14 Απριλίου 2021

Οἱ ὅροι ψυχή καί πνεῦμα στον άνθρωπο και στα ζώα.

†.Στήν Ἁγία Γραφή πολλές φορές, ἔχουμε τούς ὅρους «ψυχή» καί «πνεῦμα» ἐναλλασσόμενους. Εἶναι ἀδιάφορο. Δηλαδή ἄλλοτε μέν χρησιμοποιεῖται ἡ λέξη, ὁ ὅρος «ψυχή», ἄλλοτε ὁ ὅρος «πνεῦμα».

    Ἡ λέξη πνεῦμα, εἶναι πολυσήμαντη. Σημειώσατε ὅτι πνεῦμα σημαίνει καί ἄνεμος. «Τό πνεῦμα, λέγει ὁ Κύριος, ὅπου θέλει πνεῖ, καί τήν φωνήν αὐτοῦ ἀκούεις καί οὐκ οἶδας πόθεν ἔρχεται» (Κατά Ἰωάννην κεφ.3,8) Δηλαδή τό πνεῦμα, ὁ ἄνεμος, ὅπου θέλει φυσάει. Τήν φωνή του κατανοοῦμε διά τῆς μετακίνησης τῶν δέντρων. Ὁ Σωκράτης στά ἀπομνημονεύματα τοῦ Ξενοφῶντος λέει, παίρνουμε ἀντίληψη τοῦ ἀνέμου ἀπό τήν κίνηση τῶν ἀντικειμένων, τῶν δέντρων κτλ.. Ὁ ἄνεμος φυσάει, ὅπου θέλει. Τήν φορά του, τήν κατεύθυνσή του, τήν καταλαβαίνεις, λέει ὁ Κύριος. Ἀλλά ἀπό ποῦ ξεκίνησε νά φυσᾶ καί ποῦ θά τελειώσει νά φυσάει, δέν τό γνωρίζεις. Ἐδῶ ποιά ἔννοια λοιπόν, ἔχει τό πνεῦμα; Ἔχει τήν ἔννοια τοῦ ἀνέμου. Ἔχουμε μετά τό Ἅγιο Πνεῦμα. Τό τρίτο πρόσωπο τῆς Αγίας Τριάδος. Ἔχουμε καί τό ἀνθρώπινο πνεῦμα. Ἀλλά καί πλῆθος ἄλλες ἔννοιες πού δέν εἶναι τῆς ὥρας νά τίς ποῦμε. 

   Ὁμοίως καί ἡ λέξη ψυχή. Εἶναι πολυσήμαντη. Πολλές φορές σημαίνει ἠθική ὑπόσταση. Ἄλλοτε σημαίνει αὐτό πού σας εἶπα, πνεῦμα. Ἄλλοτε σημαίνει ζωή. Ὅταν λέμε ἐπί παραδείγματι τό λουλούδι ἔχει ψυχή, σημαίνει ἔχει ζωή. Τό καημένο τό μερμηγκάκι, γιατί τό σκοτώνεις, ἔχει ψυχή. Δηλαδή ἔχει ζωή. Ὥστε εἶναι μία πολυσήμαντη λέξη καί τό πνεῦμα καί ἡ ψυχή.

   Ἐδῶ ὅταν μιλᾶμε γιά τό ἀνθρώπινο πνεῦμα καί γιά τήν ἀνθρώπινη ψυχή, ἂν θά τά λέγαμε, ἄλλοτε ἔτσι, ἄλλοτε ἔτσι, δέν ἔχει σημασία. Νά σᾶς πάρω σάν παράδειγμα δυό χωρία ἀπό τήν Ἁγία Γραφή. Λέγει ὁ Κύριος «μή φοβηθῆτε ἀπό τῶν ἀποκτεννόντων τό σῶμα, τήν δέ ψυχήν μή δυναμένων ἀποκτεῖναι» (Κατά Ματθαῖον κεφ. 10, 28) Μή φοβηθεῖτε ἀπό ἐκείνους πού σᾶς σκοτώνουν τό σῶμα. Σᾶς γδέρνουν, σᾶς…κτλ., ἀλλά μή δυνάμενοι νά σκοτώσουν τήν ψυχή. Βλέπετε; Ψυχή λοιπόν τί εἶναι ἐδῶ; Εἶναι τό ἄλλο στοιχεῖο τῆς ὑπάρξεώς μας. Αὐτό πού λέμε πνεῦμα. Ἕνα ἄλλο. Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος λέγει: «τό μέν πνεῦμα πρόθυμον, ἡ δέ σάρξ ἀσθενής» (Κατά Μάρκον κεφ. 14, 38) Τί ἐννοεῖ πνεῦμα ἐδῶ;
Ἐννοεῖ πάλι τήν ψυχή. Βλέπετε λοιπόν, ἀδιαφόρως χρησιμοποιοῦνται οἱ δυό αὐτές λέξεις, οἱ δυό ὅροι.

