†.Εὐρισκόμενοι πάντοτε εἰς τό βιβλίον τῆς Σειράχ, εἴμεθα εἰς τό 24ο κεφάλαιον, στό 32ον χωρίον. Καθ’ ὅλο τό μῆκος αὐτοῦ τοῦ κεφαλαίου ἀγαπητοί, προβάλλεται καί ἐγκωμιάζεται ἡ Ἐνυπόστατος Σοφία τοῦ Θεοῦ, δηλ. τό δεύτερον πρόσωπον τῆς Ἁγίας Τριάδος, πού παίρνει τήν ὀνομασία «Ἐνυπόστατος» Ἐνυπόστατος θά πῆ προσωπική, δηλ. πρόσωπο δέν εἶναι ἀφηρημένη ἔννοια ἡ Σοφία ἐδῶ, και εἶναι ἡ Σοφία τοῦ Θεοῦ - ὁ λεγόμενος «Θεός Λόγος» ἤ Υἱός τοῦ Θεοῦ, ὁ μετέπειτα Ἐνανθρωπήσας Ἰησοῦς Χριστός.
Εἴμεθα εἰς τό τέλος τοῦ κεφαλαίου. Ἐδῶ σταματάει νά μιλᾶ ἡ Σοφία καί γιά λογαριασμό της ὁμιλεῖ ὁ θεόπνευστος συγγραφεύς, δηλ. ὁ σοφός Σειράχ, καί λέγει: «ἔτι παιδείαν ὡς ὄρθρον φωτιῶ καὶ ἐκφανῶ αὐτά ἕως μακράν·» Δηλ. ἁπλώνω ἀκόμη τήν μόρφωση, λέει ὁ σοφός Σειράχ, ὅπως διαχέεται τό ὀρθρινόν φῶς· καί θά φανερώσω τά σοφά της διδάγματα στίς ἐσχατιές τῆς γῆς. Τά σοφά διδάγματα ἐννοεῖται τῆς Ἐνυποστάτοῦ Σοφίας. Ἐδῶ βλέπομε, ἔκθαμβος ὁ ἱερός συντάκτης ὑπό τό φῶς τῆς Ἐνυποστάτου Σοφίας, ὅταν Ἐκείνη προσφέρει τή δική της παιδεία, ἀναφωνεῖ ὅτι θά ἐργασθῆ, γιά νά φθάση τό παιδαγωγικό της φῶς στά ἔσχατα τῆς οἰκουμένης ἀλλά καί στά ἔσχατα τῆς Ἱστορίας. Βέβαια οἱ Ἀπόστολοι καί ὁ Παῦλος πῆραν τήν ἐντολή ἀπό τό Χριστό νά μαθητεύσουν τά Ἔθνη στό φῶς τοῦ Χριστοῦ. Ἀλλά κι ἄν δέν λάβαιναν οἱ Ἀπόστολοι αὐτή τήν ἐντολή, ἡ ἀγάπη τους στό Χριστό θά τούς ἔκανε νά φθάσουν στίς ἐσχατιές τῆς γῆς, γιά νά δώσουν αὐτήν τήν μαρτυρία τοῦ Χριστοῦ καί νά νιώσουν κι ἐκεῖνοι τή χαρά τή δική τους. Ὅπως ἐμεῖς νιώσαμε τήν χαρά, ἔτσι να νιώσουν καί οἱ ἄλλοι ἄνθρωποι τή χαρά τῆς γνώσεως τοῦ Χριστοῦ. Εἶναι ἕνα κοινωνικό στοιχεῖο, ἴσως τό πρῶτο. Διότι καθ’ οἱονδήποτε τρόπον, ἐάν ἔχω κοινωνικήν ἀντίληψιν, εἶναι πολύ σπουδαῖο, ἀλλά τό πρῶτο στοιχεῖο κοινωνικῆς ἀντιλήψεως εἶναι νά καταστήσω εὐτυχῆ τόν ἄλλον μέ τήν γνώση τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὅπως κι ἐγώ ἐγνώρισα τόν Ἰησοῦν Χριστόν. Γι’ αὐτό γράφει ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης στήν Α΄ του Ἐπιστολή: «ὅ ἑωράκαμεν καὶ ἀκηκόαμεν, ἀπαγγέλομεν ὑμῖν», ἐκεῖνο πού ἔχομε δεῖ καί κεῖνο πού ἔχομε ἀκούσει, σᾶς τό ἀναγγέλομε, σᾶς τό λέμε. Ποιός ὁ σκοπός; «ἵνα καί ὑμεῖς κοινωνίαν ἔχητε μεθ’ ἡμῶν·», γιά νά ’χετε κι ἐσεῖς κοινωνία μαζί μέ μᾶς. Ὅ,τι ἐμεῖς νιώσαμε, νά τό νιώσετε κι ἐσεῖς. Ὥστε νά ἔχετε κι ἐσεῖς τήν μακαριότητα πού ἐμεῖς πήραμε ἀπό τή γνώση τοῦ Χριστοῦ. «καὶ ἡ κοινωνία δέ ἡ ἡμετέρα, ἡ δική μας ἡ κοινωνία εἶναι - ἐννοεῖται - μετὰ τοῦ Πατρός καὶ τοῦ Υἱοῦ αὐτοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. καὶ ταῦτα γράφομεν ὑμῖν, ἵνα ἡ χαρά ἡμῶν «ᾖ πεπληρωμένη». ( Ἰωάννου Α΄ 1, 3-4) Σᾶς τά γράφομε γιά νά εἶναι πλήρης ἡ χαρά μας· νά γίνετε κι ἐσεῖς κοινωνοί τῆς δικῆς μας χαρᾶς. Αὐτό αἰσθάνεται, ἀγαπητοί μου, ὁ Σειράχ ὅταν γράφει αὐτά πού ἤδη σᾶς διάβασα. Κι αὐτό τό αἴσθημα τῆς μεταδόσεως αὐτῆς τῆς κοινωνίας, αἰσθάνονται οἱ ἄνθρωποι μέσα στήν Ἱστορία, ὅσοι βεβαίως ἔκαναν ἔνοικον στήν ψυχή τους τήν Ἐνυπόστατον Σοφίαν. Ἡ προβολή τῆς Ἐνυποστάτου Σοφίας, δηλ. τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ.
