14 Απριλίου 2021

Ἱστορικός καί διαλεκτικός ὑλισμός.

†.Ἡ Ἱστορία ἀκόμη θεᾶται, βλέπεται ἀπό πολλούς ἀνθρώπους, καί τοῦτο μάλιστα εἶναι σύγχρονο, εἶναι τῆς ἐποχῆς μας, ὡς διαλεκτική. Λίγο δύσκολα πράγματα σᾶς λέγω σήμερα. Ἔ, λίγο προσοχή. Ὡς διαλεκτική ἐξέλιξη κατά τήν ἀντίληψη τοῦ ἱστορικοῦ καί διαλεκτικοῦ ὑλισμοῦ. Καί πού δέν εἶναι τίποτε ἄλλο παρά ἡ κοινωνική βελτίωση μέσα στήν πάλη τῶν ποικίλων κοινωνικῶν συστημάτων. Τί εἴπαμε πρῶτα; Προηγουμένως τί εἴπαμε; Βιολογική βελτίωση. Κατά τή θεωρία τοῦ Δαρβίνου. Τώρα τί λέμε; Κοινωνική βελτίωση. Καί πῶς θά ἐπέλθει αὐτή ἡ κοινωνική βελτίωση; Θά ἐπέλθει μέ τή διαλεκτική μέθοδο. Δέ θέλω πολύ νά ἐπεκταθῶ πάνω στό σημεῖο τῆς διαλεκτικῆς, παρά μόνο θά ἤθελα νά σᾶς πῶ λίγα λόγια, πολύ λίγα. Δέν εἶναι σύγχρονο θέμα εἶναι παλιό. Εἶναι ἀπό τόν περασμένο αἰώνα. Καί μυρίζει μούχλα. Μάλιστα. Μούχλα μυρίζει. Ἀλλά ἐπειδή ὁ ἀνόητος ἄνθρωπος καμιά φορᾶ βγάζει ἀπό τά χρονοντούλαπά του ὅ,τι τόν συμφέρει. Βγάζει κάποια πράγματα καί τά προσφέρει σάν καινούργια. Γιά σᾶς εἶναι καινούργιο. Θυμᾶμαι παλιά ὅταν γίνονταν λόγος, γιά ὅλα αὐτά, στήν Ἑλλάδα τουλάχιστον τοῦ περασμένου αἰώνα. Καί μάλιστα, ἂν θέλετε νά ἀκριβολογήσω, στίς ἐκδόσεις “Στοά Φέξη” πού ἦταν στήν πλατεία Κάνιγγος, στήν Ἀθήνα. Δηλαδή πράγματα, πού εἶναι ἡλικίας 80 ἕως 100 ἐτῶν. Αὐτά δέν ὑπάρχουν πιά, τελείωσαν, ἐξαφανίστηκαν. Ὅμως πρίν ἀπό ἐλάχιστα χρόνια ξαναβγῆκαν πάλι στίς βιτρίνες ἀνατυπώσεις, μέ καινούργια ἐξώφυλλα, πολύχρωμα, μέ χτυπητούς τίτλους. Καί λέει κανείς “γιά κοίταξε!” Τά βγάζουν καί ἰσχυρίζονται σάν τήν τελευταία λέξη τῆς ἐπιστήμης. Καί ὅμως εἶναι πολύ παλιά. Ἦταν ἡ τελευταία λέξη τῆς φιλοσοφίας. Καί ὅμως εἶναι πραγματικά ὁ ὑλισμός ξεπερασμένος. Πραγματικά ξεπερασμένος. Καί ἀπό ἐπιστημονικῆς πλευρᾶς ξεπερασμένος καί ἀπό φιλοσοφικῆς πλευρᾶς ὁ ὑλισμός εἶναι ξεπερασμένος. Τό ἀκούσατε αὐτό πού σᾶς εἶπα;

Τί εἶναι ὁ διαλεκτικός ὑλισμός.

   Ἀλλά γιά νά δοῦμε, ὅταν λέμε ἱστορικός ὑλισμός ἢ διαλεκτικός ὑλισμός, νά σᾶς πῶ λίγα λόγια γιά νά τά ἔχετε ὑπόψη σας. Κατά τόν διαλεκτικό ὑλισμό τά πράγματα ἔχουν ὡς ἑξῆς: εἴπαμε διαλεκτικός. Διαλεκτικός εἶναι αὐτός πού διαλέγεται, πού ὁμιλεῖ. Γίνεται συνεπῶς ἕνας διάλογος. Ἂς μεταφέρουμε ὅμως αὐτόν τό διάλογο στά γεγονότα. Ὄχι μεταξύ δυό προσώπων πού ὁμιλοῦν. Ἀλλά μέσα στά γεγονότα. Ἢ μέσα στά φαινόμενα. Συνεπῶς, αὐτό θά πεῖ διαλεκτικός, ἀπό τό διαλέγομαι. Τί θά πεῖ διαλεκτικός ὑλισμός; Θά πεῖ ἐκεῖνα πού γίνονται στήν ὕλη κατά διαλεκτικό τρόπο. Δηλαδή κατά τρόπο πού ἔρχονται σέ ἀντίθεση καί σέ σύνθεση. Ὅπως ἀκριβῶς, ὅταν διαλέγονται δυό ἄνθρωποι, μιλοῦν, διαφωνοῦν, συμφωνοῦν. Ξανά διαφωνοῦν, ξανά συμφωνοῦν καί πάει λέγοντας. Ἔτσι κατά τόν διαλεκτικό ὑλισμό ἡ ὕλη δέν κινεῖται μηχανιστικά, δέν κινεῖται μόνη της κατά τρόπο μηχανιστικό, ἀλλά κατά διαλεκτικό τρόπο. Τί θά πεῖ αὐτό; Τά πράγματα, λέγει, τά φαινόμενα μέσα στή φύση, μεταβάλλονται, ἐπειδή περιέχουν ἀντιφάσεις. Ἔχετε τό νερό, ἔχετε καί τόν ἥλιο. Τό νερό εἶναι ἀντίθετο ἀπό τή θερμότητα τοῦ ἥλιου. Εἶναι, λοιπόν, σέ μία ἀντίφαση αὐτά τά δυό πράγματα. Ἔρχεται ὁ ἥλιος, θερμαίνει τό νερό καί ἐξατμίζει τό νερό. Ἔχω ἕνα καινούριο φαινόμενο. Τή βροχή μετά. Ἀπό ποῦ ἔχω τή βροχή; Τή βροχή τήν ἔχω ἀπό τήν ἀντίθεση δυό φαινομένων, δηλαδή τή διαλεκτική τους, πιάσαν κουβέντα τρόπον τινά. Εἶπα τρόπον τινά, δηλαδή ἀπό τή μέθοδο τοῦ Ἔγελου. Νά μή σᾶς μπερδεύω ὅμως πιό πολύ. Ὅποτε ἔρχονται σέ ἀντίθεση καί δημιουργοῦν ἕνα τρίτο πρᾶγμα. Τί εἶναι λοιπόν διαλεκτικός ὑλισμός; Εἶναι τά φαινόμενα μέσα στή φύση, δέν εἶναι τίποτε ἄλλο παρά προϊόντα τῶν ἀντιφάσεων τῶν φαινομένων. Ἢ τῆς πάλης τῶν φαινομένων. Μέσα στή φύση. Αὐτό λέγετε διαλεκτικός ὑλισμός.

  Ἐφαρμογή τοῦ διαλεκτικοῦ ὑλισμοῦ στήν Ἱστορία.

   Τώρα, ἂν πρέπει νά πάρω τό διαλεκτικό ὑλισμό νά τόν ἐφαρμόσω στήν Ἱστορία, παρατηροῦμε τό ἑξῆς. Αὐτό τό εἶπε ὁ Μάρξ καί ὁ Ἔγκελς. Αὐτοί διατύπωσαν αὐτή τή θεωρία. Τή θέση δηλαδή τῆς θεώρησης τῆς Ἱστορίας. Ἂν πάρουμε τά πράγματα νά τά δοῦμε μέσα στήν Ἱστορία, τότε πῶς ἔχουμε ἕνα καινούριο ἱστορικό γεγονός; Ἕνα καινούριο, ἱστορικό γεγονός εἶναι ἀποτέλεσμα δυό ἀντιφάσεων. Τί; Δυό ἀντιθέσεων ἱστορικῶν. Δυό ἀντίθετων γεγονότων. Ἔχω, λοιπόν, τήν ἀντίθεση δυό πραγμάτων καί δημιουργεῖται ἕνα τρίτο. Ἔτσι δημιουργήθηκε ὁ ἱστορικός ὑλισμός. Ἀλλά τότε σημαίνει ὅτι ἀρχίζω νά ἑρμηνεύω τήν Ἱστορία κατά ὑλιστικό τρόπο; Σημαίνει ὅτι βλέπω τήν Ἱστορία καί τά γεγονότα της, ὅτι κινοῦνται τά πάντα μόνο ἀπό ὑλιστικά κίνητρα. Τίποτε ἄλλο. Ἂς ποῦμε ὅτι κάποιοι πεινοῦν. Ἢ καλύτερα ἔχουμε τούς δούλους πού εἶναι κάτω ἀπό κάποια ἀφεντικά. Αὐτοί τώρα ὑποφέρουν, πεινοῦν, κρυώνουν, δυστυχοῦν. Ἐπαναστατοῦν ἐναντίον τῶν ἀφεντικῶν τους καί ἐλευθερώνονται καί ζοῦν καλύτερα. Αὐτό πού ἔκαναν ἦταν ἀποτέλεσμα ἑνός ὑλιστικοῦ κινήτρου. Ποιοῦ; Τοῦ ὅτι κρύωναν, τοῦ ὅτι πεινοῦσαν, τοῦ ὅτι δεσμευόταν ἡ ἐλευθερία τους καί οὕτω καθεξῆς. Τί εἶναι λοιπόν ὁ ἱστορικός ὑλισμός; Ἡ πάλη τῶν τάξεων, πού σιγά-σιγά αὐτή ἡ πάλη τῶν καταστάσεων τῶν τάξεων, μέσα στήν κοινωνία πάντοτε, θά δημιουργήσει μία πρόοδο, πού αὐτή ἡ πρόοδος θά κάνει τόν κόσμο καλύτερο. Αὐτό λέει ὁ ἱστορικός ὑλισμός, πού βγαίνει ἀπό τό διαλεκτικό ὑλισμό καί πού εἶναι τόσο τῆς μόδας στήν ἐποχή μας. Κυκλοφοροῦν καί μέ λαϊκό τρόπο μάλιστα αὐτά, λέγονται καί ξαναλέγονται.

Ὁ ἱστορικός ὑλισμός ξεπερασμένη θεωρία.

   Ἀπαντῶ. Ξεπερασμένο φαινόμενο. Ξεπερασμένη θεωρία. Προσέξτε αὐτά πού σᾶς λέγω. Ἁπλούστατα διότι ἄν πιστεύει κανείς, φερ’ εἰπεῖν στόν ἱστορικό ὑλισμό, δέν μπορεῖ νά θεωθεῖ. Ξαναγυρίζω στό πρῶτο μου θέμα. Δηλαδή δέν μπορεῖς νά εἶσαι χριστιανός καί νά πιστεύεις στόν ἱστορικό ὑλισμό. Ἐκεῖ θέλω νά καταλήξω. Τό καταλαβαίνετε. Ὅτι δηλαδή αὐτά τά πράγματα σ’ ἐμποδίζουν στή θέωση. Τήν κατά Χριστό θέωση. Τό νά γίνεις Χριστοειδής καί Θεοειδής. Σ’ ἐμποδίζουν αὐτά. Δέν μπορεῖς. Λοιπόν, ἀπαντοῦμε στό νά δοῦμε ὅτι πράγματι εἶναι ξεπερασμένη αὐτή ἡ θεωρία. Γιατί ἁπλούστατα ἔχουμε πάρα πολλά κίνητρα τά ὁποία δέν ἀναφέρονται στόν ὑλισμό, ἀλλά στό πνεῦμα.

Ποιά κίνητρα εἶχε ἡ ἐπανάσταση τοῦ 1821.

   Ὅπως θά ξέρετε, καί εἶναι ἐπίμαχο σημεῖο τή στιγμή αὐτή, γι’ αὐτό παίρνω εἰδικά τό παράδειγμα αὐτό, εἶναι ἕνα θέμα ἡ ἐπανάσταση τοῦ 1821, τί κίνητρα καί ἐλατήρια εἶχε; Εἶχε ταξικά ἐλατήρια; Ἤ θά θεαθεῖ μέ ἄλλο μάτι, ὅτι ἀνώτερα κριτήρια τή δημιούργησαν; Καί ποιά εἶναι αὐτά τά ἀνώτερα κριτήρια; Ἡ ἀγάπη πρός τήν ἐλευθερία. Ἐνῶ τί εἶναι ἡ ταξική πάλη; Ἡ ταξική πάλη εἶναι, γιατί ἐσύ νά τρῶς καί νά μήν τρώγω ἐγώ; Τί λοιπόν ἔκανε τήν ἐπανάσταση τοῦ 1821; Μέχρι τώρα λέγαμε ὅτι ἡ ἐπανάσταση τοῦ 1821 εἶναι σέ ὅλα της τά σημεῖα καί σέ ὅλες της τίς διαστάσεις, τό βαρύ πυροβολικό ἐναντίον τῆς θεωρίας τοῦ ἱστορικοῦ ὑλισμοῦ. Γιατί τά ἐλατήρια καί τά κίνητρα ἦταν εὐγενῆ. Ἦταν ἀνώτερα, ἦταν πνευματικά. Δηλαδή εἴχαμε ἰδανικά. Καί ἦταν, θά λέγαμε, ἡ ἀπάντηση στόν ἱστορικό ὑλισμό, πού ἐξηγεῖ ὅλα τά φαινόμενα μέσα στήν Ἱστορία κατά ὑλιστικό τρόπο.

Ὁ ἱστορικός ὑλισμός διαστρέφει τήν ἱστορία.

   Βλέποντας σήμερα, ἐκεῖνοι πού βλέπουν, ὅτι ἡ ἐπανάσταση τοῦ 1821 τούς στέκεται κάρφος στό μάτι, διαστρέφουν τήν Ἱστορία καί λέγουν ὅτι ἡ ἐπανάσταση τοῦ 1821 ξέρετε τί ἦταν; Ταξική ἐπανάσταση. Καί ὅτι στρέφεται ἐναντίον τῶν τσιφλικάδων, τῶν Τούρκων καί τῆς Ἐκκλησίας. Γιατί αὐτοί ἤθελαν νά κρατοῦν τό λαό δέσμιο, γιά νά μή τρώει καί νά εἶναι φτωχός. Ἂν ἀκούσει κανείς αὐτά, εἶναι φοβερό πρᾶγμα. Τό τί διαστροφή τῆς Ἱστορίας γίνεται! Τί σημαίνει αὐτό; Σημαίνει ἀπόπειρα νά ἑρμηνεύσουμε τό φαινόμενο τῆς ἐπανάστασης τοῦ 1821 μέ τά δεδομένα τοῦ ἱστορικοῦ ὑλισμοῦ. Ἂν ἑρμηνεύσεις ὅμως τό φαινόμενο τῆς ἐπανάστασης μέ αὐτά τά δεδομένα, τότε εἶσαι ὑλιστής. Τότε μένεις σέ μία στενή περιφέρεια, πού λέγετε κοιλιά, ἔντερα, φαΐ. Καί πάλι κοιλιά, ἔντερα, φαΐ. Δηλαδή; Ἕνας κύκλος. Τίποτε ἄλλο. Ἰδανικά; Μηδέν. Ἂν λοιπόν δοῦμε τήν Ἱστορία μέ αὐτή τήν κυκλική της μορφή στήν ἑρμηνεία της, ὅτι διέπεται ἀπό τό διαλεκτικό ὑλισμό, τόν ἱστορικό ὑλισμό, δέν εἶναι δυνατόν ποτέ νά φτάσουμε στό νά πιστεύουμε ὅτι θά ἔρθει ξανά ὁ Χριστός καί θά κάνει ἕναν καινούριο κόσμο. Ἂν πεῖτε σέ ἕναν ὑλιστή ὅτι θά ξαναέρθει ὁ Χριστός - ἀφῆστε πού δέν πιστεύουν στό Χριστό ὅτι εἶναι Θεός - θά γελάσει. Θά τοῦ φανεῖ παράξενο. Ἂν τοῦ πεῖτε ὅτι δέν θά τρῶμε σ’ ἕναν καινούριο κόσμο πού θά βρεθοῦμε, θά γελάσει. Γιατί αὐτός περιμένει ἕναν καλύτερο κόσμο ὕστερα ἀπό μία ταξική πάλη, ἕναν καλύτερο κόσμο, στόν ὁποῖο θά τρῶμε καλύτερα καί καλύτερα. Μέ χρυσᾶ κουτάλια! Ἔ, πέστε μου σᾶς παρακαλῶ. Μ’ αὐτά πού σᾶς εἶπα, ὅσα μπορέσατε νά καταλάβετε, ἂν δέν ἀπαλλαγοῦμε ἀπό αὐτές τίς ἀντιλήψεις, εἶναι δυνατόν ποτέ νά φτάσουμε νά θεωθοῦμε; Ἀδύνατον! Ἀκούσατε τί εἶπα· Ἀδύνατον! Παντελῶς ἀδύνατον.

Τό “κατ’ εἰκόνα” στόν ἄνθρωπο εἶναι τό κλειδί.

   Ὅλες αὐτές οἱ θεωρίες, δηλαδή αὐτή ἡ κυκλική θεώρηση τῆς Ἱστορίας, ἡ βιολογική ἐξέλιξη τοῦ ἀνθρώπου, ὅτι θά βελτιώσει τά πράγματα, πάντοτε πρός κάτι ἐγκόσμιο χωρίς τέλος, ἄρα κυκλικό, ἢ ἀκόμα ἡ βελτίωση τῶν κοινωνικῶν συνθηκῶν κατά τόν ἱστορικό ὑλισμό, ἀνακεφαλαιώνω τώρα δηλαδή, καί τοῦτα πάλι κυκλικά καί χωρίς τέλος ὅλες αὐτές οἱ θεωρήσεις στό τέλος ὁδηγοῦν σ’ ἕνα ἀδιέξοδο καί σέ μία τελμάτωση. Χωρίς δηλαδή νά μποροῦμε νά ἀπαλλαγοῦμε ἀπ’ αὐτή τήν κατάσταση. Τό “κατ’ εἰκόνα” ὅμως στόν ἄνθρωπο εἶναι ὅλο τό κλειδί! Εἴδατε πόσο ἐπέμενα καί σέ πόσα μαθήματα σᾶς μίλησα γιά τό “κατ’ εἰκόνα”; Αὐτό εἶναι τό κλειδί. Αὐτό τό “κατ’ εἰκόνα” στόν ἄνθρωπο φτάνει τό πρωτότυπό της.

Ἀνάγκη νά βλέπουμε τήν εὐθύγραμμη θεώρηση τῆς Ἱστορίας.

   Ὁ Χριστός ἔρχεται στό τέλος τῶν αἰώνων, στό τέλος τῆς Ἱστορίας, νά τά κάνει ὅλα καινούρια καί νά ζήσουμε μέσα στήν αἰωνιότητα. Στή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ! Αὐτό εἶναι τό μέτρο πού δίνει ὁ Χριστός. Ἀντιλαμβάνεστε ὅτι εἶναι ἀνάγκη νά ἀπαγκιστρωθοῦμε ἀπό ἄλλες ἀντιλήψεις. Καί σιγά-σιγά ν’ ἀρχίσουμε νά βλέπουμε αὐτή τή θέση. Αὐτή τήν εὐθύγραμμη θεώρηση τῆς Ἱστορίας. Εἶναι ἀνάγκη αὐτό. Καί αὐτό θά τό καταλάβουμε μόνο ἂν ἀρχίσουμε νά εἴμαστε λιγότερο καί λιγότερο σάρκες.

Ἡ ἐγκυρότητα τῶν γεγονότων καί τοῦ Λόγου τοῦ Θεοῦ.

