Η αίρεση του πεντηκοστιανισμού. Ποιοί είναι και τί πιστεύουν.

†.Συνεχίζοντες, ἀγαπητοί μου, τό θέμα περί τῆς αἱρέσεως τοῦ Προτεσταντισμοῦ, θά θέλαμε νά τονίσωμε ὅτι ἐφ’ ὅσον ὁ Λούθηρος, ὁ ὁποῖος εἶναι καί ὁ ἱδρυτής τοῦ Προτεσταντισμοῦ, εἰσηγήθη τήν ὑποκειμενικήν ἑρμηνείαν τῆς Ἁγίας Γραφῆς, ἦτο ἑπόμενον νά ὑπάρχουν ποικίλες ἑρμηνεῖες τῆς Ἁγίας Γραφῆς· τόσες ἑρμηνεῖες, ὅσοι καί οἱ ἀναγνῶσται τῆς Ἁγίας Γραφῆς. Τοῦτο βεβαίως, ἐφ’ ὅσον ὑπῆρχαν ποικίλες ἑρμηνεῖες τῆς Ἁγίας Γραφῆς, εἶχε σάν ἀποτέλεσμα τήν διάσπασι τῶν Προτεσταντῶν, καί μάλιστα ἄν θέλετε ζῶντος ἀκόμη τοῦ Λουθήρου, κατά τόν 16ον αἰῶνα. Καί σημειώθηκε αὐτή ἡ κατάτμησίς των σέ ἑκατοντάδες ὁμολογίες, ὅλες φυσικά προτεσταντικῆς ἀποχρώσεως.

Μερικές ἀπ’ αὐτές, οἱ κυριώτερες καί οἱ πλέον γνωστές, γιά νά πάρετε μία εἰκόνα, εἶναι οἱ: Πρεσβυτεριανοί, Ἀναβαπτισταί, Κογκρεγκασιοναλισταί, Μεθοδισταί, Κουάκεροι, Οὐνιτάριοι, Σοκινιανοί, Ἀρμενιανοί, Μεννωνῖται, Μορμόνοι, Βιβλικοί, Ἀντβεντισταί, Εὐαγγελικοί, Ἐλευθέρας Εὐαγγελικῆς Ἐκκλησίας, τοῦ Στρατοῦ τῆς Σωτηρίας, Πλυμμουθισταί, Ἰρβινγκιανοί, Σερκούτιοι, Σβενκφελδιανοί, Νέοι Ἱσραηλῖται, Συνδικαλισταί, Ἐπισκοπιανοί, τῶν Νέων Ἀποστόλων, Δαρδισταί, Πεντηκοστιανοί, Ἀδελφοί Μοραβοί, Ἀποστολικοί, Πλατεῖς Ἀδελφοί, Στενοί Ἀδελφοί,... καί λοιπά καί λοιπά καί λοιπά! Ἑκατοντάδες παρακαλῶ κατατμήσεις ἔχει ὑποστῆ ὁ Προτεσταντισμός. Παρ’ ὅλες τίς ὁμοιότητες ὅμως πού ἔχει ἡ μία ὁμολογία μέ τήν ἄλλη, ἔχουνε βεβαίως καί κάποιες διαφορές· γι’ αὐτό καί ἔχουνε κατατμηθῆ. Προσθέτουν, ἀφαιροῦν,... Δέν κάνουν τίποτε ἄλλο παρά αὐτή τή δουλειά· προσθέτουν καί ἀφαιροῦν ὅ,τι νομίζει ἡ κάθε ὁμάδα.

🔸Οἱ Πεντηκοστιανοί🔸

Ἀπ’ ὅλες αὐτές τίς ὁμάδες ὅμως, εἰδικώτερα μᾶς ἐνδιαφέρει ἡ ὁμάδα τῶν Πεντηκοστιανῶν. Καί θά μείνωμε εἰς τούς Πεντηκοστιανούς, ἀφ’ ἑνός διότι παρουσιάζουν μίαν ἔξαρσιν δράσεως εἰς τήν Ἑλλάδα τόν τελευταῖο καιρό, καί ἀφ’ ἑτέρου διότι μερικές ἀπό τίς ὁμάδες τῶν Πεντηκοστιανῶν, οἱ ὁποῖες πρέπει νά σᾶς πῶ ὅτι μέχρι τό 1967 ἦσαν καμμιά ἑξηνταριά μέ ποικίλα ὀνόματα, προσπαθοῦν νά πλησιάσουν τήν Ὀρθόδοξον Ἐκκλησίαν κατά ἕναν τρόπον ὕπουλον καί δολερόν. Γι’ αὐτούς τούς δύο λόγους εἰς τό σημερινό μας θέμα θά μείνωμε εἰδικά στούς Πεντηκοστιανούς.
Σταχυολογῶ μάλιστα ἀπό μιά ἐφημερίδα, τήν Μακεδονία τῆς 29ης Ἀπριλίου, πού ἔχει δύο ἀγγελίες. Λέγει ἡ μία: «Πρώτη Ἐκκλησία τῆς Πεντηκοστῆς». Νά λοιπόν ἀμέσως· ὀνομασία ὁμάδος. Ἡ δευτέρα: «Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ τῆς Πεντηκοστῆς.». Μάλιστα σᾶς διαβάζω μία ἀπ’ αὐτές: «Σήμερα στίς 11 π.μ. στήν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ τῆς Πεντηκοστῆς, Καρμπολᾶ 5, πλατεῖα Δικαστηρίων, θά κηρύξη ἀπό τό εὐαγγέλιον ὁ ἱεροκήρυκας τῆς Ἐκκλησίας, φιλόλογος κ. Σιδηρόπουλος, στίς 7.00 μ.μ.. Τό πρόγραμμα τῆς Ἐκκλησίας θά εἶναι πλούσιο σέ περιεχόμενο, μέ ὁμιλητή τόν ἴδιο. Στό τέλος τῆς λατρείας –σημειῶστε αὐτό· θά τό σχολιάσωμε εἰς τό τέλος– Στό τέλος τῆς λατρείας θά γίνη προσευχή γιά ἀρρώστους καί γιά σένα πού ἔχεις προβλήματα. Εἴσοδος ἐλεύθερη γιά ὅλους.». Κάτι ἀντίστοιχο εἶναι καί ἡ ἄλλη ἐκεῖ ἡ ἀγγελία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Πεντηκοστῆς.
Ὅπως βλέπετε λοιπόν, ἐπειδή ἀκριβῶς ὑπάρχει αὐτή ἡ ἔξαρσις καί κάνουν τίς ἀναγγελίες τους αὐτοί διαρκῶς εἰς τίς ἐφημερίδες καί τά περιοδικά καί πηγαίνουν ἀνύποπτοι οἱ ἄνθρωποι νά τούς ἀκούσουν, νομίζοντας πώς κάτι καλό ἔχουν νά ποῦν οἱ αἱρετικοί αὐτοί, καί δύνανται ἔτσι νά παρασυρθοῦν, γιά τόν λόγον αὐτόν θά μείνωμε εἰδικώτερα σᾶς εἶπα εἰς αὐτούς, τούς Πεντηκοστιανούς.

🔸Ἐμφάνισις καί δρᾶσις των🔸

Ἄς δοῦμε τί εἶναι οἱ Πεντηκοστιανοί. Ὅπως ἀναφέραμε καί τήν περασμένη φορά καί πρό ὀλίγου, εἶναι ὁμάδα Προτεσταντική. Τό ὄνομά τους τό ἔχουν λάβει ἀπό τό γεγονός τῆς Πεντηκοστῆς, δηλαδή τῆς ἡμέρας ἐκείνης κατά τήν ὁποίαν οἱ Ἀπόστολοι ἐδέχθησαν τό Πνεῦμα τό Ἅγιον ἐν εἴδει πυρίνων γλωσσῶν. Ἱδρυτής τῆς ὁμάδος τῶν Πεντηκοστιανῶν εἶναι ὁ Ἀμερικανός Ἀμβρόσιος Τόμπλισον. Αὐτός τό 1907 συνέστησε εἰς τό Κλήβελαντ τοῦ Ὀχάϊο τήν πρώτη του Ἐκκλησία. Οἱ Πεντηκοστιανοί στήν Ἑλλάδα ἐμφανίζονται τό 1927 μέ τήν ἐπωνυμία Ἐκκλησία τοῦ Θεοῦ τῆς Πεντηκοστῆς. Κατόπιν ἱδρύθηκε δευτέρα ὁμάδα Πεντηκοστιανῶν, μέ τήν ἐπωνυμία Ἀποστολική Ἐκκλησία τῆς Πεντηκοστῆς, καί ἱδρύθηκε τό 1938. Ἐν συνεχείᾳ ἱδρύθηκε τρίτη Ἐκκλησία Πεντηκοστιανῶν στήν Ἑλλάδα τό 1967, μέ τήν ἐπωνυμία Ἐλευθέρα Ἀποστολική Ἐκκλησία τῆς Πεντηκοστῆς. Τελευταῖα ἔχομε καί μία ἀκόμη ὁμάδα, χωρίς νά γνωρίζω ἄν ὑπάρχουν περισσότερες τῶν τεσσάρων, ἀφοῦ θά ἀναφέρω αὐτήν ὡς τελευταία. Μπορεῖ νά ὑπάρχουν καί δέκα ὁμάδες Πεντηκοστιανῶν, ἀγαπητοί μου, καί νά τίς ἀγνοῶ· διότι κάθε λίγο καί λιγάκι ξεφυτρώνουν νέες. Ἔχουν τήν ἱκανότητα νά πολλαπλασιάζωνται ὅπως τά κύτταρα, πού διαιροῦνται καί γίνονται περισσότερα. Διά τῆς διαιρέσεως, θά λέγαμε κι ἐδῶ, γίνονται ὅλο καί περισσότερες. Αὐτή ἡ δουλειά γίνεται συνεχῶς. Οὔτε πού προλαβαίνουμε νά μάθουμε ποιός εἶναι ὁ πραγματικός ἀριθμός ὅλων αὐτῶν τῶν ὁμάδων. Ἀκόμα καί σέ ἐπίσημα δελτία πού ἀνέτρεξα, καί ἐκεῖ λέγουν: «Ἕως αὐτήν τήν στιγμή ἔχομε αὐτά τά δεδομένα · ὕστερα ἀπό λίγο δέν ξέρομε.». Ἔχομε αὐτήν τήν διαρκῆ ὑποδιαίρεσι.

🔸Χ.Ο.Ε.🔸

Μία λοιπόν τετάρτη ὁμάδα, ἡ ὁποία ἐνεφανίσθη εἰς τήν πόλι μας, τοὐλάχιστον πρό ἔτους, εἶναι ἡ Χ.Ο.Ε., ἡ Χριστιανική Ὀργάνωσις Εἰρήνης. Αὐτή ἡ τελευταία, ὅπως σᾶς εἶπα, ἐξεδηλώθη εἰς τήν πόλι μας, τήν Λάρισα. Ὡς ἱδρυτής της φέρεται –δέν μπορῶ νά σᾶς πῶ ἄν εἶναι πραγματικά αὐτός ὁ ἱδρυτής· τοὐλάχιστον αὐτός φέρεται ὡς ἱδρυτής τῆς Χ.Ο.Ε. στήν Ἀθήνα– κάποιος Στυλιανός Γιαννετάκης. Καί στήν Θεσσαλονίκη δρᾶ ὁ γαμβρός του, Νικόλαος Μουτσάκης, στήν Νεάπολι τῆς Θεσσαλονίκης. Σήμερα στήν Ἑλλάδα ἔχουμε εἴκοσι κλιμάκια, κατά τήν ὁμολογία τῶν ἰδίων, ἕνα ἐκ τῶν ὁποίων κλιμακίων εἶναι καί τό κλιμάκιον τῆς Λαρίσης.

🔸Ἡ διδασκαλία της🔸

Ποιά εἶναι ἡ διδασκαλία γενικά τῶν Πεντηκοστιανῶν καί εἰδικώτερα τῆς Χ.Ο.Ε.; Προσέξτε: γενικά τῶν Πεντηκοστιανῶν, εἰδικώτερα τῆς Χ.Ο.Ε..
Βασικά ἡ διδασκαλία εἶναι προτεσταντική, ἐφ’ ὅσον ἀπό ’κεῖ ὁρμῶνται οἱ Πεντηκοστιανοί. Ἔχουν ὅμως μερικά ἰδιάζοντα χαρακτηριστικά. Μάλιστα ἕνα μικρό ἔντυπο τῆς Ἀποστολικῆς Διακονίας, πού καταφέρεται ἐναντίον τῶν Πεντηκοστιανῶν, λέγει ὅτι οἱ Πεντηκοστιανοί καί μερικές ἀκόμη ὁμάδες μαζί μέ αὐτούς χαρακτηρίζονται ἀπό τούς Προτεστάντας αἱρετικοί ! Ἐάν λοιπόν οἱ Προτεστάνται χαρακτηρίζουν αὐτούς αἱρετικούς, τούς ὁποίους Προτεστάντας ἐμεῖς τούς θεωροῦμε αἱρετικούς, πόσο περισσότερο αἱρετικοί θά εἶναι λοιπόν αὐτοί, δηλαδή οἱ Πεντηκοστιανοί !

🔸Ἀναβαπτίζονται εἰς τό πῦρ τῆς Πεντηκοστῆς;🔸

Ἡ ὀνομασία τους, Πεντηκοστιανοί ὅπως σᾶς εἶπα, ἐντοπίζεται στό γεγονός τῆς Πεντηκοστῆς, ἀπό τό ὁποῖον ἐξάγουν καί τόν πυρῆνα τῆς διδασκαλίας των. Ἰσχυρίζονται οἱ Πεντηκοστιανοί ὅτι ἀναβαπτίζονται εἰς τό πῦρ τῆς Πεντηκοστῆς ὅπως ἀκριβῶς τότε οἱ Ἀπόστολοι, μέ τά αὐτά ἀποτελέσματα: μέ τό φαινόμενον δηλαδή τῆς γλωσσολαλίας, τό προφητικό χάρισμα, τήν ἔκστασι, τά ὁράματα καί τά ὄνειρα.
Ποῦ στηρίζονται διά νά λέγουν ὅτι ἀναβαπτίζονται μέσα εἰς τό πῦρ τῆς Πεντηκοστῆς; Φυσικά ὁ καθένας μπορεῖ νά λέγη ὅ,τι θέλει. Τό θέμα ὅμως δέν εἶναι πῶς τό αἰσθάνεται ὁ καθένας, ἀλλά πῶς εἶναι στήν πραγματικότητα. Διότι τό γεγονός τῆς Πεντηκοστῆς στήν ἐποχή τῶν Ἀποστόλων δέν ἦταν ὑποκειμενικόν· ἦτο ἀντικειμενικόν, ἦτο ἐξ ἀντικειμένου. Καί ἦτο ἐξ ἀντικειμένου σέ δύο διαστάσεις. Ἀφ’ ἑνός μέν, γιά ’κείνους οἱ ὁποῖοι εὑρίσκοντο μέσα εἰς τό ὑπερῶον, ἦτο ὑπό τήν μορφή πυρίνων γλωσσῶν, ἦτο κάτι πού τό ἔβλεπαν ὅλοι. Ἐμφανίζεται μέσα εἰς τό ὑπερῶον ἕνα πῦρ εἰς τόν ἀέρα, αὐτό μοιράζεται καί ἐπικάθηται ἐπί τῶν κεφαλῶν τῶν παρευρισκομένων. Αὐτό, ἐπαναλαμβάνω, δέν εἶναι ὑποκειμενικόν φαινόμενον· εἶναι ἀντικειμενικόν. Ἀφ’ ἑτέρου δέ, ἦτο καί στήν ἄλλη του διάστασι ἀντικειμενικό –γιά νά μήν πῆ κανένας ὅτι ἦταν ἕνα φαινόμενον ὑποβολῆς· γιατί μποροῦσε νά ὑποστηριχθῆ καί αὐτό–, διότι ταυτοχρόνως ἔξω ἀπό τήν οἰκία, ἔξω ἀπό τό ὑπερῶον εἰς τό ὁποῖον εὑρίσκοντο οἱ Μαθηταί, ἀκούστηκε βοή σάν ἀνέμου δυνατοῦ, χωρίς νά πνέη ἄνεμος, πού ἔκανε ὁλόκληρη τήν πόλι νά ἀναρωτηθῆ: «Τί συμβαίνει; Τί συμβαίνει;». Καί ἐνετόπισαν ὅτι αὐτή ἡ βοή ἦτο σ’ ἕνα σπίτι τῆς πόλεως. Καί τότε βγῆκαν οἱ Ἀπόστολοι καί ὡμίλησαν,... καί τά γνωστά αὐτά παρακάτω τῆς Πεντηκοστῆς. Συνεπῶς τό γεγονός τῆς Πεντηκοστῆς εἶναι ἐξ ἀντικειμένου, μέ αὐτές τίς δύο διαστάσεις, καί γιά τούς ἐντός τῆς οἰκίας καί διά τούς ἐκτός τῆς οἰκίας. Δέν δύναται, ἐπαναλαμβάνω, νά θεωρηθῆ ὑποκειμενικόν γεγονός. Κανείς ὅμως δέν μᾶς πληροφορεῖ καί δέν μᾶς βεβαιώνει ὅτι ὅταν ἰσχυρίζωνται καί λέγουν πώς ἀναβαπτίζονται εἰς τό πῦρ τῆς Πεντηκοστῆς, ὅτι πράγματι ἀναβαπτίζονται. Μποροῦσα κι ἐγώ νά λέω αὐτήν τή στιγμή ὅτι ἀναβαπτίζομαι εἰς τό πῦρ τῆς Πεντηκοστῆς, χωρίς ὅμως αὐτό νά μπορῶ καί νά τό βεβαιώσω. Ἐάν μοῦ πῆτε διά τά ἀποτελέσματα, θά τό δοῦμε αὐτό στή συνέχεια.

🔸Ποῦ στηρίζουν τήν ἀναβάπτισίν των🔸

Πάντως ἡ διδασκαλία των αὐτή στηρίζεται σέ μία προφητεία τοῦ Ἰωήλ, τήν ὁποία χρησιμοποίησε κι ὁ ἀπόστολος Πέτρος κατά τήν ὁμιλία του τήν πρώτην κατά τήν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς. Εἶπε τά ἑξῆς ὁ Ἀπόστολος: «Ἀλλὰ τοῦτό ἐστι τὸ εἰρημένον διὰ τοῦ προφήτου Ἰωήλ·
»καὶ ἔσται ἐν ταῖς ἐσχάταις ἡμέραις, λέγει ὁ Θεός, ἐκχεῶ ἀπὸ τοῦ Πνεύματός μου ἐπὶ πᾶσαν σάρκα, καὶ προφητεύσουσιν οἱ υἱοὶ ὑμῶν καὶ αἱ θυγατέρες ὑμῶν, καὶ οἱ νεανίσκοι ὑμῶν ὁράσεις ὄψονται, καὶ οἱ πρεσβύτεροι ὑμῶν ἐνύπνια ἐνυπνιασθήσονται·
»καί γε ἐπὶ τοὺς δούλους μου καὶ ἐπὶ τὰς δούλας μου ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις ἐκχεῶ ἀπὸ τοῦ Πνεύματός μου, καὶ προφητεύσουσι.
»καὶ δώσω τέρατα ἐν τῷ οὐρανῷ ἄνω καὶ σημεῖα ἐπὶ τῆς γῆς κάτω, αἷμα καὶ πῦρ καὶ ἀτμίδα καπνοῦ·
»ὁ ἥλιος μεταστραφήσεται εἰς σκότος καὶ ἡ σελήνη εἰς αἷμα πρ ὶν ἢ ἐλθεῖν τὴν ἡμέραν Κυρ ίου τὴν μεγάλην καὶ ἐπιφανῆ.
»καὶ ἔσται πᾶς ὃς ἂν ἐπικαλέσηται τὸ ὄνομα Κυρίου σωθήσεται.»  Ἐπειδή εἶναι πάρα πολύ σπουδαία προφητεία, ἐπιτρέψατέ μου πολύ γρήγορα καί ἐλεύθερα νά σᾶς τήν ἀποδώσω.
Ἀλλά αὐτό εἶναι ἐκεῖνο πού εἰπώθηκε ἀπό τόν προφήτη Ἰωήλ: Καί θά εἶναι τίς ἔσχατες μέρες, λέγει ὁ Θεός, θά ἐκχύσω ἀπό τό Πνεῦμα μου σέ κάθε ἄνθρωπο καί θά προφητεύσουν οἱ υἱοί σας, τά παιδιά σας, τά ἀγόρια σας καί οἱ θυγατέρες σας, καί οἱ νεανίσκοι σας θά δοῦν ὁράσεις, ὁράματα, καί οἱ μεγαλύτεροι θά ἰδοῦν ὄνειρα. Καί στούς δούλους μου καί τίς δοῦλες μου τίς ἡμέρες ἐκεῖνες τίς ἔσχατες θά ἐκχύσω ἀπό τό Πνεῦμα μου καί θά προφητεύσουν.
Καί θά δώσω τέρατα στόν οὐρανό καί σημεῖα στή γῆ, στόν οὐρανό πάνω καί στή γῆ κάτω· αἷμα καί φωτιά καί καπνός.
Ὁ ἥλιος θά μεταστραφῆ σέ σκοτάδι καί ἡ σελήνη θά σκουρύνη σάν αἷμα, πρ ίν ἔλθη ἡ Ἡμέρα τοῦ Κυρίου ἡ μεγάλη καί ἐπιφανής.
Καί τότε ὅποιος ἐπικαλεσθῆ τό ὄνομα τοῦ Κυρ ίου θά σωθῆ.
Ἀγαπητοί μου, αὐτή εἶναι ἡ προφητεία. Θά ’θελα ὅμως νά τήν ἀναλύσουμε, γιά νά ἰδοῦμε, ἐφ’ ὅσον στηρίζονται ἐπάνω ἐδῶ, κατά πόσο ἔχουν δίκαιο ἤ δέν ἔχουν δίκαιο.

🔸Πότε ἐκπληροῦται ἡ προφητεία τοῦ Ἰωήλ🔸

Καί κατ’ ἀρχάς οἱ Πεντηκοστιανοί λέγουν ὅτι ἡ προφητεία αὐτή ἐκπληροῦται εἰς τάς ἡμέρας μας.
Ἀπό ποῦ παρακαλῶ συμπεραίνετε ὅτι ἐκπληροῦται εἰς τάς ἡμέρας μας; Ἀπό τό γεγονός, λέγουν, ὅτι εἶναι οἱ ἔσχατες ἡμέρες · ἀπ’ αὐτό πού λέγει: «καὶ ἔσται ἐν ταῖς ἐσχάταις ἡμέραις...» καί λοιπά. Ὥστε λοιπόν εἶναι οἱ ἔσχατες ἡμέρες. Καί ποιός σᾶς πληροφορεῖ ὅτι οἱ ἡμέρες πού περνᾶμε εἶναι οἱ ἔσχατες; Κάθε φορά μποροῦμε νά λέμε ὅτι εἶναι οἱ ἔσχατες. Ἄν τό θέλετε, ἀγαπητοί, ἔσχατες ἡμέρες λέγονται ἀπό τή στιγμή πού ἔχωμε τήν ἔκδοσιν τῆς προφητείας, ἤ τήν ἔκδοσιν τῆς πρώτης πληρώσεως τῆς προφητείας. Ἀπό ἐκείνη τή στιγμή ὁμιλοῦμε περί ἐσχάτων.
Ἕνα παράδειγμα. Ὁ εὐαγγελιστής Ἰωάννης λέγει: «Ἀκούσατε ὅτι ὁ Ἀντίχριστος ἔρχεται· καί τώρα, λέγει, ὑπάρχουν πολλοί ἀντίχριστοι.». Πῶς ἔρχεται, καί ὑπάρχουν πολλοί ἀντίχριστοι;... Σημαίνει ὅτι τά ἔσχατα –διότι ὁ Ἀντίχριστος εἰς τά ἔσχατα θά ἔλθη– σημαίνει ὅτι ξεκίνησαν ἀπό τότε πού γράφει τήν προφητεία του.
Ἄλλο. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος γράφει στόν Τιμόθεο: «Σέ πληροφορῶ, νά μήν τό ξεχάσης, ὅτι τόν ἔσχατο καιρό οἱ ἄνθρωποι θά εἶναι τέτοιοι καί τέτοιοι καί τέτοιοι.» . Ἀπό πότε ἀρχίζει αὐτός ὁ ἔσχατος καιρός; Ἀπό τή στιγμή πού ὁ ἀπόστολος Παῦλος γράφει τήν ἐπιστολή του στόν Τιμόθεο.
Ὥστε λοιπόν ἡ ἔκφρασις ἔσχατος ἔχει καί ἀπόλυτη σημασία, ἔχει καί σχετική· ἡ ἀπόλυτη ὅταν πραγματικά εὑρισκώμεθα εἰς τά ἔσχατα, καί ἡ σχετική διότι διαρκῶς πλησιάζομε πρός τό τέλος. Ὅταν πλησιάζη κανείς πρός τό τέλος, πάντα, καί λιγοστεύει τό διάστημα πρός τό τέλος, αὐτό πάντα λέγεται ἔσχατον. Θά μπορούσαμε νά ξέρουμε ὅτι εἶναι τά ἀπόλυτα ἔσχατα, ἐάν ξέραμε πραγματικά πότε θά ’ρθῆ ὁ Χριστός. Τό ξέρουμε; Ὄχι. Ἀφοῦ λοιπόν δέν ξέρομε πότε θά ’ρθῆ ὁ Χριστός, δέν μποροῦμε νά μιλᾶμε διά τά ἔσχατα ἐν ἀπολύτῳ ἐννοίᾳ, παρά μόνο ἐν σχετικῇ ἐννοίᾳ. Ἕνα εἶναι αὐτό.
Ἀλλά ποιός σᾶς εἶπε, κύριοι, ὅτι τά ἔσχατα πού λέγει ὁ Προφήτης εἶναι πράγματι ἐκεῖνα τά ἔσχατα πού ἀναφέρονται στήν ἐποχή μας; Διότι λέγει ὁ Θεός –καί ἡ προφητεία Του εἶναι ἀσάλευτη– ὅτι τίς ἔσχατες μέρες θά ἐκχύση ἀπό τό Πνεῦμα Του εἰς τούς ἀνθρώπους. Πῶς λοιπόν αὐτοί λέγουν ὅτι τώρα εἶναι πνευματοφόροι ἄνθρωποι καί κινοῦνται ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ κατά τρόπον ἔκτακτον; Καί μή ξεχνᾶμε φυσικά ὅτι τό Πνεῦμα τό Ἅγιον ὑπάρχει στήν Ἐκκλησία. Δέν τίθεται θέμα. Τό Πνεῦμα τό Ἅγιον εἶναι Ἐκεῖνο τό Ὁποῖον τελεσιουργεῖ τά πάντα, ὅλα τά Μυστήρια καί τήν σωτηρία μας, μέσα στήν Ἐκκλησία. Χωρίς τό Πνεῦμα τό Ἅγιον δέν κάνομε τίποτε, ἀγαπητοί μου.
Ἀλλ’ αὐτοί Τό ἐννοοῦν μέ τήν ἔκτακτη μορφή· δηλαδή ὅτι θά ἔχωμε χαρίσματα ἔκτακτα, πού θά κάνουν ἐξαιρετικήν ἐντύπωσι. Καί ἰσχυρίζονται ἐπίσης ὅτι ἦρθε ἡ ὥρα γι’ αὐτά τά ἔκτακτα χαρίσματα, ὅπως τότε τήν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς, καί ὅτι ἐκεῖνοι εἶναι οἱ φυσικοί –οἱ Πεντηκοστιανοί δηλαδή– οἱ φυσικοί ἀποδέκται τῶν χαρισμάτων τοῦ Ἁγίου Πνεύματος! Μόνον αὐτοί! Ποῦ τό στηρίζετε λοιπόν, κύριοι; Εἰς τά ἔσχατα. Καί ποιός σᾶς εἶπε ὅτι ἔχομε τώρα τά ἔσχατα;

