Γνωρίζεις τίς Ἐντολές;

†.Σήμερα, αγαπητοί μου, μας διηγείται ο ιερός Ευαγγελιστής Λουκάς το περιστατικό που κάποιος νεαρός, άρχων και πλούσιος, ερώτησε τον Κύριον λέγοντάς Του: «Διδάσκαλε ἀγαθέ, τί ποιήσας ζωὴν αἰώνιον κληρονομήσω;». Και ο Κύριος τού υπέδειξε την οδόν των αρετών. «Τὰς ἐντολὰς οἶδας», του λέγει, «τις εντολές τις γνωρίζεις». Δηλαδή η οδός κατακτήσεως της αιωνίου ζωής είναι πάρα πολύ γνωστή. Είναι η οδός της τηρήσεως των εντολών.

       Στον νεανίσκο, όμως, αυτόν η απάντησις αυτή ήταν απροσδόκητη· γιατί περίμενε κάτι άλλο. Επερίμενε κάτι το υπερέχον, κάτι το εκπληκτικόν. Κι όμως ο Κύριος ανέφερε την πεπατημένη εκείνη οδό, την πολύ γνωστή, της τηρήσεως των εντολών. Υπάρχουν άνθρωποι που έχουν πετάγματα υψηλά και νομίζουν ότι πρέπει να ανακαλύψουν ή να τους προσφερθεί όχι πια κάτι το τετριμμένο, αλλά κάτι το άλλο, κάτι το διαφορετικό, για να κατακτήσουν εκείνα που ποθεί η ψυχή των.

      Εμείς όμως, αυτήν την βεβαιωτικήν απάντησιν του Κυρίου, που του είπε: «Τὰς ἐντολὰς οἶδας», δηλαδή «Τις εντολές τις γνωρίζεις», θα την μετατρέψουμε σε ερωτηματική: «Οἶδας τὰς ἐντολὰς;». «Γνωρίζεις τις εντολές;». Γιατί πρέπει να πούμε ότι εμείς οι Χριστιανοί έχομε άγνοια των εντολών του Θεού. Και δεν θα μπορούσε να μας πει ο Κύριος: «Τις εντολές τις γνωρίζεις». Αλλά τίθεται σε μας κατά ερωτηματικόν τρόπον. Γνωρίζομε τις εντολές; Αυτό το θέμα ακριβώς θα διερευνήσομε σήμερα, αγαπητοί μου, στην αγάπη σας, να ιδούμε, γνωρίζομε όντως τις εντολές;

     Τι είναι οι εντολές; Εκείνα που εντέλλεται ο Θεός, εκείνα που παραγγέλλει. Εκείνα επί των οποίων ευχαριστείται ο Θεός, όταν εφαρμόζονται από τον άνθρωπο.  Εκείνα που συνιστούν τις καλές σχέσεις του ανθρώπου με τον Θεό. Αυτό είναι οι εντολές. Γι’ αυτό γράφει και ο Απόστολος Παύλος εις την προς Ρωμαίους επιστολή του: «Καὶ μὴ συσχηματίζεσθαι τῷ αἰῶνι τούτῳ, ἀλλὰ μεταμορφοῦσθαι τῇ ἀνακαινώσει τοῦ νοὸς ὑμῶν, εἰς τὸ δοκιμάζειν ὑμᾶς τί τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, τὸ ἀγαθὸν καὶ εὐάρεστον καὶ τέλειον». Ας προσέξομε τι γράφει ο Απόστολος Παύλος εδώ, αγαπητοί μου, εις τους Ρωμαίους. Καταρχάς, κατά έναν αρνητικόν τρόπον, συνιστά και λέγει εις τους Χριστιανούς της Ρώμης να μην συσχηματίζονται με τον κόσμον. Μην παίρνουν το ίδιο σχήμα που έχει ο κόσμος. Ο κόσμος είναι ένα σχήμα. Ένα σχήμα βέβαια του παρόντος αιώνος. Μέσα εις αυτό το σχήμα έρχονται πολλοί Χριστιανοί να τοποθετηθούν. «Σχήμα» θα πει «καλούπι», θα πει «φόρμα». Μέσα στο οποίο καλούπι έρχονται τώρα να καλουπιαστούν και να πάρουν την αυτήν μορφήν οι Χριστιανοί. Τι λέγει λοιπόν ο Απόστολος; «Όχι. Μη συσχηματίζεσθε», λέγει, «με τον κόσμον αυτόν». Αυτό αποτελεί μία βασική προϋπόθεση για να δημιουργηθεί μια, θα λέγαμε, μεταμόρφωση του νου μας, μια μεταμόρφωση της νοοτροπίας μας. Τι είπε; «Ἀλλὰ μεταμορφοῦσθαι τῇ ἀνακαινώσει τοῦ νοὸς ὑμῶν». «Αλλά εις το να μεταμορφώνεσθε, στο να αλλάζετε, η νοοτροπία σας, ο νους σας, και τούτο θα αποτελεί το κριτήριον με το οποίον θα μπορείτε να δείτε ποιες είναι οι εντολές του Θεού, ποιο είναι το θέλημα του Θεού». Στο να μπορέσομε δηλαδή να δοκιμάσομε, «εἰς τὸ δοκιμάζειν ὑμᾶς». Εις το να μπορέσομε να δοκιμάσομε, δηλαδή να μάθομε, να εξακριβώσομε με εμπειρικόν τρόπον το θέλημα του Θεού, τις εντολές του Θεού· οι οποίες, κατά τον Απόστολο Παύλο, όπως είδαμε εδώ, οι εντολές του Θεού εμφανίζονται με τρία γνωρίσματα.

      Πρώτα πρώτα είναι το ότι η εντολή του Θεού ή το θέλημα του Θεού - το ίδιο είναι- ότι είναι αγαθόν. Πρώτον λοιπόν ότι το θέλημα του Θεού είναι αγαθόν. Όχι κακόν. Αυτό σημαίνει ότι ο Θεός δεν επιθυμεί, ούτε θέτει βεβαίως εντολές που οδηγούν στο κακό τον άνθρωπον. Δεν ζηλεύει τον άνθρωπο, όπως είπαν διάφοροι ερμηνευταί μέσα στους αιώνες. Όχι. Ο Θεός δεν θέτει παγίδα εις τον άνθρωπον. Δεν θέτει εντολή που να δημιουργήσει και αποφέρει το κακό, ούτε την βλάβη· γιατί απλούστατα ο άνθρωπος είναι κτίσμα του Θεού, είναι Πατέρας μας και δεν μπορεί παρά να μας αγαπά. Κάποτε είπε ότι «Εσείς, πονηροί όντες, ξέρετε στα παιδιά σας να δίνετε αγαθά πράγματα. Όταν σας ζητήσουν», λέγει, «ψωμί δεν δίνετε πέτρα. Όταν σας ζητήσουν ένα αβγό, δεν τους δίνετε έναν σκορπιό. Άμα σας ζητήσουν ψάρι, δεν τους δίνετε ένα φίδι. Σεις λοιπόν, παρότι είσαστε πονηροί άνθρωποι, ξέρετε να δίνετε στα παιδιά σας καλά πράγματα. Ο Πατέρας σας ο ουράνιος, πόσο περισσότερο θα δώσει το αγαθόν;». Η εντολή λοιπόν που θα δώσει είναι αγαθή. Και σκοπόν έχει να περιφρουρήσει τον άνθρωπον. Με τρόπον που να τον οδηγήσει τελικά και εις το αγαθόν.

     Σήμερα δυστυχώς, αγαπητοί μου, καταστρατηγούμε τις εντολές του Θεού, όπως είναι η νηστεία, όπως είναι η σωφροσύνη, δηλαδή η εγκράτεια, η αγνότητα, με την στενή σημασία της λέξεως «σωφροσύνη». Γιατί; Γιατί νομίζομε ότι όταν ο Θεός εντέλλεται την νηστείαν ή την σωφροσύνη, δηλαδή να μείνεις αγνός μέχρι τον γάμο σου, και το αγόρι και το κορίτσι, ότι αυτό θα έχει αντίκτυπο εις την υγεία μας, ότι θα αρρωστήσουμε, θα πάθουμε κάτι κακό. Και συνεπώς οι εντολές που θέτει ο Θεός είναι βλαβερές και επικίνδυνες. Είναι δυνατόν ποτέ; Ο Θεός είναι ο κατασκευαστής μας. Και δεν γνωρίζει τι είναι εκείνο που εντελλόμενος σε μας θα μας βοηθήσει και θα μας ευεργετήσει και θα μας περιφρουρήσει; Είναι δυνατόν ποτέ; Το θέλημα λοιπόν του Θεού φέρεται ως αγαθόν. Οι εντολές δηλαδή.

      Δεύτερον. Το θέλημα του Θεού φέρεται ως ευάρεστον. Δηλαδή εκείνο που θα αρέσει εις τον Θεόν, όταν ο άνθρωπος το εφαρμόσει. Λέγει επί παραδείγματι ο Απόστολος Παύλος, γράφει στους Κολοσσαείς: «Τὰ τέκνα ὑπακούετε τοῖς γονεῦσι κατὰ πάντα - Αυτό τι αποτελεί; Μια εντολή. Ποια εντολή; «Τίμα τον πατέρα σου και την μητέρα σου…». Τα παιδιά λοιπόν να υπακούουν κατά πάντα εις τους γονείς των-· τοῦτο γάρ ἐστιν εὐάρεστον τῷ Κυρίῳ». «Γιατί αυτό», λέγει, «είναι ευάρεστο εις τον Κύριον». Ακόμη λέγει ότι πρέπει τα παιδιά να αποδίδουν τιμάς εις τους προγόνους· όπως είναι, όχι μόνο οι γονείς, αλλά όπως είναι ο παππούς και η γιαγιά. Να αποδώσουν –κοιτάξτε- τιμάς εις τους προγόνους. Να τους τιμήσουν. Πάλι κι εκεί λέγει ο Απόστολος Παύλος, γιατί αυτό είναι ευάρεστον εις τον Θεόν. Βλέπετε λοιπόν αγαπητοί μου, ότι εκείνο που ο Θεός εντέλλεται, στο τέλος απολήγει το να είναι ευάρεστο εις Αυτόν. Εάν ο άνθρωπος το εφαρμόσει.

     Βλέπομε τον Άβελ· με την θυσία του ο Άβελ ευηρέστησε εις τον Θεόν. Ο Ενώχ, επειδή, λέγει, ευηρέστησε εις τον Θεόν, μετετέθη. Δηλαδή δεν δοκίμασε θάνατον. Αλλά μετετέθη. Πού; Όπου και ο προφήτης Ηλίας. Ακόμη ο Νώε, επειδή ευηρέστησε εις τον Θεόν, και ευηρέστησε, ξέρετε, δια της πίστεως, γι’ αυτό ακριβώς και δεν επνίγη εις τον κατακλυσμόν ο Νώε. Ο Αβραάμ το ίδιο. Ο Ιακώβ, που του λέει ο Θεός «Εγώ θα σε προστατεύω». Γιατί;  Διότι ο Ιακώβ ευηρέστησε εις τον Θεόν. Ο Ιωσήφ, το ενδέκατο παιδί του Ιακώβ, ο Μωυσής, οι προφήται, ο Δανιήλ, ο οποίος ονομάστηκε από τον Θεό «ἀνήρ ἐπιθυμιῶν», δηλαδή «άνδρας αγαπητός, άνδρας που μπαίνει μες στην καρδιά». Και άλλοι πολλοί και πολλοί και πολλοί ευηρέστησαν εις τον Θεόν. Γράφει ο Απόστολος Παύλος: «Διὸ φιλοτιμούμεθα, εἴτε ἐνδημοῦντες εἴτε ἐκδημοῦντες, εὐάρεστοι τῷ Κυρίῳ εἶναι». Είδατε; «Φιλοτιμούμεθα», λέγει. Βλέπετε ότι το φιλότιμο εις τον άνθρωπον είναι μια λειτουργία πάρα πολύ σπουδαία. Φιλοτιμούμεθα, λοιπόν, είτε ζούμε στην ζωή αυτή, είτε δεν ζούμε εις την ζωήν αυτήν, όπου κι αν βρισκόμεθα, να κάνομε το ευάρεστον εις τον Κύριον. Εκείνο που Του αρέσει. Θα λέγαμε, ο Θεός ευαρεστείται σήμερα να είμεθα εις τον ναό Του, να Τον λατρεύομε; Ασφαλώς ναι. Κ.ο.κ.