   Στήν ἐποχή τοῦ Νῶε οἱ ἄνθρωποι ἀναμφισβήτητα θά ἔβλεπαν ὅτι δέν εἶναι δυνατόν ποτέ νά τελειώσει ὁ κόσμος. Διότι τότε εἶχε ἀρχίσει. Κι ὅμως γι’ αὐτούς τελείωσε ὁ κόσμος. Προσέξτε τί εἶπα. Τελείωσε γιά τή γενεά τοῦ Κάϊν ὁ κόσμος. Διότι πνίγηκαν ὅλοι. Θά τό πίστευαν; Θά τό φαντάζονταν; Ὅτι θά τελείωνε ἡ Ἱστορία ἡ ἀνθρώπινη στήν γενεά τους; Τελείωσε. Τί σήμαινε αὐτό; Ὅτι εἶναι τύπος καί ὑπόδειγμα ὅτι θά τελειώσει ἡ ἱστορία. Γι’ αὐτό καί τί ἔκαναν; Ἐπειδή δέν ἔβλεπαν τέλος Ἱστορίας, ἀλλά ἔβλεπαν μόνο κυκλικά τά πράγματα. Ἔλεγαν νά φᾶμε καί νά πιοῦμε. Γι’ αὐτό τό λόγο κατάντησαν σαρκολάτρες. Ἔχουμε τό χαρακτηρισμό τῆς γενεᾶς τοῦ Νῶε ἀπό τόν ἴδιο τό Θεό. “Οὐ μη καταμείνῃ τὸ Πνεῦμά μου ἐν τοῖς ἀνθρώποις τούτοις εἰς τόν αἰῶνα διά τό εἶναι αὐτούς σάρκας”. (Γένεσις 6, 3) Δέ θά μείνει τό Πνεῦμα μου τό Ἅγιο σ’ αὐτούς. Γιατί εἶναι σαρκικοί ἄνθρωποι. Αἴρεται τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καί ἔρχεται ἡ καταστροφή.  Ἔρχεται τό τέλος. Καί τό καταπληκτικό ξέρετε ποιό εἶναι; Ὁ Χριστός γιά τό τέλος τῆς Ἱστορίας ἐπικαλέσθηκε ἀκριβῶς τό φαινόμενο τοῦ κατακλυσμοῦ τοῦ Νῶε. Καί τό φαινόμενο τῆς καταστροφῆς Σοδόμων καί Γομόρρας. (Λουκ. 17, 26) Ποῦ δέν ἔμεινε κανείς πλήν τῆς οἰκογένειας τοῦ Λώτ. Ξέρετε τί εἶπε; Ὅπως στήν ἐποχή τοῦ Νῶε ἢ στήν ἐποχή τῶν Σοδόμων καί Γομόρρας, οἱ ἄνθρωποι ἔτρωγαν, ἔπιναν, παντρεύονταν, φύτευαν, ἔκτιζαν, δηλαδή ζοῦσαν ξένοιαστη ζωή, φρόντιζαν γιά τή βελτίωση τῆς κοινωνικῆς μας ζωῆς, πῶς δηλαδή θά ἀναπτυχθοῦν, δηλαδή ἡ κυκλική θεώρηση τῆς Ἱστορίας. Καί ἦλθε, λέγει, αἰφνίδιος ὁ ὄλεθρος. Ἔτσι θά εἶναι καί στίς ἡμέρες τοῦ Υἱοῦ τοῦ Ἀνθρώπου. Δηλαδή ὅταν θά πρόκειται νά ἔρθει ὁ Χριστός οἱ ἄνθρωποι θά βλέπουν κυκλική τήν Ἱστορία. Βλέπετε σήμερα τί ἀγώνας γίνεται; Ἡ Ἀνατολή νά φάει τή Δύση καί ἡ Δύση νά φάει τήν Ἀνατολή! Ὁ Βορρᾶς νά φάει τό Νότο καί ὁ Νότος νά φάει τό Βορρᾶ. Ὅλα αὐτά τί εἶναι; Ξέρετε τί εἶναι; Εἶναι μία προσπάθεια νά ζήσω ἐγώ. Ἐσύ ἂν δέ ζήσεις, δέ μέ νοιάζει. Ἔτσι, νά φᾶμε, νά πιοῦμε, νά χτίσουμε, νά παντρευτοῦμε, νά φτιάξουμε, νά φτιάξουμε, νά φτιάξουμε... καί μετά, λέγει, ὅπως τότε ἔτσι καί τώρα. Ὅταν θά πρόκειται νά ξανάρθω, λέγει ὁ Χριστός, οἱ ἄνθρωποι μέ τόν ἴδιο τρόπο θά κινοῦνται. Καί τότε θά ἔρθει αἰφνίδια ἡ καταστροφή. Γιατί θά ἔχει τελειώσει ἡ Ἱστορία. Εἴτε μας ἀρέσει, εἴτε δέ μας ἀρέσει. Γιατί εἶπα· ἤ μας ἀρέσει ἢ δέν μᾶς ἀρέσει; Γιατί ἁπλούστατα ὅλες οἱ ἀντιλήψεις τοῦ κόσμου εἶναι θεωρίες. Ἐνῶ ὅλα αὐτά πού λέμε ἐδῶ δέν εἶναι θεωρίες, ἀλλά γεγονότα. Διότι ὁ κατακλυσμός ἔγινε, διότι ὁ Χριστός πέθανε καί ἀναστήθηκε καί συνεπῶς ἔχουμε τήν ἐγκυρότητα τοῦ Λόγου τοῦ Θεοῦ. Ὅτι εἶναι πραγματικά ὁ Θεός. Μᾶς εἰδοποιεῖ διά τήν ἀλήθεια καί εἶναι ἡ ἐγκυρότητα τῶν γεγονότων καί τοῦ προσώπου τοῦ Χριστοῦ!


Απόσπασμα από την 20η ομιλία στην κατηγορία
« Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία ».

Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία " εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/palaia-diauhkh/xristianikh-kosmologia-anurvpologia
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40pgmRsIiRCioth8a5E4bM7r

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς «Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία.».🔻
https://drive.google.com/file/d/1PKTpnYb1nptUbWKH5jo6DJwk7IVel9BA/view?usp=drivesdk

🔸📜 Απομαγνητοφωνημενες ομιλίες της σειράς «Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία.».🔻
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%94%B9%CE%A7%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE%20%CE%9A%CE%BF%CF%83%CE%BC%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1%20~%20%CE%91%CE%BD%CE%B8%CF%81%CF%89%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1.?m=1

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Γιατί ὁ Θεός Λόγος ἐνηνθρώπησε;

†.  Ἐδῶ τώρα θά ἤθελα νά προσέξετε κάτι, γιατί εἶναι κάτι πολύ σπουδαῖο, καί πού συνήθως τό ἀγνοοῦμε. Ἴσως καί στό σχολεῖο σας ἀκόμη δέν θά μπορούσατε νά τό κάνετε αὐτό ἤ ἀκόμα καί στά κηρύγματα δέν θά τό ἀκοῦτε εὔκολα. Ἡ ἐνανθρώπηση τοῦ Θεοῦ Λόγου ὁπωσδήποτε δέν ἐξαντλεῖται στή λύτρωση τοῦ ἀνθρώπου, πού ἔχει μόνο ἕναν ἀρνητικό χαρακτῆρα. Ὅπως εἶναι ἡ νίκη κατά τοῦ θανάτου, ἡ νίκη κατά τοῦ διαβόλου καί ἡ νίκη κατά τῆς ἁμαρτίας. Ἀλλά ἐπεκτείνεται καί σέ μία θετική πλευρά, δηλαδή στή θέωση, πού εἶναι ἡ καινή κτίση τοῦ ἀνθρώπου. Νά σᾶς τό ἐξηγήσω. Γιατί ὁ Θεός Λόγος ἐνηνθρώπησε; Θά ἀπαντήσετε: γιά νά νικήσει τό διάβολο, τήν ἁμαρτία, τόν θάνατο. Αὐτό δέν εἶναι ἐπαρκές. Εἶναι σωστό, ἀλλά εἶναι μόνο μία πλευρά. Καί μάλιστα ἄν τό θέλετε εἶναι ἀρνητική πλευρά. Διότι, ὅταν θά ἐρχόταν ὁ ἐνανθρωπήσας Λόγος γιά νά νικήσει αὐτά τά τρία, τότε σέ μένα, ἐπειδή καί στά τρία εἶχα προσβληθεῖ, θά μοῦ δημιουργοῦσε τήν ἴαση, τήν θεραπεία. Τότε, λοιπόν, ἡ λύτρωση θά εἶχε παρά μόνο ἰαματικό χαρακτῆρα. Ἀλλά ἐκεῖ δέν ἐξαντλεῖται ἡ ἐνανθρώπηση τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ. Διότι εἶναι μόνο ἡ ἀρνητική ὄψη. Τό νά μέ κάνει καλά, αὐτό εἶναι ἡ μία πλευρά καί, ὅπως σᾶς εἶπα, ἀρνητική! Πρέπει νά γίνει κάτι περισσότερο. Καί ποιά εἶναι αὐτή ἡ ἄλλη πλευρά, ἡ θετική; Πρέπει νά φθάσω εἰς αὐτή τή θέωση. Δηλαδή τό πρόγραμμα τοῦ Θεοῦ Λόγου δέν ἦταν νά ἐνανθρωπήσει γιά νά νικηθεῖ ὁ διάβολος, ἡ ἁμαρτία καί ὁ θάνατος. Ἀλλά ἦταν ἡ ἀρχική βουλή τοῦ Θεοῦ. Σᾶς τό ἔχω ξαναπεῖ. Εἴτε ἁμάρτανε ὁ ἄνθρωπος, εἴτε δέν ἁμάρτανε ὁ ἄνθρωπος.

   Ξέρετε, πολλές φορές κοιτάζοντας μέσα στή φύση, ἄν κανείς μπορεῖνά βλέπει μερικά πράγματα, τά χαίρεται. Σᾶς εἶπα γιά τίς πάπιες προηγουμένως. Ναί, γιατί τώρα τό μεσημέρι μου δόθηκε μία ἀφορμή νά βλέπω τίς πάπιες πώς ἐκινοῦντο μές στό νερό. Ἦταν κάτι πολύ ὡραῖο. Ρίχναμε καλαμπόκι μέσα στό νερό, ἐκεῖ πού ἦταν μία μικρή λίμνη, ἀρκετά βαθιά, μέ πολύ νερό πού ἔτρεχε ἀπό τό βουνό. Ἐκεῖ ρίχναμε καλαμπόκι καί αὐτές ἤθελαν νά πιάσουν τό καλαμπόκι στόν πυθμένα τῆς λίμνης καί ἔκαναν κάτι βουτιές χαριτωμένες. Ἦταν…..ἀληθινή ψυχαγωγία! Ὅπως, λοιπόν, ἐβουτοῦσαν καί γελούσαμε, χαιρόμαστε. Εἶπα κάτι πού πολλές φορές τό ἔχω πεῖ. Ἐγώ γελῶ καί χαίρομαι πού βλέπω τίς πάπιες, ὅπως κινοῦνται. Ὅταν ὁ Θεός Λόγος ἔκανε τίς πάπιες καί τίς ἔβλεπε νά βουτᾶνε ἔτσι στό νερό, τί ἔκανε; Θά λέγαμε ἁπλά· γελοῦσε, χαιρόταν. Λοιπόν, τό λέει ἡ Ἁγία Γραφή! Τό λέγει εἰς τό 8ο κεφάλαιο τῶν «Παροιμιῶν». Λέγει: «Ἐγώ ἡ Σοφία πού ἤμουν μέ τόν Πατέρα καί συνδημιουργοῦσα ἤμουν εὐφραινομένη». Χαιρόμουνα, ὅταν δημιουργοῦσα! Μά εἶναι δυνατόν, ἐκεῖνος πού ἔκανε αὐτά τά χαριτωμένα πράγματα μέσα στήν κτίση, πού ἐμεῖς τά κτίσματα, οἱ ἁμαρτωλοί, οἱ πεσμένοι ἄνθρωποι, χαιρόμαστε νά τά βλέπουμε, εἶναι δυνατόν ποτέ νά μήν ἐχαίρετο ὁ Θεός Λόγος, πού ἐνηνθρώπησε; Τότε πού τά δημιούργησε ὅλα νά μήν χαίρεται; Εἶναι δυνατόν ποτέ; Λοιπόν, ἀρχικό σχέδιο ἦταν αὐτό τοῦ Θεοῦ Λόγου. Νά ἐνανθρωπήσει, νά μείνει μές στή δημιουργία του καί ἀφοῦ ἐντύνετο τήν δημιουργία του, νά χρησιμοποιήσω τήν ἔκφραση τοῦ ἁγίου Ἰσαάκ τοῦ Σύρου, νά ἦταν μαζί μέ τά κτίσματα πού ἔκανε, νά ἔχει μίαν - προσέξτε τή λέξη, τήν φράση πού θά πῶ - ἐμπειρική κοινωνία. Νά ἔχει μία ἐμπειρική κοινωνία καί νά χαίρεται. Τί θά πεῖ ἐμπειρική κοινωνία; Ξέρετε πόση εἶναι ἡ ἀπόσταση τοῦ Θεοῦ ἀπό τά κτίσματα; Ὁ Θεός εἶναι ἄκτιστος. Εἶναι τό ἀπόλυτο καί ἄπειρο πνεῦμα. Τά κτίσματα τί εἶναι; Εἶναι τά ἔργα του. Καί ξέρετε πόσο ἀπέχει ἡ οὐσία τῶν κτισμάτων ἀπό τήν οὐσία τοῦ Θεοῦ; Κι ἐγώ δέν ξέρω. Εἶναι ... ἀφάνταστο πόσο ἀπέχει. Συνεπῶς, ναί μέν ὁ Θεός Λόγος χαιρόταν αὐτά ὅλα πού ἔκανε, ἀλλά ἔλειπε ὅμως κάτι, ὑστεροῦσε σέ κάτι, ἄν μποροῦμε νά τό ποῦμε αὐτό στό Θεό. Ὑστεροῦσε. Μποροῦσε νά ὑστερεῖ; Βέβαια. Νά, σέ τί; Σ’ αὐτήν τήν ἐμπειρία! Εἶχε, ὅπως θά λέγαμε μία θεωρητική γνώση. Ὁ Θεός ξέρει τήν ἁμαρτία; Βεβαίως. Ἔχει ἐμπειρία τῆς ἁμαρτίας ὁ Θεός; Ὄχι! Τήν ἐμπειρία τῆς ἁμαρτίας τήν ἔχω ἐγώ ὁ ἄνθρωπος, πού ἔχω ἁμαρτήσει. Ἀλλά ὁ Θεός ἔχει θεωρητική γνώση τῆς ἁμαρτίας. Δέν ἔχει ἐμπειρική γνώση. Γιατί ὁ Θεός εἶναι ἀναμάρτητος. Πῶς, λοιπόν, ὁ Θεός, πού εἶναι ὁ δημιουργός, θά μποροῦσε νά ἔχει ἐμπειρία τῆς δημιουργίας του; Ἐδῶ εἶναι τώρα, τό «σεσιγημένον μυστήριον χρόνοις αἰωνίοις», πού λέγει ὁ Ἀπ. Παῦλος. Τό σεσιγημένο μυστήριο, τό ἀποκεκρυμμένο μυστήριο. (Εφεσ. 3, 2) Ὅτι ὁ Θεός Λόγος θά γινόταν ἄνθρωπος, θά ἐσαρκοῦτο, γιά ν’ ἀποκτήσει αὐτήν τήν ἐμπειρία τῶν δημιουργημάτων. Καί νά χαίρεται μές στή δημιουργία του. Καταπληκτικό! Αὐτή εἶναι ἡ θετική ὄψη. Ποῦ σημαίνει ὁ Θεός, πού θά ἐγίνετο ἄνθρωπος, μένοντας μές στή δημιουργία του, θά χαιρόταν ἐμᾶς κι ἐμεῖς Ἐκεῖνον. Αὐτό λέγεται θέωση. Αὐτή εἶναι ἡ θετική πλευρά. Ἐπειδή ὅμως ὁ ἄνθρωπος ἁμάρτησε, ἔπεσε, τροποποιήθηκε ὁ τρόπος τῆς σωτηρίας μας καί δημιουργήθηκε τό ἐπεισόδιο τοῦ Σταυροῦ. Ὥστε μέ τόν Σταυρό ὁ Θεός Λόγος, πού ἐνηνθρώπησε, νά μᾶς θεραπεύσει. Καί ἀφοῦ θά μᾶς θεράπευε, θά προχωροῦσε στό παρακάτω στή θετική ὄψη, νά μᾶς θεώσει. Τό καταλάβατε; Σπουδαῖο αὐτό! Εἶναι πάρα πολύ σπουδαῖο! Συνεπῶς ἡ ἐνανθρώπηση τοῦ Θεοῦ δέν περιορίζεται μόνο στήν ἀρνητική ὄψη, στήν ἴαση, στήν θεραπεία, ἀλλά ἐπεκτείνεται καί στήν θετική ὄψη, πού εἶναι ἡ θέωση. Γι’ αὐτό τό περιεχόμενο τῆς θεώσεως δέν εἶναι τίποτε ἄλλο παρά ἡ χριστοποίηση. Ὅπως θά λέγαμε, ἔχουμε τήν σαρκοποίηση τοῦ Λόγου, ἔχουμε τήν χριστοποίηση τοῦ ἀνθρώπου. Ὁ Θεός Λόγος συγκαταβαίνει, ὁ δέ ἄνθρωπος ἀνέρχεται. Καί συναντᾶται ἐκεῖ. Ὁ Θεός Λόγος σαρκοῦται, ὁ ἄνθρωπος χριστοποιεῖται. Αὐτή ἡ χριστοποίηση, τό νά γίνω Χριστός, alter Christus, ἄλλος Χριστός, αὐτή ἡ χριστοποίηση εἶναι ἡ θέωση. Γι’ αὐτό καί ὁ Ἀπ. Παῦλος χρησιμοποιεῖ τίς ἑξῆς εἰκόνες, τίς ἑξῆς φράσεις, γιά νά δείξει ὅτι αὐτή ἡ θέωση δέν εἶναι φιλολογία, ἀλλά εἶναι μία πραγματικότητα. Ἀκοῦστε τί λέγει γιά τό πῶς μπορεῖ νά φθάσει ὁ ἄνθρωπος στή χριστοποίηση. Εἶναι κυρίως ἀπό τήν πρός Ἐφεσίους Ἐπιστολή πού τά παίρνω αὐτά. Λέγει ὅτι ὁ Χριστός εἶναι εἰκόνα τοῦ Θεοῦ τοῦ ἀοράτου, ὅτι εἶναι πρωτότοκος πάσης κτίσεως. Καί συνεπῶς καλεῖ κάθε ἄνθρωπο νά πιστέψει στό Χριστό καί νά γίνει τέλειος ἐν Χριστῷ.

Δεύτερον. Πεπληρωμένος ἐν αὐτῷ. Ἐν αὐτῷ, δηλαδή στόν Ἰησοῦ Χριστό. Πεπληρωμένος, γεμισμένος, γεμᾶτος. Νά γίνει εἰς ἄνδρα τέλειον, εἰς μέτρον ἡλικίας τοῦ πληρώματος τοῦ Χριστοῦ. Νά γίνει δηλαδή τέλειος ἄνθρωπος, κατά τό μέτρο τοῦ ἠθικοῦ, πνευματικοῦ ἀναστήματος - αὐτό θά πεῖ ἡλικία, ἀνάστημα - τοῦ πληρώματος τοῦ Χριστοῦ. (Εφεσ. 4, 13)

Ἀκόμα καλεῖται ὁ ἄνθρωπος νά ἀποκτήσει νοῦν Χριστοῦ. Πώ πώ! Νοῦν Χριστοῦ! Καί ἀκόμα, καρδίαν Χριστοῦ! Προσέξτε! Ὄχι χριστιανικό νοῦ. Ὄχι χριστιανική καρδιά. Ἀλλά νοῦν Χριστοῦ καί καρδίαν Χριστοῦ. Μέ ἄλλα λόγια, νά γίνει τρόπον τινά μιά ταύτιση τοῦ νοῦ μου μέ τόν νοῦ τοῦ Χριστοῦ. Τῆς καρδιᾶς μου μέ τήν καρδιά τοῦ Χριστοῦ. Νά ἔχω ὅ,τι ἔχει ὁ Χριστός. Δηλαδή τί; Νά χριστοποιηθῶ! Μεγάλο πρᾶγμα, ἔ; Τεράστιο πρᾶγμα αὐτό. Ἔτσι αὐτό τό «ἐν Χριστῷ ζῆν», τό νά ζῶ ἐν Χριστῷ, οἱ Πατέρες τό ὀνομάζουν θέωση. Αὐτή εἶναι ἡ θέωση. Δέν ξέρω, ἄν μπόρεσα μέ αὐτή τήν ἀνάλυση νά γίνω κατανοητός.


Απόσπασμα από την 19η ομιλία στην κατηγορία
« Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία ».

Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία " εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/palaia-diauhkh/xristianikh-kosmologia-anurvpologia
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40pgmRsIiRCioth8a5E4bM7r

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς «Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία.».🔻
https://drive.google.com/file/d/1PKTpnYb1nptUbWKH5jo6DJwk7IVel9BA/view?usp=drivesdk

🔸📜 Απομαγνητοφωνημενες ομιλίες της σειράς «Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία.».🔻
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%94%B9%CE%A7%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE%20%CE%9A%CE%BF%CF%83%CE%BC%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1%20~%20%CE%91%CE%BD%CE%B8%CF%81%CF%89%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1.?m=1

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Πρῶτα ἔγινε ἡ ψυχή καί μετά ἔγινε τό σῶμα;

†.Εάν όμως προηγείται η ψυχή και ακολουθεί το σώμα;
Υπάρχει και αυτή η περίπτωση; Βεβαίως. Εἶναι ἡ Πλατωνική θεωρία περί ὕπαρξης τῶν ψυχῶν. Ὅτι οἱ ψυχές δέν δημιουργήθηκαν, ἀλλά προϋπάρχουν. Εἶναι ἀδημιούργητες καί ἄχρονες. Ἁμάρτησαν, λέει, σ’ ἕνα χῶρο τοῦ οὐρανοῦ, καί γιά νά τιμωρηθοῦν, ὁ Θεός ἐγκλωβίζει αὐτές τίς ψυχές σ’ ἕνα σῶμα, κι ὅταν συλλαμβάνεται ἕνας ἄνθρωπος, παίρνει ὁ Θεός μία ψυχή, ἀπ’ αὐτές πού ὑπάρχουν στόν οὐρανό, τήν βάζει σ’ ἕνα ἔμβρυο καί γίνεται ἕνας ἄνθρωπος. Καί ἔτσι σάν ἄνθρωπος νά ἐξιλεωθεῖ στήν ζωή του καί μετά νά ξεφύγει πάλι ἡ ψυχή νά ξαναπάει στόν οὐρανό. Ὅτι δηλαδή ἡ ψυχή προϋπάρχει. Αὐτή εἶναι μία Πλατωνική ἀντίληψη περί τῆς ὑπάρξεως τῶν ψυχῶν. Ἂν δεχθοῦμε ὅτι ἡ ψυχή ἔγινε πρώτη καί τό σῶμα ἔγινε κατόπιν, τότε μιλᾶμε γι’ αὐτή τήν προΰπαρξη τῶν ψυχῶν, τήν ὁποία προΰπαρξη ἡ Ἐκκλησία μας ἔχει καταδικάσει. Εἶναι αἱρετική θέση καί σέ κανένα σημεῖο ἡ Ἁγία Γραφή δέν μιλάει γιά τέτοιο πρᾶγμα.

