†.Στο Νότιο Βασίλειο βασιλεύς ήτο ο Άχαζ και ανέλαβε την βασιλείαν εις ηλικίαν 20 ετών. Και εβασίλευσε 16 όλα χρόνια. Αυτός όμως «οὐκ ἐποίησε τὸ εὐθὲς ἐν ὀφθαλμοῖς Κυρίου Θεοῦ αὐτοῦ πιστῶς, ὡς Δαυὶδ ὁ πατὴρ αὐτοῦ». Δηλαδή στάθηκε, μάλιστα σε σύγκριση με όλους προηγουμένους του, ο χειρότερος βασιλιάς της Ιουδαίας. Ο σκληρότερος, ο φοβερότερος, και ο πιο ειδωλολάτρης.
Ακούσατε λοιπόν λίγα λόγια γι’ αυτόν: «Καὶ ἐπορεύθη, ἐν ὁδῷ βασιλέων ᾿Ισραήλ, καί γε τὸν υἱὸν αὐτοῦ διῆγεν ἐν πυρὶ κατὰ τὰ βδελύγματα τῶν ἐθνῶν, ὧν ἐξῇρε Κύριος ἀπὸ προσώπου τῶν υἱῶν ᾿Ισραήλ». Τι έκανε, λέγει; Ακούστε τι έκανε: «Τὸν υἱὸν αὐτοῦ διῆγεν ἐν πυρὶ»! Εδώ υπάρχουνε δύο ερμηνείες. Και οι δυο ευσταθούν. Βεβαίως στον Ιερεμία συναντούμε το εξής -στο έβδομο κεφάλαιο, στίχος 31 και στο 19 κεφάλαιο, στίχος 5- συναντούμε το εξής, ότι αφού εισήχθη η λατρεία του Βάαλ, οι Εβραίοι εθυσίαζαν τα παιδιά τους στον Βάαλ. Ήτο φοβερή η λατρεία του Βάαλ. Φοβερή! Διότι επύρωναν το άγαλμά του, που ήταν μεταλλικό και στην αγκαλιά του έριπταν ζωντανά τα παιδιά τους! Και τα εθυσίαζαν, τα έκαιγαν τα παιδιά τους για να προσφέρουν θυσία εις τον θεόν, για να πάνε καλά οι δουλειές τους παρακάτω κλπ. κλπ. Και μάλιστα, συνήθως τα πρωτότοκα παιδιά τους και τα πιο καλύτερα παιδιά τους θυσίαζαν. Φοβερό πράγμα, φοβερό!
Υπήρχε όμως και μια άλλη περίπτωσις. Εδώ δεν μπορούμε να ξέρουμε εκείνο το «διῆγεν ἐν πυρί», τι ακριβώς συνέβη με τον Άχαζ· ότι περνούσε -το ρήμα διάγω θα πει περνάω- περνούσε το παιδί του στη φωτιά. Γι’ αυτό ομοίως ομιλεί η Αγία Γραφή και μάλιστα μετά βδελυγμίας. Τι είναι; Άναβαν φωτιές, κατά τα ειδωλολατρικά έθιμα και περνούσαν τα παιδιά τους πάνω από τις φωτιές, ώστε με τον τρόπον αυτόν τα παιδιά να είναι σιδερένια, γερά, να μην έχουν αρρώστιες … κι άλλα πολλά.
Θα μου πείτε: «Μα αυτό το κάνουμε κι εμείς!». Μάλιστα αγαπητοί μου, το κάνουμε και εμείς! Το ξέρετε αυτό ότι το κάνουμε και εμείς; Εγώ το ‘χω δει πολλές φορές. Πολλές φορές το ‘χω δει, για να μην πω ότι το ‘χω και υποστεί ίσως, σαν μικρός … ναι, ναι! Πώς το έχω υποστεί; Μέσα σ’ έναν κόσμο που κάνει πολλά, τα παιδιά πώς μπερδεύονται … -γίνονται θύματα αυτών των καταστάσεων. Ιδού πώς. Όπως ξέρετε την Πρωτομαγιά κάνουμε τον «Μάη». Ειδωλολατρικό έθιμο αυτό ε; Οι Χριστιανοί δεν κάνουνε «Μάηδες» έξω απ’ την πόρτα τους, ούτε βάζουνε πέταλα, ούτε σκόρδα, ούτε κρομμύδες. Οι Χριστιανοί δεν κάνουν τίποτε απ’ αυτά τα πράγματα. Ούτε δίχτυα ψαράδικα, ούτε καλάμι, τίποτα απ’ όλα αυτά, δεν βάζουν τίποτε απ’ όλα αυτά. Τ’ ακούτε, σας παρακαλώ; Αυτά κάναν οι Εβραίοι, αυτά τα βδελύγματα και ο Θεός τους σιχάθηκε και τους οδήγησε εκεί που τους οδήγησε- γιατί θα οδηγήσει και εμάς με τη σειρά μας, εκεί που θα μας οδηγήσει. Και το βλέπει κανείς πού πηγαίνει ο λαός μας…
Λοιπόν, οι Χριστιανοί τέτοια πράγματα δεν κάνουν. Εν τοιαύτη περιπτώσει, αυτόν τον «Μάη», δηλαδή αυτό το στεφάνι, το οποίον βάζουν στην πόρτα τους και το βάζουν ως «αποτρόπαιον του κακού», δηλαδή να φύγει το κακό, να διώξει - το στεφάνι τώρα ε! Το σκόρδο, η κρομμύδα! - να διώξει το κακό από το σπίτι, να μην μπει μέσα στο σπίτι! Κάπου εις την εορτή του Ιωάννου, τον Ιούνιο, κάπου εκεί, δεν είμαι σίγουρος ακριβώς … μου φαίνεται 24 Ιουνίου … μου φαίνεται εκείνη την ημέρα, τα στεφάνια αυτά τα βγάζουν από τις πόρτες, τα βάζουν όλα μαζί, η γειτονιά τώρα, το δίπλα σπίτι, το παραπέρα σπίτι, βάζουν τα στεφάνια όλα αυτά μαζί, βάζουν φωτιά και τα καίνε. Και πηδούν πάνω από την φωτιά. Δεν πηδούν; Δεν το ‘χετε δει αυτό να πηδούν; Πηδούν πάνω από τις φωτιές. Γιατί πηδούν; Πηδούν γι’ αυτόν τον λόγο. Βέβαια, αυτά μείνανε σαν απομεινάρια που πολλές φορές έχουμε χάσει το πραγματικό τους νόημα και την αληθινή τους διάσταση. Όμως ή το καταλαβαίνομε ή δεν το καταλαβαίνομε, κάνουμε μία ειδωλολατρική πράξη, που σαφώς λέγει ο Θεός στην Παλαιά Διαθήκη: «Δεν θα περνάς το παιδί σου, ούτε τον γιο σου, ούτε την κόρη σου, πάνω από τη φωτιά». Διότι εθεωρείτο η φωτιά σαν ένα καθαρτήριον πράγμα, που περνώντας από κει ο άνθρωπος φεύγουν κι οι αρρώστιες, φεύγουν κι όλα. Και μετά; Και μετά παίρνουν οι νοικοκυρές εκείνη την στάχτη και την πάνε στο τζάκι τους, μέσα στο σπίτι! Όλα αυτά, αγαπητοί, - ή δεν είναι έτσι; - είναι τα βδελύγματα που τα σιχαίνεται ο Θεός.
Όταν κάποτε από μία απειλή ότι θα ξαναπάει ο Ναβουχοδονόσωρ - δεν είναι στο βιβλίο των Βασιλειῶν - θα ξαναπάει ο Ναβουχοδονόσωρ στα Ιεροσόλυμα να τα καταστρέψει, διότι είχε σκοτώσει κάποιος με την συμμορία του εκείνον που είχε εγκαταστήσει διοικητήν ο Ναβουχοδονόσωρ, φοβήθηκαν οι Εβραίοι και… σου λέει: «Εδώ τώρα πια ο Ναβουχοδονόσωρ θα μας πετσοκόψει». Μάζεψαν τα πράγματά τους και σηκώθηκαν κι έφυγαν κατευθυνόμενοι προς Αίγυπτον. Τους ηκολούθησε και ο προφήτης Ιερεμίας, ο ταλαίπωρος και ταλαιπωρημένος αυτός προφήτης. Ο προφήτης που σε όλη του τη ζωή κλαίει, κλαίει, κλαίει… Ο προφήτης Ιερεμίας. Τους ακολουθεί. Κάποια στιγμή -εκεί δε χάνουμε και τα ίχνη του, δεν ξέρουμε παρακάτω τι απέγινε· πιθανότατα τον εσκότωσαν οι Εβραίοι τον προφήτη Ιερεμία, αφού πέρασε πολλά. Μέχρι και σε βόθρο τον βάλανε μέσα, να τον πνίξουν! Και ποιος; Ένας ιερεύς του Ναού, κατ’ εντολήν του βασιλέως.
Λοιπόν αγαπητοί, στον δρόμο τι αντελήφθη ο προφήτης Ιερεμίας; - Μια που θίγουμε αυτά τα βδελύγματα -: Αντελήφθη οι γυναίκες να κάνουν πίτες σε στρογγυλά ταψιά. Θα μου πείτε, τι απλούστερον το να ‘χουμε ένα σινί - πώς το λέτε - κι εκεί μέσα να κάνουμε πίτα στρογγυλή, στρογγυλό σινί. Αλλά το να κάνεις σε στρογγυλό σινί, δεν έχει καμία σημασία γιατί, τι θα πει τετράγωνο, τι θα πει τρίγωνο, τι θα πει στρογγυλό … δεν έχει καμία σημασία το σχήμα. Γι’ αυτές είχε σημασία. Ήταν προς τιμήν της Σελήνης, της θεάς Σελήνης. Δηλαδή προς τιμήν του φεγγαριού, που είναι στρογγυλό. Κι έκαναν την πίτα προς τιμήν της θεάς Σελήνης. Όταν το αντιλήφθηκε αυτό ο Ιερεμίας - που το ‘χανε πάρει οι Εβραίες από τους γύρω ειδωλολατρικούς λαούς - ανέβηκε πάνω σε μία πέτρα, σ’ ένα βράχο κι άρχισε να φωνάζει - τώρα φεύγουν ε; Φεύγουν αυτεξόριστοι για την Αίγυπτο, είναι σε κατάσταση δηλαδή πολύ άσχημη - και λέγει: «Μα επιτέλους δεν θα καταλάβετε ποτέ σας ότι εξαιτίας αυτών των βδελυγμάτων, δεν μπορούμε πουθενά να στεριώσουμε και μας κυνηγάει η οργή του Θεού;». Και τι απήντησαν - οι γυναίκες! Όχι οι άνδρες… – τι απήντησαν, ξέρετε; Ακούστε τι απήντησαν, το φοβερό. Γιατί η γυναίκα όταν πιστεύει, πιστεύει. Όταν όμως δεν πιστεύει, είναι φοβερή! Είναι φοβερή η γυναίκα όταν είναι άπιστη. Φοβερή, σκύλα σκέτη! Όταν δεν πιστεύει στον Θεό. Και τι απαντούν στον προφήτη Ιερεμία; «Είδαμε την προκοπή μας τόσα χρόνια που πιστεύαμε εις τον Θεόν, τον δικό σου. Λοιπόν, δεν έχουμε ανάγκη από τον Θεό σου. Θα λατρεύομε τη Σελήνη». Αυτό απήντησαν οι γυναίκες.
Εκεί, αγαπητοί μου, ιστορικά, τα ίχνη του Ιερεμίου χάνονται. Φαίνεται πως τον σκότωσαν. Αυτό ήτο το τέλος των προφητών όταν φώναζαν, φώναζαν στον λαό να απέχει από την ειδωλολατρία. Κι αυτή είναι η ιστορία πραγματικά της ειδωλολατρίας με τις επιπτώσεις της.
Απόσπασμα απο την 13η ομιλία στην κατηγορία :
«Δ΄ Βασιλειῶν»
Απομαγνητοφώνηση και επιμέλεια: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.
Έτσι λέγαμε την περασμένη φορά, ότι μπροστά σε αυτό το μυστήριον, πώς το θηρίον υπήρξε, δεν υπάρχει τώρα -πότε τώρα, όταν ήδη ο ιερός Ευαγγελιστής έχει μπροστά του το ξετύλιγμα των εικόνων της Αποκαλύψεως- και θα υπάρξει εις το μέλλον, αλλά πηγαίνει στην απώλεια. Και ότι εκείνοι που θα κατοικούν στην γη, οι θιασώται του θηρίου, και των οποίων τα ονόματα δεν είναι γραμμένα στο βιβλίον της ζωής, αυτοί θα θαυμάσουν, δηλαδή θα απορήσουν και θα πουν: «Πώς αυτό το καταπληκτικό, ότι υπήρξε, δεν υπάρχει, και να, θα ξαναϋπάρξει!». Και σας είχα πει ότι δεν είναι παρά οι θιασώται της ειδωλολατρίας. Αυτό φυσικά πάντοτε στους χώρους των χριστιανικών λαών· διότι όταν μιλάμε για λαούς, οι οποίοι δεν εγνώρισαν το Ευαγγέλιον, λαοί οι οποίοι ζουν ήδη ειδωλολατρικά, γι’ αυτούς θέμα δεν τίθεται. Αυτά ανά πάσα στιγμή τίθενται δια τους Χριστιανούς! Ότι οι Χριστιανοί θα γίνουν νοσταλγοί της ειδωλολατρίας. Αυτά λέγαμε, και συνεπώς αυτοί ως ερασταί και νοσταλγοί της ειδωλολατρίας θα ιδούν να επανέρχεται η ειδωλολατρία. Και θα απορήσουν και θα ειπούν: «Ώστε δεν πέθανε η ειδωλολατρία. Ζήτω οι θεοί του Ολύμπου. Ζήτω οι θεοί του Καπιτωλίου. Ζήτω οι θεοί που λάτρεψαν οι αρχαίοι πρόγονοί μας… Ώστε να λοιπόν, ξαναζεί η ειδωλολατρία...» Αυτά λέγαμε και σας είχα πει ότι είναι ένα πάρα πολύ σπουδαίο θέμα, το οποίον θα παρακαλούσα να προσέξετε ό,τι θα ολοκληρώσουμε σήμερα.
Ιστορικά, μετά Χριστόν, τα πράγματα έχουν ως εξής. Ενικήθηκε ο διάβολος εις τον σταυρόν του Χριστού. Το Ευαγγέλιο αρχίζει να κερδίζει έδαφος και να υποχωρεί η ειδωλολατρία. Το σκοτάδι δηλαδή της ειδωλολατρίας άρχισε να υποχωρεί. Αυτό εκφράζεται με το «και δεν υπάρχει τώρα το θηρίο». Μια μικρή παρένθεση ερμηνευτική· η οποία είναι εκτάκτου ενδιαφέροντος, μόνο που δεν φθάσαμε ακόμα εκεί, αλλά επειδή πολλούς ενδιαφέρει και το σημείο αυτό έχει ακριβώς την θέση του, επιτρέψατε να σας την πω. Λέει πιο κάτω το βιβλίον της Αποκαλύψεως ότι ο σατανάς θα δεθεί χίλια χρόνια. Και μετά θα λυθεί, αλλά για λίγο καιρό. Και τότε, βλέποντας ότι δεν έχει πια καιρό, θα επανέλθει με θυμόν εναντίον των Χριστιανών και γενικά των ανθρώπων. Θα δεθεί χίλια χρόνια. Και συνεπώς υποτίθεται αφού ο διάβολος θα δεθεί χίλια χρόνια, εμείς θα έχομε επί της γης την χιλιετή βασιλεία του Χριστού. Είναι ο γνωστός μας Χιλιασμός· που λέγουν οι χιλιασταί ότι θα δεθεί ο διάβολος και θα ζήσουμε χίλια χρόνια επί της γης με τον Χριστό μία μακαρία ζωή.
Αγαπητοί μου, τα χίλια χρόνια που θα δεθεί ο διάβολος, είναι η φρασούλα εδώ «τό θηρίον οὐκ ἔστι». Το οὐκ ἔστι, δεν υπάρχει, σημαίνει είναι δεμένος ο διάβολος. Τι σημαίνει δεμένος; Σημαίνει: η ειδωλολατρία έχει υποχωρήσει. Αυτό σημαίνει ότι επικρατεί ο Χριστιανισμός. Λέμε, οι λαοί οι Χριστιανικοί· που σημαίνει ο διάβολος είναι δεμένος. Με αυτήν την έννοια. Τα 1000 χρόνια δεσίματος, λοιπόν -σχετικός αριθμός το 1000- δείχνει τη χιλιετή βασιλεία του Χριστού, δηλαδή τη διάδοση του Ευαγγελίου. Και όπως προσφυέστατα λέγει ο Ανδρέας Καισαρείας, είναι ο χρόνος του Ευαγγελίου που περικλείεται μεταξύ των δύο παρουσιών του Χριστού. Αλλά στις παραμονές της Δευτέρας του Χριστού παρουσίας, τότε λέγει «καί παρέσται» και τότε θα έλθει πάλι. Θα λυθεί ο διάβολος, κατά την άλλη περικοπή. Θα λυθεί. «Καί παρέσται». Και θα είναι. Είναι μέλλων του πάρειμι. Και θα είναι· που σημαίνει αυτό που θα πούμε τώρα. Ότι θα θαυμάσουν οι θιασώται του Αντιχρίστου, της ειδωλολατρίας, και θα πουν: «Μα δεν πέθανε η ειδωλολατρία;».
Λοιπόν. Είναι γνωστό ότι η Βυζαντινή αυτοκρατορία καλλιέργησε ή μάλλον εξήπλωσε τον Χριστιανισμόν. Εστάλησαν ιεραπόστολοι σε Ανατολή και Δύση μέχρι Ινδιών, μέχρι Ρωσίας, μέχρι Αβυσσηνίας, μέχρι –αν και δεν είναι της Βυζαντινής αυτοκρατορίας το τελευταίο- μέχρι τας Βρετανικάς νήσους, όπως λέγουν οι Πατέρες της Εκκλησίας μας. Δηλαδή στη Δύση. Αν και αυτό είναι προ της Βυζαντινής αυτοκρατορίας. Αλλά προς Ινδίας, προς Βορράν και προς Νότον είναι έργον της Βυζαντινής αυτοκρατορίας. Ο άγιος Αθανάσιος έστειλε τον άγιο Φρουμέντιο εις την Αβυσσηνία. Ο άγιος Κύριλλος και ο άγιος Μεθόδιος, Θεσσαλονικείς, τον 10ον αιώνα, αδελφοί κατά σάρκα επήγαν εις τους Σλάβους και τους εξεχριστιάνισαν. Συνεπώς η Βυζαντινή αυτοκρατορία έπαιζε έναν πάρα πολύ σημαντικό ρόλο εις την εξάπλωση του Ευαγγελίου.
Όμως σε αυτήν την χριστιανικοτάτην Βυζαντινή αυτοκρατορία υπέβοσκε πάντοτε η ειδωλολατρία. Το θηρίο δηλαδή «οὐκ ἦν», δεν ήτο. Ήτο δεμένο. Αλλά υπέβοσκε. Όταν λέγει ότι «ήτο δεμένο», δεν σημαίνει ότι είχε εξαφανιστεί ο διάβολος. Δεν μπορούσε να ενεργήσει. Όπως λέγει ο Ανδρέας και ο Αρέθας, είχε απονευρωθεί. Υπέβοσκε όμως η ειδωλολατρία. Μία αναλαμπή αυτής της ειδωλολατρίας είναι ο Ιουλιανός ο παραβάτης. Αργότερα, επειδή δεν μπορούσε στα κεφάλια μερικών λογίων του Βυζαντίου να κατανοηθεί ο σταυρικός πυρήν του Ευαγγελίου, δηλαδή η άρνησις του κόσμου εν εννοία πνευματική, γι'αυτό άρχισε η θεολογική σκέψις των λογίων να γίνεται περισσότερον και περισσότερον φιλοσοφική. Από θεολογική.
