Η Ανάληψη του Κυρίου.

†.Ενθυμείσθε ότι ο άγιος Κύριλλος εθεώρησε ως γνωστά τα της Αναλήψεως του Κυρίου, γι΄αυτό και δεν είπε πολλά πράγματα εις τους Κατηχουμένους του, επειδή είχαν ακούσει περί της Αναλήψεως την προτεραίαν, την προηγούμενη ημέρα, την Κυριακή. Όπως το βλέπομε εδώ, που λέει «Κυριακή», συνεπώς η κατήχησις εγίνετο ημέρα Δευτέρα. Πιστεύω ότι δεν ήταν μόνο κάθε Δευτέρα, αλλά όπως συμπίπτει η περίπτωσις, ότι το θέμα εκείνο ήταν μετά την Κυριακή, για εκείνη τη φορά, ημέρα Δευτέρα.

    Δεν θα ήθελα όμως, αγαπητοί μου, να μείνομε εμείς χωρίς κάτι συμπληρωματικό από το θέμα της Αναλήψεως του Κυρίου, γιατί είναι πολύ μεγάλο θέμα. Βέβαια δεν θα επιστρατεύσω πολλά χωρία παρά μόνον ένα από την Αγία Γραφή, από τις Πράξεις των Αποστόλων, που αναφέρεται εις το θέμα της Αναλήψεως του Χριστού.

    Όπως θα γνωρίζετε ο Ευαγγελιστής Λουκάς, τελειώνει το ομώνυμο Ευαγγέλιό Του με το γεγονός της Αναλήψεως του Χριστού. Και το βιβλίο των Πράξεων που έγραψε ο ίδιος, το αρχίζει με την Ανάληψιν του Χριστού· που δείχνει ένα κοινό σημείο συνεχείας, μεταξύ Ευαγγελίου και βιβλίου Πράξεων των Αποστόλων. Έτσι, εις μεν το Ευαγγέλιό του λέγει πολύ λίγα πράγματα, πολύ περιληπτικά, ακριβώς διότι είχε κατά νου να γράψει περισσότερα εις το βιβλίο των Πράξεων.

     Μας λέγει λοιπόν ο ευαγγελιστής Λουκάς ότι ο Κύριος σαράντα ημέρες ήτο ὀπτανόμενος, εμφανιζόμενος εις τους μαθητάς Του και τους ωμίλει περί της βασιλείας του Θεού, περί των μυστηρίων της βασιλείας του Θεού. Την 40ήν ημέρα, μας σημειώνει εδώ ο ευαγγελιστής Λουκάς, ότι αφού επήρε τους μαθητάς Του, σε κάποιο σημείο, γνωρίζομε από το Ευαγγέλιον ότι αυτό είναι το όρος των Ελαιών, και όπως ήδη το είπαμε, αυτό μας το αναφέρει ο άγιος Κύριλλος, που είναι η πύλη επιστροφής. Η Βηθλεέμ είναι η πύλη ερχομού εις τον κόσμον και το όρος των Ελαιών είναι η πύλη της αναχωρήσεως.

       Κι ενώ ομίλει εις τους μαθητάς Του, λέγει: «Καὶ ταῦτα εἰπὼν βλεπόντων αὐτῶν- είναι στο Α΄κεφάλαιο, στίχος 9 -ἐπήρθη, καὶ νεφέλη ὑπέλαβεν αὐτὸν ἀπὸ τῶν ὀφθαλμῶν αὐτῶν. καὶ ὡς ἀτενίζοντες ἦσαν εἰς τὸν οὐρανὸν πορευομένου αὐτοῦ, καὶ ἰδοὺ ἄνδρες δύο παρειστήκεισαν αὐτοῖς ἐν ἐσθῆτι λευκῇ, οἳ καὶ εἶπον· ἄνδρες Γαλιλαῖοι, τί ἑστήκατε ἐμβλέποντες εἰς τὸν οὐρανόν; Οὗτος ὁ ᾿Ιησοῦς ὁ ἀναληφθεὶς ἀφ᾿ ὑμῶν εἰς τὸν οὐρανόν, οὕτως ἐλεύσεται, ὃν τρόπον ἐθεάσασθε αὐτὸν πορευόμενον εἰς τὸν οὐρανόν».

   Βλέπομε ότι αυτή η μικρή αλλά πολύ πυκνή και κατατοπιστική και σαφής περικοπή, μας λέγει τα της Αναλήψεως του Κυρίου. Ενώ τους ωμίλει, έγινε η Ανάληψις. Και ότι «ἐπήρθη βλεπόντων αὐτῶν». Ποίων «αὐτῶν»; Ποιο είναι το υποκείμενο του «αὐτῶν»; Είναι οι μαθηταί. Αλλά δεν ήσαν μόνο οι μαθηταί. Ήσαν κι άλλοι άνθρωποι· που δείχνει εδώ ότι μάρτυρες της Αναλήψεως είναι πολλοί άνθρωποι. Κι εκείνο το «βλεπόντων» που είναι Ενεστώς, δείχνει την διάρκειαν της πράξεως. Δεν ήτο μία στιγμιαία εξαφάνισις. Αλλά μία θα λέγαμε, βραδυπορούσα ανάληψις. Πολύ βραδυπορούσα. Δηλαδή άρχισε σιγά σιγά, σιγά σιγά να ανέρχεται ο Κύριος. Κράτησε κάποιο χρόνο. Πόσο χρόνο; Όσο χρειάζεται να πει κανείς ότι μπορώ να σταθώ μάρτυς ενός γεγονότος, που δεν με ξεχνούν οι αισθήσεις μου. Διότι όταν κάτι είναι ακαριαίο, ξαφνικό, απότομο, μπορώ να πω ότι κάτι έπαθε το μάτι μου. Πόσες φορές μας γελάνε τα μάτια μας; Ιδίως άμα δεν είναι και πολύ καλά τα μάτια μας. Καμιά φορά δημιουργούν είδωλα παράξενα. Η άκρη του ματιού σου βγάζει κάτι, ένα κάτι. Γυρίζεις να κοιτάξεις και δεν είναι τίποτα. Ήταν ένα είδωλο του ματιού. Εδώ έχομε,αγαπητοί μου, μια διάρκεια του φαινομένου. Και βλέπουν ταυτοχρόνως πολύ. Γι΄αυτό λέει «βλεπόντων αὐτῶν ἐπήρθη». Επαίρομαι, σηκώνομαι επάνω.

     Και ότι «νεφέλη ὑπέλαβεν αὐτὸν ἀπὸ τῶν ὀφθαλμῶν αὐτῶν». Και τον σήκωσε, Τον πήρε από κάτω μία νεφέλη. Αυτή η νεφέλη, η οποία δεν είναι βεβαίως η συνήθης κοινή νεφέλη, αυτή που αποτελείται από τα γνωστά μας σταγονίδια· διότι δεν είναι ατμός. Νεφέλη πάντα είναι ατμός, σε κάποια όμως πολύ ψιλά σταγονίδια, που όταν ενωθούν αυτά μας δίνουν τη βροχή. Δεν είναι εδώ αυτή η νεφέλη, φυσική νεφέλη. Αλλά είναι άκτιστος νεφέλη. Ας το πούμε έτσι. Όπως λέμε «ἂκτιστον φῶς». Είναι το όχημα του Θεού. Η Παλαιά Διαθήκη πάντοτε μας λέγει ότι το όχημα του Θεού -βέβαια προσέξτε με, ο Θεός δεν έχει ανάγκη να μεταφερθεί από ένα σημείο σε ένα άλλο σημείο, διότι αυτά είναι ανθρωπομορφικές και ανθρωποπαθείς καταστάσεις και περιγραφές, γιατί ο Θεός πληροί τα πάντα. Κι αφού πληροί τα πάντα, δεν σημαίνει ότι είναι σε ένα σημείο και δεν είναι σε κάποιο άλλο, ώστε να μετακινηθεί ο Θεός. Είναι αδιανόητο πράγμα. Αλλά σημαίνει απλώς εδώ κατά έναν εντελώς ανθρώπινο τρόπο, σε μία ανθρωπίνη παράσταση, ότι ο Θεός μετακινείται.

      Εν προκειμένω όμως, παρότι η Παλαιά Διαθήκη παρουσιάζει, σας είπα, πάντοτε σαν όχημα του Θεού τη νεφέλη, εδώ έχομε την ανθρωπίνη φύση, η οποία πράγματι ηδύνατο να μετακινείται από το ένα σημείο στο άλλο σημείο. Βέβαια, και μάλιστα μία σχετική απορία ερίφθη από την περασμένη εβδομάδα γύρω από το θέμα αυτό, πάνω κάτω, ότι η ανθρωπίνη φύσις του Χριστού είναι τελεία. Και όλα είναι διπλά εις τον Χριστόν. Είναι τέλειος Θεός, τέλειος άνθρωπος. Έχομε θέλημα θείον, θέλημα ανθρώπινον. Έχομε γνώση θεία, γνώση ανθρωπίνη. Έχομε δύναμη θεία, δύναμη ανθρωπίνη. Στον Χριστόν είναι όλα διπλά. Είναι όλα διπλά. Έτσι, οπωσδήποτε πάντοτε η ανθρωπίνη φύσις είναι αυτή που είναι. Αλλά ένεκα της ενώσεώς της με τη θεία φύση, όπως λέγεται, ένεκα της υποστατικής της ενώσεως, και θα πει «υποστατική ένωσις» ότι έχομε μεν δύο φύσεις αλλά το πρόσωπον είναι ένα. Και χωρίς αυτές οι δύο φύσεις να μπερδεύονται, είναι ασύγχυτες, πάντα η θεία είναι θεία και η ανθρωπίνη, ανθρωπίνη, η βούλησις είναι η ανθρωπίνη και η θεία, η ενέργεια είναι η θεία και η ανθρωπίνη, πάντοτε δεν μπερδεύονται, όμως ένεκα αυτής της υποστατικής ενώσεως, ο Ιησούς Χριστός είναι πανταχού παρών. Θα το δούμε λίγο πιο κάτω στον άγιο Κύριλλο, σήμερα, πρώτα ο Θεός, που θα πει: Αν και είναι απών, είναι ανάμεσά μας. Δεν είναι απών στην πραγματικότητα. Είναι απών ως προς τα μάτια μας αλλά είναι ανάμεσά μας. Έτσι ο Ιησούς Χριστός είναι πανταχού παρών και με την ανθρωπίνη Του φύση. Είναι επάνω στον ουρανό, ταυτόχρονα είναι πανταχού παρών, ένεκα της ενώσεώς Του με τη θεία φύση, η οποία είναι πανταχού παρούσα. Βέβαια κατά τρόπον που δεν μπορούμε να το καταλάβουμε αυτό, είναι ακατάληπτον.

    Ωστόσο εδώ ο Κύριος αίρεται, σηκώνεται από το σύννεφο αυτό, άκτιστο σας λέω ενέργεια και σηκώνεται προς τον ουρανόν. Εδώ μάλιστα λέει μερικά που είναι πολύ χτυπητά. «Καὶ ταῦτα εἰπὼν»,λέει, «βλεπόντων αὐτῶν…».  Και μετά ότι η νεφέλη που τον υπέλαβε, τον πήρε, τον σήκωσε, τον πήρε «ἀπὸ τῶν ὀφθαλμῶν αὐτῶν». Και παρακάτω θα πει το ρήμα «καὶ ὡς ἀτενίζοντες ἦσαν εἰς τὸν οὐρανὸν». Κοιτάξτε: «βλεπόντων ἀπὸ τῶν ὀφθαλμῶν» - «ἀτενίζοντες». Το «ἀτενίζω», προσφιλής λέξις εις τον Λουκά, σημαίνει «βλέπω μετά παρατηρητικότητος, όχι αφηρημένα,  και μετά διαρκείας χρονικής». Αυτό θα πει το ρήμα «ἀτενίζω». Δεν είναι το «ὁρῶ», το «βλέπω», αλλά το «ἀτενίζω».

     Θα μας πει αργότερα ο ευαγγελιστής Ιωάννης στην Α΄ του επιστολή, εκείνο που είδαμε, ὃ ἑωράκαμεν. Κοιτάξτε: ὃ ἑωράκαμεν, εκείνο που είδαμε. «τοῖς ὀφθαλμοῖς ἡμῶν». Όταν θέλομε να πούμε για κάποιον ότι ή για κάτι ότι το είδαμε και είναι σίγουρο, λέμε: «το είδαμε με τα μάτια μας». Μα δεν βλέπει κανείς αλλιώτικα, αλλά βλέπει με τα μάτια του. Δεν βλέπει με την μύτη του. Αλλά όταν λέμε «με τα μάτια μας βλέπομε», σημαίνει ένα σίγουρο πράγμα. Γι΄αυτό λέγει ο Ευαγγελιστής «ὃ ἑωράκαμεν τοῖς ὀφθαλμοῖς ἡμῶν». Βλέπετε εδώ το στοιχείο της αποκαλύψεως. Και μετά παρακάτω λέει: «καὶ αἱ χεῖρες ἡμῶν ἐψηλάφησαν, περὶ τοῦ λόγου τῆς ζωῆς» κτλ. Κάτι που έρχεται σε μία άμεση γνώση, όχι μόνο κατά νοητόν τρόπον, αλλά και κατά αισθητόν. Με αυτές τις αισθήσεις μας που διαθέτομε, του σώματος τις αισθήσεις. Είναι πολύ χαρακτηριστικό αυτό. Και το ξαναλέγω, για να δώσω έναν τόνο, με την ευκαιρία, στην πρώτη απορία που είπαμε, ποια η διαφορά του Χριστιανισμού από τις άλλες θρησκείες. Και με την ευκαιρία πάλι λέγω, ότι υπάρχει μέγας ο κίνδυνος, επειδή πολλά κυκλοφορούν στην εποχή μας, να πλανηθεί κανείς και να πει… «όλα είναι καλά και όλα έχουν μία αλήθεια και συνεπώς, τι θα πει είμαι Χριστιανός, τι θα πει είμαι Βουδιστής»… Όχι, αγαπητοί μου, προσέξτε αυτό το σημείο, προσέξατέ το, πάρα πολύ προσέξατέ το. Υπάρχει η πλάνη και το ψεύδος σε όλα τα άλλα· διότι δεν μπορεί να είναι η αλήθεια μοιρασμένη από δω κι από κει. Ή είναι ή δεν είναι.
Επανέρχομαι. «Καὶ ὡς ἀτενίζοντες ἦσαν εἰς τὸν οὐρανὸν πορευομένου αὐτοῦ». Πού επορεύετο; Εις τον ουρανόν. Α, ώστε επορεύετο εἰς τὸν οὐρανὸν. Εκεί ο Κύριος επήγε. Θα το δούμε παρακάτω, στον άγιο Κύριλλο αυτό να το τονίζει πάρα πολύ. Όχι δια την Ανάληψιν, αλλά δια τον τερματισμόν αυτής της πορείας.

    «Και ἰδοὺ ἄνδρες δύο(«Να», λέει, «δύο άνδρες») παρειστήκεισαν αὐτοῖς ἐν ἐσθῆτι λευκῇ». Ήσαν δύο άγγελοι, οι οποίοι επισύρουν την προσοχή των μαθητών και των άλλων παρισταμένων, για να τους πουν: «Τι σταθήκατε βλέποντας», λέει, «στον ουρανό;» Είδατε; «Ἐμβλέποντες εἰς τὸν οὐρανὸν». «Οὗτος ὁ ᾿Ιησοῦς ὁ ἀναληφθεὶς ἀφ᾿ ὑμῶν εἰς τὸν οὐρανόν, οὕτως ἐλεύσεται(«Αυτός ο οποίος ανελήφθη στον ουρανόν, με τον ίδιο τρόπο θα έλθει») ὃν τρόπον ἐθεάσασθε αὐτὸν πορευόμενον εἰς τὸν οὐρανόν («με τον ίδιο τρόπο που τον είδατε να φεύγει, έτσι θα ξανάρθει»)».Είναι πολύ χαρακτηριστικό.

      Αλλά τώρα εδώ σταματώντας, σε αυτό το σημείο, ας έρθουμε στον άγιο Κύριλλο, ευρισκόμενοι εις την 27^ην - ΚΖ΄- παράγραφον, που μας λέγει τα εξής: «Μέμνησο δὲ καὶ τῶν εἰρημένων μοι πολλάκις περὶ τοῦ ἐκ δεξιῶν τοῦ πατρὸς καθέζεσθαι τὸν υἱόν, διὰ τὴν τῆς πίστεως ἀκολουθίαν τὴν λέγουσαν· "καὶ ἀνελθόντα εἰς τοὺς οὐρανοὺς καὶ καθίσαντα ἐκ δεξιῶν τοῦ πατρός’’».

    Δηλαδή τώρα πρέπει να αναλύσουμε, θέλει να πει στους κατηχουμένους του ο άγιος Κύριλλος, πού κατέληξε αυτή η Ανάληψις του Χριστού, ποιο ήταν το τέρμα αυτής της Αναλήψεως του Χριστού. Ναι. Ο Χριστός ανελήφθη. Πού πήγε; Και θα πάρουμε εκείνο το άρθρο του συμβόλου της Πίστεως, για να αναλύσουμε, λέει ο άγιος Κύριλλος. «Καὶ καθίσαντα ἐκ δεξιῶν τοῦ πατρός». Ώστε το τέρμα της Αναλήψεως ήτο η στα δεξιά του Θεού Πατρός καθέδρα. Αυτό ήτο το τέρμα.

    Γιατί είναι εκεί το τέρμα και τι σημαίνει εκάθισε στα δεξιά, αυτό τώρα θα το δούμε στη συνέχεια. «Θρόνου μὲν ἰδιότητα μὴ πολυπραγμονῶμεν· ἀκατάληπτον γάρ· μήτε δὲ ἀνεχώμεθα τῶν λεγόντων κακῶς, ὅτι μετὰ τὸν σταυρὸν καὶ τὴν ἀνάστασιν καὶ τὴν εἰς οὐρανοὺς ἄνοδον, τότε ἤρξατο τοῦ ἐκ δεξιῶν τοῦ Πατρὸς καθέζεσθαι ὁ Υἱός. οὐ γὰρ ἐκ προκοπῆς ἔσχε τὸν θρόνον, ἀλλὰ ἀφ' οὗπερ ἔστιν, (ἔστι δὲ ἀεὶ γεννηθείς,) καὶ συγκαθέζεται τῷ Πατρί».

    Όσον αφορά τον θρόνον- γιατί θα πει πολλά χωρία της Αγίας Γραφής, που αναφέρονται ότι ο Χριστός εκάθισε στα δεξιά του Θεού Πατρός, θα μας το πει κι ο Στέφανος, ο Πρωτομάρτυς: «βλέπω ανοιγμένους τους ουρανούς και τον Ιησούν ἑστῶτα (εδώ λέει «ἑστῶτα», όχι καθήμενον· έχει σημασία· θα πει ορθία θέσις)  εἰς τά δεξιά τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ, τῆς δυνάμεως», εκεί θα δούμε γιατί ο Κύριος είναι όρθιος, όπως και στην Αποκάλυψη εμφανίζεται όρθιος και περιπατών· θα πει: «επιμελούμαι άγρυπνα».

      Θα ήθελα να σας ερωτήσω με ένα πολύ απλό παράδειγμα. Ένας σκοπός που φυλάει ένα αντικείμενο,μία πύλη, κάθεται; Ή είναι όρθιος και περιφέρεται; Ασφαλώς περιφέρεται. Δηλαδή στέκεται. Δεν κάθεται. Αυτό σημαίνει ότι έπρεπε να πάρει αντίληψη, εικόνα, ο Στέφανος, ότι ο Χριστός δεν κάθεται και δεν τον προσέχει, ας το πούμε, κατ’ άνθρωπον. Αλλά ότι είναι όρθιος και επιμελείται του Στεφάνου. Και ότι έπρεπε να είχε απέραντη εμπιστοσύνη ο Στέφανος στα χέρια του Χριστού. Έστω κι αν τώρα σε λίγο, διότι θα το επιτρέψει ο Χριστός, θα πάρουν λίθους οι εχθροί του Στεφάνου για να τον λιθοβολήσουν. Έχει σημασία.

     Ο Κύριος όμως εκάθισε στα δεξιά του Θεού Πατρός. Ποιος είναι αυτός ο θρόνος; Μή πολυπραγμονῶμεν, λέει ο άγιος Κύριλλος. Διότι είναι ακατάληπτον πράγμα. Ακατάληπτον. Γιατί είναι ακατάληπτον; Διότι απλούστατα ο θρόνος είναι μία εικόνα. Είναι μία καρέκλα πολυτελής, πώς να την πούμε τώρα, είναι επάνω σε ένα βάθρο· λίγο πολύ έχομε δει όλοι θρόνους ή σε φωτογραφίες ή οπουδήποτε έχομε δει. Μία καρέκλα. «Αλλά μη φανταστούμε», λέει, «κάτι τέτοιο», λέει ο άγιος Κύριλλος. «Είναι απλώς εικόνα. Διότι δεν κάθεται ο Χριστός για να ξεκουράζεται». Ούτε ακόμη, όπως θα δούμε λίγο πιο κάτω, δεν υπάρχουν «αριστερά και δεξιά» του Θεού Πατρός. Η έκφρασις «δεξιά» σημαίνει εύνοια. Αυτό σημαίνει.

      Ωστόσο, μην πεις ακόμα ότι κάθεται σε θρόνο δόξης από προκοπή. «Όχι», λέει ο άγιος Κύριλλος. «Οὐ γὰρ ἐκ προκοπῆς ἔσχε τὸν θρόνον, ἀλλὰ ἀφ' οὗπερ ἔστιν, (ἔστι δὲ ἀεὶ γεννηθείς,) («πρόσεξε, όχι γιατί πρόκοψε στην αρετή και τώρα παίρνει τιμή και δόξα. Αλλά τον θρόνον τον είχε πάντοτε»)». Θα θυμόσαστε, στις πρώτες Κατηχήσεις, που είχαμε πει σε εκείνες τις περιληπτικές περί του Ιησού Χριστού, σε εκείνη που είχε κάτι λίγο απ΄όλα. Ότι  ο Χριστός δεν πήρε τον θρόνον από αμοιβή, από προκοπή. Θα ήταν αδιανόητο πράγμα. Αλλά αυτόν τον θρόνο τον είχε πάντοτε. «Ἒστι δὲ ἀεὶ γεννηθείς». Δηλαδή εδώ σημαίνει είναι αΐδιος, συναΐδιος με τον Πατέρα. Αΐδιος θα πει αιώνιος. Συνεπώς συναιώνιοι με τον Πατέρα. Κι άλλοτε σας είχα κάνει μία μικρή εξήγηση, θα σας την πω πάλι. Η διαφορά του αιώνιος και του αΐδιος είναι η εξής. Όταν λέμε αιώνιος σημαίνει ότι μπορεί να έχουμε αρχή χωρίς τέλος. Εμείς, επί παραδείγματι, έχομε αρχή. Κάποια στιγμή γεννηθήκαμε κι έχομε μιαν αρχή. Δεν θα έχουμε τέλος όμως. Θα είμεθα στην αιωνία ζωή. Ο Θεός δεν έχει αρχή! Ούτε και τέλος. Συνεπώς ο Θεός καταχρηστικώς λέγεται αιώνιος. Ο Θεός λέγεται αΐδιος· που θα πει αιώνιος, αλλά χωρίς τέλος και χωρίς αρχή.
«Καὶ τοῦτον τὸν θρόνον πρὸ τῆς ἐνσάρκου παρουσίας τοῦ Σωτῆρος ἑωρακὼς ὁ προφήτης φησὶν Ἡσαΐας· εἶδον τὸν Κύριον καθήμενον ἐπὶ θρόνου ὑψηλοῦ καὶ ἐπηρμένου, καὶ τὰ ἑξῆς. τὸν Πατέρα μὲν γὰρ οὐδεὶς ἑώρακε πώποτε, ὁ δὲ τῷ προφήτῃ τότε φανεὶς ὁ Υἱὸς ἦν».

   Τι ωραίο αυτό, αγαπητοί μου και μεγαλόπρεπο! Αν διαβάσετε στο βιβλίο του Ησαΐου, εις το έκτον κεφάλαιον, θα δείτε να λέγει εκεί τα εξής. Είναι εκείνο το πασίγνωστο όραμα του Ησαΐου, που είδε, λέγει, τον Κύριον καθήμενον ἐπὶ θρόνου ἐπηρμένου. Δηλαδή θρόνος που ήτον πολύ υψηλός. Μέσα στον ναό του Θεού, στον ναό του Σολομώντος· ο οποίος ναός ήτο πλήρης καπνών, θυμίαμα. Κι εκεί είπεν ο Θεός. Θα σας πω τη μετάφραση εκ του Εβραϊκού, γιατί εξυπηρετεί καλύτερα εδώ, παρά η μετάφρασις των εβδομήκοντα(Ο΄). Όπως ξέρετε, για να έχουμε μία ακριβεστέρα εικόνα του κειμένου, άλλοτε ανατρέχομε στο εβραϊκό κείμενο, μετάφραση εκ του εβραϊκού και άλλοτε έχομε το κείμενο των Ο΄. Μπορεί κάποτε να ανατρέξουμε και σε άλλες μεταφράσεις, αρχαίες μεταφράσεις. Εκεί λέει: «Ποιος θα πάει για μας;». Είναι ένας τρίτος πληθυντικός, μετά από εκείνους τους δύο πρώτους· που λέγει: «Εἶπεν ὁ Θεός· ποιήσωμεν ἄνθρωπον». Μετά αν θέλετε, τέταρτος, γιατί τα δύο πρώτα ίδια είναι. Μετά λέει: «Ἰδοὺ ᾿Αδὰμ γέγονεν ὡς εἷς ἐξ ἡμῶν». Σαν ένας από ημάς. Το δεύτερο είναι: «Δεῦτε, καταβάντες συγχέωμεν αὐτῶν τάς γλώσσας» εις την πυργοποιίαν της Βαβυλώνας, της Βαβέλ. Ελάτε να κατεβούμε να μπερδέψουμε τις γλώσσες τους. Και τώρα έχομε εδώ πάλι αυτόν τον πληθυντικό. «Ποιος θα πάει για μας, για λογαριασμό μας». Κι εκεί λέει ο Ησαΐας: «Εγώ, Κύριε». Και τότε δίνει προφητεία ο Κύριος κ.τ.λ.

    Λοιπόν προσέξτε εδώ. Είδε τον Κύριον επί θρόνου επηρμένου, μας λέει ο Ησαΐας. Ποιος ήταν επάνω στον θρόνο; Ο Κύριος. Παρακαλώ εδώ πολύ προσέξτε. Ποιος Κύριος; Ο Γιαχβέ, ο Κύριος. Γιαχβέ θα πει ο Κύριος. Πού το ξέρομε; Ότι Αυτός που κάθεται πάνω στον θρόνο μπορεί να είναι ο Ιησούς Χριστός; Μας το λέει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης. Ακούστε. «Δικαιολογημένα δεν πίστευε ο λαός», λέει ο Ιωάννης, γιατί το είπε ο προφήτης. Αυτός ο λαός, βούλωσε τα αυτιά του και δεν ακούει. Δεν θέλει να ακούσει. Και τα είπε αυτά ο Ησαΐας», λέει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης στο Ευαγγέλιό του, «όταν είδε την δόξα Του». Ποιανού δόξα; Του Υιού τη δόξα. Του Υιού τη δόξα όταν είδε, άρα ποιος ήτο επί θρόνου; Ο Υιός. Πώς τον αποκαλεί η Παλαιά Διαθήκη; Ο ίδιος ο Ησαΐας; «Ο Κύριος, ο Γιαχβέ». Συνεπώς ο Ιησούς Χριστός είναι ο Γιαχβέ.   

       Τι σημαίνει αυτό; Οι Χιλιασταί λένε ότι ο Ιησούς Χριστός δεν είναι ο Γιαχβέ, αλλά είναι κτίσμα. Όχι. Ο Ιησούς Χριστός είναι ο Γιαχβέ. Και μας λέγει εδώ, ωραιότατα, ο άγιος Κύριλλος: «Τὸν πατέρα μὲν γὰρ οὐδεὶς ἑώρακε πώποτε(Κανείς ποτέ δεν είδε τον Πατέρα), ὁ δὲ τῷ προφήτῃ τότε φανεὶς ὁ Υἱὸς ἦν». Εκείνος που ενεφανίσθη εις τον προφήτη ήτο ο Υιός. Και δεν ήτο ο Πατήρ. Συνεπώς ο Υιός είναι ο Γιαχβέ. Και ο Πατήρ είναι ο Γιαχβέ. Και το Πνεύμα το Άγιον είναι ο Γιαχβέ, ο Κύριος. Κύριος ο Πατήρ, Κύριος ο Υιός, Κύριος το Πνεύμα το Άγιον. Χρησιμοποιώ το «Γιαχβέ», επειδή ακριβώς έχομε τους Χιλιαστάς. Γιαχβέ θα πει Κύριος. Κύριος ο Πατήρ, Κύριος ο Υιός, Κύριος το Πνεύμα το Άγιον. Ίσον ένας ο Κύριος. Δεν έχουμε τρεις κυρίους, δεν έχουμε τρεις θεούς. Ένας είναι ο Κύριος. Και παρά ταύτα, ο Πατήρ είναι Κύριος, ο Υιός Κύριος κ.ο.κ.

     Ώστε εδώ βλέπει κανένας ότι ο Υιός τότε ήτο επί θρόνου. Άρα, αφού ήτο επί θρόνου και τον βλέπει ο Ησαΐας, τώρα όταν αναλαμβάνεται και φθάνει στον ουρανό, δεν παίρνει θρόνο από προκοπή. Αλλά διότι πραγματικά είχε πάντα τον θρόνον. Αυτό θέλει να τονίσει εδώ ο άγιος Κύριλλος. Είναι πάρα πολύ σπουδαίο αυτό, αγαπητοί. Θα λέγαμε μόνο ότι επ’ αυτού του θρόνου τώρα κάθεται και η ανθρωπίνη φύσις. Η θεία ήτο πάντοτε επί θρόνου, πάντοτε, πάντοτε. Ο Υιός δεν είναι από προκοπή, αλλά είναι Θεός. Όταν δε ενηνθρώπησε, σημειώστε και αυτό, ουδέποτε αποχωρίστηκε από τον Πατέρα. Ως Θεός. Ποτέ. Θα ήταν αδιανόητο πράγμα να αποχωριστεί από τον Πατέρα. Έτσι: «Ὅλος ἦν ἐν τοῖς κάτω, καὶ τῶν ἄνω οὐδόλως ἀπῆν, ὁ ἀπερίγραπτος Λόγος», μας λέγουν οι Χαιρετισμοί. Ολόκληρος ήτο κάτω ο Υιός, αλλά καθόλου δεν απουσίασε από τον ουρανό. Και συνεπώς και από τον θρόνο.

   «Καὶ ὁ ψαλμῳδός φησιν· ἕτοιμος ὁ θρόνος σου ἀπὸ τότε, ἀπὸ τοῦ αἰῶνος σὺ εἶ», λέγει ο 92 ψαλμός. Είδατε; «Έτοιμος είναι ο θρόνος σου από τότε». Γιατί; «Διότι… από του αιώνος, πριν γίνει ο χρόνος – αυτός είναι ο αιών- Συ υπάρχεις»). πολλῶν οὐσῶν τῶν περὶ τούτου μαρτυριῶν διὰ τὸ πολὺ τῆς ὥρας ἀρκούμεθα καὶ ταύταις». «Ε, πέρασε η ώρα», λέγει, «είπαμε πολλά πράγματα». Και αναφέρει γρήγορα μερικά χωρία, τα οποία κι εγώ γρήγορα θα αναφέρω. Δεν θα κάνω ανάλυση. Απλώς μόνο θα τα αναφέρω. Ανέλυσα ό,τι μέχρι τώρα ανέλυσα και για να κλείσει, αγαπητοί μου, η Κατήχησις η 14^η, που αναφέρεται εις την Ανάστασιν, εις την Ανάληψιν και εις την εκ δεξιών του Θεού Πατρός καθέδρα.

ΚΗ΄ «Νῦν δὲ ὑμᾶς ὑπομνηστέον ὀλίγων τῶν ἐκ πολλῶν εἰρημένων περὶ τοῦ ἐκ δεξιῶν τοῦ πατρὸς καθέζεσθαι τὸν υἱόν. ὁ μὲν γὰρ ἑκατοστὸς ἔνατος ψαλμὸς σαφῶς φησιν-Τι λέγει ο εκατοστός ένατος Ψαλμός;-· εἶπεν ὁ Κύριος τῷ Κυρίῳ μου, κάθου ἐκ δεξιῶν μου, ἕως ἂν θῶ τοὺς ἐχθρούς σου ὑποπόδιον τῶν ποδῶν σου(«Είπεν ο Κύριός μου στον Κύριό μου». Δηλαδή είπεν ο Θεός Πατήρ που είναι ο Κύριός μου, ο Κύριος Πατήρ, είπεν εις τον Κύριον Υιόν, λέει ο Δαβίδ: «Κάθισε εκ δεξιών μου, έως ότου βάλω κάτω από τα πόδια σου τους εχθρούς σου». Ώστε κάθισε εκ δεξιών μου). βεβαιῶν δὲ ὁ σωτὴρ τὸ εἰρημένον ἐν εὐαγγελίοις φησὶ τὸν Δαβὶδ οὐκ ἀφ' ἑαυτοῦ ταῦτα, ἀλλ' ἐξ ἐπιπνοίας τοῦ ἁγίου πνεύματος εἰρηκέναι, λέγων· πῶς οὖν Δαβὶδ ἐν πνεύματι κύριον αὐτὸν καλεῖ λέγων, εἶπεν ὁ κύριος τῷ κυρίῳ μου, κάθου ἐκ δεξιῶν μου, καὶ τὰ ἑξῆς;».

     Ο ίδιος ο Κύριος, λέγει, ανέφερε το χωρίον αυτό. Και τι είπε; Ότι εν Πνεύματι Αγίω είπεν ο Δαβίδ αυτόν τον λόγον. Ότι είπεν ο Κύριος εις τον Κύριόν μου… Και αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό. Κι από κει μάλιστα ο Κύριος, πρέπει να σας πω, είναι ένα μοναδικό χωρίο που δείχνει τη θεότητά Του ο Χριστός. Και όχι μόνο τη θεότητά Του, αλλά και την ανθρωπότητά Του, αλλά και το πού είναι, εις τα δεξιά του Θεού Πατρός και τι κάνει εκεί. Διότι εκείνο το «ἕως ἂν θῶ …», «έως μπουν οι εχθροί σου κάτω από τα πόδια σου», δείχνει το έργον του Χριστού μέσα στην Ιστορία. Να σας το πω κι αυτό. Είναι ένα πολύτιμο χωρίο. Είπα δεν θα αναλύσω, αλλά μπαίνει κανείς στον πειρασμό, πώς να μην αναλύσεις. Διότι δείχνει εδώ αγαπητοί αυτό το πράγμα, ότι ο Χριστός επάνω εκεί, εις τον θρόνον εκεί, πρώτον είναι ο αιώνιος μεσίτης. Και η μεσιτεία Του δεν είναι ότι λέγει στον Πατέρα, τον Υιόν και το Πνεύμα το Άγιον ό,τι λέγει. Αυτή αύτη η παρουσία της ανθρωπίνης φύσεως, αποτελεί την μεσιτείαν. Έχομε δηλαδή μίαν οντολογικήν μεσιτείαν. Μίαν μεσιτείαν που αναφέρεται εις αυτήν ταύτην την ανθρωπίνη φύση. Εκεί εις τους κόλπους της θεότητος. Και αυτή την ανθρωπίνη φύση βλέπει ο Θεός και στρέφεται ευνοϊκά προς την ανθρωπότητα. Είναι δηλαδή οντολογικός Μεσίτης ο Χριστός.

     Αλλά κι ακόμη είναι Εκείνος που πολεμά μέσα στην Ιστορία. Κυβερνά την Ιστορία και πολεμά υπέρ της Εκκλησίας Του τους εχθρούς αυτής της Εκκλησίας. Γι΄αυτό τον παρουσιάζει πολλές φορές η Αποκάλυψη τον Χριστόν ως Κριτήν, που μπαίνει μέσα στην Ιστορία. Ενώ δεν είναι ακόμη τελική κρίσις. Στο τέλος του βιβλίου της Αποκαλύψεως δείχνει τον Χριστόν ως τελικόν κριτήν. Κι ενώ μιλάει τόσες φορές δια τον Χριστόν Κριτήν, δεν βλέπομε την παρουσία Του. Είναι ότι κυβερνά την Ιστορία, χωρίς να είναι ορατός. Δηλαδή τι θα πει κυβερνά; Δίδει εκβάσεις εις την Ιστορίαν και κυβερνά την Ιστορίαν. Κύριος της Ιστορίας, αγαπητοί μου, είναι- προσέξτε- είναι ο Χριστός.

      Εδώ μία μικρή παρένθεση. Δεν ξέρω, όπως θέλετε πάρτε το. Κάποιος πολιτικός, χθες, είπε: «Και θα μάθουν τα παιδιά στα σχολειά την Ιστορία και θα λένε: ‘’Για κοίταξε οι άνθρωποι που κάποτε κάνανε πολέμους, ενώ τώρα πια θα έχουμε ειρήνη’’». Αλίμονό μας! Και ποιος δεν θα το ήθελε αυτό; Δεν θα δει ποτέ η Γη ειρήνη! Δεν είμαι, αγαπητοί μου, φιλοπόλεμος, να φυλάξει ο Θεός... Αλλά αυτή είναι η πραγματικότητα. Και μην ξεγελιόμαστε. Δεν θα δει ποτέ ειρήνη η Γη μας η ταλαίπωρη. Και όσο πηγαίνει προς το τέλος της, τόσο οι άνθρωποι θα γίνονται μαλλιά κουβάρια. Και θα επιτείνονται οι πόλεμοι, για να γίνει και ο μεγαλύτερος πόλεμος μέσα στην Ιστορία, που θα είναι και ο τελευταίος. Ο τελευταίος. Λοιπόν, όλα αυτά είναι παραμύθια. Αν ζητάμε μιαν ειρήνη, μόνο με αφοπλισμούς. Την ειρήνη την δίδει μόνον ο Χριστός. Ο Χριστός είναι κριτής της Ιστορίας. Δεν είναι οι άνθρωποι που χειρίζονται την Ιστορία· είναι ο Χριστός. Ο Χριστός επιτρέπει τον χειρισμόν εκ μέρους των ανθρώπων και τους αφήνει· και πού οδηγούν οι άνθρωποι την Ιστορία; Σε πολέμους και σε συρράξεις. Και συνεχίζομε.

    ΚΘ’ παράγραφος:
«Ὑπομνηστέον δὲ καὶ ἄλλων ὀλίγων μαρτυριῶν ὁμοίως περὶ τοῦ ἐκ δεξιῶν τοῦ πατρὸς καθέζεσθαι τὸν υἱόν(«Ας πούμε», λέει, «και μερικές ακόμη τέτοιες ρήσεις από την Αγίαν Γραφήν, μαρτυρίες»). Ἐν μὲν γὰρ τῷ κατὰ Ματθαῖον εὐαγγελίῳ γέγραπται· πλὴν λέγω ὑμῖν(λέει ο Χριστός), ἀπ' ἄρτι (Και το είπε αυτό πού; Στον Καϊάφα και στο Συνέδριον) ὄψεσθε τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου καθήμενον ἐκ δεξιῶν τῆς δυνάμεως». Ο Θεός λέγεται και «Δύναμις» και συνεπώς «εις τα δεξιά της δυνάμεως» θα πει «εις τα δεξιά του Θεού». Το ίδιο είναι και αυτό το «εἰς τά δεξιά τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ» που λέγει ο Στέφανος. Είδατε τι είπε εδώ ο Κύριος εις το δικαστήριον; Και είναι επίσημη ώρα αυτή που δικάζεται ο Κύριος. Διότι τον έχει ορκίσει ο Καϊάφας. «Πες μας την αλήθεια: Ποιος είσαι;». «Ποιος είσαι;». Και ο Κύριος είπε Ποιος είναι. Και ανεφέρθη εις το όραμα του Δανιήλ. «Και συνεπώς θα δείτε κι άλλα πράγματα ακόμα. Όχι μόνο αυτά τα οποία έχετε δει. Είμαι ο Υιός του Ευλογητού» «Είσαι», λέγει, «ὁ υἱὸς τοῦ εὐλογητοῦ;». «Σύ εἶπας». «Είναι όπως το λες· είμαι ο Υιός του Ευλογητού. Και όχι μόνο αυτό· άκου να σου πω και παρακάτω τι : Θα δείτε τον Υιόν του ανθρώπου», να λέει εδώ πέρα: «ἀπ' ἄρτι ὄψεσθε καθήμενον ἐκ δεξιῶν τῆς δυνάμεως».

     Στη συνέχεια ο Απόστολος Πέτρος.«Δι' ἀναστάσεως Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὅς ἐστιν ἐν δεξιᾷ τοῦ Θεοῦ, πορευθεὶς εἰς οὐρανόν», λέγει στην Α΄ του επιστολή, 3,21. Ότι «δια της αναστάσεως του Ιησού Χριστού, ο Οποίος είναι εις τα δεξιά του Θεού, αφού επορεύθη εις τον ουρανόν».

      Ο Απόστολος Παύλος εις την προς Ρωμαίους λέει τα εξής: «Χριστὸς ὁ ἀποθανών, μᾶλλον δὲ καὶ ἐγερθείς, ὃς καὶ ἔστιν ἐν δεξιᾷ τοῦ Θεοῦ («Χριστὸς ὁ ἀποθανών, μάλλον Εκείνος που ανεστήθη, ο Οποίος και βρίσκεται στα δεξιά του Θεού») Ἐφεσίοις δὲ ἐπιστέλλων οὕτως εἴρηκεν(«στέλνοντας γράμμα στους Εφεσίους αυτά έχει πει:»)· κατὰ τὴν ἐνέργειαν τοῦ κράτους τῆς ἰσχύος Αὐτοῦ, ἣν ἐνήργησεν ἐν τῷ Χριστῷ, ἐγείρας Αὐτὸν ἐκ νεκρῶν -ο Θεός Πατήρ εγείρει τον Υιόν- καὶ καθίσας ἐν δεξιᾷ Αὐτοῦ(«και κάθισε στα δεξιά του Θεού Πατρός»), καὶ τὰ ἑξῆς».

     Άλλο χωρίο: «Τοὺς δὲ ἐν Κολοσσαῖς οὕτως ἐδίδαξεν· εἰ οὖν συνηγέρθητε τῷ Χριστῷ, τὰ ἄνω ζητεῖτε, οὗ ὁ Χριστός ἐστιν ἐν δεξιᾷ τοῦ Πατρὸς καθήμενος». «Εάν», λέγει, «έχετε συνεγερθεί μαζί με τον Χριστόν, Εκείνος ανεστήθη, σεις δε πνευματικά έχετε αναστηθεί, τα άνω να ζητείτε». Δηλαδή τα πνευματικά, τα ουράνια. Εκεί που είναι ο Χριστός, εις τα δεξιά του Θεού Πατρός καθήμενος.

    «Ἐν δὲ τῇ πρὸς Ἑβραίους φησί(Λέγει στην προς Εβραίους επιστολή του)· Καθαρισμὸν τῶν ἁμαρτιῶν ποιησάμενος ἐκάθισεν ἐν δεξιᾷ τῆς μεγαλωσύνης ἐν ὑψηλοῖς(«ἐκάθισεν ἐν ὑψηλοῖς, δεξιᾷ τῆς μεγαλωσύνης». Άλλο όνομα του Θεού. Μεγαλωσύνη! Δόξα, Δύναμις, Μεγαλωσύνη). Καὶ πάλιν: Πρὸς τίνα δὲ τῶν ἀγγέλων εἴρηκέ ποτε(Από την προς Εβραίους κι αυτό. «Προς ποίον ποτέ εκ των αγγέλων είπε:»)· Κάθου ἐκ δεξιῶν μου, ἕως ἂν θῶ τοὺς ἐχθρούς σου ὑποπόδιον τῶν ποδῶν σου;(Δεν το είπε αυτό ποτέ σε άγγελο, παρά μόνον εις τον Υιόν) καὶ πάλιν(Πάλι από την προς Εβραίους)· οὗτος δὲ μίαν ὑπὲρ πάντων προσενέγκας θυσίαν εἰς τὸ διηνεκές(Μια θυσία, εις το διηνεκές, αιωνίως), ἐκάθισεν ἐν δεξιᾷ τοῦ Θεοῦ, τὸ λοιπὸν ἐκδεχόμενος, ἕως τεθῶσιν οἱ ἐχθροὶ Αὐτοῦ ὑποπόδιον τῶν ποδῶν Αὐτοῦ(Είναι μία πλάτυνσις, θα λέγαμε, αυτού του χωρίου, από τον 109 ψαλμό, αλλά από την προς Εβραίους αυτό) . Καὶ πάλιν(Από την προς Εβραίους)· ἀφορῶντες εἰς τὸν τῆς πίστεως ἀρχηγὸν καὶ τελειωτὴν Ἰησοῦν, ὃς ἀντὶ τῆς προκειμένης αὐτῷ χαρᾶς ὑπέμεινε τὸν σταυρὸν, αἰσχύνης καταφρονήσας ἐν δεξιᾷ τε τοῦ θρόνου τοῦ Θεοῦ κεκάθικεν». «Και εκάθισε εις τα δεξιά του θρόνου του Θεού, αυτός που στάθηκε τελειωτής και αρχηγός της πίστεως, ο οποίος αντί της χαράς που θα μπορούσε να έχει ως Θεός, υπέμεινεν την αισχύνην του σταυρού, ανεστήθη και ανήλθε στον ουρανό και κάθισε στα δεξιά του Θεού Πατρός».

      Λ΄«Καὶ ἄλλων δὲ οὐσῶν μαρτυριῶν περὶ τῆς ἐκ δεξιῶν τοῦ Θεοῦ καθέδρας τοῦ μονογενοῦς αὐτάρκεις ἡμῖν –υπάρχουν κι άλλες· αρκετές όμως- ἐν τῷ παρόντι καὶ αὗται, τὴν αὐτὴν πάλιν ἡμῶν ποιουμένων ὑπόμνησιν, ὅτι οὐ μετὰ τὴν ἔνσαρκον παρουσίαν τῆς καθέδρας ταύτης ἔσχε τὴν ἀξίαν, ἀλλὰ γὰρ καὶ πρὸ πάντων τῶν αἰώνων ὁ μονογενὴς Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, Κύριος δὲ ἡμῶν, Ἰησοῦς ὁ Χριστός, τὸν ἐν δεξιᾷ τοῦ Πατρὸς ἀεὶ κατέχει θρόνον(Επαναλαμβάνει το ίδιο σημείο που αναλύσαμε στην αρχή. Όχι από προκοπή επήρε τον θρόνον. Πάντοτε. Τον θρόνον τον είχε πάντοτε).

     Τώρα έρχεται εις τον επίλογον, ο οποίος είναι και ευχές προς τους κατηχουμένους. Ευχές θα είναι και προς εσάς όλους, προς εμάς όλους, εκ μέρους του αγίου Κυρίλλου και που κλείνει και η Κατήχησις η 14^η, κλείνει δε και η περίοδος αυτή προ των εορτών, όπως σας έλεγα προηγουμένως, που θα επανέλθουμε μετά τις εορτές, υπενθυμίζω στις 12 Ιανουαρίου.

   «Αὐτὸς δὲ ὁ τῶν ὅλων Θεὸς ὁ τοῦ Χριστοῦ Πατὴρ καὶ ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστὸς ὁ καταβὰς καὶ καὶ ἀναβὰς(Έχει μέσα πολύ ωραία σημεία, τα οποία είναι, έτσι, αξιοσπούδαστα: «Ο Θεός και Πατήρ και ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός, Αυτός που ανέβηκε, Αυτός που κατέβηκε και ανέβηκε»), ὁ καταβὰς καὶ καὶ ἀναβὰς καὶ τῷ Πατρὶ συγκαθεζόμενος(«και κάθεται μαζί με τον Πατέρα». Εδώ τώρα έχει ευκτικές) φυλάξειε τὰς ὑμετέρας ψυχάς(«είθε να φυλάξει τις ψυχές σας»), ἄσειστον ὑμῶν καὶ ἄτρεπτον τὴν ἐλπίδα τὴν εἰς τὸν ἀναστάντα διατηρήσειεν(«και είθε να διατηρήσει την ελπίδα εις τον αναστάντα Χριστόν, άσειστον και άτρεπτον· χωρίς να κινείται, να σείεται και χωρίς να υφίσταται τροπήν, αλλαγήν». Δηλαδή να πιστεύουμε διαρκώς εις τον αναστάντα Κύριον), συνεξεγείρειεν ὑμᾶς ἐκ τῶν νεκρῶν ὑμῶν ἁμαρτημάτων εἰς τὴν ἐπουράνιον αὐτοῦ δωρεάν( «και είθε να μας συνεγείρει μαζί με τον Χριστόν, από τα νεκρά μας έργα, από τις νεκρές μας αμαρτίες και να μας δώσει την επουράνιον δωρεάν»),καταξιώσειεν ὑμᾶς ἁρπαγῆναι ἐν νεφέλαις(Έχει ένα πολύ ωραίο διάγραμμα, πολύ ωραίο, αν καταλαβαίνετε, περιληπτικόν, περί της πορείας του Χριστιανού. «Είθε να σας καταξιώσει», λέγει, «να αρπαγείτε κι εσείς εν νεφέλαις, όπως κι ο Χριστός, εν νεφέλη ανελήφθη στον ουρανό») εἰς ἀπάντησιν τοῦ Κυρίου εἰς ἀέρα ἐν καιρῷ εὐθέτῳ(«τον κατάλληλο καιρό». Πότε; Όταν θα γίνει η ανάσταση των νεκρών. «Όταν θα ‘ρθει να κρίνει ο Χριστός και θα γίνει η ανάσταση των νεκρών και τότε», λέει, «είθε να σας καταξιώσει ο Κύριος να αρπαχθείτε εν νεφέλαις εις απάντησιν του Κυρίου». Γιατί; Διότι οι αμαρτωλοί δεν θα αρπαγούν εν νεφέλαις εις απάντησιν του Κυρίου. Θα μείνουν. Θα μείνουν κάτω. Αυτό το «κάτω»…, μην μου πείτε πιο πολλά. Θα μείνουν κάτω…)»,

     «καί, ἕως ὁ καιρὸς ἐκεῖνος ἔρχεται τῆς ἐνδόξου δευτέρας Αὐτοῦ παρουσίας(Για την οποία, ξέρετε, Δευτέρα Του Παρουσία, του Χριστού, θα μας μιλήσει-προσέξτε- στην επόμενη Κατήχηση, την 15^η, όπου θα μας πει πολλά πράγματα και δια τον Αντίχριστον. Γι'αυτό, προσέξτε, πρώτα ο Θεός, να είμαστε καλά από τις 12 Ιανουαρίου, θα πρέπει να μην λείψουμε… Προσέξτε αυτό το σημείο. «Και έκτοτε», λέγει,), ἐγγράψειεν ὑμῶν τὰ ὀνόματα πάντων ἐν βίβλῳ ζώντων, καὶ ἐγγράψας μηκέτι ἐξαλείψειεν(«Είθε να σας γράψει έως τότε τα ονόματά σας», λέγει, «στο βιβλίο των ζώντων και αφού εγγράψει ο Θεός τα ονόματά σας, είθε να μην τα σβήσει». Γιατί;). πολλῶν γὰρ ἐξαλείφεται τῶν ἀποπιπτόντων».«Πολλοί είναι εκείνοι οι οποίοι πέφτουν». Δεν φθάνουν μέχρι πέρα… Αγαπητοί μου, ο μη γένοιτο, να σας λέγω αυτά, κι εγώ να πέσω κι εσείς να σωθείτε. Δεν υπάρχει ουδεμία ασφάλεια. Γράφτηκα στο βιβλίο της ζωής; Ξεγράφομαι. Να σας το πω αμέσως. Να΄το. Όταν γύρισαν οι εβδομήκοντα και οι δώδεκα, χαίροντες ότι τα δαιμόνια υποτάσσονται εις αυτούς, τους λέγει ο Κύριος: «Μη χαίρεστε γι΄αυτό. Αλλά γιατί τα ονόματά σας γράφτηκαν εις το βιβλίο της ζωής».

    Κι όμως, αγαπητοί μου, δεν ξέρομε από τους εβδομήκοντα τι έγινε... Από τους δώδεκα ο ένας ήδη ξεγράφτηκε. Ήταν ο Ιούδας. Κι όταν ο Κύριος έλεγε ότι είναι γραμμένα τα ονόματά σας, ήτο γραμμένο και το όνομα του Ιούδα. Αλλά ξεγράφτηκε. Γι'αυτό λέγει εδώ ο άγιος Κύριλλος: «και είθε να μη σβηστούν τα ονόματά σας, μέχρι τελευταία στιγμή». Παρατηρώ πολλούς ανθρώπους και φοβάμαι για τον εαυτό μου. Δεν μιλάω λογοτεχνικά και φιλολογικά. Βλέπω πολλούς ανθρώπους που διατηρούν μία πνευματικότητα και κάποια στιγμή τα χάνουν όλα. Βλέπετε να υπάρχει μία ακμή πίστεως και κάποια στιγμή να υπάρχει μία πτώση σε αμαρτίες, να πηγαίνουν σε πόρτες μαγείας, ένας ξεπεσμός… Και λέει κανείς: «Τι έπαθες; Τι σου συμβαίνει;». «Γιατί τάχα αυτός αυτό που έπαθε, δεν μπορώ να το πάθω εγώ;». Ποτέ μην γελάσουμε άνθρωπο γιατί έπεσε. Αλλά να έχουμε πάντοτε τον φόβον μήπως κι εγώ πέσω, όπως έπεσε αυτός. Και βλέπω την πτώση του, για να μου υπενθυμίσει ότι κι εγώ σαν άνθρωπος κινδυνεύω να πέσω. Γι΄αυτό λοιπόν πρέπει να προσέχω.

    «παράσχοι δὲ τοῖς πᾶσιν ὑμῖν πιστεύειν μὲν εἰς τὸν ἀναστάντα, ἐκδέχεσθαι δὲ τὸν ἀνελθόντα καὶ πάλιν ἐρχόμενον». «Και είθε να δώσει σε όλους εσάς την πίστη εις τον αναστάντα Ιησούν Χριστόν. Ακόμα και το να περιμένετε Αυτόν που ανήλθε εις τον ουρανόν και Αυτόν που θα ξανάρθει». «Καὶ πάλιν ἐρχόμενον». Προσέξτε, είναι μεγάλη η πίστις ότι ο Χριστός είναι Θεάνθρωπος. Σας το ‘χω ξαναπεί. Κάποιος που πεθαίνει και δεν έχει δυνατότητες να εξομολογηθεί, θέτομε 3-4 ερωτήματα: «Πιστεύεις ότι ο Θεός είναι Τριαδικός;». «Πιστεύεις ότι ο Χριστός είναι τέλειος Θεός και τέλειος άνθρωπος;». Αυτά τα δύο δόγματα είναι τα μεγάλα δόγματα της πίστεώς μας. Από αυτά τα δύο εξαρτώνται όλα τα άλλα. Όλα, όλα, όλα, όλα. Και η σωτηρία μας εξαρτάται από τα δύο αυτά δόγματα. Διότι ο Υιός ήρθε στον κόσμον. Και πώς θα ήρχετο εις τον κόσμον, εάν ο Θεός δεν ήτο Τριαδικός; Και πώς θα ήρχετο εις τον κόσμον, εάν ο Υιός, Τριαδικός μεν, αλλά δεν ενηνθρώπησε; Διότι, ενανθρωπήσας ο Υιός,έχω εγώ τη σωτηρία. Αν λοιπόν δεν είναι ο Θεός Τριαδικός και δεν ενηνθρώπησε ο Υιός –αν δεν είναι Τριαδικός ο Θεός- ή είναι αλλά δεν ενηνθρώπησε ο Υιός, δεν έχω τη σωτηρία. Αυτά τα δύο δόγματα, από τα οποία, σας λέω, κρέμεται όλη η Δογματική, όλο το Ευαγγέλιο, το παν, η σωτηρία μας, από τα δύο αυτά δόγματα.
Γι’ αυτόν τον λόγο, τον σταυρό μας άμα τον κάνουμε, αγαπητοί μου, προσέξτε, με το να κάνουμε τα τρία αυτά δάκτυλα, ίσα, σημαίνει: Πατήρ, Υιός και Άγιον Πνεύμα, Ένας Θεός. Εκφράζω το δόγμα της Αγίας Τριάδος με αυτό, με το να ενώσω τα δάκτυλά μου εις το δεξί μου χέρι. Και τώρα που θα κάνω το σημείον του σταυρού, εκφράζω το δεύτερον δόγμα. Δηλαδή ότι ο Υιός απέθανε. Αλλά πώς απέθανε; Απέθανε γιατί έγινε άνθρωπος. Διότι ως Θεός δεν πεθαίνει. Έτσι, με το να κάνω τον Τίμιον Σταυρόν, με αυτό το σχήμα, εκφράζω τα δύο αυτά μεγάλα δόγματα. Να γιατί. Αν το ξέρω και το πιστεύω αυτό και κάνω τον σταυρό μου, βλέπετε, όλα ατονούν μπροστά μου. Και τα σκυλιά που με γαβγίζουν για να με φάνε και οι άνθρωποι που πάνε να με πυροβολήσουν. Εκείνο το χαριτωμένο, σας το έχω ξαναπεί. Όταν κάποτε οι Ρώσοι πολεμούσαν εναντίον των Πολωνών, στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ένας Πολωνός αξιωματικός, παλικάρι, τράβηξε το πουκάμισό του και λέει: «Χτύπα», λέει σε έναν Ρώσο αξιωματικό. Του λέει: «Δεν μπορώ. Μ’ εμποδίζει εκείνο που κρέμεται στον λαιμό σου!». Ο Τίμιος Σταυρός. Αγαπητοί μου, είναι μεγάλο πράγμα ο Τίμιος Σταυρός.

     Επανερχόμεθα. Προσέξτε: «ἐρχόμενον δὲ οὐκ ἀπὸ γῆς (ἀσφαλίζου γὰρ ἄνθρωπε σεαυτὸν διὰ τοὺς μέλλοντας ἔρχεσθαι πλάνους)(«Δεν θα ‘ρθει από τη γη». Όπως αυτός ο Κορεάτης, ο Μουν, θα διαβάζετε στις εφημερίδες. Εκήρυξε τον εαυτό του Θεόν. Αντικαθιστά, λέει, τον Χριστόν. Για όνομα του Θεού. «Πρόσεξε», λέει, «δεν θα είναι από γη. Γιατί πολλοί πλάνοι θα έρθουν στον κόσμον αυτόν. Αλλά τι; Θα είναι από τον ουρανό»), τὸν ἄνω καθεζόμενον καὶ ἡμῖν ὧδε συμπαρόντα(«Αυτόν που κάθεται εκεί στον ουρανό και είναι μαζί μας παρών»), τὸν ἑκάστου βλέποντα τὴν τάξιν καὶ τὸ στερέωμα τῆς πίστεως(Ποιος είναι ο καθένας και πώς κινείται). μὴ γάρ, ὅτι σαρκὶ νῦν ἄπεστιν, παρὰ τοῦτο νομίσῃς ὅτι καὶ πνεύματι(«Όχι επειδή είναι απών στη σάρκα, ως προς τις αισθήσεις μας, εννοείται, νομίσεις ότι είναι και απών ως Θεός»). Μέσος ἐνταῦθα πάρεστιν(«Είναι παρών ανάμεσά μας»), ἀκούων τὰ περὶ αὐτοῦ λεγόμενα καὶ βλέπων τὰ ἐν σοὶ νοούμενα καὶ ἐτάζων νεφροὺς καὶ καρδίας(«Ακούει εκείνα που λέμε για Εκείνον, και τώρα που μιλούμε, ακούει ο Κύριος εκείνα που λέμε για Εκείνον και βλέπει εκείνα που εσύ σκέπτεσαι στο μυαλό σου -τὰ ἐν σοὶ νοούμενα- και εξετάζει νεφρούς και καρδίας»). ὃς καὶ νῦν ἕτοιμός ἐστι(«ο Οποίος και τώρα είναι έτοιμος»)τοὺς προσιόντας τῷ βαπτίσματι(«εκείνοι που προσέρχονται στο Βάπτισμα») [καὶ] πάντας ὑμᾶς ἐν ἁγίῳ Πνεύματι προσενέγκαι τῷ Πατρὶ καὶ εἰπεῖν(«Για να μας προσφέρει εις τον Πατέρα Του ο Υιός και να ειπεί:»)· ἰδοὺ ἐγὼ καὶ παιδία ἅ μοι ἔδωκεν ὁ Θεός(«Να εγώ και τα παιδιά που μου έδωσε ο Θεός»)· ᾧ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶνας.
Ἀμήν.
  

97η ομιλία στο βιβλίο των "Κατηχησεων του Αγίου Κυρίλλου" Αρχιεπισκόπου ιεροσολύμων.

Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Κατηχήσεις Ἁγίου Κυρίλλου " εδώ ⬇️.
http://www.arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/diafora-uemata/katixhseis-agioy-kyrilloy
↕️

https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40pflatKwmt7YTFImD8-XbX0

Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.

Μεταφορά της απομαγνητοφωνημένης ομιλίας σε ηλεκτρονικό κείμενο και επιμέλεια:
Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Προφητικοί Λόγοι διά τήν Ἀνάληψιν τοῦ Χριστοῦ.

†.Ευρισκόμεθα, αγαπητοί, εις την 24^ην παράγραφον της 14^ης Κατηχήσεως του αγίου Κυρίλλου Ιεροσολύμων. Μέχρι τώρα έγινε ανάλυσις επί του μεγάλου θέματος της Αναστάσεως του Χριστού. Η Ανάστασις του Χριστού αποτελεί ένα γεγονός. Αδιάσειστον γεγονός· το οποίον καθορίζεται τόσον από τους μάρτυρες, όσο και από τους προφήτας. Έτσι λοιπόν οι μάρτυρες του γεγονότος και οι προφήται, δίνουν την μαρτυρίαν τους και πλέον η Ανάστασις του Χριστού μέσα στην Ιστορία είναι αδιάσειστος. Δεν μπορεί κανείς να διασείσει την Ανάσταση του Χριστού. Πολλοί επεχείρησαν, αλλά δεν τα κατάφεραν. Στο τέλος γρονθοκόπησαν επάνω σε καρφιά.

     Ο Παύλος αν επέστρεψε, είναι γιατί ανεστήθη ο Χριστός. Ο ίδιος θα πει αργότερα «Οὐχὶ Ἰησοῦν Χριστὸν τὸν Κύριον ἡμῶν ἑώρακα;». Κι όταν θα απολογείται εις τον Φήστον κ.λπ. εις τον Ηρώδην τον Αντύπα, θα λέγει ακριβώς αυτό: ότι «Πηγαίνοντας προς τη Δαμασκό», κάνει ολόκληρη περιγραφή, «Μου συνέβη ετούτο κι εκείνο». Και ότι «εγώ είδα τον αναστάντα Ιησούν». Ο Παύλος λοιπόν, το φαινόμενον ‘’Παύλος’’ είναι ανερμήνευτον. Και ερμηνεύεται μόνον γιατί ο Χριστός ανεστήθη. Αυτό δεν πρέπει ποτέ να το ξεχνούμε. Συνεπώς οι μάρτυρες πολλοί.

       Αλλά η Ανάστασις ακόμα αποτελεί και ένα ποιητικόν στοιχείον της σωτηρίας μας. Λέγει ο Νικόλαος Καβάσιλας ότι τα «ποιητικά της σωτηρίας μας»- είναι στη Θεία Λειτουργία που ερμηνεύει- είναι αυτοί οι μεγάλοι σταθμοί του βίου του Χριστού. Είναι η Ενανθρώπησις, είναι η Σταύρωσις, η Μεταμόρφωσις, ο θάνατος, η Ανάστασις, και η Ανάληψις του Χριστού. Αυτά είναι τα ποιητικά της σωτηρίας μας. Θέλετε να το δείτε αυτό; Η Θεία Λειτουργία είναι μία επιτομή. Ολοκλήρου του Ευαγγελίου. Ψάξτε να δείτε, δεν υπάρχει πουθενά μέσα στη Θεία Λειτουργία, ούτε υπαινιγμός εκφράσεως στο ότι ο Χριστός έκανε θαύματα. Ούτε υπαινιγμός εκφράσεως. Διότι τα θαύματα του Χριστού δεν είναι τα ποιητικά της σωτηρίας μας. Αλλά γίνεται όμως κατά κόρον θα λέγαμε αναφορά στα ποιητικά της σωτηρίας μας· που είναι ο Σταυρός, η Ανάστασις, η Ανάληψις. Αυτά αποτελούν το θεμέλιο της σωτηρίας μας.

     Έτσι, μετά από την Ανάσταση, που είναι το ποιητικόν της σωτηρίας μας, κατά το «Προσδοκῶ ἀνάστασιν νεκρῶν», γιατί; Διότι ο Χριστός ανεστήθη, γι΄αυτό προσδοκῶ ἀνάστασιν νεκρῶν, βλέπετε ότι θα αναστηθώ εγώ ο νεκρός, γιατί ανεστήθη ο Χριστός. Έτσι, μετά από την Ανάστασιν έρχεται ένα άλλο ποιητικόν της σωτηρίας μας, που είναι η Ανάληψις του Χριστού. Και σας λέγω ότι είναι ποιητικόν της σωτηρίας μας, διότι αν το προσέξαμε ποτέ, δεν είναι παρά άνοδος στον ουρανό. Μπορούσαμε να αναστηθούμε και να ευρισκόμεθα εδώ εις την γην. Αλλά δεν θα μείνουμε εδώ εις την γην. Αλλά, και κατά θαυμαστόν τρόπον, θα αναληφθούμε και εμείς εις τον ουρανόν.

      Αν το προσέξατε ποτέ που το λέγει ο Απόστολος Παύλος εις την Α΄προς Θεσσαλονικείς επιστολήν, ότι «ἁρπαγησόμεθα ἐν νεφέλαις εἰς ἀέρα εἰς ἀπάντησιν τοῦ Κυρίου». «Θα αρπαχθούμε», λέγει, «εις αέρα». Δηλαδή σημαίνει δεν θα είμεθα εδώ στη γη. Και τότε θα προϋπαντήσουμε τον κατερχόμενον Χριστόν, που αποτελεί το άλλο εκείνο στοιχείο, που είναι ο Χριστός Κριτής, που θα ξανάρθει στον κόσμον, θα κατέβει όμως ο Χριστός να μας παραλάβει. Μόνο που εκεί, δεν είναι πλήρης η εικόνα. Διότι ο Απόστολος Παύλος δεν ενδιαφέρεται δια τους αμαρτωλούς. Όταν γράφει την επιστολή του στους Θεσσαλονικείς, ομιλεί δια τους ευσεβείς. Γι' αυτό λέγει «εμείς οι περιλειπόμενοι» που θα ζούμε τότε, όσοι θα ζουν, θα αρπαχθούμε κ.ο.κ. Δηλαδή ότι για μας ο λόγος. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι αμαρτωλοί θα αγνοηθούν, με την έννοια ότι θα μείνουν στη γη… Όχι, αγαπητοί μου. Θα οδηγηθούν εις την κόλασιν, αλλά δεν μας το λέγει αυτό η Αγία Γραφή τίνι τρόπω. Μόνο δια τους πιστούς λέγει ότι θα αρπαχθούμε στον αέρα εις απάντησιν του Κυρίου. Δηλαδή, ανάληψις.

     Δηλαδή ό,τι κατηγορείται, δηλαδή αναφέρεται εις τον Χριστόν, αυτό κατηγορείται και εις τον πιστόν. Αυτό δεν πρέπει να το ξεχνάμε. Δηλαδή θα πρέπει να καταλάβουμε ότι …απέθανε ο Χριστός; Θα πεθάνουμε κι εμείς. «Ἀπόκειται τοῖς ἀνθρώποις ἅπαξ ἀποθανεῖν». Ανεστήθη ο Χριστός; Θα αναστηθούμε κι εμείς. Ανελήφθη ο Χριστός; Θα αναληφθούμε κι εμείς. Επήγε ο Χριστός εις την Βασιλείαν Του; Θα πάμε κι εμείς. Γι'αυτό έγινε τέλειος άνθρωπος, για να μας ανοίξει τον δρόμο όχι ως Θεός, αλλά ως άνθρωπος· διότι εδώ τονίζεται η ανθρωπίνη φύσις του Χριστού. Τονίζεται. Αυτή λοιπόν μας ανοίγει τον δρόμο. Είναι ο νέος Αδάμ, ο οποίος μας οδηγεί εις την Βασιλείαν του Θεού. Στο ακύμαντο λιμάνι της Βασιλείας του Θεού.

         Συνεπώς εδώ τώρα ο άγιος Κύριλλος, αφού ετελείωσε τα περί της Αναστάσεως του Κυρίου, έρχεται εις το θέμα της Αναλήψεως του Χριστού. Συνέβη όμως ένα περιστατικόν, το οποίον απετυπώθη μέσα εις τις Κατηχήσεις. Ας το δούμε το περιστατικόν αυτό. Ευτυχές μεν για τους κατηχουμένους του τότε, δυστυχές όμως για μας. Θα το δείτε γιατί…

    ΚΔ’ «Καὶ ἡ μὲν ἀκολουθία τῆς διδασκαλίας τῆς πίστεως προέτρεπεν εἰπεῖν καὶ τὰ περὶ τῆς "ἀναλήψεως." ἀλλ' ἡ τοῦ Θεοῦ χάρις ᾠκονόμησε πληρέστατά σε ἀκοῦσαι κατὰ τὴν ἡμετέραν ἀσθένειαν τῇ χθὲς ἡμέρᾳ κατὰ τὴν Κυριακήν, κατ' οἰκονομίαν τῆς θείας χάριτος ἐν τῇ συνάξει τῆς τῶν ἀναγνωσμάτων ἀκολουθίας τὰ περὶ τῆς εἰς οὐρανοὺς ἀνόδου τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν περιεχούσης».

      Λέγει ότι «η συνέχεια της διδασκαλίας της πίστεως, είχε σαν πρόγραμμά της και τα περί της Αναλήψεως. Βεβαίως, ακολουθία είναι, συνέχεια, να μιλήσουμε μετά την Ανάστασιν, τα της Αναλήψεως.  Αλλά όμως η χάρις του Θεού έτσι τα έφερε τα πράγματα ώστε την κατά τη χθεσινή ημέρα, όση δύναμις υπήρχε σε μας, κατά την ασθενή μας δύναμιν», λέει ο άγιος Κύριλλος, «εχθές που ήταν Κυριακή»- άρα σήμερα Δευτέρα, τι σύμπτωσις…, εχθές Κυριακή, άρα σήμερα Δευτέρα, που μιλάμε, ύστερα από 1600 χρόνια, είναι έτσι χαρακτηριστικό, απλώς μία σύμπτωσις…- «ώστε να έχει οικονομήσει ο Θεός, τα αναγνώσματα που είχαμε και που τα ερμηνεύαμε, να αναφερθούν εις την Ανάληψιν του Χριστού. Συνεπώς, τα είπαμε χθες». Ευτυχές μεν το πράγμα δια τους τότε κατηχουμένους, δυστυχές όμως για μας, που δεν θα μας πει πολλά πράγματα ο άγιος Κύριλλος.

      […] «Μνημόνευε τοῦ γεγραμμένου σαφῶς ἐν ψαλμοῖς· ἀνέβη ὁ Θεὸς ἐν ἀλαλαγμῷ» (είναι ο 46^ος ψαλμός, στίχος 6. «Να θυμάσαι, είναι γραμμένο, ότι ο Θεός ανέβηκε με αλαλαγμόν». Ποίοι αλαλάζουν; Οι άγγελοι. Το λέγει). «Μνημόνευε ὅτι καὶ αἱ θεῖαι δυνάμεις ἔλεγον πρὸς ἀλλήλας(μεταξύ τους οι άγγελοι)·ἄρατε πύλας οἱ ἄρχοντες ὑμῶν(Ψαλμ.23,7: «-Σηκώστε τις πόρτες οι άρχοντές σας». –«Γιατί;» -«Για να περάσει ο Κύριος της δόξης». –«Ποιος είναι», λέει, «ο Κύριος της δόξης;» Είναι ένας ωραίος διάλογος, ο οποίος διαμείβεται μεταξύ των αγγέλων, για να δειχθεί εδώ η Ανάληψις του Χριστού). «Μνημόνευε καὶ τοῦ ψαλμοῦ τοῦ λέγοντος· ἀνέβη εἰς ὕψος, ᾐχμαλώτευσεν αἰχμαλωσίαν». Είναι ο 67 ψαλμός, στίχος 19. Ένα πλούσιον χωρίον αυτό. Ποιο είναι το ύψος; Κατ’ αρχάς είναι του Σταυρού το ύψος. Και κατόπιν ποια είναι η αιχμαλωσία; Αιχμαλώτισε τον Σατανά. Μετά ένα δεύτερον ύψος. Είναι ο ουρανός που ανήλθεν ο Χριστός. Και δίδει τα δώρα Του εις τους ανθρώπους. Έδωσε «ἔδωσε δόματα τοῖς ἀνθρώποις», λέγει. Είναι τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος.

     «Μνημόνευε τοῦ προφήτου τοῦ εἰπόντος(Ακούστε εδώ τι λέγει ο Αμμώς. Είναι ένα καταπληκτικόν χωρίον,9,6 στον Αμμώς): ὁ οἰκοδομῶν εἰς τὸν οὐρανὸν τὴν ἀνάβασιν αὐτοῦ».Γιατί λέγει «ὁ οἰκοδομῶν»; Περίεργο. Λέγει: «Ὁ ποιῶν τοὺς ἀγγέλους αὐτοῦ πνεύματα» κτλ». Ὁ ποιῶν. Θα πει «ο κατασκευάζων». Σημαίνει λοιπόν ότι οι άγγελοι είναι κτίσματα. Εδώ λέγει: «Αυτός που οικοδόμησε, έκτισε εις τον ουρανόν την ανάβασή Του». Είναι γνωστό ότι ό,τι υπάρχει εις την Θεότητα είναι άκτιστον. Ο Θεός είναι άκτιστος. Ο Πατήρ άκτιστος, ο Υιός άκτιστος, η γέννησις του Υιού είναι άκτιστος, το Πνεύμα το Άγιον είναι άκτιστον. Η θεία δόξα, οι θείες ενέργειες είναι άκτιστες. Δεν είναι τίποτα που ο Θεός το δημιουργεί έξω από τον εαυτόν Του. Ό,τι λοιπόν είναι μέσα στον εαυτόν Του είναι θεότης. Γιατί λέγει εδώ: «Εκείνος που οικοδομεί την ανάβασή Του στον ουρανό»;. Γιατί απλούστατα πρόκειται περί του ανθρωπίνου σώματος. Είναι πολύ ωραίο· που δείχνει ότι δεν ανελήφθη ο Θεός ως Θεός, αφού ο Λόγος είναι πανταχού παρών, αλλά ανελήφθη η ανθρωπίνη φύσις του Θεού Λόγου, μετά της οποίας φύσεως ηνώθη ο Θείος Λόγος. Είδατε ακρίβεια προφήτου; «Ὁ οἰκοδομῶν»· «καὶ τὰ λοιπὰ ὅσα εἴρητο χθὲς διὰ τὰς τῶν Ἰουδαίων ἀντιλογίας». Προφανώς λοιπόν όσα είχε μιλήσει ο άγιος Κύριλλος στη χθεσινή ημέρα περί της Αναλήψεως του Χριστού, είχαν απολογητικό χαρακτήρα· διότι λέει «για τις αντιλογίες των Ιουδαίων».

     Και εισερχόμεθα, αγαπητοί, εις την 25^ην παράγραφον. Εδώ τώρα θα πει μερικά ο άγιος Κύριλλος που αφορούν εις την Ανάληψιν του Χριστού.

     ΚΕ΄ «Ὅταν γὰρ ὡς ἀδυνάτῳ τῇ τοῦ σωτῆρος ἀναβάσει ἀντιλέγωσι, μνημόνευε τῶν περὶ τῆς μεταθέσεως τοῦ Ἀββακοὺμ εἰρημένων. εἰ γὰρ ὁ Ἀββακοὺμ ὑπὸ ἀγγέλου μετετέθη, βασταχθεὶς ἀπὸ τῆς κόμης τῆς κεφαλῆς αὐτοῦ, πολὺ μᾶλλον ὁ καὶ προφητῶν καὶ ἀγγέλων Δεσπότης ἐξ ὄρους ἐλαιῶν νεφέλῃ ἐπιβὰς οἰκείᾳ δυνάμει ποιεῖσθαι τὴν εἰς οὐρανοὺς ἄνοδον δυνατώτερος ἦν».

      Πολύ ωραίο. Λέγει τα εξής: «Αντιλέγουν οι Ιουδαίοι, πώς ανελήφθη εις τον ουρανόν;». Ίσως θα αντέλεγε και ο ορθολογισμός πολλών φιλοσοφούντων, και αυτού του Πλάτωνος. Παρ΄ότι πιστεύω ότι αν ζούσε ο Πλάτων στην εποχή του Χριστού, θα πίστευε πρώτος. Ο Σωκράτης θα πίστευε πρώτος. Αλλά εν τοιαύτη περιπτώσει, αν πάρουμε την πλατωνική θεωρία, φιλοσοφία, είναι αδύνατον να ανεβεί η ύλη στον ουρανό. Πώς είναι δυνατόν να ανεβεί ανθρώπινο σώμα, όταν εις τον χώρον του ουρανού υπάρχουν τα καθαρά πνεύματα…

     Αλλά και η Επιστήμη θα μπορούσε να πει μέχρι πρότινος, τώρα δεν το λέει: «Πώς θα μπορούσε ο άνθρωπος υπενικώντας τη βαρύτητα, την έλξιν της γης, να ανεβεί προς τα πάνω;». Τώρα δεν το λέει όμως. Η Επιστήμη πρώτα-πρώτα, η σύγχρονη Επιστήμη έμαθε να ταπεινώνεται και τίποτα να μην αποκλείει. Τον περασμένον αιώνα απέκλειε πολλά και την έπαθε. Η επιστήμη όταν αποκλείει, σημαίνει ότι δεν έχει τη δυνατότητα, αφού αποκλείει, να ξαναερευνήσει ένα θέμα. Άρα μέσα την πολλαπλότητα της ερεύνης, βρίσκει καινούρια πράγματα. Αυτό είναι όρος, για να έχει κανείς επιστημονικήν νοοτροπίαν. Δεν μπορείς να γίνεις επιστήμων, να σκέπτεσαι δηλαδή επιστημονικά, αν αποκλείεις πάντα κάτι. Κι αν το αποκλείσεις για μια στιγμή, γιατί δεν σε εξυπηρετεί, γιατί δεν ξέρω τι, δεν το απορρίπτεις αλλά κάποια στιγμή ξαναγυρίζεις να το ξανακοιτάξεις. Ξέρετε πόσες φορές η επιστήμη ξαναγύρισε στα σκουπίδια της; Όπως ο μάστορας πετάει βίδες, βιδάκια… Τι; Δεν πετάει βίδες, βιδάκια. Ο καλός ο μάστορας, κάτω από τον πάγκο, έχει κάποια κουτιά και βάζει αυτά που θα πετούσε. Και πόσες φορές -ρωτήστε μαστόρους, θα σας το πουν, έχω και ιδία αντίληψη του πράγματος, το έκανα κι εγώ αυτό- θα σας πουν πόσες φορές ανατρέχουν σ’ αυτά τα σκουπίδια, για να βρουν κάποια βίδα ή κάποιο βιδάκι που τους χρειάζεται. Έτσι και η Επιστήμη, δεν πετάει τίποτε. Ξαναγυρίζει, ξαναερευνά. Αυτό θα πει αληθινή νοοτροπία επιστημονική. Τι θα έλεγε λοιπόν η επιστήμη πριν από κάποια χρόνια, πριν έχει το αεροπλάνο, τον πύραυλο, το αερόστατο; Θα μπορούσε άραγε ένα ανθρώπινο σώμα, χωρίς άλλη βοήθεια, να ανεβαίνει προς τα επάνω; Κι όμως αγαπητοί…

      Λέει ο άγιος Κύριλλος: «Ερεύνησε την γραφήν να δεις ότι υπάρχουν και παρόμοιες περιπτώσεις». Σε ποιον θα μιλήσεις; Θα μιλήσεις σε Ιουδαίον. Λοιπόν τι θα χρησιμοποιήσεις; Την Αγίαν Γραφήν. Θα τον αποστομώσεις από την Αγίαν Γραφήν. Βέβαια κι εμείς δεν έχομε ανάγκη να χρησιμοποιήσουμε ούτε την Επιστήμη, ούτε τη Φιλοσοφία. Δεν μας χρειάζεται για μια στιγμή, αλλά θα ανατρέξουμε εις την Αγία Γραφή. Αποτελεί μοναδικότητα η Ανάληψις του Χριστού; Και συνεπώς να πούμε για μια στιγμή ότι αυτό είναι αδύνατον; Θα μπορούσαμε να πούμε ότι στον Θεό δεν είναι τίποτε αδύνατον. Και να αποτελούσε μοναδικότητα, πάλι δεν θα το λέγαμε αυτό. Πόσο περισσότερο που δεν αποτελεί μοναδικότητα.

      Κι εδώ τώρα ο άγιος Κύριλλος αναφέρει ένα περιστατικόν το οποίον με δύο λόγια θα σας το διηγηθώ. Είναι στο βιβλίον του Δανιήλ, στο κεφάλαιο Βηλ.

      Είναι γνωστό ότι ο Δανιήλ ως αιχμάλωτος Ιουδαίος στη Βαβυλώνα, αφού βεβαίως υπέδειξεν εις τον βασιλέα ότι ο Βηλ, ένα φίδι, δεν είναι θεός και το εθανάτωσε, μόνο γιατί του έδωσε να φάει κάτι μικρά κομματάκια φτιαγμένα από πίσσα, πάχος και τρίχες. Έφαγε το φίδι αυτά και έσκασε. Και λέει στον βασιλέα: «Είδες; Λατρεύετε εδώ κάτι που μπορεί να πεθαίνει, να σκάζει…». Θύμωσαν πολύ οι Βαβυλώνιοι, διότι είχε προηγηθεί ένα άλλο.  Με τον ναόν εκείνον που μπαίναν οι ιερείς και τρώγανε τα φαγητά εις τον πολιούχον της Βαβυλώνος κ.λπ. και θύμωσαν πολύ με τον Δανιήλ οι  Βαβυλώνιοι. Και ηπείλησαν τη ζωή του βασιλέως, εάν δεν τον φονεύσει τον Δανιήλ. Ένας συνήθης τρόπος τότε, για να χορταίνουν και τα λιοντάρια, διότι ήταν ένας λάκκος με επτά λεοντάρια, και ρίχναν κάθε μέρα δύο ανθρώπους, ανθρώπινα σώματα, και δύο πρόβατα. Για σκεφτείτε, φοβερό πράγμα. Οπότε άρπαξαν αυτοί τον Δανιήλ και τον πέταξαν μέσα στον λάκκο των λεόντων. Να το θαύμα. Μάλιστα είχαν αφήσει τους λέοντας νηστικούς. Οι λέοντες δεν πείραξαν τον Δανιήλ. Έμεινε έξι μέρες εις τον λάκκον. Έξι μέρες…Οι λέοντες καταπεινασμένοι, δεν πειράζουν τον Δανιήλ. Στην Ιουδαία - πόσο αλήθεια απέχει η Ιουδαία από τη Βαβυλώνα; Πάρτε εκεί μία ευθεία, γιατί περί ευθείας ο λόγος, που είναι η Ιερουσαλήμ, πού είναι η Βαβυλώνα, εκεί στη Μεσοποταμία, στο σημερινό Ιράκ, κάπου εκεί κοντά στον Περσικό κόλπο. Είναι μερικές εκατοντάδες χιλιόμετρα. Αν δεν κάνω λάθος, είναι περί τα 700-800 χιλιόμετρα. Αν δεν κάνω λάθος…

       Ένας άνθρωπος, ονόματι Αββακούμ, δεν είναι ο προφήτης Αββακούμ, προσέξτε, απλώς ένας άνθρωπος· λέγεται προφήτης αλλά δεν είναι ο προφήτης ο γνωστός από τους δώδεκα ελάσσονας προφήτας. Αυτός είχε χωράφια. Και ήταν η εποχή του θερισμού. Είχε εργάτες. Τότε έπρεπε να τους πάει φαγητό το μεσημέρι. Έψησε φαΐ, ζύμωσε, πήρε και τα ψωμιά, τα φορτώθηκε και πηγαίνει τώρα για τα χωράφια του, να δώσει στους εργάτες να φάνε. Στον δρόμο συναντάει κάποιον και του λέγει:

-Πού πηγαίνεις;

-Πηγαίνω στο χωράφι για τους εργάτες.

-Όχι. Μην πας το φαΐ στους εργάτες. Θα το πας στη Βαβυλώνα! Εις τον λάκκον των λεόντων που είναι εκεί ο Δανιήλ.

-Ποτέ μου δεν πήγα στη Βαβυλώνα, ούτε λάκκο γνωρίζω λεόντων, ούτε τον Δανιήλ γνωρίζω, λέει αυτός.

    Και πριν καλά καλά τελειώσει τον λόγο του ο Αββακούμ- ήταν άγγελος- τον άρπαξε από τα μαλλιά από δω μπροστά ο άγγελος, φορτωμένος αυτός με τα πράγματα, τον αρπάζει από δω, ακαρεί τον μετέφερε πάνω από τον λάκκο των λεόντων! Ακούστε· ακαρεί, ακαριαίως! Τον έφερε εκεί. Βάζει εκεί «μετά ῥίζου». «Ῥίζος» θα πει θόρυβος. Τον φέρνει λοιπόν επάνω από τον λάκκο των λεόντων. Και τότε ο Αββακούμ φωνάζει «Δανιήλ!». Και άκουσε άνθρωπο μέσα να φωνάζει. Και του ρίχνει από πάνω από τον λάκκο που ήταν τα ψωμιά και το φαΐ.  Ο Δανιήλ εδόξασε τον Θεόν, διότι του έστειλε φαγητό και ψωμί.

    Την άλλη ημέρα επήγε ο βασιλιάς να θρηνήσει τον φίλο του τον Δανιήλ. Ήταν σπουδαίος σύμβουλός του. Κι από πάνω λέει: «Αχ Δανιήλ, Δανιήλ…». Και φωνάζει από κάτω ο Δανιήλ: -«Τι είναι, βασιλιά;». - «Ζεις;». Τότε τον έβγαλε από τον λάκκο. Είπε ότι είναι αληθινός ο Θεός του Δανιήλ και έριξε εκείνους που τον συκοφάντησαν, τον κατηγόρησαν μάλλον, και οι λέοντες, αγαπητοί μου, τους άρπαξαν στον αέρα και τους έφαγαν τους άλλους.

Γιατί πήρε ο άγγελος αυτόν που πήγαινε στο χωράφι; Για να πιστοποιηθεί το θαύμα. Ίσως πει κάποιος, έμειναν νηστικοί οι άνθρωποι εκεί. Μα αυτό είναι το σπουδαίο. Για να πιστοποιηθεί το θαύμα. Και τον έφερε πίσω ο άγγελος, στο ίδιο σημείο. Προφανώς θα πήγε με άδεια χέρια στο χωράφι και ασφαλώς θα πήγε και λίγο καθυστερημένα. Και θα είπε εις τους εργάτες εκεί το περιστατικόν.

    Πώς αυτός πετάχτηκε, δηλαδή μεταφέρθηκε δια του αέρος τόσο γρήγορα; Έχομε λοιπόν ένα προηγούμενο δια την Ανάληψιν του Χριστού. Διότι ο Χριστός- προσέξτε αυτό- δεν είναι κάπου στο σύμπαν, αλλά είναι στη Βασιλεία Του. Και η Βασιλεία του Θεού δεν είναι μέσα στο Σύμπαν. Κάνετε μία απόπειρα να διέλθετε το σύμπαν... Ξέρετε ότι από τη μία άκρη στην άλλη χρειαζόμαστε είκοσι δισεκατομμύρια έτη φωτός; Να τρέχεις με την ταχύτητα του φωτός, 300 εκατομμύρια μέτρα το δευτερόλεπτο, και να κάνεις είκοσι δισεκατομμύρια χρόνια; Ο Χριστός ακαρεί έφθασε εις την Βασιλείαν Του. Ξέρετε μόνο πού καθυστέρησε; Όταν ανέβαινε σιγά-σιγά, στην ακτίνα οράσεως των μαθητών. Δια να τον απολαμβάνουν και να βεβαιώνουν την άνοδό Του. Εκεί ανήρχετο σιγά-σιγά, σιγά-σιγά. Όταν όμως πια δεν Τον έβλεπαν και οι άγγελοι τους είπαν τους μαθητάς: «Τι σταθήκατε να βλέπετε;». Ο Κύριος ακαρεί βρέθηκε εις την Βασιλεία Του. Πώς πέρασε το σύμπαν αυτό; Το υλικό σύμπαν. Με την ανθρώπινή Του φύση.

       Ένα άλλο περιστατικό. Δεν το γράφει ο άγιος Κύριλλος, θα σας το πω όμως εγώ, γιατί τι λέει παρακάτω; Ξέρετε τι λέει; «Καὶ τὰ μὲν ὅμοια μνημόνευε τῶν θαυμάτων». «Να μνημονεύεις, να αναφέρεις τα όμοια θαύματα». Γι΄αυτό λοιπόν δεν το αναφέρει, απλώς κάνει υπαινιγμό. Είναι ο Φίλιππος ο διάκονος. Εις το βιβλίο των Πράξεων των Αποστόλων, Καινή Διαθήκη τώρα, συνέβη το εξής. Λέγει το Πνεύμα το Άγιον εις τον Φίλιππον τον διάκονον, ένα από τους επτά διακόνους. Αυτός που είχε τα τέσσερα κορίτσια που παρθένευαν, που σας έλεγα την περασμένη Κυριακή στην ανάλυση των Πράξεων. «Σήκω πήγαινε κατά μεσημβρίαν», λέει, «προς Νότον, εκεί προς την Γάζα» εκεί ο δρόμος, λέγει, ήταν έρημος. Δηλαδή ψυχή δεν φαινόταν. Επαρχιακός δρόμος, ψυχή… Αναρωτιέται ο Φίλιππος: «Γιατί μου είπε το Πνεύμα του Θεού να έρθω εδώ;». Όταν όμως σκεφτόταν έτσι, βλέπει να έρχεται από πίσω του ένα αμάξι, αρχοντικό αμάξι. Με τον γνωστόν εκείνον Αιθίοπα της βασιλίσσης της Λιβύης. Η Κανδάκη. Ό,τι θα λέγαμε «Φαραώ» σήμερα. Κανδάκη· γενική ονομασία, δεν είναι το όνομά της. Και ήτο κάπου εκεί στη Λιβύη. Και ήρχετο· πήγε να περάσει μπροστά του το άρμα, δηλαδή η καρότσα αυτή και του λέει το Πνεύμα το Άγιο εις τον Φίλιππον: «Προσκολλήθητι». Ο Φίλιππος πήγε και γαντζώθηκε επάνω. Βλέπει τον Αιθίοπα αυτόν να μελετάει τον Ησαΐα. Ήταν προσήλυτος. Και του είπε το γνωστό εκείνο: «Γινώσκεις ἃ ἀναγινώσκεις;». Γυρίζει αυτόν να ιδεί. Λέει «Πώς θα το εγνώριζα αυτό, εάν κάποιος δεν με βοηθούσε;». Του υπέδειξε λοιπόν τα περί του Ιησού Χριστού και τον εβάπτισε. «Τι με εμποδίζει» λέει, «να βαπτιστώ;». «Τίποτα δεν σε εμποδίζει, εάν πιστεύεις ότι ο Χριστός είναι ο Υιός του Θεού, ο Ιησούς είναι ο Χριστός, ο Υιός του Θεού, τίποτα δεν σε εμποδίζει».  Έχομε, μάλιστα, θα λέγαμε, μία υποτυπώδη ομολογία πίστεως, ένα Σύμβολον Πίστεως, υποτυπώδες. Μετά έγινε πιο πλουσιότερο, διότι μπήκαν οι αιρέσεις. Και τότε κατέβηκαν εκεί σε ένα σημείο του δρόμου και είχε λίγο νερό και τον εβάπτισε εκεί τον ευνούχον αυτόν. Και τότε ο Φίλιππος αρπάχτηκε από το Πνεύμα του Θεού, κατά τον ίδιο τρόπο που αρπάχτηκε και ο Αββακούμ, εκείνος που πήγε στην Βαβυλώνα. Και τον έφερε εκεί κάπου στη Γάζα,  και εις την Τύρο, δεν θυμάμαι ακριβώς, και ο ευνούχος, λέει, δεν ξαναείδε τον Φίλιππον. Ξαφνικά έφυγε από μπροστά του. Χάθηκε. Και εκεί που αρπάχτηκε και τον πήγε τόσο μακριά το Πνεύμα το Άγιον, από κει συνέχισε την ιεραποστολή του ο διάκονος Φίλιππος. Να λοιπόν και ένα άλλο περιστατικό αναλήψεως.

Αλλά ας προχωρήσουμε. «Καὶ τὰ μὲν ὅμοια μνημόνευε τῶν θαυμάτων, τὴν δὲ ὑπεροχὴν τήρει τῷ Δεσπότῃ τῷ θαυματοποιῷ(Ό,τι αναφέρεις, ασφαλώς είναι σπουδαίο, αλλά την υπεροχή όμως στην Ανάληψή Του την έχει πάντοτε ο Χριστός). Οἱ μὲν γὰρ ἐβαστάζοντο, ὁ δὲ βαστάζει τὰ πάντα». Τι ωραίο αυτό! «Όλοι εβαστάζοντο από το Πνεύμα του Θεού, από τον άγγελον. Αλλά ο Κύριος όμως βαστάζει τα πάντα. Και δεν βαστάζεται από κανέναν». «Μνημόνευε ὅτι Ἐνὼχ μετετέθη, ἀλλ' Ἰησοῦς ἀνῆλθεν(Να θυμάσαι ότι ο Ενώχ μετετέθη, θυμόσαστε από την Παλαιά Διαθήκη. «Εὐηρέστησε», λέγει, «εἰς τόν Θεόν καί οὐχ εὑρέθη. Ὃτι μετέθηκεν αὐτόν ὁ  Κύριος». Μετετέθη λοιπόν ο Ενώχ. Ναι. Αλλά πού πήγε; Πού μετετέθη; Θα λέγαμε, ό,τι συνέβη με τον προφήτην Ηλίαν. Κάπου στον ουρανό. Δεν λέμε όμως πιο πολλά γιατί θα μας τα πει πιο κάτω ο άγιος Κύριλλος, για τον προφήτη Ηλία τουλάχιστον. «Ενώ ο Κύριος δεν μετετέθη αλλά ανήλθεν, ανέβηκε», δηλαδή πέρασε το σύμπαν και επήγε εις την Βασιλείαν Του.

     «Μνημόνευε τῶν περὶ Ἠλίαν τῶν χθὲς εἰρημένων».«Αυτά που λέγαμε χθες δια τον Ηλίαν». Τι κρίμα, να ξέραμε τι είχε πει ο άγιος Κύριλλος! Τι ανεφέρθη δια τον Ηλίαν;), ὅτι Ἠλίας μὲν ἐν ἅρματι πυρὸς ἀνελήφθη, Χριστοῦ δὲ τὸ ἅρμα μυριοπλάσιον χιλιάδες εὐφημούντων(«Επί άρματος», λέγει, «ηρπάγη. Αλλά ο Χριστός μύριες φορές παραπάνω από άρμα, διότι άγγελοι τον συνοδεύουν και τον επευφημούν». «Καὶ ὅτι -Μάλιστα αυτό που σας λέγω, είναι Ψαλμός, 67,18. Είναι προφητικό- Ἠλίας μὲν ἀνελήφθη πρὸς ἀνατολὰς τοῦ Ἰορδάνου, Χριστὸς δὲ πρὸς ἀνατολὰς τοῦ χειμάῤῥου Κέδρων ἀνῆλθεν, καὶ ὅτι ἐκεῖνος ὡς εἰς τὸν οὐρανόν, Ἰησοῦς δὲ εἰς τὸν οὐρανόν». Δύο φορές, αγαπητοί μου, αναφέρει δια τον προφήτην Ηλίαν το Δ΄Βασιλειών, ότι ανήλθεν- προσέξτε- «ὡς εἰς τὸν οὐρανόν». Δηλαδή «κάπου στον ουρανό». Ποιον ουρανό; Θα μας το πει λίγο πιο κάτω ο άγιος Κύριλλος. Αλλά ο Χριστός, λέγει, ανήλθε όχι «ὡς εἰς τὸν οὐρανόν», αλλά «εἰς τὸν οὐρανόν». Ανήλθε εις την Βασιλείαν Του· «καὶ ὅτι ἐκεῖνος μὲν εἶπε δοθήσεσθαι διπλᾶ ἐν πνεύματι τῷ ἁγίῳ μαθητῇ». Ξέρετε, ο Ελισσαίος τον παρεκάλεσε να πάρει διπλήν την μερίδαν της προφητείας και των χαρισμάτων. Και του λέει: «Αν δεις την Ανάληψή μου…». Υπήρχε περίπτωση να μην δει την ανάληψή του; «Και εάν», λέγει, «πάρεις τη μηλωτήν μου…». Και ανερχόμενος ο προφήτης, και την ανάληψή του είδε ο Ελισσαίος και τη μηλωτή πήρε, δεν τη χρειαζότανε πια την μηλωτή, μια προβιά ήταν, δερμάτινος χιτών, δεν τον  χρειαζότανε πια αυτόν· και τότε πήρε το προφητικό χάρισμα, δεν είναι ώρα τώρα εδώ να σας πω τι σημαίνει διπλό, έχει σημασία.

     «καὶ ὅτι ἐκεῖνος μὲν εἶπε δοθήσεσθαι διπλᾶ ἐν πνεύματι τῷ ἁγίῳ μαθητῇ Χριστὸς δὲ τοσαύτην παρέσχε τοῖς ἰδίοις μαθηταῖς ἀπόλαυσιν χάριτος τοῦ ἁγίου πνεύματος, ὥστε μὴ μόνον αὐτοὺς ἔχειν ἐν ἑαυτοῖς, ἀλλὰ καὶ διὰ τῆς ἐπιθέσεως τῶν χειρῶν αὐτῶν τῆς κοινωνίας αὐτοῦ μεταδιδόναι τοῖς πιστεύουσιν». Αλλά εδώ δεν χρειάστηκε ο Χριστός να δώσει καμία μηλωτή, για να πάρουν κάποιο χάρισμα οι μαθηταί Του. Έδωσε τόσο πλούσιο το Πνεύμα το Άγιον… Και όχι μόνο αυτό αλλά και οι μαθηταί δια της χειροτονίας να παρέχουν τα δώρα του Αγίου Πνεύματος εις τους διαδόχους των. Η υπεροχή του Χριστού έναντι του Ηλία.

    ΚΣΤ’ «Καὶ ὅταν οὕτως πρὸς Ἰουδαίους παλαίσῃς, ὅταν ἐξ ὁμοιότητος νικήσῃς(«Όταν» δηλαδή «έλθεις να παλαίψεις με όμοια επιχειρήματα και παραδείγματα προς τους Ιουδαίους, δηλαδή παρόμοια, ώστε να τους αποστομώσεις»), τότε ἐλθὲ λοιπὸν ἐπὶ τὴν ὑπεροχὴν τῆς τοῦ σωτῆρος δόξης, ὅτι οἱ μὲν δοῦλοι, ὁ δὲ υἱὸς τοῦ Θεοῦ(Κι εκείνοι μεν, ως δούλοι ανελήφθησαν ως εις ουρανόν ή ό,τι άλλο, τούτος όμως ως Υιός του Θεού). Καὶ οὕτως δὲ τῆς ὑπεροχῆς μνημονεύσεις, ἐννοῶν ὅτι τοῦ Χριστοῦ δοῦλος ἡρπάγη ἕως τρίτου οὐρανοῦ(Εδώ αρπάζεται δούλος του Χριστού. Ποιος; Ο Παύλος. Πού; Έως τρίτου ουρανού). Εἰ γὰρ Ἠλίας μὲν ἕως πρώτου ἔφθασε, Παῦλος δὲ ἕως τρίτου οὐρανοῦ, προτιμοτέρας ἄρα τετύχηκε τῆς ἀξίας». Καταπληκτικό! Ο Ηλίας, κάπου στον ουρανό. Πού; Προσέξτε, εντός του σύμπαντος. Ο Ηλίας δεν είναι στη Βασιλεία του Θεού. Είναι εντός του σύμπαντος. Ο Παύλος ανέβηκε έως τρίτου ουρανού. Και ξέρετε ποιος είναι ο τρίτος ουρανός; Ο Παράδεισος. Η χώρα των πνευμάτων. Είναι έξω από το σύμπαν. Η χώρα των πνευμάτων. Προσέξτε αυτό το σημείο. Αυτός είναι ο τρίτος ουρανός. Το λέει ο ίδιος. «Γνωρίζω έναν άνθρωπο που… κτλ, ανέβηκε έως τρίτου ουρανού, ἡρπάγη (ο ίδιος) εἰς τὸν παράδεισον καὶ ἤκουσεν ἄρρητα ῥήματα». Ταυτίζει ο ίδιος ο Απόστολος Παύλος τον τρίτον ουρανόν με τον Παράδεισον. Ο Ηλίας δεν είναι εις τον Παράδεισον. Αλλά «ὡς εἰς τὸν οὐρανόν». Συνεπώς και οι δούλοι του Χριστού είναι ανώτεροι από τον Ηλία και τον Ελισσαίο και τον Αββακούμ κ.λπ.

    «Μὴ ἐπαισχυνθῇς τοῖς σοῖς ἀποστόλοις(«Μην ντρέπεσαι για τους αποστόλους σου. Τους αποστόλους του Χριστού»). οὐκ εἰσὶ χείρονες Μωυσέως(«Δεν είναι κατώτεροι του Μωυσέως»), οὐδὲ δεύτεροι τῶν προφητῶν(«Ούτε δευτέρας σειράς από τους προφήτας»), ἀλλὰ καλοὶ μετὰ καλῶν καὶ καλῶν καλλίονες(«Αλλά καλοί μαζί με τους καλούς κι απ΄τους καλούς, καλύτεροι, είναι οι απόστολοι»). Ἠλίας μὲν γὰρ ἀνελήφθη εἰς οὐρανόν, ἀλλὰ Πέτρος ἔχει τὰς κλεῖς τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν(«Ο Ηλίας ανέβηκε κάπου στον ουρανό, αλλά ο Πέτρος έχει τα κλειδιά της βασιλείας των ουρανών». Δέστε διαφορά), ἀκούσας(αφού άκουσε από τον Χριστόν:)· ὅσα ἂν λύσῃς ἐπὶ τῆς γῆς, ἔσται λελυμένα ἐν τοῖς οὐρανοῖς. Ἠλίας εἰς οὐρανὸν μόνον, Παῦλος δὲ καὶ εἰς οὐρανὸν καὶ εἰς παράδεισον(«Ανέβηκε εις τον ουρανόν και εις τον Παράδεισον» -ο τρίτος ουρανός, που σας είπα), (ἔπρεπε γὰρ τοὺς μαθητὰς τοῦ Ἰησοῦ πολυπλασίονα λαβεῖν τὴν χάριν)(«διότι οι μαθηταί του Χριστού έπρεπε να πάρουν πολλαπλασία την χάριν») ἤκουσεν ἄῤῥητα ῥήματα, ἃ οὐκ ἐξὸν ἀνθρώπῳ λαλῆσαι(«Κι άκουσε λόγια που όχι μόνον δεν επιτρέπεται, δεν είναι δυνατόν να ακουστούν τα λόγια αυτά, να ειπωθούν με ανθρώπινο στόμα». Είναι τα άκτιστα ρήματα. Και τα άκτιστα ρήματα…ξέρετε, τα λόγια του Ευαγγελίου είναι κτιστά. Τα τυπώνομε κ.τ.λ. Αλλά εκείνα που ο Παύλος ήκουσε ήταν τα άκτιστα ρήματα. Γι’αυτά ουκ εξόν, δεν είναι δυνατόν, κι όχι μόνο δεν επιτρέπεται, αλλά δεν είναι δυνατόν αυτά να ειπωθούν. «Κατέβη δὲ ὁ Παῦλος ἄνωθεν πάλιν, οὐχ ὅτι ἀνάξιος ἦν τῆς ἐν τῷ τρίτῳ οὐρανῷ διατριβῆς, ἀλλ' ἵνα ἀπολαύσας τῶν ὑπὲρ ἄνθρωπον καὶ ἔντιμος καταβὰς καὶ Χριστὸν κηρύξας καὶ ὑπεραποθανὼν αὐτοῦ λάβῃ καὶ τὸν τοῦ μαρτυρίου στέφανον». «Κατέβηκε πάλι ο Παύλος· όχι γιατί ήταν ανάξιος, αλλά για να κηρύξει τον Χριστόν και να τύχει και του μαρτυρίου και του στεφάνου του μαρτυρίου». «Παρέλιπον δὲ νῦν τὰ λοιπὰ τῆς κατασκευῆς τὰ χθὲς ἐπὶ τῆς συνάξεως εἰρημένα τῆς Κυριακῆς· παρὰ γὰρ τοῖς συνετοῖς ἀκροαταῖς αὐτάρκης μόνον καὶ ὑπόμνησις εἰς μάθησιν». «Για τους μαθητάς εκείνους που έχουν σύνεσιν, αρκετά αυτά που είπαμε».

   Πιστεύω λοιπόν, αγαπητοί μου, ότι και για μας, αυτά που είπαμε, εκείνοι που έχουν πραγματικά όρεξη, έχουν διάθεση, πραγματικά είναι πολύ αρκετά, αυτά που μας λέγει ο λόγος του Θεού για να γνωρίζουμε το περιεχόμενο της πίστεώς μας και να συμμορφούμεθα με αυτό.

96η ομιλία στο βιβλίο των "Κατηχησεων του Αγίου Κυρίλλου" Αρχιεπισκόπου ιεροσολύμων.

Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Κατηχήσεις Ἁγίου Κυρίλλου " εδώ ⬇️.
http://www.arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/diafora-uemata/katixhseis-agioy-kyrilloy
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40pflatKwmt7YTFImD8-XbX0

Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.

Μεταφορά της απομαγνητοφωνημένης ομιλίας σε ηλεκτρονικό κείμενο και επιμέλεια:
Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Ἡ δαιμονική μέθοδος τῆς συνυπάρξεως τοῦ διαλόγου, τῆς διεισδύσεως καί τῆς ἀνατροπῆς.

†.Αν ερωτήσετε όμως παιδιά πώς κατάφερε ο διάβολος να μετακινήσει τους Πρωτόπλαστους από τον Παράδεισο;

Πώς κατάφερε ο διάβολος να μετακινήσει τους Πρωτόπλαστους από τον Παράδεισο κ να έχουμε όλην αυτήν την περιπέτεια της ανθρώπινης ιστορίας; Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο

διάβολος μετήλθε 4 στάδια (4 φάσεις), για να το επιτύχει αυτό. Αυτές οι φάσεις είναι:

 α. Η συνύπαρξη,

 β. Ο διάλογος,

 γ. Η διείσδυση και

 δ. Η ανατροπή.

Την ίδια μέθοδο ο διάβολος μετέρχεται όχι μόνον τότε αλλά κ πάντοτε, μέσα στην Ιστορία, μέχρι σήμερα και μέχρι να τελειώσει ο κόσμος. Την ίδια μέθοδο μετέρχεται ο διάβολος , διότι θέλει να επιτύχει την ανατροπή τού πλάσματος που λέγεται Άνθρωπος. Από φθόνο προς τον άνθρωπο ο διάβολος πάντοτε κινείται.

Για να το δείτε αυτό, θα σας διαβάσω μια πολύ μικρή περικοπή από το Βιβλίο τής “Γενέσεως” κ θα το δείτε ανάγλυφο αυτό. Στο Γ’ Κεφάλαιο της “Γενέσεως” μας σημειώνει ο Μωϋσής:

 “Οδὲ ὄφις ἦν φρονιμώτατος πάντων τῶν θηρίων τῶν ἐπὶ τῆς γῆς, ὧν ἐποίησε Κύριος ὁ

Θεός. Καὶ εἶπεν ὁ ὄφις τῇ γυναικί· τί ὅτι εἶπεν ὁ Θεός, οὐ μὴ φάγητε ἀπὸ παντὸς ξύλου τοῦ παραδείσου; καὶ εἶπεν ἡ γυνὴ τῷ ὄφει· ἀπὸ καρποῦ τοῦ ξύλου τοῦ παραδείσου φαγούμεθα, ἀπὸ δὲ τοῦ καρποῦ τοῦ ξύλου, ὅ ἐστιν ἐν μέσῳ τοῦ παραδείσου, εἶπεν ὁ Θεός, οὐ φάγεσθε ἀπ᾿ αὐτοῦ, οὐ δὲ μὴ ἅψησθε αὐτοῦ, ἵνα μὴ ἀποθάνητε. Καὶ εἶπεν ὁ ὄφις τῇ γυναικί· οὐ θανάτῳ ἀποθανεῖσθε· ᾔδει γὰρ ὁ Θεός, ὅτι ᾗ ἂν ἡμέρᾳ φάγητε ἀπ᾿ αὐτοῦ, διανοιχθήσονται ὑμῶν οἱ ὀφθαλμοὶ καὶ ἔσεσθε ὡς θεοί, γινώσκοντες καλὸν καὶ πονηρόν. Καὶ εἶδεν ἡ γυνή, ὅτι καλὸν τὸ ξύλον εἰς βρῶσιν καὶ ὅτι ἀρεστὸν τοῖς ὀφθαλμοῖς ἰδεῖν καὶ ὡραῖόν ἐστι τοῦ κατανοῆσαι, καὶ λαβοῦσα ἀπὸ τοῦ καρποῦ αὐτοῦ ἔφαγε· καὶ ἔδωκε καὶ τῷ ἀνδρὶ αὐτῆς μετ᾿ αὐτῆς καὶ ἔφαγον.

Καὶ διηνοίχθησαν οἱ ὀφθαλμοὶ τῶν δύο, καὶ ἔγνωσαν ὅτι γυμνοὶ ἦσαν, καὶ ἔρραψαν φύλλα συκῆς καὶ ἐποίησαν ἑαυτοῖς περιζώματα.”

Σ’ αυτήν τη μικρή περιοκοπή είναι κ περικλείεται ό,τι σάς είπα. Δηλαδή πώς ακριβώς ο

διάβολος εργάσθηκε να εξώσει τους Πρωτόπλαστους από τον Παράδεισο.

Το πρώτο είναι η συνύπαρξη.

Ο διάβολος βρέθηκε μπροστά τους. Βέβαια, δεν βρέθηκε σαν κάτι που μπορούσε να τους

τρομάξει, αλλά υπό την μορφή ενός φιδιού. Τώρα, το εάν διάβολος μπήκε σ’ ένα φίδι ή, απλώς, εμφανίστηκε σαν φίδι αυτό δεν έχει κ πολλή σημασία. Ο διάβολος έχει την δυνατότητα να

μετασχηματίζεται. Όπως κ οι Άγγελοι. Φυσικά, αυτός ο μετασχηματισμός δεν είναι

μετασχηματισμός πραγματικός αλλά είναι , ας το πούμε, φανταστικός. Δηλαδή, για μια στιγμή, ο άνθρωπος νομίζει ότι βλέπει κάτι, ενώ, στην πραγματικότητα, αυτό δεν είναι αληθές. Όπως οι Άγγελοι εμφανίζονται ως άνθρωπος, αλλά δεν είναι πραγματικοί άνθρωποι. Και, για μια στιγμή, μπορεί αυτό το σχήμα να χαθεί από τα μάτια τού ανθρώπου κ να μνη ξαναδεί το Άγγελο, γιατί ήταν μόνον ένα σχήμα.

Έτσι, λοιπόν, ο διάβολος δημιούργησε προϋποθέσεις συνυπάρξεως και εμφανίσθηκε στους Πρωτόπλαστους. Δεν εμφανίζεται όπως είναι! Δεν θα ήταν δυνατόν αυτό, βέβαια, ως πνεύμα που είναι, αλλά διαλέγει το σχήμα τού όφεως.

Φυσικά, μιλούσε. Αυτό θα ‘πρεπε, ήδη, να δημιουργήσει μίαν απορία στους Πρωτόπλαστους: πώς μπορούσε ένα ζώο, που δεν ανήκει στη δική τους την κατηγορία, δηλαδή δεν είναι

άνθρωπος, πώς μπορούσε αυτό να ομιλεί; ότι μπορεί να ομιλήσει ένα φίδι (δηλαδή καλύτερα ο διάβολος, διά μέσου ενός ζώου), αυτό δεν είναι περίεργο! Σας θυμίζω την όνο τού Βαρλαάμ, από την Παλαιά Διαθήκη, από το Δευτερονόμιο, που εκεί αναφέρεται ότι γύρισε η όνος τού Βαρλαάμ και λέγει στον Βαρλαάμ: “τι με χτυπάς; Δεν βλέπεις ποιος με εμποδίζει να περπατήσω;” Φυσικά δεν μίλησε το γαϊδουράκι! Διότι την ίδια στιγμή έβλεπε έναν Άγγελο μπροστά του ο Βαρλαάμ και δεν μίλησε το γαϊδουράκι. Μίλησε ο Άγγελος. Έτσι κι εδώ: δεν μιλάει το φίδι · μιλάει ο διάβολος. Έπρεπε, όμως, αυτό να δημιουργήσει μιαν απορία στους Πρωτόπλαστους: “πώς θα ήταν δυνατόν ποτέ το φίδι να μπορεί να ομιλεί;”

 Ωστόσο, βρέθηκε μαζί τους (ο διάβολος), υπό την μορφή τού όφεως. Και αυτό το ότι “βρέθηκε” και οι Πρωτόπλαστοι αποδέχονται αυτήν την ύπαρξη του διαβόλου μαζί τους (δηλ. την

συνύπαρξη) από ‘κεί αρχίζει το κακό. Θα μπορούσαν να πουν, με τνη πρώτη φράση που θα

‘λεγε ο διάβολος “λυπούμεθα αλλά δεν έχουμε καμία κοινωνία μαζί σου, δεν ξέρουμε ποιος είσαι”. Πολύ δε παραπάνω, εάν υποτεθεί ότι άκουγαν και τα παρακάτω που θα έλεγε ο διάβολος, για να δημιουργήσει όλην εκείνη τη διαδικασία τής πλάνης, που δημιούργησε στους

Πρωτόπλαστους. Και θα μπορούσαν να του πουν “ σταμάτα! Ό,τι , ακριβώς , συμβαίνει τώρα (μ’ εσένα) δεν συμφωνεί μ’ ό,τι μάς είπε ο Θεός “ . Αυτό οι Πρωτόπλαστοι δεν το έκαναν. Έτσι άφησαν, για μια στιγμή, να συνυπάρξουν με τον διάβολο. Αυτά έχουν τεράστια σημασία στην καθημερινή μας ζωή. Γιατί τις ίδιες αυτές φράσεις τίς χρησιμοποιεί ο διάβολος ανά πάσα στιγμή σε όλους τούς ανθρώπους. Αυτή η συνύπαρξη του καλού και τού κακού , που, στην εποχή μας, θεωρείται ότι είναι κάτι πάρα πολύ φυσικό και απλό, που, όμως, είναι κάτι πολύ καταστρεπτικό, όσες φορές εμφανίσθηκε, δημιούργησε καταστροφή. Αν θέλουμε να ρίξουμε μία ματιά στην ιστορία τού ανθρώπου, θα δούμε ότι ο Θεός απαγορεύει την συνύπαρξη των απογόνων τού Κάιν με τους απογόνους τού Σηθ. Ο δε Σηθ είναι σε αντικατάσταση του Άβελ, που τον είχε φονεύσει ο Κάιν. Είναι δε ο ευσεβής, ο πνευματικός άνθρωπος ο Σηθ, εκείνος που δημιουργεί τη γενεά των υιών τού Θεού (ενώ η γενεά τού Κάιν λέγεται “οι υιοί των ανθρώπων” , που δεν έχουν καμία σχέση με τον Θεό) και η γενεά αυτή θα φέρει αργότερα τον Μεσσία. Θα δούμε στο κατά Λουκάν Ευαγγέλιο, όταν κινείται κ περιγράφει τη γενεαλογία τού Κυρίου μας (ο Λουκάς) κ κινείται εκ των κάτω προς τα άνω, δηλαδή από τον Χριστό προς τούς γεννήτορές του, καταλήγει στον Σηθ. Του Σηθ, λέγει, του Αδάμ τού Θεού. Δεν κατάγεται, λοιπόν, ο Χριστός από την γενεά τού Κάιν, αλλά από την γενεά τού Σηθ.

Έτσι, ο Θεός είπε να μη συνυπάρξει η μία γενεά με την άλλη. Η καθεμιά χωριστά. Σημειώστε δε ότι εδώ υπάρχει αρκετός ορθολογισμός : “γιατί; Τι έχω να πάθω;” “Ό,τι έπαθαν κι οι Πρωτόπλαστοι!” είν’ η απάντηση. Είναι το πρώτο στάδιο του κακού η συνύπαρξη. Αλλά ό,τι έπαθα κι οι δύο, εκείνες, γενεές. Διότι εκείνες οι δύο γενεές, κάποια στιγμή, ξέχασαν την εντολή τού Θεού κ συνυπήρξαν. Είδαν, λέει, οι υιοί τού Θεού τας θυγατέρας των υιών των ανθρώπων ότι ήσαν ωραίες και δημιούργησαν συνύπαρξη! Κι αυτή η συνύπαρξη δημιούργησε τον Κατακλυσμό! Διότι έφθασαν οι άνθρωποι αυτοί να γίνουν, όπως λέει ο Θεός, σάρκες. “Ου μή καταμείνη το Πνεύμα Μου εν αυτοίς διά τό είναι αυτούς σάρκας!” Κι έγινε ο Κατακλυσμός! Διότι εφθάρησαν οι άνθρωποι εκείνοι. Από πού εφθάρησαν; Από την συνύπαρξη. Γι’ αυτόν τον λόγο κ οι Εβραίοι, όταν κατοίκησαν τη Γη τής Επαγγελίας, πήραν την εντολή από τον Θεό να μην μειχθούν με τους γειτονικούς τους λαούς. Κ τους είπε ο Θεός “δεν θα δημιουργήσετε μεικτού γάμους, δεν θα δημιουργήσετε κοινές γιορτές ούτε θ ανοίξετε εμπορικές δοσοληψίες.

Θα ‘λεγε κανείς για μια στιγμή ότι αυτό σήμερα είναι κάτι το απαράδεκτο. Και, όμως, παιδιά,

αυτό στάθηκε αιτία οι Εβραίοι να χάσουν την ευλογία τού Θεού, διότι μπήκαν στις συνήθειες των

ειδωλολατρών, των γειτονικών λαών με τους ειδωλολάτρες, και, έτσι, τιμωρούμενοι από τον Θεό, εσύρθησαν αιχμάλωτοι, αφού, βεβαίως, προηγουμένως, πολλές φορές, με πολέμους,

έπαθαν ζημιές στη χώρα τους, εσύρθησαν αιχμάλωτοι, τον μεν βόρειο βασίλειο στους

Ασσυρίους, στη Νινευί, το δε νότιο βασίλειο, ύστερα από κάποια χρόνια, στη Βαβυλώνα. Αλλά κ τότε δημιουργήθηκαν δύο βασίλεια, δηλαδή βόρειο κ νότιο βασίλειο, κι αυτό ήταν αποτέλεσμα του ότι δεν πρόσεξαν και δημιούργησαν συνυπάρξεις με γειτονικούς λαούς. Δηλαδή, μπήκαν γυναίκες ως σύζυγοι στη ζωή των Εβραίων, στη ζωή τού βασιλικού οίκου, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί αυτό το κακό. Το είπε ο Θεός “θα σας τιμωρήσω γι’ αυτό το οποίο έχει γίνει”. 

Έφθασαν μέσα στην ίδια πόλη που λατρευόταν ο Θεός, στον Ναό τού Σολομώντος, να έχουν ανεγερθεί κ να είναι διαφόρων θεοτήτων των γειτονικών λαών, προς χάρη των γυναικών που είχε ήδη μπει, πια, στη ζωή των Εβραίων.

Αυτό Θεός το ανανεώνει στην Καινή Διαθήκη (διότι μπορεί να πείτε ότι αυτό ήταν στην Παλαιά Διαθήκη) και, βέβαια, ο Θεός είχε το σχέδιό Του, δεν ήθελε να μειχθεί ο λαός αυτός, οι Εβραίοι, για να φέρει τον Μεσσία. Να φέρει την Θεοτόκο και, διά τής Θεοτόκου, τον Μεσσία. Έπρεπε, λοιπόν, ο λαός αυτός ν’ αποτελεί το υγιές πλαίσιον, στο οποίο έπρεπε να γεννηθεί και αναπτυχθεί ο Μεσσίας. Αλλά, όμως, μη νομίζετε ότι αυτό ανήκει στην Παλαιά Διαθήκη · είναι και μία πραγματικότητα της καινής Διαθήκης. Κ, μάλιστα, αν το θέλετε, ακόμη αυστηρότερα. Και, ναι μεν, ο Θεός έλεγε “τα σύνορα των Εβραίων να είναι κλειστά”. Σήμερα έχουμε νοητά σύνορα, που πρέπει ο κάθε πιστός να ξέρει ότι πέραν από αυτό δεν θα κινηθεί. Κι αυτά τα νοητά σύνορα είναι αναγκαιότατα, αν θέλει ο πιστός να ζήσει κ να μείνει πιστός κ όρθιος κ να μην προχωρήσει στο πρώτο στάδιο της καταστροφής του, που είναι η συνύπαρξη. Δηλαδή η συνύπαρξη με το κακό. Γι’ αυτό λέγει στην Προς Κορινθίους Επιστολή του, στην Δευτέρα Επιστολή, 6,14 έως 18, τα εξής ο Απόστολος Παύλος:

“Μη γίνεσθε ετεροζυγούντες απίστοις” . Το “ετεροζυγώ” είναι από την Παλαιά Διαθήκη ως λέξη. Και αναφέρεται στον Νόμο τού Θεού στα ζώα. Λέει “δεν θα ζεύξεις δύο διαφορετικά ζώα, όταν θέλεις αν οργώσεις” . Δεν μπορείς να βάλεις, επί παραδείγματι, βόδι και άλογο ή βόδι και γάιδαρο. Όχι, λέει, θα βάλεις ή το ένα ζώο ή το άλλο ζώο. Δεν θα κάνεις αυτό το ζευγάρωμα, τρόπον τινά, να βάλεις σ’ έναν ζυγό, για να οργώσεις το χωράφι σου, δυο διαφορετικά ζώα! Άν λάβουμε υπ’ όψη το κλειδί τής ερμηνείας τού θέματος, θα έλεγε κανείς: “γιατί;” . Είναι σε μια περίπτωση που λέει ο Απόστολος Παύλος ότι “ου φιμώσεις βουν αλοώντα’ , δηλαδή δεν θα φιμώσεις βόδι το οποίο αλωνίζει, άσε το να φάει όσο θέλει. Μες στην Καινή Διαθήκη, τώρα, ο Απόστολος Παύλος (το λέει). Αυτό γράφει κ για μας. Ότι Άξιος εργάτης τού μισθού αυτού.

Δηλαδή ο πνευματικός εργάτης θα φάει. Εκείνος που εργάζεται. Ή “τω Θεώ μέλει περί των βοών ή δι’ ημάς πάντως λέγει; Δι’ ημάς γαρ εγράφη”. Μήπως ενδιαφέρεται ο Θεός για τα βόδια;

Για σας δε γράφτηκε αυτό; Ώστε, λοιπόν, αυτό το “δεν θα βάλεις δυο ζώα διαφορετικά να οργώνουν” αναφέρται στους ανθρώπους με μίαν εικόνα στα ζώα. Και ποιο είν’ αυτό; “Δεν θα μπεις κάτω απ’ τον ίδιο ζυγό εσύ, ο πιστός, μ τον άπιστο.” Να ξαναδιαβάζω τη φράση του: “μη γίνεστε ετεροζυγούντες απίστοις” . Είναι πολύ σημαντικό αυτό, εξαιρετικά σημαντικό. Και,

μάλιστα μπορούμε να πούμε στη λέξη “ετεροζυγούντες” υπάρχει πάλι το κλειδί τής ορθής ερμηνείας τής Παλαιάς Διαθήκης.

Λέει ακόμη : “εξέλθετε εκ μέσου αυτών και αφορίσθητε, λέγει Κύριος, και ακαθάρτου μη άπτεσθε καγώ εισδέξομαι υμάς”. Το λέει στην Παλαιά και το ανανεώνει το Πνεύμα τού Θεού στην Καινή. Γιατί το λέει αυτό στούς Κορινθίους τώρα ο Απόστολος Παύλος. Λέει “βγείτε από ανάμεσά τους” . Ποιοι είναι αυτοί, από τους οποίους πρέπει να βγείτε; Οι άπιστοι, οι διεφθαρμένοι. Ο λαό, δηλαδή, ο μακράν τού Θεού. Τι θα πει “βγαίνω από ανάμεσά τους” ; 

Σημαίνει ότι θα βγω τροπικά. Δεν θα βγω τοπικά. Ο ίδιος ο Απίστολος Παύλος λέει: “μη

συναναμείγεσθε πόρνοι” , μην κάνετε, δηλαδή, συντροφιά με ανήθικους ανθρώπους. Και δεν

εννοώ, λέει, τους ανήθικους ανθρώπους τού κόσμου, διότι, τότε, αλλιώτικα, θα οφείλαμε να εξέλθουμε των πόλεων κ να πάρουμε τα βουνά. Αλλ’ εννοώ, λέει, εάν κάποιος αδελφός ονομάζεται ότι είναι ανήθικος, με αυτόν ούτε θα φάτε μαζί. Είναι πάρα πολύ σημαντικό. Τι σημαίνει εδώ πέρα; Σημαίνει ότι “τροπικά θα εξέλθω” ; Δεν θα φύγω από την πόλη μου. Τότε, σας είπα, υπήρχαν αισθητά σύνορα. Οι Εβραίοι δεν έπρεπε να έχουν σχέση με τους γειτονικούς λαούς. Σήμερα δεν πρέπει να έχουμε σχέση τροπική με τους ανθρώπους τής αμαρτίας, τους ανθρώπους, δηλαδή, τους αλλοτριωμένους. Έστω κι αν όλοι είμαστε Χριστιανοί. Αλλά κατ’ επίφαση. Γι’ αυτό μπορούμε να πούμε ότι οι συνθήκες σήμερα είναι πάλι οι ίδιες μ εκείνες που υπήρχαν όταν ο Απόστολος Παύλος Έγραφε την πρώτη και Δευτέρα Προς Κορινθίους

Επιστολές του. Ας το ξέρουμε, λοιπόν, αυτό. Έτσι θα βγούμε: τροπικά. Στο Πανεπιστήμιο, σε

μια Στρατιωτική Σχολή, οπουδήποτε, στην κοινωνία, στην γειτονιά, στην πολυκατοικία, στην ίδια την οικογένεια ενίοτε. Συνυπάρχουμε, θα λέγαμε, κατά τρόπον που εγώ είμαι δίπλα στον άλλον.

Στην πόλη κινούμαι, μπαίνω στο λεωφορείο, στο τρένο, περπατάω στα καταστήματα, στα πεζοδρόμια. Αλλά δεν θα έχω μαζί με τους άλλους μία κοινωνία, οπότε ο τρόπος μου θα είν’ εκείνος που δεν θα μετέχω, δεν θα συνυπάρχω με αυτούς. Δείτε πόσο σημαντικό είν’ αυτό.

