†.Όπως θα ενθυμείσθε, αγαπητοί μου, από την περασμένη φορά, στην ομιλία μας είχαμε αναφερθεί εις τον γάμον του Αρνίου και εις εκείνο το διάψαλμα που ήρχετο να δώσει έναν ενθουσιασμό εις τον άγιον Ιωάννη τον Ευαγγελιστή, όπως ο άγγελος ο οποίος του τα εξηγεί, τον ενθουσιάζει. Έκθαμβος λοιπόν και ενθουσιών ο ιερός Ευαγγελιστής από αυτήν την τελικήν νίκην της Εκκλησίας και την οριστικήν καταδίκην του κακού και τον θρίαμβον των αγίων, παρότι προσωρινά θα νικηθούν από τον Αντίχριστον, πέφτει στα πόδια του αγγέλου, που του τα δείχνει όλα αυτά, να τον προσκυνήσει.
«Καὶ ἔπεσα», λέγει ο ιερός Ευαγγελιστής, «ἔμπροσθεν τῶν ποδῶν αὐτοῦ προσκυνῆσαι αὐτῷ. καὶ λέγει μοι· ὅρα μή· σύνδουλός σού εἰμι καὶ τῶν ἀδελφῶν σου τῶν ἐχόντων τὴν μαρτυρίαν ᾿Ιησοῦ· τῷ Θεῷ προσκύνησον· ἡ γὰρ μαρτυρία τοῦ ᾿Ιησοῦ ἐστι τὸ πνεῦμα τῆς προφητείας». «Έπεσα στα πόδια του να τον προσκυνήσω. Και μου λέγει: ‘’Πρόσεχε, όχι! Κι εγώ είμαι σύνδουλός σου, μαζί με τους αδελφούς σου που έχουν την μαρτυρίαν του Ιησού. Τον Θεό να προσκυνήσεις· διότι η μαρτυρία του Ιησού είναι το πνεύμα της προφητείας’’».
Αυτή η προσκύνησις την οποία δεν δέχεται ο άγγελος, είναι ό,τι αγαπητοί μου, συμβαίνει με μία ομάδα ανθρώπων, που όταν δεχθούν μία κοινή ευχάριστο είδηση ο ένας αγκαλιάζει τον άλλον. Μεταξύ των. Δηλαδή τόσο ενθουσιάστηκε ο ευαγγελιστής Ιωάννης για την τελική νίκη των αγίων, ώστε πέφτει να προσκυνήσει στα πόδια του αγγέλου. Παρά ταύτα, ο άγγελος δεν τον αφήνει να τον προσκυνήσει και γράφει επ’ αυτού ο Ανδρέας Καισαρείας: «Ἐκ τούτου δέ τό ταπεινόν φρόνημα τῶν ἁγίων ἀγγέλων μανθάνομεν, πῶς οὐ σφετερίζονται τήν θείαν δόξαν κατά τούς ἀλάστορας δαίμονας, ἀλλά ταύτην τῷ Δεσπότῃ προσφέρουσι». Απ’ αυτό το σημείο βλέπομε, λέγει ο Ανδρέας, ότι οι άγγελοι έχουν ταπεινόν φρόνημα -είναι ταπεινόφρονες· και δεν σφετερίζονται τη θείαν δόξαν, όπως τη σφετερίζονται οι μιαροί και άθλιοι δαίμονες, που θα έπρεπε να προσφερθεί εις τον Θεόν». Ο άγγελος επεμβαίνει με άκρως τρυφερόν τρόπον δια να εμποδίσει τον Ιωάννη να μην το κάνει αυτό, λέγοντάς του: «Ὅρα, μη». «Πρόσεχε, όχι!». Είναι μία πραγματικά χαριτωμένη σκηνή αυτή που είναι ανάμεσα στον άγιο Ιωάννη και στον άγγελο. Και αιτιολογεί όπως σας εξήγησα, ότι είναι σύνδουλος του Ιωάννου και των αδελφών του των πνευματικών, που έχουν όλοι μαζί την μαρτυρίαν του Ιησού Χριστού. Ονομάζει δε ο άγγελος τον εαυτόν του «σύνδουλον» του Ιωάννου, διότι και αυτός ο άγγελος υπηρετεί την δόξαν του Θεού και τη σωτηρίαν των ανθρώπων. Μην ξεχνάμε, όπως μας λέγει στην προς Εβραίους επιστολή ο Απόστολος Παύλος, ότι οι άγγελοι είναι «λειτουργικά πνεύματα εἰς διακονίαν ἀποστελλόμενα διά τούς μέλλοντας κληρονομεῖν σωτηρίαν». «Είναι διακονικά λειτουργικά πνεύματα, που τους στέλνει ο Θεός δια να υπηρετήσουν τη σωτηρία εκείνων των ανθρώπων που πρόκειται να κληρονομήσουν τη Βασιλεία του Θεού».
Αλλά με το χωρίον αυτό, το τόσο χαριτωμένο, ένα επεισόδιο είναι, ένα επεισόδιο στο όλο κείμενο, γίνονται τρία σημεία φανερά. Πρώτον· φανερώνεται η πνευματική διαύγεια του προφήτου Ιωάννου, όταν δείχνει με πάσαν απλότητα μία του ενέργεια -άστοχος ενέργεια αυτή- την οποία διορθώνει ο άγγελος. Και με όλο του το θάρρος την καταγράφει. Όπως ακριβώς βλέπομε και στα Ευαγγέλια να καταγράφονται οι αδυναμίες των μαθητών που οι ίδιοι είναι οι συγγραφείς των ιερών Ευαγγελίων. Ενθυμείσθε σήμερα που ακούσατε στην ευαγγελική περικοπή, πώς ο Ιωάννης και ο Ιάκωβος θέλησαν να καθίσουν αριστερά και δεξιά του Κυρίου, και ότι αυτήν την επιθυμία την καλλιεργούσαν όχι μόνο οι δύο, αλλά και οι υπόλοιποι δέκα· διότι ηγανάκτησαν οι δέκα για τους δύο ότι έσπευσαν αυτοί πρώτοι, και μάλιστα έβαλαν και – άλλος Ευαγγελιστής το λέγει αυτό- έβαλαν και τη μητέρα τους ως μέσον για να επιτύχουν τον σκοπόν αυτόν. Κι όμως, αγαπητοί μου, βλέπετε την ειλικρίνειά τους; Οι αιώνες θα διάβαζαν τα Ευαγγέλιά τους, κι όμως γράφουν εκείνα τα οποία δεν πρόσεξαν, είχαν ως ελαττώματα ή ως πάθη. Τα γράφουν. Όλα τα γράφουν. Αυτό θα πει κάνω Ιστορία. Έτσι είναι ένα σημείο αυτό που μας φανερώνει ότι ο άγιος Ιωάννης ο Ευαγγελιστής γράφει με ειλικρίνεια, δεν ωραιοποιεί τον εαυτόν του, δεν τον αγλαΐζει, αλλά γράφει, έστω κι αν υποτεθεί ότι συμβαίνει μία του πτώσις. Αν βέβαια ήτο πτώσις αυτό εν τοιαύτη περιπτώσει.