Καί προχωροῦμε εἰς τόν ἑπόμενον στίχον τόν 33ον: «ἔτι διδασκαλίαν ὡς προφητείαν ἐκχεῶ καὶ καταλείψω αὐτὴν εἰς γενεὰς αἰώνων». Θά σᾶς τό μεταφράσω: Ἀκόμη, λέει, ὁ ἱερός συντάκτης - αὐτό εἶναι τό ὑποκείμενον, ὁ ἱερός συντάκτης - θά διαδώσω τήν διδασκαλία, σάν κήρυγμα προφητικό καί θά τήν ἀφήσω στίς μετέπειτα γενεές, ἕως τό τέλος τῶν αἰώνων. Εἶναι τόσο ὑψηλή αὐτή ἡ διδασκαλία τῆς Ἐνυποστάτοῦ Σοφίας, ὥστε νά χαρακτηρίζεται ἐδῶ ὡς προφητικός λόγος. Ἐμεῖς.. ἐμεῖς οἱ μεταγενέστεροι, καί μάλιστα οἱ μετά Χριστόν, πού ἔχομε τήν Κ. Δ. πλέον καί ἔχομε καί τό γεγονός τῆς Ἐνανθρωπήσεως, ὅλα αὐτά εἶναι σαφέστατα σέ μᾶς. Μποροῦμε αὐτό νά τό βεβαιώσουμε. Ὅτι δηλ. εἶναι τό κήρυγμα τῆς Ἐνυποστάτου Σοφίας, τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, τό Εὐαγγέλιον, ὑψηλότατον. Εἶναι ἄφθαστον, εἶναι ἀνεπανάληπτον, ἔχει τή σφραγίδα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἔτσι, ἐνῶ λέγει ἐδῶ ὁ ἱερός συντάκτης, ὅτι θά φροντίσω αὐτή ἡ διδασκαλία νά ξεχυθῆ σάν προφητεία, ἐμεῖς πολύ περισσότερο, ὅταν πιά ἔχομε ὄχι ἁπλῶς μόνο τό βιβλίο τοῦ σοφοῦ Σειράχ, ἀλλά ἔχομε ὁλόκληρη τήν Κ. Δ., γιατί ὅσα γράφει ὁ σοφός Σειράχ, εἶναι, ὅπως σᾶς ἔλεγα σέ μία περασμένη φορά, εἶναι σάν μία «Ἱστορία» ἀλλά σέ προφητικό ἐπίπεδο. Τίνος Ἱστορία; Τῆς Ἐνανθρωπήσεως τοῦ Θεοῦ Λόγου. Δηλ. ἄν διαβάσω αὐτό τό κεφάλαιο τοῦ Σειράχ καί τήν Κ. Δ., θά ἔχω τό ἴδιο πρόσωπο· εἰς μέν τόν Σειράχ σέ προφητικό ἐπίπεδο, εἰς δέ τά Εὐαγγέλια σέ Ἱστορικό ἐπίπεδο. Ὅπως ἀκριβῶς, σᾶς ἔλεγα κάποτε, τό βιβλίο τῶν Πράξεων καί τό βιβλίο - στήν Κ. Δ. - τῆς Ἀποκαλύψεως, εἶναι καί τά δυό ἡ Ἱστορία τῆς Ἐκκλησίας. Μόνο πού στήν Ἀποκάλυψη ἔχομε τήν Ἱστορία τῆς Ἐκκλησίας ἐπί προφητικοῦ ἐπιπέδου. Τί θά γίνη εἰς τό μέλλον. «Γράψον…, λέει ὁ Κύριος εἰς τόν Ἰωάννη, ἅ δεῖ γενέσθαι…» (Ἀποκ. 1, 1) ἐκεῖνα τά ὁποῖα πρόκειται νά γίνουν, ἐκεῖνα τά ὁποῖα πρέπει νά γίνουν. Ἔχομε λοιπόν τήν Ἱστορία τῆς Ἐκκλησίας στό ἐπίπεδον τῆς προφητείας. Στίς Πράξεις ἔχομε τήν Ἱστορία τῆς Ἐκκλησίας, εἰς τό ἐπίπεδον τῆς Ἱστορίας. Βλέπετε, εἶναι πάρα πολύ σημαντικά πράγματα αὐτά καί πολύ σπουδαία. Καί ἡ προφητεία αὐτή πού λέγει ἐδῶ ὁ σοφός Σειράχ, δηλ. ποιά προφητεία; ἡ Ἐνανθρώπηση τῆς Ἐνυποστάτου Σοφίας, ἤδη, διά τῆς Π. Δ. ἔγινε γνωστή σέ ὅλο τόν κόσμον. Ὅπου πῆγε ἡ Π. Δ., ἔγινε γνωστό τό θέμα αὐτό, αὐτή ἡ προφητεία. Κι ὅπως λέγει ἐδῶ ὁ Σειράχ «εἰς γενεὰς», ὄντως εἰς γενεὰς, γιατί ἡ κάθε γενεά μελετοῦσε τήν Ἁγία Γραφή.
