†.Και πάλιν ο Παύλος, αγαπητοί μου, εις το μέσον. Μας είπε σήμερα: «Συνιστῶντες ἑαυτοὺς ὡς Θεοῦ διάκονοι, διὰ τῶν ὅπλων τῆς δικαιοσύνης τῶν δεξιῶν καὶ ἀριστερῶν». «Διὰ τῶν ὅπλων τῆς δικαιοσύνης». Δια των όπλων της αγιότητος. Των δεξιών όπλων και των αριστερών.
Όπως βλέπομε, μας αναφέρει εδώ μία εικόνα πολεμική. Και για να το κατανοήσομε ας δούμε ποιος ήταν ο οπλισμός ενός στρατιώτου, που μπορούσε την ώρα της μάχης να χρησιμοποιήσει. Με το δεξί του χέρι κρατούσε το δόρυ ή την σπάθην, το σπαθί. Και με αυτά επετίθετο. Έτσι τα δεξιά όπλα ήταν τα επιθετικά. Με το αριστερό χέρι χρησιμοποιούσε την ασπίδα· που ήταν όπλο αμυντικό. Τα αριστερά, λοιπόν, όπλα είναι τα αμυντικά.
Και ο Παύλος παίρνει την εικόνα του πολεμιστού για να μας δείξει τον πνευματικό αγώνα του πώς πρέπει να πολεμούμε. Δεν υπάρχει αντίρρησις ότι ο πιστός έχει διαρκή πόλεμο και αγώνα. Και μάλιστα πόλεμο εσωτερικό, πόλεμο πνευματικό.
Και ο αντίπαλος… αυτός ανήκει εις τον πνευματικό χώρο. Είναι οι δαίμονες. Αλλά και ο διεφθαρμένος εαυτός μας. Γράφει ο Απόστολος Παύλος ότι: «Οὐκ ἔστιν ἡμῖν ἡ πάλη πρὸς αἷμα καὶ σάρκα, ἀλλὰ πρὸς τὰς ἀρχάς, πρὸς τὰς ἐξουσίας, πρὸς τοὺς κοσμοκράτορας τοῦ σκότους τοῦ αἰῶνος τούτου, πρὸς τὰ πνευματικὰ τῆς πονηρίας ἐν τοῖς ἐπουρανίοις». Πόλεμον λοιπόν έχει ο πιστός ατερμάτιστον, ατέρμονα πόλεμον.
Πώς όμως, τίθεται το ερώτημα, θα πολεμήσει; Αυτό μας το περιγράφει κατά θαυμάσιον τρόπον ο όσιος Ησύχιος ο πρεσβύτερος. Μας λέγει: «Δεῖ τόν ἀγωνιζόμενον ἔνδον, κατά στιγμήν χρόνου ἔχειν τά τέσσερα ταῦτα(:Εκείνος που αγωνίζεται, κάθε στιγμή, πρέπει να έχει υπόψιν του τούτα τα τέσσερα): ταπείνωσιν, προσοχήν τε ἄκραν, ἀντίρρησιν καί προσευχήν». Και όπλα αμύνης είναι η προσοχή και η ἀντίρρησις. Θα δούμε τι είναι αυτή η ἀντίρρησις. Όπλα επιθέσεως είναι η ταπεινοφροσύνη και η προσευχή. Κι επειδή όταν μαχόμεθα, ούτε συνεχώς επιτιθέμεθα, ούτε συνεχώς αμυνόμεθα, αλλά κατά έναν εναλλασσόμενον τρόπον, γι’ αυτό και η σειρά τους είναι: Πρώτον: ταπείνωσις· δεύτερον: προσοχή· τρίτον: ἀντίρρησις· τέταρτον: προσευχή.