Δεύτερον. Φανερώνεται το θρησκευτικόν ύψος του βιβλίου της Αποκαλύψεως, που δέχεται μόνη τη λατρεία του Θεού. Φαίνεται ότι, πώς να το πω, σας εξήγησα προηγουμένως ότι ο άγιος Ιωάννης από τη χαρά του έσπευσε να προσκυνήσει τον άγγελον. Παρά ταύτα, είναι σε τέτοιο ύψος το Βιβλίο της Αποκαλύψεως, ώστε δεν επιδέχεται τίποτε, παρά μόνο τη λατρεία του Θεού. Φυσικά αυτό δεν αντιφάσκει από το να τιμούμε τους αγίους. Είναι φανερόν. Ή ακόμη να κάνομε μετάνοια σε ανθρώπους ή στις εικόνες των αγίων. Είναι φανερό. Δεν αντιφάσκει. Σας το σημειώνω. Διότι, όπως λέγει ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, ότι, η τιμή διαβαίνει δια των εικόνων, δια των αγίων εις το πρωτότυπον. Εις τον Ιησούν Χριστόν.
Και ένα τρίτο σημείο κατά έμμεσον τρόπον αποκρούεται κάθε αγγελολατρία, η οποία αγγελολατρία ελυμαίνετο ήδη σε μερικές εκκλησίες της Ανατολής. Ο Απόστολος Παύλος έχει υπόψη του αυτήν την αγγελολατρία. Γι΄αυτό και σημειώνει και εις τους Κολοσσαείς: «Μηδείς ὑμᾶς καταβραβευέτω θέλων ἐν ταπεινοφροσύνῃ καί θρησκείᾳ τῶν ἀγγέλων». Είχανε κάνει θρησκεία των αγγέλων. Οπότε εδώ, κατά έμμεσον τρόπον το χωρίον αυτό, έρχεται να διορθώσει εκείνο που οι εκκλησίες της Ανατολής- όχι όλες, μερικές- και σε άλλα μέρη, είχαν παρεκκλίνει εις την λατρείαν των αγγέλων. Εις την θρησκεία των αγγέλων.
Τι σημαίνει εκείνο που λέγει: «Ἡ γάρ μαρτυρία ἐστι τό πνεῦμα τῆς προφητείας»; Είναι ένα, θεωρείται ερμηνευτικά δύσκολο χωρίο, και υπάρχουν πολλές ερμηνείες. Σας παίρνω και σας λέγω την πιο πιθανή εκδοχή. «Μην εκπλήττεσαι», ως να λέγει εις τον Ιωάννη, «για όσα σου απεκαλύφθησαν, που σπεύδεις να με προσκυνήσεις, διότι αυτός που κατέχει την ομολογία του Ιησού και είναι πρόθυμος, όπως είσαι κι εσύ, να μαρτυρήσεις γι' αυτήν την ομολογίαν του Ιησού Χριστού, αυτός είναι και κάτοχος του πνεύματος της προφητείας που περιέχεται σε τούτο το βιβλίο».
Δηλαδή, με άλλα λόγια, θα μπορούσαμε να ειπούμε ότι εδώ διακηρύσσεται, και αυτό είναι μία αλήθεια, ο άρρηκτος σύνδεσμος μεταξύ μαρτυρίας Ιησού και προφητείας. Εκείνος ο οποίος φθάνει να ομολογεί τον Ιησούν Χριστόν με μαρτυρικόν τρόπον, εκεί, όχι πάντοτε αλλά πολλάκις, συμβαίνει να έχει και να παίρνει από το Πνεύμα το Άγιον, και το προφητικό χάρισμα. Πολλάκις, χωρίς ακόμα να έχει συμβεί το μαρτύριον, αλλά ενόψει ότι θα συμβεί το μαρτύριον, αλλά υπάρχει η ομολογία στον Ιησού Χριστόν, η θαρραλέα ομολογία στον Ιησούν Χριστόν, ο Χριστός δίδει το πνεύμα της προφητείας. Πάρτε παράδειγμα τον άγιο Κοσμά τον Αιτωλό. Είναι ένα τυπικό παράδειγμα ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός. Γιατί ήταν προφήτης ο Άγιος Κοσμάς; Διότι ομολογούσε τον Χριστόν. Και εν τη ομολογία του έφθασε να μαρτυρήσει υπέρ του Χριστού. Επάνω σ’ αυτό γράφει ο Ανδρέας Καισαρείας: «Μή προσκύνει με, φησίν ὁ ἄγγελος, ὡς τά μέλλοντα προλέγοντα (:Μη με προσκυνήσεις επειδή σου λέγω τα μέλλοντα· επειδή σου προφητεύω. Εγώ ο άγγελος που σου προφητεύω). Ἡ γάρ εἰς Χριστόν ὁμολογία ἤγουν μαρτυρία, αὕτη χορηγός ἐστίν προφητικοῦ Πνεύματος». Ποια είναι χορηγός του προφητικού πνεύματος; Η ομολογία, η μαρτυρία υπέρ του Χριστού.
Και εισερχόμεθα σε ένα καινούριο θέμα. Κλείνει αυτό το περιστατικό, αυτό το διάψαλμα, με αυτό το μικρό επεισόδιο που ήδη αναλύσαμε και την περασμένη φορά και σήμερα, και έχομε ένα καινούριο θέμα.
Είμεθα στο 19ο κεφάλαιο, στίχοι 11-13: «Καὶ εἶδον τὸν οὐρανὸν ἀνεῳγμένον, καὶ ἰδοὺ ἵππος λευκός, καὶ ὁ καθήμενος ἐπ᾿ αὐτόν, καλούμενος πιστὸς καὶ ἀληθινός, καὶ ἐν δικαιοσύνῃ κρίνει καὶ πολεμεῖ· οἱ δὲ ὀφθαλμοὶ αὐτοῦ ὡς φλὸξ πυρός, καὶ ἐπὶ τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ διαδήματα πολλά, ἔχων ὀνόματα γεγραμμένα, καὶ ὄνομα γεγραμμένον ὃ οὐδεὶς οἶδεν εἰ μὴ αὐτός, καὶ περιβεβλημένος ἱμάτιον βεβαμμένον ἐν αἵματι, καὶ κέκληται τὸ ὄνομα αὐτοῦ, ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ».
Όπως αντιλαμβάνεσθε, απ΄ό,τι σας διάβασα, έχουμε μία πολεμική εικόνα, ανοίγοντας ο ουρανός. Εισερχόμεθα εις την τελευταίαν πράξιν και έκβασιν του όλου αυτού δράματος της πάλης του Χριστού και της Βασιλείας Του εναντίον των αντιθέων δυνάμεων και του κακού. Είναι άξιο πολλής προσοχής, και εδώ θα παρακαλέσω ιδιαιτέρως προσέξατε, από ερμηνευτικής πλευράς, ό,τι ο προφήτης Ιωάννης θα μας περιγράψει στα επόμενα κεφάλαια 19, 20, 21, 22. Βγάζω όμως το 22 και ένα τμήμα του 21. Συνεπώς 19, 20, και το μισό περίπου του 21. Αυτά τα οποία θα μας περιγράψει, προσέξατε, δεν υπόκεινται σε χρονολογική αλληλουχία. Εδώ βλέπει κανείς να αναφέρεται εις την πρώτην παρουσία του Ιησού, εις την δευτέραν παρουσίαν του Χριστού, εις το παρελθόν, εις το παρόν και εις το μέλλον. Εις το προσεχές και απώτατον μέλλον, και όλα αυτά βρίσκονται επάνω σε μία εικόνα· σε μία επιφάνεια. Και δεν υπάρχει καμία χρονική αλληλουχία. Προσέξατέ το αυτό το σημείο, γιατί αυτό θα μας σταθεί οδηγός στην ερμηνεία του παρακάτω κειμένου.
