†.Σήμερα αγαπητοί μου, 2 Ιουλίου, η Εκκλησία μας εορτάζει την κατάθεσιν της Τιμίας Εσθήτος της Υπεραγίας Δεσποίνης ημών Θεοτόκου, εις ναόν των Βλαχερνών, στην Κων/πολη.
Ίσως εκ πρώτης όψεως η εορτή αυτή να εκπλήσσει, δηλ.
εορτή Θεομητορικών αμφίων. Αν όμως ανατρέξωμε ιστορικά και ερευνήσωμε θεολογικά, τότε τα πάντα μπορούν να κατανοηθούν
και η πνευματική ωφέλεια δεν θα είναι η τυχούσα.
Γράφει ο Συναξαριστής της 2ας Ιουλίου τα εξής: «Ἡ κατάθεσις
αὕτη ἐγένετο ἐν ἔτει 473, ἐπί τῆς βασιλείας Λέοντος τοῦ Θρακός,
εἰς τόν ἐν Βλαχέρνας, περικαλλῆ τῆς Θεοτόκου ναόν, οἰκοδομηθέντα κατά τινας μέν ὑπ’αὐτοῦ τοῦ Λέοντος κατ’ἄλλους δέ ὑπό τῶν προκατόχων αὐτοῦ, Μαρκιανοῦ καί Πλουχερίας. Ὁ αὐτοκράτωρ Ἰουστῖνος ὁ νεώτερος, συνεπλήρωσε τόν ναόν, ὁ ὁποῖος ἐπυρπολήθη τό 1070, καί ἀνήγειρεν πάλιν ὁ αὐτοκράτωρ Ρωμανός ὁ Ἀργυρός. Ἐκάηκε πάλιν τό 1434 καί ἔκτοτε ἔμεινε μικρόν εὐκτήριον, μετά τοῦ περιλαλήτου ἁγιάσματος ἕως ὅτου τό 1869 ἀνοικοδομήθηκε πάλιν εἰς εὐπρεπῆ ναΐσκον οἷος φαίνεται σήμερον. Τό ὄνομα “Βλαχέρναι”» ἐδόθη μετά τόν 7ον αἰῶνα καί 120 εἰς ἑτέρους ναούς καί μοναστήρια, ὑπό τῶν εὐσεβῶν αὐτῶν κτητόρων, ἐξ εὐλαβείας πρός τόν περιώνυμον τοῦτον ναόν τῆς Κων/πόλεως.» Αυτά, αγαπητοί μου, μας λέγει ο Συναξαριστής. Και μάλιστα μπορείτε να τα βρήτε εις το Μεγάλο Ωρολόγιον.
Πρέπει ακόμη να πούμε ότι η Τιμία Εσθήτα (φουστάνι, χιτών) της Θεοτόκου, είχε διασωθεί. Και όπως ήταν τότε συνήθεια, ό,τι πολύτιμο μπορούσε να διασώζεται από τον Χριστιανισμόν, που είχε σχέση με τον Χριστιανισμόν, να μεταφέρεται στην αρτισύσταση πρωτεύουσα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, την Κων/πολιν. Θα σας έλεγα. Παραβάλατε, συγκρίνατε το ενδιαφέρον της αγίας Ελένης δια την ανεύρεσιν του Τιμίου Σταυρού. Έκανε ολόκληρο ταξίδι. Πέρασε από την Πάρο και ίδρυσε τον ναόν αυτόν της λεγόμενης Εκατονταπυλιανής, πήγε εις τα Ιεροσόλυμα, παρέμεινε στις ανασκαφές κ.λπ. κ.λπ., ότι δηλ. η Κων/πολις, είχε άμεσο ευλαβές ενδιαφέρον για ό,τι χριστιανικόν.
Και ό,τι ανεκαλύπτετο, ό,τι ευρίσκετο, μετεφέρετο εις την Κων/πολιν. Όπως ακριβώς σώζεται και μετά μετεφέρθη εις το Άγιον Όρος, και το Τίμιον ξύλο, κ.λπ. κ.λπ.
Πρέπει ακόμη να πούμε ότι η Αγία Ζώνη της Θεοτόκου, την οποία πρέπει πολλοί από σας, τουλάχιστον άνδρες, πηγαίνοντες εις το Άγιον Όρος, να την έχετε προσκυνήσει, ευρίσκεται εις την Ιεράν Μονήν του Βατοπαιδίου.