🔸Πῶς ἐννοεῖται ἡ προφητεία τοῦ Ιωήλ;🔸

Ἀλλά ἐκτός αὐτοῦ, γιά νά δοῦμε, τί ἐννοεῖ ἐδῶ ὁ Προφήτης ὅταν λέγη ἔσχατα;
Ὅταν παρακαλῶ ὁ ἀπόστολος Πέτρος χρησιμοποιῆ τήν προφητεία αὐτή, θέλει νά βεβαιώση ὅτι τό φαινόμενον πού ἔβλεπαν οἱ σύγχρονοί του δέν ἦτο ἀποτέλεσμα γλεύκους, ἀλλά ἀποτέλεσμα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος· διότι ὅταν βγῆκαν οἱ Μαθηταί νά ὁμιλοῦν, ὁ καθένας ἀπό τό πλῆθος πού μαζεύτηκε τούς ἄκουγε νά ὁμιλοῦν στή δική του γλῶσσα. Φυσικά ὁ ἀπόστολος Πέτρος ἴσως δέν εἶχε καμμίαν πρόθεσιν, κανέναν σκοπόν νά ἀναφέρη τήν προφητεία τοῦ Ἰωήλ τοῦ προφήτου· ἀλλά παρετήρησε ὅμως ὅτι ὑπῆρχαν Ἑβραῖοι πού κορόϊδευαν καί ἔλεγαν: «Οἱ ἄνθρωποι αὐτοί εἶναι γλεύκους μεμεστωμένοι !», δηλαδή μουστώσανε πρωΐ-πρωΐ, ἤπιανε κρασί καί μέθυσαν !
Καί τότε ὁ ἀπόστολος Πέτρος ἀπολογούμενος εἶπε: «Ἀγαπητοί μου, ἡ ὥρα εἶναι ἐννέα τό πρωΐ, καί δέν εἴμεθα μεθυσμένοι· δέν εἶναι ἐξ ἄλλου ἡ ὥρα πού μεθοῦν οἱ ἄνθρωποι, τέτοια ὥρα πρωΐ-πρωΐ. Καί θά σᾶς ἐξηγήσω γιατί βλέπετε τό φαινόμενον αὐτό πού βλέπετε. Ἔ, λοιπόν · λέγει ὁ Προφήτης Ἰωήλ: Στίς ἔσχατες ἡμέρες, λέγει ὁ Θεός, θά ἐκχύσω ἐκ τοῦ Πνεύματος μου...» καί λοιπά καί λοιπά.
Ὥστε ὁ ἀπόστολος Πέτρος, ὅταν ἑρμηνεύη στήν προφητείαν τοῦ προφήτου Ἰωήλ τίς ἔσχατες ἡμέρες, δέν ἐννοεῖ τίς τελευταῖες πού θά ξανάρθη ὁ Χριστός οὔτε τίς ἡμέρες τίς δικές μας, ἀλλά ἐννοεῖ τίς ἡμέρες τῆς Πεντηκοστῆς· διότι θέλει νά αἰτιολογήση τό φαινόμενον τῆς Πεντηκοστῆς καί νά δείξη τήν πλήρωσι τῆς προφητείας τοῦ προφήτου Ἰωήλ. Συνεπῶς ὅταν λέγη ἐδῶ ἔσχατες ἡμέρες ὁ Προφήτης, δέν ἐννοεῖ παρά τήν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς, δηλαδή τότε, ἐκεῖνες τίς ἡμέρες.
Ἐξ ἄλλου στήν Παλαιά Διαθήκη, ὅταν ἀναφερώμεθα εἰς τά ἔσχατα, πάντοτε τά ἔσχατα εἶναι σέ σχέσι μέ τούς Προφῆτας. Οἱ Προφῆται λέγουν: «Τόν ἔσχατον καιρόν...» . Καί ποιός εἶναι αὐτός ὁ ἔσχατος καιρός; Πάντοτε εἶναι οἱ ἡμέρες τοῦ Μεσσίου, δηλαδή ἡ πρώτη Παρουσία τοῦ Χριστοῦ. Ὅταν ἡ Καινή Διαθήκη ὁμιλῆ περί ἐσχάτων  , τότε γιά τήν Καινή Διαθήκη τά ἔσχατα εἶναι ἡ δευτέρα Παρουσία τοῦ Χριστοῦ. Παρακαλῶ νά τό θυμᾶστε αὐτό.
Ἀλλά καί ἐκτός αὐτοῦ, στό ἑβραϊκό κείμενον, ἅμα θά ἀνατρέξωμε, ὅπως καί στῶν ἑβδομήκοντα –εἶναι στόν Ἰωήλ, 3ο κεφάλαιον, 1-5 στίχοι–, δέν γράφουν τήν φράσιν ἐν ἐσχάταις ἡμέραις, ἀλλά γράφουν τήν φράσι «καὶ ἔσται μετὰ ταῦτα». Ὄχι ἐν ἐσχάταις ἡμέραις. Τί θά πῆ «μετὰ ταῦτα»; Δέν ἔχομε παρά νά πᾶμε στά προηγούμενα κεφάλαια τοῦ Προφήτου νά ἰδοῦμε τί γράφει ἐκεῖ. Ἐκεῖ ἀναφέρεται ὁ Προφήτης στήν καταστροφή τῆς Παλαιστίνης ἀπό ξηρασία καί ἀπό ἀκρίδες, τιμωρία πού ἐπιφέρει ὁ Θεός εἰς τόν λαόν γιά τήν ἀποστασία του· καί λέγει μετά ὁ Προφήτης: «μετά ταῦτα ἐκχεῶ ἀπό τοῦ πνεύματός μου...» καί λοιπά. Δηλαδή: «Θά σᾶς δώση ὁ Θεός τιμωρία. Ἀλλά μετά ταῦτα», δηλαδή μετά τήν τιμωρία αὐτή, «θά ἔλθη τό καί τό καί τό.», ἐκεῖνα τά ὁποῖα εἴπαμε στήν προφητείαν.
Ὥστε λοιπόν διά τόν Προφήτην ὑπάρχουν τά ἑξῆς στοιχεῖα, κάτι πού εἶναι ἐξαιρετικά σημαντικό νά γνωρίζουμε ὅταν μελετᾶμε τούς Προφῆτες, ἀγαπητοί μου, εἰς τήν Παλαιά Διαθήκη. Ἔχομε τά ἑξῆς στοιχεῖα. Προσέξτε ἐδῶ νά δῆτε. Μέσα σέ μία εἰκόνα ὁ Προφήτης βάζει τάς ἑξῆς περιόδους τῆς Ἱστορίας, μεταπηδῶντας σ’ αὐτές μέ πελώρια ἅλματα. Παίρνει ὡς ἀφετηρία τήν ἐποχή του καί τήν ὕπαρξί του, ἐκείνη τήν χρονική στιγμή πού γράφει τήν προφητεία. Κάνει ἕνα ἅλμα καί λέγει: «Ὁ Θεός θά καταστρέψη τήν Παλαιστίνη.». Ἀκόμη δέν εἶχε ἔρθη αὐτό. «Μετά τήν καταστροφή αὐτή, μετὰ ταῦτα, θά ἔρ θη ἡ ἐποχή τοῦ Μεσσίου, πού ἐκεῖ ὁ Θεός θά δώση πλούσιο τό Πνεῦμα Του τό Ἅγιον.». Ἀπό ’κεῖ κάνει ἕνα ἄλλο ἅλμα καί πάει στή δευτέρα τοῦ Χριστοῦ Παρουσία. Καί τί λέγει; «Καί τότε ὁ ἥλιος θά σκοτισθῆ καί ἡ σελήνη ὁμοίως.» καί τά λοιπά. Κάνει λοιπόν αὐτά τά τρία μεγάλα ἅλματα.
Ἀλλά ἐκτός αὐτοῦ ὑπάρχει καί τό ἑξῆς. Ἐάν ὑποτεθῆ ὅτι ὁ ἀπόστολος Πέτρος ἀναφέρει τόν Προφήτη, καί τόν ἀναφέρει παρακαλῶ ὡς δικαιολογία, ὡς πλήρωσι τῆς προφητείας τοῦ ὅτι ἔλαβαν τό χάρισμα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος κατά τήν Πεντηκοστήν, θά μποροῦσε κάποιος νά βρεθῆ ἀκροατής καί νά εἰπῆ: «Καλά μᾶς τά λές. Ἀλλά ἐδῶ μᾶς λές καί κάτι ἄλλο· μᾶς λές ὅτι ὁ ἥλιος θά σκοτεινιάση, τό ἴδιο καί ἡ σελήνη, καί θά πέση ἐπάνω στή γῆ φοβερή συμφορά. Αὐτά ποῦ εἶναι; Ποῦ εἶναι αὐτά;».
Ἁπλούστατα, ἀγαπητοί μου, ἡ προφητεία ἐπληροῦτο στίς ἡμέρες τῶν Ἀποστόλων, ἀλλά ἐπληροῦτο κατά τό ἥμισυ· ἡ μισή προφητεία· διότι ὑπελείπετο ἡ ὑπόλοιπη μισή. Βέβαια δέν μᾶς τό λέει αὐτό ἐκεῖ στήν ὁμιλία του ὁ ἀπόστολος Πέτρος· ἀλλά αὐτό βγαίνει ἀπό τήν ἀνάγνωσι. Εἶναι πολύ ἁπλοῦν· δέν ἐπληροῦτο ὁλόκληρη ἡ προφητεία.
Ἔτσι παρακαλῶ βλέπομε ἐδῶ ὅτι ἔχομε δύο περιόδους· εἶναι οἱ δύο περίοδοι Παρουσίας τοῦ Χριστοῦ. Κατά τήν πρώτη περίοδο τῆς Παρουσίας τοῦ Χριστοῦ ἔχομε ἔκχυσι τοῦ Ἁγίου Πνεύματος· εἶναι ἡ Πεντηκοστή. Κατά τήν δευτέρα Παρουσία τοῦ Χριστοῦ δέν ἔχομε ἔκχυσι τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἀλλά –τί ἔχομε;– ἔχομε συμφορές πάνω στή γῆ. Ὥστε λοιπόν, ἄν ἐκλάβωμε ὅτι τά ἔσχατα εἶναι αὐτά πού περνᾶμε τώρα, καί πού φυσικά εἶναι μετά τήν Πεντηκοστή, θά πρέπει τώρα, κατά τόν προφήτη Ἰωήλ καί κατά τήν ἑρμηνεία πού κάνει ὁ ἀπόστολος Πέτρος καί κατά τά γεγονότα πού ἔχομε τῆς Πεντηκοστῆς ὡς πλήρωσι, θά πρέπει τώρα νά μήν περιμένωμε ἔκχυσι τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἀλλά νά περιμένωμε συμφορές. Εἶναι τόσο φανερόν.
Ἀπό αὐτό βλέπει κανείς ὅτι ὑπάρχει σύγχυσι, ἀγαπητοί μου, εἰς τούς ἀνθρώπους αὐτούς. Μεγάλη σύγχυσις. Καί ἐφ’ ὅσον λέγουν ὅτι ἀναβαπτίζονται εἰς τό Πνεῦμα τό Ἅγιον κατά τόν ἴδιο τρόπο, δηλαδή τόν ἔκτακτον τρόπον τῆς ἡμέρας τῆς Πεντηκοστῆς, βρίσκονται σέ πλάνη. Μποροῦμε νά ποῦμε ὅτι ὅλα ἐκεῖνα τά ὁποῖα αὐτοί παρουσιάζουν, μόνο καρποί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος δέν εἶναι. Τί εἶναι; Δέν ξέρω· ξέρω μόνο ὅτι μόνο καρποί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος δέν εἶναι, ὅπως θά δῆτε καί εἰς τήν συνέχεια.
Ἀλλά πρέπει νά ἐπιμείνω ἀκόμη λίγο.
«Ὑμεῖς δὲ βαπτισθήσεσθε ἐν Πνεύματι Ἁγ ίῳ οὐ μετὰ πολλὰς ταύτας ἡμέρας» 
Πρό τῶν ἐσχάτων ὁ Κύριος μᾶς εἰδοποιεῖ ὅτι δέν θά ἔχωμε Πεντηκοστή. Προσέξτε τί εἶπε ὁ Χριστός: «Μή φύγετε ἀπό τά Ἱεροσόλυμα, διότι οὐ μετὰ πολλὰς ταύτας ἡμέρας», ὕστερα ἀπό ὄχι πολλές ἡμέρες, «θά λάβετε δύναμιν ἐξ ὕψους.» . Καί αὐτές οἱ ὄχι πολλές ἡμέρες ξέρετε πόσες ἦσαν; Μόνο δέκα· ἀπό τήν ἡμέρα τῆς Ἀναλήψεως μέχρι τήν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς. «Θά πάρετε δύναμιν ἐξ ὕψους.»· καί ἔχομε τό φαινόμενο τῆς Πεντηκοστῆς. Ἀντιθέτως, κατά τήν δευτέρα τοῦ Χριστοῦ Παρουσία ἔχομε ἄλλα φαινόμενα, κατά τήν μαρτυρία τοῦ Χριστοῦ καί ὅπως ἀκριβῶς συμφωνεῖ καί ὁ προφήτης Ἰωήλ κατά τό δεύτερον μέρος· διότι στό πρῶτο μέρος τῆς προφητείας του ἀναφέρεται εἰς τό Πνεῦμα τό Ἅγιον, ἐνῶ στό δεύτερο μέρος τῆς προφητείας του ἀναφέρεται εἰς τήν μεγάλη καταστροφή ἐπί τῆς γῆς.

🔸Χαρακτηριστικά σημεῖα πρό τῶν ἐσχάτων ἡμερῶν🔸

Ἀκοῦστε τί λέγει ὁ Χριστός· ὅτι πρό τῶν ἐσχάτων θά κινηθοῦν ψευδοπροφῆται καί ψευδομεσσίαι. «Εἰπὲ ἡμῖν, εἶπαν οἱ Μαθηταί στόν Χριστόν, πότε ταῦτα ἔσται;», πότε θά γίνουν αὐτά; «καὶ τί τὸ σημεῖον τῆς σῆς παρουσίας καὶ τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος;». Εἴδατε;... τῆς δικῆς Σου Παρουσίας καί τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος. Δηλαδή-δηλαδή-δηλαδή πότε; Δηλαδή: στά ἔσχατα! «Τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος»! Πραγματικά στήν συντέλεια, δηλαδή στά ἔσχατα!
Ἀκοῦστε τί ἀπαντάει ὁ Χριστός: «καὶ ἀποκριθεὶς ὁ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς · βλέπετε μή τις ὑμᾶς πλανήσῃ», προσέξτε, λέει, μή σᾶς πλανήση κανείς, «πολλοὶ γὰρ ἐλεύσονται ἐπὶ τῷ ὀνόματί μου λέγοντες, ἐγώ εἰμι ὁ Χριστός, καὶ πολλοὺς πλανήσουσι... καὶ πολλοὶ ψευδοπροφῆται ἐγερ θήσονται καὶ πλανήσουσι πολλούς.». Πολλοί ψευδοπροφῆται ! Ἄν λοιπόν αὐτοί οἱ ἄνθρωποι λέγουν ὅτι ἔχουνε πνεῦμα προφητείας, στήν πραγματικότητα, κατά τήν εἰδοποίησι τοῦ Κυρίου μας, εἶναι ψευδοπροφῆται! Τό ἀκούσατε;... Ὁ Χριστός δέν λέγει ὅτι θά ’ρθῆ Πνεῦμα Ἅγιο πλούσιο στίς ἔσχατες ἡμέρες, ἀλλά ὅτι θά ’ρθοῦν ψευδοπροφῆται ! καί εἶναι οἱ Πεντηκοστιανοί.
Ἀκόμη μᾶς λέγει ὁ Κύριος ὅτι θά πληθυνθῆ ἡ ἀνομία, καί συνεπῶς καί ἡ ἀγάπη θά παγώση τῶν πιστῶν: «καὶ διὰ τὸ πληθυνθῆναι τὴν ἀνομίαν ψυγήσεται ἡ ἀγάπη τῶν πολλῶν» .
Ἐπίσης μᾶς λέγει ὁ Κύριος ὅτι στίς ἔσχατες ἡμέρες ἡ πίστις θά περιορισθῆ σέ ἕναν μικρό ἀριθμό πιστῶν, καί κατά τόν ἀπόστολο Παῦλο θά εἶναι αὐτό τό «λεῖμμα» πού καί θά σωθῆ. Καί λέγει: «Πλὴν ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐλθὼν –ἄρα λοιπόν εἶναι ἡ δευτέρα τοῦ Χριστοῦ Παρουσία– ἐλθὼν ἆρα εὑρήσει τὴν πίστιν ἐπὶ τῆς γῆς;», ἄραγε θά βρῆ τήν πίστιν ἐπάνω εἰς τήν γῆν;
Καί ἐρωτοῦμε: Ἐάν λοιπόν στά ἔσχατα κυκλοφοροῦν ψευδοπροφῆται, κατά τόν λόγο τοῦ Κυρίου –καί κυκλοφοροῦν ψευδοπροφῆται ὅσο ποτέ ἄλλοτε στήν ἐποχή μας–, ἐάν λοιπόν κυκλοφοροῦν ψευδοπροφῆται, ἐάν ἡ ἀγάπη ἔχη παγώσει καί ἐάν ἡ πίστις ἔχη περιορισθῆ, πῶς μποροῦμε νά μιλᾶμε γιά ἰδιαίτερα χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος; Τί σημαίνει αὐτό;
Ἀντιθέτως· πρός τά ἔσχατα ἔχομε φοβερά σημεῖα. Καί ποιά εἶναι τά φοβερά αὐτά σημεῖα; Εἶναι, ὅπως λέγει ὁ προφήτης Ἰωήλ, «αἷμα καὶ πῦρ καὶ ἀτμίδα καπνοῦ...» καί λοιπά, πολέμους δηλαδή φονικωτάτους ἐπί τῆς γῆς καί στόν οὐρανό φυσικά φαινόμενα τρομακτικά, ὅπως εἶναι ὁ σκοτασμός τῆς σελήνης καί τοῦ ἡλίου.
Ὁ Χριστός εἶπε γιά τά ἔσχατα: «Ἐλεύσονται ἡμέραι ὅτε ἐπιθυμήσετε μίαν τῶν ἡμερῶν τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου ἰδεῖν, καὶ οὐκ ὄψεσθε.». Θά ἐπιθυμήσετε νά δῆτε μία ἡμέρα τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου, δηλαδή δόξα δική μου, καί δέν θά δῆτε. Δηλαδή θά εἶναι μία περίοδος πού δέν θά ὑπάρχη κάτι πού νά μᾶς παρηγορῆ· καί θά ἀναφωνοῦμε: «Θεέ μου, ποῦ εἶσαι;...». Ἀκούσατε τί εἶπε ὁ Χριστός; «Θά ἐπιθυμήσετε νά δῆτε μιά δοξασμένη δική μου μέρα, καί δέν θά δῆτε.»! Καί τότε ἐκεῖ θά βρῆ ὁ Διάβολος τήν εὐκαιρία. Ὅπως ὅταν ὁ Χριστός πείνασε στήν ἔρημο, τότε πῆγε νά Τόν πειράξη ὁ Διάβολος. Καί τότε πού οἱ ἄνθρωποι δέν θά βλέπουν τήν παρουσία τοῦ Χριστοῦ, οἱ πειρασμοί θά εἶναι ἐντονώτεροι. Μάλιστα οἱ Πεντηκοστιανοί λένε ὅτι ἡ Ἐκκλησία μας ἔχει ξοφλήσει –θά τά ποῦμε λίγο πιό κάτω. Ὅτι ἡ Ἐκκλησία μας... πάει! Πάει! Ἐχρεωκόπησε ἡ Ἐκκλησία μας! Αὐτές ἀκριβῶς τίς καταστάσεις ἐκμεταλλεύεται ὁ Διάβολος.
Κι ἀκοῦστε τί λέγει μετά ὁ Χριστός: «Καὶ ἐροῦσιν ὑμῖν...». Πότε «ἐροῦσιν ὑμῖν»; «Ὅταν δέν θά βλέπετε κάτι ζωντανό μέσα στήν πνευματική σας ζωή. Τότε θά σᾶς ποῦν κάποιοι: «Ἰδοὺ ὧδε, ἰδοὺ ἐκεῖ· μὴ ἀπέλθητε μηδὲ διώξητε.». «Νά ὁ Χριστός! Ἐδῶ εἶναι ὁ Χριστός! Νά τό Πνεῦμα τό Ἅγιον! Ἐκεῖ εἶναι τό Πνεῦμα τό Ἅγιον!» Μήν πᾶτε, μήν ἐπιδιώξετε νά βρεθῆτε ἐκεῖ. Μᾶς εἰδοποιεῖ ὁ Χριστός παρακαλῶ. Τό ἀκούσατε; Σᾶς ἀσφαλίζω, ὅπως λέγει ὁ ἅγιος Κύριλλος Ἱεροσολύμων. Σᾶς ἀσφαλίζω, καί προσέξτε παρακαλῶ πάρα πολύ!
   Συμπέρασμα: ὅ,τι ἐπικαλοῦνται οἱ Πεντηκοστιανοί εἶναι οἰκτρά πλάνη!
Ἐξ ἄλλου, ἀγαπητοί μου, ἐάν ρίξουμε μιά ματιά στίς προφητεῖες πού λένε καί ἐάν κοιτάξωμε εἰς τήν ἐσχατολογία τους πού ἔχουνε, θά ἀντιληφθοῦμε τήν πλάνη τους. Θά τήν ἀντιληφθοῦμε ἀπό πολύ μακρυά. Διότι ἐάν ἦσαν ἀληθῆ ὅσα προφητεύουν καί ἐπαγγέλλονται, τότε αὐτά πού λέγουν θά ἦσαν καί σύμφωνα μέ τήν Ἁγία Γραφή.

🔸Ἡ ἐσχατολογία τῶν Πεντηκοστιανῶν🔸

Καί τί λέγουν διά τά ἔσχατα; Τί λέγουν;
Ἀκοῦστε τί λέγουν. Βεβαίως ὁ Χριστός καταλάβατε τί εἶπε, τό ἀκούσατε τί εἶπε: πόλεμοι φοβεροί, καταστάσεις δυσάρεστες,... καί λοιπά καί λοιπά. Τά ξέρετε ὅλα· νά μήν τά ἐπαναλαμβάνωμε τώρα. Νομίζω ὅτι τόσα χρόνια λόγον Θεοῦ ἀκοῦτε καί τήν ἐσχατολογία μας τήν χριστιανική τήν γνωρίζετε. Ἀκοῦστε λοιπόν τί λέγουνε τώρα οἱ Πεντηκοστιανοί: Ὁ Ἰησοῦς Χριστός θά ἔλθη διά δευτέραν φοράν ἐπάνω εἰς τήν γῆν, διά νά ἐγκαθιδρύση τήν χιλιετῆ Του Βασιλεία!
Θά μοῦ πῆτε ὅτι αὐτό τό λέγουν οἱ Χιλιασταί.
Χιλιετής βασιλεία τοῦ Χριστοῦ: κοινή πίστις Χιλιαστῶν καί Πεντηκοστιανῶν
Ἀγαπητοί μου, προσέξτε. Οἱ Χιλιασταί, ὅπως σᾶς εἶπα, ξεκίνησαν ἀπό προτεσταντική αἵρεσι, τῶν Μεθοδιστῶν, καί κατέληξαν νά γίνουν αὐτό πού ἔγιναν· τό μή χειρότερα... Καί οἱ Πεντηκοστιανοί ὑποστηρίζουν χιλιαστικήν ἀντίληψιν. Καί αὐτοί διά τά ἔσχατα ἔχουν χιλιαστικήν ἀντίληψιν· δηλαδή ὅτι ὁ Χριστός θά ’ρθῆ, θά ’ρθῆ καί θά βασιλεύση ἐπί τῆς γῆς χίλια χρόνια! Τό ἀκούσατε παρακαλῶ;
«Ὁ Χριστός θά ἔλθη τό 2000.»!...
Ἀκοῦστε πότε θά ἔλθη ὁ Χριστός. Ἄν θέλετε μάλιστα, ἀνοίξτε καί τήν Θρησκευτικήν Ἐγκυκλοπαιδείαν εἰς τό λῆμμα Πεντηκοστιανοί· θά τά βρῆτε αὐτά μιά χαρά ἐκεῖ πέρα. Κι ἐγώ ἀπό ἐκεῖ ἐχρησιμοποίησα, καί ἀπ’ αὐτά πού λέγουν ἐδῶ τά μέλη τῆς Χ.Ο.Ε. χρησιμοποιῶ. Κατατεθειμένα πράγματα εἶναι. Δέν εἶναι κάτι πού τά λέμε ἐμεῖς· τά λέγουν αὐτοί. Λοιπόν: «Καί πότε θά ἔλθη ὁ Χριστός;» ἐρωτοῦμε. Μᾶς ἀπαντοῦν: «Θά ἔλθη τό 2000 μ.Χ.»! ἐνῶ μᾶς λέγει σαφῶς ὁ Χριστός ὅτι κανείς δέν ξέρει πότε θά ἔλθη. Δέν ὑπάρχει σαφέστερο πρᾶγμα ἀπό αὐτό, ὅτι κανείς δέν τό γνωρίζει. Τό γνωρίζουν ὅμως οἱ Χιλιασταί, τό γνωρίζουν τώρα καί οἱ Πεντηκοστιανοί, ὅτι θά ’ρθῆ ὁ Χριστός τό 2000...!
Ἀλλά μέχρι τότε τί θά γίνη;
Μόνον 144.000 Πεντηκοστιανοί θά σωθοῦν !...
Μέχρι τότε τά μέλη τῆς Χ.Ο.Ε., δηλαδή οἱ Πεντηκοστιανοί, θά ἐπιζήσουν δεχόμενοι τήν ἀφθαρσίαν· δηλαδή δέν θά ὑποστοῦν φθοράν, δηλαδή δέν θά πεθάνουν, ἀλλά θά συμβασιλεύσουν μαζί μέ τόν Χριστό χίλια χρόνια! Γι’ αὐτόν τόν λόγο ὑπάρχει καί ἡ ἑξῆς περίπτωσις, ὅτι θά σωθοῦν μόνον ὅσοι γραφοῦν εἰς τήν Χ.Ο.Ε.. Μέσα στήν ἐγκυκλοπαιδεία θά δῆτε νά λέγη μία ἀπό τίς πλάνες τους, ὅτι δέχονται μόνο τή δική τους Ἐκκλησία ἀληθῆ καί τίποτε ἄλλο. Θά σωθοῦν λοιπόν μόνον –αὐτό τό λέγουν καί οἱ Χιλιασταί γιά τόν ἑαυτό τους– μόνον τά μέλη τῆς Χ.Ο.Ε., καί αὐτοί θά φθάσουν τόν ἀριθμό ἑκατόν τεσσαράκοντα τέσσερις χιλιάδες, ἀριθμόν πού ἀναφέρεται εἰς τό βιβλίον τῆς Ἀποκαλύψεως.
Ἀλλά ἐδῶ θά ἤθελα ἁπλῶς νά ἐρωτήσω: ἐάν διεκδικοῦν οἱ Χιλιασταί διά τόν ἑαυτόν των τίς ἑκατόν τεσσαράκοντα τέσσερις χιλιάδες, τίς διεκδικοῦν καί οἱ Πεντηκοστιανοί, ποιανοῦ θά πέση στή... λοταρία; Δέν μπορῶ νά ξέρω.
Ἀγαπητοί μου, δέν πρόκειται περί τοῦ ἀριθμοῦ ἑκατόν τεσσαράκοντα τέσσερις χιλιάδες. Πρῶτα-πρῶτα τό βιβλίον τῆς Ἀποκαλύψεως ἀναφέρει τόν ἀριθμόν αὐτόν δύο φορές. Δύο φορές τόν ἀναφέρει τόν ἀριθμόν αὐτόν, σέ δυό διαφορετικές περιπτώσεις, καί πρόκειται περί συμβολικοῦ ἀριθμοῦ· εἶναι τό δώδεκα ἐπί δώδεκα χιλιάδες, καί σημαίνει πλῆθος πολύ. Ἐξ ἄλλου τό λέγει ἐκεῖ ὁ Εὐαγγελιστής, εὐθύς μετά τόν ἀριθμό πού καταθέτει: «Καί εἶδα τόσον ἀριθμόν ἀνθρώπων, τέτοιο πλῆθος..., πού κανείς δέν μποροῦσε νά τό ἀριθμήση, νά βρῆ τόν ἀριθμόν. Κανείς δέν μποροῦσε!».
Πῶς, ἅγιε Προφῆτα, ἀπό τήν μιά μᾶς λέγεις πώς εἶναι ἑκατόν τεσσαράκοντα τέσσερις χιλιάδες –μετρημένα πράγματα, μετρημένα κουκιά– κι ἀπό τήν ἄλλη μεριά μᾶς λέγεις ὅτι εἶναι ἀναρίθμητον πλῆθος, πού δέν μπορεῖ κανείς νά ἀριθμήση;...
Ἁπλούστατα πρόκειται περί συμβολικοῦ ἀριθμοῦ. Ὅπως ἀκριβῶς ὁ Χριστός εἶπε τήν παραβολή τῶν ἑκατό προβάτων. «Κάποιος, λέγει, εἶχε ἑκατό πρόβατα... –Ποιός εἶναι ἐκεῖνος; Εἶναι ὁ Ἰησοῦς Χριστός, πού ἔχει τά ἑκατό πρόβατα– καί χάθηκε τό ἕνα, καί βγῆκε γιά νά τό βρῆ.». Ἄν θά θέλαμε, ἀγαπητοί μου, νά κάνουμε παρομοία ἐφαρμογή καί ἐδῶ, θά ’πρεπε νά ποῦμε ὅτι ὁ Χριστός ἦρθε νά σώση μόνον ἑκατό ἀνθρώπους! Γιατί ἦρθε νά σώση ἑκατό ἀνθρώπους; Διότι μᾶς εἶπε στήν παραβολή του ὅτι εἶχε ἑκατό πρόβατα...! Εἶναι ὀρθόν; Στέκεται αὐτό; Ἀπό ’δῶ καταλαβαίνετε πόσο πλανεμένες ἀντιλήψεις ἔχουν οἱ ἄνθρωποι αὐτοί γύρω ἀπό τή Γραφή.

🔸Ἡ Βασιλεία τοῦ Χριστοῦ καί οἱ δύο Προφῆται κατά τούς Πεντηκοστιανούς🔸

Ἀλλά λένε καί κάτι ἄλλο. Ἡ Βασιλεία τοῦ Χριστοῦ θά εἶναι ἐπίγειος· καί θά πραγματοποιηθῆ εἰς τό ἀνατολικόν ἡμισφαίριον τῆς γῆς, διότι εἰς τό δυτικόν ἡμισφαίριον θά ὑπάρχη ὁ Ἀντίχριστος. Θά γίνη ἀνάμεσά τους κάποιος πόλεμος· θά συνθηκολογήσουν ὅμως τελικά, καί τότε θά ποῦν: «Γιατί νά μαλώνουμε; Κάτσε ἐσύ ἀπό ’κεῖ, κι ἐμεῖς ἀπό ’δῶ.»! Συνεπῶς θά βασιλεύση ὁ Χριστός εἰς τό ἀνατολικόν ἡμισφαίριον, καί εἰς τό δυτικόν ἡμισφαίριον –συμπεριλαμβανομένης καί τῆς Γερμανίας– θά εἶναι ὁ Ἀντίχριστος. Θά φύγουν οἱ Πεντηκοστιανοί καί ὅλοι οἱ ἄνθρωποι οἱ δικοί τους καί θά πᾶνε εἰς τό ἀνατολικόν ἡμισφαίριον, κι ἐκεῖνοι πού δέν θά ἔχουν πιστέψει θά πᾶνε στό δυτικόν ἡμισφαίριον. Ἔτσι θά ὑπάρχη ἕνα εἶδος συνυπάρξεως πάνω στή γῆ !
Θά μοῦ πῆτε ὅτι αὐτά εἶναι μυθώδη! θά μοῦ πῆτε ὅτι εἶναι ἄξια γέλωτος! Τήν στιγμή πού παρασύρουν πιστούς, ἀγαπητοί μου, δέν εἶναι ἄξια γέλωτος, ἀλλά ἄξια θρήνων πολλῶν.
Ὅπως θά γνωρίζετε, μᾶς λέγει τό βιβλίον τῆς Ἀποκαλύψεως ὅτι πρό τῆς δευτέρας τοῦ Χριστοῦ Παρουσίας θά ἔλθουν οἱ δύο Προφῆται. Καί γνωρίζομε ἀπό τούς Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας ὅτι αὐτοί οἱ δύο Προφῆται εἶναι ὁ προφήτης Ἠλίας καί ὁ Ἐνώχ. Μᾶς τό λέγει αὐτό καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός εἰς τήν Δογματική του.
Κατ’ αὐτούς, τούς Πεντηκοστιανούς, ποιοί θά εἶναι αὐτοί οἱ δύο Προφῆται οἱ ὁποῖοι θά ἔρθουν παρακαλῶ νά προαναγγείλουν μέχρι τό 2000 μ.Χ. τόν Ἀντίχριστον, γιατί μετά θά ἔρθη ὁ Χριστός καί θά βασιλεύσουν μέ τόν Χριστόν; Ἀκοῦστε-ἀκοῦστε: οἱ δύο Προφῆται εἶναι ὁ Γιαννετάκης στήν Ἀθήνα καί ὁ Μουτσάκης εἰς τήν Θεσσαλονίκη...! Ἄλλο τώρα θέμα μέ ἄλλες ὁμάδες Πεντηκοστιανῶν τί μπορεῖ νά λένε, πού ἡ κάθε ὁμάδα θά βάζη τούς δικούς της ἱδρυτάς ὡς τούς μέλλοντας δύο Προφῆτας, πού θά προαναγγείλουν τόν Ἀντίχριστον...
Αὐτή, ἀγαπητοί μου, εἶναι ἡ ἐσχατολογία των. Ἐάν λοιπόν αὐτή εἶναι ἡ ἐσχατολογία των, ὅπως τήν προφητεύουν, τότε δέν συμφωνεῖ μέ τήν Ἁγία Γραφή· κι ἀφοῦ δέν συμφωνεῖ μέ τήν Ἁγία Γραφή, αὐτοί εἶναι ψευδοπροφῆται, περί τῶν ὁποίων ὁ Κύριος μᾶς εἶπε νά κουμπωνώμαστε, νά φυλαγώμαστε καί νά κλείνουμε τήν πόρτα μας. Νομίζω εἶμαι πολύ σαφής καί κατανοητός.