Συγκεκριμένα για να το καταλάβουμε αυτό που σας είπα ας κοιτάξουμε μια βυζαντινή εικόνα. Πολλές φορές στις βυζαντινές εικόνες, επάνω στην ίδια επιφάνεια, στον ίδιο χώρο, έχομε την ιστορία ενός προσώπου ή τις φάσεις ενός γεγονότος. Είπα την ιστορία ενός προσώπου, όχι ένα πρόσωπο. Αλλά βλέπετε πολλές μικρές εικόνες. Εικονίζει στο κέντρο, φερειπείν, την μορφή ενός μάρτυρος και γύρω γύρω έχει μικρές εικόνες που δείχνουν την ιστορία του προσώπου που εικονίζεται εις το κέντρο της εικόνος. Αυτό τι σημαίνει; Σημαίνει ότι εδώ πέρα έχομε την ιστορία ενός γεγονότος ή τις φάσεις ενός γεγονότος, όπως είναι επί παραδείγματι, η Γέννηση του Χριστού, το σπήλαιον, η Θεοτόκος, το βρέφος Ιησούς, τα ζώα. Πλάι ο Ιωσήφ, ένας βοσκός. Ο διάβολος. Παρά πέρα είναι οι μάγοι. Οι μάγοι ξέρομε ότι ήρθαν ύστερα από ένα χρόνο. Από δίπλα είναι οι βοσκοί και πιο πέρα είναι οι άγγελοι, που ψάλλουν το «Δόξα ἐν ὑψίστοις». Όλα αυτά είναι στην ίδια εικόνα, έχομε δηλαδή φάσεις ενός γεγονότος. Συνεπώς, επειδή συγκεντρώνονται στην ίδια εικόνα έχομε και τον ίδιο χρόνο, μάλιστα πάρα πολλοί νομίζουν ότι οι μάγοι ήρθαν να προσκυνήσουν τον Χριστό, μόλις γεννήθηκε. Πάρα πολλοί το πιστεύουν αυτό το πράγμα. Γιατί; Επειδή δεν μπορούν να αντιληφθούν ότι εικονογραφικά έχομε συμπίεση του χρόνου. Και εμφανίζονται όλα αυτά στην ίδια εικόνα.
Ό,τι συμβαίνει στη βυζαντινή αυτή εικόνα, που ο ζωγράφος τα παρουσιάζει χωρίς να ενδιαφέρεται για την ιστορική ή χρονική αλληλουχία ότι αυτό έγινε πρώτο, εκείνο έγινε δεύτερο, εκείνο τρίτο, τα εικονίζει όλα σε ένα επίπεδο. Το ίδιο πράγμα κάνει ο Άγιος Ιωάννης ο Ευαγγελιστής στα επόμενα κεφάλαια της Αποκαλύψεως. Τα γεγονότα που θα πει δεν έχουν χρονική αλληλουχία. Αλλά είναι όλα σε ένα επίπεδο. Αν υποτεθεί ότι θα ζητούσαμε να ερμηνεύσουμε τα παρακάτω γεγονότα, και θα αρχίσουμε να ερμηνεύουμε, τώρα αυτό που σας διάβασα θα το ερμηνεύσουμε· αν υποτεθεί ότι θα αρχίσουμε να ερμηνεύουμε αναζητώντας χρονική αλληλουχία, τι πρώτο, τι δεύτερο, τότε κινδυνεύουμε να αποδεχθούμε χιλιαστικές θέσεις· διότι λίγο παρακάτω αναφέρεται για τη χιλιετή Βασιλεία του Χριστού. Κι αν υποτεθεί ότι δεχόμεθα, όπως περιγράφονται εις το ιερόν κείμενον τα πράγματα, τότε πέφτουμε σε αυτήν την αίρεσιν, που η Εκκλησία έχει καταδικάσει, αυτήν την χιλιαστικήν αντίληψιν, ότι μετά από τον αντίχριστο θα βασιλεύσει ο Χριστός επί της γης χίλια χρόνια. Αυτό που διδάσκουν και οι χιλιασταί. Και που, έστω κι αν δεχθούμε αυτό, κάτω από τις πνευματικότερες προϋποθέσεις, όπως κάποιοι πατέρες της Εκκλησίας μας το εσημείωσαν, εντούτοις δεν γίνεται δεκτό από την Εκκλησία. Η Εκκλησία δεν γνωρίζει χιλιετή βασιλεία του Χριστού. Στη χιλιετή βασιλεία του Χριστού δίνει άλλη τοποθέτηση όπως θα ιδούμε. Αν υποτεθεί λοιπόν ότι δεν ερμηνεύουμε με τον τρόπον που σας εξήγησα, υπάρχει αυτός ο κίνδυνος. Γι΄αυτό έμεινα πολύ στο να κατανοήσουμε το κλειδί της ερμηνείας που θα χρησιμοποιήσουμε παρακάτω, αν και εδώ που τα λέμε, βασικά αυτό είναι το κλειδί της ερμηνείας ολοκλήρου του βιβλίου της Αποκαλύψεως.
Θα ήθελα να σας πω ένα-δύο παραδείγματα. Το χωρίο που σας ανέφερα την αναφορά του την έχει στον Χριστόν κριτήν. Θυμόσαστε μέχρι τώρα πόσες φορές μιλήσαμε για τον Χριστόν Κριτήν; Τότε πότε έρχεται; Σ’ εκείνη, σε εκείνη, σε εκείνη την περίπτωση; Πότε έρχεται; Ο Χριστός πάντα έρχεται. Δεν μπορούμε να πούμε ότι «τότε, τότε, τότε». Εντούτοις, ενώ πάντα έρχεται, ο Χριστός θα έρθει στο τέλος της Ιστορίας. Σας θυμίζω το θέμα της μάχης του Αρμαγεδώνος. Ενθυμείσθε εκείνη τη μάχη του Αρμαγεδώνος. Είναι τύπος, σύμβολο είναι. Εκείνη η πεδιάδα δεν χωράει εκείνο το πλήθος που αναφέρεται ότι θα λάβει μέρος στον πόλεμον αυτόν. Θα αναφερθεί πάλι ο ιερός Ευαγγελιστής σε έναν φοβερό πόλεμο. Λίγο πιο κάτω. Λίγο πιο κάτω. Και δεν είναι παρά η μάχη του Αρμαγεδώνος. Τότε θα πείτε: «Ποια είναι η μάχη του Αρμαγεδώνος, εκείνη ή ετούτη; Ή θα είναι δύο μάχες; Θα είναι πρώτα εκείνη και μετά αυτή;». Όχι, είναι πάντοτε η ίδια. Αλλά την λέγει πολλές φορές ο Ευαγγελιστής Ιωάννης. Πιάνει ένα θέμα, λέει κάτι και πηγαίνει παραπέρα. Πιάνει άλλο θέμα. Πιάνει δέκα θέματα. Και ξαναγυρίζει από το πρώτο. Και ξαναμιλάει για το πρώτο θέμα. Ή για το δεύτερο, ή για το τρίτο. Σας το είπα σαν παράδειγμα για να αντιληφθείτε ότι αν θα κάναμε το λάθος να λέγαμε «Όχι, θα τα βάλουμε στη σειρά και θα πούμε: Αυτό θα γίνει πρώτο, εκείνο θα γίνει δεύτερο», τότε πέφτομε έξω. Η ερμηνεία μας πλέον δεν είναι σωστή. Λίγο όμως αυτό το πράγμα να γίνει. Για να ξέρομε πώς τοποθετούμεθα.