Αυτό το διακρίνουμε σε πολλούς λογίους. Βέβαια, η παιδεία τους ήτο και παιδεία των ελληνικών γραμμάτων. Μερικοί όμως παρέκλιναν και εγίνοντο ερασταί του αρχαίου πνεύματος. Έτσι, βασικό θέμα ετέθη ως εξής. Εις τον Χριστιανισμόν υπάρχει η ούτως ειπείν απαγόρευσις της ικανοποιήσεως των αισθήσεων. Αλλά γιατί να υπάρχει αυτή η απαγόρευσις; Γιατί να μη χαρούμε τη ζωή όπως μας προσφέρεται; Κατά φυσικόν τρόπον. «Άρα λοιπόν μέσα στον Χριστιανισμό», είπαν οι λόγιοι αυτοί, «υπάρχει η αναβίωσις ενός στοιχείου δυαλιστικού». Δυαλισμός θα πει ένα στοιχείο που είναι διπλούν. Το στοιχείο της ύλης και το στοιχείο του πνεύματος. Και έρχονται σε μία αντίθεση. Ένας κύριος εκπρόσωπος αυτού του πνεύματος ήτο ο Γεμιστός ο Πλήθων που πέθανε ένα χρόνο προ της αλώσεως της Κωνσταντινουπόλεως, το 1452, στον Μυστρά της Πελοποννήσου. Έχομε κι άλλους όμως ομοίους με τον Πλήθωνα. «Γιατί λοιπόν να μην έχει κανείς μία ενοποίηση των δυνάμεων της φύσεως; Γιατί να μην υπάρχει μία ενοποίησις ψυχής και σώματος; Και να βάλομε αυτά τα δύο να συγκρούονται, ψυχή με σώμα; Γιατί να εισάγει ο Χριστιανισμός δυαλισμόν;». Περιττό να σας πω ότι αυτά δεν είναι καθόλου σωστά, διότι αντιθέτως ο Χριστιανισμός κατήργησε κάθε δυαλιστικό στοιχείο· διότι δέχεται έναν Θεόν σαρκός και πνεύματος. Αν υπάρχει μία αντίθεσις ανάμεσα στη σάρκα και στο πνεύμα, όπως λέγει ο Απόστολος Παύλος: «Τίς μετρήσεται ἐκ τοῦ σώματος τοῦ θανάτου τούτου;». Ομιλεί εξ ονόματος του μεταπτωτικού ανθρώπου. Και ευθύς παρακάτω ο Απόστολος Παύλος δοξολογεί τον Χριστόν ότι τον ηλευθέρωσε ο Χριστός, ακριβώς απ’ αυτό το δυαλιστικό στοιχείο. Δυαλιστικό. Ο δυαλισμός λοιπόν, η δυαρχία δεν υπάρχει στον Χριστιανισμόν. Και αν σου πει ο άλλος «δεν θα φας αυτό, θα κάνεις εγκράτεια εκεί», δεν είναι γιατί υπάρχει κάτι κακό στην ύλη, εις το σώμα. Αλλά δια λόγους ασκήσεως, επειδή υπάρχει ο μεταπτωτικός άνθρωπος, να υπάρξει ο αγώνας να έρθομε εις τον καινούριο άνθρωπο.
Αυτά όμως μέχρι σήμερα, αγαπητοί μου, προσέξατε, ,δεν μπορούσαν να κατανοηθούν. Πάρτε το θέμα της εγκρατείας. Να το πω έτσι ωμά ωμά όπως το λένε οι άνθρωποι, γιατί τα πήρα εγώ φιλοσοφικά, να σας τα πω ωμά, πρακτικά. «Παντρεύτηκα», λέει, «και μου απαγορεύεις να συνέρχομαι με τη γυναίκα μου; Για ποιον λόγο; Αμαρτία είναι;». Κι όταν η σύζυγος πει στον άνδρα: «Ξέρεις, είναι σαρακοστή». «Γιατί σε παντρεύτηκα; Αμαρτία είναι;». Να τα πούμε έτσι ωμά ωμά. Δεν είναι αμαρτία, αδελφέ μου, γιατί δεν υπάρχει δυαρχία, δεν υπάρχει δυαλισμός, αλλά θα γίνεις σάρκα αν δώσεις τον εαυτό σου στις αισθήσεις σου. Μας το πληροφορεί η Ιστορία. Τι συνέβη εις την εποχή του κατακλυσμού του Νώε; «Οὐ μὴ καταμείνει τό πνεῦμα μου ἐν τοῖς ἀνθρώποις τούτοις εἰς τόν αἰῶνα διὰ τό εἶναι αὐτοὺς σάρκας». Έγιναν σαρκικοί άνθρωποι. Δεν το καταλαβαίνεις αυτό, αδελφέ μου; Ότι είσαι ο μεταπτωτικός άνθρωπος και ότι έχεις μίαν ευαισθησίαν; Και έλκεσαι από τις αισθήσεις σου και γίνεσαι χώμα; Αυτό που είπε ο Θεός στον διάβολο, στο φίδι: «Όλες τις μέρες της ζωής σου χώμα θα τρως. Θα σέρνεσαι- στον διάβολο το λέγει αυτό, ε; Τι θα πει, γιατί το φίδι είναι δημιούργημα του Θεού και το φίδι δεν είχε πρώτα ποδάρια και τα απέβαλε μετά, αλλά είναι τούτο: «ω διάβολε ουδέποτε θα ορθώσεις κεφάλι να δεις κάτι πνευματικό, κάτι που είναι πιο πάνω από τον εαυτό σου. Πάντα θα έχεις το κεφάλι σου προς τα κάτω να τρως ύλη, να τρως αμαρτία, να τρως εκείνο που δεν θα ‘πρεπε να τρως, ω διάβολε». Κι εσύ, άνθρωπε, που παρεσύρθης από τον διάβολο, δεν το καταλαβαίνεις, αδελφέ μου; Δεν υπάρχει δυαρχία. Ο Θεός έκανε το σώμα, ο Θεός έκανε και το πνεύμα. Ο Θεός έκανε και το γενετήσιο. «Δοξάσατε οὖν τον Θεόν», λέγει ο Απόστολος Παύλος, Α΄Κορινθίους έκτο κεφάλαιο, τελευταίος στίχος. «Δοξάσατε δὴ τὸν Θεὸν ἐν τῷ σώματι ὑμῶν καὶ ἐν τῷ πνεύματι ὑμῶν, ἅτινά ἐστι τοῦΘεοῦ».
Έτσι, οι φιλοσοφούντες αυτοί, λίγο θεολογούντες και περισσότερον φιλοσοφούντες και περισσότερο παρασυρόμενοι από τις αισθήσεις τους, άρχισαν να λένε, γιατί να μην υπάρχει μία ελευθερία, και να μην υπάρχει μία ενοποίησις σώματος και ψυχής, αλλά να έρχεται ο Χριστιανισμός, λέγει: «Μη αυτό, μη εκείνο». Παρανόησις. Βλέπετε η αδυναμία της ζωής; Των βιωμάτων; Της σαρκός; Όταν ο άνθρωπος δεν ζει χριστιανικά, βλέπετε τι πονηρά δόγματα γεννάει; Όπως λέγει ο Ιερός Χρυσόστομος; Λοιπόν, ποιος θα ικανοποιήσει το θέμα της ενοποιήσεως πνεύματος και σαρκός; Σώματος; Το αρχαίο ελληνικό πνεύμα. Δηλαδή, επαναφορά εις την ειδωλολατρία της αρχαιότητος. Εκεί θα ξαναβρούμε πάλι την αρμονία και την ισορροπία της ανθρωπίνης υπάρξεως. Σας το εξήγησα λοιπόν. Αυτό το ίδιο πνεύμα υπάρχει μέχρι σήμερα. Και ογκούται, μεγαλώνει. Σας είπα, ένας εκπρόσωπος αυτούς του πνεύματος ήτο ο Πλήθων. Αν διαβάσετε την Ιστορία της εποχής εκείνης, πώς αυτός πήγε στην Ιταλία, πώς τα ελληνικά γράμματα έλαμψαν στην Ιταλία κλπ. κλπ. και πώς ακόμη μεταφέρθηκε αυτό το πνεύμα που υπέβοσκε στη Δύση και δημιουργήθηκε η γνωστή Αναγέννησις στη Δύση, η οποία Αναγέννησις στη Δύση δεν ήταν τίποτε άλλο, οι υποβόσκουσες αυτές φιλοσοφιλοθεολογικές ιδέες του Βυζαντίου. Αποτέλεσμα, ερασταί κι εκείνοι της αρχαιότητος στη Δύση, στην Ιταλία κυρίως, άρχισε να δημιουργείται η Αναγέννησις, η νοσταλγία της ειδωλολατρίας, γέννημα της οποίας αναγεννήσεως είναι ο δικός μας Θεόφιλος Καΐρης, μόλις του περασμένου αιώνος. Στα μέσα του περασμένου αιώνος απέθανε ο Θεόφιλος Καΐρης στη Σύρο. Κληρικός ήτο. Και στην Άνδρο είχε κάνει ένα ορφανοτροφείον, στην πραγματικότητα δεν ήταν παρά μία σχολή, συγκέντρωνε πολλούς μαθητάς, εκατοντάδες μαθητάς. Απ’ όλη την Ελλάδα, στην προσπάθειά του όχι μόνο να δώσει μόρφωση, δίδασκε όλα τα μαθήματα, Μαθηματικά, Φυσική, Φιλοσοφία, Ελληνικά, όλα τα μαθήματα, μόνος του· όχι μόνο αυτό, αλλά προσπάθησε να δημιουργήσει μια καινούρια θρησκεία. Με καινούριο τελετουργικό, με νέους ύμνους και με καινούριες προσευχές. Στο βάθος λοιπόν ήτο παιδί της Αναγεννήσεως της Δύσεως, η οποία Αναγέννηση της Δύσεως ήτο παιδί των βυζαντινών εραστών της ειδωλολατρίας.
Με όλα αυτά που σας είπα, θέλω να καταλάβετε ότι η ειδωλολατρία δεν πέθανε. Δυστυχώς η Δύσις, η Ευρώπη, παρέμεινε πιστή σ’ αυτές τις ελληνικές αρχές, και προ πολλού έχει απεμπολήσει τον Χριστιανισμόν. Προ πολλού. Μη σας κάνει εντύπωση. Ακόμη, αν θέλετε, στη Δύση επεκράτησε και έμεινε ο Αρειανισμός. Πάρα πολλοί Ευρωπαίοι Χριστιανοί στην πραγματικότητα είναι Αρειανισταί. Ήτοι αρνούνται την θεανθρωπίνη φύση του Ιησού Χριστού. Από τη στιγμή που αρνείσαι τη θεανθρωπίνη φύση του Χριστού, ένα βηματάκι και βρέθηκες στην ειδωλολατρία. Διαβάστε το βιβλίο αυτό του πατρός Ιουστίνου Πόποβιτς, «Άνθρωπος και Θεάνθρωπος», και θα δείτε εκεί ανάγλυφα αυτά που σας λέγω τώρα. Το αποτέλεσμα; Το πνεύμα της ειδωλολατρίας άρχισε να εξαπλούται και να δυναμώνει και στην Ευρώπη και στην Ελλάδα. Στην Ελλάδα μετά το 1821 ήρθε αυτός ο Ευρωπαϊκός Διαφωτισμός, και ονομάστηκε μετά «ο Ελληνικός Διαφωτισμός». Στην Ευρώπη έχομε πάρα πολλά μεγάλα ονόματα που επέδρασαν εις την Ιστορίαν της Ευρώπης, που ήσαν ειδωλολάτραι. Ο Βάγκνερ, αυτός ο μεγάλος μουσουργός, ήτο ειδωλολάτρης. «Ο Πάρσιφαλ», το έργο αυτό που έκανε, ήτο ειδωλολατρικό. Ο Νίτσε ήτο εραστής του ελληνικού πνεύματος, ήτο ειδωλολάτρης. «Η γέννηση της τραγωδίας» που έγραψε ο Νίτσε κ.ο.κ. Έτσι, ερχόμενο το πνεύμα αυτό της αναβιώσεως της αρχαιότητος και στην Ελλάδα, θα ’χα να σας σημειώσω το εξής, αγαπητοί μου. Μέσα σ’ αυτά τα 150 χρόνια ελεύθερου βίου στην Ελλάδα, σας είπα ένα παράδειγμα του Θεόφιλου Καΐρη, αν διαβάσετε τον βίο του, ήδη αφού τον κατεδίκασε η Εκκλησία, τον αφόρισε η Εκκλησία, μεγάλα πρόσωπα της ελληνικής πολιτείας τον είχαν ήδη συμπαθήσει, γιατί είχαν συντονιστεί με το πνεύμα του. Βεβαίως. Σημειώσατε ακόμα ότι μόλις πριν από δέκα χρόνια, ένα πρόσωπο μού είχε πει, επίσημο πρόσωπο, ότι είχε συσταθεί σύλλογος στην Αθήνα προς αναβίωσιν του δωδεκαθέου του Ολύμπου. Θα σταυροκοπιόσαστε ίσως. Όπως κι εγώ άμα το άκουσα τότε, εσταυροκοπήθηκα.
Ακόμα, είχε γίνει μία απόπειρα να γίνει ένας σύλλογος στον Μυστρά της Πελοποννήσου με την επωνυμία του Πλήθωνος, την οποία προσπάθεια έκανε ένας καθηγητής της φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, μόλις, μακαρίτης, ας μην πω το όνομά του. Δηλαδή να αναβιώσει το πνεύμα του Πλήθωνος που ήταν ειδωλολάτρης. Είχε αρνηθεί δηλαδή το Ευαγγέλιο, τον Χριστιανισμόν. Βεβαίως ετάφη, αν το θέλετε κι αυτό, με χριστιανικό δόγμα. Γιατί ουδέποτε φανερά είπε τις ιδέες του, αλλά πάντοτε κρυφά, γιατί ήξερε ότι θα διωχθεί. Ένα βιβλίο του, «Οι Νόμοι», έπεσε στα χέρια του Γεωργίου Σχολαρίου, ο οποίος το έκαψε. Ήταν φανερά εκεί, αυτό δεν δημοσιεύτηκε, μόνο έπεσε στα χέρια του Σχολαρίου του Γεωργίου, ο οποίος έγινε μετά, έγινε Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, για την Ιστορία σας το λέγω αυτό, το έκαψε διότι έφριξε όταν είδε τι έγραφε μέσα εκεί ο Πλήθων.
Όλοι λοιπόν αυτοί, αγαπητοί μου, οι νοσταλγοί, είναι εκείνοι που βλέπουν το θηρίον ότι «ἦν, καὶ οὐκ ἔστι καὶ παρέσται» και θα έλθει. Μάλιστα ο Πλήθων είχε πει το εξής, μία χαρακτηριστική φράση. Όταν κάποτε την είχα διαβάσει αυτή τη φράση του, μου έμεινε πολύ μέσα μου, στάθηκα να την σκεφθώ πολύ. Είπε: «Και όμως μία μέρα η Ελλάς θα ξαναγυρίσει στην ειδωλολατρία». Είναι αλήθεια, είναι αλήθεια! Το βεβαιώνει το βιβλίον της Αποκαλύψεως. Από τους Έλληνές μας, λίγοι θα μείνουν σωστοί Χριστιανοί. Δεν είναι τυχαίο, αγαπητοί μου, αλλά θεόπνευστο εκείνο που γράφει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης, και με αυτό τελειώνει την πρώτη του Καθολική επιστολή: «Τεκνία, φυλάξασθε ἀπὸ τῶν εἰδώλων». Είναι η τελευταία του παραγγελία. «Παιδάκια, φυλάγεσθε από τα είδωλα».
Ο Μασωνισμός, καθαρή ειδωλολατρία, μπερδεμένος με τον Ινδουισμό κτλ., ο Μασωνισμός είναι μία οδός προς ειδωλολατρία. Οι ταλαίπωροι Ορθόδοξοι Έλληνες Χριστιανοί μας που παρασύρονται από τον Μασωνισμόν… Το Ρόταρυ; Είναι ο προθάλαμος του Μασωνισμού. Οι Λάιονς; Οι Ζόντα, που είναι στις γυναίκες; Το Ροταράκ, που είναι για τα παιδιά; Το μικρό Ρόταρυ, θα λέγαμε. Όλα αυτά είναι κηπευτικά, είναι περιβολάκια, που δημιουργούν τα φιντανάκια για τον Μασωνισμό και την ειδωλολατρία.
Κάποτε η στοά της Ολλανδίας ή του Βελγίου, δεν ενθυμούμαι αυτή τη στιγμή, ήθελαν να ξεσκεπάσουν τους σκοπούς του Μασωνισμού. Και η πονηρά στοά της Αγγλίας, που υπήρξε πάντοτε πονηρή στην πολιτική της, απήντησε: «Δεν ήρθε ακόμα η ώρα». Δηλαδή, τι θα ξεσκέπαζαν; Ότι ο Μασωνισμός φέρνει αυτή την καινούρια θρησκεία. Τι; Την ειδωλολατρία. Ναι, αγαπητοί μου, ναι! Ποτέ μη συμβιβαστείτε με αυτά τα πράγματα, όσα και αν λέγουν ότι δεν είναι. Είναι ψεύτες! Και είναι και υποκριτές αυτοί οι άνθρωποι. Είναι ψεύται και υποκριταί. Εκτός κι αν πια είναι κάποιος τόσο χαζός από τους Μασώνους, έχει περάσει μόνο στον πρώτο, δεύτερο βαθμό, δεν καταλαβαίνει πολλά πράγματα, μπήκε από συμφέροντα οικονομικά, δεν ξέρω τι, να ικανοποιήσει τις φιλοδοξίες του και τις αναρριχήσεις του στην κοινωνική κλίμακα κλπ. και να μην καταλαβαίνει. Όμως είναι ειδωλολατρία. Τα 33 σκαλοπάτια που ανεβάζουν οι Μασώνοι δεν είναι παρά μία μύησις στα βαθύτερα και βαθύτερα της ειδωλολατρίας, δηλαδή του σατανά.
Έτσι θα γράψει ο Απόστολος Παύλος θεοπνεύστως: «Βλέπετε μή τις ὑμᾶς ἔσται ὁ συλαγωγῶν διὰ τῆς φιλοσοφίας καὶ κενῆς ἀπάτης». «Προσέξτε», λέγει, «μη σας συλαγωγήσει κανείς με τη φιλοσοφία και την κούφια απάτη κατά την παράδοση των ανθρώπων κατά τα στοιχεία του κόσμου και ου κατά Χριστόν». Αυτό θα λέγαμε κι εμείς, αγαπητοί μου, αν αυτοί στέκονται θιασώται της ειδωλολατρίας, ας προσέξουμε εμείς πολύ.
Εκείνα που ήδη ερμηνεύει ο άγγελος εις τον Ιωάννην, ενθυμείσθε από την περασμένη φορά, είναι γριφώδη και μυστηριώδη και συσκιασμένα, παρά την ερμηνεία, και επειδή χρήζουν κι αυτά ερμηνείας, γι΄αυτό σημειώνει εκεί ο ιερός Ευαγγελιστής. Είμεθα στο 17 κεφάλαιο, στίχος 9: «Ὧδε ὁ νοῦς ὁ ἔχων σοφίαν». «Εδώ είναι ο νους που έχει σοφία». Τι θα καταλάβει από τα γραφόμενα στο βιβλίο της Αποκαλύψεως; Ποία σοφία; Ο Ανδρέας Καισαρείας λέγει: «Πνευματικῶν ὂντων τῶν ἐρμηνευομένων, πνευματικῆς σοφίας, καί οὐ κοσμικῆς, χρεία πρός τό νοῆσαι τά λεγόμενα». «Έχουμε ανάγκη σε πνευματικά πράγματα, πνευματική σοφία, όχι κοσμική σοφία, όχι εκείνη την οποία χρησιμοποιούμε στα σχολεία μας ως γνώση και σοφία. Αλλά τη σοφία του Αγίου Πνεύματος για να καταλάβομε αυτά τα πνευματικά».
