θα τα βλέπωμε και δεν θα μπορούμε τίποτα να κάνωμε. Δηλ. μέ άλλα λόγια, θα βλέπετε εδώ να υπάρχη μία κατάσταση πολύ άσχημη, κι έχει αρχίσει αυτή, έχει αρχίσει, εις αυτό το περιβάλλον μας.
Αλλά προσέξτε. Μένουν ακόμα τρείς υπόλοιπες πληγές. Επτά είναι όλες. Οι τέσσερις αναφέρονται στο περιβάλλον. Οι τρείς αναφέρονται στον άνθρωπο. Εδώ όμως η αγάπη του Θεού κάνει το εξής: Προσβάλει το περιβάλλον για να δημιουργήση μετάνοια στον άνθρωπο και να επιστρέψη εις τόν Θεόν. Πριν πειράξη τόν άνθρωπο. Εάν δεν μετανοήση ο άνθρωπος, τότε θα επέλθουν και οι τρείς άλλες πληγές πού θά τόν πλήξουν κατ' ευθείαν. Πρίν λοιπόν επέλθουν αυτές οι 3 πληγές που αναφέρονται εις τόν άνθρωπο, γίνεται μια μικρή διακοπή. Μία παρένθεση. Γίνεται ένα κάτι, μία μικρή διακοπή. Ακούσατέ την:
Είδα λέγει και ήκουσα έναν αετό που μεσουρανούσε πετώντας και έλεγε με ανθρώπινη φωνή, αλλοίμονο, αλλοίμονο, αλλοίμονο, στους ανθρώπους που κατοικούν πάνω στην γή, από τις λοιπές φωνές, σαλπίσματα, των τριών σαλπίγγων πού έρχονται να δώσουν τις υπόλοιπες τρείς πληγές στους ανθρώπους.
Τί είναι αυτό; Είναι ένα προσκλητήριον μετανοίας. Είναι ένα κήρυγμα μετανοίας. Αλλά ένας αετός –εδώ προσέξτε είναι μια παραδοξολογία– ένας αετός θὰ κάνη τό κήρυγμα της μετανοίας; Λοιπόν αγαπητοί μου, μέχρι τώρα άνθρωποι έκαναν το κήρυγμα της μετανοίας. Και ο Νώε κήρυγμα μετανοίας έκανε στους συγχρόνους του. Και ο Ιωάννης ο Βαπτιστής, κήρυγμα μετανοίας έκανε. Και μέχρι σήμερα κήρυγμα μετανοίας ακούγεται. Πόσοι το ακούν το κηρυγμα της μετανοίας; Όταν ο Θεός δή ότι δεν μπορεί να ακουστεί το κήρυγμα της μετανοίας από τους κήρυκες που κηρύσσουν την μετάνοια, τότε μετέρχεται μια παραδοξολογία. Ένα παράδοξο φαινόμενο. Βάζει έναν αετό να φωνάζη τό ουαί, ουαί, ουαί, πολύ ψηλά, να το ακούν με ανθρώπινη φωνή οι άνθρωποι θα μου πήτε, παραμύθι. Περιμένετε παρακαλώ. Λέγει ο άγιος Ανδρέας: "Ουαί, ουαί, ουαί τους κατοικούντας επί τής γής εκ τών λοιπών φωνών τής σάλπιγγος καί τών τριών αγγέλων τῶν μελλόντων