†.Ό,τι συνέβη στην Κωνσταντινούπολη κάποτε όταν οι αιρετικοί κατέλαβαν όλους τους ναούς -ήταν οι Αρειανοί- και δεν είχε μείνει παρά ένας μικρός ναΐσκος της Αγίας Αναστασίας -αν ήταν της Αγίας Αναστασίας ή ονομάστηκε της Αγίας Αναστασίας επειδή εκεί ανεστήθη ο Ορθοδοξία, άλλο αυτό. Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος που εξεφώνη εκείνους τους περιφήμους θεολογικούς του λόγους περί της θεότητος του Ιησού Χριστού, είπε την περίφημη εκείνη φράση: "Ας μείνουν οι οίκοι εις τους αιρετικούς κι ας έχομε εμείς τον οικούντα." Να έχομε εμείς Εκείνον που κατοικεί, δεν έχομε ανάγκη από τον ναόν.
Είδατε; Είναι το πνεύμα του Στεφάνου, είναι το πνεύμα του Παύλου, είναι το πνεύμα της Αγίας Γραφής και της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης. Πήραν τον ναόν. Αυτά όλα είναι σχήματα του παρόντος αιώνος. Τον πήραν, τον πήραν οι αιρετικοί . Εμείς όμως έχομε Εκείνον που κατοικεί εις τον ναόν και κατοικεί σε μας. Αυτοί πήρανε τα ντουβάρια, τίποτε άλλο.
Βλέπετε λοιπόν, αν αγαπητοί μου τότε οι Εβραίοι επείθοντο εις τον Στέφανον με όλην αυτήν την θεολογικήν κατοχύρωση που τους κάνει, δεν θα έφθαναν οι ταλαίπωροι να υποδεχθούν, αναμένοντες εννοείται, τον Αντίχριστον που θα εκπληρώσει την επιθυμία τους για να ξαναχτιστεί ο ναός.
Είναι ακόμη αξιοπρόσεκτο ότι το φόντο όλων αυτών των γεγονότων είναι αιώνες ολόκληροι. Πότε ο ναός κατεστράφη; Το 70'. Δέκα περίπου χρόνια μετά την ολοκλήρωσή του. Στην εποχή του Χριστού ακόμη ο ναός δεν είχε τελειοποιηθεί. Έμεινε τόσο λίγο ο ναός αυτός. Ε, το 70' κατεστράφη. Εθεωρήθηκε μεγίστη συμφορά.
Εμείς οι Έλληνες θεωρήσαμε μεγίστη συμφορά ότι χάσαμε την Αγία Σοφία; … Δεν έχομε βεβαίως εκείνον τον ναόν. Ποιός δεν θα ήθελε να τον έχει; Τι θα λέγαμε όμως; Το ότι θα στερηθούμε την Θεία Λειτουργία επειδή χάσαμε τον ναόν της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη; Και ποιος δεν θα ήθελε να τον επανακτήσουμε; Αλλά μόνο εθνικοί λόγοι ή συναισθηματικοί λόγοι. .. Κι αν δεν είναι αυτός ο ναός, μια παράγκα, κι αν δεν είναι μια παράγκα, μια κατακόμβη, ένα δωμάτιο. Κι αν δεν υπάρχει αυτό, το δάσος, η νύχτα που θα σκεπάζει με τα πέπλα της για να μην φαίνονται εκείνοι που θα λατρεύουν τον Θεό.
Δεν μας εμποδίζει τίποτα να λατρεύουμε τον Θεό. Επιμένω πάρα πολύ στο σημείο αυτό. Δεν ξέρω τι μέρες έρχονται. Επιμένω πάρα πολύ. Μην νομίζετε ότι θα διακοπεί η λατρεία του Θεού. Μην νομίζετε ότι θα διακοπεί ο λόγος του Θεού -ο εμφανείς θα διακοπεί αναμφισβήτητα αλλά ο κρυφός δεν θα διακοπεί ποτέ. Μην νομίσετε ότι θα σταματήσει η θρησκευτικότητα του λαού μας. Μην το πιστέψετε ποτέ αυτό. Ποτέ, ποτέ! Γιατί ο λόγος του Θεού είναι ριζωμένος μέσα στις ανθρώπινες καρδιές κι ό,τι κι αν επικρατεί, ο λόγος του Θεού πάντοτε καρποφορεί.
Απόσπασμα από την 72α ομιλία στο βιβλίο της Καινής Διαθήκης: «Πράξεις τῶν Ἀποστόλων».
►Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας : " Πράξεις τῶν Ἀποστόλων " εδώ ⬇️
†.[…]Ακόμη, ανοίγοντας ζωηρή συζήτηση ο Παύλος κι ο Βαρνάβας με αυτούς τους εξ Ιουδαίων Χριστιανούς, αναμφισβήτητα μιλούσαν σε υψηλόν τόνον. Δεν ήταν η διάθεσις να ομιλούν σε υψηλό τόνο. Αλλά δεν έχω παρά να σας θυμίσω τον Παύλο εις την Πάφον, ενώπιον του Σεργίου Παύλου, όταν μίλησε έντονα σε εκείνον τον μάγον τον Ελύμα. Και μίλησε σκληρά. Αρκεί να σας πω ότι αυτούς τους εξ Ιουδαίων Χριστιανούς, ο Παύλος τους αποκαλούσε «ψευδαδέλφους». Ακόμη τους αποκαλούσε «κύνες», σκυλιά. Τους απεκάλεσε ακόμη «κακούς εργάτας», κ.ο.κ. ·που δημιουργούσαν προβλήματα διαρκώς στο έργο του ευαγγελισμού των ψυχών.
Έτσι θα λέγαμε, μα, δεν πρέπει ο άνθρωπος να είναι πράος, ήρεμος; Ο ίδιος εξάλλου δεν γράφει, ο Απόστολος: «δοῦλον δὲ Κυρίου οὐ δεῖ μάχεσθαι, ἀλλ᾿ ἤπιον εἶναι πρὸς πάντας»; Στην Β΄προς Τιμόθεον επιστολή; Ότι «ο δούλος του Κυρίου», λέει «δεν πρέπει να μάχεται αλλά να είναι ήπιος, μαλακός, ήπιος, σε μαλακούς τόνους η συμπεριφορά του προς όλους». Αυτό δεν είναι αντιφατικό, όταν πρόκειται να μιλήσομε για θέματα πίστεως. Βέβαια δεν θα βγάλομε την ευγένεια, αλλά δεν θα αφαιρέσομε και την ζωηρότητα. Δεν πρόκειται για τον τρόπο που μάχεται ο κοσμικός και ο ευρισκόμενος μακράν του Θεού. Βεβαίως σε τέτοιες καταστάσεις πρέπει κανείς να είναι ήπιος. Αλλά πρόκειται περί επιμονής και ζωηρών αποδείξεων για την κατανόηση της αληθείας. Τότε πώς θα μιλάμε; Θα μιλάμε μαλακά-μαλακά, όταν ο άλλος δημιουργεί θέματα και προβλήματα; Θα μιλήσομε ζωηρά. Και θα φωνάξομε! Αυτό δεν λυμαίνεται, δεν καταστρέφει την ηπιότητά μας.
Να σας πω και μερικά παραδείγματα. Ο Μωυσής θεωρείται ήπιος άνθρωπος. Ο ήπιος Μωυσής. Κι όμως πόσες φορές ο Μωυσής δεν οργίστηκε εναντίον του λαού! Τι να σας θυμίσω; Να σας θυμίσω που σπάζει τις πλάκες του νόμου, λέγοντας με οργή ότι σε έναν λαό τέτοιο που με τόση ευκαιρία ειδωλατρεί, δεν του αξίζει θεόγραφος νόμος; Τι να σας πω; Όταν με το ραβδί του χτυπάει την πέτρα δύο φορές και λέει: «Μα τι θέλετε επιτέλους, να σας βγάλω νερό από την πέτρα;». Και στάθηκαν η αιτία μάλιστα, επειδή ξεπέρασε κάποιο όριο εδώ ο Μωυσής, να μην μπει μέσα στη γη της επαγγελίας; Και άλλες πολλές περιπτώσεις. Κι όμως ο Μωυσής είναι ο ήπιος, ο πράος. Βέβαια η όλη του γενικά συμπεριφορά ήτο η πραότης. Όμως, υπήρχαν στιγμές που έπρεπε να φωνάξει.
Ή να σας πω για τον άγιο Νικόλαο, που είναι «κανών πίστεως καί εἰκών πραότητος», όταν στην Α΄Οικουμενική Σύνοδο σηκώνει το χέρι του και δίνει ένα σκαμπίλι στον Άρειο- που ακόμα το θυμάται ο Άρειος… Έχομε μία τοιχογραφία στο παρεκκλήσι του λεγομένου «αγίου Δημητρίου» στο Καθολικό μας, που πιθανώς να είναι του αγίου Νικολάου το παρεκκλήσι αυτό, γιατί όλες οι σκηνές είναι από την ζωή του αγίου Νικολάου, από τότε που πήγαινε στο σχολείο ο άγιος Νικόλαος και μάθαινε Γράμματα. Έχει κι αυτήν την εικόνα, τοιχογραφίες επάνω ψηλά. Και έχει και την Α΄Οικουμενική Σύνοδο εκεί σε κάποια άκρη. Ο άγιος Νικόλαος σηκώνει το χέρι του και δίνει σκαμπίλι στον Άρειον. Και όμως λέγεται ότι είναι κανών πραότητος.
Θέλω να καταλάβετε, αγαπητοί μου, ότι η πραότητα είναι άλλο πράγμα και η ζωηρή συζήτησις ή ακόμα η φωνή, άλλο πράγμα. Δεν προσβάλλει την ηπιότητα, την πραότητα. Μάλιστα, αν κανείς θα ‘πρεπε να φωνάξει και να διαμαρτυρηθεί και να ξαναφωνάξει σε πράγματα που θα έπρεπε αλλά δεν φωνάζει, ε, τότε είναι … νερόβραστος. Τότε είναι νερόβραστος. Αναμφισβήτητα. Έτσι που δημιουργεί μία κακή εικόνα, μία κακή εντύπωση. Και μην ξεχνάτε αγαπητοί μου, ότι το νεύρον του θυμού το έβαλε ο Θεός μέσα μας, όπως λέγει ο Μέγας Βασίλειος, ακριβώς για να θυμώνομε απέναντι στο κακό.
Ο Κύριος είπε στον σατανά: «Ὕπαγε ὀπίσω μου, σατανᾶ», με οργή. Ο Κύριος πήρε μαστίγιον, ανέτρεψε τα τραπέζια των κολλυβιστών. Άνοιξε τα κλουβιά των περιστεριών να βγουν από μέσα. Όλα αυτά άραγε τα έκανε έτσι μαλακά-μαλακά; Πώς το φαντάζεσθε; Το ιερό κείμενο, όπως μας τα διηγείται, αυτήν την εικόνα μας δίδει; Και λέγει ο Μέγας Βασίλειος: Ο Θεός έβαλε μέσα μας, το νεύρο του θυμού, αλλά επί πραγμάτων αγαθών. Όχι εναντίον του αδελφού με την έννοια… γιατί θέλομε από εγωισμό να κάνομε το δικό μας. Εάν και οι πρωτόπλαστοι έλεγαν εις τον διάβολον ό,τι ακριβώς ο Χριστός είπε: «Άι φύγε», με συγχωρείτε έτσι, «Άι, φύγε, χάσου από τα μάτια μας», αυτό το «Ύπαγε οπίσω μου» νεοελληνικά αυτό θα πει. «Χάσου. Να χαθείς!». Γιατί; Όταν ο Κύριος λέει στον διάβολο «Πήγαινε πίσω μου» σημαίνει «να μην σε βλέπω». Γιατί κάποιος που είναι από πίσω μας δεν τον βλέπομε. Νεοελληνικά λοιπόν έτσι θα αποδοθεί. «Άι χάσου». Αν το ΄λεγαν λοιπόν έτσι και οι πρωτόπλαστοι, θα ήσαν ακόμα εις τον Παράδεισον… Βλέπετε λοιπόν πώς πρέπει ακριβώς να κινηθούμε.
Άλλες είναι οι περιπτώσεις που θα πρέπει με πραότητα να μιλήσουμε με κάποιον αντιτιθέμενον, όταν δούμε ότι είναι καλής προαιρέσεως, έχει άγνοια κι είναι έτοιμος να μας ακούσει. Γι’αυτό ακριβώς γράφει ο ίδιος ο Απόστολος στην Β΄προς Τιμόθεον 2,24 τα εξής: «…ἀλλ᾿ ἤπιον εἶναι, (:πρέπει να είναι), λέγει, (:εκείνος που κηρύσσει τον λόγο του Θεού ήπιος) πρὸς πάντας, διδακτικόν(:να είναι διδακτικός), ἀνεξίκακον, ἐν πρᾳότητι παιδεύοντα τοὺς ἀντιδιατιθεμένους (:με πραότητα να παιδαγωγεί εκείνους που αντιστέκονται, αντιδρούν) μήποτε δῷ αὐτοῖς ὁ Θεὸς μετάνοιαν (:μήπως τους δώσει ο Θεός μετάνοιαν) εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας (:και καταλάβουν την αλήθεια) καὶ ἀνανήψωσιν ἐκ τῆς τοῦ διαβόλου παγίδος (:ελευθερωθούν, βγουν από την παγίδα του διαβόλου) ἐζωγρημένοι ὑπ᾿ αὐτοῦ εἰς τὸ ἐκείνου θέλημα(:που είναι δικτυωμένοι, ψαρεμένοι, δηλαδή έχουν μπει μέσα στο δίχτυ του διαβόλου, για να μπορούν να απαλλαγούν)».