Πρέπει όμως αυτά να τα αναλύσουμε. Πρέπει ακριβώς να δούμε τι είναι. Για να μπορούμε να τα χρησιμοποιήσομε καταλλήλως. Και πρώτα η ταπείνωσις. Η ταπείνωσις είναι το θεμέλιον του πνευματικού αγώνος. Ματαιοπονούμε αν υπάρχει αγώνας χωρίς να υπάρχει ταπείνωση. Κυριολεκτικώς ματαιοπονούμε. Η ταπείνωση ανοίγει τα μάτια να δεις τον ακριβή σου στόχο, που είναι οι δαίμονες. Έτσι, μην ψάχνομε αλλού. Είναι ακόμη και ο ακριβής καθορισμός των παθών μας. Δηλαδή το κοίταγμα του εαυτού μας. Ο υπερήφανος ποτέ δεν βλέπει τα πάθη του, ούτε βεβαίως και τα αναγνωρίζει. Η ταπείνωση κάνει διάφανη όχι μόνον την συνείδηση, αλλά και αυτό το υποσυνείδητο.
Το υποσυνείδητο που απέκτησε ο Αδάμ μόλις στάθηκε ένοχος και απώθησε την ενοχή του σε έναν χώρο που δεν υπήρχε πρώτα, που λέγεται σήμερα υποσυνείδητο, όταν δικαιολογήθηκε εις τον Θεόν: «Όχι εγώ, η γυναίκα που μου έδωσες με παρέσυρε και παρέβην την εντολήν Σου, όχι εγώ». Αλλά και η Εύα απέκτησε εκείνη την ώρα υποσυνείδητο. «Όχι εγώ. Ο όφις». Έτσι, λοιπόν, το υποσυνείδητον είναι ο χώρος όλων των απωθήσεων. Των απωθήσεων των ενοχών. Αλλά και όλων εκείνων των κρυφών, ακαθάρτων επιθυμιών· που πολλάκις αναδύονται αυτά από το υποσυνείδητο στον ύπνο του καθενός μας. Δηλαδή όλος ο παλαιός άνθρωπος, όλες οι κλίσεις και οι ροπές των προγόνων, που προκαλούν ντροπή. Δεν θα θέλαμε ποτέ να ανακαλύψομε τι υπάρχει μέσα στο υποσυνείδητό μας. Ό,τι τουλάχιστον μπορούμε να βλέπομε. Γιατί δεν μπορούμε να βλέπομε. Και όλα αυτά έρχονται στο φως όταν υπάρχει η ταπείνωσις. Γι'αυτό ο ψαλμωδός έλεγε, στον 18ο Ψαλμό του: «Ἐκ τῶν κρυφίων μου καθάρισόν με». Ποια είναι τα κρύφια; Αυτά που σας ανέφερα. «Από τα κρύφιά μου», λέει, «Κύριε, καθάρισέ με».
Είναι και κάτι ακόμα πολύ σοβαρό, που πρέπει να το έχομε υπόψιν μας. Η ταπείνωση καθιστά τον άνθρωπο σύμμαχο του Θεού. Διότι ο Θεός αγαπά τον ταπεινό άνθρωπο. Ποτέ τον υπερήφανο. Δηλαδή δεν υπάρχει καμία συμμαχία με τον Θεό, όταν υπάρχει υπερηφάνεια. Αλλά δεν είναι δυνατόν ποτέ κανείς να πετύχει κάτι χωρίς την βοήθεια του Θεού. Αδύνατον! Αδύνατον! Λέγει η Γραφή στο βιβλίο των Παροιμιών: «Ὁ Θεὸς ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται, ταπεινοῖς δὲ δίδωσι χάριν». Κλωτσάει τους υπερήφανους. Στους ταπεινούς δίδει χάρη. Ακόμη λέγει δια του προφήτου Ησαΐου, στο 66ον κεφάλαιον: «Ἐπί τίνα ἐπιβλέψω, ἀλλ' ἤ ἐπί τόν ταπεινόν καί ἡσύχιον καί τρέμοντα τούς λόγους μου;». «Σε ποιον», λέγει, «θα επιβλέψω, παρά στον ταπεινό άνθρωπο, που τρέμει μήπως παραβεί τις εντολές μου;». Έτσι ο πιστός έχει αμέριστη την βοήθεια του Χριστού. Αμέριστη. Όταν βέβαια διαθέτει, όπως είπαμε την ταπείνωση, την οποία ασφαλώς δεν διαθέτουν οι δαίμονες.