Λοιπόν, αγαπητοί μου, ύστερα από τις τρεις επτάδες των πληγών και τις αλλεπάλληλες εικόνες της Αποκαλύψεως, βλέπει ο ιερός Ευαγγελιστής ανοιγμένον τον ουρανό, όχι όπως εις το 4ον κεφάλαιον που περνάει η περίοδος του παρόντος, αναφερόμενο το παρόν εις την κατάσταση των επτά εκκλησιών της Μικράς Ασίας, και ανοίγει ο ουρανός για να δει τα «ἅ δεῖ γενέσθαι», «εκείνα τα οποία πρέπει να γίνουν». Εκείνα τα οποία θα γίνουν εις το μέλλον. Εδώ δεν ανοίγει ο ουρανός δια να αποκαλυφθούν τα μυστήρια του μέλλοντος, όπως εκεί, αλλά ανοίγει ο ουρανός δια να εμφανιστεί ο Χριστός Κριτής. Και μάλιστα ως Κριτής συμπάσης της δημιουργίας, ορατής και αοράτου.
Αυτή η μεγαλόπρεπη εικόνα του Χριστού Κριτού που σας διάβασα προηγουμένως ήδη διεζωγραφήθη από τον ίδιον τον Κύριο εις το Ευαγγέλιο του Ματθαίου στο 25 κεφάλαιο, 31 στίχος έως 46, που εκεί βλέπομε ότι ο ίδιος ο Χριστός λέγει: «Ὃταν ὁ Υἱός τοῦ Ἀνθρώπου ἔλθῃ ἐν τῇ δόξῃ Αὐτοῦ», «όταν θα έλθει στην δόξα Του, και όλοι οι άγγελοι του Θεού μαζί Του, και θα γίνει παγκοσμία κρίσις πάντων» κλπ. κλπ. Εκείνη η μεγαλοπρέπεια του Χριστού Κριτού ήδη εμφανίζεται εδώ στο βιβλίο της Αποκαλύψεως, κατά προφητικόν τρόπον από τον Ευαγγελιστή Ιωάννη.
Μία ωραία ερμηνεία δίδει ο Ανδρέας Καισαρείας γι΄αυτό το άνοιγμα των ουρανών. Λέγει: «Τῷ ἠνεῶχθαι τόν οὐρανόν δηλοῖ τήν τοῦ ὀραθέντος κριτοῦ παρουσίαν ἐλεύσεσθαι. Ὥσπερ ἡ τῶν ἐνταῦθα παραπετασμάτων συνολκή, τῶν ἐπί γῆς δικαστῶν τήν κατά τῶν ὑπευθύνων κρίσιν καί ἀπόφασιν».
Τι είναι εκείνο το άνοιγμα του ουρανού; Είναι για να εμφανισθεί ο Χριστός Κριτής, όπως ανοίγει η αυλαία για να εμφανιστούν οι δικασταί να αναγγείλουν μία δικαστική απόφαση. Δηλαδή αυτή δεν την έχομε σήμερα έτσι ακριβώς, ήτο φαίνεται μία εικόνα της αρχαιότητος, αλλά την έχομε μερικώς. Όταν αποσύρονται οι δικασταί, πηγαίνουν σε ένα άλλο δωμάτιο, θα λέγαμε ότι σύρουν τα παραπετάσματα, βγάζουν την απόφαση της δίκης, έρχονται πάλι επί της έδρας, ανοίγουν τα παραπετάσματα και εξαγγέλλουν την απόφασιν της δίκης. Ε, αυτό λέγει τώρα ο Ανδρέας Καισαρείας. Ανοίγουν τα παραπετάσματα του ουρανού, εμφανίζεται ο Κριτής Χριστός για να δώσει την απόφασή Του επί της Ιστορίας πλέον. Διότι όπως θα ‘χετε δει στο κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο, εκεί ο Χριστός δεν ανακρίνει -γιατί είναι παντογνώστης- αλλά μόνο την απόφαση λέγει. Και την αιτιολογεί. «Ήμουν πεινασμένος, διψασμένος και με κοιτάξατε. Ελάτε στη Βασιλεία μου». Στους άλλους: «Ήμουν πεινασμένος, διψασμένος και…». Το ίδιο κριτήριο, ίδιο αντικείμενο κρίσεως, ο ίδιος νόμος «και… αλλά δεν με προσέξατε. Πηγαίνετε εις την κόλασιν». Βλέπετε ότι έχομε εδώ ειλημμένην πλέον την απόφασιν. Δεν θα γίνει έρευνα όπως έχομε στα ανθρώπινα δικαστήρια, γιατί οι δικασταί δεν γνωρίζουν φυσικά ούτε τον εγκληματία ούτε τίποτα. Στηριζόμεθα στους μάρτυρες και στην ανάκριση, στην έρευνα, κ.ο.κ. Εκεί αυτά δεν χρειάζονται. Γι'αυτό και ανοίγουν οι ουρανοί και ο Χριστός Κριτής κρίνει αμέσως.
Και ερχόμεθα, αγαπητοί μου, να το δούμε αυτό. «Καί ἰδού ἵππος λευκός καί ὁ καθήμενος ἐπ' αὐτόν». «Και να, ένα λευκό άλογο και κάποιος να κάθεται πάνω στο λευκό άλογο». Αυτός βέβαια, εκ προοιμίων σας το λέγω, είναι ο Χριστός Κριτής. Μέχρι τώρα, σε όλες αυτές τις αποκαλυπτικές εικόνες της Αποκαλύψεως ο Χριστός εμφανίζεται ως Αρνίον. Και μάλιστα όπως το Άγιον Πνεύμα στην ελληνική γλώσσα είναι ουδετέρου γένους, και ξέρετε ότι το ουδέτερον γένος μέσα μας όταν το λέμε μας δημιουργεί ένα αίσθημα… ό,τι λέγει το ουδέτερο γένος. Δηλαδή ένα αίσθημα ουδετερότητος. Ένα αίσθημα στατικότητος. Στην Λατινική γλώσσα είναι αντίθετα. Ο Λόγος είναι ουδετέρου γένους και το Πνεύμα το Άγιον είναι αρσενικού γένους. Πάντως θέλω να σας πω ότι όταν μιλάμε για ένα ουδετέρου γένους αντικείμενο κ.τ.λ. έχομε το αίσθημα ότι είναι παθητικόν. Πολύ δε παραπάνω με την εικόνα του Αρνίου· του ακάκου, αμάχου Αρνίου. Μέχρι τώρα λοιπόν ο Χριστός εμφανίζεται ως «ἐσφαγμένον ἀλλά ἑστηκός ἀρνίον». Τώρα δεν υπάρχει πια αυτή η εικόνα. Τώρα εμφανίζεται ως άνθρωπος και μάλιστα ως νικηφόρος στρατηλάτης και σαν βασιλιάς. Αυτή τη βασιλική Του ιδιότητα την δείχνουν το λευκό Του άλογο και τα πολλά Του διαδήματα, που θα δούμε λίγο πιο κάτω. Επ’ αυτού γράφει ο Αρέθας: «Ἵππον μέν δια τό τάχος τῆς ἐπελεύσεως, λευκός δέ δια τό φαιδρόν καί ἀνεπισκίαστον τῶν κριμάτων ἐπ' οὐδεμιᾷ δηλουμένων προσωποληψίᾳ». Τι σημαίνει το άλογο; Δια την ταχύτητα του πράγματος. Έρχεται ο κριτής. Θα το δούμε αυτό λίγο πιο κάτω, για την ταχύτητα, πώς γίνεται. Λευκό δε το άλογο για να δείξει το φαιδρόν, το ευχάριστον, αλλά και το δίκαιον, το ανεπισκίαστον. Ότι θα κρίνει χωρίς προσωποληψία. Θα κρίνει δικαιότατα όλους τους ανθρώπους, αλλά και τους αγγέλους.
