Είχαμε αρχίσει με την βοήθεια του Αγίου Τριαδικού Θεού μας και τις πρεσβείες του Μεγάλου Παύλου την Προς Ρωμαίους Επιστολήν αυτήν και θα συνεχίσουμε. Ήδη είχαμε κάνει μία εισαγωγή στην επιστολήν στην περυσινή περίοδο – μόνο δύο θέματα είχαμε κάνει – όμως για μια υπενθύμιση επαναλαμβάνομε συνοπτικά ότι η επιστολή αυτή του Παύλου εγράφη από την Κόρινθο αποτεινομένη προς την Εκκλησία της Ρώμης. Χωρίς ακόμη βέβαια ο Παύλος να έχει γνωρίσει προσωπικά την Χριστιανικήν παροικίαν της Ρώμης, και εύχεται μάλιστα στην επιστολή του να τον ευοδώσει ο Θεός κάποτε να βρεθεί ανάμεσά τους. Και βρέθηκε, βέβαια υπό περιέργους συνθήκας, βρέθηκε ως δέσμιος. Ενθυμίστε από τις Πράξεις των Αποστόλων που πρόσφατα τελειώσαμε, οδηγήθηκε εκεί ως δέσμιος. Και αυτό ήταν μία ευλογία. Ίσως εκείνοι που κάνουν κριτική των γεγονότων της ιστορίας να έλεγαν, αδίκως πάντοτε και αστόχως, ότι δεν πήγε κατά ομαλόν τρόπον αλλά πήγε ως δέσμιος. Αλλά, εγώ αυτήν την στιγμή αν φορούσα αλυσίδες δια το όνομα του Ιησού Χριστού δεν θα ήταν κάτι που θα προκαλούσε έκπληξη εις το ακροατήριον; Ε, ο Παύλος πήγε με τις αλυσίδες του εις την Ρώμη ακριβώς για να δείξει ότι είναι μαρτυρικό το Ευαγγέλιο και ο ίδιος είναι ένας μάρτυρας.
Θεωρείται δε αυτή η επιστολή του Προς Ρωμαίους ως το Κατά Παύλον Ευαγγέλιον. Κινείται στον άξονα δύο σπουδαίων πόλων -λέγαμε πριν τελειώσουμε τα θέματά μας πέρυσι. Ο ένας, ότι η εν Χριστώ δικαίωσις, δηλαδή η εν Χριστώ σωτηρία, δέν προέρχεται από την τήρηση του Μωσαϊκού τελετουργικού νόμου, όπως ισχυρίζοντο οι Ραββίνοι. Ότι έπρεπε να περάσεις από τον τελετουργικό νόμον και να διατηρείς τον τελετουργικόν νόμον, αλλά από την πίστη στο θεανθρώπινον Πρόσωπο του Χριστού, του οποίου τύπος επιτέλους ήταν ο τελετουργικός νόμος. Εφόσον έχω πλέον την ουσία, ο τύπος δεν μου χρειάζεται. Και δεύτερον, ότι η σωτηρία δεν περιορίζεται στα στενά όρια του Ισραήλ, αλλά επεκτείνεται και εις τα έθνη. Η Εκκλησία είναι παγκόσμιος. Ο Χριστιανισμός είναι παγκόσμιος.
Η επιστολή του Παύλου διεκομίσθη από την Κόρινθο εις την Ρώμην από την Φοίβην.
Μια γυναίκα, πολύ σοβαρή γυναίκα για να [της] εμπιστευθεί ο Παύλος την επιστολή του. Μεγάλο πράγμα αυτό, πρέπει να ήταν πολύ σπουδαία προσωπικότης η Φοίβη η οποία ήτο και διάκονος της Εκκλησίας των Κεγχρεών. Και εγράφη η επιστολή αυτή περί το τέλος του 56' ή αρχές του 57' μετά Χριστόν φυσικά. Μην λησμονούμε ότι οι επιστολές του Παύλου αποτελούν Αγία Γραφή, δηλαδή, λόγον Θεού. Η προσέγγισή μας λοιπόν σ’ αυτές τις επιστολές του Παύλου, δηλαδή στον λόγο στην ερμηνεία των επιστολών του Παύλου, έχει να μας δώσει πολύ ωφέλειαν και αυτήν την ιδίαν αιώνιαν ζωήν.