Είναι γνωστό ότι ολόκληρος ο Αύγουστος ήτο αφιερωμένος εις την Θεοτόκον. Στο μέσον είναι η εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, μάλιστα οι πρώτες 15 ημέρες της νηστείας είναι αφιερωμένες εις την Παναγίαν μας, και έκλεινε ο Αύγουστος την 31η του μηνός, με κατάλυσιν ελαίου, διότι εορτάζετο τότε η κατάθεσις της Τιμίας Ζώνης. Βάζω το «κατάλυσις ἐλαίου» για να σας δείξω ότι η εορτή του κλεισίματος του μηνός, είχε έναν εορταστικόν χαρακτήρα.
Αργότερα, μετά το 1940, με την εορτή της 28ης Οκτωβρίου, όταν πέρασε η Κατοχή και όλα εκείνα τα οποία υπήρξαν τότε, δια να τιμήσωμε την Θεοτόκο, πολύ ορθά η Εκκλησία μας, μετέθεσε την εορτήν της Τιμίας Ζώνης εις την 28ην Οκτωβρίου. (όχι πια στην 31η Αυγ. που ήταν). Για να εκφράση την ευχαριστία της προς την Υπεραγίαν Θεοτόκον, δια την προστασία του λαού μας από την λαίλαπα του 2ου παγκοσμίου πολέμου.
Έτσι λοιπόν έχομε την λεγομένη εορτή των Θεομητορικών αμφίων και η οποία έχει την έννοια της προστασίας της Θεοτόκου, ότι η Θεοτόκος προστατεύει τον λαόν της.
Από τα τροπάρια της εορτής της σημερινής αλλά και από την 28η Οκτωβρίου, αποσπούμε κάποια σημεία. Που είναι εκφραστικά του όλου θέματος. «Θεοτόκε Παρθένε, τῶν ἀνθρώπων ἡ σκέπη, Ἐσθῆτα καί Ζώνην τοῦ ἀχράντου σου σώματος, (Δηλ. ὁ χιτών και ἡ ζώνη ἀπό το ἄχραντό Σου σῶμα) κραταιάν τῇ πόλῃ σου περιβολήν ἐδωρήσω, (δώρησες, λέγει, κραταιάν περιβολήν φύλαγμα τῆς πόλεώς Σου, τῆς πατρίδος μας) δι’ἧς περιζωνόμεθα ἰσχύν ἀήττητον.» (Δια της οποίας εμείς οι πολίται, οι Χριστιανοί, πέρνομε την ζώνη Σου, νοητά, για ν’ αποκτήσωμε δύναμιν και νίκην αήττητον.)
Ομοίως γίνεται αναφορά στα τροπάρια αυτά, ότι εδωρήθη η αγία Ζώνη από την ιδίαν την Θεοτόκον στον απόστολο Θωμά. «…χειρί σου δεδώρησαι τῷ ἀποστόλῳ Θωμᾶ» δηλ. με το χέρι Σου εδώρησες στον απόστολο Θωμά την ζώνη σου. Είναι τρόπαιο της 28ης Οκτωβρίου. Και η έννοια είναι η μεγάλη ευλογία των κατόχων αυτά τα αναθήματα. Αλλά και η πνευματική διάστασις, εφόσον αυτά μένουν άφθαρτα, ώστε δεν είναι δύσκολο να μπορούμε να θεολογήσωμε και να πούμε ότι δι’ αυτών, των θεομητορικών αμφίων, καινοτομείται και η φύσις και ο χρόνος. Γίνεται καινούριον και η φύσις, γίνεται καινούριος και ο χρόνος. Ένα δηλ. προανάκρουσμα της αφθάρτου βασιλείας και αιωνίου. Προανάκρουσμα όμως. Το ίδιο συμβαίνει και με κάποια άφθαρτα σώματα αγίων μας, όπως είναι, τουλάχιστον κατά μήκος από βορρά έως νότον, στα Ιόνια νησιά μας, του αγίου Σπυρίδωνος, του αγίου Γερασίμου, του αγίου Διονυσίου, αλλά και άλλων εγκατεσπαρμένων σωμάτων αγίων, στον Ελλάδικό μας χώρο. Που μένουν άφθαρτα. Θα επαναλάβω, ότι είναι ένα προανάκρουσμα, ότι καινοτομείται, γίνεται καινούριος ο χρόνος, γίνεται καινούργιος ο τόπος, ο χώρος, και είναι η βασιλεία του Θεού η
αιώνιος. Και όπως λέει το τροπάριο της 2ας Ιουλίου, σήμερα «...τῷ ἀσπόρῳ τόκῳ σου ἄφθαρτα διαμείναντα∙ (Δηλ. μέ τήν βοήθεια τοῦ ἀσπόρου τόκου σου, πού εἶναι ὁ Ἰησοῦς Χριστός, ἔμειναν ἄφθαρτα) ἐπί σοί γάρ καί φύσις καινοτομεῖται καί χρόνος∙» (Γιατί σέ σένα γίνεται καινούριος και ο χρόνος και η φύση).
