Αθανάσιος Άμβωνας: Βιοτικές μέριμνες ~ Εργασία.

Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Βιοτικές μέριμνες ~ Εργασία.. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

24 Μαΐου 2025

Ἡ ὀρθή ἔννοια τῆς ἀργίας.

†. Το θαύμα της θεραπείας του εκ γενετής τυφλού, που ακούσαμε στη σημερινή ευαγγελική περικοπή, αγαπητοί μου, είχε εκπλήξει τους άρχοντας της Ιερουσαλήμ. Δεν εγνώριζαν τι εξήγηση να δώσουν. Ρωτούσαν τον ίδιον τον τυφλόν, ρωτούσαν τους γονείς του και ξαναρωτούσαν και επανήρχοντο. Αλλά το θαύμα έμενε θαύμα. Φθονούσαν οι άρχοντες τον Ιησούν. Γι'αυτό ακριβώς και πολυπραγμονούσαν περί την θεραπεία του, γιατί δεν ηνείχοντο να ακούν κάτι μεγάλο γι’ Αυτόν. Εξάλλου ο φθόνος των οδήγησε τον Ιησούν εις τον Σταυρόν. Γι'αυτό προσπαθούν τώρα να βρουν, όπως πάντοτε το έκαναν, κάτι δήθεν κατηγορήσιμο για να ψέξουν, να κατηγορήσουν τον Ιησούν και να δείξουν ότι είναι αμαρτωλός και συνεπώς δεν είναι ο Μεσσίας. Όλο το θέμα εκεί ήτο. «Και συνεπώς, δεν είναι ο Μεσσίας».

Και το βρήκαν: Το θαύμα έγινε ημέρα Σάββατο. Ο Ιησούς έκανε πηλό εν ημέρα Σαββάτου. Να η κατηγορία. Αυτό ήταν μία απόδειξις, ατράνταχτη γι’ αυτούς βέβαια, ότι ο Ιησούς παραβαίνει τον νόμο κι έτσι είναι αμαρτωλός. Είδατε με πόσην ευκολίαν εξυφαίνεται η κατηγορία; Γι'αυτό ακριβώς ο Ιωάννης τονίζει στη σημερινή του ευαγγελική περικοπή: «Ἦν δὲ σάββατον ὅτε τὸν πηλὸν ἐποίησεν ὁ Ἰησοῦς καὶ ἀνέῳξεν αὐτοῦ τοὺς ὀφθαλμούς». «Ήταν Σάββατο όταν έκανε τον πηλόν ο Ιησούς και άνοιξε τα μάτια του τυφλού». Πώς έκανε τον πηλόν; Έφτυσε χάμω. Πόσο είναι το φτύσμα; Και με αυτό, έκανε λίγο λάσπη. «Παραβαίνει την αργία του Σαββάτου ο Ιησούς!». Και έχρισε τα μάτια του τυφλού και του είπε: «Πήγαινε εις την κολυμβήθρα του Σιλωάμ και να νιφτείς». Και νιβόμενος απέκτησε την όρασή του. Δεδομένου ότι ήταν τυφλός εκ γενετής, δηλαδή δεν είχε απλώς μία βλάβη στην όραση. Δεν υπήρχαν καν τα μάτια! Δεν υπήρχαν βολβοί! Αυτό είναι το σημαντικότατο.

Έτσι, έλεγαν κάποιοι Φαρισαίοι: «Οὗτος ὁ ἄνθρωπος οὐκ ἔστι παρὰ τοῦ Θεοῦ, ὅτι τὸ σάββατον οὐ τηρεῖ». «Αυτός ο άνθρωπος», λέγει, «δεν είναι από τον Θεό, δεν είναι δυνατόν να είναι από τον Θεό, επειδή δεν φυλάττει την εντολή της αργίας του Σαββάτου».

Το ίδιο βεβαίως είχε συμβεί και με τον παραλυτικόν που είχαμε δει την παρελθούσα Κυριακή στην ευαγγελική περικοπή, που του είπε ο Κύριος να σηκώσει το κρεβάτι του και να πάει στο σπίτι του. Του λένε οι άλλοι: «Σάββατο είναι· σηκώνεις το κρεβάτι σου;». Στη ραβινική διδασκαλία, στην ερμηνεία των εντολών, ίσως θα τρομάξετε άμα το ακούσετε, εάν, λέγει, έπαιρνες ένα αντικείμενο και το μετέφερες κάπου αλλού, καταδικαζόσουν σε θάνατο με λιθοβολισμό! Το ακούσατε; Το ίδιο πράγμα είχε συμβεί και με εκείνη τη συγκύπτουσα γυναίκα, που ο Κύριος εκεί στη συναγωγή την είδε και της είπε: «Λύνεσαι από την ασθένειά σου αυτήν». Κι εκεί ο αρχισυνάγωγος άρχισε να μουρμουρίζει και να λέγει: «Έρχεστε εδώ, την ημέρα του Σαββάτου, να θεραπευτείτε και δεν έρχεστε κάποια άλλη μέρα». Γιατί κι αυτό… εάν κανείς εθεραπεύετο την ημέρα του Σαββάτου, εθεωρείτο εργασία και συνεπώς ήτο κατηγορήσιμη η περίπτωση...

Αλλά εδώ βλέπομε κάτι κατ’ επανάληψη που έκανε ο Κύριος, σαν να το έκανε επίτηδες. Ο Κύριος, ημέρα Σαββάτου, να αγαθοεργεί. Γιατί ήθελε απλούστατα, όπως αντιλαμβανόμεθα από τα τέσσερα ευαγγέλια, όπως μας διηγούνται οι ιεροί Ευαγγελισταί τα καθέκαστα, ήθελε να διορθώσει την εσφαλμένη αντίληψη που είχαν οι Εβραίοι, οι Ραββίνοι, για την αργία του Σαββάτου.

Αλλά ας δούμε τα πράγματα από πιο κοντά, γιατί, όπως θα δείτε, μας ενδιαφέρει κι εμάς πολύ. Δεν είναι δηλαδή ένα περιστατικό που ανήκει στο παρελθόν και είναι απλώς ιστορικής, μουσειακής αξίας. Είναι κάτι, θα δείτε, ότι μπαίνει ολότελα μέσα στη ζωή μας.

Ποιος ήταν ο Νομοθέτης στο Σινά, που έδωσε τον Δεκάλογο στον Μωυσέα; Βέβαια ο Θεός. Αλλά και από την ίδια την Παλαιά Διαθήκη και υπό το φως της Καινής Διαθήκης μαθαίνομε ότι εκεί ήταν το δεύτερο πρόσωπον της Αγίας Τριάδος, ο Θεός Λόγος. Αυτός έδωσε τον Δεκάλογον. Ο μετέπειτα Ενανθρωπήσας Ιησούς Χριστός. Τώρα λοιπόν, πώς ο Ιησούς Χριστός δήθεν τάχα καταργεί την εντολήν την τετάρτην περί της αργίας του Σαββάτου; Αυτό δεν θα ήταν αντιφατικό για τον Θεό, να νομοθετεί και κατοπινά να συλλαμβάνεται παραβάτης του ιδίου νόμου;

Τι άλλη απάντηση να δοθεί σ’ αυτό το θέμα, όταν μάλιστα επιδιώκει ο Κύριος, επαναλαμβάνομε, να θαυματουργεί την ημέρα του Σαββάτου; Τι άλλη απάντηση μπορούμε να δώσουμε; Ότι, δηλαδή, απλούστατα κακώς οι Ιουδαίοι είχαν αντιληφθεί την αργίαν του Σαββάτου. Δεν υπάρχει άλλη απάντησις.

Η εντολή της αργίας του Σαββάτου, αγαπητοί μου, που είναι η 4η, κατά σειρά, εντολή, μαζί με τις τρεις πρώτες άλλες εντολές, είναι σε ό,τι αφορά στην σχέση του ανθρώπου με τον Θεό. Συνεπώς η παράβασις των τεσσάρων πρώτων εντολών, ήτο ασέβεια. Η παράβασις των έξι τελευταίων εντολών, «Τίμα τόν πατέρα σου καί τήν μητέρα σου», που είναι η 5η εντολή και έως την 10ην εντολήν, η παράβασις ήτο αμάρτημα. Υπάρχει δε πολλή διαφορά ανάμεσα εις την ασέβεια και εις την αμαρτία. Η ασέβεια είναι κάτι πολύ βαρύτερο από την αμαρτία. Δεν είναι το ίδιο πράγμα, να υβρίσω τον Θεόν ή να ειδωλολατρήσω, με το να δείρω τον συνάνθρωπό μου ή να κάνω μία αμαρτία επάνω του. Δεν είναι το ίδιο πράγμα. Άλλο τώρα ότι η παράβασις των έξι εντολών των τελευταίων, τελικά διαβαίνει εις την προσβολή του προσώπου του Θεού. Εάν κάνω το κακό στον πλαϊνό μου, στον συνάνθρωπό μου, αυτή η αμαρτία μου διαβαίνει και πηγαίνει στον Θεό. Εκεί καταλήγει η όλη αυτή προσβολή. Ενώ όταν παραβώ τις 4 πρώτες εντολές, δεν μεσολαβεί άνθρωπος· απευθείας στρέφομαι προς τον Θεόν και αυτό βεβαίως είναι, όπως σας είπα, και λέγεται ασέβεια.

Οι Εβραίοι όμως είχαν, για να επανέλθουμε στο θέμα, είχαν απολυτοποιήσει την αργία του Σαββάτου. Και αυτό το έκαναν και σε άλλες εντολές. Όπως επί παραδείγματι την εντολήν περί της τιμής των γονέων, κ.λπ. Αλλά αυτή η απολυτοποίησις είναι αμάρτημα. Όταν ο άνθρωπος φθάνει να θέτει την εντολή που ορίζει ο Θεός πιο πάνω από τον Νομοθέτη. Ένα μικρό παράδειγμα. Δίνει εντολή ο Θεός εις τον Μωυσέα κι εκείνος εις τον απόγονό του, τον διάδοχό του, τον Ιησού του Ναυή κι εκείνος παρακάτω… και φθάνομε εις τον Σαούλ τον βασιλέα, που δίνει εντολή ο Θεός: «Όταν θα φθάσετε εις την γην της Επαγγελίας, τότε θα εξολοθρεύσετε τους Αμαληκίτας, γιατί αυτοί ετόλμησαν να κάνουν πόλεμο εναντίον σας, μόλις βγήκατε από τη γη της Αιγύπτου και είσαστε ανήμποροι, ανίσχυροι και ανοργάνωτοι. Αυτούς θα τους τιμωρήσετε. Δεν θα μείνει –ακούστε, ακούστε, ακούστε- ρουθούνι που να αναπνέει!». «Πωωω… Φοβερόν πράγμα! Ο Θεός δεν μας είπε», θα έλεγαν οι Εβραίοι, «δεν μας είπε ‘’Οὐ φονεύσεις;’’». Εάν, λοιπόν, πω εις τον Θεόν: «Μα Συ είπες να μη φονεύσομε, πώς Συ μας λέγεις να καταστρέψομε, να φονεύσομε τους Αμαληκίτας;». Αυτό λέγεται απολυτοποίησις μιας εντολής. Γιατί την βάζω πιο πάνω από τον Νομοθέτη. Ο Θεός, αγαπητοί μου, είναι ελεύθερος. Όταν νομοθετεί, νόμος είναι αυτό που θέλει. Κι εδώ τώρα νόμος είναι να εξαλειφθούν από προσώπου γης οι Αμαληκίται. Γι'αυτό και τιμωρεί ο Θεός τον Σαούλ, με θάνατο, εφονεύθη ο Σαούλ, επειδή ακριβώς παρέβη την εντολήν αυτή του Θεού, να εξολοθρεύσει τους Αμαληκίτας.

Καταλάβατε, λοιπόν, τι θα πει απολυτοποίησις ενός πράγματος, μιας υποθέσεως, ενός νόμου. Είναι σοβαρό, είναι πάρα πολύ σοβαρό. Και το σπουδαίον είναι ότι το αμάρτημα των Εβραίων ήταν ότι απολυτοποιούσαν κάτι που ήταν σχετικό και σχετικοποιούσαν κάτι που ήταν απόλυτο. Αυτό ήταν το βαρύ τους αμάρτημα. Γι’ αυτό οι διατάξεις, τα εντάλματα των ραββίνων -εντάλματα, από εντολή, αλλά των ραββίνων, που έκαναν την ερμηνεία του νόμου, έφθαναν εις τον αριθμόν τέσσερις χιλιάδες(4.000). Το ακούτε; Τέσσερις χιλιάδες εντάλματα, εντολές, διαταγές. Και ήσαν γεμάτες αυτές οι εντολές των Εβραίων από θέσεις που τελικά καταργούσαν, έφθαναν να καταργήσουν τις εντολές του Θεού. Περίεργο.

Γι'αυτό ο Κύριος τούς είπε: «Ἀφέντες τὴν ἐντολὴν τοῦ Θεοῦ, κρατεῖτε τὴν παράδοσιν τῶν ἀνθρώπων». Εκείνα τα οποία διδάσκουν οι άνθρωποι. Να σας πω μία δική μας, τρέχουσα, τώρα την θυμήθηκα, να σας το πω. Ο Θεός λέει να πηγαίνομε στην Εκκλησία κάθε Κυριακή. Εσύ πενθείς και δεν πηγαίνεις την Κυριακή στην Εκκλησία, ένα χρόνο, τρία χρόνια, επτά χρόνια…· γιατί πενθείς. Δηλαδή τι κάνεις; Εκδικείσαι τον Θεόν που πήρε ένα σου πρόσωπο αγαπημένο από την οικογένεια; Γι’ αυτό δεν πηγαίνεις στην Εκκλησία; Τι κάνεις εδώ; Απολυτοποιείς τα πράγματα.

Έτσι τώρα, αγαπητοί μου, και με την αργία του Σαββάτου. Την απολυτοποιούν και την θέτουν, όπως σας είπα, πιο πάνω από τον άνθρωπο και μάλιστα πιο πάνω από τον Θεάνθρωπον, τον Ιησούν Χριστόν. «Μπα! Είναι πονηρός», λέει, «άνθρωπος, είναι αμαρτωλός! Διότι δεν τηρεί, δεν φυλάττει την εντολή της αργίας». Έτσι απαντάει ο Κύριος κάτι που είναι καταπληκτικό: «Τὸ Σάββατον διὰ τὸν ἄνθρωπον ἐγένετο, οὐχ ὁ ἄνθρωπος διά τό Σάββατον». Δεν μπορείς να πάρεις κριτήριο την εντολήν. Κριτήριο θα πάρεις τον άνθρωπο και την σωτηρία του. Και λέγει εδώ ότι το Σάββατον έγινε δια τον άνθρωπον· να υπηρετήσει τον άνθρωπον. Και δεν έγινε ο άνθρωπος για την εντολή, για την αργία του Σαββάτου. Αυτό είναι μεγάλο πράγμα. Αυτό απλώνεται πολύ.

Παράδειγμα: Δεν έγινε ο άνθρωπος για την τέχνη, τις καλές τέχνες, αλλά έγινε η τέχνη δια τον άνθρωπον. Δεν έγινε ο άνθρωπος δια τον πολιτισμόν. Αλλά ο πολιτισμός έγινε δια τον άνθρωπον. Υπηρετεί τον άνθρωπον; Καλώς. Δεν τον υπηρετεί; Μην απολυτοποιείς την επιστήμην. Μην απολυτοποιείς τον πολιτισμόν. Μην απολυτοποιείς την τέχνην και λες : «Α, η τέχνη… Οφείλεις να σεβαστείς εσύ ο άνθρωπος, να γίνεις υπηρέτης της, δούλος της». Αυτό λέγεται απολυτοποίησις. Είναι πολύ κακό πράγμα.

Γι΄αυτό ο Κύριος που είπε αυτόν τον θαυμάσιον (λόγον) «Τὸ Σάββατον διὰ τὸν ἄνθρωπον ἐγένετο, οὐχ ὁ ἄνθρωπος διά τό Σάββατον». Και βγάζει το συμπέρασμα ο Κύριος και λέγει: «Ὥστε Κύριος ἐστὶ ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου καὶ τοῦ Σαββάτου». Συνεπώς, «αφού εγώ ο άνθρωπος, Εγώ ο Θεάνθρωπος νομοθετώ, είμαι Κύριος και του Σαββάτου. Μπορώ να το τροποποιήσω όπως κρίνω, όπως θέλω». Είναι καταπληκτικό, αγαπητοί μου.

Κάποτε ρώτησαν τον Κύριον- ποιοι άλλοι; Οι γνωστοί μας κριτικάρηδες Φαρισαίοι· που ήσαν έτοιμοι πάντα να κατηγορήσουν, «Εἰ ἔξεστι τοῖς Σάββασιν θεραπεύειν;». Εάν μπορεί κανείς, εάν επιτρέπεται, να θεραπεύει την ημέρα του Σαββάτου. Και ο Κύριος απάντησε: «Αν ένα πρόβατό σας πέσει», λέγει, «μέσα σε ένα λάκκο, πέσει στο πηγάδι, δεν θα πάτε να το βγάλετε από τον λάκκο, από το πηγάδι και να το σώσετε το πρόβατο; Πόσο περισσότερο θα πρέπει να αγαθοεργήσομε για έναν άνθρωπο την ημέρα του Σαββάτου;». Δηλαδή την ημέρα της αργίας. «Ὥστε», λέει ο Κύριος, «ἔξεστι τοῖς Σάββασιν καλῶς ποιεῖν». «Ώστε, λοιπόν, επιτρέπεται», λέει, «την ημέρα της αργίας καλώς να πράξομε, να αγαθοεργήσομε».

Πώς, λοιπόν, τίθεται το ερώτημα, νοείται η αργία του Σαββάτου, δηλαδή η αργία της εβδόμης ημέρας, κατά την Καινήν Διαθήκην; Πώς νοείται; Αυτό μας ενδιαφέρει τώρα εμάς πάρα πολύ. Είδαμε το ιστορικόν μέρος. Θα δούμε τώρα πώς θα δούμε αυτήν την εντολήν. Γιατί υπάρχουν άνθρωποι, οι οποίοι, σου λέει, κάποτε ένας μακαρίτης μου ΄λεγε, ήταν επαγγελματίας, χειρώνακτας, του λέω «Μη δουλεύετε την Κυριακή, να πάτε στην Εκκλησία». «Α! –έτσι έκανε το χέρι- Α! Η εργασία είναι ιερόν πράγμα». Κι αυτός απολυτοποιούσε την εργασία. Και δεν πήγαινε στην Εκκλησία. Μας ενδιαφέρει, αγαπητοί. Μας ενδιαφέρει πολύ, για να δούμε πώς θα χρησιμοποιήσομε μίαν αργία και ειδικότερα την αργία της εβδόμης ημέρας.

Απαντούν οι Πατέρες: Είναι από τις Αποστολικές Διαταγές αυτό που σας λέω, από το δεύτερο βιβλίο: «Γίνωσκε δημιουργίαν Θεοῦ διάφορον, ἀρχὴν λαβοῦσα διὰ Χριστοῦ (:Η αρχή της Δημιουργίας έγινε με τον Χριστόν, τον Θεόν Λόγον, την Ενυπόστατον Σοφίαν) καὶ σαββατιεῖς διά τον παυσάμενον μὲν τοῦ ποιεῖν, οὐ παυσάμενον δὲ τοῦ προνοεῖν» -σαββατιῶ, «σαββατίζω» θα πει «αναπαύομαι», «καταπαύω, δεν κάνω εργασίαν». «Για Εκείνον ο Οποίος έπαυσε να δημιουργεί». «Καὶ ὁ Θεός», λέει, «ἀνεπαύθη, ἐσαββάτισε τὴν ἑβδόμην ἡμέραν, μηδὲν ποιῶν». «Δεν έκανε τίποτε άλλο». «Ἀλλὰ οὐ παυσάμενον δὲ τοῦ προνοεῖν». «Δεν έπαυσε όμως ο Θεός από του να προνοεί δια την Δημιουργία Του».