«Καί ἰδοὺ ἵππος λευκός, καὶ ὁ καθήμενος ἐπ᾿ αὐτόν, καλούμενος πιστὸς καὶ ἀληθινός». Αυτά τα δύο επίθετα, «πιστὸς καὶ ἀληθινός», αποδίδονται εις το βιβλίον της Αποκαλύψεως εις τον Ιησούν Χριστόν. Λέγει ο Αρέθας: «Πιστός δέ καί ἀληθινός ὁ ἀναβάτης, περί οὗ καί Παῦλος φησίν, πιστός μένει ἀρνήσασθαι ἑαυτόν οὐ δύναται». «Πιστός και αληθινός είναι ο αναβάτης του ίππου περί του οποίου ο Παύλος λέγει ότι είναι πιστός και δεν δύναται να αρνηθεί τον εαυτόν του». Το λέγει στη 2α προς Τιμόθεον, 2,13. Εμείς τον αρνούμεθα, Εκείνος όμως δεν μπορεί να αρνηθεί τον εαυτόν Του. Δηλαδή αυτό σημαίνει το πιστός και αληθινός, ότι, ό,τι εξήγγειλε ο Χριστός στα Ευαγγέλια, οπωσδήποτε θα πραγματωθεί· διότι είναι αξιόπιστος και αληθινός. Αγαπητοί μου, αυτό είναι πάρα πολύ σπουδαίο, πάρα πολύ σπουδαίο. Βλέπει κανένας αυτή την παρούσα εικόνα του Εσχάτου Κριτού να γίνεται μία προφητική επαλήθευση των όσων ο Χριστός είπε. Ο Ιωάννης βλέπει την εικόνα αυτή και θα μπορούσε να ζει ταυτοχρόνως την προφητεία του Χριστού, ότι θα ξανάρθει, με την αποκάλυψη της εικόνος, της προφητείας του Χριστού ότι θα ξανάρθει. Κι αυτό δίνει μία σιγουριά. Δηλαδή μία προφητεία προφητείας ή μία όραση προφητείας που ειπώθηκε πιο μπροστά και θα ‘λεγε ο Ιωάννης: «Αληθινός είναι ο Κύριος, πιστός είναι ο Κύριος». Κι εμείς ζώντας αυτήν την πιστότητα και αληθινότητα του Κυρίου του Χριστού, έχομε πολλή την ελπίδα και πολλή τη χαρά. Ο πιστός, αγαπητοί μου, ζει με την ελπίδα και τη χαρά αυτής της προσμονής. Γιατί ό,τι ειπώθηκε από τον Χριστό, θα γίνει. Και θα γίνει γιατί ο Χριστός είναι «πιστὸς καὶ ἀληθινός». Είναι ο «Ναί» και ο «Ἀμήν», όπως λέγει ο Απόστολος Παύλος.
«Καί ἐν δικαιοσύνῃ κρίνει καί πολεμεῖ». Προσέξτε αυτό το σημείο. Αυτή η εν δικαιοσύνη πάταξις των ασεβών και αντιθέων δυνάμεων είναι μία ιδιότης του Μεσσίου. Θυμηθείτε τον 2ο Ψαλμό που λέγει ότι «ἐν ράβδῳ σιδηρᾶ» θα πατάξει τα έθνη. Αυτή λοιπόν η πάταξις ἐν δικαιοσύνῃ των ασεβών, είναι ξαναλέγω άλλη μία φορά, ιδιότης του Μεσσίου. Επάνω σε αυτό γράφει ο Ησαΐας τα εξής -γιατί μας ενδιαφέρει, μας ενδιαφέρει πάρα πολύ για να ζήσουμε τα γεγονότα και να αναμένομε. Στο 11ο κεφάλαιό του γράφει: «Ἀλλά κρινεῖ καί ἐλέγξει καί πατάξει γῆν τῷ λόγῳ τοῦ στόματος αὐτοῦ καί ἐν πνεύματι διά χειλέων ἀνελεῖ (:θα φονεύσει) ἀσεβῆ καί ἔσται δικαιοσύνῃ ἐζωσμένος τήν ὀσφύν αὐτοῦ καί ἀληθείᾳ εἰλημένος τάς πλευράς». «Είναι», θα λέγαμε, «οπλισμένος στις πλευρές Του με την αλήθεια». Ώστε βλέπομε εδώ αυτό που λέγει ο Ησαΐας να επαληθεύεται ευθύς πιο κάτω από τον Ευαγγελιστή Ιωάννη, όπως σας το ανέφερα, θα το δούμε, που θα πολεμήσει τους εχθρούς Του, τις αντίθεες δυνάμεις ο Χριστός, με τον ιππέα που τον αποκαλεί «ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ». Και είναι ο ενανθρωπήσας Λόγος του Θεού· που θα κρίνει τη γη. Είναι εκείνο που είπε ο Ίδιος: «Ο Πατήρ δεν κρίνει κανέναν. Όλη την κρίση την έχει δώσει εις τον Υιόν».
Επάνω σ’ αυτό γράφει ο Απόστολος Παύλος το εξής, Εβραίους 4,12: «Ζῶν γάρ ὁ Λόγος» -επειδή ομιλεί περί Λόγου του Θεού ο Ευαγγελιστής Ιωάννης. «Ζῶν γάρ ὁ Λογος τοῦ Θεοῦ καί ἐνεργῆς(:δυναμικός) καί τομώτερος (:κοφτερότερος) ὑπέρ πᾶσαν μαχαίραν δίστομον καί διϊκνούμενος ἄχρι μερισμοῦ ψυχῆς τε καί πνεύματος, ἁρμῶν τε καί μυελῶν, καί κριτικός (:κρίνει) ἐνθυμήσεων καί ἐννοιῶν καρδίας (:κρίνει τα βάθη της ανθρωπίνης ψυχής) καί οὐκ ἔστι κτίσις ἀφανής ἐνώπιον αὐτοῦ (:δεν υπάρχει κάτι που να κρύβεται μπροστά εις τον κριτήν Χριστόν), πάντα δέ γυμνά καί τετραχηλισμένα τοῖς ὀφθαλμοῖς αὐτοῦ». «Όλα είναι διαφανή μπροστά στα μάτια του δικαίου Κριτού». Διότι δεν θα μπορούσε ποτέ να κρίνει δίκαια αν ήταν, υπήρχε φύσις συσκιασμένη και αδιαφανής.