🔸Ἐξελισσομένη Πεντηκοστή : «Καταλαβαίνουμε καλύτερα ἀπό τούς Ἀποστόλους.»...!🔸

Τί ἄλλα διδάσκουν;
Δέχονται μίαν ἐξελισσομένην Πεντηκοστήν. Αὐτό βέβαια δέν εἶναι καινούργιο· εἶναι παλαιά πλάνη, τήν ὁποία κατεδίκασε ἡ Ἐκκλησία μας. Τί θά πῆ δέχονται ἐξελισσομένην Πεντηκοστήν; Λέγουν ὅτι οἱ Ἀπόστολοι, ἀφοῦ εἶναι ἐξελισσομένη ἡ Πεντηκοστή, πρέπει νά εἶχαν λιγώτερο Ἅγιον Πνεῦμα! Προσέξατε: ἐξελισσομένη! Δηλαδή ξεκινάει ἀπό τήν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς ἡ παρουσία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί ἐξελίσσεται ἡ ἀποκάλυψίς Του προοδευτικῶς μέσα στήν Ἱστορία. Συνεπῶς, ἀφοῦ ἐξελίσσεται ἡ ἀποκάλυψις, κάθε μέρα πού προστίθεται στήν Ἱστορία ἔχομε μεγαλύτερη ἀποκάλυψι ἀπ’ ὅ,τι εἴχαμε χθές καί προχθές. Συνεπῶς οἱ Ἀπόστολοι πρέπει νά εἶχαν λιγώτερον Ἅγιον Πνεῦμα ἀπ’ ὅ,τι ἔχουν σήμερα τά μέλη τῆς Χ.Ο.Ε.! Καί δυστυχῶς –πρός μεγάλη μου ἔκπληξι τό ἄκουσα αὐτό τό πρᾶγμα– τό ὑποστηρίζουν! «Ἐμεῖς καταλαβαίνομε καλύτερα ἀπό τούς Ἀποστόλους ἐκεῖνα τά ὁποῖα ἔχουν γράψει, παρ’ ὅτι ἐκεῖνοι.» λένε! Καταλαβαίνετε καλύτερα ἀπό τόν ἀπόστολο Πέτρο καί τόν ἀπόστολο Παῦλο;! Ἐσεῖς καταλαβαίνετε καλύτερα;!... Λένε: «Ναί, καταλαβαίνομε καλύτερα.»! Περιττόν νά σᾶς πῶ ὅτι πρόκειται περί φοβερῆς πλάνης καί φοβεροῦ ἐγωϊσμοῦ.
Ἀλλά, γιά νά τό δοῦμε, ποῦ στηρίζονται; καί τί σημαίνει αὐτό, ὅτι οἱ Ἀπόστολοι κατενόησαν λιγώτερο τήν Ἁγία Γραφή παρ’ ὅτι αὐτοί; Διότι ὅταν τούς λέμε «Καί ποῦ ξέρετε ὅτι θά ἔρ θη τό 2000 –προσέξτε νά δῆτε πῶς αἰτιολογοῦν τά πράγματα– πῶς ξέρετε ὅτι θά ’ρ θῆ ὁ Χριστός τό 2000, ἀφοῦ ἡ Ἁγία Γραφή δέν μᾶς τό πληροφορεῖ αὐτό;», ἀπαντοῦν: «Σωστό, δέν μᾶς τό πληροφορεῖ ἡ Ἁγία Γραφή, διότι δέν ἀπεκαλύφθη στούς Ἀποστόλους · ἀπεκαλύφθη ὅμως εἰς ἡμᾶς, καί τοῦτο διότι ἔχομε τήν ἐξελισσομένη Πεντηκοστή.»!

🔸Ποῦ στηρίζουν τήν ἐξελισσομένην Πεντηκοστήν🔸

Ἀλλά ποῦ στηρίζονται; Ἀκοῦστε ποῦ στηρίζονται. Τό ἕνα εἶναι αὐτό πού εἶπε ὁ Χριστός λίγο πρό τοῦ Πάθους: «Ὁ δὲ παράκλητος, τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον ὃ πέμψει ὁ πατὴρ ἐν τῷ ὀνόματί μου, ἐκεῖνος ὑμᾶς διδάξει πάντα καὶ ὑπομνήσει ὑμᾶς πάντα ἃ εἶπον ὑμῖν.». Αὐτός, ὁ Παράκλητος, θά σᾶς τά διδάξη ὅλα. Καί τό ἄλλο: «Ἔτι πολλὰ ἔχω λέγειν ὑμῖν, ἀλλ’ οὐ δύνασθε βαστάζειν ἄρτι», ἔχω πολλά νά σᾶς πῶ, ἀλλά δέν μπορεῖτε νά τά σηκώσετε· «ὅταν δὲ ἔλθῃ ἐκεῖνος –ὁ Παράκλητος–, τὸ Πνεῦμα τῆς ἀληθείας, ὁδηγήσει ὑμᾶς εἰς πᾶσαν τὴν ἀλήθειαν.», τότε θά σᾶς ὁδηγήση σέ ὁλόκληρη τήν ἀλήθειαν. Καί λέγουν λοιπόν: «Ὁρ ίστε· οἱ Μαθηταί δέν πῆραν ὁλόκληρη τήν ἀλήθεια.». Ναί, ἀλλά αὐτά τά εἶπε ὁ Χριστός σέ σχέσι μ’ ἐκείνη τήν στιγμή· ὅμως θά εἶχαν τήν πληρότητα τῆς ἀληθείας τήν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς.

🔸Ἡ ἀπάντησις τῆς Ἐκκλησίας μας🔸

Καί ἐπειδή τό θέμα αὐτό, ἀγαπητοί μου, σᾶς εἶπα, δέν εἶναι καινούργιο –ἡ Ἐκκλησία τό ἀντιμετώπισε καί τό κατεδίκασε–, ἀπαντάει ὡς ἑξῆς ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς. Ἀφοῦ ἀναφέρει τά χωρία αὐτά, ἀναφέρει καί ἕνα τρίτο. Ἀλλά γιά λόγους συντομίας δέν σᾶς τά διαβάζω τά χωρία πού ἀναφέρει· σᾶς λέγω τό συμπέρασμά του:
«Νῦν οὖν ἐπληρώθη ἡ ἐπαγγελία καὶ κατῆλθε τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον παρὰ τοῦ Πατρός τε καὶ Υἱοῦ πεμφθέν τε καὶ δοθὲν καὶ τοὺς ἁγίους Μαθητὰς περιλάμψαν καὶ ὅλως λαμπάδας ἀνάψαν θείως, μᾶλλον δὲ φωστῆρας ἀναδεῖξαν ὑπερκοσμίους καὶ παγκοσμίους, αἰωνίου ζωῆς ἐπέχοντος λόγον, δι’ αὐτῶν τὴν οἰκουμένην πᾶσαν ἐφώτισεν.». Ἀλλά τώρα, «νῦν οὖν, λέγει, ἐπληρώθη ἡ ἐπαγγελία», τώρα πραγματοποιήθηκε ἡ ἐπαγγελία, –ποία;– ὅτι τότε θά σᾶς στείλω τόν Παράκλητον νά σᾶς διδάξη πᾶσαν τήν ἀλήθειαν. Πότε ἐπληρώθη; Τήν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς.
Συνεπῶς, ἀγαπητοί μου, δέν πρόκειται περί ἐξελισσομένης Πεντηκοστῆς· ὅ,τι κατετέθη, κατετέθη τότε· ὁλόκληρη ἡ ἀλήθεια. Γι’ αὐτόν τόν λόγο ἄς προσέξουμε πάρα πολύ, μά πάρα πολύ νά προσέξουμε· ἡ κατανόησις εἶναι σ’ ἐμᾶς ἐκ τῶν κατατεθειμένων καί ὄχι ἀπό κάτι πού δέν κατετέθη. Οἱ Ἀπόστολοι ἐγνώριζαν πᾶσαν τήν ἀλήθειαν. Ὅ,τι ὁ Θεός ἤθελε νά ἀποκαλύψη, ἅπαξ τό ἀπεκάλυψε εἰς τούς Ἀποστόλους τήν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς.
Τί λέτε; ὁ ἀπόστολος Παῦλος, ἐπί παραδείγματι, ἤ ὁ πρωτομάρτυς Στέφανος, οἱ ὁποῖοι εἶναι μεταγενέστεροι τῆς Πεντηκοστῆς, ἤ ἀκόμη ἄν θέλετε ὅσοι Ἅγιοι ποτέ θά εὑρίσκοντο μετά τήν Πεντηκοστήν μέχρι πού νά τελειώση ὁ κόσμος, αὐτοί ἔχουν πᾶσαν τήν ἀλήθειαν; Ναί· διότι, ὅπως σᾶς εἶπα, δέν εἶναι ἐξελισσομένη ἡ ἀλήθεια, ἀλλά κατατεθειμένη. Ἁπλῶς φτάνουν, αὐτοί οἱ θεωμένοι ἄνθρωποι, φτάνουν σ’ ἐκεῖνο πού ἔφτασαν τότε ἐκεῖνοι πού δέχθηκαν τήν ἐπιφοίτησι τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, οἱ Ἀπόστολοι.

🔸Ἁγία Γραφή – Ἱερά Παράδοσις🔸

Ἀκόμη οἱ Πεντηκοστιανοί δέχονται μόνο τήν Ἁγία Γραφή –ὅπως κάνουν γενικά ὅλοι οἱ Προτεστάνται– καί ἀπορρίπτουν τήν Ἱεράν Παράδοσιν. Αὐτό εἶναι γενικό ὅλων τῶν Προτεσταντικῶν ὁμάδων. Προτιμοῦν –ὅπως κάνουν ἐξ ἄλλου ὅλες οἱ Προτεσταντικές ὁμάδες– προτιμοῦν τήν μετάφρασιν τῆς Βιβλικῆς Ἑταιρείας, πού ἔχομε ἐδῶ –καί οἱ Χιλιασταί ξέρετε τήν προτιμοῦν–, λέγοντας ὅτι οἱ ἑρμηνεῖες οἱ Ὀρθόδοξες πού ὑπάρχουν, οἱ γνωστές μας πού ἔχουμε –τοῦ Τρεμπέλα, τοῦ Κολιτσάρα καί τά λοιπά, οἱ γνωστές πού κυκλοφοροῦν– ὅτι αὐτές εἶναι προσωπικές ἀντιλήψεις τῶν ἑρμηνευτῶν, καί δέν εἶναι καλές. Ἐνῶ εἶναι γνωστόν, πασίγνωστο, ἐάν πάρωμε τά ὑπομνήματα, φέρ’ εἰπεῖν τοῦ Τρεμπέλα, θά ἰδῆτε ὅτι ὑπομνηματίζει μέ βάσι τήν ἑρμηνεία τῆς Ἐκκλησίας, τήν ἑρμηνεία τῶν Πατέρων.

🔸Ὁ ἀπόλυτος προορισμός🔸

Ἀκόμη πιστεύουν εἰς τόν ἀπόλυτον προορισμόν · δηλαδή: ἄν εἶναι γραμμένο νά σωθῆς, θά σωθῆς · ἄν δέν εἶναι γραμμένο νά σωθῆς, δέν θά σωθῆς. Αὐτό λέγεται, ἀγαπητοί μου, ἀπόλυτος προορισμός. Κι ὅπως εἶναι γνωστό, στόν ἀπόλυτο προορισμόν εἶναι μόνον ἡ πίστις, καί δέν εἶναι τά ἔργα. Γι’ αὐτό ἀκριβῶς καί τό θέμα τῆς ἀσκήσεως γενικά, πού προβάλλει ἡ Ἐκκλησία, κατ’ αὐτούς εἶναι ἀδιανόητον πρᾶγμα. «Τί θά πῆ νά νηστεύσω; Τί θά πῆ νά ἐγκρατευθῶ; Τί θά πῆ...;» Γενικά: «Τί θά πῆ πνευματική ἄσκησις;».

🔸Τά ἱερά Μυστήρια🔸

Δέχονται μόνο τέσσερα Μυστήρια, καί αὐτά κατά σχετικόν τρόπον. Ἀφοῦ δέν ὑπάρχει Ἱερωσύνη σ’ αὐτούς, εἶναι μέ ἐντελῶς σχετικό τρόπο. Εἶναι τό μυστήριον τοῦ Βαπτίσματος, τῆς θείας Εὐχαριστίας, τοῦ Γάμου καί τοῦ Εὐχελαίου. Γι’ αὐτό θά δῆτε πολύ συχνά τούς Πεντηκοστιανούς νά ζητοῦν νά κάνουν Εὐχέλαια. Πολλά Εὐχέλαια κάνουν οἱ Πεντηκοστιανοί. Εἶναι κι αὐτό ἕνα σημάδι ὅτι πράγματι εἶναι Πεντηκοστιανοί. Δέν θέλω νά πῶ βέβαια ὅτι ἄν δῆτε ἕναν ἄνθρωπο νά κάνη Εὐχέλαιο στό σπίτι του, αὐτός θά εἶναι Πεντηκοστιανός... νά φυλάξη ὁ Θεός! ἀλλά θέλω ἁπλῶς νά σᾶς σημειώσω ὅτι ἰδιαιτέρως προτιμοῦν τό μυστήριον τοῦ Εὐχελαίου, διότι θέλουν, ὅπως λέγουν, νά ἔχουν ἐπαφή μέ τό Πνεῦμα τό Ἅγιον! Θά μοῦ πῆτε: «Πῶς τό κάνουν τό Εὐχέλαιο;». Καλοῦν ἱερέα ἀπό τήν ἐνορία. Ἀλλά θά τό δοῦμε λίγο πιό κάτω.

🔸Ἡ θεωρία τῆς ἐξελίξεως🔸

Ἀκόμη δέχονται τήν θεωρία τῆς ἐξελίξεως. Ὑποστηρίζουν ὅτι ὁ ἄνθρωπος κατάγεται ἀπό τά ζῶα καί ὅτι πρό τοῦ Ἀδάμ ὑπῆρχαν ἄνθρωποι μέ στενόν ἐγκέφαλον, μή δυνάμενοι νά σκεφθοῦν. Ἡ σκέψις, λένε, ἀρχίζει μέ τόν Ἀδάμ.

🔸Ἀνάστασις τῶν νεκρῶν – Χάρισμα τῶν ἰάσεων🔸

Πιστεύουν ὅτι ἡ ἀνάστασις τῶν νεκρῶν θά γίνη διά τῆς Ἐπιστήμης.
Πιστεύουν ἀκόμη ὅτι τό πᾶν θεραπεύεται διά τῆς προσευχῆς. Γι’ αὐτό καί καλλιεργοῦν διά τῆς χειροθεσίας τό χάρισμα τῶν ἰάσεων · δηλαδή αὐτό εἶναι κάτι πού ὅλως ἰδιαιτέρως τό προσέχουν. Καί οἱ μετερχόμενοι αὐτό λέγονται καί χαρισματοῦχοι· πού βάζουν τά χέρια τους ἐπάνω σ’ ἕναν ἄρρωστο καί δῆθεν ἔτσι γίνεται καλά.
Θά μοῦ πῆτε: «Γίνονται καλά;».
Σ’ αὐτές τίς περιπτώσεις βεβαίως, ἐκτός τοῦ ὅτι πολλές φορές ὑπάρχει καί μία ἀπάτη, γενικά ὑπάρχει μία αὐθυποβολή· προσθέσατε δέ καί τήν ἐνέργεια τοῦ Διαβόλου, γιά νά βγάλετε συμπεράσματα. Διότι ἄν λάβωμε ὑπ’ ὄψιν ὅτι ὁ Διάβολος κάνει θαύματα, τί τό ἐκπληκτικόν; Τί τό ἐκπληκτικόν;

🔸Ἡ γλωσσολαλία🔸

Μάλιστα ἔχουν καί τήν γλωσσολαλία · καί λέγουν ἄναρθρα πράγματα, τά ὁποῖα οὐδείς καταλαβαίνει. Οὐδείς! Καί, δῆθεν, ὁ ἴδιος πού τά λέει, τά ἑρμηνεύει. Καί ποιός ἐμένα μέ πληροφορεῖ ὅτι ἐσύ λές πράγματα δῆθεν θεόπνευστα; Καί λές ὅτι ἐπαναλαμβάνεις τό φαινόμενον τῆς Πεντηκοστῆς;! Μά τό φαινόμενον τῆς Πεντηκοστῆς εἶναι ἀνεπανάληπτο μέσα στήν Ἱστορία. Σέ ὅλους τούς Ἁγίους τῆς Ἐκκλησίας μας οὐδέποτε ἐπανελήφθη τό φαινόμενον τῆς Πεντηκοστῆς. Μία φορά ἔγινε. Προσέξατέ το: μία φορά! Οὔτε εἰς τούς ἀποστολικούς Πατέρες δέν συνέβη αὐτό· συνέβη μόνον εἰς τούς Ἀποστόλους καί εἰς ἐκείνους οἱ ὁποῖοι ἦσαν τότε εἰς τό ὑπερῶον. Οὔτε εἰς τούς ἀποστολικούς Πατέρες δέν συνέβη ἡ γλωσσολαλία! ἦταν ἕνα ἐντελῶς ἔκτακτο φαινόμενον, ἔκτακτον γεγονός.
Καί ἐκτός αὐτοῦ, ἡ γλωσσολαλία δέν ἦτο παρακαλῶ ἄναρθρος. Σαφῶς μᾶς λέγει ἐκεῖ τό βιβλίον τῶν Πράξεων ὅτι, ὅταν οἱ Ἀπόστολοι βγῆκαν νά ὁμιλήσουν, οἱ ἀκροαταί τῶν Ἀποστόλων ἤκουαν ὁ καθένας στή δική του τή γλῶσσα τό κήρυγμα τοῦ Εὐαγγελίου. Ἀλλά ἐδῶ ἔχομε ἄναρθρα πράγματα! δέν ὑπάρχει τίποτα πού νά ἐλέγξη κανείς καί νά πῆ ὅτι πράγματι ἔχομε ξένη γλῶσσα· καί νά εἶναι μία ξένη γλῶσσα ἡ ὁποία βεβαίως νά ἐλεγχθῆ ὅτι ἐσύ θά τήν ξέρης αὐτήν τήν ξένη γλῶσσα.
Λάβετε δέ ὑπ’ ὄψιν, ἀγαπητοί μου, ὅτι καί στόν Πνευματισμόν ἔχομε τό φαινόμενον αὐτό. Καί εἶναι γνωστό ὅτι οἱ ὑπνωτιζόμενοι, τά μέντιουμ, δύνανται νά ὁμιλοῦν ξένες γλῶσσες, πραγματικά ξένες γλῶσσες, νά γράφουν ξένες γλῶσσες, κινέζικα ἐπί παραδείγματι, τήν ὁποία κινεζική νά μή γνωρίζη τό μέντιουμ· καί ὅταν μάλιστα βγῆ ἀπό τήν κατάστασι τήν ὑπνωτιστικήν, νά ἀγνοῆ τελείως ἐκεῖνα τά ὁποῖα ἔλεγε καί ἔγραφε. Καί ὅμως ἐκεῖνα τά ὁποῖα εἶπε καί ἔγραψε νά εἶναι πραγματικά καί νά δίδουν πληροφορίες. Τί τό ἐκπληκτικόν; Γι’ αὐτό πάρα πολλή προσοχή. Διότι, μή ξεχνᾶμε, πλάϊ στό γνήσιο ὑπάρχει κι ὁ παραχαράκτης Διάβολος. Ποτέ δέν πρέπει νά τό ξεχνᾶμε ὅτι πλάϊ στό γνήσιο ὑπάρχει, ἐπαναλαμβάνω, ὁ παραχαράκτης Διάβολος.

🔸Τί λέγουν διά τήν Ὀρθόδοξον Ἐκκλησία μας🔸

Δέχονται ἀκόμη ὅτι ἡ δική των Ἐκκλησία εἶναι ἡ μοναδικά ἀληθινή. Ὁ,τιδήποτε ὑπάρχει ἔξω ἀπό τούς Πεντηκοστιανούς εἶναι ψεύτικο. Κῦρος ἔχει μόνον ὅ,τι λέγουν αὐτοί. Καί γιά τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία λέγουν τό ἑξῆς –ὅπως καί διά τήν Ρωμαιοκαθολική, γιά τήν ὁποία δέν ὁμιλῶ φυσικά αὐτή τή στιγμή· ὁμιλῶ διά τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία: Δέχονται ὅτι ἡ Ἐκκλησία μας εἶναι ἡ «Βαβυλώνα, ἡ πόρνη ἡ μεγάλη» !... Ἡ Ἐκκλησία μας!
Καί ἄν ἐρωτήσετε –εὐλόγως ἐρωτήσετε– «Τότε διατί ἐκκλησιάζονται οἱ Πεντηκοστιανοί, γιατί κοινωνοῦν καί προσεταιρίζονται Ὀρ θοδόξους κληρικούς;...», θά ἐδίδετο ἡ ἀπάντησις τοῦ καθηγητοῦ κ. Στέργιου Σάκκου τῆς Θεολογίας στήν Θεσσαλονίκη ὅτι ἡ Χ.Ο.Ε. –συγκεκριμένα ἡ Χ.Ο.Ε.– εἶναι ὁ δούρειος ἵππος τοῦ Προτεσταντισμοῦ, ὅπως ἡ Οὐνία εἶναι ὁ δούρειος ἵππος τοῦ Ρωμαιοκαθολικισμοῦ. Ἁπλῶς μετέρχονται τήν μέθοδον τῆς καλύψεως, διά νά προσεταιρισθοῦν τήν Ἐκκλησία μας καί νά κάνουν τή δουλειά τους· καί ὅταν θ’ ἀποκτήσουν δύναμι, τότε θά ἐναντιωθοῦν. Ὅπως ἔκαναν καί οἱ Προτεστάνται πού ἦρθαν στήν Ἑλλάδα μετά τό 1821, πού σᾶς εἶχα πεῖ τήν περασμένη φορά. Στήν ἀρχή φιλέλληνες..., φιλάνθρωποι..., κοινωνικοί παράγοντες..., ἄνοιξαν σχολεῖα... καί λοιπά· καί μετά ἐξεδηλώθησαν χύνοντες τό δηλητήριόν των.