Αυτήν την προδιαγραφήν αυτής της σοφίας την θέτει ως εξής ο Σολομών, στο βιβλίο του «Σοφία Σολομώντος» στο 8ο κεφάλαιο. Λέγει: «Εἰ δὲ καὶ πολυπειρίαν ποθεῖ τις(‘’Αν κανείς ποθεί να γίνει πλούσιος σε πείρα’’, βλέπετε, λέει ‘’πολυπειρία’’, δεν λέει ‘’πολυνοημοσύνη’’ ή ‘’πολυνόησιν’’ ή ‘’πολυγνωσία’’. Πολυπειρία, διότι στους Εβραίους η σοφία δεν είναι ένα προϊόν της διανοίας, αλλά είναι μία γνώσις ολοκλήρου του ανθρώπου. Είναι γνωστό ότι πολλά πράγματα δεν τα γνωρίζουμε με τον νουν μας, τα γνωρίζουμε με την καρδιά μας. Είναι πολλά πράγματα που δεν τα γνωρίζουμε με τη σκέψη μας, αλλά με το σώμα μας. Δεν είναι κάτι που θα γνωρίσω, το φως, η διάνοιά μου δεν μπορεί να γνωρίσει το φως. Το φως θα το γνωρίσω με τα μάτια μου. Τα υλικά μου μάτια. Την αίσθηση του θερμού, του ψυχρού, του πόνου, αυτά όλα είναι γνώσεις, αλλά δεν είναι γνώση διανοητική. Είναι γνώσις των αισθήσεων, του σώματος. Συνεπώς όταν λέγει εδώ πολυπειρία, εννοεί την γνώσιν όλην εκείνην που καλύπτει όλα τα στοιχεία εκείνα που μπορεί ο άνθρωπος να αποκτήσει την γνώσιν. Και η ψυχή και το σώμα. Δηλαδή είναι πλούσιο αυτό, είναι πάρα πολύ πλούσιο), «Εἰ δὲ καὶ πολυπειρίαν ποθεῖ τις οἶδε τὰ ἀρχαῖα καὶ τὰ μέλλοντα εἰκάζειν -γνωρίζει τα αρχαία και τα μέλλοντα ομοίως, γνωρίζει, εικάζει». Ποια είναι αυτή που γνωρίζει τα αρχαία και τα μέλλοντα εικάζει; Είναι η Ενυπόστατος Σοφία. Ποια είναι η Ενυπόστατος Σοφία; Είναι η Σοφία που είναι πρόσωπο. Και αυτή που κατόπιν ενηνθρώπησε. Ο Θεός Λόγος, ο Ιησούς Χριστός- καὶ λύσεις αἰνιγμάτων -δηλαδή λύσεις γριφωδών πραγμάτων-, σημεῖα καὶ τέρατα προγινώσκει καὶ ἐκβάσεις καιρῶν καὶ χρόνων». Τα ξέρει όλα. Συνεπώς, μπροστά στη Σοφία του Θεού, μένοντας έκπληκτος ο Σολομώντας παίρνει αυτή την απόφαση: να εγκολπωθεί τη σοφία. Και λέγει: «Ἒκρινα τοίνυν ταύτην ἀγαγέσθαι πρὸς συμβίωσιν, εἰδὼς ὅτι ἔσται μοι σύμβουλος ἀγαθῶν». «Έτσι λοιπόν έκρινα, αυτή να την πάρω να συμβιώσω μαζί της, γιατί θα μου γίνει σύμβουλος αγαθών πραγμάτων». Είναι ο «νοῦς Χριστοῦ», που λέγει ο Απόστολος Παύλος. Όταν έχεις Χριστόν μέσα σου και έχεις «νοῦν Χριστοῦ», τότε εκείνο το οποίον σου προβάλλεται μπορείς να το κατανοήσεις, να το καταλάβεις, όταν ο άλλος δεν το καταλαβαίνει. Αυτός ο «νοῦς Χριστοῦ», αυτή η Σοφία του Χριστού, μη νομίζετε ότι μας χρειάζεται σε πολύ υψηλά θέματα. Φερ΄ειπείν, να κατανοήσουμε τα μέλλοντα γενέσθαι, που μας περιγράφει το βιβλίο της Αποκαλύψεως. Αγαπητοί μου, αυτόν τον «νοῦν Χριστοῦ» τον έχομε ανάγκη και δια τον καθημερινόν μας βίο. Απόδειξις, πράγματα πολύ απλά που τα βλέπει εκείνος που έχει νουν Χριστού, οι άνθρωποι που δεν έχουνε νουν Χριστού δεν τα βλέπουνε. Επαναλαμβάνω, πράγματα της καθημερινότητος. Και έχομε ανάγκη λοιπόν από αυτήν την άνωθεν σοφία. Έχομε ανάγκη από τον Χριστόν. Να εγκατοικεί μέσα μας. Για να μπορούμε με τον νου του Χριστού να βλέπομε και να κρίνομε όλα τα πράγματα του κόσμου τούτου.
Σας είχα πει ότι το θηρίον, οι θιασώται του θηρίου είπαν: «ᾞν», ήτο, τώρα δεν είναι , θα είναι. Υπάρχει και ένα τέταρτο. «Καὶ εἰς ἀπώλειαν ὑπάγει». Οι Χριστιανοί βλέπουν τρία συν το τέταρτο. Οι μη Χριστιανοί βλέπουν μόνο τα τρία και το τέταρτο δεν το βλέπουν. Λέγουν: Θα αναγεννηθεί η ειδωλολατρία. Και θα μείνει η ειδωλολατρία. «Επιτέλους, αρκετά μας ταλαιπώρησε ο Χριστιανισμός. Αρκετά μας ταλαιπώρησε! Ας πάει στην άκρια πια. Δοκιμάστηκε, άχρηστος είναι!». Όμως η ειδωλολατρία θα πάει στην απώλεια και ο Χριστιανισμός θα λάμψει, που θα είναι η τελευταία μάχη που θα δώσει, θα το δούμε στη συνέχεια, το Αρνίον εναντίον των δυνάμεων του κακού. Αυτό όμως το βλέπει μόνο εκείνος που έχει νουν Χριστού.
Απόσπασμα από την 69η ομιλία στο βιβλίο της Καινής Διαθήκης
« Ιερά Αποκάλυψις ».
Έτσι λέγαμε την περασμένη φορά, ότι μπροστά σε αυτό το μυστήριον, πώς το θηρίον υπήρξε, δεν υπάρχει τώρα -πότε τώρα, όταν ήδη ο ιερός Ευαγγελιστής έχει μπροστά του το ξετύλιγμα των εικόνων της Αποκαλύψεως- και θα υπάρξει εις το μέλλον, αλλά πηγαίνει
στην απώλεια. Και ότι εκείνοι που θα κατοικούν στην γη, οι θιασώται του θηρίου, και των οποίων τα ονόματα δεν είναι γραμμένα στο βιβλίον της ζωής, αυτοί θα θαυμάσουν, δηλαδή θα απορήσουν και θα πουν: «Πώς αυτό το καταπληκτικό, ότι υπήρξε, δεν υπάρχει, και να, θα ξαναϋπάρξει!». Και σας είχα πει ότι δεν είναι παρά οι θιασώται της ειδωλολατρίας.
Αυτό φυσικά πάντοτε στους χώρους των χριστιανικών λαών· διότι όταν μιλάμε για λαούς, οι οποίοι δεν εγνώρισαν το Ευαγγέλιον, λαοί οι οποίοι ζουν ήδη ειδωλολατρικά, γι’ αυτούς θέμα δεν τίθεται. Αυτά ανά πάσα στιγμή τίθενται δια τους Χριστιανούς! Ότι οι Χριστιανοί
θα γίνουν νοσταλγοί της ειδωλολατρίας. Αυτά λέγαμε, και συνεπώς αυτοί ως ερασταί και νοσταλγοί της ειδωλολατρίας θα ιδούν να επανέρχεται η ειδωλολατρία. Και θα απορήσουν
και θα ειπούν: «Ώστε δεν πέθανε η ειδωλολατρία. Ζήτω οι θεοί του Ολύμπου. Ζήτω οι θεοί του Καπιτωλίου. Ζήτω οι θεοί που λάτρεψαν οι αρχαίοι πρόγονοί μας… Ώστε να λοιπόν, ξαναζεί η ειδωλολατρία...» Αυτά λέγαμε και σας είχα πει ότι είναι ένα πάρα πολύ σπουδαίο θέμα, το οποίον θα παρακαλούσα να προσέξετε ό,τι θα ολοκληρώσουμε σήμερα.
Ιστορικά, μετά Χριστόν, τα πράγματα έχουν ως εξής. Ενικήθηκε ο διάβολος εις τον σταυρόν του Χριστού. Το Ευαγγέλιο αρχίζει να κερδίζει έδαφος και να υποχωρεί η ειδωλολατρία. Το σκοτάδι δηλαδή της ειδωλολατρίας άρχισε να υποχωρεί. Αυτό εκφράζεται με το «και δεν υπάρχει τώρα το θηρίο». Μια μικρή παρένθεση ερμηνευτική· η οποία είναι εκτάκτου ενδιαφέροντος, μόνο που δεν φθάσαμε ακόμα εκεί, αλλά επειδή πολλούς ενδιαφέρει και το σημείο αυτό έχει ακριβώς την θέση του, επιτρέψατε να σας την πω. Λέει πιο κάτω το βιβλίον της Αποκαλύψεως ότι ο σατανάς θα δεθεί χίλια χρόνια. Και μετά θα λυθεί, αλλά για λίγο καιρό. Και τότε, βλέποντας ότι δεν έχει πια καιρό, θα επανέλθει με θυμόν εναντίον των Χριστιανών και
γενικά των ανθρώπων. Θα δεθεί χίλια χρόνια. Και συνεπώς υποτίθεται αφού ο διάβολος θα δεθεί χίλια χρόνια, εμείς θα έχομε επί της γης την χιλιετή βασιλεία του Χριστού. Είναι ο γνωστός μας Χιλιασμός· που λέγουν οι χιλιασταί ότι θα δεθεί ο διάβολος και θα ζήσουμε χίλια χρόνια επί της γης με τον Χριστό μία μακαρία ζωή.
Αγαπητοί μου, τα χίλια χρόνια που θα δεθεί ο διάβολος, είναι η φρασούλα εδώ «τό θηρίον οὐκ ἔστι». Το οὐκ ἔστι, δεν υπάρχει, σημαίνει είναι δεμένος ο διάβολος. Τι σημαίνει δεμένος; Σημαίνει: η ειδωλολατρία έχει υποχωρήσει. Αυτό σημαίνει ότι επικρατεί ο Χριστιανισμός. Λέμε, οι λαοί οι Χριστιανικοί· που σημαίνει ο διάβολος είναι δεμένος. Με αυτήν την έννοια. Τα 1000 χρόνια δεσίματος, λοιπόν -σχετικός αριθμός το 1000- δείχνει τη χιλιετή βασιλεία του Χριστού, δηλαδή τη διάδοση του Ευαγγελίου. Και όπως προσφυέστατα λέγει ο Ανδρέας Καισαρείας, είναι ο χρόνος του Ευαγγελίου που περικλείεται μεταξύ των δύο παρουσιών του Χριστού. Αλλά στις παραμονές της Δευτέρας του Χριστού παρουσίας, τότε λέγει «καί παρέσται» και τότε θα έλθει πάλι. Θα λυθεί ο διάβολος, κατά την άλλη περικοπή. Θα λυθεί. «Καί παρέσται». Και θα είναι. Είναι μέλλων του πάρειμι. Και θα είναι· που σημαίνει αυτό που θα πούμε τώρα. Ότι θα θαυμάσουν οι θιασώται του Αντιχρίστου, της ειδωλολατρίας, και θα πουν: «Μα δεν πέθανε η ειδωλολατρία;».
Λοιπόν. Είναι γνωστό ότι η Βυζαντινή αυτοκρατορία καλλιέργησε ή μάλλον εξήπλωσε τον Χριστιανισμόν. Εστάλησαν ιεραπόστολοι σε Ανατολή και Δύση μέχρι Ινδιών, μέχρι Ρωσίας, μέχρι Αβυσσηνίας, μέχρι –αν και δεν είναι της Βυζαντινής αυτοκρατορίας το τελευταίο- μέχρι τας Βρετανικάς νήσους, όπως λέγουν οι Πατέρες της Εκκλησίας μας. Δηλαδή στη Δύση. Αν και αυτό είναι προ της Βυζαντινής αυτοκρατορίας. Αλλά προς Ινδίας, προς Βορράν και προς Νότον είναι έργον της Βυζαντινής αυτοκρατορίας. Ο άγιος Αθανάσιος έστειλε τον άγιο Φρουμέντιο εις την Αβυσσηνία. Ο άγιος Κύριλλος και ο άγιος Μεθόδιος, Θεσσαλονικείς, τον 10ον αιώνα, αδελφοί κατά σάρκα επήγαν εις τους Σλάβους
και τους εξεχριστιάνισαν. Συνεπώς η Βυζαντινή αυτοκρατορία έπαιζε έναν πάρα πολύ σημαντικό ρόλο εις την εξάπλωση του Ευαγγελίου.
Όμως σε αυτήν την χριστιανικοτάτην Βυζαντινή αυτοκρατορία υπέβοσκε πάντοτε η ειδωλολατρία. Το θηρίο δηλαδή «οὐκ ἦν», δεν ήτο. Ήτο δεμένο. Αλλά υπέβοσκε. Όταν λέγει ότι «ήτο δεμένο», δεν σημαίνει ότι είχε εξαφανιστεί ο διάβολος. Δεν μπορούσε να ενεργήσει. Όπως λέγει ο Ανδρέας και ο Αρέθας, είχε απονευρωθεί. Υπέβοσκε όμως η ειδωλολατρία. Μία αναλαμπή αυτής της ειδωλολατρίας είναι ο Ιουλιανός ο παραβάτης. Αργότερα, επειδή δεν μπορούσε στα κεφάλια μερικών λογίων του Βυζαντίου να κατανοηθεί ο σταυρικός πυρήν του Ευαγγελίου, δηλαδή η άρνησις του κόσμου εν εννοία πνευματική, γι'αυτό άρχισε η θεολογική σκέψις των λογίων να γίνεται περισσότερον και περισσότερον φιλοσοφική. Από θεολογική.
Αυτό το διακρίνουμε σε πολλούς λογίους. Βέβαια, η παιδεία τους ήτο και παιδεία των ελληνικών γραμμάτων. Μερικοί όμως παρέκλιναν και εγίνοντο ερασταί του αρχαίου πνεύματος. Έτσι, βασικό θέμα ετέθη ως εξής. Εις τον Χριστιανισμόν υπάρχει η ούτως ειπείν απαγόρευσις της ικανοποιήσεως των αισθήσεων. Αλλά γιατί να υπάρχει αυτή η
απαγόρευσις; Γιατί να μη χαρούμε τη ζωή όπως μας προσφέρεται; Κατά φυσικόν τρόπον. «Άρα λοιπόν μέσα στον Χριστιανισμό», είπαν οι λόγιοι αυτοί, «υπάρχει η αναβίωσις ενός στοιχείου δυαλιστικού». Δυαλισμός θα πει ένα στοιχείο που είναι διπλούν. Το στοιχείο της ύλης και το στοιχείο του πνεύματος. Και έρχονται σε μία αντίθεση. Ένας κύριος εκπρόσωπος αυτού του πνεύματος ήτο ο Γεμιστός ο Πλήθων που πέθανε ένα χρόνο προ της αλώσεως της Κωνσταντινουπόλεως, το 1452, στον Μυστρά της Πελοποννήσου. Έχομε κι άλλους όμως ομοίους με τον Πλήθωνα. «Γιατί λοιπόν να μην έχει κανείς μία ενοποίηση των δυνάμεων της φύσεως; Γιατί να μην υπάρχει μία ενοποίησις ψυχής και σώματος; Και να βάλομε αυτά τα δύο να συγκρούονται, ψυχή με σώμα; Γιατί να εισάγει ο Χριστιανισμός δυαλισμόν;». Περιττό να σας πω ότι αυτά δεν είναι καθόλου σωστά, διότι αντιθέτως ο Χριστιανισμός κατήργησε κάθε δυαλιστικό στοιχείο· διότι δέχεται έναν Θεόν σαρκός και πνεύματος. Αν υπάρχει μία αντίθεσις ανάμεσα στη σάρκα και στο πνεύμα, όπως λέγει ο Απόστολος Παύλος: «Τίς μετρήσεται ἐκ τοῦ σώματος τοῦ θανάτου τούτου;». Ομιλεί εξ ονόματος του μεταπτωτικού ανθρώπου. Και ευθύς παρακάτω ο Απόστολος Παύλος δοξολογεί τον Χριστόν ότι τον ηλευθέρωσε ο Χριστός, ακριβώς απ’ αυτό το δυαλιστικό στοιχείο. Δυαλιστικό. Ο δυαλισμός λοιπόν, η δυαρχία δεν υπάρχει στον Χριστιανισμόν. Και αν σου πει ο άλλος «δεν θα φας αυτό, θα κάνεις εγκράτεια εκεί», δεν είναι γιατί υπάρχει
κάτι κακό στην ύλη, εις το σώμα. Αλλά δια λόγους ασκήσεως, επειδή υπάρχει ο
μεταπτωτικός άνθρωπος, να υπάρξει ο αγώνας να έρθομε εις τον καινούριο άνθρωπο.
Αυτά όμως μέχρι σήμερα, αγαπητοί μου, προσέξατε, ,δεν μπορούσαν να κατανοηθούν. Πάρτε το θέμα της εγκρατείας. Να το πω έτσι ωμά ωμά όπως το λένε οι άνθρωποι, γιατί τα πήρα εγώ φιλοσοφικά, να σας τα πω ωμά, πρακτικά. «Παντρεύτηκα», λέει, «και μου απαγορεύεις να συνέρχομαι με τη γυναίκα μου; Για ποιον λόγο; Αμαρτία είναι;». Κι όταν η σύζυγος πει στον άνδρα: «Ξέρεις, είναι σαρακοστή». «Γιατί σε παντρεύτηκα; Αμαρτία είναι;». Να τα πούμε έτσι ωμά ωμά. Δεν είναι αμαρτία, αδελφέ μου,
γιατί δεν υπάρχει δυαρχία, δεν υπάρχει δυαλισμός, αλλά θα γίνεις σάρκα αν δώσεις τον εαυτό σου στις αισθήσεις σου. Μας το πληροφορεί η Ιστορία. Τι συνέβη εις την εποχή του κατακλυσμού του Νώε; «Οὐ μὴ καταμείνει τό πνεῦμα μου ἐν τοῖς ἀνθρώποις τούτοις εἰς τόν αἰῶνα διὰ τό εἶναι αὐτοὺς σάρκας». Έγιναν σαρκικοί άνθρωποι. Δεν το καταλαβαίνεις αυτό, αδελφέ μου; Ότι είσαι ο μεταπτωτικός άνθρωπος και ότι έχεις μίαν ευαισθησίαν; Και έλκεσαι από τις αισθήσεις σου και γίνεσαι χώμα; Αυτό που είπε ο Θεός στον διάβολο, στο φίδι: «Όλες τις μέρες της ζωής σου χώμα θα τρως. Θα σέρνεσαι- στον διάβολο το λέγει αυτό, ε; Τι θα πει, γιατί το φίδι είναι δημιούργημα του Θεού και το φίδι δεν είχε πρώτα ποδάρια και τα απέβαλε μετά, αλλά είναι τούτο: «ω διάβολε ουδέποτε θα ορθώσεις κεφάλι να δεις κάτι πνευματικό, κάτι που είναι πιο πάνω από τον εαυτό σου. Πάντα θα έχεις το κεφάλι σου προς τα κάτω να τρως ύλη, να τρως αμαρτία, να τρως εκείνο που δεν θα ‘πρεπε να τρως, ω διάβολε». Κι εσύ, άνθρωπε, που παρεσύρθης από τον διάβολο, δεν το καταλαβαίνεις, αδελφέ μου; Δεν υπάρχει δυαρχία. Ο Θεός έκανε το σώμα, ο Θεός έκανε και το πνεύμα. Ο Θεός έκανε και το γενετήσιο. «Δοξάσατε οὖν τον Θεόν», λέγει ο Απόστολος Παύλος, Α΄Κορινθίους έκτο κεφάλαιο, τελευταίος στίχος.