Λέγεται.. λέγεται, ὅτι καί ὁ Πλάτων, πού εἶχε περιηγηθεῖ τότε, τόν τότε γνωστό μας κόσμο, εἶχε πάει στήν Αἴγυπτο, εἶχε πάει στή Σικελία, εἶχε πάει καί στήν Παλαιστίνη. Λέγεται ὅτι ἐπηρεάστηκε ἀπό τήν Π. Δ. Ὁ Πλάτων. Βλέπετε λοιπόν ὅτι ὅπου ἦταν δυνατόν νά πάη ἡ Π. Δ., ἐπῆγε κι αὐτή ἡ μεγάλη, ἡ ὑψηλή προφητεία. Αὐτό δέ πού λέει ἐδῶ, «εἰς γενεὰς», θά εἶναι βέβαια ἕως τό τέλος τῆς Ἱστορίας. Σήμερα ἐμεῖς ἔχομε τήν Κ. Δ. - τό γεγονός πλέον - ἔχομε καί τήν Π. Δ. ὡς μαρτυρία τοῦ γεγονότος. Δέν καταργεῖται ἡ Π. Δ. στή μελέτη. Ἀντιθέτως ἐκείνη εἶναι πού στηρίζει τό γεγονός. Ποιός εἶναι ὁ Ἰησοῦς Χριστός, αὐτό θά μᾶς τό πῆ ἡ Π.Δ. δηλ. οἱ προφῆτες καί ὅ,τι ἄλλο. Ἐδῶ λέγει «ἐκχεῶ». Εἶναι μέλλων τοῦ «ἐκχέω». Δείχνει τό ἄφθονον τῆς πληροφορίας. Δηλ. νά τό πῶ ἔτσι: μέ τή σέσουλα θά γράψω, θά πῶ, θά σκορπίσω, νά γίνη γνωστό τό μυστήριον τῆς Ἐνανθρωπήσεως τῆς Ἐνυποστάτοῦ Σοφίας. Σᾶς θυμίζω, σχετικά μέ τό ρῆμα πού λέγει γιά τήν Πεντηκοστή, πού εἶναι γραμμένο στίς Πράξεις, πού λέγει ἐκεῖ ὁ Ἰωήλ καί τό λέγει ὁ ἀπ. Πέτρος, «ἐκχεῶ ἀπὸ τοῦ Πνεύματός μου.. » (Πραξ. 2, 18) πού δείχνει ὅτι θά δώσω τό Πνεῦμα μου τό Ἅγιον ὄχι τσιγγούνικα, ὄχι μέ τό σταγονόμετρο - θά ἐπαναλάβω - ἀλλά μέ τή σέσουλα. Δηλ. ἄφθονο, αὐτό σημαίνει το «ἐκχέω». Κι ἀκόμη λέγει: «καὶ καταλείψω αὐτὴν εἰς γενεὰς αἰώνων». Θά τήν ἀφήσω, κειμήλιον γιά νά μελετᾶται. Πράγματι αὐτό τό «κατελείφθη» ἀναφέρεται εἰς τή διδασκαλία. Πῶς; Διά τῆς καταγραφῆς σέ βιβλίο, πού βέβαια συμπεριλαμβάνεται εἰς τήν Π. Δ., κι ὅ,τι γράφτηκε, γράφτηκε θεοπνεύστως, καί ἡ Ἁγία Γραφή διατηρεῖ τήν μνήμην. Καί ἔτσι κάτι πού γράφτηκε, δέν ξεχνιέται καί μένει ἀπό γενεά σέ γενεά. Αὐτά λέγει ὁ ἱερός συντάκτης, πάντοτε ἔκθαμβος, μπροστά εἰς τήν Ἐνυπόστατον Σοφίαν.
Καί προχωροῦμε εἰς τό τελευταῖο χωρίον τό 34ον, τοῦ ὅλου κεφαλαίου. Ἐδῶ πάλι μιλάει ὁ συντάκτης ὁ ἱερός, ἐξ ὀνόματός του, δηλ. ἐκεῖνος ὁμιλεῖ: «ἴδετε ὅτι οὐκ ἐμοὶ μόνῳ ἐκοπίασα, ἀλλὰ πᾶσι τοῖς ἐκζητοῦσιν αὐτὴν». Μετάφρασις: «κοιτάξτε, ὅτι δέν κοπίασα μόνο γιά τόν ἑαυτό μου, ἀλλά γιά ὅλους ὅσους ζητοῦν μέ πόθο τήν Ἐνυπόστατον Σοφίαν». Τί ὡραῖο αὐτό! Αὐτός, ὅπως σᾶς εἶπα, εἶναι ὁ τελευταῖος στίχος τοῦ 24ου κεφαλαίου. Σ’ αὐτόν, θά ἐπαναλάβω τό ὑποκείμενον, τό ὁποῖον εἶναι ὁ ἱερός συντάκτης. Γιατί καμμιά φορά ξέρετε εἶναι λίγο δύσκολο νά βροῦμε τό ὑποκείμενο σ’ ἕνα ἀρχαῖο κείμενο, ὅταν καμμιά φορά, δέν ξέρω πώς μπορεῖ νά εἶναι ἡ σύνταξη, γι’ αὐτό λέγω μερικά πράγματα, ὅτι ἐδῶ ἔχομε τό ὑποκείμενον. Ποιό εἶναι τό ὑποκείμενον; Αὐτό! Αὐτό τό πρόσωπον. Αὐτό συμβαίνει καί στήν Κ. Δ., ὅπως ὁμοίως πολλές φορές νά μή μποροῦμε νά καταλάβουμε τό ρῆμα, τί θέλει νά δηλώση. Κι ἄν ἐξαρτᾶται ἀπό τό ὑποκείμενον ἤ ὄχι, δηλ. θέμα συντακτικοῦ, νά τό ποῦμε ἔτσι. Καί αὐτά πρέπει νά ἐξομαλύνονται, γιά νά κατανοεῖται βεβαίως καλύτερα τό κείμενο, φυσικά. Τί λέγει ἐδῶ ὁ ἱερός συντάκτης; Ὅτι κατέβαλε κόπο. Εἴδατε; Ὅτι ἐκοπίασε. Κατέβαλε κόπο. Φυσικά