   Τότε λοιπόν τί ἔγινε; Πρῶτα ἔγινε ἡ ψυχή καί μετά ἔγινε τό σῶμα; Πρῶτα ἔγινε τό σῶμα καί μετά ἔγινε ἡ ψυχή; Οὔτε τό ἕνα οὔτε τό ἄλλο. Ἀκοῦστε: ἅμα σύλληψη, ἅμα ἄνθρωπος! Ψυχή καί σῶμα ταυτοχρόνως τήν ἴδια στιγμή συνυπάρχουν. Ψυχή καί σῶμα. Καί ὅπως λέγει ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Νύσσης, ὥστε νά μήν εἶναι, λέγει, ὁ ἄνθρωπος «ἑαυτοῦ προγενέστερός τε καί νεώτερος». Νά εἶναι εἴτε προγενέστερος, εἴτε νεότερος τοῦ ἑαυτοῦ του. Ὄχι. Εἶναι ταυτόχρονο. Δέν προηγεῖται οὔτε τό σῶμα οὔτε ἡ ψυχή. Ταυτόχρονα εἶναι αὐτά τά πράγματα. Συνεπῶς, πρακτικά, ξέρετε τί σημαίνει αὐτό; Ἅμα σύλληψη, ἅμα ἄνθρωπος;
Σημαίνει, ἐάν κάνει κανείς ἔκτρωση, τότε αὐτό εἶναι φόνος μέ ὅλες τίς συνέπειες, ὅπως ἂν θά σκότωνε τό παιδί του στήν κούνια. Θά ἔβαζε τά χέρια του νά τό πνίξει. Εἶναι τό ἴδιο. Ἔγκλημα! Εἶναι τό ἴδιο ἔγκλημα, μέ τίς ἴδιες διαστάσεις, μέ κανένα ἐλαφρυντικό, ὅταν φονεύουμε καί τό ἔμβρυο, πού εἶναι στά σπλάχνα τῆς μάνας, ἔστω καί ἂν εἶναι ἡλικίας ἑνός δευτερολέπτου. Τί νά πῶ ἄλλο; Τό ἔμβρυο εἶναι πλήρης ἄνθρωπος. Πλήρης ἄνθρωπος. Ὅπως καί ὁ σπόρος εἶναι πλῆρες φυτό. Δυνάμει, σιγά - σιγά θά ξεδιπλωθεῖ. Ἔτσι καί ὁ ἄνθρωπος σιγά-σιγά θά ξεδιπλωθεῖ. Δυνάμει εἶναι πλήρης ἄνθρωπος.
   Τότε λοιπόν μήπως ὁ Θεός δημιουργεῖ κάθε μία ψυχή ξεχωριστά; Ὄχι. Διότι ἂν ὁ Θεός δημιουργεῖ ψυχές, φέρεται ὁ Θεός ὅτι δέν συνετέλεσε τή δημιουργία του. Διότι μᾶς λέγει σαφῶς ἡ Ἁγία Γραφή, ὅτι ὅταν ὁ Θεός ἔκανε καί τόν ἄνθρωπο συνετέλεσε τήν δημιουργία του. Δηλαδή ἔκλεισε ἡ δημιουργία. Ἀπό τότε ὅταν κατέπαυσε τῶν ἔργων του, δέ δημιούργησε οὔτε ἕνα ἄτομο τῆς ὕλης παραπάνω. Ἀλλά οὔτε δύναται νά ἐκμηδενισθεῖ καί νά ἐξαφανισθεῖ ἔστω καί ἕνα ἄτομο τῆς ὕλης. Αὐτό τό ξέρουμε καί ἀπό τήν ἐπιστήμη ἀκόμη. Ἄρα, λοιπόν, ἂν ὁ Θεός δημιουργεῖ καινούριες ψυχές, θά πρέπει νά θεωρηθεῖ ὅτι ὁ Θεός δέν συνετέλεσε τήν δημιουργία του, ἀλλά συνεχίζει νά δημιουργεῖ. Ἀλλά κι ἂν ὑποτεθεῖ ὅτι ὁ Θεός δημιουργεῖ μία - μία ξεχωριστή ψυχή,- τότε δέν ἑρμηνεύεται ἡ κληρονομικότητα τοῦ προπατορικοῦ ἁμαρτήματος. Διότι θά ἔπρεπε κάθε καινούρια ψυχή, σώνει καί καλά νά φέρει τό προπατορικό ἁμάρτημα; Ἀφοῦ εἶναι καινούρια; Γιατί ἂν τό φέρει τό προπατορικό ἁμάρτημα; Οὔτε λοιπόν ἀπό κεῖ συμφωνεῖ τό πρᾶγμα, νά δοῦμε ὅτι ὁ Θεός μπορεῖ νά δημιουργεῖ ξεχωριστές ψυχές. Ἀκόμα, μήπως ὑπάρχει περίπτωση, ὅταν δέν εὐλογεῖ ὁ Θεός μία ἕνωση γάμου, ὅπως ἔχουμε τά λεγόμενα ἐξώγαμα παιδιά, ὁ Θεός γίνεται ὑπηρέτης τῶν ἐξώγαμων παιδιῶν; Δηλαδή συντελεῖ στό νά γίνει ἕνας ἄνθρωπος, ἂν οἱ γονεῖς του, ἔτσι θέλησαν, ὅπως καί τυχαίως καί δέν ξέρω τί; Τόν κάνουμε ὑπηρέτη τῶν ἄνομων πράξεων; Ἄνομων καταστάσεων; Βλέπετε ὅλα αὐτά δέν εὐοδώνουν, τό νά δεχθοῦμε ὅτι ὁ Θεός δημιουργεῖ μία ψυχή κάθε μία ξεχωριστή. Τότε λοιπόν τί μποροῦμε νά ποῦμε ὅτι ὑπάρχει γιά τή δημιουργία μίας καινούργιας ψυχῆς;
Ὑπάρχει ἡ θεωρία τῆς λεγόμενης μεταφύτευσης. Προσέξτε αὐτό τό σημεῖο. Ὅπως θά ξέρετε, ἔχουμε πολλά φυτά τά ὁποῖα δέν πολλαπλασιάζονται μέ σπόρο ἀλλά μέ καταβολάδα. Βάζουμε ἕνα κλαδί, τό βάζουμε στό ἔδαφος, κάνει ρίζες, κόβουμε τό κλαδί αὐτό ἀπό τό μητρικό φυτό καί ἔχουμε ἕνα καινούριο φυτό. Αὐτό θά μπορούσαμε νά τό ποῦμε ὅτι εἶναι ἡ θεωρία τῆς καταβολάδος ἢ ἀκόμη τῆς μεταφύτευσης μέ τόν τρόπο αὐτό. Προσέξτε ἐδῶ. Βασικά ἀποτελεῖ ἕνα μυστήριο. Ἀλλά, ἔχουμε κάποιους ὑπαινιγμούς γιά νά στηρίζουμε αὐτή τή θεωρία, στήν ἴδια τήν Ἁγία Γραφή.
Ὅπως θά ξέρετε, εἶπε ὁ Θεός, αὐξάνεσθε καί πληθύνεσθε. Δηλαδή; «Ἐν αὐτῷ, ὅπως λέγει ὁ Μέγας Βασίλειος, ἦσαν οἱ λόγοι τῆς διαδοχῆς τοῦ γένους». Τί θά πεῖ «ἐν αὐτῷ»; Μέσα στόν ἴδιο τόν ἄνθρωπο ἦσαν οἱ λόγοι τῆς διαδοχῆς. Τί θά πεῖ διαδοχή; Διαδοχή, θά πεῖ κληρονομικότητα, νά
βγάλει νέους ἀπογόνους. Οἱ λόγοι, λοιπόν, τῆς διαδοχῆς ἦσαν μέσα στόν ἴδιο τόν ἄνθρωπο. Διότι ἔτσι ἐξηγεῖται ἐκεῖνο τό «αὐξάνεσθε καί πληθύνεσθε». Τί θά πεῖ «πληθύνεσθε»; Ποῦ τό εἶπε ὁ Θεός τό «πληθύνεσθε»; Τό εἶπε στούς πρωτόπλαστους. Δέν συντελεῖ ὁ Θεός λοιπόν, τώρα, παρά οἱ ἴδιοι οἱ ἄνθρωποι. Ἄρα μέσα στόν ἴδιο τόν ἄνθρωπο εἶναι ἡ δυνατότητα αὐτοῦ τοῦ πολλαπλασιασμοῦ τῶν ψυχῶν. Ὅπως εἶναι καί ὁ πολλαπλασιασμός τῶν σωμάτων. Ὅτι ἔτσι τό πρᾶγμα εἶναι τό βλέπουμε καί ἀπό ἕνα ἄλλο σημεῖο. Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος λέγει: « Ὁ Λευϊ δι’ Ἀβραάμ δεδεκάτωται ὅτι ἐν τῇ ὀσφύϊ τοῦ πατρός ἦν, ὅτε συνηντησεν τόν Ἀβραάμ ὁ Μελχισεδέκ». (Πρός Ἑβραίους κεφ. 7, 5-10)
Ξέρετε, μ’ ἕνα πόλεμο πού εἶχε κάνει κάποτε ὁ Ἀβραάμ, νά διώξει κάποιους βασιλεῖς πού ἐπιτέθηκαν ἐναντίον τοῦ βασιλέως τῆς Πενταπόλεως, γιά νά ἐλευθερώσει τόν ἀνιψιό του τόν Λώτ. Ὕστερα ἀπό τή νίκη, πού εἶχε ὁ Ἀβραάμ μέ τούς 318 οἰκογενεῖς του, γυρίζει πίσω. Εἶχε πάει πρός Βορρᾶ νά τούς διώξει, γυρίζει πίσω καί συναντάει τόν Μελχισεδέκ. Ὁ Μελχισεδέκ ἦταν βασιλιάς Σαλήμ. Σαλήμ εἶναι ἡ Ἱερουσαλήμ. Ἡ Ἱερουσαλήμ ὑπῆρχε, ὅταν ὁ Ἀβραάμ ἦρθε στή γῆ Χαναάν. Ἦταν πόλη τῶν Ἰεβουσαίων.
Ὁ Μελχισεδέκ, λοιπόν, ὁ βασιλιάς πόλης Σαλήμ - Ἱερουσαλήμ βγῆκε νά τόν ὑποδεχθεῖ. Καί τότε προσέφερε ἄρτο καί οἶνο ὁ Μελχισεδέκ, ὁ δέ Ἀβραάμ προσέφερε τό δέκατο ἀπό τά λάφυρα στόν Μελχισεδέκ. Ὥστε λοιπόν τόν δεκάτωσε τόν Ἀβραάμ, πῆρε τό ἕνα δέκατο. Ἀλλά ὁ 2ος ψαλμός μᾶς λέει ὅτι ὁ Μεσσίας δέν θά εἶναι κατά τήν τάξη τοῦ Ἀαρών, ἀλλά κατά τήν τάξη τοῦ Μελχισεδέκ. Συνεπῶς ὁ Μελχισεδέκ εἶναι ἀνώτερος, ὡς ἱερέας καί βασιλεύς προφήτης, ἀπό τόν Ἀαρών, τόν ἀδελφό τοῦ Μωυσέως. Συνεπῶς ὁ Ἀαρών ἔδωσε δέκατο στό Μελχισεδέκ. Μά, ὁ Ἀαρών ἀκόμα δέν εἶχε γεννηθεῖ. Ὁ Ἀαρών εἶναι παρακαλῶ, 500, 600χρόνια μετά τόν Ἀβραάμ. Δέν εἶχε γεννηθεῖ. Βεβαίως, λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, ἦταν στή ὀσφύν, λέει, τοῦ προγόνου του τοῦ Ἀβραάμ. Ποῦ ἦταν; Μέσα. Μέσα στόν Ἀβραάμ ἦταν. Ὅταν ὁ Ἀβραάμ λοιπόν πλήρωσε τή δεκάτη στό Σαλήμ, ὡς νά ἐπλήρωσε ὁ Ἀαρών τή δεκάτη στό Σαλήμ. Ἀλλά ὅπως εἶναι γνωστό οἱ ἕντεκα φυλές ἐπλήρωσαν δεκάτη στόν Ἀαρών. Στούς Λευίτες. Ἀλλά, τώρα, ὁ Ἀαρών πληρώνει τήν δεκάτη του στόν Μελχισεδέκ. Κι ὅπως λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, ὅτι τό ἔλαττον ὑπό μείζοντος εὐλογεῖται. Τό μεγαλύτερο εὐλογεῖ τό μικρότερο. Καί οὔτε τό μικρότερο φορολογεῖ. Φορολογεῖται. Ἐάν λοιπόν ὁ Ἀβραάμ ἔδωσε τή δεκάτη στόν Μελχισεδέκ, ὁ Ἀαρών πού ἔχει τήν ἱεροσύνη, εἶναι κατώτερος ἀπό τόν Μελχισεδέκ, ἄρα ὁ Ἰησοῦς Χριστός εἶναι ἀνώτερος ἀπό τόν Ἀαρῶν. Δέν θά μείνω πολύ, ἀλλά θά μείνω σέ τοῦτο. Ποῦ πλήρωσε τή δεκάτη ὁ Ἀαρών; Στόν Μελχισεδέκ; Ποῦ ἦταν ὁ Ἀαρών; Στήν ὀσφύν. Ὀσφύς θά πεῖ μέση τοῦ Ἀβραάμ. Ἐθεωρεῖτο ὅτι τό σπέρμα τοῦ ἀνθρώπου ἦταν κάπου ἐδῶ στά νεφρά. Ἔτσι ἐθεωρεῖτο. Αὐτό δέν ἔχει σημασία. Συνεπῶς, εὑρισκόμενος στή ὀσφύν τοῦ προγόνου του τοῦ Ἀβραάμ ἐπλήρωσε τή δεκάτη. Ποῦ ἦταν; Στήν ὀσφύ τοῦ προγόνου του. Ἄ, λοιπόν, ποῦ εἶναι οἱ ἄνθρωποι; Ὅλη ἡ ἀνθρωπότητα, ἐγὼ καί ἐσεῖς, ἐσεῖς καί ἐγώ, κι αὐτοί πού ὑπῆρξαν, ὑπάρχουν καί θά ὑπάρξουν, ποῦ εἴμαστε; Στήν ὀσφύν τοῦ Ἀδάμ. Ἀπό ἐκεῖ λοιπόν βγήκαμε. Τώρα, πῶς αὐτές οἱ ψυχὲς, ἐδῶ εἶναι τώρα τό μυστήριο, πὼς ἡ κάθε ψυχή δύναται νά ἔχει ἀπαρτισμό καί προσωπικότητα, αὐτό ἀποτελεῖ πραγματικά ἕνα μυστήριο.


Απόσπασμα από την 23η ομιλία στην κατηγορία
« Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία ».

Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία " εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/palaia-diauhkh/xristianikh-kosmologia-anurvpologia
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40pgmRsIiRCioth8a5E4bM7r

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς «Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία.».🔻
https://drive.google.com/file/d/1PKTpnYb1nptUbWKH5jo6DJwk7IVel9BA/view?usp=drivesdk

🔸📜 Απομαγνητοφωνημενες ομιλίες της σειράς «Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία.».🔻
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%94%B9%CE%A7%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE%20%CE%9A%CE%BF%CF%83%CE%BC%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1%20~%20%CE%91%CE%BD%CE%B8%CF%81%CF%89%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1.?m=1

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Τό ἀνθρώπινο μυαλό ἦταν πάντα τό ἴδιο.

†.Λέμε ὅτι ὁ ἄνθρωπος πρῶτα ἦταν πίθηκος ἔτσι λέει ἡ θεωρία τοῦ Δαρβίνου. Τώρα κατά πόσο τό εἶπε ὁ Δαρβίνος αὐτό ἢ ὄχι εἶναι ἀμφισβητούμενο. Σᾶς εἶπα ὁ Δαρβίνος δέν τό εἶπε αὐτό. Τό εἶπαν μεταγενέστερα πού κακοποίησαν τή θεωρία τοῦ Δαρβίνου. Ἂς εἶναι. Ποτέ ὁ Δαρβίνος δέν εἶπε ὅτι ὁ ἄνθρωπος κατάγεται ἀπό τόν πίθηκο. Αὐτό εἶναι ἡ μεγάλη ἀνακάλυψη ἀπό τή θεωρία τοῦ Δαρβίνου. Ἂς εἶναι ὅμως, ἂς τήν πάρουμε κακοποιημένη, ὅπως τήν προσφέρουν. Ὅτι κατάγεται ὁ ἄνθρωπος ἀπό τόν πίθηκο. Σημαίνει, λοιπόν, ὅτι ἦταν ἀτελής. Σήμερα ἔχει μία μορφή ἄκρας τελειότητας. Σημαίνει, λοιπόν, ὅτι ἐξελίσσεται. Ποιός μᾶς βεβαιώνει, ἢ μᾶλλον ποιός μᾶς λέγει ὅτι θά σταματήσει στό σημεῖο πού βρίσκεται; Γιατί νά σταματήσει; Ἀφοῦ ἔχει μία διαρκῆ ἐξέλιξη; Σημαίνει διαρκῶς θά ἐξελίσσεται. Ἀφοῦ, λοιπόν, διαρκῶς θά ἐξελίσσεται ὁ ἄνθρωπος, αὔριο θά εἶναι τελειότερος. Κι ἐκεῖνο πού σήμερα δέ γνωρίζει θά τό ξέρει αὔριο. Ἐκεῖνο πού σήμερα δέν καταλαβαίνει, θά τό καταλάβει αὔριο. Κι ὅμως δέν ἔχουμε ἐξέλιξη τῆς ἀνθρώπινης διάνοιας ἀπό πλευρᾶς ποιότητας, παρά μόνο ἀπό πλευρᾶς, ἂς ποῦμε, τῆς καλλιέργειάς του. Γιά νά τό καταλάβετε αὐτό, θά σᾶς τό ἔλεγα ὡς ἑξῆς: ἔχω μία μπάλα χρυσοῦ. Αὐτή ἡ μπάλα τοῦ χρυσοῦ εἶναι χρυσός. Ὅπως καί νά τό κάνετε εἶναι χρυσός. Δέν ἔχει παρά νά τό κάνω κοσμήματα αὐτό τό χρυσό. Αὐτό μοῦ μένει. Ἀλλά ἂν κάνω κοσμήματα τό χρυσό, πάλι μένει χρυσός. Ἔτσι ἡ ἀνθρώπινη διάνοια, τό ἀνθρώπινο μυαλό, εἶναι σήμερα τό δικό μου μυαλό, ὅπως ἦταν καί τοῦ Ἀδάμ. Γιά νά μήν πῶ ὅτι ἦταν καλύτερο τό μυαλό τοῦ Ἀδάμ. Θά σᾶς τό δείξω, ὅταν θά φθάσουμε στό σημεῖο ἐκεῖνο. Ἀλλά δέν ἔχω καμία ἐξέλιξη. Ἄν μοῦ πεῖτε, ὁ Ἀδάμ γνώριζε αὐτά πού γνωρίζουμε σήμερα ἐμεῖς; Ἀσφαλῶς ὄχι. Ναί, ἀλλά εἶναι θέμα ὅπως ἀκριβῶς σ’ ἕναν ἄνθρωπο πού κάθεται στά θρανία νά μάθει γράμματα. Τό μυαλό του εἶναι τό ἴδιο. Ἁπλῶς καλλιεργεῖται. Ἀλλά ἡ ποιότητα τοῦ μυαλοῦ μένει πάντοτε ἡ ἴδια. Δηλαδή παίρνω τό χρυσό καί τόν κάνω κοσμήματα. Ἀλλά ὁ χρυσός εἶναι πάντα χρυσός. Σᾶς εἶπα προηγουμένως, πρίν ἀρχίσουμε τό μάθημά μας, ὅτι ὁ Ἀδάμ ὀνομάτισε τά ζῶα. Ὁ Θεός λέει, ἔβαλε μπροστά τά ζῶα νά παρελάσουν, καί τούς ἔδωσε ὀνόματα. Ξέρετε τί σημαίνει αὐτό; Ὅτι τό ἀνθρώπινο μυαλό, τό μυαλό τοῦ Ἀδάμ ἦταν αὐτό πού εἶναι σήμερα καί ἐμένα τό μυαλό μου. Διότι δίνοντας ὄνομα, εἶχε τήν ἱκανότητα νά κινεῖται στίς γνωστές μας, ἀπό τή Λογική τώρα, τέσσερις κατηγορίες τῆς Λογικῆς τοῦ Ἀριστοτέλη. Νά φτιάχνει ἔννοιες κτλ. κτλ.. Ἀλλά δέν τό λέω ἀκόμη, γιατί θά φθάσουμε ἐκεῖ, νά τά πῶ αὐτά. Πού σημαίνει ὅτι τό ἀνθρώπινο μυαλό, ὅπως μᾶς τό παρουσιάζει ἡ Ἁγία Γραφή, ἦταν πάντα τό ἴδιο. Γι’ αὐτό θά τό δεῖτε κι ἀπό πολιτιστικῆς πλευρᾶς. Ἂν ἀνοίξετε ἕνα ἀκραιφνῶς ἐπιστημονικό βιβλίο Παλαιοντολογίας, Ἀρχιτεκτονικῆς, πού περιέχει παλαιά στοιχεῖα καί νεώτερα θά τό δεῖτε. Ἔχω ὑπόψη μου μία Ἀρχιτεκτονική Πανεπιστημιακῆς στάθμης, Πολυτεχνικῆς στάθμης. Προσέξτε! Ἔχει μία κυκλική καλύβα, ἔχει τή «Ροτόντα» τῆς Θεσσαλονίκης, κι ἔχει ἕνα μεγαθήριο, φερ’ εἰπεῖν, τῶν Ἡνωμένων Πολιτειῶν, κυκλικοῦ σχήματος. Ἂς ποῦμε τό συγκρότημα τό κτιριακό του Ο.Η.Ε.. Καί βλέπετε, στίς γενικές γραμμές εἶναι τό ἴδιο. Ἢ ἀκόμη βλέπετε τετράγωνο σπίτι. Τετράγωνο, μέ παράθυρα καί πόρτα. Σ’ αὐτό δέν προστίθεται τίποτα. Τό ὅτι δηλαδή ἡ πόρτα ἔγινε αὐτόματη καί πατάω ἕνα κουμπί καί ἀνοίγει; Τοῦ ὅτι ἔχω, ξέρω ἐγώ, πολυτελῆ πράγματα; Αὐτά εἶναι ἰδιαίτερη καλλιέργεια. Ἀλλά ἡ σύλληψη τοῦ νοῦ πάντοτε ἡ ἴδια. Εἶναι πάντοτε ἡ ἴδια. Γιατί κινεῖται στά τέσσερα κατηγορήματα τῆς λογικῆς του Ἀριστοτέλη. Ἄρα δέν ἔχω ἐξέλιξη τοῦ ἀνθρώπινου νοῦ. Οὐδεμία ἐξέλιξη ἔχω. Ἡ ἔννοια τοῦ τροχοῦ, ἐπί παραδείγματι, ἦταν καί στόν πρῶτο ἄνθρωπο. Ἡ ἔννοια τοῦ τροχοῦ καί ἡ ἔννοια τῆς δεσμεύσεως τῆς φωτιᾶς ὡς ἐνέργεια. Δέν ἔχει σημασία ὅτι μποροῦσε νά ἔχει ἕναν τροχό ὁ πρῶτος ἄνθρωπος καί νά τόν τσουλάει, δέν ξέρω πῶς. Τοῦ ὅτι συνέλαβε τήν ἔννοια τοῦ τροχοῦ, ἔχει μεγάλη σημασία. Τώρα ἂν αὐτή ἡ ἔννοια τοῦ τροχοῦ ἔγινε ρολόι, πού εἶναι γεμάτο μέ τροχούς· ἔχει τροχούς μέσα τό ρολόι. Ἢ ἕνα πολύπλοκο μηχάνημα ἢ ὁτιδήποτε, δέν ἔχει σημασία, ἡ βάση αὐτοῦ τοῦ μηχανήματος, ὅσο πολύπλοκο καί νά εἶναι, εἶναι αὐτή. Ὅτι ἔχει βάση τόν τροχό. Ἢ τήν ἔννοια τῆς ἐνέργειας. Ὅπως εἶναι ἡ φωτιά. Νά δεσμεύσω τή φωτιά. Ποιό ζῶο δέσμευσε τή φωτιά; Κανένα. Ὁ ἄνθρωπος δέσμευσε τή φωτιά. Σημαίνει τί; Δέσμευσε τήν ἐνέργεια. Τί κάνουμε σήμερα; Ἢ φωτιά ἔχεις ἢ ἠλεκτρισμό ἔχεις ἢ πυρηνική ἐνέργεια ἔχεις, ἡ ἔννοια τῆς δέσμευσης τῆς ἐνέργειας πάντα μένει ἡ ἴδια. Οὐδεμία ἐξέλιξη. Ἔτσι λένε θά φτάσει κάποτε ὁ ἄνθρωπος νά ἐξελιχθεῖ καί ἐξελισσόμενος, θά δημιουργήσει ἕναν κόσμο καλύτερο καί καλύτερο καί καλύτερο. Ἂν ὁ κόσμος εἶναι καλύτερος, τό βλέπουμε ἀπό μία ἀπάντηση πού μπορεῖ νά μᾶς δώσει ἡ ἴδια ἡ Ἱστορία. Κι αὐτή ἡ θεωρία τῆς βιολογικῆς ἐξελίξεως τοῦ ἀνθρώπινου νοῦ εἶναι ἕωλη, πραγματικά εἶναι ἕωλη.


