†.Βρισκόμαστε, παιδιά, στον διάλογο ανάμεσα στην Εὔα καὶ στὸν ὄφι. Θυμόσαστε ὅτι εἴχαμε αναφερθεῖ πάνω στο θέμα τῆς ἀπαντήσεώς της καί εἴχαμεπεῖ ὅτι οπωσδήποτε αὐτά πού ἀπάντησε ἡ Εὔα στάθηκαν ἢ βάση να προχωρήσει ὁ διάβολος στήν ἀνατροπή τῶν πρωτοπλάστων.
θὰ σᾶς θυμίσω τις μεθόδους ἐκεῖνες πού μετῆλθε και μετέρχεται πάντοτε ὁ διάβολος, πού εἶναι ἡ συνύπαρξη, ὁ διάλογος, ἡ διείσδυση καί ἡ ἀνατροπή.
Αλλά σέ ὅλα ἐκεῖνα πού εἶπε ἡ Εὔα καί ἔδωσε ὕλη στον διάβολο για να συνεχίσει το παρακάτω σχέδιό του το πονηρότατο, τί ἀπάντησε ὁ διάβολος;
Διαβάζουμε: «Καὶ εἶπεν ὁ ὄφις τῇ γυναικί· οὐ θανάτω ἀποθανεῖσθε· ᾔδει γὰρ ὁ Θεός, ὅτι ᾗ ἂν ἡμέρᾳ φάγητε ἀπ᾿ αὐτοῦ, διανοιχθήσονται ὑμῶν οἱ ὀφθαλμοὶ καὶ ἔσεσθε ὡς θεοί, γινώσκοντες καλὸν καὶ πονηρόν» (Γέν. 3, 4-5). Καί εἶπε τό φίδι στη γυναίκα: Καθόλου δέν θά πεθάνετε, γιατί γνώριζε ὁ Θεός ὅτι τήν ἡμέρα πού θά γευθεῖτε αὐτόν, τόν καρπόν τούτου τοῦ δένδρου, θα διανοιχθοῦν τὰ μάτια σας καί τότε θα γίνετε σαν θεοί, γνωρίζοντας το καλό καί τό πονηρό.
Στα λόγια αὐτὰ τοῦ διαβόλου, παιδιά, τί νά πεῖ κανείς; Παρατηρούμε τρία πράγματα. Πρῶτα ἀπ' ὅλα, ένα τεράστιο ψέμα. Καί νά φανταστεῖτε ὅτι εἶναι το πρῶτο ψέμα μέ τό ὁποῖο ὁ διάβολος παρουσιάζει τον Θεό ψεύτη! Γι' αὐτό ὁ διάβολος πῆρε την προσηγορία, τὸ ὄνομα, διάβολος.
Τὰ ὀνόματα πού τοῦ ἔχουν ἀποδοθεῖ εἶναι ἀκριβῶς ἀπό τή στάση του, τη στάση κακουργίας πού παρουσιάζει· φέρ᾽ εἰπεῖν, λέγεται σατᾶν ἢ σατανᾶς, που εἶναι ἑβραϊκή λέξη καί θά πεῖ ὁ ἀντικείμενος. Χρησιμοποιεῖται καί ἡ ἑλληνική λέξη αντικείμενος, πού εἶναι αὐτός πού ἀντίκειται, αὐτός πού ἀντιλέγει, πού εἶναι ἀπέναντι. Λέει ὁ Θεός κάτι, ὁ διάβολος λέει τό ἀντίθετο, το διαφορετικό.
Μήπως κι ἐμεῖς ἐδῶ, ὅταν ἀπό ἕναν ἐγωισμό, λέμε κάτι τό ἀντίθετο, μήπως ἔχουμε καμμία ομοιότητα μέ τόν σατανᾶ, ὡς ἀντικείμενον στο θέλημα τοῦ Θεοῦ; Ὅταν λέμε Ὄχι, δεν πάω στήν ἐκκλησία!... Ὄχι, δέν κάνω αυτό!... μήπως ἔχουμε καμμία συγγένεια; Ας τό σκεφθεῖ ὁ καθένας μας.
Καί κάτι ἀκόμη. Λέγεται διάβολος γιατί διέβαλε, κατηγόρησε τόν Θεό στούς πρωτοπλάστους. Είπε δηλαδή ὅτι ὁ Θεός δέν σκέπτεται όπως τούς τά εἶπε, αλλά σκέπτεται διαφορετικά. Αρα, τί ἔκανε ἐδῶ; διέβαλε τόν Θεό στούς πρωτοπλάστους. Συνεπώς ήταν τό πρώτο μεγάλο ψέμα.
Γι' αὐτό καί ὁ Κύριος, ὁ Ἰησοῦς Χριστός, είπε ἀργότερα: «ἐκεῖνος ἀνθρωποκτόνος ἦν ἀπ᾿ ἀρχῆς καὶ ἐν τῇ ἀληθείᾳ οὐχ ἔστηκεν, ὅτι οὐκ ἐστιν ἀλήθεια ἐν αὐτῷ· ὅταν λαλῇ τὸ ψεῦδος, ἐκ τῶν ἰδίων λαλεῖ, ὅτι ψεύστης ἐστὶ καὶ ὁ πατὴρ αὐτοῦ» (Ἰωάν. 8, 44). Ἐκεῖνος –ὁ διάβολος– ἀπό τήν ἀρχή ήταν ανθρωποκτόνος, ἤθελε δηλαδή να φονεύσει τούς ἀνθρώπους, τούς πρωτοπλάστους, καί στην αλήθεια τοῦ Θεοῦ δέν στέκεται, γιατί δεν υπάρχει αληθεια μέσα του· όταν λέει το ψέμα, από μέσα του το βγάζει, γιατί είναι ψεύτης και ο πατέρας τοῦ ψεύδους! Μόνος του ο διάβολος χαλκεύει, επινοεῖ καί ἐκφέρει το ψέμα· δεν του λέει κάποιος πες ψέματα.
Πράγματι λοιπόν ἐδῶ βλέπουμε τή συμφωνία τῆς Αγίας Γραφῆς, Καινῆς καί Παλαιᾶς Διαθήκης. Ὁ Ἰησούς Χριστός χαρακτηρίζει τον διάβολο ψεύτη και πατέρα τοῦ ψεύδους ἀπό τή συμπεριφορά του ἀπέναντι στούς ἀνθρώπους· ειδικά δέ γιά τούς πρωτοπλάστους ἐδῶ ἀναφέρεται καί ὡς ἀνθρωποκτόνος.
Ἄν, παιδιά, καμμιά φορά ὁ διάβολος πεῖ καί τήν ἀλήθεια, ἔχει τόν σκοπό του.
Αλήθεια, ὁ διάβολος λέει καί τήν ἀλήθεια;...
Ναί, ναί, ὁ διάβολος λέει καί ἀλήθεια!
Ὅμως ὁ Χριστός δέν εἶπε ὅτι πάντα λέει το ψέμα;
Ἐδῶ εἶναι τώρα τό σπουδαῖο. Αν καμμιά φορά ὁ διάβολος λέει τήν ἀλήθεια, τό κάνει γιατί κι ἐδῶ εἶναι ἡ μέθοδός του, ώστε να κερδίσει τήν ἐμπιστοσύνη τοῦ ἀνθρώπου, καί νά τόν κάνει μετά να πιστέψει σ' ένα μεγαλύτερο ψέμα πού θά τοῦ παρουσιάσει.
Νά σᾶς πῶ ἕνα παράδειγμα.