      Ακόμη, τρίτον, το θέλημα του Θεού είναι τέλειον. Τι θα πει αυτό; Σημαίνει ότι δεν μπορείς να διορθώσεις το θέλημα του Θεού ή να κάνεις κριτική στο θέλημα του Θεού, στις εντολές του Θεού. Όταν ο Χριστιανός, αγαπητοί μου, συνειδητοποιήσει ότι το θέλημα του Θεού είναι τέλειον και δεν χωράει τίποτε να διορθώσει, τότε έχει εμπιστοσύνη εις τον Θεόν, τότε ο λογισμός του αναπαύεται. Μιλάμε πολλές φορές για ειρήνη. Πώς είναι η ειρήνη; Και πώς έρχεται η ειρήνη; Δείξε εμπιστοσύνη στην αγάπη του Θεού, πες ότι οι εντολές του Κυρίου είναι αληθείς, είναι τέλειες και τότε ο λογισμός σου θα αναπαυθεί: «Ο Κύριος το είπε, ο Κύριος ξέρει». Τι ωραίο πράγμα είναι αυτό!

      Αν ερωτήσετε, πόσες είναι οι εντολές του Θεού, σίγουρα θα σπεύσουν κάποιοι να μας πουν ότι οι εντολές του Θεού είναι δέκα. Αγαπητοί μου, αυτές οι δέκα εντολές δεν είναι, παρά, θα λέγαμε, μία συνισταμένη όλων των εντολών που προσφέρει ο Θεός. Και πού είναι αυτές οι εντολές; Ολόκληρη η Παλαιά Διαθήκη και ολόκληρη η Καινή Διαθήκη είναι εντολές. Εκφράζει ολόκληρη η Αγία Γραφή, σε κάθε της θέση, σε κάθε της σημείο, την εντολή του Θεού, το θέλημα του Θεού.

      Οι πρώτες εντολές που δόθηκαν εις τον άνθρωπο, πιστεύω το γνωρίζετε, ήσαν τρεις. Ήταν η εργασία στον Παράδεισον, εντολή, «Να εργάζεσθε», λέει, «στον Παράδεισο», το δεύτερον η φυλακή του Παραδείσου, δηλαδή το φύλαγμα, «Να φυλάτε τον Παράδεισον» και η τρίτη εντολή ήταν η νηστεία: «Δεν θα φάτε από τον καρπόν αυτόν. Από τα άλλα φάτε, από τον καρπόν αυτόν όχι». Όπως λέμε: Θα φας ψάρι τώρα την Σαρακοστή που έχομε των Χριστουγέννων, δεν θα φας κρέας και τα παράγωγα του κρέατος, γάλα και τυρί κ.τ.λ. Αυτό μπορείς, εκείνο δεν μπορείς. Βλέπετε λοιπόν ότι οι πρώτες εντολές που δόθηκαν εις τον άνθρωπο ήσαν αυτές, στον Αδάμ και την Εύα. Και δόθηκαν μέσα εις τον Παράδεισον. Ακριβώς για να μην χάσουν τον Παράδεισον.

       Όταν ο Κύριος είπε ακόμη στις Μυροφόρες γυναίκες εκείνο το «Χαίρετε», το μυαλό μας δεν πάει παρά μόνον ότι είναι ένας χαιρετισμός. Δηλαδή πώς λέμε: «Χαίρετε, καλημέρα σας, χαίρετε!». Κι όμως δεν ήταν παρά μία εντολή. Το σκεφτήκατε; Ποια εντολή; Να έχουν χαρά. «Χαίρετε». «Να έχετε χαρά». Γιατί; Γιατί η παράβαση της εντολής θα ήταν να μην αντιληφθούν την Ανάσταση του Χριστού και να λυπώνται. Γιατί λοιπόν να λυπάσαι; Εγώ σου δίνω την εντολή να έχεις χαρά. Θα μου πείτε, γιατί η εντολή, η χαρά φθάνει στο σημείο να εντέλλεται; Δηλαδή να γίνεται εντολή; Ναι. Γιατί ο άνθρωπος, αγαπητοί μου, με τον λογισμό του διαστρέφει τα πράγματα. Ή έχει μία νωθρότητα. Γι'αυτό πρέπει… όπως και η αγάπη, λέμε είναι εντολή, τι θα πει η αγάπη είναι εντολή; Δηλαδή μου δίνεις την εντολή να σε αγαπώ; Φερειπείν ποιος άνδρας θα έλεγε στη γυναίκα του: «Σου δίνω την εντολή να με αγαπάς»; Κατανοείτε αυτό; Αυτό δείχνει ένα κατάντημα· που δείχνει μία νωθρότητα. Όταν πράγματα που θα έπρεπε να ήσαν αυθόρμητα, γίνονται εντολή.  Πράγματι ο άνθρωπος με την πτώση του παρουσιάζει αυτήν την νωθρότητα, αυτήν την αδράνεια. Και πρέπει για να δραστηριοποιηθεί, εκείνα που θα ήσαν αυτονόητα, πηγαία, να γίνουν εντολές. Βέβαια περιττόν να σας πω ότι όταν ο άνθρωπος ωριμάσει, τότε πια δεν τηρεί τις εντολές· τις ξεπερνά. Όπως…η τροχαία σου λέγει: «Θα περάσεις μέσα από τα καρφιά, θα περάσεις από δω εκεί», σου λέει, για τους πεζούς εννοείται. Αυτό, θες δεν θες, θα το κάνεις. Όταν όμως συνειδητοποιήσεις μέσα σου μία εύρυθμη κυκλοφορία στην πόλη, δεν είναι ανάγκη να σου το πει αυτό η τροχαία. Ούτε ακόμη είναι ανάγκη να σε παρακολουθεί. Ακόμη και κανείς να μην υπάρχει στον δρόμο, να είσαι μόνος σου στον δρόμο, θα κάνεις εκείνο που πρέπει. Γιατί; Γιατί συνειδητοποίησες, ξεπέρασες την εντολή. Και πια αυτά έρχονται αυθορμήτως από μέσα.

     Aκόμη ο Απόστολος Παύλος για την χαρά που σας είπα, γράφει στους Φιλιππησίους στο 4^ο κεφάλαιο: «Χαίρετε ἐν Κυρίῳ πάντοτε(:Να έχετε πάντοτε την χαρά του  Κυρίου)· πάλιν ἐρῶ, χαίρετε(:Θα σας το ξαναπώ: να έχετε χαρά)». Λέμε πολλές φορές σε έναν που πενθεί: «Ε, όχι να λυπάσαι έτσι». Για να καταλάβετε ότι είναι εντολή. «Μα, δεν μπορώ». «Είναι αμαρτία να λυπάσαι. Να έχεις χαρά». «Μα πέθανε ο άνθρωπός μου, έπαθα δυστύχημα ή ό,τι άλλο». «Πρόσεξε, δεν θέλομε να σου πούμε να μην πενθήσεις· αλλά με το μέτρο. Άκου την εντολή του Θεού». Να πώς μπαίνει η εντολή. Γιατί ο άνθρωπος δεν μπορεί να ξεπεράσει την λύπη του. Να έχεις χαρά. Το φαντάζεστε αυτό; Συνεχίζει ο Απόστολος και λέει στους Φιλιππησίους: «Τὸ ἐπιεικὲς ὑμῶν γνωσθήτω πᾶσιν ἀνθρώποις. Ὁ Κύριος ἐγγύς». Θα λέγατε: «Τι εντολές υπάρχουν;». Ακούστε πόσες εντολές υπάρχουν σε αυτό το χωρίο. Πρώτα πρώτα είναι η εντολή της χαράς. «Θα έχετε χαρά». Χριστιανός που δεν έχει χαρά εις τον παρόντα κόσμο κάτι δεν πάει καλά στη ζωή του για να μην έχει χαρά. Δεύτερον: «Πρέπει να γίνει γνωστή στους ανθρώπους η επιείκειά σας». Να είσαστε επιεικείς. Εντολή είναι αυτό. Ακόμη, τρίτον: «Πρέπει να αναθέσετε τα πάντα, μηδέν μεριμνάτε, στην πρόνοια και την αγάπη του Θεού». Εντολή είναι αυτό. Ο Κύριος δεν είπε: «Μὴ μεριμνᾶτε τῇ ψυχῇ ὑμῶν τί φάγητε καὶ τί πίητε, μηδὲ τῷ σώματι ὑμῶν τί ἐνδύσησθε» κ.τ.λ; Εντολή είναι αυτό. Κι ακόμη, αν θέλετε, και μία δογματική γνώσις· που κι αυτό είναι εντολή να το μάθομε. Ποια είναι αυτή η δογματική γνώσις; «Ὁ Κύριος ἐγγύς». Πώς ἐγγύς; Εγγύς, θα λέγαμε, τροπικά; Βεβαίως ο Κύριος είναι εγγύς τροπικά. Χρονικά είναι εγγύς ο Κύριος. Είναι κοντά, είναι πλησίον. Ο Κύριος έρχεται. Αν πεις «ο Κύριος χρονίζει» είναι παράβασις. Βλέπετε λοιπόν ότι μέσα σε αυτόν τον στίχον βρίσκομε τέσσερις εντολές που δίδει ο λόγος του Θεού;

      Ο Κύριος είπε στους μαθητάς Του… για να ιδείτε μερικά ακόμα, μετά την Ανάστασή Του: «Περιμένετε λίγες μέρες εδώ εις τα Ιεροσόλυμα, μην απομακρυνθείτε, για να πάρετε την επαγγελία του Πατρός μου, δηλαδή το Άγιον Πνεύμα». Τι ήτο αυτό; Εντολή. Ακόμη τι είπε ο Κύριος: «Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τά ἒθνη». Τι είναι αυτό; Εντολή. Όταν ανεστήθη, όπως ξέρετε, τους είπε, παρήγγειλε, με τις γυναίκες τις Μυροφόρες, τους παρήγγειλε ότι θα συναντηθούν εις την Γαλιλαία. Οι μαθηταί δεν πήγαν στην Γαλιλαία. Ήταν εντολή. Τι έκαναν εδώ οι μαθηταί; Παρέβησαν την εντολή του Χριστού.

      Ώστε βλέπομε ότι κάθε λόγος του Θεού, τόσο στην Παλαιά Διαθήκη, όσο και εις την Καινή Διαθήκη, είναι το θέλημα το αμετάθετον του Θεού. Χωρίς να κάνομε καμιά κριτική. Ο Κύριος είπε: «Ὃς ἐὰν οὖν λύσῃ μίαν τῶν ἐντολῶν τούτων τῶν ἐλαχίστων - δηλαδή δεν εφαρμόσει μία από αυτές τις εντολές τις νομιζόμενες μικρές, νομιζόμενες, δεν υπάρχουν μεγάλες και μικρές εντολές. Φερειπείν πολλοί λένε: «Και τι είναι η νηστεία; Μικρή εντολή» - ἐλάχιστος κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν». «Ἐλάχιστος» θα πει τιποτένιος. Εσύ κρίνεις τις εντολές του Θεού ότι είναι τιποτένιες; Ε, τιποτένιος κι εσύ θα κληθείς, όταν θα έρθει η ημέρα εκείνη της κρίσεως.