πρῶτα γιά τόν ἑαυτόν του, νά κατανοήση ἐκεῖνα τά ὁποῖα μελετοῦσε καί νά τά καταγράψη, ὅσα ἐκεῖνον τό Πνεῦμα τό Ἅγιον τόν εἶχε ἐμπνεύσει. Νά μήν τά κρατήση γιά τόν ἑαυτό του. Ἐδῶ, ποιός εἶναι αὐτός ὁ κόπος; Εἶναι κάτι πού μᾶς ἐνδιαφέρει πάρα πολύ ἀγαπητοί καί ἄς τό προσέξωμε. Ὁ κόπος εἶναι ἡ ἐμβριθής μελέτη ὅλης τῆς Ἁγίας Γραφῆς. Ἡ ἐμβριθής μελέτη! Εἶναι ἐκεῖνο πού πολλές φορές σᾶς τό ’χω πεῖ, κι ἐγώ τό κάνω - σᾶς τό λέω ἀλήθεια - ποτέ μή διαβάσης τήν Ἁγία Γραφή, ἐκτός καμμιά φορά ἄν κανείς νά ’ναι βιαστικός, δέν ξέρω, εἶναι στό αὐτοκίνητο, διαβάζει λίγο Ἁγία Γραφή κλπ. νά κρατᾶμε χαρτί καί μολύβι. Ἤ τουλάχιστον μολύβι. Νά ὑπογραμμίσουμε κάτι πού μᾶς κάνει ἐντύπωση. Αὐτό, ἄν τό γενικεύσωμε σέ ὅλα τά γραπτά μας, ἀκόμη καί στήν ἐφημερίδα πού διαβάζομε, κάτι πού μπορεῖ νά εἶναι πάρα πολύ σημαντικό, καί εὔκολα τό βρίσκομε καί τό ἐπισημαίνομε στή μνήμη μας αὐτό τό πρᾶγμα ὅταν τό ὑπογραμμίσουμε. Εἶναι πολύ σημαντικό. Αὐτό συνιστᾶ τήν ἐμβρίθεια τῆς μελέτης τῆς Ἁγίας Γραφῆς. Καί ὄχι μόνον αὐτό. Ὅταν ἀνατρέξωμε καί στά λεξικά νά βροῦμε τήν ἔννοια μιᾶς λέξεως, ὅταν πᾶμε σέ παράλληλα χωρία τῆς Ἁγίας Γραφῆς, κατά τή θέση ὅτι «ἡ Ἁγία Γραφή ἑρμηνεύει τήν Ἁγία Γραφή». Προσέξτε τί εἶπα! Ἡ Ἁγία Γραφή ἑρμηνεύει τήν Ἁγία Γραφή. Αὐτό τό ἴδιο οὐσιαστικό, αὐτό τό ρῆμα, κάπου ἀλλοῦ τί ἔννοια ἔχει, πῶς εἶναι. Αὐτή εἶναι ἡ ἐμβριθής μελέτη. Ἔτσι πρέπει νά διαβάζωμε τό λόγο τοῦ Θεοῦ. Βέβαια ἄν κάποιος δέν ξέρει πολλά γράμματα δέν πειράζει, δέν πειράζει. Εἶναι ἐκεῖνο πού λέει κανείς - τό ’λεγε καί ὁ ἱερός Χρυσόστομος αὐτό - καί μόνο γιατί κρατᾶς στά χέρια σου τήν Ἁγία Γραφή, μόνο - μόνο γιατί τήν κρατᾶς στά χέρια σου, εἶναι ἱκανή νά σέ καθαρίση. Γιατί κρατῶντας τήν Ἁγία Γραφή, δέν μπορεῖς νά κάνης κάποια ἁμαρτία. Εἶναι ἐκεῖνο πού λέγεται σάν ἀνέκδοτο, πού ἔστειλε κάποιος πνευματικός κάποια γυναίκα, πού ἔλεγε ὅτι δέν κρατάει στή μνήμη της τίποτα, ἐκεῖνος τῆς ἔλεγε νά μελετᾶ κι ἐκείνη ἔλεγε «δέν κρατῶ τίποτα στή μνήμη μου», τῆς ἔδωσε ἕνα καλάθι, ἀπό κοτέτσι, μέ κουτσουλιές κλπ. «Πήγαινε σέ παρακαλῶ, τῆς λέγει, νά μοῦ φέρεις νερό». «στό καλάθι νερό»; «Ναί. Θά κάνεις ὑπακοή». Πῆγε λοιπόν αὐτή στό πηγάδι, τό βούτηξε μέσα, τραβάει.. ἔ, τό νερό ἔφυγε φυσικά. Μία δυό, πέντε φορές, γυρίζει πίσω. Λέει: «μά, δέν συγκρατάει τό καλάθι νερό». Τῆς λέει: «μά, τό ξέρω ὅτι δέν συγκρατάει τό καλάθι νερό. Ἀλλά, κοίταξε νά δῆς, καθαρίστηκε. Ἔφυγαν οἱ κουτσουλιές». Βούτα, βούτα στό νερό, καθαρίστηκε. Ἔτσι ἀκριβῶς, μπορεῖ νά μή κρατάει ἡ μνήμη μας, μπορεῖ νά μήν καταλαβαίνομε πολλά πράγματα, πρέπει νά μελετάει κι ὁ πιό ἀγράμματος ἀκόμη τό λόγο τοῦ Θεοῦ. Εἶναι ἐδῶ μία κυρία, τώρα τήν εἶδα. Ἡ ὁποία δέν ἤξερε οὔτε τό Α νά γράψη, καί τώρα μελετάει καί τήν Κ. καί τήν Π. Δ. Μέ ἀκούει ἡ κυρία αὐτή, μέ ἀκούει, εἶναι παροῦσα, τώρα τήν εἶδα καί τό θυμήθηκα. Κι ἔρχεται ἔτσι μέ χαρά νά μοῦ πῆ: «Ξέρετε; τελείωσα τήν Κ. Δ. Ξέρετε