Το δεύτερο είναι η προσοχή. Η προσοχή, όπως είδαμε, ανήκει στα αμυντικά όπλα. Επανειλημμένως η Γραφή συνιστά την προσοχή. Δηλαδή θα έλεγα κατά κόρον. Και εις την Παλαιά και εις την Καινή Διαθήκη. Εάν οι πρωτόπλαστοι είχαν την προσοχή, δεν θα έπεφταν. Εάν επρόσεχαν. Γι'αυτό η Γραφή τονίζει στο Δευτερονόμιο, ενδεικτικώς πήρα αυτό, γιατί σας είπα, υπάρχουν πάμπολλα σημεία που αναφέρονται εις το θέμα της προσοχής: «Πρόσεχε σεαυτῷ καί φύλαξον τήν ψυχήν σου σφόδρα». Δεν λέγει: «Πρόσεχε τον γείτονά σου». Δεν λέει: «Πρόσεχε τον γείτονά σου». Δεν λέει «Πρόσεχε τον φίλο σου, τον εχθρό σου». Δεν λέγει τίποτα απ’ όλα αυτά. Αλλά τον εαυτόν σου πρόσεχε. Πρόσεχε και φύλαξε την ψυχή σου καθ’ υπερβολήν. Σφόδρα.
Η προσοχή, αγαπητοί μου, παντού μας χρειάζεται. Το παιδί μας να στείλομε στον μπακάλη, θα του πούμε «Πρόσεχε στον δρόμο τ’ αυτοκίνητα» κ.ο.κ. Τώρα, αυτές τις μέρες, κάθε Σαββατοκύριακο που βγαίνουν οι άνθρωποι έξω και γίνονται τόσα δυστυχήματα, λέμε: «Προσέχετε, προσέχετε». Η προσοχή λοιπόν παντού μας είναι χρήσιμη. Προπαντός όμως εις τον πνευματικόν αγώνα. Εκεί που πραγματικά μπορούμε να διακινδυνεύσουμε αναμφισβήτητα. Προσέχω σημαίνει γρηγορώ, γρηγορέω-ῶ. Δηλαδή μένω ξύπνιος. Κι ο Κύριος πολλές φορές μας είπε: «Γρηγορεῖτε». Ακριβώς γιατί ήθελε να μας επιστήσει την προσοχή. Βλέπετε πώς είναι η προσοχή στην Καινή Διαθήκη; Τι λέει ο Κύριος; «Γρηγορεῖτε καί προσεύχεσθε». Μάλιστα λίγο πριν είχανε φθάσει ήδη στον κήπο της Γεσθημανή, λίγο πριν ο Κύριος παραδοθεί … «Γρηγορεῖτε καί προσεύχεσθε ἵνα μή εἰσέλθετε εἰς πειρασμόν». Συνδέει εδώ την εγρήγορση, την προσοχή με την προσευχή. «Για να μην μπείτε», λέει, «σε πειρασμό». Τι πειρασμό; «Όταν θα ‘ρθουν να με συλλάβουν, θα περάσετε κρίση. Θα πείτε: ‘’Ο Ιησούς ποιος ήταν, που τον ακολουθήσαμε τρία χρόνια; Δεν μπορεί να υπερασπιστεί τον εαυτό του; Τι είδους Μεσσίας είναι;’’». Σε αυτόν τον πειρασμό έπεσαν και οι σταυρωταί Του, οι άρχοντες. «Εάν», λέγει, «είσαι Υιός του Θεού, εάν σε θέλει ο Θεός, να σε κατεβάσει από τον Σταυρό τώρα». Και μάλιστα εκείνο το ανόητο: «Κι έτσι να πιστεύσομε». Δηλαδή ζητούσαν πρώτα την γνώση και μετά την πίστη. Ενώ δεν είναι έτσι τα πράγματα.