Απόσπασμα από την 20η ομιλία στην κατηγορία
« Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία ».

Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία " εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/palaia-diauhkh/xristianikh-kosmologia-anurvpologia
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40pgmRsIiRCioth8a5E4bM7r

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς «Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία.».🔻
https://drive.google.com/file/d/1PKTpnYb1nptUbWKH5jo6DJwk7IVel9BA/view?usp=drivesdk

🔸📜 Απομαγνητοφωνημενες ομιλίες της σειράς «Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία.».🔻
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%94%B9%CE%A7%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE%20%CE%9A%CE%BF%CF%83%CE%BC%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1%20~%20%CE%91%CE%BD%CE%B8%CF%81%CF%89%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1.?m=1

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Ἡ ἐλευθερία τοῦ ἀνθρώπου.

†.Ὁ ἄνθρωπος εἶναι ἐλεύθερος!
Ὤ, αὐτό τό «ἐλεύθερος»!
Θά θέλαμε νά κάναμε ὁλόκληρο θέμα τί εἶναι ἐλευθερία. Φυσικά αὐτή τή στιγμή δέν θά μιλήσουμε γιά τήν ἐλευθερία, παρά μόνο ὅτι ἀποτελεῖ ἕνα στοιχεῖο τῆς εἰκόνας τοῦ Χριστοῦ στόν ἄνθρωπο. Ἐπειδή, λοιπόν, ὁ ἄνθρωπος εἶναι εἰκόνα αὐτῆς τῆς ἀπολύτου αὐτεξουσιότητας, πού εἶναι ὁ Χριστός, γι’ αὐτό τό λόγο εἶναι καί ἐλεύθερος. Ὁ Θεός εἶναι ἐλεύθερος. Κάνει ὅ,τι θέλει. Δέν δεσμεύεται ἀπό τίποτε. Καί τόν ἄνθρωπο, τήν εἰκόνα του, τόν ἔκανε ἐλεύθερο. Ἔτσι ἡ προαίρεση τοῦ ἀνθρώπου εἶναι ἐλεύθερη. Λέγει ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Νύσσης. «Ἐν τῷ αὐτεξουσίῳ τῆς προαιρέσεως (δηλαδή στήν ἐλευθερία τῆς προαιρέσεως, προαίρεση θά πεῖ αὐτό πού θέλω) πρός τόν ἐξουσιάζοντα πάντων εἶχε τήν ὁμοιότητα». Πρός ποιόν ἔχει τήν ὁμοιότητα; Πρός Ἐκεῖνον πού ἐξουσιάζει τά πάντα. Ποιός εἶναι; Ὁ Θεός Λόγος! Ὁ Θεός Λόγος; Δέν εἶναι ὁ Θεός Λόγος. Ἦταν ὁ Θεός Λόγος, τώρα ὅμως εἶναι ὁ ἐνυπόστατος Θεός Λόγος πού ἔγινε ἄνθρωπος. Δηλαδή ἡ ἐνυπόστατη Σοφία. Ὁ ἐνυπόστατος Θεός Λόγος (ἐνυπόστατος θά πεῖ προσωπικός, αὐτός πού ἔχει πρόσωπο), ἀλλά εἶναι τώρα δυό οὐσίες καί ἕνα πρόσωπο! Ποιές εἶναι οἱ δυό οὐσίες; Εἶναι ἡ θεότητα καί ἡ ἀνθρωπότητα. Ὁ Χριστός εἶπε ὅτι ἔχει τήν ἐξουσία. «Ἐδόθη μοί πάσα ἐξουσία ἐν οὐρανῷ καί ἐπί γῆς». (Κατά Ματθαίον κεφ. 28,18) Δηλαδή ὁ Χριστός, ὄχι ὡς Θεός, γιατί ὡς Θεός εἶναι δημιουργός τῶν πάντων καί βεβαίως εἶναι ἐξουσιαστής τῶν πάντων, ἀλλά ὡς Θεάνθρωπος καί μέ τήν ἀνθρώπινή του φύση εἶναι ἐξουσιαστής τῶν πάντων, οὐρανοῦ καί γῆς. Ἐνώπιον τοῦ ὁποίου θά προσκυνήσει ὁ οὐρανός, ἡ γῆ καί τά καταχθόνια. «Πᾶν γόνυ κάμψη», λέει στούς Φιλιππησσίους ὁ Ἀπ. Παῦλος, «ἐπουρανίων τε καί ἐπιγείων καί καταχθονίων». Ὅ,τι θέλει, εἶναι ἐλεύθερος ὁ Χριστός νά τό πράξει. Ὅ,τι θέλει. Κατά τήν εἰκόνα, λοιπόν, τή δική του ἤ μᾶλλον κατά τήν πραγματικότητα τή δική του φτιάχνει τήν εἰκόνα του, πού εἶναι ὁ ἄνθρωπος. Τόν κάνει ἐλεύθερο. Ἐπάνω σ’ αὐτό τό θέμα «ἐλευθερία» εἶναι κάτι ἀπύθμενο, σέ ποιό βαθμό ἀφήνει ὁ Θεός τόν ἄνθρωπο νά εἶναι ἐλεύθερος. Ξέρετε ἕνα μέτρο; Τόσο ἐλεύθερος ὥστε νά διαλέγει μόνος του τήν κόλαση. Καί νά μή τόν ἐμποδίζει. Τέτοια ἐλευθερία δέν τήν ἔχουν οἱ γονεῖς στά παιδιά τους, πού καυχῶνται ὅτι τ’ ἀφήνουν ἐλεύθερα. Καί μάλιστα οἱ γονεῖς οἱ ἐλευθεριάζοντες. Ἐάν ἐπί παραδείγματι τό παιδί ἔλεγε στόν πατέρα του καί στή μάνα του: «Ξέρεις, πατέρα καί μητέρα; Ἀποφάσισα νά αὐτοκτονήσω». Θά ἄφηναν τό παιδί τους νά αὐτοκτονήσει; Κάθε ἄλλο. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος λέει στό Θεό: «Ξέρεις, Κύριε, ἀπεφάσισα νά αὐτοκτονήσω». Δέν ἐμφανίζεται ὁ Θεός νά σ’ ἐμποδίσει. Αὐτοκτονεῖς! Ἀπεφάσισα νά ἔχω Κύριό μου τόν διάβολο. Δικαίωμά σου. Θέλω νά πάω στήν κόλαση. Δικαίωμά σου. Δέν σέ πιστεύω. Δικαίωμά σου. Εἶναι σέ ὑπερθετικό βαθμό ἀσύλληπτο τό τί διάσταση ἔχει αὐτή ἡ ἐλευθερία πού ἔδωσε ὁ Θεός στόν ἄνθρωπο. Θά μοῦ πεῖτε· γιατί μας κάνει ἐλεύθερους; Ἐάν δέν μᾶς ἔκανε ἐλεύθερους, θά φωνάζαμε, γιατί δέν μᾶς ἔκανε ἐλεύθερους καί ἔτσι δέν θά μπορούσαμε μέ τόν τρόπο αὐτό νά ἁμαρτάνουμε ἤ νά ἀποστατοῦμε.

Ρῖξτε μία ματιά στήν παραβολή τοῦ ἀσώτου υἱοῦ. Πατέρα, δός μοι τό ἐπιβάλλον μέρος τῆς οὐσίας. Ποιά εἶναι αὐτή; Οὐσία στήν ἀρχαία ἑλληνική θά πεῖ περιουσία. Ἐκεῖνο πού μου ἀνήκει. Κάτ΄ ἀρχάς δέν τοῦ ἀνῆκε τίποτε. Ἀλλά θέλει ὁ Θεός νά ἀνήκει στόν ἄνθρωπο μία περιουσία. Καί ἡ
περιουσία αὐτή εἶναι τό «κατ’ εἰκόνα». Εἶναι ἡ περιουσία μας. Βλέπετε ὁ ἄνθρωπος γεννήθηκε γυμνός. Καί ἀπό πλευρᾶς σωματικῆς δυνάμεως
εἶναι κατώτερος ἀπό πολλά ζῷα, ἀπό πάρα πολλά ζῷα. Ἀκόμα, δέν φέρει φυσική κάλυψη. Δέν ἔχει προβιά, νά μπορεῖ νά φυλάγεται, ἤ πούπουλα νά φυλάγεται ἀπό τά κρύο. Μάλιστα ὅταν οἱ πρωτόπλαστοι ἔπεσαν, ὁ
Θεός τούς ἔφτιαξε δερμάτινους χιτῶνες. Τί εἶναι αὐτοί οἱ δερμάτινοι χιτῶνες; Ἔχουν πάρα πολύ μεγάλη ἀξία καί σημασία. Λοιπόν, ὁ Θεός ἔκανε τόν ἄνθρωπο γυμνό. Δηλαδή δέν ἔχει μυϊκή δύναμη τόση ὅση ἔχουν
τά ζῷα. Τίποτε. Ἐν τούτοις ἔχει περιουσία μεγάλη, τήν ὁποία δέν ἔχουν τά ζῷα. Εἶναι τό κατ’ εἰκόνα. Αὐτό εἶναι πού εἶπε· δός μοί τό ἐπιβάλλον μέρος τῆς οὐσίας. Καί τώρα παίρνει τήν εἰκόνα ὁ ἄνθρωπος, τό κατ’ εἰκόνα, καί τό κατασπαταλᾷ. Κατασπαταλᾷ τήν περιουσία. Ἐπῆγε, λέει, νά ζήσει
μετά τῶν ἀνηθίκων ἀνθρώπων μακριά ἀπό τόν πατέρα. Μακριά.
Αὐτή εἶναι ἡ ἀποστασία. Τόν ἐμπόδισε ὁ πατέρας; Ὄχι. Τί εἶπε; Θές τήν περιουσία ποῦ σοῦ ἀνήκει; Πάρ’ τήν! Δέν ἐμποδίζει.
Τί θά πεῖ ὅμως ἐδῶ· κατασπαταλῶ τήν περιουσία τοῦ πατέρα; Ξοδεύω τά χαρίσματα, τά γνωρίσματα τῆς εἰκόνας τοῦ Χριστοῦ σέ μένα, ἐκεῖ πού
ὁ Θεός δέν θέλει. Μοῦ δίδει τήν ἐλευθερία, ὥστε ἐλεύθερα νά ἀγαπήσω τόν Θεό; Ἐγώ λέω· ὄχι δέν σέ ἀγαπῶ. Μοῦ δίδει τήν ἐλευθερία νά κυριαρχῶ ἐπί τῆς γῆς; Μάλιστα. Χρησιμοποιῶ τό χαρακτηριστικό αὐτό νά ἐξουσιάζω τούς ἀνθρώπους καί νά τούς κάνω δούλους. Μοῦ δίδει τό γνώρισμα τοῦ λογικοῦ; Μάλιστα. Τό παίρνω τό λογικό μου καί γίνομαι ἐφευρέτης
κακῶν. Πῶς θά κλέψω, πώς θά ἀνοίξω κλειδαριές, πώς θά κάνω βόμβες νά σκοτώσω, πώς μέ ὁποιονδήποτε τρόπο θά καταστρέψω καί θά ἀναποδογυρίσω τήν ἀνθρωπότητα καί τό σύμπαν ὁλόκληρο. Αὐτό θά πεῖ. παίρνω τήν περιουσία τοῦ πατέρα, τό κατ’ εἰκόνα, καί τό σπαταλῶ μακρᾶν τοῦ Θεοῦ.
Μακριά ἀπό τόν Πατέρα.


Απόσπασμα από την 17η ομιλία στην κατηγορία
« Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία ».

Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία " εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/palaia-diauhkh/xristianikh-kosmologia-anurvpologia
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40pgmRsIiRCioth8a5E4bM7r

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς «Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία.».🔻
https://drive.google.com/file/d/1PKTpnYb1nptUbWKH5jo6DJwk7IVel9BA/view?usp=drivesdk

🔸📜 Απομαγνητοφωνημενες ομιλίες της σειράς «Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία.».🔻
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%94%B9%CE%A7%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE%20%CE%9A%CE%BF%CF%83%CE%BC%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1%20~%20%CE%91%CE%BD%CE%B8%CF%81%CF%89%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1.?m=1

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Τό μυστήριο τοῦ γάμου.

†.Ὁ Θεός ἔκανε τόν ἄνθρωπο ἄρσεν καί θήλυ. Κοιτάξτε τί λέγει: «Ἐποίησεν ὁ Θεός τόν ἄνθρωπον». «Ἀρσεν καί θῆλυ ἐποίησεν αὐτούς». Τώρα βάζει ἕναν πληθυντικό. Αὐτούς. Ξέρετε τί θέλει νά πεῖ αὐτό; Θέλει νά πεῖ ὅτι τόν ἄνθρωπο ὁ Θεός τόν ἔκανε ἄρσεν καί θῆλυ. Ὄχι αὐτό πού λέμε ἀρσενικοθήλυκο. Καί τό κατανοοῦμε γιατί δέν λέει αὐτόν, ἀλλά λέει αὐτούς. Πού σημαίνει ἄλλος εἶναι ὁ ἄνδρας καί ἄλλη εἶναι ἡ γυναῖκα. Θά μοῦ πεῖτε, θά ὑπῆρχε ἡ περίπτωση νά εἶναι τό ἴδιο πρόσωπο ἄρσεν καί θῆλυ; Τό συναντοῦμε αὐτό στά φυτά. Τά λεγόμενα – ἀπό τήν φυτολογία θά τό ξέρετε – τά λεγόμενα φερ’ εἰπεῖν ὁμόκλινα φυτά. Ὄχι δίκλινα, ἀλλά ὁμόκλινα φυτά. Στό λουλούδι μέσα, στό ἕνα μόνο λουλούδι ὑπάρχουν καί τά ἀρσενικά χαρακτηριστικά καί τά θηλυκά χαρακτηριστικά. Στό ἕνα καί μόνο λουλούδι! Σᾶς θυμίζω ἀπό τή φυτολογία, εἶναι πάρα πολύ ἁπλό. Ὅταν ἔχουμε τόν ὕπερο καί τήν ὠοθήκη, ἔχομε θά λέγαμε, τό θηλυκό μέρος τοῦ φυτοῦ. Ὅταν ἔχουμε τούς στήμονες καί τήν γύρη, ἔχομε τό ἀρσενικό μέρος τοῦ φυτοῦ. Τό ἴδιο, λοιπόν, φυτό φέρει καί τά δύο. Ἀλλά ἑνῶ στό φυτό ὑπάρχουν καί τά δύο, στόν ἄνθρωπο δέν ὑπάρχει αὐτό. Γιατί ἄραγε δέν ὑπάρχει; Ἐδῶ θά δεῖτε κάτι πάρα πολύ σπουδαῖο. Ὁ Θεός ἔκανε τά δύο φῦλα χωριστά γιά νά θεσμοθετήσει τό γάμο! Ἐνόψει βεβαίως τῆς πτώσης, ἀλλά καί διότι ἤθελε ὁ Θεός μέ τόν τρόπο αὐτό νά δημιουργήσει ἀνάμεσα σέ δύο ἀνθρώπους αὐτό πού λέγεται «κοινωνία ἀγάπης». Διότι ἄν στόν κάθε ἄνθρωπο ὑπῆρχε μία αὐτοτέλεια νά γεννᾶ, τότε ὁ κάθε ἄνθρωπος θά ἦταν μόνος του. Ἀλλά ὅταν δημιουργεῖται ἡ ἀνάγκη νά ὑπάρξουν δυό ἄνθρωποι γιά νά ἔλθει ἕνας τρίτος ἄνθρωπος στόν κόσμο, αὐτό γεννάει τό αἴσθημα τῆς κοινωνίας. Τῆς ἀγάπης. Πόσο μεγάλο εἶναι αὐτό; Νά σᾶς πῶ πόσο μεγάλο εἶναι αὐτό.

Τό μυστήριο τοῦ γάμου.

