†. Όπως θα ενθυμείσθε την περασμένη φορά είχαμε αναλύσει το 1ο διάψαλμα κατά το άνοιγμα της 6ης σφραγίδος. Καί είδαμε ότι εζητήθη να εσφραγισθούν εκείνοι οι οποίοι λατρεύουν τόν Θεόν, πιστεύουν σ' αυτόν, οι εκλεκτοί του. Οι όντες του Θεού. Ο λαός του Θεού. Καί είδαμε ποιό ήταν το νόημα της σφραγίσεως. Είναι η εναπόθεσις του Τιμίου Σταυρού. Αλλά αυτή η εναπόθεσις δέν έχει μηχανιστικόν χαρακτήρα, όπως λέγει εκεί, ότι ο άγγελος επήρε εντολή να σφραγίση τους πιστούς. Προηγουμένως οι ίδιοι οι πιστοί έβαλαν στην ζωή τους τον Τίμιον Σταυρόν. Δεν είναι δηλ. τό ξεχώρισμα που κάνει ο Θεός, η σφράγισις αυτή κάτι το μηχανιστικό. Είναι κάτι το ουσιαστικό, πού βγαίνει από την ελευθερία του προσώπου.
Αυτή η επανάληψις πιθανώς να κούρασε. Έχει όμως τόν σκοπόν της αγαπητοί μου. Ηκουσε λέγει ο Ευαγγελιστής τόν αριθμόν. Υποτίθεται ότι δεν βλέπει την πράξη της σφραγίσεως, αλλά ακούει μόνο μεταδιδόμενον τόν αριθμόν, εκείνων οι οποίοι είχαν σφραγισθεί. Και αυτός ο αριθμός πιθανώς να ακούσθηκε διά μέσου κάποιου αγγέλου. Ότι είναι αυτοί που θα σωθούν 144.000.
Ερχόμεθα εις τόν διαβόητον αριθμόν 144.000. Τόν είπα διαβόητον γιατί έχει γίνει αντικείμενον εκμεταλλεύσεως, αγρίας εκμεταλλεύσεως των αιρετικών, ιδίως των χιλιαστών, αλλά όχι λιγότερο καί τῶν Πεντηκοστιανών, και εί τινος άλλου αιρετικού. Τί είναι αυτός ο αριθμός 144.000; Είναι 12 Χ 12.000. Γι' αυτό ακριβώς τον λόγο ανέφερε τις δώδεκα φυλές, όχι εις μάτην, όπως θα δήτε εις τήν συνέχεια, και δεν πρόκειται αγαπητοί μου περί ενός καταλόγου ανιαρού, πού παρατίθενται εκεί οι φυλές, διότι όπως θα δούμε, δέν έχουν την φυσική τους σειρά, κι αυτό δημιουργεί ερεθίσματα αιρετικά, όπως ακριβώς και ο κατάλογος που θα ακούσωμε την μεθεπομένην Κυριακή, στην Ευαγγελική περικοπή, στην Κυριακή των προπατόρων, πού είναι, Αββραάμ εγέννησε Ισαάκ, Ισαάκ εγέννησε Ιακώβ κ.ο.κ. δέν είναι ένας ανιαρός κατάλογος, αλλά ένας κατάλογος από τον οποίον βγαίνει πολύ θεολογία. Καί πολύ Ιστορία. Έτσι και εδώ όπως θά τό δήτε στην συνέχεια.
Ο αριθμός λοιπόν 144.000, είναι ο αριθμός 12, οι 12 φυλές επί του αριθμού 12.000 πού αποτελείται η κάθε φυλή, και συνεπώς 12 Χ 12.000 = 144.000. Ηκουσα, λέγει, ο, Ευαγγελιστής τον αριθμόν τών εσφραγισμένων να είναι αυτός. Και τώρα τίθεται το ερώτημα ο αριθμός αυτός όπως διατίνονται οι Χιλιαστα είναι ακριβής αριθμός; Δηλ. πρόκειται περί του αριθμού αυτού πράγματι; Ότι δηλ. εκείνοι οι οποίοι θα σωθούν είναι αυτός ο αριθμός; Καί δέν είναι ούτε ένας παραπάνω ούτε ένας παρακάτω; Προφανώς όχι αγαπητοί μου. Προφανώς όχι. Εδώ είναι ακριβώς και οι πλάνες των αιρετικών να νομίζουν ότι μόνο αυτοί οι 144.000, πού είναι οι εκλεκτοί, αυτοί καί θά σωθούμ. Ο αριθμός αυτός οι 144.000, τίθεται διά τό ισάριθμον του πράγματος. Γιά νά τό καταλάβετε σάς λέγω το εξής: Έχομε τήν παραβολή των 10 παρθένων. Η παραβολή των 10 παρθένων δομείται ως εξής: Οι πέντε παρθένοι είναι μωραί, οι πέντε παρθένοι είναι φρόνιμοι. Στο ερώτημα που ετέθη στον Κύριον, «Κύριε, εἰ ὀλίγοι οἱ σῳζόμενοι;» Λουκ . 13, 23Εάν είναι πολλοί εκείνοι που θα σωθούν. Ο Κύριος απήντησε: «ἀγωνίζεσθε εἰσελθεῖν». Δέν απήντησε αριθμόν. Αφού λοιπόν δεν απήντησε αριθμόν, ο αριθμός τών σεσωσμένων ανήκει στην γνώση τού Θεού μόνον. Καί δέν μπορεί να είναι ο αριθμός 144.000, διότι όπως εις τήν παραβολήν έβαλε 5 που σώζονται και 5 πού δέν σώζονται εκ τών παρθένων καί έβαλε το ισάριθμον, ακριβώς για να αποκλείση μίαν περιέργεια και εξ αυτής μία ερμηνεία για να βγούν ποσοστά εκείνων που θα σωθούν. Ότι δηλ. τό 70% θα σωθή ή το 30% θα σωθή ή κάπως έτσι. Αν ήταν επτά εκείνες πού θά εσώζοντο, πού θα έμπαιναν, εκ των παρθένων δηλ. οι τρείς θα έμεναν απ' έξω, ή αντίστροφα, τίποτε απ' αυτά. Η 9 στά 10, τίποτα. Πέντε και πέντε. Όπως λοιπόν στην παραβολή αυτή έβαλε το 5+5,το ισάριθμον, ακριβώς διά νά βγάλη τήν υπόνοιαν ότι δίδεται ακριβής αριθμός, έτσι και στον αριθμόν 144.000 που είναι 12 Χ 12, αφαιρείται η υπόνοια ότι πρόκειται περί πραγματικού αριθμού. Εξ' άλλου λίγο πιο κάτω, στο 2ο διάψαλμα, που δείχνει τήν εν ουρανοίς Εκκλησία, λέγει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης, ότι είδε όχλον τόν οποίον ουδείς ηδύνατο να αριθμήση. Πώς λοιπόν εδώ αριθμείται ο όχλος; Εκεί δέ δέν αριθμείται; Θά τό δούμε όμως στην συνέχεια.
Αγαπητοί μου τρείς φορές συναντούμε την λέξιν εκατόν σαράντα τέσσαρες χιλιάδες, εις τό βιβλίον της Αποκαλύψεως. Η μία περίπτωση είναι αυτή. Εκείνοι οι οποίοι θα σφραγισθούν. Δηλ. αυτοί που θα σωθούν. Η δευτέρα περίπτωσις είναι πάλι 144.000, αλλά δεν αφήνει περιθώρια για 12 Χ 12 ενώ εδώ σαφώς ομιλεί 12 Χ 12, είναι εκείνοι οι οποίοι ζούν εν παρθενία, λέει, «οἳ (οι οποίοι) μετὰ γυναικῶν οὐκ ἐμολύνθησαν· (καί τό λέει όχι μόνον αρνητικώς, αλλά και θετικώς)παρθένοι γάρ εἰσιν. οἳ (οι οποίοι)ἀκολουθοῦντες τῷ ἀρνίῳ ὅπου ἂν ὑπάγῃ (ακολουθούν το αρνίον όπου αν υπάγη)» και φαίνεται ότι πρόκειται περί τών αφιερωμένων ανθρώπων καθ' ολοκληρίαν. Όπως είναι οι όσιοι και οι ασκηταί μέσα στην εκκλησιαστική μας ιστορία. Είναι ξαναλέγω άλλη μιά φορά οι αφιερωμένοι εἰς τόν Θεόν. Συνεπώς έχομε μια δευτέρα περίπτωση εκατόν σαραντατεσσάρων χιλιάδων. Έχομε δυό δηλ. καταλαβαίνετε, δυό 144.000. Η μία ανήκει στις 12 φυλές όπως το βλέπετε εδώ, οι άλλοι εις εκείνους οι οποίοι μένουν παρθένοι και αφιερώνονται εις τόν Θεόν.
Έχομε και μία τρίτη περίπτωση. Όταν μετράται η πόλις, η νέα Ιερουσαλήμ, η βασιλεία του Θεού, η οποία αισθητοποιείται μέ τό τείχος τής πόλεως, είναι τετράγωνον καί είναι πολύ υψηλόν, –δίδονται οι διαστάσεις–, που σημαίνει τετράγωνον, πρώτα ο Θεός θα φθάσωμε εκεί, ότι πρόκειται περί τελείου σχήματος, και όπως θα γνωρίζετε το τέλειον σχήμα είναι το τετράγωνον, δέν είναι ο κύκλος, το ξέρετε όλοι, ότι δέν είναι ο κύκλος τό τέλειον σχήμα· 3,14 βγάζει η σχέσις τής περιφερείας με την ακτίνα, 6,28 η ακτίνα μέ τήν περιφέρεια. 6,28 είναι αριθμός που συνεχίζει χωρίς να τελειώνει, άρα λοιπόν δεν τετραγωνίζεται ο κύκλος, το γνωστό πρόβλημα. Τέλειο σχήμα είναι μόνον τό τετράγωνο. Η πόλις λοιπόν τού Θεού είναι τετράγωνη. Διά να δείξη τήν τελειότητα. Τό δέ ύψος τής πόλεως αυτής είναι, καί εμέτρησε τό τείχος ο άγγελος, –ο Ιωάννης είναι μαζί– «καὶ ἡ πόλις τετράγωνος κεῖται, καὶ τὸ μῆκος αὐτῆς ὅσον καὶ τὸ πλάτος. καὶ ἐμέτρησε τὴν πόλιν ἐν τῷ καλάμῳ ἐπὶ σταδίους δώδεκα χιλιάδων· τὸ μῆκος καὶ τὸ πλάτος καὶ τὸ ὕψος αὐτῆς ἴσα ἐστί. καὶ ἐμέτρησε τὸ τεῖχος αὐτῆς ἑκατὸν τεσσαράκοντα τεσσάρων πηχῶν» Αποκ. 21, 16-27 τό τείχος αυτής εκατών τεσσαράκοντα τεσσάρων πηχών. 144 πήχεις. Τώρα βέβαια περιτόν να πούμε ότι η πόλις δέν έχει τείχος, διότι δεν πρόκειται περί πόλεως όπως την νοούμε. Και γιατί να έχει τείχος; Δέν υπάρχουν κακοί πλέον θά είναι η βασιλεία του Θεού. Οι κακοί θα είναι στην κόλαση. Καί γιατί λοιπόν να έχει τείχος η πόλις; Όλα αυτά είναι σύμβολα. Καί ο αριθμός του ύψους του τείχους 144 δείχνει σαφέστατα ότι πρόκειται περί συμβολικού αριθμού, πού όταν θα φθάσωμε εκεί, πρώτα ο Θεός, θα δούμε, αυτά βρίσκονται εις το 21ο κεφάλαιο της Αποκαλύψεως. Σάς είπα μόνο για την ιστορία ότι τρείς φορές συναντούμε αυτόν τον αριθμόν. Καί βλέπομε σαφώς ότι δεν πρόκειται περί πραγματικού αριθμού.
Αλλά λέγει εδώ το εξής: Ότι είναι πράγματι Εβραίοι αυτοί που θα σωθούν; Αναφέρει 12 φυλές. Τις 12 φυλές του Ισραήλ. Είναι πράγματι οι 12 φυλές του Ισραήλ που θα σωθούν; Δηλ. εκείνοι που επίστεψαν εις τόν Χριστόν αυτοί θα σωθούν; Εκ τών Εβραίων μόνον; Παρ' ότι αγαπητοί μου υπήρχαν μυριάδες στην Παλαιστίνη χριστιανών την εποχή των Αποστόλων, καί τό βλέπομε αυτό όταν ο Απ. Παύλος επεσκέφθη την Ιερουσαλήμ ο αδελφόθεος Ιάκωβος του λέγει, «θεωρεῖς, ἀδελφέ, πόσαι μυριάδες εἰσὶν Ἰουδαίων τῶν πεπιστευκότων»Πράξ, 21, 20. Παρά ταύτα δεν πρόκειται περί τών μυριάδων Ιουδαίων τής εποχής εκείνης των συγχρόνων με τους Αποστόλους. Αλλά πρόκειται περί του νέου Ισραήλ. Ο οποίος νέος Ισραήλ αποτελείται πλέον από Εθνικούς και Εβραίους και είναι όλοι εκείνοι που θα πιστεύσουν, πού πίστεψαν και θα πιστέψουν εις τόν Ιησούν Χριστόν, μέσα εις τούς αιώνες.
Αλλά ποιός είναι αυτός ο νέος Ισραήλ; Ο νέος Ισραήλ είναι εκείνος πού εδέχθηκε, από τους 12 Αποστόλους τον σπόρον του θείου κηρύγματος. Γράφει ο άγιος Ανδρέας ο Καισαρείας τα εξής: "Η μέντοι ακρίβεια της εξ εκάστης φυλής ισότητος εμφαίνειν μοι δοκεί τόν πολυπλασιασμόν του αποστολικού σπόρου· δωδεκάκις δώδεκα πολυπλασιαζομένου επί τόν τέλειον τής χιλιάδος αριθμόν, και ούτω τάς ρηθείσας χιλιάδας αποτελούντος· μαθηταί γαρ ήσαν του κόκκου τού εις τήν γήν διά φιλανθρωπίαν πεσόντος, καί πολύφορον της παγκοσμίου σωτηρίας τον καρπόν βλαστήσαντος." Δηλ. ποιοί είναι αυτοί οι 12 φυλές; Είναι οι 12 Απόστολοι, αγαπητοί μου. Δεν είναι ο Ιούδας, ο Ρουβήν κλπ. Είναι οι 12 Απόστολοι. Γιατί αναφέρει τις 12 φυλές; θά τό δούμε λίγο πιο κάτω. Είναι όμως οι δώδεκα Απόστολοι. Οι οποίοι κηρύσουν το Ευαγγέλιο, ο σπόρος ο Ευαγγελικός πίπτει και έχομε, 12 οι Απόστολοι επί 12, καί μπαίνει ο αριθμός ο σχηματικός που δείχνει πολλαπλότητα, ο αριθμός 1.000 και βγάζει τον αριθμόν 144.000. Δηλ. Δώδεκα Απόστολοι αντιστοιχούν πρός τις 12 φυλές επί τό 1.000, πού είναι τέλειος αριθμός, καί δίδουν τον αριθμόν 144.000.