“Και ‘αφορίσθητε’ λέγει Κύριος ο Θεός.” : χωριστείτε. “Αφορίζω” θα πει “ξεχωρίζω”. “Και ακαθάρτου μη άπτεσθε” = τίποτα το ακάθαρτο μην το αγγίζετε. Όχι να το ζείτε! Ούτε αν να το αγγίζετε! “Καγώ εισδέξομαι υμάς” = και εγώ θα σας δεχθώ. “Θα γίνετε παιδιά Μου” λέει ο Θεός.

Βλέπετε, θα λέγαμε από μιαν άποψη, ποια είναι η στάση των Χριστιανών μέσα στη ζωή; Ίσως πολλές φορές δημιουργείται το πρόβλημα πώς πρέπει να σταθούμε μέσα σ’ έναν σύγχρονο κόσμο με τα είδωλά του, ο οποίος κατ’ επίφαση είναι χριστιανικός. Εμείς υποτίθεται ότι ξεκινάμε

να ζήσουμε όχι κατ’ επίφαση αλλά κατά συνείδηση την χριστιανική μας ιδιότητα. Πώς πρέπει να σταθώ; Αυτό το πρόβλημα, το πώς πρέπει να σταθώ, στο λύνει ο Λόγος τού Θεού. Θα συνυπάρχω μεν, αλλά θα έχω εξέλθει από τον κόσμο αυτόν τροπικά. Κάθομαι με τον πλαϊνό μου στο θρανίο κ παρακολουθώ μαθήματα. Αν κ με τον πλαϊνό μου θα έχω την καλημέρα μου, τη συμφοιτητική, τη συμμαθητική, αλλά δεν θα έχω ιδιαίτερες συντροφιές μαζί του. Λέει ο Κύριος το εξής, για να δείτε την εικόνα τού πράγματος ακόμα καλύτερα. Στο ίδιο κρεβάτι, λέει, κοιμούνται δυο άνθρωποι. Σ’ ένα κρεβάτι για να κοιμούνται δυο άνθρωποι, πρέπει να ‘χουν πολύ στενή συγγένεια. Ή θα είναι δύο σύζυγοι ή θα είναι πατέρας με γιο ή μάνα με κόρη. Ο ένας παραλαμβάνεται, λέει, κι ο άλλος αφήνεται. Στον ίδιο μύλο, λέει, αλέθουν δυο γυναίκες. Η μια

παραλαμβάνεται, η άλλη αφήνεται. Σε τι παραλαμβάνεται κ αφήνεται; Γίνεται η Κρίση, ο ένας πηγαίνει στη Βασιλεία τού Θεού κι άλλος πηγαίνει κάτω, για να δικαστεί. Για την κόλαση. Ενώ είναι μαζί! Κοιτάξτε! Ενώ είναι μαζί! Βλέπουμε, λοιπόν, αυτή την συνύπαρξη να μην είναι, παρά συνύπαρξη αισθητή αλλά όχι τροπική. Δυο άνθρωποι τόσο κοντά ~ μπορεί ο ένας να σώζεται κι ο άλλος να μη σώζεται. Αν πραγματικά επιθυμείτε τη σωτηρία σας, αυτό πρέπει να το σκεφτείτε πάρα πολύ σοβαρά. Έτσι, θα λέγαμε, δε θα πρέπει να συνυπάρχουμε ως προς το κοσμικό φρόνημα με τους άλλους ανθρώπους, Και, όπως λέει ο Απ. Παύλος (Προς Ρωμαίους 12,2) “μη

συσχηματίζεσθε τω αιώνι τούτω αλλά μεταμορφούσθε τη ανακαινώσει του νοός υμών”. Είδατε;

“Μη συσχηματίζεσθε”, το “συνυπάρχω” και το “συσχηματίζομαι” είναι το ίδιο! Δηλαδή γίνομαι το ίδιο σχήμα. Ποιο είν’ εκείνο που θα με κάνει το ίδιο σχήμα με τους άλλους; Το κοσμικό φρόνημα.

Το να σκέφτομαι κοσμικά, όπως σκέφτεται ο κόσμος. Όχι, να μη σκεφτόμαστε κοσμικά. “Μή συσχηματίζεσθε”, λέγει, “το αιώνι τούτω” . Αλλά “μεταμορφουσθε”, δηλαδή ν’ αλλάζει η ψυχή σας, ο νους σας να σκέπτεται εκείνο το οποίο θέλει ο Θεός.

Μετά από την συνύπαρξη, ο διάβολος μετέρχεται (είναι σπουδαία μέθοδος αυτή τού

διαβόλου) μίαν άλλη φάση. Όταν δει ότι πέτυχε στην συνύπαρξη, ανοίγει διάλογο. Είναι ο διάλογος. Τι λέει στην Εύα πρώτα; Φαίνεται ότι ο Αδάμ πιο πέρα ήταν, απουσίαζε. Μετά, φαίνεται, ήλθε ο Αδάμ. Λέει “τι ότι είπεν ο Θεός να μη φάτε από τούς καρπούς των δένδρων τού Παραδείσου;” “Τι ότι” , δηλαδή “τι είναι αυτό που ακούω;” .Τι είν’ αυτό που είπε ο Θεός; Κι η Εύα λέει: “όχι, αυτό δεν είναι αληθινό! Μπορούμε να φάμε απ’ όλους τούς καρπούς των δένδρων τού Παραδείσου, πλην των καρπών τούτου τού δένδρου”. Λέει “τι;” . Ανοίγει διάλογο μαζί της.

“Ξέρετε” , λέει, “γιατί σάς το είπε ο Θεός αυτό (όπως σας διάβασα την περικοπή) ; Για να μη γίνετε θεοί! Γνώριζε ο Θεός ότι την ημέρα που θα δοκιμάσετε τον καρπό, θα άνοιγαν τα μάτια σας κ θα γινόσασταν θεοί! Για να μην γίνετε, λοιπόν, θεοί, γι’ αυτό σάς είπε ο Θεός να μην

δοκιμάσετε” . Και υποβάλλει την ιδέα τής ισοθεΐας. Αλλά πώς υπεβλήθη η ιδέα τής ισοθεΐας; Με τον διάλογο! Δευτέρα φάση, λοιπόν, ο διάλογος. Ξέρετε ότι ο διάλογος έχει δυο μορφές. Η μία μορφή του είναι η διασάφηση και η άλλη είναι η διερεύνηση. Όταν θέλουμε να διασαφήσουμε κάτι μες στον Χριστιανισμό, βεβαίως, ο διάλογος είναι αναγκαιότατος. Ρωτούμε: τι θέλε να πεί εδώ η Αγία Γραφή; Τι εννοεί εδώ η Αγία Γραφή; Οι Μαθητές, πολλές φορές, είχαν ανοίξει διάλογο με τον Κύριο, ζητώντας διασάφηση. Υπάρχει, όμως, και ο διάλογος ως διερεύνηση.

Είναι οι άνθρωποι οι οποίοι μελετούν την Αγία Γραφή, αλλά δεν τη μελετούν για να τη μάθουν, αλλά διερευνούν να βρουν την αλήθεια ( είναι, τάχα, εδώ η αλήθεια ; ) . Και, όπως ανοίγουν διάλογο με άλλους πνευματικούς ανθρώπους, να δουν πού είναι η αλήθεια. Όχι! Αυτό είν’ απαράδεκτο το δεύτερο. “Πιστεύω” θα πει ότι “πιστεύω το Ευαγγέλιο όπως είναι” . Αν ανοίγω διάλογο, θέλω να μάθω περισσότερα πράγματα και να γνωρίζω κ την αλήθεια, η οποία μού είναι αποδεκτή εκ των προτέρων. Όταν έρχομαι κ λέγω “κ πώς αυτό;” κ “γιατί εκείνο;” κ απιστώ κ.τ.λ., αυτό είναι διάλογος που φανερώνει ορθολογισμό κ είναι επικίνδυνο πράγμα αυτός ο

διάλογος. Μην ξεχνάτε δε ότι, με τον διάλογο που ανοίγουμε, δημιουργείται η λεγόμενη

“διαλεκτική”. Και ξέρετε τι είναι η “διαλεκτική” ; “Διαλεκτική τέχνη” είν’ ο διάλογος, αλλά η “διαλεκτική - ο “διαλεκτισμός”, αν θέλετε - είναι το εξής πράγμα: Κάνεις διάλογο με την Αγία Γραφή. Και λέει ο Λόγος τού Θεού αυτό. Λες εσύ: “γιατί να το δεχτώ όπως είναι κ να μην βάλουμε λίγο νερό στο κρασί μας;” . Δηλαδή γιατί θα πρέπει να είναι έτσι κ να μην είναι αλλιώς;

Με άλλα λόγια, με τον διάλογο βάζουμε κ δημιουργούμε έναν συμβιβασμό. Είναι αυτό που λένε οι καταστηματάρχες, όταν κάθεσαι εσύ στη βιτρίνα κ βλέπεις τα πρόσωπα της βιτρίνας κ ανοίγει ο καταστηματάρχης την πόρτα κ σου λέει “περάστε, κύριε”. “Μα δεν θέλω τίποτα να ψωνίσω” λες εσύ. “Όχι, κύριε, περάστε να κουβεντιάσουμε!” Υπάρχει έξω από την βιτρίνα τής Εμπορικής Τραπέζης (στη Λάρισα), της Εμπορικής Πίστεως, λέει το εξής: “ελάτε να κουβεντιάσουμε” . Να η

μέθοδος! “Ελάτε να κουβεντιάσουμε!” Διότι ξέρει πολύ καλά ο τραπεζίτης ότι, αν εσύ δρασκελίσεις την πόρτα τής τραπέζης κ πας να κουβεντιάσεις, θα σε καταφέρει αν έχεις χίλιες

δραχμές στην άκρη να τις κάνεις κατάθεση! Οπότε θα επωφεληθεί η Τράπεζα. “Ελάτε να συζητήσουμε, ελάτε να κουβεντιάσουμε”, είναι σπουδαίο αυτό. Και στο “ελάτε να κουβεντιάσουμε” τότε τι γίνεται; Αν το κάνουμε αυτό με το Ευαγγέλιο, τότε σημαίνει ότι αρχίζουμε μια διαλεκτική κι αρχίζει ο συμβιβασμός. Κι τότε, τελικά, δεν δεχόμαστε το Ευαγγέλιο όπως είναι αλλά όπως το θέλουμε εμείς. Δηλαδή στα μέτρα ΜΑΣ. Αντιλαμβάνεστε τι σημαίνει αυτό; Να δεχθούμε ένα Ευαγγέλιο στα μέτρα ΜΑΣ; Αυτό είναι φοβερό πράγμα. Τότε δεν έχουμε γνήσιο Ευαγγέλιο. Τότε δεν προσαρμόζουμε εμείς τη ζωή μας με το Ευαγγέλιο αλλά

προσπαθούμε να εφαρμόσουμε το Ευαγγέλιο με τη δική μας τη ζωή. Έτσι, θα λέγαμε ότι ο διάλογος που ανοίγει είναι διαβολικός διάλογος. Ο διάλογος που ανοίγει ο διάβολος με τον κάθε

πιστό κρύβει αυτήν την τέχνη να παρασύρει.

Θυμηθείτε τον Κύριο στην έρημο. Πάει κ Τού λέει ο διάβολος ότι “αν πεινάς, πες οι πέτρες αυτές να γίνουν ψωμιά”. Ο Κύριος, μονολεκτικά, γέγραπται (είναι γραμμένο στην Αγία Γραφή). Ο
διάβολος, λέει, γέγραπται Προχωρά στον δεύτερο πειρασμό, ο διάβολος λέει “γέγραπται”
(δηλαδή είναι γραμμένο), επικαλείται, βλέπετε, την Αγία Γραφή. Αλλά (το κάνει) με νοθεία. Κι ο Κύριος απαντάει, πάλι , “γέγραπται”, χρησιμοποιεί πάλι την Αγία Γραφή, αλλά (με) ορθόδοξη
ερμηνεία. Στον τρίτο πειρασμό, Τού λέει ο διάβολος να πέσει να τον προσκυνήσει ο Κύριος κ θα Του δώσει όλα τ’ αγαθά τής γης. Κι ο Κύριος, άνευ διαλόγου, “ύπαγε οπίσω μου, σατανά”.
Δηλαδή, πάρε δρόμο, φύγε από ‘δώ πέρα! Κόβει τον διάλογο. Ξέρετε ότι αυτήν τη στιγμή
υπάρχει ένας φοβερός διάλογος ανάμεσα στον κόσμο κ την Εκκλησία; Γίνεται γνωστό ότι “ο κόσμος όλος εν τω πονηρώ κείται” λέει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης. Όλος. “Εν τω πονηρώ κείται” .
Η Εκκλησία ανοίγει διάλογο με τον κόσμο κ ο κόσμος ανοίγει διάλογο με την Εκκλησία. Μας
λένε πολλές φορές : “ε όχι κι όλο προσευχές! Ε, τέλος πάντων, βρε αδελφέ, κ λίγο κάπως έτσι, κάποια ανοίγματα! Γιατί, αν δεν κάνετε κάποια ανοίγματα, θα χάσετε τους πιστούς από την Εκκλησία” . Ακούσατε; “Θα χάσετε τους πιστούς από την Εκκλησία”. Κ, όμως, αντί να
εκκλησιαστικοποιούμε τον κόσμο, κοσμικοποιούμε την Εκκλησία. Ιδού το αποτέλεσμα του διαλόγου. Ξέρετε πως ο διάλογος αυτός υπάρχει, αυτήν τη στιγμή, ανάμεσα στους ορθόδοξους
κ τους ετερόδοξους; Τι λέτε; Έχουν καμία όρεξη οι ετερόδοξοι να γίνουν ορθόδοξοι; Μακάρι να
‘ταν αυτό! Δεν είν’ αυτό! Αλλά να καταστρέψουν την Ορθοδοξία. Το ξέρετε ότι υπάρχει ένας διάλογος, λέγεται Οικουμενισμός αυτό, που υπάρχει, τώρα, ανάμεσα στον Χριστιανισμό και τα
άλλα θρησκεύματα; Πάλι οικουμενιστικό το φαινόμενο σε μια δεύτερη φάση. Τι λέτε; Θα ‘θελαν τ’ άλλα θρησκεύματα να γίνουν Χριστιανοί; Κάθε άλλο! Θέλουν συνύπαρξη και, εκ της
συνυπάρξεως, μετά, να οδηγηθούν στα υπόλοιπα στάδια, δηλαδή να ανατρέψουν την Εκκλησία.
Βλέπετε τι φοβερό πράγμα είναι ο διάλογος; Ας προσέξουμε, λοιπόν, πάρα πολύ στο θέμα αυτό.
Στον πνευματικό μας αγώνα, ξέρετε, ο διάβολος ανοίγει διάλογο και μέσα στη σκέψη μας. Σου λέει : “γιατί να μην το κάνεις αυτό; Γιατί να μην πας εκεί;” Δεν μας λέει ΄τι είναι αμαρτία. Λέει κανείς: “μα, πώς θα το κάνω;” “Δεν είναι τίποτα σπουδαίο.” Ακριβώς αυτό λέει ένας Πατήρ, ο Ησύχιος ο Πρεσβύτερος, λέει το εξής: “δει τον αγωνιζόμενον ένδον (εκείνον που αγωνίζεται
εσωτερικά) κατά στιγμήν χρόνου έχειν τα τέσσερα ταύτα. Κάθε στιγμή τού χρόνου έχει μπροστά
του αυτά τα τέσσερα σημεία: ταπείνωση, προσοχή, προσοχή άκρα, αντίρρηση κ προσευχή. Τα τέσσερα αυτά. Ήρθε κάποια πονηρή σκέψη; Έχεις ταπείνωση, Θα πεις “ο Κύριος δεν λέει αυτό.
Ο Κύριος αυτό το λέει; Δεν θα το δεχτώ” . Ταπείνωση. Η προσοχή. Άκρα προσοχή! Τι θα πει, ακόμη, αντίρρηση; Θα πει ότι από εθνικής πλευράς ο διάλογος γίνεται τώρα κ υπάρχει κίνδυνος να αλωθεί η Ελλάς. Ξερετε ότι η Κων/πολη, όταν αλώθηκε, το 1453, δεν ήταν ένα ξαφνικό, θα λέγαμε, γενονός; Είχε γίνει προεργασία αλώσεως. Ξέρετε ότι μέσα στην Πόλη ήδη υπήρχαν τζαμιά; Υπήρχαν τζαμιά μες στην Πόλη. Το ξέρετε αυτό; Που σημαίνει ότι η Πόλις είχε τις πόρτες
της ανοιχτές κ άφηνε περιθώρια διαβρώσεως; Είχε διαβρωθεί τότε η Βυζαντινή Αυτοκρατορία και, τελικά, περιορίστηκε μόνο σε μία πόλη. Όλη, δηλαδή, η Αυτοκρατορία δεν ήταν παρά μία μόνο πόλις. Αλώθηκε και αυτή κ τελείωσε. Κ αυτή τη στιγμή κ η Πατρίδα μας ολόκληρη υφίσταται φθορά, τριβή, με αποτέλεσμα, κάποια στιγμή, να πέσει. Κ, αν πέσει, να πούμε: “πώς έπεσε η Ελλάς;” . Μα είχε προηγηθεί αυτή η τριβή. Είχαν προηγηθεί αυτά τα στάδια. Πρώτον, είπαμε, η συνύπαρξη. Δεύτερον, ο διάλογος. Αυτήν τη στιγμή, ζούμε τη συνύπαρξη κ τον διάλογο. Ζούμε δε κ το τρίτο σημείο, το οποίο μπορούμε να πούμε ότι κ αυτό έχει εμφανέστατη αρχίσει, είναι η διείσδυση.
Τι είναι τώα η διείσδυση; Θα ξαναγυρίσω, πάλι, στην αρχική ιστορία που σας διάβασα από
την Παλαιά Διαθήκη. Ο διάβολος, με πάρα πολλή τέχνη, πείθει την Εύα ότι ο Θεός απαγορεύει την βρώση τού καρπού, μόνον από φθόνο, για να μην γίνουν θεοί ο Αδάμ κ η Εύα. Κ, όπως λέει ο Ιερός Χρυσόστομος, “τη ελπίδι τής ισοθεΐας φυσιοθείσα μεγάλα ην λοιπόν φανταζομένη” .
Πώς, τώρα, ο διάβολος κάνει τη διείσδυση; Πείθει! Και, αφού πείθει την Εύα κ τον Αδάμ (σε τι τους έπεισε; ότι μπορούν αν γίνουν Θεοί), τώρα φαντάζονται! Ξέρετε δε εκείνη τη στιγμή για πρώτη φορά οι Πρωτόπλαστοι αποκτούν και φαντασία. Η φαντασία είναι γνωστό ότι είναι ένα
μεταπτωτικό φαινόμενο. Αρχίζουν, λοιπόν, οι Πρωτόπλαστοι να φαντάζονται πώς θα είναι, όταν θα είναι θεοί! Αλλά, όταν εγώ ήδη φαντάζομαι, όταν είαι μόνος μου, εκείνο που μου είπε ο άλλος, με τη συνύπαρξη κ τον διάλογο, σημαίνει ότι αυτό είναι, πια, κάτι που ο άλλος έβαλε σ’ εμένα μέσα μου. Μπήκε, μπήκε σ’ εμένα μέσα. Έκανε διείσδυση. Και κατάφερε να με κάνει να
σκέπτομαι εκείνο το οποίο ήθελε ο άλλος. Αυτό λέγεται διείσδυση. Τι θα πει “πλύση εγκεφάλου”;
Για να χρησιμοποιήσω, παρακαλώ, σύγχρονους όρους; Τι άλλο είν ‘η πλύση εγκεφάλου, παρά
εκείνο το “πες, πες, πες” συνέχεια! Γιατί, φυσικά, δεν μπορώ τον εγκέφαλό μου να τον βάλω σε κανένα πλυντήριο ηλεκτρικό, να του κάνω μπουγάδα. Αλλά εκείνο το “πες, πες” συνέχεια, μα
στο ραδιόφωνο, μα στην τηλεόραση, μα δεν ξέρω πού κ.τ.λ., με τα έντυπα, τις κουβέντες, συνεχώς - συνεχώς, αρχίζει, μετά, αυτό το “κάτι” να μπαίνει μέσα μου! Να περνάει μες από το
πετσί μου! Δλδ να γίνεται αυτή, όπως είπαμε, η διείσδυση κ που, φυσικά, είναι φοβερό πράγμα!
Ας θυμηθούμε πάλι την ιστορία. Ξέρετε ότι οι Μωαβίτες, πλάι στους Εβραίους, όταν οι Εβραίοι, προ των πυλών τής γης Χαναάν, ετοιμάζονταν να εισέλθουν στη γη Χαναάν, στρατοπέδευσαν, οι Μωαβίτες τρόμαξαν. Ήταν δύο εκατομμύρια λαός οι Εβραίοι. Και σκέφτηκαν κ είπαν : “με ποιον τρόπο αυτούς θα τους εξοντώσουμε;” . Κάλεσαν τον Βαρλαάμ, που σας είπα στην αρχή τής ιστορίας, (μάγος ήταν αυτός) να του πουν να τους εξορκίσει, ούτως
ειπείν, να τους μαγέψει, να καταστραφούν, ν’ απομακρυνθούν. Βέβαια, εκείνος είπε, κατ’ έμπνευση Θεού, “δεν μπορώ” λέει “να καταραστώ έναν λαό, τον οποίον ευλογεί ο Θεός”.
Φοβερό πράγμα αυτό! “Ευλογεί ο Θεός.” Αλλά θα σας πω μία μέθοδο. Τη μέθοδο της
συνυπάρξεως, του διαλόγου κ της διεισδύσεως. “Καλέσατέ τους” λέει “σε γιορτές δικές σας. Σε γιορτές. Και πείτε να ‘ρθούν, να θυσιάσουν στους δικούς σας θεούς, να γιορτάσουν μαζί σας κ,
τότε, θα θυμώσει ο Θεός εναντίον τους κ θα τους τιμωρήσει κ θα γλιτώσετε απ’ αυτούς”.
Ακούσατε, παρακαλώ; Ο δε Βαρλαάμ στα ελληνικά λέγεται Νικόλαος. Και οι “Νικολαΐτες”
αναφέρονται στο βιβλίο τής Αποκαλύψεως. Και λέει ότι “μισώ τούς Νικολαΐτες” λέει ο Θεός “και τα έργα τους. Τους μισώ!” . Βλέπετε, παρακαλώ; “Μισώ τα έργα των Νικολαΐτών.” Επί λέξει.
Βλέπετε; Διότι “τότε” λέει “έκαναν τον λαό μου να ειδωλολατρήσει” κι αυτό πια είναι στην Καινή Διαθήκη. Γιατί η Αποκάλυψη ανήκει στην Καινή Διαθήκη. Τι έκανε, λοιπόν, ο λαός; Κλήθηκε κ
πήγε. 23.000 άνδρες. “Και ετελέσθη δε Βελθεγώρ. “Ετελέσθη” θα πει “τελετουργήθηκε”, δηλαδή
ετέλεσαν θυσίες στον Βελθεγώρ. Έφαγαν από τις θυσίες, ήπιαν και πόρνευσαν. Μέσα στην πορνεία. Και, τότε, οργίστηκε ο Θεός και εφονεύθησαν εκείνες οι 23.000 άνδρες. Αυτό λέγεται
“διείσδυση”. Είναι δε φοβερό. “Μην το πείτε” (αριθμόν 26 κεφάλαιο) , “μην πείτε ότι αυτό ανήκει στην Παλαιά.” Σας είπα: η ιστορία τού Βαρλαάμ περνάει στην καινή Διαθήκη με το όνομα “Νικολαΐτης” κ “Νικολαΐτες”.
Έτσι, θα λέγαμε, τι έχουμε διείσδυση εμείς στην εποχή μας; Η μόδα. Εν ευρεία εννοία. Όχι η μόδα που θα ντυθώ. Η μόδα “mode” ξέρετε τι θα πει; Τρόπος. Λέμε “fashion” στα αγγλικά, τρόπος. Λέμε “old fashion”, παλιός τρόπος, παλιά μόδα. Είναι ο τρόπος, με τον οποίον πρώτα - πρώτα σκέφτομαι. Μετά ο τρόπος που ντύνομαι, ο τρόπος που συμπεριφέρομαι, ο τρόπος που
κινούμαι. Όλ’ αυτά αποτελούν τη μόδα. Σ’ άλλη εποχή αλλιώτικα οι άνθρωποι σκεφτόντουσαν, αλλιώτικα ντυνόντουσαν, αλλιώτικα τρώγαν, άλλο πρωτόκολλο συμπεριφοράς κ ευγενείας είχαν κ.ο.κ. . Αυτό λέγεται “μόδα” . Η μόδα, λοιπόν, εν ευρεία εννοία, δεν είναι τίποτ’ άλλο παρά ένας τρόπος διεισδύσεως μέσα στη ζωή των ανθρώπων. Σε μια χριστιανική κοινωνία αυτό είναι πάρα πολύ επικίνδυνο. Αλλά, εάν η μόδα σάς κάνει να ντύνεστε, αν μας κάνει να ντυνόμαστε κατά τρόπον που αυτό θα μας οδηγήσει, τελικά, στην κοσμικότητα, είναι επικίνδυνο! Η μουσική! Είν’
ένας τρόπος, που μπορεί μα μας φέρει κοντά στον κόσμο. Η συμπεριφορά τής ζωής, γενικά, είν’ ένας τρόπος, που μπορεί να μας φέρει κοντά στον κόσμο. Όλ’ αυτά αποτελούν ια σοβαρότατη
διείσδυση , που, τελικά, καταλύει τα πάντα! Τα πάντα! Τον Χριστιανό, κυριολεκτικά, τον διαλύει.
Διείσδυση είναι κάθε μορφής προπαγάνδα. Είτε πολιτική είναι είτε οικονομική είτε
βιοθεωρητική είτε κοσμοθεωρητική, που όλ’ αυτά, διά μέσου τής διαφημίσεως, που σας εξήγησα
προηγουμένως, μέσω των μ.μ.μ., δημιουργούν μια διείσδυση κ ο εχθρός βρίσκεται έξω από τα
τείχη, εντός των τειχών. Έτσι, βλέπουμε σήμερα τη διείσδυση μέσα στην παιδεία μας, την οποίαν έχει, κυριολεκτικά, διαλύσει · μέσα στην οικογένειά μας · μέσα στην Πατρίδα μας · και μέσα στον κοινωνικό μας βίο. Γι’ αυτό σάς είπα, αυτήν τη στιγμή, ως προς εμάς, τους Έλληνες, βρισκόμαστε στο τρίτο στάδιο τής καταστροφής μας. Έγινε η συνύπαρξη, περάσαμε στον
διάλογο κ τώρα είμαστε στη διείσδυση. Όταν λέμε, βέβαια, ότι περάσαμε στο τρίτο στάδιο, δεν σημαίνει ότι ακόμα δεν υπάρχει το πρώτο κ το δεύτερο! Προχωρούμε, απλώς, αλλά τ’ άλλα, τα προηγούμενα, ομοίως, υπάρχουν! Και εργάζονται! Ξέρετε τι μένει; Το τέταρτο στάδιο!
Η ανατροπή!
Λέει ο Ιερός Χρυσόστομος:
“ο διάβολος την απάτην εισαγαγείν δυνηθείη και την γυναίκα υποσκελίσας τον οικείον σκοπόν αποπληρώση” Τι έκανε, τελικά, ο διάβολος; Το πέτυχε εκείνο που ήθελε, να δει τούς Πρωτοπλάστους να απλώνουν το χέρι τους, να παίρνουν τον καρπό κ να
τρώνε. Μόλις τον έφαγαν, άνοιξαν τα μάτια τους. Ποια μάτια; Ήταν κλειστά πρώτα τα μάτια τους;
Όχι! Κάποια άλλα μάτια! Της ψυχής! Είδαν ότι έκαναν κάτι, που δεν έπρεπε να γίνει. Δηλαδή είχαν υποσκελιστεί. “Σκέλος” θα πει πόδι. “Υποσκελίζω” θα πει ανατρέπω, τρικλοποδίζω,
αναποδογυρίζω τον άλλον. Είχαν υποσκελιστεί. Και τι θα πει ότι οι Πρωτόπλαστοι είχαν ήδη ανατραπεί, ότι είχαν υποσκελισθεί; (Θα πει ότι) έφυγε η Θεία Χάρις απ’ αυτούς πια. Ακόμη (ότι) οι ίδιοι έφυγαν από τον Παράδεισο. Ακόμη (ότι) εισήχθη ο θάνατος στους Πρωτοπλάστους.
Αλλά το ίδιο πράγμα κάνει ο διάβολος σ’ όλη μας τη ζωή. Σε όλους μας!
Θα σας πω μια περίπτωση που έει ο Άγιος Εφραίμ ο Σύρος κ αναφέρεται στον προσωπικό
αγώνα τού καθενός μας. Λέει το εξής: “προ μεν τού τελεσθήναι την ανομίαν σμικρύνει αυτήν ο εχθρός εν οφθαλμοίς αυτών σφόδρα. Μάλιστα δε την επιθυμίαν τής σαρκικής ηδονής τοσούτον
ελαττοί αυτήν προ τού γενέσθαι, ώστε σχεδόν φαίνεσθαι τω αδελφώ ταύτην μηδέν διαφέρουσαν του εκχέαντος ποτήριον ψυχρού ύδατος εις το έδαφος”. Δηλαδή: πριν τελεσθεί, λέγει, η αμαρτία, ο εχθρός (ο διάβολος) την μικραίνει. Την μικραίνει μπρος στα μάτια μας πάρα πολύ. Ξέρετε δε πώς λέγεται αυτή η μέθοδος του διαβόλου; (Λέγεται) “μέθοδος μυρμηγκολέων”. Έχετε ακούσει αυτήν τη λέξη; Είναι, βεβαίως, μια πλαστή λέξη αυτή των Πατέρων και της Αγίας Γραφής και θέλουν να παρουσιάσουν τα εξής. Είναι γνωστό ότι ο διάβολος χρησιμοποιεί τη μέθοδο του
μυρμηγκολέοντος: όταν θέλει να σου παρουσιάσει ότι μία πράξη δεν είναι τίποτα, προκειμένου να σε ανατρέψει, σου λέει ότι είναι τόσο μικρή, σαν μυρμηγκάκι. Όταν την επιτελέσεις δε, τότε σού την μεγαλώνει κ σου την παρουσιάζει σαν λιοντάρι! Μυρμηγκολέων! Και την πρώτη μεν περίπτωση την κάνει, για αν σε κάνει να κάνεις την αμαρτία, την δεύτερη δε για να σε
απογοητεύσει, να απελπιστείς,ν’ απογοητευτείς κ να σε οδηγήσει, πλέον, στην απόγνωση!
Είδατε; Μέθοδος “μυρμηγκολέων”! Σμικρύνει, λοιπόν, ο διάβολος την αμαρτία πάρα πολύ κ σού
λέει, μπροστά στα μάτια σου [για την σαρκική αμαρτία, την σαρκική ηδονή, “τοσούτον”, λέει, “την ελαττοί” (= την σμικραίνει) , ώστε να σου λέει πως] “δεν είναι τίποτα σπουδαίο πράγμα, είναι τόσο απλό να κάνεις μια σαρκική αμαρτία, σαν να χύνεις ένα ποτήρι νερό χάμω” ! Αλλά ποτέ δεν αισθανθήκαμε άσχημα, αν πήραμε ένα ποτήρι νερό κ το χύσαμε χάμω! Ποτέ! Αλλά, όταν, όμως, κάνουμε αυτό, την σαρκική αμαρτία, τότε λέμε “τι έκανα τώρα; Τι έγινε, τώρα, εδώ πέρα;”
κι έγινε κάτι φοβερό! Για να μου παρουσιάσει, τώρα, την δυσκολία το μεγάλο τού πράγματος, το ασυγχώρητο του πράγματος, για να με ρίξει στην απόγνωση! Βλέπετε, παρακαλώ; Έτσι ανατρέπει, πραγματικά, ο διάβολος.
Αλλά αυτά (συμβαίνουν) στον προσωπικό μας αγώνα! Δυστυχώς, σε μία μεγαλογραφία, το θέμα αναφέρεται κ στους λαούς. Πρέπει να πούμε ότι η ανατροπή που παρουσιάζεται σ’ έναν λαό δεν είναι παρά το φαινόμενο της παρακμής κ της διαλύσεως. Όταν ένας λαός παρακμάζει, διαλύει από τα ήθη του, η γλώσσα του εκβαρβαρίζεται, τα ήθη του διαλύονται, η εκπαίδευσή του
τινάζεται στον αέρα, ο οικογενειακός βίος γίνεται ανύπαρκτος, έχουμε, αναμφισβήτητα, μία παρακμή! Αυτά όλα στην Πατρίδα μας - κατ’ αρχάς αυτά γίνονται σχεδόν σ’ όλον τον κόσμο,
αλλά ιδιαιτέρως στην πατρίδα μας – μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε σ’ αυτήν την
τελευταία, πλέον, φάση. Στη φάση τής ανατροπής.
Θα ‘θελα να σας ρωτήσω: το βλέπετε, άραγε, αυτό; Μπορείτε να το διακρίνετε; Αυτά που είπαμε σήμερα ίσως να τα βλέπετε, αλλά να μην τα είχατε μαζέψει στο μυαλό σας, σαν μια διατύπωση, σαν έναν τρόπο. Ξέρετε, όταν κανείς έχει τη δυνατότητα να διατυπώνει μέσα του εκείνο το οποίο βλέπει, τότε το κατακτά! Εκεί φαίνεται κ ο καλός σπουδαστής στην έκθεση. Τι θα πει “κάνω έκθεση;” και γιατί πάντα η έκθεση ήταν τεκμήριο εισαγωγής σε μιαν ανώτατη Σχολή;
Όταν ξέρεις να διατυπώνεις την άποψή σου, τη σκέψη σου, σημαίνει πως έχεις κατακτήσει αυτό
το οποίο θέλεις. Όταν ξέρεις να τα κατατάσσεις αυτά, τα βλέπεις καθαρά μπροστά σου. Αυτό εγώ έκανα σήμερα σ’ εσάς. Αυτά τα βλέπετε κ , φυσικά, τα διακρίνετε, αλλά τώρα, ίσως, τα κατατάσσετε μέσα σας ακόμη καλύτερα. Και τότε μπορείτε να κάνετε μια καλύτερη αυτοκριτική,
ως Χριστιανοί κ ως Έλληνες. Κ να πείτε “τι κάνουμε;” . Χωρίς κόπο. “E, σε τι επoχή
βρισκόμαστε;” “Σε ποιαν κατάσταση αυτήν τη στιγμή είν’ ο λαός μας;” Πολύ σοβαρά! Τι νομίζετε;
Στο εάν χτίζουμε μικρά ή μεγάλα σπίτια, εκεί είναι η ακμή ή η παρακμή; Στους ανθρώπους είναι η παρακμή ή η ακμή! Ξέρετε πώς ξεκίνησαν οι αρχαίοι Ρωμαίοι, τον 8ο αιώνα π.Χ.; Ξεκίνησαν
ως ένας λαός πολύ υγιής, ρωμαλέος λαός! Διότι είχαν αυστηρότατα ήθη, συνολικά κ
οικογενειακά κ εθνικά. Μια χούφτα λαός ήταν κ, όμως, κατέκτησαν όλον τον κόσμο. Όταν αυτός ο ίδιος ο λαός άρχισε ν’ απολαμβάνει τα αγαθά των κατακτήσεών του, να τρώει, να πίνει να
διασκεδάζει κ να γεύεται τις ηδονές τής γης, άρχισε να διαλύεται. Αυτό είναι το μικρόβιο της πτώσεως όλων των αυτοκρατοριών. Έτσι έπεσε η Βαβυλώνα. Πριν από την Βαβυλώνα, έτσι έπεσαν οι Ασσύριοι. Έτσι χάθηκε κ η Αίγυπτος. Έτσι κ οι Έλληνες, με τον Μεγαλέξανδρο!
Υπήρχε ζωτικότητα, υπήρχε ακμή! Απλωθήκαμε σ’ όλον τον κόσμο, φάγαμε, ήπιαμε,
διασκεδάσαμε, χαθήκαμε! Διαλύσαμε! Μετά ήλθαν οι Ρωμαίοι. Μετά, στην νεότερη Ιστορία, έχουμε νεότερους λαούς.
Τι είναι σήμερα η Αγγλία; Σήμερα η νεολαία δεν έχει τίποτ’ άλλο μπρος στα μάτια της παρά την ομοφυλοφιλία, τα ναρκωτικά κ τίποτ’ άλλο. Τι νομίζετε; Έπεσε η Αγγλία! Έτσι θα πέσουν κ άλλες αυτοκρατορίες που υπάρχουν στην εποχή μας. Ναι! Έτσι πέφτουν ! Κοσμοκράτειρα ήταν
η Αγγλία. Κι άλλοι λαοί σήμερα είναι κοσμοκράτορες. Θα πέσουν κ αυτοί. Γιατί; Διότι δεν προσέχουν. Οι Αμερικανοί ! Θα πέσουν κ αυτοί! Διότι, μια φορά, ένας Βουλευτής, Γερουσιαστής
στην Βουλή, κάτι παραπάνω από 25 χρόνια - το διάβαζα στην εφημερίδα - άρχισε να
διατραγωδεί την κατάσταση της νεολαίας των Η.Π.Α. κ να λέει ότι “όπως πηγαίνουμε, ο λαός μας γρήγορα θα φθαρεί”. Σημειώστε δε ότι η Αυτοκρατορία δεν πέθανε από την μία μέρα στην άλλη. Βάλτε δεκαετίες, πεντηκονταετίες. Αλλά πεθαίνουν, όμως, ε; Και, λέγοντας αυτά με τόση ένταση κ τόσο πάθος μέσα στη Βουλή, λιποθύμησε, έλεγε η είδηση! Δλδ συνείχετο ο άνθρωπος
ότι ο λαός μας δεν πάει καλά! Για να μην πω κι άλλους λαούς, οι οποίοι δεν πηγαίνουν καλά. Κι εμείς οι Έλληνες δεν πηγαίνουμε καλά. Έχουμε δε πάρα πολλά σημάδια · όχι, απλώς, σαν τα σημάδια τής Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Γι’ αυτό έπεσε η Βυζαντινή Αυτοκρατορία, είχε φθαρεί
εκ των ένδον. Δεν φταίει ο Μοναχισμός ούτε οι μοναστικές έριδες ούτε ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, που θέλουν μερικοί ιστορικοί να το βλέπουν έτσι. Όχι! Η διαφθορά τού λαού. Γι΄ αυτό
πέσαμε. Τα σημάδια τα παλιά τής παρακμής ήταν έκδηλα. Σήμερα, όμως, έχουμε κ κάποια άλλα. Δεν υπερβάλλω. Ό,τι θέλετε πείτε. Το κυριότερο σημείο, η χειρότερη φθορά είν’ η γλώσσα. Δεν είναι ούτ’ αυτή η ίδια η Εκκλησία μας. Η χειρότερη φθορά είναι η γλώσσα. Η
γλώσσα από τη στιγμή που θ’ αρχίσει να λησμονείται σ’ έναν λαό, ο λαός αυτός δεν υπάρχει.
Θα μου πείτε “τι έκανα οι αρχαίοι Βαβυλώνιοι;” Ξέρετε, σε μια νύχτα χάθηκαν αυτοί. Πώς χάθηκαν; Ξεχάστηκε η γλώσσα, ξεχάστηκε η ιστορία (γιατί σήμερα έχουμε και αλλοίωση της ιστορίας), χάθηκαν αυτοί οι λαοί. Έχουμε, λοιπόν, το φαινόμενο λαών που χάνονται μέσα στην
ιστορία; Ναι. Πού οφείλεται; Στο θέμα τής ελλείψεως μνήμης, πια, ιστορίας και γλώσσας.
Φοβάμαι πάρα πολύ για την Πατρίδα μας. Γι’ αυτό σάς είπα αυτά τα λίγο λάγια. Αν με ρωτήσετε “τι πρέπει να κάνουμε, πώς πρέπει να κινηθούμε;”, θα πάρουμε τα λόγια τού Κυρίου:
“αγρυπνείτε κ προσεύχεσθε, ίνα μη εισέλθητε εις πειρασμόν”. Διότι αυτές οι 4 φάσεις που ο διάβολος μετέρχεται είναι φάσεις τού διαβόλου. Στάδια του διαβόλου. Τι είπε ο Κύριος;
“Αγρυπνείτε κ προσεύχεσθε.” Τι σημαίνει “αγρυπνείτε”; (Σημαίνει) μένετε άγρυπνοι,
επισημαίνετε, βλέπετε. Τι γίνεται! Πώς το κακό τελεσιουργείται. Πώς το μυστήριο τής ανομίας
εξελίσσεται. Μένετε, λοιπόν, άγρυπνοι. Και το άλλο, το “προσεύχεστε”, σημαίνει “διατηρείτε πνευματικότητα”. Και επικοινωνία με τον Ουρανό. Αυτή η διατήρηση της πνευματικότητας είναι
μέγα κεφάλαιο κ αληθινή αντίσταση στο κακό. Μιλάμε για “εθνική αντίσταση” .
Τι είναι αυτή η “εθνική αντίσταση”; Αν συνέβη προχθές, χθες, πέρσι, πριν είκοσι, τριάντα κ σαράντα χρόνια; Είν’ αστείο, Μιλάμε κ γιορτάζουμε για αντιστάσεις, την στιγμή που, ήδη,
υποδουλωνόμαστε. Είναι ιστορική ειρωνεία.
Η αντίσταση είναι το “προσέχετε κ προσεύχεστε”.
Το “αγρυπνείτε κ προσεύχεσθε”. Αυτή είναι η αντίσταση. Είναι σπουδαία η αντίσταση την οποίαν μπορούμε να έχουμε κ να έχετε εσείς κ η νέα γενεά, όταν είστε κοντά στον Χριστό! Όταν αγρυπνείτε κ προσεύχεστε! Όταν ζείτε πνευματική ζωή! Τότε, πραγματικά, έχουμε μιαν ελπίδα και σαν Ορθόδοξοι Χριστιανοί να ζήσουμε και σαν Έλληνες, ομοίως, να επιζήσουμε!!

8η ομιλία στην κατηγορία « Ομιλίες εις προσκυνητὰς ».

Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Ὁμιλίες εἰς προσκυνητὰς " εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/diafora-uemata/omilies-eis-proskynhtas
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40pcaJFSqeP8BhtiUyk-htJ9

Απομαγνητοφώνηση :
Μαρία Δερμιτζάκη:
https://youtube.com/@orthodoxaskirtimata

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.