Αλλά θα ερωτήσουμε, πώς ερμηνεύεται αυτό Θεολογικά; Πώς μπορούμε να το ερμηνεύσωμε αυτό το φαινόμενον ώστε να φθάνωμε να έχωμε την εορτή των θεομητορικών αμφίων αλλά και την μνήμη αγίων, που έχουν σταθεί άφθαρτοι. Θαυμάσια αποδίδει, αγαπητοί μου, το φαινόμενον, ο άγιος Νικόλαος ο Καβάσιλας, σε μία του θαυμασία προσευχή προς τον Κύριον Ἰησοῦν Χριστόν. Λέγει πάρα πολλά εκεί, θεολογικώτατα. Θα σας πω ό,τι λέγει, με πάρα πολύ λίγα λόγια. Μας λέγει ότι… όπως ο Χριστός απέθανε επί του Σταυρού, δηλ. εννοείται η ανθρώπινη φύση, δηλ. εχωρίσθη η ανθρωπίνη ψυχή∙ γιατί ο Χριστός είναι τρία πράγματα∙ είναι ο Θεός Λόγος, είναι το ανθρώπινο σώμα και η ανθρωπίνη ψυχή. Δεν μπήκε ο Θεός Λόγος μέσα σ’ έναν άνθρωπο, που εστερείτο ψυχής. Γιατί τότε θα ήταν ελλειπής η περίπτωση και δεν θα μπορούσαμε να είχαμε σωτηρία ολοκλήρου του ανθρώπου. Έχουν πάρα πολλή σημασία αυτά. Θεολογικήν σημασία. Έτσι λοιπόν, όταν ο Χριστός πέθανε επί του Σταυρού, τότε το μεν σώμα κατετέθη στον τάφον, η δε ψυχή έφυγε και επήγε, όπως γνωρίζομε, εις τον Άδην. Η παρουσία της ψυχής του Χριστού έκανε κάτι καινούριο εκεί, δηλ. δημιούργησε τον λεγόμενον Παράδεισον, κρείττονα του πρώτου. Ο πρώτος ήταν επάνω στη γη, στην Μεσσοποταμία, ανάμεσα στα δύο ποτάμια, αν θέλετε, τέσσερα ποτάμια, τα δύο είναι παραπόταμοι των δύο μεγάλων ποταμών, του Τίγρητος και του Ευφράτου, κι εκεί πήρε μαζί του όλες τις ψυχές των δικαίων, από αιώνος, όταν είπε εις τον ληστήν ο Χριστός «σήμερα θά εἶσαι μαζί μου εἰς τόν Παράδεισον», αὐτό εννοείται, εννοούσε. Ότι Εκείνος θα πήγαινε εις τον Παράδεισον, παίρνοντας μαζί του και τον ληστή, ως ψυχή ο Χριστός, ως ψυχή ο ληστής. Προσέξτε όμως∙ το μεν σώμα… - είναι ένα πολύ ωραίο, χαρακτηριστικό, θεολογικότατο τροπάριο, που αναφέρει αυτά που σας λέγω, «ἑν τάφῳ σωματικῶς, ἐν Ἄδου δέ μετά ψυχῆς...», ότι ο Θεός Λόγος, η θεότητα, δεν έπαυσε να είναι ηνωμένος τόσο με την ψυχήν που ήταν εις τον Άδην, όσο και με το σώμα, που ήταν εις τον τάφον. Λέει λοιπόν ο άγιος Νικόλαος ο Καβάσιλας: Όπως, λέει, συνέβη σε Σένα, έτσι συμβαίνει και στους δικούς Σου ανθρώπους. Όταν πεθάνουν, αφού ενώθηκαν μαζί Σου από την παρούσα ζωή, όταν πεθάνουν, τότε το σώμα τους κατετέθη βέβαια εις τον τάφον. Παραμένει όμως το σώμα τους ηνωμένο με το Πνεύμα τον Άγιον. Και η ψυχή τους, εκεί που πήγε, στον Παράδεισον, είναι ηνωμένη με το Πνεύμα το Άγιον. Δηλ. όπως ο Θεός Λόγος, η θεότητα, ήταν ηνωμένη στα χωρισμένα ανθρώπινα στοιχεία, σώμα-ψυχή, έτσι, λοιποόν, και εις τους αγίους Σου, Κύριε. Ενώ χωρίστηκαν δια του θανάτου, παραμένουν όμως ηνωμένα, και η ψυχή και το σώμα τους, με τον Πνεύμα το Άγιον. Συνεπώς, αφού είναι ηνωμένα με το Πνεύμα το Άγιον, τότε τα σώματά τους, που τα αφαιρούμε