Η προσοχή λοιπόν προϋποθέτει την ταπείνωση. Γιατί ο υπερήφανος θεωρεί τον εαυτόν του άτρωτον και άπτωτον, απλήγωτο και που δεν πέφτει. Σημειώνει ο όσιος Ησύχιος, που πήραμε την περικοπή του και θα πάρομε κι άλλα σημεία του: «Προσοχήν δέ, ἳνα ἀεί τήν ἑαυτοῦ καρδίαν ποιῇ μηδένα λογισμόν ἔχειν, κἄν δῆθεν ἀγαθός φαίνηται». Τι είναι η προσοχή; Αναλύοντας εκείνα τα τέσσερα που μας είπε, τι άλλο είναι παρά να φυλάει κανείς την καρδιά του από κάθε λογισμό. Εννοείται την σκέψη του, από κάθε λογισμό. Κι αν ακόμη δήθεν ένας λογισμός φαίνεται ότι είναι αγαθός. Αγαπητοί μου, αυτό το «δήθεν αγαθός» -τι πονηρός που είναι ο διάβολος- κάθομαι και σκέφτομαι και λέω: «Αλήθεια, πώς με φύλαξε ο Θεός από την πορνεία;». Προσέξτε. Τον δοξάζω τον Θεό, Τον ευχαριστώ. Αγαθός λογισμός δεν είναι αυτό; Αλλά κάποια περιστατικά που δεν υπάρχει άνθρωπος, εκτός αν πέθανε ενός έτους, κάποια περιστατικά που μας έτυχαν, μπορούσαμε να είχαμε πέσει εις την πορνείαν. Αυτά, με την ευχαριστία μας στον Θεό, γίνεται ανακύκλησις της μνήμης και κάπου εκεί σκαλώνει η μνήμη, σκαλώνει, κι αρχίζει να αναζωγραφίζει εκείνους τους πειρασμούς και δημιουργεί πειρασμόν. Γι’ αυτό ακριβώς λέγει εδώ, σωστά, πολύ σωστά, ορθότατα, πρέπει κανείς να φυλάγει τον λογισμό του «κἄν δῆθεν ἀγαθός φαίνηται λογισμός».
Η προσοχή είναι στον ένδον χώρον των λογισμών. Εκεί πρέπει να προσέχομε. Βέβαια θα φυλάμε τα μάτια μας. Βέβαια θα φυλάμε τα αυτιά μας. Αλλά τούτο, παντελώς είναι αδύνατον. Εφόσον ζούμε σε ένα κόσμο, και θα ακούσουμε και θα δούμε. Συνεπώς «πάσῃ φυλακῇ -λέγει η Γραφή- τήρει σήν καρδίαν». «Με κάθε φύλαγμα, να φυλάγεις την καρδιά σου, τον νου σου». Πρόσεξε. Γιατί αλλιώτικα, θα έπρεπε ουδεμίαν κοινωνίαν να έχομε με τους ανθρώπους, τίποτα να μην ακούμε από αυτούς, να βάλομε βύσματα εις τ’ αυτιά μας και να βάλομε ένα τυφλοπάνι στα μάτια μας. Είναι δυνατόν; Θα δούμε… δεν θα επιδιώξομε, όχι, όταν πάω στην τηλεόραση, επιδιώκω να δω· εκεί, δεν θα με φυλάξει ο Θεός, δεν θα με φυλάξει και θα επιτρέψει η αγάπη Του να πέσω στο βάραθρο. Τώρα αυτό το βάραθρο έχει ποικίλα βάθη. Ο νοών νοείτω. Τι μπορεί να πάθω.
Λοιπόν, τι θα πρέπει εδώ; Μόλις δεχθώ την προσβολήν, αμέσως να προστατευτώ να μην κατεβεί στην καρδιά μου, δηλαδή στον νου μου. Να μην καλλιεργήσω τίποτα. Διότι οι κακοί λογισμοί θα έρθουν και θα γκρεμίσουν το κάστρο της υπάρξεώς μου, της πνευματικής μου, αλλά και της σωματικής μου υπάρξεως.