   Αὐτό βεβαίως δέν εἶναι τό μοναδικό μέσα στή δημιουργία τοῦ ἀνθρώπου, ἀλλά ἐν τοιαύτη περιπτώσει εἶναι πάρα πολύ κτυπητό. Ὁ ἄνθρωπος ἀπό τήν κοινωνία του μέσα στόν γάμο, ἔπρεπε νά ἔχει μία ἀναγωγή. Νά ἀνεβεῖ σέ μία ἄλλη κοινωνία. Στήν κοινωνία μέ τόν Θεό. Γι’ αὐτό τό λόγο στήν Π.Δ., ὄχι λιγότερο καί στήν Κ.Δ., ἀναφέρεται ὅτι ὁ Θεός εἶναι ὁ Νυμφίος, ὁ γαμπρός καί ὁ λαός του, ὁ Ἰσραήλ, εἶναι ἡ νύμφη. Καθ’ ἡμᾶς, ἡ Ἐκκλησία. Δηλ. ἡ Ἐκκλησία εἶναι ἡ νύμφη, ὁ Χριστός εἶναι ὁ Νυμφίος. Θυμηθεῖτε τήν παραβολή τῶν 10 παρθένων. Tί λέγει; «Ἰδού ὁ νυμφίος ἔρχεται, ἑτοιμαστεῖτε νά τόν προϋπαντήσετε. » Ἡ Ἐκκλησία μας θαυμάσια κινεῖται τίς πρῶτες τρεῖς ἡμέρες τῆς Μ. Ἑβδομάδος, μέ τό «ἰδού ὁ νυμφίος ἔρχεται ἐν τῷ μέσω τῆς νυκτός». Ποιός νυμφίος; Ὁ νυμφίος τῆς Ἐκκλησίας. Γιατί αὐτή ἡ σχέση; Γιατί εἶναι σχέση ἀγάπης. Σχέση κοινωνίας. Γι’ αὐτό τό λόγο λέγει καί ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, ὅτι τό μυστήριο τοῦ γάμου, ὅτι ἀναφέρεται στό μυστήριο τῆς ἕνωσης Χριστοῦ καί τῆς Ἐκκλησίας, καί εἶναι μυστήριο μέγα. «’Εγώ δέ λέγω ὅτι τό μυστήριον τοῦτο μέγα ἐστί». (Πρός Ἐφεσίους, κεφ. 5, 32) Εἶναι μέγα. «Εἰς Χριστόν καί εἰς τήν Ἐκκλησίαν». Τύπος δέ αὐτοῦ τοῦ μυστηρίου τῆς ἕνωσης τοῦ Χριστοῦ καί τῆς Ἐκκλησίας, εἶναι ἡ ἕνωση τοῦ ἄνδρα καί τῆς γυναίκας. Αὐτή, λοιπόν, ἡ ἕνωση πού εἶναι μία κοινωνία ἀγάπης, ἔχει σκοπό της νά μήν μείνει ἐκεῖ, άλλά νά δημιουργήσει μία ἀναγωγή στήν ἀγάπη μέ τόν Θεό. Γιατί ἡ κάθε ψυχή εἶναι μία νύμφη. Εἶναι ἡ νύμφη ψυχή. Πού πρέπει νά συνδεθεῖ μέ τό νυμφίον της Χριστό. Καί προσέξτε. Ἡ ψυχή – θά τό δοῦμε παρακάτω ὅταν θά μιλήσουμε γιά τήν ψυχή καί τό σῶμα – στήν Ἑλληνική γλῶσσα ἐκφράζεται μέ θηλυκό γένος καί γιά τόν ἄνδρα καί γιά τή γυναῖκα. Πού δείχνει ὅτι καί ἡ ψυχή μου καί ἡ ψυχή σου, ἀδιάφορο ἄν ἐγώ εἶμαι ἄνδρας καί σύ γυναῖκα, δέν διακρίνεται σέ φῦλο. Μόνο τό σῶμα διακρίνεται σέ φῦλο. Ἡ ψυχή εἶναι ἄνευ φύλου. Καί λέγεται, ἐκφέρεται μέ θηλυκό γένος γιά νά δείξει τήν ἕνωσή της μέ τόν Ἰησοῦ Χριστό, μέ τό νυμφίο Χριστό. Αὐτό, λοιπόν, εἶναι πάρα πολύ σπουδαῖο καί θά ἔπρεπε νά τό μάθουμε, νά τό καταλάβουμε καί νά τό ζήσουμε. Ὁ γάμος δέν ἀποτελεῖ ἕνα σκοπό στή ζωή, ἀλλά ἕνα μέσο γιά κάποιο ἀνώτερο σκοπό. Πάρα πολλοί ἄνθρωποι, μά πάρα πολλοί ἄνθρωποι, μορφωμένοι καί ἀμόρφωτοι θεωροῦν ὅτι ὁ γάμος ἀποτελεῖ ἕνα ὁροθέσιο καί ἕνα σκοπό στή ζωή τους. Καί ὅτι θά δημιουργηθεῖ μία πληρότητα στή ζωή τους. Θεωροῦν ὅτι ἐξεπλήρωσαν ὅ,τι εἶχαν νά κάνουν στή ζωή τους, ἄν παντρευτοῦν. Καί ἀκόμη καί κάτι ἄλλο, ἄν πετύχουν καί στόν ἐπαγγελματικό τους τομέα. Ἄν αὐτά τά δύο τά πετύχουν, τότε ἐπέτυχαν τό πᾶν. Λένε· νῦν ἀπολύεις τόν δοῦλον σου δέσποτα, τώρα ἄς πεθάνω πιά, γιατί εἶμαι πολύ εὐχαριστημένος στή ζωή μου, ἔκανα οἰκογένεια, ἔκανα παιδιά, τά μεγάλωσα, εἶχα ἐπαγγελματικές ἐπιτυχίες, τί ἄλλο θέλω στή ζωή μου; Ταλαίπωροι ἄνθρωποι! Ταλαίπωροι ἄνθρωποι! Αὐτά ἀποτελοῦν τόν σκοπό τῆς ζωῆς; Αὐτά εἶναι στοιχεῖα πρόσκαιρα, τοῦ παρόντος αἰῶνος. Εἶναι στοιχεῖα ἀναγωγικά. Ὁ Θεός δέν ἔκανε αὐτά τά πράγματα γιά νά ξεχάσει ὁ ἄνθρωπος τό Θεό. Ἀλλά τά ἔκανε γιά νά σταθοῦν κλίμακα ν’ ἀνεβεῖ ὁ ἄνθρωπος σέ Ἐκεῖνον. Διά τοῦ γάμου ν’ ἀνεβεῖ σέ μιά ἄλλη σχέση, ἔχοντας βοηθό τόν ἄλλον ἄνθρωπο. Ἐκεῖνο πού λέγει ἕνα πολύ ὡραῖο ποίημα τοῦ Βερίτη «πιασμένοι χέρι - χέρι πού στή θέωση θά μᾶς φέρει». Αὐτό εἶναι. Πιασμένοι χέρι - χέρι, εἴτε στό γάμο, εἴτε σέ μιά κοινωνία ἀνθρώπων, πού στή θέωση θά μᾶς φέρει. Νά φθάσουμε νά ἔχουμε κοινωνία μέ τό Θεό. Γιατί αὐτό θά μείνει. Ὅλα τ’ ἄλλα δέν θά μείνουν. Μέ τό θάνατο ὁ γάμος διαλύεται. Αὐτό τό πρᾶγμα εἶναι γνωστό. Τί σημαίνει; Ὅτι εἶναι ἕνα σχῆμα. Ὅπως ἀκριβῶς ἔχομε τίς νιφάδες τοῦ χιονιοῦ. Ἔχουνε σχήματα. Πέφτουν αὐτά πάνω καί κάνουν τίς μάζες τοῦ χιονιοῦ, εἶναι κρύσταλλα γεωμετρικά, καί ὅταν βγεῖ ὁ ἥλιος λιώνουν καί περνοῦν. Ἔτσι εἶναι αὐτά πού λέμε τώρα. Αὐτό τό θέμα «ἄρσεν-θῆλυ» εἶναι ἕνα σχῆμα. Θά μοῦ πεῖτε, τί σχῆμα εἶναι αὐτό; Τοῦ παρόντος αἰῶνος. Δηλ. ὁ Θεός ἐγνώριζε ὅτι αὐτό τό πλᾶσμα πού θά ἔκανε κατά τήν εἰκόνα του, αὐτό τό πλᾶσμα θἄπεφτε. Θά ἁμάρτανε. Θά ἀστοχοῦσε. Καί θά ξέφευγε ἀπό τόν προορισμό του. Καί συνεπῶς θά ἀπέθνησκε. Θά εἰσήγετο ὁ θάνατος. Κι’ ἐπειδή τό σύμπαν ἔγινε γιά τόν ἄνθρωπο, καταλαβαίνετε ὅτι ὁλόκληρη ἡ δημιουργία θά ματαιοῦτο. Ἀλλά ὁ Θεός δέν θέλει νά ματαιωθεῖ ἐκεῖνο τό ὁποῖο δημιουργεῖ. Δέν θέλει ὅμως καί νά ἀλλάξει. Πώ, πώ, καταπληκτικό, σέ ποιό βαθμό φτάνει, αὐτό πού λέμε, ὁ Θεός ἀφήνει τά περιθώρια τῆς ἐλευθερίας. Εἶναι κάτι πού δέν μποροῦμε νά τό συλλάβουμε. Δέν περιορίζει τήν ἐλευθερία. Ἐνῶ ὁ Θεός γνωρίζει ὅτι ὁ Ἀδάμ θά πέσει, τί κάνει; Οἰκονομεῖ ἕνα ἄλλο σχέδιο. Τί οἰκονομεῖ; Οἰκονομεῖ τό σχῆμα «ἄρσεν-θῆλυ». Καί φυσικά μέ τό σχῆμα «ἄρσεν-θῆλυ» μπαίνει μιά ὁλόκληρη περιπέτεια. Εἶναι ἡ περιπέτεια τῆς Ἱστορίας! Ὅ,τι λέμε Ἱστορία. Τί εἶναι ἡ Ἱστορία; Πόλεμοι, ἀνακατοσοῦρες, ἀνακατατάξεις τῶν λαῶν, ὅλα αὐτά. Ὅλη ἡ περιπέτεια τῆς Ἱστορίας ἀρχίζει ἀπό τό στοιχεῖο τῆς ἐλευθερίας. Δέν τό βγάζει ὁ Θεός, τό ἀφήνει. Εἶναι καταπληκτικό! Ἀλλά, αὐτό τό σχῆμα «γάμος», «ἄρσεν-θῆλυ», δέν μπορεῖ νά μείνει γιά πάντα. Θά περάσει. Γι’ αὐτό, ὅταν θ’ ἀναστηθοῦν οἱ νεκροί καί θά κρίνει ὁ Θεός τόν κόσμο, τούς ἀνθρώπους, τότε δέν θά ὑπάρχει πιά ὁ γάμος. Τό σχῆμα αὐτό «ἄρσεν-θῆλυ», μέ τήν χρήση του, ἐννοεῖτε, δέν θά ὑπάρχει. Γι’ αὐτό σαφῶς ὁ Κύριος εἶπε, ὅτι στήν βασιλεία τοῦ Θεοῦ, οὔτε παντρεύονται, οὔτε νυμφεύονται. Ἀλλά εἶναι ὅπως οἱ ἄγγελοι. Ὅταν λέγει «ὅπως οἱ ἄγγελοι» δέν ἐννοεῖ ὅτι δέν θά ἔχουμε ἀνθρώπινο σῶμα. Διότι οἱ ἄγγελοι δέν ἔχουνε σῶμα. Θά ἔχουμε σῶμα, θ’ ἀναστηθεῖ τό σῶμα μας. Ἀλλά θά ζοῦμε ὅπως οἱ ἄγγελοι. Κι’ ἐνῶ οἱ ἄγγελοι δέν ἔχουν φῦλο, γιατί δέν ἔχουν σῶμα, σημαίνει, κι’ ἐμεῖς θά ζοῦμε σάν νά μήν ὑπάρχει τό φῦλο. Αὐτό τό φῦλο «ἄρσεν-θῆλυ». Σάν νά μήν ὑπάρχει αὐτό τό σχῆμα. Στήν βασιλεία τοῦ Θεοῦ, λοιπόν, δέν θά ὑπάρχει. Εἶναι φανερό συνεπῶς ὅτι ὁ γάμος εἶναι ἕνα σχῆμα. Ἀφοῦ μέ τήν περιπέτεια αὐτή ξαναγυρίζομε σέ κεῖνο πού ἀρχικά ὁ Θεός θά ἔκανε τόν ἄνθρωπο ἐάν δέν ἔπεφτε. Ποιό; Τοῦ νά μήν ὑπάρχει ὁ γάμος. Ἄν μοῦ πεῖτε, καί πῶς θά ἐπολλαπλασιάζοντο οἱ ἄνθρωποι; Ἄ, στό θέμα αὐτό ἐρωτοῦμε πάντοτε ὑπό τό πρίσμα τῆς πτώσεως. Ὅπως ὁ Θεός ἔκανε τόν πρῶτο ἄνθρωπο, ὅπως ἔκανε καί τό δεύτερο ἄνθρωπο, θά μποροῦσε νά κάνει ὅλους τούς ἀνθρώπους. Ὅπως ἔγιναν καί οἱ ἄγγελοι. Οἱ ἄγγελοι δέν γεννήθηκαν ὁ ἕνας ἀπό τόν ἄλλον. Οἱ ἄγγελοι δημιουργήθηκαν. Γιά τόν Θεό ὑπάρχει κάτι πού εἶναι δύσκολο; Ἤ ἀδύνατο; Ἄρα, ἐάν οἱ ἄνθρωποι δέν ἔπεφταν, ὁ γάμος δέν θά ὑπῆρχε. Νά γιατί, ἀφοῦ εἶναι σχῆμα τοῦ παρόντος αἰῶνος, δέν πρέπει νά στηριζόμαστε καί νά λέμε ὅτι εἶναι τό πᾶν στή ζωή μας. Εἶναι λάθος αὐτό, ὅταν τό κάνουμε.


Απόσπασμα από την 15η ομιλία στην κατηγορία
« Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία ».

Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία " εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/palaia-diauhkh/xristianikh-kosmologia-anurvpologia
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40pgmRsIiRCioth8a5E4bM7r

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς «Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία.».🔻
https://drive.google.com/file/d/1PKTpnYb1nptUbWKH5jo6DJwk7IVel9BA/view?usp=drivesdk

🔸📜 Απομαγνητοφωνημενες ομιλίες της σειράς «Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία.».🔻
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%94%B9%CE%A7%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE%20%CE%9A%CE%BF%CF%83%CE%BC%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1%20~%20%CE%91%CE%BD%CE%B8%CF%81%CF%89%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1.?m=1

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Ἡ ἰσότητα τῶν δύο φύλων.

†.«καί ἐποίησεν ὁ Θεός τόν ἄνθρωπον κατ΄ εἰκόνα Θεοῦ ἐποίησεν αὐτόν ἄρσεν καί θῆλυ ἐποίησεν αὐτούς». (Γένεσις, κεφ. 1, 27) Ἐδῶ ἔχουμε μία ἰδιαίτερη κατασκευή, πού λέγει ὅτι ὁ Θεός ἔκανε τόν ἄνθρωπον ἄρσεν καί θῆλυ.

Κάνει ἐντύπωση ἡ διατύπωση. Ὅτι ὁ Θεός ἐποίησε τόν ἄνθρωπον ἄρσεν καί θῆλυ. Πού σημαίνει, ὅτι ὁ ἄνθρωπος φέρεται ὑπό δύο μορφές. Ὑπό δύο φύλα. Τό ἄρσεν καί τό θῆλυ. Ἀλλά ἐκφράζει ὅμως τοῦτο: ὅτι καί τό
ἄρσεν εἶναι ἄνθρωπος καί τό θῆλυ ἄνθρωπος. Ὥστε, λοιπόν, καί ὁ ἄνδρας εἶναι ἄνθρωπος καί ἡ γυναῖκα εἶναι ἄνθρωπος. Ἔτσι, ἄν βλέπαμε κάποτε ἕναν ἄνδρα στόν δρόμο, θά λέγαμε: ἕνας ἄνθρωπος. Ἄν βλέπαμε μιά γυναῖκα, θά λέγαμε πάλι, ἕνας ἄνθρωπος. Ὥστε καί ὁ ἄνδρας εἶναι ἄνθρωπος καί ἡ γυναῖκα εἶναι ἄνθρωπος.
Αὐτό ἔχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία, διότι ὑπῆρξαν ἐποχές, πού ἀμφισβητήθηκε ἄν ἡ γυναῖκα εἶναι ἄνθρωπος. Βλέπετε ὅμως ἐδῶ, πρός τιμήν τῆς Ἁγίας Γραφῆς, νά καθορίζεται ἀπό τόν 15ον αἰῶνα πρό Χριστοῦ, ὅτι καί ἡ γυναῖκα εἶναιο ἄνθρωπος. Ἄν διαβάσετε τήν Ἱστορία τοῦ 15ου
αἰῶνος π.Χ., γιά νά μήν σᾶς πῶ καί τήν ἱστορία τῶν χρόνων τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, 15 αἰῶνες μετά ἀπό τήν συγγραφή τούτου τοῦ βιβλίου, θά βλέπατε ποιά εἶναι ἡ θέση τῆς γυναίκας. Ἐπειδή ἔγιναν ἀκριβῶς αὐτές οἱ καταχρήσεις, ἐπειδή ὁ ἄνθρωπος ἔχασε τόν προορισμό του, δέν εἶχε τόν
γνώμονα τῆς ἀποκαλύψεως τοῦ Θεοῦ, γι’ αὐτό ἔβλεπε τήν γυναῖκα ὡς ἀντικείμενο, ὄχι ὡς ἄνθρωπο. Τό δυστύχημα εἶναι ὅτι σήμερα, ἐνῶ ὁ Χριστιανισμός ἀπεκάλυψε τήν ἰσότητα τῶν δύο φύλων, πετάξαμε τόν Χριστιανισμό, ὡς νά ἔλεγε ὁ Χριστιανισμός τό ἀντίθετο. Καί ὅμως βλέπει κανείς πῶς εἶναι αὐτά τοποθετημένα.
Θά λέγαμε, τό πρῶτο στοιχεῖο ὅτι ὁ ἄνδρας καί ἡ γυναῖκα εἶναι ἰσότιμοι εἶναι αὐτό: ὅτι καί οἱ δύο εἶναι ἄνθρωποι. Αὐτό ἔχει πάρα πολλά νά πεῖ. Ἕνα δεύτερο στοιχεῖο, τό ὁποῖο δέν θά ἀναλύσω αὐτή τή στιγμή αλλά
λίγο πιό κάτω, εἶναι ὅτι καί ὁ ἄνδρας καί ἡ γυναῖκα εἶναι εἰκόνα τοῦ Θεοῦ.
Ἄν τό θέλετε μιά πού ἀναφέραμε τά σημεῖα αὐτά, ἐκεῖ εἶναι ἡ ἰσότητα ἀνδρός καί γυναικός. Ὅτι δηλ. καί ὁ ἄνδρας καί ἡ γυναῖκα εἶναι ἄνθρωποι καί οἱ δύο ἀποτελοῦν εἰκόνα τοῦ Θεοῦ. Τώρα, ἐφόσον τά φῦλα εἶναι διαφορετικά, διαφορετικός θά εἶναι καί ὁ ρόλος καί ἡ θέση τοῦ καθενός. Εἶναι πάρα πολύ φυσικό. Ἐπί παραδείγματι, τό ὅτι ἐγώ, ἄς ὑποθέσουμε, πώς εἶμαι δάσκαλος καί ἐσεῖς μαθητές. Τό ὅτι ἐγώ ἔρχομαι καί καταλαμβάνω αὐτή ἐδῶ τή θέση ἐπάνω στήν ἕδρα καί ἐσεῖς καταλαμβάνετε τά θρανία,
δέν σημαίνει μέ αὐτή τήν διαφοροποίηση ὅτι ἐγώ εἶμαι κάτι παραπάνω ἀπό σᾶς: Ὅτι ἐσεῖς εἶστε κάτι παρακάτω ἀπό μένα. Ἁπλῶς ἡ διαφοροποίηση ἀναφέρεται σ’ ἕνα ρόλο. Σέ μία στάση, σ’ ἕνα θέμα, σέ μιά διακονία.
Βλέπετε ὅμως πόσο τἄχουμε μπερδεμένα; Ὅταν δέν ἔχομε τόν γνώμονα τῆς ἀποκαλύψεως τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ, φθάνομε νά λέμε, τί φοράει ὁ ἄνδρας; Παντελόνια. Κι’ ἐγώ ἡ γυναῖκα, παντελόνια. Ὁ ἄνδρας κόβει τά
μαλλιά του; Κ’ ἐγώ ἡ γυναῖκα θά κόψω τά μαλλιά μου. Ἡ γυναῖκα ἔχει λόγους νά διακρίνεται ἀπό τόν ἄνδρα. Ἔχει λόγους. Ὅπως καί ὁ ἄνδρας ἔχει λόγους νά διακρίνεται ἀπό τήν γυναῖκα. Τά ἔχουμε μπερδεμένα; Καί
βλέπετε ποῦ θέλομε νά ἐπιβάλουμε ἰσότητες; Σέ πράγματα τά ὁποῖα εἶναι
κυριολεκτικά ἐπουσιώδη. Καί ἐπιζήμια. Νά ἦταν ἁπλῶς ἐπουσιώδη; Ἀλλά εἶναι καί ἐπιζήμια. Αὐτό εἶναι τό φοβερό. Διότι ὅταν ἡ γυναῖκα χάσει τόν
ρόλο της, ἐνῶ εἶναι φτιαγμένη γιά νά εἶναι αὐτό πού εἶναι, τότε γιά κείνη τί ἐπιπτώσεις θά ὑπάρχουν; Μία γυναῖκα πού θά παίζει στό ρόλο ἑνός ἀνδρός, τί ἐπιπτώσεις μπορεῖ νά ἔχει αὐτή ἡ στάση της, στή ψχολογία της,
στήν ψυχή της;
Καί ἄν τό θέλετε, βέβαια καί ὁ ἄνδρας ζημιώνει, σ’ αὐτή τήν ἱστορία, ἀλλά πιό πολύ ὅμως ζημιώνει καί ἡ γυναῖκα. Ὁ ἄνδρας ζημιώνει ἀπό τοῦτο, τό ὅτι στό τέλος ἔχει μία γυναῖκα δίπλα του ἡ ὁποία ἀνδροφέρνει.
Γιά νά μήν πῶ βέβαια ὅτι στήν ἐποχή μας ἔχομε καί ἄνδρες οἱ ὁποῖοι γυναικοφέρνουν. Καί ἄν τό θέλετε, ἄν ὑποτεθεῖ ὅτι ἔχομε, μία ἀπόσταση δύο μέτρων, μεταξύ ἄνδρα καί γυναίκας – σχηματικό αὐτό πού λέω – λέει ἡ
γυναῖκα: θά κάνω ἕνα βῆμα μπροστά νά γίνω λίγο ἄνδρας. Λέει, ἕνα βῆμα, ἕνα μέτρο. Λέει ὁ ἄνδρας: Θά κάνω ἕνα μέτρο μπροστά, νἆμαι λίγο γυναῖκα, ὁπότε ταυτοχρόνως οἱ δύο τους συναντήθηκαν. Καί δέν ἔχομε
διαφορά. Γι’ αὐτό βλέπετε καί στό ντύσιμο, καί στήν συμπεριφορά ἀκόμη, βλέπετε οἱ γυναῖκες νά ἀνδροφέρνουν καί ἄνδρες νά γυναικοφέρνουν.
Καί αὐτό λέγεται ἰσότητα τῶν φύλων; Αὐτό δέν εἶναι ἰσότητα τῶν φύλων.
Αὐτό εἶναι μιά καρικατούρα. Εἶναι κάτι τό ἀδιανόητο, κάτι τό φοβερό, τό ὁποῖο ἔχει ἐπιπτώσεις στή ζωή καί τοῦ ἄνδρα καί τῆς γυναίκας.