Γι’ αυτό ο Χριστός είπε, όταν Τον κατηγόρησαν: «Ὁ Πατήρ μου ἕως ἄρτι ἐργάζεται «Ἓως ἄρτι». «Έως τώρα ο Πατέρας μου εργάζεται». Μα δεν έπαυσε; Δεν κάνει κάτι καινούριο. Από πού κάτι καινούριο; Είτε εκ του μηδενός, είτε εκ του είναι. Να διαμορφώσει κάτι. Αλλά φροντίζει ο Θεός, προνοεί ο Θεός για ολόκληρη την Δημιουργία Του. Κι αυτό βεβαίως είναι έργον. Συνεπώς· «ο Πατήρ μου έως τώρα εργάζεται. Εργάζεται την δική σας την σωτηρία. Εργάστηκε την δική μου την Ενανθρώπηση. Και ήρθε να σώσει εσάς τους ανθρώπους. Εργασία είναι. Ο Πατήρ μου λοιπόν έως άρτι εργάζεται, κἀγὼ ἐργάζομαι», λέει ο Χριστός, «κι Εγώ εργάζομαι».

Και βλέπομε στη συνέχεια, μας λένε οι Αποστολικές Διαταγές, «σαββατισμὸν μελέτης νόμων, οὐ χειρῶν ἀργίαν -Ω τι ωραίο που είναι αυτό! «Σαββατίζω», αναπαύομαι, σταματάω από τις δουλειές μου, για να μελετήσω τον νόμο του Θεού, τον λόγο του Θεού. «Μελέτης νόμων». Κι εδώ προσθέτει: «Οὐ χειρῶν ἀργίαν». Δεν σημαίνει ότι θα βάλω σε αργία τα χέρια μου, θα τα ‘χω ακίνητα. Μπορώ να μαγειρέψω, θα στρώσω το κρεβάτι μου. Οι νοικοκυρές πριν φύγουν από το σπίτι, αν υποτεθεί ότι θα δεχθούν επισκέψεις μετά την Εκκλησία, ε, μπορούν να κάνουν ένα γρήγορο σκούπισμα, δεν χάλασε ο κόσμος. Θα ράψω ένα κουμπί. Μπορεί να μην βάλω βέβαια μπουγάδα εκείνη την ημέρα, αναμφισβήτητα. Μπορεί βέβαια να μην ξεσηκώσω όλο το σπίτι να κάνω καθαριότητα. Κάτι, πρόχειρα. Αναμφισβήτητα. Εδώ δε, απηγορεύετο και να περπατήσουνε παραπάνω από τα δύο μίλια! Παραπάνω από τα δύο μίλια απηγορεύετο να περπατήσουν. Δεν μπορούσαν να πάνε πιο πέρα. Ήτανε πάρα πολλά εκείνα τα οποία αφορούσαν στην αργία.

Και συνεχίζουν οι Αποστολικές Διαταγές: «Οὐ χειρῶν ἀργίαν». Είδατε; Πολύ σημαντικό. Δεν είναι η αργία των χειρών. Αρκεί να σας πω ότι πολλοί μου λένε εμένα: «Μπορώ την Κυριακή, δεν έχω τίποτε άλλο να κάνω, μπορώ να πλέξω;», μου λένε οι γυναίκες. «Μπορώ να κεντήσω;». Και λέω: «Ναι». Ένας γέροντας στην έρημο, είναι στο Γεροντικό αυτό γραμμένο, έβαζε λίγη εργασία στα χέρια των υποτακτικών του και του είπαν άλλοι: «Μα είναι Κυριακή». Κι εκείνος είπε: «Είναι προτιμότερο κάποια εργασία να κάνουν, αρκεί να μην είναι βιοποριστική, παρά να είναι αργοί και να βγαίνουν, να συζητούν και να κουτσομπολεύουν». Βλέπετε πώς κατανοείται η αργία της εβδόμης ημέρας ή μία αργία· «πᾶσαν ἔκνομον ἐπιθυμίαν ἀπῶσαι (:να απώσεις, να διώξεις κάθε παράνομη, ἔκνομον επιθυμία. Να κάνεις κάτι βρώμικο), πᾶσαν λύμην τὴν ἐπὶ διαφθορᾷ ἀνθρώπων (:Πρόσεξε, μην κάνεις κάτι που να καταστρέψει τον άλλον άνθρωπον), πᾶσαν ὀργήν (:Άπωσέ τα αυτά. Διώξ’ τα την ημέρα της αργίας)».

Ακόμη μας λένε οι Αποστολικές Διαταγές στο έβδομο βιβλίο: «Νόμον αὐτοῖς ἐδωρήσω δέκα λογίων» -Εδώ είναι υπό τύπον προσευχής. Παίρνω ένα μικρό απόσπασμα: «Εσύ, Κύριε, έδωσες, εδώρησες… σε ποιον; Στον λαό Σου, εις τους Εβραίους, ‘’δέκα λογίων’’- δηλαδή οι 10 νόμοι- σαββατίζειν ἐνετείλω(:και παρήγγειλες να σαββατίζουν, να έχουν μίαν αργίαν. Είναι η τετάρτη, σας είπα, εντολή), οὐ πρόφασιν ἀργίας διδούς (:μη δίδοντας πρόφασιν αργίας. Και να λένε… «Τι μπορώ να κάνω; Και τίποτα δεν θα κάνω». Όχι πρόφασιν αργίας) ἀλλ’ ἀφορμὴν εὐσεβείας (:Είπες για την αργία, για να δώσεις την αφορμήν της ευσεβείας. Τι θα πει αυτό; Ποια είναι η αφορμή της ευσεβείας;) εἰς γνῶσιν τῆς σῆς δυνάμεως (:να γνωρίσουν την δική Σου δύναμη, το δικό Σου το μεγαλείον), εἰς κώλυσιν κακῶν (:να γνωρίσουν ότι πρέπει να εμποδίζονται από την διάπραξιν κάθε κακού πράγματος), διδασκαλίας χάριν(:ν’ ακούσουν λόγο Θεού. Εδώ σήμερα εσείς ήρθατε στην Εκκλησία να ακούσετε λόγο Θεού, ήρθατε να λειτουργηθείτε. Αυτό είναι εργασία. Δεν είναι χειρωνακτική, αλλά είναι εργασία). Τούτου χάριν πᾶν σάββατον ἐπέτρεψας ἀργεῖν (:γι’ αυτόν τον λόγο επέτρεψες να αργούν από δουλειές χειρωνακτικές, βιοποριστικές, για να μπορούν να επιδοθούν στη γνώση τη δική Σου, να ακούσουν τον λόγο τον δικό Σου). Σάββατον γὰρ ἐστὶν κατάπαυσις δημιουργίας (:διότι το Σάββατο είναι η κατάπαυσις, το σταμάτημα της Δημιουργίας),τελείωσις κόσμου(:η ολοκλήρωση του κόσμου) νόμων ζήτησις(:είναι η μελέτη του νόμου), αἶνος εἰς τὸν Θεὸν εὐχάριστος(:να δώσεις ευχαριστίαν, δοξολογία στον Θεό). Ὧν ἁπάντων ἡ Κυριακὴ προέχουσα -επειδή είμεθα εις την Καινή Διαθήκη που- πάνω απ’ όλα στέκεται η αργία της Κυριακής)».

Εδώ μια μικρή παρένθεση να σας πω ότι η Εκκλησία μας είχε, αγαπητοί μου, καθιερώσει το πενθήμερον· και το Σάββατο και την Κυριακή, μόνο και μόνο για να ακούμε, λέγει, τον λόγο του Θεού, να λειτουργούνται κι εκείνοι που ηργάζοντο στα χωράφια, οι υπηρέται, δούλοι κ.λπ.

Σκοπός, λοιπόν, γνώσεως, «οὐκ ἀργίας ἕνεκεν», εδόθη το Σάββατον. «Και ο Θεός», λέγει ο Μέγας Αθανάσιος, «νομοθετεί την αργίαν του Σαββάτου, για να σταματήσει την μανία του εμπορικού κέρδους». «Να πάω να δουλέψω, για να βγάλω λεφτά». Και λέγει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος: «Τὸ Σάββατον ἐδόθη αὐτοῖς (:δόθηκε στους Ιουδαίους) τοῦ καταπαῦσαι τὴν φιλοχρήματον αὐτῶν ἐπιθυμίαν (:για να σταματήσει την φιλοχρήματό τους επιθυμία)».

Πρέπει, ακόμη, το Σάββατο να υπάρχει αργία της πονηρίας. Να μην κάνομε κάτι κακό. Είναι η μέρα που θα προσευχηθούμε όλοι μαζί στον ναό· που θα τελέσομε την αναίμακτον λατρείαν· που θα δοξάσομε τον Θεό για όλες Του τις ευεργεσίες· που θα επισκεφθούμε τους ασθενείς· που θα ακούσομε τον λόγο του Θεού· που θα ευεργετήσομε· που θα αναπαυθούμε, ακόμη και από τα έργα της εβδομάδος να ξεκουραστούμε. Γιατί όχι;

Γι'αυτό γράφει ο άγιος Ιγνάτιος στους Μαγνησιείς: «Μηκέτι σαββατίζομεν ἰουδαϊκῶς καὶ ἀργίας χαίροντες». «Μη σαββατίζομε όπως εσαββάτιζαν οι Ιουδαίοι». Αλλά χριστιανικά. Γιατί αλλιώτικα, μια αργία με πολλές αμαρτίες, ο Θεός δεν την θέλει. Γι'αυτό λέγει δια του Ησαΐου: «Τὰς νουμηνίας ὑμῶν καὶ τὰ σάββατα καὶ ἡμέραν μεγάλην οὐκ ἀνέχομαι (:Δεν ανέχομαι. -Ο Θεός νομοθετεί την αργία, ο Θεός λέγει: «Δεν ανέχομαι την αργία σας»). Γιατί; «Λούσασθε καί καθαροί γίνεσθε· μάθετε καλόν ποιεῖν(:Μάθετε να είσαστε αγαθοεργοί άνθρωποι, καθαροί. Τότε θα δεχθώ τις αργίες)». Σήμερα, το διήμερον, Σάββατο και Κυριακή που έχομε, αγαπητοί, το σπαταλούμε στην ποικίλη αμαρτία. Φεύγομε από το σπίτι μας χωρίς εκκλησιασμό, χωρίς ακρόαση του λόγου του Θεού, χωρίς μελέτη του λόγου του Θεού, χωρίς αγαθοεργίες. Θέλετε; Γι'αυτό και τα πολλά δυστυχήματα το σαββατοκύριακο. Ο Θεός δεν ευλογεί και συνεπώς δεν προστατεύει.

Μας λέγει ο Ψαλμωδός, 120ός: «Ἀπὸ παντὸς κακοῦ, φυλάξει τὴν ψυχήν σου ὁ Κύριος. Κύριος φυλάξει τὴν εἴσοδόν σου καὶ τὴν ἔξοδόν σου ἀπὸ τοῦ νῦν καὶ ἕως τοῦ αἰῶνος (:Θα σε φυλάξει στο έμπα σου και το έβγα σου. Μπήκες βγήκες, θα σε φυλάξει)». Με έναν όρον όμως: «Μὴ δῴης εἰς σάλον τὸν πόδα σου, μηδὲ νυστάξῃ ὁ φυλάσσων σε». Δεν θα νυστάξει. Δηλαδή θα είναι ξυπνητός ο Κύριος να σε προστατέψει. Πότε; Όταν δεν δώσεις το πόδι σου στον σάλον. «Σάλος» τι είναι; Κάτι που γλυστράει. Και γλυστράει πάντοτε η αμαρτία. Τότε πράγματι θα σε φυλάξει ο Κύριος.

Αγαπητοί, πρέπει να αλλάξομε αντίληψη για την αργία της εβδόμης ημέρας, που είναι η Κυριακή. Η καθ’ ημάς Κυριακή, ημέρα του Κυρίου. Λέγει ο Ιερός Χρυσόστομος ότι η Κυριακή ως αργία είναι τύπος της Βασιλείας του Θεού. Στην Βασιλεία του Θεού δεν θα έχομε πλέον έργον, έξω από την δοξολόγηση του Χριστού, του Θεού. Ακόμη είναι τύπος της αιωνίου αναπαύσεως των αγίων· όπως λέγει ο άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας. Τέλος, είναι τύπος της χριστιανικής ζωής, όπως λέγει ένας εκκλησιαστικός συγγραφεύς, που καταπαύομε από την αμαρτία και το κοσμικό φρόνημα. Και λέγει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος: «Ἡ τοῦ Σαββάτου προσηγορία κατάπαυσιν ἐβραϊκῶς σημαίνουσαν». Τι σημαίνει η ονομασία «Σάββατον»; Κατάπαυσις! Θα σταματήσουμε. Από τα μεν δια να επιδοθούμε στα δε· από τα υλικά να επιδοθούμε εις τα πνευματικά.

Αυτή είναι η ορθή έννοια, αγαπητοί μου, της αργίας, όπως την θέλει ο Θεός και όπως την ευλογεί ο Θεός.

637η ομιλία στην κατηγορία
« Ομιλίες Κυριακών ».

► Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Ὁμιλίαι Κυριακῶν " εδώ ⬇️
https://arnion.gr/index.php/diafora-uemata/omiliai-kyriakvn
↕️
https://aspalathos21.blogspot.com/2024/12/blog-post_25.html?m=1

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς
«Ὁμιλίαι Κυριακῶν».🔻
https://drive.google.com/file/d/1EiDp29JkRk7OQUNh2N_NVeJL2TTZ-FsY/view?usp=drivesdk

🎥 Βιντεοσκοπημένες ομιλίες της σειράς
«Ὁμιλίαι Κυριακῶν».🔻
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40ru7w20Jp2hDAJjA7k7mq_z

🔸📜 Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες της σειράς
«Ὁμιλίαι Κυριακῶν».🔻
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%94%B9%E1%BD%89%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%AF%CE%B1%CE%B9%20%CE%9A%CF%85%CF%81%CE%B9%CE%B1%CE%BA%E1%BF%B6%CE%BD.?m=1

Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.

Μεταφορά της απομαγνητοφωνημένης ομιλίας σε ηλεκτρονικό κείμενο και επιμέλεια: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

💠Πλήρης απομαγνητοφωνημένες σειρές ομιλιών (Βιβλία).
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%92%A0%CE%A0%CE%BB%CE%AE%CF%81%CE%B7%CF%82%20%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%BC%CE%B1%CE%B3%CE%BD%CE%B7%CF%84%CE%BF%CF%86%CF%89%CE%BD%CE%B7%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B5%CF%82%20%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%81%CE%AD%CF%82%20%CE%BF%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%B9%CF%8E%CE%BD%20%28%CE%92%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CE%B1%29.?m=1

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

Όλες οι ομιλίες ~4.487~ του μακαριστού πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://aspalathos21.blogspot.com/2024/12/4487.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=0

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

07 Απριλίου 2025

Τό πενθήμερον δέν ἔρχεται σέ ἀντίθεση μέ τήν ἐντολή τοῦ Θεοῦ «ἕξι ἡμέρες νά ἐργάζεσθε»;

†. Τὸ πενθήμερον ποὺ ἔχει θεσπισθεῖ, δὲν ἔρχεται σὲ ἀντίθεσι μὲ τὴν ἐντολὴν τοῦ Θεοῦ «ἕξι ἡμέρες νὰ ἐργάζεσθε»;

Αμαρτία δὲν εἶναι νὰ ἐργασθεῖς λιγότερες ἡμέρες ἀπὸ τὶς ἑπτά, ἀλλὰ νὰ ἐργασθεῖς τὴν ἑβδόμην ἡμέραν. Ἂν ἐργασθῶ ἕξι ἡμέρες, εἶμαι μέσα στὸν νόμο τοῦ Θεοῦ· δὲν σημαίνει ὅτι δὲν μπορῶ νὰ δουλέψω 5, 4, 3· δὲν καθορίζεται κάποιο ἐμπόδιο σ' αὐτό, ἀλλὰ νὰ δουλέψω τὴν ἑβδόμην ἡμέρα. Λέγει ἕξι ἡμέρες νὰ ἐργάζεσθε, ὅμως μὴν εἶσαι πλεονέκτης, τὴν ἑβδόμη «σάββατα Κυρίῳ τῷ Θεῷ σου», ἀνάπαυσις. Ἀλλὰ μιλᾶ σὲ 'μένα ποὺ εἶμαι πλεονέκτης· δὲν σημαίνει ὅτι παίρνω ἐντολὴ νὰ δουλεύω ἕξι ἡμέρες, ἀλλὰ ὅτι δὲν πρέπει νὰ ὑπερβῶ τὶς ἕξι ἡμέρες.

Ὅταν λέγει γιὰ ἐργασία, ἡ ἐργασία αναφέρεται στὸν βιοπορισμόν· ἀπόδειξις ὅτι ὁ Κύριος ἔκανε κάποια ἐργασία τὴν ἑβδόμην ἡμέρα, τὸ Σάββατον εἶπε σ᾽ ἐκεῖνον τὸν παραλυτικόν «Σήκωσε τὸ κρεββάτι σου καὶ πήγαινε στὸ σπίτι σου». «Ἔκανε πηλό»! Ἄκουσον, ἄκουσον! Θεώρησαν ὅτι ἔκανε βιοποριστική δουλειὰ ὁ Κύριος μὲ τὸ νὰ φτύσει κάτω καὶ νὰ κάνει πηλὸ καὶ νὰ τὸν βάλει στὰ μάτια ἐκείνου τοῦ τυφλοῦ καὶ νὰ τοῦ πεῖ «πήγαινε στην κολυμβήθρα νὰ νιφθεῖς», ἢ ἐκεῖνος ὁ ὑποκριτής (ἔτσι τὸν εἶπε ὁ Κύριος), ὁ ἀρχισυνάγωγος, ποὺ εἶπε σὲ κείνην τὴν κυρτωμένη γυναῖκα· «Ἔρχεσθε ἐδῶ νὰ θεραπευθεῖτε ἡμέρα Σάββατο ποὺ εἶναι ἀργία!» Ὁ Κύριος ἐθεωρεῖτο ὅτι δούλευε τὸ Σάββατο καὶ ἀπήντησε ὡς ἑξῆς: «Ὁ Πατήρ μου ἕως ἄρτι ἐργάζεται κἀγὼ ἐργάζομαι», ἕως τώρα εργάζεται καὶ ἐγὼ ἐργάζομαι. Ὅμως ἡ ἐργασία δὲν ἦταν βιοποριστική, ἀλλὰ ἦταν φιλάνθρωπος.

Γιὰ σκεφθεῖτε νὰ λέγαμε ὅτι ὁ Θεὸς ἤθελε νὰ ξεκουραστεί (ἂν μποροῦσε νὰ γίνει!) τὴν ἑβδόμη ἡμέρα καὶ νὰ ἀφήσει τὸ σύμπαν... -Τί θὰ γινόταν; -Τὸ σύμπαν εἶναι κάτω ἀπὸ τὴν ἐπιτήρηση τοῦ Θεοῦ διαρκῶς. Ὁ Θεὸς πάντα ἐργάζεται.