     Συνεπώς βλέπομε εδώ ότι η γνώσις των εντολών του Θεού, αγαπητοί μου, δεν είναι αυτονόητη. Απλούστατα χρειάζεται διαρκής μελέτη των Γραφών, διαρκής ακρόασις του λόγου του Θεού, των Γραφών, για να μάθομε ποιες είναι οι εντολές του Θεού, δηλαδή το θέλημα του Θεού. Γι' αυτό τον λόγο οι άνθρωποι, επειδή δεν έχουν μελέτη και ούτε ακρόαση, παραβαίνουν τις εντολές του Θεού, αλλά τις παραβαίνουν από άγνοια. Αλλά η άγνοια είναι γνωστό ότι δεν επιτρέπεται.

     Οι εντολές του Θεού ακόμη, αγαπητοί μου, έχουν και αρνητικόν και θετικόν χαρακτήρα. Εντελλόμεθα τι δεν πρέπει να κάνομε. Τι είπε εις τον νεανίσκον; «Οὐ μοιχεύσεις». Εντελλόμεθα τι πρέπει να κάνομε. Θετικός χαρακτήρας. «Τίμα τόν πατέρα σου καί τήν μητέρα σου». Συνεπώς πρέπει να τηρούμε τις εντολές, όσες, όπως προσφέρονται, αρνητικές και θετικές, χωρίς να κάνομε καμία επιλογή ή να είμεθα στις εντολές του Θεού εκλεκτικοί. Να πούμε: «Α, αυτή καλή είναι, την εφαρμόζω. Την άλλη, ε, όχι, δεν πειράζει, την απορρίπτω». Είτε θεωρητικώς, είτε πρακτικώς. Λέγει ο άγιος Ιάκωβος ο Αδελφόθεος: «Ὃστις γὰρ ὅλον τὸν νόμον τηρήσῃ, πταίσῃ δὲ ἐν ἑνί –«Να εφαρμόσεις όλες τις εντολές, αλλά πταίσεις σε μία εντολή»-, γέγονε πάντων ἔνοχος - «Αυτός», λέγει, έχει γίνει ένοχος όλων των εντολών»-  ὁ γὰρ εἰπὼν μὴ μοιχεύσῃς, εἶπε καὶ μὴ φονεύσῃς· εἰ δὲ οὐ μοιχεύσεις, φονεύσεις δέ, γέγονας παραβάτης νόμου». «Γιατί Εκείνος που είπε μη μοιχεύσεις, είπε και μη φονεύσεις. Αν δεν μοιχεύσεις, αλλά φονεύσεις, τότε έγινες παραβάτης όλου του νόμου». Δεν είναι δύσκολο να το καταλάβουμε, αγαπητοί μου. Μπορεί να είσαι σπουδαίος άνθρωπος… κάνεις μια κλοπή· έντιμος, κάνεις μια κλοπή. Σε πάνε στη φυλακή. Δεν σου λένε ότι… «Ξέρεις επειδή είσαι έντιμος, ε, τέλος πάντων, μια κλοπή έκανες, δεν είναι και τίποτα σπουδαίο πράγμα». Πας στην φυλακή. Είσαι παραβάτης ενός νόμου. Πας στην φυλακή. Για να το καταλάβομε τι θα πει είμαι ένοχος απέναντι στον Θεό, έστω κι αν έχω παραβεί μία εντολή.

     Εξάλλου, η απόδειξις ότι πιστεύομε είναι η τήρησις των εντολών. Λένε μερικοί: «Πιστεύω στον Θεό». Δεν πάνε στην Εκκλησία. Μα εάν πιστεύεις, τότε θα πρέπει να πας στην Εκκλησία. Λένε μερικοί: «Αγαπώ την μάνα μου και τον πατέρα μου». Δεν τους δίνουν όμως σημασία στην μάνα τους και τον πατέρα τους. Μα πώς αγαπάς την μάνα σου και τον πατέρα σου; Εάν δεν δίνεις σημασία ή δεν τους φέρνεις τα πρέποντα, τα δέοντα, για να τραφούν κ.λπ. κ.λπ.  Έτσι υπάρχει μία αντίφασις εδώ. «Τί τὸ ὄφελος, ἀδελφοί μου, - λέγει ο άγιος Ιάκωβος ο Αδελφόθεος-  ἐὰν πίστιν λέγῃ τις ἔχειν, ἔργα δὲ μὴ ἔχῃ;». Λες ότι πιστεύεις; Πρέπει να υπάρξει μία προσαρμογή της πίστεως με τα έργα. Έχεις έργα; Πρέπει να έχεις και πίστη.

      Πράγματι, οι εντολές του Θεού, αγαπητοί μου, επεκτείνονται σε όλους τους τομείς των σχέσεων του ανθρώπου προς τον Θεό, τον εαυτόν του και τον πλησίον. Γι'αυτό και οι εντολές στον 118 Ψαλμό έχουν δέκα ονόματα. Ή καλύτερα, αν θέλετε, ο λόγος του Θεού παίρνει δέκα ονόματα που είναι εντολές. Ακούσατε. Γιατί η λέξις «εντολή» είναι ένα από τα δέκα ονόματα. Λέγει, λέγονται: «Μαρτύρια», «ἐντολαί», «δικαιώματα», «κρίματα», «κρίσεις», «λόγοι», «ὁδοί», «ἀλήθεια», «διάταξις», «νόμος». Δέκα ονόματα. Θα σας πω ένα… εκεί που λέει «δικαιώματα». Είναι εντολές. Ποιες είναι; Εκείνες που αφορούν στην λατρεία του Θεού, στα δικαιώματα του Θεού. Έχομε την εντολή να λατρεύσουμε τον Θεό. Η Θεία Λειτουργία ως λατρεία ανήκει στα δικαιώματα του Θεού. Δηλαδή στις εντολές εκείνες που αφορούν στην λατρεία του Θεού. Πρέπει κάθε Κυριακή και μεγάλη γιορτή να τελέσουμε την Θεία Λειτουργία. Οφείλομε δε αφού τελέσουμε την Θεία Λειτουργία και να εκκλησιαζόμεθα. Είναι εντολή του Θεού. Γιατί αφορά, σας είπα, στα δικαιώματα του Θεού.

      Ακόμη η τήρησις των εντολών είναι η οδός γνώσεως του Θεού. Είναι η ἐπίβασις ή ἀνάβασις, κατά τους πατέρες, της θεωρίας. Δεν θα φθάσεις στην θεωρία αν δεν ανεβείς επάνω εις την πράξιν. Όταν ο Κύριος πρόβαλε στον νεανίσκο την τήρησιν των εντολών, πίσω από αυτές εκρύπτετο ο Ίδιος. Αυτό είναι σημαντικό, προσέξατέ το. Κι όταν ο νεανίσκος βεβαίωνε ότι ετήρησε τις εντολές, ο Κύριος τού είπε: «Έλα από πίσω μου». Δηλαδή «Δεῦρο ἀκολούθει μοι». «Έλα από πίσω μου. Έλα μαζί μου». Δηλαδή «Οι εντολές που είπες τήρησες, τώρα σε οδηγούν σε Εκείνον που σου έδωσε τις εντολές. Δηλαδή είμαι Εγώ. Εγώ είμαι Εκείνος που κρύπτομαι πίσω από τις εντολές». Συνεπώς οι εντολές μάς οδηγούν εις τον Κύριον. Ο Κύριος δεν θα προσμετρήσει αν τηρήσαμε τούτη ή εκείνη την εντολή κατά νομικιστικόν τρόπον και χαρακτήρα, αλλά αν με τις εντολές γινήκαμε κατάλληλοι να ζήσομε μαζί Του στην Βασιλεία του Θεού. Έτσι, δεν πρέπει να βλέπομε τι τηρήσαμε ή δεν τηρήσαμε, αλλά τι γινήκαμε ή ακόμα υστερούμε. Φτιάχτηκα; Έγινα;

      Αγαπητοί, μάθαμε ότι εκείνος ο νεανίσκος, παρότι ετήρησε τις εντολές, απέτυχε στον τελικό σκοπό της τηρήσεως των εντολών. Έχασε τον Κύριον. Λυπήθηκε και έφυγε. Είχε κάνει σκοπό της πνευματικής του ζωής την τήρηση των εντολών και όχι τον νομοθέτην, τον Ιησούν Χριστόν. Κάποια μέρα οι εντολές θα καταργηθούν· γιατί δεν θα χρειάζονται. Λέει ο Απόστολος: «Ὃταν δὲ ἔλθῃ τὸ τέλειον, τὸ ἐκ μέρους καταργηθήσεται». Τότε θα έχομε γνωρίσει τον Κύριον. Ο νεανίσκος γύρισε την πλάτη του, σας είπα, γιατί δεν έβλεπε πίσω από τις εντολές τον Κύριον.

      Αγαπητοί, να τηρούμε τις εντολές. Να μην λησμονούμε ότι μ’ αυτές πρέπει να μεταμορφωθούμε. Να γίνομε καινούριοι άνθρωποι, καινοί - το «και-» με άλφα γιώτα. Για να μπορούμε να δούμε το πρόσωπο του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. «Ὃτι ὀψόμεθα αὐτὸν –λέει ο ευαγγελιστής Ιωάννης- καθώς ἐστι. Καὶ πᾶς ὁ ἔχων τὴν ἐλπίδα ταύτην ἐπ᾿ αὐτῷ ἁγνίζει ἑαυτόν». Τηρεί τις εντολές, καθαρίζεται, μεταμορφώνεται, γιατί έχει την ελπίδα να δει το πρόσωπο του Κυρίου μας Ιησού Χριστού.

461η ομιλία στην κατηγορία
« Ομιλίες Κυριακών ».

Όλες οι ομιλίες της κατηγορίας " Ομιλίες Κυριακών " 🔻
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/diafora-uemata/omiliai-kyriakvn
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40r0WAxMpRb0tx6ts1zsQWMh

Πηγές:
Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.

Μεταφορά της απομαγνητοφωνημένης ομιλίας σε ηλεκτρονικό κείμενο και επιμέλεια: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Μήπως ἔχω ἀφροσύνη;

†.Είναι βαρύ να σου δίνει ο Θεός τον χαρακτηρισμό ότι είσαι άφρων, άμυαλος, αγαπητοί μου. Ο Θεός χαρακτηρίζει με επαίνους τον άνθρωπον, όταν είναι σωστός άνθρωπος, όπως τον θέλει ο Θεός. Αλλά και αποδίδει βαρείς χαρακτηρισμούς, όταν ο άνθρωπος έχει αποκλίνει από το θέλημα το δικό Του. Και τούτο φαίνεται στην παραβολή του άφρονος πλουσίου που ακούσαμε σήμερα, αγαπητοί, στην ευαγγελική μας περικοπή.

    Μας λέγει ο Κύριος στην παραβολή αυτή ότι ενός ανθρώπου τα χωράφια εκείνη τη χρονιά είχαν εξαιρετική ευφορία. Και ο άνθρωπος αυτός, σημειώνει, ήταν πλούσιος. Έπεσε λοιπόν σε περίσκεψη. Εσκέπτετο πού θα μπορούσε να αποθηκεύσει την καινούρια του σοδειά. Βλέπετε; Έπεσε σε μέριμνα. Όπως βλέπετε, σε μέριμνα πέφτει και ο φτωχός. Και ο φτωχός και ο πλούσιος. Και οι δύο κατηγορίες πέφτουν σε μία μέριμνα. Ο ένας λέει: «Τι θα φάω;». Ο άλλος λέγει: «Όλα αυτά που έχω, πώς θα τα φάω;».