σαλπίζει", δηλ. οι άνθρωποι θα λέγουν: Ενας αετός ομιλεί. Περίεργο πράγμα, ένας αετός ομιλεί. Τί λέγει αυτός ο αετός; Λέγει: Αλλοίμονο στους ανθρώπους που δεν μετενόησαν για κείνα που πρόκειται να έλθουν παρακάτω. Και βάζει ο Θεός τόν αετό να φωνάζη, όπως κάποτε έβαλε τόν γάϊδαρο του Βαλαάμ, του μάγου, νά τόν εμποδίση, νά μήν πάη στην χώρα Μωάβ, νά καταραστή και να μαγέψη τους Εβραίους. Τι έκανε; Ο άνθρωπος αυτός παρ' ότι του είπε ο Θεός να μην πάη, επήγε. Έδεσε τον γάϊδαρό του και πήγε. "Η όνος του Βαλαάμ." Η διαβόητος. όνος του Βαλαάμ. Όπως προχωρούσε λοιπόν το γαϊδουράκι, πήγαινε καί τόν κολλούσε επάνω στις μάνδρες των τοίχων. Είναι δε συνήθεια των υποζυγίων αυτό νά τό κάνουν. Οσοι είναι χωρικοί τό ξέρουν. Αμα ανεβής επάνω σ' ένα τέτοιο υποζύγιο, θά σού φάη τά γόνατα, θα σου φάη τα πόδια να σε πηγαίνει στις μάνδρες. Αυτός χτυπούσε το ζώο να πηγαίνη καλά στον δρόμο. Αυτό πήγαινε εκεί. Μετά, για μια στιγμή σταμάτησε καί δέν προχωρούσε. «καὶ ἰδοῦσα ἡ ὄνος τὸν ἄγγελον τοῦ Θεοῦ συνεκάθισεν ὑποκάτω Βαλαάμ· καὶ ἐθυμώθη Βαλαὰμ καὶ ἔτυπτε τὴν ὄνον τῇ ῥάβδῳ.» Θύμωσε ο Βαλαάμ, άρχισε να χτυπάη τό ζώο. Να το χτυπάτε ανελέητα. Τότε γυρίζει το κεφάλι του το ζώο και λέι, τό υποζύγιο: «καὶ ἤνοιξεν ὁ Θεὸς τὸ στόμα τῆς ὄνου, καὶ λέγει τῷ Βαλαάμ· τί ἐποίησά σοι ὅτι πέπαικάς με τρίτον τοῦτο;» Τί μέ χτυπάς; Με ανθρώπινη φωνή. Τί με χτυπάς. Την ώρα που είπε τό ζώο "τί με χτυπάς", βλέπει μπροστά του έναν άγγελο.«ἀπεκάλυψε δὲ ὁ Θεὸς τοὺς ὀφθαλμοὺς Βαλαάμ, καὶ ὁρᾷ τὸν ἄγγελον Κυρίου» Ο οποίος ημπόδιζε τό ζώο να προσχωρήση. Ο άγγελος ἡμπόδιζε το ζώο να προχωρήση. Καί του λέγει ο άγγελος: "Πού πηγαίνεις;" " Στην Ιωάβ." " Δέν σου είπα να μήν πάς; Αλλά εν τοιαύτη περιπτώσει πήγαινε αλλά θα πής αυτά που θα σου βάλω στο στόμα." «καὶ εἶπεν ὁ ἄγγελος τοῦ Θεοῦ πρὸς Βαλαάμ· συμπορεύθητι μετὰ τῶν ἀνθρώπων· πλὴν τὸ ῥῆμα, ὃ ἐὰν εἴπω πρὸς σε, τοῦτο φυλάξῃ λαλῆσαι». Ώστε μίλησε λοιπόν η όνος του Βαλαάμ. Είναι αγαπητοί μου στο βιβλίο "Αριθμοί" της Π.Δ. Κεφ. 22. 21 - 35.