τό.. ξέρετε.. κτλ». Μάλιστα. Ὅταν κανείς θέλει, μπορεῖ. Τό «θέλω» κινεῖ τό «μπορῶ». Πάντως ὀφείλομε νά μελετοῦμε τήν Ἁγία Γραφή. Ὡστόσο νά συνεχίσω, ὅτι ὅταν κοπιάσωμε εἰς τόν λόγο τοῦ Θεοῦ, τότε ἔρχεται τό Πνεῦμα τό Ἅγιον νά προσθέση, ναί κατ’ ἀρχάς κατανόηση καί ὕστερα νέες ἀποκαλύψεις ἤ νά βοηθήση στήν κατανόηση τῶν ὅσων κατετέθησαν. Ναί. Ἀκοῦστε πώς τό λέγει ὁ Χριστός αὐτό: «ὁ δέ παράκλητος, τό Πνεῦμα τὸ Ἅγιον ὅ πέμψει ὁ πατὴρ ἐν τῷ ὀνόματί μου, ἐκεῖνος, - ὁ Παράκλητος - ὑμᾶς διδάξει πάντα καὶ ὑπομνήσει ὑμᾶς πάντα ἅ εἶπον ὑμίν». ( Ἰωάν. 14, 26) Ἕνα διπλοῦν ἔργον τό Πνεῦμα τό Ἅγιον θά κάνη σέ μᾶς. Θά μᾶς διδάξη ὅσα δέν κατεγράφησαν εἰς τήν Ἁγίαν Γραφήν, ὅσα, οὕτως εἰπεῖν, δέν πρόλαβε ὁ Χριστός νά μᾶς τά πῆ, ἀλλά καί θά μᾶς ὑπενθυμίση ὅσα κατεγράφησαν στήν Ἁγία Γραφή. Αὐτό εἶναι πάρα πολύ σημαντικό.
Θά σᾶς θυμίσω κάτι πού εἶναι ἀπό τό Γεροντικόν. Ρώτησαν κάποτε ἕναν γέροντα - τόν Μέγαν Ἀντώνιον; δέν θυμάμαι - κάτι ἀπό τήν Πεντάτευχον. Εἶναι γνωστό ὅτι τά πέντε πρῶτα βιβλία τά ἔγραψε ὁ Μωϋσῆς - τά πέντε πρῶτα της Π. Δ. - τόν ἐρώτησαν λοιπόν τόν ἅγιον Ἀντώνιο ἕνα χωρίο ἀπό κεῖ, τί ἐννοεῖ ὁ Μωϋσῆς; Δέν τό ’ξερε. Λέει: «περιμένετε». Βγῆκε ἔξω ἀπό τήν καλύβα του, πῆγε κάπως μακριά, ἔκανε προσευχή καί λέει: «Κύριε στεῖλε τόν Μωϋσῆ νά μοῦ πῆ, τί σημαίνει αὐτό πού ἔγραψε»; καί τόν φώτισε τό Πνεῦμα τό Ἅγιο καί τό κατενόησε. Ἀγαπητοί μου, γι’ αὐτό δέν πρέπει νά κάνωμε μελέτη χωρίς προσευχή. Προσέξτε με· ὅπου βλέπετε μία δυσκολία, κάντε προσευχή. «Κύριε, Πνεῦμα Ἅγιον, τί ἐννοεῖς ἐδῶ; Πές μου τί ἐννοεῖς ἐδῶ»; Κάποια στιγμή θά «πάθετε». Πάθετε. Τό ρῆμα πάσχω. Τό ρῆμα τό χρησιμοποιεῖ ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος σ’ αὐτή τήν περίπτωση, θά πάθετε, ἔλλαμψιν, φωτισμόν, καί θά πεῖτε «ἄ! τό βρῆκα»! Βέβαια, «τό βρῆκα!».. τό Πνεῦμα τό Ἅγιον ἦρθε πραγματικά νά μέ φωτίση. Ἔτσι βλέπομε ὅτι ὑπάρχει ὁ συνδυασμός τοῦ κόπου καί τοῦ φωτισμοῦ. Προσέξτε αὐτό! Στούς μαθητάς, μᾶς λένε νά εὐχηθοῦμε, θά διαβάσης ὅμως, ὄχι χωρίς νά διαβάσης.. Τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ δέν θά σέ φωτίση ἄν δέ διαβάσης. Πρέπει νά δουλέψης. Τό Εὐαγγέλιο τοῦ Λουκᾶ, βεβαίως εἶναι θεόπνευστο ὅπως ξέρομε. Ἀλλά, ὁ Λουκᾶς ἐκοπίασε ἀγαπητοί μου νά μαζέψη τό ὑλικό του. Δέν ἦταν ἐκ τῶν δώδεκα μαθητῶν. Δέν ἦταν αὐτόπτης μάρτυς περιστατικῶν ἀπό τή ζωή τοῦ Χριστοῦ. Ἔπρεπε λοιπόν νά ἀνατρέξη στίς πηγές. Καί ἀνέτρεξε. Πῆρε πληροφορίες ἀπό τήν Θεοτόκον. Ναί, ναί! Ἀπό πρῶτο χέρι, ἀπό πρῶτο στόμα, ἀπό τήν Θεοτόκον. Ναί,ναί! Γι’ αὐτό εἶναι ἐκεῖνος πού μᾶς γράφει τά τῆς παιδικῆς ἡλικίας τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὅπως καί ὁ Ματθαῖος. Οἱ ἄλλοι δύο ὄχι. Ἀκόμη ἀναδίφησε τίς γενεαλογίες ἀπό τά ἀρχεῖα - οἱ Ἑβραῖοι κρατοῦσαν ἀρχεῖα - γιά νά δῆ τή γενεαλογία τοῦ Χριστοῦ. Τό ἴδιο ἔκανε καί ὁ Ματθαῖος. Ρώτησε ὅλους ἐκείνους πού στάθηκαν αὐτόπται τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ὥστε