Όταν θέλουμε να πιάσουμε ψάρια στη θάλασσα, στο αγκίστρι μας βάζουμε ἕνα δόλωμα. Αὐτό πού βάζουμε είναι φαΐ, ἄς ποῦμε ἕνα κομματάκι ψωμί. Μπορούσαμε νά τό φᾶμε ἐμεῖς αὐτό τό κομματάκι το ψωμί· ἀλλά προτιμοῦμε νά τό θυσιάσουμε, προκειμένου να πιάσουμε ένα μεγάλο ψάρι, τό ὁποῖο βεβαίως ἔχει πολύ περισσότερο φαὶ ἀπ' ὅ,τι ἕνα κομματάκι ψωμί, ἕνα δόλωμα.
Αυτό κάνει καί ὁ διάβολος. Ἡ ἀλήθεια που λέει καμμιά φορά εἶναι ἕνα δόλωμα, γιά νά μᾶς παγιδέψει καί νά ἐκφέρει μετά το μεγάλο του ψέμα.
Θὰ σᾶς πῶ ἕνα παράδειγμα ἀκόμη, ἀπό τήν Ἁγία Γραφή.
Ὁ ἀπόστολος Παῦλος, μέ τόν Λουκᾶ καί τόν Σίλα, εἶχαν πάει στούς Φιλίππους τῆς Μακεδονίας. Ἐκεῖ μία παιδίσκη, μία δούλη, ἡ ὁποία είχε πνεῦμα πύθωνος, δηλαδή ήταν μαντευομένη, ὅταν περνοῦσε ὁ Ἀπόστολος μέ τούς συνεργάτες του, πετιόταν ἀπό τό σπίτι και τούς ἀκολουθοῦσε. Αὐτή ἀνῆκε σε κάποια ἀφεντικά, πού τήν ἐκμεταλλεύονταν γιά τή μαντική της ιδιότητα, διότι μάζευαν χρήματα. Αυτή λοιπόν ἔλεγε: Αὐτοί οἱ ἄνθρωποι εἶναι δοῦλοι τοῦ Θεοῦ τοῦ Ὑψίστου, πού ἦρθαν ἐδῶ στήν πόλη για να κηρύξουν τήν ὁδό τῆς σωτηρίας, τό Εὐαγγέλιο. Αλήθεια δέν ἔλεγε ἡ μαντευομένη; Τήν ἀλήθεια ἔλεγε.
Ὅμως, ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἀγανάκτησε μέ τήν συμπεριφορά, ὄχι τῆς παιδίσκης, αλλά τοῦ σατανᾶ, γιατί είχε νοῦν Χριστοῦ (Βλ. Α΄ Κορ. 2, 16) καί μποροῦσε νά βλέπει, πίσω ἀπό τίς ἐκφερόμενες αλήθειες, τό μέγα ψέμα. Κάποια στιγμή στάθηκε καί είπε στον διάβολο: Φύγε από τήν κοπέλα αυτή, καί μή ξαναγυρίσεις πίσω!... Τήν ἴδια ώρα, παιδιά, ή παιδίσκη αὐτή ἔχασε τή μαντική της ἱκανότητα, γιατί ἔφυγε ὁ διάβολος.
Η περιπέτεια βέβαια τοῦ ἀποστόλου Παύλου και τοῦ Σίλα ἀπό τήν ἐκδίκηση τοῦ διαβόλου είναι γνωστή· διαβάστε τις Πράξεις τῶν Ἀποστόλων να τή δεῖτε. (Πράξ. 16, 16-34)
Αλλά γιατί ὁ ἀπόστολος Παῦλος δεν δέχθηκε την διαφήμιση του σατανᾶ; Δεν θα μπορούσε να κάνει μια καλή δουλειά στην πόλη, αφου πρόσεχαν ὅλοι σ' αυτήν τη μαντευομένη καί τήν πίστευαν; Θα ήταν πάρα πολύ εύκολο να κάνει πολλούς Χριστιανούς μέσα στην πόλη ἀξιοποιώντας τήν μαρτυρία τοῦ διαβόλου. Γιατί λοιπόν ὁ διάβολος ἤθελε να κάνει κήρυγμα ὑπέρ τοῦ Εὐαγγελίου;
Α, νά σᾶς πῶ· ἐδῶ εἶναι ἡ πονηριά του. Ἔκανε τό κήρυγμα ὑπέρ τοῦ Εὐαγγελίου, ὥστε ὅταν θά ἔφευγε ὁ Παῦλος, νά ἀνακατέψει μαζί μέ τήν ἀλήθεια καί τό ψέμα, μαζί μέ τήν ἀλήθεια τῆς πίστεως καί τήν αἵρεση, καί νά δημιουργήσει αὐτό πού λέμε νοθεία. Ἡ νοθεία είναι μία μέθοδος τοῦ σατανᾶ. Γι' αυτόν λοιπόν τόν λόγο δέν ἤθελε ὁ ἀπόστολος Παῦλος συστάσεις ἀπό τόν διάβολο· διότι ὁ διάβολος θά ἔκανε αὐτή τήν νοθεία.
Νά σᾶς πῶ μιά νοθεία; Το ξεμάτιασμα. Βάζουν νερό μέ λάδι, ἀναφέρουν τό ὄνομα τοῦ Χριστοῦ, τῆς Παναγίας, τῶν Ἁγίων... Στην πραγματικότητα ὅμως δέν ἐπικαλοῦνται τόν Χριστό· νομίζουν ὅτι ἐπικαλοῦνται τόν Χριστό. Ἡ ἐκφώνηση ὅλων ἐκείνων τῶν λόγων καί ὅλη ἐκείνη ἡ διαδικασία ξέρετε ποῦ καταλήγει; να εἶναι μία παραχάραξη τοῦ Μυστηρίου τοῦ Εὐχελαίου! μία νοθεία δηλαδή.
Ὅπως θα ξέρετε, στη νοθεία δέν λείπει παντελῶς το πολύτιμο στοιχεῖο. Ὅταν ἔχουμε μια ψεύτικη λίρα, αυτή βέβαια ἔχει μέσα χρυσάφι· ἀλλά ἔχει λίγο, εἶναι νοθευμένη, είναι κίβδηλη. Συνεπῶς ἐδῶ βλέπουμε ὅτι ἀρχή τοῦ σατανᾶ εἶναι νά λέει κάποτε μια ἀλήθεια, γιά νά πεῖ παρακάτω ένα μεγάλο ψέμα, καί νά πλανά τούς ἀνθρώπους. Προσοχή λοιπόν, ἂς τό ξέρουμε πολύ καλά αυτό.