Έτσι βεβαίως θα υψώσομε την φωνή αν χρειαστεί, επανέρχομαι, αλλά δεν θα δείρομε, αλλά δεν θα σκοτώσομε τους αντιδιατιθεμένους. Γιατί το λέγω; «Τραβηγμένο» θα μου πείτε. Αν διαβάσετε την Εκκλησιαστική Ιστορία, αυτό θα το δείτε. Ότι έγιναν και φονικά. Ή, για να μην πηγαίνω πολύ μακριά, οι Εβραίοι πόσες φορές εν ονόματι του νόμου ήσαν ταχείς οι πόδες αυτών εις το εκχέαι αίμα, να χύσουν αίμα. Σας θυμίζω εκείνους τους κάποιους 40 άνδρες, ζηλωτάς, που ορκίστηκαν να μη φαν, εάν δεν σκοτώσουν τον Παύλον μέσα σε 24 ώρες. Αυτά τα πράγματα δεν τα θέλει ο Θεός. Κι όπως ο Κύριος είπε αυτήν την διαστροφήν του πνευματικού ζήλου -πρόκειται περί διαστροφής, που είπε: «Θα ‘ ρθει ώρα που θα σας σκοτώσουν και θα νομίζουν λατρείαν προσφέρειν τῷ Θεῷ». Ότι προσφέρουν λατρείαν εις τον Θεόν με το να σας σκοτώσουν. Πρόκειται περί μιας διαστροφής.
Απόσπασμα απο την 154η ομιλία στην κατηγορία «Πράξεις τῶν Ἀποστόλων»
†.Πολλοί γονείς αποκρύπτουν από τα παιδιά τους διάφορες καταστάσεις που υπάρχουν μέσα στο σπίτι, όπως μία οικονομική δυσπραγία ή ακόμα έναν θάνατο προσφιλούς προσώπου και δεν ξέρω τι άλλα πράγματα. Τα κρύβουν από τα παιδιά ώστε τα παιδιά να μην μάθουν για να μην γίνουν δυστυχή. Και οι γονείς επιθυμούν τα παιδιά τους να είναι πάντοτε ευτυχή και πάντοτε αμέριμνα. Το παιδί μου, λέει, να μην ξέρει τίποτα. Να πάει στο σχολειό του, να βρει και το φαγητό του. Τώρα θα δανειστώ εγώ, θα κόψω το σβέρκο μου -με συμπαθάτε- τι θα κάνω εγώ για να μεγαλώσω το παιδί μου, αυτό δεν ενδιαφέρει.
Δεν νομίζετε πως αυτό είναι μία κακή τακτική; Ότι τα παιδιά μας πρέπει να τα ενημερώνομε στην πορεία της οικογενείας μας; Με την εξής διαφορά. Ότι εδώ, ανάλογα με την ηλικία των παιδιών και ανάλογα με την ψυχολογία των παιδιών μας -υπάρχουν παιδιά που είναι ευαίσθητα, υπάρχουν παιδιά που δεν είναι πολύ ευαίσθητα- θα πρέπει να τους κάνομε κοινωνούς των κοινών. Εκείνα που έχουμε στο σπίτι μας να τα γνωρίζουν.
Να πει η μητέρα, παιδιά μου κοιτάξτε η δουλειά του πατέρα σας δεν πάει καλά, ή περνάμε μία οικονομική κρίση δεν θα ξοδεύουμε, πρέπει να κάνουμε οικονομία, θα προσέξετε λοιπόν και τις σόλες των παπουτσιών σας ακόμα, αν είναι δυνατόν, να μην της λιώσετε.
Εγώ θυμάμαι, μικροί άμα είμαστε το άκουγα σε πολλούς γονείς αυτό "μην τρέχετε πολύ θα λιώσετε τα παπούτσια και θα τρέχουμε πάλι στο τσαγκάρη". Σήμερα Βεβαίως το να πεί η οικογένεια στο παιδί, μην τρέχεις γιατί θα λιώσουν τα παπούτσια, θεωρείται φοβερό και τρομερό! Καταπίεση επί καταπιέσεως. Οτι το παιδί μου, δέν το αφήνω να τρέξει για να μην λιώσουν οι σόλες των παπουτσιών του. Και όταν εμείς παίζαμε κυνηγητό, κουτσό, εκείνα τα γνωστά παιχνίδια και τα λοιπά.. λιώναν οι σόλες και έλεγαν οι γονείς "πάλι τσαγκάρη θέλουμε".
Προσέξτε, οι γονείς πρέπει να είναι ανακοινωτικοί, με διάκριση όμως. Πρέπει ακόμη να πούμε ότι ένα πρόσωπο προσφιλές πέθανε. Με τρόπο θα το πούμε. Θα πάρουμε τα παιδιά μας σε μία κηδεία. Βεβαίως δεν θα είναι ίσως η κηδεία προσφιλούς προσώπου αλλά θα είναι μία κηδεία. Περνάμε από μία Εκκλησία κι εκεί βλέπουμε μία κηδεία. Θα πάρομε τα παιδιά μας και θα πάμε μέσα εις την Εκκλησίαν. Και τα παιδιά μας δεν θα πάθουν κάτι πολύ άσχημο γιατί το πρόσωπο αυτό δεν ήταν γνωστό, αλλά επήραν όμως μία γεύση του περιβάλλοντος του πένθους και της κηδείας. Τι πετυχαίνομε; Πετυχαίνομε αγαπητοί μου την προσαρμογή των παιδιών μας με την πραγματικότητα της ζωής. Το παιδί μας αν δέν το φέρομε σε επαφή με την πραγματικότητα της ζωής θα είναι ένα παιδί ωμό, ένα παιδί που δεν θα μπορεί να κινηθεί και να ζήσει στη ζωή του. Πρέπει να ξέρει ότι κάποτε θα είναι μετρημένα εκείνα που θα ξοδέψει, ότι υπάρχει ο θάνατος εις τον κόσμον, ότι υπάρχει η αρρώστια, υπάρχει ο πόλεμος, υπάρχει ό,τι υπάρχει. Και θα πρέπει το παιδί να το προσαρμόζομε εις την ζωή. Δεν νομίζετε ότι έτσι πρέπει να γίνεται;
Όπως λοιπόν οι ποιμένες της Εκκλησίας πρέπει να ειδοποιούν τον λαό ότι θα περάσει δεινά ο λαός του Θεού, ότι ο Χριστιανός θα περάσει δεινά γιατί το όνομα Χριστιανός επαναλαμβάνω κοστίζει, έτσι και οι γονείς θα πουν στα παιδιά τους την πραγματικότητα της ζωής. Ξαναλέγώ όμως, με διάκριση και με ψυχολογικότητα.
Απόσπασμα από την 40η ομιλία στο βιβλίο της Καινής Διαθήκης « Πράξεις τῶν Ἀποστόλων ».
†.Εδώ τίθεται ένα πάρα πάρα πολύ σοβαρό πρόβλημα -το οποίο εμένα με απασχολεί πολλά χρόνια, μια που κι εσείς κι εγώ βρισκόμαστε μέσα στην Εκκλησία και αποτελούμε την Εκκλησίαν- είναι το εξής: είναι η μυστικότητα των θεμάτων τής εκκλησίας εκ μέρους των πιστών. Κάποτε η Εκκλησία ήταν ένα μικρό κύκλωμα. Ένα λείψανο του κλειστού τής Εκκλησίας. Είναι αυτό που ακούμε: λείψανο. Που λέγεται “τας θύρας, τας θύρας”. Δηλαδή, κλείστε τις πόρτες! Βέβαια, σήμερα δεν κλείνουμε τις πόρτες, γιατί υποτίθεται ότι δεν υπάρχει λόγος να κλείσουμε τις πόρτες. Κι έχουμε δώσει στους νεοτέρους ερμηνευτάς τής Θείας Λειτουργίας μία διάσταση, θα λέγαμε, κάπως μεταφορική: “κλείστε τις πόρτες τής ψυχής, που είναι οι πέντε αισθήσεις”. Δηλαδή τα μάτια σας να μη βλέπουν παράξενα μες στην εκκλησία, τ’ αφτιά σας να μην ακούν κάτι που δε θά ‘πρεπε ν’ ακούσουν κ.ο.κ. . Κλείστε, μ’ άλλα λόγια, όλα εκείνα τα σημεία, τα οποία θα μπορούσαν να σας κάνουν να μην έχετε συγκέντρωση κατά τη θεία Λειτουργία. Όμως, αυτό το παράγγελμα δεν είναι πραγματικό. Είναι καθαρά τεχνικό, όπως εκείνο το “Σοφί. Ορθοί” . “Σοφία.” Έχει τελεία. Μετά “Ορθοί.” . Έχει τελεία. Που σημαίνει (ότι) το Ευαγγέλιο είναι Σοφία, όταν βγαίνει ο ιερεύς και λέει “Σοφία” και θά ‘πρεπε εκεί να σταματάμε: “Σοφία.” . Μία διακοπή, που να δείχνει “τελεία” . Και, μετά, “Ορθοί.” . Και πάλι τελεία! Που θα πει: “Το Ευαγγέλιο είν’ η Σοφία τού Θεού. Σηκωθείτε από τα καθίσματά σας” . Διότι οι πιστοί, από την αρχαία Ελλάδα, εκάθηντο ή μπορούσαν να καθίσουν. Όπως και σήμερα, που έχουμε καθίσματα, η δε φτάνουν για όλους -όπως θέλετε πάρτε το- πάντως, μπορούσαν να καθίσουν εις τα σκαμνιά τους, εις τους “σκίμποδες” (“ο σκύμπους – του σκύμποδος” είναι το σκαμνί - και τι περίεργο πράγμα! Να πω κι ένα γλωσσολογικό: ο σκίμπους, ελληνικοτάτη λέξις, έτσι; Ο σκίμπους – του σκίμποδος, που είναι το σκαμνί, επήγε στην Ευρώπη και γύρισε με την ονομασία “σκαμπό”) . Λοιπόν, μπορούσαν να καθίσουν. Εκεί τι; Έπρεπε να σηκωθούν την ώρα εκείνη. Να σηκωθούν! Αυτά είναι τεχνικά παραγγέλματα! Τεχνικά! Και φρόντιζαν οι αρμόδιοι, διάκονοι συνήθως, ε, ό,τι ήταν, οι αρμόδιοι, για όλ’ αυτά. Έτσι, κι εδώ, με το “τας θύρας, τας θύρας!” θα πει: “κλείστε τις πόρτες!” . Τεχνικό παράγγελμα. Γιατί; Η Εκκλησία ήταν μια κλειστή υπόθεσις. Εάν δεν ήσουν βαπτισμένος, δεν μπορούσες να μπεις στην Εκκλησία. Μετά οι κατηχούμενοι μπαίναν αλλά φεύγαν, όταν θα γινόταν η Θεία Λειτουργία, δηλαδή το κύριο σώμα, δηλαδή ο Καθαγιασμός των Τίμιων Δώρων. Θα φεύγαν. Στους χρόνους τού διωγμού, ήταν η εκκλησία κρυμμένη. Το τι έκανε εκείνη και πώς ενεργούσε δεν έπρεπε ποτέ να το μάθουν εκείνοι που δεν είχανε σχέση με την Εκκλησία. Δεν έπρεπε ποτέ. Αυτό το κρυφό, το μυστικό τού Χριστιανισμού ετηρείτο μετά απολύτου σχολαστικότητος. Σας έλεγα μια περασμένη φορά (θα το δούμε, θα το διαβάσουμε, όταν δούμε τις μυσταγωγικές κατηχήσεις τού Αγίου Κυρίλλου) υπάρχει απ’ έξω (δεν τό ‘γραψε ο Άγιος Κύριλλος, τό ‘γραψε άλλος) “πρόσεξε, λέει, “δε θα το παραδώσεις αυτό εις τους αμυήτους.” Αλλά ο Άγιος Κύριλλος, εις την πρώτη κατήχηση, το λέει με σαφήνεια: “πρόσεξε, διότι, αν μπήκες να περιπολήσεις το τι κάνουμε εμείς εδώ, σε περιπολεί ο Θεός! Και πρόσεξε καλά!”, το τονίζει και το ξανατονίζει αυτό ο Άγιος Κύριλλος! Διότι δεν έπρεπε να υπάρχουν άνθρωποι, που θα έμπαιναν ως κατάσκοποι, να δουν τι κάνουν οι Χριστιανοί μέσα στη Λειτουργία τους! Δεν έπρεπε! Εδιώκοντο δε οι Χριστιανοί! Συνεπώς, ήταν αναγκαιοτάτη η περίπτωσις διατηρήσεως μυστικών και εκ μέρους