Είχαμε σταματήσει στην ανάλυση του τετάρτου χωρίου του πρώτου κεφαλαίου. Χάριν όμως ενότητος με τα φετινά μας θέματα, ξαναδιαβάζουμε τα τέσσερα πρώτα αυτά χωρία για να προχωρήσουμε παρακάτω. "Παῦλος, δοῦλος Ἰησοῦ Χριστοῦ, κλητὸς ἀπόστολος, ἀφωρισμένος εἰς εὐαγγέλιον Θεοῦ ὃ προεπηγγείλατο διὰ τῶν προφητῶν αὐτοῦ ἐν γραφαῖς ἁγίαις περὶ τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ, τοῦ γενομένου ἐκ σπέρματος Δαυΐδ κατὰ σάρκα, τοῦ ὁρισθέντος υἱοῦ Θεοῦ ἐν δυνάμει κατὰ πνεῦμα ἁγιωσύνης ἐξ ἀναστάσεως νεκρῶν, Ἰησοῦ Χριστοῦ τοῦ Κυρίου ἡμῶν." Είναι πυκνότατον σε νοήματα, γι’ αυτό επτρέψατέ μου μία σύντομη απόδοση.
Ο Παύλος, δούλος του Ιησού Χριστού, που τον κάλεσε ο Θεός να γίνει Απόστολος και τον ξεχώρισε για να διαδώσει το Ευαγγέλιον προς όλους τους πιστούς της Ρώμης, που τους αγάπησε και τους εκάλεσε ο Θεός. Ο Θεός είχε προαναγγείλει με τους προφήτας του στις Άγιες Γραφές το Ευαγγέλιον για τον Υιόν Του τον Ιησού Χριστόν, τον Κύριόν μας, ο οποίος όταν έγινε άνθρωπος γεννήθηκε από την γενεά του Δαυΐδ. Απεδείχθη όμως Υιός του Θεού με την δύναμη του Αγίου Πνεύματος που αγιάζει όταν ανεστήθη από τους νεκρούς. Αυτή είναι η απόδοσις του προοιμίου, το οποίον βέβαια προοίμιο δεν τερματίζεται εδώ αλλά συνεχίζει και λίγο πιο κάτω σε μερικά ακόμη χωρία. Ας δούμε όμως το πέμπτο χωρίο, απ’ όπου ξεκινάμε και τα θέματά μας. "δι᾿ οὗ ἐλάβομεν χάριν καὶ ἀποστολὴν εἰς ὑπακοὴν πίστεως ἐν πᾶσι τοῖς ἔθνεσιν ὑπὲρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ," δια του οποίου, Ιησού Χριστού, όλοι ελάβαμε την χάριν που είναι δώρον από την σωτηρία μας όπως και το Αποστολικό αξίωμα με σκοπό να διαδοθεί η πίστις και η υπακοή σε όλους του εθνικούς για την δόξα του δικού του ονόματος. Και παίρνουμε τώρα μικρά τμήματα αυτού του χωρίου. "δι᾿ οὗ ἐλάβομεν χάριν, δια του οποίου ελάβαμε χάρη." Ο Χριστός είναι ο κομιστής της σωτηρίας μας αγαπητοί μου. Επειδή είναι θέλημα του Πατρός αλλά ταυτόχρονα είναι και ο Ίδιος η σωτηρία μας. Προσέξατέ το αυτό. Ο Χριστός δεν είναι όπως ένας Άγγελος, από τους Αγγέλους του Θεού που μας φέρνει κάτι. Ναι, φένρει κάτι και ταυτόχρονα είναι ο Ίδιος αυτό το κάτι. Φέρνει τη σωτηρία αλλά είναι και ο Ίδιος η σωτηρία. Αυτό είναι θεμελιώδους σημασίας. Έτσι, μας φέρνει το Ευαγγέλιον αλλά ο Ίδιος είναι Ευαγγέλιον. Μας φέρνει την σωτηρία αλλά ο Ίδιος είναι η σωτηρία. Και χάρις (δι᾿ οὗ ἐλάβομεν χάριν), και χάρις λέγεται η σωτηρία. Τί είναι αυτή η χάρις; Ότι εμείς οι κατάκριτοι άνθρωποι βρήκαμε χάρη, άρα σωθήκαμε. Είναι πάρα πολύ σπουδαίο αυτό. Δεν μου άξιζε, αλλά μου δόθηκε χάρις και χάρις αυτό σημαίνει. Τί; Ότι μου δίδεται κάτι χωρίς να το αξίζω. "καὶ ἀποστολὴν", λέει αμέσως η επόμενη λέξη. Είναι το χάρισμα της αποστολικότητος, ή το χάρισμα του ιεραποστόλου. Ο Κύριος βέβαια, θα απήρχετο εις τον ουρανόν αλλά θα άφηνε όμως εκείνους οι οποίοι θα συνέχιζαν το έργον της σωτηρίας. Αποστέλλει ανθρώπους στο έργο της σωτηρίας των ανθρώπων. Είναι ακριβώς εκείνο που συμβαίνει με την Παραβολή του Καλού Σαμαρείτου, ότι έπρεπε την επομένη να φύγει ο καλός Σαμαρείτης και άφησε τον τραυματία του εις το πανδοχείον και εις τα χέρια του πανδοχέως και του είπε, εγώ φεύγω, θα επανέλθω, επιμελήθητι αυτού, φρόντισέ τον. Έτσι λοιπόν, το πανδοχείον είναι η Εκκλησία, ο πανδοχεύς είναι ο ιερεύς που τελεί τα Μυστήρια της σωτηρίας. Είναι μεγάλη υπόθεση αυτή.