Δεύτερο στοιχεῖο. Ὁ διάβολος ἐδῶ, ἐκτός ἀπό τό ψέμα, εἶπε στην Εὔα καί μία τρομερή συκοφαντία ἐναντίον τοῦ Θεοῦ. Τί συκοφαντία; Ὅτι ὁ Θεός εἶναι φθονερός! Γνωρίζει ὁ Θεός, εἶπε, ὅτι ὅταν ἐσεῖς δοκιμάσετε ἀπό τόν καρπό θα γίνετε θεοί. Αὐτό ἦταν ἕνα ψέμα. Κι ἄν τό θέλετε μάλιστα, σᾶς πληροφορῶ ὅτι τό πρόγραμμα τοῦ Θεοῦ, δηλαδή τό θεῖο σχέδιο, ἦταν να θεωθοῦν οἱ πρωτόπλαστοι, νά γίνουν θεοί! Απόδειξη, ὅτι γι' αὐτό ἦρθε ὁ Ἰησοῦς Χριστός· για να διορθώσει μέ τήν ὑπακοή Του πρός τόν Πατέρα ἐκεῖνο πού δέν πέτυχε ὁ Ἀδάμ μέ τήν ἀνυπακοή του. Δηλαδή, όπως ἀντιλαμβάνεστε, ὁ τελικός σκοπός τοῦ Χριστιανοῦ εἶναι ή θέωση. (Ο Θεόφιλος Αντιοχείας φαίνεται πώς χρησιμοποιεῖ πρῶτος τόν ὅρο θέωση, στην Πρὸς Αὐτόλυκον ἐπιστολή του, περιορίζοντας τή σημασία του σ' αυτήν τῆς ἀθανασίας. Ὁ ἅγιος Εἰρηναῖος συσχετίζει τήν ἔννοια τῆς θεώσεως μέ τήν ἐνσάρκωση τοῦ Λόγου. Ο δέ Θεοδώρητος Κύρου αἰτιολογεῖ: «Οὕτω καὶ θεὸς ὁ ἄνθρωπος ὠνομάσθη, ἐπειδὴ εἰκὼν προσηγορεύθη Θεοῦ.» (Ερωτήσεις εἰς τὴν Γένεσιν, Κ΄, PG 80, 105D). Ισως ὁ πιό ἀναγνωρισμένος ὄρος γιά τήν θέωση προέρχεται ἀπό τόν μέγα Αθανάσιο (Λόγος περὶ τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Λόγου, PG 25, 96: «αὐτὸς γὰρ ἐνηνθρώπησε, ἵνα ἡμεῖς θεοποιηθῶμεν»). Κατά τόν μεγάλο Ρώσο Θεολόγο π. Γεώργιο Φλωρόφσκι, θέωση σημαίνει υἱοθεσία ἀπό τον Θεό (Οἱ Ἀνατολικοί Πατέρες του 4ου αιώνα, ἐκδ. Πουρναρας, Θεσσαλονίκη 1991, σ. 69). Βλ. Ρωμ. 8,15. Γαλ. 4,5. Ἐφεσ. 1,4 και π. Αθανασίου Μυτιληναίου, Ἡ Γένεσις, Τόμος Β΄, Μαθήματα 19ο-21ο, ἐκδ. Ἱερᾶς Μονῆς Κομνηνείου, Στόμιον Λαρίσης 2018)
Τί σημαίνει θέωση; Σημαίνει να γίνει ὁ Χριστιανός ένας μικρός κατά χάριν θεός, δηλαδή να έχει μία κοινωνία μέ τόν Θεό. Καί αὐτήν τήν κοινωνία νά τήν ἔχει στούς αἰῶνες τῶν αἰώνων, ὡς πλήρης ἄνθρωπος, μέ την ψυχοσωματική φύση του, όταν θα γίνει ἡ ἀνάσταση των νεκρών. Έτσι θα ήταν και οι πρωτόπλαστοι στον Παράδεισο, μή γευόμενοι θάνατον, κοινωνοῦντες μέ τόν Θεό.
Ἄρα αὐτό πού ἦταν στο σχέδιο τοῦ Θεοῦ ὁ διάβολος τώρα τό παραποιεί, λέγοντας: Σᾶς εἶπε νά μή δοκιμάσετε γιά νά μή γίνετε θεοί, νά μήν ἀνοίξουν τά μάτια σας· ἐνῶ ἂν δοκιμάσετε, θα γίνετε σάν θεοί καί θα μπορείτε να διακρίνετε το καλό από το κακό, ὅπως καί ὁ Θεός. Ἀλλά αὐτό πού εἶπε –«οὐ θανάτῳ ἀποθανεῖσθε», δέν θά πεθάνετε μέ θάνατο– δέν ἦταν ἁπλῶς ψέμα, αλλά ήταν παραποίηση τῆς ἀλήθειας, καί λέγεται συκοφαντία.
Αλλά τί εἶναι συκοφαντία; Συκοφαντία εἶναι ὅταν παραποιοῦμε τήν ἀλήθεια· λέμε για κάποιον κάτι πού δέν ἀληθεύει. Ὅμως αὐτό τό κάτι, ἀφοῦ δέν τό ἔχει κάνει ὁ ἄλλος, εἶναι φυσικά εἰς βάρος του. Αυτό λέγεται συκοφαντία. Μπορῶ νά σᾶς πῶ, παιδιά, ὅτι μέχρι σήμερα αὐτή ἡ συκοφαντία τοῦ σατανᾶ καί τῶν ὀργάνων του ἐναντίον τοῦ Θεοῦ, ἐναντίον τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, γίνεται διαρκῶς καί διαρκῶς.
Ἔχω ένα πολύ πρόχειρο παράδειγμα νά σᾶς πῶ, τὸ ὁποῖο μοῦ προκάλεσε κατάπληξη. Μια κυρία μου ἔδωσε ἕνα λεξικό, τοῦ Divry's, ἀγγλοελληνικό - ελληνο - αγγλικό, καί ἐπειδή πάρα πολλές κοπέλες από σᾶς μαθαίνετε ἀγγλικά, πᾶτε σε φροντιστήρια, σᾶς λέω πώς εἶναι ἀπό τά καλύτερα λεξικά, σύντομο καί ἀκριβές, Ωστόσο, τί ἔχουν βάλει τώρα μέσα; Στα εσώφυλλα, δηλαδή μετά τό ἐξώφυλλο, στο πρώτο φύλλο, ὅπως καί στο τελευταῖο, διαφημίζουν κάπου πέντε-έξι βιβλία τῆς ἴδιας ἐκδόσεως, τά ὁποῖα εἶναι φρικώδη. Μέ κάτι έρωτήματα που θέτουν, στρέφονται ἐναντίον τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ξέρετε, λένε, ὅτι ἐκεῖνο δέν ήταν ἔτσι, αλλά ήταν ἔτσι... τό ἄλλο δέν ἔγινε ἔτσι, ἀλλά ἔγινε ἀλλιὣς;... Αὐτά τά βιβλία δέν τά ἔχω διαβάσει, αλλά μου εἶναι γνωστά. Κι αὐτά τά χρησιμοποιοῦν πάρα πολύ οἱ Μασόνοι.
Βλέπει λοιπόν κανείς ἐκεῖ τόν δάκτυλο του Σιωνισμοῦ τῶν Ἑβραίων, διά μέσου του Μασονισμοῦ, πού ἐπιδιώκει να σπείρει στις ψυχές τῶν Χριστιανῶν, καί ἰδιαιτέρως τῶν νέων παιδιῶν, ὅπως τώρα δηλαδή μέ τή διαφήμιση μέσα στο λεξικό αὐτό τό ἀγγλοελληνικό, τήν ἀμφιβολία γιά τό πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Φοβερό πράγμα... φοβερό! (Ἡ ἡγεσία τῶν Σιωνιστῶν εἶναι φανατικοί καμπαλιστές, που διψοῦν νὰ ἐφαρμόσουν στην Ευρώπη το σιωνιστικό τους ὄνειρο; να συντρίψουν τον Χριστιανισμό, να διαλύσουν τα παραδοσιακά ευρωπαϊκά κράτη καί να υποτάξουν τούς πάντες καί τά πάντα σε μια πανίσχυρη ηγεσία Σιωνιστῶν, ἡ ὁποία δέν θά ἐπιτρέπει στούς λαούς οὔτε νὰ σκέφτονται! (Διόδωρος Ράμμος, Ιστορικός-Αρχαιολόγος, Γίνε θεός χωρίς τόν Θεό, ἐκδ. παραγωγή Σαΐτης, Αθήνα 2018, σ. 18). Βλ. Πρωτόκολλα τῶν Σοφῶν τῆς Σιών, Κεφάλαιον ΙΔ΄, ἐκδ. Νεκτ. Παναγόπουλος, Ἀθῆναι 1932, σσ. 114-116)
Αυτό ξέρετε τί ἀποδεικνύει; ὅτι ὁ διάβολος συνεχίζει να συκοφαντεῖ τόν Θεό καί τόν Ἰησοῦ Χριστό. Όργανά του έχει τούς Ἰουδαίους, οἱ ὁποῖοι ἔχουν μείνει ἄπιστοι, ζηλοτυπούν τους Χριστιανούς, αἰσθάνονται φοβερά άσχημα εναντίον τῶν Χριστιανῶν. Γιά τόν λόγο αυτόν χάλκευσαν και χαλκεύουν τέτοιου είδους βιβλία, τα οποία, παρακαλώ, θέτουν σε κυκλοφορία ανάμεσα στους Χριστιανούς, γιά νά παγιδεύουν τίς ἀπλές ψυχές που πιστεύουν στον Χριστό.