των κληρικών και εκ μέρους των λαϊκών. Πώς μπορούσε ένας ιερεύς να κυκλοφορεί; Εκείνο που θα γίνει ή έχει γίνει ή θα γίνει, τι γίνεται, όπως θέλετε πάρτε το, ας πούμε ότι κάποια μέρα των ημερών δε φοράω ράσα -όχι από μοντερνισμό αλλά διότι απαγορεύονται ρητώς και κατηγορηματικώς- δε φοράω, λοιπόν, ράσα, έχω μίαν περιβολή και εμφάνιση κοσμικού και λαϊκού (δεν ξέρει κανείς ότι είμαι ιερεύς - μάλιστα, με την ευκαιρία το λέω γιατί μού ‘καναν δώρο αυτές τις μέρες από κάπου ένα πολύ μικρό, πολύ μικρό επιτραχήλιο, στενό και μικρό. Λέω: αυτό το βάζει κανείς από μέσα, δεν το βλέπει κανένας και μπορεί να κάνει δουλειά!!! Εγώ, τουλάχιστον, τό ‘χω κάνει αυτό που σας λέω, έχω εξομολογήσει ανθρώπους στον δρόμο! Στον δρόμο! Το φαντάζεστε; Ή, μπαίνοντας στην είσοδο μιας πολυκατοικίας και το επιτραχήλιο το φοράω από μέσα από το ράσο.) . Τώρα φοράμε και τα ράσα, κάποια φορά μπορεί να μην τα φοράμε και να είναι από μέσα, σαν πουκάμισο, από μέσα, ένα πολύ μικρό επιτραχήλιο, πολύ μικρό, που το φοράει κανείς και να λέει στον άλλον “λοιπόν, Γιωργάκη, τι νέα, τι κάνουμε στο σπίτι; Λέγε τις αμαρτίες σου!!! Κι αρχίζει και λέει ο άλλος: “Πώς πάνε οι δουλειές;” Δηλαδή, με άλλα λόγια, κάποια κρυφά, κάποια δυνατά τα λέμε, ότι συζητούμε, και ο άλλος κάνει την εξομολόγησή του! Μπορείτε να φανταστείτε την περίπτωση αυτός που εξομολογήθηκε να πάει να πει -σε αδελφούς, εννοείται- ότι “ξέρετε, ο Πατήρ Αθανάσιος με εξομολόγησε στον δρόμο! Ο οποίος, βέβαια, δε φοράει ράσα!!” , έτσι; Και τώρα, κρυφά αυτά τα πράγματα -είναι διωγμός, δεν ξέρω τι είναι- τώρα αυτός ο δεύτερος, ο τρίτος, ο δέκατος, που θα το μάθουνε (γιατί οι άνθρωποι δεν έχουν εχεμύθεια), να παν να πουν: “α, αυτός είναι ιερεύς και εξομολογεί!”. Πάνε, λοιπόν, και συλλαμβάνουν τον Πατέρα Αθανάσιο, (με την κατηγορία) ότι κάνει εξομολόγηση και είναι παπάς. Και, για να μη νομίσετε ότι αυτά είναι μακρινά πράγματα, δεν είναι παρά ελάχιστα χρόνια, ίσως 5-6 χρόνια, όταν διαβάσαμε στις εφημερίδες το εξής περιστατικό: στη Ρωσία, ένας ανώτατος αξιωματούχος τής ρωσικής ιεραρχίας βρέθηκε νεκρός μέσα εις το τρένο! Πήγαινε να κάνει επιθεώρηση -ας πούμε λογιστική, δεν ξέρω τι πήγαινε να κάνει, πάντως ανώτατος αξιωματούχος- και είχε και μία βαλιτσούλα, την οποίαν πάντοτε έπαιρνε μαζί του. Πέθανε ο άνθρωπος μέσα στο τρένο από καρδιακή προσβολή. Και, όταν άνοιξαν το βαλιτσάκι, ξέρετε τι βρήκανε μέσα; Μίαν επισκοπικήν στολήν!! Ήταν κρυφός Επίσκοπος! Αχ! Στις ημέρες μας! Λοιπόν, αύριο μπορεί νά ‘ναι χειρότερα τα πράγματα. Δεν ξέρουμε, έχουμε παλινδρομήσεις των φαινομένων. Ερωτώ: ανάμεσα στους πιστούς υπάρχει η εχεμύθεια; Όταν ο Απόστολος Πέτρος τούς κάνει να ησυχάσουν και τούς είπε ό,τι τούς είπε, μπορούσε κανείς να πάει από αυτούς την άλλη μέρα στο σπίτι του, στη γειτονιά, και να πει “ξέρετε, είδαμε τον Πέτρο, κτλ κτλ!!!” ; Τσιμουδιά!! Τσιμουδιά!! Φερμουάρ!! Τ’ ακούτε; Δυστυχώς, ανάμεσα στους πιστούς μας υπάρχουν επιπόλαιοι άνθρωποι, ακριτόμυθοι, αβαθείς και ανεύθυνοι, που μπορούν αυτοί, χωρίς να λογαριάσουν το βάθος των πραγμάτων, να δημιουργήσουνε πάρα πολύ κακό στην Εκκλησία! Μαζεύονται 50 άνθρωποι και κάνουνε κρυφά κάποια Λειτουργία. Κρυφά από αρχές κι εξουσίες!! Και πάει κάποιος/-α και το λέει στη γειτονιά: “Αχ, να δεις μια ωραία Λειτουργία!!” . “Πού, πώς, τι;” Ξέρετε! Κρατιέται μυστικό; Κυκλοφορεί! Και μετά, άμα ξαναπάμε δεύτερη φορά εκεί, έρχονται και μας συλλαμβάνουν. Και τι κάνουμε παρακάτω; Τι κάνουμε παρακάτω; Εμένα αυτό το πρόβλημα μου ήταν πάντοτε! Αν έλθουν δύσκολες ημέρες, πώς θα μπορούσε κανείς να ασκήσει ποιμαντικήν, όταν οι άνθρωποι έχουν αυτήν την επιπολαιότητα; Γιατί πρέπει να σας πω ότι, σε καιρό διωγμού, το θέμα αυτό, ως πρόβλημα, είναι σχεδόν αξεπέραστο. Είναι πρόβλημα. Γι’ αυτό οι πιστοί πρέπει, αγαπητοί μου, να αποκτούν μίαν εκκλησιαστική συνείδηση και μίαν υπευθυνότητα έναντι της Εκκλησίας, ώστε να μη φθάσουν να βλάψουν την Εκκλησία. Και μην ξεχνάμε ότι, στις έσχατες ημέρες, που δε θα είναι εύκολη η Θεία Λειτουργία, τι πιστεύετε; Όταν θα πάρουν τα βουνά οι Χριστιανοί, στις ημέρες Αντιχρίστου ή παραμονών Αντιχρίστου, αυτό το θέμα δε θα υπάρχει; Είναι πάρα πολύ σπουδαίο θέμα. Πάρα πολύ! Το πώς μπορείς να κάνεις μία Θεία Λειτουργία κρυφά, πώς ν’ ασκείς τα πνευματικά σου καθήκοντα κρυφά! Τότε, ο αποτέλεσμα θα είναι: εκείνοι, που δε θα είναι σοβαροί και θα είναι ακριτόμυθοι, έτοιμοι κάτι να τους φύγει από τα δόντια τους, να πουν, δηλαδή, από το έπος των δοντιών τους, όπως λέγεται, τότε θα παραχωρήσει ο Θεός (έτσι το καταλαβαίνω) να προσκυνήσουν οι άνθρωποι αυτοί τον Αντίχριστον. Θα μου πείτε “γιατί;” . Είναι πολύ απλό. Είναι πολύ απλό. Διότι θα συλληφθούν. Και τότε, επειδή έφθασαν σ’ αυτή την επιπολαιότητα, για να μην κακοποιηθούν από τις αρχές κι εξουσίες, θα αρνηθούν τον Χριστό!! Συνεπώς, θα προσκυνήσουν τον Αντίχριστον. Αυτό έχουν να πάθουν εκείνου που δεν κρατάνε ένα μυστικό. Σας παρακαλώ, ας ασκούμεθα στο σημείο αυτό να είμαστε πάρα πολύ προσεκτικοί, να είμαστε σοβαροί, να είμεθα εχέμυθοι σε θέματα Εκκλησίας. Να μην είμεθα έτοιμοι να βγούμε έξω και να πούμε ό,τι μάς κατέβει στο μυαλό μας. Και, πολλές φορές, τα λέμε και παραποιημένα εκείνα, τα οποία ακούμε μέσα στην Εκκλησία. Βέβαια, ένας τέτοιος τύπος, είτε το καταλαβαίνει είτε δεν το καταλαβαίνει, γίνεται προδότης. Και, δυστυχώς, όπως λέγει το Πνεύμα το Άγιον, διά γραφίδος τού Αποστόλου Παύλου, στις έσχατες ημέρες θα υπάρξουν και οι προδόται. Λέγει στον Τιμόθεο, στην δευτέρα του Επιστολή (3,4) “έσονται γαρ οι άνθρωποι εν εσχάταις ημέραις άσπονδοι προδόται”. “Άσπονδοι”, όπως λέει ένας ερμηνευτής, “ου βέβαιοι περί τής φιλίας ουδέ αληθείς περί ά συντίθενται!” . Είν’ εκείνοι, οι οποίοι έχουνε μία επιπολαιότητα γύρω από τις συμφωνίες που κάνουν. Αυτοί λέγονται “άσπονδοι”, δεν είναι “τής αυτής σπονδής”, από ‘κεί κατάγεται. Συνεπώς, είν’ εκείνοι, που αθετούν τις συμφωνίες τους. Και μετά λέει “προδόται”. Προσέξτε! “Προδόται!” Και το θέμα, βέβαια, είναι ευρύ! (Το θέμα) τού προδότου και τής προδοσίας είναι ευρύ! Μπορεί κανείς να γίνει προδότης από επιπολαιότητα. Όπως κάποτε πίεσαν κάποια παιδιά να πουν πού βρίσκεται ο Άγιος Πολύκαρπος, ο Επίσκοπος Σμύρνης. Και τα παιδιά αυτά υπέδειξαν πού βρίσκεται ο Άγιος Πολύκαρπος. Και τον συνέλαβαν τον Άγιο Πολύκαρπο. Αλλά κάποτε, όμως, και από μία διάθεση προδοσίας. Δυστυχώς, ποτέ δεν έχει λείψει αυτό το στοιχείο τής προδοσίας. Είτε για να πετύχει κανείς κάτι καλύτερο στη ζωή ή όπως θέλετε. Πάντως, προδόται είν’ εκείνοι, οι οποίοι μπορεί να φτάσουν να προδώσουν τούς οικείους τής πίστεως αλλά και τους οικείους-οικείους τους, δηλαδή τους κατά σάρκαν συγγενείς τους. Όπως μάς τό ‘χει πει ο Κύριος, “θα προδώσει”, λέει, “ο πατέρας το παιδί (κτλ κτλ) σε ημέρες τέτοιες, δύσκολες”. Ακόμη προδόται είναι εκείνοι, οι οποίοι μπορούν να καταδώσουν πιστούς, το τι κάνουν, στους εχθρούς τους, στους διώκτας τους. Ακόμη προδόται είν’ κείνοι, οι οποίοι, όπως μάς είπε ο Κύριος, “θα προδίδει ο ένας τον άλλον από ποικίλα συμφέροντα”. Ποικίλα, σας το ξαναλέγω! Και η προδοσία, ακόμη, μέσα στην Εκκλησία έχει έναν ευρύτερο χαρακτήρα. Όπως ένας, που μπορεί να γράψει ένα βιβλίο -να βαπτίσθηκε Χριστιανός, ε;- να γράψει ένα βιβλίο, το οποίο να είναι, ας πούμε, οικουμενιστικόν. Οικουμενιστικόν, δηλαδή να προσπαθεί ν’ αποπλανήσει τους πιστούς εις την αίρεσιν του οικουμενισμού. Δεν είναι προδότης αυτός; Και ούτω καθεξής. Γι’ αυτό, λοιπόν, ας προσέχουμε πάρα πολύ και μην ξεχνάμε ότι προδότες βρίσκονται στον χώρο μιας υποτονισμένης πνευματικότητος. Διότι εκείνος που έχει μίαν ακμαία πνευματικότητα, ανθούσα-ανθηρά πνευματικότητα, ο άνθρωπος αυτός προτιμάει να γίνει μάρτυς παρά προδότης.
Απόσπασμα από την 127η ομιλία στο βιβλίο της Καινής Διαθήκης « Πράξεις τῶν Ἀποστόλων ».