Μᾶς εἶπε ὁ Κύριος νὰ σταματήσουμε ἀπὸ τὶς βιοποριστικές μας δουλειές. Στὸν ἀσκητικὸν κόσμον, ἐπειδὴ ὁ βιοπορισμὸς ἔχει καταπνίξει τὸν ἄνθρωπον, ὑπάρχει ἡ ἑξῆς θέσις· «Μεῖνε στὰ στοιχειώδη γιὰ νὰ σοῦ μείνει χρόνος». Νὰ δουλέψεις π.χ. μια μέρα τὴν ἑβδομάδα· νὰ σκαλίσεις τὸν κῆπο σου, νὰ ποτίσεις. -Τί θὰ κάνεις ὅμως τὶς ἄλλες ἡμέρες καὶ ὧρες; - Ἔργον πνευματικόν. Εἶναι τὸ ἔργον τῆς σωτηρίας μας· ἡ προσευχὴ εἶναι τέτοιο ἔργο. Αὐτὴ τὴν στιγμὴ δουλεύω· κάθομαι νὰ ἑτοιμάσω τὰ θέματα, νὰ ἀπαντήσω... δουλεύω! ὅμως δὲν εἶναι βιοποριστικόν! Κάνω ἔργο Θεοῦ! Συνεπῶς δὲν εἶναι ἐργασία μὲ τὴν ἔννοια ὅτι ἀπαγορεύεται νὰ ἐργασθοῦμε!

Μ' αὐτὸ τὸ δεδομένο, ἡ πρωτοπόρος πρώτη Χριστιανικὴ Ἐκκλησία στὰ ἐργατικὰ συνδικάτα καὶ τὶς ἐργατικές σχέσεις τῶν ἀνθρώπων, καθιέρωσε τὸ πενθήμερον! Δὲν εἶναι οὔτε τῶν ἑβραίων, οὔτε τῶν μασώνων, οὔτε τῶν ὅποιων ὅποιων! Τὸ πενθήμερον εἶναι τῆς Ἐκκλησίας! Ἀπόδειξις: πηγαίνετε νὰ τὸ βρεῖτε στὸ ὄγδοο βιβλίο τῶν Ἀποστολικῶν διαταγών, παράγραφος 33. Μάλιστα ὑπάρχει σύνοψις τοῦ ὀγδόου βιβλίου ποὺ τὸ ἐπαναλαμβάνει μὲ τὶς ἴδιες λέξεις. «Εργαζέσθωσαν δὲ οἱ δούλοι πέντε ἡμέρας, Σάββατον δὲ καὶ Κυριακὴ σχολαζέτωσαν», σχολάζω σημαίνει καταγίνομαι, «ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ», νὰ καταγίνονται στὴν Ἐκκλησίαν· «διὰ τὴν διδασκαλίαν τῆς εὐσεβείας»· ἕνα ὄνομα τοῦ Χριστιανισμοῦ εἶναι «Εὐσέβεια»· νά το ἐδῶ! Λέγει λοιπὸν νὰ καταγίνονται στὴν διδασκαλία τοῦ Χριστιανισμοῦ. Εἶναι αὐτὸ ποὺ κάνουμε τώρα ἐμεῖς· θὰ ἔπρεπε νὰ τὸ κάνουμε καὶ τὸ Σάββατο καὶ ὄχι μόνον τὴν Κυριακήν. «Τὸ μὲν Σάββατον εἴπωμεν, δημιουργίας λόγον ἔχειν», ὅτι ἔχει λόγον δημιουργίας (ἔκανε ὁ Θεὸς τὸν κόσμον)· «τὴν δὲ Κυριακήν, ἀναστάσεως», ἀναστήθηκε ὁ Κύριός μας.

Πενθήμερον λοιπόν! ἀλλὰ ποῦ θὰ βρισκόμαστε το Σαββατοκύριακο; -Στὴν Ἐκκλησίαν! Νὰ ἀκούσουμε λόγον Θεοῦ· ὄχι νὰ ἐπωφεληθοῦμε καὶ νὰ βρισκόμαστε σὲ τόπους ἁμαρτίας. Ἂν ἦταν νὰ μὴν ἁμαρτάναμε την Κυριακήν δουλεύοντας (ποὺ ἦταν μέχρι πρότινος ἡ ἑβδόμη ἡμέρα ἡ Κυριακή) καὶ νὰ μὴν τὴν κάναμε τὴν πιὸ βρώμικη καὶ ἁμαρτωλὴ ἡμέρα τῆς ἑβδομάδος, θὰ ἦταν ἀνεκτότερον νὰ παραβοῦμε τὴν ἐντολὴν τῆς ἀργίας, παρὰ νὰ κάνουμε ὅλα ἐκεῖνα τὰ ἁμαρτωλὰ καμώματα τῆς ἡμέρας τῆς Κυριακῆς.

Θὰ πεῖτε· -Νομοθετεῖς πάτερ μου; -Δὲν νομοθετῶ! ἀκούσατε τὴν πεῖρα τῆς Ἐκκλησίας: Ἕνας μοναχὸς ποὺ εἶχε ὑποτακτικούς, ἔβαζε καὶ ἔπλεκαν καλάθια τὴν Κυριακή. Τοῦ εἶπαν -Αββά, βάζεις νὰ δουλεύουν τὴν ἡμέρα τῆς Κυριακῆς; εἶπε· Καὶ τὴν λατρεία μας κάναμε, καὶ τὴν προσευχή μας κάνουμε δουλεύοντας· ἂν δὲν κάνουμε τίποτε μὲ τὰ χέρια μας θα πέφτουμε στο κουτσομπολιό.

Ἔτσι, θὰ μποροῦσα νὰ πῶ καὶ ἐγὼ τὸ ἴδιο. Μοῦ λέγει μιὰ κυρία· -Μπορῶ νὰ κάνω ἕνα κέντημα, πλέξιμο την Κυριακή; -Θὰ πᾶς στὴν Ἐκκλησία, θὰ ἀκούσεις κήρυγμα, θὰ κάνεις ὅ,τι μπορεῖς καὶ ὅ,τι χρόνος σου περισσεύει δὲν θὰ βάλεις μπουγάδες, νοικοκυριά, ραψίματα· ἀλλὰ νὰ πιάσεις ἕνα κέντημα ὡς ἐπιθυμία νὰ κάνω κάτι ποὺ μοῦ ἀρέσει, κάνε το! δὲν ἁμαρτάνεις! Δὲν θὰ στερηθεῖς ὅμως οὔτε τὸν ἐκκλησιασμό σου, οὔτε τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ, οὔτε τὴν μελέτη τῆς Ἁγίας Γραφῆς, ἢ ἄλλου βιβλίου πνευματικοῦ.

Μ' αὐτὴν τὴν ἔννοια μποροῦμε νὰ ἐφαρμόσουμε τὸ πενθήμερον· ἐγὼ θὰ ἔλεγα ὅτι εἶναι μία εὐλογία τὸ πενθήμερον! ὅμως γιὰ τοὺς Χριστιανούς! ἀλλὰ εἶναι μία κατάρα γιὰ τοὺς ἀνθρώπους τοῦ κόσμου τούτου, γιατὶ ἁμαρτάνουν ἄλλη μία ἡμέρα ἀπὸ τὴν ἡμέρα τῆς Κυριακῆς.

32η ομιλία στην κατηγορία " Ἀπαντήσεις ἀποριῶν Κατηχητικοῦ". (Ἀνωτέρου Κατηχητικοῦ Σχολείου)

►Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας : " Ἀπαντήσεις ἀποριῶν Κατηχητικοῦ. (Ἀνωτέρου Κατηχητικοῦ Σχολείου) " εδώ ⬇️
https://arnion.gr/index.php/diafora-uemata/pantiseis-pori-n-katixitiko
↕️
https://aspalathos21.blogspot.com/2024/12/321.html?m=1

Απομαγνητοφώνηση : Ἱερὰ Μονὴ Ξενοφῶντος.

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς
«Ἀπαντήσεις ἀποριῶν Κατηχητικοῦ. (Ἀνωτέρου Κατηχητικοῦ Σχολείου)».🔻
https://drive.google.com/file/d/1bnD4KlS2bRvJrfYXaOewN02780y5Z9Sg/view?usp=drivesdk

🎥 Βιντεοσκοπημένες ομιλίες της σειράς «Ἀπαντήσεις ἀποριῶν Κατηχητικοῦ. (Ἀνωτέρου Κατηχητικοῦ Σχολείου)».🔻
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40pM8I69EWsOE4l3gd0pOg7b

🔸📜 Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες της σειράς «Ἀπαντήσεις ἀποριῶν Κατηχητικοῦ. (Ἀνωτέρου Κατηχητικοῦ Σχολείου)».🔻
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%94%B9%E1%BC%88%CF%80%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%AE%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82%20%E1%BC%80%CF%80%CE%BF%CF%81%CE%B9%E1%BF%B6%CE%BD%20%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%B7%CF%87%CE%B7%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%BF%E1%BF%A6.%0A%28%E1%BC%88%CE%BD%CF%89%CF%84%CE%AD%CF%81%CE%BF%CF%85%20%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%B7%CF%87%CE%B7%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%BF%E1%BF%A6%20%CE%A3%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%B5%CE%AF%CE%BF%CF%85%29?m=1

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

Όλες οι ομιλίες ~4.487~ του μακαριστού πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://aspalathos21.blogspot.com/2024/12/4487.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=0

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

20 Μαρτίου 2025

«Ἐργοδόται καί ἐργαζόμενοι» (β΄).

†. Ενθυμεῖσθε, πρό τῶν διακοπῶν, εἴχαμε δεῖ ὃτι ἐκεῖνο τό ὁποῖον ἀναφέρει ὁ Τωβίτ τήν πνευματική διαθήκη του στόν Τωβία: «Μισθὸς παντὸς ἀνθρώπου, ὃς ἐὰν ἐργάσηται παρὰ σοί, μὴ αὐλισθήτω, ἀλλ᾿ ἀπόδος αὐτῷ παραυτίκα, καὶ ἐὰν δουλεύσῃς τῷ Θεῷ, ἀποδοθήσεταί σοι» ἀναφέρεται στό θέμα τῶν σχέσεων, τῶν ἐργοδοτῶν καί τῶν ἐργαζομένων. Εἴδαμε, λοιπόν, τήν περασμένη φορά πρό τῶν διακοπῶν ποιά πρέπει νά εἶναι τῶν ἐργοδοτῶν ἔναντι τῶν ἐργαζομένων. Διότι αὐτό συνιστᾶ ἕνα κυριώτατο σημεῖο κοινωνικῆς συμπεριφορᾶς, κοινωνικῆς διαγωγῆς, κοινωνικῆς τοποθετήσεως, διότι τί εἶναι οἱ ἐπαναστάσεις, τί εἶναι αὐτά ὅλα αὐτά τά ὁποῖα συμβαίνουν μέσα σέ μία κοινωνία ἀνθρώπων, τί ἄλλο εἶναι παρά οἱ σχέσεις κάποιων μεταξύ των, ἐν προκειμένῳ τῶν ἐργοδοτῶν καί τῶν ἐργαζομένων. Αὐτό γέννησε ὅλες τίς ἐπαναστάσεις, ποιές ἐπαναστάσεις; Ὄχι βέβαια τίς ἐθνικές, μέ τήν ἔννοια μιᾶς ἀπελευθερώσεως, ἀλλά μέ τήν ἔννοια μιᾶς κοινωνικῆς δικαιοσύνης. Εἶναι τεράστιο θέμα αὐτό, τεράστιο.

Ἐμεῖς εἴχαμε πεῖ μερικά πράγματα καί μάλιστα σᾶς εἶχα πεῖ ὅτι στήν ἐρώτησή σας -τήν ἀπορία σας μᾶλλον- γιατί πιάνουμε τό θέμα αὐτό, σᾶς εἶπα ὅτι σᾶς δίνω μερικά μόνο στοιχεῖα -γιατί εἶναι τεράστιο θέμα- γιά νά μπορεῖτε, ἀπό μικρά παιδιά, νά διαμορφωθεῖτε, νά σταθεῖτε καί ὡς ἐργαζόμενοι καί ὡς ἐργοδότες αὔριο στή ζωή σας, σωστοί ἄνθρωποι, καί σωστός ἄνθρωπος εἶναι μόνον ὁ Χριστιανός, ὅπως σᾶς εἶχα πεῖ, ἐνθυμοῦμαι. Ὅταν θά παίξετε μέ τ’ ἄλλα παιδιά, νά ‘σαστε δίκαιοι στό παιχνίδι, νά χαρεῖτε γιά τήν νίκη τοῦ ἀλλουνοῦ. Βλέπετε σήμερα τί ἔχουμε… νά τώρα… χθές… τί ἔγινε σέ δύο γήπεδα τῶν Ἀθηνῶν… ξύλο, φασαρίες, φωτιές, ζημιές… Γιατί; Γιατί νίκησες ἐσύ, ἡ ὁμάδα ἡ δική σου καί δέν νίκησε ἡ ὁμάδα ἡ δική μου. Γιατί; Μία ὁμάδα ἀπό τίς δυό θά νικήσει. Ὅταν παίζουμε νά εἴμεθα τίμιοι. Οὔτε νά ὑποκλέπτουμε στό παιχνίδι, ἀλλά καί νά χαροῦμε ὅταν ὁ ἄλλος νικήσει. Νίκησε αὐτός σήμερα, ἐνδεχομένως θά νικήσω ἐγώ αὔριο, γιατί νά ὑπάρχει αὐτή ἠ ζήλια; Ἔτσι βλέπετε ὅτι καί τό παιχνίδι ἔχει παιδαγωγικό χαρακτῆρα, μή νομίσετε ὅτι εἶναι κάτι πού… ἄντε, ἁπλῶς παιχνίδι. Ὄχι! Ὃταν τό μικρό κοριτσάκι παίζει κοῦκλες, μαθαίνει τόν τρόπο τῆς μελλοντικῆς μητέρας. Ὅταν τό ἀγόρι παίζει καί φτιάχνει ἐκεῖ… μηχανές… πράματα… χτίζει… κ.λπ., μαθαίνει πῶς αὔριο θά εἶναι δημιουργός. Κι αὐτά βέβαια μαθαίνονται -ἐπειδή εἶναι παιδιά- παίζοντας. Αὐτό μήν τό ξεχνοῦμε. Ἔτσι θἀ ἤθελα νά βάλω μές στήν ψυχή σας, πολύ δέ παραπάνω πού εἴσαστε καί πολλά μεγάλα παιδιά, ἀγόρια καί κορίτσια, τό αἴσθημα τῆς κοινωνικῆς δικαιοσύνης, ὅ,τι αὔριο γίνετε, εἴτε ἐργοδότες εἴσαστε, εἴτε ἐργαζόμενοι. Ἀπό τώρα, λοιπόν, θά μάθετε μέ τούς ἄλλους νά μοιράζεστε τό γλυκό σας -σᾶς ἔλεγα τήν περασμένη φορά-, τό παιχνίδι σας, τό ψωμί σας, νά τό μοιράζεστε. Εἶναι πολύ σημαντικό αὐτό. Πού σημαίνει ὅτι, τρώγω ἐγώ… ἔ, πᾶρε κι ἐσύ νά φᾶς. Ἔτσι θά γίνετε σπουδαῖοι ἄνθρωποι στίς κοινωνικές σας αὐτές σχέσεις.

Αὐτά λέγαμε καί τώρα θά δοῦμε σήμερα, τήν ἄλλη πλευρά, τήν πλευρά τῶν ἐργαζομένων ἔναντι τῶν ἐργοδοτῶν. Καί εἴδαμε πόσα λέγει ἐκεῖ ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ διά τούς ἐργοδότες. Τώρα θά δοῦμε τί λέγει ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ καί διά τούς ἐργαζομένους ἔναντι τῶν ἐργοδοτῶν. Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος (τό πνεῦμα τοῦ Θεοῦ) στήν «πρός Κολοσσαεῖς» ἐπιστολή του, γράφει (τρίτο κεφάλαιο): «Οἱ δοῦλοι (τότε δέν ὑπῆρχαν ὑπάλληλοι, ἦταν ἀδιανόητη ἡ ἔννοια τοῦ ὑπαλλήλου τήν ἐποχή ἐκείνη, ἦσαν οἱ δοῦλοι, ἐκεῖνοι πού ἦσαν ἀγορασμένοι) ὑπακούετε κατὰ πάντα τοῖς κατὰ σάρκα κυρίοις (:οἱ δοῦλοι νά ὑπακούετε καθ’ ὅλα, εἰς ἐκεῖνα τά ὁποῖα σᾶς λέγουν οἱ κατά σάρκα κύριοί σας) μὴ ἐν ὀφθαλμοδουλίαις, ὡς ἀνθρωπάρεσκοι, (θά τό δοῦμε λίγο πιό κάτω) ἀλλ' ἐν ἁπλότητι καρδίας, φοβούμενοι τὸν Θεόν. καὶ πᾶν ὅ,τι ἐὰν ποιῆτε (:ὅ,τι κάνετε) ἐκ ψυχῆς ἐργάζεσθε (:μέ τήν ψυχή σας νά τό δουλεύετε νά τό ἐργάζεσθε) ὡς τῷ Κυρίῳ καὶ οὐκ ἀνθρώποις (:σάν νά δουλεύετε εἰς τόν Κύριον καί ὄχι σέ ἀνθρώπους) εἰδότες (:γνωρίζοντες) ὅτι ἀπὸ Κυρίου ἀπολήψεσθε τὴν ἀνταπόδοσιν τῆς κληρονομίας (:ὅτι τόν πραγματικό σας μισθόν, ἐκεῖνον ὁ ὁποῖος δέν χάνεται, δέν ξοδεύεται, δέν κλέπτεται (αἰώνιος μισθός), θά τόν πάρετε ἀπό αὐτόν τόν ἴδιον τόν Κύριον). Τῷ γὰρ Κυρίῳ Χριστῷ δουλεύετε (:διότι ἐργάζεσθε, δουλεύετε εἰς Αὐτόν τόν Κύριον Ἰησοῦν Χριστόν). Ὁ δὲ ἀδικῶν (:ἐκεῖνος πού ἀδικεῖ -καί ἐννοεῖται δηλαδή τώρα ἀπό τούς ἐργαζομένους, νά κάνει νά ἀδικεῖται ὁ ἐργοδότης- κομιεῖται ὃ ἠδίκησε (: θά ἀπολαύει ἐκεῖνο τό ὁποῖο ἔχει ἀδικήσει) καὶ οὐκ ἔστι προσωποληψία (:καί δέν ὑπάρχει στόν Θεό προσωποληψία. Ἐάν εἶσαι ἐργοδότης καί ἀδικεῖς, θά τιμωρηθεῖς. Ἐάν εἶσαι ἐργαζόμενος καί ἀδικεῖς τόν ἐργοδότη σου πάλι θά τιμωρηθεῖς, γιατί στόν Θεό δέν ὑπάρχει ἡ προσωποληψία. Αὐτό τό κείμενο -κείμενο θά λέγαμε, ἐργατικοῦ δικαίου -Πῶς νά τό ὀνομάσουμε; Ἐργατικοῦ δικαίου)- ἄν τό εἶχαν οἱ λαοί καί τό πρόσεχαν καί τό ἐφήρμοζαν, δέν θά ἐχρειάζοντο ὅλα ἐκεῖνα πού ὑπάρχουν γιά νά κατοχυρώνουν δίκαια ἐργοδοτῶν καί ἐργζομένων, καί πού πάλι δέν τά βρίσκουν μεταξύ των. Θά ἦταν μιά κοινωνία, πραγματικά πολύ καλή, ἰδεώδης, θά ἔλεγα.