Σᾶς τό εἶπα ἔτσι, ἐνδεικτικά, γιά νά καταλάβετε πῶς ὁ διάβολος συνεχίζει τό ἔργο τῆς συκοφαντίας ἐναντίον τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Μάλιστα, καί σ' αὐτά τά βιβλία, ἀλλά καί σέ ἄλλα πού ἔχω διαβάσει, βλέπει και νείς πῶς διαβάλλεται ὁ Θεός.
Τελευταία μάλιστα γίνεται μια διαβολή ἐναντίον τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης· τό ξέρετε αὐτό ἀπό τά σχολεῖα σας. Λένε ὅτι ὁ Θεός τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, δῆθεν, εἶναι ἕνας ἐκδικητικός Θεός, ένας κακός, ἕνας ἄδικος, ἕνας αυταρχικός, ἕνας ἀντιφατικός Θεός... ἐνῶ ὁ Θεός τῆς Καινῆς Διαθήκης εἶναι διαφορετικός!
Αὐτά τά πράγματα εἶναι παραμύθια τῆς Χαλιμάς. Εἶναι τά παραμύθια ἐκεῖνα πού ἔλεγαν οἱ Γνωστικοί στους τρεῖς πρώτους αἰῶνες τοῦ Χριστιανισμοῦ. Τά παίρνουν σήμερα οἱ ἐχθροί τοῦ Χριστιανισμοῦ, τά ἀναμασοῦν, ἐπανακυκλοφορώντας τα διαρκῶς καί διαρκῶς σε βιβλία, ἀκριβῶς γιά νά καταστρέφουν τις ἀνθρώπινες ψυχές.
Σᾶς ξαναλέω ἄλλη μιά φορά, αὐτό εἶναι τὸ ἔργο τοῦ διαβόλου· ἡ κατασυκοφάντηση του προσώπου του Ἰησοῦ Χριστοῦ καί τοῦ ἔργου Του, δηλαδή τῆς Ἐκκλησίας.
Ἔχουμε ὅμως καί ἕνα τρίτο κακό πού ἔκανε ἐδῶ ὁ διάβολος· ὑπέβαλε στους πρωτοπλάστους τήν ἐλπίδα τῆς ἰσοθείας, ὅτι μποροῦν νά γίνουν ισόθεοι. Αὐτό, τό τελευταῖο, ήταν το μέγιστο ψέμα.
Καί ὄχι μόνο ισόθεοι δέν ἔγιναν, ἀλλά ἔγιναν καί θνητοί, ἄν καί πλάστηκαν δυνάμενοι νά μή πεθάνουν. Αλλά ἐδῶ δέν θά πέθαιναν ἁπλῶς γιατί δοκίμασαν τόν καρπό, παραβαίνοντας τήν ἐντολή τοῦ Θεοῦ, καί ὅλα θά τελείωναν, ἀλλά τούς περίμενε κάτι ακόμα χειρότερο. Επειδή ἡ ψυχή τοῦ ἀνθρώπου πλάστηκε ἀθάνατη,(Κατά τούς Πατέρες, ἡ ἀθανασία τῆς ψυχῆς δέν εἶναι φυσικό γνώρισμά της, όπως τό ἐκλαμβάνουν οἱ Ἕλληνες φιλόσοφοι (βλ. Πλάτωνος Τίμαιος, 42cd, Φαίδων 80b-81c), αλλά χάρισμα που δίνει ὁ Θεός. Τήν ἀλήθεια αυτή τονίζει ὁ ἱερός Χρυσόστομος, ὅταν αναφέρει πώς ὁ Θεός χάρισε τήν οὐσία τῆς ψυχῆς στὸν ἄνθρωπο ἐπειδή ἤθελε να παραμείνει το πλάσμα Του γιά πάντα ἀθάνατο (Εἰς τὴν Γένεσιν, Ομιλία ΚΑ', PG 53,177: «τὴν τῆς ψυχῆς οὐσίαν αὐτῷ ἐχαρίσατο βουληθεὶς αὐτὸν καὶ ἀθανάτῳ εἶναι εἰς τὸ διηνεκές»), ὅπως καί ὁ ἅγιος Εἰρηναῖος Λουγδούνου, κατά τόν ὁποῖο ἡ ψυχή φύσει μέν είναι θνητή, ἀλλά μέ τήν χάρη τοῦ Θεοῦ αθάνατη (Ἔλεγχος καὶ ἀνατροπὴ τῆς ψευδωνύμου γνώσεως, ΒΕΠΕΣ 5, 165-166: «θνητὴ καὶ φθαρτὴ ούσα (ή ψυχή), ἀθάνατος καὶ ἄφθαρτος γίνεται, οὐκ ἐξ ἰδίας ὑποστάσεως, ἀλλὰ κατὰ τὴν τοῦ Κυρίου ἐνέργειαν, τὸ δύνασθαι αὐτὸν τῷ θνητῷ τὴν ἀθανασίαν, καὶ τῷ φθαρτῷ περιποιήσασθαι τὴν ἀφθαρσίαν») θά είχε σαν συνέπεια τελικά να βρίσκεται στον Άδη, στούς αἰῶνες τῶν αἰώνων, καί νά βασανίζεται.
Βλέπετε ὅτι ἐκεῖνο πού περιμένει ὁ διάβολος για τόν ἑαυτό του, την αιώνια τιμωρία, από φθόνο τό ἐπιθυμεῖ γιά τούς ἄλλους. Γιατί να βασανίζομαι μόνον ἐγώ;... Θέλω να βασανίζονται και τα πλάσματα του Θεοῦ πού λέγονται άνθρωποι!... Επειδή υπάρχει ο φθόνος στον διάβολο, γι' αυτό τον αποδίδει αυτόν τον φθόνο στον Θεό. (Ένας μηχανισμός ἄμυνας εἶναι καί ἡ προβολή. Αὐτή, σύμφωνα με την αναλυτική ψυχολογία, εἶναι ἡ διαδικασία όπου οἱ ἰδέες, τὰ αἰσθήματα καί οἱ διαθέσεις που βιώνει τό ὑποκείμενο ἀποδίδονται σέ ἄλλο πρόσωπο. Συχνά ὁ μηχανισμός αὐτός συνοδεύεται κι ἀπό ἰσχυρή ἀπόρριψη τοῦ ὑποκειμένου να δεχθεῖ τό λάθος του)
Ἔτσι, ἐδῶ ξεγελά τούς πρωτοπλάστους μέ τήν ἐλπίδα μιᾶς ἱσοθεΐας, και δείχνει όλη την κακουργία του θανατώνοντάς τους και βιολογικά, δηλαδή σωματικά, ἀλλά καί πνευματικά. Ὥστε βλέπει κανείς ἐδῶ πῶς κινεῖται ὁ διάβολος προκειμένου να ξεγελάσει τους πρωτοπλάστους, μ᾿ ἕνα ψέμα, μέ μία συκοφαντία καί με ἕνα ἀκόμη ψέμα.