†.Είναι ακόμη αξιοπρόσεκτον ότι οι Απόστολοι δείχνουν μίαν ανακοινωτικότητα εις την Εκκλησσίαν και δεν έχουνε οι ίδιοι προσωπικά μυστικά. Ό,τι συνέβη εκεί, το ανακοινώνουν εις την Εκκλησίαν. Βλέπετε εκείνα τα νεότερα μετά τεχνάσματα και τερτίπια της λεγομένης πολιτικής, η οποία δυστυχώς έχει μπει και μέσα εις την Ορθόδοξον Εκκλησίαν μας. Αυτά τα πράγματα και τα καμώματα οι Απόστολοι δέ τα ήξεραν. Εκείνο που κάποτε είπαν στον Χριστόν, ότι σε πρόσωπο ανθρώπου δεν βλέπεις αλλά λες την αλήθεια, πες μας επιτρέπεται να πληρώνουμε φόρο στον Καίσαρα ή όχι; Είδατε τί του είπαν; Επειδή πρόσωπο δεν λαμβάνεις υπόψιν. Αυτό είναι πολύ σπουδαίο. Δυστυχώς αγαπητοί μου μες στην Εκκλησία εμείς όταν διοικούμε τα της Εκκλησίας πράγματα, πολιτευόμεθα. Και όταν λέγω πολιτευόμεθα, δέν εννοώ ότι ανήκομε σε ένα πολιτικό κόμμα, αλλά χρησιμοποιούμε τους κανόνες ούτως ειπείν της πολιτικής τους οποίους κανόνες χρησιμοποιούν οι άνθρωποι του κόσμου τούτου. Καλώς ή κακώς δεν λέγω τίποτα δια την πολιτικήν. Η πολιτική είναι η πολιτική και η πολιτική έχει τους κανόνες της, πρέπει να κάνεις τους ελιγμούς σου, πρέπει τούτο πρέπει εκείνο, αλλά αυτό όμως είναι ένα ξένο πράγμα για την Εκκλησία. Ή διοικεί την Εκκλησία το Πνεύμα του Θεού ή δεν διοικεί. Δεν είναι οι πολιτικοί μου ελιγμοί τους οποίους θα κάνω για να μπορώ να γλιτώνω μερικά πράγματα ή να επιτυγχάνω μερικά πράγματα. Αυτό νομίζω πρέπει να το προσέξουμε. Βέβαια τί να κάνομε, δεν ξέρω, είναι ένα δυστύχημα αλλά δεν πρέπει να υπάρχει αυτό. Και μην νομίσετε, μην πάει το μυαλό σας στους Πατριάρχες και στους Αρχιεπισκόπους. Και ο εφημέριος ακόμα μπορεί κάποτε να δημιουργεί τεχνάσματα πολιτικά, ελιγμούς πολιτικούς για να γλιτώνει μερικά πράγματα. Δεν είναι πάντοτε εκείνο που θέλει ο Θεός. Άλλο πράγμα είναι η διάκρισις που ξέρει κανείς πως θα κινηθεί εν Πνεύματι Αγίω και άλλο πράγμα είναι το να διεπώμεθα από τους κανόνες συμπεριφοράς του κόσμου τούτου. Στο περιβάλλον της οικογενείας ομοίως είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει αυτή η ανακοινωνικότις, διότι οι Απόστολοι είπαν ότι συμβαίνει. Ο λαός έπρεπε να ξέρει. Προσέξτε τι είπα. Έπρεπε να ξέρει ο λαός. Η διοίκησίς του δεν μπορούσε να έχει μυστικά από τον λαό διότι η Εκκλησία αυτό είναι. Η Εκκλησία πρέπει να γνωρίζει που πηγαίνει, τί κάνει. Αυτό αν το εφαρμόσουμε στην οικογένεια, η οποία είναι η κατ’ οίκον Εκκλησία, αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό. Πως θα το κάνουμε αυτό. Όταν υπάρχει ανακοινωτικότητα μεταξύ των συζύγων και μεταξύ των παιδιών και των γονέων. Θα σας παρακαλέσω αυτό το πράγμα προσέξατέ το. Πως θα κάνομε τα παιδιά μας, ό,τι βλέπουν, ό,τι ακούν, ό,τι συναντούν να ΄ρθούν να μας το πουν. Και ό, τι οι σύζυγοι έχουν, ο ένας είς τον άλλον να το ανακοινώνει. Είναι πολύτιμο αυτό. Δέν πρέπει ο ένας να κρατάει μυστικά απέναντί του άλλου. Εκτός, αν κάποτε από διάκριση, όταν ξέρουμε ότι ο άλλος μπορεί να πειραχτεί, να μην πούμε κάτι, ίσως, άχρι καιρού. Ίσως για πάντα. Μπορεί κάτι να υπάρχει που, εάν το ξέρει ο σύζυγός μου η σύζυγός μου, αυτό να πειράξει πολύ.[...]Αλλά η ανακοινωτικότητα των παιδιών, είναι πάρα πολύ σημαντικό εάν οι γονείς, μάθουν τα παιδιά τους να είναι ανακοινωτικά, διότι, έτσι η αγωγή γίνεται ευκολωτέρα. Για να το επιτύχουν αυτό οι γονείς στα παιδιά τους, θα πρέπει από πολύ πολύ μικρή ηλικία, να τα μάθουν να λέγουν ότι ακούν και βλέπουν παντού και γύρω τους. Έτσι, το παιδάκι σας πήγε στο νηπιαγωγείο, από εκεί θα ξεκινήσετε, για να μην πώ ακόμη και πιο μπροστά. Ρωτήσατέ το, κυρίως η μητέρα. "Πώς πέρασε την ημέρα του.. Τί λένε τα άλλα παιδάκια.. Τί του είπαν.. Τί είπε η δασκάλα η νηπιαγωγός.." η μητέρα εντοπίζεται. Ξέρει το περιβάλλον του σχολειού η μάνα πλέον, το περιβάλλον του παιδιού της, το ξέρει. Όταν ακούσει ανάποδα πράγματα, - προσέξτε αυτό το σημείο - δεν θα επιπλήξει. Δέν θα αρχίσει να μαλώνει και να φωνάζει και να αγριεύει, διότι το παιδί θα κουμπωθεί και πλέον δεν θα είναι ανακοινωτικό. Αλλά θα πρέπει, η μητέρα κυρίως, όχι ολιγότερο και ο πατέρας, αλλά κυρίως η μητέρα, να μην επιπλήξει ποτέ, για να μην κόψει την διάθεση του παιδιού να ανακοινώνει.[...]
Άν έτσι διευθύνει τα παιδιά της, να 'στε σίγουροι Αγαπητοί, τα παιδιά ό, τι να έχουν θα το πούν στούς γονείς. Όταν το παιδί είναι ανακοινωτικό, τί άλλο θέλει ο γονιός. Ξέρει το παιδί του που πηγαίνει, ξέρει πώς περπατάει, δε λέει ποτέ ψέματα, λέει την αλήθεια και λέει ό, τι είναι, ακόμη και βρώμικα πράγματα. Αυτό είναι σπουδαίο, είναι μία νίκη της αγωγής μέσα εἰς το σπίτι. Και το παίρνουμε σαν αφορμή, από τους Αποστόλους που ανεκοίνωσαν στην εκκλησία, ό, τι ακριβώς είχε συμβεί. Πάντως μή ξεχνάτε, ότι αυτό το άνοιγμα του διαλόγου με τα παιδιά, απαιτεί πολύ τέχνη, πολύ ψυχολογία και πολύ υπομονή.
Απόσπασμα από την 40η ομιλία στο βιβλίο της Καινής Διαθήκης « Πράξεις τῶν Ἀποστόλων ».
†.Ό,τι μας συμβεί πρέπει να καταφεύγομε εις την προσευχήν. Βεβαίως θα καταφύγομε και σε πρόσωπα. Βεβαίως θα καταφύγομε και σε ενέργειες. Πρώτα όμως θα καταφύγομε εις την προσευχήν. Αυτό έχει πολύ μεγάλη σημασία και αξία. Και λέει το ιερόν κείμενο : "οἱ δὲ ἀκούσαντες ὁμοθυμαδὸν ἦραν φωνὴν πρὸς τὸν Θεὸν καὶ εἶπον· - όταν άκουσαν τους Αποστόλους με μία ψυχή, ομοθυμαδόν, σήκωσαν φωνή προς τον Θεό και είπαν την προσευχή - Δέσποτα, σὺ ὁ ποιήσας τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν καὶ τὴν θάλασσαν καὶ πάντα τὰ ἐν αὐτοῖς," (Πραξ. 4,24)
Έχομε εδώ αγαπητοί μου μία προσευχή της Εκκλησίας και είναι οι προσευχές των Αγίων. Δηλαδή είναι ο τρόπος που οι Άγιοι μίλησαν στον Θεό. Είναι οι προσευχές της Εκκλησίας. Μέσα στην Καινή Διαθήκη και στην Παλαιά Διαθήκη θα βρούμε πολλές προσευχές. Προσέξτε όμως εδώ. Εμείς κατ’ επίδραση προτεσταντική θεωρούμε τις προσευχές των Αγίων σαν τυπικές, σαν ξένες προς ημάς. Ενώ αντιθέτως θεωρούμε πολύ δικές μας τις αυτοσχέδιες προσευχές σαν δήθεν πιο θερμές, πιο δικές μας, πιο προσωπικές μας προσευχές, και υποτιμούμε τις προσευχές της Εκκλησίας. Δηλαδή δέν θα πάρομε το Ωρολόγιον, να χρησιμοποιήσουμε από εκεί μία Ακολουθία, μία Παράκληση, ένα Απόδειπνο, ή οτιδήποτε άλλο.. αλλά θα πούμε λόγια δικά μας λέγοντας ότι εκείνα δεν τα καταλαβαίνουμε. Ύστερα λέμε : "γιατί να χρησιμοποιήσω τους Ψαλμούς του Δαυίδ; Εκείνος είχε τα προβλήματά του.. είχε τα θέματα της ψυχής του.. τα εξέθετε εις τον Θεόν. Εγώ τι σχέση έχω με τον Δαυίδ;" Έτσι σκεφτόμαστε αγαπητοί μου. Και εδώ πρέπει να σας το πώ ότι προτεσταντίζουμε. Γι' αυτό θα δείτε, ουδέποτε οι Προτεστάντες να χρησιμοποιούν μία προσευχή που θα μπορούσε να ήταν η προσευχή Αγίων, προσευχή καθιερωμένη. Έξω, από το πάτερ ημών. Όμως, αυτό δεν είναι σωστό!
Φυσικά όταν λέμε ότι θα χρησιμοποιήσουμε τις προσευχές των Αγίων, δέν σημαίνει ότι δέν θα χρησιμοποιήσουμε μια δική μας προσευχή, μίαν αυτοσχέδιον προσευχήν. Άλλο το ένα και άλλο το άλλο. Ασφαλώς θα χρησιμοποιήσουμε και δική μας προσευχή. Ασφαλώς θα κάνομε έγχυσιν της καρδιάς μας, των προβλημάτων μας, της ψυχής μας, του πόνου μας προς τον Θεό και θα μιλήσομε με τα λόγια εκείνα που νοιώθουμε, που καταλαβαίνομε, που μας πονάνε. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα αποκλείσω τις προσευχές των Αγίων ή ακόμη, ότι το ένα από τα δυο θα αποκλείεται, όχι. Το ένα δεν αποκλείει το άλλο.
Και προσέξτε τι αξία έχουν οι προσευχές των Αγίων. Μή ξεχνάμε ότι με τις προσευχές αυτές οι Άγιοι εισηκούσθησαν και συνεπώς, εάν προσοικειωθούμε την προσευχήν των Αγίων - πάρτε τον 50ο Ψαλμό, ποιος δεν γνωρίζει τον 50ο Ψαλμό ‘Ελέησόν με ο Θεός ..’ που ο Δαυίδ είπε στον Θεό σαν προσευχή μετανοίας και συντριβής - εάν κανείς προσοικειωθεί το περιεχόμενο του Ψαλμού, ξέρει τι λέει, το κατανοεί αυτό, πες τε μου σας παρακαλώ, δέν θα ευαρεστήσει είς τον Θεόν; Διότι, δια της προσευχής αυτής που συνέταξαν οι άγιοι, ευηρέσθησαν είς τον Θεόν. Που σημαίνει, ότι εάν μείνω εις την αυτοσχέδιον προσευχήν και δεν χρησιμοποιήσω την προσευχή των Αγίων, κινδυνεύω να ζητήσω από τον Θεό τα μή ανήκοντα, εκείνα που δεν πρέπει.
Θα ιδείτε στην συνέχειαν της προσευχής, ότι δέν ζήτησαν, - η Εκκλησία προσευχομένη - να απαλλαγούν από τον πειρασμό αλλά ζήτησαν κάτι άλλο.
Εμείς, - θα μου πείτε αυτονόητο είναι - θα σταθώ στην προσευχή μου και θα πώ στον Θεόν να με απαλλάξει από τον πειρασμόν. Νά αμέσως η παγίδα. Διότι εγώ με το μυαλό μου δέν μπορώ να κρίνω τι αρέσει στον Θεό, ενώ οι προσευχές των Αγίων είναι δοκιμασμένες. Διότι επήραν την απάντηση οι Άγιοι! Διότι ήσαν αγιασμένοι άνθρωποι, γιατί είχανε τη χάρη του Θεού και ήξεραν τί να ζητούν!
Απόσπασμα από την 40η ομιλία στο βιβλίο της Καινής Διαθήκης « Πράξεις τῶν Ἀποστόλων ».