Και θα μου πήτε : Πώς μπορούμε να ξέρωμε εμείς ότι είναι οι 12 Απόστολοι; Μα το είπε ο Κύριος. Είπε ο Κύριος, Ματθαίος 19, 28 «καθίσεσθε καὶ ὑμεῖς ἐπὶ δώδεκα θρόνους κρίνοντες τὰς δώδεκα φυλὰς τοῦ Ἰσραήλ»εσείς οι μαθηταί μου οι 12, θά καθήσετε επί θρόνων καί θά κρίνετε τις 12 φυλές του Ισραήλ. Ωστε λοιπόν δέν είναι ο Ρουβήν και ο Ιούδας κλπ, αλλά είναι οι 12 Απόστολοι. Αλλά όταν οι 12 Απόστολοι κηρύσσουν σ' όλον τον κόσμον, τότε είναι όλοι οι άνθρωποι. Όλοι εκείνοι που θάχουν πιστέψει. Η θά πιστεύουν. Εβραίοι και Εθνικοί. Είμαστε κι εμείς εκεί. Ακούστε αγαπητοί μου : Είμαστε κι εμείς μέσα εις αυτούς. Όσοι πιστεύσαμε, είμεθα κι εμείς μέσα εις αυτούς. Ώστε λοιπόν είμεθα ο Ισραήλ τής χάριτος. Ο νέος λαός του Θεού. Γράφει ο Απ. Παύλος: Γαλ. 3, 28«οὐκ ἔνι Ἰουδαῖος οὐδὲ Ἕλλην, πάντες γὰρ ὑμεῖς εἷς ἐστε ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ». Δεν υπάρχει διαφορά ανάμεσα πλέον στον Ελληνα, τον Εθνικό καί τόν Εβραίον. «εἰ δὲ ὑμεῖς Χριστοῦ, (εάν σείς είστε του Χριστού) ἄρα τοῦ Ἀβραὰμ σπέρμα ἐστὲ καὶ κατ᾿ ἐπαγγελίαν κληρονόμοι». Ά, ώστε λοιπόν ποιό είναι το σπέρμα του Αβραάμ; Τό σπέρμα του Αβραάμ δεν είναι οι 12 Πατριάρχαι Ρουβήν κλπ; Οχι. Είναι ο νέος λαός της χάριτος. Είναι οι Χριστιανοί. Ο ίδιος ο Κύριος σάς είπα, νά σάς τό, πώ πάλι, όπως σάς ανέφερα προηγουμένως, διά τούς Αποστόλους Του : «ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι ὑμεῖς οἱ ἀκολουθήσαντές μοι, ἐν τῇ παλιγγενεσίᾳ»(ποιά είναι αυτή η παλιγγενεσία: Παλιγγενεσία θα πή αυτό, πού πάλι ξαναγεννιέται. Ξαναγίνεται. Ενθυμείσθε πού είπαμε ότι ο κόσμος θα αλλάξη; Ο ήλιος η σελήνη, η γή, αυτές οι παγκόσμιες αναστατώσεις; Αυτά όλα λέγονται με μία λέξη από τον Κύριον, είναι Ματθ. 19, 28 με μία λέξη παλιγγενεσία)ὅταν καθίσῃ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐπὶ θρόνου δόξης αὐτοῦ, καθίσεσθε καὶ ὑμεῖς ἐπὶ δώδεκα θρόνους κρίνοντες τὰς δώδεκα φυλὰς τοῦ Ἰσραήλ».
Αυτήν λοιπόν η μνεία των 12 φυλών του Ισραήλ δείχνει σαφώς ότι πρόκειται περί του νέου Ισραήλ. τής Εκκλησίας του Χριστού. Αλλά ίσως θα πήτε : Γιατί μνημονεύονται οι 12 φυλές; Η μνημόνευση των 12 φυλών έχει να δώσει πολλά στοιχεία. Παρακαλώ, παρακολουθήσατε να δήτε, γιατί αναφέρει τις 12 φυλές. Σας διαβάζω λίγο από την αρχή:
Κεφ. Ζ 4. «Καὶ ἤκουσα τὸν ἀριθμὸν τῶν ἐσφραγισμένων· ἑκατὸν τεσσαράκοντα τέσσαρες χιλιάδες ἐσφραγισμένοι ἐκ πάσης φυλῆς υἱῶν Ἰσραήλ·» "Καί αρχίζει: «ἐκ φυλῆς Ἰούδα δώδεκα χιλιάδες ἐσφραγισμένοι,» Ώστε αρχίζει από την φυλή του Ιούδα. Γνωρίζουμε όμως ότι ο Ιούδας είναι τέταρτος υιός του Ιακώβ. Και ότι δέν είναι πρώτος· πρώτος είναι ο Ρουβήν. "Η Ρουβείμ. Όπως θέλετε. Ωστε λοιπόν δέν είναι ο Ιούδας. Γιατί όμως εδώ παραθέτει πρώτον τον Ιούδα; Αυτό βάζει σε μια ανησυχία. Δηλ. μάς κάνει να ερευνήσωμε το γιατί. Διότι καμμία ποτέ φυλή δεν θα άφηνε ο Ιωάννης –εξ άλλου είναι Εβραίος– καμμία φυλή δέν θα άφηνε ποτέ η άλλη νά τής πάρη τα δικαιώματά της. Αν δε λάβετε υπόψιν ότι πολλάκις ο Ρουβήν στην έρημο, όταν επανέκαμπτον από την έρημο, ηξίωσε και απήτησε τα πρωτεία. Πολλάκις ο Ρουβήν. Αλλά και εις τήν γήν τής επαγγελίας, πολλάκις όταν προέκυψε θέμα βασιλέων ο πρώτος δέ βασιλεύς είναι γνωστό, ο Σαούλ, κατήγετο από την φυλή του Βενιαμίν. Όταν δέ κατόπιν ήρθε ο Δαυίδ πού κατήγετο από την φυλή του Ιούδα, μέ πολύ κόπο αναγνωρίσθη από τις 12 φυλές. Επειδή δεν ήτο η πρώτη φυλή. Είχαν δημιουργήσει πράγματα. Δυσκολίες εις τον Δαβίδ. Επειδή σάς ξαναλέω ήταν η τετάρτη φυλή και όχι η πρώτη. Εδώ γιατί προηγείται ο Ιούδας καί δέν προηγείται ο Ρουβείμ; Απλούστατα, δεν ακολουθείται η τάξις των 12 φυλών. Η φυσική τάξις τών 12 φυλών δεν ακολουθείται. Αυτό, από την αρχή μάς βγάζει από την υποψία, ή μάλλον από τον ισχυρισμόν ότι πρόκειται περί τών 12 φυλών του Ισραήλ. Δεν πρόκειται Απλούστατα, ευθύς εξ αρχής μάς βγάζει από τήν θέσιν αυτήν.
Ακόμη, βάζει πρώτη τήν φυλή του Ιούδα, διότι εκ τής φυλής του Ιούδα κατάγεται ο Χριστός. 'Αρα πρόκειται περί νέου λαού. Τού λαού τής χάριτος. Καί δέν πρόκειται περί του παλαιού λαού των Εβραίων. Δηλ. γιά μάς τούς Χριστιανούς ο λόγος.
Δεύτερον, στις 12 φυλές δέν συγκαταλέγεται η φυλή του Δάν. Αντί δέ του Δάν, γιά να κλείση ο αριθμός 12, μπαίνει ο Μανασσής. Αλλά ο Μανασσής είναι παιδί τού Ιωσήφ, είχε δύο παιδιά ο Ιωσήφ, ήταν ο Μανασσής και ο Εφραίμ. Όταν ευλογήθηκαν από τον παππού τους τον Ιακώβ στην Αίγυπτο, έκανε το εξής: Έβαλε σταυροειδώς τα χέρια του, γιατί έβαλε από τα δεξιά τόν Μανασσή τόν μεγαλύτερο, από τ' αριστερά τόν Εφραίμ τόν μικρότερο, να ευλογήση ο Ιακώβ αντιστοίχως. Με το δεξί του χέρι από δώ τον Μανασσή, μέ τό αριστερό του χέρι τόν Εφραίμ. Έκανε όμως και κάτι άλλο ο Ιακώβ. Έβαλε το δεξί του χέρι εις τόν Εφραίμ καί τό αριστερό χέρι στον Μανασσή. Καί όπως έβαλε την ευλογία εσταύρωσε τα χέρια. Τό σημείον του Τιμίου Σταυρού.
— Όχι πατέρα, όχι πατέρα,λέγει ο Ιωσήφ. Ανησύχησε πολύ. Δέν είναι ο Εφραίμ ο πρώτος, είναι ο Μανασσής.
— Ξέρω παιδί μου, ήτανε τυφλός δέ ο Ιακώβ, σημειώσατε, ήταν τυφλός και δέν έβλεπε. Ξέρω παιδί μου, ξέρω τί κάνω! Διότι η ευλογία θα εδίδετο αντίστροφα. Στον μικρόν και όχι στον μεγάλο πρώτα. Και λέγει στον Ιωσήφ: Όταν θα πάτε, θα φθάσετε στην γή τής επαγγελίας, πού ο Θεός υπεσχέθη εις τον παππού μου τον Αβραάμ, εκεί θα πάρουν μερίδιο, εκτός σου του Ιωσήφ, θά πάρη και ο Εφραίμ, θά πάρη και ο Μανασσής. Έτσι λοιπόν τώρα ο Εφραίμ δεν αναφέρεται. Αναφέρεται ο Μανασσής. Κι εδώ μπαίνει ένα σκάνδαλο Μά, αφού ο Εφραίμ ετέθη από τον Ιακώβ, γιατί ν' αναφερθή ο Μανασσής; Και αυτό μάς βγάζει ακόμη από την θέση, ότι θα έπρεπε να προσέξουμε την φυσική σειρά που ετέθη στην Π.Δ. Διότι δεν είναι ο Μανασσής πρώτος στην ευλογία. Είναι πρώτος στην γεννιά αλλά δέν είναι πρώτος στην ευλογία. Άρα μάς βγάζει από την θέση ότι πρόκειται περί τών Εβραίων. Αντί λοιπόν του Δάν μπαίνει ο Μανασσής. Και ο Ιωσήφ. Ο Εφραίμ, επειδή γίνεται 13ος βγαίνει έξω. Δεν υπάρχει. Έτσι συμπληρούται ο αριθμός 12, για να μήν πώ κάτι άλλο. Ότι κλήρο δεν πήρε η φυλή του Λευί. Καί δέν έπρεπε να συγκαταριθμηθή. Αλλά συγκαταριθμείται όμως ως φυλή που δέχεται μία επαγγελία. Αλλά όχι κλήρον. Και αυτό μάς βγάζει ακόμη από την θέσιν ότι πρόκειται περί του παλαιού καταλόγου των φυλών.
Γιατί όμως, τρίτο σημείο, δεν περιλαμβάνεται η φυλή του Δάν; Δεν περιλαμβάνεται διότι εκ τής φυλής του Δάν πρόκειται να έλθη ο Αντίχριστος. Ενώ αντιθέτως, από την φυλή του Ιούδα, η οποία μπαίνει πρώτη προέρχεται ο Χριστός. Γράφει ο άγιος Ανδρέας Καισαρείας: "Επισημαντέον δέ τούτο ότι η φυλή του Δάν, ως εξ αυτής τικτομένου του Αντιχρίστου, ταίς λοιπαίς ου συντέτακται." Επειδή πρόκειται να προέλθη από την φυλήν του Δάν ο Αντίχριστος, γι' αυτό τον λόγο, ου συντέτακται, δέν μπαίνει στην σύνταξη του καταλόγου των 12 φυλών.
Ώστε από την φυλήν του Δάν θα προέλθη ο Αντίχριστος; Διά τον οποίον αγαπητοί μου, διά πολλών θα μιλήσουμε, όχι σ' αυτό το σημείο. Εδώ μόνον κάτι σύντομο θα πούμε. Τό κεφάλαιον "Αντίχριστος", είναι πολύ μεγάλο κεφάλαιο. Είναι πολύ μεγάλο κεφάλαιο. Τό οποίον θά δήτε τί ενδιαφέρον έχει και πόσο θα μάς συνέχει, όταν μάθωμε, ποιός είναι ο Αντίχριστος καί πώς θα κινηθή. Ωστόσο να δούμε την μαρτυρία της Αγίας Γραφής διά τόν Αντίχριστο, πώς ακριβώς αναφέρεται, ότι θα προέρχεται από την φυλή του Δάν. Ο Ιακώβ όταν ευλογούσε τα παιδιά του εις τήν Αίγυπτον, μέ τήν ευλογία λέγει και μια προφητεία διά τό μέλλον τής φυλής του κάθε παιδιού του. Όχι φυσικά για το παιδί του το προσωπικό. Αυτό που γέννησε άμεσα. Αλλά διά τό μέλλον της φυλής. Όταν ευλόγησε τον Ιούδα, η ευλογία του Ιούδα είναι ένας ύμνος, ἐνας ύμνος. Διότι ακριβώς θα προέλθη από κεί ο Χριστός. «καὶ αὐτὸς, λέγει ο Ιακώβ, και αυτός που θάναι απόγονός σου, προσδοκία ἐθνῶν» Δεν υπήρχε μεγαλύτερη προφητεία, αλλά καί πλέον χαρμόσυνος από αυτήν. Ότι από σενα θα έλθη εκείνος που είναι η προσδοκία. Είναι η λαχτάρα όχι του Ισραήλ, αλλ' όλων των Εθνών. Όλης της γής. Όλων των απογόνων του Αδάμ. Όταν, όταν εγώ ο Θεός, –κι εκεί δεν μιλάει παρά ο θεός Λόγος εις τόν παράδεισον– λέγω εἰς τήν Εύα, ότι θα έλθη εκείνος ο οποίος θα σε σώση, αυτός θα γεννηθή από τον Ιούδα. Καί θά ἔρθη. Ήταν προσδοκία όλων των λαών. Όλων των Εθνών. Όλων των εποχών. Αυτά λέγει εις τον Ιούδα τόν γυιό του ο Ιακώβ. Όταν ήρθε η σειρά του Δάν, τού λέγει τα εξής: «Δὰν κρινεῖ τὸ λαὸν αὐτοῦ, ὡσεὶ καὶ μία φυλὴ ἐν Ἰσραήλ. καὶ γενηθήτω Δὰν ὄφις ἐφ᾿ ὁδοῦ, ἐγκαθήμενος ἐπὶ τρίβου, δάκνων πτέρναν ἵππου, καὶ πεσεῖται ὁ ἱππεὺς εἰς τὰ ὀπίσω, τὴν σωτηρίαν περιμένων Κυρίου.»Γεν. 49, 16-18 Δάν θα κρίνη τόν λαόν σου. Σαν να είναι μια φυλή. Συνεπώς θα κρίνη τον Ισραήλ, σάν μια φυλή. Όλους τούς Ισραηλίτας. Πράγματι η φυλή του Δάν, έδωσε τον κριτήν Σαμψών. Ο οποίος Σαμψών, έκρινε, δηλ. διοίκησε κυβέρνησε όλους τους Ισραηλίτας σαν μια φυλή. Αυτό όμως είναι μερική ερμηνεία. Είναι μερική, προσέξατε, διότι μήν ξεχνάμε ότι οι προφητείες της Π.Δ. δέν εξαντλούνται. Δεν ξέρω αυτό το πράγμα αν το γνωρίζετε, σάς τόχω ξαναπεί, δέν εξαντλούνται. Πλήν ελαχίστων. Δεν εξαντλούνται. Αλλά επαναλαμβάνεται, μερικώς και μερικώς έως τά έσχατα τής Ιστορίας έχομε την πλήρωσι τῶν προφητειών της Π.Δ. Πάλι θα ξαναγίνη κριτής η φυλή του Δάν. Δηλ. ἐκ τῆς φυλής του Δέν θά βγή νέος κριτής. Δηλ. κυβερνήτης· κριτής θα πή κυβερνήτης. Αυτός αγαπητοί μου θα είναι ο Αντίχριστος. Ο οποίος δεν θα κυβερνήση μόνο τους Ισραηλίτας ως μία φυλή, αλλά ολόκληρο τον κόσμο, θά γίνη μία μόνη κυβέρνησις. Κι αυτός θα είναι Εβραίος που θα κυβερνήση. Πρόδρομοί του είναι ο Σιωνισμός και όλα τα παιδάκια του, Μασσωνισμός, Χιλιασμός κλπ.