νά γράφη στήν ἀρχή τοῦ Εὐαγγελίου του «καθὼς παρέδοσαν ἡμῖν οἱ ἀπ’ ἀρχῆς αὐτόπται καὶ ὑπηρέται γενόμενοι τοῦ λόγου.. » (Λουκ. 1, 2) καθώς παρέδοσαν.. Δηλ. πῆγα καί τούς ρώτησα, μάζεψα τό ὑλικό μου. Ἔτσι κάνει κι ὁ σοφός Σειράχ κοπιάζει, βεβαίως κοπιάζει νά ἀνατρέξη ἀπό δῶ καί ἀπό κεῖ, γιά τή σύνταξη τῶν ὅσων γράφει στό βιβλίο του καί κυρίως μάλιστα γιά τό κεφάλαιον τό 24ον, πού γράφει γιά τήν Ἐνυπόστατο Σοφία. Ἔτσι ἡ ἔμπνευσις δέν ἀποκλείει τόν κόπο οὔτε ὁ κόπος τήν ἔμπνευση. Αὐτά πᾶνε παραλλήλως. Κοπίασε καί θά δῆς, ἀδελφέ μου, ὅτι θά ρθῆ καί ἡ ἔμπνευση. Πρέπει νά κοπιάσωμε. Γι’ αὐτό σημειώνει ἐδῶ ὁ σοφός Σειράχ στό 33ον κεφάλαιόν του. Ἀκοῦστε τί γράφει: «Κἀγώ, δηλ. ἐγώ ὁ Σειράχ, ἔσχατος, τελευταῖος - καί πράγματι, εἶναι ἀπό τά τελευταία βιβλία τῆς Π. Δ. - ἠγρύπνησα»,- προσέξτε τί λέγει, ἠγρύπνησα. Ναί ἀγρύπνησα. Ἐάν δέν ἀγρυπνήσεις, δέν σοῦ ἀποκαλύπτεται ἡ Σοφία τοῦ Θεοῦ.
Ἔγραφε ἕνας παλιός φιλόσοφος τό ἑξῆς: «ἐάν κανείς, λέει, δέν ἀγρυπνήση στό μοναχικό του κρεβάτι - εἶναι γραμμένο Ἀγγλικά αὐτό τό ’χα κάνει σάν μάθημα στό Κατηχητικό σχολεῖο, πέρυσι.. δέν θυμάμαι - νά προσευχηθῆς, νά πονέσης, νά κλάψης, ὦ οὐράνιες δυνάμεις, δέν ἀποκαλύπτεσθε. Δέν ἀποκαλύπτονται οἱ οὐράνιες δυνάμεις. Δέν ἀποκαλύπτεται ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ, ἐάν δέν κοπιάσης, ἐάν δέν ἀγρυπνήσης, ἐάν δέν κλάψης. Τί λέει ὁ Δανιήλ; «Κι ἐγώ λέει, ἔκλαιγα, καί παρακαλοῦσα κι ἔλεγα, τί σημαίνουν αὐτά»; Κι ἔρχεται μετά ἡ ἀποκάλυψις. Ναί. Λοιπόν.. «ὡς καλαμώμενος ὀπίσω τρυγητῶν·». Καλαμώμενος θά πῆ ραγολόγος. Στήν Π.Δ., ὅπως τρυγοῦσαν οἱ τρυγηταί σ’ ἕνα ἀμπέλι, βέβαια ἤ κάποιο μικρό τσαμπάκι τό ἄφηναν - μάλιστα ὑπῆρχε ἐντολή νά τό ἀφήσουν γιά τούς φτωχούς - ἔμπαιναν μετά οἱ φτωχοί νά μαζέψουν αὐτές τίς ρῶγες, τίς λίγες δυό - τρεῖς - τέσσερις ρῶγες ἤ κάτι πού πέφτει κάτω. Αὐτό θά πῆ ραγολογῶ, μαζεύω τίς ρῶγες. Δηλαδή μετά ἀπό τούς τρυγητάς, γι’ αὐτό λέγει «ὀπίσω τρυγητῶν». Ὅπως τό ἴδιο πρᾶγμα καί στό στάρι. Ὅταν θέριζαν, ὅ,τι τυχόν ἔπεφτε χάμω, δέν τό μάζευαν, ἦταν γιά τόν φτωχό. Κι ἐγώ, λέει, εἶμαι «ὡς καλαμώμενος», ὡς δηλ. ραγολόγος «ὀπίσω τρυγητῶν». Εἴδατε; Δηλ. μάζευα ἐκεῖνα πού ἀφήναν οἱ μεγάλοι, οἱ σοφοί, οἱ τρανοί, κάτι κι ἐγώ μάζευα. «ἐν εὐλογίᾳ Κυρίου ἔφθασα, καί ὡς τρυγῶν ἐπλήρωσα ληνόν». Σιγά-σιγά, αὐτές οἱ ρῶγες μαζεύτηκαν. Εἶναι ἐκεῖνο πού λέει ὁ λαός στήν παροιμία: «φασούλι μέ φασούλι γεμίζει τό σακούλι». Ναί! Ὅπως λέω σέ νέα παιδιά: «Μελέτα ἀπό παιδί τήν Ἁγία Γραφή, ὅταν μεγαλώσης θά βρεθῆς σοφός στήν Ἁγία Γραφή. Τό θέλετε; Ἄκοπα, ἄς τό ποῦμε ἄκοπα». Ἔτσι, ἐγέμισα, λέει, τόν ληνόν, ἤ τήν ληνόν, δηλ. τό πατητήρι. Τό γέμισα το πατητήρι ἀπό ρῶγες καί τώρα θά βγάλω κρασί. Αὐτό λέει τώρα ἐδῶ ὁ σοφός Σειράχ. Κατανοήσατε, καταλάβατε - λέει στούς ἀκροατᾶς του καί ἀναγνῶστες του - «κατανοήσατε ὅτι οὐκ ἐμοὶ μόνῳ ἐκοπίασα, δέν κοπίασα μόνο γιά τόν ἑαυτό μου, ἀλλὰ πᾶσι τοῖς ζητούσι παιδείαν» (Σοφ. Σειρ. 33, 16-18) ἀλλά γιά ὅλους ἐκείνους πού ἀναζητοῦν τήν παιδείαν, τήν μόρφωσιν. Ὡραῖο πρᾶγμα! Ὡραῖο. Εἶναι ἡ καλύτερη, θά λέγαμε, κληρονομιά πού ἔχει κανείς νά δώση στίς ἑπόμενες γενεές, ἀξιοποιώντας τούς κόπους του. Θά ἐπαναλάβω, Σ.