†.Στην Ευρώπη σιγά-σιγά παραθεωρήθηκε, ένεκα των λαθών αυτών (σ.σ. των παπικών), η Θεανθρωπίνη φύσις του Ιησού Χριστού. Αυτό βέβαια ήταν ένα φαινόμενο σαν ένας νέο-αρειανισμός, δηλαδή δεν εδέχοντο την Θεότητα του Ιησού Χριστού. Έβλεπαν πλέον τον Ιησούν Χριστόν ένα απλό ανθρώπινο πρόσωπο. Θυμηθείτε αυτό το κινηματογραφικόν έργον που είχε έρθει πριν από μερικά χρόνια και έγινε τόση φασαρία, ‘Ιησούς Χριστός σούπερσταρ’. Πως παρουσίαζε τον Ιησούν Χριστόν -βέβαια δεν το είδα- κατά μαρτυρίες; Απλόν άνθρωπον. Το Θείο στοιχείο έλειπε. Βλέπετε, αυτό είναι ένας νέο-αρειανισμός. Πού στηρίζεται; Ότι δεχόμεθα τον Χριστόν ένα πρόσωπο που το εντάσσουμε μέσα σε έναν ουμανισμόν, σε έναν ανθρωπισμόν. Τίποτε άλλο. Δεν είναι το Θεανθρώπινον Πρόσωπον δηλαδή που ήρθε, ο Υιός του Θεού, ο αιώνιος Θεός, να μας σώσει αφού ενηνθρώπησεν. Ταυτόχρονα με την ανάπτυξη της επιστήμης και της φιλοσοφίας άρχισε μια αληθινή υποτίμησις, ένας υποβιβασμός του Χριστιανικού πνεύματος σε ουμανιστικό, ανθρωπιστικό επειδή -προσέξτε αυτό το σημείο- επειδή τόσο η επιστήμη όσο και η φιλοσοφία κινήθηκαν επάνω στην σχετικοκρατίαν. Προσέξτε παρακαλώ αυτό. Στην σχετικοκρατίαν. Τι είναι αυτή η σχετικοκρατία;
Δεν θέλω να σας κουράσω αλλά πρέπει να σας τα πω. Όταν ο φιλόσοφος λέγει: αυτό το πράγμα είναι σχετικό σε σχέση με κάτι άλλο δηλαδή, δεν είναι απόλυτο. Μία αξία είναι σχετική δεν είναι απόλυτη. Ένα φαινόμενον ακόμη -στην επιστήμη τώρα- είναι σχετικό δεν είναι απόλυτο. Αν ζυγίσω αυτό στον ισημερινό ζυγίζει τόσο, αν το ζυγίσω στον Βόρειο Πόλο ζυγίζει τόσο, συνεπώς το φαινόμενον είναι σχετικόν. Έτσι από την επιστήμη περνάμε στην φιλοσοφία και τα πράγματα τα βλέπουμε σχετικά. Από εκεί όμως πια, στην φιλοσοφία, βλέποντας τα πράγματα σχετικά μπαίνομε σε μία σχετικοκρατία. Ότι δηλαδή, και το να τιμώ τον Θεόν είναι σχετικόν, υπήρχε εποχή που τιμούσε τον Θεόν, σήμερα γιατί να τον τιμώ τον Θεόν; Το να σέβομαι τους γονείς μου είναι σχετικό και αυτό δεν είναι απόλυτη αξία, σήμερα γιατί να σέβομαι τους γονείς μου; Το να θεωρείτο η κλοπή κακόν ήτο μία απόλυτη αξία, σήμερα μπορεί να μην θεωρείται αυτό. Έτσι όπως καταλαβαίνετε εκθρονίστηκε ο Θεάνθρωπος Ιησούς Χριστός, ο Οποίος αποτελεί το ύψιστον κριτήριον του ανθρώπου και την θέση Του την πήρε ο άνθρωπος και ο ανθρώπινος λόγος, η ανθρωπίνη λογική. Κάθε απόλυτη αξία άρχισε πια να αμφισβητείται και γρήγορα η Ευρώπη ή ο Δυτικός κόσμος, εν εννοία πάντοτε πολιτιστική, βρέθηκε στην αμφισβήτηση. Βρέθηκε στον μηδενισμό, στην αθεΐα, στον αναρχισμό. Να που είναι η ρίζα της αναρχίας. Να που είναι. Και της αθεΐας. Στην αμφισβήτηση. Είναι καρποί που εσπάρησαν παλαιότερα και τώρα καρποφορούν. Όταν σπείρεται στο χωράφι, το Χριστιανικό χωράφι, η σχετικοκρατία, ότι οι αξίες δεν έχουν απόλυτη θέση αλλά σχετικήν, σιγά σιγά θα αρχίσει ο άνθρωπος να αμφισβητεί. Και γιατί αυτό; Και γιατί εκείνο; Και γιατί δεν θα μπορέσω να κάνω τούτο και εκείνο; Και γιατί να υπάρχει ο Θεός; Και τι θέλει ο Θεός από μένα; Πέφτω λοιπόν στην αθεΐα. Ο άνθρωπος δε που πέφτει στην αθεΐα, πέφτει στον μηδενισμό. Δεν υπάρχει τίποτε. Και αφού δεν υπάρχει ούτε Θεός ούτε τίποτε, γιατί να μην βάλω και μια βόμβα να σε τινάξω στον αέρα; Γιατί να μην σου πάρω το πορτοφόλι να ζήσω εγώ και να φάω και να πιώ. Να τα φαινόμενα. Σας είπα τη ρίζα του πράγματος. Λοιπόν. Αυτήν την κατάσταση θέλησε να αντιμετωπίσει αυτή η οικουμενική κίνησις, ή το Παγκόσμιο Συμβούλιο των Εκκλησιών που είναι νεότερο όνομά του, αλλά και αυτό στην πραγματικότητα προήρχετο από την ίδια σάπια ρίζα. Ήταν και αυτός σάπιος γιατί ήτανε βασισμένος πια στον ανθρώπινο λόγο. Ξέφυγε από το Θεανθρώπινο Πρόσωπο του Χριστού. Σκεφθείτε αγαπητοί μου, Έλληνες Ορθόδοξοι, θεολόγοι, κληρικοί ή θεολόγοι ή θεολόγοι-κληρικοί, να έχουνε πάει στο Παγκόσμιο Συμβούλιο των Εκκλησιών, να ακούσουν, και να σου λέει, μην μιλάτε δια τον Ιησούν Χριστόν διότι υπάρχουν προτεσταντικές παραφυάδες που δεν δέχονται το δόγμα της Αγίας Τριάδος. Μην τους κακοκαρδίσουμε. Μην μιλάτε δια τον Ιησούν Χριστόν, μην κακοκαρδιστούν. Δηλαδή βλέπετε, έφυγε ο Θείος, ο Θεανθρώπινος Λόγος και μπήκε ο ανθρώπινος λόγος. Ο ουμανισμός. Μα ο ουμανισμός χάλασε την Ευρώπη κι έρχεσαι τώρα εσύ ως Παγκόσμιο Συμβούλιο των Εκκλησιών να διορθώσεις τι; Αφού και οι δικές σου οι ρίζες είναι κοινές και είσαι και εσύ σάπιος, είσαι χαλασμένος. Πιστεύω να το καταλάβατε με αυτήν την θεωρητική έστω και σύντομη επιγραμματική ανάλυση που σας έκανα. Έτσι λοιπόν αγαπητοί μου ξεκινάει μια προσπάθεια του οικουμενισμού χωρίς το στοιχείο του Ορθοδόξου δόγματος και χωρίς μετάνοια, να στεγάσει κάθε αίρεση αρκεί να είχε κάποιο Χριστιανικό επίχρισμα. Δεν με νοιάζει τι πιστεύεις, αρκεί να συνεννοηθούμε να αντιμετωπίσουμε μία κατάσταση. Όπως δε εξελίσσεται αυτή η οικουμενική κίνησις, ελεγχομένη πλέον τελείως από αλλότρια στοιχεία όπως είναι ο Μασονισμός, όπως είναι ο Σιωνισμός -τελευταία απεκαλύφθει ότι το Παγκόσμιο Συμβούλιο των Εκκλησιών ελέγχεται και από πολιτικοποιημένες θα λέγαμε δυνάμεις, έχει αποδειχθεί και να μην σας πιο πολλά γιατί θα σκανδαλιστείτε- τείνει .. να συμπεριλάβει όχι μόνον ετεροδόξους ..-αν και οι ρωμαιοκαθολικοί δεν μετέχουν γιατί αυτοί από μόνοι τους είναι οικουμενισταί- αλλά και αλλοδόξους, δηλαδή και Εβραίους και Μουσουλμάνους και Βουδιστάς. Παράξενα πράγματα. Κάνανε πρότινος προσευχή κάπου στις Ινδίες. Προσευχήθηκε πρώτος ένας Βουδιστής μοναχός, μετά ένας Ορθόδοξος επίσκοπος, μετά ένας Εβραίος. Τα επιχειρήματα αυτής της προσπαθείας; Κοινωνιστικά σου λέει, κοινωνιστικά, ανθρωπιστικά, ειρηνιστικά. Να έχουμε ειρήνη στον κόσμο, να παύσουν οι μισαλλοδοξίες και κυρίως οι θρησκευτικές μισαλλοδοξίες, οι διαμάχες και οι προσηλυτισμοί. Να παύσουν λέγει όλα αυτά. Έτσι κηρύσσεται μία οικουμενιστική θεολογία που ο Θεός της βέβαια δεν είναι ο Άγιος Τριαδικός Θεός αλλά ένας αβέβαιος Θεός όπως τον πιστεύει η κάθε θρησκεία ή θέλει να τον πιστεύει. Όπως αντιλαμβάνεστε αγαπητοί, κάθε προβολή Ορθοδόξου δόγματος θεωρείται πλέον αναχρονισμός και διασπαστικό μάλιστα στοιχείο αυτής της οικουμενιστικής προσπαθείας. Έτσι ολότελα εξουδετερώνεται η εντολή του Χριστού, μαθητεύσατε πάντα τα έθνη. Δηλαδή κάθε ιεραποστολή πλέον θεωρείται μία καταπίεσις της ανθρωπίνης ελευθερίας. Πώς θα μπορούσαμε να ιδούμε και να κρίνομε τον οικουμενισμό; Εκκοσμικευμένο Χριστιανισμό στην χειρότερή του έκδοση. Υποβιβασμένον σε ξεπερασμένα ουμανιστικά επίπεδα. Στερείται χωρίς αντιλογία το κριτήριον της σωτηρίας και το Θεανθρώπινον Πρόσωπον του Ιησού Χριστού που είναι το κριτήριον κατά την Ορθόδοξο Πατερική ερμηνεία. ΚΑΙ ΑΜΑ ΔΕΝ ΕΧΩ ΣΩΤΗΡΙΑ ΣΤΟΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟ, ΤΟΤΕ ΤΙ ΝΑ ΤΟΝ ΚΑΝΩ; ΑΛΑΤΙ ΑΝΑΛΑΤΟ. Δεν κινείται εκ των έσω προς τα έξω, όπως κινήθηκαν οι Απόστολοι προς τα ετερόγλωσσα και ετερόκλητα πλήθη από τα οποία εζητήθη ΠΙΣΤΗ στο Θεανθρώπινο Πρόσωπο του Χριστού και ΜΕΤΑΝΟΙΑ, αλλά είναι μία κίνησις που κινείται εκ των έξω προς τα έσω. Ο οικουμενισμός είναι μία ΠΡΟΔΟΣΙΑ του Χριστιανισμού, είναι ο πιο γνήσιος πρόδρομος του ερχομένου Αντιχρίστου. Αυτός είναι ο οικουμενισμός, έτσι χαρακτηρίζεται και είναι διάχυτος γύρω μας και επικαλείται παραπλανητικά συνθήματα: ‘αγάπη’, ‘αγαπισμός’, ‘ένωση όλων των λαών’, ‘ειρήνη όλων των λαών σε μια κοινή θρησκεία’, ‘ανοχή σε ό,τι προσφέρεται’ κτλ., κτλ.. Έτσι, αντί να εκκλησιαστικοποιήσει η Εκκλησία τον κόσμο, κινουμένη εκ των έσω προς τα έξω, αντιθέτως δέχεται εκ τον έξω τον κόσμο και κοσμικοποιείται η Εκκλησία. Το αποτέλεσμα; Η ΜΑΤΑΙΩΣΗ ΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ. .. ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΗΘΕΛΕ ΝΑ ΕΠΙΤΥΧΕΙ Ο ΔΙΑΒΟΛΟΣ. Αγαπητοί μου αυτά είχαμε να πούμε βλέποντας αυτήν την ωραία εικόνα της Πεντηκοστής που ξεχύνονται οι πνευματοφόροι Απόστολοι να εκκλησιαστικοποιήσουν τον κόσμον. Αλλά μόνον έτσι ο κόσμος γίνεται εκκλησιαστικοποιημένος, εκ των έσω προς τα έξω, ποτέ εκ των έξω προς τα έσω, γιατί αλλοιώτικα έχομε κοσμικοποίηση και ξαναεπαναλαμβάνω ματαίωση της σωτηρίας.
Απόσπασμα από την 16η ομιλία στο βιβλίο της Καινής Διαθήκης « Πράξεις τῶν Ἀποστόλων ».
†. Υπάρχει μία προκατάληψις γύρω από το θέμα της θεολογικής συζητήσεως, επειδή εις το το παρελθόν που προέκυπταν θέματα αιρέσεως, δηλαδή ορθοδοξότητος, η θεολογική συζήτησις πολλές φορές έπαιρνε διαστάσεις έριδος. Μάλωναν οι άνθρωποι, φωναζαν, ξεκινούσαν να συζητούν και κατέληγαν σε μία έριδα. Όταν λέμε όμως αγαπητοί μου θεολογική συζήτηση, δεν σημαίνει μ’ αυτό ότι οπωσδήποτε πρέπει να έχομε αντιτιθεμένους ανθρώπους ή αιρετικούς για να ανοίξουμε μία θεολογική συζήτηση. Η θεολογική συζήτησις ανοίγει ωραιότατα έχοντας μπροστά μας πιστούς, οι οποίοι έχουνε ζωηρά θεολογικά ενδιαφέροντα και αναζητούν να βαθύνουν περισσότερο εις αυτήν την Αλήθειαν του Θεού και να βελτιώσουν την πνευματική τους ζωή. Έχομε πολλά τέτοια παραδείγματα μέσα στην Καινή Διαθήκη.
Όταν ο Κύριος επί παραδείγματι συζητά με τον Νικόδημο, εκείνον τον νομομαθή τον νομοδιδάσκαλο που του λέγει, εσύ είσαι διδάσκαλος του Ισραήλ και αγνοείς το θέμα της αναγεννήσεως; Που μου λες ότι πρέπει να ξαναμπεί κανείς πάλι μέσα στα σπλάχνα της μάννας του για να ξαναγεννηθεί; Εσύ είσαι διδάσκαλος του Ισραήλ; Τί κάνει με τον Νικόδημο; Θεολογικήν συζήτησι. Τί κάνει με την Σαμαρείτιδα γυναίκα ο Κύριος; Ακούστε. Πολύ υψηλή θεολογική συζήτηση. Τέτοια που δεν την έκανε ούτε με τους Φαρισαίους, ούτε με τους Γραμματείς. Πολύ υψηλή θεολογική συζήτηση. Και είναι δύο, ο Κύριος και μια γυναίκα. Μια γυναίκα που είναι ζήτημα αν ήξερε να γράφει και να διαβάζει, αλλά είχε όμως θεολογικά ενδιαφέροντα. Μια γυναίκα του λαού, και κάτι περισσότερο· και πόρνη. Αλλά είχε όμως θεολογικά ενδιαφέροντα και συζητάει με τον Κύριον. Το καταπληκτικόν είναι ότι την θεολογική συζήτηση -αυτό είναι ένα κέρδισμα του Χριστού στη συζήτηση- την ξεκινάει η γυναίκα, Εκείνος. ο Κύριος, έδωσε την αφορμή: Δωσ’ μου να πιω νερό. Και εκείνη λέει, μπα, εσύ Ιουδαίος ζητάς από μένα να πιεις νερό; Που δεν έπρεπε να αγγίξει ο Ιουδαίος τον Σαμαρείτη. Κι όμως, λέει, αν ήξερες ποιος είναι Εκείνος που σου λέει δωσ’ μου να πιω.. Και αμέσως λέει η γυναίκα, οι πατέρες μας μας είπαν ότι πρέπει να προσκυνούμε τον Θεό στο όρος Γαριζίν, εσείς λέτε εις το όρος Σιών, ποιό είναι το σωστό; Αμέσως η γυναίκα μπαίνει σε θεολογική συζήτηση. Η γυναίκα μπήκε σε θεολογική συζήτηση. Βέβαια την έφερε ο Κύριος έτσι για να ανοιχθεί αυτή η συζήτησις. Και οδηγεί αγαπητοί μου την Σαμαρείτιδα γυναίκα ο Κύριος σε υψηλά νοήματα, και τα υψηλά αυτά νοήματα χρησιμοποιούν την μέθοδον του διαλόγου. Όχι του διαλόγου της ευρέσεως της Αληθείας που είναι ο φιλοσοφικός διάλογος, αλλά ο διάλογος που δημιουργεί την κατανόησιν της αποκεκαλυμμένης Αληθείας. Ας το προσέξομε το σημείο αυτό.