    Ωστόσο, ο πλούσιος, δεν σκέφτηκε να δώσει από τη σοδειά της προηγουμένης χρονιάς στους φτωχούς, αλλά ήθελε να συγκεντρώσει ό,τι είχε σε καινούριες αποθήκες. Τον πλούσιο τον χαρακτηρίζει, τον πλούσιον εννοείται της παραβολής, τον χαρακτηρίζει η φοβερή φιλαυτία, η αγάπη προς τον εαυτόν του. Και φαίνεται αυτό από την λεκτική διατύπωση της όλης παραβολής, με την επανάληψη της αντωνυμίας «μου». «…Καὶ συνάξω ἐκεῖ πάντα τὰ γενήματά μου καὶ τὰ ἀγαθά μου, καὶ ἐρῶ τῇ ψυχῇ μου· ψυχή, ἔχεις πολλὰ ἀγαθὰ κείμενα εἰς ἔτη πολλά· ἀναπαύου, φάγε, πίε, εὐφραίνου». Βλέπετε; «Τα αγαθά μου. Τα δικά μου. Δεν με ενδιαφέρει τι κάνουν οι άλλοι. Με ενδιαφέρει τι κάνω εγώ. Πώς εγώ θα καλοπεράσω».  Ουδεμία σκέψις για φιλανθρωπία, για παρουσία πλησίον.

    Όμως την νύχτα εκείνη που έκανε αυτές τις φίλαυτες σκέψεις, όπως μας παρουσιάζει ο Κύριος στην παραβολή, εμφανίζεται ο Θεός στον ύπνο του και του λέγει: «Ἂφρον, ταύτῃ τῇ νυκτὶ τὴν ψυχήν σου ἀπαιτοῦσιν ἀπὸ σοῦ· ἃ δὲ ἡτοίμασας τίνι ἔσται;». «Άμυαλε, ἂφρον, άμυαλε, αυτή τη νύχτα ζητάνε την ψυχή σου -Ποιοι; Οι δαίμονες- . Εκείνα όλα που έχεις ετοιμάσει, σε ποιον θα μείνουν;».

     Φοβερή, αγαπητοί μου, η φωνή του Θεού. Φοβερός και ο χαρακτηρισμός «άφρων». Να σε πει ο Θεός «άφρων»... Μπορούμε αλήθεια να συλλάβομε να μας λέγει ο Θεός αυτόν τον χαρακτηρισμόν; Μπορούμε να το συλλάβομε αυτό τι σημαίνει; Αλλά τι σημαίνει άφρων; Είναι το αντίθετον του έμφρονος ανθρώπου. Η αφροσύνη είναι το αντίθετον της φρονήσεως. Αυτός που δεν είναι συνετός, αυτός που δεν είναι φρόνιμος, αυτός είναι ο άφρων. Είναι από το στερητικό α-, όπως λέμε στη Γραμματική, αλλά και της λέξεως «φρήν- φρενός», δηλαδή μυαλό, του μυαλού, δηλαδή χωρίς μυαλό, χωρίς φρόνηση, άμυαλος.

     Είναι γνωστό ότι στον άνθρωπον υπάρχουν τέσσερις κεφαλαιώδεις αρετές· από τις οποίες εκπηγάζουν όλες οι αρετές. Πολλές φορές έχω αναφερθεί στις ομιλίες μου γι’ αυτές τις κεφαλαιώδεις αρετές. Δεν πειράζει αν τις ξαναπούμε, διότι ένα κήρυγμα δεν είναι ένα διακοσμητικό στοιχείο, αλλά είναι ένα μάθημα, είναι μία κατήχηση. Και όπως ο εκπαιδευτικός στο σχολειό λέει και ξαναλέει και ξαναλέει τα ίδια πράγματα, με σκοπό όχι να αρέσει εις τους μαθητάς του αλλά εκείνα τα οποία λέγει να εμπεδωθούν εις την γνώσιν των μαθητών του. Είναι λοιπόν η φρόνησις, η σωφροσύνη, η ανδρεία και η δικαιοσύνη. Αυτά τα τέσσερα.

     Λέγει εις το 4^ο βιβλίο των Μακκαβαίων, αναφερόμενος εις αυτό το τετράπτυχον. Λέγει -είναι στο πρώτο κεφάλαιο στον 18^ο στίχο: «Τῆς δέ σοφίας ἰδέαι καθεστήκασι τέσσαρες, φρόνησις καί δικαιοσύνη καί ἀνδρεία καί σωφροσύνη». Πρέπει να πούμε ότι αυτές οι τέσσερις κεφαλαιώδεις αρετές, βρίσκονται και εις τους παρ’ ἡμῖν σοφούς, τους Έλληνας σοφούς. Κι εκεί συναντούμε αυτές τις τέσσερις κεφαλαιώδεις αρετές.

    Η φρόνησις αντιστοιχεί εις την νόησιν, στο μυαλό. Εξ ου και το «ἂφρον», άμυαλε. Φρόνιμος εκείνος που έχει μυαλό. Στην σωφροσύνη αντιστοιχεί το συναίσθημα, η καρδιά. Στην ανδρεία αντιστοιχεί η βούλησις. Και στην δικαιοσύνη, που και διάκρισις λέγεται, υπάρχει εκ μέρους της, της δικαιοσύνης, η ισοστάθμισις των τριών πρώτων. Όταν λέμε δικαιοσύνη, πάντα εννοούμε μία ζυγαριά. Το σύμβολον της δικαιοσύνης είναι η ζυγαριά. Είναι εκείνη η οποία, ξαναλέγω, ισοσταθμίζει την φρόνηση, την σωφροσύνη και την ανδρεία. Τι θα πει «ισοσταθμίζει»; Όχι το ένα να είναι πολύ μεγάλο, το άλλο να είναι πολύ μικρό. Δηλαδή σαν ένα τρίγωνο αν το θέλετε, ορθογώνιο τρίγωνο, που το ένα σκέλος να είναι πολύ μεγάλο, φερειπείν η νόησις, ενώ το από κάτω σκέλος να είναι πολύ μικρό, δηλαδή ας πούμε η ανδρεία. Να έχεις γερό μυαλό, αλλά να μην έχεις ανδρεία, πολλή εννοείται. Αλλά να έχεις μικρούτσικη, να έχεις νηπιώδη ανδρεία. Έτσι η αρετή της δικαιοσύνης ισοσταθμίζει τις τρεις άλλες αρετές. Και επέρχεται μία ισορροπία. Αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικόν.

     Και τώρα να δούμε πώς εμφανίζεται η αφροσύνη, περί της οποίας και ο λόγος σήμερα. Δημιουργεί την πλάνη ότι η ευτυχία βρίσκεται στα πολλά. «Πω, ευτυχία! Ω  πολλά, ω πολλά αγαθά μου! Και πέρυσι μου ‘μειναν πάρα πολλά. Ίσως και από πρόπερσι. Και φέτος, πω, πολλά αγαθά!». Έτσι λοιπόν δημιουργείται αυτή η πλάνη, πλάνη, ότι η ευτυχία βρίσκεται στα πολλά. Ότι αν δεν έχω χρήματα, όπως λέγει ο άγιος Κασσιανός ο Ρωμαίος, και δυστυχώς αναφέρεται σε κάποιον μοναχόν, ο οποίος μάζευε χρήματα και τα έβαζε κάτω από μία σανίδα του σανιδένιου πατώματος του κελιού του, ότι «αν δεν έχω χρήματα ἀθλίως ἀποθανοῦμαι». Η φράσις είναι από κει. Ότι θα πεθάνω άθλια. Προσέξτε, να κάνω μία διάκριση. Όχι βεβαίως το να πω στα παιδιά μου : «Παιδιά, κοιτάξτε, ε, αυτά τα χρήματα τα έχω για την κηδεία μου»· ή: «Αυτό το σάβανο-που αγοράζουν από τους Αγίους Τόπους- θα μου το βάλετε όταν θα με κηδεύσετε». Δεν εννοούμε αυτό το πράγμα. Κάθε άλλο. Δεν έχει καμία σχέση.

     Η εκουσία πτωχεία, η θεληματική πτωχεία είναι εκείνη που θεραπεύει το πράγμα. Αυτή δε, η εκουσία πτωχεία, είναι η πρώτη, κατά τους Πατέρες, του καταλόγου των αρετών. Ο Κύριος πώς άρχισε τους Μακαρισμούς Του; «Μακάριοι οἱ πτωχοί τῷ πνεύματι». Τι σημαίνει αυτό; «Τῷ πνεύματι» θα πει «εκείνοι που είναι φτωχοί δια της ιδίας των προαιρέσεως». Θέλουν. Δεν είναι χαζοί. Δεν είναι κουτοί. Δεν είναι ανίκανοι να βγάλουν χρήματα. Αλλά θέλουν να είναι πτωχοί. Το γιατί; Για κάποιο σκοπό. Φερειπείν, διότι θέλω να εργαστώ για την Βασιλεία του Θεού. Όπως και η αγαμία. Δεν είμαι ανίκανος. Όπως θα ‘λεγε κάποιος: «Ξύσε με λιγάκι, να δεις αν είμαι ανίκανος». Αλλά για την Βασιλεία του Θεού.

   Λοιπόν, «μακάριοι οἱ πτωχοί τῷ πνεύματι». Δηλαδή δια της ιδίας των προαιρέσεως. Γιατί σ’ αυτούς ανήκει η Βασιλεία του Θεού. Αν θα ανοίξετε τα Άπαντα του αγίου Ισαάκ του Σύρου, θα δείτε ότι πρώτη ομιλία - η πρώτη, έχει πολλές ομιλίες, 80-90 ομιλίες έχει- η πρώτη ομιλία αναφέρεται εις την εκουσίαν, την θεληματικήν πτωχείαν. Γιατί; Γιατί είναι η αφετηρία όλων των άλλων αρετών. Όχι βεβαίως ότι ένας πλούσιος δεν μπορεί να σωθεί. Αν και ο Κύριος είπε ότι ένας πλούσιος δύσκολα μπαίνει στην Βασιλεία του Θεού, γιατί πλανάται από τα πράγματα που έχει, από τον πλούτον που έχει. Και τότε είπαν οι μαθηταί: «Α, τότε ποιος μπορεί να σωθεί;». Και είπε ο Κύριος: «Εκείνα που είναι αδύνατα στους ανθρώπους, είναι δυνατά στον Θεό». Μπορείς να είσαι πλούσιος και να σωθείς. Όταν όμως είσαι ο φιλάνθρωπος, ο ελεήμων, που δεν εμποδίζεσαι να κάνεις το αγαθόν. Και δεν κολλάει η καρδιά σου στα υλικά αγαθά.

    Έτσι λοιπόν εκείνος ο οποίος είναι πλεονέκτης, θέλει να μαζέψει, στο βάθος είναι υπερήφανος. Έχει αλαζονεία του σώματος. Ξέρετε εκείνος που δεν νηστεύει, έχει την αλαζονεία του σώματος, όχι του πνεύματος. Η αλαζονεία του σώματος είναι «Εγώ τρώγω, θέλω να θρέψω το σώμα μου». Αντιθέτως, η νηστεία είναι η ταπείνωση του σώματος. Δηλαδή ταπεινώνω το σώμα μου με του να του δώσω… ε, μέτρια τροφή, και στην ποσότητα και στην ποιότητα. Η νηστεία λοιπόν σπάζει αυτήν την αλαζονεία του σώματος. Εξάλλου η πλεονεξία οδήγησε τον Κύριον να πει την παραβολή του άφρονος πλουσίου. Είχε μία συζήτηση προηγουμένως. Και ο Κύριος για να δείξει τα πράγματα, είπε την παραβολή του άφρονος πλουσίου. Αυτή Του έδωσε την αφορμή.