Έτσι αγαπητοί μου θα ξεπηδήση ο Αντίχριστος, που σας είπα θα κυβερνήση ὅλον τὸν κόσμον, καί θά είναι μία κυβέρνησις, θα είναι Εβραίος αυτός και θα έχη κάνει όλους τους ανθρώπους, όλους τους λαούς τής γής, έναν λαό. Είναι αξιοπαρατήρητο ότι εδώ αναφέρεται ο όφις.«καὶ γενηθήτω Δὰν ὄφις ἐφ᾿ ὁδοῦ». Επί τής οδού. Καί θά γίνη ο Δάν φίδι που θάναι στον δρόμο. Καί θά κάθεται στο μονοπάτι καί θά περιμένει. Εκείνον που θα περάση μέ τό άλογό του, να δαγκώση το άλογο καί τόν αναβάτη. «δάκνων πτέρναν ἵππου, καὶ πεσεῖται ὁ ἱππεὺς εἰς τὰ ὀπίσω» Όταν το άλογο δαγκωθή από τό φίδι τότε το άλογο θα τρομάξη, θά πεση νεκρό, και τότε ο ιππεύς θα πέση προς τα πίσω. Ανάσκελα. Και θα περιμένη τήν σωτηρία του από τον Κύριον. «τὴν σωτηρίαν περιμένων Κυρίου». Προσέξτε αυτήν την τελευταίαν φράσιν "τήν σωτηρίαν περιμένων Κυρίου." Εκεί στην μοναξιά δεν θα υπάρχη κάποιος πού, θα τον σώση αυτόν τόν αναβάτη, θά περιμένη μόνον από τόν Θεό τήν σωτηρίαν.
Λοιπόν, προσέξτε τώρα εδώ. Ποιός είναι αυτός ο αναβάτης; Είναι η Εκκλησία. Ποιός είναι ο όφις; Είναι ο διάβολος. Ο όφις ο αρχαίος. Θα δούμε παρακάτω στο βιβλίο της Αποκαλύψεως ότι, όταν θα δή λέγει, την γυναίκα, πού είναι ταυτοχρόνως δυό πράγματα είναι η Υπεραγία Θεοτόκος και η Εκκλησία. Βλέπετε ότι ταυτίζεται η Υπεραγία Θεοτόκος και ταυτοχρόνως διακρίνεται η Υπεραγία Θεοτόκος με την Εκκλησία; Τότε θὰ πάρῃ τό παιδί της λέγει, αυτή όταν είδε ο δράκων να γίνεται, να γεννιέται αυτό τό παιδί, που είναι αντίπαλός του, είναι ο Ιησούς Χριστός, μάλιστα με έναν στίχο είναι ολόκληρη η ιστορία του Χριστού, έφυγε εις τήν έρημο η γυναίκα αυτή. Και τότε εξέρασε νερό ο δράκων, διά να καταστήση τη γυναίκα ποταμοφόρητον. Νά τήν πνίξη. Τό δέ παιδίον τής γυναικός ηρπάγη εις τόν ουρανόν. Γι' αυτό σας είπα, μέσα σε δυο λέξεις είναι όλη η ιστορία του Χριστού. Πού τελειώνει το "ηρπάγη" μέ τήν Ανάληψη του Χριστού. Μένει όμως ἡ γυναίκα στον κόσμον. Τό παιδίον της ηρπάχθη. Κυνηγήθηκε από τον διάβολο,τον δράκοντα. Εσταυρώθη! Ανεστήθη! Ανελήφθη! Μένει όμως η γυναίκα. Μένει η μητέρα. Είναι η Εκκλησία. Τώρα τήν καθιστά ο δράκων ποταμοφόρητον. Χύνει νερό από πίσω της να την πνίξη. Αυτή τρέχει εις τήν ἐρημο, διά νά σωθή. Εις τήν έρημο. Η έρημος σημαίνει δέν υπάρχει άλλος που να βοηθήση. Τί ωραία που έρχεται εδώ. Ο ιππεύς πού πέφτει εις τα οπίσω την σωτηρίαν περιμένων Κυρίου. Είναι η Εκκλησία που θα κυνηγηθή αποινώς μέσα στην Ιστορία, κατ' εξοχήν εις τά έσχατα από τον Αντίχριστον, καί δέν θα περιμένη η Εκκλησία από πουθενά τήν σωτηρίαν της, παρά μόνον από τον Θεόν. Από τον ουρανόν. Γι' αυτό λέγει ο Κύριος, όταν δήτε αυτά να γίνονται, τότε στρέψτε τα μάτια σας, έτσι λέγει, ανακάμψατε, ανεβάστε τα μάτια σας πρός τόν ουρανόν, πλησιάζει η σωτηρία σας. Πράγματι η σωτηρία της Εκκλησίας θα έρθη από τον ουρανόν. Να λοιπόν ότι εδώ ο Ιακώβ προφητεύει διά τόν Δάν, ότι θα προέλθη από αυτόν ο Αντίχριστος.
Ο άγιος Ιππόλυτος μάς λέγει το εξής, στο θέμα του "περί Αντιχρίστου" στο ΒΕΠΕΣ τόμος 6 σελ. 201 στίχ. 29. Όσοι από σας κρατάτε, έχετε βιβλιοθήκη. "Ωσπερ εκ της Ιούδα φυλής ο Χριστός γεγένηται ούτω καί εκ τής του Δάν φυλής ο Αντίχριστος γεγένηται." Όπως, λέγει ο Ιππόλυτος, όπως από τη φυλή του Ιούδα προέρχεται ο Χριστός, έτσι καί από τήν φυλή του Δάν θα γεννηθή ο Αντίχριστος. Τό ίδιο μάς λέγει και ο άγιος Ειρηναίος.
Αλλά ο Κύριός μας τό λέγει αυτό ως εξής: Ιω. 5, 43 «ἐγὼ ἐλήλυθα ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ πατρός μου, καὶ οὐ λαμβάνετέ με· ἐὰν ἄλλος ἔλθῃ ἐν τῷ ὀνόματι τῷ ἰδίῳ, ἐκεῖνον λήψεσθε». Εμένα δεν με δεχθήκατε. Όταν θα έλθη άλλος, αυτόν θα τον δεχθήτε. Και αυτός ο άλλος είναι ο Αντίχριστος.
Αλλά γιατί όμως αναφέρεται εις τήν φυλήν τού Δάν, καί νά δοῦμε τήν ιστορία της φυλής του Δάν με δυό λόγια. Η φυλή του Δάν, όταν εγκατεστάθηκαν όλες οι φυλές στήν γή τής Επαγγελίας, αισθάνθηκε αποστάτης από την εποχή των κριτών. Διότι αν θέλετε, για να μην μακρυγορήσουμε, διαβάστε εις το βιβλίον "Κριταί" στο 17 και 18 Κεφ. θά τό δήτε αυτό εκεί. Πώς ανεζήτησαν και τελικά επήραν ένα γλυπτόν τό οποίον εθεοποίησαν και δεν ανέβαιναν στα Ιεροσόλυμα να προσκυνήσουν, αλλά προσκυνούσαν αυτό το γλυπτό. Είναι η μόνη φυλή η οποία απεστάτησε με αυτόν τόν τρόπον. Καί δέν εδέχθη την πατρώαν θρησκείαν. Συνεπώς η φυλή του Δάν είναι σύμβολον τής αποστασίας. Ο Αντίχριστος είναι το πρόσωπον που θα σταθή εις τούς αντίποδας του Χριστού. Πάντως σίγουρο είναι τούτο: Ότι εκ τών Εβραίων θα προέλθη ο Αντίχριστος. Συνεπώς, αφού από την φυλή του Δάν θα προέλθη ο Αντίχριστος, είναι δυνατόν να συγκαταριθμηθή η φυλή αυτή με τις 12 φυλές του Ισραήλ; Πλέον του Ισραήλ τής χάριτος, πού θα είναι η Εκκλησία και ο λαός του Θεού; Είναι αδύνατον. Γι' αυτόν τον λόγο δεν συγκαταριθμείται. Ώστε λοιπον είναι το σύμβολον τής αποστασίας καί δέν μπαίνει στην συγκαταριθμηση των πιστών που θα σωθούν. Αυτό σημαίνει ότι όποιος αποστατεί από την Εκκλησία, καί έχομε τόσους αποστάτας, θα μείνουν στην φυλή του Δάν. Διότι στο τέλος, ξαναλέγω άλλη μιά φορά, η φυλή του Δάν είναι ένα σύμβολο. Αλλο οτι, θά τό πώ άλλη μιά φορά, από τους Εβραίους πραγματικά θα προέλθη ο Αντίχριστος.
Είναι γνωστό ακόμα, ότι εις τήν ονοματοθεσία προσώπων και τόπων οι Εβραίοι αγαπούν να δίδουν ονόματα με σημασία. Όλα τα ονόματα τών, τοπονυμικα ή προσωπικά έχουν κάποια σημασία. Δηλαδη δηλώνουν χαρακτηριστικά προφητείας ή γεγονότων ή ακόμα και συμπεριφοράς. Επί παραδείγματι, τί θά πει Ιακώβ; Παράδειγμα σάς τό λέγω. Ιακώβ θα πή πτερνιστής. Επειδή όταν εγεννάτο ο Ησαύ, ο πρώτος, ο Ιακώβ έβαλε το χέρι του, –δυό παιδιά εγέννησε η Ρεβέκκα–, έβαλε το χέρι του καί έπιασε την φτέρναν του πρώτου γεννηθέντος. Κι όταν κάποτε αργότερα ο Ησαύ έχασε τα πρωτοτόκιά του καί πήρε ο Ιακώβ τήν ευλογία, "καλά είπα εγώ ότι αυτός είναι πτερνιστής", δηλ. Ιακώβ, δηλ. μ' έριξε κάτω. Πήρε αυτός τα πρωτοτόκια. Είδατε πώς ονομάστηκε; Ιακώβ. Πτερνιστής. Ο Ησαύ; Ο Ησαύ θά πή δασύτριχος. Διότι ήταν φοβερά δασύτριχος. Ο Ησαύ. Επειδή δε είχε φάει την φακή, η οποία φακή στην περιοχή εκεί είναι κοκκινωπή, το πιάτο τής φακής,το πινάκιο που του πρόσφερε ο Ιακώβ, όταν μαγείρευσε και του επήρε τα πρωτοτόκια, ονομάστηκε Εδώμ. Εδωμίται οι απόγονοί του. Καί Εδώμ θα πή κόκκινος. Επειδή η φακή είναι κόκκινη. Σας είπα αυτά ενδεικτικά γιά νά σάς πώ ότι οι Εβραίοι αγαπούν πάντα να δίδουν ονόματα σε πρόσωπα ή τόπους από κάποια συμπεριφορά, από κάποιο γεγονός ή από κάποια προφητεία. Αν τα πράγματα έχουν έτσι, τότε λοιπόν καί τά παιδιά του Ιακώβ που εγεννήθησαν, τα 12, επήραν όχι τυχαίον όνομα. Οι τέσσερις μητέρες, οι δύο επίσημες και δύο παλακές που γέννησαν και έδωσαν τα 12 παιδιά του Ιακώβ, τά 12 αγόρια, γιατί είχε καί κορίτσια, αλλά αυτά όμως δεν αναφέροντα στον αριθμό, τά παιδιά αυτά πήραν ονόματα τα οποία είχαν σημασία. Καί τά ονόματα αυτά εδόθησαν από τις ίδιες τις μητέρες πού τά γέννησαν από τα διάφορα περιστατικά. Έτσι αγαπητοί μου έρχονται, έχοντας τα δώδεκα αυτά ονόματα των Πατριαρχών μπορούμε να πούμε ότι αναλύοντάς τα, μπορούμε να έχουμε στοιχεία του νέου Ισραήλ. Όπως κάνει μία ωραιοτάτη και θαυμαστή ανάλυση ο άγιος Ανδρέας Καισαρείας.
Έτσι αναλύοντας τα 12 αυτά ονόματα θα βγάζωμε συμπεράσματα. Πού θα είναι τί άλλο παρά τα πνευματικά γνωρίσματα, τα πνευματικά γνωρίσματα, τῶν πιστῶν ὅλων των εποχών, ιδιαιτέρως όμως εις τά έσχατα, στην εποχή του Αντιχρίστου.
Καί αρχίζουμε :
Πρώτον. Ιούδας, θά πή "εξομολόγησις." Εξομολόγησις όμως θα πή δοξολογία, Εβραϊκά. Πράγματι, αυτοί που σώζονται διά πίστεως, δοξολογούν και υμνούν τον βλαστήσαντα από τον Ιούδα Ιησούν Χριστόν. Πού είναι το πρώτο. Είναι η πίστις και η δοξολογία του Ιησού Χριστού. Τό θεμελιώδες, το πρώτον.
Δεύτερον. Ρουβήμ. Είχε πή η μητέρα του: Είδε την ταπείνωσή μου, είδε ο Θεός τήν ταπείνωσή μου. Είδε, είδε, είδε. Συνεπώς Ρουβήμ θά πή "όρασις." Και όπως λέγει και ο άγιος Ανδρέας Καισαρείας θα είναι "οι διά καθαρότητα καρδίας τήν πνευματικήν όρασιν κτησάμενοι." θα είναι εκείνοι που θάχουν καθαρή καρδιά καί θάχουν μάτια που θα βλέπουν. Πράγματι, η όρασις η πνευματική προσφέρεται, εξασφαλίζεται μόνον από την καθαρότητα της καρδίας. Ματθ. 5, 8«μακάριοι οἱ καθαροί τῇ καρδίᾳ, ὅτι αὐτοὶ τὸν Θεὸν ὄψονται.» https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2025/02/blog-post_12.html?m=1 θα ίδουν. Καί όταν λέγει θα ίδουν τόν Θεόν οι καθαροί τή καρδία, αυτοί οι μακαρισμοί του Χριστού δεν αναφέρονται εις τήν βασιλείαν τού Θεού. Προσέξατε το. Όλοι οι Πατέρες συμφωνούν στο σημείο αυτό, ότι δεν αναφέρονται εις τήν βασιλεία τού Θεού. Αλλά αναφέρονται εις αυτόν τόν κόσμον. Εις αυτόν τόν κόσμον. Καί συνεπώς η όρασις τού Θεού εκ του παρόντος κόσμου. Διά τούς έχοντας καθαρή καρδία. Επειδή δέ τά πράγματα είναι ποσά ευθέως ανάλογα, όσο περισσότερο είναι καθαρή η καρδία, τόσο περισσοτέρο είναι και η θεωρία του Χριστού, τού Θεού. Εάν κανείς έχει μία καθαρή καρδιά τόσο που να έχει μίαν εμπειρίαν από την παρουσία του Θεού, αυτό είναι μία όρασις. Εάν αγαπητοί μου έχομε μέσα μας μίαν εμπειρίαν από την παρουσίαν του Θεού, ποιά είναι αυτή η εμπειρία, όταν βλέπομε πώς επεμβαίνει ο Θεός μέσα στην Ιστορία και στην προσωπική μας και στην παγκοσμία Ιστορία, όταν βλέπομε τόν Θεόν πώς ενεργεί, όταν βλέπομε να έχωμε μίαν εσωτερικήν πληροφορίαν, εμπειρική, υπογραμμίζω, εμπειρική, τής παρουσίας του Θεού, πώς εγώ μπορώ να το καταλαβαίνω και ο άλλος νά μήν τό καταλαβαίνει; Σημαίνει ότι υπάρχει μία όρασις. Μία ανάπτυξις οράσεως. Ε, αυτό είναι η πρώτη όρασις. Το πρώτο ξεκίνημα οράσεως. Μέχρι τήν όραση να ίδη κανείς τήν άκτιστο ενέργεια της θείας δόξης. Τό φώς της Μεταμορφώσεως. Έχομε συνεπώς μία μεγάλη κλιμάκωση. Αυτή η κλιμάκωση θεωρίας Θεού εξαρτάται από την καθαρότητα της καρδίας.