Εκείνο που είναι πολύ χαριτωμένο είναι αυτό που λέγει η Σοφία Σολομώντος στο 18ο κεφάλαιο, στίχοι 14-15. Ακούσατέ το, είναι περίφημο. Πριν σας το διαβάσω, το χωρίον αυτό αναφέρεται στην τιμωρία της Αιγύπτου που εταλαιπώρησε τον λαό του Θεού. Τους Ισραηλίτας. Και ευρισκόμεθα στην τελευταία νύχτα που παραμένουν οι Εβραίοι εις την Αίγυπτον· και που πρόκειται να επέλθει η 10η και τελευταία πληγή, που είναι ο θάνατος των πρωτοτόκων της Αιγύπτου. Σας διαβάζω τώρα: «Ἡσύχου γάρ σιγῆς περιεχούσης τά πάντα καί νυκτός ἐν ἰδίῳ τάχει μεσαζούσης, ὁ παντοδύναμός σου λόγος ἀπ' οὐρανῶν ἐκ θρόνων βασιλειῶν ἀπότομος πολεμιστής εἰς μέσον τῆς ὀλεθρίας ἤλατο γῆς». Περίφημο! Περίφημο χωρίο! «Ενώ», λέγει, «ήταν σιγή, είχε πέσει νύχτα, κάπου τα μεσάνυχτα, αποτόμως», λέγει, ο παντοδύναμός Σου λόγος»· ο Λόγος του Θεού…· δηλαδή ο Υιός του Θεού – «ο παντοδύναμός Σου Λόγος από τους ουρανούς, από θρόνων βασιλειῶν, θα λέγαμε, από τα βασιλικά παλάτια, από τον ουρανό». Απότομος πολεμιστής, κοιτάξτε, απότομος πολεμιστής. Όπως εμφανίζεται εδώ τώρα στο βιβλίον της Αποκαλύψεως· «εἰς μέσον τῆς ὀλεθρίας ἤλατο γῆς». «Ήρθε να καταπατήσει και να προσφέρει την καταστροφή σε μια γη που Τον αρνήθηκε. Σε μια γη που επέμενε στην αμαρτία της. Σε μια γη που επέμενε στην επιμονή της…». Αγαπητοί μου, το χωρίο αυτό πρέπει να σας πω είναι ένας ιστορικός τύπος των Εσχάτων· που δείχνει πώς θα εισέλθει πάλι εις την Ιστορίαν ο Λόγος του Θεού που σαρκώθηκε.
Αυτό το «ἀπότομος» ο Χριστός είπε: «αιφνιδίως». Είπε την εικόνα του κλέπτου εν νυκτί. Ουδείς θα περιμένει. Τίποτα. Οι πιστοί μόνο θα περιμένουν. Μόνον οι πιστοί θα περιμένουν. Οι άπιστοι θα’ χουν μεσάνυχτα. Μεσάνυχτα στην καρδιά τους και στον νου τους. Μέσα σ’ αυτά τα μεσάνυχτα, ξαφνικά, απότομα, αιφνίδια, θα γίνει η Δευτέρα του Χριστού παρουσία. Ξέρετε πόσο απότομα; Η έλευση του Χριστού και η ανάσταση των νεκρών θα γίνει όπως λέγει ο Απόστολος Παύλος: «ἐν ριπῇ ὀφθαλμοῦ, ἐν ἀτόμῳ». Ριπή θα πει ανοιγόκλειμα των ματιών. Έχομε την αίσθηση του χρόνου ανοιγοκλεισίματος των βλεφάρων μας; Χάνουμε την εικόνα από μπροστά μας όταν ανοιγοκλείνομε τα μάτια μας προκειμένου να διαβραχούν με το δάκρυ οι επιφάνειες των ματιών μας; Δεν την χάνομε. Ήταν ένα πρακτικός τρόπος να δοθεί μια εικόνα του πολύ γρήγορου.
Μίλησε όμως και θεωρητικά ο Απόστολος Παύλος. Είπε «ἐν ἀτόμῳ». «Άτομον» θα πει άτμητον. Αυτό που δεν κόβεται πιο κάτω. Όχι άτομον ύλης, αλλά άτομον χρόνου. Δηλαδή μικρότατος χρόνος. Και πώς να τον παραστήσει; Τον παριστάνει με το ανοιγόκλειμα των ματιών. Τι σημαίνει αυτό; Το αιφνίδιον της εμφανίσεως του Χριστού Κριτού και της αναστάσεως των νεκρών. Γι΄αυτό σας είπα, είναι πολύ ωραία αυτή η εικόνα από τη Σοφία Σολομώντος. Η αξία της ξέρετε πού βρίσκεται; Δεν βρίσκεται στην περιγραφή. Αλλά σε ένα ιστορικό προηγούμενο. Στο ότι δηλαδή αυτό συνέβη τη νύχτα εκείνη στην Αίγυπτο. Τύπος ιστορικός. Όπως και οι 10 πληγές είναι ιστορικοί τύποι των τριών επτάδων πληγών, που προσφέρονται μέσα στην Ιστορία και προπαντός στα έσχατα. Είναι λοιπόν οι δέκα πληγές, ιστορικός τύπος. Εκείνο που έχει βαρύτητα εις τον Χριστιανισμόν είναι το ιστορικόν προηγούμενον. Ο ιστορικός τύπος. Αγαπητοί μου, ο Χριστιανισμός είναι αποκάλυψις, είναι ιστορία, είναι ιστορικόν προηγούμενον. Είναι χειροπιαστό πράγμα. Όλες οι άλλες θρησκείες, επειδή υπάρχουν τόσες και κυκλοφορούν και τις λέγουν ότι είναι όλες καλές, σας λέγω, όλες οι άλλες θρησκείες είναι επίνοια ανθρωπίνη. Αν μπορείς, χάλκευσε την προφητεία. Μπορείς; Δεν μπορείς. Κι ο Χριστιανισμός έχει και στηρίζεται επάνω στην προφητεία και στα γεγονότα. Στα γεγονότα και στην προφητεία. Όλες οι άλλες θρησκείες είναι κατ’ επίνοιαν. Κατά κατασκευή του νου.
«Οἱ δέ ὀφθαλμοί αὐτοῦ ὡς φλόξ πυρός». «Τα μάτια Του», λέγει, «είναι σαν φλόγα πυρός». Φωτιά που βγαίνει από τα μάτια. Παράξενο! Βγαίνει από τα μάτια φωτιά! Φοβερό το θέαμα. Επάνω σ’ αυτό γράφει ο Ανδρέας Καισαρείας: «Κρίνει τοῖς ὀφθαλμοῖς ἤγουν τή ἐποπτική αὐτοῦ δυνάμει, ἀφορίζων φλόγα πυρός. Δικαίοις μέν φωτιστικήν, ἀλλ' οὐ καυστικήν, ἁμαρτωλοῖς δέ καυστικήν, ἀλλά ἀφώτἱστον». Ωραίο χωρίο! Σπουδαίο. Ασφαλώς το ‘χει πάρει από τον Μεγάλο Βασίλειο. Ότι κρίνει με τα μάτια Του, δηλαδή είναι η εποπτική δύναμις του Θεού Λόγου, ότι τα βλέπει όλα. Και αυτή η φλόγα που φεύγει από τα μάτια, η φωτιστικότητά της φθάνει στους δικαίους και δίνει την δόξαν, χωρίς την καυστικότητα. Η καυστικότητά της φθάνει στους αμαρτωλούς και χωρίς την φωτιστικότητα και δίνει την κόλαση. Την τιμωρία. Είναι αξιοσημείωτο ότι αυτή η πύρινη φλόγα φεύγει από τα μάτια του Χριστού και όχι από κάποιο άλλο μέρος του σώματος. Ξέρετε τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι ο Χριστός ανά πάσα στιγμή βλέπει και τους εν τη Βασιλεία του Χριστού και τους εις την κόλασιν. Τους βλέπει ανά πάσα στιγμή. Αν αποσύρει τα μάτια Του ο Χριστός, παύει η κόλασις να είναι κόλασις. Βλέποντας τους αμαρτωλούς, γίνεται κόλασις. Φοβερό!