Αλλά ἐδῶ τώρα θέτουμε ἕνα ἐρώτημα. Ὅσο λέγονται αυτά μεταξύ Εὔας καί ὄφεως, εἴδατε πουθενά, ἀκούσατε πουθενά, διαβάσατε πουθενά στό ἱερό κείμενο ὅτι μετεῖχε ὁ Ἀδάμ; Ὁ διάλογος διαμείβεται μεταξύ τοῦ ὄφεως καί τῆς Εὔας. Ὁ Ἀδάμ ποῦ ἦταν, Απουσίαζε; Μήπως ήταν παρών, ἀλλά δέν μετεῖχε αὐτοῦ τοῦ διαλόγου; Θα μπορούσαμε λοιπόν νά ποῦμε καί στις δύο περιπτώσεις μερικά χρήσιμα στοιχεῖα.
Πρῶτα-πρῶτα, ἐάν ἀπουσίαζε ὁ Ἀδάμ, τότε θά λέγαμε ὅτι αὐτή ἡ ἀπουσία του ήταν ἀνεπίτρεπτη.
Θά μοῦ πεῖτε: Ἔ, πῶς, νά μήν πάει λιγάκι παραπέρα; Κάπου παραπέρα μπορεῖ νὰ πῆγε.
Τότε ὅμως ἐπωφελήθηκε ο διάβολος καί ἐξαπάτησε τήν Εὔα. Ἐνῶ μοιάζει νά εἶναι πολύ απλό τό πράγμα, ὅμως εἶναι πάρα πολύ σοβαρό. Βέβαια, τό νά ἀπουσιάσει ἕνας ἄνθρωπος ἀπό ἕναν ἄλλο πού εἶναι σύντροφός του, δέν είναι τόσο σπάνιο.
Νά σᾶς πῶ ἕνα παράδειγμα ἀπό τήν Καινή Διαθήκη. Πρόκειται γιά μιά παραβολή πού εἶπε ὁ Χριστός. (Βλ. Ματθ. 13, 24-43) Πῆγαν ἐργάτες, λέει, κατ' ἐντολήν τοῦ ἀφεντικοῦ, καί ἔσπειραν ἕνα χωράφι. Ἔφυγαν αὐτοί. Τήν νύχτα πῆγεκάποιος κακός ἄνθρωπος καί ἔσπειρε μέσα στο χωράφι ζιζάνια. Ὅταν φύτρωσε το σιτάρι, φύτρωσαν καί τά ζιζάνια. Καί οἱ ἐργάτες λένε: Κύριε, μᾶς ἔδωσες καλό σπόρο· τα ζιζάνια ὅμως πως φύτρωσαν; Καί τούς ἀπαντᾶ ὁ κύριός τους: Ὅταν ἐσεῖς φύγατε ἀπό τό χωράφι και πήγατε σπίτι σας να κοιμηθεῖτε, τότε ἐν και ρῷ νυκτός πῆγε ὁ κακός αυτός άνθρωπος καί ἔσπειρετο χωράφι μέ ζιζάνια. Τί σημαίνει αυτό; Μήπως ὅτι οἱ ἐργάτες ἔπρεπε νά κοιμοῦνται ἐκεῖ στό χωράφι;... Δέν είναι δυνατόν.
Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις, πού δέν μποροῦμε νά εἴμαστε πάντοτε ἐκεῖ πού θέλουμε· ἐγώ κοντά στο ποίμνιό μου, ὁ ἕνας σύζυγος μαζί μέ τόν ἄλλο σύζυγο· ὁ ἕνας θά εἶναι κάπου ἐδῶ, ὁ ἄλλος θά εἶναι κάπου ἐκεῖ... Ἐδῶ ὅμως δέν πρόκειται περί αὐτοῦ, ἀλλά πρόκειται για μια πτυχή, θα λέγαμε, πού μπορούμε να τη σχολιάσουμε σαν πάρα πολύ χρήσιμη· ὅτι δηλαδή ο Αδάμ ἀπουσιάζει. Γιατί; δέν ξέρουμε· πάντως ὁ Ἀδάμ ἀπουσιάζει.
Αὐτό ὅμως εἶχε ολέθρια αποτελέσματα. Διότι ἂν ὁ Αδάμ ήταν παρών, θα συνέβαινε αυτό; Πιθανότατα όχι. Μά, θα μου πείτε, ήρθε μετά, η μπορεί και να ήταν. Θά τό δοῦμε στη συνέχεια.
Λέει η Αγία Γραφή τό ἑξῆς θαυμάσιο –είναι στον Ἐκκλησιαστή: «ἀγαθοὶ οἱ δύο ὑπὲρ τὸν ἕνα... ὅτι ἐὰν πέσωσιν, ὁ εἷς ἐγερεῖ τὸν μέτοχον αὐτοῦ, καὶ οὐαὶ αὐτῷ τῷ ἑνί, ὅταν πέσῃ καὶ μὴ ᾖ δεύτερος ἐγεῖραι αὐτόν» (4, 9-10). Είναι πολύ καλό νά εἶναι ἀνά δύο οἱ ἄνθρωποι, ἤ καί περισσότεροι, διότι ἂν πέσουν, ὁ ἕνας θα μπορεῖ να σηκώσει τόν συνάνθρωπό του· καί ἀλλοίμονο σ' αυτόν τόν ἕνα, πού ὅταν πέσει δέν ὑπάρχει δεύτερος για νά τόν σηκώσει. Ἔπεσε ὁ ἕνας; ὁ ἄλλος πού δέν ἔπεσε θά τόν σηκώσει· ἀλλά ἐάν εἶναι μόνος του καί πέσει, ποιός θά τόν σηκώσει;
Εἶναι πολύ σωστή αὐτή ἡ θέση, πράγματι· ἀλλοίμονο στο ἕναν!
Θυμηθεῖτε, ἐπίσης, από την Καινή Διαθήκη, ὅταν ὁ Χριστός ἔστειλε τούς μαθητές Του –ὄχι μόνο τους δώδεκα, ἀλλά καί τούς ἑβδομήκοντα- νά εὐαγγελισθοῦν τό Εὐαγγέλιο τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ σε πόλεις καί χωριά, πῶς τούς ἔστειλε; Τό θυμόσαστε; Ανά δύο. Σαφῶς τό λέει ἐκεῖ· «ἀνὰ δύο» (Βλ. Λουκά 10, 1). Γιατί ανά δύο; Ἐάν ὁ ἕνας πλανηθεῖ, νά τόν διορθώσει ὁ ἄλλος. Ἄν ὁ ἕνας πάθει κάτι, νά τόν βοηθήσει ὁ ἄλλος. Εἶναι μεγάλο πράγμα να πηγαίνουν ἀνά δύο.
Ἔτσι θά ἔπρεπε κι ἐδῶ.