    Και είπε: «Ὁρᾶτε καί φυλάσσεσθε ἀπό πάσης πλεονεξίας· ὅτι οὐκ ἐν τῷ περισσεύειν τινί ἡ ζωή αὐτοῦ ἐστίν ἐκ τῶν ὑπαρχόντων  αὐτῷ». Προσέχετε, φυλάγεσθε, μη νομίσετε ότι θα αποκτήσεις περίσσια ζωή από τα πολλά σου αγαθά. Είναι η πλάνη που σας ανέφερα ότι ο άνθρωπος εκεί κινείται. Πλανάται. Το μέτρο ποιο είναι; Μας το λέγει ο Απόστολος Παύλος: «Ἡ εὐσέβεια μετ' αὐταρκείας». «Να είσαι ευσεβής με εκείνα που έχεις. Να είσαι και ευσεβής και με εκείνα που έχεις. Να περιορίζεσαι». «Ἔχοντες -λέει ο Απόστολος Παύλος, να ολοκληρώσω- σκεπάσματα καί διατροφάς, τούτοις ἀρκεσθησόμεθα». Τα σκεπάσματα ποια είναι; Τα ρούχα που φορούμε. Το καλοκαίρι, κατά τον Μέγα Βασίλειο, βάζομε ελαφρά ρούχα, τον χειμώνα βάζομε θερμά ρούχα. Και παραπανίσια. Σκέπασμα είναι ακόμη και η σκεπή, τα κεραμίδια. Δηλαδή το σπιτάκι μας. Το σπίτι μας, ο ιματισμός μας. «Ἒχοντες», λέει, «καί διατροφάς». Έχομε να φάμε. Δόξα τω Θεώ. Μη γυρεύομε να γίνομε πλούσιοι. Γιατί εκείνο που γυρεύουν να γίνουν πλούσιοι και τα πάντα μηχανεύονται για τούτο, πέφτουν, λέει, σε παγίδες και μπήγουν, λέει ο Απόστολος Παύλος, στο σώμα τους καρφιά και τον καρφώνουν τον εαυτόν τους. Πράγματι, ο πλούσιος έχει πολλήν μέριμνα, πολύ περισσοτέρα από τον φτωχόν. Ναι. Αλλά σχεδόν καθόλου δεν έχει μέριμνα εκείνος που αρκείται στα λίγα και έχει το μεροκάματό του κ.ο.κ.

     Στην αφροσύνη, περί της οποίας, πάντα υπενθυμίζω, ο λόγος, απουσιάζει η αντίληψις του πλησίον. Είναι ένα άλλο σημείο αυτό. «Καλά, υπάρχουν άλλοι άνθρωποι;». Ναι, άνθρωπε. Υπάρχουν κι άλλοι άνθρωποι. «Υπάρχουν κι άλλοι άνθρωποι;». Ξέρετε τι λέγω; «Αχ, εμείς έχομε το καλοριφέρ μας, έχομε να φάμε, έχομε το τραπέζι μας, τα ρούχα μας. Πόσοι άνθρωποι αυτή την στιγμή σε όλο τον κόσμο και μάλιστα στο βόρειο ημισφαίριο, που τώρα έχομε χειμώνα, κοιμώνται κάτω από τα γεφύρια των ποταμών! Στο Παρίσι, κάτω από τα γεφύρια του Σηκουάνα. Εκεί κοιμώνται φτωχοί. Στο Λονδίνο, κάτω από το ποτάμι του Τάμεση, κοιμώνται εκεί στα γεφύρια από κάτω, κοιμώνται φτωχοί... Στις μισοτελειωμένες οικοδομές, κοιμώνται φτωχοί και πεινασμένοι». Δεν είναι γνωστό αυτό; Και είναι, θα λέγαμε, τείχη αδιαπέραστα, επειδή ο νους νοσεί, η παρουσία των φτωχών. Δεν καταλαβαίνει τίποτα. Τείχη αδιαπέραστα. Επειδή ο νους νοσεί. Και η φρόνησις, αυτό το θαυμάσιο προϊόν του νου, είναι σχεδόν ανύπαρκτη. Γιατί είμαστε άφρονες...Έτσι η ελεημοσύνη και η κοινωνική αντίληψις δεν μπορούν να αναπτυχθούν.

    Ακόμη στην αφροσύνη γεννιέται η αντίληψις ότι «Όλοι μπορούν να πεθάνουν εκτός από μένα». Πέθανε ο τάδε. «Ε, πέθανε αυτός. Δεν πέθανα εγώ». Έτσι δημιουργείται η πλάνη ότι «όλοι μπορούν να πεθάνουν εκτός από μένα». Ο θάνατος δια τον τέτοιον άνθρωπο, τον άφρονα, να βάλει μυαλό, δεν υπάρχει, δεν υπάρχει θάνατος. Έτσι δεν υπελόγισε και ο πλούσιος της παραβολής ότι μπορούσε να πεθάνει. «Α», λέγει, «έχεις ‘’ἀγαθὰ κείμενα εἰς ἔτη πολλά‘’. Έχεις ζωή μπροστά σου».  Και έρχεται η έκπληξη ότι «ταύτῃ τῇ νυκτὶ τὴν ψυχήν σου ἀπαιτοῦσιν ἀπὸ σοῦ». Φοβερό! Ο τόνος πέφτει σ’ αυτό το «ταύτῃ τῇ νυκτὶ», απόψε, απόψε θα πεθάνεις! Σε όλους μας, συμβαίνει, αγαπητοί μου, αυτό. Ότι δεν θα πεθάνομε. Αν το προσέξετε… βέβαια υπάρχει μία εσωτάτη ερμηνεία, ότι ο Θεός έκανε τον άνθρωπο για την αθανασία. Γι΄αυτό δεν πιστεύει στον θάνατο. Εσωτάτη ερμηνεία. Όμως εδώ έχομε την περίπτωση ότι δεν πεθαίνω για να απολαύσω τα αγαθά μου. Ο νους λέγει: «Θα πεθάνεις. Είναι λογικό. Αφού όλοι πεθαίνουν». Η καρδιά λέγει: «Όχι, δεν θα πεθάνεις».

    Κι ακόμη μία πλάνη. Στην αφροσύνη καλλιεργείται η ολεθρία αντίληψις ότι δεν υπάρχει άλλη ζωή. «Και ποιος πήγε και είδε και γύρισε για να μας πει ότι υπάρχει και άλλη ζωή;». Η αντίληψις αυτή είναι πραγματικά μία καθαρή αυτοκτονία της υπάρξεώς μας. Αφού υπάρχει; Εσύ λες ότι δεν υπάρχει. Δεν αυτοκτονείς; Δηλαδή δεν πορεύεσαι προς την αιωνία τιμωρία και την αιωνία κόλαση; Κι όμως πολλοί έτσι θέλουν να σκέπτονται: «Δεν υπάρχει άλλη ζωή. Ό,τι φας και ό,τι πιεις. Αυτό είναι η ζωή. Τίποτ’ άλλο παρακάτω». Ένας χοντρός υλισμός. Στο βάθρο, αγαπητοί μου, του αγάλματος του Σαρδανάπαλου, του τελευταίου βασιλιά των Ασσυρίων, ο ίδιος έδωσε εντολή να γράψουν από κάτω την εξής επιγραφή: «Διαβάτη, η ζωή είναι ό,τι φας και ό,τι πιεις και ό,τι αφροδισιάσεις». «Αφροδισιάζω» θα πει συνέρχομαι και κάνω γενετήσιαν πράξιν, ερωτική ζωή. Δηλαδή να φας, να πιεις και να ασκήσεις και τον έρωτα. Και να φανταστείτε ότι ο Σαρδανάπαλος ήταν σε… υπερθετικόν βαθμόν ομοφυλόφιλος. Αυτοκράτωρ... Και φορούσε γυναικεία ενδύματα εμφανιζόμενος στον λαό... Φρικτές καταστάσεις! Τέλος πάντων...Και αυτός ο λανθασμένος πνευματικός προσανατολισμός, δίδεται και διαδίδεται, «είναι γνωστό ότι δεν υπάρχει άλλη ζωή, άφθονα και από τον τύπο και από τα Μαζικά Μέσα Ενημερώσεως. «Τι υπάρχει παρακάτω; Τίποτα. Πού θα πάμε; Στα αστέρια θα πάμε; Στ’ αστέρια, ξέρω ‘γω; Και μετά τι θα κάνουμε; Τίποτα».

      Στην συνέχεια της φωνής του Θεού, αγαπητοί μου, στον άφρονα πλούσιο, είναι: «Ἅ δὲ ἡτοίμασας τίνι ἔσται;». «Εκείνα που ετοίμασες, ποιανού θα μείνουν;». Χμ, πράγματι, έρχονται οι κληρονόμοι να πουν αυτό που λέει ο λαός: «Φασούλι το φασούλι ο θανών». Δηλαδή μαζεύει φασολάκι-φασολάκι εκείνος που θέλει να κάνει περιουσία. «Φασούλι το φασούλι ο θανών… Φασουλάδα ο κληρονομών!». Τα παίρνει όλα ο κληρονομών και τα τρώει. Πραγματικά, πραγματικά, μαζεύεις άνθρωπε, μαζεύεις, για ποιους; Για τα παιδιά σου; Για τα ανίψια σου; Να θα τα φάνε. Εσύ μαζεύεις φασόλι-φασόλι, αυτοί θα κάνουν φασολάδα για όλα μαζί. Δηλαδή θα τα φάνε όλα. Πόσο ανόητος, αλήθεια, είναι ο άνθρωπος!

      Όταν όμως τρέφεται με αυτόν τον τρόπο η αφροσύνη, η αμυαλοσύνη, τότε γεννάει ένα τέρας, που λέγεται αθεΐα. Για έναν τέτοιον άφρονα λέγει ο Ψαλμωδός στον 13^ο Ψαλμό: «Εἶπεν ἄφρων ἐν καρδίᾳ αὐτοῦ· οὐκ ἔστι Θεός». Ποιος είπε δεν υπάρχει Θεός; Ο άφρων, ο άμυαλος άνθρωπος. Ναι. Η απουσία της φρονήσεως γεννά την αθεΐα· διότι αυτή η ίδια η φύσις, η αισθητή φύσις, είναι εκείνη η οποία μπορεί να μας ανοίξει σαν βιβλίο να μάθομε Ποιος την δημιούργησε. Και συ λες «Δεν υπάρχει Θεός»; Κι εσύ λες ότι όλα ‘γίναν τυχαία; Τυχαία; Τυχαία; Τι τυχαίον υπάρχει; Και λες ότι όλα αυτά είναι μόνα τους που έχουνε γίνει; Μόνα τους; Αυτόματος γένεσις;(με ένα -ν-). Δηλαδή έχουν γίνει όλα μόνα τους; Είσαι άφρων. Είσαι άφρων! «Μα, είμαι σοφός επιστήμων». Είσαι άφρων! Είσαι άμυαλος άνθρωπος. Η απουσία λοιπόν της φρονήσεως οδηγεί και εις αυτήν την αθεΐαν.