Τρίτον. Γάδ. "Ευτύχη". Δηλ. είμαι ευτυχής. Είπε η μητέρα του Γάδ. Είναι αυτοί που θα έχουν την εσωτερική πληροφορία, ότι αποτελούν τό λήμμα που θα σωθή. Αυτοί δέ είναι καί οφείλουν να είναι ευτυχείς. Αν αγαπητοί μου αυτήν την στιγμή είχαμε μια βεβαιότητα, κι ο καθένας δύναται να αποκτήση τήν βεβαιότητα, ότι αποτελεί το λήμμα του Θεού που θα σωθή, δεν δύναται να είναι ευτυχής; Και να αισθάνεται ευτυχής παρά τάς ταλαιπωρίας καί τάς θλίψεις τάς οποίας δύναται να έχη;
Τέταρτον. Ασήρ. θά πή "μακάριος." Είναι αυτοί που θα δεχθούν τόν δεσποτικόν μακαρισμόν ότι θα σταθούν εἰς τά δεξιά του Χριστού. Δεύτε οι ευλογημένοι τοῦ Πατρός μου, μακάριοι.
Πέμπτον. Νεφθαλείμ. "Ηγωνίσθην και ενίκησα," θά πή. Ἡ συναντελάβετό μου ο Θεός. Δηλ. έγινε αντιλήπτωρ μου ο Θεός. Πού είναι η προσευχή. Κι όπως λέγει ο άγιος Ανδρέας, "οι διά προσευχής αδιαλείπτου τώ θεώ κολλώμενοι." Αυτοί που προσκολλώνται εις τόν Θεόν μέ τήν αδιάλειπτον προσευχήν. Δεν είναι η προσευχή αγαπητοί μου πρωί και βράδυ. Εγώ θα ήμουνα πάρα πολύ ευτυχής, πάρα πολύ ευτυχής αν άκουγα να μού λέτε ότι κάνετε προσευχή το πρωί και το βράδυ. Πολύ ευτυχής θα ήμουνα. Όμως σάς πληροφορώ το εξής: Δεν πρόκειται περί αυτής της προσευχής. Αλλά περί της αδιαλείπτου. Της οποίας μορφή είναι: "Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με." Μπορεί βέβαια να μην είναι αυτός ακριβώς ο τύπος. Πάντοτε. Το όνομα του Ιησού Χριστού όμως είναι πάντα μέσα. Κι όταν μία ψυχή όπου κι αν βρεθή, όπως κι αν κινείται, προσεύχεται διαρκώς, έχει αυτήν την αδιάλειπτον προσευχήν. Συνεπώς αυτός είναι Νεφθαλείμ. Δηλ. προσευχή.Ο Κύριος συναντελάβετό μοι.
Έκτον, Μανασσής. "Επιλησμοσύνη." Ο Ιωσήφ όταν γέννησε το πρώτο του παιδί στην Αίγυπτο, ήτανε πικραμένος, σαν πουλημένος από τ' αδέλφια του στην Αίγυπτο, παρ' ότι πήρε μεγάλο τίτλο κι έγινε αντιβασιλεύς της Αιγύπτου. Παντρεύτηκε κι όταν έκανε το πρώτο του παιδί τ' ονόμασε Μανασσή. Δηλ. επιλησμοσύνη. Δηλ. ο Θεός μου έδωσε ένα παιδί να ξεχάσω την πίκρα της ξενητιάς. Να αποκτήσω δική μου οικογένεια και να ξεχάσω την πίκρα της ξενητιάς. Λέγει τώρα ο άγιος Ανδρέας. Τί θά πή αυτό. "οι τών όπισθεν σκανδαλόμενοι καί τῶν πατρώων οίκον διά τόν θείον έρωτα." Είναι εκείνοι που πιά δέν προσέχουν το σπίτι τους, μέ ποιά έννοια; Όταν το σπίτι αντιτίθεται.«Ὁ φιλῶν πατέρα ἢ μητέρα ὑπὲρ ἐμὲ οὐκ ἔστι μου ἄξιος». Μάτθ. 10, 37 Είναι εκείνοι πού δέν προσέχουν πιά το σπίτι τους διά τόν θείον έρωτα. Γιά τήν αγάπη καί τήν αφιέρωση στον Θεό. Αυτός που αφήνει πιά τούς δικούς του καί πηγαίνει στο έργο καί τήν διακονία του Θεού. Είναι η περίπτωση των 144.000 πού ακολουθούν το αρνίον όπου αν υπάγη.
Έβδομον. Συμεών. Συμεών θά πή "μισούμαι." Είχε μισηθεί η μητέρα του Συμεών γι' αυτό είπε μισούμαι. Ήτανε δυο αδελφές και οι δύο παλακές υπήρχαν αντιζηλίες. Αλλά δέν θ' ανοιχθώ περισσότερο στο θέμα της παλιάς ιστορίας. Αυτό είναι γνώρισμα ότι ανήκει ο πιστός εις τό λείμμα· λείμμα θα πή το υπόλοιπο του λαού που θα μείνη πιστό εις τόν Θεό καί συνεπώς θά μισηθή από τον κόσμον. «Εἰ ὁ κόσμος ὑμᾶς μισεῖ, γινώσκετε ὅτι ἐμὲ πρῶτον ὑμῶν μεμίσηκεν.»Ιω. 15, 18 Να ενθυμείσθε ότι πρώτα εμένα έχει μισήσει ο κόσμος και μετά εσάς.
Ωστε οι εκλεκτοί θα μισηθούν από τόν κόσμον. Παρακαλώ παρακολουθείτε, όπως παρακολουθείτε βεβαίως και προσέχετε αυτούς τους χαρακτηρισμούς, ώστε να μην αισθανόμεθα πύρρωσιν, όταν ο άλλος μάς περιφρονεί γιατί δεν γινήκαμε Ροταριανοί, γιατί δεν γινήκαμε Μασσώνοι, γιατί ό,τι άλλο, γιατί πάμε στην Εκκλησία, γιατί είμεθα οι πιστοί άνθρωποι θα μας πούν υποκριτάς, θα μας πούν πολλά πράγματα, θά μάς μισήσουν. Δεν θα μπούμε στα σαλόνια τους θα μείνωμε έξω από τα σαλόνια τους. Καί έξω από τούς κύκλους των. Θά μισηθούμε. Εκείνοι που ξέρουν νά, στέκωνται, εκείνοι που έχουν συνειδητοποιήσει σε ποιό λαό τού Θεού ανήκουν, αυτοί είναι έτοιμοι να μισηθούν.
Ογδοον. Λευί. θά πή "προσειλημμένος," αυτός που προσελήφθη. Κι όπως λέγει ο άγιος Ανδρέας "οι διά πολιτείας ιεροπρεπούς υπό Χριστού προσειλημμένοι." Αυτοί οι οποίοι προσελήφθησαν από τον Χριστόν ιεροπρεπώς.
Ένατον. Ισσάχαρ. Ισσάχαρ θα πή "μισθός." λέει η μητέρα του : Μού έδωσε μισθό ο Θεός, διότι, μία ιστορία παλιά. Μάλιστα. Ο πιστός αισθάνεται τόν μισθό του. Ο Χριστός του υπεσχέθη: «Ἰδοὺ ἔρχομαι ταχύ, καὶ ὁ μισθός μου μετ᾿ ἐμοῦ, ἀποδοῦναι ἑκάστῳ ὡς τὸ ἔργον ἔσται αὐτοῦ.» "Αποκ.22, 12
Δέκατον. Ζαβουλών, θά πή "Θεού δώρον καλόν." Κάτι περίπου Θεόδωρος μέ το ιδικόν μας, Ζαβουλών Θεόδωρος. Είναι τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος πού λαμβάνουν οι πιστοί. Ο πιστός κοσμείται από τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος. Πιστός και άμοιρος χαρισμάτων είναι αδιανόητο. Τό δέ πρώτιστο των χαρισμάτων είναι η αγάπη. Λέει ο Απ.Παύλος: «ζηλοῦτε δὲ τὰ χαρίσματα τὰ κρείττονα. καὶ ἔτι καθ᾿ ὑπερβολὴν ὁδὸν ὑμῖν δείκνυμι.» Α' Κορ. 13 Κεφ. Θά σάς πώ ποιά είναι από τα καλύτερα χαρίσματα να διώκετε. Τό κρείτον των χαρισμάτων η αγάπη. Καί εκεί πλέκει και αναφέρει τόν ύμνον τής αγάπης. Η αγάπη. Το νάχεις σωστή αγάπη είναι χάρισμα του Αγίου Πνεύματος αγαπητοί μου.
Ενδέκατον. Ιωσήφ. Θά πή "πρόσθεσις." Αυτό το οποίον προστίθεται. Έτσι ονόμασε η μητέρα του τον Ιωσήφ. «ζητεῖτε δὲ πρῶτον τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν δικαιοσύνην αὐτοῦ, καὶ ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν».Ματθ. 6, 33 Αυτό γιά νά τό καταλάβη ο άνθρωπος αγαπητοί μου θέλει πολλή πίστι. Ιδίως εις τά έσχατα. Όταν βλέπεις ο Αντίχριστος θα σου ασκεί οικονομικόν αποκλεισμόν αγαπηττοί μου, τότε θα μπορείς να πής, εγώ ζητώ πρώτα την βασιλεία του Θεού. Όλα τ' άλλα θα μου τα προσθέση ο Χριστός. Γιατί το είπε ο ίδιος. "Καί ταύτα πάντα προστεθήσεται υμίν." Σάς είπα, γνωρίσματα αυτά όλα, ενός πιστού.
Δωδέκατον. Βενιαμίν. θά πή "υιός οδύνης." Όταν η Ραχήλ εγέννησε τον Ιωσήφ –είναι η δεύτερη γυναίκα του Ιακώβ– έκανε μόνο δυο παιδιά αυτή. Το πρώτο ήταν ο Ιωσήφ, το δεύτερο ήταν ο Βενιαμίν. Στήν γέννα πέθανε. Η Ραχήλ λοιπόν πριν πεθάνη –γεννήθηκε ο Βενιαμίν– έδωσε αμέσως το όνομα. Και μετά πέθανε. Καί ονόμασε το παιδί της "υιός οδύνης." Παιδί του πόνου. Καί πέθανε η Ραχήλ.
Ας πάρουμε την εικόνα, από την εικόνα των εσφραγισμένων, που σας είχα αναφέρει την περασμένη φορά, όταν λέγει εις τό Κεφ. 8 καί 9 τού Ιεζεκιήλ: Πρόσεξε, θα σφραγίσης εκείνους μέσ' την πόλη οι οποίοι οδυνώνται. Πονούν για ότι κακό βλέπουν μέσα εις τήν πόλη γιά τά άσχημα. Νά σάς τό διαβάσω: «δίελθε μέσην τὴν Ἱερουσαλὴμ καὶ δὸς τὸ σημεῖον ἐπὶ τὰ μέτωπα τῶν ἀνδρῶν τῶν καταστεναζόντων καὶ τῶν κατωδυνωμένων» Ιεζ. 9, 4 Αυτοί που πονούν και στενάζουν. «ἐπὶ πάσαις ταῖς ἀνομίαις ταῖς γινομέναις ἐν μέσῳ αὐτῆς.» Γιά όλες τις αμαρτίες και ανομίες που γίνονται μέσα εις τήν πόλιν. Οι πιστοί θα έχουν πόνο στην ψυχή θά βλέπουν το κακό. Τό κακό θά γίνεται πολύ, χείμαρος θα είναι το καλό, κι αυτοί δεν θα μπορούν τίποτα να κάνουν. μόνο θα πονούν. Όπως το βλέπουμε σήμερα. Πόσα παιδιά μας χάνονται. Πόσοι άνθρωποι χάνονται. Πόσοι πέφτουν στα δίχτια της ανηθικότητος. Τής απιστίας. Της αθεΐας. Των ναρκωτικών. Πόσα παιδιά χάνονται. Βγαίνει κανείς λίγο στην πόλη έξω και βλέπει τους νέους πώς φωνάζουν, πώς γελούν, πώς ζούν. Θεέ μου, λέγει, Θεέ μου. Άχ, αυτοί οι νέοι, αθάνατες ψυχές, χάνονται. Πονά. Βλέπει στα σχολεία μας τα παιδιά μας, βλέπει, βλέπει, βλέπει, βλέπει τους ανθρώπους πως σκέπτονται σήμερα. Καί πονά. Είναι η οδύνη που γιεννιέται από το κακό που συντελείται. Καί γι' αυτήν τήν οδύνη μιλά τώρα εδώ το όνομα Βενιαμίν. Μόνον οι πιστοί άνθρωποι πονούν. Οι άλλοι; Δέν πονούν. Ξέρετε τί λέγουν; "Περίφημα, έτσι πρέπει να είναι ο κόσμος. Να μην υπάρχει ουδείς φραγμός. Τα πάντα να είναι όπως τα θέλαμε. Κι όπως μας αρέσουν." Οι πιστοί πονούν.
Αλλά ακόμα και κάτι άλλο. Είναι αυτοί που έχουν τετριμμένη καρδία. Αυτοί που έχουν πληγωμένη καρδιά. Γιά τήν αγάπη του Ιησού Χριστού. Καί περιμένουν. Όπως τελειώνει το βιβλίο της Αποκαλύψεως καί λέγουν: «Κύριε, πότε θα ἔλθης; – ναὶ ἔρχομαι ταχύ. – ἀμήν, ναὶ ἔρχου, Κύριε Ἰησοῦ.» Αποκ. 22, 20Το Πνεύμα το Αγιον πού μένει εις τόν κόσμον, παρηγορεί τους πιστούς. Καί τό Πνεύμα και η Νύμφη. Ποιά είναι η Νύμφη; Είναι η Εκκλησία. Καί τό Άγιον Πνεύμα που μένει στην Εκκλησία, λέγουν: Ελθέ, έλα. – Ναί έρχομαι ταχύ.
Αγαπητοί μου, όλα αυτά τά γνωρίσματα του λείμματος που θα σφραγισθή, θα είναι εκείνα που θα ξεχωρίσουν τόν λαό τού Θεού από τον κόσμο που θα καταδικαστή. Ακόμη όλα αυτά τα γνωρίσματα χαρακτηρίζουν τόν πνευματικόν άνθρωπον. Γιά τήν επιτυχία του οποίου πρέπει με πολλή επιμέλεια και μέ πολύ φόβο Θεού να εργαζώμεθα.
35η ομιλία στην κατηγορία « Ἱερά Ἀποκάλυψις ».
►Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Ἱερά Ἀποκάλυψις " εδώ ⬇️
†. Σήμερα, η Εκκλησία μας, αγαπητοί μου, αναφέρει, σαν ευαγγελική περικοπή, την θεραπεία του εκ γενετής τυφλού, που με πολλές λεπτομέρειες μας αφηγείται ο ευαγγελιστής Ιωάννης. Το θαύμα της θεραπείας του τυφλού από τον Κύριον, περιέχει σε μας πλουσιοτάτην θεολογίαν. Αλλά εμείς θα μείνομε μόνο εις το συμπέρασμα που έβγαλε ο ίδιος ο Κύριος από την στάση του πρώην τυφλού, αλλά και την στάση της απιστίας του περιβάλλοντός του.
Είπε ο Κύριος αυτόν τον καταπληκτικόν λόγον: «Εἰς κρῖμα ἐγὼ εἰς τὸν κόσμον τοῦτον ἦλθον, ἵνα οἱ μὴ βλέποντες βλέπωσι καὶ οἱ βλέποντες τυφλοὶ γένωνται». Δηλαδή «ήλθα στον κόσμο για να δημιουργήσω μία κρίσιν. Ώστε εκείνοι οι οποίοι δεν βλέπουν, να βλέπουν, κι εκείνοι οι οποίοι βλέπουν, να μη βλέπουν».Ήλθε, λοιπόν, ο Κύριοςνα φανερώσει ποιοι διέθετον τώρα πνευματικήν όρασιν, παρότι είχαν σωματικήν τύφλωσιν, όπως εν προκειμένω αυτός ο τυφλός ο εκ γενετής μάλιστα, και ποιοι διέθετον πνευματικήν τύφλωσιν, παρότι διέθετον σωματικήν όρασιν. Έβλεπαν. Είχαν καλά τα μάτια τους.
Έτσι ο Κύριος ουσιαστικά θέλησε με το θαύμα αυτό να δείξει ότι υπάρχει πνευματική ή τύφλωσις ή όρασις· πνευματική. Οι Πατέρες μάς διδάσκουν ότι παράλληλα με τις πέντε σωματικές αισθήσεις, έχομε και πέντε πνευματικές αισθήσεις. Όταν η Γραφή λέει: «Γεύσασθε καί ἴδετε ὅτι χρηστός ὁ Κύριος». «Ελάτε», λέει, «να γευθείτε – είναι η μία αίσθησις- καί ἴδετε -είναι η άλλη αίσθησις, η όρασις- ὅτι χρηστός ὁ Κύριος. Ότι ο Κύριος είναι αγαθός. Ελάτε και να γευθείτε και να δείτε». Προσκαλεί τον άνθρωπο, εν προκειμένω, να χρησιμοποιήσει την πνευματική του γεύση και την πνευματική του όραση· γιανα αντιληφθεί ότι ο Κύριος είναι αγαθός. Είναι πάρα πολύ σημαντικό αυτό το πράγμα, αγαπητοί μου.
Και πράγματι είναι εκείνο που λέγει ο λαός μας, μάλιστα από την αρχαιότητα: «Νοῦς ὁρᾷ καὶ νοῦς ἀκούει». Τι θα πει αυτό; «Εκείνος που βλέπει είναι ο νους. Εκείνος που ακούει είναι ο νους». Κι αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό. Οι σωματικές αισθήσεις απλώς μεταφέρουν εξωτερικά ερεθίσματα που τον τελικό λόγο ερμηνείας αυτών των ερεθισμάτων έχουν βεβαίως οι πνευματικές αισθήσεις. Βλέπω κάτι, απετυπώθη στο μάτι μου ή καλύτερα δια του ματιού μου, πέρασε εις τον εγκέφαλό μου. Από κει μετά και πέρα έχει τον λόγο η πνευματική όρασις. Να καθορίσει τι ήταν αυτό το οποίο μεταφέρθηκε διαμέσου των οφθαλμών. Των σωματικών οφθαλμών.
Στο σημερινό θαύμα, έχομε την αίσθηση της πνευματικής οράσεως, που διέθετε μεν ο τυφλός –άκουσον, άκουσον- δεν διέθεταν όμως οι Φαρισαίοι. Πράγμα που φανερώνει ότι και οι πνευματικές αισθήσεις μπορούν κι αυτές με την σειρά τους να αμβλυνθούν ή να καταστραφούν ακόμη. Ανάλογα με την προαίρεση του ανθρώπου αν είναι αγαθή ή κακή.
Ο σκοπός τόσο των σωματικών αισθήσεων, όσο και των πνευματικών αισθήσεων είναι να αντιληφθεί ο άνθρωπος πρώτιστα τον Θεόν. Να αντιληφθεί τον Θεόν. Και να Τον αναγνωρίσει ως Δημιουργόν και Πατέρα. Αυτός είναι ο σκοπός και των σωματικών και των πνευματικών αισθήσεων. Θα το πω, επαναλαμβάνω, για να αποκτήσει ο άνθρωπος την γνώση του Θεού. Γι’αυτό εξάλλου άνοιγε τα μάτια των τυφλών ο Κύριος. Για να ιδούν τον Ενανθρωπήσαντα Υιόν του Θεού. Το αντιληφθήκαμε γιατί άνοιγε τα μάτια; Βέβαια, έχομε πολλούς λόγους. Ας πούμε για να αποδείξει ότι είναι Υιός του Θεού, ότι… ότι… ότι… είναι ο Μεσσίας κ.λπ. Αλλά το μεγαλύτερο πράγμα, το πρώτο να δουν οι άνθρωποι, και οι τυφλοί ακόμη, Εκείνον που δεν θα μπορούσαν αλλιώτικα να δουν. Να Τον δουν! Αυτό το «να Τον δουν»! Διότι το να δούμε τον Θεόν Λόγον Ενανθρωπήσαντα, είναι το μεγαλύτερο γεγονός μέσα στον κτιστόν ορατόν και αόρατον κόσμον. Το αντιλαμβανόμεθα αυτό; Εξάλλου τι είναι η Βασιλεία του Θεού; Ξέρετε τι είναι η Βασιλεία του Θεού; Η όρασις του προσώπου του Θεού Λόγου. Και δι’ Αυτού ολοκλήρου της Αγίας Τριάδος. Ακόμα, είπαμε «του Ενανθρωπήσαντος Θεού Λόγου». Όχι γυμνού του Λόγου. Αλλά του Ενανθρωπήσαντος Θεού Λόγου. Και έτσι ανοίγει τα μάτια των τυφλών.
Αν θα μου πείτε: «Καλά αυτά σε μία πολύ στενή χρονική ζώνη, όπως ήταν τότε που ο Χριστός ήταν πάνω εις την γην. Και επιτέλους-επιτέλους ούτε όλοι οι τυφλοί έγιναν καλά.Μέχρι σήμερα αυτό πώς αντικαθίσταται; Που σας είπα;». Με την πίστιν. Όταν πιστεύσομε, τότε έχομε αυτήν την όρασιν του Υιού και Λόγου του Θεού. Για να Τον δούμε. Να Τον δούμε! Εξάλλου, στην Βασιλεία του Θεού, τι; Αυτό που λέει ο ευαγγελιστής Ιωάννης ότι «ὀψόμεθα Αὐτὸν καθὼς ἐστίν». Ο τόνος πέφτει επάνω στο «καθὼς ἐστίν». Αντιλαμβανόμεθα τι σημαίνει «καθὼς ἐστίν»; «Όπως είναι»! Γι’ αυτό ο Χριστός είπε το εξής, το πολύ βαρυσήμαντο. «Μακάριοι οἱὀφθαλμοὶ οἱ βλέποντες ἅ βλέπετε(:Ευτυχισμένα τα μάτια που βλέπουν εκείνα που βλέπουν).Λέγω γάρ ὑμῖν ὅτι πολλοὶ προφῆται καὶ βασιλεῖς ἠθέλησαν ἰδεῖν ἃὑμεῖς βλέπετε (:Πολλοί θέλησαν να ιδούν. Όπως και ο Αβραάμ. ‘’Και είδε, λέει, τηνδική μου την ημέρα…’’.Πω, πω…! Πόση θεολογία, αν έχει κανείς τα μάτια του ανοιχτά, τι μπορεί να δει και τι μπορεί να καταλάβει…) καὶ οὐκ εἶδον, καὶἀκοῦσαι ἃἀκούετε, καὶ οὐκ ἤκουσαν (:και να ακούσουν εκείνα τα οποία εσείς με τα υλικά σας αυτιά τώρα με ακούτε, λέει, στους Αποστόλους, και δεν άκουσαν)». Πόσοι λαχτάρησαν!
Ώστε, λοιπόν, το σχέδιο του Θεού, όταν εδημιούργει τον κόσμον ο Άγιος Τριαδικός Θεός, με άμεσην επέμβασιν, θα λέγαμε, τρόπον τινά, τον Θεόν Λόγον, άμεσην επέμβασιν, ήταν, το λέει καθαρά αυτό, η Παλαιά Διαθήκη, το βιβλίο των «Παροιμιών», ήταν να κατοικήσει ο Θεός Λόγος μαζί με τους ανθρώπους. Ξέρετε τι λέει εκεί στις Παροιμίες; Ξέρετε τι λέει εκεί στις «Παροιμίες»; «Και η χαρά μου ήταν –λέει ο Θεός Λόγος, το δεύτερον πρόσωπον- να βρίσκομαι ανάμεσα εις τους ανθρώπους». Ο Ίδιος ο Χριστός δεν παρακαλεί στην αρχιερατική Του προσευχή και λέει: «Πατέρα μου, Σε παρακαλώ, δώσε αυτοί που με αγάπησαν κι αυτούς που αγάπησα -τους μαθητάς Του και τους διαδόχους των κ.τ.λ. κ.τ.λ.- να είναι μαζί μου και να βλέπουν το πρόσωπό μου».
Ξέρετε, η θεωρία του προσώπου είναι μεγάλη υπόθεσις. Είναι ολόκληρη θεολογία η θεωρία του προσώπου. Ναι, ναι. Να σας το πω με πολύ απλά και πεζά λόγια. Αυτό που λέει ο λαός. Λέει ο λαός ότι το πρόσωπον είναι σπαθί! Το έχετε ακούσει πολλές φορές. Τι σημαίνει; «Η παρουσία του προσώπου έχει πολλά να πει». Ναι, έχει πάρα πολλά να πει. Γι’ αυτό, μην ξεχνάμε ότι ο Χριστιανισμός είναι κοινωνία όχι μόνον των ανθρώπων μεταξύ των, αλλά και κοινωνία των ανθρώπων μετά του Θεού. Και θα… βλέπουν το πρόσωπον Αυτού.
Κάποτε ο Κύριος είπε εις τους Γραμματείς και εις τους Φαρισαίους, τους απεκάλεσε με βαρείς χαρακτηρισμούς. Τους είπε: «Μωροί και τυφλοί». Τους είπε: «Φαρισαῖε τυφλέ». Ενθυμείσθε την περικοπή που λέμε την Μεγάλη Τρίτη. «Φαρισαῖε τυφλέ·που δεν βλέπεις! Σεις που είσαστε τυφλοί και ανόητοι, μωροί». Είναι βαρείς χαρακτηρισμοί αυτοί. Θα έλεγε ο Κύριος: «Εγώ σας έκανα με νουν κι εσείς αποβαίνετε, καταλήγετε να γίνεστε τυφλοί και ανόητοι και μωροί;».
Τι είναι η πνευματική όρασις; Να μπορείς να διακρίνεις τις ενέργειες του Θεού και δια των ενεργειών του Θεού, Αυτόν τον ίδιον τον Θεό. Αυτό λέγεται «πνευματική όρασις». Η πνευματική διάκρισις είναι η όραση της ψυχής. Είναι η δύναμις εκείνη της ψυχής, που μπορεί να αναγνωρίζει το αληθινό, το αιώνιο από το ψεύτικο και το παροδικό.
Βέβαια έχομε και την φυσικήν διάκρισιν. Ότι… «αυτή είναι καρέκλα μπροστά μου κι εδώ είναι ένα μηχάνημα μπροστά μου». Αυτό λέγεται φυσική διάκρισις. Είδατε να πάμε να κουτουλάμε επάνω στις κολώνες του ηλεκτρικού; Τις βλέπομε στον δρόμο. Δεν πάμε και κουτουλάμε. Αυτό λέγεται «φυσική διάκρισις». Μετά άλλα μερικά πράγματα: «Με πείραξε κάτι στο στομάχι μου; Αυτό δεν θα το ξαναφάω». Αυτό είναι φυσική διάκρισις. Είναι σπουδαία η φυσική διάκρισις.
Αλλά το να μείνω μόνο εις την φυσικήν διάκρισιν και να μην έχω την πνευματικήν διάκρισιν, υστερούμαι πάρα πολύ. Την δύναμή της την έχει φυτεύσει, την δύναμιν της πνευματικής διακρίσεως, Αυτός ο Ίδιος ο Δημιουργός, για να διακρίνει ο άνθρωπος, πράγμα που ταιριάζει αυτό ιδιαιτέρως, εις την λογικότητα και εις την ελευθερίαν. Μόνο όταν έχω μέσα μου ακμαία την περίπτωση της λογικότητος και της ελευθερίας, τότε μόνον μπορώ να μιλάω για πνευματική διάκριση.
Έτσι, βλέπω με τα μάτια της ψυχής. «Διαθέτω όραση πνευματική» σημαίνει: Βλέποντας την φύσιν, διακρίνω τον Θεόν Δημιουργόν. Μπορείς να πεις από ένα φτωχό κρινάκι που θα πέσει στα χέρια σου, ιδίως τώρα την άνοιξη: «Τι δημιουργεί ο Θεός Λόγος!». Διέκρινες τον Θεόν. Ως Παντοδύναμον, Πάνσοφον και Πανάγαθον. Προκειμένου να προστατεύσει κάτι. Ξέρετε, υπάρχουν σπόροι που τους τρώνε τα πουλιά. Κι αυτοί δεν χωνεύονται! Στο φοβερό στομάχι του πουλιού! Το στομάχι του πουλιού είναι φοβερόν! Με τα υγρά του. Και φεύγει από το στομάχι του πουλιού, το κουτσουλάει τον σπόρο. Δεν ξέρω πού. Στα κεραμίδια θέλετε, πάνω στις πέτρες, στα βράχια. Και φυτρώνει εκεί ο σπόρος. Είναι καταπληκτικό! Κύριε, έρχεσαι και προστατεύεις αυτόν τον σπόρον, για να συνεχίσει την πορεία του. Μα είσαι Πάνσοφος. Μα είσαι Παντοδύναμος. Μα είσαι Πανάγαθος.
Βλέπω ακόμα, έχω πνευματική όραση, βλέπω την Πρόνοια και την κυβέρνηση του Θεού. Βλέπω τον Θεό στην Ιστορία, στα γεγονότα. Αλλά και στην ζωή μου την ίδια, βλέπω τον Θεό μέσα μου, σαν μία υπερτάτη πληροφορία. Βλέπω την θεανθρωπίνη φύση του Χριστού και πιστεύω σ’ Αυτόν και Τον προσκυνώ, όπως ο πρώην τυφλός. Βλέπω την παρουσία του Αγίου Πνεύματος, τόσο όταν μένει μέσα μου, αλλά και όταν ακόμη απέρχεται το Πνεύμα το Άγιον και αισθάνομαι την ερημιά Του. Βλέπω την δόξα του Θεού με τις ποικίλες ενέργειές της. Καθετί που ενεργεί αποτελεί δόξα του Θεού. Βλέπω τα σημεία της παρουσίας του Κυρίου, ότι έρχεται και ότι ἐγγὺς ἐστί. Και ότι είναι κοντά. Το βλέπεις αυτό. Μελετάς δηλαδή τα λεγόμενα «σημεῖα τῶν καιρῶν». Εξάλλου, προτρεπόμεθα να μελετούμε τα «σημεῖα τῶν καιρῶν». Και ο Κύριος μάς προτρέπει. Ο δε άγιος Ιγνάτιος λέγει στον άγιο Πολύκαρπο: «Να μελετάς», λέει, «τα σημεία των καιρών και να περιμένεις Εκείνον που περιμένομε». Δηλαδή τον Ιησούν Χριστόν.
Βλέπω, ακόμη, τον πτωτικόν άνθρωπον μέσα μου. Αλλά και τον καινόν, τον καινούριο άνθρωπο, τον εν Χριστώ Ιησού. Προγεύομαι τα αγαθά της Βασιλείας του Θεού, μέσα στις θεολογικές αρετές, πίστεως, ελπίδος, αγάπης και προσευχής. Και η προσευχή είναι θεολογική αρετή.
Αισθάνομαι, ακόμη, την ματαιότητα και παροδικότητα και πτωχεία του κόσμου τούτου. Και επιθυμώ μία κρείττονα πατρίδα, μια καλύτερη πατρίδα. Την επιθυμώ. Βλέπω ότι όλα είναι ωραία, σοφά, σπουδαία, αλλά παροδικά. Μια εικόνα της Βασιλείας του Θεού. Τίποτε άλλο.
Ζω την παρουσία των αγίων. Ζω την μεσιτεία τους, στην αγάπη τους και στη βοήθειά τους. Λυπάμαι πολύ τους ανθρώπους, όταν δεν ζουν ευαγγελικά, δεν καταλαβαίνουν τίποτε. Έχουν τύφλωση πνευματική, μαστίζονται από τα πάθη, και τα σαρκικά και τα πνευματικά και αναρωτιέμαι: «Γιατί δεν βλέπουν; Γιατί δεν βλέπουν;».
Αν ακόμα ζήσω πιο έντονη πνευματική ζωή, τόσο περισσότερο θα αποκτήσω πνευματική όραση. Μέχρι να ίδω και αυτό το άκτιστον φως. Οι τρεις μαθηταί είδαν το άκτιστον φως, το λεγόμενον Θαβώριον φως. Αλλά και πόσοι άλλοι άγιοι είδαν το άκτιστον φως, μέσα… κατά την διαδρομή του αγιολογίου που έχομε. Πόσοι, πόσοι, πόσοι! Αυτό τι σημαίνει; Σημαίνει πια όρασις πνευματική εις τον ανώτατον βαθμόν.
Και όλα αυτά γιατί; Λέει ο Ιερός Χρυσόστομος: «Τὸ Πνεῦμα τὸἍγιον ἐστὶν τὸ ποιοῦν ἑτέρους ὀφθαλμούς». Μην το ξεχνάμε ποτέ αυτό. Ότι «το Πνεύμα το Άγιον είναι Εκείνο που κάνει τα άλλα μάτια». Το Πνεύμα το Άγιον είναι Εκείνο που κάνει τα άλλα μάτια.
Τι μπορεί, όμως, να καταστρέψει αυτήν την πνευματικήν όρασιν; Είναι κάτι που μας ενδιαφέρει. Και πρώτα πρώτα, αγαπητοί μου, είναι η αμαρτία. Πωπω, η αμαρτία! Μάλιστα η αμαρτία που χρονίζει. Και ακόμη τα ψυχικά πάθη: ο εγωισμός, η υπερηφάνεια, το μίσος, ο φθόνος, η φιλαργυρία, αυτά τυφλώνουν τον άνθρωπο. Μια φορά ένας… είναι ένα ανέκδοτο, ήθελε να δείξε στον άλλον ότι τα χρήματα τον τυφλώνουν. Πήρε λοιπόν ένα νόμισμα και του το ‘βαλε στα μάτια. Του λέει: «Τώρα τι βλέπεις;». Λέει: «Τίποτα».«Ε, να το ξέρεις, λοιπόν, ότι η φιλαργυρία τυφλώνει τα μάτια της ψυχής».
Αποτέλεσμα της τυφλώσεως είναι να φθάσω να αποδεικνύομαι ανόητος, με μωρία, με αφροσύνη, με άγνοια. Έτσι έχομε τύφλωση και σε θέματα πίστεως. Φθάνομε στην αθεΐα. Δεν δεχόμεθα την θεανθρωπίνη φύση του Χριστού. Θεωρούμε τον κόσμον αυθύπαρκτον. Ότι από μόνος του υπάρχει ο κόσμος. Ότι δεν υπήρξε κανένας Θεός που εδημιούργησε τον κόσμον. Το φαινόμενο της ζωής το θεωρούμε αυτόματον ή προϊόν της τύχης. Και τον άνθρωπο ως προϊόν εξελίξεως. Είναι αυτές οι θεωρίες που επικρατούν ιδιαίτατα εις την εποχή μας.
Έχομε τύφλωση σε θέματα ηθικής. Σήμερα, εάν τ’ αγόρι ή το κορίτσι δεν έχει τον φίλο ή την φίλη, δεν θεωρείται κανονικός άνθρωπος. Ότι υστερεί, ότι κάτι έχει πάθει. Τι έχει πάθει; Ότι έχει πάθει… άκουσον- διαστροφή. «Αν μένεις εν παρθενία, εν αγνότητι, έχεις πάθει διαστροφή!». Αυτό τι είναι; Δεν είναι μία τύφλωση της ηθικής φύσεως; Έχομε υποκειμενοποίηση της ηθικής. Έχομε τον φροϋδισμόν. Αυτές όλες οι θεωρίες που ξεπήδησαν. Έχομε τον φεμινισμόν. Μας λέγαν.. .χθες το βράδυ μου είπαν να εύχομαι για μια κοπέλα, η οποία βέβαια είναι… τι είναι; Είναι στην αεροπορία, υπηρετεί στην Αεροπορία, όπως έχομε τις χωροφυλακίνες κ.τ.λ. κ.τ.λ. Να εύχομαι διότι… «Αχ», λέω, αυτές οι γυναίκες. Αχ, αυτός ο φεμινισμός· που έβγαλε την γυναίκα έξω από το σπίτι της!». Αλλά το ήθελε όμως η γυναίκα. Το ήθελε, το επεδίωξε, καυχιέται γι’αυτό, ας τραβάει λοιπόν τα επιχείρια των προσπαθειών της. Έχομε το «αυτόματο διαζύγιο». «Διαζύγιο», λέει, «εν συναινέσει. Κι άμα είναι εν συναινέσει, ε, δεν υπάρχει τίποτε κακό». Ώστε έτσι, ε; Η άμβλωση, η τρομοκρατία, η αναρχία, όλα αυτά είναι προϊόντα μιας τυφλώσεως των ανθρώπων μέσα στην κοινωνική τους ζωή.
Έχομε τύφλωση και στο νόημα της υπάρξεως. «Γιατί υπάρχω; Ποιος μπορεί να μου απαντήσει; Τίποτα. Α, σήμερα είμαι έτσι, αύριο δεν είμαι τίποτα». Δεν θα σας αναλύσω, γιατί πέρασε και η ώρα, πάρα πάρα πολύ γρήγορα τι γράφει η Σοφία Σολομώντος εις το 2ον κεφάλαιον: Είναι πολύ αξιόλογα αυτά που γράφονται, που ανακλά μάλιστα τις σύγχρονες θεωρίες: «Ὀλίγος ἐστὶ καὶ λυπηρὸς ὁ βίος ἡμῶν, καὶ οὐκ ἔστιν ἴασις ἐν τελευτῇἀνθρώπου, καὶ οὐκ ἐγνώσθη ὁἀναλύσας ἐξ ᾅδου (:Τι θα μάθω, άμα πεθάνω; Και ποιος γύρισε από τον Άδη; Ὁἀναλύσας ἐξ ᾅδου)ὅτι -ακούστε την λέξη- αὐτοσχεδίως ἐγεννήθημεν (αυτό το «αὐτοσχεδίως» θα πει τυχαία) καὶ μετὰ τοῦτο ἐσόμεθα ὡς οὐχ ὑπάρξαντες(:Μετά ταύτα; Σαν να μην υπήρξαμε. Δεν έλεγε ο Σαρτρ, ο Γάλλος ο φιλόσοφος: «Είμαστε», λέει, «σε μία επιφάνεια νερού, ένας πίδακας και μετά ξαναπέφτει πάλι το νερό. Αυτή», λέει, «είναι η ανθρωπίνη ύπαρξη και ζωή») ὅτι καπνὸς ἡ πνοὴἐν ῥισὶν ἡμῶν(:στην μύτη μας) καὶὁ λόγος σπινθὴρ ἐν κινήσει καρδίας ἡμῶν,οὗ σβεσθέντος(:όταν σβήσει)τέφρα ἀποβήσεται τὸ σῶμα καὶ τὸ πνεῦμα διαχυθήσεται ὡς χαῦνος ἀήρ (Τι είναι η ψυχή; Ε, μα, δεν λένε ότι είναι μια ενέργεια; Και η ενέργεια είναι η άλλη όψις της ύλης). Δεῦτε οὖν (το συμπέρασμα: Ελάτε λοιπόν) καὶἀπολαύσωμεν τῶν ὄντων ἀγαθῶν(:ό,τι αγαθά υπάρχουν)καὶ χρησώμεθα τῇ κτίσει ὡς ἐν νεότητι σπουδαίως(:όσο ζούμε, είμαστε νέοι άνθρωποι). Πανταχῆ καταλίπωμεν σύμβολα τῆς εὐφροσύνης, ὅτι αὕτη ἡ μερὶς ἡμῶν καὶὁ κλῆρος οὗτος(:να χαρούμε, να βάλομε, να στήσομε, λέει, μνημεία της ευφροσύνης μας)». Εκείνο που έστησαν στον Σαρδανάπαλο. Τι έγραψαν από κάτω; «Διαβάτη», λέει, «δεν υπάρχει τίποτα. Αναγνώστη, τώρα που διαβάζεις στο βάθρο του αγάλματός μου, δεν υπάρχει τίποτα. Ό,τι φας, ό,τι πιεις, ό,τι αφροδισιάσεις. Τίποτ’ άλλο δεν υπάρχει»... Τύφλωσις δηλαδή, γενναία τύφλωσις…
Έχομε, τέλος, τύφλωση και στα σημεία των καιρών. Γι’ αυτά ο Κύριος είπε: «Ὑποκριταί, τὸ πρόσωπον τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς οἴδατε(:γνωρίζετε)δοκιμάζειν, τὸν δὲ καιρὸν τοῦτον πῶς οὐ δοκιμάζετε;». «Γιατί δεν βλέπετε τα πράγματα καλύτερα;».
Αγαπητοί, η πνευματική όρασις είναι σπουδαιοτάτη αίσθησις. Και πρέπει με κάθε τρόπο να την διατηρούμε οξεία. Εκείνο που την καταστρέφει το είδαμε. Είναι η αμαρτία. Να φοβηθούμε, όσο τίποτε άλλο, την αμαρτία που τυφλώνει. Οι πρωτόπλαστοι έχασαν την πνευματική τους όραση μόλις αμάρτησαν. Αυτός που ζει την εν Χριστώ ζωή, αποκτά καινούρια όραση. Λέμε για τους Πατέρες, όταν τους διαβάζουμε, στα συγγράμματά τους: Του πώς είδαν και ερμήνευσαν την Γραφήν. Εγώ το έχω πει πολλές φορές. Τι μάτια είχαν; Να βλέπουν εκείνο που ο αναγνώστης εγώ δεν το βλέπω. Πρέπει να γίνομε όλοι «προφῆται» (εντός εισαγωγικών). Με την καινοδιαθηκικήν σημασία. Για να μπορούμε να είμεθα «οἱὁρῶντες». Έτσι ελέγοντο οι προφήται. «Οἱὁρῶντες», αυτοί που έβλεπαν. Να γίνομε «οἱὁρῶντες». Μέσα μας και γύρω μας και στην Γραφή και στο παρελθόν και στο παρόν και εις το μέλλον. Ο πιστός που νήφει, γνωρίζει διαρκώς, σαν αμοιβή του πια, τα μυστήρια του Θεού. Αμήν.
†. Το θαύμα της θεραπείας του εκ γενετής τυφλού, που ακούσαμε στη σημερινή ευαγγελική περικοπή, αγαπητοί μου, είχε εκπλήξει τους άρχοντας της Ιερουσαλήμ. Δεν εγνώριζαν τι εξήγηση να δώσουν. Ρωτούσαν τον ίδιον τον τυφλόν, ρωτούσαν τους γονείς του και ξαναρωτούσαν και επανήρχοντο. Αλλά το θαύμα έμενε θαύμα. Φθονούσαν οι άρχοντες τον Ιησούν. Γι'αυτό ακριβώς και πολυπραγμονούσαν περί την θεραπεία του, γιατί δεν ηνείχοντο να ακούν κάτι μεγάλο γι’ Αυτόν. Εξάλλου ο φθόνος των οδήγησε τον Ιησούν εις τον Σταυρόν. Γι'αυτό προσπαθούν τώρα να βρουν, όπως πάντοτε το έκαναν, κάτι δήθεν κατηγορήσιμο για να ψέξουν, να κατηγορήσουν τον Ιησούν και να δείξουν ότι είναι αμαρτωλός και συνεπώς δεν είναι ο Μεσσίας. Όλο το θέμα εκεί ήτο. «Και συνεπώς, δεν είναι ο Μεσσίας».
Και το βρήκαν: Το θαύμα έγινε ημέρα Σάββατο. Ο Ιησούς έκανε πηλό εν ημέρα Σαββάτου. Να η κατηγορία. Αυτό ήταν μία απόδειξις, ατράνταχτη γι’ αυτούς βέβαια, ότι ο Ιησούς παραβαίνει τον νόμο κι έτσι είναι αμαρτωλός. Είδατε με πόσην ευκολίαν εξυφαίνεται η κατηγορία; Γι'αυτό ακριβώς ο Ιωάννης τονίζει στη σημερινή του ευαγγελική περικοπή: «Ἦν δὲ σάββατον ὅτε τὸν πηλὸν ἐποίησεν ὁ Ἰησοῦς καὶ ἀνέῳξεν αὐτοῦ τοὺς ὀφθαλμούς». «Ήταν Σάββατο όταν έκανε τον πηλόν ο Ιησούς και άνοιξε τα μάτια του τυφλού». Πώς έκανε τον πηλόν; Έφτυσε χάμω. Πόσο είναι το φτύσμα; Και με αυτό, έκανε λίγο λάσπη. «Παραβαίνει την αργία του Σαββάτου ο Ιησούς!». Και έχρισε τα μάτια του τυφλού και του είπε: «Πήγαινε εις την κολυμβήθρα του Σιλωάμ και να νιφτείς». Και νιβόμενος απέκτησε την όρασή του. Δεδομένου ότι ήταν τυφλός εκ γενετής, δηλαδή δεν είχε απλώς μία βλάβη στην όραση. Δεν υπήρχαν καν τα μάτια! Δεν υπήρχαν βολβοί! Αυτό είναι το σημαντικότατο.
Έτσι, έλεγαν κάποιοι Φαρισαίοι: «Οὗτος ὁ ἄνθρωπος οὐκ ἔστι παρὰ τοῦ Θεοῦ, ὅτι τὸ σάββατον οὐ τηρεῖ». «Αυτός ο άνθρωπος», λέγει, «δεν είναι από τον Θεό, δεν είναι δυνατόν να είναι από τον Θεό, επειδή δεν φυλάττει την εντολή της αργίας του Σαββάτου».
Το ίδιο βεβαίως είχε συμβεί και με τον παραλυτικόν που είχαμε δει την παρελθούσα Κυριακή στην ευαγγελική περικοπή, που του είπε ο Κύριος να σηκώσει το κρεβάτι του και να πάει στο σπίτι του. Του λένε οι άλλοι: «Σάββατο είναι· σηκώνεις το κρεβάτι σου;». Στη ραβινική διδασκαλία, στην ερμηνεία των εντολών, ίσως θα τρομάξετε άμα το ακούσετε, εάν, λέγει, έπαιρνες ένα αντικείμενο και το μετέφερες κάπου αλλού, καταδικαζόσουν σε θάνατο με λιθοβολισμό! Το ακούσατε; Το ίδιο πράγμα είχε συμβεί και με εκείνη τη συγκύπτουσα γυναίκα, που ο Κύριος εκεί στη συναγωγή την είδε και της είπε: «Λύνεσαι από την ασθένειά σου αυτήν». Κι εκεί ο αρχισυνάγωγος άρχισε να μουρμουρίζει και να λέγει: «Έρχεστε εδώ, την ημέρα του Σαββάτου, να θεραπευτείτε και δεν έρχεστε κάποια άλλη μέρα». Γιατί κι αυτό… εάν κανείς εθεραπεύετο την ημέρα του Σαββάτου, εθεωρείτο εργασία και συνεπώς ήτο κατηγορήσιμη η περίπτωση...
Αλλά εδώ βλέπομε κάτι κατ’ επανάληψη που έκανε ο Κύριος, σαν να το έκανε επίτηδες. Ο Κύριος, ημέρα Σαββάτου, να αγαθοεργεί. Γιατί ήθελε απλούστατα, όπως αντιλαμβανόμεθα από τα τέσσερα ευαγγέλια, όπως μας διηγούνται οι ιεροί Ευαγγελισταί τα καθέκαστα, ήθελε να διορθώσει την εσφαλμένη αντίληψη που είχαν οι Εβραίοι, οι Ραββίνοι, για την αργία του Σαββάτου.
Αλλά ας δούμε τα πράγματα από πιο κοντά, γιατί, όπως θα δείτε, μας ενδιαφέρει κι εμάς πολύ. Δεν είναι δηλαδή ένα περιστατικό που ανήκει στο παρελθόν και είναι απλώς ιστορικής, μουσειακής αξίας. Είναι κάτι, θα δείτε, ότι μπαίνει ολότελα μέσα στη ζωή μας.
Ποιος ήταν ο Νομοθέτης στο Σινά, που έδωσε τον Δεκάλογο στον Μωυσέα; Βέβαια ο Θεός. Αλλά και από την ίδια την Παλαιά Διαθήκη και υπό το φως της Καινής Διαθήκης μαθαίνομε ότι εκεί ήταν το δεύτερο πρόσωπον της Αγίας Τριάδος, ο Θεός Λόγος. Αυτός έδωσε τον Δεκάλογον. Ο μετέπειτα Ενανθρωπήσας Ιησούς Χριστός. Τώρα λοιπόν, πώς ο Ιησούς Χριστός δήθεν τάχα καταργεί την εντολήν την τετάρτην περί της αργίας του Σαββάτου; Αυτό δεν θα ήταν αντιφατικό για τον Θεό, να νομοθετεί και κατοπινά να συλλαμβάνεται παραβάτης του ιδίου νόμου;
Τι άλλη απάντηση να δοθεί σ’ αυτό το θέμα, όταν μάλιστα επιδιώκει ο Κύριος, επαναλαμβάνομε, να θαυματουργεί την ημέρα του Σαββάτου; Τι άλλη απάντηση μπορούμε να δώσουμε; Ότι, δηλαδή, απλούστατα κακώς οι Ιουδαίοι είχαν αντιληφθεί την αργίαν του Σαββάτου. Δεν υπάρχει άλλη απάντησις.
Η εντολή της αργίας του Σαββάτου, αγαπητοί μου, που είναι η 4η, κατά σειρά, εντολή, μαζί με τις τρεις πρώτες άλλες εντολές, είναι σε ό,τι αφορά στην σχέση του ανθρώπου με τον Θεό. Συνεπώς η παράβασις των τεσσάρων πρώτων εντολών, ήτο ασέβεια. Η παράβασις των έξι τελευταίων εντολών, «Τίμα τόν πατέρα σου καί τήν μητέρα σου», που είναι η 5η εντολή και έως την 10ην εντολήν, η παράβασις ήτο αμάρτημα. Υπάρχει δε πολλή διαφορά ανάμεσα εις την ασέβεια και εις την αμαρτία. Η ασέβεια είναι κάτι πολύ βαρύτερο από την αμαρτία. Δεν είναι το ίδιο πράγμα, να υβρίσω τον Θεόν ή να ειδωλολατρήσω, με το να δείρω τον συνάνθρωπό μου ή να κάνω μία αμαρτία επάνω του. Δεν είναι το ίδιο πράγμα. Άλλο τώρα ότι η παράβασις των έξι εντολών των τελευταίων, τελικά διαβαίνει εις την προσβολή του προσώπου του Θεού. Εάν κάνω το κακό στον πλαϊνό μου, στον συνάνθρωπό μου, αυτή η αμαρτία μου διαβαίνει και πηγαίνει στον Θεό. Εκεί καταλήγει η όλη αυτή προσβολή. Ενώ όταν παραβώ τις 4 πρώτες εντολές, δεν μεσολαβεί άνθρωπος· απευθείας στρέφομαι προς τον Θεόν και αυτό βεβαίως είναι, όπως σας είπα, και λέγεται ασέβεια.
Οι Εβραίοι όμως είχαν, για να επανέλθουμε στο θέμα, είχαν απολυτοποιήσει την αργία του Σαββάτου. Και αυτό το έκαναν και σε άλλες εντολές. Όπως επί παραδείγματι την εντολήν περί της τιμής των γονέων, κ.λπ. Αλλά αυτή η απολυτοποίησις είναι αμάρτημα. Όταν ο άνθρωπος φθάνει να θέτει την εντολή που ορίζει ο Θεός πιο πάνω από τον Νομοθέτη. Ένα μικρό παράδειγμα. Δίνει εντολή ο Θεός εις τον Μωυσέα κι εκείνος εις τον απόγονό του, τον διάδοχό του, τον Ιησού του Ναυή κι εκείνος παρακάτω… και φθάνομε εις τον Σαούλ τον βασιλέα, που δίνει εντολή ο Θεός: «Όταν θα φθάσετε εις την γην της Επαγγελίας, τότε θα εξολοθρεύσετε τους Αμαληκίτας, γιατί αυτοί ετόλμησαν να κάνουν πόλεμο εναντίον σας, μόλις βγήκατε από τη γη της Αιγύπτου και είσαστε ανήμποροι, ανίσχυροι και ανοργάνωτοι. Αυτούς θα τους τιμωρήσετε. Δεν θα μείνει –ακούστε, ακούστε, ακούστε- ρουθούνι που να αναπνέει!». «Πωωω… Φοβερόν πράγμα! Ο Θεός δεν μας είπε», θα έλεγαν οι Εβραίοι, «δεν μας είπε ‘’Οὐ φονεύσεις;’’». Εάν, λοιπόν, πω εις τον Θεόν: «Μα Συ είπες να μη φονεύσομε, πώς Συ μας λέγεις να καταστρέψομε, να φονεύσομε τους Αμαληκίτας;». Αυτό λέγεται απολυτοποίησις μιας εντολής. Γιατί την βάζω πιο πάνω από τον Νομοθέτη. Ο Θεός, αγαπητοί μου, είναι ελεύθερος. Όταν νομοθετεί, νόμος είναι αυτό που θέλει. Κι εδώ τώρα νόμος είναι να εξαλειφθούν από προσώπου γης οι Αμαληκίται. Γι'αυτό και τιμωρεί ο Θεός τον Σαούλ, με θάνατο, εφονεύθη ο Σαούλ, επειδή ακριβώς παρέβη την εντολήν αυτή του Θεού, να εξολοθρεύσει τους Αμαληκίτας.
Καταλάβατε, λοιπόν, τι θα πει απολυτοποίησις ενός πράγματος, μιας υποθέσεως, ενός νόμου. Είναι σοβαρό, είναι πάρα πολύ σοβαρό. Και το σπουδαίον είναι ότι το αμάρτημα των Εβραίων ήταν ότι απολυτοποιούσαν κάτι που ήταν σχετικό και σχετικοποιούσαν κάτι που ήταν απόλυτο. Αυτό ήταν το βαρύ τους αμάρτημα. Γι’ αυτό οι διατάξεις, τα εντάλματα των ραββίνων -εντάλματα, από εντολή, αλλά των ραββίνων, που έκαναν την ερμηνεία του νόμου, έφθαναν εις τον αριθμόν τέσσερις χιλιάδες(4.000). Το ακούτε; Τέσσερις χιλιάδες εντάλματα, εντολές, διαταγές. Και ήσαν γεμάτες αυτές οι εντολές των Εβραίων από θέσεις που τελικά καταργούσαν, έφθαναν να καταργήσουν τις εντολές του Θεού. Περίεργο.
Γι'αυτό ο Κύριος τούς είπε: «Ἀφέντες τὴν ἐντολὴν τοῦ Θεοῦ, κρατεῖτε τὴν παράδοσιν τῶν ἀνθρώπων». Εκείνα τα οποία διδάσκουν οι άνθρωποι. Να σας πω μία δική μας, τρέχουσα, τώρα την θυμήθηκα, να σας το πω. Ο Θεός λέει να πηγαίνομε στην Εκκλησία κάθε Κυριακή. Εσύ πενθείς και δεν πηγαίνεις την Κυριακή στην Εκκλησία, ένα χρόνο, τρία χρόνια, επτά χρόνια…· γιατί πενθείς. Δηλαδή τι κάνεις; Εκδικείσαι τον Θεόν που πήρε ένα σου πρόσωπο αγαπημένο από την οικογένεια; Γι’ αυτό δεν πηγαίνεις στην Εκκλησία; Τι κάνεις εδώ; Απολυτοποιείς τα πράγματα.
Έτσι τώρα, αγαπητοί μου, και με την αργία του Σαββάτου. Την απολυτοποιούν και την θέτουν, όπως σας είπα, πιο πάνω από τον άνθρωπο και μάλιστα πιο πάνω από τον Θεάνθρωπον, τον Ιησούν Χριστόν. «Μπα! Είναι πονηρός», λέει, «άνθρωπος, είναι αμαρτωλός! Διότι δεν τηρεί, δεν φυλάττει την εντολή της αργίας». Έτσι απαντάει ο Κύριος κάτι που είναι καταπληκτικό: «Τὸ Σάββατον διὰ τὸν ἄνθρωπον ἐγένετο, οὐχ ὁ ἄνθρωπος διά τό Σάββατον». Δεν μπορείς να πάρεις κριτήριο την εντολήν. Κριτήριο θα πάρεις τον άνθρωπο και την σωτηρία του. Και λέγει εδώ ότι το Σάββατον έγινε δια τον άνθρωπον· να υπηρετήσει τον άνθρωπον. Και δεν έγινε ο άνθρωπος για την εντολή, για την αργία του Σαββάτου. Αυτό είναι μεγάλο πράγμα. Αυτό απλώνεται πολύ.
Παράδειγμα: Δεν έγινε ο άνθρωπος για την τέχνη, τις καλές τέχνες, αλλά έγινε η τέχνη δια τον άνθρωπον. Δεν έγινε ο άνθρωπος δια τον πολιτισμόν. Αλλά ο πολιτισμός έγινε δια τον άνθρωπον. Υπηρετεί τον άνθρωπον; Καλώς. Δεν τον υπηρετεί; Μην απολυτοποιείς την επιστήμην. Μην απολυτοποιείς τον πολιτισμόν. Μην απολυτοποιείς την τέχνην και λες : «Α, η τέχνη… Οφείλεις να σεβαστείς εσύ ο άνθρωπος, να γίνεις υπηρέτης της, δούλος της». Αυτό λέγεται απολυτοποίησις. Είναι πολύ κακό πράγμα.
Γι΄αυτό ο Κύριος που είπε αυτόν τον θαυμάσιον (λόγον) «Τὸ Σάββατον διὰ τὸν ἄνθρωπον ἐγένετο, οὐχ ὁ ἄνθρωπος διά τό Σάββατον». Και βγάζει το συμπέρασμα ο Κύριος και λέγει: «Ὥστε Κύριος ἐστὶ ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου καὶ τοῦ Σαββάτου». Συνεπώς, «αφού εγώ ο άνθρωπος, Εγώ ο Θεάνθρωπος νομοθετώ, είμαι Κύριος και του Σαββάτου. Μπορώ να το τροποποιήσω όπως κρίνω, όπως θέλω». Είναι καταπληκτικό, αγαπητοί μου.
Κάποτε ρώτησαν τον Κύριον- ποιοι άλλοι; Οι γνωστοί μας κριτικάρηδες Φαρισαίοι· που ήσαν έτοιμοι πάντα να κατηγορήσουν, «Εἰ ἔξεστι τοῖς Σάββασιν θεραπεύειν;». Εάν μπορεί κανείς, εάν επιτρέπεται, να θεραπεύει την ημέρα του Σαββάτου. Και ο Κύριος απάντησε: «Αν ένα πρόβατό σας πέσει», λέγει, «μέσα σε ένα λάκκο, πέσει στο πηγάδι, δεν θα πάτε να το βγάλετε από τον λάκκο, από το πηγάδι και να το σώσετε το πρόβατο; Πόσο περισσότερο θα πρέπει να αγαθοεργήσομε για έναν άνθρωπο την ημέρα του Σαββάτου;». Δηλαδή την ημέρα της αργίας. «Ὥστε», λέει ο Κύριος, «ἔξεστι τοῖς Σάββασιν καλῶς ποιεῖν». «Ώστε, λοιπόν, επιτρέπεται», λέει, «την ημέρα της αργίας καλώς να πράξομε, να αγαθοεργήσομε».
Πώς, λοιπόν, τίθεται το ερώτημα, νοείται η αργία του Σαββάτου, δηλαδή η αργία της εβδόμης ημέρας, κατά την Καινήν Διαθήκην; Πώς νοείται; Αυτό μας ενδιαφέρει τώρα εμάς πάρα πολύ. Είδαμε το ιστορικόν μέρος. Θα δούμε τώρα πώς θα δούμε αυτήν την εντολήν. Γιατί υπάρχουν άνθρωποι, οι οποίοι, σου λέει, κάποτε ένας μακαρίτης μου ΄λεγε, ήταν επαγγελματίας, χειρώνακτας, του λέω «Μη δουλεύετε την Κυριακή, να πάτε στην Εκκλησία». «Α! –έτσι έκανε το χέρι- Α! Η εργασία είναι ιερόν πράγμα». Κι αυτός απολυτοποιούσε την εργασία. Και δεν πήγαινε στην Εκκλησία. Μας ενδιαφέρει, αγαπητοί. Μας ενδιαφέρει πολύ, για να δούμε πώς θα χρησιμοποιήσομε μίαν αργία και ειδικότερα την αργία της εβδόμης ημέρας.
Απαντούν οι Πατέρες: Είναι από τις Αποστολικές Διαταγές αυτό που σας λέω, από το δεύτερο βιβλίο: «Γίνωσκε δημιουργίαν Θεοῦ διάφορον, ἀρχὴν λαβοῦσα διὰ Χριστοῦ (:Η αρχή της Δημιουργίας έγινε με τον Χριστόν, τον Θεόν Λόγον, την Ενυπόστατον Σοφίαν) καὶ σαββατιεῖς διά τον παυσάμενον μὲν τοῦ ποιεῖν, οὐ παυσάμενον δὲ τοῦ προνοεῖν» -σαββατιῶ, «σαββατίζω» θα πει «αναπαύομαι», «καταπαύω, δεν κάνω εργασίαν». «Για Εκείνον ο Οποίος έπαυσε να δημιουργεί». «Καὶ ὁ Θεός», λέει, «ἀνεπαύθη, ἐσαββάτισε τὴν ἑβδόμην ἡμέραν, μηδὲν ποιῶν». «Δεν έκανε τίποτε άλλο». «Ἀλλὰ οὐ παυσάμενον δὲ τοῦ προνοεῖν». «Δεν έπαυσε όμως ο Θεός από του να προνοεί δια την Δημιουργία Του».
Γι’ αυτό ο Χριστός είπε, όταν Τον κατηγόρησαν: «Ὁ Πατήρ μου ἕως ἄρτι ἐργάζεται «Ἓως ἄρτι». «Έως τώρα ο Πατέρας μου εργάζεται». Μα δεν έπαυσε; Δεν κάνει κάτι καινούριο. Από πού κάτι καινούριο; Είτε εκ του μηδενός, είτε εκ του είναι. Να διαμορφώσει κάτι. Αλλά φροντίζει ο Θεός, προνοεί ο Θεός για ολόκληρη την Δημιουργία Του. Κι αυτό βεβαίως είναι έργον. Συνεπώς· «ο Πατήρ μου έως τώρα εργάζεται. Εργάζεται την δική σας την σωτηρία. Εργάστηκε την δική μου την Ενανθρώπηση. Και ήρθε να σώσει εσάς τους ανθρώπους. Εργασία είναι. Ο Πατήρ μου λοιπόν έως άρτι εργάζεται, κἀγὼ ἐργάζομαι», λέει ο Χριστός, «κι Εγώ εργάζομαι».
Και βλέπομε στη συνέχεια, μας λένε οι Αποστολικές Διαταγές, «σαββατισμὸν μελέτης νόμων, οὐ χειρῶν ἀργίαν -Ω τι ωραίο που είναι αυτό! «Σαββατίζω», αναπαύομαι, σταματάω από τις δουλειές μου, για να μελετήσω τον νόμο του Θεού, τον λόγο του Θεού. «Μελέτης νόμων». Κι εδώ προσθέτει: «Οὐ χειρῶν ἀργίαν». Δεν σημαίνει ότι θα βάλω σε αργία τα χέρια μου, θα τα ‘χω ακίνητα. Μπορώ να μαγειρέψω, θα στρώσω το κρεβάτι μου. Οι νοικοκυρές πριν φύγουν από το σπίτι, αν υποτεθεί ότι θα δεχθούν επισκέψεις μετά την Εκκλησία, ε, μπορούν να κάνουν ένα γρήγορο σκούπισμα, δεν χάλασε ο κόσμος. Θα ράψω ένα κουμπί. Μπορεί να μην βάλω βέβαια μπουγάδα εκείνη την ημέρα, αναμφισβήτητα. Μπορεί βέβαια να μην ξεσηκώσω όλο το σπίτι να κάνω καθαριότητα. Κάτι, πρόχειρα. Αναμφισβήτητα. Εδώ δε, απηγορεύετο και να περπατήσουνε παραπάνω από τα δύο μίλια! Παραπάνω από τα δύο μίλια απηγορεύετο να περπατήσουν. Δεν μπορούσαν να πάνε πιο πέρα. Ήτανε πάρα πολλά εκείνα τα οποία αφορούσαν στην αργία.
Και συνεχίζουν οι Αποστολικές Διαταγές: «Οὐ χειρῶν ἀργίαν». Είδατε; Πολύ σημαντικό. Δεν είναι η αργία των χειρών. Αρκεί να σας πω ότι πολλοί μου λένε εμένα: «Μπορώ την Κυριακή, δεν έχω τίποτε άλλο να κάνω, μπορώ να πλέξω;», μου λένε οι γυναίκες. «Μπορώ να κεντήσω;». Και λέω: «Ναι». Ένας γέροντας στην έρημο, είναι στο Γεροντικό αυτό γραμμένο, έβαζε λίγη εργασία στα χέρια των υποτακτικών του και του είπαν άλλοι: «Μα είναι Κυριακή». Κι εκείνος είπε: «Είναι προτιμότερο κάποια εργασία να κάνουν, αρκεί να μην είναι βιοποριστική, παρά να είναι αργοί και να βγαίνουν, να συζητούν και να κουτσομπολεύουν». Βλέπετε πώς κατανοείται η αργία της εβδόμης ημέρας ή μία αργία· «πᾶσαν ἔκνομον ἐπιθυμίαν ἀπῶσαι (:να απώσεις, να διώξεις κάθε παράνομη, ἔκνομον επιθυμία. Να κάνεις κάτι βρώμικο), πᾶσαν λύμην τὴν ἐπὶ διαφθορᾷ ἀνθρώπων (:Πρόσεξε, μην κάνεις κάτι που να καταστρέψει τον άλλον άνθρωπον), πᾶσαν ὀργήν (:Άπωσέ τα αυτά. Διώξ’ τα την ημέρα της αργίας)».
Ακόμη μας λένε οι Αποστολικές Διαταγές στο έβδομο βιβλίο: «Νόμον αὐτοῖς ἐδωρήσω δέκα λογίων» -Εδώ είναι υπό τύπον προσευχής. Παίρνω ένα μικρό απόσπασμα: «Εσύ, Κύριε, έδωσες, εδώρησες… σε ποιον; Στον λαό Σου, εις τους Εβραίους, ‘’δέκα λογίων’’- δηλαδή οι 10 νόμοι- σαββατίζειν ἐνετείλω(:και παρήγγειλες να σαββατίζουν, να έχουν μίαν αργίαν. Είναι η τετάρτη, σας είπα, εντολή), οὐ πρόφασιν ἀργίας διδούς (:μη δίδοντας πρόφασιν αργίας. Και να λένε… «Τι μπορώ να κάνω; Και τίποτα δεν θα κάνω». Όχι πρόφασιν αργίας) ἀλλ’ ἀφορμὴν εὐσεβείας (:Είπες για την αργία, για να δώσεις την αφορμήν της ευσεβείας. Τι θα πει αυτό; Ποια είναι η αφορμή της ευσεβείας;) εἰς γνῶσιν τῆς σῆς δυνάμεως (:να γνωρίσουν την δική Σου δύναμη, το δικό Σου το μεγαλείον), εἰς κώλυσιν κακῶν (:να γνωρίσουν ότι πρέπει να εμποδίζονται από την διάπραξιν κάθε κακού πράγματος), διδασκαλίας χάριν(:ν’ ακούσουν λόγο Θεού. Εδώ σήμερα εσείς ήρθατε στην Εκκλησία να ακούσετε λόγο Θεού, ήρθατε να λειτουργηθείτε. Αυτό είναι εργασία. Δεν είναι χειρωνακτική, αλλά είναι εργασία). Τούτου χάριν πᾶν σάββατον ἐπέτρεψας ἀργεῖν (:γι’ αυτόν τον λόγο επέτρεψες να αργούν από δουλειές χειρωνακτικές, βιοποριστικές, για να μπορούν να επιδοθούν στη γνώση τη δική Σου, να ακούσουν τον λόγο τον δικό Σου). Σάββατον γὰρ ἐστὶν κατάπαυσις δημιουργίας (:διότι το Σάββατο είναι η κατάπαυσις, το σταμάτημα της Δημιουργίας),τελείωσις κόσμου(:η ολοκλήρωση του κόσμου) νόμων ζήτησις(:είναι η μελέτη του νόμου), αἶνος εἰς τὸν Θεὸν εὐχάριστος(:να δώσεις ευχαριστίαν, δοξολογία στον Θεό). Ὧν ἁπάντων ἡ Κυριακὴ προέχουσα -επειδή είμεθα εις την Καινή Διαθήκη που- πάνω απ’ όλα στέκεται η αργία της Κυριακής)».
Εδώ μια μικρή παρένθεση να σας πω ότι η Εκκλησία μας είχε, αγαπητοί μου, καθιερώσει το πενθήμερον· και το Σάββατο και την Κυριακή, μόνο και μόνο για να ακούμε, λέγει, τον λόγο του Θεού, να λειτουργούνται κι εκείνοι που ηργάζοντο στα χωράφια, οι υπηρέται, δούλοι κ.λπ.
Σκοπός, λοιπόν, γνώσεως, «οὐκ ἀργίας ἕνεκεν», εδόθη το Σάββατον. «Και ο Θεός», λέγει ο Μέγας Αθανάσιος, «νομοθετεί την αργίαν του Σαββάτου, για να σταματήσει την μανία του εμπορικού κέρδους». «Να πάω να δουλέψω, για να βγάλω λεφτά». Και λέγει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος: «Τὸ Σάββατον ἐδόθη αὐτοῖς (:δόθηκε στους Ιουδαίους) τοῦ καταπαῦσαι τὴν φιλοχρήματον αὐτῶν ἐπιθυμίαν (:για να σταματήσει την φιλοχρήματό τους επιθυμία)».
Πρέπει, ακόμη, το Σάββατο να υπάρχει αργία της πονηρίας. Να μην κάνομε κάτι κακό. Είναι η μέρα που θα προσευχηθούμε όλοι μαζί στον ναό· που θα τελέσομε την αναίμακτον λατρείαν· που θα δοξάσομε τον Θεό για όλες Του τις ευεργεσίες· που θα επισκεφθούμε τους ασθενείς· που θα ακούσομε τον λόγο του Θεού· που θα ευεργετήσομε· που θα αναπαυθούμε, ακόμη και από τα έργα της εβδομάδος να ξεκουραστούμε. Γιατί όχι;
Γι'αυτό γράφει ο άγιος Ιγνάτιος στους Μαγνησιείς: «Μηκέτι σαββατίζομεν ἰουδαϊκῶς καὶ ἀργίας χαίροντες». «Μη σαββατίζομε όπως εσαββάτιζαν οι Ιουδαίοι». Αλλά χριστιανικά. Γιατί αλλιώτικα, μια αργία με πολλές αμαρτίες, ο Θεός δεν την θέλει. Γι'αυτό λέγει δια του Ησαΐου: «Τὰς νουμηνίας ὑμῶν καὶ τὰ σάββατα καὶ ἡμέραν μεγάλην οὐκ ἀνέχομαι (:Δεν ανέχομαι. -Ο Θεός νομοθετεί την αργία, ο Θεός λέγει: «Δεν ανέχομαι την αργία σας»). Γιατί; «Λούσασθε καί καθαροί γίνεσθε· μάθετε καλόν ποιεῖν(:Μάθετε να είσαστε αγαθοεργοί άνθρωποι, καθαροί. Τότε θα δεχθώ τις αργίες)». Σήμερα, το διήμερον, Σάββατο και Κυριακή που έχομε, αγαπητοί, το σπαταλούμε στην ποικίλη αμαρτία. Φεύγομε από το σπίτι μας χωρίς εκκλησιασμό, χωρίς ακρόαση του λόγου του Θεού, χωρίς μελέτη του λόγου του Θεού, χωρίς αγαθοεργίες. Θέλετε; Γι'αυτό και τα πολλά δυστυχήματα το σαββατοκύριακο. Ο Θεός δεν ευλογεί και συνεπώς δεν προστατεύει.
Μας λέγει ο Ψαλμωδός, 120ός: «Ἀπὸ παντὸς κακοῦ, φυλάξει τὴν ψυχήν σου ὁ Κύριος. Κύριος φυλάξει τὴν εἴσοδόν σου καὶ τὴν ἔξοδόν σου ἀπὸ τοῦ νῦν καὶ ἕως τοῦ αἰῶνος (:Θα σε φυλάξει στο έμπα σου και το έβγα σου. Μπήκες βγήκες, θα σε φυλάξει)». Με έναν όρον όμως: «Μὴ δῴης εἰς σάλον τὸν πόδα σου, μηδὲ νυστάξῃ ὁ φυλάσσων σε». Δεν θα νυστάξει. Δηλαδή θα είναι ξυπνητός ο Κύριος να σε προστατέψει. Πότε; Όταν δεν δώσεις το πόδι σου στον σάλον. «Σάλος» τι είναι; Κάτι που γλυστράει. Και γλυστράει πάντοτε η αμαρτία. Τότε πράγματι θα σε φυλάξει ο Κύριος.
Αγαπητοί, πρέπει να αλλάξομε αντίληψη για την αργία της εβδόμης ημέρας, που είναι η Κυριακή. Η καθ’ ημάς Κυριακή, ημέρα του Κυρίου. Λέγει ο Ιερός Χρυσόστομος ότι η Κυριακή ως αργία είναι τύπος της Βασιλείας του Θεού. Στην Βασιλεία του Θεού δεν θα έχομε πλέον έργον, έξω από την δοξολόγηση του Χριστού, του Θεού. Ακόμη είναι τύπος της αιωνίου αναπαύσεως των αγίων· όπως λέγει ο άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας. Τέλος, είναι τύπος της χριστιανικής ζωής, όπως λέγει ένας εκκλησιαστικός συγγραφεύς, που καταπαύομε από την αμαρτία και το κοσμικό φρόνημα. Και λέγει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος: «Ἡ τοῦ Σαββάτου προσηγορία κατάπαυσιν ἐβραϊκῶς σημαίνουσαν». Τι σημαίνει η ονομασία «Σάββατον»; Κατάπαυσις! Θα σταματήσουμε. Από τα μεν δια να επιδοθούμε στα δε· από τα υλικά να επιδοθούμε εις τα πνευματικά.
Αυτή είναι η ορθή έννοια, αγαπητοί μου, της αργίας, όπως την θέλει ο Θεός και όπως την ευλογεί ο Θεός.