Η θεολογία δεν είναι φιλοσοφία. Δεν συζητούμε να βρούμε την Αλήθεια κατά τρόπον λογικόν αλλά συζητούμε για να βρούμε την Αλήθειαν κατά αποκάλυψιν. Δηλαδή θα πάμε σε εκείνο τον οποίον υπάρχει κατατεθειμένο για να το αποκαλύψομε. Η αποκάλυψις η κατατεθειμένη να αποκαλυφθεί και σε μας. Ακόμη ο Κύριος ομιλεί και με τους Γραμματείς, και με τους Φαρισαίους· θεολογικά θέματα. Πώς, λέγει, εν Πνεύματι είπε ο Δαυίδ εκείνο το, εἶπεν ὁ Κύριος τῷ Κυρίῳ μου.. 109 Ψαλμός κτλ. Αλλά κυρίως όμως, ο Ιησούς Χριστός ομιλεί θεολογικά με τους μαθητάς Του. Εκεί είναι η πολλή θεολογία. Όταν όμως λέμε αγαπητοί μου «θεολογική συζήτηση» δεν εννοούμε τις ηθικές παραινέσεις -το να πούμε στον άλλον να είναι καλός άνθρωπος , να προσέχει, να έχει υπομονή- αλλά ούτε και αναζητήσεις του νου κενόδοξες. Διότι πολλές φορές εκείνοι οι οποίοι μπορεί να γνωρίζουν κάτι από θεολογία, ξεκινούν να συζητήσουν όχι δια να οικοδομήσουν αλλά δια να κενοδοξήσουν και να δείξουν στους άλλους ότι είναι σπουδαίοι αυτοί. Αυτό είναι πάρα πολύ κακό. Δεν πρέπει ποτέ μία θεολογική συζήτηση να μας φτάσει σε μία επίδειξη γνώσεων. Εκεί πια δεν υπάρχει το Πνεύμα του Θεού. Και πολλές φορές μια τέτοια συζήτησις δεν καταλήγει ποτέ σε καλό αποτέλεσμα. Δείγμα, ότι έλειπε το Πνεύμα του Θεού. Ότι το ελατήριον μιας τέτοιας συζητήσεως ήτο η κενοδοξία. Όταν λοιπόν λέμε «θεολογική συζήτηση» .. θα [την] κάνομε με πάρα πολλή ταπείνωση και με .. διάθεση τη μάθηση και τη βίωση [και τότε] θα βαθύνομε στο περιεχόμενον της Πίστεώς μας. Θα το σκαλίσουμε το περιεχόμενον της Πίστεως για να ιδούμε τί μπορούμε από εκεί να αντλήσουμε. Η θεολογική ακόμα συζήτησις πρέπει να γίνεται προς οικοδομή και όχι προς βλάβη ή σκανδαλισμό. Πολλές φορές, όταν κανείς έμαθε μερικά πράγματα αλλά δεν έχει την διάκριση, μπορεί να πει στους άλλους θεολογικά πράγματα και τελικά να τους σκανδαλίσει. Γιατί δεν είναι σε θέση, έχοντες μιαν απλότητα, να αντιληφθούν εκείνα τα οποία θα τους πει αυτός ο κάποιος. Εκείνα που θα μαθαίναμε στο πανεπιστήμιον, επί παραδείγματι, με έναν τρόπον που θα μπορούσε ίσως να πει κανείς, μα αυτά μαθαίνετε; Βέβαια, μπορεί να μάθει κανείς κάτι και να μοιάζει για έναν απλόν άνθρωπο σκάνδαλο και να μην είναι σκάνδαλο ωστόσο.. αλλά δεν είναι σε θέση όμως αυτός να παρακολουθήσει μια τέτοια συζήτηση. Γι’ αυτό θέλει πάντοτε προσοχή και πρέπει να είναι πάντα προς οικοδομή και ποτέ προς βλάβη.
Σε μία θεολογική συζήτηση είναι αδιανόητος ο διαπληκτισμός και η έρις. Μόνο και μόνο γιατί ο άλλος δεν καταλαβαίνει ή έχει κάποιες άλλες απόψεις επειδή ακριβώς δεν καταλαβαίνει. Μπορεί να έχει αυτές τις κάποιες άλλες απόψεις, εδώ, γιατί να μαλώσουμε; Δεν πειράζει αν πιστεύει κάτι διαφορετικό. Θα μου πείτε, δεν πειράζει; Ναι, δεν πειράζει. Δεν το λέγω εγώ, το λέει ο Απόστολος Παύλος. Λέει στους Φιληππησίους: καὶ εἴ τι ἑτέρως φρονεῖτε, (εάν φρονείτε κάτι διαφορετικόν) καὶ τοῦτο ὁ Θεὸς ὑμῖν ἀποκαλύψει. (και αυτό, θα σας το αποκαλύψει ο Θέος.) πλὴν εἰς ὃ ἐφθάσαμεν, τῷ αὐτῷ στοιχεῖν κανόνι, τὸ αὐτὸ φροινεῖν. Ό,τι ξέρομε, ό,τι καταλάβαμε, πρέπει να συμφωνούμε. Αν υποτεθεί ότι υπάρχει σημείον που ο άλλος δεν συμφωνεί μόνο και μόνο γιατί δεν το καταλαβαίνει, δεν θα μαλώσουμε. Θα το καταλάβει. Θα έρθει σε μίαν ωριμότητα και θα το καταλάβει. Μπορεί να πει επί παραδείγματι, μα είναι δυνατόν να δεχτούμε τα Άγια Λείψανα; Όταν φθάσει να ωριμάσει, θα το δεχθεί.
Θα σας πω ένα δικό μου αμάρτημα αγαπητοί μου. Και άμα τα λέει κανείς και δημοσίως.. και στην εξομολόγησή του, βεβαίως.. Όταν ήμουν νεαρός καθηγητής, 20 χρονών, κι έπρεπε να κάνω στα παιδιά [μάθημα] για την δημιουργία του Αδάμ και της Εύας, πείτε επηρεασμένος από αυτά που κυκλοφορούσαν, πείτε ό,τι θέλετε, ντρεπόμουνα να μιλήσω για την δημιουργία του Αδάμ και της Εύας. Κάτι δηλαδή σαν μύθος μου φαινόταν και προσπαθούσα στα παιδιά να μην μιλάω για τα θέματα αυτά. Αν έχετε προσέξει, δεν υπάρχει θέμα που να μην κάνω την αναφορά μου στην δημιουργία των πρωτοπλάστων. Πως έγινε αυτό; Απλούστατα, τότε δεν καταλάβαινα. Όχι διότι είχα διάθεση να αρνηθώ κάτι, αλλά δεν είχα ωριμάσει να αντιληφθώ αυτό το κάτι. Αυτό εννοεί ο Απόστολος Παύλος.
Πάρα πολλά πράγματα λοιπόν δεν μπορούμε να τα καταλάβουμε, δεν θα μαλώσουνε οι άλλοι μαζί μας ή δεν θα μαλώσουμε εμείς με τους άλλους εάν δεν καταλαβαίνουμε. Δεν είναι η περίπτωση που έχουμε τον αιρετικόν απέναντί μας. Και πάλι, θα πούμε και στον αιρετικό, θα του πούμε αυτή είναι μία άποψή σου εσφαλμένη, διάθεση να μαλώσουμε δεν έχομε, αυτό είναι το σωστό. Δι’ ευχών τον Αγίων Πατέρων ημών, τελειώσαμε την συζήτηση. Τι λέει ο Απόστολος Παύλος; "μετὰ μίαν καὶ δευτέραν νουθεσίαν παραιτοῦ." Δεν θα μαλώσεις, δεν θα τσακωθείς, δεν θα ξεμαλλιαστείτε. Αλλά τί; Άφησέ τον αφού επιμένει σ’ αυτό, και πες του ότι είναι λανθασμένη η θέσις που βρίσκεται και τίποτε άλλο. Δεν θα μαλώσουμε, το ξαναλέγω άλλη μία φορά.
Θα ‘θελα ακόμα να σας πω ότι η θεολογική συζήτησις προϋποθέτει ακροατάς και συζητητάς. Να ξέρεις, πότε πρέπει να μιλήσεις, τι θα ακούσεις, πως θα ακούσεις και πότε πρέπει να σιωπήσεις. Δηλαδή, η συζήτησις προϋποθέτει καλλιέργεια. Δεν μπορούμε να μιλάμε για συζήτηση αν δεν έχουμε κάποιες προϋποθέσεις συζητήσεως. Βλέπετε, έχετε προσέξει σ’ ένα τραπέζι όταν βρεθούμε πως μιλούμε; ή σε ένα σαλόνι που πηγαίνομε πως μιλούμε; Όλοι μαζί μιλάμε. Όλοι μαζί. Όλοι μιλούν κανείς δεν ακούει, γιατί δεν μάθαμε ούτε να μιλάμε ούτε να ακούμε. Ένας θα ομιλεί. Όταν σταματήσει ο ένας θα πιάσει ο άλλος να ομιλεί, ο τρίτος, ο δέκατος αλλά όχι όλοι μαζί. Και θα μάθομε να ακούμε και χωρίς να διακόπτουμε τον άλλον, θα τον ακούσουμε. Τί λέγει ο Απόστολος Παύλος που βάζει μία τάξη μέσα εις την Εκκλησίαν. Τι λέγει; Όταν, λέγει, δοθεί πνεύμα προφητείας σε περισσοτέρους από έναν, δεν θα σηκωθούν όλοι μαζί αλλά ο καθένας θα περιμένει την σειρά του για να μιλήσει.
Ακόμα, η θεολογική συζήτησις δεν είναι πολυτέλεια αλλά είναι μία ανάγκη της ψυχής. Πιστέψτε με, είναι μία ανάγκη της ψυχής. Όταν κάποτε μπορεί κανείς να ανασύρει από εκείνο το ορυχείον της θεολογίας, του λόγου του Θεού, κάποιο ψήγμα χρυσού, αχ να ξέρατε.. Τι χαρά αισθάνεται εκείνος που είναι αρχαιολόγος και ευρίσκει ένα εύρημα πολύτιμο; Πολύ περισσότερη χαρά νοιώθει εκείνος που βρήκε μέσα στον λόγο του Θεού ένα θεολογικόν εύρημα. Τι να σας πω! Είναι άλλο πράγμα, και άμα το πει και έχει συντροφιά, και πει αυτό το κάτι που θα βρει, οι άλλοι θα χαροποιηθούν εις σε υπερβολικόν βαθμόν. Αυτό θα πει γόνιμη θεολογική συζήτηση, με προϋποθέσεις, σαν ανάγκη της ψυχή και όχι σαν πολυτέλεια.
Ας θυμηθούμε αγαπητοί μου, σαν παράδειγμα το λέω αυτό, όταν ο Κύριος συνήντησε τους δύο προς Εμμαούς. Ξέρετε τί έκαναν αυτοί πηγαίνοντας στο χωριό τους; Μιλούσαν θεολογικά. Γι’ αυτό και τους λέγει ο Κύριος: τίνες οἱ λόγοι οὗτοι οὓς ἀντιβάλλετε πρὸς ἀλλήλους περιπατοῦντες καί ἐστε σκυθρωποί; Οἱ λόγοι… οὓς ἀντιβάλλετε, τους αντιθέτετε. Μιλάει ο ένας και μετά μιλάει ο άλλος. Ποιοί είναι αυτοί οι λόγοι που συζητείτε; Κι εκείνοι είπαν, περὶ Ἰησοῦ τοῦ Ναζωραίου. Και μετά από την συζήτηση που κάνουν αγαπητοί μου με τον Κύριο διαπιστώνουν ότι η καρδιά των ήτο καιομένη στο άνοιγμα των Γραφών.
Μία γόνιμη θεολογική συζήτηση ή ανάγνωση δημιουργεί φλόγα μέσα στην καρδιά. Δημιουργεί αισθήματα που τα δημιουργεί το Πνεύμα του Θεού. Σε μία συζήτηση τέτοια, είτε μιλάμε είτε ρωτάμε όπως σας είπα, δεν θα πρέπει να γινόμεθα ενοχλητικοί ή κενόδοξοι, αλλά διακριτικοί. Θα έχουμε ευγένεια. Η ευγένεια είναι ένα προσόν μέσα σε μία συζήτηση και η ταπείνωσις.
Απόσπασμα από την 55η ομιλία στο βιβλίο της Καινής Διαθήκης « Πράξεις τῶν Ἀποστόλων ».
†.[...] αυτή η απολυτοποίηση του ναού εκ μέρους των Εβραίων, το ότι δηλαδή, ο Θεός μένει μόνο στο ναό, κατά περίεργο τρόπο αγαπητοί μου, μένει σαν αντίληψη μέχρι σήμερα. Είδατε και την περασμένη και την προπερασμένη φορά, πόσο επιμένουμε στο θέμα του ναού, όπως επιμένει και ο άγιος Στέφανος. Ίσως πείτε ότι, επιτέλους ο άγιος Στέφανος απολογείται. Αγαπητοί μου έχει πολλή σημασία, θα το δείτε αμέσως τώρα, όπως και στη συνέχεια του θέματός μας.
Οι Εβραίοι θέλουν τον Θεό εγκλωβισμένο μέσα στο ναό, κατά αποκλειστικότητα δική τους. "Ο Θεός είναι δικός μας!"
Δέν μπορεί να ανήκει σε κάποιον άλλον.