    Ο άθεος είναι άφρων καθ’ όλο το μήκος και πλάτος και ύψος που υπάρχει γύρω του. Ο άθεος δεν έχει «σώας τάς φρένας». Βάζω το «σώας τάς φρένας» εντός εισαγωγικών. Δηλαδή δεν είναι τρελός για το τρελοκομείο. Αλλά είναι τρελός όμως. Είναι άφρων. Είναι άμυαλος. Γιατί η αθεΐα είναι ένας παραλογισμός. Λέγει ο Μέγας Βασίλειος: «Τούτῳ γάρ τῷ ἄφρονι εἶπεν ὁ Θεός δια τήν ἐνυπάρχουσαν αὐτῷ ἀθεΐαν». Του είπε, λέγει, ο Θεός, τον ονόμασε άφρονα, επειδή μες στην ψυχή του έβλεπε ο Θεός ότι υπάρχει αθεΐα. Και η αφροσύνη δυστυχώς σήμερα είναι πολύ απλωμένη. Πρέπει να το πούμε αυτό, εάν είμεθα ειλικρινείς. Λέει ο Ψαλμωδός πάλι: «Κύριος ἐκ τοῦ οὐρανοῦ διέκυψεν –Ο Κύριος, λέει, από τον ουρανό έσκυψε να δει. Σαν να είναι ένα πάτωμα και βγαίνει από ένα παράθυρο ο Θεός. Δηλαδή είναι μία ωραία εικόνα αυτό- ἐπὶ τοὺς υἱοὺς τῶν ἀνθρώπων τοῦ ἰδεῖν- να δει τους ανθρώπους- εἰ ἔστι συνιὼν ἢ ἐκζητῶν τὸν Θεόν-αν υπάρχει κάποιος που να έχει μυαλό. Αν υπάρχει κάποιος που επιτέλους να ψάχνει να βρει τον Θεό-. Πάντες ἐξέκλιναν -Όλοι πήραν τον στραβό δρόμο-, ἅμα ἠχρειώθησαν -συγχρόνως έγιναν και αχρείοι-, οὐκ ἔστι ποιῶν χρηστότητα, οὐκ ἔστιν ἕως ἑνός». «Δεν υπάρχει άνθρωπος να ποιεί χρηστότητα(το χρη- με ήτα, δηλαδή αγαθό πράγμα-. Μέχρις ενός!», λέει στον 13^ο Ψαλμό ο Δαβίδ.

   Αγαπητοί, μεγάλη συμφορά η έλλειψις φρονήσεως. Ο Θεός μάς έδωσε τον νου· να είναι προσανατολισμένος πάντοτε σε ό,τι είναι αληθινό, πραγματικό και συμφέρον. Και μας αγαπά. Και βοά προς ημάς: «Δράξασθε παιδείας-‘’δράττομαι με την φούχτα μου’’. Φουχτιάσατε, λέει, την παιδεία-, μήποτε ὀργισθῇ Κύριος καὶ ἀπολεῖσθε ἐξ ὁδοῦ δικαίας», λέει στον 2^ο Ψαλμό. Ποια είναι αυτή η Παιδεία; Είναι ένα από τα πολλά ονόματα του δευτέρου προσώπου της Αγίας Τριάδος. Όπως είναι και το όνομα Σοφία. Έτσι λοιπόν, μας λέει εδώ: «Αρπάξτε τον Χριστόν. Μήποτε ὀργισθῇ ο Κύριος. Γιατί Εκείνος θα σας δώσει την φρόνησιν». Ναι. Λέει στο βιβλίο των Παροιμιών: «Ὁ ἐνδεής ταῖς φρεσίν ἐκκλινάτω πρός με». Μιλάει ο Παροιμιαστής εξ ονόματος της Ενυποστάτου Σοφίας. «Εκείνος που είναι φτωχός», λέει, «στο μυαλό, ας έρθει κοντά μου να αποκτήσει φρόνησιν».

      Τι είναι φρόνησις; «Γνῶσις - λέγει ο άγιος Πέτρος ο Δαμασκηνός- τῶν τε ποιητέων καί οὐ ποιητέων, καί ἐγρήγορσις νοῦ». Τι πρέπει να κάνω; Τι δεν πρέπει να κάνω; Και η εγρήγορση του νου, το ξύπνιο του νου. Και ποιος μας δίνει την φρόνηση; Η Ενυπόστατος Σοφία του Θεού. Τότε θα έχομε την αληθινή φρόνηση και όχι την κοσμική φρόνηση, όπως ο πλούσιος της παραβολής. Την φρόνηση εκείνη που δείχνει κυριότατα την Βασιλεία του Θεού. Όλα τα άλλα είναι σχετικά. Η αφροσύνη ποτέ, αγαπητοί μου, μην κυριεύσει την καρδιά μας. Αμήν.

779η ομιλία στην κατηγορία
« Ομιλίες Κυριακών ».

Όλες οι ομιλίες της κατηγορίας " Ομιλίες Κυριακών " 🔻
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/diafora-uemata/omiliai-kyriakvn
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40r0WAxMpRb0tx6ts1zsQWMh

Πηγές:
Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.

Μεταφορά της απομαγνητοφωνημένης ομιλίας σε ηλεκτρονικό κείμενο και επιμέλεια: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Πηγές Πίστεως.

†.Όλοι γνωρίζομε, αγαπητοί μου, την θαυμασία παραβολή του πλουσίου και του Λαζάρου. Κάθε της φράση, κάθε της λέξη, είναι και μία θεολογική αποκάλυψις. Και είναι αποκάλυψη, γιατί Αυτός ο Κύριος την εδίδαξε. Μέσα σε όσα ειπώθηκαν, διαλογικά, ανάμεσα στον πλούσιον και τον Αβραάμ, είναι και τούτα τα λόγια. Σας διαβάζω: «Ἐρωτῶ οὖν σε, πάτερ, ἵνα πέμψῃς αὐτὸν εἰς τὸν οἶκον τοῦ πατρός μου· ἔχω γὰρ πέντε ἀδελφούς· ὅπως διαμαρτύρηται αὐτοῖς, ἵνα μὴ καὶ αὐτοὶ ἔλθωσιν εἰς τὸν τόπον τοῦτον τῆς βασάνου. Λέγει αὐτῷ ᾿Αβραάμ· ἔχουσι Μωϋσέα καὶ τοὺς προφήτας· ἀκουσάτωσαν αὐτῶν. Ὁ δὲ εἶπεν· οὐχί, πάτερ ᾿Αβραάμ, ἀλλ᾿ ἐάν τις ἀπὸ νεκρῶν πορευθῇ πρὸς αὐτούς, μετανοήσουσιν. Εἶπε δὲ αὐτῷ· εἰ Μωϋσέως καὶ τῶν προφητῶν οὐκ ἀκούουσιν, οὐδὲ ἐάν τις ἐκ νεκρῶν ἀναστῇ, πεισθήσονται».

      Εδώ έχομε έναν διάλογον πέραν από τον φυσικόν κόσμον. Πλέον ο Αβραάμ εις τον Παράδεισον, ο πλούσιος εις τον Άδην· κι εκεί οικονομείται ένας διάλογος. Είπα «οικονομείται», διότι όπως πράγματι καλώς ειπώθηκε, ότι «χάσμα μέγα ἐστήρικται μεταξὺ ἡμῶν καὶ ὑμῶν». Γιατί ζήτησε ο πλούσιος να στείλει τον Λάζαρον, να στείλει ο Αβραάμ τον Λάζαρον, για να βρέξει, λέει, το άκρον του δακτύλου, επειδή φλέγεται, με νερό, επειδή φλέγεται, λέγει, εις αυτό το πυρ το βασανιστικό. Και είπε ότι «μέγα χάσμα ἐστήρικται» κ.λπ. · οπότε οικονομείται πραγματικά αυτός ο διάλογος, διότι δεν θα ήταν δυνατόν να ανοιχθεί στην πραγματικότητα αυτός ο διάλογος.

      Ωστόσο εδώ παρακαλεί ο πλούσιος τον Αβραάμ να πέμψει τον Λάζαρον εις τον οίκον του πατρός του, «γιατί», λέγει, «έχω πέντε αδελφούς», να τους ειδοποιήσει, να μην έλθουν κι αυτοί εις αυτόν εδώ τον τόπον της βασάνου. Και λέγει ο Αβραάμ: «Έχουν τον Μωυσέα και τους προφήτας. Ας ακούσουν αυτούς τι λεν για την άλλη ζωή». «Όχι», λέει, «πάτερ Αβραάμ. Εάν κάποιος αναστηθεί από τους νεκρούς, τότε θα μετανοήσουν». «Αχ, παιδάκι μου, αν δεν ακούσουν τον Μωυσή και τους προφήτες, τότε, κι από τους νεκρούς να αναστηθεί κάποιος, δεν θα πεισθούν».

      Μέσα σ’ αυτά τα πέντε χωρία, αγαπητοί μου, του διαλόγου, θέλει ο Κύριος να ξεχωρίσει δύο πηγές πίστεως. Δύο πηγές πίστεως. Είναι τα θαύματα, όπως να αναστηθεί ο Λάζαρος και οι πληροφορίες που μπορούμε να πάρομε μελετώντας τις άγιες γραφές. Και φυσικά ο Κύριος δέχεται και τις δύο πηγές πίστεως αναμφισβήτητα αλλά δίδει όμως το προβάδισμα και την σιγουριά εις την πηγήν της πίστεως που είναι η Αγία Γραφή. Εκεί θα πας να πληροφορηθείς. Δεν θα μείνεις εις το θαύμα. Εκεί θα πας να πληροφορηθείς. Απλώς το θαύμα επιβεβαιώνει την Αγίαν Γραφήν. Πρόκειται για ένα σπουδαιότατο θέμα και το οποίο θα παρακαλέσω ας το προσέξομε και να το θυμόμαστε. Πάντοτε επίκαιρο είναι, γιατί οι άνθρωποι σ’ όλες τις εποχές, και στην εποχή μας, δεν γνωρίζουν να διακρίνουν αυτές τις δύο πηγές πίστεως. Το θαύμα, επαναλαμβάνω, να πάρω πληροφορίες από το θαύμα και η Αγία Γραφή. Περιφρονούν βέβαια την πηγή πίστεως από την Αγία Γραφή. Δεν δίνουν και πολλή σημασία. Και αναζητούν την πηγήν πίστεως από το θαύμα.

    Αν, με ένα πολύ απλό παράδειγμα, πω, ανακοινώσω, δημοσιεύσομε, ειδοποιήσομε ότι θα γίνει μια ομιλία περί της αναστάσεως των νεκρών, πόσοι θα ΄ρθουν; Να ακούσουν; Λίγοι. Απ’ την πόλη μας. Αν αντιθέτως ακουστεί ότι αναστήθηκε κάποιος, τρέχουν όλοι! Είδατε την περίπτωση, «κάπου», λέει, «εμφανίστηκε ο Χριστός», «κάπου η Παναγία», τούτο, εκείνο, «δακρύζει το εικόνισμα της Παναγίας, του Χριστού», είδατε πόσος κόσμος πηγαίνει; Εκεί ζητούν, στην πηγή του θαύματος, κάποια πληροφορία. Είναι χαρακτηριστικό. Θα λέγαμε ότι ο Κύριος μετά την απάντηση που δίδει στους Φαρισαίους, γιατί γι’ αυτούς είπε την παραβολή, ότι υπάρχει μεταθανάτιος ζωή. «Προσέξατε. Προσέξατε Φαρισαίοι, υπάρχει μεταθανάτιος ζωή. Και σήμερα είσαστε και θέλετε να είσαστε πρώτοι, αλλά όταν θα αλλάξουν τα σκηνικά, τότε δεν θα είσαστε πρώτοι. Προσέξατέ το».