Και συνεχίζει, "εἰς ὑπακοὴν πίστεως." Παρακαλώ προσέξτε αυτό το μικρό ημιστίχιον. Όταν προσφέρεται η πίστις και γίνεται αποδεκτή, αυτή βέβαια πρέπει να συνοδεύεται και με την υπακοή. Πίστεψες; Εφεξής θα εκδηλώσεις την υπακοή σου εις το Ευαγγέλιον, εις τον Ιησούν Χριστόν. Εις τους πρωτοπλάστους έτσι ετέθη το θέμα. Έπρεπε να πιστέψουν εις τα λόγια του Θεού και εν συνεχεία να υπακούσουν σε εκείνο το οποίο τους είπε. Σ’ αυτούς όμως και τα δύο απωλέσθησαν. Οι πρωτόπλαστοι κάπου έδειξαν απιστίαν, γιατί βρέθηκε ο λόγος του σατανά να καλύψει τον λόγον του Θεού και να πέσει το βάρος της πίστεως όχι εις τον λόγον του Θεού αλλά εις τον λόγον του σατανά. «θανάτω αποθανείσθε». Ο διάβολος, "ουχί θανάτω αποθανείσθε", το αντίθετο. Και επειδή εγυάλισε η άποψις του σατανά στα μάτια των πρωτοπλάστων αθέτησαν την πίστιν. Αθετούντες την πίστιν δεν έμειναν εις την υπακοήν του Θεού. Έτσι, η πίστις διατηρεί και αυξάνει την υπακοή. Σας είπα να προσέξετε. Ναι, έχω κάτι να σας πω πολύ σημαντικό. Λέγει ο Ιερός Χρυσόστομος: Ουκ είπεν, εις ζήτησιν και κατασκευήν,.. Δηλαδή, δεν είπε να έχεις φιλοσοφικήν αναζήτησιν. Προσέξατέ το αυτό, δηλαδή την διαλεκτικήν. Η φιλοσοφία ελέγετο και διαλεκτική τέχνη, όπως θα γνωρίζετε. Δεν σου είπε να διατηρήσεις την διαλεκτική, δηλαδή την συζήτησιν. Να σου πω, να μου πεις, να μου πεις, να σου πω, και δια της διαλεκτικής μεθόδου να βρούμε την αλήθειαν. Ποιά αλήθεια; Την φιλοσοφική σκέψη. Αυτό αν θέλεις κάνε το με τους άλλους ανθρώπους όχι εις τον χώρο της Πίστεως αλλά σε άλλον χώρο. Αν έχω τον χώρον της φιλοσοφίας των επιστημών, κάνε το εκεί. Έχουμε την φιλοσοφία των μαθηματικών.. την φιλοσοφία της φυσικής.. έχουμε, έχουμε την φιλοσοφία της ιστορίας.. Κάνε ό,τι θέλεις εκεί. Μπορείς να συζητήσεις, και με την διαλεκτικήν να βρεις κάτι που πρώτα δεν το ‘ξερες. Να βρεις ας το πούμε την αλήθειαν.