Θα πάρω τό θέμα τῶν συζύγων. Σήμερα, βέβαια, εἴσαστε νεαρά πρόσωπα· αὔριο ὅμως θα κάνετε δική σας οικογένεια. Ἡ παρουσία καί τῶν δύο συζύγων σε κάθε πρόβλημα εἶναι ἀναγκαιότατη. Εἶπα σε κάθε πρόβλημα. Βεβαίως, ἡ γυναίκα εἶναι στο σπίτι της και ὁ ἄνδρας είναι στη δουλειά του. Δέν ἐννοῶ αὐτή τήν περίπτωση, ἀλλά ἐννοῶ ὅτι στα προβλήματα πού ἀντιμετωπίζει το σπίτι θα πρέπει καί οἱ δύο σύζυγοι νά εἶναι μαζί. Ὅταν ὁ ἕνας κάνει λάθος, πέφτει, ὁ ἄλλος νά τόν βοηθήσει καί νά τόν σηκώσει.
Βλέπετε πόσο σπουδαῖο εἶναι αὐτό; Βλέπετε τί βγαίνει ἀπό 'δῶ, πραγματικά; Πρέπει λοιπόν οἱ δύο σύζυγοι νά εἶναι πάντοτε μαζί· νά μή χωρίζονται. Καταλάβατε τί ἐννοῶ· νά εἶναι πάντοτε μαζί, ὄχι τοπικά, ἀλλά νά ἔχουν τή συνάφειά τους, νά ἔχουν τήν κοινωνία τους, νά ἔχουν συνεννόηση, να σκέπτονται τα πάντα μαζί οἱ δυό σύζυγοι. Σπουδαῖο! Διότι, ποῦ ἦταν ὁ Αδάμ; Ἄφησε τή γυναίκα του, θα λέγαμε, καί ἔφυγε;... Γιατί νά τό κάνει αυτό; Δέν ὄφειλε νά εἶναι ἐκεῖ; Ναί, αλλά δυστυχῶς δέν ἦταν.
Δεύτερον. Ἐάν ὁ Ἀδάμ ἦταν ἐκεῖ, ἀλλά δέν μιλοῦσε, κακῶς ἔπραξε, διότι όφειλε να μετέχει στον διάλογο. Γιατί; Γιά νά ἀποφευχθεῖ ἡ ὀλισθηρότητα τοῦ ἐδάφους πού ἀναπτύχθηκε ανάμεσα στήν Εὔα καί τόν διάβολο. Ὄφειλε λοιπόν να μιλήσει ὁ Ἀδάμ. Αν ήταν παρών ἀλλά δέν μίλησε, αυτό σημαίνει ὅτι ἄφησε πρωτοβουλία στη σύζυγό του, στη σύντροφό του, καί δέν ύπῆρξε συζήτηση, δέν ὑπῆρξε σύσκεψη ανάμεσά τους.
Εἶναι πολύ ἐπικίνδυνο πράγμα ὅταν ὁ ἕνας ἀφήνει πρωτοβουλίες στόν ἄλλο καί μένει ἀμέτοχος στίς ἐνέργειες τοῦ ἄλλου. Είναι κακό πράγμα αυτό. Η πρωτοβουλία ἔχει ἄλλη διάσταση, ἡ γόνιμη πρωτοβουλία. Όταν δηλαδή πεῖ κανείς μία γνώμη καί θά ἤθελε να πραγματοποιηθεί αυτή, πρέπει να τεθεί υπόψη καί τοῦ ἄλλου. Το να τεθεί υπόψη καί τοῦ ἄλλου δεν σημαίνει ὅτι δέν εἶναι πρωτοβουλία. Αλλά ὅταν ὁ ἕνας κινηθεί χωρίς να ρωτήσει τόν ἄλλο, ἤ δίνει τήν πρωτοβουλία χωρίς να μετέχει σε τίποτα, τότε αναμφισβήτητα ἐδῶ ἔχουμε ἕνα σοβαρό λάθος, ίσως μία καταστροφή.
Τί θα λέγαμε λοιπόν; Μήπως ὁ Ἀδάμ ἀπουσίαζε; Μήπως ὁ Ἀδάμ ἔδωσε τήν πρωτοβουλία στην Εὔα; Γιά σκεφθεῖτε· ὁ Ἀδάμ ἦταν ὁ ἄνδρας πού πρῶτος αὐτός δημιουργήθηκε· ἀπό τόν Αδάμ δημιουργήθηκε ή Εὔα. Καί τώρα τί κάνει; Αφήνει τή γυναίκα να διαφεντεύει τρόπον τινά στή ζωή του; Αφήνει τή γυναίκα να διαχειρίζεται τίς ἐντολές πού ὁ ἴδιος πῆρε ἀπό τόν Θεό; Ἦταν μικρό πράγμα αὐτό, ἤ ἦταν πάρα πολύ σοβαρό; Καί ὅμως, βλέπετε, δεν τήρησε σωστή στάση.
Νά σᾶς πῶ ἄλλο ἕνα παράδειγμα πού εἶναι καίριο γιά τούς συζύγους· εἶναι ὅταν ὁ ἕνας ἀφήνει στόν ἄλλο τήν ἀγωγή τῶν παιδιῶν.
Λέει ἐπί παραδείγματι ὁ σύζυγος: Α, ἐγώ τό κεφάλι μου τό ἔχω ἥσυχο. Δέν ἐνδιαφέρομαι καθόλου γιά τά παιδιά· ὅλα τά φροντίζει ἡ γυναίκα μου.
Γιατί ἡ γυναίκα σου ὅλα; Καί ἐσύ δέν πρέπει να φροντίζεις γιά τά παιδιά σου; Γιατί ἀφήνεις όλη την πρωτοβουλία σ' ἐκείνη; Καί ἄν ἐκείνη πάρει θάρρος; Καί ἄν ἐκείνη κάνει λάθος; Καί σ' ἐσένα ὁ Θεός δέν εμπιστεύθηκε τά παιδιά; Καί σ' ἐσένα δεν δόθηκε ή ἐντολή να φέρεις στον κόσμο παιδιά καί νά τά μεγαλώσεις κατά Θεόν; Γιατί λοιπόν λές δέν ἀναλαμβάνω ἐγώ;...
Βλέπετε πόσο λεπτά σημεῖα εἶναι αὐτά καί πόσο ἐπικίνδυνα, ἄν δέν τά προσέξουμε; Καί, μή νομίζετε, αὐτά εἶναι καταστάσεις τῆς καθημερινῆς μας ζωῆς, καί μέσα στις χριστιανικές, παρακαλῶ, οἰκογένειες. Ἐσεῖς ὅμως, παιδιά, ὅταν κάποτε φτιάξετε μια χριστιανική οικογένεια, νά τά προσέχετε αὐτά· νά ὑπάρχει βουλή, συνεννόηση.
Συμβαίνει κάτι στα παιδιά; ή σύζυγος θά τό πεῖ στον σύζυγο, καί ἀντιστρόφως. Καί νά μή βλέπουμε αὐτό τό ἀπονενοημένο, να κρύβει ή μάνα ἀπό τόν σύζυγο, ἀπό τόν πατέρα, τα παραπατήματα τῶν παιδιῶν! Η κόρη ἢ ὁ γιός ἄργησε νά ἔρθει. Ποῦ εἶναι τό παιδί; να ρωτάει ὁ πατέρας, που κουρασμένος μπορεῖ ἐννιά ἡ ὥρα νά ἔπεσε να κοιμηθεῖ. Νά, ὅπου να 'ναι ἔρχεται... νὰ ἀπαντᾶ ἡ μάνα, καί τό παιδί να έρθει στις δώδεκα ή ὥρα τα μεσάνυχτα, στη μία ἢ στις τρεῖς! Καί νά σηκωθεῖ μάλιστα ἐκείνη καί ν' ανοίξει σιγά τήν πόρτα! Ούτε ὁ γάτος, οὔτε ἡ ζημιά! Καί ὁ ταλαίπωρος ὁ πατέρας να ἔχει τήν ἐντύπωση ὅτι τό παιδί εἶναι ἐντάξει, ἦρθε στό σπίτι νωρίς, ἦρθε καλά, κι ἐκεῖνο νά νυχτοπερπατάει! Εἶναι φοβερό πράγμα. Καί τό κρύβει αὐτό ἡ μητέρα... το κρύβει!