🔸Ὁ ἀρχιμανδρίτης Εὐσέβιος Παπαστεφάνου🔸

Ἐκεῖνο πού ἰδιαιτέρως πρέπει νά σημειωθῆ, ἀγαπητοί μου, γιά νά ἰδῆτε πῶς προσεταιρίζονται τήν Ἐκκλησίαν, εἶναι ὅτι στήν Ἀμερική αὐτή τή στιγμή δρᾶ ἕνας Ὀρθόδοξος ἀρχιμανδρίτης, ὀνόματι Εὐσέβιος Παπαστεφάνου. Αὐτός ἡγεῖται μιᾶς αἱρέσεως Πεντηκοστιανῶν, μέ τήν ἐπωνυμία Ἔκχυσις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, καί μάλιστα ἐκδίδει καί ἕνα περιοδικόν στήν ἀγγλική γλῶσσα. Αὐτός ὁ Παπαστεφάνου πιθανῶς ἔχει σχέσεις, καθώς φημολογεῖται, μέ τήν Χ.Ο.Ε. τῆς Ἑλλάδος καί μ’ ἄλλους Πεντηκοστιανούς κύκλους στή χώρα μας, διότι ἔρχεται κάπου-κάπου στήν Ἑλλάδα. Αὐτό φημολογεῖται.
Μάλιστα ἡ Ἐκκλησία μας δέν τόν βλέπει καλά αὐτόν τόν ἄνθρωπο. Ἐδῶ ἔχω ἕνα ἀπόκομμα ἐφημερίδος, ἀπό τόν Ἰανουάριο τοῦ 1979, πού λέγει: Ἔκτακτη σύγκλισι τῆς Ἱεραρχίας. Καί λέγει ὅτι θά ἐρευνήση, θά ἐξετάση τά ἑξῆς πράγματα ἡ Ἱεραρχία. Τό ἕνα εἶναι: Ἡ ἐδῶ δρᾶσις κληρικοῦ τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀμερικῆς, τοῦ ἀρχιμανδρ ίτου Εὐσεβίου Παπαστεφάνου, πού κατηγορεῖται ὅτι παρουσιάζεται σάν ἐξορκιστής καί θεραπευτής. Ἀλλά δέν τό ἀρνεῖται ὁ ἴδιος αὐτό, ὅπως θά σᾶς δείξω ἀπό δικό του περιοδικό. Καί δέν ἀναφέρομαι στήν περίπτωσι αὐτή, παρά μόνο διότι ἔχει εἰπωθῆ καί φημολογεῖται, ξαναλέγω, ὅτι πιθανῶς ἔχει σχέσι μέ τήν Χ.Ο.Ε. Ἑλλάδος, συνεπῶς καί μέ τήν Χ.Ο.Ε. Λαρίσης.
Ἔχω τό περιοδικό του ἐδῶ· εἶναι αὐτό. Ὁ τίτλος εἶναι Τhe Logos, δηλαδή Ὁ Λόγος. Ὅπως βλέπετε, ἀπ’ ἔξω, στό ἐξώφυλλο, ὑπάρχει μία φωτογραφία πού δείχνει μία Ὀρθόδοξη ἐκκλησία καί ὑπάρχουν μέσα πιστοί. Ἐκεῖ κάνει ἐκεῖνα πού κάνει αὐτός ὁ ἄνθρωπος, αὐτοί γονατίζουν καί ἀνεβάζουν τά χέρια ψηλά –εἶναι αὐτή ἡ χαρακτηριστική στάσι στήν προσευχή πού κάνουν. Ἔχουνε μία συνάθροισι, θά λέγαμε, μέσα στήν ἰδίαν τήν ἐκκλησία, πού εἶναι στό Κλήβελαντ τοῦ Ὀχάϊο. Καί προσεύχονται ἐκεῖ Ὀρθόδοξοι πού ἔχουν παρασυρθῆ ἀπό αὐτόν, ὁ ὁποῖος φέρεται ὡς Ὀρθόδοξος ἀνά πᾶσα στιγμή, ἐν τούτοις παρακαλῶ εἶναι Πεντηκοστιανός.
Γράφει ἕνα κύριο ἄρθρο ἐδῶ στήν ἀρχή, ἀπό τό ὁποῖο σᾶς σταχυολογῶ. Ἔχει γίνει μιά ὁλόκληρη μετάφρασι· ἀλλά δέν ἔχουμε χρόνο, γιατί πέρασε ἡ ὥρα, νά σᾶς τό διάβαζα ὁλόκληρο τό ἄρθο του. Σᾶς σταχυολογῶ μερικά μόνο σημεῖα.
Προσεκλήθη, λέγει, σέ δύο συνέδρια Πεντηκοστιανῶν, στά ὁποῖα ἦταν καί ὁμιλητής. «Μοῦ προσέδωκαν μιά εὐχάριστη εὐκαιρία νά ἀναμετρήσω ἀπό πρῶτο χέρι τήν ἔκτασι πού τό Πνεῦμα τό Ἅγιον ἔχει ἐκχυθῆ πάνω στό ἀνθρώπινο γένος σ’ αὐτές τίς ἔσχατες ἡμέρες.». Ἀλλά σᾶς ἔκανα ἀνάλυσι ὅτι ἔσχατες ἡμέρες δέν εἶναι αὐτές, ἀλλά εἶναι τότε τῆς ἡμέρας τῆς Πεντηκοστῆς.
»Βεβαίως δέν ἔχει μείνει Ἐκκλησία ἔξω ἀπό τήν ἔκχυσι τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.»! Ποιός τό λέγει, κύριε, ὅτι τό Πνεῦμα τό Ἅγιον δρᾶ καί στούς αἱρετικούς; Διότι ὅταν δέν ὑπάρχη, ὅταν δέν ἔχη μείνει Ἐκκλησία πού νά μήν ἔχη δεχθῆ τήν ἔκχυσι τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, σημαίνει ὅτι ὅπου καί νά πάω θά βρῶ τό Πνεῦμα τό Ἅγιον. Μά αὐτό τό λέγουν καί οἱ Οἰκουμενισταί. Καί συνεπῶς αὐτομάτως –αὐτομάτως!– μένω στή θέσι μου. Εἴτε εἶμαι Ὀρθόδοξος εἴτε εἶμαι Ρωμαιοκαθολικός εἴτε εἶμαι Προτεστάντης εἴτε εἶμαι ὅ,τι εἶμαι, ἐφ’ ὅσον τό Πνεῦμα τό Ἅγιον ὑπάρχει παντοῦ, τότε γιά ποιόν λόγο νά μιλάω γιά αἱρέσεις; Γιά ποιόν λόγο νά φύγω ἀπό ’δῶ καί νά πάω ἐκεῖ; Γιά ποιόν λόγο; Αὐτομάτως –αὐτομάτως!– ἔχομε ἀποχαρακτηρισμόν τῶν αἱρέσεων. Προσέξατε: ἀποχαρακτηρισμόν τῶν αἱρέσεων! Δεχόμαστε ὅτι δέν ὑπάρχει αἵρεσις, ἀφοῦ παντοῦ ἐνεργεῖ τό Πνεῦμα τό Ἅγιον!
Ἄλλο σημεῖο. Εἶχε γίνει ἕνα συνέδριο στήν Ἱερουσαλήμ καί εἴχανε βρεθῆ ἐκεῖ τέσσερις χιλιάδες ἄνθρωποι. «Πάνω ἀπό διακόσιες θεραπεῖες σημειώθηκαν στίς θεραπευτικές ὑπηρεσίες πού διευθύνθηκαν ἀπό τήν Κάθριν Κούλμαν τήν μιά ἡμέρα καί ἀπό τόν Πάτ Ρόμπερσον μιάν ἄλλην ἡμέρα.» Εἴδατε;... πάνω ἀπό διακόσιες θεραπεῖες!
Ἀκόμη σημειώνει καί λέγει: «Ὁ θεολογικός διάλογος εἶναι ἀνωφελής.». Τί σημαίνει αὐτό; Γιατί νά καθώμαστε καί νά μαλώνουμε περί δογμάτων καί θεολογικοῦ διαλόγου; τά πράγματα εἶναι πολύ ἁπλᾶ. Εἶναι ἐκεῖνο πού ἐλέγετο καί πρότινος μεταξύ Κωνσταντινουπόλεως καί Ρώμης: Νά ἀνοίξωμε τόν διάλογον τῆς ἀγάπης, καί ὄχι τόν διάλογο τῶν δογμάτων ! Μποροῦμε νά μιλᾶμε γιά ἀγάπη, χωρίς νά ξεκαθαρίσωμε τήν ὀρθήν πίστιν;... Εἶναι ὀρθόν αὐτό;... Εἶναι ὀρθόν;... Ποῦ πᾶμε; Ποῦ βρισκόμαστε;
Ἀκόμη: «Τό μόνο δυσάρεστο –στό συνέδριο τῆς Ἱερουσαλήμ– ἦταν πού ἡ Ὀρ θόδοξος Ἐκκλησία ἦταν ἡ μόνη Ἐκκλησία πού δέν ἀντιπροσωπεύτηκε ἀπό τοπικούς ἀνωτέρους κληρικούς τῆς Ἱερουσαλήμ. Ὁ Πατριάρχης τῆς Ἱερουσαλήμ, ἄν καί προσκλήθηκε, δέν ἀνταποκρίθηκε.». Ἤτανε τό μόνο δυσάρεστο... πού δέν πῆγαν οἱ Ὀρθόδοξοι εἰς τό συνέδριο τῶν Πεντηκοστιανῶν στήν Ἱερουσαλήμ! Εὐτυχῶς πού δέν πῆγαν. Εὐτυχῶς.
Ἐκεῖ ὁ Παπαστεφάνου βρῆκε κάποιον ὀνόματι Kostas Deir –τό ὄνομά του ἑλληνικό φυσικά· τό ἄλλο δέν ξέρω πῶς τό προσέλαβε. «Ὁ Kostas Deir, ἕνας Ἕλληνας ντόπιος τῆς Ἱερουσαλήμ, σημείωσε κατά τήν διάρκεια ἑνός δυνατοῦ μηνύματός του στήν συνδιάσκεψι τά ἑξῆς: Ἤμουν ἕνας Ἕλληνας Ὀρ θόδοξος γιά τόσα χρόνια, καί κανείς δέν μοῦ εἶπε ὅτι ὁ Ἰησοῦς Χριστός πέθανε γιά τίς ἁμαρτίες μου.». Αὐτό τό βάζει καί σάν τίτλο ἐξ ἄλλου στό ἄρθρο πού γράφει ὁ Παπαστεφάνου. «Θέλω νά ζητήσω ἀπ’ αὐτή τή σύναξι –τῶν Πεντηκοστιανῶν– νά προσεύχεται γιά τήν Ἑλληνική Ὀρ θόδοξη Ἐκκλησία.» Πολύ ὡραῖα... νά προσεύχωνται οἱ Πεντηκοστιανοί γιά τή δική μας τήν Ἐκκλησία!
Καί συνεχίζει ὁ Παπαστεφάνου: «Σάν ἕνας ἔφηβος, ὁ Kostas Deir, συνήθιζε νά πετᾶ πέτρες στούς Πεντηκοστιανούς –καθαρά-καθαρά: στούς Πεντηκοστιανούς !– πού ἤρχοντο στήν Ἱερουσαλήμ γιά νά κηρύξουν τό Εὐαγγέλιον. Σήμερα ἔχει μιά εὐαγγελική καί χαρισματική διακονία, πού τόν κάνει νά ἐπισκέπτεται πολλές χῶρες τοῦ κόσμου.»· δηλαδή αὐτός ἔγινε Πεντηκοστιανός. «Τό κέντρο δραστηριότητός του στίς Ἡνωμένες Πολιτεῖες εἶναι: Lima, New York...» καί τά λοιπά. «Κάθε Ὀρ θόδοξος τό μόνο πού θά μποροῦσε νά αἰσθανθῆ θά ἦταν ἡ ἀμηχανία στήν παρατήρησι πού ἔγινε.»
Μετά... –τί ἄλλο νά σᾶς πῶ; «Κάτι εἶναι ριζικά λανθασμένο μέ ὅ,τι ὀνομάζουμε Ὀρ θοδοξία.». Ριζικά λανθασμένο μέ ὅ,τι ὀνομάζουμε Ὀρ θοδοξία !
Ἀκόμη: «Ὁ Ἰησοῦς Χριστός δέν ἔρχεται στούς ἀνθρώπους, ὅπως λειτουργεῖ σήμερα ἡ Ὀρ θόδοξος Ἐκκλησία.». Δηλαδή ὁ Χριστός σήμερα δέν πάει στούς ἀνθρώπους, ὅπως σήμερα ἡ Ἐκκλησία μας ἐργάζεται καί λειτουργεῖ ! Καί ἄλλα πολλά. Ἀλλά φυσικά ἔχει περάσει ἡ ὥρα, καί δέν θέλω περισσότερο νά σᾶς κουράσω.
Τό συμπέρασμα ποιό εἶναι, ἀγαπητοί μου; Τό συμπέρασμα εἶναι ὅτι αὐτός ὁ ἄνθρωπος γυρίζει σέ Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες, παριστάνει τόν Ὀρθόδοξο –ἦτο κάποτε Ὀρθόδοξος– καί ἔχει ἄμεσες σχέσεις μέ τούς Πεντηκοστιανούς. Εἶναι ὁ ἄνθρωπος πού προσπαθεῖ νά προσεταιρισθῆ τήν Ἐκκλησίαν ὑπέρ τῶν Πεντηκοστιανῶν. Εἶναι φοβερό πρᾶγμα αὐτό. Εἶναι φοβερό! Ἄνθρωποι πού ἔζησαν στήν Ἀμερική μοῦ τό ἔχουν πεῖ αὐτό τό πρᾶγμα γύρω ἀπό τή δική του δρᾶσι ἐκεῖ, ἀλλά κι ἐδῶ στήν Ἑλλάδα, τί αὐτός ὁ ἄνθρωπος κάνει.
Συγκεκριμένα στά Ἀθωνικά Ἄνθη, τοῦ πατρός Θεοκλήτου Διονυσιάτου, ὑπάρχουνε δύο ἄρθρα πού ἀναφέρονται ἐναντίον τοῦ Μακράκη· κι ἐκεῖ ἀναφέρει καί γιά τόν Παπαστεφάνου. Αὐτά γράφτηκαν λίγο πρίν ἀπό τό 1960. Καί τόν παραλαμβάνουν δύο ἀπό τήν Ἀμερική παρακαλῶ τόν πατέρα Θεόκλητο καί τόν βρίζουν καπηλικώτατα, γιατί ἐτόλμησε νά θίξη τόν Μακράκη, τόν ἤδη ἀποθανόντα, καί τόν Εὐσέβιον Παπαστεφάνου! Καί τοῦ λέγει ἐκεῖ ὁ ἕνας ἐκ τῶν δύο: «Τολμᾶς νά βρίζης τόν... καί τά λοιπά, ὁ ὁποῖος πλησιάζει τούς Προτεστάντας, διά νά τούς βοηθήση καί νά τούς φέρη στήν Ὀρ θοδοξία;!». Τό ὁλοφάνερον εἶναι, ἄν καί ἀπό τότε πέρασαν τόσα χρόνια, ὅτι ἐκεῖνος παρεσύρθη ἀπό τούς Προτεστάντας. Διότι τοῦ τό τονίζει αὐτό ὁ πατήρ Θεόκλητος: «Θά παρακαλοῦσα πολύ τόν πατέρα Εὐσέβιο νά προσέχη τούς κύκλους τῶν Προτεσταντῶν πού τόν περιστοιχίζουν.»! Αὐτά γράφονται πρό τοῦ 1960.
Ὁπότε βλέπομε, ἀγαπητοί μου, ὅτι αὐτός ὁ ἄνθρωπος ἐργάζεται ὑπέρ τῶν Προτεσταντῶν καί εἰδικώτερα ὑπέρ τῶν Πεντηκοστιανῶν. Τό λέγω αὐτό, γιά νά δώσετε τήν ἑξῆς ἀπάντησι: Πῶς εἶναι δυνατόν νά προσεταιρίζωνται οἱ ἄνθρωποι αὐτοί τήν Ἐκκλησία μας, τήν ὁποία ὑβρίζουν; Ἔ, εἶναι δυνατόν. Καί τό βλέπομε αὐτό καθαρά, ὅταν τούς βλέπουμε νά κοινωνοῦν, νά προσεύχωνται, νά πλησιάζουν τούς ἱερεῖς, νά ἐξομολογοῦνται, μόνο καί μόνο διά νά δώσουν τήν ἐντύπωσι ὅτι εἶναι ἕνα πρᾶγμα μ’ ἐμᾶς, ἐνῶ στήν πραγματικότητα εἶναι τορπίλη εἰς τά θεμέλια τῆς Ἐκκλησίας μας.
Αὐτά, ἀγαπητοί μου, ἤθελα νά σᾶς πῶ καί διά τούς Πεντηκοστιανούς καί εἰδικώτερα διά τήν Χ.Ο.Ε., πού βεβαίως εἶναι πεντηκοστιανή αἵρεσις, σύμφωνα μέ τίς διδασκαλίες πού ἔχουν.

🔸Μοντανισμός: ὁ μακρυνός πρόγονος τοῦ Πεντηκοστιανισμοῦ🔸

Ὁ Πεντηκοστιανισμός, ἀγαπητοί μου, ἔχει ἕναν μακρυνόν πρόγονον, τόν Μοντανισμόν. Ὁ Μοντανός, κατά τόν 2ον αἰῶνα, τό ἴδιο πρᾶγμα ἔκανε. Ἦταν ἕνας ἱερεύς τῆς Κυβέλης ἀπό τήν Φρυγία. Ὅταν δέχθηκε τόν Χριστιανισμόν, τά μπέρδεψε. Νόμισε ὅτι αὐτός πιά δέχεται τό Πνεῦμα τό Ἅγιον, ὅτι ἔχει ζωντανή τήν Πεντηκοστή διαρκῶς μέσα του, παρουσίαζε τά ἴδια φαινόμενα, τό προφητικόν χάρισμα δῆθεν καί τίς ἐκστάσεις καί τά ὄνειρα καί τά ὁράματα. Τόν ἀκολουθοῦσαν προφῆτες καί προφήτιδες. Ἡ αἵρεσίς του ταχύτατα διεδόθη σ’ ὅλον τόν τότε γνωστόν κόσμο· ἀπό τήν Μικράν Ἀσία μέχρι τό Γιβραλτάρ, τήν Βόρειον Ἀφρική καί λοιπά. Διεδόθη ταχύτατα ἡ αἵρεσίς του! ἀλλά καί διελύθη μετά ταῦτα, διότι ἡ Ἐκκλησία κατεδίκασε τόν Μοντανισμόν. Ἕνας ἀπό τούς Μοντανιστάς εἶναι καί ὁ Τερτυλλιανός· σᾶς τό λέγω διά λόγους ἁπλῆς γνώσεως.
Ἔτσι οἱ Πεντηκοστιανοί ἔχουν καί τόν μακρυνό τους πρόγονο· εἶναι ὁ Μοντανισμός. Ἡ Ἐκκλησία μας ὅμως κατεδίκασε καί τόν Μοντανισμόν, κατεδίκασε καί τόν Προτεσταντισμόν, ὅπως σᾶς ἔλεγα τήν περασμένη φορά. Συνεπῶς, τόσο ἀπό πλευρᾶς Μοντανισμοῦ, ὅσο καί ἀπό πλευρᾶς Προτεσταντισμοῦ, ἤδη οἱ Πεντηκοστιανοί εἶναι καταδεδικασμένοι ἀπό τήν Ἐκκλησία.
«Ε ἴ τις ἔρχεται πρὸς ὑμᾶς καὶ ταύτην τὴν διδαχὴν οὐ φέρει, μὴ λαμβάνετε αὐτὸν εἰς οἰκίαν, καὶ χαίρειν αὐτῷ μὴ λέγετε.» 
Γιά μᾶς δέν μένει παρά μόνο ἐκεῖνο τό ὁποῖον μᾶς λέγει ὁ ἀπόστολος καί εὐαγγελιστής Ἰωάννης στήν δευτέρα του ἐπιστολή:

🔸«Πολλοὶ πλάνοι εἰσῆλθον εἰς τὸν κόσμον.»🔸

Θά ’λεγε κανείς: «Τί σημασία θά εἶχε ἡ παρουσία τῶν πλάνων ἀνθρώπων; Τί σημασία θά εἶχε, ἐάν τά πράγματα ἦσαν ὅλα πολύ καλά;».
Ἔχει πάρα πολλή σημασία νά εἶσαι Ὀρθόδοξος Χριστιανός! Τ’ ἀκοῦτε παρακαλῶ;... Μήν πῆτε οὔτε μιά στιγμή ὅτι ὅλοι καλά λόγια λένε. Μήν τό πῆτε ποτέ αὐτό! Ἐάν ἦταν ἔτσι τά πράγματα, δέν θά μιλοῦσε περί πλάνης καί περί πλάνων ἀνθρώπων ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ. Πλάνοι λοιπόν πολλοὶ εἰσῆλθον εἰς τὸν κόσμον.
»βλέπετε ἑαυτούς», προσέχετε τούς ἑαυτούς σας, σημειώνει καί προτρέπει συνεχίζοντας ὁ εὐαγγελιστής Ἰωάννης, «ἵνα μὴ ἀπολέσωμεν ἃ εἰργασάμεθα, ἀλλὰ μισθὸν πλήρη ἀπολάβωμεν.», γιά νά μήν χάσωμε –ὥστε μποροῦμε νά χάσωμε στήν αἵρεσιν!– γιά νά μήν χάσωμε ἐκεῖνα πού δουλέψαμε, ἀλλά νά πάρωμε ὁλόκληρο τόν μισθό μας.
»πᾶς ὁ παραβαίνων καὶ μὴ μένων ἐν τῇ διδαχῇ τοῦ Χριστοῦ», δηλαδή εἰς τήν Ὀρ θόδοξο Πίστι, «Θεὸν οὐκ ἔχει». Ξέρετε ὅτι τό θέμα τῆς ἀθεΐας κατά τήν Ἁγία Γραφή δέν εἶναι ὅπως τό νομίζουμε. Γιά μᾶς ἕνας ἄνθρωπος ὁ ὁποῖος ἁπλῶς δέν δέχεται τίποτα-τίποτα, αὐτός λέγεται ἄθεος · διά τήν Ἁγία Γραφήν ὅμως ἄθεος εἶναι ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος δέν δέχεται πλήρως ἐκεῖνα πού λέγει ὁ Χριστός. Τό λέγει ἐδῶ σαφῶς ὁ Εὐαγγελιστής: «Ὁ μὴ μένων ἐν τῇ διδαχῇ τοῦ Χριστοῦ, στό Εὐαγγέλιον δηλαδή, αὐτός Θεὸν οὐκ ἔχει.»
»ὁ μένων ἐν τῇ διδαχῇ τοῦ Χριστοῦ, οὗτος καὶ τὸν πατέρα καὶ τὸν υἱὸν ἔχει.
»εἴ τις ἔρχεται πρὸς ὑμᾶς», ὅποιος ἔρχεται σ’ ἐσᾶς, «καὶ ταύτην τὴν διδαχὴν οὐ φέρει», δέν φέρει τήν διδαχή τοῦ Εὐαγγελίου τήν Ὀρ θόδοξον, «μὴ λαμβάνετε αὐτὸν εἰς οἰκίαν», στό σπίτι σας νά μήν τόν βάλετε, «καὶ χαίρειν αὐτῷ μὴ λέγετε», καί καλημέρα νά μήν τοῦ λέτε.
Ἄν κάποιος πῆ: «Μά, μιά καλημέρα;... Ἡ καλημέρα εἶναι τοῦ Θεοῦ!». Καί τί εἶσαι ἐσύ; ἁγιώτερος ἀπό τόν ἅγιο Ἰωάννη τόν Εὐαγγελιστή;... Καί τί εἶσαι ἐσύ; θεολογικώτερος ἀπό τόν ἅγιο Ἰωάννη τόν Εὐαγγελιστή;... Καί τί εἶσαι ἐσύ; ἔχεις πιό πολλήν ἀγάπη ἀπό τόν ἅγιο Ἰωάννη τόν Εὐαγγελιστή, τόν Μαθητήν τῆς ἀγάπης;... Δέν τό νομίζω. Συνεπῶς αὐτό πού κάνεις εἶναι παρακοή! καί τήν παρακοή σου αὐτή θά τήν πληρώσης πολύ ἀκριβά, μέ τό νά παρασυρθῆς. Λοιπόν, στό σπίτι σας τόν αἱρετικό δέν θά τόν βάλετε καί καλημέρα δέν θά τοῦ πῆτε.
»ὁ γὰρ λέγων αὐτῷ χαίρειν κοινωνεῖ τοῖς ἔργοις αὐτοῦ τοῖς πονηροῖς.» , γιατί ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος τοῦ λέγει καλημέρα τοῦ αἱρετικοῦ, αὐτός γίνεται κοινωνός τῶν πονηρῶν αὐτοῦ ἔργων.

Ἔτσι, ἀγαπητοί μου, ἄς μένωμε πάντοτε τέκνα φωτός καί ὡς τέκνα φωτός πάντοτε νά περιπατοῦμε. Τό λέγει ὁ ἀπόστολος Παῦλος: «τίς κοινωνία φωτὶ πρὸς σκότος;» , τί σχέσις ὑπάρχει ἀνάμεσα στό φῶς καί στό σκοτάδι; Μακρυά λοιπόν ἀπό τήν ψευδώνυμον γνῶσιν . Κι ὅταν μείνωμε μακρυά ἀπό τήν ψευδώνυμον γνῶσιν, μακρυά ἀπό κάθε τι πλανεμένο καί νόθο, τότε πραγματικά εἴμεθα μέσα εἰς τόν χῶρον ἐκεῖνον πού ἔχομε τήν ἐλπίδα νά σωθοῦμε.

Σᾶς εὔχομαι καλό καλοκαίρι καί πολλήν εὐλογίαν.

 3η ομιλία στην κατηγορία « Περί Αιρέσεων ».

Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :

" Περί αἱρέσεων " εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/diafora-uemata/peri-airesevn
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40qmz2n2W4lmGfLILk_q96cE

Πηγή : 
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/keimena-p-thanasiou/peri-airesevn

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Ο Προτεσταντισμός.

†.Εἴχαμε ἀναφερθῆ τήν περασμένη φορά εἰς τό θέμα γενικά τῆς αἱρέσεως. Ἀλλά τίθεται τό ἐρώτημα: Τί εἶναι αἵρεσις;
Αἵρεσις εἶναι ἡ λογική ἑρμηνεία τοῦ δόγματος· δηλαδή εἶναι ἡ προσπάθεια τοῦ ἀνθρώπου νά κατανοήση τό μυστήριον τοῦ Θεοῦ. Καί ὅταν προσπαθῆ ὁ ἄνθρωπος νά τό κατανοήση, θέλει νά τό κατατάξη μέσα εἰς τά λογικά κατηγορήματα· δηλαδή θέλει νά λογικοποιήση κάτι πού εἶναι πέρα ἀπό τήν λογική. Στήν προσπάθειά του ὅμως νά λογικοποιήση, νά κάνη λογικό δηλαδή, ἐκεῖνο τό ὁποῖον δέν μπαίνει μέσα στά στενά ὅρια τῆς λογικῆς, κατ’ ἀνάγκην θά ξεφύγη· κι ἀφοῦ θά ξεφύγη, αὐτό εἶναι αἵρεσις. Ὥστε λοιπόν αἵρεσις πάντοτε εἶναι ἡ λογικοποίησις τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ, τῆς ἀποκαλύψεως· ἐπειδή πάντα, ἐπαναλαμβάνω, ἡ ἀποκάλυψις εἶναι ὑπέρ λόγον, εἶναι πιό πάνω ἀπό τήν λογική.
Ὁ Θεός, ἐπί παραδείγματι, λέγει στόν Ἀβραάμ: «Θά γεννήσης παιδί τώρα πού εἶσαι ἑκατό χρονῶν.». Ἄν ὁ Ἀβραάμ βάλη τήν λογική, θά πῆ: «Πῶς εἶναι δυνατόν αὐτό νά γίνη;». Καί ἀπό τή στιγμή πού θά βάλη τήν λογική, θά λογικοποιήση δηλαδή αὐτό πού τοῦ ἀποκαλύπτεται, ἀμέσως θά τό ἀπορρίψη καί θά πῆ: «Δέν εἶναι δυνατόν · εἶμαι ἑκατό χρονῶν ! ». Ὅταν ὅμως πῆ «Ἐγώ μέν δέν τό καταλαβαίνω· ἀλλά, ἀφοῦ τό λέγει ὁ Θεός, τό πιστεύω ὅπως εἶναι, τό ἀφήνω λοιπόν ὅπως εἶναι.», ἀπό τήν στιγμή ἐκείνη καί πέρα μένει στήν ὀρθήν πίστιν. Ὅταν λοιπόν τό λογικοποιήση, τότε θά τό ἀπορρίψη ἤ θά τό διαστρέψη, θά τό ἀλλάξη, θά τό τροποποιήση· ἀπό τή στιγμή ἐκείνη εἶναι εἰς τόν χῶρο τῆς αἱρέσεως.

🔸Διάβολος καί ἀνθρώπινος ἐγωϊσμός: οἱ γεννήτορες τῆς αἱρέσεως🔸

Ποιός γεννᾶ τήν αἵρεσι; Δυό πράγματα: ὁ Διάβολος καί ὁ ἐγωϊσμός τοῦ ἀνθρώπου.
Ὁ Διάβολος εἶναι ὁ σπορεύς τῶν ζιζανίων τῆς παραβολῆς τῶν ζιζανίων, πού ἐλέγαμε τήν περασμένη φορά. Ὅπως εἴπαμε, εἶναι ἡ μέθοδός του, ἡ μέθοδος τῆς νοθείας. Μετά τόν Σταυρόν καί τήν Ἀνάστασιν ὁ Διάβολος πλέον μετέρχεται τήν μέθοδον τῆς νοθείας, δηλαδή τῆς ἀποκλίσεως ἀπό τήν ἀλήθειαν, δηλαδή τήν αἵρεσιν.
Ὁ Διάβολος δέν ἀρνεῖται, ἀλλά τροποποιεῖ. Αὐτή εἶναι ἡ μέθοδός του ἡ συστηματική, πού σέ κάθε ἐποχή θά πάρη λεπτάς ἀποχρώσεις· ὡστόσο ὅμως βασικά πάντα θά μένη ἡ ἰδία μέθοδος, ἀπό τήν ἐποχή τοῦ Σταυροῦ καί τῆς Ἀναστάσεως μέχρι καί σήμερα. Αὐτή ἡ μέθοδος τῆς νοθείας εἶναι ὁ καρπός αὐτοῦ τοῦ διαβολικοῦ φθόνου καί τῆς διαβολικῆς κακίας.
Ὁ ἀνθρώπινος ἐγωϊσμός ὁμοίως γεννᾶ τήν αἵρεσιν. Καί γεννᾶται ἡ αἵρεσις εἴτε ὑπό τήν μορφήν τῆς ὑπερηφανείας, ἐκ μέρους τοῦ ἀνθρώπου, εἴτε ὑπό τήν μορφήν τῆς ἐμμονῆς εἰς τόν διεφθαρμένον βίον. Τόσο τήν ὑπερηφάνεια, ὅσο καί τόν διεφθαρμένον βίον, ὁ Διάβολος τά ἐκμεταλλεύεται, τά καθιστᾶ ὄργανα εἰς τά χέρια του, καί ἔτσι, ἔχοντας ὄργανα τούς διεφθαρμένους καί τούς ὑπερηφάνους ἀνθρώπους, διαδίδει μίαν αἵρεσίν του.

🔸Ὁ διεφθαρμένος βίος αἰτία αἱρέσεως🔸

Διά τήν περίπτωσιν τοῦ διεφθαρμένου βίου. Λέγει ὁ Κύριος: «Ἐάν τις θέλῃ τὸ θέλημα αὐτοῦ ποιεῖν, δηλαδή τοῦ Θεοῦ, γνώσεται περὶ τῆς διδαχῆς, πότερον ἐκ τοῦ Θεοῦ ἐστιν ἢ ἐγὼ ἀπ’ ἐμαυτοῦ λαλῶ.». Ἐάν, λέγει, κάποιος θέλη νά κάνη τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, νά τηρήση τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, νά ἀποφύγη τήν ἁμαρτία καί νά τηρήση ὅλες τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ, τότε –προσέξτε παρακαλῶ νά δῆτε θαυμάσιον κριτήριον πού θέτει ὁ Κύριος, κριτήριον διακρίσεως– τότε αὐτομάτως θά παραδεχθῆ ὅτι ὁ Ἰησοῦς Χριστός εἶναι ἀληθινός. Καί ὅταν δεχθῆ ὅτι ὁ Χριστός εἶναι ἀληθινός, δηλαδή Θεάνθρωπος, τότε βεβαίως δέν κινδυνεύει νά πέση σέ καμμίαν ἀπόκλισιν, σέ καμμίαν αἵρεσιν. Πότε; Ὅταν θά τηρήση ἀπολύτως τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, συνεπῶς ὅταν εἶναι ὁ ἁγνός καί ὁ καθαρός ἄνθρωπος.
Δέν ἔχει λόγους ἀποκλίσεως, ἀγαπητοί μου, ὁ ἁγνός καί καθαρός ἄνθρωπος· μόνον ὁ διεφθαρμένος ἄνθρωπος ἔχει λόγους νά τροποποιήση τά δόγματα. Τί θά ἐνδιέφερε, ἐπί παραδείγματι, τόν ἀγαθόν ἄνθρωπον, τόν τηροῦντα τάς ἐντολάς τοῦ Θεοῦ, ἐάν ὑπάρχη ἤ δέν ὑπάρχη Κόλασις; Δέν τόν ἐνδιαφέρει· διότι σκέπτεται ὅτι δέν εἶναι ἐργάτης τοῦ σκοταδιοῦ, δέν εἶναι ἐργάτης τῆς γεένης, τῆς Κολάσεως, καί συνεπῶς δέν ἔχει λόγους ν’ ἀρνηθῆ τήν Κόλασι. Ποιός εἶναι ἐκεῖνος πού θά ἀρνηθῆ τήν Κόλασιν; Ὁ διεφθαρμένος ἄνθρωπος. Γι’ αὐτό βλέπετε ὅτι ὁ διεφθαρμένος ἄνθρωπος εἰσάγει αἵρεσιν· καί σοῦ λέγει: «Καί ποιός τά εἶδε αὐτά... καί ποιός τά ξέρει... Δέν βαριέσαι... Μπά ! γιατί; ὁ Θεός πρέπει νά εἶναι πολύ ἀγαθός · τόσο, πού δέν θά πρέπει νά ὑπάρχη Κόλασις.» καί ἄλλα πολλά. Τά βγάζει μέ τό μυαλό του. Ὅλα αὐτά τά ὑπαγορεύει, ὅπως σᾶς εἶπα, ὁ διεφθαρμένος βίος.

🔸Ἡ ὑπερηφάνεια αἰτία αἱρέσεως🔸

Ἀλλά καί διά τήν ὑπερηφάνειαν. Λέγει ὁ ἀπόστολος Παῦλος πρός τόν Τίτον: «Αἱρετικὸν ἄνθρωπον μετὰ μίαν καὶ δευτέραν νουθεσίαν παραιτοῦ, εἰδὼς ὅτι ἐξέστραπται ὁ τοιοῦτος καὶ ἁμαρτάνει ὢν αὐτοκατάκριτος.» . Ὅταν λέγη ὁ Ἀπόστολος στήν ἐπιστολή του πρός τόν Τίτον «Θά πῆς μία φορά, δυό φορές σ’ ἕναν αἱρετικό νά ἀφήση τήν αἵρεσί του. Μήν ἐπιμείνης περισσότερο· αὐτός ὁ ἄνθρωπος ἔχει διαστραφῆ.», τί ἐννοεῖ; ποῦ εἶναι τώρα τό θέμα; Εἶναι στήν ψυχήν· εἶναι ἡ ὑπερηφάνεια. Καί ὅταν λέγη ὁ ἀπόστολος Παῦλος μία καί δύο φορές, ὄχι παραπάνω, ἐννοεῖ ὅτι ἡ ὑπερηφάνεια, ἐάν δέν εἶναι ἀθεράπευτον πάθος, τοὐλάχιστον εἶναι δυσθεράπευτον πάθος. Καί ἡ ὑπερηφάνεια τῶν ἀνθρώπων πολλάκις δημιουργεῖ τήν αἵρεσιν· ἡ φιλοδοξία των δηλαδή, τό πῶς οἱ ἄνθρωποι, γιά νά φανοῦν ὅτι διακρίνονται ἀπό τούς ἄλλους, ἐπιζητοῦν μίαν δόξαν, ἔστω καί ἡροστράτειον .
Ξέρετε ποιά εἶναι ἡ ἡροστράτειος δόξα; Κάποιος ἄσημος ἄνθρωπος, ὀνόματι Ἡρόστρατος, τήν νύχτα πού ἐγεννᾶτο ὁ μέγας Ἀλέξανδρος, ἔβαζε φωτιά εἰς τόν ναόν τῆς Ἀρτέμιδος στήν Ἔφεσο, γιατί μέσα του ἐφλέγετο ἀπό τήν ἐπιθυμία νά μείνη τό ὄνομά του στήν Ἱστορία! Καί τότε μάλιστα, ὅταν τόν συνέλαβαν, θέλησαν νά μή γραφῆ τό ὄνομά του πουθενά, γιά νά μήν πραγματοποιηθῆ αὐτό τό ὁποῖον ἐζητοῦσε. Ἀλλά τελικά ἔμεινε τό ὄνομά του εἰς τήν Ἱστορίαν· ἔμεινε ὡς ἡροστράτειος δόξα · δηλαδή θέλησε νά δοξασθῆ μέ τό κακόν.
Βλέπετε ὅτι μέσα στόν ἄνθρωπο ὑπάρχει αὐτή ἡ τάσι νά θέλη νά δοξασθῆ, ἡ ὑπερηφάνεια, καί δέν τόν ἐνδιαφέρει ἄν εἰσάγη καί αἵρεσιν! Καί γενικά ὁ ἄνθρωπος ὁ ὑπερήφανος θέλει νά μένη σ’ ἐκεῖνο πού καταλαβαίνει, καί ὄχι σ’ ἐκεῖνο τό ὁποῖον λέγει ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ.