Ἀλλά ἄς δοῦμε αὐτά τά σημεῖα, λιγάκι πιό λεπτομερῶς. Πρῶτον: Λέει ἡ ὑπακοή εἰς τούς ἐργοδότες, ἔτσι; «Ὑπακούετε», λέγει ἐδῶ, «κατὰ πάντα τοῖς κατὰ σάρκα κυρίοις». Νά ‘χετε ὑπακοή. Σοῦ λέει, αὐτό νά κάνεις. Νά κάνεις αὐτό. Δέν θά σοῦ ζητήσει κάτι περισσότερο. Κι ἄν εἶναι αὐτό τό περισσότερο ἀδύνατο, θά πεῖς: «Δέν μπορῶ νά τό κάνω, δέν μοῦ εἶναι δυνατόν». Τώρα μοῦ 'ρθε στό μυαλό, κάποτε ἔπρεπε νά κτίσουν μία πτέρυγα ἐπάνω στά Μετέωρα. Τό ἔργο ἦταν ὄχι ἁπλῶς δύσκολο, καί ἐξαιρετικά ἐπικίνδυνο. Ἐδένοντο οἱ κτίστες γιά νά μπορέσουν νά κτίζουν, γιατί ἤτανε, θά λέγαμε -περασιά τό λένε στήν κτιστική- ὁ βράχος μέ τόν τοῖχο πού θά ἐκτίζετο. Πῶς νά κτίσεις; Πῶς; Ἔτσι οἱ κτίστες αὐτοί ἐπληρώνοντο ἁδρά. Ἤτανε δίκαιο. Μποροῦσε ὅμως κάποιος νά πεῖ ὅτι: «Ἐγώ ζαλίζομαι, καί δέν μπορῶ νά ἐργαστῶ, σ’ αὐτό τό σημεῖο». Πάντως θά ὑπάρχει ὑπακοή, ὅτι θά πληρωθεῖς καλά, ἐάν κάτι εἶναι δύσκολο ἤ παραπάνω ἀπό τήν δουλειά σου, ἀπό τό ὡράριό σου ἤ ἀκόμη, ἄν εἶναι ἐπικίνδυνο καί νομίζεις ὅτι μπορεῖς νά πάθεις ζημία, φοβᾶσαι, θά πεῖς: «Δέν μπορῶ».

Δεύτερον: Τί εἶναι αὐτή ἡ ὀφθαλμοδουλία, πού ἀναφέρει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος; Εἶναι πάθος πού δείχνει… ἐπικρατεῖ, μπορῶ νά σᾶς πῶ, στούς πιό πολλούς ἐργαζομένους, σέ μία συντριπτική πλειοφηφία, αὐτή ἡ ὀφθαλμοδουλία, πού δείχνει τό χάλασμα τῆς ἀνθρωπιᾶς. Τί δηλαδή εἶναι; Μέ βλέπει ὁ ἐργοδότης; Δουλεύω. Δέν μέ βλέπει; Δέν δουλεύω, χαζεύω. Πρέπει, εἴτε σέ βλέπει, εἴτε δέν σέ βλέπει ὁ ἐργοδότης σου, νά δουλέψεις. Μπορεῖ νά φύγει τελείως ἀπό τό διαμέρισμα, τόν τόπο, τόν χῶρο πού δουλεύεις, ἐσύ θά δουλέψεις διότι αἰσθάνεσαι -θά τό ποῦμε λίγο πιό κάτω- ὅτι κύριος σου καί ἀφέντικό σου εἶναι ὁ Χριστός. Ἄν εἶσαι τίμιος ἄνθρωπος μέσα σου, σέ βλέπει δέν σέ βλέπει ὁ προϊστάμενος, ὁ ἐργοδότης, θά δουλέψεις. Τί ὡραῖο αὐτό; Ἀλλά ἐπικρατεῖ, ὅπως σᾶς εἶπα, κατά συντριπτική πλειοψηφία, αὐτή ἡ ὀφθαλμοδουλία. Καί κίνητρο αὐτῆς τῆς ὀφθαλμοδουλίας, εἶναι ἡ ὀκνηρία, εἶναι ἡ ἀχρειότης, εἶναι ἡ ἀνεντιμότης, ἡ ἀπουσία ἀγάπης. Τρῶς ψωμί! Ἀπόδοσε καί σύ. Εἶναι ἡ ἀχαριστία, εἶναι ἡ ἀντίδρασις, εἶναι ἡ κακοήθεια, εἶναι ἡ ἀνθρωπαρέσκεια, δείχνεις ὅτι δουλεύεις μόνο ἅμα σέ βλέπουν. Μ’ ἄλλα λόγια: Ἒχεις ὀφθαλμοδουλία; Εἶσαι χαλασμένος ἄνθρωπος. Προσέξτε! Χαλασμένος ἄνθρωπος. Ἀναμφισβήτητα. Ἀκόμη, ἕνα τρίτο σημεῖο. «Ἐν ἁπλότητι καρδίας», λέει ὁ Ἀπόστολος ἐδῶ. Εἶναι σπουδαία θέσις αὐτή, ἡ ἁπλότητα τῆς καρδιᾶς. «Νά δουλεύεις ὄμορφα, ἁπλᾶ». Δέν ἔχει σημασία, γιά νά πάρεις πιό πολύ μισθό ἤ ὄχι, γιά νά σοῦ πεῖ «μπράβο» ὁ ἐργοδότης ἤ ὄχι. τίποτα. Μέ ἁπλότητα θά ἐργάζεσαι γιατί πρέπει νά ἐργάζεσαι. Μέ ἁπλότητα καρδιᾶς, χωρίς νά ἐπιδιώκεις τίποτε ἄλλο.

Τέταρτο σημεῖο. Τί λέγει ἐδῶ ὁ Ἀπόστολος; «Φοβούμενοι τὸν Θεόν». Ἔ, βέβαια, ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ θά εἶναι ἐκεῖνος πού θά διορθώνει τά πράγματα, πῶς πρέπει νά στέκομαι ἔναντι τοῦ ἐργοδότου, καί προπαντός ἔναντι τῆς ἐργασίας πού μοῦ ἀνετέθη.

Ἕνα πέμπτο σημεῖον: «Ἐργάζεσθε», λέγει, «ἀπό ψυχῆς», «Νά ἐργάζεστε μέ τήν ψυχή σας». Ξέρετε πῶς ἐργαζεται ἐκεῖνος πού δέν δουλεύει μέ τήν ψυχή του· ἀγγαρεία. Ἐκεῖνος πού δουλεύει ὅμως μέ τήν ψυχή του, αὐτός πραγματικά εἶναι σπουδαῖος. Μέ τήν ψυχή του! Σάν νά ‘ταν δική σου δουλειά, θά δουλέψεις καί στήν ἐργασία τοῦ ἀλλουνοῦ.

Ἕνα ἕκτο σημεῖον: Θά ἐργάζομαι σάν νά ἔχω ἐργοδότη –σᾶς τό ‘πα καί προηγουμένως- αὐτόν τόν Χριστόν. Ἄν ὁ Χριστός μοῦ ἀνέθετε μίαν ἐργασίαν, πῶς θά τήν διεκπεραίωνα; Μπορεῖτε νά φανταστεῖτε, παιδιά, τόν Χριστό ἐργαζόμενο -ἦταν λέει τέκτων, δηλαδή μαραγκός, διότι ὡς τά 30 του χρόνια, τί ἄλλο ἔκανε; Ἠργάζετο τό ταπεινό ἐπάγγελμα τοῦ μαραγκοῦ, τοῦ τέκτονος. Τέκτων θά πεῖ καί κτίστης, θά πεῖ καί μαραγκός- λοιπόν, τοῦ ἀνέθεταν ἀσφαλῶς ἐργασίες. Φυσικά ἐπληρὠνετο γιά τίς ἐργασίες πού ἀνελάμβανε. Μπορεῖτε νά φανταστεῖτε -συλλάβετέ το μέ τή φαντασία σας- μποροῦμε νά πιάσουμε, πῶς ὁ Χριστός ἠργάζετο, σέ ἐκείνους πού τοῦ ἀνέθεταν μίαν ἐργασίαν; Ἔτσι θά πρέπει νά ἐργαζώμεθα, ἔτσι. Δηλαδή σάν νά ἦταν δική μας ἡ ἐργασία, μέ βλέπει ὁ Θεός! Κι ὅταν μέ βλέπει ὁ Θεός, Ἐκεῖνος καί θά μέ πληρώσει. Θυμηθεῖτε τόν Ἰωσήφ. Ὁ Ἰωσήφ δέν εἶχε δίπλα του, νά τόν παρακολουθοῦν ἄν ἐργάζεται ἤ ὄχι. Ξέρετε πόσο γρήγορα τοῦ ἀνέθεσε ὁ Πετεφρῆς, ὅλο τό ὑποστατικό του, νά εἶναι ἐπιβλέπων; Ποιός; Ὁ Ἰωσήφ. Ὁ 18χρονος Ἰωσήφ! Ναί, 18 χρονῶν ἦταν ὅταν ἐπωλήθη, καί μόνο δύο χρόνια ἔμεινε περίπου στήν αὐλή τοῦ Πετεφρῆ, γιατί μετά τόν ἔβαλαν στή φυλακή τόν καημένο (εὐτυχῶς!), διότι ἐκεῖ στή φυλακή ἐφυλάχτηκε ἀπό τήν κακοήθεια τῆς κυρᾶς του (τῆς κυρίας του). Εὐτυχῶς(!) τόν ἔβαλε. στή φυλακή… θά ‘λεγε κανείς : «Ὁ Θεός μ’ ἔβαλε στή φυλακή;», ναί, καί λέει μάλιστα ἡ Σοφία Σειράχ- Σοφία Σολομῶντος δέν θυμοῦμαι, λέει τό ἐξῆς, ὅτι ἡ Σοφία -ποιά Σοφία; Ἡ Ἐνυπόστατος Σοφία, ὁ Θεός Λόγος, ὁ μετέπειτα Ἰησοῦς Χριστός… ἦταν ἡ Σοφία μαζί του λέγει, εἰς τό ὀχυρόν, μέσα δηλαδή στή φυλακή. Μαζί του! Τόν προστάτευε. Καί τόν ἔκανε σοφόν, τόν Ἰωσήφ. Ἦταν ἐργατικός ἄνθρωπος. Ἠργάζετο παρότι ἤτανε Αἰγύπτιος τό ἀφεντικό του… παρότι… παρότι… παρότι… ἠργάζετο σάν νά ‘ταν δική του δουλειά. Ὁ Θεός τοῦ ἔδωσε τήν ἀμοιβή του. Πολύ σπουδαῖο αὐτό. Ἀκόμη -αὐτό πού λέει, θά τό ἐπαναλάβω-: «Τῷ γὰρ Κυρίῳ Χριστῷ δουλεύετε»· διότι εἰς τόν Κύριο δουλεύετε καί πρέπει ἀκριβῶς αὐτό νά τό ‘χουμε ὑπόψιν μας.

Καί ἕνα τελευταῖο ἀκόμη σημεῖο: «Ὁ δὲ ἀδικῶν» -διότι ἅμα δέν δουλεύεις, δέν ἀδικεῖται ὁ προϊστάμενός σου, τ’ ἀφεντικό σου, ὁ ἐργοδότης σου; Ἀδικεῖται, δέν προωθεῖται ἡ ἐργασία. Σήμερα μπορεῖ νά λέγεται… ἄ, κατά τρόπο καί σαμποτάζ. Κάθε ἀδικία εἰς τόν ἐργοδότην ἤ κάθε ζημιά πού θά ἐπιφέρουμε, κάθε κωλυσιεργία, ὅλα αὐτά εἶναι κάτι πού θά πληρωθοῦμε γιά τήν ἀδικία μας. Τό λέγει σαφῶς ὁ Ἀπόστολος Παῦλος: «Ὁ ἀδικῶν κομιεῖται ὃ ἠδίκησε», «θά πάρει, ὅ,τι ἀδίκησε, ἔτσι θά πληρωθεῖ, μέ τήν ἀδικία του».

Νά δοῦμε ἕνα ἄλλο σημεῖο, παιδιά, τό ὁποῖο εἶναι βέβαια σημαντικό. Εἶναι τό φαινόμενον τῆς ἀπεργίας. Προσέξτε αὐτό τό σημεῖο, τό φαινόμενον τῆς ἀπεργίας. Εἶναι γνωστό ὅτι τό φαινόμενον αὐτό ἔχει γίνει νομοθετικά πιά, δικαίωμα τοῦ ἐργαζομένου σ’ ὅλη τή γῆ. Ἀλλά ὅλο αὐτό τό «κύκλωμα» πού δείχνει ὅτι ὁ ἐργαζόμενος ἔχει δικαίωμα ν’ ἀπεργήσει ὅταν ὁ ἐργοδότης δέν τόν πληρώνει ἤ ὅ,τι ἄλλο, δείχνει αὐτό τό κύκλωμα πόσο χαμηλά ἔχει πέσει ἡ σχέσις ἐργοδότου καί ἐργαζομένου. Εἶναι κρῖμα! Γιατί ὑπάρχει, θά λέγαμε, τό δικαίωμα τῆς ἀπεργίας, ἄν ἐρωτήσετε. Δείχνει αὐτήν τήν διαρκῆ διάθεση τοῦ ἐργοδότη νά ἀδικήσει τόν ἐργαζόμενον. Μόλις ἀντιληφθεῖ ὁ ἐργοδότης ὅτι ἀφαιρεῖται τό δικαίωμα ἀπό τόν ἐργαζόμενο, ἀμέσως ἀρχίζει νά τόν ἀδικεῖ. Γιατί νά ὑπάρχει αὐτό; Ὁ ἐργαζόμενος, κινούμενος κι αὐτός ἀπό τό ἴδιο κίνητρο πού ἔχει καί ὁ ἐργοδότης, τό κίνητρον τῆς πλεονεξίας, ἐκμεταλλεύεται τήν ἀπεργία καί τήν κρατᾶ, ὡς σπάθην τοῦ Δαμοκλέους ἔναντι τοῦ ἐργοδότου, καί ἔτσι γίνεται ἕνας ἐκβιαστής: «Ἄν δέν μέ πληρώσεις, θά ἀπεργήσω». Δυστυχῶς ὅμως τό δικαίωμα τῆς ἀπεργίας τό ἐκμεταλλεύονται κι ἄλλο παράγοντες ἔξω ἀπό τήν ἐργασιακή σχέση, ὅπως εἶναι οἱ πολιτικοί. Ἔτσι γίνεται ἕνας φαῦλος κύκλος πού ζημιώνει τελικά ὅλους. Πᾶρτε τίς ἀπεργίες τῶν ἡμερῶν μας, δέν ζημιώνουμε; 17-18 δισεκατομμύρια, λέει, κοστίζει μία ἀπεργία πού θά κάνει ἡ Δ.Ε.Η….. ὁ Ο.Τ.Ε. … κ.λπ… κ.λπ. τήν ἡμέρα! Ὅλοι δέν ζημιώνουν; Ὃλοι ζημιώνουν. Ἡ δέ κοινωνική κατἀστασις πού δημιουργεῖται εἶναι χαώδης καί φοβερά δυσάρεστη. Πάντως πρέπει νά κατανοηθεῖ -πρέπει- ὅτι, ὅπως λέει, πάλι ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ «ἄξιος ὁ ἐργάτης τοῦ μισθοῦ αὐτοῦ», «ὁ ἐργάτης πού θά δουλέψει εἶναι ἄξιος τοῦ μισθοῦ του, πρέπει νά πληρωθεῖ». Καί ἐκεῖνο τό «Οὐ φιμώσεις βοῦν ἀλλοῶντα», «Τό βόδι πού εἶναι μέσα στό ἁλώνι (παλιά μέθοδος ἁλωνίσματος) μήν τοῦ βάλεις», λέγει, «φίμωτρο, ἄστο νά φάει ἀπό τό ἁλώνι, ὅσο θέλει». Γιατί; Διότι δουλεύει μές στό ἁλώνι· «οὐ φιμώσεις», μή βάλεις φίμωτρον εἰς τό βόδι πού ἁλωνίζει.

Ἔχουμε καί ἔργα ἀκόμη πού ἔχουν ὡς ἄμεσον ἐργοδότην αὐτόν τόν Θεόν. Καί τά ἔργα αὐτά βεβαίως ἀποβλέπουν, κατ’ ἄμεσον τρόπον, εἰς τήν δόξα τοῦ Θεοῦ καί στήν σωτηρία τῶν ἀνθρώπων. Διότι, πᾶσα ἐργασία ἀποβλέπει εἰς τήν δόξαν τοῦ Θεοῦ, ἀλλά θά λέγαμε πιό ἔμμεσα. Ἀμεσότερα, εἶναι ἐκεῖνα τά ὁποῖα ἐπιτελοῦν οἱ ἄνθρωποι τῆς Ἐκκλησίας. Κυριότατα οἱ κληρικοί. Καθένας ὁ ὁποῖος ἐργάζεται μέσα στόν χῶρο τῆς Ἐκκλησίας, αὐτός ὁπωσδήποτε ἐργάζεται γιά τήν δόξα τοῦ Θεοῦ. Μιά κακή, ἐπί παραδείγματι, τέλεση τῆς Θείας Λειτουργίας, δέν μειώνει τήν δόξα τοῦ Θεοῦ; Τά παιδιά τοῦ Ἡλί τί ἔκαναν ἀπό τήν Παλαιά Διαθήκη; Ἔδιναν μιά πολύ κακή εἰκόνα στόν λαό, στά μάτια τοῦ λαοῦ καί προσέβαλλαν τήν θυσία τοῦ Θεοῦ, εἰς τρόπον ὥστε ὁ λαός νά σκανδαλίζεται- κι ὁ Θεός ἐτιμώρησε τά παιδιά τοῦ Ἡλί. Εἶναι πολύ κακό πρᾶγμα αὐτό.

Ἀκόμα, ἡ ἀμέλεια στό ἔργο τοῦ Θεοῦ. Μιά κακή προσφορά στό κήρυγμα ἤ στήν κατήχηση. Γνωρίζω ὅτι ἀρκετοί ἀπό σᾶς εἴσαστε ὁμαδάρχες, εἴσαστε κατηχητές, καί ἀκόμα μεγαλύτεροι… ξέρω γώ… πού ἀκοῦν τώρα ὁμαδάρχες/κατηχητές/κυκλάρχες. Ὅταν κάνουμε μία προσφορά πού δέν ἐργαστήκαμε πάνω σ’ αὐτή τήν προσφορά… δηλαδή τί ἀκριβῶς; Δέν μελετήσαμε ἐπαρκῶς, δέν προσευχηθήκαμε ἐπαρκῶς, κατά ἀμελῆ τρόπο προσφέρουμε ἐκεῖνο τό ὁποῖο προσφέρουμε, εἴμεθα ὑπεύθυνοι ἀπέναντι στόν Θεό. Ἄλλο ἄν κάποια στιγμή τά πράγματα ἔχουν ἐκβιαστεῖ χρονικά καί δέν προλάβαμε νά ἑτοιμαστοῦμε ἐπαρκῶς. Αὐτό θά εἶναι ὅμως ἔκτακτο. Ὅλα αὐτά συνιστοῦν -ἄν δέν προσέχουμε- μιά κακή σχέση τῶν ἐργαζομένων στό ἔργο τοῦ Θεοῦ. Καί νά φανταστεῖτε τί λέει ὁ Ἱερεμίας πού θά πρέπει νά μᾶς πιάνει τρόμος (Ἱερ. 31, 10): «Ἐπικατάρατος ὁ ποιῶν τὰ ἔργα Κυρίου ἀμελῶς». «Ἐπικατάρατος αὐτός πού ἐργάζεται τά ἔργα Κυρίου μέ ἀμέλεια». Πῶς ἐργάστηκαν ἄραγε οἱ Ἀπόστολοι καί ὁ Παῦλος (πού ἔχουμε πολλά στοιχεῖα ἀπό τίς «Πράξεις» γιά τόν Παῦλο), πῶς θά ἐργάστηκαν ἄραγε στό ἔργο τοῦ Εὐαγγελίου; Ἀλήθεια πῶς ἐργάστηκαν; Σπουδαῖα! Νά εἶναι ὑπόδειγμά μας, ἀγαπητά μου παιδιά, ἡ ἐργασία τῶν Ἀποστόλων στό ἔργο τοῦ Θεοῦ, στή διακονία τοῦ Εὐαγγελίου. Ἀκοῦστε τί λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στή Β‘ πρός Κορινθίους (στό 11ο κεφάλαιο) -τόν ἀνάγκασαν νά γράψει ἔτσι- ἀκοῦστε τί γράφει (δέν μεταφράζω): «Ἐν κόποις περισσοτέρως, ἐν πληγαῖς ὑπερβαλλόντως, ἐν φυλακαῖς περισσοτέρως, ἐν θανάτοις πολλάκις… ὁδοιπορίαις πολλάκις, κινδύνοις ποταμῶν, κινδύνοις λῃστῶν, κινδύνοις ἐκ γένους -ἐννοεῖ ἀπό τούς Ἑβραίους- κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν -ἐννοεῖ τούς εἰδωλολάτρες- κινδύνοις ἐν πόλει, κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ, κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ,… ἐν κόπῳ καὶ μόχθῳ, ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις, -δηλαδή νά μήν ἔχεις τόν τρόπο νά κοιμηθεῖς- ἐν λιμῷ καὶ δίψει (:πεῖνα καί δίψα) ἐν νηστείαις πολλάκις, (δέν εἶναι ἡ νηστεία πού κάνουμε γιά νά νηστέψουμε ὡς ἐντολή τοῦ Θεοῦ, ἀλλά γιατί δέν ἔχουμε νά φᾶμε) ἐν ψύχει καὶ γυμνότητι (:στό κρύο καί στή γύμνια· πού δέν ἔχουμε ἐπαρκῆ ροῦχα, ὅταν κάποτε μιᾶς πιάνει ὁ χειμῶνας)». Μέ πόση φιλοτιμία ἐργάστηκαν, ὄχι μόνο ὁ Παῦλος ἀλλά καί οἱ συνεργάτες τοῦ Παύλου, ὁ Τιμόθεος, ὁ Λουκᾶς, ὁ Σίλας, ὅλοι του οἱ συνεργάτες, μέ πόση φιλοτιμία!