Έτσι, οι φιλοσοφούντες αυτοί, λίγο θεολογούντες και περισσότερον φιλοσοφούντες και περισσότερο παρασυρόμενοι από τις αισθήσεις τους, άρχισαν να λένε, γιατί να μην υπάρχει μία ελευθερία, και να μην υπάρχει μία ενοποίησις σώματος και ψυχής, αλλά να έρχεται ο Χριστιανισμός, λέγει: «Μη αυτό, μη εκείνο». Παρανόησις. Βλέπετε η αδυναμία της ζωής; Των βιωμάτων; Της σαρκός; Όταν ο άνθρωπος δεν ζει χριστιανικά, βλέπετε τι πονηρά δόγματα γεννάει; Όπως λέγει ο Ιερός Χρυσόστομος; Λοιπόν, ποιος θα
ικανοποιήσει το θέμα της ενοποιήσεως πνεύματος και σαρκός; Σώματος; Το αρχαίο ελληνικό πνεύμα. Δηλαδή, επαναφορά εις την ειδωλολατρία της αρχαιότητος. Εκεί θα ξαναβρούμε πάλι την αρμονία και την ισορροπία της ανθρωπίνης υπάρξεως. Σας το εξήγησα λοιπόν. Αυτό το ίδιο πνεύμα υπάρχει μέχρι σήμερα. Και ογκούται, μεγαλώνει. Σας είπα, ένας εκπρόσωπος αυτούς του πνεύματος ήτο ο Πλήθων. Αν διαβάσετε την Ιστορία της εποχής εκείνης, πώς αυτός πήγε στην Ιταλία, πώς τα ελληνικά γράμματα έλαμψαν στην Ιταλία κλπ. κλπ. και πώς ακόμη μεταφέρθηκε αυτό το πνεύμα που υπέβοσκε στη Δύση και δημιουργήθηκε η γνωστή Αναγέννησις στη Δύση, η οποία Αναγέννησις στη Δύση δεν ήταν τίποτε άλλο, οι υποβόσκουσες αυτές φιλοσοφιλοθεολογικές ιδέες του Βυζαντίου. Αποτέλεσμα, ερασταί κι εκείνοι της αρχαιότητος στη Δύση, στην Ιταλία κυρίως, άρχισε να δημιουργείται η Αναγέννησις, η νοσταλγία της ειδωλολατρίας, γέννημα της οποίας
αναγεννήσεως είναι ο δικός μας Θεόφιλος Καΐρης, μόλις του περασμένου αιώνος. Στα μέσα του περασμένου αιώνος απέθανε ο Θεόφιλος Καΐρης στη Σύρο. Κληρικός ήτο. Και στην Άνδρο είχε κάνει ένα ορφανοτροφείον, στην πραγματικότητα δεν ήταν παρά μία σχολή, συγκέντρωνε πολλούς μαθητάς, εκατοντάδες μαθητάς. Απ’ όλη την Ελλάδα, στην προσπάθειά του όχι μόνο να δώσει μόρφωση, δίδασκε όλα τα μαθήματα, Μαθηματικά, Φυσική, Φιλοσοφία, Ελληνικά, όλα τα μαθήματα, μόνος του· όχι μόνο αυτό, αλλά προσπάθησε να δημιουργήσει μια καινούρια θρησκεία. Με καινούριο τελετουργικό, με νέους ύμνους και με καινούριες προσευχές. Στο βάθος λοιπόν ήτο παιδί της Αναγεννήσεως της Δύσεως, η οποία Αναγέννηση της Δύσεως ήτο παιδί των βυζαντινών εραστών της ειδωλολατρίας.
Με όλα αυτά που σας είπα, θέλω να καταλάβετε ότι η ειδωλολατρία δεν πέθανε. Δυστυχώς η Δύσις, η Ευρώπη, παρέμεινε πιστή σ’ αυτές τις ελληνικές αρχές, και προ πολλού έχει απεμπολήσει τον Χριστιανισμόν. Προ πολλού. Μη σας κάνει εντύπωση. Ακόμη, αν θέλετε, στη Δύση επεκράτησε και έμεινε ο Αρειανισμός. Πάρα πολλοί Ευρωπαίοι Χριστιανοί στην πραγματικότητα είναι Αρειανισταί. Ήτοι αρνούνται την
θεανθρωπίνη φύση του Ιησού Χριστού. Από τη στιγμή που αρνείσαι τη θεανθρωπίνη φύση του Χριστού, ένα βηματάκι και βρέθηκες στην ειδωλολατρία. Διαβάστε το βιβλίο αυτό του πατρός Ιουστίνου Πόποβιτς, «Άνθρωπος και Θεάνθρωπος», και θα δείτε εκεί ανάγλυφα αυτά που σας λέγω τώρα. Το αποτέλεσμα; Το πνεύμα της ειδωλολατρίας άρχισε να εξαπλούται και να δυναμώνει και στην Ευρώπη και στην Ελλάδα. Στην Ελλάδα μετά το 1821 ήρθε αυτός ο Ευρωπαϊκός Διαφωτισμός, και ονομάστηκε μετά «ο Ελληνικός Διαφωτισμός». Στην Ευρώπη έχομε πάρα πολλά μεγάλα ονόματα που επέδρασαν εις την Ιστορίαν της Ευρώπης, που ήσαν ειδωλολάτραι. Ο Βάγκνερ, αυτός ο μεγάλος μουσουργός, ήτο ειδωλολάτρης. «Ο Πάρσιφαλ», το έργο αυτό που έκανε, ήτο ειδωλολατρικό. Ο Νίτσε ήτο εραστής του ελληνικού πνεύματος, ήτο ειδωλολάτρης. «Η γέννηση της τραγωδίας» που έγραψε ο Νίτσε κ.ο.κ. Έτσι, ερχόμενο το πνεύμα αυτό της
αναβιώσεως της αρχαιότητος και στην Ελλάδα, θα ’χα να σας σημειώσω το εξής, αγαπητοί μου. Μέσα σ’ αυτά τα 150 χρόνια ελεύθερου βίου στην Ελλάδα, σας είπα ένα παράδειγμα του Θεόφιλου Καΐρη, αν διαβάσετε τον βίο του, ήδη αφού τον κατεδίκασε η Εκκλησία, τον αφόρισε η Εκκλησία, μεγάλα πρόσωπα της ελληνικής πολιτείας τον είχαν ήδη συμπαθήσει, γιατί είχαν συντονιστεί με το πνεύμα του. Βεβαίως. Σημειώσατε ακόμα ότι μόλις πριν από δέκα χρόνια, ένα πρόσωπο μού είχε πει, επίσημο πρόσωπο, ότι είχε συσταθεί σύλλογος στην Αθήνα προς αναβίωσιν του δωδεκαθέου του Ολύμπου. Θα σταυροκοπιόσαστε ίσως. Όπως κι εγώ άμα το άκουσα τότε, εσταυροκοπήθηκα.
Ακόμα, είχε γίνει μία απόπειρα να γίνει ένας σύλλογος στον Μυστρά της Πελοποννήσου με την επωνυμία του Πλήθωνος, την οποία προσπάθεια έκανε ένας καθηγητής της φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, μόλις, μακαρίτης, ας μην πω το όνομά του. Δηλαδή να αναβιώσει το πνεύμα του Πλήθωνος που ήταν ειδωλολάτρης. Είχε αρνηθεί δηλαδή το Ευαγγέλιο, τον Χριστιανισμόν. Βεβαίως ετάφη, αν το θέλετε κι αυτό, με
χριστιανικό δόγμα. Γιατί ουδέποτε φανερά είπε τις ιδέες του, αλλά πάντοτε κρυφά, γιατί ήξερε ότι θα διωχθεί. Ένα βιβλίο του, «Οι Νόμοι», έπεσε στα χέρια του Γεωργίου Σχολαρίου, ο οποίος το έκαψε. Ήταν φανερά εκεί, αυτό δεν δημοσιεύτηκε, μόνο έπεσε στα χέρια του Σχολαρίου του Γεωργίου, ο οποίος έγινε μετά, έγινε Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, για την Ιστορία σας το λέγω αυτό, το έκαψε διότι έφριξε όταν είδε τι έγραφε μέσα εκεί ο Πλήθων.
Όλοι λοιπόν αυτοί, αγαπητοί μου, οι νοσταλγοί, είναι εκείνοι που βλέπουν το θηρίον ότι «ἦν, καὶ οὐκ ἔστι καὶ παρέσται» και θα έλθει. Μάλιστα ο Πλήθων είχε πει το εξής, μία χαρακτηριστική φράση. Όταν κάποτε την είχα διαβάσει αυτή τη φράση του, μου έμεινε πολύ μέσα μου, στάθηκα να την σκεφθώ πολύ. Είπε: «Και όμως μία μέρα η Ελλάς θα ξαναγυρίσει στην ειδωλολατρία». Είναι αλήθεια, είναι αλήθεια! Το βεβαιώνει το βιβλίον της Αποκαλύψεως. Από τους Έλληνές μας, λίγοι θα μείνουν σωστοί Χριστιανοί. Δεν είναι τυχαίο, αγαπητοί μου, αλλά θεόπνευστο εκείνο που γράφει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης, και με αυτό τελειώνει την πρώτη του Καθολική επιστολή: «Τεκνία, φυλάξασθε ἀπὸ τῶν εἰδώλων». Είναι η τελευταία του παραγγελία. «Παιδάκια, φυλάγεσθε από τα είδωλα».
Ο Μασωνισμός, καθαρή ειδωλολατρία, μπερδεμένος με τον Ινδουισμό κτλ., ο
Μασωνισμός είναι μία οδός προς ειδωλολατρία. Οι ταλαίπωροι Ορθόδοξοι Έλληνες Χριστιανοί μας που παρασύρονται από τον Μασωνισμόν… Το Ρόταρυ; Είναι ο προθάλαμος του Μασωνισμού. Οι Λάιονς; Οι Ζόντα, που είναι στις γυναίκες; Το Ροταράκ, που είναι για τα παιδιά; Το μικρό Ρόταρυ, θα λέγαμε. Όλα αυτά είναι κηπευτικά, είναι περιβολάκια, που δημιουργούν τα φιντανάκια για τον Μασωνισμό και την ειδωλολατρία.
Κάποτε η στοά της Ολλανδίας ή του Βελγίου, δεν ενθυμούμαι αυτή τη στιγμή, ήθελαν να ξεσκεπάσουν τους σκοπούς του Μασωνισμού. Και η πονηρά στοά της Αγγλίας, που υπήρξε πάντοτε πονηρή στην πολιτική της, απήντησε: «Δεν ήρθε ακόμα η ώρα». Δηλαδή, τι θα ξεσκέπαζαν; Ότι ο Μασωνισμός φέρνει αυτή την καινούρια θρησκεία. Τι; Την ειδωλολατρία. Ναι, αγαπητοί μου, ναι! Ποτέ μη συμβιβαστείτε με αυτά τα πράγματα, όσα και αν λέγουν ότι δεν είναι. Είναι ψεύτες! Και είναι και υποκριτές αυτοί οι άνθρωποι. Είναι ψεύται και υποκριταί. Εκτός κι αν πια είναι κάποιος τόσο χαζός από τους Μασώνους, έχει περάσει μόνο στον πρώτο, δεύτερο βαθμό, δεν καταλαβαίνει πολλά πράγματα, μπήκε από συμφέροντα οικονομικά, δεν ξέρω τι, να ικανοποιήσει τις φιλοδοξίες του και τις αναρριχήσεις του στην κοινωνική κλίμακα κλπ. και να μην καταλαβαίνει. Όμως είναι ειδωλολατρία. Τα 33 σκαλοπάτια που ανεβάζουν οι Μασώνοι δεν είναι παρά μία μύησις στα βαθύτερα και βαθύτερα της ειδωλολατρίας, δηλαδή του σατανά.
Έτσι θα γράψει ο Απόστολος Παύλος θεοπνεύστως: «Βλέπετε μή τις ὑμᾶς ἔσται ὁ συλαγωγῶν διὰ τῆς φιλοσοφίας καὶ κενῆς ἀπάτης». «Προσέξτε», λέγει, «μη σας συλαγωγήσει κανείς με τη φιλοσοφία και την κούφια απάτη κατά την παράδοση των ανθρώπων κατά τα στοιχεία του κόσμου και ου κατά Χριστόν». Αυτό θα λέγαμε κι εμείς,
αγαπητοί μου, αν αυτοί στέκονται θιασώται της ειδωλολατρίας, ας προσέξουμε εμείς πολύ.
Εκείνα που ήδη ερμηνεύει ο άγγελος εις τον Ιωάννην, ενθυμείσθε από την
περασμένη φορά, είναι γριφώδη και μυστηριώδη και συσκιασμένα, παρά την ερμηνεία, και επειδή χρήζουν κι αυτά ερμηνείας, γι΄αυτό σημειώνει εκεί ο ιερός Ευαγγελιστής. Είμεθα στο 17 κεφάλαιο, στίχος 9: «Ὧδε ὁ νοῦς ὁ ἔχων σοφίαν». «Εδώ είναι ο νους που έχει σοφία». Τι θα καταλάβει από τα γραφόμενα στο βιβλίο της Αποκαλύψεως; Ποία σοφία; Ο Ανδρέας Καισαρείας λέγει: «Πνευματικῶν ὂντων τῶν ἐρμηνευομένων, πνευματικῆς
σοφίας, καί οὐ κοσμικῆς, χρεία πρός τό νοῆσαι τά λεγόμενα». «Έχουμε ανάγκη σε πνευματικά πράγματα, πνευματική σοφία, όχι κοσμική σοφία, όχι εκείνη την οποία χρησιμοποιούμε στα σχολεία μας ως γνώση και σοφία. Αλλά τη σοφία του Αγίου Πνεύματος για να καταλάβομε αυτά τα πνευματικά».
Αυτήν την προδιαγραφήν αυτής της σοφίας την θέτει ως εξής ο Σολομών, στο βιβλίο του «Σοφία Σολομώντος» στο 8ο κεφάλαιο. Λέγει: «Εἰ δὲ καὶ πολυπειρίαν ποθεῖ τις(‘’Αν κανείς ποθεί να γίνει πλούσιος σε πείρα’’, βλέπετε, λέει ‘’πολυπειρία’’, δεν λέει ‘’πολυνοημοσύνη’’ ή ‘’πολυνόησιν’’ ή ‘’πολυγνωσία’’. Πολυπειρία, διότι στους Εβραίους η σοφία δεν είναι ένα προϊόν της διανοίας, αλλά είναι μία γνώσις ολοκλήρου του ανθρώπου. Είναι γνωστό ότι πολλά πράγματα δεν τα γνωρίζουμε με τον νουν μας, τα γνωρίζουμε με την καρδιά μας. Είναι πολλά πράγματα που δεν τα γνωρίζουμε με τη σκέψη μας, αλλά με το σώμα μας. Δεν είναι κάτι που θα γνωρίσω, το φως, η διάνοιά μου δεν μπορεί να γνωρίσει το φως. Το φως θα το γνωρίσω με τα μάτια μου. Τα υλικά μου μάτια. Την αίσθηση του θερμού, του ψυχρού, του πόνου, αυτά όλα είναι γνώσεις, αλλά δεν είναι γνώση διανοητική. Είναι γνώσις των αισθήσεων, του σώματος. Συνεπώς όταν λέγει εδώ πολυπειρία, εννοεί την γνώσιν όλην εκείνην που καλύπτει όλα τα στοιχεία εκείνα που μπορεί ο άνθρωπος να
αποκτήσει την γνώσιν. Και η ψυχή και το σώμα. Δηλαδή είναι πλούσιο αυτό, είναι πάρα πολύ πλούσιο), «Εἰ δὲ καὶ πολυπειρίαν ποθεῖ τις οἶδε τὰ ἀρχαῖα καὶ τὰ μέλλοντα εἰκάζειν -γνωρίζει τα αρχαία και τα μέλλοντα ομοίως, γνωρίζει, εικάζει». Ποια είναι αυτή που γνωρίζει τα αρχαία και τα μέλλοντα εικάζει; Είναι η Ενυπόστατος Σοφία. Ποια είναι η
Ενυπόστατος Σοφία; Είναι η Σοφία που είναι πρόσωπο. Και αυτή που κατόπιν ενηνθρώπησε. Ο Θεός Λόγος, ο Ιησούς Χριστός- καὶ λύσεις αἰνιγμάτων -δηλαδή λύσεις γριφωδών πραγμάτων-, σημεῖα καὶ τέρατα προγινώσκει καὶ ἐκβάσεις καιρῶν καὶ χρόνων». Τα ξέρει όλα. Συνεπώς, μπροστά στη Σοφία του Θεού, μένοντας έκπληκτος ο Σολομώντας παίρνει αυτή την απόφαση: να εγκολπωθεί τη σοφία. Και λέγει: «Ἒκρινα τοίνυν ταύτην ἀγαγέσθαι πρὸς συμβίωσιν, εἰδὼς ὅτι ἔσται μοι σύμβουλος ἀγαθῶν». «Έτσι λοιπόν έκρινα, αυτή να την πάρω να συμβιώσω μαζί της, γιατί θα μου γίνει σύμβουλος αγαθών πραγμάτων». Είναι ο «νοῦς Χριστοῦ», που λέγει ο Απόστολος
Παύλος. Όταν έχεις Χριστόν μέσα σου και έχεις «νοῦν Χριστοῦ», τότε εκείνο το οποίον σου προβάλλεται μπορείς να το κατανοήσεις, να το καταλάβεις, όταν ο άλλος δεν το καταλαβαίνει. Αυτός ο «νοῦς Χριστοῦ», αυτή η Σοφία του Χριστού, μη νομίζετε ότι μας χρειάζεται σε πολύ υψηλά θέματα. Φερ΄ειπείν, να κατανοήσουμε τα μέλλοντα γενέσθαι, που μας περιγράφει το βιβλίο της Αποκαλύψεως. Αγαπητοί μου, αυτόν τον «νοῦν Χριστοῦ» τον έχομε ανάγκη και δια τον καθημερινόν μας βίο. Απόδειξις, πράγματα πολύ απλά που τα βλέπει εκείνος που έχει νουν Χριστού, οι άνθρωποι που δεν έχουνε νουν Χριστού δεν τα βλέπουνε. Επαναλαμβάνω, πράγματα της καθημερινότητος. Και έχομε ανάγκη λοιπόν από αυτήν την άνωθεν σοφία. Έχομε ανάγκη από τον Χριστόν. Να εγκατοικεί μέσα μας. Για να μπορούμε με τον νου του Χριστού να βλέπομε και να κρίνομε όλα τα πράγματα του κόσμου τούτου.
Σας είχα πει ότι το θηρίον, οι θιασώται του θηρίου είπαν: «ᾞν», ήτο, τώρα δεν είναι , θα είναι. Υπάρχει και ένα τέταρτο. «Καὶ εἰς ἀπώλειαν ὑπάγει». Οι Χριστιανοί βλέπουν τρία συν το τέταρτο. Οι μη Χριστιανοί βλέπουν μόνο τα τρία και το τέταρτο δεν το βλέπουν. Λέγουν: Θα αναγεννηθεί η ειδωλολατρία. Και θα μείνει η ειδωλολατρία. «Επιτέλους, αρκετά μας ταλαιπώρησε ο Χριστιανισμός. Αρκετά μας ταλαιπώρησε! Ας πάει στην άκρια πια. Δοκιμάστηκε, άχρηστος είναι!». Όμως η ειδωλολατρία θα πάει στην απώλεια και ο Χριστιανισμός θα λάμψει, που θα είναι η τελευταία μάχη που θα δώσει, θα το δούμε στη συνέχεια, το Αρνίον εναντίον των δυνάμεων του κακού. Αυτό όμως το βλέπει μόνο εκείνος που έχει νουν Χριστού.
Και συνεχίζει την ερμηνεία ο άγγελος προς τον Ιωάννην, που είδε τη γυναίκα την πόρνη, την Βαβυλώνα-Ρώμη, να κάθεται στο επτακέφαλο εκείνο θηρίο: «Αἱ ἑπτὰ κεφαλαὶὄρη ἑπτά εἰσιν, ὅπου ἡ γυνὴ κάθηται ἐπ᾿ αὐτῶν». «Τα επτά κεφάλια», λέγει, «είναι επτά βουνά, στα οποία κάθεται αυτή η γυναίκα, η πόρνη».