από τον τάφο, δηλ. τα λείψανα, εκείνα που απέμειναν, είναι θαυματουργά! Γιατί είναι θαυματουργά; Γιατί ηνώθησαν με το Πνεύμα το Άγιον, και το Πνεύμα το Άγιον δεν εχωρίσθη από τα σώματα των αγίων, έως ότου το Πνεύμα το Άγιον αναστήση τα νεκρά σώματα. Αλλά και η ψυχή εις τον Παράδεισον, μέρος του Άδου, που εκεί υπάρχει το άκτιστον φως του Θεού, κι εκεί είναι το Πνεύμα το Άγιον, με τις ψυχές αυτών των αγίων ηνωμένο. Γι’ αυτό θαυματουργούν τα λείψανα των αγίων. Αλλά και κάτι άλλο καταπληκτικόν. Όχι μόνο τα λείψανά τους, που ηνώθησαν με το Πνεύμα το Άγιον όσο ζούσε, αλλά και με ό,τι οι άγιοι έπιασαν, άγγιξαν, χρησιμοποίησαν από την παρούσα ζωή. Λέμε ότι μία εικόνα είναι θαυματουργός. Λέμε, θα πάω στην Τήνο γαιτί η εικόνα της Παναγίας είναι θαυματουργός. Μπορεί ένας, ορθολογιστικότατα να πη, «ἔ, γιά στάσου, νά πᾶρε μία εικόνα τῆς Παναγίας...» τώρα ειπώθηκε, που ήρθε η Θεοτόκος, το εικόνισμα, από το Άγιον Όρος… και κάποιος Θεολόγος ανεκδιήγητος, μεγάλος Θεολόγος και τρανός, στην Αθήνα είναι «πᾶρε, λέει, μία εἰκόνα τῆς Παναγίας...» ω, άμα το άκουσα στις «Ειδήσεις» και είπα «ἀθεολόγητε ἄνθρωπε!...» Δεν είναι το ίδιο. Γιατί δεν είναι το ίδιο; Γιατί εκείνος που αγιογράφησε την Παναγία της Τήνου, ήταν αγιασμένος ανθρωπος. Και συνεπώς ό,τι έπιανε, επειδή ήταν ο ίδιος πνευματοφόρος, αγίαζε και τα αντικείμενα που έπιανε. Εκεί εξηγείται κι αποδίδεται το ότι έχομε και θαυματουργικές εικόνες. Αυτό να το ξέρετε. Ακόμη, λέγει, ο ιερός Χρυσόστομος, και οι λάρνακες, που έχουν μέσα τα λείψανα των αγίων, κι’ εκείνα θαυματουργούν. Αν πάω δηλ. να προσκυνήσω μία λάρνακα ενός αγίου, ενώ δεν προσκυνώ τα λείψανα, είναι μέσα τα λείψανα, και η λάρνακα έχει πάρει χάρη Θεού. Και αντικείμενα ποικίλα. Γι’ αυτό και υπάρχει κι αυτή η συνήθεια να διατηρούν αντικείμενα αγίων. Όταν κάποτε πήγα εις την Αίγινα, μπήκα στο δωμάτιο του αγίου Νεκταρίου, είδα το κρεβάτι που κοιμόταν, είδα το πτυχίο της Θεολογίας που είχε, και άλλα αντικείμενα. Αυτά φυλάσσονται. Φυλάσσονται επειδή ο ίδιος ήταν αγιασμένος και συνεπώς και τα αντικείμενα τα οποία χρησιμοποίησε. Έχει πάρα πολλή σημασία θεολογική, αγαπητοί μου, όλη αυτή η ιστορία. Έτσι λοιπόν και ο ιματισμός της Θεοτόκου, ποιόν περιέβαλε; Περιέβαλε την ιδίαν την Θεοτόκον. Που εγέννησε, έφερε σάρκα και οστά εις τον Θεόν Λόγον, όταν Ενηνθρώπησε. Συνεπώς η Θεοτόκος ήταν θεωμένη από τη στιγμή που εδέχθη το μήνυμα της Ενανθρωπήσεως. Και παρέμεινε θεωμένη. Ό,τι, λοιπόν, είχε, προσωπικό της αντικείμενο, ο ιματισμός της, φυλάχτηκε, θεολογικότατα δε εξηγείται όπως σας είπα, και θαυματουργεί ο ιματισμός της Θεοτόκου. Και σήμερα, αν δεν ήταν Κυριακή, θα ήταν κατάλυσις ελαίου. Για να καταλάβωμε την αξία αυτών των
πραγμάτων.