🔸Ἡ αἵρεσις διακρίνεται σέ τρεῖς τομεῖς🔸

Δυνάμεθα, ἀγαπητοί μου, νά διακρίνωμε ἀκόμη τίς αἱρέσεις, ὄχι μόνο περιοριζόμενοι εἰς τόν τομέα τῆς πίστεως, δηλαδή στόν δογματικό τομέα, ἀλλά καί ἐφ’ ὁλοκλήρου τοῦ Εὐαγγελίου. Ἔτσι, ἄν θά θέλαμε νά δοῦμε γενικά τήν αἵρεσι, θά μπορούσαμε νά εἰποῦμε ὅτι τήν διακρίνομε σέ τρεῖς μορφές.
Ἡ πρώτη μορφή εἶναι ἡ δογματική· ὅταν δηλαδή ἡ ἀπόκλισις, ἡ αἵρεσις, ἀναφέρεται εἰς τό δόγμα, εἰς τήν ἀποκεκαλυμμένην ἀλήθειαν, ἡ ὁποία εἶναι ὑπέρ νοῦν. Ἀναφέρεται σέ ὅ,τι βεβαίως ὁ Θεός ἀποκαλύπτει· πρωτίστως καί κυρίως ὅμως, κυριώτατα θά ἔλεγα, ἀναφέρεται εἰς τό δόγμα τῆς Ἁγίας Τριάδος καί εἰς τό δόγμα τό Χριστολογικόν, δηλαδή εἰς ὅ,τι ἀναφέρεται εἰς τόν Χριστόν· ἀλλά καί γενικά σέ κάθε δόγμα πού ἡ Ἁγία Γραφή, ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ μᾶς ἀποκαλύπτει.
Δεύτερον· εἶναι ὁ τομεύς τῆς ἠθικῆς. Εἰς αὐτόν τόν τομέα ἀνήκουν ἀποκλίσεις ὡς πρός τόν ἠθικόν νόμον τοῦ Εὐαγγελίου. Ὅταν, ἐπί παραδείγματι, λέγη ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ «οὐ κλέψεις», καί λέγει ὁ ἄνθρωπος στόν ἑαυτόν του, ἀλλά τό λέγει καί ἔξω, «Δούλεψε νά φᾶς καί κλέψε νά ’χης.», αὐτό εἶναι αἵρεσις. Ὅταν λέγη ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ «οὐ πορνεύσεις», καί λέγουν οἱ ἄνθρωποι «Ὤ, ὁ ἄνθρωπος εἶναι πλασμένος νά ζῆ γενετήσια ἐκτός καί ἐντός τοῦ γάμου.», αὐτό εἶναι αἵρεσις. Ἐκεῖνοι οἱ ὁποῖοι ὑποστηρίζουν δηλαδή γενετησίους σχέσεις πρό τοῦ γάμου εἶναι αἱρετικοί ὡς πρός τόν ἠθικόν τομέα τοῦ Εὐαγγελίου.
Καί τρίτον· εἶναι ὁ κοινωνικός τομεύς. Εἰς αὐτόν τόν τομέα, τόν κοινωνικόν, ἀνήκουν οἱ κοινωνικές ἀντιλήψεις τῶν διαφόρων κοινωνιολογικῶν συστημάτων περί κατανομῆς καί ἀπολαύσεως τῶν ὑλικῶν ἀγαθῶν. Ὅταν, ἐπί παραδείγματι, ἰσχυρίζωνται οἱ ἄνθρωποι καί λέγουν «Ὁ Παράδεισος εἶναι ἐδῶ στή γῆ · δέν ὑπάρχει ἄλλος Παράδεισος. Ἤ, ἐπί τέλους, κι ἄν ὑπάρχη ἄλλος Παράδεισος, δέν μᾶς ἐνδιαφέρει. Ἐδῶ λοιπόν εἶναι ὁ Παράδεισος, μέ τήν ὑλιστική του μορφή· τί θά φᾶς, τί θά πιῆς, τί θά ἀπολαύσης.», αὐτό εἶναι αἵρεσις εἰς τόν κοινωνικόν τομέα.
Μή ξεχνᾶμε δέ –πολλάκις σᾶς τό ἔχω τονίσει αὐτό ἀναλύοντες τό Κατά Λουκᾶν εὐαγγέλιον, πού εἶναι κυρίως τό εὐαγγέλιον τῆς Βασιλείας τοῦ Χριστοῦ, καί πολλάκις μᾶς ἐδόθη ἡ εὐκαιρία νά τό ἰδοῦμε– ὅτι ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ δέν εἶναι πόσις καί βρῶσις , καί ὅτι ὅλα τά κοινωνικά συστήματα κατά κανόνα, ὡς ἐπίγεια συστήματα, δέν ἀποβλέπουν παρά στό πῶς νά βελτιώσουν τήν ζωή τῶν ἀνθρώπων· καί συνεπῶς, εἴτε τό ἀντιλαμβάνονται εἴτε ὄχι, εἴτε συνειδητά εἴτε ἀσυνείδητα, θέλουν νά μεταφέρουν τόν Παράδεισον ἐπί τῆς γῆς.
Καί δέν ἐννοῶ βεβαίως ἐκεῖνο πού λέγει ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ, «δικαιοσύνην μάθετε, οἱ ἐνοικοῦντες ἐπὶ τῆς γῆς». Ἄπαγε! Δέν ἐννοῶ αὐτό. Βεβαίως πρέπει νά ὑπάρχη μιά δικαιοσύνη πάνω στή γῆ, καί νά μήν ὑπάρχη ἐκεῖνο πού λέγει ὁ ἀπόστολος Παῦλος στούς Κορινθίους, «ὃς μὲν πεινᾷ, ὃς δὲ μεθύει», ὁ ἕνας ἀπό ’δῶ πεινάει, κι ὁ ἄλλος ἀπό ’κεῖ μεθάει. Κι ἐκεῖνος πού μεθάει εἶναι γιατί ἔχει ἐπάρκεια τροφίμων, γι’ αὐτό καί μεθᾶ· ἐνῶ ἐτοῦτος ἀπό ’δῶ πεινᾶ, καί ὄχι μόνο δέν ἔχει τήν ἐπάρκεια νά μεθύση, ἀλλά δέν ἔχει κἄν νά χορτάση τό στομάχι του.
Δέν θά ’θελα ποτέ νά πῶ, ἀγαπητοί μου, νά ὑπάρχη αὐτή ἡ ἀνισότης· ὄχι· νά φυλάξη ὁ Θεός! ἀλλά ἡ ἰσότης νά ἀπορρέη ὅμως ἀπό τήν ἀντίληψι πού θά εἶχαν οἱ ἄνθρωποι ὅτι μεταξύ των εἶναι ἀδελφοί καί εἶναι εἰκόνες τοῦ Θεοῦ. Δυστυχῶς ὅμως οἱ ἄνθρωποι τέτοια πράγματα δέν τά καταλαβαίνουν· δημιουργοῦν κοινωνικά συστήματα, τά ἐπιβάλλουν διά τῆς βίας, καί κατά κανόνα τά κοινωνικά αὐτά συστήματα δέν ἀποβλέπουν παρά μόνο στό νά μεταφέρουν τόν Παράδεισον ἐπί τῆς γῆς, καί μάλιστα στήν ὅσο μποροῦν περισσότερο καί περισσότερο ὑλιστική του μορφή.
Ὁμοίως, εἰς τόν τομέα τόν κοινωνικόν, θά μπορούσαμε νά ποῦμε ὅτι μία αἵρεσις –γιατί δέν εἶναι φυσικά μόνον ὅτι ὁ Παράδεισος εἶναι ὑλικός· ἔ;– εἶναι καί οἱ φυλετικές διακρίσεις. Ὅταν, ἐπί παραδείγματι, λέγω ὅτι ὁ λευκός εἶναι ἀνώτερος τοῦ μαύρου, αὐτό δέν εἶναι παρά μία αἵρεσις. Διότι ὅταν λέγη ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ ὅτι δέν ὑπάρχει Ἕλλην καί βάρβαρος καί Σκύθης ἤ μορφωμένος καί ἀμόρφωτος ἤ πολιτισμένος καί ἀπολίτιστος, «ἀλλὰ τὰ πάντα καὶ ἐν πᾶσι Χριστός»  καί ὅτι ὅλοι ἐξ ἑνός αἵματος ἐπλάσθημεν, ὅπως λέγει ὁ ἀπόστολος Παῦλος, «ἐξ ἑνὸς αἵματος ὁ Θεὸς ἔπλασε πᾶν ἔθνος ἀνθρώπων» , τί σημαίνουν ὅλα αὐτά; Δέν σημαίνουν παρά ὅτι ἐκεῖνος πού λέγει ὅτι ὑπάρχουν διακρίσεις ἀνάμεσα στούς ἀνθρώπους, αὐτός εἶναι αἱρετικός ὡς πρός τό Εὐαγγέλιο στόν τομέα τόν κοινωνικό.
Σᾶς τά λέγω λίγο γρήγορα, γιατί κι ἄλλοτε τά εἴχαμε πεῖ αὐτά, καί θέλω νά προχωρήσω σέ ἄλλα πολύ σπουδαιότερα θέματα, σέ ἄλλα σημεῖα.

🔸Τά ὅπλα τῆς Ἐκκλησίας κατά τῶν αἱρέσεων🔸

Εἰς ὅλην αὐτήν τήν κατάστασιν, ἔναντι δηλαδή τῶν αἱρέσεων, ἡ Ἐκκλησία τί μέτρα ἔχει λάβει; Κυρίως ἡ Ἐκκλησία ἀντέταξε, ἀγαπητοί μου, τρία ὅπλα: τό πρῶτον εἶναι τό Ἐπισκοπικόν ἀξίωμα, τό δεύτερον εἶναι ὁ Κανών τῆς Καινῆς Διαθήκης καί τό τρίτον εἶναι ὁ Κανών τῆς Πίστεως ἤ τῆς Ἀληθείας, ἤ τό Σύμβολον τῆς Πίστεως ὅπως λέγεται.
Μέ τό πρῶτο, τό Ἐπισκοπικόν ἀξίωμα, ἡ Ἐκκλησία προσπαθεῖ νά ἀποδείξη ἀνά πᾶσα στιγμή τήν ἀκατάπαυστον διαδοχήν τῆς Ἱερωσύνης, λέγοντας ὅτι ὁ σημερινός ἐπίσκοπος εἶναι χειροτονημένος ἀπό τόν προηγούμενον ἐπίσκοπον, ὁ προηγούμενος ἀπό τόν πιό προηγούμενον καί οὕτω καθ’ ἑξῆς. Φθάνομε ἔτσι, μέ καταλόγους πού πάντοτε ἡ Ἐκκλησία διατηροῦσε εἰς τά ἀρχεῖα της, εἰς τόν ἑκασταχοῦ παρόντα ἐπίσκοπον. Κυρίως ἔχουν διασωθῆ τά ἀρχεῖα: Ρώμης, Ἀντιοχείας, Κωνσταντινουπόλεως, Ἱεροσολύμων, Ἀλεξανδρείας, τῶν μεγάλων αὐτῶν Πατριαρχείων. Ἔτσι, μέ τούς καταλόγους αὐτούς, ἀποδεικνύεται ἡ Ἀποστολική διαδοχή.
Ἐπί παραδείγματι, ὅταν φθάσωμε διερευνῶντας τούς καταλόγους εἰς τόν ἅγιον Πολύκαρπον, ἐρωτοῦμε: «Ποιός χειροτόνησε τόν ἅγιον Πολύκαρπον, ἐπίσκοπον Σμύρνης;». Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Εὐαγγελιστής. Τώρα: «Ποιός ἔστειλε τόν ἅγιο Ἰωάννη τόν Εὐαγγελιστή;». Ὁ Κύριος ὁ ἴδιος. Συνεπῶς ἔχομε ἄμεσον κατά διαδοχήν ἐξάρτησιν ἀπό τόν Κύριον. Γι’ αὐτό καί ἡ Ἐκκλησία λέγεται Μία, Ἁγία, Καθολική καί Ἀποστολική · διότι ἀντλοῦμε τήν Ἱερωσύνη μας ἀπό τούς Ἀποστόλους, οἱ ὁποῖοι ἀντλοῦν τήν Ἱερωσύνη τους ἀπό τόν Κύριο.
Ἐρχόμεθα λοιπόν καί λέμε τώρα εἰς τόν αἱρετικόν, ἐπί παραδείγματι εἰς τόν Χιλιαστήν: «Ποῦ εἶναι ἡ Ἱερωσύνη σας;». Δέν ἔχουν τίποτα. Ἔχουν Ἱερωσύνη;... Αὐτοί λέγουν καί ἰσχυρίζονται ὅτι κρατάει ἡ σκούφια τους ἀπό τήν ἐποχή τοῦ Χριστοῦ καί τῶν Ἀποστόλων... ὅτι αὐτοί κατενόησαν καί κατάλαβαν πολύ καλά τό Εὐαγγέλιο...! Πολύ καλά! Τούς λέμε: «Ποῦ εἶναι ἐκεῖνοι οἱ ὁποῖοι στάθηκαν οἱ πρόγονοί σας τρόπον τινά, οἱ πνευματικοί σας πρόγονοι μέσα στήν Ἱστορία, γιά νά σᾶς παραδώσουν ἐκεῖνο τό ὁποῖον λέτε ὅτι κατέχετε ὡς ἀληθές; Ποῦ εἶναι; Ἡ ἱστορία σας ἀρχίζει στά 1875. Δέν ἔχετε καμμία διαδοχή. Λοιπόν –ἡ λυδία λίθος: τό Ἐπισκοπικόν ἀξίωμα– εἶσθε αἱρετικοί ! Ἄνευ ἄλλης συζητήσεως. Εἶσθε αἱρετικοί ! Ἀπορρίπτεσθε.»
Πηγαίνομε εἰς τό δεύτερο ὅπλον τῆς Ἐκκλησίας· εἶναι ὁ Κανών τῆς Καινῆς Διαθήκης. Ὅπως θά ξέρετε, μέ τόν Κανόνα τῆς Καινῆς Διαθήκης ἡ Ἐκκλησία ἐπολέμησε τά λεγόμενα ψευδεπίγραφα ἤ νόθα βιβλία. Ἦταν ἐκεῖνα τά βιβλία –εὐαγγέλια ἤ ἐπιστολές– πού τά ἔγραφαν αἱρετικοί ἄνθρωποι, γιά νά ὑποστηρίξουν αἱρετικάς θέσεις. Ἡ Ἐκκλησία μαζεύει τά δικά της τά βιβλία, τά μαντρώνει, τά στοιχοῖ, τά βάζει τρόπον τινά στήν σειρά, καί δημιουργεῖ τόν λεγόμενον Κανόνα τῆς Καινῆς Διαθήκης· καί λέγει: «Τά βιβλία τῆς Καινῆς Διαθήκης εἶναι εἴκοσι ἑπτά· οὔτε ἕνα παραπάνω, οὔτε ἕνα παρακάτω. Ἐάν τώρα ἐσύ μοῦ προσάγης καί μοῦ λέγης ἐπιχειρήματα ἀπό βιβλία τά ὁποῖα εἶναι ἔξω ἀπό τά βιβλία τά εἴκοσι ἑπτά τῆς Καινῆς Διαθήκης, σοῦ λέγω: Αὐτά δέν ἔχουν καμμίαν ἰσχύν. Δέν τά ἀποδέχομαι · εἶναι αἱρετικά.».
Καί τέλος εἶναι τό Σύμβολον τῆς Πίστεως ἤ τό Σύμβολον τῆς Ἀληθείας, ἤ ὁ Κανών τῆς Πίστεως ὅπως ἀλλιῶς ὀνομάζεται –ἔχει ὅλες αὐτές τίς ὀνομασίες–, πού μέ αὐτό ἡ Ἐκκλησία καθώρισε λεπτομερῶς καί σαφῶς δογματικάς θέσεις καί ἀληθείας.
Ἐπί παραδείγματι, ὅταν προσεβλήθη τό δόγμα τῆς Ἐνανθρωπήσεως τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, ὅτι ὁ Χριστός εἶναι Θεάνθρωπος, πού προσεβλήθη ἀπό τόν Ἄρειον, ἡ Ἐκκλησία ἐν Συνόδῳ καί ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ καθώρισε καί εἶπε ὅτι ὁ Υἱός εἶναι ὁμοούσιος μέ τόν Πατέρα. Αὐτό τό εἶπε σέ μιά διατύπωσι: «Πιστεύω εἰς ἕνα Θεόν, πατέρα, παντοκράτορα, ποιητὴν οὐρανοῦ καὶ γῆς, ὁρατῶν τε πάντων καὶ ἀοράτων. Καὶ εἰς ἕνα Κύριον Ἰησοῦν Χριστόν, τὸν Υἱὸν τοῦ Θεοῦ τὸν μονογενῆ, τὸν ἐκ τοῦ Πατρὸς γεννηθέντα..., πού εἶναι ὁμοούσιος μέ τόν Πατέρα...» καί λοιπά καί λοιπά.
Ἐδῶ βλέπομε ὅτι καθορίζει ἡ Ἐκκλησία μέ σαφήνειαν θέσεις δογματικές, θέσεις ἀληθείας τῆς Καινῆς Διαθήκης, τῆς Ἁγίας Γραφῆς, πού προσεβλήθησαν ἀπό τούς αἱρετικούς. Καί ἔτσι σοῦ λέγει: «Πές τό Σύμβολον τῆς Πίστεως, νά δῶ ἄν εἶσαι αἱρετικός ἤ δέν εἶσαι. Ἐάν δέν πιστεύης ὅτι ὁ Χριστός εἶναι Θεός, τότε βεβαίως δέν θά πῆς τό Σύμβολον τῆς Πίστεως.».
Καί, γιά παράδειγμα, σᾶς λέγω· πῆτε σ’ ἕναν Χιλιαστή νά σᾶς πῆ τό Σύμβολον τῆς Πίστεως. Δέν θά σᾶς τό πῆ, γιατί δέν τό πιστεύει. Δέν πιστεύει δηλαδή ὅτι ὁ Χριστός εἶναι Υἱός τοῦ Θεοῦ καί εἶναι ὁμοούσιος· πιστεύει ὅτι εἶναι κτίσμα ὁ Χριστός. Ἀμέσως λοιπόν ἔχετε τήν λυδία λίθο.
Γιά νά καταλάβετε, αὐτό τό κριτήριον δέν εἶναι ἄλλο τί παρά ὅ,τι ἀκριβῶς στούς χρυσοχόους μία πέτρα πού λέγεται λυδία λίθος. Ὅταν τοῦ πᾶτε ἐσεῖς τοῦ χρυσοχόου ἕνα χρυσοῦν κόσμημα νά τοῦ τό πωλήσετε καί τοῦ λέτε ὅτι εἶναι εἴκοσι τεσσάρων καρατίων, δέν πείθεται ἐκεῖνος ἄν εἶναι εἴκοσι τεσσάρων ἤ εἴκοσι ἤ δεκαοκτώ· δέν πείθεται· παίρνει τό κόσμημά σας, τό τρίβει ἐπάνω σ’ αὐτή τήν πέτρα, βάζει ἕνα ὀξύ καί βλέπει: σκούριασε; σκοτείνιασε; ἤ ὄχι; Ἐάν σκοτείνιασε, κι ἀπό τόν βαθμόν σκοτεινιάσματος, κρίνει πόσο χαλκόν ἔχει μέσα ἤ μπροῦντζο, πόσο κασσίτερο ἤ δέν ξέρω τί ἄλλο μπορεῖ νά ἔχη· καί σοῦ λέγει: «Δέν εἶναι εἴκοσι τεσσάρων καρατίων · εἶναι τόσο.». Ἔ, λοιπόν, ἡ λυδία λίθος γιά νά κρίνωμε αὐτά πού λέγουν οἱ αἱρετικοί εἶναι τό Σύμβολον τῆς Πίστεως.
Φυσικά τό Σύμβολον τῆς Πίστεως, ὅπως εἶναι τό γνωστό μας τό τῆς Νικαίας –αὐτό εἶναι τό παραδεδομένον· ἔχομε καί κάποια ἄλλα, ἀρχαιότερα, ἀλλά αὐτό μᾶς εἶναι παραδεδομένον–, ἔχει δώδεκα θέσεις. Φυσικά δέν περιέχει ὅλας τάς δογματικάς θέσεις τοῦ Εὐαγγελίου· ὄχι· ἀλλά μόνον ἐκεῖνες τίς θέσεις πού προσεβλήθησαν μέσα εἰς τούς αἰῶνας ἀπό τούς αἱρετικούς. Καί εἶναι βεβαίως οἱ κυριώτερες θέσεις: ὅπως εἶναι τό δόγμα περί Θεοῦ, περί Ἁγίας Τριάδος· εἰδικώτερα περί Υἱοῦ, περί Ἁγίου Πνεύματος, περί Πατρός· μετά περί τοῦ Θανάτου τοῦ Χριστοῦ, ἐννοεῖται περί τοῦ ἔργου τῆς Σωτηρίας, περί τοῦ Θανάτου καί τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ· ἐν συνεχείᾳ περί τῆς ἀναστάσεως τῶν νεκρῶν, περί Ἐκκλησίας καί περί αἰωνίου ζωῆς. Ἐν γενικῷ διαγράμματι κλείει ὁλόκληρο τό περιεχόμενον τῆς Πίστεως.
Μέ αὐτά τά τρία, τά ὁποῖα εἶναι ὅπλα πανάρχαια τῆς Ἐκκλησίας μας, ἀγαπητοί μου, ἡ Ἐκκλησία πολεμᾶ τούς αἱρετικούς.

🔸Ἡ ἐπάρκεια τῶν ὅπλων τῆς Ἐκκλησίας🔸

Ἀλλά διερωτᾶται κανείς: Σήμερα, στήν ἐποχή μας, τά ὅπλα αὐτά τῆς Ἐκκλησίας ἰσχύουν διά νά ἀντιμετωπιστοῦν οἱ αἱρέσεις;
Ὅταν λέμε νά ἀντιμετωπισθοῦν, ὄχι νά μή γίνουν οἱ ἄνθρωποι αἱρετικοί, ἀλλά νά τούς ἀποδείξωμε ὅτι αὐτό πού δέχονται εἶναι αἵρεσις. «Δέν μπορεῖς νά μοῦ λές, κύριε Χιλιαστά, ὅτι εἶσαι Ὀρ θόδοξος. Δέν μπορεῖς νά μοῦ λές, κύριε Προτεστάντα, ὅτι εἶσαι Ὀρ θόδοξος. Μπορεῖς νά εἶσαι ὅ,τι θές νά εἶσαι, μπορεῖς νά κάνης ὅ,τι θές νά κάνης, ἕτερον ἑκάτερον · δέν δύνασαι ὅμως νά λές ὅτι εἶσαι Ὀρ θόδοξος καί νά προσεταιρίζεσαι τήν Ἐκκλησίαν.» Αὐτό ἐννοῶ ὅταν λέω μέ τά ὅπλα πού ἔχει ἡ Ἐκκλησία · νά ἀποδεικνύη στά παιδιά της ὅτι ἐκείνη, ἡ ἄλλη διδασκαλία, εἶναι ἑτεροδιδασκαλία, εἶναι ἀλλοτριοδιδασκαλία. Δέν εἶναι δική της· εἶναι ξένη. Ἀντελήφθητε; Μ’ αὐτήν τήν ἔννοιαν. Ὄχι βεβαίως νά πᾶμε νά τούς πιάσουμε καί νά τούς ποῦμε «Ἐλᾶτε ἐδῶ· τί κάνετε ἐκεῖ;». Ὄχι μ’ αὐτήν τήν ἔννοιαν· γιατί ὁ καθένας δύναται νά πιστεύη καί νά λέη καί νά κάνη ὅ,τι θέλει.
Ἀλλά σήμερα ὅμως ἡ Ἐκκλησία, μέ τά τρία αὐτά πού ἀντιτάσσει, δύναται πράγματι νά χαρακτηρίση τούς αἱρετικούς;
Τά ὅπλα αὐτά ἰσχύουν, ἀγαπητοί μου, καί θά ἰσχύουν πάντοτε· ὅμως δέν εἶναι πολύ ἐπαρκῆ, καί θά σᾶς ἐξηγήσω γιατί.
Κατ’ ἀρχάς εἰς τόν Χιλιασμόν· δυνάμεθα νά ἀντιτάξωμε, ὅπως σᾶς εἶπα, τό Ἐπισκοπικόν ἀξίωμα καί τόν Κανόνα τῆς Ἀληθείας. Θά τούς ποῦμε: «Ποῦ εἶναι ἡ Ἀποστολική σας διαδοχή; Ἔχετε;». Δέν ἔχουν. «Πές μας τό Σύμβολον τῆς Πίστεως.» θά ποῦμε σ’ ἕναν Χιλιαστή. Δέν θά μᾶς τό πῆ. Ἀλλά ὁ Κανών τῆς Καινῆς Διαθήκης ἤδη διά τούς Χιλιαστάς, ὅπως δυστυχῶς καί γιά ὅλους τούς αἱρετικούς τῆς ἐποχῆς μας, εἶναι ἀποδεκτός· δηλαδή ὁ Χιλιαστής ἔχει τά εἴκοσι ἑπτά βιβλία τῆς Καινῆς Διαθήκης. Δέν ἔχει ἐκεῖνα τά πολλά ἄλλα βιβλία πού εἶχαν κάποτε αἱρετικοί, ὅπως ἦσαν οἱ Γνωστικοί, ἔξω ἀπό τόν Κανόνα τῆς Καινῆς Διαθήκης. Ὅλοι σήμερα οἱ αἱρετικοί ἔχουν τά εἴκοσι ἑπτά βιβλία τῆς Καινῆς Διαθήκης· καί ἔτσι, τρόπον τινά, σάν νά ἀχρηστεύεται τό ὅπλον αὐτό τῆς Ἐκκλησίας, σάν νά ἀκινητοποιῆται. Ἀλλά κάνουν κάτι ἄλλο· δέχονται μέν τόν Κανόνα, νοθεύουν ὅμως τό περιεχόμενο τῶν βιβλίων τῆς Καινῆς Διαθήκης· τά ἑρμηνεύουν διαφοροτρόπως. Θά τό δοῦμε στήν συνέχεια.
Σέ ὁμάδες Προτεσταντικές οἱ ὁποῖες εἶναι Τριαδικές, πού πιστεύουν δηλαδή στό δόγμα τῆς Ἁγίας Τριάδος –διότι ἔχομε καί Ἀντιτριαδικάς ὁμάδας Προτεσταντικάς! θά τό ἰδοῦμε κι αὐτό ἀργότερα–, ἐκεῖ μποροῦμε νά ἀντιτάξωμε τό Ἐπισκοπικόν ἀξίωμα.
Θά μᾶς τό πῆ ὁ Προτεστάντης τό Σύμβολον τῆς Πίστεως· δέν θά δυσκολευτῆ. Θά μᾶς τό πῆ· ἄν καί δέχονται καί αὐτοί κατά κάποιον τρόπο τό φιλιόκβε (Filioque), πού ἔχουν οἱ Ρωμαιοκαθολικοί, τό «καὶ ἐκ τοῦ Υἱοῦ» –αὐτό εἶναι τό φιλιόκβε. Θά μᾶς πῆ ὅμως τό Σύμβολον τῆς Πίστεως· δέν θά δυσκολευθῆ. Ἔχει καί τόν Κανόνα τῆς Καινῆς Διαθήκης, καί τά εἴκοσι ἑπτά βιβλία. Ἀλλά τόν ἐλέγχουμε –ποῦ;– στό θέμα τῆς Ἀποστολικῆς διαδοχῆς. Οἱ Προτεστάνται δέν δέχονται τήν Ἱερωσύνη· δέν ἔχουν Ἀποστολική διαδοχή. Δηλαδή δέν εἶναι ἀπαραίτητο κάποιος ὅπως δήποτε καί τά τρία νά μήν ἔχη· ἔστω καί ἕνα νά μήν ἔχη ἀπό τά τρία, χαρακτηρίζεται αἱρετικός.

🔸Ἡ Οὐνία🔸

Ἀλλά ἔχουμε ὅμως καί κάποιες ὁμάδες αἱρετικῶν, ὅπως εἶναι ἡ Οὐνία τῶν Ρωμαιοκαθολικῶν. Οὐνία θά πῆ ἑνωτικότης. Εἶναι λατινική λέξις καί σημαίνει τήν προσπάθεια αὐτῶν νά δημιουργήσουν προσέλκυσι τῶν Ὀρθοδόξων εἰς τούς Ρωμαιοκαθολικούς, ἀφοῦ αὐτοί καθ’ ὅλα θά φαίνωνται Ὀρθόδοξοι.
Ἐπί παραδείγματι: Οἱ ἱερεῖς των φοροῦν ράσα ὅπως καί ἡμεῖς. Ἔχουν Τυπικόν εἰς τήν Ἐκκλησία ὅπως καί ἡμεῖς, τίς Κυριακές καί τίς καθημερινές. Ἔχουνε τά βιβλία τῆς Ἐκκλησίας τά γνωστά: τό Τριώδιο, τήν Παρακλητική, τό Πεντηκοστάριο, τό Ὡρολόγιο,... Ὅλα κανονικά. Τίς Κυριακές, μέ τίς εὐαγγελικές περικοπές, ὅπως τίς ἔχομε κι ἐμεῖς. Ὁ Ὄρθρος, ὁ Ἐσπερινός, ξέρω ’γώ, ὅλα αὐτά, ἡ Λειτουργία κανονική, τοῦ ἱεροῦ Χρυσοστόμου, σέ ναούς βυζαντινούς,... Ὅλα κανονικά. Σ’ ἕνα σημεῖο μόνο διαφέρουν: μνημονεύουν τόν πάπα! Μόνο σ’ ἕνα σημεῖο.

🔸Ἡ μέθοδος τοῦ δουρείου ἵππου🔸

Μπαίνεις κι ἐσύ μέσα στήν Ἐκκλησία τους. Βλέπεις ὁ παπάς μέ τά ἄμφιά του κανονικά. Βλέπεις ὁ βυζαντινός ναός ὡραῖος. Βλέπεις τά ψαλτήρια ἐκεῖ πέρα μέ τούς ψάλτες, βυζαντινός χορός ὡραῖος,... ὅλο τό Τυπικό τῆς Ἐκκλησίας. Ἀκοῦς τό προβλεπόμενο εὐαγγέλιο, πού εἶναι στό ἡμερολόγιον τῆς Ἀποστολικῆς Διακονίας ἐπί παραδείγματι, ὅτι σήμερα εἶναι τοῦ Παραλύτου, τό ἀκοῦς κι ἐσύ μέσα εἰς τόν οὐνιτικόν αὐτόν ναόν ὅτι εἶναι τοῦ Παραλύτου τό εὐαγγέλιον. Καί λές: «Αὐτοί εἶναι Ὀρ θόδοξοι !». Δέν ὑπάρχει πουθενά καμμία διαφορά, πλήν τῆς μνημονεύσεως τοῦ πάπα.

🔸Καί λέμε τώρα: Ἐδῶ περ ί τ ίνος πρόκειται;🔸

Πρόκειται περί δουρείου ἵππου! Εἶναι αὐτή ἡ μεγάλη πληγή. Αἰῶνες, παρακαλῶ! αἰῶνες δρᾶ ἡ Οὐνία! Ἡ Οὐνία δρᾶ ἀπό τόν καιρό πού ἔγινε τό σχίσμα ! Περίπου ὀκτώ αἰῶνες δρᾶ ἡ Οὐνία εἰς βάρος τῆς Ἀνατολῆς ἐκ μέρους τῶν Ρωμαιοκαθολικῶν!
Ἔχομε ὅμως καί κάποιες ὁμάδες Προτεσταντῶν, πού καί αὐτές δροῦν κατά τόν τρόπον τῆς Οὐνίας τῶν Ρωμαιοκαθολικῶν, ὡς δούρειος ἵππος καί αὐτοί. Τά πάντα ἀποδέχονται. Τά πάντα ἀποδέχονται! καί τόν ἐπίσκοπον καί τόν πρεσβύτερον καί τήν θεία Κοινωνία καί τόν ἐκκλησιασμό καί τά πάντα !... ἀλλά εἶναι δούρειος ἵππος.

🔸Ἀντιμετώπισις αὐτῶν τῶν αἱρέσεων🔸

Θά λέγαμε: Σ ’ αὐτές τίς περιπτώσεις ποιό θά ἦταν τό μέτρον ἀντιλήψεως καί ἀντιμετωπίσεως αὐτῶν τῶν ἀν θρώπων;
Βέβαια εἶναι δύσκολο· ὄχι ὅμως καί πάρα πολύ δύσκολο. Γιά ’κείνους οἱ ὁποῖοι μποροῦν νά ἔχουν μίαν γνῶσιν, δέν εἶναι δύσκολο πρᾶγμα· φαίνεται ἀπό πολύ μακρυά. Φαίνεται, ἀγαπητοί μου, ἀπό πάρα πολύ μακρυά.
Πέστε μου σᾶς παρακαλῶ· μία χρυσῆ λίρα, ἅμα τήν δώσουμε σ’ ἕναν ἄνθρωπο ἁπλοϊκόν, θά μπορῆ νά κρίνη ἄν αὐτή εἶναι σκάρτη ἤ ὄχι; ἅμα ὅμως τήν πᾶτε στόν σαράφη, ἐκεῖ στόν ἀργυραμοιβό, ἀμέσως θά τήν ’δῆ καί θά σοῦ πῆ ἄν εἶναι ἐντάξει ἤ δέν εἶναι ἐντάξει· ξέρει. Ἔτσι λοιπόν κι ἐδῶ· μερικοί ξέρουν, μποροῦν νά διακρίνουν· οἱ πολλοί δέν μποροῦν νά διακρίνουν, καί σοῦ λένε: «Αὐτά ὅλα εἶναι πολύ ἐντάξει.»! Τό λένε γιατί δέν ξέρουν νά διακρίνουν· διότι αὐτός κρύπτεται, καί κρυπτόμενος κάνει τή δουλειά του.
Ὅπως θά δοῦμε καί στήν ἱστορία τοῦ Προτεσταντισμοῦ στήν Ἑλλάδα, ἦταν ἐντελῶς-ἐντελῶς παρακαλῶ ὑποκριτική ἡ τακτική τους, ἀληθινός δούρειος ἵππος. Νομίζω ὅτι τότε μόνον θά μποροῦσαν νά δώσουνε δείγματα εἰλικρινείας, ἐάν διέλυαν κάθε ἐκδήλωσί τους. Τί; ξεχωριστές μελέτες Ἁγίας Γραφῆς πού μπορεῖ νά κάνουν, ξεχωριστές λατρεῖες πού μπορεῖ νά κάνουν καί λοιπά. Μόνον τότε θά μπορούσαμε νά ποῦμε ὅτι τούς ἀποδεχόμεθα πώς εἶναι εἰλικρινεῖς· χωρίς νά παύση ὅμως ἡ παρακολούθησίς των !

🔸Λεπτόν πρᾶγμα ἡ αἵρεσις🔸

Εἶναι λεπτό πρᾶγμα, ἀγαπητοί μου, ἡ αἵρεσις. Εἶναι λεπτό πρᾶγμα! Δηλαδή δέν μπορεῖτε νά φανταστῆτε πόσο. Γιά νά σᾶς τό δείξω, σᾶς ἀναφέρω μόνο δύο παραδείγματα.
Ὁ μέγας Ἀθανάσιος ἦταν ἡ ψυχή τῆς Α΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου. Ὁ Ἄρειος κατεδικάσθη. Κατόπιν, ἀφοῦ κατεδικάσθη, πηγαίνει εἰς τόν μέγαν Κωνσταντῖνον καί τόν πείθει ὅτι εἶναι Ὀρθόδοξος, ὁμολογῶν ὁ Ἄρειος ὅλας τάς Ὀρθοδόξους θέσεις τῆς Α΄ ἐν Νικαίᾳ Οἰκουμενικῆς Συνόδου! Καί τότε ὁ μέγας Κωνσταντῖνος ἐφοδιάζει τόν Ἄρειον μέ συστατικήν ἐπιστολήν νά γίνη ἀποδεκτός πρός κοινήν λατρείαν, Λειτουργίαν, διά συλλείτουργον εἰς τήν Ἀλεξάνδρεια, ἐκεῖ πού ἦταν ὁ μέγας Ἀθανάσιος. Ὅταν ἔφθασε ὁ Ἄρειος ἐκεῖ, ὁ μέγας Ἀθανάσιος δέν τόν ἐδέχθηκε. «Μά, ἔχω ἀπό τόν αὐτοκράτορα... ἔχω χαρτί !... Ἔχω κάνει ὁμολογία Πίστεως !...». Λέγει ὁ μέγας Ἀθανάσιος: «Εἶσαι ψεύτης ! Δέν σέ θέλω· φῦγε ἀπό ’δῶ !». Ξέρετε παρακαλῶ τί ἐκόστισε αὐτό εἰς τόν μέγαν Ἀθανάσιον; Ἐξορία! Ἐξορία ἐκόστισε. Καί μόνο μία; ἕξι ἐξορίες ἐκόστισε αὐτή του ἡ στάσις! Γιατί; διότι ὅλοι ἔλεγαν ὅτι ὁ Ἄρειος εἶναι ἐν τάξει τώρα· εἶναι ἐν τάξει! ἀλλά ὁ μέγας Ἀθανάσιος ἔλεγε: «Δέν εἶναι ἐν τάξει· εἶναι ὑποκριτής !».
Νά σᾶς πῶ καί τό ἄλλο. Ὅταν ὁ ἴδιος ὁ Ἄρειος ἦρθε στήν Κωνσταντινούπολι νά συλλειτουργήση μέ τόν Ἀλέξανδρον τόν πατριάρχην, τοῦ ’ρθε συμφορά τοῦ Ἀλεξάνδρου τοῦ πατριάρχου· καί ἔλεγε: «Θεέ μου ! Θεέ μου !...». Ὅλη νύχτα ξενύχτησε εἰς τόν ναόν κάνοντας προσευχή, λέγοντας: «Θεέ μου, σέ παρακαλῶ !... Χριστέ μου, σέ παρακαλῶ !... Ἄν ἐπιτρέψης ὁ Ἄρειος νά λειτουργήση, ἤ νά πεθάνη αὐτός ἀπόψε ἤ νά πεθάνω ἐγώ !». Ἦταν σίγουρος ὁ πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως ὅτι ὁ Ἄρειος δέν ἄλλαξε φρόνημα· παρέμενε αἱρετικός, παρά τίς διαβεβαιώσεις καί τίς ὁμολογίες του τίς Ὀρθόδοξες. Καί τό πρωΐ, πηγαίνοντας πανηγυρικά μέ τούς ὀπαδούς του ὁ Ἄρειος πρός τόν ναόν, στόν δρόμο πέθανε. Ὁ Θεός ἤκουσε τήν προσευχήν τοῦ πατριάρχου, καί πέθανε ὁ Ἄρειος, γιατί ἦταν ψεύτης, ὑποκριτής, αἱρετικός.
Σᾶς εἶπα αὐτά τά παραδείγματα, γιά νά σᾶς δείξω ὅτι δέν εἶναι πάντοτε εὔκολο νά διακρίνη κάποιος τήν αἵρεσιν, ἀκόμη κι ἕνας σπουδαῖος ἄνθρωπος· κυρίως ὅμως οἱ εἰδήμονες δύνανται νά διακρίνουν.

🔸Ἡ ἔξαρσις τοῦ Προτεσταντισμοῦ🔸

Ὅσα μέχρι τώρα ἀναφέραμε, τήν περασμένη φορά καί σήμερα, ἀγαπητοί, ὅλα αὐτά ἀποτελοῦν ἕνα γενικό διάγραμμα χαρακτηρισμοῦ καί ἀντιμετωπίσεως κάθε αἱρέσεως, πού τυχόν δύναται νά ἐμφανισθῆ στήν ἐποχή μας. Ὅμως τελευταῖα, ἐκτός ἀπό τούς Χιλιαστάς, ὑπάρχει μία ἔξαρσις αἱρετικῆς δραστηριότητος τοῦ Προτεσταντισμοῦ, χωρίς φυσικά αὐτό νά σημαίνη ὅτι διά πρώτην φορά ἐμφανίζονται εἰς τό προσκήνιον τῆς Ἱστορίας οἱ Προτεστάνται, καί ἰδίως εἰς τόν χῶρον τῆς Ἑλλάδος ἤ τῆς Ἀνατολῆς. Ἔχουμε μιά ἰδιαιτέρα ἔξαρσιν. Ἴσως ποτέ δέν ἔχουμε μιλήσει γιά τόν Προτεσταντισμόν.
Βεβαίως σᾶς εἶπα τήν περασμένη φορά ὅτι ὁ Χιλιασμός, ἄν ἔπρεπε νά τόν χαρακτηρίσωμε, θά λέγαμε ὅτι ἀνήκει στίς ἰουδαΐζουσες αἱρέσεις, δηλαδή ἐκεῖ πού ἔχουμε τό κρᾶμα Χριστιανισμοῦ καί Ἰουδαϊσμοῦ. Αὐτό λέγαμε τήν περασμένη φορά. Εἶναι ἀληθές· αὐτή εἶναι ἡ τελική του μορφή. Ὅμως νά ξέρετε ὅτι ὁ Χιλιασμός ξεκίνησε ὡς αἵρεσις προτεσταντική· ξεκίνησε ἀπό τήν αἵρεσι τῶν Μεθοδιστῶν. Ἐπαναλαμβάνω, ὡς προτεσταντική αἵρεσις! Καί ἐξελίχτηκε. Προσέλαβε στόν δρόμο του πολλά-πολλά στοιχεῖα. Τά προσέλαβε ὅπως ἀκριβῶς κάποτε μία πετρίτσα πού ξεκινάει ἀπό τήν κορυφή ἑνός χιονισμένου βουνοῦ, πού κατά τό κατρακύλισμά της συμπαρασύρει χιόνι, γίνεται χιονοστιβάς, κι ὅσο κατεβαίνει, τόσο μεγαλώνει καί μεγαλώνει, καί φυσικά, ὅταν φθάση στούς πρόποδες τοῦ βουνοῦ, δέν δύναται νά ἀναγνωρίση κανείς εἰς τήν πελωρίαν αὐτή χιονοστοιβάδα τήν ἀρχική ἐκείνη πετρίτσα πού γλύστρησε ἀπό τήν κορυφή τοῦ βουνοῦ. Ἔτσι κι ἐδῶ· ξεκίνησε βεβαίως ἀπό προτεσταντικήν αἵρεσιν ὁ Χιλιασμός, ἀλλά μόνο προτεσταντική αἵρεσις πιά δέν εἶναι· εἶναι αὐτό πού χαρακτηρίσαμε· εἶναι ἰουδαΐζουσα αἵρεσις καί ἔχει ὅλα ἐκεῖνα τά χαρακτηριστικά προσβολῆς πού ἐπιθυμοῦν πάντοτε νά ἔχουν ἐναντίον τοῦ Χριστιανισμοῦ οἱ Ἑβραῖοι.

🔸Ἡ ἱστορία τοῦ Προτεσταντισμοῦ🔸

Ἀλλά τί εἶναι ὁ Προτεσταντισμός;
Θά σᾶς πῶ πολύ σύντομα τήν ἱστορία του. Πάρα πολύ σύντομα. Μπορεῖτε νά βρῆτε βέβαια τήν ἱστορία του σέ πολλά βιβλία, σέ ἐγχειρίδια, καί νά τήν διαβάσετε ἅμα θέλετε.

🔸Τά αἴτια🔸

Ὅπως εἶναι γνωστό, ἡ Δυτική Ἐκκλησία, ὅταν ἀπεσχίσθη ἀπό τήν Ὀρθόδοξον Καθολικήν Ἐκκλησίαν τῆς Ἀνατολῆς, κατεκλίσθη ἀπό πολύ φιλόδοξες καί ἐγωϊστικές θέσεις. Αὐτές οἱ ἐγωϊστικές της θέσεις τήν ἐξώθησαν σέ πλάνες. Μιά πρώτη ἦταν ὅτι ἡ Ρώμη ἔχει τό προβάδισμα· μετά ὅτι ἔχει τό μοναδικόν προνόμιον νά στέκεται πάνω ἀπ’ ὅλες τίς Ἐκκλησίες καί νά κυριαρχῆ σ’ αὐτές· κατόπιν παρουσίασε κοσμοκρατορικές διαθέσεις, ἐντελῶς ἐπίγειες.
Οἱ Σταυροφορίες, ἐπί παραδείγματι, δέν ἦσαν παρά ἕνα πρόσχημα ὅτι δῆθεν πᾶμε νά ἀνακαταλάβουμε τούς Ἁγίους Τόπους, τούς τόπους ἐκείνους πού ὁ Χριστός ἐνεφανίσθη καί ἔδρασε, ἀπέθανε καί ἀνέστη· στήν πραγματικότητα ὅμως αὐτοί οἱ ἄνθρωποι ἤθελαν νά κατακτήσουν, εἶχαν κατακτητικές διαθέσεις. Ἀπόδειξις –ἀπόδειξις!– ὅτι ὅταν περνοῦσαν ἀπό τήν Κωνσταντινούπολι τό 1204, ἐλεηλάτησαν τήν Πόλιν, τήν Κωνσταντινούπολι, σέ βαθμό πού οὔτε οἱ Τοῦρκοι δέν τήν ἐλεηλάτησαν ἔτσι! Καί ἐκράτησαν μέ μίαν κατοχήν περίπου ὀγδόντα ἐτῶν.
Ἀντιλαμβάνεσθε, ἀγαπητοί μου, ὅτι οἱ διαθέσεις τους κάθε ἄλλο παρά ἀγαθές ἦσαν. Γιατί τί ἦταν ἡ Κωνσταντινούπολις; Χριστιανική ἦταν. Δέν κατήχετο ἀπό τούς Πέρσας, τούς Ἄραβας καί δέν ξέρω ἀπό ποιούς, ὥστε νά ποῦμε ὅτι ἤθελαν νά ἐλευθερώσουν καί τήν Κωνσταντινούπολι ἀπό τυχόν Μωαμεθανούς καί ἀπίστους! Εἶναι ὁλοφάνερο δηλαδή ὅτι οἱ διαθέσεις τους ἦταν κατακτητικές.
Ἔτσι λοιπόν σιγά-σιγά, ἀφοῦ ἀπεσχίσθησαν, ἄρχισαν νά δημιουργοῦν καινοτομίες ποικίλες. Αὐτές οἱ καινοτομίες ἦταν ὅπως δήποτε πλάνες. Πολλές! Δέν εἶναι τῆς ὥρας, ἀγαπητοί μου, νά τίς ποῦμε τώρα. Ἔνεκα ὅμως αὐτῶν τῶν ἐγωϊστικῶν θέσεων τῆς Δυτικῆς Ἐκκλησίας καί τῶν πλανῶν της, πολλές ψυχές ἄρχισαν νά σκανδαλίζωνται· πολλοί πιστοί.

🔸Ἡ ἀφορμή🔸

Τήν ἀφορμή γιά τόν Προτεσταντισμό τήν ἔδωσε ἕνας δομηνικανός μοναχός, ὁ Ἰωάννης Τέτσελ. Αὐτός πουλοῦσε συγχωροχάρτια, πουλοῦσε ἀφέσεις εἰς τήν περιοχήν τῆς Σαξωνίας, στήν Γερμανία. Τότε ἕνας μοναχός καί ἱερεύς τῆς Ρωμαϊκῆς Ἐκκλησίας, ὁ Λούθηρος –ὁ ὁποῖος βεβαίως ὡς ἱερεύς τῆς Ρώμης μποροῦσε νά ξέρη ἀπό πιό κοντά πολλά πράγματα–, ὅταν εἶδε κι αὐτό πιά, νά πουλοῦν τά χαρτιά αὐτά καί μέ χρήματα νά συγχωροῦνται οἱ ἁμαρτίες, ἔ, δέν μπόρεσε νά συγκρατηθῆ πιά· τό ἔφερε αὐτό βαρέως· ἐξανέστη! καί κάθησε καί ἔγραψε μίαν διαμαρτύρησιν, πού ἀπετελεῖτο ἀπό ἐννενήντα πέντε θέσεις. Τήν ἔγραψε στά λατινικά, γιά τήν ἀκρίβειαν, καί μάλιστα τήν ἐδημοσίευσε καί εἰς τόν τύπον, ἄν θέλετε.
Μάλιστα ὑπῆρχε ἡ συνήθεια τῆς ἐποχῆς ἐκείνης, προκειμένου νά προκληθῆ μία θεολογική ἤ πολιτική ἤ κοινωνική συζήτησις, ὁ θέλων νά τήν προκαλέση ἐθυροκόλλει εἰς τήν πόρτα τοῦ μητροπολιτικοῦ ναοῦ τίς θέσεις του καί τίς ἀπόψεις του, ὥστε γιά ἐκεῖνον πού θά ἤθελε νά τόν ἀντιμετωπίση θά ὡρίζετο μία ὥρα δημοσίας ἐμφανίσεως, καί ἐκεῖ θά ἐγίνετο ἡ συζήτησις. Ἦταν συνήθεια τῆς ἐποχῆς ἐκείνης. Τήν συνήθεια αὐτή τήν χρησιμοποιεῖ ὁ Λούθηρος καί θυροκολλεῖ εἰς τήν Βιττεμβέργην, εἰς τόν ναόν τοῦ ἀνακτόρου ἐπ’ ὀνόματι τῶν Ἁγίων Πάντων, στίς 31 Ὀκτωβρίου, παραμονή τῶν Ἁγίων Πάντων, θυροκολλεῖ αὐτήν του τήν διαμαρτύρησι μέ τίς ἐννενήντα πέντε θέσεις ἐναντίον τῶν ἀφέσεων, ἐναντίον τῶν συγχωροχαρτίων.
Ὅταν, ἕνεκα τοῦ πανηγυριοῦ πού ὑπῆρχε, πῆγε ὁ κόσμος νά ἐκκλησιασθῆ, εἶδε, διάβασε αὐτές τίς θέσεις καί ἐνθουσιάστηκε, διότι ἐπί τέλους ἠσθάνετο ὅτι κάποιος μποροῦσε νά μιλάη ἐναντίον αὐτῶν τῶν αὐθαιρεσιῶν καί ἐναντίον αὐτῶν τῶν πλανῶν καί κακοδοξιῶν τῆς Ρώμης. Τότε ὁ λαός αὐτός ἄρχισε νά ἐνθουσιᾶ, καί ἀστραπιαῖα οἱ θέσεις αὐτές τῆς διαμαρτυρήσεως τοῦ Λουθήρου ἐξηπλώθησαν εἰς τήν Γερμανίαν, εἰς τήν Γαλλίαν καί εἰς τήν Ἐλβετίαν μέ μίαν ταχύτητα καταπληκτική.

🔸Ἡ Ρώμη ἀφορίζει τόν Λούθηρο – Ἔναρξις τοῦ Προτεσταντισμοῦ🔸

Τότε ἡ Ρώμη βρέθηκε σέ πολύ δύσκολη θέσι, καί ἀντί φυσικά νά ἀναθεωρήση τίς θέσεις της τίς αἱρετικές –διότι ἐάν ἡ Ρώμη ἀναθεώρει, ἀγαπητοί μου, τίς αἱρετικές της θέσεις, τό πρᾶγμα θά ἐτελείωνε ἐκεῖ καί θά σταματοῦσε, πρός μεγάλην χαράν καί δόξαν τῆς Ἐκκλησίας–, ξέρετε τί ἔκανε ἡ Ρώμη; ἀφώρισε τόν Λούθηρον! Καί ὁ Λούθηρος δημοσίως ἔκαψε τόν ἀφορισμόν. Ἀπό ’κεῖ ἀρχίζει ὁ ἀγών ἐναντίον τῆς Ρώμης. Ὅλα αὐτά ξεκίνησαν στίς 31 Ὀκτωβρίου τοῦ 1517. Ἀπό ’κείνη τήν ἡμέρα ξεκινᾶ ἡ Διαμαρτύρησις εἰς τήν Εὐρώπη, κατακτᾶ διαρκῶς περισσότερον καί περισσότερον κόσμον, καί σέ λίγο γίνονται ἑκατομμύρια οἱ Διαμαρτυρόμενοι εἰς τήν Εὐρώπην. Ἔτσι αὐτοί ἄρχισαν ἤδη νά ἐπικρατοῦν.
Κύριοι συνεργάται τοῦ Λουθήρου –σᾶς λέγω πολύ γενικές γραμμές, γιατί ὅλα αὐτά εἶναι πολλά καί δέν θά μᾶς ἦταν αὐτήν τήν στιγμή πολύ χρήσιμα– εἶναι ὁ Καλβῖνος καί ὁ Σβίγγλιος. Ἀγωνίζονται μέρα-νύχτα νά ἐπιβάλλουν τίς ἀπόψεις τους. Καί ἀρχίζουν νά διατυπώνουν θέσεις δογματικές, ὄχι βεβαίως πιά μένοντες μόνο στό θέμα τῶν συγχωροχαρτίων, ἀλλά καί ἐπί ἄλλων σημείων τῆς Ρωμαϊκῆς Ἐκκλησίας.

🔸Ἀπορρίπτουν τήν Ἱεράν Παράδοσιν🔸

Ἔτσι, στή βιασύνη τους, ἀπορρίπτουν τήν Ἱεράν Παράδοσιν, ἡ ὁποία δέν εἶναι τί ἄλλο παρά οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας. Προσέξτε παρακαλῶ· ἡ Ἱερά Παράδοσις δέν εἶναι αὐτό πού μαθαίνω ἀπό τόν πατέρα μου καί τή μάνα μου. Τό ὅτι μπορεῖ ὁ πατέρας μου καί ἡ μάνα μου νά μοῦ ποῦν τήν Παράδοσιν τῆς Ἐκκλησίας, δέν ὑπάρχει ἀντίρρησις· ἀλλά τό νά μοῦ ποῦν πράγματα πού εἶναι τοῦ λαοῦ πράγματα, δηλαδή θά λέγαμε τῆς λαογραφίας πράγματα, αὐτό δέν εἶναι Παράδοσις. Μήν τά μπερδεύωμε· ὁ Θεός νά φυλάξη! Ξέρετε παρακαλῶ τί εἶναι ἡ Παράδοσις; Ἡ Παράδοσις τῆς Ἐκκλησίας εἶναι οἱ Πατέρες τῆςἘκκλησίας, εἶναι οἱ Ἅγιοι, εἶναι αἱ ἑπτά Οἰκουμενικαί Σύνοδοι καί αἱ Τοπικαί Σύνοδοι, τά συγγράμματα τῶν Πατέρων καί οἱ ἀποφάσεις τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων. Αὐτά ἀποτελοῦν τήν Ἱεράν Παράδοσιν. Δηλαδή εἶναι ἕνα θέμα κλειστόν –χωρίς νά εἶναι κλειστόν. Χωρίς νά εἶναι κλειστόν! Δηλαδή εἶναι ἕνα κατωχυρωμένο, ἕνα ἐπίσημο θέμα· δέν εἶναι τυχαῖο· δέν εἶναι κάτι πού μπορεῖ νά εἶναι παρδαλό καί ν’ ἀλλάζη χρώματα μέσα στόν λαό, διαδιδόμενο ἀπό στόμα σέ στόμα καί λοιπά. Τό λέγω γιά νά μήν ὑπάρχη παρανόησις.

🔸Ἀπορρίπτουν καί τά Μυστήρια🔸

Ἀπορρίπτει λοιπόν ὁ Λούθηρος τήν Ἱεράν Παράδοσιν, μέ ὅλα αὐτά πού σᾶς ἀνέφερα, ἀπορρίπτει καί τά Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας. Κρατάει μόνο δύο Μυστήρια: τοῦ Βαπτίσματος καί τῆς θείας Εὐχαριστίας. Δέν ἔδωσε ὅμως τήν μυστηριακή διάστασιν, τήν ὁποίαν ἔχουν τά Μυστήρια αὐτά· δηλαδή δέν ἐδέχετο, ἐπί παραδείγματι, ὅτι τό μυστήριον τῆς θείας Εὐχαριστίας εἶναι πραγματικά τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Χριστοῦ, ἀλλά ὅτι ἁπλῶς εἶναι ἡ παρουσία τῆς θείας χάριτος, χωρίς νά εἶναι τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Χριστοῦ. Ἀλλά κι ἄν ὑποτεθῆ ἀκόμη ὅτι θά ἐδέχοντο πώς εἶναι τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Χριστοῦ, ἐφ’ ὅσον καταργοῦν τό μυστήριον τῆς Ἱερωσύνης, τότε δέν εἶναι δυνατόν νά ἔχουν τό μυστήριον τῆς θείας Εὐχαριστίας· διότι δυνάμει τοῦ μυστηρίου τῆς Ἱερωσύνης ἀναδεικνύεται τό μυστήριον τῆς θείας Εὐχαριστίας, τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Χριστοῦ. Πάλι λοιπόν δέν θά ἦταν Σῶμα καί Αἷμα Χριστοῦ· τό ἀντιλαμβάνεσθε. Ἔτσι οὐσιαστικά, ἐνῶ κρατάει τά δυό αὐτά Μυστήρια, δέν τά δίνει τήν πραγματική τους διάστασι, καί οὐσιαστικά καί αὐτά ἀπορρίπτονται. Οὐσιαστικά.

🔸Δέν ἀποδέχονται ὅλα τά βιβλία τοῦ Κανόνος τῆς Ἁγίας Γραφῆς🔸

Κρατᾶ μόνον τήν Ἁγίαν Γραφήν ὁ Λούθηρος. Ὅταν λέμε ὅμως ὅτι κρατάει τήν Ἁγία Γραφή, ὄχι ἀκριβῶς. Ἀπό τήν Παλαιά Διαθήκη, τά σαράντα ἐννέα της βιβλία, κόβει τά λεγόμενα δευτεροκανονικά, δέκα τόν ἀριθμόν, καί κρατάει τά τριάντα ἐννέα. Ἀπό δέ τά βιβλία τῆς Καινῆς Διαθήκης, ἀμφισβητεῖ τήν ἐπιστολήν τοῦ ἁγίου Ἰακώβου τοῦ Ἀδελφοθέου.

🔸Πιστεύουν εἰς τόν ἀπόλυτον προορισμόν🔸

Ἀκόμη πιστεύουν εἰς τόν ἀπόλυτον προορισμόν, στόν ὁποῖον βεβαίως πίστευαν καί οἱ Ρωμαιοκαθολικοί· ἀλλά τόν τονίζουν ὅλως ἰδιαιτέρως καί ἐξαιρετικῶς, διότι δέχονται ὡς ὅρον τῆς δικαιώσεως, δηλαδή τῆς σωτηρίας, μόνον τήν πίστιν καί ὄχι καί τά ἔργα. Εἶναι γνωστό ὅτι γιά νά δικαιωθῶ, νά σωθῶ, πρέπει καί νά πιστεύσω ἀλλά καί νά ἐργασθῶ τόν νόμο τοῦ Θεοῦ. Ἐάν ὅμως μείνω μόνο στήν πίστι χωρίς τά ἔργα, τότε βεβαίως δέν δύναμαι νά σωθῶ· ὅπως κι ἄν μείνω μόνο στά ἔργα καί ὄχι στήν πίστι, δέν δύναμαι νά σωθῶ. Αὐτοί λέγουν ὅτι μόνον ἡ πίστις σώζει· τά ἔργα εἶναι ἄχρηστα. Αὐτός εἶναι καί ὁ λόγος διά τόν ὁποῖον ἀπορρίπτουν τόν ἅγιον Ἰάκωβο τόν Ἀδελφόθεο· διότι τονίζει ἰδιαιτέρως τό θέμα τῶν ἔργων εἰς τήν ἐπιστολήν του.

🔸Ἑρμηνεύουν ὑποκειμενικά τήν Ἁγίαν Γραφήν🔸

Ἀλλά ἐκεῖνο τό ὁποῖον εἶναι φοβερόν, φοβερώτατον, καί μή δυνάμενον πλέον νά βοηθήση τούς Προτεστάντας νά ἐπανέλθουν κάποτε εἰς τήν ἀλήθειαν –ποιό εἶναι λέτε;– εἶναι ἡ ὑποκειμενική ἑρμηνεία τῆς Ἁγίας Γραφῆς. Εἶναι τό χειρότερο ἀπό ὅλα· διότι ἀνοίγεται δρόμος-τρόπος γιά μία φοβερή ἀπομάκρυνσι. Φρικτή –ὄχι φοβερή– φρικτή ἀπομάκρυνσι! Καί αὐτή ἡ Ἱστορία τό ἀπέδειξε, ὅτι ὑπέστησαν, ὑφίστανται καί θά ὑφίστανται αὐτήν τήν διαρκῆ ἀπομάκρυνσι ἀπό τήν ἀλήθεια, ἕνεκα αὐτοῦ τοῦ στοιχείου πού εἰσήγαγε ὁ Λούθηρος, τήν ὑποκειμενικήν ἑρμηνείαν τῆς Ἁγίας Γραφῆς.
Ἐπειδή ἡ Ρώμη δέν ἄφηνε εὔκολα τό Εὐαγγέλιο στά χέρια τοῦ κάθε πιστοῦ, τώρα ὁ Λούθηρος λέγει: «Πάρε τό Εὐαγγέλιο καί μελέτησέ το καί κατάλαβέ το· ὅπως θές κατάλαβέ το.». Ἐνῶ ἡ Ρώμη τότε, ἐπειδή ἐφοβεῖτο τίς αἱρέσεις, ἔλεγε: «Μπορεῖς νά διαβάσης τήν Ἁγ ία Γραφή, ἀλλά πρέπει μαζί σου νά εἶναι καί κάποιος πού νά ξέρη θεολογία. Πρέπει νά εἶναι ὁ ἱερεύς, πού θά ξέρη θεολογία, γιά νά μήν ὑπάρξη πλάνη.». Σ’ αὐτό ἀντιδρῶν ὁ Λούθηρος προχωρεῖ σ’ αὐτό πού σᾶς εἶπα.