Είναι γνωστό ότι τα αρχαία κράτη ήσαν κυρίως πόλεις. Όπως ήταν η πόλις των Αθηνών, λέγαμε: «το κράτος των Αθηνών». Η πόλις της Σπάρτης, «το κράτος της Σπάρτης». Το ίδιο πράγμα ήταν και η Βαβυλώνα. Ουσιαστικά ήταν μία πόλις. Και η Κωνσταντινούπολις ουσιαστικά ήταν μία πόλις. Αλλά ήταν απλωμένη η Κωνσταντινούπολις, να πάρω την τελευταία, σε μία απέραντη αυτοκρατορία, όταν άρχισαν να την τρώνε οι εχθροί της. Από Ανατολάς οι Τούρκοι, οι Άραβες, και όλο να μικραίνει και να μικραίνει η Κωνσταντινούπολις, στο τέλος έμεινε μόνο μία πόλις. Και αυτή η πόλις ονομάζετο: «η Βυζαντινή Αυτοκρατορία». Δεν υπήρχε όμως πια έδαφος. Όταν το 1453 έπεσε η Κωνσταντινούπολις, προ πολλών δεκαετιών είχαν πέσει τα άλλα της εδάφη. Είναι γνωστό ότι η Ελλάς υπεδουλώθη στους Τούρκους το 1423. Η Θεσσαλία τουλάχιστον. Το 1423. Αν
δεν μ’ απατά η μνήμη μου. Μπορεί να κάνω και λίγο λάθος. Δηλαδή, τριάντα περίπου χρόνια από την πτώση της Κωνσταντινούπολεως· που δείχνει, τι; Ότι το έδαφος είχε χαθεί. Κι όμως ελέγετο «Αυτοκρατορία». Εταυτίζετο η αυτοκρατορία με μία πόλη.
Συνεπώς, το θηρίο με τις επτά κεφαλές, που είναι η ρωμαϊκή αυτοκρατορία, ταυτίζεται με την ιστορική Ρώμη, δηλαδή την πόρνη γυναίκα. Ο Βιργίλιος, ο Λατίνος αυτός συγγραφεύς, ονομάζει την Ρώμη «Roma Septicolis». Δηλαδή «επτάλοφος Ρώμη». Η ερμηνεία έτσι του αγγέλου σαφώς υπαινίσσεται την ιστορική Ρώμην. Όταν λέγει ότι η γυναίκα κάθεται στους επτά λόφους. Στα επτά βουνά. Διότι η Ρώμη ήτο κτισμένη επάνω σε επτά λόφους. Η επτάλοφος Ρώμη. Αργότερα, η νέα Ρώμη, η Κωνσταντινούπολις, κατ’
απομίμηση της παλαιάς Ρώμης, και αυτή θα ονομαστεί «επτάλοφος νέα Ρώμη». Έχει λοιπόν σημασία· διότι εδώ ο άγγελος σαφώς ομιλεί περί επταλόφου πόλεως. Και είναι η ιστορική Ρώμη. Μετά ταύτα, η νέα Ρώμη και μετά ταύτα η τρίτη Ρώμη· που σας είπα ποια είναι.
«Καὶ βασιλεῖς ἑπτά εἰσιν». Λέει στον επόμενο στίχο, και βασιλείς είναι επτά. Εδώ, με τον αριθμό επτά συμπλέκεται και ένα ακόμα αντικείμενο. Εκτός από τους επτά λόφους της Ρώμης. Και είναι, πάντοτε κατά την ερμηνεία του αγγέλου, επτά βασιλείς. Συνεπώς, κάθεται η γυναίκα στους επτά λόφους, κάθεται στο θηρίο επάνω, που είναι τα επτά κεφάλια, ήτοι η πόλις, μα η πόλις δεν είναι η γυναίκα; Ταυτίζεται. Η πόλις με το θηρίο, στο σημείο αυτό ταυτίζεται. Η γυναίκα κάθεται επάνω στην πόλη, στους επτά λόφους, στα επτά κεφάλια του θηρίου, τα επτά κεφάλια όμως είναι επτά βασιλείς, νέα δηλαδή όψις ερμηνείας. Δηλαδή ο αριθμός επτά δεν περιορίζεται στα βουνά, αλλά και σε επτά βασιλείς. Και εδώ πάλι «πόλις» και «βασιλεύς» συμπίπτουν.
Όπως σας είπα, και αν διαβάσετε μάλιστα την Ιστορία, θα δείτε, λέμε «η ιστορία των Αθηνών», «η ιστορία της Βαβυλώνος» , δεν είναι παρά η ιστορία των βασιλέων της Βαβυλώνος και όχι η ιστορία της Βαβυλώνος. Αν διαβάσετε την ιστορία των αρχαίων λαών είναι οι ιστορίες των βασιλέων των λαών αυτών. Γιατί ταυτίζεται ο βασιλεύς με την πόλιν ή με το κράτος του. Γι΄αυτό χρησιμοποιεί αυτήν την γλώσσα ο Ευαγγελιστής Ιωάννης. Σας κάνω αυτό το άνοιγμα, για να μπορέσουμε να καταλάβομε το κείμενο πιο καλύτερα, γιατί αλλιώτικα μας είναι γριφώδες.
Νέο μυστήριον: «Οἱ πέντε ἔπεσαν -από τους επτά βασιλείς-, ὁ εἷς ἐστιν, ὁ ἄλλος ἦλθε, καὶ ὅταν ἔλθῃ, ὀλίγον αὐτὸν δεῖ μεῖναι». «Από τους επτά βασιλείς, οι πέντε πέρασε η ιστορία τους. Πέσανε. Ο ένας ήδη υπάρχει. Ο άλλος ακόμα δεν ήλθε, αλλά και όταν θα έλθει, λίγο θα μείνει και θα φύγει κι αυτός».
Αυτή η μορφή διατυπώσεως είναι μία νοηματική παρήχησις της μορφής διατυπώσεως του θηρίου. Τι είπε; «ᾞν, καὶ οὐκ ἔστι. Καὶ μέλλει ἀναβαίνειν ἐκ τῆς ἀβύσσου καὶ εἰς ἀπώλειαν ὑπάγειν» .Είναι μία παρήχησις νοηματική. Ποιοι είναι αυτοί οι πέντε βασιλείς που έπεσαν; Εδώ πρέπει να σας πω, ότι αγαπητοί μου έχομε ένα στριφνότατο από ερμηνευτικής πλευράς χωρίον. Και έχουν πολλά διατυπωθεί. Όμως σας παίρνω τις επικρατέστερες ερμηνείες που έχουν διατυπωθεί. Είναι δυο. Η ιστορική και η αλληγορική. Η ιστορική είναι ότι αυτοί οι πέντε βασιλείς που έπεσαν είναι πέντε
αυτοκρατορίες. Όπως τις είδε και ο Δανιήλ εις τον χώρον της Μεσογείου Θαλάσσης υπό την μορφή θηρίων. Είναι η Αιγυπτιακή, για την ακρίβεια δεν είναι Αιγυπτιακή, διότι ήδη είχε περάσει, είναι η Ασυρριακή. Είναι η Βαβυλωνιακή. Είναι η Περσική. Και η Ελληνική. Αυτές περάσανε όταν εγράφετο η Αποκάλυψις. Περάσανε οι αυτοκρατορίες. Αυτή που είναι ήτο η Ρωμαϊκή. Αν θέλετε για την ακρίβεια ο Δανιήλ βλέπει και τη Ρωμαϊκή. Διότι ζει 600 χρόνια προ Χριστού. 650 χρόνια προ της Αποκαλύψεως, εάν θέλετε. Και συνεπώς
αναφέρει ακριβέστερα τη Βαβυλωνιακή, την Περσική, την Ελληνική και τη Ρωμαϊκή. Αν θέλετε, ακριβέστερα.
Ποια είναι λοιπόν η βασιλεία που μένει; Μια αυτοκρατορία. Η ρωμαϊκή. Θηρίο. Και ποια είναι εκείνη που θα έλθει; Είναι η βασιλεία του Αντιχρίστου. Θα μου πείτε «Θα πηδήξομε από τη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία στην αυτοκρατορία του Αντιχρίστου; Εν τω μεταξύ, ενδιαμέσως δεν θα υπάρξουν άλλες;». Ε, λοιπόν, τώρα εδώ, πλάι στην ιστορική ερμηνεία, η οποία είναι σπουδαία, θα μπει και η αλληγορική. Δηλαδή, τι; Η σχετική δηλαδή. Ο αριθμός επτά είναι σχετικός. Τι θα πει αυτό; Απλώς ότι είναι το πλήρωμα των καιρών των αντιθέων δυνάμεων. Θα ‘ρθει να συμπληρωθεί ο καιρός όλων εκείνων των αυτοκρατοριών που θα στραφούν εναντίον του Θεού. Πάντως κοινό χαρακτηριστικό και των επτά –σχηματικός αριθμός πάντα τώρα, πέραν της ιστορικής θέσεως- είναι η παροδικότης. Πέρασαν, είναι τώρα αυτό που είναι, θα φύγει κι αυτό, θα ‘ρθει κάτι άλλο, θα φύγει κι αυτό. Είναι δηλαδή η παροδικότης. Αυτό είναι πολύ σπουδαίο. Το ότι όλα αυτά τα καρκινώματα, τα αντίχριστα καρκινώματα μέσα στην Ιστορία, είναι παροδικά. Γιατί απλούστατα και η Ιστορία έχει τέλος.
«Καὶ τὸ θηρίον - συνεχίζει ο άγγελος- ὃ ἦν καὶ οὐκ ἔστι, καὶ αὐτὸς ὄγδοός ἐστι, καὶ ἐκ τῶν ἑπτά ἐστι, καὶ εἰς ἀπώλειαν ὑπάγει». Στριφνό χωρίο. Και φαινομενικώς αντιφατικόν. Ακούσατέ το να σας το μεταφράσω: «Και το θηρίο που είδες - μα μιλούσε προηγουμένως για τα επτά κεφάλια του θηρίου, τώρα μιλάει για το θηρίο-, το οποίον υπήρχε και δεν υπάρχει - αυτός, λέγει, είναι ο όγδοος βασιλιάς, και είναι από τους επτά - πώς είναι ο 8ος αφού είναι από τους 7; Μα για τους 7 είπε ό,τι είπε- και εις απώλειαν πηγαίνει». Πολύ μπερδεμένο, δεν το καταλαβαίνει κανείς. Κι όμως, ακούσατέ το. Έχει την εξής ερμηνεία, αγαπητοί μου. Γράφει ο Ανδρέας Καισαρείας τα εξής, προσέξατέ το: «Τό δέ θηρίον ὁ Ἀντίχριστος ἐστί -είναι πράγματι ο Αντίχριστος το θηρίον- ὃγδοος μέν, ὡς μετά τάς ἑπτά βασιλείας, ἐπί ἀπάτῃ και ἐρημώσει τῆς γῆς ἀνιστάμενος -λέγεται 8ος σε σχέση χρονική με όλους τους προηγουμένους του, οι οποίοι στάθηκαν τύποι και αντίγραφα, εικόνες του κυρίως Αντιχρίστου- ἐκ τῶν ἑπτά δε, ὡς ἐκ μιᾶς αὐτῶν βλαστάνων· ἐπί καταλύσει καί ἀπωλείᾳ τῶν αὐτῷ πειθομένων ἐλεύσεται· και μετά τοῦτο εἰς τήν τῆς γεένης χωρήσει ἀπώλειαν». Γιατί είναι ένας από τους επτά; Αυτό που μοιάζει αντιφατικό εκ πρώτης όψεως. Ότι φέρει το πνεύμα των προηγουμένων του, των επτά. Με απλά λόγια, να σας το πω έτσι. Θα υπάρξει μία σειρά βασιλέων ανά πάσα στιγμή, εις κάθε εποχή Βαβυλώνος-Ρώμης, που θα σταθούν αντίθεοι στο έργο και στη διάδοση του Χριστιανισμού. Τελευταίος θα είναι ο Αντίχριστος· ο οποίος θα είναι ομόψυχος και ομότροπος όλων των προηγουμένων του. Ή, ακριβέστερα, εκείνοι, ως προτυπώσεις του θα αντλούν το πνεύμα του, διότι πίσω απ’ όλους αυτούς είναι ο δράκων, ο διάβολος. Αυτή είναι η έννοια του χωρίου. Και κρύπτεται όλη αυτή η έννοια πίσω απ’ αυτήν την διατύπωση του γράμματος εις το βιβλίο της Αποκαλύψεως.
Για να το καταλάβετε αυτό, θα σας πω μίαν περίπτωση έτσι από τη γλώσσα μας, από τον τρόπο μας που σκεφτόμαστε εμείς οι Έλληνες. Σημειώσατε ότι υπήρχε ένας θρύλος ότι ο Νέρων θα αναβιώσει. Είχε πεθάνει ο Νέρων. Για την ακρίβεια είχε διωχθεί από τη Σύγκλητο και ηυτοκτόνησε. Και μάλιστα, ακούσατε… Όταν αυτοκτονούσε, ο τρελός Νέρων είπε. Επειδή απεπειράτο να γράψει ποιήματα, ο ανόητος αυτός άνθρωπος, είπε: «Τι ποιητή χάνει ο κόσμος…». Υπήρχε λοιπόν η παράδοσις ότι ο Νέρων θα αναβιώσει. Και θα ήθελε να εκδικηθεί τους εχθρούς του στη Ρώμη, που τον εκπαραθύρωσαν από τη Σύγκλητο, και ότι θα συμμαχούσε με τους εξ ανατολών εχθρούς του, τους Πάρθους, δια να έρθει να πολεμήσει εναντίον της Ρώμης να την επανακτήσει. Στην πραγματικότητα – θα δούμε μερικά τέτοια λίγο παρακάτω στο ιερό κείμενο- αλλά στην πραγματικότητα είναι το εξής: Υπήρχε η αίσθησις, ιδίως εις τον χριστιανικόν κόσμον, στο πρόσωπο του Νέρωνος ότι θα ‘ρθει οπωσδήποτε ο Αντίχριστος. Στην ελληνική μας παράδοση και στη γλώσσα μας, το λέμε ως εξής: Όταν χάσαμε την Κωνσταντινούπολη, είπαμε και μιλήσαμε για τον «κοιμισμένο και μαρμαρωμένο βασιλιά». Και αυτός ο μαρμαρωμένος βασιλιάς πάντοτε κατά κάποιο τρόπο μέσα στην καρδιά μας ζωντάνευε τον πόθο, την ελπίδα, να ξαναπάρομε πάλι τα χαμένα μας εδάφη. Βεβαίως, δεν υπάρχει μαρμαρωμένος βασιλιάς. Βεβαίως, δεν κοιμάται κανένας βασιλιάς. Βεβαίως, δεν θα γίνει καμία ανάστασις κανενός βασιλιά. Αλλά είναι μία έκφρασις λαϊκή, για να δείξει τον πόθο και την αγάπη του λαού μας να ξαναποκτήσει τα χαμένα του εδάφη. Έτσι λοιπόν κι εδώ υπήρχε αυτός ο θρύλος της αναβιώσεως του Νέρωνος, ήτοι θα ‘ρθει ο Αντίχριστος.
Και, τέλος, θα καταλήξει, μας λέγει το ιερό κείμενο, το θηρίον εις την απώλειαν. Δηλαδή την αιωνία κόλαση, πράγμα που πρέπει να ενθαρρύνει τους πιστούς. Να το ξέρετε, αγαπητοί μου, όσα κι αν περάσουμε, ό,τι και να γίνει, όλα είναι παροδικά. Θα περάσουν. Κι ακόμη, αν στη δική μας τη ζωή δεν περάσουν, είναι παροδική η ζωή μας. Ποτέ δεν ξεχνούμε το οροθέσιο της πορείας μας. «Οὐ ἐχομεν ὧδε μένουσαν πόλιν, ἀλλὰτὴν μέλλουσαν ἐπιζητοῦμεν».
Αυτό το χωρίο ομοίως είναι δυσερμήνευτο. Ποιοι είναι αυτοί οι δέκα βασιλεῖς; Ποιοι είναι οι δέκα βασιλεῖς; Σε δυσερμήνευτα χωρία του βιβλίου της Αποκαλύψεως, πολλές φορές οργιάζει η φαντασία των ερμηνευτών. Χάριν της ιστορίας της ερμηνείας, θα σας σημειώσω κάτι που το ήγρευσα πριν από δυο τόσα χρόνια στην εφημερίδα. Το 1980 όταν η Ελλάδα έγινε μέλος της Ε.Ο.Κ., τότε προτεστάνται θεολόγοι της Αμερικής υπεστήριζαν ότι πρόκειται περί συνασπισμού δέκα βασιλέων κρατών που είναι υποτελείς στον Αντίχριστο. Και συνεπώς, ανάμεσά μας βρίσκεται ο Αντίχριστος εν ζωή, ο οποίος θα δεχθεί τον συνασπισμόν αυτόν δια να πολεμήσει τους υπολοίπους. Αυτά ερμήνευαν προτεστάνται θεολόγοι στην Αμερική. Εάν τώρα η Ισπανία γίνει το ενδέκατο μέλος και η Πορτογαλία γίνει το δωδέκατο μέλος, αντιλαμβάνεσθε, αγαπητοί μου, πόσο αστήρικτη είναι μία τέτοια ερμηνεία. Είναι πολύ επικίνδυνο, πάρα πολύ επικίνδυνο να καθορίζουμε ερμηνευτικά αυτά τα στοιχεία. Δεν μπορούμε επ’ ουδενί λόγω να το πούμε αυτό.
Όταν λέγει «δέκα βασιλεῑς», πρόκειται περί σχηματικού αριθμού ηγεμόνων, υποτελών και συμμάχων του Αντιχρίστου. Δηλαδή της εκάστοτε κρατούσης αντιθέου κοσμοκρατορίας. Και την μεν υποτέλειά τους φανερώνει η φράσις: «οἵτινες βασιλείαν οὔπω ἔλαβον, εἰς τὴν δύναμιν καὶ τὴν ἐξουσίαν αὐτῶν τῷ θηρίῳ διδόασιν». Είναι υποτελείς. Την δε συμμαχία τους, η εξής φράσις: «λαμβάνουσι μετά τοῦ θηρίου -πόλεμον εναντίον του Αρνίου- οὗτοι μίαν γνώμην ἔχουσι, οὗτοι μετά τοῦ Αρνίου πολεμήσουσι». Μία γνώμη όλοι μαζί και με τον Αντίχριστο, με το θηρίο. Αυτό δείχνει τη συμμαχία τους. Τώρα έχουν συνειδητήν; Έχουν ασυνείδητον, θα λέγαμε, αίσθησιν, οι κυβερνήται αυτοί
των λαών; Αντιλαμβάνονται ότι συμμαχούν με τον διάβολο ή όχι; Τι να πω; Ένα θέμα είναι. Ότι πολλοί απ’ αυτούς που κυβερνούν, αγαπητοί μου, προσέξτε, σε κάθε εποχή, αισθάνονται τον Χριστιανισμόν αφόρητον. Αφόρητον! Λέγεται ότι κάποιος δικός μας πολιτικός, προκειμένου να αναλάβει την διακυβέρνηση της χώρας μας, πήγε στην Ολυμπία της Πελοποννήσου και προσέφερε θυσίαν πυράν, φωτιά στους θεούς, προφανώς για να λάβει ευλογία. Δηλαδή να πώς συμμαχούν οι βασιλείς μεταξύ των στο πνεύμα του Αντιχρίστου, δια να πολεμήσουν την Εκκλησίαν και τον Χριστιανισμόν. Είναι αυτό που λέγει ο Ανδρέας Καισαρείας. Είναι: «Οἱ τήν κακήν ὁμονοοῦντες ὁμόνοιαν, καί τῷ Ἀντιχρίστῳ συντασσόμενοι, τῷ Χριστῷ ἀντιτάξονται». «Είναι αυτοί που ομονοούν την κακή», λέει, «ομόνοια και συντάσσονται με τον Αντίχριστο για να αντιταχθούν εις τον Χριστόν».
Το ότι βεβαίως αυτή τη στιγμή αυτή η συμμαχία της Ευρώπης, η Ε.Ο.Κ. λεγομένη, ότι είναι μία συμμαχία η οποία, αυτή τη στιγμή, για μας τουλάχιστον, προσπαθούν να πετάξουν ό,τι ιερό και όσιο έχομε, γιατί μη νομίσετε, δεν θα σταθούμε στην αναμόρφωση του
οικογενειακού δικαίου, θα μπουν τέρατα και σημεία. Όλοι αυτοί που κυβέρνησαν και κυβερνούν, κυβέρνησαν και κυβερνούν, στην πραγματικότητα είναι υποτελείς του Αντιχρίστου· οι οποίοι συμφωνούν στο πνεύμα του δια να εκπορθήσουν τον Χριστιανισμόν και την Εκκλησία. Όλα αυτά έτσι μπορούμε να τα βλέπομε στην Ιστορία, και αγαπητοί μου, ποτέ να μην προσφέρουμε λατρεία σ’ αυτούς τους ανθρώπους. Και να προσέξουμε, να προσέξουμε γιατί όλοι αυτοί υπηρετούν το πνεύμα, το αντίθεον πνεύμα, και δεν ξέρομε αύριο τι θα μας επιβάλουν.