Απόσπασμα από την 15η ομιλία στην κατηγορία : « Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία ».

►Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας : " Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία " εδώ ⬇️
https://arnion.gr/index.php/palaia-diauhkh/xristianikh-kosmologia-anurvpologia
↕️
https://aspalathos21.blogspot.com/2024/12/blog-post_32.html?m=1

Απομαγνητοφώνηση : Ιερά μονή Κομνηνείου.
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

🇧🇬 Απομαγνητοφώνηση στην βουλγαρική γλώσσα🔸Ivanka Georgieva.👇

https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2025/02/blog-post_21.html?m=1

🇬🇷 Απομαγνητοφώνηση στην ελληνική γλώσσα.
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_84.html?m=1

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς «Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία.».🔻
https://drive.google.com/file/d/1PKTpnYb1nptUbWKH5jo6DJwk7IVel9BA/view?usp=drivesdk

🔸📜 Απομαγνητοφωνημενες ομιλίες της σειράς «Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία.».🔻
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%94%B9%CE%A7%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE%20%CE%9A%CE%BF%CF%83%CE%BC%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1%20~%20%CE%91%CE%BD%CE%B8%CF%81%CF%89%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1.?m=1

💠Πλήρης απομαγνητοφωνημένες σειρές ομιλιών (Βιβλία).
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%92%A0%CE%A0%CE%BB%CE%AE%CF%81%CE%B7%CF%82%20%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%BC%CE%B1%CE%B3%CE%BD%CE%B7%CF%84%CE%BF%CF%86%CF%89%CE%BD%CE%B7%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B5%CF%82%20%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%81%CE%AD%CF%82%20%CE%BF%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%B9%CF%8E%CE%BD%20%28%CE%92%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CE%B1%29.?m=1

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

Όλες οι ομιλίες ~4.487~ του μακαριστού πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://aspalathos21.blogspot.com/2024/12/4487.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=0

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

καὶ εἶπεν ὁ Θεός· ποιήσωμεν ἄνθρωπον κατ᾿ εἰκόνα ἡμετέραν καὶ καθ᾿ ὁμοίωσιν. (Γεν. 1 ,26)

†.«Καί εἶπεν ὁ Θεός· ποιήσωμεν,» νά κατασκευάσουμε. Σέ ποιόν εἶπε ποιήσωμεν; Σέ ποιόν εἶπε ὁ Θεός νά κατασκευάσουμε; Τό εἶπε στόν ἑαυτό Του. Διότι δέν ἔχουμε πολλούς θεούς, ὥστε ὁ ἕνας νά συσκέπτεται μέ τόν ἄλλον, νά ἀποτελοῦν συμβούλιο, τρόπον τινά, οἱ θεοί γιά νά δοῦν τί θά κάνουν. Δέν ὑπάρχει αὐτό. Ἐπειδή βέβαια οἱ ἄνθρωποι ἔχουν τήν ἀνθρώπινη διάνοια, μέ τήν διαδικασία πού σᾶς εἶπα, ὁλόκληρη ἡ Ἑλληνική Μυθολογία, ὅπως καί ὅλες οἱ μυθολογίες τῶν λαῶν, ἔχουν αὐτά τά στοιχεῖα τῆς διαδικασίας. Βλέπετε, πῶς ἔχουμε τή Θεογονία τοῦ Ἡσιόδου καί τήν Κοσμογονία. Ὅλα αὐτά εἶναι κατά ἕνα ἀνθρώπινο τρόπο. Οἱ θεοί σκέπτονται, τιμωροῦν, κινοῦνται κατά ἕνα τρόπο ἐντελῶς ἀνθρώπινο. Δέν μπόρεσαν νά πιάσουν τό θέμα. Ἔπρεπε ὁ Θεός νά ἀποκαλύψει τόν ἑαυτό του γιά νά μπορέσουν οἱ ἄνθρωποι νά Τόν γνωρίσουν. Ἐδῶ ὅμως ὁ Θεός δέν ὁμιλεῖ σέ ἄλλους θεούς. Ἀλλά ὅπως σᾶς εἶπα ὁμιλεῖ στόν ἑαυτό του. Καί τοῦτο διότι λέγει· «καί εἶπεν ὁ Θεός, ποιήσωμεν (πληθυντικός, νά κατασκευάσουμε) ἄνθρωπον κατ’ εἰκόνα ἡμετέραν». Ἐδῶ, λοιπόν, ὁμιλεῖ περί μιᾶς εἰκόνος. Ἄρα βλέπει κανείς καθαρά, ὅτι δέν ἔχουμε πολλούς θεούς. Γιατί θά εἴχαμε καί πολλές εἰκόνες. Τίνος τήν εἰκόνα θά ἔκανε ὁ θεός «Ζεύς»; Βάσει ποιᾶς εἰκόνας θά ἔκανε τόν ἄνθρωπο ὁ Ζεύς; Βάσει τῆς δικῆς του εἰκόνας; Τοῦ πατέρα τοῦ τοῦ Κρόνου ἤ τῆς γυναίκας του τῆς Ἥρας; Βάσει ποιᾶς εἰκόνας; Ἐδῶ εἶπε ὁ Θεός˙ θά κάνουμε τόν ἄνθρωπο νά εἶναι σύμφωνα μέ τήν εἰκόνα τή δική μας. Μία εἰκόνα. Δέν λέει˙ σύμφωνα μέ τίς εἰκόνες μας. Ἀλλά μέ τήν εἰκόνα τήν μία. Καί οὔτε ἀκόμη ὁ Θεός ἀποτείνεται πρός ἀγγέλους. Γιατί ὑπάρχει καί αὐτή, ξέρετε, ἡ θέση. Σημειώσατε· ἐκεῖνα τά ὁποῖα μπορεῖ νά σᾶς παραξενεύουν ὡς ἀπίθανα, ἐπειδή εἶναι σημεῖα πού μέσα στήν ἀνθρώπινη ἱστορία ἔχουν προβληθεῖ, ἔχουν εἰπωθεῖ. Ἐσεῖς νά τά μάθετε καί κάποτε μπορεῖ νά σᾶς χρειαστοῦν. Θά πεῖτε· ἐδῶ τί θά πεῖ, ὅτι δέν ἀποτείνεται πρός τούς ἀγγέλους; Ναί, γιατί ὑπάρχει καί μία θέση, αἱρετική εἶναι αὐτή, ὅτι ὁ Θεός ἐδημιούργησε τόν κόσμο μαζί μέ τούς ἀγγέλους. Δέν εἶναι δυνατόν αὐτό. Διότι ἁπλούστατα οἱ ἄγγελοι εἶναι κτίσματα καί δέν μποροῦν νά συνδημιουργήσουν μέ τόν Θεό. Οἱ ἄγγελοι εἶναι θεατές, ἀφοῦ ἔγιναν πιό μπροστά ἀπό τήν ὑλική δημιουργία, εἶναι μόνο θεατές. Σ’ ὁλόκληρη τή δημιουργία οἱ ἄγγελοι βλέπουν. Δέν μετέχουν σέ τίποτε. Γι’ αὐτό λέγει στό βιβλίο τοῦ Ἰώβ, ὅταν ἔγιναν τ’ ἀστέρια, οἱ ἄγγελοι μέ ἐδοξολόγησαν. Τίποτε ἄλλο. Βλέπουν καί δοξολογοῦν τό Θεό. Μόνο, λοιπόν, ὁ Θεός δημιουργεῖ. Οἱ ἄγγελοι ὅμως εἶναι μάρτυρες τῆς δημιουργίας. Καί αὐτό εἶναι πολύ ὡραῖο γι’ αὐτούς. Εἶναι μάρτυρες. Σέ μᾶς ἔπρεπε ν’ ἀποκαλυφθεῖ. Γιά τούς ἀγγέλους δέν ἀποκαλύφθηκε, ἀλλά ἔγινε μπροστά τους. Ἔγινε στά μάτια τους μπροστά. Ὅμως ὁ Θεός δέν συμβουλεύεται τούς ἀγγέλους γιά νά δημιουργήσει τόν κόσμο. Ἐξάλλου εὐθύς παρακάτω λέγει˙ «καί ἐποιησεν ὁ Θεός τόν ἄνθρωπον». Δέν λέγει˙ ὁ Θεός μέ τούς ἀγγέλους ἔκαναν τόν ἄνθρωπο. Ἀλλά μόνο ὁ Θεός ἔκανε τόν ἄνθρωπο.

   Τί σημαίνει αὐτός ὁ πληθυντικός, ὁ ὁποῖος ἔρχεται σάν κάπως ἀσύντακτα, νά μπεῖ ἐδῶ μέσα στό ἱερό κείμενο; Ἐδῶ ἀπό τήν ἀρχή ξεκινήσαμε «καί εἶπεν ὁ Θεός γενηθήτω φῶς, ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ Θεός τόν οὐρανόν καί τήν γῆν», παντοῦ βλέπουμε τόν Θεό, ἐδῶ βλέπουμε ξαφνικά ἕνα πληθυντικό. Καί λέγει˙ «καί ποιήσωμεν», καί νά κατασκευάσουμε. Τί σημαίνει αὐτός ὁ πληθυντικός; Ἴσως ἀπό τό σχολεῖο σας νά τό γνωρίζετε αὐτό, ὅτι λέγεται ὅτι εἶναι ἕνας πληθυντικός μεγαλειότητας! Ὅπως λέμε, θά ἔλεγε ὁ βασιλεύς «ἡμεῖς», ἐμεῖς δηλαδή, ἐνῶ εἶναι ἕνα πρόσωπο. Λέγεται, ὅπως σᾶς ἐξήγησα, πληθυντικός μεγαλειότητας. Δέν ἀποκλείεται νά εἶναι καί ἔτσι. Δέν τό ἀπορρίπτουμε αὐτό. Ἀλλά ὅλοι οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας, ὑπό τό φῶς τῆς Καινῆς Διαθήκης, βλέπουν ὅτι ἐδῶ ἔχουμε τό Τριαδικό της Θεότητας. Καί ὅταν συνεπῶς λέγει ὁ Θεός˙ «ποιήσωμεν», νά κατασκευάσουμε, ὁμιλοῦν τά τρία πρόσωπα μεταξύ τους τρόπον τινά σάν νά συσκέπτονται, νά διαβουλεύονται, τί θά κατασκευάσουν, πῶς θά κατασκευάσουν ἐκεῖνο πού θά κατασκευάσουν. Εἶναι, λοιπόν, τά τρία πρόσωπα τῆς Ἁγίας Τριάδος. Εἶναι ὁ Πατήρ, εἶναι ὁ Υἱός, εἶναι τό Πνεῦμα τό Ἅγιον! Ἀλλά ὁ Θεός εἶναι ὅμως ἕνας. Εἶναι αὐτό τό βαθύ μυστήριο τῆς Τριαδικότητας τοῦ Θεοῦ. Ἐξάλλου ἐνθυμεῖστε στόν πρῶτο καί δεύτερο στίχο τοῦ κεφαλαίου. «καί πνεῦμα Θεοῦ ἐπεφέρετο ἐπάνω τῶν ὑδάτων». Σᾶς εἶχα ἐξηγήσει ὅτι ἐκεῖ εἶναι ὁ Πατήρ, τό «εἶπεν ὁ Θεός», εἶναι ὁ Θεῖος Λόγος, «ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ Λόγος» καί ὅπως λέγει ἡ Παλαιά Διαθήκη «τῷ Λόγῳ Κυρίου οἱ οὐρανοί ἐστερεώθησαν». Ἀλλά ξέρουμε, χωρίς τόν Ἰησοῦ Χριστόν, «οὐδέ ἓν γέγονεν ὃ γέγονεν». Τίποτε δέν ἔγινε ἀπ’ ὅ,τι ἔγινε. Καί συνεπῶς αὐτό «τῷ Λόγῳ Κυρίου», δηλαδή μέ τόν Λόγον τοῦ Κυρίου ἐστερεώθησαν οἱ οὐρανοί, φανερώνει ὅτι εἶναι τό δεύτερο πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος, ὁ Θεός Λόγος. Καί «τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ» λέγει. Δηλαδή σάν κάτι νά εἶναι ἄλλο. Ἔ, αὐτό «τό πνεῦμα τοῦ Θεοῦ», ἀφοῦ ὁ Θεός εἶναι πνεῦμα, εἶναι τό τρίτο πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος, εἶναι τό Ἅγιο Πνεῦμα!

Ἔτσι, ἐπειδή ἔχουμε τήν φανέρωση τῶν τριῶν προσώπων στήν Καινή Διαθήκη, μέ τό φῶς τῆς Καινῆς Διαθήκης μποροῦμε τώρα νά βλέπουμε τήν Παλαιά Διαθήκη. Καί νά βλέπουμε ὅτι αὐτός ὁ πληθυντικός, δέν εἶναι ἁπλῶς ἕνας πληθυντικός μεγαλειότητας, ἀλλά ἐκφράζει τό Τριαδικό της Θεότητας. Ἀλλά ἐκεῖνο πού εἶναι καταπληκτικό εἶναι τό ἑξῆς: Γιατί θά ἐπανέλθω στό θέμα τοῦ πληθυντικοῦ αὐτοῦ, θά ἐπανέλθω. Τό καταπληκτικό εἶναι τό ἑξῆς˙ ὅτι ἐνῶ γιά ὅλα τά δημιουργήματα ἀφήνεται νά ἐννοηθεῖ ὅτι δημιουργεῖ ὁ Θεός, εἰδικά γιά τόν ἄνθρωπο ἐμφανίζονται καί τά τρία πρόσωπα. Ἔστω μέ τόν ὑπαινιγμό τοῦ πληθυντικοῦ. Γιά νά δείξει ὅτι ὁ ἄνθρωπος εἶναι δημιούργημα καί τῶν τριῶν προσώπων τῆς Ἁγίας Τριάδας! Αὐτό εἶναι μεγαλειῶδες! Ἐγώ ὁ φτωχός ἄνθρωπος, ἐγώ ὁ τιποτένιος ἄνθρωπος, ἐγώ πού εἶμαι 1,70, ἐγώ ὁ ἄνθρωπος, εἶμαι δημιούργημα καί τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Γι’ αὐτό, ὅταν πρέπει νά ξαναγεννηθῶ, νά γίνει ἡ γέννησή μου, τότε θά βαπτιστῶ καί τότε θά μοῦ εἰπωθεῖ˙ «εἰς τό ὄνομα τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος». Γιατί; Ὄχι μόνο γιά νά ἐκφρασθεῖ εἰς τό ὄνομα τίνος βαπτίζομαι, ἀλλά καί διότι ὅταν ἐδημιουργήθηκα μέ ἐδημιούργησαν καί τά τρία πρόσωπα. Καί τώρα κατά τήν ἀναδημιουργία μου δι’ ὕδατος καί πνεύματος, πού λέγει ἡ Ἁγία Γραφή, πάλι μετέχουν καί τά τρία πρόσωπα τῆς Ἁγίας Τριάδας. Τί μεγάλη τιμή αὐτό!

Ξέρετε, ὅσο προχωροῦμε ἀναλύοντας τό κείμενο καί θά ξετυλίγεται μπροστά στά μάτια μας, τί εἶναι ὁ ἄνθρωπος, θά ἐκπλησσόμεθα καί θά πηγαίνουμε ἀπό τήν μία ἔκπληξη στήν ἄλλη ἔκπληξη.


Απόσπασμα από την 13η ομιλία στην κατηγορία 
« Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία ».

Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία " εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/palaia-diauhkh/xristianikh-kosmologia-anurvpologia
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40pgmRsIiRCioth8a5E4bM7r

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς «Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία.».🔻
https://drive.google.com/file/d/1PKTpnYb1nptUbWKH5jo6DJwk7IVel9BA/view?usp=drivesdk

🔸📜 Απομαγνητοφωνημενες ομιλίες της σειράς «Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία.».🔻
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%94%B9%CE%A7%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE%20%CE%9A%CE%BF%CF%83%CE%BC%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1%20~%20%CE%91%CE%BD%CE%B8%CF%81%CF%89%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1.?m=1

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Χριστιανική Ἀνθρωπολογία. 15/59. Ἡ εὐλογία τοῦ «πληρώσατε» καί «κατακυριεύσατε» περί πολιτισμοῦ. Β'.

†.Εἴδαμε ὅτι τό “κατακυριεύσατε αὐτῆς” ἀναφέρεται στόν πολιτισμό. Καί εἴδαμε τί ἀκριβῶς εἶναι ὁ πολιτισμός. Φυσικά ὑπάρχει κι’ ἄλλη διάσταση, ἀλλά ἐδῶ βλέπουμε τή διάσταση τοῦ “κατακυριεύσατε” ὡς ἔκφραση τοῦ πολιτισμοῦ. Τό νά γίνει ὁ ἄνθρωπος κύριος τῆς δημιουργίας. Βέβαια δέν σημαίνει ὅτι ἂν ὁ ἄνθρωπος δέν εἶχε πολιτισμό θά ἀτονοῦσε τό “κατακυριεύσατε”. Ὁπωσδήποτε ὄχι. Ὅμως ἐδῶ ἐξετάζουμε τό “κατακυριεύσατε” ὡς ἔκφραση τοῦ πολιτισμοῦ.

Ἡ θεοποίηση τοῦ πολιτισμοῦ.

   Ὁ πολιτισμός δέν ξεκίνησε σωστά. Πῆρε λαθεμένο δρόμο. Ἔγινε ἀπόλυτο ἀγαθό, ἔγινε αὐτοσκοπός, καί ἀκριβῶς ἀπό τό σημεῖο αὐτό ξεκινάει ὁ κίνδυνος καί ἡ περιπέτεια τοῦ ἀνθρώπου. Τά σημεῖα ἐκεῖνα πού κάνουν 
τόν πολιτισμό νά εἶναι ἐπικίνδυνος καί νά ἐπιφέρει ζημιά στόν ἄνθρωπο, εἶναι ὅτι ὁ ἄνθρωπος θεοποίησε τόν πολιτισμό, τόν ἔκανε Θεό. Αὐτό στήν πράξη, στήν καθημερινότητα, μεταφράζεται ὡς ἑξῆς: Ὅταν κουβεντιάζουν δύο ἄνθρωποι καί ὁ ἕνας ἀρνεῖται νά κάνει κάτι, ὁ ἄλλος τοῦ λέγει, μά τό ἐπιβάλλει ὁ πολιτισμός. Ὅπως θά λέγαμε ἁπλά, τό λέγει ὁ Θεός. Δογματίζουμε γιά τόν πολιτισμό. Μπορεῖ νά εἶναι στραβό. Δέν ἔχει σημασία, ἂν εἶναι στραβό. Τό λέγει ὁ πολιτισμός. Ὅπως λένε οἱ ἄνθρωποι “εἶναι ἡ μόδα”. Δέν ὑπάρχει λογική ἀπάντηση, ἀλλά δογματική τοποθέτηση. Ἐδῶ ἔχουμε μία θεοποίηση τοῦ πολιτισμοῦ. Καί τοῦ τεχνικοῦ καί τοῦ λεγομένου πνευματικοῦ πολιτισμοῦ. Ἀκόμα εἴχαμε πεῖ ὅτι ὁ τεχνικός πολιτισμός πού δίνει τήν εὐημερία, προβαδίζει κατά πολύ τοῦ πνευματικοῦ πολιτισμοῦ. Καί αὐτό ἔχει κάνει τελικά τόν ἄνθρωπο νά ἀποξενωθεῖ, νά ἀλλοτριωθεῖ ἀπό τόν ἑαυτό του, ἀπό τίς ρίζες του καί ἀπό τό Θεό.

Ὁ πολιτισμός μηχανοποιεῖ τόν ἄνθρωπο.