Ἐδῶ τώρα θά ἤθελα κάτι ἄλλο να προσέξετε, πού εἶναι ἰδιαίτερα πολύτιμο. Σχολιάζοντας τά τῆς Εὔας ὁ ἱερός Χρυσόστομος σέ μιά ομιλία του στη Γένεση, λέει ὅτι ἡ Εὔα ήταν «οὐκ ἀνασχομένη μεῖναι ἐπὶ τῶν οἰκείων ὅρων» (Εἰς τὴν Γένεσιν, Ομιλία IG', PG 53, 129). Παρακαλῶ, προσέξτε αὐτήν τή φράση του. Τό ἀνασχομένη είναι από το ρήμα ἀνέχομαι. Ἡ Εὔα δέν ἀνεχόταν να μείνει στους δικούς της όρους.
Τήν ἴδια φράση αναφέρει και ο άγιος Γρηγόριος Θεολόγος, στον πρώτο του θεολογικό λόγο, ὡς ἑξῆς: «εἴσω τῶν ἡμετέρων όρων φιλοσοφῶμεν» (ΕΠΕ 25, 4, Λόγος ΚΖ΄, Κατὰ εὐνομιανών προδιάλεξις, σ. 18). Να φιλοσοφοῦμε μέσα ἀπό τούς δικούς μας ὄρους. Προσέξτε, γιατί εἶναι πάρα πολύ σπουδαῖο αὐτό, παιδιά. Τι σημαίνει δικούς μας όρους; Σημαίνει πώς ὄφειλε ή Εὔα να ξέρει τα όριά της και τις δυνατότητές της.
Αὐτά τά χωρία, τοῦ ἱεροῦ Χρυσοστόμου καί τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου, ἔχουν πολύ εὐρεῖα ἔννοια. Θα μείνω λίγο στο θέμα τῆς γυναικός καί μετά θά τό γενικεύσω.
Στην Καινή Διαθήκη, ὁ ἀπόστολος Παῦλος γράφει ὅτι δέν ἐπιτρέπει στη γυναίκα να λαμβάνει μέρος στις ἐκκλησιαστικές συνάξεις καί νά μιλάει καί νά ρωτάει καί δέν ξέρω τί ἄλλο. Ὅταν θά πάει στο σπίτι της, τότε να ρωτήσει τόν ἄνδρα της τί ἦταν ἐκεῖνο πού εἰπώθηκε καί πού ἐνδεχομένως δεν κατάλαβε. (Βλ. Α΄ Κορ. 14, 34-35. Πρβλ. Α' Τιμ. 3, 11-14) Τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ τό εἶπε ἔτσι, εἴτε μᾶς ἀρέσει εἴτε δέν μᾶς ἀρέσει. Σήμερα, βλέποντας μέσα ἀπό τίς διόπτρες τοῦ φεμινισμοῦ, ἴσως νά τό κατακρίνουμε· ἀλλά τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ τό ὅρισε ἔτσι.
Το συμπέρασμα εἶναι ὅτι ὀφείλει ἡ γυναίκα να ρωτήσει τόν ἄνδρα της στο σπίτι· δέν πρέπει να μιλήσει στήν ἐκκλησία. Γιατί; Ἄν τό κάνει, τότε θα βγεῖ ἔξω ἀπό τούς ὅρους της. Δέν εἶναι οἱ ὅροι της αὐτοί, δέν εἶναι τά ὅριά της.
Ἡ Εὔα λοιπόν δέν εἶχε καμμία δικαιοδοσία να άνοίξει διάλογο μέ τό φίδι. Θά μποροῦσε, ὅταν ἄκουσε ἕνα φίδι να μιλάει, νά πεῖ: Α, στάσου· δέν ἔχω καμμιά κουβέντα μαζί σου. Ἔχω τον σύντροφό μου· αὐτός θα σου μιλήσει.
Σημειῶστε δέ ὅτι ἡ Εὔα ἀπατήθηκε· ὁ Ἀδάμ δέν απατήθηκε, αλλά παρασύρθηκε. Σαφώς το λέει ὁ ἅγιος ἀπόστολος Παῦλος. (Βλ. Α' Τιμ. 2, 14) Σαφῶς! Δηλαδή, ἄν καλοῦσε ἡ Εὔα τόν Ἀδάμ, τελικά θα γλύτωνε. Αλλά τί ἔκανε ἡ Εὔα καί γιατί απατήθηκε; γιατί βγῆκε ἀπό τούς ὅρους της, βγῆκε ἀπό τά ὅριά της. Μεγάλο πράγμα αὐτό, παιδιά.
Ἐπίσης, ὅταν ἡ γυναίκα βγαίνει τῶν οἰκείων ὅρων της, δηλαδή ἀπό τή γυναικεία της αποστολή, ὡς συζύγου καί ὡς μητέρας, ἔχει συνέπειες. Τό ἴδιο ισχύει και γιά τόν ἄνδρα· θά σᾶς τό πῶ λίγο πιο κάτω. Βλέπετε, ή σύγχρονη μητέρα, ἡ σύγχρονη γυναίκα ἔχει πρό πολλοῦ βγεῖ ἀπό τούς οἰκείους όρους της!
Το αποτέλεσμα; τό ξέρουμε. Λέει ὁ ἱερός Χρυσόστομος: «Ἐμάνθανε διὰ τῆς πείρας αὐτῆς μετ᾿ οὐ πολὺ τῆς συμβουλῆς τὸ ὀλέθριον» (Εἰς τὴν Γένεσιν, Ὁμιλία ΙϚ΄, PG 53, 129). Σε λίγο ή Εὔα μάθαινε διά τῆς πεῖρας της ὅτι ἡ συμβουλή ήταν καταστροφική.
Ἔτσι λοιπόν, παιδιά, ὅταν βγαίνει ή γυναίκα ἀπό τούς όρους της, παθαίνει κακό.
Αλλά αὐτό δέν ἰσχύει μόνο γιά τή γυναίκα· ἰσχύει καί γιά τόν ἄνδρα· καί γι' αὐτόν ὑπάρχουν ὅροι.
Πρώτα-πρώτα, ὅταν ὁ Θεός νομοθετεῖ, στην πραγματικότητα μᾶς θέτει ἐντός τῶν οἰκείων ὅρων, ὅπως μᾶς εἶπε ὁ ἅγιος Γρηγόριος, «εἴσω τῶν οἰκείων ὅρων», μέσα στα όριά μας.