Έτσι έχομε σωρεία περιπτώσεων, μα σωρεία, και μάλιστα από αυτήν την Αγία Γραφή∙ για να μην θεωρηθή ότι χαριζόμεθα, τρόπον τινά, και γιατί να μην χαριζόμαστε, εις την Υπεραγίαν Θεοτόκον, όπως μας κατηγορούνοι αιρετικοί. Και πρώτα-πρώτα έχομε τον Πανάγιον Τάφον του Χριστού. Κάνομε ταξίδια απ’ όλο τον κόσμο, να πάμε να προσκυνήσωμε τον Τάφον που εναπετέθη το Σώμα του Χριστού. Τι αξία θα είχε το πράγμα; Να δήτε δε τους αιρετικούς, αποστρέφονται τον Σταυρόν, επειδή, λέει, ήταν όργανο φονικόν, που εκρεμάστηκε ο Χριστός. Ταλαίπωροι, φτωχοί αιρετικοί. Ας είναι. Δεν θ’ ασχοληθούμε μαζί σας. Προσκυνάμε λοιπόν τον Πανάγιον Τάφον. Γιατί εκεί κατετέθει το σώμα του Χριστού.
Ακόμη είναι προσκηνητή και η αλυσίδα του Απ. Πέτρου. Είναι εορτή. Προσκύνηση της αλύσεως του Απ. Πέτρου. Έχομε ακόμη πλήθος μυροβλήσεων σωμάτων αγίων αλλά και εικόνων. Λεέι, αυτή η εικόνα απορρέει μύρον. Ο άγιος Δημήτριος λέγεται μυροβλήτης. Γιατί από τον τάφο του ανέβλυσε μύρον. Η μηλωτή του προφήτη Ηλία. Η προβειά δηλ. που φορούσε. Και όταν ανελήφθη εις τον ουρανόν… μάλιστα έγινε σχετική συζήτηση με τον μαθητή του, τον προφήτη Ελισσαίον, και του πέταξε ανεβαίνοντας επάνω, του πέταξε την μηλωτή, δηλ. την προβειά. Πήρε την προβειά αυτή ο προφήτης Ελισσαίος, και λέει: έχω χάρη άραγε; Έφυγε ο προφήτης Ηλίας. Δεν είχε ανάγκη πια από ιματισμόν. Πρέπει να σας πω ότι, οι άγιοι, όταν θ’ αναστηθούμε, στην βασιλεία του Θεού, δεν θα έχωμε ανάγκη από ιματισμόν. Ούτε η Παναγία, ούτε ο Χριστός, ούτε εμείς. Αλλά τι; Θα περιβαλώμεθα με το άκτιστον φως. Και δεν θα υπάρχει ιματισμός. Έτσι λοιπόν ο Ελισσαίος πήρε την μηλωτήν και την χτύπησε επάνω στον Ιορδάνη ποταμό. Κι’ αμέσως ο Ιορδάνης ποταμός χωρίστηκε. Και πέρασε ο προφήτης Ελισσαίος. Και κατάλαβε ότι πήρε την χάρη του προφήτη Ηλία. Από πού; Από την μηλωτή!
Θέλετε ακόμη; Στην Εκκλησιαστική μας ζωή ξέρετε πόσα τέτοια έχομε; Αν προσέξατε, δύο φορές, μέσα στην θεία Λειτουργία, παίρνουμε τον «ἀέρα» (το κάλυμμα που σκεπάζομε τα άγια, τα ιερά κύπελλα, το άγιο ποτήριο και το άγιο Δισκάριο), αφού έχομε τον καθαγιασμό των Τιμίων Δώρων, τί κάνομε; Ευλογούμε επάνω από τα ιερά κύπελλα, και βγαίνομε σε σας, να σας δώσωμ την χάριν από τα άγια μυστήρια! Μέσω τί; Μέσω ενός υφάσματος! Το έχετε αντιληφθεί ποτέ; Για να δήτε πόσο βαθειά είναι αυτά, και μάλιστα πάρα πολύ θεολογικά.