Αλλά, -αυτό λέει τώρα ο Ιερός Χρυσόστομος που σας είπα να προσέξουμε- αλλά τί λέει, αλλ’, εις υπακοήν, συνεχίζει ο Ιερός Χρυσόστομος. Δεν θα κάνεις συζήτηση για εκείνο το οποίο σου προσφέρεται, θα δείξεις υπακοή. Θέλημά σου είναι, δικό σου ζήτημα είναι αν θέλεις να πιστέψεις ή να μην πιστέψεις. Επίστεψες; Θα έρθει μετά η υπακοή. Δεν σηκώνει συζήτηση!
Και συνεχίζει, Όταν γαρ ο Δεσπότης αποφήνηταί τι, όταν αποφαίνεται ο Κύριος σε κάτι, τους ακούοντας ου περιεργάζεσθαι χρή τα λεγόμενα αλλά δέχεσθαι μόνον. Εκείνοι οι οποίοι ακούουν δεν πρέπει να περιεργάζονται τα λεγόμενα. Και γιατί; Και γιατί; Και γιατί; Και γιατί; Το βλέπω αυτό μερικές φορές, πολλές φορές και ιδίως σε νέους ανθρώπους. Του λες, παιδάκι μου αυτό λέγει ο Θεός. Γιατί; σου λέει. Είναι κάτι που θα το ‘χετε δοκιμάσει κι εσείς με τα παιδιά σας. Παιδί μου, ο λόγος του Θεού λέγει αυτό. Γιατί; Προβάλλεται η αντίρρησις.
Έτσι λοιπόν αυτή είναι η γνώμη του Ιερού Χρυσοστόμου, ότι ό,τι το Ευαγγέλιον λέγει είναι πίστις εις υπακοήν. Είναι πολύ σπουδαίο. Μπορώ να πω ότι είναι ένα κεντρικό σημείο όχι μόνο στην Προς Ρωμαίους επιστολή του Παύλου αλλά σε όλες τις επιστολές του. Πίστις εις υπακοήν. Θα πιστέψεις και θα δείξεις υπακοή. Όλα τ’ άλλα στρέφονται, γυρίζουν γύρω από αυτήν την κεντρική θέση που αποτελεί πράγματι πυρήνα, θα λέγαμε, της χριστιανικής ιδιότητος. Δεν πρέπει λοιπόν να περιεργαζόμεθα, άλλο πράγμα εάν έχομε κάτι που πρέπει να το διασαφηνίσουμε. Αυτό είναι άλλη παράγραφος. Κάτι δεν το καταλάβαμε. Με άλλα λόγια, το Ευαγγέλιον δεν είναι σε κάθε εποχή υπόθεση διαλεκτικής αλλά πίστεως και υπακοής. Ίσως, όχι, και σ’ άλλες εποχές αλλά ίσως στην εποχή μας περισσότερο, το Ευαγγέλιον έγινε αντικείμενον διαλεκτικής. Το αποτέλεσμα; Χωρίς υπακοή ότι το λέει ο Θεός αυτό. Το αποτέλεσμα; Να έχομε δημιουργήσει μία εικόνα νόθου Ευαγγελίου. Όταν ας πούμε θα θέλαμε να έχομε έναν κοινωνισμόν και να λέμε ότι το Ευαγγέλιον δεν είναι παρά ένας οδηγός κοινωνισμού. Αυτό είναι λάθος! Το ότι μπορεί να σου δείξει με τους δείκτες του έναν σωστό κοινωνισμόν δεν υπάρχει αντίρρηση. Το να πεις όμως το ότι το Ευαγγέλιον είναι εγχειρίδιον κοινωνισμού, αυτό είναι λάθος. Το Ευαγγέλιον είναι αποκάλυψις, είναι γεγονότα, είναι ενανθρώπησις, είναι αποκάλυψις του λόγου του Θεού με την έννοια ότι ο Υιός του Θεού έγινε άνθρωπος και έρχεται να μας σώσει. Το δέχεσαι; Όλη η άλλη κουβέντα αρχίζει να είναι εκ του πονηρού.
Θα επαναλάβω ότι είπα προηγουμένως. Μόνο αν θέλομε να έχουμε μία διασάφηση, όπως έχουμε την περίπτωση των ‘Αποριών’. Μια απορία δεν είναι παρά μια διασάφηση μίας Ευαγγελικής θέσεως, δεν είναι φυσικά διαλεκτική για να βρούμε την αλήθεια. Και λέγει ο Θεοφύλακτος : "ίνα οι διδασκόμενοι υπακούωσι αναντιρρήτως πιστεύοντες."