     Έτσι, κύριο θέμα εδώ βλέπομε, ως σπουδαιοτέρα πηγή πληροφοριών είναι η Αγία Γραφή. Τα θαύματα, κι ο Κύριος έκανε θαύματα, επιτελούσε θαύματα, το βάρος όμως το έθετε εις την Αγίαν Γραφήν. Από εκεί θα αντλήσεις την πίστιν. Από την διδασκαλίαν του Χριστού. Αντιλαμβανόμεθα αυτές τις δύο πηγές, αγαπητοί μου; Είναι σαφείς. Ελπίζω μπόρεσα να σας δώσω να καταλάβετε. Πολλοί λέγουν ότι θέλουν να δουν θαύμα για να πιστέψουν. Πόσες φορές το έχομε ακούσει αυτό; Και δεν αντιλαμβάνονται ότι ζητούν κάτι το αντιφατικό. Γιατί; Εάν μένουν στο θαύμα, τότε με την γνώση αυτή καταργώ την πίστη. Και το θαύμα υπάρχει όχι για να καταργεί την πίστιν, αλλά για να επισφραγίζει την πίστη. Αν θέλετε, το θαύμα είναι κυρίως δια τους πιστούς, όχι δια τους απίστους. Πολλές φορές νομίζομε ότι είναι χρήσιμο το θαύμα δια τους απίστους. Όχι. Είναι δια τους πιστούς.

    Θυμηθείτε τον Θωμά. Για να δείτε την αντιφατικότητα. «Εάν», λέγει, «δεν δω ‘’τόν τύπον τῶν ἥλων’’, τα καρφιά, που καρφώθηκε ο Διδάσκαλος, δεν βάλω και το δάκτυλό μου μέσα εις την τρύπα που άνοιξαν τα καρφιά, δεν θα πιστεύσω». Μα, αγαπητέ Θωμά, εάν δεις, τότε η πίστις κατηργήθη. Γιατί τι θα πει πίστις; «Να δεχθείς πράγματα», όπως λέει στην προς Εβραίους ο Απόστολος Παύλος, «μη βλεπόμενα». Εάν λοιπόν δεις, τότε κατήργησες την πίστιν. Ένα παράδειγμα που το λέω πολύ συχνά. Εάν σας πω ότι στην τσέπη μου έχω τόσα χρήματα, εάν τα δείτε τα χρήματα αυτά, σας τα δείξω, τότε δεν υπάρχει πλέον η πίστις. Υπάρχει η γνώσις. Βλέπετε λοιπόν ότι όταν ζητώ για να πιστέψω, να γνωρίσω εκ των προτέρων, αν το θέλετε, δια των πέντε μου αισθήσεων, τότε δεν καταργώ την πίστιν; Και τότε δεν είμαι αντιφατικός; Αναμφισβήτητα. Έτσι λοιπόν ο Κύριος τι του είπε του Θωμά; «ὅτι ἑώρακάς με, πεπίστευκας· μακάριοι οἱ μὴ ἰδόντες καὶ πιστεύσαντες». «Γιατί με είδες, γι'αυτό πίστεψες». Αν αυτό λογαριάζεται πίστις. Δεν λογαριάζεται πίστις. Συνεπώς ευτυχισμένοι εκείνοι οι οποίοι δέχτηκαν, πίστεψαν, χωρίς να δουν.

    Αλλά ας πάρομε με την σειρά του το ιερό κείμενο. Παρατηρούμε ότι ο πλούσιος της παραβολής, διατηρούσε βέβαια κάποια αισθήματα φυσικής, φυσικής αγάπης. «Ε, να μην έλθουν και τα αδέλφια μου εδώ. Έχω πέντε αδέλφια. Εγώ βασανίζομαι. Τουλάχιστον αυτοί να γλυτώσουν». Αυτό είναι βέβαια μία φυσική αγάπη. Γιατί ήταν αδέλφια του. Αυτή όμως η φυσική αγάπη δεν ήταν επαρκής να προσεγγίσει και τον φτωχό Λάζαρο, που τον έβλεπε απ’ τα παράθυρά του ο πλούσιος, εκεί απέναντι. Εκεί, λέει, «παρά τόν πυλώνα» του σπιτιού του πλουσίου. Να τον λυπηθεί, να δείξει αγάπη, να τον βοηθήσει, να τον περιθάλψει, να τον χορτάσει. Βλέπετε; Αυτή η φυσική αγάπη περιορίζονταν μόνον στα πρόσωπα τα δικά του. Παραπέρα δεν πήγαινε. Όπως όταν αγαπάς το παιδί σου, την γυναίκα σου, τον άνδρα σου, την μάνα σου, τον πατέρα σου. Αυτό είναι μία φυσική αγάπη. Αλλά δεν είναι επαρκής. Βεβαίως πρέπει να αγαπάς, εκείνοι που είναι κοντινοί σου και συγγενείς σου. Αλλά δεν είναι επαρκής αυτή η αγάπη. Πρέπει να επεκταθεί και εις τους παραπέρα ανθρώπους.

      Και τώρα, ο άνθρωπος αυτός της παραβολής, ο πλούσιος, ζητά, όχι απλώς κάποιος να επιστρέψει από τους νεκρούς στη Γη, αλλά να επιστρέψει ο Λάζαρος. Γιατί; Γιατί ο Λάζαρος ήταν γνωστός στα αδέλφια αυτού του πλουσίου. Και συνεπώς θα επείθοντο ότι υπάρχει άλλη ζωή. Τρόπον τινά θα έφερνε κι ένα μήνυμα από τον πλούσιο, που ήταν  αδελφός τους, που ήταν εις τον Άδη. Αλλά και αυτό το αίτημα του πλουσίου στρέφεται εναντίον του. Εναντίον του πλουσίου στρέφεται. Σαν να έλεγε, σαν να του ελέγετο, καλύτερα: «Ώστε τον γνωρίζατε τον Λάζαρο, ε; Α, τον γνωρίζατε, βλέπατε την συμφορά του· γιατί δεν τον βοηθήσατε;». Άρα λοιπόν ήταν γνωστός.

      Ο στίχος ακόμη αποκαλύπτει ότι η βάσανος του Άδου, παρότι είναι μία κρίσις προ της τελικής κρίσεως, προσωρινή κρίσις, αρχίζει όμως ευθύς μετά τον θάνατον του αμαρτωλού ανθρώπου. Προσέξατέ το. Δεν αναμένεται η τελική κρίσις. Έχομε την μερική, όπως λέγεται, κρίση. Δεν αναμένεται η τελική. Το αποκαλύπτει σαφέστατα αυτή η παραβολή. Όταν όμως θα πάρομε με την ανάσταση τα σώματά μας, τότε θα έχομε την τελική κρίση. Και θα κριθούμε ως πλήρεις άνθρωποι. Όχι ως ψυχές. Αλλά ως πλήρεις άνθρωποι. Αυτό λέει πολλά. Να το προσέξομε...

      Ο Αβραάμ, σαν απάντηση δεν αναφέρεται στο εάν ήταν δυνατόν να αναστηθεί ο Λάζαρος και να πορευθεί στα αδέλφια του και να τους αναγγείλει τι συμβαίνει μετά από τον τάφο. Αυτό δεν ενδιαφέρει. Αλλά δίνει την απάντηση ως εξής: «Ἒχουσι Μωϋσέα καὶ τοὺς προφήτας· ἀκουσάτωσαν αὐτῶν». Έχουν τον Μωυσή. Δηλαδή τι σημαίνει «έχουν τον Μωυσή»; Έχουν τα βιβλία που έγραψε ο Μωυσής. Την Πεντάτευχον. Τα πέντε πρώτα βιβλία της Παλαιάς Διαθήκης είναι γραμμένα από τον Μωυσή. Έχουν, λοιπόν, την Αγίαν Γραφήν.  Τα πέντε πρώτα βιβλία. Και μετά, εκεί δηλαδή, θα δουν αν υπάρχει πέραν του τάφου ζωή. Και μετά; Έχουν και τους προφήτες, τα προφητικά βιβλία. Ας ανοίξουν να μελετήσουν την Αγίαν Γραφήν κι εκεί θα δουν να ομιλεί η Αγία Γραφή περί άλλης ζωής. Και αναφέρεται ο Μωυσής ως εκπρόσωπος, κυρίως, του ηθικού νόμου. Επειδή εκείνος προσέφερε τον δεκάλογον του ηθικού νόμου. Για να γίνει αντιληπτή η αμαρτία…

     Με πήρε ένας τηλέφωνο από κάπου από την Ελλάδα. Άκουσε μία κασέτα από κάποιον ραδιοφωνικό σταθμό, δική μου κασέτα, που αναφερόμουνα στα αμαρτήματα τα σαρκικά. Πορνείες, μοιχείες κ.τ.λ. «Δεν ήξερα», λέγει, «ότι αυτά είναι αμαρτία»! Άγνωστος σε μένα άνθρωπος... «Δεν ήξερα. Με διαφωτίσατε». Δεν ήξερες ότι είναι αμαρτία; Ε, λοιπόν, άνοιξε την Αγία Γραφή, θα βρεις τον Δεκάλογον: «Οὐ πορνεύσεις, οὐ μοιχεύσεις» και θα πάρεις την πληροφορία για να διορθώσεις το ήθος σου. Τους προφήτας; Τους προφήτας, διότι εκείνοι προδιαγράφουν το θεανθρώπινο πρόσωπο του Χριστού και συνεπώς να πιστέψεις εις τον Ιησούν Χριστόν.

     Θέματα δύο λοιπόν. Δύο κατηγορίες. Είναι το ήθος, είναι και η πίστις στο θεανθρώπινο πρόσωπον του Χριστού. Έτσι λοιπόν ποιος τα προβάλλει αυτά; Η Αγία Γραφή. Πάρε να μελετήσεις την Αγία Γραφή και όλα αυτά θα τα βρεις.

      Ο πλούσιος όμως είχε αντίρρηση. Επιμένει, σαν πηγή πίστεως, στο θαύμα. «Όχι», λέει. Ακούστε: «Οὐχί, πάτερ ᾿Αβραάμ(:Όχι, πάτερ Αβραάμ), ἀλλ᾿ ἐάν τις ἀπὸ νεκρῶν πορευθῇ πρὸς αὐτούς, μετανοήσουσιν». «Τότε θα μετανοήσουν. Όταν κάποιος αναστηθεί. Και πάει και τους πει το και το». Αλλά γιατί δεν δέχεται την πρόταση του Αβραάμ ο πλούσιος; Πάντοτε αυτά στον Άδη τώρα. Δηλαδή εις την άλλη ζωή, όχι στον Άδη, εις την άλλη ζωή. Διότι οι Γραφές δεν έχουν κάτι το εντυπωσιακό. Ενώ το θαύμα, αναστάσεως μάλιστα νεκρού, έχει κάτι το εξαιρετικά εντυπωσιακό. «Ααα! Αναστήθηκε κάποιος! Να πάμε να τον ρωτήσομε, τι είδε, τι ξέρει». Εξάλλου, λέει ο Θεοφύλακτος: «Τίς οἶδεν τά ἐν ᾅδου;(:Ποιος γνωρίζει τι υπάρχει στον Άδη;) Τίς ἐλθών ἐκεῖθεν ἀπήγγειλεν ἡμῖν;(:Ποιος από κει ήλθε και να μας αναγγείλει τι υπάρχει;)». Και όπως λέγει και ο Ζιγαβηνός: «Ταῖς βίβλοις μέν ἀπιστοῦσι, ὡς παρά ζώντων γραφείσαις (:Απιστούν εις τα βιβλία της Αγίας Γραφής, επειδή -λέγει- εγράφησαν από ανθρώπους που ζούσαν) μήπω θεασαμένων τά τοῦ μέλλοντος αἰῶνος (:Δεν είχαν δει τίποτα· εκείνα τα οποία συμβαίνουν πέρα από τον τάφον). Ἐάν δέ τις ἀπό νεκρῶν πορευθῇ πρός αὐτούς, πιστεύσουσι αὐτῷ ὡς ἰδόντι πάντα(:Αν όμως κάποιος αναστηθεί, τότε πιστεύουν, γιατί αυτός τα είδε αυτά εις την άλλην ζωήν)». Θέσεις που πάντοτε προβάλλουν, αγαπητοί, οι άνθρωποι που δεν έχουν διάθεση να πιστέψουν. Δεν έχουν διάθεση να πιστέψουν. Δικαιολογούν έτσι, εκόντες άκοντες την απιστία των.