   Ἀλλά δέν σταματάει ἐδῶ αὐτός ὁ κίνδυνος ἀπό τόν πολιτισμό. Ὑπάρχουν ἀκόμη κάποια σημεῖα. Μηχανοποιεῖ τόν ἄνθρωπο ὁ πολιτισμός, ἰδίως ὁ τεχνικός πολιτισμός. Ὅταν λέμε μηχανοποιεῖ, τόν κάνει νά αἰσθάνεται κι αὐτός ὅτι εἶναι μία μηχανή μές στίς μηχανές τοῦ πολιτισμοῦ. Τοῦ τεχνικοῦ πολιτισμοῦ. Ὅλες του οἱ ἐνέργειες εἶναι μηχανοποιημένες. Ἔχουμε φθάσει πιά, νά μήν κινεῖται ὁ ἄνθρωπος κατά ἕνα φυσικό καί ἁπλό τρόπο. Τά κομπιοῦτερς στήν ἐποχή μας ἔχουν ἀντικαταστήσει κάθε 
κίνηση τοῦ ἀνθρώπου. Ἀκόμη καί τοῦ μυαλοῦ. Παλιότερα μπορούσαμε νά κάνουμε λογαριασμό μέ τό μυαλό μας. Πηγαίναμε στήν ἀγορά καί λέγαμε 3x3=9, 3x9=27,  βρίσκαμε τόν λογαριασμό. Ἔτσι ὀξύνεται τό μυαλό. Κατόπιν χρησιμοποιήσαμε τό χαρτί καί τό μολύβι. Οἱ ἀρχαῖοι λαοί, πού δέν εἶχαν γραφική ὕλη, εἶχαν τεράστια μνήμη. Μπῆκε τό χαρτί καί τό μολύβι. Αὐτά ἔκαναν νά ἀτονήσει ἡ μνήμη. Σήμερα ἔχουμε τό κομπιοῦτερ. Γιατί; 
Γιατί τό μυαλό ἀρχίζει ν’ ἀχρηστεύεται. Μπῆκε ὁ ἄνθρωπος στά γρανάζια τοῦ τεχνικοῦ πολιτισμοῦ καί ἄρχισε νά γίνεται κι αὐτός μία μηχανή. Νά περπατήσει; Δέν περπατάει πιά. Ἔχει τό αὐτοκίνητο. Ν’ ἀνεβεῖ σκάλες; Δέν ἀνεβαίνει. Ἔχει τό ἀσανσέρ. Νά βάλει φωτιά νά ζεστάνει νερό, δέν χρειάζεται. Γυρίζει τό κουμπί καί ἔχει ἀμέσως τό ζεστό νερό, τό μαγειρεμένο φαγητό. Τά ἔχει ὅλα. Δηλαδή μ’ ἄλλα λόγια ὁ ἄνθρωπος πιά μηχανοποιήθηκε. Εἶναι φοβερό. Τά μέλη τοῦ ἀνθρωπίνου σώματος τοῦ ἀνθρώπου εἶναι κατασκευασμένα ἔτσι πού νά μποροῦν νά ὑπηρετήσουν τόν ἄνθρωπο. Μέ τόν τρόπο αὐτό τ’ ἀχρηστεύουμε.
Ἀκόμη, ἀφοῦ μηχανοποιεῖ τόν ἄνθρωπο, τελικά ὁ ἄνθρωπος γίνεται ἁπλῶς ἕνα γρανάζι ὅλου ἐκείνου τοῦ συμπλέγματος τῶν μηχανημάτων. Δηλαδή ὑποδουλώνεται ὁ ἄνθρωπος. Αἰσθάνομαι ἕνα φόβο, ὅταν σταθῶ μπροστά στά μεγάλα μηχανήματα σέ ὄγκο καί σέ δαιδαλότητα λειτουργίας. Ἔχω ἕνα δέος παρ’ ὅτι εἶμαι τεχνικός. Ἐνῶ δέν μπορῶ νά πῶ ὅτι αὐτό τό τεράστιο μηχάνημα, μπορεῖ νά εἶναι πιό ἀνώτερο ἀπό μένα.
Δέν ὑπάρχει τίποτε ἀνώτερο ἀπό τόν ἄνθρωπο. Ὁ ἄνθρωπος εἶναι ἀνώτερος ἀπ’ ὅλα ἐπάνω στή δημιουργία. Παρά ταῦτα ὁ ἄνθρωπος αἰσθάνεται ὅτι δουλεύει μέ τήν κύρια σημασία τῆς λέξης, δουλεύει σ’ αὐτό τό ἀφεντικό πού λέγεται πολιτισμός. Συμβαίνει αὐτό, ἐπειδή δέν μπορεῖ νά κινηθεῖ, νά ἐκδηλώσει, νά ἐκφράσει τίς πνευματικές του ἱκανότητες, διότι τά πάντα τοῦ προσφέρονται ἕτοιμα. Καί ἔτσι δέν κινεῖ τά μέλη τοῦ σώματός του.

Ὁ τεχνικός πολιτισμός ἐκφυλίζει τόν ἄνθρωπο.

   Τέλος, ὑπάρχει ἀκόμη ἕνας κίνδυνος. Ὁ ἄνθρωπος πνευματικά καί βιολογικά ἐκφυλίζεται. Γι’ αὐτό βλέπει κανένας σήμερα τούς νέους μας, νά μήν εἶναι πιά ἀντοχῆς ἄνθρωποι. Καλοθρεμμένοι, καλοβουτυρωμένοι, καλοπερπατημένοι, καλοντυμένοι, ὅλα ὡραῖα, ψηλά παιδιά, ἀλλά δέν εἶναι γερά παιδιά. Οὔτε εἶναι ἱκανά νά σηκώσουν βάρος, νά ὑποστοῦν μία περιπέτεια, νά ὑποστοῦν μία κακουχία· δέν μποροῦν πιά. Οὔτε τά ἀγόρια, οὔτε τά κορίτσια. Ὁ ἄνθρωπος ἐκφυλίζεται.

Χριστιανός καί πολιτισμός.

   Ὅλα αὐτά εἶναι κίνδυνοι τοῦ πολιτισμοῦ. Σήμερα εἴμαστε χριστιανοί. Καί εἴμαστε μπροστά στό φαινόμενο τοῦ πολιτισμοῦ. Βέβαια σέ κάθε ἐποχή ὁ ἄνθρωπος ἀνέπτυξε πολιτισμό. Ἀπό τήν στιγμή πού ἄρχισε νά κάνει τό χῶμα ἀγγεῖο καί νά τό βάζει στό φοῦρνο καί νά τό ψήνει, ἔκανε πολιτισμό. Καί καλές τέχνες. Ὅταν βρίσκουμε μέσα στά σπήλαια χαράγματα, ἐκεῖ ὁ ἄνθρωπος ἔκανε καλλιτεχνία. Αὐτό εἶναι πολιτισμός. Καί μπορεῖ νά πεῖ κανένας ὅτι ὅλα αὐτά γίνονται, γιατί ὁ ἄνθρωπος ἔχει μέσα του αὐτή τήν δημιουργικότητα. Ἀλλά ὅμως ἐκεῖ πού ἔφθασε ὁ πολιτισμός ὁ χριστιανός πῶς θά κινηθεῖ; Ἐδῶ ὑπάρχει ἕνα πρόβλημα, τό ὁποῖο πολύ μέ ἔχει ἀπασχολήσει τά τελευταῖα χρόνια καί ὄχι μόνο. Ἀπό τότε πού ἄρχισα νά καταλαβαίνω τόν ἑαυτό μου, τό πρόβλημα αὐτό μέ ἀπασχολεῖ. Εἶναι ἀνάγκη νά μᾶς ἀπασχολήσει τό πρόβλημα αὐτό. Ἂν δέ μᾶς ἀπασχολήσει σημαίνει ὅτι ὑποδουλωθήκαμε χωρίς ὅρους σ’ αὐτό τό θηρίο πού λέγεται πολιτισμός. Ποιά εἶναι ἡ θέση δηλαδή τοῦ χριστιανοῦ ἢ τοῦ χριστιανισμοῦ ἀπέναντι τοῦ πολιτισμοῦ; Πῶς δηλαδή πρέπει νά σταθῶ ἐγὼ σάν χριστιανός ἀπέναντι στόν πολιτισμό;

Ἡ ἀντινομία χριστιανισμοῦ καί πολιτισμοῦ.

   Πρέπει νά ποῦμε κατ’ ἀρχάς ὅτι μεταξύ του χριστιανισμοῦ καί τοῦ πολιτισμοῦ ὑπάρχει μία ἀντινομία. Ὁ πολιτισμός εἶναι ἡ προσπάθεια τοῦ ἀνθρώπου νά κάνει ὡραία τή ζωή του ἐπάνω στή γῆ. Νά ξαναβρεῖ καί νά
ξαναφτιάξει αὐτό πού ἔχασε. Τί; Τόν παράδεισο. Θέλει νά φτιάξει λοιπόν ἐπάνω στή γῆ τόν παράδεισο. Ποιόν παράδεισο; Ἐκεῖνον πού ἔχασε.
Λέγει ἡ Ἁγία Γραφή ὅτι ὁ Θεός ἔκανε τούς πρωτοπλάστους στόν παράδεισο τῆς τρυφῆς. Τρυφή θά πεῖ ἀπόλαυση. Βεβαίως δέν ἐννοοῦμε τήν ἀπόλαυση πού αἰσθανόμαστε σήμερα, καθισμένοι σέ μία σειζλόνγκ πολυτελείας, τραβώντας τόν καπνό τοῦ τσιγάρου μας κατά ἡδονιστικό τρόπο καί πίνοντας διάφορα ποτά, οὐίσκι, κόκα - κόλα, δέν ξέρω τί. Καί βλέποντας ἔτσι ἀπλανῶς. Τί φοβερό! Ἅμα βλέπω αὐτή τήν εἰκόνα … λέγω· ἐκεῖ ἔφτασε ὁ ἄνθρωπος; Ὅταν λέμε, λοιπόν, τρυφή τοῦ παραδείσου, δέν ἐννοοῦμε τόν ἄνθρωπο πού ἀπολαμβάνει μέ ὅλες τίς αἰσθήσεις του τίς ἡδονές τῆς ζωῆς του. Νά φυλάξει ὁ Θεός! Ἡ τρυφή εἶναι μία ἀπόλαυση λεπτή, τήν ὁποία δέν μποροῦμε σήμερα νά καταλάβουμε.
Θέλει ὁ ἄνθρωπος τώρα νά φέρει τόν παράδεισο στή γῆ καί παράδεισο ἐννοεῖ τήν ἀπόλαυση. Τήν τρυφή μέ τήν ἔννοια τῶν ἡδονῶν. Καί ἕναν παράδεισο στόν ὁποῖο βεβαίως δέν θά περπατάει ὁ Θεός. Ἀλλά θά περπατάει μόνον ὁ ἄνθρωπος καί δέν θά ἔχει καμμία ἀνάγκη ἀπό τό Θεό. Στόν παράδεισο τόν ἀρχαῖο ὁ Θεός ἐπεσκέπτετο τούς πρωτοπλάστους. Σκεφθεῖτε νά ἔχετε ἐπισκέπτη τόν Θεό. Διαβάζουμε στήν Ἁγία Γραφή, ὅτι ὁ Κύριος πῆγε σ’ ἕνα σπίτι κι ἐκεῖ ἔγινε ἐκεῖνο κι ἐκεῖνο παρακάτω κλπ, σ’ ἕνα σπίτι! Ὁ ἐνανθρωπήσας Θεός! Δηλαδή ἂν ἤμουνα ἐγὼ ὁ νοικοκύρης ἐκείνου τοῦ σπιτιοῦ, τί θά ἔλεγα, ὅτι ὁ Παντοκράτωρ πού ἔγινε ἄνθρωπος ἦρθε στό σπίτι μου; Καί τόν βλέπω; Πώ, πώ, ἀσύλληπτο πρᾶγμα! Ἀσύλληπτο εἶναι τό πῶς οἱ πρωτόπλαστοι ἐδέχοντο τίς ἐπισκέψεις τοῦ ἰδίου τοῦ Χριστοῦ, πρίν γίνει ἄνθρωπος. Τοῦ Θεοῦ Λόγου. Νά ἡ ἀντινομία, λοιπόν, τοῦ πολιτισμοῦ. Θέλει νά φτιάξει ἕναν παράδεισο ἐπί τῆς γῆς χωρίς τό Θεό! Ἕναν παράδεισο τοῦ τεχνικοῦ καί πνευματικοῦ πολιτισμοῦ.

«Οὐκ ἔχομεν ὧδε μένουσαν πόλιν».

   Ὁ χριστιανισμός μᾶς λέγει, «οὐκ ἔχομεν ὧδε μένουσαν πόλιν». (Προς Εβραίους κεφ. 13, 14) Ἐδῶ δέν ἔχομε πατρίδα. Ἡ ζωή μας εἶναι παροδική. Ὅτι ὅλα τά πράγματα εἶναι ἕνα σχῆμα. Καί ἡ ἰδιοκτησία καί ὁ πλοῦτος καί ὁ γάμος. Εἶναι σχήματα τοῦ παρόντος αἰῶνος. Συνεπῶς δέν πρέπει νά δώσω πάρα πολύ διάσταση σ’ αὐτά. Λέγει ὁ Ἀπ. Παῦλος: «οἱ ἔχοντες γυναῖκας ὡς μή ἔχοντες».(Α΄ Προς Κορινθίους κεφ. 7, 29) Αὐτοί πού ἔχουν γυναῖκες, δηλαδή παντρεύτηκαν, θά ζοῦν, θ’ ἀγαποῦν τήν σύζυγό τους, ἀλλά θά ζοῦν κατά τρόπο τέτοιο, σάν νά μήν εἶχαν παντρευτεῖ. Δηλαδή; Νά ἔχουν μπροστά τους τό θέμα τῆς σωτηρίας. Νά μήν τούς ἐμποδίζει ἡ γυναίκα τους γιά τό θέμα τῆς σωτηρίας. “Οι ἀγοράζοντες, λέγει, ὡς μή κατέχοντες”.(Α΄ Προς Κορινθίους κεφ. 7, 30) Ὅταν παίρνουμε ἕνα σπίτι, ἕνα χωράφι, ἕνα μαγαζί, ἕνα αὐτοκίνητο, θά τό ἔχουμε σάν νά μήν τό ἔχουμε.
Σήμερα μερικοί ἀγοράζουν αὐτοκίνητο, τό πλένουν, τό ξαναπλένουν, τό καθαρίζουν, τό ξανακαθαρίζουν, τό ἔχουν κάνει εἴδωλο τό αὐτοκίνητο. Μία μερική ὑποδούλωση. «Οἱ δέ χρώμενοι τῷ κόσμω τούτω ὡς μή καταχρώμενοι». (Α΄ Προς Κορινθίους κεφ. 7, 31) Αὐτοί πού κάνουν χρήση τοῦ κόσμου καί τοῦ πολιτισμοῦ, ὡς μή καταχρώμενοι, να μὴν φτάνουν στήν κατάχρηση. Τίποτα ἀπὸ αὐτὰ. Θά μπῶ στό αὐτοκίνητο, θά λέγαμε μέ τήν σύγχρονη γλώσσα μας, καί θά ξανακατεβῶ ἀπό τό αὐτοκίνητο, νά κάνω τήν δουλειά μου. Ἄναψα τό ἠλεκτρικό, εἶδα, ἔκανα τή δουλειά μου, τελείωσε. Ὄχι νά κολλήσω ἐπάνω στόν πολιτισμό. Μήν κάνω κατάχρηση, ἀλλά χρήση τοῦ κόσμου τούτου. Γιατί; «Παράγει τό σχῆμα τοῦ κόσμου τούτου». (Α΄ Προς Κορινθίους κεφ. 7, 31)
Περνάει ἡ μορφή του. «Οὐκ ἔχομεν ὧδε μένουσαν πόλιν». Δέν ἔχουμε ἐδῶ πατρίδα. «Ἀλλά τήν μέλλουσαν ἐπιζητοῦμεν». Τήν μελλοντική περιμένουμε καί
ἐπιζητοῦμε. Ὑπάρχει λοιπόν μία ἀντινομία ἢ δέν ὑπάρχει ἀντινομία; Ἀνάμεσα στόν πολιτισμό καί στό χριστιανισμό; Αὐτό ἀκριβῶς εἶναι τό πρόβλημα καί ἐπιθυμῶ νά σᾶς κάνω καί ἐσᾶς κοινωνούς τοῦ ἰδίου προβλήματος. Γιατί; Διότι ὁπωσδήποτε ὁ χριστιανός δέν πρέπει νά ἔχει προβλήματα. Ἐκεῖνο πού ἔχει γίνει πιά τῆς μόδας εἶναι ἡ λέξη πρόβλημα. Συναντᾶμε ἕναν ἄνθρωπο στό δρόμο καί τοῦ λέμε τί κάνει καί ἀμέσως μᾶς ἀπαντάει: Προβλήματα, προβλήματα. Έ, ὄχι ἔτσι, ὄχι. Ὁ χριστιανός ἔχει τό πρόβλημα τῆς σωτηρίας του. Πῶς θά σωθεῖ. Πῶς θά ἐπιτύχει νά σωθεῖ. Ἀλλά ἐδῶ ὅμως εἶναι θέμα σωτηρίας. Καί συνεχῶς θέλω νά σᾶς κάνω κοινωνούς αὐτοῦ του προβλήματος. Διότι ἂν δέν προσέξουμε καί μποῦμε 
μέσα στό χάος, στό πέλαγος τοῦ πολιτισμοῦ, τότε πῶς θά σωθοῦμε; Ὑπάρχει λοιπόν αὐτή ἡ ἀντινομία, ὑπάρχει ἕνα πρόβλημα. Σᾶς ἀπαντῶ ὡς ἑξῆς. Δέν ὑπάρχει γενική λύση. Ὑπάρχει ὅμως λύση. Ἀλλά ἡ λύση εἶναι προσωπική. Ὁ καθένας καλεῖται νά λύει τό πρόβλημα προσωπικά. Ἐάν ἐρωτήσει κανείς πῶς θά λύσει τό πρόβλημα σχέσεων χριστιανισμοῦ καί πολιτισμοῦ, δέν μπορῶ νά σᾶς ἀπαντήσω. Ἀλλά ἐάν κάποιος ὅμως ἀπ’ αὐτά πού ἀκούει ἀρχίζει νά βρίσκει μίαν ἄκρη, τότε μπορεῖ νά λύσει τό πρόβλημα αὐτό. Εἶναι προσωπικό πρόβλημα. Δέν εἶναι πρόβλημα πού ἀποτείνεται πρός ὅλους τούς ἀνθρώπους, γιά νά λυθεῖ γενικά, ὁμαδικά. Δέν γίνεται αὐτό.

Ἡ πρός Διόγνητον ἐπιστολή.