Αυτά για απόψε.
69η ομιλία στο βιβλίο της Καινής Διαθήκης
« Ιερά Αποκάλυψις ».
†.Ποιοί είναι οι ειδωλολάτρες; Είναι όλοι εκείνοι, όπως γράφει ο Απόστολος Παύλος: «ἐσεβάσθησαν καὶ ἐλάτρευσαν τῇ κτίσει παρὰ τὸν κτίσαντα. Και μετήλλαξαν τὴν ἀλήθειαν τοῦ Θεοῦ ἐν τῷ ψεύδει» (Ρωμ.1, 25) Είναι εκείνοι που σεβάστηκαν και λάτρεψαν την κτίση παρά τον Θεό δημιουργό. Και ακούστε, αυτό το "μετήλλαξαν" την αλήθεια του Θεού με το ψεύδος. Δηλαδή το φάσμα της ειδωλολατρίας είναι πάρα πολύ ευρύ. Τόσο στη θεωρητική θεώρηση όσο και στην πρακτική θεώρηση. Δηλαδή ποιά είναι αυτή η θεωρητική θεώρηση; Είναι η άρνηση του αληθινού Θεού, είναι η θεοποίηση των υλικών αγαθών, των ιδεών, του γάμου, του σκοπού της ζωής, αυτά δέ αποτελούν στη συνέχεια, θα λέγαμε, και την πρακτική θεώρηση της ειδωλολατρίας.
θα 'θελα να σας έλεγα ένα σημείο. Μόνο ένα σημείο. Γιατί μπορεί να σας παραξένεψε. Δηλαδή ο γάμος.. ναί, ναί. Όταν κανείς κάνει τον γάμο σκοπό, και όλα τ' άλλα τα βάλει μέσα, που θα εξυπηρετήσουν αυτόν τον σκοπό. Ένα μικρό παράδειγμα και Θα πέσετε από τα σύννεφα. Όταν επί παραδείγματι, κλέβω για να συντηρήσω την οικογένειά μου, -το παράδειγμα μάλιστα δεν είναι δικό μου. Είναι ενός ορθοδόξου ξένου- κλέβω για να συντηρήσω την οικογένειά μου. Όταν με πιάσουν και μου πούν γιατί έκλεψες; εγώ απλά, και με πεποίθηση για το επιχείρημά μου, λέγω: "Διότι ήθελα να ζήσω την οικογένειά μου." Ο άνθρωπος που κλέβει για να ζήσει την οικογένειά του, έκανε είδωλο την οικογένειά του. Διότι έκανε σκοπό της ζωής του την οικογένειά του. Όταν μία χήρα γυναίκα, δέν έχει χρήματα να ζήσει τα παιδιά της και εκδίδεται. Κι' άμα τη ρωτήσετε γιατί το κάνεις αυτό; είναι φοβερό. "Τί να έκανα πάτερ μου; Πώς να ζήσω τα παιδιά μου;" Βλέπετε; Αυτή έκανε ειδωλολατρία τα παιδιά της. Μή σας κάνει εντύπωση. Αυτές οι θέσεις υπάρχουν διάχυτες. Σας τις αποκαλύπτω για να βγούμε από μιά ανύποπτη κατάσταση ότι τυχόν δέν είμαστε ειδωλολάτρες. Να βγούμε. Ν' αρχίσουμε να καταλαβαίνουμε τί θα πεί είμαι τηρητής του νόμου του Θεού, και δέν είμαι ειδωλολάτρης.
Σας είπα ότι είναι αξιοπρόσεκτο εκείνο το «μετήλλαξαν τὴν ἀλήθειαν τοῦ Θεοῦ ἐν τῷ ψεύδει.» Ξέρετε τί σημαίνει αυτό; Σημαίνει, η ψευδής αντίληψη για τον Θεό. Από την άρνηση μέχρι την παραποίηση της γνώσεως του Θεού. Αυτό θα πει μεταλλάσω. Αλλάζω. Αφού θα προσθέσουμε ξένα στοιχεία στις ιδιότητες του Θεού ή θα αφαιρέσουμε ή θα προσθέσουμε. Και θα πούμε, δέν είναι ο Θεός έτσι, είναι έτσι. Άν πούμε δέν είναι έτσι, αλλά είναι έτσι και τα λοιπά, κι' αυτό είναι μία μεταλλαγή της αληθείας περί του Θεού. Θα ξαναπώ την φράση «μετήλλαξαν τὴν ἀλήθειαν τοῦ Θεοῦ ἐν τῷ ψεύδει». Οι άνθρωποι αυτοί δέχονται την τύχη. Α, δηλαδή αν παίρνω λαχεία, παίζω προ-πο είμαι ειδωλολάτρης; Ναί, ναί, ναί. Λέγανε οι αρχαίοι Έλληνες, δέν έχει πάρα πολύ σχέση με αυτό, αλλά έχει μιά λέξη που είναι χρήσιμη. "Άνθρωποι τύχης είδωλον επλάσαντο, πρόφασιν ιδίης αβουλίης".
Α, ώστε λοιπόν έπλασαν το είδωλο της τύχης; Ναί, είδωλο είναι. Διότι άμα πιστεύω στην τύχη δέν πιστεύω στο Θεό. Μα μπορώ να πιστεύω στον Θεό και στην τύχη; Ή θα πιστεύεις στον Θεό και στην πρόνοιά του, ότι τα βλέπει όλα ή θα πιστεύεις την τύχη. Τύχη θα πεί μία περιοχή του σύμπαντος που δεν επικρατεί εκεί ούτε η γνώση ούτε η παρουσία του Θεού. Αυτό θα πεί τύχη. Το δέχεσαι αυτό; Τότε σημαίνει μειώνεις τον Θεό. Τότε σημαίνει μεταλλάσσεις την αλήθεια του Θεού στο ψεύδος. Την αυτόματο γένεση, άμα λέει κανείς ότι ο κόσμος έγινε μόνος του, οι άνθρωποι έγιναν μόνοι τους. Η αυτόματος γένεσις των ζώντων. Των ζώντων όντων, δηλαδή του ανθρώπου και των ζώων. Την αιωνιότητα της ύλης, που λέει ο υλισμός, ότι η ύλη υπήρχε υπάρχει και θα υπάρχει μιά αιώνια φωτιά, την παντοδυναμία του ανθρώπου, το μεγαλείο των έργων του ανθρώπου, όλα αυτά αποτελούν ειδωλολατρία. Όλα αυτά αποτελούν μεταλλαγή της αληθείας του Θεού στο ψεύδος. Και συνεπώς την λατρεία του ειδώλου του Θεού, που είναι η κτίσις. Ακούστε τι είπα: Το είδωλο του Θεού είναι η κτίσις. Γιατί; Το λέει ο Απ. Παύλος. ότι «ἥ τε ἀΐδιος αὐτοῦ» η αϊδιότητά του, η σοφία του, όλα αυτά καθρεφτίζονται μέσα στη δημιουργία, θα πρέπει να τα δείς αυτά και ν' ανεβάσεις τα μάτια σου προς τον Θεό. Όταν πείς ότι η σοφία του Θεού δέν είναι ο Θεός αλλά η φύσις είναι η σοφία, τότε σημαίνει το είδωλο του Θεού, η κτίσις που δείχνει τη σοφία του Θεού, δείχνει την δύναμη του Θεού, τότε σημαίνει λατρεύεις το είδωλό του Θεού που είναι η κτίση.
Δεν είναι τυχαίο αγαπητοί μου και το ότι κατακλείει ο άγιος Ιωάννης ο Ευαγγελιστής την θεολογικωτάτη του επιστολή, την πρώτη του επιστολή, με τούτη την φράση: «Τεκνία, φυλάξατε ἑαυτοὺς ἀπὸ τῶν εἰδώλων·».
(Α Ιω. 5,21) Παιδάκια, λέει ο άγιος Ιωάννης, φυλάξατε τον εαυτό σας από τα είδωλα.
«καὶ πᾶσι τοῖς ψευδέσι». Αυτό το «καὶ πᾶσι τοῖς ψευδέσι» αγαπητοί μου, είναι, γενικός χαρακτηρισμός για τα επτά προηγούμενα αμαρτήματα, τις επτά μεγάλες κατηγορίες αμαρτωλών. Αυτές οι επτά κατηγορίες εκεί υπάγονται.
Καὶ πᾶσι τοῖς ψευδέσι. Σ' όλους τους ψευδείς. Τί θα πεί αυτό; Μονολεκτικά. Σ' όλους τους ψευδείς. Ψευδείς λέγονται διότι μετήλθαν και διέπραξαν και εβίωσαν το μή όν. Το μή υπάρχων. Την μή αλήθεια. Εκείνο που δέν ήταν αλήθεια. Εκείνο που είναι ψεύδος. Εν ευρεία εννοία. Η αμαρτία γενικά χαρακτηρίζεται ψεύδος. Επειδή αντίκειται στην αλήθεια πού είναι η αρετή, το αγαθό και ο Χριστός.
Είναι αξιοπρόσεκτο ότι τόσο το ψεύδος όσο και η αλήθεια, από τον ιερό Ευαγγελιστή Ιωάννη δέν γράφονται εν εννοία νοησιαρχική, όπως στους Έλληνες, που λέμε "λέγω ψέματα", αλλά με την έννοια την βιωματική που θα πεί "κάνω ψέματα" ή κάνω αλήθεια. Λέει στην Αποκάλυψη «καὶ πᾶς ὁ φιλῶν καὶ ποιῶν ψεῦδος».
(Αποκ. 22,15)
Αυτός που αγαπάει και κάνει το ψεύδος. Στο Ευαγγέλιό του «ὁ δὲ ποιῶν τὴν ἀλήθειαν ἔρχεται πρὸς τὸ φῶς».
(Ιω. 3,21) Ποιεί την αλήθεια. Κάνει την αλήθεια.
Η θέσις όλων αυτών αγαπητοί, είναι «ἐν τῇ λίμνῃ τῇ καιομένῃ ἐν πυρὶ καὶ θείῳ, ὅ ἐστιν ὁ θάνατος ὁ δεύτερος». (Αποκ. 21,8)
Είναι μία εικόνα της κολάσεως και ταυτίζεται με εκείνο που ο Κύριος είπε για την γέενα του πυρός. Λίμνη συνεκδοχικά σημαίνει, συσσώρευση παντός υγρού. Και συνεπώς είναι ο περιορισμένος εκείνος χώρος μέσα στον οποίον κινείται το λιωμένο θειάφι. Είναι μία εικόνα η εικόνα της καιομένης λίμνης με το θειάφι, που λέει ο Ησαΐας: «ὁ θυμὸς Κυρίου ὡς φάραγξ (δηλ. σάν κοίλωμα, σάν λίμνη) ὑπὸ θείου καιομένη» (Ησ. 30,33).
Αλλά και από την τιμωρία των Σοδόμων όπου ο «Κύριος ἔβρεξεν ἐπὶ Σόδομα καὶ Γόμοῤῥα θεῖον, καὶ πῦρ παρὰ Κυρίου ἐξ οὐρανοῦ».
(Γεν.19,24) έχουμε τον ιστορικό τύπο της κολάσεως. Σημασία έχει ότι η κόλαση είναι ο θάνατος ο δεύτερος. Ο αιώνιος δηλαδή χωρισμός του ανθρώπου από τον Θεό. Η κόλαση αγαπητοί μου είναι μία πραγματικότητα. Κι' αν θέλουμε να μην πάμε, να ακολουθήσουμε αυτό που λέει ο άγιος Σιλουανός: "Έχε το νου σου στον Άδη και μην απελπίζεσαι."
Απόσπασμα από την 89η ομιλία στο βιβλίο της Καινής Διαθήκης
« Ιερά Αποκάλυψις ».
†.Ο διάβολος, ο Εωσφόρος, αυτός που φέρει την αυγή, άγγελος ήτο, φωτεινός, έπεσε διότι υπερηφανεύθη, έπεσε από τον ουρανόν. Έπεσε όπως λέγει μία ευχή εξορκισμών, εκ της φωτοφορίας. Και έπεσε εις τον ορατόν κτιστόν κόσμον και ευρέθηκε εις αυτόν ως υπόδικος. Εγκρεμίστηκε. Βέβαια, αγαπητοί μου, πώς τα πνεύματα αυτά τα πονηρά, τα αγαθά πρώτα, με την υπερηφάνειά των έγιναν πονηρά, αυτό πώς μπορούμε να το καταλάβουμε πιο πολύ; Και ότι γκρεμίστηκαν από την φωτοφορία, δεν καταλαβαίνουμε πιο πολλά. Τούτο μόνο, ότι οι άγγελοι δεν είναι αυτόφωτα. Είναι ετερόφωτα. Ο άγγελος είναι φωτεινός. Αλλά από πού παίρνει την φωτεινότητά του; Την παίρνει από την θεία δόξα. Από την θεία ενέργεια. Γιατί «ὁ Θεὸς φῶς ἐστι». Ο διάβολος έχασε αυτό το φως του Θεού, την θεία δόξα, και έμεινε άμοιρος της θείας δόξας. Είναι το φως της Μεταμορφώσεως στο όρος Θαβώρ. Το έχασε αυτό. Κι έτσι έμεινε σκοτεινός. Στην ένστασή σας ή στην απορία σας πώς ο διάβολος μετασχηματίζεται εις άγγελον φωτός, θα σας απαντούσα ότι δεν πρόκειται περί του φωτός του ακτίστου, αλλά περί κτιστου φωτός. Αυτό το φως το οποίο έχει και ο ήλιος και αυτός ο λαμπτήρας που αυτή την στιγμή που ανάβει. Τώρα, πώς μπορεί ο διάβολος να παίρνει αυτό το υλικό φώς και να περιβάλλεται, όπως ακριβώς και πώς μοιάζει ότι υλοποιείται και εμφανίζεται, αυτά αποτελούν μυστικά του πνευματικού κόσμου, τα οποία δεν μπορούμε να διερευνήσουμε. Το θέμα είναι ότι αυτό το φώς που έχει ο διάβολος είναι κτιστόν. Και πλανά τον άνθρωπο· γι' αυτό οι πνευματικοί άνθρωποι, αυτοί που ζουν στην άσκηση, έχουν και αυτήν την ικανότητα που λέγει ο Απ. Παύλος, στα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος, που είναι η διάκρισις, και το τονίζει και ο Ευαγγελιστής Ιωάννης, να διακρίνουν τα πνεύματα εάν είναι από τον Θεόν. Εμφανίζεται ο διάβολος με φως και να πω: «Είναι άγγελος; Έχει την άκτιστον ενέργεια ο άγγελος; Ή είναι ο διάβολος με την κτιστήν ενέργεια;» και συνεπώς να πλανηθώ. Ο πνευματικός άνθρωπος, αυτός που έχει το πνεύμα του Θεού και έχει το χάρισμα αυτής της διακρίσεως, πράγμα αγαπητοί μου πολύ δύσκολο, σας το λέγω ειλικρινά· λέγει: «Είναι ο διάβολος αυτός». Και τότε, μόλις το πει αυτό ή το σκεφθεί, ο διάβολος γίνεται άφαντος.
Πάντως έπεσε ο διάβολος και έπεσε εις τον ορατόν κτιστόν κόσμον ως υπόδικος. Ότι έπεσε ως υπόδικος, το βλέπουμε αυτό από εκείνο το καταπληκτικό, με τον δαιμονισμένο των Γεργεσηνών, που οι δαίμονες εζήτησαν από τον Κύριον της δόξης να μη πάνε στην κόλαση, αλλά να μείνουν ακόμη εις τον κόσμον αυτόν. Διότι ξέρουν ότι είναι υπόδικοι οι δαίμονες, και ότι η κόλασις είναι ο τόπος της τιμωρίας των. Για τους οποίους δαίμονες έγινε η κόλασις. Και τότε ζήτησαν να μείνουν ακόμη εις τον ορατόν κτιστόν κόσμον. Εζήτησαν να πάνε εις τους χοίρους. Το ενθυμείσθε. Το γνωρίζετε. Δηλαδή να βρίσκονται εδώ. Εις τον υλικόν, κτιστόν, ορατόν αυτόν κόσμον. Γι αυτό και είπαν εις τον Κύριον: «Ἦλθες ὧδε πρὸ καιροῦ βασανίσαι ἡμᾶς;». «Ήλθες να μας βασανίσεις πριν ακριβώς την ώρα μας;». Η αιτία που έπεσαν οι δαίμονες, δηλαδή οι άγγελοι, και έγιναν δαίμονες, πρώτος ο Εωσφόρος, ο αρχηγός, ήτο η υπερηφάνεια. Κρατήστε αυτό. Αποτελεί το κλειδί του θέματός μας. Ήτο η υπερηφάνεια. Οι άνθρωποι τώρα όταν χάνουν τον Θεό, σταματούν μπροστά στην κτίση. Πώς χάνουν οι άνθρωποι τον Θεό; Είναι γνωστό ότι ο Αδάμ και η Εύα δεν έχασαν τον Θεό. Διότι μέσ' τον Παράδεισο είχαν κοινωνία με τον Θεό. Είχαν κοινωνία. Μία κοινωνία, ξέρετε ποία; Εκείνη την οποία θα έχουμε εμείς εις την βασιλείαν του Θεού. Ανείπωτη κοινωνία. Δεν ξέρουμε πώς. Εκείνο το "ήλθε ο Κύριος κατά το δειλινό" δείχνει συνηθισμένη επίσκεψη του Θεού. Ανείπωτο πράγμα. Πώς ακριβώς στην Βασιλεία του Θεού θα είναι οι άνθρωποι, σε μια κοινωνία με τον Θεό, αυτή η κοινωνία χάθηκε, διεκόπη, ε; Τότε οι πρωτόπλαστοι δεν είχαν χάσει τον Θεό. Είχανε φοβερή εμπειρία. Τα παιδιά τους ζήσαν στην αμαρτία, όπως ο Κάιν, αλλά και αυτοί από την παράδοση των γονέων των, δεν είχαν χάσει το Θεό. Από την τρίτη γενεά και παρακάτω αρχίζει η απώλεια του Θεού. Ο Κάιν δεν έχασε, γιατί βλέπουμε, ομιλεί με τον Θεό. Ο 'Αβελ δεν έχασε, γιατί βλέπουμε ομιλεί με τον Θεό. Προσφέρει θυσίαν κ.λπ. Αλλά, παρακάτω, παρακάτω, όσο προχωρούν οι γενεές αρχίζει να συσκοτίζεται η γνώση του Θεού.
Tι είναι εκείνο το οποίο συσκότισε την γνώση του Θεού; Η αμαρτία. Η αμαρτία, αγαπητοί μου, είναι ένας καπνός ο οποίος μας καλύπτει τον ορίζοντα, που εκεί θα βλέπαμε το πρόσωπον του Θεού. Έτσι, όταν ο άνθρωπος χάσει τον Θεό, και αρχίσει να βλέπει την κτίσιν, χωρίς να αντιλαμβάνεται ότι μπορεί να υπάρχει κάποιος που έκανε την κτίσιν, και ανακλά όπως σας έλεγα προηγουμένως, τις ιδιότητές του μέσα στην δημιουργία, τότε αρχίζει να λατρεύει τα κτίσματα. Επειδή ο διάβολος είναι υπόδικος εις τον παρόντα κόσμον, βλέποντας τον άνθρωπο να λατρεύει τα κτίσματα, να λατρεύει το δέντρο, να λατρεύει το ποτάμι, να λατρεύει το βουνό, την πέτρα, τότε επειδή είναι υπερήφανος, πάει και θρονιάζεται. Είδατε; Θρονιάζεται. Πάει και θρονιάζεται στο αντικείμενο εκείνο που λατρεύει ο άνθρωπος. Έτσι ο άνθρωπος λατρεύοντας το αντικείμενο, στην πραγματικότητα λατρεύει τον διάβολο. Γιατί φωλιάζει ο διάβολος μέσα εις τα κτίσματα; Επειδή πάσχει ανίατα από την υπερηφάνεια. Και όπως ξέρετε, η μεγαλυτέρα ευχαρίστησις του ανιάτου στην υπερηφάνεια όντος είναι να προσκυνείται. Άμα προσκυνηθεί αισθάνεται ότι πέτυχε το μεγαλύτερο πράγμα. Στον υπερήφανο θα δείτε να μην υπάρχει ανάγκη, ούτε από χρήματα, ούτε από τίποτα, όσο το όνομά του. Να πουν γι' αυτόν. Να πουν γι' αυτόν. Γι' αυτό λέγει και η παροιμία η γνωστή: «Τα χρήματα πολλοί τα εμίσησαν, την δόξαν κανείς». Είναι η έπαρσις. Η υπερηφάνεια. Αθεράπευτο πράγμα, αν δεν προσέξει κανείς. Στον διάβολο, αγαπητοί μου, είναι αθεράπευτη πλέον. Και έτσι ικανοποιείται ο διάβολος να λατρεύεται και να προσκυνείται, φωλιάζοντας μέσα στα κτίσματα, που οι άνθρωποι οι ταλαίπωροι ‘χάσαν, μπέρδεψαν τον Θεό, με τις ενέργειες που ανακλώνται εις την κτίσιν, και ελάτρευαν χωρίς να το καταλαβαίνουν, ελάτρευαν τον διάβολο.