Ο ίδιος πατήρ, ο όσιος Ησύχιος, σημειώνει τα εξής: «Τήν φαντασίαν πυκνά σκοπεῖν (: Πολύ πυκνά να εξετάζεις την φαντασία σου). Ἤγουν τήν προσβολήν». «Δηλαδή την προσβολήν». Εκεί πρέπει να προσέξομε. Ακόμη λέγει:«Τό παρακαλεῖν -τρόπους δηλαδή να αμυνθεί κανείς. «Τό παρακαλεῖν τόν Κύριον Ἰησοῦν Χριστόν εἰς βοήθειαν συνεχῶς ἐν ταπεινώσει». Με ταπείνωση να παρακαλείς συνεχώς στην προσευχή τον Κύριον Ιησούν Χριστόν. Ναι. «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με».
Ένα τρίτο σημείο μας αναφέρει. «Τήν μνήμην ἔχειν θανάτου ἀδιάλειπτον τῇ ψυχῇ». Άνθρωπε, πεθαίνεις. Δεν έχει σημασία αν πεθάνεις ύστερα από πενήντα χρόνια. Μπορεί και σήμερα. Γιατί; Και νέοι πεθαίνουν και παιδιά πεθαίνουν και από αρρώστιες και από ατυχήματα. Άνθρωπε, πεθαίνεις… Το έχεις υπόψιν σου αυτό το πράγμα; Έχεις αυτή την μνήμη του θανάτου; Λέγει η Γραφή πάλι: «Μνήσθητι τά ἔσχατά σου καί οὐχ ἁμαρτήσεις εἰς τόν αἰῶνα». «Θυμήσου ότι θα πεθάνεις και δεν θα αμαρτήσεις ποτέ».
Όλα αυτά, ο όσιος πατήρ μάς λέγει ότι στέκονται «δίκην πυλωρῶν». «Πυλωρός» είναι ο πορτιέρης, αυτός που στέκεται στην πόρτα και φυλάει μια πόρτα. Όλα αυτά λοιπόν είναι «πυλωροί», είναι σκοποί, για να μην μπούνε μέσα στον νου μας, στην καρδιά μας. Εμποδίζουν δηλαδή.
Ερχόμεθα εις το τρίτο. Την αντίρρηση. Ἀντίρρησις θα πει αντιλογία, αντίδρασις, αντιλογία ακριβέστερα. Συνηθίζει ο διάβολος, αγαπητοί μου, σε όλους μας -αν το προσέξομε, θα το διαπιστώσουμε- να ανοίγει διάλογο, όπως άνοιξε και με την Εύα. Από την στιγμή που η Εύα εδέχθη διάλογον με τον διάβολον, έκτοτε οι άνθρωποι δέχονται τον διάλογον αυτόν. Ένας τέτοιος διάλογος είναι θανάσιμος. Επειδή ο λόγος του Θεού έγινε Υιός ανθρώπου, κι Εκείνος εδέχθη διάλογον με τον διάβολον. Θυμηθείτε το, στην έρημο, που ο διάβολος πήγε να ανοίξει διάλογον με τον Κύριον. Διότι έβλεπε βεβαίως έναν άνθρωπο, βέβαια υπερβολικά καλλιεργημένον, αλλά δεν μπορούσε να υποπτευθεί Ενανθρώπηση Θεού. Έτσι, από την αρχή χρειάζεται αυτή η αντίρρησις, αυτή η αντιλογία. Ποτέ δεν πρέπει να έχομε διάλογο με το κακό και με τον σατανά. Ο Κύριος τι είπε στον σατανά; «Ὕπαγε ὀπίσω μου,σατανᾶ». Το «ὕπαγε ὀπίσω μου», αυτό θα το πούμε απλοελληνικά «άι χάσου». «Άι χάσου». «Πήγαινε πίσω μου», σημαίνει δεν σε βλέπω. Γιατί μόνο εκείνο που είναι μπροστά μου βλέπω. Εκείνο που είναι από πίσω μου δεν το βλέπω. «Να μη σε βλέπω». «Άι χάσου». Βλέπετε; Και το είπε αυτό… πώς το είπε; Για λογαριάστε την πρόταση.