Ἀλλά δέν πρέπει νά τελειώσουμε, ἐάν δέν ποῦμε καί κάτι πού νά ἀφορᾶ καί στή δική σας περίπτωση, ἤδη στήν ἡλικία πού βρίσκεστε καί στόν χῶρο πού βρίσκεστε, ἄν θέλετε νά τό δοῦμε λίγο εὐρύτερα τό θέμα: Εἶναι ὁ μαθητής στό σχολειό του. Ἐάν πρέπει ὁ καθηγητής καί ὁ δάσκαλος νά καταρτίζονται διαρκῶς καί νά προσφέρουν σέ σᾶς ἕνα καλό μάθημα… -Νά πῶ μία παρένθεση; Ἂν ὑπάρχει τό φαινόμενο τῆς λεγομένης «καζούρας» πού δέν εἶναι παρά ἡ ἀντίδραση τῆς τάξεως γιά ἕναν καθηγητή ἤ δάσκαλο (προπαντός καθηγητή) πού εἴτε πηγαίνει ἀδιάβαστος πού εἴτε ἡ ὅλη του στάση δέν εἶναι ἐκείνη πού ἔπρεπε νά εἶναι. Ἡ καζούρα εἶναι μία ἀντίδρασις, μία ἀποδοκιμασία. Ὁ καθηγητής ἤ ὁ δάσκαλος ὁ σοφός, ὁ καταρτισμένος;… Στέκονται-κρέμονται ἀπό τά χείλη του οἱ μαθητές… Νά κάνουν καζούρα; Ἀδιανόητο! Ἐνθυμοῦμαι δυό καθηγητές τέτοιους, τρεῖς ἦσαν, ἐγώ εὐτύχησα τούς δύο νά ἔχω, θυμᾶμαι ὁ ἕνας -μακριά ἡ μνήμη καί τῶν τριῶν, μακαρίτες πλέον ἔ;- τά παιδιά δέν ἔβγαιναν στό διάλειμμα ἔξω, τούς συνέπαιρνε τό μάθημα τοῦ καθηγητοῦ (καί οἱ τρεῖς φιλόλογοι). Δέν ἔβγαιναν διάλειμμα! Ἦταν ἐκπληκτικόν! Ἦταν ἐκπληκτικόν! Ἄν ἔτσι στέκεσαι, ὑπάρχει τό φαινόμενον τῆς καζούρας; Μά ποτέ!

Ἀλλά καί ὁ μαθητής πρέπει νά ἀνταποκριθεῖ. Ἔχει ἐργοδότη του, ὄχι πιά τόν καθηγητή πού θά τόν ἐξετάσει, ἔχει ἐργοδότη του τόν Χριστόν, γιατί ὁ Χριστός θέλει νά εἶσαι καταρτισμένος ἄνθρωπος, ὄχι ἐλλιπής. Διότι πρέπει νά μάθεις κάποια «γράμματα» κι ἄν δέν τά μάθεις τότε; Τότε πῶς θά ἀποδώσεις; Ἤ νά μάθεις τήν τέχνη σου νά εἶναι σωστή, νά μήν εἶσαι ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος σοῦ φέρνουνε ἕνα ἀντικείμενο νά τό διορθώσεις καί δέν εἶσαι σέ θέση νά τό διορθώσεις. Ἄν τώρα ὡς μαθητής εἰς τόν χῶρον τῆς μαθητείας, ὅποιος κι ἄν εἶναι αὐτός, ἐπαγγελματικός χῶρος… χῶρος σχολείου, Γυμνασίου, Λυκείου… Πανεπιστημίου… ὅ,τι εἶναι, δέν εἶσαι σωστός, αὔριο τί θά κάνεις; Ἄν δἐν εἶσαι σωστός σάν φοιτητής στήν Ἰατρική; Αὔριο θά πεθαίνεις τούς ἀνθρώπους. Ἄν δέν εἶσαι σωστός στόν χῶρο τῆς νομικῆς, αὔριο θά βάζεις τούς πελάτες σου στή φυλακή… κ.ο.κ. Γι’ αὐτό θά πρέπει ἔχουμε περισσοτέρα καί περισσοτέρα -φιλοτίμως ἐργαζόμενοι- παιδείαν. Γι’ αὐτό λέγει ὁ 2ος ψαλμός: «Δράξασθε παιδείας, μήποτε ὀργισθῇ Κύριος καὶ ἀπολεῖσθε ἐξ ὁδοῦ δικαίας». «Δράξασθε», ἀπό τό «δράξ», πού θά πεῖ φούχτα. «Φουχτιάξατε, ἁρπάξατε», λέει, «τήν παιδεία, μήν καμιά φορά ὀργιστεῖ ὁ Κύριος, καί χαθεῖτε». Θά δράξουμε, λοιπόν, τῆς παιδείας, θά τήν ἁρπάξουμε, διότι τήν ἔχουμε ἀνάγκη, διότι ἀφεντικό μας εἶναι Αὐτός ὁ Χριστός.

Καί ἡ θεολογική τοποθέτησις τοῦ ὅλου θέματος ποιά εἶναι; Τήν εἴπαμε ἤδη: «Καὶ ἐὰν δουλεύσῃς τῷ Θεῷ -λέει ὁ Τωβίτ στόν Τωβία- ἀποδοθήσεταί σοι», θά σοῦ ἀποδοθεῖ. Τό συμπέρασμα, λοιπόν, τοῦ ὅλου θέματος εἶναι ὅτι δέν πρέπει νά ἀδικεῖται οὔτε ὁ ἐργαζόμενος, οὔτε ὁ ἐργοδότης. Καί πίσω ἀπό αὐτόν τόν ὁρατόν ἐργοδότην ἤ τόν καθηγητή ἤ τόν δάσκαλο, εἶναι ὁ μεγάλος Ἐργοδότης μας, εἶναι ὁ Χριστός. Καί ὁ κακός ἐργοδότης καί ὁ κακός ἐργάτης οὐσιαστικά ἀδικοῦν τόν ἑαυτό τους, «κομιοῦνται ὅ ἠδίκησαν», θά πάρουν ἐκεῖνο τό ὁποῖο ἔχουν ἀδικήσει, δηλαδή δέν θά πληρωθοῦν, θά πάρουν τιμωρία. Ὁ Χριστός καί ὁ φόβος τοῦ Χριστοῦ θά εἶναι τά κριτήριά μας καί τά κινητήριά μας στίς σχέσεις ἀνάμεσα στόν ἐργοδότη καί στόν ἐργαζόμενο.

29η ομιλία στην κατηγορία "Ἡ Πνευματική Διαθήκη τοῦ Τωβίτ".

►Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Ἡ Πνευματική Διαθήκη τοῦ Τωβίτ. " εδώ ⬇️
https://arnion.gr/index.php/palaia-diauhkh/h-pnevmatikh-diauhkh-toy-tvbit
↕️
https://aspalathos21.blogspot.com/2024/12/blog-post_7.html?m=1

Ἀπομαγνητοφώνηση, ψηφιοποίηση: Ἠλίας Τσακνάκης.

Επιμέλεια κειμένου : Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς
«Ἡ Πνευματική Διαθήκη τοῦ Τωβίτ».🔻
https://drive.google.com/file/d/1RZ1sYHVgLqBWiFNCBGi90Z__kjEnhr2H/view?usp=drivesdk

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

Όλες οι ομιλίες ~4.487~ του μακαριστού πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://aspalathos21.blogspot.com/2024/12/4487.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=0

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

«Ἐργοδόται καί ἐργαζόμενοι» (α΄).

†. Πάντοτε εὐρισκόμενοι εἰς τήν θαυμασίαν πνευματική διαθήκη τοῦ Τωβίτ πρός τόν Τωβία, βρίσκουμε ἀκόμη μία συμβουλή μεταξύ τῶν ἄλλων(καί φυσικά ἀκολουθοῦν καί ἄλλες), πού ἔχει διαστάσεις κοινωνικές αὐτή ἡ συμβουλή του, ὅπως θά δοῦμε. Εἶναι οἱ καλές σχέσεις καί οἱ δίκαιες ἔναντι τῶν ἐργαζομένων.

Δηλαδή, «Παιδί μου», τοῦ λέγει, καί συγκεκριμένα: «Μισθὸς παντὸς ἀνθρώπου, ὃς ἐὰν ἐργάσηται παρὰ σοί, μὴ αὐλισθήτω, ἀλλ᾿ ἀπόδος αὐτῷ παραυτίκα, καὶ ἐὰν δουλεύσῃς τῷ Θεῷ, ἀποδοθήσεταί σοι». Δηλαδή: «Ὃταν ἄνθρωπος σοῦ δουλέψει, μήν τοῦ κατακρατήσεις τήν δούλεψή του, ἀλλά σύντομα νά τόν πληρώσεις, ἐάν καί σύ δουλέψεις στό ἔργο τοῦ Θεοῦ, μισθός θά σοῦ ἀποδοθεῖ». Ἴσως ἐκ πρώτης ὄψεως, νά πεῖτε ὅτι τό θέμα αὐτό δέν μᾶς ἐνδιαφέρει, γιά μᾶς, εἴμαστε νέα παιδιά… δέν μᾶς ἐνδιαφέρει. Δηλαδή οἱ σχέσεις ἀνάμεσα σ’ ἐκεῖνον πού ἐργάζεται (δηλαδή στόν ἐργαζόμενο) καί στόν ἐργοδότη. Δέν μᾶς ἐνδιαφέρει τό θέμα αὐτό. Κι ὅμως, πρέπει νά μαθαίνουμε καί νά ἀσκούμεθα εἰς τήν λεγομένην κοινωνικήν δικαιοσύνην. Δέν εἶναι μικρό θέμα, τό αἴσθημα τῆς κοινωνικῆς δικαιοσύνης πρέπει ἐγκαίρως νά ἀναπτύσσεται εἰς τήν ψυχήν τοῦ νέου ἀνθρώπου. Πότε θά τό μάθει αὐτό; Ἐγώ θά ἔλεγα ἀπό τά νηπιακά του χρόνια πρέπει νά ὑπάρχει αὐτή ἡ ἀνάπτυξις, ἡ καλλιέργεια τοῦ κοινωνικοῦ αἰσθήματος καί τῆς κοινωνικῆς δικαιοσύνης. Πῶς θ’ ἀρχίσει; Νά. Μέ τό δίκαιο μοίρασμα τοῦ ψωμιοῦ του, μέ τοῦ γλυκοῦ του, τοῦ παιχνιδιοῦ του, μέ τόν φίλο του, μέ τόν ἀδελφό του, ὅταν ξέρει νά τά μοιράζεται αὐτά δίκαια. Ἐκεῖ ἀρχίζει νά ἀναπτύσσεται αὐτό τό αἴσθημα τῆς κοινωνικῆς δικαιοσύνης. Σᾶς εἶπα εἶναι ἕνα τεράστιο θέμα σέ ἔκταση καί σέ βάθος, ὅπως θά τό δεῖτε, καί δέν θά τελειώσουμε σήμερα, παρότι ἔλεγα νά σᾶς ἔλεγα δυό λόγια μόνο, ὅμως εἶδα ὅτι πρέπει νά μάθετε περισσότερα πράγματα.

Μιά μορφή αὐτῆς τῆς κοινωνικῆς δικαιοσύνης, μέ τεράστιες ἐπιπτώσεις βέβαια, εἶναι οἱ δίκαιες καί ἀγαθές σχέσεις, ἐργοδότου καί ἐργαζομένου. Τό θέμα αὐτό ἐγέννησε τά διάφορα λεγόμενα κοινωνικά συστήματα, ἐγέννησε τίς κοινωνικές ἐπαναστάσεις, καί κάθε μορφή κοινωνικῆς ἀναταραχῆς, ἀπό τήν ἀπεργία μέχρι τίς αἱματηρές συγκρούσεις. Βλέπετε εἶναι τεράστιο θέμα, εἶναι πάρα πολύ μεγάλο. Στή διαδρομή τῆς Ἱστορίας, ἐνεφανίσθη (γιά τήν ἐπίλυση αὐτῶν τῶν σχέσεων) ἡ δουλεία, ἡ φεουδαρχία, ὁ καπιταλισμός, ὁ σοσιαλισμός, ὁ κομμουνισμός, μέ τήν ὑπόσχεση καί τήν ἐλπίδα (καθένα ἀπό τά συστήματα αὐτά) ὅτι θά ἔλυε κατά τόν δικαιότερο καί σωστότερο τρόπο τίς σχέσεις ἐργαζομένων καί ἐργοδοτῶν. Οὐσιαστικά ὅλα αὐτά τά κονωνικά συστήματα ἀπέτυχαν. Μά ὅλα ἀνεξαιρέτως! Καί τό βλέπουμε, ὄχι μόνο διαβάζοντας Ἱστορία, ἀλλά καί στίς ἡμέρες μας. Μπροστά στά ἔκπληκτα μάτια μας βλέπουμε νά σωριάζονται κοινωνικά συστήματα πού εἶχαν δώσει τήν ὑπόσχεση, γιά τήν βελτίωση αὐτῶν τῶν σχέσεων καί γιά μιά καλύτερη ζωή κοινωνική. Αὐτά τά συστήματα, σᾶς εἶπα, εἴχανε μία κοινή ἀδυναμία. Δέν εἶχαν τήν ἀναφορά τους στόν Θεό σάν τό ὕψιστον κριτήριον. Ὅλα αὐτά ζητοῦσαν τήν λύση τοῦ κοινωνικοῦ προβλήματος -σχέσεων ἐργοδότου καί ἐργαζομένου πάντοτε- χωρίς Θεό. Ἦταν ἄθεα συστήματα. Ἀπό τόν κομμουνισμό καί τόν σοσιαλισμό -γιά νά μιλήσω μόνο γιά τά σύγχρονα- μέχρι τόν καπιταλισμό (καπιταλισμός εἶναι ἡ κεφαλαιοκρατία). Ὅλα αὐτά ἔχουνε κοινήν ἀναφοράν: τήν ἀθεΐα. Συνεπῶς δέν ἔχουν κριτήριό τους τόν Θεό. Κι ὅταν δέν ἔχεις κριτήριό σου τόν Θεό -ὅπως λέγει ὁ Ντοστογιέβσκι- τότε ὅλα ἐπιτρέπονται. Θά τό ἐπαναλάβω γιατί θέλω νά τό καταλάβουμε· ὅταν δέν ἔχεις κριτήριό σου τόν Θεό, ὅλα ἐπιτρέπονται. Γιατί δέν ἐπιτρέπεται νά ἀδικήσω; Γιατί δέν ἐπιτρέπεται νά ἐπαναστατήσω; Γιατί δέν ἐπιτρέπεται τοῦτο ἤ ἐκεῖνο… ἤ ἐκεῖνο; Μέχρι ἀκόμα νά δολοφονήσω… νά… κ.λπ. ἀφοῦ δέν ὑπάρχει ὁ Θεός; Βλέπετε, λοιπόν, ὅτι ὅλα αὐτά τά συστήματα χωλαίνουν, ἐπειδή, ὅπως σᾶς ἐξήγησα, δέν ἔχουν τήν ἀναφορά τους στόν Θεό. Εἶναι ἄθεα συστήματα.

Ἡ δικαιοσύνη, παιδιά, γιά τήν ὁποία μιλοῦμε, καί βεβαίως μιλοῦν κι αὐτά τά συστήματα, πηγάζει ἀπό τόν Θεό. Ἄν δέν πηγάσει ἀπό τόν Θεό, τότε ἀπό ποῦ θά πηγάσει αὐτή ἡ δικαιοσύνη; Ὁ ἄνθρωπος δέν εἶναι πηγή τῆς δικαιοσύνης, ἀντιθέτως. Πηγή τῆς δικαιοσύνης εἶναι ὁ Θεός. Ἀπό κεῖ -ἡ δικαιοσύνη πού πηγάζει ἀπό τόν Θεό- ἐγκαθίσταται εἰς τόν ἄνθρωπο καί ἐκεῖνος πιά κανονίζει τίς σχέσεις του μέ τούς ἄλλους, διότι ἀνά πᾶσα στιγμή, σᾶς εἶπα, κριτήριό του ἔχει τόν Θεό καί τήν δικαιοσύνη του. Ἔτσι ἐπειδή δυστυχῶς τά πράγματα δέν γίνονται ὅπως σᾶς τά λέγω, γι’ αὐτό μοιάζει ὁ Θεός νά ματαιοπονεῖ, φωνάζοντας μές στοὐς αἰῶνες, σ’ αὐτό τό πρόσωπο τῆς γῆς, ὅταν λέγει, διά τοῦ Ἡσαΐου τοῦ προφήτου: «Δικαιοσύνην μάθετε οἱ ἐνοικοῦντες ἐπί τῆς γῆς» (Ἡσ. 26,9). «Σεῖς πού κατοικεῖτε τό πρόσωπο τῆς γῆς, μάθετε τήν δικαιοσύνη». Οἱ ἄνθρωποι, ὅμως, δέν ἐννοοῦν, δέν θέλουν, ἐπ’ οὐδενί νά μάθουν αὐτό τό μάθημα τῆς δικαιοσύνης.