Σειράχ, 33ο κεφάλαιο. Κοπιάζει λοιπόν ὁ Σειράχ. Σάν κοινωνικός παράγων ἔ; Προσφέρει τούς κόπους του καί εἰς τούς ἄλλους, γιά νά ὠφεληθοῦν. Αὐτό τό πλήρωμα τοῦ ληνοῦ, εἶναι ὅλο τό πολύτιμο καί πλούσιο περιεχόμενο τοῦ ὅλου του βιβλίου. Αὐτό εἶναι τό γέμισμα τοῦ πατητηριοῦ, εἶναι ὅλον τό περιεχόμενον τοῦ βιβλίου του.
Ἀκόμη λέγει ἡ Σοφία Σολομῶντος τά ἑξῆς: «Ἡ Σοφία, λέγει, - ἡ Ἐνυπόστατος πάντοτε - εὐχερῶς θεωρεῖται, μέ εὐκολία ὀρᾶται, ὑπό τῶν ἀγαπώντων αὐτὴν καὶ εὑρίσκεται ὑπὸ τῶν ζητούντων αὐτὴν». Μέ εὐκολία θεωρεῖται, βλέπεται, γίνεται ἀντιληπτή ἀπό ἐκείνους πού τήν ἀγαποῦν καί βρίσκεται ἀπό ἐκείνους πού τή ζητοῦν. «φθάνει τοὺς ἐπιθυμοῦντας προγνωσθῆναι», πρώτη, λέει, αὐτή τρέχει νά κάνη γνωστό τόν ἑαυτό της εἰς αὐτούς, ὁ ὀρθρίσας πρὸς αὐτὴν οὐ κοπιάσει, ἐκεῖνος πού σηκώθηκε ξημερώματα, θά τή βρῆ, δέν θά κοπιάση, πάρεδρον γὰρ εὐρήσει τῶν πυλῶν αὐτοῦ»., γιατί θά τή βρῆ νά κάθεται στήν πόρτα του. Τί ὡραία εἰκόνα! Γιά τή Σοφία ξυπνᾶς, ξημερώματα σηκώνεσαι γιά νά τήν βρῆς. Δέν θά κοπιάσης πολύ, εἶναι στά σκαλοπάτια τοῦ πυλῶνος σου. Σέ περιμένει. «τὸ γὰρ ἐνθυμηθῆναι περὶ αὐτῆς φρονήσεως τελειότης» (Σ. Σολ. 6, 12-15) καί μόνο γιατί μπορεῖς νά ’χης στό μυαλό σου τήν Ἐνυπόστατο Σοφία, δηλ. νά τή θυμᾶσαι, εἶναι ἕνα δεῖγμα φρονήσεως, ἕνα δεῖγμα τελειότητος, κι αὐτό εἶναι πολύ σπουδαῖο. Μόνο στό μυαλό σου νά ἔχης τήν Ἐνυπόστατο Σοφία. Εἶναι αὐτό πού λέμε, ὅταν ἔχω στό νοῦ μου πάντα τόν Ἰησοῦν Χριστόν. «Κύριε ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστέ, Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλέησον με». Ἡ μνήμη αὐτή τοῦ ὀνόματος τοῦ Χριστοῦ - ξαναλέγω ἄλλη μία φορά, Ἐνυπόστατος Σοφία, Ἰησοῦς Χριστός εἶναι τό ἴδιο πρόσωπον - καί μόνο αὐτό, καί μέ προστατεύει καί μέ φυλάττει. Λέει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος: «Τῷ ὀνόματι Ἰησοῦ μάστιζε τούς δαίμονας», δηλ. μέ τό ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ νά μαστίζης, νά χτυπᾶς τούς δαίμονας. Εἶναι πανίσχυρον. Πανίσχυρο πραγματικά. Ὑπάρχουν τρεῖς θέσεις μέσα εἰς τούς ψαλμούς, πού ἀναφέρονται εἰς τό ὄνομα τοῦ Θεοῦ - ἐδῶ τώρα ἔχομε τόν Ἰησοῦν Χριστόν, τό ἴδιο εἶναι - πού μποροῦμε νά ὑπερνικοῦμε κάθε δυσκολία. Εἶναι τόσο σπουδαῖο. Καί μόνη δηλ. ἡ μνήμη. Καί λέγει στή συνέχεια: «καὶ ὁ ἀγρυπνήσας δί’ αὐτὴν ταχέως ἀμέριμνος ἔσται·», κι ἐκεῖνος πού ἔχει ἀγρυπνήσει γι’ αὐτήν, νά καθήση νά ψάχνη στά βιβλία ἐκεῖ.. εἶναι ἐκεῖνο πού μᾶς ἔλεγε ἕνας καθηγητής μας - κι ἄλλοτε σᾶς τό ἔχω πεῖ αὐτό - «ἄν δέν κάνουν λέει δύο τρύπες στό παντελόνι σας, δηλ. νά λιώση τό παντελόνι ἐκεῖ στήν καρέκλα, δέν θά μάθετε γράμματα. Αὐτό δέ πολύ περισσότερο ἰσχύει προκειμένου ν’ ἀνακαλύψωμε τά βαθέα τοῦ Θεοῦ. Ναί. «ὅτι τοὺς ἀξίους αὐτῆς αὔτη περιέρχεται ζητοῦσα», ἡ Ἐνυπόστατος Σοφία περιέρχεται ἀπό δῶ καί ἀπό κεῖ, νά βρῆ ἐκείνους οἱ ὁποῖοι εἶναι ἄξιοί της. Προσέξτε, αὐτά δέν γράφηκαν γιά κάποιους. Γράφτηκαν γιά ὅλους μας.