«Ὕπαγε ὀπίσω μου,σατανᾶ». Το είπε. «Σας παρακαλώ, σε παρακαλώ, μη σε βλέπω». Έτσι; Με την οργήν. Γι’ αυτό λέγει ο άγιος Ησύχιος: «Εὐθύς μετ' ὀργῆς ἀντιλογηθείη τῷ πονηρῷ». Αμέσως. Χωρίς να αφήσεις χρόνο. Εγώ δε χρησιμοποιώ την εξής εικόνα. Όταν παίζομε βόλεϊ, αν κρατήσομε την μπάλα 2-3 δευτερόλεπτα, λάθος. Μόλις την πάρομε την στέλνομε πίσω. Ε, πόσος θα ναι ο χρόνος; Όπως ακριβώς ο χρόνος είναι εις το βόλεϊ που παίζομε κρατώντας την μπάλα. Σχεδόν τίποτα. Στέλνομε αμέσως πίσω την πάσα. Έτσι κι εδώ. Πρέπει ευθύς. Και τι λέγει ο όσιος Ησύχιος; Μετ΄οργής. Με οργή. Με αγανάκτηση. Λέγει ο Μέγας Βασίλειος: «Γι'αυτό μας έβαλε την οργή μέσα μας ο Θεός, όχι κατά του αδελφού, αλλά κατά του σατανά και του κακού».
Η αντιλογία λοιπόν με οργή. Εκεί μόνον είναι χρήσιμη, επιτρεπτή, σωτήρια αλλά και επιβεβλημένη. Η Εύα δεν οργίσθη κατά του διαβόλου. Πήγε να της πει μία «καλημέρα». Είναι εκείνο που λένε μερικοί για τον αιρετικό, για τον ανήθικο. «Μία καλημέρα», λέει, «θα πω. Η καλημέρα δεν είναι του Θεού;». Όχι. Υπάρχει και η καλημέρα του διαβόλου. Γιατί ο διάβολος ήρθε να πει «καλημέρα» εις τους πρωτοπλάστους. Για να δημιουργήσει το ανύποπτον του πράγματος. Όχι. Θα φθάσω, εάν ξέρω ότι μπορώ να πειραχθώ, ούτε καλημέρα. Δεν μου λες κυρά μου, όταν ξέρεις ότι η γειτόνισσα πειράζει τον άνδρα σου, θα της λες «Καλημέρα»; Και αντίστροφα. Αν ξέρεις, αγαπητέ μου, ότι ο γείτονας πειράζει και βλέπει παράξενα την γυναίκα σου, θα του λες «καλημέρα»; Δεν είναι από κακία. Αλλά είναι από προστασία. Είναι από πρόνοια.