Όταν γίνεται εγκαινιασμός ενός ναού, ο Επίσκοπος φοράει έναν χιτώνα λευκόν. Μετά τον εγκαινιασμόν, παίρνομε και κόβομε τον χιτώνα σε μικρά κομματάκια και μοιράζομε. Και τα κάνομε φυλαχτά αυτά τα κομματάκια. Δηλ. παίρνομε τη χάρη δια μέσω ιματισμού.
Ακόμη, ως αποστολική περικοπή είδαμε να είναι από την προς Εβραίους, που αναφέρεται… είδατε σήμερα, Κυριακή, αλλά είναι η αποστολική περικοπή… χάριν της εορτής, της καταθέσεως της τιμίας Εσθήτος της Παναγίας μας, που εκεί αναφέρεται ο Απ. Παύλος εις τα σκεύη του ναού. Ο ναός και τα σκεύη όλα του ναού, η Κιβωτός, το θυμιατήριον… όλα αναφέρονται εις την Θεοτόκον! Όλα εις την Θεοτόκον. Και όλα είναι αγιασμένα.
Αγαπητοί, μπορέσαμε ποτέ ν’ αναλογισθούμε ποιά είναι η Θεοτόκος; Και κοντά σ’ Εκείνην, ποίοι είναι οι άγιοι; Πού πήραν την άκτιστον ενέργεια του Θεού; Εάν και ο ιματισμός της ακόμα θαυματουργεί; Το αυτό και για τα θεωμένα σώματα ή λείψανα των αγίων. Πολύ δικαιολογημένα, χωρίς δυστυχώς να ξέρη ο λαός μας την θεολογία του πράγματος, πολύ δικαιολογημένα τρέχει ο λαός μας σε τέτοιες περιπτώσεις, που κάποιοι διανοούμενοι θέλουν να λένε για τον λαό ότι ο λαός είναι θρησκόληπτος. Δεν είναι καθόλου θρησκόληπτος. Και σας τα εξήγησα αυτά θεολογικά, για να τα στερεώσωμε.
Το σημερινό μας θέμα είχε σκοπό να αυξήση και τη γνώση μας, ό,τι σας εξήγησα, αλλά και την ευλάβειά μας. Και η εν προκειμένω ευλάβειά μας είναι ένα μικρό-μικρό μόνο μέρος απ’αυτό που λέμε Ορθοδοξία. Δεν είναι αυτό το παν η Ορθοδοξία. Αλλά ένα μικρόν μέρος της Ορθοδοξίας. Αυτά δεν τα έχουν οι άλλοι. Και αυτήν την Ορθοδοξία μας, μέχρι την τελευταία της λεπτομέρεια, οφείλομε να διαφυλάξωμε. Και τότε η Χάρη του Θεού θα επιπίπτη στον λαό Του. Σήμερα, με πολλούς τρόπους απειλείται η Ορθοδοξία μας. Αν τη χάσωμε τότε… τι θα έχωμε χάσει; Το υπολογίζομε; Αμήν.
100η ομιλία στην κατηγορία « Ὁμιλίες εἰς τὴν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον ».
Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας " Ὁμιλίες εἰς τὴν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον " εδώ ↓.
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/diafora-uemata/omilies-eis-thn-ueotokon
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40q2nQUztSMBV9bwJSxpjwda
🔸Λίστα ομιλιών της σειράς
«Ὁμιλίες εἰς τὴν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον».🔻
https://drive.google.com/file/d/16Yb2_qZgVX32iDOetdRsifuOIC0ZTA0B/view?usp=drivesdk
🎥 Βιντεοσκοπημένες ομιλίες της σειράς «Ὁμιλίες εἰς τὴν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον».🔻
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40ojFLuKMecGTVkBDEN_YP2E
🔸📜 Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες της σειράς «Ὁμιλίες εἰς τὴν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον».🔻
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%94%B9%E1%BD%89%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%AF%CE%B5%CF%82%20%CE%B5%E1%BC%B0%CF%82%20%CF%84%E1%BD%B4%CE%BD%20%E1%BD%99%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B1%CE%B3%CE%AF%CE%B1%CE%BD%20%CE%98%CE%B5%CE%BF%CF%84%CF%8C%CE%BA%CE%BF%CE%BD.?m=1
🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk
__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0
📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1
📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0
Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk
__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share
†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.