Ἀλλά ἄς ἔρθουμε στό συγκεκριμένο μας θέμα, σχέσεων ἐργοδότου καί ἐργαζομένου. Λέγει στήν Παλαιά Διαθήκη ὁ Θεός τό ἐξῆς (Λευϊ. 19, 13): «Οὐκ ἀδικήσεις τὸν πλησίον καὶ οὐχ ἁρπάσεις καὶ οὐ μὴ κοιμηθήσεται ὁ μισθὸς τοῦ μισθωτοῦ σου παρὰ σοὶ ἕως πρωΐ». Δηλαδή: «Δέν θά ἀδικήσεις τόν πλησίον σου, δέν θά ἁρπάξεις ὅ,τι τοῦ ἀνήκει, καί ὁ μισθός τοῦ μισθωτοῦ σου (ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος δούλεψε σέ σένα) δέν θά κοιμηθεῖ μαζί σου (εἶναι ἔκφρασις ὡραιοτάτη) ἕως τό πρωΐ». Δηλαδή θά πληρώσεις ἀποβραδίς, δέν θά τοῦ πεῖς: «Αὔριο θά σέ πληρώσω». Ἐδῶ παρατηροῦμε τά ἐξῆς σημεῖα. Ὅταν λέγει: «Δέν θά ἀδικήσεις τόν πλησίον» ἀναφέρεται σέ ἕναν μικρόν μισθόν. Δηλαδή νά τοῦ δώσεις λιγότερα χρήματα, καί πολλές φορές… τί πολλές φορές! Σ’ ὅλη τήν ὑφήλιο αὐτήν τήν στιγμή, ἄν θέλετε, ὑπάρχει ἡ λεγομένη ἀγορά τῆς ἐργασίας. Πῶς ἀνεβοκατεβαίνουν οἱ τιμές τῶν ἀξιῶν… Πόσο πάει ἡ λίρα… τό μᾶρκο… τό δολάριο… αὐτά ἀνεβοκατεβαίνουν, πέφτουν-ἀνεβαίνουν. Βάσει αὐτῶν κινοῦνται βεβαίως καί τά ἀγαθά. Ὅλα τά ἀγαθά πού ἔχουμε, μέ τά ὁποῖα ζεῖ ὁ ἄνθρωπος. Τό δυστύχημα: Ἀκολουθεῖται ἡ αὐτή πορεία καί στό θέμα τῆς ἐργασίας! Ἔτσι ἔχει μπεῖ εἰς τό χρηματιστήριον καί τό θέμα τῆς ἐργασίας. Ἀνεβαίνει ἤ κατεβαίνει ὁ μισθός, ἀνάλογα μέ τήν ζήτηση καί προσφορά. Ἐάν ἡ προσφορά εἶναι πολλή, φέρ’ εἰπεῖν οἱ οἰκοδόμοι εἶναι πολλοί καί δέν ἔχουν ἐργασία, πέφτει τό μεροκάματο. Ἐάν ἡ ζήτησις εἶναι μεγάλη καί ὄχι ἡ προσφορά, ἀνεβαίνει τό μεροκάματο (γιά νά σᾶς τά λέγω ἔτσι πιό ἁπλᾶ). Καί δυστυχῶς ὑπάρχουν χῶρες τῆς γῆς πού ὁ μισθός, στίς περιπτώσεις πού ὑπάρχει ἡ προσφορά (καί ὄχι τόσο ἡ ζήτησις) ὁ μισθός νά μήν εἶναι παρά μισθός λιμοκτονίας! Λέγεται -εἶναι ἕνας ὅρος οἰκονομολογικός- “starvation limit”, «ὅριον λιμοκτονίας»: «Θά σέ πληρώσω τόσο, ὅσο νά μήν πεθάνεις, γιατί σέ χρειάζομαι. Τόσα, λοιπόν, θά σοῦ δώσω, νά φᾶς, νά ζήσεις, νά μοῦ δουλεύεις, ἀλλά τίποτα περισσότερο». Δηλαδή νά μήν κάνεις μιά προκοπή ἐσύ, νά μήν ἀναπτυχθεῖς, νά μή θέλεις μιά καλύτερη εὐτυχέστερη ζωή. Ἔτσι, λοιπόν, ὅταν λέει: «Οὐκ ἀδικήσεις τόν πλησίον», ὑπαινίσσεται ὅλα αὐτά τά ὁποῖα μέ συγχρόνους ὃρους, σᾶς ἀνέφερα, τό ὅριον τῆς λιμοκτονίας, ὁ μικρός μισθός… κ.λπ. Αὐτά βεβαίως ἀποτελοῦν ἀδικία. Κατόπιν λέγει… Τί λέγει; «Οὐ μὴ κοιμηθήσεται ὁ μισθὸς τοῦ μισθωτοῦ σου παρὰ σοὶ ἕως πρωΐ», θά πεῖ: «Δέν θά κατακρατήσεις ἐκεῖνο πού ἀνήκει στόν ἄλλον ὡς μισθός, διότι αὐτό θεωρεῖται ἁρπαγή. Τοῦ ἀνήκει, δῶσε το». Ξέρετε πόσοι ἄνθρωποι εἶναι κακοπληρωτές; Δέν πληρώνουνε, τό ‘χουν ἔτσι σύστημα, ὄχι ὅτι δέν ἔχουν νά πληρώσουν, ἀλλά τό ‘χουν σύστημα νά εἶναι γκρινιάρηδες στήν πληρωμή, νά μή θέλουν νά πληρώσουν… καί «Ἒλα αὔριο…» καί «Ἒλα μεθαύριο…» κι ἄλλα πολλά. Τήν ἐποχή δέ ἐκείνη πού ἦταν οἱ ἐργαζόμενοι ὄχι προστατευόμενοι φυσικά ἀπό νόμους… ἄν λογαριάσετε ὅτι αὐτές οἱ ἐντολές σέ μιά ἐποχή 1.500 χρόνια π.Χ. πού δόθηκαν ἦταν… τί νά σᾶς πῶ… ἦταν φαινόμενο γιά τήν ἐποχή ἐκείνη. Ὑπῆρχε ἐργατικόν δίκαιον; Αὐτά εἶναι μοντέρνα πράγματα, εἶναι καινούρια, εἶναι ἐποχικά πράγματα, δέν ὐπῆρχαν τέτοιες νομοθεσίες. Κι ὅμως βλέπουμε νά νομοθετεῖ ἐδῶ ὁ Θεός καί νά ὁμιλεῖ πῶς πρέπει νά σταθεῖς ἀπέναντι σέ κεῖνον πού σοῦ ἐργάζεται. Καί ἐπειδή ἦταν πτωχοί αὐτοί πού ἠργάζοντο, ἔπρεπε νά πᾶν νά πληρώσουν τόν μπακάλη τους καί τόν μανάβη τους… νά πῶ ἔτσι σύγχρονα. Πῶς θά πάει αὐτός ν’ ἀγοράσει τρόφιμα γιά νά πάει στό σπίτι του, νά ζήσει.

Μάλιστα ἐδῶ κάνω μία μικρή παρένθεση, δέν ἀναφέρεται στό θέμα μας, ἀλλά εἶναι σημαντικό. Τό θέμα τοῦ ἐνεχυριασμοῦ, τοῦ ἐνεχύρου. Δηλαδή ἄν θά δώσεις κάτι, χρήματα, καί σοῦ δώσει ὁ ἄλλος ἕνα ἐνέχυρον. Τί μπορεῖ νά σοῦ δώσει ὡς ἐνέχυρον; Λέμε σήμερα: «Πᾶρε τό ρολόϊ μου, πᾶρε τό δαχτυλίδι μου, δός μου τόσα χρήματα… θά σοῦ τά φέρω». Φυσικά ὑποτίθεται πώς τά χρήματα εἶναι λιγότερα ἀπό τήν ἀξία τῶν ἀντικειμένων πού βάζουμε σέ ἐνεχυριανισμό. Ὁπότε τί γίνεται; Ἐάν μέν εἶναι ρολόϊ καί δαχτυλίδι, δέν χάλασε ὁ κόσμος, ἄν ὅμως εἶναι τό παλτό μου; Καί ξέρετε ὅτι στήν ἀρχαία ἐποχή τό παλτό, ἡ κάπα -τό «ἱμάτιον»- εἶναι τό ἀπ’ ἔξω (ὁ χιτών εἶναι τό ἀπό μέσα). Αὐτό ταυτόχρονα ἦταν καί κουβέρτα. Οἱ φτωχοί ἄνθρωποι μ’ ἐκεῖνα πού φοροῦσαν τήν ἡμέρα, μ’ αὐτά τά ροῦχα σκεπαζόντουσαν τό βράδυ… καί λέγει ἐκεῖ φιλανθρωπότατα ἡ Ἁγία Γραφή: «Ἐάν σοῦ δώσει τό παλτό του ὁ φτωχός ὡς ἐνέχυρον, ἔστω κι ἄν δέν ἔχει νά σοῦ δώσει τά χρήματα πίσω πού δανείστηκε, τό βράδυ θά τοῦ δώσεις τό παλτό του πίσω (τό ἱμάτιό του) γιατί πῶς θά κοιμηθεῖ;». Εἴδατε; Εἶναι, ἔτσι πολύ χαρακτηριστικό. Αὐτό σάν παρένθεση σᾶς τό εἶπα.

Ἀκόμη παρατηροῦμε σ’ αὐτό πού λέγει ἐδῶ ὁ Θεός, ὅτι κατακράτηση δέν πρέπει νά γίνει οὔτε γιά μία νύχτα. Διότι ἦταν τόσο λίγα τά χρήματα, πού ὁ ἄλλος δέν εἶχε περιουσία, πού ἤτανε μεροδούλι-μεροφάϊ, νά μιλήσω ἔτσι πολύ ἁπλᾶ. Εἶναι αὐτό πού λέγει ὁ Τωβίτ εἰς τόν Τωβία τό παιδί του: «Παιδί μου, θά δώσεις τόν μισθόν τοῦ ἐργαζομένου σέ σένα, παραυτίκα», δηλαδή «ἀμέσως». «Πόσο κάνει;». «Τόσο». «Πᾶρτο». Θά τόν πληρώσεις. Πολύ ὡραῖο πρᾶγμα αὐτό. Δέν ἔχεις νά πληρώσεις; Μήν κάνεις δουλειές. Ἔχεις νά πληρώσεις, θά κάνεις δουλειές. Ὁμοίως στό Δευτερονόμιο (24, 14-15) βρίσκουμε τό ἴδιο θέμα ἴσως μέ κάποια σημεῖα ἀκόμα πρόσθετα. Λέει: «Οὐκ ἀπαδικήσεις μισθὸν πένητος καὶ ἐνδεοῦς» -δηλαδή: «Δέν θά κατακρατήσεις τόν μισθόν τοῦ φτωχοῦ καί τοῦ ἔχοντος ἀνάγκη»- αὐθημερὸν ἀποδώσεις τὸν μισθὸν αὐτοῦ, οὐκ ἐπιδύσεται ὁ ἥλιος ἐπ᾿ αὐτῷ - δηλαδή «δέν θά βασιλέψει ὁ ἥλιος καί νά τοῦ κρατᾶς ἀκόμη τόν μισθό του»- ὅτι πένης ἐστὶ καὶ ἐν αὐτῷ ἔχει τὴν ἐλπίδα (: γιατί εἶναι φτωχός καί ἡ ἐλπίδα του εἶναι ἀκριβῶς αὐτό πού δούλεψε, τά χρήματα πού θά πάρει)· καὶ καταβοήσεται κατὰ σοῦ πρὸς Κύριον, καὶ ἔσται ἐν σοὶ ἁμαρτία (:Και τότε θά ἀγανακτήσει, θά βοήξει πρός τόν Κύριον καί γιά σένα μετά θά εἶναι ἁμαρτία)». Νά δοῦμε ἐδῶ κάποια σημεῖα πρόσθετα. Ὅταν λέει «Οὐκ ἀπαδικήσεις μισθὸν», δηλαδή «Δέν θά ἐλαττώσεις τόν μισθόν, ἀλλά θά δώσεις ἐκεῖνο πού τοῦ ἀνήκει». Ξέρετε παρότι συμφωνοῦν οἱ ἄνθρωποι, στήν πληρωμή σοῦ δίνει λιγότερα. Ἤ ἀκόμη, στό ξεκίνημα, ἅμα θά τοῦ πεῖς «Πόσα θά μοῦ δώσεις;», νά σοῦ πεῖ «Ἒ, δέν θά τά χαλάσουμε» -συνηθισμένη φράσις αὐτή- κι ὅταν θά ἔρθει ἡ ὥρα τῆς πληρωμῆς, ἔ, τότε τά χαλᾶμε. Γιατί ἁπλούστατα σέ ξεγελάει ὁ ἄλλος μέ τό «Δέν θά τά χαλάσουμε».

Ἀκόμη, ὅπως βλέπετε, «Θά πληρώσεις», λέγει, «αὐθημερόν» - ἤδη τό εἴπαμε καί προηγουμένως- «γιατί εἶναι φτωχός καί ἡ ἐλπίδα του εἶναι τά χρήματα ἐκεῖνα τά ὁποῖα θά πάρει». Ἕνα τρίτο σημεῖο (πού δέν τό ἔχει ἡ προηγουμένη ἐντολή), εἶναι ὁ κίνδυνος νά «καταβοήσει κατά σοῦ». Δηλαδή, νά σηκώσει τά μάτια του εἰς τόν οὐρανόν καί νά πεῖ: «Θεέ μου!». Αὐτό θά πεῖ «καταβοεῖ». «Ἐναντίον σου θά καταβοήσει, πρός τόν Θεόν». Θά ἀγανακτήσει, καί τότε, λέγει ἡ ἐντολή ὅτι θά σοῦ λογαριαστεῖ αὐτό σάν ἁμαρτία. Κι αὐτή ἡ ἁμαρτία περιγράφεται ἀπό τόν Ἅγιον Ἰάκωβον τόν Ἀδελφόθεον (5,4) ὡς ἐξῆς -στρέφεται πρός τούς ἁμαρτωλούς πλουσίους, οἱ ὁποῖοι ἔτσι ἐσκέπτοντο, ἀδικοῦσαν- καί τούς λέγει: «Ἰδοὺ ὁ μισθὸς τῶν ἐργατῶν τῶν ἀμησάντων τὰς χώρας ὑμῶν (:Νά ὁ μισθός τῶν ἐργατῶν πού θέρισαν τά χωράφια σας) ὁ ἀπεστερημένος ἀφ' ὑμῶν κράζει -ἐδῶ προσωποποιεῖ τόν μισθόν καί λέγει: «Αὐτός ὁ μισθός πού ἀποστερήθηκε-κρατήθηκε, καί συνεπῶς ἀδικήσατε ἐσεῖς τούς ἐργάτες σας, αὐτός ὁ μισθός ὁ ἀποστερημένος φωνάζει, κράζει»- καὶ αἱ βοαὶ τῶν θερισάντων εἰς τὰ ὦτα Κυρίου Σαβαὼθ εἰσεληλύθασιν (:καί οἱ βοές ἐκείνων πού σᾶς θέρισαν τά χωράφια, ἔφτασαν μέχρι τ’ αὐτιά τοῦ Κυρίου)». Ὅπως ἀντιλαμβάνεστε, αὐτή εἶναι μιά πραγματικά μεγάλη ἁμαρτία, τό νά κατακρατεῖ κανείς καί νά φθάνει ὁ ἄλλος νά ἀγανακτεῖ, καί νά σοῦ λέει: «Αὐτός πλουτίζει καί ἐμένα μ’ ἔχει καί πεινῶ».

Τί εἶναι ἐκεῖνο, ὅμως, πού δημιουργεῖ αὐτή τήν ἀδικία, τήν κακοπληρωμή ἤ τήν μή πληρωμή ἀκόμη, τήν περικοπή ἀπό τό ἡμεροσμίσθιο, τί μπορεῖ νά εἶναι; Παιδιά, εἶναι ἡ πλεονεξία. Εἶναι ἐκεῖνο πού νομίζουν μερικοί ὅτι μέ εὔκολο καί γρήγορο τρόπο μποροῦν νά πλουτίσουν. Νά πληρώνουν λίγα, νά κάνουν τίς δουλειές τους καί ἔτσι αὐτοί νά πλουτίσουν γρήγορα. Βέβαια, ἀπό τούς ἀνθρώπους πού ἔτσι τοποθετοῦν τά πράγματα καί τά νομίζουν, ἀπουσιάζει ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ. Καί τότε ξεκινοῦν -ξεσπάει βεβαίως ἡ ὀργή τοῦ λαοῦ- οἱ ποικίλες κοινωνικές ἀναστατώσεις -νά μή τίς πῶ ἀνακατατάξεις, τίς λέω ἀναστατώσεις- γιατί ἁπλούστατα φτάνουν ἀκόμη μέχρι τήν ἐπανάσταση καί τό αἷμα. Τότε ἡ ἐπανάσταση ἡ ρωσική -κι ὅπου ἀλλοῦ ἔχει γίνει ἐπανάσταση- ἦταν ἡ ὀργή τοῦ λαοῦ. Δυστυχῶς ὅμως αὐτή ἡ δικαίωσις τοῦ λαοῦ δέν ἔγινε μέ κριτήριο τόν Θεό. Τώρα, ἐδῶ, εἶναι ἕνα μεγάλο θέμα… τί νά τό πῶ… πῶς νά τό πῶ, τό θέμα εἶναι ὅτι πολλές φορές ἐπιστρατεύεται καί ἡ Ἐκκλησία -πολλές φορές! Εἶχα μιά μεγάλη ἀπορία γύρω ἀπό τό θέμα αὐτό, γιατί ἐστράφησαν ἐναντίον τῆς Ἐκκλησίας; Γιά δύο λόγους. Ὁ ἕνας λόγος εἶναι ὅτι στήν ἀδικία μετεῖχε καί ἡ Ἐκκλησία! Παράξενο ἔ! Οἱ ἄνθρωποι πού ὑποτίθεται ὅτι ἔκαναν τόν σταυρό τους. Καί τό δεύτερον -τό καί σημαντικότερον, διότι ἄν τό πρῶτο δέν ὑπῆρχε, τό δεύτερο θά ἐξετίθετο. Ποιό εἶναι τό δεύτερο; Ὃτι γιά νά κάνεις μιά ἐπανάσταση, πρέπει νά μήν πιστεύεις στόν Θεό. Ἡ ἀθεΐα. Ἔτσι λοιπόν, δέν μποροῦσαν νά ἔχουν ἀγαθές σχέσεις μέ τήν Ἐκκλησία, μέ τόν Θεό. «Γιατί», θά ‘λεγε κανείς, «καλά, ἐγώ εἶμαι φτωχός ἄνθρωπος, πιστεύω στον Θεό, γιατί μέ διώκεις;». Διότι ἐδιώχθησαν καί ἐφονεύθησαν ἄνθρωποι φτωχοί! Ἀλλά ἦσαν πιστοί. Τί σχέση ἔχει τότε ἡ κοινωνική ἐπανάσταση μέ τόν διωγμό φτωχῶν ἀνθρώπων; Εἶναι αὐτό πού σᾶς εἶπα. Ἡ ἐπανάσταση -τό λέει κι αὐτό ὁ Ντοστογιέβσκι- ἔχει ἀνάγκη τῆς ἀθεΐας, ἀλλιώτικα δέν μπορεῖ νά εὐοδωθεῖ. Γι’ αὐτό βλέπετε ὅλα αὐτά τά πράγματα πέφτουν, γιατί δέν ἔχουν ἐρείσματα, καί μάλιστα γίνονται συστήματα φοβερά ἀπάνθρωπα. Γι’ αὐτό τυραννίστηκαν οἱ ἄνθρωποι ὅπου ἔγιναν αὐτές οἱ ἐπαναστάσεις, γιατί δέν ὑπῆρχε ὁ Θεός, ὁ Θεός σάν κριτήριο συμπεριφορᾶς.