🔸Πολλαπλασιάζουν τόν πάπαν🔸

Τί συνέπειες εἶχε αὐτό; Ἡ αὐθεντία στή Ρώμη ἦταν ὁ πάπας. Αὐθεντία! Ἀπόλυτος αὐθεντία! Σ’ αὐτό ἀντιδρᾶ τώρα ὁ Λούθηρος καί χτυπᾶ τήν Ρωμαιοκαθολική Ἐκκλησία, λέγοντας ὅτι ὁ πάπας δέν εἶναι αὐθεντία. Καί τί κάνει; Χτυπῶντας τόν πάπα, τόν κάθε πιστό τόν κάνει ἕναν μικρό πάπα! Διότι ὅταν ὁ καθένας ἑρμηνεύη τήν Ἁγία Γραφή κατά τό δοκοῦν, ὅπως αὐτός νομίζει, θεωρεῖ ἑαυτόν ἀλάθητον· γιατί ἔτσι τήν καταλαβαίνει. Σοῦ λέει: «Ἔτσι τό καταλαβαίνω.». Καί συνεπῶς ὁ κάθε πιστός γίνεται μία αὐθεντία, γίνεται ἕνα ἀλάθητον, ἕνας μικρός ἀλάθητος πάπας. Αὐτό ἦταν τό ἀποτέλεσμα· νά χτυπήση ἕναν ἀλάθητον, καί νά δημιουργήση ἑκατομμύρια ἀλαθήτους!
Βλέπετε ὅτι ἀπό τή βάσι τό πρᾶγμα εἶναι ἀληθινή καταστροφή; Γιά νά μή σᾶς πῶ ὅτι ὁ Λούθηρος ἀρχικά ἐλέγετο Λοῦντερ (Luder), τό πατρικό του ὄνομα, τοῦ πατέρα του, τό ἐπίθετό του. Μαρτῖνος Λοῦντερ. Luder στά γερμανικά θά πῆ ἐξώλης. Ὁ ἐξώλης –ἀπό τό ρῆμα ὄλλυμι– εἶναι αὐτός πού εἶναι καταστροφεύς, ὁ διαφθορεύς. Κι ἐπειδή ἤτανε κακόηχο, τό ἄλλαξε. Ὅπως σήμερα λέμε: ὁ κύριος Πατσαβούρας... ἡ κυρία Πατσαβούρα... –τό θηλυκό. Τό νά λές «Ἀπό ’δῶ ἡ κυρία Πατσαβούρα.» εἶναι πολύ ἄσχημο. Ἔχουμε στήν Κηφισιά τό ὄνομα Πατσαβούρας · γι’ αὐτό σᾶς τό εἶπα αὐτό. Εἶναι κακόηχο· εἶναι πολύ κακόηχο. Γιά ν’ ἀλλάξη λοιπόν τό ὄνομά του, ἐπῆρε τό ἑλληνικόν ὄνομα Ἐλευθέριος, ἐπειδή τότε ἦταν ἡ Ἀναγέννησι καί εἴχαμε τά ἑλληνικά γράμματα στήν Εὐρώπη. Καί σιγά-σιγά ἀπό τό Ἐλευθέριος πῆρε ἐκεῖνο τό θῆτα καί τό ἔβαλε στό ὄνομά του, τό de τό ἄλλαξε σέ the, καί τό ἔκανε Luther. Δηλαδή τό ἄλλαξε τό ὄνομά του· ἐνῶ τό ἀρχικό ἦταν τό Luder, πού θά πῆ ἐξώλης. Καί πράγματι εἶναι καταστροφεύς, ἀληθινός Ἀπολλύων, πού λέγει καί τό βιβλίον τῆς Ἀποκαλύψεως .

🔸Διαιροῦνται διαρκῶς🔸

Ἀλλά ὡς ἀποτέλεσμα αὐτῆς τῆς ὑποκειμενικῆς ἑρμηνείας τῆς Ἁγίας Γραφῆς ἔχουμε καί τό ἑξῆς, ἀγαπητοί μου. Ἀφοῦ ὁ καθένας μπορεῖ νά καταλαβαίνη τήν Ἁγία Γραφή διαφορετικά ἀπό τόν ἄλλον, ἄρχισαν, ἀπό τήν ἐποχή πού θεμελιώθηκε ἡ Διαμαρτύρησις –γιατί Προτεσταντισμός θά πῆ Διαμαρτύρησις · ἀπό τό protest–, ἄρχισαν ἀμέσως καί τά κομματιάσματα. Σήμερα στήν Ἀμερική ἔχουμε διακόσια πενήντα κομμάτια τοῦ Προτεσταντισμοῦ· καί στήν Εὐρώπη ἔχομε μερικές ἑκατοντάδες κομμάτια τοῦ Προτεσταντισμοῦ, μέ διάθεσι διαρκῶς νά αὐξάνουν. Μόνον εἰς τούς Πεντηκοστιανούς, ἀπό τήν ἐποχή πού ἐνεφανίσθησαν –στίς ἀρχές τοῦ αἰῶνος μας– μέχρι σήμερα ὑπάρχουν ἤδη περί τίς ἑξήντα μέ ἑβδομήντα διαιρέσεις! δηλαδή κάθε χρόνο περίπου καί ἕνα κομμάτιασμα. Κάθε χρόνο καί ἕνα κομμάτιασμα! Εἶναι ἑπόμενον. Καί νά φανταστῆτε ὅτι μεταξύ τους πολλές φορές δέν συμφωνοῦν· καί φθάνουν νά μαλώνουν καί νά τσακώνονται φοβερά, ἐπειδή δέν συμφωνοῦν.

🔸Ἀρνοῦνται καί τό δόγμα τῆς Ἁγίας Τριάδος!...🔸

Ἀλλά ἐπειδή διαρκῶς ὁ καθένας καταλαβαίνει ὅπως καταλαβαίνει, ἔφθασαν σέ τέτοια φθορά καί κατάπτωσι, ὥστε ἀπό τόν Λούθηρο φθάνομε εἰς τόν Σβίγγλιον, ἀπό τόν Σβίγγλιον εἰς τόν Καλβῖνον καί ἀπό τόν Καλβῖνον εἰς τούς Σοκινιανούς.
Οἱ Σοκινιανοί –μέ δύο λόγια μόνο– εἶναι μιά αἵρεσις πού ἀνεπτύχθη στήν Πολωνία, ἡ ὁποία εἶναι ἀντιτριαδική, δηλαδή δέν δέχεται τό δόγμα τῆς Ἁγίας Τριάδος. Αὐτομάτως λοιπόν αὐτοί οἱ Προτεστάνται δέν εἶναι πλέον χριστιανική αἵρεσις· αὐτομάτως φεύγουν τελείως ἀπό τό περιβόλι τοῦ Χριστιανισμοῦ! Διότι ἐκεῖνο τό δόγμα πού χαρακτηρίζει ὡς χριστιανική μίαν αἵρεσι εἶναι τό δόγμα τῆς Ἁγίας Τριάδος. Ἐάν δέν δέχεσαι τό δόγμα τῆς Ἁγίας Τριάδος, δέν εἶσαι Χριστιανός. Οἱ Χιλιασταί δέν εἶναι Χριστιανοί. Προσέξτε: ὁ Χιλιασμός δέν εἶναι αἵρεσις χριστιανική! Καί δέν εἶναι αἵρεσις χριστιανική, διότι δέν ἔχει τό δόγμα τῆς Ἁγίας Τριάδος· τό ἀπορρίπτει. Ὁ Χιλιασμός εἶναι κάτι τελείως ἄλλο πρᾶγμα, τελείως ξένο πρᾶγμα. Ὅπως φυσικά καί ὁ Μωαμεθανισμός δέν εἶναι αἵρεσις χριστιανική· εἶναι ἄλλο πρᾶγμα, ἄλλη θρησκεία. Ἔτσι λοιπόν φθάνουν τέτοιες ὁμάδες νά γίνουν Ἀντιτριαδισταί.
Σᾶς λέγω μόνο γιά τήν ἱστορία, ἀγαπητοί μου, ὅτι πρό μερικῶν ἐτῶν εἶχε γίνει ἕνα συνέδριο στήν Ἀμερική καί ἐκάλεσαν καί Ὀρθοδόξους. Τώρα τό γιατί μπορεῖ οἱ Ὀρθόδοξοι νά πηγαίνουν εἶναι ἄλλη ἱστορία αὐτή. Εἶναι μία ἐποχή κρίσεως· σᾶς τό λέγω εἰλικρινά. Καί παρεκλήθησαν ὅλοι, κανείς νά μήν ἀναφέρη τό ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, παρά μόνον ὅλοι νά λέγουν ὁ Θεός, διότι ὑπῆρχαν εἰς τό συνέδριο αὐτό Προτεστάνται Ἀντιτριαδισταί !... Εἶναι ἤ δέν εἶναι νά τραβᾶς τά μαλλιά σου!... Καί πῶς δέχεσαι νά μένης σ’ ἕνα συνέδριο, χριστιανικό, πού νά σοῦ ἀπαγορεύουν νά πῆς τό ὄνομα Χριστός, ἐπειδή ὑπάρχουν ἐκεῖ Ἀντιτριαδισταί;... Εἶναι φοβερό τό κατάντημα, ἀγαπητοί μου, τῶν Προτεσταντῶν· φοβερό! ἀφοῦ φθάνουν νά ἀρνοῦνται καί τό δόγμα τῆς Ἁγίας Τριάδος!

🔸Προτεσταντική Ἐκκλησία: ἕνας λανθασμένος ὅρος🔸

Ἀλλά ἐφ’ ὅσον δέν ὑπάρχει Ἱερωσύνη, δέν ὑπάρχει τό μυστήριο τῆς θείας Εὐχαριστίας· καί ἐφ’ ὅσον δέν ὑπάρχει τό μυστήριον τῆς θείας Εὐχαριστίας –γιατί αὐτό συνιστᾶ τήν Ἐκκλησία–, δέν ὑπάρχει Ἐκκλησία. Συνεπῶς δέν μποροῦμε νά λέμε Προτεσταντική Ἐκκλησία · εἶναι λάθος. Δέν εἶναι κἄν Ἐκκλησία. Μποροῦμε νά τίς ὀνομάσουμε ἁπλῶς θρησκευτικές κοινότητες χριστιανικῆς ἀποχρώσεως. Τό ἀκούσατε παρακαλῶ; οὔτε κἄν Ἐκκλησία δέν εἶναι ὁ Προτεσταντισμός! Οὔτε κἄν! Καί σᾶς τό ἐξήγησα γιατί: δέν ἔχουν Ἱερωσύνη· κι ἅμα δέν ἔχουν Ἱερωσύνη, δέν ἔχουν τό μυστήριο τῆς θείας Εὐχαριστίας, καί συνεπῶς δέν ἔχουν Ἐκκλησία. Διότι τί εἶναι Ἐκκλησία; Τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ. Ἀκοῦστε· τό λέγει ὁ ἀπόστολος Παῦλος . Τί εἶναι Ἐκκλησία; Τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ. Ἀλλά αὐτοί δέν ἔχουν τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, διότι δέν ἔχουν τό μυστήριον τῆς θείας Εὐχαριστίας· καί δέν τό ἔχουν, γιατί δέν ἔχουν Ἱερωσύνη· ἄρα δέν ὑπάρχει Ἐκκλησία. Σᾶς τό ἀποδεικνύω καθαρά δηλαδή.

🔸Ἡ ἐξάπλωσις τοῦ Προτεσταντισμοῦ🔸

Ὁ Προτεσταντισμός ὅμως δέν ἔμεινε μόνο στήν Γερμανία· ἐξεδηλώθη ποικιλοτρόπως. Ὀργάνωσε ἱεραποστολές σέ ὅλο τόν κόσμο καί ἄρχισε νά ἀσκῆ προσηλυτισμόν μέ ἕναν ζῆλον καταπληκτικόν. Ἀπεδύθη σέ δρόμον ταχύτητος, σέ μαραθώνιον! καί οἱ Προτεστάνται καί οἱ Ρωμαιοκαθολικοί. Στήν Ἀμερική τρέχουν νά διαδώσουν τόν Προτεσταντισμόν καί τόν Ρωμαιοκαθολισμόν· καί οἱ μέν καί οἱ δέ. Τρέχουν στήν Ἀφρική. Καί βλέπετε ἐκεῖ νά ἀγωνίζωνται Ρωμαιοκαθολικοί ἱεραπόστολοι καί Προτεστάνται ἱεραπόστολοι. Τρέχουν στήν Ἄπω Ἀνατολή· στήν Κίνα –μέχρι πρότινος, γιατί τώρα ἡ Κίνα τούς ἔδιωξε–, στήν Ἰαπωνία, στάς Ἰνδίας, ὁπουδήποτε. Πηγαίνουν στά πέρατα τῆς οἰκουμένης, καί οἱ Ρωμαιοκαθολικοί καί οἱ Προτεστάνται, σ’ αὐτόν τόν μαραθώνιο, ποιός θά τρέξη πρῶτος νά διαδώση τήν αἵρεσί του. Ἀλλά ἐπειδή ὁ λόγος περί τῶν Προτεσταντῶν, θά μείνω βέβαια εἰς αὐτούς.

🔸Ἡ δρᾶσις τῶν Προτεσταντῶν εἰς τήν Ὀρθόδοξον Ἀνατολήν🔸

Ἔτσι ἐκινήθησαν λοιπόν οἱ Προτεστάνται, βάζοντας στό σχέδιο τῶν ἱεραποστολῶν των καί τοῦ προσηλυτισμοῦ των καί τόν Ὀρθόδοξον Ἀνατολικόν Χριστιανισμόν, δηλαδή ἡμᾶς. Ἔτσι, ὅταν παγιώθηκαν –τόν 16ον αἰῶνα ξεκίνησαν· σᾶς εἶπα τό 1517– ὅταν παγιώθηκαν, ἤδη ἀρχές τοῦ 17ου αἰῶνος, τέλη τοῦ 16ου αἰῶνος ἀκριβέστερα, κινοῦνται παρακαλῶ ἐναντίον τῆς Ἀνατολῆς. Ὀργανώνουν ἱεραποστολές καί ἔρχονται στήν Ἑλλάδα, στή Μικρά Ἀσία, στή Βουλγαρία, στή Ρωσία, στήν Σερβία, στήν Παλαιστίνη. Τότε δέ, εἶναι γνωστό, ὅλες οἱ χῶρες αὐτές πού σᾶς εἶπα, ἐκτός τῆς Ρωσίας, ἦταν κάτω ἀπό τήν τουρκικήν κατοχήν. Τό καταπληκτικόν εἶναι ὅτι κάτω ἀπό τήν τουρκικήν κατοχήν ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία δέν ἔπαθε καμμία ζημία ἀπό τούς Προτεστάντας. Μέ κάθε τρόπο προσπαθοῦσαν νά τήν ἐκπορθήσουν, ἀλλά δέν τά κατάφεραν. Δέν παραιτήθηκαν ὅμως· ὅλους τούς αἰῶνες, μέ ἐπιμονή, δέν ἔπαυσαν νά στέλνουν διαρκῶς ἱεραποστολές νά ἁλώσουν τήν Ἀνατολήν. Ὅπως κάνει καί ἡ Οὐνία μέχρι σήμερα, μέχρι αὐτή τή στιγμή πού σᾶς ὁμιλῶ, πού ὑπάρχει Οὐνίτης ἀρχιεπίσκοπος στήν Ἀθήνα. Οὐνίτης ἀρχιεπίσκοπος στήν Ἀθήνα! τῶν Ρωμαιοκαθολικῶν. Φοβερό πρᾶγμα.
Ἀλλά ἡ δρᾶσις των πραγματικά ἀρχίζει –ἀπό πότε λέτε;– ἀπό τήν στιγμή πού ἐλευθερωθήκαμε! Ἔτσι πού νά λέη κανείς ὅτι καμμιά φορά μερικά πράγματα σώζονται καλύτερα ὅταν εἶναι θαμμένα. Ὅπως μερικά ἀρχαῖα σώζονται ὅταν εἶναι θαμμένα· μόλις ὅμως τά φέρουν στά μουσεῖα καί τά δοῦν κακοί ἄνθρωποι, κλέπται, κλέπτονται καί καταστρέφονται. Ἔτσι κι ἐδῶ, ἡ Ἐκκλησία μας ἦταν ταπεινή καί χωμένη κάτω ἐκεῖ στίς κατακόμβες, στίς χαμηλές ἐκκλησίες· ὅταν ἀνῆλθε ἐπάνω, τότε –ὤ, τότε...!– σάν λύκοι ἅρπαγες φοβεροί καί τρομεροί ὥρμησαν ἐπάνω της, ἐναντίον τῆς Ἀνατολῆς! Δηλαδή ἡ δρᾶσις των ἀρχίζει ἀπό τό 1821 κι ἐδῶ, ἰδίως εἰς τόν ἑλληνικόν χῶρον, τήν Μικράν Ἀσίαν καί τήν Παλαιστίνην, δηλαδή στίς χῶρες τῆς Μέσης Ἀνατολῆς.

🔸Ἡ δρᾶσις τῶν Προτεσταντῶν εἰς τήν Ἑλλάδα🔸

Στήν Ἑλλάδα ἦρθαν ὑπό τό πρόσχημα τῆς φιλελληνικότητος. Μερικοί ἀπ’ αὐτούς ἦταν ὁ Γκίλφορντ –σᾶς λέω καί μερικά ὀνόματα πού ἔδρασαν στήν Ἑλλάδα–, ὁ Κίνγκ, ὁ Χίλλ, ὁ Κόρκ, ὁ Ἄρτλεϋ, ὁ Χέλντερ, ὁ Λήν. Αὐτοί ἦρθαν ὡς φιλέλληνες, ἄρχισαν νά ἱδρύουν σχολεῖα καί σιγά-σιγά ἄρχισαν νά ἐκδηλώνωνται καί νά χύνουν τό δηλητήριό τους.
Σ’ αὐτούς δέ νά προσθέσωμε ἐπί πλέον καί τήν βαυαρικήν βασιλείαν, πού ἦρθε τότε στήν Ἑλλάδα. Ὅταν ἦρθε ὁ Ὄθων, ἔφερε καί τήν αὐλή του. Ἡ αὐλή του ἦτο βαυαρική, δηλαδή ἀπ’ τή Γερμανία. Οἱ Βαυαροί ἦσαν Προτεστάνται. Καί ἔφθασαν στήν Ἑλλάδα νά κυβερνήσουν τούς Ὀρθοδόξους Ἕλληνας Προτεστάνται! –τί εὐτυχές γεγονός γι’ αὐτούς... ἔβαλαν τόν λύκο νά φυλάξη τά πρόβατα !
Ἀγαπητοί μου, τέτοια μωρία μᾶς ἔχει πιάσει, τέτοια μωρία, πού εἶναι ἀδιανόητο πρᾶγμα! Ὅταν διαβάζουμε αὐτά στήν Ἱστορία, τά θεωροῦμε πραγματικά ἀδιανόητα. Καί τό χειρότερο:... Ἄλλο αὐτό πού μπορεῖ νά μοῦ πῆ κάποιος: «Μά, ὁ Ὄθων ἔγ ινε Ὀρ θόδοξος βασιλεύς, ὅπως τό προέβλεπε τό Σύνταγμα.». Ὡραῖα, πολύ καλά. Ἡ αὐλή του ὅμως δέν ἔγινε Ὀρθόδοξη. Καί τό χειρότερο: ὑπουργός Παιδείας καί Θρησκευμάτων ἐτέθη ὁ Βαυαρός Μάουερ, πού ἦτο Προτεστάντης! Ὑπουργός Παιδείας καί Θρησκευμάτων Προτεστάντης!... Ἔ, πέστε μου σᾶς παρακαλῶ, τί θά ἔκανε αὐτός ὁ ἄνθρωπος; Ἔ, νά τί ἔκανε: ἔκλεισε τά μοναστήρια, περιώρισε ὅ,τι μποροῦσε νά περιορίση στήν Ἑλλάδα, μέ ἀποτέλεσμα τήν ὑποταγή τῆς Ἐκκλησίας.
Εἶπα γιά τά μοναστήρια. Εἶναι μιά ὁλόκληρη ἱστορία. Θά δοῦμε καί κάτι πού εἶναι σέ μιά ἐγκύκλιο σχετική. Ὅλα αὐτά, ἀγαπητοί μου, ὡδήγησαν σέ μία κατάκτησι πλέον τῶν ἀρχῶν, τῶν θέσεων-κλειδιῶν μέσα στήν Ἑλλάδα ἐκ μέρους τοῦ Προτεσταντισμοῦ, καί ἀπό τότε δέν μπορεῖ ἡ Ἑλλάς νά σηκώση κεφάλι. Τό γεγονός ὅτι ἡ Ἐκκλησία εἶναι δεσμία τῆς Πολιτείας εἶναι ἔργον τῶν Βαυαρῶν, τῶν Προτεσταντῶν· νά ἔχουνε ὑπό τό πέλμα των καί ὑπό τόν ἔλεγχόν των τήν Ἐκκλησία. Ναί, εἶναι ἔργον τῶν Βαυαρῶν, τῶν Προτεσταντῶν ἔργον! Ἀλλά ἐφ’ ὅσον πάντοτε ἡ Πολιτεία εἶναι ἐκείνη πού κρατᾶ τήν Ἐκκλησία, τί μπορεῖ νά περιμένη κανείς;
Ἔτσι ἐδόθη καί ἡ χαριστική βολή –ἄν ὑποτεθῆ ὅτι εἶναι αὐτή ἡ χαριστική βολή· γιατί ἐγώ πιστεύω ὅτι καί ἄλλες βολές χαριστικές θά δοθοῦν: Εἶναι τό τελευταῖο ψηφισθέν Σύνταγμα, πού ἀναγνωρίζει ὅλες αὐτές τίς αἱρέσεις, καί δύνανται οἱ αἱρετικοί νά κινοῦνται ἀνέτως, ὅπως καί ἕνας Ὀρθόδοξος Χριστιανός.
Ἕνα μικρό παράδειγμα. Μέ παίρνει μία δασκάλα στό τηλέφωνο προχθές ἀπό κάπου στή Μακεδονία. «Πάτερ, μοῦ λέει, δροῦν ἐδῶ πέρα οἱ Χιλιασταί · ἔρχονται ἀπό σπίτι σέ σπίτι... καί τά λοιπά. Πέστε μου, τί νά κάνω;». Λέω: «Ἐσύ τί ἔκανες;». Μοῦ λέει: «Πῆγα εἰς τόν Σταθμόν Χωροφυλακῆς καί τούς παρεκάλεσα νά βοηθήσουν νά τούς διώξουμε αὐτούς τούς ἀνθρώπους.». Καί τῆς ἀπαντᾶ ἐκεῖ ὁ ἀστυνόμος: «Τούς προστατεύει τό Σύνταγμα, καί δέν μποροῦμε νά κάνωμε ἀπολύτως τίποτα.»! Τότε τῆς εἶπα: «Πάρε παιδιά ἀπό τό σχολεῖο σου νά τούς ἀκολουθοῦν ἀπό πίσω, καί μόλις ἀνοίγη μιά πόρτα πού θά χτυποῦν, νά φωνάζουν στούς νοικοκυραίους τοῦ σπιτιοῦ: "Κύριοι, αὐτοί εἶναι αἱρετικοί ! εἶναι Χιλιασταί ! "». Πλέον ἀναλαμβάνει ὁ λαός νά ὑπερασπίση τόν ἑαυτό του. Ἀντιλαμβάνεσθε, ἀγαπητοί μου, ὅτι πλέον μᾶς κρατοῦν δεσμίους. Νά τό κατάντημά μας.

🔸Μέτρα τῆς Ἐκκλησίας κατά τοῦ Προτεσταντισμοῦ🔸

Ἀλλά, ἀγαπητοί μου, ἡ Ἐκκλησία τί μέτρα ἔλαβε ἐναντίον τοῦ Προτεσταντισμοῦ;
Ἀπό τῆς ἐμφανίσεώς του κι ἐδῶ, τόν κατεδίκασε μέ ἕξι Τοπικάς Συνόδους, ἐκ τῶν ὁποίων ἡ μία εἶναι τῶν Ἱεροσολύμων, τό 1672, ὑπό τόν διάσημον Δοσίθεον, πατριάρχην Ἱεροσολύμων, ὁ ὁποῖος ἔκανε μία θαυμασία ὁμολογία Πίστεως. Θαυμασία! Ἔμεινε σύμβολον πραγματικά, συμβολικόν μνημεῖον τῆς Ἐκκλησίας. Καί ἐκεῖ πραγματικά κατεδίκασε τόν Προτεσταντισμόν εἰς τάς θέσεις του μία πρός μία. Ὁμοίως εἶναι καί ἡ Σύνοδος τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1836· καί ἀπό τήν ὁποία Σύνοδο, ἀπό τάς ἀποφάσεις της, θά σταχυολογήσουμε μερικά ἀποσπάσματα, γιά νά δώσωμε ἀπάντησι σέ μερικά θέματα.
Πρίν προχωρήσω ὅμως γιά νά σᾶς πῶ αὐτά πού θά διαβάσουμε ἀπό τήν ἀπόφασιν αὐτήν, τήν ἐγκύκλιον τῆς Τοπικῆς Συνόδου τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1836, θά ’θελα νά σᾶς τονίσω κάτι. Οἱ ἀποφάσεις μιᾶς Οἰκουμενικῆς Συνόδου παραμένουν κτῆμα τῆς Ἐκκλησίας, μή ἀπαλλοτριούμενον ἤ διωρθούμενον, ὡς ἔχον κῦρος καί αὐθεντίαν. Δηλαδή ἀπεφάνθη ἡ Ἐκκλησία ἐπί ἑνός θέματος· δέν ὑπάρχει λόγος πάλι ἡ Ἐκκλησία νά ἀποφανθῆ, διότι ἁπλούστατα ὅ,τι εἶπε ἡ Ἐκκλησία, αὐτό εἶναι καί τίποτε ἄλλο. Δέν ὑπάρχει περίπτωσι ἡ Ἐκκλησία νά ἀναιρέση μίαν ἀπόφασί της σέ κάποια Σύνοδο. Οἱ ἀποφάσεις τῶν Συνόδων εἶναι ὁροθέσια ἀληθείας· καί αἱ Σύνοδοι, Οἰκουμενικαί καί Τοπικαί, εἶναι Σύνοδοι-στῦλοι, πού εἶναι ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ ἡ φωνή τῆς Ἐκκλησίας.
Ἐάν τώρα θά μοῦ λέγατε «Γιατί σέ ἕξι Τοπικάς Συνόδους νά καταδικασθῆ ὁ Προτεσταντισμός, καί ὄχι σέ μία;», θά σᾶς ἀπαντοῦσα: Ἡ Ἐκκλησία ἐπανέρχεται εἰς τό αὐτό θέμα, ὄχι διότι θέλει νά πῆ κάτι ἄλλο, ἀλλά ἐάν ἐμφανισθῆ κάτι καινούργιο εἰς τήν αὐτήν αἵρεσιν, στηρίζεται ἐπί τῆς προηγουμένης Συνόδου καί ἁπλῶς ἔρχεται νά προσθέση ἤ –προσέξατε!– νά ἀνανεώση τήν καταδίκη. Πάντοτε ὅμως καταδίκη. Πάντοτε! Δέν ὑπάρχει περίπτωσι νά ποῦμε ὅτι θά ὑπάρξη κάποτε καί μία χαριστική θέσις· ποτέ! διότι τότε ἡ Ἐκκλησία θά ἀντιφάσκη πρός ἑαυτήν.
Θά σᾶς πῶ ἕνα μικρό παράδειγμα. Ἐμφανίζεται ἕνας ὁ ὁποῖος ἀρνεῖται τήν θεότητα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Αὐτός προφανῶς πάσχει ἀπ’ τήν αἵρεσι τοῦ Ἀρείου. Θά πρέπει ἡ Ἐκκλησία νά κάνη πάλι Σύνοδον, ἐάν ὑποτεθῆ ὅτι εἶναι πολλοί ἐκεῖνοι πού ἀρνοῦνται, θά πρέπει νά κάνη πάλι Σύνοδον διά νά καταδικάση αὐτούς πού ἀρνοῦνται τήν θεότητα τοῦ Χριστοῦ; Ὄχι προφανῶς. Ἀλλά τί; τό δεδικασμένον τό ἔχει· τό δεδικασμένον τό ἔχει εἰς τήν Α΄ Οἰκουμενικήν Σύνοδον. Ἐκεῖ θά παραπέμψη· καί θά πῆ: «Εἶναι κατατεθειμ ένη ἡ καταδίκη.». Καί βάσει τοῦ δεδικασμένου, θά βγάλη τά συμπεράσματά της.
Ἐγώ λοιπόν ὁ ἱερεύς, πού εἶμαι στήν ἐνορία μου καί εἶμαι ὑπεύθυνος τοῦ ποιμνίου μου, κάθε φορά πού θά ἐμφανίζεται ἕνας αἱρετικός, ἐπί ὅλων τῶν τομέων τῶν αἱρέσεων, δέν σημαίνει ὅτι κάθε φορά θά τρέχω νά ρωτῶ· ἁπλούστατα διότι ἡ ἀλήθεια εἶναι κατατεθειμένη στήν Ἐκκλησία καί οἱ αἱρετικές θέσεις εἶναι δεδικασμένες. Δέν ἔχω παρά νά ἀνοίγω, ἀγαπητοί μου, τά βιβλία τῆς Ἐκκλησίας καί νά βρίσκω ἐκεῖ μέσα ἐκεῖνα τά ὁποῖα λέγει ἡ Ἐκκλησία· καί τότε θά λέγω: «Εἶσαι αἱρετικός !». Δέν θά γίνωμαι ἐγώ Σύνοδος· ἐγώ ἁπλῶς θά εἶμαι τό ἐκτελεστικόν ὄργανον τῆς Συνόδου μέσα στήν Ιστορία, ἤ τῶν Συνόδων μέσα στήν Ἱστορία. Αὐτό θά παρακαλέσω νά μήν τό ξεχάσωμε.
Καί ἐν προκειμένῳ δέν μποροῦμε νά ποῦμε ὅτι σήμερα ἄν ἐμφανίζωνται Προτεσταντικές ὁμάδες στόν χῶρον τῆς Ἑλλάδος πρέπει νά ξαναρχίσωμε νά τίς καταδικάζωμε, καί μέχρι πού νά τίς καταδικάσωμε θά πρέπει νά περιμένωμε τί θά πῆ ἡ Σύνοδος. Ὄχι· εἶναι δεδικασμένον! Καί σᾶς εἶπα: ὁ Προτεσταντισμός ἔχει καταδικασθῆ ἀπό ἕξι Τοπικάς Συνόδους.
Διαβάστε παρακαλῶ τήν Ἱστορία τοῦ Κυρίλλου τοῦ Λουκάρεως, πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως, νά δῆτε ἐκεῖ τί σάλος ἔγινε στήν Ἐκκλησία, ἐπειδή-ἐπειδή καί λοιπά αὐτός ἔδειξε κάποια φιλοκαλβινικήν διάθεσιν, φιλοπροτεσταντικήν, μέ ἀποτέλεσμα μία μετέπειτα Σύνοδος νά τόν καθαιρέση· ὅπως ἀναγκάστηκε νά καθαιρέση καί τόν Ὡριγένη, μετά θάνατον –δέν ἔχει σημασία. Καί ὅπως λέγει ἐκεῖ αὐτή ἡ Σύνοδος τῆς Κωνσταντινουπόλεως, «Τόν καθαιρέσαμε, γιά νά μήν ὑπάρχη οὔτε ἡ ὑποψία ὅτι μπορεῖ ἡ Ἐκκλησία νά ἔχη κάποια σχέσι μέ τόν Προτεσταντισμόν.». Διότι προσπάθησαν νά προσεταιρισθοῦν παρακαλῶ τήν Ἀνατολή οἱ Προτεστάνται, γιά νά στηριχθοῦν. Ναί.
Καί τότε παρακαλῶ, τόν 17ον αἰῶνα, ἔκαναν μία πλαστή ὁμολογία τοῦ Κυρίλλου τοῦ Λουκάρεως, ὅτι δῆθεν ἐκεῖνος τήν διετύπωσε, καί ἄρχισαν νά τήν κυκλοφοροῦν στήν Γερμανία, σέ ἑλληνικό καί λατινικό κείμενο. Καί ἔγινε σάλος στήν Ἀνατολή. «Ὁ πατριάρχης Προτεστάντης; !» Καί ἡ Ἐκκλησία –ἀκούσατέ το– τόν ἐρώτησε. Τοῦ λέει: «Εἶσαι Προτεστάντης;». «Ὄχι, λέει. Ὄχι, ὄχι !» Τέλος πάντων. Ἄφησε ὅμως ὑποψίες. Καί μόνο ἕνεκα τῶν ὑποψιῶν, μία μετέπειτα Σύνοδος Κωνσταντινουπόλεως τόν ἀφώρισε ἀπό τήν Ἐκκλησία. «Γιά νά καταλάβετε, ὅπως εἶπε ἐκείνη ἡ Σύνοδος, γιά νά καταλάβετε ὅτι ὑπάρχει εὐαισθησία εἰς τήν Ἐκκλησία μας καί δέν δεχόμεθα ποτέ νά ὑπάρχη παρουσία αἱρετικοῦ.» Αὐτό θά ἤθελα νά σᾶς τό πῶ σάν μιά προϋπόθεσι.