Αλλά, δεν είναι μόνον το αντικείμενον το οποίον θα λατρευθεί. Είναι και άλλα πράγματα, όπως και προηγουμένως σας είπα. Ειδωλολατρία δεν είναι μόνον να προσκυνήσεις ένα δέντρο ή ένα βουνό. Αλλά και η τέχνη και η τεχνική και η επιστήμη, και όλα αυτά, σας είπα, γίνονται ομοίως, και ο πλούτος και τα χρήματα γίνονται όλα αυτά ομοίως είδωλα· τα οποία λατρεύει ο άνθρωπος, προσκυνά ο άνθρωπος. Ο αφιλότιμος σατανάς φωλιάζει και εις αυτά. Και τότε, μεταβάλλονται κι άλλα πράματα σε στοιχεία λατρείας του διαβόλου. Το γενετήσιον, επί παραδείγματι, οι σχέσεις των συζύγων είναι στο σχέδιο του Θεού. Και αυτό το σχέδιο του Θεού είναι τοποθετημένο σε μια σύζευξη δυο στοιχείων. Της ηδονής και του σκοπού. Από την στιγμή τώρα, μέσα στο σχέδιο του Θεού, έστω και παροδικόν, αγαπητοί μου, έστω και παροδικόν σχέδιον, πάντως έτσι, από την στιγμή που θα ‘ρθει τώρα ο άνθρωπος να χωρίσει αυτά τα δυο και να κρατήσει την ηδονή, και να πετάξει τον σκοπό, που είναι η τεκνογονία, τότε λατρεύει το ήμισυ, λατρεύει εκείνο το οποίο ο Θεός δεν θα ήθελε.Την ηδονή λατρεύει. Πάει ο διάβολος και χώνεται εκεί, και συνεπώς: Είσαι πόρνος; Είσαι ειδωλολάτρης. Λατρεύεις τον διάβολο. Γιατί η πορνεία δεν είναι τίποτε άλλο, παρά ο διαχωρισμός του σκοπού από την ηδονή. Τα χώρισες; Είσαι ειδωλολάτρης. Τότε, θα μου πείτε, τότε.., μα τότε πρέπει να ‘μαστε όλοι ειδωλολάτρες. Μα αυτό σας έλεγα τόσην ώρα, ότι είμαστε όλοι ειδωλολάτρες. Θέλετε ακόμη κάτι άλλο, αγαπητοί μου; Όταν ο Απόστολος Παύλος απαριθμεί τέσσερις μορφές ανηθικότητας: «Μὴ πλανᾶσθε· -λέει στους Κορινθίους Α', στο 6ο Κεφάλαιο, 9 στίχος- μὴ πλανᾶσθε· οὔτε πόρνοι οὔτε εἰδωλολάτραι οὔτε μοιχοὶ οὔτε μαλακοὶ οὔτε ἀρσενοκοῖται (μαλακοί είναι οι ομοφυλόφιλοι, και ἀρσενοκοῖται είναι πάλι οι ομοφυλόφιλοι, στις δύο όψεις του πράγματος) βασιλείαν Θεοῦ οὐ κληρονομήσουσι». Τα λέω ωμά γιατί αυτά τα τελευταία αμαρτήματα είναι πολύ της μόδας. Βασιλείαν Θεού δεν θα κληρονομήσουν. Είπε τέσσερις μορφές ανηθικότητος. Οι δύο είναι κατά φύσιν, αλλά παρά νόμον, η πορνεία είναι κατά φύσιν αλλά είναι παρά νόμον, παρά την εντολή του Θεού. Και η μοιχεία. Σου λέει, η γυναίκα σου. Μην πας σε ξένη γυναίκα. Είναι παρά νόμον. Η πράξις, κατά φύσιν. Οι δυο άλλες μορφές είναι παρά φύσιν. Και συνεπώς κατά μείζονα λόγο και παρά νόμον. Είναι αυτονόητο. Μόλις αναφέρει την πορνείαν παρεμβάλλει την ειδωλολατρία. Και τώρα το χωρίο πλήρως είναι ως εξής : «Μὴ πλανᾶσθε· οὔτε πόρνοι οὔτε εἰδωλολάτραι οὔτε μοιχοὶ οὔτε μαλακοὶ οὔτε ἀρσενοκοῖται, βασιλείαν Θεοῦ οὐ κληρονομήσουσι». Γιατί, άγιε του Θεού Παύλε, παρενέβαλες την ειδωλολατρίαν; Γιατί, απλούστατα, αυτά τα πάθη είναι ειδωλολατρία. Λατρεύεται ο διαβολος εκεί. Ανοίξτε, αγαπητοί μου, το Α' κεφάλαιο εις την προς Ρωμαίους επιστολή να δείτε ακριβώς αυτό. Και μάλιστα ο Θεός, λέει εκεί ο Απόστολος Παύλος, επειδή οι άνθρωποι πέσαν στ' αμαρτήματα αυτά, επέτρεψε να πέσουν σε μια ακόμη σκληροτέρας μορφής ειδωλολατρία. Ως τιμωρία τους. Γιατί, ξέρετε, έχουμε πολλά σκαλοπάτια ειδωλολατρίας. Έτσι, λέει ένας πατήρ της Εκκλησίας μας, ορθότατα, ότι: "Το σπέρμα που προσφέρεται στην πορνεία, είναι σπονδή στον διάβολο". Γι’ αυτόν τον λόγο ο Κύριος, αγαπητοί μου, απεκάλεσε το κέντρο της ειδωλολατρίας την Πέργαμο, και προπαντός αυτόν τον τεράστιο βωμό του Διός, που σας ανέφερα προηγουμένως, που υπέρκειτο της πόλεως και εδέσποζε της πόλεως, κατοικίαν του σατανά καί θρόνον του σατανά.
Αυτή η αλήθεια, ότι οι δαίμονες κατοικούν εις την ορατήν κτίσιν και επιδρούν δυσμενώς επί των ανθρώπων, όταν αυτοί βεβαίως οι άνθρωποι προσκολλώνται στα κτίσματα, φαίνεται ακόμη και από τις ευχές της Εκκλησίας μας, τους εξορκισμούς του μεγάλου Ευχολογίου. Αν θα δείτε μέσα εκεί στις ευχές, θα δείτε να δεσπόζει αυτή η κεντρική ιδέα. Ιδιαιτέρως μάλιστα εις τις ευχές του εξορκισμού εις το μυστήριο του Βαπτίσματος. Πριν τελέσουμε το μυστήριο του Βαπτίσματος, βυθίσομε το παιδί, τον άνθρωπο που βαπτίζεται εις το νερό, εις το όνομα του Αγίου Τριαδικού Θεού με την τριπλήν κατάδυσιν καί ανάδυσιν. Είδατε που διαβάζουμε κάποιες ευχές και φυσούμε και το νερό; Αυτές οι ευχές, αγαπητοί μου, είναι εξορκισμού. Διώχνουμε τον διάβολο που εμφωλεύει στο νερό. Γιατί η κτίσις δαιμονοκρατείται, και ανά πάσα στιγμή διώχνουμε τον διάβολο. Σας είπα, είναι υπόδικος ο διάβολος και πλανάται στην κτίσιν. Πλανάται. Γι' αυτό και σ' κείνους που προσέχουν σ' αυτά, όταν πάνε έξω στην εξοχή και λένε: «Ακούσαμε φωνές, γέλια, στο βουνό που δεν υπάρχει άνθρωπος· γέλια, κλάματα και παράξενα άλλα πράγματα και φαινόμενα μυστηριώδη» κ.λπ. Οι δαίμονες είναι. Οι δαίμονες που πειράζουν τους ανθρώπους. Και διασκεδάζουν εις βάρος των ανθρώπων, στην κακότητά τους. Ναι, αγαπητοί μου. Γι' αυτό και εμφυσούμε το πρόσωπο που θα βαπτισθεί, είδατε; Ο ιερεύς εκεί που δίνει τις ευχές και ο άνθρωπος στρέφεται προς δυσμάς. Ξέρετε γιατί στρέφεται προς δυσμάς; Γιατί ακόμη δεν είδε το φως του Χριστού. Βλέπει προς Δυσμάς. Βλέπει προς τον διάβολο. Και τότε ο ιερεύς φυσά σταυροειδώς διώχνει τον διάβολον, στρέφεται προς Ανατολάς ο άνθρωπος και πηγαίνει τώρα στην κολυμβήθρα να βαπτιστεί. Αυτά για μια κατοχύρωση. Όσα σας είπα είναι αλήθεια. Είναι μέσα σ' αυτή την πράξη της Εκκλησίας μας ενσωματωμένα.
Ακόμη κάτι άλλο. Αν διαβάσετε βίους αγίων, που θα σας φανούν αυτά παράξενα και θα πείτε για μια στιγμή: «Ε, βρε αδελφέ, αυτά είναι και μύθοι». Πολλές φορές οι άγιοι, όταν συνέτριβαν τα αγάλματα των θεών, τότε, στην εποχή της ειδωλολατρίας, τότε βγαίναν από τα αγάλματα φωνές, φωνές - κραυγές, βλασφημίες, διαμαρτυρίες. Απειλητικές φωνές ηκούοντο. Αυτό δείχνει ότι οι δαίμονες διαμαρτύροντο, γιατί πήγε ο άγιος να τους γκρεμίσει τις φωλιές τους, που εκεί ελατρεύοντο από τους ανθρώπους. Θα σας πω, όμως, και μια αγιογραφική κατοχύρωση με την οποία και θα τελειώσω, για να δείτε ότι αυτά δεν αποτελούν μύθους, αλλά είναι μία φοβερή πραγματικότης. Όπως γνωρίζετε, όταν κάποτε οι Εβραίοι έκαναν ένα πόλεμο με τους Φιλισταίους, οι Φιλισταίοι νίνησαν τον πόλεμο, τελικά κατά θείαν τιμωρίαν και παραχώρησιν, επέτρεψεν ο Θεός να λαφυραγωγηθεί η Κιβωτός του Θεού. Η Κιβωτός της Διαθήκης. Γεμάτοι χαρά και αλαλαγμό οι Φιλισταίοι πήραν το πολύτιμον αυτό λάφυρον και το έφεραν εις τον ναόν του θεού Δαγών και το ετοποθέτησαν εις τα πόδια του θεού Δαγών, ως λάφυρον. Και, ακούστε τώρα το κείμενον παρακάτω, εις το A' Bασιλειών στο 5ο κεφάλαιο: «Εἶδον καὶ ἰδοὺ (πήγαν την άλλη μέρα το πρωί) Δαγὼν πεπτωκὼς ἐπὶ πρόσωπον αὐτοῦ ἐνώπιον κιβωτοῦ τοῦ Θεοῦ·(είχε πέσει το άγαλμα, όπως ήταν στο βάθρο του στημένο, έπεσε κατά πρόσωπον, κατά τρόπον που το πρόσωπό του εστρέφετο προς την κιβωτό του Θεού) καὶ ἤγειραν τὸν Δαγὼν καὶ κατέστησαν εἰς τὸν τόπον αὐτοῦ (δηλαδή: σήκωσαν οι Φιλισταίοι το άγαλμα και το ξανάστησαν πάλι) καὶ ἐγένετο ὅτε ὤρθρισαν τὸ πρωί (έγινε όταν το άλλο πρωί ξημέρωσε) καὶ ἰδοὺ Δαγὼν πεπτωκὼς ἐπὶ πρόσωπον αὐτοῦ ἐνώπιον κιβωτοῦ διαθήκης Κυρίου, καὶ ἡ κεφαλὴ Δαγὼν καὶ ἀμφότερα τὰ ἴχνη χειρῶν αὐτοῦ ἀφῃρημένα ἐπὶ τά ἐμπρόσθια ἀμαφὲθ ἕκαστον, καὶ ἀμφότεροι οἱ καρποὶ τῶν χειρῶν αὐτοῦ πεπτωκότες ἐπὶ τὸ πρόθυρον, πλὴν ἡ ῥάχις Δαγὼν ὑπελείφθη». Πάλι ξανάπεσε το άγαλμα, έσπασε το κεφάλι, τα χέρια, όλα τα άκρα έσπασαν, έμεινε μόνον η ράχη, εστραμμένη προς την Κιβωτό του Θεού. Αυτό σημαίνει, οι δαίμονες που φώλιαζαν μέσα στο άγαλμα του Δαγών, όταν είδαν την Κιβωτό του Θεού, τι ήτo, αλήθεια; Ένα κιβώτιο που είχε μέσα τις πλάκες. Η Κιβωτός του Θεού ήταν η παρουσία του Θεού. Αν θέλετε, ήταν το υποπόδιον των ποδών του Θεού· που καλεί ο ψαλμωδός να προσκυνήσουμε το «ὑποπόδιον τῶν ποδῶν» αυτού. Μάλιστα αυτό το σημείο, ελάτε αύριο το βράδυ στις 8.30 η ώρα να ακούσετε για την 2α εντολή που λέγει: "Δεν θα προσκυνήσεις ότι υπάρχει στον ουρανό, επάνω στην γη και κάτω από την γη", κι όμως έχουμε το θέμα της εικόνος και το θέμα του Τιμίου Σταυρού. Πώς ακριβώς και τι ακριβώς προσκυνούμε. Να το κλειδί, κοιτάξατέ το. Προσκυνούμε το υποπόδιον των ποδών αυτού. Και ο Τίμιος Σταυρός, αγαπητοί μου, είναι το υποπόδιον των ποδών αυτού. Αν το θέλετε, απλώθηκε ο Υιός του Θεού επάνω εις το Σταυρόν. Είναι τίμιος ο Σταυρός. Φρικτός εις τους δαίμονες. Αυτός που αρνούνται οι Χιλιασταί. Και τον αρνούνται γιατί, πολύ φυσικό, αφού είναι δαιμονισμένοι άνθρωποι. Αφού είναι δαιμονισμένοι άνθρωποι. Λοιπόν, αγαπητοί, ο Δαγών έπεσε κάτω και έσπασε μπροστά στην Κιβωτό του Θεού. Οι δαίμονες δεν μπορούσαν να αντέξουν την θεία λάμψη. Όχι ορατή στα μάτια των ανθρώπων. Αλλά στα μάτια των δαιμόνων. Είναι αυτό που πολλές φορές, πηγαίνουν οι δαιμονισμένοι στον άγιο Διονύσιο, ή στον άγιο Γεράσιμο, ή στον άγιο Σπυρίδωνα και φωνάζουν οι δαίμονες «Καίγομαι, καιγομαι». Τι θα πει «καίγομαι»; Είναι η θεία δόξα, η οποία δεν οράται από τους ανθρώπους, αλλά οράται από τους δαίμονες και οι δαίμονες πραγματικά καίγονται.
Αλλά, αγαπητοί μου, αυτή είναι η ειδωλολατρία. Κατοικεί ο διάβολος και λατρεύεται ο διάβολος. Τι να σας πω; Τι να σας πω άλλο, παρά μόνον εκείνο που λέγει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης, θα επαναλάβω, που τελειώνει την επιστολή του. Αδελφοί, «τεκνία», λέγει εκεί, εγώ θα σας έλεγα: αδελφοί, «φυλάσσεσθε ἀπὸ τῶν εἰδώλων». Ας φυλαγόμαστε από τα είδωλα. Γιατί τα είδωλα είναι πολλά και πλούσια στην εποχή μας. Όπως θα δούμε πιο κάτω, τα βαθέα του σατανά. Έχουμε την κατοικία του σατανά. Έχουμε τον θρόνο του σατανά. Έχουμε τα βαθέα του σατανά. Αλλά γι' αυτά πρώτα ο Θεός, θα μιλήσουμε την ερχομένη Κυριακή.
Απόσπασμα από την 13η ομιλία στο βιβλίο της Καινής Διαθήκης « Ιερά Αποκάλυψις ».
†.Αλλά για να δούμε όμως, αγαπητοί μου, τι ακριβώς είναι η ειδωλολατρία. Και θα παρακαλέσω, ό,τι πούμε, να μην πείτε ότι αυτά ανήκουν σε μια παρωχημένην εποχήν. Ότι η ειδωλολατρία, είναι μία υπόθεσις, η οποία σήμερα δεν υπάρχει. Τελειώνει την θεολογικοτάτη επιστολήν του, την πρώτην, ο Ευαγγελιστής Ιωάννης και λέγει : «Τεκνία, φυλάξατε ἑαυτούς ἀπό τῶν εἰδώλων». Έτσι τελειώνει· που σημαίνει ότι «εσείς μεν που βρίσκεσθε μέσα σ' έναν χώρον, σ' έναν χώρον πολλής θεολογίας, ώστε να σας γράφω, με τόσην θεολογίαν, ότι «ὁ Θεὸς ἀγάπη ἐστί», «ὁ Θεὸς φῶς ἐστί» και «ὃ ἀκηκόαμεν, ὃ ἑωράκαμεν» κ.λπ. κ.λπ. ισάξια του « Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ Λόγος, καὶ ὁ Λόγος ἦν πρὸς τὸν Θεόν, καὶ Θεὸς ἦν ὁ Λόγος.» κ.λπ., μη νομίσετε ότι, ευρισκόμενοι μέσα εις αυτόν τον χώρον της Θεολογίας, όπως την καταλαβαίνετε και όπως την ζείτε, ότι δεν μπορείτε να βρεθείτε μέσα στην ειδωλολατρία. Η ειδωλολατρία είναι ένα πολύ λεπτό πράγμα, στο οποίο κανείς γλυστρά, ολισθαίνει, χωρίς να το καταλάβει». Η ειδωλολατρία υπάρχει και θα υπάρχει πάντοτε. Όχι στους λαούς που δεν γνώρισαν τον Χριστό, αλλά στους χριστιανούς. Στους χριστιανικούς λαούς. Πάσης μορφής ειδωλολατρία. Γι' αυτό, λοιπόν, θα παρακαλέσω ιδιαιτέρως να προσέξουμε, τώρα εδώ με λίγα λόγια που θα κάνουμε την ανάλυση, τι είναι ειδωλολατρία. Και μετά θα δούμε την σχέση της με τον σατανά.