   Ἡ ἔκφραση στό ἱερό κείμενο, λέγει «ψυχή ζῶσα». Ἴσως νά μοιάζει ὅτι εἶναι πλεοναστική. Διότι ἡ ψυχή, ἐάν μάλιστα ἔχει τήν ἔννοια τῆς ζωῆς, πού λέγαμε καί προηγουμένως, τότε ἡ ψυχή εἶναι ζωή. Σάν νά ἔλεγα, λοιπόν, ζωή πού ζεῖ. Μά ἡ ζωή ζεῖ. Καί δέν θά μποροῦσε νά ἐννοηθεῖ ὅτι ἡ ψυχή δέν θά μποροῦσε νά ζεῖ. Εἶναι λοιπόν ἕνας πλεονασμός, θά λέγαμε, ἐκ πρώτης ὄψεως. Ψυχή ζῶσα. Δέν εἶναι ὅμως. Διότι στά ζῶα καί στά φυτά ἀκόμα ἔχουμε αὐτή τήν ψυχή μέ τήν ἔννοια τῆς ζωῆς. Ἀλλά γιά τόν ἄνθρωπο σημαίνει ὅτι τό πνεῦμα ταυτοχρόνως εἶναι καί ζωή. Δηλαδή δέν εἶναι ἁπλῶς ἡ ζωή μου, ἀλλά εἶναι τό πνεῦμα τό ὁποῖο δίνει ζωή σέ μένα. Γιατί μποροῦσα νά ἔχω δυό πράγματα. Νά ἔχω τό πνεῦμα καί τή ζωή. Ἐκείνη πού ἔχουν τά ζῶα. Διότι καί ἐγὼ κινοῦμαι ὅπως κινοῦνται τά ζῶα. Τρέφομαι, ὅπως τρέφονται. Κοιμοῦμαι, ὅπως κοιμοῦνται. Ἀποθνήσκουν,
ὅπως ἀποθνήσκω κ.ο.κ.. Δηλαδή ὑπάρχουν κοινά στοιχεῖα. Ἡ ζωή γιά νά ὑπάρξει, γιά νά συντηρηθεῖ, θέλει προϋποθέσεις, θέλει ὁρισμένη θερμοκρασία. Ἅμα τήν ὑπερβῶ πρός τά πάνω ἢ πρός τά κάτω δέν μπορῶ νά ζήσω. Ἂν ἡ θερμοκρασία ἀνέβει 60, 70, 80, 90ο δέν μπορῶ νά ζήσω. Θά πεθάνω. Ὅταν ἡ θερμοκρασία κατέβει 20, 30, 40, 50, 60, 70, 80ο κάτω τοῦ μηδενός, δέν μπορῶ νά ζήσω. Θά πεθάνω. Τό ἴδιο πρᾶγμα θά συμβεῖ καί μ’ ἕνα ζῶο. Ἀλλά αὐτό πού ἔχω ἀνάγκη γιά νά ζήσω δέν εἶναι κάτι ξεχωριστό ἀπό τό πνεῦμα μου. Εἶναι τό ἴδιο πρᾶγμα. Ὅταν, λοιπόν, λέγει «εἰς ψυχήν ζῶσαν» θά πεῖ, ψυχή, δηλαδή πνεῦμα, τό ὁποῖο πνεῦμα ταυτοχρόνως δίδει καί τή ζωή στά μέλη μου, στό σῶμα μου. Καί τό ὁποῖο πνεῦμα δέν ἔχει καμία σχέση μέ τήν ψυχή τῶν ζώων. Δηλαδή μέ τήν ζωή τῶν ζώων. Δέν ἔχει σχέση. Ἐκεῖ εἶναι μόνο ζωή. Ἐδῶ εἶναι τό πνεῦμα πού περιέχει καί τή ζωή. Δέν εἶναι δυό πράγματα, λοιπόν, εἶναι ἕνα πρᾶγμα.


Απόσπασμα από την 23η ομιλία στην κατηγορία
« Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία ».

Όλες οι ομιλίες της Κατηγορίας :
" Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία " εδώ ⬇️
http://arnion.gr/index.php/p-thanasios-mytilina-os/milies-p-thanasiou/palaia-diauhkh/xristianikh-kosmologia-anurvpologia
↕️
https://youtube.com/playlist?list=PLxBsMI6pr40pgmRsIiRCioth8a5E4bM7r

🔸Λίστα ομιλιών της σειράς «Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία.».🔻
https://drive.google.com/file/d/1PKTpnYb1nptUbWKH5jo6DJwk7IVel9BA/view?usp=drivesdk

🔸📜 Απομαγνητοφωνημενες ομιλίες της σειράς «Χριστιανική Κοσμολογία - Ἀνθρωπολογία.».🔻
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/search/label/%F0%9F%94%B9%CE%A7%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE%20%CE%9A%CE%BF%CF%83%CE%BC%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1%20~%20%CE%91%CE%BD%CE%B8%CF%81%CF%89%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1.?m=1

🔸Επεξηγηματικό βίντεο Ασπάλαθου.
https://youtu.be/8tNfAHRkTCk

__⬇️Playlist "Ασπάλαθου".⬇️__
https://aspalathos21.blogspot.com/2021/07/blog-post_83.html?m=0

📃Απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του πατρός Αθανασίου. ⬇️
https://athanasiosamvonas.blogspot.com/2021/04/blog-post_15.html?m=1

📜 Αποσπάσματα ομιλιών πατρός Αθανασίου ⬇️
https://athanasioslogos.blogspot.com/?m=0

__⬇️ Facebook ⬇️__
https://www.facebook.com/groups/1637818926362004/?ref=share

Κατάλογος ομιλιών πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
https://drive.google.com/file/d/1JmrxaObMVyTA4_pS5yuMaQdoBf8-LwBP/view?usp=drivesdk

†.Πρός Δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ.