Αθανάσιος Άμβωνας: Μοναχισμός.

Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Μοναχισμός.. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

10 Απριλίου 2025

Μπορεῖ ὁ ἔφηβος νά σκέπτεται τόν Μοναχισμό; Δυσκολία κατανοήσεως ἀποστολῆς τοῦ Μοναχισμοῦ.

†. Θὰ μποροῦσε ἕνα παιδὶ τῆς προεφηβικῆς ἢ καὶ τῆς ἐφηβικῆς ἡλικίας νὰ σκέπτεται τὸν μοναχισμό; Με ποιές προϋποθέσεις καὶ σὲ ποιό ἐπίπεδο;

Μιὰ προηγουμένη ἀπορία ἔλεγε μποροῦμε νὰ ἔχουμε δεσμὸ μὲ ἄλλο φύλο; Σήμερα: μπορεῖ ἕνα παιδὶ νὰ σκέπτεται τον μοναχισμό; Βλέπετε μιὰ ποικιλία θέσεων, πολλή σημαντική, ποὺ ἀντικαθρεπτίζει την ποιότητα, την ὀπτικὴ γωνία ἑνὸς παιδιοῦ, μιᾶς νέας, πῶς βλέπει την ζωή.

Στὴν πολὺ ὡραία ἀπορία, ἂν μπορεῖ νὰ σκέπτεται τον μοναχισμό, θὰ ἔλεγα· Ναί. Αὐτὸ δὲν σημαίνει ὅτι θὰ ἔπρεπε ἢ θὰ μποροῦσε νὰ γίνει μοναχός. Δηλαδή, σὲ τί θὰ ὀφελοῦσε νὰ ἔχω ὑπ' ὄψιν τὸν μοναχισμόν, χωρὶς νὰ γίνω μοναχός;

Θὰ βοηθοῦσε πάρα πολύ στην πνευματική ζωή. Ὅπως κάποτε ὁ Ὀδυσσέας, προκειμένου να περάσουν ἀπὸ τὸ νησὶ τῶν σειρήνων, γιὰ νὰ μὴνπαρασυρθεῖ ἀπὸ τὸ τραγούδι τους, ζήτησε νὰ τὸν δέσουν πάνω σ' ἕνα κατάρτι (βούλωσε δὲ τὰ ἀφτιὰ τῶν συντρόφων γιὰ νὰ μὴν ἀκοῦν τὸ τραγούδι οἱ ἄλλοι), ἔτσι, τὸ νὰ σκέπτομαι τον μοναχισμόν, χωρὶς νὰ σημαίνει ὅτι ὁπωσδήποτε θὰ γίνω μοναχός, σημαίνει ὅτι περνῶ τὸ νησὶ τῶν σειρήνων! Το πέρασμα αὐτὸ κρατᾶ ὅσο κρατᾶ ἡ ἐφηβικὴ καὶ πρωτονεανικὴ ἡλικία.

Βεβαίως δὲν μπορεῖ νὰ γίνει κανεὶς μοναχὸς ἂν δὲν ἔχει μία εἰδικὴ κλῆσι. Εἶναι δύο πράγματα καὶ στὸν γάμο καὶ στὴν ἀγαμία. Εἶναι κλίσις καὶ κλῆσις. Ἡ κλίσις (μὲ γιῶτα ἀνταποκρίνεται στὸν ἄνθρωπο· ἡ κλῆσις (μὲ ἦτα) ανταποκρίνεται στὸν Θεόν. Εἶναι κάτι ποὺ ἐγὼ καὶ ὁ Θεὸς πρέπει κάπου νὰ συναντηθοῦμε. Ἂν ὁ Θεὸς μὲ καλέσει μὲ βάσι αὐτὸ ποὺ εἶμαι, τότε πραγματώνεται ἐκεῖνο ποὺ ἔχω, συμφώνως μὲ τὸ κάλεσμα τοῦ Θεοῦ. Ἂν ἐγὼ ἀγαπῶ τὸν μοναχισμὸ καὶ ὁ Θεὸς μὲ προορίζει, οὕτως εἰπεῖν, γιὰ νὰ εἶμαι ἔγγαμος, δὲν θὰ ἐπιτευχθεῖ τίποτε, καὶ ἀντιστρόφως.

Λέγει σαφέστατα ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στην Α΄ πρὸς Κορινθίους ἐπιστολή του, ζ΄ κεφάλαιο «θέλω» αὐτὸ εἶναι σκέψις τοῦ θέλοντος, «πάντας ἀνθρώπους εἶναι ὡς ἐμαυτόν», θὰ ἤθελα ὅλοι οἱ ἄνθρωποι νὰ εἶναι ὅπως εἶμαι καὶ ἐγώ, ἄγαμος. Ἀλλὰ ὁ Παῦλος εἶναι ὁ θεοφώτιστος ἄνθρωπος, ποὺ ξέρει πῶς νὰ τοποθετήσει τὰ πράγματα. Δὲν θὰ ἤθελε νὰ τοῦ μοιάσουν οἱ ἄλλοι κατὰ ἐγωιστικὸν τρόπον, θέλουν δὲν θέλουν, μποροῦν δὲν μποροῦν. «Ἀλλ᾿ ἕκαστος ἴδιον χάρισμα ἔχει Θεοῦ, ὃς μὲν οὕτως, ὃς δὲ οὕτως», ἐγὼ μὲν ἔτσι θέλω γιατὶ βλέπω ἔτσι τὸν ἑαυτόν μου καὶ εἶμαι ἔτσι εὐχαριστημένος.

Θὰ ἔλεγα γιὰ μένα τώρα: ἂν ἤμουν 20 χρόνων θα ξαναδιάλεγα αὐτὸ ποὺ εἶμαι καὶ ὄχι κάτι διαφορετικό, γιατὶ αὐτὸ ποὺ διάλεξα τὸ πιστεύω, τὸ θέλω καὶ τὸ ἀγαπῶ. Αὐτὸ σημαίνει ὅτι ὑπάρχουν δύο πράγματα· τὸ χάρισμα τοῦ Θεοῦ καὶ τὸ ἔργο τοῦ ἀνθρώπου. Λέγει ὁ ἴδιος ὁ Κύριος ὅτι δὲν μπορεῖ νὰ μείνει κανεὶς ἄγαμος (ὅταν εἶπαν οἱ μαθητὲς ὅτι δὲν συμφέρει κανεὶς νὰ παντρευτεῖ. Ὁ Κύριος εἶπε ὅτι τὸ διαζύγιο εἶναι ἀδύνατον· -Ἂν μοῦ τύχει μιὰ γυναῖκα ποὺ θὰ μὲ πεθάνει, καὶ δὲν πρέπει νὰ πάρει διαζύγιο κανείς, τότε δὲν συμφέρει νὰ παντρευτεί κανείς!), γιατὶ δὲν ἔχουν ὅλοι τὸ χάρισμα νὰ μείνουν ἄγαμοι. «Οἷς δέδοται», σὲ 'κείνους ποὺ δόθηκε τὸ χάρισμα νὰ μείνουν ἄγαμοι, αὐτοὶ μποροῦν νὰ μείνουν ἄγαμοι. Αμέσως παρακάτω, λέγει ὁ Κύριος· «Ὁ δυνάμενος χωρεῖν, χωρήτω», ἐκεῖνος ποὺ μπορεῖ νὰ πραγματώσει αὐτό, ἂς τὸ πραγματώσει.

-Μά, ἂν εἶναι χάρισμα, γιατί Κύριε μοῦ λές· «Ὁ δυνάμενος χωρεῖν, χωρεῖτο»; Τί εἶναι; -Εἶναι καὶ τὰ δύο! Εἶναι χάρισμα καὶ ἔργον· διότι δὲν γίνομαι κατὰ μαγικόν τρόπον ἄγαμος! Πρέπει να δουλέψω. Ἂν ὅμως δὲν ἔχω τὸ χάρισμα τοῦ Θεοῦ, δὲν κάνω τίποτε.

Συνεπῶς, τὸ νὰ ἔχω στὸν νοῦν μου τον μοναχισμόν, ἂν εἶναι νὰ μὴν γίνω μοναχός, δὲν θὰ γίνω! Τὸ λέγω αὐτὸ γιὰ νὰ μήν «φοβηθεῖ» τὸ περιβάλλον σας. Πολλὲς φορὲς λέγουν οἱ γονεῖς· -Τὸ παιδί μου νὰ γίνει μοναχός; Πώ, πώ συμφορά! Γιατί παρακαλῶ συμφορά; Ἀλλὰ νά! ἔχουμε αὐτὲς τὶς περίεργες ἀντιλήψεις καὶ τοποθετήσεις. Ἔχει πολὺ κέρδος ὅταν πεῖ κανεὶς ὅτι ἐγὼ θέλω νὰ γίνω μοναχός, δὲν θέλω νὰ βλέπω τίποτε ἀπὸ τὴν ἁμαρτία στὸν κόσμον αὐτόν! τότε, δὲν θὰ προσέχουμε τὴν ἁμαρτία, δὲν θὰ κοιτάζουμε τὸ ἄλλο φύλο... καὶ τότε θὰ ἔχουμε περάσει το «ἀκρωτήριον τοῦ Ταινάρου», τὸ τρικυμιῶδες τῆς ἐφηβικῆς ἡλικίας. Τότε θὰ βρεθοῦμε μπροστὰ σ᾿ ἕνα θαῦμα· -Πῶς πέρασα τὴν ἐφηβική ηλικία καὶ δὲν μολύνθηκα μὲ σαρκικὰ ἁμαρτήματα;

Λέγει ὁ σοφὸς Σειράχ για τρία πράγματα ποὺ τὰ θεωροῦσε θαῦμα· -Πῶς τὸ πλοῖον, ἐνῶ εἶναι βαρύτερο τοῦ νεροῦ, ἐπιπλέει. Πῶς τὸ πουλὶ εἶναι βαρύτερον τοῦ ἀέρος καὶ πετᾶ. Πῶς ὁ νέος κατωρθώνει νὰ μείνει ἁγνὸς μέχρι τὸν γάμο του. Ἤ (τὸ συμπληρώνω ἐγώ τώρα) ἐν παρθενίᾳ σ᾿ ὅλη του την ζωή. Λέγει λοιπόν· Τὰ δύο πρῶτα, λίγο πολὺ τὰ καταλαβαίνω τὸ τρίτο δὲν τὸ καταλαβαίνω! ἀποτελεῖ χάρισμα καὶ μυστήριον τοῦ Θεοῦ. Λέγει κανείς -Κύριε, πῶς πέρασα τὰ ἐφηβικά μου χρόνια χωρὶς ἁμαρτία; ἔστω καὶ ἂν παντρεύτηκε! γιατί πρέπει νὰ φτάσουμε στον γάμο μας μὲ ἁγνότητα! Μὴν ἀκοῦτε θεωρίες ποὺ λέγουν δῆθεν γιατροὶ καὶ ἐπιστήμονες, καὶ ἄλλα κουτὰ καὶ ἀνόητα, ἐκληματικῶς ἀνόητα!

Λοιπὸν μποροῦμε νὰ σκεπτόμαστε, καὶ ἂν εἶναι νὰ γίνεις μοναχὸς θὰ γίνεις· ἂν ὄχι, δὲν θὰ γίνεις.

Ὑπάρχει καὶ δευτέρα, συναφής ἐρώτησις:

Γιατί δυσκολεύονται πολλοὶ νὰ κατανοήσουν τὴν ἀποστολὴ τοῦ μοναχισμοῦ στὸν σύγχρονο κόσμο;

Δὲν θέλω νὰ μεροληπτήσω ὑπὲρ τοῦ μοναχισμοῦ ἐπειδὴ εἶμαι καὶ ἐγὼ μοναχός, ἀλλὰ σᾶς λέγω ὅτι ὁ ἀληθινὸς μοναχισμός ἔχει πάρα πολλὰ πράγματα νὰ προσφέρει σ' ἕναν κόσμον ποὺ σήπεται καθημερινῶς. Λέγει ἕνας ἀσκητικὸς Πατέρας ὅτι τὸ φῶς τῶν μοναχῶν εἶναι οἱ ἄγγελοι, καὶ τὸ φῶς τῶν ἀνθρώπων εἶναι οἱ μοναχοί. Δηλαδὴ οἱ μοναχοὶ ὡς παράδειγμα ἔχουν τὴν ζωὴ τῶν ἀγγέλων, καὶ οἱ λαϊκοί, οἱ ἄνθρωποι τοῦ κόσμου, ἔχουν ὡς παράδειγμα τοὺς μοναχούς. Ἂν ὁ μοναχὸς μπορεῖ νὰ εἶναι παράδειγμα ἀληθινό, πραγματικό, νὰ ἐμπνέει, τότε ἀντιλαμβάνεσθε πόσο μεγάλη εἶναι ἡ συμβολὴ καὶ σημασία τοῦ μοναχισμοῦ μέσα εἰς τὸν κόσμον. Ἔχει πλῆθος πλευρὲς ποὺ δὲν ἀναλύουμε ἐδῶ, ποὺ δείχνουν τὴν ἀξία τοῦ μοναχισμοῦ. Θὰ ἔλεγα μόνον ὅτι οὐδέποτε κατενοήθη ὁ μοναχισμὸς ἀπὸ τοὺς πολλούς, παρὰ μόνον ἀπὸ τοὺς ὀλίγους· ὁ λόγος ἀποτελεῖ μυστήριον, καὶ ὅπως τὰ μυστήρια δὲν κατανοοῦνται, ἔτσι καὶ ὁ μοναχισμὸς δὲν κατανοεῖται.

Ὁ πυρὴν τοῦ μυστηρίου εἶναι ὁ ἑξῆς· Ὁ πυρὴν τοῦ Χριστιανισμοῦ, καὶ συνεπῶς καὶ τοῦ μοναχισμοῦ εἶναι ὁ σταυρός. Ὁ μοναχισμὸς δὲν εἶναι ἀλλότριο στοιχεῖο. Σταυρὸς θὰ πεῖ σταυρικός βίος. Ὁ Χριστιανὸς εἶναι σταυρωμένος. Λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος· «Ἔχω σταυρώσει τὸν κόσμον στὸν ἑαυτόν μου, καὶ ὁ κόσμος γιὰ μένα εἶναι σταυρωμένος· εἶμαι νεκρὸς γιὰ τὸν κόσμον καὶ ὁ κόσμος γιὰ 'μένα». Αὐτὴ ἡ σταύρωσις εἶναι ἡ νέκρωσις τοῦ πιστοῦ σ' ὅλη του τὴν ζωή, σ' ὅ,τι ἔχει σχέσι μὲ τὴν νοοτροπία «κόσμος». Συνεπώς, γιὰ νὰ ζήσω καὶ νὰ καταλάβω τὸν μοναχισμό ἢ τὸν Χριστιανισμό, πρέπει νὰ ἔχω σταυρικὴσκέψι, νὰ σκέπτομαι σταυρικῶς. Ἂν δὲν σκέπτομαι ἔτσι, δὲν καταλαβαίνω τὸν μοναχισμόν.

Ἕνα μικρό παράδειγμα εἶναι ἡ νηστεία· θὰ μποροῦσε κάποιος ὀρθολογιστικῶς νὰ πεῖ· -Γιατί νὰ νηστεύω τὴν στιγμὴ ποὺ ὅλα τὰ ἀγαθὰ εἶναι τοῦ Θεοῦ; γιατί νὰ νηστεύεις; Γιατὶ νὰ στερεῖσαι;

Τις ἡδονὲς τοῦ βίου τις στερεῖται ὁ καλὸς Χριστιανὸς καὶ μοναχός. Ὁ καλὸς Χριστιανὸς εἶναι «μοναχός», καὶ ὁ καλὸς μοναχὸς εἶναι καλὸς Χριστιανός. Εἶναι δύο ὁμόκεντροι ἀλληλο περιεχόμενοι κύκλοι. Ὅταν πρέπει νὰ ζήσω μακρυὰ ἀπὸ ἐκεῖνα ποὺ ὁ κόσμος γεύεται καὶ ποὺ θέλει νὰ γεύεται, καὶ πολλὲς φορὲς εἶναι ἁμαρτωλά, ἢ μπορεῖ νὰ ὁδηγήσουν στὴν ἁμαρτωλότητα, τότε ὁ κόσμος δὲν μὲ καταλαβαίνει.

Γι' αὐτὸ τὸν λόγο ὁ μοναχισμός εἶναι ἀκατανόητος πάντοτε διὰ τὸν κόσμον. Ὅταν λέμε «κόσμος», ἐννοοῦμε κατὰ τὸν Ἅγιον Ἰσαὰκ τὸν σῦρον· «Τὰ ἐπιμέρους πάθη», εἶναι μία δέσμη ἀπὸ πάθη. Ἂν πάλι πρέπει νὰ μιλήσουμε γιὰ τὸν κόσμον ἀναλυτικῶς, θὰ ἀναφέρουμε τὰ ἐπιμέρους ὀνόματα τῶν παθῶν. Ἂν πρέπει νὰ μιλήσουμε περιεκτικῶς γιὰ τὰ πάθη, μὲ μία λέξι θὰ τὰ ποῦμε «κόσμος». Ἀλλὰ ὁ Χριστιανὸς καὶ ὁ μοναχὸς εἶναι ἔξω ἀπὸ αὐτὴν τὴν κατάστασι τῶν παθῶν. Λοιπὸν τότε ὁ κόσμος δεν καταλαβαίνει, οὔτε τὸν μοναχισμόν, οὔτε τὸν Χριστιανισμόν. Ἂν θέλει νὰ τὸν καταλάβει, χωρὶς νὰ ἀποχωρισθεῖ τὴν κοσμικότητά του, κάνει ἔγκλημα ποὺ καταλήγει στὸν ἑαυτόν του· κοσμικοποιεῖ τὸν Χριστιανισμόν! Ἔτσι ἀναπαύει τὴν συνείδησί του· Εἶμαι Χριστιανός! Καὶ ζεῖ κοσμικῶς· αὐτὸ ὅμως δὲν ὁδηγεῖ στὴν σωτηρία, δὲν εἶναι γνήσιος Χριστιανισμός, δὲν σώζει. Χριστιανισμὸς ποὺ δὲν σώζει εἶναι ἅλας ἀνάλατον καὶ δὲν χρειάζεται ἀπολύτως σὲ τίποτε.

62η ομιλία στην κατηγορία " Ἀπαντήσεις ἀποριῶν Κατηχητικοῦ". (Ἀνωτέρου Κατηχητικοῦ Σχολείου)

►Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας : " Ἀπαντήσεις ἀποριῶν Κατηχητικοῦ. (Ἀνωτέρου Κατηχητικοῦ Σχολείου) " εδώ ⬇️
https://arnion.gr/index.php/diafora-uemata/pantiseis-pori-n-katixitiko
↕️
https://aspalathos21.blogspot.com/2024/12/321.html?m=1

Απομαγνητοφώνηση : Ἱερὰ Μονὴ Ξενοφῶντος.

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς
«Ἀπαντήσεις ἀποριῶν Κατηχητικοῦ. (Ἀνωτέρου Κατηχητικοῦ Σχολείου)».🔻
https://drive.google.com/file/d/1bnD4KlS2bRvJrfYXaOewN02780y5Z9Sg/view?usp=drivesdk

🎥 Βιντεοσκοπημένες ομιλίες της σειράς «Ἀπαντήσεις ἀποριῶν Κατηχητικοῦ. (Ἀνωτέρου Κατηχητικοῦ Σχολείου)».🔻
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40pM8I69EWsOE4l3gd0pOg7b

🔸📜 Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες της σειράς «Ἀπαντήσεις ἀποριῶν Κατηχητικοῦ. (Ἀνωτέρου Κατηχητικοῦ Σχολείου)».🔻
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%94%B9%E1%BC%88%CF%80%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%AE%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82%20%E1%BC%80%CF%80%CE%BF%CF%81%CE%B9%E1%BF%B6%CE%BD%20%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%B7%CF%87%CE%B7%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%BF%E1%BF%A6.%0A%28%E1%BC%88%CE%BD%CF%89%CF%84%CE%AD%CF%81%CE%BF%CF%85%20%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%B7%CF%87%CE%B7%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%BF%E1%BF%A6%20%CE%A3%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%B5%CE%AF%CE%BF%CF%85%29?m=1

💠Πλήρης απομαγνητοφωνημένες σειρές ομιλιών (Βιβλία).
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%92%A0%CE%A0%CE%BB%CE%AE%CF%81%CE%B7%CF%82%20%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%BC%CE%B1%CE%B3%CE%BD%CE%B7%CF%84%CE%BF%CF%86%CF%89%CE%BD%CE%B7%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B5%CF%82%20%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%81%CE%AD%CF%82%20%CE%BF%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%B9%CF%8E%CE%BD%20%28%CE%92%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CE%B1%29.?m=1

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

Όλες οι ομιλίες ~4.487~ του μακαριστού πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://aspalathos21.blogspot.com/2024/12/4487.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=0

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

09 Απριλίου 2025

Γιατί ὁ Μοναχός ἀναχωρεῖ ἀπό τόν κόσμο;

†. Μερικοί λένε ὅτι οἱ μοναχοί πηγαίνοντας νὰ ζήσουν στα μοναστήρια, μακρυὰ ἀπὸ τὸν κόσμο, προσπαθοῦν νὰ ἀποφύγουν τις δυσκολίες καὶ ἄσχημες καταστάσεις ποὺ πιθανῶς θὰ συναντήσουν στην κοινωνία, φροντίζοντας ἔτσι γιὰ τὴν δική τους σωτηρία. Ἐνῶ ἂν καθήσουν καὶ παλέψουν μέσα στην κοινωνία, βοηθώντας τοὺς συνανθρώπους τους, θὰ εἶναι ποιὸ σωστό. Εἶναι σωστὸ αὐτό;

Βεβαίως, ἀμέσως δημιουργείται μία ἀντίφασις, γιατὶ ἂν εἶναι μοναχὸς καὶ μείνει μέσα στην κοινωνία, δὲν θὰ εἶναι μοναχός! - Ἄρα, πῶς ὡς μοναχὸς θὰ καθήσει μέσα στὴν κοινωνία νὰ βοηθήσει; Και γιατί δεν βοηθοῦν τὴν κοινωνία αὐτοὶ ποὺ εἶναι μέσα στην κοινωνία; Μοναχὸς σημαίνει αὐτό· -Δὲν μπορῶ νὰ εἶμαι μέσα στὴν κοινωνία.

Τὸ θέμα ὅμως δὲν εἶναι ἐκεῖ· βρίσκεται στὸ ἂν εἶναι φυσικὴ αὐτὴ ἡ κατάστασις, ὁ ἄνθρωπος να φεύγει μακρυὰ ἀπὸ τὴν κατεστημένη κοινωνία. Ἐκεῖ εἶναι τὸ πρόβλημα, γι' αὐτὸ εἶναι σημαντικὴ αὐτὴ ἡ ἀπορία.

Πρέπει κάποτε νὰ καταλάβουμε τί εἶναι ὁ μοναχισμός, γιατὶ τὸν μοναχισμὸν τὸν ζεῖ ὁ κάθε πιστὸς μέσα του, καὶ ὀφείλει νὰ τὸν ζεῖ, ἐπειδὴ δὲν εἶναι ἕνα παράρτημα τῆς Ἐκκλησίας, δὲν εἶναι ἕνα ρυμουλκούμενον τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλὰ ὁ μοναχισμὸς εἶναι ἡ καρδία τῆς Ἐκκλησίας. Ἂν θέλετε, εἶναι τὸ σταυρικὸν Εὐαγγέλιον. Εἶναι ἐκεῖνο ποὺ ὁ Χριστὸς εἶπε· Ὅποιος θέλει νὰ μὲ ἀκολουθήσει, νὰ σηκώσει τὸν σταυρόν του, νὰ τὰ ἀρνηθεῖ ὅλα, ἀκόμη καὶ αὐτὸν τὸν ἑαυτόν του, καὶ νὰ μὲ ἀκολουθήσει. Συνεπῶς ἀποτελεῖ τὸν πυρήνα τῆς πνευματικῆς ζωῆς.

Ὅταν λέμε ὅτι ὁ μοναχὸς ἀφήνει τὸν κόσμον καὶ πηγαίνει κάπου, ὅτι πηγαίνει νὰ ζήσει μόνος του ἢ μὲ ἄλλους ὁμόφρονας μαζί, τί ἐννοοῦμε; Θὰ πάρω μία περίπτωσι ποὺ βεβαίως δὲν εἶναι τὸ κύριον σημεῖον· ὅτι εἶναι μία ἄρνησις τοῦ κόσμου, ὁ ὁποῖος ἐπιμένει νὰ μὴν δημιουργεῖ τὴν ἐν Χριστῷ κοινωνία. Δηλαδὴ ἕνας κόσμος ποὺ ἀρνεῖται νὰ ἐκκλησιαστικοποιεῖται, καὶ ἡ ἐκκλησιαστικοποίησις γίνεται ἐκ τῶν ἔσω πρὸς τὰ ἔξω· ὅπως ἕνας καρπὸς ἢ ὀργανισμός μεγαλώνει ἐκ τῶν ἔσω πρὸς τὰ ἔξω. Ἂν κάτι μεγαλώνει ἐκ τῶν ἔξω πρὸς τὰ ἔσω, τότε αὐτὸ εἶναι παράξενο καὶ δὲν ὑπάρχει στὴν φύσιν. Ἂν λοιπὸν ἡ Ἐκκλησία μεγάλωνε προσλαμβάνοντας κόσμον, χωρὶς νὰ τὸν ἐκκλησιαστικοποιεί, τότε αὐτὸ τὸ φαινόμενον λέγεται «ἐκκοσμίκευσις» τῆς Ἐκκλησίας. Εἶναι ἕνα φαινόμενον τῆς ἐποχῆς μας καὶ εἶναι φοβερόν!

Ένα παράδειγμα (καὶ ἴσως ἀπαντῶ καὶ σ᾿ ἕνα ἄλλο «μ᾿ ἕνα σμπάρο, δύο τρυγόνια»!)· εἶναι μία ἐρώτησι γιὰ τὴν μουσική -Μποροῦμε νὰ βάλουμε μουσικὴ εὐρωπαϊκὴ μέσα στὴν Ἐκκλησία, ἴσως ὄργανα...; -Ἔχει γίνει τέτοιο πείραμα στὴν Ἑλλάδα, καὶ συνεχίζουν κάποιοι νὰ ἐπιμένουν. Τὸ ἐπιχείρημα; - Θὰ μαζέψουμε κόσμον. Αὐτὸν τὸν κόσμον ὅμως, τί θὰ τὸν κάνουμε; Θὰ γίνουν Χριστιανοί; Θὰ ζήσουν τὸ Εὐαγγέλιον; -Τί εἶναι ἐκεῖνο ποὺ εἵλκυσε; -Ἡ μουσική. Μὰ ἡ μουσικὴ θὰ ἑλκύσει; Εἶναι ἕνα μέσον, ἀλλὰ δὲν μποροῦμε νὰ κάνουμε τὸν ἄλλον Χριστιανὸν μὲ τὴν μουσικήν! Γιὰ νὰ μὴν διώξουμε κόσμον, γιὰ νὰ γεμίσουμε τὶς Ἐκκλησίες μας, λέμε· Θὰ βάλουμε μουσικὰ ὄργανα, καὶ μάλιστα σύγχρονη μουσική (ἐπὶ παραδείγματι pop), γιὰ νὰ ἑλκύσουμε τὸν κόσμον. Αὐτὸ λέγεται ἐκκοσμίκευσις τῆς Ἐκκλησίας. Δὲν ἔχουμε μία βελτίωσι τῶν ἀνθρώπων ἀλλὰ μία ὑποβάθμισι τῆς Ἐκκλησίας, τῆς ποιότητός της.

Ἡ αὔξησις εἶναι ἐκ τῶν ἔσω πρὸς τὰ ἔξω. Ἡ Ἐκκλησία ὅταν προσελάμβανε ἕναν ἄνθρωπο ἀπὸ τὸν κόσμον, τὸν ἔπαιρνε, τὸν κατηχοῦσε, καὶ τότε τὸν ἐβάπτιζε· δηλαδὴ τὸν ἐνεσωμάτωνε στὸν ἑαυτόν της. Μέχρι τότε ἡ ἐνσωμάτωσις ἦταν ἀδιανόητος!

Ἄρα θὰ λέγαμε ἐδῶ ὅτι, ἐφ' ὅσον ἡ Ἐκκλησία δεν κατάφερε νὰ ἐκκλησιαστικοποιήσει τὸν κόσμον, ὁ μοναχισμός εἶναι μία διαμαρτύρησις! Δεν καταφέραμε νὰ κάνουμε τὸν κόσμον καλύτερον, ἐκκλησιαστικότερον, γι᾿ αὐτὸ λοιπὸν ἐμεῖς φεύγουμε ἀπὸ τὸν κόσμον γιὰ νὰ πᾶμε κάπου ἀλλοῦ νὰ φτιάξουμε τὴν δική μας πολιτεία, τὴν πολιτεία τοῦ Εὐαγγελίου. Αὐτὸ εἶναι μία θέσις, ἀλλὰ δὲν εἶναι αὐτὸ ἕνα κύριο σημεῖο, γιατί μπορεῖ κανεὶς νὰ ζήσει μέσα σ᾿ αὐτὸν τὸν κόσμον χωρὶς νὰ ἀπομακρυνθεῖ τοπικῶς. Εἶναι καὶ κάτι ἄλλο.