Αλλά τι ήταν όμως τότε αυτός ο αετός; Όπως ερμηνεύουν, ο άγιος Ανδρέας Καισαρείας, ήταν άγγελος, Άγγελος με μορφή αετού. Οι άγγελοι δύνανται τα πάντα να γίνουν. Και ο άγγελος φωνάζει. Θέλετε να δήτε ένα ανάλογο στην Αγία Γραφή; Ακούσατέ το. Είναι το αστέρι της γεννήσεως. Τό αστέρι της γεννήσεως, που μου ρίχτηκε μία απορία από τις κοπέλλες, αλλά θα απαντήσω προσεχώς. Τό αστέρι της γεννήσεως τί ήταν; Φυσικό αστέρι; Δεν ήταν φυσικό αστέρι. Διότι παρουσίαζε στοιχεία, τα οποία δεν είχε συμπεριφορά φυσικού αστέρος. Τα αστέρια είναι στον ουρανό. Δύουν, ανατέλουν καί βασιλεύουν, καί τίποτα άλλο. Το αστέρι της γεννήσεως, λέει, ανέτειλε, ανέτειλε, ως εξής: Εν τή ανατολή, δέν σημαίνει σημείον του ορίζοντος. Σημαίνει ότι ανέτειλε πάνω. Είναι πολύ λαμπρό. Τό αστέρι αυτό οδηγεί τους μάγους μέχρι τα Ιεροσόλυμα. Εκεί τους οδηγεί καί χάνεται. Όταν χάθηκε το αστέρι, επανεμφανίζεται όταν βγήκαν από τα Ιεροσόλυμα. Κι όταν έφθασαν εις τήν Βηθλεέμ, αφού τούς οδηγεί ανά πάσα στιγμή, εστάθηκε πάνω από το σπίτι που ήταν το νήπιο Ιησούς. Ένα φυσικό αστέρι κινείται μ' αυτόν τόν τρόπον; Τί ήταν λοιπόν; Όλοι οι Πατέρες συμφωνούν ότι ήταν άγγελος με μορφή αστέρος.
Και ο αετός που φωνάζει είναι άγγελος με μορφή αετού, γιά να δημιουργήση αυτήν τήν παραδοξολογίαν. Για να δημιουργήση αίσθημα στους ανθρώπους. Σεισμό στους ανθρώπους. Να μετανοήσουν. Να μετανοήσουν. Αλλά θα μετανοήσουν; Καί φαίνεται, δεν θα μετανοήσουν. Και θα ακολουθήσουν οι υπόλοιπες τρείς φοβερές πληγές, για τις οποίες αγαπητοί μου θα μιλήσουμε πρώτα ο Θεός την ερχομένη Κυριακή.
38η ομιλία στην κατηγορία « Ἱερά Ἀποκάλυψις ».
►Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Ἱερά Ἀποκάλυψις " εδώ ⬇️
Ο θρόνος, οι 7 άγγελοι μπροστά. Βέβαια το σκηνικό το γνωρίζετε. Είναι όλο εκείνο πού μέχρι τώρα έχει συμπληρωθεί. Ένας άλλος άγγελος, όγδοος άγγελος, έξω τού αριθμού των 7 ήλθε και στάθηκε μπροστά από τό θυσιαστήριον, τό χρυσούν. Καί πήρε λιβανωτόν, το λιβανωτόν είναι το λιβάνι, αλλά κατά συνεκδοχήν αναφέρεται καί εις τό θυμιατήριον, που λέγεται εις την Π.Δ. Τό θυμιατήριον, πυρείον, έτσι λέγεται, πυρείον, από την πυρά, είχε μέσα αναμμένα κάρβουνα, ελέγετο πυρείον, κατά συνεκδοχήν λοιπόν λέγεται λιβανωτόν τό πυρείον, Συνεπώς, επήρε θυμιατό και ήλθε στο θυσιαστήριο το χρυσούν. Τού δόθηκαν πολλά θυμιάματα. Του δόθηκαν· συνεπώς από κάπου του δόθηκαν. Καί τούτο γιά νά τά δώση υπερ τών προσευχών τών αγίων, όλων των αγίων μπροστά στο θυσιαστήριο το χρυσό που ήταν ενώπιον του θρόνου. Τί σημαίνει αυτό; Τί είναι αυτά τα θυμιάματα; Είναι οι προσευχές των αγίων. Το ξανασυναντήσαμε αυτό στο βιβλίο της Αποκαλύψεως. Γιά νά τής προσφέρει ο άγγελος ως θυμίαμα ενώπιον του Θεού. Όλες οι προσευχές των αγίων. Οι προσευχές αυτές είναι, –ως περιεχόμενο– η αίτηση ελεύσεως τῆς βασιλείας τού Θεού, η στήριξη των πιστών, καί η τιμωρία του κακού. Εξ άλλου οι πληγές πού θα επακολουθήσουν και είναι αυτό το προίμιον των όσων λέμε, δέν είναι τι άλλο παρά μία απάντηση, οι πληγές οι 7, η απάντηση εις τίς προσευχές των αγίων που προσφέρει ο άγγελος εις τόν Θεόν.
Εδώ βλέπομε ότι η προσευχή των αγίων παρομοιάζεται με θυμίαμα ή καπνό θυμιάματος, που ανέρχεται εις τόν ουρανόν. Διότι πέρνει τα θυμιάματα τα ρίπτει στο θυσιαστήριο διά νά ανέβη ο καπνός. Πράγματι ενθυμείσθε πού το λέμε αυτό στόν 140 Ψαλμό«κατευθυνθήτω ἡ προσευχή μου ὡς θυμίαμα ἐνώπιόν σου». Άς κατευθυνθή η προσευχή μου σαν θυμίαμα μπροστά σου. Αλλά και οι προσευχές των αγίων, παρατηρήστε ότι προσφέρονται υπό των αγίων αγγέλων πρός τόν Θεόν. Τούτο φαίνεται υπό τον αρχάγγελον Ραφαήλ, που σας είπα προηγουμένως, που λέγει εις τόν Τωβίτ καί Τωβία τα εξής: «ἐγώ εἰμι Ῥαφαήλ, εἷς ἐκ τῶν ἑπτὰ ἁγίων ἀγγέλων, οἳ προσαναφέρουσι τὰς προσευχὰς τῶν ἁγίων, καὶ εἰσπορεύονται ἐνώπιον τῆς δόξης τοῦ ἁγίου». Ενώπιον του Θεού δηλ. του Αγίου Θεού. Εγώ λέγει πήρα την προσευχή σας καί τήν έφερα ενώπιον του Θεού. Στην ερώτησή σας, η προσευχή δεν απευθύνεται κατ' ευθείαν εις τόν Θεόν; Μεσολαβούν άγγελοι; Ο Θεός δέν είναι πανταχού παρών; Δεν γνωρίζει ο Θεός τήν προσευχή μου; Δεν γνωρίζει ο Θεός τα κρύφια τής ψυχής μου; Αγαπητοί μου ο Θεός είναι πανταχού παρών και τα πάντα γνωρίζει. Αλλά θέλει όμως να υπηρετείται τό θέλημά του από όλες αυτές τις υπάρξεις, ώστε μέσα σ' αυτήν τήν διακονίαν, να γεύονται τήν δόξαν καί τήν μακαριότητα την δική του. Αυτό είναι όλο. Έτσι λοιπόν άγγελοι μεταφέρουν τις προσευχές μας εἰς τόν Θεόν. Όχι ότι ο Θεός δεν γνωρίζει τις προσευχές μας. Τίς γνωρίζει ο Θεός. Αλλά οι άγγελοι μεταφέρουν τις προσευχές γιά τόν λόγο που σας εξήγησα. Καί τών αγίων τίς προσευχές οι άγγελοι μεταφέρουν. Αλλά φανερόν εδώ ότι οι προσευχές αναφέρονται εἰς τόν Θεόν, δηλ. ανεβαίνουν πρός τόν Θεόν, όλων των αγίων διά των αγγέλων. Λέμε πολλές φορές, πώς μπορεί να γνωρίζει ένας άγιος τήν προσευχή; Επικαλούμαι τον άγιο Γεώργιο. Πώς μπορεί ο άγιος Γεώργιος να γνωρίζει; Είναι παρών; ο άγιος Γεώργιος δεν είναι παρών. Ο άγιος Γεώργιος είναι εις τόν παράδεισον. Τότε πώς μπορεί να γνωρίζει; Παρόντες είναι οι άγγελοι. Οι οποίοι εξ ονόματος του αγίου Γεωργίου προσάγουν, δηλ. εξ ονόματος, εμείς προσευχόμαστε στον άγιο Γεώργιο· παίρνουν τήν προσευχή οι άγγελοι, τήν οδηγούν εἰς τόν Θεόν εξ ονόματος του αγίου Γεωργίου, διά νά τιμήση ο Θεός τόν άγιον Γεώργιον, νά κάνη θαύμα ακόμη, διότι το είπε ο ίδιος. Εγώ θα τιμήσω εκείνους που με τιμούν. Κι επειδή οι μάρτυρες και οι άγιοι ετίμησαν τόν Θεόν, γι' αυτό ακριβώς και ο Θεός εξ ονόματός των δίδει εκείνα τα οποία οι πιστοί ζητούν. Λέγει λοιπόν ο άγγελος πάλι, άγγελος στον Κορνήλιο πού τόν επισκέπτεται τον εκατόνταρχο, ενθυμείσθε, είναι στις Πράξεις 10 Κεφ. στιχ. 4.«αἱ προσευχαί σου ἀνέβησαν εἰς μνημόσυνον ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ.» Ανεβαίνουν λοιπόμ οι προσευχές μας εις τόν ουρανό. Αρκεί μόνο να είναι προσευχή σωστή καί γνησία. Να μην υπάρχει στον άνθρωπο η μνησικακία, να μην υπάρχει η απουσία της αγάπης, να μην υπάρχει η φιλαργυρία, όταν είναι καθαρή καρδιά τότε η προσευχή ανεβαίνει στον Θεό.
«καὶ ἀνέβη ὁ καπνὸς τῶν θυμιαμάτων ταῖς προσευχαῖς τῶν ἁγίων ἐκ χειρὸς τοῦ ἀγγέλου ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ». Λέγει τό ιερόν κείμενον τής Αποκαλύψεως. Ανέβηκε, λέγει, όταν έριξε τα θυμιάματα μέσα στο θυσιαστήριο, ανέβηκε ο καπνός τών θυμιαμάτων, που ήταν οι προσευχές των αγίων, από το χέρι του αγγέλου ενώπιον του Θεού. Έτσι, όπως είπαμε αγαπητοί μου, γίνονται δεκτές οι προσευχές των αγίων. Εδώ έχομε σαφώς τήν μεσιτείαν των αγίων, αλλά και των αγίων αγγέλων. Ο Θεός έτσι το θέλει. Έτσι το θέλει. Θέλει να μεσιτεύουν άγιοι υπέρ άλλων. Άνθρωποι ή άγγελοι υπέρ άλλων όντων. Όντα υπέρ άλλων όντων. Έτσι το θέλει ο Θεός. Γιατί τό θέλει ο Θεός; Οι βουλές του δέν είναι όλες βέβαια γνωστές. Θα μπορούσαμε όμως να υπονοήσουμε το εξής: Ότι ο Θεός θέλει νά κάνη όλα τα όντα του κοινωνά της αγάπης. Διότι όταν εσείς μου πήτε να προσευχηθώ γιά σάς, αυτό είναι ένα δείγμα αγάπης, κοινωνίας αγάπης. Κι όταν εγώ ζητήσω από σάς να προσευχηθήτε είναι μία κοινωνία αγάπης. Έτσι λοιπόν ο Θεός δεν κάνει αυτάρκη και αυτόνομα τά όντα. Αλλά τα κάνει να έχουν ένα σύνδεσμο μεταξύ των. Καί αυτός ο σύνδεσμος είναι ο σύνδεσμος της αγάπης.
Απόσπασμα από την 37η ομιλία στην κατηγορία « Ἱερά Ἀποκάλυψις ».
►Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Ἱερά Ἀποκάλυψις " εδώ ⬇️