Καί νά κλείσουμε, ἀγαπητοί μου, τό 24ον κεφάλαιο. Εἶναι τό πιό λαμπρό κεφάλαιον ὅλου τοῦ βιβλίου ἀλλά καί μία σελίδα, θά ἔλεγα ἀρίστη, ὅλης τῆς Π. Δ. Εἴδαμε ἀκόμη ὅτι πρόκειται γιά τόν μετέπειτα Ἰησοῦν Χριστόν, πού εἶναι ἡ Ἐνανθρώπησις τῆς Ἐνυποστάτοῦ Σοφίας, τοῦ Θεοῦ Λόγου. Καί τήν ἐπισφράγιση τοῦ ὅλου αὐτοῦ κεφαλαίου θά μᾶς τήν κάνη ὁ ἀπ. Παῦλος. Γράφει στούς Κορινθίους: «ἡμεῖς δὲ κηρύσσομεν Χριστόν ἐσταυρωμένον.. Θεοῦ δύναμιν καὶ Θεοῦ σοφίαν·». (Κορ. Α΄ 1, 23-24) Ἐμεῖς κηρύσσομε, λέει, τόν Ἰησοῦν Χριστόν, κι Αὐτόν ἐσταυρωμένον. Ὁ ὁποῖος τί εἶναι; Θεοῦ σοφία. Νά ἡ Ἐνυπόστατος Σοφία. Βλέπετε τόν ἀπ. Παῦλο πώς βάζει καί τά δύο; Καί τό κεφάλαιο αὐτό μᾶς ὁδήγησε σ’ αὐτή τή βαθειά γνώση τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, τοῦ δευτέρου προσώπου τῆς Ἁγίας Τριάδος. Εἶναι αὐτό πού ἐπιμένει καί ἐπιμένει ὁ Παῦλος νά γράφη στίς Ἐπιστολές του: «μέχρι, - γράφει στούς Ἐφεσίους - καταντήσωμεν οἱ πάντες εἰς τὴν ἑνότητα τῆς πίστεως καὶ τῆς ἐπιγνώσεως τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ» ( Ἐφεσ. 4, 13) καί τῆς ἐπιγνώσεως, ὄχι τῆς γνώσεως, τῆς ἐπιγνώσεως, τῆς βαθειᾶς γνώσεως, τίνος; τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ. Ἐκεῖ πρέπει νά φθάσωμε! Σ’ αὐτή τή βαθειά ἐπίγνωση τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ.
Ἐδῶ λοιπόν ἀγαπητοί μου, κλείνομε αὐτό τό θαυμάσιο κεφάλαιο, τό 24ον τῆς Σοφίας Σειράχ.
Απόσπασμα από την 207η ομιλία στο βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης
« Σοφία Σειράχ ».
►Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Σοφία Σειράχ " εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/palaia-diauhkh/sofia-seirax
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40oRvQcJSffpry9_VIhWtola
🔸Λίστα ομιλιών της σειράς
«Σοφία Σειράχ».🔻
https://drive.google.com/file/d/15yPd5yULQpwqBdVJzrpusJNL6wa2BczM/view?usp=drivesdk
🎥 Βιντεοσκοπημένες ομιλίες της σειράς «Σοφία Σειράχ».🔻
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40o1lCOake2wwX61iRYZNi-M
🔸📜 Απομαγνητοφωνημενες ομιλίες της σειράς «Σοφία Σειράχ».🔻
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%94%B9%CE%A3%CE%BF%CF%86%CE%AF%CE%B1%20%CE%A3%CE%B5%CE%B9%CF%81%CE%AC%CF%87.?m=1
🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk
__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0
📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1
📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0
__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share
Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk
†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.