Ὅταν ὁ Θεός λέει δέν θά πορνεύεις, δέν θά μεθᾶς, ξέρεις τι σου λέει στην πραγματικότητα; Ο Θεός εἶναι ὁ κατασκευαστής μας, ξέρει την κατασκευή μας. Όταν λοιπόν σου λέει δέν θά κάνεις αὐτά, ἐάν ἐσύ βγείς έξω από τους όρους που σου θέτει, τους νόμους, βγαίνεις ἔξω ἀπό τίς δυνατότητές σου, τότε θα καταστραφεῖς. Θα πρέπει λοιπόν νά ποῦμε ὅτι ἡ νομοθεσία τοῦ Θεοῦ, οἱ νόμοι τοῦ Θεοῦ, μᾶς περιορίζουν «εἴσω τῶν οἰκείων ὅρων», μέσα στους οικείους ὅρους, μέσα στην μάντρα, μέσα στις δυνατότητές μας.
Αλλά εἶναι καί κάτι ακόμη. Τό κακό φθάνει στη γυναίκα, αλλά πρό παντός στόν ἄνδρα, στο να θέλει να βγεῖ ἔξω ἀπό τίς δυνατότητές του ὡς νοῦς· δηλαδή σέ κάποιες περιπτώσεις επεκτείνεται στο να κατανοήσει πράγματα πού εἶναι πέρα ἀπό τή δυνατότητα τῆς ἀνθρώπινης διανοίας. Γι' αυτό λέει ὁ ἅγιος Γρηγόριος «εἴσω τῶν ἡμετέρων ὅρων φιλοσοφῶμεν», νά φιλοσοφοῦμε μόνο ἐντός τῶν δυνατοτήτων μας. Ἐκεῖνο πού δέν φθάνει τό μυαλό μας ἂς μή τό πολυεξετάζουμε θα πάθουμε κακό. (Ὁ π. Ἀθανάσιος, σε μια ομιλία του στην ἑρμηνεία τῆς Ἀποκαλύψεως, ἔλεγε: Το μυαλό μας –ἡ δομή του εἶναι τέτοια– δουλεύει μεταξύ τοῦ μηδενός καί τοῦ ἀπείρου. Αὐτές τίς δυό ἀκρότητες δέν τίς συλλαμβάνει. Ἄν ἐπιτρέπεται νά σᾶς τό δείξω με μια μαθηματική σχέση –νά μέ συγχωρέσετε γι' αυτό– θα σχημάτιζα μια ἀνισότητα καί θά ἔβαζα αὐτά πού καταλαβαίνει τό ἀνθρώπινο μυαλό κάπου ανάμεσα στο μηδέν καί τό ἄπειρο, γιατί καταλαβαίνει μόνο ὅ,τι εἶναι πιό πάνω ἀπό τό μηδέν καί ὅ,τι είναι πιο κάτω ἀπό τό ἄπειρο. Ὅ,τι είναι πιό πάνω ἀπό τό μηδέν, τό μυαλό μας τό καταλαβαίνει· ὅ,τι είναι πιο κάτω ἀπό τό ἄπειρο, τό μυαλό μας ἐπίσης τό καταλαβαίνει· πέρα ὅμως ἀπό τό μηδέν καί πέρα ἀπό τό ἄπειρο, κόκκαλο!... Η δομή τοῦ ἀνθρώπινου μυαλού μας εἶναι τέτοια (ἀπό τόν υπό έκδοση Τόμο Α΄, Ενότητα 9η). Βλ. 19η Ομιλία τοῦ π. Ἀθανασίου στη Σοφία Σειράχ (3, 23-26), όπου ἀναλύονται μορφές ὑπερηφανείας τῆς ἀνθρώπινης διανοίας)
Ἔτσι, παιδιά, θα μποροῦσα νά σᾶς πῶ ὅτι ὁ Θεός ἐδῶ νομοθετεῖ καί λέει͵ ὅτι καί ἡ γυναίκα καί ὁ ἄνδρας πρέπει να κινοῦνται μέσα στα πλαίσια, μέσα στους ὅρους, μέσα στις δυνατότητες ἐκεῖνες πού ἔχουν ἐκ κατασκευῆς, καί στό σῶμα τους καί στήν ψυχή τους και στη διάνοιά τους. Τότε δεν κινδυνεύουν.
Εἶναι ὅμως δύσκολο πράγμα να βρουμε αυτούς τούς οἰκείους ὅρους. Είναι πολύ δύσκολο.
Καταρχάς βέβαια δέν εἶναι γιά ὅλους τούς ἀνθρώπους οἱ ἴδιοι ὅροι. Υπάρχουν βέβαια ὅροι πού εἶναι γενικά γιά ὅλους· ἀλλά ἐδῶ ἔχουμε καί μιά ἐξατομίκευση δέν εἶναι γιά ὅλους. Αν δεν κάνεις γιά δήμαρχος, καί γίνεις δήμαρχος, θα καταστρέψεις την πόλη. Αν δέν κάνεις για δάσκαλος, και γίνεις δάσκαλος, θά καταστρέψεις τα παιδιά. Αν δεν κάνεις γιά ἱερέας, καί γίνεις ἱερέας, θα καταστρέψεις το ποίμνιο. Πρέπει να ἔχουμε λοιπόν ἕνα γνῶθι σαυτόν, μία αὐτογνωσία, να ξέρουμε τί δυνατότητες ἔχουμε, καί νά μή προσπαθοῦμε νά βγοῦμε ἔξω ἀπό αὐτές.
Ωστόσο, επανέρχομαι στο θέμα και κλείνω.
Ὁ Ἀδάμ, εἴτε ἀπουσίαζε εἴτε δέν ἔλαβε μέρος στον διάλογο, είχε μερίδιο ευθύνης. Ὅπως λέει ὁ ἱερός Χρυσόστομος, «πολλὴ καὶ τοῦ ἀνδρὸς ἡ ῥαθυμία· ἐχρὴν ἔναυλον ἔχοντα τοῦ Θεοῦ τὴν ἐντολήν». (Εἰς τὴν Γένεσιν, Ὁμιλία IC', PG 53, 130)
Πολλή ἦταν καί τοῦ ἀνδρός ή ραθυμία· ἔπρεπε νά ἔχει απλό μέσα του πού νά ἀντηχεῖ τήν ἐντολή τοῦ Θεοῦ. Καί τοῦ Ἀδάμ ή ραθυμία, ή πνευματική τεμπελιά, δέν ήταν λίγη· ήταν πολλή· ἔπρεπε νά ἔχει συνέχεια έναυλον, νά ἠχεῖ δυνατά μέσα στα αυτιά του, τήν ἐντολή τοῦ Θεοῦ. Ἀλλά επειδή τεμπέλιασε, ἀκηδίασε, ἔμεινε αργός καί δέν ἀντέδρασε, γι' αυτό κατέληξε στα γνωστα ολέθρια αποτελέσματα.
Ἀλλά, πρῶτα ὁ Θεός, θα συνεχίσουμε.
Κυριακή, 25 Μαρτίου 1984
47η ομιλία στην κατηγορία « Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία ».
►Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία " εδώ ⬇️
https://arnion.gr/index.php/palaia-diauhkh/xristianikh-kosmologia-anurvpologia
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40pgmRsIiRCioth8a5E4bM7r
Απομαγνητοφώνηση :
Ιερά μονή Κομνηνείου.
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1
🔸Λίστα ομιλιών της σειράς «Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία.».🔻
https://drive.google.com/file/d/1PKTpnYb1nptUbWKH5jo6DJwk7IVel9BA/view?usp=drivesdk
🔸📜 Απομαγνητοφωνημενες ομιλίες της σειράς «Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία.».🔻
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%94%B9%CE%A7%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE%20%CE%9A%CE%BF%CF%83%CE%BC%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1%20~%20%CE%91%CE%BD%CE%B8%CF%81%CF%89%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1.?m=1
🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk
__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0
📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1
📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️ https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0
__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share
Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου. https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk
†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.