Ὁ Κύριος μετὰ τὴν Βάπτισίν του ὁδηγήθη ὑπὸ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος εἰς τὴν ἔρημον «πειρασθῆναι ὑπὸ τοῦ διαβόλου». Γιατί ὁ Κύριος πῆγε για 40 μέρες στὴν ἔρημο; -Πῆγε νὰ συναντήσει τὸν διάβολον γιὰ νὰ τὸν νικήσει. Ὁ διάβολος πηγαίνει παντοῦ, προπαντὸς στὴν ἔρημο. Μέσα στὴν πόλι, δὲν εἶναι ὁ διάβολος; -Θὰ σᾶς πῶ ἕνα ἀνέκδοτο: κάποτε ἕνας ἄνθρωπος περπατοῦσε καὶ εἶδε μία πολιτεία, κάστρο, φρούριο, καὶ ἕνας δαίμονας, καθισμένος πάνω στὸ κάστρο μισοκοιμόταν. Πάει παρακάτω καὶ βλέπει ἕναν ἀσκητὴν νὰ παλεύει μὲ πλῆθος δαίμονες. Τοῦ φάνηκε παράξενο καὶ ρωτάει κάποιον δαίμονα ἐκεῖ· -Δὲν μοῦ λές· σ᾽ ἐκείνην τὴν πόλιν ὑπῆρχε ἕνας μισοκοιμισμένος δαίμονας στὸ τεῖχος· ἐδῶ, σ' ἕναν ἄνθρωπο μόνον βρίσκονται πλῆθος δαίμονες· τί συμβαίνει; -Α! ἐκείνη ἡ πόλις εἶναι δική μας καὶ δὲν χρειάζεται νὰ τὴν πειράζουμε περισσότερο! Αὐτὸς δὲν εἶναι δικός μας καὶ τὸν παλεύουμε.

Στὸν βίο τοῦ Ἁγίου Ἀντωνίου, ὁ Ἅγιος βρῆκε τοὺς περισσοτέρους πειρασμοὺς στὴν ἔρημο παρὰ στὴν πόλι. Μέχρι ξύλο «ἔτρωγε» ὁ μέγας Ἀντώνιος. Μὴ φοβεῖσθε! Γιὰ νὰ φάει κανεὶς ξύλο ἀπὸ τοὺς δαίμονες χρειάζεται νὰ κάνει πολλὴ ἄσκησι... Μὲ τόσο λίγη ἄσκησι, δυστυχῶς, δὲν τρώμε ξύλο ἀπὸ τὸν διάβολον! Ἡ μάχη καὶ ὁ πόλεμος δὲν βρίσκονται στις πόλεις ἀλλὰ στὴν ἔρημο. Ἔχει νὰ παλέψει ὁ ἄνθρωπος κυρίως μὲ τὰ ψυχικά του πάθη.

Ὡς πρὸς τὰ σαρκικά πάθη, μερικοὶ ἀνοήτως λένε· -Ἐδῶ σὲ θέλω! Μά, αὐτὸ εἶναι ἀνόητο. Στην Α΄ Πρὸς Κορινθίους ἐπιστολὴ ἀναφέρεται ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στὰ σαρκικὰ ἁμαρτήματα· «Φεύγετε την πορνείαν», γυρίστε την πλάτη σας καὶ «πάρετε δρόμο»! Αὐτὸ δὲν εἶναι ἡ «ἧττα», ὅταν γυρίσω τὴν πλάτη καὶ φύγω! Εἶναι ἡ μόνη κατηγορία ἁμαρτημάτων που πρέπει νὰ φύγουμε, διότι μόνον τότε θὰ νικήσουμε. Σας θυμίζω τὸν Ἰωσὴφ στὴν Αἴγυπτο, ὅταν ἐδέχετο τὶς ἐπιθέσεις τῆς κυρίας του: ἐπήδησε ἀπὸ τὸ παράθυρο καὶ ἔφυγε! Δὲν θὰ μποροῦσε νὰ γλιτώσει ἂν δέν «τὸ ἔβαζε στα πόδια». Δὲν εἶναι ἐξυπνάδα νὰ παλεύω μέσα στὸν κόσμον αὐτόν! τὸ ἀποτέλεσμα θὰ εἶναι 100% νὰ νικηθῶ. Γι' αὐτὸ τὸν λόγο παίρνω δρόμο καὶ φεύγω.

Φυσικὰ αὐτὸ μπορῶ νὰ τὸ κάνω καὶ στὴν ἰδίαν πόλιν. Περνᾶς ἔξω ἀπὸ ἕναν κινηματογράφο καὶ ἔχει πολύ τολμηρές φωτογραφίες. Ἂν μὲν ἔχεις κάποια δύναμι, γυρίζεις τὸ κεφάλι σου ἀπὸ τὴν ἄλλη μεριὰ καὶ δὲν βλέπεις τίποτε. Ἂν δὲν ἔχεις δύναμι, δὲν περνᾶς ἀπὸ ἐκεῖ ἀλλὰ ἀπὸ ἄλλον δρόμο, γύρω γύρω βόλτα γιὰ νὰ μὴν δεῖς καὶ νικηθεῖς, γιατὶ εἶναι ἡ μέθοδος τῆς φυγῆς, καὶ αὐτὴ ἡ μέθοδος εἶναι ἐκείνη ποὺ ἀξίζει.