Η αντίρρησις λοιπόν είναι σπουδαία. Ανήκει στα αμυντικά όπλα. Και ερχόμεθα εις το τελευταίον, την προσευχή. Η προσευχή. Ναι. Είναι το δεύτερο επιθετικό όπλο. Σπουδαιότατο. Ἐκ τῶν ὧν οὐκ ἄνευ. Η προσευχή δημιουργεί καταφύγιο από τα μαστίγματα του πονηρού. Σε μαστίζει ο διάβολος; Κάνε προσευχή. Είναι όπλο αήττητο. Άμεσα έχει ο άνθρωπος βοηθό του με την προσευχή τον Θεό. Λέγει πάλι ο όσιος Ησύχιος ότι: «Μέ τήν προσευχή κραυγάζει πρός Χριστόν στεναγμῷ ἀλαλήτω». Και τότε αυτός, ο αγωνιζόμενος «βλέψεται(:θα δει) τόν ἐχθρόν λυόμενον (:να διαλύεται ο εχθρός) ἤ διωκόμενον τῷ προσκυνητῷ ὀνόματι τοῦ Ἰησοῦ (:να διώκεται, να φεύγει, να εξαφανίζεται με το προσκυνητόν όνομα που αναφέρεται, του Ιησού Χριστού) ὡς χοῦν ὑπό ἀνέμου (:σαν το χώμα που το σηκώνει ο άνεμος) ἤ ὡς καπνόν ἐκλειπόντα μετά τῆς φαντασίας αὐτοῦ». Είναι απορίας άξιον, αγαπητοί μου, πως πάμπολλοι χριστιανοί μας, εγώ ξέρω ανθρώπους που χρόνια τους το λέω και δεν το διορθώνουν και μου κάνει εντύπωση· είναι αδιόρθωτοι. Πάμπολλοι χριστιανοί μας, χριστιανοί μας, εξομολογούμενοι χριστιανοί μας, ναι, δεν χρησιμοποιούν την προσευχή. Αν θέλετε, ούτε τους τακτούς χρόνους. Το πρωί και το βράδυ. Απορώ. Πόσο περισσότερο σε μία έκτακτη περίπτωση που υπάρχει ανάγκη.
Αγαπητοί, πρέπει να μάθομε να πολεμάμε. Για να μην ματαιοπονούμε. Να μάθομε την πολεμική τέχνη. Ο Παύλος γράφει: «Οὐ γάρ αὐτοῦ(:του διαβόλου)τά νοήματα ἀγνοοῦμεν». «Δεν αγνοούμε», λέει, «τα νοήματα του σατανά, του διαβόλου». «Και τούτο γιατί διαθέτομε -λέγει ο ίδιος- νουν Χριστού». Και ο νους Χριστού αποκτάται με την ενοίκηση του Αγίου Πνεύματος. Να είσαι δηλαδή πνευματικός άνθρωπος. Να ζεις τη ζωή του Αγίου Πνεύματος. Να έχεις μεταμορφωθεί. «Τῇ ἀνακαινώσει ὑμῶν – όπως λέει ο Παύλος- τοῦ νοὸς». Η ανακαίνωσις του νοός. Δηλαδή της νοοτροπίας σου η ανακαίνιση. Να αποκτήσεις άλλη νοοτροπία «εἰς τὸ δοκιμάζειν ὑμᾶς τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, τὸ ἀγαθὸν καὶ εὐάρεστον καὶ τέλειον». Λέει στην προς Ρωμαίους επιστολή του. Χρειάζεται κατά τον Παύλον, ο μη συσχηματισμός μας, που είναι τόσο εύκολος, εις την εποχή μας, ο συσχηματισμός μας. Να μπαίνομε στη νοοτροπία του κόσμου, να μπαίνομε στο σχήμα του κόσμου, να συσχηματιζόμαστε, να γινόμαστε ένα. «Καί μή συσχηματίζεσθε- λέει- τῷ αἰῶνι τούτῳ». Όταν έτσι έχομε το Πνεύμα το Άγιον, τότε με ευκολία, ναι, με αρκετή ευκολία θα μπορούμε να μάθομε να πολεμάμε. Να πολεμάμε με την ταπείνωση, την άκρα προσοχή, την αντίρρηση και την προσευχή. Με τα όπλα τα αριστερά και τα δεξιά, που μας υποδεικνύει το Πνεύμα το Άγιον δια γραφίδος Παύλου.
693η ομιλία στην κατηγορία
« Ομιλίες Κυριακών ».
Όλες οι ομιλίες της κατηγορίας " Ομιλίες Κυριακών " 🔻
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/diafora-uemata/omiliai-kyriakvn
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40r0WAxMpRb0tx6ts1zsQWMh
Πηγές:
Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.
Μεταφορά της απομαγνητοφωνημένης ομιλίας σε ηλεκτρονικό κείμενο και επιμέλεια: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος.
__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0
📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1
📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0
Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk
__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share
†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.