Ἀλλά ἡ Καινή Διαθήκη τί παραγγέλλει; Παραγγέλλει στούς ἐργοδότες τό ἐξῆς· προσέξατέ τα, εἶναι γραμμένα στήν «πρός Ἐφεσίους» ἐπιστολή καί στήν «πρός Κολασσαεῖς» ἐπιστολή. Λέει τά ἐξῆς: «Καὶ οἱ κύριοι τὰ αὐτὰ ποιεῖτε πρὸς αὐτούς, ἀνιέντες τὴν ἀπειλήν (:Οἱ κύριοι, τ’ ἀφεντικά, οἱ ἐργοδότες, αὐτά νά κάνετε εἰς ἐκείνους οἱ ὁποῖοι σᾶς ἐργάζονται)». Ἀκοῦστε ἕνα σημεῖον: «ἀνιέντες τήν ἀπειλήν». «Ν’ ἀφήσετε την ἀπειλή». Γιατί; Ὑπάρχει ἡ ἀπειλή. Ἀπό τόν καιρό τῆς δουλείας, μέχρι σήμερα, ὑπάρχει ἡ ἀπειλή. «Θά σέ ἀπολύσω!». «Θά τοῦτο… Θά ἐκεῖνο…»… Ἡ ἀπειλή. Καί ὅταν δέν ὑπῆρχαν καί οἱ νόμοι πού καθόριζαν -δέν ὑπῆρχαν!- τό δίκαιο τῶν ἐργαζομένων καταλαβαίνετε σέ ποιόν βαθμό μποροῦσε νά φτάσει αὐτή ἡ ἀπειλή; Καί λέγει ὁ Ἀπόστολος: «Εἰδότες ὅτι καὶ ὑμῶν αὐτῶν ὁ Κύριός ἐστιν ἐν οὐρανοῖς (:Νά γνωρίζετε ὅτι καί ἐσεῖς ἔχετε ἀφεντικό. Δέν εἴσαστε ἀφεντικά πρώτου βαθμοῦ. Ἔχετε βεβαίως ὑφισταμένους ἀλλά ἔχετε ἀφεντικό τόν Θεό, μήν τό ξεχνᾶτε αὐτό), καὶ προσωποληψία οὐκ ἔστι παρ' αὐτῷ (:καί στόν Θεό προσωποληψία δέν ὑπάρχει. Ἄν φανεῖτε ἄδικοι ὁ Θεός θά σᾶς τιμωρήσει)». Ἀκόμη, ἀκοῦστε, τί εἶναι ὁ Χριστιανισμός. Ἄν μπορούσαμε νά προσέξουμε τό Εὐαγγέλιο πόσα πράγματα θά βγάζαμε! Ἀλλά δέν τό προσέχουμε, δέν τό θέλουμε, τό παραμερίζουμε. Ἄν μέ ρωτήσετε: «Γιατί τό παραμερίζουμε;». «Δέν μᾶς ἀρέσει αὐτό πού εἶπε ὁ Χριστός, ὅτι ὑπάρχει ἀνάστασις νεκρῶν καί αἰωνία κόλασις καί αἰωνία ζωή». Δέν μᾶς ἀρέσει αὐτό· τά πάμε αὐτά τά πράγματα στήν ἄκρη, καί ἔτσι ἀπορρίπτουμε τό Εὐαγγέλιο. Τί λέγει ἐδῶ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος -2.000 χρόνια πίσω!- «Οἱ κύριοι τὸ δίκαιον καὶ τὴν ἰσότητα τοῖς δούλοις παρέχεσθε, εἰδότες ὅτι καὶ ὑμεῖς ἔχετε Κύριον ἐν οὐρανοῖς.» (Κολ. 4, 1-3) Εἶναι γραμμένα αὐτά σέ δυό ἐπιστολές, γι’ αὐτό ἐπαναλαμβάνει ὅτι ἔχετε Κύριον καί σεῖς είς τόν οὐρανό. Βέβαια τότε τό σχῆμα «ὑπάλληλος» δέν ὑπῆρχε. Ὑπῆρχε τό σχῆμα «δοῦλος». Συνεπῶς ἔπρεπε νά μιλήσει μέ βάση τό σχῆμα πού ὑπῆρχε. «Γι’ αὐτό», λέγει, «ἐσεῖς οἱ κύριοι τ’ ἀφεντικά στούς δούλους σας -μή σᾶς παραξενεύει αὐτό πού λέει «στούς δούλους σας -σᾶς εἶπα ἦταν τό σχῆμα τῆς ἐποχῆς- νά ἀποδώσετε τό δίκαιον καί τήν ἰσότητα». Πότε ἀκούστηκε ποτέ γιά ἐργαζομένους ἡ ἀπόδοσις δικαίου καί ἰσότητος; Δέν νομίζετε ὅτι πρῶτος ὁ Χριστιανισμός διακηρύσσει αὐτό, τήν δικαιοσύνη καί τήν ἰσότητα πού πρέπει νά ἀπονέμεται; Καί μάλιστα σέ δούλους! Πολύ δέ περισσότερο, ἐάν αὐτοί πού ἠργάζοντο, ἔμεναν στό σχῆμα ὑπάλληλος πού ἔχουμε σήμερα; Πού ὁ ὑπάλληλος, βεβαίως, δέν εἶναι δοῦλος. Ἔτσι, ὅπως βλέπετε, ἐδῶ ἔχουμε σπουδαῖα πράγματα, καί τό σπουδαῖον εἶναι ἡ θεολογία τοῦ θέματος, ἐκεῖνο τό -ἤδη σᾶς τό ‘πα- «εἰδότες ὅτι καὶ ὑμεῖς ἔχετε Κύριον ἐν οὐρανοῖς (:γνωρίζοντες ὅτι καί ἐσεῖς ἔχετε Κύριον εἰς τούς οὐρανούς)».

Αὐτά ὅμως πού εἴπαμε σήμερα ἀφοροῦν τίς σχέσεις ἐργοδοτῶν πρός ἐργαζομένους. Μένει ἀκόμα μία σχέσις: Ἐργαζομένων πρός ἐργοδότες. Ἀλλά γιά τό θέμα αὐτό ἐργαζομένων πρός ἐργοδότες, πού εἶναι θέμα ὅπως θά τό δεῖτε, ἐξαιρετικά σπουδαῖο, ἐξαιρετικά λεπτό, ὑπάγεσθε καί ἐσεῖς. Μά θά μοῦ πεῖτε: «Ἐμεῖς; Ἐμεῖς εἴμεθα μαθητές, εἴμεθα φοιτητές…» ὑπάγεσθε καί ἐσεῖς μέσα ἐκεῖ! Θά τό δοῦμε αὐτό γιατί καί πῶς. Θά τό ποῦμε, πρῶτα ὁ Θεός, τήν ἐρχομένη φορά.

28η ομιλία στην κατηγορία "Ἡ Πνευματική Διαθήκη τοῦ Τωβίτ".

Ἀπομαγνητοφώνηση, ψηφιοποίηση: Ἠλίας Τσακνάκης.

Επιμέλεια κειμένου : Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

Όλες οι ομιλίες ~4.487~ του μακαριστού πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://aspalathos21.blogspot.com/2024/12/4487.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=0

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

16 Μαρτίου 2025

Περί Ἀργίας.

†. Η ευλάβεια, αγαπητοί μου, και η κατανυκτικότης των ημερών αυτών πολύ συχνά χρησιμοποιεί την ευχή του αγίου Εφραίμ του Σύρου: «Κύριε και Δέσποτα τῆς ζωῆς μου, πνεῦμα ἀργίας, περιεργίας, φιλαρχίας καί άργολογίας, μή μοι δῷς. Πνεῦμα δέ σωφροσύνης, ταπεινοφροσύνης, ὑπομονῆς καί ἀγάπης, χάρισαί μοι τῷ σῷ δούλῳ. Ναί, Κύριε Βασιλεῦ, δώρησαί μοι τοῦ ὁρᾶν τά ἐμά πταίσματα καί μή κατακρίνειν τόν ἀδελφόν μου, ὅτι εὐλογητός εἶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Αμήν». Η μικρή αυτή ευχή, περιέχει, όπως ήδη λέγαμε την περασμένη Παρασκευή, τέσσερις κακίες και τέσσερις αρετές. Στην αγάπη σας, θα κάνουμε προσπάθεια να αναλύσομε σήμερα την πρώτην κακίαν, αυτή που αναφέρεται εις το πνεύμα της αργίας. Πριν όμως δούμε την κακίαν αυτήν της αργίας, λέγει ο όσιος πατήρ: «Κύριε καὶ Δέσποτα τῆς ζωῆς μου, μὴ μοὶ δῷς πνεῦμα ἀργίας». Τι σημαίνει αυτό το «πνεῦμα ἀργίας»;

«Πνεῦμα» σημαίνει ενέργεια, και πίσω από την ενέργεια, προφανώς υπάρχει ο ενεργών. Συνεπώς όταν λέμε, λέγει εδώ η ευχή «πνεῦμα ἀργίας», σημαίνει την κακίαν της αργίας, την οποίαν ενεργεί ο ενεργών, δηλαδή ο διάβολος. Ώστε «πνεῦμα ἀργίας», θα το λέγαμε έτσι: τον διάβολον, ο οποίος εμπνέει την αργίαν. Είναι δε διδασκαλία της Εκκλησίας μας ότι οι δαίμονες είναι φορείς πονηρών ενεργειών. Γι'αυτό λέμε «πνεύμα ἀργίας», «πνεῦμα περιεργείας», «πνεῦμα πορνείας», «πνεῦμα βλασφημίας», «πνεῦμα ἀκηδίας» κ.ο.κ. Όπως, αντιστοίχως, παρακάτω λέγει: «Δὸς μοὶ πνεῦμα σωφροσύνης, ταπεινοφροσύνης» κ.λπ. Τι είναι αυτό το «πνεύμα»; Πάλι είναι μία ενέργεια. Αλλά η ενέργεια του Θεού που σημαίνει την αρετήν της αγάπης που ενεργεί ο Θεός. Άρα, λοιπόν, εδώ ενέργεια, άκτιστος δε ενέργεια, άκτιστος ενέργεια, την οποία ενεργεί ο Θεός, εις τον Οποίον υπάρχουν όλες οι ενέργειες οι αγαθές. Δηλαδή κάθε αρετή. Η κάθε αρετή είναι αποτέλεσμα της ενεργείας, της ακτίστου ενεργείας του Θεού.

Ώστε, λοιπόν, το πνεύμα της αργίας, περί του οποίου ο λόγος σήμερα, αγαπητοί μου, είναι όχι απλώς μία κακία, αλλά είναι μία κακία την οποία φέρει ένας δαίμων. Ο δαίμων της αργίας. Συνεπώς δεν έχομε να παλαίψομε, αν υποτεθεί ότι έχομε έναν πόλεμον, εναντίον της αργίας, δεν έχομε να παλαίψομε εναντίον μιας αφηρημένης εννοίας, αλλά έχομε να παλαίψομε εναντίον μιας προσωπικής καταστάσεως. Δηλαδή του δαίμονος, ο οποίος δαίμων φέρει το πάθος της αργίας. Αυτό να το γνωρίζομε, ότι οι κακίες δεν είναι απρόσωπες έννοιες, αλλά είναι απλώς φερόμενα στοιχεία, φερόμενες κακίες από φορείς-πρόσωπα. Και οι φορείς-πρόσωπα είναι οι δαίμονες. Έλεγε ο Απόστολος Παύλος δεν είναι η πάλη μας προς σάρκα και αίμα, αλλά προς αυτές τις δυνάμεις τις επουράνιες. Τις δαιμονικές δυνάμεις, που έχομε πραγματικά να παλαίψομε. Έτσι ένας αγώνας του Χριστιανού δεν είναι ποτέ ένας θεωρητικός ή ένας εννοιολογικός αγώνας. Είναι ένας αγών προσωπικός. Ημείς, τα πρόσωπα, προς τα προσωπικά πνεύματα της πονηρίας. Και αντιλαμβάνεσθε, λοιπόν, ότι ο αγών είναι δεινός.

Ως πρώτη, λοιπόν, κακία, ο όσιος Εφραίμ ο Σύρος, όπως είδατε, αναφέρει την αργία. Η αργία είναι δεινή αμαρτία, δεινή κακία. Τι είναι η «αργία»; Βεβαίως δεν πρόκειται δια την «σχολήν», κατά το «σχολάζω». Δεν είναι δηλαδή η ανάπαυσις, δεν είναι εκείνο το οποίον επιβάλλει ο Θεός ως κατάσταση καταπαύσεως από τα έργα μας την εβδόμην ημέρα. Αλλά είναι η αεργία. Δηλαδή το να μη θέλω να κάνω καμία εργασίαν. Το μη εργάζεσθαι. Είναι η φυγοπονία, η οκνηρία, ή όπως λέγουν οι πατέρες, η ακηδία. Δηλαδή ἀ-κήδομαι, δεν φροντίζω, η αμεριμνησία, εκείνο το «Δεν βαριέσαι...». Αυτή, λοιπόν, είναι η πρώτη κακία. Και πραγματικά, μπορούμε να πούμε ότι από αυτήν την κακίαν της θα την ονομάζω από δω και μπρος- ακηδίας, απ' αυτήν την κακίαν απορρέουν πλήθος κακιών. Διότι όταν ο άνθρωπος είναι αμελής, ο άνθρωπος είναι οκνηρός, τεμπέλης, δεν φροντίζει, είναι πολύ φυσικό από αυτό να γεννηθούν πολλές άλλες κακίες. Έλεγαν οι αρχαίοι Έλληνες -το γνωρίζετε ότι η μητέρα πάσης κακίας είναι η αργία. Είδατε; Η μάνα κάθε κακίας είναι η αργία. Και του ψεύδους και της κλοπής και του φθόνου και του μίσους κ.ο.κ. Ώστε, λοιπόν, πραγματικά, είναι κεφαλάρι, είναι μάνα πολλού κακού.

Ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακος λέγει ότι «Ακηδία ἐστί, πάρεσις ψυχῆς καὶ νοὸς ἔκλυσις» ότι η ακηδία είναι η παράλυση της ψυχής... Πώς ένας ο οποίος παθαίνει ένα είδος παραλύσεως ή από την πείνα ή από τον κόπο ή από κάποια αρρώστια και δεν μπορεί να ορθώσει τα μέλη του, αλλά είναι παραλελυμένα τα μέλη του, έτσι, λέγει, είναι η ακηδία για την ψυχήν. Είναι η παράλυση της ψυχής. Αλλά είναι και η έκλυσις του νοός. Δηλαδή το απόκαμα του νου. Όταν ο νους βαριέται και να σκεφθεί. Είναι δε γνωστό ότι στην εποχή μας το παν γίνεται δυνατόν να τεθεί σε αργία ο νους. Θα το δούμε και λίγο πιο κάτω αυτό. Το παν δυνατόν! Και ξέρετε τι είναι εκείνο το οποίο θέτει σε αργία τον νουν; Ω, αν το καταλαβαίνατε, ω αν το αντιλαμβανόμαστε αγαπητοί μου, θα ετρομάζαμε! Είναι η τηλεόρασις! Διότι η τηλεόρασις προσφέρει εικόνες και συνεπώς ο νους αδρανεί, διότι δεν δημιουργεί έννοιες και μένει σε αυτήν την αεργία,σ΄ αυτήν την αργία δηλαδή και δεν παράγει τίποτε. Γι' αυτό αν προβάλλει κάποιος εικόνες, εκείνες που θέλει, με το περιεχόμενο το επιδιωκόμενον, καταφέρνει να κάνει αυτό που λέμε στην εποχή μας «πλύσιν εγκεφάλου». Γιατί; Γιατί ο εγκέφαλος αφήνεται στα χέρια εκείνου που προβάλλει τις εικόνες. Αδρανεί. Όταν, όμως, ο εγκέφαλος δραστηριοποιείται και σκέπτεται, δεν αφήνει ποτέ να υποστεί πλύσιν. Μα ποτέ, μα ποτέ. Αντιθέτως, κάνει κριτική σε κάθε ενέργεια εξωτερική, που πάει να αποδυναμώσει και να αχρηστεύσει τον νου.

Πραγματικά, λοιπόν, η ακηδία «έστί πάρεσις ψυχῆς καὶ νοὸς ἔκλυσις». Και ακόμα, λέγει ο άγιος Ιωάννης, «περιεκτικός ἐστί θάνατος». Λέμε βέβαια ότι έχομε θάνατο του νου, όταν ο νους δεν καταλαβαίνει· ένας άνθρωπος ο οποίος έχασε το μυαλό του. Ή έχομε θάνατο της καρδιάς, όταν έχομε μία πόρρωσιν. Ή, επιτέλους, θάνατον του σώματος, ή νέκρωσιν ενός μέλους του σώματος. Όλα αυτά είναι επιμέρους θάνατοι. Τι είναι ακηδία; Λέει ο άγιος Ιωάννης. Είναι περιεκτικός θάνατος. Δηλαδή σε όλους τους τομείς της ανθρωπίνης υπάρξεως είναι θάνατος. Και από σωματικής δηλαδή πλευράς και από πνευματικής πλευράς.

Ώστε, λοιπόν, πρέπει να διακρίνομε τον θάνατον αυτόν και στα σωματικά έργα και εις τα πνευματικά έργα. Αλλά ας δούμε, αγαπητοί μου, πρώτα τα σωματικά έργα. Είναι γνωστό ότι ο άνθρωπος κατασκευάστηκε για να εργάζεται. Ο Θεός ετοποθέτησε τον άνθρωπο εις τον Παράδεισον και την πρώτη εντολή που του έδωκε ήταν αυτή: «Εργάζεσθαι καὶ φυλάσσειν τὸν Παράδεισον». Να εργάζεται και να φυλάττει τον Παράδεισον. Είδατε; Να εργάζεται. Διότι η εργασία είναι μέσα, θα λέγαμε, είναι στοιχείο μέσα εις αυτήν την δομή του ανθρώπου. Δηλαδή θα λέγαμε ότι η εργασία είναι μία ανάγκη, ένας νόμος βιολογικός, ένας νόμος ακόμη, αν θέλετε, πνευματικός, γιατί πρέπει να δουλεύει και ο νους, και ένας νόμος κοινωνικός. Ένας νόμος, λοιπόν, βιολογικός. Ναι! Λέγει ο Οικουμένιος το εξής: «Ο άνθρωπος», λέγει, «έχει έτσι τα μέλη του φτιαγμένα, ακριβώς για να εργάζεται. Διότι γι' αυτόν τον σκοπό έγιναν τα μέλη για να εργάζεται. Αλλιώτικα αχρηστεύονται». Ένας άνθρωπος ο οποίος δεν δουλεύει, σκουριάζει. Υφίσταται αρρώστιες. Παθαίνει ένα είδος αγκυλώσεως των μελών του και σιγά σιγά αποθνήσκει. Είναι, λοιπόν, ανάγκη βιολογική η εργασία, η κίνησις. Είναι ανάγκη. Γι΄ αυτό εκείνοι οι οποίοι δεν εργάζονται, έχουν επινοήσει την κίνηση και τις εκδρομές, γιατί ακριβώς δεν έχουν άλλη δουλειά να κάνουν, έχουν πολλά χρήματα και κινούνται με τον τρόπον αυτόν, των σπορ... Τι να κάνουμε...

Είναι όμως και ανάγκη κοινωνική. Μπορείτε, αγαπητοί μου, να φανταστείτε μία κοινωνία ανθρώπων μέσα στην οποία δεν εργάζονται οι άνθρωποι; Η κοινωνία αυτή πού θα καταλήξει; Ή μάλλον δεν είναι ανάγκη να τρέξουμε μακριά, να βρούμε καμιά ίσως παραδειγματική κοινωνία, η δική μας είναι· είναι πάρα πολλοί νέοι που δεν εργάζονται και τρέπονται εις το έγκλημα. Εάν ένας άνθρωπος έχει ανάγκες κοινωνικές και δεν έχει χρήματα, τι θα κάνει; Θα κλέψει, θα πει ψέματα, θα κάνει ληστεία, θα μετέλθει κάθε τρόπο, για να έλθουν χρήματα στην κυριότητά του. Αλλά οι τρόποι που θα χρησιμοποιήσει είναι οπωσδήποτε παράνομοι. Είναι έξω από τους νόμους εκείνους που διέπουν μια κοινωνία. Ο τεμπέλης άνθρωπος είναι μία πληγή, αγαπητοί μου, είναι μία πληγή. Πολλές φορές δυστυχεί, δεν έχει να φάει. Έτσι θα αναγκαστεί να κλέψει. Θα πει ψέματα. Είναι ένα παράσιτο ο τεμπέλης άνθρωπος.