Σὲ μιὰ γρίππη, ὅταν βγεῖ μιὰ ἐντολὴ ἀπὸ τὴν Νομαρχία, νὰ μὴν συχνάζουμε στοὺς κινηματογράφους, κλείνουν τὰ σχολεῖα... Τί θὰ ἦταν ἐξυπνάδα νὰ πάω καὶ νὰ χώνω την μύτη μου στοὺς ἀρρώστους ανθρώπους; Ἢ θὰ ἔπρεπε νὰ ἀποφύγω ὅλους νὰ μὴν κολλήσω;

Τὸ ἴδιο καὶ ἐδῶ· εἶναι ἕνα ἐπιχείρημα τοῦ σατανᾶ ποὺ θέλει νὰ μᾶς πεῖ ὅτι πρέπει νὰ μείνουμε στον κόσμον αὐτὸν γιὰ νὰ μᾶς λιανίσει τὰ πλευρά μας! -Ὄχι! Τοπικῶς κάποτε φεύγουμε ἀπὸ τὸν κόσμον, κάποτε ὄχι, διότι ὅλοι δὲν εἶναι μοναχοί! Τροπικῶς ὅμως ὁπωσδήποτε θὰ φύγουμε ἀπὸ τὸν κόσμον. Δὲν νοεῖται Χριστιανὸς ποὺ τροπικῶς δέν «τὸ ἔβαλε στα πόδια» ἀπὸ τὸν κόσμον αὐτόν. Ἂν τροπικῶς δὲν φύγει ἀπὸ τὸν κόσμον, τότε ὁ ἴδιος θὰ γίνει κόσμος, δηλαδὴ νικημένος ἄνθρωπος.

-Ποιός σᾶς εἶπε ὅτι ἕνας μοναχὸς ἔπρεπε νὰ κάνει κοινωνικὸν ἔργον; -Ἀλλ᾿ ἐν τοιαύτῃ περιπτώσει θὰ σᾶς ἔλεγα ὅτι τὸ κατ' ἐξοχὴν κοινωνικὸ ἔργο εἶναι τοῦ μοναχοῦ· ὄχι μόνον διότι προσεύχεται γιὰ ὅλον τὸν κόσμον, ἀλλὰ διότι δίνει μίαν εἰκόνα -ἐφ᾿ ὅσον ὁ μοναχὸς εἶναι σωστὸς καὶ προσέχει- γνησιότητος τοῦ Χριστιανισμοῦ· ὅτι ἐκεῖνο ποὺ δὲν ἐπετεύχθη μέσα στις πόλεις, ἐπιτυγχάνεται ἀπὸ τὸν μοναχόν. Τότε παρατηρεῖται κάτι θαυμαστόν, ὅπως τὴν ἐποχὴ τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ βαπτιστοῦ. Κανεὶς δὲν ἔπρεπε νὰ μιμηθεῖ τὸν Ἅγιον Ἰωάννη, φορῶντας τρίχινον ἔνδυμα καὶ τρώγοντας μέλι ἄγριον καὶ ἀκρίδες, γιατὶ δὲν ζήτησε τίποτε τέτοιο ὁ Θεός. Εντούτοις, λέγει ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος· «Ἄδειαζαν οἱ πόλεις καὶ γινόταν ἔρημοι, καὶ ἡ ἔρημος ἐπολίζετο», δηλαδὴ κατοικεῖτο. Ὅλοι οἱ ἄνθρωποι πήγαιναν στὴν ἔρημο.

Οἱ ἄνθρωποι πηγαίνουν στο Μοναστήρι γιὰ νὰ ξεκουραστοῦν, καὶ αὐτὸ εἶναι μία μαρτυρία ὅτι κάτι έχει ἕνα μοναστήρι· εἶναι αὐτὸ ποὺ δὲν θὰ εἶχε ἂν ἦταν μέσα στὴν πόλιν. Τὸ ἔργον τοῦ μοναχισμοῦ εἶναι καὶ κοινωνικόν, χωρὶς νὰ τὸ ἐπιδιώκουμε. Θέλει νὰ ξέρει ὁ ἄλλος ὅτι ἐκεῖ στὸ βουνό ὑπάρχουν κάποιοι ἄνθρωποι ποὺ ζοῦν πιὸ σωστὰ ἀπὸ ἐκείνους ποὺ ζοῦν μέσα στὴν πόλι. Εἶναι λοιπὸν ἀνάγκη αὐτοὶ οἱ κάποιοι ἄνθρωποι νὰ εἶναι μακρυά. Ὅπως τὶς εἰκόνες ποὺ προσκυνοῦμε τὶς βάζουμε ψηλὰ στὸν τοῖχο -ὄχι χάμω στὸ πάτωμα- ἔτσι καὶ αὐτὰ τὰ ὑποδείγματα τὰ βάζουμε ψηλά γιατὶ μᾶς χρειάζονται. Ἂν τὰ βάλουμε χάμω, ὑπάρχει κίνδυνος νὰ τὰ ποδοπατήσουμε καὶ πλέον παύουν νὰ εἶναι ὑποδείγματα. Τότε δὲν μᾶς χρειάζονται πιά.

34η ομιλία στην κατηγορία " Ἀπαντήσεις ἀποριῶν Κατηχητικοῦ". (Ἀνωτέρου Κατηχητικοῦ Σχολείου)