🔸Ἡ ἐγκύκλιος τῆς ἐν Κων/πόλει Συνόδου τοῦ 1836 – Ὁ Μοναχισμός ἀνιχνευτής τῶν αἱρέσεων🔸

Καί τώρα θά ἤθελα νά ἔλθω σέ μία ἀπ’ αὐτές τίς ἐγκυκλίους τῶν Συνόδων, χωρίς νά ἔχη σημασία ἄν εἶναι τοῦ 1600 ἤ τοῦ 1700 ἤ τοῦ 1800· δεδικασμένον εἶναι τό θέμα. Μή μοῦ πῆ κάποιος, ξαναλέγω, ὅτι αὐτή ἡ ἐγκύκλιος εἶναι παλιά καί χρειαζόμαστε νεωτέραν· τό ἀνέφερα προηγουμένως.
Δύο ἔχω πού μπορῶ νά σᾶς πῶ: εἶναι αὐτή ἡ ἐγκύκλιος ἀπόφασις τῆς ἐν Κωνσταντινουπόλει Τοπικῆς Συνόδου τοῦ 1836 κι αὐτή τῆς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος τοῦ 1891, πού ἐξεδόθη στίς 22 Μαρτίου 1891. Μέ αὐτήν τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος δέν θά ἀσχοληθῶ· θά ἀσχοληθῶ κυρίως μέ τήν τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ἡ ὁποία εἶναι ἐκτάκτως-ἐκτάκτως ἐνδιαφέρουσα. Πηγαίνω κατ’ εὐθεῖαν εἰς τό κείμενον, ἀγαπητοί μου. Ἔχω μαζί μου ἐδῶ τό σχετικό βιβλίο καί ἔρχομαι νά σᾶς πῶ μερικά μόνο ἀποσπάσματα, γιά νά ποῦμε μερικές θέσεις πάρα πολύ σπουδαῖες.
Ἀρχικά ὁ τίτλος τῆς ἐγκυκλίου εἶναι ὁ ἑξῆς: «Τῆς ἐν Κωνσταντινουπόλει Συνόδου τοῦ 1836 ἐγκύκλιος, κατά τῶν Διαμαρτυρομένων ἱεραποστόλων.». Σαφῶς.

🔹»Γρηγόριος, ἐλέῳ Θεοῦ ἀρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, Νέας Ρώμης, Οἰκουμενικός Πατριάρχης.🔹

»Ὁ πολυέλεος καὶ πανοικτίρμων Θεός...» καί λοιπά καί λοιπά. Εἶναι μία ἐγκύκλιος τριάντα πέντε σελίδων αὐτοῦ τοῦ βιβλίου. Τριανταπέντε σελίδων! Εἶναι πάρα πολύ μεγάλη. Θά σταχυολογήσω τρία-τέσσερα-πέντε σημεῖα μικρά, πολύ μικρά, γιά νά σᾶς πῶ μερικά πραγματάκια.
Κατ’ ἀρχάς τίθεται τό ἐρώτημα: Ὁ κάθε ἱερεύς καί ὁ κάθε ποιμήν καί ὁ κάθε ἐντεταλμένος νά φρουρῆ καί νά ποιμαίνη ψυχάς Ὀρ θοδόξους ἔχει τό δικαίωμα νά κινῆται ἀπό μόνος του καί νά περιφρουρῆ τό ποίμνιον;
Βεβαίως! Ἀκοῦστε λοιπόν τώρα. Λέγει ἐδῶ ἡ Σύνοδος:
«Κρίνομεν ἀναγκαῖον τὸ νὰ γνωστοποιήσωμεν πρὸς πάντας τὸν ἐπικείμενον κίνδυνον τῆς Ἐκκλησίας, καὶ συγχρόνως ἐν μ έρει νὰ σᾶς παραστήσωμεν τὰς αἱρέσεις, τὰς κακοδοξίας καὶ τὰς ἐπιβουλὰς τῶν σημερινῶν αἱρετικῶν, διὰ νὰ γνωρίσητε πῶς πρέπει νὰ προφυλάττησθε τοὐντεῦθεν ἀπὸ τὰς ἐνέδρας καὶ παγίδας αὐτῶν · ὅτι ὀφείλομεν νὰ δώσωμεν φοβερὰν ἀπολογίαν ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ὑμῶν, ἐὰν ἀμελήσωμεν ἢ ἀδιαφορήσωμεν εἰς πράγματα τόσον οὐσιώδη καὶ τόσον μεγάλα καὶ ὑψηλά.»
Καί πρός τό τέλος τῆς ἐγκυκλίου ἡ Σύνοδος ἀποτείνεται πρός τούς ἐπισκόπους τοῦ Πατριαρχείου, ὅπου βρίσκονται ἀνά τήν γῆν, ὥστε ἰδιαιτέρως νά λάβουν τά μέτρα τους. Ἀποτείνεται τελικά καί πρός τούς πιστούς καί τούς λέγει πῶς πρέπει κι αὐτοί νά προσέξουν. Συνεπῶς χρέος βαρύ-βαρύτατον εἶναι νά προσέξωμε πολύ τό ποίμνιόν μας. Δέν περιμένω νά μοῦ πῆ ἡ προϊσταμένη μου ἀρχή ἄν πρέπει νά κινηθῶ ἤ δέν πρέπει νά κινηθῶ· ἐγώ ὁ ἱερεύς ἀπό μόνος μου τό καταλαβαίνω, γιατί εἶναι κατατεθειμένα πράγματα. Κατατεθειμένα πράγματα εἶναι! Δέν ὑπάρχει καμμία αὐθαιρεσία δηλαδή· καμμία ἀπολύτως.

Δεύτερον. Ἀκόμη ἡ ἐγκύκλιος μᾶς δείχνει πῶς σκέπτονται οἱ Προτεστάνται. Θά τρομάξετε, ἀγαπητοί μου, ἅμα τ’ ἀκούσετε αὐτό.
«Οἱ σημερινοὶ αἱρετικοί, οἱ ὁποῖοι καταπολεμοῦσι καὶ διαφθείρουσι τὴν ἱερὰν ἡμῶν Ὀρ θόδοξον Ἐκκλησίαν δολερῶς καὶ ὑπούλως, εἶναι μαθηταὶ καὶ ὀπαδοὶ τοῦ Λουθήρου, τοῦ Σβιγγλίου καὶ Καλβ ίνου, τῶν Σοκίνων –εἶναι οἱ Σοκινιανοί, πού σᾶς ἀνέφερα προηγουμένως, στήν Πολωνία– καὶ ἄλλων πολλῶν τοιούτων αἱρετικῶν. Ὁ πρόβολος –γράφουν αὐτοί τώρα· εἶναι δικό τους· εἶναι ἕνα ἀπόσπασμα, πού ἡ Σύνοδος τό παίρνει ἀπ’ αὐτούς– Ὁ πρόβολος καὶ διδάσκαλος τούτων, ὁ Λούθηρος, καθὼς καυχῶνται τῶν Σοκίνων οἱ μαθηταί, κατηδάφισε τὴν στέγην τῆς Βαβυλῶνος, ὁ ἀκόλουθος τούτων Καλβ ῖνος ἔρριψε τὰ τείχη της, ἀλλ’ οἱ Σοκῖνοι ἀνέσκαψαν καὶ αὐτὰ τὰ θεμέλια.» Σᾶς εἶπα ὅτι οἱ Σοκῖνοι εἶναι Ἀντιτριαδισταί· δέν δέχονται οὔτε κἄν τόν Τριαδικόν Θεόν! «Καὶ Βαβυλῶνα, συνεχίζει νά λέγη ἡ ἐγκύκλιος, Καὶ Βαβυλῶνα ἐνταῦθα ἐννοοῦσι τὴν ἡμετέραν ἀκράδαντον Ἐκκλησίαν καὶ τὰς Ἀποστολικὰς αὐτῆς Παραδόσεις καὶ Ἱεροπραξίας.».

Δηλαδή ἀκούσατε πῶς λέγουν τήν Ἐκκλησίαν;... Βαβυλῶνα ! Θά σᾶς τό πῶ αὐτό τήν ἐρχομένη φορά, σαφέστερο καί ἀκριβέστερο. Θά τό δῆτε αὐτό. «Βαβυλῶνα» ἡ Ἐκκλησία!... Καί ὅτι ὁ Λούθηρος ἔβγαλε τήν σκεπή της, ὁ Καλβῖνος γκρέμισε τά τείχη καί οἱ Σοκῖνοι κατέσκαψαν τά θεμέλιά της! Φοβερό πρᾶγμα αὐτό!... Καί αὐτοί οἱ ἄνθρωποι μετά θά ’ρθοῦν νά μᾶς παρουσιάσουν... τί ; νά μᾶς ποῦν... τί ; Νά συνεργασθοῦμε;... Νά μᾶς ἀνοίξουν τά μάτια;... Νά μᾶς φωτίσουν;... Τί ; Ὁ Θεός νά μᾶς φυλάξη.
Ἀκόμη· δείχνει τά μέσα καί τό σχῆμα πού χρησιμοποιοῦν καί λαμβάνουν:
«Περὶ τῶν σημερινῶν αἱρετικῶν καὶ τῶν ἐπιβουλῶν αὐτῶν, οἱ σημερινοὶ αἱρετικοί», δηλαδή οἱ αἱρετικοί τοῦ 1836, «ὁμόφρονες ὄντες ὀπαδοὶ καὶ ζηλωταὶ κατὰ πάντα τούτων τῶν εἰρημένων αἱρεσιαρχῶν, τῶν ὁποίων καὶ τὸ ὄνομα φέρουσιν, ὀνομαζόμενοι Λου θηροκαλβ ῖνοι γενικωτέρως, ἐπεχειρήθησαν τώρα ἐν ἐσχάτοις καιροῖς μὲ ὅλους τοὺς τρόπους καὶ ὅλα τὰ μέσα νὰ χύσωσι τὸν φαρμακερὸν ἰὸν», θά πῆ δηλητήριο, «τῶν διαφόρων τούτων αἱρέσεων εἰς τὰς ἀκοὰς τῶν Ὀρ θοδόξων, νά μολύνωσι τὴν ἀμώμητον ἡμῶν Πίστιν καὶ νὰ κατασπαράξωσι τὸ ποίμνιον τοῦ Χριστοῦ. Καὶ διὰ νὰ ἐκτελέσωσι ταῦτα ῥαδίως», εὐκόλως δηλαδή, «λαμ βάνουσι διάφορα σχήματα. Προσποιοῦνται φιλανθρωπίαν, κηρύττουσι φωτισμόν, ἐπαγγέλονται σοφίαν καὶ παιδείαν καὶ ὑπόσχονται πανταχοῦ τὰς μεγαλυτέρας εὐεργεσίας. Δαπανῶσι πολλὰ πρὸς τύπωσιν βιβλιαρίων, πεπληρωμένων ἀπὸ ταύτας τὰς διαφόρους βλασφημίας των, πολεμούντων πότε μὲν πλαγ ίως, πότε δὲ κατ’ εὐθεῖαν τὰ οὐράνια δόγματα καὶ διδάγματα, παραδόσεις καὶ ἔθιμα τῆς Ὀρ θοδόξου ἡμῶν ἁγίας Ἐκκλησίας. Χαρ ίζουσι ταῦτα ἢ τὰ πωλῶσι διὰ σμικρωτάτης τιμῆς, λόγῳ μὲν εὐεργεσίας, ἔργῳ δὲ βλάβης, διὰ νὰ ἐμφυτεύσωσιν εἰς τὰς καρδίας τῶν Ὀρ θοδόξων, καὶ μάλιστα τῶν ἁπαλῶν παίδων, τὰς παρανόμους αὐτῶν βλασφημ ίας.»
Κατόπιν οἱ Προτεστάνται στρέφονται –ὤ, πρός τά ποῦ στρέφονται...!– στρέφονται ἐναντίον τοῦ Μοναχισμοῦ! Χμ! Γιατί στρέφονται ἐναντίον τοῦ Μοναχισμοῦ; διότι τούς ἀποκαλύπτουν οἱ μοναχοί. Ἡ ἱστορία τοῦ Μοναχισμοῦ δέν εἶναι τίποτε ἄλλο παρακαλῶ, ἀγαπητοί μου, παρά οἱ ἀποκαλύψεις τῶν αἱρέσεων, ἡ ἀποκάλυψις τῶν βαθέων τοῦ Σατανᾶ  ! Ὅποια αἵρεσις ἔλθη ἤ παρουσιασθῆ, ὁ Μοναχισμός τήν ἀνιχνεύει. Αὐτός ὁ Μοναχισμός, πού εἶναι στάς ἐρήμους, πού εἶναι στά βουνά· αὐτοί πού εἶναι ἀπομεμακρυσμένοι, αὐτοί ἀνιχνεύουν. Ὁλόκληρη ἡ Ἐκκλησιαστική Ἱστορία μας εἶναι ἱστορία ἀνιχνεύσεως τῶν αἱρέσεων ἐκ μέρους τοῦ Μοναχισμοῦ. Ἑπόμενον λοιπόν εἶναι οἱ αἱρετικοί νά βλέπουν τόν Μοναχισμόν μέ τό χειρότερο μάτι. Γι’ αὐτό ἰδιαιτέρως στρέφονται ἐναντίον τοῦ Μοναχισμοῦ· νά τόν ἐξευτελίσουν ὅσο μποροῦν περισσότερο, μόνο καί μόνο γιά νά προσβάλλουν τήν Ἐκκλησία· διότι ὁ προμαχών τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ὁ Μοναχισμός.
Ἔφθασε κάποιος –καί κληρικός μάλιστα!– νά μοῦ πῆ: «Κι ἐσεῖς τί ἀνακατεύεσθε μ’ ἐκεῖνα πού γίνονται εἰς τήν πόλιν ; Τί σᾶς ἐνδιαφέρει ἐσᾶς;». Σάν νά εἶναι παρακαλῶ ἡ Ἐκκλησία μας μόνο ἕνα μοναστήρι, καί νά μήν μᾶς νοιάζη τίποτα ἄλλο! Ὁ μέγας Βασίλειος, ἀγαπητοί μου, ἦταν οἰκουμενικός Πατήρ· τόν ἐνδιέφερε τί γίνεται σ’ ὁλόκληρη τήν οἰκουμένη. Μπορεῖ τό σῶμα νά λέη «Μέ πονάει τό κεφάλι ; θά πάρω μιά ἀσπιρίνη. Μέ πονάει τό νύχι ; δέν μ’ ἐνδιαφέρει, γιατί εἶναι νύχι.»;! Τό λέει αὐτό ποτέ κανένας;! Δυνάμεθα νά ποῦμε ὅτι ἐγώ θά μείνω στήν ἐνορία μου, θά μείνω στό μοναστήρι μου, θά μείνω στό σπιτάκι μου, καί δέν μ’ ἐνδιαφέρει τί γίνεται παρακάτω;! Εἶναι ὀρθόν αὐτό;! εἶναι χριστιανικόν αὐτό;! Καί τοῦ ἀπαντῶ: «Γι’ αὐτό εἴμαστε ἐκεῖ πάνω: νά βλέπουμε ἐκεῖνα πού εἶναι χαμηλά καί νά ἀφυπνίζουμε ἐκείνους πού κοιμῶνται μέσα εἰς τήν πόλιν.». Αὐτό ἀπάντησα.
Λοιπόν ἀκοῦστε παρακαλῶ τί λέγει ἡ ἐγκύκλιος τῆς Συνόδου τῆς Κωνσταντινουπόλεως: «Ταῦτα καὶ ἄλλα πολλὰ μετεχειρίσθησαν –οἱ αἱρετικοί, οἱ Προτεστάνται– καὶ μεταχειρίζονται οἱ σημερινοὶ αἱρετικοί, διὰ νὰ μολύνωσι τὴν ἡμετέραν Θρησκείαν καὶ νὰ διαφθείρωσι τὸ ἡμέτερον Ἔθνος, καὶ πρὸς εὔκολον κατόρ θωσιν τῶν κακοβούλων αὐτῶν σκοπῶν ἐκχέουσι τὸν ἰὸν τῆς ἰοβόλου αὐτῶν ψυχῆς διὰ τοσούτων φλυαριῶν κατὰ τοῦ ἀτενῶς ἐπαγρυπνοῦντος, φυλάσσοντος τὴν Ὀρ θόδοξον ποίμνην καὶ μόνου δυναμένου ἀντιστῆναι καὶ ἀνατρέψαι τὰ τούτων πονηρὰ σχέδια Μοναχικοῦ Τάγματος, ἐκσφενδονίζοντες μὲ φορὰν δριμυτάτην λόγων ἀλόγων τὴν παντελῆ καταστροφὴν τοῦ ἱεροῦ αὐτοῦ Συστήματος. Ἀλλὰ γνώτωσαν οἱ παραλελογισμένοι λουθηροκαλβινόφρονες ἀπόστολοι ὅτι ἐξ αὐτοῦ τοῦ Τάγματος −τοῦ Μοναχικοῦ− καὶ μέχρι τοῦ νῦν», καί μέχρι τώρα, «εἰσὶν οἱ ὀρ θοτομοῦντες τὸν λόγον τῆς ἀληθείας καὶ ὁδηγοῦντες τὴν Ὀρ θόδοξον νεολαίαν, διὰ τῆς διδασκαλίας αὐτῶν, εἰς τὸ ἱερὸν δόγμα καὶ εἰς τὴν ὀρ θὴν ἠθικήν.
»Τὸ Τάγμα αὐτὸ οὔτε ἐμόλυνε ποτέ, κατὰ τοὺς παραλογισμοὺς τῶν ἐναντίον αὐτῶν κακοφρόνων, τὴν ὁρατὴν Ἐκκλησίαν τοῦ Χριστοῦ, ἀλλ’ ἀείποτε ἐλάμπρυνεν, ἐδόξασεν, ἐκράτεινε καὶ ἐστερέωσεν αὐτὴν καὶ διὰ τοῦ πνευματικοῦ βίου καὶ διὰ τῶν δογματικῶν συγγραμμάτων καὶ ἠθικῶν. Αὐτὸ συνεκρότησε τὰς κατὰ καιροὺς συστάσας Οἰκουμενικὰς καὶ Τοπικὰς Συνόδους. Αὐτὸ −τό Μοναχικόν Τάγμα− διετήρησεν ἀκριβῶς τοὺς ἱεροὺς Κανόνας, οἵτινες καὶ τὸ δόγμα εὐσεβῶς ὀρ θοτομοῦσι καὶ τὰ ἤθη τῶν Χριστιανῶν ῥυθμίζουσι καὶ εἰς τὴν κατὰ Θεὸν πολιτείαν ὁδηγοῦσι. Αὐτὸ ἀπ’ ἀρχῆς ἀντέστη καὶ κατεπολέμησε καί, τῇ πανσθενῇ δυνάμει τοῦ Κυρίου, κατεπάλαισε τὰ διάφορα συστήματα τῶν ἑλληνιστῶν καὶ τοὺς κακοδόξους αἱρεσιάρχας. Αὐτό, τέλος πάντων, ἤδη πολεμεῖ καὶ ὑμᾶς τοὺς ἐπ’ ἐσχάτων τῶν χρόνων ἐκ τῶν κευθμώνων τοῦ ᾅδου καὶ τοῦ βυθοῦ τοῦ βορείου ὠκεανοῦ ἀναφανέντας σατανικοὺς αἱρεσιάρχας, διὰ νὰ παύσητε διαταράττοντες τὴν Ὀρ θόδοξον Ἀνατολικὴν Ἐκκλησίαν, τὴν ὁποίαν αὐτὸ τὸ Μοναχικόν Σύστημα ἐφύλαξε μέχρι τοῦδε, καί, τῇ παναλκῇ δυνάμει τοῦ παντουργοῦ Θεοῦ, θέλει φυλάξῃ μέχρι συντελείας.»

Νά ποιά εἶναι ἡ θέσις τοῦ Μοναχισμοῦ ἐναντίον τῶν αἱρετικῶν. Αὐτά ἦταν ἀπό τήν ἐπίσημον ἐγκύκλιον τῆς Συνόδου τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1836.
Ἀκόμη –θά τό φαντασθῆτε παρακαλῶ; θά τό φαντασθῆτε;... καί ὅμως εἶναι ἀληθές– ἀκόμη προσπαθοῦν νά προσεταιρισθοῦν καί τόν κλῆρον! Καί ἰδού.
«Τὰ πράγματα αὐτὰ ἀπέδειξαν ὅτι ἄλλο καλὸν δὲν προεξενήθη ἐκ τούτων τῶν βιβλίων εἰς τοὺς ὁμογενεῖς, εἰ μὴ ἡ ψυχρότης τῆς πίστεως, ἡ ἀδιαφορία περὶ τὰ θρησκευτικά, ἡ διαφθορὰ τῶν ἠθῶν. Αὐτοὶ −οἱ Προτεστάνται− ἐμηχανεύθησαν κατ’ ἀρχάς, πρ ὶν εἰσέτι γνωσθῶσιν οἱ δολεροί των σκοποὶ −κι αὐτό στήν Ἑλλάδα παρακαλῶ– νὰ μεταχειρισθῶσι τινὰς εὐυπολήπτους», δηλαδή σπουδαίους ἀνθρώπους, μέ ὑπόληψι, «τῶν ἐκ τοῦ κλήρου εἰς αὐτὰ ταῦτα, διὰ νὰ καλύψωσιν ἔτι μᾶλλον τοὺς δόλους των.»
Ἀκούσατε;... προσεταιρίζονται καί τόν κλῆρον, γιά νά καλύψουν τούς δόλους των! Τί τό παράξενον; Τό ἀκούσατε παρακαλῶ;... προσεταιρίζονται καί τούς κληρικούς, γιά νά καλύψουν τούς δόλους των οἱ αἱρετικοί, οἱ Προτεστάνται!... Δέν τά λέγω ἐγώ· τά λέγει ἡ Σύνοδος τῆς Κωνσταντινουπόλεως.

🔸Ἡ στάσις μας ἀπέναντι στούς ποικίλους αἱρετικούς🔸

Καί, τέλος: Ποία στάσι πρέπει νά πάρωμε ἀπέναντι σέ ὅλους αὐτούς;
Ἀκοῦστε: «Ὅθεν καὶ διὰ τῆς παρούσης Ἐκκλησιαστικῆς καὶ Συνοδικῆς ἐγκυκλίου ἐπιστολῆς, γνωστοποιοῦμεν τοῖς ἁπανταχοῦ Ὀρ θοδόξοις ὅτι, μὴ ἀνεχόμενοι τοὐντεῦθεν τῶν τοιούτων τῆς καθ’ ἡμᾶς Μιᾶς, Ἁγίας, Καθολικῆς καὶ Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας ἀποστατῶν, ἀφεύκτως θέλομεν μεταχειρισθῇ ὅλα τὰ μέσα, σκοπὸν τιθέμενοι ἵνα διορ θώσωμεν καὶ ἀνακαλέσωμεν εἰς τὴν εὐθεῖαν ὁδὸν τοὺς τοιούτους πεπλανημένους ἢ ὡς μέλη σεσηπότα», σάπια, «νὰ ἀποκόψωμεν, ἀποβάλλοντες αὐτοὺς ἀπὸ τὴν ὁλομέλειαν τῶν πιστῶν.». Ἤ θά μετανοήσης καί θά ’ρ θῆς ἐδῶ μπροστά στήν Ἐκκλησία καί θά κόψης ὅλα σου τά τερτίπια, ἐκεῖνα πού κάνεις, παρεκκλησιαστικά καί παρασυναγωγικά, ἤ θά ἀποκοπῆς σάν σάπιο μέλος τῆς Ἐκκλησίας. Δέν τό λέγω ἐγώ· τό λέγει ἡ Σύνοδος τῆς Κωνσταντινουπόλεως.
Καί ὁ ἐπίλογος: «Ταῦτα πάντα λοιπόν, ὡς ἀναγκαῖα τε καὶ σωτήρια –ἀναγκαῖα καί σωτήρια!–, τῇ κοινῇ γνώμῃ τῶν μακαριωτάτων πατριαρχῶν, ἐν Χριστῷ ἀδελφῶν καὶ συλλειτουργῶν τῆς ἡμῶν μετριότητος, τοῦ τε ἁγιωτάτου πατριάρχου Ἀλεξανδρείας κ. Ἱεροθέου, τοῦ ἁγιωτάτου πατριάρχου Ἀντιοχείας κ. Μεθοδίου, τοῦ ἁγιωτάτου πατριάρχου Ἱεροσολύμων κ. Ἀθανασίου −καί τοῦ Γρηγορίου, πού ἦτο τότε Κωνσταντινουπόλεως− καὶ τῶν λοιπῶν ἁγ ίων πατρ ιαρχῶν, προκατόχων ἡμῶν, καὶ τῆς περὶ ἡμᾶς τῶν ἀρχιερέων ἱερᾶς ἀδελφότητος, ἐγκριθέντα, ἀπεφάνθη συνοδικῶς.». Ἐνεκρίθησαν ἀπ’ ὅλους αὐτούς, δηλαδή ἀπ’ ὅλα τά Πατριαρχεῖα τῆς Ἀνατολῆς. Ἐνέκριναν οἱ πατριάρχαι καί ἀπεφάνθησαν συνοδικῶς καί τώρα ὑπογράφουν. Αὐτός εἶναι ὁ ἐπίλογος, ἀγαπητοί μου, αὐτῆς τῆς ἐγκυκλίου ἐναντίον τῶν Προτεσταντῶν.
Τί θά ἐλέγαμε λοιπόν γιά ὅλα αὐτά;
Ὑπάρχει τό δεδικασμένον. Ὑπάρχει. Ἀλλά ἐπειδή βλέπω δημοσιεύσεις στήν ἐφημερίδα, βλέπω ἀναγγελίες, βλέπω τοῦτα-ἐκεῖνα, πού καλοῦν τούς Χριστιανούς μας νά πᾶνε εἰς τούς τόπους των, γιά νά τούς παρασύρουν οἱ Προτεστάνται μέ τίς ποικίλες ὀνομασίες τους, πού θά σᾶς πῶ καί τήν ἐρχομένη φορά, ὀφείλομε, ἀγαπητοί μου, νά εἰδοποιήσωμε.
Τό θέμα δέν ἐξηντλήθη. Νά μέ συγχωρέσετε πού κράτησα παραπάνω τήν ὁμιλία· ἀλλά ἦταν ἀνάγκη νά γίνη αὐτό. Καί θά συνεχίσω τήν ἐρχομένη φορά, νά σᾶς πῶ λεπτομέρειες καί εἰδικώτερα σημεῖα ἐπάνω εἰς τά θέματα τῶν Προτεσταντῶν, πού δροῦν καί ἐνεργοῦν καί εἰς αὐτήν τήν γειτονιά μας. Γι’ αὐτό θά παρακαλέσω, οὐδείς μήν λείψη· ὅλοι παρόντες· γιά νά κατατοπισθοῦμε καί νά βοηθήσωμε καί τούς ἀπόντας, ὥστε νά γλυτώσουμε ἀπό τίς ἁρπάγες αὐτές τοῦ Ἅδου καί τῆς φθορᾶς.

Ὁ Θεός νά σᾶς εὐλογῆ.

2α ομιλία στην κατηγορία « Περί Αιρέσεων ».

Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :

" Περί αἱρέσεων " εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/diafora-uemata/peri-airesevn
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40qmz2n2W4lmGfLILk_q96cE

Πηγή : 
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/keimena-p-thanasiou/peri-airesevn

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.