«Καί ἐπί τήν κεφαλήν αὐτοῦ διαδήματα πολλά». «Και πάνω στο κεφάλι του πολλά στέμματα βασιλικά». Αυτά τα πολλά διαδήματα είναι μία εικόνα ότι είναι ο πραγματικός Βασιλιάς των βασιλέων. Και αντιδιαστέλλεται προς τον πρόσκαιρον άρχοντα του κόσμου τούτου, τον δράκοντα και το θηρίον με τα επτά κεφάλια και τα επτά διαδήματα. Επάνω σ’ αυτό γράφει ο Αρέθας τα εξής: «Τά πολλά διαδήματα τῆς κατά πάντων ἐξουσίας ἐστίν γνώρισμα οὐρανίων καί ἐπιγείων καί καταχθονίων». Ότι είναι Κύριος ο Χριστός των ουρανίων δυνάμεων, των αγγέλων, των επιγείων- όσοι είναι στη γη- και των καταχθονίων- όσοι είναι στον Άδη. Είναι κύριος του παντός. Ενεφανίζετο ο Αντίχριστος κύριος του παντός και ο δράκων, αλλά δεν είναι. Αυτούς θα τους πιάσει ο Χριστός, θα δούμε λίγο πιο κάτω, μετά το Πάσχα, πρώτα ο Θεός, από τον σβέρκο, από το αυτί, και θα τους πετάξει μέσα στην κόλαση. Τι αθλιότης!
«Ἔχων ὀνόματα γεγραμμένα». «Είχε ονόματα γραμμένα». Προφανώς στο μέτωπο, ή στα στέμματα. Τα ονόματα του Μεσσίου, κατά την ανατολικήν συνήθεια σχετίζονται και ανταποκρίνονται πάντοτε προς την φύσιν και τις ιδιότητες που τις εκφράζουν. Δηλαδή για να καταλάβετε ο Ησαΐας στο 9ο κεφάλαιό του γράφει τα εξής: «Καί καλεῖται -αναφέρεται στον Μεσσία- τό ὄνομα αὐτοῦ Μεγάλης Βουλῆς Ἄγγελος, Θαυμαστός Σύμβουλος, Θεός Ἰσχυρός, Ἐξουσιαστής, Ἄρχων εἰρήνης, Πατήρ τοῦ μέλλοντος αἰῶνος». Αυτά είναι ονόματα, ονόματα ιδιότητες όμως που εκφράζουν ποιος είναι ο Μεσσίας.
«Καί ὄνομα γεγραμμένον ὃ οὐδείς οἶδεν εἰ μή αὐτός». «Και όνομα γραμμένο που κανείς δεν το ξέρει παρά μόνον Αυτός». Αυτός ο στίχος δεν έρχεται σε αντίφαση με το προηγούμενο χωρίο που λέγει «ονόματα πολλά γραμμένα», και συνεπώς ευανάγνωστα, αλλά απλώς θέλε να εκφράσει ότι τα πάντα του Θεού δεν είναι γνωστά εις τα κτίσματα. Κι όπως εν προκειμένω γράφει ο Αρέθας: «Τό ἄγνωστον τό τοῦ ὀνόματος, το τῆς οὐσίας αὐτοῦ ἀκατάληπτον σημαίνει». Ποιο είναι αυτό το «ἄγνωστον ὂνομα»; Αναφερόμενο στην ουσία του Θεού. Ποια είναι η ουσία του Θεού; Άγνωστη. Ποιος την ξέρει την ουσία του Θεού; Την ξέρει μόνον ο Θεός. Και συνεχίζει: «Τaῖς γάρ οἰκονομίαις ὢν πολυώνυμος ὡς ἀγαθός ὡς ποιμήν, ὡς ἥλιος, ὡς φῶς, ὡς ζωή, ὡς ἁγιασμός, ὡ ἀπολύτρωσις». Τι θα πει εδώ: «ταῖς γάρ οἰκονομίαις»; Ό,τι αφορά στις σχέσεις Του με το μυστήριο της θείας οικονομίας. Στις σχέσεις Του με τον κόσμο. Εκεί έχει τα ονόματα: Αγαθός, Ποιμήν, Ήλιος, Φως, Ζωή, Αγιασμός, Απολύτρωσις. Και αν θέλετε, λέγει ο Αρέθας, «καί ταῖς ἀποφάσεσιν». «Ἀπόφασις» είναι η αποφατικότητα, δηλαδή και να μιλήσομε αποφατικά «ὁμοίως ὡς ἄφθαρτος, ἀόρατος, ἀναλλοίωτος». «Η ουσία», λέγει ο Αρέθας, «ανώνυμος». Δεν έχει όνομα η ουσία του Θεού. Η ουσία ανώνυμος. «Αὐτῷ μόνο γνωστή καί οὐ τί μή ἑτέρῳ». «Μόνον εις τον Θεόν είναι γνωστή η ουσία του Θεού και σε κανέναν απολύτως άλλον».
Πέραν της ουσίας, που είναι ανώνυμος, αυτό το άγνωστον όνομα είναι, αγαπητοί μου, ήδη γνωστόν εις την Εκκλησίαν. Και είναι εκείνο που αναφέρει ο Ιερός Ευαγγελιστής, προσέξτε, προσέξτε αυτό το σημείο, στον πρόλογο του Ευαγγελίου του, εις τον πρόλογον της πρώτης επιστολής του, της Καθολικής, και εις τον εξής επόμενο στίχο που λέγει: «Καί τό ὄνομα Αὐτοῦ ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ». Είναι γνωστός μόνον εις τους πιστούς της Εκκλησίας. Θα μου πείτε: «Κι ένας απέξω μπορεί να πει: ‘’Ο Λόγος του Θεού’’». Δεν θα καταλάβει τίποτα. Το περιεχόμενο του ονόματος Αυτού είναι αποκαλυμμένο μόνο μέσα στην Εκκλησία. Και είναι γνωστό ότι το όνομα «Λόγος» δεν εκφράζει βέβαια την ουσία του Θεού. Εκφράζει όμως την τριαδικότητα του Θεού· διότι έτσι πληροφορούμεθα τα τρία πρόσωπα της Αγίας Τριάδος. Αλλά θα επανέλθω στον Λόγο του Θεού, γιατί είναι λίγο πιο κάτω.