Η κτίσις όπως ξέρετε, αποτελεί το είδωλον του Κτίστου, που είναι ο Θεός. Η κτίσις είναι η εξωτερική προβολή του Θεού. Είναι κάτι που ο Θεός το δημιουργεί, αλλά δεν αποτελεί κάτι από την ουσία Του. Είναι έξω από την ουσία Του. Αυτή η διαφορά υπάρχει ανάμεσα στο «γεννώ» και στο «δημιουργώ». Ο Ιησούς Χριστός, ο Θεός Λόγος, είναι από την ουσία του Πατρός, και συνεπώς εκφράζεται αυτό, το ότι εγεννήθη από τον Πατέρα. Η κτίσις είναι έργα των χειρών του Θεού, η ουσία της κτίσεως δεν έχει καμία σχέσιν με την ουσία του Θεού, γι' αυτό και εκφράζεται ως δημιουργία, ως ποίησις, ποίημα, κάτι που βγαίνει από τα χέρια εκείνου που κατασκευάζει κάτι. Όταν λέμε όμως είδωλον, ότι η κτίσις αποτελεί την εξωτερική προβολή του Θεού, εννοούμε ό,τι ακριβώς συμβαίνει και εις την Οπτικήν, ποΥ είναι ένα μάθημα που το μαθαίνουμε στο σχολείο. Δηλαδή για να μην πουν κάποιο ότι: «Μα εγώ δεν πήγα στο σχολείο, τι ακριβώς είναι;. Είναι όταν προβάλλουμε ένα αντικείμενο μπροστά σ' έναν καθρέπτη και ο καθρέπτης μάς αποδίδει το αντικείμενον;» Όxι. Τι; Το είδωλό του. Όταν θα βάλω τ' ωρολόγι μου μπροστά σε έναν καθρέπτη, θα δείξει ένα ρολόγι. Δεν σημαίνει όμως ότι αυτό που βλέπω στον καθρέπτη είναι τ' ωρολόι, αλλά είναι το είδωλο του ρολογιού. Για να έχει ένα είδωλο, πρέπει να έχω έξω από τον καθρέπτη ένα αντικείμενο. Κι' έτσι λοιπόν, το αντικείμενο που είναι έξω από τον καθρέπτη, το λέγω «αντικείμενον». Αυτό που φαίνεται στον καθρέπτη, αλλά δεν είναι πραγματικό, το λέγω «είδωλον».
Το είδωλον, εδώ, αν θα μου αποδώσει το αντικείμενο, δεν είναι παρά να μου αποδώσει τα χαρακτηριστικά του. Θα μου αποδώσει το μέγεθος του ρολογιού, θα μου δείχνει την ώρα, όλα αυτά όμως δεν είναι το ρολόγι μου. Είναι το είδωλό του. Το ίδιο πράγμα συμβαίνει, αγαπητοί μου, στον Θεό ως προς την κτίσιν. Ως προς την δημιουργίαν. Δηλαδή στην κτίσιν προβάλλονται τα γνωρίσματα του Θεού, όπως είναι η σοφία, η απειρότητα, η θεότητα, η παντοδυναμία. Και προβάλλονται μέσα στην κτίσιν, σαν να ‘ναι τώρα η κτίσις ένας καθρέπτης, που το αντικείμενό της είναι ο Θεός. Και ταυτόχρονα είναι έξω από την δημιουργία και προβάλλεται ο Θεός στη δημιουργία. Δηλαδή ο Θεός είναι σοφός, είναι πολύ φυσικό, αυτό που δημιούργησε να είναι κατά σοφό τρόπο φτιαγμένο. Βλέπω λοιπόν την σοφία του Θεού μέσα στην κτίσιν. Αλλά, βλέπω την σοφία. Δηλαδή βλέπω τα χαρακτηριστικά του Θεού. Βλέπω τη σοφία. Βλέπω μετά ότι ένα γραμμάριο ύλης, αγαπητοί μου, έχει μια τρομακτικήν δύναμη μέση του. Βλέπετε, σου λέγει, μια ατομική βόμβα και έχει εκείνο που θα σκάσει είναι λίγο, δεν είναι πολύ· και σου λέει ότι εκείνο το πραγματάκι έχει μια τρομακτική δύναμη. Τώρα, σας παρακαλώ, το σύμπαν ολόκληρο, τι δύναμη έχει; Ε, τότε ποιος είναι ο Θεός; Κι έτσι βλέπω την παντοδυναμία του Θεού να ανακλάται μέσα στην κτίσιν.
Μετά βλέπω την απειρότητα του Θεού. Έφτασε το μυαλό μας, η σκέψη μας, δεν λέγω το μάτι μας, πού να φτάσει το μάτι μας να συλλάβει την έννοια των περάτων του σύμπαντος; Πού να το συλλάβει το φτωχό μας το μυαλό. Δεν το συλλαμβάνει. Το μυαλό μας δουλεύει - η δομή του είναι τέτοια - μεταξύ του μηδενός και του απείρου. Αυτές τις δυο ακρότητες δεν τις συλλαμβάνει. Αν επιτρέπεται, αν επιτρέπεται, να με συγχωρέσετε γι' αυτό, αν είχα μια, εκείνο το σχήμα της ανισότητος, θα έβαζα το ανθρώπινο μυαλό, που καταλαβαίνει ό,τι είναι πιο πάνω από το μηδέν. Και ό,τι είναι πιο κάτω από το άπειρο. Να σας το κάνω και με μια τέτοια σχέση. Ό,τι είναι λοιπόν πιο πάνω από το μηδέν, το μυαλό μου το καταλαβαίνει. Ό,τι είναι πιο κάτω από το άπειρο, το μυαλό μου το καταλαβαίνει. Πέρα από το μηδέν και πέρα από το άπειρο, κόκκαλο. Η δομή είναι του μυαλού μου τέτοια. Του ανθρωπίνου μυαλού. Έτσι, το σύμπαν μού παρουσιάζεται άπειρο. Δεν είναι όμως άπειρο. Είναι άπειρο; Έτσι εμφανίζεται στο μυαλό μου. Τότε μπορώ να πω, ότι εκείνος που το δημιούργησε είναι άπειρος. Αλλ' αυτά τα πράγματα δεν μπορεί να τα κάνει κανένα ον, παρά μόνον αυτό που λέγεται Θεός. Έτσι η θεότητα, η απειρότητα, η πανσοφία, η παντοδυναμία και όλα εκείνα τα γνωρίσματα του Θεού, που είναι στο πρόσωπό Του, ανακλώνται επάνω εις την δημιουργία Του, όπως ανακλάται ένα αντικείμενον σ' έναν καθρέπτη. Συνεπώς η σοφία που υπάρχει στον κόσμο είναι το είδωλον του Θεού. Η παντοδυναμία που υπάρχει στον κόσμο είναι το είδωλον του Θεού. Δεν μπορώ να πω ένα λουλούδι που είναι σοφά φτιαγμένο, ότι αυτό το λουλούδι είναι ο Θεός. Αλλά ότι ανακλά την σοφία του Θεού. Δεν πρέπει λοιπόν να ταυτίσω τον Θεόν με την κτίσιν. Ούτε ακόμα θα πρέπει να πω ότι δεν έχει καμίαν σχέση ο Θεός με την κτίσιν. Ούτε θα ταυτίσω τον Θεόν με την κτίσιν, ούτε θα Τον βγάλω από την δημιουργία, να Τον κρύψω κάπου, και να πω ότι ο Θεός δεν έχει καμία σχέση με την δημιουργία. Αλλά έτσι ανακλάται ο Θεός, με τα χαρακτηριστικά Του μέσα στην δημιουργία Του. Συνεπώς, η κτίσις σκοπόν έχει, δια των ειδωλικών αυτών καταστάσεων, δηλαδή δια των ανακλάσεων των ιδιοτήτων, και ενεργειών του Θεού, να ανεβάσει εμένα, τον λογικόν άνθρωπον, γιατί η δομή του μυαλού μου - μην το ξεχνάτε αυτό το θέμα της δομής του μυαλού, γιατί υπάρχει μια αλαζονεία, που νομίζουν μερικοί άνθρωποι, –γι' αυτό σας έκανα προηγουμένως εκείνη την σχέση της ανισότητος-, που νομίζουν, αν δεν καταλάβαμε σήμερα κάτι, αύριο θα το καταλάβουμε. Ναι, αυτό το κάτι όμως είναι μέσα στις δυνατότητες; Γιατί αν δεν είναι μέσα στις δυνατότητες, ούτε αύριο, ούτε μεθαύριο, ποτέ. Κι αυτή η ίδια η επιστήμη και η φιλοσοφία, ως προς το θέμα της δυνατότητος του νου, γνωρίζει τους περιορισμούς. Κι είναι ανάγκη να το ξέρουμε αυτό. Για να νικούμε μια αλαζονεία του νου. Έτσι, ο σκοπός είναι, εγώ, με την δομή που διαθέτω του νου μου, με όλες αυτές τις ενέργειες του Θεού που ανακλώνται στην κτίσιν, σαν σκάλα ν' αρχίσω να ανεβαίνω για να βρω το αντικείμενο που ανακλάται. Ειδικότερα, το πρόσωπον που ανακλάται μέσα στην κτίσιν. Ο Θεός. Όπως όταν βλέπω σ' έναν καθρέπτη ένα πρόσωπο, τι κάνω; Συνεχίζω να βλέπω στον καθρέπτη, ή γυρίζω στρέφω το πρόσωπό μου από τον καθρέπτη, δεν κοιτάζω πια στον καθρέπτη. Γυρίζω να δω ποιο είναι το πρόσωπο αυτό, το οποίο προβάλλεται στον καθρέπτη. Αυτό πρέπει να κάνει ο άνθρωπος, να μην μένει μέσα στην κτίσιν, αλλά ανά πάσα στιγμή να στρέφει πέρα από την κτίσιν τα μάτια του, τον νου του, για να ανακαλύψει το ανακλώμενον πρόσωπον μέσα εις την κτίσιν. Τώρα, αν τελικά οι άνθρωποι χάσουν από τον οπτικό ορίζοντα της νοήσεώς των τον Θεόν, και μείνουν μόνον με την κτίσιν, δηλαδή βλέπουν μόνο να ανακλώνται οι ενέργειες του Θεού, χωρίς να αναζητήσουν τον Θεόν, για λόγους που θα δούμε λίγο πιο κάτω, τότε ο άνθρωπος αρχίζει να βλέπει μόνο τα είδωλα, τάς ανακλάσεις κι επειδή ταυτίζει αυτές τις ανακλάσεις, την σοφία, την παντοδυναμία, την απειρότητα, με τον καθρέπτη, σαν κι εκείνο το παιδικό, τι να πάω στο παιδικό, ούτε το παιδί αυτό το πράγμα δεν το κάνει, η γάτα μπορεί να το κάνει για μια στιγμή, ένα ζώο, ο σκύλος αν δει ένα πρόσωπο η γάτα στον καθρέπτη, αμέσως κοιτάζει καλά να δει ποια είναι αυτή η άλλη γάτα; Γιατί εταύτισε το είδωλο με το αντικείμενο. Και νομίζει ότι το αντικείμενο είναι μέσα εκεί στον καθρέπτη, ή ότι πράγματι είναι κάτι, είναι μια άλλη γάτα μέσα στον καθρέπτη. Ενώ δεν είναι παρά ένα είδωλον. Είναι είδωλον.
Έτσι, λοιπόν, αν ο άνθρωπος κάνει αυτήν την σύγχυση των ιδιοτήτων του Θεού μέσα στην κτίση και πει : «Τι ωραία πράγματα φιάχνει η φύσις». Τότε εταύτισε τα είδωλα που υπάρχουν μέσα στην κτίσιν με τον Θεόν. Δηλαδή πλέον δέ βλέπει τον Θεόν, αλλά βλέπει την κτίσιν· την οποίαν και θεοποιεί. Αυτό λέγεται λατρεία των ειδώλων. Δηλαδή των χαρακτηριστικών του Θεού, που δεν είναι ο Θεός, αλλά τα χαρακτηριστικά Του μέσα στην κτίσιν, και λατρεύει ο άνθρωπος αυτά τα χαρακτηριστικά του Θεού, που ανακλώνται μέσα στην δημιουργία. Έτσι έκανε την θεά Αθηνά, λατρεύοντας την σοφία. Έκανε τον θεό Απόλλωνα λατρεύοντας την τέχνη, λατρεύοντας την ομορφιά. Έκανε τον θεό Δία, λατρεύοντας την δύναμη. Και ούτω καθεξής. Έκανε την θεά Δήμητρα, λατρεύοντας την γη. Ο Απόλλων, ξέρω ‘γω, ο θεός του ηλίου, των καλών τεχνών, της ομορφιάς. Αυτά όμως είναι χαρακτηριστικά του Θεού. Του ενός Θεού. Δεν υπάρχει θεός Απόλλων και θεά Αθηνά. Δεν θα θεοποιήσω την σοφία. Δεν θα θεοποιήσω την ομορφιά. Δεν θα θεοποιήσω την γη. Αλλά τι; Θα προσπαθήσω να δω πέρα από αυτά τα οποία ανακλώνται, τον αληθινόν Θεόν. Βέβαια για μας που χοντρικά τουλάχιστον δεν είμαστε ειδωλολάτραι, μοιάζει το πράγμα πολύ απλούν. Τόσο που θα μου λέγατε, και δικαιολογημένα αγαπητοί μου ότι «Τι μας τα λέτε αυτά; Αυτά είναι αυτονόητα». Αν θα σκεφθείτε, αγαπητοί μου, ότι πέρασαν από τον κόσμον αυτόν, απ' τον πλανήτη αυτόν σοφοί άνθρωποι, που δεν μπόρεσαν να ξεχωρίσουν τον Θεόν από τα δημιουργήματα, και εταύτισαν τον Θεόν με τα δημιουργήματα, και ελάτρευσαν την κτίσιν παρά τον κτίστην, τότε θα μου λέγατε, ε, και δικαιολογημένα. Αλλά τέλος πάντων, ίσως σε παρωχημένες εποχές. Και αν σας έλεγα ότι το ίδιο πράγμα ισχύει μέχρι σήμερα. Εάν, επί παραδείγματι, εκείνοι οι οποίοι παρασύρονται εις τον τεκτονισμόν, εις τον μασονισμόν, δεν είναι άνθρωποι μορφωμένοι; Δεν ξέρουνε γράμματα; Δεν κατέχουν ενδεχομένως και πτυχία; Πώς ακριβώς πιστεύουν εις την ειδωλολατρία; Διότι οι μασόνοι είναι ειδωλολάτραι. Μην το ξεχνάτε αυτό. Είναι θρησκεία ο μασονισμός. Και μάλιστα ειδωλολατρική θρησκεία μυστηριακής υφής. Το λέγουν οι ίδιοι οι τέκτονες αυτό στα συγγράμματά τους. Πώς λοιπόν μπορεί να παρασυρθεί ένας μορφωμένος άνθρωπος, να μπορεί να λέει, ότι ο ήλιος, ο Μ.Α.Τ.Σ., ο Μ-έγας Α-ρχιτέκτων Τ-ου Σ-ύμπαντος, μπορεί να είναι ο Θεός; Πώς μπορεί να ταυτίζει την δύναμη του ηλίου, την σοφία με την οποίαν είναι φτιαγμένος, το φως του με τον Θεόν; Ότι αυτό είναι ο Θεός;
Διάβαζα προχθές, χθες, δια τον πολύν Ωριγένην, ο οποίος πίστευε ότι ο ήλιος, τώρα θα γελάσετε ίσως, αλλά πρέπει να εξηγήσει κανείς πιο πολλά για να φθάσει να μην γελάσει, αλλά να κλάψει. Ότι ο ήλιος, η σελήνη και τ' αστέρια έχουν νόηση. Είναι λογικά όντα. Εάν λοιπόν, ακόμη και μέσα στον χώρο τον χριστιανικόν, όπως ο πολύς Ωριγένης, έφθασε να πει αυτά τα πράγματα, τότε πόσο περισσότερο οι άνθρωποι ανά πάσα στιγμή θα πλανώνται; Παρά το φως του Χριστού που έχομε. Από την στιγμή που θα αρνηθώ τον Χριστόν, αυτομάτως γίνομαι ειδωλολάτρης. Και εφόσον ηρνήθησαν οι χριστιανικοί λαοί, ηρνήθησαν τον Χριστόν, αυτομάτως έχουν πέσει εις την ειδωλολατρίαν. Ή την χοντρή ειδωλολατρία, ή την λεπτήν. Εκείνη που ίσως δεν φαίνεται και πολύ εύκολα. Ωστόσο όλα αυτά ο Απόστολος Παύλος μάς τα λέει εις την προς Ρωμαίους επιστολήν του Α' κεφάλαιο ,19-23, συμπτυγμένα, για να μας πει ποιος ήταν ο αρχαίος κόσμος, πώς εκινήθη, αλλά δυστυχώς, δυστυχέστατα, και πώς μέχρι σήμερα κινείται. Και λέγει: «Τὸ γνωστὸν τοῦ Θεοῦ φανερόν ἐστιν ἐν αὐτοῖς· (το γνωστόν του Θεού, δηλαδή η γνώσις του Θεού έχει γίνει φανερή εις τους ανθρώπους. Γιατί;) ὁ γὰρ Θεὸς αὐτοῖς ἐφανέρωσε. (Γιατί ο Θεός εφανέρωσε τον εαυτό Του εις αυτούς. Πώς; Αιτιολογεί ο Απόστολος και λέγει:) τὰ γὰρ ἀόρατα αὐτοῦ (οι αόρατες ιδιότητές Του) ἀπὸ κτίσεως κόσμου (από τον καιρό που κτίστηκε ο κόσμος, γιατί εναπετέθησαν σαν σφραγίδα οι αόρατες ενέργειες του Θεού. Θέλετε ακόμη αγαπητοί μου; Όχι μόνον οι ενέργειες που σας ανέφερα προηγουμένως, αλλά και οι λεγόμενες ηθικές ενέργειες, ακόμα και η αγάπη, είναι αποτυπωμένη μέσα στο σύμπαν. Και η αγάπη του Θεού. Και το έλεος του Θεού, όλα. Βλέπετε ότι δεν πάει να χαθεί τίποτε. Παρ' ότι το σύμπαν εμφανίζεται μετά την πτώσιν των πρωτοπλάστων, σημειώσατε αυτό, δεν πάει να χαθεί τίποτε, απλούστατα διότι υπάρχει η πρόνοια και η αγάπη του Θεού, η οποία συνδυάζεται, η αγάπη με την σοφία. Η πρόνοια δεν είναι παρά η συνισταμένη της δυνάμεως, της σοφίας και της αγάπης του Θεού.) Τὰ γὰρ ἀόρατα αὐτοῦ ἀπὸ κτίσεως κόσμου τοῖς ποιήμασι νοούμενα καθορᾶται, ἥ τε ἀΐδιος αὐτοῦ δύναμις καὶ θειότης, (δηλαδή η θεότητα, να σας το μεταφράσω : διότι οι αόρατες ιδιότητές Του, δηλαδή η αιωνία δύναμίς Του και η θεότητά Του, βλέπονται καθαρά, αφότου εδημιουργήθη ο κόσμος και γίνονται νοητές διαμέσου των δημιουργημάτων. Αλλά αυτό που γίνεται νοητό διαμέσου των δημιουργημάτων, αυτό ακριβώς ελατρεύτηκε. Ενώ αυτό έπρεπε να είναι το μέσον, ο τρόπος για να φτάσει , ο άνθρωπος να γνωρίσει τον Θεό) εἰς τὸ εἶναι αὐτοὺς ἀναπολογήτους, (για να γίνουν αναπολόγητοι, να μην πουν οι άνθρωποι ‘’Δεν ήξερα’’) διότι γνόντες τὸν Θεὸν οὐχ ὡς Θεὸν ἐδόξασαν ἢ εὐχαρίστησαν, ἀλλ᾿ ἐματαιώθησαν ἐν τοῖς διαλογισμοῖς αὐτῶν, καὶ ἐσκοτίσθη ἡ ἀσύνετος αὐτῶν καρδία· φάσκοντες εἶναι σοφοὶ (ισχυριζόμενοι ότι είναι σοφοί) ἐμωράνθησαν, καὶ ἤλλαξαν τὴν δόξαν τοῦ ἀφθάρτου Θεοῦ ἐν ὁμοιώματι εἰκόνος φθαρτοῦ ἀνθρώπου καὶ πετεινῶν καὶ τετραπόδων καὶ ἑρπετῶν». Έφθασαν στο σημείο στο τέλος να θεοποιήσουν την κτίσιν και να πουν ότι ο Θεός είναι ένας άνθρωπος, του κάνανε και το άγαλμά του, ένα πτηνό ή ένα τετράποδο, ένα φίδι, ένας κροκόδειλος, ό,τι άλλο. Εκεί λέει έφτασε η ασύνετος καρδία των, δηλαδή η αφροσύνη τους.
Ώστε λοιπόν ειδωλολατρία είναι, όταν ο άνθρωπος περιορίζει τον πνευματικόν του οπτικόν ορίζοντα, εις ό,τι είναι κτιστόν και δεν επεκτείνεται πέραν από εκείνο που βλέπει προς τον Θεόν. Αυτό λέγεται ειδωλολατρία.
Απόσπασμα από την 13η ομιλία στο βιβλίο της Καινής Διαθήκης « Ιερά Αποκάλυψις ».