   Θά μᾶς βοηθήσει μία θαυμάσια περικοπή ἀπό ἕνα πανάρχαιο βιβλίο. Λέγεται ἡ “πρός Διόγνητον ἐπιστολή”.
(Προς Διόγνητον, ΒΕΠΕΣ 2, ν, 9. Έκδ: Αποστολικής Διακονίας της Ελλάδος, Αθήναι 1955) Εἶναι, ὅπως λέγεται, τό διαμάντι τῆς μεταποστολικῆς φιλολογίας. Μετά δηλαδή ἀπό τήν Ἁγία Γραφή. Εἶναι ἡ παραγωγή τῶν ἀποστολικῶν Πατέρων αὐτό, ὅπως λέγεται. Δέν ξέρομε ποιός τήν ἔγραψε αὐτή τήν ἐπιστολή. Εἶναι ἄγνωστος ὁ συγγραφέας ἢ ὁ ἀποστολέας. Ἀλλά θά προσπαθήσουμε νά ἀναλύσουμε τήν ἐπιστολή, ὅσο εἶναι δυνατόν. Κι ἐκεῖ θά δοῦμε πῶς μπορεῖ νά κινηθεῖ ὁ χριστιανός ἔναντι τοῦ πολιτισμοῦ. Διότι οὔτε δύναται νά ἀρνηθεῖ τόν πολιτισμό οὔτε δύναται νά τόν ἀποδεχθεῖ ἐξ ὁλοκλήρου. Πόσο θά ἀρνηθεῖ καί πόσο δέν θά ἀρνηθεῖ; Αὐτό εἶναι ἕνα προσωπικό θέμα.
“Χριστιανοί γάρ οὔτε γῇ οὔτε φωνῇ οὔτε ἔθεσι διακεκριμένοι τῶν λοιπῶν ἀνθρώπων” (διότι οἱ χριστιανοί οὔτε ὡς πρός τήν πατρίδα, οὔτε ὡς πρός τή γλῶσσα, οὔτε ὡς πρός τά ἤθη ξεχωρίζουν ἀπό τούς λοιπούς ἀνθρώπους). Ἀπό τήν ἀρχή ὁ συγγραφέας περιγράφει τή θέση τῶν χριστιανῶν. Οἱ χριστιανοί εἶναι μέσα στόν κόσμο αὐτό. Δέν εἶναι ἔξω ἀπό τόν κόσμο. Ἄρα λοιπόν ἔχουν ἐπαφή μέ τόν πολιτισμό. 
“Οὔτε γάρ που πόλεις ἰδίας κατοικοῦσιν, οὔτε διαλέκτῳ τινὶ παρηλλαγμένῃ χρώνται” (οὔτε ξεχωριστές πόλεις κατοικοῦν, οὔτε καμιά παραλλαγμένη  διάλεκτο χρησιμοποιοῦν) «κατοικοῦντες δέ πόλεις ἑλληνίδας τε καί βαρβάρους ὡς ἕκαστος ἐκληρώθη. Καί τοῖς ἐγχωρίοις ἔθεσιν ἀκολουθοῦντες ἔν τε ἐσθῆτι καί διαίτῃ πατρίδας οἰκοῦσιν ἰδίας, ἀλλ’ ὡς πάροικοι», (δηλαδή κατοικοῦντες σέ πόλεις ἑλληνικές ἢ βαρβαρικές. Λέγαν οἱ ἀρχαῖοι: Ἑλληνική πόλις. Μπορεῖ νά μήν ἦταν ἑλληνική, ἀλλά ἦταν πολιτισμένη. Βαρβαρική πόλις σήμαινε ὅτι ἡ πόλις αὐτή δέν εἶχε πολιτισμό. Μ’ ἄλλα λόγια, κατοικοῦν σέ πόλεις εἴτε πολιτισμένες, εἴτε ἀπολίτιστες, ὁ καθένας ἐκεῖ πού κληρώθηκε νά κατοικεῖ καί ἀκολουθοῦν τά ντόπια ἔθιμα καί στά ροῦχα καί στό φαγητό. Σήμερα ἔχει γενικευθεῖ περίπου ἡ στολή τῶν ἀνθρώπων σ’ ὅλη τήν ὑφήλιο. Ἀλλά καί ἀκόμη διατηροῦνται οἱ λεγόμενες τοπικές ἐνδυμασίες. Ὁ καθένας ντύνεται κατά τίς συνήθειες τοῦ τόπου του. Καί τρώγει κατά τίς συνήθειες τοῦ τόπου του. Πατρίδες κατοικοῦν δικές τους. Ἀλλά, ἐδῶ τώρα ἂς προσέξουμε. Σάν πάροικοι. Ναί, ἔχουν πατρίδα ὁ καθένας, δέν εἶναι ὁ καθένας ἄπατρις. Ἀλλά ὁ καθένας ὅμως κατοικεῖ μ’ ἕνα αἴσθημα ὅτι εἶναι πάροικος καί παρεπίδημος. Ὅπως ἕνας πού πάει σέ μία ξένη πόλη καί λέει φιλοξενοῦμαι. Ποῦ εἶναι ἡ πατρίδα μας; Ἡ πατρίδα μας εἶναι στόν οὐρανό. Κατοικοῦμε στήν πόλη, ἀλλά εἴμαστε πάροικοι)· «μετέχουσι πάντων ὡς πολίται καί πανθυπομένουσι ὡς ξένοι» (Τί ὡραία αὐτά! Μετέχουν σέ ὅλα σάν πολίτες. Θά ψηφίσουν, θά πληρώσουν τόν φόρο τους. Καί τά ὑπομένουν ὅλα. Ὅ,τι μπορεῖ νά περνάει ἕνας πολίτης, σάν νά εἶναι ξένος). «Πᾶσα ξένη πατρίς ἐστιν αὐτῶν καί πᾶσα πατρίς ξένη» (Εἴδατε ἕνα ὡραῖο σχῆμα ἐδῶ; Κάθε ξένη πατρίδα, κάθε ξένος τόπος, εἶναι πατρίδα τους. Καί κάθε πατρίδα τους εἶναι ἕνας ξένος τόπος.)Νά σᾶς πῶ ἕνα μικρό παράδειγμα. Ἤμουν κάτοικος Κηφισιᾶς Ἀθηνῶν.
Ἦταν, ἕνα πολύ ὡραῖο προάστιο, ἴσως τό ὡραιότερο προάστιο τῶν Ἀθηνῶν. Ἡ Κηφισιά. Ἐπειδή ἀγαπῶ τό περιβάλλον, αἰσθανόμουν μία λύπη ὅτι θά ἀποχωριστῶ τήν Κηφισιά, ἐρχόμενος στή Λάρισα, στή φοβερή Λάρισα, τήν ἀποψιλωμένη, τήν ἄδεντρη, τήν μέ τόν μολυβένιο οὐρανό καί τά καμένα χωράφια. Τό 1960, ὅταν ἦρθα ἐδῶ ἔκαιγαν τά χωράφια καί ἔβλεπε κανείς ἕναν οὐρανό μολυβένιο. Δέν ἦταν γαλανός ὁ οὐρανός, ἦταν θαμπός. Ὑπῆρχε μία ἀχλύς καί ἔβλεπες τά χωράφια μαῦρα, μία μαύρη γῆ. Βέβαια περιττό νά σᾶς πῶ ὅτι δέν θά μποροῦσε νά γίνει κἂν σύγκριση. Εἶπα μία κουβέντα, καθεαυτόν ὅμως. «Θεέ μου ποῦ με φέρνεις; Ποῦ ἔρχομαι;», εἶπα. Ἀλλά ἀπήντησα ἀμέσως. Ἀφοῦ κατοικοῦν ἄνθρωποι ἐδῶ, ἀναμφισβήτητα, ἐγὼ τί ἔχω κανένα παραπάνω προνόμιο νά μήν ἔρθω ἐδῶ; Καί ἔφυγε αὐτή ἡ σκέψη. Εἶχα πεῖ ὅμως πρίν φύγω ἀπό τήν Κηφισιά, τήν ἰδιαιτέρα μου πατρίδα, εἶχα πεῖ: Κηφισιά, ἂν σέ ξεχάσω, ὅπως ἔλεγαν οἱ Ἑβραῖοι γιά τήν Ἱερουσαλήμ εὐρισκόμενοι στή Βαβυλώνα. Ἂν σέ ξεχάσω, νά μέ ξεχάσει τό χέρι μου, νά παραλύσει τό χέρι μου, νά κολλήσει ἡ γλώσσα στόν λάρυγγά μου! Τό ἔλεγα αὐτό. Ἔφυγε ἡ μνήμη τῆς Κηφισιᾶς γρήγορα. Οὔτε τή θυμᾶμαι πιά. Ἔχουν περάσει 23 χρόνια. Μπορῶ νά σᾶς πῶ ὅτι τὴν ξέχασα ὕστερα ἀπό τίς πρῶτες ἡμέρες! Δέν ξέρω γιατί. Ἕνα μόνο σᾶς λέγω, ὅτι ἔζησα καί ζῶ αὐτό, “πᾶσα ξένη, κάθε ξένος τόπος, πατρίς καί πᾶσα πατρίς ξένη”. Ξένος εἶμαι ἐδῶ, ἀλλά καί ντόπιος εἶμαι ἐδῶ, κι ὅπου νά πάω εἶμαι ξένος. Αὐτό εἶναι ὁ χριστιανός. Αὐτή εἶναι ἡ σχέση του μέ τόν πολιτισμό καί μέ τόν κόσμο αὐτό. Ζητῶ συγγνώμη, γιατί σᾶς εἶπα αὐτό τό παράδειγμα, ἀλλά ἐπειδή τό ἔζησα, πρόχειρο τό εἶχα καί σᾶς τό εἶπα)· “νυμφεύονται ὡς πάντες” (οἱ χριστιανοί παντρεύονται ὅπως ὅλοι οἱ ἄνθρωποι). “τεκνογονοῦσι”
(κάνουν παιδιά), “ἀλλ’ οὐ ρίπτουσι τά γεννώμενα” (ἀλλά δέν ἀπορρίπτουν ἐκεῖνα πού γεννοῦν. Δέν τά πετᾶνε τά παιδιά τους. Εἴτε μέ ἐκτρώσεις, εἴτε ἀκόμη ζωντανά καί γεννημένα, πού τά πετοῦν καί τά σκοτώνουν τά παιδιά τους)· “τράπεζα κοινήν παρατίθενται ἀλλ’ οὐ κοίτην” (τρῶνε ὅλοι μαζί, ἀλλά δέν ἀνακατεύουν τούς γάμους τους μέ τή μοιχεία)· “Ἐν σαρκί τυγχάνουσι” (ἀκοῦστε αὐτή τή φράση) ἐν σαρκί τυγχάνουσιν ἀλλ’ οὐ κατά σάρκα ζῶσι (δηλαδή εἶναι μέ σώματα, ἀλλά δέν ζοῦνε σαρκικά. Δέν εἶναι ὁ τρόπος τῆς ζωῆς τους σαρκικός. Γιατί ἔγινε ὁ κατακλυσμός; Γιατί ἐπέφερε ό Θεός τήν καταδίκη, τήν τιμωρία αὐτή τοῦ κατακλυσμοῦ; Εἶδε τήν πολλή ἁμαρτία καί εἶπε: “οὐ μή καταμείνη τό Πνεῦμα μου ἐπ’ αὐτοῖς (δέν θά μείνει τό Ἅγιό μου Πνεῦμα σ’ αὐτούς, (γιατί;) διά τό εἶναι αὐτούς σάρκας”,  (γιατί εἶναι σαρκικοί). Ὁ χριστιανός σάρκα φοράει, σῶμα φοράει, ἀλλά δέν ζεῖ ὅμως κατά σαρκικό τρόπο. “Ἐπί γῆς διατρίβουσιν, ἀλλ’ ἐν οὐρανῶ πολιτεύονται” (στή γῆ μένουν, ἀλλά πολιτεύονται  οὐράνια), “πείθονται τοῖς ὁρισμένοις νόμοις καί τοῖς ἰδίοις βίοις νικῶσι τούς νόμους”, (ὑπέροχο καί αὐτό. Πείθονται στούς ὁρισμένους νόμους. Εἶναι πολίτες νομοταγεῖς, οἱ χριστιανοί. Δέν παραβαίνουν τούς νόμους τῆς πολιτείας πού κατοικοῦν. Ἔστω καί ἂν αὐτή ἡ πολιτεία εἶναι εἰδωλολατρική. Ἀλλά μέ τόν τρόπο πού ζοῦν, μέ τόν ὡραῖο τρόπο πού ζοῦν τή ζωή τους, ξεπερνοῦν τούς νόμους! Δέν εἶναι δηλαδή παράνομοι πολίτες. Τί ὑπέροχο αὐτό! Καί πραγματικά, εἶναι ἐκεῖνο ὑπέροχο καὶ πού λέει καί ὁ Ἀπ. Παῦλος “νόμος δικαίω οὐ κεῖται”. Στόν εὐσεβῆ ἄνθρωπο δέν ὑπάρχει νόμος, γιατί ἡ ἴδια ἡ εὐσέβειά του ἔχει ὑπερβεῖ, ἔχει ξεπεράσει τό νόμο).

Τό κριτήριο θά εἶναι ὁ Χριστός.

   Ὥστε, ἐάν ἔτσι πάνω κάτω προσεγγίσουμε τό θέμα μέ τήν χριστιανική μας ἰδιότητα, ποιά θά εἶναι ἡ σχέση μας ἔναντι τοῦ πολιτισμοῦ; Θά λέγαμε ὅτι τό κριτήριο τοῦ πολιτισμοῦ εἶναι ὁ Χριστός. Ὅσο πιό πολύ Χριστό βάζεις μέσα σου, τόσο λιγότερο χρησιμοποιεῖς τόν πολιτισμό σε ὅ,τι εἶναι ἐξεζητημένο . Ἄλλο πρᾶγμα τό νά δημιουργηθεῖ ἕνα πολιτιστικό ἐπίπεδο πού ἐξυπηρετεῖ καί ἄλλο πρᾶγμα εἶναι τά ἐξεζητημένα. Τὸ ἐξεζητημένο εἶναι ὅ,τι κι ὅπως θά γυρίσεις, νά πατᾶς κουμπιά καί νά κινεῖσαι. Έ, ὄχι δά. Πάει πολύ! Περπάτα καί λιγάκι, καημένε. Ὅλο τό αὐτοκίνητο, ξέρω 'γώ. Περπάτα καί λιγάκι. Κούνα καί λίγο τά χέρια σου, ὄχι ὅλο κουμπιά. Ἐκζήτηση! Ὅταν λοιπόν ὁ χριστιανός χρησιμοποιεῖ κάποια στοιχεῖα τοῦ πολιτισμοῦ, ὄχι ἐξεζητημένα ὅμως, τότε μπορεῖ νά λέγει ὅτι στέκεται σάν χριστιανός σωστά ἔναντι τοῦ πολιτισμοῦ. Δηλαδή τό κριτήριο εἶναι ὁ Χριστός.
Ἔχομε πράγματα, τοῦ πολιτισμοῦ πράγματα, τά ὁποῖα μπορεῖ νά εἶναι σάπια; Ἔ, βέβαια.Ἔχομε πολλά τέτοια πράγματα. Θά πρέπει αὐτά νά τά ἐνσωματώσουμε στήν ὕπαρξή μας; Κάθε ἄλλο. Ὥστε λοιπόν τό κριτήριο εἶναι ὁ Χριστός. Θά λέγαμε, ὁ Χριστός εἶναι Θεάνθρωπος. Μέ τήν ἀνθρώπινή του φύση ὁ Χριστός ἔζησε στή γῆ. Μέ τήν θεία του εἶναι Θεός. Ὁ Χριστός ὅμως παρά ταῦτα ἐρωτήθηκε ποῦ μένει ἀπό τόν Ἰωάννη καί τόν Ἀνδρέα. Κύριε, ποῦ μένεις; Καί πῆγαν, λέγει, ἐκεῖ πού ἔμενε. Ἀλλά αὐτό τό
“ποῦ μένεις;” βεβαίως τό σπίτι πού ἔμενε δέν ἦταν ἰδιοκτησία του. Ἦταν κάποιου, ἴσως, ἂς τό ποῦμε συγγενικοῦ ἀτόμου, ἀφοῦ ἔγινε ἄνθρωπος εἶχε κάποιους συγγενεῖς ἀπ’ τήν Θεοτόκο καί ἀπό τόν Ἰωσήφ. Κάποιο φιλικό σπίτι. Ἀλλά ἦταν σπίτι. Ὑπῆρξαν φορές πού ὁ Χριστός ἔμεινε στήν ὕπαιθρο; Βέβαια, τό εἶπε. Ὅλα, λέει, τά’ ἀγρίμια καί τά πουλιά τοῦ δάσους καί τοῦ βουνοῦ ἔχουν φωλιές, ἀλλά ὁ Υἱός τοῦ ἀνθρώπου δέν ἔχει ποῦ νά πλαγιάσει. Δέν εἶχε λοιπόν τίποτα δικό του, ἔμενε καί ἔξω πολλές φορές. Ἡ ἀνάγκη τό ἔκανε. Ἔμενε σέ σπίτι; Ναί, ἀλλά τό σπίτι ὅμως δέν εἶναι ἕνα πολιτιστικό στοιχεῖο; Δέν φοροῦσε ροῦχα; Εἶχε ἕνα χιτώνα ὁ ὁποῖος ἦταν ἄρραφος καί ὑφαντός δί’ ὅλου. Δηλαδή ὁλόκληρος ἦταν ἄρραφος. Αὐτός ὁ χιτώνας δέν ὑφάνθηκε σέ κάποιον ἀργαλειό; Ὁ ἀργαλειός δέν εἶναι ἕνα στοιχεῖο πολιτιστικό; Να, λοιπόν πού ὁ Χριστός μπῆκε μέσα στόν πολιτισμό τῆς ἐποχῆς του. Πῶς μπῆκε ὅμως; Ὅσο χρειαζόταν. Δέν ἔφαγε μαγειρεμένο φαγητό; Πόσες φορές! Δέν ἤπιε κρασί; Τό κρασί τί εἶναι; Τό κρασί εἶναι ἀκριβῶς ἕνα πολιτιστικό στοιχεῖο. Ἀπό τό σταφύλι γίνεται ὁ μοῦστος μέ μία διαδικασία κατασκευῆς. Δέν κάθισε σέ ἀνακλινδρα; Ἀναμφισβήτητα. Ὥστε εἶχε ἐπαφή ὁ Χριστός μέ τόν πολιτισμό. Ἀλλά εἴπαμε. Τόσο ὅσο ἦταν ἀνάγκη. Ὥστε ἡ ἀνθρώπινή του φύση εἶχε μία ἐπαφή μέ τόν πολιτισμό. Ἔχει ὅμως καί τή θεότητά Του. Ἔ, λοιπόν, τό κριτήριό μας θά εἶναι ὁ Θεάνθρωπος Ἰησοῦς Χριστός!

Ὁ Χριστός θά ἀνακαινίσει τήν κτίση.

   Ὁ Χριστός θά κάνει καινούριο τόν κόσμο. Ὁ πολιτισμός ἀποπειρᾶται νά βελτιώσει τόν κόσμο. Εἶναι μία ταλαιπωρία σκέτη. Γιατί πετυχαίνει ὁ ἄνθρωπος τό ἀντίθετο. Μέ τόν πολιτισμό καταστρέφει τόν κόσμο. Μέχρι πρίν 10-20 χρόνια δέν μπορούσαμε νά καταλάβουμε ὅτι ὁ πολιτισμός θά μποροῦσε νά καταστρέψει τή φύση. Τώρα τό βλέπουμε μέ φόβο καί μέ τρόμο. Σέ μία παγκόσμια κλίμακα. Γίνεται μία τρύπα σ’ ἕνα πλοῖο καί χύνεται τό πετρέλαιο στή θάλασσα. Πῶς νά μαζέψεις αὐτό τό πετρέλαιο; Δέν ξέρουν ποῦ νά βάλουν τά λύματα, δηλαδή τά σκουπίδια, ἀπό τίς πυρηνικές ἀντιδράσεις. Τά βάζουν μέσα σέ κιβώτια μέ χοντρό μολύβι καί πᾶνε καί τά πετᾶνε μέσα στούς ὠκεανούς. Ἂς ὑποθέσουμε ὅτι ἡ ἱστορία θά ἐπεκταθεῖ στά 1000-2000  χρόνια ἀκόμα, ἢ ἂν θέλετε, ἀπεριορίστως, σέ σχέση μ’ ἐκείνους πού δέν πιστεύουν στόν ἐρχομό τοῦ Χριστοῦ. Ἡ θάλασσα κάποια μέρα δέν θά φάει αὐτά τά μολύβια; Θά τά φάει. Κι ἂν βγεῖ ἐκείνη ἡ ραδιενέργεια στή θάλασσα, τί θά γίνει;
Νά ὁ ταλαίπωρος ἄνθρωπος, πού νομίζει ὅτι μέ τόν πολιτισμό θά διορθώσει τά πράγματα. Λοιπόν, ὁ χριστιανός αὐτό δέν τό πιστεύει. Ὁ χριστιανός πιστεύει ὅτι ἡ κτίση θά ἀνανεωθεῖ. Ἀλλά θά ἀνανεωθεῖ ὄχι μέ τόν  πολιτισμό. Θά τήν ἀνανεώσει ὁ Χριστός. Γι’ αὐτό καί ἡ ἀνακαίνιση τῆς κτίσης λέγεται καί ἀνακεφαλαίωση. Γι’ αὐτό καί ὁ Χριστός λέγεται ἀνακαινιστής καί ἀνακεφαλαιωτής. Θά πεῖ ὁ Χριστός: “ἰδού καινά ποιῶ πάντα”. Τά κάνει ὅλα καινούρια. Ὁ χριστιανός ἔχει τό αἴσθημα ὅτι κατοικεῖ σ’ ἕναν παλιωμένο κόσμο. Κι ὅπως ἀκριβῶς μπαίνουμε σ’ ἕνα σπίτι πού πάλιωσεκαί ἀπό στιγμή σέ στιγμή ἑτοιμάζεται νά πέσει, κάνουμε μικρές διορθώσεις. Βάζουμε ἕνα τζάμι πού ἔσπασε, ἕνα δοκάρι γιά νά στηρίξουμε ἕναν τοῖχο. Αὐτό τό αἴσθημα ἔχει ὁ χριστιανός. Θεωρεῖ τόν κόσμο παλαιωμένο. Γιατί περιμένει τήν ἀνακαίνιση τῆς δημιουργίας. Ἀλλά ἡ ἀνακαίνιση τῆς δημιουργίας διά τοῦ πολιτισμοῦ θά ἔλεγα ὅτι εἶναι ἕνα προανάκρουσμα τῆς ἀνακαίνισης τῆς κτίσης. Ἐάν ὁ πολιτισμός ἔτσι κινεῖται τότε μποροῦμε νά τοποθετηθοῦμε μέσα σ’ αὐτόν σωστά. Ἂν δέν κινεῖται ἔτσι κι ὁ πολιτισμός νομίζει ὅτι θά διορθώσει τή δημιουργία, ὅτι θά κάνει τόν ἄνθρωπο νά μήν κάνει καθόλου κόπο κλπ εἶναι ἕνας πολιτισμός δαιμονικός. Ἕνας πολιτισμός πού καταστρέφει τόν ἄνθρωπο, καταστρέφει τήν φύση καί αὐτοκαταστρέφεται. Ὅπως ἀκριβῶς ὅταν γίνει ἕνας πυρηνικός ὄλεθρος. Τί ἔκτισε ὁ ἄνθρωπος πάνω στή γῆ; Τί ἔφτιαξε; Πέφτει μία βόμβα τήν ὁποία ὁ ἴδιος τήν ἔφτιαξε καί ἡ ὁποία εἶναι ἀποτέλεσμα τοῦ πολιτισμοῦ τοῦ τεχνικοῦ καί καταστρέφει κι’ αὐτόν τόν ἴδιο τόν πολιτισμό. Ἀλήθεια εἶναι φοβερό πρᾶγμα. Ἂν γίνουμε σωστοί χριστιανοί, θά δοῦμε σωστά τόν πολιτισμό καί θά τόν χρησιμοποιήσουμε σωστά. Εὔχομαι νά μήν καταληφθοῦμε ποτέ ἀπό τήν μανία, ἀπό τήν τρέλα, τήν μέθη τοῦ πολιτισμοῦ, νά μή γίνουμε δοῦλοι ἀλλά κύριοι τοῦ πολιτισμοῦ. Καί κύριος τοῦ πολιτισμοῦ εἶναι μόνο ὁ ἀληθινός χριστιανός!

16-10-1983 

27η ομιλία στην κατηγορία 
« Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία ».

Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία " εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/palaia-diauhkh/xristianikh-kosmologia-anurvpologia
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40pgmRsIiRCioth8a5E4bM7r

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς «Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία.».🔻
https://drive.google.com/file/d/1PKTpnYb1nptUbWKH5jo6DJwk7IVel9BA/view?usp=drivesdk

🔸📜 Απομαγνητοφωνημενες ομιλίες της σειράς «Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία.».🔻
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%94%B9%CE%A7%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE%20%CE%9A%CE%BF%CF%83%CE%BC%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1%20~%20%CE%91%CE%BD%CE%B8%CF%81%CF%89%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1.?m=1

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.