«Καί περιβεβλημένος ἱμάτιον βεβαμμένον ἐν αἵματι». «Και ντυμένος με ιμάτιο που είναι βαμμένο με αίμα». Τι σημαίνει αυτό; Ότι γυρίζει νικητής από τον πόλεμο εναντίον των εχθρών Του, τους οποίους κατενίκησε. Γράφει σ’ αυτό ο Ησαΐας: Και παρακαλώ παρακολουθήστε το γιατί είναι λίγο μακρύ. Ησαΐας, 63 κεφάλαιο, στίχοι 1-4: «Τίς οὗτος ὁ παραγενόμενος ἐξ ᾿Εδώμ, ἐρύθημα ἱματίων ἐκ Βοσόρ, οὕτως ὡραῖος ἐν στολῇ βίᾳ μετὰ ἰσχύος; (:Ποιος είναι Αυτός που ήρθε από την Εδώμ, από την Ιδουμαία, -Εδώμ θα πει κόκκινος-, από την χώρα την κόκκινη και τα ιμάτιά του είναι κόκκινα. Είναι πολύ όμορφος. Είναι τόσο πολύ ωραίος που φέρει στρατιωτική στολή και προχωρεί βιαστικά και με δύναμη; Ποιος είναι αυτός;)», ερωτά ο προφήτης. «Ἐγὼ διαλέγομαι δικαιοσύνην καὶ κρίσιν σωτηρίου -ομιλεί τώρα ο ερχόμενος, δηλαδή ο Μεσσίας: Εγώ είμαι Εκείνος ο Οποίος κηρύττω δικαιοσύνη, κρίνω δίκαια μετά δυνάμεως και σώζω». Ερωτά πάλι ο προφήτης διαλογικά: «Διατί σου ἐρυθρὰ τὰ ἱμάτια καὶ τὰ ἐνδύματά σου ὡς ἀπὸ πατητοῦ ληνοῦ; (:Γιατί είναι κόκκινα τα ρούχα σου και τα ενδύματά σου σαν να βγήκες από το πατητήρι με σταφύλια κόκκινα, βυσσινιά και έβαψες τα ρούχα σου;)». «Πλήρης καταπεπατημένης, καὶ τῶν ἐθνῶν οὐκ ἔστιν ἀνὴρ μετ᾿ ἐμοῦ». Και απαντάει: «Ναι, είμαι γεμάτος από τους χυμούς των σταφυλιών που καταπατούνται μέσα στον ληνόν, μέσα στο πατητήρι. Κανείς άλλος από τους εθνικούς δεν ήτο μαζί μου στη δουλειά αυτή, στο έργο αυτό»· καὶ κατεπάτησα αὐτοὺς ἐν θυμῷ μου καὶ κατέθλασα αὐτοὺς ὡς γῆν καὶ κατήγαγον τὸ αἷμα αὐτῶν εἰς γῆν. Ἡμέρα γὰρ ἀνταποδόσεως ἐπῆλθεν αὐτοῖς, καὶ ἐνιαυτὸς λυτρώσεως πάρεστι». «Ήρθα και καταπάτησα», λέγει, «τους εθνικούς, τους εχθρούς μου, -είναι οι αντίθεες δυνάμεις που θα κατανικήσει ο Χριστός- γιατί ήρθε η ημέρα της εκδικήσεως και η ημέρα της λυτρώσεως. Εκδικήσεως κατά των ασεβών, της λυτρώσεως υπέρ των ευσεβών». Είναι πολύ ωραίο αυτό που λέγει ο Ησαΐας στο 63ο κεφάλαιο.
Ο δε Ανδρέας Καισαρείας ερμηνεύει. Προσέξτε τώρα αυτό. Την ερμηνεία του Αγίου Ανδρέου. «Ἱμάτιον ἐνταῦθα τοῦ Θεοῦ Λόγου, ἡ παναγία σάρξ αὐτοῦ καί ἄφθαρτος, ἡ βαφεῖσα ἐν τῷ ἑκουσίῳ πάθει, τῷ ἰδίῳ αὐτοῦ αἵματι». «Τι είναι τα κόκκινα ιμάτια; Είναι η παναγία σάρκα Του. Η σάρκα του Θεού Λόγου· που ενανθρώπησε. Και που έμεινε άφθαρτη. Και που βάφτηκε σ’ αυτό το θεληματικό του πάθος επάνω στον σταυρό για την λύτρωση των ανθρώπων». Δηλαδή πρόκειται για την ενανθρώπηση και την ιλαστήριον θυσία του Θεού Λόγου.
«Καί κέκληται τό ὄνομα αὐτοῦ ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ». «Και ονομάστηκε το όνομά Tου, «ο Λόγος του Θεού». Εάν έπρεπε, αγαπητοί μου, να αναλύσουμε το όνομα αυτό, «ο Λόγος του Θεού» και πολύ χρόνον θα χρειαζόμαστε, αλλά προπαντός γνώσιν μυστηρίων Θεού. Δηλαδή αληθή θεολογία. Γι΄αυτό τον λόγο θα περιοριστώ μόνο σε πολύ λίγα σημεία. Σας υπενθυμίζω μόνο ότι η Εκκλησία μας, την ευσχημοτάτη ημέρα του Πάσχα, ως ευαγγελική περικοπή έχει το πρώτο κεφάλαιο από το κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο και για να δείξει ακριβώς και να προβάλει τον Θεόν Λόγον που ενηνθρώπησε. Γι΄αυτό το κάνει η Εκκλησία μας αυτό. Και θα μας πει ότι «ὁ λόγος σάρξ ἐγένετο».
Ωστόσο, ακούστε μια ωραιοτάτη ερμηνεία, στα λίγα λεπτά που μας μένουν, του Ανδρέου Καισαρείας: «Πῶς ὁ ἀνώνυμος καί πᾶσιν ἄγνωστος ἐνταῦθα Λόγος ὀνομάζεται;». «Πώς, αφού είναι ανώνυμος και είναι σε όλους άγνωστος, πώς παρά ταύτα ονομάζεται ο Λόγος του Θεού;». Και έχει τρία σημεία. Πρώτον. «Ἢ πρός ἔνδειξιν τῆς ὑικῆς ὑποστάσεως καί τῆς ἀπαθοῦς ἐκ Πατρός γεννήσεως, καθάπερ καί ὁ ἡμέτερος λόγος ἐκ τοῦ ἡμετέρου νοῦ πρόεισιν (:όπως φεύγει ο δικός μας λόγος, η φωνή μας και εκφράζει τον νουν, έτσι και ο Θεός Λόγος, ο Υιός, πώς να το εκφράσει κανείς, είναι απαθής η γέννησίς Του από τον Πατέρα. Και ονομάζεται Λόγος)». Δεύτερον. «Ἢ τῶν πάντων τῶν ὄντων τούς λόγους ἐν ἑαυτῷ φέρειν (:ή διότι μέσα του ο Θεός Λόγος φέρει τους λόγους των όντων)». Τα όντα είναι τα όντα. Όλα τα όντα. Οι λόγοι είναι οι αιτίες. Οι αιτίες των όντων λέγονται λόγοι των όντων. Και ονομάζεται Λόγος επειδή Εκείνος εδημιούργησε τον κόσμον και «ἐν ἑαυτῷ φέρει», μέσα Του έχει τους λόγους των όντων. Τι ωραίο αυτό! Όσοι το καταλαβαίνετε. Μεγαλείο! Να βλέπεις τον Ιησούν Χριστόν παντού μέσα στην Δημιουργία, διότι όλους τους λόγους των όντων τους βρίσκομε μέσα στον Θεόν Λόγον· που «σάρξ ἐγένετο καί ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν». Και τρίτον. «Ἢ τό ἐξαγγελεύς εἶναι τῆς πατρικῆς σοφίας τε καί δυνάμεως». Τρίτον, λέγεται Λόγος, διότι εξαγγέλλει την σοφίαν και την δύναμιν την πατρικήν. Έρχεται να πει ό,τι είχε να πει ο Πατέρας. Γι΄αυτό λέγεται Λόγος.
Αγαπητοί μου, αυτού του Λόγου του Θεού που τα ιμάτιά Του είναι ερυθρά, εορτάζομε αυτές τις μέρες. Όσο βαθαίνομε στους προφήτας και γενικά στο νόημα της Αγίας Γραφής, τόσο ανακαλύπτομε Ποιος είναι αυτός ο ενανθρωπήσας Λόγος του Θεού. Και ότι είναι «ὁ ἀληθινός καί ὁ πιστός».
Καλές γιορτές.
76η ομιλία στο βιβλίο της Καινής Διαθήκης
« Ιερά Αποκάλυψις ».
Όλες οι ομιλίες του βιβλίου
« Αποκάλυψις » εδώ ↓.
http://www.arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/kainh-diauhkh/iera-apokalycis
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40qa7vUvidbEX6OBGq3b9WeV
Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.
Ψηφιοποίηση και επιμέλεια κειμένου: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.
__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0
📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1
📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0
Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk
__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share
†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.