     Και όμως ο Θεός επιμένει. Επιμένει να σώζει δια των Αγίων Γραφών. Από εκεί θα πάρεις τις πληροφορίες. Δηλαδή είσαι θεϊκότερος, άνθρωπε, του Θεού; Ο Θεός θέλει να μας σώσει. Και βρίσκει τον τρόπο να μας σώσει με την μελέτη της Αγίας Γραφής. Εσύ λες: «Όχι, πρέπει να δω θαύμα για να πιστέψω». Έτσι, λοιπόν, χρησιμοποιεί ο πλούσιος εδώ και την λέξη -προσέξτε- «μετανοήσουσιν». Λέει «τότε θα μετανοήσουν». Το θαύμα σε κάποιους μπορεί να προκαλέσει την μετάνοια. Είναι αληθές. Αλλά τέτοιος τρόπος μετανοίας, πρέπει να πούμε, ή δεν έχει ρίζα για να διατηρηθεί αυτή η μετάνοια ή ύστερα από λίγο οι άνθρωποι απορρίπτουν αυτήν την μετάνοιαν και ξαναζούν την ζωή την οποία είχαν. Βλέπετε λοιπόν ότι οι άνθρωποι μένουν σε θέματα εντυπωσιακά. Πόσοι άνθρωποι -σας βεβαιώνω, το ξέρομε- γιατί πέθανε ένας φίλος ξαφνικά, γιατί είδαν ένα όνειρο, γιατί δεν ξέρω, είδαν ένα θαύμα, τους βλέπετε αμέσως συρρικνώνονται. Πολύ γρήγορα, αγαπητοί μου, μία τέτοια μετάνοια άρριζος, χωρίς ρίζα, γρήγορα φεύγει. Πάρα πολύ γρήγορα φεύγει. Γιατί; Υπάρχει ένας εξαναγκασμός· το αντιλαμβάνεστε; Θέλω δεν θέλω, με πιέζει ένα θαύμα να αποδεχθώ. Σαν να είναι ένας οδοστρωτήρ, που ισοπεδώνει τα πάντα. Έτσι είναι ένα θαύμα. Θέλω δεν θέλω θα δεχθώ. Ποία η θέσις όμως της προαιρέσεως; Δεν είναι παρούσα η προαίρεσις για να κρίνει τα πράγματα. Ε, λοιπόν, μία τέτοια μετάνοια, πάρα πολύ γρήγορα εξανεμίζεται. Και δεν έχει αξία. Δεν έχει καρπόν.

     Και η απάντησις του Αβραάμ: «Εἰ Μωϋσέως καὶ τῶν προφητῶν οὐκ ἀκούουσιν -Επειδή είπε εκείνος «Πάτερ Αβραάμ», «πατέρα μας», γι ‘αυτό εδώ θα το λέγαμε: «Παιδάκι μου, εάν δεν ακούν τον Μωυσή και τους προφήτες, δηλαδή δεν πείθονται από την Αγίαν Γραφήν-, οὐδὲ ἐάν τις ἐκ νεκρῶν ἀναστῇ πεισθήσονται(:ούτε κι αν κανείς αναστηθεί, θα πεισθούν ότι υπάρχει άλλη ζωή)».Ορθότατη απάντησις.

    Είναι γνωστό ότι σ’ αυτήν μόνη την παραβολή χρησιμοποιήθηκε όνομα. Καμία παραβολή, φερειπείν, του ασώτου υιού… πώς τον έλεγαν τον πατέρα; Δεν δίνει ο Κύριος όνομα. Πώς έλεγαν τον άσωτο υιό; Δεν δίνει ο Κύριος όνομα. Είναι η μοναδική παραβολή που τίθεται εις τον φτωχόν αυτόν άνθρωπον το όνομα Λάζαρος. Σας κάνει εντύπωση; Δεν είναι τυχαίο αυτό. Δεν είναι καθόλου τυχαίο. Ο Κύριος έκανε μία παραχώρηση. «Θέλετε να γυρίσει ο Λάζαρος πίσω να σας πει; Ω ανεκδιήγητοι Γραμματείς και Φαρισαίοι και Σαδδουκαίοι;». Ξέρετε ότι οι Σαδδουκαίοι δεν πίστευαν τίποτα απ’ όλα αυτά. Και όμως κατείχαν την θέση του αρχιερέως! Ακούτε; Ο αρχιερεύς στην εποχή του Χριστού ήταν Σαδδουκαίος. Και δεν πίστευε τίποτα! «Τ’ ακούτε; Εγώ θα σας φέρω τον Λάζαρο πίσω». Είναι ο Λάζαρος ο τετραήμερος που τον ανέστησε ο Χριστός. Πήγαν άραγε να τον ρωτήσουν: «Λάζαρε, έλα εδώ, σε ανέστησε ο Ιησούς· τι είδες στην άλλη ζωή;». Αυτό έκαναν; Ακούστε τι κάνανε. Όταν ακούστηκε η ανάστασις του Λαζάρου. Έκαναν συμβούλιον και είπαν: «Πρέπει να φονεύσομε και τον Ιησούν που κάνει τέτοια θαύματα αλλά να φονεύσομε και τον Λάζαρον, που είναι το τεκμήριον ενός τέτοιου θαύματος». Ακούσατε; Και τον Λάζαρον.

      Θέλετε ακόμη να σας πω; Δεν ήταν της στιγμής απόφαση αυτή. Ούτε ο Ματθαίος αναφέρει την ιστορία του Λαζάρου, ούτε ο Μάρκος, ούτε ο Λουκάς. Μόνος ο Ιωάννης. Ξέρετε γιατί; Είναι ο τελευταίος που έγραψε το Ευαγγέλιό του. Διότι οι άλλοι γράψανε πρώιμα και εφοβούντο μήπως κινδυνεύσει η ζωή της Μάρθας, της Μαρίας και του Λαζάρου. Και δεν δημοσιεύουν το θαύμα αυτό, παρά μόνον ο Ιωάννης, που πια όλοι είχαν πεθάνει και δεν κινδύνευαν. Δηλαδή η μανία των αρχόντων παρέμενε. Να δολοφονήσουν και τον Λάζαρον. Πίστεψαν; Δεν πίστεψαν. Είναι φοβερό!

     Αλλά μήπως δέχθηκαν και την ανάσταση του Χριστού; Τριήμερος νεκρός. Όχι μόνον δεν απεδέχθησαν την ανάσταση του Χριστού, αλλά και πλήρωσαν τους στρατιώτες να διαδώσουν ότι «ἡμῶν κοιμωμένων...» κ.τ.λ. κτλ. «ήρθαν οι μαθηταί και έκλεψαν τον νεκρόν Ιησούν». Όταν ο άνθρωπος δεν είναι διατεθειμένος να πιστεύσει από τις Γραφές - ο Χριστός προανήγγειλε την ανάστασή Του και οι προφήται- τότε, αγαπητοί μου, και ανάστασις νεκρού να γίνει, δεν πιστεύουν. Αντιθέτως, ξέρετε τι λένε; «Ααα, φαντασιοπληξία, νεκροφάνεια. Έμοιαζε ότι είχε πεθάνει» -Έχομε το φαινόμενον της νεκροφανείας. «Πνευματιστικόν φαινόμενον!»- τρέχουν να πουν. Και ό,τι άλλο θέλετε. Ο Θεοφύλακτος σημειώνει: «Εἰ τῶν γραφῶν οὐκ ἀκούομεν, οὐδέ τοῖς ἐξ ἅδου ἐρχομένοις πιστεύσωμεν». «Εάν», λέγει, «δεν ακούμε τις Γραφές, ούτε κι αν έρθουν από τον Άδη νεκροί θα πιστεύσομε».

    Θέλετε, ακόμη, μία μαρτυρία; Μας αναφέρει η Αγία Γραφή το εξής καταπληκτικόν. Ότι με τον σεισμόν που έγινε, άνοιξαν πολλά μνημεία. Προσφάτως ανθρώπων που εκοιμήθησαν, που πέθαναν. Και με την ανάσταση, λέει, του Χριστού, μπήκαν εις την αγίαν πόλιν, την Ιερουσαλήμ, το λέει αυτό η Αγία Γραφή, το ενθυμείσθε, μπήκαν στην αγία πόλη την Ιερουσαλήμ. Αυτούς δεν τους ερώτησαν τι γίνεται εις τον άδην; Να μαρτυρίες. Επίστευσαν; Ο λαός επίστευσε εις τον Χριστόν; Μόνον μερικοί άνθρωποι πίστευσαν. Και μέχρι σήμερα, δύο χιλιάδες χρόνια. Και επιμένουν οι Εβραίοι να μην θέλουν να πιστέψουν.

     Αγαπητοί, πηγές πίστεως είναι πρώτιστα ο λόγος του Θεού, και σαν επικύρωσή του είναι το θαύμα· που πάντοτε δεν είναι και αναγκαίον. Υπήρξαν περιπτώσεις που ο Κύριος αρνήθηκε το θαύμα, όταν Τον προκάλεσαν πολλοί, και ο Ηρώδης: «Κάνε», λέει, «ένα θαύμα». Σαν να ήταν ο Κύριος κανένας… θαυματοποιός. Αν έπρεπε, όμως, οι άνθρωποι να σωθούν με τα θαύματα, τότε, αρνούμενος ο Κύριος, θα ήτο ένοχος δια την σωτηρία μας. Κάθε άλλο. Χόρτασε πέντε χιλιάδες ανθρώπους, μόνον άνδρες. Και είδαν όλοι το θαύμα του πολλαπλασιασμού των ψωμιών και των ψαριών. Όταν όμως ο Κύριος τούς μίλησε για το μυστήριον της Θείας Ευχαριστίας, Τον εγκατέλειψαν με την δικαιολογία: «Σκληρός ἐστιν οὗτος ὁ λόγος· τίς δύναται αὐτοῦ ἀκούειν;». «Ποιος μπορεί να τον ακούει; Να φάμε, λέει, την σάρκα Του και να πιούμε το αίμα Του!».

     Αγαπητοί, πρέπει να πεισθούμε από τις Γραφές για το μέλλον των πιστών, αλλά και για το ήθος. Ξέρεις τι μεγάλη αμαρτία, αδελφέ μου, είναι η πορνεία; Ξέρεις, αδελφέ μου, τι μεγάλη αμαρτία είναι η μοιχεία; Δεν θα σου το πω από τα κοινωνικά αποτελέσματα. Αλλά θα σου το πω από την Γραφή. Είναι πολύ μεγάλη αμαρτία... Πού θα το βρω αυτό; Στην Αγία Γραφή. Μην ζητούμε λοιπόν θαύματα. Το μεγάλο θαύμα είναι Αυτός ο Ενανθρωπήσας Θεός Λόγος και ότι Εκείνος είπε και δίδαξε. Αυτά μας είναι αρκετά. Εξάλλου αυτό σημαίνει πίστις: Να αποδεχθείς ό,τι είναι γραμμένο, χωρίς να ζητάς να ικανοποιήσεις τις αισθήσεις σου, γιατί αυτό είναι εύσχημος απιστία.

734η ομιλία στην κατηγορία
« Ομιλίες Κυριακών ».

Όλες οι ομιλίες της κατηγορίας " Ομιλίες Κυριακών " 🔻
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/diafora-uemata/omiliai-kyriakvn
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40r0WAxMpRb0tx6ts1zsQWMh

Πηγές:
Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.

Μεταφορά της απομαγνητοφωνημένης ομιλίας σε ηλεκτρονικό κείμενο και επιμέλεια: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.