Αφού λοιπόν είναι δικός μας, άρα λοιπόν είναι εγκλωβισμένος μέσα στο ναό που θα το χτίσουμε, ή που τον χτίσαμε ή που θα του ξαναχτίσουμε.
Αυτή η αποκλειστικότητα πολλές φορές φάνηκε, και μάλιστα όταν κατοπινά ο Παύλος απελογείτο εκεί, όταν πήγε στα Ιεροσόλυμα και έγινε πολύ φασαρία να τον λιντσάρουν, και απολογείται μπροστά εἰς τον Λυσία των χιλίαρχο.
Εννοείται απολογείται εἰς τους Εβραίους όχι στον Λυσία. Εκεί ομιλεί και λέγει πολλά, ομιλεί περί του Μεσσίου του Χριστού, που τον περίμενε ο λαός και φτάνει στο εξής σημείον :
"και αυτός, λέγει, ο Μεσσίας, ο Ιησούς, μου είπε να πάω εἰς έθνη μακράν".
Έ, αυτό ήταν που τους εδαιμόνισε, διότι αυτό δεν μπορούσαν να χωνέψουν.
Ο Θεός είναι δικός μας!
Είναι εκείνο που λέμε και εμείς καμιά φορά, περιέργως μάλιστα σε εθνικές γιορτές, ο Θεός της Ελλάδος.
Είναι πάρα πάρα πολύ τραβηγμένο, ο Θεός της Ελλάδος. Ο Θεός του κόσμου όλου.
Δέν είναι ο Θεός της Ελλάδος, περίεργο πράγμα, παθαίνουμε βλέπετε αγκυλώσεις περίεργες, αυτές που πάθαιναν ιστορικά οι Εβραίοι.
Έτσι, αποδοκιμάζουν τον Παύλο, αποδοκιμάζουν και τον Ιησούν, πετούν χώματα στον αέρα· σκίζουν τα ρούχα τους τα πετάνε στον αέρα· αίρε τον τοιούτον· δηλαδή, σκότωσε τον να φωνάζουν εις τον χιλίαρχο τον Λυσίαν, και ούτω καθεξής.
Αυτός είναι ο λόγος που διατηρούν την ίδια νοοτροπία, ότι ο Θεός είναι δικός τους και δεν μπορεί να ανήκει στους εθνικούς.
Ήταν τότε που έφτασαν να καταδικάσουν τον Στέφανον, και που σήμερα επιθυμούν να ξανακτίσουν τον ναόν των, για να αισθανθούν ότι πάλι ο Θεός είναι μαζί τους.
Κατά μια σύγχρονη διακήρυξή τους, που σας διάβασα την περασμένη Δευτέρα,
εκείνο που εδημοσιεύθη στους Times της Ν. Υόρκης, και εκεί λέγει, ο Θεός έφυγε από μας. Γιατί έφυγε από εμάς; Γιατί δεν έχομε ναό. Πρέπει λοιπόν να ξαναχτίσομε ναό για έρθει ο Θεός. Ως να περιμένει τώρα 20 αιώνες ο Θεός, πότε οι Εβραίοι θα χτίσουν τον ναό τους, για να πάει να εγκαθιδρυθεί μέσα είς τον ναόν.
Αυτό χτυπάει ο Στέφανος, και δεν εχει βεβαίως κανένα σκοπό να στραφεί εναντίον του ναού.
Αυτό θα λέγαμε και γι αυτόν τον ναό, και για οποιονδήποτε ναό αγαπητοί μου. Αύριο τον καταστρέφουν τον ναόν αυτόν, τον μεταβάλλουν σε μουσείο, σε στάβλο στήν χειροτέρα έκδοση αν το θέλετε, ή χορευτικόν κέντρον, αίθουσα συναυλιών και δεν ξέρω, ο μη γένοιτο. Αλλά γιατί;
Όλα αυτά, τα επιτρέπει ο Θεός.
Μήπως ο ίδιος ο ναός του Σολομώντος δεν μετετράπει σε ό,τι μετετράπει, που να χαρακτηρίζεται βδέλυγμα ; Το βδέλυγμα ήταν το άγαλμα του αυτοκράτορος, κλπ, κλπ. Αυτό ήταν το βδέλυγμα, που στήθηκε εν τόπω αγίω και ο τόπος ο άγιος ήταν ο ναός.
Αλλά εμείς τότε τι θα κάνομε ; Βέβαια θα λυπούμεθα, βέβαια θα οδυρόμεθα, όχι όμως κατά τρόπον φοβερόν, όπως οι Εβραίοι, αλλά τι;
Ο,τι συνέβη στην Κωνσταντινούπολη κάποτε, όταν οι αιρετικοί κατέλαβαν όλους τους ναούς, ήτανε οι Αρειανοί, και δεν είχε μείνει παρά ένας μικρός ναΐσκος, της αγ. Αναστασίας.
Τώρα, αν ήτανε της αγίας Αναστασίας, ή ονομάστηκε της αγίας Αναστασίας, επειδή εκεί αναστήθηκε η Ορθοδοξία, άλλο αυτό.
Ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, που εξεφώνει εκείνους τους περιφήμους θεολογικούς λόγους, περί της θεότητος του Ιησού Χριστού, είπε την περίφημη εκείνη φράση, « ας μείνουν οι οίκοι εἰς τους αιρετικούς, και ας έχουμε εμείς τον οικούντα ». Να έχουμε εμείς, εκείνον που κατοικεί. Δέν έχουμε ανάγκη απο τον ναό, είδατε;
Είναι το πνεύμα του Στεφάνου! Είναι το πνεύμα του Παύλου. Είναι το πνεύμα της Αγίας Γραφής, και της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης. Αυτά όλα είναι σχήματα του παρόντος αιώνος. Πήραν τον ναό οι αιρετικοί; Εμείς όμως έχομε εκείνον που κατοικεί στον ναό, και κατοικεί σε εμάς.
Αυτοί πήρανε τα ντουβάρια, τίποτε άλλο.
Βλέπετε, λοιπόν;
Αν αγαπητοί μου, τότε οι Εβραίοι επείθοντο εις τον Στέφανον, με όλην αυτήν την θεολογικήν κατοχύρωσιν που τους κάνει, δεν θα έφταναν οι ταλαίπωροι να υποδεχούν, αναμένοντες εννοείται, τον Αντίχριστο, που θα εκπληρώσει την επιθυμίαν τους για να ξαναχτιστεί ο ναός.
Είναι ακόμη αξιοπρόσεκτον ότι το φόντο όλων αυτών των γεγονότων είναι αιώνες ολόκληροι.
Πότε ο ναός κατεστράφη; Το 70'μ.Χ.
Δέκα περίπου χρόνια μετά την ολοκλήρωσή του. Στην εποχή του Χριστού ακόμη ο ναός δέν είχε τελειοποιηθεί. Έμεινε τόσο λίγο ο ναός αυτός, το 70' κατεστράφηκε. Θεωρήθηκε μεγίστη συμφορά.
Εμείς οι Έλληνες θεωρήσαμε μεγίστη συμφορά όταν χάσαμε την Αγία Σοφία.
Ιδού, ώδε η Αγία Σοφία.
Δεν έχομε βέβαια εκείνον τον ναόν, ποιός δεν θα ήθελε να τον έχει, τί θα λέγαμε όμως, ότι θα στερηθούμε την Θεία Λειτουργία επειδή χάσαμε τον ναό της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη;
Και ποιός δεν θα ήθελε να τον επανακτήσομε;
Αλλά, μόνο εθνικοί λόγοι, συναισθηματικοί λόγοι, κατά τα άλλα, νά, ο ναός αυτός.
Κι αν δεν είναι ο ναός αυτός, μια παράγκα.
Κι αν δεν είναι μία παράγκα, μια κατακόμβη, ένα δωμάτιο. Και αν δεν υπάρχει αυτό, το δάσος, η νύχτα, που θα σκεπάζει με τα πέπλα της για να μη φαίνονται εκείνοι που λατρεύουν τον Θεό! Δεν μας εμποδίζει τίποτα να λατρεύομε τον Θεό.
Επιμένω πάρα πολύ στο σημείο αυτό.
Δεν ξέρω τι μέρες έρχονται...
Επιμένω πάρα πολύ!
Μη νομίσετε ότι θα διακοπεί η λατρεία του Θεού. Μη νομίσετε ότι θα διακοπεί ο λόγος του Θεού. Ο εμφανής θα διακοπεί, αναμφισβήτητα, αλλά ο κρυφός δεν θα διακοπεί ποτέ. Μη νομίσετε ότι θα σταματήσει η θρησκευτικότητα του λαού μας, μην το πίστεψέ τε ποτέ αυτό. Ποτέ, ποτέ. Γιατί ο λόγος του Θεού είναι ριζωμένος μέσα στις ανθρώπινες καρδιές, κι ό,τι κι αν επικρατεί, ο λόγος του Θεού πάντοτε καρποφορεί!
Απόσπασμα από την 72η ομιλία στο βιβλίο της Καινής Διαθήκης « Πράξεις τῶν Ἀποστόλων ».
†.Ο σκοπός μιας Συνόδου είναι να φέρει την ειρήνη. Έρχεται [όμως] η ειρήνη πάντοτε;
Φημολογείται η συγκρότησις μιας Συνόδου Πανορθοδόξου, Οικουμενική, η οποία λέγεται ότι θα είναι η ογδόη Οικουμενική Σύνοδος. Ξέρετε ότι μέχρι τώρα έχουμε επτά Οικουμενικάς Συνόδους και τας Τοπικάς Συνόδους. Έτσι λοιπόν φημολογείται και μια ογδόη Οικουμενική Σύνοδος, η οποία θα γίνει στις μέρες μας. Θά, γίνει στις μέρες μας, θα..
Είναι πολλά χρόνια που έχουν ήδη αρχίσει και ξεκινήσει εργασίες γι’ αυτή την ογδόη Οικουμενική Σύνοδο. Έχουν δημιουργηθεί και πραγματοποιηθεί ακόμα και Προσύνοδοι. Έχουν εξαγγελθεί προγραμματικές δηλώσεις από τον καινούργιο μας Πατριάρχη (σ.σ. Βαρθολομαίο) ότι θα προσπαθήσει να πραγματώσει την ογδόη Οικουμενική Σύνοδο -μεταξύ των άλλων που είπε- και λέγονται κατά καιρούς πολλά. Ερωτούμε: Τι μπορεί να περιέχει αυτή η «ογδόη Οικουμενική Σύνοδος»; Δηλαδή, με τι θα απασχοληθεί; Δεν είμαι πολύ ενημερωμένος με το πρόγραμμα, αλλά και να ήμουν… Ο πατήρ Ιουστίνος Πόποβιτς (σ.σ. αγιοκατατάχθηκε το 2010) έκανε δύο Υπομνήματα εις την Ιερά Σύνοδο της Σερβικής Εκκλησίας στο Βελιγράδι. Τα Υπομνήματα αυτά έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά. Τα ‘χουμε στα χέρια μας. Βέβαια, τούτο το πράγμα λέει: ότι είναι χαρακτηριστικό πως σε κάθε εργασία που γίνεται προσυνοδική αλλάζουν και τα θέματα! Και έτσι δεν μένει κάτι σταθερό! Αυτό, βέβαια, το κατακρίνει ο πατήρ Ιουστίνος. Ειλικρινά: Αυτά που γράφει ο πατήρ Ιουστίνος είναι κάτω από τη καθοδήγηση του Αγίου Πνεύματος. Μυρίζει Πνεύμα Άγιο! Ό,τι λέγει και ό,τι γράφει είναι πολύ σπουδαία… (σ.σ. Στη συνέχεια ο γέροντας κάνει αναφορά για τη σχεδιαζόμενη τότε, συρρίκνωση της νηστείας και τις ενδεχόμενες καινοτομίες και κατόπιν συνεχίζει). Μπορείτε να φανταστείτε, αν θεσπίσει μερικά τολμηρά πράγματα αυτή η «ογδόη Οικουμενική Σύνοδος», πόσο τότε θα ζωηρέψει αυτή η θέσις των λεγομένων νεορθοδόξων; Γιατί θα αναγκαστούν κάπως έτσι να ονομάσουν τον εαυτό τους -ίσως- για να αφήσουν στις θέσεις των, τους χριστιανούς που θα εφαρμόζουν ό,τι μέχρι σήμερα η Εκκλησία εγνώρισε και εθέσπισε και θα τους πει «παλαιορθοδόδους». Τίποτα το περίεργο. Σας είπα: Το φαινόμενο των νεορθοδόξων είναι θέμα της εποχής μας. Και έκανε πολλή ζημιά…Όμως, μπορείτε να φανταστείτε τι αποτελέσματα θα είχαμε από τέτοιες αποφάσεις μιας τέτοιας Συνόδου; (σ.σ. αποφάσεις που είναι αντίθετες από την Παράδοση της Εκκλησίας – πράγμα που επαληθεύθηκε) . Τι άλλο; Εγώ είχα ετοιμάσει τις σημειώσεις μου γι’ αυτά που θα σας πω, εχάρηκα όμως όταν είδα ότι ο πατήρ Ιουστίνος Πόποβιτς λέει το ίδιο πράγμα: Σχίσματα! Όπως είχαμε κάποτε με τη μεταφορά του ημερολογίου, το παλαιοημερολογητικόν φαινόμενον, έτσι θα έχουμε και όταν τέτοια πράγματα γίνουν, διότι πολλοί θα πουν: «Εγώ δε τα δέχομαι αυτά τα πράγματα!». Δεν θα γίνουν (τότε) σχίσματα; Και λέγει ο πατήρ Ιουστίνος: Τίποτα καλό να μην περιμένουμε από μια τέτοια σύνοδο παρά μόνο σχίσματα, σχίσματα, σχίσματα και αιρέσεις! Δεν είναι πολύ φυσικό; Τι σας είπα; Θα σας πω το αντίστροφο παράδειγμα. Κάθε άλλο παρά θα ευχαριστήσει οι αποφάσεις μιας τέτοιας συνόδου….