Θα μου πείτε, πρέπει να τονίζεται αυτό; Μα το τονίζει η Αγία Γραφή, αγαπητοί μου. Ξέρετε τι λέγει εις το βιβλίο των «Παροιμιών»; Είναι στο έκτο κεφάλαιο. Καλεί τον άνθρωπο να κοιτάξει μετά προσοχής και να μελετήσει το μυρμήγκι και την μέλισσα. «Ιθι πρὸς τὸν μύρμηκα, ὦ όκνηρέ, καὶ ζήλωσον ἰδὼν τὰς ὁδοὺς αὐτοῦ καὶ γενοῦ ἐκείνου σοφώτερος…... ἢ πορεύθητι πρὸς τὴν μέλισσαν καὶ μάθε ὡς ἐργάτις ἐστὶ τήν τε ἐργασίαν ὡς σεμνὴν ποιεῖται». «Έλα εδώ, τεμπέλη άνθρωπε, έλα εδώ οκνηρέ πήγαινε να δεις και να σπουδάσεις την πολιτείαν των μυρμήκων και την κοινωνίαν των μελισσών, κι εκεί θα πάρεις πολλά διδάγματα, και να φανείς σοφότερος», λέγει, «του μύρμηκος και της μελίσσης, που εκτιμά τόσο πολύ την εργασία, άοκνος, ουδέποτε κάθεται η μέλισσα. Και κινείται με έναν τέτοιον τρόπον, εύρυθμον, κοινωνικά, στην δική της την κυψέλη, την δική της την κοινωνία, ώστε να είναι αξιοζήλευτη η ζωή των μελισσών μέσα στην κυψέλη. Έλα, λοιπόν, οκνηρέ, να πάρεις από κει μαθήματα». Είναι υποτιμητικό για τον άνθρωπο, τον βασιλέα των ζώων, να καλείται να πάρει διδάγματα από τα ζώα. Είναι υποτιμητικό και είναι λυπηρό, έφθασε ο άνθρωπος να κατέβει πιο κάτω και από αυτά, αγαπητοί μου, τα ζώα.

Αλλά, εκεί που είναι πραγματικά πολύ χτυπητό, όταν η Αγία Γραφή αναφέρεται στο θέμα της τεμπελιάς, είναι αυτά που λέγει ο Απόστολος Παύλος στους Θεσσαλονικείς. Είχε μάθει ότι κυκλοφόρησε στη Θεσσαλονίκη ανάμεσα στους Χριστιανούς ότι ο Χριστός έρχεται. Κι έρχεται γρήγορα. Συνεπώς είναι περιττό να δουλεύουμε. Έκλεισαν τα μαγαζιά τους και περιήρχοντο στους δρόμους ή πήγαιναν στα υπάρχοντα ανοιχτά μαγαζιά και έπιαναν την κουβέντα και τίποτε άλλο. Μέσα σε μία ατέλειωτη τεμπελιά. Τους ελέγχει αυστηρότατα ο Απόστολος Παύλος. Ακούστε τι λέγει: «Παραγγέλλομεν δὲ ὑμῖν, ἀδελφοί, ἐν ὀνόματι τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, στέλλεσθαι ὑμᾶς ἀπὸ παντὸς ἀδελφοῦ ἀτάκτως περιπατοῦντος (:Σας παραγγέλλομε, στο όνομα του Κυρίου μας Ιησού, να αποχωρίζεσθε από κάθε αδελφόν ο οποίος άτακτα περιπατεί· δηλαδή άτακτα πολιτεύεται» -Τι θα πει «άτακτα»; Θα πει τεμπέλικα. Ο ατάκτως ζων είναι ο τεμπέλης. Διότι ο Θεός, είναι Θεός τάξεως. Και εργασίας. Και εφόσον ο Θεός έθεσε την εργασίαν ως τάξιν, εκείνος αναιρώντας την εργασία και μένοντας στην οκνηρία, ζει ατάκτως. Δηλαδή ζει τεμπέλικα- «καὶ μὴ κατὰ τὴν παράδοσιν ἣν παρέλαβον παρ' ἡμῶν (:και δεν ζουν μερικοί κάποιοι όπως εγώ σας είπα, να εργάζεσθε».

Ο Χριστιανός εργάζεται, αγαπητοί μου. Τον κατηγόρησαν κάποτε τον Κύριον ότι και το Σάββατο εργάζεται. Ηργάζετο βέβαια τα έργα όχι τα βιοποριστικά, αλλά την φιλανθρωπία. Και είπε εκείνο το «Ὁ πατήρ μου ἕως ἄρτι ἐργάζεται, κἀγὼ ἐργάζομαι». «Έως τώρα ο Πατέρας μου εργάζεται, κι εγώ εργάζομαι». Η εργασία! Μεγάλο πράγμα! Μεγάλο πράγμα! Τον ανεβάζει τόσο ψηλά τον άνθρωπο και τον κάνει ανενδεή. Εάν ο Θεός ο ανενδεής εργάζεται, εμείς οι ενδεείς, εμείς που έχομε ανάγκες, πόσο περισσότερο πρέπει να εργαζόμεθα, για να καλύπτομε τις ανάγκες μας; Ακούστε: Τις υλικές μας ανάγκες! Τις υλικές μας! Ο Χριστιανισμός δεν ενδιαφέρεται απλώς για ένα δήθεν υψηλό πνεύμα. Ενδιαφέρεται για ολόκληρον τον άνθρωπον, γι'αυτό ακριβώς και παραγγέλλει να εργάζεται και να μην τεμπελιάζει. Και συνεχίζει ο Απόστολος και λέγει: «Αὐτοὶ γὰρ οἴδατε πῶς δεῖ μιμεῖσθαι ἡμᾶς (:Σεις οι ίδιοι γνωρίζετε πώς πρέπει να μας μιμείσθε) ὅτι οὐκ ἠτακτήσαμεν ἐν ὑμῖν (:ότι ανάμεσά σας δεν τεμπελιάσαμε) οὐδὲ δωρεὰν ἄρτον ἐφάγομεν παρά τινος (:ούτε φάγαμε ψωμί τζάμπα από κάποιον –εννοεί, δηλαδή, ότι δεν καθίσαμε άεργοι ανάμεσά σας, περιμένοντας από σας να φάμε), άλλ' έν κόπῳ καὶ μόχθῳ, νύκτα καὶ ἡμέραν ἐργαζόμενοι, πρὸς τὸ μὴ ἐπιβαρῆσαί τινα ὑμῶν (:με κόπο και μόχθο, νύκτα και ημέρα δουλεύομε, για να μην επιβαρύνουμε κανέναν από σας) οὐχ ὅτι οὐκ ἔχομεν ἐξουσίαν (:επήραμε εξουσία από τον Κύριο να τρώμε από σας· όχι, λοιπόν, ότι δεν έχομε εξουσία), ἀλλ᾽ ἵνα ἑαυτοὺς τύπον δῶμεν ὑμῖν εἰς τὸ μιμεῖσθαι ἡμᾶς (:να σας δώσομε παράδειγμα για να μας μιμείσθε. Ότι πρέπει, δηλαδή, να εργάζεσθε)». Και συνεχίζει: «Ότε ἦμεν πρὸς ὑμᾶς τοῦτο παρηγγέλλομεν ὑμῖν (:Όταν ήμασταν ανάμεσά σας, αυτό σας παραγγέλλομε), ὅτι εἴ τις οὐ θέλει ἐργάζεσθαι, μηδὲ ἐσθιέτω (:εκείνος που δεν θέλει να εργάζεται, ούτε να τρώει· δεν έχει δικαίωμα να φάει εκείνος που δεν εργάζεται. Δεν έχει δικαίωμα να φάει). Ακούομεν γάρ τινας περιπατοῦντας ἐν ὑμῖν ἀτάκτως (:γιατί ακούμε ανάμεσά σας να υπάρχουν μερικοί που πολιτεύονται τεμπέλικα), μηδὲν ἐργαζομένους, ἀλλὰ περιεργαζομένους (:που δεν εργάζονται, αλλά περιεργάζονται. Γυρίζουν από δω, γυρίζουν από κει, κουτσομπολεύουν κ.λπ. -Και την οποία κακία της περιεργείας, πρώτα ο Θεός, αγαπητοί μου, θα αναλύσομε την ερχομένη Παρασκευή)».

Και συνεχίζει ο Απόστολος: «Τοῖς δὲ τοιούτοις παραγγέλλομεν καὶ παρακαλοῦμεν διὰ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ –όχι εγώ ο Παύλος, ο Κύριος, παραγγέλλομεν καὶ παρακαλοῦμεν– ἵνα μετὰ ἡσυχίας ἐργαζόμενοι τὸν ἑαυτῶν ἄρτον ἐσθίωσιν (:ώστε μετά ησυχίας να δουλεύουν την δουλειά τους και να τρώνε το ψωμί τους)». Εκείνο το «μετὰ ἡσυχίας»... Αυτό το «μετὰ ἡσυχίας»... Πώς να το πω; Χωρίς αναστατώσεις, χωρίς φωνές, χωρίς ατέλειωτα δικαιώματα και ατέλειωτες απεργίες. Αυτό θα πει το «μετά ἡσυχίας». Με ταπεινοφροσύνη. Να σκύψεις και να αρχίσεις να δουλεύεις. Εάν δεν πληρώνεσαι, έχεις το δικαίωμα να ζητήσεις να πληρωθείς. Όταν όμως αρχίσεις να πληρώνεσαι, τότε δούλεψε, αγαπητέ μου. Διότι όταν δουλέψεις, και να φωνάζεις, και να σε πληρώνουν παραπάνω, και πάλι φωνάζεις και σε πληρώνουν παραπάνω, και ζητάς πιο πολλά λεφτά και λιγότερη δουλειά και συνεχώς ποσά αντιστρόφως ανάλογα, τα λεφτά να μεγαλώνουν, η δουλειά να μικραίνει, οι ώρες να μικραίνουν, τότε, τότε, τότε πού θα φτάσομε; Αυτό θα πει «μετὰ ἡσυχίας». «Εἰ δέ τις οὐχ ὑπακούει τῷ λόγῳ ἡμῶν διὰ τῆς ἐπιστολῆς, τοῦτον σημειοῦσθε, καὶ μὴ συναναμίγνυσθε αὐτῷ, ἵνα (:Εάν κάποιος από σας -λέγει- δεν θέλει να συμμορφωθεί με εκείνα τα οποία γράφω στην επιστολή μου, αυτόν -λέει- να τον σημειώνετε και να τον απομονώνετε, να μην του κάνετε συντροφιά, για να ντραπεί)». Πού σήμερα! Ποιον σήμερα! Να μην κάνομε συντροφιά για να ντραπεί...! Σήμερα, αγαπητοί μου, η τεμπελιά είναι δόξα και τιμή. Καυχιέται κανείς ότι καταφέρνει να έχει χρήματα χωρίς να δουλεύει. Και θεωρείται ανόητος, επιτρέψατέ μου, κορόιδο, εκείνος ο οποίος εργάζεται για να βγάλει το ψωμί του...

Αλλά είναι όμως, αγαπητοί, και η πνευματική εργασία. Δεν είναι μόνο η σωματική εργασία, η βιολογική, εκείνη που είναι ανάγκη του σώματος και που έχομε ανάγκη να δουλέψομε για να φάμε. Αλλά είναι και η πνευματική εργασία. Είναι εκείνο που σας έλεγα προηγουμένως. Είναι η εργασία του νου. Όταν θα πρέπει να αρχίσομε να δουλεύουμε, να σκεφτόμαστε, αλλά προπαντός και κυρίως να εργαζόμεθα το έργο των αρετών. Σας θυμίζω την παραβολή των ταλάντων. Ενθυμείσθε πώς απεκάλεσε εκείνον τον δούλον που πήρε το ένα τάλαντον ο Κύριός του, που το έκρυψε και δεν το δούλεψε; «Δούλε οκνηρέ», «δούλε τεμπέλη». Και τον επιπλήττει δριμύτατα τον δούλον αυτόν. Γιατί; Γιατί δεν δούλεψε το τάλαντό του. Δηλαδή ποιο; Τα προσόντα που του έδωκε ο Θεός, την ικανότητα, το «κατ' εικόνα» και να το δουλέψει και να το κάνει «καθ' ὁμοίωσιν» Να φθάσει, δηλαδή, να ομοιάσει του Θεού στις αρετές.

Το ξέρετε ότι έχομε πολλή δουλειά να κάνομε, αγαπητοί μου, στον τομέα αυτόν; Κι όλο γλυστράμε. Κι όλο ξαναγυρίζομε πίσω, και πάλι πρέπει να σηκωνόμεθα και πάλι δουλειά πρέπει να κάνομε. Χωρίς να σταματούμε μια ζωή ολόκληρη πρέπει να αγωνιζόμαστε για την πνευματική μας οικοδομή. Όχι δια τις οικοδομές τις υλικές, τα σπίτια, τι θα κάνομε . Αλλά για την πνευματική μας οικοδομή. Δια τον οίκον της ψυχής μας, για τις αρετές. Πάρα πολλοί άνθρωποι, μετά δυστυχίας το λέγω, δεν αγωνίζονται. Και δεν οικοδομούν τον οίκον της ψυχής των. Τον αφήνουν έτσι, ερειπωμένον, αραχνιασμένον, και που να περπατούν μέσα πολλά ζωύφια, δηλαδή πολλά πάθη και πολλοί δαίμονες να τον καθιστούν κατοικητήριο τον οίκον της ψυχής των. Πρέπει, λοιπόν, να δουλέψομε. Θυμόσαστε, παρακαλώ, εκεί που λέγει, σας το είπα, που λέγει ο Θεός, έδωκε εντολή εις τους πρωτοπλάστους να εργάζονται και να φυλάσσουν τον Παράδεισον; Τι έπρεπε να εργάζονται; Να σκάπτουν; Ήταν τόσο εύφορο το έδαφος, ώστε παρήγαγε πλουσιοτάτους καρπούς. Να ποτίζουν; Μας λέγει η Αγία Γραφή ότι ανέβλυζε νερό και επότιζε τον Παράδεισο. Τι έπρεπε να κάνουν; Να κτίσουν σπίτι; Να φτιάξουν ρούχα; Τίποτα. Ανενδεείς ήσαν, δεν είχαν καμία ανάγκη. Ζούσαν μέσα σε μία μακαριότητα υλική. Πού ήταν η εργασία; Κυρίως. Ήταν στον πνευματικό τομέα. Και να φυλάσσουν τι; Να φυλάσσουν τον Παράδεισον; Ναι. Από ποιον; Δεν υπήρχαν άλλοι άνθρωποι. Κλέπται; Λησταί; Κακοποιοί; Καταχρασταί; Καταπατηταί; Δεν υπήρχαν. Τότε από ποίον να φυλάξουν τον Παράδεισον; Από τον διάβολον; Ναι, από τον διάβολο. Αλλά ο διάβολος είναι πνεύμα. Μπορούσε να μπαίνει παντού. Από ποιον να φυλάξουν τον Παράδεισον; Από τον Αδάμ έπρεπε να φυλάξει τον Παράδεισο ο Αδάμ! Δηλαδή να φυλάξει τον εαυτό του, για να μη χάσει τον Παράδεισον. Έπρεπε να εργαστεί το έργο των αρετών, την αγιότητα, και να φυλάσσει αυτό το οποίο δουλεύει, το έργο των αρετών, για να μην το χάσει. Το έχασε όμως. Διότι δούλευε μεν, αλλά δεν εφύλαττε όμως. Και έχασε ακριβώς εκείνα που δούλεψε ο Αδάμ. Του τ' άρπαξε ο διάβολος.

Είναι και κάτι άλλο όμως που πρέπει να δουλέψομε, και δεν απαιτεί λίγο κόπο. Είναι η γνώσις του Θεού! Η γνώσις του Θεού, αγαπητοί μου, είναι αναγκαιοτάτη. Λέει ο Απόστολος Παύλος: «Ἀγνωσίαν γὰρ Θεοῦ τινες ἔχουσι· πρὸς ἐντροπὴν ὑμῖν λέγω». «Σας το λέω για ντροπή σας. Δεν δουλέψατε να μάθετε Ποιος είναι ο Θεός και τι θέλει από σας;». Ώστε, λοιπόν, έχομε πολύ να δουλέψομε. Και σωματικά και πνευματικά. Και να εξορίσομε, αγαπητοί μου, την κακίαν της αργίας, της ακηδίας.

Αν με ρωτήσετε, πώς θα μπορέσομε να την θεραπεύσουμε; Θα σας απαντούσα: Πρώτον, θα κάνομε αρχή προσπαθείας. Όλα τα πράγματα αρχίζουν με μία προσπάθεια. Και με μίαν αρχήν. Όλα αρχίζουν με μίαν αρχήν. Η αρχή είναι το ήμισυ του παντός. Θα αρχίσομε. Μα... σταματήσαμε. Θα ξανακάνομε αρχή. Και πάλι σταματήσαμε. Και πάλι αρχή. Πάντα θα κάνομε αρχή προσπαθείας.

Δεύτερον. Θα κάνομε προσευχή. Θα παρακαλέσουμε τον Θεό να μας απαλλάξει απ' αυτό το πάθος.

Τρίτον. Θα απέχομε από την αργολογία. Είναι παρατηρημένο, οι άνθρωποι που λένε πολλές κουβέντες, δεν δουλεύουν. Φερμουάρ, λοιπόν, στο στόμα. Για να μπορέσουμε να κάνουμε λίγο δουλειά. Ακόμη, η δουλειά ξέρετε, θέλει υπομονή. Θα υπομείνομε, θα κάνομε υπομονή στο έργο που εργαζόμεθα. Είτε σωματικό είτε πνευματικό. Θα μελετούμε ακόμη τα λόγια του Θεού, θα μελετούμε την Αγία Γραφή. Και τέλος θα αποκτήσομε την αγία συνήθεια της θεωρίας του νου. Θα δουλεύει το μυαλό μας. Η θεωρία του νου. Θα βαθαίνομε μέσα εις τον λόγο του Θεού. Θα βαθαίνομε εις την αγάπη του Θεού, εις τα μυστήρια του Θεού. Και βαθαίνοντας, αγαπητοί μου, θα έχομε εξορίσει την αργία, πραγματικά, και θα ζούμε όπως ο Θεός θέλει.

12η ομιλία στην κατηγορία : "Ὁμιλίες Χαιρετισμῶν. Ὁμιλίες τῶν πέντε Παρασκευῶν τῶν Χαιρετισμῶν"

►Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Ὁμιλίες Χαιρετισμῶν. Ὁμιλίες τῶν πέντε Παρασκευῶν τῶν Χαιρετισμῶν" εδώ ⬇️
https://arnion.gr/index.php/diafora-uemata/milies-xairetism-n
↕️
https://aspalathos21.blogspot.com/2024/12/blog-post_9.html?m=1

Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.

Μεταφορά της απομαγνητοφωνημένης ομιλίας σε ηλεκτρονικό κείμενο και επιμέλεια: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς
«Ὁμιλίες Χαιρετισμῶν. Ὁμιλίες τῶν πέντε Παρασκευῶν τῶν Χαιρετισμῶν».🔻
https://drive.google.com/file/d/1KRKcnIbrmAoOMzsW80296JZ1OPDiWnTP/view?usp=drivesdk

🎥 Βιντεοσκοπημένες ομιλίες της σειράς «Ὁμιλίες Χαιρετισμῶν. Ὁμιλίες τῶν πέντε Παρασκευῶν τῶν Χαιρετισμῶν».🔻
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40pJ07DV3ARtGRuPQcpZRNwT

🔸📜 Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες της σειράς «Ὁμιλίες Χαιρετισμῶν. Ὁμιλίες τῶν πέντε Παρασκευῶν τῶν Χαιρετισμῶν».🔻
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%94%B9%CE%9F%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%AF%CE%B5%CF%82%20%CE%A7%CE%B1%CE%B9%CF%81%CE%B5%CF%84%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8E%CE%BD.?m=1

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

Όλες οι ομιλίες ~4.487~ του μακαριστού πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://aspalathos21.blogspot.com/2024/12/4487.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=0

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.