Να υπακούουν πιστεύοντες αναντίρρητα. Θα μου πείτε στην εποχή της δημοκρατίας, των ελευθέρων ιδεών και τα λοιπά, αυτό δεν μου ταιριάζει. Πολύ ωραία. Θα μπορούσα να σου πω κάποια στοιχεία απολογητικής αλλά δεν σου τα λέγω. Δεν σου ταιριάζει; Ε, τότε μην λες ότι είσαι Χριστιανός. Αν επιμένεις να λες ότι είσαι Χριστιανός έχεις ένα Ευαγγέλιο δικής σου κατασκευής, και Ευαγγέλια δικής μας κατασκευής δεν σώζουν. Το δέχεσαι ή δεν το δέχεσαι; Θα δείξεις υπακοή. Το λέγει ο Θεός. Τελείωσε!
Ένα παράδειγμα θα σας πω, είναι απ’ την Παλαιά Διαθήκη αυτό γιατί πολλάκις το έχω χρησιμοποιήσει.
Να λέγω σε ένα κορίτσι ότι δεν πρέπει να φοράει παντελόνι και μου λέει, γιατί; Της λέγω. Θα μπορούσα πολλά να σου εξηγήσω αλλά ίσως δεν θα έπρεπε να σου εξηγήσω, άν θες και επιμένεις θα σου εξηγήσω. Ένας είναι ο βασικός και κύριος λόγος. Το λέγει ο Θεός. Είναι στο Δευτερονόμιο, 23ο κεφάλαιο. Το λέγει ο Θεός ότι η γυναίκα δεν θα βάλει επάνω της αντρικά σκεύη και λοιπά και λοιπά. Λοιπόν, το λέγει ο Θεός. Τί ζητείται; Ζητείται πίστις και υπακοή. Αλλά εάν θέλεις να σου εξηγήσω, γιατί ο Θεός πολλές φορές μας κάνει και τη χάρη αυτή να μας εξηγεί. Φέρ’ ειπείν είπε στους μαθητάς του ότι ανεστήθη. Τον είδαν. Καταρχάς τους το είχε προαναγγείλει. Τον είδαν. Και καλεί ο Ίδιος να βάλουν τον δάκτυλόν των εις τον τύπον των ήλων. Δεν το έκανε μόνο ο Θωμάς. Και οι άλλοι μαθηταί την πρώτη ημέρα της Αναστάσεως.
Και λέγω τώρα στο κορίτσι.
Αν θέλεις η ψυχολογία λέγει,
-μια που είπα αυτό το παράδειγμα- ότι όταν ο άνδρας φοράει γυναικεία ρούχα αποκτάει μία γυναικεία ψυχολογία. Έχετε αντίρρηση σε αυτό; Δεν υπάρχει πιο αληθινότερο από αυτό. Γι’ αυτό οι ομοφυλόφιλοι, -με συμπαθάτε- βάζουν γυναικεία ρούχα, να αισθάνονται γυναίκες. Δεν υπάρχει ουδεμίαν αντίρρηση σ’ αυτό. Η δε γυναίκα, γιατί όχι, όταν βάζει ανδρικά ρούχα αισθάνεται ανδρική ψυχολογία. Συνεπώς, είναι ένας όρος γερμανικός στην ψυχολογία -δεν ξέρω γερμανικά, είναι ένας όρος μισός πήχης όπως η γερμανική γλώσσα έχει πολύ μεγάλες λέξεις σύνθετες- λέγεται στην ψυχολογία, ψυχολογικός ερμαφροδιτισμός. Ερμαφροδιτισμός θα πει κάτι το αρσενικοθήλυκο. Ψυχολογικός στον τομέα της ψυχολογίας όχι στο σώμα, γιατί άντρας γεννήθηκες κανονικά, γυναίκα κανονικά, αλλά στην ψυχολογία σου. Η ψυχολογία αυτή είναι ερμαφροδιτική, αρσενικοθήλυκη. Αν θέλεις λοιπόν σου δίνω και την εξήγηση. Αν και δεν θα έπρεπε να σου τη δώσω την εξήγηση, σου την δίνω εν τοιαύτη περιπτώσει, ενώ επιζητείται τώρα αυτό που αποτελεί ΚΕΝΤΡΟ ΟΛΟΚΛΗΡΟΥ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ και να το θυμάστε. Τρεις λέξεις, ΕΙΣ ΥΠΑΚΟΗΝ ΠΙΣΤΕΩΣ! Αυτό είναι το Ευαγγέλιον: εις υπακοήν πίστεως. Γιατί; Επειδή ο Θεός έθεσε εις τους πρωτοπλάστους την πίστη ότι θα πεθάνουν αν δοκιμάσουν τον καρπόν και συνεπώς πρέπει να δείξουν