Αν ερωτήσετε : καλά, και τι είναι εκείνο που θα τους έκανε έτσι να κινηθούν;» Παρατηρεί ο πατήρ Ιουστίνος -παραπάνω από δέκα χρόνια πίσω- ότι υπάρχει μία βιασύνη. Η βιασύνη υπάρχει και σήμερα. Βιασύνη, να γίνει αυτή η σύνοδος. Προσωπική μου γνώμη είναι ότι μία τέτοια σύνοδο δεν την κινεί το Πνεύμα το Άγιον! Την κινούν οι σκοτεινές δυνάμεις, με επικεφαλής την μασονία. Ας γίνει αυτό δεκτό. Ναι! Γιατί, ξέρετε, θέλουνε να μας κομματιάσουνε! Ακριβώς αυτό επιδιώκουν : Να γίνουμε σχίσματα και να προσβάλλουν την Εκκλησία. Καλά, ας τ’ αφήσουμε τα πράγματα όπως είναι. Σε τι έχουμε να κερδίσουμε; Διότι, οι ένοχοι -εκείνοι που καταλύουν Τετάρτη και Παρασκευή και Σαρακοστές- για να μην αισθάνονται άσχημα σου λένε : «το καθόρισε η Εκκλησία». Έτσι αφαιρείται από αυτούς το αίσθημα της ενοχής. Α! γι’ αυτούς γίνεται όλη αυτή η δουλειά; Και για αυτούς! Το θέμα είναι πολύ απλό…Πήγαινε στον πνευματικό σου και το θέμα (της νηστείας) δύνασαι να το ρυθμίσεις. Αλλά όχι! Εκείνοι που έχουν λίγη ευσέβεια ή υποτονική ευσέβεια, να μην αισθάνονται ένοχοι όταν τους προβάλλεται ότι έτσι πρέπει να ζουν, έτσι πρέπει να νηστεύουν. Γι’ αυτό, αυτή η σύνοδος εάν θα εγίνετο θα χαρακτηριστεί ψευδοσυνόδος. Δεν θα γίνει αποδεκτή! (σ.σ. πόσο περισσότερο που όχι η νηστεία, αλλά η αυτή η αίρεση του οικουμενισμού θεσμοθετήθηκε συνοδικώς).
Είναι όμως και κάτι άλλο. Εκείνοι οι οποίοι θα συγκαλέσουν τη σύνοδο ή εκείνοι οι οποίοι θα παρακαθήσουν στη σύνοδο ποιοι θα είναι; Εδώ τώρα θέλω να το προσέξετε καλά καλά αυτό: Ξέρουμε από την ιστορία ότι στις συνόδους έλαβαν μέρος οι επίσκοποι. Στην Α’ Οικουμενική Σύνοδο, έλαβαν μέρος 318 πατέρες. Τώρα αν ο Μέγας Αθανάσιος τότε ήταν διάκονος, ήτο όμως αντιπρόσωπος του Πατριάρχου Αλεξανδρείας. Δεν πήγε μόνος του. Είναι επίσκοποι συνήθως. Αυτοί οι επίσκοποι που θα καθίσουν για να συζητήσουν τα θέματα της συνόδου, σε ποια πνευματική κατάσταση βρίσκονται; Ορθοδοξούν ή δεν ορθοδοξούν; Όσο μπορούμε να ξέρουμε σήμερα (σ.σ. 1991) εκείνοι οι οποίοι θα παρακαθήσουν έχουν αλωθεί από τον Οικουμενισμό. Απερίφραστα -ίσως κάποιες εξαιρέσεις θα υπάρχουν- αυτοί οι άνθρωποι δεν ορθοδοξούν. Έστω κι αν λέγονται Πατριάρχαι, αν λέγονται Αρχιεπίσκοποι, αν λέγονται επίσκοποι. Δεν ορθοδοξούν! Το γνωρίζουμε αυτό. Από ατομικές δηλώσεις που κάνουν, από τον τρόπο που κινούνται και εκφράζονται, το γνωρίζουμε αυτό. Θα το πούμε άλλη μια φορά: Έχουν αλωθεί και από τη μασονία και από τον Οικουμενισμό! Αυτοί λοιπόν οι άνθρωποι άμα θα καθίσουν στο τραπέζι των συζητήσεων, θα κινηθούν εν Πνεύματι Αγίω; Δε νομίζω. Δε νομίζω. Είναι πολύ σοβαρά πράγματα! Είναι πάρα πολύ σοβαρά! Προσέξτε. Οι σκοτεινές δυνάμεις έχουν ήδη χαλκεύσει και έχουν ήδη πείσει αυτούς τους ανθρώπους που έχουν οικουμενιστικές θέσεις – Βεβαίως! Βεβαίως! Είναι οικουμενισταί, πλην εξαιρέσεων. Το υπογραμμίζω αυτό. Λοιπόν, στο σχέδιο των σκοτεινών δυνάμεων που έχουν ήδη εγκλωβίσει την Εκκλησία του Χριστού υπάρχει το εξής: – βεβαίως δεν κομίζω γλαύκας εις Αθήνας, δεν σας λέω καινούργια πράγματα, τα γνωρίζετε από χρόνια και τα διαβάζετε και τα ξαναδιαβάζετε – το πρώτο βήμα, η πρώτη φάση είναι να επέλθει -μετά τη διορθόδοξη κίνηση- ένωσις των εκκλησιών. Ήτοι Ορθοδοξίας, Ρωμαιοκαθολικισμού και Προτεσταντισμού. Αυτή είναι η πρώτη φάσις. Αλλά εάν γνωρίζουμε ότι σε αιρετικές θέσεις δεν υπάρχει σωτηρία; Ή μάλιστα ακριβέστερα: εις τους προτεστάντες δεν υπάρχει καν η έννοια της Εκκλησίας, δεν υπάρχει ιερωσύνη. Κι αφού δεν υπάρχει ιερωσύνη, δεν υπάρχει (και) Εκκλησία…Πέστε μου τι είδους σωτηρία μπορούμε να έχουμε κάτω από τέτοιες θέσεις νοθευμένης, αναιμικής πίστης; Είναι δυνατόν ποτέ;
Αλλά δεν σταματάει το κακό εκεί. Έχουμε κι ακόμη μία φάση. Είναι η φάσις ενώσεως του Χριστιανισμού με τα τρία αυτά – Ορθοδοξία, Ρωμαιοκαθολικισμός και Προτεσταντισμός- με τις άλλες θρησκείες. Όλα αυτά έχουν μπει ήδη σε δοκιμασία. Δηλαδή όπως όταν θέλουμε να κάνουμε μια θεατρική παράσταση, γίνεται μία δοκιμή. Και δεύτερη και τρίτη (και) μετά γίνεται μία πρόβα τζενεράλε, μία γενική πρόβα. Όλες αυτές οι συναντήσεις που γίνονται πότε εδώ και πότε εκεί, και που είναι δυστυχώς και ορθόδοξοι, μα στην Ευρώπη, μα στην Αμερική, είναι καμώματα της γενικής πρόβας. Να δουν πως πάει το πράγμα. Ώστε λοιπόν το μεθεπόμενο βήμα είναι αυτό. Είναι η ένωσις όλων των θρησκειών. Μα σας ερωτώ: Τότε γιατί να είμαι χριστιανός; Κι αν λέμε ότι ο χριστιανισμός σώζει και τίποτα άλλο δε σώζει; Ότι η Ορθοδοξία σώζει και τίποτα άλλο δε σώζει; Τότε το κριτήριο δεν είναι πια η σωτηρία. Ποιο θα είναι το κριτήριο; Το κριτήριο θα είναι κάτι άλλο…Ας πούμε ότι είναι πολιτικό, ας πούμε ότι είναι κοινωνικό το κριτήριο. Διότι, μη ξεχνάτε, σύγχρονοι πολιτικοί ηγέτες σε όλο τον κόσμο, δε βλέπουν τη θρησκεία σαν ένα στοιχείο καλύψεως των ψυχικών αναγκών του ανθρώπου -κι αυτό δεν είναι μόνο στο χριστιανισμό, είναι και στις άλλες θρησκείες- αλλά σαν ένα στοιχείο που μπορεί κανείς να επηρεάζει τα πλήθη. Να επηρεάζει τους λαούς. Έτσι αν έχουν τα πράγματα, δεν (τους) ενδιαφέρει το φαινόμενο που λέμε σωτηρία. Τους είναι τελείως αδιάφορο. Θα έχουν πετύχει όμως κάτι άλλο: Τη λεγομένη παγκοσμία ειρήνη και τη λεγόμενη παγκοσμία αγάπη. Γι’ αυτό πολύ ορθά εστάλη μήνυμα από τον άγιο Φλωρίνης (σ.σ. Αυγουστίνο Καντιώτη) «Ναι! Και αγάπη εν αληθεία». Κι αυτό είναι φράσις του Ευαγγελιστού Ιωάννου, του λεγόμενου Αποστόλου κατ’ εξοχήν της αγάπης. Δεν παραλείπει να λέγει ο Ευαγγελιστής για το θέμα αγάπη.
Κάποτε έκανα μια ομιλία στην γιορτή του Αγίου Ιωάννου και έδειξα, - ας μου επιτραπεί να πώ την λέξη - πόσο σκληρός Απόστολος ήτο ο Ιωάννης. Ή αν θέλετε να βάλω τη λέξη μέσα σε εισαγωγικά «σκληρός». Μα ο μαθητής της αγάπης; Ο επιπεσών επί το στήθος του Ιησού; Σκληρός; Διαβάστε τις επιστολές του να δείτε! Για να μην πω εκείνο το σκληρό που είπε για τον συμμαθητή του τον Ιούδα : «Γιατί -λέει- το κανε αυτό ο Ιούδας; Γιατί κρατούσε το γλωσσόκομο, το ταμείο και ήτο κλέπτης!» Ακούσατε; Ήταν κλέπτης! Αν του επετρέπετο θα έλεγε : ο παλιάνθρωπος! Ήτο κλέπτης! Διαβάστε τις επιστολές: Δε φέρει ο αλλος την αλήθεια; Καλημέρα δε θα του πείτε! Στο σπίτι σας δε θα τον βάλετε! Για να δείτε ότι η αγάπη δεν είναι σαλιαρίσματα, δεν είναι φτωχοί, φθηνοί, ρηχοί συναισθηματισμοί. Ματς και μουτς! Η αγάπη πρέπει να είναι εν αληθεία! Θα σε αγαπώ αν είσαι εν αληθεία, αν είσαι ορθόδοξος. Αν δεν είσαι θα σε αγαπώ με την έννοια να σε σώσω. Δε θα έχω όμως κοινωνία μαζί σου. Γιατί αν χάσω το κριτήριο της ορθοδοξότητος που είναι η σωτηρία, τότε τι κάνουμε; Μα δεν κάνουμε τίποτα! «Μα δεν μας ενδιαφέρει!».
Έχουν αλωθεί οι ταγοί της Εκκλησίας μας! Θα το πω άλλη μια φορά: Τους ενδιαφέρει το κοινωνικόν στοιχείον. (Λένε) «Θα χουμε ειρήνη στην κοινωνία, στον κόσμο. Δε θα χουμε πολέμους. Θα χουμε αγάπη.» Εκεί σταματάμε; Πέστε μου : Πότε εμφανίστηκε μεγαλύτερη αίρεση από αυτήν εδώ; Την οποία σερβίρει η παναίρεσις - κατά τον πατέρα Ιουστίνο - του Οικουμενισμού; Ναι! Το αντιλαμβάνεστε; Θα το ξαναπώ Τρίτη φορά: Δεν έχουμε το στοιχείο της σωτηρίας! Και συνεπώς ματαιοπονούμε. Κατεβάσαμε το χριστιανισμό στο επίπεδο του κοινωνισμού! Αυτό δεν είναι καινούργιο. Και εδώ στην Ελλάδα έχει επιχειρηθεί και εν πολλοίς ήδη υπηρετείται από τις ενορίες αυτό το στοιχείο! Και βλέπετε…Τι να σας πω; Να σας πω ότι και το κήρυγμα σήμερα το χριστιανικό σήμερα έχει κοινωνικό χαρακτήρα, όχι σωτηριολογικό κοινωνικό. Τί να σας πώ.. να σας πώ η κατήχησις των παιδιών, η κατήχησις η οποία, εξαντλείται κυριότατα είς τήν ψυχαγωγία και το θέμα, το μάθημα που θα ειπωθεί, δέν είναι εκείνο που τελικά θα σώσει, θα συγκλονίσει και θα αναμορφώσει το παιδί.
Είναι μερικές συνταγές, θα λέγαμε, ηθικολογικές, πού είναι η σωτηρία; Πού είναι η σωτηρία; Η Σωτηρία εκεί βρίσκεται; Έχει λοιπόν ξεκινήσει ο κατήφορος!…
Σας έλεγα 2-3 χρόνια πίσω, πώς αυτό το ρεύμα κινήθηκε στη Νότιο Αμερική και μάλιστα της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας άνθρωποι κινήθηκαν έτσι. Μεταφράστηκε ένα βιβλίο. Έφριξα οταν είδα, όλα εκείνα τα οποία γράφουν ως θέσεις, το κατέβασμα του Χριστιανισμού σε ένα επίπεδο κοινωνικό, τίποτε άλλο, τίποτε άλλο. Ας ξυπνήσουμε, ας υποπτευθούμε! Ο χριστιανισμός είναι σωτηρία! Άν διορθώνει την κοινωνία, αν κάνει τους ανθρώπους με Α' κεφαλαίο, άλλο θέμα, αυτά είναι δευτερογενή αποτελέσματα. Το κύριο στοιχείο είναι η σωτηρία. Αυτό όμως, ήδη δέν υπηρετείται.
Απόσπασμα από την 162η ομιλία στο βιβλίο της Καινής Διαθήκης « Πράξεις τῶν Ἀποστόλων ».