υπακοή, που η υπακοή είναι η εφαρμογή της πίστεως. Επειδή δεν έδειξαν την πίστη και την υπακοή, ο Θεός εις τας μεθόδους Του επιμένει. Δεν αλλάζει μεθόδους. Επιμένει. Όταν λοιπόν έρχεται ο Ιησούς Χριστός εις τον κόσμον και προσφέρει το Ευαγγέλιόν Του στην ουσία ξέρετε τί γίνεται; Επανάληψις των όσων είπε ο Θεός εις τους πρωτοπλάστους. Εις υπακοήν πίστεως. Το ίδιο πράγμα, η ιδία μέθοδος. Θέλεις να σωθείς; Θα κάνεις αυτό που είπα εις τους πρωτοπλάστους. Θα δείξεις πίστη και υπακοή. Είναι καταπληκτικόν!
Όπως και το θέμα της νηστείας. Είπε, δεν θα φάτε. Και όπως λέει ο Μέγας Βασίλειος, δεν μπορούμε να μπούμε εις την Βασιλεία του Θεού αν δεν νηστεύσομε.
Επειδή δεν νηστεύσαμε γι’ αυτό απωλέσαμε, χάσαμε τον Παράδεισο. Βλέπετε;
Η μέθοδος του Θεού είναι πάντοτε η ιδία. Όσες παρεκκλίσεις κι αν κάνεις φτωχέ, άθλιε, ταλαίπωρε άνθρωπε, ο Θεός επιμένει εις τας μεθόδους του. Είναι καταπληκτικόν! Γιατί;
Αι μέθοδοι ταυτοχρόνως αποτελούν και ουσία. Διότι εις υπακοήν πίστεως είναι μέθοδος αλλά είναι ταυτόχρονα και ουσία.
Αντιληφθήκαμε λοιπόν πως το πράγμα υπάρχει. Γι’ αυτό σας είπα είναι πολύ-πολύ σπουδαίο αυτό. Η φρασούλα του Παύλου, θα την επαναλάβω: "δι᾿ οὗ ἐλάβομεν χάριν καὶ ἀποστολὴν εἰς ὑπακοὴν πίστεως." Είδατε πόσο πυκνός είναι ο Παύλος; Πόση θεολογία έχει σε αυτήν την πυκνότητά του; Είναι μία πυκνότητα που την ομολογεί και ο Απόστολος Πέτρος σε μια του επιστολή. Ότι έχει λέει ο αδελφός ημών Παύλος μερικά δυσνόητα ή πυκνά. Τα οποία οι αμαθείς διαστρέφουν προς ιδίαν των απώλειαν. Θα μου πείτε, μα τί πρέπει να κάνουμε; Το είπαμε, υπακοή πίστεως. Δηλαδή τί; Δεν το καταλαβαίνω; Θα πάω να ερωτήσω. Τι θα κάνω εκεί; Θα δείξω υπακοή. Ναι, θα δείξω υπακοή. Αυτό δεν το καταλαβαίνω -σε κάποιον που τα καταλαβαίνει, τα αναγνωρίζει- εξήγησέ μου το. Χαριτωμένο, χαριτωμένο. Και όταν ο Θεός δει, λέει ο Ιερός Χρυσόστομος μιλώντας για την αξία της Αγίας Γραφής, δει λέγει την επιμονή σου για κάτι που δεν καταλαβαίνεις και πας να ερωτήσεις, σίγουρα θα σου το αποκαλύψει και είναι πάρα πολύ σημαντικό.
Απόσπασμα από την 3η ομιλία στο βιβλίο της Καινής Διαθήκης « Πρός Ρωμαίους ».
Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Πρός Ρωμαίους " εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/kainh-diauhkh/pros-rvmaioys
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40oM4Rb7EjNY6JCGnA81mU5v
Απομαγνητοφώνηση: Φαίη.
🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk
__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0
📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1
📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0
__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share
Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk
†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.
